Professional Documents
Culture Documents
LỜI CẢM ƠN
Trước hết em xin chân thành cảm ơn quý thầy cô khoa Kỹ Thuật Điện Tử Học Viện
Công Nghệ Bưu Chính Viễn Thông đã truyền đạt, chỉ dẫn kiến thức tận tình cho em trong
thời gian học tại trường. Em xin kính gửi lời cảm ơn đến cô NGUYỄN HỒNG HOA đã tận
tình hướng dẫn và giúp đỡ em trong thời gian thực tập và viết báo cáo này. Em xin chúc
các thầy cô luôn khỏe mạnh và đạt được thêm những kết quả tốt đẹp trong sự nghiệp giáo
dục.
Em cũng xin chân thành cảm ơn Ban lãnh đạo cùng tập thể Công ty TNHH Thương
Mại và Công Nghệ Thông Tin Bạch Mai đã hỗ trợ em trong thời gian thực tập vừa qua.
Trong bốn tuần thực tập vừa qua chúng em đã được tham quan, trải ngiệm tại Công ty, đồng
thời học hỏi được nhiều điều liên quan đến ngành học của em. Cả quá trình thực tập tại
Công ty em luôn nhận được sự giúp đỡ, quan tâm từ phía Ban lãnh đạo và các anh chị trong
Công ty.
Đến nay thời gian thực tập đã kết thúc, Em kính chúc Ban Giám Đốc, các cô chú, các
anh chị sức khỏe và thành công. Chúc Quý Công ty ngày càng phát triển vững mạnh trên
con đường kinh tế hội nhập của đất nước.
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
..........................................................................................................................
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT.......................................................................................... 1
LỜI MỞ ĐẦU .............................................................................................................................. 3
CHƯƠNG 1 .................................................................................................................................. 4
GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH TM & CNTT ................................ 4
BẠCH MAI ................................................................................................................................... 4
1.1 Lịch sử hình thành và phát triển .............................................................................. 4
1.2 Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy của Công ty............................................................... 4
CHƯƠNG 2 .................................................................................................................................. 6
TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN DI ĐỘNG VÀ GIỚI THIỆU VỀ
CÔNG NGHỆ LTE ..................................................................................................................... 6
2.1. Tổng quan về hệ thống thông tin di động .................................................................. 6
2.1.1. Hệ thống thông tin di động thế hệ thứ nhất ( 1G) ............................................ 6
2.1.2. Hệ thống thông tin di động thế hệ thứ hai ( 2G)............................................... 7
2.1.3. Hệ thống thông tin di động thế hệ thứ 3 ( 3G) .................................................. 7
2.2. Giới thiệu về công nghệ LTE ........................................................................................ 8
CHƯƠNG 3 ................................................................................................................................ 10
CẤU TRÚC HỆ THỐNG ........................................................................................................ 10
3.1 Tổng quan về cấu hình kiến trúc cơ bản hệ thống .................................................. 10
3.1.1 Thiết bị người dùng ( UE) ..................................................................................... 11
3.1.2 Truy nhập vô tuyến mặt đất E-UTRAN ........................................................... 11
3.1.3 Mạng lõi EPC .......................................................................................................... 12
3.2 Các kênh sử dụng trong E-UTRAN ........................................................................... 13
3.3 Giao thức của LTE (LTE Protocols) ......................................................................... 14
CHƯƠNG 4 ................................................................................................................................ 16
TRUY CẬP VÔ TUYẾN VÀ CÁC KỸ THUẬT SỬ DỤNG TRONG LTE ................ 16
4.1. Các chế độ truy nhập vô tuyến ................................................................................... 16
4.2 Các kỹ thuật sử dụng trong LTE.............................................................................. 16
4.2.1 Kỹ thuật đa truy nhập cho đường xuống OFDMA ........................................ 16
4.2.2 Kỹ thuật đa truy nhập đường lên LTE SC-FDMA......................................... 18
4.2.3 Kỹ thuật MIMO...................................................................................................... 21
CHƯƠNG 5 ................................................................................................................................ 24
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI LTE TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM................. 24
5.1 Triển khai LTE trên thế giới........................................................................................ 24
5.2 Triển khai LTE tại Việt Nam................................................................................... 24
KẾT LUẬN ................................................................................................................................. 26
TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................................................................... 27
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây, mạng không dây ngày càng trở nên phổ biến với sự ra đời
của hàng loạt những công nghệ khác nhau như Wi-Fi (802.1x), WiMax (802.16)... Cùng
với đó là tốc độ phát triển nhanh, mạnh của mạng viễn thông phục vụ nhu cầu sử dụng của
hàng triệu người mỗi ngày. Hệ thống di động thế hệ thứ hai, với GSM và CDMA là những
ví dụ điển hình đã phát triển mạnh mẽ ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, thị trường viễn thông
càng mở rộng càng thể hiện rõ những hạn chế về dung lượng và băng thông của các hệ
thống thông tin di động thế hệ thứ hai. Sự ra đời của hệ thống di động thế hệ thứ ba với các
công nghệ tiêu biểu như WCDMA hay HSPA là một tất yếu để có thể đáp ứng được nhu
cầu truy cập dữ liệu, âm thanh, hình ảnh với tốc độ cao, băng thông rộng của người sử
dụng.
Mặc dù các hệ thống thông tin di động thế hệ 2.5G hay 3G vẫn đang phát triển không
ngừng nhưng các nhà khai thác viễn thông lớn trên thế giới đã tiến hành triển khai cung cấp
một chuẩn di động thế hệ thứ tư có nhiều ưu điểm vượt trội đó là LTE (Long Term
Evolution). Với LTE người sử dụng có thể truy cập tất cả các dịch vụ mọi lúc mọi nơi
trong khi vẫn di chuyển: xem phim chất lượng cao HDTV, điện thoại thấy hình, chơi game,
nghe nhạc trực tuyến, tải cơ sở dữ liệu v.v… với một tốc độ “siêu tốc”. Chính vì vậy em
đã lựa chọn báo cáo thực tập về đề tài “ Tìm hiểu về công nghệ mạng LTE”.
Báo cáo đi vào tìm hiểu tổng quan về công nghệ LTE cũng như là những kỹ thuật và
thành phần được sử dụng trong công nghệ này để có thể hiểu rõ thêm về công nghệ này và
các ưu điểm của nó. Tìm hiểu tình hình triển khai công nghệ này trên thế giới và tại VIỆT
NAM.
Trong quá tình thực tập và làm báo cáo do còn nhiều sai sót. Em mong nhận được các
ý kiến đóng góp của các thầy cô. Em xin chân thành cảm ơn!
CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY TNHH TM & CNTT
BẠCH MAI
Tên công ty: Công ty TNHH Thương mại và công ngệ thông tin Bạch Mai.
Tên tiếng Anh: Bach Mai Information Technology and Trading Company Limited.
Trụ sở chính: C19 khu đấu giá Ngô Thì Nhậm, Hà Đông, Hà Nội, Việt Nam.
Điện thọai: +84 4 35665202
Fax: +84 4 35665201
Email: bmc@hn.vnn.vn
Giấy phép kinh doanh: 0102000687
Mã số thuế: 0101032079
Lĩnh vực kinh doanh chủ yếu:
Cung cấp các sản phẩm điện tử và công nghệ thông tin, thiết bị mạng, robot cá nhân,
máy vi tính, thiết bị đầu cuối, trang thiết bị y tế, dịch vụ IT ROBO, sửa chữa và bảo trì các
thiết bị điện tử.
Khách hàng
CHƯƠNG 2
TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN DI ĐỘNG VÀ GIỚI THIỆU VỀ
CÔNG NGHỆ LTE
Hình 2.1 Tiến trình phát triển của thông tin di động
Hầu hết các hệ thống đều là hệ thống tương tự và dịch vụ truyền chủ yếu là thoại.
Với hệ thống này, cuộc gọi có thể bị nghe trộm bởi bên thứ ba. Những điểm yếu của thế hệ
1G là dung lượng thấp, xác suất rớt cuộc gọi cao, khả năng chuyển cuộc gọi không tin cậy,
chất lượng âm thanh kém, không có chế độ bảo mật…do vậy hệ thống 1G không thể đáp
ứng được nhu cầu sử dụng.
+Kết cấu phân tầng: Hệ thống UMTS dựa trên các dịch vụ được phân tầng,
không giống như mạng GSM. Ở trên cùng là tầng dịch vụ, đem lại những ưu điểm
như triển khai nhanh các dịch vụ, hay các địa điểm được tập trung hóa. Tầng giữa là tầng
điều khiển, giúp cho việc nâng cấp các quy trình và cho phép mạng lưới có thể
được phân chia linh hoạt. Cuối cùng là tầng kết nối, bất kỳ công nghệ truyền dữ liệu nào
cũng có thể được sử dụng và dữ liệu âm thanh sẽ được chuyển qua ATM/AAL2 hoặc
IP/RTP.
+Tần số: hiện tại có 6 băng sử dụng cho UMTS/WCDMA, tập trung vào UMTS tần số
cấp phát trong 2 băng đường lên (1885 MHz– 2025 MHz) và đường xuống (2110 MHz –
2200 MHz).
Sự phát triển của WCDMA lên 3.5G là HSxPA.
CDMA2000
Một chuẩn 3G quan trọng khác là CDMA2000, chuẩn này là sự tiếp nối đối với
các hệ thống đang sử dụng công nghệ CDMA trong thế hệ 2. CDMA2000 được quản lý bởi
3GPP2, một tổ chức độc lập và tách rời khỏi 3GPP của UMTS. CDMA2000 có tốc độ
truyền dữ liệu từ 144Kbps đến Mbps.
TD-SCDMA
Chuẩn được ít biết đến hơn là TD-SCDMA đang được phát triển tại Trung Quốc bởi
các công ty Datang và Siemens.
Hiện tại có nhiều chuẩn công nghệ cho 2G nên sẽ có nhiều chuẩn công nghệ 3G đi theo,
tuy nhiên trên thực tế chỉ có 2 tiêu chuẩn quan trọng nhất đã có sản phẩm thương mại và có
khả năng được triển khai rộng rãi trên toàn thế giới là WCDMA (FDD) và CDMA 2000.
WCDMA được phát triển trên cơ sở tương thích với giao thức của mạng lõi GSM (GSM
MAP), một hệ thống chiếm tới 65% thị trường thế giới. Còn CDMA 2000 nhằm tuơng thích
với mạng lõi IS-41, hiện chiếm 15% thị trường.
2.2. Giới thiệu về công nghệ LTE
LTE là thế hệ thứ tư của chuẩn UMTS do 3GPP phát triển. UMTS thế hệ thứ ba dựa
trên WCDMA đã được triển khai trên toàn thế giới. Để đảm bảo tính cạnh tranh cho hệ
thống này trong tương lai, tháng 11/2004 3GPP đã bắt đầu dự án nhằm xác định bước phát
triển về lâu dài cho công nghệ di động UMTS với tên gọi Long Term Evolution (LTE).
3GPP đặt ra yêu cầu cao cho LTE, bao gồm giảm chi phí cho mỗi bit thông tin, cung cấp
dịch vụ tốt hơn, sử dụng linh hoạt các băng tần hiện có và băng tần mới, đơn giản hóa kiến
trúc mạng với các giao tiếp mở và giảm đáng kể năng lượng tiêu thụ ở thiết bị đầu cuối.
Đặc tính cơ bản của hệ thống LTE :
- Hoạt động ở băng tần : 700 MHz-2,6 GHz.
- Tốc độ:
DL : 100Mbps( ở BW 20MHz)
SVTH: Đặng Anh Quyền 8
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
CHƯƠNG 3
CẤU TRÚC HỆ THỐNG
3.1 Tổng quan về cấu hình kiến trúc cơ bản hệ thống
Kiến trúc gồm bốn vùng chính: thiết bị người dùng (UE); UTRAN phát triển( E-
UTRAN); mạng lõi gói phát triển(EPC); và các vùng dịch vụ.
Các hệ thống con đa phương tiện IP ( IMS) là một ví dụ tốt về máy móc thiết bị phục
vụ có thể được sử dụng trong lớp kết nối dịch vụ để cung cấp các dịch vụ dựa trên kết nối
IP được cung cấp bởi các lớp thấp hơn. Ví dụ, để hỗ trợ dịch vụ thoại thì IMS có thể cung
cấp thoại qua IP ( VoIP) và sự kết nối tới các mạng chuyển mạch-mạch cũ PSTN và ISDN
thông qua các cổng đa phương tiện của nó điều khiển.
Sự phát triển của E-UTRAN tập chung vào một nút, nút B phát triển ( eNode B). Tất
cả các chức năng vô tuyến kết thúc ở đó, tức là eNB là điểm kết thúc cho tất cả các giao
thức vô tuyến có liên quan. E-UTRAN chỉ đơn giản là một mạng lưới của các eNodeB được
kết nối tới các eNodeB lân cận với giao diện X2.
Một trong những thay đổi kiến trúc lớn là trong khu vực mạng lõi là EPC không có
chứa một vùng chuyển mạch-mạch, và không có kết nối trực tiếp tới các mạng chuyển mạch
mạch truyền thống như ISDN và PSTN là cần thiết trong lớp này. Các chức năng của EPC
là tương đương với vùng chuyển mạch gói của mạng 3GPP hiện tại. Tuy nhiên những thay
đổi đáng kể trong việc bố trí các nút chức năng và kiến trúc phần này nên được coi như là
hoàn tòan mới.
3.1.1 Thiết bị người dùng ( UE)
UE là thiết bị mà người dùng đầu cuối sử dụng để liên lạc. Thông thường nó là những
thiết bị cầm tay như điện thoại thông minh hoặc một thẻ dữ liệu như mọi người vẫn đang
sử dụng hiện tại trong mạng 2G và 3G. Hoặc nó có thể được nhúng vào, ví dụ một máy tính
xách tay. UE cũng có chứa các mođun nhận dạng thuê bao toàn cầu( USIM). Nó là một
mođun riêng biệt với phần còn lại của UE, thường được gọi là thiết bị đầu cuối (TE). USIM
là một ứng dụng được đặt vào một thẻ thông minh có thể tháo rời được gọi là thẻ mạch tích
hợp toàn cầu ( UICC). USIM được sử dụng để nhận dạng và xác thực người sử dụng để lấy
khóa bảo mật nhằm bảo vệ việc truyền tải trên giao diện vô tuyến.
Các chức năng của UE là nền tảng cho các ứng dụng truyền thông, mà có tín hiệu
với mạng để thiết lập, duy trì và loại bỏ các liên kết thông tin người dùng cần. Điều này bao
gồm các chức năng quản lý tính di động như chuyển giao, báo cáo vị trí của thiết bị, và các
UE phải thực hiện theo hướng dẫn của mạng. Có lẽ quan trọng nhất là UE cung cấp giao
diện người sử dụng cho người dùng cuối để các ứng dụng như VoIP có thể được sử dụng
để thiết lập một cuộc gọi thoại.
3.1.2 Truy nhập vô tuyến mặt đất E-UTRAN
Mạng truy nhập vô tuyến của LTE được gọi là E-UTRAN và một trong những đặc
điểm chính của nó là tất cả các dịch vụ, bao gồm dịch vụ thời gian thực, sẽ được hỗ trợ
qua những kênh gói được chia sẻ. Phương pháp này sẽ tăng hiệu suất phổ, làm cho
dung lượng hệ thống trở nên cao hơn. Một kết quả quan trọng của việc sử dụng truy
nhập gói cho tất cả các dịch vụ là sự tích hợp cao hơn giữa những dịch vụ đa phương tiện
và giữa những dịch vụ cố định và không dây.
Mục đích chính của LTE là tối thiểu hóa số node. Vì vậy, người phát triển đã chọn
một cấu trúc đơn node. Trạm gốc mới phức tạp hơn NodeB trong mạng truy nhập vô
tuyến WCDMA/HSPA, và vì vậy được gọi là eNodeB (Enhance Node B). Những
eNodeB có tất cả những chức năng cần thiết cho mạng truy nhập vô tuyến LTE, kể cả
những chức năng liên quan đến quản lý tài nguyên vô tuyến.
Giao diện vô tuyến sử dụng trong E-UTRAN là S1 và X2. Trong đó S1 là giao
diện vô tuyến kết nối giữa eNodeB và mạng lõi. S1 chia làm hai loại là S1-U là giao
diện giữa eNodeB và SAE –GW và S1-MME là giao diện giữa eNodeB và MME. X2 là
giao diện giữa các eNodeB với nhau.
3.1.3 Mạng lõi EPC
Mạng lõi mới là sự mở rộng hoàn toàn của mạng lõi trong hệ thống 3G và nó chỉ
bao phủ miền chuyển mạch gói. Vì vậy, nó có một cái tên mới : Evolved Packet Core
(EPC).
Cùng một mục đích như E-UTRAN, số node trong EPC đã được giảm. EPC chia
luồng dữ liệu người dùng thành mặt phẳng người dùng và mặt phẳng điều khiển. Một
node cụ thể được định nghĩa cho mỗi mặt phẳng, cộng với Gateway chung kết nối
mạng LTE với internet và những hệ thống khác. EPC gồm có một vài thực thể chức năng.
MME (Mobility Management Entity): chịu trách nhiệm xử lý những chức năng
mặt bằng điều khiển, liên quan đến quản lý thuê bao và quản lý phiên.
Gateway dịch vụ (Serving Gateway): là vị trí kết nối của giao tiếp dữ liệu gói
với E-UTRAN. Nó còn hoạt động như một node định tuyến đến những kỹ
thuật 3GPP khác.
P-Gateway (Packet Data Network): là điểm đầu cuối cho những phiên hướng
về mạng dữ liệu gói bên ngoài. Nó cũng là Router đến mạng Internet.
PCRF (Policyand Charging Rules Function): điều khiển việc tạo ra bảng giá
và cấu hình hệ thống con đa phương tiện IP IMS (the IP Multimedia Subsystem)
cho mỗi người dùng.
HSS (Home Subscriber Server): là nơi lưu trữ dữ liệu của thuê bao cho tất cả
dữ liệu của người dùng. Nó là cơ sở dữ liệu chủ trung tâm trong trung tâm của
nhà khai thác.
Các miền dịch vụ bao gồm IMS (IP Multimedia Sub-system) dựa trên các nhà
khai thác, IMS không dựa trên các nhà khai thác và các dịch vụ khác. IMS là một kiến
trúc mạng nhằm tạo sự thuận tiện cho việc phát triển và phân phối các dịch vụ đa phương
tiện đến người dùng, bất kể là họ đang kết nối thông qua mạng truy nhập nào. IMS hỗ trợ
nhiều phương thức truy nhập như GSM, UMTS, CDMA2000, truy nhập hữu tuyến băng
rộng như cáp xDSL, cáp quang, cáp truyền hình, cũng
như truy nhập vô tuyến băng rộng WLAN, WiMAX. IMS tạo điều kiện cho các hệ thống
mạng khác nhau có thể tương thích với nhau. IMS hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích cho cả
người dùng lẫn nhà cung cấp dịch vụ. Nó đã và đang được tập trung nghiên cứu cũng
như thu hút được sự quan tâm lớn của giới công nghiệp. Tuy nhiên IMS cũng gặp phải
những khó khăn nhất định và cũng chưa thật sự đủ độ chín để thuyết phục các nhà cung
cấp mạng đầu từ triển khai nó. Kiến trúc IMS được cho là khá phức tạp với nhiều thực thể
và vô số các chức năng khác nhau.
Kênh đa phương (MCH) : được sử dụng để hỗ trợ MBMS. Nó được đặc trưng
bởi khuôn dạng truyền tải bán tĩnh và lập biểu bán tĩnh. Trong trường hợp phát đa
ô sử dụng MBSFN, lập biểu và lập cấu hình khuôn dạng truyền tải được điều phối
giữa các ô tham gia phát MBSFN.
3.3 Giao thức của LTE (LTE Protocols)
Ở LTE chức năng của RLC đã được chuyển vào eNodeB, cũng như chức năng
của PDCP với mã hóa và chèn tiêu đề. Vì vậy, các giao thức liên quan của lớp vô tuyến
được chia trước đây ở UTRAN là giữa NodeB và RNC bây giờ chuyển thành giữa UE
và eNodeB.
Hình 3.4 Phân phối chức năng của các lớp MAC, RLC, PDCP
CHƯƠNG 4
TRUY CẬP VÔ TUYẾN VÀ CÁC KỸ THUẬT SỬ DỤNG TRONG LTE
LTE sử dụng OFDM trong kỹ thuật truy cập đường xuống vì nó có các ưu điểm
sau:
- OFDM có thể loại bỏ hiện tượng nhiễu xuyên kí hiệu ISI (Inter-Symbol Interference)
nếu độ dài chuỗi bảo vệ (guard interval) lớn hơn độ trễ truyền dẫn lớn nhất của kênh
truyền.
- Thực hiện việc chuyển đổi chuỗi dữ liệu từ nối tiếp sang song song nên thời gian
symbol tăng lên do đó sự phân tán theo thời gian gây bởi trải trễ do truyền dẫn đa đường
giảm xuống.
- Tối ưu hiệu quả phổ tần do cho phép chồng phổ giữa các sóng mang con.
- OFDM phù hợp cho việc thiết kế hệ thống truyền dẫn băng rộng (hệ thống có tốc
độ truyền dẫn cao), ảnh hưởng của sự phân tập về tần số (frequency selectivity) đối với
chất lượng hệ thống được giảm thiểu nhiều so với hệ thống truyền dẫn đơn sóng mang.
- Cấu trúc máy thu đơn giản.
- Thích ứng đường truyền và lập biểu trong miền tần số.
- Tương thích với các bộ thu và các anten tiên tiến.
4.2.2 Kỹ thuật đa truy nhập đường lên LTE SC-FDMA
Việc truyền OFDMA phải chịu một tỷ lệ công suất đỉnh-đến-trung bình (PAPR) cao,
điều này có thể dẫn đến những hệ quả tiêu cực đối với việc thiết kế một bộ phát sóng nhúng
trong UE. Đó là, khi truyền dữ liệu từ UE đến mạng, cần có một bộ khuếch đại công suất
để nâng tín hiệu đến lên một mức đủ cao để mạng thu được. Bộ khuếch đại công suất là
một trong những thành phần tiêu thụ năng lượng lớn nhất trong một thiết bị, vì thế nên hiệu
quả công suất càng cao càng tốt để làm tăng tuổi thọ pin của máy. 3GPP đã tìm một phương
án truyền dẫn khác cho hướng lên LTE. SC-FDMA được chọn bởi vì nó kết hợp các kỹ
thuật với PAPR thấp của các hệ thống truyền dẫn đơn sóng mang, như GSM và CDMA,
với khả năng chống được đa đường và cấp phát tần số linh hoạt của OFDMA.
Hình trên cho thấy sự khác nhau trong quá trình truyền các ký hiệu số liệu theo
thời gian. Trên hình này ta coi mỗi người sử dụng được phân thành 4 sóng mang con
(P = 4) với băng thông con bằng 15KHz, trong đó mỗi ký hiệu OFDMA hoặc SC-FDMA
truyền 4 ký hiệu số liệu được điều chế QPSK cho mỗi người sử dụng. Đối với OFDMA
4 ký hiệu số liệu này được truyền dồng thời với băng tần con cho mỗi ký hiệu là 15KHz
trong mỗi khoảng thời gian hiệu dụng TFFT của một ký hiệu OFDMA, trong khi đó
đối với SC-FDMA, 4 ký hiệu số liệu này được truyền lần lượt trong khoảng thời gian
bằng 1/P (P = 4) thời gian hiệu dụng ký hiệu SC-FDMA với băng tần con bằng P x 15KHz
(4 x 15 KHz) cho mỗi ký hiệu.
Trong OFDM, biến đổi Fourier nhanh FFT dùng ở bên thu cho mỗi khối ký tự, và
đảo FFT ở bên phát. Còn ở SC-FDMA sử dụng cả hai thuật toán này ở cả bên phát và bên
thu.
Hình 4.8 So sánh OFDMA & SC-FDMA truyền một chuỗi các ký hiệu dữ liệu
QPSK
Sự tạo thành tín hiệu SC-FDMA được bắt đầu với một qui trình đứng trước đặc biệt
rồi sau đó nó cũng tiếp tục một cách tương tự như OFDMA. Tuy nhiên trước hết ta sẽ xem
hình bên phải của hình 3.8. Sự khác biệt rõ dàng nhất là OFDMA truyền bốn ký hiệu dữ
liệu QPSK song song trên mỗi sóng mang con, trong khi SC-FDMA truyền bốn ký hiệu dữ
liệu QPSK trong loạt bốn lần, với mỗi ký hiệu dữ liệu chiếm M × 15kHz băng thông.
Nhìn một cách trực quan, tín hiệu OFDMA rõ ràng là đa sóng mang với một ký hiệu
dữ liệu trên mỗi sóng mang con, nhưng tín hiệu SC-FDMA xuất hiện như nhiều hơn một
sóng mang đơn với mỗi ký hiệu dữ liệu được biểu diễn bằng một loạt tín hiệu. Lưu ý rằng
chiều dài ký hiệu OFDMA & SC-FDMA là như nhau với 66,7µs. Tuy nhiên, ký hiệu SC-
FDMA có chứa M các ký hiệu con mà biểu diễn cho dữ liệu điều chế. Đó là việc truyền tải
song song của nhiều các ký hiệu tạo ra PAPR cao không mong muốn với OFDMA. Bằng
cách truyền M các ký hiệu dữ liệu trong dãy vào M thời điểm, SC-FDMA chiếm băng thông
cũng như đa sóng mang OFDMA nhưng chủ yếu là PAPR tương tự như được sử dụng cho
các ký hiệu dữ liệu gốc. Thêm vào cùng nhau nhiều dạng sóng QPSK băng hẹp trong
OFDMA sẽ luôn tạo ra các đỉnh cao hơn có thể thấy trong băng thông rộng hơn, dạng sóng
QPSK đơn sóng mang SC-FDMA
4.2.3 Kỹ thuật MIMO
Trung tâm của LTE là ý tưởng của kỹ thuật đa ăng ten, được sử dụng để tăng
vùng phủ sóng và khả năng của lớp vật lý. Thêm vào nhiều ăng ten hơn với một hệ thống
vô tuyến cho phép khả năng cải thiện hiệu suất bởi vì các tín hiệu phát ra sẽ có các đường
dẫn vật lý khác nhau. Có ba loại chính của kỹ thuật đa ăng ten. Đầu tiên nó giúp sử dụng
trực tiếp sự phân tập đường dẫn trong đó một sự bức xạ đường dẫn có thể bị mất mát do
fading và một cái khác có thể không. Thứ hai là việc sử dụng kỹ thuật hướng búp sóng
SVTH: Đặng Anh Quyền 21
BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP
(beamforming) bằng cách điều khiển mối tương quan pha của các tín hiệu điện phát ra vào
các ăng ten với năng lượng truyền lái theo tự nhiên. Loại thứ ba sử dụng sự phân tách không
gian ( sự khác biệt đường dẫn bằng cách tách biệt các ăng ten ) thông qua việc sử dụng ghép
kênh theo không gian và sự tạo chùm tia, còn được gọi là kỹ thuật đa đầu vào, đa đầu ra
(MIMO ).
của pha và công suất được sử dụng cho mỗi ăng ten phát.
Đa đầu vào đa đầu ra (MIMO)
Phương thức truyền cuối cùng là sử dụng hai hoặc nhiều máy phát và hai hoặc nhiều
máy thu. MIMO là một phần tất yếu của LTE để đạt được các yêu cầu đầy tham vọng về
thông lượng và hiệu quả sử dụng phổ. MIMO cho phép sử dụng nhiều anten ở máy
phát và máy thu. Với hướng tải xuống, MIMO 2x2 (2 anten ở thiết bị phát, 2 anten ở thiết
bị thu) được xem là cấu hình cơ bản, và MIMO 4x4 cũng được đề cập và đưa vào bảng
đặc tả kỹ thuật chi tiết. Hiệu năng đạt được tùy thuộc vào việc sử dụng MIMO. Trong
đó, kỹ thuật ghép kênh không gian (spatial multiplexing) và phát phân tập (transmit
diversity) là các đặc tính nổi bật của MIMO trong công nghệ LTE.
Giới hạn chính của kênh truyền thông tin là can nhiễu đa đường giới hạn về dung
lượng theo quy luật Shannon. MIMO lợi dụng tín hiệu đa đường giữa máy phát và
máy thu để cải thiện dung lượng có sẵn cho bởi kênh truyền. Bằng cách sử dụng nhiều
anten ở bên phát và thu với việc xử lý tín hiệu số, kỹ thuật MIMO có thể tạo ra các dòng
dữ liệu trên cùng một kênh truyền, từ đó làm tăng dung lượng kênh truyền.
Chế độ truyền dẫn đa ăng ten đường xuống LTE
Có 7 chế độ truyền dẫn đa ăng ten được xác định cho LTE để tối ưu hiệu suất đường
xuống dưới các điều kiện vô tuyến khác nhau. Đó là :
Cổng đơn-ăngten; cổng 0-MIMO
Phân tập phát MISO
Ghép kênh không gian vòng mở MIMO, không có tiền mã hóa
Ghép kênh không gian vòng đóng MIMO, không có tiền mã hóa
MIMO đa-người sử dụng MIMO, UE tách biệt
Vòng đóng bậc =1 tiền mã hóa-MISO, lái chùm tia (beamsteering)
Cổng đơn- ăng ten; cổng 5 –MISO, lái chùm tia
Chế độ đa ăng ten hướng lên LTE
Có ba loại kỹ thuật đa ăng ten được xác định cho hướng lên là :
Phân tập thu tại eNodeB
SU-MIMO cho UE đơn
MU-MIMO cho nhiều UE
CHƯƠNG 5
TÌNH HÌNH TRIỂN KHAI LTE TRÊN THẾ GIỚI VÀ TẠI VIỆT NAM
5.1 Triển khai LTE trên thế giới
Theo các cuộc khảo sát gần đây có hơn 80% nhà cung cấp dịch vụ di động (telco)
trên thế giới hiện đang sử dụng công nghệ GSM (gồm GSM, GPRS/EDGE, HSPA). Theo
giới chuyên gia phân tích và đánh giá, lợi thế về hạ tầng sẵn có và số lượng người sử dụng
đông đảo là lý do chính để phát triển thị trường di động băng thông rộng với công nghệ
HSPA và tiếp theo sẽ là LTE. Đặc tả kỹ thuật của công nghệ LTE có khả năng tương thích
gần như hoàn hảo với công nghệ nền tảng GSM. Không chỉ GSM, các telco sử dụng công
nghệ CDMA cũng không bỏ qua cơ hội chuyển tiếp lên 4G với công nghệ LTE.
Theo một báo cáo mới đây của Hiệp hội các nhà cung cấp thiết bị mạng di động toàn
cầu (GSA) thì hiện có đến 677 nhà mạng ở 181 nước đang đầu tư vào mạng 4G, trong đó
422 mạng 4G ở 143 nước chính thức cung cấp dịch vụ và 39 mạng 4G ở 5 nước đang trong
giai đoạn thử nghiệm dịch vụ. Tính đến cuối năm 2014, khu vực châu Á – Thái Bình Dương
chiếm 47% số lượng kết nối 4G, tập trung chủ yếu tại các thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc
và Trung Quốc. Khu vực Bắc Mỹ đứng thứ hai với 44%. Theo dự báo của GSMA, tổng số
lượng kết nối 4G sẽ tăng lên 875 triệu, chiếm 12% tổng số kết nối di động toàn cầu. Theo
đó, mạng 4G sẽ trở thành công nghệ có mức độ thu hút và chuyển dịch thuê bao nhanh nhất
trong lịch sử với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm giai đoạn 2014 – 2020 đạt
30%/năm. Băng tần số được sử dụng phổ biến nhất cho mạng 4G vẫn là băng tần 1800 MHz
được 187 nhà mạng ở 89 nước sử dụng, chiếm 44% tổng số mạng 4G đã triển khai. Băng
tần phổ biến dùng cho 4G tiếp theo là băng tần 2,6 GHz được sử dụng bởi 100 nhà mạng,
sau đó đến băng tần 800 MHz được sử dụng bởi 91 nhà mạng.
Hiện nay, hầu hết các hãng sản xuất thiết bị viễn thông hàng đầu thế giới: Alcatel-
Lucent, Ericsson, Apple, Motorola, Nokia, Nokia Siemens Networks, Huawei, LG
Electronics, Samsung, NEC, Fujitsu... đều đã tung ra các sản phẩm hỗ trợ chuẩn 4G LTE.
Tháng 6-2015, tổ chức GSA cho biết hiện có 219 chủng loại điện thoại thông minh hỗ trợ
dịch vụ gọi điện thoại qua mạng 4G (VoLTE).
5.2 Triển khai LTE tại Việt Nam
Hiện nay, công nghệ LTE/4G ở nước ta chỉ đang ở bước thử nghiệm và nó sẽ là bước
đệm không xa cho tương lai công nghệ băng rộng không dây. Các doanh nghiệp lớn như
VNPT, Viettel đã thử nghiệm 4G theo hướng WiMAX nhưng sau đó đã không tiếp tục đi
theo hướng này và chuyển theo hướng LTE. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, đến nay,
Bộ đã cấp giấy phép thử nghiệm 4G/LTE trong một năm cho 7 đơn vị, gồm VNPT, Tập
đoàn Viễn thông Quân đội, Công ty Cổ phần Viễn thông FPT (FPT Telecom), Tập đoàn
Công nghệ CMC và Tổng công ty Truyền thông Đa phương tiện (VTC), Công ty Thông tin
Viễn thông Điện lực (EVN Telecom), Tổng Công ty Viễn thông Toàn cầu (Gtel).
Quá trình thử nghiệm của các doanh nghiệp đều mang lại kết quả rất khả quan. Điển
hình như VNPT đã tuyên bố hoàn thành các trạm BTS theo công nghệ LTE với tốc độ truy
cập Internet có thể lên đến 60 Mbps. Về phía Viettel, tập đoàn này cũng đã tiến hành lắp
đặt, tích hợp thiết bị LTE tại quận TP.HCM và Hà Nội. Dự kiến đến đầu năm 2016 Bộ
Thông tin và Truyền thông sẽ cấp phép cho các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ 4G. Tuy
nhiên so với các nước trong khu vực thì chúng ta đang triển khai chậm hơn.
KẾT LUẬN
Công nghệ LTE ngày càng được triển khai rộng rãi trên khắp thế giới, với khả
năng truyền tải tốc độ cao, kiến trúc mạng đơn giản sử dụng bang tần hiệu quả và hoàn
toàn tương thích với các hệ thống trước đó (GSM và WCDMA) và dựa trên một mạng
toàn IP. LTE đang dần trở thành hệ thống thông tin di động toàn cầu. Việc tìm hiểu về
công nghệ LTE là cần thiết và có ý nghĩa thực tế.
Tại Việt Nam việc triển khai LTE cũng bước đầu hoàn thành khi các nhà mạng đã
thử nghiệm thành công công nghệ LTE. Trong tương lai không xa, mọi người khắp đất
nước có thể trải nghiệm công nghệ này.