Potana Bhagavatam Vol 1 PDF

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
(„Ñ¨^äŒ=∞, kfifÜ«∞, `«$fÜ«∞ ã¨¯O^èŒ=ÚÅ∞)

"≥Ú^Œ\˜ ãÖÑ¨Ù@=Ú
u~°∞=∞Å u~°∞Ñü ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞,

u~°∞Ñü


 











POTANA BHAGAVATAMU, with Lucid Prose
First Volume - 1, 2 & 3 Skandhas
Author : Potana Mahakavi
Prose Rendering : Dr. Jandhyala Papaiah Sastry

Dr. Samudrala Lakshmanaiah
Dr. Asavadi Prakasa Rao
Edited by : Ist Skandha - Dr. Nanduri Ramakrishnamacharya

2nd & 3rd Skandhas - Dr. Jandhyala Papaiah Sastry. "Karuna Sri"
© All Rights Reserved
T.T.D Religious Publication Series No. 639-A
First Edition : 1987

Re-prints : 1998, 2004, 2005, 2008,2010
Revised Edition : 2015
Copies : 5,000
Published by
Dr. D.Sambasiva Rao , I.A.S.,
Executive Officer,
Tirumala Tirupati Devasthanams,
Tirupati.
D.T.P
Sri Asangananda Graphics
Sri Vyasasramam, Yerpedu.
Ph:08578-287528
Printed at

  
        



    
 
   
 


 


          
  

      

         
        

  
  


  

 






 





 
   
   
   

   
   
   

   
   
   

   

   


  

  

   
   

=Ú#∞fl_ç
áÈ`«# =∞Ç¨Hõq ÉèÏQÆ=`«=Ú#∞ xQÆ=∞=ÚQÍ P=∂flÜ«∞=ÚQÍ Jaè=i‚Oz L<åfl_»∞–
xQÆ=∞=ÚÅ∞ "ÕÜÚ« K«kq#, ã¨∞QÆ=∞O|∞Å∞ QÍ=Ù =ÚHÎ̃ ã¨∞ÉèQí `
Æ fi« O|∞Öò
ã¨∞QÆ=∞O|∞ ÉèÏQÆ=`« =∞#∞, xQÆ=∞O|∞ ÑïîOÑ¨ =ÚH˜Î x=ã¨#=Ú |∞^è•. ÉèÏ. „Ñ¨. 140
Éèí∞=#ˆHΔ=∞OHõ~°OÉˇ·#, ÉèÏQÆ=`å=∂flÜ«∞=Ú
ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞ñ_»∞ ^•ñQÆeÊOK≥ <Õ~˘ÊÑ¨ÊñQÆ<£. ÉèÏ.„Ñ¨.136
áÈ`«# ^Œ$+≤ìÖ’ ÉèÏQÆ=`«=Ú "Õ^Œ"åV‡Ü«∞=ÚÖ’ JO`«~åƒùQÆ"Õ∞
"Õ^Œ"åV‡Ü«∞=Ú – ÉèÏQÆ=`« `«`«Îfi=Ú
"Õ^Œ=ÚÅ∞– "Õ^•OQÆ=ÚÅ∂– LÑ¨x+¨`«∞ÎÅ∞– ÑÖK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«=Ú– ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞
™ê~°ã¨fi`«=ÚÖ’ „áêp#=ÚÅh, ÉèÏQÆ=`«=Ú J~åfip# âßYÜ«∞h Ö’Hõ=ÚÖ’ XHõ Jaè„áêÜ«∞O "åºÑ≤Oz
LOk. ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À J#∞je¿ãÎ ÉèÏQÆ=`« `«`«Îfi=Ú "Õ^Œ`«`«Îfi=Ú ã¨=∂#=ÚÖË. ÉèÏQÆ=`«=Ú ã¨∞ã¨Ê+¨ì=ÚQÆ
„ÑüáêkOKÕ Pã≤ÎHõ`«fiO, J=`å~°`«`«ÎfiO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO c[„áêÜ«∞OQÍ "Õ^Œ™ê~°ã¨fi`«OÖ’ L#fl\˜ì"Õ.
ÉèÏQÆ=`«=Ú#‰õΩ JO`«~å`«‡Ü≥ÿ∞# ''ÉèíHÎ̃—— Ö’x #=q^èŒÉèíHÎ̃ =∂~åæÅ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ
Jaè=i‚`åÅ∞.
„â◊=}O H©~°Î#O qëÈ‚ó ã¨‡~°}O áê^Œ¿ã=#"£∞I
J~°Û#O =O^Œ#O ^•ã¨ºO ãŸº =∂`«‡x"Õ^Œ#"£∞II
ÃÑ·â’¡HÍxH˜ áÈ`«# PO„nèHõ$u
`«#∞Ç¨Ï$^•ƒù+¨Å ãŸº=Ú<£, „â◊=}=Ú<£ ^•ã¨`«fi=Ú<£ =O^Œ<å
~°Û#=ÚÖò ¿ã=Ü«Ú <å`«‡Ö’ <≥é∞HõÜ«Ú<£ ãÖH©~°Î#Öò zO`«#O
|#∞ h `˘q∞‡k ÉèíH˜Î=∂~°æ=ÚÅ ã¨~åfi`«∞‡<£ Ç¨Ïi<£ #q∞‡ ã¨
[˚#∞ñ_≥· Ü«ÚO_»∞@ Éèí„^Œ =∞OK«∞ñ ^ŒÅñ`«∞<£ ã¨`«ºO|∞ ^≥·`Àº`«Î=∂! ÉèÏ– 7–167
ÉèÏQÆ=`«=Ú ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi=Ú#‰õΩ Ñ¨~åHÍ+¨ª#∞ „ÑüáêkOK«∞ ™êÇ≤Ï`«º tY~°O. ÉèíH˜Î "Õ^•O`«
`«`«Îfi„Hõ=∞ Ñï}Ï=∞ qHÍãÖ. "Õ^Œ"åV‡Ü«∞OÖ’ ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À J#∞jeOKÕ "åiH˜ ÉèÏQÆ=`«O ã¨∞QÆ=∞"Õ∞.
"Õ^Œ "åV‡Ü«∞=ÚÖ’ #=q^èŒ=ÚÖˇ·# ÉèíH˜ÎH˜ Pã≤ÎHÍºxH˜ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ HÀ H˘Å¡Å∞. JO^Œ∞ =HõΔº=∂}=ÚÖˇ·#
L^•Ç¨Ï~°}=ÚÅ∞ „Ñ¨^è•#OQÍ Z#∞flHÀ=K«∞Û.
„â◊=}O
1. Éèí„^ŒO â’¡HõO „â◊¥Ü«∂ãÖ – – J^äŒ~°fi. 16–2
ÉèíQÆ=O`«∞x HõÖÏº} QÆ∞}ÏÖË q#QÀ~°∞K«∞<åfl#∞.
II
H©~#Î° O
2. qëÈ‚~°∞flHõO g~åº}˜ „áÈ"ÀK«"£∞ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–514–1
N=∞#‡Ç¨ q+¨μ‚=¸iÎ Ñ¨~å„Hõ=∞ QÍ^äŒÅ∞ „Ñ¨=zOÑ¨QÀ~°∞K«∞<åfl#∞.
ã¨‡~°}O
3. =∞<å=∞¿ÇÏ Kå~°∞ ^Õâ◊º <å=∞ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–24 –1
Ñ¨~°=∂`«‡ "≥·Éèí"À`«¯~°¬ ã¨‡iOK«=Öˇ.
áê^Œã¿ =#O
4. Aëê} WO„^Œ ã¨Ñ¨Îaè~°fl PQÆÇ≤Ï – – |∞∞ˆQfi^Œ. 8–13–13
„Ñ¨Éèí∂! h~å[ sîq`À =∂Hõ_»‰õΩ qKÕÛÜ«Ú^Œ∞=ÙQÍHõ.
J~°Û#O
5. J~åÛ K«„HÍÜ«∞ âßH˜<Õ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–54–2
Ñ¨~å`«Ê~°∞_≥·# WO„^Œ∞xH˜ J~°Û# ã¨=∞iÛOK« ^ŒQÆ∞.
=O^Œ#O
6. =O^•=∞¿ÇÏ `åfi – – |∞∞ˆQfi^Œ. 3–8–9
h‰õΩ Jaè"å^•Å∞.
^•ã¨ºO
7. "≥·âßfi#~°ã¨º ã¨∞=∞`Ò ™êº=∞ – – |∞∞ˆQfi. 1–98–1
=∞#=Ú qâ◊fiteÊ „áêÉèí=OÖ’ J}y Ü«ÚO_»^ŒQÆ∞.
ãŸºO
8. =∞~°∞`«fiO`«fiO ã¨MÏºÜ«∞ Ç¨Ï"å=∞¿ÇÏ – – |∞∞ˆQfi^Œ. 1–101 –6
ã¨HõÅ^Õ=`åkè<Õ`« ãŸºO Ji÷OK≥^Œ=Ú QÍHõ.
P`«‡x"Õ^Œ#O
9. Éèí~Àæ ^Õ=ã¨º nè=∞Ç≤Ï – – |∞∞ˆQfi^Œ. 3–62–10
Ñ¨~å`«Ê~°∞x `Õ[O ^è•ºxO`«∞=Ú.
Ñ¨Ó~Àfi^•Ç¨Ï$`«∞Öˇ#· "Õ^Œ "åHÍºÅ#∞ |\˜ì ÉèÏQÆ=`«ÉHíè Î˜ "Õ^•O`« `«`fiÎ« O "Õ^„Œ áÈHõÎ "≥∞#ÿ ^Õ Jx `ÕÅ∞`«∞#flk.
III
ÉèÏ~°`«=Ú – ÉèÏQÆ=`«=Ú
ÉèÏ~°`«Hõ~°Î ÉèÏQÆ=`« „Ñ¨=HõÎ "Õ^Œ"åºã¨ =∞Ç¨Ïi¬ÜÕ∞†
ÉèÏ~°`« Hõ^äŒÖ’ z=iÑ¶¨∞@ìO NHõ$+¨‚x~åº}O,
ÉèÏQÆ=`«=ÚÖ’ „áê~°OÉèíÑ¶¨∞@ìO NHõ$+¨‚x~åº}O.
ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ì`À Ñïje¿ãÎ ÉèÏ~°`«O U "Õ^•O`« `«`åÎfixH˜ Éèí~°`«"åHõºO ÑëHÕ^À ÉèÏQÆ=`«O P "Õ^•O`«
`«`åÎfixˆH <åOnwuHõ PÅÑ≤Oz#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û– ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Wu=$`åÎÅ‰õΩ ˆHO„^ŒO J=`å~°=¸iÎÜ≥ÿ∞#
NHõ$+¨μ‚_»∂, NHõ$+¨μ‚x Ñ¨Ó~åfi=`å~åÅ∂. ÉèÏ~°`«OÖ’ Z<Àfl Ñ¶¨∞\ÏìÅÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx J=`å~°OQÍ
„Ñ¨â◊Oã≤`«∞_»∞.
ã¨ÉèÏÑ¨~°fiOÖ’
PkAñ_≥·# „|Ç¨Ï‡Ü«Ú^ŒÜ«∞O|∞# HÍã¨Ê^Œ"≥∞ÿ# "åñ_»∞ ! "Õ
^•k ã¨=∞ã¨Î "åV‡Ü«∞=ÚÅO^Œ∞ñ „|â◊Oã≤`«∞ñ _≥·#"åñ_»∞! Ö’
HÍk „uÖ’HõÑ¨ÓAºñ_»x P`«‡ <≥éÕy Ñ≤`å=∞Ç¨ïO_»∞ ^•
"≥∂^Œ~°∞ñ *ˇÃÑÊñ |∂Aºñ_»x Ü«ÚHõÎ=∞ HÍ H˜k ÜÕ∞q∞ ^Àã¨"Õ∞! ÉèÏ. ã¨ÉèÏ–2–18
Jx ^èŒ~°‡~å [<åfl_»∞.
cè+¨μ‡ñ_»∞ ã¨ÉèÏÑ¨~°fiOÖ’ =∂„`«"Õ∞HÍHõ cè+¨‡Ñ¨~°fi=ÚÖ’ QÆ∂_» „Ñ¨ã¨∞Êù@OQÍ NHõ$+¨μ‚x Ñ¨~å`«Ê~°∞_çQÆ
„Ñ¨â◊Oã≤Oz #@∞¡Ok.
áê~°÷™ê~°käQÍ #∞#fl NHõ$+¨μ‚_»∞ cè+¨μ‡xÃÑ·H˜ K«„HõO Ñ¨\˜ì ãÖÇ¨ÏiOKÕO^Œ∞‰õΩ ^Œ∞q∞H˜#Ñ¨Ù_»∞ cè+¨μ‡_»∞
Ô~O_»∞™ê~°∞¡ NHõ$+¨μ‚x q+¨μ‚=Ù Ü≥ÚHõ¯ J=`å~°=¸iÎQÍ ã¨∞ÎuKÕ™êÎ_»∞ –
J>Ë¡ q+¨μã‚ Ç¨ Ï¨ „ã¨<å=∞O ÉèÏ~°Ò« Ö’ UHõ^âÕ "◊ ∞Õ . JO`ÕHÍHõ J=`å~° `«`åÎfixH˜ =¸ÅHõO^Œ"∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ næ`«
ÉèÏ~°`«OÖ’ JO`«~åƒùQÆ"Õ∞.
ÉèÏQÆ=`«O ÉèíQÆ=næ`«‰õΩ ÉèÏ+¨º"Õ∞. JO^Œ∞KÕ`« ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆ=`« "Õ^•O`« `«`åÎfiÅ∞ q„ÑüÑ¨<åflÅ∞
QÍ=Ù. Jq aè#fl™êÇ≤Ï`«º „QÆO^ä•Å∞=∂„`«"Õ∞. ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi„Ñ¨fuÖ’ ÉèÏ~°`« ÉèÏQÆ=`åÅ∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°
"≥·~°∞^ŒúºO ÖËx ã¨=∂O`«~° ˆ~YÅ∞. ã¨∂÷Å^Œ$+≤ìH˜ Jq HõÅã≤#@∞¡ HõxÊOK«=Ù. áê~°=∂i÷Hõ ^Œ$+≤ìÖ’ L#fl`«
QÆ}˜`«=ºÑ¨^Õâ◊OÖ’ =Öˇ– Jq J#O`« `«`«ÎfiOÖ’ HõÅ∞™êÎ~Ú.
ã≤OÇ¨=Ö’Hõ#„áêÜ«∞OQÍ K≥ÑÊ¨ ^Œy# =∂@, "Õ^"Œ åV‡Ü«∞O ÉèÏ~°`« "Õ^•O`«O, ÉèÏQÆ=`«``
« fiÎ« O Jq<åÉèÏ=
ãÖ|O^èŒO QÆey#\˜ì"Õ† UHÍ~°÷„Ñüáê^ŒHõ=ÚÖË.
ÉèÏQÆ=`«O J=`«~°} QÆ∂iÛ P „QÆO^äŒÑ‘iîHõÖ’<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞"≥∞ÿ# Hõ^äŒ LOk. "Õ^Œ`«`«Îfi"Õ`«ÎQÍ
ÑÖK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«=HõÎQÍ ã¨∞QÆ$Ç‘Ï`« <å=∞^èÕÜ«Ú_≥·# "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬ P„â◊=∂xH˜ =zÛ
IV
''^è•`«=Ù ÉèÏ~°`« „â◊√u q^è•`«=Ù "Õ^Œ Ñ¨^•~°÷*Ï`« q

*Ï˝`«=Ù! HÍ=∞ =ÚYºiÑ¨Ù+¨@¯ q*Ë`«=Ù „|Ç¨Ï‡`«`«Îfi x
ˆ~‚`«=Ù Ü≥∂y<Õ`«=Ù qh`«∞ñ_» g=Ù K«eOz K≥Å¡ˆ~!
HÍ`«~°∞ ÔH·=_ç<£ =QÆ= HÍ~°}"Õ∞q∞? Ñ¨~åâ◊~å`«‡*Ï! 1–89
JO\Ï_»∞. <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬ "åºã¨∞xH˜ "Õ^•O`«`«`«ÎfiO LÑ¨^Õt™êÎ_»∞. "Õ^Œ"åºã¨ =∞Ç¨Ïi¬H˜ z`«ÎâßOu
ÅaèOzOk. ÉèÏ~°`«Éèí∂q∞Ö’ Ü«ÚQÆÜ«ÚQÍO`«~åÅ #∞O_ç ÉèÏQÆ=`«O K«k"Õ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ‰õÄ HÀ\Ï#∞HÀ@¡
„Ñ¨*ÏhHÍxH˜ z`«ÎâßOu Åaèã¨∞ÎOk!
"åºã¨„áÈHõÎ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«O Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ K≥Ñ≤ÊOk "åºã¨∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬– `«O„_çx q∞Oz#
ã¨`«∞Ê„`«∞Îñ_»∞. #QÆflOQÍ J~°}ºOÖ’ ™êfl#O KÕã¨∞Î#fl JÑ¨Ê~°ã¨Å∞ J`«x ~åHõ#∞ Ñ¨\˜ìOK«∞HÀÖË^Œ∞. QÍx
H˘_»∞‰õΩ#∞ "≥^Œ‰õΩ`«∂ =zÛ# "Õ^Œ"åºã¨∞}˜‚K«∂z ã¨ãÖ„Éèí=∞OQÍ p~°Å∞ ^èŒiOKå~°@! J\˜ì â◊√‰õΩ_»∞ U_»∞
~ÀAÅÖ’ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊nH˜Δ`«∞_≥· =∞$`«∞ºxsHõΔ}Ö’ L#fl Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ, "≥∂HõΔ„áêÑ≤ÎÔH· K≥Ñ≤Ê# QÍ^äŒ ÉèÏQÆ=`«O.
P=ÙáêÅ∞ Ñ≤`«∞‰õΩ =º=kè^•\˜ â◊√‰õΩ_»∞ XHõ KÀ@ xeKÕ"å_»∞ HÍ_»∞. U_»∞ ~ÀAÅÖ’ =ÚH˜Î á⁄O^Õ =∂~°æO
HÀi# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèÏQÆ=`« `«`ÀÎfiÑ¨^Õâ◊O â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ KÕâß_»∞. "Õ^Œ"Õ^•OQÍÅ∞, ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ∞,
qq^èŒÑ¨Ù~å}ÏÅ∂, =ÚHÎ̃=∂~åæxfl l*Ï˝ã¨∞=ÙÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ „Ñ¨É’kèOKÕ"Õ. Jq ã¨∞n~°…â◊~°}ÏQÆ`«∞Å∞. ÉèÏQÆ=`«O
ã¨^Àº=ÚH˜Î „Ñ¨^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# j„Ñ¶¨∞â◊~°}ÏQÆu.
ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞™ê~°O "Õ^Œ"åºã¨=∞Ç¨Ïi¬ „H©ã¨∞Î‰õΩ Ñ¨Ó~°fiO ã¨∞=∂~°∞ =¸_»∞"ÕÅ
ãÖ=`«û~åÅ‰õΩ =ÚO^Œ∞ rqOz#"å_»∞. ÑÖK«=∞"Õ^ŒO ÉèÏ~°`«O JÑ¨C_Õ Ñ¨Ù\˜ìOk. "Õ^Œ "åV‡Ü«∞O JO`«‰õΩ
=ÚO^Õ "≥eq¡ iã≤Ok. JO^Œ∞KÕ`« ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ WÑ¨Ê\˜H© J~Ú^Œ∞"ÕÅ ãÖ=`«û~åÅ‰õΩ =ÚO^Õ K«i„`À^ŒÜ∂« xH˜
Ñ¨Ó~°fi"Õ∞ ÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î "Õ^•O`«O "≥e¡qiã≤#@∞¡ K≥Ñ¨Ê=K«∞Û.
ãÖã¨¯$`« ÉèÏQÆ=`«OÖ’<Õ „Ñ¨ã¨∞Êù@OQÍ ÉèÏQÆ=`«O ''ã¨~°fi"Õ^ÕuÇ¨ãÖ—— QÍ K≥Ñ¨Ê|_çOk.
W^ŒO ÉèÏQÆ=`«O <å=∞ Ñ¨Ù~å}O „|Ç¨Ï‡ã¨q∞‡`«O
L`«Î=∞ â’¡HõK«i`«O K«HÍ~° ÉèíQÆ"å #$+≤ó
ã¨~°fiO "Õ^ÕuÇ¨™ê<åO ™ê~°O ™ê~°O ã¨=Ú^Œú$`«"£∞
ã¨ `«∞ ãÖ„âß=Ü«∂=∂ã¨ =∞Ç¨~å[O Ñ¨sH˜Δ`«"£∞II ÉèÏQÆ=`«O. 1 ã¨¯O. 40–42
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ K«i„`«Ö’ „H©.Ñ¨Ó. 113= ãÖ=`«û~°OÖ’ Ü«∞=#~åA UO\˜Ü«∂Öò ã≤_çãπ ÑÖÑ≤# ~åÜ«∞ÉÏi
ÃÇÏeÜ≥Ú_ÀÅãπ ã¨∞OQÆ~åA ÉèíQÆ^Œ`«∞Î_ç P™ê÷<åxH˜ qkâ◊Ö’ QÆ~°∞_»ã¨ÎOÉèíO ZuÎOKå_»∞. `å#∞ ÉèíQÆ=O`«∞_ç
#x ã¨QÆ~°fiOQÍ Kå@∞‰õΩ<åfl_»∞. nxfl|\˜ì ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ ÉèÏQÆ=`« ãÖ„Ñ¨^•Ü«∞O „H©ã¨∞ÎÑ¨Ó~°fiO Ô~O_»= â◊`åaÌ
<å\˜H˜ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ <å@∞H˘x LO_»_»"Õ∞ QÍHõ q^ÕjÜ«Úefl Ãã·`«O PHõi¬Oz#@∞¡ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.
„áêp# "Õ^Œ"åV‡Ü«∞OÖ’<Õ ã¨QÆ∞} x~°∞æ}Àáêã¨# Å∞<åfl~Ú. J^äŒ~°fi"Õ^ŒOÖ’
''^Õfi "å "À „|Ç¨Ï‡}À ~°∂¿Ñ =¸~°ÎO K≥· "å=¸~°ÎO K«. —— Jx =ÙOk.
V
J>Ë¡ J=`å~°`«`«ÎfiO QÆ∂_» "Õ^Œ"åV‡Ü«∞O Ö’x^Õ.

„Ñ¨*ÏÑüâ◊Û~°u QÆˆ~ƒù~°O`« ~°*ÏÜ«∞=∂<À |Ç¨ï^è• q*ÏÜ«∞`Õ. Ü«∞Aˆ~fi^Œ– 31–19
^Õ=Ù_≥·# „Ñ¨*ÏÑü =∂#∞+¨QÆ~°ƒùã¨∞÷_≥· qq^è•Hõ$`«∞Å∞ ^èŒi™êÎ_»∞ Jx ÃÑ· =∞O„`« `å`«Ê~°ºO.
WO„^À =∂Ü«∂aèó Ñ¨Ù~°∞~°∂Ñ¨ DÜ«∞`Õ. |∞∞ˆQfi^Œ – 4–47–18
WO„^Œ∞_»∞ =∂Ü«∂„Ñ¨ÉèÏ=OKÕ Ñ¨$käqÖ’ J=`«iã¨∞Î<åfl_»∞ Jx ÃÑ· =∞O„`« `å`«Ê~°ºO. ÉèíQÆ=næ`«Ö’
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ `å<Õ ÉèíQÆ"å#∞}˜‚ Jx ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ „Ñ¨Hõ\ÕK«∞‰õΩ<åfl_»∞. ^Œ∞+¨ìtHõΔ} H˘é‰õÄ, ^èŒ~°‡~°HõΔ}H˘é‰õÄ
`å#∞ Ü«ÚQÆ Ü«ÚQÍO`«~åÅÖ’ Éèí∂Ö’HõOÖ’ J=`«i™êÎ#x K≥Ñ≤ÊÜ«Ú<åfl_»∞.
Ñï„`å}ÏÜ«∞ ™ê^èŒ∂<åO q<åâßÜ«∞ K« ^Œ∞+¨¯$`å"£∞ I
^èŒ~°‡ãÖ™ê÷Ñ¨ <å~å÷Ü«∞! ãÖÉèí"åq∞ Ü«ÚˆQ Ü«ÚˆQ II Éèí.w. 4–9
ÉèÏQÆ=`« ÉèHí Î˜ "Õ^•O`« `«`åÎfixH˜ P^Œº „Ñ¨H$õ `«∞Å∞ ã¨<å`«# "Õ^Œ "åV‡Ü«∞OÖ’<Õ „Ñ¨ã∞¨ Êù@OQÍ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú.
ÉèHí Î˜ "Õ^•O`«``
« fiÎ« „Ñ¨=~°‰Î Ωõ Å∂ „Ñ¨Kå~°‰Ωõ Å∂ "Õ^HŒ ÍÅO #∞Oz Ü«ÚQÆÜÚ« QÍO`«~åÅ∞QÍ ÉèÏ~°`« =~°O¬ Ö’
ZO^Œé’ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ L^Œƒqù OKå~°∞. ZO^Œé¿˜ Ñ~°∞¡ K≥ÑÊ≤ #Ñ¨Ê\˜H˜ Jk ã¨â+ı "¨ ∞≥ #ÿ PHõ$uQÆ}"Õ∞ J=Ù`«∞Ok.
ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi „Ñ¨=HõÎÅÖ’ ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œ∞ú_≥·# ÉèíQÆ=„^•=∂#∞AÅ HÍÅO „H©ã¨∞Îâ◊HõO Ñ¨^ŒH˘O_»= â◊`åaÌ.
PÜ«∞# N "≥+· =‚¨ QÆ∞~°∞Ñ¨~O° Ñ¨~Ö° ’ z=i"å_Õ QÍx "≥Ú^Œ\„˜ Ñ¨=HõÎ QÍ^Œ∞. PÜ«∞#‰õΩ =ÚO^Œ∞ P QÆ∞~°∞Ñ¨~O° Ñ¨~Ö° ’
„Ñ¨=ÚY∞Öˇ#· PàÏfi~°∞Å∞ L<åfl~°∞. "å~°∞ ^ŒH} Δ˜ ÏÑ¨^•ä xH˜ K≥Ok#"å~°∞. ÉèQí =Æ „^•=∂#∞AÅ∞ J@∞ L`«~Î åÑ¨ÔŒä Ö’x
"åV‡Ü«∞O W@∞ ^ŒH˜Δ}ÏÑ¨^äŒOÖ’x „^•q_»"Õ^Œ "åV‡Ü«∞O ã¨=∞#fi~ÚOz# `˘e LÉèíÜ«∞"Õ^•O`« =∂~°æ
„ÑüëêªÑ<¨ åKå~°∞ºÅ∞. "Õ^"Œ åV‡Ü«∞O #∞Oz JqzÛù#flOQÍ P¿ã`«∞Ç≤Ï=∂ÅÜ«∞O =iúe#¡ ÉèHí Î˜ "Õ^•O`«`` « åÎfixH˜
ãÖã¨¯$`«ÉèÏQÆ=`«O ™ê~°ã¨fi`« =¸ÅHõO^Œ"≥∞ÿOk.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊K«i„`«Ö’ ÉèíH˜Î "Õ^•O`«`«`«Îfi „Ñ¨=~°Î‰õΩÅ∞QÍ H©iÎ QÆ_çOz# =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ∞ N K≥·`«#∞º_»∞–
=Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅ∞– ã¨∂~°^•ã¨∞– `«∞Åã‘^•ã¨∞– ã¨=∞~°~÷ å=∞^•ã¨∞ „Ñ¨É$íè `«∞Å∞. "å~°∞ áÈ`«# =∞Ç¨HõqH˜ J~åfip#∞Å∞.
=OQÆ^Õâ◊OÖ’ [x‡Oz# N K≥·`«#∞º_»∞ Ü«∂=`ü ÉèÏ~°`«^Õâ◊O Ñ¨~°º\Õz# Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_»∞. P`«x
HÍÅ=Ú „H©ã¨∞Îâ◊HõO 1485 #∞O_ç 1533 =~°‰õΩ Jx K«i„`«HÍ~°∞Å x~°‚Ü«∞O. N K≥·`«#∞º_»∞ `≥Å∞QÆ∞ ^Õâ◊OÖ’x
=∞OQÆà◊yiˆHΔ„`«O ^Œi≈Oz#O^Œ∞‰õΩ x^Œ~°≈#OQÍ J`«_ç áê^Œ =Ú„kHõÅ∞ JHõ¯_» K≥Hõ¯|_ç L<åfl~Ú.
N =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ"åi ~å^è•=∂^èŒ=`«`«ÎfiO â◊√^•ú^≥·fi`«OQÍ Ñ¨Ù+≤ì =∂~°æOQÍ ¿Ñ~°∞ ÔHH˜¯Ok. PÜ«∞#
`≥Å∞QÆ∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞. K≥` · #« ∞ºxÃÑ· Ñ¨~ÀHõOΔ QÍ, =Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅÃÑ· „Ñ¨`º« HõOΔ QÍ, áÈ`«# „Ñ¨ÉÏè =O „Ñ¨ãi¨ Oz#@∞¡
ÉèÏqOÑ¨ =K«∞Û. =∞Ç¨~å„+¨ìOÖ’ t"ål =∞Ç¨~åA QÆ∞~°∞=ÙQÍÔ~·# ã¨=∞~°÷~å=∞^•ã¨∞QÍ~°∞ `å=Ú ~°zOz#
^•ã¨É’^èŒ J<Õ „QÆO^äŒOÖ’ áÈ`«# =∞Ç¨Hõqx „Ñ¨â◊Oã≤Oz Ü«Ú<åfl~°∞. Ç≤ÏOn ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ ÉèíH˜Î "Õ^•O`«
`«`ÀÎfiÑ¨^Õ+¨ìÅ∞QÍ „Ñ¨â◊ã≤Î QÍOz# ã¨∂~°^•ã¨∞, `«∞Åã‘^•ã¨∞Å∞ WOK«∞q∞OK«∞ ã¨=∞HÍb#∞Å∞. ã¨∂~°^•ãπ 1540
„áêO`«OÖ’ [x‡OKå_»x, `«∞Åã‘^•ã¨∞ HÍÅO „H©ã¨∞Î 1532–1623 Jh, Ç≤ÏOn ™êÇ≤Ï`«º"Õ`«ÎÅ Jaè„áêÜ«∞O.
gi^ŒÌé∂ áÈ`«#‰õΩ J~åfip#∞Å∞ –
VI
ã¨∂~°^•ã¨∞ ~°zOz# ã¨∂~°™êQÆ~üÖ’ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =Öˇ ^•fi^Œâ◊ã¨¯O^è•Å∞ L<åfl~Ú. Jk ÉèÏQÆ=`åxH©

J#∞"å^Œ„QÆO^äOŒ QÍ^Œ∞. HÍx ^•xÃÑ· ÉèÏQÆ=`« Hõq`å „Ñ¨ÉÏè =O ã¨∞ã¨Ê+Öì . `«∞Åã‘^•ã¨∞ áÈ`«#=Öˇ ~å=∞Éè‰í Ωõ _Î ∞» .
PÜ«∞# „"åã≤# ~å=∂Ü«∞}OÖ’ "åb‡H˜ Hõq`å„Ñ¨ÉèÏ=O, ÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi „Ñ¨ÉèÏ=O QÆOQÍ
Ü«∞=Ú#Å =Öˇ ãÖQÆq∞OKå~Ú. ã¨∂~°^•ã¨∞ =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ "åiH˜ „Ñ¨`«ºHõΔt+¨μº_»@! D q^èŒOQÍ áÈ`«#
=∞Ç¨Hõq `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`« „Ñ¨ÉèÏ=O =OQÆ=∞Ç¨~å„+¨ì ^ÕâßÅÖ’ qã¨Îie¡Ok Jx TÇ≤ÏOÑ¨=K«∞Û.
ÉèÏ~°`«^Õâ◊ÉèÏ+¨Ö’¡ "≥Å∞=_ç# ÉèÏQÆ=`åÅhfl áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O `«~åfi`« "≥Åã≤#"Õ. `«q∞à◊OÖ’
ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î JiÜ«∞Ñ¨ÊÑ¨ÙÅ=~ü „H©.â◊. 1700 „áêO`«O "å_»∞. Hõ#fl_» ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î q~î°Å<å^äŒ∞_»∞ „H©ã¨∞Îâ◊Hõ=Ú
1530 „áêO`«O "å_»∞, =∞Ç¨~å„+¨ì ÉèÏ+¨Ö’ ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# =∞Ç¨Éèí‰õΩÎ_»∞ UHõ<å^äŒ∞_»∞ „H©.â◊. 1580 „áêO`«O
"å_»∞. XiÜ«∂ÉèÏ+¨Ö’ ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# [QÆ<åfl^ä^Œ •ã¨∞ 15 = â◊`åaÌ"å_»∞. =∞ÅÜ«∂à◊ ÉèÏQÆ=`«H~õ Î° qA`«KÛ« <£
‰õÄ_» 15= â◊`åaÌ "å_»∞. =OQÆÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# =∂ÖÏ^èŒ~°^•ã¨∞ 16 = â◊`åaÌ "å_»∞. J™êûOÉèÏ+¨Ö’
ÉèÏQÆ=`«Hõ~°Î â◊OHõ~°^Õ=Ù_»∞ „H©. â◊. 1449–1568 ãÖ=`«û~åÅ=∞^èŒº rqOz, `«#rq`«OÖ’ JÑ¨~°
ãÖ^è•ºã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^•xx „"åã≤#@∞¡ K≥Ñ¨C‰õΩ<åfl~°∞.
WHõ `åà◊§áêHõ J#fl=∂Kå~°∞ºÅ∞, "åi =OjÜ«ÚÅ∞, ~å=∞^•ã¨∞QÍ „Ñ¨ã≤kúÔHH˜¯# QÀÑ¨#fl– `åºQÆ~åA
„Ñ¨Éèí$`«∞ÅÃÑ· áÈ`«#fl „Ñ¨ÉèÏ=O „Ñ¨ãïOK«_»O ã¨Ç¨Ï*O. `åºQÆ~åA x`åº~°Û#Ö’ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«áê~åÜ«∞}O
ãë¿Ñ"å_»∞. `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Ñ¨^•ºÅ∞ `«~°`«~åÅ∞QÍ "ÕÅH˘Åk <åÅ∞HõÅÃÑ· x`«º
„áê~°<÷ åâ’¡HÍÅ∞QÍ xezáÈÜ«∂~Ú. PO„^è^Œ âÕ O◊ Ö’<Õ HÍHõ Ü«∂=`ü ÉèÏ~°`^« âÕ O◊ Ö’ L^Œº=∞™ê÷~ÚÖ’ "≥eq¡ iã≤#
ÉèíH˜Î "Õ^•O`« `«`«Îfi„Ñ¨Kå~åxH˜ áÈ`«# =∞Ç¨HõqÜÕ∞ Éèí=ºHõq`å"Õâ◊O JOkOz# =¸ÅÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∞. ÉèíH˜Î<Õ
=ÚHÎ̃H˜ ~åK«ÉÏ@QÍ Ü≥∂wâ◊fi~°∞ ÖˇO^Œé’ LÑ¨^ÕtOzKå~°∞. "åi K«i„`«Å∞ r=^Œ∞^•Ç¨Ï~°}=Ú Öˇ·<å~Ú. ÉèíHÎ̃
„Ñ¨Kå~°O ã¨<å`«# ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖã¨¯$ux „Ñü‰õÄÅ ã¨Éèíº`å ~°≠O~°≠Ï =∂~°∞`åÅ#∞O_ç ãÖ~°H˜ΔOz#
=„[Hõ=K«"≥∞ÿOk. ã¨<å`«#=∞`«OÖ’ Hõ~°‡*Ï˝# "≥·~åQÆº=∂~åæÅ∞ ™ê=∂#º „Ñ¨*Ï ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ ã¨∞Å∞"≥·#q
HÍ=Ù. ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ã¨~°à◊ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ ã¨^Àº=ÚH˜Î ^•Ü«∞HõOQÍ ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨*Ï=oH˜ P~å^èŒº"≥∞ÿOk. Hõ~°‡*Ï˝#
"≥·~åQÆº=∂~åæÅ∞ Pã≤Î‰õΩÖˇ·# J#∞ëêª# "Õ^•O`«∞Å∞ z~°™ê^èŒ#`À KÕÜ«∞=Åã≤# ã¨∞n~°… â◊~°}ÏQÆu. ÉèíH˜Î
j„Ñ¶¨∞â◊~°}ÏQÆu† ã¨^Àº=ÚH˜Î „Ñ¨^•Ü«∞HõO.
áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x „Ñü Ñ¨^ŒºO ã¨^Àº=ÚH˜Î ãÖ^è•Ü«∞HõO. JO^Œ∞KÕ ÉèÏQÆ=`«O PO„^Œ∞Å
Jaè=∂#HÍ=ºOQÍ `«~°`«~åÅ `≥Å∞QÆ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ Lqfià◊√ Å∂iã¨∞Î#flk.
áÈ`«# =∞Ç¨Hõq =¸sÎÉèíqOz# ÉèíH˜Î"Õ^•O`« `«`«Îfi"≥∞ÿ PO„^èŒOÖ’xH˜ ÉèÏQÆ=`«O J=`«iOÑ¨*Ëâß_»∞.
ÉèÏQÆ=`«O `≥eyOK«_»O ''Ñ¨Ù#~°˚#‡O|∞ ÖË‰õΩO_»∞@ÔH·—— áÈ`«#*Ëã≤# ™êÇ≤Ïf`«Ñ¨ã¨∞û. ''Ç¨Ïi H˜zÛ K≥ÃÑÊ
D |"≥∞‡~° áÈ`«~å *ÁHõ_»∞ ÉèÏQÆ=`«O|∞ [QÆkú`«O|∞QÆ<£—— Jx `«#Hõ$ux #~åOH˜`«O ã¨ÅÊ‰õΩO_®
â◊Ñ¨^äŒO KÕã≤# =∞Ç¨=∞Ç≤Ï`å`«∞‡_®Ü«∞#! ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎH˜ QÆ∞O_≥Ö’¡ "≥<≥flÅ HÀ"≥Å xi‡OK«∞H˘x ÉèÏQÆ=`«Hõ$u
VII
„"åã≤# áÈ`«# `«# HÍ=ºÑ‘iîHõÖ’ "åºã¨, "åb‡H˜ HÍo^•™êk „áêp# Hõ=Ùefl „Ñ¨â◊Oã≤Oz, PO„^èŒHõq`å Q“~°=
[#=∞<ÀÇ¨i ##flÜ«∞ã¨∂iO QÔ "· å~°O|∞ ¿ãã≤, Ç¨ÏiÇ¨Ï~° K«~}
° ÏqO^Œ=O^Œ <åaèÖÏ+≤O kHõ¯# =∞h+≤O Éè∂í +≤Oz,
=∞é˜Ü«Ú x`«~°Ñ¨Ó~°fiHõq [#ãÖÉèÏ=#O|∞ QÍqOz =~°Î=∂#Hõ=ÙÅ‰õΩO „aÜ«∞O|∞ ÑëH˜, ''ÉèÏqHõ=ÙÅ——
|Ç¨˙HõiOz# ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞™ê~°fiÉè∫=Ú_»∞. ÉèÏQÆ=`«OHÀã¨"Õ∞ `≥Å∞QÆ∞ Ñ¨Ù_»q∞Ö’ Ñ¨Ù\˜ì# HÍ~°}[#∞‡_»∞QÍ<Õ
`«#∞fl QÆ∂iÛ áÈ`«# ãÖÉèÏqOK«∞H˘#fl"å_»∞. áÈ`«# ÉèíH˜Î ãÖ‰õΩz`«"≥∞ÿOk HÍ^Œ∞.
KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ñ¨Ó[ KÕÜ«∞=Öˇ#h, <À~°∞ <˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞= =Öˇ#h J`«x Jaè=∞`«O.
J>Ë¡ Hõq`åâ‹·eÖ’ QÆ∂_»,
''H˘O^Œé‰õΩ `≥Å∞QÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, H˘O^Œé‰õΩ#∞ ãÖã¨¯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ Ô~O_»∞O
Q˘O^Œé‰õΩ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ Hõ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞º Ü≥∞_»Å<£—— 1–20
Jx X_»∞¤# xez# =∞^èŒº=iÎ.
''ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ Ñ¨Å∞‰õΩ@ z„`«O|∞, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#!
q|∞^èŒ [#∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, `≥eÜ«∞ =zÛ#O`« `Õ@ Ñ¨é`«∞—— 1–19
Jx KÕ`«∞Å∞ *’_çOz K≥Ñ≤Ê# q#Ü«∞=∂^èŒ∞~°º=¸iÎ áÈ`«#.
PO„^èŒ™êÇ≤Ïf [QÆ`«∞ÎÖ’ Hõq„`«Ü«∂xfl áÈ`«# „Ñ¨â◊Oã≤OzÜ«Ú<åfl_»∞. HÍ|\˜ì ÉèÏã¨¯~°~å=∂Ü«∞}
Ñ¨^•ºÅ‰õΩ J#∞Hõ$`«∞Å∞ `≥Å∞QÆ∞ÉèÏQÆ=`«OÖ’ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. HÍ|\˜ì áÈ`«# "åiH˜ Ñ≤=∞‡\˜"å_Õ J~Ú
LO_®eHõ^•! Zé]# Ñ¨^Œ=¸_»= â◊`åaÌ=∞^èŒº L#fl"å_»∞. „H©. â◊. 1370Ö’ ÉèÏã¨¯~°~å=∂Ü«∞}O ~°K«#
Ñ¨ÓiÎÜ≥ÿ∞#@∞¡ N x_»^Œ"ÀÅ∞ "≥OHõ@~å=ÙQÍi Jaè„áêÜ«∞O. JO^Œ∞KÕ áÈ`«# =∞Ç¨Hõq rq`«HÍÅO „H©.â◊.
1378 #∞O_ç 1460 Jx "åi x~°‚Ü«∞O. Ñ¨Å∞=Ù~°∞ ™êÇ≤Ïf"Õ`«ÎÅ∞ áÈ`«# D HÍÅO "å_»<Õ Jaè„áêÜ«∞Ñ¨_»∞
`«∞<åfl~°∞. áÈ`«# Éè’yh^ŒO_»Hõ Hõ$uÉèí~°Î „H©.â◊. 1435 „áêO`«O"å_»∞. Hõq™ê~°fiÉè∫=∞ a~°∞^•OH˜`«∞_≥·#
N<å^äŒ=∞Ç¨Hõq áÈ`«# ã¨=∞HÍb#∞_»∞.
áÈ`«# „"åã≤# W`«~° Hõ$`«∞Å∞
1. g~°É„íè ^Œq[Ü«∞=Ú, 2. <å~åÜ«∞}â◊`H« =õ Ú, 3. Éè’yh^ŒO_»H=õ Ú 4. ÉèÏQÆ=`«=Ú# 8 ã¨¯O^è=Œ ÚÅ∞
(1,2,3,4, =∞é˜Ü«Ú 7,8,9,10 ã¨¯O^è•Å∞)
ÉèÏQÆ=`«~°K«#Ö’ áÈ`«# ã¨Ç¨Ï„=`«∞Å∞
QÆOQÆ# ––– ÑÖK«=∞ã¨¯O^èŒ=Ú
ã≤OQÆ# ––– +¨+¨ªã¨¯O^èŒ=Ú
<å~°Ü«∞ ––– UHÍ^Œâ◊ ^•fi^Œâ◊ ã¨¯O^è•Å∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=ÚÖ’ H˘O`«ÉèÏQÆO ‰õÄ_» W`«_Õ „"åã≤#@∞¡QÍ H˘O^Œé∞ ÉèÏqã¨∞Î<åfl~°∞.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ ãÖYº ã¨∞=∂~°∞ `˘q∞‡k"ÕÅ∞.
VIII
ãÖã¨¯$`« ÉèÏQÆ=`åxH˜ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O ˆH=ÅO Ü«∞^ä•HõΔ~å#∞"å^ŒO HÍ^Œ∞. Ü«∞^äÀz`å#∞ã¨~°}O

Jx K≥ÑÊ¨ =K«∞Û. Z<ÀflKÀ@¡ áÈ`«# =¸ÖÏxfl ÃÑOz „"åâß_»∞. Ñ¨Å∞`å=ÙÖ’¡ ãÖã¨¯$`«ÉÏè QÆ=`åxH˜ N^è~Œ ∞° _»∞
„"åã≤# "åºMÏº#O ‰õÄ_® áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞Ö’H˜ J#∞=kOzÜ«Ú<åfl_»∞. =¸ÅOÖ’ ''xq∞â◊Hˆ „Δ `Õ—— Jx L#flO`«
=∂„`« `≥Å∞QÆ∞Ö’ áÈ`«#
''Ñ¨Ù}ºOÉˇ· =Úx=Å¡Éèí, QÆ}ºOÉˇ· ‰õΩã¨∞=∞ Ñ¶¨Å xHÍÜ≥∂u÷`« ™ê
^Œ∞æ}º =∞~Ú <≥·q∞âßMÏº,~°}ºO|∞ #∞uOÑ¨ñ^ŒQÆ∞ #~°}ºO|∞ÅÖ’<£.—— 1–38
Jx =∂„`«"Õ∞QÍHõ XHõ ã¨∞n~°…QÆ^ŒºO– ãÖã¨¯$`« HÍ^ŒO|s QÆ^ŒºHÍ=ºâ‹·eÖ’ „áœ_è» ã¨=∂ã¨âı¡ëê#∞
„áê}˜`«OQÍ ''=∞^èŒ∞"≥·i =∞Ok~°O|∞OÉ’Öˇ =∂^èŒg =∞#‡^äŒ ã¨Ç≤Ï`«OÉˇ·——, „|Ç¨Ï‡ˆQÇ¨ÏO|∞#∞OÉ’Öˇ
âß~°^•xfi`«OÉˇ· ... ... <≥·q∞âß~°}ºO|#∞ N q+¨μ‚ˆHΔ„`«O|∞# – W`åºkQÍ Jaè=i‚OKå_»∞. +¨+¨ªã¨¯O^èŒOÖ’
QÆ*ËO„^Œ "≥∂HõΔ}Ñ¶¨∞@ìO =¸ÅOÖ’ HõO>ˇ `≥Å∞QÆ∞Ö’ <åÅ∞QÆ∞ Ô~@∞¡ ÃÑiyOk. J>Ë¡ NHõ$+¨‚bÅÅ∞ QÆÅ
^Œâ◊=∞ã¨¯O^èŒO QÆ∂_» `≥#∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x H˘xfl Ñ¨^•ºÅ‰õΩ ãÖã¨¯$`«ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =¸ÖÏ^è•~åÅ∞ Jx
K≥Ñ¨Ê^Œy# â’¡HÍÅ∞ ÖË=Ù. ''JÅ 'JÅ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞Ö’——, ''WOuO`≥· =@∞ñ _çO`«Ü≥ÿ∞——, ''=∞O^•~°
=∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°º=Ú#ñ *Á‰õΩ¯——, ''„áê}Ëâ◊! h =∞OAÉèÏ+¨Å∞ q#ÖËx——, ''J#fl =Ù h=Ù K≥Öˇ¡eH˜———–
''J#fl=Ù
=Ú#flQÆ∞ Z<Àfl Ñ¨^•ºÅ∞ WO^Œ∞‰õΩ `å~å¯}ÏÅ∞QÍ L^•Ç¨ÏiOK«=K«∞Û. J~Ú`Õ áÈ`«# =¸Å`«`«ÎfiO
Ju„Hõq∞OK«‰õΩO_»QÆ<Õ ã¨fiHõáÈÅ HõÅÊ#Å∞ KÕâß_»∞. =¸ÖÏ~°÷=Ú<Õ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ "≥Å~ÚOKÕ `≥#∞QÆ∞
Ñ¨^•ºÅ∞ áÈ`«# „"åã≤# JkèHõ ãÖMÏºHÍÅ∞. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ –
=∞u~°flHõ$¿+‚ Ñ¨~°`« ã¨ûfi`À "å q∞`Àaè Ñ¨^Õº`« QÆ$Ç¨Ï„=`å<å"£∞ I
J^•O`«QÀaèifiâ◊`åO `«q∞„ãÖ Ñ¨Ù#óÑ¨Ù# â◊Ûifi`« K«~°fi}Ï<å"£∞ II
J<Õ â’¡HÍxH˜ áÈ`«#QÍi `≥#∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO–
JK«ÛÑ¨Ùñ rñHõ\Õ |_ç QÆ$Ç¨Ï„=`«∞Öˇ· q+¨Ü«∞ „Ñ¨q+¨μìÖˇ·
K«K«∞ÛK«∞ñ |∞@∞ìK«∞<£ =∞éÅñ [ifi`«K«~°fi}∞ Öˇ·# "åiH˜<£
*ˇK≥Û~°ñ |∞@∞ì<Õ, Ñ¨~°∞Å∞ ÃãÑ≤Ê# <≥·# x*ËK«Ûù "≥·# <Õ
q∞zÛ# <≥·# HÍ#Å‰õΩ <Õy# <≥·#, Ç¨Ïi„Ñ¨É’^èŒ=ÚÖò. ã¨Ñ¨Î=∞ – 181
D |Ç¨ïàÏO„^èÀH˜Î =∞Ü«∞„Ñ¨ÑÖK«OÖ’ `«~°`«~åÅ#∞Oz ™êÇ≤Ïf„Ñ≤Ü«∞O ÉèÏ=Ù‰õΩÖˇ·# ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Úefl
=∂„`«"∞Õ QÍHõ ™ê^è•~°}„Ñ¨*ÏhHõOÖ’x x~°H~Δõ ° ‰õΩ‰õΩΔ efl ã¨~Ú`«O Lé∂]`« Å∂yOz# áÈ`«# Hõq`«‰Ωõ ÅaèOz#
J##º ™ê=∂#º„Ñ¨Kå~åxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? J<ÕHõ HÍ~°}ÏÅ∞ L<åfl~Ú. áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O ˆH=ÅO
~°ã¨=`«¯q`«fi ÉO^èŒ∞~° "Õ∞HÍHõ ÉèíH˜Î`«`«Îfi „Ñ¨É’^èŒHõ"≥∞ÿ# P^è•ºu‡Hõ „QÆO^äŒO HÍ=@O „Ñ¨^è•#HÍ~°}O Jx
K≥Ñ¨Ê=K«∞Û.
''JÑ¨â◊|ÌO|∞Åñ QÆ∂_çÜ«Ú<£ Ç¨ÏiK«i„`åÖÏÑ¨=ÚÖò ã¨~°fiáêÑ¨Ñï`åºQÆ=Ú¿ãÜ«Ú—— Jx áÈ`«#
ZÅ∞ÔQuÎ Kå\Ï_»∞. J~Ú`Õ ÖÏHõ}
Δ ‰˜ Ωõ Å∞ „áœ_è» ™êÇ≤Ïf"Õ`ÅÎ« ∞ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O #~åOH˜Ò« W+Öì ÖËH,õ ã¨~°fi[˝
IX
Éèí∂áêÅ∞x JÉèíº~°÷# u~°ã¨¯iOz#@∂¡, P =∞Ç¨~åE HÀÑÖ`À ÉèÏQÆ=`«„Ñ¨`«∞Å#∞ Éèí∂™ê÷Ñ≤`«O KÕã≤#@∂¡,

L`«û#fl ÉèÏQÍÅ#∞ PÜ«∞# t+¨μºÅ∞ "≥eQÆO^ŒÅ <å~°Ü«∂^Œ∞Å∞ Ñ¨ÓiOz#@∞¡, XHõ Hõ^äŒ „Ñ¨Kå~°OÖ’ LOk.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x J„Ñ¨=∂}˜Hõ „Ñ¨Ü≥∂QÍÅ∞ áÈ`«#QÍiq HÍ=h PÜ«∞# t+¨μºÅ =h XHõ qz„`«
q`«~°¯ã¨=∞~°÷# ‰õÄ_® |Ü«∞Å∞^ÕiOk. HÍà◊√¡ Hõà◊√¡–ÖËx DHõ@∞ìHõ^äŒ â◊√^•ú|^Œú=∞x Ñ¨Å∞=Ù~°∞ Ñïâ’^è‰Œ Ωõ Å∞
Δ ‰˜ Ωõ efl ã¨~‰° Ωõ ¿ãÜ«∞x ã¨fi`«O„`«„Ñ¨=$uÎ QÆÅ Hõq. ''x~°O‰õΩâßó Hõ=Ü«∞ó—— Hõ=ÙÅ∞ x~°O‰õΩâ◊√
`ÕeÛ"Õâß~°∞. áÈ`«# ÖÏHõ}
Å<Õ Ö’HÀH˜HÎ ˜ áÈ`«# xifiHõÅÊ x^Œ~≈° #O. áÈ`«# =Ç≤ÏOz# ''ã¨ÇÏ¨ [áêO_ç`º« —— a~°∞^Œ"∞Õ ÃÑ· q+¨Ü∞« O |∞∞A=Ù
KÕã∞¨ OÎ k.
áÈ`«# ''Ñ¨Ù@∞ìHõq————. Hõq`« áÈ`«#‰õΩ P[#‡ã≤ÔúŒ QÍ ÅaèOz# =~°„Ñ¨™ê^ŒOQÍ ÉèÏqOKÕ Éè‰í Ωõ Î Å∞<åfl~°∞.
áÈ`«#ÜÕ∞ ''ÑëHÕK≥_"ç å_»∞ ~å=∞Éè„í ^Œ∞O_»@!—— Jx `«#Hõq`« ^≥=· ^Œ`=Î« ∞x ã¨q#Ü«∞OQÍ ÉèÏqOK«∞H˘#∞K«∞#fl@∞¡
ã¨∂zOKå_»∞. Åe`«Hàõ Å◊ ∞ Jhfl ^≥=· ^Œ`=Î« ~åÅ∞ ÖË^• „Ñ¨H$õ u ã≤^"úŒ ∞≥ #ÿ „Ñ¨[Å˝ ∞ J<Õ K≥áêÊe. Ñï„â◊=∞=Å¡
áêO_ç`º« O ã≤kOú K«=K«∞Û QÍx Hõq`«, ãÖw`«O, z„`«ÖYË #O, tÅÊOÖ’ Jaèx"ÕâO◊ JÅ=_»^∞Œ . JO^Œ∞KÕ áÈ`«#
ã¨ÇÏ¨ [áêO_ç`º« ãÖâ’aè`∞« _≥#· P [#‡ Hõq Ü«∞x xã¨ûO^ÕÇÏ¨ OQÍ K≥ÑÊ¨ =K«∞Û.
Hõq`«‰õΩ, Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ QÆÅ Jq<åÉèÏ=ãÖ|O^èŒO PÅOHÍiHõ [QÆuÊ`å=∞Ç¨ï_≥·# Éèí~°`«=Úx QÆ∞iÎOz
''Kè«O^ÀÇ‘Ï#"≥∞ÿ# â◊|Ì"Õ∞ ÖË^Œx—— =HÍ¯}ÕKå_»∞. „Ñ¨=OK«ÉÏè +¨ ÅxflO\˜Ö’ „áêp#HÍÅO#∞Oz KèO« ^Œã∞¨ û‰õΩ
qt+¨ì"≥∞ÿ# ™ê÷#O LO@∞Ok. `≥Å∞QÆ∞ Hõq`åQÍ<åxH˜ Ü«∞u„áêã¨Å∞ =∞$^ŒOQÆ "åºáê~°O x~°fiiÎOK«_»O
ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ‰õΩ J#∞Éèí"å„"Õ∞_ç`«O. ''^Õâ◊ÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ `≥Å∞QÆ∞ Öˇã¨û——J#∞ H©iÎÖ’ `≥#∞QÆ∞ Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ
K≥O^Œ=Åã≤# áêÅ∞ Z‰õΩ¯=.
„â◊=} ã¨∞ÉèíQÆ "≥∞ÿ# Kè«O^ÀxÜ«∞u QÆeæ, Ü«∞`«∞Å∞ QÆey „áêã¨QÆ`«∞Å∞ QÆey
fÑ≤ ÅÜ«∞Å∞ QÆey `≥Å∞QÆ∞Ö’ Ñ¨^•ºÅ∞, ÃÇïÜ«∞Å∞ QÆey Ü≥∞_»^Œ Å∂Ñ¨ QÆÅ=Ù !
qâ◊fi™êÇ≤Ïf [QÆ`«∞ÎÖ’ Kè«O^À=∂^èŒ∞~°ºO `≥Å∞QÆ∞ Ñ¨^ŒºtÅÊOÖ’ Ñ¨~åHÍ+¨ª á⁄Ok#@∞¡ ÉèÏq¿ãÎ `≥Å∞QÆ∞
Ñ¨^ŒºtÅÊO áÈ`«# Hõq`«Ö’ q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖ ^èŒiOz ™êHΔÍ`«¯iOzOk Jx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û. Jã¨Å∞
„HÍO`«^Œi≈Ü≥ÿ∞# HõqÉèÏ=#–ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎO KÕ¿ã â◊H˜Î „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ U ÉèÏ+¨‰õÄ ÖË^Œ<Õ K≥Ñ¨ÊHõ
`«ÑÊ¨ ^Œ∞. â◊ÉÏÌÅ‰õΩ QÆÅ J~°O÷ Ñïq∞`« "≥∞Oÿ k. Hõq ÉèÏ=# J"åV‡## QÀK«~° "≥∞#ÿ \˜kì . J~Ú`Õ =~°<‚ åf`«"∞≥ #ÿ
J#∞Éèí∂ux =∂@ÅÖ’ K≥Ñ¨Ê_»"Õ∞ Hõq`åHõà◊Ö’x XHõ qz„`« q~À^è•ÉèÏãÖ. JO^Œ∞KÕ`« „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ ZÖˇ¡_»Å
Hõ=ÙÅ∞ Ñïq∞`«â◊H˜Î QÆÅ ÉèÏ+¨‰õΩ Kè«O^Œã¨∞û JÅOHÍ~å^Œ∞Å∞ *’_çOz Hõ$`«Hõ$`«∞ºÅ∞ HÍ"åÅx Ü«∞^ä•â◊H˜Î
„Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. JO^Œ∞KÕ`« =∞Ç¨Hõq`«Ö’ ÉèÏ+¨, ÉèÏ+¨‰õΩ Jf`«=ÚÖˇ·# JÅOHÍ~°=ÚÅ∂, JÅOHÍ~°
™ê=∞„yH˜ Jf`«"≥∞ÿ# Kè«O^Œã¨∞û, Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# <å^ŒaO^Œ∞ Hõà’áêã¨<å ã¨∂HõΔ‡^Œ$+≤ìH˜ Jaè=ºHÍÎÅ∞.
JO^Œ∞KÕ`« áÈ`«# Kè«O^Œã¨∞û`À =∂„`«O `«$Ñ≤Î K≥O^ŒHõ ã¨fiK«ÛùO^ŒOQÍ HÀiHÀi =∞é˜H˘xfl qkèx¿+^è•Å∞ `«#
~°K«#Ö’ UiÛ ‰õÄ~°∞Û‰õΩ<åfl_»∞.
áÈ`«# 'ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ Ñ¨Å∞‰õΩ@ z„`«=Ú‡, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#—
X
J#flÑ¨Ù_»∞ JO^Œ∞ â◊ÉÏÌÅOHÍ~åÅ‰õΩ Jf`«"∞≥ #ÿ KèO« ^Œã∞¨ û–KèO« ^Œã∞¨ û‰õΩ Jf`«"∞≥ #ÿ <å^ŒaO^Œ∞Hõà’áêã¨<å
JO`«s#¡ OQÍ Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞#ÿ ~°ã„¨ Ñ¨fuH˜ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `«O HÍ=_»O "Õ`ÅÎ« ‰õΩ J<å~°∂_èq» +¨Ü∞« O HÍ^Œ∞. J>Ë¡
''Ç¨iH˜ #O^Œ QÀ‰õΩÅqÇ¨iH˜.......^≥·`«ºãÖÇ¨iH˜.............=∞<ÀÇ¨iH˜—— J#flÑ¨C_»∞ áÈ`«# <å^ŒaO^Œ∞
Hõà’áêÑ¨# J#∞„áê™êÅOHÍ~° Ñïq∞`« "≥∞ÿOkHÍ^Œ∞. ''Ñ¨ÓiOK≥<£ Ç¨Ïi áêOK«[#º=Ú—— Jx áÈ`«#
Ñ¨^ŒºO XuÎ`Õ =HõΔº=∂} ãÖã¨¯$`« ã¨=∂ã¨ QÍOcè~°ºO ã¨Ç¨Ï„ã¨ â◊OMÏ~å=™ê~° ã¨^Œ$â◊OQÍ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_çH˜
qxÊã¨ ∞ Î O k. Hõ # fl`« e ¡ Ã Ñ· „"åã≤ # Ñ¨ ^ Œ º O x^Œ ~ ° ≈ #„áêÜ« ∞ O. áÈ`« # `« # `« e ¡ H ˜ , ''=∂x#∞
b_» ∞ ~å~° ∞ ......n#=∂#ã¨ Q Í¡ x H˜ . ......QÆ c è ~ ° ` å™ê÷ x H˜ . ....... #Ü« ∞ "åQÆ ƒ ù " åxH˜ . ......|"≥ ∞ ‡~° ˆ H `« Ü « ∞
ÅHõ¯™êxH˜<£—— Jx JO\Ï_»∞. "åKå=∞QÀK«~"° ∞≥ #ÿ , =~°<‚ åf`«"∞≥ #ÿ P Ñ¨q„`«=∂`«$=¸iÎ =ºH˜` Î fi« O =∂@Å‰õΩ
Jf`« "≥∞#ÿ k. U^À ~¸ Ñ¨Ù_»q∞Hõ=fie "≥Å∞QÆ∞Å∞ ãÖ`«iOK«∞‰õΩ#fl Ñ¨q„`«`« áê„`«`« P ~ÚÖÏ¡e =ºH˜` Î fi« OÖ’
ylQÍx QÆ∂_»∞=Öˇ Je¡ae¡QÆ JÅ∞¡H˘x TQÆ∞`«∂, ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å∞ Lé∂]`« Å∂yOK« QÆÅ=Ù.
Jk WO„^Œ*ÏÅ =∞¿ÇÏO„^Œ*ÏÖÏÅ#∞ q∞Oz Hõq`åHõà◊ „Ñ¨Ü≥∂yOK« QÆÅ Éèí∞=# ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<å„ã¨ÎO. áÈ`«#
JHõΔÜ«∞ ã¨"≥∂‡Ç¨Ï<å„ã¨Î `«∂}©~°∞_»∞.
L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ "å=∞# K«i„`« Ñ¶∞¨ @ìO. XHõ =∞~°∞QÆ∞A˚ =@∞=Ù „uq„Hõ=Ú_≥· =¸_»∞Ö’HÍÅ∞ Ju„Hõq∞Oz
ZkyáÈÜ«∂_»∞. U Hõq U ÉèÏ+¨Ö’ =~°‚<åf`«"≥∞ÿ# P J`«º^Œ∞ƒù`« ã¨xfl"Õâ◊O Jaè=i‚OK«QÆÅ_»∞? "å=∞#"≥∞ÿ#
ÉèÏ+¨‰õΩ „uq„Hõ=∞`«fiO KÕ‰õÄ~°ÛQÆÅ ™ê=∞~°÷ºO–Kè«O^Œã¨∞û‰õΩ, JÅOHÍ~°=ÚÅ‰õΩ Jf`« "≥∞ÿ# <å^ŒaO^Œ∞
Hõà’áêã¨#‰õΩ LO@∞Ok.
''WOuO`≥·! =@∞ñ _çO`«Ü≥ÿ∞ =∞é˜Ü«Úñ ^•xO`≥· ! #Éè’gkäÃÑ·
#O`≥· ! `ÀÜ«∞^Œ=∞O_»ÖÏ„QÆ=Ú# HõÅ¡O`≥· ! „Ñ¨ÉèÏ~åtÃÑ·
#O`≥· ! K«O„^Œ∞x HõO`«Ü≥ÿ∞ „^èŒ∞=ÙxÃÑ· #O`≥·! =∞Ç¨Ï~åfi\˜ÃÑ·
#O`≥· ! ã¨`«ºÑ¨^À#fl`«∞O _»QÆ∞K«∞ „|Ç¨‡O_®O`«ãÖ=iúÜ≥ÿ∞ !! ÉèÏQÆ=`«O–8–622
D Ñ¨^ŒºO K«^Œq# ™êÇ≤Ïf „Ñ≤Ü«∞OÉèÏ=Ù‰õΩ_»∞ ã¨^ŒºóÑ¨~°x~°fi$u K≥Ok ''JÇ¨˙! =∞<À<Õ„`«x~åfi}O——
Jx ~°™ê#O^Œáê~°=â◊ºOÖ’ b# =∞=Ù`å_»∞ JO`Õ.
áÈ`«# Hõq`«‰õΩ qt+¨ì`« KÕ‰õÄ~°∞Û#k J`«x ÉèÏQÆ=`« ÉèÏëêâ‹·e. U ÉèÏ+¨Ö’<≥·# Hõq`« Ü«ÚQÆà◊Hõà◊.
™êÇ≤Ï`«ºO "åQÆ~å÷Å ã¨"Õ∞‡à◊#O. HÍo^•ã¨=∞Ç¨Hõq Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°„áê~°÷# "åQÆ~å÷Å Jq<åÉèÏ= ã¨"Õ∞‡à◊<åxfl
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ Jaè=ºHõÎO KÕ™ÈÎOk.
"åQÆ~å÷ q= ãÖÑ¨$H“Î "åQÆ~°÷„ÑüÑ¨`«ÎÜÕ∞ I
[QÆ`«ó Ñ≤`«~“ =O^Õ áê~°fifÑ¨~°"Õ∞â◊fi~“ II ~°Ñ¶¨Ú.1–1
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ‰õΔΩ^è•~°∞Î#‰õΩ J#fl~°∂ÑÖÖ’<Õ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ_»∞ J<åfl_»∞ QÍOnè=∞Ç¨`«∞‡_»∞.
[QÆ^HÕ Qõ ÍÜ«∞‰õΩ_≥#· `åºQÆ~åA ^Œ$+≤Öì ’ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ <å^ŒaO^Œ∞ HõàÏã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞. =ã¨∞^èH·≥ õ HõqÜ≥∞ÿ # HÍo^•ã¨∞
áê~°fifÑ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞Å Jq<åÉèÏ= ã¨"∞Õ ‡à◊#O, Hõq`åHõàÖ◊ ’x "åQÆ~å÷Å ™êÜ«Ú[ºO =O\˜k Jx „Ñ¨ã∞¨ uÎ OKå_»∞.
Hõq`å ´ ÉèÏ=O { ÉèÏ+¨. J~Ú`Õ Hõq`«‰õΩ ÉèÏ+¨ â◊s~°O† ÉèÏ=O „áê}O. „áê}OÖËx â◊s~°O â◊=O.
XI
â◊s~°OÖËx „áê}O ^ŒÜ«∞ºO. „Ñ¨ÑÖK«OÖ’x U ÉèÏ+¨Ö’<≥·# Hõ=ÙÅ∞ |Ç¨ïà◊OQÍ ÉèÏ+¨q∂^Œ<À ÉèÏ=O q∂^Œ<À
H˘O`« ''"≥ÚQÆ∞æ—— K«∂Ñ≤Oz#"å~°ÖË. J~Ú`Õ ''ã¨=∞óÑ¨Ó~°‚ `«∞ÖËº= ™êº`ü—— J#fl@∞¡ ÉèÏ+¨–ÉèÏ==ÚÅ‰õΩ ã¨=∂#
„ÑüÑüÎ xzÛ# =∞Ç¨Hõ=ÙÅ∞ qâ◊fi™êÇ≤Ïf[QÆ`«∞ÎÖ’ „"Õà◊¡ÃÑ· ÖˇHõ¯ÃÑ@ì^Œy#"åˆ~. JO^Œ∞Ö’ `≥Å∞QÆ∞ Hõq`«,
Ü«ÚQÆà◊Hõà◊Ö’ JO`«s¡#"≥∞ÿ# Ü«ÚQÆà◊Hõà◊. ÉèÏ+¨– ÉèÏ==ÚÅˆH QÍHõ `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏ+¨#∞ ãÖã¨¯$`«Ñ¨^•Å∞QÍ
`≥Å∞QÆ∞Ñ¨^•Å∞QÆ qÉèílOÑ¨=Åã≤ Ü«ÚO@∞Ok. `≥Å∞QÆ∞ÉèÏ+¨ J#QÍ<Õ JO^Œ∞Ö’ ãÖã¨¯$`«Ñ¨^•Å∞ qkèQÍ
LO\Ï~Ú. ''JK«Û`≥Å∞QÆ∞—— <å=∞=∂„`«"≥∞ÿ#^Õ. Ü«∞^ä•~°÷=Ú#‰õΩ JK«Û`≥Å∞QÆ∞ Hõ|ƒ=Ú q∞H˜¯e Hõ$`«Hõ"≥∞ÿ#k
J<Õ q+¨Ü«∞O "Õ`«ÎÅ‰õΩ J<å~°∂_è» q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞. áÈ`«# =∞Ç¨Hõq ãÖã¨¯$`« `≥Å∞QÆ∞ Ñ¨^•Å‰õΩ ãï`«∂HõO
"Õã≤ JÑ¨„â◊√u ÖËx ™êÜ«Ú[ºO HõeÊOz „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞.
H˘O^Œ~°‰õΩ `≥#∞ñQÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, H˘O^Œ~°‰õΩ#∞ ãÖã¨¯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ Ô~O_»∞O
Q˘O^Œ~°‰õΩ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ñ QÆ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞ºÜ≥∞_»Å<£. 1–20
J<åfl_»∞ áÈ`«#.
áÈ`«#Hõq`«Ö’ `≥Å∞QÆ∞ #∞_çHÍ~°=Ù ™⁄OÑ¨ÙÅ∞ =OÑ¨ÙÅ∞ `å=∞~° `«OÑ¨~°Å∞. ã‘`å^Õqx =i‚OK«∞K«∞,
áÈ`«# „"åã≤# Ñ¨^ŒºO L^•Ç¨Ï~°} „áêÜ«∞O.
ã≤QÆ∞æÑ¨_»∞@ QÆe¡– ã≤OQÍ~°=Ú#∞ QÆeæ, ÉèíH˜Î QÆeæ KåÅ ÉèíÜ«∞=Ú QÆeæ
#Ü«∞=Ú „Ñ≤Ü«∞=Ú QÆeæ– #~°<å^äŒ∞z`«ÎO|∞, ã‘`« `«#‰õΩ =â◊=Ú KÕã≤H˘xÜ≥∞. (ÉèÏQÆ – 9–337)
áÈ`«#, JÅu JÅu `«∞xÜ«∞Å∞QÍ HÍÇ¨Ïà◊ ãÖkèOz#@∞¡ `Õ@ `≥Å∞QÆ∞ <å#∞_»∞Å∞ JÅ¡QÆÅ_»∞.
QÆOcè~°su ã¨∞ÉèíQÆ"≥∞ÿ# HÍ^ŒOÉsâ‹·eÖ’ „áœ_è» ãÖã¨¯$`« ã¨=∂™êÅ#∂ „Ñ¨Ü≥∂yOK« QÆÅ_»∞.
'JÅ"≥‰· Ωõ O~î° Ñ¨Ù~°O|∞Ö’ #QÆiÖ’ P=¸Å™œ^èOŒ |∞ ^•Ñ¨Å— Jx JÅu JÅu `«∞xÜ«∞Å`À P~°OaèOz–
'=∞O^•~° =<åO`«~å=∞$`«ã¨~°ó „áêO`ÕO^Œ∞ HÍO`ÀÑ¨Ö’`«ÊÅ Ñ¨~°ºOHõ~°=∂q<Àk— Jx ã¨∞n~°… ãÖã¨¯$`«
ã¨=∂ãÖ qã¨~°QÆÅ_»∞ áÈ`«#. 'WO^Œ∞ QÆÅñ _»O^Œ∞ ÖË_»x— J#QÆÅ_»∞. 'HõÅñ_»∞ HõÅO_»<≥_»∞ "åñ_»∞ HõÅñ
_À ÖËñ_À— J#QÆÅ_»∞. `≥Å∞QÆ∞Ñ¨^•Å‰õΩ ãÖã¨¯$`«â◊ÉÏÌÅ‰õΩ JO^Œ~°∂ `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. "åºHõ~°}O
"≥·iã¨=∂™êÅ#∞ x¿+kèOz D `«Å <˘Ñ≤Ê H˘O`« `«Ñ≤ÊOK«∞HÀ EzOk. HÍx Wk "åºHõ~°}Ñïkèx ^•\˜#
ã¨=∞ã¨º. D ™ê~°ãfi¨ `«Ü∂≥ QÆ™ê^è#Œ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’ ã¨~fi° „`« ™êHΔÍ`«¯iã¨∞OÎ k. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ XHõ Ñ¨^ºŒ O.
'áê^Œ^ŒfiO^Œfi=Ú <ÕÅ "≥∂Ñ≤, Ñ¨=#∞<£ |OkèOz— ÑÖKÕO„kÜ≥∂
<å‡^ŒO|∞<£ |i=∂iÛ, |∞kúÅ`«‰õΩ<£ =∂~å‰õΩ Ç¨ÏuÎOz x
¿+ö^Œ „|Ç¨Ï‡Ñ¨^•=ÅO|#QÆu<£ „w_çOK«∞ Ü≥∂wO„^Œ∞ =∞
~åº^Œ<£ #„Hõ=Ú q„Hõq∞OK≥ Hõiáê^•„HÍO`« x~°fi„Hõ"≥∞ÿ—
'Hõq`« "Õ~°∞– Hõqrq`«O "Õ~°∞— – Jx "åkOKÕ"å~°∞ H˘O^Œ~°∞ L<åfl~°∞. HÍx, HõqH© HÍ"åºxH© aO|
„ÑüaO|ÉèÏ=O xã¨~Oæ° . Hõq JO`«~å`«‡ ^èiŒ OKÕ q~å\ò ã¨fi~°∂Ñ¨"∞Õ HÍ=ºO. Hõq „|^Œ∞‰õΩ "Õ~Ô ,· Hõq`«fiO "Õ~Ô `
· Õ
Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞#ÿ JÑ¨„â◊√u U^À P =∞^èºŒ Ö’ qxÊã¨∞OÎ k. ã¨`º« Ç¨Ïiâ◊ÛO„^Œ∞x QÍ^äŒ „"å¿ã Hõq x[rq`«OÖ’
ã¨`«ºãÖ^èŒ∞_»∞ HÍHõáÈ=K«∞Û. |∞^ŒúÉèíQÆ"å#∞x rq`«K«i„`« z„uOKÕ ~°K«~Ú`« ^ŒÜ«∂¢~°÷ Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∞
XII
HÍHõ áÈ=K«∞Û. J^Œ$+¨ì=âß`«∞Î HõqH©, Hõq„"åã≤# HÍ"åºxH© JÉèË^•^èŒº=™êÜ«∞O ã≤kú¿ãÎ ZO`« ÉÏQÆ∞O@∞Ok?
ÉèÏQÆ=`«O „"åã≤# áÈ`«# x[rq`«OÖ’ Ñ¨~=° ∞ ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú_»∞. x~°∞¿Ñ^ŒQÍ Ñ¨~â‚° ßÅÖ’ x=ã≤Oz– Hõ$+‘=Å∞_≥#·
Hõ~‡° Ü≥∂yQÍ, á⁄Å=Ú ^Œ∞#∞flH˘x „|kH˜# ~Ô ` · ∞« a_».¤ ÉèÏQÆ=`«Hqõ QÍ `å#∞ JOkOz# ãÖ^Õâßxfl PK«iOz
Ö’HÍxH˜ K«∂Ñ≤# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ áÈ`«# Hõq=∂„`«∞_Õ QÍHõ „uHõ~°}â◊√kú QÆÅ J#∞ëêª#"Õ^•Ou. ã¨„`«Ê=~°Î#
™êÇ≤Ïf „ÑüÉèí rq`«=ÚÖ’ QÆOQÍ Ü«∞=Ú#Å =Öˇ ãÖQÆq∞OK«∞@KÕ`« J`«_»∞ PO„^èŒ"åV‡Ü«∂HÍâ◊OÃÑ·
„^èŒ∞=`å~°=Öˇ "≥Å∞Q˘O^Œ∞K«∞<åfl_»∞. áÈ`«# Ñ¨^•ºÅ∞ ~°ã¨QÆ∞oHõÅ∞.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’ „Ñ¨*Ï#∞~°O[Hõ=ÚÖˇ#· Ñ¨^•ºÅ∞ =∂„`«"∞Õ QÍHõ, QÆOcè~° "Õ^•O`« ^Œ~≈° <å`«‡Hõ=ÚÖˇ#·
QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. D ^Œ$+≤ì`À Ñïje¿ãÎ, ãÖã¨¯$`«ÉèÏQÆ=`«=ÚHõO>ˇ QÆ∂_» `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O
H˘xflKÀ@¡ H˜¡+¨ì`«~°O Jx K≥Ñ¨Ê=K«∞Û. UÅ#, áÈ`«# ãÖã¨¯$`«ÉèÏQÆ=`åxfl =∂„`«"Õ∞ QÍHõ Ü≥∞_»<≥_» N^èŒ~°
"åºMÏº<åxfl QÆ∂_» `≥xyOKå_»∞! D Ñ¶¨∞\ÏìÅ∞ ™ê^è•~°} Ñïî`«Å‰õΩ H˘~°∞‰õΩ_»∞ Ñ¨_»=Ù. JO`ÕQÍHõ
Jâı+¨„Ñ¨*ÏhHõO <åÅ∞HõÅÃÑ· #iÎOKÕ Ñ¨^•ºÅ∞ =∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ=∂^èŒ∞~°º ^èŒ∞s}=ÚÖˇ·# "å\˜Ö’¡ ‰õÄ_»
ã¨∞ÅÉèí™ê^èŒºO HÍx â◊ÉÏÌÅ∞ ^˘~°Å\O Hõ^Œ∞Ì. JO^Œ∞KÕ`«, JHõΔ~åã¨∞ºÖˇ·# PO„^èŒ„Ñ¨*ÏhHÍxH˜ JO^Œ~°‰õΩ
JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ@@∞¡, „áê^äŒq∞Hõ q^•ºÉèÏºãÖ KÕã≤# K«^Œ∞=~°∞Å‰õΩ J~°÷=∞ÜÕ∞º@@∞¡ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
Ö’x Ñ¨^•ºÅ‰õΩ `å`«Ê~°ºO „Ñ¨K«∞i¿ãÎ ÉÏQÆ∞O@∞Ok JxÑ≤OzOk. WO\Õ@ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O =O\˜k D
„Ñ¨}ÏoHõ. Ñ¨<≥flO_»∞ ã¨¯O^è•Å∞– `˘q∞‡k "ÕÅ QÆ^ŒºÑ¨^•ºÅ∞ `å`«Ê~°º ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „Ñ¨K«∞iOKÕ „Ñ¨}ÏoHõ‰õΩ
ZO`«\˜ =ºÜ«∞„Ñ¨Ü∂« ã¨Å∞, =∞Ô~O`«\˜ ™êÇ≤Ïf `«áÈnHõΔ J=ã¨~O° ? qq^èŒ ã¨¯O^è•Å‰õΩ `å`«Ê~°ºO „"åÜ«∞\ÏxH˜
q^•fiOã¨∞Å#∞ Z#∞flHÀ=@O [iyOk.
Wk „Ñ¨^äŒ=∞ã¨¯O^èŒO. D „Ñ¨^äŒ=∞ã¨¯O^èŒ `å`«Ê~°º ~°K«~Ú`«, ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œú Hõq=ˆ~}∞ºÅ∞ N [O^è•ºÅ
áêÑ¨Ü«∞ºâß„ã≤ÎQÍ~°∞. N [O^è•ºÅ áêÑ¨Ü«∞ºâß„ã≤ÎQÍiH˜ áÈ`«# Hõq`«ÃÑ·QÆÅ „Ñ‘u [QÆkfik`«O. `«# Jaè=∂#
HõqÜ≥ÿ∞# áÈ`«# Ñ¨^•ºÅ‰õΩ N âß„ã≤ÎQÍ~°∞ „"åã≤# `å`«Ê~°ºO ã¨~°à◊ ã¨∞O^Œ~° ã¨∞‰õΩ=∂~°OQÍ ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OQÆ=∞OQÍ "≥e¡qiã≤Ok.
D „Ñ¨^äŒ=∞ã¨¯O^èŒ =Ú„^Œ}Ö’ „Ñ¨`ÕºHõ „â◊^Œú =Ç≤ÏOz# N q[Ü«∞‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ QÍiH˜– <å
ã¨∞Ç¨Ï$^Œaè#O^Œ#Å∞. "åi`Àáê@∞ „ÃÑã¨∞û HÍi‡‰õΩÅ∞ JOkOz# ã¨Ç¨ÏHÍ~°=Ú LQÆæ_çOÑ¨ ^Œy#k. N=∂<£
|Ç¨ï[#Ñë¡ âıëêKå~°∞ºÅ"åi Ñï„â◊=∞ Z#fl^Œy#k. JO^Œ~°‰õΩ <å #"≥∂"åHõ=ÚÅ∞.
D „Ñ¨K«∞~°} „Ñ¨*Ï#∞~°O[HõO HÍQÆÅ^Œx =∂ Pâ◊.
u~°∞Ñü #O_»∂i ~å=∞Hõ$+¨‚=∂Kå~°º
14–1–1962 ãÖáê^Œ‰õΩ_»∞, Ñ¨Ùã¨ÎHõ „Ñ¨K«∞~°} qÉèÏQÆ=Ú,
u.u. ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞
q+¨Ü«∞ã¨∂zHõ
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú (1–149)
q+¨Ü«∞=Ú Ñ¨Ù@
Hõ$uÑü x~°‚Ü«∞=Ú ––– 5
„QÆO^äŒHõ~°Î$ =Oâ◊=~°‚#=Ú ––– 9
+¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ ––– 10
Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú ––– 11
â∫#HÍk |∞∞+¨μÅ „Ñ¨â◊fl ––– 16
ã¨∂`«∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}Hõ^ä• „Ñ¨â◊Oã¨ KÕÜ«Ú@ ––– 19
ÉèíQÆ=O`«∞x ÜÕ∞HõqOâ◊`«º=`å~°=ÚÅ∞ ––– 24
"åºã¨∞ñ_»∞ "åº‰õΩÅ z`«∞ÎO_≥· zOuOK«∞@ ––– 32
"åºã¨∞x Hõ_»‰õΩ <å~°^Œ∞ñ_»∞ =K«∞Û@ ––– 34
<å~°^Œ∞x Ñ¨Ó~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú ––– 39
J~°∞˚#∞ñ_»∞ Ñ¨Ù„`«Ñ¶¨∂uÜ«∞QÆ∞ Jâ◊fi`å÷=∞ #==∂xOK«∞@ ––– 49
„^ÒÑ¨k Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Ez ãÖÉèÏ+≤OK«∞@ ––– 53
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ L`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ #~°ƒù‰õΩx `«# K«„Hõ=ÚKÕ ~°H˜ΔOK«∞@ ––– 57
‰õΩOf^Õq NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 59
^èŒ~°‡Añ_»∞ NHõ$+¨‚ ã¨Ç≤Ï`«∞ñ_≥· â◊~°`«ÅÊ QÆ`«∞ñ_≥·# cè+¨μ‡x Hõ_» ˆHQÆ∞@ ––– 65
cè+¨μ‡ñ_»∞ NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 69
NHõ$+¨μ‚ñ_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞# ˆHQÆ∞@ ––– 73
NHõ$+¨μ‚_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ „Ñ¨"ÕtOK«∞@ ––– 77
NHõ$+¨μ‚ _»O`«óÑ¨Ù~° HÍO`«Åñ E_»ñÉ’=Ù@ ––– 82
L`«Î~°‰õΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î [x‡OK«∞@ ––– 86
QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ^ÕÇ¨Ï`åºQÆ=Ú KÕã≤H˘#∞@ ––– 94
^èŒ~°‡~åA ^Œ∞iflq∞`«Î=ÚÅ∞ QÆx zOuOK«∞@ ––– 101
J~°∞˚#∞ñ_»∞ ^•fi~°Hõ#∞O_ç =zÛ Hõ$+¨μ‚x~åº}O|∞ñ ^≥Å∞Ê@ ––– 104
^èŒ~°‡~åA Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞Ç¨„Ñ¨™ê÷#O|∞# ˆHQÆ∞@ ––– 114
Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA Éèí∂^èŒ~°‡^Õ=`«Å ãÖ"å^ŒO ÉÏeOK«∞@ ––– 116
Hõe Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_»∞ ^èŒ~°‡^Õ=`«#∞ ^Œ#∞fl@ ––– 122
Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA QÆex x„QÆÇ≤ÏOz ^èŒ~°‡ÑïáêÅ#=Ú KÕÜ«Ú@ ––– 127
Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ "Õñ\Ï_ç â◊q∂‰õΩxÃÑ· =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <≥uÎ "≥·K«∞@ ––– 132
â◊q∂HõÑ¨Ù„`«∞_»QÆ∞ â◊$Oy Ñ¨sH˜Δ`«∞x â◊Ñ≤OK«∞@ ––– 134
Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ q„Ñ¨âßÑÖ Éˇé˜ñy „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μìñ_»QÆ∞@ ––– 140
â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA <˘^ŒÌ ˆH`≥OK«∞@ ––– 145
XIV
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú (150–248)

„Ñ¨"ÕtHõ ––– 153
â◊√‰õΩñ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ =ÚH˜Î =∂~°æO|∞ `≥Å∞Ñ¨Ù@ ––– 159
â◊√‰õΩñ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèíH˜Î=∂~°æOÉˇ =ÚYºO|x `≥Å∞Ñ¨Ù@ ––– 172
<å~°^Œ∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡#∞ „Ñ¨ÑÖK«„Ñ¨HÍ~°O|∞ #_»∞QÆ∞@ ––– 182
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~°O|∞Å Jaè=~°‚#=Ú ––– 197
Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ â◊√‰õΩx „Ñ¨ÑÖKÀ^Œƒù"åkHõO|∞ #_»∞QÆ∞@ ––– 222
<å~åÜ«∞}∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡`«ÑÖ|∞#‰õΩ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@ ––– 227
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú (249–536)

„Ñ¨"ÕtHõ ––– 251
q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú@ ...... 257
q^Œ∞~°∞O _»∞^Œú=ÙO QÆx Hõ$ëê‚^Œ∞Å =$`åÎO`«O |_»∞QÆ∞@ ...... 265
q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ãÖ"å^Œ=Ú ...... 298
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù „Ñ¨*Ï=$kú ¿ãÜ«Ú@ ....... 361
N Ü«∞[˝ =~åÇ¨=`å~° =~°‚#=Ú ...... 364
N Ü«∞[˝ =~åÇ¨Ï=¸iÎx „|Ç¨‡^Œ∞Å∞ ã¨∞Îu~ÚOK«∞@ ...... 368
"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙÅ =$`åÎO`«O ÉˇéÕyOK«∞@ ...... 375
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ "≥·‰õΩO~î°=Ú# Hõ~°∞QÆ∞@ ––– 386
ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ ––– 398
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ kuÜ«∞O^Œ∞ Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙÖˇ· Ñ¨Ù@∞ì@ ––– 410
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩO_»∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO|QÆ∞ Ç¨Ïi <≥kiOz áÈ~°∞@ ––– 416
K«`«∞~°∞‡Y∞O _˘#~°∞Û Ü«∞HΔÍk ^Õ=`åQÆ} ã¨$+≤ì ^≥Å∞Ñ¨Ù@ ––– 433
Hõ~°Ì=Ú_»∞ ÉèíQÆ=^Œ#∞[˝ =_»ã≤ ^Õ=Ç¨˙ux ÉˇO_ç¡Ü«∂_»∞@ ––– 441
Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑü Ü≥∂QÆ „Ñ¨ÉèÏ=O|∞KÕ q=∂#O|∞ QÆeÊOz ÉèÏ~°º`ÀñQÆ∂_ç qÇ¨ÏiOK«∞@ ––– 456
^Õ=Ç¨˙u QÆ~°ƒùO|∞# q+¨μ‚O_»∞ QÆÑ≤ÖÏKå~°∞ºO_»∞QÍ #∞^Œ~ÚOK«∞@ ––– 465
HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=Ú#∞ `≥eÜ«∞ñ*ËÜ«Ú@ ––– 503
HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜ñ aO_À`«ÊuÎ „Hõ=∞O|∞ñ ^≥Å∞Ñ¨Ù@ ––– 513
QÆ~°ƒùã¨∞÷O _»QÆ∞ r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨∞ÎuOK«∞@. ––– 515
c
O
O
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú
wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡}Ë #=∞ó
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú
N ÔH·=Åº Ñ¨^ŒO|∞ñ *Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£, Ö’Hõ ~°
ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ, ÉèíHõÎ áêÅ# HõàÏ ãÖ~°OÉèí‰õΩ<£, ^•#"À
„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩñ, ˆQo Ö’Å qÅã¨^ŒÌ$QÍ˚Å ãÖÉèí∂`« <å
<å HõO*Ï`« Éèí"åO_» ‰õΩOÉèí‰õΩ, =∞Ç¨#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£. 1
ÉèÏQÆ=`åxˆH HÍ^Œ∞– `≥Å∞QÆ∞ ™êÇ≤Ï`«º ã¨~°ã¨fiuˆH =∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#"≥∞ÿ# Ñ¨^Œºq∞k. W+¨ì^Õ=`å ã¨∞Îf, =ã¨∞Î xˆ~Ìâ◊=¸ HõÅ D
=∞<À[˝=$`«ÎO =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Wu=$`åÎx HõO`å J^ŒÌO Ñ¨_»∞`«∞Ok. D Ñ¨^ŒºOÖ’ P~°∞ ^ŒàÏÅ∞ L<åfl~Ú. 1. N ÔH·=Åº Ñ¨^ŒO|∞
*Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£ 2. Ö’Hõ~°ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ<£ 3. ÉèíHõÎáêÅ# HõàÏ ãÖ~°OÉèí‰õΩ<£ 4. ^•#"À„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩ<£ 5. ˆHoÖ’Å qÅã¨^£ ^Œ$QÍ˚Å
ãÖÉèí∂`« <å<å HõO*Ï`« Éèí"åO_» ‰õΩOÉèí‰õΩ<£ 6. =∞Ç¨#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£ J<Õq. ÉèíQÆ=O`«∞x „Ñ¨^è•# QÆ∞}ÏÖˇ·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°`«fiO, ^èŒ~°‡
ãÖ™ê÷Ñ¨Hõ`«fiO, t+¨ì~°HõΔ} Ñ¨~åÜ«∞}`«fiO, ^Œ∞+¨ì tHõΔ} K«}`«fiO, qâ◊fiHõ~°Î$`«fiO, P#O^Œ=∞Ü«∞`«fiO– J<Õq P~°∞ „Hõ=∞OQÍ ÃÑ· P~°∞
^ŒàÏÅ Ö’#∂ „Ñ¨ã¨∞Êùiã¨∞Î<åfl~Ú.
WHõ ''N ÔH·=Åº Ñ¨^ŒO|∞ *Ë~°∞@‰õΩ<≥· zOuOK≥^Œ<£—— J#fl „Ñ¨^äŒ=∞ ^Œà◊OÖ’ "≥∂HõΔO HÀãÖ L`«¯Oiî`«∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î =$`åÎO`«O`À
áê@∞ "≥Ú`«ÎO ÉèÏQÆ=`«"Õ∞ ^èŒfixã¨∞Î#flk. JÖÏˆQ „Ñ¨^äŒ=∞ ã¨¯O^èŒOÖ’x <å~°^Œ∞_»∞, cè+¨μ‡_»∞, ‰õΩOf^Õq "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi Hõ^äŒÅ∂† `«$fÜ«∞
ã¨¯O^èŒOÖ’x ^Õ=Ç¨˙u =$`åÎO`«=¸, K«`«∞~°÷ ã¨¯O^èŒOÖ’x „^èŒ∞= K«i„`å ã¨∞Êùiã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞x ''ã¨ˆ~fiâ◊fi~°`åfi——xfl x~°∂Ñ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
ZO^Œ∞HõO>Ë ÔH·=ÖÏºxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ JkèHÍ~°O ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xH˜ =∂„`«"Õ∞ LO@∞Ok.
''Ö’Hõ~°ÔHΔÂHÍ~°OÉèí‰õΩ<£—— J#fl kfifÜ«∞^Œà◊O =Å¡ Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõt=Ù HõOã¨ HÍÅ Ü«∞=<å^Œ∞Å#∞ (`«$fÜ«∞, ã¨Ñ¨Î=∞, ^Œâ◊=∞
ã¨¯O^è•Å∞) ãÖÇ¨ÏiOz "åi J`åºKå~åÅ =Å¡ Jã¨Î=ºã¨Î"≥∞ÿ# Ö’HÍxfl L^ŒúiOz# ÉèíQÆ=O`«∞x ''^èŒ~°‡ ãÖ™ê÷Ñ¨Hõ`«fiO—— ™ê÷Ñ≤OK«|_çOk.
Éèí‰õΩÎÅ#∞ áêeOK«@O XHõ Hõà◊. ZÑ¨C_≥Ñ¨C_»∞ P~°∞ÎÅ#∞ P^Œ∞‰õΩO^•=∂ Jx J#∞HõΔ}O `«Ç¨Ï`«Ç¨ÏÖÏ_»∞`«∞O\Ï_»∞ ™êfiq∞.
''ÉèíHõÎáêÅ# HõàÏ ãÖ~°OÉèí‰õΩ<£—— J<Õ `«$fÜ«∞ ^Œà◊O =Å¡ QÆ*ËO„^Œ∞}˜‚ HÍáê_»\ÏxH˜ =∞Ç¨ q+¨μ‚=Ù "≥·‰õΩO~î°O #∞Oz Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î‰õΩ =zÛ#
=$`åÎO`«O (J+¨ì=∞ ã¨¯O^èŒO) ^èŒfixã¨∂Î ÉèíQÆ=O`«∞x ''t+¨ì ~°HõΔ} Ñ¨~åÜ«∞}`åfixfl—— Kå@∞`«∞#flk.
''^•#"À„^ÕHõ ã¨ÎOÉèí‰õΩ<£—— J#fl K«`«∞~°÷ ^Œà◊O =Å¡ J+¨ì=∞ ã¨¯O^èŒOÖ’x "å=∞<å=`å~°O =ºO[Hõ"≥∞ÿOk. ÃÑ· =∞#fiO`«~°OÖ’
WO„^Œ∞_»∞ HÍ=Åã≤# |e, =~°|ÅO`À =ÚO^Œ∞QÍ<Õ ã¨fi~åæxfl P„Hõq∞Oz WO„^ŒÑ¨^ŒO HÍOH˜ΔOKå_»∞. P ^•#"ÕO„^Œ∞x L„^ÕHÍxH˜ Ñ¨QÍæÅ∞
Ñ¨\˜ì ã¨ÎOaèOÑ¨*ËÜ«∞@O HÀãÖ '' ^Œ∞+¨ìtHõΔ}K«}∞—— _≥·# ™êfiq∞ "å=∞#∞_≥·<å_»∞.
''ˆHoÖ’#.... ‰õΩOÉèí‰õΩ<£—— J<Õ ÑÖK«=∞^Œà◊O =Å¡ ÉèíQÆ=O`«∞x ''qâ◊fiHõ~°Î$Hõ`åfi—— xfl "≥Å¡_çOKÕ ã¨∂~°º=Oâ◊ K«O„^Œ=OâßÅ K«i„`«
(#==∞ã¨ÎO^èŒO) ã¨∞ÊùiOzOk. ™êfiq∞ qÖÏãÖQÍ „u¿ÑÊ Hõà◊¡Ö’ #∞Oz „|Ç¨‡O_®Å∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú. ã¨$+≤ì [~°∞QÆ∞`«∞Ok. x*ÏxH˜
™êfiq∞Hõà◊√¡ ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞ÖËQÍ!
''=∞Ç¨#O^•OQÆ<å _çOÉèí‰õΩ<£—— J#fl +¨+¨ª^Œà◊O Hõ$+¨‚bÖÏ ã¨~°fiã¨fi"≥∞ÿ# ^Œâ◊=∞ ã¨¯O^è•xH˜ „Ñ¨fHõ. P #O^•OQÆ#‰õΩ P#O^ŒO
2 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú
* JHõΔ~° "≥∞ÿ# "≥∂HõΔ ãÖÑ¨^Œ#∞ J¿ÑH˜ΔOz# <Õ#∞ P#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ≤}˜ S# P#O^ŒQÀÑ¨Ùx WÖÏ¡e
X_çÖ’ JÖÏ¡~°∞ =Ú^Œ∞úQÍ P_»∞‰õΩO@∞#fl JO^•Å ÉÏÅ∞}˜‚ ^è•ºxã¨∞Î<åfl#∞. P Ü«∞â’^• H˜â’~°∞_»∞
™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞† U =∂„`«O U=∞~°∞áê@∞ ÖË‰õΩO_® ZÅ¡Ö’HÍÅ#∂ K«Å¡QÍ áêeã¨∂Î LO\Ï_»∞.
x~°O‰õΩâ◊√Öˇ·# xâßK«~°∞Å B^Œú`åºxfl x~°∂‡eã¨∂Î LO\Ï_»∞. JO`Õ HÍ^Œ∞. Hõ#fl`«e¡ X_çÖ’ XÜ«∂º~°OQÍ
‰õÄ~°∞Û#fl P zxfl Hõ#flÜ«∞º XHõ¯=∂@∞ JÖÏ Hõ#∞flÖˇuÎ K«∂¿ãÎ KåÅ∞, Z<≥fl<Àfl „|Ç¨‡O_»ÉèÏO_®Å∞
`«O_ÀÑ¨`«O_®Å∞QÍ P K«∂Ñ¨ÙÖ’¡ ~°∂Ñ¨ÙÅ∞ k^Œ∞Ì‰õΩO\ÏÜ«∞@.
L. "åe# ÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯^Œ #"åi`« `åO_»= ˆHoH˜<£ ^ŒÜ«∂
âßeH˜ â◊¥eH˜<£ tYi*Ï =ÚYÑ¨^Œ‡ =∞Ü«¸Y =∂eH˜<£
ÉÏÅ â◊âßOHõ =∞øoH˜ñ QÆáêeH˜ =∞#‡^äŒ QÆ~°fi Ñ¨~°fi`À
#∂‡eH˜ <å~°^•k =Úx =ÚYº =∞#ã¨û~°ã‘~°∞Ç¨eH˜<£. 2
* Hõ~å# =Ú"≥Ú‡#"åÅ∂, L~å# Ñ¨Ù#∞HõÅ ¿Ñ~°∂, t~å# <≥Å=OHÍ ^èiŒ Oz bÖÏ`åO_»=Ö’Å∞_≥#
·
Ñ¨~°=∞t=ÙxH˜ t~°ã¨∞û =Oz ÉèíH˜Î Ñ¨Ù~°ã¨û~°OQÍ „Ñ¨}Ï=∞O KÕã¨∞Î<åfl#∞. Hõ~°∞}Ï™êQÆ~°∞_≥·# P Ç¨Ï~°∞_»∞
HõO^Œ~Ê° ^Œ~Ê° Ç¨Ï~°∞_»∞. Ñ¨~fi° `« ~å[Ñ¨Ù„u =ÚYÑ¨^•‡xfl „Ñ¨ÑÙ¨¶ Å¡O HÍqOKÕ „Ñ¨ÉÏè Hõ~∞° _»∞. <å~°^∞Œ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
=∞øxã¨`«Î=ÚÅ z`«Î=ÚÅ<Õ <≥`«Îq∞‡ q~°∞ÅÖ’ qÇ¨ÏiOKÕ =∞`«Î=∞^èŒ∞Hõ~°∞_»∞.
L. P`«`« ¿ã=ñ *ËÃã^Œ ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° Éèí∂`« ã¨$+≤ì q
*Ï˝`«‰õΩ ÉèÏ~°f Ç¨Ï$^ŒÜ«∞™œYº q^è•`«‰õΩ "Õ^Œ ~åt x
ˆ~‚`«‰õΩ ^Õ=`å xHõ~° <Õ`«‰õΩñ QÆÅ‡+¨*Ë`«‰õΩ<£ #`«
„`å`«‰õΩ ^è•`«‰õΩ<£ xdÅ `åÑ¨ã¨ Ö’Hõ â◊√Éèí „Ñ¨^•`«‰õΩ<£. 3
* K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖKå#flO`å K«Hõ¯QÍ ã¨$+≤ìOÑ¨ <ÕiÛ#"å_»∂, ã¨~°ã¨fif^Õq ™êfiO`åxH˜ ãÖ`À+Ö
KÕ‰õÄiÛ#"å_»∂, "Õ^•Å #xflO\˜h ã¨=∞~°÷OQÍ ã¨=∞‰õÄiÛ#"å_»∂, <åÜ«∞‰õΩ_≥· É$O^•~°Hõ |$O^•xfl kkÌ
fiÛ#"å_»∂, Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ#∞ áÈHÍiÛ# "å_»∂, n# [#∞Å#∞ F^•iÛ#"å_»∂, `«áÈ^èŒ#∞ ÅO^ŒiH©
â◊√ÉèÏÅ∞ X#QÆ∂iÛ#"å_»∂ S# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ „|Ç¨Ï‡ ^Õ=Ù}˜‚ <Õ#∞ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À ãÖ¿ãqã¨∞Î<åfl#∞.
=. Jx xdÅ Éèí∞=# „Ñ¨^è•# ^Õ=`å =O^Œ#O|∞ ¿ãã≤. 4
* D q^èŒOQÍ ã¨HõÅÖ’Hõ K«„Hõ=~°∞ÎÖˇ·# =ÚQÆ∞æ~°∞ =¸~°∞ÎÅ‰õÄ KÕ`«∞ÖÁyæ #=∞™ê¯~°O KÕã≤#
J#O`«~°O–
JOkã¨∂Î P#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∞Î#fl ''P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∞—— Hõ^• P #O^Œ#O^Œ#∞_»∞.

D q^èŒOQÍ ÉèÏQÆ=`«OÖ’x ã¨¯O^è•ÅÖ’x Hõ^äŒÅxfl\˜h ^èŒfixOÑ¨*Ëã¨∞Î#fl D Ñ¨^ŒºO ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞ºx ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`åºxH˜
K«Hõ¯x L^•Ç¨Ï~°}O. PO„^èŒ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ WO`«\˜ Ç¨Ï$^Œº"≥∞ÿ# Ñ¨^ŒºO ''# Éèí∂`À # Éèíq+¨ºu.——
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 3
L. P^Œ~° "≥ÚÑ¨Ê „"≥ÚH˜¯_»∞^Œ∞ #„kã¨∞`å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂#∞~åQÆ ãÖ
áêkH˜ ^À+¨ÉèËkH˜ñ „|Ñ¨#fl q<ÀkH˜ qÑ¶¨∞fl=e¡HÍ
KÕÛùkH˜ =∞OA"åkH˜ #âı+¨ [QÆ[˚# #O^Œ "ÕkH˜<£
"≥∂^ŒHõMÏkH˜<£ ã¨=∞^Œ =¸+¨Hõ ™êkH˜ ã¨∞„Ñ¨™êkH˜<£. 5
* Ç≤Ï=∂K«Å ‰õΩ=∂i J~Ú# L=∂^Õq =∞#ã¨∞ûÖ’x J#∞~åQÆ ãÖÑ¨^Œ#∞ ãÖáêkOz, Hõe
HõÅ‡ëêÅ#∞ ÉèËkOz, PÑ¨#∞flÅ q#fláêÅ#∞ P"≥∂kOz, P„t`«∞Å qÑ¶¨∞flÅ`«Å#∞ KèÕkOz, =∞OAÅ
=∞^èŒ∞~° ÉèÏ+¨}ÏÅ`À Jâı+¨ Éèí‰õΩÎÅ‰õÄ qâı+¨ ãÖ`Àëêxfl „Ñ¨™êkOz, x"ÕkOz# ‰õΩ_»∞=ÚÅ∂ LO„_®à◊¥¡
Hõ_»Ñ¨ÙxO_® P~°yOz =¸+¨Hõ~åA#∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOz, =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ "≥∂^Œ„Ñ¨^•Ü«∞‰õΩ_≥·# q<åÜ«∞‰õΩ#‰õΩ
ÔH· "≥∂_»∞ÊÅ∞ Ñ¶¨∞\˜™êÎ#∞.
L. HΔÀ}˜`«ÅO|∞#<£ #∞^Œ∞~°∞ ™ÈñHõñQÆ „"≥ÚH˜¯ #∞uO`«∞ Ãã·Hõ`«
„â’}˜H˜ñ [OK«sHõ K«Ü«∞ ã¨∞O^Œ~°"Õ}˜H˜ ~°H˜Δ`å=∞~°
„âı}˜H˜ñ ^ÀÜ«∞*Ï`«Éèí= z`«Î =jHõ~°}ˇÿHõ "å}˜H˜<£
"å}˜H˜ #HõΔ^•=∞ â◊√Hõ "åi[ Ñ¨Ùã¨ÎHõ ~°=∞º áê}˜H˜<£. 6
* <ÕÅ‰õΩ <≥#∞fl^Œ∞~°∞ ™È‰õΩ#@∞¡ ™êyÅÑ¨_ç „"≥ÚH˜¯ Ãã·Hõ`« „â’}©, K«^Œ∞=ÙÅ"å}©, JehÅ"Õ}©
J~Ú# "å}˜x ã¨#∞flu™êÎ#∞. P K«Å¡x `«e¡ XHõ KÕuÖ’ JHõΔ=∂Å#∂, =∞~˘HõKÕuÖ’ ~åzÅ∞Hõ#∂,
WOH˘HõKÕuÖ’ `å=∞~° Ñ¨Ù=Ùfi#∂, "Õ~˘HõKÕuÖ’ Ñ¨Ùã¨ÎHÍhfl =ÚK«Û@QÍ ^èŒiã¨∞ÎOk. ã¨∞^èŒÅ∞ =i¬OKÕ `«#
ã¨∞O^Œ~° ã¨∞‰õΩ=∂~° ã¨∂‰õΩÎÅ`À J~°qO^ŒÉèí=Ùx JO`«~°OQÍxfl PHõi¬ã¨∞ÎOk. `«# Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À
ã¨∞~° xHõ~åxfl HõxHõiã¨∞ÎOk.
âß. Ñ¨Ù@ìO |∞@ì t~°O|∞#<£ "≥ÚÅ=, #OÉè’Ü«∂#áê„`«O|∞#<£
<≥@ìO QÆÅæ#∞, QÍoñ Q˘Åfi#∞, |∞~å}ÕÑ¨<£ ^˘~°OH˘O\˜ g∞ñ
^≥>Ëì "≥O@ñ [iO`«∞ ^Œ`«û~°}˜ <å H©==∞‡! Ü≥∂ Ü«∞=∞‡! "Õ∞Öò
Ñ¨@∞ì<£ <åHõQÆ∞=∞=∞‡! #q∞‡uñ Ag∞ „ÉÏÇ‘Ï‡! ^ŒÜ«∂OÉè’xnè! 7
*J=∂‡ ã¨~ã° fi¨ f! <Õ#∞ t~°ã∞¨ ûÃÑ· Ñ¨Ù@ì ÃÑiy# PkHõq "åb‡H˜QÍ Ñ¨Ù@ìÖ^Ë ∞Œ . Ñ¨_=» Ö’ „Ñ¨Éqíè Oz#
"åºã¨∞_»#∞ HÍ#∞. Hõq‰õΩÅuÅ‰õΩ_≥#· HÍo^•ã¨∞_»#∂ HÍ#=∂‡! J~Ú<å `«Q∞Æ ^Œ∞ #=∂‡ Jx Ñ¨Ù~å}Ïxfl
`≥eyOK«\ÏxH˜ Ñ¨Ó#∞‰õΩ<åfl#∞. ZO K≥Ü«∂ºÖ’, Ug∞ `ÀK«@O ÖË^Œ∞. W@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Z@∞=O\˜
=∂~°æO J=ã¨~°"≥∂ Jk h"Õ <å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz <å KÕ~Ú Ñ¨@∞ìH˘x #_çÑ≤OK«∞, =Ú=∂‡\˜H˜ x<Õfl
#=Ú‡‰õΩ<åfl#∞ `«b¡! h"Õ <å‰õΩ P^è•~°O. <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ `«b¡! h Hõ~°∞} Jáê~° áê~å"å~°O.
L. âß~°^Œh~°^ÕO^Œ∞ Ñ¶¨∞#™ê~° Ñ¨\©~° =∞~åà◊ =∞e¡HÍ
Ç¨~° `«∞ëê~° ¿Ñ¶# ~°[`åK«Å HÍâ◊ Ñ¶¨}©â◊ ‰õΩO^Œ =∞O
^•~° ã¨∞^è•Ñ¨Ü≥∂kè ã≤`«`å=∞~° ™ê=∞~° "åÇ≤Ïh â◊√ÉèÏ
HÍ~°`« <˘Ñ¨C x#∞fl =∞kñ QÍ#ñQÆ <≥#fl_»∞ QÆÅ∞æ ÉèÏ~°f! 8
* `«b¡! ÉèÏ~°f! `≥Å¡q HÍO`«∞Å∞ "≥e¡q~°¿ã â◊~°<Õ‡Ñ¶¨∞Hõ^ŒO|=¸, âß~°^ŒK«O„^ŒaO|=¸.
Ñ¨K«ÛHõ~°∂Ê~°=¸, Ñ¨\©~°=¸, ~å[Ç¨ÏOã¨Å∂, *ÏlK≥O_»∂¡, hÇ¨~°=¸, _çO_ô~°=¸, "≥O_çH˘O_®,
~Ô Å∞¡ÑÓ¨ Å∂, Pkâı+μ¨ _»∂, =∞ÖˇÅ¡ ∂, =∞O^•~åÅ∂, áêÅã¨=Ú„^Œ=¸, Ñ¨Óz# Ñ¨ÙO_»sHÍÅ∞, PHÍâ◊QOÆ QÍ–
W=hfl h â◊√ÉèÏHÍ~åxH˜ L[˚fiÅ"≥∞ÿ# LÑ¨=∂<åÅ∞, J@∞=O\˜ ã¨fiK«Ûù ^èŒ=à◊ ã¨∞O^Œ~°=¸iÎ"≥·# x#∞fl
Hõ#∞flÖÏ~å =∞#ã¨∞n~å Z#fl_»∞ ^Œi≈OÑ¨QÆÅ∞QÆ∞`å<À QÆ^•!
L. JO|, #"åO|∞*’[˚fiÅHõ~åO|∞[, âß~°^ŒK«O„^ŒK«O„k HÍ
_»O|~° Kå~°∞=¸iÎ, „Ñ¨Hõ@ ã¨∞Êù@ Éèí∂+¨} ~°`«flnÑ≤HÍ
K«∞Oa`« kyfiÉèÏQÆ, „â◊√uã¨∂H˜Î qqHõÎ x[„Ñ¨ÉèÏ=, ÉèÏ
"åO|~°gkä q„â◊√`« qÇ¨i}˜, #<£ QÆ$Ñ¨ñE_»∞ ÉèÏ~°f! 9
* J=∂‡! ÉèÏ~°f^Õg! qHÍã¨„Ñ¨HÍâßÅ‰õΩ „Ñ¨fHõQÍ qK«∞Û`«∂ qK«∞Û`«∂ L#fl Hõ=∞ÖÏxfl Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’
^èiŒ Oz# ^•#"≥,· â◊~K° Û« O„^Œ K«O„kHÍ#∞~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ ã¨fi~°∂ÑÖ`À, JÅOHõiOK«∞H˘#fl PÉè~í }
° ÏÅ =∞}ñÑ¨ÙÅÎ ∞
kQ∑ kQÆO`åÅ#∞ "≥eyOÑ¨QÍ, Ñ¨q„`« "Õ^Œã¨∂‰õΩÎÅ∞ h „Ñ¨ÉèÏ"åxfl "≥Å¡_çOÑ¨QÍ, ÉèíHõÎHõ=ÙÅ ÉèÏ"åO|~°
g^äŒ∞ÅÖ’ ¿ãfiK«ÛùQÍ qÇ¨ÏiOKÕ |OQÍ~°∞`«b¡! h Hõ$áê~°ã¨Ñ¨Ù [Å∞¡Å∞ <å g∞^Œ K«e¡ ##∞fl Hõ$`å~°∞÷}˜‚
HÍqOK«∞.
L. J=∞‡Å QÆ#flÜ«∞=∞‡, =ÚQÆ∞~°=∞‡Å =¸ÅÑ¨Ù@=∞‡, KåÅñ Éˇ
^ŒÌ=∞‡, ã¨∞~å~°∞Å=∞‡ Hõ_»∞ áêé_ç =ÙzÛ# Ü«∞=∞‡, ^Œ#∞fl Ö’
#q∞‡# "ÕÅ∞Ê@=∞‡Å =∞#=Ú‡Å #∞O_≥_ç Ü«∞=∞‡, ^Œ∞~°æ, =∂
Ü«∞=∞‡, Hõ$áêaú ~ÚK«∞Û`« =∞Ç¨Ï`«Îfi Hõq`«fi Ñ¨@∞`«fi ãÖÑ¨^ŒÖò. 10
* P"≥∞ J=∞‡ÅO^ŒiH© J=∞‡. =ÚÖ’¡HÍÅ‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ# =ÚQÆ∞æ~°=∞‡Å‰õÄ =¸Å"≥∞ÿ# J=∞‡.
JO^Œ~=° ∞‡Å Hõ<åfl Jkè‰Ωõ ~åÖˇ#· J=∞‡. „=ÚH˜¯_»∞Öˇ#· ~°H¯õ ã≤=¸HõÅ#∞ LHõ¯_»yOz# J=∞‡. #=Ú‡H˘#fl
"ÕÅ∞Ê@=∞‡Å xO_»∞QÆ∞O_≥ÅÖ’ x=ã≤OKÕ J=∞‡. ^ŒÜ∂« Ñ¨Ü∂≥ xkèÜ∞ÿ≥ # =∂Ü«∞=∞‡ ^Œ∞~åæÉ"íè åx =∞Ç¨Ï`«fiÎ
Hõq`«fi Ñ¨@∞`«fi ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ <å‰õΩ „Ñ¨™êkOKåe.
=∞. Ç¨ÏiHÕ |@ìÑ¨Ù^Õq, Ñ¨Ù<≥fl=ÚÅ „áÈ, =~°÷OÑ¨Ùñ ÉˇxflHõ¯, K«O
^Œ∞~°∞ `Àñ|∞@∞ì=Ù, ÉèÏ~°f yiã¨∞`«Öò `À <å_»∞ Ñ¨Óñ É’ñ_ç, `å
=∞~°ÅO ^Œ∞O_≥_ç =Ú^ŒÌ~åÅ∞, [QÆ=ÚÖò =∞xflOK«∞ xÖÏ¡Å∞, ÉèÏ
ã¨∞~°`«<£ ÖË=ÚÅ∞ "åÑ¨Ù `«e¡, ã≤i ~ÚK«∞Û<£ x`«ºHõÖÏº}=ÚÖò. 11
(ÃÑ· 9,10 Ñ¨^•ºÅ∞ H˘xfl „"å`«„Ñ¨`«∞ÅÖ’ ÖË=Ù. 9 = Ñ¨^ŒºO Zé]# ÉèÏ~°`«O Ö’xk)
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 5
* N^Õq ^Õ"åk ^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ Ñ¨@ìÑ¨Ù^Õq. Ñ¨Ù}ÏºÅ nq. ã≤iãÖÑ¨^ŒÅ ÃÑxflkè. ˆ~~åA‰õΩ
QÍ~å|∞ K≥Öˇ¡Å∞. "å}˜`À â◊~åfi}˜`À ‰õÄ_ç „H©_çOKÕ Ñ¨ÓÉ’}˜. J~°qO^Œ =∞Ok~°Ü≥ÿ∞# [=~åÅ∞. JdÅ
Ö’HÍÅ‰õÄ P~å^èŒ∞º~åÖˇ·# WÖÏ¡Å∞. HÍO`«∞b<Õ XHõ¯ Hõ\ÏHõΔgHõΔ}O`À Éèí‰õΩÎÅ ^•i„^•ºxfl Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞
HÍqOKÕ |OQÍ~°∞ `«e¡ N=∞Ç¨ÅH˜Δ‡ =∂‰õΩ x`«ºHõÖÏº}ÏÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKåe.
=. Jx ~Ú+¨ì^Õ=`«ÅO lOuOz k#Hõ~° ‰õΩ=∂~° „Ñ¨=ÚY∞ÅO ^ŒÅOz „Ñ¨^äŒ=∞ Hõq`å q~°K«#
q^•ºqÖÏ™êuˆ~H˜ "åb‡H˜ #∞u~ÚOz, Ç¨ÏÜ«∞„w= ^Œ#∞[Hõ~° Ñïq∞o`« xQÆ=∞ x=Ç¨Ï qÉèÏQÆ
x~°‚Ü«∞ xÑ¨Ù}`å ã¨=ÚÖÏ¡ã¨∞#‰õΩ "åºã¨∞#‰õΩ „"≥ÚH˜¯, N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä• ã¨∞^è•~°ã¨ „Ñ¨Ü≥∂yH˜
â◊√HõÜ≥∂yH˜ #=∞ã¨¯iOz† =∞$^Œ∞ =∞^èŒ∞~° =K«# ~°K«# Ñ¨Å¡q`« ™ê÷}∞#‰õΩ<£ ÉÏ}∞#‰õΩO „|}q∞e¡,
HõuÑ¨Ü∞« â’¡Hãõ "¨ ∂≥ ‡k`«ã∂¨ ~°∞ =∞Ü«¸~°∞ #aè#OkOz, =∞Ç¨ HÍ=ºHõ~}
° HõàÏ qÖÏã¨∞O QÍo^•ã¨∞O
Q˘xÜ«∂_ç, HõqHõ=∞Åqã¨~°~°q<£ ÉèÏ~°q<£ ÉÁQÆ_ç q^Œo`åÑ¶¨Ú =∂Ñ¶¨Ú q#∞uOz, Ü«∂O„^èŒ
Hõq`åQ“~°= [#=∞<ÀÇ¨Ïi ##flÜ«∞ ã¨∂iO QÔ · "å~°O|∞ ¿ãã≤, Ç¨ÏiÇ¨Ï~° K«~}° Ï~°qO^Œ =O^Œ<åaèÖÏ+≤O
kHõ¯=∞h+≤<£ Éèí∂+≤Oz, =∞é˜Ü«Ú x`«~° Ñ¨Ó~°fi Hõq[# ãÖÉèÏ=#O|∞ QÍqOz, =~°Î=∂# Hõ=ÙÅ‰õΩO
„aÜ«∞O|∞ ÑëH˜, ÉèÏqHõ=ÙÅ |Ç¨˙HõiOz, Ü«ÚÉèíÜ«∞ HÍ=º Hõ~°} ^Œ‰õΔΩO_»<≥·. 12
* D q^èOŒ QÍ W+¨^ì =Õ `« ÅO^Œih ã¨‡iã¨∞<Î åfl#∞. ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞h ‰õΩ=∂~°™êfiq∞h ÉèÏqã¨∞<Î åfl#∞.
"≥Ú^Œ@ Hõq`åã¨~°ã¨fiu qÖÏã¨ q<åº™êÅ#∞ "≥Å~ÚOÑ¨*Ëã≤# "åb‡‰õΩÅ "åiH˜ =O^Œ#O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
z‰õΩ¯Ñ¨_#ç "Õ^ãŒ =¨ ¸Ç¨xfl "≥ÚHõ¯áÈx F~°∞Ê`À, <Õ~∞° Ê`À K«H¯õ kkÌ# "åºã¨∞Å"åiH˜ ^Àã≤ÖÁQÆ∞` æ ∞« <åfl#∞.
N =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«H^õ Œä J<Õ ã¨∞^è•~°™êxfl ÑÖz ÃÑ\˜#ì â◊√HõÜ∂≥ yH˜ `«Å=Oz #=∞ã¨¯iã¨∞<Î åfl#∞. J#O`«~O°
`«# "≥∞`«Î<≥·# uÜ«∞º<≥·# Ñ¨Å∞‰õΩÅ ‰õΩÅ∞‰õΩÅ`À tÅefl Ãã·`«O zQÆ∞iOÑ¨*Ëã≤# ÉÏ}HõqH˜ „Ñ¨}Ï=∞O
KÕã¨∞Î<åfl#∞. Z#fl^Œy# H˘xfl â’¡HÍÅ`À<Õ ÉèíQÆ"å#∞_≥·# ÉèÏã¨¯~°∞}˜‚ „Ñ¨ã¨#∞fl}˜‚ KÕã≤H˘#fl =∞Ü«¸~°Hõqx
Jaè#Okã¨∞<Î åfl#∞. =∞Ç¨HÍ"åºÅ#∞ xi‡OKÕ HõàÖ◊ ’ Pi`Õi# HÍo^•ã¨ Hõq K«O„^Œ∞}˜‚ HÔ "· å~°O KÕã∞¨ <Î åfl#∞.
Hõ=ÙÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÖÏÅ#∞ qHõã≤OÑ¨*ËÜ«∞@OÖ’ ~°q =O\˜"å_≥·# ÉèÏ~°qx ãÎ̈=O KÕã¨∞Î<åfl#∞. x~°∞Ì+ì̈"≥∞ÿ#
Hõq`«‰õΩ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl =∂Ñ¶¨∞Hõqx âß¡Ñ¶≤∞ã¨∞Î<åfl#∞. J#O`«~°O `≥Å∞QÆ∞ Hõq`«#∞ "≥Å~ÚOÑ¨*Ëã≤ JO^Œi
Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ ^ÀK«∞‰õΩ#fl ##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩx ã¨#∞fluOz, Ç¨ÏiÇ¨Ï~°<å^äŒ∞x K«~°}Ï~°qO^•Å‰õΩ
P#O^•uâ◊Ü∞« O`À „"≥Ú‰õΩ¯`«∞#fl uHõ¯<å~°∞º}˜‚ H˘xÜ«∂_ç, `«H¯˜ # Ñ¨Ó~°fiHõ=ÙÅO^Œih =∞#™ê~å ÉèÏqOz
ãÖÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞. D<å\˜ Hõ=ÙÅO^Œih Jaè#OkOz, =ÚO^Œ∞ ~åÉ’ÜÕ∞ Hõ=ÙÅO^ŒiH© â◊√ÉèíO ÑëH˜,
LÉèíÜ«∞ ÉèÏ+¨Ö’¡ QÆ^ŒºÑ¨^•º`«‡HÍÖˇ·# HÍ"åºÅ∞ ~°zOKÕ <≥·Ñ¨Ù}ºO JÅ=~°∞Û‰õΩ<åfl#∞.
-: Hõ$uÑü x~°‚Ü«∞=Ú :-
L. W=∞‡#∞*Ëâ◊fi~å^èŒ=ÚÅ H˜zÛ Ñ¨Ù~°O|∞Å∞ "åÇ¨Ï#O|∞Å∞<£
™⁄=Ú‡Å∞ñ Q˘xfl Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x, K˘H˜¯, â◊s~°=Ú "åã≤, HÍÅ∞KÕ
ã¨"≥∞‡@ „"Õ@∞ÅO |_»Hõ ã¨=∞‡u NÇ¨Ïi H˜zÛ K≥ÃÑÊ h
|"≥∞‡~° áÈ`«~å *ÁHõñ_»∞ ÉèÏQÆ=`«O|∞ [QÆkú`«O|∞QÆ<£. 13
* qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û#∞ ^Œ$+≤ìÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x q~°zOz# ÉèÏQÆ=`åxfl ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ `«Ñ¨Ê D zÅ¡~°
=∞Å¡~° „Ñ¨É∞íè =ÙÅ‰õΩ JOH˜`« q∞=fi\ÏxH˜ <å JO`«~O° QÆO JOwHõiOK«@O ÖË^∞Œ . ZO^Œ∞HõO>Ë D ~åAeKÕÛ
J„QÆÇ¨~åÅ∂, Ç¨~åÅ∂, =ã¨∞Î "åÇ¨Ï<åÅ∂ Ñ¨ÙK«∞ÛH˘x P "≥∞ÿHõOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z,D Ö’HõOÖ’ ã¨∞YO
J#∞ÉèíqOz<å, P Ö’HõOÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ\˜ì# Ñ≤=∞‡@ Ñ¨Ó~°fiO KÕã≤# `«Ñ≤Ê^•Å‰õΩ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA KÕuÖ’
ã¨"≥∞‡@áÈ@∞¡ `«Ñ¨Ê=Ù, JO^Œ∞ˆH D |"≥∞‡~° áÈ`«~åA K«Hõ¯QÍ PÖ’zOz D ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NÇ¨ÏiˆH ã¨=∞iÊOK«\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
`Õ. KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ùxñ |∂lOÑ¨ñ_Õx, <À~°∞ <˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞=ñ_Õx
^ŒÜ«∞Ü«Ú ã¨`«ºO|∞ Ö’#∞QÍñ ^ŒÅñÑ¨ñ_Õxñ, QÆÅ∞QÆ <Õ\˜H˜ñ ^ŒÅ∞¡Å Hõ_»∞Ñ¨Ùñ *Ë@∞. 14
* D [QÆ`«∞ÎÖ’ [x‡Oz# „Ñü XHõ¯_»∞ KÕ`«∞ÖÏ~å t=Ù}˜‚ Ñ¨ÓlOz, <À~å~å ˆHâ◊=Ù}˜‚ H©iÎOz,
ã¨`«º=¸ Hõ~°∞}Ï "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨^Œ∞æ}ÏÅ#∞ JÅ=~°∞ÛHÀ"åe. JÖÏ KÕÜ«∞x x~åƒùQÆ∞º_»∞ D Ö’HõOÖ’
Ñ¨Ù@ì@O ^ÕxH˜? `«e¡ Hõ_»∞Ñ¨Ù K≥_»Q˘@ì@O ^ÕxH˜?
=. Jx =∞é˜Ü«Ú =∞nÜ«∞ Ñ¨Ó~°fi[#‡ ã¨Ç¨Ï„ã¨ ãÖz`« `«Ñ¨óÑ¶¨ÅO|∞# N =∞<åfl~åÜ«∞}Hõ^ä• „Ñ¨ÑÖK«
q~°K<« å ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ∞O_»<·≥ Ü≥ÚHõ¯ ~åHÍxâßHÍÅO|∞# ™È"≥∂Ñ¨~åQÆO|∞ ~åHõñQÆx ã¨[<˚ å#∞=∞`«O|∞#
#„ÉèíOHõ+¨ â◊√„Éèí ã¨=Ú`«∞ÎOQÆ ÉèíOQÆ Ü«∞QÆ∞ QÆOQÆ‰õΩO [x „‰õΩO‰õΩe_ç "≥_»e =∞Ç¨ÏhÜ«∞ =∞OAÅ
Ñ¨Ùe#`«ÅO|∞# =∞¿ÇÏâ◊fi~° ^è•º#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ yOz^Œ∞h‡e`«Ö’K«#∞O_»<≥· Ü«Ú#fl Ü≥∞_».15
* <Õ#∞ Z<≥fl<Àfl [#‡ÖˇuÎ LO\Ï#∞. "ÕÅ H˘Åk [#‡Ö’¡ ‰õÄ_»Éˇ@∞ì‰õΩ#fl <å `«Ñ¨ã¨∞û ÑÖ_çOk, <å
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}^Õ=Ùx Ñ¨Ù}ºHõ^ÅŒä #∞ qãïÎ Oz „Ñ¨ãiÎ¨ Oz ~°zOKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO xO_çOk.
Jk XHõ Ñ¨Ói‚=∂ ~å„u, xO_»∞ *Ïae¡ ÑÖ_»∞ "≥<≥flÅÅ∞ ‰õΩ~°∞ã¨∞Î<åfl_»∞. P<å_»∞ K«O„^Œ„QÆÇ¨Ï}O. ÃÑ^ŒÌÅ
J#∞[˝ á⁄O^•#∞. PHÍâß#flO>Ë L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oy „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ Q“`«g∞QÆOQÆ‰õΩ "≥àÏ¡#∞. P
#kÖ’ ™êfl#O KÕâß#∞. "≥Å∞ÑëH˜ =zÛ XHõ Z`«Î~Ú# `≥Å¡q Wã¨∞Hõ u<≥flg∞^Œ Ñ¨~°=∞t=Ù}˜‚ ^è•ºxã¨∂Î J~°ú
xg∞e`« <Õ„`åÅ`À ‰õÄ~°∞Û<åfl#∞.
ã‘. "≥∞é∞ñQÆ∞ K≥OQÆ@ #∞#fl "Õ∞Ñ¶¨∞O|∞ ÔH·=_ç #∞q^Œ K≥OQÆ@ #∞O_» <˘Ñ¨C"åñ_»∞
K«O„^Œ=∞O_»Å ã¨∞^è•™ê~°O|∞ áÈeHõ =ÚY=Ú#ñ lé∞#=Ùfi "≥ÚÅK«∞"åñ_»∞
=b¡Ü«Ú`« `«=∂Å =ã¨∞=∞f[=Ú ÉèíOy |Å∞qÅ∞¡ =¸ñÑ¨Ù#ñ |~°ñQÆ∞"åñ_»∞
hÅ #QÍ„QÆ ã¨xflÇ≤Ï`« ÉèÏ#∞x ÉèíOy Ñ¶¨∞# H˜s@=Ú ^ŒÅñ QÆÅ∞QÆ∞"åñ_»∞.
P. Ñ¨ÙO_»sHõÜ«ÚQÆ=Úñ É’Å∞ Hõ#∞flÅ"åñ_»∞, "≥_»ñ^Œ Ü«Ú~°=Ú"åñ_»∞, qÑ¨ÙÅÉèí„^Œ
=¸iÎ"åñ_»∞ ~å[=ÚY∞ºñ_˘Hõ¯~°∞ñ_»∞ <å, Hõ#∞flñQÆ=‰õΩ <≥^Œ∞~°ñ QÍ#ñ|_çÜ≥∞. 16
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 7
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ XHõ ~å*„âı+¨μª_»∞ <å Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. "Õ∞Ñ¶¨∞O „Ñ¨Hõ¯#
"≥∞~°∞Ñ¨ÙÖÏQÍ PÜ«∞# K≥OQÆ@ XHõ JOQÆ# L#flk. K«O„^Œ =∞O_»ÖOÖ’ #∞Oz J=∞$`«OÖÏQÍ PÜ«∞#
=ÚYOÖ’ =∞O^ŒÇ¨ãÖ zO^Œ∞`«∂ LOk. `«=∂Å=$HΔÍxfl K«∞@∞ìH˘#fl fQÆÖÏQÍ PÜ«∞# Éèí∞*Ï„QÍ#
^èŒ#∞ã¨∞û „"ÕÖÏ_»∞ `«∞#flk. hÅyi tY~å# „Ñ¨HÍtOKÕ ÉèÏ#∞aO|OÖÏQÍ PÜ«∞# t~°ã¨∞ûÃÑ· H˜s@O
q~ålÅ∞¡`«∂ LOk. D q^èŒOQÍ qzÛ# `≥Å¡ ^•=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À, qâßÅ"≥∞ÿ# =HõΔã¨÷ûÅO`À,
qâ◊fi=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ÑÖ`À, P ~å[âıY~°∞_»∞ <å HõO^À~ÚH˜ qO^Œ∞KÕâß_»∞.
=. U#∞ <å ~å[âıY~°∞O ^Õé˜K«∂z ÉèÏ+≤OÑ¨ Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«Ú <≥_» #`«_»∞ ^• '~å=∞Éèí„^Œ∞O_»
=∞<åfl=∂OH˜`«O|∞QÆ N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O|∞ñ ^≥#∞OQÆ∞ ¿ãÜ«Ú=Ú. h‰õΩ Éèí=|O^èŒO|∞Å∞ ^≥QÆ∞—#x
Ü«∂# uzÛ u~ÀÇ≤Ï`«∞O_»~Ú# ã¨=Úh‡e`« #Ü«∞#∞O_»<≥· "≥éñQÆ∞Ñ¨_ç z`«ÎO|∞#. 17
* JÑ¨C_»∞ <Õ#∞ ~å[t~À=∞}˜x Ô~Ñ¨Ê"åÅÛ‰õΩO_® K«∂Kå#∞. U"≥∞ÿ<å =∂\Ï¡_»∞^•=∞x
„Ñ¨Ü∞« uflã¨∞<Î åfl#∞. JO`«Ö’ PÜ«∞# ''<Õ#∞ ~å=∞Éè„í ^Œ∞}˜.‚ <å ¿Ñ~°∞ g∞^Œ∞QÍ N =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`åxfl `≥Å∞QÆ∞
K≥~Úº. h Éèí=|O^è•Å∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Ö∫`å~Ú—— Jx ÃãÅqzÛ JO`«Ö’<Õ JO`«~åú#"≥∞ÿ<å_»∞. <Õ#∞ Hõ#∞flÅ∞
`≥~°z K«∂Kå#∞. JO`å Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk. <åÖ’ <Õ x\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl#∞.
Hõ. ÑëÔH_çk ÉèÏQÆ=`«=∞ñ@!, ÑëHÕK≥_ç "å_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞O_»ñ@! <Õñ
|eH˜# Éèí=Ç¨Ï~° =∞QÆ∞#ñ@!, ÑëÔH^Œ "Õé˘O_»∞ QÍ^äŒ Ñ¨Å∞HõñQÆ <ÕÖÏ? 18
* PÇ¨! Ug∞ <å J^Œ$+¨ìO. ÑëˆHk Ñ¨~°=∞Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«=∂! ÑëHÕKÕ „Ñ¨Éèí∞=Ù
Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_≥·# ~å=∞Éèí„^Œ∞_®! ÑëH˜ #O^Œ∞=Å¡ Éèí=|O^è•Å∞ ÑïÇ¨~°=∞ø`åÜ«∂! J@∞=O@Ñ¨C_»∞
=$^ä•QÍ =∞~À Hõ^äŒ Ñ¨ÅHõ@O ^ÕxH˜? ÉèÏQÆ=`«"Õ∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`å#∞.
P. ÉèÏQÆ=`«=Ú ^≥eã≤ Ñ¨Å∞‰õΩ@ z„`«O|∞!, â◊¥eÔH·#ñ ^Œq∞‡K«∂eÔH·#!
q|∞^èŒ[#∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, ^≥eÜ«∞ =zÛ#O`« ^Õ@Ñ¨é∞`«∞. 19
* J~Ú`Õ z„`«"∞Õ =∞O>Ë t=Ù_ÕHÍh, Ñ¨^‡Œ Éè=í Ù_Õ HÍh, ÉèÏQÆ=`åxfl K«H¯õ QÍ ã¨=∞„QÆOQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x
K≥ÑÊ¨ ÖË~O° >Ë WHõ <å ãÖQÆu "Õ~ˆ K≥áêÊÖÏ? J~Ú`Õ ÃÑ^ŒÅÌ =Å¡ q#flO`«QÍ, "åi ã¨xflkèÖ’ <Õ~∞° Û‰õΩ#flO`«QÍ,
ã¨fiÜ«∞OQÍ <Õ#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#flO`«QÍ q+¨Ü«∂xfl `Õ@`≥Å¡O KÕ™êÎ#∞.
Hõ. H˘O^Œé‰õΩñ ^≥#∞ñQÆ∞ QÆ∞}=∞QÆ∞ñ, Q˘O^Œé‰õΩ#∞ ãÖã¨¯$`«O|∞ QÆ∞}=∞QÆ∞, Ô~O_»∞O
Q˘O^Œé˜H˜ QÆ∞}=ÚÅQÆ∞ <Õ, #O^Œé "≥∞Ñ≤ÊO`«∞ñ QÆ$`«∞Å #Ü≥ÿ∞ºÜ≥∞_»Å<£. 20
* WHõ ÉèÏ+¨ q+¨Ü«∞ =∞O\Ï~å! H˘O^Œ~°∞ `≥#∞QÆO>Ë W+¨ìÑ¨_»`å~°∞. H˘O^Œ~°∞ ãÖã¨¯$`«=∞O>Ë K≥q
HÀã¨∞‰õΩO\Ï~°∞. =∞i H˘O^Œ~°∞ `≥#∞QÆ∞#∂ ãÖã¨¯$`åxfl ã¨=∂#OQÍ Jaè=∂x™êÎ~°∞. <Õ#∞ <å „QÆO^ä•xfl
JO^Œ~°∂ P#OkOz "≥∞K«∞Û‰õΩ<Õ q^èŒOQÍ ~°K«# ™êy™êÎ#∞.
=∞. X#~°<£ ##flÜ«∞ uHõ¯<åk Hõ=Ù bÜ«ÚifiO |∞~å}Ï=à◊√àò
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«ÚK«∞ =∞`«∞Ê~åHõ$`« â◊√ÉèÏkèHõºO|∞ ^• <≥\˜ì^À
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«∞~°∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=Ú<£ nxO ^≥xOyOz <å
[##O|∞<£ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ñ *ËÃã^Œñ |∞#~°˚#‡O|∞ ÖË‰õΩO_»ñQÆ<£. 21
* WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ ##flÜ«∞ Éèí\Ïì~°‰õΩ_»∂, uHõ¯# ™È=∞Ü«∂r "≥Ú^ŒÖˇ·# Hõ=ÙÅ∞ ãÖã¨¯$`«OÖ’
L#fl Ñ¨Ù~å}„QÆO^ä•Å∞ `≥#∞QÆ∞ KÕâß~°∞. J~Ú`Õ <å Ñ¨Ó~°fi Ñ¨Ù}ºÑïáêHõO Z@∞=O\˜^À HÍx P =∞Ç¨=∞Ç¨ïÅ∞
ÉèÏ~°Ò« ~å=∂Ü«∞}O `«ÑÊ¨ ÉèÏQÆ=`«O *’eH˜ ~åÖË^∞Œ . |Ç¨ïâ◊ó <å HÀã¨"∞Õ D ÉèÏQÆ=`åxfl =keÃÑ\Ïì~ˆ "≥∂!
WOˆHO HÍ"åe! D =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl `≥#∞QÆ∞KÕã≤ =∞m¡ [#‡O@∂ ÖË‰õΩO_® D <å [#‡#∞ ™ê~°÷HõO
KÕã¨∞‰õΩO\Ï#∞.
=∞. Åe`« ã¨¯O^èŒ=Ú, Hõ$+¨‚=¸Å=Ú, â◊√HÍÖÏáêaè~å=∞O|∞, =∞O
AÅ`åâ’aè`«=Ú<£, ã¨∞=~°‚ ã¨∞=∞# ã¨∞û*Ë˝Ü«∞=Ú<£, ã¨∞O^Œ~À
[˚fiÅ=$`«ÎO|∞, =∞Ç¨Ñ¶¨ÅO|∞, q=∞Å "åº™êÅ"åÅO|∞<≥·
"≥ÅÜ«Ú<£ ÉèÏQÆ=`åYº HõÅÊ`«~°∞ =Ùifi<£ ã¨kÌfi[ „âıÜ«∞"≥∞ÿ. 22
* D ÉèÏQÆ=`«O ™êHΔÍ`«∂Î HõÅÊ=$HõΔ"Õ∞! ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞. U=∞O>Ë Åe`«=ÚÖˇ·# ã¨¯O^èŒ=ÚÅ∞
QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# É’^≥ HõÅk HõÅÊ=$HõΔO. Hõ$+¨μ‚_Õ =¸ÖÏ^è•~°OQÍ HõÅk ÉèÏQÆ=`«O† #Å¡x
"Õà◊√¡ HõÅk HõÅÊ=$HõΔO, â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ PÖÏáêÅ`À =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ#k ÉèÏQÆ=`«O† zÅ∞Hõ Ñ¨Å∞‰õΩÅ`À
~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ#k HõÅÊ=$HõΔO. ™œO^Œ~°ºO`À ãÖâ’aè`«"≥∞ÿ#k ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# Å`«Å`À â’aèÖË¡k
HõÅÊ=$HõOΔ . K«^∞Œ =Ù‰õΩ#fl ã¨ÇÏ¨ $^ŒÜÚ« Å‰õΩ K«H¯õ QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ^ŒyOk ÉèÏQÆ=`«O† =∞Oz ~°OQÆ∞QÆÅ Ñ¨Ù=ÙfiÅ`À
„QÆÇ≤ÏOÑ¨^ŒyOk HõÅÊ=$HõΔO. ã¨∞O^Œ~°=¸ L[˚fiÅ=¸ J~Ú# Wu=$`«ÎO QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O† ã¨∞O^Œ~°=¸
L[˚fiÅ=¸ J~Ú# QÆ∞O„_»x PHÍ~°O QÆÅk HõÅÊ=$HõOΔ . HÔ =· Åº ~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨Ü∂≥ [#O`À ‰õÄ_çOk
ÉèÏQÆ=`«O† ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ÑÖ_»`¡ À ‰õÄ_çOk HõÅÊ=$HõOΔ . Ñ¨q„`«∞_≥#· "åºã¨∞Å"åˆ~ P^è•~°OQÍ QÆÅk ÉèÏQÆ=`«O†
ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ "åºãÖ`À ‰õÄ_ç# áê^Œ∞ QÆÅk HõÅÊ=$HõOΔ . L`«=Î ÚÖˇ#· kfiAÅ‰õΩ „âıÜ∂≥ ^•Ü«∞Hõ"∞≥ #ÿ k ÉèÏQÆ=`«O†
â◊√Hõ Ñ≤Hõ âßiHÍk Ñ¨‰õΔΩÅ‰õΩ „âıÜ«∞ã¨¯~°"≥∞ÿ#k HõÅÊ=$HõΔO. J~Ú`Õ P HõÅÊ=$HõΔO ã¨fi~°æÖ’HõOÖ’ LO@∞Ok†
ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ HõÅÊ=$HõΔO D Éèí∂Ö’Hõ=ÚÖ’<Õ q~ålÅ¡@O qâı+Ö.
=. W@∞¡ ÉèÏã≤Öˇ¡_»∞ N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} áêi*Ï`« áê^ŒÑ¨ã¨=∂„â◊Ü«∞O|∞##∞, Ç¨ÏiHõ~°∞}Ï
qâı+Ö|∞##∞, QÆ$`å~°÷`«fiO|∞ ã≤kúOK≥#x |∞kú <≥éÕy ÖËz =∞~°e H˘xfl k#O|∞Å‰õΩ <ÕHõ
tÖÏ#QÆ~°O|∞#‰õΩO [#∞^≥Oz Ü«∞O^Œ∞ QÆ∞~°∞=$^Œú |∞^èŒ|O^èŒ∞ [<å#∞*Ï˝`«∞O_»<≥·. 23
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ „Ñ¨HÍâ◊=∂#"≥∞#ÿ ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}=∞<Õ áêi*Ï`«=∞Ç‘Ï*Ïxfl ã¨=∂„â◊~ÚOK«@O
=¸ÖÏ#, NÇ¨Ïi qâı+O¨ QÍ J#∞„QÆÇÏ≤ OK«@O =¸ÖÏ# <å [#‡ K«i`å~°"÷ ∞≥ #ÿ ^Œ#fl ãÖQÆu K«H¯õ QÍ J~°O÷
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 9
KÕã¨∞‰õΩ#fl <Õ#∞ P #n „Ñ¨^Õâ◊O #∞Oz Hõ^Œe H˘<åflà◊§‰õΩ UHõtÖÏ #QÆ~åxH˜ uiy=KåÛ#∞, JHõ¯_»
QÆ∞~°∞=ÙÅ∂, =$^Œ∞úÅ∂, ÑÖ_ç`«∞Å∂, |O^èŒ∞=ÙÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ J#∞[˝ JO^Œ∞‰õΩ<åfl#∞.
– : „QÆO^äŒHõ~°Î$ =Oâ◊ =~°‚#=Ú :–
ã‘. H“O_ç#ºQÀ„`« ãÖHõe`«∞ñ _®Ñ¨ã¨ÎO ã¨∂„`«∞ñ_»∞ Ñ¨Ù}∞ºO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆ∞ñ_≥·#
cè=∞# =∞O„uH˜ñ „aÜ«∞Ñ¨Ù„`«∞Îñ _»#flÜ«∞, HõÅHõOiî `«^•ƒù~°º Q“~°=∂O|
Hõ=∞ÖÏÑ¨ÙÎ =~°=Ú#ñ QÆx# ™È=∞# =∞O„u =Å¡Éèí =∞Å¡=∞, "åi `«#Ü«Úñ
_≥Å¡#, Ü«∞`«xH˜ xÖÏ¡Å∞ =∂K«=∞ "åiÑ¨Ù„`«∞Îñ_»∞ =Oâ◊=~°ú#∞O_»∞
P. Åe`« =¸iÎ |Ç¨ïHõàÏxkè ˆHã¨#, ^•# =∂# hu ^èŒ#∞ñ_»∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞
^Œ#‰õΩ ÅHõ¯=∂O| ^èŒ~°‡ˆQÇ≤Ïx QÍñQÆ, =∞xÜ≥∞ â‹·=âß„ã¨Î=∞`«=Úñ QÆxÜ≥∞. 24
* WHõ =∂ =Oâßxfl Jaè=i‚ã¨∞Î<åfl#∞, =∂k H“O_ç#ºã¨QÀ„`«O. JÑ¨ã¨ÎOÉã¨∂„`«O. Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞,
^èŒ<åº`«∞‡_»∞ J~Ú# cè=∞#fl =∞O„u =∂ =¸ÅÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∞. PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ J#flÜ«∞º. PÜ«∞#
J~åúOy Q“~°=∞‡. P ^ŒOÑ¨`«∞Å‰õΩ ã¨∂~°∞ºx =~°„Ñ¨™ê^ŒO =Å¡ ™È=∞#fl [x‡OKå_»∞. PÜ«∞# WÖÏ¡Å∞
=∞Å¡=∞‡. P ã¨fÑ¨`∞« Å ãÖ`å#O ZÅ¡#fl. PÜ«∞# ÉèÏ~°º =∂K«=∞‡. "åi^ŒiÌ H© =Oâ◊=~°#ú ∞_≥#· Hˆ ã¨#=∞O„u
L^Œ~ÚOKå_»∞. K«Hõ¯x"å_»∂, ÃÑ‰õΩ¯ Hõà◊ÖÖ’ ¿ÑÔ~H˜¯#"å_»∂, ^•`å, hu=∞O`«∞_»∂, Jaè=∂#^èŒ#∞_»∂
J~Ú# Hˆ ã¨#flQÍ~°∞ ÅHõ¯=∂O|#∞ ã¨ÇÏ¨ ^è~Œ ‡° Kåi}˜QÍ =iOz âß„ã¨Î ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ â‹=· =∞`åxfl ã‘fiHõiOKå_»∞.
Hõ. #_»=^Œ∞ xÅÜ«∞=Ú "≥Å∞=_ç, `«_»=^Œ∞ Ñ¨~°Ñ¨Ù~°∞+¨μ QÆ∞}=Úñ ^Œ#Ñü #∞_»∞=ÙO
QÆ_»=^Œ∞, q`«~°} Hõ~°∞}Å∞, q_»∞=^Œ∞, ÅHÍ¯O| q|∞^èŒ qã¨~°=Ú "˘QÆ_»<£. 25
* ÅHõ¯=∂O| =∞Ç¨™êkèfi. P ^˘_»¤ ~ÚÖÏ¡Å∞ WÅ∞¡ =^Œe "≥Å∞Ñ¨Å HÍÅ∞ ÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ^Œ∞. Ñ¨~°
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ãÖQÆu `«ÅÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ^Œ∞. ÃÑxq∞\˜ =∂@ [=^•\˜ Z~°∞QÆ^Œ∞. P"≥∞ ^•# ^èŒ~å‡Å‰õÄ,
^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ÏºÅ‰õÄ, ÃÑ\˜ìOk ¿Ñ~°∞. ÃÑ^ŒÌÅ =∞#fl#efl ÃÑ^ŒÌQÍ JO^Œ∞‰õΩ#fl =Ú^ŒÌ~åÅ∞.
L. =∂x#∞ b_»∞ QÍ~°∞, |Ç¨ï=∂# x"åi`« n#=∂#ã¨
QÍ¡xH˜, ^•# ^èŒ~°‡ =∞u Q“~°= =∞OAÅ`å QÆcè~°`å
™ê÷xH˜, =Ú^Œ∞Ì™êxH˜, ã¨^•t=áê^ŒÜ«ÚQÍ~°Û<å#∞HõO
áê #Ü«∞"åQÆƒù"åxH˜x, |"≥∞‡~° ˆHã¨Ü«∞ ÅHõ¯™êxH˜<£. 26
* P K«Å¡x `«e¡ c^Œ™ê^ŒÅ#∞ P^ŒiOz "åi HõëêìÅ∞ áÈQ˘>Ëìk. B^•~åºxH©, |∞kú Kå`«∞~åºxH˜,
™œO^Œ~åºxH©, QÍOcè~åºxH© P"≥∞ P™ê÷#O. ã¨^•, ã¨^•t=Ùx Ñ¨^•Å∞ JiÛã¨∂Î, ^ŒÜ«∞`À ‰õÄ_ç#
#Ü«∞"å‰õΩ¯Å`À, ™êHΔÍ`«∂Î áê~°fif ^ÕqÖÏ HõxÑ≤OKÕ P ˆHã¨#=∞O„u QÍi ^èŒ~°‡ÑüflH˜ ™ê=∂#ºHÍO`«Å∞
™ê\˜~å~°∞.
Hõ. P =∂xxHÕ |∞\˜ìu, "Õ∞ q∞~°∞=Ù~° =∞„QÆ*Ï`«∞ñ _ôâ◊fi~°¿ã"å
HÍ=Úñ_»∞ uÑ¨Ê#† áÈ`«#, <å=∞=º‰õΩÎO_» ™ê^èŒ∞#Ü«∞ Ü«Ú‰õΩÎO_»<£. 27
* P"≥∞QÍiH˜ "Õ∞q∞^ŒÌ~°O H˘_»∞‰õΩÅO Ñ¨Ù\Ïì=Ú. ÃÑ^ŒÌ"å_»∞ uÑ¨Ê#fl† PÜ«∞# Dâ◊fi~å~°Û#
HõàÏjÅ∞_»∞. <Õ#∞ z#fl"å}˜‚† <å ¿Ñ~°∞ áÈ`«#fl. ÃÑ^ŒÌÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»∞ã¨∞Î#fl "å}˜‚.
=. J~Ú# <Õ#∞ <å z`«OÎ |∞#ñÉˇxfl^è•#O|∞#∞OÉ’x N~å=∞K«O„^Œ∞ ã¨xfl^è•#O|∞ñ QÆeÊOK«∞H˘x 28
* J@∞=O\˜ <Õ#∞ N ~å=∞K«O„^Œ∞}˜‚ <å xO_»∞QÆ∞O_≥Ö’ xÅ∞=ÙH˘#fl"å_»<≥·–
-: +¨+¨ªºO`«=ÚÅ∞ :-
L. Ç¨iH˜, #O^ŒQÀ‰õΩÅqÇ¨iH˜ñ, [„Hõã¨g∞~° ^≥·`«º ãÖ
Ç¨iH˜, ÉèíHõÎ^Œ∞óYÑïÇ¨iH˜, QÀÑ¨x`«Oah =∞<À
Ç¨iH˜, ^Œ∞+¨ìãÖÑ¨^ŒÑ¨Ç¨iH˜, Ñ¶¨∞’+¨‰õΩ\©Ñ¨Ü≥∂Ñ¶¨∞$`å
Ç¨iH˜, ÉÏÅHõ„QÆÇ¨Ï=∞Ç¨ã¨∞~°^Œ∞~°fix`å„Ñ¨Ç¨iH˜<£. 29
* =∞<ÀÇ¨Ï~åÖˇ·# Ç¨~åÅ∞ ^èŒiOz#"å_»∂, #O^Œ∞Å"åi |$O^•=#OÖ’ qÇ¨ÏiOz#"å_»∂,
`«$}Ï=~°∞Î_»<Õ ^•#=Ù}˜‚ ãÖÇ¨ÏiOz# "å_»∂, Éèí‰õΩÎÅ Ñï`åáêÅ#∞ ÑïÇ¨ÏiOz#"å_»∂, QÀáêOQÆ#Å
=∞#ã¨∞ûÅ#∞ JÑ¨Ç¨ÏiOz#"å_»∂, ^Œ∞+¨μìÅ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞ Ç¨ÏiOz# "å_»∂, „"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’ QÀÑ≤HõÅ ~ÚO_»¡Ö’
áêÅ∂ <≥~¸º JÑ¨Ç¨ÏiOz#"å_»∂, Ñ≤Å¡Å áêe\˜ ÃÑ#∞Éèí∂`«"≥∞ÿ# Ñ¨Ó`«# J<Õ =∞Ç¨~åHõΔã≤x =∞@∞ì
ÃÑ\˜ì#"å_»∂–
L. jeH˜, huâßeH˜, =jHõ$`«â◊¥eH˜, ÉÏ} Ç¨Ïã¨Î x
~°∂‡eH˜, Ñ¶¨∞’~° h~°^Œq=ÚHõÎ tÖÏÇ¨Ï`« QÀÑ¨QÀÑ≤HÍ
áêeH˜, =~°‚ ^èŒ~°‡ÑïáêeH˜, #~°∞˚#Éèí∂[Ü«ÚQÆ‡ ãÖ
KåeH˜, =∂eH˜<£, qÑ¨ÙÅ K«„Hõ x~°∞^Œú =∞sz =∂eH˜<£. 30
* jÅ=O`«∞_»∂, hu=∞O`«∞_»∂, „uâ◊¥Å^è•iÜ≥ÿ∞# t=Ù}˜‚ =â◊O KÕã¨∞‰õΩ#fl"å_»∂, ÉÏ}Ïã¨∞~°∞x
ÉÏÇ¨ï^ŒO_®Å∞ YO_çOz# "å_»∂, WO„^Œ∞x ÑÖÑ¨Ù# "Õ∞Ñ¶¨∂Å∞ ‰õΩiã≤# ~åà◊¡ [Å∞¡‰õΩ K≥ÖÏ¡ K≥^ŒÔ~·# QÀ
QÀÑ¨ QÀÑ≤HõÅ#∞ HÍáê_ç#"å_»∂, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ L^ŒúiOz# "å_»∂, [O@ =∞kÌ K≥@∞¡
ÃÑÅ¡yOz#"å_»∂, =#=∂Å ^èŒiOz# "å_»∂, Ãã·O^èŒ= ãÖÇ¨~° ã¨=∞Ü«∂# `«# KÕu K«„HõO`À
ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl HõÑ≤Ê"Õã≤#"å_»∂–
L. HõOΔ `«‰Ωõ ñ QÍoÜ≥∂~°QqÆ âßÅÑ¶}
¨ Ï=o#~°#Î „H˜Ü∂«
~°O`«‰õΩ, #∞Å¡ã¨#‡QÆ^èŒ~å[ K«`«∞ifi^èŒ Ñ¶¨∞’~° "åÇ≤Ïh
Ç¨ÏO`«‰õΩ, xO„^Œ #O^Œ# xÜ«∞O`«‰õΩ, ã¨~°fiK«~åK«~å=m
=∞O`«‰õΩ, xi˚`ÕO„kÜ«∞ã¨=∞Oz`« ÉèíHõÎ [<å#∞QÆO`«‰õΩ<£. 31
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 11
* HõΔ=∂QÆ∞}O HõÅ"å_»∂. HÍoÜ«Úx qâßÅ"≥∞ÿ# Ñ¨_»QÆÅÃÑ· <å@º=∂_»@O <ÕiÛ#"å_»∂, á⁄Oy
Ñ¨_»∞`«∞#fl [~åãÖ^èŒ∞x K«`«∞~°OQÆ Ãã·<åºÅ#∞ Ç¨Ï`«=∂iÛ#"å_»∂, áê~°∞÷x ~°^äŒO #_çÑ≤#"å_»∂, ã¨=∞ã¨Î
K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖK«O ã¨‡iOKÕ"å_»∂, l`ÕO„kÜ«ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ#∞ J#∞ãïOKÕ"å_»∂–
L. <åº~ÚH˜, Éèí∂ã¨∞ˆ~O„^Œ=∞$`«#O^Œ#^•~ÚH˜, ~°∞H˜‡}© =∞#
™ê÷û~ÚH˜, Éèí∂`«ã¨=∞‡^Œq^è•~ÚH˜, ™ê^èŒ∞[<å#∞~åQÆ ãÖ
^è•~ÚH˜ñ c`«=„ã¨ÎÑï^è•~ÚH˜, |^Œ‡Éèí"åO_»ÉèÏO_» x
~å‡~ÚH˜, QÀÑ≤HÍx=Ç¨Ï =∞Ok~°Ü«∂~ÚH˜, âı+¨âß~ÚH˜<£. 32
* <åºÜ«∂xfl "≥∞zÛ#"å_»∂, K«zÛáÈ~Ú# „ÉÏÇ¨Ï‡} ÉÏÅ∞}˜‚ `≥zÛ ~ÚzÛ#"å_»∂, ~°∞H˜‡}©^Õq
=∞#ã¨∞û‰õΩ ÉÏQÍ #zÛ#"å_»∂, ã¨HÅõ [QÆuH© ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~ˆ Û"å_»∂, ã¨[#˚ ∞Å P^Œ~åaè=∂<åÅ#∞
kkÌ fˆ~Û"å_»∂, Ñ¨@∞ì Ñ‘`åO|~åxfl Hõ@∞ì‰õΩ<Õ"å_»∂, „|Ç¨‡O_» ÉèÏO_®Å#∞ ã¨$lOKÕ"å_»∂, QÀÑ≤HõÅ
QÆ$Ç¨Å "≥·Ñ¨Ù Ñ¨Ü«∞xOKÕ"å_»∂, Pkâı+¨μxÃÑ· â◊Ü«∞xOKÕ"å_»∂–
=. ã¨=∞iÊ`«O|∞ñQÍ <Õ <åO„^èŒO|∞# ~°z~ÚOÑ¨ñ |∂x# N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}O|∞#‰õΩO
QÆ^ä•„áê~°OÉèíO Éˇ\˜ì^Œx#. 33
* J~Ú# <å ™êfiq∞H˜ ã¨=∞iÊ`«OQÍ N=∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`« Ñ¨Ù~å}O `≥xyOK«\ÏxH˜ Ñ¨Ó#∞H˘x P
„QÆO^ä•xH˜ Hõ^ä• „áê~°OÉèíO D q^èŒOQÍ KÕã¨∞Î<åfl#∞.
-: Hõ^ä•„áê~°OÉèí=Ú :-
ã‘. qâ◊fi[#‡ã≤÷uqÅÜ«∞O|∞ Öˇ=fix =Å# <Õ~°Ê_»∞ ##∞=~°Î#=Ú#
"åº=~°Î#=Ú#ñ QÍ~°º=ÚÅO ^ŒaèA˝ñ_≥· `å# ~å [QÆ∞K«∞ñ l`«Î=Ú#ñ *Ëã≤
"Õ^ŒO|∞ ÅA#‰õΩ qk`«=ÚÖò QÍqOK≥ <≥=fiñ_»∞ |∞^èŒ∞Å∞ "≥∂Ç≤ÏO`«∞ Ô~=fi
xH˜ <≥O_»=∂=ÙÅ∞ h@ñ QÍKå^Œ∞Å #<Àº#º|∞kúñ ^• #_»~°∞#@∞¡
P. „uQÆ∞}ã¨$+≤ì Ü≥∞O^Œ∞ nÑ≤Oz ã¨`«º=Ú ÉèíOyñ ^ÀñK«∞ ã¨fi„Ñ¨ÉèÏx~° ã¨Î
‰õΩÇ¨Ï‰õΩñ _≥=fiñ _»`«xñ QÀi zOuOK≥^Œ, ##Ñ¶¨Ú ã¨`«∞ºñ |~°∞x ##∞k#O|∞. 34
* Z=x=Å¡ D qâßfixH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ U~°Ê_»∞`«∞O\ÏÜ≥∂, Z=_»∞ ã¨~°fi`À=ÚY"≥∞ÿ# HÍ~°º
x~°fiÇ¨Ï}Ö’ ã¨=∞~°∞÷_À, Z=_»∞ ã¨=∞™êÎxH© ~å*ˇ· q~ålÅ∞¡`«∞O\Ï_À, Z=_»∞ ãÖHõÅÊ=∂„`«O KÕ`«<Õ
„|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜ "Õ^•Åhfl `Õ@`≥ÅO¡ KÕâß_À, Z=x =∂Ü«∞‰õΩ ÑÖ_ç`∞« Å∞ Ãã·Ò« Ö’|_çáÈ`å~À, Z=xÜ«∞O^Œ∞
ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# D ã¨$+≤ì JO`å ZO_»=∂=ÙÖ’¡, hà◊¡Ö’, QÍA =ã¨∞Î=ÙÖ’¡ÖÏQÍ Jã¨`«º"≥∞ÿ
‰õÄ_» ã¨`«ºOQÍ „ÑüÉèÏã≤ã¨∂Î LO@∞O^À, Z=_»∞ `«#`Õ[ã¨∞û`À =∂Ü«∞#∞ ^Œ∂~°OQÍ `˘Åy™êÎ_À,
J#Ñ¶¨Ú_»∂, ã¨`«ºã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# P Ñ¨~å`«Ê~°∞x „Ñüx`«º=¸ ã¨∞Îu KÕã¨∞Î<åfl#∞.
=. W@∞¡ ''ã¨`«ºO Ñ¨~°O nè=∞Ç≤Ï—— Ü«∞#∞ QÍÜ«∞„fÎ „áê~°OÉèí=Ú# QÍÜ«∞„f<å=∞„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂ÑÖÉˇ·
=∞`«ûºÑ¨Ù~å}O|∞Ö’# QÍÜ«∞„u #kèHõiOz ^èŒ~°‡qã¨Î~°O|∞#∞ =$„`åã¨∞~°=^èŒO|∞#∞ <≥O^Œ∞
*ˇÑ¨ÊO|_»∞ #kÜ«∞ ÉèÏQÆ=`«O |x Ñ¨Å∞‰õΩ@O *Ëã≤ ~¸ Ñ¨Ù~å}O|∞ N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O |#
<˘Ñ¨CK«∞O_»∞. 35
* ''ã¨`«ºO Ñ¨~°O nè=∞Ç≤Ï—— J<Õ QÍÜ«∞„f =∞Ç¨=∞O„`«O`À P~°OaèOK«@O =Å¡ QÍÜ«∞„f
Ñ¨~°^Õ=`åã¨fi~°∂Ñ¨ "≥∞ÿ#k D =∞Ç¨ „QÆO^äŒO. ''QÍÜ«∞„ux Juâ◊~ÚOÑ¨*Ëã¨∂Î, ^èŒ~°‡„Ñ¨™êÎ~åhfl, =$„`åã¨∞~°
ãÖÇ¨~åhfl Jaè=i‚OKÕ „QÆO^ä•xfl ÉèÏQÆ=`«O JO\Ï~°∞—— Jx =∞`«ûºÑ¨Ù~å}OÖ’ K≥Ñ≤Ê LO_»@O=Å¡ Wk
''N =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O—— Jx „Ñ¨ã≤kú QÍOzOk.
ã‘. N=∞O`«"≥∞ÿ =Úx„âı+¨ªHõ$`«OÉˇ·# ÉèÏQÆ=`«O|∞ ã¨^ŒƒùH˜Î`À_»
q#ñ QÀ~°∞"å~°Å q=∞Å z`«ÎO|∞Åñ *ˇK≥Û~° hâ◊√O_»∞ z‰õΩ¯ñ QÍHõ†
~Ú`«~° âß„ã¨ÎO|∞Å hâ◊√ñ_»∞ z‰õΩ¯<Õ =∞Oz "å~°Å‰õΩ x~°‡`«û~°∞Å‰õΩñ
QÆÑ¨@ x~°∞‡‰õΩÎÖˇ· HÍOHõΔ ¿ãÜ«∞HõÜ«Ú#∞ ^Œye Ü«ÚO_»∞@ =∞Ç¨`«`«Îfi|∞kúñ
`Õ. |~°ñQÆ <å^è•ºu‡HÍk `åÑ¨„`«Ü«∞O|∞, #_»z Ñ¨~°=∂~°÷Éèí∂`«"≥∞ÿ Ü«∞kèHõ ã¨∞Y^Œ
"≥∞ÿ ã¨=∞ã¨ÎO|∞ñ QÍHõÜ«Ú #Ü«Úº #∞O_»∞, =ã¨∞Î "≥é∞ñQÆOQÆñ ^ŒQÆ∞ ÉèÏQÆ=`«=Ú#O^Œ∞. 36
* N=∞O`«=¸, "Õ^"Œ åºã¨ =∞Ç¨=Úx q~°z`«=¸ J~Ú# D ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}Ïxfl JK«OK«Å
ÉèíH˜Î`À PHõi‚OK«QÀˆ~ Éèí‰õΩÎÅ JO`«~°OQÍÅÖ’<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~°O`«~°O x=ã≤™êÎ_»∞. JO`Õ QÍx W`«~°
„QÆO^ä•Å =Å¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ zHõ¯_»∞. =∞Ç≤Ï`«∞Å∂, =∂`«û~°º~°Ç≤Ï`«∞Å∂ J~Ú# ã¨[˚#∞Å∞ HõÑ¨@=∂~åæ#
áÈ‰õΩO_®, Z@∞=O\˜ HÍOHΔÍ ÖË‰õΩO_®, ÉèÏQÆ=`« „â◊=}=∞O^Õ Pã¨‰õΩÎÖˇ· LO_»@O =∞Ozk. WO^Œ∞=Å¡
''`åÑ¨„`«Ü«∞O—— JO>Ë P^è•ºu‡Hõ=¸, PkèÉè∫uHõ=¸, Pkè^≥·qHõ=¸ J<Õ „uq^èŒ `åáêÅ∂ #tOz
"åiH˜ `«`«Îfil*Ï˝ã¨ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D ÉèÏQÆ=`«OÖ’ Ñ¨~°=∂~°÷Éèí∂`«=¸, Ñ¨~°=∂#O^Œ ^•Ü«∞Hõ=¸,
=ºHÍÎ=ºHõÎ=¸ J~Ú# Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂ÑÖ Jaè=ºHõÎ =∞=Ù`«∞Ok.
P. "Õ^ŒHõÅÊ=$HõΔqQÆo`«"≥∞ÿ â◊√Hõ, =ÚYã¨∞^è•„^Œ==Ú# "≥Ú#ã≤Ü«Ú#fl
ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}Ñ¶¨Å~°™ê™êfi^Œ#, Ñ¨^Œqñ QÆ#∞ñ_»∞ ~°ã≤Hõ ÉèÏ=q^Œ∞Å∞. 37
* ''ÉèÏQÆ=`«—— =∞<Õ D =∞Ç¨Ñ¶¨ÅO ''"Õ^Œ——=∞<Õ HõÅÊ=$HõΔO #∞O_ç ÉÏQÍ ÑÖ_ç ~åeOk. â◊√Hõ=ÚY
ã¨∞^è•„^Œ=O`À xO_ç LOk. ÉèÏ=A˝Å∂ ~°ãA ¨ Å˝ ∂ J~Ú# ÉèHí =Îõ ~ˆ }∞ºÅ∞ ~°O_ç! D Ñ¶Å¨ ~°™êxfl P™êfikOz
^èŒ#∞ºÅ∞ HõO_ç!
Hõ. Ñ¨Ù}ºOÉˇ· =Úx=Å¡Éèí, QÆ}ºOÉˇ· ‰õΩã¨∞=∞ Ñ¶¨Å xHÍÜ≥∂u÷`« ™ê
^Œ∞æ}º=∞~Ú <≥·q∞âßMÏº, ~°}ºO|∞ #∞uOÑ¨ñ ^ŒQÆ∞ #~°}ºO|∞ÅÖ’<£. 38
* Ñ¨Ù}º=¸, Ñ¨Ù+¨Ê Ñ¶Å¨ Éèií `« `«~∞° =ˆ~}º=¸, `åÑ¨™È`«=Î ÚÅ‰õΩ â◊~}
° º=¸ J~Ú# <≥q· ∞âß~°}ºO
J~°}Ïº ÅxflO\˜H© J„QÆQÆ}º"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∂ LOk.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 13
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ =∞^èŒ∞"≥·i =∞Ok~°O|∞#∞O É’Öˇ =∂^èŒg=∞#‡^äŒ=∞Ç≤Ï`«OÉˇ·, „|Ç¨Ï‡ˆQÇ¨ÏO|∞#∞O
É’Öˇ âß~°^•xfi`«OÉˇ·, hÅQÆà◊ã¨ÉèÏxˆH`«#O|∞#∞O É’Öˇ =Ç≤Ïfl =~°∞} ã¨g∞~°} K«O„^Œ ~°∞„^Œ
ÃÇ·Ï=∂=f ‰õΩÉË~° =$+¨Éèí QÍÅ= âßO_çÅº áêâ◊√Ñ¨`« [\˜ Ñ¨@Å =∞O_ç`«OÉˇ·, |ÅÉèËkÉèí=#O|∞#∞O
É’Öˇ <≥·~å=`å=∞$`« ~°OÉèÏ QÆ}˜HÍaè~å=∞OÉˇ·, =Ú~åã¨∞~°∞xÅÜ«∞O|∞#∞OÉ’Öˇ #∞#‡`«Î~åHõΔã¨
=Oâ◊ãÖ‰õΩÅOÉˇ·, ^èŒ# ^•QÍ~°O|∞#∞O É’Öˇ â◊OY Ñ¨^Œ‡‰õΩO^Œ =Ú‰õΩO^Œ ã¨∞O^Œ~°OÉˇ·, ~°Ñ¶¨Ú~å=Ú
Ü«Ú^ŒúO|∞#∞O É’Öˇ x~°O`«~° â◊~å#ÅtMÏ|Ç¨ïà◊OÉˇ·, Ñ¨~°â◊√~å=Ú ÉèíO_»#O|∞#∞O É’Öˇ
#~°∞˚<À^Õƒù^ŒOÉˇ·, ^•#= ãÖ„QÍ=∞O|∞#∞OÉ’Öˇ #i+¨ì [OÉèíx‰õΩOÉèí â◊H˜ÎÜ«ÚHõÎOÉˇ·, H“~°=
ãÖQÆ~°O|∞#∞O É’Öˇ „^À}Ï~°∞˚#HÍOK«#ã¨ºO^Œ#Hõ^ŒO| ã¨"Õ∞`«OÉˇ·, Hõ~°∞‚HõÅÇ¨ÏO|∞#∞O É’Öˇ
=∞Ç¨ÏŸ#fl`«â◊Åº ã¨Ç¨ÏHÍ~°OÉˇ·, ã¨=Ú„^Œ¿ã`«∞ |O^èŒ#O|∞#∞OÉ’Öˇ #ÅhÅ Ñ¨#™ê^Œº„k „Ñ¨nÑ≤`«OÉˇ·,
Éèí~°∞æ Éèí[#O|∞#∞O É’Öˇ <å<å â’HõÖËMÏ Ñ¶ë`«OÉˇ·, =∞~°∞x HÀ^ŒO_»O|∞#∞O É’Öˇ |∞<åflQÆ
tb=ÚYÉèí∂+≤`«OÉˇ·, #~°ã≤OÇ¨Ï~°∂ÑÖ|∞#∞O É’Öˇ ˆQã¨~°Hõ~°[ HÍO`«OÉˇ·, <å@º~°OQÆO|∞#∞O
É’Öˇ #@#\© ã¨∞+≤~åxfi`«OÉˇ·, â‹·Å*Ï x@ÅO|∞#∞OÉ’Öˇñ [O^Œ# Hõ~°∂Ê~° uÅHÍÅOHõ$`«OÉˇ·,
=~å¬QÆ=∞O|∞#∞OÉ’Öˇ xO„^ŒÉÏ}Ïã¨# "Õ∞Ñ¶¨∞ Hõ~°Hõ Hõ=∞hÜ«∞OÉˇ·, xQÆ=∞O|∞#∞O É’Öˇ QÍÜ«∞„f
q~ål`«OÉˇ·, =∞Ç¨HÍ=ºO|∞#∞O É’Öˇ ã¨~°Å =∞$^Œ∞Å`å Hõe`«OÉˇ·, q#`åxÅÜ«∞O|∞#∞O É’Öˇ
ã¨∞Ñ¨~°‚ ~°∞z~°OÉˇ·, Ü«∞=∞~å=f Ñ¨Ù~°O|∞#∞O É’Öˇ ã¨∞=∞<ÀÅe`«OÉˇ·, ÔH·@Éè’^ÀºQÆO|∞#∞O
É’Öˇ =∞^èŒ∞=∂x`«OÉˇ·, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞¿ã=#O|∞#∞O É’Öˇ #=∞$`«Ñ¶¨Å^ŒOÉˇ·, ^èŒ#O[Ü«∞
ã¨g∞HõO|∞#∞OÉ’Öˇ #„ÉèíOHõ+¨ Ñ¨~åQÆOÉˇ·, "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞#∞O É’Öˇ Y_»æ Ñ¨ÙO_»sHõ qÅã≤`«OÉˇ·,
#O^ŒÑ¶¨∞’+Ö|∞#∞O É’Öˇñ QÆ$+¨‚™ê~° ã¨∞O^Œ~°OÉˇ· ÅOHÍ#QÆ~°O|∞#∞OÉ’Öˇ ~å=∞=∞Ç≤Ï+‘=OK«Hõ
ã¨=∞Oz`«OÉˇ·, ã¨∞„w= Ãã·#ºO|∞#∞O É’Öˇ QÆ[ QÆ=Ü«∞ â◊~°Éèí â’aè`«OÉˇ·, <å~åÜ«∞}™ê÷#O|∞#∞O
É’Öˇ hÅHõO~î° H“tHõ Éè~í ^° •fi[ uuÎi ÉèÏã¨∞~°OÉˇ,· =∞Ç¨ÉèÏ~°Ò« |∞#∞O É’Öˇ <ÕHK
õ „« Hõ |HõHOõ Hõ^•è ~°~Î å„+¨ì
â◊‰õΩx #‰õΩÅ ãÖKå~° ã¨q∞‡o`«OÉˇ·, ã¨∂~°º ~°^äŒO|∞#∞O É’Öˇ #∞~°∞`«~°„Ñ¨"åÇ¨ÏOÉˇ·, [Å^ŒHÍÅ
ãÖ^è•º=ÚÇ¨˙~°ÎO|∞#∞O É’Öˇ |Ç¨ïq`«`« *Ïu™œ=∞#ã¨ºOÉˇ·, Ü≥ÚÑ¨C <≥·q∞âß~°}ºO|#∞ N
q+¨μ‚ ˆHΔ„`«O|∞#O^Œ∞ â∫#HÍk=∞Ç¨=Ú#∞Å∞ ã¨fi~À¡HõwÜ«∞=∂#∞O_»QÆ∞ Ç¨ÏiO *Ë~°∞H˘é‰õΩ
ã¨Ç¨Ï„ã¨=~°¬O|∞ Å#∞ëêª#HÍÅO|∞QÍ QÆÅ ã¨„`« ãÖl˝HõOÉˇ·# Ü«∂QÆO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_ç ~°O^˘Hõ¯
<åñ_»∞ "å~°Å∞ ˆ~Ñ¨Hõ_» x`«º <≥·q∞uÎHõÇ¨ÏŸ=∞O|∞ ÖÏK«iOz ã¨`«¯$`«∞O_≥· ã¨∞MÏã‘#∞O_≥· Ü«Ú#fl
ã¨∂`«∞O Ez. 39
1P <≥·q∞âß~°}ºO =∂^èŒg =∞#‡^äŒ=∞Ç≤Ï`«"≥∞ÿ =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù =∞Ok~°O =Öˇ LOk.
2âß~°^•xfi`«"≥∞ÿ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx Éèí=#O =Öˇ LOk.
1. =∂^èŒg{=∞#‡^äŒ´Ñ¨ÓÅ QÆ∞i"≥O^Œ K≥@∞¡ { "≥ÅQÆ K≥@∞¡, ÅH©Δ‡ =∞#‡^äŒ∞Å∞.

2. âß~°^ŒÚ_®‰õΩÅ J~°\˜K≥@∞¡, ã¨~°ã¨fif ^Õq
3=Ç≤Ïfl, =~°∞}, ã¨g∞~°}, K«O„^Œ, ~°∞„^Œ, ÃÇ·Ï=∂=f, ‰õΩÉË~°, =$+¨Éèí, QÍÅ=, âßO_çÅº, áêâ◊√Ñ¨`«,
[\˜ Ñ¨@Å =∞O_ç`«"≥∞ÿ ™êO|t=Ùx ã¨ÉèÏ=∞O@ÑÖ =Öˇ LOk.
4S~å=`«, J=∞$`«, ~°OÉèÏ, QÆ}˜HÍaè~å=∞"≥∞ÿ ^Õ"ÕO„^Œ∞x „áê™ê^ŒO =Öˇ LOk.
5L#‡`«Î ~åHõΔã¨=Oâ◊ ãÖ‰õΩÅ"≥∞ÿ =Ú~åã¨∞~°∞x ~ÚÅ∞¡=Öˇ LOk.
6â◊OY, Ñ¨^Œ‡, ‰õΩO^Œ, =Ú‰õΩO^Œ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ ‰õΩÉË~°∞x ™œ^èŒO =Öˇ LOk.
1x~°O`«~° â◊~å#Å tMÏ|Ç¨ïà◊"≥∞ÿ ~°Ñ¶¨Ú~å=Úx ~°}~°OQÆO =Öˇ LOk.
2J~°∞˚<À^Õƒù^Œ"≥∞ÿ Ñ¨~°â◊√~å=Úx ÉèíO_»#O =Öˇ LOk.
3Ji+¨ì, [OÉèí, x‰õΩOÉèí, â◊H˜Î Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ ~åHõΔã¨Ü«Ú^ŒúO =Öˇ LOk.
4„^À}Ï~°∞˚# HÍOK«# ã¨ºO^Œ# Hõ^ŒO| ã¨"Õ∞`«"≥∞ÿ ‰õΩ~°∞áêO_»= ãÖ„QÍ=∞O =Öˇ LOk.
5=∞Ç¨ÏŸ#fl`« â◊Åº ã¨Ç¨ÏHÍ~°"≥∞ÿ Hõ~°∞‚x Hõ^Œ#O =Öˇ LOk.
6#ÅhÅ Ñ¨#™êk J„k „Ñ¨nÑ≤`«"≥∞ÿ ã¨=Ú„^Œ¿ã`«∞ |O^èŒ#O =Öˇ LOk.
7<å<å â’Hõ ÖËMÏ Ñ¶ë`«"≥∞ÿ t=^Õ=Ùx ¿ã= =Öˇ LOk.
8Ñ¨Ù<åflQÆ tb=ÚYÉèí∂+≤`«"≥∞ÿ =∞#‡^äŒ∞x qÅ∞¡ =Öˇ LOk.
9ˆHã¨~° Hõ~°[ HÍO`«"≥∞ÿ #$ã≤OÇ¨ïx ~°∂ÑÖ =Öˇ LOk.
3. =Ç≤Ïfl´z„`«=¸ÅO, Jyfl^Õ=Ù_»∞, =~°∞}´Le=Úi K≥@∞¡, =~°∞}^Õ=Ù_»∞. ã¨q∂Hõ~°}´=∞~°∞==Ú, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞. K«O„^Œ´ÃÑ^ŒÌ

UÅH˜, K«O„^Œ∞_»∞. ~°∞„^•HõΔ´ ~°∞„^•HõΔ=$HΔÍÅ∞, UHÍ^Œâ◊ ~°∞„^Œ∞Å∞. ÃÇ·Ï=∞=f ´ Hõ~°HõK≥@∞¡, áê~°fif^Õq. ‰õΩÉË~°´ #Ok =$HΔÍÅ∞,
‰õΩÉË~°∞_»∞. =$+¨Éèí´J_»¤ã¨~°, PñÉ’`«∞. QÍÅ=´ÖÁ^Œ∞ÌQÆK≥@∞¡, XHõ=Úx. âßO_çÅº´=∂ˆ~_»∞ K≥@∞¡, XHõ =Úx. áêâ◊√Ñ¨`«Ń=e¡,
t=Éèí‰õΩÎÅ∞. [\˜Ñ¨\˜ÅÁqfi K≥@∞¡, =Úx ã¨=¸Ç¨Ï=Ú.
4. S~å=`«´<åiO[ K≥@∞¡, WO„^Œ∞x U#∞QÆ∞. J=∞$`«´Lã≤iHõ K≥@∞¡, J=∞$`«O. ~°OÉèÏ´J~°\˜K≥@∞¡, JÑ¨û~°ã¨. QÆ}˜HÍ ´J_»q
"≥ÚÅ¡Å∞, "Õâ◊ºÅ∞.
5. L#‡`«Î{~åHõΔã¨{=Oâ◊´L"≥∞‡`«Î {|Å∞~°ÔH¯ã¨{"≥^Œ∞~°∞, =∞kOz# ~åHõΔã¨ ã¨=¸Ç¨Å∞.
6. â◊OY{Ñ¨^Œ‡{‰õΩO^Œ {=Ú‰õΩO^Œ ´ â◊OMÏÅ∞ {Ñ¨^•‡Å∞{"≥ÚÅ¡Å∞{`å~°Å∞, #=x^èŒ∞Å∞
1. â◊~°{J#Å tMÏ´Ô~Å∞¡{â◊„Hõ Ñ¨Ù+≤Ê. ÉÏ}Ïyfl *ÏfiÅÅ∞.
2. J~°∞˚# {L^Õƒù^Œ´=∞kÌ JO‰õΩ~åÅ∞, HÍ~°Îg~åº~°∞˚# ãÖÇ¨~°O
3. Ji+¨ì{[OÉèí{x‰õΩOÉèí´"ÕÑ¨K≥@∞¡{ x=∞‡K≥@∞¡{^ŒOu K≥@∞¡, Ji+¨μì_»∞{[OÉèí∞_»∞{x‰õΩOÉèí∞_»∞ (~åHõΔã¨∞Å∞).
4. „^À}{J~°∞˚#{HÍOK«#{ã¨ºO^Œ#{Hõ^ŒO|´`«∞q∞‡K≥@∞¡{=∞kÌK≥@∞¡{ãÖÃÑOQÆ K≥@∞¡{ Hõ_çq∞ K≥@∞¡, |OQÍ~°∞ ~°^ä•Å∞.
5. â◊Åº{ã¨Ç¨ÏHÍ~° ´=∞OQÆ K≥@∞¡{=∂q∞_çK≥@∞¡, â◊Å∞ºx `À_®Ê@∞.
6. #Å{hÅ{Ñ¨#ã¨´=\˜ì "Õ~°∞, heK≥@∞¡, Ñ¨#ã¨K≥@∞¡, P ¿Ñ~°∞ QÆÅ "å#~°∞Å∞, J„k ´K≥@∞¡, H˘O_».
7. Jâ’Hõ{ÖËMÏ´Jâ’Hõ =$HõΔ ÑÖ‰õΩÎÅ∞, â◊√ÉèíÖËYÅ∞.
8. Ñ¨Ù<åflQÆ{tb=ÚY´ã¨∞~°á⁄#flÅ∞{`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞, Ñ¨Ù<åflQÆ Ñ¨ÙëêÊÅ ÉÏ}ÏÅ∞.
9. ˆHÑ¨~°{Hõ~°[´á⁄#flK≥@∞¡{HÍ#∞QÆ∞ K≥@∞¡, EÅ∞{QÀà◊√§.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 15
10#@ #\© ã¨∞+≤~åxfi`«"≥∞ÿ <å@º~°OQÆO =Öˇ LOk.
11K«O^Œ# Hõ~°∂Ê~° uÅHÍOz`«"≥∞ÿ áê~°fif á¶êÅÉèÏQÆO=Öˇ LOk.
12WO„^ŒÉÏ}Ïã¨# "Õ∞Ñ¶¨∞Hõ~°Hõ Hõ=∞hÜ«∞"≥∞ÿ =~å¬QÆ=∞O =Öˇ LOk.
13QÍÜ«∞„f q~ål`«"≥∞ÿ "Õ^ŒO =Öˇ LOk.
14ã¨~°à◊ =∞$^Œ∞Å`å Hõe`«"≥∞ÿ =∞Ç¨HÍ=ºO =Öˇ LOk.
15ã¨∞Ñ¨~°‚ ~°∞z~°"≥∞ÿ q#`åQÆ$Ç¨ÏO =Öˇ LOk
16ã¨∞=∞<ÀÅe`«"≥∞ÿ J=∞~å=f Ñ¨@ì}O =Öˇ LOk.
17=∞^èŒ∞=∂x`«"≥∞ÿ ÔH·@Éèí∞x JkèHÍ~°O =Öˇ LOk.
18J=∞$`« Ñ¶¨Å^Œ"≥∞ÿ Ç¨Ïi¿ã=#O =Öˇ LOk.
19J„ÉèíOHõ+¨ Ñ¨~åQÆ"≥∞ÿ ^èŒ#O[Ü«Úx Ü«Ú^ŒúO =Öˇ LOk.
20Y_»æ Ñ¨ÙO_»sHõ qÅã≤`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O =Öˇ LOk.
21Hõ$+¨‚™ê~° ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ #O^ŒÃÑ¶¸+Ö =Öˇ LOk.
22~å=∞=∞Ç≤Ï+‘ =OK«Hõ ã¨=∞Oz`«"≥∞ÿ ÅOHÍ#QÆ~°O =Öˇ LOk.
23QÆ[ QÆ=Ü«∞ â◊~°Éèí â’aè`«"≥∞ÿ ã¨∞„w= Ãã·#ºO =Öˇ LOk.
10. =@{=\©{ã¨∞+≤~°´^Œ∞O_çQÆ K≥@∞¡{^˘O_» K≥@∞¡{QÆ∞=fiQÆ∞uHõ K≥@∞¡, #\© #@∞Å "å^Œº qâıëêÅ∞.

11. K«O^Œ#{Hõ~°∂Ê~°{uÅHõ ´K«O^Œ# =$HΔÍÅ∞{HõeQ˘@∞¡{ÉÁ@∞ìQÆ∞ K≥@∞¡, =∞Oz QÆO^èŒO{Hõ~°∂Ê~° uÅHõO.
12. WO„^Œ{ÉÏ}{Pã¨#{"Õ∞Ñ¶¨∞{Hõ~°Hõ´=∞~°∞=O{#Å¡QÀiO@{"Õyã¨{`«∞OQÆ=ÚÃãÎÅ∞{^•x=∞‡ K≥@∞¡, WO„^Œ ^èŒ#∞ã¨∞û{
=∞|∞ƒÅ∞{=_»QOÆ _»∞.¡
13. QÍÜ«∞„f´K«O„_» K≥@∞¡, QÍÜ«∞„f =∞Ç¨=∞O„`«O.
14. ã¨~Å° =∞$^Œ∞Å`å´`≥Å¡ `≥Q_Æ » K≥@∞¡{HÀ=∞Å =e¡HÅõ ∞, ™ê~°àº◊ ™œ‰õΩ=∂~åºÅ∞
15. ã¨∞Ñ¨~´‚° ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ P‰õΩÅ∞, QÆ~∞° `«‡O`«∞_»∞.
16. ã¨∞=∞#ãπ´Ñ¨ÙëêÊÅ∞, ^Õ=`«Å∞.
17. =∞^è∞Œ ´Ñ¨Ó^Õ<,≥ =∞^è∞Œ _»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞.
18. J=∞$`« Ñ¶¨Å^ŒúÜ«∞ºx ÑÖ_»∞¡ WKÕÛk, "≥∂HõΔ Ñ¶¨ÖÏxfl WKÕÛk.
19. JO„ÉèHí +õ ¨ Ñ¨~åQÆ=Ú´ PHÍâ◊=∞O`å „Hõq∞‡# Ñ¨Ùá⁄Ê_ç HõÅk, PHÍâ◊O xO_® „Hõq∞‡# ^Œ∞=∂~°O HõÅk.
20. Ç¨Ïi{Y_»{æ Ñ¨ÙO_»sHõ´ã≤OÇ¨Å∞, #O^ŒH=õ ∞<≥_ç Y_»Oæ {Ñ¨ÙO_»s‰õΩ_»<Õ Éè‰í Ωõ _Î ∞» .
21. Hõ$+¨‚™ê~°´#Å¡ lOHõÅ∞, N Hõ$+¨μ‚x â◊H˜Î.
22. ~å=∞ =∞Ç≤Ï+‘ {=OK«Hõ´^Œ∞Ñ¨CÅ∞{#Hõ¯Å∞, ~å=Úx Ñüflx "≥∂ãÿOz# ~å=}∞_»∞.
23. QÆ[{QÆ=Ü«∞{â◊~°ÉèíÚ#∞QÆ∞Å∞{QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∞{â◊~°Éèí=∞$QÍÅ∞, P ¿Ñ~°∞Å∞ QÆÅ "å#~° ¿ã<åÑ¨`«∞Å∞.
24hÅHõO~î° Ç¨ÏOã¨ H“tHõ Éèí~°^•fi[ uuÎi ÉèÏã¨∞~°"≥∞ÿ <å~åÜ«∞}™ê÷#O =Öˇ LOk.
25UHõK«„Hõ |HõHõOHõ ^è•~°Î~å„+¨ì â◊‰õΩx #‰õΩÅ ãÖKå~° ã¨q∞‡o`«"≥∞ÿ =∞Ç¨ÉèÏ~°`«O =Öˇ LOk.
26L~°∞`«~° „Ñ¨"åÇ¨Ï"≥∞ÿ ã¨∂~°º ~°^äŒO =Öˇ LOk.
27|Ç¨ï q`«`« *Ïu ™œ=∞#ã¨º"≥∞ÿ [Å^ŒHÍÅ ãÖ^è•ºã¨=∞Ü«∞O =Öˇ LOk.
D q^èŒOQÍ <å<åq^è•Öˇ·# =$HΔÍÅ`À, Å`«Å`À =∞$QÍÅ`À, Ñ¨‰õΔΩÅ`À xO_ç Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ N

q+¨μ‚ˆHΔ„`«"≥∞ÿ# P <≥·q∞âß~°}ºOÖ’ â∫#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ç¨=Ú#∞Å∞ ã¨∞~°Ö’Hõ=O^Œ∞º_≥·# NÇ¨Ïi ã¨xflkè
HÀi#"åÔ~·, "≥~Úº ãÖ=`«û~åÅ Ñ¨~°ºO`«O H˘#™êˆQ ã¨„`«ÎÜ«∂QÆO „áê~°OaèOKå~°∞. XHõ<å_»∞ "å~°O`å
L^ŒÜ«∞"Õ∞ x`«º <≥·q∞uÎHÍÖˇ·# Ç¨ÏŸ=∂Å∞ x~°fiiÎOz#"åÔ~· –
–: â∫#HÍk |∞∞+¨μÅ „Ñ¨â◊fl :–
Hõ. P `åÑ¨ã¨∞ e@¡xi q h`«∞<£, q*Ï˝# Ñ¶¨}˜`« xdÅ Ñ¨Ù~å}
„"å`«∞<£, #∞`« Ç¨Ïi QÆ∞} ãÖ, Ñ¶¨∂`«∞<£, ã¨∂`«∞<£, x`åO`« Hõ~°∞}À¿Ñ`«∞<£. 40
* P â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å∞ q#Ü«∞jÅ∞_»∂† q*Ï˝# qâı+Ö KÕ`« "Õ^•Å#∂, Ñ¨Ù~å}ÏÅ#∂
ÑÖ_çOK«∞‰õΩ#fl"å_»∂† N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨^∞Œ }
æ ã¨=¸Ç¨xfl ãÖH©iOÎ KÕ"å_»∂† J#O`«"∞≥ #ÿ HÍ~°∞}ºO`À
xO_ç#"å_»∂ J~Ú# ã¨∂`«∞}˜‚ PÖ’HÕz D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞–
=∞. ã¨=∞`«O ^˘e¡ Ñ¨Ù~å}ÑÖ‰õΩÎ euÇ¨ã¨„âı}∞Å∞<£ ^èŒ~°‡ âß
„ã¨Î=ÚÅ∞<£ h= v Ü«ÚÑ¨#ºã≤OÑ¨Ù^Œ∞=Ù "Õ^Œ "åºã¨ =ÚY∞ºÖò =Ú#∞Öò
ã¨∞=∞`«∞Öò ã¨∂z# "≥xfl Ü«∞xflÜ«Ú#∞ ^ÀñK«∞<£ h=∞kO† ^Œ„`«Ê™ê
^Œ=Ú<£ *Ëã≤ Ü≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Î=Ù ã¨=∞ã¨ÎO|∞<£ |∞^èÕO„^À`«Î=∂! 41
* ''ã¨∞nè=∞}∞ÅÖ’ „Ñ¨^=Œä ∞QÆ}∞º_»"#·≥ ã¨∂`«=ÚhO„^•! h=Ù „|Ç¨‡O_®k Ñ¨Ù~å}ÏÅ∞, =∞Ç¨ÉèÏ~°Ò«
"≥Ú^ŒÖˇ·# WuÇ¨™êÅ∂, WOHÍ Z<Àfl ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∂ g∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ ã¨xflkèÖ’ K«Hõ¯QÍ K«^Œ∞=Ù‰õΩ<åfl=Ù.
J=hfl =∂‰õΩ q=iOz K≥áêÊ=Ù. nè=∞O`«∞Öˇ#· "Õ^"Œ åº™êk =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ ∞ ^Œi≈Oz# qâıëêÅhfl h =∞#ã¨∞ûÖ’
ã¨∞Êùi™êÎ~Ú. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ J#∞„QÆÇ¨ÏO=Å¡ h |∞kúH˜ JO^Œx ^ŒO@∂ Un ÖË^Œ∞. h=Ù ã¨~°fiA˝_»=Ù.
24. hÅHõO~î°{Ç¨ÏOã¨{H“tHõ{Éèí~°^•fi[{uuÎi´<≥=∞à◊√§{Ç¨ÏOã¨Å∞{QÆ∞_»¡QÆ∂|Å∞{U„\Õ`«Å∞{f`«∞=ÙÅ∞, t=Ù_»∞{ã¨∂~°∞º_»∞{
WO„^Œ∞_»∞{Éèí~°^•fi[ =∞Ç¨Ïi¬ {`≥·uÎsÜ«∞O
25. UHõ K«„Hõ {|Hõ{^è•~°Î~å¢+¨ì{â◊‰õΩx{#‰õΩÅ´„âı+¨ª"≥∞ÿ# K«„Hõ"åHÍÅ∞{H˘OQÆÅ∞{ ~å|O^Œ∞Å∞{Ç¨ÏOã¨Å∞{ Ñ≤K«∞ÛHõÅ∞{=ÚOyã¨Å∞,
UHõK«„HõÑ¨Ù~°O{|HÍã¨∞~°∞_»∞{H“~°=ÙÅ∞{â◊‰õΩx{#‰õΩÅ∞_»∞.
26. L~°∞`«~° „Ñ¨"åÇ¨Ï=Ú´=∞Oz [Å „Ñ¨"åÇ¨Å∞ HõÅk, "Õ∞Å∞ *Ïu QÆ∞„~åÅ∞ HõÅk.
27. |Ç¨ïq`«`« *Ïu ™œ=∞#ã¨º=Ú´q∞H˜¯e qâßÅ"≥∞ÿ# *ÏfÜ«∞ ™œÇ¨~°ÌO HõÅk. q∞H˜¯e *ÏlÑ¨ÓÅ∞ HõÅk.
v h=Ù ÑïîOz K≥Ñ≤Êuq.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 17
Hõ. QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ „Ñ≤Ü«∞t+¨μºÅ‰õΩO, |~°=∞ ~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅ∞ ^≥eÜ«∞ |Å∞‰õΩ^Œ∞ ~°K«Å
ã≤ú~° HõÖÏº}O ÉˇÜ«∞ºk, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ#∞ xâ◊Û~ÚOz É’kèOÑ¨Ù `«QÆ<£. 42
* QÆ∞~°∞=ÙÖˇ·#"å~°∞ „Ñ‘uáê„`«∞Öˇ·# t+¨μºÅ‰õΩ J`«ºO`« ~°Ç¨Ï™êºÖˇ·# ãÖQÆ`«∞Å∞ Z<Àfl É’kè™êÎ~°∞.
D Ö’HõOÖ’x =∂#=ÙÅ‰õΩ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# HõÖÏº}Ïxfl HõeyOKÕ q+¨Ü«∞"Õ∞^À ÉÏQÍ PÖ’zOz ^•xfl
^ŒÜ«∞`À =∂‰õΩ LÑ¨^ÕtOK«∞.
Hõ. =∞<åflñ_»=Ù z~°HÍÅ=Ú, QÆ<åflñ_»=Ù ÃÑ‰õΩ¯Öˇ·# „QÆO^ä•~°÷O|∞Öò
q<åflñ_»=Ù q#ñ^Œy#q, Ü«Ú<åflñ_»=Ù ÃÑ^ŒÌÖÁ^ŒÌ #∞`«Î=∞QÀ+≤ª<£. 43
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ ™êxfl^èŒºOÖ’ |Ç¨ïHÍÅO L<åfl=Ù. PÜ«∂ =∞Ç¨„QÆO^ä•ÅÖ’x Ñ¨~°=∂~å÷Å#∞
Hõ<åfl=Ù. ÃÑ^ŒÌÅ =^ŒÌ q#^Œy# qâıëêÖˇ<Àfl q<åfl=Ù.
K«. JÅã¨∞Å∞ =∞O^Œ|∞kúÜ«Ú`«∞ ÅÅÊ`«~åÜ«Ú=Ù Å∞„QÆ~ÀQÆãÖ
Hõe`«∞Å∞ =∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºÅ∞ ã¨∞Hõ~°‡=Ú ÖˇqfiÜ«Úñ *ËÜ«∞*ÏÅ s
HõeÜ«ÚQÆ=∞O^Œ∞ =∂#=ÙÅ∞† QÍ=Ù# <≥Ü«∞ºk ã¨~°fi™œYº"≥∞ÿ
Ü«∞Å=_»∞? <Õq∞@O ÉÁ_»=Ú <å`«‡‰õΩ âßOu? =ÚhO„^Œ! K≥Ñ¨Ê"Õ? 44
* =ÚhO„^•! D HõeÜ«ÚQÆOÖ’x =∂#=ÙÅO^Œ~°∂ ™È=∞i áÈ`«∞Å∞, =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∞,
=∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºÅ∞, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∞. <å<å q^è•Öˇ·# ÉèíÜ«∞OHõ~° "åº^èŒ∞Å∞ "åà◊§x Ñ¨\˜ì Ñ¨ÖÏ¡~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
"åà◊√§ ã¨`å¯~°º=Ú ÖËg KÕÜ«∞\ÏxH˜ Jã¨=∞~°∞÷ Ö∫`«∞<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡ Uk "åi P`«‡Å‰õΩ âßOux
„Ñ¨™êkã¨∞ÎO`À J@∞=O\˜ =∂~åæxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
ã‘. Z=fix Ü«∞=`å~° "≥∞Å¡ Éèí∂`«=ÚÅ‰õΩ ã¨∞Y=Ú#∞ =$kúÜ«Ú ™⁄ikñ*ËÜ«Ú!
<≥=fix â◊√Éèí<å=∞ "Õ∞ „á⁄^Œ∞Ì #∞_»∞=OQÆ ãÖ™ê~° |O^èŒO|∞ ã¨=∞ã≤áÈ=Ù!
<≥=fix K«i`«O|∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ñ *Ë~°ÊOQÆ ÉèíÜ«∞=∞Ok =∞$`«∞º=Ù Ñ¨~°∞=Ù"≥@∞ì!
<≥=fix Ñ¨^Œ#k <Õáê~°∞ [Å=ÚÅ∞ ¿ãqOÑ¨ <≥·~°‡Åºã≤kú QÆÅ∞QÆ∞ñ!
`Õ. ^ŒÑ¨ã¨∞ Öˇ=fix áê^ŒO|∞ ^Œye âßOu, `≥~°∞=Ùñ QÍOzi! =ã¨∞^Õ=^Õ=‰õΩÅ‰õΩ
<≥=fiñ_»∞^Œ~ÚOK≥ñ ^Œ`«¯^äŒÖˇÅ¡ q#ñQÆ, xK«Û Ñ¨Ù>ˇì_»∞ <≥é˜ñyOÑ¨Ù q∞^ŒúK«i`«! 45
* U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx J=`å~°O D [QÆ`∞« ÖÎ ’x ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ‰õÄ P#O^•hfl, Jaè=$kúh JOkã¨∞OÎ ^À†
U =∞Ç¨  #∞Éè Ï =Ùx k=º<å=∂xfl ZÅ¡ Ñ ¨ C _» ∂ LK« Û iOK« @ O =¸ÖÏ# Éè í = |O^è • Åhfl Ñ¨ \ Ï
ÑÖK«Öˇ· áÈ`åÜ≥∂† U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx Ñ¨q„`« K«i„`åxfl ÉèÏqOz# =∂„`«OKÕ`«<Õ =∞$`«∞º^Õ=`«
ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç áêiáÈ`«∞O^À, U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx áê^•Å #∞Oz L^ŒƒùqOz# #n[ÖÏÅ#∞ ¿ãqOz#O`«
=∂„`å# ã¨=∞ã¨Î HõÅ‡ëêÅ∂ #tOz áê=#`«fiO „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^À, U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx K«~}
° ÏÅ#∞ ã¨=∂„â◊~ÚOz
ãÖÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ âßOu =∂~åæxfl ™êkèOKå~À, U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ‰õΩ =Ú^Œ∞ÌÅ a_»¤QÍ
[x‡OKå_À, P "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ^äŒÅhfl q<åÅx ZO`À =ÚK«Û@ Ñ¨_»∞`«∞<åfl=Ú. F ã¨K«Ûi„`«∞_®!
J=hfl =∂‰õΩ qxÑ≤OK«∞.
Hõ. Éèí∂+¨}=ÚÅ∞ "å}˜H˜ #Ñ¶¨∞, â’+¨}=ÚÅ∞ =∞$`«∞ºz`«Î cè+¨}=ÚÅ∞ Ç¨Ï$
`ÀÎ+¨}=ÚÅ∞ HõÖÏº} q, âı+¨}=ÚÅ∞ Ç¨Ïi QÆ∞}ÀÑ¨z`« ÉèÏ+¨}=ÚÖò. 46
* F =∞Ç¨Ïs¬! NÇ¨Ïi QÆ∞} ãÖH©~°Î#Å`À xO_ç# ãÖÉèÏ+¨}Å∞ "åˆQÌqH˜ JÅOHÍ~åÅ∞! ã¨HõÅ áêÑ¨
ÑïÇ¨~åÅ∞! =∞$`«∞º ^Õ=`«‰õΩ ÉèíÜ«∞OHõ~åÅ∞! ÉèíHõÎ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å‰õΩ ãÖ`À+¨Hõ~åÅ∞! x`«º HõÖÏº} Hõ~åÅ∞!
Hõ. Hõe^À+¨x"å~°Hõ"≥∞ÿ, Ü«∞ÅÑ¶¨ÚÜ«∞â◊√Öò "˘QÆ_»∞#\˜ì Ç¨ÏiHõ^äŒ#=Ú x
~°‡ÅQÆuñ QÀÔ~_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_»∞, "≥ÅÜ«∞ñQÆ <≥"åfiñ_»∞ ^Œye q#ñ_»∞ ? =∞Ç¨`å‡! 47
* =∞Ç¨`å‡! HõeHÍÅ ^ÀëêÅ#∞ áê~°„^ÀÅ∞`«∂ „Ñ¨ã≤^Œ∞úÖˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ „Ñ¨â◊Oã¨ ÅO^Œ∞H˘#fl
QÀqO^Œ∞x Hõ^äŒÅ∞ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍÅ∞ HÀˆ~"å_»∞ Z=_»∞ Pã¨H˜Î`À q#‰õΩO_® LO\Ï_»∞?
P. J#Ñ¶¨∞! q#∞ ~°ãÄ˝Öˇ· q#∞"åiH˜, =∂@=∂@ HõkèHõ=∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ#
Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚ Hõ^äŒ# =∂Hõ~°‚#=Ú ¿ãÜ«∞ñ, ^ŒÅñÑ¨Ù QÆÅ^Œ∞ =∂‰õΩñ ^Œxq ÖË^Œ∞. 48
* J#Ñ¶Ú¨ _®! Pã¨H`
Î˜ À PÅHÕKÕ ~°ã[¨ ˝ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å‰õΩ Ñ¨^Õ Ñ¨^Õ =∞^è∞Œ ~åu =∞^è∞Œ ~åÖˇ#· q NHõ$+¨μx‚
Hõ^äŒÅ∞. "åxx PHõi‚OKåÅx =∂‰õΩ ZO`À ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅOQÍ LOk. Zxfl q<åfl =∂‰õΩ `«xq f~°@O
ÖË^Œ∞.
=∞. =~° QÀqO^Œ Hõ^ä• ã¨∞^è• ~°ã¨ =∞Ç¨=~À¬~°∞ ^è•~å Ñ¨~°O
Ñ¨~°ÅO QÍHõ |∞^èÕO„^Œ K«O„^Œ! ~Ú`«~ÀáêÜ«∂#∞~°H˜ÎO „|q
ã¨Î~° ^Œ∞~åÌO`« ^Œ∞~°O`« ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï [#∞ã¨ûOÉèÏq`å<ÕHõ ^Œ∞
ã¨Î~° QÆOcè~° Hõ~îÀ~° HõÅ‡+¨ Hõ#^•Ì"å#ÅO ÉÏé∞<Õ? 49
* |∞^èÕO„^ŒK«O„^•! J`«ºO`« qã¨Î~°=¸, ^Œ∞ã¨Î~°=¸, ^Œ∞~åÌO`«=¸, ^Œ∞~°O`«=¸, ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï=¸
J~Ú, J<ÕHõ [#‡Å #∞Op Juâ◊~ÚOz, JO`«\Ï "åºÑ≤Oz, ^•@ â◊Hºõ O QÍx^≥,· QÆOcè~=° ¸, Hõ~Àî ~°=¸
J~Ú# HõÅ‡+¨=∞<Õ HÍ~°∞zK«∞Û =∞Ç¨ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ L#flk. nxfl PiÊ"ÕÜ«∂ÅO>Ë „âı+¨ª=∞~Ú# P#O^Œ
#O^Œ#∞x Hõ^ä• ã¨∞^è• ~°ãÖ`À xO_ç# „|Ç¨‡O_»"≥∞ÿ# =~°¬^è•~å Ñ¨~°OÑ¨~°Å∞ `«Ñ¨Ê "Õˆ~ LáêÜ«∞O ÖË^Œ∞.
ã‘. Ç¨Ïi<å=∞ Hõ^äŒ# ^•"å#Å*ÏfiÅKÕñ QÍÅ"Õ Ñ¶¨∞’~åÑ¶¨∞ HÍ##=ÚÅ∞!
"≥·‰õΩO~î°^Œ~°≈# "åÜ«Ú ãÖÑ¶¨∞O|∞KÕñ ^˘ÅñQÆ"Õ Éèí=^Œ∞óY `ÀÜ«∞^Œ=ÚÅ∞!
Hõ=∞Å<åÉèí^è•º# HõOsî~°=O|∞KÕñ QÆ∂Å"Õ ãÖ`åÑ¨ ‰õΩO[~°=ÚÅ∞!
<å~åÜ«∞}ã¨‡~°} „Ñ¨ÉèÏHõ~°nÑ≤Îñ né"Õ +¨_»fi~°æ uq∞~° `«`«∞Å∞!
P. #e# #Ü«∞# ÉèíH˜Î<å=KÕñ QÍHõ ãÖ, ™ê~°[Åkè ^•ñ\˜ K«#ñQÆ ~å^Œ∞†
"ÕÜ«Ú <ÕÅ! =∂‰õΩ q+¨μ‚ „Ñ¨ÉèÏ=O|∞ñ, ^≥Å∞Ñ¨=Ü«∞º ã¨∂`«! nèã¨"Õ∞`«! 50
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 19
* nè=∞O`«∞_»"≥·# ã¨∂`«=∞Ç¨Ïs¬! ÉèíÜ«∞OHõ~° áêáêÅ<Õ J~°}ÏºÅ#∞ Éèíã‘‡Éèí∂`«O KÕÜ«∂ÅO>Ë,
NÇ¨Ïi <å=∞ ãÖH©~°Î#Å<Õ ^•"åyfl *ÏfiÅÖË HÍ"åe. ãÖ™ê~° ^Œ∞óMÏÖ<Õ "Õ∞Ñ¶¨∂Å#∞ áê~°„^ÀÖÏÅO>Ë,
"åã¨∞^Õ= ãÖ^Œ~°≈#=∞<Õ "åÜ«Ú ã¨=¸Ç¨Ï"Õ∞ HÍ"åe. Ñï`åáêÅ<Õ Hõi ã¨=¸Ç¨xfl ãÖÇ¨ÏiOKåÅO>Ë,
N=∞<åfl~åÜ«∞} ^è•º#=∞<Õ ã≤OÇ¨Ï"Õ∞ HÍ"åe. Ji+¨_»fi~°æ=∞<Õ JO^èŒHÍ~° ã¨=¸Ç¨xfl Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞
KÕÜ«∂ÅO>Ë, Ç¨Ïi ã¨‡~°}=∞<Õ ã¨∂~°ºHÍOu HÍ"åe. ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•\˜ QÆ>ˇìHÍ¯ÅO>Ë, q+¨μ‚^Õ=Ùx
ÉèHí Î˜ J<Õ <å=<Õ ZHÍ¯e. "Õ~Ú =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ QÍx =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! =∂‰õΩ NÇ¨Ïi =∂Ç¨`å‡ºxfl qxÑ≤OK«O_ç
™êfig∞!
=. =∞é˜ÜÚ« ñ QÆÑ@
¨ =∂#=ÙO_»∞#∞ QÆ∂_è∞» O_»∞<≥#· =∂^è=Œ ÙO_»∞ ~å=∞ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· Ü«∞u=∂#∞+Ö|∞Öˇ#·
Ñ¨~å„Hõ=∞O|∞Å∞ ¿ãÃã#ñ@! "åx q=iOÑ¨Ù=Ú, HõeÜ«ÚQÆO|∞ ~åñQÆÅ^Œx "≥+· =‚¨ Hˆ „Δ `«O|∞# n~°…ã¨„`«Î
xq∞`«ÎO|∞# Ç¨ÏiHõ^äŒÅ∞ q# <≥_»QÆey xezuq∞. ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#. 51
* JO`ÕHÍ^Œ∞, J„Ñ¨"Õ∞Ü«Ú_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ =∂Ü«∂=∂#∞+¨ â◊s~°O ^èŒiOz |Å~å=Úx`À QÆ∂_ç
=∂#"åf`«=ÚÖˇ·# =∞Ç¨ g~°Hõ$`åºÅ∞ Z<Àfl KÕâß_»x qO\Ï=Ú. J=hfl =∂‰õΩ q=~°OQÍ ÃãÅgÜ«∞O_ç!
HõeÜ«ÚQÆO ~åÉ’`«∞#fl^Œx qx =ÚO^Œ∞QÍ<Õ q+¨μ‚ ˆHΔ„`«"≥∞ÿ# D <≥·q∞âß~°}ºOÖ’ n~°…ã¨„`«=∞<Õ Ü«∞[˝O
„áê~°OaèOz Ç¨ÏiHõ^äŒÅ∞ PÅHÕKÕ J=HÍâ◊O HõeyOK«∞‰õΩ<åfl=Ú. ^≥·=O =∂‰õΩ `À_»∞Ñ¨_çOk.
Hõ. [Å~åt ^•ñ@ñ QÀÔ~_ç, HõÅ=Ú [#∞Öò Hõ~°‚^è•~°∞ñ QÍOz# ÉèíOyO
QÆe ^À+¨ Ç¨Ï~°} "åOKèå, Hõe`«∞Å=∞QÆ∞ "Õ∞=Ú x#∞flñ QÆO\˜q∞ ã¨∂`å! 52
* =∞Ç¨ã¨=Ú„^•xfl `«iOKåÅx „Ñ¨Ü∞« uflOKÕ „Ñ¨Ü∂« }˜‰Ωõ Å‰õΩ F_» #_ç¿Ñ <åq‰õΩ_»∞ ÅaèOz#@∞¡QÍ
HõeHÍÅ HõÅ∞ëêÅ#∞ áÈHÍ~åÛÅ<Õ HÀiHõ`À xsH˜Δã¨∞Î#fl =∂‰õΩ h=Ù HõxÊOKå=Ù.
Hõ. Kå~°∞`«~° ^èŒ~°‡~åtH˜, ÉèÏ~°‰õΩñ_»QÆ∞ Hõ$+¨μñ‚ _®`«‡Ñ¨^Œ=Ú# ˆHñQÆ<£
ÉèÏ~°‰õΩñ_»∞ ÖËHõ Ü≥∞=fixñ, *Ë~°∞#∞ ^èŒ~°‡O|∞ |Å∞Ñ¨Ù Ãã_ç =Úx<å^ä•! 53
* L`«=Î ∞ ^è~Œ å‡Å‰õΩ P^è•~°OQÍ LO_Õ NHõ$+¨μ_‚ ∞» Ñ¨~=° ∞Ñ¨ÔŒ KÕ~∞° ‰õΩ#fl J#O`«~O° , P^è•~°ÇÏ‘ #"≥∞ÿ
D ^èŒ~°‡O k‰õΩ¯=∂e zH˜¯ ri‚Oz Z=ix P„â◊~ÚOK«∞`«∞O^À q=iOK«=Ü«∂º =ÚhO„^•!——
–: ã¨∂`«∞O_»∞ <å~åÜ«∞} Hõ^ä•„Ñ¨â◊Oã¨ ¿ãÜ«Ú@ :-
=. Jx ~Ú@∞¡ =∞Ç¨ÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆi+¨μªÅ~Ú# â∫#HÍk =Úx„âı+¨μª Å_çy# ~À=∞Ç¨Ï~°¬} Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»~Ú
Ü«Ú„QÆ„â◊=ã¨∞O _»#∞¿Ñ~° <˘Ñ≤Ê xdÅ Ñ¨Ù~å} "åºMÏº# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O_»∞. 54
* D q^èŒOQÍ ã¨^Œ∞æ} ™êO„^Œ∞Öˇ·# â∫#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =ÚxK«O„^Œ∞Å∞ J_»QÍæ ~À=∞Ç¨Ï~°∞¬x
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ã¨=∞ã¨Î Ñ¨Ù~å}ÏÅ#∞ K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥¿ÑÊ <Õ~°∞Ê HõÅ"å_»∂ J~Ú# ''L„QÆ„â◊=ã¨∞——_»<Õ
ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ LÑ¨„Hõq∞OKå_»∞.
=∞. ã¨=Úñ_≥· Ü≥∞=fiñ_»∞ =ÚHõÎHõ~°‡K«Ü«Úñ_≥· ã¨<åflºã≤Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚO\˜ñÉ’
= =∞Ç¨„Ñ‘u <˘Ç¨ÏŸ ‰õΩ=∂~°! Ü«∞#∞K«∞<£ "åºã¨∞O_»∞ p~°OQÆ =$
HõΔ=ÚÅ∞O ^Œ#‡Ü«∞`«O „|u^èŒfi#∞Å∞ ã¨Hõ¯O *ËÃã =Ú#fl\˜ì Éèí∂
`« =∞Ü«Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ñ ^ŒáÈ^èŒ<åº„QÆ}˜<£ nè=∞}˜<£. 55
* U =∞Ç¨`«∞‡_»∞ ã¨~fi° Éè∂í `«=ÚÅO^Œ∂ ã¨=∂#ÉèÏ=O`À ãÖK«iã¨∞OÎ \Ï_À, U =∞Ç¨`«∞‡_»∞ ã¨~fi° ãÖQÆ
Ñï`åºyÜ≥ÿ∞, q~åyÜ≥ÿ∞, =∞Ç¨Ü≥∂yÜ≥ÿ∞, XO@iQÍ J~°}ºOÖ’ "≥à◊√¡`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«O„_çÜ≥ÿ∞#
"åºã¨∞Å"å~°∞ J`«ºO`« "å`«ûÅºO`À ''F ‰õΩ=∂~å!—— Jx ÃÑ^ŒÌQÍ Q˘O`≥uÎ Ñ≤ez#Ñ¨C_»∞ J_»qÖ’x
K≥@¡hfl `«#‡Ü«∞`«fiO`À ''F~Ú F~Ú—— JO@∂ „Ñ¨`«∞º`«Î~° ~°∂ÑÖQÍ „Ñü^èŒfi#∞Å∞ KÕâßÜ≥∂† J@∞=O\˜
ã¨~°fiÉèí∂`«=∞Ü«Ú_»∂, `«áÈ^èŒ#∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~°∞_»∂, =∞Ç¨=∞h+≤ J~Ú# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙxH˜ N â◊√Hõ^Õ=ÙxH˜
#=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl#∞.
ã‘. HÍ~°º=~°æO|∞#∞ QÍ~°} ãÖÑ¶¨∞O|∞ #kèHõiOz K«iOK«∞ <å`«‡ `«`«Îfi
=∞^è•º`«‡ =∞#ñ|_»∞ #\˜ì Ü«∞^è•º`«‡=Úñ ^≥eÜ«∞ñ*ËÜ«∞ñQÆñ *ÏÅ∞ nÑ¨ =∞QÆ∞K«∞
ã¨HõÅ "Õ^Œ=ÚÅ‰õΩ ™ê~åOâ◊"≥∞ÿ ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ Ü«∞™ê^è•~°}=∞QÆ∞ „Ñ¨ÉèÏ=
~å[HõOÉˇ·= Ñ¨Ù~å} =∞~°‡O|∞#∞ QÍ_è» ãÖ™ê~åO^èŒHÍ~° Ñ¨@e
`Õ. ^•ñ@ñ QÀÔ~_ç"åiH˜ ^ŒÜ«∞ ^Œe~°Ê, <Õ `«áÈxkè q=iOK≥ <Õ~°Ê_»OQÆ
#\˜ì â◊√Hõ<å=∞^èÕÜ«∞ =∞Ç¨`«‡ˆQÜ«Ú, q=∞Å q*Ï˝# ~°=∞}©Ü«Ú "Õ_»¯ñ Q˘Å∞`«∞. 56
* HÍ~°ºHÍ~°}ÏÅ#∞ =jHõiOK«∞H˘x JÅ~åˆ~ P`«‡`«`åÎfi<Õfl ÃÑ^ŒÌÅ∞ 'J^è•º`«‡O— JO\Ï~°∞.
J@∞=O\˜ J^è•º`«‡`«`åÎfixfl ã¨=∞„QÆOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOÑ¨*Ë¿ã nÑÖ =O\ñ, ã¨HõÅ "Õ^•Å ™ê~°Éèí∂`«"≥∞ÿ
#@∞=O\ñ† J##º=¸, J™ê=∂#º=¸, =∞Ç¨„Ñ¨ÉÏè = ãÖÑ¨#fl=¸, ã¨=∞ã¨Î Ñ¨Ù~å} ~°ÇÏ¨ ã¨º=¸ J~Ú#
=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`åxfl ãÖ™ê~°=∞<Õ QÍ_è®O^èŒHÍ~° ã¨=¸Ç¨xfl `«iOK«QÀˆ~ qÑ¨#∞flÅ‰õΩ LÑ¨^ÕtOz# Jáê~°
Hõ$áê Ñ¨Ü≥∂kèx, `«áÈxkèx, qâı+¨ q"ÕHõ*Ï˝<åÅ ÃÑxflkèx, "Õ^Œ"åºã¨∞Å Ñ¨Ù„`«∞}˜‚, ã¨∞nè[# ã¨∞Îu áê„`«∞}˜‚
Nâ◊√‰õΩ}˜‚ Pã¨H˜Î`À P~åkèã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. <å~åÜ«∞}∞#‰õΩ #~°∞#‰õΩ, ÉèÏ~°uH˜x „"≥ÚH˜¯ "åºã¨∞ Ñ¨^Œ=ÚÅ‰õΩ #=∞
™ê¯~°=Ú ¿ãã≤ =zO`«∞ #∞, ^•~° „QÆO^äŒO|∞ ^Œo`« `«#∞ |O^èŒO|∞<£. 57
* #~°<å~åÜ«∞}Å‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, Ñ¨Å∞‰õΩÅ `«e¡ ÉèÏ~°f ^ÕqH˜ „"≥ÚH˜¯, "åºã¨∞Å"åi
áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ „Ñ¨}Ï=∞O HÍqOz, [## =∞~°} |O^è•Å#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ã Ñ¨q„`« „QÆO^ä•xfl, ÉèÏQÆ=`åxfl
Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞<åfl#∞.
=. Jx W@∞¡ ^Õ=`å QÆ∞~°∞ #=∞™ê¯~°O|∞ ¿ãã≤ ~Ú@¡xÜ≥∞ '=ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! ##∞fl g∞~°Å∞ xdÅ
Ö’Hõ =∞OQÆàO◊ |~Ú# „Ñ¨Ü∂≥ [#O |_çyui. Uq∞@O QÆ$+¨‚ ãÖ„Ñ¨âfl◊ O|∞ ¿ãÜ«∞O|_»∞ <≥qfi^èOŒ |∞#
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 21
<å`«‡ „Ñ¨ã#¨ flO|QÆ∞, xifiÑ¶∞¨ flÜ«Ú xˆ~›`∞« HõÜÚ« <≥· Ç¨ÏiÉèHí Î˜ ÜÕ∞~°∂ÑÖ|∞#O QÆÅ∞QÆ∞ #k Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩñ
|~°^èŒ~°‡O|QÆ∞, "åã¨∞^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞ „|Ü≥∂yOÑÖ|_ç# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞ "≥·~åQÆº q*Ï˝#O|∞ÅO
|∞\˜ìOK«∞. <å~åÜ«∞} Hõ^äŒ=Å# <≥ÜÕ∞º ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ^ŒQÆ∞Å∞ =_» =q x~°~°÷HõO|∞Å∞. JÑ¨=~°æ
Ñ¨~°ºO`«O|~Ú# Ñ¨~°^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ ^Œ$+¨ì„â◊√`« „Ñ¨ÑÖKå~°÷O|∞ Ñ¶¨ÅO|∞ QÍ^Œ∞. ^èŒ~°‡O|∞#O
^Œ=ºaèKåiÜ≥ÿ∞# Ü«∞~°÷O|∞#‰õΩñ QÍ=∞O|∞ Ñ¶¨ÖO|∞ QÍ^Œ∞. q+¨Ü«∞Éè’QÆOÉˇ·# HÍ=∞O|∞# HÕ„kÜ«∞
„Ñ‘u Ñ¶¨ÖO|∞ QÍ^Œ∞. ZO`« `«_»=Ù rqOK«∞ #OuÜ«∞ HÍ=∞O|∞#‰õΩ Ñ¶¨ÅO|∞, `«`«Îfil*Ï˝ã¨QÆÅ
r=Ù#‰õΩñ QÆ~°‡O|∞ÅKÕ`« <≥Ü«∞ºk ã¨∞„Ñ¨ã≤^ŒúO |kÜ«Ú #~°÷O|∞ QÍ^Œ∞† `«`«Îfil*Ï˝ã¨ Ü«∞#∞#k
^èŒ~°‡l*Ï˝ã¨ Ü«∞QÆ∞@ñ Q˘O^Œé∞ ^èŒ~°‡OÉË `«`«ÎfiO|x Ñ¨Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞† `«`«Îfiq^Œ∞Å∞ *Ï˝#O|#∞ ¿Ñ~°
#^ŒfiÜ«∞OÉˇ·# Ü«∞k `«`«ÎfiO|x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞~°∞. P `«`«ÎfiO|∞ <ÒÑ¨x+¨^Œ∞ÅKÕ`« „|Ç¨Ï‡=∞xÜ«Ú,
ÃÇ·Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùÅKÕ`«O |~°=∂`«‡ Ü«∞xÜ«Ú, ™ê`«Îfi`«∞Å KÕ`« ÉèíQÆ=O`«∞O _»xÜ«Ú#∞ |Å∞HõO|_»∞.
"Õ^•O`« „â◊=}O|∞# „QÆÇ≤ÏOÑÖ|_ç *Ï˝#"≥·~åQÆºO|∞Å`À_»O QÆ∂_ç# ÉèíH˜ÎKÕ`«ñ ^Œ`«Ê~°∞Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞
ˆHΔ„`«A˝O_≥·# Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞ñ |~°=∂`«‡O ÉÁ_»QÆO^Œ∞~°∞. ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ ÉèíH˜Î Ñ¶¨ÅO|∞, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞
=~å‚„â◊=∞^èŒ~°‡ ÉèË^ŒO|∞ÅO *ËÜ«Ú ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ =∂^èŒ=ÙO_»∞ ãÖ`À+≤OK«∞@Ü≥∞ ã≤kú. UHõ
z`«ÎO|∞# x`«ºO|∞#∞ QÀqO^Œ∞ <åHõi‚OÑ¨#∞O =i‚OÑ¨#∞O ^ŒQÆ∞ñ [„HÍÜ«Ú^èŒ ^è•º#O |#∞
Y_»Oæ |∞# q"ÕH=õ O`«∞ ÅÇ¨ÏOHÍ~°x|^ŒOú Éˇ#· Hõ~‡° O|∞ „^Œ∞Oz"≥` · ∞« ~°∞† ÉèQí =Æ O`«∞xÜ«∞O^Œe „â◊^Ü
úŒ Ú«
#Ñ¨=~°^æ OŒ |QÆ∞ `«`¯« ^ä•„â◊=}Ï^Œ∞ÅÜ«∞O ^Œ`º« O`åã¨HÜ Î˜ Ú« ñ |∞}º f~å÷=QÍÇ¨Ï# =∞Ç¨Ï`Õû"å^Œ∞ÅKÕ
ã≤kúOK«∞. Hõ~°‡x~°∂‡Å# ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ=∞ÅÖ’K«#∞ Hõ^äŒÅO ^≥=fiO_»∞ ~°u¿ãÜ«Ú, q# xK«ÛyOK«∞,
"åx H˜`«~°O|∞ ÖˇqfiÜ«Ú ~°∞z Ñ¨Ù\˜ìOÑ¨<Õ~°=Ù. Ñ¨Ù}º„â◊=}H©~°Î#∞O_≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ ^Œ# Hõ^äŒÅ∞
q#∞"åi Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ xez â◊√ÉèíO|∞ ÖÏK«iOK«∞† #â◊√ÉèíO|∞Å∞ ÑïÇ¨ÏiOK«∞†
#â◊√ÉèíO|∞Å∞ #+¨ìO|∞ Å~Ú#, ÉèÏQÆ=`«âß„ã¨Î¿ã"åqâı+Ö|∞# xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞† ÉèíH˜Î
QÆÅ∞QÆ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞} „Ñ¨Éèí∂`«O|∞Öˇ·# HÍ=∞ Ö’ÉèÏ^Œ∞Å‰õΩ =â◊O|∞QÍHõ z`«ÎO|∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|∞#ñ
„|ã¨#flO |QÆ∞ñ† „|ã¨#fl =∞#ã¨∞¯O_≥·# =ÚHõÎ ãÖQÆ∞O_»QÆ∞† =ÚHõÎ ãÖQÆ∞O_≥·# hâ◊fi~° `«`«Îfi*Ï˝#O|∞
ã≤kúOK«∞† hâ◊fi~°∞O_»∞ QÍ#O|_ç#ñl[˚_» „QÆ^äŒ# ~°∂ÑÖÉˇ·# Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ aè#flO|QÆ∞†
#Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ aè#flOÉˇ·# #ãÖÉèÏ=<åk ~°∂ÑÖ|∞ÅQÆ∞ ãÖâ◊Ü«∞O|∞Å∞ qzÛù#flO|∞ÅQÆ∞† ãÖâ◊Ü«∞
qKÕÛù^ŒOÉˇ·# #<å~°|úÑ¶¨ÅO|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞Å∞ xâı≈+Ö|∞Öˇ· #tOK«∞O QÍ=Ù#. 58
* Jx ^Õ=`«Å‰õÄ, QÆ∞~°∞=ÙÅ‰õÄ „Ñ¨}Ï=∞O KÕã≤ ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍ^Œ∞Å`À WÖÏ J<åfl_»∞–
=ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© „âıÜ≥∂^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# Ñ¨~°=∂~å÷xfl K≥Ñ¨C=∞x ##∞fl g∞~°∞ J_çQÍ~°∞.
^Õx=Å¡ Hõ$+¨μx‚ q+¨Ü∞« "≥∞#ÿ „Ñ¨âfl◊ Å∞ J_»Q|Æ _»`åÜ≥∂, ^Õx=Å¡ JO`«~å`«‡‰õΩ P#O^ŒO KÕ‰Äõ ~°∞`«∞O^À,
^Õx=Å¡ xifi~å=∞=¸ x~åfiº[=¸ J~Ú# Ç¨ÏiÉèHí Î˜ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^À J^Õ =∂#=ÙÅ‰õΩ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° O J=Ù`«∞Ok.
QÀqO^Œ∞xÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊ`«"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO =Å¡ "≥·~åQÆº=¸, P`«‡*Ï˝#=¸ Åaè™êÎ~Ú. =Ú‰õΩO^Œ∞x
Hõ^•ä ã¨∞^èÅŒ ‰õΩ ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ ^è~Œ å‡Å∞ ™ê~°ÇÏ‘ <åÅ∞. HÔ =· Åº"Õ∞ QÆ=∞º™ê÷#"≥∞#ÿ Ñ¨~=° ∞^è~Œ å‡xH© Ñ¶Å¨ O, Hõ#|_»∞`«∂
q#|_»∞`«∂ L#fl D „áêÑÖzHõ ã¨∞YO ã¨∞YO HÍ^Œ∞. ^èŒ~å‡xfl Ju„Hõq∞OK«x J~å÷xH˜ Ñ¶¨ÅO HÍ=∞O
HÍ^Œ∞. q+¨Ü«∞Éè’QÆ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# HÍ=∂xH˜ Ñ¶¨ÅO WO„kÜ«∞ ãÖ`«∞+≤ì HÍ^Œ∞. rqOz L#flO`« =~°ˆH HÍ=∂xH˜
„Ñ¨Ü≥∂[#O. `«`«ÎfiqKå~°O L#fl"å_çH˜ x`«º <≥·q∞uÎHõ Hõ~°‡Å =Å¡ ÅaèOKÕ ã¨fi~åæk ã¨∞YO x~°~°÷HõO.
`«`fiÎ« l*Ï˝ã‰¨ Äõ ^è~Œ ‡° l*Ï˝ã‰¨ Äõ JÉè^Ë •xfl ÉèÏqOz#"å~°∞ ^è~Œ å‡<Õfl `«`fiÎ« =∞O@∞<åfl~°∞. S`Õ `«`fiÎ« "Õ`ÖÎ« #·ˇ
"å~°∞ J^ŒfiÜ«∞*Ï˝#"Õ∞ `«`«Îfi=∞x `«Å∞™êÎ~°∞. P `«`åÎfixfl B+¨x+¨^Œ∞Å∞ '„|Ç¨Ï‡O— JO@∞<åfl~°∞.
ÃÇ·Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùÅ∞ 'Ñ¨~°=∂`«‡— JO@∞<åfl~°∞. ™ê`«Îfi`«∞Å∞ 'ÉèíQÆ=O`«∞_»∞— JO@∞<åfl~°∞. LÑ¨x+¨`«∞ÎÅ
„â◊=}OKÕ`« ãÖ„áêÑ¨Î"≥∞ÿ, *Ï˝#O`À#∂, "≥·~åQÆºO`À#∂ ‰õÄ_ç# ÉèíH˜Î Ü«∞O^Œ∞ Pã¨‰õΩÎÖˇ·# =∞Ç¨`«∞‡Å∞
r"å`«‡ Ü«∞O^Õ Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ^Œi≈™êÎ~°∞. ^èŒ~å‡xH˜ ÉèíH˜ÎÜÕ∞ Ñ¶¨ÅO. =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ J#∞+≤ªOKÕ
=∂#= ^èŒ~å‡xH˜ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ãÖ`À+≤OK«∞@ÜÕ∞ „Ñ¨Ü≥∂[#O. `«^ÕHÍÜ«∞`«Î"≥∞ÿ# z`«ÎO`À x`«º=¸
Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Úx bÅÅ∞ PHõiO‚ K«@O, Jaè=i‚OK«@O J=â◊ºHõ~=Î° ºO. q"ÕHOõ QÆÅ =∂#=ÙÅ∞ Ç¨Ïi ã¨‡~°}=∞<Õ
Hõ~"° åÅO`À JÇ¨ÏOHÍ~° Ñ¨Ói`«"∞≥ #ÿ Hõ~‡° |O^è•xfl HÀã≤"™Õ êÎ~∞° . =Ú‰õΩO^Œ∞x g∞k „â◊^úŒ =ÚH˜xÎ „Ñ¨™êkã¨∞OÎ k.
Ñ¨Ù}º f~å÷Å#∂, Ñ¨Ù}º Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ#∂ ¿ãqOK«@O =Å¡<Õ ÉèQí =Æ O`«∞x Hõ^ÅŒä ∞ q<åÅ<Õ L`«¯O~î° L^Œ~Úã¨∞OÎ k.
Hõ~°‡ |O^è•Å#∞ x~°∂‡eOKÕ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ^äŒÅ#∞ Pã¨H˜Î`À PHõi‚OKÕ"åxH˜ =∞ˆ~g ~°∞zOK«=Ù. Ñ¨Ù}º
„â◊=} H©i#Î ∞_≥#· Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∞ `«# Hõ^ÅŒä ∞ PÅHÕKÕ Éè‰í Ωõ ÅÎ JO`«~O° QÍÅÖ’ x=ã≤Oz "åiH˜ ã¨~fi° â◊√ÉèÏÅ∂
ã¨=∞‰õÄiÛ Jâ◊√ÉèÏÅ∞ áÈHÍ~°∞Û`å_»∞. Jâ◊√Éèí ÑïÇ¨~°O=Å¡ ÉèÏQÆ=`«¿ã= Åaèã¨∞ÎOk, ÉèÏQÆ=`«¿ã= =Å¡
JK«OK«ÅÉèíH˜Î „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. ÉèíH˜Î=Å¡ ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ`À K≥Åˆ~y# HÍ=∞ Ö’ÉèÏ^Œ∞Å‰õΩ ÖÁOQÆHõ z`«ÎO
ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏÜ«∞`«Î"≥∞ÿ „Ñ¨ã¨#fl=∞ø`«∞Ok. z`«ÎO „Ñ¨ã¨#fl"≥∞ÿ`Õ |O^è•Å∞ q_çáÈ`å~Ú. |O^èŒ~°Ç≤Ï`«∞_≥·# "åxH˜
`«`«Îfi*Ï˝#O ã≤kúOz Dâ◊fi~° ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. Dâ◊fi~°^Œ~°≈#O =Å¡ J*Ï˝#~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# JÇ¨ÏOHÍ~°O
^Œ∂~°=∞ø`«∞Ok. JÇ¨ÏOHÍ~°O ^Œ∂~°O HÍQÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î ãÖâ◊Ü«∂Å∂ Ñ¨\ÏÑÖK«Ö∫`å~Ú. ãÖâ◊Ü«∂Å∞
`˘ÅyáÈQÍ<Õ Jâı+¨Hõ~°‡Å∂ xâı≈+ÖQÍ #t™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ–
Hõ. QÆ∞~°∞=∞`«∞Å∞ `«Ñ¨ã¨∞ ÅO`«ó, Hõ~°}O|∞Å â◊√kú ¿ãÜ«∞ Ñ¶¨∞#`«~°ÉèíH˜Î<£
Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊO`«∞~°∞, Ñ¨~°=∂#O^Œ=Ú# aè#flÉèí=|O^èŒ#∞Öˇ·. 59
* |∞kú=∞O`«∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞Å∞ JO`«~°OQÍÅ#∞ â◊√kú KÕã¨∞HÀ=@O HÀãÖ ãÖ™ê~°|O^è•Å#∞
„`Àã≤"Õã≤, JK«OK«Å"≥∞ÿ# J#∞~°H˜Î`À ‰õÄ_ç# `«=∞ ÉèíH˜Î#O`å Ñ¨~°=∂#O^ŒO`À ÉèíQÆ=O`«∞xˆH
ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩO\Ï~°∞.
`«. Ñ¨~°=∞Ñ¨Ó~°∞+¨μ _˘Hõ¯_®_è»∞ºñ_»∞ áêÅ<À^Œƒù= <åâ◊=ÚÖò
™⁄ikñ *ËÜ«Ú =Ú‰õΩO^Œ Ñ¨^Œ‡[ â◊¥e ãÖ[˝Åñ„ÉÏHõ$`«
ã¨∞Êùi`« ã¨`«Îfi ~°[ã¨Î=∞O|∞Åñ ÉÁO^Œ∞ #O^Œ∞ â◊√Éèíã≤÷`«∞Öò
Ç¨Ïi K«~åK«~°HÀ\˜ H˜K«∞Û ##O`« ã¨`«Îfi x~°∂_è»∞ñ_≥·. 60
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 23
* D J#O`« qâßfixH˜ Jnèâ◊fi~°∞_≥·# Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ XHõ¯_Õ. PÜ«∞<Õ ã¨`«fi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ#∞
ã‘fiHõiOz Ç¨Ïi, qiOz, ~°∞„^Œ∞_»∞ J<Õ =Ú=¸‡~°∞ÎÅ∞ ^èŒiOz D Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜Δã¨∂Î, ã¨$+≤ìã¨∂Î, JO`«O
KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞. JO^Œ∞Ö’ J#O`« ã¨`fiÎ« QÆ∞} ãÖÑ¨#∞fl_≥#· NÇ¨Ïi K«~åK«~° „Ñ¨ÑO¨ KåxH˜ Jáê~° â◊√ÉèÏÅ#∞
J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» .
=. =∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯ qâı+Ö|∞ QÆÅ^Œ∞† HÍ+¨ªO|∞ HõO>ˇ ^èŒ∂=∞O|∞, ^èŒ∂=∞O|∞ HõO>ˇñ „^Œ~¸
=∞Ü«∞O|~Ú# =Ç≤Ïfl Ü≥∞@∞¡ qâı+Ö|QÆ∞ #@∞¡ `«"≥∂QÆ∞}O|∞HõO>ˇ ~°*’QÆ∞}O|∞, ~°*’QÆ∞}O|∞
HõO>ˇ „|Ç¨Ï‡„Ñ¨HÍâ◊O|QÆ∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}O|∞ qt+¨ìO|QÆ∞† `˘e¡ =Ú#∞Å∞ ã¨`«Îfi=∞Ü«ÚO_»x ÉèíQÆ=O`«∞
Ç¨Ïi #^èÀHõΔAO Q˘ezi† H˘O^Œé∞ ãÖ™ê~°=∞O^Œe "Õ∞Å∞ H˘é‰õΩ ##∞ºÅ ¿ãqO`«∞~°∞† "≥∂HΔÍ~°∞÷
Å~Ú#"å~°Å∞ Ñ¶¨∞’~°~°∂Ñ¨ÙÅ~Ú# Éèí∂`«Ñ¨`«∞Å q_çz ^Õ=`åO`«~° xO^Œ ¿ãÜ«∞Hõ âßO`«∞Å~Ú
<å~åÜ«∞} Hõ^äŒÅ Ü«∞O^Õ „Ñ¨=iÎO`«∞~°∞† H˘O^Œé∞ ~å[ã¨ `å=∞ã¨∞Å~Ú ã≤iÜ«Ú <≥·â◊fi~°ºO|∞#∞
„|[Å#∞O QÀi Ñ≤`«$Éèí∂`«„Ñ¨*Ëâß^Œ∞Å <å~åkèO`«∞~°∞. "≥∂HõΔ q∞K«∞Û@O *Ëã≤ <å~åÜ«∞}∞O_»∞
¿ã=ÙºO_»∞† "Õ^Œ Ü«∂QÆ Ü≥∂QÆ „H˜Ü«∂ *Ï˝# `«áÈQÆu ^èŒ~°‡O|∞Å∞ "åã¨∞^Õ= =~°O|∞Å∞† x~°∞æ}∞O
_»~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_»∞ QÆÅ∞QÆ∞K«∞ ÖË‰õΩO_»∞K«∞ñ „kQÆ∞}O|∞Å`À_»O QÆ∂_ç# `«# =∂Ü«∞KÕ`«
xO`«ÜÚ« ã¨$l~ÚOz QÆ∞}=O`«∞x K«O^ŒO|∞# x[ =∂Ü«∂ qÅã≤Ò« |∞ Å~Ú# QÆ∞}O|∞ÅÖ’ñ
„|"ÕtOz q*Ï˝# q[$Oaè`«∞O_≥· "≥Å∞OQÆ∞† #yfl Ü≥ÚHõ¯~°∞O_»Ü«ÚºñÉˇ‰õΩ¯„=∂ñ‰õΩÅO^Œ∞ñ
^Õ[iÅ∞¡K«∞ñ ÉˇHõ¯O„_≥· `ÀñK«∞ `≥éOQÆ∞# qâßfi`«‡‰õΩO_≥·# Ñ¨Ù~°∞+¨μO _˘Hõ¯O_» `«# =Å#O
QÆey# xdÅÉèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ #O`«~åºq∞ ~°∂ÑÖ|∞# nÑ≤OK«∞† =∞Ç¨Éèí∂`« ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∞O|∞
Å`À_»OQÆ∂_ç QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞ Å~Ú# ÉèÏ=O|∞ÅO ^Œ#KÕ`« xi‡`«O|∞Öˇ·# Éèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ñ
^ŒQÆ∞Å∞ =_»Hõ `«^Œ∞æ}O|∞ Å#∞Éèí=O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞† Ö’HõHõ~°ÎÜ≥ÿ∞# Ü«∞`«O_»∞ ^Õ= u~°ºV‡#∞ëêºk
*Ï`«∞ÅO^Œ∞ bÅ #=`«iOz Ö’HõO|∞Å ~°H˜ΔOK«∞ #x =∞é˜Ü«Ú ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 61
* WOHÍ XHõ qâı+Ö LOk. Ñ¨$käg qHÍ~°"≥∞ÿ# ^•~°∞=Ù HõO>Ë ^èŒ∂=∞O qt+¨ì=∞~ÚOk. ^èŒ∂=∞O
HõO>Ë Ü«∞[˝™ê^èŒHõ"≥∞ÿ# Jyfl qt+¨ì=∞~ÚOk. J^Õ q^èŒOQÍ `«"≥∂QÆ∞}O Hõ<åfl ~°*’QÆ∞}=¸, ~°*’QÆ∞}O
Hõ<åfl Ñ¨~=° ∂`«‡#∞ ^Œi≈OÑ¨*¿Ë ã ã¨`fiÎ« QÆ∞}=¸ L`«=Î ∞ =∞~ÚOk. Ñ¨Ó~°fiO =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ ∞ ã¨`fiÎ« ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂,
ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, J^èÀHõΔA_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïix ¿ãqOKå~°∞.
H˘O`«=∞Ok ãÖ™ê~° ã¨∞MÏÅ#∞ "åOzèOz W`«~°∞Å#∞ P~åkè™êÎ~°∞. "≥∂HΔÍxfl HÀi#"å~°∞ =∂„`«O
qHõ$`åHÍ~°∞Öˇ·# Éèí∂`«Ñ¨`«∞Å#∞ =^Œe, âßO`«ÉèÏ=ÙÖˇ· W`«~°^Õ=`«Å#∞ xOkOK«‰õΩO_® NÇ¨Ïi<Õ
P„â◊~Ú™êÎ~°∞. HÍx "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`« J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù_Õ ¿ãqOÑ¨ ^ŒQÆæ"å_»∞. "Õ^•Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, Ü≥∂QÍÅ∞
„H˜Ü«∞Å∂, *Ï˝<åÅ∂, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, ^èŒ~å‡Å∂ Jhfl "åã¨∞^Õ= ã¨fi~°∂áêÖË.
„uQÆ∞}Ïf`«∞_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ =ºHÍÎ=º HõÎ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ x[=∂Ü«∞ =Å¡ qâ◊fi=∞O`å
ã¨$+≤ìOz, ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ#∞ JOwHõiOz, QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞xÖÏQÍ q*Ï˝# qâı+Ö`À q~ålÅ∞¡`å_»∞.
XˆH Jyfl J<ÕHõ ^•~°∞YO_®ÅÖ’ q~ålÅ∞¡`∂« ÃÑ‰õΩ¯ ~°∂áêÅ∞QÍ HõxÊã¨∞#Î fl@∞¡, qâ◊fi=∞Ü«Ú_≥#· Ñ¨~=° ∂`«‡
XHõ¯_Õ `å#∞ ã¨$lOz# „áê}∞ÅxflO\˜Ü«∞O^Œ∂ JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ „Ñ¨HÍtã¨∞ÎO\Ï_»∞. =∞#ã¨∞û=O\˜
ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç#"å_≥· QÆ∞}Ï`«‡HÍÖˇ·# ÉèÏ"åÅ ^•fi~å `å#∞ ã¨$+≤ìOz# „áê}∞ÅÖ’ z‰õΩ¯
Ñ¨_»‰õΩO_® P Ü«∂ QÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞Éèíqã¨∞ÎO\Ï_»∞. Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOz# P Ñ¨~°=∂`«‡ ^Õ= =∞#∞+¨º
u~°ºQÀº#∞ÅÖ’ bÖÏ=`å~°∞_≥· [x‡Oz Ö’Hõ ~°H}
Δõ O KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ ã¨∂`«∞_»∞ =∞m¡ WÖÏ K≥ÑÊ¨ ™êQÍ_»∞.
ã‘. =∞Ç¨Ï^ŒÇ¨ÏOHÍ~° `«<å‡„`« ãÖÜ«Ú‰õΩÎñ_≥· Kå~°∞ ëÈ_»â◊ HõàÏã¨Ç≤Ï`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
|OK« =∞Ç¨Éèí∂`«ÉèÏã≤`«∞O_≥· â◊√^Œú ã¨`«∞Îfiñ_≥· ã¨~åfiuâß~Ú Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
[~°}À~°∞ Éèí∞[ =ÚY „â◊=}ÏH˜Δ <å™ê t~°=ÚÅ∞ <å<åã¨Ç¨Ï„ã¨=ÚÅ∞ "≥Å∞ñQÆ
#O|~° ˆHÜ«¸~° Ç¨~° ‰õΩO_»Å H˜s\Ï^Œ∞Å∞ ÃÑ‰õΩ¯"Õ Å=∞~°∞K«∞O_»ñ
`Õ. |∞~°∞+¨ ~°∂ÑÖ|∞ ^èŒi~ÚOz Ñ¨~°∞ñ _»#O`«∞ñ, _»dÅ Éèí∞=<≥·Hõ =~°Î# Ü«∞`«fl=∞=∞~°
=∂x`À^•~° [Å~åt =∞^èŒº=Ú##∞, Ü≥∂QÆx„^• qÖÏã≤Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚÑ¨CK«∞O_»∞. 62
* J#O`«∞_≥#· P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î Éè∞í =<åÅ#∂ ã¨$+≤Oì Ñ¨ ^ŒÅz =∞Ç¨Ï^ŒÇÏ¨ OHÍ~åÅ`À â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈
~°∂Ñ¨ ~°ã¨ QÆO^è•Å`À ‰õÄ_ç ëÈ_»â◊ HõàÏ ÑïÑ¨Ó~°∞‚_≥· Ñ¨$käq† [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ
ÑÖK«Éèí∂`åÅ`À „Ñ¨HÍâ◊=∂#∞_≥·, â◊√^Œú ã¨`«Îfi ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥†· ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_≥·, "ÕÅH˘Åk áê^•Å`À, T~°∞=ÙÅ`À,
Éè∞í *ÏÅ`À, =ÚMÏÅ`À, K≥=ÙÅ`À, Hõ#∞flÅ`À, t~åÅ`À JÅ~å~°∞`«∂ "ÕÅ‰õΩ"ÕÅ∞ =„™êÎÅ∂, Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∂,
Ç¨~åÅ∞, =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∂, =∞}˜H˜s\ÏÅ∂ ^èŒiOz Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨ ã¨fi~°∂ÑÖ`À Ü≥∂QÆx„^• =Ú„k`«∞_≥·
=∞Ç¨ ã¨=Ú„^Œ =∞^èŒºOÖ’ â◊Ü«∞xOz LO\Ï_»∞.
–: ÉèíQÆ=O`«∞x ÜÕ∞HõqOâ◊`«º=`å~°=ÚÅ∞ :-
=. Jk ã¨HõÖÏ=`å~°O|∞Å‰õΩ "≥Ú^Œe QÆxÜ≥ÿ∞# N=∞<åfl~åÜ«∞} ^Õ=Ùx q~å[=∂#O|~Ú#
k=º~°∂ÑÖ|∞† ^•xO |~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ ^Œi≈O`«∞~°∞† JÑ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞ <åaèHõ=∞ÅO|∞ =Å#
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅÖ’# „âı+¨μªO_≥·# „|Ç¨Ï‡ Ü«Ú^Œ~ÚOK≥† #`«x Ü«∞=Ü«∞= ™ê÷#O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
Ö’Hõq™êÎ~°O|∞Å∞ QÆeÊOÑÖ|_çÜ≥∞† "≥Ú^ŒÅ #^ÕÌ=ÙO_»∞ H“=∂~åYºã¨~°æO|∞ <å„â◊~ÚOz
„|Ç¨Ï‡}∞ºO_≥· ^Œ∞â◊Û~°OÉˇ·# „|Ç¨Ï‡K«~°ºO|∞ K«i~ÚOK≥, Ô~O_»= =∂é∞ [QÆ[˚##O|∞ H˘é‰õΩ
~°™ê`«ÅQÆ`« Ü«∞~Ú# Éè∂í q∞ <≥`∞« KÎ ∞« Ü«∞*Ëâ˝ √◊ O _»~Ú =~åÇ¨Ï^ÕÇÏ¨ O|∞ ^•ÖˇÛ†=¸ñ_»= `ÀÜ«∞O|∞#
<å~°^Œ∞O_»#∞ ^Õ=i¬Ü≥ÿ∞ Hõ~°‡x~À‡K«HõOÉˇ·# "≥·+¨‚=`«O„`«O|∞ ÃãÃÑÊ† <åÅæ= Ñï ^èŒ~°‡ÉèÏ~åº
ã¨~°æO|∞#O^Œ∞ #~°<å~åÜ«∞}Ïaè^è•#∞O_≥· ^Œ∞+¨¯~°OÉˇ·# `«ÑÖ|∞ ¿ãÃãñ |OK«=∂=`å~°O|∞#O
QÆÑÅ≤ ∞O_»#∞ ã≤^âúÕ √◊ O_»~Ú Ü«∂ã¨∞i Ü«∞#∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞#‰õΩñ ^Œ`fiÎ« „QÍ=∞x~°Ü ‚ ∞« O|∞ QÆÅ ™êOYºO|∞
#∞Ñ¨^ÕtOK≥† <åé= â◊s~°O|∞# ##ã¨∂Ü«∂^ÕqÜ«∞O^Œ∞ #„u=∞Ç¨=ÚxHÕ QÆ∞=∂~°∞O_≥·
Ü«∞Å~°∞¯xH˜ñ „|Ç¨¡^Œ=ÚY∞ºÅ‰õΩ <å`«‡ q^Œºñ ^≥eÃÑ† <Õ_»= q„QÆÇ¨ÏO|∞# <å‰õÄuÜ«∞O^Œ∞
~°∞zH˜ [x‡Oz Ü«∞A˝O_»#ñ „|HÍâ◊=∂#∞O_≥· Ü«∞=∂k ^Õ=`«ÅO QÆ∂_ç ™êfiÜ«∞OÉèí∞=
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 25
=∞#fiO`«~°O|∞ ~°H˜ΔOK≥† J+¨ì=∞ =¸iÎx "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ <åaèH˜ [x‡Oz Ü«Ú~°∞„Hõ=ÚO _»#O
„|ã≤^∞Œ Oú _≥· q^Œfi[˝#∞Å‰õΩñ |~°=∞ Ç¨ÏOã¨ =∂~°Oæ |∞O „|Hõ\O˜ K≥† |∞∞+¨μÅKÕ`ñ« QÀ~°O|_ç `˘q∞‡^Œ=
[#‡O|∞#ñ |$^äŒ∞ K«„Hõ=iÎÜ≥ÿ∞ Éèí∂q∞x ^èÕ#∞=ÙO *Ëã≤ ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅO akÔH† Kå‰õΔΩ+¨ =∞#fiO`«~°
ãÖÑ¨¡=O|∞# ^Œâ◊=∞O|~Ú# g∞<å=`å~°O|∞ <˘Ok =∞Ç‘Ï~°∂ÑÖ|QÆ∞ <å= <≥H˜¯Oz "≥·=ã¨fi`«
=∞#∞=Ù #∞^ŒúiOK≥† ã¨=Ú„^Œ =∞^äŒ# HÍÅO|∞#O |^Œ∞<˘HõO_»= =∂é∞ Hõ=∞~îåHõ$ux
=∞O^Œ~åK«ÅO|∞ñ ^Œ# Ñ¨$+ª̈H~õ Ê° ~°O|∞# <Õ~∞° ÑïÜ≥∞ÿ xeÃÑ† ^è#Œ fiO`«i Ü«∞#∞ ÑÖ„_≥O_»= `«#∞=Ù#
ã¨∞~åã¨∞~° =∞^äŒº=∂# H©Δ~°áê^äÀkè=∞^èŒº ÉèÏQÆO|∞# #=∞$`« HõÅâ◊Ç¨Ïã¨∞ÎO_≥· "≥_»Öˇ† |^Œ∞=¸ñ
_»=k Ü«∞~Ú# "≥∂Ç≤Ïh "Õ+Ö|∞# #ã¨∞~°∞Å "≥∂Ç≤Ï`«∞ÅO*Ëã≤ ã¨∞~°Å #=∞$`åÇ¨~°∞ÅO QÍqOK≥†
|^Œ∞<åÅ∞QÆ=kÜ≥ÿ∞# #~°ã≤OÇ¨Ï ~°∂ÑÖ|∞#O QÆ#HõHõtÑ¨Ùx ãÖÇ¨ÏiOK≥ñ† |^Œ∞<Õ#=kÜ≥ÿ∞# HõÑ¨@
"å=∞<å=`å~° O |∞# |ex |^Œ „ `« Ü « ∞ O|∞ Ü« ∂ zOz =¸ñ_» ∞ Ö’HõO|∞Å <å„Hõq∞OK≥ñ†
|^Œ∞<åé=kÜ≥ÿ∞# ÉèÏ~°æ= ~å=∂Hõ$uxñ QÆ∞Ñ≤`«ÉèÏ=O|∞ñ ^•eÛ „ÉÏÇ¨Ï‡} „^ÀÇ¨ïÅ~Ú# ~åAÅ
x~°∞=k Ü≥ÚHõ¯ =∂é∞ =kè~ÚOz Éè∂í q∞ xóHõ„Δ `«OÎ |∞ñ QÍqOK≥† |^Œ∞<Õ_=» kÜ≥∞ÿ # "åºã¨QÍ„`«O|∞#
#ÅÊ=∞`«∞Å~Ú# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅO QÆ~°∞}Õz "Õ^Œ=$HõΔO|∞#‰õΩ âßY ÖË~°ÊéK≥ñ† |^Œ∞<≥xq∞^Œ=^≥·#
~å=∂aè^è•#O|∞# ^Õ=HÍ~åº~°÷O|∞ ~å[`«fiO|∞<˘Ok ã¨=Ú„^Œ x„QÆÇ¨k Ñ¨~å„Hõ=∞O|∞ ÖÏK«iOK≥†
<ÕHÀ#qOâ◊u qOâ◊u`«=∞O|∞Öˇ·# ~å=∞Hõ$+¨‚~°∂ÑÖ|∞ÅKÕ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊O|∞#O^Œ∞ ãÖÉèíqOz
qâ◊fiOÉèí~åÉèÏ~°O|∞ x"åiOK≥† <ÕHõqOâ◊u `«=∞OÉˇ·# |∞^Œú<å=∞^èÕÜ«∞O|∞#O QÆeÜ«ÚQÍ
^Œº=ã¨~°O|∞# ~åHõΔã¨ ã¨"≥∂‡Ç¨Ï#O|∞ H˘é‰õΩ =∞^èŒºQÆÜ«∂ „Ñ¨^Õâ◊O|∞# l#ã¨∞`«∞O_»~Ú `Õ[iÅ∞¡†
Ü«ÚQÆãÖkèÜ«∞O^Œ∞ =ã¨∞O^èŒ~ånèâ◊√Å∞ KÀ~°„áêÜ«ÚÖˇ· ãÖK«iOÑ¨ q+¨μ‚Ü«∞â◊√O_»#∞ q„Ñ¨ÙxH˜ñ QÆe¯
Ü«∞#∞ ¿Ñ~° #∞^ŒƒùqOÑ¨ñQÆÅO_»x ~Ú@¡xÜ≥∞. 63
* J^Õ Jxfl J=`å~åÅ‰õÄ ''=¸Åq~å——@ì ~Ú# Jk<å~åÜ«∞}∞x ^ÕnÑ¨º=∂#"≥∞#ÿ k=º~°∂ÑÖ.
P k=º~°∂áêxfl =∞Ç¨`«∞‡Öˇ#· Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ ãÖ^Œi≈™êÎ~∞° . N=∞<åfl~åÜ«∞} ^Õ=Ùx <åaèH=õ ∞ÅO #∞Oz
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÅÖ’ P^Œ∞º_≥·# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞. NÇ¨Ïi J=Ü«∞= ™ê÷<åÅ #∞Oz ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∂
Pq~°ƒùqOKå~Ú.
Pk<å~åÜ«∞}^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^Œ@ 'H“=∂~°—=∞<Õ ã¨fi~åæxfl P„â◊~ÚOz ''ã¨#Hõã#¨ O^Œ——<åk ~°∂áêÅ`À

Hõ~îÀ~°°"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡ K«~åºxfl PK«iã¨∂Î „|Ç¨Ï‡}∞º_≥· K«iOKå_»∞. Ô~O_»=™êi ''Ü«∞[˝ =~åÇ¨Ï—— ^ÕÇ¨ÏO
^èiŒ Oz qâ◊fiã¨$+≤ì xq∞`«OÎ ~°™ê`«ÅO #∞Oz Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl L^Œiú OKå_»∞. =¸_»= Ñ¨~åºÜ«∞O ''<å~°^∞Œ ——_»<Õ
^Õ=i¬QÍ [x‡Oz "≥∂HõΔ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# "≥·+¨‚= ^èŒ~å‡xfl É’kèOKå_»∞. <åÅ∞QÀ J=`å~°OÖ’ ^èŒ~°∞‡_»#∞
"åxH˜ =¸iÎÜ«∞O^Œ∞ ''#~°<å~åÜ«∞}—— ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· Pq~°ƒùqOz P`«‡ âßOuHÀãÖ Jáê~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. S^Àk ''HõÑ≤——ÖÏ=`å~°O. ^Õ=Ç¨˙u Hõ~°Ì=ÚÅ‰õΩ [xOz Pã¨∞i J<Õ „ÉÇ¨Ï‡}∞_çH˜
`«`fiÎ« x~°∂Ñ¨H"õ ∞≥ #ÿ ™êOMÏºxfl LÑ¨^tÕ OKå_»∞. P~À J=`å~°OÖ’ J„u J#ã¨∂Ü«∞Å‰õΩ ''^Œ`åÎ„`ÕÜÚ« _≥—· —
Ñ¨Ù\˜ì JÅ~°∞¯_»∞, „Ñ¨Ç¨ ^¡ ∞Œ _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åiH˜ P`«‡q^Œº „Ñ¨É’kèOKå_»∞. U_»= Ñ¨~åºÜ«∞O ''Ü«∞A˝——_»
<Õ <å=∞O`À ~°∞zH˜, P‰õÄuH˜ ‰õΩ=∂~°∞_≥,· Ü«∞=∂k ^Õ=`«Å`À ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#fiO`«~åxfl ãÖ~°HOΔ˜ Kå_»∞.
Zxq∞^À ~°∂ÑÖÖ’ <åaèH˜ "Õ∞~°∞^ÕqÜ«∞O^Œ∞ ''|∞∞+¨É∞íè _≥—· — „Ñ¨Éqíè Oz ÑÖ_ç`∞« Å‰õΩ Ñ¨~=° ∞Ç¨ÏOã¨ =∂~åæxfl
„Ñ¨Hõ\ÕKå_»∞. `˘q∞‡^À [#‡Ö’ |∞∞+¨μÅ „áê~°÷# =∞xflOz ''Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ—— Ü≥ÿ∞ Éèí∂^Õqx QÀ=Ù
QÍqOz B+¨^èŒ∞Å#∞ Ñ≤kHÍ_»∞. Ñ¨^Œ=^≥·# ''=∞`åûº=`å~°O—— ^•eÛ Kå‰õΔΩ+¨ =∞#fiO`«~°OÖ’ ãÖÉèíqOz#
[Å„Ñ¨àÜ ◊ ∞« OÖ’ <å=ÃÑ· <≥H¯˜ Oz "≥=· ã¨fi`« =∞#∞=Ù#∞ HÍáê_®_»∞. Ñ¨^HŒ ˘O_À Ñ¨~åºÜ«∞O ''‰õÄ~å‡=`å~°O——
ã‘fiHõiOz =Úhfl\˜Ö’ =ÚxyáÈ`«∞#fl =∞O^Œ~Ñ° ~¨ fi° `åxfl <Õ~∞° ÊQÍ gÑ¨ÙÃÑ· ^èiŒ OKå_»∞. Ñ¨<fl≥ O_À J=`å~°OÖ’
''^èŒ#fiO`«i—— Ü≥ÿ∞ ^Õ=^•#=ÙÅ∞ =∞käã¨∞Î#fl áêÅã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞Oz J=∞$`«HõÅâ◊O Ç¨Ï™êÎ# ^èŒiOz
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. Ñ¨^=Œ ¸_À J=`å~°OÖ’ ''"≥∂Ç≤Ïx—— "Õ+O¨ `À ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ =OzOz ^Õ=`«Å‰õΩ J=∞$`«O
ÑÖz ÃÑ\Ïì_∞» . Ñ¨^•flÅ∞QÀ ™êi ''#~°ãO≤ Ç¨Ï=¸iÎ——Ü≥∞ÿ ^è∂Œ ~°∞_Î #·≥ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù}˜‚ ~°∂Ñ¨Ù=∂áê_»∞. Ñ¨k¿ÇÏ<À
J=`å~°OÖ’ =∂Ü«∂ ''"å=∞#∞——_≥· |eK«„Hõ=iÎx =¸_»_»∞QÆ∞Å∞ ^•#=∞_çy =ÚÖ’¡HÍÅ∞ P„Hõq∞OKå_»∞.
Ñ¨^ŒÇ¨~À=∂~°∞ ''Ñ¨~°â◊√~å=Ú——_≥· ~“„^•HÍ~°O`À „ÉÏÇ¨Ï‡} „^ÀÇ¨ïÖˇ·# ~åAÅ#∞, W~°"≥· XHõ¯=∂~°∞
ãÖÇ¨ÏiOz ^è•„ux HõΔ„uÜ«∞Ç‘Ï#O HÍqOKå_»∞. Ñ¨k¿ÇÏ_À™êi "Õ^Œ"åºã¨∞_≥· JÅÊ„ÑÄ˝Öˇ·# "åiHÀãÖ
"Õ^âŒ ßYÅ#∞ qãïÎ OÑ¨*âË ß_»∞. Ñ¨^xÌ≥ q∞^À Ñ¨~åºÜ«∞O ''N~å=Ú——_≥· ã¨=Ú„^Œ|O^è<Œ åk g~°H$õ `åºÅ∞ PK«iOz
^Õ=HÍ~°ºO x~°fiiÎOKå_»∞. ÑÖ^˘q∞‡^À J=`å~°OÖ’ ''|Å~å=Ú_»∞——QÍ, W~°=Ü≥∂º J=`å~°OÖ’
''NHõ$+¨μ_‚ ∞» ——QÍ ãÖÉèqí Oz Éè∂í ÉèÏ~åxfl Ç¨ÏiOKå_»∞. W~°"·≥ XHõ\’™êi ''|∞^Œ∞—ú —_≥· =∞^èºŒ QÆÜ∂« „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’
`Õ[ie¡ ~åHõΔã¨∞Å#∞ ã¨"≥∂‡Ç¨ÏÑ¨~°z Ñ¨~ål`«∞Å#∞ KÕ™êÎ_»∞. W~°"≥· Ô~O_À Ñ¨~åºÜ«∞O ''Hõe¯—— ~°∂ÑÖ`À
q+¨μ‚Ü«∞â◊√_»<Õ q„Ñ¨ÙxH˜ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡Oz HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’ HõÅ∞ëê`«∞‡Öˇ·# ~åAÅ#∞ Hõiî#OQÍ
tH˜Δ™êÎ_»∞ Jx ÑëH˜ ã¨∂`«∞_»∞ WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ã¨~°ã≤O ÉÏã≤# "ÕÜ«Ú HÍÅ∞=Å Ü≥∂[<£ q+¨μ‚#O ^≥·# N
Hõ~° <å<å „Ñ¨Hõ\Ï=`å~°=Ú ÅãÖMÏº`«O|∞ Å∞sfiâ◊√Å∞<£
ã¨∞~°Å∞<£ „ÉÏÇ¨Ï‡} ãÖÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬Öò q+¨μ‚#OâßOâ◊AÖò
Ç¨Ïi Hõ$+¨μ‚O_»∞ |ÖÏ#∞[#∞‡ñ _≥_» ÖË† ^• q+¨μ‚ñ_Ò <Õ~°Ê_»<£. 64
* ã¨~°ã¨∞ûÖ’ #∞Oz Ñ¨Å∞ q^è•Öˇ·# HÍÅ∞=Å∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOz# „Ñ¨HÍ~°O. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞xÖ’#∞Oz
qâ◊fi„âıÜ∂≥ ^•Ü«∞HÍÖˇ· J<ÕHÍÖˇ#· J=`å~åÅ∞ Pq~°ƒqù ã¨∂Î LO\Ï~Ú. Éè∂í Ñ¨`∞« Å∂, ^Õ=`«Å∂, „|Ç¨Ï‡~°∞Å¬ ∂,
=∞Ç¨Ï~°∞¬Å∂ =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù JOâ◊=Å¡ Ñ¨Ù\˜ì#"åˆ~. |Å~å=Úx ™È^Œ~°∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ ™êHΔÍ`«∂Î NÇ¨Ïi
J=`å~°"Õ∞. "åi^ŒÌiH© ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞.
Hõ. ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ q+¨μ‚ñ_»∞, [QÆ=ÚÅ ÔH"Õfià◊ ~åHõΔã¨ =º^äŒ QÆÅ∞QÆ∞O
^ŒQÆ #"Õfià◊Åñ ^Œ_»Ü«∞Hõ, Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆ=Ú#ñ |∞\˜ì HÍK«∞ #∞^Œºb¡Å<£. 65
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 27
* UÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ Ö’HÍÅ∞ ~åHÍã≤ =¸HõÅ =Å¡ pHÍ‰õΩ áêÅ=Ù`åÜ≥∂, PÜ«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’,
PÜ«∂ Ü«ÚQÍÅÖ’, ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ bÖÏ=`å~°∞_≥· „áê^Œ∞~°ƒqù Oz ^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ O t+¨~ì H° }
Δõ O
KÕã∞¨ OÎ \Ï_»∞.
P. Ju~°Ç¨Ïã¨º"≥∞ÿ# Ç¨Ïi[#‡Hõ^äŒ#O|∞, =∞#∞Añ _≥=fiñ_Õx =∂Ñ¨Ù ˆ~Ñ¨Ùñ
*ÏÅ ÉèíH˜Î`À_»ñ [kq# ãÖ™ê~°, ^Œ∞óY~åtñ ÉÏã≤ `˘ÅñyáÈ=Ù. 66
* J`«ºO`« ~°Ç¨Ï™êºÖˇ·# "åã¨∞^Õ=Ùx J=`å~°QÍ^äŒÅ∞, U =∂#=Ù_»∞ L^ŒÜ«∞=¸ ™êÜ«∞OHÍÅ=¸
J`«ºO`« „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À x`«º=¸ Ñïî™êÎ_À J`«_»∞ ^Œ∞óY=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ãÖ™ê~° |O^è•Å‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ
`˘ÅyáÈ~Ú P#O^ŒO J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
=. q#∞O _»~°∂Ñ¨ÙO_»~Ú z^•`«‡‰õΩO_»~Ú Ñ¨~°ñQÆ∞ r=ÙxHÕ |~°"Õ∞â◊fi~°∞ =∂Ü«∂QÆ∞}O|∞Öˇ·#
=∞Ç¨^•k~°∂ÑÖ|∞ÅKÕ`« <å`«‡™ê÷#O|∞QÍ ã¨∂÷Åâ◊s~°O|∞ q~°z`«OÉˇ·#, QÆQÆ#O|∞#O^Œ∞ñ
|=<å„t`« "Õ∞Ñ¶¨∞ ã¨=¸Ç¨ÏO|∞#∞, QÍeÜ«∞O^Œ∞ñ ÉÏi÷=^èŒ∂o^èŒ∂ã¨~°`«fiO|∞#∞ <Õsu <åsu
„^Œ+¨ìÜ«∞QÆ∞ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ ^Œ$â◊º`«fiO|∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞ QÍx "åiKÕ`« <å~ÀÑ≤OÑÖ|_»∞. h ã¨∂÷Å
~°∂ÑÖ|∞ HõO>ˇ #^Œ$+¨ì QÆ∞}O|~Ú Ü«∞„â◊√`«OÉˇ·# =ã¨∞Î=QÆ∞@O*Ëã≤ =ºHõÎO|∞ QÍHõ ã¨∂HõΔ‡OÉˇ·
Hõ~K
° ~« }° Ï^Œ∞Å∞ ÖËHõ r=ÙxH˜ <˘O_˘Hõ ~°∂ÑÖ|∞ q~°z`«OÉˇ· Ü«ÚO_»∞† ã¨∂‰õΩΔ ‡ñ_»~Ú# r=Ùx=Å#
#∞„`å¯Ou QÆ=∞<åQÆ=∞#O|∞ÅO |∞#~°˚#‡O|∞ ^ÀñK«∞† <≥Ñ¨C _ô ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡~°∂ÑÖ|∞Å∞
Ô~O_»∞ ã¨fi~°∂Ñ¨ ã¨=∞ºQ∑*Ï˝#O|∞#O „|u¿+kèOÑÖ|_»∞ #Ñ¨Ù_»∞ #q^ŒºO *Ëã≤ Ü«∂`«‡#∞
QÆeÊOÑÖ|_»∞ #xÜ«ÚO ^≥eÜ«Ú #xÜ«Ú r=ÙO_»∞ „|Ç¨Ï‡^Œ~≈° #O|∞# HõkHè Íi Ü«∞QÆ∞† ^Œ~≈° #O|#
*Ï˝<≥·Hõ ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ qâß~°^Œ∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞x^≥· „H©_çOK«∞K«∞ #q^Œº Ü«∞#O|_»∞K«∞#fl =∂Ü«∞
Ü«ÚÑ¨~°`«Ü≥ÿ∞ Ü≥∞Ñ¨C_»∞ ^•# q^•º~°∂ÑÖ|∞#O |i}`«Ü«∞QÆ∞ #Ñ¨C_»∞ r"Àáêkè Ü«∞~Ú#
ã¨∂÷Åã¨∂HõΔ‡~°∂ÑÖ|∞ ^ŒÇ≤ÏOz r=ÙO_»∞ HÍ+¨ªO|∞ ÖËHõ `Õ[iÅ∞¡ =Ç≤Ïfl K«O^ŒO|∞#O ^•#
Ü«ÚÑ¨~°`«∞O _»~Ú „|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#O ÉÁOk Ñ¨~°=∂#O^ŒO|∞# q~å[=∂#∞O _»QÆ∞† x@∞¡
`«`«ÎfiA˝Å∞ ÃãÑ¨C^Œ∞ ~°x ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 67
* „áêHõ$`« ~°∂Ñ¨~°Ç≤Ï`«∞_»∂, *Ï˝#ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# r=ÙxH˜ =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Öˇ·# =∂Ü«∂QÆ∞}ÏÅ
=Å¡ P`«‡™ê÷#"≥∞#ÿ ã¨∂Å÷ â◊s~°O U~°Ê_çOk. QÆQ#Æ =∞O^Œ∞ "Õ∞Ñ¶∞¨ ã¨=¸Ç¨xfl P~ÀÑ≤Oz#@∂¡, QÍe Ü«∞O^Œ∞
ÃÑ·H˜ ÖËz# ^Œ∞=Ú‡^Œ∞=∂~åxfl P~ÀÑ≤Oz#@∂¡ J*Ï˝#∞Öˇ·# "å~°∞ ã¨~°fi^Œi≈ J~Ú# P`«‡Ü«∞O^Œ∞
^Œ$â◊º`åfixfl P~ÀÑ≤OK«∞`«∞<åfl~°∞. r=ÙxH˜ HõxÑ≤OKÕ D ã¨∂Å÷ ~°∂ÑÖ HõO>Ë HõxÑ≤OK«xn, qxÑ≤OK«xn,
J=ºHõ"Î ∞≥ #ÿ n, Hõ~K° ~« }
° Ï^Œ∞Å∞ ÖËxn J~Ú# ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂ÑÖ =∞~˘Hõ¯\˜ LO@∞Ok. ã¨∂HõΔ‡"≥∞ÿ# D
r"å`«‡Ü≥ÚHõ¯ L„`å¯Ou QÆ=∞<åQÆ=∞<åÅ =Å¡ =∞m¡ =∞m¡ [x‡ã¨∞#Î fl@∞¡ JxÑ≤OK«∞`«∞Ok. ã¨fiã¨fi~°∂Ñ¨*Ï˝#O
=Å¡ D ã¨∂Å÷ ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂áêÅ∞ ~Ô O_»∂ `˘ÅyáÈ`åÜ«∞h, =∂Ü«∞=Å¡ Wq P`«‡‰õΩ HõeÊOÑ¨|_»`åÜ«∞h
„QÆÇ≤ÏOz#Ñ¨C_»∞ r=ÙxH˜ „|Ç¨Ï‡ãÖ^Œ~°≈<åxH˜ JkèHÍ~°O Åaèã¨∞ÎOk. ã¨=∞ºH± *Ï˝#"Õ∞ ^Œ~°≈#O.
ã¨~°fiA˝_≥·# Dâ◊fi~°∞xH˜ Ö’|_ç „H©_çã¨∂Î 'Jq^Œº— J#|_Õ =∂Ü«∞ LÑ¨â◊q∞Oz, `å#∞ q^ŒºQÍ
Ñï}q∞Oz#Ñ¨C_»∞ Láêkè J~Ú# ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡~°∂áêÅ#∞ ^ŒQÆúO KÕã≤, r=Ù_»∞ HÍ+¨ªO ÖË‰õΩO_®
„Ñ¨HÍtã¨∞Î#fl JyflÖÏQÍ `å<Õ „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂áêxfl á⁄Ok Ñ¨~°=∂#O^ŒO`À q~ålÅ∞¡`å_»∞. D q^èŒOQÍ
`«`«Îfi"Õ`«ÎÅ∞ K≥|∞`«∞<åfl~°∞ Jx ã¨∂`«∞_»∞ =∞m¡ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞.
K«. [##=Ú ÖËHõ Hõ~°‡=ÚÅ *Ï_»Åñ É’Hõ ã¨=∞ã¨Îz`«Î =
~°Î#∞ñ _»QÆ∞ K«„H˜HÕ QÆ=Ù Å∞^•~° Ñ¨^ŒO|∞Å [#‡Hõ~°‡=ÚÖò
q#∞`«∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞^Œ∞~°∞ "Õ^Œ~°Ç¨Ïã¨º=ÚÅO^Œ∞ <≥O^Œ∞ñ E
z# =∞é˜ ÖË=Ù r=ÙxH˜ñ *ˇÑ≤Ê# ÔH·=_ç [#‡Hõ~°‡=ÚÖò. 68
* ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ [#‡O ÖË^Œ∞. U Hõ~°‡=ÚÅ∂ PÜ«∞xfl JO@=Ù. ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ ÉèÏ"åÅÖ’ PÜ«∞#
x=ã≤ã∂¨ Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ Ñ¨~å`«Ê~°∞xH˜ q^•fiOã¨∞Öˇ#· "å~°∞ [#‡ Hõ~‡° =ÚÅ∞ HõeÊOz, L^•`«=Î ÚÖˇ#·
Ñ¨^Œ*ÏÖÏÅ`À =i‚ã¨∞Î<åfl~°∞. ™ÈÎ„`åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~°∞. "åã¨Î"åxH˜ "Õ^•Åhfl "≥^ŒH˜ K«∂z<å r=ÙxH˜ =Öˇ
^Õ=ÙxH˜ [#‡ Hõ~å‡Å∞ ÖË<ÕÖË=Ù.
=∞. Éèí∞=#„âı}˜ #"≥∂Ñ¶¨∞bÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞O |∞\˜ìOK«∞ ~°H˜ΔOK«∞ #O
`« qkèO *ËÜ«Ú, =Ú#∞OQÆñ _»O^Œ∞† |Ç¨ïÉèí∂`« „"å`«=∞O ^•`«‡ `«O
„`«qÇ¨~°ã≤÷`«∞ñ_≥· +¨_çO„kÜ«∞ ã¨=∞ãÎ̈ „Ñ‘uÜ«Ú<£ ^Œ=ÙfiÅ<£
kq ÉèíOyO Q˘#∞ñlHõ¯ñ† _çO„kÜ«∞=ÚÅO „kÑ¨C<£ x|OkèOK«∞K«∞<£. 69
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ D ã¨HõÅ Éèí∞=# *ÏÖÏhfl `«# J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# bÖÏqÖÏãÖ KÕ`«
Ñ¨Ù\ì̃ã∞¨ OÎ \Ï_»∞† ~°HãΔ̃ ∞¨ OÎ \Ï_»∞† JO`«O KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞. JO`Õ HÍx `å#∞ =∂„`«O P [#‡ =∞~°}ÏÅÖ’
x=∞QÆflO HÍ_»∞. J<ÕHõ"≥∞ÿ# „áê}˜ ã¨=¸Ç¨Ï=∞O^Œ∞ P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· qÇ¨Ïiã¨∞ÎO\Ï_»∞. ZO`À ^Œ∂~°OÖ’
JO^Œ‰õΩO_® ã¨fi~°æOÖÏQÍ LO_ç, r=ÙÅ WO„kÜ«∂Å‰õΩ ãÖ`Àëêxfl ãÖ`«iã¨∂Î, `å#∞ =∂„`«O
WO„kÜ«∂Å‰õΩ Jf`«∞_»∞QÍ, xÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞ WO„kÜ«∂Å#∞ `«# W+¨ìO =zÛ#@∞¡ „uÑ¨C`«∂ LO\Ï_»∞.
K«. [QÆ^Œkè<å^äŒ∞ñ_≥·# Ç¨Ïi ãÖ`«`«bÅÅ∞ <å=∞~°∂Ñ¨=ÚÖò
^Œye =∞<À=KÀQÆ`«∞Åñ ^•i¯HõKå`«∞i Ü≥∞O`« QÆeæ#<£
q∞ye ‰õΩ`«~°¯"åk ^ŒQÆ "Õ∞~°Å∞ ¿ãã≤ Ü≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Û<Õ ?
Ü«∞QÆ}˜`« #~°Î#„Hõ=∞=Ú #A˝ñ _≥éÕy #∞uOÑ¨ <ÀñÑ¨Ù<Õ? 70
* Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥·# NÇ¨Ïi bÖÏqÖÏãÖQÍ <å<åq^è•Öˇ·# <å=∞~°∂áêÅ∞ ^èŒiã¨∂Î LO\Ï_»∞.
HõàÏ=∞~°‡A˝_∞» HÍx JA˝_∞» , <å@ºOÖ’x JO^ŒKO« ^•Å#∞ J~°O÷ KÕãH≤ ˘x P#OkOz Jaè#OkOK«Ö#Ë >Ë,¡
q`«~å¯Å∂ ‰õΩ`«~å¯Å∂ <ÕiÛ#"å_»∞ `«~°¯ âß„ã¨Î áêO_ç`«ºO ZO`« L#flÑ¨Ê\˜H© ÉèíQÆ=O`«∞x
ã¨`«ºã¨fi~°∂áêxfl, =∞#ã¨∞ûKÕ`« QÍh "å‰õΩ¯Å KÕ`«QÍh ''WO`«—— ''JO`«—— Jx „QÆÇ≤ÏOÑ¨ÖË_»∞.
L. WOK«∞Hõ =∂Ü«∞ ÖËHõ =∞k <≥Ñ¨C_»∞ñ ÉÏÜ«∞x ÉèíH˜Î`À_» =
iÎOK«∞K«∞ <≥=fiñ_Õx Ç¨Ïi k=º Ñ¨^•O|∞[ QÆO^èŒ~åt ¿ã
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 29
qOK«∞ #`«O _≥é∞OQÆ∞ #~°qO^Œ Éèí"å^Œ∞ÅÔH·# ^Œ∞~°¡Éè’
^ŒOz`«"≥∞ÿ# Ü«∂Ç¨Ïi Ü«Ú^•~° =∞Ç¨^Œ∞ƒù`« Hõ~°‡=∂~°æ=ÚÖò. 71
* =OK«# WOK«∞ÔH·<å ÖË‰õΩO_®, Z_»`≥QÆx ÉèíHÎ̃`À „Ñ¨=iÎã¨∂Î, <å~åÜ«∞} K«~°}Ï~°qO^Œ ã¨∞QÆO^è•xfl
¿ãqOKÕ =∞Ç¨`«∞‡_»∞ „|Ç¨‡^Œ∞Å‰õΩ Ãã`
· O« JO^Œ∞HÀ â◊Hºõ O HÍx ÉèQí =Æ O`«∞x J`«º^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ bÖÏqâıëêÅ#∞
`≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ç¨Ï~°∞¬Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. Ç¨Ïiáê^Œ^ŒfiÜ«∞ÉèíH˜Î g∞ =Å# x\Ï¡~°∂_è»"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞<Õ
u~°∞QÆO ÉÏé^Œ∞ z`«Î=$uÎ Ç¨ÏiÃÑ· nÑ≤Oz g∞Ö’Ñ¨Å<£
^èŒ~°}© ^Õ=`«ÖÏ~°! g∞~°Å∞ =∞Ç¨^èŒ#∞ºÖò ã¨=∞ã¨ÎA˝Å∞<£
Ç¨ÏizO`«<£ q∞=Úñ *ˇO^Œ "≥#flñ_»∞#∞ [<å‡O`« ~°fiº^ä•Ü≥∂QÆ=ÚÖò. 72
* F „|Ç¨Ï‡}∞ºÖÏ~å! g∞~°∞ Ñ¨Ù}º=O`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞ºÅ∞. ã¨~°fiO `≥eã≤# =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞,
g∞Ö’ NÇ¨Ïi K«~}° Ü«ÚQÆOÃÑ· ÉèHí Î˜ WO`«QÍ P~°∂_è"» ∞≥ ÿ L#flk. g∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å∞ NÇ¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ Pã¨H=Îõ ÚÖˇ·
Z_»ÉÏ@∞ Z~°∞QÆ‰Ωõ O_® L<åfl~Ú. N=∞<åfl~åÜ«∞} ãÖã¨‡~°} „Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ D Kå=Ù Ñ¨Ù@∞ìHÅõ ÉÏ^èÅŒ ∞
Z#fl_»∂ g∞ ã¨g∞áêxH˜ ~åÖË=Ù.
ã‘. Ñ¨Ù}ºH©~°Î#∞ñ_≥·# Éèí∞=<Õâ◊√ K«i`«O|∞ „|Ç¨Ï‡`«∞ÅºOÉˇ·# ÉèÏQÆ=`«=Ú
ã¨HõÅÑ¨Ù~å}~å[=Ú ^˘e¡ Ö’Hõ Éèí„^Œ=ÚQÆ ^èŒ#º=ÚQÆ "≥∂^Œ=ÚQÆñ „cu
ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ "åºã¨Éèí\Ïì~°‰õΩñ _˘#iÛ â◊√‰õΩñ _»xÜ≥∞_»∞ `«# ã¨∞`«∞xKÕ`«ñ
[kqOK≥ xO`«Ü«Ú ã¨HõÅ "Õ^ÕuÇ¨ã¨=ÚÅÖ’Ñ¨Å <≥Å¡ ™ê~°"≥∞ÿ#
P. ~¸ Ñ¨Ù~å}"≥∞Å¡ <≥Åq∞ <å â◊√HõÜ≥∂y, QÆOQÆ #_»∞=∞ xeÛ Ñ¶¨∞# q~°H˜Î
Ü≥Ú^Œq =Ú#∞Å`À_» #∞Ñ¨q+¨μìñ_»QÆ∞ Ñ¨s, H˜Δ#flˆ~O„^Œ∞ñ _»_»∞QÆñ *ˇÃÑÊ q#∞ñ_»∞. 73
* N=∞^•ƒùQÆ=`«O Ñ¨Ù}ºH©~°Î#∞_≥·# Ö’ˆHâ◊fi~°∞x K«i„`«O. Wk Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ „Ñü~°∂Ñ¨"≥∞ÿOk.
ã¨~°fiÑ¨Ù~å}ÏÅ‰õÄ "Õ∞Å∞|Ou. D =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl Ñ¨Ó~°fiO Ö’Hõ HõÖÏº}O HÀãÖ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
"åºã¨É\ íè Ïì~‰° Ωõ _»∞ J`«ºO`« Ñ¨q„`«OQÍ, P#O^Œ=∞Ü«∞OQÍ, J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ ~°zOKå_»∞. JÖÏ ~°zOz#
D „QÆO^ä•xfl ã¨=∞„QÆOQÍ PÜ«∞# `«# ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Nâ◊√‰õΩxKÕ`« ÑïîOÑ¨KÕâß_»∞. ã¨=∞ã¨Î"Õ^•ÅÖ’,
WuÇ¨™êÅÖ’ ™ê~°Éèí∂`«"≥∞ÿ# D ÉèÏQÆ=`åxfl P â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ QÆOQÍ#n =∞^èŒºÖ’ =ÚxQÆ}
ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·, J`«ºO`« q~°‰õΩÎ_≥·, „áêÜ≥∂Ñ¨x+¨μì_≥· L#fl Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA J_»∞QÆQÍ ÃãÅqKåÛ_»∞.
=. Hõ$+¨μ‚_»∞ ^èŒ~°‡*Ï˝<å^Œ∞Å`À_»O ^Œ# Ö’HõO|∞#‰õΩñ [x# Ñ≤=∞‡@O QÆeHÍÅ^ÀëêO^èŒHÍ~°O|∞#
#+¨ì^Œ~°≈#∞Öˇ·# [#∞Å‰õΩ xÑ¨C _çÑ¨C~å}O|∞ Hõ=∞Å |O^èŒ∞x ÉèíOy #∞#flk. <åñ _»O^Œ∞
Éèí∂i`ÕAO_»~Ú H©iÎOK«∞K«∞#fl q„Ñï¬=Å# <Õñ |iîOz# „Hõ=∞O|∞# <å =∞kH˜ QÀK«iOz
#O`«Ü«Ú qxÑ≤OK≥^Œ #x# ã¨∂`«∞#‰õΩ =Úx=~°∞O_»~Ú# â∫#‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 74
* NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ ^è~Œ ‡° *Ï˝#ã¨"∞Õ `«OQÍ `«# Ö’HÍxH˜ "≥o¡ áÈ~Ú# J#O`«~O° Ö’HõOÖ’ HõeÜ«ÚQÆO
„Ñ¨"ÕtOzOk. HõeHÍÅ ^ÀëêÅ<Õ QÍ_è®O^èŒHÍ~°OÖ’ JO^èŒ„áêÜ«ÚÖˇ· k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞Hõ z‰õΩ¯Ñ¨_ç L#fl
=∂#=ÙÅ‰õΩ WÑ¨C_ô =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞O ÖÏQÍ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥≥ÖÏ~°∞Û`«∂ LOk. P<å_»∞ P
=Ú#∞Å =ÚO^Œ∞ =∞Ç¨ `Õ[ã≤fiÜ≥∞ÿ NÇ¨Ïi bÅÅ∞ H©iãÎ ∂¨ Î L#fl „|Ç¨Ï‡i¬ Nâ◊√HõÜ∂≥ y=Å¡ <Õ#∞ <Õ~∞° ÛH˘#fl
q^èOŒ QÍ, <å =∞#ã¨∞û‰õΩ ã¨∞ÊùiOz #O`«=~°‰Ωõ g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞– J<åfl_»∞ ã¨∂`«∞_»∞. JÑ¨C_»∞ PÜ«∞#`À
=Úx „âı+¨μª_≥·# â∫#‰õΩ_»∞ WÖÏ ÑëHÍ_»∞.
âß. ã¨∂`å! ÜÕ∞ Ü«ÚQÆ"Õà◊ <Õq∞\˜H˜ <≥KÀÛ@<£ =Úx„âı+¨μª <Õ
„â’`«Öò QÀii? ÜÕ∞q∞ ¿ÇÏ`«∞=Ù#ÔH·, â’kèOz Ö’ÔH·Hõ q
MÏºu<£ "åºã¨∞ñ_»∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=ÚO QÆeÊOK≥ñ? ^Œ`«∞Ê„`«∞Îñ _Õ
„Ñ‘u<£ ~åA# H© Ñ¨Ù~å}Hõ^äŒñ *ˇÃÑÊO? *ˇÑ¨Ê"Õ Ü«∞O`«Ü«Ú<£. 75
* ã¨∂`«=∞Ç¨Ïs¬! U Ü«ÚQÆOÖ’ U „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ U L^ÕÌâ◊O`À "åºã¨∞Å "åix ÉèÏQÆ=`åxfl ~°zOK«=∞x
Ji÷OKå~°∞? P "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞_»∞ ZO^Œ∞HÀãÖ ZO`À PÖ’zOz D =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl ~°zOKå_»∞? PÜ«∞#
‰õΩ=∂~°∞_≥·# Nâ◊√‰õΩ_»∞ Z@∞=O\˜ P^Œ~°O`À Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åAH˜ ÉèÏQÆ=`«Hõ^äŒ qxÑ≤OKå_»∞. W^ŒO`å
=∂‰õΩ ã¨=∞„QÆOQÍ q=iOz K≥Ñ¨C.
=. |∞^èÕO„^•! "åºã¨Ñ¨Ù„`«∞O_≥·# â◊√‰õΩO_»#∞ =∞Ç¨Ü≥∂y ã¨=∞^Œ~°≈#∞O _ÕHÍO`«=∞u =∂Ü«∂â◊Ü«∞
#O|∞=Å#O ^≥eã≤# "åñ_»∞ QÆ∂_è»∞O_»∞ =¸_è»∞x „H˜Ü«∞ #∞O_»∞ x~° ã¨ÎMË^Œ∞O _»kÜ«Ú#∞O QÍHõ.
76
* q^Œfi#‡}©! "åºã¨ÑÙ¨ „`«∞_≥#· Nâ◊√‰õΩ_»∞ q~åy Jh, =∞Ç¨Ü≥∂y Jh, ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»h, „|Ç¨Ï‡A˝_h» ,
=∂Ü«∂f`«∞_»h ã¨~°fiA˝_»h q<åfl=Ú. PÜ«∞# xQÆ∂_è»"≥∞ÿ# „Ñ¨=~°Î# QÆÅ"å_»=@O KÕ`« =¸_è»∞xÖÏQÍ
Ö’HÍxH˜ HõxÑ≤™êÎ_»∞. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx =∞#ã¨∞û‰õΩ Z@∞=O\˜ ÉèË^•Å∂ JO@=Ù.
`«. â◊√‰õΩñ_»∞ QÀñzÜ«Ú ÖËHõ ÃÑ·ñ [#ñ Ez `ÀÜ«∞=ÚÅO^Œ∞ Å
[˚‰õΩñ [eOÑ¨Hõ p~° ÖÁÅ¡Hõ K«Å∞¡ÖÏ_≥_ç ^Õ= Hõ
#ºHõÅ∞ Ç¨ â◊√Hõ, Ü«∞OK«∞ "≥#¯ñ [#OQÆ "åºã¨∞xñ Ez Ü«∞O
â◊√Hõ=ÚÅ<£ ^èŒi~ÚOz ã≤QÆ∞æ# „ã¨∞H˜¯ ~°O^Œé∞ nèxnè! 77
* JO`ÕHÍ^Œ∞. XHõ<å_»∞ H˘O^Œ~∞° ^Õ=Hõ#ºÅ∞ ™êfl<åÅ∞ KÕã∂¨ Î L<åfl~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Nâ◊√‰õΩ_»∞
kQÆO|~°∞_≥· J@∞QÆ∞O_® "≥à◊¡@O K«∂z‰õÄ_® "å~°∞ U =∂„`«O K«eOÑ¨ÖË^Œ∞† ã≤QÆ∞æÑ¨_»ÖË^Œ∞† p~°Å∞
^èŒiOK«ÖË^Œ∞† JÖÏˆQ LÖÏ¡ãÖQÍ [Å∞¡ÖÏ_»∞`«∂ L<åfl~°∞. WO`«Ö’ "åºã¨∞Å"å~°∞ ''â◊√HÍ! â◊√HÍ!—— Jx
‰õΩ=∂~°∞}˜‚ Ñ≤Å∞ã¨∂Î J@∞"≥·Ñ¨Ù =KÕÛãïH˜ P ^Õ=HÍO`«ÅO`å PÜ«∞xfl K«∂z ZO`À ã≤QÆ∞æ`À QÆ|QÆÉÏ
`«=∞`«=∞ p~°efl Hõ@∞ìH˘<åfl~°∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 31
=. =∞é˜ÜÚ« #QÆ∞flO_»∞ñ ^Œ~∞° }∞O_»∞<≥· K«#∞ `«# H˘_»∞‰õΩO QÆx =„ã¨ÑÎ i¨ ^è•#O ÉÁ#iOÑ¨Hõ =„ã¨^Î •è iÜ«Ú
=$^Œ∞úO_»∞#∞ <≥·# `«#∞O Ez KÕÅO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOK«∞ ^Õ= ~°=∞}∞ÅO QÆx "åºã¨∞O_»∞ HÍ~°}O
|_çy# "å~°Å∞ h Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ „ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ<≥_»∞ ÉèË^Œ ^Œ$+≤ì ÖËHõ Ü«ÚO_»∞† =∞é˜Ü«Ú #`«O_»∞
xifiHõÅ∞ÊO_»∞ QÍ# h‰õΩ #`«xH˜ =∞Ç¨O`«~°O|∞ QÆÅ^Œx† ~°\˜ì â◊√‰õΩO_»∞ ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ^Õâ◊O|∞Å∞
™⁄zÛ Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~°O|∞#ñ É∫~°[#O|∞ÅKÕ <≥@∞¡ *Ï˝`«∞O_»Ü≥∞º? =∞é˜Ü«Ú #∞#‡`«∞Îx „H˜Ü«∞,
=¸ñQÆ `≥éOQÆ∞#, [_»∞x ÉèíOy #∞O_»∞ #=∞‡Ç¨Ü≥∂yH˜ ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA `À_»
ãÖ"å^ŒO Éˇ@∞¡ ã≤kúOK≥? Hõ^äŒhÜ«∞O |~Ú# NÉèÏQÆ=`« xQÆ=∞"åºMÏº#O ÉËsu ™êñÔQ? #Ü≥∂ºy
=ÚY∞ºO_»∞ QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å QÆ$Ç¨ÏO|∞Å QÀ=Ù#∞ akH˜#Ü«∞O`« ^Œ_»=ÙQÍx xÅ∞=O|_»O _»`«O_»∞
QÀ^ÀÇ¨Ï# =∂„`«HÍÅO|∞ ãÖK«iOz# ã¨Å÷ O|∞Å∞ f~°O÷ |∞ÅQÆ∞ #O„_»∞† ÃÑ^ŒHÌ ÍÅO ÉËHõ „Ñ¨^âÕ O◊ |∞#
<≥@∞¡O_≥? ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_≥·# [#áêÅ∞x [#‡Hõ~°‡O|∞ ÖË „Ñ¨HÍ~°O|∞Å∞? q=iOÑ¨Ù=Ú. 78
* JÑ¨C_»∞ kQÆO|~°∞_»∂, #=Ü«Ú=‰õΩ_»∂ J~Ú# `«# `«#Ü«Ú}˜‚ K«∂ã≤ ã≤QÆ∞æÑ¨_ç p~°Å∞
^èŒiOK«‰õΩO_®, =„ã¨Î^è•iÜ≥ÿ∞ =zÛ# =$^Œ∞ú_≥·# `«##∞ K«∂z Å[˚`À =„™êÎÅ∞ Hõ@∞ìH˘#fl ^Õ=HÍO`«efl
HÍOz Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç "åºã¨∞_»∞ JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°} "Õ∞q∞@x J_çQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ "å~°∞ ''h ‰õΩ=∂~°∞_çH˜ „ã‘ÎÅ∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ J<Õ ÉèË^ŒÉèÏ=O ÖË^Œ∞. JO`ÕHÍHõ PÜ«∞# xifiHõÅ∞Ê_»∞. =∞i hÖ’ „ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨ ÉèË^ŒÉèÏ=O WOHÍ
áÈÖË^Œ∞. h‰õÄ PÜ«∞#‰õÄ ZO`À JO`«~°=ÚOk—— Jx J<åfl~°@! J@∞=O\˜ Nâ◊√‰õΩ_»∞ ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ
^ÕâßÅ∞ ZÖÏ „Ñ¨"tÕ OKå_»∞? Ç¨Ïã≤<Î åÑ¨Ù~°OÖ’x áœ~°∞Å∞ PÜ«∞xfl ZÖÏ QÆ∞~°∞ÎÑ¨\Ïì~°∞? Ñ≤zÛ"å_»∞ÖÏQÍ,
=¸QÆ"å_»∞ÖÏQÆ, [_»∞_»∞ÖÏQÍ LO_Õ P =∞Ç¨Ïi¬H,© ~å[i¬Ü∞ÿ≥ # Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA‰õÄ ãÖÉèÏ+¨}O U q^èOŒ QÍ
‰õΩkiOk? ZO`À HÍÅO K≥ÑÊ¨ ^Œy#@∞=O\˜ N=∞#‡Ç¨ÉèÏQÆ=`« ãÖÇ≤Ï`«#∞ q=iOK«@O ZÖÏ ™êyOk?
JO`ÕQÍHõ =∞Ç¨q~åyÜ≥ÿ∞# P â◊√HõÜ≥∂y QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å WO_»¡Ö’ QÀ=Ù#∞ áêÅ∞ f¿ã@O`« HÍÅO =∂„`«"Õ∞
xÅ∞™êÎ_»h, PÜ«∞# QÀ ^ÀÇ¨Ï# =∂„`«HÍÅO UÜÕ∞ KÀ@¡ xÅ∞™êÎ_À, J=hfl Ñ¨Ù}ºf~å÷ Ö∫`åÜ«∞h
ÃÑ^ŒÅÌ ∞ K≥áêÎ~∞° . J@∞=O\˜ =∞Ç¨#∞ ÉèÏ=Ù_»∞ Jxfl k<åÅ∞ XˆH „Ñ¨^âÕ O◊ Ö’ ZÖÏ L<åfl_»∞? ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ Ö’
„âı+¨μª_≥·# P Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ ZÖÏ [x‡OKå_»∞? U"Õ∞q∞ KÕâß_»∞? ^ŒÜ«∞`À D qâıëêÅhfl
q=iOK«=Åã≤OkQÍ „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.
ã‘. áêO_»= =Oâ◊O|∞ |Å=Ú =∂#O|∞#∞ =iúÅ¡ QÆ_çq∞ <≥"åfiñ_»∞ =∞xÜ≥∞ñ!
|iÑÖkä~åAÅ∞ Éèí~å‡k ^èŒ#=ÚÅ #iÛO`«∞ Ô~=fix Ü«∞O„Ñ¶≤∞Ü«ÚQÆ=Ú !
QÆ∞OÉèí[ Hõ~å‚k ‰õΩ~°∞ Éèí@ =ÓºÇ¨ÏO|∞ ™⁄zÛ K≥O_®_≥ <Õ â◊¥~°∞ `«O„_ç!
QÍOˆQÜ«∞ Ãã·xHÍ„HÍO`« QÀ=~°æO|∞ q_çÑ≤Oz `≥K≥Û <Õ g~°∞`å`«!
P. Ü«∞\˜ì QÍ_è» H©iÎ Ü«∞QÆ∞ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA q_»∞=~åx ~å[ºÅH˜Δ‡ñ
|iÇ¨ÏiOz QÆOQÆñ „ÉÏÜ≥∂Ñ¨q+¨μìñ_≥· Ü«∞ã¨∞=Ù Å∞O_», <ÕÅ Ü«∞_»ñyÜ«ÚO_≥? 79
* P Ñ¨sH˜`Δ ∞« Î ™ê=∂#∞º_»∞ HÍ_»∞. `«# Ñ¨~å„Hõ=∞O`À áêO_»=ÙÅ =Oâ◊=¸, |Å=¸, Q“~°=„Ñü+¨Åª ∂
=iúÅ∞¡#@∞¡QÍ „Ñ¨=iÎOKå_»∞. „ÑüÑ¨HΔõ Éè∂í Ñ¨`∞« ÅO^Œ~∂° |OQÍ~°∞~åã¨∞Å∞ fã≤H˘x =zÛ PÜ«∞# HÍà◊=¡ ÚO^Œ∞
„‰õΩ=∞‡iOz PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqOKå~°∞. P =∞Ç¨g~°∞x `«O„_çÜ≥ÿ∞# Jaè=∞#∞º_»∞
Jã¨Ç¨Ü«∞â◊¥~°∞_≥·, „^À} Hõ~å‚^Œ∞ÅKÕ Ñï~°H˜Δ`«"≥∞ÿ# H“~°=¿ã<å =ÓºÇ¨ÏOÖ’ „Ñ¨"ÕtOz peÛ K≥O_®_®_»∞.
PÜ«∞# `å`«Ü≥ÿ∞# J~°∞˚#∞_»∞ cèëê‡aè~°H˜Δ`«"≥∞ÿ# ‰õΩ~°∞¿ã<å"åÇ≤Ïxx áê~°„^Àe QÀ=ÙÅ#∞ =∞~°eOz
`≥KåÛ_»∞. J@∞=O\˜ JYO_» H©iÎ ãÖÑ¨#∞fl_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î. P =∞Ç¨~åA q_»=\ÏxH˜ gÅ∞ÖËx ~å[ºÅH˜Δ‡x
q_çz, QÆOQÍ#kÖ’ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O KÕã≤ „áê}ÏÅ#∞ aQÆÑ¨@∞ìH˘x ZO^Œ∞‰õΩ LO_»=Åã≤ =zÛOk.
L. L`«Î=∞ H©~°∞ÎÖˇ·# =∞#∞*’`«Î=Ú ÖÏ`«‡Ç≤Ï`«O|∞ Öˇ#flñ_»∞O
l`«Î=ÚÅO^Œ∞ QÀ~°~°∞ Ç¨Ïã≤OzÜ«Ú, Ö’‰õΩÅ ÔHÅ¡ #~°÷ ãÖ
ÑüÎÜ«Ú Éèí∂uÜ«Ú<£ ã¨∞Y=Ú Éèí„^Œ=Úñ QÀ~°∞^Œ∞, ~°#º ~°HõΔ}Ï
`«∞º`«Î=∞"≥∞ÿ# "Õ∞#∞ qÉèí∞ñ _»∂~°Hõ ÜÕ∞Å q~°H˜Îñ ÉÏÃã<À? 80
* L`«=Î ∞"≥∞#ÿ H©iÎ „Ñü+¨Åª ∞ HõÅ ~å*’`«=Î ÚÅ∞ #=ÙfiÖÏ@‰õΩ ‰õÄ_® P`«‡ ã¨∞MÏxfl JO`«~å`«‡ÅÖ’
JaèÅ+≤OK«~°∞. J\˜ì"å~°∞ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ Ö’‰õΩÅO^ŒiH˜ J~°÷ãÖÑ¨^•, Sâ◊fi~°º=¸, ™œYº=¸, „âıÜ«∞ã¨∂û
KÕ‰õÄ~åÛÅx HÍOH˜Δã¨∂Î LO\Ï~°∞. Ñ¨~ÀÑ¨HÍ~° áês}"≥∞ÿ# `«# ^ÕÇ¨xfl Pq^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O KÕã≤
Ñï`«ºlOK«\ÏxH˜ P „Ñ¨Éèí∞=ˆ~}∞º_»∞ ZO^Œ∞‰õΩ áêÅÊ_®¤_À?
Hõ. ™ê~°=ÚÅ <≥Å¡ <≥é∞ñQÆ∞^Œ∞, áê~°QÆ∞ñ_»=Ù ÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ |Ç¨ïq^èŒ Hõ^äŒ<À
^•~°∞ñ_»=Ù =∂‰õΩ ã¨~°fi=Úñ, ÉÏ~°=Ú =Ú@ìOQÆñ ^≥eÜ«∞ñ |Å∞‰õΩ =∞Ç¨`å‡! 81
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! h=Ù ã¨=∞ã¨Î „QÆO^äŒ=ÚÅ ™ê~åhfl HõxÃÑ\˜ì#"å_»=Ù. J<ÕHõÉèÏ+¨ÅO^Œ∞ áê~°O
=Ú\˜ì#"å_»=Ù. <å<åq^èŒ=ÚÖˇ·# Hõ^äŒÅ#∞ K«Hõ¯QÍ K≥Ñ¨Ê@OÖ’ HõOHõ}O Hõ\˜ì#"å_»=Ù. WÑ¨C_»∞ "Õ∞=Ú
J_çy# q+¨Ü«∂Åhfl, P =¸ÖÏ„QÆOQÍ =∂‰õΩ q=iOK«=Åã≤OkQÍ HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú.
-: "åºã¨∞O_»∞ "åº‰õΩÅz`«∞ÎO_≥· zOuOK«∞@ :-
=. Jx Ü«∞_çy# â∫ã¨HÍk =Úx„âı+¨μªÅ‰õΩ ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞ñ ^Œ$fÜ«∞OÉˇ·# ^•fiÑ¨~°Ü«ÚQÆO|∞
né∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #∞ÑïK«~° =ã¨∞=Ù g~°ºO|∞# [x‡Oz "åã¨q <åñ ^ŒQ∞Æ ã¨`º« =u Ü«∞O^Œ∞ñ
|~åâ◊~°∞xH˜ Ç¨ÏiHõà◊O *Ëã≤ q*Ï˝x Ü«∞~Ú# "Õ^Œ"åºã¨∞O_»∞ [x‡Oz, Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ |^Œi
HÍ„â◊=∞O|∞# ã¨~°ã¨fif [ÅO|∞Å ™êfl<åk Hõ~°‡O|∞ÅO niÛ â◊√zÜ≥ÿ∞ Ñ¨~°∞Å∞ ÖËx KÀ@ <˘O\˜ñ
QÆ∂~°∞ÛO_ç ã¨∂~Àº^ŒÜ«∞ "Õà◊ #f`å<åQÆ`« =~°Î=∂#A˝O_»~Ú# Ü«∂|∞∞+≤ =ºHõÎO|∞ QÍx "ÕQÆO|∞
QÆÅ HÍÅO|∞#O *Ëã≤ Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O|∞Å‰õΩ Éèí∞q ™êOHõ~°ºO|∞ "˘O^Œ∞. Ü«ÚQÆÜ«ÚQÆO|∞Å Éè∫uHõ
â◊s~°O|∞Å‰õΩ â◊HÎ̃ ã¨#flO |QÆ∞ñ, |∞~°∞+¨μÅ∞ xã¨û`«∞ÎºÅ∞ ^è≥·~°ºâ◊¥#∞ºÅ∞ =∞O^Œ„ÑÄ˝ ÅÖÏÊÜ«Ú=ÙÅ∞
^Œ∞~°ƒÅ∞Å∞ #Ü≥∞º^Œ ~°x `«# k=º ^Œ$+≤ìO Ez ã¨~°fi=~å‚„â◊=∞O|∞Å‰õΩ Ç≤Ï`«O|∞ ¿ãÜ«∞O
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 33
^ŒÖOz #Å∞=Ù~°∞ Ç¨ÏŸ`«ÅKÕ`« ##∞+≤ªOÑÖ^Œy „Ñ¨[Å‰õΩ â◊√kúHõ~°O|∞Å~Ú# "≥·kHõ Hõ~°‡O|∞ÅQÆ∞
Ü«∞[˝O|∞ Öˇ_» `≥QÆ‰õΩO_»∞ H˘é‰õΩ <ÕHõOÉˇ·# "Õ^ŒO|∞ |∞∞QÆºA™êû=∂^äŒ~°fi}O |∞Å#∞ <åÅ∞QÆ∞
<å=∞O|∞Å qÉèÏyOz ~ÚuÇ¨ã¨Ñ¨Ù~å}O|∞ ÅxflÜ«Úñ|OK«=∞ "Õ^ŒO|x Ñ¨Öˇ¯#O^Œ∞. 82
* Jx J_»∞QÆ∞`«∞#fl â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å`À ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞– =¸_À Ü«ÚQÆ"≥∞ÿ#
^•fiÑ¨~°O Ñ¨ÓiÎ J=Ù`«∞O_»QÍ LÑïK«~° =ã¨∞=Ù g~°ºO =Å¡ L^ŒƒùqOz ''"åã¨q—— J#|_Õ ã¨`«º=uH˜
Ñ¨~åâ◊~°∞x =Å¡ <å~åÜ«∞}ÏOâ◊`À "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞ [x‡OKå_»∞. XHõ<å_»∞ PÜ«∞# |^ŒiHÍ„â◊=∞OÖ’,
ã¨~ã° fi¨ f#kÖ’ ™êfl<åk x`«ºHõ$`åºÅ∞ Ñ¨ÓiÎKãÕ ∞¨ H˘x â◊√zÜ≥∞ÿ , ã¨∂~Àº^ŒÜ∞« ã¨=∞Ü«∞OÖ’ UHÍO`«ãÅ÷¨ OÖ’
XO@iQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. Éèí∂`« Éèíq+¨º ^Œfi~°Î=∂<åÅ∞ `≥eã≤# P =∞Ç¨Ïi¬ J=ºHõÎ"≥∞ÿ# HÍÅ "ÕQÍxH˜
Ö’HõOÖ’ Ü«ÚQÆ ^èŒ~å‡Å∞ ™êOHõ~°ºO á⁄O^Œ∞`åÜ«∞h, áêOK« Éè∫uHõ â◊s~åÅ‰õΩ â◊H˜Î ã¨#flyÅ∞¡`«∞O^Œh,
=∂#=ÙÅ∞ ™ê~°ÇÏ‘ #∞Å∂, ^è~·≥ º° ~°ÇÏ≤ `«∞Å∂, =∞O^Œ |∞^Œ∞Åú ∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂, ^Œ∞~°ƒÅ∞Å∂ J=Ù`å~°h
`«# k=º ^Œ$+≤ì`À `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Jxfl =~å‚Å‰õÄ, Jxfl P„â◊=∂Å‰õÄ "Õ∞Å∞ HõeyOKåÅ<Õ Pâ◊Ü«∞O`À
Ç¨ÏŸ`«, L^•æ`«, J^èŒfi~°∞º_»∞. „|Ç¨Ï‡ J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ |∞∞ufi‰õΩ¯ÅKÕ J#∞+≤ªOÑ¨^Œy „Ñ¨[Å‰õΩ ˆHΔ=∞O
KÕ‰õÄˆ~Û "≥·kHõHõ~°‡Öˇ·# Ü«∞*Ï˝Å∞ x~°O`«~°O JqzÛù#flOQÍ ™êQÆ@O HÀãÖ XHõ\˜QÍ L#fl "Õ^•xfl |∞∞‰õΩ¯,
Ü«∞Aã¨∞û, ™ê=∞=Ú, J^äŒ~°fi=Ú J<Õ <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∞QÍ qÉèílOKå_»∞. WuÇ¨ã¨ Ñ¨Ù~å}ÏÅhfl HõeÑ≤
ÑÖK«=∞ "Õ^ŒOQÍ ¿Ñ~˘¯<åfl_»∞.
ã‘. ÃÑ·Å∞O_»∞ |∞∞ˆQfi^ŒÑ¨~î°#O|∞ ^˘~°ñH˘<≥ ™ê=∞O|∞ *ˇ·q∞x ã¨^Œ∞=ÙK«∞O_≥,
Ü«∞A=Ù "≥·â◊OáêÜ«∞<åY∞ºO_»∞ ÔQ·H˘<≥ñ ^Œ∞k #^äŒ~°fi=Ú ã¨∞=∞O`«∞ñ_»∞ ÑïîOK≥
#dÅ Ñ¨Ù~å}ËuÇ¨ã¨=ÚÖò =∂ `«O„_ç ~À=∞Ç¨Ï~°¬}∞ñ_»∞ x~°∂_èçñ ^•ÖˇÛñ
^Œ=∞`«=∞ "Õ^Œ =∂ `«Ñ¨ã¨∞Å∞ ÉèÏyOz t+¨ºãÖÑ¶¨∞=ÚÅ‰õΩñ *ˇÑ≤Ê~°O`«
`Õ. t+¨μº ÖˇÅ¡#∞ <åf‡Ü«∞t+¨º[#∞Å, HõO`« |Ç¨ï=∂~°æ=ÚÅ∞ K≥Ñ≤Ê Ü«∞#∞=∞uOÑ¨ñ
Éˇ‰õΩ¯ âßYÅ∞ QÆey ~¸ Ñ¨$käq Ö’#, xQÆ=∞ "≥ÚáêÊÔ~ Éèí∂ã¨∞~° x=Ç¨Ï=∞O^Œ∞. 83
* ÃÑ·Å∞_»∞ |∞∞ˆQfi^•xfl ÑïîOK«@O „áê~°OaèOKå_»∞. *ˇ·q∞x ™ê=∞"Õ^ŒO K«^Œ∞=™êQÍ_»∞.
"≥·â◊OáêÜ«∞#∞_»∞ Ü«∞Aˆ~fi^•xfl J^èŒºÜ«∞#O KÕÜ«∞@O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. ã¨∞=∞O`«∞_»∞ J^äŒ~°fi "Õ^•xfl
P~°OaèOKå_»∞. =∂ `«O„_çQÍÔ~#· ~À=∞Ç¨Ï~°}¬ ∞_»∞ Ñ¨@∞ì^ÅŒ `À ã¨=∞ã¨Î Ñ¨Ù~å}ÏÅ∂, WuÇ¨™êÅ∂ K«^=Œ @O
"≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\Ïì_»∞. D q^èŒOQÍ `å=Ú <Õ~°∞ÛH˘#fl "Õ^•Å∂, Ñ¨Ù~å}ÏÅ∂, WuÇ¨™êÅ∂ P `«áÈ^èŒ#∞Å∞
`«=∞ t+¨μºÅ‰õΩ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ qÉèílOz K≥áêÊ~°∞. P t+¨μºÅO^Œ~°∂ `«=∞ `«=∞ t+¨μºÅ‰õΩ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ
LÑ¨^ÕtOKå~°∞. WÖÏ "Õ^ŒO D "Õ∞kx g∞^Œ J<ÕHõ âßYÅ`À Éèí∂ã¨∞~° ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ ÉèÏã≤e¡Ok.
=. W@∞¡ "Õ∞^è•qÇ‘Ï#∞Å~Ú# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅKÕ`« #\˜ì "Õ^ŒO|∞Å∞ ^èŒi~ÚOÑÖ|_»∞K«∞#flq. =∞é˜Ü«Ú
n#=`«ûÅ∞O_»~Ú# "åºã¨∞O_»∞ „ã‘Îâ◊¥„^Œ∞Å‰õΩO „^≥·=i‚HÍ^èŒ=ÚÅ‰õΩ "Õ^ŒO|∞Å∞ q# #~°›O|∞Å∞
QÍ=Ù. QÍ=Ù# =¸_è»∞Å ÔHÅ¡ "Õ∞ÅQÆ∞#x ÉèÏ~°`åMÏº#O|∞ KÕã≤Ü«Ú #=Ú‡x Éèí∂`«Ç≤Ï`«O|∞#O^Œ∞
^Œ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ ãÖ`«ã≤OÑ¨‰õΩ#fl ã¨~°ã¨fif `«@O|∞# <˘O\˜Ü«ÚO_ç ¿ÇÏ`«∞=Ù q`«i¯OK«∞K«∞ñ
^Œ#Ö’ x@¡xÜ≥∞. 84
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ "Õ^Œ=ÚÅ∞ qÉèílOÑ¨|_ç =∞O^Œ|∞^Œ∞úÖˇ·# =∂#=ÙÅKÕ ÑïîOÑ¨|_»∞`«∂ L#flq.
„ã‘ÎÅ∂, â◊¥„^Œ∞Å∂, „|Ç¨Ï‡ |O^èŒ∞=ÙÅ∂ "Õ^Œ „â◊=}ÏxH˜ ã¨=∞~°∞÷Å∞ HÍx HÍ~°}OQÍ, ™ê=∂#∞ºÅO^ŒiH©
ˆHΔ=∞O HõÅQÍÅx n#=`«ûÅ∞_≥·# "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞_»∞ =∞Ç¨ÉèÏ~°`åxfl ~°zOKå_»∞. JÑ¨Ê\˜H© qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û
HÀãÖ `å#∞ KÕã≤# Hõ$+≤Ö’ PÜ«∞# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ãÖ`«∞+¨ìO HÍÖË^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ P =∞Ç¨Ïi¬ ã¨~°ã¨fif
#nf~°OÖ’ UHÍO`«OQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç `«# JãÖ`«∞+≤ìH˜ ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\Ï Jx PÖ’zOÑ¨™êQÍ_»∞.
ã‘. „=`«^è•i<≥· "Õ^Œ =Ç≤ÏflQÆ∞~°∞„âı}˜ =∞xflO`«∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡=ÚÅñ Q˘éñ`«
Ñ¨_»‰õΩO_» #_»Ñ¨Ù^Œ∞ ÉèÏ~°`« q∞+¨=Ú#ñ |eH˜u "Õ^•~°÷ÉèÏ= "≥∞Å¡
=Ú#∞H˘x „ã‘Î â◊¥„^Œ=ÚYº^èŒ~°‡=Ú ÅO^Œ∞ñ ^≥eÑ≤u <Õñ *ˇÅ¡ n#ñ *Ëã≤
Ü«∂`«‡ ãÖ`«ã¨ =∞O^Œ ^•`«‡Ö’ hâ◊√O_»∞ ãÖ`«ã≤OÑ¨Hõ Ü«Ú#fl *Ï_» ^ÀñK≥.
P. Ç¨ÏiH˜ Ü≥∂y=~°∞Å HõaèÅ+≤`«OÉˇ·#, ÉèÏQÆ=`« q^èŒO|∞ñ|Å∞Hõ<≥·u
"≥∂ã¨=∞Ü≥∞ºñ ^≥eq "≥Ú#Ü«∞^Œ∞ =∞ézu, ##∞K«∞ =QÆK«∞K«∞#fl Ü«∞=ã¨~°=Ú#. 85
* ''Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ „=`åÖˇ<Àfl KÕÑ\
¨ Ïì#∞. "Õ^•Å#∞ qÉèlí OKå#∞. JQÆ∞flÅ#∞ JiÛOKå#∞. PKå~°∞ºÅ#∞
Q“~°qOKå#∞. âß„™ÈÎHÍÎÖˇ·# Hõ~°‡Å#∞ U =∂„`«O Ö’ÑÖ ÖË‰õΩO_® #_»∞Ñ¨Ù`«∞<åfl#∞. "Õ^•Ö’¡x J~å÷#flO`å
=∞Ç¨ÉèÏ~°`~« ∂° ÑÖÖ’ "≥Å_¡ Oç Kå#∞. D ~°∂ÑÖQÍ „ã‘Î â◊¥„^•^Œ∞Å∞ `«=∞ `«=∞ ^è~Œ ‡° Hõ~å‡Å∞ QÆ∞iÎOKÕ@@∞¡
KÕâß#∞. WO`« KÕã≤<å J^Õ"≥∂ HÍx <å JO`«~å`«‡‰õΩ ãÖ`À+Ö HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞. <å =∞#ã¨∞ûÖ’ L#fl
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ ãÖ`«∞+¨μì_»∞ HÍ#>Ë¡ `Àã¨∞Î#flk. ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\’? Jhfl KÕâß#∞ HÍx Ç¨ÏiH©, Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÖˇ·#
Ñ¨~°=∞ Ç¨ÏOã¨Å‰õÄ J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂áêxfl K≥Ñ¨Ê@O =∂„`«O =∞~°záÈÜ«∂#∞. ZO`«
á⁄~°áê@∞ KÕâß#∞! ZO`« `≥eq `«‰õΩ¯= Ñ¨x KÕâß#∞! ZO`«\˜ qã¨‡$u áêÅÜ«∂º#∞!—— Jx "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬
qKåiã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
-: "åºã¨∞xHõ_»‰õΩ <å~°^Œ∞O_»∞ =K«∞Û@ :-
ã‘. `«#KÕu =Å¡H©`«O„f ã¨fi#O|∞# ã¨`«`« <å~åÜ«∞} â◊|ú "≥ÚÑ¨Ê
<å## ãÖÉèí∂`«Ç¨Ïiw`« ~°= ã¨∞^è• ^è•~°Å Ü≥∂wO„^Œ `«`«∞Å∞ ™⁄Hõ¯ñ
QÆÑ≤Å [\ÏÉèÏ~° HÍOuÑ¨ÙO[O|∞Å kâ◊Å∞ „Ñ¨ÉèÏ`« nkèu =Ç≤ÏOÑ¨ñ
^Œ#∞ÅQÆfl`«∞Åã≤HÍ ^•=∞QÆO^èŒO|∞Å∞ QÆQÆ<åO`«~åà◊O|∞ñ QÆÑ≤ÊH˘#ñQÆ
P. =K≥Û q∞O@#∞O_ç "åã¨g #O^Œ#∞, Hõ_»‰õΩ =∂@ÖÏ_»ñ QÆ_»ñHõ`À_»
Éèí„^Œq=∞ÅH©iÎ áê~°QÆ∞ñ _®~°∂_è»,#Ü«∞qâß~°^Œ∞O_»∞ <å~°^Œ∞O_»∞. 86
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "åºã¨∞x ^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ JYO_»"∞≥ #ÿ ¿Ñ~°∞ „Ñü+¨Åª ∞ ãÖáêkOz#"å_»∂,
âß„ã¨ÎÑ¨Ù~å} qâß~°^Œ∞_»∂ J~Ú# <å~°^Œ∞_»∞ PHÍâ◊ =∂~åæ# qKÕÛâß_»∞. PÜ«∞# KÕuÖ’ L#fl ''=∞Ç¨Ïu——
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 35
J<Õg} fQÆÖ’ #∞Oz <å~åÜ«∞}<å=∞O x~°O`«~°OQÍ „Ñü^èŒfixã¨∂Î LOk. PÜ«∞# <À\˜"≥O@ "≥Å∞=_Õ
Ç¨Ïi<å=∞ ãÖH©~#Î° =∞<Õ J=∞$`«„Ñ¨"åÇ¨ÏOÖ’ =∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞ÅO^Œ~∂° Ñ¨~=° tOzáÈ`«∞<åfl~°∞. PÜ«∞# |OQÍ~°∞
~°OQÆ∞ [\ÏE@ HÍOu ã¨=¸Ç¨Å‰õΩ k‰õΩ¯Åhfl „Ñ¨ÉèÏ`«HÍO`«∞Å∞ =Ç≤Ïã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# XO\˜xO_®
^èŒiOz# `«∞Åã≤=∂ÅÅ ã¨∞QÆO^è•Å∞ QÆQÆ<åOQÆ}O xO_® "åºÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. HõxÜ≥∞<£ <å~°^Œ∞ñ _»O`«<£, q#Ü≥ÿ∞Hõ qÖÏã¨∞ xQÆ=∞ qÉèí[# q^•º
[x`ÀÖÏ¡ã¨∞<£ Éèí=^Œ∞ó,Y x~åã¨∞<£ QÆ∞~°∞=∞<ÀqHÍã¨∞<£ "åºã¨∞<£. 87
* P q^èOŒ QÍ =zÛ# <å~°^=Œ ∞Ç¨Ïi¬ q#Ü«∞jÅ∞_»∂, "Õ^Œ qÉèÏQÆ q^•ºã¨=ÚÖÏ¡ã∞¨ _»∂, ãÖ™ê~° ^Œ∞ó
Y^Œ∂~°∞_»∂, =∞<Àq*Ï˝#™êO„^Œ∞_»∂ J~Ú# "åºã¨=ÚxK«O„^Œ∞}˜‚ ãÖ^Œi≈OKå_»∞.
=. W@∞¡ x*Ï„â◊=∞O|∞#‰õΩ =zÛ# <å~°^Œ∞ <≥éÕy ÖËz "åºã¨∞O_»∞ qkè=`ü „Hõ=∞O|∞#O |∂lOz#
#`«O_»∞ ÖË#QÆ=Ù <≥QÆ_≥_ç "≥ÚQÆO|∞ `À_» qÑÖzHÍ`«O„u „"ÕÅ g∞@∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 88
* Dq^èOŒ QÍ `«# P„â◊=∂xH˜ qKÕÛã≤# <å~°^∞Œ }˜‚ K«∂z ÖËz áê~åâ◊~∞° º_»∞ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKå_»∞.
JÑ¨C_»∞ <å~°^Œ∞_»∞ =∞^èŒ∞~° =∞O^ŒÇ¨ã¨ ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°qO^ŒO`À =∞Ç¨ÏfqÑÖzx "≥∞Å¡QÍ g∞@∞`«∂
WÖÏ „Ñ¨tflOKå_»∞.–
L. ^è•`«=Ù! ÉèÏ~°`«„â◊√uq^è•`«=Ù! "Õ^ŒÑ¨^•~°÷*Ï`« q
*Ï˝`«=Ù! HÍ=∞=ÚYºiÑ¨Ù+¨@¯q*Ë`«=Ù! „|Ç¨Ï‡`«`«Îfi x
ˆ~‚`«=Ù! Ü≥∂y<Õ`«=Ù! qh`«∞ñ_» g=Ù K«eOz K≥Å¡ ˆ~!
HÍ`«~°∞ÔH·=_ç<£ =QÆ=ñQÍ~°} "Õ∞q∞? Ñ¨~åâ◊~å`«‡*Ï! 89
* ''Ñ¨~åâ◊~°#O^Œ<å! h=Ù ^è•`«=Ù. ÑÖK«=∞"Õ^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`åxfl ~°zOKå=Ù. "Õ^•Å `å`«Ê~åºxfl
K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl=Ù. HÍ=∞O, „HÀ^èŒO, Ö’ÉèíO, "≥∂Ç¨ÏO, =∞^ŒO, =∂`«û~°ºO J<Õ Ji+¨_»fi~åæxfl
[~ÚOz#"å_»=Ù. Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡ `«`åÎfixfl x~°~‚ ÚOz#"å_»=Ù, Ü≥∂QÆ∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° _»=Ù, q#Ü«∞ãÖÑ¨#∞fl_»=Ù.
W@∞=O\˜ h=Ù D q^èOŒ QÍ K«eOzáÈ~Ú Ñ≤iH˜"åx=Öˇ qKåiOK«\ÏxH˜ HÍ~°}"Õ∞=∞Ü«∂º? Pâ◊Û~°ºOQÍ
LO^Õ!——
=. Jx#ñ ÉÏ~åâ◊~°∞ºO _ç@¡xÜ≥∞ 90
* JÑ¨C_»∞ <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬`À "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬ WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. Ñ¨Ù\˜ìu =A `«#∞=Ù#ñ *Ë, Ñ¨\˜ìuq Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μ Éèí[#=Ú Ñ¨^Œ=ÚÖò
"≥∞\˜ìuq k‰õΩ¯ÅO ^Œ∞k, =Ú\˜ìuq =∞Ç¨„Ñ¨É’^èŒ=Ú# =Úx<å^ä•! 91
* ''=∞Ç¨=Úh! h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=ÚOk. „|Ç¨Ï‡=∂#ã¨ Ñ¨Ù„`«∞_»=Ù. N=∞<åfl~åÜ«∞} ãÖH©~<Î° åxfl
ã‘fiHõiOKå=Ù. ^Œâ◊kâ◊ÖÏ HÍÅ∂x ãÖK«iOKå=Ù. =∞Ç¨Ï`«Î~°"≥∞ÿ# `«`ÀÎfiÑ¨^Õâ◊OÖ’ ''JO^≥"Õã≤# KÕ~Ú——
JxÑ≤OK«∞H˘<åfl=Ù.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ h=Ù ã¨∂~°∞ºxÉèíOy =¸ñ_»∞ Ö’HõO|∞ÅO [iO`«∞=Ù† "åÜ«Ú=Ù Ñÿk
#dÅ[#∞ÅÖ’# "≥∞ÅOQÆ∞^Œ∞=Ù† ã¨~°fiA˝O_» =QÆ∞@O *Ëã≤. 92
* JO`ÕHÍ^Œ∞. h=Ù ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_çÖÏQÍ =ÚÖ’¡HÍÖ’¡ ãÖK«i™êÎ=Ù. "åÜ«Ú^Õ=Ù_çÖÏQÍ ã¨~fi° =∂#=ÙÅ
=∞#ã¨∞ûÅÖ’ "≥∞ÅQÆ∞ `«∞O\Ï=Ù. ã¨=∞ã¨Î=¸ `≥eã≤#"å_»=Ù.
Hõ. h ÔHé∞ñQÆ~åx ^èŒ~°‡=Ú, Ö’Hõ=ÚÅ#∞ ÖË^Œ∞ |Ç¨ïqÖ’H˜q h=Ù<£
<åH˘éñ`« Ü≥∞\˜ì ^ŒO`«Ü«Ú, <å‰õΩ<£ q=iOÑ¨Ù=∞Ü«∞º <å~°^Œ! Hõ~°∞}<£. 93
* h=Ù Z~°∞QÆx ^è~Œ ‡° =∞O@∂ D Ö’HÍÅÖ’ Un ÖË^∞Œ . J<ÕHOõ PÖ’zOz#"å_»=Ù. <å‰õΩ „áêÑ≤OÎ z#
H˘~°`« Uq∞\’ h‰õΩ `≥eÜ«∞Ok HÍ^Œ∞. F <å~°^•! D Ö’áêxH˜ HÍ~°}O Uq∞\’ ^ŒÜ∞« `À <å‰õΩ q=iOz
K≥Ñ¨C.
=. Jx# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 94
* "åºã¨=ÚhO„^Œ∞x =∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
L. JOz`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡K«Ü«∞ =∞O`«Ü«Úñ *ˇÑ≤Êu, =O^Œ∞Ö’# xO
zOK«∞Hõ QÍx q+¨μ‚ Hõ^äŒ ÖË~°Ê_»ñ *ˇÑ¨Ê=Ù† ^èŒ~°‡=ÚÖò „Ñ¨ÑÖ
zOz# "≥∞K«∞Û<Õ QÆ∞}qâı+¨=Ú Öˇxfl#ñ QÍHõ h‰õΩ h
H˘OK≥=Ú =K«∞Û>ˇÅ¡ Ç¨Ïiñ QÀi #∞uOÑ¨q∞ <å~°ºÑ¨Ól`å! 95
* ''P~°ºÑ¨Ól`å! h=Ù JâıëêÖˇ·# ^èŒ~°‡qâıëêÅhfl "≥Å¡_çOKå=Ù. J~Ú`Õ KÕã≤# á⁄~°áê>Ëq∞@O>Ë–
JO^Œ∞Ö’ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ =∂„`«"∞Õ K≥áêÊ=Ù. K«H¯õ QÍ ã¨=∞„QÆOQÍ K≥ÑÊ¨ ÖË^∞Œ . Zxfl ^è~Œ å‡Å∞
qã¨ÎiOz K≥Ñ≤Ê<å ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ãÖ`À+≤OK«_»∞. "åã¨∞^Õ=Ùx QÆ∞}qâıëêÅ∞ JO^ŒOQÍ =i‚Oz K≥áêÊe. h
=∞#ã¨∞û‰õΩ D H˘~°`« ~å=\ÏxH˜ HÍ~°}O h=Ù h „QÆO^ä•ÅÖ’ Ç¨Ïi<å=∞ ãÖH©~°Î#O „Ñ¨^è•#OQÍ
KÕÜ«∞HõáÈ=@"Õ∞.
=∞. Ç¨Ïi<å=∞ã¨∞Îu ¿ãÜ«Ú HÍ=º=Ú ã¨∞=~å‚OÉè’[Ç¨ÏO™ê=m
ã¨∞~°∞z„ÉèÏl`«"≥∞ÿ# =∂#ã¨ ã¨~°ã¨∂ûÊùiÎ<£ "≥Å∞OQ˘O^Œ∞, N
Ç¨Ïi<å=∞ã¨∞Îu ÖËx HÍ=º=Ú qz„`å~å÷xfi`«O |Ü«Úº N
Hõ~°"≥∞ÿ Ü«ÚO_»† ^Œ Ü≥∂QÆº ^Œ∞~°‡^Œ #^Œ`å¯HÀÅ QÆ~åÎHõ$u<£. 96
* áê~åâ◊~åº! Ç¨Ïi<å=∞ ãÖH©~#Î° O`À „Ñ¨HÍtOKÕ HÍ=ºO |OQÍ~°∞ Hõ=∞ÖÏÅ`À, HõÅÇ¨ÏOã¨ ÑÖ‰õΩÅÎ `À
â’ÉèÏÜ«∞=∂#"≥∞#ÿ =∂#ã¨ã~¨ À=~°O ÖÏQÍ q~ålÅ∞¡`∞« Ok. Ç¨Ïi<å=∞ ãÖH©~#Î° O ÖËx HÍ=ºO z„`« qz„`åÖˇ#·
J~å÷Å`À ‰õÄ_ç#^≥· ‰õÄ_® ^Œ∞~°æO^èŒ Éèí∂~Ú+¨ª"≥∞ÿ HÍ‰õΩÅ∞ =¸y# ZOyÖÏ‰õΩÅ |∞~°^ŒQÆ∞O@ ÖÏQÍ
â’ÉèÏHõ~°O HÍ^Œ∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 37
=∞. JÑ¨â◊|ÌO|∞Åñ QÆ∂_çÜ«Ú<£ Ç¨Ïi K«i„`åÖÏÑ¨=ÚÖò ã¨~°fi áê
Ñ¨ Ñï`åºQÆ=Ú ¿ãÜ«Úñ QÍ=Ù# Ç¨Ïi<£ ÉèÏqOK«∞K«∞O ÉÏ_»∞K«∞<£
[Ñ¨=ÚÖò ¿ãÜ«ÚK«∞ g#∞Å<£ q#∞K«∞ #„âßO`«O|∞ wiÎOK«∞K«∞O
^ŒÑ¨ã¨∞Öò ™ê^èŒ∞Å∞ ^èŒ#∞ºÖ∫^Œ∞~°∞ QÆ^• `«`«Îfi[˝! zOuOÑ¨Ù=∂. 97
* `«`fiÎ« qâß~°^•! h"Õ PÖ’zOz K«∂_»∞! JÑ¨âÉ◊ ÏÌÅ`À ‰õÄ_»∞H˘#flÑ¨Ê\˜H© Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ Ç¨Ïi K«i„`«O`À
‰õÄ_ç# HÍ"åºÅ∞ ã¨HõÅ áêáêÅ#∂ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ã¨[˚#∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞Å∞ NÇ¨Ïix
ÉèÏqã¨∂Î, NÇ¨Ïi bÅÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î, PÜ«∞# <å=∞O [ÑÖ KÕã¨∂Î, PÜ«∞# Hõ^äŒÅ∞ K≥=ÙÖÏ~å qO@∂,
ZÑ¨C_»∂ PÜ«∞#<Õ H©iÎã¨∂Î `«=∞ [#‡ ™ê~°÷HõO KÕã≤H˘O@∞<åfl~°∞.
=. =ÚhO„^Œ! x~°æ`«Hõ~°‡OÉˇ· x~°∞áêkèHõOÉˇ·# *Ï˝#O|∞ Ç¨ÏiÉèíH˜Î ÖË‰õΩ#fl qâı+Ö|∞QÆ â’aè`«O|∞

QÍ^Œ∞, Ñ¶¨ÅO|∞ QÀ~°Hõ Hõ~°‡Ocâ◊fi~°∞#‰õΩ ã¨=∞~°Ê}O|∞ ¿ãÜ«∞‰õΩ#fl #k „Ñ¨â◊ã¨ÎOÉˇ· Ü«ÚO_»^Œ∞†
ÉèíH˜ÎÇ‘Ï#O|∞ Å~Ú# *Ï˝#"åKåHõ~°‡H“â◊ÅO|∞Å∞ x~°~°÷HõO|∞Å∞† QÍ=Ù# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙO_»=Ù,
Ü«∞^ä•~°÷^Œ~°≈#∞O_»=Ù, ã¨HõÅ kQÆO`« ^èŒ=à◊H©iÎq, ã¨`«º~°`«∞O_»=Ù, ^èŒ$`«„=`«∞O_»=Ù #QÆ∞ h=Ù
xdÅ |O^è"Œ ∂≥ K«#O|∞ H˘é‰õΩ "åã¨∞^Õ=Ùx bÖÏ qâı+O¨ |∞Å∞ ÉèHí ` Î̃ À_» =i‚OÑ¨Ù=Ú† Ç¨Ïi=~°#‚ O|∞
¿ãÜ«∞Hõ „Ñ¨HÍ~åO`«~°O|∞# #~å÷O`«~°O|∞Å∞ gH˜ΔOz `«kfi=HΔÍHõ$`« ~°∂Ñ¨ <å=∞O|∞ÅO*Ëã≤
Ñ¨$^äŒQÆÌ~°≈#∞O_≥·# "åx =∞u ÃÑ#∞QÍeKÕ`«O „kÑ¨ÊO|_ç `«Ñ¨ÊO[#∞ <å= K«O^ŒO|∞# <≥Å=Ù ¿ã~°
<Õ~°^Œ∞† HÍ=∞ºHõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞ ~åQÆO|∞ QÆÅ „áêHõ$`«[#∞Å‰õΩ xÜ«∞q∞Oz# ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ÃãÑ≤Ê
âßã¨‰õΩO_»=QÆ∞ h=Ù =QÆK«∞@ ^ŒQÆ† ^Œk Ü≥∞@∞ì Åx# "å~° ÅkÜ≥∞ ^èŒ~°‡O |x AQÆ∞Ñ≤û`«O|∞
ÅQÆ∞ HÍ=∞ºHõ~‡° O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^Œ`fiÎ« *Ï˝#O|∞ =∞é`«∞~°∞† QÍ=Ù# |∞kú "≥∂Ç¨ÏO|∞ [x~ÚOÑ¨Hõ
`«`«ÎfiA˝O_»"≥· =º^ä• qÜ≥∂QÆO|∞ ¿ãÜ«Ú=∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 98
* =∞Ç¨=Úh! Hõ~°‡"åã¨<å ~°Ç≤Ï`«=¸, Láêkè q~°Ç≤Ï`«=¸ J~Ú# *Ï˝#O q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖËHõáÈ`Õ

qâı+ÖQÍ „Ñ¨HÍtOK«^Œ∞. Ñ¶¨ÖÏ¿ÑHõΔÖËx xëê¯=∞Hõ~°‡=∞~Ú<å ÉèíQÆ=^ŒiÊ`«O HÍHõáÈ`Õ Jk „Ñ¨â◊ã¨ÎO HÍ^Œ∞.
*Ï˝#O HÍh, "å‰õΩ¯ HÍh Hõ~‡° HÍh Jq Ü≥∞O`« Q˘Ñ¨Ê"≥<· å ÉèHí ÖÎ˜ xË <å_»∞ x~°~H÷° ÍÖË. JO^Œ∞=Å¡ "åºã¨=∞Ç¨Ïs¬!
h=Ù =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»=Ù! ã¨`º« ^Œ~≈° #∞_»=Ù! kQÆO`« q„âßO`«"∞≥ #ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û HõÅ"å_»=Ù! ã¨`º« x+¨μ_ª =» Ù! xÜ«∞=∞
Ñ¨~åÜ«∞}∞_»=Ù! =∂#=ÙÅO^ŒiH© Éè=í |O^èqŒ =ÚH˜Î HÀãÖ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· =∂^è=Œ Ùx bÅÅ∞ ÉèHí Î˜ Ñ¨Ù~°ãû¨ ~°OQÍ
Jaè=i‚OK«∞, "åã¨∞^Õ=Ùx =i‚OK«‰õΩO_® "Õ~˘Hõq^èŒOQÍ W`«~° =~°‚#Å∞ KÕ¿ã"åx |∞kú „Ñ¨K«O_»"≥∞ÿ#
"åÜ«Ú"ÕQÍxH˜ „Ñ¨"åÇ¨ÏOÖ’ Ñ¨_ç H˘@∞ì‰õΩáÈÜÕ∞ Ñ¨_»=ÖÏQÍ ˆ~=Ù KÕ~°ÖË^Œ∞. HÍ=∞ºHõ~°‡ÅO^Œ∞ Pã¨‰õΩÎÖˇ·#
=¸_è»=∂#=ÙÅ‰õΩ xÜ«∞`åÖˇ·# ^èŒ~å‡Å∞ K≥Ñ≤Ê J#∞âßã≤OK«@O h =O\˜ "åxH˜ `«QÆ^Œ∞. ZO^Œ∞HõO>Ë
"å~°∞ J^Õ „Ñ¨^è•#=∞x ÉèÏqOz HõÅ∞+≤`åÖˇ·# HÍ=∞ºHõ~°‡Å‰õΩ JÖ"å@∞ Ñ¨_ç Ñ¨~°=∂~å÷xfl qã¨‡i™êÎ~°∞.
JO^Œ∞=Å¡ |∞kú ÃÑ_»^•i Ñ¨\˜ìOK«‰õΩO_® "åiH˜ ÉèíQÆ=`«Î`åÎfixfl JOkOz "åi =º^äŒÅ∞ `˘ÅyOK«∞—— Jx
K≥Ñ≤Ê <å~°^Œ∞_»∞ WOHÍ WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
K«. Zé˜ñÔQ_»∞ "åñ_»∞ Hõ~°‡K«Ü«∞ "≥∞Å¡#∞ =∂x Ç¨Ïi ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú<£
<≥éÜ«∞ <≥éÕy Ü«∞=fiÅ# <Õ~°∞Ñ¨Ùñ EÑ¨Ù QÆ∞}Ï#∞~°‰õΩÎñ_≥·
`≥é‰õΩ= ÖËHõ „‰õΩ=∞‡~°∞K«∞ ^ÕÇ¨Ï^èŒ<å^Œºaè=∂# Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·
Ü≥∞é∞ñQÆx "åxHÕ ^≥eÜ«∞ hâ◊fi~°∞bÅ Öˇé∞OQÆñ *ˇÑ¨Ê"Õ. 99
* =ÚhO„^• ! „áêA˝_≥·#"å_»∞ HÍ=∞ºHõ~°‡ ÅxflO\˜h Ñï`«ºlOz QÀqO^Œ∞x QÆ∞}QÆ}ÏÅO^Œ∞
J#∞~°‰Ωõ _Î ,·≥ Ç¨Ïi ã¨fi~°∂áêxfl `≥eã≤HÀ=@O HÀãÖ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ „Ñ¨Ü∞« `«flO KÕ™êÎ_∞» . JA˝_#·≥ "å_»∞ q"ÕHÇõ Ï‘ #∞_≥·
^ÕÇ¨aè=∂#O, ^èŒ<åaè=∂#O, ~°∂áêaè=∂#O HõÅ"å_≥· ãÖK«iã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ J*Ï˝xH˜ Ãã·`«O
Dâ◊fi~°∞x bÖÏqÖÏ™êÅ∞ `≥e¿ã@@∞¡QÍ h=Ù K≥áêÊe.
K«. `«# ‰õΩÅ^èŒ~°‡=Ú<£ q_çz ^•#="≥·i Ñ¨^•~°qO^Œ=ÚÖò
Ñ¨x=_ç ¿ã= ¿ãã≤ ÑïáêHõ=Ú "˘O^ŒHõ Ü≥∞=fiñ_Õxñ [
zÛ# =∞é∞ "Õ∞# <≥·# #k ã≤kú =Ç≤ÏOK«∞ñ ^ŒnÜ«∞ ¿ã=ñ ÉÏ
ã≤#ñ QÆ∞Å ^èŒ~°‡Q“~°==Ú ã≤kú =Ç≤ÏOK«∞<≥ Ü≥∞xfl "Õ∞#∞Å<£ ! 100
* Z=_≥`· Õ `«# ‰õΩÅ^è~Œ å‡Å#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì QÀqO^Œ Ñ¨^•~°qO^•Å#∞ „â◊^•úÉ‰íè Ωõ ÅÎ `À ¿ãqã¨∂Î Hõ$`å~°∞_÷ ∞»
HÍ‰õΩO_»<Õ =∞$u á⁄O^Œ∞`å_À J\˜"ì åxH˜ #+¨"ì ∞Õ g∞ HõÅ∞QÆ^∞Œ . J`«_∞» P [#‡Ö’ HÍHõáÈ~Ú<å =∞~°∞[#‡Ö’
<≥·<å `«# ¿ã=‰õΩ Ñ¶¨ÖÏxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞. JÖÏ HÍ‰õΩO_® q+¨μ‚¿ã"å q^Œ∂~°∞ _≥·#"å_»∞ Z\˜ì ‰õΩÅ^èŒ~å‡Å#∞
Q“~°qOz PK«iOz<å "å_»∞ Zxfl [#‡ÖˇuÎ<å Hõ$`å~°∞÷_»∞ HÍÖË_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# <≥é∞Hõ QÆÅ"åñ_»∞ Ç¨Ïi¿ã=‰õΩO „|Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞ñ† QÍÅ„Hõ=∞O|∞# ã¨∞Y
^Œ∞óYO|∞Å∞ „áêÑ¨ÎO|∞ Å~Ú##∞ Ç¨Ïi¿ã= q_»∞=O ^ŒQÆ^Œ∞† ^•#O *Ëã≤ Ü«¸~°úfiO|∞# „|Ç¨Ï‡
Ñ¨~°ºO`«O|∞ „yO^Œ ™ê÷=~° Ñ¨~°ºO`«O|∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞#fl r=ÙÅ‰õΩ <≥Ü«∞ºk á⁄O^Œ~å ^Œ\˜ì"Õ∞Å∞
ã≤kúOK«∞ H˘é‰õΩ Ç¨Ïi¿ã= ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú. Ç¨Ïi¿ã=‰õΩO _»QÆ∞"åñ_»∞ [##O|∞ <˘OkÜ«Ú ##∞ºx
„H˜Ü∞« ãÖ™ê~°O|∞#ñ lHõ¯O_»∞† „Hõ=∞‡é Ç¨ÏiK«~}
° ã¨‡~°}O|∞ñ *ËÜÚ« K«∞ ÉèHí Î˜ ~°ã¨ =jHõ$`«∞O_»~Ú
q_»∞= xK«ÛyOÑ¨ñ_»∞† =∞é˜Ü«Ú#∞. 101
* JO^Œ∞=Å¡ `≥eã≤#"å_»∞ NÇ¨Ïi K«~°} ¿ã"åÑ¨~åÜ«∞}∞_»∞ HÍ=\ÏxH˜ „Ñ¨Ü«∞`«flO KÕÜ«∞@O
=∞Ozk. HÍÖÏ#∞™ê~°OQÍ Hõ+¨ì ã¨∞MÏÅ∞ ãÖ„áêÑ¨Î"≥∞ÿ<å NÇ¨Ïi ¿ã=#∞ q_çzÃÑ@ì@O `«y#Ñ¨x HÍ^Œ∞. P
Ç¨Ïi¿ã= =Å¡ „|Ç¨Ï‡Ö’HõO #∞O_ç ™ê÷=~°Ö’Hõ Ñ¨~°ºO`«O Ñï„Éèíq∞ã¨∞Î#fl =∂#=ÙÅ‰õΩ á⁄O^Œ â◊HõºO HÍx
P#O^ŒO U^≥·`Õ HõÅ^À Jk `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã≤kúã¨∞ÎOk. NÇ¨Ïi ¿ã"åÑ¨~åÜ«∞}∞_≥·#"å_»∞ hK«[#‡O
á⁄Ok#Ñ¨Ê\˜H© ãÖ™ê~°|O^è•Ö’¡ z‰õΩ¯HÀ_»∞. Ñ¨Ó~°fi[#‡ ãÖ™ê¯~°O =Å¡ ÉèHí Î˜ ~°ã¨ Ñ¨~=° â◊√_≥· Ç¨ÏiK«~}
° ã¨‡~°}O
q_çzÃÑ@ì‰õΩO_® ™êyã¨∂Î<Õ LO\Ï_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 39
ã‘. q+¨μ‚O_»∞ qâ◊fiO|∞† q+¨μ‚x HõO>ˇ#∞ "ÕéËq∞Ü«Ú#∞ ÖË^Œ∞† qâ◊fi=Ú#‰õΩ
Éèí==$kú ÅÜ«∞=Ú ÖÏ Ñ¨~°"Õ∞â◊√KÕ #QÆ∞† h "≥é∞OQÆ∞^Œ∞ QÍ^≥ h =ÚY=Ú#
<≥é˜ñyOÑ¨ñ |_»¤k ÜÕ∞Hõ ^Õâ◊=Ú# h Éèí∞=# Éèí„^Œ=Ú#ÔH· Ñ¨Ù\˜ì#\˜ì
Ç¨ÏiHõàÏ*Ï`«∞O_» =x qKåiOÑ¨Ù=Ú† ~°=∞}`À Ç¨ÏiÑ¨~å„Hõ=∞=Ú ÖˇÅ¡
P. q#∞u¿ãÜ«Ú g∞=Ù qxH˜Ü«Úñ [^Œ∞=Ù#∞,^•# =∞`«∞Å #Ü«∞=Úñ ^ŒÑ¨=Ú ^èŒ$uÜ«Úñ
QÆeq∞ ÔHÅ¡ Ñ¶¨Å=ÚQÍ^≥ Ñ¨Ù}ºâ’¡‰õΩñ, QÆ=∞Å<åÉèí∞ñ ÉÁQÆ_»ñ QÆeÔQ<Õx. 102
* D qâ◊fi=∞O`å q+¨μ‚=∞Ü«∞O. D qâßÅ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ q+¨μ‚=Ù HõO>ˇ J#º"≥∞ÿ#k Un ÖË^Œ∞. P
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x ãÖHõÅÊO KÕ`«<Õ D „Ñ¨ÑÖKåxH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷uãÖÇ¨~åÅ∞ U~°Ê_»∞`«∞O\Ï~Ú. "åºã¨ =∞Ç¨Ïs¬!
h=Ù ã¨~fi° A˝_=» Ù! h‰õΩ `≥eÜ«∞Ok U=ÚOk! h"Õ XHõ KÀ@ XHõ q+¨Ü∂« xfl K≥ÑÊ≤ L<åfl=Ù. D qâ◊fiHõÖÏº}O
HÀãÖ =∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù JOâ◊`À [x‡OKå##fl =∂@ QÆ∞~°∞Î KÕã∞¨ HÀ. JO^Œ∞=Å¡ h=Ù NÇ¨Ïi bÖÏ=`å~åÅÖ’x
q„Hõ=∞ qâıëêÅ#∞ ãÖã¨∞uÎ OK«∞ =∂#=Ùx *Ï˝<åxH©, J^èºŒ Ü«∞<åxH©, B^•~åºxH©, J#∞ëêª<åxH©, `«Ñã¨ ∞¨ û‰õÄ,
^è≥·~åºxH©, ãÖÑ¨^Œ‰õÄ „Ñ¨Ü≥∂[#O Ñ¨Ù}ºâ’¡‰õΩ_≥·# Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ ã¨∞ÎuOK«@"Õ∞.
-: <å~°^Œ∞x Ñ¨Ó~°fi[#‡ =$`åÎO`«=Ú :-
=. =∞Ç¨`å‡! <Õ#∞ |∂~°fiHõÅÊO|∞#O ^˘e¡\˜ [#‡O|∞# "Õ^Œ"å^Œ∞Å ~ÚO\˜ ^•ã≤HÕ |∞\˜ì Ñ≤#fl<åñ
_»∞ "å~°ÅKÕñ |OÑÖ|_ç Ü≥ÚHõ¯ "å#HÍÅO|∞#ñ *Ï`«∞~å‡ã¨ºO|∞# <ÕHõ ã¨÷Åx"åãÖ|∞ ¿ãÜ«∞
xâ◊Û~ÚOK«∞ Ü≥∂y[#∞Å‰õΩO |iK«~°º ¿ãÜ«ÚK«∞. 103
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! <Õ#∞ QÆ_z» # HõÅÊOÖ’ QÆ`« [#‡OÖ’ – XHõ ^•ã‘ÑÙ¨ „`«∞}˜.‚ =∂ J=∞‡ "Õ^"Œ `
Õ ÖÎ« #·ˇ
"åi WO_»¡Ö’ Ñ¨x KÕã¨∂Î LO_Õk. <Õ#∞ P ÃÑ^ŒÌÅ P#u t~°™ê =Ç≤Ïã¨∂Î "åiH˜ ¿ã= KÕã¨∂Î LO_Õ"å}˜‚.
Kå`«∞~å‡™êºÅÖ’ "å<åHÍÅO <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÅ∂ XˆH ™ê÷#OÖ’ x"åãÖ U~°Ê~°K∞« H˘x P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ‰õΩ
ÑïK«~°ºÅ∞ KÕ¿ã"å}˜‚.
Hõ. F@q∞`À <≥Å¡Ñ¨C_»∞ñ ÉÏ@==Ú#ñ, |#∞Å∞ ¿ãã≤ ÉÏÅ∞~°`À <Õ
Ü«∂@Å‰õΩñ É’Hõ Ü≥ÚHõ [O, *Ï@O|∞#∞ ÖËHõ ÉèíH˜Î ã¨Å∞Ñ¨Ù^Œ∞ ##Ñ¶¨∂! 104
* F Ñ¨Ù}ºK«i„`å! F~°∞Ê`À <Õ~°∞Ê`À ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÖ`À „Ñ¨=iÎOKÕ"å}˜‚. `À_çÑ≤Å¡Å`À P@áê@Å‰õΩ
áÈ‰õΩO_®, Z@∞=O\˜ W`«~° ãÖ|O^è=Œ ¸, ÃÑ@∞ìHÀ‰õΩO_® „â◊^•úÉ‰íè Ωõ ÅÎ `À P =∞Ç¨`«∞‡efl P~åkèOKÕ"å}˜.‚
Hõ. =∞OQÆà◊ =∞#∞K«∞K«∞ "å~°Å, Ü≥∞Oye ÉèíH˜ΔO`«∞† "å# ÔHO_»‰õΩ <À_»<£
=ÚOQÆÅ xÅ∞`«∞#∞ xÜ«∞ux, "≥OQÆe „H˜Ü«∞ñ [#∞^Œ∞ #∞~°∞ q"ÕHõ=Ú `À_»<£. 105
* <Õ <å "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞ Éèí∞lOz# J#O`«~°O aèHΔÍáê„`«ÅÖ’ q∞ye L#fl J<åflxfl ÉèíH˜ΔOKÕ"å}˜‚.
ZO_»h "å#h ÖË‰õΩO_® "åi =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç, ZO`À *Ï„QÆ`«ÎQÍ =∂~°∞ =∂@_»‰õΩO_® "åi P[˝Å∞
<≥~°"Õˆ~Û"å}˜‚.
=. W>Ë¡#∞ =~å¬HÍÅ â◊~°`å¯ÅO|∞Å∞ ¿ãqOzu† "å~°∞#∞ <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÆ$Ñ¨¿ãã≤ ~°O`«. 106
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ =~å¬HÍÅ=¸, â◊~°`å¯Å=¸ QÆ_»záÈÜ«∂~Ú. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ‰õΩ <å g∞^Œ
J#∞„QÆÇÏ¨ O HõeyOk.
âß. "å~°Öò Hõ$+¨μ‚ K«i„`«=ÚÖò K«^Œ∞=ñQÍ =i‚OÑ¨ñQÍ ÉÏ_»ñQÍ
<å ~å=O|∞ ã¨∞^è•~°ã¨„Ñü=∞"≥∞ÿ Ü«∞„âßO`«=Ú<£ g#∞ÅO
^À~°OÉˇ· ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# =∞k ãÖ`À+≤Oz <Õ #O`«@O
„ÉÏ~°OaèOzu q+¨μ‚¿ã= H˜`«~° „áê~°OÉèí^Œ∂~°∞O_»<≥·. 107
* „áêA˝Ö#·ˇ P „|Ç¨Ï‡A˝Å∞ NHõ$+¨μx‚ Hõ^ÅŒä ∞ K«^∞Œ =Ù`«∂, Ç¨Ïi bÅÅ∞ =i‚ã∂¨ Î Ç¨Ïi<å=∞ ãÖH©~#Î° O
KÕã∂¨ Î LO_Õ"å~°∞. J#∞Hõ} Δ =¸ P Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å <À\˜#∞O_ç "≥_e» =KÕÛ â◊ÉÏÌÅ∞ J=∞$`« ~°ã„¨ Ñ¨"åÇ¨Öˇ· <å
g#∞ÅqO^Œ∞ KÕ¿ãq. <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O P#O^ŒO`À xO_çáÈÜÕ∞k. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ <Õ#∞ W`«~° q+¨Ü∂« ÅxflO\˜H©
ã¨fiã≤Î K≥Ñ≤Ê ÉèíH˜Î`À ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Ç¨Ïix P~åkèOK«@O P~°OaèOKå#∞.
=. W@∞¡ Ç¨Ïi¿ã"å~°uO *Ëã≤ „Ñ¨ÑÖKåf`«∞O_»<≥· „|Ç¨Ï‡~°∂Ñ¨‰õΩO_»#~Ú# <åÜ«∞O^Œ∞ ã¨∂÷Å
ã¨∂HõΔ‡O|~Ú# ~¸ â◊s~°O|∞ x[ =∂Ü«∂HõeÊ`«O|x Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡ÅQÆ∞ Ü≥∂y[#∞Å
=¸ÅO|∞# ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÑïÇ¨i}˜ Ü«∞~Ú# ÉèíH˜Î ãÖÉèíqOK≥† #O`«ñ *Ï`«∞~å‡ã¨ºO|∞ xO_ç#
#Ü≥∂ºy[#∞Å∞ Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú"å~°Öˇ·† iqfi^èŒO|∞#. 108
* JÑ¨C_»∞ <å‰õΩ Ç¨Ïi¿ã=Ö’ J`«ºO`«"≥∞ÿ# Pã¨H˜Î U~°Ê_çOk. JO^Œ∞=Å¡ <Õ#∞ „Ñ¨ÑÖKåf`«∞}˜‚
„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù}©‚ J~Ú# <å Ü«∞O^Œ∞, ã¨∂÷Å=¸ ã¨∂HõΔ‡=¸ J~Ú# D â◊s~°O ˆH=ÅO =∂Ü«∂
HõeÊ`«O Jx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# P Ü≥∂wO„^Œ∞Å J#∞„QÆÇ¨ÏO=Å¡ ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ#∞
~°∂Ñ¨Ù=∂¿Ñ JK«OK«Å ÉèHí Î̃ <å‰õΩ ãÖ„áêÑ≤OÎ zOk. Kå`«∞~å‡ã¨º „=`«O J#O`«~O° P =∞Ç¨`«∞‡Å∞ =∞~˘Hõ
„Ñ¨^ÕâßxH˜ "≥à◊¡\ÏxH˜ L^Œ∞º‰õΩÎÖˇ·<å~°∞.
=∞. JÑ¨Kå~°O|∞Å∞ ÖËHõ x`«ºÑïK«~åºÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_»<≥·
K«Ñ¨Å`«fiO|∞#∞ =∂x <ÕñQ˘Å∞=ñQÍ ãÖ„Ñ‘`«∞Öˇ· "å~°∞ x
+¨¯Ñ¨@`«fiO|∞# n#=`«ûÅ`«`Àñ QÍ~°∞}º ãÖÜ«Ú‰õΩÎÖˇ·
Ü«ÚÑ¨^ÕtOzi <å‰õΩ hâ◊fi~°~°Ç¨Ï™Èº^•~° q*Ï˝#=Ú<£. 109
* D q^èŒOQÍ Z\˜ì X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ∂ ~å‰õΩO_®, KåOK«ÅºO ÖË‰õΩO_® =ÚÑ¨ÓÊ@ÖÏ ÉèíH˜Î`À
P~åkèOz#O^Œ∞‰õΩ P ™ê^èŒ∞Ñ¨ÙOQÆ=ÙÅ∞ ãÖ„Ñ‘`«∞Öˇ·<å~°∞. ZO`À ãÖ`À+Ö`À, ZO`À HÍ~°∞}ºO`À,
ZO`À "å`«ûÅºO`À Ju~°Ç¨Ïã¨º=¸, J"≥∂Ñ¶¨∞=¸ J~Ú# Dâ◊fi~°q*Ï˝<åxfl P =∞Ç¨`«∞‡Å∞ <å‰õΩ
LÑ¨^ÕtOKå~°∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 41
=. U#∞#∞ "åi Ü«ÚÑ¨^Õâ◊O|∞# "åã¨∞^Õ=Ùx =∂Ü«∂#∞ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eã≤u† hâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞iÊ`«O |~Ú# Hõ~°‡O|∞ `åÑ¨„`«Ü«∞O|∞ =∂#∞Ñ¨ <Ò+¨^èŒO|QÆ∞† <Õ „^Œ=ºO|∞=Å# <Õ ~ÀQÆO|∞
[x~ÚOK≥ <å „^Œ=ºO ÉÏ ~ÀQÆO|∞ =∂#∞Ñ¨<Õ~°^Œ∞† „^Œ"åºO`«~°O|∞ÅKÕ`« <≥·# zH˜`«û =∂#∞Ñ¨
<ÀÑ¨Ù† Wqfi^èŒO|∞#ñ QÆ~°‡O|∞Å∞ ãÖ™ê~° ¿ÇÏ`«∞HõO|∞ ÅÜ«Úº hâ◊fi~åiÊ`«O|∞Öˇ· `å=Ú `«=Ú‡ñ
*ˇé∞Ñ¨ÙH˘# <ÀÑ≤Ü«ÚO_»∞† hâ◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞ñ *ËÜ«∞O|_»∞ Hõ~°‡O|∞ q*Ï˝#¿ÇÏ`«∞HõOÉˇ· hâ◊fi~°
ãÖ`À+¨}O|∞#∞ ÉèHí Î˜ Ü≥∂QÆO|∞#∞O |∞\Õì K«∞† hâ◊fi~°tHõOΔ *Ëã≤ Hõ~‡° O|∞Å∞ ¿ãÜ«Ú"å~°Å∞ Hõ$+¨Q‚ ∞Æ }
<å=∞=~°‚# ã¨‡~°}O|∞Å∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~°∞† „Ñ¨}=Ñ¨Ó~°fiHõO|∞Å∞QÍ "åã¨∞^Õ= „Ñ¨^Œ∞º=∞fl ãÖHõ~°¬
}Ïx~°∞^Œú=¸iÎ <å=∞O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ ÉèíH˜ÎO |eH˜ #=∞™ê¯~°O|∞ ¿ãã≤ =∞O„`«=¸iÎÜ«Ú
=¸iÎâ◊¥#∞ºO_»∞ #~Ú# Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μO |∂lOK«∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ã¨=∞ºQÆÌ~°≈#∞O _»QÆ∞. 110
* <Õ#∞ ‰õÄ_® P =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ =∞Ç¨ÏŸÑ¨^Õâ◊O =Å¡ ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =∂Ü«∂„Ñ¨ÉèÏ=O
`≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞. Dâ◊fi~å~°Ê}O KÕã≤# Hõ~°‡"Õ∞ `åÑ¨„`«Ü«∂xfl ~°∂Ñ¨Ù=∂¿Ñ Ñ¨~°=∞ø+¨^èŒO. Ö’HõOÖ’ U
Ñ¨^•~°÷O =Å¡ U ~ÀQÆO L^ŒƒùqOzO^À P Ñ¨^•~°÷O P ~ÀQÍxfl áÈQ˘@ìÖË^Œ∞. =∞~À Ñ¨^•~°÷O KÕ`« zH˜`«û
[iy`Õ<Õ HÍx P ~ÀQÆO âßOuOK«^Œ∞.
D „Ñ¨HÍ~°OQÍ Hõ~°‡Å∞ Éèí=|O^èŒ HÍ~°}ÏÖË J~Ú#Ñ¨Ê\˜H©, Dâ◊fi~å~°Ê}O KÕÜ«∞@O =¸ÖÏ#
`«=∞ Jã≤Î`åfixfl HÀÖ’Ê`å~Ú. Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕÌtOz KÕ¿ã HÍ~°ºO qt+¨ì"≥∞ÿ# *Ï˝<åxfl „Ñ¨™êkã¨∞ÎOk.
JO^Œ∞=Å¡ Dâ◊fi~°∞_»∞ ãÖ`À+≤Oz JK«OK«Å ÉèíH˜Îx J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞x „Ñ¨É’^èŒO =Å¡ Hõ~°‡Å∞
HÍqOKÕ"å~°∞ N Hõ$+¨‚ QÆ∞} <å=∂Å#∞ H©iÎOK«@OÖ’, ãÖã¨‡iOK«@OÖ’ Pã¨‰õΩÎÖ∫`å~°∞.
FOHÍ~°ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ "åã¨∞^Õ= – „Ñ¨^∞Œ º=∞fl– ãÖHõ~}
¬° – Jx~°∞^Œú <å=∂Å∞ <åÅ∞QÆ∂ ÉèHí `
Î˜ À LK«ÛiOz
#=∞ã¨¯iOz z#‡Ü«∞ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞}˜‚ P~åkèOKÕ =∂#=Ù_»∞ ã¨=∞ºQÆÌ~°≈#∞_≥· ã¨=∞^Œ$+≤ì
HõÅ"å_Ò`å_»∞.
Hõ. U #qfi^èŒ=Ú#ñ *ËÜ«∞ñQÆ, ^•#=‰õΩÅ "≥·i <å‰õΩñ ^Œ#Ü«∞O^Œe q
*Ï˝#=Ú xK≥Û#∞ =∞^Œ#∞,ëêª#=Ú #`«ñ _≥é∞ñQÆ∞, h=Ù ã¨Å∞Ñ¨Ù=Ú nx<£. 111
* <Õ#∞ D q^èŒOQÍ „Ñ¨=iÎOz#O^Œ∞=Å¡ q+¨μ‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ qt+¨ì"≥∞ÿ# Dâ◊fi~°*Ï˝<åxfl <å‰õΩ
J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_»∞. <å #_»=_ç <å~åÜ«∞} =¸iÎH˜ `≥Å∞ã¨∞. "åºã¨=∞Ç¨Ïs¬! h=Ù ‰õÄ_® NÇ¨Ïix ãÖH©iOÎ K«∞.
Hõ. =Úx‰õΩÅ=ÚÖ’# q∞H˜¯e, q#∞‰õΩÅ∞ QÆÅ"åñ_» g=Ù† qÉèí∞H©~°∞ÎÅ∞ h
=#∞k#=Úñ ÉÁQÆ_» qxÜ≥∞_ç [#=ÚÅ‰õΩ<£ ^Œ∞óY "≥∞Å¡ âßOuO ÉÁO^Œ∞<£. 112
* =Ú#∞ÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° _»=Ù. ZO`À Z~°∞Hõ HõÅ"å_»=Ù. q<Õ"åi ^Œ∞óMÏÅhfl ^Œ∂~°"∞≥ ÿ "åi ™êfiO`åÅ‰õΩ
âßOu ÅaèOKÕ@@∞¡ h=Ù K«Hõ¯QÍ "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞â’QÍ^äŒÅ#∞ ãÖã¨∞ÎuOK«∞.
=. W@∞¡ <å~°^Œ∞ [#‡Hõ~°‡O|∞Å∞ qx „Hõ=∞‡é "åºã¨∞O _ç@¡xÜ≥∞. 113
* D q^èŒOQÍ <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ `«# Ñ¨Ù@∞ì Ñ¨Ó~Àfi`«Î~åÅ∞ qxÑ≤OK«QÍ PÅHÕz, "åºã¨=Úx
<å~°^Œ∞}˜‚ =∞m¡ WÖÏ „Ñ¨tflOKå_»∞–
=∞. q#∞ =∂ aè‰õΔΩÅ∞ h‰õΩ x@∞¡ Hõ~°∞}<£ q*Ï˝#=ÚO *ˇÑ≤Ê áÈ
~Ú# ÉÏÅºO|∞# =$^ŒúÉèÏ==Ú# h ˆHsu ãÖKå~°=ÚÖò
ã¨<≥? h H˜Ñ¨C_»∞ Ñ¨Ó~°fiHõÅÊ=∞u ÜÕ∞ *Ï_»O „|nÑ≤OK≥ñ? ^Œ
`«Î#∞=ÙO ÉÏã≤# K«O^Œ "≥∞@∞¡ K≥Ñ¨Ù=∂ ^•ã‘ã¨∞`«`«fiO|∞`À<£. 114
* JÜ«∂º! =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÖˇ·# P ™ê^èŒ∞=ÙÅ∞ ZO`À ^ŒÜ«∞`À h‰õΩ Dâ◊fi~°*Ï˝<åxfl LÑ¨^ÕtOz
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞ QÆ^•! P `«~°∞"å`« h ÉÏÅºO ZÖÏ QÆ_çzOk? ÃÑ^ŒÌ"å_ç"≥· ZHõ¯_≥Hõ¯_» ãÖK«iOKå=Ù? D
[#‡Ö’ WÑ¨C_»∞ h‰õΩ Ñ¨Ó~°fi [#‡ã¨‡$u U q^èŒOQÍ HõeyOk? ^•ã‘Ñ¨Ù„`«∞_»"≥·# h=Ù U „Ñ¨HÍ~°OQÍ h
^ÕÇ¨xfl `«ºlOKå=Ù? ^ŒÜ«∞KÕã≤ q=iOK«∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ "åºã¨∞O _»_çy# <å~°^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞, ^•ã‘ Ñ¨Ù„`«∞O_» #~Ú# ÜÕ∞#∞ aè‰õΔΩÅ =Å#
Ç¨Ïi *Ï˝#O|∞ QÆey Ü«Ú#flO`«. 115
* "åºã¨∞Å"å~°∞ J_çy# „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ <å~°^Œ∞Å"å~°∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ~°∞– P q^èŒOQÍ <Õ#∞ P
™ê^èŒ∞Ñ¨ÙOQÆ=ÙÅ =Å¡ Dâ◊fi~° Ñï*Ï˝<åxfl á⁄Ok# ãÖQÆu q<åfl~°∞ Hõ^•!
ã‘. =∞=Ú‡ <Õe#"åi =∞Ok~°O|∞#ñ QÆÅ Ñ¨#∞ÖˇÅ¡ñ „QÆ=∞=Ú# ÉèíH˜Îñ *Ëã≤
`«# Ñ¨~ånè#`«ñ ^ŒÅñÑ¨^Œ∞† ™⁄Åã≤u #Åã≤u <åH˘O\˜ ##∞K«∞ =zÛ
=∂Ñ¨Ù#∞ ˆ~Ñ¨Ù#∞ =∂ `«e¡ "≥∂Ç¨ÏO|∞ ™⁄Oáê~° =Ú^•Ì_»∞ K«∞OK«∞ ^Œ∞=Ùfi
^ÕÇ¨ÏO|∞ x=Ù~°∞ "≥∂kOK«∞ñ Q“ñy@ñ *Ë~°∞Û #i‡e # xfl@∞ì Å~°ã≤ =∞#∞Ñ¨
P. <Õ#∞ q_çz áÈHõ ~ÚO@ #∞O_çu #Ü«∞º, "≥∂Ç≤ÏñQÍHõ, Ü≥∞é∞Hõ "≥∂ã¨áÈHõ
=∂é∞ zO`« ÖËHõ =∞øx<≥· ÜÕ∞<ÕO_»¡, "åñ_» #QÆ∞K«∞ñ Q˘xfl "åã¨~°=ÚÅ∞. 116
* =∂ `«e¡k KåÖÏ *ÏeQÆ∞O_≥. L`«Î J=∂Ü«∞‰õΩ~åÅ∞. `«Å =OK«∞H˘x Ü«∞[=∂#∞Å QÆ$Ç¨Ö’¡
Ñ¨#∞Åhfl =~°∞ã¨QÍ KÕ¿ãk. `«# ^•™êºxfl QÆ∂iÛ HÕz`«∞Î ‰õÄ_® HÕK«Ñ¨_ÕkHÍ^Œ∞. <Õ#O>Ë P"≥∞‰õΩ
ÑÖK«„áê}ÏÅ∞. ''JÜ≥∂º! <å a_»¤ JÅã≤áÈÜ«∂_»∞. ™⁄Åã≤áÈÜ«∂_»∞, PHõe Q˘<åfl_»∞.—— Jx JO@∂
ˆ~Ñ¨ÙÅ∂ =∂Ñ¨ÙÅ∂ JÖÏ¡~°∞=Ú^Œ∞ÌQÍ P^ŒiOz ##∞fl ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤Ok. ZO`À „¿Ñ=∞QÍ =∂\˜=∂\˜H© <å
|∞QÆÅæ ∞ =Ú^Œ∞ÃÌ Ñ@∞ìH˘<Õk. <å A@∞ì ^Œ∞"Õfik. <åXà◊√¡ xq∞ˆ~k. ##∞fl PáêºÜ«∞OQÍ J‰õΩ¯# KÕ~∞° ÛH˘<Õk.
D q^èŒOQÍ `«e¡ „¿Ñ=∞`À ÃÑiy# <Õ#∞ P"≥∞#∞ q_çz áÈÖËHõ WO\’¡<Õ LO_çáÈÜ«∂#∞. J~Ú`Õ <Õ#∞
ãÖ™ê~°"åº"≥∂Ç¨ÏOÖ’ z‰õΩ¯|_»ÖË^Œ∞. *Ï˝<åxfl HÀÖ’ÊÖË^Œ∞. q+¨Ü«∂O`«~° "åºã¨‰õΩÎ}˜‚ HÍÖË^Œ∞. ÑÖK«
=~°¬„áêÜ«∞O QÆÅ <Õ#∞ JÖÏˆQ =∂ J=∞‡#∞ HõxÃÑ@∞ìH˘x =∞ø#OQÍ P „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å WO_»¡Ö’ H˘<åflà◊√¡
QÆ_çáê#∞.
†
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 43
Hõ. ã¨^Œ#=Ú "≥Å∞=_ç `≥~°∞=Ù#ñ, *ˇ^Œ~°Hõ =∂ `«e¡ ~å„uñ rñHõ\˜"Õà◊<£
"≥Ú^Œ=ÙO a^Œ∞HõñQÆ <˘HõÑ¶¨}˜, Ñ¨^ŒÉèÏQÆ=Úñ QÆéK≥ñ„^˘Hõ¯ñ|_ç =Úx<å^ä•! 117
* "åºã¨=ÚhO„^•! XHõ<å_»∞ Uq∞ [iyO^ŒO>Ë =∂ J=∞‡ ~å„u"Õà◊ Hõ\˜Hõ pHõ\˜Ö’ P=Ù#∞ áêÅ∞
Ñ≤O_»@O HÀãÖ WÅ∞¡ =^Œe |Ü«∞\˜H˜ "≥o¡Ok. „`À=Ö’ P"≥∞ XHõáê=Ú#∞ „`˘H˜¯Ok. P ã¨~°ÊO P"≥∞
áê^•xfl Hõ~°zOk.
Hõ. hÖÏÜ«∞`«Éè’QÆÑ¶¨}Ï, "åºàÏ#Åq+¨ =∞Ç¨ÏŸ„QÆ=Ç≤Ïfl*ÏfiÖÏ
=∂ÖÏqxáêu`«Ü≥ÿ∞, „"åÖˇ<£ ##∞ñ QÆ#fl`«e¡ =ã¨∞=∞u g∞ñ^Œ<£. 118
* J`«ºO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# P „`åK«∞áê=Ú HÀ~°ÅÖ’x qëêyfl *ÏfiÅÅ =Å¡ J=∞‡ <ÕÅ g∞^Œ
Ñ¨_çáÈ~Úk.
L. `«e¡ ^èŒi„uÃÑ· <˘éñy `«Å¡_»áê@∞#∞ñ *ˇOk z`«Î=ÚO
|Å¡\˜ÅOQÆñ „ÉÏ}=ÚÅ∞ "åã≤#ñ Ez HõÅOQÆ ˆH#∞ <å
Ü«ÚÅ¡=ÚÖ’# "≥∂Ç¨Ï~°∞z <˘O^ŒHõ ãÖQÆ=Ú "åÃã "Õ∞Å∞ ~å
lÖˇ¡ #@OK«∞ q+¨μ‚Ñ¨^ŒzO`« Ü≥Ú#~°ÊñQÆ |∞kú ¿ãÜ«ÚK«∞<£. 119
* JÖÏ =∂ J=∞‡ „HÕ^ŒÑ¨_ç qÅqÅ `«#∞flH˘x q=â◊√~åÖˇ· „áê}ÏÅ∞ q_çzOk. JÑ¨C_»∞ <Õ#∞ P
qëê^Œ^Œ$âßºxfl K«∂z U =∂„`«O HõÅ=~°Ñ¨_»‰õΩO_®, <åz`«ÎO â’HÍÜ«∞`«ÎO HÍ‰õΩO_®, x|ƒiOK«∞H˘x
xÅÉ_®¤#∞. '=∞Ozk† |O^èOŒ `≥yáÈ~ÚOk— J#∞H˘<åfl#∞. WHõ <å‰õΩ Ç¨ÏiK«~}
° ã¨‡~°}"Õ∞ J=â◊ºHõ~=Î° º=∞x
x~°‚~ÚOK«∞H˘<åfl#∞.
=. L`«Î~åaè=ÚY∞O_»<≥· ÜÕ∞#∞ "≥_»e [#Ñ¨^ŒO|∞Å∞ñ |∞~°O|∞Å∞ |@ì}O|∞Å∞ñ „QÍ=∞O|∞Å∞ñ
|Öˇ¡Å∞ =∞O^ŒÅ∞ñ y~å`« Ñ¨ÙoO^Œ x"åãÖ|∞Å∞ #∞Ñ¨=#O|∞Å∞ñ l„`«^è•`«∞qz„u`«O|∞ Å~Ú#
Ñ¨~°fi`«O|∞Å∞ ã¨¨=∞^Œ HõiHõ~° q^Œo`« âßYÅ∞ QÆÅ âßYÅ∞#∞, x"åi`« Ñ¨käHõ [#„â◊=∂uˆ~HõO|∞Öˇ·#
`«\ÏHõO|∞Å∞ |Ç¨ïq^èŒ qÇ¨ÏOQÆ x#^Œ =∞<ÀÇ¨Ï~°O|∞Öˇ· qHõKå~°qO^Œ =∞^èŒ∞áê# Ñ¨~°=â◊
Ñï„Éèí=∞„^Œƒù=∞~° ã¨∞O^Œ~°O|∞Öˇ·# ã¨~À=~°O|∞Å∞ ^•ñ\˜ K«#∞K«∞ ‰õΔΩuÊáê™ê ã¨"Õ∞`«∞O_»<≥· Ü≥ÚHõ¯
#n„Ç¨Ï^ŒO|∞#ñ „QÆ∞O‰õΩe_ç â◊√z<≥· h~°∞ „^•q QÆ`«„â◊=ÚO_»<≥· 120
* P q^èŒOQÍ J#∞H˘x <Õ#∞ L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ |Ü«∞Å∞^Õi Ñ¨Öˇ¡Å∂, Ñ¨@ì}ÏÅ∂, #QÆ~åÅ∂,
[#Ñ¨^•Å∂, „QÍ=∂Å∂, ¿Ñ@Å∂, aèÅ¡"å\˜HõÅ∂ ^•@∞H˘O@∂† P@q‰õΩÅ∞ x=ã≤OKÕ z@ì_»=ÙÅ∂,
~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞Å ^è•`«∞=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# Ñ¨~°fi`åÅ∂, =∞kOz# U#∞QÆ∞Å∞ Hõ^ŒeOKÕ q^ŒeOKÕ H˘=∞‡Å∞ QÆÅ
=∞Ç¨=$HΔÍÅ∂, ÉÏ@™ê~°∞Å =∂~åæÜ∂« ™êxfl áÈQ˘>Ëì `«\ÏHÍÅ∂, <å<åq^è•Öˇ#· Ñ¨‰ΩΔõ Å HõÅHõÖÏ ~å"åÅ`À
~°=∞}©Ü∞« "≥∞ÿ qHõãO≤ z# `å=∞~°ÑÓ¨ ÅÖ’x =∞Hõ~O° ^•xfl „`åy Ñ¨~=° tOz Ñï„Éèqí ∞OKÕ QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ`À
xO_ç# ã¨~°ã¨∞ûÅ∂ Ju„Hõq∞ã¨∂Î =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ#∞. JÑ¨C_»∞ <å‰õΩ PHõb ^ŒÑ≤ÊHÍ Juâ◊~ÚOKå~Ú.
XHõ ÜÕ∞\˜ =∞_»∞QÆ∞Ö’ â◊√„ÉèíOQÍ ™êfl#O KÕã≤ h~°∞ „`åy <å =∂~åæÜ«∂™êxfl `«yæOK«∞H˘<åfl#∞.
Hõ. ™êÖÏ=$Hõ HõÑ≤ÉèíÅ∞¡Hõ, HÀÖËÉèí Å∞ÖÏÜ«∞ â◊Åº Ñ¶¨¸Hõ â◊~°Éèí âß
~°∂ÌÅ â◊â◊ QÆ=Ü«∞ Y_»æ, "åºàÏ[QÆ~åkÉèíÜ«∞^Œ =#=∞^èŒº=Ú#<£. 121
* `À_Õà◊¥§, HÀ`«∞Å∂, ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, =#=~åÇ¨Å∂, U#∞QÆ∞Å∂, =∞Ç≤ÏëêÅ∂, U^Œ∞ÑÖ^Œ∞Å∂,
QÆ∞_»¡QÆ∂|Å∂, â◊~°Éèí=∞$QÍÅ∂, âß~°∂ÌÖÏÅ∂, ‰õΩO^Õà◊¥¡, =∞#∞É’`«∞Å∂, Y_»æ=∞$QÍÅ∂, „‰õÄ~°ã¨~åÊÅ∂,
H˘O_»zÅ∞=Å∂ xO_ç# ÉèíÜ«∞OHõ~å~°}ÏºÅ QÆ∞O_® =∞m¡ „Ñ¨Ü«∂}ÕKå#∞.
=. ^Œ∞ã¨Î~°O|∞ Öˇ·# hÅ"Õ}∞ H©K«Hõ QÆ∞Å‡ Å`å QÆÇ¨Ïfi~°O|∞Å á⁄O`« <˘Hõ¯ ~åq„=∂x _»QÆæéñ
QÆ∂~°∞ÛO_ç ÜÕ∞ q#fl K«O^ŒO|∞# <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞QÆ`«∞O |~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù Ç¨ÏiO lOuOzu.122
* ^•@ â◊HõºO HÍx he`«∞Ñ¨ÊÅ`À ‰õÄ_ç# "≥^Œ∞~°∞ á⁄^ŒiO_»∞¡ ^ŒQÆæ~°QÍ XHõ ~åqK≥@∞ì „HÕ^Œ
‰õÄ~°∞Û<åfl#∞. <Õ#∞ q#fl q^èŒOQÍ <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨kÅO KÕã≤H˘#fl Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# Ç¨Ïix
^è•º#O KÕâß#∞.
âß. P#O^•„â◊√Å∞ QÆ#∞flÅ<£ "≥_»Å ~À=∂OK«O|∞`Àñ ^Œ`«Ê^Œ
^è•º<å~°∂_è»∞ñ_» <≥·# <å `«ÅñÑ¨ÙÖ’ #^ÕÌ=Ùñ_»∞O ^ÀñK≥ <Õ
<å#O^•aúQÆ`«∞O_»<≥· Ü≥∞é∞ñQÆ ÖË<≥·u<£ ##∞ hflâ◊fi~°∞<£
<å<åâ’HõÇ¨Ï"≥∞ÿ# Ü«∞`«Î#∞=Ù QÍ#<£ ÖËHõ Ü«∞ @¡O`«@<£. 123
* <å Hõ#∞flÖ’¡ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖÏ~Ú. <å â◊s~°=∞O`å Ñ¨ÙÅHÕzáÈ~ÚOk. P ÉèíH˜Î
áê~°=â◊ºOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x K«~°}ÏÅ∞ ^è•ºxã¨∞Î#fl <å z`«ÎOÖ’ P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. <Õ#∞
Hõ#∞flÅ∞ `≥~°z K«∂KÕãïH˜ Éèí‰õΩÎÅ ^Œ∞óMÏÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ã Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x ã¨fi~°∂ÑÖ J^Œ$â◊º"≥∞ÿOk.
=. ÖËz xÅ∞K«∞O_ç „Hõ=∞‡é #^ÕÌ=Ùx k"åºHÍ~°O|∞ñ E_» xzÛùOK«∞K«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞# xÅ∞Ñ¨ÙH˘x
Ü«∂`«∞~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇñ EzÜ«ÚO QÍ#ÖËHõ x~°‡#∞+¨ºOÉˇ·# =#O|∞#O [i~ÚOK«∞K«∞#fl
##∞fl #∞^ÕÌtOz "åQÆQÀK«~°∞O_≥·# Ç¨Ïi QÆOcè~° =∞^èŒ∞~°O|∞Öˇ·# =K«#O|∞Å â’HõO |∞Ñ¨â◊q∞OÑÖ
*ËÜ«Ú K«O^ŒO|∞# x@¡xÜ≥∞. 124
* <Õ#∞ qKå~°O`À ÖËz xÅ∞Û<åfl#∞. =∞m¡ P ^Õ=^Õ=Ùx k=ºã¨fi~°∂áêxfl ^Œi≈OKåÅ<Õ L`«¯O~î` ° À
x~å‡#∞+¨º"≥∞#ÿ P J~°}ºOÖ’ J@∂ W@∂ uiQÍ#∞. HÍx <å‰õΩ uiy Dâ◊fi~° ™êHΔÍ`å¯~°O HõÅ∞QÆÖ^Ë ∞Œ .
JO`«Ö’ "åKå=∞QÀK«~∞° _≥#· NÇ¨Ïi =∞^è∞Œ ~° QÆOcè~° =K«<åÅ∞ <åâ’HÍxfl LÑ¨âq◊ ∞OÑ¨*ãË ∂¨ Î ##∞fl F^•~°∞ã¨∂Î
D q^èŒOQÍ q#=KåÛ~Ú–
L. UÅ ‰õΩ=∂~°! â’+≤ÅñQÆ? h[##O|∞# ##∞flñ QÍ#ñQÍ
*ÏÅ=Ù h=Ù HÍ=∞=ÚY+¨@¯=Ú x~°Ìo`«O|∞ ¿ãã≤ x
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 45
~°∂‡e`«Hõ~°∞‡Öˇ·# =Úx=ÚY∞ºÅ∞ QÍx ‰õΩÜ≥∂y QÍ#ñQÍñ
*ÏÅñ_»∞† h^Œ∞ HÀi¯ H˘#™êQÆ∞@ÔH· x[=¸iÎñ EÑ≤u<£. 125
* <åÜ«∞<å! ZO^Œ∞‰õΩ =$^ä•QÍ PÜ«∂ã¨Ñ¨_»`å=Ù. h=Ù ZO`« „Ñ¨Ü«∞uflOz<å D [#‡Ö’ ##∞fl
^Œi≈OK«ÖË=Ù. HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOz x~°∂‡e`«Hõ~°∞‡Öˇ·# =Úx =ÚY∞ºÖË ##∞fl K«∂_»
QÆÅ∞æ`å~°∞. JO`Õ HÍx l`ÕO„kÜ«ÚÅ∞ HÍx"å~°∞ ##∞fl ^Œi≈OK«ÖË~°∞. J~Ú<å h =∞#ã¨∞Ö’x HÀiHõ#∞
H˘#™êyOK«@O HÀãÖ HõΔ} HÍÅO <å ã¨fi~°∂áêxfl h‰õΩ ã¨∞ÊùiOÑ¨*Ëâß#∞.
Hõ. <å=Åx HÀi¯ Ü«¸~°Hõ, áÈ=^Œ∞† q_çÑ≤OK«∞ ^À+¨Ñ¨ÙO[=ÚÅ#∞ =∞
`Õû=O |∞@∞ì#∞ "≥·à◊=∞, ÉèÏqOÑ¨ñQÆ <å^Œ∞ ÉèíH˜Î ÉÏÅHõ! qO>Ë. 126
* =`åû! <å Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl"≥∞ÿ# h HÀiHõ =º~°÷O HÍ^Œ∞. h ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ∂ ^Œ∂~°=∞ø`å~Ú. ##∞fl
¿ãqOK«@O =Å¡ <åÉèíH˜Î Jz~°HÍÅOÖ’<Õ h=∞kÖ’ Ñ¨kÅ=∞ø`«∞Ok.
Hõ. <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆ h =∞k, "åÜ«∞^Œ∞ [<å‡O`«~°=ÚÅ ÉÏÅHõ! h g
HÍÜ«∞O|∞ q_çz g∞^Œ@, =∂ Ü«∞#∞=∞uñ |∞@ìñQÆÅ=Ù =∞^Œƒù‰õΩÎñ_»"≥·. 127
* ‰õΩ=∂~å! <å Ü«∞O^Œ∞ ÅQÆfl"≥∞ÿ# h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O =KÕÛ [#‡Ö’ ‰õÄ_® ##∞fl JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
LO@∞Ok. h=Ù D ^ÕÇ¨xfl =^Œe# J#O`«~°O <å J#∞[˝`À =∞m¡ [#‡Ö’ <å Éèí‰õΩÎ_ç"≥· L^Œƒùq™êÎ=Ù.
=∞. q#∞ g∞ ã¨$+≤ì ÅÜ«∞O|∞ <˘Ok Ü«ÚQÆ=ÚÖò "ÕÜ≥ÿ∞# HÍÅO|∞ Ü«∂
q∞xÜ≥ÿ∞ áÈÜ≥∞_çñ É’=ñQÍ QÆÅ∞QÆ∞ñE g∞^ŒO |∞#ó ã¨$+≤ì Ü«∞O
^Œ∞ x~°∂_è»ã¨‡$u`À_»ñ |∞>ˇì^Œ=Ù† x~ÀÌ+¨μO_»"≥· <å Hõ$Ñ¨<£
Ñ¶¨∞#`«O *ˇO^≥^Œ∞ â◊√^Œú ™êuÎfi‰õΩÅÖ’ QÆ}∞ºO_»"≥· Ü«∞~°ƒùHÍ! 128
* q#∞ z\˜ì`«O„_ô! D ã¨$+≤ì Ü«∂=`«∂Î ÅÜ«∞"≥∞ÿáÈ~Ú# Ñ≤=∞‡@ "Õ~Ú Ü«ÚQÍÅ∞ pHõ\˜ ~å„uQÍ
QÆ_zç áÈ`«∞Ok. JÑ¨C_»∞ uiy ã¨$+≤ì U~°Ê_»∞`«∞Ok. h=Ù =∞m¡ [x‡™êÎ=Ù. h‰õΩ Ñ¨Ó~°fiã¨‡$u LO@∞Ok. <å
J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ h ^ÀëêÅhfl #tOz ã¨`«º QÆ∞}ãÖÑ¨#∞flÖˇ·# Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥· ¿ÑÔ~xflHõ
QÆO\Ï=Ù.
=. Jx ~Ú\Ï¡HÍâ◊O|∞ =¸iÎÜ«Ú, |∞∞ˆQfi^•kHõO|∞ xâßfiãÖ|∞#∞QÍ <˘Ñ≤Ê, ã¨~°fixÜ«∂=∞HõOÉˇ·#
=∞Ç¨Éèí∂`«O|∞ ÑëH˜ Ü«¸~°‰õΩ#fl <Õ#∞ =∞ã¨ÎHõO|∞ =Oz „"≥ÚH˜¯, `«`«¯~°∞}‰õΩ ãÖ`«ã≤OK«∞K«∞
=∞^ŒO|∞ kQÆ<å\˜, =∞K«Û~°O|∞ q_çz, HÍ=∞O|∞ xi˚Oz, „HÀ^èŒO|∞ =i˚Oz, Ö’Éèí"≥∂Ç¨ÏO|∞Å
"≥_»Å #_çz, ã≤QÆ∞æ q_çz, Ü«∞#O`«<å=∞O|∞Å∞ ÑïîOK«∞K«∞ñ, |~°=∞Éèí„^ŒO|∞ Å~Ú#
`«K«Ûi„`«O|∞ÅO lOuOK«∞K«∞, x~°O`«~° ãÖ`«∞+¨μìO_»<≥· Hõ$+¨μ‚x |∞kú xeÑ≤, x~°‡ÖÏO`«ó
Hõ~}
° O|∞Å`À_» q+¨Ü∞« q~°‰Ωõ OÎ _»<·≥ HÍÅO|∞# HÔ ^Œ∞~°∞ ã¨∂K«∞K«∞ Éè∂í q∞O k~°∞QÆ∞K«∞ #∞O_»∞#O`«O
Q˘O`«HÍÅO|∞#‰õΩ "≥∞é∞OQÆ∞ "≥∞éã≤# `≥éOQÆ∞# =∞$`«∞º=Ù ^Àñz#O |OK«Éèí∂`«=∞Ü«∞O|~Ú
Hõ~‡° ã¨fi~°∂ÑÖÉˇ#· Ñ¨Ó~°fi^ÕÇÏ¨ O|∞ q_çz Ç¨ÏiHõ$áê=â◊O|∞# â◊√^Œú ã¨`fiÎ« =∞Ü«∞OÉˇ#· ÉèÏQÆ=`«^ÇÕ Ï¨ O|∞
™⁄zÛu† #O`«O „^≥·Ö’HõºO|∞ ãÖÇ¨ÏiOz „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅ Ñ¨Ü≥∂~åt=∞^èŒºO|∞# â◊Ü«∞xOK«∞
<å~åÜ«∞}=¸iÎ Ü«∞O^Œ∞ x^Œ∞~°"À= xK«ÛyOK«∞ „|Ç¨Ï‡xâßfiãÖ|∞ "≥O@ #`«x Ö’Ñ¨ÅO
„|"ÕtOzu† #O`« ã¨Ç¨Ï„ã¨Ü«ÚQÆ Ñïq∞`«O|~Ú# HÍÅO|∞ ã¨x# ÖËz Ö’HõO|∞Å∞ ã¨$l~ÚOÑ¨
#∞^ÀºyOK«∞ „|Ç¨Ï‡xâßfiO|∞ =Å# =∞sz =ÚY∞ºÅQÆ∞ =Ú#∞Å∞#∞ <Õ#∞#∞ [x‡Ozuq∞†
JO^Œ∞ #YO_ç`« „|Ç¨Ï‡K«~°∞ºO_»<≥· ÜÕ∞#∞ =¸_»∞ Ö’HõO|∞Å |Ç≤Ï~°O`«~°O|∞ÅO^Œ∞ =∞Ç¨q+¨μ‚x
Ü«∞#∞„QÆÇ¨ÏO|∞# #_»¤O|∞ ÖËHõ ~¸â◊fi~°^Œ`«ÎÜ≥ÿ∞ „|Ç¨‡aè=ºO[HõO|∞Öˇ·# ã¨Ñ¨Î ã¨fi~°O|∞Å∞
^Œ=∞Ü«∞O`«# „"≥∂Ü«ÚK«∞#fl ~¸ g}ÏÖÏÑ¨# ~°uO*Ëã≤ <å~åÜ«∞} Hõ^ä•QÍ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
[i~ÚOK«∞K«∞O^Œ∞. 129
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ q~°q∞Oz# ã¨~fi° "åºÑ≤, ã¨~fi° xÜ«∞O`«, "Õ^=Œ ∞Ü«∞O |~Ú# P =∞Ç¨Éè∂í `åxH˜
<Õ#∞ `«Å=Oz „"≥ÚHÍ¯#∞. ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆÇ¨xH˜ P#OkOKå#∞. =∞^•xfl g_®#∞. =∂`«û~åºxfl
kQÆ<å_®#∞. HÍ=∂xfl xi˚OKå#∞. „HÀ^è•xfl =i˚OKå#∞. Ö’ÉèÏxfl, "≥∂Ç¨xfl áê~°„^ÀÖÏ#∞. ãÖHÀK«O
ÖË‰Ωõ O_® Q˘O`≥uÎ J#O`«∞x J#O`«<å=∂Å∞ LK«Ûiã¨∂,Î Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`åÅ~Ú# Ç¨Ïi K«i„`åÅ#∞ ã¨‡iã¨∂,Î
x`«ºãÖ`«∞+¨μ_ì <ç ·≥ "åã¨∞^Õ=Ùx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~K° ∞« H˘<åfl#∞. „Ñ¨âßO`«"∞≥ #ÿ JO`«óHõ~}
° O`À "≥~· åQÍºxfl
J=ÅOaOz HÍÖÏxfl xsH˜ãΔ ∂¨ Î u~°∞QÆ™êQÍ#∞. H˘<åflà◊‰¡ Ωõ "≥∞~°∞Ñ¨Ù "≥∞iã≤#@∞¡QÍ =∞$`«∞º^Õ=`« <å =ÚO^Œ∞
„Ñ¨`«ºHõΔ=∞~ÚOk. JÑ¨C_»∞ <Õ#∞ ÑÖK«Éèí∂`å`«‡Hõ"≥∞ÿ# Ñ¨Ó~°fi^ÕÇ¨xfl Ñï`«ºlOz ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡
ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«^ÕÇ¨ÏOÖ’ „Ñ¨"ÕtOKå#∞. `«~åfi`« HõÖÏÊO`«HÍÅOÖ’ UHÍ~°‚= [Å=∞^èŒºOÖ’
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ â◊Ü«∞xOz L#fl ã¨=∞Ü«∂# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx qâßfiãÖ`À áê@∞ <Õ#∂ ÉèíQÆ"å#∞x
L^Œ~O° Ö’ „Ñ¨"tÕ OKå#∞. "≥~Úº Ü«ÚQÍÅ∞ QÆ_zç áÈ~Ú# `«~åfi`« ÖËz Ö’HÍÅ∞ ã¨$+≤Oì K«É’ÜÕ∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx
xâßfiãÖ #∞Oz =∞sz "≥Ú^ŒÅ~Ú# =Ú#∞Å∂ <Õ#∂ [x‡OKå=Ú. D [#‡Ö’ <Õ#∞ Jã¨öe`«
„|Ç¨Ï‡Kåi<≥·, ÉèíQÆ=O`«∞x J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ „uÖ’Hõ ãÖKåi<≥·, Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ „Ñüáê^ŒHÍÖˇ·# ã¨Ñ¨Îã¨fi~åÅ∞
`«=∞O`«`å"Õ∞ „"≥∂ˆQ D ''=∞Ç¨Ïf—— g}g∞^Œ q+¨μ‚ Hõ^äŒÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î WÖÏ qÇ¨Ïiã¨∞Î<åfl#∞.
P. f~°÷áê^Œ∞ñ_»~Ú# ^Õ=ÙO_»∞ q+¨μ‚O_»∞, ^Œ# K«i„`« <Õ#∞ ^Œqe áê_»ñ
r~°ñ|_»¤"åx K≥Å∞=Ù# <Õ`≥Oz, Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ <å =∞#=Ú#ñ QÍ#=K«∞Û. 130
* f~°á÷ ê^Œ∞_≥#· ^Õ"åk ^Õ=Ù_»∞ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, <Õ#∞ PÜ«∞# bÅÅ#∞ QÍ#O KÕã#≤ Ñ¨C_»∞ ¿Ñ~°∞ ÃÑ\ì̃
Ñ≤ez#@∞¡QÍ =zÛ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ JK«∞Û „QÆ∞kÌ#@∞¡ HÍ#=KÕÛ"å_»∞.
Hõ. q#∞ g∞ ãÖ™ê~°O |#∞, =#xkèÖ’ =Úxñy Hõ~°‡"åOKè«ÅKÕ "Õ
^Œ#ñ ÉÁO^≥_»∞ "åxH˜ q, +¨μ‚x QÆ∞}=~°‚#=Ú `≥Ñ¨Ê ã¨∞=Ú‡ =ÚhO„^•! 131
* F "åºã¨=ÚhO„^•! D ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ q+¨Ü«∞"åOKè«ÅKÕ „HÕ^Œ∞g∞^≥·
ÉÏ^èŒÑ¨_Õ"åxH˜ QÀqO^Œ QÆ∞}H©~°Î#O QÆ@∞ì KÕˆ~Û `≥Ñ¨Ê=O\˜k.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 47
K«. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k Ü≥∂QÆ=ÚÅ <å`«‡ xÜ«∞O„u`« =∞Ü«Úºñ QÍ=∞~À
+¨=ÚÅ „|KÀk`«O| Ü«∞QÆ∞ âßOu =Ç≤ÏOÑ¨^Œ∞ q+¨μ‚¿ã=KÕñ
„QÆ=∞=Ú# âßOuñ ÔQ·H˘x# ÔH·=_ç <å^Œ∞ â◊s~° [#‡ Hõ
~°‡=ÚÅ ~°Ç¨Ïã¨º "≥∞Å¡ =Úx=∞O_»#, K≥Ñ≤Êu h=Ù QÀi#<£. 132
* Ü«∞=∞=¸, xÜ«∞=∞=¸, „áê}ÏÜ«∂=∞=¸, „Ñ¨`åºÇ¨~°=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# JëêìOQÆ=ÚÅ ^•fi~å

=∞#ã¨∞û#∞ ZO`« Hõ@∞ìk@ìO KÕã¨∞H˘#flÑ¨Ê\˜H© HÍ=∞=¸, ~À+¨=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åxKÕ Jk =∂\˜ =∂\˜H©
Ô~zÛáÈ`«∂<Õ LO@∞Ok. HÍx âßOuOK«^Œ∞. J\˜ì âßOu "åã¨∞^Õ=Ùx ¿ã= =Å¡<Õ „Hõ=∞OQÍ Åaèã¨∞ÎOk.
=Úx‰õΩÅÉèí∂+¨}Ï! <å Ñ¨Ù@∞ì Ñ¨Ó~Àfi`«Î~åÅ ~°Ç¨Ïã¨º=∞O`å h=Ù HÀi# „Ñ¨HÍ~°O h‰õΩ q=iOz K≥áêÊ#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ <å~°^Œ∞O_»∞ "åºã¨=ÚhO„^Œ∞x g_˘¯x, g} "å~ÚOK«∞K«∞
Ü«∞^Œ$KåÛù=∂~°æO|∞#O [#Ü≥∞ #x ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 133
* Jx D „Ñ¨HÍ~°OQÍ Ñ¨~°=∞Ñ¨ÓAº_≥·# „|Ç¨Ï‡=∂#ã¨ Ñ¨Ù„`«∞_≥·# <å~°^Œ∞_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}
=ÚhO„^Œ∞x`À ÑëH˜ g_À¯ÅO^Œ∞H˘x g}#∞ „"≥∂yOK«∞‰õΩO@∂ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. J#O`«~°O ã¨∂`«=Úx
â∫#HÍ^Œ∞Å`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. "å~ÚOK«∞ g} <≥Ñ¨C_»∞, „"≥∂~ÚOK«∞ =Ú‰õΩO^Œw`«=ÚÅ [QÆ=ÚÅ‰õΩO
*Ë~ÚOK«∞ñ *ˇ=ÙÅ ÑÖ_»∞=Ù†, =∂~ÚOK«∞ #Ñ¶¨∂o x\˜ì =∞u =∞é˜ QÆÅñ_Õ. 134
* ã¨~fi° ^• =∞Ç¨Ïf qÑÖz "å~Úã¨∂,Î =Ú‰õΩO^Œw`åÅ∞ „"≥∂~Úã¨∂,Î ã¨HÅõ [QÆ`∞« ÅÎ ‰õÄ g#∞ÅqO^Œ∞
KÕ~Úã¨∂Î, Ö’‰õΩÅ áêÑ¨ ã¨=¸Ç¨Å#∞ =∂~Úã¨∂Î, ãÖK«iOKÕ "Õ∞\˜ Éèí‰õΩÎ_»∞ <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬. PÜ«∞#‰õΩ
PÜ«∞<Õ ™ê\˜.
=. Jx <å~°^Œ∞O Q˘xÜ«∂_ç# ã¨∂`«∞xO Ez <å~°^Œ∞ =∂@Å∞ q#fl "≥#∞Hõ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·#
ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞O _Õq∞ ¿ãÃã #x â∫#‰õΩO _»_çy# ã¨∂`«∞O _ç@ìxÜ≥∞† „|Ç¨Ï‡ ^≥·=`«º Ü≥ÿ∞#
ã¨~°ã¨fiu Ñ¨_»=∞\˜ f~°O|∞# |∞∞+¨μÅ‰õΩ ã¨„`«Î Hõ~°‡=~°ú#OÉˇ· |^Œs `«~°∞+Ö_»=∞O_ç`«O|~Ú
''â◊=∂º„áêãÖ—— |#O „|ã≤^ŒúO|QÆ∞ <å„â◊=∞O|∞ QÆÅ^Œ∞. JO^Œ∞ [ÅO|∞Å "åiÛ ‰õÄ~°∞ÛO_ç
"åºã¨∞O_»∞ ^Œ# =∞k k~°O|∞ ¿ãã≤H˘x ÉèíH˜Î Ü«ÚHõÎO |~Ú# z`«ÎO|∞#O |iÑ¨Ó~°∞‚O_»~Ú#
~¸â◊fi~°∞O QÍOz ~¸â◊fi~ånè# =∂Ü«∂=$`«OÉˇ·# r=Ùx ãÖ™ê~°O|∞ñ QÆx r=ÙO_»∞ =∂Ü«∞KÕ`«
"≥∂Ç≤Ï`«∞O_»~Ú QÆ∞}=ºui‰õΩÎO_»Ü«Úº =∂Ü«∂ãÖQÆuO ^•#∞ „kQÆ∞}Ï`«‡‰õΩO_»x Ü«∞aè
=∂xOK«∞K«∞ „kQÆ∞}`åfiaè=∂#O|∞#O QÆ~°ÎÜ«Ú Éè’HõÎÜ«Ú ##∞ ##~°÷O|∞ <˘O^Œ∞#xÜ«Ú† #Ü«∞º
#~°÷O|∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}ÉèíHÎ̃ Ü≥∂QÆO|∞ QÍx Ü«ÚÑ¨â◊=∞#O|∞ "Õé˘Hõ\˜ ÖË^ŒxÜ«Ú xâ◊Û~ÚOz,135
* JO@∂ <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬x ã¨∞ÎuOKÕ ã¨∂`«∞}˜‚ K«∂z ''<å~°^Œ∞x =∂@Å∞ PÅHÕz# J#O`«~°O
"åºã¨ÉèíQÆ"å#∞_»∞ Uq∞ KÕâß_À K≥Ñ¨C——=∞x â∫#‰õΩ_»∞ J_»QÍæ ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
„|Ç¨Ï‡^Õ=`åHõ"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨fif #k Ñ¨_»=∞\˜ f~å# |∞∞+¨μÅ∞ Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã¨∞HÀ\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ
|^Œs `«~°∞ÑÖ‰õΩÎÅÖ’ xO_ç ''â◊Ü«∂º„áêã¨—— =∞<Õ P„â◊=∞O LOk. "åºã¨∞_»∞ P P„â◊=∂xH˜ "≥o¡ `«#
z`«ÎOÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^Œi≈OKå_»∞. Dâ◊fi~°∞x =∂Ü«∞ P=iOz L#fl r=Ùx ãÖ™ê~åxfl PÖ’HÕKå_»∞.
=∂Ü«∂ "≥∂Ç≤Ï`«∞_≥#· r=Ù_»∞ „uQÆ∞}Ïf`«∞_≥· ‰õÄ_® =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ QÆ∞}Ïaè=∂#O HõÅ"å_≥· `å<Õ
Hõ~°Î#∂ Éè’HõÎ#∂ Jx J#~°÷ÉèÏ=# KÕ™êÎ_»h, D J#~å÷hfl LÑ¨â◊q∞OÑ¨ KÕÜ«∞\ÏxH˜ 'Ç¨ÏiÉèíHÎ̃— J<Õ Ü≥∂QÆO
`«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ Un ÖË^Œh xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
=∞. J=hK«„Hõ=ÚÖ’# <Õ Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_Õ Ü«∂=∂flÜ«∞=Ú<£ q#fl =∂
^èŒ=ÙÃÑ· Ö’Hõâ◊~°}∞ºÃÑ· Éèí==ÚÅO ^ŒÑ≤ÊOÑ¨ñQÍñ *ÏÅ∞ Éèí
H˜Î qâı+Ö|∞ [xOK«∞ #\˜ì Éèí∞=#ˆHΔ=∞OHõ~°OÉˇ·# ÉèÏ
QÆ=`å=∂flÜ«∞=Ú ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞ñ_»∞ ^•ñ QÆeÊOK≥ <Õ~˘ÊÑ¨ÊñQÆ<£. 136
* D qâßÅ =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅOÖ’ U =∞Ç¨„QÆO^ä•xfl q#flO`« =∂„`«O KÕ`«<Õ ãÖ™ê~°|O^è•Å∞
ã¨=∞ã≤áÈ~Ú [QÆ<åfl^ä∞Œ _≥#· [<å~°#Ì ∞xÃÑ· JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí Î˜ Pq~°ƒqù ã¨∞OÎ ^À, J@∞=O\˜ Ö’HõHÖõ Ïº}Hõ~"° ∞≥ #ÿ
=∞Ç¨„QÆO^ä•xfl – "Õ^Œã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`åxfl ÉÏ^Œ~åÜ«∞} =∞Ç¨Ïi¬ F~°∞Ê`À <Õ~°∞Ê`À ~°∂á⁄OkOKå_»∞.
=. W@∞¡ ÉèÏQÆ=`«O|∞ xi‡Oz "≥∂HΔÍi÷Ü≥ÿ∞# â◊√‰õΩxKÕñ [kqOK≥#x K≥Ñ≤Ê# qx â∫#‰õΩO_»∞
x~åfi}`«`Ê« ~°∞O_»∞#∞ ã¨~Àfi¿ÑHõ‰Δ Ωõ O_»∞#∞ <≥#· â◊√HõÜ∂≥ y ÜÕ∞q∞\˜H˜ ÉèÏQÆ=`«O |Éèºí ã≤OK≥? ##=Ù_»∞
ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 137
* D q^èŒOQÍ =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« ãÖÇ≤Ï`«#∞ HõeÊOz =Ú=Ú‰õΔΩ"≥·# Nâ◊√‰õΩxKÕ K«kqOKå_»∞ Jx
ã¨∂`«∞_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ â∫#Hõ=Úx qx ''"≥∂HõΔ=∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ J¿ÑHõΔ Hõey, ã¨=∞™êÎhfl L¿ÑH˜ΔOKÕ,
â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞_»∞ ÉèÏQÆ=`åxfl ZO^Œ∞‰õΩ J^èºŒ Ü«∞#O KÕâß_»∞?—— Jx „Ñ¨tflOK«QÍ ã¨∂`«=∞Ç¨Ïi¬ WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
Hõ. nè~°∞Å∞ x~°¿Ñ‰õΔΩÅ∞ <å, `å‡~å=ÚÅ∞<≥·# =Ú#∞Å∞ Ç¨ÏiÉèí[#=Ú x
ëê¯~°}=∞ KÕÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞, <å~åÜ«∞}∞ñ _»\˜ì "åñ_»∞ #=ºK«i„`å! 138
* Ñ¨Ù~å}K«i`å! l`ÕO„kÜ«ÚÅ∂, xëê¯=ÚÅ∂, P`å‡~å=ÚÖˇ·# =∞Ç¨=Ú#∞Å∞ Ñ¶¨ÖÏ¿ÑHõΔ
ÖË‰Ωõ O_®<Õ x~åfiº["≥∞#ÿ ÉèHí `
Î˜ À NÇ¨Ïix Éèlí ã¨∂Î LO\Ï~°∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ãã·Ò« Éè‰í Ωõ ÅÎ q+¨Ü∞« OÖ’
xˆ~›`«∞Hõ *ÏÜ«∞=∂# Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔO HõÅ"å_Õ!
Hõ. Ç¨ÏiQÆ∞}=~°‚# ~°`«∞ñ_≥·, Ç¨Ïi`«`«Ê~°∞ñ_≥·# ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ â◊√Éèí `«
`«Ê~°`«O |iîOK≥ñ „k[QÆ, ^Œfi~°=∞OQÆà◊"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« xQÆ=∞O|∞<£. 139
* NÇ¨Ïi QÆ∞}H©~°Î# =∞O^Œ∞ Pã¨‰õΩÎ_»∂, L`«Î=∞ q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎ_»∂ J~Ú# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ
HõÖÏº}„Ñ¨^Œ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨ãÖÇ≤Ï`«#∞ qâ◊fi„âıÜ«∞ã¨∞û#∞ PHÍH˜ΔOz J^èŒºÜ«∞#O HÍqOKå_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 49
Hõ. xQÆ=∞=ÚÅ∞ "ÕÜ«Úñ [kq#, ã¨∞QÆ=∞O|∞Å∞ QÍ=Ù =ÚH˜Îã¨∞ÉèíQÆ`«fiO|∞Öò
ã¨∞QÆ=∞O|∞, ÉèÏQÆ=`«=∞#∞, xQÆ=∞O|∞ñ |iîOÑ¨ =ÚH˜Îx=ã¨#=Ú |∞^è•! 140
* |∞^èOÕ „^•! "ÕÅH˘nÌ "Õ^•Å∞ =e¡Oz<å "≥∂Hõ™Δ œÉèÏQÍºÅ∞ ãÖ„áêÑ≤OÎ K«=Ù. ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ P=∂flÜ«∂xfl
J^èŒºÜ«∞#O KÕ¿ãÎ ÔH·=ÅºO Hõ~°`«ÖÏ=∞ÅHõ =∞ø`«∞Ok.
-: J~°∞˚#∞O_»∞ Ñ¨Ù„`«Ñ¶¨∂uÜ«∞QÆ∞ Jâ◊fi`å÷=∞ #==∂xOK«∞@ :-
=. Jx ÑëH˜ ~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA [#‡ Hõ~°‡ =Ú‰õΩÎÅ∞#∞, ÉÏO_»=ÙÅ =∞Ç¨„Ñ¨™ê÷#O|∞#∞,
Hõ$+¨H‚ ^õ Àä ^ŒÜ∞« O|∞#∞ *ˇÃÑÊ^ŒO† Q“~°=^è$Œ +¨^ì ∞Œ º=∂fl^Œ∞Å Ü«Ú^ŒOú |∞# g~°∞Öˇ#· "å~°Å∞ ã¨fi~°|æ ∞#‰õΩO
[x# "≥#∞Hõ cè=Ú QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞O_»∞ ^˘_»Å∞ qé˜y ‰õÄe# #â◊fi`å÷=∞
^Œ∞~Àº^èŒ#∞#‰õΩO „aÜ«∞O|∞ ¿ãÜ«Ú"åñ_≥· x^Œ∞~°"À=Ù „^ÒÑ¨n Ñ¨Ù„`«∞ÎÅ t~°O|∞Å∞ YO_çOz
`≥zÛ ã¨=∞iÊOK≥. Jk „‰õÄ~°Hõ~°‡O|x Ö’‰õΩÅ∞ xOkO`«∞~°∞. 141
* ~å[i¬ Ü≥ÿ∞# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î [#‡=$`åÎO`åhfl, ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ#∂, "≥∂HõΔ„áêÑ≤Îh, áêO_»=ÙÅ
=∞Ç¨„Ñ¨™ê÷<åhfl Hõ$+¨‚ Hõ^äÀ^ŒÜ«∂hfl h‰õΩ q=i™êÎ#∞. H“~°= áêO_»=ÙÅ‰õΩ [iy# ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« ãÖ„QÍ=∞OÖ’
g~°∞ Öˇ·#"å~°∞ KåÖÏ=∞Ok K«xáÈ~Ú ã¨fi~åæxH˜ "≥àÏ¡~°∞. J#O`«~°O cè=∞¿ã#∞x QÆ^•^ŒO_»O ^≥|ƒ‰õΩ
~å~åA ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ `˘_»Å∞ qiy <ÕÅ H˘iQÍ_»∞. QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞_≥·# Jâ◊fi`å÷=∞ ~å~åA‰õΩ ãÖ`À+Ö
HõeyOK«@O HÀãÖ x„^•ã¨‰õΩÎÖˇ·# „^ÒÑ¨n ‰õΩ=∂~°∞Å t~°ã¨∞ûÅ∞ YO_çOKå_»∞. Wk KåÖÏ ^•~°∞}"≥∞ÿ#
Ñ¨x. Ö’‰õΩÅO^Œ~°∂ D „‰õÄ~°Hõ$`åºxH˜ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ xOkOKå~°∞.
L. ÉÏÅ∞~° Kå=Ù Hõ~°‚=ÚÅñ |_»¤ñ QÆÅOy Ü«∞ÖOy, Ü≥∂~°∞=O
*ÏÅHõ ÉÏ+¨Ê`ÀÜ«∞ Hõ}*ÏÅ=Ú K≥‰õΩ¯Å ~åÅ <Õ_çÛ, áêO
KåÅ`«#∂[ <ÕÅñ|_ç *Ïeñ |_»O QÆx, Ü≥∞uÎ =∞OA "å
KåÅ`«ñ EÑ¨ÙK«∞O l‰õΩ~°*ÏÅ=Ú ^Œ∞=ÙfiK«∞ñ „w_ç ~Ú@¡#∞<£. 142
* Hõ#fl H˘_»∞‰õΩÅO`å, Jâ◊fi`å÷=∞ Y_®æxH˜ |Öˇá· È~Ú<å~°x qx „^Œ∞Ñ¨^~Œ å[Ñ¨Ù„u ^Œ∞óMÏxfl ã¨ÇÏ≤ OK«ÖHË õ
áÈ~ÚOk. K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· Hõhflà◊√¡ HÍÅ∞=Å∞ Hõ@ìQÍ U_çÛ U_çÛ *Ïe`À <ÕÅÃÑ· Ñ¨_ç ^˘~°∞¡`«∞#fl „^ÒÑ¨kx
J~°∞˚#∞_»∞ F^•iÛ, =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂@Ö`À ^è≥·~°ºO K≥|∞`«∂ P"≥∞ t~À*ÏÅ∞ ^Œ∞=Ùfi`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞–
=∞. ^èŒ~°}©âß`«‡[ g=Ù h‰õΩ =QÆ=<£ ^èŒ~°‡OÉˇ? Ü«∂ „^Ò}˜ x
+¨¯~°∞}∞O_≥· q^ŒoOK≥ ÉÏÅ‰õΩÅ! =∞^•æO_ô= x~°∞‡HõÎ cè
Hõ~° ÉÏ}O|∞Å <Õñ_»∞ "åx t~°=Ú<£ YO_çOz <Õñ ^≥`«∞Îñ ^Œ
zÛù~°=ÚO „^˘H˜¯ [ÅO|∞ ÖÏ_»∞ q∞K«@<£ j`åOâ◊√aOÉÏ#<å! 143
* ~åHÍK«O„^Œ=Úv! h=Ù ~å[‰õΩ=∂iq, Hõ„Δ uÜ«∞HÍO`«"#·≥ h‰õΩ K«xáÈ~Ú#"åiHÀãÖ qKåiOK«@O
^è~Œ ‡° O HÍ^Œ∞. WkQÀ q#∞– P Jâ◊fi`å÷=∞ ^ŒÜ∂« ^•H˜}
Δ ÏºÅ∞ ÖËx"å_≥· h a_»Å¤ #∞ ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ
„Ñ¨fHÍ~°OQÍ <å QÍO_ô=O #∞O_ç "≥Å∞=_ç# =∞Ç¨ÏŸ„QÆÉÏ}ÏÅ`À "åx t~°ã¨∞û YO_çOz h‰õΩ HÍ#∞HõQÍ
fã¨∞H˘x =™êÎ#∞. P `«Å#∞ HÍe`À `«xfl# `«~°∞"å`Õ h=Ù "≥∞ÿÅ™êfl#O KÕ^Œ∞Ì=Ù QÍx.
=. Jx ~Ú\Á¡_»O|éz `«#‰õΩ q∞„`«∞ÎO_»∞#∞ ™ê~°käÜ«Ú<≥·# Ç¨Ïi "Õ∞Å#∞K«∞O_»O QÆ=K«O|∞ ^˘_çy
QÍO_ô=O|∞ ^èŒi~ÚOz HõÑ≤^èŒfiAO_≥· QÆ∞~°∞ã¨∞`«∞x "≥O@ ~°^äŒO|∞ ^ÀeOz#. 144
* D q^èŒOQÍ „^ÒÑ¨kH˜ #K«Û*ˇÑ≤Ê Pf‡Ü«Ú_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ "Õ∞Å∞"Õ∞Åx „Ñ¨â◊Oã≤OK«∞`«∞O_»QÍ,
Hõ=Kåxfl ^èŒiOz QÍO_ô"åxfl KÕ`«ñ |\˜ì, HõÑ≤^èŒfi[O`À ‰õÄ_ç# ~°^ä•xfl ™ê~°käÜ≥ÿ∞ QÀqO^Œ∞_»∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ
Hõ^ŒeOÑ¨QÍ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ "≥O|_çOKå_»∞ J~°∞˚#∞_»∞.
âß. `«#∞flO [OÃÑ^Œ#OK«∞ =K«∞Û q[Ü«Ú<£ ^Œi≈Oz `«„^ÒÌ}˜ Ü«∂
Ñ¨#∞flO_≥· tâ◊√Ç¨ÏO`« QÍ=Ù# x[ „áê}ËK«Ûùñ ÉÏéˇ<£ =_ç<£
=Ú<åfl „|Ç¨Ï‡ =∞$QÍHõ$uO ^Œ#Ü«∞‰õΩ<£ "≥∂Ç≤ÏOz „H©_çOÑ¨ <å
ã¨#∞flO_Ò Ç¨Ï~°∞ñ Ez áêé∞ Ñÿk<£ ã¨ˆ~fiO„kÜ«∞ „ÉèÏOu`À<£. 145
* tâ◊√Ç¨ÏO`«Ü≥ÿ∞# Jâ◊fi`å÷=∞ `«##∞ ãÖÇ¨ÏiOK«@O HÀãÖ ã¨#fl^Œ∞ú_≥· =ã¨∞Î#fl q[Ü«Ú}˜‚ gH˜ΔOz,
q„ÉèÏO`«∞_≥· k‰õΩ¯ `ÀK«Hõ „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞ HÀ=@O HÀãÖ PÖ’zOKå_»∞. Ñ¨Ó~°fiO Hõ#fl ‰õÄ`«∞ifl
"≥∂Ç≤ÏOz HÍ=∂`«∞~°∞_≥·# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨~°=∞t=Ù}˜‚ K«∂z ÖË_ç ~°∂ÑÖ ^•eÛ Ñ¨~°∞ÔQuÎ#@∞¡QÍ HÍeH˘nÌ
Ñ¨~°∞ÔQ`åÎ_»∞.
=. W\’¡Ñ≤#O`« ^Œ∂~°O|∞ |~°∞q_ç "≥#∞Hõñ Ez ~°^äŒ`«∞~°QÆO|∞ ÅÅÜ«Ú@ñ ^≥eã≤ xez
„áê}~°HõΔ}O|∞#‰õΩ <˘O_»∞áêÜ«∞O|∞ ÖËq∞ xâ◊Û~ÚOz, [ÅO|∞Å "åiÛ, „^À}#O^Œ#∞O_»∞
ã¨=∂Ç≤Ï`« z`«∞ÎO_≥· „Ñ¨Ü≥∂QÆO| HÍx Ü«ÚÑ¨ãÖÇ¨~°O|∞ <Õ~°HõÜ«Úñ „ÉÏ} ãÖ~°HõΔ}Ï~°÷O|∞
áê~°∞÷xg∞ñ^Œ „|Ç¨Ï‡ t~À <å=∞ HÍ„ã¨ÎO|∞O „|Ü≥∂yOz# #k „Ñ¨K«O_» `Õ[O|∞# kQÆO`«~åà◊O|∞
xO_ç „áê}˜ ÉèíÜ«∞OHõ~°OÉˇ· `Àñz# Ç¨ÏiH˜ #~°∞˚#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 146
* D „Ñ¨HÍ~°O HÍà◊Ö¡ ’ ã¨`∞« =Î L#flO`« =~°‰Äõ Ñ¨~∞° QÆ∞ Öˇ`∞« `
Î ∞« #fl Jâ◊fi`å÷=∞ XHõ¯=∂@∞ "≥#‰õΩ¯
uiy K«∂âß_»∞. áê~°∞x÷ ~°^•ä âßfiÅ∞ JÅã≤áÈ~Ú#@∞¡QÍ `≥eã≤H˘<åfl_»∞. WHõ `«# „áê}Ïefl ~°HOΔ˜ K«∞HÀ=\ÏxH˜
"Õˆ~ LáêÜ«∞O ÖË^Œ<Õ xâ◊ÛÜ«∞O`À, PK«=∞#O KÕã≤, JK«OK«Åz`«ÎO`À „Ñ¨Ü≥∂QÆ"Õ∞ QÍx LÑ¨ãÖÇ¨~°O
`≥eÜ«∞x „|Ç¨Ï‡t~À<å=∞HÍ„™êÎxfl áê~°∞x÷ ÃÑ· „Ñ¨Ü∂≥ yOKå_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞. P „|Ç¨Ï‡t~À<å=∞HÍ„ãÖÎ „Ñ¨KO« _»
`Õ[O`À kyÌQÆO`åÅ∞ "åºÑ≤Oz, ã¨~°fi„áê}∞Å‰õÄ ÉèíÜ«∞O Hõeyã¨∂Î, q[$OaèOK«@O K«∂z J~°∞˚#∞_»∞
Hõ$+¨μ‚x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. Ñ¨^Œ‡Ö’K«#! Hõ$+¨‚! ÉèíHÍÎÉèíÜ«∞„Ñ¨^Œ! q#∞=Ú ãÖ™ê~åyfl "ÕñQÆ∞K«∞#fl
[#∞Å ãÖ™ê~°O|∞ ãÖÇ¨ÏiOÑ¨ñQÆ h=Ù ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ∞ ÖË~°∞ ^ŒÅñz K«∂_»
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 51
™êHΔÍ`«¯iOz# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»=Ù „Ñ¨Hõ$uH˜ #=fie „Ñ¨Éèí∞ñ_» "å^Œº
Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»=QÆ∞ h=Ù É’^èŒ=ÚKÕ =∂Ü«∞ #_»ñ`«∞=Ù x„âı≈Ü«∞™ê`«‡Ü«∞O^Œ∞
P. =∂Ü«∞KÕ`« =Úxñy =∞#∞"å~°Å‰õΩñ QÆ$Ñ¨, ¿ãã≤ ^èŒ~°‡=ÚYºzÇ¨Ïfl=∞~Ú#
â◊√Éèí=Ú¿ãÜ«Ú n=Ù ã¨∞[#∞Å #=xÖ’ñ, QÍ=ñ |∞@∞ì^Œ∞=Ù [QÆxfl"åã¨! 147
* Ñ¨^Œ‡#Ü«∞<å! ÉèíHõÎ[#~°HΔÍÑ¨~åÜ«∞}Ï! Hõ$ëê‚! ãÖ™ê~° [fiÅ#*ÏfiÅÖ’¡ `«Ñ≤OzáÈ`«∞#fl [#∞Å
Hõëêìxfl áÈQ˘@ì@O h‰õΩ `«Ñ¨Ê =∞~˘HõiH˜ â◊HõºO HÍ^Œ∞. h=Ù ™êHΔÍ`«∂Î ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»=Ù. D =ÚÖ’¡HÍÅ‰õΩ
J=fie"å_»=Ù! PkÑ¨Ù~°∞+¨μ_»"≥·# „Ñ¨Éèí∞_»=Ù! h=Ù =Ú=Ú‰õΔΩ=ÙÅ‰õΩ *Ï˝<åxfl „Ñ¨™êkOz =∂Ü«∞#∞
=∞@∞=∂Ü«∞O KÕ™êÎ=Ù. h=Ù =∂Ü«∂*ÏÅOÖ’ =Úxy# "åiH˜ ^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«"∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û#∞ J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ=Ù.
F [QÆxfl"å™ê! t+¨ì~°HõΔ}O HÀã¨"Õ∞ h g [QÆ`«∞ÎÖ’ [x‡™êÎ=Ù.
Hõ. Wk Ü≥ÚHõ `Õ[=Ú Éèí∂q∞Ü«Úñ, [^ŒÅ∞#∞ k‰õΩ¯Å∞#∞ xO_ç ã¨~°fiOHõ+¨"≥∞ÿ
Ü≥∞^Œ∞Ô~· =K«∞ÛK«∞ #∞#flk, qk`«=ÚQÍ <≥é∞ñQÆñ *ˇÑ¨Ê"Õ ^Õ"Õâß! 148
* ^Õ"åk^Õ"å! "åã¨∞^Õ"å! W^Õ^À XHõ „Ñ¨KO« _»"∞≥ #ÿ `Õ[ã¨∞û. Éè∂í =∂ºHÍâßÅ∂, k‰õΩ¯Å∂ "åºÑ≤Oz
Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∞Î#flk. nx ã¨fi~°∂Ñ¨ "Õ∞q∞\’ <å‰õΩ ã¨Ê+¨ìO K≥~Úº.
=. Jx# Ç¨Ïi ~Ú@¡xÜ≥∞. 149
* J~°∞˚#∞x =∂@Å∞ qx NHõ$+¨μ‚_»∞ WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
âß. lÇ¨Ï‡`«fiO|∞#ñ ÉÏé˜ „^À}Añ_»∞ ^Œ∞j≈Å∞O_»∞ „áê}ËK«Ûù"≥∞ÿ
„|Ç¨‡„ã¨ÎO |^≥ ÜÕ∞Ãã† =K≥Û x^≥ `«^•ƒ}Ïyfl cÉèí`«û! h
„|Ç¨‡„ã¨ÎO|∞# QÍx nx =∞~°eOÑ¨<£ ~å^Œ∞† ãÖÇ¨~° g∞
„|Ç¨‡Ñ¨`«º "≥∞é∞OQÆñ _ÕÜ«Ú=Ú =_ç<£ „|Ç¨‡„ã¨Î=Ú<£ nxÃÑ·. 150
* ''q=fiK«∞Û_®! zK«∞ÛÅ∞ K≥~°∞QÆ∞`«∂ D =KÕÛk „|Ç¨‡„ã¨ÎO. nxfl Ñ≤Hõ¯|ÅO`À áêiáÈ`«∞#fl
‰õΩ\˜ÖÏ`«∞‡_»∂, ^è∂Œ ~°∞_Î ∂» J~Ú# Jâ◊fi`å÷=∞ „áê}~°H} Δõ O HÀãÖ „Ñ¨Ü∂≥ yOKå_»∞. nxfl „uÑ≤Ê H˘@ì\ÏxH˜
h „|Ç¨‡„ãÖÎ `«ÑÊ¨ =∞~˘Hõ¯\˜ ã¨=∞~°O÷ HÍ^Œ∞. „ÉÏÇ¨Ï‡}Ü«Ú=‰õΩ_≥#· D Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ „|Ç¨‡„ã¨Î „Ñ¨Ü∂≥ QÆO
`«ÑÊ¨ LÑ¨ãO¨ Ç¨~°O `≥eÜ«∞<Õ `≥eÜ«∞^Œ∞. J~°∞<˚ å! PÅã¨ºO KÕÜ∞« Hõ nx ÃÑ·# h „|Ç¨‡„ãÖÎ „Ñ¨Ü∂≥ yOK«∞.——
=. Jx# #~°∞#˚ ∞O_»∞ [ÖO|∞Å∞ "åiÛ Ç¨ÏiHÕ „|^ŒH}
Δ˜ O|∞ =zÛ, „^À}#O^Œ#∞O _Õã#≤ „|Ç¨‡„ãÖÎ |∞
g∞ñ^Œñ ^Œ# „|Ç¨‡„ã¨ÎO|∞ñ „|Ü≥∂yOz#. 151
* "åã¨∞^Õ=Ùx =K«<åÅ∞ q#QÍ<Õ J~°∞˚#∞_»∞ PK«q∞Oz, Hõ$+¨μ‚xH˜ „Ñ¨^ŒH˜Δ}O KÕã≤, Jâ◊fi`å÷=∞
„Ñ¨Ü≥∂yOz# „|Ç¨‡„ã¨ÎO g∞^Œ `«# „|Ç¨‡„™êÎxfl „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞.
=∞. J=x "Àº=∞=ÚÅO^Œ∞ xO_ç `«=∞Ö’ <å Ô~O_»∞ „|Ç¨‡„ã¨Î=ÚÖò
~°q =Ç≤Ïfl^Œ∞ºuñ É’~°∞K«∞O „kÉèí∞=#„`åãÖ|∞ QÍqOÑ¨ñQÍ
q=â◊„ÉèÏOu Ü«ÚQÍO`«"≥∂ Ü«∞x „Ñ¨[Öò gH˜ΔOÑ¨ <å "Õà◊ =∂
^èŒ=Ù <å[˝<£ q[Ü«ÚO_»∞ ¿ãÃã qtY^ŒfiO^ÀfiÑ¨ãÖÇ¨~°=Ú<£. 152
* P Ô~O_»∞ „|Ç¨‡„™êÎÅ∂ q∞#∂fl =∞#∂fl UHõO KÕã¨∂Î W^ŒÌ~°∞ ã¨∂~°∞ºÅ ÖÏQÍ, JyflÇ¨ÏŸ„`«∞Å
ÖÏQÍ Ñ¨~°ã¨Ê~°O Ñ¶¨∞’~°OQÍ áÈ~°∞ ™êyOKå~Ú. JkK«∂z ÉèíÜ«∞O`À =ÚÖ’¡HÍÅ∂ HõOÑ≤OKå~Ú.
„Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅ"Õ∞"≥∂ #x „Ñ¨[ÅO`å ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞Å`À ÑïHÕÑ¨™êQÍ~°∞. W^ŒO`å NHõ$+¨μ‚_»∞ K«∂Kå_»∞.
J~°∞˚#∞xH˜ J#∞[˝ WKåÛ_»∞. „|Ç¨‡„™êÎÅ∞ Ô~O_çO\˜h áê~°∞÷_»∞ LÑ¨ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞.
=. W@¡„ã¨Î^ŒfiÜ«∞O|∞ #∞Ñ¨ãÖÇ¨ÏiOz, ^èŒ#O[Ü«ÚO_»∞ „^À}#O^Œ#∞O QÆ∂_» #iy `«é˜q∞ Ñ¨@∞ìH˘x,
~Àëê~°∞}˜`« Ö’K«#∞O_≥· Ü«∂l˝‰õΩO_»∞ ~°A˚=Ù#O |â◊√=Ùñ QÆ\˜ì# K«O^ŒO|∞# |OkèOz ta~°O|∞
Hõ_»‰õΩO Q˘x K«x Ç≤ÏOã≤O`«∞#x uyz#O Ez Ç¨Ïi ~Ú@¡xÜ≥∞. 153
* D q^èŒOQÍ J„™êÎÅ∞ Ô~O_çO\˜h LÑ¨ãÖÇ¨ÏiOz# J#O`«~°O „H©_ç Jâ◊fi`å÷=∞#∞ "≥<åfl_ç
Ñ¨@∞ìH˘<åfl_»∞. HÀÑÖ`À Z„~°|_»¤ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ J~°∞#˚ ∞_»∞, Ü«∂l˝‰Ωõ _»∞ Ü«∞[˝OÖ’ Ñ¨â√◊ =Ù#∞ |OkèOz#@∞¡QÍ
J`«}˜‚ „`åà◊¡`À |OkèOKå_»∞. ta~åxH˜ ÖÏH˘¯x "≥o¡ D ^èŒ∂~°∞Î}˜‚, z„`«Ç≤ÏOã¨ KÕ™êÎ#x D_»∞ÛH˘x
=ã¨∞Î#fl J~°∞˚#∞}˜‚, K«∂z JkèHõ"≥∞ÿ# „HÀ^èŒO`À Hõ$+¨μ‚_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
L. =∂é∞Ñ¨_»OQÆÖËx Ü«∞ã¨=∞~°∞÷Å ã¨∞Ñ¨ÙÎÅ #„ã¨Îq^ŒºÅO
^Õéx Ñ≤#fl áêÑ¨Å =kèOK≥ xj^äŒ=Ú#O^Œ∞ñ „QÆ∂~°∞ñ_≥·,
áêé∞ñ_≥ gñ_»∞ áê`«‰õΩñ_»∞, „áê}ÉèíÜ«∞O|∞# "≥K«Û #∂~°∞ÛK«∞O
ÉÏéˇ_ç gxñ QÍ=Ù=Ú Hõ$áê=∞u #~°∞˚#! áêÑ¨=~°˚<å! 154
* J~°∞˚<å! g_»∞ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞. „áê}Ñ¶¨∂`«‰õΩ_»∞. =∞Ç¨áê`«‰õΩ_»∞. J~°ú~å„u ã¨=∞Ü«∞OÖ’
J„ã¨Îq^ŒºÅÖ’ Pi`Õ~°x"å~°∂, Z^Œ∞~˘¯#ÖËx Jã¨Ç¨Ü«∞ ã≤÷uÖ’ x„kã¨∞Î#fl"å~°∂ J~Ú# Ñ¨ã≤áêÑ¨Å#∞
D áêáê`«∞‡_»∞ Ñ¨\˜ì =kèOKå_»∞. g _≥Hõ¯_ç „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞? áêÑ¨ Hõ$`«ºO KÕã≤, áê_»∞ „áê}ÏÅ∞
HÍáê_»∞HÀ=@O HÀãÖ "Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çã¨∂Î Ñ¨~°∞ÔQuÎ áÈ`«∞<åfl_»∞. S<å g}˜‚ HõxHõiOK«∞.
K«. "≥éz# "åx, ^≥·#º=Ú# "Õñ^Œ∞é∞ <˘Ok#"åx, x„^Œ "≥∞ÿ
=∞éz#"åx, ™œYº=Ú# =∞^Œº=Ú „^•q# "åx, ÉèíQÆ∞flñ_≥·
Ñ¨éz# "åx, ™ê^èŒ∞ [_»ÉèÏ==Ú "åxx, QÍ=Ù =∞OK«∞ "å
K«éz# "åxñ, QÍq∞#∞Åñ [OÑ¨Ù@ ^èŒ~°‡=Ú QÍ^Œ∞ Ñ¶¨Å∞æ<å! 155
* Ñ¶Å¨ ∞æ<å! ÉèÜ
í ∞« Ñ¨_#ç "å_çh, kQÆ∞Å∞`À =∞u„Éèqí ∞Oz# "å_çh, x„^ŒáÈ~Ú# "å_çh, =∞^Œºáê#OKÕã≤
"≥∞=ÿ ∞~°z# "å_çh, Ñ¨~ål`«∞_≥· áêiáÈÜÕ∞ "å_çx, Hõ^ÅŒ Hõ "≥∞^ŒÅHõ Ñ¨_ç L#fl"å_çh, ~°HOΔ˜ K«=∞x "Õ_#ç "å_çh,
P_»∞"åih K«OÑ¨@O ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞QÍ.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 53
âß. ã¨fi„áê}O|∞Å <≥=fiñ_Õxñ QÆ~°∞}ÏãÖQÆO|∞ ™êeOz Ü«∞
#º „áê}O|∞ÅKÕ`« ~°HõΔ}=Ú ¿ãÜ«∞<£ "åñ _»^èÀÖ’Hõ ^Œ∞ó
Y„áêÑ¨ÙÎO_»QÆ∞ ~å[^ŒO_»=Ú# ã¨`«¯ÖÏº}∞ñ_Ò <≥·# h
q„Ñ¨ÙO ^ŒO_ç`«∞ñ *ËÜ«∞ <Õ\˜H˜ =∞Ç¨q„ÉèÏOuKÕ #∞O_»ñQÆ<£. 156
* Z=_»∞ HõxHõ~°O ÖË‰õΩO_® `«# „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞HÀ=@O HÀãÖ Ñ¨~°∞Å „áê}∞Å∞ f™êÎ_À
J@∞=O\˜ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ #~°Ö’HõOÖ’ <å<å^Œ∞óMÏÅ∂ J#∞Éèíq™êÎ_»∞. J~Ú`Õ ~åA "å}˜‚ tH˜Δ¿ãÎ "å_ç
áêÑÖ #tOz "å_çH˜ „âıÜ«∞ã¨∞û Åaèã¨∞ÎOk. HÍx ÉèíÜ«∞„ÉèÏO`«∞_≥·# D Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Hõiî#OQÍ tH˜ΔOK«‰õΩ.
=. Jx ~Úqfi^èŒO|∞# QÆ$+¨μ‚O _®#uzÛ#O „ÉÏÇ¨Ï‡}∞O_»∞ Hõ$`åÑ¨~å^èŒ∞O_»~Úº =^èŒ∞ºO_»∞ QÍñ
_»#∞ ^èŒ~°‡O|∞ ^ŒÅOz K«OÑ¨Hõ „^Œ∞Ñ¨^Œ~åAÑ¨Ù„uHÕ ^Œ# KÕã≤# „Ñü[˝O ^ŒÅOz, |^Œ∞úO_≥·#
QÆ∞~°∞ #O^Œ#∞O ^À_˘¯x, Hõ$+¨μ‚O_»∞ ™ê~°^äŒºO|∞ ¿ãÜ«∞ ta~°O|∞Hõ_»‰õΩ =zÛ. 157
* D q^èŒOQÍ Hõ$+¨μ‚_»∞ q=iOz<å ''JÑ¨~å^èŒO KÕã≤#Ñ¨C\˜H© „ÉÏÇ¨Ï‡}∞}˜‚ K«OÑ¨‰õÄ_»^Œ∞—— J<Õ
^è~Œ å‡<Õfl áê\Õz J~°∞#˚ ∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ ãÖÇ¨ÏiOÑ¨Ö^Ë ∞Œ . áêOKåÅ ~å[Ñ¨Ù„u ã¨=∞HõOΔ Ö’ `å#∞ ÑëH˜#
„Ñü[˝ „Ñ¨HÍ~°O HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ Hõ\˜ì"Õã≤ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ ÖÏ‰õΩ¯x=zÛ ~°^äŒO ÃÑ·# ZuÎ Ñ¨_»"Õâß_»∞. Hõ$+¨μ‚_»∞
JâßfiÅ#∞ J^ŒeOKå_»∞. ~°^äŒO ta~°O =^ŒÌ‰õΩ KÕiOk.
Hõ. ã¨∞~°~å[ã¨∞`«∞_»∞ K«∂ÃÑ#∞, ^Œ∞~°=kè ã¨∞`«â’HõÜ«Ú`«‰õΩ „^Œ∞Ñ¨^Œ∞x ã¨∞`«‰õΩO
|iK«e`åOQÆ „âı}Õ, |~°∞+¨ =∞Ç¨áêâ◊ |^Œúáê}˜<£ „^Ò}˜<£. 158
* WzÛ# =∂@ <≥~°"Õ~°∞ÛH˘#fl WO„^Œ#O^Œ#∞_»∞ QÆ\˜ì „`åà◊¡`À HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ ayOÑ¨|_ç yÅyÅ
H˘@∞ìH˘O@∞#fl QÆ∞~°∞#O^Œ#∞}˜‚ Ñ¨Ù„`« â’HõO`À Ñï`«Ñ≤ã¨∞Î#fl „^Œ∞Ñ¨^Œ#O^Œ# =ÚO^Œ∞ `≥zÛ Ñ¨_»"Õâß_»∞.
-: „^ÒÑ¨k Ü«∞â◊fi`å÷=∞#∞ Ez ãÖÉèÏ+≤OK«∞@ :-
=. W@¡~°∞˚#∞O_»∞ ^≥zÛ K«∂Ñ≤# ÉÏÅ=^èŒ [x`«Å*Ï˚ Ñ¨~åV√‡Y∞O_≥·# Hõ$Ñ≤ H˘_»∞‰õΩO Ez „"≥ÚH˜¯
ã¨∞ã¨fiÉèÏ=Ü«∞QÆ∞ „^ÒÑ¨k ~Ú@¡xÜ≥∞. 159
* z#fl Ñ≤ÅÅ¡ „áê}ÏÅ∞ fã≤#O^Œ∞‰õΩ ã≤Q∞Æ Ñæ _¨ #ç Jâ◊fi`å÷=∞ „^ÒÑ¨k =ÚO^Œ∞ `«Å Z`«ÖÎ HË áõ ÈÜ«∂_»∞.
ã¨∞QÆ∞}=uÜ≥ÿ∞# „^ÒÑ¨k Ñ¨~åV√‡Y∞_≥·# QÆ∞~°∞=Ù Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ K«∂z #=∞ã¨¯iOz WÖÏ J#flk –
=∞. Ñ¨~°ñQÆ<£ =∂ =∞QÆ"å~° ÅO^Œé∞#∞ =Ú<£ ÉÏ}„Ñ¨Ü≥∂QÀÑ¨ ãÖ
Ç¨Ï~°}Ï^•ºÜ«Ú^èŒq^Œº ÅxflÜ«Ú#∞ „^À}ÏKå~°∞ºKÕ #Éèíºã≤O
zi Ñ¨Ù„`åÎHõ$u #∞#fl „^À}∞ñ_»=Ù, h z`«ÎO|∞Ö’ ÖËâ◊=ÚO
QÆ~°∞}ÏãÖQÆ=Ú ÖËHõ t+¨ºã¨∞`«∞Å<£ YO_çOÑ¨QÍ ÉÏ_çÜÕ∞? 160
* <åÜ«∞<å! g∞ <åÜ«∞#QÍÔ~·# „^À}ÏKå~°∞ºÅ"åi ã¨xflkèÖ’ =∂ =∞QÆ"å~° ÖO^Œ~°∂
„Ñ¨Ü∂≥ QÀÑ¨ãO¨ Ç¨~åÅ`À ã¨=∞ã¨Î â◊„™êÎ„ã¨Î q^ŒºÅ∂ JÉèºí ã≤OKå~°∞. Ñ¨Ù„`åHÍ~°OÖ’ L#fl PKå~°º „^À}∞_»=Ùh=Ù.
=∂‰õΩ QÆ∞~°∞`«∞Å∞º_»"≥·# h=Ù Å=ÖËâ◊O ‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûÖ’ HõxHõ~°O ÖË‰õΩO_® h t+¨º#O^Œ#∞Å t~°ã¨∞ûÅ∞
YO_çOKå"Õ. Wk ^èŒ~°‡=∞@Ü«∂º!
Hõ. Éèí∂ã¨∞~°∞ñ_»=Ù, |∞kú^ŒÜ«∂, ÉèÏã¨∞~°∞ñ_»=Ù â◊√^Œúg~°Éèí@ãÖ^ÀÇ¨
„ˆQã¨~°∞ñ_»=Ù, tâ◊√=∂~°}, =∂ã¨∞~°Hõ$`«ºO|∞ ^èŒ~°‡=∞QÆ∞<Õ `«O„_ô! 161
* „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»"≥· Ñ¨Ù\Ïì"Õ! q"ÕHÍxfl, ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ÏºÅ#∂ KÕÑ¨\Ïì"Õ! g~åkèg~°∞ÅÖ’ =ÚO^Œ_»∞QÆ∞
ÃÑ\Ïì"Õ! J\˜ì h=Ù ÉÏÅ∞~° „áê}ÏÅ∞ f¿ã W\˜ì ~åHõΔã¨Hõ$`åºxH˜ ZÖÏ X_çQÆ\Ïì=Ù `«O„_ô!
âß. L„^ÕHõO|∞# ~å~°∞ â◊„ã¨Î^èŒ~°∞Öˇ·, Ü«Ú^•ú=x<£ ÖË~°∞, ‰HÕ
z„^ÀÌÇ¨ÏO|∞#∞ h‰õΩñ *ËÜ«∞~°∞ |Ö’`ÕûHõO|∞`Àñ rñHõ\˜<£
Éèí„^•HÍ~°∞Åñ a#fl áêÑ¨Å ~°}„áœ_è» „H˜Ü«∂Ç‘Ï#∞Å<£
x„^•ã¨‰õΩÎÅ ãÖÇ¨ÏiOÑ¨ #Hõ\Ï! h KÕ`«∞ Öˇ\Ï¡_≥<À? 162
* L„^ÕHõO`À h ÃÑ·H˜ ^Œ∂HõÖË^Õ! Ü«Ú^Œú~°OQÆOÖ’ PÜ«Ú^èŒáê}∞Öˇ· Z^Œ∞~°∞ xÅ∞=ÖË^Õ! Å=ÖËâ◊O
‰õÄ_® h‰õΩ JÑ¨HÍ~°O KÕÜ∞« ÖË^!Õ J@∞=O\˜ z#fl"åà◊#¡ ∞, JO^•Å∞ zO^Õ Ñ≤#fl"åà◊#¡ ∞, ãÖ„QÍ=∞~°OQÆOÖ’
WOHÍ ãÖÑ¨Ó~°‚ ™ê=∞~°º÷ O á⁄O^Œx "åà◊#¡ ∞, x„^ŒÖ’ P^Œ=∞~°z L#fl "åà◊#¡ ∞– HÍ~°∞pHõ\Ö˜ ’ – g~å"ÕâO◊ `À–
=kèOK«\ÏxH˜ JÜ≥∂º! h‰õΩ KÕ`«∞ ÖˇÖÏ =KåÛÜ«∞Ü«∂º?
L. JHõ¯@! Ñ¨Ù„`«Î â’Hõ [x`å‰õΩÅ ÉèÏ~° q+¨}‚z`«Î<≥·
á⁄‰õΩ¯K«∞ #∞#flÉèíOy x#∞ñ É’~°ñ ys\˜ x|^Œ∞Ìñ *Ëã≤ <Õ
_çHõ¯_» H©_çÛ `≥K«∞Û@ ã¨Ç≤ÏOÑ¨x^≥· Éèí=nÜ«∞ =∂`« <Õñ
_≥Hõ¯_» x\˜ì â’Hõ=Ú# <Õ „H˜Ü«∞ <Õ_»∞ÛK«∞ñÉÁ‰õΩ¯K«∞#fl ^À! 163
* QÆ∞~°∞#O^Œ<å! Ñ¨Ù„`«â’HõO`À |~°∞"≥H˜¯ "åº‰õΩÅ"≥∞ÿ# z`«ÎO`À WHõ¯_» <Õ#∞ U_»∞ã¨∞Î#fl>Ë¡ JHõ¯_»
h `«e¡, Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ HÍà◊¥¡ KÕ`«∞Å∂ Hõ\˜ì x#∞fl J~°∞˚#∞_»∞ WHõ¯_çH˜ D_»∞ÛH˘x =KåÛ_»#fl ãÖQÆu
`≥eã≤, ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# ^Œ∞óYO`À ZO`«QÍ `«Å¡_çe¡ áÈ`«∞#fl^À Hõ^•!
=. Jx Hõ$ëê‚~°∞˚#∞ÅO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 164
* D q^èŒOQÍ Jâ◊fi`å÷=∞`À ÑëH˜ áêOKåÅ ~å[Ñ¨Ù„u Hõ$ëê‚~°∞˚#∞Å "≥·Ñ¨Ù K«∂z WÖÏ J#flk–
L. „^À}∞x`À tdO |_»Hõ „^À}‰õΩ@∞Oax Ü«Ú#fl kO@ #
H©Δ}`«#∂[ â’Hõq=jHõ$`«<≥· qÅÑ≤OK«∞ÉèíOy, h
„^Ò}˜ñ ^≥~°eÛ `≥K«∞Û@‰õΩ ^≥·#º=Ú <˘O^Œ∞K«∞ <≥O`« á⁄‰õΩ¯<À!
„áê} qÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·# #u áêÑ¨=Ú† „ÉÏÇ¨Ï‡}Ç≤ÏOã¨ =∂# ˆ~. 165
* PKå~°º „^À}∞Å`À ã¨Ç¨ÏQÆ=∞#O KÕÜ«∞‰õΩO_® PKå~°º Ñüfl WOHÍ „|uH˜ L#flk. WO\’¡
XO@i rq`«O QÆ_∞» Ñ¨Ù`«∞#fl P ~ÚÖÏ¡Å∞ `«# UÔHH· õ Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ |OkèOz Ñ¨@∞ì‰Ωõ "≥àÏ¡~x° qx Éèií OÑ¨~åx
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 55
Ñ¨Ù„`« â’HõO`À <åÖÏQÍ<Õ QÆ∞O_≥Å∞ ÑÿÖË@@∞¡ ZO`« P„HÀtã¨∞#Î fl^À! g∞~°∞ D Jâ◊fi`å÷=∞#∞ Ç≤ÏOã≤OK«@O
=∂#O_ç. áêÑÖ! W`«_»∞ „áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê`Õ =∞#‰õΩ =∞Ç¨áêÑÖ K«∞@∞ì‰õΩO@∞Ok.
Hõ. Éèí∂áêÅ‰õΩÅ‰õΩ q„Ñ¨ÙÅñ, QÀÑ≤OÑÖ *ËÜ«∞ñ^ŒQÆ^Œ∞† HÀÑ≤Oz# ^Œ
`À¯áê#ÅO|∞ "≥Ú^ŒeH˜, Éèí∂áêÖÏ@=ÙÅñ QÍÅ∞Û Éèí∂HõOÑ¨=ÚQÆ<£. 166
* „Ñ¨*ÏáêÅ‰õΩÖˇ#· ~åAÅ∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å‰õΩ P„QÆÇÏ¨ O `≥ÑÊ≤ OK«‰Äõ _»^∞Œ . „‰õΩ^Œ∞Öú #·ˇ q„Ñ¨ÙÅ HÀáêyfl
*ÏfiÅÅ‰õΩ Ñ¨Ù_»q∞ HõOÑ≤ã¨∞ÎOk. ^èŒ~°}©Ñ¨`«∞Å =OâßÅ∞ ^èŒfiOã¨=∞ø`å~Ú.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ~°‡ºO|∞#∞ ã¨Hõ~°∞}O|∞#∞ x~°fiºmHõO|∞#∞ ã¨=∞O[ãÖ|∞#∞ âß¡Ñ¶¨∞ºO|∞#∞ QÍñ
|Å∞‰õΩ „^ÒÑ¨k Ñ¨Å∞‰õΩÅ‰õΩ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ ãÖ`«ã≤Öˇ¡. #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ= ™ê`«ºH˜ ^èŒ#O[Ü«∞
Hõ$+¨μ‚Å∞ ã¨=∞‡uOzi† ã¨=∞‡uOÑ¨Hõ cè=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 167
* D „Ñ¨HÍ~°O „^ÒÑ¨k ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«OQÍ, ^•H˜Δ}ºã¨Ç≤Ï`«OQÍ x+¨¯Ñ¨@OQÍ, x+¨ÊHõΔáê`«OQÍ,
<åºÜ«∞OQÍ, „Ñ¨â◊Oã¨hÜ«∞OQÍ ÑëHÕk. áêOKåe JÖÏ =∂\Ï¡_ç#O^Œ∞‰õΩ ^èŒ~°‡~åA ãÖ`À+≤OKå_»∞.
#‰õΩÅ ã¨ÇÏ¨ ^Õ=ÙÅ∂, ™ê`«ºH©, Hõ$ëê‚~∞° #˚ ∞Å∞ ã¨=∞‡uOKå~°∞. cè=∞¿ã#∞_»∞ =∂„`«O `«# Jã¨=∞‡u „Ñ¨H\
õ ã˜ ∂¨ –Î
K«. H˘_»∞‰õΩÅñ |\˜ì K«OÃÑ #x HÀÑ¨=Ú <˘O^Œ^Œ∞ ÉÏÅÑ¶¨∂`«∞‰õΩ<£
q_»∞=Ù =∞@OK«∞ñ *ˇÃÑÊ_çx "≥é˜]k „^ÒÑ¨k† g_»∞ q„Ñ¨Ùñ_Õ?
q_»∞=ñQÆ <ÕÅ? K«OÑ¨Ùñ_ç@∞ gxx g∞~°Å∞ ãÖÑ¨ ˆ~x <å
Ñ≤_çH˜\˜áÈ@∞#<£ t~°=Ú aè#fl=Ú ¿ãÃã^Œñ E_»∞ñ _çO^Œé∞<£. 168
* ''Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ ‰õΩ`«∞HÎ Åõ ∞ HÀã≤#O^Œ∞‰õΩ HÀÑÖ ~åQÆáÈQÍ D áêáê`«∞‡}˜,‚ D ÉÏÅÑ¶∂¨ `«∞‰õΩ}˜‚
q_çz ÃÑ@ì=∞O@∞O^Õq∞\˜ D "≥„iÉÏQÆ∞Å „^ÒÑ¨k? g_»∞ ¿Ñ~°∞‰õΩ =∂„`«"Õ∞ q„Ñ¨Ù_»∞. gx q+¨Ü«∞OÖ’
HõxHõ~°O Ñ¨xH˜~å^Œ∞. W`«}˜‚ D H˜~å`«Ç¨ÏO`«‰õΩ}˜‚ Ç¨Ï`«=∂~°ÛO_ç. P Ñ¨x g∞ =Å¡ HÍHõáÈ`Õ g∞~°∞ JÖÏ
K«∂ã¨∂Î LO_»O_ç. XHõ¯ =Ú+≤ìÑ¶¨∂`«O`À D ^Œ∞+¨μì_ç t~°ã¨∞û zè<åflaè#flO KÕ™êÎ#∞.—— J<åfl_»∞.
=. Jx ÑëH˜# #â◊fi`å÷=∞‰õΩ „^ÒÑ¨k Ü«∞_»¤O|∞ =K≥Û† cè=Úx ãÖ~°OÉèíO|∞ ã¨∂z Ç¨Ïi
K«`«∞~°∞ƒùAO_»~Ú Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å cè=Úx "åiOz Hõ_»=∞ Ô~O@#∞ „^Œ∞Ñ¨^ŒÑ¨Ù„uHõ#∞ ^ŒÅOyOz
#QÆ∞K«∞ cè=Ú#H˜@¡xÜ≥∞. 169
* cè=Ú_»∞ J#flO`« Ñ¨h KÕ™êÎ_»h ÉèíÜ«∞O`À áêOKåe Jâ◊fi`å÷=∞‰õΩ J_»¤O =zÛOk. cè=Úx
`˘O^Œ~°áê@∞ K«∂ã≤ NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# K«`«∞~°∞ƒù[`«fiO ™ê~°÷HõOQÍ D „Ñ¨Hõ¯ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À cè=Ú}˜‚
QÆ\˜ìQÍ Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl_»∞. P „Ñ¨Hõ¯ Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å`À áêOKåex „Ñ¨Hõ¯‰õΩ XuÎyOK«∞`«∂ cè=Úx`À –
L. J=Ùºñ_»∞ QÍñ_»∞ gñ_»∞ tâ◊√Ç¨ÏO`«, ^Œ∞~å`«‡‰õΩñ _®`«`å~Ú Ç¨ÏO
`«=Ùºñ_»∞ „|Ç¨Ï‡|O^èŒ∞ñ_»QÆ∞ñ ^ŒÑ¨Ê^Œ∞ xHõ¯=Ú '„ÉÏÇ¨Ï‡}À # Ç¨Ï
#Î=º— Ü«∞@OK«∞ "Õ^Œqk`«O |QÆ∞ñ QÍ=Ù# ^èŒ~°‡^Œ$+≤ìñ QÆ
~°Î=º=Ú gx QÍñK«∞@ Ü«∞^ä•ã≤÷uñE_»∞=Ú áêO_»"À`«Î=∂! 170
* ''áêO_»∞‰õΩÅ qÉèí∂+¨}Ï! áê`«‰õΩ_»∂, tâ◊√ Ñ¶¨∂`«‰õΩ_»∂, H˜~å`«‰õΩ_»∂, „Éèí+¨ì*Ï`«‰õΩ_»∂ J~Ú#
D Jâ◊fi`å÷=∞ K«OÑ¨^Œy#"å_Õ HÍx ~°H˜ΔOÑ¨^Œy#"å_»∞ HÍ<ÕHÍ^Œ∞. Wk =Ú=∂‡\˜H© ã¨`«ºO. J~Ú`Õ
''„ÉÏÇ¨Ï‡}À # Ç¨ÏO`«=ºó—— J<Õ "Õ^"Œ åHõºO q#=ã¨∞#Î flk. D ^è~Œ ‡° ã¨∂Hõ‡Δ O „Ñ¨HÍ~°O D`«}‚˜ ~°HOΔ˜ K«@"Õ∞
<åºÜ«∞OQÍ `Àã¨∞Î#flk. Ü«∞^ä•~°÷O h"Õ PÖ’zOK«∞—— J<åfl_»∞.
=. Jx ã¨~°™êÖÏÑÖ|∞ ÖÏ_ç Ñ¨=##O^Œ#∞ <˘_»O|éz Ü«∞~°∞˚#∞OEz „^ÒÑ¨kH˜ <å‰õΩ cè=∞¿ã#∞#‰õΩ
ã¨=∞‡`«O|∞QÆ =Ú#fl h KÕã≤# „Ñü[˝Ü«Ú ã≤kúOK«∞#@∞¡ <å ÑÖÑ¨Ù¿ãÜ«Ú=∞x, <å~åÜ«∞}∞O
_®#uzÛ# #~°∞˚#∞O_»∞#∞ <å~åÜ«∞}Ï#∞=∞`«O|∞#. 171
* D q^èŒOQÍ K«`«∞~À‰õΩÎÅ`À, cè=∞#fl#∞ K«Å¡Ñ¨~°z, NHõ$+¨μ‚_»∞ J~°∞˚#∞}˜‚ PÖ’HÕz ''Ñ¶¨Å∞æ<å!
áêOKåeH©, <å‰õÄ, cè=Ú_çH˜ ã¨=∞‡`« =∞ÜÕ∞º@@∂¡ h „Ñü[˝ <≥~°"Õˆ~@@∂¡ D q^èŒOQÍ K≥~Úº.—— Jx
Hõ~°Î=ºO ã¨∂zOKå_»∞.
âß. qâ◊fiã¨∞Î`«∞ºñ_»∞ â◊„Hõã¨∂#∞ñ_»∞ =∞Ç¨g~°∞O_»∞ Ñ¶¨∞’~åã≤KÕ
#â◊fi`å÷=∞ t~À[=ÚÖò ^Œé˜ñy K«∂_®O`«~°‡Ç¨~°`«fl=Ú<£
â◊â◊fif¯iÎ "≥Å∞OQÆñ |∞K«∞ÛH˘x áêâ◊„"å`«|O^èŒO|∞Å<£
qâßfiãÖ|∞# #∂_çÛ „`ÀK≥ ta~ÀsfiÉèÏQÆ=ÚO ÉÏã≤ áÈ<£. 172
* qâ◊fi=∞O`å H˘xÜ«∂_» ^Œy#"å_»∂, g~åkèg~°∞_»∂ J~Ú# q[Ü«Ú_»∂ NHõ$+¨μ‚x
Jaè„áêÜ«∂#∞™ê~°O Hõ~°‰õΩ Hõ~°"åÅO ÃÑiH˜ QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞x t~À*ÏÅ∞ YO_çOz Ö’Ñ¨Å "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl
=∞Ç¨=∞}˜x qâßÅÜ«∞â◊ã¨∞û`Àáê@∞ =â◊O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. `«~°∞"å`« Hõ\˜ì# „`åà◊¡hfl qÑ¨Ênã≤ ta~°OÖ’
#∞Oz "≥Å∞ÑëH˜ ÔQO\˜"Õâß_»∞.
Hõ. x|ƒ~°Ñ¨Ù ÉÏÅÇ¨ÏO`«Ü«Ú, Q˘|∞ƒ#ñ ^Õ[O|∞ =∞}˜Ü«Úñ QÀÅÊ_ç #`«∞ñ_≥·
„Ñäƒ# =QÆKÕ q„Ñ¨Ùñ_»∞, ã≤aƒu`À <˘_»e QÆ|∞ƒ Ãã_ç =_çñ [xÜ≥∞<£. 173
* x~°ƒùÜ«∞OQÍ J~°ƒù‰õΩÅ#∞ Ç¨Ï`«ºKÕã≤# P „ÉÏÇ¨Ï‡} „|∞=Ù_»∞ ÉèíiOÑ¨~åx J==∂#O`À
=∞~åº^Œ#∂, =∞}˜x ‰õÄ_® HÀÖ’Ê~Ú ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘x Juâ◊~ÚOz# P"Õ^Œ#`À "≥Å"≥Å¡<≥·,
"ÕQOÆ QÍ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞.
P. ^èŒ#=Ú Q˘#∞@ Ü≥ÚO_≥, ^ŒÅñ Q˘é∞QÆ∞@ Ü≥ÚO_≥, <åÅÜ«∞O|∞ "≥_»Å #_»K«∞ \ÁO_≥ñ,
QÍx K«OÑ¨ñ^Œy# Hõ~°‡O|∞ ¿ãã≤#ñ, [OÑ¨ñ^ŒQÆ^Œ∞ q„Ñ¨*Ïuñ |uH˜. 174
* ^èŒ#O fã≤HÀ"åe, ÖË^• `«Å Q˘iyOKåe, Jn HÍ^• WO\’¡ #∞Oz "≥à◊¡Q˘\Ïìe. JO`Õ QÍx
K«OÑ¨^Œy# ^Œ∞+¨¯~°‡O KÕã≤<å P q„Ñ¨Ù}˜‚ K«OÑ¨@O ~åAÅ‰õΩ ^èŒ~°‡O HÍ^Œ∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 57
=. W@¡â◊fi`å÷=∞O „ÉÏ}Ï=t+¨μìO *Ëã≤ "≥_»Å#_çz, áêO_»=ÙÅ∞ áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ñ¨Ù„`«∞ÎÅ‰õΩ â’HÕz
=∞$`«∞Öˇ·# ÉO^èŒ∞=ÙÅ ÔHÅ¡ ^ŒÇ¨Ï<åkHõ$`«ºO|∞Å∞ ¿ãã≤ Ü«Ú^ŒHõ „Ñ¨^•#O|∞ ¿ãÜ«Ú H˘é‰õΩ „ã‘ÎÅ
=ÚO^Œ@ x_çH˘x QÀqO^Œ∞O_»∞#∞O ^•~°∞#∞O QÆOQÆ‰õΩO [x uÖ’^ŒHõO|∞Å∞ ¿ãã≤ „Hõ=∞‡é
qÅÑ≤Oz Ç¨Ïiáê^Œ Ñ¨^Œ‡*Ï`« Ñ¨q„`«O|∞Å~Ú# ÉèÏw~°nä[ÅO|∞Å ™êfl`«∞Å~Ú Ü«Ú#fl Ü≥∞_»O
|∞„`«Î â’HÍ`«∞~°∞ Å~Ú# QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ#∞, QÆ∞Of „^ÒÑ¨^Œ∞Å#∞ Ez =∂^èŒ=ÙO_»∞
=ÚhO„^Œ∞Å∞O ^•#∞#∞ |O^èŒ∞=∞~°}â’HÍ`«∞~°∞ Å~Ú# "å~°Å =QÆÑ¨Ù =∂xz =∞xflOK≥
xqfi^èŒO|∞#. 175
* D =∂kiQÍ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ „áê}ÏÅ`À ÔQO\˜"Õã≤ áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·# áêO_»∞#O^Œ#∞Å∞
x[#O^Œ#∞Å HÀãÖ â’HÕKå~°∞. J#O`«~°O K«xáÈ~Ú# |O^èŒ∞=Ù ÅO^ŒiH© ^ŒÇ¨Ï# ãÖ™ê¯~åÅ∞
PK«iOKå~°∞. „ã‘Î [# Ñ¨Ù~°ã¨û~°OQÍ NHõ$+¨μ‚x`À QÆ∂_ç QÆOQÍ#kH˜ "≥o¡, á⁄Oy á⁄~°ÖË ^Œ∞óYO kQÆ „q∞Oy
=∞$`«∞ÅO^ŒiH© uÖ’^ŒHÍÅ∞ =kÖÏ~°∞, J#O`«~O° JO^Œ~∂° N=∞<åfl~åÜ«∞} K«~} ° HõO*Ï`« ãÖ*Ï`åÖˇ#·
Ñ¨q„`« ÉèÏw~°nä [ÖÏÅÖ’ ™êfl<åÅ∞ KÕâß~°∞. `«~∞° "å`« "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =Úx=ˆ~}∞ºÅ`À ‰õÄ_ç Ñ¨Ù„`«â’HõO`À
"åº‰õΩÅ =∞#ã¨∞¯Öˇ· L#fl QÍO^è•s ^è$Œ `«~å„+¨μÅì #∂, ‰õΩOf „^ÒÑ¨^∞Œ Å#∂ ã¨g∞Ñ≤Oz Z<Àfl q^è•Å T~°_Oç z
^è≥·~°ºO K≥áêÊ_»∞.
âß. áêOKåb Hõ|sqHõ~°¬} =∞Ç¨áêÑ¨ HõΔ`åÜ«Ú+¨μ¯ÅO
[OK«^Œæ~°∞fiÅ ^è•~°Î ~å„+¨μìÅ #xO [OÑ≤Oz QÀqO^Œ∞ñ _ç
Ñ≤ÊOK≥<£ ~å[º=Ú ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞Î#‰õΩñ , QÆeÊOK≥<£ =∞Ç¨MÏºuñ *Ë
~ÚOK≥<£ =¸ñ_»∞ `«∞~°OQÆ "Õ∞^èŒ=ÚÅ∞ ^Õ"ÕO„^Œ „Ñ¨ÉèÏ=O|∞#<£. 176
* D q^èOŒ QÍ #O^Œ#O^Œ#∞_≥#· QÀqO^Œ∞_»∞ xO_»∞ã¨ÉÖíè ’ „^Œ∞Ñ¨^#Œ O^Œ# "Õ}˜ Ñ¨\ì˜ ÖÏy# =∞Ç¨áêÑÖ
=Å¡ H©}Δ O˜ z# PÜ«Úã¨∞ûÅ∞ QÆÅ ^Œ∞~°‡^•O^è∞Œ Öˇ#· ^è$Œ `«~å„+¨#ì O^Œ#∞ ÅO^Œih ã¨=∞~åOQÆ}OÖ’ K«OÑ≤Oz,
^èŒ~°‡~åA‰õΩ ~å[ºO WÑ≤ÊOKå_»∞. q[Ü«∞ÉèËi „"≥∂~ÚOz =∞¿ÇÏO„^Œ"≥·Éèí=O`À =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞
KÕ~ÚOz ~åA ÅO^ŒiÖ’#∂ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ Q˘Ñ¨Ê ¿Ñ~°∞ `≥Ñ≤ÊOKå_»∞.
-: NHõ$+¨μ‚O_»∞`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ #~°ƒù‰õΩx `«# K«„HõO|∞KÕ ~°H˜ΔOK«∞@ :-
=. JO`« "åã¨∞^Õ=ÙO_»∞ "åºã¨ „Ñ¨=ÚYÉè∂í ã¨∞~° Ñ¨Ól`«∞O_»~Ú Ü«Ú^Œ=ú ™ê`«º‰õΩÅ∞ Q˘Å∞= ^•fi~°HÍQÆ=∞#
„Ñ¨Ü∞« `«flO|∞#O ÉÏO_»=ÙÅ g_˘¯x ~°^•ä ~ÀÇ¨Ï}O|∞ ¿ãÜ«Ú ã¨=∞Ü«∞O|∞#O ^Œ`~Î« Ñ° _¨ ∞» K«∞ #∞`«~Î ° ã¨#∞^≥Oz
HõÖÏº} QÆ∞}À`«Î~°∞O_≥·# Ç¨Ïi H˜@¡xÜ≥∞. 177
* J#O`«~O° "åº™êk =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ Ñ¨Ó[ ÅO^Œ∞H˘#fl "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ L^Œ=ú Ù}©,‚ ™ê`«ºH˜h "≥O@Éˇ@∞ìH˘x
^•fi~°H‰õ Ωõ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞. áêO_»=ÙÅO^ŒiH© K≥ÑÊ≤ ~°ÔŒä Z‰õΩ¯`«∞O_»QÍ L`«~Î ° `«`~Î« Ñ° _¨ ∞» `«∂ Ñ¨~∞° QÔ `«∞‰Î Ωõ
=zÛ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx`À WÖÏ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘Ok.
=∞. W^≥ HÍÖÏ#Å `«∞Åº "≥∞ÿ# qtYO ÉË`≥OK≥ ^Õ"Õâ◊ ! <Õñ
_»∞^Œ~åO`«~°æ`« QÆ~°ƒù ^•Ç¨Ï=Ú#ÔH· Ü«Ú„QÆ„Ñ¨Éèí<£ =K«∞Û K«∞
#flk ^Œ∞~À¡Hõº=Ú =∂#∞Ñ¨<£ â◊~°} =∞#ºO ÉËq∞Ü«Ú<£ ÖË^Œ∞ h
Ñ¨^Œ Ñ¨^Œ‡O|∞Öˇ HÍx Ü≥ÚO_≥é∞ñQÆ h ÉÏ}Ïyfl "åiOÑ¨"Õ! 178
* ''^Õ=^Õ"å! „Ñ¨àÜ ◊ ∂« yfl *ÏfiÖÏcèÅ"≥∞#ÿ ÉÏ}O XHõ¯\˜ ZHõ¯\˜#∞OKÀ Hõà‰¡◊ Ωõ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ê`«∂
=zÛ <å Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ L#fl Hõã¨∞QÆO^Œ∞#∞ HÍeÛ"ÕÜ«∂Åx K«∂ã¨∞Î#flk. D ÉèíÜ«∞OHõ~° â◊~åxfl x~ÀkèOz
##∞fl ~°HOΔ˜ KÕ"å~°∞ "Õ~Ô =~°∂ ÖË^∞Œ . hK«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ â◊~}
° ∞*ÁKåÛ#∞. Hõ~∞° }Õz D â◊~åyflx x"åiOK«∞.
Hõ. ^Œ∞~°ƒù~° ÉÏ}Ï#Å=Ú#, QÆ~°ƒù=ÚÖ’ #∞#fl tâ◊√=Ù Ñ¶¨∞# ãÖ`åáê
q~åƒù=O|∞#∞ ÉÁO^≥_ç, x~°ƒù~°Hõ$Ñ¨ñ QÍ=Ù=∞Ü«∞º xdÅã¨∞Î`åº! 179
* F qâ◊fiOÉèí~å! ÉèíiOÑ¨~åx D ÉÏ}ÏyflH˜ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ L#fl Ñ¨ã≤QÆO^Œ∞ Hõã¨∞QÆOk áÈ`«∞<åfl_»∞.
JH©Δ} ^•H˜Δ}ºO`À ~°H˜ΔOK«∞.
Hõ. K≥Öˇ¡e HÀ_»Å, h "Õ∞, #Å∞¡ñ_»∞ â◊„`«∞=ÙÅKÕ`« Ç¨Ï`«∞ñ _»Ü≥∞º#∞, ãÖ
Ñ¶¨ÙÖÏ¡~°qO^ŒÖ’K«#!, ÉèíÖÏ¡yfl #_»Oz tâ◊√=Ù „|uHÕÑ¨ñQÆ^Õ! 180
* <Õ#∞ h K≥Öˇ¡e ã¨∞Éèí„^Œ=∞‡‰õΩ HÀ_»efl. h "Õ∞#Å∞¡}˜‚ â◊„`«∞=ÙÅ∞ J<åºÜ«∞OQÍ á⁄@ì#
ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. qzÛ# `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÖˇuÎ K«∂_»∞. D J=Ú‡#∞ ==Ú‡KÕã≤ <å |OQÍ~°∞
`«O„_ç „áê}ÏÅ∞ HÍáê_»∞.
P. QÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ñ QÆ=∞Å QÆ~åƒùO_»â◊`«=ÚÅ∞, x=Ú_»∞H˘# =Ç≤ÏOK«∞ hâ◊fiˆ~â◊!
h‰õΩ <˘Hõ¯ =∂xhQÆ~°ƒù~°HõΔ}, "≥∞O`« |~°∞=Ù x~°fiÇ≤ÏO`«∞ QÍHõ! 181
* QÆ~°ƒùOÖ’ =O^ŒÅ H˘nÌ „|Ç¨‡O_®Å#∞ Éèí„^ŒOQÍ ÉèíiOKÕ h‰õΩ XHõ P_»^•x QÆ~åƒùxfl ~°HΔ̃OK«@O
U=∞O`« „|Ç¨‡O_»O! PÑ¨^ŒÖ’ L#fl ##∞fl P^Œ∞HÀ™êfig∞!——
=. Jx# <å„t`«=`«ûÅ∞O_»QÆ∞ #Ñ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ ã¨∞Éèí„^Œ HÀ_»e n<åÖÏÑÖ|∞ ÖÏeOz, ~Úk
„^À}#O^Œ#∞O_»∞ Ö’Hõ =∞O`«Ü«Ú #áêO_»=O |Ü≥∞º_»∞ =∞x ÜÕ∞ã≤# k"åº„ã¨ÎO|x Ü≥∞éÕÔQ†
#O`«ñ ÉÏO_»=ÙÅ Hõaè=ÚYO|~Ú „^À}#O^Œ# k"åº„ã¨Î x~°æ`« xt`« =∂~°æ}O|∞Å∞ _»QÆæé˜#
ÉˇQÆæ_çÅHõ "å~°∞#∞ „|`«º„ã¨ÎO|∞ JOkH˘x ÃÑ#OQÆ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 182
* PÑ¨#flâ◊~°}∞º_≥·# QÀáêÅ∞_»∞ J#∞QÆ∞ K≥Öˇ¡e HÀ_»Öˇ·# L`«Î~° n<åÖÏáêÅ∞ q<åfl_»∞. Wk ''Ö’HõO
JáêO_»=O HÍ"å——Åx HÍ"åÅx Jâ◊fi`å÷=∞ „Ñ¨Ü≥∂yOz# k"åº„ã¨Î=∞x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. JO`«\’¡ P
k"åº„ã¨ÎOÖ’ #∞Oz "≥Å∞=_ç# Ñ¨^Œ∞<≥·# ÉÏ}ÏÅ∞ áêO_»=ÙÅ#∞ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. "å~°∞ Éˇ^ŒiáÈ‰õΩO_®
Z^Œ∞~°∞ xez â◊~°Ñ¨~°OÑ¨~°Å`À ã¨=∞~°O ™êyOKå~°∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 59
=∞. `«#¿ã"å~°uzO`« QÍx Ñ¨~°zO`å ÖËâ◊=Ú<£ ÖËx ã¨
[˚#∞ÅO ÉÏO_»∞`«#∂AÅ<£ =∞#∞K«∞ "å`«ûÅºO|∞`À „^À} #O
^Œ#∞ „|Ç¨‡„ã¨Î=Ú #_»¤ÃÑ@ìñ |xK≥<£ ^≥·`åºi ã¨~åfii ™ê
^èŒ# x~°fi„Hõ=Ú ~°H˜Δ`ådÅ ã¨∞^è•O^èŒâ◊Û„Hõ=ÚO [„Hõ=Ú<£ . 183
* NHõ$+¨μ‚}˜‚ ¿ãqOKåÅ<Õ ÉèÏ=O `«Ñ¨Ê W`«~° ÉèÏ=O U=∂„`«=¸ Z~°∞QÆx ã¨K«Ûi„`«∞Å∞
áêO_»∞Ñ¨Ù„`«∞Å∞, J@∞=O\˜ ã¨[˚#∞Å#∞ PÑ¨^ŒÖ’ HÍáê_®Å<Õ HÍ~°∞}ºÉèÏ=O`À, =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_≥·#
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞x „|Ç¨‡„™êÎxfl „uÑ≤ÊH˘@ì@O HÀãÖ, â◊„`«∞=ÙÅ PÜ«Ú^è•Å‰õΩ K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°xn,
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`åK«„HÍxfl Hõ#∞Ô~Ñ¨ÊÖÏ HÍáê_Õn J~Ú# ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍxfl „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞.
=∞. ã¨HõÅ „áê}˜Ç¨Ï$^ŒO`«~åà◊=ÚÅ ÉèÏã¨fi*’˚ºuÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_»∞ ã¨∂
HõΔ‡Hõà◊√O _»K«∞º`«∞ñ _»Ü≥∞º_»<£ q~°@*Ï QÆ~°ƒùO|∞ñ ^•ñ [„HõÇ¨Ï
ã¨Î‰õΩñ_≥· "≥·+¨‚==∂Ü«∞ñ QÆÑ≤Ê ‰õΩ~°∞ ãÖ`å<åi÷Ü≥ÿ∞ Ü«∞_»¤"≥∞ÿ
„Ñ¨Hõ@ã¨∂ÊùiÎ #_»OK≥ „^À}`«#Ü«∞ „|Ç¨‡„ã¨Î=Ú<£ bÅ`À<£. 184
* ã¨∂HΔÍ‡u ã¨∂Hõ‡Δ "≥∞#ÿ ~°∂ÑÖ`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~åàÏÖ’¡ *’ºu~°∂‡iÎÜ∞ÿ≥ „Ñ¨HÍtOKÕ
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ áêO_»=ÙÅ =OâßO‰õΩ~åxfl ~°HOΔ˜ K«@O HÀãÖ K«„HÍxfl ^èiŒ Oz, L`«~Î å QÆ~åƒùxfl Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞`À
HõÑ≤Ê"Õã≤, J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# "≥·+¨‚= `Õ[ã¨∞û`À Jâ◊fi`å÷=∞ „|Ç¨‡„™êÎxfl J=bÅQÍ J}z"Õâß_»∞.
=. W@∞¡ „^À}`«#Ü«ÚO_Õã≤# „Ñü„H˜Ü«∂~°Ç≤Ï`«O|~Ú# „|Ç¨Ï‡t~°O|xÜ≥∞_ç k"åº„ã¨ÎO|∞
"≥+· =‚¨ `Õ[O|∞# x~°~H÷° Oõ |Ü≥∞º† x[=∂Ü«∂ qÅã¨#=Ú# ã¨HÅõ Ö’Hõ ã¨~ãæ° u÷≤ ãÖÇ¨~°O|∞ ÖÏK«iOK«∞
#\˜ì Ç¨ÏiH˜ ^èŒ~°}©ã¨∞~° ÉÏ} x"å~°}O|∞ qz„`«O|∞ QÍ^Œ∞† `«`«û=∞Ü«∞O|∞# ãÖ`«ã≤Oz,
áêO_»= áêOKåb ã¨Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞ Q˘Ou, QÆ=∞<À#∞‡Y∞O_»~Ú# Ç¨ÏiO *Ë~°=zÛ ~Ú@¡xÜ≥∞. 185
* QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞_»∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOz# „|Ç¨‡„ãÖÎ u~°∞QÆ∞ÖËx^≥<· å "≥+· =‚¨ `Õ[ã¨∞û =ÚO^Œ∞ =º~°"÷ ∞≥ ÿ áÈ~ÚOk.
`«# =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ=O`À xdÅ [QÆ`«∞Î#∂ xi‡Oz ÉèíiOz Ç¨ÏiOKÕ Ñ¨~°=∂`«∞‡xH˜ XHõ „ÉÏÇ¨Ï‡}
Ü«Ú=‰õΩx ÉÏ}Ïxfl x"åiOK«@O qz„`«"∞≥ #ÿ q+¨Ü∞« "Õ∞g∞ HÍ^Œ∞. JÑ¨C_»∞ ZO`À ãÖ`À+Ö`À ‰õΩOf^Õq
HÀ_»Öˇ·# „^ÒÑ¨k`À#∂, H˘_»∞‰õΩÖˇ·# áêO_»=ÙÅ`À#∂ =zÛ „Ñ¨Ü«∂}"≥∞ÿ ^•fi~°Hõ‰õΩ "≥à◊¡É’`«∞#fl NHõ$+¨μ‚}˜‚
D q^èOŒ QÍ ã¨∞u Î OzOk–
-: ‰õΩOf^Õq NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
Hõ. Ñ¨Ù~°∞+¨μO _®_è»∞ºñ_»∞ „Ñ¨Hõ$uH˜ñ, |~°∞ñ_»=ºÜ«Úñ _»dÅÉèí∂`« |Ç≤Ï~°O`«~åƒù
ã¨∞~°∞ñ_»∞#∞ Ö’Hõ xÜ«∞O`«Ü«Úñ, |~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ_≥·# h‰õΩñ „|}`«∞ÅQÆ∞ Ç¨Ïs! 186
* 'Hõ$ëê‚! h=Ù Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»=Ù. ^Õ=^Õ=Ù_»=Ù. „Ñ¨Hõ$uH˜ J=fie"å_»=Ù. J#O`«∞_»=Ù. ã¨=∞ã¨Î
„áê}∞ÅÖ’ "≥Å∞Ñ¨Å Ö’Ñ¨Å "≥Å∞QÆ∞`«∞O_Õ "å_»=Ù. qâßÅ qâßfixfl #_ç¿Ñ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»"#·≥ h‰õΩ #=∞™ê¯~åÅ∞.
=. =∞é˜ÜÚ« [=xHõ =∞é∞=Ù# <å@ºO|∞ ã¨Å∞=Ù #@∞x K«O^ŒO|∞# =∂Ü«∂ Ü«∞=xHÍO`«~åà◊O|∞#
xÅ∞=O|_ç h =∞Ç≤Ï=∞KÕñ |~°=∞Ç¨ÏOã¨Å∞ q=$`«~åQÆ^Õfi+¨μÅ∞ x~°‡ÖÏ`«∞‡Å∞ #~Ú# =Ú#∞Å‰õΩ
#^Œ$â◊º=∂#∞O_»=~Ú ÑïzÛù#∞flO_»=Ù QÍx h=Ù =¸_è»^Œ$‰õΩ¯Å∞ QÆ∞@∞O|=O`«∞Å∞ #QÆ∞ =∂‰õΩ
<≥@∞¡ ^Œ~°≈hÜ«ÚO_» =Ü≥∞º^Œ∞? NHõ$+¨‚! "åã¨∞^Õ=! ^Õ=H©#O^Œ#! #O^ŒQÀÑ¨‰õΩ=∂~å! QÀqO^Œ!
ÑÖHõ[<åÉèí! Ñ¨^Œ‡=∂eHÍÅOHõ$`«! Ñ¨^Œ‡Ö’K«#! Ñ¨^Œ‡ãÖHÍâ◊ K«~°}! Ç¨Ï$+‘ˆHâ◊! ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#O
*Ëã≤ #=∞ã¨¯iOK≥^Œ. #=^èŒiOÑ¨Ù=Ú. 187
* `≥~K° å@∞# =iÎOKÕ #@∞xÖÏQÍ =∂Ü«∞ J<Õ Ü«∞=xHõ =∂@∞# =iÎOKÕ h =∞Ç≤Ï=∞ JQÀK«~"° ∞≥ #ÿ k.
Ñ¨~°=∞Ç¨ÏOã¨Å∂, ~åQÆ^Õfi+¨~°Ç≤Ï`«∞Å∂, x~°‡ÅÇ¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∂ J~Ú# =Úhâ◊fi~°∞Å∞ Ãã·`«O ^Œi≈OÑ¨ÖËx
Ñ¨Ó~°‚Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»"≥·# x#∞fl ãÖ™ê~° x=∞QÆ∞flÅ=¸ *Ï˝#Ç‘Ï#∞Å=¸ J~Ú# =∂ =O\˜ "å~°O ZÖÏ
K«∂_»QÅÆ ∞QÆ∞`åO? NHõ$ëê‚! "åã¨∞^Õ"å! ^Õ=H©#O^Œ<å! #O^ŒQÀÑ¨‰Ωõ =∂~å! QÀqO^•! Ñ¨^‡Œ <åÉèÏ! Ñ¨^‡Œ =∂ÖÏ
qÉè∂í +¨}Ï! Ñ¨^‡Œ #Ü«∞<å! Ñ¨^‡Œ ãÖHÍâ◊ K«~}
° Ï! Ç¨Ï$+‘Hˆ âß! ÉèHí Î˜ Ñ¨Ó~°fiHõ"∞≥ #ÿ <å „Ñ¨}Ï=∂Å∞ Ñï„QÆÇÏ≤ OK«∞!
<å q#flÑÖ =∞xflOK«∞.
ã‘. `«#Ü«ÚÅ`À_» <Õ ^ŒÇ¨Ïº=∂#O |QÆ∞ [`«∞QÆ$Ç¨ÏO|O^Œ∞#∞ñ *Ï=‰õΩO_»ñ
QÆ∞~°∞~åA "≥\˜ìOK«∞ Ñ¶¨∞’~°q+Ö|∞Å =∂~°∞`«Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ =∞_çÜ«∞‰õΩO_»
^è•~°Î~å„+¨μìñ_»∞ ã¨=Ú^Œúuñ r~° ÖÁÅ∞=OQÆ „^ÒÑ¨k=∂#O|∞ ^ŒÅñQÆ‰õΩO_»
QÍOˆQÜ«∞ ‰õΩOÉèí[ Hõ~å‚kÑ¶¨∞#∞ÅKÕ <åa_»¤ Åx Ö’# #ÅñQÆ‰õΩO_»
`Õ. q~°@∞ Ñ¨Ù„uÎHõ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ "≥ÅÜ«Ú K«∂Å∞ñ, „^À}#O^Œ#∞ â◊~°=Ç≤Ïflñ „^Œ∞OQÆ‰õΩO_»
=∞é˜Ü«Ú ~°H˜ΔOzuq ÃÑ‰õΩ¯=∂~°æ=ÚÅ#∞, x#∞fl <Õ=∞x =i‚O`«∞? h~°*ÏHõΔ! 188
* ÉèíQÆÉèíQÆ =∞O_»∞`«∞#fl ÅHõ¯~ÚO\’¡ <å a_»¤Å∂, <Õ#∂ HÍe Éèíã¨‡"≥∞ÿáÈ‰õΩO_® HÍáê_®=Ù.
^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞ ÃÑ\˜ìOz# ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ïqëê#flO ux K«xáÈ‰õΩO_® cè=∞ ¿ã#∞}˜‚ ~°H˜ΔOKå=Ù. ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À
„`«∞o¡Ñ_¨ ∞» `«∂ ^Œ∞âß≈ã¨#∞_»∞ „^Œ∞Ñ¨^~Œ å[Ñ¨Ù„u Hõ@∞ì|@ìÅ∞ XÅ∞ã¨∞#Î fl Hõ+ì¨ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ <å HÀ_»Å∞ J==∂#O
áêÅ∞ HÍ‰õΩO_® P^Œ∞H˘<åfl=Ù. cè+μ¨ ‡_»∂, „^À}∞_»∂, Hõ~∞° _‚ ∂» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü≥∂^è•#∞Ü≥∂^è∞Œ Å =Å¡ áÈ~å@OÖ’
KÕ@∞ "å\˜Å‰¡ Ωõ O_® <å a_»Å¤ ‰õΩ J_»∞¤ Ñ¨_®¤=Ù. =∞m¡ WÑ¨C_»∞ QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞x â◊~åyfl *ÏfiÅÅÖ’ „=∞yæáÈ‰õΩO_®
z\ì̃`«e¡ L`«Î~° Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’x Hõã¨∞QÆO^Œ∞#∞ HõxHõiOKå=Ù. Wxfl q^è•Å∞QÍ ##∂fl, <å a_»¤Å#∂ Hõ\ÏHΔ̃Oz#
Ñ¨ÙO_»sHÍHΔÍ! x#∞fl U q^èŒOQÍ H˘xÜ«∂_Õk!
=∞`«ÎHÀH˜Å. |e¡^Œ∞O _»QÆ∞ HõOã¨∞KÕ`«#∞ ÉÏ^èŒ <˘O^Œ∞K«∞ #∞#fl g∞
`«e¡ñ QÍz# ÉèíOyñ QÍzu ^è•~°Î~å„+¨μìÅKÕ`« <Õñ
^ŒÅ¡_»O|∞#ñ lHõ¯‰õΩO_»QÆñ ^•=H©# QÆ∞}„=[O
ÉˇÅ¡ ãÖã¨∞Îu ¿ãã≤ K≥Ñ¨ÊñQÆ <≥O`« ^•# [QÆ`«Êf! 189
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 61
* |Å=O`«∞_≥· HõOã¨∞x ÉÏi #∞Oz g∞ `«e¡ ^Õ=H©^Õqx ~°H˜ΔOz#@∞¡QÍ H“~°=ÙÅ∞ ÃÑ\˜ì# HõëêìÅ‰õΩ
Ö’#∞QÍ‰õΩO_® ##∞fl HÍáê_®=Ù. PÑ¨#fl „Ñ¨ã¨#∞fl_»"≥·# h J#O`«HÀ\˜ QÆ∞}ÏÅ∞ Jaè=i‚OK«\ÏxH˜ <Õ
<≥O`«^•xfl [QÆ<åfl^ä•!
Hõ. [##=Ú <≥·â◊fi~°ºO|∞#∞, ^èŒ#=Ú#∞ q^ŒºÜ«Ú#∞ QÆÅ =∞^ŒK«Ûù#∞fl ÅHÕ
K«# QÀK«~°∞ñ_»QÆ∞ x#∞fl<£, q#∞uOÑ¨ñQÆ ÖË~°∞ xdÅq|∞^èŒã¨∞Î`åº! 190
* Q˘Ñ¨Ê=Oâ◊OÖ’ [x‡OKå=∞h, Éè’QÆÉèÏQÍº Å∞<åflÜ«∞h, ^èŒ#O ãÖáêkOKå=∞h, q^•º=O`«∞Å
=∞h, =∞^•O^èŒ∞Öˇ·# =∂#=ÙÅ∞– xëê¯=ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ =∂„`«"Õ∞ QÀK«iOKÕ– x#∞fl xdÅ ^Õ=`å
ãÖã¨∂ÎÜ«∞ =∂#∞}˜‚ „Ñ¨ã¨∞ÎuOÑ¨ÖË~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ÉèíHõÎ^èŒ#∞O_»∞#∞, x=$`«Î^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ q+¨Ü«ÚO_»∞#∞, ~åQÍk~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, ÔQ·=Åº^•#
ã¨=∞~°∞÷O_»∞#∞, QÍÅ~°∂Ñ¨‰õΩO_»∞#∞, xÜ«∂=∞‰õΩO_»∞#∞, <å^ŒºO`«â◊¥#∞ºO_»∞#∞, qÉèí∞O_»∞#∞,
ã¨~°fiã¨=ÚO_»∞#∞, ã¨HõÅ Éèí∂`«x„QÆÇ¨#∞„QÆÇ¨ÏHõ~°∞O_»∞#∞ <≥·# x#∞flñ ^ŒÅOz #=∞ã¨¯iOK≥^Œ
#=^èŒiOÑ¨Ù=Ú. =∞#∞+¨μºÅ q_»OaOK«∞ Éèí=nÜ«∞qÅã¨#O|∞ x~°‚~ÚOÑ¨ <≥=fiñ_»∞ ã¨=∞~°∞÷O_»∞?
h‰õΩO „aÜ«∂„Ñ≤Ü«ÚÅ∞ ÖË~°∞† [#‡Hõ~°‡â◊¥#ºO_» =~Ú# h=Ù u~°ºQÍkr=ÙÅ Ü«∞O^Œ∞ =~åÇ¨k
~° ∂ Ñ¨ O |∞Å#∞, =∞#∞+¨ μ ºÅO^Œ ∞ ~å=∂k ~° ∂ Ñ¨ O |∞Å#∞, |∞∞+¨ μ ÅÜ« ∞ O^Œ ∞ "å=∞<åk
~°∂ÑÖ|∞Å#∞, [ÅK«~O° |∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =∞`åûºk ~°∂ÑÖ|∞Å#∞ #=`«iOK«∞@ Ö’Hõ q_»O|<å~°O÷ |∞
QÍx, [#‡Hõ~°‡ ã¨Ç≤Ï`«∞O_» =QÆ∞@O QÍ^Œ∞. 191
* h=Ù Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ H˘OQÆ∞|OQÍ~åxq. ^èŒ~å‡~°÷ ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# "åº"≥∂Ç¨xfl `˘ÅyOKÕ "å_çq.
P`å‡~å=Ú_çq. âßO`«=¸iÎq. "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^•`«=Ù. HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_çq, [QÆxflÜ«∞O`«=Ù. P^ŒºO`åÅ∞ ÖËx"å_»=Ù.
ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»=Ù. ã¨~°fiã¨=Ú_»=Ù. x„QÆÇ¨#∞„QÆÇ¨Ï ã¨=∞~°∞÷_»=Ù. h „Ñ¨ÉèÏ"åxfl ÉèÏqOz KÕ¿ã <å #=∞™ê¯~åÅ∞
ã‘fiHõiOK«∞. =∂#=ÉèÏ"åxfl J#∞Hõiã¨∂Î =iÎOKÕ h bÅÅ∞ QÆ∞iÎOK«@O Z=iH˜ ™ê^èŒºO! h‰õΩ S#"å~°∂
HÍx"å~°∂ ÖË~∞° . [#‡Hõ~‡° Å∞ ÖË=Ù. [O`«∞=ÙÅÖ’ =~åÇ¨k~°∂áêÅ`À, [ÅK«~åÅÖ’ =∞`åûºk~°∂áêÅ`À
h=Ù J=`«iOK«@O Ö’HõO HÀã¨"Õ∞ HÍx x*ÏxH˜ h‰õΩ [<å‡^Œ∞Å∞ ÖË<Õ ÖË=Ù.
L. HÀÑ¨=Ú`À_» h=Ù ^Œkè‰õΩOÉèí=Ú aè#fl=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞#flKÀ
QÀÑ≤Hõñ „^•@ñ QÆ\˜ì# q‰õΩOz`« ™êO[#ÉÏ+¨Ê`ÀÜ«∞ ^è•
~å ÑïÑ¨Ó~°‚ =„HõÎ=Úñ QÆ~°O|∞Åñ „ÉÏ=ÚK«∞ "≥K«Û #∂~°∞ÛK«∞O
ÉÏÑ¨ñ_»"≥· #\ÕK«∞@ Hõ$áêÑ¨~°! <å=∞kñ *’^Œº =∞Ü≥∞º_ç<£. 192
* ^ŒÜ«∂=∞Ü«∂! z#fl`«#OÖ’ XHõ=∂@∞ h‰õΩ HÀÑÖ =zÛ ÃÑ~°∞QÆ∞‰õΩO_» |^ŒÌÅ∞ H˘\Ïì=Ù. g∞
J=∞‡ Ü«∞â’^Œ x#∞fl „`åà◊¡`À QÆ\˜ìQÍ Hõ\˜ì"Õã≤Ok. JÑ¨C_»∞ h=Ù =ÚYO z#fl|∞K«∞ÛH˘x, "≥H˜¯ "≥H˜¯
U_»∞ã¨∂Î "≥K«Û#∂~°∞ã¨∂Î Ñ¨ã≤áêÑ¨x ÖÏQÍ #\ÕKå=Ù. P h ÉÏÅbÅ <å‰õΩ ZO`À qO`«QÍ `ÀzOk.
Hõ. =∞ÅÜ«∞=Ú# [O^Œ#=Ú „H˜Ü«∞, "≥ÅÜ«∞ñQÆ ^èŒ~°‡Ax H©iÎ "≥Å~ÚOK«∞@ÔH·
~ÚÅÃÑ· #Éèí=Ùñ_»∞ Ç¨Ïi Ü«∞^Œ∞, ‰õΩÅ=Ú# #∞^Œ~ÚOK≥ #O„_»∞ Q˘O^Œ é#O`å! 193
* J#O`å! ^èŒ~°‡#O^Œ#∞x Ü«∞â◊ã¨∞û #Å∞^≥ã¨ÖÏ „Ñ¨ãïOÑ¨*ËÜ«∞\ÏxH˜ =∞ÅÜ«∞Ñ¨~°fi`«O g∞^Œ
K«O^Œ#=$HõΔO K«O^•# Ñ¨Ù@∞ìHõ Z~°∞QÆx Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»x H˘O^Œ~°O\Ï~°∞.
Hõ. =ã¨∞^Õ= ^Õ=‰õΩÅ∞ `å, Ñ¨ã¨QÆu Éèí==Ú#O^Œ∞ñ „ÉÏi÷Oz# ãÖ
`«ã¨=Ú#ñ |∞„`«Î`« <˘Oku, =ã¨∞~°∞Å =∞$u HõOK«∞ñ, Q˘O^Œ éO„_»∞ =∞Ç¨`å‡! 194
* Ñ¨Ó~°fi[#‡OÖ’ JÑ¨Ó~°fi"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ∞ „áêi÷OK«QÍ ~åHõΔã¨ ãÖÇ¨~°O HÀãÖ
P Ñ¨Ù}º^ŒOÑ¨`«∞Å‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞_»"≥· Ñ¨Ù\Ïì=x H˘O^Œ~°∞ K≥|∞`å~°∞.
Hõ. [Å~åt #_»∞=∞ =ÚxÔQñ_»∞, HõÅ=Ú„H˜Ü«∞<£ Éèí∂iÉèÏ~°Hõi≈`« Ü«∞QÆ∞ h
~ÚÅñ QÍ= #Añ_»∞ QÀi#ñ, QÆeyu =x H˘O^Œ éO„_»∞ QÆ}<åf`å! 195
* #@ì#_ç ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈÜÕ∞ <å=ÖÏQÍ ÉèíiOÑ¨~åx |~°∞=Ù`À „‰õΩOy ‰õÄÖÏ~°∞`«∞#fl
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl L^ŒúiOK«@O HÀãÖ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ „áêi÷OÑ¨QÍ J=`å~°O Z`åÎ=O\Ï~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∞.
`Õ. =∞éz Ü«∞*Ï˝# HÍ=∞ºHõ~°‡=ÚÅñ k~°∞QÆ∞, "Õ^Œ<å`«∞~°∞Å‰õΩ ^Œxfl=$uÎñ *ËÜ«∞
„â◊=} zO`«# =O^Œ<å~°Û#=Ú eK«∞Û, H˘é‰õΩ #∞^Œ~ÚOz `«O„_»∞ x<£ Q˘O^Œ éÉèí=! 196
* Hõ~=Î° ºO qã¨‡iOz HÍ=∞ºHõ~‡° ÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ J*Ï˝#O`À H˘@∞ìq∞\Ïì_∞» `«∞#fl PÑ¨#∞flÅ
PiÎ áÈQ˘\˜ì "åiH˜ „â◊=}O, zO`«#O, =O^Œ#O, J~°Û#O "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ „Ñ¨™êkOKÕ xq∞`«ÎO
„Ñ¨ÉèíqOKå=x H˘O^Œi Jaè„áêÜ«∞O.
=∞. x#∞ñ lOuOK«∞K«∞ñ ÉÏ_»∞K«∞O ÉÁQÆ_»∞K«∞<£ h k=ºKåi„`«=ÚÖò
q#∞K«∞O E`«∞~°∞QÍHõ Ö’‰õΩ e`«~å<Õfi+Ö|∞ÅO E`«∞ˆ~
Ñ¶¨∞# ^Œ∞~°˚#‡ Ñ¨~°OÑ¨~å Ç¨Ï~°} ^ŒHõΔOÉˇ· =∞Ç¨Ü≥∂y "å
yfi#∞`«OÉˇ·# Éèí=`«Ê^•|˚Ü«ÚQÆ=Ú<£ qâıfiâ◊! qâ◊fiOÉèí~å! 197
* F qâıfiâ◊fi~å! qâ◊fiOÉèí~å! ^Œ∞~°O`åÖˇ·# [#‡Ñ¨~°OÑ¨~°Å#∞ JO`«O KÕ¿ãg, Ñ¨~°=∞Ü≥∂QÆ∞Å∞
Ñ¨q„`«"å‰õΩ¯Å`À „Ñ¨ã¨∞ÎuOKÕg J~Ú# h áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞, ZÅ¡Ñ¨C_»∞ x<Õfl ^è•ºxã¨∂Î, h bÅÖË QÍ#O
KÕã¨∂Î x<Õfl „Ñ¨â◊Oã≤ã¨∂Î, h Ñ¨q„`« K«i„`åÖË PHõi‚ã¨∂Î LO_Õ "å~°∞ =∂„`«"Õ∞ ^Œi≈OK«QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
JO`ÕHÍx W`«~° „Ñ¨Ü«∞`åflÖËg Ñ¶¨Å=O`åÅ∞ HÍ=Ù.
=. ^Õ"å! x~å„â◊ÜÚ« Å"≥∞ÿ Éè=í nÜ«∞ K«~}
° Ï~°qO^ŒO|∞ ÖÏ„â◊~ÚOz h "å~°Å"≥∞#ÿ =∞=Ú‡ q_çz qKÕÛÜ«∞
<ÕÅ? h Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ#O|∞Å x`«ºO|∞#∞ E_»"Õx Ü«∂^Œ=ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·# áêO_»=ÙÅ∞ r=ÙxO
ÉÏã≤# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å K«O^ŒO|∞# wiÎãÖÑ¨^ŒÅ∞ ÖËHõ `«∞K«Ûù`«fiO|∞ <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞† HõÖÏº}
ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«O|∞ Å~Ú# h Ü«∞_»∞QÆ∞ÅKÕ`« #OH˜`«OÉˇ·# ~¸ ^èŒ~°}©=∞O_»ÅO|∞ h=Ù "åã≤#
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 63
â’aè`«O|∞ QÍ^Œ∞† h Hõ$áêgHõΔ}Ï=∞$`«O|∞# xHõ¯_ç [#Ñ¨^ŒO|∞Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞Ñ¶¨Å Éèíi`«O|∞Öˇ·
Ü≥∂+¨kè `«~°∞ Å`å QÆ∞Å‡ #^Œ #n ã¨"Õ∞`«O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞. 198
* ^Õ=^Õ"å! h "å~°ÅO. x~å„â◊Ü«ÚÅ"≥∞ÿ h K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ<Õ P„â◊~ÚOKå=Ú. J@∞=O\˜
=∞=∞‡efl q_çz "≥à@ ¡◊ O <åºÜ«∞O HÍ^Œ∞. Hõ~∞° }Ï=∞Ü«∂Öˇ#· h Hõ\ÏHõΔ gHõ}
Δ ÏÅ`À gHÕΔ K«Háõ È`Õ Ü«∂^Œ=ÙÅ`À
‰õÄ_ç áêO_»=ÙÅ∞, r"å`«‡#∞ Z_»ÉÏã≤# ÑÖKÕO„kÜ«∂Å =∂kiQÍ ¿Ñ~°∞ „Ñü+¨ªÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú
J<å=∞‰õΩÖ∫`å~°∞. ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèíÅHõΔ}ÏÅ∂ JÅ~åˆ~ h áê^ŒÑÖHõ*ÏÅ`À JOH˜`«"≥∞ÿ# D Éèí∂ÉèÏQÆO h=Ù
ÖËHõáÈ`Õ â’ÉèÏÇ‘Ï# =∞=Ù`«∞Ok. h K«Å¡x K«∂Ñ¨ÙÖ’¡ "≥e¡ qi¿ã Hõ~°∞}Ï~°™ê=∞$`«„Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ WHõ¯_ç
Ñ¨ÖÅ¡ˇ ∞ Ñ¨Ù+¨ÊÑ¶Å¨ ã¨=∞$kú Hõey „Ñ¨HÍtã¨∞<Î åfl~Ú. ÉÏQÍ ÑÖ_ç# ÑÖ@KÕÅ`À, =$HΔÍÅ`À, Å`«Å`À, á⁄^ŒÅ`À,
xO_ç# #n#^•Å`À Hõ#∞ÅÑÖ_»∞=Ù KÕã¨∞Î<åfl~Ú.
L. Ü«∂^Œ=ÙÅO^Œ∞ñ ÉÏO_»∞ã¨∞`«∞ÅO^Œ∞ #nèâ◊fi~°! <å‰õΩ "≥∂Ç¨Ï q
KÕÛù^Œ=Ú ¿ãÜ«Ú=∞Ü«∞º Ñ¶¨∞# ã≤O^èŒ∞=Ùñ *ËÔ~_ç QÆOQÆÉèíOy h
áê^Œã¨~À[ zO`«#=ÚÃÑ· #xâ◊O|∞ =∞nÜ«∞|∞kú #
`åº^Œ~°=$uÎ`Àñ QÆkÜ«Ú #@∞¡QÆñ *ËÜ«∞ñQÆ^ŒÜ«∞º! ~¸â◊fi~å! 199
* ™êfig∞! [QÆ<åfl^ä•! Pf‡Ü«ÚÖˇ·# Ü«∂^Œ=ÙÅg∞^•, áêO_»=ÙÅg∞^• <å‰õΩ#fl J#∞~åQÆ |O^è•xfl
„`≥OÑ≤ "≥~Úº. Hõ_e» ~åAÖ’ Hõe¿ã QÆOQÍ`«~O° y}˜ÖÏQÍ <å |∞kú ã¨~fi° ^• h K«~}
° ã¨~À[ ãÖã¨‡~°}OÖ’<Õ
ãÖÅQÆfl =∞ÜÕ∞º@@∞¡ K≥~Úº.
âß. NHõ$ëê‚! Ü«∞^Œ∞Éèí∂+¨}Ï! #~°ã¨MÏ! â◊$OQÍ~°~°`åflHõ~å!
Ö’Hõ„^ÀÇ≤Ï #ˆ~O„^Œ=Oâ◊^ŒÇ¨Ï<å! Ö’ˆHâ◊fi~å! ^Õ=`å
hHõ „ÉÏÇ¨Ï‡} QÀQÆ}ÏiÎÇ¨Ï~°}Ï! x~åfi}ãÖ^è•Ü«∞HÍ!
h‰õΩ<£ „"≥ÚÔH¯^Œñ „^Œ∞OÑ¨"Õ Éèí=Å`«Öò x`åº#∞HõOáêxnè! 200
* ''NHõ$ëê‚! Ü«∞^Œ∞‰õΩÅÉè∂í +¨}Ï! q[Ü«∞„Ñ≤Ü∂« ! â◊$OQÍ~° ~°ã~¨ `
° åflHõ~å! [QÆ`¯« O@‰õΩÖˇ#· =∞Ç‘ÏÑ¨`∞« Å
=OâßÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOz "Õ¿ã [QÆnâ◊fi~å! PÑ¨#∞flÖˇ·# J=∞~°∞Å#∂, J=hã¨∞~°∞Å#∂, P=ÙÅ=∞O^ŒÅ#∂ PiÎ
ÉÏÑ≤ HÍáê_Õ ™êfig∞! "≥∂HΔÍxfl „Ñ¨™êkOKÕ „Ñ¨Éèí∂! h‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞. ÑïÑ¨Ó~°‚ Hõ~°∞}ÏÑ¨Ü≥∂xkè"≥·
<å Éèí=|O^è•Å∞ YO_çOK«∞.——
=. Jx ~Ú@∞¡ ã¨HõÅ ãÖÉèÏ+¨}O|∞Å #∞u~ÚOK«∞ Q˘Ou=∂@Å‰õΩ xÜ«∞ºH˘x, QÀqO^Œ∞O_»∞
=∂Ü«∂ x~°∂_è» =∞O^ŒÇ¨ã¨ qâı+Ö|∞# "≥∂Ç¨ÏO|∞ <˘OkOz ~°^ä•~°∂_è»∞O_≥· Hõi#QÆ~°O|∞#‰õΩ
=zÛ, ‰õΩOf ã¨∞Éèí„^•^Œ∞Å g_˘¯x, `«# Ñ¨Ù~°O|∞#‰õΩ qKÕÛÜ«∞ QÆ=∞HÕz, ^èŒ~°‡~åAKÕñ
yOz`å¯ÅO|∞ xÅ∞=Ù =∞x „áêi÷`«∞O_≥· xeK≥ #O`« |O^èŒ∞=^èŒâ’HÍ`«∞~°∞O _»~Ú# ^èŒ~°‡AO_»∞
<å~åÜ«∞} "åºã¨ ^èÒ=∂º^Œ∞ÅKÕ`«ñ ^≥Å∞ÑÖ|_çÜ«Úñ ^≥eÜ«∞Hõ "≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· xifi"ÕHõO|QÆ∞
z`«ÎO|∞# x@¡xÜ≥∞. 201
* D =∂kiQÍ =∞^è∞Œ ~À‰õΩÅÎ `À =∂^è=Œ Ù}˜‚ H˘xÜ«∂_çOk ‰õΩOf^Õq. P"≥∞ „áê~°#÷ #∞ ã‘fiHõiOz#
NHõ$+¨μ‚_»∞ =∂Ü«∂ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# `«# =∞^èŒ∞~° =∞O^ŒÇ¨ãÖ`À áêO_»= [#xx "≥∞ÿ=∞~°Ñ≤Oz ~°^ä•~°∂_è»∞_≥·
Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~åxH˜ uiy=KåÛ_»∞. H˘O`« HÍÅ"≥∞ÿ# `«~åfi`« ‰õΩOuH© ã¨∞Éèí„^Œ‰õÄ K≥Ñ≤Ê ^•fi~°HÍ#QÆ~åxH˜
„Ñ¨Ü∂« }"≥∞#ÿ QÀqO^Œ∞_»∞ H˘ÅkHÍÅO LO_»∞=∞x ^è~Œ ‡° ~åA |u=∂ÅQÍ LO_çáÈÜ«∂_»∞. K«∞\ÏìÅO^Œih
=∞@∞ì ÃÑ\Ïì##fl ^Œ∞óYO`À `«Å¡_çÅ∞¡`«∞#fl ^èŒ~°‡A}˜‚ Hõ$+¨μ‚_»∞, "åºã¨∞_»∞, ^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞
Z<Àfl q^è•Å F^•~åÛ~°∞. J~Ú<å PÜ«∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ T~°@ ÅaèOK«ÖË^Œ∞. "åº‰õΩÅ"≥∞ÿ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À
^èŒ~°‡~åA D q^èŒOQÍ J#∞H˘<åfl_»∞–
=∞. `«# ^ÕÇ¨ÏO|∞#ÔH· Ü«∞<ÕHõ=∞$QÆ ãÖ`å#O|∞ñ [OÑ≤OK«∞ ^Œ∞
~°˚#∞ÉèíOyO QÆ∞~°∞ÉÏÅHõkfi[ `«#∂[ „ÉèÏ`«$ ãÖÑ¶¨∞O|∞ x
@¡xñ [OÑ≤Oz# áêÑ¨Hõ~°∞‡#‰õΩ ~å*ÏºHÍOH˜ΔH˜<£ <å‰õΩ Ç¨
Ü«∞# ÅHΔÍ=kè <≥·# Ñ¶¨∞’~°#~°Hõ "åºãÖQÆ=ÚÖò =∂#∞<Õ? 202
* `«# â◊s~°áÈ+¨}HÀãÖ J=∂~ÚHÍÖˇ#· J<ÕHõ =∞$QÍÅ#∞ K«OÑ≤OKÕ ^Œ∞~å‡~°∞_æ ∞» ÖÏQÍ, ~å[ºOHÀãÖ
QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂, ÉÏÅ‰õΩÅ#∂, „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å#∂, P`«‡AÅ#∂, J#fl^Œ=Ú‡Å#∂ ã¨=∞~° ~°OQÆOÖ’
K«OÑ≤OKå#∞. WO`«\˜ áêáêxH˜ X_çQÆ\˜ì# <å‰õΩ #∂~°∞ "ÕÅ ãÖ=`«û~åÅ Ñ¨~°ºO`«O Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# #~°HõO
J#∞ÉèíqOK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ñ „|*ÏÑïáêÅ#Ñ¨~∞° O _»~Ú# ~åA ^è~Œ ‡° Ü«Ú^ŒOú |∞# â◊„`«∞=ÙÅ =kè~ÚOz#O ÉÏÑÖ|∞
ÖË^Œx âß„ã¨Î =K«#O|∞ QÆÅ, ^Œ~Ú# #k q*Ï˝#O|∞ H˘é‰õΩ ã¨=∞~°÷O|∞ QÍ^Œ∞† K«`«∞~°OQÆO|∞Å
#<ÕHÍHΔ“Ç≤Ï}© ãÖMÏº`«O|∞ÅO [OÑ≤Ozu† Ç¨Ï`«|O^èŒ∞Å~Ú# ã¨`«∞Å ˆH#∞ *Ëã≤# „^ÀÇ¨ÏO|∞
^ŒÑÊ≤ OK«∞H˘# <Õ~∞° ÊÖË^∞Œ † QÆ$Ç¨Ï™ê÷„â◊=∞ ^è~Œ ‡° O|∞Öˇ#· `«∞~°OQÆ "Õ∞^è•k Ü«∂QÆO|∞Å KÕ`ñ« |∞~°∞+¨μO_»∞
„|Ç¨Ï‡Ç¨Ï`åºk áêÑÖ|∞Å=Å# q_ç=_ç x~°‡Å∞O_»Q∞Æ #x xQÆ=∞O|∞Å∞ xQÆq∞OK«∞ñ† |OHõO|∞#ñ
|OH˜Åã¨÷ÅO|∞#‰õΩ, =∞^ŒºO|∞# =∞^ŒºÉèÏO_»O|∞#‰õΩ â◊√kú ãÖÉèíqOÑ¨x K«O^ŒO|∞# |∞kúÑ¨Ó~°fiHõ
r=Ç≤ÏOã¨#O|∞ Å~Ú# Ü«∂QÆO|∞ÅKÕÒ« |∞~°∞+¨μÅ‰õΩñ ÉÏÑ¨ÉÏÇ¨ïà◊ºO| HÍx áêÑ¨ x~°∞‡H˜QÎ Í^Œx
â◊OHÕK≥^Œ. 203
* „Ñ¨[Å#∞ ÑïáêeOKÕ ~åA ^è~Œ ‡° |∞kú`À â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ãÖÇ¨ÏiOK«@OÖ’ ^À+Ö ÖË^xŒ âß„™êÎÅ∞
K≥|∞`«∞<åfl~Ú. J~Ú<å PÖ’zOz K«∂¿ãÎ D =∂@ <å‰õΩ ã¨=∞O[ãÖQÍ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. ~°^ä•Å`À,
U#∞QÆ∞Å`À, QÆ∞„~åÅ`À, HÍe|O@¡`À ‰õÄ_ç# ÃÑ‰õΩ¯ JHΔ“Ç≤Ï}∞Å#∞ K«OÑ≤OKå#∞. Ñ¨`«∞Å#∂,
|O^è∞Œ =ÙÅ#∂ Ç¨Ï`«=∂iÛ ã¨`∞« Å‰õΩ <Õ#∞ HõqΔ ∞OK«~åx =∞Ç¨ „^ÀÇ¨ÏO KÕâß#∞. <å ~¸ áêáêxH˜ ÑïÇ¨~°O
ÖË^Œ∞. QÆ$Ç¨Ïã¨÷^èŒ~å‡Öˇ·# Jâ◊fi"Õ∞^è•k Ü«∂QÍÅ∞ PK«i¿ãÎ „|Ç¨Ï‡Ç¨Ï`åºk ^ÀëêÅ∞ ÑïÇ¨~° =∞ø`åÜ«∞x
"Õ^•Å∞ J#∞âßã≤ã∞¨ <Î åfl~Ú. |∞~°^=Œ Å¡ |∞~°^<Œ ÅÕ Ñïâ◊√„ÉèOí HÍ^Œ∞. HõÅ∞¡áÈã≤ Hõ_yç #O^Œ∞=Å¡ HõÅ∞¡‰Ωõ O_»‰Ωõ
â◊√kú ÅaèOK«^Œ∞. JÖÏˆQ |∞kú Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ KÕ¿ã r=Ç≤ÏOã¨`À ‰õÄ_ç# Ü«∞*Ï˝Å=Å¡ =∂#=ÙÅ áêÑÖ
ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞O^Õ HÍx `«~°∞QÆ^Œx <å ãÖ^ÕÇ¨ÏO.——
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 65
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ~°‡ã¨∂#∞ñ_»∞, "≥Ú#ã≤ x~åÇ¨~°ÉèÏ==Ú# ^Õ=#n
`«#Ü«Úñ_»∞ QÆ∂e# KÀ\˜H˜ñ, [xÜ≥∞ñ „|*Ï„^ÀÇ¨Ï áêÑ¨ K«e`å`«∞‡O_≥·. 204
* D q^èOŒ QÍ ^è~Œ ‡° ~åA „Ñ¨*Ï„^ÀÇ¨ÏO =Å¡ ãÖÉèqí Oz# áêáêxH˜ ÉèÜ
í ∞« qÇ¨ÏfiÅ∞ _»Q∞Æ `«∂ h~åÇ¨~°∞_≥·
cè+¨μ‡_»∞ Ñ¨_ç L#fl KÀ@∞‰õΩ "≥àÏ¡_»∞.
-: ^Œ~°‡Añ_»∞ N Hõ$+¨‚ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥· cè+¨μ‡xHõ_» ˆHQÆ∞@ :-
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#O ^ŒH˜¯ áêO_»=ÙÅ∞#∞ Ñ¶¨Å∞æ#ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥·# Ñ¨^Œ‡Ö’K«#∞O_»∞#∞ QÍOK«#
ã¨=∞Oz`«O|∞ Å~Ú# ~°^äŒO|∞ ÖˇH˜¯ ^èŒ~°‡AO QÆ∂_ç K«x# #`«O_»∞ QÆ∞Ç¨ÏºHõã¨Ç≤Ï`«∞O _»~Ú#
‰õΩÉË~°∞x ÉèíOy <˘ÃÑÊ† x@∞¡ áêO_»=ÙÅ∞ Ñï[#∞Å∞ Q˘Å∞=ñ |^Œ‡<åÉèíã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O|∞#
Hˆ ñy k=O|∞##∞O_ç <ÕÅO QÆ∂e# ^Õ=`« `≥éOQÆ∞# ãÖ„QÍ=∞ ~°OQÆÑu ¨ `«∞O_≥#· QÆOQÍ#O^Œ#∞#‰õΩ
#=∞ã¨¯iOz† ~°O`« |$Ç¨Ï^Œâ◊fi Éèí~°^•fi[ Ñ¨~°â◊√~å=∞ Ñ¨~°fi`« <å~°^Œ ÉÏ^Œ~åÜ«∞} Hõâ◊ºáêOy~°ã¨
H“tHõ ^èÒ=∞º ã¨∞^Œ~°≈# â◊√Hõ =ã≤ëêª^Œº<ÕHõ ~å[i¬ „|Ç¨Ï‡~°∞¬Å∞ t+¨ºã¨"Õ∞`«∞Öˇ· K«#∞^≥Oz#O Ez
ãÖ`«ã≤Oz ^Õâ◊HÍÅqÉèÏQÆ"ÕkÜ≥ÿ∞# cè+¨μ‡O_»∞ "å~°Å‰õΩO |∂[#O|∞Å∞ ¿ã~ÚOz. 205
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõ$ëê‚~°∞˚#∞Å∂, cè=∞ #‰õΩÅ ã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∂, |OQÍ~°∞ ~°^ä•Å∞ Jkè~ÀÇ≤ÏOz
^èŒ~°‡~åA "≥O@ "≥àÏ¡~°∞. JÑ¨C_»∞ ^èŒ~°‡A_»∞ QÆ∞Ç¨Ïº‰õΩÅ`À ‰õÄ_ç# ‰õΩÉË~°∞x =∂kiQÍ „Ñ¨HÍtOKå_»∞.
D q^èŒOQÍ áêO_»=ÙÅ∞ ã¨Ñï"å~°∞Öˇ· NHõ$+¨μ‚x`À ‰õÄ_® ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`åxH˜ "≥àÏ¡~°∞. JHõ¯_» kq#∞Oz
Éèí∞qg∞^Œ ‰õÄe# ^Õ=`«ÖÏQÍ ãÖ„QÍ=∞~°OQÆOÖ’ â◊~°`«ÅÊOÃÑ· Ñ¨_ç L#fl QÍOˆQÜ«ÚxH˜ #=∞ã¨¯iOKå~°∞.
JÑ¨C_»∞ |$Ç¨Ï^Œâ◊√fi_»∞, Éèí~°^•fiA_»∞, Ñ¨~°â◊√~å=Ú_»∞, Ñ¨~°fi`« <å~°^Œ∞Å∞, "Õ^Œ"åºã¨∞_»∞, Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞,
POy~°ã∞¨ _»∞, H“t‰õΩ_»∞, ^èÒ=Úº_»∞, ã¨∞^Œ~≈° #∞_»∞, â◊√‰õΩ_»∞, =ã≤+μ¨ _ª ∞» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÃÑ‰õΩ¯=∞Ok ~å[~°∞Å¬ ∂,
^Õ=~°∞¬Å∂, t+¨μºÅ`À ‰õÄ_® ~å=@O K«∂z P#OkOz ^Õâ◊HÍÅ qÉèÏQÍÅ∞ `≥eã≤# cèëê‡Kå~°∞º_»∞
=zÛ# "å~°O^Œih "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ JiÛOKå_»∞.
Hõ. =∂Ü«∂OwHõ$`« ^ÕÇ¨ïO_≥· Ü«∞dÖËâ◊fi~°∞ñ_»∞ =∞#∞Añ _≥·<åñ_»x „Ñ¨
*Ï˝Ü«∞`«z`«ÎO|∞# QÍO, ˆQÜ«Úñ_»∞ Ñ¨Ó[#=Ú ¿ãÃãñ QÆ$+¨μ‚<£ l+¨μ‚<£. 206
* `«~åfi`« ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ =∂Ü«∂ =∂#= ^ÕÇ¨ÏO ^èŒiOz J~°∞^≥Oz<å_»<Õ Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«ÉèÏ=O`À
QÍOˆQÜ«Ú_»∞ [Ü«∞jÅ∞_≥·# QÀáêÅ∞}˜‚ Ñ¨ÓlOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú QÆOQÍ#O^Œ#∞O_»∞ q#Ü«∞ „¿Ñ=∞ ã¨∞O^Œ~°∞Å~Ú# áêO_»∞#O^Œ#∞ÅO QÆ∂~°∞ÛO_»
xÜ≥∂yOz =∞Ç¨#∞~åQÆ [x`« ÉÏ+¨Ê ãëÅ ãÖ^ÀÇ¨Ï ã¨q∞‡o`« Ö’K«#∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. 207
* J#O`«~O° PKå~°º cè+μ¨ ‡_»∞ q#Ü«∞ q#„=ÚÅ∂, „¿Ñ=∞ áê„`«∞Å∂ J~Ú# áêO_»∞Ñ¨Ù„`«∞Å#∞
^ŒQÆæ~° ‰õÄ~ÀÛ ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. Jáê~°"≥∞ÿ# J#∞~åQÆO`À á⁄Oy á⁄~°ÖË ÉÏ+¨Ê^è•~°Å`À xO_ç# Hõ#∞flÅ∞
HõÅ"å_≥· WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
P. ^èŒ~°}˜ã¨∞~°∞Å∞ Ç¨ÏiÜ«Ú ^èŒ~°‡O|∞ k‰õΩ¯QÍ, „|^Œ∞Hõñ^ŒÅñz g∞~°∞ |Ç¨ïq^èŒ=ÚÅ
##flÖÏ~°! Ñ¨_çu ~åÑ¨`«Ê~°OÑ¨~°, e\˜ì z„`«Hõ~°‡"≥∞O^Œ∞ñ QÆÅ^Œ∞? 208
* ''<åÜ«∞#ÖÏ~å! ÉèíQÆ"å#∞_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∂, „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∂, ^èŒ~°‡=¸, k‰õΩ¯QÍ ÉèÏqOz rqOKÕ
g∞~°∞ Z<≥fl<Àfl Hõ+¨ì Ñ¨~°OÑ¨~°Å áêÖˇ·<å~°O>Ë, WO`«HõO>Ë qz„`«=∞~Ú# q+¨Ü«∞O U=ÚO@∞Ok?
L. ãÖ`«ã¨ q∞O`«ÖË^Œ∞ =∞$QÆâßÑ¨ =â◊O|∞#ñ ÉÏO_»∞ Éèí∂qÉèí∞O

_»O`«=Ú <˘OkÜ«ÚO_» q∞=Ú #~°ƒù‰õΩÅO Q˘x=zÛ HÍOHõΔ`À
xO`«Å "åiñQÍñ ÉˇxK≥ <≥#flñ_»∞ ™œYº=Ú Ñ¨@∞ì QÍ# n
Q˘Ou Ü«∞<ÕHõ ^Œ∞óY=ÚÅñ QÆ∞O^Œ∞K«∞ #∞O_»∞#∞† ÉèÏQÆº "≥∞\˜ì^À! 209
* áêÑÖ! g∞ J=∞‡ ‰õΩOf^Õq ãÖ`À+Ö ~°=fiO`≥·<å Z~°∞QÆ^Œ∞. áêO_»∞=∞Ç‘ÏÑü =∞$QÆ~°∂ÑÖÖ’
L#fl =ÚxâßÑÖ =Å¡ =∞$u K≥O^ŒQÍ Ñ¨ã≤HõO^Œ∞Öˇ·# q∞=∞‡efl J~°KÕ`«∞ÅÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕã≤
WO`«"åix HÍqOzOk. U<å_»∂ ™œMÏºxH˜ <ÀK«∞HÀÖË^Œ∞. D"≥∞ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì"Õ∞"≥∂ HÍx „|`«∞HõO`å
Ñ¨_»~åx HõëêìÅ`À<Õ QÆ_çz áÈ~ÚOk.
L. "åÜ«Ú=â◊O|∞Öˇ· Ü≥∞QÆã≤ "åi^èŒ~°O|∞Å∞ q∞O@ñ QÆ∂_»∞K«∞O

ÉÏÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ ÔH·=_çñ „|ÑÖK«=Ú ã¨~°fi=Úñ QÍÅ `«O„`«"≥∞ÿ
áêÜ«ÚK«∞ñ QÆ∂_»∞ K«∞O_»∞ <˘HõÉèíOyñ [iOÑ¨^Œ∞ HÍÅ =∞xflÜ«ÚO
*ËÜ«ÚK«∞ #∞O_»∞ñ QÍÅ=Ú qz„`«=Ú ^Œ∞ã¨Î~° "≥∞\˜ì"åiH˜<£. 210
* PHÍâ◊OÖ’x "Õ∞Ñ¶∂¨ Å∞ QÍeH˜ Zyi Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O HõÅ∞ã¨∞H˘O@∂ q_çáÈ`«∂ L#fl@∞¡ D „Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x
„áê}˜HÀ\˜ ã¨=∞ã¨Î=¸ HÍÅK«„HõO =Å¡ ‰õÄ_»∞`«∂, g_»∞`«∂ LO@∞Ok. ¿ãfiK«Û J<Õk ÖË^Œ∞. HÍÅ"Õ∞
Jxfl\˜H© =¸ÅO. HÍÅO KåÖÏ qz„`«"≥∞ÿOk. ZO`« "å~°∞ ‰õÄ_® D HÍÅ „Ñ¨"åÇ¨xfl Kå@ÖË~°∞.
L. ~å[ñ@ ^èŒ~°‡AO_»∞, ã¨∞~°~å[ã¨∞`«∞O_»ñ@ ^èŒxfi, âß„`«"À
^Õfi[Hõ"≥∞ÿ# QÍO_ç==Ú qÅ¡ñ@, ™ê~°kä ã¨~°fiÉèí„^Œ ãÖ
Ü≥∂[‰õΩñ _≥·# K«„H˜ Ü«∞ñ@, Ü«Ú„QÆQÆ^•^èŒ~°∞ñ_≥·# cè=Úñ _»
Ü«∂ºlH˜ñ ^À_»∞ =K«∞Û#ñ@, Ü«∂Ñ¨^Œ QÆÅ∞æ\˜^Õq∞ KÀ^Œº"≥∂! 211
* ^èŒ~°‡Añ _»O`«"å_»∞ ~åA. =∞Ç¨g~°∞_≥·# J~°∞˚#∞_»∞ Ü≥∂^Œú. â◊„`«∞ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÍO_ô=O
J`«x ^èŒ#∞ã¨∞û. ã¨~°fi ™œÉèÏQÆº ãÖ^è•`« NHõ$+¨μ‚_»∞ ™ê~°kä, „Ñ¨K«O_» QÆ^•^ŒO_»^è•i J~Ú# cè=∞¿ã#∞_»∞
H˘O_»O`« JO_». WO`«\˜ ã¨Ç¨ Ü«∞ãÖÑüÎ Hõe<æ å áêO_»=ÙÅ‰õΩ J~°}º"å™êÅ∂, J*Ï˝`"« å™êÅ∞ `«ÑÊ¨ ÖË^∞Œ .
ZO`« Pâ◊Û~°ºO!
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 67
P. Dâ◊fi~°∞O_»∞ q+¨μñ‚ _≥"Õfià◊ <≥=fix, <Õq∞ ¿ãÜ«Úñ |∞~°∞+¨μñ _Õq∞ Ü≥∞é∞ñQÆ∞
#`«x =∂Ü«∞Å‰õΩ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ q^•fiOã¨∞, Å_»ñy "≥∞ÅñQÆ∞K«∞O^Œ∞ ~°O^èŒ∞ ÅQÆ∞K«∞. 212
* Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ZÑ¨C_»∞ Z=iH˜ Uq∞ KÕ™êÎ_À Z=~°∞ K≥Ñ¨ÊQÆÅ~°∞? P
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx =∂Ü«∞Å‰õΩ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ q^•fiOã¨∞Å∞ Ãã·Ò« k‰õΩ¯ `≥eÜ«∞x"åÔ~,· Ö’|_ç J}ñy =∞}ñy
LO\Ï~°∞.
=. HÍ=Ù# ^≥·=`«O„`«OÉˇ·# Ñ¨xH˜ =QÆ=O |xÖË^Œ∞† ~°HõΔ‰õΩÅ∞ ÖËx „Ñ¨[Å #∞¿ÑH˜ΔOÑ¨Hõ ~°H˜ΔOÑ¨ñ
|∞O_»sHÍ‰õΩΔ O_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz# <å~åÜ«∞}∞O_»∞, `Õ*’x~°∂_è∞» O_»∞ QÍHõ Ü«∂^Œ=ÙÅO^Œ∞ QÆ∂_è∞» O_≥·
`«# =∂Ü«∞KÕ`« Ö’HõO|∞Å "≥∂Ç¨uˆ~HõO|∞ <˘OkOK«∞† #`«x ~°Ç¨Ïã¨º „Ñ¨HÍ~°O|∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞
_≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞O _≥é∞OQÆ∞† =∞é˜Ü«Ú ^Õ=i¬Ü«∞QÆ∞ <å~°^Œ∞O_»∞#∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»QÆ∞ HõÑ≤Å=ÚxÜ«Ú
<≥é∞OQÆ∞^Œ∞~°∞† g∞~°∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞ ^Õ=H© Ñ¨Ù„`«∞O_»x =∂`«∞ÖËÜ«ÚO_»x `«ÅOz ^Œ∂`« ã¨z=
™ê~°kä |O^èŒ∞ q∞„`« „Ñ¨Ü≥∂[#O|∞Å xÜ«∞q∞O`«∞† ixfl@O Q˘éO`« ÖË^Œ∞† ~åQÍk â◊¥#∞ºO_»∞,
x~°Ç¨ÏO HÍ~°∞O, _»^ŒfiÜ«ÚO_»∞, ã¨=∞^Œ~°≈#∞O_»∞, ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞ #~Ú# ~¸â◊fi~°∞#‰õΩ #`À#fl`«
ÉèÏ= =∞u"≥+· =¨ ∞ºO|∞ ÖˇH¯õ _çq? ÖË=Ù. J~Ú# ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞O_»∞ QÍ=Ù# <ÕHÍO`«É‰íè Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨∞ÅÉè∞í O_≥·
Ü«ÚO_»∞. 213
* JO^Œ∞=Å¡ ^≥·=ãÖHõÅÊO =Å¡ [iy#^•xH˜ qKåiOK«@O q"ÕHõO HÍ^Œ∞. ~°HõΔ} ÖËx „Ñ¨*ÏhHÍxfl
~°H˜ΔOK«@OHÀãÖ NÇ¨Ïi Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ~°∂ÑÖÖ’ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«# ^≥·=`«fiO Jaè=ºHõÎO
HÍ‰õΩO_® Ü«∞^Œ∞‰õΩÅOÖ’ ~°Ç¨Ïã¨ºOQÍ ãÖK«iã¨∂Î `«# =∂Ü«∞ KÕ`« =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ "≥∂Ç¨ÏOÖ’ =ÚOz
`ÕÅ∞ã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# Ö’QÆ∞@∞ì ÃÑ~°∞=∂à◊¡ˆH Z~°∞Hõ. P QÆ∞@∞ì=∞@∞ìÅ∞ WOHÍ ^Õ=i¬ S# <å~°^Œ∞xH©,
*Ï˝#ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# HõÑ≤Å=∞Ç¨Ïi¬H© H˘O`« H˘O`« `≥Å∞ã¨∞. <åÜ«∞#ÖÏ~å! g∞~°∞ NHõ$+¨μ‚x ^Õ=H© Ñ¨Ù„`«∞_»h,
g∞ "Õ∞#=∂=∞ ‰õΩ=∂~°∞_»x `«ÅOKå~°∞. ^Œ∂`«QÍ, ã¨z=Ù_»∞QÍ, ™ê~°käQÍ, |O^èŒ∞=ÙQÍ, q∞„`«∞_»∞QÍ
ÉèÏqOz Z<Àfl Ñ¨#∞Å‰õΩ xÜ≥∂yOz PÜ«∞xfl qxÜ≥∂yOK«∞H˘<åfl~°∞. S<å WO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ZÖÏO\˜
Ö’ÑÖ ~å^Œ∞. ~åQÆ^fiÕ ëêÅ∞ ÖËx"å_»∂, JÇ¨ÏOHÍi HÍx"å_»∂, ^ŒfiO^•fiÅ‰õΩ Jf`«∞_≥#· "å_»∂, ã¨=∞^Œ~≈° #∞_»∂,
ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∂ S# [QÆ<åfl^ä∞Œ #‰õΩ Z‰õΩ¯= `«‰Ωõ ¯= ÉèÏ"åÅ∂, Jaè„áêÜ«∞Éè^Ë •Å∂ ZHõ¯_çq? J~Ú#Ñ¨Ê\˜H©
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞ J~Ú#O^Œ∞# Pf‡Ü«ÚÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ =∂„`«O `«y#O`« JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’
LO\Ï_»∞.
ã‘. JuÉèíH˜Î <≥=fix Ü«∞O^Œ∞ñ l`«Î=Úñ *ËiÛ Ü≥∞=fix <å=∞ =¸Ç≤ÏOz á⁄QÆ_ç
HÍÜ«∞O|∞ q_»∞K«∞K«∞ñ QÍ=∞ Hõ~å‡kx~°∂‡Å#∞O_≥· Ü≥∂y =ÚH˜Î <˘O^Œ∞
#\˜ì ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O _»dÅ^Õ"À`«ÎOã¨∞ñ _≥"Õfià◊ñ „ÉÏ}O|∞ ÖË#∞ q_»∞`«∞
#O^•ñHõ x^≥ =∞Ç¨Ç¨Ï~°∞¬ñ_≥· qHõã≤`« =^Œ<å~°qO^Œ∞ñ_≥· =K≥Û <Õñ_»∞
`Õ. <åÅ∞æ Éèí∞[=ÚÅ∞ QÆ=∞ÖÏÉèí #Ü«∞#Ü«ÚQÆ=Ú, <˘Ñ¨ÊñQÆ#∞flÅ =ÚO^Œ@ #∞#fl"åñ_»∞
=∂#"Õâ◊fi~°!, <å ÉèÏQÆº=∞Ç≤Ï=∞ñ E_»∞ "Õ∞q∞ ¿ãã≤u<À Ñ¨Ù}º q∞`«xñ QÆ∂iÛ 214
* Ü≥∂y J~Ú#"å_»∞ J`«ºO`« ÉèíH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎ_≥· U ^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ z`«ÎO ÅQÆflOKÕã≤, U ^Õ=Ùx
Ñ¨q„`«<å=∞O LK«Ûiã¨∂Î `«#∞=Ù KåeOz, HÍ=∂k Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl x~°∂‡eOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å_À
J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ù_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ <Õ#∞ â◊s~°O KåeOKÕ ã¨=∞Ü«∂xH˜ =∞Ç¨#O^ŒO`À qHõã≤`«
=^Œ<å~°qO^ŒO`À qKÕÛã≤ <åÅ∞QÆ∞ KÕ`«∞Å`À `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À <å Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. ^è~Œ ‡° ~å*Ï! <åÉèÏQÆºO ÑÖ_çOk. D =∞Ç¨ÉèÏ=Ùx HÀãÖ Ñ¨Ó~°fi[#‡OÖ’ ZO`« Ñ¨Ù}ºO
KÕâß<À——
=. Jx ~Ú@∞¡ ^èŒ#O[Ü«∞ ãÖ„áêÑ≤`« â◊~°ÑÖ[~°∞O _»~Ú# ‰õΩ~°∞‰õΩO[~°∞x =K«#O|∞ ÖÏHõi‚Oz
=Ú#∞ÅO^Œé∞ q#∞K«∞O_» ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞O_»∞ =∞O^•H˜h #O^Œ#∞ =Å# #~°*Ïu ™ê^è•~°}O|∞ÅQÆ∞
^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, ~åQÆ"≥·~åQÀºáê^èŒ∞Å`À QÆ∂_ç# „Ñ¨=$uÎ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞,
^•#^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, ~å[ ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞, „ã‘Î ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞ â◊=∞^Œ=∂kHõO|∞Å∞#∞, Ç¨Ïi
`À+¨}O|∞ÅQÆ∞ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, ^è~Œ å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HõOΔ |∞Å∞#∞, <å<åq^èÀáêMÏº<ÕuÇ¨ãÖ|∞Å∞#∞,
ãÖˆHΔÑ¨ q™êÎ~°~°∂ÑÖ|∞Å <≥éO˜ QÔ † #O`« ~°kHä õ ã¨ÇÏ¨ „ãÖ|∞Å‰õΩ QÆq∞HÍñ_≥#· cè+μ¨ ‡O_»∞ ã¨fiK«ÛOù ^Œ
=∞~°}∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞ÅKÕ`« "åOzè`«O|QÆ∞ #∞`«Î~åÜ«∞}O|∞ ã¨#∞^≥Oz# #k ^Œ#‰õΩ
=∞~°}Àz`«HÍÅO|x xâ◊Û~ÚOz. 215
* D q^èŒOQÍ J~°∞˚#∞_»∞ HõeÊOz# â◊~°`«ÅÊO g∞^Œ â◊Ü«∞xOz L#fl ‰õΩ~°∞‰õΩÅ Ñ≤`å=∞Ç¨ï_»∞
ÑëH˜# Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ JK«Û@‰õΩ qKÕÛã≤# =Ú#∞ÅO^Œ~∂° q<åfl~°∞. JÑ¨C_»∞ ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞_»∞ QÆOQÍ#O^Œ#∞_≥#·
PKå~°º cè+¨μ‡x =Å# =∂#=*ÏuH˜ J=âßºÖˇ·# ™ê=∂#º^èŒ~å‡Å∞, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å∞, J#∞~åQÆ
"≥~· åQÍºÅ‰õΩ ãÖÉOkèOz# „Ñ¨=$uÎ x=$uÎ ^è~Œ å‡Å∞, ^•# ^è~Œ å‡Å∞, ~å[ ^è~Œ å‡Å∞, „ã‘Î ^è~Œ å‡Å∞ ÉèQí =Æ O`«∞xH˜
„Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡Å∞, â◊=∞^Œ=∂^Œ∞Å∞, K«`«∞ifi^èŒ Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Öˇ·# ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞,
<å<åq^è•Öˇ#· LáêMÏº<åÅ∞, WuÇ¨™êÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =hfl H˘xfl ãÖHˆ ÑΔ O¨ QÍ#∂ H˘xfl q=~°O QÍ#∂ q<åfl_»∞.
`«~åfi`« =∞Ç¨~°^äŒ∞Å‰õΩ t~ÀÉèí∂+¨}"≥∞ÿ# cè+¨μ‡_»∞ ã¨fiK«ÛùO^Œ=∞~°}∞Öˇ·# ãÖÜ«∞g∞O„^Œ∞Å∞ "åOzèOKÕ
L`«Î~åÜ«∞} Ñ¨Ù}ºHÍÅO =zÛO^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘x Jk `å#∞ `«#∞=Ù KåeOK«\ÏxH˜ J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ#
ã¨=∞Ü«∞=∞x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘<åfl_»∞.
âß. PÖÏÑÖ|∞Å∞ =∂x z`«Î=Ú =∞hëêÜ«∞`«Î=ÚO *Ëã≤ ^Œ$
QÍ˚ÅO|∞<£ Ç¨Ïi"≥∂=ÚÃÑ·ñ |éÑ≤ `«`å¯~°∞}º^Œ$+≤ì<£ qx
~°∂‡bÉèí∂`« â◊~°=º^ä• xK«Ü«Úñ_≥· "≥∂kOz cè+¨μ‡O_»∞ ãÖ
jÅO ÉÁÑ¨Ê #∞uOK≥ñ QÆÅ‡+¨QÆ[ „âı}©Ç¨Ïi<£ NÇ¨Ïi<£. 216
*JÑ¨C_»∞ QÍOˆQÜ«Ú_»∞ =∞ø#O =Ç≤ÏOz =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã∞¨ H˘x `«# K«∂Ñ¨ÙÅhfl QÀáêÅ^Õ=Ùx
=ÚY=∞O_»ÅOÃÑ· Hˆ O„nHõiOKå_»∞. P Hõ=∞ÖÏ‰õΩΔ x ^•H˜}
Δ º=∞Ü«∞=Å¡ Hõ\ÏHõgΔ Hõ}
Δ O =Å¡ PÜ«∞# â◊s~°Og∞k
QÍÜ«∂ÅÉÏ^èŒ LÑ¨âq◊ ∞OzOk. JÑ¨C_»∞ âßO`«jÅ∞_≥#· âßO`«#Ñ¨Ù_»∞ ãÖ`À+≤Oz HõÅ∞ëêÅ<Õ QÆ[ã¨=¸Ç¨xfl
zOz K≥O_®_Õ Ü«∞^Œ∞ ã≤OÇ¨ï}˜‚ #∞uOKå_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 69
=. W@∞¡ Ñ‘`åO|~°^è•iÜ«Úñ [`«∞~°∞ƒùAO_»∞ <åkÑ¨Ó~°∞+¨μO_»∞ñ |~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞#QÆ∞ Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞
xëê¯=ÚO_≥· qâ◊√^ŒúO|QÆ∞ ^è•º# qâı+Ö|∞KÕ x~°ã¨Î^À+¨μO _»QÆ∞K«∞ ^è•~°}Ï=uÜ≥ÿ∞# |∞kúx
ã¨=∞iÊOz, Ñ¨~°=∂#O^ŒO|∞ <˘Ok „Ñ¨Hõ$u=Å#<≥·# ã¨$+≤ì Ñ¨~°OÑ¨~°Åñ |iÇ¨ÏiOK«∞ `«ÅOÑ¨Ù#
=∞O^•H˜h #O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 217
* =∞O^•H˜h #O^Œ#∞_≥·# cè+¨μ‡_»∞ ã¨=∞ã¨Î ^ÀëêÅ#∂, Ñ¨~åã¨ÎO KÕã≤ xëê¯=∞ÉèÏ=O`À,
x~°‡Å^è•º#O`À Ñ‘`åO|~°^~Œè ∞° _»∂, K«`∞« ~°∞ƒùA_»∂, Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∂ J~Ú# QÀqO^Œ∞x
Ü«∞O^Œ∞ UHÍ„QÆ|∞kúx ãÖ^è•xOz Ñ¨~=° ∂#O^Œ Éèií `«∞_≥· ã¨fiÉèÏ=ã≤^•úÖ#·ˇ ãÖ™ê~°|O^è•Å#∞ ÑïÇ¨ÏiOKÕ
L^Õúâ◊O`À D q^èŒOQÍ „Ñ¨ã¨∞ÎuOKå_»∞–
-: cè+¨μ‡_»∞ NHõ$+¨μ‚x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
=∞. „u[QÆ<À‡Ç¨Ï# hÅHÍOuñ ^Œ#∞ =ÙnÌÑ≤OÑ¨ñ „ÉÏÉèÏ`« h
~°[|O^èŒ∞„Ñ¨Éèí"≥∞ÿ# KÕÅ=Ú Ñ¨~Ú<£ ~°OlÅ¡ hÖÏÅHõ
„=[ ãÖÜ«ÚHõÎ =ÚMÏ~°qO^Œ =∞u ¿ã=ºOÉˇ· q[$OaèOÑ¨ =∂
q[Ü«ÚO *ËÔ~_»∞ =<≥flÖÏñ_»∞ =∞k <å"ÕtOK«∞ <≥Å¡Ñ¨C_»∞<£. 218
* =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ "≥∂Ç≤ÏOÑ¨*¿Ë ã hÅ=~°H‚ ÍO`«∞Å`À xQÆxQÆÖÏ_Õ ^ÕÇÏ¨ O`À "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥^[Œ Å∞¡`∂«
ÉÏÅÉèÏ#∞„Ñ¨ÉÅíè `À „Ñ¨HÍtOKÕ |OQÍ~°∞KÕÅO`À, XÜ«∂º~°O XÅHõÉ’ã¨∂,Î #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À, =Ú^Œ∞ÅÌ ∞
=¸@QÆ>ìË =ÚMÏ~°qO^ŒO`À, J#∞~åQÍÅ∞ zOkã¨∂Î =∂ J~°∞#˚ ∞}˜‚ ã¨g∞Ñ≤OKÕ JO^ŒQÍ_»∞ <å JO`«~O° QÆOÖ’
x~°O`«~°O xezáÈ"åe.
=∞. Ç¨ÏÜ«∞ iOMÏ=ÚY ^èŒ∂o ^èŒ∂ã¨~° Ñï#º™êÎÅHÀ¿Ñ`«"≥∞ÿ
~°Ü«∞*Ï`«„â◊=∞ `ÀÜ«∞aO^Œ∞Ü«Ú`«"≥∞ÿ ~ålÅ∞¡ <≥"≥∂‡=Ú`À
[Ü«∞=ÚO ÉÏ~°∞÷# H˜K«∞Û "Õ_»¯ #x <åâ◊„™êÎÇ¨ÏuO *ÏÅ <˘
zÛÜ«Úñ É’iOK«∞ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù =∞kÖ’ñ lOuO`«∞ #„âßO`«=Ú<£. 219
* QÆ∞„~åÅ y@ìÅ∞ ~ˆ Ñ≤# ^Œ∞=Ú‡ H˘@∞ìH˘x ~°OQÆ∞K≥_ç K≥îŒ # =ÚOQÆ∞~°∞Å`À#∂, QÆ=∞# "ÕQOÆ =Å¡
HõO^ŒoOz# Ñ¶¨∞~°‡aO^Œ∞=ÙÅ`À#∂ ‰õÄ_ç =ÚK«Û@ Q˘ÖËÊ =ÚYO HõÅ"å_≥· H˜s\˜x ÔQeÑ≤OKåÅ<Õ
‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À <å â◊~åÑ¶¨∂`åÅ‰õΩ ÉÏQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ ‰õÄ_® q=fiK«∞Û}˜‚ „áÈ`«ûÇ≤ÏOz áÈiOz#
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ =∞#ã¨∞ûÖ’ J„âßO`«=¸ ^è•ºxã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. #~°∞ =∂@Öò qx, #=Ùfi`À #∞ÉèíÜ«∞¿ã<å=∞^èŒº=∞HΔÀ}˜Ö’ñ /
|~°∞ bH˜ΔOÑ¨ ~°^äŒO|∞ xeÊ Ñ¨~°Éèí∂áêÖÏ=oO EÑ¨ÙK«∞O
|~°Éèí∂áêÜ«Ú=Ù ÖˇÅ¡ñ EÑ¨ÙÅ# â◊√OÉèí`Õ¯o =OzOK«∞, h
Ñ¨~°"Õ∞â◊√O_»∞ "≥Å∞OQÆ∞ K«∞O_≥_»∞#∞ Ç¨Ï$`«Ê^•‡ã¨<åã‘#∞ñ_≥·. 220
* J~°∞#˚ ∞x =∂@Å∞ PHõiO‚ z z~°∞#=Ùfi #=Ùfi`«∂ Ñ¨Q"Æ å~°∞ K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ áêO_»= H“~°= Ãã·<åºÅ
=∞^èŒº„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ `Õ~°∞ xeÑ≤ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å "≥·iÑ¨HõΔOÖ’x g~°∞Å#∞ KÕÜ≥∞uÎ K«∂Ñ≤ã¨∂Î, `«# K«∂Ñ¨ÙÅ`À<Õ
P Éèí∂Ñ¨`«∞Å PÜ«Ú=ÙÅhfl J=bÅQÍ PHõi¬OKÕ Ö’ˆHâ◊fi~°∞_»∞ <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨^Œ‡OÖ’ Ñ¨^•‡ã¨#O ÃÑ·#
ÉèÏã≤Å∞¡`∞« <åfl_»∞.
Hõ. `«#"åiñ [OÑ¨ñ*ÏÅHõ, "≥#∞Hõ‰õΩñ É’ xK«ÛyOK«∞ q[Ü«Úx â◊OHõ<£
Ñ¶¨∞#Ü≥∂QÆq^Œºñ ÉÏÑ≤# =Úx=O^Œ∞ºx áê^ŒÉèíH˜Î "≥Ú#Ü«Ú<£ <å‰õΩ<£. 221
* ~°}~°OQÆOÖ’ `«# |O^è∞Œ q∞„`«∞Å „áê}ÏÅ∞ fÜ«∞\ÏxH˜ W+¨Ñì _¨ H» õ "≥#∞HõO[ "Õã∞¨ #Î fl ^è#Œ O[Ü«ÚxH˜
w`ÀÑ¨^Õâ◊O KÕã≤ ãÖ^ÕÇ¨xfl áÈQ˘\˜ì =ÚO^ŒO[ "Õ~ÚOz# =Úx[# =O^Œ∞º_≥·# =Ú‰õΩO^Œ∞x áê^ŒÉèíH˜Î
<åÖ’ Ñï_èq» ÖÏ¡e.
ã‘. ‰õΩÑ≤ÊOz Ü≥∞QÆã≤#ñ QÆ∞O_»ÅO|∞Å HÍOu QÆQÆ#ÉèÏQÆOÉˇÅ¡ñ QÆÑ≤ÊH˘#ñQÆ
#∞é˜H˜# <À~°fiHõ Ü«Ú^Œ~°O|∞Ö’ #∞#fl [QÆ=ÚÅ „"ÕñQÆ∞# [QÆu QÆ^ŒÅñ
[„HõO|∞ñ *ËÑ¨\˜ì K«#∞^≥OK«∞ ~°Ü«∞=Ú#ñ Éˇ· #∞#fl Ñ¨K«Ûx Ñ¨@=Ú *Ïé
#q∞‡u <åÖÏ=Ù #QÆ∞ñÉÏ@∞ ¿ãÜ«∞Hõ =∞xflOÑ¨Ù =∞x „H©_ç =∞~°Åñ kQÆ∞=ñ
`Õ. QÆiH˜ ÅOÑ¶≤∞OK«∞ ã≤OÇ¨ÏO|∞Hõ~°}˜ "≥∞éã≤, <Õñ_»∞ cè+¨μ‡xñ [OÑ¨Ù^Œ∞ x#∞flñ QÍ`«∞
q_»∞=Ù =∞~°∞˚# Ü«∞#∞K«∞ =∞kfitY =$+≤ìñ, ^≥~°e K«#∞^≥OK«∞ ^Õ=ÙO_»∞ k‰õΩ¯ <å‰õΩ. 222
* P <å_»∞ ~°}HΔÀ}˜Ö’ <å ÉÏ}=~å¬xfl Éèií OK«ÖHË õ <å g∞kH˜ ^Œ∞q∞ˆH <å ™êfiq∞ g~°QOÆ cè~ã° fi¨ ~°∂ÑÖ
WÑ¨Ê\˜H© <å‰õΩ Hõ#∞flÅ‰õΩ Hõ\˜ì#@∞¡ HõxÊã¨∞Î#flk. ‰õΩÑ≤ÊOz ÃÑ· ÔHyi#Ñ¨C_»∞ ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍO`«∞Å∞
QÆQÆ#=∞O_»ÅO xO_® "åºÑ≤OKå~Ú. =ÚO^Œ∞‰õΩ ^Œ∂H˜#Ñ¨C_»∞ ÉÁ[˚Ö’x =Ú[˚QÍÅ |~°∞=Ù ÉèíiOK«ÖËHõ
Éè∂í q∞ HõOÑ≤OzáÈ~ÚOk. KÕuÖ’ K«„HÍxfl ^èiŒ Oz J~°∞^≥OKÕ "ÕQÍxH˜ ÃÑ#· ∞#fl |OQÍ~°∞KÕÅO *ÏiáÈ~ÚOk.
#=Ú‡H˘#fl ##∞fl #Å∞QÆ∞iÖ’ #=ÙfiÅáêÅ∞ KÕÜ«∞=^ŒÌx =∂\˜=∂\˜H˜ H˜s\˜ "≥#‰õΩ¯ ÖÏQÆ∞`«∞<åfl
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞‰õΩO_® ''J~°∞˚<å! ##∞fl =^Œ∞Å∞. D <å_»∞ cè+¨μ‡x ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ≤ x#∞fl HÍáê_»∞`å#∞—— JO@∂
HõiÃÑ·H˜ ÅOÑ¶≤∞OKÕ HõOsî~°=O ÖÏQÍ <å ÃÑ·H˜ ^Œ∂ˆH QÀáêÅ ^Õ=Ù_Õ <å‰õΩ ~°HõΔ.
=∞. `«#‰õΩ<£ Éèí$`«∞ºñ_»∞ gxñ QÍK«∞@ =∞Ç¨^èŒ~°‡O|∞ "˘=∞‡OK«∞ #
~°∞˚#™ê~°^äŒº=Ú Ñ¨Óx Ñ¨QÆæ=ÚÅ∞ KÕñ *’^ŒºO|∞QÍñ |@∞ìK«∞<£
=ÚxHÀÅ<£ =_çñ |∂x Ñ¶¨∞’@Hõ=ÚÅ<£ "≥∂kOz `å_çOK«∞K«∞<£
[#∞Å<£ "≥∂Ç¨Ï=Ú <˘O^Œñ *ËÜ«Úñ Ñ¨~°"≥∂`åûÇ¨ïO „|â◊Oã≤OK≥^Œ<£. 223
* ''W`«_»∞ <å #q∞‡#|O@∞, W`«}˜‚ HÍáê_»@O <å Hõ~°Î=ºO ã¨∞=∂!—— JO@∂ J~°∞˚# ™ê~°^ä•ºxfl
JOwHõiOz <˘QÆÅ #_»∞=∞ ‰õÄ~°∞ÛO_ç XHõ KÕuÖ’ XÜ«∂º~°OQÍ Ñ¨QÍæÅ∞ Ñ¨@∞ìH˘x, =∞~˘Hõ KÕuÖ’ H˘~°_®
^èŒiOz, Ñ¨~°"≥∂`åûÇ¨ÏOQÍ JâßfiÅ#∞ J^Œeã¨∂Î K«∂KÕ"åà◊¡#∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞Å#∞ KÕã¨∞Î#fl áê~°÷™ê~°käx
„Ñ¨âO◊ ã≤ã∞¨ <Î åfl#∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 71
Hõ. Ñ¨Å∞‰õΩÅ #QÆ=ÙÅ #_»Ñ¨ÙÅ, #Å∞HõÅ #=Ö’Hõ#=ÚÅ <åcè~°=^èŒ∂
‰õΩÅ=ÚÅ =∞#=ÚÅ `åeq∞, H˘Å∞‰õΩÅ∞ =^ŒeOK«∞ Ñ¶¨∞#∞xñ Q˘eK≥^Œ =∞kÖ’<£. 224
* =∂@Å`À =∞O^ŒÇ¨ ™êÅ`À, „Ñ¨=~°#Î Ö`À, „Ñ¨}Ü«∞HÀáêÅ`À, "åÅ∂ÛÑ¨ÙÅ`À „=[=^è∂Œ =∞}∞Å
=ÅÑ¨ÙÅ∞ ^ÀK«∞H˘<Õ "åã¨∞^Õ=Ùx =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞s =∞s ¿ãq™êÎ#∞.
P. =Ú#∞Å∞ #$Ñ¨ÙÅ∞ñ E_» =Ú#∞ ^èŒ~°‡Ax ã¨ÉèÏ, =∞Ok~°=Ú# Ü«∂QÆ=∞O_»Ñ¨=Ú#ñ
l„`« =∞Ç≤Ï=∞`À_»ñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞, [QÆ^•k ^Õ=Ùñ _»=∞~°∞ <å^Œ∞ ^Œ$+≤ìÜ«∞O^Œ∞. 225
* =ÚhO„^Œ∞Å∞, #ˆ~O„^Œ∞Å∞ K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ =Ú#∞Ñ¨Ù ^èŒ~°‡ #O^Œ#∞x ã¨ÉèÏ=∞Ok~°OÖ’x
Ü«∞[˝=∞O_»ÑO¨ Ö’ z„`« qz„`« „Ñ¨ÉÏè "åÅ`À K≥Å∞"˘O^Õ [QÆ<åfl^ä∞Œ _»∞ <å K«∂Ñ¨ÙÖ’¡ ~°∂Ñ¨Ù k^Œ∞HÌ ˘O@∞<åfl_»∞.
=∞. XHõ ã¨∂~°∞ºO_»∞ ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ‰õΩñ ^• <˘H˘¯Hõ¯ñ_≥· `ÀñK«∞ áÈ
eHõ <Õ ^Õ=Ùñ_»∞ ã¨~°fiHÍÅ=Ú =∞Ç¨bÅ<£ x*’`«Ê#fl [
#º Hõ^ŒO|O|∞Å Ç¨Ï$`«û~À~°∞Ç¨Ï=ÚÅ<£ <å<åq^è•#∂# ~°∂
Ñ¨‰õΩñ_≥· Ü≥ÚÑ¨CK«∞#∞O_»∞ #\˜ì Ç¨Ïi <Õñ „ÉÏi÷O`«∞ â◊√^Œ∞úO_»<≥·. 226
* XˆH XHõ ã¨∂~°∞º_»∞ ã¨HõÅ r=~åã¨∞ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯iH˜ XH˘¯Hõ¯_»∞QÍ HÍ#=KÕÛ q^èŒOQÍ `å#∞
ã¨$+≤ìOz# <å<åq^èŒ „áê}˜ ã¨=¸Ç¨Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÖÏÅÖ’ <å<å q^èŒ=ÚÖˇ·# ~°∂áêÅ`À ã¨~°fiHÍÅ
ã¨~åfi=ã¨÷Å Ü«∞O^Œ∞ `«# bÖÏ qÖÏãÖ`À `«#~åˆ~ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ Ñ¨q„`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ =∞<À"åQÆ~Ì ≈° #O|∞ÅO |~°=∂`«∞‡O_»Q∞Æ Hõ$+¨μx‚ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞# xeÑ≤H˘x, xâß≈fiãÖ|∞Å∞

=∂x x~°∞áêkèHõO|~Ú# "åã¨∞^Õ= „|Ç¨Ï‡O|∞#O^Œ∞O QÆÅã≤# cè+¨μ‡xO Ez ã¨~°fi[#∞Å∞
k=™ê=™ê#O|∞# qÇ¨ÏOQÆO|∞ Å∂~°HõÜ«ÚO_»∞ `≥éOQÆ∞# #∞O_çi† ^Õ= =∂#= "åk`«O|∞Öˇ·
^Œ∞O^Œ∞aè x<å^ŒO|∞Å∞ "≥Ú~°Ãã† =∞$`«∞O_»~Ú# cè+μ¨ ‡xH˜ ^è~Œ ‡° AO_»∞ Ñ¨~Ö° ’Hõ „H˜Ü∞« Å∞ ¿ã~ÚOz
=ÚÇ¨˙~°Î=∂„`«O|∞ ^Œ∞ód`«∞O_»Ü≥∞º† #O`« #K«Û\˜ =Ú#∞Å∞ Hõ$+¨μ‚xñ ^Œ=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞Å
xeÑ≤H˘x ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞ ÅQÆ∞K«∞O ^ŒnÜ«∞ k"åº=`å~°<å=∞O|∞ÅKÕ ã¨∞Îu~ÚOz
™êfi„â◊=∞O|∞Å‰õΩO [xi† Ñ≤^ÑŒ ¨ #Ü«Úºkè+~ª≤ ∞° O_»∞ QÆ$+¨ã‚ Ç¨ Ï≤ `«∞O_≥· QÆ[Ñ¨Ù~°O|∞#‰õΩO [x QÍO^è•s
ã¨"Õ∞`«∞O_»~Ú#, ^èŒ$`«~å„+¨μì <˘_»O|éz, `«`«û=∞‡`«O|∞# "åã¨∞^Õ"å#∞"≥∂k`«∞O_≥·
Ñ≤`«$ÃÑ·`å=∞Ç¨ÏOÉˇ·# ~å[ºO|∞ ÔQ·H˘x, ^èŒ~°‡ =∂~°æO|∞#O „|*ÏáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥ #x
K≥Ñ≤Ê# qx ã¨∂`«∞#‰õΩ â∫#‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 227
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ QÍOˆQÜ«Ú_»∞ =∞#ã¨∞û^•fi~å, =∂@Å^•fi~å, K«∂Ñ¨ÙÅ^•fi~å NHõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡#∞
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~K° ∞« H˘x xâßfi™êxfl x~ÀkèOz x~°∞áêkèHõ Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡"≥∞#ÿ "åã¨∞^Õ=ÙxÖ’ SHõº"≥∞<ÿ å_»∞.
JÑ¨C_»∞ Jk K«∂z JHõ¯_» L#fl "å~°O^Œ~°∂ ãÖ^è•º ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨‰õΔΩÖÏ¡QÍ =∞ø#O =Ç≤ÏOKå~°∞.
^Õ=Ö’HõOÖ’#∂, =∂#= Ö’HõOÖ’#∂ ^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ ^èŒfixOKå~Ú. ™ê^èŒ∞ãÖH©~°Î#Å∞ qxÑ≤OKå~Ú.
Ñ¨ÓÅ"å#Å∞ ‰õΩiâß~Ú. `«#∞=Ù KåeOz# ã¨∞~°#n `«#Ü«ÚxH˜ ^ŒÇÏ¨ # ãÖ™ê¯~åÅ∞ [iÑ≤Oz ^è~Œ ‡° ~åA
=ÚÇ¨˙~°ÎHÍÅO ^Œ∞ódOKå_»∞. JHõ¯_ç =Ú#∞ÅO^Œ~°∂ NHõ$+¨μ‚x ~°∂ÑÖ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖÖ’ xÅ∞Ñ¨ÙH˘x
PÜ«∞# k"åº=`å~åÅ#∞ H˘xÜ«∂_»∞`«∂ ãÖ`À+≤`«™êfiO`«∞Öˇ· `«=∞ `«=∞ P„â◊=∂Å‰õΩ `«~°eáÈÜ«∂~°∞.
J#O`«~O° ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞_»∞ #O^Œ#O^Œ#∞x`À Hõeã≤ Ç¨Ïã≤<Î åÑ¨Ù~åxH˜ "≥àÏ¡_∞» . JHõ¯_» QÍO^è•s ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#·
^è$Œ `«~å„+¨μ}
ì ‚˜ XÑ≤ÊOz PÜ«∞# JOwHÍ~°O`À, NHõ$+¨μx‚ P"≥∂^ŒO`À `«# `å`« `«O„_»∞Å∞ ÑïáêeOz#
~å*Ïºxfl ã‘fiHõiOz#"å_≥· ^èŒ~°‡O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® „Ñ¨[Å#∞ ÑïáêeOK«™êQÍ_»∞. WÖÏ K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ â∫#‰õΩ_»∞
ã¨∂`«=∞Ç¨Ïi¬x K«∂z –
P. ^èŒ#=Ú ÅÑ¨Ç¨ÏiOz `«#`À_»ñ *ˇ#ÔH_»∞, <å`«`å~Ú [#∞Å #x =kèOz
|O^èŒ∞ =∞~°} ^Œ∞óY Éèí~°=Ú# ^èŒ~°‡Añ, _≥@∞¡ ~å[ºÅH˜Δ‡ xK«ÛyOK≥. 228
* ''`«# ã≤iãÖÑ¨^ŒÅhfl JÑ¨Ç¨ÏiOz `«#`À Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ# ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ã¨=∞~°OÖ’
ãÖÇ¨ÏiOz# ^è~Œ ‡° ~åA K«∞\ÏìÅO^Œ~∂° =∞~°}O˜ Kå~°<Õ ^Œ∞óYÉèÏ~°O`À áê@∞ D ~å[ºÉèÏ~åxfl Éèií OK«\ÏxH˜
U q^èŒOQÍ JOwHõiOKå_»∞? Jx J_çQÍ_»∞.
=. Jx# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 229
* ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊ_»∞.
Hõ. ‰õΩ~°∞ãÖ`«uH˜ñ |sH˜Δ, #fl~°=~°∞ #O‰õΩ~°=Ú ¿ãã≤ <å~åÜ«∞}∞ñ _ô
^èŒ~°}© ~å[º=Ú#‰õΩ h, â◊fi~°∞QÍ ^èŒ~°‡Ax xeÑ≤ ãÖ`À+≤OK≥<£. 230
* ‰õΩ~°∞=OâßO‰õΩ~°OQÍ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ xÖÉˇ\˜ì D ã¨=∞ã¨Î ™ê„=∂*ÏºxH˜ Ü«Úkè+≤ª~°∞}˜‚ Jkè<Õ`«QÍ
xeÑ≤ NHõ$+¨μ‚_»∞ ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞_≥·<å_»∞.
=. W@∞¡ [QÆO|∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~ånè#O|∞QÍx ã¨fi`«O„`«O|∞ QÍ ^Œ#∞#k "≥Ú^ŒÅQÆ∞ cè+¨μ‡x =K«#O|∞ÅO,
QÆ$+¨μx‚ ãÖÉèÏ+¨}O|∞Å ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞O_»∞ „Ñ¨=~°=ú ∂# q*Ï˝#∞O_»∞#∞, x=iÎ`« â◊OHÍHõàO◊ ‰õΩO_»∞#∞
<≥· <å~åÜ«∞}Ï„â◊Ü«ÚO_≥·# ~ÚO„^Œ∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ [`«∞™êûQÆ~° "ÕÖÏÅOHõ$`«O|QÆ∞ =ã¨∞O^èŒ~å
=∞O_»ÅO|∞ ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~° ã¨Ç¨Ü«ÚO_≥· ÜÕ∞Å∞K«∞O_≥. 231
* D q^èŒOQÍ ^èŒ~°‡~åA cèëê‡Kå~°∞ºx LÑ¨^ÕâßÅ=Å¡, NHõ$+¨μ‚x „Ñ¨É’^è•Å=Å¡ `«# q*Ï˝<åxfl
ÃÑOá⁄OkOK«∞H˘x, `«# ãÖ^ÕÇ¨ ÅxflO\˜x x=iÎOK«∞H˘x, L¿ÑO„^Œ∞x ã¨Ç¨Ü«∞O`À =∞¿ÇÏO„^Œ∞x =Öˇ
NHõ$+¨μ‚x JO_»^ŒO_»Å`À K«`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`«"≥∞ÿ# =∞Ç‘Ï=∞O_»ÖÏxfl ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å ã¨Ç¨Ü«∞O`À
ÑïáêeOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. ãÖÑ¨Ó~°‚=$+≤ìñ |~°˚#∞ºO_»∞ QÆ∞i~ÚOK«∞ xÅ Ü≥∞Å¡ HÀ~°∞¯Å h#∞K«∞O_»∞
QÀ=ÙÅ∞ =i¬OK«∞ Ñ¶¨∞’+¨Éèí∂=ÚÅñ ÉÏÅ∞ Ñ¶¨Å=O`«=ÚÅ∞ Å`å áê^ŒÑ¨=ÚÅ∞
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 73
ÑÖ_»∞ ã¨ã¨º=ÚÅ∞ ^ŒÑ¨ÊHõ |∞∞`«∞=ÙÅ <≥Å¡ ^èŒ~°‡ "≥∞Öˇ¡_»Å#∞ ^Œ#i Ü«ÚO_»∞
^≥·=Éèí∂`å`«‡`«O„`«=Ú ÅQÆ∞ ~ÀQÍk ÉèíÜ«∞=ÚÅ∞ ÃãO^Œ=Ù „Ñ¨[Å ÔHO^Œ∞ñ
P. QÆ∞~°∞‰õΩÖ’`«Î=ÚO_»∞ QÆ∞Of`«#∂AO_»∞, ^•#=∂# Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ ^èŒ~°‡AO_»∞
ã¨`«º"åHõº ^èŒ#∞ñ_»∞ ã¨HõÅ =∞Ç‘Ï~å[º, qÉèí=ÉèÏl Ü«∞~Ú# "Õà◊Ü«∞O^Œ∞. 232
* ^•#Ñ¶¨∞#∞_»∂, =∂#^èŒ#∞_»∂, ã¨`«ºãÖ^èŒ∞_»∞, ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏÖOHÍ~°∞_»∂, ‰õΩOu‰õΩ=∂~°∞_»∂ S#
^èŒ~°‡~åA ã¨~°fi^èŒ~°}© =∞O_»ÖÏxfl "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ Ñïáêeã¨∞Î#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ∞Ñ¶¨Ú_»∞ ‰õΩOÉèí=$+≤ì
‰õΩiÑ≤OKå_»∞. Ñ¨$käq ÉOQÍ~°∞ ÑÖ@Å∞ ÑÖ_çOzOk. QÀâßÅÖ’x QÀ=ÙÅ∞ ‰õΩO_»Å H˘nÌ áêeKåÛ~Ú.
=$HΔÍÅ∂, Å`«Å∂ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ Ñ¶ëOKå~Ú. |∞∞`«∞^èŒ~°‡O `«Ñ¨Ê‰õΩO_® xO_»∞QÍ ÑÖ@Å∞ ÑÖ_®~Ú.
^Õâ=◊ ∞O`«\Ï ^è~Œ ‡° O áê`«∞‰õΩ#flk. P^è•ºu‡HÍÅ∂, PkèÉ∫è uHÍÅ∂, Pkè ^≥q· HÍÅ∂ J~Ú# Pkè"åº^è∞Œ Å∞
„Ñ¨[Å#∞ ÉÏkèOK«ÖË^Œ∞.
-: NHõ$+¨μ‚O_»∞ ^•fi~°HÍ #QÆ~°O|∞# ˆHQÆ∞@ :-
=. JO`« QÆ$+¨μ‚O_»∞ K«∞\ÏìÅ‰õΩ â’HõO|∞ ÖË‰õΩO_»O *ËÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞ ã¨∞Éèí„^Œ‰õΩñ „aÜ«∞O|∞
¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞ QÆ[ Ñ¨Ù~°O|∞#O Q˘xfl <≥ÅÅ∞O_ç, ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ #‰õΩO „|Ü«∂}O|∞ ¿ãÜ«∞O
^ŒÅOz ^èŒ~°‡#O^Œ#∞#‰õΩO QÆ$`åaè#O^Œ#∞O _»QÆ∞K«∞ #`«xKÕ <åeOy`«∞O_≥· Ü«∂=∞O„`«}O|∞
=_»ã≤ H˘O^Œé∞ ^Œ#‰õΩ #=∞ã¨¯iOz#O Q“ñyeOzH˘x H˘O^Œé∞ ^Œ#∞O Q“ñyeOÑ¨ <å#OkOK«∞K«∞
~°^•ä ~ÀÇ¨Ï}O|∞ ¿ãÜ«Ú #=ã¨~O° |∞# ã¨∞Éè„í ^ŒÜÚ« „^ÒÑ¨kÜ«Úñ QÆ∞OuÜ«Ú #∞`«~Î Ü
° Ú« QÍO^è•iÜ«Ú
^èŒ$`«~å„+¨μìO_»∞#∞ q^Œ∞~°∞O_»∞#∞ Ü«Úkè+≤ª~°∞O_»∞#∞ Ü«ÚÜ«Ú`«∞ûO_»∞#∞ QÆ$áêKå~°∞ºO_»∞#∞
#‰õΩÅã¨Ç¨Ï^Õ=ÙÅ∞#∞ =$HÀ^Œ~°∞O_»∞#∞ ^èÒ=ÚºO_»∞#∞ ã¨`«ûOQÆO|∞ =Å# =ÚHõÎ^Œ∞ã¨ûOQÆ∞O_»QÆ∞
|∞^èŒ∞O_»∞ ã¨Hõ$`å¯Å ãÖH©~°Îº=∂#OÉˇ· ~°∞zHõ~°O|QÆ∞ <≥=fix Ü«∞â◊O|∞ <åHõi‚Oz q_»∞=<ÀÑÖ
_»\˜ì Ç¨Ïi`À_ç qÜ≥∂QÆO|∞ ã¨Ç≤ÏOÑ¨Hõ ^Œ~°≈# ã¨Ê~°≈<åÖÏÑ¨â◊Ü«∞ <åã¨# Éè’[#O|∞Å =Å#
xq∞+¨=∂„`«O|∞#∞ Ç¨ÏiH˜ <≥_» ÖËx "å~°Öˇ·# áêO_»=ÙÅO QÆ∂_çH˘x Ç¨Ïi =∞~°Å=ÅÜ«Ú#x
HÀ~°∞K«∞ Ç¨Ïi K«x# =∂~°æO|∞ ã¨∂K«∞K«∞ Ç¨Ïi q#ºã¨Î z`«∞ÎÅ~Ú Ö’K«#O|∞Å ÉÏ+¨ÊO|∞
ÖÁÅ∞Hõ #O`« xÅ∞=O|_ç ~°Ü∞« º=ã¨~O° |∞#. 233
* ÉO^èŒ∞=ÙÖˇ·# áêO_»=ÙÅ â’HõO áÈHÍ~°Û@O HÀãÖ „Ñ≤Ü«∞™È^Œi ã¨∞Éèí„^Œ =∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖ`À+Ö
ã¨=∞‰õÄ~°∞Û@O HÀãÖ, "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ Ç¨Ïã≤<Î åÑ¨Ù~°OÖ’ H˘xfl =∂™êÅáê@∞ L#fl `«~åfi`« ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. `«#‰õΩ Jaè#O^Œ<åÅ∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î#fl #O^Œ#O^Œ#∞}˜‚ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ P#O^ŒO`À
Jaè#OkOz PeOQÆ#O KÕã¨∞H˘x g_À¯eKåÛ_»∞. J#O`«~°O NHõ$+¨μ‚_»∞ H˘O^Œi #=∞™ê¯~åÅ∞
JO^Œ∞H˘<åfl_»∞. H˘O^Œix H“yeOK«∞H˘<åfl_»∞. H˘O^Œ~°∞ `«##∞ H“yeOK«∞H˘#QÍ "åiH˜ â◊√ÉèÏHÍOHõΔ
ÖOkOKå_»∞. QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨ºO^Œ#O ZHõ¯É’`«∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨∞Éè„í ^• „^ÒÑ¨^∞Œ Å∞, ‰õΩOf QÍO^è•~°∞Å∞,
^è$Œ `«~å„+¨μ_ì ∞» , q^Œ∞~°∞_»∞, ^è~Œ ‡° ~åA, Ü«ÚÜ«Ú`«∞û_»∞, Hõ$áêKå~°∞º_»∞, #‰õΩÅ ã¨ÇÏ¨ ^Õ=ÙÅ∞, cè=∞¿ã#∞_»∞,
^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O`å, ã¨[˚#™êOQÆ`«ºO =Å¡ ^Œ∞~°˚# ™êOQÆ`åºxfl Ñï`«ºlOz# |∞kú=∞O`«∞_»∞
Z=x =∞^èŒ∞~°QÍ^äŒÅ∞ XHõ¯=∂@∞ qO>Ë =∞m¡ q_çz ÃÑ@ìÖË_À J@∞=O\˜ NHõ$+¨μ‚x Z_»ÉÏ@∞ ã¨Ç≤ÏOK«
ÖËx"åÔ~·<å~°∞. J#∞HõΔ}O PÜ«∞##∞ K«∂ã¨∂Î, `å‰õΩ`«∂, =∂\Ï¡_»∞`«∂, PÜ«∞#`À Hõeã≤ â◊Ü«∞xã¨∂Î,
‰õÄ~°∞ÛO@∂, Éèí∞lã¨∂Î LO_Õ áêO_»=ÙÅ`À áê@∞ NHõ$+¨μ‚_»∞ "≥#∞Hõ‰õΩ =∞~°e ~å"åÅx JaèÅ+≤ã¨∂Î,
PÜ«∞# "≥o#¡ =∂~åæxfl J=Ö’H˜ã∂¨ ,Î Ç¨Ïi=∞Ü«∂Öˇ#· Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å`À, J„â◊√=∞Ü«∂Öˇ#· #Ü«∞<åÅ`À JÅ¡O`«
^Œ∂~°OÖ’ xÅ|_ç áÈÜ«∂~°∞.
ã‘. Hõ#Hõ™œ^èŒ=ÚÅÃÑ·ñ Q“~°=HÍO`«Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞=~°¬O|∞Å∞ QÀi ‰õΩiÜ«∞
=∞øH˜ÎHõ^•=∞ ã¨=∞Oz`« ^èŒ=àÏ`« Ñ¨„`«O|∞ q[Ü«ÚO_»∞ Ñ¨@∞ìK«∞O_»
#∞^Œú= ™ê`«º‰õΩ Å∞`åûÇ¨Ï=O`«∞Öˇ· ~°`«fl Éèí∂+≤`«Kå=∞~°=ÚÅ∞ g=
QÆQÆ<åO`«~åà◊O|∞ QÆÑ≤Ê HÍÇ¨Ïà◊ÉèËi Ñ¨@Ç¨Ï â◊OMÏk â◊|Ì=ÚÅ∞ "≥Ú~°Ü«∞
P. ã¨HõÅq„Ñ¨[#∞Å∞ ã¨QÆ∞}x~°∞æ}~°∂Ñ¨, Éèí„^ŒÉèÏ+¨}=ÚÅ∞ Ñ¨Å∞‰õΩK«∞O_»
Éèí∞=# "≥∂Ç¨Ï#∞O_»∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞, Ñ¨Ù}º~åt Ç¨Ïã≤ÎÑ¨Ù~°=Ú "≥_»Öˇ. 234
* Éèí∞=#"≥∂Ç¨Ï#∞_»∂, Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ‚_»∞ Ñ¨ÙOrÉèíqOz# Ñ¨Ù~°[#∞Å Ñ¨Ù~åHõ$`«
Ñ¨Ù}ºOÖÏQÍ Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~° g^äŒ∞Å "≥O@ ™êyáÈ`«∞<åfl_»∞. JO`«óÑ¨Ù~° HÍO`«Å∞ |OQÍ~°∞ "Õ∞_»ÅÃÑ· xÅ|_ç
Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=ÚxÃÑ· Ñ¨Ù+¨Ê =~å¬Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. q[Ü«Ú_»∞ "≥#∞Hõ xÅ|_ç =Ú`åºÅã¨~åÅ`À q~ålÖË¡
âıfi`«K«Ûù„`åxfl Ñ¨\Ïì_»∞. L^Œú=Ù_»∂, ™ê`«ºH©, L`åûÇ¨ÏO`À W@∂ #@∂ ~°`«flYz`åÖˇ·# Ñ≤_»∞Å∞ Ñ¨@∞ìH˘x
qO*Ï=∞~°Å∞ gã¨∞Î<åfl~°∞. ÉÏHÍÅ∂, #QÍ~åÅ∂, `«ÃÑÊ@Å∂, â◊OMÏÅ∂ PHÍâ◊O |^ŒúÅÜÕ∞@@∞¡
„"≥∂QÆ∞`«∞<åfl~Ú. "Õ^Œ"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ ã¨QÆ∞} x~°∞æ} ã¨fi~°∂Ñ¨x~°∂Ñ¨HõOQÍ ã¨fiã≤Î=K«<åÅ∞
Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
=. `«`û« =∞Ü«∞O|∞#O É∫~°ã∞¨ O^Œ~∞° Å∞ „áê™ê^ŒtY~° ÉèÏQÆO|∞Å xez QÀáêÅã¨∞O^Œ~∞° x ãÖ^Œi≈Oz,
=~°æO|∞Öˇ· =∂~°æO|∞Å Ô~O_»∞ ^≥ã¨ÅO QÆ~å~°qO^ŒO|∞Å∞ ™êz Ü≥ÚO_˘~°∞Å‰õΩO EÑ¨ÙK«∞O
^Œ=∞Ö’#O ^˘e¡@O „|à◊Ü«∞O|∞# QÆ∞}O|∞ÅO QÆ∂_»Hõ r=ÙÅ∞ b#~°∂ÑÖ|∞Öˇ· Ü«ÚO_»O
„|ÑÖK«O|∞ „Ñ¨=iÎOÑ¨x ã¨=∞Ü«∞O|∞# <˘O\˜ nÑ≤OK«∞ Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μO _ç`«O_»#∞"å~°∞#∞,
r=ÙÅ‰õΩ „|Ç¨Ï‡`«fiO|∞ QÆÅ∞QÆ ÅÜ«∞O|∞ ã≤kúOK«∞@ Ü≥∞@¡#∞ "å~°∞#∞, r"Àáêkè Éèí∂`«O|∞
Å~Ú# ã¨`åÎfikâ◊‰õΩÎÅ ÅÜ«∞O|∞ r=ÙÅ ÅÜ«∞O|#∞ "å~°∞#∞, „QÆ=∞‡é ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ≥ÿ∞#
Ü«∞Ñ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ x[g~°º „¿Ñi`«Ü≥ÿ∞ x*ÏOâ◊ Éèí∂`«O|∞Öˇ·# r=ÙÅ‰õΩ "≥∂Ç≤Ïx Ü«∞QÆ∞K«∞
ã¨$+≤ì ¿ãÜ«∞ xâ◊Û~ÚOz <å=∞~°∂ÑÖ|∞Å∞ ÖËx r=ÙÅO^Œ∞ <å=∞~°∂ÑÖ|∞Å∞ QÆeÊOK«∞H˘é‰õΩ,
=iÎÅ∞¡ ã¨fi=∂Ü«∞ #OwHõiOK«∞ ##∞"å~°∞#∞, x~°‡ÅÉèíH˜Î ã¨=Ú`«¯O~îåqâı+Ö|∞Å, #‰õΩOiî`«∞Öˇ·
l`Õ O „kÜ« Ú ÅQÆ ∞ q^•fiOã¨ ∞ e=∞‡Ç¨  #∞Éè Ï =Ù x[~° ∂ Ñ¨ O |∞ ^Œ i ≈O`« ∞ ~° # ∞"å~° ∞ #∞,
Ü≥∂QÆ=∂~°æ=Ú#OQÍx ^Œi≈OÑ¨~å^Œ#∞ "å~°∞#∞<≥· =∞é˜Ü«Ú#∞. 235
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ âßº=∞ã¨∞O^Œ~∞° }˜‚ ãÖ^Œi≈OK«\ÏxH˜ áœ~°ã∞¨ O^Œs=∞}∞Å∞ gkä H˜~∞° "≥Ñ· Ù¨ ÖÏ L#fl
™œ^è•ÅÃÑ· ÔHHÍ¯~°∞. QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÍ xÅ|_ç, KÕ`«∞Å∞ Kåz Hõ$+¨μ‚}˜‚ XHõà◊√¡ =∞~˘Hõà◊¡‰õΩ
K«∂Ñ≤OK«∞H˘O@∂ `«=∞Ö’ `å=Ú ãÖÉèÏ+≤OK«∞HÀ ™êQÍ~°∞. PkHÍÅOÖ’ „Ñ¨ÑO¨ K«O Ñ¨Ù@ìHõ =ÚO^Œ∞ PHÍ~°O
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 75
^èŒiOK«x „áê}˜ ã¨=¸Ç¨#flO`å `«#Ö’ b#O KÕã¨∞H˘x JkfifÜ«∞ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡"≥∞ÿ q~ålÖË¡ Ñ¨Ù~å}
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~°∂, LáêkèÉèí∂`åÖˇ·# ã¨`åÎfik â◊‰õΩÎÅ ÅÜ«∞"Õ∞ r=ÙÅ ÅÜ«∞ =∞<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~°∂†
=∞m¡ P Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ P`«‡ â◊H˜ÎKÕ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«|_ç ^Õ"åOâ◊ ãÖÉèí∂`«∞Öˇ·# r=ÙÅ#∞ "≥∂Ç≤ÏOÑ¨ *Ë¿ãn,
<å=∞~°∂áêÅ∞ ÖËx r=ÙÅ‰õΩ <å=∞~°∂áêÅ∞ HõeÊOz ã¨$+≤ìx „Ñ¨=iÎOÑ¨*Ë¿ãk, J~Ú# =∂Ü«∞#∞
JOwHõi™êÎ_∞» J<Õ"å~°∞ H˘O^Œ~∂° , Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ ÉèHí Î˜ „Ñ¨Ñ`
¨ ∞« ÅÎ `À, ‰õΩO@∞Ñ¨_x» L`«¯O~î`
° À l`ÕO„kÜ«ÚÖˇ,·
ã¨∞QÆ∞}=`«Oã¨∞Öˇ· q^•fiOã¨∞Å∞ D ^Õ=^Õ=Ùx ã¨`«º ã¨fi~°∂áêxfl ãÖ^Œi≈™êÎ~°∞ J<Õ"å~°∞ =∞iH˘O^Œ~°∂,
Ü≥∂QÆ=∂~°æO ^•fi~å<Õ ã¨ˆ~fiâ◊fi~° ™êHΔÍ`å¯~°O ãÖÉèí==∞<Õ WOH˘O^Œ~°∂.
=∞. ~°=∞}©! ^Œ∂~°=Ú "ÀÜ≥∞ñ QÆ$+¨μ‚~°^äŒ=Ú<£† ~å kOHõ gH˜ΔOÑ¨ h
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩO ÉÁ_»QÍ#ÖËx k#=ÚÖò QÆÅÊO|∞Öˇ· `ÀñK«∞† ˆQ
Ç¨Ï=ÚÅO ^Œ∞O_»ñQÆ <ÕÅáÈ~Ú ÑïK«~°ºÖò ¿ãÜ«ÚK«∞<£ <≥q∞‡ #∞O
^Œ=Ú ~°=∂‡, Ü«∞<≥ <˘Hõ¯ K«O„^Œ=Úd HõO^Œ~åÊâ◊√QÆ„ÉèÏO`«Ü≥ÿ∞. 236
* F K≥b! NHõ$+¨μx
‚ ~°ÔŒä ^Œ∂~°OQÍ "≥oO¡ k. WHõ =∞# Hõà‰¡◊ Ωõ HõxÊOK«^∞Œ . Hõ=∞ÖÏ‰õΩΔ }˜‚ Hõ#∞Q˘#ÖËx
k<åÅ∞ HõÖÏÊÅ∞QÍ `À™êÎ~Ú. WHõ D ~ÚO_»Ö¡ ’ Hõ} Δ O ‰õÄ_® LO_»Ö=Ë Ú. =∂^è=Œ Ùx "≥O@ =∞#O ‰õÄ_®
"≥o¡ PÜ«∞#‰õΩ ¿ã=Å∞ KÕã∂¨ Î JHõ¯_Õ Ç¨~ÚQÍ LO^•=Ú JOk Ñ¨ÙqfiÅ∞HÍx „H˘qfii `«∂Ñ¨ÙÅ‰õΩ QÆ∞iÜ≥∞ÿ #
XHõ [=fix.
=∞. `«~°∞}©! Ü«∂^Œ=~åA QÍñ_ç`«ñ_»∞† "Õ^Œ=º‰õΩÎñ_≥· Ü≥ÚHõ¯ñ_≥·
=~°∞ã¨<£ Ö’HõÉèí=ã≤÷u „Ñ¨à◊Ü«∞=ÚÖò =iÎOÑ¨ñQÍñ *ËÜ«Ú ^Œ∞
ã¨Î~° bÖÏ~°`«∞ñ_≥·# ~¸â◊√ñ, _ç`«x<£ ^Œi≈OzuO |∞}º ÉèÏ
ã¨∞~°! <Õ #OK«∞ #\ÕK≥ <˘Hõ¯`≥ =∞Ç¨â◊√^•úO`«~°OQÆO|∞#<£. 237
* ã¨v! D Hõ$+¨μ_‚ ∞» "Õ^Œ "Õ^∞Œ º_≥#· Pk<å~åÜ«∞}∞_Õ QÍx Ü«∂^Œ= „Ñ¨É∞íè =Ù HÍ^Õ! D =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞
qâßfixH˜ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ HõeÊOKÕ ^Õ=^Õ=Ù_Õ! DÜ«∞# bÅÅ∞ =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀÖËO. Ö’ˆHâ◊fi~°∞}˜‚
Hõ#∞ÖÏ~å PÖ’HÕz# <Õ#∞ ZO`« J^Œ$+¨ì=O`«∞~åÅ<À Jx XHõ JOQÆ# P#O^Œ `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË
JO`«~°OQÆO`À zO^Œ∞Å∞ "Õã≤Ok.
Hõ. `å=∞ã¨QÆ∞}∞ ÅQÆ∞ ~åAÅ∞, Éèí∂q∞O „|ÉèíqOz „Ñ¨[Åñ ÉÁe~ÚOÑ¨ñQÆ ã¨
`åÎfi=∞Å`«#∞ñ_≥· ~¸`«ñ_»∞, ÉèÏq∞x! "å~°Å =kèOK«∞ñ „|uHõÅÊ=Ú#<£. 238
* `«"∂≥ QÆ∞} ^Œ∂+≤`∞« Öˇ#· Éè∂í Ñ¨`∞« Å∞ „ÑüHõÅÊOÖ’#∂ D Ñ¨Ù_»q∞Ö’ Ñ¨Ù\˜ì „Ñ¨*ÏhHÍxfl ÉÏkèOz
"ÕkèOKÕ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨`«º ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· ã¨=Ú^ŒƒùqOz P [QÆ`«¯O@‰õΩÅ#∞ ãÖÇ¨ÏiOKÕ ™êfiq∞x K«∂_»"Õ
ÉèÏq∞h! J#flk XHõ HõÅÇ¨ÏOã¨QÍq∞x.
=. WkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 239
* "å~°∞ WOHÍ D q^èŒOQÍ J#∞H˘<åfl~°∞–
ã‘. D Ü«Ú`«Î=∞â’¡‰õΩñ _≥Åq∞ [x‡OÑÖQÆ Ü«∂^Œ=‰õΩÅ "≥∞Å¡ ##Ñ¶¨∞ =∞Ü≥∞º†
h Ñ¨Ù}º=~°Î#∞ñ _Õ„á⁄^Œ∞Ì #∞O_»OQÆ =∞^äŒ∞~åÑ¨Ù~°=Ú ^˘_»¤ =∞Ç≤Ï=∞ñ QÆxÜ≥∞
h Ñ¨Ó~°∞+¨ „âı+¨μª hH˜ΔOÑ¨ ÉèíH˜Î`À ^•fi~°HÍ"åã¨∞Å∞ ^èŒ#∞ºÖˇ·i
~¸ =∞Ç¨|Åâße Ü≥∞é˜ñy tH˜ΔOÑÖQÆ x+¨¯O@HõO |Ü≥∞º xdÅÉèí∞=#
`Õ. g∞ [QÆ<À‡Ç¨Ï<åHõ$u xK«ÛyOz, ÑÖK«â◊~° ÉèíÅ¡ *ÏÅ qÉèí[º=∂#
q=â◊ =∂#ã¨"≥∞ÿ =Å¡gã¨=¸Ç¨Ï, q∞`«x Ü«∞^èŒ~å=∞$`«=Ú „QÀÅ∞ <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ì. 240
* D ã¨K«Ûi„`«∞_»∞ [x‡OK«@O =¸ÅOQÍ<Õ Ü«∂^Œ==Oâ◊O Ñ¨Ùh`«=∞~ÚOk. D Ñ¨Ù}º=¸iÎ
ZÅ¡Ñ¨C_»∂ x=ã≤OK«@O =Å¡<Õ =∞^èŒ∞~å#QÆ~°O =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#flk. D Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚
J#∞Hõ}Δ O gHÕΔ K«@O KÕ`<« Õ ^•fi~°HÖõ ’ LO_Õ áœ~°∞Å∞ ^è<Œ åº`«∞‡Öˇ<· å~°∞. D g~åkèg~°∞_»∞ „‰õÄ~å`«∞‡Å#∞
Ui áê~°"ÜÕ ∞« @O ^•fi~å D qâßÅ qâ◊fiO „Ñ¨âßO`«OQÍ =∞#QÆÅ∞QÆ∞`«∞#flk. D [QÆ<À‡Ç¨Ï#∞x ™œO^Œ~åºxfl
ãÖ^Œi≈Oz, =∞#‡^äŒ â◊~Ñ° ~¨ O° Ñ¨~Å° ‰õΩ HõOÑ≤Oz# Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å`À „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x Ñ¨Å=¡ áê}∞Å∞ ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï D
#Å¡#Ü«∞º"≥∂q `ÕxÜ«∞Å∞ „`å=ÙK«∂ LO\Ï~°∞.
L. D Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ h ã¨∞ÉèíQÆ∞ h Hõ~°∞}ÏO|∞kèñ „ÉÏ}<å^äŒ∞ñQÍñ
*ËH˘x "Õ_»¯ñ QÍñÑ¨Ù~°=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞O_≥_ç ~°∞H˜‡}© =ÚMÏ
<ÕHõ Ñü„=`«Öò xÜ«∞u x~°‡Å=∂#ã¨Öˇ· [QÆ#∞fl`å
™ÈÎHõ qâı+¨f~°÷=ÚÅñ ^˘e¡\˜ ÉÏ=ÚÅ <Õq∞ <Àñz~À! 241
* D Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ}˜‚, D ™œO^Œ~°º ~åtx, D Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞}˜‚ `«=∞ rq`Õâ◊fi~°∞xQÍ ã‘fiHõiOz
P#O^ŒOQÍ HÍÑ¨Ù~°O KÕã∞¨ #Î fl P ~°∞H˜‡}©, ã¨`º« ÉèÏ=∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ™ênèfi=∞}∞Å∞ x+¨¯Å‡+¨ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å`À
Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ U Ñ¨Ù}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOKå~À, U =∞Oz<À=ÚÅ∞ <ÀKå~À–
=. Jx ~Ú@∞¡ <å<å q^èŒO|∞Å∞QÍñ |Å∞Hõ Ñ¨Ù~°ã¨∞O^Œ~°∞Å =K«#O|∞ ÖÏHõi‚Oz Hõ\ÏH˜ΔOz #QÆ∞K«∞
#QÆ~°O|∞ "≥_»Öˇ† ^èŒ~°‡AO_»∞#∞ Ç¨ÏiH˜ ~°HõΔHõO|∞Öˇ· H˘ez #_»∞=O [`«∞~°OQÆ |ÅO|∞ÅO
|Oz# ^Œ`ûÕ <åã¨"∞Õ `«∞Öˇ· ^Œ#`À_ç qÜ≥∂QÆO|∞# HÀ~°fiHõ ^Œ∂~°O|∞ "≥#∞`«ye# H“~°=ÙÅ =∞~°eOz
‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ áêOKåÅ ^Õâ◊O|∞Å∞ ^•\˜, â◊¥~°¿ã# Ü«∂=Ú# Éèí∂=ÚÅO QÆ_»z „|Ç¨‡=~°Î,
‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«, =∞`«ûº, ™ê~°ã¨fi`«, =∞~°∞^èŒ#fi, ™œg~åcè~°Ãã·O^èŒ= q+¨Ü«∞O|∞ Åu„Hõq∞Oz, `«`«Î^ÕÌâ◊"åã¨∞
ezÛ# HÍ#∞HõÅ∞ ÔQ·H˘#∞K«∞ <å#~°Î =∞O_»ÖO|∞ ™⁄zÛ Ñ¨^Œ‡ÉO^èŒ∞O_»∞ Ñ¨tÛ=∞ ã≤O^èŒ∞
x=∞QÆ∞flO_»~Ú# ã¨=∞Ü«∞O|∞# |i„âßO`«"åÇ¨ïO_≥· K«xK«x. 242
* Jx J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ãÖÉèÏ+≤OK«∞H˘O@∞#fl áœ~° HÍO`å=∞}∞Å Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qO@∂, „H©QÆO\˜
K«∂Ñ¨ÙÅ`À Hõ#∞Q˘O@∂, =∞O^ŒÇ¨ã¨ =^Œ<å~°qO^Œ∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ =Ú#∞‡O^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞. ^èŒ~°‡~åA
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 77
NHõ$+¨μ‚xH˜ JOQÆ~°HõΔ‰õΩÅ∞QÍ K«`«∞~°OQÆÉÖÏÅ#∞ ÑÖÑ≤OKå_»∞. P Ãã·#ºO`À áê@∞ `«# Z_»ÉÏ@∞‰õΩ
F~°fiÖËHõ ÑÖÑ¨\O HÀãÖ |Ç¨ï^Œ∂~°O =zÛ# áêO_»∞#O^Œ#∞Å#∞ "≥#∞Hõ‰õΩ ÑÖÑ≤Oz =ã¨∞^Õ=#O^Œ#∞_»∞
Ü«∞=Ú<åf~°OÖ’ L#fl ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ áêOKåÅ â◊¥~°¿ã# ^ÕâßÅ∞ ^•\Ï_»∞. „|Ç¨‡=~åÎhfl, ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`åxfl
QÆ_Kç å_»∞. =∞`«ûº ™ê~°ãfi¨ `« =∞~°∞^è#Œ fi ^ÕâßÅ QÆ∞O_® ™êy Pcè~° ™œg~° ã≤O^è∞Œ ^ÕâßÅ#∞ Ju„Hõq∞OKå_»∞.
P Ü«∂ ^Õâ◊„Ñ¨[Å∞ ã¨=∞iÊOz# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘O@∂ ^•fi~°HõÖ’ JO`«~åƒùQÆ"≥∞ÿ# P=~°Î=∞O_»ÖÏxfl
KÕ~∞° H˘<åfl_»∞. ãÖ^è•ºã¨=∞Ü«∞O ã¨g∞Ñ≤OzOk. JâßfiÅ∞ Jeã≤áÈÜ«∂~Ú. JÅ¡O`« ^Œ∂~°OÖ’ ^•fi~°HÍ#QÆ~O°
HõxÑ≤OzOk.
-: NHõ$+¨μ‚_»∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O|∞ „Ñ¨"ÕtOK«∞@ :-

=∞. [Å*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ â∫i _»QÆæéˇ =∞Ç¨™œ^è•„QÆ â◊$OQÍ~°Hõ<£
QÆÅÇ¨ÏO™ê=$`« ¿ÇÏ=∞Ñ¨^Œ‡ÑïMÏ HÍ™ê~°Hõ<£ ^À~°}Ï
=o ãÖKèåk`« `å~°Hõ<£ ^Œ~°∞Å`å =~åæ#∞"ÕÖ’^ŒÜ«∞
`«ÊùÅÑ¨ÙëêÊO‰õΩ~° HÀ~°Hõ<£ =∞}˜=∞Ü«∞ „áêHÍ~°Hõ<£ ^•fi~°Hõ<£. 243
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ NHõ$+¨μ‚_»∞ |OQÍ~°∞ HõÅâßÅ`À „Ñ¨HÍtOKÕ Z`≥ÂÎ# "Õ∞_»Å∞
HõÅn, HõÅÇ¨ÏOã¨Å`À#∂ HÍOK«#=~°‚ Hõ=∞ÖÏÅ`À#∂ JÅ~åˆ~ JQÆ_=Î» ∞_»∞QÆ∞ HõÅn, K«∞Hõ¯Å∞ `åˆH K«H¯õ x
`À~°}ÏÅ∞ HõÅn† ÑÖ_»¡`À, Ñ¨Ù=ÙfiÅ`À, z=Ùà◊¡`À, "≥ÚQÆæÅ`À xO_ç# Å`å‰õΩO*ÏÅ∂, =$HõΔÑÖ‰õΩÎÅ∂
HõÅn† ~°`«flYz`« „áêHÍ~åÅ∞ HõÅn S# ^•fi~°HÍ#QÆ~åxfl ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞.
=. W@∞¡ `«# „Ñ≤Ü«∞Ñ¨Ù~°O|∞ _»QÆæé˜ 244
* D q^èŒOQÍ `«# J`«ºO`« „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# ~å[^è•x ã¨g∞áêxH˜ "≥o¡#"å_≥·–
=∞`«Î. J#ºã¨#∞fl`« ™êÇ¨Ïã¨∞O_»∞ =Ú~åi Ü≥Ú`≥Î Ü«∞^Œ∂`«Î=ÚÖò
^èŒ#∞ºÖˇ· q#ñ ÉÏOK«[#º=Ú ^•i`ådÅ[O`«∞ K≥·
`«#º=Ú<£ Éèí∞=<≥·Hõ =∂#º=Ú ^•~°∞}^èŒfix cè`« ~å
[#º=Ú<£ |i=¸iÛù`ådÅâ◊„`«∞ ^•#=Ãã·#º=Ú<£. 245
* Pf‡Ü«ÚÖË HÍHõ J#∞ºÅ∞ Ãã` · O« Jaè#OkOKÕ ^è~·≥ º° ™êÇ¨Ï™êÅ∞ HõÅ QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂
xâıÛ+¨μÅì #∞ KÕ¿ãn, Ö’HõO „Ñ¨âO◊ ã¨Å∞ JO^Œ∞HÀQÆeyOn, K≥=ÙÅ∞ |^ŒÅÌ Ü≥∞º â◊|OÌ `À ~åAÅ#∞ Éˇ^~Œ Q° ˘>Ënì ,
„ÑüÑ¨‰ΩΔõ Öˇ#· ~åHõãΔ Ü
¨ ∂≥ ^è∞Œ ÅO^Œih =¸iÛùÅK¡ ¿Õ ãn J~Ú# '' áêOK«[#º—— =∞#∞ `«# â◊OMÏxfl Ñ¨ÓiOKå_»∞.
=∂#∞ºÖˇ·# Ü«∞^Œ∞‰õΩÖÏ„QÆQÆ}∞º ÅO^Œ~°∂ P â◊OY^èŒfixx qx ^èŒ#∞ºÖˇ·<å~°∞.
âß. â◊OMÏ~å==Ú g#∞Å<£ qx [#∞Öò ã¨fi~å‚O|~° „^Œ=º=ÚÖò
ãÖMÏºf`«=Ú H˘OK«∞ =zÛi k^Œ$HΔÍ^ŒiÊ`À`«¯O~î°#
„¿ÑOY^Œƒù‰õΩÎÅ∞ =Oâ◊HÍÇ¨Ïà◊=∞Ç¨ ÉèËsQÆ*Ïâßfi=m
iOMÏ~å==Ú Å∞Å¡ã≤Å¡ ^Œ#∞*ÏiO E_» <åã¨‰õΩÎÖˇ·. 246
* áêOK«[#º â◊OMÏ~å=O K≥=ÙÅ Ñ¨_»QÍ<Õ „Ñ¨[ÅO`å L~°HõÅ∞ "Õ¿ã L`«¯O~î°`À, Ñ¨~°=à◊√§ `˘ˆH¯
ÉèíH˜Î`À, Juâ◊~ÚOz# Pã¨H˜Î`À "Õ}∞=ÙÅ∂, ÉÏHÍÅ∂ T^Œ∞`«∂, #QÍ~åÅ∞ „"≥∂yã¨∂Î, y@ìÅ K«Ñ¨Cà◊√¡
KÕã¨∂Î #_çKÕ QÆ∞„~åÅ`À U#∞QÆ∞Å`À JãÖMÏºHõ"≥∞ÿ# |OQÍ~°∞ =ã¨∞Î=ÙÅ∂, qÅ∞QÆÅ =Å∞=Å∂ HÍ#∞HõQÍ
fã¨∞H˘x Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ ™êfiq∞H˜ Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞.
Hõ. |O^èŒ∞Å∞ñ É∫~°∞Å∞ñ ^≥zÛ#, QÆO^èÕÉèí Ç¨ÏÜ«∂^Œ∞Öˇ·# HÍ#∞HõÅ∞ ^ŒÜ«∂
ã≤O^èŒ∞ñ_»∞ ÔQ·H˘<≥ #O|∞[, |O^èŒ∞ñ_»∞ Q˘#∞ ^Œ`«Î nÑ¨ ÑÖ‰õΩÎÅÉèíOy<£. 247
* |O^èŒ∞q∞„`«∞Å∂, „Ñ¨[Å∂ H˘x`≥zÛ# U#∞QÆ∞Å∂, QÆ∞„~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# |Ç¨ï=∞`«∞Å#∞
Hõ~∞° }Ïã≤O^è∞Œ "≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» , Éè‰í Ωõ ÅÎ iÊOz# nÑ¨ÑO¨ ‰õΩÅÎ #∞ Ñï„QÆÇÏ≤ OKÕ Ñ¨^‡Œ ÉO^è∞Œ xÖÏQÍ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞.
=. W\Ï¡`å‡~å=ÚO_»∞#∞ |∂~°‚HÍ=ÚO_»∞<≥·# Ü«∞Ñ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ #∞áêÜ«∞#O|∞ eK«∞ÛK«∞ <åQÆ~°∞Å∞
qHõã≤`«=ÚY∞Å~Ú QÆ^Œæ^Œ ÉèÏ+¨}O|∞Ö`À_» _»Ü«∞º‰õΩO_» #_»Ñ¨Ù#Ü«∞º‰õΩ <≥Ü«∞ºOÑ¨Ùñ EÑ¨ÙÅ
#_»¤O|∞ ÖËx a_»¤Å K«O^ŒO|∞# „"≥ÚH˜¯ ~Ú@¡xi. 248
* D q^èOŒ QÍ ^•fi~°HÍÑ¨Ù~° áœ~°∞Å∞ P`å‡~å=Ú_»∂, ãÖÑ¨Ó~°H‚ Í=Ú_»∂ J~Ú# âßº=∞ã¨∞O^Œ~∞° xH˜
HÍ#∞HõÅ∞ ã¨=∞iÊOz P#O^ŒO`À qHõãO≤ z# =ÚMÏÅ∞ HõÅ"å~°∂, Ç¨Ï~°Q¬ ^Æ ^æŒ Œ ÉèÏ+¨}ÏÅ∞ HõÅ"å~°∂ J~Ú
HõO\˜H˜ Ô~Ñ¨ÊÖÏ HÍáê_Õ #Å¡#Ü«∞º‰õΩ, Hõ#fl`«O„_çH˜ z#fla_»¤Å =Öˇ #=∞ã¨¯iOz WÖÏ ÑëHÍ~°∞–
âß. h áê^•|˚=Ú „|Ç¨Ï‡Ñ¨Ó[º=Ú QÆ^•, h ¿ã= ãÖ™ê~° ãÖ
`åÑ¨^èŒfiOã≤xÜ«∞øñ QÆ^•, ã¨HõÅÉèí„^Œ„âı}∞ÅO „cu`À
<åáêkO`«∞ñ QÆ^•, „Ñ¨Ñ¨#∞flÅ‰õΩñ QÍÖÏnèâ◊! HÍÅO|∞ x
~åfiºáê~°O|∞ QÆ^ŒÜ«∞º KåÅ~°∞ x#∞<£ =i‚OÑ¨ „|Ç¨‡^Œ∞Å∞<£. 249
* ™êfig∞! h áê^•ÉÏ˚Å∞ „|Ç¨Ï‡Ñ¨Ó*ÏºÅ∞. h K«~°} ¿ã= ãÖ`åÑ¨=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^•xfl
^•\ÕKÕ <å=. h=Ù PÑ¨#∞flÅ‰õΩ ã¨HõÅ™œÉèÏQÍºÅ∂ ãÖ`À+ÖQÍ „Ñ¨™êkOKÕ Hõ~°∞}Ï=¸iÎq. h=Ù
HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ù. HÍÖÏxH˜ Jnèâ◊fi~°∞_»=Ù. „|Ç¨‡k ^Õ=`«Å∞ ‰õÄ_® x#∞fl „Ñ¨â◊Oã≤OK«ÖË~°∞.
Hõ. L<åfl~°=Ú ™œYºO|∞#, q<åfl~°=Ú h „Ñ¨`åÑ¨ q„Hõ=∞Hõ^äŒÅ<£
=∞<åfl~°=Ú ^èŒx‰õΩÅ"≥∞ÿ, Hõ<åfl~°=Ú `å=HÍO„Ñ¶≤∞ Hõ=∞Å=ÚÅ∞ Ç¨Ïs! 250
* Hõ$ëê‚! h ^ŒÜ«∞=Å¡ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl=Ú. ã≤iãÖÑ¨^ŒÅ∞ ã¨=∞$kúQÍ ÔQ·H˘<åfl=Ú. h J=„HõÑ¨~å„Hõ=∞
QÍ^äŒÅ#∞ g#∞ÖÏ~å q<åfl=Ú. WÑ¨C_»∞ h K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ#∞ Hõ#∞ÖÏ~å Hõ<åfl=Ú.
Hõ. P~å@=Ú =∞k <≥é∞ñQÆ=Ú, áÈ~å@=Ú eO_»¡Hõ_»Åñ |∞@ì=Ù Ñ¨ÙiÖ’ñ
*’~å@# "≥∞QÆÜ«∞^Œ∞ h, ^Œ∂~å@# "≥∂~°fiÖË=Ú `ÀÜ«∞[<Õ„`å! 251
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 79
* Hõ=∞Å <Õ„`«∞_»"≥·# F ™êfig∞! =∞#ã¨∞ûÅÖ’ P~å@O ÖË‰õΩO_®, QÆ$Ç¨Ö’¡ áÈ~å@O ÖË‰õΩO_®
ã¨∞YOQÍ L<åfl=Ú. #QÆ~°OÖ’ ZHõ¯_® KÀ~°ÉèíÜ«∂Å∞ ÖË=Ù. J~Ú<å h=Ù ^Œ∂~°^Œ∂~åÅ‰õΩ áÈ~Ú#Ñ¨C_»∞
h qÜ≥∂QÍxfl ã¨Ç≤ÏOK«ÖË=Ú.
L. `«O„_»∞Å ÔHÅ¡ñ ^ŒO„_çÜ«∞QÆ∞ ^è•`«‰õΩñ ^ŒO„_çq ^Õ=! h=Ù =∂
`«O„_çqñ ^Œe¡qO |uq ^≥·==∞=Ù<£ ã¨dq<£ QÆ∞~°∞O_»† "Õ
`«O„_»∞Å∞ h„H˜Ü«∞O „|[Å ^èŒ#∞ºÅñ *Ëã≤i. "ÕÅ∞Ê Öˇ·# <À
`«O„_ç! Éèí=#∞‡MÏO|∞[=Ú ^èŒ#º`«ñ QÍ#~°∞ =∂ q^èŒO|∞#<£. 252
* `«O„_»∞ÅO^ŒiH© `«O„_çÜ≥ÿ∞# „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜ h=Ù `«O„_çq. =∂ JO^ŒiH© `«O„_çg, `«e¡g,
^≥"· åxg, Éè~í =Î° Ó, q∞„`«∞_»=Ó, QÆ∞~°∞_»=Ó, ã¨=∞ã¨=Î ¸ h"Õ, Hõ#fl`«O„_»∞Öˇ<· å hÖÏQÍ „Ñ¨[Å#∞ Ñ¨~=° ∂#O^Œ
Éèií `«∞Å#∞ KÕã≤ ^è#Œ ∞ºÅ#∞ KÕÜ∞« ÖË~∞° . ^Õ=`«Ö<·ˇ å =∂ ÖÏQÍ h =ÚY Ñ¨^•‡xfl gHÕΔ z Hõ$`å~°∞Å÷ ∞ HÍÖË~∞° .
Hõ. K≥K≥Û~° QÆi#QÆiH˜ h, qKÕÛã≤# xq∞+¨"≥∞ÿ# "ÕÜÕ∞O_»¡QÆ∞ h
"≥KÀÛ\˜H˜ qKÕÛÜ«∞Hõ, =∞zÛHõ`À #∞O_»∞=∞Ü«∞º =∂ #QÆ~°=Ú#<£. 253
* „Ñ¨Éèí∂! h=Ù =∂\˜=∂\˜H˜ Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~åxH˜ "≥o§#Ñ¨C_»∞ XHõ¯ x"Õ∞+¨"Õ∞ =∂‰õΩ "ÕÜÕ∞O_»∞¡QÍ
`Àã¨∞ÎOk. F Ñ¨K«ÛxqÅ∞Îx Hõ#flÜ«∂º! h=Ù WK«Û\˜#∞Oz ZK«Û\˜H© qKÕÛÜ«∞Hõ =∞zÛHõ`À =∂ #QÆ~°OÖ’<Õ
x=ã≤OK«=Ü«∂º!
P. JO^èŒHÍ~°"≥·i Ü«∞Ñ¨~å„k Hõ=fiÅO, [x# #O^èŒ=∞~Ú# [QÆ=ÚÉèíOy
x#∞flñ QÍ#‰õΩ#fl h~°[Ö’K«#! Ü«∞O^èŒ`«=∞ã¨ =∞`«∞Å =∞QÆ∞^Œ∞ =∞Ü«∞º. 254
* ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ Ñ¨_»=∞\˜ H˘O_»Kå@∞‰õΩ áÈ~Ú#Ñ¨C_»∞ JO^èŒHÍ~°|O^èŒ∞~°"≥∞ÿ# [QÆ`«∞ÎÖÏQÍ
h=Ù Hõ#∞flÅ‰õΩ HÍ#~å‰õΩO>Ë "Õ∞=Ú Hõ\˜Hõ pHõ\˜Ö’ Ñ¨_ç H˘@∞ìq∞\Ïì_»∞`«∞O\Ï=Ú.
=. Jx ~Ú@∞¡ „Ñ¨[ÖÏ_≥_ç ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ =∞^èŒ∞~° =∞OAÖÏÖÏÑÖ|∞Å∞ QÆ~°‚HõÖÏÑÖ|∞Å∞QÍ #=^èŒiOz,
Hõ~∞° }Ï=Ö’Hõ#O|∞Å∞ =i¬OK«∞K«∞ Ç¨Ïi¬OK«∞K«∞ñ ^Œ#~åHõ qx =∞Ç¨#∞~åQÆO|∞# ãÖ~°OÉèí "ÕQOÆ |∞Å
=∞[˚#Éè’[#â◊Ü∞« <åk Hõ$`«ºO|∞ ÖÁÅ¡Hõ Ü«Ú„QÆ¿ã<å„‰õÄ~° =ã¨∞^Õ= |ÅÉè„í ^Œ „Ñ¨^∞Œ º=∞fl ™êO|Kå~°∞
^Õ+¨‚QÆ^Œ „Ñ¨=ÚY Ü«∞^Œ∞‰õΩO[~°∞Å∞ ‰õΩO[~° `«∞~°QÆ ~°^ä•~°∂_è»∞Öˇ· k‰õΩ¯O[~°ã¨xflÉèíO|~Ú# Ü≥ÚHõ¯
‰õΩO[~°O|∞ =ÚO^Œ@ x_»∞H˘x, ã¨∂`«=∂QÆ^èŒ #@ #~°ÎHõ =OkãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞Å =∞OQÆà◊ ÉèÏ+¨
}O|∞Å∞#∞, Éèí∂ã¨∞~åj~åfi^Œ "Õ^ŒÑ¶¨∞’+¨}O|∞Å∞#∞, g}Ï"Õ}∞ ÉèËsÑ¨@Ç¨Ïâ◊OY HÍÇ¨Ïà◊ ^è•fi#O|∞
Å∞#∞, ~°^ä•~°∂_è» qÉèí∂+¨} Éèí∂+≤`« "å~° Ü«Ú=f QÍ#O|∞Å∞#∞, #ã¨=∂#O|∞Öˇ· K≥ÅOQÆ
<≥^Œ∞~°∞H˘x Ü«∞^äÀz`« „Ñ¨}Ï=∂aè"å^Œ# Ñï~°OÉèí Hõ~°ã¨Ê~°≈# ãÖÉèÏ+¨} =∞O^ŒÇ¨ã¨ ãÖ^Œ~°≈<åk
q^è•#O|∞Å |Ç¨ï=∂#O|∞Å∞ ¿ãã≤, "å~°Å∞O ^•#∞#∞ Éèí∞[ˆQO„^Œ áêe`«OÉˇ#· Éè’QÆ=f#QÆ~O° |∞
K«O^ŒO|∞# ã¨fi ã¨=∂# |Å Ü«∞^Œ∞ Éè’[ ^•âß~°› ‰õΩ‰õΩ ~åO^èHŒ õ =$+≤‚g~°áêe`«O|∞#∞, ã¨HõÅ HÍÅ
ãÖÑ¨^ºŒ =∂<åO‰õΩ~° Ñ¨Å=¡ HÀ~°Hõ ‰õΩ@‡Å ‰õΩã¨∞=∞ Ñ¶Å¨ =∞O[sÑ¨ÙO[ ÉèÏ~° q#q∞`« Ö`å áê^ŒÑ~¨ å[
q~ål `À^•º#=∞Ç¨=<ÀÑ¨=<å~å=∞ ÉèÏã≤`«O|∞#∞, =<åO`«~åà◊ ~°™êÅ ™êÅ âßMÏO‰õΩ~°
MÏ^Œ#‰õΔΩ}‚HõëêÜ«∞ HõO~î° HõÅHõO~î° q∞^äŒ∞#HÀÖÏÇ¨ÏÅ Ñ¶¨Å ~°™ê™êfi^Œ ÑïÑ¨Ó~°‚ âßiHÍ H©~°‰õΩÅHõÅHõÅ
HõÇ¨¡~° Ñ¨Ù+¨Ê=∞Hõ~°O^Œ áê# Ñ¨~°=â◊ Éèí$OQÆÉèí$OwHõ^ŒO| ~°≠OHÍ~°ã¨~À=~° Hõ#HõHõ=∞Å =∞$^Œ∞ÅHÍO_»
YO_»ã‘fiHÍ~°=∞`«Î =~å\ÏÜ«∞`«Î HõÅÇ¨ÏOã¨x=Ç¨Ï „ˆHOHÍ~°ã¨Ç≤Ï`«O|∞#∞, =∞Ç¨ÏŸ#fl`«™œ^èŒ*ÏÅ ~°O„^èŒ
x~°æ`«Hõ~°∂Ê~° ^èŒ∂Ñ¨^èŒ∂=∞Ñ¨@Å ãÖ^Œ~°≈# ãÖ*Ï`« [Å^èŒ~° „ÉèÏOu q„ÉèÏO`« ã¨=Ú^Œú`«Ñ≤OKè«
#~°#Î „Ñ¨=~°=Î ∂# =∞`«=Î ∞Ü«¸~°Hˆ HÍ~°= =∞Ç≤Ï`«O|∞#∞, <å<å~°∂Ñ¨`À~°}^èfiŒ [ "≥[· Ü«∞OuHÍ xHÍÜ«∞
x~°∞^Œú`å~°HÍ„QÆÇ¨Ï„Ñ¨HÍâ◊O|∞#∞, =ÚHÍÎÑ¶¨Å q~°z`«~°OQÆ=e¡ HÍÅOHõ$`« =∞Ok~°^•fi~° ^ÕÇ¨Ïm"ÕkHÍ
„Ñ¨^âÕ O◊ |∞#∞ Ñ¶∞¨ #™ê~° QÆO^è™Œ ê~° Hõã∂¨ iÎ HÍ ãÖ"åã≤`« =}˜Qˆ Çæ Ï¨ Qˆ Ç¨Ïm xHõ~° Hõ#HõQàÆ O◊ uHÍ qH©~º° =∂}
ãëÅ^è•~å ãÖã≤HõÎqÑ¨}˜ =∂~°æO|∞#∞ „|ux"åã¨ |Ç≤Ï~°OQÆ} ã¨=∞iÊ`« ~°™êÅ^ŒO_» Ñ¶¨Å‰õΩã¨∞=∞
QÆO^è•HõΔ`« ^èŒ∂Ñ¨nÑ¨ ~°`åflO|~åk qq^èÀÑ¨Ç¨~° =~°æO|∞#∞, „|"åà◊hÅ=∞~°Hõ`«=„[ "≥·_»∂~°º xi‡`«
QÀÑ¨Ù~å\ÏìÅHõO|∞#∞, qÉèí=xi˚`« =∞¿ÇÏO„^Œ#QÆ~åÅHõO|∞#∞ <≥·# Ñ¨Ù~°=~°O|∞O „|"ÕtOz
~å[=∂~°æO|∞# =K«∞Û ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 255
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ ^•fi~°HÍ#QÆ~O° Ö’x „Ñ¨[Å∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl ÉèHí Î˜ |O^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ =∞^è∞Œ ~° =∞OAÖÏÖÏáêÅ∞
g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qO@∂, Hõ~°∞}Ï„~åÌÖˇ·# Hõ_»HõO\˜K«∂Ñ¨ÙÅ∞ ‰õΩiÑ≤ã¨∂Î, =ÚiÑ≤ã¨∂Î `«# PQÆ=∞#O qx
=∞Ç¨#∞~åQÆO`À, ãÖ~°OÉè"í QÕ OÆ `À ™êfl#O, Éè’[#O â◊Ü∞« #O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ x`«ºHõ$`åºÅ∞ ‰õÄ_® Ñï`«ºlOz
L„QÆ¿ã#∞_»∂, J„‰õÄ~°∞_»∂, =ã¨∞^Õ=Ù_»∂, |ÅÉèí„^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∂, „Ñ¨^Œ∞º=Úfl_»∂, ™êO|∞_»∂,
Kå~°∞^Õ+¨μ‚_»∂, QÆ^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü«∞^Œ∞‰õΩ=∂~°∞Å∂ U#∞QÆ∞Å#∂ QÆ∞„~åÅ#∂ ~°^ä•Å#∂
Jkè~ÀÇ≤ÏOz#"åÔ~·, S~å=`«O =O\˜ XHõ Éèí„^ŒQÆ*Ïxfl =ÚO^Œ∞OK«∞H˘x ã¨∂`«∞Å∂, #@∞Å∂, #~°Î‰õΩÅ∂,
=Ok=∂QÆ^èŒ∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi =∞OQÆà◊ÉèÏ+¨}ÏÅ`À Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ Pj~åfi^Œ "Õ^Œx<å^•Å`À g},
"Õ}∞=Ù, #QÍ~å, `«ÃÑÊ@, â◊OYO, ÉÏHÍ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å^Œº ^èŒfi#∞Å`À <å<åÅOHÍ~åÅ∂ ^èŒiOz ~°^ä•ÅÃÑ·
‰õÄ~°∞Û#fl "å~°HÍO`«Å Hõ=∞hÜ«∞ QÍ<åÅ`À Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞. "å~°O^Œih NHõ$+¨μ‚_»∞ =O^Œ<åÅ`À,
Jaè"å^•Å`À, H“yeO`«Å`À, Hõ~°ã¨Ê~°≈Å`À Ü«∞^äÀz`«OQÍ Q“~°qOKå_»∞. "åi`À ‰õÄ_ç, <åQÆ~åAÅKÕ
ÑïáêeOÑ¨|_Õ Éè’QÆ=f#QÆ~°OÖÏQÍ, `«#O`«\˜ |ÅãÖÑ¨#∞flÖˇ·# Ü«∞^Œ∞ Éè’[ ^•âß~°› ‰õΩ‰õΩ~° JO^èŒHõ
=$+≤‚g~°∞ÅKÕ ãÖ~°H˜ΔOÑ¨|_»∞`«∞#fl ^•fi~°HÍÑ¨Ù~åxfl "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
P =∞Ç¨#QÆ~°O ZÅ¡HÍÅ=ÚÅO^Œ∂ HÀH˘Å¡Å∞QÍ LO_Õ JO‰õΩ~åÅ`À, Ñ¨Å¡"åÅ`À, HÀ~°HÍÅ`À,
‰õΩ@‡ÖÏÅ`À, ‰õΩã¨∞=∂Å`À, ÑÖ_»¡ QÆ∞`«∞ÎÅ`À , =Oy# Å`«ÅÜ≥ÚHõ¯, =$HΔÍÅÜ≥ÚHõ¯ ã¨=¸Ç¨Å`À,
q~ålÖË¡ L^•º#=<åÅ`À, LÑ¨=<åÅ`À, „H©_®=<åÅ`À „Ñ¨=∞^Œ=<åÅ`À „Ñ¨HÍtã¨∞#Î flk. P =<åÅ#_»∞=∞
L#fl ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ #=Ñ¨Å¡"åÅ#∞ H˘iH˜ HõëêÜ«∞HõO~îåÖˇ·# HõÅHõO~î°^ŒOÑ¨`«∞Å ‰õΩÇ¨˙x<å^•Å`À,
Ñ¶Å¨ ~°™êÅ#∞ ãÖ`«$Ñ≤QÎ Í P™êfikOz# QÀ~°∞=OHõÅ zÅ∞HõÅ HõÅHõÅ^èfiŒ #∞Å`À, qHõãO≤ z# HõÅ∞=Ñ¨Ó=ÙÖ’¡x
=∞Hõ~°O^•xfl áê#OKÕã≤ Ñ¨~°=tOz# `«∞"≥∞‡^Œ ^ŒOÑ¨`«∞Å Hõ=∞‡x ~°≠OHÍ~åÅ`À#∂, ã¨~°ã¨∞ûÅÖ’
|OQÆ~°∞`å=∞~°`«∂O_»¡ `«∞#∞HõÅ∞ ux "≥∞ÿ=∞~°z# HõÅÇ¨ÏOã¨^ŒOÑ¨`«∞Å „ˆHOHÍ~åÅ`À#∂ ‰õÄ_ç L#flk.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 81
=∞Ç¨ÏŸ#fl`åÖˇ·# "Õ∞_»Å QÆ"åHΔÍÅÖ’ #∞Oz |Ü«∞Å∞ "≥_»e# Hõ~°∂Ê~° ^èŒ∂áêÅ∂, JQÆ~°∞^èŒ∂=∂Å∂ K«∂z
hÅ"Õ∞Ñ¶∂¨ Å<Õ „ÉèÏOu`À X_»Å∞ `≥eÜ«∞Hõ Ñ≤OKèåÅ∞ qÑ≤Ê <å\ÏºÅ∞ KÕã∞¨ #Î fl =∞`«=Î ∞Ü«¸~åÅ Hˆ HÍ~°"åÅ`À
xO_çLOk. P#QÆ~°OÖ’x <å<åq^è•Öˇ·# =∞Hõ~° `À~°}ÏÅ`À, q[Ü«∞^èŒfi*ÏÅ`À, "≥·[Ü«∞OuHõÅ`À
PHÍâ◊OÖ’x #HõΔ„`« „QÆÇ¨Ï=∞O_»ÖÏÅ „Ñ¨HÍâßÅ∞ x~°∞^Œú=Ú Ö∫`«∞<åfl~Ú. =∞Oz=Ú`åºÅ`À ‰õÄiÛ#
~°OQÆ=e¡HõÅ`À, JÅOHõiOÑ¨|_»¤ =∞Ok~°^•fi~åÅ∂, QÆ_»Ñ¨Å∂, "ÕkHõÅ∂ „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl~Ú. Hõ~°∂Ê~°O,
K«O^Œ#O, Hõã∂¨ iÎ Ñï=∞oOKÕ =~°‰Î Ωõ Å QÆ$Ç¨Å ^•fi~°ÉO^è•Å∂, |OQÍ~°∞ áê„`«Å∞ [Å∞¡=∞x K«Å∞¡`∞« #fl
h\˜ [Å∞¡Å`À ÉÏQÍ `«_ãç #≤ ~å[=∂~åæÅ∂, „Ñü QÆ$Ç¨ÏO „áêOQÆ}ÏÅÖ’ ã≤ÔúŒ QÍ LOK«|_ç# K≥~‰° Ωõ QÆ_Å» ∂,
ÑÖ_»∂,¡ Ñ¨Ù=ÙfiÅ∂, ã¨∞QÆO^è„Œ ^Œ"åºÅ∂, =∞OQÆàÏHõ`
Δ Å« ∂, ^è∂Œ Ñ¨náêÅ∂, ~°`åflO|~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ <å<åq^è•Å
HÍ#∞HõÅ∞ Hõ#∞qO^Œ∞ HÍqã¨∞Î<åfl~Ú. Ñ¨QÆ_®Å`À, hÖÏÅ`À, Ñ¨K«ÛÅ`À, =„["≥·_»∂~åºÅ`À xi‡OÑ¨|_»¤
QÀÑ¨Ù~åÅ∞, K«O„^ŒâßÅÅ∞ JO`«\Ï „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl~Ú. P Ñ¨@ì}O `«# =∞Ç¨"≥·Éèí=O`À =∞¿ÇÏO„^Œ∞x
ã¨fi~°æÑ¨@ì}Ïhfl, ‰õΩÉË~°∞x JÅHÍÑ¨@ì}Ïhfl u~°ã¨¯iã¨∞Î#fl@∞¡#flk. W@∞=O\˜ ^•fi~°HÍ #QÆ~åxfl „Ñ¨"ÕtOz
NHõ$+¨μ‚_»∞ ~å[=∂~°æOÖ’ QÆ∞O_® =ã¨∞Î<åfl_»∞.
=∞`«Î. Hõ#∞flÖÏ~°QÆ x`«º=Ú<£ Ç¨Ïiñ QÍOK«∞K«∞<£ =∞#∞"å~°Å
Ü«Úº #flg# ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÖ’`«û=Ü«ÚH˜Î <åQÆ~° HÍO`«Å
`«∞º#fl`À#fl`«Ç¨Ï~°‡º ˆ~YÅ #∞O_ç K«∂zi xH˜¯ KÕ
ã¨#flÅO ^Œ=∞Ö’# ^ŒkfiÉèí∞ ™œ‰õΩ=∂~°º=Ú ã¨∂Ñ¨ÙK«∞<£. 256
* P #QÆ~°OÖ’x áœ~°HÍO`«ÅO^Œ~°∂ PÜ«∞xfl K«∂_»\ÏxH˜ L#fl`À#fl`«"≥∞ÿ# ™œ^è•Å#∞
Jkè~ÀÇ≤ÏOKå~°∞. „Ñüx`«º=¸ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ Hõ#∞Q˘O@∞#flÑ¨Ê\˜H© "å~°∞ „H˘O„Q˘`«Î ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À
‰õÄ_ç#"åÔ~· xH˜¯xH˜¯ K«∂_»™êQÍ~°∞. `«=∞Ö’ `å=Ú P âßº=∞ã¨∞O^Œ~°∞x ™œO^Œ~°º ™œ‰õΩ=∂~°º
ÖÏ=}º=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂áêxfl KÕ`«∞Å∞ Kåz K«∂Ñ≤OK«∞H˘O@∂ P#OkOKå~°∞.
ã‘. HõÅ∞=ÚÅ h<≥_»∞ HõÅHõOiî Ü≥∞Å<åñQÆ =iÎOK«∞ <≥"åfix =HõΔ=∞O^Œ∞!
[#^Œ$HõÛHÀ~°ãÖÑ¶¨∞O|∞#‰õΩ ã¨∞^è• áêhÜ«∞áê„`«"Õ∞ Éèí=Ùº=ÚY=Ú!
ã¨HõÅkHÍÊÅHõã¨q∞uH˜ <≥"åfix ÉÏÇ¨ï^ŒO_»O|∞Å∞ Ñ¨@∞ìñQ˘=∞‡!
ÖÏ„t`«„âı}˜ ˆH Ü«∞kèÑ¨Ùx áê^Œ~år= Ü«ÚQÆ‡O|∞Å∞ KÕ~°∞QÆ_»Å∞!
P. Éèí∞=#"≥∂Ç¨Ï#∞O_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨Éèí∂+¨}∞ñ, _≥=fiñ _»\˜ì Hõ$+¨μ‚ñ _»iÔQ Ç¨Ï~°‡ºtY~°,
~å[=∂# ÅQÆ∞K«∞ ~å[=∂~°æO|∞#, ~å[=ÚY∞Å∞ QÆ∞ã¨∞=∞~ålñ QÆ∞iÜ«∞. 257
* U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx =HõãΔ û÷¨ ÅOÖ’ ã≤iãÖÑ¨^ÅŒ ∞ ‰õΩi¿ã <ås t~À=∞}˜ N^Õq #iÎã∂¨ Î LO@∞O^À,
U =∞Ç¨`«∞‡x áê=#=^Œ#O „¿ÑHõ‰Δ Ωõ Å #Ü«∞#K«HÀ~åÅ‰õΩ J=∞$`«O zO^Õ "≥<fl≥ Å áê„`«"∂≥ , U =∞Ç¨ÏhÜ«Úx
Éè∞í *Ï^ŒO_®Å∞ ã¨~fi° kHÍÊÅ‰õΩÅ‰õΩ Ñ¨@∞ìH˘=∞‡Ö’, U =∞Ç≤Ï`å`«∞‡x áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ P„t`«∞Å‰õΩ JO_»ÔŒ _»Ö’,
U =∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Éèí∞=#"≥∂Ç¨Ï#∞_À J\˜ì Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, NHõ$+¨μ‚_»∞, ™œ^èŒtY~åÅÃÑ· q~ålÖË¡
~år=#Ö’K«#Å∞ ‰õΩã¨∞=∞~ål ‰õΩiÑ≤OK«QÍ ~å[=∂~°æOÖ’ ™êy"≥àÏ¡_»∞.
L. [Å*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ ã¨∂_» <˘ÃÑÊ ^èŒ=à◊K«Ûù„`«O|∞`Àñ *Ï=∞~°O
|∞Å`Àñ |∞+¨Ê Ñ≤â◊OQÆKÕÅ=ÚÅ`À Éèí∂ëê=∞}˜ ã‘Êù`«∞ñ_≥·
#ehÉÏO^èŒ=Ù`À â◊t^èŒfi[=Ú`À #HõΔ„`« ãÖÑ¶¨∞O|∞`À
|ÅaèKåÛÑ¨=Ú`Àñ ^Œ\˜Å¡uHõ`À ÉèÏã≤Å∞¡ "Õ∞Ñ¶¨∂Hõ$u<£. 258
* âıfi`«K«Ûù„`«O`À, Kå=∞~åÅ`À Ñ¨ÙëêÊÅ`À, Ñ‘`åO|~åÅ`À, =∞}˜QÆ}ÏÅOHÍ~°O`À, „Ñ¨HÍtOKÕ
Ñ¨^‡Œ Ñ¨„`« <Õ„`«∞_≥#· âßº=∞ã¨∞O^Œ~∞° _»∞, ã¨∂~°ºaO|O`À#∂, K«O„^Œ^fiŒè [O`À#∂, #Hõ„Δ `«ã=¨ ¸Ç¨ÏO`À#∂,
WO„^Œ KåÑÖ`À#∂, "≥∞~°∞Ñ¨Ùf=`À#∂ ÉèÏã≤ÖË¡ hÅ"Õ∞Ñ¶¨∞O ÖÏQÍ L<åfl_»∞.
=. W@¡iy `«e¡^ŒO„_»∞Å x"åãÖ|∞ ™⁄zÛ ^Õ=H© „Ñ¨=ÚY∞Å~Ú# `«Å∞¡Å ˆH_»∞fi~°‰õΩ „"≥ÚH˜¯#. 259
* NHõ$+¨μ_‚ ∞» [#h[#‰õΩÅ ™œ^è•xH˜ "≥àÏ¡_∞» . ^Õ=H˜ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ U_»∞QÆ∞~°∞ `«Å∞¡Å‰õÄ #=∞ã¨¯iOKå_»∞.
Hõ. a_»¤ñ_»∞ „"≥ÚH˜¯#ñ ^ŒÅ∞¡Å∞, [_»¤# #OHõ=ÚÅ #∞xz K«#∞flÅ `«∞kñ ÉÏ
ÖÁ_»¤yÅñ „ÉË=∞Éèí~°=Ú#, [_»∞¤=_»O ^Œ_çÑ≤ ~°H˜Δ[Å=ÚÅ ##Ñ¶¨∂! 260
* zxflHõ # flÜ« ∞ º „"≥ Ú Hõ ¯ QÍ Hõ # fl`« Å ∞¡ Å ∞ `« \ ÏÅ∞# PÜ« ∞ #∞fl `« = ∞ „¿Ñ=∂OHÍÅÖ’
‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ@∞ìH˘<åfl~°∞. Ñ¨Ù„`« „¿Ñ=∞=Å¡ "åi=HΔÀ*ÏÅÖ’ áêÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖÏ~Ú. `«Å∞¡ÅO^Œ~°∂
#Å¡#Ü«∞º#∞ `«=∞ P#O^ŒÉÏëêÊÅ`À Jaè¿+HÕKå~°∞.
-: NHõ$+¨μ‚ñ _»O`«óÑ¨Ù~°HÍO`«ÅO E_»ñ É’=Ù@ :-
=. `«^Œ#O`«~°O| Ü«∞ëÈì`«Î~°â◊`«ëÈ_»â◊ ã¨Ç¨Ï„ã¨ ™œ^èŒHÍO`«O|~Ú# â◊√^•úO`«Éèí=#O|∞ ™⁄zÛ Ç¨Ïi
^Œ# =∞#O|∞#– 261
* `«~°∞"å`« QÀqO^Œ∞_»∞ Ñ¨^ŒÇ¨~°∞"ÕÅ #∂@Ü≥∞xq∞k ã¨fi~°‚ ™œ^è•Å`À ‰õÄ_ç# JO`«óÑ¨Ù~°
„áêOQÆ}OÖ’H˜ „Ñ¨"Õtã¨∂Î WÖÏ J#∞H˘<åfl_»∞.
=∞. XHõ ÉèÏ=∂ Éèí=#O|∞ =Ú#∞fl ™⁄~° "Õé˘Hõ¯~°∞Î Ö’ñQÆ∞O^Œ∞<À
ã¨∞Hõ~åÖÏÑ¨=Ú ÖÏ_»^À, ™⁄ÅÜ«Ú<À, ã¨∞„Ñ‘u hH˜ΔOÑ¨^À,
qHõÅ`«fiO|∞# #∞O_»∞<À Ü«∞#∞K«∞ #"Õfià◊<£ =^èŒ∂ˆQÇ¨Ï=ÚÖò
„Ñ¨Hõ\Ïâ◊Û~°ºqÉèí∂uñ *ÁK≥Û |Ç¨ï~°∂Ñ¨=º‰õΩÎñ_≥· ÉèÏ~°æ"å! 262
* =ÚO^Œ∞QÍ XHõ ã¨∞O^Œi =∞Ok~åxH˜ "≥o` ¡ Õ "Õ~˘Hõ ã¨∞O^Œi ‰õΩO^Œ∞`«∞O^Õ"∂≥ ! `˘O^Œ~á° ê@∞`À
ã¨∂\˜QÍ =∂\Ï¡_»^Õ"≥∂! ™⁄H˜¯áÈ`«∞O^Õ"≥∂! „¿Ñ=∞`À gHΔ̃OK«^Õ"≥∂! "≥·HõÅºO =Ç≤Ïã¨∞ÎO^Õ"≥∂! Jx JO^Œ~°∞
ÉèÏ~°ºÅ QÆ$Ç¨ÅÖ’H˜ Jxfl ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# =∞Ç≤Ï=∞`À XHõ¯=∂@∞QÍ<Õ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 83
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# 263
* Pq^èŒOQÍ =zÛ# `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞_≥·# Ü«∞^Œ∞#O^Œ#∞}˜‚ K«∂z–
Hõ. tâ◊√=ÙÅñ [OHõÅ x_ç `«#∞, Hõ$â◊`«Å∞ q~°Ç¨yflñ ^≥Å∞Ñ¨ QÆ$Ç¨ÏˆQÇ¨Ïà◊√Å<£
~°â◊#Å∞ *ÏéñQÆ ã≤QÆ∞æ#, â◊t=ÚY∞ Öˇ^Œ∞ˆ~ñy ~°Ñ¨Ù_»∞ [Å*Ï‰õΔΩ#‰õΩ<£. 264
* K«O\ã_»¤Å#∞ K«OHõ#Éˇ@∞ìH˘x, q~°Ç¨Ï`åÑÖ=Å¡ zH˜¯ áÈ~Ú# â◊s~åÅ`À, kQÆ∞æ#ÖËz ã≤QÆ∞æ`À
HÍOpHõÖÏáêÅ∞ *ÏiáÈQÍ K«O„^Œ=ÚY∞ ÖO^Œ~°∂ Ü«∞^Œ∞K«O„^Œ∞#‰õΩ Z^Œ∞~°∞=KåÛ~°∞.
=∞. Ñü <å~ÚO\˜H˜ =Ú#∞fl =K≥Û, x^≥ <å „áê}Ëâ◊√ñ _»ã¨‡^Œæ$Ç¨
QÆ`«∞ñ_»Ü≥∞º<£ =Ú#∞ ¿ãÔ~ñÉ’ `˘Å∞`« =∞`å¯O`«∞O_»∞ <åâßÅˆH
x`«~åÅÉèíº ã¨∞YO|∞ QÆO\˜ #x `å iO\Õ@ #iÛOz ~°
Ü«∞ºu=Öò #∂é∞ñ |^•é∞ "ÕÅ∞ <≥#=∞O„_»"Õfià◊ <å`Õ‡â◊fi~°∞<£. 265
* ''W^Œ∞QÀ <å Éèí~°Î <å ~ÚO\˜ˆH `˘Å∞`« =KåÛ_»∞. <å „áê}Ëâ◊fi~°∞_»∞ =ÚO^Œ∞QÍ <å QÆ$Ç¨ÏOÖ’<Õ
J_»∞QÆ∞ÃÑ\Ïì_»∞. <å =∞<À<å^äŒ∞_»∞ <å =∞Ok~åxˆH =ÚO^Œ∞QÍ KÕ~å_»∞. J##º ™ê=∂#º"≥∞ÿ# P#O^•xfl
<Õ<Õ á⁄O^•#∞—— J#∞H˘O@∂ Ñ¨^ŒÇ¨~°∞"ÕÅ #∂@ Ü≥∞xq∞k=∞Ok ~°=∞}©=∞}∞Å∞ WO\Õ\Ï `«=∞
P`Õ‡â◊fi~°∞}˜‚ PiÛOKå~°∞.
=. "å~°ÅO Ez Ç¨Ïi ~Ú@¡xÜ≥∞. 266
* P â◊√Éèí ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „¿Ñ=∞=∞Ü«Ú_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ P HÍq∞h =∞}∞Å ˆHΔ=∂xfl WÖÏ J_çQÍ_»∞–
=∞. H˘_»∞‰õΩÖò ÉèíH˜Î q^èÕÜ«Ú Ö∫^Œ∞~°∞ QÆ^•? HÀ_»O„_»∞ g∞ "åHõº=ÚÖò
QÆ_»=O*ÏÅHõ Ü«ÚO^Œ∞~å? q|∞^èŒ ã¨`å¯~°O|∞ QÍqO`«∞~å?
`˘_»=ÙÖò =„ã¨Î=ÚÅ∞O |^•~°÷~°ã¨ ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞Å∞O *ÏÅ∞<å?
Hõ_»=∞Öò QÍ=Ù QÆ^•, Éèí=xflÅÜ«∞=ÚÖò QÆÖÏº}Ü«ÚHõÎO|∞ÖË! 267
* ''g∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ q#Ü«∞q#„=ÚÖˇ· g∞ P[˝Å#∞ áêeã¨∞Î<åfl~å? g∞ HÀ_»à◊√¡ g∞ =∂@Å#∞
[=^•@‰õΩO_® L<åfl~å? K«^Œ∞=ÙH˘#fl q^•fiOã¨∞Å∞ J~°∞^≥Oz#Ñ¨C_»∞ ã¨`å¯~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~å? #QÆÅ∂,
p~°Å∂, ~°ã=¨ O`åÖˇ#· =∞^è∞Œ ~° Ñ¨^•~å÷Å∂ Jhfl ã¨=∞$kúQÍ L<åflÜ«∂? g∞‰õΩ Z@∞=O\˜ Ö’@∂ "å\˜Å@
¡ O
ÖË^Œ∞. Hõ^•!
ã‘. uÅHõ "Õ∞\˜H˜ ÖË^Œ∞ uÅH˜huÅHõ=∞? Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞ ^Œ∞é∞=∞"å Ñ¨Ù=ÙfiñÉ’ñ_ç?
Hõã¨∂Îi Ü«∞Åñ^Œ"å Hõã¨∂ÎiHÍQÆOkè? `˘_»=ÙÅ∞ ^˘_»∞="å `˘_»=Ù`˘_»=?
HõÅÇ¨ÏOã¨ñ ÉˇOÑ¨Ù^Õ HõÅÇ¨ÏOã¨QÍq∞x? H©~°=Úñ [kqO`≥ H©~°"å}˜?
Å`«Åñ É’+≤O`«∞ "å ÅuHÍ Åe`«^ÕÇ¨Ï? ã¨~°ã≤ <ÀÖÏ_»∞^Õ ã¨~°ã≤*ÏH˜Δ?
P. =∞$yH˜ "Õ∞ñ`« e_»∞^≥ =∞$QÆâßÉÖ’K«#? QÆ∞~°∞Å <å^ŒiO`≥ QÆ∞~°∞q"ÕHõ?
|O^èŒ∞[#∞Åñ „É’`≥ |O^èŒ∞zO`å=∞}˜? Ü«∞#∞K«∞ ã¨`«∞Å #_çÔQ #K«∞º`«∞O_»∞. 268
* =^è∂Œ uÅHõ=∂! JeHÍ# kÅHõO k^Œ∞HÌ ÀÖË^qÕ ∞? Ñ¨Ù=ÙfiÉ’}©! `«ÅÖ’ Ñ¨Ù=ÙfiÅ∞ `«∞~°∞=ÚHÀÖË^qÕ ∞?
K«O^Œ#QÆOnè! K«O^Œ#O Ñ¨Óã¨∞HÀÖË^Õq∞? Ç¨ÏOã¨QÍq∞h! Ç¨ÏOã¨Å#∞ ÃÑOK«∞`«∞<åfl"å? zÅ∞HõÅ H˘eH©!
zÅ∞HõÅ#∞ fÜ«∞QÍ ÑëH˜ã¨∞Î<åfl"å? Å`åOw! Å`«Å#∞ áÈ+≤ã¨∞Î<åfl"å? ã¨~À*ÏH©Δ! ã¨~À=~°OÖ’ K«Hõ¯QÍ
™êfl#O KÕã∞¨ <Î åfl"å? Ç¨Ïi}Ö’K«<å? ÉÏÅÇ¨Ïi}ÏÅ‰õΩ "Õ∞`«Å∞ ÃÑ_»∞`«∞<åfl"å? =Ú^Œ∞QÌ ∞Æ =∂‡? ÃÑ^ŒÅÌ #∞
Q“~°qã¨∞Î<åfl"å? K«∞\ÏìÅ ã¨∞~°cè? K«∞\ÏìÅ#∞ P^Œiã¨∞Î<åfl"å?—— JO@∂ =Ú~åi „Ñ≤Ü«∞HÍO`« ÅO^Œih
Ñ¨~å=∞i≈OKå_»∞.
=. Jx Ü«∞_çy# "å~°Å∞ Ç¨ÏiO ÉÏã≤# k#O|∞ÅO^Œ∞ â◊s~°ãÖ™ê¯~° ˆHm qÇ¨~° Ç¨ã¨ =# =∞Ok~°
QÆ=∞#=∞Ç¨ÏŸ`«û= ^Œ~°≈#O|∞ ÖÁÅ¡x ~ÚÖÏ¡O„_»∞ HÍ=Ù#. 269
* JÑ¨C_»∞ P HÍO`«ÅO`å `«=∞ HÍO`«∞_»∞ ^•fi~°HõÖ’ ÖËx k<åÅÖ’ â◊s~° ãÖ™ê¯~åÅ∂, bÖÏ
qÖÏ™êÅ∞, ÑïÇ¨ã¨ ÉèÏ+¨}ÏÅ∂, L^•º# qÇ¨~åÅ∂, PÅÜ«∞ QÆ=∞<åÅ∂, =∞Ç¨ÏŸ`«û= ãÖ^Œ~°≈<åÅ∂,
W+ì̈Ñ_¨ x» WÖÏ¡O„_»∞. JO^Œ∞=Å¡"å~°∞–
=∞. ã≤i KåOK«Åº=Ú`À_ç^ŒÜ«Úºñ ^Œ#‰õΩ<£ r"Õâ◊fi~°∞O _»OK«∞ñ <Õ
Ñ¨Ù~°∞+¨ „âı+¨μª =iOK≥ #\˜ì Ñ¨~°=Ú<£ |∞kú<£ qÖ’HõO|∞Å<£
QÆ~°Ü«ÚQÆ‡O|∞Åñ Q“ñyeOzi ã¨`«∞Öò QÆÖÏº} ÉÏ+¨ÊO|∞ ÖÏ
Éèí~°} „âı}∞Å∞QÍñ „|uHõΔ} #= „áêáêÎ#∞~åQÆO|∞Å<£. 270
* N^Õq K«OK«Åã¨fiÉèÏ=O HõÅ^≥· ‰õÄ_®, `«# rq`Õâ◊fi~°∞_»x U Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ =iOz, XHõ¯
Hõ}
Δ O ‰õÄ_® =^ŒeÃÑ@ì‰Ωõ O_® LO^À, J@∞=O\˜ Ñ¨~=° ∂`«∞‡}˜‚ =ÚO^Œ∞ =∞#ã¨∞û`À, `«~∞° "å`« K«∂Ñ¨ÙÅ`À,
J@∞Ñ≤=∞‡@ KÕ`«∞Å`À P#O^•uâ◊Ü«∞O`À Hõ#∞Å "≥O@ „^ŒqOKÕ HõÖÏº} ÉÏëêÊÅ∞ J}˜=Ú`åºÅ
ã¨~åÅ∞QÍ *ÏÅ∞"å~°QÍ, HõΔ}HõΔ}=¸ „H˘`«Î^Œ#O`À ‰õÄ_ç# J#∞~åQÆO`À QÆ\˜ìQÍ H“yeOK«∞H˘<åfl~°∞.
=∞`«Î. ÑÖK«ÉÏ}∞x hé∞ ¿ãã≤# Éèí~°∞æxO ^Œ#qÅ∞¡ =
i˚Oz =¸iÛùÅñ *ËÜ«∞ñ*ÏÅ∞ qâı+¨ Ç¨ã¨ qÖ’Hõ<À
^ŒOz`åHõ$`«∞ÅÜ«Úºñ QÍO`«Å∞ ^ŒOÉèíKÕ+¨ìÅ =∂^èŒ=Ù<£
ãÖK«eOÑ¨ñQÆñ *ËÜ«∞ <Õq∞Ü«Úñ *ÏÅÔ~·i |∞^èÀ`«Î=∂! 271
* ã¨∞nè=∞}˜"#·≥ â∫#HÍ! ÑÖK«ÉÏ}∞}˜‚ HõO\˜=∞O@`À Éèãí ‡¨ O KÕã#≤ Ñ≤<åHõáê}˜Ü∞ÿ≥ # Ñ¨~=° ∞t=Ù}˜‚
Ãã·`«O qÅ∞¡ q_çz =¸iÛùÅ¡KÕ¿ã z~°∞#=ÙfiÅ∂, "åÅ∂ÛÑ¨ÙÅ∂, =∞<ÀÇ¨Ï~°^ÕÇ¨Å∂ HõÅ"åÔ~· ‰õÄ_® P
HÍO`«Å∞ `«=∞ â◊$OQÍ~° KÕ+¨ìÅ`À =∂^èŒ=Ùx =∞#ã¨∞û#∞ K«eOÑ¨ KÕÜ«∞ÖËHõ áÈ~Ú<å~°∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 85
=. Wqfi^èŒO|∞# ãÖQÆ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# HõO™êi ÔH·=_ç qÇ¨ÏiOÑ¨ #*Ï˝# qÖ’‰õΩÅ~Ú# Ö’‰õΩÅ∞ Ö’Hõ

™ê=∂#º =∞#∞+¨μºO_»h `«ÅO`«∞, ~å`å‡„â◊Ü∞« Ü≥∞ÿ # |∞kú Ü«∂`«‡Ü«∞O^Œ∞#fl Ü«∂#O^•^Œ∞Å`À_»O
QÆ∂_»x `≥éOQÆ∞# hâ◊fi~°∞O_»∞ „Ñ¨H$õ u`À_»O QÆ∂_çÜÚ« <å „Ñ¨H$õ u QÆ∞}O|∞Öˇ#· ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Åñ
*ˇO^ŒHÜ
õ Ú« O_»∞ñ, |~°ã¨Ê~°ãÖÑ¶¨∞~°¬}O|∞ÅKÕ "Õ}∞=ÙÅ =Å# =Ç≤Ïflñ |∞\˜ìOz =#O|∞Å ^ŒÇ≤ÏOK«∞
=∞Ç¨"åÜ«Ú=Ù K«O^ŒO|∞# Éèí∂q∞H˜ ÉèÏ~°¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ· Ü«∞<ÕHÍHΔ“Ç≤Ï}∞Å`À_»O „|=$^Œú`ÕAÅQÆ∞
~åAÅ Hõ<Àº#º "≥·~°O|∞Å∞ QÆeÊOz x~åÜ«Ú^èŒ∞O_≥· ãÖÇ¨~°O|∞ ¿ãã≤, âßO`«∞O_≥· Ñ≤^ŒÑÖ
QÍO`å=∞^èŒºO|∞#ñ „ÉÏHõ$`«=∞#∞+¨μºO_»∞#∞O É’Öˇ ãÖK«iOK«∞K«∞O_≥ <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#– 272
* D q^èŒOQÍ ã¨~°fiãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥ÿ∞# HõO™êi, ãÖ™êiÖÏQÍ qÇ¨ÏiOK«@O K«∂z, =¸~°∞öÖˇ·#
Ö’‰õΩÅ∞ ™ê=∂#º =∂#=ÙxQÍ ÉèÏq™êÎ~°∞. P`å‡„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# |∞kú P`«‡QÆ`«"≥∞ÿ# QÆ∞}ÏÅ`À HõÅ=x
q^èŒOQÍ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „Ñ¨Hõ$u`À Hõeã≤ LO_ç ‰õÄ_® P „Ñ¨Hõ$uQÆ∞}ÏÖˇ·# ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ á⁄O^Œ‰õΩO_®
LO\Ï_»∞. "≥^Œ∞~°∞ QÆ_»Å‰õΩ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ãÖÑ¶¨∞~°¬} HõeyOk. Jyfl Ñ¨Ù\˜ìOk. J~°}ÏºÅ#∞ ^ŒÇ≤ÏOKÕ
=∞Ç¨„Ñ¨ÉèíO[#O =∂kiQÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞, J<ÕHõ JHΔ“Ç≤Ï}© Ãã·<åºÅ`À Éèí∂q∞H˜ |~°∞=Ù KÕ>ˇÿ#, „Ñ¨=$^Œú
`ÕAÖˇ#· ~åAÅ‰õΩ J<Àº#ºHõÅÇ¨Å∞ HõeÊOz `å#∞=∂„`«O PÜ«Ú^èOŒ Ñ¨@‰ì Ωõ O_® ^Œ∞+¨ãì O¨ Ç¨~°O KÕ~ÚOz
Ñ¨~=° ∞âßO`«∞_≥· WÑ¨C_»∞ JO`«óÑ¨Ù~åÅÖ’ HÍO`å[#=∞^èºŒ OÖ’ ™ê=∂#º =∂#=Ùx =Öˇ ãÖK«iã¨∞<Î åfl_»∞.
Hõ. Ü«∞`«∞ bâ◊fi~°∞x =∞Ç¨Ï`«Îfi=Ú, q∞`« "≥∞é∞ñQÆx ÉèíOy #„Ñ¨"Õ∞Ü«Úñ_»QÆ∞ Ç¨Ïi
ã≤÷u <≥é∞ñQÆHõ HÍ=Ú‰õΩñ_»x, ~°`«=ÚÅ∞ ã¨Å∞Ñ¨Ù^Œ∞~°∞ uyz ~°=∞}∞Å∞ ã¨∞=∞f! 273
* |∞kÌ=∞O`«∞_»"≥·# â∫#HÍ! `«áÈxÜ«∞`«∞Öˇ·# Ü«∞`«∞Å∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x „Ñ¨ÉèÏ=O W^Œq∞`«÷=∞x
Z~°∞QÆx q^èŒOQÍ J„Ñ¨"Õ∞Ü«Ú_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =∞Ç¨Ï`åÎfixfl QÆ∞iÎOK«‰õΩO_® HÍ=Ú‰õΩ_»<Õ ÉèÏ=O`À
~°=∞}∞ÅO^Œ~°∂ P ~°=∂~°=∞}∞x`À „H©_çOKå~°∞.
Hõ. ZÅ¡Ñ¨C_»∞ =∂ ~ÚO_»¡#∞, =Å¡Éèí∞ñ_»∞ =ã≤OK«∞, <Õ=∞ =Å¡ÉèíÅ=Ú N
=Å¡Éèí∞# Hõ#∞K«∞ QÀÑ‘, =Å¡Éèí∞KÕ ã¨`«∞Å∞ =∞=∞`«=Åñ |_ç ~°#Ñ¶¨∂! 274
* 'ã¨K«Ûi„`«∞_»"≥·# â∫#HÍ! =∂ =Å¡Éèí∞_»∞ ZÑ¨C_»∂ =∂ QÆ$Ç¨Å#∞ =^ŒeÃÑ@ì_»∞. ~°=∂=Å¡Éèí∞_≥·#
Ü«∞^Œ∞=Å¡Éèí∞#‰õΩ "Õ∞"Õ∞ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "å~°O— Jx ÉèÏqOKÕ P HÍO`«ÅO^Œ~°∂ Ü«∞â’^•#O^Œ#∞x =ÅÑ¨ÙÅ
=ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘<åfl~°∞.
=. Jx K≥Ñ≤Ê# qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞# H˜@¡xÜ≥∞. 275
* D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê# ã¨∂`«∞x =∂@Å∞ qx â∫#‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞–
–: L`«Î~°‰õΩñ |sH˜Δ`«∞Î [x‡OK«∞@ :–
ã‘. QÆ∞~°∞#O^Œ#∞O_»∞ ã¨„HÀ^èŒ∞ñ_≥· ÜÕ∞ã≤# „|Ç¨Ï‡t~À <å=∞ÉÏ}=Ç≤Ïflñ
QÆOÑ≤OK«∞ #∞`«Î~°QÆ~°ƒùO|∞ñ „QÆ=∞‡éñ |^Œ‡Ö’K«#∞KÕ`« „|kÔH #O„_»∞,
QÆ~°ƒùã¨∞÷ñ_»QÆ∞ ÉÏÅ∞ñ QÆO™êi ÜÕ∞su „|uHÕK≥ =∞$`«∞º=Ù ÉèíÜ«∞=Ú "åÑ≤
[x~ÚOz Ü«∞`«ñ _≥xfl ãÖ=`«û~°=Ú Å∞O_≥? <≥|ƒùOy =iÎOK≥? <Õq∞ ¿ãÃã?
P. q#∞=Ú â◊√‰õΩñ_»∞ =zÛ q*Ï˝# Ñ¨^Œúu, #`«x ÔH@∞¡ ã¨∂ÃÑ? #`«ñ_»∞ Ñ≤^ŒÑ¨ñ
^Œ# â◊s~° "Õ∞ q^èŒO|∞# =i˚OK≥? q„Ñ¨=ÚYº! <å‰õΩ qã¨ÎiOÑ¨Ù. 276
* ''„|Ç¨Ï‡}∞ºÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥·# ã¨∂`«=∞Ç¨Ïs¬! P„QÆÇ¨"Õâ◊O`À Jâ◊fi`å÷=∞ „Ñ¨Ü≥∂yOz#
„|Ç¨Ï‡t~À<å=∞Hõ"∞≥ #ÿ =∞Ç¨„ãÖÎ =∞O@Å‰õΩ, `«ÑO≤ záÈ~Ú# L`«~Î ° QÆ~ƒ° Où Ö’x Ñ¨ãH≤ Oõ ^Œ∞#∞ ^Õ=H© #O^Œ#∞_»∞
uiy „|uHÕKå_»x q<åfl#∞. `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ L#fl J~°ƒù‰õΩ}˜‚ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ =∞$`«∞º=ÙÉÏi Ñ¨_»‰õΩO_® ZÖÏ
~°H˜ΔOKå_»∞? JÖÏ ã¨∞~°H˜Δ`«∞_≥· [x‡Oz# P ÉÏÅ∞_»∞ D ^èŒ~°}˜Ö’ Zxfl ãÖ=`«û~åÅ∞ rqOKå_»∞? U
q^èŒOQÍ „Ñ¨=iÎOKå_»∞? UÜÕ∞ Ñ¶¨∞#HÍ~åºÅ∞ KÕâß_»∞? J#O`«~°O PÜ«∞# `«# `«#∞=Ù#∞ U q^èŒOQÍ
`«ºlOKå_»∞? D q+¨Ü«∂Åhfl <å‰õΩ q=iOK«∞.——
=. Jx# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ K«`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`ådÅ [O|∂ nfiÑ¨~å[ºO|∞
<åi˚OzÜ«Ú, q∞#∞fl =Ú\˜ì# H©iÎ #∞áêi˚OzÜ«Ú, #OQÆ<å`«∞~°OQÆ=∂`«OQÆ ã¨∞Éèí@ HÍOK«<åk
k=ºãÖÑ¨^ÅŒ ∞ ãÖáêkOzÜ«Ú, g~°™È^Œ~° q„Ñ¨ q^Œfi[˚# q<À^ŒO|∞Åñ „|"≥∂kOzÜ«Ú, "≥É· =íè O|∞
ÅÅ=iOzÜ«Úñ „QÆ`«∞=Ù ÖÏK«iOzÜ«Ú, ^Œ∞+¨ìtHõΔ} t+¨ì~°HõΔ}O|∞ ÖÁ#iOzÜ«Ú, =Ú‰õΩO^Œ
K«~°}Ï~°qO^Œ ¿ã"å~°`«∞O_≥· ã¨=∞ã¨Î ãÖÑ¶¨∞O|∞ÅO^Œ∞ #aèÖÏ+Ö|∞ =i˚Oz Ü«∞i+¨_»fi~°æO|∞
[~ÚOz, ~å[ºO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞. 277
* JÑ¨C_»∞ ã¨∂`«∞_»∞ D q^èŒOQÍ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞. ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ <åÅ∞æ ã¨=Ú„^•Å #_»∞=∞ QÆÅ
[O|∂nfiÑ¨ ™ê„=∂*ÏºxH˜ JkèÑu¨ J~Ú<å_»∞. PHÍâß#flO\˜# JYO_»Hi© xÎ Pi˚OKå_»∞. JOQÆ<å=∞}∞Å∂,
L`«Î=∞ `«∞~°OQÍÅ∂, =∞`«Î =∂`«OQÍÅ∂, ã¨∞Éèí@ xHÍÜ«∂Å∂, ã¨∞~°∞z~° ã¨∞=~å‚Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# Jáê~°
ãÖÑ¨^ÅŒ #∞ ãÖáêkOKå_»∞. g~åkèg~°∞Öˇ#· ™È^Œ~∞° Å`À, q^•fiOã¨∞Öˇ#· q„Ñ¨=~ˆ }∞ºÅ q^•ºq<À^•Å`À
P#OkOKå_»∞. Éè’QÆÉèÏQÍºÅ#∞ ÔH·=ãÖ KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. Ü«∞*Ï˝Å∞ PK«iOKå_»∞. ^Œ∞+¨μìÅ#∞ tH˜ΔOKå_»∞.
t+¨μìÅ#∞ ~°H˜ΔOKå_»∞. QÀqO^Œ áê^•~°qO^Œ ¿ã"å~°`«∞_≥·, ã¨=∞ã¨Î SÇ≤ÏHõ q+¨Ü«∂ÅÜ«∞O^Œ∞ q~°‰õΩÎ_≥·,
Ji+¨_»fi~åæxfl [~ÚOz#"å_≥· ~å[ºáêÅ# ™êyOKå_»∞.
`Õ. K«O^Œ<å^Œ∞Å <åñHõ@ „ã¨QÆ∞æ"åñ_»∞, ^Œxq <˘O^Œx ÔH·=_ç ^èŒ~°‡ã¨∞`«∞ñ_»∞
ãÖÑ¨^ŒÅ∞ ÃÑ‰õΩ¯ QÆeyÜ«Úñ [„H˜áê^Œ, ¿ã=#O|∞Åñ ÑïÑ¨ÓiÎ ÃãO^Œ‰õΩO_≥. 278
* PHõe`À J@=∞\ÕKÕ "åxH˜ K«O^Œ#K«~°ÛÅ∂, Ñ¨ÓÅ=∂ÅÅ∂ ãÖ`«∞+≤ìx HõeyOK«x q^èŒOQÍ
Ç¨ÏiK«~°} ¿ã"å`«`«Ê~°∞_≥·# ^èŒ~°‡~åA‰õΩ D Sâ◊fi~åºÖËg ãÖÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°ÛÖË^Œ∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 87
=. JO`«O Q˘xfl k#O|∞Å‰õΩ #aè=∞#∞º HÍO`åQÆ~°ƒùO|∞#O^Œ∞#fl _çOÉèí‰õΩO_»∞ ^Œâ◊=∞=∂ã¨
ÑïKÕÛù^Œ∞ºO_≥· QÆ~åƒùO`«~åà◊O|∞# ^Œ∞~°O`«OÉˇ·# Ü«∞â◊fi`å÷=∞ ÉÏ}Ï#ÅO|∞# ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#∞O_≥·
`«Å¡_çÅ∞¡K«∞. 279
* WÖÏ H˘<åflà◊√¡ QÆ_çKå~Ú. Jaè=∞#∞ºx J~åúOy J~Ú# L`«Î~°‰õΩ #==∂™êÅ∞ xO_®~Ú.
Ñ¨^=Œ <≥Å „Ñ¨"tÕ OzOk. JÑ¨C_»∞ Hõ_∞» Ñ¨ÙÖ’x tâ◊√=Ù QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞xÎ â◊~åyfl *ÏfiÅÅ‰õΩ Hõq∞e, ‰õΩq∞eáÈ`«∂
WÖÏ P„HÀtOK«™êQÍ_»∞–
L. ‰õΩ~Úº_» â◊H˜Î ÖË ^Œ∞^Œ~°QÀà◊=ÚÖ’Ñ¨Å #∞#fl "åñ_» k
ÔH¯Ü«∞ºk ^• #<å^äŒ #x Ü≥∞Ñ¨C_»∞ñ ^Œe¡ QÆ}ÕÑ¨ qO^Œ∞ <Õ
_ç~Úº+¨μ=Ç≤Ïfl "åÜ«Ú@‰õΩ <≥Ü«∞ºk =∂~°æ=Ú ##∞flñ QÍ= <Õ
Ü«∞Ü«∞º QÆÅO_»∞? QÆ~°ƒù[x`åÑ¨^Œ <≥=fiñ _≥é∞OQÆ∞ ^≥·==∂! 280
* F ÉèíQÆ=O`«∞_®! U_»fi\ÏxH˜ FÑ≤HõÖË^Œ∞. `«e¡QÆ~°ƒùOÖ’ `«Å¡_çÅ∞¡`«∞<åfl#∞. k‰õΩ¯ÖËx n#∞}˜‚.
'J<å^äŒ— #O@∂ J#∞HõΔ}O J=∞‡ P„HõOkOK«@O PÅH˜ã¨∞Î<åfl#∞. D ÉÏ}Ïyflx x"åiOKÕ LáêÜ«∞O
Uq∞\˜? D JáêÜ«∞O#∞Oz ##∞fl P^Œ∞H˘<Õ ^ŒÜ«∞QÆÅ `«O„_ç ZHõ¯_» L<åfl_À? `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’ <Õ#∞
J#∞ÉèíqOKÕ "Õ^Œ# J~°÷OKÕã¨∞H˘<Õ ^≥·="≥∞=fi~°∞?
Hõ. zK«ÛéHÀÅ=â◊O|∞#ñ, [zÛ |Ç≤Ï~°æ`«∞ñ_»ñ QÍx ã¨=∞Ü«∞=Ú##∞ ^•ñ
#∞K«Ûe`«QÆ~°ƒù"Õ^Œ#ñ, [K«∞Û#∞ =∂ `«e¡ Ñ¶¨∞’~° ãÖ`åÑ¨=Ú#<£. 281
* JÜ≥∂º! D zK«∞ÛÅ∞ z"Õ∞‡ ÉèíÜ«∞OHõ~°ÉÏ}O =Å¡ <Õ#∞ K«zÛáÈ=@O `«^äŒºO. Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’x
=∞$`«tâ◊√=Ù#∞ Hõ#ÖËHõ Juâ◊~ÚOz# QÆ~°ƒù"Õ^Œ#`À JÖÏ¡_ç JÖÏ¡_ç, J=∞‡‰õÄ_® =∞~°}ÕK«@O `«Ñ¨Ê^Œ∞.
Hõ. K≥K≥Û~° ÉÏ}*ÏfiÅÅ∞, =zÛ# q+¨μ‚O_»∞ QÍ==K«∞Û ##∞K«∞ñ ^•ñ
=ÚK«Û@Å∞ ÃãÑ¨C ã¨`«∞Å‰õΩ, xK«ÛÅ∞ =∂Ü«∞=fi <Õñ_»∞ x[=∞Ü≥∞º_ç<À. 282
* J=∂O`«OQÍ J„ã¨Î *ÏfiÅÅ∞ <å ÃÑ·H˜ =zÛ Ñ¨_ç#Ñ¨C_»∞ NÇ¨Ïi ##∞fl ~°H˜Δ™êÎ_»x =∂ J=∞‡
J#∞k#O JO^Œi`À JO@∂ LO@∞Ok. J=∞‡ K«Å¡x =∂@ Ü«∞^ä•~°÷=∞ø`«∞O^•?
âß. ~åñ_® K«∂_», ã¨=∞ã¨ÎÉèí∂`«=ÚÅÖ’ ~ålÅ∞¡"åñ _çK«Û@<£
ÖËñ_®! áêé∞x zK«Ûé=Ú‡ñ ^˘ÅñQÆ<£ bÖÏQÆuO „^Àz <å
H©ñ_® <Õñ_»ÉèíÜ«∞„Ñ¨^•# =∞`«ñ _»∂Ç≤ÏOÑ¨<£ #`«„`å`« =Ú<£
QÍñ_®! Ü≥∞O^Œé˜ñ QÍ=ñ_ô Ü≥∞_»Å =∞`«¯~°‡O|∞ ^• <≥\˜ì^À! 283
*JdÅ „áê}∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ „Ñ¨HÍtOKÕ ™êfiq∞ <å HõëêìÅ∞ gHÕΔ K«Ö_Ë ®! ##∞fl ~°HOΔ˜ K«\ÏxH˜
~å_®! xÑ¨CÅ∞ K≥iQˆ D „|Ç¨‡„™êÎxfl âßOuOÑ¨*Ü Ë ∞« _®! PÑ¨#∞fl_»<#·≥ <å‰õΩ JÉèÜ
í ∞« g∞Ü«∞_®! HÍáê_»=∞x
HÔ "· ∂≥ _ÕÛ"åà◊#¡ ∞ ZO^Œi<À HõxHõiOz HÍz# Hõ~∞° }Ï=∞Ü«Ú_»∞ <å "≥Ú~°ÖÏeOz ##∞fl ÖÏeOz áêeOK«_®!
U"≥∂! <å J^Œ$+¨ìO ZÖÏ L#fl^À!
=. Jx QÆ`«„áê}∞O_≥· „Éèí∂}QÆ`«∞O_≥·# tâ◊√=Ù zOuOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#– 284
* WÖÏ =ã¨∂Î áÈ`«∂ L#fl „áê}ÏÅ`À L`«~Î ° Hõ_∞» Ñ¨ÙÖ’ L#fl z<åfli Z<Àfl q^è•Å zOuOK«™êQÍ_»∞.
ã‘. "Õ∞Ñ¶¨∞O|∞g∞ñk „H˘"≥∞‡é∞ñQÆ∞ ÔH·=_ç "Õ∞x ÃÑ·#∞#fl Ñ¨K«Ûx Ñ¨@=Ú"åñ_»∞
QÆO_»ÉèÏQÆO|∞Åñ QÍOK«# =∞}˜ =∞Ü«∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»Å HÍOu =∞ÅÜ«Ú"åñ_»∞
â◊~°=Ç≤Ïfl #_»ñyOK«∞ ãÖ~°OÉèí=Ú#ñ *Ëã≤ Hõ#∞flÅ #∞#∞ñÔQOÑ¨Ù HõÅ∞QÆ∞"åñ_»∞
ÉÏÖÏ~°¯=∞O_»Å „Ñü=∂# ~°`«flÇ¨@Hõ q~ål`« H˜s@O|∞ "åñ_»∞
`Õ. HõOHõ}ÏOQÆ^Œ =#=∂eHÍ q~å[, =∂#∞ñ _»ã¨=∂#∞ñ _»OQÆ∞+¨ª=∂„`«^ÕÇ¨ïñ
_˘Hõ¯ QÆ^Œñ *Ë`«ñ ^•eÛ <Õ„`À`«û==ÚQÆ, q+¨μ‚ñ _®q~°ƒùqOK≥ #"Õfià◊Ü«∞O^Œ∞. 285
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ∞Ñ¶∞¨ Og∞^Œ "≥∞~°∞Ñ¨Ùf=ÖÏQÍ, #Å¡x ^ÕÇÏ¨ O g∞^Œ Ñ¨KÛ« x KÕÅO ^èiŒ Oz#"å_»∂,
K≥H˜¯à◊§ÃÑ·# =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ Ñ¨ã≤_çHÍO`«∞Å∞ „Ñ¨ãïOKÕ"å_»∂, â◊~åyfl *ÏfiÅefl K«ÖÏ¡ˆ~Û
ãÖ~°OÉèíO =Å¡ ~°=fiO`« *Ë=ÙiOz# Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, L^Œ~ÚOKÕ ã¨∂~°ºaOÉÏxfl áÈe# ~°`«flYz`«
ã¨∞=~°‚ H˜s@O `«ÅÃÑ· ^•eÛ#"å_»∂, HõOHõ}ÏÅ`À, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ`À, =#=∂eHõ`À q~ålÖË¡"å_»∂,
JOQÆ∞+¨=ª ∂„`«^ÇÕ ï¨ _»∂ J~Ú# N=∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù QÆ^•^è~Œ ∞° _≥· Hõ#∞flÅÑÖ_»∞=ÙQÍ QÆ~ƒ° Où Ö’x J~°ƒ‰ù Ωõ x =ÚO^Œ∞
Jq~°ƒqù OKå_»∞.
=. W@∞¡ ÉèHí Îõ Ñ¨~ånè#∞O_»~Ú# Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞O _®q~°ƒqù Oz =∞OK«∞ qi~ÚOK«∞ =∂~åÎO_»∞ K«O^ŒO|∞#
tâ◊√=Ù#‰õΩ ^Œâk◊ â◊ÅO ^Œ#KÕu Ü«∞YO_ç`« =∞Ç¨ÏŸÖÏ¯ã¨xflÉèOí Éˇ#· QÆ^•^ŒO_»O|∞ =∞O_»ÖÏHÍ~°O|∞QÆ.
léléO „kÑ≤Ê q„Ñ¨Ùx zK«Ûé=Ú‡ "Õñ_çq∞ áÈñ_çq∞ñ *ˇéz, _çOÉèí‰õΩx Ñï`åÑ¨q[$OÉèí}O|∞
x"åiOz, QÆ~°ƒùO|∞ QÆO^Œ‰õΩO_» #~°ƒù‰õΩxH˜ <å#O^ŒO|∞ QÆeÊOz# 286
* D q^èŒOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz ÉèíHõÎÑ¨~ånè#∞_≥·# ÉèíQÆ"å#∞_»∞ ÉèÏ#∞_»∞ =∞OK«∞#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞
QÍqOz#@∞¡ =∞O_»∞`«∞#fl LÅ¯=O\˜ QÆ^•^ŒO_®xfl =∞O_»ÖÏHÍ~°OQÍ tâ◊√=Ù ^Œâk◊ â◊ÖÏ y~°y~° „uÑ¨C`«∂,
ÃãQÆÅ∞ á⁄QÆÅ∞ „QÆHˆ ¯ „|Ç¨‡„ã¨Î „Ñ¨`åáêxfl âßOuOÑ¨*âË ß_»∞. Hõ_∞» Ñ¨Ù Hõã∞¨ HõO^Œ‰Ωõ O_® Ñ¨ãH≤ Oõ ^Œ∞ Ñï`åáêxfl
LÑ¨â◊q∞OÑ¨*Ëã≤ JÑïq∞`å#O^ŒO HõeyOKå_»∞.
=∞. QÆ^Œñ *Ëñ|\˜ì Ñï„Éèíq∞OK«∞K«∞ QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞ÅO ^Œ∞~°ƒùÜ«∞
„Ñ¨^Œ"≥∞ÿ =K«∞Û â◊~åyflñ ^Œ∞`«∞Î=Ú~°∞QÍ ÉèíOlOz ~°H˜ΔOK«∞ h
ã¨^ŒÜ«ÚO _≥=fiñ_˘HÀ Ü«∞@OK«∞ =∞kÖ’ñ [iÛOK«∞K«∞<£ âß|‰õΩO
_≥^Œ∞Ô~· K«∂_» #^Œ$â◊√ºñ_»Ü≥∞º Ç¨Ïi ã¨ˆ~fiâ◊√O_»∞ q„áÈ`«Î=∂! 287
* ''Jˆ~! Z=s Hõ~∞° }Ï=¸iÎ! QÆ^•Ç¨Ïã¨∞_Î ·≥ Ñï„Éèqí ∞ã¨∂,Î ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ ÃÑ·#|_ç ÉÏkèã∞¨ #Î fl ÉÏ}Ïyfl
*ÏfiÅefl Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕã≤, ##∞fl Hõ\ÏH˜ΔOz ~°H˜ΔOz# D ^•H˜Δ}º=¸iÎ Z=~°∞?—— JO@∂
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 89
`«i¯OK«∞H˘O@∂ QÆ~°ƒùã¨÷tâ◊√=Ù Ñ¨sH˜ΔOz xsH˜ΔOKÕÖ’QÍ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO`«i›`«∞_≥·<å_»∞.
=. JO`« ##∞‰õÄÅ â◊√Éèí„QÆÇ¨ÏŸ^ŒÜ«∞O|∞#∞, ã¨~°fiQÆ∞}À`«Î~° Ñ¶¨Åã¨∂K«HõO|∞#∞ <≥·# â◊√ÉèíÅQÆflO|∞#O
ÉÏO_»= =Oâ’^•ú~°‰õΩO _»~Ú# ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡Oz#, ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ ^èÒ=∂ºk Éèí∂ã¨∞~°
=~°æO|∞ ~°Ñ≤ÊOz, Ñ¨Ù}ÏºÇ¨ÏO|∞ ã¨kqOz *Ï`«Hõ~°‡O|∞ ¿ã~ÚOz, ‰õΩ=∂~°∞ [#‡ =∞Ç¨ÏŸ`«û=
HÍÅO|∞# Éèí∂ã¨∞~°∞Å‰õΩ qÉèí"åaè ~å=∞O|∞ Å~Ú# QÀ Éèí∂ Ç≤Ï~°}º Ç¨ÏÜ«∂<ÕHõ „QÍ=∞O|∞Å∞#∞
™êfi^Œ∞ ~°∞z ãÖÑ¨#flO|∞ Å~Ú# Ü«∞#flO|∞ e_ç# "å~°Å∞ `«$Ñ¨ÙÎÖˇ· ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞Î# H˜@¡xi. 288
* J#O`«~O° â◊√Éè„í QÆÇ¨ Åhfl LK«Û™ê÷<åÖ’¡ LO_»QÍ, ã¨~fi° ™œÉèÏQÆº ã¨=Ú^•Î`"« ∞≥ #ÿ L`«=Î ∞ =ÚÇ¨˙~°OÎ Ö’,
L`«~Î ‰° Ωõ áêO_»= =Oâ’^•ú~‰° Ωõ _≥#· ÉÏÅ∞_»∞ L^Œƒqù OKå_»∞. ^è~Œ ‡° ~åA ^èÒ=Úº_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ñ¨Ù~ÀÇ≤Ï`«∞Å#∞
Ñ≤eÑ≤Oz Ñ¨Ù}ÏºÇ¨Ï"åK«#O, *Ï`«H~õ å‡^Œ∞Å∞ [iÑ≤OKå_»∞. Ñ¨Ù„`À^ŒÜ∞« =∞Ç¨ÏŸ`«û"åxfl "≥É· "íè À¿Ñ`«OQÍ x~°fiiÎOz,
Éè∂í ã¨∞~À`«=Î ÚÅ‰õΩ +¨„_»™È¿Ñ`« Éè’[<åÅ∞ ÃÑ\Õì z, QÀ=ÙÅ∂ Éè∂í =ÚÅ∂ ã¨∞=~å‚Å∂ JâßfiÅ∂ J„QÆÇ¨ ~åÅ∂
^•#O KÕâß_»∞. ãÖ`«∞+¨μÖì #·ˇ „ÉÏÇ¨Ï‡} „âı+μ¨ Åª ∞ Ü«Úkè+~ª≤ ∞° }˜‚ K«∂z–
K«. „Ñ¨Hõ\˜`« ^≥·= Ü≥∂QÆ=Ú#ñ É∫~°= ãÖ`«u Ü«∞O`«iOÑ¨ñQÍ
qHõÅ`« <˘O^ŒhHõ „Ñ¨Éèíq+¨μ‚ñ_»∞ q+¨μ‚ñ _»#∞„QÆÇ≤ÏOz âß
|‰õΩñ „|kHÕK≥ñ QÍ=Ù# #$áêÅHõ! âß|‰õΩñ _çOHõ âß„`«"åO
`«‰õΩñ _»QÆ∞, q+¨μ‚~å`«∞ñ _»# ^è•„uñ „|ã≤kúH˜ <≥‰õΩ¯ñ |∂Aºñ_≥·. 289
* ''=∞Ç¨~å*Ï! ^•@~åx ^≥·=xÜ≥∂QÆO =Å¡ ÉèÏ~°`«=Oâ◊O JO`«iOz áÈ‰õΩO_® „Ñ¨Éèíq+¨μ‚"≥·#
N=∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù Ñ¨~=° ∂#∞„QÆÇÏ¨ O`À D Ñ¨ãá≤ êÑ¨#∞ „|uHÕKå_»∞. D ÉÏÅ∞_»∞, Ñ¨Q"Æ åiáêe\˜ ÅÜ«∞HÍÅ∞_≥·
q+¨μ=‚ ÙKÕ`« ~°HOΔ˜ K«|_ç#O^Œ∞# q+¨μ~‚ å`«∞ _»<Õ <å=∞O`À qMÏº`«∞_≥,· [QÆ<å‡#∞º_Ò`å_»∞.—— Jx ÑëHÍ~°∞.
=. Jx# qx# Éèí∂^Õ"À`«Î=ÚÅ‰õΩ #~°^Õ"À`«Î=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 290
* JÑ¨C_»∞ ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞_»∞ "åix WÖÏ J_çQÍ_»∞–
âß. F Ñ¨Ù}Ïº`«‡‰õΩÖÏ~°! <å Ñ¨Å∞‰õΩ g∞ ~°∂Ç≤ÏOÑ¨Ùñ_® „"≥ÚÔH¯^Œ<£
=∂ ÃÑ^ŒÌÖò „â◊√`«H©~°∞ÎÖˇ· ã¨^ŒÜ«ÚÖˇ· =∞<åfl~°∞ ~å[~°∞¬Öˇ·
~¸ Ñ≤<åfl`«ñ_»∞ "åiñ É’Öˇ_çñQÆ^• Ü≥∞Å¡Ñ¨C_»∞<£ =∂^èŒ=
Náê^•O|∞[ ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞<£ rqOK«∞<Õ! K«∂_»ˆ~. 291
* ''F =∞Ç¨`«∞‡ÖÏ~å! g∞‰õΩ KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞. <å Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ PÅHÕz <å ãÖ^ÕÇ¨ÏO
f~°ÛO_ç. =∂ ÃÑ^ŒÌÅO`å kQÆO`« q„âßO`« H©~°∞ÎÖˇ·, HÍ~°∞}º=¸~°∞ÎÖˇ·, ~å[~°∞¬Öˇ· q~ålÖÏ¡~°∞. D z<åfli
ÉÏÅ∞_»∞ Ãã·`«O `«# `å`«=Ú`åÎÅ J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ #_»∞ã¨∂Î "åiÖÏQÍ<Õ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ N =Å¡Éèí∞x áê^Œ
Ñ¨^•‡Å#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqã¨∂Î rq™êÎ_»∞ QÆ^•! ^ŒÜ«∞KÕã≤ H˘OK≥O ÃãÅgÜ«∞O_ç.——
=. Jx# qx #ˆ~O„^•! Éè=í nÜ«∞áœ„`«∞OÎ _»∞ =∞#∞Ñ¨Ù„`«∞OÎ _»~Ú# ~ÚHΔÍfi‰õΩx K«O^ŒO|∞#O „|[Å
~°HOΔ˜ K«∞† N~å=∞K«O„^Œ∞x ÉèOí y „|Ç¨Ï‡}∞ºO_»∞ ã¨`º« „ÑüA˝O_»∞ #QÆ∞† _ÕQÆ "≥O@ #O\˜# a@∞ì
cèÒ« Éè·ˇ "≥#∞Hõ‰Ωõ =zÛ# HõáÈ`«O|∞ñ QÍz# taK«„Hõ=iÎ su â◊~} ° ∞ºO_»∞#∞ q`«~} ° YxÜ«Ú #QÆ∞†
^Œ∞+¨ºO`«ã∂¨ #∞O_≥#· Éè~í ` ° ∞« Ñÿk ™È=∂#fiÜ«∞ *Ï˝u=~°Oæ |∞Å‰õΩ Ü«∞[fiÅ‰õΩ ##~°àæ ◊ H©iÎ qãïÎ OK«∞†
^è#Œ O[Ü«∞ HÍ~°gÎ ~°∞ºÅ Hõ~} ° ˜ ^è#Œ ∞~°~ú å„ˆQã¨~∞° O_»Q∞Æ ñ† we áÈeHõ ^Œ∞~°~ú ∞° O¬ _»Q∞Æ † ã¨=Ú„^Œ∞x `≥éOQÆ∞#
^Œ∞ã¨~Î ∞° O_»Q∞Æ † =∞$ˆQO„^ŒO|∞ HÔ =· _ç q„Hõ=∞âße Ü«∞QÆ∞† =ã¨∞=∞u"ÀÖˇ #HõÜ Δ ∞« HΔÍOu Ü«Ú‰õΩOÎ _»Q∞Æ †
ÉèÏ#∞x ÖÏQÆ∞#ñ „|`åÑ¨=O`«∞O_»Q∞Æ † "åã¨∞^Õ=Ù =_»∞=Ù# ã¨~fi° Éè∂í `«ÇÏ≤ `«∞O _»Q∞Æ ñ† ^Œe^¡ OŒ „_»∞Å
=∂_ç¯ ã¨ÇÏ≤ +¨μO‚ _»Q∞Æ . =∞é˜ÜÚ« #∞. 292
* JÑ¨C_»∞ J*Ï`«â◊„`«∞x`À q„Ñ¨ÙÅ∞ D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞– ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`å! D h áœ„`«∞_»∞
=∞#∞=Ù ‰õ Ω =∂~° ∞ _≥ · # WHΔ Í fi‰õ Ω #ˆ ~ O„^Œ ∞ xÖÏQÍ „Ñ¨ [ Å#∞ áêe™êÎ _ » ∞ . HÍ~° ∞ }º™êO„^Œ ∞ _≥ · #
N~å=∞K«O„^Œ∞xÖÏQÍ ã¨`«ºãÖ^èŒ∞_»∂ ™œ[#ºã≤O^èŒ∞_»∂ B`å_»∞. PHõeQ˘#fl _ÕQÆ "≥#flO\˜ `«~°=∞QÍ,
J`«ºO`« ÉèÜ í ∞« ã¨"∞Õ `«"∞≥ #ÿ HõáÈ`åxH˜ JÉèÜ
í ∞« q∞zÛ# taK«„Hõ=iÎÖÏQÍ P~°âÎ ~◊ }
° ∞º_≥· =^•#∞ºÅÖ’ J„QÆQ}
Æ ∞º
_Ò`å_»∞. ^Œ∞+¨ºO`«∞x ‰õΩ=∂~°∞_≥·# Éèí~°`«∞xÖÏQÍ Ü«∞[# „H˜Ü«∂x~°`«∞_≥·. JYO_»Ü«∞â’Éèíi`«∞_≥·
K«O„^Œ=OâßxH˜ ¿Ñ~°∞ `≥™êÎ_»∞. J~°∞˚#∞x =Öˇ, HÍ~°Îg~åº~°∞˚#∞x=Öˇ qÅ∞HÍO„_»Ö’ "Õ∞Å∞|Ou J=Ù`å_»∞.
JyflÇ¨ÏŸ„`«∞_»∞ÖÏ K≥#Hõ~åx "å_»∂, ã¨=Ú„^ŒxÖÏ Ju„Hõq∞OÑ¨~åx "å_»∂, ã≤OÇ¨ÏO=O\˜ Ñ¨~å„Hõ=∞âßb,
=ã¨∞O^è~Œ =° O\˜ Hõ=Δ ∂jb J=Ù`å_»∞. k#Hõ~∞° xÖÏ `Õ*’ =∞Ç≤Ï`«∞_»∂, ^Õ=H©#O^Œ#∞xÖÏ ã¨HÅõ Éè∂í `« Ç≤Ï`«∞_»∂,
[#h [#‰õΩÅ∞ÖÏ ã¨ÇÏ¨ # ã¨ÇÏ≤ `«∞_»∂ J=Ù`å_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞–
ã‘. ã¨=∞^Œ~°≈#O|∞# [Å*Ï`«Éèí=Ùñ _»#ñ |~°=∞„Ñ¨ã¨#fl`« Éèí~°∞æñ _»#ñQÆ
<≥Å¡ QÆ∞}O|∞Å xOk~åqÉèí∞ñ _»# #kèHõ^èŒ~°‡=Ú# Ü«∞Ü«∂u Ü«∞#ñQÆ
^è≥·~°ºãÖÑ¨^Œ |e^≥·`«º=Å¡Éèí∞ñ _»# #K«∞º`«ÉèíH˜Îñ „|Ç¨¡^Œ∞ñ _»#ñQÆ
~å[`À^•~°`« ~°Ou^Õ=ÙO _»# <å„t`« =∞Ç≤Ï=∞ ¿ÇÏ=∂„k Ü«∞#ñQÆ
`Õ. Ü«∞â◊=Ú <åi˚OK«∞ñ, Éˇ^ŒÌÅ <å^ŒiOK«∞, #â◊fi"Õ∞^èŒO|∞ ÖÁ#iOK«∞, <å`«‡ã¨∞`«∞Å
Ñ¶¨∞#∞Åñ |∞\˜ìOK«∞, ^ŒO_çOK«∞ YÅ∞Åñ |\˜ì, =∂#^èŒ#∞ñ_»∞ h =∞#∞=∞ñ_»∞ =∂#"ÕO„^Œ! 293
* W`«_»∞ ã¨=∞^Œ$+≤ìÖ’ [Å[Éèí=Ù_»∞– „Ñ¨™ê^ŒOÖ’ Ñ¨~°=∞t=Ù_»∞. ~°=∞}©Ü«∞ QÆ∞}ãÖÑ¨^ŒÖ’
~°=∂^è=Œ Ù_»∞– JxÑ≤OK«∞H˘O\Ï_»∞. ^è~Œ å‡uâ◊Ü∞« OÖ’ Ü«∞Ü«∂uQÍ, ^è~·≥ º° OÖ’ |eK«„Hõ=iÎQÍ, ÉèHí „Î˜ ^Œ_=çè ∞Ö’
„Ñ¨Ç¨¡^Œ∞_»∞QÍ, ^•`«$`«fiQÆi=∞Ö’ ~°Ou^Õ=Ù_»∞QÍ, P„â◊Ü«∞=∞Ç≤Ï=∞Ö’ Ç≤Ï=∞yiQÍ MÏºu QÍOK«∞`å_»∞.
H©iÎÃÑ· J#∞~°H©Î, ÃÑ^ŒÌÖÃÑ· ÉèíH©Î, Hõey Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞ PK«i™êÎ_»∞. `«#=O\˜ `«#Ü«ÚÅ‰õΩ `«O„_çÜ≥ÿ∞ =Oâßxfl
ÑÖ_ç™êÎ_»∞. ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ^ŒO_ç™êÎ_»∞. h =∞#∞=∞_»∞ =∂#^èŒ#∞ÅÖ’ =∂#hÜ«Ú _Ò`å_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 91
Éèí∞[OQÆ „Ñ¨Ü«∂`«=Ú. Ç¨ÏiOK«∞O QÆe„¿Ñi`åÑ¶∞¨ O|∞ ÖˇÅ<¡ ,£ Éèií OK«∞<£ ^è~Œ <° £ ~å=∞Éè„í ^Œ∞O_»∞ñÉ’Öˇ<£
[iOK«∞<£ ã¨^• "Õ^Œ âß„™êÎ#∞=$uÎ<,£ =iOK«∞<£ qâı+O≤ z "≥‰· Ωõ O~î∞° ÉèHí <Î˜ .£ 294
* W`«_∞» HõeHõÅ‡ëêÅ#∞ Ç¨Ïi™êÎ_∞» . N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ÖÏQÍ Éè∂í ÉèÏ~åxfl Éèií ™êÎ_∞» . "Õ^âŒ ß„™êÎÅ#∞
J#∞ãïOz ã¨^• K«i™êÎ_»∞ qt+¨ì"≥∞ÿ# q+¨μ‚ÉèíH˜Îx =i™êÎ_»∞.
=. W@∞¡ ÃÑˆH¯O_»∞¡ rqOz, Éè∂í ã¨∞~° ‰õΩ=∂~° „¿Ñi`«O |~Ú# `«HHΔõ õ ã¨~Ê° qëê#ÅO|∞#O ^Œ#‰õΩ
=∞~°}O|x Ü≥∞éÕy, ãÖQÆ =i˚`«∞O_»~Ú =Ú‰õΩO^Œ Ñ¨^•~°qO^Œ Éèí[#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞,
â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞x =Å# <å`«‡ q*Ï˝# ãÖÑ¨#∞flO_≥,· QÆOQÍ`«@O|∞# â◊s~°O|∞ q_çz, x~°`
æ « ÉèÜ
í ∞« â’HõO
|~Ú# Ö’HõO|∞ñ „|"ÕtOK«∞#x *Ï`«HÑõ Å¨¶ O|∞ ÃãÑ≤Ê Å|úHÍ=ÚÅ~Ú Éè∂í ã¨∞~°∞Å∞ ã¨x ~°O`«.295
* D ÉÏÅ∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<ÕHõ ãÖ=`«û~åÅ∞ QÆ_çÑ≤, =Úx‰õΩ=∂~°∞x=Å¡ „¿Ñˆ~Ñ≤OK«|_ç#
`«H‰Δõ Ωõ x qëêyfl*ÏfiÅÅKÕ `å#∞ K«xáÈ`å#x `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨~fi° ãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥∞ÿ , QÀqO^Œ K«~}
° Ï~°qO^Œ
Éèí[<å#∞~åyÜ≥ÿ∞, â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞Å=Å¡ „|Ç¨Ï‡*Ï˝# ãÖÑ¨#∞fl_≥· QÆOQÍ#nf~°OÖ’ â◊s~åxfl Ñï`«ºlOz
ÉèíÜ«∞â’HÍÅ∞ ÖËx Ñ¨Ù}º Ö’HÍxH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞– Jx D „Ñ¨HÍ~°OQÍ ÉÏÅ‰õΩx Éèíq+¨º`«∞Î „Ñ¨Hõ\Õz,
^èŒ~°‡~åA WzÛ# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘x, Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ∞ ãÖ`«∞+¨ìz`«∞ÎÖˇ· "≥o¡áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. `«# `«e¡ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’Ñ¨Å, =Ú#∞ ã¨∂z# qÉèí∞ñ_»∞ qâ◊fi=Ú# <≥Å¡ñ QÆÅO
_»#∞K«∞ñ |sH˜ΔOÑ¨ñQÆ [#∞, Å#Ñ¶¨Úñ |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞ñ _»O„_»∞ =ÚhO„^•! 296
* â∫#Hõ =ÚhO„^•! `«# Hõ#fl`«eQ¡ ~Æ ƒ° Où Ö’ =Ú#∞fl `å#∞ ãÖ^Œi≈Oz# ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qâ◊fi=∞O`«\Ï
q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_Õ"≥∂ #x Ñ¨sH˜ΔOz#O^Œ∞=Å¡ P ÉÏÅ∞}˜‚ Ö’‰õΩÅ∞ 'Ñ¨sH˜Δ`«∞Î— Jx Ñ≤eKå~°∞.
P. Hõà◊ÅKÕ`« ~åA „QÆ=∞=Ú#ñ |iÑ¨Ó~°∞‚, _»~Ú# ÉèíOyñ ^•`« Å#∞k#O|∞ñ
É’+¨}O|∞ ¿ãÜ«∞ñ |∂~°∞‚ñ _»Ü≥∞º#∞ ^èŒ~°‡, Ñ¨@ÅáêÅ‰õΩO_»∞ ÉÏÅ‰õΩO_»∞. 297
* `å`«Å∞ k#k#=¸ J#∞~åQÆO`À ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ Ü
Õ ∞« QÍ P ÉÏÅ‰õΩ_»∞, ëÈ_»âH◊ àõ Å◊ KÕ`« ÑïÑ¨Ó~°∞_‚ #·≥
K«O„^Œ∞x=Öˇ „Hõ=∞OQÍ =$kúá⁄O^Œ™êQÍ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ |O^èŒ∞ ãÖÇ¨~°^À+Ö|∞ "åÜ«ÚH˘é‰õΩ #â◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÆO|∞ ¿ãÜ«∞O
^ŒÅOz, „Ñ¨[Å=Å#O QÆ~^° OŒ _»O|∞Å #∞áêi˚Ò« |~Ú# q`«OÎ |∞ ™êÅHõ z`«OÎ |∞=ñ lOuOK«∞<≥_»
#K«∞º`« „¿Ñi`«∞Öˇ· cè=∂~°∞˚<å^Œ∞Å∞, ^˘e¡ =∞~°∞`«∞ÎO_»#∞ ~åA =∞YO|∞ ¿ãã≤ Ñï`«ºlOz
xˆHΔÑ≤Oz# ã¨∞=~°‚ áê„`åkHõOÉˇ·# q`«ÎO |∞`«Î~°kQÍƒùQÆO|∞=Å# |Å=O`«∞Öˇ· `≥zÛ#, <å
~å[ã¨`«Î=ÚO_»∞ ã¨=∂Ü«∞`«Î Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°}∞O_≥· ã¨HõÅ |O^èŒ∞ ã¨"Õ∞`«O|∞QÆñ QÆ$+¨μ‚x <åÇ¨fi#O|∞
¿ãã≤, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú #∞^ÕÌtOz =¸ñ_»∞ [#flO|∞Å∞ QÍqOK≥ñ ^Œ^Œ#O`«~°O| Hõ$+¨μ‚O_»∞
|O^èŒ∞„Ñ≤Ü«∞O|∞ H˘é‰õΩñ QÆi#QÆ~°O|∞#ñ Q˘xfl<≥Å Å∞O_ç ^èŒ~°‡ Ñ¨Ù„`åÎ^Œ∞ÅKÕ <å =∞O„`«}O|∞
=_»ã≤, Ü«∂^Œ= ã¨"Õ∞`«∞O_»~Ú ^èŒ#O[Ü«Úñ_»∞ ^À_»~å x[#QÆ~°O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞, #O`«‰õΩ
=Ú#∞fl q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ã¨x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú =ÚO^Œ@ñ QÆ~°‡Ü≥∂QÆ„=`åk q+¨Ü«∞O|∞ Å~Ú#
„Ñ¨â◊flO|∞Åñ Q˘xfl\Õ *Ëã≤ Ü«∞`«x =Å# <å`«‡ q*Ï˝#O|∞ ^≥eã≤, Hõ$`å~°∞÷O_≥· Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~°O|∞#‰õΩ
=zÛ#. 298
* `«~åfi`« ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ K«∞\ÏìÅ#∞ K«OÑ≤# áêÑÖ áÈQ˘@∞ìHÀ=@O HÀãÖ Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∞[˝O
KÕÜ«∂Å#∞H˘<åfl_»∞. Ñ¨#∞flÅ ~°∂ÑÖÖ’#∂, tHõΔÅ~°∂ÑÖÖ’#∂ „Ñ¨[Å#∞Oz ~å|\˜ì# ^èŒ#O ãïáÈ^Õ Jx
J`«_»∞ qKåiOK«™êQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ Ñ¨Ó~°fiO =∞~°∞`«Î =∞Ç¨~åA Ü«∞[˝OKÕã≤ q∞ye# ^èŒ<åxfl Éèí∂q∞Ö’
xˆHΔÑ≤OKå_»x qx NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞xKÕ „¿Ñi`«∞Öˇ·# cè=∂~°∞˚#∞Å∞ L`«Î~åxH˜ "≥o¡ ã¨∞=~°‚~åã¨∞Å∞ H˘x
`≥KåÛ~°∞. J#O`«~°O ~å[=ˆ~}∞º_≥·# ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ Ü«∞*Ï˝xH˜ HÍ=Åã≤# LÑ¨Hõ~°}ÏÅhfl
ã≤^ŒúOKÕã¨∞H˘<åfl_»∞. NHõ$+¨μ‚}˜‚ |O^èŒ∞ã¨"Õ∞`«OQÍ PÇ¨fixOKå_»∞. Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞QÍ
ÉèÏqOz =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^è•Å∞ HÍqOKå_»∞. P `«~åfi`« QÀqO^Œ∞_»∞ |O^è∞Œ =ÙÖˇ#· áêO_»=ÙÅ ãÖ`À+ÖHÀãÖ
Ç¨Ïã≤Î<å#QÆ~°OÖ’ H˘xfl =∂™êÅáê@∞ L<åfl_»∞. J#O`«~°O PÜ«∞# áêO_»=ÙÅ#∞ g_˘¯x ã¨HõÅ|O^èŒ∞
ã¨"Õ∞`«∞_≥·, J~°∞˚#∞}˜‚ "≥O@Éˇ@∞ìH˘x ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞.
H˘O`«HÍÖÏxH˜ f~°Ü ÷ ∂« „`«ÅHõx |Ü«∞Å∞^Õi# q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ç¨=Úx ã¨xflkè KÕ~∞° H˘<åfl_»∞.
Hõ~å‡Å∞, Ü≥∂QÍÅ∞, „=`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# JOâßÅÃÑ· PÜ«∞xfl H˘xfl „Ñ¨â◊flÅ∞ J_çy ãÖ^ÕÇ¨Ï x=$uÎ
HÍqOK«∞H˘<åfl_»∞. Ñ¨~=° ∂~°*÷ Ï˝#O ãÖáêkOz# q^Œ∞~°∞_»∞ Hõ$`å~°∞_÷ ·≥ uiy Ç¨Ïã≤#Î ‰õΩ J~°∞^≥OKå_»∞.
Hõ. |O^èŒ∞ñ_»∞ =K≥Û #@OK«∞#∞, QÍO^è•sqÉèí∞ñ_»∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ #O^Œé∞ ãÖ
ÉO^èŒ=ÚÅ∞ <≥éÑ≤ „Ñ‘uO, |O^èŒ∞~°QÆuñ*Ëã≤ ~°Ñ¨Ù_»∞ =∞#fl# Å#Ñ¶¨∂! 299
* P`«‡ |O^èŒ∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ f~°÷Ü«∂„`«Å∞ =ÚyOz uiy =KåÛ_»x qx, ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∂,
"≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°O`å ZO`À ãÖ`À+Ö`À Z^Œ∞ˆ~y ™êfiQÆ`«O ÑëHÍ~°∞.
=. JO`« ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ =∞[˚#Éè’[<åk ã¨`å¯~°O|∞Å∞ ¿ã~ÚOz ã¨∞MÏã‘#∞O_≥·
`«#"å~° ÅO^Œé∞ q# x@¡xÜ≥∞. 300
* ^èŒ~°‡~åA ^èŒ~°‡q^Œ∞_≥·# q^Œ∞~°∞xH˜ ™êfl#O, Éè’[#O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨HõÅ ã¨`å¯~åÅ∂ KÕ~ÚOz
Éè’[<å#O`«~°O ã¨∞MÏã‘#∞_≥· L#fl PÜ«∞#∞fl ã¨q∂Ñ≤Oz WÖÏ J_çQÍ_»∞–
ã‘. U =~°Î#O|∞# xO`«HÍÅ=Ú g∞~°∞ ãÖK«iOzu ~°Ü«∞º [QÆuÖ’#
<Õ f~°÷=ÚÅ∞ QÆO\˜ Ô~Hõ¯_» #∞O\˜i ÉèÏqOÑ¨ g∞=O\˜ ÉèÏQÆ=`«∞Å∞
f~°÷ãÖÑ¶¨∞O|∞Å kèHõ¯iO`«∞~°∞ QÆ^• g∞Ü«∞O^Œ∞ q+¨μ‚O_»∞ "≥∞éÜ«Ú Hõ`«#
g∞~°∞ f~°÷O|∞Å∞† g∞ HõO>ˇ q∞H˜¯e f~°÷O|∞ Å∞#fl"≥ `≥eã≤K«∂_»
`Õ. "Õé∞ f~°÷O|∞ Å=xÃÑ· "≥^ŒHõ <ÕÅ, q∞=Ú‡ñ ÉÁ_»QÆx ÉèÏ+≤OK«∞ "Õ∞Öˇ KåÅ∞
"å~°Î ÖË=∞O„_»∞? Ö’‰õΩÅ∞ =ã¨∞^èŒÖ’#, g∞‰õΩ ã¨~°fiO|∞ <≥é˜ñÔQ_ç "Õ∞^èŒ QÆÅ^Œ∞. 301
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 93
* ''JÜ«∂º! WO`«HÍÅ=¸ g∞~°∞ UÜÕ∞ „áêO`åÅ∞ ãÖ^Œi≈OKå~°∞? ZÖÏ ZÖÏ ãÖK«iOKå~°∞?
UÜÕ∞ Ñ¨Ù}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOKå~°∞? UÜÕ∞ „Ñ¨^âÕ ßÖ’¡ x=ã≤OKå~°∞? g∞=O\˜ Ñ¨~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ∞ f~å÷Å#∞
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞~°∞QÆ^•! g∞Ö’ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨xflkèKÕã≤ L<åfl_»∞. Hõ#∞Hõ g∞ˆ~ Ñ¨Ù}ºf~å÷Å∞. PÖ’zOz K«∂¿ãÎ
g∞HõO>Ë q∞Oz# Ñ¨Ù}ºf~å÷Å∞ Ñ¨Ù_»q∞Ö’ ZHõ¯_» L<åfl~Ú? g∞=O\˜ =∞Ç¨`«∞‡Å#∞ ^Œi≈Oz ãÖÉèÏ+≤OKÕ
J^Œ$+¨ìO Jaƒ`Õ KåÅ^•! "Õˆ~ f~å÷ÅHÀãÖ "≥^ŒHõ=Åã≤# Ñ¨<Õ=Ú#flk? g∞~°∞ ã¨~°fiA˝Å∞, q"ÕHõ=O`«∞Å∞.
L#fl KÀ@<Õ LO_ç Ö’HõOÖ’ L#fl qâıëêÅhfl `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ~°∞.
=∞`«Î. `«O„_ç ã¨zÛ#g∞ñ^Œ =∂ ÃÑ^Œ`«O„_ça_»¤Å∞ ^˘e¡ ÃÑ
Hõ¯O„_»∞ ã¨~°Êqëêyfl ÉÏ^èŒÅ QÍã≤ñÉˇ@ìñQÆ =∞=Ú‡ x
ÖÏ¡O„_» #O`«=Úñ ÉÁO^Œ‰õΩO_»ñQÆ ÖÏÅ#O|∞# g∞~°∞ =∂
`«O„_ç ÉèíOy ã¨=Ú^ŒúiO`«∞~°∞ `«kfi^èŒO|∞ ^ŒÅO`«∞ˆ~? 302
* =∂ `«O„_çQÍ~°∞ K«xáÈ~Ú# J#O`«~°O =∂ ÃÑ^Œ`«O„_ç ‰õΩ=∂~°∞Å∞ =∞=∞‡efl Z<Àfl ÉÏ^èŒÅ∞
ÃÑ\Ïì~°∞. ã¨~åÊÅKÕ`« HõiÑ≤OKå~°∞. qëê#flO uxÑ≤OKå~°∞. H˘OÑ¨‰õΩ xÑ¨C JO\ÕKå~°∞. =∂ `«O„_ç=O\˜
g∞~°∞ =∞=∞‡bfl =∂`«e¡h =∞$`«∞º=Ù"å`« Ñ¨_»‰õΩO_® J`«ºO`« J#∞~åQÆO`À ÖÏeOz áêeOKå~°∞.
HõëêìÅÖ’ #∞Oz L^ŒúiOKå~°∞. P q+¨Ü«∂Åhfl Z#fl_≥·<å `«ÅK«∞H˘O\Ï~å?
Hõ. Ñ¨‰õΔΩÅ∞ `«=∞éˇHõ¯ÅÖ’ñ, |HõΔO|∞Å∞ ~åx Ñ≤Å¡Ñ¨^Œ∞=ÙÅ =∞=∞`«<£
~°H˜ΔOz# „H˜Ü«∞ g∞~°Å∞, Ñ¨H©ΔHõ~°}O|∞ ¿ãÜ«∞ „|uH˜uq∞ QÆ^Õ. 303
* Ô~Hõ¯Å∞~åx `«=∞ Ñ¨ã≤HõO^Œ∞efl Ô~Hõ¯Ö’¡ ^•K«∞H˘x =∞=∞HÍ~°O`À ~°H˜ΔOKÕ Ñ¨‰õΔΩÅ q^èŒOQÍ, g∞~°∞
ZO`À ^•H˜Δ}ºO`À =∂Ñ¨HõΔO =Ç≤ÏOz =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOKå~°∞.
Hõ. =∞<åfl~å ^•fi~°HõÖ’, #∞<åfl~å Ü«∞^Œ∞=Ù ÅO|∞*’^Œ~°∞ Hõ~°∞}<£
QÆ<åfl~å Ö’‰õΩÅKÕ, q<åfl~å g∞~°∞ "åi q^èŒ "≥∞\˜ìkÜ≥∂? 304
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! g∞~°∞ f~°Ü
÷ ∂« „`«Å∞ KÕã∂¨ Î ^•fi~°H‰õ Ωõ "≥àÏ¡~å? "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ Hõ<åfl~å? Ü«∂^Œ=ÙÅO`å
P ™êfiq∞ J#∞„QÆÇÏ¨ O =Å¡ ã¨∞YOQÍ L<åfl~å? áÈh Z=i=Å¡<<·≥ å "åi =$`åÎO`«O q<åfl~å?——
K«. J# qx ^èŒ~°‡~åA#‰õΩ <å q^Œ∞~°∞O_»∞ ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ =
~°Î#=Úñ „QÆ=∞O|∞`À_» qâ◊^ŒO|∞QÆñ *ˇÑ≤Ê Ü«∞^Œ∞HõΔÜ«∞O|∞ Ãã
Ñ≤Ê# #`«ñ_»∞„QÆâ’Hõ=Ú# ÉˇyæÅ∞ K«∞O_≥_ç #OK«∞ <Õq∞Ü«Ú<£
q#∞ =∞x K≥Ñ¨Êñ_»Ü≥∞º† Ü«∞^Œ∞g~°∞Å <åâ◊=Ú ÉèÏ~°æ"À`«Î=∂! 305
* D q^èOŒ QÍ „Ñ¨tflOz# ^è~Œ ‡° ~åA`À q^Œ∞~°∞_»∞ `«# f~°÷ Ü«∂„`å qâıëêÅhfl q=iOz K≥áêÊ_»∞.
Jhfl K≥áêÊ_»∞. HÍx Ü«∂^Œ=ÙÅ <åâ◊#O =∂„`«O K≥Ñ¨ÊÖË^Œ∞. JÖÏ K≥Ñ≤Ê`Õ ^èŒ~°‡~åA ^Œ∞óMÏ "Õâ◊O`À
„‰õΩOy Hõ$tOzáÈ`å_»<Õ ÉèíÜ«∞O`À P q+¨Ü«∂xfl K≥Ñ¨Ê‰õΩO_® ^•@"Õâß_»∞.
P. "Õ∞Å∞ ÃãÃÑÊ<Õx "Õ∞ ÅO„_»∞ Ö’‰õΩÅ∞, K≥@ìÜ«∞O„_»∞ H©_»∞ K≥ÃÑÊ<Õx
#O`«g∞ñ^Œ â◊¥„^Œ∞ñ_≥·# Hõ`«O|∞#, t+¨ì=∞~°} =∞`«ñ_»∞ ÃãÑ¨Êñ_»Ü≥∞º. 306
* Ö’‰õΩÅ∞ =∞Oz q+¨Ü∞« O K≥ÑÊ≤ `Õ "Õ∞Å∞ "Õ∞Åx qO\Ï~°∞. K≥_q¤» +¨Ü∞« O K≥a`Õ p^ŒiOK«∞H˘O\Ï~°∞.
JO^Œ∞=Å¡ ã¨^ŒÜ«∞Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ Ü«∞^Œ∞g~°∞Å =∞~°}"å~°Î#∞ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ K≥Ñ¨ÊÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
=. Jk Ü≥∞@¡x# =∂O_»=º=∞Ç¨=Úx âßÑÖ|∞#O ^˘e¡ Ü«∞=ÚO_»∞ â◊¥„^Œ Ü≥∂xÜ«∞O^Œ∞ q^Œ∞~°∞O_≥·
[x‡OzÜ«Ú#fl #∂é∞ =`«û~°O|∞ Å~°º=ÚO_»∞ Ü«∞^ä•„Hõ=∞O|∞#O ÉÏÑ¨Hõ~°∞‡Å ^ŒO_çOK≥† x@
Ü«Úkè+≤ª~°∞O_»∞ ~å[ºO|∞ñ ÔQ·H˘x Ö’HõáêÅãÖHÍâ◊√ Å~Ú# `«=Ú‡Å∞O ^•#∞#∞ QÆ∞ÅnÑ¨‰õΩO_≥·#
=∞#∞=∞x =Ú^Œ∞Ì¿ãÜ«ÚK«∞ñ Éˇ^ŒÌHÍÅO|∞ =∞Ç¨"≥·Éèí=O|∞# ã¨∞dÜ≥ÿ∞ Ü«ÚO_≥#O`«. 307
* q^Œ∞~°∞_»∞ ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞, Ñ¨Ó~°fiHÍÅOÖ’ =∂O_»=Ùº_»<Õ =∞Ç¨Ïi¬ âßÑÖ=Å¡, Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA
â◊¥„^Œ‰õΩÅOÖ’ q^Œ∞~°∞_≥· [x‡OKå_»∞. P #∂~°∞ ãÖ=`«û~åÅ∂, ã¨∂~°∞º_Õ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA
™ê÷#OÖ’ LO_ç áêáê`«∞‡Å áêáêÅ‰õΩ `«y# tHõΔÅ∞ qkèã¨∂Î L<åfl_»∞.
D „Ñ¨HÍ~°OQÍ ^è~Œ ‡° ~åA ~å[ºÉèÏ~åxfl ã‘fiHõiOz kHÍÊÅ∞~°=O\˜ ™È^Œ~∞° Å`À ‰õÄ_ç, ‰õΩÅnÑ¨‰Ωõ _≥#·
=∞#∞=∞}˜‚ =Ú^Œ∞Ì =Ú^Œ∞QÌ Í ÃÑOz ÃÑ^ŒKÌ âÕ ß_»∞. KåÖÏHÍÅO =∞Ç¨"≥É· =íè O`À ã¨∞YOQÍ HÍÅO QÆ_áç ê_»∞.
Hõ. ÉÏÖÏ[# âßÖÏ ^èŒ#, bÖÏ=# =ÚYº qÉèí=b# =∞hëê
ÖÏÅã¨∞ ÅQÆ∞ =∂#=ÙÅ#∞, QÍÅ=Ú =OzOK«∞ ^Œ∞~°=QÍÇ¨Ï=Ú ã¨∞=∞f! 308
* <åÜ«∞<å! â∫#HÍ! q<åfl=ÙQÆ^•! JOQÆ<å [<åÅ∂, P#O^Œ Éèí=<åÅ∂, Jáê~°^èŒ<åÅ∂, JO^•Å
=<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Éè’QÆÉÏè QÍºÅÖ’ |∞kúÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ =Úxy`ÕÅ∞`«∂, ã¨∞YÖÏÅã¨∞Öˇ#· =∂#=ÙÅ#∞ HÍÅO
`≥eÜ«∞‰õΩO_®<Õ "≥∂ãÖ KÕã¨∞ÎOk. =OK«<åjÅ"≥∞ÿ# J@∞=O\˜ HÍÅ„Ñ¨"åÇ¨ÏO ^Œ∞~°=QÍÇ¨ÏO ã¨∞=∂!
-: QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ^ÕÇ¨Ï`åºQÆ=Ú ¿ãã≤H˘#∞@ :-
=. Jk xq∞`«ÎO|∞QÍñ QÍÅQÆu Ü≥∞éÕy q^Œ∞~°∞O_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì# H˜@¡xÜ≥∞. 309
* JO^Œ∞=Å¡ HÍÅA˝_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μìx ã¨g∞Ñ≤Oz WÖÏ „Ñ¨É’kèOKå_»∞.
=∞. Hõ#HÍQÍ~° Hõà◊„`« q∞„`« ã¨∞`« ãÖÑ¶¨∂`«O|∞Å<£ =ÚO^Œ@O
QÆx „áê}ËK«ÛùÅ #∞O_»∞ [O`«∞=ÙÅ <Õ HÍÅO|∞ ^Œ∞~°¡OÑ¶¨∞º"≥∞ÿ
Ü«∞x"å~°ºã≤÷uñ [OÑ¨Ù#\˜ì x~°∞áêÜ«∞OÉˇ·# HÍÅO|∞ =
K≥Û #∞áêO`«O|∞#, =∂é∞ nxH˜ =∞kO lOuOÑ¨Ù ^è•„fâ◊fi~å! 310
* ''~å*Ï! „Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x =∂#=ÙÅ∞ |OQÍ~°∞ Éè=í <åÅ#∂, Ñ¨Ù„`« q∞„`«, Hõà„◊ `« Ñï"å~åÅ#∂
ZÅ¡Ñ¨C_»∂ Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® K«∂K«∞H˘O@∂, „áê}ÏÅg∞^Œ fÑ≤x ÃÑOK«∞H˘O@∂ LO\Ï~°∞. J~Ú`Õ
^Œ∞ifl"å~°H"õ ∞≥ #ÿ HÍÅO "åà◊#¡ ∞ K«OÑ≤ f~°∞`«∞Ok. HÍÖÏxfl HÍ^Œx ZkiOKÕ â◊HÎ˜ Z=iH© ÖË^∞Œ . JHõ¯_» U
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 95
LáêÜ«∂Å∂ Ñ¨xKÕÜ«∞=Ù. J@∞=O\˜ HÍÅO h ã¨g∞áêxH˜ =zÛ hHÀãÖ Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î#flk =∞Ç¨~å*Ï!
nxH˜ „Ñü„H˜Ü«∞ U^≥·<å PÖ’zOK«O_ç.
âß. Ñ¨Ù@ìO^èŒ∞O_»=Ù, ÃÑ^ŒÌ"åñ_»=Ù, =∞Ç¨Éè’QÆO|∞ÖÏ ÖË=Ù, h
Ñ¨>ˇìÅ¡O *ˇ_çáÈÜ≥∞† ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï [~åÉèÏ~°O|∞ ÃÑ·ñQÆÃÑÊ, h
K«∞\Ïì ÖˇÅ¡#∞ É’~Ú† ~åÅ∞ =∞QÆñ_»∞<£ â’HõO|∞#<£ =∞QÆ∞flÖˇ·
Hõ\Ïì! ^•Ü«∞ÅÑÖK« #∞O_»ñ^ŒQÆ"Õ Q“~°=º=Oâß„QÍ}©! 311
* F ‰õΩ~°∞‰õΩÅt~À=∞}©! Jã¨Å∞ h=Ù Ñ¨Ù@∞ìHõ`À<Õ JO^èŒ∞_»=Ù. ÃÑ·QÍ WÑ¨C_»∞ =¸_»∞HÍà◊¡
=Úãë"≥·<å=Ù. =∞Ç¨~å[ "≥·Éèí"åÅhfl JO`«iOKå~Ú. JkèHÍ~°O J_»∞QÆO\Õk. ÉèíiOÑ¨~åx "å~°úHõºO
ÃÑ·# |_çOk. <å J#fl"å~°∞ JO`å QÆuOKå~°∞. WÑ¨C_»∞ D q^èOŒ QÍ „|uH˜ K≥_¤» g∞ ÉèÏ~åºÉè~í ÅÎ° ∞ ÉO_≥_∞»
^Œ∞óYO`À =Úxy `ÕÅ∞`«∂ JÜ«∞ºÜ≥∂º! ^•Ü«∂^Œ∞Öˇ·# áêO_»=ÙÅ ÑÖK«Ö’ Ñ¨_ç LO_»@O U=∞O`«
ÉÏQÆ∞Ok?
Hõ. ÃÑ\˜ìui zK«∞Û QÆ$Ç¨Ï=Ú#ñ, |\˜ìui ^ŒnÜ«∞ÉèÏ~°ºñ, ÉÏ_»_»=ÙÅ‰õΩO
Q˘\˜ìui, "å~°∞ =∞#∞Ñ¨ñQÆ, <≥>ˇìÂ# Éèíi~ÚOÑ¨=Öˇ<≥?~¸ „áê}=ÚÅ<£. 312
* g∞~°∞ áêO_»=ÙÅ H˘OÑ¨‰õΩ zK«∞ÛÃÑ\Ïì~°∞. áêO_»=Ñüflx xO_»∞ã¨ÉèíÖ’ K≥~°|\Ïì~°∞. P
J=∂~Ú‰õΩefl J<åºÜ«∞O KÕã≤ J~°}ÏºÅ‰õΩ "≥à◊¡Q˘\Ïì~°∞. WÑ¨C_»∞ D q^èŒOQÍ "åi JO_»*Ëi, "å~°∞
ÃÑ\˜ì# uO_ç ux „áê}ÏÅ∞ xÅ∞Ñ¨Ù‰õΩO@∞<åfl~°∞.
Hõ. a_»¤Å‰õΩ |∞kú ÃãÑ¨Êx, „QÆ∞_ç¤H˜ñ aO_»O|∞ =O_çH˘x á⁄O† _ç^≥ ÃÑ·ñ
|_®¤ñ_»x cè=ÚO _˘é Q˘_≥¤=Ú ÖÏ_»OQÆñ QÆ∂_»∞ñ QÆ∞_çK≥^Œ =kèáê! 313
* P<å_»∞ a_»¤Å‰õΩ |∞kÌK≥Ñ¨ÊÖËx „QÆ∞_ç¤"å_»∞ D <å_»∞ ã≤QÆ∞æ ÖË‰õΩO_® =∂~ÚO\˜ g∞^Œ Ñ¨_®¤_»∞.
D Hõà◊√¡ÖËx HõÉ’kH˜ WO`« Ñ≤O_»O =O_ç Ñ¨@∞ìÔHo¡ Ñ¨_≥Ü«∞ºO_ç— JO@∂ cè=Ú_»∞ ÑëˆH Ñ¨~°∞+¨ "å‰õΩ¯Å∞
qO@∂, P k‰õΩ¯=∂e# uO_ç uO@∂, ZÖÏ LO@∞<åfl=Ù. =∞Ç¨~å*Ï!
Hõ. HõxÜ≥∞^Œ"À a_»¤Å xñHõ, =∞xÜ≥∞^Œ"À, `˘O\˜HõO>ˇ =∞#∞=∞Å =∂@Öò
qxÜ≥∞^Œ"À, ~ÚK≥Û^Œ ~°, =∞‡xÜ≥∞^Œ"À ^•#=ÚÅ‰õΩ #=hã¨∞~°∞Å<£, 314
* WHõ D [#‡Ö’ Hõ#flH˘_»∞‰õΩÅ =ÚMÏÅ∞ Hõ#ÖË=Ù QÆ^•! "≥#∞Hõ\˜ ^Œ~°ÊO`À =∞#ÖË=Ù QÆ^•! h
=∞#∞=∞Å =Ú^Œ∞Ì Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ q#ÖË=ÙQÆ^•! J„QÆÇ¨ ~åÅ∞ ^•<åÅ∞ „QÆÇÏ≤ OK«\ÏxH˜ ^è~Œ }
° ã© ∞¨ ~°∞Å#∞ ~°=∞‡#ÖË=Ù
QÍ^•! ZO^Œ∞HõÜ«∂º WOHÍ D „|`«∞‰õΩ!
Hõ. ^ÕÇ¨Ï=Ú x`«º=Ú QÍ^Œx, "≥∂Ç¨Ï=Úñ ^≥QÆñ QÀã≤ ã≤^Œú =Úx=~°Î#∞ñ_≥·
ˆQÇ¨Ï=Ú "≥Å∞=_»∞ #~°∞ñ _»∞, `åûÇ¨Ï=Ú`Àñ *ˇO^Œ∞ =ÚH˜Î ãÖÑ¨^Œ ##Ñ¶¨∂! 315
* D ^ÕÇ¨ÏO x`«ºO HÍ^Œ#fl ã¨`«ºO `≥Å∞ã¨∞H˘x ^ÕÇ¨ÏO g∞^Œ "åº"≥∂Ç¨ÏO `≥OK«∞H˘x, Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ#
"≥·~åQÆº=∂~°æOÖ’ L`åûÇ¨ÏOQÍ =ÚO^Œ_»∞QÆ∞ "Õ¿ã"å_Õ "≥∂HõΔÅH˜Δ‡x ÔH·=ãÖ KÕã¨∞HÀ QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.——
=. Jx q^Œ∞~°∞O_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì#‰õΩ q~°H˜Î =∂~°æO |∞Ñ¨^ÕtOz#, #`«O_»∞ „Ñ¨*Ï˝K«‰õΔΩO_≥·, ãÖ™ê~°O|∞
kQÆ<å_ç, "≥∂Ç¨Ïáêâ◊O|∞ =Å# #∂_ç, q*Ï˝#=∂~°Oæ |∞#O QÆ∂_ç, ^Œ∞~°=æ ∞O|QÆ∞ Ç≤Ï=∞=#flQÆO|∞#‰õΩ
x~°æq∞Oz# 316
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ ^è$Œ `«~å„+¨μxì H˜ q~°HÎ˜ =∂~åæxfl LÑ¨^tÕ OKå_»∞. P „Ñ¨É’^èOŒ `À ‰õΩ~°∞~åA
*Ï˝#<Õ„`«O qáêÊiOk. J`«_»∞ ãÖ™ê~° ™œMÏºÅ#∞ qãï˚Oz, "≥∂Ç¨Ï |O^è•Å#∞ „`≥Oz, *Ï˝# =∂~åæxfl
J=ÅOaOz, ^Œ∞~°O`åÖˇ·# Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`« „áêO`åÅ‰õΩ „Ñ¨Ü«∂}O ™êyOKå_»∞.
âß. JO^èŒ∞O_≥·# Ñü<£ =iOz, ÑüÉèÏ"åã¨H˜Î <Õ„`«^Œfi~¸
|O^è•KåÛù^Œ#=Ú<£ ^èŒiOz, xÜ«∞=∞„Ñ¨MÏº`«Ü≥ÿ∞ Ü«Ú#fl `«
^•æO^è•~°H˜Δu<å^äŒ∞ ‰õÄñ`«∞~°∞#∞ Ü≥∂QÆ„Ñ‘u z`«ÎO|∞Ö’
ãÖkèÅ¡O |u"≥O@ <ÕñÔQ, #∞^ŒÜ«∞`åûnèfiQÆ∞}Ï~°∂_è»Ü≥ÿ∞. 317
* Ñ¨Ù@ìO^èŒ∞_≥·# Éèí∂Éèí~°Î#∞ Éèí~°ÎQÍ =iOz, Ñü K«∂_»ÖËx „Ñ¨ÑÖKåxfl `«#∞ =∂„`«O ZO^Œ∞‰õΩ
K«∂_®Å<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À Hõà◊¡‰õΩ QÆO`«Å∞ ^èŒiOz, Ö’HÍ=Ö’Hõ#O ÑïÇ¨ÏiOz# P ™ênèfi=∞}˜– P L`«Î=∞
WÖÏ¡Å∞– P Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°O„kè– P QÍO^è•~° =∞Ç¨~åA QÍ~å|∞ ‰õÄ`«∞~°∞– QÍO^è•i Juâ◊~ÚOz#
"≥·~åQÆºÉèÏ=O`À Ñü "≥O@ |Ü«∞Å∞^Õi áÈ~ÚOk.
K«. "≥#∞Hõ‰õΩ ~åHõ K˘K«∞Û ~°}g~°∞xÔH·=_ç, ~å[^ŒO_»#O
|∞#‰õΩ ÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ =_çñ É’Ü≥∞_»∞ nè~°∞x ÉèíOy, #Ñ¨C _®
=x`« ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ# Ç≤Ï=∞=O`«=Ú á⁄O`« =<åO`«Éèí∂q∞HÕ
Éˇxq∞\˜`À_» xOK«∞HõÜ«Ú cèu =Ç≤ÏOÑ¨Hõ ÜÕ∞ÔQñ „cu`À<£. 318
* ãÖ^ÕÇÏ¨ O ÖË‰Ωõ O_® =ÚO^Œ∞‰õΩ K˘K«∞ÛH˘xáÈÜÕ∞ ã¨=∞~° g~°∞x suQÍ, [O‰õÄ Q˘O‰õÄ ÖË‰Ωõ O_®
~å[^ŒO_»<åxfl J#∞Éèqí OK«\ÏxH˜ K«HKõ H« õ ™êyáÈÜÕ∞ =∞QÆn~è ∞° x =∂kiQÍ, u~°∞QÆ∞ÖËx xsƒùu`À, `«iyáÈx
„Ñ‘u`À, `«# =Å¡Éèí∞x "≥O@|_ç Ç≤Ï=∞=O`«O „áêO`«OÖ’x ^Œ∞~°æ=∞=<åO`åÅ‰õΩ P"≥∞ x~°æq∞OzOk.
=. W@∞¡ q^Œ∞~°ã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ =#O|∞#‰õΩO [x# =∞é∞<å_»∞ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞O_»∞
„Ñ¨ÉèÏ`«O|∞# ãÖ^è•º=O^Œ#O|∞ ¿ãã≤ x`«º Ç¨ÏŸ=∞O|∞ QÍqOz „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«Î=ÚÅ‰õΩ QÀ Ç≤Ï~°}º
uÅ =„™êÎk ^•#O|∞Å∞ ¿ãã≤ #=∞ã¨¯iOz, QÆ∞~°∞=O^Œ#O|∞H˘é‰õΩñ |∂~°fi„Ñ¨HÍ~°O|∞#O ^ŒO„_ç
=∞Ok~°O|∞#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ q^Œ∞~° ã¨Ç≤Ï`«∞ Å~Ú# `«e¡^ŒO„_»∞ÅO QÍ#Hõ =∞OAÑ‘~î°O|∞#ñ
QÆ∂~°∞Û#fl ãÖ[Ü«Ú# H˜@¡xÜ≥∞. 319
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 97
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ q^Œ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç J~°}ÏºÅ‰õΩ "≥àÏ¡~°∞. P =∞~åfl_»∞
^è~Œ ‡° ~åA „áê`«óHÍÅ Hõ$`åºÅ∞ f~°∞ÛH˘x, ãÖ^èºŒ "å~°∞ÛH˘x, JyflHÍ~åºÅ∞ <≥~"° ~Õ ∞° ÛH˘<åfl_»∞. J#O`«~O°
L`«Î=ÚÖˇ·# q„Ñ¨ÙÅ‰õΩ QÀ^•# ã¨∞=~°‚^•# uÅ^•# =„ã¨Î^•<å^Œ∞Å∞ x~°fiiÎOz, ÃÑ^ŒÌÅ‰õΩ #=∞ã¨¯iOKÕ
xq∞`«ÎO Ü«∞^ä•qkèQÍ ÃÑ^Œ`«O„_çQÍi Éèí=<åxH˜ "≥àÏ¡_»∞. JHõ¯_» q^Œ∞~°∞_»∂, QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∂
HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. XHõ ã¨∞~°∞z~°Ñ‘~î°O g∞^Œ ã¨∞MÏã‘#∞_≥· L#fl ãÖ[Ü«Ú}˜‚ K«∂z ^èŒ~°‡~åA WÖÏ J_çQÍ_»∞–
ã‘. =∂ `«e¡^ŒO„_»∞ b =∞Ok~°O|∞# ÖË~°∞, ãÖ[Ü«∞! "åÔ~O^Œ∞ñ [xi <Õñ_»∞
=ÚO^Œé QÍ#ñ_»∞ =Ú^Œ∞ãë =∂ `«O„_ç Ñ¨Ù„`«Î â’HõO|∞#ñ ÉÁQÆ∞Å∞ñ ^Œe¡
™œ[#ºxkè „áê}ãŸ∞ñ_»∞ =∂ Ñ≤#`«O„_ç =∞O^Œ |∞^Œ∞úÅ"≥∞ÿ# =∞=Ú‡ q_çz
Ü≥∞@ñÉ’~Ú~À =Ú=Ùfi Ô~é˜ñyOÑ¨Ù QÆOQÆÖ’ñ ^Œ# Ü«∞Ñ¨~å^èŒO|∞ñ ^Œ_»qH˘#∞K«∞
P. ÉèÏ~°º`À_»ñ ^ŒO„_ç Ñï`åÑ¨=Ú#ñ |_»∞ñ, QÆÑ¨@ q∞O`« ÖË^Œ∞ Hõ~°∞} QÆÅ^Œ∞
áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞O_»∞ Ñ¨~°Ö’HõQÆ`«∞ñ_≥·#, =∞=Ú‡ñ a#fl"åO„_» =∞xK≥ #`«ñ_»∞. 320
* ''ãÖ[Ü«∂! =∂ `«b¡ `«O„_ô D "Õ∞_»Ö’ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. "åÔ~Hõ¯_çH˜ "≥àÏ¡~À `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂
`«O„_çQÍ~°∞ HõO\˜K«∂Ñ¨Ù Hõ~°"≥·# =¸_»∞HÍà◊¡=Úãë. =∂ `«e¡QÍ~°∞ Hõ_ç"≥_»∞ â’HõO`À Hõhfl~°∞ =Úhfl~°∞QÍ
qÅÑ≤ã¨∞ÎO@∞Ok. =∂ Ñ≤#`«O„_çQÍ~°∞ =∂‰õΩ „áê} ã¨=∂#∞_»∞. ™œ[#º=¸iÎ. D =ÚQÆ∞æ~°∂
=∞O^Œ=∞`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl =^ŒeÃÑ\ì̃ Z@∞ áÈ~Ú<å~À `≥eÜ«∞^Œ∞. =∂ÃÑ^Œ`«O„_çQÍ~°∞ XHõ"Õà◊ `å=Ú
KÕã≤# `«Ñ¨CÅ‰õΩ Ñ¨âßÛ`åÎÑÖ K≥Ok ÉèÏ~°º`À ‰õÄ_® QÆOQÆÖ’ ^Œ∂HÍ_Õ"≥∂#x J#∞=∂#OQÍ LOk. `≥e¿ãÎ
K≥ÑC¨ . PÜ«∞# KåÖÏ J=∂Ü«∞‰õΩ_»∞, Hõ~∞° }Ï„~°Çú Ï¨ $^ŒÜÚ« _»∞. =∂ `«O„_ç áêO_»∞Éè∂í áêÅ∞_»∞ Ñ¨~Ö° ’HõQ`
Æ ∞« _»∞
HÍQÍ Ñ≤#fl"åà◊¡"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl ZO`À „¿Ñ=∞`À ÃÑOz ÃÑ^ŒÌKÕâß~°∞.——
=. Jx# ãÖ[Ü«ÚO_»∞ ^ŒÜ«∂¿ãflÇ¨ÏO|∞Å #uHõi≈`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ, ^Œ# „Ñ¨Éèí∞=Ù "À~Ú# `≥éO
QÔ é∞OQÆH,õ H˘O`« ^Œ_» =Ó~°‰Ωõ O_ç, `«kfiÜ≥∂QÆ ^Œ∞óYO|∞#ñ QÆhfl~°∞ ^Œ∞_çzH˘#∞K«∞, |∞kú |ÅO|∞#O
l`«ÎO|∞ ^è≥·~åºÜ«∞`«ÎO|∞ ¿ãã≤, `«= Éèí~°Î$áê^ŒO|∞Å =∞#O|∞# <≥#∞flK«∞ ^èŒ~°‡A# H˜@¡xÜ≥∞.321
* ^èŒ~°‡Ax =∂@Å∞ qx ãÖ[Ü«Ú_»∞ HõxHõ~°O`À#∂, „¿Ñ=∞`À#∂ xO_ç# QÆ∞O_≥`À `«#
„Ñ¨É∞íè =Ù ZHõ¯_çH˜ áÈ~Ú<å_À `≥eÜ«∞Hõ H˘OK≥O ¿ã=Ù =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞. P =∞Ç¨~åA "≥oá¡ È~Ú#O^Œ∞‰õΩ
á⁄Oy=KÕÛ Hõhfl~°∞ `«∞_»∞K«∞H˘<åfl_»∞. QÆ∞O_≥ k@=ÙÑ¨~K° ∞« H˘x `«# „Ñ¨É∞íè =Ù áê^•Å∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^è•ºxã¨∂Î
^èŒ~°‡~åA`À WÖÏ J<åfl_»∞ ãÖ[Ü«Ú_»∞.
`Õ. JdÅ "å~°ÎÅ∞ =Ú#∞fl ##fl_»∞QÆ∞K«∞O_»∞, #_»∞QÆñ _ô ˆ~~Ú g∞ `«O„_ç Ü«∞=x<å^äŒ!
=∞Ok~°=ÚÖ’# q^Œ∞~°∞`À =∞O`«#O|∞, x#fl Ü«∂_»∞K«∞ #∞O_≥#∞ <Õñ_»∞ ÖËñ_»∞. 322
* ''^èŒ~°‡*Ï! hÃÑ^Œ `«O„_çQÍ~°∞ „Ñük#=¸ "å~°ÎÖËq∞@x ##∞fl J_»∞QÆ∞`«∞O_Õ"å~°∞. D ~å„u
PÜ«∞# #<Õflg∞ J_»QÆÖË^Œ∞. x#fl\˜=~°‰õÄ ~å[=∞Ok~°OÖ’ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ ~°Ç¨Ï™êºÖ’K«#Å∞ KÕã¨∂Î
LO_Õ"å_»∞. D<å_»∞ HõO\˜H˜ HõxÊOK«‰õΩO_® "≥àÏ¡_»∞.
=. q^Œ∞~° QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∞ ##∞fl =OzOz Ü≥∞O^Œ∞ñÉ’~Ú~À "å~°Å xâ◊ÛÜ«∞O|∞Öˇ\˜ì"À
Ü≥∞é∞OQÆ#x ãÖ[Ü«ÚO_»∞ ^Œ∞ódOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#ñ ^Œ∞O|∞~°∞ ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· <å~°^∞Œ O_»∞ =zÛ#,
ÖËz #=∞ã¨¯iOz `«=Ú‡Å∞O ^•#∞#∞ <å~°^Œ∞O |∂lOz, H“O`ÕÜ«∂„QÆAO _ç@¡xÜ≥∞. 323
* q^Œ∞~°∞_»∂ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ∂ <å‰õΩ K≥Ñ¨Ê‰õΩO_® <å Hõ#∞flQÆÑ≤Ê ZHõ¯_çH˜ "≥o¡áÈÜ«∂~À, U
L^ÕâÌ º◊ O`À "≥oá¡ ÈÜ«∂~À `≥eÜ«∞^Œ∞—— JO@∂ ãÖ[Ü«Ú_»∞ ÉÏ=Ù~°∞=∞<åfl_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«∞O|∞~°∞x`À
<å~°^Œ∞_»∞ JHõ¯_çH˜ qKÕÛâß_»∞. ^èŒ~°‡~åA ÖËz `«=Ú‡Å∂ `å#∂ "åiH˜ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ Ñ¨ÓlOKå_»∞.
J#O`«~°O J*Ï`«â◊„`«∞_»∞ „|Ç¨Ï‡=∂#ã¨ Ñ¨Ù„`«∞x`À–
L. JHõ¯@! `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ QÆ$Ç¨ÏO|∞# ÖË~°∞ =∞Ç¨`«‡! "å~°∞ <Õñ
_≥Hõ¯_» "À~Ú~À Ü≥∞é∞ñQÆ, <≥Ñ¨C_»∞ a_»¤Å ¿Ñ~°∞ „QÆ∞zÛ `åñ
ÉÁ‰õΩ¯K«∞#∞O_»∞ñ ^Œe¡ Ü≥∞@∞ "ÀÜ≥∞<˘HÀ! qÑ¨^ŒO|∞ ~åtH˜<£
xHõ¯=Ú Hõ~°‚^è•~°∞ñ_»=Ù h=Ù, [QÆ[˚# áê~°^Œ~°≈<å! 324
* ^Õ=s¬! h=Ù ã¨~°fiA˝_»=Ù. =ÚÖ’¡HÍÅÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^ŒO@∂ Ug∞ÖË^Œ∞. PÑ¨^ŒÅ<Õ ã¨=Ú„^ŒO
^•\ÕK«\ÏxH˜ x[OQÍ h=Ù Hõ~°‚^è•~°∞_»=Ù. JÜ≥∂º! =∞Ç¨`å‡! U=∞x K≥Ñ¨Ê=∞O\Ï=Ù. `≥Å¡"åi K«∂KÕ
ãïH˜ =∂`«e^¡ OŒ „_»∞Å∞ WO\˜Ö’ ÖË~∞° . "å~°∞ WÅ∞¡ =^Œe ZHõ¯_çH˜ áÈÜ«∂~À `≥eÜ«∞‰õΩO_® LOk. ã¨~fi° ^•
`«#a_»¤Å#∞ ¿Ñ~°∞ ¿Ñ~°∞<å `«ÅK«∞H˘x `«Å¡_çÖË¡ =∂ `«e¡ Z@∞áÈ~ÚO^À! U=∞~ÚáÈ~ÚO^À!—— Jx
J<åfl_»∞.
=. Jx# ã¨~°fiA˝O_≥·# <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡A# H˜@¡xÜ≥∞† hâ◊fi~° =â◊O|∞ qâ◊fiO|∞. Dâ◊fi~°∞O_»
Éèí∂`«O|∞Å <˘Hõ\˜`À <˘Hõ\˜ñ*Ë~°∞Û, <≥_»ñÉÏÑ¨Ù. ã¨∂p aè#fl<åã≤Hõ ÅO^Œ∞ ~°A˚„áÈ`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ñ
QÆO~î°~°A˚=ÙÅñ QÆ@ìñ|_ç# |b=~°ÌO|∞ÅOÉ’Öˇñ QÆ~°Î"åºHõ~°Î=ºq^è•Ü«∞Hõ "Õ^ŒÅHõΔ} Ü«∞QÆ∞
"åHõÎO„uÜ«∞O^Œ∞ =~å‚„â◊=∞ ÅHõΔ}O|∞Å∞ QÆÅ <å=∞O|∞ÅKÕ |^Œ∞úÖˇ·# Ö’HõáêÅ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Öˇ·
Ö’HõOcâ◊fi~å^ÕâO◊ |∞ =Ç≤ÏOK«∞ñ† „w_®™ê^è#Œ O|∞ÅQÆ∞ #HõHΔ Oõ ^Œ∞ HÍ^Œ∞Å HÔ @∞¡ ãÖÜ≥∂QÆ qÜ≥∂QÆO|∞
Å@∞¡ „H©_çOK«∞† hâ◊fi~°∞x „H©_®™ê^èŒ#O|∞Öˇ·# [O`«∞=ÙÅ‰õΩ ãÖÜ≥∂QÆ qÜ≥∂QÆO|∞ ÅQÆ∞K«∞O_»∞.
ã¨=∞ã¨Î[#O|∞#∞ r=~°∂ÑÖ|∞# „^èŒ∞=O|∞#∞ ^ÕÇ¨Ï ~°∂ÑÖ|∞# #„^èŒ∞=O|∞<≥· Ü«ÚO_»∞†
=∞é˜Ü«Ú <˘Hõ¯ Ñ¨HõΔO|∞# „^èŒ∞=O|∞ #„^èŒ∞=O|∞#∞OQÍHõ Ü«ÚO_»∞† â◊√^Œú„|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#
#x~°fiK«hÜ«∞O|∞QÆ Ô~O_»∞<≥· Ü«ÚO_»∞. J[QÆ~°O|∞KÕ`« „q∞OQÆO |_ç# Ñ¨Ù~°∞+¨μO _»#∞ºÅ
~°H˜ΔOÑ¨ ÖËx `≥éOQÆ∞#ñ |OK«Éèí∂`«=∞Ü«∞OÉˇ· HÍÅHõ~°‡ QÆ∞}Ïnè#OÉˇ·# ^ÕÇ¨ÏO|∞ Ñ¨~°∞Å
~°HOΔ˜ Ñ¨ ã¨=∞~°O÷ |∞ QÍ^Œ∞. Hõ~O° |∞Å∞ QÆÅ [O`«∞=ÙÅ‰õΩñ QÆ~O° |∞Å∞ ÖËx K«`∞« +¨Ê^ŒO|∞ ÖÏÇ¨~°O|∞
ÅQÆ∞ñ† [~°}O|∞Å∞ QÆÅ „áê}∞Å‰õΩO [~°}O|∞Å∞ ÖËx `«$}Ï^Œ∞Å∞ ÉèíHõΔ}©Ü«∞O|∞ ÅQÆ∞†
#kèHõ[#‡O|∞ QÆÅ "åº„Ñ¶¨∂^Œ∞Å‰õΩ #ÅÊ[#‡O|∞Å∞ QÆÅ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ Éè’[ºO|∞ ÅQÆ∞, ã¨HõÅ
^ÕÇ≤Ï ^ÕÇ¨ÏO|∞ÅO^Œ∞ r=ÙO_»∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ r=ÙxH˜ r=ÙO_» rqHõ Ü«∞QÆ∞† JÇ¨Ïã¨Î ã¨Ç¨Ï™êÎk
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 99
~°∂ÑÖÉˇ#· qâ◊fi=∞O`«ÜÚ« hâ◊fi~°∞O_»∞QÍñ ^≥eÜ«Ú=Ú. J`«xH˜ "Õé∞ ÖË^∞Œ † x[=∂Ü«∂ qâı+O¨ |∞#
=∂Ü«∂qÜ≥ÿ∞ *ÏuÉèË^Œ ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ |Ç¨ï„Ñ¨HÍ~°O|∞Å Éè’yÉè’QÆº ~°∂ÑÖ|∞Å
#O`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°OQÆO|∞Å nÑ≤OK«∞ñ QÍ# Ü«∞<å^äŒ∞Å∞ n#∞Å∞ #QÆ∞ <å^Œ∞ `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ ##∞O
ÉÏã≤ ÜÕ∞ =∞Ü≥∞º^Œ~À, Ü≥∞@∞¡ =iÎO`«∞~À, Ü«∞x =QÆ=O |x ÖË^Œ∞. J*Ï˝#=¸ÅO |QÆ∞
¿ãflÇ¨ÏO|∞# <≥·# =∞<À "åº‰õΩÅ`«fiO|∞ ÑïÇ¨ÏiOÑ¨Ù =∞x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 325
* P Ñ¨Å∞‰õΩÅ qx <å~°^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞– ''^èŒ~°‡~å*Ï! D qâ◊fi=∞O`å Dâ◊fi~ånè#O.
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_Õ „áê}∞Å#∞ XHõi`À XHõix HõÅ∞Ñ¨Ù`«∂ q_»nã¨∂Î LO\Ï_»∞. =Ú‰õΩ¯„`åà◊√¡ á⁄_çz, "≥∞_»‰õΩ
Ñ¨Å∞Ñ¨ÙÅ∞ `«yeOz, Ñ¨QÍæÅ∞ KÕ`« Ñ¨@∞ìH˘x, Hõ~‰¬° Ωõ _»∞ Z^Œ∞ÅÌ #∞ „uÑ≤Ê#@∞¡QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõ~"Î° åºHõ~"Î° åºÅ#∞
É’kèOz, "Õ^Œ "å‰õΩ¯Å<Õ „`å_»∞ ayOz , =~å‚„â◊=∞^è~Œ å‡Å‰õΩ J#∞QÆ∞}"≥∞#ÿ q^èOŒ QÍ WO„^•k kHÍÊÅ‰õΩÅ`À
ã¨Ç¨ „áê}∞Å#∞ W+¨ìO =zÛ#@∞¡ „uÑ¨C`«∞O\Ï_»∞. „H©_®HÍ~°∞x Wëêì#∞™ê~°O áêzHõÅ∂, ÉO`«∞Å∂
"≥Ú^ŒÖˇ·# P@=ã¨∞Î=ÙÅ∞ HõÅ∞ã¨∂Î q_çáÈ`«∂ L#fl@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞x WKåÛù#∞™ê~°OQÍ „áê}∞Å‰õΩ ãÖÜ≥∂QÆ
qÜ≥∂QÍÅ∞ „áêÑ≤Îã¨∞ÎO\Ï~Ú.
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=Ö’Hõ=¸ P`«‡~°∂ÑÖÖ’ x`«º"≥∞#ÿ ^≥· ^ÕÇÏ¨ ~°∂ÑÖÖ’ Jx`«º"≥∞#ÿ ^≥· LO@∞Ok. =∞~Àq^èOŒ QÍ
K«∂¿ãÎ Ô~O_»∞ HÍ‰õΩO_® LO@∞Ok. Jx~°fiK«hÜ«∞"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂ÑÖ á⁄Ok#Ñ¨C_»∞ x`åºx`«º"≥∞ÿ
LO@∞Ok. H˘O_»zÅ∞= Ñ¨@∞ìH˘#fl =∞#∞+¨μº_»∞ WOHÀ =∞#∞+¨μºxH˜ ã¨Ç¨ Ü«∞O KÕÜ∞« ÖË#>Ë¡ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ ÿ
HÍÅHõ~å‡nè#"≥∞,ÿ ãÖ™ê~°ÑO¨ Hõ x~°‡QÆfl"≥∞#ÿ ^ÕÇÏ¨ O Ñ¨~∞° Å#∞ HÍáê_»Ö^Ë ∞Œ . KÕ`∞« Å∞#fl „áê}∞Å‰õΩ KÕ`∞« Å∞ÖËx
K«`«∞ëêÊ^Œ [O`«∞=ÙÅ∂, HÍà◊√¡O_ç Hõ^ŒÅQÆÅ „áê}∞Å‰õΩ HÍà◊√¡ÖËx `«$}Ï^Œ∞Å∂, PÇ¨~° =∞=Ù`«∞<åfl~Ú.
ÃÑ^Œ[Ì O`«∞=ÙÖˇ#· ÃÑ^ŒÑÌ Ù¨ Å∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ÖËà√◊ ¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ z#fl *O`«∞=ÙÅ#∞ uO@∞#flq. ã¨=∞ã¨Î ^ÕÇÏ¨ ^è•~°∞Å
^ÕÇ¨Ö’¡ r=Ù_»∞ L#flO^Œ∞=Å¡ rqH˜ rqÜÕ∞ r=<å^è•~° =∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. KÕ`«∞Å∞#fl „áê}∞Å`À#∂,
KÕ`∞« Å∞ÖËx „áê}∞Å`À#∂ xO_ç# D qâ◊fi=∞O`å Dâ◊fi~° ã¨fi~°∂ÑÖQÍ ÉèÏqOK«∞, PÜ«∞#HõO>Ë J#ºO
ÖË^∞Œ . `«# =∂Ü«∂qâı+O¨ KÕ`« =∞Ç¨=∂Ü«∂q J~Ú# Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ |Ç¨ï~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz `å<Õ Éè’HõÜ Î ∞ÿ≥ ,
Éè’[º"≥∞ÿ† Ö’Ñ¨ÖÏ, "≥Å∞Ñ¨ÖÏ JO`«\Ï `å<≥· q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ =∞Ç¨~å*Ï! ''<å `«e¡^ŒO„_»∞Å∞ n#∞ÖË! k‰õΩ¯ ÖËx"åˆ~! ##∞fl =^Œe U"≥∞ÿáÈ`å~À! UÖÏ
rq™êÎ~À!—— J<Õ qKå~°O =∂#∞. J*Ï˝#=¸ÅHõ"≥∞ÿ# =∞=∞HÍ~°O ÃÑOK«∞H˘x J#=ã¨~°OQÍ =∞#ã¨∞û#∞
ˆH¡â◊ÃÑ@∞ìHÀ=^Œ∞Ì.
P. J\˜ì HÍÅ~°∂Ñ¨Ùñ _»dÖÏ`«∞‡ñ_»QÆ∞ q+¨μ‚ñ, _»ã¨∞~°<åâ◊=Ú#‰õΩ #=`«iOz
^Õ=Hõ$`«º "≥∞Å¡ñ niÛ zH˜¯# Ñ¨x, ÔH^Œ∞~°∞ã¨∂K«∞K«∞O_»∞ xÑ¨C _»kèÑ¨! 326
* HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· JdÖÏO`«~åºq∞ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Jã¨∞~°∞Å#∞ ãÖÇ¨ÏiOK«@OHÀãÖ
J=`«iOKå_»∞. ^Õ=HÍ~°ºO fiáÈ~ÚOk. WÑ¨C_»∞ q∞ye# Ñ¨xHÀãÖ xsH˜Δã¨∞Î<åfl_»∞.
=∞`«Î. ZO`« HÍÅ=Ú QÆ$+¨μ‚ñ _ôâ◊fi~°∞ñ _ç^Œúi„uñ [iOK«∞, g∞
~°O`« HÍÅ=Ú #∞O_»∞ñ _»O^Œé∞ #=fiÅO |xÖË^Œ∞, q
„HÍOu =∂#∞=Ú† HÍÅ=ÚO QÆ_»=OQÆ <≥=fi~°∞ <ÀÑ¨, s
zO`« ÜÕ∞Å #ˆ~O„^Œã¨`«Î=∞! K≥ÃÑÊ^Œ<£ q#∞ =∞O`«Ü«Ú<£. 327
* JO^Œ∞=Å¡ NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞_»∞ D Éèí∂q∞g∞^Œ L#flO`« HÍÅO g∞~°O`å LO_»O_ç. PÜ«∞#
J=`å~°O KåeOz# J#O`«~O° g∞~°∂ LO_»=Åã≤# Ñ¨xÖË^∞Œ . =∞Ç¨~å*Ï! "åº‰õΩÅÑ¨_‰» Ωõ . ZO`« "å_»~Ú<å
HÍÅ „Ñ¨ÉèÏ"åxH˜ `«Å=OK«Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞. ZO^Œ∞‰õΩ hH© qKå~°O, Uq∞ [iyO^À K≥|∞`å q#∞.
=. ^è$Œ `«~å„+¨μOì _»∞ QÍO^è•sq^Œ∞~° ã¨ÇÏ≤ `«∞O_≥· Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`«^HŒ }
Δ˜ ÉèÏQÆO|∞# <˘Hõ¯ =Úx=#O|∞#‰õΩO
[x `˘e¡ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å‰õΩ ãÖ`À+Ö|∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ <åHÍâ◊QÆOQÆ ÜÕ∞_»∞ „Ñ¨"åÇ¨ÏO|∞Å~Ú á⁄é˜#
Ñ¨Ù}ºf~°÷O|∞#O QÆ$`«™êfl#∞O_≥· Ü«∞^ä•qkè Ç¨ÏŸ=∞O ÉÁ#iOz, [ÅÉèíHõΔ}O|∞ QÍqOz, ã¨HõÅ
Hõ~°‡O|∞Å∞ qãï˚Oz, qÑ¶¨∞flO|∞ÅO *ˇO^ŒHõ x~åÇ¨~°∞O_»~Ú, Ü«ÚÑ¨âßO`å`«∞‡O_»~Ú
Ñ¨Ù„`åÎ~°÷^•Ô~·+¨}O|∞Å∞ =i˚Oz, q#º™êÎã¨#∞O_≥· „áê}O|∞Å xÜ«∞q∞Oz, =∞#ã¨ûÇ≤Ï`«O|∞Öˇ·#
K«‰õΔΩ~ånO„kÜ«∞O|∞Å <åéÕ\˜x q+¨Ü«∞O|∞ÅO „|=iÎOÑ¨hHõ x=iÎOz Ç¨ÏiÉèÏ=#KÕ
^è•~°}ÏÜ≥∂QÆO|∞ =Ç≤ÏOz, ~°[ã¨û`«Îfi`«"≥∂~°∂ÑÖ|∞ ÅQÆ∞ =∞ÅO|∞Å =¸ñ\˜x Ç¨ÏiOz =∞#O|∞
#Ç¨ÏOHÍ~åã¨Ê^ŒOÉˇ·# ã¨∂÷Å^ÕÇ¨ÏO|∞=Å#O ÉÏÑ≤, |∞kúÜ«∞O^Œ∞ <ÕH©Hõ~°}O|∞ ¿ãã≤, Ü«∞\˜ì
q*Ï˝<å`«‡#∞ ^Œ$âßºOâ◊O|∞=Å# qÜ≥∂yOz, Hˆ „Δ `«Ax˝ Ü«∞O^Œ∞ñ ÉÁOkOz, ^Œ$+Öì Éˇ#· ~¸â◊fi~°∞x
=Å# ˆHΔ„`«A˝xO ÉÏÑ≤, =∞Ç¨HÍâ◊O|∞`À_» Ñ¶¨∞\ÏHÍâ◊=ÚO QÆÅ∞Ñ¨Ù ÔH·=_ç, <å^è•~°Éèí∂`«O Éˇ·#
„|Ç¨Ï‡=∞O^Œ∞ñ QÆeÑ≤, Ö’Ñë QÆ∞}HΔÀÉèíO|∞#∞, "≥Å∞Ñë ~ÚO„kÜ«∞ qˆHΔÑÖ|∞#∞ ÖËHõ x~°∂‡e`«
=∂Ü«∂QÆ∞}"åã¨#∞O _»Q∞Æ K«∞ x~°∞^ŒOú |∞ ÅQÆ∞ =∞#â◊Û‰õΩΔ ~ånO„kÜ«∞O|∞Å∞ QÆey, Ü«∞dÖÏÇ¨~°O|∞
Å#∞ =i˚Oz, H˘é_»∞ K«O^ŒO|∞#. 328
* g∞ÃÑ`«ÎO„_ç ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞ QÍO^è•s q^Œ∞~°∞Å`À Hõeã≤ Ç≤Ï=∞=`«Ê~°fi`åxH˜ ^ŒH˜Δ}OQÍ L#fl
=Ú#∞Å `«áÈ=<åxH˜ "≥àÏ¡_∞» . JHõ¯_» Ñ¨Ó~°fiO ã¨Ñ=Î¨ ∞Ç¨Ï~°∞Å¬ ãÖ`À+Ö HÀãÖ PHÍâ◊QOÆ QÆ U_»∞ áêÜ«∞Å∞QÍ
„Ñ¨=Ç≤ÏOzOk. 'ã¨Ñ„Î¨ â’`«— =∞<Õ P Ñ¨Ù}ºf~°O÷ Ö’ g∞ `«O„_çQÍ~°∞ =¸_»∞ "ÕàÖ◊ Ï ™êfl#O KÕã∂¨ ,Î Ü«∞^ä•qkèQÍ
JyflHÍ~°ºO PK«iã¨∂Î, x~åÇ¨~°∞_≥· ˆH=ÅO [ÅO =∂„`«"Õ∞ ã‘fiHõiã¨∂Î, ã¨HõÅHõ~°‡Å∂ Ñï`«ºlOz
x~å@OHõOQÍ „Ñ¨âßO`«z`«∞_Î ,·≥ D+¨}„`«Ü∂« xfl qãïO˚ z ^Œ~åƒùã<¨ åã‘#∞_≥,· l`ÕO„kÜ«Ú_≥,· ã¨`fi« ~°[ã¨"Î ∂≥
QÆ∞}ÏÅ =∂e<åºxfl áÈHÍiÛ, `«^ÕHõ^è•º#O`À NÇ¨Ïix zOuã¨∂Î L<åfl_»∞. P q^èŒOQÍ PÜ«∞# `«#
=∞#ã¨∞û#∞ JÇ¨ÏOHÍ~åxH˜ PÅ"åÅ"≥∞ÿ# ã¨∂÷Å ^ÕÇ¨ÏO#∞Oz ã¨"≥∞ÿHõºOKÕâß_»∞. J\˜ì q*Ï˝<å`«‡Hõ"≥∞ÿ#
|∞kúx q+¨Ü∂« Å#∞Oz |∞kúÜ∞« O^Œ∞ =∞o¡Oz P`«‡Ü«∞O^Œ∞ ãÖÅQÆflO KÕâß_»∞. J\˜ì P`«‡#∞ =∞Ç¨HÍâ◊OÖ’
Ñ¶¨∞\ÏHÍâßxfl HõeÑ≤#@∞ì ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞Î‰õΩ P^è•~°Éèí∂`«∞_≥·# Ñ¨~°=∂`«‡Ö’ ãÖb#O KÕâß_»∞. WÑ¨C_»∞ g∞
`«O„_ç JO`«iO„kÜ«∞ ÉÏ¿ÇÏºO„kÜ«∂Å ãÖHΔÀÉèOí ÖË‰Ωõ O_® =∂Ü«∞#∞ x~ÀkèOz, "åOKèÅ« #∞ x~°∂‡eOz
™ê÷}∞=Ù=Öˇ Ñ¨~°‚âßÅ Ö’Ñ¨Å L#fl "ÕkHõÃÑ· xâ◊ÛÖOQÍ Pã‘#∞_≥· L<åfl_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 101
=∞. L@*ÏO`«ã¨÷ûÅ "ÕkHõ<£ xÜ«∞`«∞ñ_≥· Ü«Ú<åflñ_»∞ <Õñ_®kQÍ
x@ÃÑ· <Õ#=<åñ_»∞ "Õ∞<£ q_»∞=ñQÍ x*Ïºyfl Ü≥∂QÍyfl `«
`«Ê@∞ ^ÕÇ¨ÏO|∞ ^ŒÇ≤ÏOÑ¨ñ Ez, xÜ«∞=∞ „Ñ¨MÏº`« QÍO^è•i ~Ú
@ì@∞ "À <˘Å¡Hõ „áê}=Å¡Éèí∞x`À #yflO |_»∞<£ Éèí∂=~å! 329
* =∞Ç¨~å*Ï! g∞ `«O„_ç ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞ <Õ\˜H˜ S^Œ=<å_»∞ Ü≥∂QÍyflÖ’ ^ÕÇ¨Ï`åºQÆO KÕÜ«∞\ÏxH˜
ãÖã≤^∞Œ _ú ·≥ L<åfl_»∞. P q^èOŒ QÍ PÜ«∞# Ü≥∂QÍyflÖ’ ^ŒQOúÆ HÍ=@O K«∂ã≤ =∞Ç¨Ñü„=`« J~Ú# QÍO^è•i
xã¨ûOHÀK«OQÍ `«# „áê}Ëâ◊fi~°∞x`Àáê@∞ P áê=Hõ *ÏfiÅÖ’¡ Ñ¨_ç Éèíã¨‡"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok.
Hõ. JO`«@ "å~°Å =∞~°}=Ú, qO`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ E_»ñ|_ç# q^Œ∞~°∞ñ_»∞ zO`å
ãÖ`åÑ¨ "≥Ú^Œ=ñ „c`«, ™êfiO`«∞O_≥· f~°÷=ÚÅ‰õΩñ [xÜ≥∞_»∞ #kèáê! 330
* JÑ¨C_»∞ P =∞Ç¨~å[ ^ŒOÑ¨`«∞Å P`«‡`åºQÍxH˜ Pâ◊Û~°º K«H˜`«∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ ãÖ`À+¨
ãÖ`åáêÅ∞ ÃÑ#Q˘#fl Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À Ñ¨Ù}ºf~å÷Å‰õΩ "≥o¡áÈ`å_»∞.
=. Jx q^Œ∞~å^Œ∞Å =$`åÎO`«O |O`«Ü«Ú ^èŒ~°‡#O^Œ#∞x ÔHéÕyOz `«∞O|∞~°∞ ã¨Ç≤Ï`«∞O_»~Ú#
<å~°^Œ∞O_»∞ ã¨fi~°æO|∞#‰õΩ x~°æq∞Oz# "≥#∞Hõ, ^èŒ~°‡AO_»∞ cè=ÚxO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 331
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~° QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨μìÅ =$`åÎO`åxfl ^èŒ~°‡~åA‰õΩ ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ q=iOz#
<å~°^Œ∞_»∞ `«∞O|∞~°∞x`À ‰õÄ_® ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜ ™êyáÈÜ«∂_»∞. J#O`«~°O J*Ï`«â◊„`«∞_»∞ cè=∞¿ã#∞}˜‚
K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞–
-: ^èŒ~°‡~åA ^Œ∞iflq∞`«ÎO|∞ÅO QÆx zOuOK«∞@ :-
ã‘. XHõ HÍÅ=Ú#ñ |O_»∞ <À+¨kèK«Ü«∞=Ú "Õ é˘Hõ HÍÅ=Ú#ñ |O_»‰õΩO_»∞ #O„_»∞
„HÀ^èŒO|∞ Ö’ÉèíO|∞ „‰õÄ~°`« ÉÁO‰õΩ#∞ nÑ≤OÑ¨ #~°∞Å∞ =iÎO`«∞ ~°O„_»∞
=º=Ç¨~°=ÚÅ∞ =∞Ç¨"åº[ Ü«ÚHõÎ=Ú ÅO„_»∞ ãŸºO|∞ =OK«<å ã¨Ç≤Ï`« =∞O„_»∞
=∞QÆÅ`À xÖÏ¡O„_»∞ =∞K«ÛiOK≥^Œ ~°O„_»∞ ã¨∞`«∞Å∞ ^ŒO„_»∞Åñ ^≥QÆñ E`«∞ ~°O„_»∞
`Õ. QÆ∞~°∞Å t+¨μºÅ∞ ^Œ∂+≤Oz ‰õÄ_» ~°O„_»∞, âß„ã¨Î=∂~°æ=Ú ÖˇqfiÜ«Úñ [~°∞QÆ =O„_»∞
<åºÜ«∞Ñ¨^Œúu |∞^èŒ∞Öˇ·# #_»=~°O„_»∞, HÍÅQÆu qO`«Ü≥ÿ∞ =K≥Ûñ QÆO>ˇ <Õñ_»∞. 332
* ''`«=Ú‡_»∂! K«∂âß=Ù Hõ^•! HÍÅQÆ=∞#OÖ’ ZO`« =∂~°∞Ê =zÛO^À! ÑÖ@Å∞ ã¨HÍÖÏxH˜
ÑÖ_»@O ÖË^∞Œ . „HÀ^èOŒ , Ö’ÉèOí , „H“~°ºO, Jã¨`º« O q∞ug∞i „Ñ¨[Å∞ „Ñ¨=iÎã∞¨ <Î åfl~°∞. "åºáê~åÅÖ’ "≥∂ãÖ
KÀ@∞ KÕã¨∞H˘O@∞#flk. ¿ãflÇ¨ÏOÖ’ „^ÀÇ¨ÏO HõxÑ≤ã¨∂Î LOk. ÉèÏ~°ºÅ∞ Éèí~°ÎÅ#∞ ^Õfi+≤ã¨∞Î<åfl~°∞. H˘_»∞‰õΩÅ∞
Hõ#fl`«O„_»∞ÅÃÑ· HÍÅ∞^Œ∞=Ùfi`«∞<åfl~°∞. t+¨μºÅ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ ^Œ∂+≤ã∞¨ <Î åfl~°∞. âß„ã¨qÎ ^è∞Œ Å∞ ‰õΩO@∞|_®¤~Ú.
qA˝Å∞ Ãã·`«O <åºÜ«∞ =∂~åæxfl q_çzÃÑ\Ïì~°∞. HÍÅQÆ=∞#O ZO`«QÍ qO`«QÍ =∂iáÈ~ÚOk!
=∞. Ç¨Ïiñ E_»<£ #~°∞ñ _Õñy<åñ_»∞ <≥Å ÖË_»Ü≥∞ºO QÆ^• ~å~°∞ HÍ
Å~°∞ Öˇ"åfi~°∞#∞† Ü«∂^Œ=ÙÖò ã¨=∞^Œ Ö’Å ™êfiO`«∞ b "Õà◊ ã¨∞
ã≤÷~°∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞^Œ∞~å? =Ú~åi ã¨∞dÜ≥ÿ∞ ¿ã=∞O|∞`À #∞O_»∞<å?
Ü≥∞~°"≥· Ü«Ú#flk z`«Î g∞â◊fi~°Hõ$`«O Éˇ\’¡ Hõ^Õ! =∂~°∞f! 333
* =∞~°∞#flO^Œ<å! =∂^èŒ=Ùx "≥O@ =∞# J~°∞˚#∞_»∞ ‰õÄ_® ^•fi~°HÍ#QÆ~åxH˜ "≥àÏ§_»∞ QÆ^•!
WÑ¨Ê\˜H˜ U_»∞ =∂™êÅ∞ QÆ_zç áÈÜ«∂~Ú. WO`«=~°‰Äõ uiy~åÖË^∞Œ . =∞m¡ =∞#‰õΩ "åiˆH=Δ ∞O `≥eÜ«∞ÖË^∞Œ .
Kå~°∞Å∞ ‰õÄ_® Z=~°∂ ~åÖË^Œ∞. Ü«∂^Œ=ÙÅ∞ H˘OK≥O L^Œú`« ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞. "åik "Õ_ç~°HõÎO. "å~°∞
„Ñ¨âßO`«z`«∞ÎÖˇ· LO_ç LO\Ï~°∞ QÆ^•! "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ‰õΩâ◊ÖOQÍ<Õ LO\Ï_»∞ Hõ^•! =∞#ã¨ûO`å zHÍ‰õΩQÍ
LOk. Dâ◊fi~° ãÖHõÅÊO ZÖÏ LO^À U"≥∂!
Hõ. =∂#ã¨=Ú QÆÅñQÆ∞ K«∞#flk, =∂#=Ù |Ç¨ï^Œ∞iflq∞`«Î =∞~åº^ŒÅ∞, ã¨
<å‡#= ^ÕÇ¨Ï„H©_»Å∞, =∂# qKåiOÑ¨ <ÀÑ¨Ù =∂^èŒ=Ùñ _»#∞*Ï! 334
* cè=∞¿ã<å! <å =∞#ã¨ûO`å "åº‰õΩÅOQÍ LOk. Jhfl ^Œ∞â◊≈‰õΩ<åÖË `Àã¨∞Î<åfl~Ú. "åã¨∞^Õ=Ù_»∞
bÖÏ=∂#∞+¨ ^ÕÇ¨xfl KåeOKåÅx PÖ’zã¨∞Î<åfl_Õ"≥∂!
Hõ. =∞#=ÙÅ∞ ÃãÑ¨ÊHõ =ÚO^Œé, =∞# ^•~° „áê} ~å[º =∂# NÅ<£
=∞#∞Ñ¨Ù^Œ∞ #x =∂^èŒ=Ùñ_ç@, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈã≤ =∞xK≥ =∞#ÅO QÆ~°∞}<£. 335
* P =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#∞_»∞ =∞#O q#flqOK«∞H˘#Hõ =ÚO^Õ =∞# HõëêìÅhfl QÆ∞iÎOz =∞# ^èŒ~°‡Ñüflh,
„áê}ÏÅ#∂, ~å*Ïºhfl, =∞~åº^Œ#∂, ã≤iãÖÑ¨^ŒÅ#∂ HõO\˜H˜ Ô~Ñ¨ÊÖÏ HÍáê_®_»∞.
Hõ. <å~°^Œ∞ñ_®_ç# ÔH·=_çñ, „QÆ∂~°Ñ¨ÙñQÍÅO|∞ =K«∞Ûñ QÆ∞Oaèx g∞ñ^Œ<£
Ñ¶¨∞’~°=ÚÅQÆ∞ #∞`åÊ`«=Ú, ÖÏ~°Éèí\Õ E_»ñ|_çÜ≥∞ #xÅ[! HõO>Ë. 336
* <åÜ«∞<å! <å~°^Œ∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#@∞¡QÍ K≥_»∞HÍÅO ^•Ñ¨ÙiOz^Õ"≥∂! D Éèí∂q∞g∞^Œ ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·#
LÑ¨„^Œ"åÅ∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. K«∂Kå=Ù. Hõ^•!
ã‘. F_»Hõ =ÚO^Œ@ <˘Hõ ™ê~°"Õ∞Ü«∞O|∞ "≥Úé∞ñQÆ∞K«∞ #∞#flk "≥∂~° Ü≥∞uÎ!
Ü«∂k`«∞ºñ _»∞^Œ~ÚOÑ¨ #aè=ÚYOÉˇ· #Hõ¯ "åáÈÜ≥∞ =∞O@Å∞ "å`«ñ QÆÅ∞QÆ!
q∞H˜¯Å∞K«∞#flq "≥∞éã≤ QÆ$„^è•^Œ∞Å∞ QÆ~°ÌÉèÏ^Œ∞Å∞ niÛ „HõO^Œ∞H˘xÜ≥∞!
#∞`«Î=∂â◊fiO|∞Å ‰õΩ^Œ~ÚOK≥ñ QÆhfl~°∞ =∞`«ÎQÆ[O|∞Å =∞^Œ=Ú Å∞_ç ÔQñ!
P. QÍÅ∞ ^Œ∂`«ÉèíOyñ QÆkÃãñ QÆáÈ`«=Ú!, =∞O_» ^Œyfl Ç¨ÏŸ=∞=∞Ok~°=ÚÅñ!
A@∞ìñ ÉÁQÆÅ∞ kâ◊Å ™⁄ik <åKåÛùkOK≥ñ!, ^Œ~°}˜ =∂Ããñ E_»∞ ^èŒ~°}˜ QÆ^ŒÖˇ. 337
* J^Œ∞QÀ! =∞# =ÚO^Œ∞QÍ XHõ¯ ‰õΩHõ¯ =ÚYO ÃÑ· ÔHuÎ "≥Ú~°∞QÆ∞`«∞#flk. #Hõ¯ L^Œ~ÚOKÕ
ã¨∂~°∞ºxH˜ Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_ç <À\˜ "≥O@ xÑ¨CÅ∞ „QÆ‰õΩ¯`«∂ U_»∞ã¨∞Î#flk. „QÆ^ŒÌÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨‰õΔΩÅ∞
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 103
QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. QÍ_ç^ÅŒ ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ [O`«∞=ÙÅ∞ ÉÏ~°∞Å∞ fiÛ<å~Ú. "Õ∞e*Ïu
QÆ∞„~åÅ∞ Hõhfl~°∞ HÍ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å∞ h~°∞QÍi áÈ`«∞<åfl~Ú. HõáÈ`åÅ∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«ÖÏ¡QÍ
ÃÑ·ÃÑ·H˜ =ã¨∞Î<åfl~Ú. Ç¨ÏŸ=∞‰õΩO_®Ö’¡ JyflÇ¨ÏŸ„`åÅ∞ =∞O_»@OÖË^Œ∞. ^Œ@ì"≥∞ÿ# á⁄QÆÅ∞ k‰õΩ¯ ÅO`«\Ï
K«∞@∞ì=Ú\Ïì~Ú. ã¨∂~°ºaO|O =∞ã¨Hõ "Õã≤#@∞¡QÍ LOk. Éèí∂q∞ HõOÑ≤OK«∞`«∂ LOk.
Hõ. "å`«=ÚÅ∞ qã¨Ô~, ˆ~}∞, „"å`«=Ú ÖÏHõã¨=Úñ QÆÃÑÊ, =_ç ã¨∞_çQ˘x x
~å…`«=ÚÅ∞ =_çÜ≥∞, Ñ¶¨∞# ãÖÑ¶¨∂`«O|∞Å∞ ~°HõÎ=~°¬Hõe`«=Ú ÅÜ≥∞º<£. 338
* qÑ¨s`« "åÜ«Ú=ÙÅ∞ gKå~Ú. PHÍâ◊O ^èŒ∂o ^èŒ∂ãï`«"≥∞ÿOk. ÃÑ·#∞O_ç Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞
Ñ¨_»∞`«∞<åfl~Ú. "Õ∞Ñ¶¨∂Å∞ ~°HõÎ=~å¬xfl ‰õΩ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ áÈ~å_≥_ç <å, „QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ q#ñ|_çÜ≥∞, Éèí∂`« HõÅHõÅ=ÚÅ∞ ^Œ∞
ã¨ûÇ¨Ï=Ú ÅQÆ∞K«∞ tdH©ÖÏ, =Ç¨Ï=ÚÅ„H˜Ü«∞ñ ^ÀñK≥ QÆQÆ# =ã¨∞^è•O`«~°=ÚÖò. 339
* „QÆÇ¨ Å∞ P„QÆÇÏ¨ O`À áÈ~å_»∞H˘O@∞<åfl~Ú. Z@∞ K«∂z<å Éè∂í `åÅ HõÅHõÖÏÅ∞ q#|_»∞`«∞<åfl~Ú.
=∞#∂fl q∞#∂fl UHõ"≥∞ÿ ÉèíQÆ ÉèíQÆ =∞O_çáÈ`«∞#fl@∞¡ `Àã¨∞Î#flk.
Hõ. ^Œ∂_»Å∞ QÆ∞_»∞==Ù K«#∞flÅ∞, ^Œ∂_»Å‰õΩ<£ QÀ=Ù b=Ù ^Œ∞QÆú=Ú ÖÁ_»ÅO
c_»Å∞ =∂#=Ù Ñ¨â◊√=ÙÅñ, QÆ∂_»=Ù =$+¨Éèí=ÚÅ∞ `«éÑ≤ ‰õΩé]Å <≥‰õΩ¯<£. 340
* ^Œ∂_»Å∞ áêÅ∞ `åQÆ@O ÖË^Œ∞. P=ÙÅ∞ ^Œ∂_»Å‰õΩ áêbÜ«∞@O ÖË^Œ∞. ^Õâ◊=∞O`«\Ï "åº^èŒ∞Å∞
"åºÑ≤OKå~Ú. =$+¨ÉèÏÅ∞ QÀ=ÙÅ#∞ =^Œe HÀ_≥Å g∞^Œ Z‰õΩ¯`«∞<åfl~Ú.
Hõ. Hõ^ŒÖˇ_»∞ "ÕÅ∞ÊÅ ~°∂Ñ¨ÙÅ, =^ŒÖˇ_»∞ñ QÆhfl~°∞ "åx=Å#O *ˇ=∞@Öò
"˘^ŒÖˇ_çñ „|u=∞Å∞ "≥eñ[x, "≥Ú^ŒÖˇ_ç <˘H˘¯Hõ¯ QÆ∞_çx "Õ∞kxÜ«∞O^Œ∞<£. 341
* ^Õ==∞Ok~åÅÖ’ ^Õ=`åq„QÆÇ¨Å∞ Hõ^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. Hõhfl~°∞ =^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. QÆ∞_çÖ’x
„Ñü=∞Å∞ LHõ¯‰õΩ `åà◊ÖËHõ<Õ"≥∂ "≥Å∞Ñ¨Å‰õΩ "≥o§áÈ`«∞<åfl~Ú.
Hõ. HÍHõO|∞Å∞ "åáÈÜ≥∞_ç, Ñ¶¨¸HõO|∞Å∞ #QÆ~°ñ |QÆÅ∞ QÆ∞O„_»Å∞ Q˘eÃÑ<£
Ö’HõO|∞Å∞ q„Éèí+¨ì, NHõO|∞Å∞ QÆu #tOz tkäÅ=Ú ÅÜ≥∞º<£. 342
* HÍ‰õΩÅ∞ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∞Î<åfl~Ú. QÆ∞_»¡QÆ∂_»Å∞ Ñ¨@ìÑ¨QÆÖË QÆ∞O„_»OQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. Ö’HÍÅ∞
â’Éèí#∞ HÀÖ’Ê~Ú pHÍ‰õΩ áêÖˇ·<å~Ú.
=∞. Ü«∞= Ñ¨^•‡O‰õΩâ◊ KåÑ¨ K«„Hõ ~°≠+¨ ˆ~MÏÅOHõ$`«OÉˇ·# =∂
^èŒ=Ù áê^Œ ^ŒfiÜ«∞ q∞OHõ "≥∞>ˇìñ_»∞ Ñ¨q„`«`«fiO|∞ <Õñ_®kQÍ
#=hHÍO`«‰õΩ ÖË^Œ∞ áÈ =∞é˜ =∞nÜ«∂OQÆO|∞ "å=∂H˜Δ ÉÏ
Ç¨ï=Ù ÖÏHõOÑ¨=Ú <˘O^Œ∞K«∞O_»∞ xÅ ˆH Ü«Ú„QÆã≤÷`«∞Öò =K«∞Û<À. 343
* <åÜ«∞<å! cè=∞¿ã<å! K«„Hõ–KåÑ¨–Ñ¨^Œ‡– JO‰õΩâßk â◊√Éèíˆ~YÅ`À JÅOHõ$`«"≥∞ÿ# "åã¨∞^Õ=Ùx
áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ã¨Ê$tOz áê=#=∞ÜÕ∞º J^Œ$+¨ìO WHõ D Éèí∂^ÕqH˜ ÖË^Õ"≥∂! <å Z_»=∞ Hõ#∂fl, Z_»=∞
Éèí∞[O =∂\˜=∂\˜H© J^Œ∞~°∞`«∞<åfl~Ú. D Ö’HÍxH˜ WOHÍ Z@∞=O\˜ cèHõ~° Ñïã≤÷`«∞Å∞ ~å#∞<åflÜ≥∂!
=. =∞é˜Ü«Ú =∞Ç¨ÏŸ`åÊ`«O|∞Å∞ ÃÑ‰õΩ¯Å∞ Ñ¨Ù@∞ìK«∞#flÜ«∞x† =Ú~åO`«‰õΩx =$`åÎO`«O|∞ q#~å^Œx
‰õΩOfã¨∞`å„QÆAO_»∞ cè=Úx`À qKåiOK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 344
* WOHÍ Z<Àfl L`åÊ`åÅ∞ Ñ¨Ù@∞ìH˘ã¨∞Î<åfl~Ú. JHõ¯_» ^•fi~°HõÖ’ =∞# ÉÏ= NHõ$+¨μ‚_»∞ ZÖÏ
L<åfl_À U"≥∂! PÜ«∞# Hˆ =Δ ∞=$`åÎO`«O WO`«=~°‰Äõ `≥eÜ«∞~åÖË^∞Œ .—— Jx ^è~Œ ‡° ~åA q+¨}Ç‚ Ï¨ $^ŒÜ∞« O`À
cè=∞¿ã#∞x`À =∂\Ï_»∞`«∞<åfl_»∞.
-: J~°∞˚#∞O_»∞ ^•fi~°Hõ #∞O_ç =zÛ Hõ$+¨‚ x~åº}O|∞ñ ^≥Å∞Ê@ :-
Hõ. MË^Œ=Ú# xO„^Œã¨∂#∞ñ_»∞, Ü«∂^Œ= Ñ¨Ùi#∞O_ç =zÛ Ü«∞„QÆAñ QÆx `«
`åÊ^Œ=ÚÅ #Ü«∞# ãëÖ’, `åÊ^Œ‰õΩñ_≥· Ñ¨_çÜ≥∞ n#∞ÉèíOy #ˆ~O„^•. 345
* â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞ÖÏ~å! JO`«Ö’ ^•fi~°HÍ#QÆ~°O #∞Oz =zÛ# J~°∞˚#∞_»∞ J„â◊√Ñ¨Ói`«
<Õ„`åÅ`À ÉèíiOÑ¨~åx ^Œ∞óYO`À n#∞_≥· J„QÆAx áê^•ÅÃÑ· "åÖÏ_»∞.
Hõ. Ñ¨Å¡\˜e# Ü«ÚÅ¡=Ú`Àñ, ^ŒÅ¡_»Ñ¨_»∞K«∞#fl Ñ≤#fl`«=Ú‡xñ QÆx "≥
ÖˇfiÅ¡ #QÆ∞"≥ÚQÆ=Ú`À [#∞, ÖˇÅ¡#∞ q# ^èŒ~°‡Ñ¨Ù„`«∞ñ _ç@¡x ÑëÔH<£. 346
* JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À `«Å¡_çe¡áÈ`«∞#fl z#fl `«=Ú‡}˜‚ K«∂z ^èŒ~°‡~åA =ÚYO
"≥Å"≥ÅÉ’~ÚOk. PÜ«∞# JO^Œ~°∂ qO@∞O_»QÍ J~°∞˚#∞x`À WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
ã‘. =∂`å=∞Ç¨ïO_≥·# =∞# â◊¥~°∞ñ _»∞<åfl_≥? =∞OQÆà◊"Õ∞ =∞# =∂`«∞Å∞#‰õΩ ?
"≥∂^Œ"Õ∞ #Å∞QÆ∞~°∞ =ÚQÆ∞~°∞ "Õ∞#`«ÎÅ? HÍ#O^Œ"Õ∞ "åi Ü«∂`«‡AÅ‰õΩ?
#„‰õÄ~° Hõ$`«=~°‡ ÖÏÜ«Úã¨û"Õ∞`«∞ÖË? rq`«∞ñ_Õ Ü«Ú„QÆ¿ã#qÉèí∞ñ_»∞?
HõÖÏº}Ü«Ú‰õΩÎÖË QÆ^Œ ™ê~°}Ï^Œ∞Å∞? =∂^èŒ=Ù `«=Ú‡Å∞ =∂#^èŒ#∞Å∞?
`Õ. #O^Œ"Õ∞ =∞# ã¨`«ºHõ#O^Œ#∞#‰õΩ? Éèí„^Œ"Õ∞ â◊O|~åã¨∞~° ÉèíO[#∞#‰õΩñ?
QÆ∞â◊Å"Õ∞ ÉÏ}^Œ#∞*ËO„^Œ∞ ‰õÄñ`«∞ÑüH˜? Ç¨Ï~°¬"Õ∞ áê~°÷! =ÚãëH˜, Ç¨ÏeH˜, |eH˜? 347
* <åÜ«∞<å! J~°∞<˚ å! =∞# =∂`å=∞Ç¨ï_≥#· â◊¥~°¿ã#∞_»∞ ‰õΩâ◊Å"Õ∞ Hõ^•! =∞# "Õ∞#=∂=∞ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞
ã¨∞YOQÍ L<åfl_»∞ Hõ^•! =∞# "Õ∞#`«ÅÎ ∞ U_»∞QÆ∞~°∂ ãÖ`À+ÖQÍ L<åfl~°∞ Hõ^•! "åi H˘_»∞‰õΩ ÅO^Œ~∂°
Hˆ =Δ ∞"Õ∞ Hõ^•! J„‰õÄ~° Hõ$`«=~°‡Å‰õΩ P~ÀQÆº"Õ∞ Hõ^•! L„QÆ¿ã# =∞Ç¨~åA u#flQÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl_®! =∂#^è#Œ ∞Å∂
"åã¨∞^Õ=Ùx ™È^Œ~∞° Å∂ J~Ú# QÆ^∞Œ _»∞, ™ê~°}∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å ‰õΩâ◊Å"Õ∞<å? =∞# ™ê`«ºH˜ Hˆ =Δ ∞"Õ∞<å?
„Ñ¨^∞Œ º=Úfl_»∞ ÉÏQÍ L<åfl_®? Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» ‰õΩÖÏ™êQÍ L<åfl_®? =∞# ÃÑ^ŒÌÉÏ= |Å~å=Ú_»∞ ã¨∞YOQÍ
L<åfl_®?
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 105
=. =∞é˜Ü«Ú #O^èŒHõ =∞^èŒ∞ Éè’[ ^Œâß~°› =$+≤‚ ™ê`«fi`«∞Å∞ "≥Ú^ŒÅ~Ú# Ü«∞^Œ∞=Oâ◊ g~°∞Å∞#∞,
Ç¨Ïi‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ™êOÉ ã¨∞¿+} „Ñ¨=ÚY∞Å∞#∞, <å~åÜ«∞}Ï#∞K«~°∞Öˇ·# Ü«Ú^Œú"å^Œ∞Å∞#∞, QÆ$+¨‚
ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·# ã¨∞#O^Œ #O^•^Œ∞Å∞#∞ ã¨∞MÏ#O^Œ∞ÖË Ü«∞x Ü«∞O^Œé #_çy ^èŒ~°‡AO_»∞ „QÆ=∞‡é
x@¡xÜ≥∞. 348
* WOHÍ JO^è‰Œ Ωõ Å∂, =∞^è∞Œ =ÙÅ∂, Éè’AÅ∂, ^Œâß~°∞›Å∞, =$+¨μÅ‚ ∂, ™ê`«fi`«∞Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊
g~°∞ÅO^Œ~∂° Hˆ =Δ ∞OQÍ L<åfl~å? NHõ$+¨μx‚ Ñ¨Ù„`«∞Öˇ#· ™êO|∞_»∂, ã¨∞¿+}∞_»∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂, J#∞K«~∞° Öˇ#·
L^Œú=Ù_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∂, ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·# #O^Œ∞_»∂, ã¨∞#O^Œ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∂ ã¨∞YOQÍ#∞,
P#O^ŒOQÍ#∂ L<åfl~å? Jx D q^èŒOQÍ JO^Œi ˆHΔ=∞=¸ J_çy WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞ ^èŒ~°‡~åA.
ã‘. "≥·‰õΩO~î°"åã¨∞Å =_»∞=Ù# <≥=fix, |Å=Ú# <å#O^ŒÉèíi`«∞ ÅQÆ∞K«∞
"≥é=Hõ Ü«∂^Œ= g~°∞Å∞ =iÎO`«∞ ~°=∞~°∞Å∞ Q˘Å∞=ÙO_»∞#\˜ì H˘Å∞=Ù
K«qÔH <åHõi¬Oz K«~°}¿ã=‰õΩÖˇ·# |O^èŒ∞q∞„`å^Œ∞Å áê^ŒÜ«ÚQÆ=Ú
<≥=fiñ_»∞ „^˘H˜¯OK≥ xO„^ŒÑ‘~î°=Ú g∞ñ^Œ =„[O|∞ [oÑ≤Oz „"åÅ∞"åx
`Õ. „áê} =Å¡Éèí ÔHOˆQÅñ ÉÏ^Œ∞ ¿ãã≤, Ü«∞=∞$`«[Å=ÚÅñ É’+≤OÑ¨ #Å~°∞ áêi
*Ï`« "≥∞=fiñ_»∞ Q˘x=zÛ ã¨`«ºÉèÏ=∞, H˜K≥Û #\˜ì =∞Ç¨`«∞‡# H˜Ñ¨Ù_»∞ â◊√Éèí"≥∞? 349
* ''J~°∞<˚ å! U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx JO_»ÔŒ _»Å=Å¡ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ x=ã≤OKÕ "åiÖÏQÍ, ^•fi~°HÖõ ’ x=ã≤OKÕ
Ü«∂^Œ=g~°∞Å∞ P#O^Œã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ· ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞Öˇ· LO@∞<åfl~À, U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å∞ H˘Å∞=Ù
fˆ~Û ã¨∞^èŒ~å‡=∞O@ÑÖÖ’ `«# Éèí‰õΩÎÅ#∂ |O^èŒ∞=ÙÅ#∂ q∞„`«∞Å#∂ ‰õÄ~°∞ÛO_» ÃÑ\Ïì_À, U
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞, =„*ÏÜ«Ú^èŒO ^èŒiOz =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å =∞^èŒº =Ú`åºÅ QÆ^≥ÌÃÑ· H˘Å∞=Ù fˆ~Û WO„^Œ∞x
„áê}Ëâ◊fii J~Ú# â◊p^Õq `«# KÕ`«∞Å`À áê^Œ∞KÕã≤ J=∞$`«O áÈã≤ ÃÑOz# áêi*Ï`« =$HΔÍxfl, kq
#∞Oz Éèí∞qH˜ fã¨∞H˘x =zÛ `«# „Ñ≤Ü«Ú~åÖˇ·# ã¨`«ºÉèÏ=∞‰õΩ |Ç¨˙HõiOKå_À– P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ˆHΔ=∞"Õ∞<å?
âß. J<åfl! Ñ¶¨Å∞æ#! ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞ñ_»∞ „|Ç¨Ï‡}∞ºO_»∞ QÀqO^Œ∞ñ _®
Ñ¨<åflhHõâ◊~°}∞ºñ _ôâ◊√ñ_»∞ [QÆ^Œƒù„^•#∞ãÖ^è•~Ú N
=∞#fl"åºO|∞[ Ñ¨„`« <Õ„`«∞ñ_»∞ ã¨∞^èŒ~å‡=∞^èŒº Ñ‘~î°O|∞#O
^Œ∞<åflñ_® |ÅÉèí„^Œ∞ñQÆ∂_ç ã¨∞dÜ≥ÿ∞ Ü«Ú`åûÇ≤ÏÜ≥ÿ∞ ^•fi~°Hõ<£? 350
* <åÜ«∞<å! J~°∞<˚ å! Éè‰í Ωõ ÅÎ Ü«∞O^Œ∞ "å`«ûÅºO ‰õΩiÑ≤OKÕ "å_»∂, „|Ç¨Ï‡}∞º_»∂, PÑ¨#flâ◊~}
° ∞º_»∂,
ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, Ö’HÍÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ HõeyOKÕ"å_»∂, â’ÉèÏ=O`åÖˇ· JÑ¨C_»Ñ¨C_Õ qHõã≤ã¨∞Î#fl `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ =O\˜
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, J~Ú# QÀqO^Œ∞_»∞ ^•fi~°HõÖ’ ã¨∞^èŒ~å‡ã≤OÇ¨ã¨#O =∞^èŒº J#flQÍÔ~·# |Å~å=Úx`À
‰õÄ_» ã¨∞YOQÍ L`åûÇ¨ÏOQÍ L<åfl_®?
Hõ. P ~å=∞ ˆHâ◊=ÙÅ‰õΩ#∞, ™ê~å=∞ÅÉèíH˜Î h=Ù ã¨Å∞Ñ¨Ù^Œ∞=Ù QÆ^•
QÍ~å=ÚÅ∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞~å, áÈ~å=ÚÅ |O^èŒ∞ ÖˇÅ¡„á⁄^Œ∞Ì l`ås! 351
* q[Ü«∂! P ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å#∞ h=Ù ã≤÷~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À Pã¨H˜Î`À ¿ãqOKå=Ù QÆ^•! JHõ¯_ç =∞#
K«∞\ÏìÅO`å x#∞fl J#∞k#O JáêºÜ«∞OQÍ J#∞~åQÆOQÍ P^ŒiOKå~°∞ Hõ^•!
âß. =Ú#∞fl„QÍ@qÖ’ =~åÇ¨Ï=Ú#ÔH· =ÚHõ¯O\˜`Àñ É’~°∞KÀ
ã¨<åflÇ¨ÏO|∞#ñ QÍÅˆHÜ«ÚÅ #xO [HÍ¯_»∞KÀñ „ÉÏÉèí=
ã¨¯#∞flO_≥· K«#∞ H“~°"ÕO„^Œ∞ Ñ¨xÔH· QÆO^èŒ~°∞fiÅO ^ÀÅ∞KÀñ
QÆhfl Ô~#flñ_»∞ñ ^Õ=Ù `«O„_ç! K≥Ñ¨Ù=∂ HõÖÏº}"Õ∞ K«„H˜H˜<£? 352
* `«O„_ô! W^Õq∞@Ü«∂º! Hõ#∞flÅ"≥O@ h~°∞ HÍ~°∞ã¨∞<Î åfl=Ù? Ñ¨Ó~°fiO ÉèÜ
í ∞« OHõ~å~°}ºOÖ’ ÑÖkHÀãÖ
á¶êÖÏ‰õΔΩx`À áÈ~å@O ™êyOz#Ñ¨C_»∞ HÍh, ã¨~°fiã¨<åflÇ¨Å`À áÈ~Ú HÍÅˆHÜ«ÚÅ#∞ Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’
zOz K≥O_®_Õ@Ñ¨C_»∞ HÍh, "≥·Éèí=O HÀÖ’Ê~Ú Q“~°=O Ñ¨_çáÈ~Ú# H“~°"ÕO„^Œ∞}˜‚ q_çÑ≤OK«@O HÀãÖ
QÆO^èŒ~°∞fiÅ`À HõÜ«∂ºxH˜ `«ÅÑ¨_ç#Ñ¨C_»∞ HÍh, HõO@h~°∞ ÃÑ\˜ì Z~°∞QÆ"Õ! WÑ¨C_Õq∞ Hõ+¨ìO =zÛOk? =ÚO
n =∂@ K≥Ñ¨C– Ü«∞â’^•#O^Œ#∞_»∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ L<åfl_»∞ Hõ^•!
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ 353
* =∂~°∞ Ñ¨Å∞Hõ "Õ=∞Ü«∂º!
Hõ. F_çu"À â◊„`«∞=ÙÅ‰õΩ, <å_çu"À ™ê^èŒ∞ ^Œ∂+¨}ÏÖÏÑ¨=ÚÅO
QÆ∂_çu"À Ñ¨~°ã¨`«∞Å#∞, g_çu"À =∂#^èŒ#=Ú g~°∞Å #_»∞=∞<£! 354
* Ñ¨QÆ"åi`À áÈ~å_ç F_çáÈÖË^Œ∞ Hõ^•! ã¨[˚#∞Å#∞ `«∂Å<å_»ÖË^Œ∞Hõ^•! Ñ¨~åOQÆ#Å#∞ ‰õÄ_»ÖË^Œ∞
Hõ^•! Jig~°∞Å #_»∞=∞ Jaè=∂<åxfl g_»ÖË^Œ∞ Hõ^•!
Hõ. `«Ñ≤Êu"À, ~ÚK≥Û^Œ #x† K≥Ñ≤Êu"À HõÑ¨@™êH˜Δ! KÕã≤# "Õ∞Å∞O
^≥Ñ≤Êu"À! â◊~°}Ï~°∞÷Å, ~˘Ñ≤Êu"À kfiAÅñ |ã¨∞Å, ~ÀQÆ∞Å, ã¨`«∞Å<£! 355
* J#fl=∂@ `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞ Hõ^•! ^˘OQÆ™êHõΔºO K≥Ñ¨ÊÖË^Œ∞ Hõ^•! W`«~°∞Å‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕã≤ uiy K≥Ñ¨ÊÖË^Œ∞
Hõ^•! â◊~}
° Ï~°∞Å÷ g∞^•, „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å g∞^•, QÀ=ÙÅ g∞^•, ~ÀQÆ∞Åg∞^•, „ã‘ÅÎ g∞^• á⁄~°áê@∞# ÉÏ}ÏÅ∞
QÆ∞Ñ¨ÊÖË^Œ∞ Hõ^•!
Hõ. J_çzu"À Éèí∂ã¨∞~°∞Å#∞?, QÆ∞_çzu"À ÉÏÅ=$^ŒúQÆ∞~°∞=ÙÅ∞ "≥eQÍ?
q_çzu"À Ü«∂„t`«∞Å#∞?, =Ú_çzu"À Ñ¨~°∞Å q`«Î=ÚÅ∞ Ö’Éèí=Ú#<£? 356
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 107
* P~å^è∞Œ ºÖˇ#· Éè∂í ã¨∞~°∞Å#∞ J_çz#O^Œ∞HÍ? ÖËHõ ÉÏÅ∞~°#∂ =$^Œ∞Åú #∂ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ Ñ≤Å=‰õΩO_®
‰õΩ_çz#O^Œ∞HÍ? â◊~°}#fl "åix q_çz#O^Œ∞HÍ? áÈh Ñ¨~°∞Å ^èŒ<åÅ#∞ Ö’ÉèíO H˘nÌ =Ú_çz #O^Œ∞HÍ?
ZO^Œ∞HõÜ«∂º h H© qKå~°O?
=. Jx ÑëH˜#O QÆhfl~°∞ Hõ~°`«ÅO|∞#O ^Œ∞_çzH˘#∞K«∞, QÆ^Œæ^Œã¨fi~°O|∞# =∞Ç¨xkèO QÀÅ∞áÈ~Ú#
¿Ñ^ŒK«O^ŒO|∞# x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çOK«∞K«∞, #~°∞˚#∞O _»#fl H˜\¡xÜ≥∞. 357
* ^è~Œ ‡° A_»∞ WÖÏ „Ñ¨tflOK«QÍ<Õ J~°K`
Õ ∞« Å`À J„â◊√=ÙÅ `«∞_»∞K«∞H˘O@∂, QÆ^^æŒ HŒ Oõ ~îO° `À, ÃÑxflkèx
áÈQ˘@∞ìH˘#fl ¿Ñ^Œ"åx =∂kiQÍ "Õ_ç "Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ xy_çã¨∂Î J~°∞˚#∞_»∞ J#flQÍi`À WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. =∞# ™ê~°kä, =∞# ã¨z=Ùñ_»∞, =∞# qÜ«∞º=Ú, =∞# ãŸ∞O_»∞, =∞# ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£
=∞# qÉèí∞ñ_»∞, QÆ∞~°∞ñ_»∞, ^Õ=~°, =∞#Å#∞ kQÆ<å_ç K«xÜ≥∞, =∞#∞*Ïnèâß! 358
* ''=∞Ç¨~å*Ï! U=∞x K≥¿ÑÊk? =∞# ™ê~°kä , =∞# =∞O„u, =∞# qÜ«∞ºO, =∞# q∞„`«∞_»∂, =∞#
ÉO^èŒ∞=Ù, =∞# „Ñ¨Éèí∞=Ù, =∞# QÆ∞~°∞=Ù, =∞# ^Õ=Ù_»∞, =∞# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =∞#Å#∞ =^ŒeÃÑ\˜ì =∞~À
Ö’HÍxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
Hõ. HõO@‰õΩÅ∞ #$Ñ¨ÙÅ∞ ã¨∂_»ñQÆ, q∞O@O QÆOÑ≤OK«∞ Ü«∞O„`«g∞#=Úñ QÀÅ<£
ÔQO\Õz =∞#=Ú "åÅ∞O, QÆO\Õ *ËH˘O\˜ =∞`«x Hõ~°∞}# HÍ^Õ! 359
* â◊„`«∞~åA ÅO^Œ~∂° Hõà√◊ ¡ JÑ¨ÊyOz K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ PHÍâß# uiˆQ =∞`«ûºÜ«∞O„`åxfl QÆ∞iÃÑ\˜ì
H˘\˜ì =∞#O áêOKåÅ~å[ Ñ¨Ù„ux Ñï}Ü«∞=∂_çOk P Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Úx Hõ\ÏHõΔO =Å¡<Õ Hõ^•!
Hõ. ^ŒO_ç #<Õ‰õΩÅ`À <å, YO_»Å∞ñ _≥^Œ∞ ~°~Ú# ÔQez MÏO_»==#=ÚO
[O_®iÛH˜ #iÊOz#, QÍO_ô==Ú xK≥Ûñ [„H˜ QÆÅ∞QÆ∞@ #kèáê! 360
* QÆO_»~° QÆO_»_≥·, J=∞~°K«=¸ ã¨=¸Ç¨ÏO`À PYO_»Å∞_»∞ Z^Œ∞Ô~· xeÛ<å, ÔQeÛ MÏO_»==<åxfl
Jyfl^Õ=ÙxH˜ JiÊOz, QÍO_ô"åxfl ÔQ·H˘#flk P K«„Hõ^èŒ~°∞x K«Å∞= =Å¡<Õ Hõ^•!
Hõ. k‰õΩ¯Å ~åAÅ <≥Å¡#∞, =∞H˜¯Oz ^èŒ#O|∞ Q˘#∞@ =∞Ü«∞Hõ$`«ã¨Éèí =Ú
<≥fl‰õΩ¯@ [#fl=Ú ¿ãÜ«Ú@, xHõ¯=Ú Ç¨Ïi =∞#‰õΩ ^ŒO_» xez#ñ QÍ^Õ! 361
* <å<å kâ◊ÅÖ’x #~°<å^äŒ∞Å#∞ ã¨=∞~°OÖ’ [~ÚOz Jâı+¨ ^èŒ#~åã¨∞Å#∞ ÔH·=ãÖ KÕã¨∞H˘#fln,
=∞Ü«∞ã¨Éèí#∞ JO^Œ∞H˘#fln, ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞Ç¨Ü«∂QÆO x~°fiiÎOzOn x*ÏxH˜ P "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ
ÉÏã¨@QÍ xeÛ#O^Œ∞=Å¡<Õ Hõ^•!
=∞. WÉèílnfi~°º! =∞MÏaè+≤HõÎ =∞QÆ∞ h ~ÚÖÏ¡e ^èŒq∞‡Å¡=Ú<£
ã¨ÉèíÖ’ âß„`«=Ù b_çÛ#<£ =Ú_»∞= HÍ K«O„^•ã¨º ^Œ∞ódOÑ¨ñQÍ
#ÉèíÜ«∞O azÛ „Ñü[˝ ¿ãã≤ Éèí=nÜ«∂~åuHÍO`å t~À
[Éèí~°NÅ Ç¨ÏiOÑ¨ñ_Õ q^èŒ=Öˇ· ™œÉèÏQÆº=ÚÖò g_»ñQÆ<£! 362
* ã≤OÇ¨ÏÑ¨~å„Hõ=Ú_»"≥·# =∞Ç¨~å*Ï! ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞Ç¨Ü«∞[˝OÖ’ Jaè¿+HõÑ¨Ó`«"≥∞ÿ# h ~ÚÖÏ¡e
HõÉsÉèí~åxfl Ñ¨\˜ì ÖÏy D_»∞ÛH˘x =zÛ xO_»∞ ã¨ÉèíÖ’ h â◊„`«∞=ÙÅ∞ J==∂xOz #Ñ¨C_»∞ P ãü
P„HÀtOK«QÍ, P"≥∞‰õΩ JÉèíÜ«∞q∞zÛ nHõΔ =Ç≤ÏOz, h â◊„`«∞HÍO`«Å t~À[ "≥·Éèí"åxfl "åi ™œÉèÏQÍºxfl
Ç¨ÏiOz =∞#‰õΩ [Ü«∞O KÕ‰õÄiÛ# PÑ¨Î|O^èŒ∞_»∞ PÜ«∞<Õ Hõ^•!
âß. "≥·~°∞Öò QÆ\˜ì# Ñ¨Ù@ì=ÚÖò q_»∞=ñQÍ "åiOÑ¨ <å =Å¡Éèí∞Öò
~å s "Õà◊, #∞¿ÑHõΔ ¿ãÜ«∞ñ^ŒQÆ"Õ, ~å"Õ, x"åiOÑ¨"Õ?
ÖËˆ~ „`å`«Å∞! Hõ$+¨‚! Ü«∞OK«∞ ã¨ÉèíÖ’ b<åOy Ü≥ÿ∞ ‰õΩ~Úº_»O
QÍ~°∞}ºO|∞# Éèí∂i=„ã¨ÎHõe`«OQÍñ *ËÜ«∞ñ_Õ „^ÒÑ¨k<£! 363
* P<å\˜ =∞Ç¨ã¨ÉèíÖ’ „‰õÄ~å`«∞‡Öˇ· H“~°=ÙÅ∞ p~°Å∞ q¿ÑÊ@Ñ¨C_»∞ '<å =Å¡Éèí∞Å∞ ##∞fl
L¿ÑH˜ΔOKå~°∞. WHõ h"Õ ##∞fl ~°H˜ΔOKåe, ~å"Õ ~°H˜ΔOK«"Õ— Jx áêOKåe Å*Ï˚ãÖ‰õΩz`åOyÜ≥ÿ∞
„áêi÷Oz#Ñ¨C_»∞ p~°ezÛ HÍ~°∞}ºO`À HÍáê_®_»∞.
ã‘. ^Œ∞~åfiã¨∞ñ _˘Hõ<åñ_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ#∞ñ_»∞ =OÑ¨ñ |k"ÕÅ t+¨μºÅ ÉèíH˜Îñ Q˘Å∞=ñ
[#∞^≥Oz =∞#=Úñ ÉÏOKåeÜ«Úñ QÆ∞_çz# "≥#∞Hõ <åÇ¨~°O|∞ "Õñ_çH˘x#ñ
Éˇ>ˇì^Œ ##=Ù_»∞ñ Éˇ@ì‰õΩ#fl â◊Ñ≤O`«∞ ##∞K«∞ñ ^ÀÜ«∂=QÍÇ¨Ï=Ú# ˆHñQÆñ
QÆ_»=Å ##fl âßHõ=ÚÅ∞ né∞@ñ Ez áêOKåÅ Ñ¨Ù„uÎHõ Ñ¨~°‚âßÅ
`Õ. Ö’#ñ ^ŒÅñz# qKÕÛã≤ Ö’qÖ’x, t+¨ìâßHÍ#flÅ==Úñ „ÉÏtOz, `«Ñ¨ã≤
HÀÑ¨ =Ú_çyOz, ÑïÑ¨Ó~°‚‰õΩH˜Δñ *ËÃã, x\˜ì „`≥·Ö’HõºãÖ`«iÊ Ü≥∞O^Œ∞ñ QÆÅñ_»∞? 364
* XHõ<å_»∞ =ÚHÀ¯Ñ≤ J~Ú# ^Œ∞~åfiã¨∞_»∞ ^Œ∞~Àº^èŒ# „¿Ñi`«∞_≥· Ñ¨k"ÕÅ =∞Ok t+¨μºÅ`À =∞#
=^ŒÌ‰õΩ =KåÛ_»∞. JÑ¨Ê\˜ˆH =∞# =∞O^Œ~°=¸, áêOKåb Éèí∞lOKå=Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P =ÚhO„^Œ∞_»∞
'=∂‰õΩ J#flO ÃÑ_»`å~å? ÃÑ@ì~å? ÃÑ@ìHõáÈ`Õ âßÑÖ ÃÑ_»`å#∞— JO@∂ K«~°K«~å #kH˜ ™êfl<åxH˜
™êyáÈÜ«∂_»∞. JÑ¨C_»∞ Ñ¨~°‚âßÅÖ’H˜ áÈ~Ú áêOKåe áê„`«Åhfl ÑïHÕz K«∂zOk. ZHõ¯_® XHõ¯
‰õÄ~°=ÚHõ¯ ‰õÄ_® HõxÊOK«Ö^Ë ∞Œ . P"≥∞ xâ◊ÛÅ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O`À P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ `«ÅK«∞H˘Ok. `«H} Δõ O P
^ŒÜ∂« =∞Ü«Ú_»∞ „Ñ¨`º« Hõ"Δ ∞≥ ÿ =O@áê„`«Ö’ J_»∞QÆ∞# JO@∞H˘x L#fl XHõ¯ "≥∞`«∞‰õΩ#∞ <À\˜Ö’ "Õã∞¨ H˘<åfl_»∞
JO`Õ. WOˆH=ÚOk! =Úhâ◊fi~°∞Å‰õΩ Hõ_∞» Ñ¨ÙÅhfl xO_çáÈÜ«∂~Ú. "å~°∞ âßOuOz `ÕÑÙ¨ ‰õΩO@∂ "≥oá¡ ÈÜ«∂~°∞.
ãÖHõÅÊ=∂„`«O KÕ`«<Õ =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ ãÖ`«∞+≤ì HõeyOKÕ J@∞=O\˜ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ =∞#‰õΩ =∞Ô~Hõ¯_»
^˘~°∞‰õΩ`å_»∞!
ã‘. ÑÖkÔH· áÈ~å_» á¶êÖÏ‰õΔΩñ _≥=fix |Å=Ú# <å H˜K≥Ûñ ÉÏâ◊√Ñ¨`«=Ú?
<≥=fix ÖÏ=Ù# x"Õ∞‡# ^Õ"ÕO„^Œ∞ Ñ‘~îå~°ú=Ú# #∞O_»ñ ÉˇOÑ¨Ùñ QÆO\˜ñ?
QÍÅˆHÜ«∞ x"å`«Hõ=Kåk ^≥·`«∞ºÅñ [OÑ≤u <≥=fix ãÖã¨‡iOz?
QÀ„QÆÇ¨Ï}=Ú<åñ_»∞ ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏOÉè’xkèñ QÆ_»zu <≥=fix Hõ~°∞}ñ *Ëã≤?
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 109
P. Hõ~°‚ã≤O^èŒ∞ ~å[ H“~°"ÕO„^•^Œ∞Å, `«ÅÅ áêQÆ ÖˇÅ¡ñ ^Œ_»q `≥zÛ,
ÜÕ∞ =∞Ç¨`«∞‡ |eq∞ xzÛu q~°@∞x, Ñ¨Ù„uÎ Ü«∞_»∞QÆ ÉÁ=∞‡á⁄uÎHõÅ‰õΩ. 365
* J<åfl! P <å_»∞ =~åÇ¨ÏO HÀãÖ ™êy# ã¨=∞~°OÖ’ á¶êÅ<Õ„`«∞x =Å¡ áêâ◊√Ñ¨`« =∞Ç¨„™êÎxfl
PÜ«∞# ^ŒÜ∞« =Å¡<Õ Hõ^• JO^Œ∞H˘<åfl#∞. „uÖ’HÍnèâ√◊ _≥#· ^Õ"OÕ „^Œ∞x J~°ãú O≤ Ç¨ã¨<åxfl PÜ«∞# J#∞„QÆÇÏ¨ O
=Å¡<Õ Hõ^• Jkè+≤ªOÑ¨ QÆeQÍ#∞. HÍÅˆHÜ«Ú_»∞, x"å`«Hõ=K«∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å#∞ P =∞Ç¨ÏhÜ«Úx
|ÅO =Å¡<Õ Hõ^• Ñï=∂~åÛ#∞. L`«Î~° QÀ„QÆÇ¨Ï} ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ á⁄Oy =zÛ# H“~°¿ã<å"åÇ≤Ïxx PÜ«∞#
Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔO =Å¡<Õ Hõ^• ^•@ QÆeQÍ#∞. P<å_»∞ ÉÁ=∞‡ á⁄uÎHõÅ#∞ `≥=∞‡x L`«Î~° J_çy`Õ Hõ~°‚
Ãã·O^èŒ= ã¨∞Ü≥∂^èŒ<å^Œ∞Å Ñ¨@∞ì‰õΩK«∞ÛÅ `«ÅáêQÆÅ∞ HÀã≤ `≥zÛ P"≥∞ =Ú^Œ∞Ì K≥e¡OK«QÆeyOk P Ñ¨~°=∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μx ^ŒÜ«∞=Å¡<Õ Hõ^•!
=∞. QÆ∞~°∞cèëê‡^Œ∞Å∞ QÆ∂_ç Ñ¨xfl# ‰õΩ~°∞HΔÀ}©â◊ K«„HõO|∞Ö’
QÆ∞~°∞â◊H˜Î<£ ~°^äŒÜ«∞O`« Ü≥ÿ∞ <˘QÆÅÃÑ·ñ QÆ∂~°∞ÛO_ç Ü«∂ "Õ∞\˜ <å
â◊~°=ÚÖò "åéHõ =Ú#fl "å~°Å |Ö’`åûÇ¨Ü«Ú ~°∞^ÀºQÆ `«
`«Ê~°`«Öò K«∂_»∞¯Å ãÖÇ¨ÏiOK≥ #q∞`À`åûÇ¨ÏO|∞ <å H˜K«∞ÛK«∞<£ 366
* cè+¨‡ „^À}Ïk =∞Ç¨Ü≥∂^èŒ∞Å`À ‰õÄ_ç# ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`« =∞Ç¨ãÖ„QÍ=∞OÖ’ <å‰õΩ ™ê~°^äŒºO KÕã¨∂Î,
~°ÔŒä <˘QÆÅÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç <å ÉÏ} Ñ¨~O° Ñ¨~Å° ∞ =i¬OÑ¨H=õ ÚO^Õ `«# K«∂Ñ¨ÙÅ`À â◊„`«∞=ÙÅ â◊HhÎ˜ , L`åûÇ¨hfl
PÜ«Ú~åÌÜ«∂hfl, `«^ÕHõnHõΔ#∂ JÑ¨Ç¨ÏiOz, <å‰õΩ Jq∞`å#O^•xfl JOkOz# q[Ü«∞ ™ê~°kä PÜ«∞<Õ
Hõ^•!
=∞. Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞O _˘#iOK«∞ Hõ$`«º=ÚÅ∞ „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞O „|"ÕtOz ÔQ
Åfi ã¨=∞~°÷O|∞Å∞ QÍx ÔH·=_çñ QÆ$áêâ◊fi`å÷=∞ QÍOˆQÜ«∞ ã¨∂
~°ºã¨∞`« „^À} ^èŒ#∞ifi=ÚHõÎ |Ç¨ïk"åº„ã¨Î „Ñ¨ÑÖK«O|∞ <å
^≥ã¨‰õΩ<£ ~åHõ `˘ÅOÔQ =∂^èŒ=Ù ^ŒÜ«∂^Œ$+≤ì<£ #ˆ~O„^À`«Î=∂! 367
* =∞Ç¨~å*Ï! Ñ¨Ó~°fiO Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ùx „‰õÄ~°Hõ$`åºÅ∞ „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞x q+¨Ü«∞OÖ’ qÑ¶¨ÖÏÖˇ·#>Ë¡, cè+¨‡
„^À} Hõ~°‚ Hõ$Ñ¨ Jâ◊fi`å÷=∞Å ^èŒ#∞ã¨∞ûÅ #∞Oz "≥Å∞=_ç# <å<åq^è•Öˇ·# â◊„™êÎ„™êÎÅ∞ <å g∞^Œ‰õΩ ~å‰õΩO_®
P =∂^èŒ=Ùx ^ŒÜ«∂^Œ$‰õΩ¯Å`À „Ñ¨Hõ¯‰õΩ `˘Åy áÈÜ«∂~Ú.
K«. =ã¨∞=∞u k=ºÉÏ}=ÚÅ „=Hõ¯Å∞ "åÑ≤ H˘ÅO‰õΩ ¿ãã≤, <å
~°ã¨=ÚÅ∞ =∂@∞QÍñ |éÑ≤ ~°^äŒº=ÚÅ<£ iÑ¨Ù ÖˇÅ¡ñ E_» ™ê
Ç¨Ïã¨=Ú# h@ñ Éˇ\˜ìu ~°}Ï=x Ãã·O^èŒ=Ùñ [OÑ¨Ù<åñ_»∞, <å
Hõã¨∞~°q~Àkè Éèí„^ŒQÆu #O_»~Ú =zÛ#ñ QÍ^≥ Éèí∂=~å! 368
* =ã¨∞=∞f =Å¡ÉÏè ! Ãã·O^è=Œ Ùx =kèOKÕ P <å\˜ ~°}~°OQÆOÖ’ â◊„`«∞=ÙÅ∞ HõàÏ¡~å K«∂ã¨∞OÎ _»QÍ<Õ, <å
k=º ÉÏ}ÏÅ`À Éèí∂q∞x „=Ü«∞ºÅ∞ KÕã≤ [ÖÏâ◊Ü«∂xfl HõeÊOz JÅã≤ ™⁄Åã≤# <å ~°^ä•âßfiÅ‰õΩ ^ŒÑ≤ÊHõ
fiÛOk P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Úx JO_»=Å¡<Õ Hõ^•!
ã‘. K≥eHÍñ_»! ~°=∞‡x p~°∞ #<˘flHõ"Õà◊ =∞xflOK«∞ <˘Hõ"Õà◊ =∞éñk Ü«∞#∞K«∞
|O^èŒ∞ÉèÏ=O|∞#ñ ÉÏ\ÕK«∞ <˘Hõ"Õà◊, ^•`«Ü≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ ^èŒ#=Ú eK«∞Û,
=∞O„uÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ =∞O„`« =∂^ÕtOK«∞, É’kèÜ≥ÿ∞ Ü≥ÚHõ"Õà◊ |∞kúÃãÑ¨C,
™ê~°^äŒº "≥Ú#iOK«∞ñ [# qzÛ Ü≥ÚHõ"Õà◊ñ, „w_çOK«∞ <˘Hõ"Õà◊, ˆQe¿ãÜ«Ú,
`Õ. <˘Hõ¯ â◊Ü«∂ºã¨#O|∞# #∞O_»∞ñ, QÆ#fl, `«O„_ç ÔH·=_çñ *Ëã≤# `«Ñ¨Cñ QÍK«∞,
Ç¨Ïã¨Î=ÚÅ∞ =\˜ì á⁄`«∞Î# <å~°yOK«∞, =∞#∞[=Å¡Éèí! =∂^èŒ=Ù =∞é= ~å^Œ∞. 369
* P "åã¨∞^Õ=ÙxH˜ <Õ#O>Ë ZO`« „¿Ñ=∞! XHõ =∂@∞ K≥eHÍ_®! ~å ~°—=∞‡x Ñ≤eKÕ"å_»∞.
XHõ=∂@∞ '=Ú^Œ∞ÌÅ =∞~°n— Jx =Ú^Œ∞Ì KÕ¿ã"å_»∞, XHõ=∂@∞ P`«‡|O^èŒ∞"≥· P^ŒiOKÕ"å_»∞. XHõ=∂@∞
B^•~°º=¸iÎÜ∞ÿ≥ |Ç¨ï^è<Œ åÅ∞ |Ç¨˙HõiOKÕ"å_»∞. XHõ=∂@∞ =∞O„uÜ≥∞ÿ Ç≤Ï`ÀÑ¨^âÕ O◊ KÕ¿ã"å_»∞. XHõ=∂@∞
QÆ∞~°∞"≥· Hõ~°Î"åºxfl É’kèOKÕ"å_»∞. =∞~˘Hõ=∂@∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞ K«#∞=Ù K«∂¿Ñ"å_»∞. "Õ~˘Hõ=∂@∞ Pf‡Ü«Ú_≥·
Ç¨ã¨º=∂_»∞`«∂ P@Å∞ Ñ¨\˜ìOKÕ"å_»∞. WOH˘Hõ =∂@∞ XˆH „Ñ¨Hõ¯g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛÃÑ@∞ìH˘x Hõ#fl`«O„_ç =Öˇ
<å `«ÑC¨ Å∞ ãïk^Õ"Ì å_»∞. =∞~˘Hõ=∂@∞ <å KÕ`∞« Å∞ Ñ¨@∞ìH˘x |Å=O`«O KÕã≤ á⁄`«∞#Î P~°yOÑ¨ *Ë¿ã"å_»∞.
J@∞=O\˜ =∞# =Ú^Œ∞ÌÅÉÏ= J~Ú# =∂^èŒ=Ù}˜‚ =∞~°záÈ=\O ZÖÏ =∞Ç¨~å*Ï!
Hõ. q[Ü«∞, ^èŒ#O[Ü«∞, Ç¨Ï#∞=∞, ^Œúfi[ Ñ¶¨Å∞æ#, áê~°÷, áêO_»∞`«#Ü«∞, #~°, =∞¿ÇÏO
„^Œ[, q∞„`å~°∞˚# Ü«∞OK«∞#∞, Éèí∞[=ÚÅ∞ ^ŒÅHõ_»= ~åHõ"ÀHõÅñ r~°∞<£. 370
* ~åHõáÈHõÅ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ KÕ`«∞Å∞ Kåz 'q[Ü«∂! ^èŒ#O[Ü«∂! HõÑ≤^èŒfi*Ï! Ñ¶¨Å∞æ}Ï! áê~å÷!
áêO_»∞#O^Œ<å! H˜s\©! ã¨=ºáêp! J~°∞˚<å! Jx ZO`« PáêºÜ«∞OQÍ Ñ≤eKÕ"å_À Hõ^•!
Hõ. "åi[QÆO^èŒ∞Å∞ ^Œ=∞Ö’, "åiOÑ¨ñQÆ ~åx „¿Ñ=∞ "å^Œ=Ú ¿ãÜ«∞<£
"åi[<Õ„`«∞ñ_»∞ ##∞ñ ^ŒQÆ, "åiO_»¡‰õΩñ |#∞=Ù #Å∞Hõ "åiOÑ¨ #$áê! 371
* JÑ¨C_»Ñ¨C_»∞ `«#‰õΩ JO`«óÑ¨Ù~° HÍO`«Å`À „Ñ¨}Ü«∞HõÅÇ¨ÏO ãÖÉèíqOz#Ñ¨C_»∞ "åi
á⁄ÅÜ«∞Å∞Hõ#∞ f~°Û@O HÀãÖ ##∞fl „|u=∂e "åi ~ÚO_»‰¡ Ωõ ÑÖ¿Ñ "åi*Ï‰õΩΔ x U q^èOŒ QÍ qã¨‡iOK«QÅÆ O
„Ñ¨É∂íè !
Hõ. xK«ÛÅ∞ Ö’Ñë HÍO`«Å∞, =∞zÛHõñ ^Œ#`À_» <å_»∞ =∂@Å∞ <å‰õΩ<£
=ÚK«Û@Å∞ ÃãÑ¨C "≥∞Å¡#, qK«ÛÅq_çñ ^˘_»Åg∞ñ^Œ qKÕÛã≤ #$áê! 372
* `å#∞ K«#∞=ÙQÍ <å K≥O`« KÕi, <å X_çÖ’ ‰õÄ~˘Ûx, x`«º=¸ `«# „Ñ≤Ü«Ú~åà◊¡‰õÄ `«#‰õÄ
=∞^èŒº [iˆQ ~°Ç¨Ïã¨º ãÖÉèÏ+¨}Åhfl Ñ¨Óã¨„QÆ∞zÛ#@∞¡ "≥∞Å¡QÍ <å K≥qÖ’ K≥¿ÑÊ"å_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 111
K«. J@=∞@=∞Ü≥∞º <å Éèí[# =∞O`«Ü«Ú Éèí∂=~°! <Õñ_»∞ ã¨∂_»∞=∂
~Ú@∞=Öˇ QÍ~°qOK«∞ [QÆnâ◊√ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÖËx Ñ≤=∞‡@O
|@∞`«~° ^ÕÇ¨ÏÖ’Éèí=Ú#ñ „ÉÏ}=Ú Å∞#flq "≥O@ñÉ’Hõ <Õñ
QÆ@QÆ@! Ñ¨Ó~°fi[#‡=Ú#ñ QÆ~°‡=Ú Öˇ\˜ìq KÕã≤<åñ_»<À? 373
* <å ¿ã=Åhfl D <å_»∞ x~°~°÷HÍÖˇ·<å~Ú. D q^èŒOQÍ PáêºÜ«∞OQÍ P^ŒiOKÕ NHõ$+¨μ‚_»∞
DÖ’HõO #∞Oz "≥o¡áÈ~Ú# `«~°∞"å`« ‰õÄ_» <å „áê}ÏÅ∞ PÜ«∞#"≥O@ áÈ‰õΩO_® D ^ÕÇ¨xfl JO\˜
ÃÑ@∞ì‰õΩx L<åfl~Ú. JÜ«∞ºÜ≥∂º! Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ Z\˜ì áêÑ¨Hõ$`åºÅ‰õΩ X_çQÆ\Ïì<À!
âß. HÍO`å~°O|∞# <˘O\˜ ^À_»∞H˘x ~åñQÍñ Ez QÀqO^Œ∞ â◊√
^•úO`«„ã‘ÎÅñ |^•é∞"ÕÅ =∞^Œ~åQÍÜ«∞`«∞ÎÖˇ· `åñH˜ <å
K≥O`«<£ É’Ü«∞Å∞ =¸ñy Ñ¨\˜ìH˘# <å ã‘=∞Ouh ãÖÑ¶¨∞=Ú<£
„ÉèÏOu<£ ÉèÏq∞x ÉèíOy #∞O\˜ q_çÑ≤OÑ¨<£ ÖËHõ† ^è•„fâ◊fi~å! 374
* P =∞Ç¨  #∞Éè Ï =Ù_» ∞ `« # ∞=Ù KåeOz# J#O`« ~ ° O PÜ« ∞ # JO`« ó Ñ¨ Ù ~° H ÍO`« Å #∞
Ñ¨^ÇŒ ¨ ~°∞"ÕÅ=∞Okh "≥O@Éˇ@∞ìH˘x =ã¨∞OÎ _»QÍ J~°}º=∞^èºŒ OÖ’ =∞^À#‡`«∞ÖÎ #·ˇ H˜~å`«∞Å∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ì
Ñ¨@∞ìH˘<åfl~°∞. "åi ÉÏi#∞Oz P <ås=∞}∞Å#∞ HÍáê_»ÖËHõ P_»∞^•xÖÏQÍ qã¨∞ÎáÈ~Ú Hõà◊¡Ñ¨ÊyOz
K«∂ã¨∂Î T~°∞H˘<åfl~°∞.
âß. P `Õ ~å ~°kä‰õΩO_»∞ <å Ç¨ÏÜ«∞=Ú ÖÏ Ü«∞„™êÎã¨#O ÉÏ â◊~°
„"å`«O |#∞ºÅñ ^˘e¡ [OÑ¨Ù#∞ ^Œ∞k<£ =º~°÷O|∞Öˇ· áÈÜ≥∞ =∞
KÕÛ`À-- nèâ◊√ñ_»∞ K«„H˜ ÖËq∞, Éèíã≤`« H˜ΔáêÎ[º=∂Ü«∂q =∂
Ü«∂ `«O„`À+¨~°Éèí∂q∞ c[=ÚÅ =∞~åº^Œ<£ x"Õ∞+Ö|∞#<£. 375
* P`Õ‡â◊fi~°∞_≥·# P NÇ¨Ïi ÖËHõáÈ~Ú#O^Œ∞=Å¡ P ~°^äŒOÃÑ· #∞#fl <Õ#∂, P QÆ∞„~åÅ∂, PqÅ∞¡,
â◊„`«∞ãÖÇ¨~°HÍÖˇ#· P â◊~ã° =¨ ¸Ç¨Å∂, Jhfl |∂_ç^ÖŒ ’ áÈã≤# <≥~ÚºÖÏQÍ, =∂Ü«∂q Ü«∞O^Œ∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOz#
=∂Ü«∞ÖÏQÍ, T+¨~°ˆHΔ„`«OÖ’ K«e¡# q`«Î<åÖÏ¡QÍ HõΔ}HÍÅOÖ’ x~°∞Ñ¨Ü≥∂QÍÖˇ· áÈÜ«∂~Ú.
=∞. Ü«∞^Œ∞g~°∞Öò =Úx<å^äŒ∞, âßÑ¨=Ú#ñ QÍÖÏnè#∞Öˇ·, Ü«∞O^Œé∞<£
=∞k~åáê# q=~°ú=∂# =∞^Œã¨=∞‡~ÀÌ„QÆ ~ÀëêO^èŒ∞Öˇ·
Hõ^Œ#O|∞Öò ^Œ=∞Ö’# =Ú+≤ìÇ¨Ï`«∞ÅO QÍqOz héˇÿi, #
+¨ì^Œâ◊O lH˜¯i #Å∞fiˆ~=Ù ~°K«@<£ ã¨~°fiOã¨Ç¨=Å¡ÉèÏ! 376
* ^èŒ~°}©=Å¡ÉèÏ! WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ g∞~°∞ ¿Ñ~˘¯#fl Ü«∂^Œ= g~°∞ÅO`å qkè"≥·Ñ¨s`«ºO =Å¡
=ÚxâßáÈÑ¨Ç¨Ï`«∞Öˇ·. "å~°O^Œ~°∂ =∞^Œºáê#O KÕã≤# =∞`«∞ÎÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z P„QÆÇ¨"Õâ◊O`À ^Õfi+¨~ÀëêÅ`À
Hõ#∂fl q∞#∂fl HÍ#Hõ `«=∞Ö’ `å=Ú áÈ~å_»∞H˘<åfl~°∞. =Ú+≤ìÑ¶¨∂`åÅ`À Ñ¨~°ã¨Ê~°O H˘@∞ìH˘x „áê}ÏÅ∞
áÈQ˘@∞ìH˘<åfl~°∞. áÈ~Ú#"å~°∞ áÈQÍ #Å∞QÆ∞ Ô~·^Œ∞QÆ∞~°∞ =∂„`«O ZÖÏQÀ „|uH˜ |Ü«∞@Ñ¨_®¤~°∞.
Hõ. Éèí∂`«=ÚÅ=Å# <≥Ñ¨C_»∞, Éèí∂`«=ÚÅ‰õΩ [#‡ =∞~°} áÈ+¨}=ÚÅ∞ x
s‚`«=ÚÅ∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞#∞, Éèí∂`«=∞Ü«ÚO _ôâ◊fi~°∞O_»∞ Éèí∂`«â◊~°}Ïº! 377
* P„t`«=`«ûÖÏ! Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ ã¨~fi° Éè∂í `åO`«~åºq∞. PÜ«∞# „áê}∞Å‰õΩ ã¨$+≤ì ã≤u
÷ ãÖÇ¨~åÅ∞,
`À\˜ „áê}∞Å =Å¡<Õ ãÖÉèíqOÑ¨ *Ëã¨∞ÎO\Ï_»∞.
Hõ. |Å=ÚÅ∞ QÆÅ g∞#O|∞Å∞, |Åq~°Ç≤Ï`« g∞#=ÚÅ#∞ ÉèíH˜ΔOK«∞ „H˜Ü«∞<£
|Å=O`«∞ Å~Ú# Ü«∞^Œ∞=ÙÅ∞, |Å~°Ç≤Ï`«∞Åñ [OÑ≤ ~°Ç≤Ï`«ÉèÏ==ÚÅ #$áê! 378
* |Å=O`«=ÚÖˇ·# ÃÑ^ŒÌKÕÑ¨Å∞ |Å=O`«OQÍ, |ÅÇ‘Ï#"≥∞ÿ# z#fl KÕÑ¨Å#∞ q∞OQÆ∞`«∞O\Ï~Ú.
J^Õq^èŒOQÍ |Å=O`«∞Öˇ·# Ü«∞^Œ∞g~°∞Å∞, x~°ÌÜ«ÚÖˇ· xëê¯~°} HÀáê"ÕâßÅ`À |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ·# `«=∞ `À_ç
Ü«∂^Œ=ÙÅ<Õ ~°∂Ñ¨Ù=∂áê~°∞.
=∞. |ÅÇ‘Ï<åOQÆ∞Å‰õΩ<£ |ÖÏkè‰õΩÅ‰õΩO „|`«ºi÷ÉèÏ"À^Œº=∞O
|∞Å∞ QÆeÊOz, q<åâ◊=Ú<£ <≥éÑ≤, ~¸ Éèí∂ÉèÏ~°=ÚO ÉÏÑ≤, x
â◊ÛÅ|∞kúO QÆ$`«HÍ~°∞ñ_≥· K«xÜ≥∞, <å ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O _»K«∞º`«∞O
_»ÅÑ¶¨ÚO _Õ=∞x K≥Ñ¨C^Œ∞<£ ÉèíQÆ=^•Ü«∞`«ÎO|∞ Ñ¨$näfiâ◊fi~å! 379
* Ñ¨$näfi<å^ä•! |Å=O`«∞Öˇ#· "åiH© |ÅÇ‘Ï#∞Öˇ#· "åiH© #_»∞=∞ Ñ¨QÅÆ ∞ HõeÊOz, Ñ¨~ã° Ê¨ ~° ãÖÇ¨~°O
KÕ~ÚOz, D Éèí∂ÉèÏ~åxfl fiÛ P JK«∞º`«∞_»∞, P J„Ñ¨"Õ∞Ü«Ú_»∞, P JdÖËâ◊fi~°∞_»∞, P NHõ$+¨μ‚_»∞
=zÛ# HÍ~°ºO Ñ¨ÓiÎ KÕã¨∞H˘x x|ƒ~°OQÍ, xâ◊ÛÅOQÍ "≥o¡áÈÜ«∂_»∞. WOHÍ Uq∞ K≥¿ÑÊk! P ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x
ãÖHõÅÊO „Ñ¨HÍ~°O [iyáÈ~ÚOk.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Õâ◊HÍÖÏ~°÷ Ü«ÚHõÎO|∞Å∞, #O`«óHõ~°} ãÖ`åÑ¨ â◊=∞#O|∞Å∞ #~Ú# Ç¨Ïi=K«#O|∞ÅO
^ŒÅOz, z`«ÎO|∞ Ñ¨~åÜ«∞`«ÎO|~Ú Ü«Ú#flk Jx Ü«∞#fl‰õΩO *ˇÑ≤Ê, x~°∞`«Î~°∞O_≥·, x~°O`«~°
Ç¨ÏiK«~°}Ï~°qO^Œ zO`å=∞Å|∞kúÜ≥ÿ∞ â’HõO|∞ =i˚Oz, ã¨^• ^è•º#ÉèíH˜Î qâı+Ö|∞ÅO
QÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å [~ÚOz, `˘e¡ `«# ‰õΩÉèíÜ«∞ ¿ã<å=∞^èŒºO|∞# #K«∞º`«∞O _®#uzÛ# w`«Å∞
^ŒÅOz, HÍÅHõ~°‡ Éè’QÍaèx"Õâ◊O|∞ÅKÕ`« <å=$`«O|~Ú# q*Ï˝#O|∞ñ „QÆ=∞‡é #kèQÆq∞Oz,
¿ÇÏ`«∞=∞^•ƒù=O|∞# â’Hõ¿ÇÏ`«∞ =Ç¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~å`«‡HõO |~Ú# ^≥·fi`«„Éèí=∞O |xÜ«Ú#∞,
^≥·fi`« „Éèí=∞O|∞#‰õΩñ QÍ~°}O|∞ ^ÕÇ¨ÏO |xÜ«Ú#∞, ^ÕÇ¨ÏO|∞#‰õΩ c[O|∞ eOQÆO |xÜ«Ú#∞,
eOQÆO|∞#‰õΩ =¸ÅO|∞ QÆ∞}O|∞ ÅxÜ«Ú#∞, QÆ∞}O|∞Å‰õΩ x^•#O|∞ „Ñ¨Hõ$u Ü«∞xÜ«Ú#∞,
'„|Ç¨‡Ç¨Ï— =∞xÜ≥∞_»∞ *Ï˝#O|∞# b#Ü≥ÿ∞ „Ñ¨Hõ$u ÖË‰õΩO_»∞ #xÜ«Ú, „Ñ¨Hõ$u Ü«∞_»OQÆ∞@Ü«∞
<≥·~°∞æ}ºO |xÜ«Ú#∞, <≥·~°∞æ}ºO|∞=Å#ñ QÍ~°º eOQÆ<åâ◊O |xÜ«Ú#∞, QÍ~°ºeOQÆ<åâ◊O|∞#
#ãÖÉèí=O|QÆ∞ „Ñ¨Hõ$uO ÉÏã≤ „Hõ=∞‡é ã¨∂÷Åâ◊s~°„áêÑ¨ÙÎO_»∞ QÍHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ã¨=∞ºQÀƒùQÆO|∞#
#∞O_» ∞ #xÜ« Ú #∞ xâ◊ Û ~ÚOz, Ü« ∞ ~° ∞ ˚ # ∞O_» ∞ q~° ‰ õ Ω Î O _≥ · Ü« ¸ ~° ‰ õ Ω O_≥ † ^è Œ ~ ° ‡ AO_» ∞
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 113
ÉèíQÆ=nÜ«∞=∂~°æO|∞ñ ^≥eã≤, Ü«∂^Œ=ÙÅ <åâ◊O|∞ qx <å~°^Œ∞ =K«#O|∞ÅO ^ŒÅOz, xâ◊ÛÅ
z`«∞ÎO_≥· ã¨fi~°æ=∂~°æ QÆ=∞#O|∞#‰õΩ Ü«∞`«flO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_≥ <å ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 380
* Jx D q^èŒOQÍ J~°∞˚#∞_»∞ J#fl‰õΩ K≥Ñ≤Ê ^Õâ◊HÍÖÏÅ#∞ J#∞ãïOKÕq, =∂#ã≤Hõ ãÖ`åáêxfl
â◊q∞OÑ¨*¿Ë ãg S# "åã¨∞^Õ=Ùx "å‰õΩ¯Å∞ ã¨‡iOK«∞H˘x Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~åÜ«∞`«"Î ∞≥ #ÿ z`«OÎ `À =∞ø#O =Ç≤ÏOKå_»∞.
ãÖ`«`«QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ãÖã¨‡~°}OKÕ`« ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# |∞kúHõÅ"å_≥· â’HÍxfl qãï˚OKå_»∞. x~°O`«~°
^è•º#~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ÉèíH˜Îqâı+Ö`À HÍ=∞„HÀ^è•^Œ∞Å#∞ [~ÚOKå_»∞. Ñ¨Ó~°fiO ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«OÖ’ H“~°= áêO_»=
¿ã<å=∞^èŒºOÖ’ ÉèíQÆ"å#∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ É’kèOz# w`å"åHÍºÅ∞ =∞##O KÕã¨∞H˘<åfl_»∞.
HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ Hõ~°‡Å#∞ J#∞ÉèíqOK«@OKÕ`« =∞~°∞QÆ∞Ñ¨_ç# w`åq*Ï˝<åxfl =∞m¡ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞.
J~°∞#˚ ∞_»∞ HÍ~°ºHÍ~°}ÉèÏ"åxfl J#∞ãïOz â’HÍxH˜ JÇ¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ`À ‰õÄ_ç# ^≥fi· `«„ÉèÏOu
HÍ~°}=∞x, P ^≥·fi`«„ÉèÏOuH˜ â◊s~°O HÍ~°}=∞h, P â◊s~åxH˜ eOQÆO HÍ~°}=∞h, P eOQÍxH˜ QÆ∞}ÏÅ∞
HÍ~°}=∞h, P QÆ∞}ÏÅ‰õΩ „Ñ¨Hõ$u HÍ~°}=∞h „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. 'JÇ¨ÏO „|Ç¨‡ã≤‡— J<Õ *Ï˝#O`À „Ñ¨Hõ$u
qb#"≥∞ÿáÈ`«∞O^Œx, „Ñ¨Hõ$u #tOzáÈ=@"Õ∞ QÆ∞}~åÇ≤Ï`«º=∞h, QÆ∞}~åÇ≤Ï`«º"Õ∞ eOQÆ â◊s~°q<åâ◊=∞h,
eOQÆâ◊s~°q<åâ◊"Õ∞ [#‡~åÇ≤Ï`«º=∞h `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. „Ñ¨Hõ$ux Ñï`«ºlOz# Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ uiy ã¨∂÷Å
â◊s~åxfl á⁄O^ŒHõ „|ÃÇ·Ï‡HÍºxfl á⁄O^Œ∞`å_»x xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x J~°∞˚#∞_»∞ q~°‰õΩÎ_≥·<å_»∞. ^èŒ~°‡~åA
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NHõ$+¨μ‚x J=`å~° ã¨=∂Ñ≤Îx, Ü«∂^Œ=ÙÅ q<åâ◊<åxfl qx, <å~°^Œ∞x „Ñ¨É’^èŒ "å‰õΩ¯Å∞
`«ÅOK«∞H˘x JK«OK«Å Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_≥· Ñ¨Ù}ºÖ’Hõ „áêÑ≤ÎH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK« ™êQÍ_»∞.
Hõ. Ü«∞^Œ∞=ÙÅ <åâ◊=Ú =∂^èŒ=Ù, Ñ¨^ŒqÜ«Ú qx ‰õΩOu q=∞ÅÉèíH˜Î<£ ÉèíQÆ=
`«Ê^ŒzO`å`«`«Ê~°Ü≥ÿ∞, =Ú^Œ=Ú# ãÖ™ê~°=∂~°æ=Ú#‰õΩO ÉÏÃã<£. 381
* Ü«∂^Œ=ÙÅ =∞~°}=¸, =∂^èŒ=Ùx x~åº}=¸ PÅHÕz# ‰õΩOf^Õq x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À
Ç¨ÏiK«~°} ãÖã¨‡~°}OÖ’ Pã¨‰õΩÎ~åÖˇ· „Ñ¨âßO`«OQÍ â◊s~åxfl Ñï`«ºlOzOk.
=. W@∞¡ HõO@HõO|∞#O QÆO@HÀ#∂‡Å#O|∞ ¿ãã≤ HõO@HõO|∞Å∞ Ô~O\˜x ÑïÇ¨ÏiOK«∞ q<åfl}˜
`≥éOQÆ∞=, Ü«∂^Œ=~°∂Ñ¨ â◊s~°O|∞#O*Ëã≤ ~¸â◊fi~°∞_»∞ Ö’HõHõO@Hõ â◊s~°O|∞Å∞ ãÖÇ¨ÏiOz x[
â◊s~°O|∞ q_çK≥† ãÖÇ¨~°O|∞#‰õΩ x[â◊s~° Ñ¨~°â◊s~°O|∞Å∞ Ô~O_»∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ ã¨=∞O|∞Å∞.
x[~°∂ÑÖ|∞# "≥∞ÅOQÆ∞K«∞ ~°∂áêO`«~°O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz „Hõ=∞‡é #O`«~åú#O|∞ <˘O^Œ∞
#@∞x ÔH·=_ç bÖÏÑ¨~åÜ«∞}∞O_≥·# <å~åÜ«∞}∞O_»∞ g∞# ‰õÄ~å‡k ~°∂ÑÖ|∞Å∞ ^èŒi~ÚOK«∞O
|iÇ¨ÏiOK«∞#x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 382
* D q^èŒOQÍ HõO@HõO`À =∞~À HõO@HÍxfl ÃÑHõeOz, Ô~O_»∞ HõO\HÍÅ#∂ ^Œ∂~°OQÍ áê~°"Õ¿ã
q"ÕHõ=O`«∞xÖÏQÍ, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Ü«∂^Œ=â◊s~°O ^èŒiOz [QÆ`«¯O@HÍÖˇ·# Ñ¨~°∞Å â◊s~åÅ#∞ JO`«
"≥ÚOkOz `«# â◊s~åxfl =keÃÑ\Ïì_»∞. Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ ãÖÇ¨~° q+¨Ü«∞OÖ’ ã¨fiÑ¨~°^ÕÇ¨Å<Õ ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞.
Ô~O_»∂ ã¨=∂#"Õ∞. ã¨fiã¨fi~°∂ÑÖ`À „Ñ¨=iÎã¨∂Î, J#º~°∂áêÅ∞ ÃÑ‰õΩ¯Å∞ ^èŒiOz, =∞m¡ ã¨fiã¨fi~°∂áêxfl
á⁄O^Õ #@∞xÖÏQÍ qz„`«bÖÏqÖÏã¨∞_≥#· "≥‰· Ωõ O~î"° åã¨∞_»∞ =∞`«ûº‰õÄ~å‡k J=`å~åÅ∞ ^èiŒ ã¨∂Î ÑïÇ¨Ïiã¨∂Î
LO\Ï_»∞.
Hõ. U k#=Ú# "≥·‰õΩO~î°∞ñ_»∞, "Õ∞kxÃÑ·ñ ^•eÛ#\˜ì "Õ∞#∞ q_çz <åñ
_® k#=Ú# #â◊√Éèí „Ñü, áê^ŒHõ=∞QÆ∞ HõeÜ«ÚQÆO|∞ „áêÑ¨ÎO |Ü≥∞º<£. 383
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ bÖÏ=∂#∞+¨~°∂áêxfl ^•eÛ U<å_»∞ J=`å~°ã¨=∂Ñ≤Î HÍqOKå_À P<å_Õ
J=∞OQÆà◊ ^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# HõeÜ«ÚQÆO P~°OÉèí=∞~ÚOk.
-: ^èŒ~°‡~åA Ñ¨sH˜Δ`«∞#‰õΩñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞Ç¨„Ñ¨™ê÷#O|∞# ˆHQÆ∞@ :-
ã‘. Hõe=~°Î#O|∞#ñ „Q“~°ºÇ≤ÏO™êã¨`«º ^ŒOÉèí H“\˜ÖÏº^Œº^èŒ~°‡K«Ü«∞=Ú
Ñ¨Ù~°=ÚÅ QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ Éèí∂=ÚÅñ ^Œ=∞Ö’#ñ QÆÅ∞QÆ∞@ ^ŒÅáÈã≤ HõiÑ¨Ù~°=Ú#
=∞#∞=∞x ~å["≥· =∞#∞ =∞x nqOz ã≤O^èŒ∞`ÀÜ«∞Hõ}Ïaè+≤‰õΩÎñ *Ëã≤
Ü«∞x~°∞^Œú #O^Œ#∞O_≥·# =„Axñ ^≥zÛ =∞^èŒ∞~°ñ |@ì=Ú QÆ\˜ì =∞=∞`«ñ ÉÏã≤
P. Hõ~°∞Å Ç¨Ï~°∞Å Éèí@∞Åñ QÆOHõ}ÏkHõ=ÚÅ, =∞O„u[#∞Å |∞^èŒ∞Å =∂#=`«∞Å
#dÅ =∞~Ú# ^èŒ#=Ú #aè=∞#∞º ã¨∞`«∞#‰õΩ, #Ñ¨ÊyOz |∞kú <å„â◊~ÚOz. 384
* Hõe „Ñ¨"âÕ O◊ =Å¡ „H“~°ºO, Ç≤ÏOã¨, Jã¨`º« O, P_»O|~°O, H“\˜ÅºO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À J^è~Œ ‡° K«„HõO
Ñ¨@}
ì ÏÅÖ’, Ñ¨ÖÖ¡ˇ Ö’, QÆ$Ç¨ÅÖ’, ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ qãïÎ OzO^Œx `≥Å∞ã¨∞H˘#fl ^è~Œ ‡° ~åA `«# =∞#∞=∞_≥#·
Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ ~åA#∞ HÍqOz Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~° ã≤OÇ¨ã¨#O ÃÑ·# ‰õÄ~°∞ÛO_»Éˇ\Ïì_»∞. Ñ¨q„`« ã≤O^èŒ∞[ÖÏÅ`À
Jaè¿+HÕz Pj~°fikOKå_»∞. Jx~°∞^Œ∞úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# =„A}˜‚ =∞^èŒ∞~å ~å*ÏºxH˜ JkèÑü KÕâß_»∞.
=∞=∞HÍ~åÅ#∞ Ñï`«ºlOz U#∞QÆ∞Å∞, QÆ∞„~åÅ∞, Ãã·x‰õΩÅ∞, HõOHõ}Ïk PÉèí~°}ÏÅ∞, J=∂`«∞ºÅ∞,
q^•fiOã¨∞Å∞, „ã‘ÎÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨HõÅ ^èŒ# Hõ#Hõ =ã¨∞Î "åÇ¨Ï<åÅ#∞ Jaè=∞#∞º #O^Œ#∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ
JÑ¨ÊyOz ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞ "≥·~åQÆº=∂~åæxfl P„â◊~ÚOKå_»∞.
=. q~°‰õΩÎ_≥·# ^Œ~°‡#O^Œ#∞O_»∞ „áê*ÏÑ¨`«ºO |xÜ≥∞_ç ~Ú+≤ìñ QÍqOz Ü«∞QÆ∞flÅ <å`å‡~ÀÑ¨}O|∞
¿ãã≤, x~°ÇÏ¨ OHÍ~°∞O_»∞#∞, x~°oÌ `åâı+¨ |O^è#Œ ∞O_»∞#∞<≥· ã¨HÖõ OË „kÜ«∞O|∞Å =∂#ãÖ|∞# #_»Oz,
„áê}Ïnè#=$uÎ Ü«∞QÆ∞ =∂#ãÖ|∞#∞ „ÉÏ}=∞O^Œ∞#∞, „ÉÏ}=Ú #áê#=∞O^Œ∞#∞, #∞`«û~°æã¨Ç≤Ï`«O
|~Ú# Ü«∞áê#=Ú =∞$`«∞º=Ù #O^Œ∞#∞, =∞$`«∞º=Ù#∞ ÑÖK«Éèí∂`«O|∞Å‰õΩ <≥·HõºOÉˇ·# ^ÕÇ¨ÏO|∞
#O^Œ∞#∞, ^ÕÇÏ¨ =Ú#∞ QÆ∞}„`«Ü∞« O|∞ #O^Œ∞#∞, QÆ∞}„`«Ü∞« O|∞ #q^ŒºÜ«∞O^Œ∞#∞, ã¨~åfi~ÀÑ¨¿ÇÏ`«∞
=QÆ∞ #q^Œº#∞ r=ÙxÜ«∞O^Œ∞#∞, r=ÙO _»~Ú# `«#∞fl #=ºÜ«∞O|~Ú# „|Ç¨Ï‡=∞O^Œ∞#∞
Å~ÚOÑ¨*ãË ≤ |Ç≤Ï~°OQÆ "åºáê~°O|∞Å∞ q_çz, <å~° p~°Å∞ ^èiŒ ~ÚOz =∞øxÜ«Ú x~åÇ¨~°∞O_»∞#∞
=ÚHõÎˆHâ◊√O_»∞#∞<≥·, Ü«Ú#‡`«Î Ñ≤âßK« |kè~° [_»∞Å K«O^ŒO|∞# x~°¿ÑHõΔHõ`«fiO|∞#. 385
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 115
* q~°‰Ωõ _Î #·≥ ^è~Œ ‡° ~åA „áê*ÏÑ¨`º« =∞<Õ Ü«∂QÆO KÕã≤ QÍ~°›Ñ¨`º« O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JQÆ∞flÅ#∞ P`«‡Ü«∞O^Œ∞
P~ÀÑ≤OK«∞H˘<åfl_»∞. x~°ÇÏ¨ OHÍ~°∞_≥· ãÖ™ê~°|O^è•Å∞ `≥Q` Æ O≥ Ñ¨ÙÅ∞ KÕã≤ "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ WO„kÜ«∂Å#∞
=∞#ã¨∞û#O^Œ∂, =∞#ã¨∞û#∞ „áê}=∞O^Œ∂, „áê}Ïxfl Jáê#=∞O^Œ∂, Jáê<åxfl =∞$`«∞º=Ù#O^Œ∂,
=∞$`«∞º=Ù#∞ áêOK«Éè∫uHõ"≥∞ÿ# â◊s~°=∞O^Œ∂, â◊s~åxfl ã¨`«Îfi~°[ãÎ̈"≥∂ QÆ∞}=ÚÅO^Œ∂, P QÆ∞}„`«Ü«∂xfl
Jq^ŒºÜ«∞O^Œ∂, P~Àáê Åxfl\˜H˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# Jq^Œº#∞ r"å`«‡Ü«∞O^Œ∂, r"å`«‡#∞ J=ºÜ«∞"≥∞ÿ#
Ñ¨~=° ∂`«‡Ü«∞O^Œ∂ Å~ÚOÑ¨*âË ß_»∞. ã¨~fi° ãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥∞ÿ <å~° p~°Å∞ ^èiŒ OKå_»∞. =∞ø#O`À x~åÇ¨~°∞_≥·
=ÚHõÎˆHâ◊√_≥·, Ñ≤zÛ"åx =Öˇ, Ñ≤âßK«„QÆã¨∞Îx =Öˇ, |kè~°∞x =Öˇ, [_»∞x =Öˇ x~°¿Ñ‰õΔΩ_≥·<å_»∞.
Hõ. z`«ÎO|∞# „|Ç¨Ï‡=Ú <å, =$`«Î=Úñ QÍqOzH˘#∞K«∞ q*Ï˝#^èŒ<å
Ü«∞`«∞ÎÅ∞ ^˘e¡ "≥eOÔQ_ç, Ü«Ú`«Î~°kâ◊ ˆHñÔQ x~°‡Ö’^ÀºQÆ=Ú#<£. 386
* =∞#ã¨∞ûÖ’ Ñ¨~°„|Ç¨‡xfl =∞##O KÕã¨∞H˘O@∂ Ñ¨Ó~°fiO q*Ï˝#=O`«∞Öˇ·# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
J#∞ãïOz# L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ UHÍ„QÆz`«ÎO`À „Ñ¨™ê÷#O ™êyOKå_»∞ ^èŒ~°‡#O^Œ#∞_»∞.
ã‘. JO`« <å`«x `«=Ú‡ ÅxÅÑ¨Ù„`åÎ^Œ∞Å∞ QÆe~åHõKÕñ ÉÏÑ¨Hõ~°∞‡ ÅQÆ∞K«∞ñ
[i~ÚOK«∞ „Ñ¨[Å ãÖKå~°O|∞ bH˜ΔOz Ü«∞dÅ^èŒ~°‡O|∞Å <åK«iOz
"≥·‰õΩO~î° K«~°}Ï|˚ =iÎ`«Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ· `«^ŒƒùH˜Îx~°‡Å`«fi=Ú#∞ *ˇOk
q+¨Ü«∞Ü«Ú‰õΩÎÅ‰õΩñ „|"ÕtOÑ¨ñQÍ ~åHõ x~°∂ú`«HõÅ‡+¨ xÑ¨Ù}=∞`«∞Å∞
`Õ. |Ç¨ïà◊ q*Ï˝#^•"åyfl Éèíã≤`«Hõ~°∞‡Öˇ·#, ÜÕ∞HÍO`«∞Å‰õΩ ÅHõΔº"≥∞ÿ "≥Å∞OQÆ∞
=ÚYº<å~åÜ«∞} ™ê÷#=Ú#‰õΩñ [xi, qQÆ`«~°["≥∞ÿ# Ü«∂`«‡Å q„Ñ¨=ÚYº! 387
* J#O`«~°O ^èŒ~°‡Ax ™È^Œ~°∞Öˇ·# cè=∞¿ã<å^Œ∞Å∞ Hõe„Ñ¨ÉèÏ=O`À „Ñ¨[ÅO`å áêÑ¨=∂~°æOÖ’
ãÖK«iOK«@O QÆ=∞xOKå~°∞. ^•#^èŒ~å‡Å∞ PK«iOKå~°∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«=∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~°K«∞H˘<åfl~°∞. ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎKÕ Ñïâ◊√^Œú r=#∞Öˇ·<å~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ ~°*’QÆ∞}
~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å`À q+¨Ü∂« ã¨‰Ωõ ÅÎ ‰õΩ „Ñ¨"tÕ OÑ¨~åxn, áêÑ¨~Ç° Ï≤ `«∞Å∂, q*Ï˝# ãÖÑ¨#∞flÅ∂ J~Ú#
UHÍO`«Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ QÆ=∞º™ê÷#"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õn S# q+¨μ‚ Ö’HÍxfl KÕ~°∞‰õΩ<åfl~°∞.
=. JO`« q^Œ∞~°∞O_»∞ „Ñ¨ÉèÏã¨ f~°÷O|∞# Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞ ¿ãiÛ, â◊s~°O|∞ q_çz, Ñ≤`«$=~°æO|∞
`À_» ^ŒO_»^èŒ~°∞O _»QÆ∞@O *Ëã≤ x*ÏkèHÍ~° ™ê÷#O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞† „^Œ∞Ñ¨^Œ~å[Ñ¨Ù„uÜ«Úñ
|`«∞Å=Å# #∞¿ÑH˜` Δ Ü
« ∞ÿ≥ [QÆ`Ê« uÜ≥∞ÿ # "åã¨∞^Õ=Ù#O^Œ∞ñ l`«OÎ |∞ ¿ãiÛ `«`Ê« ^ŒO|∞ ¿ãÔ~ x@∞¡.388
* `«~°∞"å`« q^Œ∞~°∞_»∞ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# „Ñ¨ÉèÏã¨f~°÷OÖ’ ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Œ∞ =∞#ã¨∞û ÅQÆflOKÕã≤ `«#
â◊s~åxfl `«ºlOz, Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA J~Ú#O^Œ∞=Å¡ Ñ≤`«$^Õ=`«Å`À HõÅã≤, `«# JkèHÍ~°
Ñ‘~åî xfl Jkè+Oª≤ Kå_»∞. „^ÒÑ¨k x~°¿Ñ‰õΩΔ Öˇ#· Éè~í ÅÎ° KÕ L¿ÑH˜`
Δ Ü
« ∞ÿ≥ ^Õ=^Õ=Ù_≥#· "åã¨∞^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ Pã¨H"Îõ ∞≥ #ÿ
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° ™êxfl^è•ºxfl á⁄OkOk.
Hõ. áêO_»=Hõ$+¨μ‚Å Ü«∂#=Ú, áêO_»∞~°=∞u <≥=fiñ_≥·#ñ |eH˜# q#fl<£
YO_ç`«Éèí=Ùñ_≥· Ç¨Ïi^•, ã¨∞O_≥· ÔH·=ÅºÑ¨^Œ=Ú ™⁄K«∞Û #ˆ~O„^•. 389
* D q^èŒOQÍ [iy# áêO_»=ÙÅ =∞Ç¨„Ñ¨™ê÷#=¸, NHõ$+¨μ‚x Ñ¨~°=∞Ñ¨^Œ Ü«∂#=¸, ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À K«kq#"å_»∂, q#fl"å_»∂, Éèí=|O^èŒ q=Ú‰õΩÎ_≥·, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° Éèí‰õΩÎ_≥· ÔH·=Åº Ñ¨^ä•xfl ÔH·=ãÖ
KÕã∞¨ H˘O\Ï_»∞.
=. JO`« #@O |sH˜Δ`«∞¯=∂~°∞O_»∞ *Ï`«Hõ~°‡q^Œ∞Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ ÃãÑ≤Ê# K«O^ŒO|∞# Éèí∂ã¨∞~À
`«Î=∞tHΔÍ=â◊O|∞# =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« âıY~°∞O_≥· ^èŒ~°}©áêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ #∞`«Î~°∞x Ñ¨Ù„uHõ x~å=u
Ü«∞#∞ =∞`«ÎHÍtxO ÉˇO_ç¡Ü«∞~Ú, [#"Õ∞[Ü«∞ „Ñ¨=ÚY∞Öˇ·# #Å∞=Ù~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ #∞`åÊkOz,
QÆOQÍ Ñ¨Ùe#`«ÅO|∞#ñ QÆ$áêKå~°∞ºO_»∞ QÆ∞~°∞`«fiO|∞ ¿ãÜ«∞ Ü«∂QÆÉèÏQÆO|∞Å‰õΩ =zÛ# ^Õ=`«Å
hHÕΔ K«∞K«∞, Éè∂í i^ŒH}
Δ˜ O|∞Å∞QÍ =¸ñ_»âfi◊ "Õ∞^èOŒ |∞ ÖÏK«iOz, kyfi[Ü«∞HÍÅO|∞# QÀq∞^ä∞Œ #O|∞ñ
^Œ#∞fl â◊¥„^Œ∞O_»∞#∞ ~å[zÇ¨Ïfl =Ú„k`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞ HõeO |\ì̃ x„QÆÇÏ≤ OK≥ #x K≥ÑÊ≤ #, â∫#‰õΩO_»∞
áœ~å}˜‰õΩ# H˜@¡xÜ≥∞. 390
* JHõ¯_» Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~°OÖ’ ~å[‰õΩ=∂~°∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î, „áêA˝Öˇ·# ^≥·=A˝Å∞ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ
Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ ã¨xflkèÖ’ ã¨=∞ã¨Î q^ŒºÅ∂ JÉèíºã≤OKå_»∞. =∞Ç¨ÉèíHõÎ t~À=∞}˜Ü≥ÿ∞ ~å[ºáêÅ#O
KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ L`«Î~°∞x ‰õΩ=∂Ô~ÎÜ≥ÿ∞# W~å=u J<Õ `«~°∞}©=∞}˜x Ñï}Ü«∞=∂_®_»∞.
P ^ŒOÑ¨`∞« Å‰õΩ [#"Õ∞[Ü«Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #Å∞QÆ∞~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡OKå~°∞. Ñ¨sH˜`Δ ∞« Î QÆOQÍ#nf~°OÖ’
Hõ$áêKå~°∞ºx Ñ¨~°º"ÕHõΔ}Ö’ Éèí∂i^ŒH˜Δ}Å`À ‰õÄ_ç# =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕâß_»∞. P Ü«∞*Ï˝ÅÖ’
^Õ=`«Å∞ „Ñ¨`«ºHõΔOQÍ =zÛ Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ∞ JO^Œ∞H˘<åfl~°∞. J#O`«~°O Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA *ˇ·„`«Ü«∂„`«‰õΩ
|Ü«∞Å∞^Õi k‰õΩ¯Åhfl [~Úã¨∂Î XHõ¯KÀ@ QÀq∞^ä∞Œ <åxfl `«#∞fl`«∂ ~å[zÇ¨Ïfl =Ú„k`«∞_≥· â◊¥„^Œ"+Õ O¨ Ö’
L#fl Hõe Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ñ¨@∞ìH˘x tH˜ΔOKå_»∞.
Jx K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ â∫#‰õΩ_»∞ ã¨∂`«∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞.
-: Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA Éèí∂^èŒ~°‡^Õ=`«Å ãÖ"å^ŒO ÉÏeOK«∞@ :-
Hõ. Éèí∂=~°~°∂Ñ¨Ùñ_»∞ â◊¥„^Œ∞ñ_»∞, QÀ=ÙO ^• <ÕÅ `«<≥flñ QÀi Ñ¨sH˜Δ
^Œ∂ƒù=~°∞ñ_»∞ kâ◊Å ÔQÅ∞K«∞K«∞, <Õ qkèñ QÆe x„QÆÇ≤ÏOK≥ <≥é˜ñyOÑ¨ñQÆ^Õ. 391
* JÜ«∂º! ã¨∂`«=∞Ç¨Ïs¬! ~å["Õ+ÖÖ’ L#fl â◊¥„^Œ∞_»∞ QÀ=Ù#∞ ZO^Œ∞‰õΩ `«<åfl_»∞? *ˇ·„`«Ü«∂„`«
™êyã¨∞Î#fl Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ P Hõex U q^èŒOQÍ x„QÆÇ≤ÏOKå_»∞? <å‰õΩ q=~°OQÍ K≥Ñ¨C.
=∞. J~°qO^•HõΔ Ñ¨^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^•ã¨‰õΩÎÖˇ· Ü«Ú#fl ã¨
`«∞Ê~°∞+¨„âı+¨μªÅ =$`«Î=ÚÖò q#Hõ ^Œ∞~°∞ƒkú<£ qÅOÑ¶≤∞Oz, ^Œ∞
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 117
~°fl~°"å~åÎHõ^äŒ# „Ñ¨ÑÖK«=ÚÅ∞ QÆ~°‚„áêÑ¨Î=ÚÖò ¿ãã≤, "å
ã¨~°=ÚÖò =º~°÷`«ñ „^ÀK«∞K«∞O_»ñ [# n ãÖ™ê~° "≥∂Ç¨ÏO|∞#<£. 392
* #O^Œ#O^Œ# áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ áê#OKÕ`« Ñ¨~°=â◊√Öˇ·# L`«Î=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ Ñ¨q„`« K«i„`«Å∞
q#‰õΩO_® ÃÑK«∞Û ÃÑiy# =∞K«Û~°O`À ^Œ∞~°˚#∞Å ^Œ∞â◊Ûi„`«Å‰õΩ K≥=ÙÖÁyæ, ãÖ™ê~°|O^è•Å‰õΩ Ö’|_ç,
Ñ¨~°=∂~å÷xfl qã¨‡iOz, =º~°÷OQÍ HÍÅO QÆ_»Ñ¨@O `≥eq `«‰õΩ¯= Ñ¨x.
ã‘. =∞#∞@ x`«º=Ú QÍ^Œ∞ =∞~°}O|∞ x[ =∞x Ü≥∞é˜ñy "≥∂HõΔã≤÷u xK«ÛyOK«∞
#ÖÏÊÜ«Ú=Ù ÅQÆ∞ =∂ Hõ#º^Œ∞~°˚# K«i„`«=Ú Ö’eñ QÆ~°‚ ~°O„^èŒ=ÚÅñ Éˇ\˜ì
|OQÍ~°∞ =O\˜ ~¸ „|kÔH_»∞ HÍÅO|∞ñ É’<å_»ñQÍ <ÕÅ Ñ¨Ù}ºK«i`«!
=∂^èŒ=Ñ¨^ŒÑ¨^Œ‡ =∞Hõ~°O^Œáê#O|∞ ¿ã~ÚOÑ¨"Õ ÜÕ∞=Ú ¿ãÜ«Ú#\˜ì
P. ã¨„`«ÎÜ«∂QÆ=Ú#‰õΩ ã¨#∞‡hO„^Œ∞Å∞ ã‘~°, "åñ_≥ ^ŒO_»^èŒ~°∞ñ_»∞ =K≥Ûñ E_»∞
K«OÑ¨ñ _˘Hõx<≥·# [#fl =∞Ü≥∞º_»∞^•Hõ, q#∞K«∞#∞O_»∞ñ ^Œye q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞. 393
* Ñ¨Ù}ºK«i„`å! „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«O HÍ^Œ∞. ''Ñ¨Ù\˜ì# „áê}˜ y@ìHõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.—— J#fl ã¨`åºxfl QÆ∞iÎOz
"≥∂HΔÍxfl HÍOHÕΔ KÕ JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯ÅO "Õ∞=Ú. J@∞=O\˜ =∂‰õΩ JÑ¨q„`åÖˇ#· JÅ∞ÊÅ K«i„`åÅ∞ K≥=ÙÖÁyæ
PÅH˜ã¨∂Î, |OQÍ~°O =O\˜ rq`« HÍÖÏxfl áê_»∞KÕã¨∞HÀ=@O Ü«ÚHõÎO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ QÀqO^Œ Ñ¨q„`«
Ñ¨^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ^è•~°Å∞ =∂‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞, =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! "Õ∞=Ú ™êyã¨∞Î#fl Dã¨„`«ÎÜ«∂QÍxH˜
=ÚhO„^Œ∞Å∞ PÇ¨fixOK«QÍ Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA qKÕÛâß_»∞ K«∂âß"å! D Ü«∞[˝O Ñ¨Ó~°ÎÜÕ∞º^•HÍ PÜ«∞# U
XHõ¯x „áê}O ‰õÄ_® fÜ«∞‰õΩO_® "≥∞ÿ=∞~°z Pã¨H˜Î`À "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ^äŒÅ∞ PÅH˜ã¨∞Î<åfl_»∞.
Hõ. =∞O^Œ∞#‰õΩ =∞O^Œ|∞kúH˜, =∞O^•Ü«Ú=Ù#‰õΩ x~°~°÷=∂~°∞æ#‰õΩ#∞ QÀ
qO^ŒK«~°}Ï~°qO^Œ =∞, ~°O^Œ=Ú Q˘#ñ ^≥éÑ≤ ÖË^Œ∞ ~å„uOk==ÚÖò. 394
* =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅ∂, ™È=∞i áÈ`«∞Å∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂ S# =¸~°∞öÅ∞ =∂„`«"Õ∞ Ñ¨xH˜=∂e#
=∂~åæÅÖ’ Ñ¨_ç H˘@∞ìH˘O@∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ "åiH˜ Ç¨ÏiK«~}
° Hõ=∞Å ã¨∞^è•^è•~°Å K«qK«∂_»\ÏxH˜
~å„uO|=à◊√¡ J=HÍâ◊"Õ∞ LO_»^Œ∞.——
=. Jx â∫#‰õΩ_»∞ ÑëH˜# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞ñ |sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O_»∞ x["åÇ≤Ïh ãÖ^ÀÇ¨Ï ã¨∞~°H˜Δ`«O|QÆ∞
‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅ^ÕâO◊ |∞#O QÆe „Ñ¨"âÕ O◊ |∞ <åHõiO‚ z, Ü«Ú^Œ‰ú Ωõ `«∂Ç¨ÏÅ`« #OwHõiOz, Ü≥ÚHõ¯ <åñ_»∞
ã¨=ÚÖÏ¡ãÖ|∞# ÉÏ}Ïã¨#O|∞ ÔQ·H˘x, hÅ h~°^Œ xÉèí`«∞~°OQÆ x=Ç¨Ï Ü≥∂l`«O|∞#∞, Ñ¶ë`«
=∞<À~°ÔŒä |∞#∞ <≥#· ~°ÔŒä |∞ <å~ÀÇ¨Ï}O|∞ ¿ãã≤, =∞$ˆQO„^Œ ^èfiŒ *O|∞ "≥Å∞OQÆ ~°^Œä Hõi `«∞~°OQÆ=∞
ã¨∞Éè@í ãÖÑ¶∞¨ \˜Ò« |QÆ∞ "åÇ≤ÏhK«„HõO|∞ x~°fi„HõO|∞QÆO Q˘Å∞=, kyfi[Ü«∂~°O÷ |∞ "≥_e» Ñ¨Ó~°fi^ŒH} Δ˜
Ñ¨tÛ"≥∂`«Î~° ã¨=Ú„^ŒÅQÆflO|∞ Å~Ú#, ~ÚÖÏ=$`« ~°=∞ºHõ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ Ç¨Ïi=~°¬ HÕÑ¨Ù~°∞+¨ Éèí„^•â◊fi
ˆH`«∞=∂Å ÉèÏ~°`« =~°¬O|∞Å∞ #∞`«Î~° ‰õΩ~°∞^Õâ◊O|∞Å∞#∞ [~ÚOz, Ñ¨Ù+¨¯Å ^èŒ#„Ñ¨^•# Ñ¨ÓifiHõÅQÆ∞
ã¨Ñ¨~°ºÅ #ÉèíºiÛ`«∞O_≥· `«`«Î^ÕÌâ◊"åã¨∞ ezÛ# HÍ#∞HõÅ∞ ÔQ·H˘#∞K«∞ =∞OQÆà◊ áê~î°Hõ ãÖÑ¶¨∂`«
*ËwÜ«∞=∂# Ñ¨Ó~°fi~å[=$`åÎO`«O|∞ ÖÏHõi‚OK«∞K«∞ñ ÉÏ~î°HõÑïî`«Ñ¨^ŒºO|∞Å =Å#O ÉÏO_»=ÙÅ‰õΩ
ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_≥· Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO _®K«iOz# ™ê~°^äŒº, ãŸº, ™êz=º, ã¨ÉèÏÑü`«fi, g~åã¨#`«fi,
^Œ∂`«ÉèÏ"åk Hõ~°‡O|∞Å∞ #â◊fi`å÷=∂„ã¨Î `Õ[O|∞ =Å#ñ ^Œ#∞fl ~°H˜ΔOK«∞@Ü«Ú, Ü«∂^Œ=
áêO_»=ÙÅO^Œe ¿ãflÇ¨#∞|O^èŒO|∞#∞, "å~°Å‰õΩñ QÆey# ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Îqâı+Ö|∞#∞ qx, qâ◊fiOÉèí~°∞x
ÉèíHõÎ "å`«ûÅºO|∞#‰õΩ <åâ◊Û~°ºO|∞ <˘O^Œ∞K«∞, =Ok|$O^ŒO|∞Å‰õΩ<£ =∞Ç¨~°…O|∞ÅQÆ∞
Ç¨~åO|~åÉèí~°}Ïk ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞Å <˘ãÖQÆ∞K«∞ñ, |^Œ‡<åÉèí áê^ŒÑ¨^Œ‡ Éèí[# Ñ¨~°`«O„`«
Ñ¨q„`«=∂#ã¨∞O_≥· Ü«ÚO_≥† #Ü≥∞º_» =$+¨Éèí ~°∂ÑÖ|∞# <ÕHõáê^ŒO|∞# ãÖK«iOK«∞ ^èŒ~°‡^Õ=ÙO_»∞
^Œ# ã¨g∞ÑÖ|∞# ÖËñQÆÖËx ÖËñQÆ\˜ ‰õΩé˜ K«O^ŒO|∞# Ç¨Ï`«„Ñ¨ÉèíÜ≥ÿ∞ <Õ„`«O|∞Å ãëÅO|∞Å∞
QÆ∞iÜ«ÚK«∞ QÀ~°∂Ñ¨Ü≥ÿ∞ Ü«Ú#fl ^è•„u H˜@¡xÜ≥∞. 395
* D q^èŒOQÍ ÑëH˜# â∫#‰õΩx =∂@Å∞ qx ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞– ''=ÚhO„^•!
Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ `«# ¿ã<å ã¨=¸Ç¨ÏO KÕ`« ~°H˜ΔOK«|_»∞`«∞#fl ‰õΩ~°∞ *ÏOQÆÅ^Õâ◊OÖ’ HõeÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
„Ñ¨"ÕtOKå_»x q<åfl_»∞. XHõ<å_»∞ Hõ^Œ# ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO HõÅ"å_≥· Lá⁄ÊOˆQ LÖÏ¡ãÖ`À qÅ∞¡ KÕ|\Ïì_»∞.
hÅ"Õ∞Ñ¶∂¨ Å=O\˜ QÆ∞„~åÅ#∞ Hõ\#ì̃ ã¨ÑÅ¨¶ =∞<À~°^"Œä ∞≥ #ÿ ~°^•ä xfl Jkè~ÀÇ≤ÏOKå_»∞, ã≤OÇ¨Ï^èfiŒ [O HÍO`«∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∞O_»QÍ ~°^äŒ QÆ[ `«∞~°QÆ Ñ¨^•u ãÖÑ¶¨∞\˜`«Ü≥ÿ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êˆQ Jáê~°¿ã<å "åÇ≤Ïx`À q[Ü«∞
Ü«∂„`«‰Ωõ |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. `«∂~°∞Ê#, ^ŒH} Δ̃ Ï#, Ñ¨tÛ=∂#, L`«~Î å# L#fl ™êQÆ~° f~åÅÖ’x WÖÏ=$`«OÎ .
~°=∞ºHõO, Ç≤Ï~°}‡Ü«∞O, Ç¨Ïi=~°¬O, HÕÑ¨Ù~°∞+Ö, Éèí„^•â◊fiO, ˆH`«∞=∂ÅO, ÉèÏ~°`«=~°¬O J<Õ ^ÕâßÅ#∂
L`«Î~° ‰õΩ~°∞^ÕâßÅ#∂ [~ÚOz. PÜ«∂ ^Õâ◊"åã¨∞Å∞ H˘x=zÛ ~ÚzÛ# HÍ#∞HõÅ∞ JO^Œ∞H˘<åfl_»∞
=Ok=∂QÆ^èŒ|$O^•ÅKÕ QÍ#O KÕÜ«∞|_»∞`«∞#fl Ñ¨Ó~°fiÉèí∂Ñ¨`«∞Å =$`åÎO`åÅ#∞ PHõi‚OKå_»∞. ™ÈÎ„`«
áê~î‰° Ωõ Å∞ ÑïOî z# Ñ¨^•ºÅ=Å¡ ÉèHí =Îõ `«ûÅ∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» áêO_»=ÙÅ‰õΩ ™ê~°kQä Í, W+¨ãì Y¨ ∞_»∞QÍ, ã¨z=Ù_»∞QÍ,
ã¨ÉÏè ÑüQÍ, ãÖ~°H‰Δõ Ωõ _»∞QÍ, ^Œ∂`«QÍ PK«iOz# Hõ$`åºÅhfl J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩ<åfl_»∞. Jâ◊fi`å÷=∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOz#
„|Ç¨‡„ã¨ÎO q~°l"Õ∞‡ Jyfl*ÏfiÅÅ #∞Oz `«##∞ ~°H˜ΔOz# =$`åÎO`«O `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Ü«∂^Œ=ÙÅ‰õÄ
áêO_»=ÙÅ‰õÄ L#fl Ñ¨~°ã¨Ê~° ¿ãflÇ¨#∞|O^è•hfl, "åiH˜ QÆÅ NHõ$+¨‚ ÉèíH˜Îh „QÆÇ≤ÏOKå_»∞. qâ◊fiOÉèí~°∞x
ÉèíHõÎ"å`«ûÖÏºxH˜ Ñ¨~°=∂â◊Û~°º Éèíi`«∞_≥·<å_»∞. ã¨∞Îu áê~î°‰õΩÅ‰õΩ |Ç¨ï=¸ÖÏºÖˇ·# Ç¨~åÅ∂, =„™êÎÅ∂,
JÉèí~°}ÏÅ∂ |Ç¨˙HõiOKå_»∞. Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞x áê^ŒÑ¨^•‡~å^èŒ#OÖ’ Ñ¨~°=â◊"≥∞ÿ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# =∂#ãÖ`À
L<åfl_»∞.
P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ =$+¨ÉÏè HÍ~°O ^èiŒ Oz XO\˜HÍe`À ãÖK«iã¨∞#Î fl ^è~Œ ‡° ^Õ=Ù_»∞, ^Œ∂_»#∞ g_ç# áê_ç
P=Ù =∂kiQÍ HÍOu HÀÖ’Ê~Ú Hõhflà◊√¡ HÍ~°∞ã¨∂Î QÀ~°∂Ñ¨^è•i}˜ J~Ú# Éèí∂^Õq`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. #Ü«∞<åOÉèíóHõ}*ÏÅ "Õ∞Å q_»∞=<£ <å`«e¡! h "Õ∞#∞ ™ê
=∞Ü«∞"≥∞ÿ Ü«Ú#flk† "≥∂=Ú "å_ç#k† h =∞xflOK«∞ K«∞\ÏìÅ‰õΩ<£
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 119
ÉèíÜ«∞^Œ∞óYO|∞Å∞ <≥O^Œ∞ <˘O^Œ=Ù QÆ^•? |OkèOz â◊¥„^Œ∞Öò Ñ¨^Œ
„`«Ü«∞Ç‘Ï#<£ ##∞ñ |@ì =`«∞Î ~°xÜ≥∂, `åÑÖ|∞ h ˆH\˜H˜<£? 396
* ''`«b¡! h Hõ#∞flÅ #∞Oz ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOK«∞`«∞<åfl ÜÕ∞q∞\˜? h ^ÕÇ¨ÏO "åºkè„QÆã¨Î"≥∞ÿ
L#fl^Õq∞\˜? h =^Œ#=∞O`å JÖÏ "å_çáÈ~ÚO^Õq∞\˜? h „Ñ≤Ü«∞ |O^èŒ∞=ÙÅ‰õΩ ÉèíÜ«∞^Œ∞óMÏÅ∞
„áêÑ≤ÎOK«ÖË^Œ∞ Hõ^•! 'â◊¥„^Œ∞Å∞ XO\˜HÍe`À ‰õΩO@∞`«∂ L#fl ##∞fl Ñ¨\˜ì |Okè™êÎˆ~"≥∂—#x kQÆ∞Å∞
Ñ¨_»∞`«∞<åfl"å! Ñ≤zÛ `«b¡! ZO^Œ∞H˜ÖÏ L<åfl=Ù?
ã‘. =∞Y=ÚÅ∞ ÖËq∞ #=∞~°∞ÎºÅ H˜@g∞ñ^Œ =∞YÉèÏQÆ=ÚÅ∞ ÖËHõ =∂#∞ #xÜ≥Ú?
~°=∞}∞Å∞ ~°=∞}∞Å ~°H˜ΔOÑ¨ ~°xÜ≥Ú Ñ¨Ù„`«∞ÎÅñ ^Œe¡^ŒO„_»∞Å∞ „áÈ= ~°xÜ≥Ú?
ÉèÏ~°u QÆ∞[#∞Å „ÉÏÑ≤OK«∞ #xÜ≥Ú ã¨kfi„Ñ¨ÙÅ∞ #$Ñ¨ÙÅ ¿ãqO`«∞ ~°xÜ≥Ú?
‰õΩeâ◊ Ç¨Ïã¨∞Îñ_»∞ "å# QÆ∞i~ÚOÑ¨‰õΩO_»ñQÆñ „|[Å∞ ^Œ∞óYO|∞Åñ |_»∞^Œ∞~°xÜ≥Ú?
P. Ç‘Ï#=Oâ◊*Ï`«∞ ÖËÖˇ^Œ ~°xÜ≥Ú, ~å[º=ÚÅ∞ áê_ç QÆey [~°∞QÆ=xÜ≥Ú?
=∞#∞A Å#fláê#"≥∞ÿ^äŒ∞# â◊Ü«∞<åã¨, <åk Hõ~°‡ã¨‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°xÜ≥Ú? 397
* Ü«∞*Ï˝Å∞ ÖË#O^Œ∞=Å¡ WHõ=ÚO^Œ∞ ^Õ=`«Å‰õΩ Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ∞ ÅaèOK«=h, Éèí~°ÎÅ∞ ÉèÏ~°ºÅ#∞
Éèií OK«~h° , Ñ≤ÅÅ¡ ∞ `«e^¡ OŒ „_»∞Å#∞ áÈ+≤OK«~h° ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∞<åfl"å? ã¨~ã° fi¨ u ^Œ∞~°#˚ ∞Å#∞ P„â◊~Úã¨∞OÎ ^Œh,
L`«Î=∞ q„Ñ¨ÙÅ∞ ~åAÅ‰õΩ ¿ã= KÕ™êÎ~°h, WO„^Œ∞_»∞ =~°¬O ‰õΩiÑ≤OK«HõáÈ`Õ „Ñ¨[Å∞ HõëêìÅ áêÅ=Ù`å~°h
MË^ŒÑ¨_»∞`«∞<åfl"å? Ç‘Ï# =Oâ◊ *Ï`«∞Å∞ ~å*ÏºÅ∞ UÅ∞`å~°h, ^Õâ◊OÖ’ <åºÜ«∞O #tOz áÈ`«∞O^Œh,
=∂#=ÙÅ∞ PÇ¨~° x„^• "≥∞ÿ^äŒ∞<åk Hõ~°‡ÅÜ«∞O^Œ∞ Pã¨‰õΩÎ Ö∫`å~°h qKåiã¨∞Î<åfl"å? ZO^Œ∞‰õΩ h H©
P"Õ^Œ#?
=∞. [#h! h Éèí~° "≥∞Å¡ _çOK«∞@‰õΩ<≥· K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞O _çxfl Ç¨
Ü«∞#=ÚÖò ^•#∞ #~åHõ$u<£ "≥∞Åñy x`åº#O^Œ=ÚO *Ëã≤ áÈ
~Ú# <Õ xOHõ #<å^äŒ <≥·uñ† QÆ∞[#∞O _≥"åfiñ_»∞ âßã≤OK«∞<À
ÃÑ#∞ ^Œ∞óYO|∞Å <Õq∞ á⁄O^Œ∞ #xÜ≥∂ cèue¡ zOuOK«∞@Öò. 398
* ''Éèí∂ÉèÏ~åxfl `«yæOK«@O HÀãÖ K«„Hõ^èŒ~°∞_≥·# NÇ¨Ïi Wxfl ãÖ=`«û~åÅ∞ =∂#"åHÍ~°O ^èŒiOz,
K«iOz, P#O^ŒO KÕ‰õÄiÛ J=`å~°O KåeOKå_Õ? WHõ <Õ#∞ k‰õΩ¯ÖËx^•# <≥·<å#∞. U ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ WHõ
=ÚO^Œ∞ ##∞fl áêe™êÎ_À, Z@∞=O\˜ ^Œ∞óMÏÅ∞ „áêÑ≤Î™êÎÜ≥∂—— Jx kQÆ∞Å∞Ñ¨_ç P„HÀtã¨∞Î<åfl"å `«b¡?
Hõ. ^≥Ñ¨Ê~° =∞QÆ∞ HÍÅ=ÚKÕ, <≥Ñ¨C_»∞ ^Õ=`«ÅÔHÅ¡ x+¨ìO |QÆ∞ h
Ü≥ÚÑ≤Ê^Œ=Úñ QÆ$+¨μ‚ñ _»iy#ñ, ^ŒÃÑÊñQÆ^•! `«e¡! h=Ù `«Å¡_»Ñ¨_»ñQÆ<£. 399
* J#~å÷Å‰õΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ HÍÅOÖ’ Hõ$+¨μ_‚ ∞» L#flO`« =~°‰Äõ ^Õ=`«Å‰õΩ ‰õÄ_® ãÖã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ k
h ™œÉèÏQÆºO. WÑ¨C_»∞ Hõ$+¨μ‚_»∞ "≥o¡áÈQÍ<Õ J^Œ$+¨ìO =∂iáÈ~ÚOk. J#~°÷O "å\˜e¡Ok.
=. Jx# Éèí∂^Õq ~Ú@¡xÜ≥∞. 400
* Jx ^èŒ~°‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ qx Éèí∂^Õq WÖÏ J#flk–
Hõ. D Ö’HõO|∞#ñ |∂~°fi=Ú, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ h=Ù #_»`«∞=Ù <Õñ _®
NÅÅ<Õâ◊√ñ_»∞ ÖËq∞x, QÍÅ=ÚKÕ h‰õΩ <˘O\˜ HÍÅÜ≥∞ºñ QÆ^Õ! 401
* ''^è~Œ ‡° ^Õ=`å ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"#·≥ h=Ù Ñ¨Ó~°fiO D Ö’HõOÖ’ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_»∞ã¨∂Î LO_Õ"å_çq.
D <å_»∞ WOk~å=Å¡Éèí∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ ÖË#O^Œ∞=Å¡<Õ Hõ^• HÍÅ„Ñ¨ÉèÏ"åxH˜ Ö’|_ç XO\˜ HÍe`À
#_»∞ã¨∞<Î åfl=Ù!
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨`«º â∫K« ^ŒÜ«∂ HΔÍO`«∞Å∞#∞, ^•ºQÆãÖ`Àëê~°˚=O|∞Å∞#∞, â◊=∞ ^Œ=∞ `«ÑÖ|∞Å∞#∞,
ã¨=∞`«fiO|∞#∞, Ñ¨~åÑ¨~å^èŒ ã¨Ç¨Ï#O|∞#∞, ÖÏÉèíO|∞ QÆÅÜ≥∞_» #∞^•ã‘#∞O_≥· Ü«ÚO_»∞@Ü«Ú#∞,
âß„ã¨ÎqKå~°O|∞#∞, *Ï˝#q~°‰õΩÎÅ∞#∞, <≥·â◊fi~°º â∫~°º„Ñ¨ÉèÏ ^ŒHõΔ`«fiO|∞Å∞#∞, ã¨‡$uÜ«Ú#∞,
™êfi`«O„`«ºO|∞#∞. Q“â◊ÅHÍOu ^è≥·~°º=∂~°Ì= „ÑüÉèÏuâ◊Ü«∞ „Ñ¨„â◊Ü«∞jÅO|∞#∞, *Ï˝<ÕO„kÜ«∞
Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞ =∞<À|ÅO|∞Å∞#∞, ™œÉèÏQÆºQÍOcè~º° ÃãÂ~÷ º° O|∞Å∞#∞, „â◊^•úHi© Î =∂# QÆ~åfiÉèÏ=O|∞Å∞#∞
#xÜ≥∞_ç =ÚÑ¨Êk `˘q∞‡k QÆ∞}O|∞Å∞† #qÜ«Ú#∞OQÍHõ „|Ç¨Ï‡}º`å â◊~°}º`åk =∞Ç¨
QÆ∞}ã¨=¸Ç¨ÏO|∞#∞ NHõ$+¨‚^Õ=Ùx Ü«∞O^Œ∞ =iÎÅ∞¡OQÍ=Ù#– 402
* ã¨`«ºO, â∫K«O, ^ŒÜ«∞, HõΔ=∞, `åºQÆO, ãÖ`À+Ö, P~°˚=O, â◊=∞O, ^Œ=∞O, `«Ñ¨ã¨∞û, ã¨=∞ÉèÏ=O,
uuHõΔ, LÑ¨~°u, „â◊√`«O, *Ï˝#O, "≥·~åQÆºO, Sâ◊fi~°ºO, â∫~°ºO, `Õ[ã¨∞û, ™ê=∞~°÷ºO, ã¨‡$u, ™êfi`«O„`«ºO†
H“â◊ÅO, HÍOu, ^è~·≥ º° O, =∂~°=Ì O, „ÑüÉè,í q#Ü«∞O, jÅO, *Ï˝<OÕ „kÜ«∞ Ñ¨@∞`«fiO, Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞ Ñ¨@∞`«fiO,
=∞<À|ÅO, ™œÉèÏQÆºO, QÍOcè~°ºO, ÃãÂ÷~°ºO, „â◊^Œú, H©iÎ, Q“~°=O, x~°Ç¨ÏOHÍ~°O J<Õ =ÚÃÑ·Ê `˘q∞‡k
ã¨∞QÆ∞}ÏÖË HÍ‰õΩO_® "Õ^qŒ *Ï˝#O, â◊~} ° ÏQÆ`« Ñï„`å}O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J#O`« QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ P N Hõ$+¨Ñ‚ ~¨ =° ∂`«‡
Ü«∞O^Œ∞ JÅ~å~°∞`«∞O\Ï~Ú.
Hõ. QÆ}<åf`«=Ú ÅQÆ∞ ã¨^Œ∞æ}=ÚÅ∞ QÆÅ K«„H˜ Ñ¶¨∞’~°Hõe „¿Ñ
~°}=Ú#ñ ÉÏÑ¨ ã¨=¸Ç¨Ï, „=}Ü«Ú`«∞ÅQÆ∞ [#∞Åñ Ez =QÆK≥^Œñ ^ŒO„_ô! 403
* F `«O„_ô! D q^èŒOQÍ ÖˇH˜¯OK«\ÏxH˜ â◊HõºOHÍx ã¨∞QÆ∞}ÏÅ ~åt K«„Hõ^èŒ~°∞_»∞ J=`å~°O
KåeOK«QÍ<Õ, HõÅ∞ëê`«∞‡_≥·# HõeÑ¨Ù~°∞+¨μx „¿Ñ~°} =¸ÅOQÍ ÉèíÜ«∞OHõ~° áêÑ¨Hõ$`åºÅ‰õΩ áêÅÊ_ç#
„Ñ¨*Ïã¨=¸Ç¨xfl K«∂_»OQÍ<Õ <å‰õΩ ^Œ∞óYO á⁄Oy =ã¨∞Î#flk.
Hõ. ^Õ=`«Å‰õΩ |∞∞+¨μÅ‰õΩñ a`«$, ^Õ=`«Å‰õΩ <å‰õΩ h‰õΩ nè~°∞Å‰õΩ#∞ <å
<å =~å‚„â◊=∞=ÚÅ‰õΩ#∞, QÀ=ÙÅ‰õΩ#∞ ÉÏ^èŒ Ü«∞#∞K«∞ñ QÆ∞O^≥^Œ ##Ñ¶¨∂! 404
* F Ñ¨Ù}º=¸sÎ! ^Õ=`«Å‰õÄ, Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õÄ, |∞∞+¨μÅ‰õÄ, <å‰õÄ, h‰õÄ, <å<åq^è•Öˇ·#
=~å‚„â◊=∂Å‰õÄ, QÀ=ÙÅ‰õÄ, =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ‰õÄ ÉÏ^èŒÅ∞ „áêÑ≤Îã¨∞Î#flO^Œ∞‰õΩ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl#∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 121
ã‘. „|Ç¨‡^Œ∞ Öˇ=fix Éèí„^ŒHõ\ÏHõΔ gHõΔ}=Ú "åOzèO`«∞~°∞ ã¨`«ÎÑ¨=ÚÅñ
QÆ=∞ÖÏÅÜ«∞=Ú =∂x Hõ=∞Å Ü≥∞=fix áê^Œ Hõ=∞ÅO|∞ ¿ãqOK«∞ñ Q“`«∞Hõ=Ú#ñ
|~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Éèí=º z`«Î=ÚÅO^Œ∞ xÅ∞Ñ¨Ù^Œ∞ Ô~=fix xÜ«∞u`À_»
"Õ^ŒO|∞ Öˇ=fix q=∞ÅKåi„`«=ÚÖò q#∞uOÑ¨ñQÍ ÖËHõ "≥QÆ_»∞ =_çÜ≥∞.
P. #\˜ì "åã¨∞^Õ=Ù #|˚ =„*ÏO‰õΩâ◊, K«„Hõ g∞# â◊OY KåÑ¨ ˆH`«∞
zÇ≤Ïfl`«O|∞Öˇ·# NK«~°}=Ú eOHõ, ™ÈñHõ =#∞K«∞ =QÆÑ¨Ù ™ÈñÔH #Ü«∞º! 405
* „|Ç¨‡k ^Õ=`«ÅO`å ZO`À HÍÅO `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã≤ KÕã≤ U ^Õ=Ùx HõÖÏº} Hõ~°∞}Ï Hõ\ÏHõΔ
gHõΔ}ÏÅ#∞ HÍOH˜Δ™êÎ~À, Ñ¨^•‡ÅÜ«∞ J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq `«# x"åã¨"≥∞ÿ# Ñ¨^•‡xfl Ãã·`«O Ñï`«ºlOz,
J`«ºO`« ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À U ^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèã¨∞Î#fl^À, Ñ¨~°=∞ xëêªQÆi+¨μªÖˇ·# =Úx„âı+¨μªÅ∞
`«=∞ Ñ¨q„`« Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¶Å¨ HÍÖÃÑ· U ^Õ=Ùx áê=# ã¨fi~°∂áêxfl xÜ«∞=∞Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ xÅ∞Ñ¨Ù H˘O@∞<åfl~À,
ã¨=∞ã¨Î "Õ^•Å∂ U ^Õ=Ùx k=º K«i„`«Å∞ ãïQÍ =i‚OK«ÖËHõ `«_»ÉÏ@∞ Ñ¨_»∞`«∞<åflÜ≥∂, J@∞=O\˜
^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx Ñ¨^Œ‡, =„[, JO‰õΩâ◊, â◊OY, K«„Hõ, KåÑ¨, g∞#, ^èŒfi[ ˆ~YÅ`À JÅOHõ$`åÖˇ·#
NK«~°}ÏÅ∞ WHõ g∞^Œ, <å g∞^Œ ™ÈHõ=Ù QÆ^• Jx â’H˜ã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. Ç¨Ïiáê^ŒO|∞Å∞ ™ÈñÔH_ç, ã≤iHõ`«=Ú# #dÅÉèí∞=#¿ã=º`«fi=Ú`À
ã≤÷~° <≥·u xxfl k#=ÚÅ∞, Ç¨Ïi <å QÆ~°fiO|∞ =∂xÛ Ü«∞iÔQ =∞Ç¨`å‡! 406
* =∞Ç¨`å‡! ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ÃÑ·ÃÑ· ™ÈˆH =∞Ç¨ÉèÏQÆºO <å‰õΩ ÅaèOK«@O =¸ÖÏ#
JdÅÖ’HÍÅ‰õΩ P~å^èŒ∞º~åÅ<≥· W<åflà◊¥§ á⁄Oy Ñ¨ÙÅHÕKå#∞. „Ñ¨Éèí∞=Ù <å Jaè=∂<åxfl JO`«O KÕã≤
WÑ¨C_»∞ JO`«~åú#O K≥O^•_»∞.
Hõ. bÖÏHÍ~°=Ú ^•ÖˇÛ#∞, NÅÅ<Õâ◊√O_»∞ YÅ∞Å tH˜ΔOz Éèí"À
#∂‡Å#=Ú ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ#∞, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ x#∞fl #_çÑ≤OK«∞@‰õΩ<£. 407
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ^Œ∞+¨ì tHõ} Δ HÀãÖ, t+¨ì ~°H}
Δõ HÀãÖ, ãÖ™ê~° ãÖ`åáêxfl âßOuOÑ¨*Ü
Ë ∞« @O
HÀãÖ, ^è~Œ ‡° ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"#·≥ x#∞fl <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_çÑO≤ K«@O HÀãÖ bÖÏ=∂#∞+¨ ^ÕÇ¨ xfl ^èiŒ OKå_»∞.
L. P =∞^èŒ∞~À‰õΩÎ ÖÏ #Ü«∞=Ú ÖÏ ^Œ~°Ç¨ã¨=Ú ÖÏ ^ŒÜ«∂~°ãÖ
ÉÏ =ÚiÑÖ|∞ ÖÏ `«QÆ=Ù ÖÏ QÆ=∞#„H˜Ü«∞ ÖÏ =∞<ÀÇ¨Ï~°
„¿Ñ=∞Hõ~å=Ö’Hõ#=Ú „Ñ‘uñ QÆ#∞OQ˘#ÖËq∞ =∂^èŒ=ÙO
QÍq∞#∞ ÖËÅ? x~°Ìo`«Hõ~°∞‡Å∞ Ü≥∂QÆ∞Å∞ñ ÉÏÜ«∞ <Õ~°∞Îˆ~! 408
* =∂^è=Œ Ùx bÅÅ∞ =∞izáÈÖË=Ú. P fÜ«∞ fÜ«∞x =∂@Å∞, P #Ü«∞QÍ~åÅ∞, P z~°∞#=ÙfiÅ∞,
P HõxHõ~åÅ∞, P =Ú^Œ∞Ì =ÚiáêÅ∞, P „Ñ¨}Ü«∞HõÅÇ¨Å∞, P ã¨∞O^Œ~°=∞O^ŒÜ«∂<åÅ∞, =∞#ã¨∞ûÅ#∞
Ç¨ÏiOKÕ P =∞^èŒ∞~° Hõ\ÏHõΔgHõΔ}ÏÅ∞ ^Œ∂~°"≥∞ÿ áÈ`åÜÕ∞ J<Õ qKå~°O`À JOQÆ#ÖË HÍ^Œ∞ ã¨~°fiãÖQÆ
Ñï`åºQÆ∞Öˇ·# Ü≥∂QÆ∞Å∞ ‰õÄ_® P ^ŒÜ«∂=∞Ü«Úx qÜ≥∂QÍxfl ã¨Ç≤ÏOK«ÖË~°∞.
Hõ. "≥∞Å¡# <åÃÑ· Ü«∂^Œ=, =Å¡Éèí∞ñ _»_»∞y_»ñQÆ "≥∂Ç¨Ï=â◊<≥· <Õ ~°O
lÅ¡QÆ ~À=∂OK«=Ú „H˜Ü«∞, "≥ÚÅ¡=ÚÖˇ· "≥ÚÅK«∞ ã¨ã¨º=ÚÅ∞ =∂~°æ=ÚÅ<£. 409
* P QÀÑ≤HÍ =Å¡É∞íè ñ_»∞ <å ÃÑ·# "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ J_»∞QÆ∞Å∞ ÃÑ_»∞`«∂ #_»∞ã¨∞OÎ >Ë P#O^Œ áê~°=â◊ºOÖ’
<å Xà◊√¡ QÆQ∞Æ ~˘Ê_çKkÕ . <å ^ÕÇÏ¨ O xO_® "≥Úez# P Ñ¨ÙÅHÍO‰õΩ~åÖË ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ ã¨™êºO‰õΩ~åÖˇ· J_»∞QÆ_∞» QÆ∞<å
á⁄_»K«∂¿Ñq.
=. Jx ~Ú@∞¡ Ñ¨Ó~°fi"åÇ≤Ïx Ü≥∞ÿ # ã¨~ã° fi¨ ff~°O|∞# ^è~Œ ‡° ^Õ=ÙO_»∞#∞ Éè∂í q∞Ü«Ú =$+¨^#Õè ∞~°∂ÑÖ|∞Å
ÉèÏ+≤OÑ¨ ~å[i¬Ü≥ÿ∞# Ñ¨sH˜Δ^Œ∂ƒù=~°∞O_»∞ _»QÆæé˜Ü≥∞† <å ã¨=∞Ü«∞=Ú#. 410
* D q^èŒOQÍ =$+¨Éèí ^èÕ#∞ ~°∂áêÅ`À ^èŒ~°‡^Õ=Ù_»∂, Éèí∂^Õq W^ŒÌ~°∂ `«∂~°∞ÊQÍ „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ
ã¨~°ã¨fif #k X_»∞¤# ãÖÉèÏ+≤OK«∞ H˘O@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ~å[i¬ J~Ú# Ñ¨sH˜Δ#‡Ç‘ÏáêÅ∞_»∞ JK«Û\˜H˜
=KåÛ_»∞. JÑ¨C_»∞–
-: HõeÑ¨Ù~°∞+¨μñ_»∞ ^èŒ~°‡^Õ=`«#∞ ^Œ#∞fl@ :-
âß. ÔH·ÖÏ™êK«Å ã¨xflÉèíO|QÆ∞ =∞Ç¨QÆOcè~° QÀ~å[=ÚO
QÍÅ„HÀ^èŒ∞ñ_»∞ ^ŒO_»Ç¨Ïã¨∞Îñ_»∞ #$áêHÍ~°∞O_»∞ „‰õÄ~°∞O_»∞ [O
Ñ¶¨∂Å∞O _˘Hõ¯ñ_»∞ â◊¥„^Œ∞ñ _®ã¨∞~°QÆuO QÍ~°∞}º x~°∞‡‰õΩÎñ_≥·
<ÕÅO QÆ∂ÅñQÆñ ^Œ<≥flñ |OzuÅñQÍ x~å…`«áê^•Ç¨Ïu<£. 411
* HõêŒ =zÛ# HÔ Ö· Ïã¨ Ñ¨~fi° `«OÖÏQÍ `≥ÅQ¡ Í QÆOcè~O° QÍ #∞#flQÍ JO`≥`∞« #Î L#fl P =∞Ç¨=$+¨ÉÏè xfl
„HÀ^èÀ#‡`«∞Î_»∂, Hõ~îÀ~°z`«∞Î_»∂, ^ŒO_»Ç¨Ïã¨∞Î_»∂, ~å["Õ+¨^è•s, |Å"≥∞ÿ# Ñ≤Hõ¯Å∞ HõÅ"å_»∂ J~Ú#
XHÍ<˘Hõ â◊¥„^Œ∞_»∞ Hõ\˜Hõ ~åHõΔã¨∞xÖÏ QÆ|QÆ| =zÛ HõxHõ~°O ÖË‰õΩO_® HÍe`À `«<åfl_»∞. Ñ≤_»∞QÆ∞áê@∞
=O\˜ P `«#∞fl‰õΩ áêÑÖ P =$+¨ÉèíO <ÕÅ g∞^Œ ‰õÄÅ|_ç =¸„`« qã¨~°˚#O KÕã≤Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 412
* "å_»∞ JO`«\˜`À PQÆÖË^Œ∞–
âß. PÖ’ÖÏOQÆHõ #„â◊√ `ÀÜ«∞ Hõ} *ÏÖÏH˜Δ<£ =∞Ç¨OÉèÏ~°=<£
ÉÏÖÏ~°∂_è» `«$}Ï=mHõ|à◊Ö’Éèí "åºÑ¨Î lÇ¨fi„QÆ <åO
^Àà◊™êfiO`« #r==`«û, #∞^ŒÜ«∞^Œ∞ÌóMÏxfi`«<£ Ñ¶¨∞~°‡ H©
ÖÏÖÏÑ¨Ó~°‚ â◊s~°, <å "≥Ú^Œ=Ù #∞Å¡OÑ¶≤∞Oz `«<≥fl<£ =_ç<£. 413
* QÆ_»QÆ_» =_»‰õΩ`«∂ Hõ#∞flÅ "≥O|_ç J„â◊√^è•~°Å∞ HÍ~°∞ã¨∞Î#fl ^•xfl, Q˘O`≥uÎ 'JOÉÏ— Jx
J~°∞ã¨∞Î#fl^•xfl, [OÑ¨ÙQÍ ÃÑiy# ÖË`« Ñ¨zÛHõ "Õ∞Ü«∞\ÏxH˜ <åÅ∞Hõ Kåã¨∞Î#fl ^•xfl, K≥^Œi# QÆ∞O_≥
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 123
HõÅ^•xfl, ÖËQ^Æ ∂Œ _» ÖË‰Ωõ O_® XO@iQÍ =zÛ# ^•xfl, ¿ãfi^Œ[ÅO`À xO_ç# ^ÕÇÏ¨ O HõÅ^•xfl, P QÀ=∂`«#∞,
P ÉèíÜ≥∂¿Ñ`«#∞ P áêáê`«∞‡_»∞ ÃÑ·ÔHyi ÃÑ¶_ÕÅ‡x `«<åfl_»∞.
=. W \Ï¡ ^èÕ#∞=$+¨ÉèíO|∞Å∞ Ô~O\Õ QÆO@‰õΩO_≥· `«#∞flK«∞#fl ~å[ ÅHõΔ} =Ú„k`«∞O _»~Ú#
â◊¥„^Œ∞xO Ez ã¨∞=~°‚ ÑïHõ~° ã¨ºO^Œ<å~°∂_è»∞O_»QÆ∞ #aè=∞#∞º #O^Œ#∞O_»∞ QÀ^ŒO_»O|∞
ã¨QÆ∞}O|∞ ¿ãã≤ "Õ∞Ñ¶¨∞QÆOcè~° ~°=O|∞ÅQÆ∞ =K«#O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 414
* D q^èŒOQÍ `«# HõO\˜ =ÚO^Õ P ^èÕ#∞ =$+¨ÉèÏÅ#∞ Ô~O\˜h "≥O@|_ç `«#∞fl`«∞#fl
[QÆ`«¯O@‰õΩ_≥·# P â◊¥„^Œ∞}˜‚ ÑïHÕz HÍOK«# ~°^ä•~°∂_è»∞_≥· L#fl Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ qÖˇ¡‰õΩ¯ ÃÑ\˜ì
"Õ∞Ñ¶¨∞ QÆOcè~° ÉèÏ+¨}ÏÅ`À WÖÏ J<åfl_»∞.
âß. x#∞flO Q˘=Ú‡Åñ l"≥∞‡<À? HõkÃã<À? xsƒùu"≥· QÀ=ÙÅO
^Œ#flO QÍ~°}"Õ∞q∞? =∞^Œ∞ƒù[ã¨<å^äŒHΔÀ}˜ <Õ "Õà◊ÅO
^Œ∞ <Õfl~°O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ ~å†^≥é∞ñQÆ "å ^èŒ∂~°Î`«fi=Ú<£ Éèí∂q∞ Éèí$
`«û<åflÇ¨ÏO|∞ <˘#Ô~Û ^≥=fiñ_»=Ù x<£ âßã≤OK≥^Œ<£ ^Œ∞~°‡f! 415
* Z=_»=Ù~å h=Ù? x#∞fl H˘=Ú‡Å`À z=∞‡ÖË^Õ! h g∞kH˜ ~åÖË^Õ! U áêÑ¨=¸ Z~°∞QÆx D
QÀ=ÙÅ#∞ J<åºÜ«∞OQÍ `«<åfl "≥O^Œ∞‰õΩ~å? <å Éèí∞[^ŒO_»O ãÖ~°H˜ΔOKÕ D =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅOÖ’ U "ÕàÏ
Z=~°∂ Z@∞=O\˜ <Õ~åÅ∂ KÕÜ«∞‰õÄ_»^Œx `≥eÜ«∞^•? ^Œ∞~°∞ƒkú`À ~å["Õëêxfl ^èŒiOz ~å[ãÖ
XÅHõÉ’ã¨∞Î#fl ^èŒ∂~°∞Î_®! x#∞fl Hõiî#OQÍ tH˜Δ™êÎ#∞.
Hõ. QÍO_ôqÜ«Úñ [„H˜Ü«Ú Éèí∂, =∞O_»eñ Éˇ_»ñÉÏã≤ K«x# =∞^Œ=∞`«∞Îñ_»"≥·
^ŒO_çOÑ¨ñ ^ŒQÆx "å~°Å, ^ŒO_çOK≥^Œ∞ h= `«QÆ∞^Œ∞ ^ŒO_»#=Ú#‰õΩ<£. 416
* QÍO_ô=^è•i J~°∞˚#∞_»∂, K«„Hõ^è•i NHõ$+¨μ‚_»∂ D Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl q_çz "≥àÏ¡~°<Õ nè=∂`À
=∞^À#‡`«∞Î_»"≥· ^ŒO_çOÑ¨`«QÆx ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∞ ^ŒO_çã¨∞Î#fl h‰õΩ „Ñ¨K«O_»"≥∞ÿ# ~å[^ŒO_»# `«Ñ¨Ê^Œ∞——
=. Jx =$+¨ÉèíO|∞ #∞^ÕÌtOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 417
* Jx ÑëH˜ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA =$+¨Éèí~å*Ïxfl K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞–
=∞. ‰õΩ~°∞^è•„fâ◊fi~°, ÉÏÇ¨ï =„Ñ¨ Ü«ÚQÆm QÆ∞Ñ¨ÎHõΔ=∂ =∞O_»eO
|iHÕÑ¨<£ Éèí=nÜ«∞<Õ„`« [x`åOÉèí„âı≈}˜ñ ^ŒHõ¯<£ [#∞Öò
^˘~°ñQÆO *ËÜ«∞ ~°^èŒ~°‡ãÖ[x`« [O`«∞„âı}˜ ÉÏ+¨ÊO|∞Å<£
QÆ∞~°∞â◊H˜Î<£ q^ŒoO`«∞ñ E_»∞ q∞`«x<£ QÀ=¸iÎ^Õ"À`«Î=∂! 418
* ''F =$+¨Éíè ~°∂ÑÖÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ"å! ‰õΩ~°∞=OjÜ«ÚÖˇ#· #ˆ~O„^Œ∞Å ÉÏÇ¨ï^ŒO_®Å<Õ HÀ@QÀ_»Å
#_»∞=∞ ã¨∞~°H˜Δ`«"≥∞ÿ L#fl D ^èŒ~åK«„HõOÖ’x [#∞Å∞, h Hõ=∞Å "≥O@ „ã¨qOKÕ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ `«Ñ¨Ê
J^èŒ~°‡ÉÏkè`«∞Öˇ·# U ~Ú`«~° r=ÙÅ Hõhfl\˜ ^è•~°Å∂ WO`«=~°‰õΩ K«∂z Z~°∞QÆ~°∞. WkQÀ K«∂_»∞! <å
J=„HõÑ¨~å„Hõ=∞O`À D ^Œ∞~å`«∞‡}˜‚ zOz K≥O_®_»∞`å#∞.
Hõ. *Ïeñ |_» <ÕÅ? <å â◊~°, *ÏÅO|∞Å áêÅ∞ ¿ãã≤ K«OÃÑ^Œ gx<£
Éèí∂Ö’HõO|∞# xÑ¨Ù_Õ, <åÅ∞QÆ∞ áê^Œ=ÚÅ x#∞fl #_çÑ≤O`«∞ñ Ag∞. 419
* F ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂áê! kQÆ∞Å∞ Ñ¨_»É’‰õΩ. <å "å_ç`«∂Ñ¨ÙÅ`À D áêáê`«∞‡}˜‚ ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨Ù`å#∞.
x#∞fl WÑ¨C_Õ D Éèí∂q∞ g∞^Œ =∞m¡ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å`À #_çÑ≤OK«∞`å#∞.
L. "åK«qÜ≥ÿ∞# QÆ_ç¤ñ kx "åÇ≤Ï#∞ÅO^Œ∞ [ÅO|∞ „^•=ñQÍ
h K«~°}O|∞ Öˇ=fiñ_ç@∞ x~°Ìo`«O|∞QÆñ *ËÃã† "åñ_»∞ ^•
MËK«~°∞ñ_≥·#, "åx =∞}˜ H©e`« Éèí∂+¨} Ü«ÚHõÎ ÉÏÇ¨ïÅ<£
"Õ K«x „`«∞Oz"≥·`«∞ q#∞gkäH˜ <Õy# <ÕÅ _®ñy#<£. 420
* J_»=ÙÅÖ’ WK«Û=zÛ# Ñ¨zÛQÆ_ç¤ "Õ∞ã¨∂Î, #^Œ∞ÅÖ’ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h~°∞ „`å=Ù`«∂, ¿ãfiK«ÛùQÍ rqOKÕ
^è~Œ ‡° =¸iÎ"#·≥ h áê^•Å∞ U áêáê`«∞‡_»∞ D q^èOŒ QÍ q~°QQÆ ˘\Ïì_À K≥ÑC¨ , "å_»∞ MËK~« ∞° _≥<· å, Éè∂í K«~∞° _≥<· å,
xOyÖ’H˜ áêi<å, <ÕÅÖ’H˜ ^Œ∂i<å, P ^Œ∞O_»QÆ∞x =∞}˜HõOHõ} =∞O_ç`åÖˇ·# Ô~O_»∞ KÕ`«∞Å#∂ WÑ¨C_Õ
YO_çOz "Õ™êÎ#∞.——
=. Jx =∞é˜Ü«Ú QÀ~°∂Ñ¨ Ü«∞~Ú# Éèí∂^Õq`À x@¡xÜ≥∞– 421
* Jx ÑëH˜ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î QÀ~°∂Ñ¨^è•i}˜ J~Ú# Éèí∂^Õq`À WÖÏ J<åfl_»∞ –
K«. JQÆ}˜`«"≥·Éèí=ÙO _»QÆ∞ =Ú~åO`«‰õΩñ _»Hõ¯@ áÈÜ≥∞ #OK«∞ <≥
=fiQÆÅñ QÆ$tOz <Õ„`«=ÚÅ "åiHõ}O|∞Å∞ ^Õ‰õΩ =∞=∞‡! Ö’
ÉˇQÆ_»‰õΩ =∞=∞‡! =∞kfitYÉ$O^Œ=ÚÅ<£ =$+¨Å∞<£ =kèO`«∞ <å
=∞QÆñ\˜q∞ñ E_»==∞‡! "≥é =∂#ñ QÆ^Œ=∞‡! â◊√Éèí „Ñ¨^•~Úh! 422
* ''J=∂‡! J#O`« "≥·Éèí"À¿Ñ`«∞_≥·# NHõ$+¨‚™êfiq∞ D Ö’HÍxfl =^Œe "≥o¡áÈÜ«∂_»<Õ P"Õ^Œ#`À
Hõ$tOz Hõhfl~°∞ =Úhfl~°∞QÍ U_»∞=‰õΩ. =∞#ã¨∞ûÖ’ kQÆ∞Å∞ ÃÑ@∞ìHÀÉ’‰õΩ. ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«=Ù HÍÉ’‰õΩ.
HõÖÏº}^•~Úx"≥·# x#∞fl `«xfl# D ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚ WÑ¨C_Õ <å ÉÏ}ÏÅ`À <ÕÅ ‰õÄÅ∞™êÎ#∞, K«∂_»∞ `«b¡!
Hõ. ™ê^èŒ∞=ÙÅQÆ∞ [O`«∞=ÙÅ‰õΩ, ÉÏ^èŒÅ∞ QÍqOK«∞ YÅ∞Å ÉèíOlOÑ¨x ~å
*Ï^èŒ=Ú <åÜ«Úã¨ûfi~°æ, N^èŒ#=ÚÅ∞ g\˜ñÉ’=Ù ã≤^Œú=Ú `«b¡! 423
* x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# ™ê^èŒ∞[#∞Å#∞ ÉÏkèOz "ÕkèOKÕ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ ~å*ˇ·#"å_»∞ J=â◊ºO tH˜ΔOKåe.
JÖÏ tH˜ΔOK«‰õΩO_® L¿ÑH˜ΔOz# ~å*Ï^èŒ=Úx rq`«=¸, PÜ«Úã¨∂û, Sâ◊fi~°º=¸, ã¨~°fiO =º~°÷O. D
=∂@ =Ú=¸‡\˜H© Ü«∞^ä•~°÷O `«b¡!
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 125
Hõ. ^Œ∞+¨ì[# x„QÆÇ¨ÏO|∞#∞, t+¨ì[<å#∞„QÆÇ¨ÏO|∞ñ *ËÜ«∞ñQÆ #$Ñ¨ÙÅ<£
„ã¨+¨ì qkèOK≥ñ |∞~å}, „^Œ+¨ìÅ∞ ÃãÑ¨C^Œ∞~°∞ Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡=Ú ™ênèfi! 424
™ênèfi=∞}˜"≥·# Ñ¨$näfi! ^Œ∞+¨μìÅ#∞ tH˜ΔOK«@O HÀãÖ t+¨μìÅ#∞ ~°H˜ΔOK«@O HÀã¨"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ~åAÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»x âß„ã¨Î"Õ`«ÎÅ∞ K≥|∞`å~°∞. Hõ#∞Hõ WÑ¨C_»∞ ~åA<≥·# <å‰õΩ P~°Î~°HõΔ}O
J#flk Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡O.——
=. Jx# ^èŒ~°‡#O^Œ# áœ„`«∞Î#‰õΩ =$+¨Éèí=¸iÎ#∞#fl ^èŒ~°‡^Õ=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 425
* WÖÏ ÑëH˜# ^è~Œ ‡° #O^Œ#∞x =∞#∞=∞_≥#· Ñ¨sH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞x`À =$+¨É~íè ∂° ÑÖÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ=Ù_»∞
WÖÏ J<åfl_»∞–
L. „‰õÄ~°∞Åñ [OÑ≤, ™ê^èŒ∞=ÙÅ‰õΩ<£ q[Ü«∞O ÉÁ#iOK«∞#\˜ì Ü«∂
áœ~°= =Oâ◊*Ï`«∞ñ_»=Ù ÉèÏQÆºã¨"Õ∞`«∞ñ_» "Ò^Œ∞ `˘e¡ g∞
"å i@∞=O\˜ "å ~°QÆ∞@ "åi[<Õ„`«∞ñ_»∞ "≥∞zÛ ^Ò`«º ãÖ
Kå~°=Ú ¿ãÃãñ QÍ^≥ #$Ñ¨ã¨`«Î=∞! ÉèíH˜ÎÅ`åx|^Œ∞úñ_≥·. 426
* ''#~°<å^äŒ t~À=∞}©! ^Œ∞~°˚#∞Å#∞ x„QÆÇ≤ÏOz, ã¨[˚#∞Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ Ñ¨Ù~°∞=Oâ◊OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì#
^èŒ~°‡=¸~°∞ÎÅ∞ Hõ#∞Hõ<Õ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ g∞ "åi ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ‰õΩ "≥∞zÛ =∞#ã≤zÛ ^Œ∂`«Ü≥ÿ∞
~åÜ«∞ÉÏ~åÅ∞ #_çáê_»∞.
=. #ˆ~O„^•! ÜÕ∞=Ú „áê}∞Å‰õΩ ^Œ∞óY¿ÇÏ`«∞=ÙÅ=Ú QÍ=Ú† =∂=Å# ^Œ∞óYO|∞ <˘O^≥_∞» Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞
ÖËñ_»∞† "åk"åHõº ÉèË^ŒO|∞Å Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· ÉèË^ŒO|∞ <åKåÛùkOz, `«=∞‰õΩ <å`«‡
ã¨∞Y^Œ∞óYO|∞Å xK«∞Û „Ñ¨Éèí∞=x K≥Ñ¨C^Œ∞~°∞. ^≥·=A˝Å∞ „QÆÇ¨Ï^Õ=`å^Œ∞Å‰õΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞
ãÖáêkO`«∞~°∞† g∞=∂Oã¨‰õΩÅ∞ QÆ~°‡O|∞#‰õΩO „ÉÏÉèí=O|∞O „|Hõ\Õ`«∞~°∞†Ö’HÍÜ«∞u‰õΩÅ∞
ã¨fiÉèÏ=O|∞#‰õΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞ ãÖáêkO`«∞~°∞† WO^≥=fiiH˜x ã¨∞Y^Œ∞óY „Ñ¨^•#O|∞ ¿ãÜ«∞
qÉèí∞`«fiO|∞ ÖË^Œ∞† Ñ¨~°∞Å=Å# ^Œ∞óYO|∞ =zÛ# #^èŒ~°‡O|∞ Ñ¨~°∞Å∞ ¿ãã≤~°x qKåiOÑ¨ =Å^Œ∞†
`«i¯OÑ¨#∞ xˆ~ÌtOÑ¨#∞ ~åx Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x=Å# ã¨~°fiO|∞ #QÆ∞K«∞O_»∞ #x# ^èŒ~°‡^Õ=ÙxH˜
^èŒ~°‡#O^Œ# áœ„`«∞ÎO _ç@¡xÜ≥∞. 427
* ~å*ËO„^•! "Õ∞=Ú W`«~° „áê}∞Å#∞ ÉÏ^èŒ ÃÑ>Ë"ì åà◊O¡ HÍ=Ú. =∂ =¸ÅOQÍ U „áê}˜H© Z@∞=O\˜
PÑ¨^• HõÅ∞QÆ^Œ∞. <å<å q^è•Öˇ·# "å^ÀÑ¨"å^•Å‰õΩ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ P`«‡ÜÕ∞ ã¨∞Y^Œ∞ó
MÏÅ∞ HõeÊOKÕ „Ñ¨É∞íè =O\Ï~°∞. ^≥=· A˝Å∞ „QÆÇ¨ Å‰õÄ, ^Õ=`«Å‰õÄ „Ñ¨É∞íè `åfixfl Páêk™êÎ~∞° . g∞=∂Oã¨‰Ωõ Å∞
Hõ~å‡xˆH „áê^è•#ºO JOwHõi™êÎ~°∞. Ö’HÍÜ«∞u‰õΩÅ∞ „Ñ¨Hõ$uˆH „áêÉèí"åxfl Hõ@ìÉˇ_»`å~°∞. HÍx "å~°∞
K≥¿ÑÊ"åiÖ’ Z=fiiH© ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ WKÕÛ ™ê=∞~°÷ºO ÖË^Œ∞. Z=i =Å¡<À `«=∞‰õΩ ^Œ∞óYO „áêÑ≤ÎOzO^Œh,
Z=~À `«=∞‰õΩ ZQÆ∞æ KÕâß~°h J#∞HÀ=@O á⁄~°áê@∞. |∞kúH© =∞#ã¨∞ûH© Jf`«∞_≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x =Å¡<Õ
ã¨=∞ã¨Î=¸ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.—— Jx ÑëˆH ^èŒ~°‡^Õ=Ùx`À ^èŒ~°‡~åA áœ„`«∞Î_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î WÖÏ J<åfl_»∞–
P. ^èŒ~°‡=¸iÎ =Ü«∞º ^èŒ~°‡[˝ =$+¨~°∂Ñ¨, Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡ g∞=Ù Ñ¨Å∞‰õΩ „`À=
áêÑ¨Hõ~°∞‡ KÕÜ«Ú áêÑÖ|∞ ã¨∂zOÑ¨ñ ÉÏÑ¨Hõ~°∞‡ñ _ÕñQÆ∞ Ñ¨^äŒ=Ú =K«∞Û. 428
* ''=$+¨Éíè ~°∂ÑÖÖ’ L#fl ^è~Œ ‡° ^Õ"å! h=Ù ^è~Œ ‡° =¸iÎq. ^è~Œ ‡° A˝_=» Ù. h Ñ¨Å∞‰õΩÅ f~°∞ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° OQÍ
LOk. áêáê`«∞‡_»∞ KÕã≤# áêáêxfl „Ñ¨Hõ\ÕK«\ÏxH˜ ‰õÄ_® W+¨ìÑ¨_»=Ù. x["Õ∞! áêÑ¨ Hõ~°∞‡Å áêáêxfl
„Ñ¨Hõ\ÕKÕ "åiH˜ P áêÑ¨ Ñ¶¨ÖO JO@∞‰õΩO@∞O^ŒO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Õ==∂Ü«∞=Å# Éèí∂`«O|∞Å "åVÍ‡#ãÖ|∞Å‰õΩ =^èŒºÑ¶¨∂`«∞Hõ ÅHõΔ}O|QÆ∞ =$uÎ
ã¨∞ÅÉèíO|∞#O ^≥eÜ«∞~å^Œ∞† h=Ù ^èŒ~°‡^Õ=`«=Ù† Hõ$`«Ü«ÚQÆO|∞#O ^ŒÑ¨ â∫≈K« ^ŒÜ«∂
ã¨`«ºO|∞Å#∞ <åÅ∞QÆ∞ h‰õΩO ÉÏ^ŒO|∞ Åx K≥Ñ¨C^Œ∞~°∞† „`Õ`åÜ«ÚQÆO|∞#ñ |∂~ÀfiHõÎáê^Œ
K«`«∞+¨¯O|∞#O ^ŒÑ¨â∫≈K«^ŒÜ«∂ ã¨`«ºO|∞ÅO ^˘Hõ¯ áê^ŒO|∞ H©Δ}O |Ü≥∞º† ^•fiÑ¨~°O|∞#O
ÉÏ^Œ^ŒfiÜ«∞O|∞ #tOK≥O† QÆeÜ«ÚQÆO|O^Œ∞ x=fi_»∞=Ù# xÑ¨C_»∞ h‰õΩñ ÉÏ^Œ„`«Ü«∞O|∞
ÉèíQŒflO|Ü≥∞º, #=t+¨ìO|QÆ∞ Éèí=nÜ«∞ K«`«∞~°÷ áê^ŒO|∞# ^èŒ~°‡O|∞ QÆÅºO`«O|∞# x„QÆÇ≤ÏOÑ¨
QÆ=∞HÕK«∞K«∞#flÜ«∞k, q#∞ =∞kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 429
* "å‰õΩ¯‰õÄ =∞#ã¨∞û‰õÄ Jf`«"∞≥ #ÿ ^≥g· =∂Ü«∞=Å¡ r=ÙÅ‰õΩ =^èºŒ Ñ¶∂¨ `«∞Hõ ã¨fi~°∂ÑÖ ã¨∞ÅÉè"í ^Õ ºŒ O
HÍ^Œ∞. h=Ù ^èŒ~°‡ ^Õ=`«=Ù. Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ h‰õΩ `«ÑÖ, â∫K«O, ^ŒÜ«∞, ã¨`«ºO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞
LO_Õ=x K≥|∞`å~°∞. „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ P <åÅ∞QÆ∞ áê^•ÅÖ’ XHõ áê^ŒO ÉèíQÆfl=∞~ÚOk. ^•fiÑ¨~°Ü«ÚQÆO
~åQÍ<Õ Ô~O_»∞ áê^•Å∞ Ö’Ñ≤OKå~Ú. WÑ¨C_»∞ HõeÜ«ÚQÆOÖ’ =¸_»∞ áê^•Å∞ Å∞Ñ¨Î"≥∞ÿáÈ~Ú ã¨`«º=∞<Õ
XHõ¯áê^ŒO =∂„`«O q∞ye LOk. P áê^•xfl ‰õÄ_® HõeÜ«ÚQÍO`«OÖ’ J^èŒ~°‡O P„Hõq∞Oz ÉèíQÆflO
K≥Ü«∂ºÅx HÍK«∞H˘x LOk. W^Œ∞QÀ W@∞ K«∂_»∞–
=∞. Éèí~°=ÚO ÉÏÑ≤ ~°=∂qÉèí∞O_»∞ QÆ~°∞}O ÉÏ^ŒO|∞ÅO „^˘Hõ¯ñQÍ
ã≤÷~°Ü≥ÿ∞ "Õ_»∞Hõ xO`«HÍÅ=Ú ã¨∞YN <˘O^≥ Éèí∂^Õq† `«
K«Û~°}ã¨Ê~°≈=Ú ÖËq∞ â◊¥„^Œ‰õΩÅAÖò âßã≤O`«∞ ~°OK«∞<£ x~°O
`«~° â’HõO|∞# h~°∞ QÆ#∞flÅ x_≥<£ ^èŒ~°‡[˝! gH˜ΔOz`Õ. 430
* NHõ$+¨É‚ Qíè "Æ å#∞_»∞ J=`«iOz Éè∂í ÉèÏ~°O f~åÛ_»∞. NHõ$+¨^‚ =Õ Ùx Náê^ŒãÊ¨ ~°≈=Å¡ Éè∂í ^Õq Ñ¨ÙÅHÕz
ã¨∞ã≤÷~å#O^ŒO`À "≥∞ÿ=∞~°z áÈ~ÚOk. WÑ¨C_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x áê^Œã¨Ê~°≈‰õΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿ áêáê`«∞‡ Öˇ·#"å~°∞
`«#g∞^Œ ÃÑ`«Î#O K«ÖÏ~Ú™êÎˆ~"≥∂ #<Õ ÉèíÜ«∞O`À Hõ#∞flÅ"≥O@ ÉÏëêÊÅ∞ HÍ~°∞ã¨∞Î#flk. ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂áê!
D"≥∞#∞ gH˜ΔOK«∞.——
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 127
-: Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA QÆex x„QÆÇ≤ÏOz ^èŒ~°‡ÑïáêÅ#=Ú ¿ãÜ«Ú@ :-
=. Jx Ü«∞@∞ ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=`«Å |∞[˚yOz =∞Ç¨~°^äŒ∞O_»~Ú# q[Ü«∞áœ„`«∞ÎO_»∞ „H˘HÍ¯~°∞
"≥∞é∞OQÆ∞ K«Hõ¯^Œ#O|∞ kèHõ¯iOz k‰õΩ¯Å‰õΩ "≥Hõ¯ãÖ|~Ú# Ü«∞_ç^ŒO|∞ Éˇ_ç^ŒO|∞QÆ [_çÑ≤Oz
áêÑ¨¿ÇÏ`«∞=~Ú# Hõex ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨ #∞^ÀºyOz#, "åñ_»∞ ~å[~°∂ÑÖ|∞ q_»<å_ç, "å_ç#
"≥ÚQÆO|∞`À_» ÉèÜí ∞« qÇ¨ÏfiÅ∞O_≥· Ç¨ÏãÎ̈O|∞Å∞ ™êñz `«`åÊ^Œ=¸Å q#ºãÎ̈ =∞ãÎ̈‰Ωõ O_≥· „Ñ¨}Ï=∞O|∞
¿ãã≤. 431
* D q^èŒOQÍ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA ^èŒ~°}˜h, ^èŒ~°‡^Õ=Ù}©‚ T~°_çOKå_»∞. =∞Ç¨~°^äŒ∞_»∂, J~°∞˚#∞x
=∞#∞=∞_»∂ J~Ú# P g~å„ˆQã¨~°∞_»∞ `˘ÅHõi "≥∞~°∞Ñ¨ÙfQÆÖÏ `«à◊ `«à◊ "≥∞~°∞ã¨∂Î Hõà◊¡‰õΩ q∞~°∞q∞@∞¡
Q˘e¿Ñ `«# Y_®æxfl z"åÅ∞# ^Œ∂ã≤, áêáê`«∞‡_≥·# Hõex ~°∂Ñ¨Ù=∂áêÅx xâ◊Û~ÚOKå_»∞. JÑ¨C_»∞
`«##∞ ãÖÇ¨ÏiOK«\ÏxH˜ L^Œ∞º‰õΩÎ_≥·# =∞Ç¨~åA#∞ K«∂z, Hõe ~å[zÇ¨flÅhfl q_çz, =_»e# =^Œ#O`À
QÆ_»QÆ_»ÖÏ_»∞`«∂ ÉèíÜ«∞qÇ¨ÏfiÅ∞_≥· P ~åAáê^•Å g∞^Œ Ñ¨_ç ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~°O KÕã≤–
Hõ. HõOÑ≤OK≥ ^ÕÇ¨Ï"≥∞Å¡O, [OÑ¨‰õΩ "≥∂ ~å[uÅHõ! â◊~°}ÏQÆ`«∞ ~°
H˜ΔOÑ¨Ù =∞x `«#‰õΩ „"≥ÚH˜¯#ñ, [OÑ¨Hõ HõeñEz #QÆ∞K«∞ [#Ñü Ñ¨Å∞‰õΩ<£. 432
* F #$áêÅuÅHÍ! ÉèÜ í ∞« O`À <å ^ÕÇÏ¨ =∞O`å HõOÑ≤Oz áÈ`«∞#flk. ##∞fl K«OÑ¨=^Œ∞,Ì h K«~}
° ÏÅ#∞
â◊~°}∞ "Õ_»∞`«∞<åfl#∞. ##∞fl Hõ~°∞}ÕK«∞.—— Jx „áêi÷OKå_»∞. Ñ¨sH˜Δ`«∞Î HõeÑ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ K«OÑ¨‰õΩO_®
HõΔq∞Oz WÖÏ =∞O^ŒeOKå_»∞–
Hõ. J~°∞˚#H© iÎã¨"Õ∞`«∞O, _»~°∞˚# áœ„`«∞ÎO_»∞ ÉèíÜ«∞ ~°™ê=$`« [#∞Å<£
xi˚`«∞Åñ [OÑ¨ <˘Å¡ñ_»∞, ^Œ∞~°˚#ÉèÏ=O|∞ q_çz `˘ÅQÆ∞ ^Œ∞~å`å‡! 433
* ''F~¸! J`«ºO`« x~°‡ÅÜ«∞â’qâßÅ∞_≥·# J~°∞˚#∞x J#∞QÆ∞ =∞#∞=∞_»∞ F_ç, ^è≥·~°ºO g_ç,
^Àã≤ÖÁyæ# "åix =kèOÑ¨_»∞. WHõ h ^èŒ∂~°Îã¨fiÉèÏ"åxfl q_çz ^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyáÈ ^Œ∞~å‡~°∞æ_®!
=. h=Ù áêÑ¨|O^èŒ∞_»=Ù =∞nÜ«∞ÉÏÇ¨ïáêe`«O |~Ú# =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞# xÅ∞= =Å=^Œ∞†
~å*^ÕÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ =iÎOK«∞ x#∞fl #ã¨`«ºÖ’Éèí KÒ~°º ^Ò~°˚#º ^Œ∞~åKå~° =∂Ü«∂HõÅÇ¨Ï HõÑ¨@
HõÅ∞ëêÅHΔÍ ‡ºk ^èŒˆ~ ‡`«~ °ã ¨= ¸Ç¨ Ï O|∞ ÖÏ„â◊ ~ÚOK« ∞† ã¨ ` « º^è Œ ~° ‡ O|∞Å‰õ Ω x"åã¨ O |QÆ ∞
„|Ç¨‡=~°^Î âÕ O◊ |∞# Ü«∞[˝ q™êÎ~° xÑ¨Ù}∞ Å~Ú# "å~°∞ Ü«∞*Ëâ˝ fi◊ ~°∞O _»~Ú# Ç¨ÏiOQÆ∂iÛ Ü«∂QÆO|∞
¿ãÜ«ÚK«∞#fl "å~°∞† Ü«∞lOK«∞ "å~°Å‰õΩ ã¨∞Y„Ñ¨^•#O|∞¿ãÜ«ÚK«∞, ã¨HõÅ Éèí∂`åO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O _»~Ú# Ç¨Ïi [OQÆ=∞™ê÷=~°O|∞Å‰õΩ #O`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°OQÆ=ÚÅ ãÖK«iOK«∞ "åÜ«Ú=Ù
K«O^ŒO|∞# <å`«‡~°∂ÑÖ|∞ =∞<À~°^äŒO|∞ xK«∞ÛO† QÍ=Ù# h qO ^Œ∞O_» =Å= ^Œ#∞K«∞ ^ŒO_»
Ç¨Ïã¨∞ÎO_»~Ú# [=Úx ÔH·=_ç =∞O_»ÖÏ„QÆO|∞ ™êñz# ~å[=~°∞º#‰õΩO QÆe ~Ú@¡xÜ≥∞. 434
* Ñ¨~°=∞ áêáê`«∞‡_»"≥·# h‰õΩ <Õ#∞ áêeOKÕ D Éèí∂=∞O_»ÅOÖ’ ™ê÷#O ÖË^Œ∞. ~å["Õ+¨^è•i"≥·#
hÖ’ Jã¨`º« O, Ö’ÉèOí , ^˘OQÆ`#« O, ^Ò~°̊#ºO, ^Œ∞~åKå~°O, "≥∂ãÖ, HõÅÇ¨ÏO, HõÑ@¨ O, HõÅ∞+Ö, ^Ò~åƒùQºÆ O
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J^è~Œ ‡° QÆ∞}ÏÅ∞ QÆ∂_»∞Hõ@∞ìH˘x L<åfl~Ú. ã¨`åºxH© ^è~Œ å‡xH© PÅ"åÅ"≥∞#ÿ D „ÉÇ¨‡=~°^Î âÕ O◊ Ö’
Ü«∞[˝"Õ`«ÎÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ü«∞*Ë̋â◊fi~°∞_≥·# N=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ Ü«∞*Ï˝Å`À P~åkèã¨∞Î<åfl~°∞. K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖK«OÖ’
"≥Å∞Ñ¨ÖÏ Ö’Ñ¨ÖÏ xO_ç ãÖK«iOKÕ "åÜ«Ú=ÙÖÏQÍ ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# P ™êfiq∞ "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î
â◊√ÉèÏÅ∂ KÕ‰õÄ~°∞ã¨∂Î "åi HÀiHõÅ∞ f~°∞ã¨∂Î LO\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡ D „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ h=Ù LO_»\ÏxH˜
gÅ∞ÖË^Œ∞.—— Jx HõuÎx ÃÑ·ÔHuÎ# K«„Hõ=iÎ`À HõeÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ WÖÏ ÑëHÍ_»∞–
Hõ. [QÆfâ◊fi~°! h Ü«∞_ç^Œ=Ú, ^èŒQÆ^èŒy`«„Ñ¨ÉèíÅ`À_»ñ ^ŒéK«∞QÆ "≥∞éÜ«∞<£
ÉˇQÆ_≥O l`«Î=Ú QÆ∞O_≥Å∞, =yÖˇ_ç <≥O^Œ∞ñ xñHõ *Á`«∞Î ÉèÏqOÑ¨ñ QÆ^Õ 435
* ''[QÆ`«Êf! ^èŒQÆ^Œúy`« HÍO`«∞Å`À "≥∞~°∞ã¨∞Î#fl h Hõ~°‰õΩ Hõ~°"åÖÏxfl K«∂z <å QÆ∞O_≥Å∞
Ñ¨QÆ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O Éˇ^Œ∞~°∞`«∞#flk. WÑ¨C_»∞ <Õ <≥Hõ¯_çH˜ áÈÜÕ∞k? ZHõ¯_» LO_Õk? h"Õ
PÖ’zOK«∞.
=. #ˆ~O„^•! x#∞fl, <å~ÀÑ≤`«â◊~°â◊~åã¨#∞ ã¨~°fi„Ñ¨^Õâ◊O|∞ÅO^Œ∞#∞ qÖ’HÕK«∞K«∞#fl "å_»† <Õ <≥Hõ¯_»
#∞O_»∞^Œ∞ <å#u=∞‡x# ~å[#º âıY~°∞O_»∞ „áê}˜=^èŒ „ã‘Î ^Œ∂º`« áê#O|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞
™ê÷#O|∞Å xzÛ =∞é˜Ü«Ú #_çy# ã¨∞=~°‚=¸ÅO|QÆ∞ #ã¨`«º =∞^Œ HÍ=∞ Ç≤ÏO™ê "≥·~°O|∞
ÅxÜ≥∞_»∞ ÑÖK«„Ñ¨^Õâ◊O|∞Å <˘ãÖy, ~Ú`«~°ã¨÷ÅO|∞Å ã¨Ê$t~ÚOÑ¨‰õΩO_» xÜ«∞q∞OK≥, x@∞¡
Hõex„QÆÇÏ¨ O|∞ ¿ãã≤ Ç‘Ï#O|∞ Å~Ú# `«Ñâ¨ ∫≈K«^Ü Œ ∞« ÅxÜ≥∞_»∞ =¸ñ_»∞ áê^ŒO|∞Å∞ =$+¨É=íè ¸iÎ
Ü«∞~Ú# ^èŒ~°‡^Õ=Ùx H˜zÛ, qâ◊fiOÉèí~°‰õΩ x~°ƒù~°O |~Ú# ãÖ`À+Ö|∞ ãÖáêkOz. 436
* ''~å*ËO„^•! Z@∞ K«∂¿ãÎ J@∞ ã¨~°fi„`å ^èŒ#∞~°ú~°∞_»"≥·# h ~°∂Ñ¨"Õ∞ <åÖ’K«<åÅ‰õΩ QÀK«iã¨∞Î#flk.
=∞i <Õ#∞ ZK«@ `«Å^•K«∞H˘<Õk? P*Ï˝ÑO≤ K«∞—— Jx JÅ=∞\ÕKÕ HõeÑ¨Ù~°∞+¨μx „áê~°#÷ PÅHÕz Ñ¨sH˜` Δ ∞« Î
"åxH˜ E^ŒO, =∞^Œºáê#O, „ã‘ÎÅ∞, „áê}˜=^èŒ J<Õ <åÅ∞QÆ∞ ™ê÷<åÅ∞ WKåÛ_»∞. WOHÍ J`«_»∞ Ji÷OK«QÍ
=∞Ç¨~åA ''ã¨∞=~°O‚ —— J<Õ J~Ú^À ™ê÷<åxfl ‰õÄ_® J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Jã¨`º« O, QÆ~fi° O, HÍ=∞O,
Ç≤ÏOã¨, "≥~· O° J<Õ WOHÍ S^Œ∞ ™ê÷<åÅ∞ ‰õÄ_® Hõe x=ã≤OKÕ „Ñ¨^âÕ ßÅ∞ S<å~Ú. D™ê÷<åÅÖ’ `«ÑÊ¨ W`«~°
ã¨÷ÖÏÅ#∞ ã¨Ê$tOK«=^ŒÌx Hõex Hõ@ì_ç KÕâß_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î. D „Ñ¨HÍ~°O P =∞Ç¨~åA HõeÑ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚
x„QÆÇÏ≤ Oz áÈQ˘@∞ìH˘#fl `«Ñã¨ ∞¨ û, â∫K«O, ^ŒÜ∞« J<Õ =¸_»∞ áê^•Å∂ =$+¨É=íè ¸iÎ J~Ú# ^è~Œ ‡° ^Õ=`«‰Ωõ
JiÊOz Éèí∂^ÕqH˜ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^•xfl HõeyOKå_»∞.
Hõ. QÆ[<å=∞^èÕÜ«∞Ñ¨Ù~°=Ú#, QÆ[iÑ¨ÙÑ‘~î°=Ú# Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ QÆe^Œ=∞#∞O _»
QÆæ["≥·iÑ¨~å„Hõ=Úñ _≥·, QÆlal ÖË‰õΩO_»ñ ^•ÖˇÛñ Q“~°=ÅH˜Δ‡<£. 437
* J#O`«~°O ã≤OÇ¨ÏÑ¨~å„Hõ=Ú_≥·# P ~å[ã≤OÇ¨ï_»∞ Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~°OÖ’ ã≤OÇ¨ã¨<åã‘#∞_≥· H“~°=
™ê„=∂[ºÅH˜Δ‡x Q“~°= Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ „Ñ¨âßO`«OQÍ ÑïáêeOKå_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 129
=. W@∞¡ Hõ$+¨μ‚x Ü«∞#∞„QÆÇ¨ÏO|∞# #â◊fi`å÷=∞ÉÏ}áê=HõO|∞ =Å# „|kH˜, =$+¨Éèí=¸iÎ Ü«∞~Ú#
^èŒ~°‡^Õ=`«‰õΩ #ÉèíÜ«∞O azÛ# Ñ¨sH˜Δ#fl ˆ~O„^Œ∞O_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡} âßÑ¨„áêÑ¨Î`«HõΔ HÍÇ≤ÏÉèíÜ«∞O|∞ =Å#ñ
„ÉÏ}O|∞Å∞ "À=Ù #x Ü≥∞éÕy ã¨~°fiãÖQÆO|∞Å∞ =i˚Oz, â◊√‰õΩ#‰õΩ t+¨μºO_≥· q*Ï˝#O|∞
QÆey, QÆOQÍ`«~°Oy}© f~°O|∞#O QÆàı|~°O|∞ q_çK≥, q#∞ñ_»∞. 438
* D q^èOŒ QÍ "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞„QÆÇÏ¨ O =Å¡ Jâ◊fi`å÷=∞ J„™êÎ#Å *ÏfiÅÖ’¡ #∞Oz „|uH˜ |Ü«∞@Ñ¨_ç
=$+¨Éèí~°∂ÑÖÖ’x ^èŒ~°‡ ^Õ=`«‰õΩ JÉèíÜ«∞q∞zÛ# Ñ¨sHΔ̃`«∞Î =ÚxâßÑ¨„QÆã¨∞Î_≥·, `«HõΔ‰õΩx qëê#Å*ÏfiÅÅ =Å¡
=∞~°}O „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ ^Œ#fl ãÖQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨~fi° ãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥∞ÿ â◊√HõÜ∂≥ yx P„â◊~ÚOz, Ñ¨~=° ∂~å÷xfl
„QÆÇ≤ÏOz, QÆOQÍ#n f~°OÖ’ â◊s~åxfl Ñï`«ºlOKå_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê ã¨∂`«∞_»∞ â∫#‰õΩx`À WOHÍ WÖÏ
J<åfl_»∞.
Hõ. Ç¨Ïi"å~°Î Öˇé∞ñQÆ∞ "åiH˜, Ç¨ÏiÑ¨^Œ=ÚÅ∞ ^ŒÅñK«∞"åi Hõ#=~°`«O|∞<£
Ç¨ÏiHõ^äŒÅ∞ q<≥_ç"åiH˜, =∞~°}ÏQÆ`« "≥∂Ç¨ÏãÖ„Éèí=∞=Ú ÖË^Œ#Ñ¶¨∂! 439
* Ñ¨q„`« K«i„`å! Ç¨ÏibÅÅ∞ J~°O÷ KÕã∞¨ H˘<Õ"å~°∂, Ç¨Ïi K«i„`«Å∞ PÅHÕKÕ"å~°∂, Ç¨Ïi K«~}
° ÏÅ
ã¨‡~°}O KÕã¨∞HÀ<Õ"å~°∂ =∞~°} ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ‰õÄ_® Z@∞=O\˜ "Õ^Œ<å, P"Õ^Œ<å, `˘O^Œ~°áê@∂
`˘„@∞áê@∂ á⁄O^Œ~°Ü«∂º!
Hõ. â◊√ÉèíK«i`«∞ñ_»∞ Ç¨Ïi Ü«∞iy#ñ, „|ÉèíqOz ^èŒi„u <≥Å¡ñ „|aƒÜ«Úñ QÆe ^•
#aè=∞#∞ºã¨∞`«∞x "Õà◊#∞, „|ÉèíqOÑ¨Hõ Ü«∞_»ñy Ü«ÚO_≥ ÉèÏ~°æ==ÚMÏº! 440
* Ñ¨Ù}ºK«i„`«∞_≥·# Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∂ J=`å~°O KåeOz# J#O`«~°O q[$OaèOz# Ö’Hõ=∞O`å
"åºÑ≤Oz# Hõe Jaè=∞#∞º#O^Œ#∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î HÍÅOÖ’ `«Å=Oz J}y=∞}y L<åfl_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#ñ [`«∞ã¨û=Ú„^Œ =Ú„k`ådÅ =∞Ç‘Ï=∞O_»Å „áê[º™ê„=∂[ºO|∞ Ñ¨Ó[ºO|∞QÍñ
*ËÜ«ÚK«∞ <å Ü«∞aè=∞#∞º ãÖÉèí=ÙO_»∞. 441
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ <åÅ∞QÆ∞ ã¨=Ú„^•Å #_»∞=∞ L#fl Éè∂í =∞O_»ÖÏxfl UHõKÛ« „ù `«OQÍ ÑïáêeOKå_»∞
Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞.
L. KÕã≤#ñ QÍx áêÑ¨=ÚÅ∞ ÃãO^Œ=Ù† KÕÜ«∞ñ ^ŒÅOz #O`«@O
*ËÃã^Œ ##fl =∂„`«=Ú#ñ *ˇO^Œ∞ñ QÆ^• Hõe"Õà◊ñ |∞}º=ÚÖò†
"≥∂ã¨=Ú ÖË ^Œ@OK«∞ #$Ñ¨=ÚY∞ºñ_»∞ QÍK≥ñ QÆe<£ =∞~°O^Œ =Ú
ÖÏ¡ã¨=Ú`À_»ñ „QÀe q~°∞ÅO ^≥QÆñE_»x `Õñ\˜ ÔH· =_ç<£. 442
* J~Ú`Õ D HõeÜ«ÚQÆOÖ’ XHõ qâı+=¨ ÚOk, KÕ¿ãÎ<Õ QÍx áêáêÅ∞ `«=∞ Ñ¶e¨ `åxfl W=fi=Ù. WHõ
Ñ¨Ù}ÏºÅO^•=∂ KÕ™êÎ#∞ Jx J#∞H˘O>Ë KåÅ∞ Ñ¶Ö¨ Ïxfl W™êÎ~Ú. JO^Œ∞Hõ<Õ Jaè=∞#∞º ‰õΩ=∂~°∞_»∞ Hõe
q[$OÉè}í Ïxfl =∂„`«O JiHõ\ì˜ „áê}ÏÅ`À q_çz ÃÑ\Ïì_∞» . `«∞"≥∞‡^Œ, Ö’Ñ¨Å L#fl =∞Hõ~O° ^•xfl =∂„`«O
P#O^ŒO`À „`åy Ñ¨ÓÅ#∞ =^Œ∞Å∞`«∞Ok Hõ^•!
=. =∞é˜ÜÚ« O „|=∞`«∞ÖÎ ·ˇ Ü«∞nè~∞° ÅQÆ∞ #~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =$HõO|∞ K«O^ŒO|∞# <˘ky HÍK«∞H˘x Ü«ÚO_ç
KÕ+≤ìOK«∞OQÍx nè~°∞Öˇ·# "åiHÕ QÆe=Åx ÉèíÜ«∞O|∞ ÖË^Œx Hõe#O`«O|∞ <˘OkOÑ¨ñ_»Ü≥∞º #x#
qx |∞∞+¨μÅ∞ ã¨∂`«∞# H˜\¡xi. 443
* JnQÍHõ á⁄Oz ÃÑ·H˜ ^Œ∂ˆH `À_ÕÅ∞ÖÏQÍ „Ñ¨=∞`«∞ÎÖˇ· K«OK«Å z`«∞ÎÖˇ·# "åix =∂„`«"Õ∞ Hõe
ÉÏkèã¨∞ÎOk HÍx nè~°∞Öˇ·# "åiH˜ Hõe =Å¡ Z\˜ì ÉèíÜ«∞=¸ HõÅQÆ^Œx ÉèÏqOz#"å_≥· P =∞Ç¨~åA Hõex
ã¨~°fi<åâ◊#O K≥Ü«∞ºÖË^Œ∞ Jx K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ qx â∫#HÍk =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ ã¨∂`«∞x Jaè#Okã¨∂Î WÖÏ J<åfl~°∞.
ã‘. áœ~å}˜HÀ`«Î=∞! „|^Œ∞‰õΩ=Ú ÃÑˆH¯O_»∞¡ `å=∞~°™ê‰õΔΩx ^èŒ=à◊Ü«∞â◊=Ú
=∞~°}jÅ∞~°"≥∞ÿ# =∂ ÔHéÕyOzu HõeÊ`«O|QÆ∞ „Hõ`«∞Hõ~°‡=∞O^Œ∞ñ
ÉÁQÆÅKÕñ ÉÁye Ü«∞|∞^Œúz`«∞ÎÅ"≥∞ÿ# =∞=Ú Ç¨Ïi Ñ¨^ŒÑ¨^Œ‡ =∞^èŒ∞~° ~°ã¨=Ú
„^•qOzuq h=Ù, ^èŒ#∞ºÅ "≥∞ÿuq∞ ã¨fi~°æ "Õ∞xÜ«Ú #Ñ¨=~°æ"Õ∞x
`Õ. ÉèÏQÆ=`« ãÖQÆ Å= ÉèÏQÆºÑ¶¨Å=Ú H©_≥?, „Ñ¨Hõ$uQÆ∞}Ç‘Ï#∞ñ_»QÆ∞ K«„H˜ Éèí„^ŒQÆ∞}=Ú
bâ◊ Hõ=∞ÖÏã¨<å^Œ∞Å∞ <≥é∞ñQÆ ÖË~°∞, qxH˜ q#ñ*ÏÅ =∞xÜ≥∞_ç "≥é˜] QÆÅñ_≥? 444
* áœ~å}˜Hõ t~À=∞}©! h=Ù z~°HÍÅO =iúÅ∞¡. =∞~°}jÅ∞~°"≥∞ÿ# =∂‰õΩ J=∞$`«=∞Ü«∞"≥∞ÿ# Ç¨Ïi
bÖÏqâıëêÅ∞ qxÑ≤OKå=Ù. |~°∞"≥·# D Ü«∞[˝HÍ~°ºO P~°OaèOz Ç¨ÏŸ=∞^èŒ∂=∂Å`À á⁄QÆK«∂i áÈ~Ú#
=∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« Å‰õΩ QÀqOK« K«~} ° Ï~°qO^Œ =∞^è∞Œ ~°=∞Hõ~O° ^•xfl `«xqf~å „`åyOKå=Ù. ^è#Œ ∞ºÅ"≥∞<ÿ å=Ú.
ã¨fi~°æ"Õ∞ HÍ^Œ∞. JÑ¨=~°æO ‰õÄ_® ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ ™êOQÆ`«º Ñ¶¨ÅOÖ’ â◊`åOâßxH˜ ‰õÄ_® ™ê\˜ ~å^Œ∞ Hõ^•!
„áêHõ$`« QÆ∞}Ïf`«∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx HõÖÏº} QÆ∞}qâıëêÅ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ=@O Éèí=Ù#‰õÄ Ñ¨^Œ‡Éèí=Ù#‰õÄ
‰õÄ_® ™ê^èºŒ O HÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞x Ñ¨q„`«QÍ^äÅŒ ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qO\ÏxH˜ W+¨Ñì _¨ x» "≥„i"åà◊√¡
ZHõ¯_≥·<å LO\Ï~å?
Hõ. NÑÖ|∞Å∞ YO_ç`« ãÖ, `åÑÖ|∞Å∞ QÆÅ‡ëêO^èŒ`«=∞ã¨ =∞Ç¨ÏŸ^Œº
nÌÑÖ|∞Å∞ áê+Ö_» ^Œ∞, ~åÑÖ|∞Å∞ q+¨μ‚=O^Œ<åÖÏÑÖ|∞Öò. 445
* P #O^Œ#O^Œ=∞x =O^Œ<åÖÏáêÅ∞ NÅ#∞ KÕÑ¨>Ëìq† áêáêÅ#∂, ãÖ`åáêÅ#∂ Ñ¨Ó_çÛ ÃÑ>Ëìg,
HÍO`«∞b<Õ k"≥fiÖˇ· HõÅ∞ëêÅ<Õ Hõ\˜Hõ pHõ@¡#∞ áÈQ˘>Ëìg, áê+Ö_»∞Å ÉèÏ"åÅ‰õΩ ã¨=∂kè Hõ>Ëìg–
Hõ. áê=#=ÚÅ∞ ^Œ∞i`«Å`å, ÖÏ=#=ÚÅ∞ x`«º=∞OQÆà◊ „áêÉèí= ãÖ
r=#=ÚÅ∞ ÅH©Δ‡ãÖ, ÉèÏ=#=ÚÅ∞ "åã¨∞^Õ=Ù Ñ¨^Œ¿ã=#=ÚÖò. 446
* P QÀáêÅ^Õ=Ùx Náê^Œ¿ã=Å∞ áê=#`åfixfl „Ñ¨™êkOKÕg, ^Œ∞i`« Å`«Å#∞ KèÕkOKÕg, [QÆuH˜
x`«ºHõÖÏº}Ïxfl ãÖáêkOKÕg, N^Õq ¿ã=#∞ P"≥∂kOKÕq–
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 131
P. Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞ñ_»∞ áêO_»=áœ„`«∞ÎO_»∞, â◊√‰õΩx ÉèÏ+¨}=ÚÅ â◊√^Œú|∞kú
Ü≥ÿ∞ q~å[=∂#∞ñ_≥· =ÚH˜Î Ü«∞QÆ∞ q+¨μ‚, áê^Œ=¸Å "≥∞@∞¡ =_»Ãã ##Ñ¶¨∞! 447
* Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆ=`å„ˆQã¨~°∞_»∂, áêO_»= áœ„`«∞_»∂, ã¨^Œ∞æ} ™êO„^Œ∞_»∂ J~Ú# Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞
â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ ã¨∂‰õΩÅÎ ∞ PÅHÕz Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ Ñ¨~=° ∂~°|÷ ∞kú`À `Õ[iÅ∞¡`∂« =ÚH˜HÎ ˜ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ "åã¨∞^Õ=Ùx
áê^Œ=¸ÖÏxfl ZÖÏ á⁄O^•_»∞?
=. =∞Ç¨`å‡! qz„`«Ü≥∂QÆxëêª Hõe`«O|∞#∞, q+¨μ‚K«i`« Åe`«O|∞#∞, |~°=∞ Ñ¨Ù}ºO|∞#∞,
ã¨HõÅHõÖÏº} QÆ∞}QÆ}ºO|∞#∞, ÉèÏQÆ=`« [<å¿ÑH˜Δ`«O|∞#∞ <≥·# áêsH˜Δ`« ÉèÏQÆ=`åMÏº#O|∞
qxÑ≤OÑ¨Ù =∞x# ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 448
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! Ü≥∂QÆq^•ºã¨=Ú¿Ñ`«=¸, ÉèíQÆ=`«¯^ä•ÑïÑ¨Ó`«=¸, Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù}º=¸, ã¨=∞ã¨Î
HõÖÏº} ™ê^Œ∞}
æ º=¸, ÉèHí Îõ [#∞Å‰õΩ J¿ÑHΔ̃`=« ¸ J~Ú# Ñ¨sHΔ̃`∞« Î „â◊=}O KÕã#≤ ÉèÏQÆ=`«QÍ^ä#Œ ∞ =∂‰õΩ
qxÑ≤OK«∞– Jx J_»∞QÆ∞`«∞#fl =∞Ç¨Ï~°∞¬Å`À ã¨∂`«∞_çÖÏ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞–
Hõ. q∞=ÚÉ’ñ\˜ ÃÑ^ŒÌ"å~°Å∞, Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx K«i`« =∞_»∞QÆñQÍñ *ˇÃÑÊ_ç ÉèÏ
QÆº=Ú QÆeÔQ <Õñ_»∞ <å [, #‡=Ú ã¨Ñ¶¨ÅO |Ü≥∞º =$^Œú=∂#∞ºñ_» #QÆ∞@<£. 449
* JÜ«∂º! ÃÑ^ŒÌÖˇ·# g∞ =O\˜ "å~°∞ HÍ"åÅx HÀ~°QÍ<Õ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx QÍ^äŒÅ∞ qxÑ≤OKÕ =∞Ç¨ÉèÏQÆºO
<å‰õΩ „áêÑ≤ÎOzOk. <å [#‡O ^èŒ#º"≥∞ÿOk. <å rq`«O ã¨[˚# ã¨=∂‡#º =∞~ÚOk.
Hõ. ‰õΩÅÇ‘Ï#∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}!, qÅã¨`«¯^äŒ#=ÚÅ∞ QÆ_»ñHõ qxÑ≤Oz#ñ ^Œ
`«∞¯ÅÇ‘Ï#`«ñ ÉÏã≤ =∞Ç¨ÏŸ, [˚fiÅ ‰õΩÅ[`«fi=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ ã¨#∞‡#∞ÖÏ~å! 450
* xHõ$+¨‰ì Ωõ ÅOÖ’ [x‡Oz#"å_»∞ ‰õÄ_® „Ñ¨H$õ +¨"ì ∞≥ #ÿ ÉèQí =Æ O`«∞x QÍ^äÅŒ ∞ Ñ¨~∞° Å‰õΩ qxÑ≤OK«QeÆ y`Õ
J`«∞º`«Î=∞ ‰õΩÅQ“~°"åxfl JO^Œ∞H˘O\Ï_»∞.
ã‘. Z=fix QÆ∞}*ÏÅ "≥∞#fl lÇ¨ÏfiÅ∞ ÖËHõ #e#QÆ~åƒù^Œ∞ Å#O`«∞ñ _»O„_»∞
HÀÔ~_»∞ q|∞^èÕO„^ŒHÀ\˜ <˘Å¡Hõ ÅH˜Δ‡ „áêi÷OK≥ <≥=fix áê^Œ ~°[=Ú
„|Ç¨Ï‡ Ü≥∞=fix áê^ŒÑ¨^Œ‡O|∞ QÆ_çy# [Å=Ú ^èŒ#º`« xK≥Û [#∞Å ÔHÅ¡
ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»xÜ≥∞_ç Éèí„^Œâ◊|ú=Ú#‰õΩ <≥=fiñ_»~å÷Hõ$u <ÕÑ¨Ù q∞QÆ∞Å∞
P. <Õ =∞Ç¨`«∞‡ <å„â◊~ÚOz â◊s~åk, ãÖQÆHÀ\˜<≥Å¡ ãÖÇ¨ÏiOz
„áêÉèí==Ú# =Ú#∞Å∞ áê~°=∞ Ç¨ÏOã¨ºO|∞, <˘Ok uiy ~åHõ Ü«ÚO^Œ∞ Ô~Åq∞. 451
* U ^Õ=Ùx QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ QÆ}ÕK«\ÏxH˜ <åÅ∞HõÅ∞ KåÅHõ Ñ¨^Œ‡QÆ~åƒùk ^Õ=`«Å∞ ''J#O`«
QÆ∞}=O`«∞——_»x J<åfl~À, `«##∞ "åOzèOKÕ `«H˜¯# =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å#∂ uiã¨¯iOz N^Õq Z=x
áê^Œ Ñ¨~åQÍxfl ã‘fiHõiOzO^À, „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ U áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ Hõ_çy P Ñ¨q„`«QÆOQÆ#∞ JdÅ[QÆuH˜
J#∞„QÆÇÏ≤ OKå_À, 'ÉèQí =Æ O`«∞_»∞— J<Õ Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`« â◊ÉÏÌxH˜ J~°O÷ QÍ U ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂ÑÖ q~ålÅ∞¡`∞« #fl^À,
U ^Õ=Ùx P„â◊~ÚOz =∞Ç¨=Ú#∞Å∞ xã¨ûOQÆ∞Öˇ· uiy~åx Ñ¨~°=∞Ç¨ÏOã¨ Ñ¨^•xfl JO^Œ∞H˘<åfl~À, P
"åã¨∞^Õ=Ùx k=ºQÍ^äŒÅ∞ ã¨=∞„QÆOQÍ QÆ∞iÎOz `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ Z=iH˜ ™ê^èŒº=∞ø`«∞Ok?
K«. „Hõ=∞=Ú# q∞O\˜ÔH· Ü≥∞QÆÜ«ÚñQÍHõ qÇ¨ÏOQÆ=Ú q∞O\˜^≥·# áê
~°=Úñ QÆ#<Õ~°∞Û<Õ? Ç¨ÏiÑ¨~å„Hõ=∞ "≥∂Ñ≤#Ü«∞O`«ñ QÍHõ ã¨
~°fi=Ú q=iOÑ¨ <≥=fiñ_»∞ „Ñ¨=~°Î‰õΩñ_Ò =Ú#∞ÖÏ~°! <å^Œ∞ z
`«Î=Ú#‰õΩ <≥O`« QÍ#ñ|_≥ñ ^ŒÑ¨ÊHõ K≥ÃÑÊ^Œ g∞‰õΩ #O`«Ü«Ú<£. 452
* Ñ¨‰ΩΔõ Å∞ `«=∞ â◊HÎ˜ H˘nÌ ~Ô Hõ¯ÖÏ_çã∂¨ Î ZO`« ÃÑ·H˜ Zyi<å PHÍâ◊O JO`«∞ Hõ#∞HÀ¯ÖË=Ù. J^Õq^èOŒ QÍ
"åã¨∞^Õ=Ùx =∞Ç¨"≥É· "íè åxfl `«#‰õΩ `≥eã≤#=∂„`«O `«ÑÊ¨ ã¨=∞„QÆOQÍ q=iOz K≥ÑÊ¨ QÆÅ ã¨=∞~°∞÷ _≥=_»∞<åfl_»∞?
<å =∞#ã¨∞û‰õΩ JOk#O`«=~°‰õÄ g∞‰õΩ qxÑ≤™êÎ#∞. q#O_ç.
Hõ. "Õ^ŒO_»Ñ¨Ù~ånèâ◊√ñ_»∞, QÀ^ŒO_»=Ú ¿ã`«ñ |\˜ìH˘x QÆÇ¨Ï#=ÚÖ’
"Õ^ŒO_®^Œ∞Å <˘Hõ<åñ, _Õ ^ŒO_»Åñ É’= hHõ Ü≥∞QÆK≥<£ |eq∞<£. 453
* XHõ<å_»∞ HõiÑ¨Ó~ånèâfi◊ ~°∞_≥#· Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î Z‰õΩ¯ ÃÑ\˜#ì qÅ∞¡ KÕ`|« \˜ì HÍO`å~°É∂íè =ÚÖ’¡ U#∞QÆ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# [O`«∞=ÙÅ#∞ "≥O\Ï_ç "Õ\Ï_» ™êQÍ_»∞.
Hõ. XQÆæ=ÚÅ∞ „^Œqfi Ñ¨_»∞ =∞x, Ü≥ÚÔQæ_»∞ ÃÑ#∞ñ^≥~°Å =ÅÅ #∞~°Å∞ =∞$QÆ=ÚÅ<£
_»QÆæé˜ K«OÃÑ_»∞ "Õ_»∞Hõ, "≥QÆæÅ"≥∞ÿ z`«Î=∞O^Œ∞ "≥O\Ï_çOÑ¨<£. 454
* Ö’`≥·# HõO^ŒHÍÅ∞ „`«gfi, ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ =ÅÅ∞ Ñ¨~°p, LK«∞ÛÅ∞ Ñ¨hfl =∞$QÍÅ#∂, Ñ¨‰õΔΩÅ#∂
Ñ¨@∞ìH˘x |OkèOKÕ L`åûÇ¨ÏO`À J~°}º=∞O`å qK«ÛÅq_çQÍ uiQÍ_»∞.
Hõ. HÀÅ=ÚÅ QÆ=Ü«∞ =$Hõ âß~°∂ú, Å=ÚÅñ ^Œ~°‰õΔΩ Y_»æ ~ÀÇ≤Ï`« Ç¨Ïi â◊√O
_®Å=ÚÅ â◊~°Éèí K«=∞~°, "åºÅ=ÚÅ =kèOK≥ qÉèí∞ñ_»∞ =_ç <ÀÅ=ÚÅ<£. 455
* =# =~åÇ¨Å#∂, J_»q Z^Œ∞ÅÌ #∂, `À_Õà§◊ #∂, ÃÑ^ŒÌ Ñ¨ÙÅ∞Å#∂, ã≤=OQÆ∞Å#∂, Y_»=æ ∞$QÍÅ#∂,
J_»q Q˘„Ô~Å#∂, ã≤OÇ¨Å#∂, U#∞QÆ∞Å#∂, â◊~°ÉèÏÅ#∂, [_»Å |„Ô~Å#∂, H˘O_»zÅ∞=Å#∂ P
=∞Ç¨~åA <≥·Ñ¨Ù}ºO`À Ñ¨_»Q˘\Ïì_»∞.
-: Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ "Õñ\Ï_ç â◊g∞‰õΩxÃÑ· =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <≥uÎ "≥·K«∞@ :-
Hõ. =∞$QÆÜ«ÚÅ∞ "≥∞K«Û #ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞, =∞$QÆ~åA Ñ¨~å„Hõ=∞=Ú# "≥∞éã≤ Ç¨ÏiOK≥<£
=∞$QÆ^èŒ~° =∞O_»Å=Ú#ñ QÆÅ, =∞$QÆ "≥ÚHõ¯\˜ ^ŒHõ¯ ã¨~°fi=∞$QÆ=ÚÅ <≥Å¡<£. 456
* P #ˆ~O„^Œ∞_»∞ =∞$ˆQO„^Œ q„Hõ=∞O`À "Õ\QÍà◊√¡ "≥∞KÕÛ@@∞¡QÍ K«O„^Œ=∞O_»ÅOÖ’x =∞$QÍxfl
`«Ñ¨Ê J~°}ºOÖ’ L#fl =∞$QÍÅxflO\˜h "Õ\Ï_®_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 133
=. W@∞¡ "å@O|~Ú# "Õñ@`«=∞HõO|∞# =∞$QÆO|∞Å "≥O|_çO |_ç Ü≥∞QÆK«∞K«∞O [iOK«∞@O *Ëã≤
|∞Éèí∞HΔÍ Ñ≤áêã¨Å =Å# q∞QÆ∞Åñ |i„âßO`«∞O_»~Ú ^èŒ~°}©HÍO`«∞O_»∞ K«Å¡x h\˜ H˘ÅO‰õΩO
QÍ#Hõ HõÅOÔQ_»∞ z`«ÎO|∞`Àñ [x Ü≥ÚHõ¯ `«áÈ=#O|∞ QÆx Ü«∞O^Œ∞. 457
* D q^èŒOQÍ =∞$QÆÜ«∂H“`«∞HõO`À =∞$QÍÅ "≥O@|_ç `«~°∞=Ú`«∂ Ñ¨~°∞QÆ∞Öˇ`«Î@O =¸ÖÏ#
PHõe ^ŒÑ¨CÅ =Å¡ JÅã≤ áÈÜ«∂_»∞ =∞Ç¨~åA. Ñï„âßO`«∞_≥·# P Éèí∂HÍO`«∞_»∞ K«Å¡x [ÖÏâ◊Ü«∞O
HÀãÖ "≥^ŒH˜ "Õ™êi XHõ `«áÈ=<åxfl „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
ã‘. "≥∞ÅñQÆ∞@ KåeOz g∞e`« <Õ„`«∞ñ_≥· âßO`«∞ñ_≥· ‰õÄ~°∞ÛO_ç [_»`« ÖËHõ
„áê} =∞<À|∞kú ÑÖKÕO„kÜ«∞O|∞Å |Ç≤Ï~°OQÆg^äŒ∞Åñ ÉÏéhHõ
*ÏQÆ~°}ÏkHõ ™ê÷#„`«Ü«∞=Ú ^•ñ\˜ Ñ¨~°=∞"≥∞ÿ Ü«ÚO_≥_ç Ñ¨^Œ=Úñ ^≥eã≤
„|Ç¨Ï‡Éèí∂`«`«fi ãÖ„áêÑ¨Î º q„H˜Ü«Úñ _»~Ú Ü«∞un~°…[@Å∞ñ ^Œ <åfl=iOÑ¨
`Õ. #ÅÑ¶¨Ú ~°∞~°∞ K«~°‡^è•iÜ≥ÿ∞ Ü«∞Å~°∞K«∞#fl, `«Ñ¨ã≤ñ ÉÁ_»QÆx â’+≤`«`åÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞
<≥O_ç `«_çÖËHõ ‰õΩ`«∞ÎHõ <≥Å∞ñQÆ∞ _çO^Œ, =∞O^ŒÉèÏ+¨Å x@¡#∞ =∞#∞[ qÉèí∞ñ_»∞. 458
* JHõ¯_» xg∞e`«<„Õ `åÅ`À ‰õÄ~°∞Ûx âßO`«OQÍ `«Ñã¨ ∞¨ û KÕã∞¨ #Î fl â◊g∞Hõ=Úxx K«∂Kå_»∞. P
`«Ñã¨ fi≤ á⁄_»∞QÆ∞áê\˜ [_»Å`À, lOHõ K«~‡° O ^èiŒ Oz ÑÖKÕO„kÜ«∂Å#∞ x~ÀkèOz „áê}Ïhfl, =∞#ã¨∞û#∂,
|∞kÌh Ö’Q˘x *Ï„QÆ`ü, ã¨fiÑ¨flO, ã¨∞+¨μÑ≤Î J<Õ =¸_»∞ J=ã¨÷Å#∂ Ju„Hõ=∞Oz <åÅ∞QÆ=^≥·# ã¨=∂kè
J=ã¨Ö÷ ’ UHÍ„QÆz`«∞_Î ,·≥ „|Ç¨‡#∞ãÖ^è•#O KÕã≤ L<åfl_»∞. Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î P ãÖÜ«∞g∞O„^Œ∞x ã¨g∞Ñ≤Oz ^Œ=_»Å∞
ZO_ç, <åÅ∞Hõ `«_ç Pi, _»QÆ∞æuÎHõ`À "≥∞Å¡ "≥∞Å¡QÍ
Hõ. `ÀÜ«∞=ÚÅ∞ ^≥=Ú‡ =∂ H©, `ÀÜ«∞=Ú "Õñ\Ï_» "≥~°=Ù ^˘~°Hõ^Œ∞ Ñ¶¨∞# KÕ
`ÀÜ«Ú`« _»Ñ≤Ê [xOK≥#∞, `ÀÜ«∞=Ú "å~°Å∞#∞ ÖË~°∞ ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï =∞#Ñ¶¨∂! 459
* ''hà◊√§ hà◊√¡! D ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "Õ\Ï_»ÖËHõ ^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï"≥∞ÿ# ^•Ç¨ÏO`À =KåÛ#∞. <å "å~°O`å
^Œ∂~°OQÍ L<åfl~°∞.—— J<åfl_»∞.
=. Jx Éèí∂=~°∞O_»∞ â◊g∞Hõ=∞Ç¨=Úx ã¨=∂kè xëêªxg∞e`« <Õ„`«∞O_»∞#∞ qã¨‡$`« ÉÏÇ¨ºO`«iO„kÜ«∞
Hõ$`« ãÖKå~°∞O_»∞#∞ Ç¨ÏizO`å Ñ¨~°∞O_»∞#∞<≥· Ü«ÚO_»∞@O ^≥eÜ«∞ÖËHõ. 460
* P =Úx =∂\Ï¡_»ÖË^Œ∞. P =ÚhO„^Œ∞_»∞ xg∞e`«<Õ„`«∞_≥·, ã¨=∂kèã¨∞÷_≥· ÉÏ¿ÇÏºO„kÜ«∞*Ï˝#O
ÖËHõ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° zO`å Ñ¨~°`«O„`«∞_≥· L<åfl_»x =∞Ç¨~åA `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ P„QÆÇ¨ÏŸ^Œ„QÆ∞_≥·<å_»∞.
L. Hõ#∞flÅ∞ =¸ã≤ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞ñ_»∞ QÆ~°fi=Ú`À_»∞`« #∞#fl "åñ_»∞, KÕ
ã¨#flÅ <≥·# ~°=∞‡#ñ_»∞, ™ê~°[ÅO|∞Å∞ ^≥zÛ áÈÜ«∞ñ _Õ
=∞#fl#Öˇ·#ñ *ËÜ«∞ñ_»∞, ã¨=∞„QÆÑ¶¨ÅO|∞Å∞ "≥@ìñ_çO`« ãÖ
Ñ¨#fl`« <˘O^≥<Õ `«# `«Ñ¨â◊Û~°}Ï„Ñü=∞ „Ñ¨ÉèÏ==ÚÖò. 461
* ''ZO`« QÆ~°fiO! D „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ Hõà◊√¡ `≥~°=_»∞! ÉˇÅ¡O Q˘\˜ì# ~å~ÚÖÏQÍ Hõ^ŒÅ_»∞. "≥∞^ŒÅ_»∞!
áÈh ~°=∞‡x KÕu`À Ãã· ÔQ·<å K≥Ü«∞º_»∞! =∞Ozhà◊√¡ WÜ«∞º_»∞! =∞Ç¨~åA#x =∞~åº^ŒQÍ ÑÖ_À Ñ¶¨Ö"≥∂
`≥zÛ ÃÑ@ì_»∞, =∞Ç¨Ïi¬#<Õ JÇ¨ÏOÉèÏ=O `«ÅÔHH˜¯ WO`«QÍ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ áÈÜ«∂~Ú HÍÉ’Å∞!
P. "åiñ QÀ~°∞K«∞#fl "åiH˜ j`«Å, "åi ~Ú_»∞@ Ü≥∞\˜ì"åi Hõ~Ú#
"åi`«O|∞QÍx =Åã≤# ^èŒ~°‡O|∞, "åi ~Ú_»ñ_»∞ ^•Ç¨Ï"åi QÍñ_»∞. 462
* ^•Ç¨ÏO`À <ÀÔ~O_ç ˆQÇ¨ÏO =ÚO^Œ∞‰õΩ =zÛ J_çy# JukäH˜ K«Å¡x [ÅO `≥zÛ ~Ú=fi@O
Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å J=â◊ºHõ~°Î=ºO. D [\˜ [Åq∞zÛ <å ^ŒÑ≤ÊHõ x"åiOK«_Õq∞\˜?——
K«. Jx =∞#∞*Ëâ◊fi~°∞O_»∞ =∞$QÆÜ«∂ÑïMË^Œ x`åO`« ^•Ç¨Ï ãÖ
[x`« ^Œ∞~°O`« ~À+¨=Ú# ãÖÜ«∞q∞ ^Œ#∞flñ k~°ã¨¯iOz, Ñ¨Ó
[#=ÚÅ∞ ¿ãÜ«∞ñ_»OK«∞, =∞$`«ã¨~°Ê=Ú <˘Hõ¯\˜ qO\˜HÀÑ¨Ù#O
|x=_ç `≥zÛ "≥·K≥, #@∞ „|Ç¨Ï‡=ÚhO„^Œ∞x Ü«∞Oã¨"ÕkHõ<£. 463
* Jx Ö’ Ö’Ñ¨Å L_çH˜áÈÜ«∂_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î. Jã¨ÖË "Õ@Ö’ JÅã≤ Q˘O`≥O_ç ^Œ∞~°O`« ~À+Ö`À
‰õΩq∞eáÈ`«∞#fl ~åA HÀáêxfl PÑ¨ÙHÀÖËHõ, J==∂<åxfl ÉèíiOK«ÖËHõ, qO\˜ H˘Ñ¨C`À XHõ K«zÛ# áê=Ú#∞
Ñ¨xHõ@∞ìH˘x H˘x`≥zÛ P „|Ç¨Ï‡i¬ Éèí∞*Ï# Ñ¨_»"Õâß_»∞.
=. W@¡`«O_»∞ „Ñ¨`åºÇ¨Ï$`« ÉÏÇ¨ºO`«iO„kÜ«ÚO _»QÆ∞@ xg∞e`«Ö’K«#∞O_»∞ QÍ <ÀÑ¨Ù<À Ü«∞@∞¡QÍHõ
QÆ`åQÆ`«∞ÅQÆ∞ HõΔ„`«Î|O^èŒ∞ÅKÕ <Õq∞Ü«∞x =∞$ëêã¨=∂kè x+¨μªO_»∞ QÍ<ÀÑ¨Ù<À, Ü«∞x q`«i¯OK«∞K«∞
=$^ä•~À+¨ ^Œ~Ê° O|∞# =Úx =¸ñÑ¨Ù# QÆ`åã¨∞=~Ú# ã¨~Ê° O|∞ x_ç #ˆ~â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ#Ñ¨Ù~°O|∞#‰õΩO
[xÜ≥∞† #O`« ã¨g∞Ñ¨=~°∞ÎÖˇ·# =Úx‰õΩ=∂~°∞ ÅO`«Ü«ÚO ^≥eÜ«∞O Ez â◊g∞Hõ#O^Œ#∞O_≥·#
â◊$OyHõ_»‰õΩO [x. 464
* ''D =Úx UHÍ„QÆz`«OÎ `À x[OQÍ<Õ xëêªQiÆ +¨μ_ª ·≥ xg∞e`« <Õ„`«∞_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_®? ÖËHõ ZÑ¨C_»∂
=ã¨∂Î áÈ`«∂ LO_Õ ™ê=∂#º~åAÅ`À Uq∞ Ñ¨x Jx ^˘OQÆ[ÑÖ KÕã¨∞Î<åfl_®?—— Jx =∞#ã¨∞ûÖ’
q`«i¯OK«∞H˘O@∂<Õ Éèí∂áêÅ∞_»∞ PÑ¨ÙHÀÖËx HÀáê\’ÑÖ`À ^•Ñ¨Ù# Ñ¨_ç L#fl =∞$`«ã¨~åÊxfl =Úx
=¸Ñ¨Ù# "Õã≤ Ç¨Ïã≤<Î åÑ¨Ù~åxH˜ "≥oá¡ ÈÜ«∂_»∞. JÑ¨C_»∞ K«∞@∞ì„Ñ¨H¯õ Å u~°∞QÆ∞`«∞#fl =Úx‰õΩ=∂~°∞Å∞ W^ŒO`å
K«∂z â◊g∞Hõ=Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥#· â◊$Oy ã¨g∞áêxH˜ "≥o¡–
-: â◊g∞HõÑ¨Ù¢`«∞ÎO _»QÆ∞ â◊$Oy Ñ¨sH˜Δ`«∞x â◊Ñ≤OK«∞@ :-
Hõ. #~°QÆO^èŒQÆ[ã¨ºO^Œ#, `«∞~°QÆO|∞Å <ÕÅ∞ ~åA `ÀÜ«∂`«∞~°∞ñ_≥·
Ñ¨~°ñQÆ<£ h [#‰õΩx "≥∞_», #∞~°QÆ=Úñ ^ŒyeOz áÈÜ≥∞ <À_»Hõ `«O„_ô! 465
* ''Éèí@∞Å∞, U#∞QÆ∞Å∞ ~°^ä•Å∞, QÆ∞„~åÅ∞ J<Õ K«`«∞~°OQÆ Ãã·<åºxH˜ JkèÑü J~Ú# Z=_À
XHõ~åA [ÅO HÀãÖ =zÛ "≥#∞Hõ =ÚO^Œ∞ PÖ’zOK«‰õΩO_® h [#‰õΩx HõO~î°OÖ’ ã¨~åÊxfl `«yeOz
áÈÜ«∂_»Ü«∂º! —— Jx K≥áêÊ~°∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 135
=. Jx ÑëH˜# ã¨=∂# =Ü≥∂ ~°∂Ñ¨ =Úx‰õΩ=∂~° bÖÏãÖy Ü«∞~Ú# â◊$Oy â◊$OQÆO|∞Å`À_ç
=¸iÎ ^èŒiOz#@∞¡ q[$OaèOz ~À+¨ãÖ~°OÉèíO|∞# #^ŒiÑ¨_ç |Åº#flO|∞Å Éèí∞lOz Ñ¨Ù+¨ìO|∞
ÅQÆ∞ #i+¨ìO|∞Å∞O É’Öˇ |eã≤Ü«Ú ^•fi~°O|∞Å QÍzH˘x Ü«ÚO_»∞ ™ê~°"Õ∞Ü«∞O|∞Å Ñÿk
^•ã¨Éèí∂`«∞ÅQÆ∞ HõΔ„uÎÜ«∂ÉèÏã¨∞ Öˇ@∞ì „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«Î=ÚÅKÕ ã¨fi~°HõΔ‰õΩÅ∞QÆ x~°∂Ñ≤`«∞ Å~Úi?
J\˜ì"å~° Öˇ@∞¡ `«^Œæ$Ç¨ÏO|∞Å ÉèÏO_»ãÖQÆ`«O|QÆ∞ ##flO|∞ Éè∞í lOÑ¨ #~°∞› ÅQÆ∞^Œ∞~°∞? `«`¯« $`«O|∞
Å~Ú# „^ÀÇ¨ÏO|∞ Öˇ@∞¡ x[ ™êfiq∞O *ˇO^Œ∞ #x =∞é˜ÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 466
* P =∂@Å∞ qx `À_ç =Úx‰õΩ=∂~°∞Ö`À P@ÖÏ_»∞`«∞#fl â◊$Oy H˘=Ú‡Å∞ uiy# „HÀ^è~Œ ã° O¨ ÖÏQÍ
Ç¨ïOHõiOz , ~Àëê"Õâ◊O`À J^ŒiÑ¨_»∞`«∂ WÖÏ J<åfl_»∞– ''D ~åAÅ∞ |e=Ú^ŒÌÅ∞ ux |eã≤#
HÍ‰õΩÅ =O\˜"å~°∞. ^•fi~åÅ=^ŒÌ HÍK«∞H˘x LO_Õ ™ê~°"Õ∞Ü«∂Å =O\˜"å~°∞. QÆ$Ç¨Ï^•ã¨∞Öˇ·# D PÉèÏã¨
HõΔ„uÜ«ÚÅ#∞ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=ÚÅ∞ `«=∞ QÆ$Ç¨Ï~°HõΔ‰õΩÅ∞QÍ ZÖÏ xÜ«∞q∞OKå~°∞? ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞QÍ
LO_»^Œy#"å~°∞ =O\Õ\˜Ö’ „Ñ¨"ÕtOz =O_ç# J<åflxfl Éèí∞lOK«\ÏxH˜ ZÖÏ J~°∞›Ö∫`å~°∞? "å~°∞ KÕ¿ã
„^ÀÇ¨Å‰õΩ QÆ$Ç¨Ï™êfiq∞ ZO^Œ∞‰õΩ ÉÏ^èŒ∞º _»=Ù`å_»∞?
L. P_»ñ_»∞ `«#∞fl ^Œ∂+¨}=Ú, ÖÏ„â◊=∞"åã¨∞Åñ QÍx "≥·~°∞ÅO
QÆ∂_»ñ_»∞, HõO^Œ=¸Å=ÚÅ∞ QÆ∂_»∞QÆñ kOK«∞ ã¨=∂kèx+¨μªñ_≥·
g_»ñ_»∞ Ö’x K«∂_»∞¯Å#∞, q+¨μ‚xñ ^ŒHõ¯ñ |~°„Ñ¨ÑÖK«=ÚO
E_»ñ_»∞ =∞^Œ∞æ~°∞O_»∞† Ñ¶¨}˜ñ A@ìñQÆ <Õ\˜H˜ ~åK«"åxH˜<£? 467
* =∂ `«O„_ç `«##∞ `«∂Å<å_»ÖË^Õ! P„â◊=∞"åã¨∞Å`À<Õ QÍx `«=∞ â◊„`«∞ ~åAÅ`À ‰õÄ_»ÖË^Õ!
J_»qÖ’ HõO^Œ=¸ÖÏÅ∞ Éè∞í lã¨∂Î JK«OK«Å =∞#ã¨∞¯_≥· JO`«~^ü $Œ +≤xì g_»‰Ωõ O_®, W+¨^ì "·≥ åxfl `«ÑÊ¨ W`«~°
„Ñ¨ÑÖKåxfl K«∂_»‰õΩO_®, `«áÈx+¨ªÖ’ L#fl PÜ«∞# g∞^Œ P ~åK«"å_»∞ „`åK«∞áê=Ú#∞ qã≤iáÈ`å_®?
L. áÈ=Ú Ç≤Ï~°}º ^•#=ÚÅñ |∞K«∞ÛH˘#OQÆ, ^èŒ#O|∞ ÖËq∞Ü«ÚO
^Õ=Ú, ã¨=OK«#O|∞Å∞QÆ n=# eK«∞ÛK«∞ "ÕãïOÑ¨ñQÍ
~å=Ú, =#O|∞Å<£ QÆ$Ç¨Ïq~å=ÚÅ"≥∞ÿ x=ã≤OÑ¨ñ *ˇÅ¡ˆ~
áê=Ú#∞ "≥·=ñQÍñ ^ŒQÆ∞<≥ „|Ç¨Ï‡=ÚhO„^Œ∞Éèí∞*Ï~°æà◊O|∞#<£? 468
* "Õ∞=Ú Ç≤Ï~°}º^•<åÅ∞ Ñ¨ÙK«∞ÛHÀ=\ÏxH˜ áÈ"Õ∞! Pj~åfi^•Åx "≥∂ãÖ KÕã≤ ^èŒ#O QÆ∞OAHÀ"Õ∞!
Ñ¨~∞° Å#∞ "ÕkOè KÕ"åà◊O¡ HÍ"Õ∞! Wà◊¥¡ "åH˜à¥◊ ¡ q_çzÃÑ\˜ì J_»=ÙÖ’¡ Ñ¨_ç L<åfl"Õ∞, J@∞=O@Ñ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡i¬
J~Ú# =∂ `«O„_çQÍi "≥∞_»Ö’ áê=Ú#∞ Ñ¨_»"ÕÜ«∞\ÏxH˜ P ~åA‰õΩ UO áÈÜÕ∞ HÍÅO =zÛO^À!
Hõ. Ñ¨Ù_»q∞ñQÆÅ [#∞Å∞ "˘QÆ_»ñQÆñ, QÆ∞_»∞`«∞~°∞ QÆ@∞ì^Œ∞~°∞QÍHõ ‰õΩ=ÅÜ«∞ Ñ¨`«∞Öˇ·
Ü«∞_»=ÙÅ x_»∞=∞Åñ |_çÜ≥∞_ç, |_»∞QÆ∞Å "≥∞_» x_»ñQÆñ ^ŒQÆ∞<≥ Ñ¨#flQÆ â◊==Ú<£? 469
* „Ñ¨ÑO¨ Kåxfl áêeOKÕ „Ñ¨É∞íè =Ù Å~Ú`Õ ÑÖK«ÉHíè ºΔõ Ñ¨~=° ∂<åflÅ∞ Hõ_∞» Ñ¨ÙxO_® ‰õΩ_»==∞#O_ç. qÅ∞=QÆÅ
=Å∞=Å∞ =Ú_»==∞#O_ç. JO`ÕHÍx J_»=ÙÅÖ’ W_»∞=ÚÅ∞ Ñ¨_Õ |_»∞QÆ∞ `åÑ¨ã¨∞Å "≥∞_»Ö’ áê=Ú#∞
K«∞_»`å~å?
Hõ. ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞ QÀqO^Œ∞ñ_»∞, [QÆuO Éˇ_»ñÉÏã≤ K«x# âßã≤OÑÖQÍñ
^ŒQÆ∞"å~°∞ ÖËq∞ ^Œ∞~°˚#∞, ÖˇQÆã≤ =∞Ç¨™ê^èŒ∞[#∞Å <ÕñK≥^Œ ~°Hõ\Ï! 470
* ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» Ö’HÍxfl q_çz "≥o#¡ `«~åfi`« ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ âßã¨‰Ωõ _»∞ Z=~°∂ ÖËHáõ È=@O`À
^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ q[$OaèOz x~°Ñ¨~å^èŒ∞Öˇ·# ™ê^èŒ∞=ÙÅ#∞ ÉÏkèOÑ¨ ™êQÍ~°∞.
Hõ. ÉÏÅ‰õΩÖÏ~°! ^èŒi„f, áêÅ‰õΩ â◊Ñ≤~ÚO`«∞ ##∞K«∞ |Å∞=_çx qÖ’
ÖÏÅ‰õΩñ_»QÆ∞ =Úx‰õΩO[~°, ÉÏÅ‰õΩñ _»iÔQO „kÖ’HõáêÅ‰õΩ Å^Œ~°<£. 471
* ''ÉÏÅ‰õΩÖÏ~å! q#O_ç. WÑ¨C_Õ P Éè∂í áêÅ‰õΩxH˜ âßÑÖ—— ÃÑ_»`å#∞ Jx =ÚxÉÏÅ‰õΩ_≥#· â◊$Oy
^Õ=`«Å∞ ^Œ^ŒÌiÖË¡@@∞¡ ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Î–
=. W@∞¡ ~À+≤Oz H“tH©#kHÕ [x [Ö’Ñ¨ã¨Ê~°≈O|∞ ¿ãã≤. 472

* H“tH©#kH˜ "≥àÏ¡_»∞. hà◊√§ KÕuÖ’H˜ fã¨∞H˘<åfl_»∞.
L. F_»Hõ qO\˜HÀÑ¨Ù# =∞$`À~°QÆ=ÚOQ˘x =zÛ =∂é∞ =∂
\Ï_»Hõ Ü«Ú#fl =∞[˚#‰õΩ #Oã¨ `«ÅO|∞#ñ Éˇ\˜ì ^Œ∞~°‡^Œ
„H©_»ñ [iOK«∞ ~åA Ç¨Ï~° ˆHâ◊=Ù Å_ç¤#ñ <≥·#ñ [K«∞Ûñ É’
ÜÕ∞_»=<åñ_»∞ `«HõΔHõ Ñ¶¨}©O„^Œ qëê#Å ¿ÇÏu ãÖÇ¨Ïu<£. 473
* ''ãÖHÀK«O ÖË‰õΩO_® K«zÛ# ã¨~åÊxfl H˘x=zÛ =∞ø#=Ú„^ŒÖ’ L#fl =∂ `«O„_çQÍi Éèí∞[OÃÑ·#
Ñ¨_»"Õã≤ ^Œ∞~°Ç¨ÏOHÍ~°O`À Hõ#∂fl q∞#∂fl HÍ#x P ~åA, Ç¨ÏiÇ¨Ï~°∞Å∞ J_»∞¤Ñ¨_ç<å <Õ\˜H˜ U_»=<å_»∞
`«HõΔ‰õΩx qëêyfl *ÏfiÅÅ‰õΩ ^ŒQÆú"≥∞ÿáÈ`å_»∞.——
=. Jx â◊g∞Hõ=∞Ç¨=Úx‰õΩ=∂~°∞O _»~Ú# â◊$Oy Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞x â◊Ñ≤~ÚOz, x*Ï„â◊=∞O|∞#‰õΩO
[#∞^≥Oz, HõO~î°ÅQÆfl HÍHÀ^Œ~° Hõàı|~°∞O_≥·# `«O„_çO Ez. 474
* Jx Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞}˜‚ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ â◊Ñ≤Oz â◊g∞Hõ =∞Ç¨=Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊$Oy P„â◊=∂xH˜
J~°∞^≥Oz ^è•º#=Ú„^ŒÖ’ L#fl `«O„_çx ^Œi≈OKå_»∞. PÜ«∞# "≥∞_»Ö’ WOHÍ P =∞$`«ã¨~°ÊO JÖÏ
„"ÕÖÏ_»∞`«∂<Õ LOk.
Hõ. WÜ≥∞º_» h HõO~î°=Ú##∞, xÜ«Úº~°QÆ Hõàı|~°O|∞ x@∞ "≥·z# Ü«∂
Ü«∞Ü«∞º xñHõ <Õq∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞, <≥Ü«∞ºO|∞Å∞ ÖË=Ù ã¨∞=Ú‡ #$Ñ¨ÙÅ‰õΩñ ^ŒO„_ô! 475
* ''JÜ≥∂º! `«O„_ô! D ~åAÅ‰õΩ Ñ¨~∞° =Ù =∞~åº^ŒÅ∞ `≥eÜ«∞=Ù. W`«_≥=_À =∞$`«ã¨~åÊxfl `≥zÛ h
HõO~î°OÖ’ "Õâß_»∞. =∞i D ^˘~°QÍiH˜ ZÖÏ |∞kú K≥áêÊÖ’ U"≥∂!
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 137
âß. „áê~°OÉèíO|∞# "Õñ@ =zÛ ^èŒ~°}©áêÅ∞O_»∞, =∂ `«O„_çÃÑ·
<Õ~°O ÉËq∞Ü«Ú ÖËHõ ã¨~°Êâ◊==Ú<£ <Õñ _»∞„QÆ∞ñ _≥· "≥·z <åñ
_ôsu<£ Ñ¶¨}˜ „QÆ=∞‡é<£ „|^Œ∞‰õΩ<À, Ç≤ÏOã≤OK«∞<À HÀéÅ<£,
~åˆ~ `åÑ¨ã¨∞ÖÏ~°! nxñ k=ˆ~, ~°H˜ΔOÑ¨ˆ~, „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 476
* F `åÑ¨ã¨∞ÖÏ~å! Z=~À ~åAQÍ~°∞ "Õ@HÀãÖ J_»qH˜ =zÛ x~°Ñ¨~åkè J~Ú# =∂ `«O„_ç g∞^Œ
x~åÌH˜Δ}ºOQÍ D K«zÛ# áê=Ú#∞ Ñ¨_»"Õã≤ "≥àÏ¡_»∞. D ÉèíÜ«∞OHõ~° ã¨~°ÊO =∞m¡ „|`«∞‰õΩ`«∞O^À U"≥∂!
„‰õÄ~°"≥∞ÿ# HÀ~°Å`À HÍ@∞ "Õã¨∞ÎO^Õ"≥∂! g∞‰õΩ KÕ`«∞ÖˇuÎ #=∞ã¨¯i™êÎ#∞. "Õy~°O ~°O_ç. D áê=Ú#∞
`À¿ãÜ«∞O_ç. =∂ `«O„_çx ~°H˜ΔOK«O_ç.——
=. Jx "≥éÑ¨Ù# ã¨~°ÊO|∞ñ kQÆ∞K«∞ <Õ~°∞Ê ÖËHõ Ü≥∞Å∞OÔQuÎ ÜÕ∞_»∞ÛK«∞#fl ‰õΩ=∂~°‰õΩ ~À^Œ#^èŒfix qx
Ü«∂Oy~°ã¨∞O_»~Ú# â◊g∞‰õΩO_»∞ ã¨=∂kè ™êeOz "≥∞Å¡# Hõ#∞flÅ∞ ^≥éz =¸ñÑ¨Ù# „"ÕÅ∞K«∞#fl
=∞$`À~°QÆO|∞ hH˜ΔOz, fã≤ áêé"≥·z, ‰õΩ=∂~°‰õΩO *Ïz. 477
* JO@∂ ÉèíÜ«∞O`À P ã¨~åÊxfl `˘ÅyOKÕ <Õ~°∞ÊÖËHõ ÃÑ^ŒÌQÍ U_»=™êQÍ_»∞. J#∞QÆ∞ #O^Œ#∞x
P„HõO^Œ#O PHõi‚Oz â◊g∞Hõ =∞Ç¨=Úx ã¨=∂kè KåeOz "≥∞Å¡QÍ Hõà◊√§ `≥iKå_»∞. Éèí∞*Ï# „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl
Éèí∞[OQÍxfl fã≤ ^Œ∂~°OQÍ áê~°"Õã≤ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«∂z–
Hõ. U H©_»∞ <åK«iOÑ¨=Ú, Ö’‰õΩÅ‰õΩ<£ =∞#=Ú ã¨~°fiÖ’Hõ ã¨=ÚÅ=Ú<£
â’HÕÑ¨ <ÕÅ Ñ¨Ù„`«ÎHõ!, HÍHÀ^Œ~° "Õ∞Å =K≥Ûñ QÆO~î°O|∞#‰õΩ<£? 478
* ''<åÜ«∞<å! =∞#O Z=~°H© U H©_»∂ KÕ¿ã"åà◊§O HÍ"Õ∞! ã¨HõÅ Ö’‰õΩÅ#∂ ã¨=∂#OQÍ P^Œi™êÎ"Õ∞!
h=Ù ZO^Œ∞‰õΩ P„HõOkã¨∞Î<åfl=Ù? Jã¨Å∞ D HÍÅ ã¨~åÊxfl <å HõO~îåxH˜ Z=~°∞ K«∞\Ïì~°∞?——
=. Jx Ü«∞_çy#ñ ^ŒO„_çHñ˜ Q˘_»∞‰õΩ, ~åA ã¨~Ê° O|∞ "≥K
· ∞« @Ü«ÚO ^•#∞ â◊ÑO≤ K«∞@Ü«Ú#∞ qxÑ≤Oz#,
#=Ú‡x `«# k=º *Ï˝#O|∞# #=∂‡#"ÕO„^Œ∞O_»∞ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»x Ü≥∞éÕy H˘_»∞‰õΩ=Å#
ãÖ`«ã≤OÑ¨Hõ ~Ú@¡xÜ≥∞. 479
* Jx „Ñ¨tflOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ â◊$Oy ~åA =zÛ áê=Ú#∞ "ÕÜ«∞@O, P ~åA#∞ `å#∞ â◊Ñ≤OK«@O
`«# `«O„_çH˜ q#flqOKå_»∞. "≥O@<Õ â◊g∞Hõ=∞Ç¨Ïi¬ `«# k=º^Œ$+≤`
ì À P ~åA Ñ¨sH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞_»x `≥Å∞ã¨∞H˘x
H˘_»∞‰õΩ KÕã≤# Ñ¨xH˜ qKåiã¨∂Î WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. Éˇ\˜ì^Œ =∞QÆ∞ âßÑ¨=Ú#‰õΩ, ^Œ@ìÑ¨Ù „^ÀÇ¨ÏO|∞ QÍ^Œ∞, ^èŒ~°}©HÍO`«∞O
QÆ\Ïì ÜÕ∞Å â◊Ñ≤Ozu, Ñ¨\©ì! `«HõΔHõ qëêyfláêÅQÆ∞ =∞#∞K«∞<£? 480
* <åÜ«∞<å! WO`«\˜ Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ âßÑÖ ÃÑ@ì\ÏxH˜ JO`«\˜ =∞Ç¨Ñ¨~å^èOŒ P =∞Ç¨~åA UOKÕ™ê_»∞?
`«HõΔHõqëêyfl *ÏfiÅÅ áêÅ∞ Hõ=∞‡x P ^èŒ~°}©áêÅ∞}˜‚, JÜ«∞ºÜ≥∂º! ZO^Œ∞‰õΩ â◊Ñ≤OKå=Ù?
P. `«e¡ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’# ^ŒQÆ∞Ìñ_≥· „Hõ=∞‡éñ, QÆ=∞Å<åÉèí∞ Hõ~°∞}ñ QÆey<åñ_»∞†
|eq∞ QÆey „Ñ¨[Åñ ÉÏeOK«∞K«∞<åflñ_»∞, k@ì=_»∞QÆ! ~åAñ k@ìñ ^ŒQÆ∞<≥? 481
* áêÑÖ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î `«e¡ QÆ~ƒ° Où Ö’<Õ ^ŒQ∞Æ _ú <·≥ å_»∞. =∞m§ NHõ$+¨μx‚ Hõ\ÏHõOΔ =Å¡ „|uH˜ |Ü«∞@Ñ¨_®¤_∞» .
WÑ¨C_»∞ ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"å_≥· Ñ¨~å„Hõ=∞=O`«∞_≥· „Ñ¨[Å#∞ Ñïáêeã¨∞Î<åfl_»∞. Fi Ñ≤zÛ `«O„_ô! J@∞=O\˜
=∞Oz~åA#∞ â◊Ñ≤OK«=KåÛ?
L. HÍÑï ÖËx Q˘é˜]Ü«∞Å ÔH·=_çñ QÆO@Hõ KÀ~° HÀ\˜KÕ
<ÕÑ¨é˜ Ü«Ú#fl nÉèí∞=# g∞â◊√ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÖËq∞, x\˜ìKÀ
Éèí∂ ÑïáêÅ#O|∞ ã¨=∞|∞kú x`«O _˘#iOÑ¨ñ *ˇÅ¡ˆ~
~¸ Ñïáê\˜ „^ÀÇ¨Ï=Ú# H˜@∞¡ â◊Ñ≤OÑ¨ñQÆ <ÕÅ ÉÏÖHÍ? 482
* "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ÖËHõáÈ=@O =¸ÖÏ# Ö’Hõ=∞O`å pHÍ‰õΩ áêÖˇ·Ok. „Ñ¨[Å∞ HÍÑïÖËx Q˘„Ô~ÖÏ¡QÍ
PÑ¨^Œ áêÅÜ«∂º~°∞. ^˘OQÆÅ∂ ^Œ∞O_»QÆ∞Å∂ ÃÑK«ÛiÖÏ¡~°∞. W@∞=O\˜ H˜¡+¨ìã¨=∞Ü«∞OÖ’ =∞# =∞Ç¨~åA
ã¨=∞^Œ$+≤ì`À ã¨=∞~°÷OQÍ „Ñ¨[Å#∞ áêeã¨∞Î<åfl_»∞. JÜ≥∂º! D ~°=fiO`« JÑ¨~å^è•xH˜ ~åA#∞ â◊Ñ≤OKå
"≥O^Œ∞‰õΩ <åÜ«∞<å?
ã‘. áêÑÖ|∞ hKÕ`«ñ „ÉÏÑ≤OK≥ =∞#† HÕHõ ~åA #tOz# ~å[º=∞O^Œ∞
|Å=O`«∞ñ _»QÆ∞"åñ_»∞ |ÅÇ‘Ï#∞ Ñ¨â◊√ ^•~° Ç¨ÏÜ«∞ ã¨∞=~å‚^Œ∞Å #Ñ¨Ç¨ÏiOK«∞
*Ï~° KÀ~å^Œ∞Å∞ ãÖK«iO`«∞~°∞ „Ñ¨[ Hõ<Àº#º HõÅÇ¨ÏO|∞ Åuâ◊~ÚÅ∞¡
"≥·kHõOÉˇ· Ü«Ú#fl =~å‚„â◊=∂Kå~° ^èŒ~°‡q∞OK«∞Hõ ÖËHõ `«Ñ≤ÊáÈ=Ù
P. #O`«g∞^Œ Ö’‰õΩ Å~°÷HÍ=∞O|∞Åñ, ^Œye ãÖK«iOÑ¨ ^èŒ~°}˜ <≥Å¡
=~°‚ãÖHõ~°=ÚÅ∞ =K«∞Û#∞ =∞~°¯@, ™ê~°"Õ∞Ü«∞ ‰õΩÅ=Ú "Õ∞~°ñ |∞„`«Î! 483
* h =¸ÅOQÍ =∞#‰õΩ áêÑÖ „áêÑ≤ÎOzOk. ~åA =∞~°}˜¿ãÎ ~å[ºOÖ’ J~åK«HõO „Ñ¨|Å∞`«∞Ok.
|ÅO HõÅ"å_»∞ |ÅO ÖËx"å_ç g∞^Œ Ñ¨_ç "å_ç ã¨~°fiã¨fiO ^ÀK«∞‰õΩO\Ï_»∞. *Ï~° KÀ~°∞Å∞ x~åÑ¶¨∂@OQÍ
qÇ¨Ïi™êÎ~∞° . „Ñ¨[ÅÖ’ Ñ¨~ã° Ê¨ ~° HõÖÇ¨Å∞ ÃÑiy áÈ`å~Ú. "≥k· Hõ ^è~Œ å‡Å∂, =~å‚„â◊=∂Kå~åÅ∂ ã¨=¸ÅOQÍ
#t™êÎ~Ú, ^è~Œ ‡° O #tOzáÈQÍ Ö’‰õΩÅ∞ J~°H÷ Í=∂Å "≥O@|_»`å~°∞. ~å[º=∞O`«\Ï "å#~° ™ê~°"∞Õ Ü«∂Ö’¡
ÖÏQÍ =~°‚ãÖHõ~°O "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
L. ÉèÏ~°`«=Oâ◊AO |~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞<£ Ç¨ÏÜ«∞"Õ∞^èŒÜ«∂l <å
Kå~°∞Ñ¨~°∞<£ =∞Ç¨#Ü«∞qâß~°^Œ∞ ~å[ ‰õΩÖˇ·Hõ Éèí∂+¨}∞<£
h~°=Ú QÀi <Õñ_»∞ =∞# <ÕÅ‰õΩ =zÛ# Ü«∞i÷ ÉèíH˜Î ã¨
`å¯~°=Ú ¿ãã≤ ÑÖÑ¨ñ [#∞ñQÍHõ, â◊Ñ≤OÑ¨ñQÆ h‰õΩ ^èŒ~°‡"Õ∞! 484
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 139
* Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’ [x‡OKå_»∞. Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞_»x ¿Ñ~°∞QÍOKå_»∞. Jâ◊fi"Õ∞^èŒO
PK«iOKå_»∞. ã¨^•Kå~°ãÖÑ¨#∞fl_»∂, ~å[huA˝_»∂, ~å[‰õΩÖÏÅOHÍ~°∞_»∂ J~Ú# JO`«\˜ =∞Ç¨~åA
^•Ç¨Ï"≥∞ÿ =∞# `«áÈ=<åxH˜ =¿ãÎ P^Œ~°O`À Jukäã¨`å¯~åÅ∞ PK«iOK«‰õΩO_® ÑÖÑ≤`Õ ÑÖÑ¨=K«∞ÛQÍx
WÖÏ â◊Ñ≤OK«@O Uq∞ ^èŒ~°‡=∞Ü«∂º!
Hõ. Éèí∂ÑüH˜ x~°Ñ¨~å^èŒ=∞, âßÑ¨=Ú ^• xK≥Û |∞kú KåÑ¨Å=Ú# =∂
áêÑ¨ñ_»∞, gñ_˘#iOz# áêÑ¨=Ú ^˘ÅñyOÑ¨Ù Hõ$+¨‚! Ñ¨~°"Õ∞â◊! Ç¨Ïs! 485
* F Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~å! NHõ$ëê‚! "åã¨∞^Õ"å! <å Ñ≤Å¡"å_»∞ |∞kú KåÑ¨ÅºO=Å¡ Éèí∂áêÅ∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ
âßÑÖ ÃÑ\˜ì áêÑÖ Hõ@∞ìH˘<åfl_»∞. D ^Àëêxfl `˘ÅyOK«∞ `«O„_ô!
Hõ. á⁄_çz#ñ k\˜ì#ñ Q˘\˜ì#ñ, |_»∞K«∞O^Œ∞~°∞ QÍx Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ ^•
~˘_»ñ|_»~°∞ =∂é∞ ¿ãÜ«∞ñQÆñ, Q˘_»∞HÍ! qÉèí∞ñ _≥QÆ∞æ¿ãÜ«∞ñ QÀ~°ñ_»∞ h‰õΩ<£. 486
* ‰õΩ=∂~å1 H˘\˜<ì å u\˜<ì å Ñ¨~=° ∞Éè‰í Ωõ ÖÎ #·ˇ "å~°∞ âßO`«O`À Éèií ™êÎ~ˆ HÍx „Ñ¨fHÍ~°O K≥Ü∞« º\ÏxH˜
JOwHõiOK«~°∞. h âßáêxH˜ =∞# =∞Ç¨~åA „ÑüâßÑÖ W=fi_»∞.
Hõ. K≥ÅñQÆ~°∞ HõÅñQÆ~°∞ ™ê^èŒ∞Å∞, q∞o`«=ÚÅ~Ú Ñ¨~°∞Å=Å# "Õ∞Å∞O w_»∞<£
<≥ÅH˘x# <≥·# <å`«‡‰õΩ, <˘ÅÜ«∞=Ù ã¨∞Y^Œ∞óYK«Ü«∞=Ú Å∞„QÆ=Ú ÅQÆ∞K«∞<£. 487
* ã¨[˚#∞Å∞ W`«~°∞Å∞ KÕã≤# LÑ¨HÍ~åxH˜ á⁄OyáÈ~°∞. JÑ¨HÍ~åxH˜ „‰õΩOyáÈ~°∞. =∞Ç¨`«∞‡Å
P`«‡Å#∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ P=Ç≤ÏOK«=Ù.——
=. Jx ~Ú@∞¡ â◊g∞Hõ =∞Ç¨=ÚhO„^Œ∞O_»∞ „QÆ=∞‡éÕÑ¨ â◊H˜Î ÖËx H˘_»∞‰õΩ ¿ãã≤# áêÑÖ|∞#‰õΩ
ãÖ`åÑÖ|∞ <˘Ok, `«# t+¨μº<˘Hõ =Úx‰õΩ=∂~°∞xO aez, ÜÕ∞`«^Œfi$`åÎO`«O |O`«Ü«Ú
~åA# ÔHéÕyOz ~°=∞‡x ÑÖK≥† #O`« <å Ü«∞aè=∞#∞ºÑ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ â◊g∞Hõ=Úx t+¨μºx=Å#
âßÑ¨=$`åÎO`«O|∞ qx, HÍ=∞„HÀ^è•k q+¨Ü«∂ã¨‰õΩÎO_»QÆ∞ `«#‰õΩO ^ŒHõΔHõqëêyfl q~°H˜Î c[O |QÆ∞
##∞K«∞ñ QÆi#QÆ~°O|∞#‰õΩO [x ÜÕ∞HÍO`«O|∞#. 488
* Jx D q^èŒOQÍ â◊g∞Hõ=∞Ç¨=Úx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ KÕã≤# u~°∞QÆ∞ÖËx âßÑ¨~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# áêáêxH˜
ãÖ`åÑÖ K≥O^•_»∞. "≥O@<Õ `«# t+¨μº_≥#· XHõ =Úx Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ Ñ≤ez D =$`åÎO`« =∞O`å =∞Ç¨~åA‰õΩ
K≥Ñ≤Ê~°=∞‡x ÑÖÑ≤OKå_»∞.
Jaè=∞#∞º Ñ¨Ù„`«∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î =Úxt+¨μºx=Å¡ â◊g∞Hõ ‰õΩ=∂~°∞x âßÑ¨=$`åÎO`«O q<åfl_»∞.

HÍ=∞„HÀ^è•k ãÖ™ê~° q+¨Ü«∂ÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞#fl `«#‰õΩ `«HõΔ‰õΩx qëêyfl H©ÖÏ*ÏÅO "≥·~åQÍºxH˜
=¸Å =∞ø`«∞O^Œx qKåiã¨∂Î Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨ÙiH˜ KÕi UHÍO`«OQÍ `«#Ö’ WÖÏ J#∞H˘<åfl_»∞–
-: Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ q„Ñ¨âßÑÖ ÉˇéÕy „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μìO _»QÆ∞@ :-

L. U\˜H˜ "Õñ@ "À~Úu? =ÚhO„^Œ∞ñ_»∞ QÍ_è»ã¨=∂kè #∞O_»ñQÍ
<Õ\˜H˜ñ ^Œ^Œ∞ƒù*Ï„QÆ=Ú# <Õã≤u ã¨~°Êâ◊=O|∞ñ ^≥zÛ? <Õñ
_Õ\˜H˜ñ ÉÏÑ¨™êÇ¨Ïã¨=Ú b„H˜Ü«∞ñ *Ëã≤u? ^≥·= Ü≥∂QÆ=Ú<£
^•ñ@ñQÆ ~å^Œ∞ "Õy~°=∞ `«^äŒº=Ú w_»∞ [xOK«∞ Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ. 489
* ''<Õ#∞ "Õ@HÀã¨=∞x J~°}ÏºxH˜ ZO^Œ∞‰õΩ "≥àÏ¡#∞? P =∞Ç¨=Úx xâ◊ÛÅ^è•º# ã¨=∂kèÖ’ L#flÑ¨C_»∞
=∞$`«ã~¨ åÊxfl H˘x=zÛ PÜ«∞# "≥∞_»Ö’ ZO^Œ∞‰õΩ "Õâß#∞? D q^è"Œ ∞≥ #ÿ áêÑ¨HÍ~åºÅ∞ ZO^Œ∞‰õΩ KÕâß#∞?
W^ŒO`å Hõe„Ñ¨ÉÏè =O. ^≥=· ãÖHõÖÏÊxfl Z=fi~°∂ Ju„Hõq∞OK«Ö~Ë ∞° . `«ÑÊ¨ ^Œ∞. KÕã#≤ áêáêxH˜ tHõΔ J#∞Éèqí OK«Hõ
`«Ñ¨Ê^Œ∞.
L. áê=Úqëêyfl H©ÅÅ#∞ „ÉÏ}=Ú ÖËñy# <ÕñQÆ∞ñQÍHõ , ~¸
Éèí∂q∞Ü«Ú ~å[ºÉè’QÆ=ÚÅ∞ñ É’~Ú# xÑ¨C_» áÈ=Ùñ QÍHõ, ™œ
^•=∞xñ É’Å∞ r=#=Úñ ^Œ^äŒº=ÚQÍñ ^ŒÅáÈã≤ ~ÚOHõ <Õ
<Õ=∞x =∂é∞ k@∞ì^Œ∞ =ÚhO„^Œ‰õΩ=∂~°‰õΩ ^Œ∞ifl"å~°‰õΩ<£. 490
* cèHõ~°"≥∞ÿ# `«HõΔ‰õΩx qëêyfl *ÏfiÅÅ‰õΩ „áê}ÏÅ∞ áÈ`ÕáÈh! D ™ê„=∂[º=¸, Éè’QÆÉèÏQÍºÅ∂
ÖËHõáÈ`Õ ÖËHõáÈh! q^Œ∞ºÅ¡`« =O\˜ „|`«∞‰õΩ âßâ◊fi`«=∞x ÉèÏqOz ^Œ∞ifl"å~°∞_≥·# P =Úx‰õΩ=∂~°∞}˜‚ <Õ#∞
uiy U=∞x â◊Ñ≤OKÕk?
P. ~å[ ##K«∞ñ É’~Ú ~å[ºQÆ~°fiO|∞#, =#=Ú H˘é‰õΩ "åi=#=Ú ™⁄zÛ
^ŒO^Œâ◊¥Hõâ◊==Úñ ^ŒO„_çÃÑ· "≥·z#ñ, ÉÁeÜ«∞ñ k@ì ˆHÅ áÈ=Ù ã¨∞`«∞ñ_»∞? 491
* x*ÏxH˜ P ÉÏÅ∞x `«¿ÑÊ=ÚOk? =∞Ç¨~åA#∞ QÆ^• Jx JÇ¨ÏOHÍ~°O`À ^•Ç¨ÏOHÀãÖ "åi
`«áÈ=#OÖ’H˜ „Ñ¨"ÕtOz `«O„_çÃÑ· K«zÛ#áê=Ú#∞ Ñ¨_»"Õ¿ãÎ H˘_»∞‰õΩ K«KÕÛ@@∞¡ â◊Ñ≤OK«‰õΩO_® <À~°∞
=¸ã¨∞‰õΩ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï_®?
Hõ. QÀ=ÙÅ‰õΩ#∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å‰õΩ, ^Õ=`«Å‰õΩ, <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ìñ ^≥OÑ¨Ù#ñ w_»∞O
QÍqOK«∞ áêÑ¨=∂#ã¨, "Õ∞ q^èŒ=Ú#ñ |∞@ì‰õΩO_», <Õ "åiO`«∞<£. 492
* QÀ=ÙÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂, „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å#∂, xëê¯~°}OQÍ =kèOz ÉÏkèOKåÅ<Õ ^Œ∞~°∞ƒkú ZÅ¡ÑC¨ _»∂
<åÖ’ Ñ¨Ù@ì‰õΩO_® x"åiOKÕ LáêÜ«∞ "Õ∞q∞\˜?——
=. Jx q`«i¯OK≥. 493
* Jx `«#Ö’ `«i¯OK«∞H˘<åfl_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 141
Hõ. ^•"≥∂^Œ~° Ñ¨^ŒÉèíH˜ÎO, QÍ=∂^Œ∞Å ÔQeÛ<åñ_»∞ QÍ=Ù#ñ QÆ~°∞}<£
Éèí∂g∞â◊√ñ _»Å∞QÆñ _»Ü≥∞º#∞, ™ê=∞~°÷º=Ú QÆey ^À+¨ãÖy<£ â◊$Oy<£. 494
* ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx k=ºK«~°}ÏÅ g∞k ÉèíH˜Î „Ñ¨Ñ¨`«∞ÎÅ =Å¡ HÍ=∞„HÀ^è•k Ji+¨_»fi~åæxfl
[~ÚOz Hõ~°∞}Ï„~°÷ Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î `«##∞ â◊Ñ≤Oz# â◊$Oy g∞^Œ U =∂„`«O P„QÆÇ≤ÏOK«ÖË^Œ∞.
™ê=∞~°÷ºO LO_ç ‰õÄ_® â◊Ñ≤OK«ÖË^Œ∞.
=. JO`« =Úx‰õΩ=∂~°∞_»∞ â◊Ñ≤Oz# =$`åÎO`«O|∞ñ ^ŒHõΔ‰õΩO_»∞ qx Ü≥∞_»~°∞ "ÕzÜ«ÚO_≥† x@ñ
^ŒHõΔHõ"åºà◊ qëê#Å *ÏfiÖÏ*ÏÅO|∞#O ^Œ#‰õΩ ã¨Ñ¨Î=∞ k#O|∞# =∞~°}O|x Ü≥∞éÕy#"åñ_»∞
QÍ=Ù#, Éèí∂áêÅ∞O_»∞ Éèí∂Ö’Hõ ã¨fi~°æÖ’Hõ Éè’QÆO|∞Å∞ ¿ÇÏÜ«∞O|∞Åx `«ÅOz, ~å[ºO|∞ qãï˚Oz,
x~°â◊# nHΔÍHõ~°}O|∞ ãÖHõeÊOK«∞H˘x. 495
* =Úx‰õ Ω =∂~° ∞ _» ∞ ~åA#∞ â◊ Ñ ≤ O z# =$`åÎ O `« O q#fl `« H õ Δ ‰ õ Ω _» ∞ ã¨ = ∞Ü« ∞ O HÀã¨ O
Z^Œ∞~°∞K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ `«HõΔ‰õΩx ^•~°∞} qëêyfl *ÏfiÅÅ =¸ÖÏ# `«#‰õΩ U_»=<å_»∞
=∞~°}O `«ÑÊ¨ ^Œx x~°~‚ ÚOK«∞H˘<åfl_»∞. Éè∂í Ö’Hõ Éè’QÍÅ∂, ã¨fi~°Öæ ’Hõ ã¨∞MÏÅ∂ Ñ¨xH˜=∂e#=x ÉèÏqOKå_»∞.
~å*Ïºxfl Ñï`«ºlOKå_»∞. x~åÇ¨~° nHõΔ J=ÅOaOK«\ÏxH˜ xâ◊Û~ÚOKå_»∞.
=∞. `«∞Åã‘ãÖÜ«Ú`«^≥·`«ºl`«Ê^Œ~°[™ÈÎû=∞O|∞HõO>ˇ<£ =∞Ç¨ÏŸ
[˚fiÅ"≥∞ÿ kHõÊuãÖÑ¶¨∞ãÖÜ«Ú`«[QÆ`ÒûÉèÏQÆºãÖ^è•~ÚÜ≥ÿ∞
Hõe^Àëê=e <≥Å¡ñ ÉÏÑ¨Ù kq+¨^ŒæOQÍ „Ñ¨"åÇ¨ÏO|∞ Ö’
ÑëHÕ É’~Ú =∞i+¨º=∂}∞ñ _»QÆ∞K«∞O „ÉÏÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O|∞#<£. 496
* `«∞Åã‘^àŒ ÏÅ`À qÅã≤Ö¡Ë N=∞<åfl~åÜ«∞} K«~}° Hõ=∞Å Ñ¨~åQÍÅ`À Hõeã≤ =∞Ç¨ÏŸ[˚fiÅOQÍ „Ñ¨=Ç≤Ïã¨∂Î
Ö’HõáêÅ∞~°`À áê@∞ ã¨HÅõ Ö’HÍÅ "åiH© ™œÉèÏQÆºãÖÑ¨^ÅŒ ∞ „Ñ¨™êkã¨∂Î Hõe HõÅ∞ëêÅ #xflO\˜h Hõ_yç "Õ¿ã
k=º"≥∞ÿ# QÆOQÍ#nf~°OÖ’ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O KÕã≤ „áê}ÏÅ∞ q_»=\ÏxH˜ ãÖHõeÊOK«∞H˘<åfl_»∞.
Hõ. z`«Î=Ú QÀqO^ŒÑ¨^•, Ü«∞`«Î=Úñ QÍqOz =∞øxÜ≥ÿ∞ `«#Ö’ <Õ
`«`«Îé=Ú ÖËHõ Éèí∂=~°, ã¨`«Î=Úñ_»∞ =ã≤OK≥ =ÚHõÎ ãÖQÆ`«fi=Ú#<£ 497
* P ~å[ã¨`«Î=Ú_»∞ `«# z`åÎxfl QÀqO^Œ Ñ¨^•Ü«∞`«ÎO KÕã≤ ã¨~°fiãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥ÿ∞ Z@∞=O\˜
=∞<À"≥·HõÅºO ÖË‰õΩO_® =∞ø#OQÍ ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
=. W@∞¡ áêO_»=áœ„`«∞ÎO_»∞ =Ú‰õΩO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ =O^Œ<å#O^Œ HõO^•Ü«∞=∂# =∂#ã¨∞O_≥·
q+¨μ‚Ñ¨nf~°O|∞#O „ÉÏÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O|∞# #∞O_»∞@ qx ã¨HõÅÖ’Hõ áê=#=¸~°∞ÎÅ∞ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
#QÆ∞K«∞ñ n~°÷O|∞Å‰õΩO n~°÷`«fiO|∞ ÖÁãÖQÆ ã¨=∞~°∞÷Öˇ·# Ü«∞„u qâßfiq∞„`« "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ Éèí$QÆ∞ =ã≤+¨ª
Ñ¨~åâ◊~° K«º=# Éèí~°^•fi[ Ñ¨~°â◊√~å=∞ ^Õ=Å Q“`«=∞ Hõâ◊ºÑ¨ Hõ}fi HõÅâ◊ãÖÉèí= "åºã¨ Ñ¨~°fi`«
<å~°^„Œ Ñ¨=ÚY∞Öˇ#· „|Ç¨Ï‡i¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬ Ñ¨ÙOQÆ=ÙÅ∞#∞ HÍO_»~∞° Å¬ ~Ú# Ü«∞~°∞}Ï^Œ∞Å∞#∞, =∞é˜ÜÚ«
<å<åQÀ„`« ãÖ*Ï`«∞Öˇ#· =Ú#∞Å∞#∞ t+¨º „Ñ¨t+¨ºã¨"∞Õ `«∞Öˇ· K«#∞^≥Oz# "å~°Å‰õΩñ „|`«∞º`å÷#O|∞
¿ãã≤ Ñ¨ÓlOz ^ŒO_»„Ñ¨}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz, ‰õÄ~°∞ÛO_» xÜ≥∂yOz. 498
* D q^èOŒ QÍ áêO_»=áœ„`«∞_≥#· Ñ¨sH˜` Δ ∞« Î Ç¨ÏiK«~}
° ãÖã¨‡~°}Ï#O^Œ HõO^Œo`« Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ~°qO^Œ∞_≥·
q+¨μ‚ áê^À^Œƒ=ù Ü≥∞ÿ # QÆOQÍ#k X_»∞#¤ „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μ_ì ·≥ L<åfl_»#fl ãÖQÆu q#fl"åÔ~· JdÅÉè∞í =# Ñ¨q„`«∞Öˇ,·
=∞Ç¨ÏŸ^•~°K«i„`«∞Öˇ·, f~°÷Ü«∂„`å "åº[O`À f~å÷Å f~°÷`åfixfl ™ê~°÷HõO KÕ¿ã, ã¨~°fi ã¨=∞~°∞÷Öˇ·#"å~°∞ J„u,
qâßfiq∞„`«∞_»∞, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞, Éèí$QÆ∞=Ù, =ã≤+¨μª_»∞, Ñ¨~åâ◊~°∞_»∞, K«º=ã¨∞_»∞, Éèí~°^•fiA_»∞, Ñ¨~°â◊√~å=Ú_»∞,
^Õ=Å∞_»∞, Ñ¨~°fi`«∞_»∞, <å~°^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „|Ç¨Ï‡~°∞¬Å∂ ^Õ=~°∞¬Å∂ ~å[~°∞¬Å∂† J~°∞}∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
HÍO_»~°∞¬Å∂, WOHÍ qq^èŒ QÀ„`«ãÖÉèí=ÙÖˇ·# =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ t+¨μºÅ`À#∂ „Ñ¨t+¨μºÅ`À#∂ Hõeã≤ JK«Û\˜H˜
qKÕÛâß~°∞. Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ P q^èŒOQÍ =zÛ# =ÚhO„^Œ∞Å‰õΩ Z^Œ∞~°∞=zÛ, P~°…ºáê^•ºezÛ JiÛOz
™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕã≤ ã¨∞MÏã‘#∞Å#∞ HÍqOKå_»∞.
Hõ. „Hõ=∞‡é #=Ú‡x qÉèí∞Å‰õΩ, #=∞‡#∞*ËO„^Œ∞O_»∞ „"≥ÚH˜¯ Ç¨Ï~å¬„â◊√`«`«∞Öò
„QÆ=∞‡ñQÆ =Ú‰õΩo`«Hõ~°∞ñ_≥·, ã¨=∞‡`«=ÚQÆñ *ˇÃÑÊ <å`«‡ ãÖKå~°O|∞<£. 499
* P =∞Ç¨~åA P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oy á⁄~°Å∞QÍ P =Úx~åAÅ =ÚO^Œ∞ =Ú‰õΩo`« Hõ~H° =õ ∞Å∞_≥·
WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞.
L. FÑ≤Hõ ÖËHõ, K«zÛ# =∞Ç¨ÏŸ~°QÆ=ÚO Q˘x =zÛ, HÀÑ≤<≥·
`åÑ¨ã¨∞ =¸ñÑ¨ÙÃÑ· x_ç# ^•~°∞} z`«∞Îñ_»† =∞`«∞Îñ_»<£ =∞Ç¨
áêÑ¨Ùñ_» g∞~°∞ áêÑ¨`«$}áê=‰õΩ Å∞`«Î=Ú ÅÜ«∞ºÖÏ~°, <å
áêÑ¨=Ú "åÜ«Ú =∂~°æ=Ú QÆ$áêÑ¨~°∞ÖÏ~°! qkèOz K≥Ñ¨Êˆ~. 500
* ''^ŒÜ«∂x^èŒ∞Öˇ·# `«áÈ^èŒ#∞ÖÏ~å! <Õ#∞ ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê~Ú HÀáêxfl PÑ¨ÙHÀÖËHõ K«zÛ# ã¨~åÊxfl
`≥zÛ =ÚhO„^Œ∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· "Õã≤# áêáê`«∞‡}˜‚, „Ñ¨=∞`«∞Î}˜‚, „‰õÄ~°z`«∞Î}˜‚. g∞~À áêáê~°}º áê=‰õΩÅ∞
L`«Î=ÚÅ∞. ãÖÜ«∞q∞ã¨`«Î=ÚÅ∞. JÜ«∞ºÖÏ~å! <å áêÑÖ ÑïÇ¨~° =∞ÜÕ∞º =∂~°æO ÃãÅgÜ«∞O_ç.
L. Éèí∂ã¨∞~°áê^Œ ˆ~}∞=ÙÅ∞ Ñ¨Ù}∞ºÅñ *ËÜ«Ú #ˆ~O„^Œ∞Å<£ † ^èŒi
„fã¨∞~°∞ÖÏ~°! g∞ K«~°} ˆ~}∞ Hõ}O|∞Å∞ "Õ∞#∞ ™ÈñHõ <å
KÕã≤# áêÑ¨ =∞O`«Ü«Ú #tOK≥ñ† QÆ$`å~°∞÷ñ_» <≥·u† <≥kÌ ÜÕ∞ñ
*Ëã≤# =ÚH˜Î Ñ¨^ŒúuH˜ñ *ˇK≥Û~°ñ É’=ñQÆñ =K«∞Ûñ *ˇÑ¨Êˆ~. 501
* =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞Å K«~°}ˆ~}∞=ÙÅ∞ =∞Ç‘ÏÑ¨`«∞Å áêáêÅ#∞ áê~°^Àe Ñ¨q„`«∞Å#∞ KÕ™êÎ~Ú.
„|Ç¨Ï‡A˝ÖÏ~å! g∞ áê^ŒÑ¨~åQÍÅ∞ <åÃÑ· „Ñ¨ãïOK«QÍ<Õ <å áêÑÖ Ñ¨\ÏÑÖK«Å~ÚOk. <Õ#∞ Hõ$`å~°∞÷}˜‚
JÜ«∂º#∞. WÑ¨C_»∞ <Õ#∞ Uq∞ KÕ¿ãÎ <å‰õΩ "ÕQÆOQÍ =ÚH˜Î „áêÑ≤Îã¨∞ÎO^À ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥Ñ¨ÊO_ç.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 143
Hõ. cèHõ~°`«~°ãÖ™ê~°, "åº‰õΩÅ`«<£ qã≤y ^ÕÇ¨Ï=~°˚#QÆu <å
Ö’HÕK«∞ <å‰õΩñ ^ŒHõΔHõ, HÍHÀ^Œ~°q+¨=Ú =ÚH˜Î HÍ~°}=∞Ü≥∞º<£. 502
* q∞H˜¯e ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ãÖ™ê~° ÑÖHõOÖ’ z‰õΩ¯H˘x qã≤y "Õ™êi ^ÕÇ¨ÏO q_çz ÃÑ_»^•=∞x
PÖ’zã¨∞Î#fl <å‰õΩ `«HõΔ‰õΩx =∞Ç¨q+Ö "≥∂HõΔ¿ÇÏ`«∞"≥·Ok.
Hõ. Uáê~°∞ #Ç¨ÏOHÍ~°, "åºáê~°=ÚÖO^Œ∞ =Úxñy =iÎOÑÖQÍ
<å áêe\˜ Ç¨Ïi Éèí∂ã¨∞~°, âßÑ¨"åº[=Ú# =ÚHõÎ ãÖQÆ∞O *ËÃã<£. 503
* Juâ◊~ÚOz# JÇ¨ÏOHÍ~°O`À ‰õÄ_ç# ãÖ™ê~° ™êQÆ~°OÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞#fl <å‰õΩ <å áêe\˜
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ''„ÉÏÇ¨Ï‡}âßÑ¨——=∞<Õ q∞+¨`À q=ÚH˜Î „Ñ¨™êkOKå_»∞.
=∞. L~°QÍnèâ◊√ qëê#ÅO|∞#‰õΩ "Õ∞ <˘Ñ≤ÊO`«∞† â◊OHÕÑ¨ h
â◊fi~°ãÖHõÅÊ=Ú <Õñ_»∞ =∂#^Œ∞† Éèíq+¨º[˚#‡ [#‡O|∞Å<£
Ç¨ÏizO`å~°uÜ«Ú<£ Ç¨Ïi„Ñ¨}∞u ÉèÏëêHõ~°‚ <åã¨H˜ÎÜ«Ú<£
Ç¨Ïiáê^•O|∞[ ¿ã=Ü«ÚO QÆÅ∞QÆ g∞ ~°i÷O „|™êkOÑ¨ˆ~! 504
* `«HõΔ‰õΩx ÉèíÜ«∞OHõ~° qëêyfl *ÏfiÅÅ‰õΩ ãÖHÀK«O ÖË‰õΩO_® <å â◊s~°O ã¨=∞iÊ™êÎ#∞. ãÖ^ÕÇ¨ÏO
ÖË^∞Œ . Dâ◊fi~°ãO¨ HõÅÊO Jx"å~°ºO. J~Ú`Õ ~åÉ’ÜÕ∞ „Ñü[#‡Ö’ ‰õÄ_® NHõ$+¨‚ zO`«Ü∞« O^Œ∞ J#∞~°H,Î©
NHõ$+¨‚Hõ^ä•„â◊=}=∞O^Œ∞ Pã¨H©Î, NHõ$+¨‚ K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ Ü«∞O^Œ∞ ÉèíH©Î, Hõey LO_Õ@@∞¡QÍ g∞~°∞
J#∞„QÆÇÏ≤ OKåe.
Hõ. K«∂_»∞ñ_»∞ <å HõÖÏº}=Ú, áê_»∞ñ_»∞ QÀqO^Œ∞ g∞ñk áê@Å∞ ^ŒÜ«∞`À
<å_»∞ñ_»∞ Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÅ Hõ^äŒ, ÖË _»Ç¨Ï=ÚÅÖ’# =ÚH˜Î ˆHñQÆñQÆ xK«@<£. 505
* <å „âıÜ«∞ã¨∞û#∞ HÍOH˜ΔOK«O_ç. Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx bÅÅ∞ QÍ#O KÕÜ«∞O_ç, Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÅ K«i„`«Å∞
qxÑ≤OK«O_ç. U_»∞ k<åÖ’¡ <å‰õΩ ÔH·=ÅºO „Ñ¨™êkOK«O_ç.
Hõ. J=∂‡! x#∞ñ Ez# #~°∞ñ, ÉÁ=∂‡Ü«∞x =ÚH˜Î Hõ_»‰õΩñ |∞`«∞Î =ñ@ Hõ$Ñ¨<£
Öˇ=∂‡ h ~°∂Ñ¨=Ú`À, ~°=∂‡ <å ÔH^Œ∞~° QÆOQÆ! ~°=∞º`«~°OQÍ! 506
* J=∂‡! QÆOQÆ=∂‡! h `«~°OQÍÅ∞ ZO`« ~°=∞}©Ü«∞OQÍ L<åflÜ«∞=∂‡! x#∞fl ^Œi≈Oz# "åix
"≥∂HΔÍxH˜ ÑÖÑ≤™êÎ=x q<åfl#∞. Hõ^Œe ÖËz ~å==∂‡! HõxHõiOz ^Œ~°≈# g∞Ü«∞==∂‡!——
=. Jx `«#‰õΩ g∞ñ^Œ #Ü≥∞º_ç [<å‡O`«~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ Ç¨Ïiáê^ŒÉèíH˜Î ™œ[#ºO|∞Å∞ ãÖkèÅ∞¡OQÍ`«
=∞x QÆOQÍ`«~O° y}© ^ŒH}
Δ˜ ‰õÄÅO|∞#O |∂~åfi„QÆ ^Œ~åƒùã#¨ O|∞# #∞`«~Î åaè=ÚY∞O_≥· Ü«ÚÑ¨"tÕ Oz,
[#"Õ∞[Ü«Ú ~°Ñ≤ÊOz, ~å[ºÉèÏ~°O|∞ ã¨=∞iÊOz, Ü«∞`«flO|∞ ãÖ™ê~°ÉO^èŒO|∞#‰õΩO ^ŒÑ≤ÊOz
z`«ÎO|∞ Ç¨ÏiH˜ <˘Ñ≤ÊOz Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆ=`«∞O_≥·# áêO_»= áœ„`«∞ÎO_»∞ „áêÜ≥∂Ñ¨ q+¨μìO_≥· Ü«Ú#fl
ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 507
* Jx ~åÉ’ÜÕ∞ [#‡ [<å‡Å‰õÄ ÉèíQÆ=`ü ÉèíH˜Î ™œÉèÏQÆºO `«#‰õΩ „áêÑ≤ÎOKåÅx „áêi÷OKå_»∞.
`«#Ü«Ú_≥·# [#"Õ∞[Ü«Ú}˜‚ ~°Ñ≤ÊOz ~å[ºÉèÏ~°O JÑ¨ÊyOKå_»∞. QÆOQÍ`«~°Oy}˜ ^ŒH˜Δ}f~°OÖ’
`«∂~°∞ÊH˘#Å∞ LO_Õ@@∞¡QÍ Ñ¨~°z# ^Œ~åƒùã¨#O g∞^Œ L`«Î~åaè=ÚY∞_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. `«# z`åÎxfl
ãÖ™ê~°|O^è•Å#∞Oz x=$`«ÎO KÕã≤ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~åÜ«∞`«ÎO HÍqOKå_»∞, D q^èŒOQÍ ÉèÏQÆ=`À`«Î=Ú_≥·#
áêO_»= áœ„`«∞_»∞ „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μì_≥· L#fl â◊√Éèí ã¨=∞Ü«∞OÖ’
Hõ. XuÎe á⁄QÆ_»∞K«∞ ã¨∞~°Å∞ q, Ü«∞`«ÎÅ=Ú# #∞O_ç "≥∞zÛ Ü«∞Å~°∞Å "å#Öò
"≥Ú`«Î=ÚÖˇ· ‰õΩiã≤i #$Ñ¨, ã¨`«Î=ÚÃÑ· Éèí∂i ÉèËi â◊|ÌO|∞Å`À<£. 508
* ã¨∞~°Å∞ PHÍâ◊O #∞Oz q~°∞Å"å#Å∞ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ QÍ#O KÕã∂¨ Î #QÍ~åÅ∞
„"≥∂yOKå~°∞.
=. P ã¨=∞Ü«∞O|∞# ã¨ÉèÏã‘#∞ Å~Ú# |∞∞+¨μ e@¡xi. 509
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨∞MÏã‘#∞Öˇ· L#fl =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ P ~å[i¬`À WÖÏ J<åfl~°∞–
=∞. H˜Δu<å^äÀ`«Î=∞! h K«i„`«=Ú =∞Ç¨z„`«O|∞ g∞ `å`« Å∞
„QÆ `«áÈ^èŒ#∞ºÅ∞ q+¨μ‚áê~°≈fiÑ¨^ŒqO QÍq∞Oz ~å[#º â’
aè`«HÀ\©~°=∞}˜ „Ñ¨ÉèÏxfi`«=∞Ç¨Ñ‘~î°O|∞ =i˚Oz ~°∞
#fl`«∞Öˇ·† h=Ù =∞Ç¨ÏŸ#fl`«∞O_»=Ù QÆ^• <å~åÜ«∞}^è•º~Ú"≥·. 510
* ''~å*ËO„^•! h K«i„`«O KåÖÏ z„`«O! ã¨∞Îuáê„`«O! g∞ Ñ≤`å=∞Ç¨ïÅ∞ =∞Ç¨`«Ñ¨ã¨ûOÑ¨#∞flÅ∞,
"å~°∞ "åã¨∞^Õ=Ùx ã¨xflkèx "åOzèOz <å<å~å[ H˜s@ z~°`«fl ~°`«fl „Ñ¨ÉèÏ~ål`À q~ålÖË¡ ~å[Ñ‘~îåxfl
qãïO˚ Kå~°∞. "åˆ~ L#fl`«∞ Å#∞H˘O>Ë <å~åÜ«∞} <å=∞ áê~åÜ«∞}∞_»"#·≥ h=Ù "åi HõO>ˇ =∞Ç¨ÏŸ#fl`«∞_»=Ù.
=∞. =ã¨∞^è•nèâ◊fi~°! h=Ù =∞~°Îº`«#∞=Ù<£ =i˚Oz xâ’≈Hõ"≥∞ÿ
=ºã¨#KÕÛù^ŒHõ"≥∞ÿ ~°*’~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ =iÎOK«∞ Ö’HõO|∞ ã¨
~°fiã¨=∞`«fiO|∞#ñ *Ë~°∞#O`«‰õΩ Éèí=^•fiHõºO|∞Å<£ qOK«∞ <Õ
^≥ã¨‰õΩO É’=Hõ K«∂K«∞K«∞O_≥^Œ=Ú h k=º„Ñ¨ÉèÏ=O|∞Å<£. 511
* =ã¨∞=∞f=Å¡ÉèÏ! h=Ù D =∞#∞+¨º^ÕÇ¨xfl =^Œe â’Hõ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, =ºã¨#~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ, ~°*’~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ
=iÎOKÕ Ñ¨Ù}ºÖ’HÍxfl KÕˆ~@O`«=~°‰õÄ "Õ∞q∞Hõ¯_Õ LO\Ï=Ú. ZHõ¯_»H© áÈ‰õΩO_® h =∂@Å∞ qO@∂ h
k=º„Ñ¨ÉèÏ=O uÅH˜ã¨∂Î WHõ¯_Õ ‰õÄ~°∞ÛO\Ï=Ú——
=. Jx ~Ú@∞¡ Ñ¨HõΔáê`«â◊¥#ºO|∞Å∞#∞ =∞Ç¨ÏhÜ«∞ =∂^èŒ∞~°º QÍOcè~°º ™œ[#º ^èŒ∞~°ºO|∞Å∞#∞
<≥·# ÉèÏ+¨}O|∞ ÖÏ_»∞K«∞ =¸ñ_»∞ Ö’HõO|∞Å‰õΩ #=fie^≥·# ã¨`«ºÖ’HõO|∞#O^Œ∞ =¸iÎ
=∞O`«O|∞Öˇ· <≥QÆ_»∞K«∞#fl xQÆ=∞O|∞Å K«O^ŒO|∞#O ^Õ[iÅ∞¡K«∞#fl |∞∞+¨μÅO Ez Éèí∂=~°∞O_»∞
<å~åÜ«∞} Hõ^ä•„â◊=} ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ∞O_»~Ú #=∞ã¨¯iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 512
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 145
* Jx WÖÏ x~åˆHΔÑÖQÍ x+¨ÊHõΔáê`«OQÍ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ ÑëH˜# =∞^èŒ∞~° QÆOcè~° ÉèÏ+¨}ÏÅ∞ qx,
=ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ J=`«Å L#fl ã¨`º« Ö’HõOÖ’ =¸iÎ=∞O`åÖˇ· "≥eQˆ "Õ^•ÖÏ¡QÍ q~ålÖË¡ =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ #∞ =∞Ç¨~åA
#=∞ã¨¯iOKå_»∞. q+¨μ‚bÅÅ∞ q<åÅ<Õ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À WÖÏ J<åfl_»∞–
Hõ. U_»∞ k#O|∞Å =ÚH˜ÎO, QÆ∂_»ñQÆ <Õ su =K«∞Û QÆ∞~°∞ ãÖ™ê~°
„H©_»# "Õ∞ „H˜Ü«∞ <≥_»`≥QÆ∞ñ, E_»∞ñ_»∞ =∂ `«O„_»∞ÖÏ~°! „â◊√u=K«#=ÚÅ<£. 513
* '' `«O„_»∞ÖÏ~å! "Õ^Œ"åHÍºÅ∞ ÉÏQÍ ÑïjeOz ÃãÅgÜ«∞O_ç. ã¨Ñ¨Îk<åÅÖ’ ãÖ™ê~°|O^è•Å∞
„`≥OK«∞H˘x JÑ¨=~åæxfl JO^Œ∞H˘<Õ =∂~°æO Hõ$Ñ¨`À LÑ¨^ÕtOK«O_ç.
â∫. „áêáêÎ#O^Œ∞Å∞ „|Ç¨Ï‡É’^èŒ# HõàÏáês}∞ ÖÏ`«‡„Ñ¨ÉèÏ
Å∞áêÎ*Ï˝#∞Å∞ g∞~° ÖÏ~°∞ºÅ∞ ^ŒÜ«∂à◊√`åfiaè~å=ÚÖò =∞<À
QÆ∞Ñ¨ÎO|∞Öò ã¨HõÖÏ~°÷*ÏÅ=ÚÅ∞ g∞‰õΩO QÍ#=K«∞ÛO QÆ^•!
ã¨áêÎÇ¨ÏO|∞Å =ÚH˜Î ˆHñÔQ_»∞ QÆuO [iÛOz ÉèÏ+≤OÑ¨ˆ~! 514
* g∞~° ∞ P#O^Œ ã¨ fi ~° ∂ Ñ¨ Ù Å∞, „|Ç¨ Ï ‡*Ï˝ # áês}∞Å∞, qA˝ Å ∞, P`« ‡ `« ` « Î fi A˝ Å ∞.
^ŒÜ«∂„~°ÌÇ¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞. ã¨HõÅ=¸ `≥eã≤#"å~°∞. [QÆ`«∞ÎÖ’x ã¨=∞ã¨Î q+¨Ü«∂Å∂ g∞~°∞ g∞ =∞<À<Õ„`«O`À
ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. U_»∞<åà◊¡Ö’ "≥∂HõΔO „áêÑ≤ÎOKÕ q^è•#O qKåiOK«O_ç.——
=. Jx Ü«Ú`«Î~å#O^Œ#∞O _®_ç# =K«#O|∞Å‰õΩ =Ú#∞ ÅO^Œé∞ñ „|`«∞º`«Î~°O|∞ q=∞i≈OK«∞ <≥_»
^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#. 515
* Jx Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl L`«Î~å#O^Œ#∞x „Ñ¨â◊flÅ‰õΩ ãïÜ≥ÿ∞# „Ñ¨`«∞º`«Î~°O HÀãÖ ãÖÜ«∞g∞O„^Œ∞
ÅO^Œ~°∂ ã¨=∂Ö’K«#Å∞ [~°∞Ñ¨Ù`«∞<åfl~°∞.
-: â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA <˘^ŒÌ ˆH`≥OK«∞@ :-
ã‘. „Ñüx"Õ∞+¨=Ú Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡O|∞ hH˜ΔOz =∞kñ *ÁH˜¯ "≥Å∞=Å =∞éK«∞"åñ_»∞
Hõ=∞ÅO|∞g∞ñk Éèí$OQÆ=ÚÅ ÔH·=_ç "≥∂=ÚÃÑ· <≥éÑ≤# ˆHâ◊Ñ¨@e"åñ_»∞
yé˜ „"åã≤ =∂Ü«∞ #OwHõiOK«x ÉèíOy =ã¨#O|∞ñ QÆ@ìHõ =K«∞Û"åñ_»∞
ãÖyQÍñ_»x "≥O@ñ *Ï@∞Éèí∂`«=ÚÅ∞ <å ÉÏÅ∞~° Ç¨ã¨â◊|Ì=ÚÅ "åñ_»∞
`Õ. =∞Ç≤Ï`« Ñ¨^Œ *Ï#∞ [OÑ¶¨∞’~°∞ =∞^èŒº Ç¨Ïã¨Î, ÉÏÇ¨ï =HΔÀ QÆàÏ## á¶êÅ Hõ~°‚
<åã≤HÍ QÆO_» =∞ã¨ÎHõ #Ü«∞# Ü«ÚQÆà◊√ñ, _≥·# Ü«∞=^èŒ∂`«=¸iÎ "åñ _»~°∞QÆ∞^≥OK≥. 516
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^≥·=Ü≥∂QÆO=Å¡, „ÑüHõΔ}=¸ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂áêxfl ãÖ^Œi≈ã¨∂Î Ñ¨~°=tOz#
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O`À |Ü«∞\˜ „Ñ¨ÑO¨ Kåxfl =∞~°z#"å_»∂, Hõ=∞ÅO g∞^Œ QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÖÏ¡QÍ =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ =¸@QÆ>ìË
=ÚYOÃÑ·# =ÚOQÆ∞~°∞Å∞ =Úã¨∞~°∞`«∞#fl "å_»∂, w`« wã≤ =∂Ü«∞#∞ u~°ã¨¯iOz#@∞¡ =„™êÎxfl
qãïO˚ z#"å_»∂† ã¨~fi° ãÖQÆ Ñï`åºyÜ≥∞ÿ # =∞Ç¨Ü≥∂y W`«_x» Kå@∞`«∞#fl@∞¡ ÑïÇ¨ã¨=K«# ÑïKåÅ‰õΩÖˇ#·
ÉÏÅ‰õΩÅ∞ "≥O@#O\˜ =ã¨∞Î#fl"å_»∂, ã¨Ç¨Ï[ ã¨∞O^Œ~åÖˇ·# K«~°}ÏÅ∂, [OÑ¶¨∞Å∂, T~°∞=ÙÅ∂, #_»∞=¸,
KÕ`∞« Å∂, Éè∞í *ÏÅ∂, =HõãΔ û÷¨ Å=¸, HõO~î=° ¸, =ÚY=¸, ÅÖÏ@=¸, g#∞Å∂, Hõ#∞flÅ∂, <åã≤HÍ, K≥H¯˜ à◊¥,¡
t~°ã¨∂û Hõey# XHõ J=^èŒ∂`«=¸iÎ J#∞HÀ‰õΩO_® JK«Û\˜H˜ qKÕÛâß_»∞.
L. D~°x Ö’‰õΩÅO QÆxã≤, Ü≥∞QÆ∞æÅ∞ =Å¯x"åñ_»∞ QÀiHõÖò
QÀ~°x"åñ_»∞ QÆ∂@∞=Åñ QÆ∂_»x "åñ_»∞ =$^ä• „Ñ¨ÑÖK«=ÚO
*Ë~°x"åñ_»∞ ^≥·=QÆuñ *Ëi# ÖÏÉèí=Úñ ã¨∂z `«∞+¨μìñ_≥·
<Õ~°x "åxK«O^Œ=Ú# <Õ~°∞ÊÅ∞ ã¨∂ÃÑ_»∞ "åñ_»∞ "≥O_çÜ«Ú<£. 517
* DÜ«∞ÖË^Œx Z=ih HÀÑÖ`À ZQÆ∞æÅ∞ Ñ¨ÅHõ_»∞. HÍ"åÅx UHÀiHõÅ∂ HÀ~°_»∞. Z=i`À#∂
ãÖ|O^è•Å∞ ÃÑ@∞ìHÀ_»∞. =º~°÷"≥∞ÿ# „Ñ¨ÑÖK« q+¨Ü«∂Å g∞kH˜ =∞#ã¨∞û áÈhÜ«∞_»∞. ^≥·==â◊O =Å¡ `«#‰õΩ
„áêÑ≤ÎOz# ^•x`À ãÖ`«$Ñ≤Î K≥Ok Ug∞ Z~°∞QÆx J=∂Ü«∞‰õΩxÖÏ Hõ#|_»∞`å_»∞.
P. J=∞‡Ç¨`«∞‡ ëÈ_»âß|Ì =Ü≥∂~°∂Ñ¨, QÆ=∞# QÆ∞} qÖÏã¨ H“â◊Å=ÚÅ∞
=ÚH˜ÎHÍO`« ã¨∂z "≥∂Ç≤Ï`« Ü«∞QÆ∞ ##, x`«~°HÍO`« ÖˇÅ¡ <Õq∞ ÃãÑ¨Ê! 518
* P =∞Ç¨`«∞‡x Ñ¨^ŒÇ¨ˆ~à◊¡ #=Ü«∞ø=#O K«∂¿ãÎ P ã¨∞O^Œ~° QÆ=∞#O QÆ=∞x¿ãÎ, P QÆ∞}qâıëêÅ∞
PÖ’H˜¿ãÎ, =ÚH˜HÎ ÍO`« Ãã·Ò« =ÚK«Û@Ñ¨_ç "≥∂Ç≤Ïã¨∞OÎ ^ŒO>Ë WHõ W`«~H° ÍO`«Å q+¨Ü∞« O "Õ~ˆ K≥¿ÑÊ ^Õ=ÚOk?
P. "≥é˜]`«#=Ú =∂x q*Ï˝#=¸iÎÜ≥ÿ∞, „|Ç¨Ï‡ÉèÏ==Ú##∞ |~°º\ÕÑ¨
"≥é˜] Ü«∞OK«∞ â◊√‰õΩx "≥O@ <Õ`≥O`«∞~°∞, "≥Åñ^Œ∞ Å~°ƒù‰õΩÅ∞#∞ "≥é∞] ÅQÆ∞K«∞. 519
* "≥„iÖ’HÍxfl qãï˚Oz q*Ï˝#=¸iÎ`À, „|Ç¨Ï‡*Ï˝# Ñïã¨∂ÊùiÎ`À Ñ¨~°º\˜ã¨∞Î#fl =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_≥·#
Nâ◊√‰õΩ}˜‚ "≥„i"å_»x ÉèÏqOz U^À "≥„Ô~uÎ#@∞¡ „ã‘ÎÅ∂, ÉÏÅ‰õΩÅ∂ PÜ«∞# "≥O@|_ç Ñ¨~°∞ÔQ`«∞ÎH˘O@∂
=ã¨∞OÎ \Ï~°∞.
=. W@∞¡ "åºã¨#O^Œ#∞O_≥·# â◊√‰õΩO _»~°∞QÆ∞^≥Oz# #O^Œe =ÚhO„^Œ∞ Å=∞‡Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx „Ñ¨ÉèÏ=O|∞
Öˇé∞OQÆ∞^Œ∞~°∞ QÍ=Ù# x*Ïã¨#O|∞Å∞ _çyæ „Ñ¨`«∞º`å÷#O|∞ ¿ãã≤i† áêO_»= áœ„`«∞ÎO_»∞ <å
Ü≥∂y[# tMÏ=∞}˜H˜ #ukä ã¨`å¯~°O|∞Å∞ QÍqOz ^ŒO_»„Ñ¨}Ï=∞O|∞ ¿ãã≤ Ñ¨ÓlOK≥† =∞é˜Ü«Ú
„QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« `å~°HÍ=∞^èŒºO|∞#O ^Õ[iÅ∞¡ ~åHÍã¨∞^è•Hõ~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ „|Ç¨Ï‡i¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬
=∞^èŒºO|∞#O QÆ∂~°∞ÛO_ç q~å[=∂#∞O_≥·# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O QÆ#∞OQ˘x. 520
* D q^èŒOQÍ "Õ^Œ"åºã¨ #O^Œ#∞_≥·# â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ JHõ¯_»‰õΩ ~åQÍ P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx
=∞Ç¨Ï`«fiÎ O `≥eã≤# JHõ¯_ç =Úx=~°∞ºÅO`å `«=∞`«=∞ Pã¨<åÅ #∞Oz ÖËz Z^Œ∞~°∞=zÛ ™êfiQÆ`« q∞KåÛ~°∞.
áêO_»= áœ„`«∞Î_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î P =∞Ç¨Ü≥∂yH˜ Jukä ã¨`å¯~åÅ∞ HÍqOKå_»∞. ™êëêìOQÆ ^ŒO_»„Ñ¨}Ï=∞O
KÕã≤ Ñ¨ÓlOKå_»∞. „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« `å~°HÍ ã¨=¸Ç¨ÏO #_»∞=∞ q~ålÖË¡ ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñ¨Ói‚=∂ K«O„^Œ∞_»∞ÖÏQÍ
„|Ç¨Ï‡i¬ ^Õ=i¬ ~å[i¬ =∞^èŒºOÖ’ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ `Õ[iÖÏ¡_»∞.
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 147
L. á¶êÅ=Ú <ÕÅ "≥∂Ñ≤, ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À_» #=∞ã¨¯iOz, Éèí∂
áêÅ ‰õΩÖ’`«Î=ÚO_»∞ QÆ~°Ñ¨^Œ‡=ÚÅ<£ =Ú‰õΩoOz, <Õñ_»∞ <å
áêe\˜ÉèÏQÆº "≥∞\˜ìkÜ≥Ú, áê=#=¸iÎq Ñ¨Ù}ºH©iÎ g
"Õà◊‰õΩ h=Ù =zÛu q"ÕHõqÉèí∂+¨}! k=º ÉèÏ+¨}Ï! 521
* ‰õΩ~°∞‰õΩÖÏ=`«Oã¨"≥∞ÿ# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î ÉèíÜ«∞Éèí‰õΩÎÅ`À =∞m¡ HΔÀ}˜`«ÖÏ# <≥#∞fl^Œ∞~°∞ ™ÈˆH@@∞¡QÍ
„Ñ¨}Ï=∞OKÕã≤ Hõ~H° =õ ∞ÖÏÅ∞ *’_çOz WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞– ''=∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! â◊√Hõ^"Õ å! <å J^Œ$+¨"ì ∞Õ "≥∂
QÍx áê=#=¸iÎg, Ñ¨Ù}ºH©iÎg, q*Ï˝# qÉèí∂+¨}∞_»=Ó, k=ºÉèÏ+¨}∞_»=Ó J~Ú# h=Ù ã¨=∞Ü«∂xH˜
q[Ü«∞O KÕâß=Ù.
=∞. J=^èŒ∂`À`«Î=∞! =∞O\˜, <Õñ_»∞ x#∞ _®Ü«∞O QÆO\˜, h=O\˜ q
„Ñ¨ =~°∞O ÉË~˘¯#∞ #O`«\<£ Éèíã≤`«=∞øñ ÉÏÑÖ|∞ <å É’ñ\˜H˜<£
Éèí=^•Ö’Hõ# ÉèÏ+¨}Ï~°Û# Ñ¨^Œ„Ñ¨HΔÍà◊# ã¨Ê~°≈<å
k q^è•#O|∞Å =ÚH˜Î KÕÑ¨_»∞@ zOuOÑÖQÆ <åâ◊Û~°º"Õ∞? 522
* J=^èŒ∂`« t~À=∞}©! h PQÆ=∞#O =Å¡ <Õ#∞ ^èŒ#∞º}‚~Ú<å#∞. h ãÖ^Œ~°≈#O =Å¡ <å [#‡
`«iOzOk. h=O\˜ „|Ç¨Ï‡*Ï˝x Ñ¨q„`« <å=∞O XHõ¯=∂@∞ LK«Ûi¿ãÎ áêáêÅhfl Éèíã‘‡Ñ¨@Å =∞ø`å~Ú.
WHõ x#∞fl ^Œi≈Oz, h =∂@Å∞ qx, x#∞fl JiÛOz, h HÍà◊√¡ Hõ_çy hà◊√¡ ÃÑ·# K«Å∞¡H˘x, x#∞fl ã¨Ê$tOz
h ¿ã= KÕã¨∞H˘<Õ =∞Ç¨ÉèÏQÆºO ÅaèOz# <å =O\˜ "åxH˜ "≥∂HõΔO „áêÑ≤Îã¨∞ÎO^ŒO>Ë JO^Œ∞Ö’ Pâ◊Û~°º
"Õ∞=ÚOk?
Hõ. Ç¨ÏiKÕ`«#∞ ^Œ#∞*ËO„^Œ∞Å∞, ^èŒ~°ñ „^Œ∞OÔQ_»∞ ÉèíOy h Ñ¨^Œã¨Ê~°≈=ÚKÕ
QÆ∞~°∞áê`«Hõ ãÖÑ¶¨∞O|∞Å∞, á⁄i=∂Å∞ñ QÆ^ŒÜ«∞º Ü≥∂yÉèí∂+¨}! qO>Ë. 523
* ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx =Å¡ [QÆ`«¯O@‰õΩÖˇ·# xâßK«~°∞Å∞ #tOzáÈ~Ú#>Ë¡ Ñ¨~°=∞Ü≥∂y"≥·#
h áê^Œã¨Ê~°≈=Å¡ áêÑ¨~åã¨∞Å∞ Éèíã¨‡=∞=Ù`å~Ú.
=∞. ZÅq∞<£ "Õ∞#=∞éOkÜ≥ÿ∞ ã¨z=Ùñ_≥· ÜÕ∞"Õ∞\˜ =∂ `å`«Å<£
|eq∞O QÍz ã¨=Ú„^Œ =Ú„k`« ^èŒ~°O |@ìO|∞ñ QÆ\˜ìOK≥, #
Ü«∞ºÅÑ¶¨ÚO _ôâ◊√ñ_»∞ K«„H˜ ~°HõΔ‰õΩñ_»∞ QÍ Hõ#∞ºÖò qÑ¨„^ŒHõΔ‰õΩÖò
QÆÅˆ~, "Õñ_≥^Œ ÉèíH˜Î <å QÆ∞}xkèO QÍ~°∞}º "å~åxflkè<£. 524
* U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ „Ñ≤Ü∞« "≥∞#ÿ =∞~°kÜ≥∞ÿ , =∞O„uÜ≥∞ÿ =∂ Ñ≤`å=∞Ç¨ïÖˇ#· áêO_»=ÙÅ K«`∞« ã¨û=Ú„^Œ
=Ú„k`«"≥∞ÿ# ^èŒ~°}©K«„HÍxH˜ K«„Hõ=~°∞ÎÅ#∞ KÕâß_À P =∞Ç¨`«∞‡_»∞, P Ö’ˆHâ◊fi~°∞_»∞, P K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞_»∞
JO^ŒiH© ~°HõΔ‰õΩ_≥· LO\Ï_»∞. PÑ¨^ŒÖ’ L#fl"åix P^Œ~åaè=∂<åÅ`À P^Œ∞H˘<Õ '~°HõΔ‰õΩÅ∞ PÜ«∞#
QÍHõáÈ`Õ Ö’HõOÖ’ =∞Ô~=~°∞<åfl~°∞? P Éè‰í Ωõ ÅÎ áêe\˜ ÃÑxflkèx P HÍ~°∞}º"å~åxflkèx ÉèHí `
Î˜ À "Õ_∞» H˘O\Ï#∞.
ã‘. J=ºHõÎ=∂~°∞æO_» "≥·# h ^Œ~°≈# =∂é_ç áÈ <Õ~° ^Œaè=∞`å~°÷
ã≤kú QÍqOK«∞@ ã≤^ŒúO|∞ <Õ _≥e¡ ^ÕÇ¨ÏO|∞ =i˚OK«∞ ^ÕÇ¨Ï^è•i
ˆHq∞ zOuOz# <Õq∞ [Ñ≤Oz#, <Õq∞ QÍqOz#, <Õq∞ qx#,
<Õq∞ ¿ãqOz# <≥#flñ_»∞ ãÖ™ê~° Ñ¨^Œúuñ ÉÏã≤# Ñ¨^Œq QÆÅ∞QÆ∞
`Õ. #∞O_»∞ =∞#~å^Œ∞ QÆ∞~°∞ñ_»=Ù Ü≥∂yqÉèí∞ñ_», "å=Ùñ akH˜# `«_»"≥O`« Ü«∞O`« ¿ãÑ¨Ù
QÍx Ü≥ÚHõ ^≥ã¨ #∞O_»=Ù Hõ~°∞}`À_»ñ, *ˇÑ¨Ê<Õ `«O„_ç =ÚH˜ÎH˜ñ *Ë~°∞ `≥~°∞=Ù! 525
* J=^èŒ∂`«Å`À J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. J=ºHõÎ"≥∞ÿ# QÆ=∞#O HõÅ"å_»=Ù. h ãÖ^Œ~°≈#O =º~°÷O HÍ^Œ∞.
<å "åOzè`å~°÷O =Ú=¸‡\˜H˜ ã≤kúã¨∞ÎOk. D<å_À ˆ~áÈ ^ÕÇ¨<Õfl `«ºlOK«É’ÜÕ∞ rqH˜ ãÖ™ê~° |O^è•Å∞
ã¨=∞ã≤áÈ~Ú "≥∂HõOΔ „áêÑ≤OÎ KÕ xq∞`«OÎ zOuOÑ¨=Åã≤On, [Ñ≤OK«=Åã≤On, KÕÜ∞« =Åã≤On, q#=Åã≤On,
¿ã=ÅOkOK«=Åã≤On Uq∞\’ ^ŒÜ«∞KÕã≤ qâ◊nHõiOK«=∞x "Õ_»∞H˘O@∞<åfl#∞. h=Ù [QÆ^Œ∞æ~°∞_»=Ù. h‰õΩ
`≥eÜ«∞Ok Uq∞ ÖË^Œ∞. QÀ=Ù#∞ áêÅ∞ Ñ≤kH˜#O`« ¿ãÑ¨\˜ HõO>Ë Z‰õΩ¯= ¿ã=Ù ZHõ¯_® LO_»=Ù. F
^ŒÜ«∞QÆÅ `«O„_ô! "≥∂HõΔ =∂~åæxfl <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C.——
=. Jx Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ #_çÔQ #x K≥Ñ≤Ê. 526
* D q^èŒOQÍ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞}˜‚ „Ñ¨tflOKå_»∞.
Hõ. ~år=Ñ¨„`«ÎÖ’K«#! ~å*ËO„^Œ H˜s@ Ñ¶¨∞\˜`« ~°`«fl =∞sz
„ÉèÏl`«áê^•OÉè’~°∞Ç¨Ï! Éèí∂[# =∞O^•~°! x`«ºÑ¨Ù}ºqKå~å! 527
* `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_®! ~å*Ïkè~åAÅ H˜s\ÏÅÖ’ K≥H˜¯# ~°`«flHÍO`«∞ÅKÕ
„Ñ¨HÍtOKÕ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ HõÅ"å_®! Éèí‰õΩÎÅ áêe\˜ áêi*Ï`«"≥∞ÿ# "å_®! qâ◊fiHõÖÏº} ÉèÏ=#Å`À
q~ålÖË¡"å_®!
=∂. J#∞Ñ¨=∞QÆ∞}Ç¨~å! Ç¨Ï#º=∂<åig~å!
[# q#∞`« qÇ¨~å! *Ï#H© z`«ÎKÀ~å!
^Œ#∞[ Ñ¶¨∞# ã¨g∞~å! ^•#=„j q^•~å!
Ñ¶¨∞# HõÅ∞+¨ Hõ~îÀ~å! HõOkè QÆ~åfiÑ¨Ç¨~å! 528
* J#∞Ñ¨=∞ HõÖÏº} QÆ∞}Ç¨~°∞_»"≥·, Ñ¨~ål`« "≥·i g~°∞_»"≥·, qâ◊fiq#∞`« qÇ¨~°∞_»"≥·, *Ï#H©z`«Î
KÀ~°∞_»"≥·, â◊„`«∞=ÙÅ<Õ "Õ∞Ñ¶¨∂Å‰õΩ ã¨g∞~°∞_»"≥·, ^•#= qÉèí=q^•~°∞_»"≥·, HõÅ∞ëê`«∞‡Å‰õΩ Hõ~îÀ~°∞_»"≥·,
™êQÆ~° QÆ~åfiÑ¨Ç¨~°∞_»"≥·# "å_®!
QÆ^Œº=Ú :- Wk N Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}ÏHõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨#=∞O„u Ñ¨Ù„`«Î ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«º
áÈ`«<å=∂`«º„Ñ¨}` © O« Éˇ#· N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O|#∞ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O|∞#O^Œ∞ <≥q· ∞âß~°}º =~°#‚ O|∞#∞
â∫#HÍ^Œ∞Å „Ñ¨â◊flO|∞#∞ ã¨∂`«∞O_»∞ <å~åÜ«∞} Hõ^ä•ã¨∂K«#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, "åºã¨zO`«Ü«Ú,
"≥Ú^Œ\˜ ã¨¯O^èŒ=Ú 149
<å~°^•QÆ=∞#O|∞#∞, <å~°^Œ∞x Ñ¨Ó~°fiHõÅÊ =$`åÎO`«O|∞#∞, |∞„`«Îâ’HÍ`«∞~°Ü≥ÿ∞# „^Œ∞Ñ¨^Œ~å[
#O^Œ# Hõ~°∞˚#∞O _»â◊fi`å÷=∞O ^≥zÛ Ü≥ÚÑ≤ÊOz QÆ~°fi ÑïÇ¨~°O|∞ ¿ã~ÚOz q_çÑ≤OK«∞@Ü«Ú,
cè+¨‡ x~åº}O|∞#∞, ^èŒ~°‡#O^Œ#∞ ~å*Ïºaè¿+HõO|∞#∞, QÀqO^Œ∞x ^•fi~°HÍQÆ=∞#O|∞#∞, q~å@
Hõ#ºHÍ QÆ~ƒ° ù q^Œº=∂#∞O_≥#· Ü«∞~°ƒ‰ù Ωõ #â◊fi`å÷=∞ ÉÏ}Ï#ÅO|∞ =Å#O ÉÏÑ≤ q+¨μO‚ _»∞ ~°HOΔ˜ K«∞@Ü«Úñ
, |sH˜Δ[˚#‡O|∞#∞ QÍO^è•s ^èŒ$`«~å„+¨ì q^Œ∞~°∞Å x~°æ=∞O|∞#∞, <å~°^Œ∞O_»∞ ^èŒ~°‡~åA#‰õΩñ QÍÅ
ã¨∂K«#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Úñ, QÆ$+¨x‚ ~åº}O|∞ qx, áêO_»=ÙÅ∞ =∞Ç¨Ñ¨ÔŒä |∞#O [#∞@Ü«Ú #aè=∞#∞º
Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»∞ kyfi[Ü«∞O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ â◊¥„^Œ~å[ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«∞O_»QÆ∞ HõeQÆ~°fiO|∞ ã¨~°fiO|∞ =∂Ñ≤
QÀ=$ëêHÍ~°O|∞Å #∞#fl ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=`«Å #∞^ŒúiOK«∞@Ü«Ú, â◊$Oy âßÑ¨cè`«∞O_≥· Ü«Ú`«Î~å
#O^Œ#∞O_»∞ QÆOQÍf~°O|∞#O „ÉÏÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O|∞# #∞O_ç â◊√Hõ ãÖ^Œ~°≈#O|∞ ¿ãã≤, "≥∂HΔÀáêÜ«∞O
|_»∞QÆ∞@Ü«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ „Ñ¨^äŒ=∞ ã¨¯O^èŒ=Ú. 529
* ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}Ïxfl Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}ÏHõe`« Hõq`å qz„`«∞_»∂, ˆHã¨<å=∂`«∞ºx
Ñ¨Ù„`«∞_»∂, ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«∞º_»∂ S# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOKå_»∞. D =∞Ç¨„QÆO^äŒOÖ’ <≥·q∞âß~°}º
=~°‚#=¸, â∫#HÍk =∞Ç¨Ï~°∞¬Å ãÖ„Ñ¨â◊fl=¸, ã¨∂`«∞Å"åi <å~åÜ«∞} Hõ^ä• ã¨∂K«#=¸, "åºã¨∞Å"åi
qKå~°=¸, <å~°^•QÆ=∞#=¸, <å~°^Œ∞Å"åi Ñ¨Ó~°fi[#‡ =$`åÎO`«=¸, „^ÒÑ¨k Ñ¨Ù„`«â’HõO`À
Ñï`«Ñ≤OK«@=¸, J~°∞˚#∞_»∞ Jâ◊fi`å÷=∞#∞ |OkèOz fã¨∞H˘x~å=@=¸ Jâ◊fi`å÷=∞ QÆ~°fi ÑïÇ¨~°=¸,
cè+¨μ‡x x~åº}=¸, ^èŒ~°‡~åA Ñ¨\Ïìaè¿+Hõ=¸, NHõ$+¨μ‚x ^•fi~°HÍQÆ=∞#=¸, L`«Î~å QÆ~°ƒùã¨∞÷_≥·#
J~°ƒù‰õΩ}˜‚ Jâ◊fi`å÷=∞ J„ã¨Î *ÏfiÅÅ #∞Oz NHõ$+¨μ‚_»∞ ~°H˜ΔOK«@=¸, Ñ¨sH˜Δ`«∞Î [##=¸, QÍO^è•s
^è$Œ `«~å„+¨ì q^Œ∞~°∞Å x„+¨¯=∞}=¸, <å~°^∞Œ _»∞ ^è~Œ ‡° A#‰õΩ KÕã#≤ HÍÅã¨∂K«#=¸, NHõ$+¨‚ x~åº}=¸,
áêO_»=ÙÅ =∞Ç¨„Ñ¨™ê÷#=¸, Ñ¨sH˜Δ`«∞Î kyfi[Ü«∞=¸, HõeQÆ~°fi ÉèíO[#=¸, ^èŒ~°}© ^èŒ~°‡^Õ=ÙÅ
ã¨=Ú^Œú~°}=¸, Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ â◊$Oy âßÑ¨=¸, QÆOQÍf~°OÖ’ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊=¸, N â◊√Hõ ãÖ^Œ~°≈#=¸,
"≥∂HõΔ=∂~åæÉèíº~°÷#=¸ J<Õ Hõ^äŒÅ`À ‰õÄ_ç# „Ñ¨^äŒ=∞ã¨¯O^èŒ q∞k.
N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î
W
O
O
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú
„Ñ¨"ÕtHõ
~å}‡¿ÇÏO„^Œ HõgO„^Œ∞ ~°`«<åÅ "Õ∞_»Ö’, Ñ¨ã≤_çy<≥flÅ QÆ∞=∞‡áêÅ∞ „`åq
™È=∞Ü«∂AÅ QÆ$Ç¨~å=∞ã‘=∞ÅÖ’#, JÖÏ¡~°∞=Ú^Œ∞ÌQÍ P@ÖÏ_ç
N<å^äŒ∞Å ã¨∞=~°‚ ã‘ã¨=∂eHõÅÖ’, Ç¨~ÚQÍ `«∂QÆ∞@∞Ü«∂ºÅ Å∂y
ÉèÏQÆ=`«∞Å"åi Ö’yà◊¡Ö’ "≥∞`«Î, "≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅ <˘uÎye¡
q[Ü«∞ q^•º#QÆ~° ~å[g^äŒ∞ÅO^Œ∞, kQÆæ[O|∞Å g∞^Œ<Õ uiy uiy
HõOK«∞ [Ü«∞ÉèËi ^≥ã¨Å „"≥∂yOK«∞H˘#fl PO„^èŒ Hõq`å ‰õΩ=∂i ! [Ü≥∂-ã¨∞Î h‰õΩ !
D Ñ¨^ŒºOÖ’ PO„^èŒHõq`å ‰õΩ=∂i |"≥∞‡~° áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«OÖ’ "≥∞`«Î"≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅÃÑ·
XuÎ_ç `«yeO^Œ#fl JOâ◊O QÆ=∞<å~°›O. P =∞Ç¨Hõq â◊Ü«∂º ™œÉèÏQÆºO JO`«\˜ ã¨∞u "≥∞`«Îxk. JO^Œ∞Hõ<Õ–
JK«ÛÑ¨Ù AO\˜`ÕxÜ«∞Å, <≥·HõΔ=YO_» ã¨∞^è•~°™êÅ, QÀ
Ô~fiK«Ûx áêÅg∞QÆ_»Å, qK≥Û_ç Hõ<≥flQÆ∞ÖÏa "≥ÚQÆæÅ<£
=∞K«ÛiHÕK«∞ D =∞^èŒ∞~° =∞OAÅ "≥∂Ç¨Ï#=ÚQÆúâ‹·e h
"≥K«Û@ <ÕiÛ<å=Ù? ã¨∞Hõg, ã¨∞Hõq`«fi HõàÏ HõàÏxnè!
J#fl "≥∞K«∞ÛHÀÅ∞ áÈ`«#flQÍix =Åz=zÛ =iOzOk. áÈ`«#fl QÍ~°∞ ''Hõq`«fi——=∞<Õ zHõ¯x
P=ÙáêÅÖ’ ''ÉèHí —Î˜ —J<Õ K«H¯õ x ÑÖK«^•~° HõeÑ≤ =∞^è∞Œ ~åu =∞^è∞Œ ~°"∞≥ #ÿ áêHõOKÕã≤ =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« ~°™êÜ«∞<åxfl
=∞#O^ŒiH© JOkOKå~°∞. =Ú^Œ∞ÌÅ∞ =¸@Hõ>Ëì PÜ«∞# Ñ¨^•ºÅ∞ „H˘O„Q˘`«Î ã¨∞QÆO^è•Å∞ QÆ∞ÉÏoã¨∂Î
=∞Öˇ¡Å∂, ã¨#fl*ÏAÅ∂ HõÅÉ’ã≤ ^ŒO_»Å∞ Hõ\˜ì#@∞¡O\Ï~Ú.
Hõq`å=∂^èŒ∞~°ºO
''=∞^èŒ∞=∞Ü«∞ Ñ¶¨}˜f<åO =∂~°æ^Œs≈ =∞Ç¨Ïi¬ó—— J#fl ã¨∞Hõqã¨∂H˜Î "åb‡H˜ `«~°∞"å`« áÈ`«#fl QÍi
Ñ¨@¡<Õ ™ê~°÷Hõ`«fiO ãÖáêkOK«∞‰õΩO@∞Ok. Hõ=ÙÅ∞ áÈ`«#flQÍi Hõq`å =∂^èŒ∞~åºxfl WÖÏ Jaè=i‚OKå~°∞–
=Ú^Œ∞ÌÅ∞ QÍ~° ÉèÏQÆ=`«=Ú<£ ~°z~ÚOK«∞K«∞ ÑÖK«^•~°Ö’
#kÌu"Õ"≥Ú QÆO@=Ú =∞Ç¨HõqâıY~°! =∞^èŒº =∞^èŒº J
@¡^ŒÌHõ =\˜ì QÆO@=Ú# #\˜ì@∞ wz# `å\˜Ü«∂‰õΩÖ’
Ñ¨^≥Ì=ÚÅO^Œ∞ – D =∞^èŒ∞~°ÉèÏ==Ú ÖˇK«Û@#∞O_ç =K«∞Û~å?
x*ÏxH˜ áÈ`«#flQÍ~°∞ `«# QÆO\Ïxfl ÑÖK«^•~°Ö’ J^ÕÌ „"åâß~À, uÜ«∞º`Õ<≥Ö’ =ÚOKÕ „"åâß~À
HÍh ÉèÏQÆ=`«O Ñ¨^•ºÅ‰õΩ#fl „Ñ¨™ê^Œ =∂^èŒ∞~°º ™œ‰õΩ=∂~åºÅ∞ =∞ˆ~ Hõ=ÙÅ Ñ¨^•ºÅ‰õΩ „áêÑ≤ÎOK«ÖË^ŒO>Ë
JO^Œ∞Ö’ ãÖ^ÕÇ¨ÏO J}∞=∂„`«=¸ ÖË^Œ∞. JO^Œ∞‰õΩ P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO`À ‰õÄ_ç#
Ñ¨^Œ|O^èŒ x~å‡}<≥·Ñ¨Ù}º"Õ∞ „Ñ¨^è•#HÍ~°}O HÍ=K«∞Û.
Ñ¨Ù}º qâı+Ö
##flÜ«∞º uHõ¯<åk =∞Ç¨Hõ=ÙÅ∞ ÉèÏ~°`« ~å=∂Ü«∞}ÏÅ#∞ =∂„`«"∞Õ `≥xyOz ÉèÏQÆ=`åxfl `«#HÀãÖ
J\˜ìÃÑ@ì@O `«# Ñ¨Ù~åHõ$`«Ñ¨Ù}º qâı+ÖQÍ ÉèÏqOz á⁄Oy Ñ¨ÙÅHÕzáÈ~Ú<å~°∞ áÈ`«#flQÍ~°∞.
X#~°<£ ##flÜ«∞ uHõ¯<åk Hõ=Ù b Ü«ÚifiO |∞~å}Ï=à◊√Öò
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«ÚK«∞ =∞`«∞Ê~åHõ$`« â◊√ÉèÏkèHõºO|∞ ^•<≥\˜ì ^À
`≥#∞ñQÆ∞O *ËÜ«∞~°∞ =Ú#∞fl ÉèÏQÆ=`«=Ú<£† nxO ^≥xOyOz <å
[##O|∞<£ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ñ *ËÃã^Œ Ñ¨Ù#~°˚#‡O|∞ ÖË‰õΩO_»ñQÆ<£.
"åã¨Î"åxH˜ Jk áÈ`«#flQÍi Ñ¨Ù~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`« qâı+Ö =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, PO„^èŒ∞ÅO^Œi JÑ¨Ó~°fi
Ñ¨Ó~°fiÑ¨Ù}ºqâı+Ö. N=∞^•ƒùQÆ=`åxfl `≥xyOK«_»O=Å¡ P =∞Ç¨HõqH˜ =∂„`«"Õ∞HÍ^Œ∞, =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`åxH˜
‰õÄ_® Ñ¨Ù#~°˚#‡ J#∞#k ÖË‰õΩO_® áÈ~ÚOk.
q#Ü«∞ q#„=∞`«
ã¨ÇÏ¨ [ áêO_ç`∞« º_≥#· áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ `«# ã¨ÇÏ¨ [ q#„=∞ ã¨fiÉèÏ"åxfl ZO`« K«H¯õ QÍ "≥Å_¡ ãç ∞¨ <Î åfl_À
K«∂_»O_ç–
ÉèÏQÆ=`«=Ú `≥eã≤ Ñ¨Å∞‰õΩ@ z„`«O|∞, â◊¥eÔH·# `«q∞‡K«∂eÔH·#,
q|∞^èŒ=~°∞Å =Å# q#flO`« Hõ#flO`«, `≥eÜ«∞=zÛ#O`« `Õ@Ñ¨é`«∞.
P`«‡ qâßfiãÖ.
<Õ#∞ xq∞`«Î=∂„`«∞}˜‚....''Jxfl\˜H˜ P ~å=∞Éèí„^Œ∞_Õ L<åfl_»∞——J#flk PÜ«∞# P`«‡qâßfiãÖ. J^Õ
PÜ«∞# ^Œ$_è»ãÖHõÅÊO.
ÑëÔH_çk ÉèÏQÆ=`«=∞ñ@, ÑëHÕK«∞ qÉèí∞O_»∞ ~å=∞Éèí„^Œ∞O_»ñ@, <Õ
ÑëH˜# Éèí=Ç¨Ï~° =∞QÆ∞#ñ@, ÑëÔH^Œ "Õé˘O_»∞QÍ^äŒ Ñ¨Å∞HõñQÆ <ÕÖÏ?
J=Ù#∞, P =∞Ç¨Hõq Ñ¨Å∞‰õΩ Ñ¨Å∞‰õΩÖ’ ~å=∞Éèí„^Œ∞_»∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂<Õ L<åfl_»∞.
J^≥·fi`«ÉèÏ=#
áÈ`«#flQÍ~°∞ â‹"· åKå~°ãO¨ Ñ¨#fl"≥∞#ÿ =Oâ◊OÖ’ [x‡OKå~°∞. "åi `«O„_ç Hˆ ã¨#=∞O„uQÍ~°∞ =∞Ç¨â‹=· ÙÅ∞.
`«e¡ ÅHõ¯=∂O|QÍ~°∞ ã¨^•t= áê^ŒÜ«ÚQÍ~°Û<å Ñ¨~°∞~åÅ∞. J#fl uÑ¨Ê#flQÍ~°∞ Dâ◊fi~°¿ã"åHÍ=Ú_»∞.
WHõ `å<À ''Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~° Hõ~∞° }Ï Hõe`« Hõq`å qz„`«∞}˜—‚ —Jx ã¨fiÜ«∞OQÍ áÈ`«#flQÍˆ~ K≥ÑÊ¨ H˘<åfl~°∞. J@∞=O\˜
â‹·= ‰õΩ@∞O|OÖ’ [x‡Oz# =∞Ç¨Hõq N~å=∞Éèí‰õΩÎ_≥· ÉèÏQÆ=`«O „"åÜ«∞@O qz„`«OQÍ<Õ LOk.
K«∂_»O_ç PÜ«∞# ''N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ä• „Ñ¨ÑÖK« q~°K«<å ''‰õ Ω `« ∂ Ç¨ Ï ÅO——
ÅO——`À, J„ÉèíOHõ+¨
ã¨=Ú`«∞OÎ QÆ `«~O° QÆ S# Q“`«q∞QÆOQÆÖ’ ™êfl#OKÕã≤ =∞Ç¨ÏhÜ«∞ =∞OAÅ Ñ¨Ùe#`«Å =∞^èºŒ OÖ’ =∞¿ÇÏâ◊fi~°
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 155
^è•º# Ñ¨~°=â◊√_≥· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. ã‘`å ã¨"Õ∞`«∞_≥·# N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ PÜ«∞# Hõ#∞Å=ÚO^Œ∞
™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞. ''=∞<åfl=∂OH˜Ò« |∞QÍ ÉèÏQÆ=`«O|∞ `≥#∞ñQÆ∞ ¿ãÜ«Ú——=∞x P*Ï˝ÑO≤ Kå_»∞. áÈ`«#QÍ~°∞
ÉèÏQÆ=`åxfl „"åã≤ ''Ç¨iH˜ #O^ŒQÀ‰õΩÅ qÇ¨iH˜ QÀÑ¨x`«Oah =∞<ÀÇ¨iH˜—— NHõ$+¨μ‚xH˜ JOH˜`«O KÕâß_»∞.
ZO`« J`«º^Œ∞ƒùÒ« QÍ LO^À K«∂_»O_ç. N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ÅŒä ∞ „"åÜ«∂Å#∞H˘#fl "å_»∞ t=Ù}˜‚ ^è•ºxã¨∂Î
‰õÄ~ÀÛ=_»"∞Õ q∞\˜? t=Ù}˜‚ ^è•ºxã¨∞#Î fl "åxH˜ N~å=Ú_»∞ „Ñ¨`º« HõOΔ HÍ=_»"∞Õ q∞\˜? N~å=Ú_»∞ `«#H˜=fi=∞#fl
Hõ$ux NHõ$+¨μx‚ H˜ JOH˜Ò« KÕÜ∞« _»"∞Õ q∞\˜? D<å@Hõ=∞O`å N=∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù‰õÄ, t=Ù#‰õÄ, N~å=Ú_çH,©
NHõ$+¨μ‚xH© ÉèË^ŒO ÖË^Œx ^èŒfixOÑ¨*ËÜ«∞@O HÍHõáÈ`Õ =∞ˆ~q∞\˜? W^˘Hõ J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ#, Juqz„`«"≥∞ÿ#,
J`«ºO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ# HÍ=º^èŒfix. JO^Œ∞ˆH J=`åiHõ „áê~°OÉèíOÖ’<Õ –
''KÕ`«∞ÖÏ~°OQÆ t=Ùx Ñ¨ÓlOÑ¨ñ_Õx, <À~°∞<˘=fiOQÆ Ç¨ÏiH©iÎ #∞_»∞=ñ_Õx——
Jx K≥Ñ¨Ê@OÖ’<Õ áÈ`«#flQÍi J^≥·fi`«^Œ$+≤ì ã¨Ê+¨ì =∞=Ù`«∞#flk.
„"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’ #O^Œ∞Å"åi QÆ∞=∞‡O =ÚO^Œ∞ ^Œ∞=Ú‡Ö’Ñ¨_ç P_»∞‰õΩO@∞#fl ÉÏÅHõ$+¨μ‚x Jaè=i‚ã¨∂Î
WÖÏ „"åâß~°∞.
`«#∞=Ù# #O\˜# ^èŒ~°}©Ñ¨~åQÆO|∞, Ñ¨Óã≤# <≥é˜Éèí∂u Ñ¨Ó`« QÍñQÆ
=ÚO^Œ~° "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ =ÚHÍÎÅÖÏ=∞O|∞, `˘QÆÅ ãÖQÆ_çHÍx `«∞#∞Hõ QÍñQÆ
á¶êÅÉèÏQÆO|∞ÃÑ· Ñ¨~°ñQÆ∞ HÍqiÉÁ@∞ì, HÍ=Úx ÔQez# Hõ#∞fl QÍñQÆ
HõO~î°=∂eHõÖ’x Ñ¶¨∞#hÅ~°`«flO|∞, Hõ=∞hÜ«∞=∞QÆ∞ "≥∞_»HõÑ¨C QÍñQÆ
Ç¨~°=Å∞¡ Å∞~°QÆÇ¨~°=Å∞¡Å∞ QÍñQÆ, ÉÏÅbÅ „áœ_è»ÉÏÅ‰õΩO_»∞
t=Ùx ÉèíOy<˘ÃÑÊ t=Ù#‰õΩ ^Œ#‰õΩ#∞, "Õé∞ ÖËq∞ `≥ÅÊ "≥ÅÜ«Ú#@∞¡.
t=ÙxH© `«#‰õÄ JÉèË^ŒO K≥áêÊÅ<Õ ÉèÏ=O NHõ$+¨μ‚#‰õΩ L#fl^À ÖË^À HÍh =∞# áÈ`«#fl QÍiH˜
=∂„`«O ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ LOk.
P<å\˜ ã¨=∂[OÖ’ K≥Åˆ~QÆ∞`«∞#fl â‹·="≥·+¨‚= =∞`åÅ Ñ¨~°ã¨Ê~° ãÖÑ¶¨∞~°¬}Ïxfl âßOuOÑ¨*Ë¿ã
ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À áÈ`«#flQÍ~°∞ uHõ¯#flQÍi J_»∞QÆ∞*Ï_»Ö’¡ Ç¨ÏiÇ¨Ï~å^≥·fi`« ÉèÏ=##∞ WÖÏ Pq+¨¯iOKå~°∞.
„HÍO`«^Œ~°≈#O
áÈ`«#flQÍ~°∞ KåÖÏ =ÚO^Œ∞K«∂Ñ¨Ù HõÅ"å~°∞. „áê~°OÉèOí Ö’ HÍo^•ã¨∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ãÖã¨¯$`« Hõ=ÙÅO^ŒiH©
„Ñ¨}Ï=∂Å∞ KÕâß~°∞. ##flÜ«∞ºQÍiH© uHõ¯#flQÍiH© Z„~°#flQÍiH© #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞. `«H¯˜ # Ñ¨Ó~°fiHõ=Ù
ÅO^Œih `«y# q^èOŒ QÍ ãÖÉèÏqOKå~°∞. JO^ŒiÖÏQÍ ‰õΩHõqxO^Œ KÕÜ∞« HõáÈQÍ z=~°‰Ωõ =~°=Î ∂# Hõ=ÙÅ‰õΩ
„Ñ≤Ü«∞O ÑëHÍ~°∞. JO`«\˜`À T~°‰õΩ<åfl~å? ZÑ¨C_À =ÚO^Œ∞ ~åÉ’ÜÕ∞ ÉèÏqHõ=ÙÅ#∞ ‰õÄ_® ÉèÏqOz
|Ç¨˙HõiOz â◊√ÉèOí ÑëHÍ~°∞. ZO`« z`«âÎ √◊ kú, ZO`«^∂Œ ~°^$Œ +≤,ì ZO`« qâßÅ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O, D J~Ú^Œ∞=O^ŒÅ
UO_»¡Ö’ [x‡Oz# Hõ=ÙÅO`å – D ÉèÏqHõ=ÙÅO`å áÈ`«#flQÍi ÉèÏ=ÙHõ`åfixH˜ KÕ`«∞ÖˇuÎ â◊`«ã¨Ç¨Ï„ã¨
„Ñ¨}Ï=∂Å∞ KÕÜ«∞Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
WOHÍ PÜ«∞# „HÍO`«^Œ~°≈#O ZÖÏO\˜^À z`«ÎyOK«O_ç –
''cè+¨μ‡x ÃÑ·H˜ ‰õΩÑ≤ÊOz ÅOÑ¶≤∞OK«∞ QÀ áêÅHõ$+¨μ‚x ‰õΩO_»ÖÏÅ HÍOu†
Hõi~åA "≥Ú~°ÃÑ@ì Ñ¨~°∞"≥`«∞Î Hõi"ÕÅ∞Ê =Ú_çg_ç =¸Ñ¨ÙÃÑ· |_ç# A@∞ì†
ã¨=∞~°O|∞ QÍqOK«∞ ã¨`«º Hõ#∞flÅ #∞O_ç "≥_»Å∞ „¿Ñ=∞ „HÀ^èŒ gHõΔ}=ÚÅ∞†
H˘ãï K«Å∞ÌÅ∞ "≥∞‰õΩ¯ Q˘Å¡Ñ≤Å¡Å „"Õà◊¡ ãÖ^Œ∞ =∂QÍÜ«∞ Ñ¨K«Û_ç Ñ¨ãÖ^Œ∞——
=∞Ç¨Hõq „ÑüÉèÏK«‰õΔΩã¨∞ûÅ`À gH˜ΔOKå_»∞.
ÉèíHõÎHõq áÈ`«#flQÍi =∂@Ö’¡ ÉèÏQÆ=`«O XHõ HõÅÊ`«~°∞=ÙQÍ ~°∂á⁄OkOk –
Åe`«ã¨¯O^èŒ=Ú, Hõ$+¨‚=¸Å=Ú, â◊√HÍÖÏáêaè~å=∞O|∞, =∞O
AÅ`å â’aè`«=Ú<£, ã¨∞=~°‚ ã¨∞=∞#ã¨∞û*Ë˝Ü«∞=Ú<£, ã¨∞O^Œ~À
[˚fiÅ =$`«ÎO|∞, =∞Ç¨Ñ¶¨ÅO|∞, q=∞Å"åº™êÅ"åÅO|∞<≥·
"≥ÅÜ«Ú<£ ÉèÏQÆ=`åYº HõÅÊ`«~°∞ =Ùifi<£ ã¨kÌfi[ „âıÜ«∞"≥∞ÿ,
áÈ`«#flQÍi TÇ¨ÏÅ∞ Ñ¨ÓÅ"å#Å∞, áÈ`«#fl QÍi ÉèÏ"åÅ∞ `Õ<≥™È#Å∞
áÈ`«#flQÍi Ñ¨^•ºÅ∞ ''=∞O^•~° =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~åºÅ——#∞ zOk™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ñ¨^•ºÅ∞ x~°‡Å =∞O^•H˜h gzHõÅÖ’ Ñïî`«Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ FÅÖÏ_ç™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ñ¨^•ºÅ∞ K≥OQÆ∞ K≥OQÆ∞# QÆO`«∞Å∞ "Õ¿ã ÉÏÅ‰õΩ~°OQÍ ÖÏ¡QÍ Ñ¨~°∞QÆ∞Å∞ f™êÎ~Ú :
áÈ`«#flQÍi Ñ¨^•ºÅ∞ "≥<≥flÖ’¡ P_»∞‰õΩ<Õ Hõ<≥flÑ≤Å¡ÖÏ¡QÍ XÜ«∂º~åÅ∞ XÅHõÉ’™êÎ~Ú.
áÈ`«#flQÍi Ñ¨^•ºÅ∞ Ñ¨ã≤áêÑ¨Å |∞QÆæÖÏ¡QÍ "≥∞`«Î"≥∞`«ÎQÍ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ Ç¨Ï`«∞Î‰õΩO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ áÈ`«#ÉèÏQÆ=`«O „ÑüÑ¨^ŒºÉèÏ"å~°÷ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „Ñ¨Hõ\˜`«O HÍ=@O PO„^èŒ∞ÅO^ŒiH©
P#O^ŒHõ~°"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O.
ã¨ÇÏ¨ [ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ ã¨ÇÏ¨ [áêO_ç`∞« º_ç ÉèÏQÆ=`«O JHõ~Δ åã¨∞º ÅO^ŒiH© JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ xq∞`«OÎ
ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „Ñ¨Hõ\ÕKåÅ<Õ ãÖHõÅÊO u~°∞=∞Å u~°∞Ñü ^Õ=™ê÷#=ÚÅ"åiH˜ HõÅQÆ@O
„Ñ¨â◊Oã¨hÜ«∞O. D ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊ºO`À<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O „áê*ˇ‰õΩì „áê~°OaèOÑ¨|_çOk. D =∞Ç¨HÍ=ºOÖ’
<å‰õΩ#∂fl J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°º x~°fiÇ¨Ï}ÏkèHÍi N. l. ‰õΩ=∂~°™êfiq∞Ô~_ç¤ QÍiH˜ <å Hõ$`«[` ˝ åÑ¨Ó~°fiHõ
^èŒ#º"å^•Å∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 157
D ãÖ^Œ~ƒ° Où Ö’ ##∞fl PÇ¨fixOz J#∞"å^ŒÉÏè QÍ ÅxflO\˜h ÑïjeOz Ñï+¨¯iOz UHõã∂¨ „`«`«
HõeÊOKÕHÍ~°ºO <å g∞^Œ LOz# N~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ – Ñ≤. P~ü. F. QÍiH˜ <å Jaè=O^Œ<åÅ∞.
ÉÏÅºO#∞Oz |"≥∞‡~°áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«O JO>Ë <å‰õΩ ÑÖK«„áê}ÏÅ∞. W@∞=O\˜ Ñ¨~°=∞
Ñ¨q„`«„QÆO^ä•xfl ™ê#∞"å^ŒOQÍ ~°∂á⁄OkOKÕ J^Œ$+¨ìO „¿Ñ=∞ÃÑxflkè J~Ú# U_»∞H˘O_»Å™êfiq∞ ã¨xflkèÖ’
<å‰õΩ ÅaèOzOk. <å qkèx <Õ#∞ ZO`À ãÖ`À+Ö`À x~°fiÇ≤Ïã¨∞Î<åfl#∞.
„Ñ¨ã¨∞Î`«O `«=∞ Ç¨Ïã¨ÎHõ=∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz L#fl „QÆO^äŒO áÈ`«#ÉèÏQÆ=`« kfifÜ«∞ã¨¯O^èŒO. D
ã¨¯O^è•xfl ã¨~à° Q◊ ^Æ ºŒ OÖ’ J#∞=kOz# "å~°∞ ã¨∞„Ñ¨ã^≤ úŒ q^•fiOã¨∞Å∞ t~À=∞}˜, Nã¨=Ú„^•Å ÅHõ‡Δ }Ü«∞º
ZO.U., QÍ~°∞. Nã¨=Ú„^•Å"å~°∞ ã¨^Œ∞æ~°∞ N =∞ÅÜ«∂à◊ ™êfi=ÚÅ"åi „Ñ≤Ü«∞t+¨μºÅ∞. J#fl=∂Kå~°º
ãÖH©~°Î<å=∞$`«=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# J<ÕHõ „QÆO^ä•Å∞ ~°zOz#"å~°∞. \˜.\˜._ç. Ç≤ÏO^Œ∂^èŒ~°‡ ~°HõΔ}ãÖã¨÷
HÍ~°ºx~åfiÇ¨Ï‰õΩÅ∞, =∞Oz=HõÎÅ∞, ¿ã"å`«`«Ê~°∞Å∞, ã¨Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞, gi J#∞"å^ŒO ã¨Ç¨Ï[OQÍ, ã¨~°à◊OQÍ
ã¨~åfiOQÆã¨∞O^Œ~°OQÍ ™êyOk.
D kfifÜ«∞ã¨¯O^è•xfl WO`« `«fi~°QÍ WO`« =ÚK«Û@QÍ =Ú„kOz WzÛ# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~°∞
N q[Ü«∞‰õΩ=∂~ü Ô~_ç¤ QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH˜ <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
JHõΔ~° ^ÀëêÅ∞ ^˘~°¡‰õΩO_® ã¨Ç¨Ï™ê„‰õΔΩÖˇ· „Ñ¨ÓÑ¨ÙÅ∞ ãïkkÌ# Ñ¨Ó[ºq∞„`«∞Å∞ N =Úk=iÎ
H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ"åiH˜, N =ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚âß„ã≤ÎQÍiH˜ <å ^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡
„ÃÑãπ HÍÑ‘ ã≤^ŒúO KÕã≤ WzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚‰õΩ <å Pj~åfi^•Å∞.
g∞
Hõ~°∞}N
u~°∞Ñü „Ñ¨^è•# ãÖáê^Œ‰õΩ_»∞,
10–4–84 áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O.
wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡}Ë #=∞ó
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú
N =∞^ŒƒùHõÎ K«HÀ~°Hõ ™È=∞! q"ÕHÍaè~å=∞ ! ã¨∞~°q#∞`« QÆ∞}
™ÈÎ=∞! x~°ÅOHõ$ `åã¨∞~°~å=∂ã‘=∞O`«ã‘=∞ ! ~åÑ¶¨∞=~å=∂! 1
* Éèí‰õΩÎÅ<Õ K«HÀ~°Ñ¨‰õΔΩÅ‰õΩ K«O„^Œ∞_»=Ó, q"ÕHõ=Ú`À qÅã≤Å∞¡"å_»=Ó, ^Õ=`«Å á⁄QÆ_»Î QÍOz#
ã¨^Œ∞æ} ã¨=Ú^•Ü«∞=Ú QÆÅ"å_»=Ó, ~åHõΔã¨„ã‘ÎÅ áêÑ¨@ÉÁ@∞ìÅ∞ `˘ÅyOz# "å_»=Ó J~Ú# F
~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊ÅÖÏ=∂ ! ~å=∂! J=^èŒiOK«∞.
=. =∞Ç¨ÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x „âı+¨μªÅ‰õΩ xdÅ Ñ¨Ù~å}"åºMÏº# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@¡xÜ≥∞† J@∞¡ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 2
* L#fl`« QÆ∞}ÏÅÖ’ J„ˆQã¨~∞° Öˇ#· P =Úhâ◊fi~°∞Å#∞ K«∂z qq^èŒ Ñ¨Ù~å}ÏÅ#∞ qâ◊nHõiOK«_O» Ö’
q^•fiOã¨∞_≥·# ã¨∂`«∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
* P q^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊O KÕã≤# Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA`À â◊√Hõ =∞Ç¨Ïi¬ D q^èŒOQÍ K≥áêÊ_»∞.
–: â◊√‰õΩñ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ =ÚH˜Î =∂~°æO|∞ñ ^≥Å∞Ê@ :-

ã‘. H˜ΔuÑü! h „Ñ¨â◊fl ã≤^ŒúO|∞ =∞Ozk Ü«∂`«‡"Õ`«ÎÅ∞ "≥∞`«∞Î ~°dÅâ◊√Éèí^Œ
=∂Hõ~°‚hÜ«∞O|∞ ÅÜ«Ú`«ãÖYºÅ∞ QÆÅ =O^Œ∞ =ÚYºO ak Ü«∞dÅ =~°=Ú
QÆ$Ç¨Ï=ÚÅ Ö’Ñ¨Å QÆ$Ç¨Ï"Õ∞^èŒ∞ÅQÆ∞ #~°∞ ÖÏ`«‡`«`«Îfi=Ú ÖËâ◊"≥∞ÿ# <≥é∞ñQÆ
~°OQÆ<å~°`«∞Å x„^•ã¨H˜Îñ [#∞ ~å„u áÈ=Ùñ QÆ∞@∞OÉÏ~°÷|∞kú #Ç¨Ï=Ú
P. Ñ¨â◊√ Hõà◊„`« Ñ¨Ù„`«ÎÉÏO^èŒ= ^ÕÇ¨k, ãÖÑ¶¨∞ "≥∞Å¡ñ ^Œ=∞‰õΩ ã¨`«º =∞#∞K«∞ñ
QÍñÑ¨Ù~°=ÚÅ∞ ¿ãã≤ Hõ_»Ñ¨@ñ [`«∞Î~°∞, HõxÜ«Úñ QÍ# ~°O`«ºHÍÅã¨~°}˜. 3
* ~å*Ï! WÑ¨C_»∞ h=_çy# „Ñ¨â◊fl KåÖÏ ã¨=∞O[ã¨"≥∞ÿ#k. nxx P`«‡`«`«ÎfiO `≥eã≤# "åà◊√¡
"≥∞K«∞Û‰õΩO\Ï~°∞. Wk ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ#∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∞ÎOk. Ö’HõOÖ’ q#^Œy# q+¨Ü«∂Å∞ "ÕÅH˘Åk
L<åfl~Ú. JO^Œ∞Ö’ Wk Ju =ÚYº"≥∞ÿOk† Q˘Ñ¨Êk. ãÖ™ê~°OÖ’ =Úxy`ÕÅ∞`«∞#fl QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å‰õΩ
P`«‡`«`«ÎfiO H˘OK≥O ‰õÄ_® `≥eÜ«∞^Œ∞. "åà◊¡‰õΩ „ã‘Î ãÖQÆO`À#∞, x„^Œ`À#∂, ˆ~~Ú QÆ_»záÈ`«∞Ok.
Ñ¨QÆÅO`å ‰õΩ@∞O| =º=Ç¨~åÅ`À ãïáÈ`«∞Ok. Ñ¨â◊√=ÙÅ∂, ÉèÏ~°ºÅ∂, a_»¤Å∂, K«∞\ÏìÅ∂, â◊s~°=¸
W`åºk Ñï"å~° =∞O`«\˜h x[=∞x #=Ú‡H˘x HÍÑ¨Ù~åÅ∞ ™êyã¨∂Î, ™êyã¨∂Î Hõ_»‰õΩ "åà◊√¡ Hõ#∞fl=¸ã≤
HÍ\˜áêÅ=Ù`å~°∞. JO`«ºHÍÅ ^Œ∞~°Ìâ◊ `≥eã≤<å `≥eÜ«∞#>Ë¡ LO_çáÈ`å~°∞.
Hõ. HÍ=Ù# ã¨~åfi`«‡‰õΩñ_»∞ =∞, Ç¨qÉèí=Ùñ_»∞ q+¨μ‚ñ _ôâ◊√ñ _®Hõi‚OÑ¨<£
¿ãqOÑ¨#∞ =i‚OÑ¨#∞, ÉèÏqOÑ¨#∞ ÉèÏ=Ùºñ _»Éèí=ÉèÏlH˜ #kèáê! 4
* ~å*Ï! JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HõΔ=∂~°æOÖ’ Ñ¨Ü«∞xOKÕ "å_çH˜ Jxfl\˜H© P`«‡Ü≥ÿ∞# "å_»∂, =∞Ç¨"≥·Éèí=O
HõÅ"å_»∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»∂ S# q+¨μ‚"Õ ÉèÏqOK«_®xH©, ¿ãqOK«_®xH©, =i‚OK«_®xH©, PHõi‚OK«_®xH©
`«y#"å_»∞.
P. [#∞Å ÔHÅ¡ â◊√Éèí=Ú ™êOYº Ü≥∂QÆ=Ú† ^•x, =Å# ^èŒ~°‡x+¨ª=Å# #~Ú#
#O`«ºHÍÅ=∞O^Œ∞ Ç¨ÏizO`« ¿ãÜ«Ú@, Ñ¨Ù@∞ì=ÙÅ‰õΩ Ñ¶¨Å=Ú Éèí∂=ˆ~O„^Œ! 5
* „Ñ¨[ÅO^ŒiH© ™êOYºÜ≥∂QÆO "Õ∞Å∞ KÕ‰Äõ ~°∞ã¨∞OÎ k. P Ü≥∂QÆO =Å¡<<·≥ å ÖËHõ ^è~Œ å‡K«~}
° `À <≥<· å
J=™ê#HÍÅOÖ’ Ç¨Ïix zOuOKåe. ~å*ËO„^•! [#‡"≥∞uÎ#O^Œ∞‰õΩ „Ñ¨Ü≥∂[#O JÖÏ K≥Ü«∞º_»"Õ∞!
`Õ. J~°ã≤ x~°∞æ}„|Ç¨Ï‡O|∞ <å„â◊~ÚOz, qkèx¿+^èŒ x=$uÎ ã¨kfi=∞Å=∞`«∞Å∞
¿ãÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞ Ç¨Ïi QÆ∞}zO`«#=ÚÅ∞, =∂#ãÖ|∞Å <Õ„á⁄^Œ∞Ì =∂#"ÕO„^Œ! 6
* #~°=~å! x~°‡Å|∞kú QÆÅ =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ∞ qkè x¿+^è•Å∞ q_»<å_ç QÆ∞}~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡=Ú#∞
P„â◊~ÚOz =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨^• =∂^èŒ=Ùx QÆ∞}ÏÅ#∞ =∞##O KÕã¨∞ÎO\Ï~°∞.
ã‘. ^≥·fiáêÜ«∞#∞ñ_»∞ <å^Œ∞ `«O„_ç, ^•fiÑ¨~°"Õà◊ „|Ç¨Ï‡ã¨q∞‡`«"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`«=Úñ
|~î°#O|∞ ¿ã~ÚOK≥: „|Ç¨Ï‡`«`«Ê~°∞ñ_»<≥· Ü«Ú`«Î=∞â’¡HõbÖ’`«û==Ú#
<åHõ$+¨ì z`«∞ÎO_»<≥· ÑïîOzu! h=Ù Ç¨Ïi áê^Œ Éèí‰õΩÎñ_» =QÆ∞@ñ*Ëã≤
Ü≥∞é˜ñyO`«∞ q#=Ü«∞º! ~¸ ÉèÏQÆ=`«=Ú# q+¨μ‚ ¿ã"å|∞kú qã¨ÎiÅ∞¡:
P. "≥∂HõΔHÍ=Ú#‰õΩ#∞ "≥∂HõΔO|∞ ã≤kúOK«∞, Éèí=ÉèíÜ«∞O|∞ ÖˇÅ¡ñ ÉÏã≤áÈ=Ù†
Ü≥∂yãÖÑ¶¨∞=Ú#‰õΩ #∞`«Î=∞ „=`«=ÚÅ∞, "åã¨∞^Õ= <å=∞=~°‚#=ÚÅ∞. 7
* =∂ `«O„_ç "åºã¨ÉQíè "Æ å#∞_»∞ ^•fiÑ¨~Ü
° Ú« QÆOÖ’ "Õ^` Œ ∞« Åº"≥∞#ÿ ÉèÏQÆ=`«O <å KÕ`« K«kqOKå_»∞.
<Õ#∞ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡=∞O^Œ∞ ÅQÆflz`«∞Î_»<≥· ÉèíQÆ=O`«∞x J=`å~°bÅÅ∞ #<åflHõi¬OK«_»O=Å¡ nxfl ÑïîOKå#∞.
h=Ù ÑÖHõ*Ï‰õΩΔ x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ P„â◊~ÚOz# Éè‰í Ωõ _Î qç . JO^Œ∞=Å¡ h‰õΩ ÉèÏQÆ=`«`` « fiÎ« O `≥eÜ«∞Ñ¨~∞° ™êÎ#∞.
q#=Ü«∂º =∞Ç¨~å*Ï! ÉèÏQÆ=`« „â◊=}O =Å¡ q+¨μ‚=Ù#∞ ¿ãqOKåÅ<Õ |∞kú qâßÅ =∞=Ù`«∞Ok. "≥∂HõΔO
HÍOH˜ΔOKÕ"å_çH˜ =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk. [#‡ [~å=∞~°}Ïk ãÖ™ê~° ÉèíÜ«∂Åhfl ã¨=∞ã≤áÈ`å~Ú. "åã¨∞^Õ=Ùx
<å=∞ ãÖH©~°Î#ÖË Ü≥∂yã¨`«Î=ÚÅ‰õΩ L`«Î=∞ „=`åÅ∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 161
`«. Ç¨Ïi <≥é∞OQÆHõ ~ÚO\˜Ö’ |Ç¨ïÇ¨Ü«∞#O|∞Å∞ =∞`«∞Îñ _≥·
á⁄~°Å∞K«∞O_≥_ç "≥é˜] =ÚH˜ÎH˜ñ É’= <Õ~°∞Û<≥? "åñ_»∞ ãÖ
ã¨~°}=ÚO Éˇ_»ñÉÏÜ«∞ñ _≥#flñ_»∞† ã¨`«º =∂ Ç¨Ïi<å=∞ ãÖ
ã¨‡~°}"≥ÚHõ¯ =ÚÇ¨˙~°Î=∂„`«=Ú KåÅ∞ =ÚH˜Î^Œ=∞ø #$áê! 8
* ~å*Ï! q+¨μ‚^Õ=Ùx `≥Å∞ã¨∞HÀ‰õΩO_® =∞`≥ÎH˜¯ ãÖ™ê~°=ÚÖ’ ãÖ=`«û~åÅ `«~°|_ç á⁄~°ÖÏ_»∞`«∂
ã¨`=« ∞`« =∞=Ù`«∞O_Õ Jq"ÕH˜ =ÚH˜Î HÔ ÖÏ áÈQÆÅ_»∞? "å_»∞ ãÖ™ê~°|O^èOŒ #∞O_ç Z#fl\˜H© |Ü«∞@Ñ¨_Ö» _Ë ∞» .
Wk x[O. XHõ¯ HõΔ}"≥∞ÿ<å Ç¨Ïi<å=∞O ã¨‡i¿ãÎ KåÅ∞. Jk =ÚH˜Îx „Ñ¨™êkã¨∞ÎOk.
ã‘. H“~°"Õâ◊fi~°! `˘e¡ Y\ÏfiOQÆ∞ñ_»#∞ qÉèí∞O _çÅ <Õ_»∞ n=ÙÅ <ÕÅ∞K«∞O_ç
â◊„HÍk kqAÅ∞ ãÖ„QÍ=∞Éèí∂=ÚÅ #∞„QÆ^•#=ÙÅ‰õΩ <À_ç =zÛ
`«=∞‰õΩñ ^À _»_çy# ^èŒ~°#∞O_ç kq ˆHñy ^•#=qÉèí∞Å #O^Œé =kèOÑ¨
=~° q∞`«∞Î =∞#∞K«∞ ^Õ=`«Å∞ ãÖÉèÏ+≤OÑ¨ ''rq`«HÍÅO|∞ ÃãÑ¨Cñ _çkÜ«∞
P. =~°=Ú <å‰õΩ <˘O_»∞ =~° "≥ÚÅ¡—— ##=Ù_»∞, ''<åÜ«Ú "˘Hõ =ÚÇ¨˙~°Î=∞O`« `«_»=Ù,
QÆÅ—— ^Œ@OK«∞ñ |Å∞Hõ QÆQÆ#Ü«∂#=Ú# #, =∂‡#"Õâ◊fi~°∞O_»∞ =∞Ç≤ÏH˜ =zÛ. 9
* H“~°=<å^ä•! Ñ¨Ó~°fiO ''Y\ÏfiOQÆ∞——_»<Õ ~åA ã¨Ñ¨ÎnfiáêÅ#∂ Ñïáêeã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
WO„^•k^Õ=`«Å∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ cèHõ~°∞Öˇ·# ~åHõΔã¨∞Å KÕ`«∞Ö’¡ F_çáÈ~Ú PÜ«∞# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ `«=∞‰õΩ
™êÜ«∞Ñ¨_»=∞x „áêi÷OKå~°∞. PÜ«∞# Éèí∂Ö’HõO #∞Oz ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜ "≥o¡ ^•#=~åAÅ #O^Œih
ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ ^Õ=`«Å∞ ãÖ`À+≤Oz Y\ÏfiOQÆ∞}˜‚ =~°O HÀ~°∞HÀ=∞<åfl~°∞. ''<Õ<≥O`« HÍÅO
„|`«∞‰õΩ`å<À K≥Ñ¨ÊO_ç. W^Õ <Õ#∞ HÀˆ~ =~°O† =∞~À =~°O <å HõHõ¯~°ÖË^Œ∞—— Jx J`« _»<åfl_»∞. ''h‰õΩ
PÜ«Ú=Ù WHõ XHõ =ÚÇ¨˙~°ÎHÍÅ"Õ∞ LOk—— Jx "ÕÅ∞Ê Å<åfl~°∞. "≥O@<Õ P Éèí∂áêÅ∞_»∞ q=∂# "≥∞H˜¯
Éèí∂Ö’HÍxH˜ =KåÛ_»∞.
Hõ. y~°∞ÅO É’Öˇ_ç Hõ~°∞Å#∞, Ç¨Ï~°∞ÅO ^Œ# „áê}^Œ~Ú`«Öˇ· =∞xÜ≥∞_ç ã¨∞O
^Œ~°∞Å#∞, Ç≤Ï`«=~°∞Å#∞, |∞^èŒ =~°∞Å#∞ =i˚Oz QÍ_è»"≥·~åQÆº=Ú#<£. 10
* JÖÏ =zÛ Y\ÏfiOQÆ =∞Ç¨~åA Ñ¨~°fi`åÅ=O\˜ ÜÕ∞#∞QÆ∞Å#∞, QÆ∞„~åÅ#∂, „áê}„Ñ≤Ü«∞Öˇ·#
ã¨∞O^Œ~åOQÆ∞Å#∂, ã¨xflÇ≤Ï`«∞Öˇ#· Ç≤Ï`«∞Å#∂, ÑÖ_ç`„« âı+μ¨ Åª #∂ „Ñ¨QÍ_è"» ∞≥ #ÿ "≥~· åQÆºO`À Ñï`«ºlOKå_»∞.
Hõ. QÀqO^Œ<å=∞H© ~°Î#ñ, QÍqOz ÉèíÜ«∞O|∞ ^ŒH˜¯ Y\ÏfiOQÆ ^èŒi
„fqÉèí∞ñ_»∞ ã¨∂~° Q˘xÜ≥∞#∞, ÔQ·=Åº=Úñ ^˘e¡ Ô~O_»∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’#<£. 11
* D q^èŒOQÍ =ÚHõÎãÖQÆ∞_≥·# Y\ÏfiOQÆ∞_»∞ QÀqO^Œ<å=∞ ãÖH©~°Î#O KÕã≤ ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞_≥· Ô~O_»∞
QÆ_çÜ«∞Ö’¡<Õ "≥∂HõΔO á⁄O^•_»∞.
=. q#∞=Ú. h‰õΩ <Õñ_»∞ k=ãÖ|∞Å‰õΩO QÍx rq`åO`«O|∞ QÍ^Œ∞† `å=`å¯ÅO|∞#‰õΩO ÉÏ~°Ö∫H˜Hõ
™ê^èŒ#Éèí∂`«O|QÆ∞ Ñ¨~°=∞HõÖÏº}O|∞ ãÖáêkOÑ¨=K«∞Û. #O`«ºHÍÅO|∞ ^ŒQÆæé˜#<£ ÉˇQÆæ_çÅHõ ^ÕÇ≤Ï
^ÕÇ¨ÏÑ¨Ù„`« Hõà◊„`åk ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞=Åx "≥∂Ç¨Ï™êÅO|∞ xëê¯=∞Hõ~°"åÅO|∞# x~°∂‡Å#O|∞ ¿ãã≤
Qˆ Ç¨ÏO|∞ "≥_e» Ñ¨Ù}ºf~°÷ [ÖÏ=QÍÇ¨ÏO|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <ÕHÍO`«â√◊ z „Ñ¨^âÕ O◊ |∞# qkè=„`«ÊHÍ~°O|∞#O
QÆ∞âßl#KÕÅO|∞Å `À_»O QÆeÊ`åã¨#∞O_≥· =∂#ãÖ|∞# xdÅ[QÆ`Ê« q„fHõ~} ° ã¨=∞~°O÷ Éˇ· Ü«∞HÍ~åk
„u=~°‚ Hõe`«OÉˇ· „|Ç¨Ï‡c[O|~Ú# „Ñ¨}=O|∞ ãÖã¨‡iOK«∞K«∞ "åÜ«Ú=ÙÅ [~ÚOz q+¨Ü∞« O|∞Å
"≥O@ #O\˜áêéˇ_ç ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å |∞kú™ê~°käÜ≥ÿ∞ =∞<À<å=∞HõO|∞Öˇ·# Ñ¨QÆæO|∞Å aQÆæñ|\˜ì
„"≥ÚQÆOæ kyz ^Œ@Oì |∞Öˇ#· Hõ~‡° Ñ¶∞¨ @ìO|∞Å∞ x@ì@∞ì "≥∞>ˇ_ì ç =∞#O|∞#∞ âı=Ú+‘|ÅO|∞# x~ÀkèOz
ÉèíQÆ=^•HÍ~°O|∞ `À_» |OkèOz xifi+¨Ü«∞OÉˇ·# =∞#O|∞# ÉèíQÆ=`åÊ^•^Œº=Ü«∞=O|∞ÅO
„QÆ=∞O|∞# ^è•º#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}O|∞ÅKÕ`« <åH˜ΔÑ¨ÎO|∞#∞ q=¸_è»O|∞#QÆ∞
z`« Î O |∞#O ^Œ ^ Œ ∞ æ } O|∞Å=Å# #Ü≥ ∞ º_ç =∞ÅO|∞ÅO ^è • ~° } Ï=â◊ O |∞#O É’#_ç z
x~°‡Åz`«ÎO|∞#O |~°=∞OÉˇ·# q+¨μ‚Ñ¨^ŒO|∞#‰õΩO [#∞. ^è•~°}ÏxÜ«∞=∞O|∞ QÆÅ∞QÆ ã¨∞MÏ`«‡HõO
|QÆ∞ q+¨Ü«∞O|∞ #=Ö’HÕK«∞ Ü≥∂yH˜ ÉèíH˜Î ÅHõΔ}OÉˇ·# Ü≥∂QÍ„â◊Ü«∞O|∞# "ÕQÆO| "≥∂HõΔO|∞
ã≤kúOK«∞ #x# Ü≥∂wO„^Œ∞#‰õΩ #ˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 12
* ~å*Ï! q#∞. h‰õΩ U_»∞ ~ÀAÅ∞ `«~åfi`«<Õ QÆ^• =∞~°}O. JO`«=~°‰õΩ Ñ¨~°Ö’Hõ™ê^èŒ#"≥∞ÿ#
Ñ¨~°=∞â◊√ÉèÏxfl Pi˚OK«_®xH˜ J=HÍâ◊O ZO`À LOk. J=™ê#HÍÅO ã¨g∞Ñ≤OK«QÍ<Õ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»‰õΩO_®
^ÕÇ¨Ï^è•iÜ≥ÿ∞# "å_»∞ â◊s~°O, Ñ¨Ù„`«∞Å∞, ÉèÏ~°º "≥Ú^ŒÖˇ·# "åiÃÑ·QÆÅ "≥∂Ç¨Ï=∞<Õ =$HΔÍxfl xëê¯=∞=∞<Õ
Y_»æO`À `≥QÆ#~°HÍe. WÅ∞¡ =^Œe Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# f~°÷[ÖÏÖ’¡ ™êfl#=∂_»∞`«∂ „Ñ¨âßO`«"≥∞ÿ# UHÍO`« „Ñ¨^Õâ◊O
KÕ~°∞HÀ"åe. JHõ¯_» âß„ã¨ÎO qkèOz#@∞¡ ^Œ~°ƒùÅ∂, lOHõK«~°‡=¸, =„ã¨Î=¸ Ñ¨~°K«∞H˘x ‰õÄ~ÀÛ"åe.
[QÆ=∞O`å Ñ¨q„`«O K≥Ü«∞ºQÆÅn, JHÍ~° LHÍ~° =∞HÍ~åÅ<Õ =¸_»HõΔ~åÅ`À ‰õÄ_ç#n, „|Ç¨Ï‡ c[=¸
S# FOHÍ~åxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨‡iã¨∂Î LKåÛùfiã¨ xâß≈fi™êÅ#∞ =â◊Ñ¨~°K«∞HÀ"åe. P ÃÑ·# q+¨Ü«∂Å "≥O|_ç
Ñ¨~°∞y_Õ WO„kÜ«∂Å#∞ |∞kú J<Õ ™ê~°kä`À#∞, =∞#ã¨û<Õ Ñ¨QÆæO`À#∞ aQÆ|\˜ì x„QÆÇ≤ÏOKåe. QÆ\˜ì"≥·#
Hõ~°‡|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x Tyã¨ÖÏ_Õ z`åÎxfl „Ñ¨*Ï˝|ÅO`À x~ÀkèOz ÉèíQÆ=O`«∞x g∞^Œ xâ◊ÛÅOQÍ
xÅáêe. q+¨Ü«∞~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À P ^Õ=Ùx Hõ~°K«~°}Ï^Œ∞Öˇ·# J=Ü«∞"åÅ#∞ „Hõ=∞OQÍ ^è•º#O
KÕÜ∂« e. ~°*’QÆ∞}O KÕ`å `«"∂≥ QÆ∞}O KÕ`å PHõiO¬ Ñ¨|_ç "≥∂Ç¨xH˜ Ö’#ÜÕ∞º =∞#ã¨∞û#∂, P QÆ∞}ÏÅ=Å¡
Hõey# =∂e<åºÅ#∂ ^è•~°}`À `˘ÅyOz x~°‡ÅO K≥Ü∂« ºe. JÖÏ KÕã#≤ "å_»∞ ã¨~Àfi`«¯$+¨"ì ∞≥ #ÿ q+¨μÑ‚ ^¨ OŒ
KÕ~∞° `å_»∞. ^è•~°}ÏxÜ«∞=∞O ã≤k¿ú ãÎ P`«_∞» ã¨∞Y=∞Ü«∞"≥∞#ÿ q+¨Ü∂« xfl K«∂™êÎ_∞» . J\˜ì Ü≥∂y ÉèHí ÅÎ˜ Hõ}
Δ "≥∞#ÿ
Ü≥∂QÍxfl P„â◊~ÚOz "≥∂HõΔO K«∂~°Q˘O\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x`À
Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ^è•~°} ÜÕ∞ „H˜Ü«∞ xÅ∞K«∞#∞?, ^è•~°} ˆH ~°∂Ñ¨? "≥∞kÌ ^è•~°} Ü«∞#ñQÍ?
^è•~°} Ñ¨Ù~°∞+¨μ =∞<À=∞Å, "Õ∞su Ç¨ÏiOK«∞? <å‰õΩ <≥é˜ñyOÑ¨ñQÆ^Õ. 13
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 163
* ''™êfig∞! ^è•~°} ZÖÏ xÅ∞ã¨∞ÎOk? ^•x ã¨fi~°∂ÑÖ Z\˜ìk? ^è•~°} JO>Ë Uq∞\˜? Jk r=Ùx
z`«Î=∂e<åºxfl ZÖÏ áÈQ˘_»∞`«∞Ok? ^ŒÜ«∞KÕã≤ <å‰õΩ `≥eÜ«∞Ñ¨~°K«O_ç.——
=. Jx# qx ~åA#‰õΩ #=^èŒ∂`«qÉèí∞O _ç@¡xÜ≥∞. 14
* P =∂@Å∞ qx J=^èŒ∂`«ÅÖ’ "Õ∞\˜Ü≥ÿ∞# â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ Ez WÖÏ ÑëHÍ_»∞.
P. Ñ¨=#=ÚÅ∞ [~ÚOz ÑïÇ¨Ï$`«ãÖQÆ∞ñ_≥·, ~ÚO„kÜ«∞=ÚÅ QÆ~°fi"≥∞Å¡ =∂Ñ≤
Ç¨Ïi qâßÅ~°∂Ñ¨=∞O^Œ∞ñ l`«Î=Úñ *ËiÛ, xÅ∞Ñ¨=ÅÜ«Ú |∞kú <≥éÑ≤ |∞^èŒ∞ñ_»∞. 15
* ÑÖ_ç`«∞_≥·#"å_»∞ QÍex JiHõ\˜ì, ^•~°Ñ¨Ù„`åÎ^Œ∞Å`À_ç ãÖã¨~°æO =^ŒeÃÑ\˜ì, WO„kÜ«∂Å#∞
[~ÚOz |∞kú|ÅO`À =∞#ã¨∞û#∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx qâßÅ ã¨fi~°∂ÑÖÖ’<Õ ã≤÷~°OQÍ xÅáêe.
=. q#∞=Ú ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# Ç¨Ïi q~å_çfi„QÆÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#O Éˇ·# qâ◊fiO|∞
qÖ’Hõº=∂#O |QÆ∞, ^èŒ~°}©ãëÅ `Õ[ã¨ûg∞~°} QÆQÆ<åÇ¨ÏOHÍ~° =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞ Åx Ü≥∞_ç
ã¨áêÎ=~°}O|∞ÅKÕ`« <å=$`«O|QÆ∞ =∞Ç¨O_»HÀâ◊OÉˇ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ ^è•~°}Ï„â◊Ü«∞O |~Ú#
"≥·~å[Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ^Õ[iÅ∞¡, #=∞‡Ç¨`«∞‡xH˜ñ ÉÏ^Œ=¸ÅO|∞ áê`åà◊O|∞, áê~ü+≤‚ÉèÏQÆ áê^•„QÆ
ÉèÏQÆO|∞Å∞ ~°™ê`«ÅO|∞, QÆ∞ÅÊùO|∞Å∞ =∞Ç¨`«ÅO|∞, [OÑ¶¨∞Å∞ `«ÖÏ`«ÅO|∞, *Ï#∞^ŒfiÜ«∞O|∞
ã¨∞`«ÅO, |∂~°∞=ÙÅ∞ q`«ÖÏ `«ÅO|∞Å∞, [Ñ¶¨∞#O|∞ =∞Ç‘Ï`«ÅO|∞, <åcèq=~°O|∞ #Éèíã¨÷ûÅO|∞,
=HõΔO|∞ „QÆÇ¨Ï`å~°HÍ=ÚY *’ºuã¨û=¸Ç¨Ï ã¨"Õ∞`«O|QÆ∞ #HõΔ„`« Ö’HõO|∞, „w=O|∞ =∞Ç¨Ï~À¡HõO|∞,
=ÚYO|∞ [#Ö’HõO|∞, ÅÖÏ@O|∞ `«áÈÖ’HõO|∞, j~°¬O|∞ ã¨`«ºÖ’HõO|∞, ÉÏÇ¨ï^ŒO_»O|∞
eO„^•^Œ∞Å∞, QÆ~°‚O|∞Å∞ kâ◊Å∞, „â◊=}ËO„kÜ«∞O|∞ â◊|ÌO|∞, <å™êÑ¨Ù@O|∞ Åtfih^Õ=`«Å∞,
„Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ QÆO^èŒO|∞, =^Œ#O|∞ =Ç≤Ïfl, <Õ„`«O|∞ ÅO`«iHõΔO|∞, K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞
ã¨∂~°∞ºO_»∞, ~ˆ ~ÚO|QÆà√◊ ¡ éˇÑÊ¨ Å∞, „Éè∂í Ü«ÚQÆ‡ q[$OÉè}
í O|∞ „|Ç¨Ï‡Ñ¨ÔŒ |∞, `åÅ∞=ÙÅ∞ [ÅO|∞,
l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O|∞ ~°ãO¨ |∞, ÉèÏ+¨}O|∞Å∞ ã¨HÅõ "ÕÔŒ |∞Å∞, ^ŒO„+¨Åì ∞ ^ŒO_»^~Œè ∞° O_»∞, ^ŒO`«O|∞Å∞
Ñ¨Ù„`åk¿ãflÇ¨Ï Hõà◊Å∞, #QÆ=ÙÅ∞ [<À<å‡^Œ Hõ~°O|∞ Å~Ú# =∂Ü«∂ qâı+Ö|∞Å∞, Hõ\ÏHõΔO|∞
Å#O`«ã¨~°æO|∞Å∞, ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ „g_®Ö’ÉèíO|∞Å∞, ã¨Î#O|∞Å∞ ^èŒ~°‡O|∞Å∞, "≥ #fl^èŒ~°‡=∂~°æO|∞,
"Õ∞„_èO» |∞ „Ñ¨*ÏÑü, =$+¨}O|∞Å∞ q∞„`å=~°∞}∞Å∞, [~î~° O° |∞ ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞, â◊ÅºãÖÑ¶∞¨ O|∞Å∞
y~°∞Å∞, <å_ôx=Ç¨ÏO|∞Å∞ #^Œ∞Å∞, `«#∂~°∞Ç¨ÏO|∞Å∞ `«~°∞=ÙÅ∞, xâß≈fiãÖ|∞Å∞ "åÜ«Ú=ÙÅ∞,
„áêÜ« ∞ O|∞ x~° = kè H õ O |~Ú# HÍÅO|∞, Hõ ~ ° ‡ O|∞Å∞ <å<åq^è Œ [ O`« ∞ x=Ç¨ Ï ã¨ O =$`«
ãÖã¨~} ° O|∞Å∞, t~À[O|∞Å∞ "Õ∞Ñ¶∞¨ O|∞Å∞, Hõ@∞ìÑÙ¨ @ìO|∞Å∞ ãÖ^èºŒ Å∞, Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ „Ñ¨^•è #O|∞,
ã¨~°fiqHÍ~°O|∞Å‰õΩ <å„â◊Ü«∞OÉˇ·# =∞#O|∞ K«O„^Œ∞O_»∞, z`«ÎO|∞ =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO, |Ç¨ÏOHÍ~°O|∞
~°∞„^Œ∞O_»∞, #YO|∞ Åâßfiâ◊fi`« ~°∞º„+¨ìQÆ[O|∞Å∞, Hõ\˜„Ñ¨^Õâ◊O|∞ Ñ¨â◊√=∞$QÍ^Œ∞Å∞, qz„`«O|∞Öˇ·#
Ü«∂ÖÏÑ¨ <≥·Ñ¨Ù}ºO|∞Å∞ Ñ¨‰õΔΩÅ∞, |∞kú =∞#∞=Ù, x"åãÖ|∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞, +¨_®˚^Œ∞ Öˇ·#
ã¨fi~°qâı+Ö|∞Å∞ QÆO^èŒ~°fi q^•º^èŒ~° Kå~°}ÏÑ¨û~° ã¨û=¸Ç¨ÏO|∞Å∞, ã¨‡$u „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞O_»∞, g~°ºO|∞
^≥`· º« ^•#"åhHõOÉˇ· Ü«ÚO_»∞, =∞iÜ«Ú # =∞‡Ç‘ÏqÉè∞í #‰õΩ =ÚYO|∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞#∞, Éè∞í [O|∞Å∞
HõΔ„uÎÜ«ÚÅ∞, #∂~°∞Å∞ "≥·â◊√ºÅ∞#∞, [~°}O|∞Å∞ â◊¥„^Œ∞Å∞#∞, <å=∞O|∞Å∞ <å<å q^èŒO|∞Öˇ·#
=ã¨∞~°∞„^•k ^Õ=`åaè^è•#O|∞Å∞#∞, „^Œ=ºO|∞Å∞ Ç¨Ïq~åƒùQÆO|∞Å∞#∞, Hõ~°‡O|∞Å∞ Ü«∞[˝
„Ñ¨Ü≥∂QÆO|∞Å∞#∞ #QÆ∞, x\˜ì ã¨~°fi=∞Ü«ÚO_≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x q„QÆÇ¨ÏO|∞ =Ú=Ú‰õΔΩ "≥·#"åñ_»∞
=∞#O|∞# ##∞ãÖ^è•#O|∞ ¿ãÜ«∞=ÅÜ«Ú#x =HÍ¯}Õz "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 16
* ~å*Ï! q#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚x q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖÖ’ [iy#, [~°QÆ#∞#fl, [~°∞QÆ∞`«∞#fl
„Ñ¨ÑÖK«=∞O`å QÀK«iã¨∞ÎOk. Éèí∂q∞, [Å=Ú, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊=Ú, JÇ¨ÏOHÍ~°=Ú, =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi=Ú
J<Õ P=~°}ÏÅ∞ U_»∂ =∞Ç¨O_»HÀâ◊"≥∞ÿ# q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~åxfl HõÑ≤Ê L<åfl~Ú. P â◊s~°OÖ’ ^è•~°}‰õΩ
<≥Å"≥· q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl_»∞. P =∞Ç¨`«∞‡_çH˜ áê`åà◊O JiHÍÅ∞† ~°™ê`«ÅO HÍe=∞_»=∞,
=Úx„"Õà√◊ §† =∞Ç¨`«ÅO pÅ=∞O_»Å∞† `«ÖÏ`«ÅO Ñ≤H¯õ Å∞† ã¨∞`«ÅO "≥∂HÍà◊§[O@† q`«Å=¸ J`«Å=¸
`˘_»Å∞† Éèí∂`«ÅO Ñ≤~°∞^Œ∞† PHÍâ◊O ÉÁ_»∞¤† „QÆÇ¨Å∂, `å~°HõÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# *’ºuã¨û=¸Ç¨ÏO`À ‰õÄ_ç#
#HõΔ„`«Ö’HõO =HõΔóã¨÷ÅO† =∞Ç¨Ï~À¡HõO "≥∞_»† [#Ö’HõO =ÚYO† `«áÈÖ’HõO <˘ã¨Å∞† ã¨`«ºÖ’HõO t~°ã¨∞û†
WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ Éèí∞[^ŒO_®Å∞† k‰õΩ¯Å∞ K≥=ÙÅ∞† â◊|ÌO „â’„`ÕO„kÜ«∞O† Jtfih ^Õ=`«Å∞
=Ú‰õΩÑ¨Ù\ÏÅ∞† QÆO^èOŒ „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞O† Jyfl <À~°∞† JO`«iHõOΔ Hõà√◊ †¡ ã¨∂~°∞º_»∞ <Õ„`ÕO„kÜ«∞O† ~ˆ Ñ¨=à◊√§
Hõ#∞Ô~Ñ¨ÊÅ∞† „|Ç¨Ï‡Ñ¨ÔŒ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞† [ÖÏÅ∞ ^Œ=_»Å∞† ~°ãO¨ l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O† ã¨=∞ã¨"Î ^Õ •Å∞ ÉèÏ+¨}ÏÅ∞†
Ü«∞=Ú_»∞ HÀ~°Å∞† Ñ¨Ù„`å^Œ∞Åg∞^Œ ¿ãflÇ¨ÏHõàÅ◊ ∞ ^ŒO`åÅ∞† [#∞Å‰õΩ Ñ≤KÛ≥ uÎOKÕ =∂Ü«∂ qâıëêÅ∞ #=ÙfiÅ∞†
`«∞kÖËx ã¨$+¨μìÖË Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ∞† ã≤QÆ∞æ, Ö’ÉèíO ÃÑ^Œ=ÙÅ∞† ^èŒ~°‡ =∂~åæÅ∞ ~˘=Ú‡Å∞, J^èŒ~°‡=∂~°æO
"≥#∞fl† „Ñ¨*ÏÑü Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO† q∞„`å=~°∞}∞Å∞ =$+¨}ÏÅ∞, ã¨=Ú„^•Å∞ Hõ_»∞Ñ¨Ù† H˘O_»Å∞ Z=ÚHõÅ∞†
#^Œ∞Å∞ <å_»∞Å∞† K≥@∞¡ ~À=∂Å∞† "åÜ«Ú=Ù x@∂ì~°∞ÊÅ∞† Hõ_»ÖËx HÍÅ"Õ∞ „áêÜ«∞O. Ñ¨Å∞q^è•Öˇ·#
„áê}∞Å`À QÆ∂_ç# ãÖ™ê~åÅ∞ Hõ~‡° Å∞† =∞|∞ƒÅ∞ t~À*ÏÅ∞† ãÖ^èºŒ Å∞ Hõ@∞ì|@ìÅ∞. „Ñ¨^•è #O Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O.
K«O„^Œ∞_»∞ qHÍ~åÅxflO\˜H© <≥Å"≥·# =∞#ã¨∞û. =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO z`«ÎO. ~°∞„^Œ∞_»∞ JÇ¨ÏOHÍ~°O† QÆ∞„~åÅ∞,
HõOK«~°QÍ_ç^ŒÅ∞, XO>ˇÅ∞, U#∞QÆ∞Å∞ QÀà◊√§† Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ Hõ\˜„Ñ¨^Õâ◊O† Ñ¨‰õΔΩÅ∞ z„`«"≥∞ÿ#
=∂@Å <Õ~°∞ÊÅ∞† =∞#∞=Ù |∞kú† Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ x"åãÖ† QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, q^•º^èŒ~°∞Å∞, Kå~°}∞Å∞, JÑ¨û~°ã¨Å∞
+¨_O˚» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨fi~åÅ∞† „Ñ¨Ç¨ ^¡ ∞Œ _»∞ ã¨$‡u† ^≥`
· ∞« ºÅ∞, ^•#=ÙÅ∞ g~°ºO. JO`ÕHÍ^Œ∞. P =∞Ç¨„Ñ¨É∞íè =Ù#‰õΩ
„ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ =ÚYO† Hõ„Δ uÜ«ÚÅ∞ ÉÏÇ¨ï=ÙÅ∞† "≥â· √◊ ºÅ∞ `˘_»Å∞† â◊¥„^Œ∞Å∞ áê^•Å∞† =ã¨∞=ÙÅ∞ ~°∞„^Œ∞Å∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÃÑ‰õΩ¯ ^Õ=`«Å ¿Ñˆ~¡ <å=∂Å∞† Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ∞ „^Œ"åºÅ∞† Ü«∞[˝„Ñ¨Ü∂≥ QÍÅ∞ Hõ~‡° Å∞ J=Ù`«∞<åfl~Ú.
W@∞=O\˜ qâ◊fi=∞Ü«Ú_≥#· q~å@∞Ê~°∞+¨μx q„QÆÇ¨ xfl "≥∂HΔÍi÷ J~Ú#"å_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞ãÖ^è•#O
KÕã¨∞HÀ"åe JO@∂ K≥Ñ≤Ê WOHÍ D q^èŒOQÍ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞ Nâ◊√‰õΩ_»∞.
Hõ. Ç¨Ïi=∞Ü«∞=Ú qâ◊fi =∞O`«Ü«Ú, Ç¨Ïi qâ◊fi=∞Ü«ÚO_»∞, ãÖâ◊Ü«∞=Ú Ñ¨xÖË ^•
Ç¨Ïi=∞Ü«∞=Ú QÍx „^Œ=º=Ú, Ñ¨~°=∂}∞=Ù ÖË^Œ∞ =Oâ◊áê=#! qO>Ë. 17
* ‰õΩÅáê=#∞_»"≥·# ~å*Ï! qâ◊fi=∞O`å q+¨μ‚=∞Ü«∞O. q+¨μ‚=Ù qâ◊fi=∞Ü«Ú_»∞. WO^Œ∞Ö’ ãÖ^ÕÇ¨ÏO
ÖË^Œ∞. q+¨μ‚=∞Ü«∞O HÍx Ñ¨^•~°÷O D „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ XHõ¯ Ñ¨~°=∂}∞=Ù ‰õÄ_® ÖË^Œ∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 165
ã‘. HõÅÖ’# r=ÙO_»∞ H“`«∂Ç¨ÏÅO|∞#ñ Éˇ‰õΩ¯ ^ÕÇ¨ÏO|∞Åñ ÉË~°∞ =_»ã≤
~ÚO„kÜ«∞O|∞Å "≥O@ <≥Å¡=$`«ÎO|∞Å∞ hH˜ΔOz =∞é˜ `«#∞fl <≥é∞ñQÆ∞Hõ~°}˜
#dÖÏO`«~å`«‡‰õΩñ_»QÆ∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _»dÅr=ÙÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ #∞O_ç
|∞kú =$`«∞ÎÅ <≥Å¡ É’^ŒúÜ≥ÿ∞ gH˜ΔOK«∞ |^Œ∞úO_»∞ QÍñ_»∞ „áêÉèí==Ú =Å#
`Õ. ã¨`«∞ºñ _®#O^Œ|Ç¨ïà◊ q*Ï˝#=¸iÎ, Ü«∞`«x ¿ãqOÑ¨ #QÆ∞ñQÍHõ, Ü«∞#º¿ã=ñ
QÆÅ∞QÆ<Õ~°=Ù ÔH·=Åº Q“~°==ÚÅ∞, áêÜ«∞ ^≥#flñ_»∞ ãÖ™ê~°|O^èŒ =∞kèÑ¨! 18
* ~å*Ï ! r=Ù_»∞ HõÅÖ’ L|ÖÏ@O`À Ñ¨Å∞ â◊s~åÅ∞ `åÅ∞™êÎ_»∞. Ñ¨Å∞¿Ñ~°¡`À =º=Ç¨ÏiOÑ¨
|_»`å_»∞. WO„kÜ«∂Å ^•fi~å qâıëêÅhfl QÆ=∞x™êÎ_»∞. P `«~åfi`« `«#∞fl `å#∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞.
WÖÏˆQ JO`«\˜H© JO`«~å`«‡QÍ L#fl Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Jxfl „áê}∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ LO_ç „Ñ¨*Ï˝=O`«∞_≥·
|∞kú"åºáê~å ÅxflO\˜h Ñïjeã¨∞ÎO\Ï_»∞. `å<Õ Jxfl\˜H© „Ñ¨Éèí∞=Ù HÍ|\˜ì ^ÕxH© |^Œ∞ú_»∞ HÍ_»∞. `å#∞
ã¨`«ºã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞. P#O^ŒO`À xO_ç# q*Ï˝#=¸iÎ. PÜ«∞# ¿ã= =ÖË¡ "≥∂HõΔO ã≤kúã¨∞ÎOk. W`«~°∞Å#∞
H˘e¿ãÎ "≥∂HõΔO ÅaèOK«^Œ∞. D ãÖ™ê~° |O^èŒO =^ŒÅ^Œ∞.
=∞. |Ç¨ï=~°¬O|∞Å∞ „|Ç¨Ï‡ `˘e¡ [QÆ=Ú`åÊkOÑ¨ q<åfl}˜ QÍ
Hõ Ç¨Ïi „áê~°÷# ^è•~°}Ï=â◊=Ú#O QÍ^Õ! Ü«∞"≥∂ÃÑ¶∂Å¡ã¨
#‡Ç¨ÏhÜ≥∂[˚fiÅ |∞kúÜ≥ÿ∞ Éèí∞=#x~å‡} „Ñ¨ÉèÏ=O|∞`À
qÇ¨ÏiOK≥<£ #~°<å^äŒ! [O`«∞x=Ç¨q~åƒù=xˆ~‚`«Ü≥ÿ∞. 19
* F Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! Ñ¨Ó~°fiO „|Ç¨Ï‡ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ#∞H˘<åfl_»∞. ÃÑˆH¯O_»∞¡ „Ñ¨Ü∞« uflOKå_»∞.
J~Ú<å <Õ~°Êi HÍÖËHõáÈÜ«∂_»∞. P ÃÑ·# UHÍ„QÆz`«ÎO`À Ç¨Ïix „áêi÷OKå_»∞. =∞Ç¨ÏŸ#fl`« |∞kú qHÍãÖ
á⁄O^•_»∞. Ñ≤=∞‡@ „áê}˜ HÀ@¡ Ñ¨Ù@∞ìHõ#∞ x~°‚~ÚOz [QÆxfl~å‡}^Œ‰õΔΩ_≥· qÇ¨ÏiOKå_»∞.
=. q#∞, =¸_è»∞O_»∞ â◊|Ì=∞Ü«∞ "Õ^Œ=∂~°æOÉˇ·# Hõ~°‡Ñ¶¨Å É’^èŒ# „Ñ¨HÍ~°O|∞# =º~°÷O|∞Öˇ·# ã¨fi~åæk
<å<åÖ’Hõ ã¨∞YO|∞Å xK«ÛyOK«∞K«∞ =∂Ü«∂=∞Ü«∞ =∂~°Oæ |∞# "åã¨<å =¸ÅO|∞# x„kOK«∞"åñ_»∞
QÆÅÅ∞ QÆ#∞ `≥éOQÆ∞#O |i„Éèíq∞OK«∞K«∞ x~°=^Œº ã¨∞YÖÏÉèíO|∞O *ˇO^Œñ_»∞† `«xflq∞`«ÎO|∞#
q^•fiOã¨∞O_»∞ <å=∞=∂„`« ™ê~°O|∞ÅQÆ∞ Éè’QÆºO|∞ÅÖ’# <≥O`« ^ÕÇ¨Ïx~°fiÇ¨Ï}O|∞ ã≤kúOK«∞
#OuÜ«∞ ÔH·H˘#∞K«∞ #„Ñ¨=∞`«∞ÎO_≥· ãÖ™ê~°O|∞ ã¨∞YO |x xâ◊Û~ÚOÑ¨Hõ Ü≥ÚO_»∞ =∂~°æO|∞#
ã≤kú QÆÅ^Œx K«∂z Ñï„Éèí=∞}O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞. 20
* J*Ï˝x â◊|„Ì Ñ¨^•è #"≥∞#ÿ "ÕÔŒ Ö’x Hõ~‡° HÍO_» É’kèOz# q^èOŒ QÍ x~°~H÷° ÍÅ~Ú# ã¨fi~åækã¨∞MÏÅ∞
Ji÷™êÎ_»∞. x„kOKÕ"å_»∞ Ñ¨Ó~°fi ãÖ™ê¯~°O`À HõÅÅ∞ Hõ#fl@∞¡ =∂Ü«∞Ö’ Ñï„Éèíq∞™êÎ_»∞. JO`ÕHÍx
"≥∂HõΔã¨∞YO á⁄O^ŒÖË_»∞. *Ï˝x JÖÏ HÍ^Œ∞. J`«_»∞ â◊s~°^è•~°}‰õΩ J=ã¨~°"≥∞ÿ#O`« "Õ∞~°ˆH x™êû~°"≥∞ÿ#
Éè’QÍÅ#∞ ã‘fiHõi™êÎ_»∞. *ÏQÆ~°∂‰õΩ_≥· "≥∞ÅQÆ∞`å_»∞. ãÖ™ê~°O ã¨∞Y =∞#∞HÀ_»∞. ^•x Hõf`«"≥∞ÿ# „`À=Ö’
Ñ¨Ü«∞x¿ãÎ<Õ ã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œx QÆ∞iÎOz JÖÏ „Ñ¨=iÎ™êÎ_»∞.
ã‘. Hõ=∞hÜ«∞ Éèí∂q∞ÉèÏQÆ=ÚÅ∞ ÖË‰õΩ#fl"Õ! Ñ¨_çÜ«ÚO_»∞@‰õΩ ^Œ∂kÑ¨é∞Ñ¨Ù ÖËÅ?
ã¨Ç¨Ï[O|∞ÅQÆ∞ Hõ~åO[Å∞Å∞ ÖË‰õΩ#fl"Õ! Éè’[#ÉèÏ[#Ñ¨ÙO[ "Õ∞Å?
=Å¯ÖÏl# ‰õΩâß=à◊√Å∞ ÖË‰õΩ#fl"Õ! Hõ@ì ^Œ∞‰õÄÅ ãÖÑ¶¨∞O|∞ ÖËÅ?
Q˘#H˘x =ã≤~ÚOÑ¨ QÆ∞Ç¨ÏÅ∞ ÖË‰õΩ#fl"Õ! „áê™ê^Œ™œ^è•k Ñ¨@Å "Õ∞Å?
`Õ. Ñ¶¨Å~°™ê^Œ∞Å∞ QÆ∞iÜ«∞"Õ áê^ŒÑ¨=ÚÅ∞!, ™êfi^Œ∞[Å=ÚÅ #∞O_»"Õ ã¨HõÅ#^Œ∞Å∞!
á⁄ã¨ñQÆ aèHõΔ=Ú "≥@ìˆ~ Ñ¨Ù}ºã¨`«∞Å∞!, ^èŒ#=∞^•O^èŒ∞Å H˘Å∞"ÕÅ `åÑ¨ã¨∞Å‰õΩ? 21
* |∞kú=∞O`«∞_»∞ D q^èŒOQÍ ÉèÏ=# KÕ™êÎ_»∞ – Ñ¨_»∞HÀ=_®xH˜ Kåe#O`« K«^Œ∞<≥·# K«Hõ¯x <ÕÅ
LO_»QÍ ^Œ∂kÑ¨~∞° Ñ¨Ù ÖˇO^Œ∞‰õΩ? Ñ¨Ù@∞ìH`õ À =zÛ# ^Àã≤à√◊ § L<åfl~Ú Hõ^•, =∞i Éè∞í lOK«_®xH˜ HõOKåÅ∂
QÆi>ˇÅ∂ ZO^Œ∞‰õΩ? <å~°p~°Å∞, lOHõK«~å‡Å∞, ^Œ~°ƒùKåÑ¨Å∞ ÖË"å! Hõ@∞ìHÀ=_®xH˜ Ñ¨@∞ìÑ¨Ù\Ïì ÖˇO^Œ∞‰õΩ?
x`«º=¸ x=ã≤OK«_®xH˜ QÆ∞Ç¨ÏÅ∞<åfl~Ú Hõ^•, WHõ "Õ∞_»Å∂ q∞^≥ÅÌ ∂ ZO^Œ∞‰õΩ? K≥@∞¡ `«y#@∞¡ Ñ¶Å¨ ~°™ê^Œ∞Å∞
=i¬ã∞¨ <Î åfl~Ú Hõ^•! #^Œ∞ÅÖ’ uÜ«∞ºx h\˜H˜ H˘^Œ=ÖË^∞Œ Hõ^•! Ñ¨Ù}º„ã‘ÅÎ ∞ Ñ¨Ù+¨¯ÅOQÍ aèHOΔõ ÃÑ_»∞`«∞<åfl~°∞
QÆ^•! WHõ `«áÈ^èŒ#∞Öˇ·# "åà◊√¡, ^èŒ#=∞^ŒO`À Hõ#∂flq∞#∂fl HÍ#x "åà◊¡#∞ ZO^Œ∞‰õΩ ¿ãqOKåe?
Hõ. ~°HõΔ‰õΩÅ∞ ÖËx"å~°Å, ~°H˜ΔOK≥^Œ ##∞K«∞ñ [„H˜ ~å*ˇ· Ü«ÚO_»<£
~°H˜ΔOÑ¨Ù =∞#∞K«∞ <˘Hõ #~°∞, #HõΔ=Úñ „ÉÏi÷OÑ¨<ÕÅ Ü«∂`«‡A˝Å‰õΩ<£? 22
* k‰õΩ¯ÖËx "åiH˜ kÔH·¯ ~°H˜Δ™êÎ#O@∂ K«„Hõ^è•iÜ≥ÿ∞# NÇ¨Ïi ã≤^ŒúOQÍ L<åfl_»∞. J@∞=O@Ñ¨C_»∞
P`«‡A˝Öˇ·# „áêA˝Å∞ Jã¨=∞~°∞÷_≥·# XHõ =∂#=Ù}˜‚ ~°H˜ΔOÑ¨=∞x ZO^Œ∞‰õΩ „áê^èÕÜ«∞Ñ¨_®e?
=. Jx ~Ú@∞¡ ã¨fi`«ã≤û^Œ∞úO_»∞#∞, <å`«‡Ü«Úñ, „aÜ«ÚO_»∞#∞, x`«∞ºO_»∞#∞, ã¨`«∞ºO_»∞#∞,
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ <≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx ÉèílOz `«nÜ«∞ ¿ã"å#∞Éèí"å#O^ŒO|∞# ãÖ™ê~° ¿ÇÏ`«∞=QÆ∞
#q^Œº=Å# |∞kú=∞O`«∞O_»∞ q_»∞=O|_»∞O QÍ=Ù#. 23
* WÖÏ ÉèÏqOz |∞kú=∞O`«∞ _≥·#"å_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∂, P`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#"å_»∂,
x`«∞º_»∂, ã¨`∞« º_»∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ ¿ãq™êÎ_∞» . P ¿ã= =Å¡ HõeQˆ P#O^ŒO J#∞Éèqí ã¨∂Î
J`«_»∞ ãÖ™ê~°HÍ~°}"≥∞ÿ# Jq^Œº #∞O_ç q=ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=∞. Ç¨Ïiñ lOuOÑ¨Hõ =∞`«∞Îñ_≥· q+¨Ü«∞ zO`åÜ«∞`«∞Îñ_≥· zH˜¯ "å
ã¨~°=ÚÖò „^ÀÃã_»∞"åñ_»∞ HÕHõ~°QÆ^• ãÖ`å_ç`À~°ã¨∞¯ñ_≥·
^èŒ~°}©â’`«Î=∞ ! ^ŒO_»Éèí$xfl=ã¨# ^•fi~ÀÑ¨HõO~îÀ„QÆ "≥·
`«~°}©=Ç≤Ïfl tMÏÑ¨~°OÑ¨~°ÅKÕ ^ŒQÆ∞úO_»∞ QÍ‰õΩO_»∞<Õ? 24
* ~å*’`«=Î ∂! NÇ¨Ïix zOuOÑ¨Hõ =∞^À#‡`«Î z`«∞_Î ·≥ q+¨Ü∞« Éè’QÍÜ«∞`«∞_Î ·≥ k<åÅ∞ QÆ_¿ç Ñ "å_çH˜
Ü«∞=∞Éèí@∞Å QÆ^ŒÅ ^≥|ƒÅ∞ `«Ñ¨Ê=Ù. J`«_»∞ #~°Hõ^•fi~°O =^ŒÌ "≥·`«i}© #kÖ’x ÉèíÜ«∞OHõ~° [fiÅ#
*ÏfiÅÖ’¡ Ñ¨_ç =∞Å=∞Å =∂_çáÈ`å_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 167
Hõ. "≥Ú`«∞Î^Œ∞~°∞ QÆ^ŒÅ, =∞O@Å, ÔH`«∞Î^Œ∞ ~°_»¤O|∞, ^ÕÇ¨Ï q∞OuO`«Å∞ QÍ
<˘`«∞Î^Œ∞, ~°ã≤Ñ¨Ù„uÎHõÅ#∞, Ç¨Ï`«∞Î^Œ∞~°∞ Hõ$`åO`«Éèí@∞Å∞ Ç¨Ïiq~°Ç≤Ï`«∞Å<£. 25
* ÉèíQÆ=O`«∞x ÉèílOK«x áê+Ö_»∞Å#∞ Ü«∞=∞HÕHõ~°∞Å∞ QÆ^ŒÅ`À "≥∂^Œ∞`å~°∞. "åà◊¡ â◊s~åÅ#∞
=∞O@ÅáêÅ∞ KÕ™êÎ~°∞. "åà◊¡ J=Ü«∞"åÅ#∞ Hõ~°‰õΩ Hõ`«∞ÎÅ`À =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ YO_ç™êÎ~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú Ç¨Ïi K«~°} Hõ=∞ÅQÆO^èŒ ~°™ê™êfi^Œ#O Éˇé∞OQÆx "å~°Å∞ x[Hõ~°‡|O^èŒO|∞Å ^ŒO_»^èŒ~°
=∞Ok~° ^•fi~° ^ÕÇ¨Ïm ã¨g∞Ñ¨ *Ï[fiÅº=∂# "≥·`«~°}© `«~°Oy}© ^ŒÇ¨Ï#^•~°∞} *ÏfiÖÏ *ÏÅ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº
=∂#^ÕÇ¨ïÅO QÆ∂_ç tdtMÏ=QÍÇ¨ÏO|∞Å <˘O^Œ∞K«∞O_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜Ü«Ú q*Ï˝#ãÖÑ¨#∞flÖˇ· =∞#∞
„Ñ¨ã¨#∞flÅ∞ =∂Ü«∂Ñ¨#∞flÅ∞ QÍHõ q<åfl}O|∞#O ^Œ=∞`«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂O`«~åà◊O|∞ÅO „ÉÏ^Õâ◊=∂„`«
k=º^ÕÇ¨ïO_»∞#∞, kyÉèí~å[â◊√O_® ^ŒO_»ãÖHÍâ◊n~°… K«`«∞~åƒÇ¨ïO_»∞#∞, HõO^Œ~°ÊHÀ\˜
ã¨=∂#ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞#∞, ^èŒ$`«=∞O^Œ~°∞O_»∞#∞, ~åHÍq~å[=∂# ~å[=∞O_»Åã¨xflÉèí =^Œ#∞O_»∞#∞,
™œÉèÏQÆºã¨^Œ#∞O_»∞#∞, „|ÉèÏ`«HÍÅ ÉèÏã¨=∂# ÉèÏã¨¯~°aO| „Ñü=∂#q~ål`« Ñ¨^Œ‡~åQÆ~°`«fl
~årq~å[=∂# H˜s@‰õΩO_»Å∞O_»∞#∞, N=`«ûÅHõΔ} ÅH˜Δ`« =HΔÀ=∞O_»Å∞O_»∞#∞. ~°=∞}©Ü«∞
H“ã¨∞ÉÎ ~íè `° fl« Yz`« HõOiîHÍÅOHõ$`« HõO^è~Œ ∞° O_»∞#∞, x~°O`«~° Ñï=∞à◊q∞o`« =#=∂eHÍ |O^è∞Œ ~°∞O_»∞#∞,
<å<åq^èŒ QÆOcè~° Ç¨~°ˆHÜ«¸~° Hõ@HõHõOHõ} "Õ∞YÖÏOQÆ∞mÜ«∞Hõ qÉèí∂+¨} „"å`«ã¨=Ú[˚fiÅ∞O_»∞#∞.
x@Å`«@ qÅO|=∂# q=∞Åã≤flQÆú hÅ‰õΩOz`« ‰õΩO`«Å∞O_»∞#∞. `«~°∞}K«O„^Œ K«O„kHÍ^èŒ=à◊
=∞O^ŒÇ¨ã¨∞O_»∞#∞, |iÑ¨Ó~°‚ Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ# „Éèí∂ÉèíOQÆ ãÖã¨∂z`« ã¨∞ÉèíQÆ ãÖ`«`å#∞„QÆÇ¨Ï
bÖÏqÖÏã¨∞O_»∞#∞, =∞Ç¨Ü≥∂y~å[ qHõã≤`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞Å Hõi‚HÍ=∞^èŒº ãÖ™ê÷Ñ≤`« qÅã≤`«
K«~°}H˜ã¨ÅÜ«ÚO_»∞#∞, ãÖ`«`å#O^Œ=∞Ü«ÚO_»∞#∞, ã¨Ç¨Ï„ã¨HÀ\˜ ã¨∂~°º ãÖÑ¶¨∂`«ã¨xflÉèí∞O_»∞#∞,
qÉèí∞O_»∞#∞ <≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x =∞<À^è•~°}Ï=â◊O|∞# xeÑ≤H˘x `«nÜ«∞QÆ∞ÅÊùK«~°}*Ï#∞
[OÑ¶¨∂^Œº=Ü«∞=O|∞ÅO „QÆ=∞O|∞# <˘H˘¯Hõ¯\˜x „|uHõΔ}O|∞#∞ ^è•º#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
<≥O`«HÍÅO|∞#‰õΩñ |iÑ¨Ó~°‚ xâ◊ÛÅÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞ ã≤kúOK«∞ #O`«HÍÅO|∞#∞O ^ŒnÜ«∞zO`å
`«`«Ê~°∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 26
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~åºxH˜ q=ÚY∞Öˇ·# "åà◊√§ `«=∞`«=∞
Hõ~°‡|O^è•Ö’¡ `«QÆ∞ÖÁ¯O\Ï~°∞. `«`«Êùe`«=ÚQÍ Ü«∞=∞=∞Ok~° ^•fi~°O =^ŒÌ „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ "≥·`«~°}©#kÖ’
ÉèQí ÉÆ Qíè =Æ ∞O_Õ ÉèÜ
í ∞« OHõ~åyfl*ÏfiÅÅÖ’ HÍeáÈ`«∞#fl"åi`À [`«Q∂Æ _»∞`å~°∞. qâı+¨ *Ï˝#ãÖÑ¨#∞flÖˇ· rqOKÕ
â◊~} ° ÏQÆ`∞« Å∞ =∂Ü«∞‰õΩ Ö’|_»Hõ <Õ~∞° Ê`À `«=∞`«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^è•ºx™êÎ~∞° . P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞
A`≥_Î ∞» H˘Å`« QÆÅ k=ºâ◊s~°O HõÅ"å_»∞† kQÆ[æ `«∞O_®Å=Öˇ á⁄_»"#·≥ <åÅ∞QÆ∞ KÕ`∞« Å∞ QÆÅ"å_»∞† K«H¯õ ^Œ#OÖ’
HÀ\˜ =∞#‡^äŒ∞Å‰õΩ n>ˇÿ#"å_»∞† =∞O^Œ~°yix ^èŒiOz#"å_»∞† Ñ¨Ù#fl=∞<å\˜ K«O^Œ=∂=∞ =O\˜ "≥∂=Ú
HõÅ"å_»∞† ™œÉèÏQÍºxH˜ <≥Å"≥·#"å_»∞, „áê`«óHÍÅÑ¨Ù ÉèÏ#∞aO|=ÚÖÏQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å∞
á⁄ky# H˜s@‰õΩO_»ÖÏÅ∞ `åeÛ#"å_»∞† =HõΔóã¨÷ÅOÖ’ N=`«û=∞<Õ Ñ¨Ù@∞ì=∞K«Û HõÅ"å_»∞† Hõ=∞hÜ«∞
H“ã¨∞ÉÎ ~íè `
° fl« O `åÑ≤# HõO~îåÉè~í }
° O "≥∞_»Ö’ JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∞† ZÑ¨C_»∂ ã¨∞"åã¨#b<Õ =#=∂eHõ`À
XáêÊˆ~"å_»∞† Ñ¨Å∞q^è•Öˇ·# ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ Ç¨~åÅ∂, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂, Hõ_çÜ«∂Å∂, =Ú~°∞QÆ∞Å∂, "≥ÚÅ#∂Å∂,
LOQÆ~åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ™⁄=Ú‡Å`À â’aèÖË¡"å_»∞† <˘ã¨@ =Úã¨∞~°∞H˘#fl xQÆxQÆÖÏ_Õ he =ÚOQÆ∞~°∞Å∞
QÆÅ"å_»∞† Hõ~∞° }Ï=∞Ü«∞"≥∞#ÿ Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂Ñ¨ÙÅ`À_ç „Éè∂í qÖÏ™êÅ`À Éè‰í Ωõ ÅÎ ÃÑ· Ñ¨~=° ∂#∞„QÆÇÏ¨ O „Ñ¨ãi¨ OÑ¨
*Ë¿ã"å_»∞† =∞Ç¨ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨^•‡ÅÖ’ z=Ùà◊¡=O\˜ `«# K«~°}ÏÅ∞ "≥∂Ñ≤# "å_»∞† ã¨^•
P#O^Œã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞† "Õ~Ú HÀ@¡ ã¨∂~°∞ºÅ`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#"å_»∞† Ö’HÍkèÑ¨Ù_»∞. J\˜ì Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
q*Ï˝#ãÖÑ¨#∞flÅ∞ ^è•~°}`À zHõ¯|\˜ì PÜ«∞# pÅ=∞O_»Å∞, áê^•Å∞, "≥∂HÍà◊√§, Ñ≤Hõ¯Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
J=Ü«∞"åÅÖ’ XH˘¯Hõ¯ ^•xx „Hõ=∞OQÍ J#∞HõΔ}O ^è•ºx™êÎ~°∞. JK«OK«Å"≥∞ÿ# Ñ¨Ó~°‚ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO
ã≤kúOKÕ=~°‰õΩ P Ñ¨~°=∂`«∞‡x ^è•º#OÖ’<Õ x=∞QÆ∞flÖˇ· LO\Ï~°∞. WÖÏ K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ =∞m§ D q^èŒOQÍ
J<åfl_»∞.
ã‘. Pã¨#fl =∞~°}Ïi÷Ü≥ÿ∞# Ü«∞fâ◊√O_»∞ HÍÅ^Õâ◊=ÚÅ#∞ QÍzH˘#ñ_»∞
`«#∞=Ù qãï˚OK«∞ `«ÅñÑ¨Ù [xOz# Éèí„^•ã¨#ã¨∞÷ñ_≥· „áê}Ñ¨=#∞
=∞#ã¨∞KÕ`« [~ÚOz =∂#ã¨"ÕQÆO|∞ |∞kúKÕ ÉèíOyOz |∞kúñ^≥zÛ
ˆHΔ„`«A˝`Àñ QÆ∂iÛ ˆHΔ„`«A˝ <å`«‡Ö’Ñ¨Åñ *ËiÛ Ü«∂`«‡#∞ „|Ç¨Ï‡ =∞O^Œ∞ñ
`Õ. QÆeÑ≤ Ü≥ÚHõ¯\˜ QÍqOz QÍ~°==Ú#, âßOu`À_» x~°∂_è»∞ñ_≥· ã¨HõÅHÍ~°º
x=Ç¨Ï "≥∞Å¡#∞ kQÆ<å_ç x`«ºã¨∞Y=Ú, =ÅÜ«Ú #x K«∂K«∞ #@g∞ñ^Œ =ã¨∞=∞fâ◊! 27
* ~å*Ï! „áê~°|Hú ~õ ‡° #tOÑ¨QÍ â◊s~°O `«ºlOKåÅ#∞H˘#fl ã¨<åflºã≤ ^ÕâH◊ ÍÖÏÅHÀãÖ Z^Œ∞~°∞K«∂_»_∞» .
P ÉèÏ=# HõÅQÆQÍ<Õ J`«_»∞ ã¨∞MÏã¨<åã‘#∞ _»=Ù`å_»∞. =∞#ã¨∞û`À „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ x„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
=∞<À"ÕQÍxfl |∞kú`À Ji Hõ_` » å_»∞. |∞kúx Hˆ „Δ `«A˝ _»#|_Õ r"å`«‡`À á⁄Ok™êÎ_∞» . r"å`«‡#∞ â◊√^•ú`‡« Ö’
KÕ~∞° ™êÎ_∞» . â◊√^•ú`‡« #∞ Ñ¨~=° ∂`«‡Ö’ b#O KÕ™êÎ_∞» . JÖÏ KÕã≤ âßO`å`«∞‡_≥· HÍ~åºÅxflO\˜h Ñï`«ºl™êÎ_∞» .
PÃÑ· x`«ºã¨∞YO HÍ"åÅx JaèÅ+≤™êÎ_»∞.
=. q#∞=Ú! Ñ¨~°=∂`«‡Ü≥ÿ∞# „|Ç¨Ï‡O|∞#‰õΩñ ^ŒHõ¯ HÍÅ ^Õ= ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÇ¨ÏOHÍ~° =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi
„Ñ¨^è•#O|∞Å‰õΩñ „|Éèí∞`«fiO|∞ ÖË^Œ∞, HÍ=Ù#O |~°=∂`«‡ =ºuiHõÎO|∞ ÖË^Œ∞, ^ÕÇ¨^Œ∞ÅÜ«∞O
^•`«‡`«fiO|∞ qãï˚Oz Ü«∞#º ™œÇ¨Ï$^ŒO|∞ =∂x Ñ¨Ó[ºO |~Ú# Ç¨ÏiÑ¨^ŒO|∞O „|uHõΔ}O|∞#∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞# <åeOQÆ#O|∞ ¿ãã≤ "≥·+¨‚=O|~Ú# Ñ¨~°=∞Ñ¨^ŒO|∞ ã¨~Àfi`«Î=∞O|x ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞
^≥eÜ«Ú^Œ∞, iqfi^èŒO|∞# q*Ï˝# ^Œ$wfi~°º[fiÅ#O|∞# x~°ÌQÆúq+¨Ü«∞ "åã¨#∞O_≥· „Hõ=∞O|∞#
x~°¿ÑHõΔ`«fiO|∞#. 28
* #ˆ~O„^•! q#∞. Ñ¨~=° ∂`«‡Ü≥∞ÿ # „|Ç¨Ï‡=Ú#‰õΩ `«ÑÊ¨ HÍÖÏxH˜, HÍÅ„Ñ¨ÉÏè "åxH© Ö’|_»¤ „|Ç¨‡k
^Õ=`«Å‰õÄ, ã¨`fiÎ« ~°[ ã¨=Î ∞ã¨∞ûÅ<Õ QÆ∞}ÏÅ‰õÄ, JÇ¨ÏOHÍ~åxH©, =∞Ç¨Ï`«`
Î åÎfixH˜, ã¨=∞ã¨ãÎ $¨ +≤Hì © ¿ÇÏ`«∞ Éè∂í `«"∞≥ ÿ
„Ñ¨^è•# =∞#|_Õ „Ñ¨Hõ$uH© PkèÑ¨`«ºO ÖË^Œ∞. JO^Œ∞KÕ`« Ñ¨~°=∂`«‡‰õΩ aè#fl"≥∞ÿ# Ñ¨^•~°÷=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞.
ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ â◊s~å^Œ∞ÅÃÑ· P`«‡ÉèÏ=# =^Œ∞Å∞`å~°∞. W`«~° q+¨Ü«∂Åg∞^Œ "åº"≥∂Ç¨ÏO q_»∞™êÎ~°∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 169
=∞Ç¨ÏhÜ«∂Öˇ·# =∂^èŒ=Ùx K«~°}Ï~°qO^•Å<Õ =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞HõΔ}=¸ xÅ∞Ê‰õΩO\Ï~°∞. q+¨μ‚ãÖ|O^èŒ
=∞QÆ∞ Ñ¨~=° ∞Ñ¨^"Œ ∞Õ JxflO\˜HOõ >ˇ L`«=Î ∞™ê÷#=∞x „QÆÇÏ≤ ™êÎ~∞° . D suQÍ âß„ã¨*Î Ï˝#|Å=Ú J<Õ =∞O@Ö’
q+¨Ü«∞"åã¨#Å#∞ `«QÆ∞ÅÉˇ\˜ì "å~°∞ ^Õx g∞^• J¿ÑHõΔ ÖË‰õΩO_® LO\Ï~°∞.
ã‘. JO„Ñ¶≤∞=¸Å=Ú# =¸ÖÏ^è•~°K«„HõO|∞ñ c_çOz, „áê}O|∞ ayÜ«∞ñ |\˜ì,
<åaè`«Å=Úñ*ËiÛ, #Ü«∞=Ú`À "≥∞Å¡# Ç¨Ï$`«û~À[=Ú g∞ñk ÔHQÆÜ«∞ñ |\˜ì,
Ü«∞@g∞ñ^Œ #∞~°=∞O^Œ∞ Ç¨ÏuÎOz, „Hõ=∞‡éñ ^•Å∞ =¸Å=Ú#‰õΩñ ^Œé˜q∞ xeÑ≤,
=∞=∞`«`À „Éèí∂Ü«ÚQÆ=∞^èŒºO|∞ ¿ãiÛ, ^Œ$ Hõ¯~°‚<å™êã¨º =∂~°æ=ÚÅ∞ =¸ã≤,
P. ~ÚK«ÛÖËx Ü≥∂y Ü≥∞Åq∞ =ÚÇ¨˙~åÎ~°ú, q∞O„k Ü«∂#∞+ÖQÆ q∞O`« ÖËHõ
„áê}=ÚÅ#∞ =Oz „|Ç¨Ï‡ ~°O„^èŒ=Ú zOz, „|Ç¨Ï‡=∞O^Œ∞ñ QÆÅÜ«Úñ É∫~°"ÕO„^Œ! 29
* ~å*Ï! Ü≥∂y áê^Œ=¸ÅO`À =¸ÖÏ^è•~°K«„HÍxfl J#QÍ QÆ∞^Œ™ê÷<åxfl Jkq∞ Ñ¨_»`å_»∞. P ÃÑ·
„áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ aQÆ|\˜ì ÉÁ_»∞¤=^ŒÌ L#fl =∞}˜Ñ¨Ó~°Hõ K«„HÍxH˜ fã¨∞‰õΩáÈ`å_»∞. JHõ¯_»#∞O_ç
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’x J<åÇ¨Ï`«K„« HÍxH©, JO^Œ∞O_ç =HõOΔ Ö’ L#fl qâ◊√^Œú K«„HÍxH˜, J@#∞O_ç P K«„HÍ„QÆ=ÚO_Õ
`åÅ∞=¸ÖÏxH©, P `åÅ∞=¸ÅO #∞O_ç Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å=∞^èŒº #∞#fl P*Ï˝ K«„HÍxH© „áê}"åÜ«Ú=Ù#∞
`«~°e™êÎ_»∞. JO^Œ∞g∞^Œ@ HõO_»∞¡, K≥=ÙÅ∞, =Ú‰õΩ¯, <À~°∞ – Wq =¸ã¨∞H˘x U HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_≥·
J~°ú=ÚÇ¨˙~°ÎHÍÅO WO„kÜ«∂Å`À U =∂„`«O ãÖ|O^èŒO ÖË‰õΩO_® „áê}ÏÅ#∞ x„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. Ñ≤=∞‡@
„|Ç¨Ï‡ ~°O„^èŒO ÉèËkOK«∞H˘x Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡OÖ’ b#=∞=Ù`å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^ÕÇ¨Ï`åºQÆHÍÅO|∞# xO„kÜ«∞O|∞Å`À_ç ãÖQÆ=∞O|∞ q_»∞=x "åñ_»∞ "åx`À_»#
QÆ∞}ã¨=Ú^•Ü«∞ ~°∂ÑÖ|QÆ∞ „|Ç¨‡O_»O|∞ #O^Œ∞ MËK«~°ã≤^Œú qÇ¨~°Ü≥∂QÆºO|∞#∞ #}˜=∂kHõ
ã¨HÖõ â·ˇ fi◊ ~°º ã¨"∞Õ `«O|∞#∞ <≥#· Ñ¨~"° ∞Õ +≤ª Ñ¨ÔŒ |∞ñ *Ë~∞° , q^•º`«áÈÜ≥∂QÆ ã¨=∂kèÉ[íè #O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ
|=<åO`«~°æ`« eOQÆâ◊s~°∞Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å‰õΩ „|Ç¨‡O_» |Ç≤Ï~°O`«~åà◊O|∞Å∞ QÆu Ü«∞x K≥Ñ¨C^Œ∞,
ˆ~iHÕ QÆ~°‡O|∞Å #\˜ì QÆuñ ÉÁO^Œ â◊HõºO|∞ QÍ^Œ∞, Ü≥∂y Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞ „|Ç¨Ï‡Ö’HõO|∞#‰õΩ
<åHÍâ◊Ñ^¨ OŒä |∞#O É’=ÙK«∞ ã¨∞+¨μ=∂fl<å_ç"O≥ @ #yflÜ«∞#∞ ^Õ=`«O *Ëi *’ºu~°‡Ü«∞OÉˇ#· `Õ[O|∞#
x~°‡Å∞O_≥· Ü≥∞O^Œ∞#∞O ^ŒQÆ∞Å∞ =_»Hõ `å~å=∞O_»ÅO|∞g∞ñ^Œ ã¨∂~åºk „^èŒ∞"åO`«Ñ¨^ŒO|∞Åñ
„QÆ=∞„Hõ=∞O|∞# #u„Hõq∞Oz Ç¨ÏiãÖ|O^èOŒ |~Ú# tOâ◊√=∂~° K«„HõO|∞ñ *Ëi Ü≥ÚO@i Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|~°=∂}∞ Éèí∂`«OÉˇ·# eOQÆ â◊s~°O|∞`À_» „|Ç¨Ï‡q^Œ∞Å‰õΩ <≥Å"≥·# =∞Ç¨Ï~À¡HõO|∞ñ *ÁzÛ
=∞Ç¨HõÅÊHÍÅO|∞ „H©_çOK«∞ñ† QÆÖÏÊO`«OÉˇ·# ##O`«=ÚMÏ#Å *ÏfiÖÏ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#O|QÆ∞
Ö’Hõ„`«Ü«∞O|∞ hH˜ΔOK«∞K«∞ñ ^Œxflq∞`«Î ãÖ*Ï`å#Å ^•Ç¨ÏO|∞ ã¨Ç≤ÏOÑÖ*ÏÅHõ – 30
* â◊s~°O qãïO˚ KÕ@Ñ¨C_»∞ WO„kÜ«∂Å`À ãÖ|O^èOŒ =^ŒÅx"å_»∞ "å\˜`À ã¨Ç¨ QÆ∞}=∞Ü«∞"≥∞#ÿ
„|Ç¨‡O_»OÖ’ MËK~« ∞° Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞, qÇ¨ÏiOK«_®xH˜ J#∞"≥#· n, J}˜=∂^Œ∞Öˇ#· Sâ◊fi~åºÅxflO\˜`À ‰õÄ_ç#n
J~Ú# „|Ç¨Ï‡Ö’HõO KÕ~∞° `å_»∞. q^Œº, `«Ñã¨ ∞¨ û, Ü≥∂QÆO, ã¨=∂kè – Wq J#∞+≤ãª ∂¨ Î eOQÆâs◊ ~åxfl "åÜ«Úb#O
KÕã≤# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ „|Ç¨‡O_»O Ö’Ñ¨ÖÏ, "≥Å∞Ñ¨ÖÏ ãÖK«iã¨∞ÎO\Ï~°x ÃÑ^ŒÌÅ =∂@. Hõ~°‡Å`À Z=fi~°∂
JÖÏO\˜ ™ê÷#O á⁄O^ŒÖË~°∞. „|Ç¨ÏºÖ’HÍaè=ÚY∞_≥·# Ü≥∂y ã¨∞+¨μ=∂fl<å_ô ^•fi~°O #∞O_ç |Ü«∞Å∞^Õi
PHÍâ◊=∂~°Oæ Ö’ Ñ¨Ü∞« xã¨∂Î Jyfl ^Õ=`«#∞ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_» *’ºu~°‡Ü«∞"≥∞#ÿ „Ñ¨HÍâ◊O`À Ñ¨Ù}ºáêáêÅ∞
#tOÑ¨*Ëã¨∞H˘x x~°∞‡Å∞_≥· ÉèÏã≤™êÎ_»∞. J`«_»∞ ^ÕxÖ’#∂ `«QÆ∞Ö’¯_»∞. #HõΔ„`«Ñ¨^äŒO QÆ_»záÈ`å_»∞. PÃÑ·
ã¨∂~°º=∞O_»ÅO "≥Ú^ŒÅ∞ „^èŒ∞==∞O_»ÅO =~°‰õΩ =∞O_»ÖÏÅhfl =~°∞ã¨QÍ ^•@∞‰õΩO\Ï_»∞. `«∞^Œ‰õΩ q+¨μ‚
ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# tOâ◊√=∂~° K«„HõO KÕ~°∞`å_»∞. JHõ¯_» XO@iQÍ Ñ¨~°=∂}∞ ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# eOQÆâ◊s~°O`À
„|Ç¨Ï‡"Õ`«ÎÅ∞ x=ã≤OKÕ =∞Ç¨Ï~À¡HõO „Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. =∞Ç¨HõÅÊHÍÅO =~°‰õÄ JO^Õ „H©_ç™êÎ_»∞. HõÖÏÊO`«OÖ’
J#O`«∞x =^Œ#=Ú#∞O_ç "≥Å∞=_Õ Hõ~åàÏyfl *ÏfiÅÖ’¡ ^ŒQÆú=∞~Ú áÈ`«∞#fl „uÖ’HÍÅ#∞ K«∂™êÎ_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ [xOKÕ Jyfl ^•Ç¨ÏO ã¨ÇÏ≤ OK«ÖHË õ JHõ¯_»#∞O_ç „|Ç¨Ï‡Ö’HõO KÕ~∞° ‰õΩO\Ï_»∞† JHõ¯_Õ x=ã≤™êÎ_∞» .
ã‘. WÅg∞ñ^Œ =∞#∞=Ù bˆ~_»∞fi~°∞ñ *#∞"Õà◊ k=ã¨"≥∞ÿ Ü≥∞KÀÛ@ñ k~°∞QÆ∞K«∞O_»∞,
=∞Ç¨ÏhÜ«∞ ã≤^Œúq=∂# ãÖÑ¶¨∞=Ú ÖˇO^Œ∞ k#Hõ~°„Ñ¨Éèí=ÚÖˇ· `Õ[iÅ∞¡,
â’Hõ[~å=∞$`«∞ºâ’+¨} ÉèíÜ«∞^Œ∞óY x=Ç¨ÏO|∞ ÖˇO^Œ∞ [xOÑ¨‰õΩO_»∞,
q+¨μ‚Ñ¨^Œ ^è•º# q*Ï˝# ~°Ç≤Ï`«∞Å â’HõO|∞ ÖˇO^Œ∞O_ç K«∂_»=K«∞Û,
P. Ñ¨~°=∞ã≤^ŒúÜ≥∂y ÉèÏ+¨}Ï=∞$`« "≥∞O^Œ∞, „â◊=} Ñ¨~°fi=∞QÆ∞K«∞ [~°∞QÆ∞K«∞O_»∞
#\˜ì „|Ç¨Ï‡Ö’Hõ=∞O^Œ∞ =ã≤OK«∞#∞, ~å[=~°º! =∞~°Å ~åñ_»∞ "åñ_»∞. 31
* Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ñ¨^Œ∞#Å∞æ~°∞ =∞#∞=ÙÅ∂ Ñ¨Ù\˜ì y>Ëì HÍÅ=∞O`å Hõe¿ãÎ „|Ç¨Ï‡Ö’HõOÖ’ XHõ¯
k#=∞=Ù`«∞Ok. JHõ¯_» =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÖˇ·# ã≤^Œ∞úÅ q=∂<åÅ∞ ã¨∂~°º`Õ[O`À q~ålÅ∞¡`«∞O\Ï~Ú. â’HõO,
"å~°Hú ºõ O, =∞$`«∞º=Ù, Hõ$â◊`fi« O, ÉèÜ
í ∞« O, ^Œ∞óYO – WÖÏO\˜ ÉÏ^èŒ ÅHõ¯_»Ö=Ë Ù. Ç¨ÏiK«~}
° ÏÅ#∞ ^è•ºxOKåÅ<Õ
`≥eq ÖËHõ =¸_è∞» Öˇ#· "åi â’Hõãu÷≤ x „|Ç¨Ï‡Ö’HõO #∞Oz QÆ=∞xOK«=K«∞Û. „âı+μ¨ Öª #·ˇ ã≤^∞Œ Åú ∂, Ü≥∂QÆ∞Å∂
J=∞$`«„áêÜ«∞OQÍ ãÖÉèÏ+≤OK«∞HÀ=_®xfl K≥=ÙÅ ÑÖ_»∞=ÙQÍ JHõ¯_» q#=K«∞Û. ~å*ËO„^•! JÖÏO\˜
„|Ç¨Ï‡Ö’HõOÖ’ J`«_»∞ x=ã≤™êÎ_»∞. =∞m§ P Ö’HõO#∞O_ç uiy ~å<Õ~å_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« <˘Hõ¯ qâı+O¨ |∞ QÆÅ^Œ∞ó Ñ¨Ù}Ïºuˆ~HõO|∞# „|Ç¨Ï‡Ö’HõQ` Æ ∞« Öˇ#· "å~°∞ HõÖÏÊO`«~O° |∞#O
|∞}º`å~°`«=∞ºO|∞Å #kèHÍ~°qâı+Ö|∞ <˘O^Œ∞"å~° ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, „|Ç¨‡k ^Õ=`åÉèí[#O|∞#O
[#∞"å~°∞ „|Ç¨Ï‡rq`« HÍÅO ÉˇÅ¡ „|Ç¨Ï‡ Ö’HõO|∞# =ã≤~ÚOz =Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, <å~åÜ«∞}
K«~}° Hõ=∞Å ÉèHí Î˜ Ñ¨~åÜ«∞}`«fiO|∞#O [x#"å~°∞ x*ËKåÛù=â◊O|∞# x~°~àæ° ◊ QÆ=∞#∞Öˇ· „|Ç¨‡O_»O|∞
ÉèËkOz =∞Ç¨ÏŸ#fl`« "≥·+¨‚=Ñ¨^•~°∂_è»∞Å~Ú `Õ[iÅ∞¡^Œ∞, sâ◊fi~åkè+≤ª`«OÉˇ·# „Ñ¨Hõ$uÜ«∞Oâ◊O|∞#
=∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|QÆ∞, =∞Ç¨Ï`«Î`åÎfiOâ◊O|∞# #Ç¨ÏOHÍ~°O|QÆ∞, #Ç¨ÏOHÍ~åOâ◊O|∞# â◊|Ì`«<å‡„`«O|QÆ∞,
â◊|Ì`«<å‡„`åOâ◊O|∞# QÆQÆ#O|QÆ∞, QÆQÆ<åOâ◊O|∞# ã¨Ê~°≈`«<å‡„`«O|QÆ∞, ã¨Ê~°≈`«<å‡„`åOâ◊O|∞#
ã¨g∞~°}O|QÆ∞, ã¨g∞~°}ÏOâ◊O|∞# ~°∂Ñ¨`«<å‡„`«O|QÆ∞, ~°∂Ñ¨`«<å‡„`åOâ◊O|∞=Å#ñ ^Õ[O|QÆ∞,
`Õ*’-Oâ◊O|∞# ~°ã¨`«<å‡„`«O|QÆ∞, ~°ã¨`«<å‡„`åOâ◊O|∞=Å# [ÅO|QÆ∞, [ÖÏOâ◊O|∞#
QÆO^èŒ`«<å‡„`«O |QÆ∞, QÆO^èŒ`«<å‡„`åOâ◊O|∞#ñ |$käq Ü«∞QÆ∞, "åx "Õ∞à◊#O|∞#O [`«∞~°Ìâ◊
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 171
Éè∞í =<å`«‡HõOÉˇ#· q~å„_»∂ÑÖ|QÆ∞† <å ~°∂ÑÖ|∞#‰õΩñ QÀ\˜Ü∂≥ [# qâßÅOÉˇ#· Ü«∞O_»H\ õ ÏÇ¨ÏO|∞
„Ñ¨^äŒ=∂=~°}OÉˇ·# Ñ¨$käfiÜ«∞QÆ∞, nxñ |OKåâ◊`À¯\˜qâßÅO|x H˘O^Œé∞ =Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞,
JÜ«∂º=~°}O|∞ g∞ñ^Œ ãëÅ `Õ[ã¨ûg∞~° QÆQ<Æ åÇ¨ÏOHÍ~° =∞Ç¨Ï`«` Î fiÎ« O|∞ ÅxÜ≥∞_ç Ü«∂=~°}O|∞Å∞
„Hõ=∞O|∞# <˘O_˘O\˜H˜ ^ŒâQ◊ ∞Æ }À`«~Î åkèHOõ |∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ÜÕ∞_çO\˜g∞ñ^Œñ „|Hõ$`åº=~°}O|∞
=∞Ç¨"åºÑ¨HõO |QÆ∞† „|Ç¨‡O_»O|∞ ÉèËkOz "≥·+¨‚=Ñ¨^•~ÀÇ¨Ï}O|∞ ¿ãÜ«Ú"åñ_»∞ x~°ƒùÜ«ÚO_≥·
"≥∞Å¡# eOQÆ ^ÕÇ¨ÏO|∞#ñ |$kä"åº`«‡Hõ`«fiO|∞ <˘Ok Ü«∞\˜ì Ñ¨$kä"åº`«‡Hõ`«fiO|∞# „Ñ¶¨∂}O|∞#
QÆO^èOŒ |∞#∞, [ÖÏ`«‡Hõ`fi« O|∞# ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞# ~°ãO¨ |∞#∞, ^Õ*’~°∂Ñ¨H` õ fi« O|∞# ^Œ~≈° #O|∞#
~°∂ÑÖ|∞#∞, ã¨g∞~°}Ï`«‡Hõ`«fiO|∞# ^ÕÇ¨ÏO|∞# ã¨Ê~°≈#O|∞#∞, QÆQÆ<å`«‡Hõ`«fiO|∞# „â◊=}O|∞#
â◊|OÌ |∞#∞, #u„Hõq∞Oz Éè∂í `«ã∂¨ Hˆ ‡Δ O„kÜ«∞ ÅÜ«∞™ê÷#OÉˇ#· Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~å=~°}O|∞# ãÖ„áêÑ¨ÙOÎ _≥·
Ü«∞O^Œ∞ =∞<À=∞Ü«∞O|∞#∞, ^Õ==∞Ü«∞O|∞#∞<≥·# ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~° QÆ=∞#O|∞# =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞
™⁄zÛ, QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞# Å~ÚOz, „Ñ¨^è•#O|∞ <˘Ok, „Ñ¨^è•<å`«‡Hõ`«fiO|∞# ^ÕÇ¨ÏO|∞#∞,
#∞áêkè Ñ ¨ ~ ° O Ñ¨ ~ å=™ê#O|∞#O „|Hõ $ uO ÉÏã≤ Ü« ∂ #O^Œ = ∞Ü« Ú O_≥ · Ü« ∂ #O^Œ O |∞#O
|~°=∂`«‡~°∂ÑÖÉˇ·# "åã¨∞^Õ= „|Ç¨Ï‡O|∞#O^Œ∞ñ QÆÅÜ«Ú#x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 32
* WOHÍ XHõ qâı+=¨ ÚOk. Q˘Ñ¨Ê Ñ¨Ù}ºO =Å¡ „|Ç¨Ï‡Ö’HõO KÕi# "å~°∞ =∞~˘Hõ HõÅÊOÖ’ `«=∞ `«=∞
Ñ¨Ù}ÏºÅ ÃÇÏK«∞Û `«Q∞Æ Åæ #∞ |\˜ì P Ü«∂ JkèHÍ~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`å~°∞. „|Ç¨Ï‡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å#∞ ¿ãqOz
â◊s~°`åºQÆO KÕã#≤ "å~°∞ P „|Ç¨Ï‡ rqOz#O`«HÍÅO „|Ç¨Ï‡Ö’HõOÖ’ x=ã≤Oz Hõ_Ñ» @ ¨ =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å~°∞.
NÇ¨Ïi áê^ŒÑ¨^•‡ÅÃÑ· J`«ºO`« ÉèíH˜Î Hõey ^ÕÇ¨ÏO g_ç#"å~°∞ ¿ãfiK«Ûù`À x~å@OHõOQÍ Ñ¨Ü«∞#O ™êyOz
„|Ç¨‡O_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# "≥·+¨‚=™ê÷#O Jkè+≤ªOz „Ñ¨HÍt™êÎ~°∞. Dâ◊fi~°∞ _»kè+≤ªOz#
„Ñ¨H$õ u JOâ◊O`À =∞Ç¨Ï`«` Î fiÎ« O Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. =∞Ç¨Ï`«`
Î fiÎ« O JOâ◊O`À JÇ¨ÏOHÍ~°O Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. JÇ¨ÏOHÍ~°O
JOâ◊O`À â◊|Ì`«<å‡„`« Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. â◊|Ì`«<å‡„`« JOâ◊O`À PHÍâ◊O Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. PHÍâ◊O JOâ◊O`À
ã¨Ê~°≈ `«<å‡„`« Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. ã¨Ê~°≈`«<å‡„`« JOâ◊O`À "åÜ«Ú=Ù Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. "åÜ«Ú=Ù JOâ◊O`À
~°∂Ñ¨`«<å‡„`« Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. ~°∂Ñ¨`«<å‡„`« JOâ◊O#∞O_ç `Õ[ã¨∞û Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. `Õ[ã¨∞û JOâ◊O#∞O_ç
~°ã¨`«<å‡„`« Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. ~°ã¨`«<å‡„`« JOâ◊O#∞O_ç [ÅO Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. [ÖÏOâ◊O #∞O_ç QÆO^èŒ `«<å‡„`«
Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. QÆO^èŒ `«<å‡„`« JOâ◊O`À Ñ¨$käfi Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok. g@xfl\˜ HõÅ~ÚHõ =Å¡ Ñ¨^Œ∞<åÅ∞æ Éèí∞=<åÅ
ã¨fi~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ q~å„_»∂ÑÖ L^Œƒqù ã¨∞OÎ k. P ~°∂áêxH˜ HÀ\˜ Ü≥∂[<åÅ qã‘~Î "‚° ∞≥ #ÿ JO_»H\ õ ÏÇ¨Ï"Õ∞ "≥Ú^Œ\˜
P=~°}"≥∞#ÿ Éè∂í q∞ J=Ù`«∞Ok. H˘O^Œ~∞° nxx U|kHÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qâßÅ=∞x =i‚™êÎ~∞° . D P=~°}O
g∞^Œ [ÅO, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O, JÇ¨ÏOHÍ~°O, =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO J<Õ P~°∞ P=~°}ÏÅ∞<åfl~Ú. Jq
„Hõ=∞OQÍ XHõ^•x H˘Hõ\˜ Ñ¨^Õã≤ Ô~@∞¡ ÃÑ^ŒÌqQÍ L<åfl~Ú. P ÜÕ∞_®=~°}ÏÅ g∞^Œ Zxq∞^Œ=^≥·#
„Ñ¨Hõ$`åº=~°}O Q˘Ñ¨ÊQÍ "åºÑ≤Oz LOk. D „|Ç¨‡O_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x q+¨μ‚Ñ¨^ŒO Jkè+≤ªOz#"å_»∞
=∞~°}Ïk ÉèíÜ«∞~°Ç≤Ï`«∞ _»=Ù`å_»∞. J`«_»∞ "≥∞Å¡QÍ eOQÆâ◊s~°O`À Ñ¨$käg `«`«ÎfiO á⁄O^Œ∞`å_»∞. P Ñ¨$käg
`«`«ÎfiOÖ’ „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O`À QÆO^è•xfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. [Åã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O`À ~°™êxfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
`Õ*’~°∂Ñ¨Ù_≥· <Õ„`ÕO„kÜ«∞O`À ~°∂áêxfl „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . "åÜ«Ú ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· `«fiyO„kÜ«∞O`À ã¨Ê~å≈xfl „QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» .
QÆQÆ# ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· „â’„`ÕO„kÜ«∞O`À â◊ÉÏÌxfl „QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. JxflO\˜h Ju„Hõq∞Oz P Ü≥∂y PHÍâßk
ÑÖK«Éèí∂`åÅ‰õÄ, ã¨∂ˆHΔ‡O„kÜ«∂Å‰õÄ ÅÜ«∞™ê÷#"≥∞ÿ# JÇ¨ÏOHÍ~å=~°}O KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. JHõ¯_»
=∞<À=∞Ü«∞=¸, ^Õ==∞Ü«∞=¸ S# ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O`À =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiOÖ’ „Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. P ÃÑ·x
ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ Å~ÚOz# „Ñ¨Hõ$ux á⁄O^Œ∞`å_»∞. P „Ñ¨Hõ$`åº`«‡Hõ`«fiO`À ^ÕÇ¨hfl,
LáêkèÑ¨~°OÑ¨~°Åhfl =Úyã≤# Ñ≤=∞‡@ „Ñ¨Hõ$uh Ñï`«ºlOz P#O^Œ=∞Ü«Ú _»=Ù`å_»∞. P P#O^ŒO`À
Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# "åã¨∞^Õ= Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡OÖ’ b#=∞=Ù`å_»∞. D q^èŒèOQÍ K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À
WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
P. Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ áê\ÕK«∞ Ñ¨^äŒ q∞k, ~¸ Ñ¨^äŒ=Ú# Ü≥∂y ÜÕ∞ñÔQ <Õx
=∞QÆ∞_ç ~åñ_»∞ "åñ_»∞ =∞é˜ ãÖâ◊Ü«∞=Ú ÖË^Œ∞, HõÅÊâ◊`«=Ú Öˇ·#ñ Q“~°"ÕO„^Œ! 33
* ‰õΩ~°∞<å^ä•! Wk ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ∞ J#∞ãïOKÕ =∂~°æO. D =∂~åæ# Ñ¨Ü«∞xOz# Ü≥∂y
=O^ŒÅH˘Åk HõÖÏÊÅ∞ QÆ_»z<å =∞m§ uiy~å_»∞. WO^Œ∞‰õΩ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞.
=. q#∞=Ú, h=_çy# ã¨^Àº=ÚH˜Ü Î Ú« ñ „QÆ=∞=ÚH˜Ü
Î Ú« #xÜ≥∞_»∞ h ~Ô O_»∞ =∂~°Oæ |∞Å∞ "Õ^wŒ `«ÅO^Œ∞
q=iOÑÖ|_çÜ≥∞, gxO ^˘e¡ ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# "åã¨∞^Õ=ÙO_»∞ „|Ç¨Ï‡KÕ`« <å~åkè`«∞O_≥· K≥ÃÑÊ,
ãÖ™ê~° „Ñ¨q+¨μìO_≥·# "åxH˜ñ ^ŒáÈÜ≥∂QÍ^Œ∞ Å~Ú# "≥∂HõΔ=∂~°æO|∞Å∞ ÃÑ‰õΩ¯Å∞ QÆÅ, =O^Œ∞
ÉèíH˜Î=∂~°æO|∞HõO>ˇ ã¨∞ÅÉèíO|∞ ÖË^Œ∞. 34
* ã¨^Àº=ÚH˜Î, „Hõ=∞=ÚH˜Î J<Õ Ô~O_»∞ =∂~åæÅ∞ h=Ù J_çQÍ=Ù. Wq Ô~O_»∂ "Õ^Œw`«ÅÖ’ q=iOÑ¨
|_®¤~Ú. Ñ¨Ó~°fiO „|Ç¨Ï‡ `«#∞fl P~åkèOÑ¨QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· q+¨μ=‚ Ù PÜ«∞#‰õΩ g\˜x É’kèOKå_»∞. ãÖ™ê~°OÖ’
„Ñ¨"tÕ Oz# "åxH˜ `«Ñã¨ ∞¨ û, Ü≥∂QÆO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "≥∂HõΔ =∂~åæÅ∞ Z<Àfl L<åfl~Ú. JxflO\˜ HõO>Ë ã¨∞ÅÉè"í ∞≥ Oÿ k
ÉèíHÎ̃=∂~°æO.
-: â◊√‰õΩñ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ ÉèíH˜Î=∂~°æOÉˇ =ÚYºO|x `≥Å∞Ñ¨Ù@ :-
=∞. q#∞ =∞OÉè’[Éèí=ÙO_»∞ =Ú#∞fl =∞kÖ’ "Õ^ŒO|∞ =Ú=∂‡é∞ ^èŒ
~°‡ #Ü«∞[˝`«fi=Ú`À_» <≥O`«Ü«Úñ |~å=∞i≈Oz "≥∂HõΔO|∞ ^Œ
H˜¯# =∂~°æO|∞# "≥O@ ÖË^Œ#∞K«∞ ÉèíH˜ÎO lO`« ¿ãÃã<£ [<å
~°Ì#∞ <å`å‡Hõ$u xifiHÍ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞O ^Œ<å‡~°æ xˆ~‚`«Ü≥ÿ∞. 35
* Wk WOHÍ qq~°OQÍ K≥Ñ¨Ù`å#∞ q#∞: Ñ¨Ó~°fiO „|Ç¨Ï‡ =∞#ã¨∞Ö’ =¸_»∞™ê~°∞¡ "Õ^•xfl
^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}"≥∞ÿ# ^Œ$+≤ì`À Ñ¨~å=∞i≈OKå_»∞. JÖÏ Ñ¨~å=∞i≈Oz ÉèíH˜Î`À `«Ñ¨Ê =∞~À =∂~åæ# "≥∂HõΔO
ÅaèOK«^Œx xâ◊Û~ÚOKå_»∞. P =∂~åæ<Õfl `«~°}ÀáêÜ«∞OQÍ x~°‚~ÚOK«∞H˘x qHÍ~åxH˜ Ö’#∞QÍ‰õΩO_®
[<å~°Ì#∞x P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl ÉèíH˜Î`À ^è•ºxOKå_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 173
ã‘. JdÅÉèí∂`«=ÚÅO^Œ∞ <å`«‡~°∂ÑÖ|∞# hâ◊√O_»∞ Ç¨Ïi Ü«ÚO_»∞ <≥Å¡„á⁄^Œ∞Ì
|∞^•úºk ÅHõΔ}O|∞Åñ QÍ#ñ|_»∞#∞ =∞Ç¨Ï`Õû=hÜ«Úñ _»Ç¨Ïiflâ◊O|∞
=O^ŒhÜ«Úñ_»∞ ÉèíHõÎ =`«ûÅ∞O _»`«ºO`« xÜ«∞`«∞ñ_≥· ã¨`«`«O|∞ xÜ«∞`« |∞kú
<å`«‡~°∂Ñ¨‰õΩñ_»QÆ∞ Ç¨ÏiHõ^ä•=∞$`«=Ú#∞ QÆ~°‚ Ñ¨Ù@O|∞Åñ QÍOHõΔ n~°ñ
`Õ. „QÀÅ∞K«∞O_≥_»∞ ^èŒ#∞ºÅ∞ ‰õΩ\˜Å|Ç¨ïà◊, q+¨Ü«∞ =∞ehHõ$`åOQÆ=ÚÖò "ÕQÆ q_çz
q+¨μ‚ ^Õ=Ùx K«~°}Ï~°qO^ŒÜ«ÚQÆ=Ú, Hõ_»‰õΩñ [#∞^Œ∞~°∞ ã≤^ŒúO|∞ H“~°"ÕO„^Œ! 36
* [QÆnâ◊fi~°∞_≥#· NÇ¨Ïi ã¨=∞ã¨„Î áê}∞ÅÖ’ ã¨^• P`«‡~°∂Ñ¨Ù_≥· L<åfl_»∞. |∞kú "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ÅHõ}
Δ ÏÅ`À
PÜ«∞# =∞#‰õΩ QÀK«i™êÎ_»∞. ÃÑ^ŒÌÅ‰õΩ PÜ«∞# ¿ãqOÑ¨^Œy#"å_»∞. ã¨=∞ã¨Î"Õà◊Å #=∞ã¨¯iOÑ¨^Œy# "å_»∞.
Éèí‰õΩÎÅ g∞^Œ "å`«ûÅºO ‰õΩiÑ≤OKÕ"å_»∞. xÜ«∞=∞ x+¨ªÅ∞ Hõeæ UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# |∞kú`À P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·#
NÇ¨Ïi Hõ^ä• ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xq n~å, K≥=ÙÖÏ~å „QÀÖË"å~°∞ ^èŒ#∞ºÅ∞. J@∞=O\˜"å~°∞ ‰õΩ\˜Å"≥∞ÿ#
Ñ¨Å∞q+¨Ü∂« Å`À ^Œ∂+≤`åÖˇ#· `«=∞ â◊s~åÅ#∞ `«fi~°QÍ `«ºlOz q+¨μ‚ ^Õ=Ùx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞.
H“~°=<å^ä•! Wk x[O.
Hõ. =∂#∞+¨[#‡=Ú <˘Ok#, =∂#=ÙÅ‰õΩ ÅÉèíº=∂# =∞~°}∞Å‰õΩ =∞Ç¨
*Ï˝#∞Å‰õΩñ *ËÜ«∞=ÅÜ«Ú q, ^è•#=Ú xQÆkOÑ¨ñ|_çÜ≥∞ ^èŒ~°}©<å^ä•! 37
* ~å*Ï! =∞#∞+¨μºÅ∞QÍ [x‡Oz#"åà◊¥§, =∞~°}=Ú Pã¨#fl"≥∞ÿ# "åà◊¥§, =∞Ç¨*Ï˝#∞Å∂
KÕÜ«∞=Åã≤# Hõ~°Î=ºO WÖÏ <˘H˜¯ =HÍ¯}ÕÑ¨|_ç LOk.
=. q#∞=Ú. „|Ç¨Ï‡=~°Ûã¨HÍ=Ú_≥#· "åxH˜ "Õ^qŒ Éè∞í O_»Q∞Æ K«`∞« ~°∞‡Y∞O_»∞#∞, xO„kÜ«∞ áê@=HÍ=Ú#‰õΩ
xO„^Œ∞O_»∞#∞, „|*ÏHÍ=Ú#‰õΩ ^ŒHÍΔ k „Ñ¨*ÏÑ¨`∞« Å∞#∞, Éè’[#HÍ=Ú#‰õΩ #kuÜ«Ú, ã¨fi~°Hæ Í=Ú#‰õΩ
<åk`«∞ºÅ∞#∞, ~å[ºHÍ=Ú#‰õΩ qâ◊fi^Õ=`«Å∞#∞, ^Õâ„◊ Ñ¨*Ï ^è#Œ HÍ=Ú#‰õΩ ™ê^è∞Œ ºÅ∞#∞, NHÍ=Ú#‰õΩ
^Œ∞~°æÜ«Úñ, ^Õ[™ê¯=Ú#‰õΩ #yflÜ«Ú, =ã¨∞HÍ=Ú#‰õΩ =ã¨∞=ÙÅ∞#∞, g~°ºHÍ=Ú#‰õΩ g~°º„Ñ¨^Œ∞ÅQÆ∞
~°∞„^Œ∞Å∞#∞, <åÜ«Úëê¯=Ú#‰õΩ #tfih^Õ=`«Å∞#∞, |∞+≤Hì Í=Ú#‰õΩ Éè∂í q∞Ü«Úñ, „|uëêª HÍ=Ú#‰õΩ
Ö’Hõ=∂`«Ö#·ˇ QÆQ#Æ Éè∂í ^Õ=`«Å∞#∞, ™œO^Œ~º° HÍ=Ú#‰õΩ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞#∞, QÍq∞hHÍ=Ú#‰õΩ #Ñ¨û~°ãÜ ¨ ∞ÿ≥ #
Ü«¸~°fitÜ«Ú, ã¨~åfikèÑ¨`«ºHÍ=Ú#‰õΩ „|Ç¨Ï‡Ü«Úñ, wiÎHÍ=Ú#‰õΩ Ü«∞[˝O|∞Å∞#∞, q`«Î«ãÖK«Ü«∞HÍ
=Ú#‰õΩO „|KÕ`«ã¨∞O_»∞#∞, q^•ºHÍ=Ú#‰õΩ #∞=∂=Å¡Éèí∞O_»∞#∞, ^•OÑ¨`«º „Ñ‘uHÍ=Ú#‰õΩ
#∞=∂^Õ q Ü« Ú , ^è Œ ~ å‡~° ÷ H Í=Ú#‰õ Ω #∞`« Î = ∞â’¡ ‰ õ Ω O_» Q Æ ∞ q+¨ μ ‚ = Ù#∞, ã¨ O `å#HÍ=Ú#‰õ Ω ñ
a`«$^Õ=`«Å∞#∞, ~°HÍΔ HÍ=Ú#‰õΩ Ü«∞‰õΩΔ Å∞#∞, |ÅHÍ=Ú#‰õΩ =∞~°∞^Œ} æ O|∞Å∞#∞, ~å[`«fiHÍ=Ú#‰õΩ
=∞#∞~°∂Ñ¨ ^Õ=`«Å∞#∞, â◊„`«∞=∞~°} HÍ=Ú#‰õΩñ QÀ}áêÅ‰õΩO_≥·# ~åHõΔã¨∞O_»∞#∞, Éè’QÆHÍ=Ú#‰õΩO
[O„^Œ∞O_»∞#∞ Éèí[hÜ«Ú ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 38
* q#∞. „|Ç¨Ï‡=~°Ûã¨∞û HÀˆ~"å_»∞ "Õ^áŒ êÅ‰õΩ_≥#· K«`∞« ~°∞‡Y „|Ç¨Ï‡#∞ ¿ãqOKåe. JÖÏˆQ WO„kÜ«∞â◊HÎ˜
HÍOH˜ΔOKÕ"å_»∞ WO„^Œ∞}©‚, ãÖ`å#O JaèÅ+≤OKÕ"å_»∞ ^Œ‰õΔΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å#∂, Éè’[#O
PtOKÕ"å_»∞ Jkuh Ñ¨ÓlOKåe. ã¨fi~°æO "åOzèOKÕ"å_»∞ Pk`«∞ºÅ#∂, ~å*ÏºaèÖÏ+¨ HõÅ"å_»∞
qâ◊fi^Õ=`«Å#∂, ^Õâ◊„Ñ¨[Å#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞H˘#QÀˆ~"å_»∞ ™ê^èŒ∞ºÅ#∂, ã≤ix =iOKÕ"å_»∞ ^Œ∞~°æ#∂
Láêã≤OKåe. `Õ[ã¨∞ûHÀˆ~"å_»∞ Jyflh, ^è<Œ åaèÖÏ+≤ =ã¨∞=ÙÅ#∂, g~°ºO Ji÷OKÕ"å_»∞ ~°∞„^Œ∞Å#∂, PÜ«Ú=Ù
HÀˆ~"å_»∞ Jtfih ^Õ=`«Å#∂, Ñ¨Ù+≤ì HÍ"åe J<Õ"å_»∞ Éèí∂q∞h JiÛOKåe. „Ñü+¨ª#∞ J¿ÑH˜ΔOKÕ"å_»∞
Ö’Hõ=∂`«Öˇ·# PHÍâ◊Éèí∂^Õ=`«Å#∂, JO^ŒO HÀˆ~"å_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ#∂, =x`«ÅÃÑ· "åOKè«HõÅ"å_»∞
JÑ¨û~°ãÜ ¨ ∞ÿ≥ # T~°fith, ã¨~åfikèHÍ~°O HÍOHÕΔ KÕ"å_»∞ Ñ¨~"° ∞Õ +≤hª Éèlí OKåe. H©iHÎ Àˆ~"å_»∞ Ü«∞[˝=¸iÎÜ∞ÿ≥ #
q+¨μ=‚ Ù#∂, q`«OÎ PtOKÕ"å_»∞ „Ñ¨K` Õ ã« ∞¨ }©,‚ q^ŒºÃÑ· HÀiHõ QÆÅ"å_»∞ t=Ù}©,‚ ^•OÑ¨`º« ã¨∞YO Ji÷OKÕ"å_»∞
áê~°fiuh H˘Å"åe. ^èŒ~å‡~å÷ÅÃÑ· JaèÖÏ+¨ HõÅ"å_»∞ Ñ¨Ù}ºK«i„`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù#∂, ãÖ`å#O HÀˆ~"å_»∞
Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂, ~°HõΔ} HÍOH˜ΔOKÕ"å_»∞ Ü«∞‰õΔΩÅ#∂, |ÅO HÀˆ~"å_»∞ =∞~°∞^Œæ}ÏÅ#∂, ~åK«iHõO HÍ"åe
J<Õ"å_»∞ =∞#∞~°∂ÑÖÖ’ L#fl ^Õ=`«Å#∂, â◊„`«∞=∞~°}O "åOzèOKÕ"å_»∞ x~°$uh, Éè’QÍÅ#∞
JaèÅ+≤OKÕ"å_»∞ K«O„^Œ∞}©‚ P~åkèOKåe.
Hõ. HÍq∞OÑ¨HõÜ«Ú#∞ ã¨~°fi=Úñ, QÍq∞OzÜ«Ú<≥·# =ÚH˜Îñ QÍq∞Oz `«QÆ<£
Ö’ q∞Oz Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx, <Õq∞Oz ÉèílOK«∞ñ ^Œ`«ÎfixÑ¨Ù}∞O _»kèáê! 39
* #ˆ~O„^•! ÃÑ· K≥Ñ≤Ê# "å\˜ #xflO\˜h HÀi<å, HÀ~°HõáÈ~Ú<å `«`«ÎfiO `≥eã≤#"å_»∞ "≥∂HõΔO
=∂„`«O `«Ñ¨ÊHõ HÀ~°∞`å_»∞. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ „Ñü+≤ªOz Éèíl™êÎ_»∞.
=∞. J=∞ˆ~O„^•^Œ∞Åñ Q˘Å∞ÛÉèíOy [#∞ñ _®Ü«∞ÉÏ˚‰õΔΩ ¿ãqOÑ¨ñQÍ
q=∞Å*Ï˝# q~°H˜Î =Ú‰õΩÎ ÖÁ^Œ=Ù<£ "ÕÜÕ∞Å? Éèí∂<å^äŒ! `«
`«¯=∞ÖÏnèâ◊ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ã¨ #nHõÖ’¡Å=∂ÖÏ Ñï
„Éèí=∞ "≥∞"åfiiH˜<≥·#ñ QÆ~°‚Ü«ÚQÆm Ñ¨~°fiO|∞ QÍ‰õΩO_»∞<Õ! 40
* ÃÑ· HÀiHõÅ`À WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åix ¿ãqOz#>Ë¡ Ñ¨^Œ‡ <Õ„`«∞_≥·# q+¨μ‚x Éèíl¿ãÎ x~°‡Å"≥∞ÿ#
*Ï˝#=¸, "≥~· åQÆº=¸, "≥∂Hõ=Δ ¸ ã≤k™ú êÎ~Ú. ~å*Ï! Ñ¨Å∞=∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? P ÅH©‡Δ <å^ä∞Œ x Hõ^•ä „Ñ¨ãO¨ QÍÅ<Õ
#n`«~°OQÍÅÖ’ FÅÖÏ_»@O HõO>Ë J^Œ$+¨ì "Õ∞=ÚO@∞Ok? NÇ¨Ïi Hõ^äŒÅ∞ Z=iÔH·<å K≥=ÙÅ ÑÖ_»∞=Ù
KÕÜ«∞‰õΩO_® LO\ÏÜ«∂?
=. Jx ~Ú@∞¡ ~åA#‰õΩ â◊√‰õΩO_»∞ ÃãÃÑÊ #x# qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞# H˜@¡xÜ≥∞. 41
* D q^èOŒ QÍ Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA‰õΩ â◊√HõÜ∂≥ y K≥áêÊ_»x ã¨∂`«∞_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ qx â∫#‰õΩ_»∞ ã¨∂`«∞x`À
WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. =~° `å`«Ê~°º=Ú`À x@∞, Éèí~°`å#fiÜ«∞qÉèí∞ñ_»∞ â◊√‰õΩx Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qx ã¨
`«fi~°`åÜ«Ú`«∞ñ_≥· „âıÜ«∞, ã¨¯~°`å=∞u <Õq∞ Ü«∞_çÔQ QÆ}∞uOÑ¨ñQÆ^Õ! 42
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 175
* D suQÍ Nâ◊√‰õΩ_»∞ K≥Ñ≤Ê# =∂@Å∞ „â◊^ŒúQÍ q#fl Ñ¨sH˜Δ`«∞Î „âıÜ≥∂aèÖÏ+≤Ü≥ÿ∞ "≥O@<Õ ÜÕ∞=∞x
„Ñ¨tflOKå_À q=iOK«=Ü«∂º!
Hõ. XÃÑÊ_ç Ç¨ÏiHõ^äŒ ÖˇÜ«∞ºq, ÃãÃÑÊ_ç<À Ü«∞#∞K«∞ =∂‰õΩñ l`ÀÎ`«¯O~î°Öò
QÆ∞Ñ¨ÊÅ∞Q˘#∞K«∞#flq† ~°∞K«∞, Å∞Ñ¨ÊuÅ<£ h =∞<ÀÇ¨Ï~À‰õΩÎÅ∞ q#ñQÆ<£. 43
* K«=ÙÅ∂iOKÕ =∞<À[˝"≥∞ÿ# h =∂@Å∞ qO@∞O>Ë WOHÍ ZÖÏO\˜ =∞Oz =∞Oz Ç¨ÏiHõ^äŒÅ∞
K≥Ñ¨Ù`å_À Jx =∂ =∞#ã¨∞ûÖ’ L|ÖÏ@O ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∞#flk.
=. Jx# qx ã¨∂`«∞O _ç@¡xÜ≥∞. 44
* â∫#‰õΩ_ç =∂@Å∞ qx ã¨∂`«∞ _çÖÏ K≥áêÊ_»∞.
Hõ. `«∂Öˇ_ç ‰õÄñHõ\˜`À_»#∞, ÉÏÅ∞~°`À <å_»∞K«∞O_ç ÉÏÅº=Ú# =∞Ç‘Ï
áêÅ∞ñ_»∞ Ç¨ÏiK«~°}Ï~°Û#, ¿ÇÏÖÏÅã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞ #∞O_≥ <≥O`«Ü«Ú xÜ«∞u<£. 45
* =Ú#∞ÖÏ~å! P Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA ÉÏÅºOÖ’ `«∂eÑ¨_Õ AÅáêÅA@∞ì`À `À_ç ÉÏÅ∞~°`À
P_»∞‰õΩO_Õ ~ÀAÖ’¡‰õÄ_» „â◊^Œú`À NÇ¨Ïi áê^•Å#∞ JiÛOKÕ"å_»∞.
=. J\˜ì Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞O_≥·# áêO_»"ÕÜ«Ú#‰õΩ "åã¨∞^Õ= Ñ¨~åÜ«∞}∞O_≥·# â◊√‰õΩO _ç@¡xÜ≥∞. 46
* JÖÏO\˜ ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μª_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À "åã¨∞^Õ=Ùx Éèí‰õΩÎ_≥·# Nâ◊√‰õΩ_çÖÏ K≥áêÊ_»∞.
ã‘. "åã¨∞^Õ= â’¡Hõ"å~°Î ÖÏeOK«∞K«∞ñ QÍÅ "Õ∞ Ñ¨Ù}∞ºO_»∞ QÆ_»∞Ñ¨ÙK«∞O_»∞
#`«x Ü«∂Ü«Ú=Ùñ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ Ü«∂Ü«Ú=Ù #∞^ŒÜ«∂ ã¨Î=∞Ü«∞=ÚÅ #∞„QÆHõ~°∞ñ_»∞
=OzOz H˘xáÈ=Ù, "åñ_»k Ü≥∞é∞ñQÆHõ rqO`«∞ñ ÉˇˆH¯O_»∞¡ ã≤^Œú =∞#∞K«∞
#OQÆ<åÑ¨Ù„`«Î ˆQÇ¨~å=∞ q`åÎk ãÖ™ê~°¿ÇÏ`«∞Hõ ãÖQÆ ã¨∞Y=Úñ
`Õ. ^Œye =iÎOÑ¨ñ QÍÅO|∞ `«é˜ Ü≥∞éÕy, ^ŒO_»^èŒ~°HÕHõ~°∞Å∞ =zÛ `å_»#=ÚÅ∞
¿ãã≤ H˘xáÈ=ñ |∞}ºO|∞ ¿ãÜ«∞ <≥·uñ, ÉÏÑ¨~°u <≥·u #x a@∞ì Ñ¨Å=iOK«∞. 47
* U Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ^äŒÅ∞ qO@∂ HÍÅO QÆ_»∞Ñ¨Ù`å_À P`«x PÜ«Úã¨∞û `«Ñ¨Ê
W`«~∞° Å PÜ«Úã¨∞û#∞ ã¨∂~°∞º_»∞ L^ŒÜ∂« ã¨=Î ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ "≥∂ãÿOz ÖÏ‰õΩ¯áÈ`«∂ LO\Ï_»∞. P
ãÖQÆu `≥eÜ«∞Hõ =¸_è»∞_»∞ '<Õ#∞ `«Ñ¨ÊHõ |Ç¨ïHÍÅO rq™êÎ#∞— J#∞‰õΩO\Ï_»∞. ãÖ™ê~° HÍ~°}ÏÖˇ·#
PÅ∞a_»¤Å∞, WÅ∞¡"åH˜à◊√¡, `À@Å∞ ^˘_»∞¡ ^èŒ#=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ `«QÆ∞ÅOÖ’ z‰õΩ¯=_»`å_»∞. J^Œ#∞
K«∂z Ü«∞=Úx |O@∞¡ "å}˜‚ Ñ¨Å∞q^è•Å ÉÏkèã¨∂Î Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ fã¨∞Hõ "≥à◊`å~°∞. JÑ¨C_»∞ 'JÜ≥∂º!
<Õ#∞ Ñ¨Ù}ºO KÕÜ«∞ÖË^Õ† áêÑÖ KÕâß<Õ— JO@∂ "å_»∞ QÀ_»∞QÀ_»∞# U_»∞™êÎ_»∞.
=. Jk QÍ=Ù#. 48
ã‘. JÅ~°∞ *ÁOÑ¨=ÚÅ`À #„ÉèíOHõ+Ö|∞Öˇ· „|^Œ∞Hõ"Õ =#=ÚÅñ ÉÏ^ŒÑ¨=ÚÅ∞!
MÏ^Œ# "Õ∞Ç¨Ï<åHÍOHõΔÅñ |â◊√=ÙÅ∞ rqOÑ¨"Õ „QÍ=∞ã‘=∞ÅO^Œ∞!
xÜ«∞u"≥∞ÿ #∞KåÛùfiã¨ xâß≈fiã¨ Ñ¨=#=ÚÖò „áêÑ≤ÎOÑ¨"Õ K«~°‡Éèí„ã≤ÎHõÅ∞#∞!
„QÍ=∞ã¨∂Hõ~° â◊√#Hõ„âı}∞ eO\Õ@ñ k~°∞QÆ"Õ ^Œ∞~ÀºQÆn#=$uÎ!
`Õ. #∞„+¨ì Y~°=ÚÅ∞ "≥∂Ü«∞"Õ Ü«Ú~°∞Éèí~°=ÚÅñ, |∞O_»sHÍ‰õΔΩ <≥é∞ñQÆx Ñ¨Ù~°∞+¨ Ñ¨â◊√=Ù
Å_»=ÙÅO^Œ∞ x"åã¨=ÚÅO^Œ∞ñ „ÉÏ}, q+¨Ü«∞Éèí~°Ü«ÚH˜Î`À #∞O@ qÑ¶¨Å =∞kèÑ¨! 49
* JO^Œ∞=Å¡ F ~å*Ï! Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ`À PHõã¨=∞O@∞`«∂ J_»=ÙÅÖ’ K≥@∞¡ rqOK«_»O ÖË^•?
PÇ¨~°"≥∞ÿ^äŒ∞<åk "åOKè«Å`À Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ Ñ¨Öˇ¡ Ñ¨@∞ìÖ’¡ „|`«Hõ_»O ÖË^•? H˘eq∞u`«∞ÎÅ∞ ‰õÄ_» Z_»`≥iÑ≤
ÖË‰õΩO_® LKåÛùfiã¨ xâßfifiã¨Å∞ ™êyã¨∞Î<åfl~Ú Hõ^•! T~°ÑÖ^Œ∞Å∞, ‰õΩHõ¯Å∞ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÍ We¡Å∞¡
K«∞_»∞`«∂ k‰õΩ¯=∂e#"≥· n#OQÍ u~°Q@ Æ O ÖË^•? XO>ˇÅ∞, QÍ_ç^ÅŒ ∞ ÃÑ^ŒÃÌ Ñ^ŒÌ |~°∞=ÙÅ∞ "≥∂ã¨∞<Î åfl~Ú
Hõ^•? J^Õ q^èŒOQÍ Ñ¨^•‡‰õΔΩx `≥eÜ«∞<Õ~°x #~°Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ J_»=ÙÅÖ’<À, QÆ$Ç¨ÅÖ’<À ãÖ™ê~°ÉèÏ~åxfl
"≥∂ã¨∂Î rqã¨∞Î<åfl~°∞. "åà◊¡ „|`«∞‰õΩ =º~°÷O.
ã‘. q+¨μ‚H©~°Î#=ÚÅ∞ q#x Hõ~°‚O|∞Å∞ H˘O_»Å aÅ=ÚÅ∞ ‰õΩ=ÅÜÕ∞â◊!
K«„H˜Ñ¨^ŒºO|∞Åñ [^Œ∞=x lÇ¨ÏfiÅ∞ QÆÑ¨ÊÅ lÇ¨ÏfiÅ∞ H“~°"ÕO„^Œ!
N=∞<À<å^äŒ∞ hH˜ΔOÑ¨x Hõ#∞flÅ∞ ˆHH˜Ñ≤OKèå‰õΔΩÅ∞ H©iÎ^Œ~Ú`«!
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ Ñ¨Ó[‰õΩñQÍx Ç¨Ïã¨ÎO|∞Å∞ â◊==Ú Ç¨Ïã¨ÎO|∞Å∞ ã¨`«º=K«#!
J. Ç¨ÏiÑ¨^Œ `«∞Åã‘ ^ŒàÏ"≥∂^Œ ~°u ÖËx, =Ú‰õΩ¯ ÑÖk=Ú‰õΩ¯ =ÚxK«i„`«!
QÆ~°∞_»QÆ=∞#∞ Éèí[#QÆu ÖËx Ñ¨^Œ=ÚÅ∞, áê^ŒÑ¨=ÚÅ áê^ŒÑ¨@Å =∞#Ñ¶¨∞! 50
* Éèí∂Ñ¨f! q+¨μ‚^Õ=Ùx <å=∞ ãÖH©~°Î#Å∞ q#x g#∞Å∞ Ñ¨~°fi`«QÆ∞Ç¨ÏÅ∞. ‰õΩ~°∞<å^ä•! K«„Hõ^èŒ~°∞x
g∞^Œ Ñ¨^•ºÅ∞ K«^Œ∞=x <åÅ∞HõÅ∞ HõÑ¨ÊÅ <åÅ∞HõÅ∞. H©iÎ=∞O`«∞_®! NHÍO`«∞x Hõ#ÖËx Hõ#∞flÅ∞
<≥=∞eÑ≤OKèÑ« Ù¨ Hõ#∞flÖË. ã¨`º« =K«#∞_®! ~år"å‰õΩΔ x Ñ¨Ó[‰õΩ LÑ¨Hiõ OK«x KÕ`∞« Å∞ â◊==Ú KÕ`∞« Å∞. ~å[s¬!
NÇ¨Ïi K«~°}ÏÅ g∞k `«∞Åã‘^Œà◊ Ñï=∞à◊O P„Ñ¶¨∂}ÕK«x =Ú‰õΩ¯ ÑÖk=Ú‰õΩ¯. áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_®!
QÆ~°∞_»^èŒfiAx ÉèílOK«_®xH˜ Hõ^ŒÅx HÍà◊√¡ K≥@¡ "Õà◊√¡.
ã‘. <å~åÜ«∞}∞x k=º<å=∂HõΔ~°=ÚÅÃÑ·ñ QÆ~°ñQÆx =∞#=ÚÅ∞ Hõiî#tÅÅ∞
=Ú~°"≥·i Hõ^äŒÅ‰õΩ =Úk`å„â◊√~À=∂OK« q∞o`«"≥∞ÿ Ü«ÚO_»x "Õ∞#∞ "≥Ú^Œ∞Ì
K«„H˜H˜ „"≥ÚHõ¯x [_»∞x Ü«∞ø^ŒÅ #∞#fl Hõ#Hõ H˜s@O|∞ QÆ>ˇì"≥∂Ñ¨Ù
=∂^èŒ"åiÊ`«=ÚQÍ =∞#x =∂#=Ù ã≤i =#^Œ∞~°æ K«O„kHÍ"≥·Éèí=O|∞
P. ÔH·@ÉèÏiÉèí[# QÆey Ü«ÚO_»x "åñ_»∞, QÍeÖ’# #∞O_ç Hõ^ŒÅ∞ â◊==Ú
Hõ=∞Å<åÉèí∞Ñ¨^Œ=Úñ QÆ#x "åx „|`«∞‰õΩ, Ñ¨ã≤ñ_çHÍÜ«∞Ö’x „áê}˜ „|`«∞‰õΩ. 51
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 177
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ñ¨q„`« <å=∂Hõ~Δ ° ã¨‡~°}`À „^ŒqOK«xq =∞#ã¨∞ûÅ∞ HÍ=Ù, Jq
Hõ~°‰õΩ |O_»Å∞† J|˚<åÉèí∞x Hõ^äŒÅ‰õΩ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ ~åÅQÍ, á⁄Oy Ñ¨ÙÅHÕK«xk â◊s~°O HÍ^Œ∞, Jk
=\˜ì"≥Ú^Œ∞Ì† Ñ¨~°=∂`«∞‡#‰õΩ „Ñ¨}q∞Å¡x =¸_è»∞x `«Åg∞kk |OQÍ~°∞ H˜s@O HÍ^Œ∞, Jk Hõ>ˇìÅ"≥∂Ñ¨Ù†
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ J~°Ê}OQÍx =∂#=Ùx Sâ◊fi~°ºO Sâ◊fi~°ºO HÍ^Œ∞, J_»qQÍã≤# "≥<≥flÅ† "åã¨∞^Õ=Ùx
¿ãqOÑ¨x"å_»∞ „áê}"åÜ«Ú=ÙÖ’Ñ¨Å LO_»@O=Å¡ HõkÖË â◊=O. Ñ¨^‡Œ <åÉè∞í x áê^Œ=ÚÅ∞ P„â◊~ÚOÑ¨x"åx
rq`«O á⁄uÎ #∂eHÍÜ«∞Ö’x Ñ¨Ù~°∞QÆ∞ rq`«O.
=. Jx ~Ú@∞¡ =eH˜# "≥·Ü«∂ã≤ =K«#O|∞Å H“`«Îˆ~Ü«ÚO_»∞ HõO^Œo`« Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚO_≥· x~°‡Å=∞u
qâı+Ö|∞#. 52
* WÖÏ ÑëH˜# â◊√‰õΩx Ñ¨Å∞‰õΩÅ‰õΩ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O qHõã≤OzOk. J`«_»∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# |∞kú
qâı+Ö HõÅ"å_≥·<å_»∞.
J. ã¨∞`«∞Å Ç≤Ï`«∞Å q_çz, K«∞\ÏìÅ q_çz, ~Ú ÖÏ¡e q_çz, |Ç¨ï|ÖÏo q_çz,
~åA Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ q∞_çÜ≥∞ ~år=#Ü«∞#∞ÃÑ·, ^èŒ#=Ú q_çz, [_»∞¤ñ^Œ#=Ú q_çz. 53
* P ~åA a_»Å¤ #∂, Ç≤Ï`«∞Å#∂, |O^è∞Œ =ÙÅ#∂, ÉèÏ~°º#∂, W`«~° Ñï[<åhfl, ^è<Œ åhfl, [_»`åfihfl
=^ŒeÃÑ\˜ì Ñ¨^Œ‡<Õ„`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x ÃÑ· =∞#ã¨∞û xeáê_»∞.
=. W@∞¡ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞ x~°ã≤Oz ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞O|∞Å∞ ã¨#flºã≤Oz Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú#O^Œ∞ñ l`«ÎO|∞
q#ºã≤Oz Ç¨ÏibÖÏÅHõΔ}O|∞ Å∞Ñ¨#ºã≤OÑ¨Ù =∞#∞ `«ÅOÑ¨Ù# #ˆ~O„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 54
* D q^èŒOQÍ =∞~°}cèux x~åHõiOz, ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞=ÚÅ<Õ „u=~åæxfl u~°ã¨¯iOz, Ñ¨~°=∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μ#O^Õ =∞#ã¨∞û#∞ Hˆ O„nHõiOz, N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏqâıëêÅ#∞ Jaè=i‚OÑ¨QÍ PHõiO‚ KåÅ<Õ
ãÖHõÅÊO`À Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~åfi`«∞‡ "åã¨∞^Õ=Ùx, ã¨~°fiA˝_» "≥·# h=Ù ãÖã¨∞Îu ¿ãÜ«∞<£
ã¨~°fi„ÉèÏO`«∞Å∞ =^ŒÖˇ =∞, Ç¨ÏŸsfiã¨∞~°=~°º! =∂#™È`«û= =∞QÆ∞K«∞<£. 55
* „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«Î=∂! ã¨~°fi=¸ `≥eã≤# h=Ù ã¨~åfixH© P`«‡Ü≥ÿ∞# "åã¨∞^Õ=Ù}˜‚ q#∞uOKÕãïH˜
<åÖ’x „Éèí=∞Åhfl `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. <å =∞#ã¨∞û ãÖ`À+¨Ñ¨~°=â◊"≥∞ÿOk.
ã‘. Dâ◊√O_»∞ Ç¨Ïi q+¨μ‚ñ _ô qâ◊fi "Õ∞ suñ |∞\˜ìOK«∞ñ ~°H˜ΔOK«∞ñ ÉÁeÜ«∞ñ EK«∞
|Ç¨ïâ◊H˜ÎÜ«Ú`«∞ñ_»QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»=ºÜ«Úñ _®k <Õ â◊‰õΩÎÅ <å„â◊~ÚOz
„|Ç¨Ï‡â◊„HÍk ~°∂Ñ¨=ÚÅ q<ÀkOK≥ñ „QÆ=∞=Ú#<À ÜÕ∞HõHÍÅ=Ú#<˘
„Ñ¨Hõ$u QÆ∞}O|∞Åñ|\˜ì „QÆÇ≤ÏOK«∞@ <ÕHõ`«fi=Ú# #∞O_»∞ hâ◊fi~°∞O_»∞
P. aè#fl=¸iÎ Ü«∞QÆ∞K«∞ñ Éˇ‰õΩ¯q^èŒO|∞Å, <ÕÅ Ü«ÚO_»∞? #`«x ˆHq∞ =K≥Û
#∞O_»‰õΩ#flñ? ^•Ñ¨™È`«Î=∞! `≥Å∞Ñ¨"Õ!, "Õ_»¯ <å‰õΩ ã¨~°fi"Õk g=Ù! 56
* =ÚxÑ¨ÙOQÆ"å! ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∂, ã¨~°fi"åºÑ‘ S# NÇ¨Ïi D [QÆ`«∞Î#∞ ZÖÏ ã¨$+≤ìOz, áÈ+≤Oz,
ãÖÇ¨Ïiã¨∞Î<åfl_»∞? J=ºÜ«Ú_≥·# P Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞ J<ÕHõ â◊‰õΩÎÅ`À QÆ∂_ç#"å_»∞. J`«_»∞ "≥Ú^Œ@ U
â◊‰Ωõ ÅÎ ™êÜ«∞O`À „|Ç¨Ï‡, WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ~°∂áêÅ∞ `åeÛ q<ÀkOKå_»∞? PÜ«∞# „Ñ¨H$õ u QÆ∞}ÏÅ#∞
Ñï„QÆÇÏ≤ OK«_O» „Hõ=∞OQÍ [~°∞QÆ∞`«∞O^•? ÖËHõ XˆH ã¨=∞Ü«∞OÖ’ [~°∞QÆ∞`«∞O^•? UHõ=¸iÎÜ∞ÿ≥ # Dâ◊fi~°∞_»∞
J<ÕHõ =¸~°∞ÎÅ∞ ^èŒiOz J<ÕHõ q^è•Å ZO^Œ∞‰õΩ „Ñ¨=iÎ™êÎ_»∞? JÖÏ „Ñ¨=iÎOK«Hõ áÈ`Õ PÜ«∞#‰õΩ =KÕÛ
#+¨ì"Õ∞q∞\˜? h=Ù JO`å `≥eã≤#"å_»=Ù. <åH© q+¨Ü«∂Å∞ q=iOK«∞.
=. Jx# # Ü«Úº`«Î~å#O^Œ#∞ =K«#O|∞Å‰õΩ x~°∞`«Î~°∞O_»∞ QÍHõ ã¨^Œ∞`«Î~°„Ñ¨^•# ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅ∞O_≥·
Ö’HÀ`«Î~° QÆ∞}À`«Î~°∞O_≥·# `åÑ¨™È`«Î=ÚO_»∞ ^Œ# z`«ÎO|∞#. 57
* Ñ¨sH˜`
Δ ∞« Î JÖÏ J_çQˆ ãïH˜ =∞ø#O =Ç≤ÏOÑ¨Hõ `«Q∞Æ ã¨=∂^è•#O K≥áêÊÅ#fl ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À L`«=Î ∞QÆ∞}
ãÖÑ¨#∞fl_≥·# â◊√HõÜ≥∂y =∞#ã¨∞ûÖ’ WÖÏ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ „áêi÷OKå_»∞.
=∞. Ñ¨~°∞ñ_≥·, ~¸â◊fi~°∞ñ_≥·, =∞Ç¨=∞Ç≤Ï=Úñ_≥·, „áê^Œ∞~°ƒù=™ê÷# ãÖ
Ç¨Ï~°}„H©_»#∞ñ_≥·, „uâ◊H˜ÎÜ«Ú`«∞ñ_≥· Ü«∞O`«~°æ`«*’ºuÜ≥ÿ∞,
Ñ¨~°"Õ∞+≤ª „Ñ¨=ÚMÏ=∞~åkèÑ¨ÙÅ‰õΩO „ÉÏÑ≤OÑ¨~å‰õΩO_»∞ ^Œ∞
ã¨Î~° =∂~°æO|∞#ñ ^Õ[iÅ∞¡ Ç¨ÏiHÕ ^Œ`åÎfii÷<≥· „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 58
* „Ñ¨Hõ$uHõO>Ë r=ÙxHõO>Ë Ñ¨~°∞_»∂, Dâ◊fi~°∞_»∂, Q˘Ñ¨Ê =∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»∂, ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∂Å#∞
P@QÍ ™êyOKÕ"å_»∂, „|Ç¨Ï‡ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å<Õ „u=¸~°∞ÎÅ â◊H˜Î HõÅ"å_»∂, JO^ŒiH© JO`«~å`«‡QÍ
"≥Å∞Q˘O^Õ"å_»∂, „|Ç¨‡k^Õ=`«Å∞ JO^Œ∞HÀ_®xH˜ gÅ∞HÍx ^Œ∞ã¨~Î "° ∞≥ #ÿ „`À=Ö’ „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∂ J~Ú#
NÇ¨ÏiH˜ `«`åÎfiaèÖÏ+¨`À #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨[˚#^Œ∞i`« ãÖÇ¨~°‰õΩO_»∞#∞, ^Œ∞~°˚#x"å~°‰õΩO_»∞#∞, ã¨~°fi~°∂Ñ¨‰õΩO_»∞#∞,
|~°=∞Ç¨ÏO™ê„â◊=∞ „Ñ¨=~°Î=∂# =Úx[# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å Hõi‚HÍ =∞^èŒº „Ñ¨nÑ¨‰õΩO_»∞#∞, ™ê`«fi`«
„âı+¨μªO_»∞#∞, xdÅ HõÖÏº} QÆ∞} QÆi+¨μªO_»∞#∞, |~°=∞ ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ ã¨∞ÅÉèí∞O_»∞#∞, ÉèíH˜ÎÇ‘Ï#[#
^Œ∞~°¡Éèí∞O_»∞#∞, x~°uâ◊Ü«∞ x~°∞Ñ¨=∞ x~°=kèHõ „Ñ¨HÍ~°∞O_»∞#∞, x[ã¨fi~°∂Ñ¨ „|Ç¨Ï‡qÇ¨~°∞O_»∞#∞
<≥·# Ü«∞Ñ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞ã¨¯iOK≥^Œ. 59
* ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ áêáêÅ#∞ ÑïÇ¨ÏiOKÕ"å_»∂, ^Œ∞~°#˚ ∞Å#∞ tHÕΔ KÕ "å_»∂, Jxfl~°∂Ñ¨ÙÅ∂ `«#~°∂Ñ¨"∞Õ
J~Ú#"å_»∂, Ñ¨~°=∞Ç¨ÏO™ê„â◊=∞=ÚÖ’ LO_Õ =Ú#∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å =∞^èŒºOÖ’ "≥Å∞Q˘O^Õ"å_»∂,
Ü«∂^Œ=ÙÅÖ’ „âı+μ¨ _ª ∂» , ã¨=∞ã¨HÎ Öõ Ïº} QÆ∞}ÏÅ`À â’aèÖ"¡Ë å_»∂, L`«=Î ÚÖˇ#· Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ ã¨∞Å∞=ÙQÍ ÅaèOKÕ"å_»∂,
ÉèHí Î˜ ÖËx"åiH˜ „áêÑ≤OÎ K«x"å_»∂† J`«∞º`«=Î ∞=¸, J#∞Ñ¨=∂#=¸, J#O`«=¸ J~Ú# „Ñ¨=~°#Î QÆÅ"å_»∂,
ã¨fiã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡=ÚÖ’ qÇ¨ÏiOKÕ"å_»∂ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ „Ñ¨}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞.
L. U qÉèí∞ =O^Œ<å~°Û#=Ú ÖË qÉèí∞ zO`«Ü«Ú <å=∞H©~°Î#O
ÉË qÉèí∞bÅ Å^Œ∞ƒù`«=Ú ÖˇÑ¨C_»∞ ãÖ„â◊=}O|∞ ¿ãÜ«∞ ^À
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 179
ëê=eñ ÉÏã≤ Ö’Hõ=Ú â◊√ÉèÏÜ«∞`«=$uÎñ *ˇÅOQÆ∞#O„_»∞ <Õ
<å qÉèí∞ <å„â◊~ÚOK≥^Œ #Ñ¶¨∞øÑ¶¨∞x=~°Î#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 60
* U Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕtÌ Oz KÕã#≤ #=∞™ê¯~°O, Ñ¨Ó[, zO`«#, <å=∞ãÖH©~#Î° J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∂: Z=i
Hõ^äŒÅ∞ qO>Ë ^ÀëêÅhfl `˘Åy Ö’HõO =∞OQÆà◊ãÖÑ¨#fl =∞=Ù`«∞O^Œx ÃÑ^ŒÌÅ∞ K≥Ñ¨Ù`«∞<åfl~À – J\˜ì
áêÑ¨xK«Ü«∞ x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞ H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ P„â◊~Úã¨∞Î<åfl#∞.
L. U Ñ¨~°"Õ∞â◊√ áê^ŒÜ«ÚQÆ "≥∞Ñ¨C_»∞ QÀi ÉèílOz <Õ~°Ê~°∞Öò
Ö’Ñë |∞kú`À #∞ÉèíÜ«∞Ö’Hõ=ÚÅO^Œ∞Å [_»∞¤ñÉÏã≤, ÜÕ∞
`åÑ¨=Ú ÖËHõ „|Ç¨Ï‡QÆuñ ^•~°∞ QÆ`«„â◊=ÚÖˇ· K«iO`«∞: ˆ~
<å Ñ¨~°"Õ∞â◊√ „"≥ÚÔH¯^Œ #Ñ¶¨∞øÑ¶¨∞x=~°Î#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 61
* U Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x áê^•Å#∞ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ HÀi ¿ãqOz xÑ¨Ù}∞Öˇ·#"å~°∞ JO`«~°∞‡Y"≥∞ÿ# |∞kú`À
WÇ¨Ï Ñ¨~°Ö’HÍÅ`À_ç `«QÆ∞ÅO =^ŒÅ∞H˘x, U `åÑ¨=¸ ÖËHõ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡#∞ KÕˆ~ =∂~°æOÖ’ U Hõ+¨ì=¸
ÖËx"åÔ~· ãÖK«i™êÎ~À J\˜ì áêÑ¨xK«Ü«∞x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞ H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚
Éèlí ã¨∞<Î åfl#∞.
K«. `«Ñ¨=ÚÅñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, =∞é˜ ^•#=Ú ÖˇxflÜ«Úñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, <Õ
[Ñ¨=ÚÅñ *Ëã≤Ü≥ÿ∞#, ^èŒ#ãÖK«Ü«∞ "≥∞=fixñ *Ë~°Ê‰õΩ#fl ¿ÇÏ
Ü«∞Ñ¨^Œ=ÚÖˇ· ^Œ∞~°O`« qÑ¨^ŒOz`«suQÆ <˘Ñ¨CK«∞O_»∞ #
Ü«∞ºÑ¨~°q∞`«∞<£ ÉèílOK≥^Œ #Ñ¶¨∞øÑ¶¨∞x=~Î«#∞ Éèí„^ŒH©~°Î#∞<£. 62
* Z<≥flxfl `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, ^•<åÅ∂, [áêÅ∂ KÕã≤<å "å\˜=Å¡ HõeˆQÕ Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ U Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_çH˜
JiÊOK« ‰õΩO>Ë J=hfl xO^•ºÖˇ· PÑ¨^ŒÅ „HÕ^Œ Ñï}q∞™êÎÜ≥∂, J\˜ì Ñïq∞u ÖËx"å_»∂, áêÑ¨xK«Ü«∞
x=~°Î#∞_»∂, =∞OQÆà◊=∞Ü«∞H©~°Î#∞_»∂ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ¿ãqã¨∞Î<åfl#∞.
=∞. Ü«∞=# "åº^èŒ Ñ¨ÙoO^Œ Ç¨˙} â◊Hõ HõOHÍcè~° K«O_®Å ãÖ
Éèí=ÙÅ∞O ^ŒH˜¯# áêÑ¨=~°Î#∞Å∞ <Õ Éèí„^•`«∞‡ ¿ãqOz ÉèÏ
QÆ=`«„âı+¨μªÅ _®ã≤ â◊√^Œú`«#∞Öˇ· HõàÏº}∞Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞ ~å
Ü«∞qHÍ~°∞O „|Éèíq+¨μ‚ <å^Œ∞ =∞kÖ’ #„âßO`«=Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 63
* Ü«∞=#∞Å∞, H˜~å`«∞Å∞, Ñ¨ÙoO^Œ∞Å∞, Ç¨˙}∞Å∞, â◊‰õΩÅ∞, HõO‰õΩÅ∞, Pcè~°∞Å∞, K«O_®Å∞~°∞ –
D *Ï`«∞Ö’¡ Ñ¨Ù\˜ì#"å~°∂, q∞ye# áêáê`«∞‡Å∂ U Ñ¨~°=∞áê=#∞x ¿ãqOz ÉèÏQÆ=`« „âı+¨μªÅ
<å„â◊~ÚOz#"åÔ~·, Ñïâ◊√^Œú â◊s~°∞Öˇ· =∞OQÆàÏHÍ~°∞Öˇ· LO\Ï~À J\˜ì qHÍ~°~°Ç≤Ï`«∞_»∂, ã¨~°fiã¨=∞~°∞÷_»∂
J~Ú# Ñ¨~°=∂`«‡‰õΩ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ #=∞ã¨¯i™êÎ#∞.
=∞. `«Ñ¨=ÚÖò ¿ãã≤#<À, =∞<ÀxÜ«∞u<À, ^•#„=`å=$uÎ<À
[Ñ¨=∞O„`«O|∞Å<À, „â◊√uã¨$‡`«∞Å<À, ã¨^ŒƒùH˜Î<À Ü≥∞@∞¡ Å
|úÑ¨^Œ∞O_Ò#x „|Ç¨Ï‡~°∞„^Œ=ÚY~°∞Öò, ÉèÏqO`«∞ Ô~"åfix #
Ü«∞ºÑ¨=~åækèÑ¨Ùñ _®`«‡=¸iÎ ã¨∞ÅÉèí∞O_ÒñQÍHõ <å ÔHÑ¨C_»∞<£. 64
* `« Ñ ¨ ã ¨ ∞ ûÅ`À<å? =∞<Àx„QÆ Ç ¨ Ï O`À<å? ^•<åÅ`À<å? „=`åÅ`À<å? [áêÅ`À<å?
=∞O„`åÅ`À<å? „â◊√uã¨‡ $`«∞Å#∞ =e¡OK«_»O =Å¡<å? ÖËHõ L`«Î=∞ÉèíH˜Î`À<å? ZÖÏ PÜ«∞# k=ºã¨xflkèH˜
KÕ~°QÆÅO? Jx „|Ç¨Ï‡, ~°∞„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å~°∞ U Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ÉèÏqã¨∞ÎO\Ï~À P "≥∂HõΔ„Ñ¨Éèí∞=Ó,
P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ <å‰õΩ ZÅ¡"Õà◊ÖÏ ã¨∞ÅÉèí∞_»=ÙQÍHõ!
Hõ. NÑüÜ«Ú Ü«∞[˝ÑüÜ«Úñ „|, *ÏÑüÜ«Ú<£ |∞kúÑüÜ«Ú [QÆ^ŒkèÑüÜ«Ú<£
Éèí∂ÑüÜ«Ú Ü«∂^Œ=„âı, }© ÑüÜ«Ú<£ QÆuÜ«Ú<≥·# xÑ¨Ù}∞ ÉèílO`«∞<£. 65
* ÅH˜Δ‡H©, Ü«∞*Ï˝xH©, „Ñ¨[Å‰õÄ, |∞kúH©, [QÆ`«∞Î‰õÄ, Éèí∂q∞H©, Ü«∂^Œ= =~åæxH©, Ñ¨f QÆf J~Ú#
ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ãq™êÎ#∞.
=∞. J}∞"À HÍHõ Hõ_»∞<£ =∞Ç¨qÉèí=Ùñ_À, Ü«∞zÛù#∞flñ_À, zè#∞flñ_À,
QÆ∞}˜Ü≥∂, x~°∞æ}∞ñ_À Ü«∞@OK«∞ q|∞^èŒ∞Öò – QÆ∞OsîÉèí=`«Î`«Îfi =∂
~°æ}∞Öˇ· ÜÕ∞ qÉèí∞áê^ŒÑ¨^Œ‡ Éèí[<À`«¯~°¬O|∞ÅO ^Œ`«Îfi g
HõΔ}=ÚO *ËÃã^Œ ~°\˜ì q+¨μ‚ñ |~°=Ú<£ ã¨~åfi`«∞‡ ¿ãqOK≥^Œ<£. 66
* P Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞ J}∞ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_®? ÖËHõ qâ◊fi=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz# =∞Ç¨ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_®?
^ÕâH◊ ÍÖÏ^Œ∞ÅKÕ`« JÑïzÛù#∞fl_®? ÖËHõ ÑïzÛù#∞fl_®? PÜ«∞# ã¨Q∞Æ }∞_®? ÖËHõ x~°∞} æ ∞_®? Jx ÑÖ_ç`∞« Å∞
=º~°"÷ ∞≥ #ÿ `«`åÎfi<Õfi+¨}O KÕã≤ KÕã≤ z=~°‰Ωõ U ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ Juâ◊Ü∞« OQÍ Éèlí OK«_O» ^•fi~å
`«`«Îfiã¨fi~°∂áêxfl QÆ∞iÎ™êÎ~À J\˜ì ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_»∂, ã¨~åfi`«‡‰õΩ_»∂ J~Ú# Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚
Éèlí ™êÎ#∞.
=∞. [QÆ^Œ∞`åÊ^Œ#|∞kú „|Ç¨Ï‡‰õΩ =∞k<£ ãÖkèOÑ¨ #∂Ç≤ÏOz ÜÕ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨~°ã¨fiuO |#∞Ñ¨ <å Ñ¨^•‡ã¨º ^• #qfiÉèí∞<£
=∞QÆxO QÍ xÜ«∞q∞Oz `«^Œ∞ƒù=# ™ê„=∂[ºã≤÷u<£ ã¨$+≤ì áê
~°QÆ∞ñ *ËÃã<£ =Ú#∞ „|Ç¨Ï‡: #\˜ì QÆ∞}˜ <å~°OaèO`«∞ ¿ãqOÑ¨ñQÆ<£. 67
* „|Ç¨Ï‡‰õΩ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ |∞kúÑÙ¨ \Õì KåÅ<Õ TÇ¨Ï`À U ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Ñ¨Ó~°fiO ã¨~ã° fi¨ ux
ÑÖÑ¨QÍ P"≥∞ „|Ç¨Ï‡#∞ Éèí~°ÎQÍ ã‘fiHõiOz Ö’Hõ™ê„=∂[ºOÖ’ PÜ«∞##∞ ã¨$+≤ìxÑ¨Ù}∞}˜‚ KÕã≤O^À J\˜ì
QÆ∞}=O`«∞_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞x Éèí[#‰õΩ LÑ¨„Hõq∞™êÎ#∞.
ã‘. Ñ¨Ó~°∞‚ñ _»Ü«Úº#∞ =∞Ç¨Éèí∂`« ÑÖK«HõÜ≥∂QÆ, =Ú# "Õ∞#∞Å#∞ Ñ¨Ù~°=ÚÅ∞ ã¨$lOz
Ñ¨Ù~°=ÚÅÖ’ #∞O_ç Ñ¨Ù~°∞+¨ÉèÏ=O|∞#, nÑ≤OK«∞ <≥=fi_»∞ nè~°=$uÎñ
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 181
|OK«Éèí∂`«=ÚÅ#∞ Ñ¨^Œ∞<˘HõO _çO„kÜ«∞, =ÚÅñ „|HÍtOÑ≤Oz Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞
ëÈ_»âß`«‡‰õΩñ _»# â’aèe¡ r=`«fi, #$`«Îq<À^ŒO|∞ <≥éÑ¨ÙK«∞O_»∞
`Õ. #\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»=ºÜ«ÚO _»K«∞º`«∞O_»∞, =∂#™Èk`« "å‰õΩÊ+¨Ê=∂eHõÅ#∞
=∞OA #=~°ã¨ =∞Hõ~°O^Œ =∞Ç≤Ï=∞ Å∞@ì, t+¨ìÇ¨Ï$^•ƒù=bÅÅñ *ËÜ«ÚñQÍ`«õ! 68
* `å#∞ ÑïÑ¨Ó~°∞‚_≥· LO_ç‰õÄ_® Ñ¨$kä"åºk ÑÖK« =∞Ç¨Éèí∂`åÅ#∞ HõeÑ≤ â◊s~åÅ#∞ Ñ¨Ù~åÅ#∞
ã¨$+≤Oì z "å\˜Ö’ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»<Õ ¿Ñ~°∞`À Z=_»∞ ã¨^• nè~∞° _≥· „Ñ¨HÍtã¨∞OÎ \Ï_À† ÑÖK«É∂íè `åÅ#∂, Ñ¨^HŒ ˘O_»∞
WO„kÜ«∂Å#∂ „Ñ¨HÍtOÑ¨*Ëã≤ Q˘Ñ¨Ê „Ñ¨ÉèÏ=O`À ëÈ_»â◊HõàÏ`«‡‰õΩ_≥· â’aèÅ∞¡`«∂ Z=_»∞ r=`«fi =∞<Õ
#$`«ÎqÖÏãÖ „Ñ¨^Œi≈ã¨∞ÎO\Ï_À† J=ºÜ«Ú_»∂, JK«∞º`«∞_»∂ J~Ú# J\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =∞<À[˝"≥∞ÿ#
#=~°™êÅ<Õ `Õ<≥Å∞ *ÏÅ∞"å~°∞`«∂ <å =∞#ã¨∞û#∞O_ç Ñ¨Ù\˜ì# "å‰õΩ¯Å<Õ Ñ¨Ù+¨Ê=∂eHõÅ`À ã¨[˚#∞Å
Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å #ÅiOK«∞QÍHõ!
L. =∂#^èŒ#∞Öò, =∞Ç¨`«∞‡Å∞, ã¨=∂kèx~°∂_è»∞Å∞, Ü«∞#∞‡MÏO|∞[
^è•º#=∞~°O^Œáê#=Ú# <å`«‡ÉèíÜ«∞O|∞Åñ ÉÏã≤ =Ú‰õΩÎÖˇ·
Å∂#`« <˘O^Œ: ~°\˜ì =ÚxÖ’Hõ tMÏ=∞}˜H˜<£ qâ◊OHõ \Ï
*Ï˝#`«"≥∂ #Éè’=∞}˜H˜ ™ê^èŒ∞[<å„QÆ}˜ ˆH#∞ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 69
* =∂#"Õ∞ ^è#Œ =ÚQÍ QÆÅ"å~°∂, =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ∂, ã¨=∂kèx+¨μÅª ∂, U =∞Ç¨=∞Ç¨ïx =ÚYÑ¨^‡Œ ^è•º#
=∞<Õ `Õ<≥ ÖÏ#∞`«∂, ÉèÜ
í ∞« ~°ÇÏ≤ `«∞Öˇ,· Éè=í |O^èŒ q=Ú‰õΩÖÎ ·ˇ „Ñ¨HÍt™êÎ~À J\˜ì =Úx[# =∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#∞_»∂,
QÍ_è»"≥∞ÿ# J*Ï˝#=Ú J<Õ pHõ\˜H˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨ÉèÏ#∞_»∂, t+¨μìÅÖ’ „Ñ¨^è•#∞_»∂ J~Ú# "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞xH˜
=O^Œ#=ÚÅ∞ PK«iã¨∞Î<åfl#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ Ç¨ÏiQÆ∞~°∞=O^Œ#O|∞ ¿ãã≤ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ ~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 70
* Jx WÖÏ Ç¨ÏiH©, `«O„_çÜ∞ÿ≥ # "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬H© „Ñ¨}q∞e¡ Ü≥∂wO„^Œ∞_≥#· â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA`À
=∞. Jq~À^èŒO|∞# h=Ù ##fl_»∞QÆ∞ hÜ«∞~°÷O|∞ =Ú<£ „|Ç¨Ï‡ =∂
^èŒ=ÙKÕ`«<£ qx <å~°^Œ∞O _»_çy#O ^Œ^äŒºO|∞QÍñ *ˇÃÑÊ! =∂
#=Ö’ˆHâ◊fi~°! <å~°^Œ∞O_»∞ "≥#∞Hõ<£ <å‰õΩO „|™êkOK≥! ãÖ
„â◊=}©Ü«∞O|∞ =∞Ç¨^Œ∞ƒù`«O|∞ q#∞=∂ ãÖ^ÕÇ¨ÏqKÕÛù^Œ=Ú<£. 71
* ~å*Ï! h qÑ¨Ù_»∞ ##fl_çy# q+¨Ü∞« "Õ∞ Ñ¨Ó~°fiO |Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ <å~åÜ«∞}∞x=Å¡ q<åfl_»∞. <å~°^∞Œ
_»_yç `Õ ^•x<Õ PÜ«∞# q=iOKå_»∞. PÃÑ#· <å~°^∞Œ _»∞ <åHõk `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. q#^ŒyOn, =∞Ç¨^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ n,
ãÖâ◊Ü«∞O `˘ÅyOKÕn J~Ú# P q+¨Ü«∞O h‰õΩ K≥Ñ¨Ù`å#∞† q#∞.
-: <å~°^Œ∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡#∞ „|ÑÖK« „Ñ¨HÍ~°O|∞ #_»∞QÆ∞@. :-
=. <å~°^Œ∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡ H˜@¡xÜ≥∞. 72
* <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. K«`«∞~åã¨∞ºO_»=Ù! "ÕÅ∞Êñ Éˇ^ŒÌ=Ù! [QÆ`«û~åæ#∞ãÖ^è•~Ú g
„â◊√uãÖÑ¶¨∂`«=Ú h =ÚMÏO|∞[=ÚÅ<£ â’aèÅ∞¡ â◊ÉÏÌ~°÷ ãÖ
Ü«Ú`«"≥∞ÿ! ã¨~°fi=Ú h Hõ~å=∞ÅHõ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞O QÆ^•! ÉèÏ~°f
ãü ~ÚÖÏ¡ Åñ@ h‰õΩ! <À [#Hõ! <å ãÖ^ÕÇ¨Ï=ÚO ÉÏÑ¨"Õ! 73
* `«O„_ô! h=Ù K«`«∞~°∞‡Y∞_»=Ù. ^Õ=`«ÅÖ’ ÃÑ^ŒÌ"å_»=Ù. Ö’HÍÅ‰õΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. D "Õ^•Åhfl h
=ÚYÑ¨^•‡ÅÖ’<Õ „Ñ¨HÍtã¨∞<Î åfl~Ú. â◊ÉÏÌ~=÷° ∞Ü«∞"≥∞#ÿ qâ◊fi=∞O`å h‰õΩ J~°KuÕ Ö’x Lã≤iHõÑO¨ _»∞ =∂ki
`Õ@`≥Å¡"Õ∞, ÃÑ·QÍ h‰õΩ ã¨~°ã¨fif^Õq WÖÏ¡Å@ ! WkQÀ ! D <å ãÖ^ÕÇ¨ÏO f~°∞Û.
âß. „áê~°OÉèÏk q"ÕHõ "≥∞=fiñ _˘ã¨ñQÆ∞O? „ÉÏ~°OÉèíãÖÑüÎ HÍ
^è•~°O ÉˇÜ«∞ºk? ÜÕ∞q∞ ¿ÇÏ`«∞=Ù? Ü«∞^Œ~°÷O ÉË ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ ãÖ
™ê~å#∞„Hõ=∞ =¸~°‚<åaèÑÿk<£ ™êyOK≥ <≥Å¡Ñ¨C_»∞O
ÉèÏ~°O Éˇ#flñ_»∞ ÖË^Œ∞! h =∞#∞=Ù ^Œ∞„ëêÊÑÖ|∞ "å}©â◊fi~å! 74
* D [QÆ`∞« Ü Î Ú≥ Hõ¯ ã¨$+≤xì „áê~°OaèOKÕ q*Ï˝#O h HÔ =_»∞ „Ñ¨™êkã¨∞<Î åfl_»∞! P „áê~°OÉèãí O¨ Ñ¨^‰Œ Ωõ
P^è•~° "Õ∞q∞\˜? Dã¨$+≤ì x~å‡}ÏxH˜ ¿ÇÏ`«∞ "Õq∞\˜? nxH˜ „Ñ¨Ü≥∂[# "Õ∞q∞\˜? nx ã¨fi~°∂Ñ¨ "Õ∞q∞\˜?
™êyã¨∞Î<åfl h‰õΩ „â◊=∞ J<Õk ÖË‰õΩO_® L#flk. ã¨~°ã¨fif<å^ä•! h r=#Ñ¨^Œúu JO^ŒiH©˜ ÅÉèíºÑ¨_Õk HÍ^Œ∞.
âß. <å‰õΩO E_»ñQÆ h=Ù ~å[ =#∞K«∞<åflñ_»<£ Ü«∞^ä•~°÷ã≤÷u<£
hHõO>ˇ<£ Ñ¶¨∞#∞ñ _˘Hõ¯ ~åA QÆÅñ_À? h =O`«‰õΩ<£ ~å["À?
h ˆH ÖÏÉèí=Ú ~åñ^ŒÅOz [QÆ=ÚÖò xi‡OK≥, n KÕ`«<å
hHõO ÉˇO^Œ∞ [xOK«∞ #∞O_»∞ #_»ñQÆ∞<£, xHõ¯O|∞ ÉèÏ+≤OÑ¨Ù=∂. 75
* <å =∞@∞ì‰õΩ <Õ#∞ h"Õ „Ñ¨Éèí∞=x J#∞‰õΩO@∞<åfl#∞. "åã¨Î"åxH˜ hHõO>Ë Jkè‰õΩ_≥·# „Ñ¨Éèí∞=Ù
=∞~˘Hõ_∞» <åfl_®? h"Õ JO^ŒiH© „Ñ¨É∞íè _»"å? J~Ú`Õ ÜÕ∞ „Ñ¨Ü∂≥ [#O HÍOHÕΔ z h g Ö’HÍÅ∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl=Ù?
D r=ã¨=Ú^•Ü«∞O ZHõ¯_ç#∞O_ç L^Œƒùqã¨∞Î#flk? ZHõ¯_» LO@∞#flk? ZHõ¯_» ÅÜ«∞ =∞=Ù`«∞#flk?
x[O K≥Ñ¨Ê=Ü«∂º!
=∞. ã¨^Œã¨`«ûOQÆu <å=∞ ~°∂Ñ¨ QÆ∞} ^Œ$â◊ºO Éˇ·# qâ◊fiO|∞ h
Ç¨Ï$^Œnè#O|∞ QÆ^•! Ñ¶¨∞#∞Öò ã¨=ÚÅ∞ hÔH"åfi~°Å∞<£ ÖË~°∞, h
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 183
Ñ¨^Œ =∞`«∞º#fl`«, q∞\˜ì h=Ù `«Ñ¨=ÚO „ÉÏg}ºÜ«Ú‰õΩÎO_»"≥·
=∞k <Õ ~¸â◊fi~°∞ñ QÀi KÕã≤uq? `«<å‡~°æO|∞ ã¨∂zOÑ¨"Õ! 76
* ã¨`«∞Î Jã¨`«∞ÎÅ HõÅ~ÚHõ=Å¡ <å=∞~°∂Ñ¨QÆ∞}ÏÅ`À HõxÑ≤ã¨∞Î#fl D „Ñ¨ÑÖK«O h Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜
Ö’|_çO^Õ Hõ^•! h HõO>Ë Jkè‰õΩÅ∞, h`À ã¨=∂#∞Å∞ Z=fi~°∂ ÖË~°∞. h ™ê÷#O Hõ_»∞ ^˘_»¤k. WÖÏO\˜ h=Ù
U Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ L^ÕÌtOz <Õ~°∞Ê`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù? P ^•i U^À K«∂Ñ¨=Ü«∂º!
âß. JOÉè’*Ïã¨#! h‰õΩ hâ◊√ñ_»∞ QÆÅO _»O>Ëxñ ^Œ`«ÊHõΔ =∞O
^ŒOÉè’*Ï`«Éèí"åO_» "Õ∞ qÉèí∞x bÖÏáêOQÆ ãÖÜ«ÚH˜ÎKÕ
ãÖÉèí∂`«O |QÆ∞ =~°Î=∂# =∞QÆ∞ ãÖKè«#flO |QÆ∞O ^ŒkfiÉèí∞<£
ãÖÉèÏ+≤OÑ¨ñQÆ =K«∞Û<Õñ ^ŒÅñÑ¨ <Õ K«O^ŒO|∞"åñ _®Hõ$u<£? 77
* F Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí"å! h‰õΩ XHõ „Ñ¨Éèí∞=Ù<åfl _»O\Ï"å? J>ˇÂ¡`Õ D „|Ç¨‡O_»O U „Ñ¨Éèí∞x Hõ\ÏHõΔ
qÖÏãÖ`À Ñ¨Ù@∞ì`«∞#fl^À, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl^À, y@∞ì`«∞#fl^À P „Ñ¨Éèí∞x QÆ∂iÛ =ÚK«Û\ÕK«∞HÀ=K«∞Û<å?
PÜ«∞# ã¨fi~°∂Ñ¨ "≥∞ÖÏO\˜k?
Hõ. `ÀÜ«∞[ãÖÉèí=! <å H©, `ÀÜ«∞=Ú q=iOÑ¨Ù, KåÅñ ^Àñz# <Õ <å
`ÀÜ«∞=Ú"åiH˜ ##∞ºÅ, `ÀÜ«∞=ÚÅO *ˇO^Œ‰õΩO_» „^èŒ∞= "≥∞é˜ñyO`«∞<£. 78
* Hõ=∞Å ãÖÉè"í å! D q+¨Ü∞« O K«H¯õ QÍ q=iOK«∞. <å H© ãÖQÆu K«H¯õ QÍ J~°"÷ ∞≥ `
ÿ Õ ##fl#∞ãïOKÕ
"åà◊¡‰õΩ D ã¨`«ºO `≥eÜ«∞Ñ¨~°∞™êÎ#∞. "åà◊√¡ W`«~° =∂~åæÅ#∞ J#∞ãïOÑ¨‰õΩO_® KÕ™êÎ#∞.
=. ^Õ"å ! Éèí∂`« Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#O|∞ÅQÆ∞ =º=Ç¨~°O|∞Å‰õΩ h= =Å¡Éèí∞O_»∞! h Ü≥∞é∞OQÆx
Ü«∞~°÷O ÉÁO_≥kÌÜ«Ú ÖË^Œ∞! qâ◊fi„Ñ¨HÍ~°O|∞ qxÑ≤OÑ¨Ù =∞x# qx qHõã≤`«=ÚY∞O_≥· qiOz
~Ú@¡xÜ≥∞. 79
* ™êfig∞! [iy#, [~°∞QÆ#∞#fl, [~°∞QÆ∞`«∞#fl =º=Ç¨~å Åxfl\˜H© h"Õ Hõ~°Î=Ù. h‰õΩ `≥eÜ«∞x
q+¨Ü«∞=∞O@∂ Un ÖË^Œ∞. D „Ñ¨ÑÖK«q^è•#O <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C – Jx <å~°^Œ∞_»∞ „Ñ¨tflOKå_»∞.
JO^Œ∞‰õΩ qáêÊi# =^Œ#O`À q^è•`« WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ~å~å |∞^èŒ∞Å∞! q~°‰õΩÎÅ∞, QÍ~å! ~¸ su #_»∞QÆñQÍ <Õ~°~°∞ q
¿ã‡~å=Ç¨Ï=Ú Éèí=#‡`«, =∞ø~å! <å qÉèí∞x =∞~°‡ =∞_çyu =`åû! 80
* ‰õΩ=∂~å! ZO^Œ~°∞ ÑÖ_ç`«∞Å∞ x`«ºO <å =^ŒÌ‰õΩ ~å=_»O ÖË^Œ∞ "å~°O^Œ~°∂ q~°‰õΩÎÖË Hõ^•!
J~Ú<å "åà‹¡=~°∂ hÖÏQÍ ##∞fl „Ñ¨tflOK«ÖË^Œ∞. h Ü«∞aè„áêÜ«∞O <åÔHO`À P#O^ŒO Hõeyã¨∞Î#flk.
Pâ◊Û~°ºO! <å „Ñ¨Éèí∞x =∞~°‡"Õ∞ J_çQÍ=Ù!
âß. <å<å ™ê÷=~° [OQÆ=∞ „Ñ¨Hõ~°=ÚÖò <åÜ«∞O`« xi‡OÑ¨ q
*Ï˝#O ÉËq∞Ü«ÚÖËHõ `˘„@∞Ñ¨_» xK«Û<£ <å‰õΩ ã¨~åfi#∞ãÖ
^è•<å~°OÉèí qK«HõΔ}`«fi=Ú =∞Ç¨ÏŸ^•~°O|∞QÍ xK≥Û =Ú
<Õfl <å ~¸â◊fi~°∞ <å[˝ñQÍHõ [QÆ=ÚÖò xi‡OÑ¨ â◊‰õΩÎO_»<Õ? 81
* <å~°^•! q#∞ ! <å<å~°∂áêÅ`À L#fl D K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖKåxfl <å JO`«@ <Õ<Õ ã¨$lOK«\ÏxH˜
Kåe# `≥eq U H˘OK≥=¸ ÖËHõ `«aƒ|∞ƒ Ñ¨_∞» `«∞<åfl#∞. P ã≤u÷ Ö’ Ñ¨Ó~°fiO ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤xì „áê~°OaèOK«_®xH˜
J=ã¨~°"≥∞ÿ# q*Ï˝<åxfl <å HÍ „Ñ¨Éèí∞=Ù ZO`À L^•~°|∞kú`À J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JÖÏO\˜ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x
P#u ÖËHõáÈ`Õ D Ö’HÍÅ∞ xi‡OKÕ â◊H˜Î <åÔHHõ¯_çk <åÜ«∞<å!
=∞. J#Ñ¶¨∂! qâ◊fi=Ú <≥Å¡ nÑ¨Î=ÚQÆñ *ËÜ«∞<£ <Õ ã¨=∞~°∞÷O_»<Õ?
~Ú#K«O„^•#Å `å~°HÍ„QÆÇ¨ÏQÆ}O ÉË su <å su <≥
=fix nÑ≤ÎO „|unÑ¨Î =∞Ü≥∞º Éèí∞=#„"å`«O|∞ ^ŒnÌÑ≤ÎKÕ
##∞nÑ¨ÎO |QÆ∞#\˜ì ~¸â◊fi~°∞# ˆH #„âßO`«=Ú<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 82
* áêÑ¨~Ç° Ï≤ `«∞_®! D „Ñ¨ÑO¨ Kå#flO`«\h˜ „Ñ¨HÍtOÑ¨*¿Ë ã ™ê=∞~°º÷ O <å‰õΩ ÖË^∞Œ . Z=x „Ñ¨HÍâ◊O =Å¡
ã¨∂~°∞º_»∂, K«O„^Œ∞_»∂, Jwfl, #Hõ„Δ `åÅ∂, „QÆÇ¨ Å∂ ÖÏQÍ<Õ D Ö’HÍÅhfl ã¨=Ú[˚fiÅOQÍ „Ñ¨HÍtã¨∞<Î åflÜ≥∂,
J\˜ì k=ºnÑ≤Î`À `Õ[iÅ∞¡`«∞#fl Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ <Õ <≥Å¡ "Õà◊ÖÏ „Ñ¨}q∞Å∞¡`«∞<åfl#∞.
=∞. q#∞ g∞ ~¸â◊fi~°∞ ^Œ$+≤ì=∂~°æ=Ú# <å"ÕtOÑ¨ â◊OHÕz ã≤
QÆ∞æ# ãÖHÀK«=Ú <˘O^Œ∞ =∂Ü«∞=Å#O QÆ∞OsîÉèí=„`«Ê[˝KÕ
##∞ Ö’ˆHâ◊fi~°∞ñ_»OK«∞ „"≥Ú‰õΩ¯ =∞uÇ‘Ï#„"å`«=ÚO Ez <Õ
#xâ◊O|∞<£ #y kèHõ¯iO`«∞ Ç¨Ïi=∂Ü«∂Hõ$`«º =∞OK«∞<£ ã¨∞`å! 83
* WOHÍ D q+¨Ü∞« O qâ◊ÔŒ QÍ qxÑ≤™êÎ#∞† q#∞. =∂Ü«∞ Dâ◊fi~°∞x ^Œ$+≤Ñì ^¨ OŒä Ö’ „Ñ¨"tÕ OK«_®xH˜
â◊OHÕz ã≤QÆ∞æ`À ‰õΩOzOK«∞HõáÈ`«∞Ok. D =∂Ü«∞=Å¡ `«=∞ „Ñ¨[˝ ‰õΩOiî`«O HÍQÍ |∞kúÖËx "åà◊√¡ #<Õfl
Ö’HõqÉè∞í _»x ÉèÏqOz <å‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞OÎ \Ï~°∞. =`åû! JÖÏO\˜ =¸~°∞Åö #∞ K«∂z Wk NÇ¨Ïi =∂Ü«∞=Å¡
[iˆQ Ñ¨x Hõ^• Jx <åÖ’ <Õ#∞ #=ÙfiH˘x "åà◊¡#∞ „`Àã≤Ñ¨ÙK«∞Û`å#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^ÕÇ¨ÏO|∞#‰õΩ „^Œ=ºO|∞Öˇ·# =∞Ç¨Éèí∂`«O|∞Å∞#∞. [#‡xq∞`«ÎO|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞Å∞#∞,
QÆ~°‡HΔÀÉèíHõOÉˇ·# HÍÅO|∞#∞, QÍÅÑï}Ï=∞ ¿ÇÏ`«∞"≥·# ã¨fiÉèÏ=O|∞#∞, Éè’HõÎÜ≥ÿ∞# r=ÙO_»∞#∞.
"åã¨∞^Õ=ÙO_» HÍ <≥é∞OQÆ∞=Ú, "åã¨∞^Õ= =ºuiHõÎO|∞ ÖË^Œ∞, ã≤^ŒúO|∞, <å~åÜ«∞} xÜ«∞=∞ºO|∞Å∞
Ö’HõO|∞Å∞, ^Õ=`«Å∞ <å~åÜ«∞}â◊s~° ãÖÉèí∂`«∞Å∞, "Õ^Œ Ü«∂QÆ `«áÈ Ü≥∂QÆ q*Ï˝#O|∞Å∞
<å~åÜ«∞} Ñ¨~°O|∞Å∞, *Ï˝#™ê^èŒºO |QÆ∞ Ñ¶¨ÅO|∞ <å~åÜ«∞}∞ #nè#O|∞, ‰õÄ@ã¨∞÷O_»∞#∞
ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ ã¨~°fi„^Œ+¨ìÜ«Ú #~Ú# ~¸â◊fi~°∞x Hõ\ÏHõΔ qâı+Ö|∞# ã¨$l~ÚOÑÖ|_ç
„¿Ñi`«∞O_»<≥· ã¨$[ºOÉˇ·# „Ñ¨ÑÖK«O|∞ ã¨$lOK«∞K«∞O_»∞^Œ∞, x~°∞æ}∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞x =Å#
~°[ã¨û`«Îfi`«"≥∂QÆ∞}O|∞Å∞ „Ñ¨Éèí∂`«O|∞Öˇ· Ü«Ú`«ÊuÎ ã≤÷u ÅÜ«∞O|∞Å‰õΩO ÉÏÅ∞Ñ¨_ç HÍ~°ºHÍ~°}
Hõ~°$Î`«fiÉèÏ=O|∞ÅO^Œ∞ „^Œ=ºO|∞Öˇ·# =∞Ç¨Éèí∂`«O|∞Å#∞ *Ï˝#=¸~°∞ÎÅ~Ú# ^Õ=`«Å∞#∞
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 185
„yÜ«∂~°∂ÑÖ|∞Å~Ú# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞ <å„â◊Ü«∞O|∞Å∞QÍ x`«º=Ú‰õΩÎO _»Ü«Úº#∞
=∂Ü«∂ã¨=∞xfi`«∞O_≥·# r=Ùx |OkèOK«∞, r=Ù#‰õΩ <å=~°}O|∞Å~Ú Ü«Úáêkè Éèí∂`«O|∞Å~Ú#
=¸ñ_»∞ eOQÆO|∞Å∞ ¿ãã≤ Ñ¨~°∞Å‰õΩ ÅH˜Δ`«O|∞QÍHõ `«#‰õΩ ÅH˜Δ`«OÉˇ·# `«`«ÎfiO|∞ QÆÅ ~¸â◊fi~°∞O
_çqfi^èŒO|∞#O „w_çOK«∞K«∞O_»∞. 84
* JO`ÕHÍ^Œ∞. â◊s~°x~å‡}ÏxH˜ LÑ¨Ü≥∂QÆÑ¨_Õ Ñ¨$kä"åºk ÑÖK« =∞Ç¨Éèí∂`åÅ∂, Ñ¨Ù@∞ìHõ‰õΩ
¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ~°‡Å∂, Hõ~°‡ „Ñ¨=$uÎH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# HÍÅ=¸, HÍÅ=Ú =∂~°∞Ê#‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# ã¨fiÉèÏ==¸,
Hõ~‡° Ñ¶Å¨ O J#∞Éèqí OKÕ r=Ù_»∂ – JO`å "åã¨∞^Õ= ã¨fi~°∂Ñ¨ÙÖË Jx `≥Å∞ã¨∞HÀ. P ^Õ=Ùx HõO>Ë J#º"≥∞#ÿ n
ÖË^∞Œ . Wk x[O. D Ö’HÍÅhfl xÜ«∞q∞OKÕ "å_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_Õ! "ÕÅ∞ÊÅ∞ <å~åÜ«∞}∞x â◊s~°O#∞O_ç
Ñ¨Ù\˜#ì "åˆ~! "Õ^•Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, `«Ñã¨ ∞¨ ûÅ∂, „áê}ÏÜ«∂=∂k Ü≥∂QÍÅ∂, q*Ï˝#=¸ JO`å <å~åÜ«∞}∞x
P~å^è<Œ å ~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ "Õ! *Ï˝#O =Å¡ ™êkèOKÕ Ñ¶Å¨ O ‰õÄ_® <å~åÜ«∞}∞x Jnè#OÖ’<Õ =ÙOk. xifiHÍ~°∞_»∂,
ã¨~åfiO`«~åºg∞, ã¨~°fi^Œ~°≈#∞_»∂ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x „H©QÆO\˜K«∂Ñ¨Ù =Å¡<Õ <Õ#∞ [x‡OKå#∞. PÜ«∞#
Hõ\ÏHõOΔ =Å¡<Õ „¿Ñ~°}á⁄Ok ã¨$lOÑ¨^QŒ æÆ qâ◊fi=∞O`«\h˜ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl#∞. QÆ∞}~°ÇÏ≤ `«∞_≥#· Dâ◊fi~°∞x #∞O_ç
~°[ã¨∂û, ã¨`«Îfi=¸, `«=∞ã¨∂û J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Ñ¨Ù_»∞`«∞<åfl~Ú. Jq L`«ÊuÎH©, ã≤÷uH©, ÅÜ«∂xH©
¿ÇÏ`«∞=Ù Å=Ù`«∞<åfl~Ú. HÍ~°ºÉèÏ=OÖ’#∂, HÍ~°}ÉèÏ=OÖ’#∂, Hõ~°Î$ÉèÏ=OÖ’#∂ „^Œ"åºÖˇ·# Ñ¨$kä"åºk
ÑÖK« =∞Ç¨Éèí∂`åÅ#∂, *Ï˝#~°∂áêÖˇ·# „|Ç¨‡k ^Õ=`«Å#∂, „H˜Ü«∂~°∂áêÖˇ·# WO„kÜ«∂Å#∂
P„â◊~Úã¨∞Î<åfl~Ú. r=Ù_»∞ ã¨^• =Ú‰õΩÎ_Õ J~Ú<å =∂Ü«∞`À ‰õÄ_ç LO_»_»O =Å¡ P „uQÆ∞}ÏÅ∞ J`«}˜‚
|Okèã¨∞Î<åfl~Ú. r=Ù}˜‚ HõÑ≤Ê"Õ¿ã Láê^èŒ∞Öˇ·# D =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ#∞ HõeÊOz `«^•Ìfi~å Dâ◊fi~°∞_»∞
W`«~∞° Å‰õΩ U =∂„`«O QÀK«iOK«Hõ `«#‰õΩ =∂„`«O QÀK«iOKÕ `«`fiÎ« O`À D q^èOŒ QÍ q<Àkã¨∂Î LO\Ï_»∞.
Hõ. P ~¸â◊√ñ _»#O`«∞ñ_»∞ Ç¨Ïi, <åÜ«∞‰õΩñ _ô Éèí∞=#=ÚÅ‰õΩ, <å‰õΩ<£, h‰õΩ<£,
=∂Ü«∞‰õΩñ „ÉÏ}˜„"å`«=Ú, H© Ü≥∞_»Å<£ ÖË^Œ ~¸â◊fiˆ~`«~°=Ú ã¨∞`å! 85
* ‰õΩ=∂~å! P Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ `«∞k ÖËx"å_»∞. P NÇ¨Ïi D Ö’HÍÅ‰õÄ, <å‰õÄ, h‰õÄ, =∂Ü«∞‰õÄ,
„áê}˜ã¨=Ú^•Ü«∂xH˜ „Ñ¨Éèí∞=Ù. PÜ«∞# HõO>Ë J#º"≥∞ÿ#k Un D [QÆ`«∞ÎÖ’ ÖË<Õ ÖË^Œ∞.
=. q#∞=Ú, =∂Ü«∂qÉèí∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ^Œ# =∂Ü«∞O*Ëã≤ ^≥·=Ü≥∂QÆO|∞#O „ÉÏÑ¨ÎO|∞Å~Ú#
HÍÅr"å^Œ$+¨ì ã¨fiÉèÏ=O|∞Å∞ qq^èŒO|∞Å∞ ¿ãÜ«∞ xâ◊Û~ÚOz ÔH·H˘xÜ≥∞, hâ◊fi~åkè+≤ª`«OÉˇ·#
=∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞ =Å# #QÆ∞ HÍÅO|∞# QÆ∞}=ºuHõ~°O|∞#∞ ã¨fiÉèÏ=O|∞# |i}Ï=∞O|∞#∞
r"å^Œ$+¨ìÉèí∂`«O|~Ú# Hõ~°‡O|∞# [#‡O|∞#∞ #Ü≥∞º, ~°[ã¨û`«ÎfiO|∞ÅKÕ #∞Ñ¨|$OÇ≤Ï`«OÉˇ·
qHÍ~°O|∞ <˘Ok# =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞=Å#O ^Œ=∞ó„Ñ¨^è•#OÉˇ· „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü«∂`«‡HõO|QÆ∞
ã¨Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ QÆeÔQ, #kÜ«Ú ~°∂áêO`«~°O|∞ ÖÁO^Œ∞K«∞ „^Œ=ºâ◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# `å=∞ãÖ|∞#∞
„yÜ«∂â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ~å[ãÖ|∞#∞ *Ï˝#â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ™êuÎfiHõO|∞#∞ ## =¸ñ_»∞ q^èŒO|∞ÅÜ≥∞º, #O^Œ∞
Éèí∂`åkÜ≥ÿ∞# `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å# #ÉèíO|∞ HõeÔQ, #ÉèíO|∞#‰õΩ ã¨∂HõΔ‡~°∂ÑÖ|∞
„^Œ+$ì¨ ^Œ$â◊º=ÚÅ‰õΩ É’^èHŒ Oõ Éˇ#· â◊|OÌ |∞ QÆ∞}O|QÆ∞, #ÉèOí |∞=Å# "åÜ«Ú=Ù QÆeQÔ , "åÜ«Ú=Ù#‰õΩO
|~å#fiÜ«∞O|∞# â◊|ÌO|∞ ã¨Ê~°≈O|∞ ##∞ Ô~O_»∞ QÆ∞}O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, #k ^ÕÇ¨ÏO|∞ÅO
^Œ∞O_»∞@O *Ëã≤ „áê}~°∂ÑÖÉˇ· ~ÚO„kÜ«∞ =∞#â◊≈s~° áê@=O|∞<≥· Ü≥∂[ã¨ûÇ¨ÏŸ|ÅO|∞Å‰õΩ
¿ÇÏ`«∞"≥· =iÎOK«∞, "åÜ«Ú=Ù =Å# ~°∂Ñ¨ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ QÆ∞}O|∞Å∞ñ =¸ñ\˜`À_»ñ
^Õ[O|∞ QÆeÔQ, ^Õ[O|∞=Å# ~°ã¨ ~°∂Ñ¨ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞ QÆ∞}O|∞Å`À [ÅO|∞
QÆeÔQ, [ÅO|∞=Å# QÆO^èŒ ~°ã¨ ~°∂Ñ¨ ã¨Ê~°≈ â◊|ÌO|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ QÆ∞}O|∞ Å~ÚkO\˜`À_»O
|$käq QÆeÔQ, "≥·HÍiHõOÉˇ·# ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å#ñ [O„^Œ ^≥·=`«O|~Ú# =∞#O|∞ QÆeÔQ†
=∞é˜Ü«Ú k‰õΩ¯Å∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#∞ #~°∞¯O_»∞#∞ „|KÕ`«ã¨∞O_»∞#∞ <åtfi#∞Å∞#∞ =Ç≤ÏflÜ«Ú
xO„^Œ∞O_»∞#∞ #∞¿ÑO„^Œ∞O_»∞#∞ q∞„`«∞O_»∞#∞ „|*ÏÑüÜ«Ú #xÜ≥∞_ç ^Œâ◊^Õ=`«Å∞ QÆeyi,
`≥·[ãÖÉˇ·# ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å# kÔQÂÌ=`«OÉˇ·# `«fiyO„kÜ«∞O|∞#∞ ã¨∂~°º^≥·=`«OÉˇ·#
~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ #tfi^≥·=`«OÉˇ·# „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞#∞ =Ç≤Ïfl^≥·=`«OÉˇ·# Ç¨Ï¿ãÎO„kÜ«∞O|∞#∞
#∞¿ÑO„^Œ ^≥=· `«OÉˇ#· áê^ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ q∞„`« ^≥=· `«OÉˇ#· QÆ∞^ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ „|*ÏÑü ^≥=· `«OÉˇ#·
QÆ∞¿ÇÏºO„kÜ«∞O|∞#∞ #xÜ≥∞_ç ^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞ É’^èŒ[#HÍO`«óHõ~°}ˇÿHõ ÉèÏQÆO|~Ú#
|∞kú Ü « Ú ñ „yÜ« ∂ [#HÍO`« ó Hõ ~ ° } O|~Ú# „áê}O|∞#∞O QÆ e Ô Q ,x\˜ ì „â’„`å^Œ ∞ ÅQÆ ∞
^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å`Àñ QÆ∂_ç# Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞<ÀQÆ∞}O|∞Å∞ "Õˆ~fié∞QÆñ „|Ç¨‡O_» â◊s~°
x~å‡}O|∞#O^Œ ã¨=∞~°÷O|∞ ÅQÆ∞#Ñ¨Ù_»∞ QÆ$Ç¨Ïx~å‡}O|∞#‰õΩO Éˇ‰õΩ¯ Ñ¨^•~°÷O|∞Å∞
ãÖáêkOz#OQÍx KåÅx K«O^ŒO|∞# Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞<ÀQÆ∞}O|∞Å=Å# QÆ$Ç¨ÏO|∞ÔH·=_ç
Éè í Q Æ = K« Û ù H ˜ Î „¿Ñi`« O |∞ ÅQÆ ∞ K« ∞ <Õ H © É è í q Oz# ã¨ = ∞+≤ ì =ºëêì º `« ‡ Hõ ` « fi O|∞ #OwHõ i Oz
KÕ`«<åKÕ`«#O|∞ÅO QÆÅ „|Ç¨‡O_»O|∞ HõeÊ`«O|Ü≥∞º, #\˜ì Ü«∞O_»O|∞ =~å¬Ü«Ú`«
ã¨Ç¨Ï„™êO`«O|∞ ^Œ#∞Hõ [ÅO|∞#O^Œ∞O_≥ñ, QÍÅ Hõ~°‡ ã¨fiÉèÏ=O|∞ÅO ^ŒQÆ∞Å∞=_»Hõ ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞
r=Ü«ÚHõÎO|∞QÆñ *ËÜ«∞ hâ◊fi~°∞O _»KÕ`«#O|∞#∞ ã¨KÕ`«#O|∞#∞QÆ <˘#Ô~Û, #O`«O QÍÅHõ~°‡ã¨fiÉèÏ=
„¿Ñ~°‰Ωõ O_»~Ú# Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞O_»∞ r=~°∂ÑÖ|∞# =∞Ç¨=~°} [Å=∞^èºŒ ã≤` ÷ O« |~Ú# „|Ç¨‡O_»O|∞
Ö’#∞ ™⁄zÛ ã¨q™êÎ~°O|∞ QÍqOz Ü«∞\˜ì Ü«∞O_»O|∞ ÉèËkOz x~°æq∞OK≥ <≥@¡O>Ëx. 86
* Dâ◊fi~°∞_»∞ =∂Ü«∞‰õΩ xÜ«∂=∞‰õΩ_»∞, P „Ñ¨Éèí∞=Ù‰õΩ `«# =∂Ü«∞=Å¡ HÍÅ=¸, r"å^Œ$+¨ì=¸,
ã¨fiÉèÏ==¸ J„Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ ã≤kúOKå~Ú. "å\˜x PÜ«∞# qq^èŒ~°∂áêÅ∞QÍ KÕÜ«∂Åx xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x
ã¨$+≤ì HÍ~åºxH˜ ã¨ÇÏ¨ HÍ~°∞Å∞QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. Dâ◊fi~°∞xKÕ Jkè+Oª≤ Ñ¨ |_»¤ =∞Ç¨Ï`«`
Î fiÎ« O HÍ~°}OQÍ HÍÅO#∞O_ç
„uQÆ∞}ÏÅ =º`åºã¨=¸, ã¨fiÉèÏ=O #∞O_ç Ñï}Ï=∞=¸, r=Ùx J^Œ$+¨~ì ∂° ÑÖÖ’ =Ù#fl Hõ~‡° #∞O_ç [#‡=¸
ã≤kúOKå~Ú. ~°*’QÆ∞}O KÕ`å, ã¨`«ÎfiQÆ∞}O KÕ`å, =$kúá⁄Ok# =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO qHÍ~åxH˜ Ö’#~ÚOk.
^•x#∞OKÕ `«"∂≥ QÆ∞} „Ñ¨^•è #"≥∞#ÿ n, ÑÖK«É∂íè `åÅ∞, ÑÖK«*Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∞, ÑÖK«H~ˆõ ‡O„kÜ«∂Å∞ ~°∂ÑÖQÍ
HõÅn J~Ú# JÇ¨ÏOHÍ~°O [xOzOk. P JÇ¨ÏOHÍ~°O =∞m§ qHÍ~åxH˜ Ö’<≥· „^Œ=ºâ◊HÎ˜ Ü≥∞ÿ # `å=∞ã¨=∞h,
„H˜Ü«∂â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ~å[ã¨=∞h, *Ï˝#â◊H˜ÎÜ≥ÿ∞# ™êuÎfiHõ=∞h =¸_»∞ ~°∂áêÅ∞QÍ Ñï}q∞OzOk.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 187
ÑÖK«Éèí∂`åÅ‰õÄ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_ç PHÍâ◊O Ñ¨Ù\˜ìOk. „^Œ+¨ì J~Ú#
P`«‡‰õÄ, ^Œ$â◊º"≥∞#ÿ [QÆ`∞« ‰Î Äõ É’^èHŒ =õ ¸, ã¨∂Hõ‡Δ ~°∂Ñ¨"∞≥ ÿ =Ù#fl â◊|OÌ PHÍâßxH˜ QÆ∞}=∞~ÚOk. qHÍ~åxH˜
Ö’<≥·# PHÍâ◊O #∞O_ç ã¨Ê~°≈ QÆ∞}„Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# "åÜ«Ú=Ù Ñ¨Ù\˜ìOk. `«#‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# PHÍâ◊=∞O^Œe
â◊|Ì=¸, `«#‰õΩ ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# ã¨Ê~°≈=¸ J<Õ Ô~O_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ "åÜ«Ú=Ù# ‰õΩ<åfl~Ú. "åÜ«Ú=Ù â◊s~åÅÖ’
„áê}~°∂ÑÖÖ’ =ÙO@∞Ok. Jk WO„kÜ«∞ áê@"åxH©, =∞<À|ÖÏxH©, âßs~°Hõ â◊H˜ÎH© ¿ÇÏ`«∞==Ù`«∞#flk.
qHÍ~°O á⁄Ok# "åÜ«Ú=Ù#∞O_Õ ~°∂ÑÖ, ã¨Ê~°≈O, â◊|OÌ J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À áê@∞ `Õ[ã¨∞û [xOzOk.
`Õ[ã¨∞û#∞O_ç ~°ãÖ, ~°∂ÑÖ, ã¨Ê~°≈O, â◊|ÌO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ QÆ∞}ÏÅ`Àáê@∞ [ÅO [xOzOk. [ÅO#∞O_ç
QÆO^èŒO, ~°ãÖ, ~°∂ÑÖ, ã¨Ê~°≈O, â◊|ÌO J<Õ J~Ú^Œ∞ QÆ∞}ÏÅ`À Ñ¨$käfi Ñ¨Ù\˜ìOk. ÃÑ· *ˇÑ≤Ê#=hfl
`å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O#∞O_ç Hõeæ#"Õ.
qHÍ~åxH˜ Ö’<≥#· ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_ç =∞#ã¨∞û Ñ¨Ù\Õì k. ^•xH˜ K«O„^Œ∞_»∞ Jkè^=Õ `«. JO`ÕHÍHõ
P ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_Õ k‰õΩ¯Å∂, "åÜ«Ú=Ó, ã¨∂~°∞º_»∂, =~°∞}∞_»∂, Jtfih ^Õ=`«Å∂, Jyfl,
WO„^Œ∞_»∂, L¿ÑO„^Œ∞_»∂, q∞„`«∞_»∂, „Ñ¨*ÏÑü J<Õ Ñ¨k=∞Ok ^Õ=`«Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~°∞.
`≥·[ã¨"≥∞ÿ# ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_ç „â◊=}O "≥Ú^ŒÖˇ·# S^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂, "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖˇ·#
S^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂, |∞nú, „áê}=¸ HõeQÍ~Ú. P Ñ¨k ~ÚO„kÜ«∂Å Jkè^Õ=`«Å q=~°q∞k –
„â◊=}ËO„kÜ«∂xH˜ k‰õΩ¯Å∂, `«fiyO„kÜ«∂xH˜ "åÜ«Ú=Ó, <Õ„`ÕO„kÜ«∂xH˜ ã¨∂~°∞º_»∂,
~°ã¨<ÕO„kÜ«∂xH˜ „Ñ¨KÕ`«ã¨∞_»∂, „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∂xH˜ Jtfih^Õ=`«Å∂, "åyO„kÜ«∂xH˜ Jwfl,
Ç¨ Ï ¿ãÎ O „kÜ« ∂ xH˜ WO„^Œ ∞ _» ∂ , áê^Õ O „kÜ« ∂ xH˜ L¿ÑO„^Œ ∞ _» ∂ , QÆ ∞ ^Õ O „kÜ« ∂ xH˜ q∞„`« ∞ _» ∂ ,
LÑ¨¿ã÷O„kÜ«∂xH˜ „Ñ¨*ÏÑ¨f ^Õ=`«Å∞QÍ =Ù<åfl~°∞. |∞kú *Ï˝#O HõeyOKÕ JO`«óHõ~°}OÖ’ XHõ ÉèÏQÆO.
„áê}O „H˜Ü«∞#∞ HõeæOKÕ JO`«óHõ~°}O.
„â’„`«O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨k ~ÚO„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç# Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞û, â◊|Ìã¨Ê~å≈k
QÆ∞}ÏÅ∞ q_çq_çQÍ =Ù#flÑ¨C_»∞ „|Ç¨‡O_»=∞<Õ â◊s~åxfl xi‡OK«ÖËHõ áÈÜ«∂~Ú. WÅ∞¡ Hõ\ÏìÅO>Ë J<ÕHõ
=ã¨∞Î=ÙÅ#∞ XHõ¯KÀ@ KÕiÛ`Õ HÍx ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞ QÆ^•! J^Õ suQÍ ÃÑ·# *ˇÑ≤Ê# Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞,
=∞#ã¨∞û, QÆ∞}ÏÅ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Î=Å¡ „¿Ñ~°}á⁄Ok XHõ¯\˜QÍ KÕ~å~Ú. ã¨=∞+≤ìQÍ#∂, =º+≤ìQÍ#∂ Hõeã≤
KÕ`<« åÅ#∂, JKÕ`<« åÅ#∂ HõeÊOKå~Ú. JÖÏ ~¸ „|Ç¨‡O_®xfl xi‡OKå~Ú. P q^èOŒ QÍ xi‡OÑ¨|_»¤
JO_»O HÀ\˜ ãÖ=`«û~åÅ =~°‰õÄ hà◊¡Ö’<Õ =ÙO_çáÈ~ÚOk.
P ÃÑ·# HÍÅHõ~°‡ã¨fiÉèÏ"åÅ‰õΩ Ö’#∞ QÍx"å_»∂, Jxfl\˜h „áê}=O`åÅ∞QÍ KÕÜ«∞QÆÅ"å_»∂
J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ „áê}~°ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ^•xx „áê} ã¨ÇÏ≤ `«O KÕâß_»∞. HÍÅHõ~‡° ã¨fiÉèÏ"åÅ‰õΩ „¿Ñ~°‰Ωõ _≥#· P
Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ =∞Ç¨=~°} [Å=∞^èºŒ OÖ’=Ù#fl „|Ç¨‡O_»OÖ’ r=~°∂ÑÖÖ’ „Ñ¨"tÕ Oz ^•xfl q∞H˜¯e qã¨$Î `«O
KÕâß_»∞. z=iH˜ P JO_®xfl ÉèËkOK«∞H˘x "≥eH˜ =KåÛ_»∞. Jk ZÖÏ [iyO^À q#∞.
Hõ. Éèí∞=<å`«‡‰õΩñ _®~¸â◊√ñ_»∞, Éèí=<åHõ$u`À_» #∞O_»∞ „|Ç¨‡O_»O|∞<£
q=~°=Ú`Àñ |^Œ∞<åÅ∞QÆ∞, q=~°O|∞Å∞QÍ <˘#Ô~Û qâ◊^ŒO|∞Å∞QÆ<£. 87
* „Ñ¨ÑÖK« ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P ~¸â◊fi~°∞_»∞ XHõ Éèí=#O ÖÏQÍ=Ù#fl „|Ç¨‡O_®xfl q_çq_çQÍ KÕã≤
qÑ¨ÙÅ"≥∞ÿ# K«`«∞~°ÌâíÉèí∞=<åÅ∞QÍ fiÛk^•Ì_»∞.
=∞. |Ç¨ïáê^À~°∞Éèí∞*Ï# <ÕHõΔ}t~°óá¶êÅ„â◊"À Ü«Ú‰õΩÎñ_≥·
qÇ¨ÏiOK«∞<£ |Ç¨ï^ÕÇ≤Ï ^ÕÇ¨ÏQÆ`«∞ñ_≥·, q^•fiOã¨∞ Å∂Ç≤ÏOz `«
^ŒƒÇ¨ï ~°∂áê=Ü«∞=O|∞Å<£ Éèí∞=#ãÖÑüÎ<£ qKåiO`«∞, ~å
=∞Ç¨ÏhÜ«∂^Œ∞ƒù`«=¸iÎ Ü≥∂y[#Ç¨Ï$<å‡#∞ºO_»∞ "Õ∞^è•xnè! 88
* |∞kú=∞O`«∞_®! P ^Õ=Ù_»∞ J<ÕHÍÖˇ·# áê^•Å∂, T~°∞=ÙÅ∂, Éèí∞*ÏÅ∂, =ÚMÏÅ∂, <Õ„`åÅ∂,
t~°ã¨∞ûÅ∂, <˘ã¨à◊¥¡, K≥=ÙÅ`À ‰õÄ_ç =Ù<åfl_»∞. JÖÏ =ÙO@∂ J<ÕHõ „áê}∞Å â◊s~åÅÖ’ <≥ÅH˘x
qÇ¨Ïiã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. ÑÖ_ç`«∞Å∞ K«Hõ¯QÍ q=∞i≈Oz P ÉèíQÆ=O`«∞x J<ÕHõ ~°∂áêÖˇ·# J=Ü«∞"åÅÖ’<Õ
ã¨=∞ã¨ÎÉèí∞=<åÅ LxH˜h qKåiã¨∂Î LO\Ï~°∞. =∞Ç¨=∞Ç¨ï_»∂, Pâ◊Û~°ºHõ~° ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# P
ÉèíQÆ"å#∞_»∞ Ü≥∂QÆ∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ JiÛOÑ¨^Œy =Ù<åfl_»∞.
=. q#∞=Ú. K«`«∞~°Ìâ◊Ö’HõO|∞ÅO^Œ∞ g∞ñk ÜÕ∞_»∞ Ö’HõO|∞Å∞ N=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#‰õΩO QÆ\˜„Ñ¨^Õâ◊O|∞#
#∞O_ç Ü«¸~°úfi^ÕÇ¨Ï =∞xÜ«Ú#∞, „yOk ÜÕ∞_»∞ Ö’HõO|∞Å∞ [Ñ¶¨∞#O|∞#∞O_ç Ü«∞^èÀ^ÕÇ¨Ï
=∞xÜ«Ú#∞O |Å∞‰õΩ^Œ∞~°∞. „Ñ¨ÑÖK« â◊s~°∞O_»QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x =ÚYO|∞=Å# „|Ç¨Ï‡‰õΩÅO|∞#∞,
ÉÏÇ¨ï=ÙÅ=Å# HõΔ„uÎÜ«∞‰õΩÅO|∞#∞, #∂~°∞=ÙÅ=Å# "≥·â◊º‰õΩÅO|∞#∞, ÉÏ^ŒO|∞Å=Å#
â◊¥„^Œ‰õΩÅO|∞#∞ [x~ÚOK≥#x K≥Ñ¨C^Œ∞~°∞† Éèí∂Ö’HõO|∞ QÆ\˜ „Ñ¨^Õâ◊O|∞, Éèí∞=~À¡HõO|∞ <åaè,
ã¨∞=~À¡HõO|∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞, =∞Ç¨Ï~À¡HõO|∞ =HõΔO|∞, [#Ö’HõO|∞ „w=O|∞, `«áÈÖ’HõO|∞
ã¨Î#^ŒfiÜ«∞O|∞, ã¨<å`«#O|∞#∞ „|Ç¨Ï‡x"åãÖ|∞#∞ <≥·# ã¨`«ºÖ’HõO|∞ t~°O|∞, [Ñ¶¨∞# „Ñ¨^Õâ◊O
|`«ÅO|∞, `˘_»Å∞ q`«ÅO|∞, *Ï#∞=ÙÅ∞ ã¨∞`«ÅO|∞, [OÑ¶¨∞Å∞ `«ÖÏ`«ÅO|∞, QÆ∞ÅÊùO|∞Å∞
=∞Ç‘Ï`«ÅO|∞, Ñ¨^•„QÆO|∞Å∞ ~°™ê`«ÅO|∞, áê^Œ`«ÅO|∞ áê`åà◊O|∞ #x (Ö’Hõ=∞Ü«ÚOQÍ)
ÉèÏqO`«∞~°∞. H˘O^Œé∞ =∞é˜Ü«ÚO ÉÏ^Œ`«ÅO|∞=Å# Éèí∂Ö’HõO|∞#∞, <åaè=Å# Éèí∞=~À¡HõO|∞#∞,
t~°O|∞=Å# ã¨fi~À¡HõO|∞#∞ QÆeÔQ#x Ö’HõHõÅÊ#O|∞ <≥#∞fl^Œ∞~°∞. Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx =ÚYO|∞=Å#
ã¨~°fi[O`«∞ "åKå*ÏÅO|∞#∞, `«^Œkèëêª`«Ü«∞QÆ∞ =Ç≤ÏflÜ«Ú #∞^Œ~ÚOK≥! K«~°‡~°HõÎ=∂Oã¨ "Õ∞^Œâ◊≈Åº
=∞*Ï˚â◊√Hõ¡O|∞Å∞ ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=Ù ÅO^Œ∞~°∞. Ñ¨HΔÍO`«~°O|∞# ~À=∞ `«fiVÍ‡O™êã≤÷ ™êflÜ«Ú=∞*Ï˚
„áê}O|∞Å∞#∞ ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅx Ü«∞O^Œ∞~°∞, JO^Œ∞ ~À=∞O|∞ Å∞+≤‚HõÛùO^ŒO|xÜ«Úñ. ^Œfi‰õΩ¯
^è•„fKè«O^ŒO |xÜ«Ú, =∂OãÖ|∞ „u+¨μìÑ¨ÛùO^ŒO |xÜ«Ú, ™êflÜ«Ú =#∞+¨μìÑ¨ÛùO^ŒO |xÜ«Ú,
#ã≤÷ [QÆfKè«O^ŒO |xÜ«Ú, =∞[˚ ÑÖH˜ÎK«ÛùO^ŒO |xÜ«Úñ, „ÉÏ}O|∞ |$Ç¨ÏfKè«O^ŒO |xÜ«Ú
<å^ÕtO`«∞~°∞. Ç¨Ï=ºHõ"åº=∞$`å#flO|∞Å‰õΩ, =∞^èŒ∞~åk +¨„_»ãÖ|∞Å‰õΩ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞#‰õΩ,
~°™ênèâfi◊ ~°∞O_≥#· =~°∞}∞xH˜x Ç¨Ïi~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞ [#‡™ê÷#O|∞. ã¨~fi° „áê}Ï^Œ∞Å‰õΩ "åÜ«Ú=Ù#‰õΩ
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 189
q+¨μ‚<åã≤HÍ q=~°O|∞ x"åãÖ|∞. ã¨g∞Ñ¨ ^Œ∂~°"åºÑ≤ QÆO^èŒO|∞Å‰õΩ, <À+¨^èŒ∞Å‰õΩ, #tfi^Õ=`«Å‰õΩ
ÉèQí =Æ O`«∞x „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞O|∞ x"åãÖ|∞† ^Õ=Ö’Hõ ã¨`º« Ö’HõO|∞Å‰õΩñ, ^Õ[O|∞#‰õΩ, ã¨∂~°∞º#‰õΩ,
ã¨HõÅK«‰õΔΩ=ÙÅ‰õΩ Ö’HõÖ’K«#∞x K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞ ™ê÷#O|∞† kâ◊Å‰õΩ, <åHÍâ◊O|∞#‰õΩ, „â◊√u
Éèí∂`«O|∞Öˇ·# Ü«∞Oâ◊O|∞Å‰õΩ, â◊|ÌO|∞#‰õΩ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x Hõˆ~‚O„kÜ«∞O|∞ [#‡™ê÷#O|∞.
=ã¨∞™Î ê~°O|∞Å‰õΩ, =~°h‚ Ü«∞ ÉèÏQÆºO|∞Å‰õΩñ |~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx QÍ„`«O|∞ ÉèÏ[#O|∞. ã¨Ê~°≈O|∞#‰õΩ,
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ, ã¨HõÅã≤flQÆú`«fiO|∞#‰õΩ k=º^ÕÇ¨ïx ^Õ¿ÇÏO„kÜ«∞O|∞ ˆQÇ¨ÏO|∞. Ü«¸Ñ¨„Ñ¨=ÚY
Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°}O|∞ÅQÆ∞ `«~°∞QÆ∞Å‡ Å`å^Œ∞Å‰õΩñ |∞~°∞ëÈ`Î«=Úx ~À=∞O|∞Å∞ =¸ÅO|∞Å∞,
tÖÏÖ’Ç¨ÏO|∞Å∞ ã¨~fi° =∞Ü«Úx #YO|∞Å∞, "Õ∞Ñ¶∞¨ *ÏÅO|∞Å∞ Ç¨Ï$+‘Hˆ â◊√x Hˆ â◊O|∞Å∞, "≥∞é∞OQÆ∞Å∞
qâıfiâ◊fi~°∞x â◊‡„â◊√=ÙÅ∞. Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=~À¡Hõ ~°HõΔ‰õΩÖˇ·# Ö’HõáêÅ‰õΩÅ Ñ¨~å„Hõ=∞O|∞Å‰õΩ Éèí∂~åk
Ö’HõO|∞Å‰õΩ ˆHΔ=∞O|∞#‰õΩ, â◊~°}O|∞#‰õΩ <å~åÜ«∞}∞x q„Hõ=∞O|∞Å∞ xˆH`«#O|∞Å∞†
ã¨~°fiHõ~°‡O|∞Å‰õΩ, #∞`«Î=∞O|∞Öˇ·# =~°O|∞Å‰õΩñ n~°÷áê^Œ∞x áê^•~°qO^ŒO|∞ ÖÏã¨Ê^ŒO|∞Å∞.
[ÅO|∞Å‰õΩ, â◊√Hõ¡O|∞#‰õΩñ, |~°˚#∞º#‰õΩñ, „|*ÏÑüã¨~°æO|∞#‰õΩ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x "Õ∞„_è»O|∞ ãÖÉèí=
xÅÜ«∞O|∞. ãÖ`å#O|∞#‰õΩñ, QÍ=∂kÑ¨Ù~°∞ëê~°÷O|∞Å‰õΩñ l`«Î™œYº~°∂ÑÖ|∞ÅQÆ∞ <å#O^ŒO|∞
Å‰õΩ, â◊s~° ™œYºO|∞#‰õΩ #K«∞º`«∞x Ü«ÚÑ¨¿ã÷O„kÜ«∞O|∞ ™ê÷#O|∞. Ü«∞=ÚxH˜, q∞„`«∞xH˜,
=∞Åqã¨~°æO|∞#‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞x áê~ÚfiO„kÜ«∞O|∞ Éèí=#O|∞. Ç≤ÏOã¨‰õΩ, x~°$uH˜, =∞$`«∞º=Ù#‰õΩ,
x~°Ü«∞O|∞#‰õΩ xdÅ~°∂Ñ¨‰õΩx QÆ∞^ŒO|∞ x"åãÖ|∞. Ñ¨~åÉèí=O|∞#‰õΩ, #^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ, #q^Œº‰õΩ,
#O^èŒHÍ~°O|∞#‰õΩ ##O`«∞x Ñ¨$+¨ªÉèÏQÆO|∞ ã¨^Œ#O|∞, #^Œ#n x=Ç¨ÏO|∞#‰õΩ hâ◊fi~°∞x<å_ô
ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞ [#‡=∞Ok~°O|∞. Ñ¨~°fi`«O|∞Å‰õΩ #^èÀHõΔAx â◊ÅºO|∞Å∞ [#Hõã¨÷ÅO|∞Å∞.
„Ñ¨^è•#O|∞#‰õΩ, ##fl~°ãÖ|∞#‰õΩ, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å‰õΩ, Éèí∂`«ÅÜ«∞O|∞#‰õΩ „|Ç¨‡O_»QÆ~°∞ƒùx
Ü«Ú^Œ~O° |∞ x"ÕâO◊ |∞. =∞<À"åºáê~° ~°∂ÑÖ|QÆ∞ eOQÆâs◊ ~°O|∞#‰õΩ =∞Ç¨=∞Ç≤Ï=Úx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞
ã¨~°æÉèí∂q∞ Ü«∞QÆ∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 89
* D Ñ¨^Œ∞<åÅ∞QÆ∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ ÃÑ· ÜÕ∞_»∞ Ö’HÍÅ∂ N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#‰õΩ #_»∞=Ú#∞O_ç ÃÑ·
â◊s~°=∞O\Ï~°∞. JÖÏˆQ „HÕk ÜÕ∞_»∞ Ö’HÍÅ∂ #_»∞=Ú#∞O_ç „HÕk â◊s~°=∞x K≥|∞`å~°∞. „Ñ¨ÑÖK«"Õ∞
ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ â◊s~°O. PÜ«∞# =ÚYO#∞O_ç „|Ç¨Ï‡‰õΩÅ=¸, ÉÏÇ¨ï=ÙÅ#∞O_ç HõΔ„uÜ«∞‰õΩÅ=¸,
`˘_»Å#∞O_ç "≥·â◊º‰õΩÅ=¸, áê^•Å#∞O_ç â◊¥„^Œ‰õΩÅ=¸ Ñ¨Ù\ÏìÜ«∞x =i‚™êÎ~°∞.
P =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù‰õΩ Hõ\˜ã¨÷ÅO Éèí∂Ö’HõO, <åaè Éèí∞=~À¡HõO, Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ã¨∞=~À¡HõO, =HõΔO =∞Ç¨Ï~À¡HõO,
HõO~îO° [#Ö’HõO, ã¨<Î åÅ∞ `«áÈÖ’HõO, t~°ã∞¨ û ã¨<å`«#"≥∞#ÿ „|Ç¨Ï‡ x=ã≤OKÕ ã¨`º« Ö’HõO, [Ñ¶∞¨ #O J`«ÅO,
`˘_»Å∞ q`«ÅO, "≥∂HÍà◊√¡ ã¨∞`«ÅO, Ñ≤Hõ¯Å∞ `«ÖÏ`«ÅO, pÅ=∞O_»ÅO =∞Ç¨`«ÅO, HÍe =Úx"Õà◊√¡
~°™ê`«ÅO, JiHÍÅ∞ áê`åà◊O – D HÍ~°}OQÍ PÜ«∞##∞ Ö’Hõ=∞Ü«Ú_»x ÉèÏq™êÎ~°∞.
=∞iH˘O`«=∞Ok PÜ«∞# áê^Œ`Å« O #∞O_ç Éè∂í Ö’Hõ=¸, ÉÁ_»∞#¤ ∞O_ç Éè∞í =~À¡H=õ ¸, t~°ã∞¨ û#∞O_ç
ã¨fi~À¡Hõ=¸ Ñ¨Ù\ÏìÜ«∞x =¸_»∞ Ö’HÍÅ ã¨$+≤ìh q=i™êÎ~°∞.
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x =ÚYO#∞O_ç ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å "å‰õΩ¯Å∂, "å‰õΩ¯Å Hõkëè êª#"≥∞#ÿ Jwfl Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
K«~°‡O, ~°HõÎO, =∂OãÖ, "≥∞^Œ_»∞, Z=ÚHõÅ∞, =∞[˚, â◊√Hõ¡O – Wq ÜÕ∞_»∂ P ^Õ=Ùx ÜÕ∞_»∞ ^è•`«∞=ÙÅx
K≥|∞`å~°∞. =∞~˘Hõ Ñ¨^ŒúuÖ’ ~À=∂Å∞, K«~°‡O, =∂OãÖ, Z=ÚHõÅ∞, ™êflÜ«Ú=ÙÅ∞, =∞[˚, „áê}ÏÅ∞ – Wq
U_»∞ ^è•`«∞=ÙÅx =i‚™êÎ~°∞.
"å\˜Ö’ ~À=∂Å∞ L+≤H‚ ± KèO« ^Œãû¨ h, K«~‡° O ^è•„fKèO« ^Œãû¨ h, =∂OãÖ „u+¨μÑì π KèO« ^Œãû¨ h, ™êflÜ«Ú=Ù
J#∞+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨ûh, â◊ÅºO [QÆfKè«O^Œã¨ûh, =∞[˚ ÑÖH˜ÎK«ÛùO^Œã¨ûh, „áê}O |$Ç¨Ïf Kè«O^Œã¨ûh
=º=Ç¨Ïi™êÎ~°∞.
^Õ=`«Å HõiÊOKÕ Ñ¨Ù~À_®â◊~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# Ç¨Ï"åºxH©, Ñ≤`«$^Õ=`«ÅH˜KÕÛ K«~°∞~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# Hõ"åºxH©,
J=∞$`å<åflxH©, fÑ≤ "≥Ú^ŒÅ~Ú# P~°∞ ~°™êÅH©, ~°ã¨<ÕO„kÜ«∂xH©, ~°™êxH© Jnèâ◊fi~°∞_≥·# =~°∞}∞_çH©
q+¨μ‚^Õ=Ùx ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞"Õ∞ [#‡™ê÷#O. JÖÏˆQ Jxfl „áê}Ï^Œ∞Å‰õÄ, "åÜ«Ú=Ù‰õÄ q+¨μ‚x <å™ê ~°O„^èŒO
<≥Å=Ù. ^ŒQ~æÆ Q° Í#∂, ^Œ∂~°OQÍ#∂ "åºÑ≤OKÕ "åã¨#Å‰õÄ, F+¨^∞Œè Å‰õÄ, Jtfih ^Õ=`«Å‰õÄ P Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x
„Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O ™ê÷#O.
^Õ=Ö’HÍxH©, ã¨`«ºÖ’HÍxH©, `Õ[ã¨∞û‰õÄ, ã¨∂~°∞º_çH©, ã¨HõÅ <Õ„`åÅ‰õÄ Ö’Hõ<Õ„`«∞_≥·# Ñ¨~°=∂`«∞‡x
K«‰õΔΩiO„kÜ«∞"Õ∞ x"åãÖ. k‰õΩ¯Å‰õÄ, PHõ™êxH©, „â◊=}ÏOâßÅ‰õÄ, â◊ÉÏÌxH© ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x „â’„`ÕO„kÜ«∞O
[#‡Éèí∂q∞. „Ñ¨â◊™êÎÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ‰õÄ, H˘xÜ«∂_»^Œy# ™œO^Œ~åºÅ‰õÄ Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx â◊s~°"Õ∞ ™ê÷#O.
ã¨Ê~å≈xH©, QÍeH©, <≥·QÆxQÍºxH© P k=ºâ◊s~°∞x `«fiyO„kÜ«∞"Õ∞ QÆ$Ç¨ÏO. Ü«∂QÆÑ¨â◊√=Ù#∞ |OkèOKÕ
ã¨ÎOÉèÏk Ü«∞[˝ÑïHõ~åÖˇ·# K≥@∂¡, á⁄^ŒÅ∂, fQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜H˜ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`Î«=Úx ~À=∂Å∞ ™ê÷<åÅ∞.
~åà◊¥¡, Ö’Ç¨Å∞ P qâ◊fi=∞Ü«ÚxH˜ QÀà◊√¡. =∞|∞ƒÅ∞ ã¨~À*Ï‰õΔΩx t~À*ÏÅ∞. "≥∞~°Ñ¨ÙÅ∞ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x
g∞™êÅ∞† Éèí∂Ö’Hõ Éèí∞=~À¡Hõ ã¨∞=~À¡HÍÅ#∞ HÍáê_Õ Ö’HõáêÅ‰õΩÅ Ñ¨~å„Hõ=∂Å‰õΩ, Éèí∂Ö’HõO "≥Ú^ŒÖˇ·#
Ö’HÍÅ ˆHΔ=∂xH©, â◊~°}ÏxH© <å~åÜ«∞}∞x Ñ¨~å„Hõ=∞O #\˜ìÅ∞¡. ZÅ¡HÀiHõÅ‰õÄ, „âı+¨ª"≥∞ÿ# =~åÅ‰õÄ P
Ñ¨q„`«áê^Œ∞x áê^ŒÑ¨^•‡ÖË xÅÜ«∂Å∞.
[ÖÏÅ∞, â◊√Hõ¡O, Ñ¨~°˚#∞º_»∞, „Ñ¨*ÏÑü ã¨$+≤ì – g@xflO\˜H© P ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO [#‡ã¨÷ÅO.
ãÖ`«uH©, HÍ=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨Ù~°∞ëê~å÷Å‰õÄ, =∞#ã¨∞û‰õÄ Ç¨~Ú HõeyOKÕ P#O^•Å‰õÄ, â◊s~°ã¨∞MÏxH©
JK«∞º`«∞x QÆ∞¿ÇÏºO„kÜ«∞O ™ê÷#O. Ü«∞=Ú_çH©, q∞„`«∞_çH©, =∞Åqã¨~°˚<åxH© P ^Õ=Ùx QÆ∞^ÕO„kÜ«∞O
WÅ∞¡. Ç≤ÏOã¨‰Äõ , x~°$uH©, =∞$`«∞º=Ù‰õÄ, #~°HÍxH© P ã¨~fi° ~°∂Ñ¨Ùx QÆ∞^ŒO <≥Å=Ù. J==∂<åxH©, J^è~Œ å‡xH©,
Jq^Œº‰õÄ, pHõ\H˜ ,© JO`«=Ú ÖËx P ^Õ=Ùx Ñ¨$+ª̈„Ñ¨^âÕ O◊ x"åãÖ. #^Œ#n ã¨=¸Ç¨Å‰õΩ Dâ◊fi~°∞x <å_ô
ãÖÑ¶∞¨ O Ñ¨Ù\˜Åì ∞¡. H˘O_»Å‰õΩ J^èÀHõA
Δ x Z=ÚHõÅ∞ [#‡™ê÷<åÅ∞. „Ñ¨^•è <åxH©, J#fl~°™êxH©, ã¨=Ú„^•Å‰õÄ,
Éè∂í `åÅ qÅÜ«∂xH© P „|Ç¨‡O_»Q~Æ ∞° ƒùx L^Œ~"° ∞Õ LxH˜Ñ@ ¨ ∞ì. =∂#ã≤Hõ "åºáê~° ~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ eOQÆ^ÇÕ ¨ xH˜
Q˘Ñ¨Ê=∞Ç≤Ï=∞ QÆÅ P ^Õ=Ùx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ã¨$+≤ì ™ê÷#O. JO`Õ HÍ^Œ∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 191
P. hÅHõO^èŒ~°∞#‰õΩ h‰õΩ <å‰õΩ ã¨#`«∞¯, =∂~°=ÚYº ã¨∞`«ã¨=∂[=Ú#‰õΩ
^èŒ~°‡ã¨`«Îfi|∞kú `«`«Îfi=ÚÅ‰õΩ hâ◊fi, ~å`«‡ q#∞=Ú Ñ¨~°=∞"≥∞ÿ# <≥Å=Ù. 90
* t=ÙxH©, h‰õÄ, <å‰õÄ, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ‰õΩ=∂~°=~åæxH©, ^èŒ~å‡xH©, ã¨`åÎfixH©,
q*Ï˝<åxH© „âı+¨ª"≥∞ÿ# =∞xH˜ Ñ¨@∞ì P Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x P`Õ‡.
ã‘. #~° ã¨∞~åã¨∞~° Ñ≤`«$ <åQÆ ‰õΩO[~° =∞$QÆ, QÆO^èŒ~°fi Ü«∞HõΔ ~åHõΔã¨ =∞Ç‘Ï[
ã≤^Œú q^•º^èŒ~° r=¸`« Kå~°}, „QÆÇ¨Ï `å~°HÍÑ¨û~ÀQÆ} qÇ¨ÏOQÆ
Éèí∂`« `«\˜^Œfiã¨∞Î Ñ¨ÙO[O|∞Å∞#∞ h=Ù, =ÚHõ¯O\˜Ü«Ú#∞ =∞Ç¨=Ú#∞Å∞ <Õ#∞
ãëÅ#Éèíã¨÷ûÅK«~°=ÚÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#, qq^èŒr=ÙÅ`À_ç qâ◊fi"≥∞Å¡
P. q+¨μ‚=∞Ü«∞=Ú Ñ¨Ù„`«Î! "ÕÜÕ∞Å „|Ç¨‡O_», =∞`«x *Ë#Ö’# #_»ñy Ü«ÚO_»∞
|∞kú <≥é∞ñQÆ~å^Œ∞ Éèí∂`«Éèí=^Œƒù=º, Ö’Hõ"≥∞Å¡ q+¨μ‚Ö’# #∞O_»∞. 91
* ‰õΩ=∂~å! =∂#=ÙÅ∂, ^Õ=`«Å∂, ^•#=ÙÅ∂, Ñ≤`«~°∞Å∂, L~°QÆ∞Å∂, QÆ*ÏÅ∂, =∞$QÍÅ∂,
QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, Ü«∞‰õΩΔ Å∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å∂, =$HΔÍÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∂, "Õ∞Ñ¶∂¨ Å∂, Kå~°}∞Å∂, „QÆÇ¨ Å∂,
#HõΔ„`åÅ∂, JK«Û~°Å∂, Ñ¨‰õΔΩÅ∂, Éèí∂`«QÆ}ÏÅ∂, "≥∞~°Ñ¨ÙÅ∂, Hõ#HÍk ^èŒ#~åã¨∞Å∂, h=Ó, t=Ù_»∂,
=∞Ç¨Ï~°∞¬Å∂, <Õ#∂† hà◊¡Ö’#∂, PHÍâ◊OÖ’#∂, Éèí∂q∞g∞^• ãÖK«iOKÕ qq^èŒ „áê}∞Å`À QÆ∂_ç# D
„Ñ¨ÑÖK«=¸ – JO`å q+¨μ‚=∞Ü«∞"Õ∞. "Õ~Ú=∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? „|Ç¨‡O_»ÉèÏO_®Åhfl J`«x *Ë#Ö’
Wq∞_çáÈ`å~Ú. Hˆ =ÅO |∞kú|ÅO`À =∞#O P ^Õ=^Õ=Ùx `≥eã≤HÀÖË=Ú. Hõ_K» #« flg, WÑ¨Ù_»∞#flg, ~å#∞#flg
J~Ú# Ö’HÍÅhfl q+¨μ‚=ÙÖ’<Õ =Ù<åfl~Ú.
Hõ. =∞O_»Å=ÚÖ’# ÉèÏã¨¯~°∞ñ, _»∞O_ç [QÆO|∞Å‰õΩ nÑ≤Î <˘ã¨ñÔQ_ç „H˜Ü«∞, „|
Ç¨‡O_»=ÚÖ’Ñ¨Å #K«∞º`«∞ñ, _»∞O_»∞K«∞ |Ç≤Ï~°O`«~°=ÚÅ <˘y "≥eñyOK«∞<£. 92
* `«# =∞O_»ÅOÖ’<Õ `å#∞O@∂ ã¨∂~°∞º_»∞ Ö’HÍÅ‰õΩ HÍOu xã¨∞Î<åfl_»∞. JÖÏˆQ JK«∞º`«∞_»∞
„|Ç¨‡O_»OÖ’ =ÙO@∂<Õ Ö’Ñ¨ÖÏ, "≥Å∞Ñ¨ÖÏ „Ñ¨HÍtOÑ¨*Ëã¨∞Î<åfl_»∞.
L. J\˜ì Ü«∞#O`«â◊H˜Î [QÆ^•`«∞‡x <åaèã¨~À[=∞O^Œ∞ñ <Õñ
|∞\˜ì Ü«∞lOÑ¨ñQÍ =∞#ã¨∞ Ñ¨Ù\˜ì# Ü«∞[˝Ñ¨^•~°÷*Ï`«=ÚÖò
<≥@ì# HÍ#~åq∞H˜ qx~°‡Å Ü≥ÿ∞# `«nÜ«∞ ~°∂Ñ¨=Ú<£
QÆ\˜ìQÆ |∞kúÖ’ xeÑ≤ HõO\˜ #∞áêÜ«∞=Ú <å=∞#O|∞#<£. 93
* J@∞=O\˜ J#O`«â◊HÎ̃ QÆÅ qâßfi`«∞‡x ÉÁ_»∞¤ `å=∞~°Ö’ <Õ#∞ Ñ¨Ù\Ïì#∞. <å‰õΩ Ü«∞[˝O KÕÜ«∂Å<Õ
|∞kú Ñ¨Ù\˜ìOk. HÍx Ü«∞*Ï˝x Hõ=ã¨~°"≥∞ÿ# Ñ¨^•~å÷ ÖËg <åHõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«ÖË^Œ∞. JÑ¨Ù_»∞ Ju ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ#
P ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨fi~°∂áêxfl ^Œ$_è»OQÍ |∞kúÖ’ xeÑ≤ ^è•º#O KÕâß#∞. JÑ¨Ù_»∞ <å =∞#ã¨∞ûÖ’ XHõ
LáêÜ«∞O `ÀzOk.
ã‘. Ñ¨â◊√Ü«∞[˝ "å@Ü«¸Ñ¨ã¨ÎOÉèí áê„`« =∞$, ^Œ…@ â◊~å= =ãÖ`« HÍÅ=ÚÅ∞#∞
¿ãflÇ¨Ï∫+¨nè|Ç¨ïÖ’Ç¨ÏKå`«∞~À›„`«, =∞`« <å=∞ ^èÕÜ«∞ã¨#‡O„`«=ÚÅ∞#∞
ãÖHõÅÊ|∞∞QÆºA™êû=∞ xÜ«ÚHõÎ =, +¨\Ï¯~°=∞O„`å#∞K«~°}=ÚÅ∞#∞
^ŒH˜Δ}Öò ^Õ=`å^è•º# `«^Œ#∞QÆ`«, `«O„`«„=`À^ÕÌâ◊ ^èŒ~°}˜ã¨∞~°∞Å∞
`Õ. #~°Ê}O|∞Å∞ É’^è•Ü«∞<åkHõ~°‡, ã¨~°}˜ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ Ü«∞*’˝Ñ¨Hõ~°} ã¨q∞u
Ü«∞O`«Ü«Ú#∞ # =∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∞=Ü«∞==ÚÅ∞, QÍñQÆñ QÆeÊOz qkè=„`«ÊHÍ~°=Ú##∞. 94
* Ü«∞[˝Ñâ¨ √◊ =ÙÅ∂, Ü«∂QÆâßÖÏ, Ü«¸Ñ¨ãOÎ¨ Éè=í ¸, áê„`«Å∂, =∞\˜‰ì Ωõ O_»Å∂, =¸‰õΩà◊¥,¡ Ü«∂QÍxH˜
`«y# =ãÖ`« |∞∞`«∞=Ó, <Õ~¸, =_»∂¡ "≥Ú^ŒÖˇ·# F+¨^èŒ∞Å∂, HÍOK«<å^Œ∞Öˇ·# qq^èŒÖ’Ç¨Å∂, #Å∞QÆ∞~°∞
Ç¨ÏŸ`«Å`À QÆ∂_ç# ^Œ~°≈Ñ¨Ó~°‚=∂™êk Hõ~°‡Å∂, *’ºuëÈì=∂k <å=∂Å∂, =∞O„`åÅ∂, ãÖHõÅÊ=¸,
|∞∞QÆºA™êû=∞ "Õ^•ÅÖ’x =+¨\Ï¯~åÅ`À QÆ∂_ç# =∞O„`åÅ∂, Ü«∂QÆ^ŒH˜Δ}Å∂, ^Õ=`å^è•º#=¸,
^•xH˜ `«y# `«O„`åÅ∂, „=`åÅ∂, Éèí∂ã¨∞~°∞Å∂, ^Õ=`«Å #∞^ÕÌtOz KÕ¿ã Hõ~°‡ ã¨=∞~°Ê}=¸,
É’^è•Ü«∞<åk HõÅÊ„QÆO^ä•ÅÖ’x Hõ~°‡„Hõ=∞=¸, Ü«∞*Ï˝xH˜ HÍ=Åã≤# W`«~° ãÖÉèÏ~åÅ∂ – W=hfl P
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x J=Ü«∞"åÅ∞QÍ HõeÊOKå#∞. PÃÑ· âß„™ÈÎHõÎ qkè ##∞ãïOKå#∞.
Hõ. Ü«∞*Ï˝Oy Ü«∞[˝Ñ¶¨Å^Œ∞ñ_»∞, Ü«∞*Ë˝â◊√ñ_»∞ Ü«∞[˝Hõ~°Î Ü«∞QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞<£
Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μñQÍ =∂#ã¨, Ü«∞[˝=Úñ QÍqOzuO ^Œ^Œ~°Ê}|∞kú<£. 95
* Ü«∞[˝"Õ∞ â◊s~°"≥∞ÿ# "å_»∂, Ü«∞*Ï˝xH˜ Ñ¶¨Åq∞KÕÛ"å_»∂, Ü«∞*Ï˝xH˜ „Ñ¨Éèí∞=Ó, Ü«∞*Ï˝xH˜ Hõ~åÎ
J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}Ë‚ Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚QÍ KÕã¨∞H˘<åfl#∞. P Ü«∞*Ï˝xfl PÜ«∞#ˆH JiÊOKåÅ#fl |∞kú`À
=∂#ã¨Ü«∞[˝O KÕâß#∞.
Hõ. JÑ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡Å∞ ^Œ=∞Ö’, ^ŒÑ¨ÊHõ ##∞ñ Ez ã¨=Úz`«„H˜Ü«Ú ÅQÆ∞K«∞
#flÑ¨Ê~°"Õ∞â◊√# Hõaè=∞`«, "≥ÚÑ¨ÊñQÆñ ^ŒQÆ ã¨Ñ¨Î`«O`«∞ "˘yñ QÍqOÑ¨<£. 96
* JÑ¨C_»∞ =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å∞ <Õ#∞ KÕã≤# Ü«∂QÆO K«∂z `å=Ú QÆ∂_® L`«∞û‰õΩÖˇ· P
ÉèíQÆ"å#∞xH˜ „Ñ‘u HõeˆQ@@∞¡ Ü«∞[˝O KÕâß~°∞.
K«. =∞#∞=ÙÅ∞, ^Õ=^•#=ÙÅ∞, =∂#=<å^äŒ∞Å∞, =∞~°ÎºHÀ\˜, ^•
~°#Ü«∞=Ú "åi"åiH˜ñ „aÜ«∞O|QÆ∞ ^Õ=`«Å<£ ÉèílOK«∞K«∞<£,
Ñ¶¨∞#`«~°x+¨ª Ü«∞[˝=ÚÅñ ÔQ·H˘x KÕã≤i, `«`«ÊùÅO|∞ Å
Ü«∞º#∞Ñ¨=∞=¸iÎ Ü«∞[˝=∞Ü«Úñ_≥·# ~°=∂=~°∞#O^Œ∞ñ *ˇO^ŒñQÆ<£. 97
* Jk K«∂z ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞#∞=ÙÅ∂, ^Õ=`«Å∂, ^•#=ÙÅ∂, ~åAÅ∂, =∞#∞+¨μºÅ∂
– g~°O^Œ~°∂ "åà◊¡ "åà◊¡ H˜+¨ì"≥∞ÿ# ^Õ=`«Å#∞ H˘Å∞ã¨∂Î ™ê\˜ÖËx"å_»∂, Ü«∞[˝ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# ÅH©Δ‡
<å^äŒ∞xˆH Ñ¶¨ÅO K≥O^Œ∞#@∞¡QÍ =∞Ç¨x+¨ª`À Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕâß~°∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 193
Hõ. ã¨∞=ºHõÎ `«O„`«~°∂Ñ¨‰õΩñ, _»=º‰õΩÎñ _»#O`«∞ñ _»Éèí=Ùñ _»K«∞º`«∞ñ _ôâ◊√O
_»=ºÜ«Úñ _»QÆ∞ Ç¨Ïi ã¨∞~°QÆ}, ¿ã=Ùºñ_»∞ „Hõ`«∞Ñ¶¨Å^Œ∞ñ _»QÆ∞@ñ *Ëã≤i =∞Y=ÚÖòò. 98
* ã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# `«O„`«~°∂ÑÖ HõÅ"å_»∂, W`«~°∞Å‰õΩ =ºHõÎO HÍx"å_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, Ñ¨Ù@∞ìHõ
ÖËx"å_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»∂, J=ºÜ«Ú_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi ^Õ=`«Å‰õΩ ¿ãqOÑ¨^yŒ #"å_»∂,
Ü«∞[˝Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ"å_»∂ HÍ=_»O =Å¡ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# "å~°O^Œ~°∂ PÜ«∞# #∞^ÕÌtOKÕ Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕâß~°∞.
Hõ. JQÆ∞}∞O_»QÆ∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊√ñ_»∞, [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOK«∞H˘é‰õΩñ [`«∞~°`« =∂Ü«∂
ã¨QÆ∞}∞O _»QÆ∞ñ QÍ=Ù# Ç¨Ïi, ÉèíQÆ=O`«∞O _»#ñQÆñ |~°ñÔQ Éèí=ºK«i„`å! 99
* Ñ¨q„`« K«i„`«∞_»"#·≥ <å~°^•! Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞ x~°∞}
æ ∞_»∞ S<å [QÆ`∞« ÅÎ #∞ ã¨$+≤Oì K«_®xÔH· <Õ~∞° Ê`À
PÜ«∞# `«# =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞ _»=Ù`«∞<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ PÜ«∞# ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞——Jx
K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞<åfl_»∞.
Hõ. qâßfi`«∞‡ñ_»∞. qâıfiâ◊√ñ_»∞, qâ◊fi=∞Ü«ÚO, _»dÅ<Õ`«, q+¨μ‚ñ, _»AO _ô
qâ◊fi=ÚÖ’ñ ^• #∞O_»∞#∞, qâ◊fi=Ú ^Œ#Ö’#ñ *ÏÅ "≥Å∞ñQÆ∞K«∞ #∞O_»<£. 100
* qâßfixH˜ P`«‡ J~Ú#"å_»∂, qâßfixH˜ „Ñ¨Éèí∞=Ó, qâ◊fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, ã¨=∞™êÎxH© <åÜ«∞‰õΩ_»∂,
Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"å_»∂ J~Ú# q+¨μ‚=Ù D qâ◊fiOÖ’ =ÙO\Ï_»∞. D qâ◊fiO PÜ«∞#Ö’ q∞H˜¯eQÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î
=ÙO@∞Ok.
K«. J`«x xÜ«ÚH˜Îñ *ˇOk ã¨K«~åK«~°Éèí∂`« ã¨"Õ∞`«ã¨$+≤ì <Õ
q`«`«=ÚQÍ ã¨$lO`«∞ñ, „|Éèíq+¨μ‚ñ_»∞ q+¨μ‚ñ_»∞ „áÈK«∞ñ, ÉÏ~°fif
Ñü ÅÜ«∞ "≥ÚO^Œñ*ËÜ«Ú, Ç¨Ïi ÑÖHõ~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ñ _®k=¸iÎ Ü«∞
K«∞º`«∞ñ_»∞ „uâ◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞O_»∞#∞ xO`«‰õΩñ ^•# =¸Å"≥∞ÿ. 101
* P ^Õ=Ùx P#u ##∞ãïOz <Õ#∞ K«~åK«~„° áê}∞Å`À QÆ∂_ç# D ã¨$+≤xì q™êÎ~O° QÍ ã¨$lã¨∞<Î åfl#∞.
„Ñ¨ÉèÏ=ãÖÑ¨#∞fl_≥·# q+¨μ‚=Ù nxx áÈ+≤ã¨∞Î<åfl_»∞. áê~°fif<å^äŒ∞_≥·# t=Ù_»∞ nxx Å~ÚOÑ¨ *Ëã¨∞Î<åfl_»∞.
Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞_»∂, "≥Ú^Œ\˜ "ÕÅ∞Ñ¨Ó, JK«∞º`«∞_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi ã¨$+≤ì ã≤÷uÅÜ«∂Å Hõxfl\˜H© =¸Å¿ÇÏ`«∞"≥·
P =¸_»∞ q^è•Öˇ·# â◊‰õΩÎÅ`À#∂ ‰õÄ_ç =ÙO\Ï_»∞.
Hõ. q#∞ =`«û! h=Ù ##fl_ç, y# „Ñ¨â◊fl‰õΩ #∞`«Î~°O|∞ ˆH=ÅÑ¨~°=∞O
|∞#∞ „|Ç¨Ï‡O c Ü«∞dÅO, |∞# HõQÆ∞ <å^è•~°¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«=Ú ã¨∞g∞‡! 102
* ‰õΩ=∂~å! h=Ù ##∞fl J_çy#„Ñ¨â◊fl‰õΩ ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å#∞, q#∞. D ã¨=∞ã¨Î qâßfixH©
P^è•~°HÍ~°} "≥∞ÿ#k XˆH XHõ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡"Õ∞ ã¨∞=∂!
Hõ. Ç¨Ïi ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ_»∞, Hõ~°}ÏO|∞kè ã¨$+≤ìHÍ~°ºHÍ~°} ¿ÇÏ`«∞
ã¨∞Êù~°}∞O _»ŒqfiÉèí∞HõO>ˇO, |~°∞ñ _≥=fiñ_»∞ ÖËñ_»∞ `«O„_ç! ÑïHÕÑÖQÆ<£. 103
* NÇ¨Ïi +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º ãÖÑ¨#∞fl_»∞, JO`«=Ú ÖËx"å_»∞, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞, ã¨$+≤ì J<Õ HÍ~åºxH˜
HÍ~°}Éèí∂`« "≥∞ÿ#"å_»∞. <åÜ«∞<å! PÖ’zOz K«∂_»QÍ P „Ñ¨Éèí∞x HõO>Ë „âı+¨μª_≥·#"å_»∞ WOH˘Hõ_≥=fi_»∂
ÖË_∞» .
ã‘. Wk Ü«∞O`«Ü«Ú#∞ xHõ¯ "Õ∞ ÉÁOHõ #∞`«¯O~î° =∞uñ ^Œ^Œ∞æ}^è•º#=∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤
ÑïHÕÑ¨ <Õ <Õq∞ =eH˜# #k Ü≥∞Å¡ ã¨`«ºO| Ü«∞QÆ∞ |∞^èŒã¨∞Î`«º! q#∞=Ú
nèÜ«ÚHõÎ =∂=∞ˆHO„kÜ«∞=ÚÅ∞ =∞ézÜ«Úñ, ÉÁ~°Ü«∞ =ã¨`«ºqã¨∞Êù~°} "≥∞O^Œ∞!
#kQÍHõ =∞`«Î#∞ "å=∂flÜ«∞`«∞ÅºO|∞, #=∞ˆ~O„^Œ=O^ŒhÜ«∞O|∞ #Ü≥∞ºñ,
`Õ. ^Œqe Ü«∂ ^Õ=^Õ=Ùx Éèí==∞Ç¨aú, `å~°}O|∞#∞ =∞OQÆà◊HÍ~°}O|∞
#dÅãÖÑ¨`«¯~°O|∞<≥· Ü«∞Å~°∞ áê^Œ, =#[=Ú# ˆH <˘#Ô~Û^Œ =O^Œ#=ÚÅ∞. 104
* WÑ¨C_»∞ <Õ#∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å x[O. <Õ#∞ Jã¨`«º=∂_»#∞. ÑÖ_ç`« ã¨∞Îu áê„`«∞_»"≥·# F <å~°^•!
q#∞. B`«∞ûHõºO`À P ÉèíQÆ=O`«∞x QÆ∞}ÏÅ#∞ ^è•ºxOK«_»O =Å¡ Hõey# „Ñ¨ÉèÏ=O`À <Õ <Õq∞ ÑëH˜<å
J^ŒO`å x["Õ∞ J=Ù`«∞Ok. F |∞kú=∞O`«∞_®! <å WO„kÜ«∂Å∞ U ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ QÍh á⁄~°áê@∞#QÆ∂_®
Jã¨`«ºO"≥·Ñ¨Ù „Ñ¨ãïOK«=Ù. JO`Õ HÍ^Œ∞. <å â◊s~°O "Õ^ŒO`À ã¨=∂#O. ^Õ"ÕO„^Œ∞xH˜ QÆ∂_® Wk
#=∞ã¨¯iOÑ¨^Œy# ^Œ~ÚOk. ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•\ÕKÕn, â◊√ÉèÏÅ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞"≥· #n, ã¨=∞ã¨ÎãÖÑ¨^ŒÅ#∞
ã¨=∞‰õÄ~ˆ Ûn J~Ú# P ^Õ"åk^Õ=Ùx áê^ŒÑ^¨ ‡Œ Ü«ÚQÆàÏxH˜ <Õ#∞ ÉèHí Î˜ ÉèÏ=O`À „Ñ¨}Ï=∂Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl#∞.
L. P #o<å‰õΔΩ #O^Œ#∞ñ_» #Ü«Úºñ, „|*ÏÑü #Ü«Úº, Ü≥∂QÆ q
^•ºxÑ¨Ù}∞O_» #Ü«Úº#∞, |^ŒOÑ¨_ç =∞[˚##„Ñ¨HÍ~°"Õ∞
ÜÕ∞#∞ <≥é∞OQÆ, #qfiÉèí∞x ~Ú^Œú=∞Ç¨Ï`«Îfi "≥∞é∞OQÆ <Õ~°∞Î<Õ?
HÍ#ñ|_»∞<£ ~°"Õ∞â◊ÑïHõeÊ`«qâ◊fi=Ú Q˘O`«H˘O`«Ü«Ú<£. 105
* <Õ#∞ P Ñ¨^‡Œ Ö’K«#∞x ‰õΩ=∂~°∞_»<,Õ „Ñ¨*ÏÑü<Õ† Ü≥∂QÆq^ŒºÖ’ <Õ~Ê° i<Õ – S<å <å Ñ¨Ù@∞ìHõ ZÖÏ
[iyO^À <Õ<Õ `≥eã≤HÀÖË‰õΩ<åfl#∞. WHõ P „Ñ¨Éèí∞x „Ñ¨nÑ¨Î„Ñ¨ÉèÏ=O ZÖÏ `≥eã≤HÀQÆÅ#∞? P ÅH©Δ‡<å^äŒ∞_»∞
HõeÊOz# D „Ñ¨ÑÖK«O H˘OK≥O H˘OK≥O <å‰õΩ QÀK«iã¨∞Î#flk.
=∞. q#∞ "Õ ÜÕ∞\˜H˜ñ ^•Ñ¨ã¨„Ñ¨=~°! ~Ú qfiâßfi`«∞‡ñ _ôâ◊√O_»∞ ^•ñ
^Œ# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∂O`«=ÚO ^≥eÜ«∞ñQÍñ ^Œ^äŒºO|∞QÍñ *ÏÅñ _»
#fl#∞, <Õ <≥·##∞ g∞~°Öˇ·# ã¨∞~°Öˇ·#<£ "å=∞^Õ=ÙO_»∞ <≥·
##∞ xHõ¯O Éˇé∞ñQÆOQÆñ *ÏÅ∞^Œ∞"≥∞ *Ï˝# „Ñ¨„H˜Ü«∂ Ü«Ú‰õΩÎÅ<£. 106
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 195
* =Úx„âıëêª! "Õ~Ú =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ? Wk q#∞. qâ◊fiã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# D Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ `«#
=∂Ü«∂"≥É· "íè åxfl Hõ_=» Ú\Ïì `å<Õ „QÆÇÏ≤ OK«Ö‰Ë Ωõ <åfl_»∞. Wk "åã¨=Î O. JÖÏO@Ñ¨C_»∞ <Õ#∞ QÍh, g∞~°∞QÍh,
WO„^•k ^Õ=`«Å∞QÍh, Hõ_»‰õΩ t=Ù_»∞QÍh, =∞# *Ï˝#O`À#∂, „H˜Ü«∞Å`À#∂ LáêÜ«∂Å`À#∂ ã¨`«ºO
`≥eã≤HÀQÆÅ=∂?
=. J=∞‡Ç¨`«∞‡O_≥·# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ ã¨~°fiA˝O _»O>Ëx. 107
* P =∞Ç¨`«∞‡_≥#· Ñ¨^‡Œ <Õ„`«∞_»∞ ã¨~fi° A˝_∞» QÆ^•! `«# =∞Ç≤Ï=∞ PÜ«∞# HÔ O^Œ∞‰õΩ `≥eÜ«∞^Œ∞? Jx
h=Ù „Ñ¨tflOK«=K«∞Û. P q+¨Ü«∞O q=i™êÎ#∞, q#∞.
Hõ. QÆQÆ#=Ú ^Œ# Hõ_»Ñ¨Åñ ^•ñ, ^ŒQÆ <≥é∞ñQÆx Hõ~°}˜ qÉèí∞ñ_»∞ ^• <≥é∞ñQÆñ _»#<£
QÆQÆ#„Ñ¨ã¨==Ú ÖË ^Œ#, #QÆ∞<Õ ã¨~°fi[˝`«‰õΩ#∞ Ç¨x ^ŒÅOÑ¨<£. 108
* PHÍâ◊O `«# JO`åxfl `å<Õ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË^Œ∞. J^Õ q^èŒOQÍ ã¨~°fi"åºÑ≤ J~Ú# ^Õ=Ù_»∞ `«#
ã¨=∞„QÆ`«#∞ `å<Õ Z~°∞QÆÖË‰õΩ<åfl_»∞. PHÍâ◊‰õΩã¨∞=∞O ÖË^Œ#flO`«=∂„`å# ã¨~°fi[˝`åfixH˜ Ç¨x HõÅæ^Œ∞Hõ^•!
J^ÕsuQÍ `«# JO`«∞ `«#ˆH `≥eÜ«∞^Œ#flO`« =∂„`å# ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨~°fi[˝`åfixH˜ Ö’@∞ "å\˜Å¡^Œ∞.
K«. `«ÅH˘x Ü«∞=∞‡Ç¨`«‡‰õΩñ_»∞ ^•eÛ# Ü«∞Ü«∞º=`å~°Hõ~°‡=ÚÖò
"≥ÅÜ«∞ñQÆ #ã¨‡^•^Œ∞Å=Ú "Õ~Ú q^èŒO|∞Å ã¨#∞fluO`«∞, =∞
Ü«∞ºÅÑ¶¨Ú ##O`«∞xO l^Œz^•`«‡‰õΩ <å^Œ∞º #hâ◊√ hâ◊fi~°∞O
^≥eÜ«∞ñQÆ <Õ~°∞Î"Õ∞ `«qe? k=ºK«i„`«∞# ˆH#∞ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 109
* P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ [QÆ„^ŒHõΔ}‰õΩ Ñ¨Ó#∞H˘x P Ü«∂ J=`å~åÖ’¡ KÕã≤# Ñ¨#∞Å∞ =∂ É’O@¡O "Õ~Ú
q^è•Å q#∞uã¨∂Î =ÙO\ÏO. =∞Ç¨=∞Ç¨ï_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, z^Œz`«ûfi~°∂Ñ¨Ù_»∂, "≥Ú^Œ\"˜ å_»∂, `«#‰õΩ
„Ñ¨É∞íè =Ù ÖËx"å_»∂, `å<Õ „Ñ¨É∞íè "≥#· "å_»∂ J~Ú# P ^Õ=Ùx ZO`« „Ñ¨Ü∞« uflOz<å =∞#O `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ=∂!
k=ºjÅ∞_≥·# P ^Õ=^Õ=Ù#‰õΩ <Õ#∞ #=∞ã¨¯i™êÎ#∞.
=∞. Ñ¨~°=∂`«∞‡O _»Añ _ô [QÆO|∞ñ „|uHõÅÊO|O^Œ∞ñ QÆeÊOK«∞ñ ^•ñ
|i~°H˜ΔOK«∞#∞ „^Œ∞OK«∞#\˜ì Ü«∞#Ñ¶¨Ú<£ „|Ç¨‡`«∞‡ x`«∞º<£ [QÆ
^Œƒùi`«∞O ˆQ=Å∞ #kfifÜ«Úx qâ◊√^Œú*Ï˝#∞ ã¨~åfi`«∞‡ h
â◊fi~°∞ <å^ŒºO`«qÇ‘Ï#∞ x~°∞æ}∞x â◊â◊fi#∂‡iÎñ lOuOK≥^Œ<£. 110
* Ñ¨Ù@∞ìHÖõ xË P Ñ¨~=° ∂`«∞‡_»∞ „ÑüHõÅÊOÖ’#∂ D qâßfixfl Ñ¨Ù\˜™ì êÎ_∞» , áÈ+≤™êÎ_∞» , ãÖÇ¨Ïi™êÎ_∞» .
áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»∂, „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, âßâ◊fi`«∞_»∂, [QÆ=∞O`å xO_ç#"å_»∂, ˆH=Å∞_»∂, ™ê\˜ÖËx"å_»∂,
x~°‡Å"≥∞ÿ# *Ï˝#O HõÅ"å_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, `«∞k"≥Ú^Œà◊√¡ ÖËx"å_»∂, QÆ∞}~°Ç≤Ï`«∞_»∂, x`«∞º_»∂
J~Ú# P Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ^è•ºxã¨∞Î<åfl#∞.
K«. ã¨~°ã¨QÆu<£ =ÚhO„^Œ∞Å∞ „Ñ¨ã¨#fl â◊s~°Ç¨Ï$+‘Hõ=∂#ã¨
ã¨∞Êù~°} QÆÅÑ¨C _»qfiÉèí∞x Éèí∂iHõàÏHõe`« ã¨fi~°∂Ñ¨=ÚO
^Œ~° q∞_ç K«∂`«∞! Ô~Ñ¨C_»∞ñ QÆ∞`«~°¯`«"≥∂Ç¨ÏuKÕ`« #[˝`«O
ÉÁ~°ã≤# Ü«∞Ñ¨C _»qfiÉèí∞x =¸iÎñ QÆ#∞OQ˘#ÖË~°∞ <å~°^•! 111
* <å~°^•! =Úhâ◊fi~°∞Å∞ `«=∞ â◊s~°O, WO„kÜ«∂Å∞, =∞#ã¨∞û „Ñ¨ã#¨ flOQÍ =Ù#flÑ¨C_»∞ =∂„`«"∞Õ P
Ñ¨~=° ∂`«∞‡x =∞Ç≤Ï`«Hàõ ÏqÅã≤`"« ∞≥ #ÿ ã¨fi~°∂ÑÖ K«∂_»QÅÆ ~°∞. ZÑ¨C_»∞ "åà◊√¡ ‰õΩuû`«"∞≥ #ÿ `«~¯° q`«~å¯Å<Õ
`«=∞ã¨∞û‰õΩ Ö’|_ç J*Ï˝#∞Öˇ· „Ñ¨=iÎ™êÎ~À JÑ¨C_»∞ P ^Õ=Ùx ã¨fi~°∂ÑÖ QÆ∞iÎOK«ÖË~°∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡#∞. ##Ñ¶¨∂! Ü«∞=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞`Õ*’xkè "≥Ú^Œe Ü«∞=`å~°O|∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨j~å¬k
Ü«ÚHõÎO|~Ú „Ñ¨Hõ$u „Ñ¨=~°ÎHõO|QÆ∞ <åkÑ¨Ù~°∞+¨ ~°∂ÑÖ|QÆ∞, #O^Œ∞ñ QÍÅã¨fiÉèÏ=O|∞Å#∞ â◊‰õΩÎ
Å∞^Œ~ÚOK≥† #O^Œ∞ñ QÍ~°ºHÍ~°}~°∂ÑÖ|~Ú# „Ñ¨Hõ$u [xOK≥ñ, „|Hõ$u=Å# =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞#∞
^•x=Å# #Ç¨ÏOHÍ~° „`«Ü«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, #O^Œ∞ ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞=Å# xO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞
™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O|∞=Å# xO„kÜ«∞QÆ∞} „Ñ¨^è•#O|∞Öˇ·# Ü«∞kè^Õ=`«Å∞#∞, `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞
=Å# Éèí∂`«HÍ~°}O|∞ Å~Ú# â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨~°ã¨ QÆO^èŒ`«<å‡„`«O|∞Å∞#∞O ÉÁ_»"≥∞ñ,
|OK«`«<å‡„`«O|∞Å=Å# QÆQÆ<åxÅ=Ç≤Ïfl ãëÅ^èŒ~åkHõOÉˇ·# Éèí∂`«ÑÖK«HõO|∞ QÆeÔQ, #O^Œ∞
*Ï˝<ÕO„kÜ«∞O|∞Å~Ú# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`« lÇ¨fi „Ñ¶¨∂}O|∞Å∞#∞ QÆˆ~‡O„kÜ«∞O|∞Öˇ·# "åHÍÊ}˜
áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷O|∞Å∞#∞ =∞#O|∞#∞ [x~ÚOK≥, #xflO\˜ ãÖÑ¶¨∂`«O|∞# qâ◊fi~°∂Ñ¨ÙO_≥·#
q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ Ñ¨Ù>ˇì #`«x =Å# ã¨fiÜ«∞O „Ñ¨HÍâ◊√O _»~Ú# ã¨fi~å@∞ì ãÖÉèíqOK≥, #O^Œ∞ñ
[~åK«~°~°∂ÑÖ|∞Å ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡HõO|~Ú# [QÆ`«∞Î QÆeÔQ, #O^Œ∞ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}Ï`«‡‰õΩÅ
=∞~Ú# q+¨μ‚O_»∞#∞ Ç≤Ï~°}ºQÆ~°∞ƒùO_» #~Ú# ÜÕ∞#∞#∞ ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞ QÆeyu, =∞O^Œ∞ ã¨$+≤ì
[##HÍ~°}∞O_»~Ú# K«`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ Ñ¨Ù>ˇì. "åx=Å# ^ŒHΔÍ^Œ∞ÅQÆ∞ „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å∞ ^˘=∞‡O„_»∞
QÆeyi. JO^Œ∞ Éèí=„`«Ê=ÚY∞Öˇ·# ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞#∞, <åHõÖ’Hõx"åã¨∞Å~Ú#
"åã¨"å^Œ∞Å∞#∞, YQÆÖ’HõáêÅ‰õΩÅQÆ∞ QÆ~°∞_®^Œ∞Å∞#∞, #$Ö’HõáêÅ‰õΩÅQÆ∞ =∞#∞=∂O^è•`«$
„Ñ¨ = ÚY∞Å∞#∞, ^Œ Å Ö’Hõ á êÅ‰õ Ω ÅQÆ ∞ ##O`« "åã¨ ∞ H˜ „Ñ¨ c è ` « ∞ Å∞#∞, QÆ O ^è Œ ~ ° fi q^•º^è Œ ~ °
Kå~°}™ê^èŒº~°HΔÀ Ü«∞HΔÀ~°QÆ <åQÆÖ’HõáêÅ∞~°∞#∞, =∞é˜Ü«Ú |∞∞+¨μÅ∞#∞, a`«$^Õ=`«Å∞#∞,
^≥`
· º« ^•#= Éè∂í `«„¿Ñ`«Ñâ≤ ßK« ‰õÄâß‡O_» Ñ¨â√◊ =∞$QÍ^Œ∞Å∞#∞ #∞^Œƒqù Ozi. W\˜ì [QÆ„`«Ê^ä"Œ ∂≥ ^Œƒ=ù O|∞
=∞Ç¨Ï`«Î`«Îfiã¨$+≤ì Ü«∞#O|_»∞. kfifÜ«∞O |O_»ãÖã≤÷`«O |#O ^ŒQÆ∞ñ, ^Œ$fÜ«∞O|∞ ã¨~°fiÉèí∂`«ã¨÷O
|#<˘Ñ¨C, #O ^≥·â◊fi~°º `Õ*’|ÅãÖÑ¨#∞flÖˇ·# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ã¨~åfi`«∞‡O_≥·# <å~åÜ«∞}∞x
Ü«∞Oâ◊ãO¨ Éè=í ÙÅ∞QÍ <≥é∞OQÆ∞=Ú. JÑ¨CO_»sHÍ‰õΩΔ x bÖÏ=`å~°O|∞ Å#O`«O|∞Å∞, ^Œ`¯« ~°‡O|∞Å∞
ÖˇHõ¯"≥@ì <≥=fiiH˜x #ÅqQÍ^Œ∞, J~Ú##∞ <å‰õΩO ^Àñz#O`« h ÔHéÕyOK≥^Œ q#∞=Ú. 112
*Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ „|Ç¨Ï‡ WÖÏ J<åfl_»∞.
áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»∞! "Õ~Ú `«ÅÅ∞, "Õ~Ú <Õ„`åÅ∞, "Õ~Ú áê^•Å∞ Hõey „Ñ¨Hõ$ux „Ñ¨=iÎOÑ¨*Ë¿ã
PkÑ¨Ù~°∞+¨μx ~°∂Ñ¨"Õ∞ =∞Ç¨`Õ[ã≤fi J~Ú# P ^Õ=^Õ=Ùx "≥Ú^Œ\˜ J=`å~°O. P J=`å~° ã¨fi~°∂ÑÖ
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 197
#∞O_ç HÍÅ=¸ ã¨fiÉèÏ==¸ J<Õ Ô~O_»∞ â◊‰õΩÎÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. JO^Œ∞Ö’#∞Oz HÍ~°ºHÍ~°}~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# „Ñ¨Hõ$u
Ñ¨Ù\˜ìOk. „Ñ¨Hõ$u #∞O_ç =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO Ñ¨Ù\˜ìOk. ^•x#∞O_ç ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O, ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O,
`å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ =¸_»ÇÏ¨ OHÍ~åÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú, "å\˜Ö’ ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O#∞O_ç WO„kÜ«∂Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_ç WO„kÜ«∞QÆ∞}ÏÅ∞ „Ñ¨^•è #OQÍ QÆÅ WO„^•k ^Õ=`«Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O
#∞O_ç ÑÖK«Éèí∂`åÅ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ÑÖ, ~°ãÖ, QÆO^èŒO J<Õ `«<å‡„`«Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. P
`«<å‡„`«Å#∞O_ç PHÍâ◊O, "åÜ«Ú=Ù, Jyfl, [ÅO, Éèí∂q∞ J<Õ ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞ „Ñ¨ÉèíqOKå~Ú. "å\˜#∞O_ç
`«fi‰õΩ¯, K«‰õΔΩ=Ù, „â’„`«O, lÇ¨Ïfi, „Ñ¶¨∂}O J<Õ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂ =∞#ã¨∂û Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
g@xfl\˜ KÕiHõ=Å¡ qâ◊fiã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥#· q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ L^Œ~ÚOKå_»∞. J`«x #∞O_ç ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊√_≥#·
ã¨fi~å@∞ì Pq~°ƒùqOKå_»∞. J`«xÖ’ #∞Oz K«~åK«~° ~°∂áêÅ`À ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡HõO J~Ú# [QÆ`«∞Î
Ñ¨Ù\ì̃Ok. JO^Œ∞O_ç ã¨`fiÎ« QÆ∞} ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥#· q+¨μ_‚ ∂» , ~°*’QÆ∞} ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»<·≥ Ç≤Ï~°}ºQÆ~∞° ƒù _»#|_Õ <Õ#∂,
`«"≥∂QÆ∞} ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# ~°∞„^Œ∞_»∂ [x‡OKå=Ú. JO^Œ∞O_Õ ã¨$+≤ì L`«ÊuÎH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ
„|Ç¨Ï‡ L^ŒƒùqOKå_»∞. PÜ«∞#=Å¡ ^Œ‰õΔΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `˘q∞‡k =∞Ok „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~°∞. "åi#∞O_ç
h=Ù, ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞, ã¨fi~°Öæ ’HõOÖ’ =ÙO_Õ WO„^•^Œ∞Å∞, Ñ¨HÖΔ˜ ’Hõ ~°H‰Δõ Ωõ Öˇ#·
QÆ~°∞_®^Œ∞Å∞, =∂#=Ö’HÍxfl áêeOKÕ =∞#∞=Ù, =∂O^è•`« "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å~°∂, `«ÅÖ’HÍxfl áêeOKÕ
J#O`«∞_»∞, "åã¨∞H˜ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂, WOHÍ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, ã≤^∞Œ Åú ∂, q^•º^è~Œ ∞° Å∂, Kå~°}∞Å∂, ™ê^è∞Œ ºÅ∂,
~åHõΔã¨∞Å∂, Ü«∞‰õΔΩÅ∂, L~°QÆ∞Å∂, <åQÆ∞Å∂ – P *Ï`«∞Å#∞ áêeOKÕ"å~°∂, |∞∞+¨μÅ∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
^≥`
· ∞« ºÅ∞, ^•#=ÙÅ∞, Éè∂í `åÅ∞, „¿Ñ`åÅ∞, Ñ≤âßKåÅ∞, ‰õÄâß‡O_»∞Å∞ =∞ihfl Ñ¨â√◊ =∞$QÍ^Œ∞Å∞ L^Œƒqù OKå~Ú.
WÖÏO\˜ [QÆ`«∞Î "≥Ú^Œ\˜ Ñ¨Ù@∞ìHõ#∞ =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi ã¨$+≤ì JO\Ï~°∞. Ô~O_»=k JO_»QÆ`«"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì.
=¸_»=k ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«QÆ`«"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì. JO^Œ∞Ö’ Sâ◊fi~°º=¸, `Õ[ã¨∞û, |Å=¸ QÆÅ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞
ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú# N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x JOâ◊=∞O^Œ∞ Ñ¨Ù\˜ì#"å~°∞QÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ. P J~°qO^•‰õΔΩx
bÖÏ=`å~åÅ‰õΩ JO`«O ÖË^Œ∞. PÜ«∞# PK«iOKÕ =∞Oz Ñ¨#∞Å∞ ÖˇH˜¯OK«_»O Z=iH© â◊HõºO QÍ^Œ∞.
JÜ«∞<å <å‰õΩ `Àz#O`« =~°‰õÄ h‰õΩ qxÑ≤OK«∞`å#∞, q#∞.
-: N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~°O|∞Å Ü«∞aè=~°‚#=Ú :-
L. J#ºHõ^ä•#∞ÖÏÑ¨=Ú ÅÇ¨Ïiflâ◊=Ú<£ q#∞#\˜ì ã¨„u¯Ü«∂
â◊¥#º=ÚÖˇ·# Hõ~°‚=ÚÅ ã¨∂i[#ã¨∞Î`«! ã¨~°fiÖ’Hõ ã¨
=∂‡#º=Ú<≥· `«#~°∞Û Ç¨Ïi=∞OQÆà◊ k=ºHõ^ä•=∞$`«O|∞ ™œ
[#º`«ñ „QÀÅ=Ü«∞º |∞^èŒã¨`«Î=∞! ÜÕ∞ q=iOz K≥ÃÑÊ^Œ<£! 113
* ã¨∂i=ˆ~}∞ºÅ‰õΩ P~å^èŒhÜ«Ú_»"≥·# <å~°^•! ˆ~~ÚO|=à◊¥¡ W`«~°Hõ^ä• „Ñ¨ãÖQÍÅ∞ qO@∂
U=∂„`«O Ñ¨Ù}ºHõ^ÅŒä á⁄O`«É’x g#∞Å‰õΩ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ qO^Œ∞KÕ™êÎ~Ú. ã¨HÅõ Ö’Hõ Ñ¨Ó[hÜ«∞"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õ
P ^Õ=^Õ=Ùx k=º=∞OQÆà◊ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°™êxfl <Õ#∞ h‰õΩ JOk™êÎ#∞. Pã¨H˜Î`À P™êfikOK«=Ü«∂º!
=. Jx ÑëH˜ <å~°^Œ∞O Ez =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 114
* D q^èŒOQÍ ÑëH˜ <å~°^Œ∞x K«∂z „|Ç¨Ï‡ =∞m¡ WÖÏ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞.
=∞. Hõ#HÍ‰õΔΩO_»∞ Éèí∞*Ïq[$OÉèí}=Ú#<£ HΔÍ‡K«„Hõ=ÚO *ÏÑ¨ñ A
\˜ì# =∂_ç¯O Q˘xáÈ=, Ü«∞[˝=∞Ü«∞^ŒO„+≤ì ™êfiHõ$uO^•eÛ Ü«∞
^ŒÌ#∞*Ïnèâ◊fi~°∞ñ ^•ñH˜ Ü«∞aú#_»∞=∞<£ ^ŒO„ëêìÇ¨ÏuO „^Œ∞OÑ¨ ^è•
„ux QÆ∂ÖˇO QÆ∞eâßÇ¨ÏuO |_»∞ =∞Ç¨„kO É’e Ü«∞`«∞º„QÆ`«<£. 115
* Ñ¨Ó~°fiO Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞O_Õ"å_»∞. "å_»∞ ÉÏÇ¨ï|ÖÏ\’ÑÖ`À Éè∂í K«„HÍxfl KåÑ¨K∞« \˜#ì @∞¡
K«∞\˜ì ™êQÆ~Q° ~Æ ƒ° Où Ö’ ^•QÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ ^èiŒ Oz P ^•#=~åA`À
^•~°∞}"≥∞ÿ# ~°}O KÕâß_»∞. Jáê~° áê~å"å~°O #_»∞=∞ HÀ~°Å`À „‰õΩq∞‡ P ~°Hõ¯ã¨∞}˜‚ LHõ¯_»yOKå_»∞.
=„*ÏÜ«Ú^èŒO „"Õ@∞‰õΩ <ÕÅQÆ∂ÖË =∞Ç¨Ñ¨~°fi`«O ÖÏQÍ "å_»∞ JucèHõ°~åHÍ~°O`À „HÕ^ŒÑ¨_®¤_»∞. Wk
Ü«∞[˝=~åÇ¨=`å~° Hõ^äŒ.
=. =∞é˜Ü«Ú ã¨∞Ü«∞*Ï˝=`å~°O|∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 116
* WHõ ã¨∞Ü«∞*Ï˝=`å~°O ZÖÏ [iyO^À K≥|∞`å#∞ q#∞=∞x <å~°^Œ∞x`À „|Ç¨Ï‡ =∞m¡ WÖÏ
J<åfl_»∞.
ã‘. „Ñ¨Hõ@ ~°∞z „Ñ¨*ÏÑüH˜x ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùx ‰õÄñ`«∞ ~å‰õÄu Ü«∞#∞ Å`åOy
Hõi÷ [x‡Oz ã¨∞Ü«∞A˝O_»∞ <å <˘Ñ¨Ê #`«ñ_»∞ ^ŒH˜Δ} Ü«∞#∞ #u=Ü«∞O^Œ∞
ã¨∞Ü«∞=∞<å=∂=∞~°™ÈÎ=∞O|∞ñ |∞\˜ìOz ~ÚO„^Œ∞ñ_≥· "≥Åã≤ Ü«Ú¿ÑO„^ŒbÅ
ã¨dÅÖ’HõO|∞Å Ü«∂iÎ Ç¨ÏiOz# #`«x =∂`å=∞Ç¨ïO_≥·# =∞#∞=Ù
`Õ. `«#=∞#O|∞#ñ ^ŒK«Ûi„`«=Ú# HõÅi, Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù}∞ºO_»∞ Ç¨Ïi Ü«∞x ÑëÔHñ QÍ#
#Oz`« *Ï˝#xkèÜ≥ÿ∞ ã¨∞Ü«∞A˝ñ _≥Åq∞ñ, ^•Ñ¨™È`«Î=∞! Ç¨Ïi Ü«∞=`å~°=∞Ü≥∞º. 117
* Ñ¨Ó~°fiO ~°∞z J<Õ „Ñ¨*ÏÑüH©, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù ‰õÄ`«∞Ô~·# P‰õÄu J<Õ ã¨∞QÆ∞}=uH©
''ã¨∞Ü«∞A˝_»∞—— J<Õ"å_»∞ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. J`«_»∞ ''^ŒH˜Δ}——J<Õ HÍO`«#∞ ÑüflQÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. P"≥∞ Hõ_»∞Ñ¨Ù#
ã¨∞Ü«∞=ÚÅ∞ J#fl ¿Ñ~°∞QÆÅ "ÕÅ∞ÊÅ#∞ [x‡OÑ¨*Ëâß_»∞. WO„^Œ∞_≥· ^Õ=`«Å‰õΩ <åÜ«∞Hõ`«fiO WKåÛ_»∞.
q+¨μ‚=ÙÖÏQÍ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ ^Œ∞óMÏhfl ÑïÇ¨ÏiOÑ¨ *Ëâß_»∞. `å`« J~Ú# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«#
=∞#∞=∞x K«i„`«‰õΩ =∞#ã¨∞Ö’ ZO`À ãÖ`À+≤Oz 'D Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«∞_»∞ NÇ¨ÏiÜÕ∞——Jx ÑëHÍ_»∞.
=ÚhO„^•! P HÍ~°}O=Å¡ L`«=Î ∞ *Ï˝<åxH˜ xkèÜ∞ÿ≥ # ã¨∞Ü«∞A˝_∞» ''Ç¨Ïi—— J=`å~°OQÍ „Ñ¨âã◊ Î≤ =Ç≤ÏOKå_»∞.
=. Jx K≥ÑÊ≤ ™êOYºÜ≥∂QÆ „Ñ¨=~°HÎ ÍKå~°º=~°∞ºO _»Q∞Æ HõÑÅ≤ ∞x Ü«∞=`å~°O|∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞.118
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 199
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ÃÑ· Hõ^Œä K≥ÑÊ≤ PÃÑ· +¨_~Ì» ≈° <åÅÖ’ XHõ>#ÿˇ ™êOYº Ü≥∂QÆO „Ñ¨=iÎOÑ¨*ãË #≤ HõÑÅ≤ =∞Ç¨Ïi¬
J=`å~°QÍ^äŒ#∞ PÅHÕK«=∞O@∂ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. ^èŒ$`«=∞u ^Õ=Ç¨˙uH˜x k=ºqÉèí∞O_»QÆ∞ Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*Ï
ÑüH˜ñ „|"≥∂^Œ "≥ÚÑ¨Ê #=ÉèÏ=∞Å`Àñ QÆÑ≤ÖÏYºñ |∞\˜ì ÜÕ∞
QÆu Ç¨Ïi á⁄O^Œ∞ #\˜ì ã¨∞ÉèíQÆO|QÆ∞ ™êOYº=Ú ^Œe¡ H˜zÛ ^Œ∞
+¨¯$`«=ÚÅ∞ "åã≤ K«∂ÃÑ =Úx¿ãq`«"≥∞ÿ `«#~å~°∞ "≥∂HõΔ=Ú<£. 119
* ^Õ=Ç¨˙u J<Õ P"≥∞ xâ◊ÛÅ=∞u J~Ú# ãü. k=º`Õ[ã≤fiÜ≥ÿ∞# Hõ~°ÌŒ=∞ „Ñ¨*ÏÑü P"≥∞ Ñü. P
^ŒOÑ¨`«∞Å‰õΩ P#O^ŒO Juâ◊~ÚOÑ¨QÍ `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ P_»∞ `À|∞@∞ì=ÙÅ`À ã¨Ç¨ NÇ¨Ïi 'HõÑ≤Å∞_»∞—
J#fl ¿Ñ~°∞`À Pq~°ƒùqOKå_»∞. U Ü≥∂QÆO`À <å~åÜ«∞}∞x á⁄O^Œ\ÏxH˜ gÅ=Ù`«∞O^À, P =∞<À[˝"≥∞ÿ#
™êOYºÜ≥∂QÍxfl P =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_»∞ `«e¡H˜ É’kèOKå_»∞. P q^èŒOQÍ P"≥∞ áêáêÅ∞ ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ≤ =Ú#∞Å∞
J¿ÑH˜ΔOKÕ "≥∂HΔÍxfl P"≥∞‰õΩ „Ñ¨™êkOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ^Œ`åÎ„`ÕÜ«∂=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 120
* WHõ ^Œ`åÎ„`ÕÜ«Úx J=`å~°O ZÖÏ qÅã≤e¡O^À q=i™êÎ#∞ q#∞.
ã‘. `åÑ¨™È `«Î=Úñ _»„u `«#Ü«Úxñ QÀi ~°"Õ∞â◊√ "Õñ_ç# Ç¨Ïi ÜÕ∞#∞ h‰õΩ
##Ñ¶¨∞! ''^Œ`«∞Îñ_» <≥·u—— #x Ñ¨Å∞¯Hõ`«=Ú# #`«ñ_»∞ ^Œ`åÎ„`ÕÜ«Úñ_≥· [xOK≥
# =∞‡Ç¨`«∞‡x K«~°}Ï|˚ Ñ¨~åQÆ ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞KÕñ |∂`«^ÕÇ¨ï ÅQÆ∞K«∞
ÃÇ·ÏÇ¨ÏÜ«∞ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊√º Öˇ·Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡Hõ Ñ¶¨Å~°∂Ñ¨ =∞QÆ∞ Ü≥∂QÆ|Å=Ú =_»ã≤
`Õ. ãÖz`« *Ï˝# Ñ¶¨Å ã¨∞Mˇ·â◊fi~°º â◊H˜Î, â∫~°º=ÚÅñ ÉÁOk `«=∞ H©iÎ K«^ŒÅ "≥Å∞ñQÆ
xO^Œ∞ #O^Œ∞#∞ "åã≤H˜ <≥H˜¯, ~°\˜ì, k=º`«~° =¸iÎ q+¨μ‚ #∞uOÑ¨ñ^Œ~°"≥∞? 121
* J„u=∞Ç¨Ïi¬ =Ú#∞ÅÖ’ "Õ∞\˜. PÜ«∞# `«#‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞}˜‚ „Ñ¨™êkOK«=∞x ÅH©‡Δ <å^ä∞Œ }˜‚ „áêi÷OKå_»∞.
JÑ¨C_»∞ NÇ¨Ïi ''áêÑ¨~Ç° Ï≤ `«∞_»"#·≥ F =ÚhO„^•! <Õ#∞ h‰õΩ ''^Œ`∞« _Î » #Ü«∂º#∞—— Jx J<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡
Ç¨ÏiÜÕ∞ J„uH˜ ^Œ`åÎ„`ÕÜ«Ú_≥· [x‡OKå_»∞. P =∞Ç¨ÏhÜ«Úx áê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÆO ™ÈH˜ ÃÇ·ÏÇ¨ÏÜ«∞=OâßxH©˜,
Ü«∞^Œ∞=OâßxH© K≥Ok# "å~°O^Œ~∂° Ñ¨q„`«^ÇÕ ï¨ ÅÜ«∂º~°∞. PÜ«∞# J#∞„QÆÇÏ¨ O=Å¡<Õ "åà◊√¡ WÇ¨ÏÑ¨~Ö° ’HÍÅ∞
„Ñ¨™êkOKÕ Ü≥∂QÆ|ÅO Pi˚OK«∞H˘<åfl~°∞. *Ï˝# Ñ¶¨ÖÏhfl, ã¨∞MÏhfl, Sâ◊fi~åºhfl, â◊H˜Îh, â∫~åºhfl á⁄O^•~°∞.
`«=∞ H©iÎ q∞O@ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞O_»QÍ LÉèíÜ«∞Ö’HÍÅÖ’ „Ñ¨ã≤kú =Ç≤ÏOKå~°∞. JÖÏO\˜ k=º~°∂Ñ¨Ù_≥·#
q+¨μ‚^Õ=Ùx q#∞uOK«_»O ™ê^èŒº=∂!
=. "≥O_çÜ«Ú ã¨#HÍ^Œº=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 122
* WHõ ã¨#HÍ^Œ∞Å J=`å~° „Ñ¨HÍ~°O PÅHÕK«∞.
ã‘. J#Ñ¶¨∂`«‡! ÜÕ∞#∞ QÆÖÏÊkx qâ◊fiO|∞ ã¨$l~ÚOÑ¨ñ ^ŒÅñz Ü«∞Oz`« `«ÑÖ|∞
#i÷ñ *ËÜ«ÚK«∞ ''ã¨#—— Ü«∞x Ñ¨Å∞¯@Ü«Ú #k HÍ~°}O|∞QÆ ã¨<åYºÅ#∞ QÆÅ ''ã¨
#O^Œ#'', ''ã¨#Hõ——, ''ã¨#`«∞¯=∂~°——, ''ã¨#`«∞û*Ï`«∞Å∞—— #Å∞fi~°∞ ãÖÉèíqOz
=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Öˇ· =∞Ç≤Ï #∞uÔHH˜¯i áÈ~Ú# HõÖÏÊO`«=Ú# #tOz
`Õ. #\˜ì Ü«∂f‡Ü«∞ `«`«ÎfiO|∞ =Ù@ìñ *Ëã≤, ãÖ„Ñ¨^•Ü«∞Hõ ÉèíOyx [QÆu <≥Å¡ñ
QÆÅ∞QÆñ*Ëã≤i Ü«∞ qfi+¨μ‚Hõà◊Åñ ^Œ#i, #Å∞=Ù ~°Ü«Úº#∞ <˘Hõ¯ñ_» #Ü«∞K«i„`«! 123
* Ñ¨q„`å`å‡! <Õ#∞ HõÖÏÊ~°OÉèOí Ö’ qâßfixfl ã¨$+≤Oì Ñ¨^ÅŒ K«∞ H˘<åfl#∞. JO^Œ∞HÔ · `«Ñã¨ ∞¨ û KÕã∂¨ Î 'ã¨#—
Jx ÑëHÍ#∞. JO^Œ∞=Å¡ 'ã¨#— J<Õ ¿Ñ~°∞`À 'ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞, ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞—
J<Õ #Å∞QÆ∞~°∞ Ñ¨Ù\Ïì~°∞. "åà◊√¡ „|Ç¨Ï‡=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å∞QÍ „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ „Ñ¨ã≤kúÔHHÍ¯~°∞. QÆuOz# HõÅÊO
z=~° JO`«iOzáÈ~Ú# P`«‡ `«`åÎfixfl "åà◊√¡ =∞m¡ Ö’HõOÖ’ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞™ê~°OQÍ „Ñ¨=iÎOÑ¨*Ëâß~°∞.
#Ü«∞jÅ∞_»"≥·# <å~°^•! P q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõà◊Å`À [x‡Oz# "åà◊√¡ #Å∞QÆ∞Ô~·<å x*ÏxH˜ "åi J=`å~°O
XHõ¯>Ë.
=. =∞é˜Ü«Ú #~°<å~åÜ«∞}Ï=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 124
* WOHõ #~°<å~åÜ«∞}∞Å J=`å~°Ñ¨^Œúu PHõi‚OK«∞.
Hõ. QÆ}∞uOÑ¨ñQÆ #~°<å~å, Ü«∞}∞ Å# ^èŒ~°∞‡#‰õΩ #∞^ŒÜ«∞ =∞Oki ^•HΔÍ
Ü«∞}˜ Ü≥ÿ∞# ''=¸iÎ——=Å#O, „|}∞`«QÆ∞}À`«Î~°∞Å∞ Ñ¨~°=∞áê=#=¸~°∞ÎÖò. 125
* q#∞uQÍOz# QÆ∞}ÏÅ∞ QÆÅ"å~°∂, q∞H˜¯e Ñ¨q„`«=¸~°∞ÅÎ ∂ J~Ú# #~°<å~åÜ«∞}∞ Å<Õ"å~°∞
^èŒ~å‡xH˜ Jkèëêª#"≥∞ÿ# ^èŒ~°∞‡_çH˜, ^Œ‰õΔΩx ‰õΩ=∂Ô~Î J~Ú# '=¸iÎ— Ü«∞O^Œ∞ [x‡OKå~°∞.
Hõ. J#Ñ¶¨ÚÅ∞ |^Œs=#=Ú#, q#∞`«`«áÈ=$uÎ #∞O_», q|∞^è•kèÑ¨Ùñ_»∞<£
=∞#=Ú# x[Ñ¨^ŒÇ¨xH˜, Ñ¶¨∞#=ÚQÆñ lOuOz kq[HÍO`å=∞}∞Å<£. 126
* P Ñ¨~°=∞áê=#∞Å∞ |^ŒiHÍ =<åxH˜ "≥o¡ xâ◊ÛÅ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ x=∞QÆ∞fl ÅÜ«∂º~°∞. "åà◊¡ `«Ñ¨ã¨∞û
Ñ¶ë¿ãÎ `«# Ñ¨^ŒqH˜ ZHõ¯_» =ÚÑ¨C =¸_»∞`«∞O^À Jx =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À zOuOKå_»∞.
JÑ¨û~°ãÅ¨ #∞ Ñ≤eÑ≤OKå_»∞.
Hõ. ~åqOz ''`«áÈqÑ¶¨∞fl=Úñ, QÍqOÑ¨ÙO''_»#∞K«∞ |#∞Ñ¨ñ QÆ_»∞ "Õ_»∞Hõ`À
ÉèÏ=Éèí"åhH˜#∞ Å#ñ, QÍ =x`«Å∞ ã¨xi |^ŒiHÍ =#=Ú#‰õΩ<£. 127
* P q^èŒOQÍ J`«_»∞ ã¨∞~°ã¨∞O^Œ~°∞Å#∞ Ñ≤eÑ≤Oz '#~°<å~åÜ«∞}∞Å `«Ñ¨ã¨∞û K≥_»Q˘@ìO_ç—Jx
K≥Ñ≤Ê ÑÖáê_»∞. PHÍO`«Å∞ ZO`À ãÖ`À+Ö`À HõO`«∞x K«`«∞~°OQÆ¿ã#ÖÏ J#fl@∞¡ |Ü«∞Å∞^Õi
|^Œs=<åxH˜ "≥àÏ§~°∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 201
=. JO^Œ∞. 128
=∞. #~°<å~åÜ«∞}∞ Å∞#fl KÀ\˜H˜ =∞~°∞<åflsã¨=¸Ç¨ÏO|∞ ÉèÏ
ã¨fi~°bÅO [x ~°∂Ñ¨q„Éèí=∞ HõàÏKå`«∞~°º "Õ∞áê~°ñQÍñ
|iÇ¨™È‰õΩÎÅ <å@áê@Åñ [iOÑÖ Ez xtÛO`«`«<£
Éèíi`«^è•º# `«Ñ¨ó„Ñ¨ÉèÏ=x~°uO ÉÏ\Õz xëê¯=ÚÖˇ·. 129
* JHõ¯_» #~°∞_»∞, <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞Î#fl „Ñ¨^ÕâßxH˜ ^Õ=HÍO`«Å∞ ã¨qÖÏãÖQÍ =KåÛ~°∞.
JO^ŒK«O^•Å f~°∂, HõàÏ<≥·Ñ¨Ù}ÏºÅ ™œ~°∂, L\˜ìÑ¨_Õ@@∞¡ ÑïÜ«∂K«HÍÅ∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂, P@ÖÏ_»∞`«∂,
áê@Å∞ áê_»∞`«∂ qÇ¨ÏiOKå~°∞. JÖÏ qÖÏã¨bÅÅ`À `«áÈ=#OÖ’ qK«ÛÅq_çQÍ qÇ¨Ïiã¨∞#Î fl JÑ¨û~°ãÅ¨ #∞
#~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ K«∂Kå~°∞. HÍx U =∂„`«O K«eOK«Ö^Ë ∞Œ . HÍ=∂xH˜ Ö’#∞ HÍÖË^∞Œ . xtÛO`«∞Öˇ,· x~À‡Ç¨ïÖˇ·
"åà◊√¡ JÖÏˆQ x~°uâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# ^è•º#O`À =∞Ç¨ `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ x=∞QÆ∞flÖˇ· =ÙO_çáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. „HÀ^èŒ=Ú ^Œ=∞ `«Ñ¨=ÚÅ‰õΩ#∞, ÉÏ^èŒHõ =∞QÆ∞ >ˇé˜ñy kq[ÉèÏ=∞ÅÃÑ· #
"Õ∞‡^è•`«‡‰õΩ ÖÁHõ ~ÚO`«Ü«Úñ, „QÀ^èŒ=Úñ ^ÕÔ~·i ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ü«Ú`«∞ ÅQÆ∞@<£. 130
* HÀÑÖ `«=∞ `«Ñ¨ã¨∞ûÅ‰õΩ Ö’ÑÖ Hõeyã¨∞ÎO^Œx „QÆÇ≤ÏOz ã¨`«Îfi ãÖÑ¨#∞flÅ∂, |∞kú=∞O`«∞Å∂
J~Ú# #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ "åà◊¡g∞^Œ U =∂„`«O HÀÑÖ K«∂Ñ¨ÖË^Œ∞.
Hõ. <å~åÜ«∞}∞ñ _»Ñ¨C_»∞ ^Œ#, Ü«¸~°∞=Ù "≥ã¨ñ r~°, #O^Œ∞ #∞^Œ~ÚOK≥#∞ ÉˇO
áê~°OQÆ #∂~°fij =ÚY, <ås[#HÀ\˜ kq[<å~°∞Å∞ "≥∞K«Û<£. 131
* JÑ¨C_»∞ <å~åÜ«∞}∞_»∞ "≥O@<Õ `«# T~°∞ ÉèÏQÍxfl QÀ\˜`À p~å_»∞. J`«x `˘_»Ö’#∞O_ç
J=∞~° HÍO`«Å∞ "≥∞KÕÛ@@∞¡QÍ T~°fit "≥Ú^ŒÖˇ·# JÑ¨û~°ó „ã‘Î ã¨=¸Ç¨ÏO L^ŒƒùqOzOk.
Hõ. T~°∞=ÙÅO^Œ∞ [xOz#, HÍ~°}=Ú# ''#∂~°fit——Ü«∞# Ñ¶¨∞#`«‰õΩ <≥ÔH¯<£
"å~°Å ~°∂Ñ¨qÖÏã¨ q, Ç¨~°=ÚÅ‰õΩ <À_ç ~°O`« #=∞s[#=ÚÖò. 132
* <å~åÜ«∞}∞x T~°∞=ÙÖ’ #∞O_ç Ñ¨Ù@ì_»O=Å¡ P"≥∞ '' T~°fit—— Jx ¿Ñ~°∞QÍOzOk. WO„^Œ∞_»∞
ÑÖÑ¨QÍ =zÛ# ^Õ=`å„ã‘ÎÅ∞ T~°fit "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊¡ JO^ŒK«O^•Å∂, Ç¨=ÉèÏ"åÅ∂, q<À^ŒqÇ¨~åÅ∂
K«∂z Å[˚`À ‰õΩOzOK«∞‰õΩ áÈÜ«∂~°∞.
=. JO`«O ^•=Ú #~°<å~åÜ«∞}∞Å `«áÈqÑ¶¨∞flO|∞ QÍqOÑÖ|∂x KÕÜ«Ú qÖÏãÖ|∞Å∞, =∂#ã≤Hõ
ãÖHõÅÊ=∂„`«O|∞# ã¨$+≤ìã≤÷u ãÖÇ¨~°O|∞ ÖÁ#~°ÊO*ÏÅ∞ #=∞‡Ç¨`«∞‡Å ^≥ãÖ |xH˜~åHõ
Hõ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩO *ËÜ«Ú #∞Ñ¨Hõ$`«∞Å∞OÉ’Öˇ x+¨ÊùÅO|∞Öˇ·# ã≤QÆ∞æ#O QÆ∞O^Œ∞K«∞, #∂~°fitO ^Œ=∞‰õΩ
=ÚY∞º~åeQÍñ ÔQ·H˘x `«=∞ =zÛ# *Ï_»# =∞~°e K«x ~°O`«. 133
* =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞‰õΩO>Ë KåÅ∞, P #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∂Å∞ KÕÜ«∞QÆÅ~°∞. JÖÏO\˜
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ ÉèíOQÆO HõeyOK«_®xH˜ ã¨∞~°HÍO`«Å∞ KÕã≤# â◊$OQÍ~° qÖÏ™êÅ∞ Hõ$`«Ñ¶¨Úfl_çH˜
KÕã≤# LÑ¨HÍ~åÅ ÖÏQÍ x~°∞Ñ¨Ü≥∂QÍ ÅÜ«∂º~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "åà◊√¡ ã≤QÆ∞æ`À Ñï`«Ñ≤OKå~°∞. P T~°fit<Õ
`«=∞‰õΩ <åÜ«∞‰õΩ~åÅ∞QÍ KÕã¨∞H˘x =zÛ#^•i<Õ uiyáÈÜ«∂~°∞.
Hõ. HÍ=Úx ^ŒÇ≤ÏOK≥ñ „QÀ^èŒ =∞, Ç¨=∞Ç≤Ï=∞#∞ ~°∞„^Œ∞ñ, _»\˜ì Ü«∞uHÀÑ¨=Ú <å
nè=∞O`«∞Å∞ ÔQez ~°#O, QÍ=∞=Ú ÔQÅ∞K«∞@Å∞ ÃãÑ¨ÊñQÍ <Õq∞\˜H˜<£? 134
* Ñ¨Ó~°fiO ~°∞„^Œ∞_»∞ =∞Ç¨„HÀ^èŒO`À HÍ=Ú}˜‚ HÍeÛ"Õâß_»∞. HÀÑÖ JO`« ^•~°∞} =∞~ÚOk. J\˜ì
HÀáêxfl Ãã·Ò« P |∞kú=∞O`«∞Å∞ J=bÅQÍ [~ÚOKå~°∞. WHõ HÍ=∂xfl QÔ Å=_»O QÆ∞iOz K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk?
=. J\˜ì #~°<å~åÜ«∞}Ï=`å~°O|∞ [QÆ`åÊ=#OÉˇ· qÅã≤Öˇ¡, "≥O_çÜ«Ú „^èŒ∞"å=`å~°O|∞ q=iOK≥^Œ
q#∞=Ú. 135
* JÖÏO\˜ #~°<å~åÜ«∞}∞Å J=`å~°O Éèí∞=#„`«Ü«∂xfl Ñ¨q„`«O KÕã≤Ok.
WHõ „^èŒ∞"å=`å~°O q=i™êÎ#∞, q#∞.
ã‘. =∂x`«K«i`«∞ñ ''_»∞`åÎ#áê^Œ∞O——_»#∞ Éèí∂=ˆ~}∞º#‰õΩ ã¨`«∞Ê„`«∞ñ _»#ñQÆ
#∞^Œ~ÚOz =∞Ç≤Ï=∞ñ ÉˇOá⁄Ok ÉÏÅºO|∞# [#‰õΩxHõ_» #∞O_ç ã¨=u`«e¡
^Œ#∞ <å_»∞ "åHÍº„ã¨Î`«uñ QÆ∞Ok =∞Ç≤Ï`« `«ÑÖ|∞ QÍqOz HÍÜ«∞O|∞`À_»ñ
[x q∞O@ „^èŒ∞=Ñ¨^Œ™ê÷~Ú Ü≥ÿ∞ Ü«∞@g∞ñ^Œ #i÷ =iÎOK«∞ Éèí$QÍfik=Ú#∞Å∞ñ
`Õ. [`«∞~°QÆu „yO^Œ =iÎOK«∞ ã¨Ñ¨Î|∞∞+¨μÅñ, ÉˇOÑ¨Ù nÑ≤OÑ¨ñ ^Œ#∞fl #∞uOÑ¨ "≥Åã≤
''„^èŒ∞=Ùñ_»∞—— <å <˘Ñ≤Ê Ü«∞ qfi+¨μ‚`«∞Å∞ºñ _»QÆ∞K«∞, #∞#fl Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡ñ _çÑ¨C_»∞ #∞#fl"åñ_»∞. 136
* „^èŒ∞=Ù_»∞ L`«Î=∞K«i„`«∞_≥·# ''L`åÎ#áê^Œ∞—_»<Õ ~åA‰õΩ ã¨`«∞Ê„`«∞_»∞QÍ [x‡OKå_»∞.
„Ñ¨ÉèÏ=ãÖÑ¨#∞fl_≥· ¿Ñ~°∞QÍOKå_»∞. z#fl `«#OÖ’ XHõ<å_»∞ `«O„_ç=^ŒÌ L#flÑ¨C_»∞ ã¨=u`«e¡ ''ã¨∞~°∞z——
J`«}‚˜ xO^•=K«<åÅ<Õ J„™êÎÅ`À <˘Ñ≤ÊOzOk. ^Œ∞ód`«∞_≥#· „^è∞Œ =Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê `«Ñã¨ ∞¨ û KÕâß_»∞. P `«Ñã¨ ∞¨ û
Ñ¶ëOzOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOz J`«}˜‚ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. J`«_»∞ ã¨â◊s~°OQÍ "≥o¡ PHõãÖÖ’
=∞Ç¨ÏŸ#fl`«"∞≥ #ÿ „^è∞Œ =™ê÷#OÖ’ ã≤~÷ Ñ° _¨ ®¤_∞» . P ™ê÷<åxH˜ ÃÑ·# =ÙO_Õ Éè$í QÆ∞=Ù "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ ∂, „HÕ^Œ
=ÙO_Õ ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∂ P =∞Ç¨ÏhÜ«Ú}˜‚ Q˘Ñ¨ÊQÍ „Ñ¨â◊Oã≤OKå~°∞. J`«_»∞ ''„^èŒ∞=Ù——_»<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ñ¨HÍtOz
q+¨μ‚=Ù`À ã¨=∂#∞_≥·<å_»∞. WÑ¨C_»∞ ‰õÄ_® P Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞ „^èŒ∞=™ê÷#O Ö’<Õ =Ù<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ |$^äŒ∞x Ü«∞=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 137
L. "Õ#∞ñ_»∞ q„Ñ¨ÉèÏ+¨} Ñ¨q „Ñ¨Ç¨Ïu K«∞º`« ÉèÏQÆº áœ~°∞+¨μO
_≥· x~°Ü«∞O|∞#O |_ç# <å`«‡`«#∂Éèí=Ùñ_≥· Ñ¨$^äŒ∞O_»∞ <åñ
|∂x [xOz `«[˚#‰õΩñ |∞#fl~°HõO|∞#∞ ÉÏÃÑ, "Õ∞kx<£
^èÕ#∞=Ùñ*Ëã≤ =ã¨∞Î q`«uO akÔH<£ Ç¨Ïiã¨`«¯àÏOâ◊√ñ_≥·. 138
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 203
* WHõ Ñ¨$^äŒ∞K«„Hõ=iÎ J=`å~°O q#∞.
''"Õ#∞——_»<Õ Éèí∂áêÅ∞_»∞ Éèí∂ã¨∞~°∞Å âßÑ¨=K«<åÅ<Õ =„*ÏÜ«Ú^èŒÑ¨Ù ^≥|ƒÅ‰õΩ QÆ∞iÜ≥ÿ∞<å_»∞. ã≤ih,
áœ~°∞ëêhfl HÀÖ’ÊÜ«∂_»∞. `«∞^Œ‰õΩ #~°HõO á⁄O^•_»∞. J`«xH˜ ''Ñ¨$^äŒ∞——_»<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞<åfl_»∞. J`«_»∞
`«O„_çx Ñ¨Ù<åfl=∞#~°HOõ #∞O_ç ~°HOΔ˜ Kå_»∞. NÇ¨Ïi HõàÏOâ◊É=íè Ù_≥#· P Ñ¨$^ä∞Œ K«„Hõ=iÎ D Éè∂í q∞x ^è#Õ ∞=ÙQÍ
*Ëã≤ J=¸Åº"≥∞ÿ# J<ÕHõ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ Ñ≤kHÍ_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Ú =$+¨ÉèÏ=`å~°O|∞ <≥éÕyO`«∞, q#∞=Ú, Jwfl„^èŒ∞O _»#∞"åxH˜ ''<åaè—— Ü«∞#∞"åñ
_»∞^Œ~ÚOK≥, #`«xH˜ "Õ∞~°∞^Õq Ü«∞#∞ <å=∂O`«~O° |∞ QÆÅ ''ã¨∞^Õq——Ü«∞O^Œ∞ Ç¨Ïi =$+¨ÉÏè =`å~°O|∞
<˘Ok [_»ã¨fiÉèÏ=OÉˇ·# Ü≥∂QÆO|∞ ^•eÛ „Ñ¨âßO`åO`«ó Hõ~°}∞O_»∞#∞, |i=ÚHõÎãÖQÆ∞O_»∞#∞<≥·
Ñ¨~°=∞ Ç¨ÏO™êaèQÆ=∞ºO |~Ú# Ñ¨^ŒO ak Ü«∞x =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ =Å∞‰õΩK«∞O_»O [iOK≥, =∞é˜Ü«Ú
Ç¨ÏÜ«∞„w"å=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 139
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê „|Ç¨Ï‡ =∞m¡ <å~°^Œ∞_ç`À D suQÍ J<åfl_»∞. WÑ¨C_»∞ =$+¨Éèí∞x J=`å~°O
`≥eÜ«∞Ñ¨~°∞™êÎ#∞, PÅHÕK«∞. ''Jwfl„^èŒ∞—— _»<Õ "å_çH˜ ''<åaè—— J<Õ H˘_»∞‰õΩ Ñ¨Ù\Ïì_»∞. <åaè ÉèÏ~°º ã¨∞^Õq.
J"≥∞‰õΩ "Õ∞~°∞^Õq Jx =∞~À ¿Ñ~°∞ LO_Õk. P"≥∞‰õΩ Ç¨Ïi =$+¨ÉèÏ=`å~°∞_≥· J=`«iOKå_»∞. J`«_»∞
[_»jÅ"≥∞#ÿ Ü≥∂QÆO Ñ¨Ó<å_»∞. „Ñ¨âßO`«"∞≥ #ÿ z`«OÎ Hõeæ W`«~∞° Å`À á⁄`«∞Î =kÖÏ_»∞. '' Wk Ñ¨~=° ∞Ç¨ÏOã¨Å∞
á⁄O^Œ^Œy#ã≤÷u—— Jx `«#∞fl QÆ∂iÛ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ „Ñ¨â◊Oã≤OKÕ@@∞¡ „Ñ¨=iÎOKå_»∞.
WHõ Ç¨ÏÜ«∞„w"å=`å~°O Jaè=i‚™êÎ#∞ q#∞.
K«. J#Ñ¶¨∞K«i„`«! =∞#‡Y=Ú#O^Œ∞ [xOK≥ Ç¨ÏÜ«∂#<åYº`«<£
q#∞`«ã¨∞=~°‚ =~°∞‚ñ_»∞#∞ "Õ^Œ=∞Ü«ÚO _»dÖÏO`«~å`«‡‰õΩO
_»#∞Ñ¨=∞ Ü«∞[˝Ñ¨Ó~°∞+¨μñ_»∞ <≥· ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»∞, ^Œ`«û=∞ã¨Î áê
=# =∞QÆ∞ <åã≤HÍâ◊fiã¨#=~°æ=ÚÅO ^Œ∞^Œ~ÚOK≥ "Õ^Œ=ÚÖò. 140
* ã¨K«Ûi„`«∞_®! "Õ∞eq∞|OQÍ~°∞ HÍOuHõÅ"å_»∂, "Õ^Œã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, ™ê\˜ÖËx
Ü«∞[˝ÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∂ J~Ú# ^Õ=^Õ=Ù_»∞ ''Ç¨ÏÜ«∞„w=Ù_»∞——J#fl ¿Ñ~°∞`À <Õ#∞ KÕã#≤ Ü«∞[˝OÖ’#∞O_ç [x‡OKå_»∞.
ã¨~åfihfl Ñ¨q„`«O KÕ¿ã P Ç¨ÏÜ«∞„w=Ùx =Ú‰õΩÑ¨Ù\ÏÅÖ’x âßfiã¨"åÜ«Ú=ÙÅ#∞O_ç "Õ^•Å∞ „áê^Œ∞~°ƒqù OKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú =∞`åûº=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 141
ã‘. Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ "≥·=ã¨fi`« =∞#∞=Ù‰õΩ ^Œ$+¨ì"≥∞ÿ Ü«∞~°∞^≥OK«∞#\˜ì Ü«ÚQÍO`«ã¨=∞Ü«∞
=∞O^Œ∞ qz„`«=∞`åûº=`å~°=Ú ^•eÛ Ü«∞dÖÏ=h=∞Ü«∞O |QÆ∞K«∞ñ *ÏÅ
ã¨~°fir=ÙÅ‰õΩ <å„â◊Ü«∞Éèí∂`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ <Õ HÍ~°‚=OÉˇ·# `ÀÜ«∞=ÚÅ #_»∞=∞
=∞#∞‡Yâ◊¡^äŒ"Õ^Œ=∂~°æO|∞Å#∞ l‰õΩ¯ =_»‰õΩO_» âßY ÖË~°Ê_»ñQÆñ *Ëã≤
`Õ. k=Ùº Åi÷OÑ¨ <åHõi÷ñ ^≥zÛ ~ÚzÛ, =∞#∞=Ù <≥H˜¯Oz ÃÑ<åfl= =#kè#_»∞=∞
=Ú#∞ñQÆ‰õΩO_»OQÆ #~°ã≤# Ü«∞xq∞ëê=, `å~° "Õ∞iH˜ #∞u~ÚOÑ¨ñ ^Œ~°"≥∞ =`«û! 142
* WHõ =∞`åûº=`å~°O ãÖQÆu K≥|∞`å#∞ q#∞. „Ñ¨àÜ ◊ ∞« HÍÅOÖ’ ã¨=∞ã¨=Î ¸ [Å=∞Ü«∞"≥∞áÿ È~ÚOk.
P Ñïã≤u÷ x "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù =ÚO^Õ „QÆÇÏ≤ Oz XHõ Ñ¨_=» ÃÑ· ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. JÑ¨C_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qz„`«"∞≥ #ÿ
=∞`åûº=`å~° "≥∞`åÎ_»∞. Éèí∂`«ÖÏxH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# P ^Õ=Ù_»Ñ¨C_»∞ ZÅ¡„áê}∞Å‰õÄ x"åã¨Éèí∂`«∞_≥·<å_»∞.
<å =^Œ#O#∞O_ç *ÏiáÈ~Ú# "Õ^ŒâßYÅ∞ ãÖH©~°‚O HÍ‰õΩO_® qÉèílOz ^Õ=`«Å HÀiHõ"Õ∞~°‰õΩ =∞m§ <å‰õΩ
„Ñ‘u`À JO^Œ*âË ß_»∞. "≥=· ã¨fi`«=∞#∞=Ù Jkè+Oª≤ z# <å= ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =ÚxyáÈ‰õΩO_® HÍáê_®_»∞. <åÜ«∞<å!
=∞Ç¨ÏhÜ«∞"≥∞ÿ# P =∞`åûº=`å~åxfl q=iOK«_»O Z=iH˜ ™ê^èŒºO?
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∂~å‡=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 143
=∞. J=∞$`À`åÊ^Œ#Ü«∞`«∞flÖˇ· q|∞^èŒ^≥·`åºhHõ=ÚÖò, =∞O^Œ~å
QÆ=Úñ QÆ=fiO|∞QÆñ *Ëã≤ Ü«∞aú ^Œ~°∞=OQÍñ, QÆ=fiÑ¨ÙOQ˘O_» "å
iú =Ú#∞OQÆ<£ Ç¨Ïi ‰õÄ~°‡~°∂Ñ¨=Ú# #„kO ^•ÖˇÛñ ^Œ`«Ê~°fi`«
„Éèí=∞}"åº[`« gñÑ¨Ùñn@ â◊q∞~ÚOÑÖ*ËÜ«∞ñQÍ <å~°^•! 144
* WHõ ‰õÄ~å‡=`å~°O =$`åÎO`«O `≥Å∞Ñ¨Ù`å#∞ q#∞. <å~°^•! Ñ¨Ó~°fiO ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂
J=∞$`«O ™êkèOKåÅ<Õ „Ñ¨Ü«∞`«flOÖ’ =∞O^Œ~°yix Hõ=fiOQÍ *Ëã¨∞H˘x H©Δ~°™êQÆ~åxfl =∞käOKå~°∞. P
Hõ=fiÑ¨Ù H˘O_» Hõ_»e #_»∞=∞ =ÚxyáÈ~ÚOk. JÑ¨C_»∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ `«# gÑ¨Ù^Œ∞~°^Œ
`˘ÅyOK«∞HÀ=\ÏxHÍ J#fl@∞¡ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞#fl yix ‰õÄ~°‡~°∂ÑÖ ^èŒiOz ^èŒiOKå_»∞.
=. "≥O_çÜ«Ú #$ã≤OÇ¨=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 145
=∞. ã¨∞~°Ö’HõO|∞ñ QÆÅOz ^Õ=ã¨q∞u<£ñ „ã¨∞H˜¯Oz Ü«Ú^Œº^Œæ^•
^èŒ~°∞ñ_≥· =K«∞Û xâßK«~°∞O QÆx, Hõ#^ŒÌO„ëêìHõ~åàÏã¨º q
ã¨∞Êùi`«„Éèí∂‰õΩ\˜`À #$ã≤OÇ¨ÏQÆu ~°HΔÀ~å[ =HõΔO|∞ cè
Hõ~°ÉèÏã¨fi#flY~ålñ„^Œ∞OK≥ñ „k[QÆ`«¯ÖÏº}ãÖ^è•~ÚÜ≥ÿ∞. 146
* WHõ #~°ã≤OÇ¨=`å~° =$`åÎO`«O q#∞.
Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù_»<Õ ~°H¯õ ã¨∞_»∞ ^Õ=Ö’HõOÃÑ· ^ŒO_≥uÎ ^Õ=`«Å#∞ ÉÏkèOKå_»∞. „Ñ¨KO« _»"∞≥ #ÿ QÆ^•^ŒO_»O
KÕ|∂x =ã¨∞#Î fl P ^•#=Ù}˜‚ NÇ¨Ïi K«∂Kå_»∞. "å}˜‚ Ñï=∂iÛ =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ Hˆ =Δ ∞O HõeyOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞.
"≥O@<Õ HÀ~°Å`À cèuH˘e¿Ñ <À~°∂, HÀÑÖ`À =Ú_ç=_»¤ Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å∂ QÆÅ #~°ãO≤ Ç¨=`å~°O ^èiŒ OKå_»∞.
"å_ç QÀà◊¡`À P ~åHõΔ¿ãâ◊fi~°∞x =HõΔO peÛ Ç¨Ï`«=∂~åÛ_»∞.
=. WOHõ <åk=¸ÖÏ=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 147
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 205
=∞. Hõi<å^äŒ∞O_»∞ [Å„QÆÇ¨Ï „QÆÇ¨Ï}^Œ∞óMÏ„HÍO`«∞ñ_≥· "Õ~Ú =
`«û~°=ÚÖò QÆ∞~Úº_»∞K«∞O_» "ÕÅ∞ÊÅ‰õΩ qâ◊fi"åºÑ≤Î ÖË‰õΩO_»∞@<£
''Ç¨Ïi h"Õ â◊~°}O|∞ <å—— Hõ x#ñ QÆ∞Ü«∂ºeOz "Õ"ÕQÆ "å
â◊Û~°=ÚO „^Œ∞Oz HõsO„^Œ∞ñ QÍK≥ =∞Ç≤Ï`À`åûÇ¨ÏO|∞#O ^•Ñ¨™ê! 148
* WHõ Pk=¸ÖÏ=`å~°O q=i™êÎ q#∞.
<å~°^•! QÆ*OË „^Œ∞_»∞ "≥ÚãëKÕ`« Ñ¨@∞ì=_ç ^Œ∞ódOKå_»∞. "Õ~Ú ãÖ=`«û~åÅ∞ ^•x`À ÃÑ#QÆ∞ÖÏ_»∞`«∂
~°HõΔ}ÔH· "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl_»∞. `«H˜¯# ^Õ=`«Å∞ qâ◊fi=∞Ü«ÚÅ∞ HÍ~°∞ HÍ|\˜ì J`«x PÑ¨^Œ =∂#ÊÖËHõ
áÈÜ«∂~°∞. JÑ¨C_»`_« ∞» 'NÇ¨Ïs! h"Õ <åH˜Hõ k‰õΩ¯— Jx P~°∞_Î ·≥ P„HõO^Œ#O KÕâß_»∞. Jk qx "≥#∞"≥O@<Õ
Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞ Pk=¸Å ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· =zÛ Ñ¨~°"≥∂`åûÇ¨ÏO`À =∞Hõix K«OÑ≤ Hõix HÍáê_®_»∞.
=. =∞é˜˜Ü«Ú#∞ "å=∞<å=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 149
ã‘. Ü«∞*Ë˝â◊fi~°∞O_»QÆ∞ Ç¨Ïi q+¨μ‚ñ _»kuãÖ`å#O|∞#‰õΩ <≥Å¡ñ ^Œ=Ú‡ñ_»Ü«Úºñ
ÉˇOáê~°∞ QÆ∞}=ÚÅñÉˇ^ŒÌ Ü≥ÿ∞, "å=∞# =¸iÎ`À |eK«„Hõ=iÎñ *Ëi
`«^Œ∂ƒùq∞ =¸_»∞ áê^Œ=Ú‡Å #_çy Ñ¨^Œ„`«Ü«∞O|∞##∞ [QÆ„`«ÎÜ«∞O|∞
=OzOz H˘xÜ≥∞#∞ "åã¨=Ù#‰õΩ ~å[º =∞OkOÑ¨ hâ◊fi~°∞O _»Ü«Úº "≥Úéñy
`Õ. Ü«∞i÷~°∂ÑÖ|∞ ÔQ·H˘x Ü«∞_»∞QÆ =ÅÃã, ^è•i‡‰õΩÅ ™⁄=Ú‡ q#Ü≥∂z`«=ÚQÆñ QÍx
"≥_»ñQÆ∞ñ^Œ#=Ú# #∂~°Hõ q„QÆÇ≤ÏOz, K«Å# =∞OkOÑ¨~å^Œ∞ xâ◊ÛÜ«∞=Ú Ñ¨Ù„`«! 150
* WHõ "å=∞<å=`å~°O =i‚™êÎ#∞ q#∞. Ü«∞*Ï˝kèÑ¨Ù_≥·# q+¨μ‚=Ù Jku a_»¤ÅÖ’ Hõx+¨μª_»∞ S<å
L`«Î=∞ QÆ∞}ÏÅÖ’ JO^ŒiHõO>Ë *Ëº+¨μª_»Ü«∂º_»∞. PÜ«∞# "å=∞<åHÍ~°O`À |e K«„Hõ=iÎ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ
=¸_»_»∞QÆ∞Å <ÕÅ J`«}˜‚ Ü«∂zOz Ñ¨ÙK«∞ÛH˘<åfl_»∞. P =¸_»_»∞QÆ∞Å`À =ÚÖ’¡HÍÅ#∂ P„Hõq∞Oz
=OK«#`À JÑ¨Ç¨ÏiOKå_»∞. `å#∞ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_≥· =ÙO_ç‰õÄ_» WO„^Œ∞_çH˜ ~å[ºO =Ú@ì*ˇÑ¨Ê_®xÔH· PÜ«∞#
=OK«#`À |ex Ü«∂zOK«=Åã≤ =zÛOk. =`åû! ^èŒ~å‡`«∞‡Å ™⁄=Ú‡ q#Ü«∞OQÍ "≥o¡ Lz`« Ñ¨^ŒúuÖ’
„QÆÇ≤ÏOKåe. JO`Õ HÍx =¸~°ö`«fiO`À áÈ\Ï¡_ç P„Hõq∞OK« QÆ∂_»^Œ∞ ã¨∞=∂! Wk x[O!
K«. |e x[=∞øo # =fi@∞x áê^Œã¨~À~°∞Ç¨Ï Éèí=ºf~°÷ =Ú
`«¯eHõ ^èŒiOz, `«#∞fl#∞ [QÆ„`«ÎÜ«∞=Ú<£ Ç¨Ïi H˜zÛ, H©~°∞ÎÅ<£
xeÃÑ =ã¨∞O^èŒ~åã¨÷ex x~°˚~°Ö’Hõ qÉèí∞`«fi Ç¨xHÕ
^ŒÅñHõHõ â◊√„‰õΩ =∂@Å‰õΩñ ^•~°Hõ Éèí∂i=^•#ºjÅ∞ñ_≥·. 151
* Ñ¨~°=∞^•`« J~Ú# |eK«„Hõ=iÎ P „|Ç¨Ï‡Kåi "å=∞#∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ Hõ_çy# Ñ¨q„`« f~å÷xfl
B`«∞ûHõºO`À `«Åg∞^Œ K«Å∞¡‰Ωõ <åfl_»∞. `«#`Àáê@∞ =¸_»∞Ö’HÍÅ#∂ <å~åÜ«∞}∞_çH˜ ^è•~å^ŒÒÎ« KÕâß_»∞.
qâ◊fi=∞O`«\Ï âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û xÅ∞Ñ¨ÙH˘<åfl_»∞. P ^•#O=Å¡ ^Õ=Ö’HõO g∞^Œ `«#‰õΩ#fl ÃÑ`«Î#O
áÈ`«∞O^Œx [OHõ ÖË^Œ∞. `«#‰õΩ Ç¨x [~°∞QÆ∞`«∞O^Œx â◊√„HÍKå~°∞º_»∞ K≥Ñ≤Ê<å ÅHõΔº ÃÑ@ìÖË^Œ∞.
=. =∞é˜Ü«Ú # Ñ¨Ê~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ <å~°^•! Ç¨ÏO™ê=`å~°O|∞ <˘Ok Ü«∞uâ◊Ü«∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞#
ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ h‰õΩ <å`«‡`«`«Îfi „Ñ¨nÑ¨HõO|QÆ∞ ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O |∞Ñ¨^ÕtOK≥,
=∞#fi=`å~°O|∞ <˘Ok ã¨fiH©Ü«∞ `Õ[ó„Ñ¨ÉèÏ=O|∞# #„ÑüÇ¨Ï`«OÉˇ·# K«„HõO|∞ ^èŒi~ÚOz
^Œ∞+¨ì=~°Î#∞Öˇ·# ~åAÅ ^ŒO_çOK«∞K«∞ t+¨ìÑïáêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <åf‡Ü«∞ H©iÎK«O„kHõÅ∞
ã¨`«ºÖ’HõO|∞# "≥eOyOK≥, =∞é˜Ü«Ú ^èŒ#fiO`«i Ü«∞# #=`«iOz `«# <å=∞ã¨‡~°}O|∞#
Éè í ∂ [#O|∞#‰õ Ω ã¨ H õ Å ~ÀQÆ x "å~° } O|∞ ¿ãÜ« Ú K« ∞ <åÜ« Ú ˆ ~ fi^Œ O |∞ñ QÆ e ÊOK≥ , xOHõ O
|~°â◊√~å=∂=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 152
* <å~°^•! JO`ÕHÍ^Œ∞. P Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ Ç¨ÏO™ê=`å~° "≥∞`åÎ_»∞. Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# h ÉèíH˜Î Ü≥∂QÍxH˜
ãÖ`«ã≤OKå_»∞. h‰õΩ P`«‡`«`«ÎfiO `≥eÜ«∞Ñ¨~°KÕ ÉèÏQÆ=`« =∞<Õ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O LÑ¨^ÕtOKå_»∞. =∞#∞=ÙQÍ
J=`«iOz `«# `Õ*’=∞Ç≤Ï=∞`À J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∞#ÿ K«„HõO KÕ|∂x ^Œ∞~°#˚ ∞Öˇ#· ~åAÅ#∞ tHÕΔ Kå_»∞, ã¨[#˚ ∞Å#∞
~°H˜ΔOKå_»∞. `«# H©iÎK«O„kHõÅ∞ ã¨`«ºÖ’HõOÖ’ „Ñ¨HÍtOÑ¨ *Ëâß_»∞.
WOHÍ ^èŒ#fiO`«iQÍ J=`å~°O ^•ÖÏÛ_»∞. `«# <å=∞ã¨‡~°}`À<Õ Éèí∂q∞g∞k [<åxH˜ ~ÀQÍÅhfl
áÈQ˘@∞ì`«∂ PÜ«Úˆ~fi^ŒO HõeÊOKå_»∞. WHõ Ñ¨~°â◊√~å=∂=`å~°O ZÖÏ [iyO^À K≥|∞`å, q#∞.
=∞. ^èŒ~°}© HõO@‰õΩÖˇ·# ÃÇ·ÏÇ¨ÏÜ«∞ #ˆ~O„^Œ „"å`«=Ú<£ Éèí∂i q
ã¨∞Êùi`À^•~° ‰õΩ~îå~°^è•~°ñ QÆÅ#<£ =ÚÜÕ∞º_»∞ =∂é∞Öò á⁄iO
ÉÁi =∞iÌOz, ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«Å=Ú q„Ñ¨ÙÖò "Õñ_»ñQÍ xzÛ `åñ
l~°H©iÎ<£ [=∞^Œyfl ~å=Úñ_»# q∞OK≥O ^•Ñ¨¿ãO„^À`«Î=∂! 153
* =ÚhO„^Œ∞ÅÖ’ J„QÆQ}Æ ∞º_»"#·≥ <å~°^•! ÃÇÏ· Ç¨ÏÜ«∞~åAÅ∞ Ö’Hõ q~À^è∞Œ Öˇ· ^Œ∞~°∞ã¨∞QÍ „Ñ¨=iÎOKå~°∞.
"åà◊¡#∞ tH˜ΔOK«_®xH˜ N=∞<åfl~åÜ«∞}=¸iÎ ÉèÏ~°æ=~å=Ú_»∞QÍ J=`«iOKå_»∞. ~°}~°OQÆOÖ’ W~°"≥·
Ü≥ÚHõ¯™ê~°∞¡ D ~å[ã¨=¸Ç¨xfl ^•~°∞}"≥∞#ÿ `«# QÆO„_»Q˘_»e¤ `À K≥O_®_ç<å_»∞. „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ "Õ_∞» HÀQÍ
Éèí∂=∞O_»Å =∞O`å "åà◊¡‰õΩ ^•#O KÕâß_»∞. [=∞^Œyflã¨∞`«∞_≥·# P Ñ¨~°â◊√~å=Ú_»∞ JÖÏ âßâ◊fi`« H©iÎ`À
"≥Å∞Q˘O^•_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú N ~å=∂=`å~°O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ q#∞=Ú. 154
ã‘. `ÀÜ«∞[ Ç≤Ï`« =Oâ◊ ^Œ∞QÆú áê~å"å~° ~åHÍ qÇ¨~° ÔH·~°=Ç≤Ï`«∞O_»∞
Hõ=∞hÜ«∞ HÀã¨ÅHΔÍ‡Éèí$`«∞û`å QÆ~°ƒù â◊√H˜Î ãÖÑ¨Ù@ Åã¨<Ò‡ H˜ÎHõO|∞
x[áê^Œ¿ã=Hõ „=[ ^Œ∞óY xa_®O^èŒ HÍ~° qã¨∞Êùi`« ÑÖHõ~°∞Ç¨ÏãŸ∞ñ_»∞
^Œâ◊~°^äÕâ◊fi~° Hõ$`å^èŒfi~° "å\˜HÍ „áêOQÆ}ÏHõ~° ^Õ=`å<ÀHõÇ¨ÏO|∞
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 207
`Õ. K«@∞Å ^•#= QÆÇ¨Ï# "≥·âßfi#~°∞O_»∞, ~å=}Ï\’Ñ¨ â‹·Å Ñ¨Ù~°O^Œ~°∞O_»∞
#QÆ∞K«∞ Ö’HÀÑ¨HÍ~å~°÷ =∞=`«iOK≥, ~å=Úñ_≥· K«„H˜ Ö’HÍaè~å=Úñ _»QÆ∞K«∞. 155
* WHõ N~å=∂=`å~°O q=i™êÎ#∞ q#∞.
K«„Hõ^èŒ~°∞_≥·# N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù Ö’HÀÑ¨HÍ~°O KÕÜ«∞_®xÔH· [QÆ^Œaè~å=Ú_≥·# N~å=Ú_»∞QÍ
J=`«iOKå_»∞. PÜ«∞# ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ áêÅ¯_»eH˜ Ñ¨Ù#fl=∞K«O^Œ∞~°∞_»∞. HÀã¨Å~åA ‰õÄ`«∞~Ô #· H“ã¨ÖÏº^Õq
QÆ~°ƒù=∞<Õ =Ú`≥ÎÑ¨Ù zÑ¨ÊÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# "Õ∞e =Ú`«ºO. `«# áê^Œ¿ã=‰õΩÅ â’Hõ=∞<Õ z=∞‡pHõ@¡#∞ áÈHÍˆ~Û
ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞_»∞. ^Œâ~◊ ^° =Œä ∞Ç¨~åA QÍi Ñ¨Ù„`«HÍ"Õ∞+≤ì Ü«∂QÆâßÅ =ÚOy@ "≥ÚÅÔHuÎ# HõÅÊ=$HõOΔ . ^•#=ÙÅ<Õ
^•~°∞}Ï~°}Ïºxfl ^ŒÇ≤ÏOKÕ HÍiÛK«∞Û. ~å=}∞x QÆ~°fi=∞<Õ Ñ¨~°fi`åxfl |^ŒÌÅ∞ KÕ¿ã WO„^Œ∞_»∞.
Hõ. z„`«=ÚQÆ Éèí~°`« ÅHõΔ‡}, â◊„`«∞Ñ¶¨ÚflÅ Hõi÷ #„QÆ[#∞‡O _»QÆ∞K«∞<£
^è•„u<£ ~å=Úñ_»∞ "≥ÅÃãñ |, q„`«∞ñ_»∞ ^Œ∞+¨¯$`« Å`åÅq„`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 156
* P N~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ Éè~í `
° ∞« _»∞, ÅHõ‡Δ }∞_»∞, â◊„`«∞Ñ¶Ú¨ fl_»∞ J<Õ ™È^Œ~∞° Å‰õΩ J„QÆA_≥· [x‡OKå_»∞.
P =∞Ç¨ áê=#∞_»∞ áêáêÅ<Õ f=Å#∞ KèÕkOKÕ H˘_»=eQÍ D Ö’HõOÖ’ „Ñ¨HÍtOKå_»∞.
=. JO`«. 157
ã‘. H˜ã¨ÅÜ«∞ YO_ÕO^Œ∞ aã¨ ‰õΩO^Œ Ñ¨^•‡|˚ Ñ¨^Œ á¶êÅ Éèí∞[ ~°^Œ áê}˜ <Õ„`«ñ
QÍÇ¨Ïà◊ Hõ~°Éèí K«„Hõ qÜ«∞`«∞Êe# â◊OY [OÃÑ¶∂~°∞ ‰õΩK« =∞^èŒº [Ñ¶¨∞# HõO~î°
=Ú‰õΩ~° K«O^Œ# aO| â◊√Hõ QÆ[ NHÍ~° QÆO_» QÆO^èÀ+¨ª"åQÆæ=∞# Hõ~°‚ñ
[OÑ¨ ˆHO^Œ∞ ã¨fi~°‚ â◊Ñ¶¨~° ^èŒ#∞ sflÅ <åã≤HÍ™êºOQÆ^Œ$„QÆ∂ƒùt~À[
`Õ. #o ã¨∞^è•=~°Î ‰õΩO`«Å Ç¨ã¨ <åaè, Hõe`« [#HÍ=háêÅHõ#ºHÍ Å
ÖÏ=∞ñ |i}Ü«∞=∞Ü≥∞º ÅÖÏ@<Õ„`«, HÍ~°∞‡Hõ ^èŒfiOã¨ =ÚO‰õΩ= QÍñQÆ #`«ñ_»∞. 158
* PÃÑ·# N~å=Ú_»∞ t=Ùx ^èŒ#∞~°ƒùOQÆO Fe HÍQÍ [#Hõ=∞Ç¨~åA Ñ¨Ù„uHõ ã‘`å^Õqx KÕÑ¨\Ïì_»∞.
P =∞Ç¨^Õq áê^•Å∞ z=Ùà◊¡ =O\˜q† á¶êÅO J~°úK«O„^Œ∞x =O\˜k† Éèí∞*ÏÅ∞ `å=∞~°`«∂O_»¡ =O\˜q†
^ŒO`åÅ∞ "≥ÚÅ¡Å =O\˜q† Ç¨Ï™êÎÅ∞ Ñ¨^•‡Å =O\˜q† <Õ„`åÅ∞ HõÅ∞=Å =O\˜q† Ñ≤Hõ¯Å∞ HÍÇ¨Ïà◊√Å
=O\˜q† `˘_»Å∞ Hõ~°ÉèÏÅ =O\˜q† ã¨Î<åÅ∞ K«„Hõ"åHÍÅ =O\˜q† #_»∞=Ú PHõãÖ =O\˜k† Ñ≤~°∞^Œ∞Å∞
Wã¨∞Hõ u<≥flÅ =O\˜q† HõO~î°O â◊OYO =O\˜k† K≥H˜¯à◊√¡ J^•ÌÅ =O\˜q† â◊s~° Ñï=∞à◊O K«O^Œ#O =O\˜k†
ÃÑ^Œq ^˘O_»ÑÖ_»∞ =O\˜k† Ñ¨Å∞‰õΩ zÅ∞Hõ Ñ¨Å∞‰õΩ =O\˜k† QÆ=∞#O QÆ[QÆ=∞#O =O\˜k† K≥=ÙÅ∞
NHÍ~åÅ =O\˜q† =Ú‰õΩ¯ ãÖÃÑOQÆ =O\˜k† "≥∂=Ú K«O„^Œ∞x =O\˜k. â◊s~°O ã¨fi~°‚O =O\˜k† K«∂Ñ¨ÙÅ∞
KÕÑÅ¨ =O\˜q† Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ ^è#Œ ∞ã¨∞û =O\˜q† `«Å "≥O„_»∞HõÅ∞ hÖÏÅ =O\˜q† =ÚOQÆ∞~°∞Å∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ
=O\˜q† #=Ùfi J=∞$`«O =O\˜k† ÉÁ_»∞¤ ã¨∞_ç =O\˜k.
=. JO`«. 159
Hõ. ~å=Ú<£ "Õ∞K«Hõ[Å^Œ, âßº=Ú<£ ã¨∞QÆ}Ïaè~å=Ú ã¨^≥·fiÉèí= ã¨∞
„`å=Ú<£ ^Œ∞+¨ìxâß@ q, ~å=ÚO ÉÁ=∞‡xÜ≥∞ñ |OH˜Î~°^äŒ∞ñ _»_»=ÙÅ‰õΩ<£. 160
* P ÃÑ·#, he=∞|∞ƒ=Öˇ #Å¡x"å_»∂, ã¨^Œ∞æ}ÏÅ`À X¿ÑÊ"å_»∂, Sâ◊fi~°ºOÖ’ WO„^Œ∞x`À
™ê\˜Ü≥ÿ∞#"å_»∂, K≥_»∞QÆ∞~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ K≥O_®_Õ"å_»∂ J~Ú# ~å=∞K«O„^Œ∞}˜‚ ^Œâ◊~°^äŒ∞_»∞ J_»=ÙÅ‰õΩ
á⁄=∞‡<åfl_»∞.
=. W@∞¡ ÑÖz#. 161
K«. J~°∞^Œ∞QÆ ÅHõΔ‡}∞O_»∞ [#HÍ`«‡[Ü«ÚO ^Œ#`À_» <ÕñQÆ∞^Õ
#iy ~°Ñ¶¨¸`«Î=ÚO_»∞ =Ú^Œ=∂~°ñQÆñ *ÁK≥Ûñ ^Œ~°‰õΔΩ ã≤OÇ¨Ï ã¨∂
Hõ~° Hõi Ñ¨ÙO_»sHõ HõÑ≤ Y_»æ ‰õΩ~°OQÆ =$HÍÇ≤Ï ÉèíÅ¡ HÍ
ã¨~° =ÚY =#º ã¨`«Îfi K«Ü«∞ K«O_»`«~å@q ^ŒO_»HÍ@q<£. 162
* JÖÏ ÑÖ¿ÑãïH˜ J_»=ÙÅ‰õΩ "≥à◊√Î#fl ~å=Ú}˜‚ ÅHõΔ‡}∞_»∂, ã‘`å "≥O|_çOKå~°∞. ~°Ñ¶¨Ú=Oâ◊
ÅÖÏ=Ú_≥·# ~å=Ú_»∞ ã≤=OQÆ∞Å∂, ã≤OÇ¨Å∂, J_»qÑÖ^Œ∞Å∂, U#∞QÆ∞Å∂, Ñ¨ÙÅ∞Å∂, HÀ`«∞Å∂,
Y_»=æ ∞$QÍÅ∂, lOHõÅ∂, `À_Õà¥◊ ,¡ áê=ÚÅ∂, ZÅ∞QÆ∞|O@∂¡, J_»q ^Œ∞#flÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J_»q =∞$QÍÅ`À
J`«ºO`« cèHõ~°"≥∞ÿ# ^ŒO_»HÍ~°}ºO „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
Hõ. P =#=Ú# =ã≤~ÚOz #$, áê=##Ü«∞âße ~ÚK≥Û #ÉèíÜ«∞=ÚÅ∞ [QÆ
`åÊ=# =ÚxãÖuH˜ñ QÆ$, áê=#xkèÜ≥ÿ∞# ~å=∞Éèí„^Œ∞O _≥Åq∞<£, 163
* ~å[~°HõΔ} hu ãÖÑ¨#∞fl_»∂, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∂ J~Ú# ~å=∞Éèí„^Œ∞_»∞ P =∞Ç¨~°}ºOÖ’
x=ã≤OKå_»∞. JHõ¯_» Ö’Hõáê=#∞Öˇ·# =ÚxQÆ}ÏÅ‰õΩ JÉèíÜ«∞„Ñ¨^•#O KÕâß_»∞.
Hõ. Y~°Hõ~° ‰õΩÅ [Åxkè Ç≤Ï=∞, Hõ~°∞ñ_»QÆ∞ ~°Ñ¶¨Ú~å=∞qÉèí∞ñ_»∞ QÆéHõé˜`À_»<£
Y~°∞x =kèOK≥#∞ Ñ¶¨∞#cè, Hõ~° â◊~°=ÚÅ #dÅ[#∞Å∞ñ QÆ~° =∞~°∞^ŒO^Œ<£. 164
* ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH˜ K«O„^Œ∞x=O\˜"å_≥·# P ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ JO^Œe [#∞ÅO^Œ~°∂
Pâ◊Û~°ºÑ¨_Q» Í HÀÑÖ`À q∞H˜¯e ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ÉÏ}ÏÅ∞ „Ñ¨Ü∂≥ yOz Y~°∞_»<Õ ~°H¯õ ã¨∞}˜‚ LHõ¯_»yOKå_»∞.
Hõ. Ç¨Ïiã¨∞`«∞ñ |iK«~°∞ñQÍñ Q˘x, Ç¨Ïiã¨∞`«∞ñ ^Œ∞#∞=∂_ç Ñ¨xK≥ Ç¨ÏiÑ¨Ù~°=Ú#‰õΩ<£,
Ç¨ÏiqÉèí∞#‰õΩ Ç¨Ïi =∞^èŒº#∞, Ç¨Ïi ~å[ºÑ¨^ŒO|∞ xK≥Û Ç¨Ïiq„Hõ=Úñ_≥·. 165
* ã≤OÇ¨ÏÑ¨~å„Hõ=Ú_≥#· N~å=Ú_»∞ ã¨∂~°ºã¨∞`«∞_≥#· ã¨∞„w=Ù}˜‚ J#∞K«~∞° _»∞QÍ ã‘fiHõiOKå_»∞. WO„^Œ
Ñ¨Ù„`«∞_≥#· "åex <ÕÅQÆ∂eÛ Ü«∞=∞Ñ¨ÙiH˜ ÑÖáê_»∞. "å#~åkèÑÙ¨ _≥#· ã¨∞„w=ÙxH˜ H˜+¯≤ O^è• ~å*Ïºhfl, ã≤OÇ¨ÏO
=O\˜ #_»∞=Ú QÆÅ ~°∞=∞#∂ JÑ¨ÊyOKå_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 209
=. JO`« ã‘`åxq∞`«ÎO|∞#O „kÖ’HõHõO@‰õΩO_»QÆ∞ ^Œâ◊HõO~î°∞O ^Œ∞#∞=∂_»∞@‰õΩ<≥· HõÑ≤¿ã<å ã¨"Õ∞
`«∞O_»~Ú K«xK«x =ÚO^Œ∞@ #u^Œ∞~°æ=∞O |~Ú# ã¨=Ú„^ŒO|∞ ¿ÑiÛ `≥~°∞=Ù ã¨∂Ñ¨‰õΩ#fl #ey.
166
* J@∞Ñ≤=∞‡@ N ~å=∞K«O„^Œ∞_»∞ ã‘`« H˘~°ÔH· =Ú[˚QÍÅ‰õÄ q~ÀkèÜ≥ÿ∞# ~å=}∞}˜‚ ãÖÇ¨ÏiOÑ¨
^ŒÅKå_»∞. "å#~° ¿ã#Å#∞ "≥O@Éˇ@∞ìH˘x ÅOHõ"≥·Ñ¨Ù Ñ¨Ü«∞xOKå_»∞. ^ŒH˜Δ} ã¨=Ú„^Œf~°O KÕ~å_»∞. ^•@
gÅ∞QÍx P ™êQÆ~°O ÉÏ@ K«∂Ñ¨#O^Œ∞# PÜ«∞#‰õΩ P„QÆÇ¨ÏO =zÛOk.
=∞. qHõ@ „Éèí∂Hõ\˜ á¶êÅÉèÏQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ g~°∞O_»∞ „HÀ^è•~°∞}ÏO
|‰õΩ _≥· K«∂z# Ü«∞O`« =∂„`«=Ú# #áêÊ^äÀkè ãÖ`«Ñ¨Î `À
Ü«∞ Hõ} „QÍÇ¨Ï uq∞OyÅ Ñ¨¡= _è»∞b "åºà◊ „Ñ¨"åà’i‡HÍ
|Hõ HÍ~°O_»= K«„Hõ =ÚYº [Åã¨`«Îfi„âı}˜`À xOH˜#<£. 167
* JO`«@ P =∞Ç¨g~°∞_»∞ <˘ã¨@ Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_»QÍ HÀÑÖ =Å¡ Z~°∞ÃÑH˜¯# <Õ„`åÅ`À
ã¨=Ú„^ŒO "≥·Ñ¨Ù K«∂Kå_»∞. JÖÏ K«∂KÕãïH˜ ã¨=Ú„^ŒO, h\˜HÀà◊¥¡, `åÉËà◊¥¡, áê=ÚÅ∂, "≥Úã¨à◊¥¡,
uq∞OyÖÏÅ∂, Ñ¨=_»ÑÙ¨ fQÆÅ∂, `«~O° QÍÅ∂, H˘OQÆÅ∂, Hõ<fl≥ ÖËà¥◊ ,¡ K«„Hõ"åHÍÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ [Å[O`«∞=ÙÅ`À
ã¨Ç¨ hà◊√¡ `«∞Hõ`«∞Hõ L_»HõQÍ WOH˜ áÈ~ÚOk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# ã¨=Ú„^Œ∞O_»∞ Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞O _»QÆ∞ N~å=∞Éèí„^Œ∞x â◊~°}O|∞ ™êzÛ#O
QÆ~°∞}Õz Ü≥∞Ñ¨Ê\˜ Ü«∞@¡ xeÑ≤ #Å∞xKÕ ¿ã`«∞=Ù |OkèOÑ≤Oz `«<å‡~°æO|∞#O [x. 168
* JÑ¨C_»∞ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_≥#· ~å=∞Éè„í ^Œ∞_çH˜ â◊~}
° ÏQÆ`∞« _»Ü∂« º_»∞. ~å=Ú _»`x« ÃÑ·
^ŒÜ«∞K«∂Ñ≤ Ü«∞^ä•„Ñ¨HÍ~°O LO_»=∞x J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. #Å∞_»<Õ "å#~° „Ñ¨=ÚY∞xKÕ =O`≥# Hõ\˜ìOz
~å=Ú_»∞ ã¨=Ú„^ŒO ^•\Ï_»∞.
=∞. Ñ¨Ù~°=ÚÖò =¸ñ_»∞#∞ <˘Hõ¯ÉÏ}=Ú# x~°∂‡ÅO|∞ QÍqOK«∞ â◊O
Hõ~°∞ K«O^ŒO|∞# <ÕÔ~Û ~åÑ¶¨∞=Ùñ_»∞ ÅOHÍÑ¨@ì}O a^Œú QÀ
Ñ¨Ù~° âßÖÏOQÆ} Ç¨Ï~°‡º ~å[Éèí=# „áÈ^Œº„`«Ê`Àm Hõ"å
@ ~°^ä•â◊fi kfiÑ¨ â◊„ã¨Î=∞Ok~° xâß@ „âı}˜`À „"Õe‡_ç<£. 169
* Ñ¨Ó~°fiO t=Ù_»∞ XˆH ÉÏ}O`À „uÑ¨Ù~åÅ#∞ HÍeÛ"Õâß_»∞. J^Õ q^èŒOQÍ ~å=Ú_»∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ
QÀÑ¨Ù~åÅ∞, âßÅÅ∞, =ÚOyà◊√¡, "Õ∞_»Å∞, ~å[QÆ$Ç¨Å∞, ~°K«ÛÅ∞, `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞, ~°^ä•Å∞, QÆ∞éÏ]Å∞, U#∞QÆ∞Å∞,
PÜ«Ú^è•QÍ~åÅ∞, ~åHõΔã¨QÆ}ÏÅ∞ xO_ç=Ù#fl ÅOHÍ#QÆ~åxfl z\˜HõÖ’ Éèíã‘‡Ñ¨@ÅO KÕâß_»∞.
Hõ. ~å=}∞ #dÅ [QÆkfi, „^•=}∞ñ |i=∂iÛ xeÃÑ ~°HΔÀqÉèí∞ñQÍ
~å=}∞##∞[#∞‡x <≥·, ~å=}ã≤`«H©iÎ "≥∞éã≤ ~åÑ¶¨∞=Ùñ _≥Åq∞<£. 170
* D q^èŒOQÍ S~å=}QÆ[O =Öˇ `≥Å¡x H©iÎ`À „Ñ¨HÍtOz# N ~å=Ú_»∞ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=<åÅ#∂
"ÕkOè z ÉÏkèOz# ~å=}∞x Ç¨Ï`«=∂iÛ<å_»∞. J`«x `«=Ú‡_≥#· qcè+}
¨ ∞}˜‚ ~°H¯õ ã¨∞Å‰õΩ ~åAQÍ KÕâß_»∞.
ã‘. ^èŒ~°‡ ãÖ~°HõΔHõ`«fi „Ñ¨ÉèÏ=ÙO _»Ü«Úº ^èŒ~°‡ q^èŒfiOã¨Hõ`«fi=Ú#ñ ÉÁ^Œe
Y~°^ŒO_»<åaè=ÚYº=Úñ ÉÁO^Œ ‰õΩO_çÜ«Ú Y~°^ŒO_» <åaè=ÚYº=Ú# "≥∞éã≤
|∞}º[<å=# ã¨∂ÊùiÎñ ÉˇOá⁄OkÜ«Úñ Ñ¨Ù}º[<åO`«Hõ ã¨∞Êù~°}ñ ^Œ#i
ãÖ`«`å„t`« qcè+¨}∞ñ_»∞ QÍ‰õΩO_çÜ«Ú ãÖ`«`å„t`« qcè+¨}`« <˘Ñ≤Ê
`Õ. q∞OK≥ñ, ^Œ#H©iÎKÕ`« "åã≤OK≥ kâ◊Å∞, ^Œ~°"≥∞ #∞u~ÚOÑ¨ [QÆu <≥=fiiH˜<≥·#ñ
*Ï~°∞`«~°=¸iÎ #=hâ◊ K«„Hõ=iÎñ, „|Hõ@QÆ∞}™êO„^Œ∞ ^Œâ◊~°^äŒ~å=∞K«O„^Œ∞. 171
* PÜ«∞# ^èŒ~å‡xfl ~°H˜ΔOz#"å_»∞ J<Õ =∞Ç≤Ï=∞ Hõey ‰õÄ_® ^èŒ~°‡q^èŒfiOã¨‰õΩ_≥· „Ñ¨HÍtOKå_»∞†
J#QÍ t=^èŒ#∞~°ƒùOQÆO KÕâß_»#fl=∂@! Y~°^ŒO_»#Ö’ Jaè=ÚY∞_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å Y~°^ŒO_»#Ö’
Jaè=ÚY∞Ü«∂º_»∞† JO>Ë Hõiî#tHõΔÅ∞ qkèOK«_®xH˜ q=ÚY∞_≥·# P~å=Ú_»∞ Y~°∞_»<Õ ~åHõΔã¨∞}˜‚
^ŒO_çOK«_®xH˜ ã¨∞=ÚY∞ _»Ü«∂º_»∞. Ñ¨Ù}º [#~°HõΔ‰õΩ_≥· ‰õÄ_» Ñ¨Ù}º[#∞Å#∞ Ç¨Ï`«=∂~åÛ_»∞† J#QÍ
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å#∞ ~°H˜ΔOz ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ tH˜ΔOKå_»#fl=∂@! P„t`«qcè+¨}∞_»∞ HÍHõáÈ~Ú<å P„t`«qcè+¨}∞
_»Ü∂« º_»∞† J#QÍ P„â◊~ÚOz# "åiÑ¨@¡ ÉèÜ í ∞« OHõ~∞° _»∞ HÍ‰õΩO_® qcè+}
¨ ∞x HÍ„â◊Ü∞« O WzÛ#"å_»Ü∂« º_»∞.
`«# qâßÅ Ü«∞â◊ã¨∞û#∞ ^Œâ◊kâ◊ÖÏ "åºÑ≤OÑ¨*Ëã≤ ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œ∞ú _»Ü«∂º_»∞. =∞Ç¨ã¨∞O^Œ~°∞_»∂, =∞Ç¨~åAÅÖ’
"Õ∞\˜, ã¨∞QÆ}Ïaè~å=Ú_»∂ J~Ú# P ^Œâ◊~°^äŒ ~å=Ú}˜‚ H©iÎOK«_®xH˜ Ö’HõOÖ’ Z=iH© ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
=. J\˜ì N~å=∂=`å~°O|∞ [QÆ`åÊ=#O|∞#∞ #ã¨‡„`«Ê™ê^Œ HÍ~°}O|∞#∞<≥· #∞uÔHÔH¯, xOHõñ
QÆ$ëê‚=`å~°O|∞ q=iOK≥^Œ, q#∞=Ú. 172
* JÖÏO\˜ N~å=Úx J=`å~°O Ö’Hõáê=#"≥∞ÿ Jã¨‡^•^Œ∞Å‰õΩ J#∞„QÆÇ¨ÏHÍ~°} =∞~ÚOk. WHõ
Hõ$ëê‚=`å~åxfl =i‚™êÎ#∞, q#∞.
ã‘. `åÑ¨™È`«Î=∞! q#∞ ^≥·`åºOâ◊=ÚÅñ |∞\˜ì #~°<å^äŒ∞ Å`«∞Å ¿ã<åã¨"Õ∞`«∞
ÅQÆ∞K«∞ ^èŒˆ~‡`«~°∞Öˇ· ^è•„uñ Éˇ‰õΩ¯ÉÏ^èŒÅ #ÅOK«∞@ñ *Ëã≤ ^èŒ~°}˜ =QÆÅñ
ÉÁO^Œ∞K«∞ "åáÈ= Éèí∂ÉèÏ~° =Ú_»∞Ñ¨Ù@ ÔH· Ç¨Ïi Ñ¨~°∞ñ_»∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞
K≥K≥Û~°ñ ^Œ# ã≤`åã≤`« ˆHâ◊Ü«ÚQÆ=Ú# |Å~å=∞ Hõ$+¨‚ ~°∂Ñ¨=ÚÅñ ^Œ#i
`Õ. Ü«∞^Œ∞‰õΩÅO|∞# bÅ"≥∞ÿ #∞^ŒÜ«∞ =∞Ü≥∞º, Éèí=ºÜ«∞â◊√ñ _»QÆ∞ =ã¨∞^Õ=Ù ÉèÏ~°ºÖˇ·#
~ÀÇ≤Ï}˜Ü«Ú ^Õ=H˜Ü«Ú ##∞ ~°∂Ñ¨=`«∞Å, Ü«∞O^Œ∞ #∞#‡`«Î^≥·`«º ãÖÇ¨i Ü«∞QÆ∞K«∞. 173
* =Úx„âı+¨μª_»"≥·# <å~°^•! ~åHõΔ™êOâ◊OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# ~åAÅ∞ ÃÑ‰õΩ¯=∞Ok `«=∞ Jáê~°¿ã<å|ÅO`À
J^è~Œ ‡° =∂~åæ# „Ñ¨=iÎOKå~°∞. Éè∂í ^ÕqH˜ J<ÕHÉõ Ï^èÅŒ ∞ HõeyOKå~°∞. P"≥∞ ^Œ∞ódã¨∂Î Ç¨Ïi`À "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘#flk.
Ñ¨ ~ å`« Ê ~° ∞ _≥ · # N=∞<åfl~åÜ« ∞ }∞_» ∞ =∞^À#‡`« ∞ Î Ö ˇ · # ^•#=ÙÅ#∞ ã¨ O Ç¨ Ï iOz Éè í ∂ Éè Ï ~åxfl
`˘ÅyOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ =<≥flÔHH˜¯# "åã¨∞^Õ=Ù#‰õΩ ~ÀÇ≤Ï}˜, ^Õ=H˜ J<Õ ÉèÏ~°ºÅÜ«∞O^Œ∞
`«# `≥Å¡x "≥O„@∞Hõ`À |Å~å=Ú_»∞QÍ#∂, #Å¡x "≥O„@∞Hõ`À Hõ$+¨μ‚_»∞QÍ#∂ PÜ«∞# "≥O@<Õ
J=`«iOKå_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 211
=. W@∞¡ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ O_»Q∞Æ <å~åÜ«∞}∞O_»∞ ã¨=∞ã¨ÉÎ ∂íè ÉèÏ~°x"å~°}O|∞ ¿ãÜ«∞O ^Œ# "Õ∞x Hˆ â◊^fiŒ Ü«∞O|
KåÅ∞#x Ü«∂`«‡ „Ñ¨ÉèÏ=O|∞ ^≥Å∞Ñ¨ÙH˘é‰õΩ x[HõàÏãÖÉèí=ÙÖˇ·# ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å ^ÕÇ¨Ï=~°‚O|∞Å∞
âıfi`«Hõ$+¨‚O|∞Åx xˆ~ÌtOK«∞ H˘é‰õΩ ã≤`åã≤`« ˆHâ◊ ^ŒfiÜ«∞ "åº[O|∞# ~å=∞Hõ$ëê‚YºÅ #Åi
Ü«∞=`«iOK≥,#O^Œ∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞ ™êHΔÍkfi+¨μ‚O_»∞#∞ <≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ [#=∂~°æ=iÎ Ü«∞Ü«Úº#∞
#u=∂#∞+¨Hõ~°‡O|∞Å <åK«iOK«∞@O *Ëã≤ ˆH=Å Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞O _»Ü≥∞º, #=∞‡Ç¨`«∞‡O _®K«iOK«∞
HÍ~°ºO|∞Å∞ ÖˇHõ¯ "≥@ì <≥=fiiH˜ #Åq QÍ^Œ∞, J~Ú##∞ <å‰õΩ QÀK«iOz#Ü«∞O`« Ü≥∞éÕyOK≥^Œ,
q#∞=Ú. 174
* D q^èŒOQÍ Ñ¨^•‡‰õΔΩ_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Éèí∂ÉèÏ~° =∞O`å x"åiOK«_®xH˜ `«# Ô~O_»∞
"≥O„@∞HõÖË KåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# „Ñ¨ÉÏè =O `≥ÅÑ¨_®xH˜ `«# JOâ◊OÖ’ Ñ¨Ù\˜#ì ~å=∞Hõ$+¨μÅ‚ â◊s~°HÍO`«∞Å∞
`≥Å∞Ñ¨Ù #Å∞Ñ¨ÙÅ∞QÍ KÕâß_»∞. ^èŒ=à◊=¸, hÅ=¸ J~Ú# Ô~O_»∞"≥O„@∞HõÅ <≥ÑÖ`À ~å=Ú_»∞, Hõ$+¨μ‚_»∞
J#∞ ¿Ñ~°` ¡ À J=`«iOKå_»∞. "åiÖ’ +¨_∞» }æ âÿ̌ fi◊ ~°º ãÖÑ¨#∞fl_»∂, ™êHΔÍkfi+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ_‚ ∞»
W`«~[° #∞Å∞ #_çz# =∂~°Oæ Ö’ #_çz<å =∂#"åf`«"∞≥ #ÿ HÍ~åºÖˇ<Àfl KÕâß_»∞. JO^Œ∞=Å¡ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞_»∞QÍ<Õ
„Ñ¨ã≤kú K≥O^•_»∞. P =∞Ç¨ÏhÜ«Ú _˘#iÛ# HÍ~åºÅ∞ QÆ}ÕK«_»O Z=iH© ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. J~Ú<å <å‰õΩ
`≥eã≤#O`« =~°‰õÄ `≥Å∞Ñ¨Ù`å#∞, q#∞.
Hõ. #∂`«# QÆ~°à◊ ã¨Îx Ü«∞QÆ∞, Ñ¨Ó`«#ñ |∞~°∞\Õ\˜Ö’#ñ ÉÁ`«∞ÎÅ tâ◊√"≥·
KÕ`«#=ÚÅ Ç¨Ïi~ÚOz Ñ¨, ˆ~`«#QÆ~°=Ú#‰õΩ #xK≥ñ QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ÃÑÅ∞K«<£. 175
* Hõ$+¨μ‚_»∞ Ñ¨Ùi\Õ\’¡ á⁄`«∞ÎÅa_»¤QÍ =Ù#fl ã¨=∞Ü«∞=∞k. Ñ¨Ó`«# J<Õ ~°Hõ¯ã≤ K«#∞flÅ‰õΩ q+Ö
Ñ¨Óã¨∞H˘x áêe=fi_®xH˜ =zÛOk. Hõ$+¨μ‚_»∞ áêÅ`Àáê@∞ ^•x „áê}ÏÅ∞QÆ∂_® „`åy ^•xfl Ü«∞=∞Ö’HÍx
HõOáê_»∞.
Hõ. qHõ@=ÚQÆ x[Ñ¨^•Ç¨Ïuñ, „|Hõ@=ÚQÍ =¸ñ_»∞ <≥ÅÅ ÉÏÅ‰õΩñ_≥· Ü«∂
â◊Hõ@ xâß@∞x #O`«Hõ, xHõ@ã¨∞÷xñ *ËÃã ÉèíHõÎxHõ~å=#∞ñ_≥·. 176
* ÉèíHõÎÖ’Hõ ~°HõΔ‰õΩ_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ =¸_»∞<≥ÅÅ Ñ≤Å¡"å_»∞QÍ L<åfl_»∞. â◊Hõ@~°∂ÑÖÖ’ XHõ ~åHõΔã¨∞_»∞
J`«}‚˜ Ñï=∂~°Û\ÏxH˜ =KåÛ_»∞. Jk QÆ=∞xOz# ÉÏÅHõ$+¨μ_‚ ∞» `«# HÍe`«#∞fl`À P ^•#=Ù}˜‚ ^ŒO_»^~Œè ∞° x
ã¨g∞áêxH˜ ™êQÆ#Oáê_»∞.
Hõ. =Ú^Œ∞ÌÅ H˘=∞~°∞x „"Õ`«Å, ~°^Œ∞ÌÅÔH· `«e¡ é’Å ~°A˚Åñ QÆ@ìO
|^Œ∞ÌÅ‰õΩ q∞#∞fl =Ú\˜ì#, =∞^Œ∞ÌÅ =_çñ QÆ∂ÖˇÛ [#ã¨=∂[=Ú "˘QÆ_»<£. 177
* Hõ$+¨μ‚_»∞ JÅ¡i KÕã¨∞Î<åfl_»x QÀÑ≤HõÅ∞ Ü«∞â’^Œ=^ŒÌ QÀÅÃÑ\Ïì~°∞. Ü«∞â’^Œ J`«}˜‚ „`å\˜`À ~À\˜H˜
Hõ\˜ì"Õã≤Ok. "≥O@<Õ J`«_»∞ ~Àb_»∞ÛH˘O@∂ "≥o¡ PHõã¨ =∞O>Ë [O@ =∞^Œ∞ÌÅ#∞ <ÕÅQÆ∂ÖÏÛ_»∞. JÑ¨C_»∞
JHõ¯_ç [#=∞O`å Hõ$+¨μ‚}˜‚ H©iÎOKå~°∞.
=∞. =∞kñ QÆ$+¨μ‚O_»∞ Ü«∞â’^Œa_»¤ñ_»x #=∞‡O*ÏÅ Ü≥∂wO„^Œ! `«
^Œfi^Œ<åOÉè’[=ÚÖ’ñ [~åK«~°ã¨=∞ã¨Î „áê}˜*Ï`å@g
#^Œ#^Œº„kÑ¨Ü≥∂kèÜ«ÚHõÎ =∞QÆ∞ <å<åÖ’Hõ*ÏÅO|∞ ÉèÏ
ã¨fi^Œ#∂#„H˜Ü«∞ñ EÃÑñ ^Œe¡H˜ =∞Ç¨â◊Û~°ºO|∞ "å\˜Å¡ñQÆ<£. 178
* Ü≥∂y=~åº! ÉÏÅºOÖ’<Õ WÖÏO\˜ Ñ¨~°=∂^Œ∞ƒù`åÅ∞ Z<Àfl KÕã≤# Hõ$+¨μ‚_»∞ Ü«∞â’^Œ H˘_»∞Hõx
<Õ#∞ #=∞‡ÖË‰õΩ<åfl#∞. XHõ<å_»∞ J`«_»∞ `«e¡H˜ ã¨HõÅK«~åK«~° „áê}∞Å∂, J~°}ÏºÅ∂, #n#^•Å∂,
Ñ¨~°fi`åÅ∂, ã¨=Ú„^•Å∂ – g\˜`À ‰õÄ_ç# qq^èŒ [QÆ*Ï˚ÖÏxfl JÑ¨Ó~°fiOQÍ `«# <À@ K«∂áê_»∞. Jk
K«∂z P `«e¡ Pâ◊Û~°º K«H˜`«∞~å Å~ÚOk.
K«. =~°Ü«∞=Ú<å #n„Ç¨Ï^Œ x"åã¨‰õΩñ_≥· x[ =„HõÎx~°æ`«
ã¨∞Êùi`« qëêO|∞áê#=Ú# Éèí∂[#∞Å<£ =∞$uñ ÉÁO^Œñ*ËÜ«Ú cè
Hõ~° QÆ~°à◊ kfilÇ¨ïfiñ_»QÆ∞ HÍoÜ«∞ Ñ¨#flQÆ∞ <å„Ç¨Ï^ŒO|∞ñ *ˇ
K≥Û~° "≥_»eOz HÍK≥ Ü«∞^Œ∞ã≤OÇ¨ïñ_»∞ QÀÑ¨HõQÀQÆ}O|∞Å<£. 179
* Ü«∞=Ú<å #k =∞_»∞QÆ∞Ö’ HÍoÜ«Ú_»<Õ ã¨~°Ê~åA x=ã≤OKÕ"å_»∞. J`«x <åÅ¯Å∞ Ô~O_»∂
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# q+Ö`À xO_ç =ÙO_Õq. J`«_»∞ „HõH˜¯# QÆ~°à◊O Hõeã≤# hà◊√¡ „`åy „Ñ¨[Å∞ „áê}ÏÅ∞
QÀÖ’ÊÜÕ∞ "å~°∞. WÖÏ =ÙO_»QÍ Ü«∂^Œ=„âı+¨μª_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ HÍoÜ«Ú}˜‚ P =∞_»∞QÆ∞#∞O_ç "≥_»ÅQ˘\˜ì
QÀ=ÙÅ#∂, QÀáêÅ∞~°#∂ HÍáê_®_»∞.
=∞. `«#Ü«∂! QÀÑ¨‰õΩ ÖÁHõ¯ˆ~~Ú `«é˜, x„^ŒO *ˇO^Œñ QÍiÛK«∞Û =
zÛ#ñ ''QÆ$ëê‚! =∞=Ú #yfl Ñ‘_ç`«∞Å ~°H˜ΔOÑÖ ^ŒQÆ∞O QÍ="Õ——
Ü«∞x#O ''QÆ#∞flÅ∞ g∞~°∞ "≥∂_»∞fiñ _ç^≥ ^•"åyfl<£ "≥ã¨<åfl~°∞Î <Õ——
## "å ~°@¡ Ü≥Ú#~°Ê „q∞OÔQ tdñ |^•‡‰õΔΩO_»∞ bÖÏQÆu<£. 180
* ‰õΩ=∂~å! Jk XHõ<å\˜~å„u. QÀÑ¨‰õΩÅO^Œ~°∂ x„kã¨∞Î<åfl~°∞. WO`«Ö’ J=∂O`«OQÍ HÍiÛK«∞Û
"åà◊¡#∞ K«∞@∞ì=Ú\˜ìOk. ''Hõ$ëê‚! =∞O@Ö’¡ z‰õΩ¯H˘<åfl=Ú. =∞=∞‡efl HÍáê_»∞, HÍáê_»∞—— JO@∂
"åà◊¡O^Œ~°∂ `«#∞fl "Õ_»∞H˘<åfl~°∞. JÑ¨C_»∞ Ñ¨^Œ‡<Õ„`«∞_»∞ ''g∞~°O`å Hõà◊√¡ =¸ã¨∞HÀO_ç! WkQÀ HõΔ}OÖ’
<Õ#∞ P ^•"å#ÖÏxfl PiÊ "Õ™êÎ#∞—— J<åfl_»∞. "å~°ÖÏ KÕâß~°∞. Hõ$+¨μ‚_»∞ JÅ"ÀHõQÍ HÍiÛK«∞Û#∞ Hõ|oOz
"Õâß_»∞.
Hõ. =∞O^Œ∞x QÆu Ü«∞=Ú<åO|∞=Ù, ÅO^Œ∞ xã≤O „QÆ∞OH˜ |^Œ∞úñ_≥· zH˜¯# Ü«∂
#O^Œ∞x, =~°∞}∞x |O^èŒ#, =∞O^Œ∞ x=$`«∞ÎxQÆñ *ËÃã Ç¨Ïi ã¨^ŒÜ«ÚO_≥·. 181
* XHõ J~°ú~å„u"Õà◊ #O^Œ∞_»∞ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ∞ K«∂_»‰õΩO_® Ü«∞=Ú<å #n [ÖÏÅÖ’ ™êfl#O
KÕã¨∂Î =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. JHõ¯_» =~°∞}∞x áêâßÅÖ’ z‰õΩ¯H˘<åfl_»∞. JÑ¨C_»∞ ^ŒÜ«∂ã≤O^èŒ∞_≥·# Ç¨Ïi P
|O^èŒO#∞O_ç J`«}˜‚ q_çÑ≤OKå_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 213
=∞. =∞Ü«∞ã¨∂#∞O_»∞ x*Ï#∞=~°∞ÎÅ =∞Ç¨=∂Ü«∞<£ =∞Ç‘ÏÉèí$^Œ∞æÇ¨
„â◊Ü«ÚÅOQÍ <˘#iOz `«`«Ê^äŒ=Ú h~°O„^èŒO|∞ QÍqOz#<£
~°Ü«∞ "≥ÚÑ¨ÊO QÆ∞\˜ÖÏã¨∞~å^èŒ=Úxñ É’~°O „^Œ∞Oz QÀáê=o<£
^ŒÜ«∞`Àñ QÍz# Hõ$+¨μ‚ ã¨#‡Ç≤Ï=∞ "Õ∞`«<å‡„`«"Õ∞ `åÑ¨™ê! 182
* =∞Ü«Úx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# "Àº=∂ã¨∞~°∞_»∞ XHõ™êi `«# =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ=O`À Hõ$+¨μ‚x ã¨Ç¨ÏK«~°∞Öˇ·#
QÀÑ¨‰õΩ ÅO^Œih XHõ QÆ∞Ç¨ÏÖ’ „Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\Ïì_»∞. WOÔH=~°∂ P QÆ∞Ç¨ÏÖ’ ^Œ∂~°‰õΩO_® ^•i =¸ã≤"Õâß_»∞.
"≥O@<Õ =∞Ç¨"ÕQÆO`À Hõ$+¨μ‚_»∞ P „‰õÄ~°^•#=Ù}˜‚ áÈ~å@OÖ’ K«Oáê_»∞. QÀáêÅ‰õΩÅ #O^Œih Hõ$Ñ¨`À
HÍáê_ç<å_»∞. =ÚhO„^•! J@∞=O\˜ Hõ$+¨μ‚x =∞Ç¨=∞Ç≤Ï=∞ WOuO`«x K≥Ñ¨Ê`«~°=∂!
Hõ. kq*ËO„^Œ„Ñ‘uQÆ =, Å¡=[#∞ ÖËñ>Ëñ@ñ *ËÜ«Ú ÖÏe`« ã¨=<À
`«û==Ú Ç¨Ïi =∂xÑ≤# QÀ, Ñ¨=~°∞Å∞ QÍqOÑ¨‰õΩ#fl |ÅiÑ¨Ùñ _»Å∞Hõ<£. 183
* QÀÑ¨‰õΩÅ∞ „ÑüãÖ=`«û~°=¸ WO„^Œ∞_çH˜ „Ñ‘uQÍ Ü«∂QÆO KÕ¿ã"å~°∞. P Ü«∂QÆO KÕÜ«∞=^ŒÌx
NÇ¨Ïi "åiH˜ É’kèOKå_»∞. QÀÑ¨‰Ωõ Å∞ Hõ$+¨μx‚ =∂@ ##∞ãïOz Ü«∂QÆO KÕÜ∞« _»O =∂x"Õâß~°∞. WO„^Œ∞_»∞
HÀáÈnÌÑ≤`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
`Õ. =∞O^Œ Q˘O^ŒÅ=∞O^Œ #=∞O^Œ=$+≤ìñ, „QÆO^Œ∞H˘#∞ñ _»OK«∞ xO„^Œ∞O_»∞ =∞O^ŒeOÑ¨ñ
[O_»Ñ¨=# ã¨=Ú^Œ∂ú`« K«@∞Å qÅÜ«∞, ã¨=∞Ü«∞ ãÖ=~°Î HÍcèÅ [Å^èŒ~°=ÚÅ∞. 184
* "≥O@<Õ ''„"ÕÑÖ¨ ¡ˇ HõÅ`«Ñ_¨ @
Õ @∞ì *’~°∞# Z_»`~≥ Ñ° Ö≤ xË "å# ‰õΩ~°=O_ç—— JO@∂ J`«_∞» "Õ∞Ñ¶∂¨ Å#∞
P^ÕtOKå_»∞. „Ñ¨K«O_»"≥∞ÿ# =∂~°∞`«"ÕQÍxH˜ ÃÑ· ÔHyi „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅOÖ’x ãÖ=~°ÎHÍÅ=O\˜ P "Õ∞Ñ¶¨∂Å∞
cèHõ~°OQÍ JO`«\Ï „Hõ=Ú‡H˘<åfl~Ú.
âß. ã¨Ñ¨Îã¨¯O^èŒ tMÏ HõÖÏÑ¨ ~°∞z=∞`Òû^•=∞h=e¡HÍ
náÈÎ^Œ„QÆ=ÚÇ¨ï ã¨Î=∞ó Ñ≤Ç≤Ï`«^è•„f ÉèÏQÆh~°O„^èŒ"≥∞ÿ
ã¨áêÎâ◊fiã¨∞Êù~°kO^Œ∞ =∞O_»Å#Éèíã¨ûOKèåk`åâßO`«~°
"åºáêÎOÉè’^Œ x~°~°æà◊ ã¨∞Êù@t~À"åó Ñ¨Ó~°^è•~åà◊"≥∞ÿ. 185
* "å# „áê~°OÉèí =∞~ÚOk. Jyfl *ÏfiÅÖÏ¡QÍ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘e¿Ñ "≥∞~°∞Ñ¨ÙÅ`À#∂, =∂\˜=∂\˜H˜
L„QÆOQÍ Li"Õ∞ L~°∞=ÚÅ`À#∂ P =~°O¬ JO`«HOõ `«‰Äõ ÉèÜ í ∞« OHõ~° =∞~ÚOk! ã¨∂~°º K«O„^Œ=∞O_»ÖÏÅ`À
ã¨Ç¨ QÆQ<Æ åxfl HõÑÊ≤ "Õã≤ kQÆO`«~åÅ‰õΩ "åºÑ≤OKå~Ú P HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ∞. ^è•~åà◊OQÍ ‰õΩO_»áÈ`«QÍ ~åà◊"¡ å#
‰õΩiÜ«∞™êyOk.
=. ‰õΩiÜ«Ú "å#[Å∞¡ ÃÑÅ∞¡# i=∞‡Q˘x ™⁄=∞‡Å∞ "À~Ú QÀ‰õΩÅO ÉÏ‰õΩÅO|~Ú ''Hõ$+¨‚! Hõ$+¨‚!
~°H˜ΔOÑ¨Ù—— =∞x Ü«∂iÎO ÉÁOk ‰‰õΩ~Úº_» #Ü«∞ºYO_» Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ã¨=Ú„^Œ∞O_»∞#∞ ÉèíHõÎ[#
ã¨∞~°„^Œ∞=ÚO_»∞#∞ <≥·# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞. 186
* q~å=∞O ÖË‰õΩO_® JÖÏ ‰õΩi¿ã ÃÑ^ŒÌ "å#[Å∞¡‰õΩ QÀ‰õΩÅ=∞O`å "åº‰õΩÅ =∞~ÚáÈ~ÚOk.
[#∞ÅO^Œ~°∂ =∞u„Éèí=∞ K≥Ok =¸iÛùÖÏ¡~°∞. P q^èŒOQÍ HõÅ`«=_ç ÉÏ^èŒ`À ''Hõ$ëê‚! Hõ$ëê‚! HÍáê_»∞!
HÍáê_»∞!—— =∞O@∂ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. JÑ¨C_»∞ J#O`« ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∂, ÉèíHõÎ [#∞Å áêe\˜
HõÅÊ=$HõΔ=¸ J~Ú# Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∞.
âß. ã¨áêÎ|ÌO|∞Å ÉÏÅ∞ñ_≥· x[Éèí∞*Ï ã¨ÎOÉèíO|∞#<£ bÅ"≥∞ÿ
ã¨áêÎÇ¨ÏO|∞Å∞ â‹·Å~å[=Ú Åã¨K«Ûù„`«ÎO|∞QÍñ ^•eÛ, ãÖ
QÆ∞Ñ¨Î„áê}∞Åñ *ËÃã =∂^èŒ=Ùñ_»∞ QÀQÀáêÅHõ „"å`«=Ú<£
ã¨áêÎOÉè’kè Ñ¨s`«Éèí∂^èŒ~°∞# HÍâ◊Û~°ºOÉˇ zOuOÑ¨ñQÆ<£. 187
* U_ÕO_»¡ ÉÏÅ∞_»∞ ã¨ÎOÉèÏÅ=O\˜ `«# Éèí∞*ÏÅ`À JÅ"ÀHõQÍ QÀ=~°ú# yix Q˘_»∞QÆ∞ÖÏQÆ
U_»∞~ÀAÅáê@∞ ZuÎÑ@ ¨ ∞ìH˘<åfl_»∞. QÀ=ÙÅ‰õÄ, QÀáêÅ‰õΩÅ‰õÄ „áê}~°H}
Δõ HÍqOKå_»∞. ã¨ÑãÎ¨ =¨ Ú„^•Å`À
K«∞@ì|_ç# Éèí∂q∞<Õ ^èŒiOz# P Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞ XHõ¯ H˘O_»#∞ Q˘_»∞QÆ∞QÍ ZuÎ Ñ¨@∞ìHÀ=_»O U=∞O`«
Pâ◊Û~°ºO.
ã‘. ™êO„^Œ â◊~°K«ÛO„^Œ K«O„kHÍ ^èŒ=o`« q=∞Å |$O^•=# gkäÜ«∞O^Œ∞
~åã¨ˆHm =∞Ç¨ÏŸÖÏ¡ã¨∞ñ_≥· Ü«Ú`«∞ÊùÅ¡ [Å*Ï‰õΔΩñ _˘Hõ xâß ã¨=∞Ü«∞=Ú##∞
^Œ#~å~°∞ =∞O„^Œ =∞^èŒº=∞ `å~°=ÚÅ xOÑ¨Ù ^Œà◊√H˘`«Î ~åQÆÉèË^Œ=ÚÅñ *ˇÅñy
^è≥·=`« |∞∞+¨Éèí QÍO^è•~° xëê^Œ ÑÖK«=∞ +¨_»˚ =∞^èŒº=∞ ã¨fi~°=Ú Ö’eñ
`Õ. QÆà◊Å∞ *Ï`«∞Å∞ =¸~°Ûù#Öò QÆÅ∞QÆ "Õ}∞, <åà◊ q=~åOQÆ∞à◊<åºã¨ ÖÏÅ#=Ú#
=∞Ç≤Ï`«QÆuñ ÉÏ_≥ #=ºHõÎ =∞^èŒ∞~°=ÚQÆ#∞, ÑÖHõ*Ï‰õΔΩO_»∞ ^•~°∞=Ù ÅO‰õΩiOÑ¨. 188
* Jk XHõ â◊~°`å¯ÅÑ¨Ù ~å„u. ÑÖ_»∞"≥<≥flÅÖ’ |$O^•=# =∞O`å `≥Å¡QÍ HõxÊã¨∞Î#flk. q~°|∂z#
`å=∞~°Å=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ Hõ$+¨μ‚_»∞ P =#OÖ’ ~åã¨ˆHoH˜ LÑ¨„Hõq∞OKå_»∞. P „H©_ÀÖÏ¡ãÖ`À Ñ≤Å¡#„QÀq
KÕ`« |\Ïì_∞» . ^•x ~°O„^è•ÅÃÑ· „"Õà¥◊ #¡ ∞`«∂ WOÑ¨ÙQÍ J<ÕHõ ~åQÍÅ#∞ PÖÏÑ≤OKå_»∞. "å\˜Ö’ =∞O„^Œ™ê÷~Úh,
=∞^èŒº=∞™ê÷~Úh, `å~°™ê÷~Úh qxÑ≤OKå_»∞. ^≥·=`«O, |∞∞+¨ÉèíO, QÍO^è•~°O, xëê^ŒO, ÑÖK«=∞O, +¨_»˚O,
=∞^èºŒ =∞O J<Õ ã¨fi~åÅ∞, HõàÅ◊ ∂, *Ï`«∞Å∂, P~ÀÇ¨Ï}Ï=~ÀÇ¨Ï} „Hõ=∂Å∂ `Õ@Ñ¨_@ Õ @∞¡QÍ J=ºHõÎ =∞^è∞Œ ~°OQÍ
QÍ#O KÕâß_»∞. P QÍ<åxH˜ „"≥∂à◊√¡ z=ÙiOKå~Ú.
=∞. Ç¨Ïi"Õ}∂^Œæ`« =∞OAÅ ã¨fi~°x<å^•Ç¨˙`«Öˇ· QÀÑ¨ ã¨∞O
^Œ~°∞ ÖË`Õ~° ^èŒ<åkèáê#∞K«~° QÆO^èŒ~°∞fiO_»∞ Q˘OáÈ=ñ ^Œ
`«Î~°∞}∞Öò QÆ∞~Úº_» â◊OYK«∂_»∞x Éèí∞*Ï^Œ~°ÊO|∞ =∂~ÚOz `åñ
|i~°H˜ΔOz# Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚x #∞uOÑ¨<£ â◊Hõº"Õ∞ ÜÕ∞iH˜<£? 189
* NÇ¨Ïi "Õ}∞=Ù #∞O_ç "≥Å∞=_Õ =∞^èŒ∞~° ^èŒfix Ñ≤Å∞Ñ¨Ù qx QÀÑ≤HõÅ∞ Ñ¨~°∞ÔQ`«∞Î‰õΩ =KåÛ~°∞.
JÑ¨C_»∞ ‰õΩÉË~°∞x J#∞K«~°∞_≥·# â◊OYK«∂_»∞_»<Õ QÆO^èŒ~°∞fi_»∞ "åà◊¡ <≥`«∞Î‰õΩáÈÜ«∂_»∞. "åà◊√§ ''Hõ$+¨‚!
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 215
Hõ$+¨!‚ ——JO@∂ "≥Ú~°ÃÑ@∞ìH˘<åfl~°∞. "≥O@<Õ =∂^è=Œ Ù_»∞ â◊OYK«∂_»∞x Éè∞í [QÆ~fi° O áÈHÍiÛ P ~°=∞}©=∞}∞Å#∞
~°H˜ΔOKå_»∞. JÖÏO\˜ =#=∂ex H˘xÜ«∂_»_»O Z=iH© â◊HõºO HÍ^Œ∞.
K«. #~°Hõ =Ú~° „Ñ¨ÅO| Ü«∞=#kfiÑ¨ =Ú+≤ìHõ =∞Å¡ HõOã¨ â◊O
|~° tâ◊√áêÅ ÑÖK«[# áœO„_»Hõ Ñ¨ÅfiÅ ^ŒO`«=„HõÎ "å
#~° Y~° ™êÅfi =`«û |Hõ <åQÆ q^Œ∂~°^äŒ ~°∞H˜‡ ˆHt ^Œ
~°∞Ì~° =$+¨ ^èÕ#∞Hõ „Ñ¨=ÚY^Œ∞+¨ìxâß@∞Åñ „^Œ∞OK≥ „"Õe‡_ç<£. 190
* P Ñ¨~=° ∂`«∞‡_»∞ #~°HÍã¨∞~°∞_»∞, =Ú~åã¨∞~°∞_»∞, „Ñ¨ÅO|∞_»∞, HÍÅÜ«∞=#∞_»∞, ‰õΩ=ÅÜ«∂Ñ‘_=» Ú
J<Õ U#∞QÆ∞, =Ú+≤ì‰õΩ_»∞ Kå}∂~°∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Å∞¡~°∞, HõOã¨∞_»∞, â◊O|~°∞_»∞, tâ◊√áêÅ∞_»∞, áœO„_»Hõ
"åã¨∞^Õ=Ù_»∞, Ñ¨ÅfiÅ∞_»∞, ^ŒO`«=„‰õΩ_Î ∞» , kfiq^Œ∞_»∞ J<Õ "å#~°∞_»∞, QÆ~ÉÌ° Ïè ã¨∞~°∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, =`åûã¨∞~°∞_»∞,
|HÍã¨∞~°∞_»∞, q^Œ∂~°^äŒ∞_»∞, ~°∞H˜‡, ˆHt, ^Œ~°∞Ì~°∞_»∞, =$+¨ÉèÏHÍ~åÅ∞ QÆÅ U_»∞QÆ∞~°∞ ^Œ#∞AÅ∞, ^èÕ#∞‰õΩ_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# ÃÑ‰õΩ¯=∞Ok ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ XHõ¯„`«∞\˜Ö’ ~°∂Ñ¨Ù=∂áê_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 191
=∞. |Åcè=∂~°∞˚# =ÚYº KåÑ¨^èŒ~° ~°∂Ñ¨"åº[`«O „QÆ∂~°∞Å<£
YÅ∞Å<£ ^Œ∞+¨ì^èŒ~å`«ÖËâ◊fi~°∞Å ãÖ„QÍ"≥∞ÿHõ áês} ^À
~°ƒÅ ˆHoO ^Œ∞#∞=∂_ç ã¨~°fi^èŒ~°}©ÉèÏ~°O|∞ =∂~ÚOz ™ê
^èŒ∞Å ~°H˜ΔOz# Ü«∞\˜ì Hõ$+¨μ‚x ##O`«∞O Q˘Å∞Î <≥Å¡Ñ¨C_»∞<£. 192
* JO`ÕHÍ^Œ∞. |Å~å=Ú_»∞, cè=Ú_»∞, J~°∞˚#∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# qÅ∞HÍO„_» ~°∂áêÅ`À J=`«iOz
Hõiî#∞Å∞, hK«∞Å∞, ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞ J~Ú# ~åAÅ#∞ ~°}~°OQÆOÖ’ Pi`Õi# Éèí∞[|Å„H©_»`À NHõ$+¨μ‚_»∞
Ç¨Ï`«=∂~åÛ_»∞. ã¨=∞ã¨Î Éè∂í ÉèÏ~åxfl `˘ÅyOKå_»∞. ã¨[#˚ ∞Å#∞ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. J\˜ì J#O`«∞}˜‚ <Õ#∞ J#∞Hõ}
Δ =¸
P~åkè™êÎ#∞.
=. J\˜ì Ö’HÀ`«¯$+¨μOì _≥#· Hõ$+¨μx‚ Ü«∞=`å~°=∂Ç¨`«‡ºO ÉˇéO˜ yOzu xOHõ "åº™ê=`å~°O|∞ q#∞=Ú.
193
* J@∞=O\˜ Ö’Hõ„âı+μ¨ _ª #·≥ NHõ$+¨μx‚ J=`å~° „Ñ¨ÉÏè "åxfl K≥áêÊ#∞. WOHõ "åº™ê=`å~°O|∞ q#∞=Ú.
K«. „ÑüÜ«ÚQÆ=∞O^Œ∞ ãÖ‰õΩz`« ÉèÏ=ÙÅ∞ #ÅÊ`«~åÜ«Ú=ÙÖò ã¨∞^Œ∞
~°æu‰õΩÅ∞ <≥·# =∞~°∞ÎºÅ HõQÆ=∞º=ÚÅ∞<£ ã¨fiHõ$`«O|∞Å∞<£ ã¨∞âß
â◊fi`«=ÚÅ∞ <≥·# "Õ^Œ`«~°∞âßYÅ∞ ^• qÉèílOz#\˜ì ã¨
#∞fl`«∞ñ_»∞ Ñ¨~åâ◊~°„Ñ≤Ü«∞`«#∂Añ_»∞ <å Ç¨Ïi Ñ¨Ù>ˇì #i‡e<£. 194
* „Ñü Ü«ÚQÆOÖ’ JÅÊ|∞^Œ∞úÅ∂, JÖÏÊÜ«Ú+¨μ¯Å∂, ^Œ∞~°æu áêÅÜÕ∞º"å~°∂ J~Ú# =∂#=Ù
Å∞O\Ï~°∞. "åà◊‰¡ Ωõ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ xi‡Oz#g, âßâ◊fi`«=ÚÅ∂ J~Ú# "Õ^•Å∞ É’^èÑŒ _¨ =» Ù. JÖÏO\˜ "åà◊#¡ ∞
J#∞„QÆÇ≤ÏOKåÅ<Õ |∞kú`À „jÇ¨Ïi ã¨[˚#ã¨∞Îu áê„`«∞_≥· Ñ¨~åâ◊~° =∞Ç¨Ïi¬ „Ñ≤Ü«∞Ñ¨Ù„`«∞_≥·# "åºã¨∞_»∞QÍ
„Ñ¨ÉèíqOz P "Õ^Œ=$HΔÍxfl âßYÅ∞ âßYÅ∞QÍ qÉèílOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú |∞^•ú=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 195
=∞. JuÖ’ÖÏ`«∞‡Å∞ ã¨∂#$`Õ`«~°∞Å∞ ÉèË^•Kå~° ãÖjÅ∞ ~°∞
^Œú`« áê+Ö_»=∞`ÒÑ¨^èŒ~°∞‡ºÅ∞ [QÆ`«ûOÇ¨~°∞ Öˇ·#\˜ì Ü«∂
ku ãÖ*Ï`«∞ Å^èŒ~°‡ "åã¨#Å =iÎOÑÖ, ^Œ^•Kå~° ãÖ
Ç¨Ïu =∂~ÚOz Ç¨ÏiOK≥ ^•#=ÙÅñ |^•‡‰õΔΩO_»∞ |∞^•úHõ$u<£. 196
* WHõ |∞^•ú=`å~°O q#∞. K«Ñ¨Åã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂, Jã¨`«º"å^Œ∞Å∂, ÉèË^•Kå~°Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∂,
J^èŒ~°‡x~°`«∞Å∂ â◊√^Œú áê+Ö_»∞Å∂ J~Ú# ^≥·`«∞ºÅ∞ Ö’HÍxfl K«OÑ¨Ù‰õΩ u<Õ"å~°∞. Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ_»∞
|∞^Œ∞ú_»∞QÍ J=`«iOz P ~°Hõ¯ã¨∞Å#∞ "åi ^Œ∞~åKå~åÅ`Àáê@∞ x~°∂‡eOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO QÆÅ¯º=`å~°O|∞ q#∞=Ú. 197
=∞. =#*ÏHõΔ ã¨Î=â◊¥#∞ºÖˇ· =∞é˜ =+¨\ÏûfiÇ¨ ã¨fi^è• "åHõº â’
Éèí# ~åÇ≤Ï`«∞ºÅ∞, ã¨∂#$`Õ`«~°∞Å∞#∞O, ÉÏ+Ö_»∞Å∞ <≥·fl# q
„Ñ¨xHÍÜ«∞O|∞#∞ â◊¥„^ŒÉèí∂Ñ¨ÙÅ∞ñ QÆeO ÉÏ\˜e¡#O QÆe¯Ü≥ÿ∞
[##O |Ok Ü«∞^èŒ~°‡=Ú #fl_»ñK«∞ ãÖ™ê÷Ñ≤OK«∞ ^èŒ~°‡O aÅ<£. 198
* WHõ HõÅ¯º=`å~°O QÆ∞iOz PÅHÕK«∞. HõeÜ«ÚQÆOÖ’ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x q#∞uOK«~°∞.
"Õ^ŒqÇ≤Ï`«"≥∞ÿ# Ü«∞[˝Ü«∂QÍk Hõ~°‡Å∞ PK«iOK«~°∞. "åà◊¡ <À\˜#∞O_ç '=+¨\ò, ™êfiÇ¨, ã¨fi^è•— J<Õ =∞OQÆà◊
=K«<åÅ∞ qxÑ≤OK«=Ù. "åà◊√§ ã¨`«ºO áê\ÕK«~°∞† <åã≤Î‰õΩÖˇ· „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞. â◊¥„^Œ∞Å∞ ~åA Å=Ù`å~°∞.
WÖÏO\˜ Ñïã≤u÷ ãÖÉèqí Oz#Ñ¨C_»∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ Hõe¯QÍ J=`«i™êÎ_∞» . J^è~Œ ‡° O `˘Åy™êÎ_∞» . Éè∂í `«ÅOÖ’
^èŒ~°‡O ™ê÷Ñ≤™êÎ_»∞.
=. Jx =∞é˜Ü«Úñ a`å=∞Ç¨ïO_»∞ <å~°^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞, =ÚhO„^•, Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO _»OwHõiOz#
bÖÏ=`å~°Hõ^ä•=$`åÎO`«O|∞ <Õ#∞ h‰õΩ <≥éÕyOK«∞ #O`«‰õΩ =Ú#fl Ç¨Ïi =~åÇ¨^Œº=`å~°O|∞
ÅOwHõiOz `«„`«ÊÜ≥∂[#O|∞Åñ nÔ~Û, =∞#fiO`«~å=`å~°O|∞ ÅOwHõiOz #qÜ«Ú #OwHõiOÑ¨ñ
QÆÅqÜ«Ú<≥· Ü«Ú#flÜ«∞q† =~°Î=∂#O|∞# ^èŒ#fiO`«i Ñ¨~°â◊√~å=∂=`å~°O|∞Å∞ ^•eÛ Ü«Ú#fl"å_»∞,
ÉèÏqHÍÅO|∞# N~å=∂^Œº=`å~°O|∞Å #OwHõiOÑÖQÆÅ"åñ,_» =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ ã¨$ëêìºk HÍ~°º
ÉèË^ŒO|∞ÅH˘é‰õΩ =∂Ü«∂QÆ∞}Ï=`å~°O|∞ÅO^Œ∞, |Ç¨ïâ◊H˜Î ^è•~°}∞O_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨~åækx
^ŒÑO¨ |∞ <Õ#∞#∞ |∞∞+≤ QÆ}O|∞Å∞#∞ #=„Ñ¨*ÏÑ¨`∞« Å∞#∞<≥· Ü«∞=`«iOz qâ’fi`åÊ^Œ#O|∞ QÍqOK«∞
K«∞O_»∞, ^èŒ~°‡O|∞#∞ q+¨μ‚O_»∞#∞ Ü«∞[˝O|∞Å∞#∞ =∞#∞=ÙÅ∞#∞ xO„^•k ^Õ=QÆ}O|∞Å∞#∞
^è•„fÑ¨`«∞Å∞#∞ #~Ú Ü«∞=`«iOz [QÆO|∞Å ~°H˜ΔOK«∞K«∞O_»∞, #^èŒ~°‡O|∞#∞ ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞
=∞Ç¨ÏŸ~°QÆO|∞Å∞#∞ ~åHõΔ™êhHõO|∞Å∞#∞ <≥· Ü«∞=`«iOz qÅÜ«∞O|∞ <˘OkOK«∞ K«∞O_»∞,
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 217
x`≥éÎ OQÆ∞#O |~°"∞Õ â◊fi~°∞O_»∞#∞ ã¨~åfi`«‡‰õΩO_»∞#∞ <≥#· Ç¨Ïi qâ’fi`«ÊuÎãu
÷≤ ÅÜ«∞ ¿ÇÏ`«∞ Éè∂í `«∞O_≥·
qÅã≤Å∞¡, ^èŒ~°}©ˆ~}∞=ÙÅ #~Ú# QÆ}∞uOÑ¨ #ÅqÜ«∞QÆ∞O QÍx Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡x bÖÏ=`å~å^Œ∞ƒù`«
Hõ~°‡O|∞Å∞ ÖˇHõ¯ "≥@ì <≥=fiiH˜ #â◊HõºOÉˇ· Ü«ÚO_»∞, h‰õΩ ãÖˆHΔÑ¨~°∂ÑÖ|∞# #∞Ñ¨#ºã≤Ozu
ã¨q™êÎ~°O|∞QÍ <≥éÕyOÑ¨ <å‰õΩO ^Œ~°O|∞QÍ ^Œx# ##∞ºÅO *ˇÑ¨Ê<ÕÅ? q#∞=Ú. 199
* WÖÏ K≥Ñ≤Ê „|Ç¨Ï‡ =∞m¡ <å~°^Œ∞x`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞. =Úx„âıëêª! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
ã‘fiHõiOz# bÖÏ=`å~°Hõ^ä• qâıëêÅ∞ <ÕxÑ¨C_»∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. WO`«‰õΩ =ÚO^Õ NÇ¨Ïi Pk=~åÇ¨ÏO
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=`å~åÅ∞ ã‘fiHõiOz KÕÜ∞« =Åã≤# Ñ¨#∞Åhfl KÕâß_»∞. =∞#fiO`«~=° ÚÅ ãÖ|O^è"Œ ∞≥ #ÿ J=`å~åÅ∞
WO`«=~°‰õÄ [iy#g L<åfl~Ú. WHõ [~°QÆÉ’ÜÕ∞g L<åfl~Ú. =~°Î=∂# HÍÅOÖ’ PÜ«∞# ^èŒ#fiO`«i,
Ñ¨~°â◊√~å=∂=`å~åÅ∞ ^èŒiOz =Ù<åfl_»∞. Éèíq+¨º`«∞ÎÖ’ N~å=Ú_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J=`å~åÅ∞ `åÅÛ QÆÅ_»∞.
P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ ã¨$+≤ì "≥Ú^ŒÖˇ·# qq^èŒ HÍ~åºÅ∞ <≥~°"Õ~°Û_®xH˜ =∂Ü«∂QÆ∞}O`À xO_ç# J=`å~åÅ∞
ã‘fiHõi™êÎ_∞» .
J<ÕHâõ ‰◊ Ωõ ÅÎ `À ‰õÄ_ç# P ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨$ëêìºkÖ’ `«Ñã¨ ∞¨ ûQÍ, <Õ#∞QÍ, |∞∞+¨μÅ∞QÍ, `˘q∞‡k=∞Ok
„Ñ¨*ÏÑ¨`∞« Å∞QÍ J=`«iOz Ö’HÍxfl ã¨$+≤ãì ∂¨ Î =ÙO\Ï_»∞. ^è~Œ ‡° =Ú, q+¨μ=‚ Ù, Ü«∞*Ï˝Å∞, =∞#∞=ÙÅ∞, WO„^Œ∞_»∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å ~°∂áêÅ`À, ~åAÅ ~°∂áêÅ`À J=`«iOz Ö’HÍÅ#∞ ~°H˜Δã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. J^èŒ~°‡=Ú,
~°∞„^Œ∞_»∞, cèHõ~°ã¨~åÊÅ∞, ~åHÍã≤=¸HõÅ∞QÍ J=`«iOz qâßfixfl ãÖÇ¨Ïiã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞.
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂, ã¨~°fiã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi D q^èŒOQÍ D qâßÅ qâ◊fiO ã¨$+≤ìH©, ã≤÷uH©,
ÅÜ«∂xH© ¿ÇÏ`«∞"≥· „Ñ¨HÍt™êÎ_»∞. Éèí∂q∞Ö’x ^èŒ∂oHõ}ÏÅ #~Ú<å ÖˇHõ¯ÃÑ@ì=K«∞ÛQÍx P ÉèíQÆ=O`«∞x
bÖÏ=`å~åÅÖ’x J^Œ∞ƒù`« Hõ$`åºÅ#∞ ÖˇHõ¯ÃÑ@ì_»O Z=fiiH© JÅqHÍ^Œ∞. h‰õΩ ãÖ„QÆÇ¨ÏOQÍ K≥áêÊ#∞.
ã¨qã¨Î~°OQÍ K≥Ñ¨Ê_»O <åˆH ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. WHõ W`«~°∞Å =∂@ K≥Ñ¨Ê_» "≥∞O^Œ∞‰õΩ? WOHÍ q#∞.
K«. J=∞~°ñ „kq„Hõ=∞ã¨∞Êù~°} #Ok# Ü«∞=∞‡Ç≤Ï`å`«∞‡áê^Œ "Õ
QÆ=Ú# Ç¨Ï`«O|∞ Öˇ·# „u[QÆO|∞Å HÍ=Å "≥Å∞æ ã¨`«º Ö’
Hõ=Ú K«e~ÚOz#O QÆ~°∞}ñ ÔQ·H˘x HÍz ^èŒiOK«∞ áê^Œ Ñ¨
^Œ‡=Ú `«∞k #∞#fl Ü«∞„ÑüÇ¨Ï`«O|QÆ∞ â◊H˜Î QÆ}ÕÑ¨ â◊Hõº"Õ∞. 200
* P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ „uq„Hõ=∂=`å~°O ^èŒiOKå_»∞. PÜ«∞# áê^•Å qã¨∞~°∞‰õΩ =ÚÖ’¡HÍÅ∂
`«Å¡_çÖÏ¡~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞. P =Ú[˚QÍÅ‰õΩ P=Å "≥Å∞Q˘O^Õ ã¨`«ºÖ’HõO QÆ∂_® =}H˜áÈ~ÚOk. JÑ¨C_»∞
P ^Õ=Ù_»∞ Hõ$Ñ¨`À =ÚÑ¨C#∞O_ç `«ÑÊ≤ Oz P Ö’HÍÅ#∞ ~°HOΔ˜ Kå_»∞. J@∞=O\˜ P Ñ¨~=° ∂`«∞‡x áê^•„QÍx
‰õΩO_Õ J„ÑüÇ¨Ï`«"≥∞ÿ# â◊H˜Î WOuO`«x =i‚OK«_»O Z=iH© â◊HõºO HÍ^Œ∞.
=∞. Ç¨Ïi =∂Ü«∂|Å "Õ∞ <≥é∞OQÆ #ñ@ â◊HõºOÉË ã¨#O^•k ã¨
`«∞Ê~°∞+¨ „"å`«=ÚÔH·#, |∞kú x`«~°O|∞<£ =∂x ¿ã"åkèHõ
ã¨∞Êù~°}O ^ŒK«Ûi`å#∞~åQÆ QÆ∞}qã¨∂ÊùiÎ<£ ã¨Ç¨Ï„™êã¨º ã¨∞O
^Œ~°`«O ÉÁÅÊQÆ∞ âı+¨μñ_»∞O ^≥eÜ«∞ñ _»#fl<£ *ˇÑ¨Ê<Õ ÖÁO_˘~°∞<£. 201
* NÇ¨Ïi =∂Ü«∂â◊H˜Îx <Õ<Õ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË‰õΩ<åfl#∞. WHõ ã¨#O^Œ∞_»∞, ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨[#˚ ãÖÑ¶∂¨ Å‰õΩ =∂„`«O `≥Å∞ã¨∞HÀ=_®xH˜ gÅ=Ù`«∞O^•? Pkâı+μ¨ _»∞ W`«~"° ∞≥ #ÿ PÖ’K«#Å∞
=^Œe ÃÑ\˜ì |∞kúx ã¨^• ÉèQí =Æ `Õû=ˆH JOH˜Ò« KÕâß_»∞. "Õ~Ú <Àà◊`
¡ À P Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x K«i„`«#∞ J#∞~°‰Ωõ _Î ·≥
H©iÎã¨∂Î =ÙO\Ï_»∞. J\˜ì âı+¨μ_»∞ QÆ∂_» PÜ«∞# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∞ ZÖÏO\˜^À `≥Å∞ã¨∞HÀÖË‰õΩ<åfl_»∞. WHõ
W`«~°∞Å ãÖQÆu K≥áêÊÖÏ?
K«. W`«~°=Ú =∂x `«#∞fl =∞k <≥O`«Ü«Ú #q∞‡ ÉèílOK«∞"åi <å
„t`«[#¿ãq`åO„Ñ¶≤∞ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨ïñ_≥·# ã¨~À[<åÉèí∞ñ _»O
z`«^ŒÜ«∞`À_» x+¨¯Ñ¨@z`«Î=Ú#O QÆ~°∞}ÕK«∞, #\˜ì "å
~°`«∞Å ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ `«#~°∞ #qfiÉèí∞ =∂Ü«∞ñ ^ŒiO`«∞ Ô~Ñ¨C_»∞<£. 202
* Z=~°∞ W`«~° zO`«Å∞ =∂x ã¨^• N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}Ë‚ ^Œ$_è»OQÍ #q∞‡ ¿ãq™êÎ~À, "åà◊¡#∞,
P„t`«∞Å∞ JiÛOKÕ áê^ŒÑ^¨ •‡Å∞ HõÅ"å_≥#· Ñ¨^‡Œ <åÉè∞í _»∞ q∞H˜¯e ^ŒÜ∞« QÆey HõÖÏ¡HÑõ @ ¨ OÖËx =∞#ã¨∞û`À
J#∞„QÆÇÏ≤ ™êÎ_∞» . JÖÏ ÉèQí =Æ O`«∞x ¿ãqOz PÜ«∞# Hõ$Ñ¨‰Ωõ áê„`«∞Öˇ#· "åà◊√¡ =∂„`«"∞Õ ™ê\˜ÖxË n, ^•@~åxn
J~Ú# P ÉèíQÆ=O`«∞x =∂Ü«∞#∞ x~°O`«~°O `«iOÑ¨QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ ãÖ™ê~°=∞QÆ∞flÅ~Ú k=ãÖ|∞Å∞ „^ÀñzÜ«Ú #O`«O|∞# â◊√#Hõ ã¨$QÍÅÉèíHõΔ}O|∞Öˇ·#
HÍÜ«∞O|∞ÅO^Œ∞ =∞=∞`«fiO|∞ ¿ãÜ«∞Hõ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}O|∞ ¿ãã≤# Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞O Q˘O^Œé∞ QÆÅ
Ô~éÕyO`«∞ q#∞=Ú, <Õ#∞ h „|Ç¨Ï‡`«fiO|∞#O *ˇO^Œ∞ ~å[ãÖ|∞ q_çz Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡x
áê^•~°qO^ŒO|∞Å ÉèíH˜Î x+¨μªO_» #~Ú â◊~°}ÏQÆ`«`«fiO|∞# Éèíl~ÚOK«∞#Ñ¨C_»∞ ^≥eÜ«Ú^Œ∞,
~å[ã¨QÆ∞}∞O_»<≥· Ü«Ú#fl"Õà◊O ^≥eÜ«∞O*ÏÅñ, QÍ=Ù# âß„ã¨ÎO|∞Å∞ „Ñ¨ÑÖzOÑ¨Hõ ˆH=ÅÉèíH˜Î*Ï˝#
Ü≥∂QÆO|∞# ¿ãqO`«∞, =∞é˜Ü«Ú ã¨#HÍ^Œ∞ÅQÆ∞ g∞~°∞#∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞,
^≥·`«ºÑüÜ≥ÿ∞# „Ñ¨Ç¨¡^Œ∞O_»∞#∞, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#∞, #`«x ÑüflÜ«∞QÆ∞ â◊`«~°∂Ñ¨Ü«Úñ,
^Œ`«∞Ê„`«∞ÅQÆ∞ „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å∞#∞O, „ÉÏp# |i›Ü«Ú, |∞∞Éèí∞=Ù#∞, "Õ#[#‰õΩO_»QÆ∞
#OQÆ∞O_»∞#∞, „^èŒ∞=ÙO_»∞#∞ QÆ_»=O *ÏÅ∞^Œ∞~°∞ "≥O_çÜ«Ú. 203
* WO`ÕHÍ^Œ∞. WOHõ H˘O^Œ~∞° Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡ Å∞<åfl~°∞. "åà◊ã¡ O¨ QÆu q=i™êÎ#∞ q#∞. "åà◊√¡ ãÖ™ê~°OÖ’
=Úxy `ÕÅ∞`«∂ k<åÅ∞ QÆ_çÑ≤<å z=~°Ö’ ‰õΩHõ¯Å∂, #Hõ¯Å∂ Ñ‘H˘¯x u<Õ D â◊s~åÅÃÑ· =∞=∞HÍ~°O
ÃÑ@∞ìHÀÖË^Œ∞. `«=∞ ^ÕÇ¨Å#∞ Ñ¨ÓiÎQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xˆH JiÊOKå~°∞. <Õ#∞ „|Ç¨Ï‡#∞ QÆ^• J#fl QÆ~°fiO`À
XH˘¯Hõ¯™êi ~°*’QÆ∞}O ##∞fl ÃÑ·H˘O@∞Ok. P ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ <Õ <å=∞Ç¨`«∞‡x `«`«ÎfiO WÖÏO\˜ ^Œx
`≥Å∞ã¨∞HÀÖË#∞. ~°*’QÆ∞}O =^Œe ÉèHí Ü
Î˜ Ú« ‰õΩ_Î <» ·≥ PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ â◊~}
° ÏQÆu ÉèÏ=O`À ¿ãqOKÕ@Ñ¨C_»∞
=∂„`«"Õ∞ P ÉèíQÆ=#‡Ç≤Ï=∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ âß„™êÎÅÃÑ· P^è•~°Ñ¨_»Hõ ÉèíH˜Î
*Ï˝#Ü≥∂QÍÅ`À =∂„`«"Õ∞ <Õ#∞ P Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ¿ãq™êÎ#∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 219
<Õ#∞ HÍ^Œ∞† ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ#∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞, ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞, h=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊¥¡,
ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· t=Ù_»∂, ^≥`
· ∞« ºÅ#∞ áêeOKÕ „Ñ¨Ç¨ ^¡ ∞Œ _»∂, ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»<Õ =∞#∞=Ó, J`«x ÉèÏ~°º â◊`~« ∂° Ñ¨
J<Õ ã¨f=∞}©, "åà◊¡ ‰õΩ=∂~°∞Öˇ#· „Ñ≤Ü∞« „=`«∞_»∂, L`åÎ#áê^Œ∞_»∂, Ñ¨Ù„uHõÖ#·ˇ ^Õ=Ç¨˙u "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∂,
''„áêp#|i›——J<Õ ~å*ËO„^Œ∞_»∂, ''|∞∞Éè∞í =Ù——J<Õ =∞Ç¨Ïs¬† "Õ#∞x `«O„_çJ~Ú# JOQÆ∞_»∂, L`åÎ#áê^Œ∞x
‰õΩ=∂~°∞_»QÆ∞ „^èŒ∞=Ù_»∂ – g~°O^Œ~°∂ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞#∞ `«iOÑ¨QÆeæ#"åˆ~! WOHÍ q#∞!
ã‘. QÍkè QÆÜ«∂^Œ∞ eHΔÍfi‰õΩ kbÑ¨ =∂O^è•`«Å∞ cè+¨‡ Ü«∞Ü«∂u ã¨QÆ~°
~°Ñ¶¨Ú =ÚK«∞‰õΩO ^≥·à◊ ~°Ou^Õ "À^Œú= ™ê~°ã¨fi`À^ŒOHõ Éèí∂i¿+}
„â◊√`«^Õ= =∂~°∞u â◊`«^èŒ#fi Ñ≤Ñ¨ÊÅ |e qcè+¨} ta áê~°÷ q^Œ∞~°∞
ÅO|s+¨ Ñ¨~åâ◊ ~åÅ~°¯ ^Õ=Å ™œÉèíi q∞käÖËâ◊fi~åaè=∞#∞º
`Õ. ÖÏ~ü+≤‚¿+}Ï^Œ∞Öˇ·# =∞Ç¨`«∞‡ Öˇeq∞ñ, ^Œqe Ü«∞^ÕÌ=Ù ÉèíH˜Îñ l`«Î=ÚÅ xeÊ
`«`«Ê~åÜ«∞}∞Ö∫@ ^Œ∞~åÌO`«"≥∞ÿ#, q+¨μ‚=∂Ü«∞ñ ^ŒiO`«∞~°∞ q=∞Å=∞`«∞Å∞. 204
* QÍkè, QÆÜÚ« _»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°∞, WHΔÍfi‰õΩ=Ù, kbÑ¨Ù_»∞, =∂O^è•`«, cè+μ¨ ‡_»∞, Ü«∞Ü«∂u, ã¨Q~Æ K° „« Hõ=iÎ,
~°Ñ¶¨Ú=∞Ç¨~åA, =ÚK«∞‰õΩO^Œ∞_»∞, SÅ∞_»∞, ~°Ou^Õ=Ù_»∞, L^Œú=Ù_»∞, ™ê~°ã¨fi`«∞_»∞, L^ŒO‰õΩ_»∞,
Éè∂í i¿+}∞_»∞, „â◊√`«^=Õ Ù_»∞, Ç¨Ï#∞=∞O`«∞_»∞, â◊`^« #Œè ∞fi_»∞, Ñ≤ÑÊ¨ Å∞_»∞, |eK«„Hõ=iÎ, qcè+}
¨ ∞_»∞, taK«„Hõ=iÎ,
J~°∞#˚ ∞_»∞, q^Œ∞~°∞_»∞, JO|s+¨μ_»∞, Ñ¨~åâ◊~=° ∞Ç¨Ïi¬, JÅ~°¯=∞Ç¨~åA, ^Õ=Å∞_»∞, ™œÉèií , [#Hõ=∞Ç¨~åA,
Jaè=∞#∞º_»∞, P~ü+¿‚≤ +}∞_»∞, "≥Ú^ŒÅQÆ∞ x~°‡Å=∞`«∞Öˇ#· =∞Ç¨`«∞‡ÅO^Œ~∂° J#∞~°‰Ωõ ÖÎ ·ˇ ÉèHí ` Î˜ À P ^Õ=Ùx
`«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÖÏÊ~°∞. PÜ«∞<Õ QÆu Jx ¿ãqOKå~°∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ ^•@ gÅ∞QÍx q+¨μ‚=∂Ü«∞#∞
^•@QÆÅ"å~°Ü«∂º~°∞.
=∞. J#Ñ¶¨∂! g~°Å <≥#fl <Õq∞\˜H˜ñ, k~°ºQÆ˚O`«∞ãÖ`å# Ñ¨
H˜Δxâß\Ï@qHÍÑ¶¨∞r= x=Ç¨Ï„ã‘Î â◊¥„^ŒÇ¨˙}Ï^Œ∞ Öˇ·
##∞ <å~åÜ«∞}ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï`å#O^•`«∞‡ Öˇ· ˆ~x "å
~°#Ü«∞O|∞O ^Œi~ÚO`«∞ ~°qfiÉèí∞x =∂Ü«∂"≥·Éèí"åOÉè’xkè<£. 205
* áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_®! ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å~Ú# gà◊¡#∞ QÆ∂iÛ K≥Ñ¨Ê=Åã≤# Ñ¨xÖË^Œ∞. Ñ¨â◊√=ÙÖˇ·<å,
Ñ¨‰ΩΔõ Öˇ<· å, ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ<· å, J_»qÖ’ rqOKÕ"åÔ~<· å, áêÑ¨r=#∞Öˇ<· å, „ã‘ÖÎ <·ˇ å, â◊¥„^Œ∞Öˇ<· å, Ç¨˙}∞Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åÔ~·<å – Z=Ô~·<å ã¨ˆ~ – P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x g∞k ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO`À JYO_»"≥∞ÿ# P`å‡#O^ŒO
á⁄Ok#"åÔ~·`Õ KåÅ∞† J=â◊ºO P ^Õ=^Õ=Ùx =∂Ü«∂"≥·Éèí==∞<Õ =∞Ç¨ã¨=Ú„^•xfl ã¨∞ÅÉèíOQÍ `«i™êÎ~°∞.
=. HÍ=Ù#. 206
Hõ. â◊â◊fi„`«ÊâßO`«∞ #ÉèíÜ«Úx, qâßfi`«∞‡ñ „|É’^èŒ=∂„`«∞ qÉèí∞ ãÖâ◊√^Œ∞ú<£
âßâ◊fi`«∞ ã¨=Ú ã¨^Œã¨`«Ê~°∞, hâ◊fi~°∞ñ l`«Î=Ú# xÅ∞Ñ¨Ù "≥∞Ñ¨Ù_»∞ =ÚhO„^•! 207
* JO^Œ∞=Å¡ =ÚhO„^•! ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï q∞H˜¯e âßO`«∞_≥· =ÙO_Õ"å_»∂, ÉèÜ í ∞« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∂, qâ◊fi=∞Ü«Ú_»∂,
Hˆ =Å *Ï˝#ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, â◊√^•ú`∞« ‡_»∂, âßâ◊fi`«∞_»∂, ã¨=Ú_»∂, ã¨`∞« ‰Î Äõ Jã¨`∞« ‰Î Äõ Jf`«∞_»∂
J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ ã¨^• h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ñü+≤ªOK«∞HÀ!
=. J@¡~Ú# #Ñ¨C}Ïº`«∞‡Å ##=^ŒºjÅ∞~° #q^Œº Å*Ï˚=#`« =^Œ#Ü≥∞ÿ á⁄O^ŒO *ÏÅHõ "≥=· ÚYºO|∞#
^Œ=Ùfi ^Œ=ÙfiÅO ^ŒÅOy áÈ=Ù. =∞é˜Ü«Ú#∞. 208
* Z=~°∞ Ñ¨~°=∂`«∞‡x z`«ÎOÖ’ „Ñü+≤ªOK«∞H˘O\Ï~À, J\ì̃ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∂, ã¨K«Ûi„`«∞Å∂ J~Ú#
=∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ K≥O`«‰õΩ áÈÖËHõ ''Jq^Œº—— ã≤QÆ∞æ`À `«Å =OK«∞H˘x ÃÑ_»"≥ÚQÆ"≥∞ÿ ^Œ∂~°^Œ∂~åÅ‰õΩ `˘Åy
áÈ`«∞Ok. WO`ÕHÍ^Œ∞.
K«. Ç¨Ïiñ |~°=∂`«∞‡ #K«∞º`«∞ ##O`«∞xñ l`«Î=ÚÅO ^ŒÅOz ã¨∞
ã≤÷~°`« qâ’Hõ ™œYº=ÚÅñ *ˇOk# nèx^èŒ∞ Å#ºHõ$`«º=Ú
Å‡ézÜ«Úñ *ËÜ«∞ <˘Å¡~°∞, `«ÅOz# #\˜ì^ŒÜ«∞ø, ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞O
|~°∞=_ç #∞~Úº „^Œ=Ùfi<≥ Ñ≤áêã≤`«∞ñ_≥· ãëÖÏaèÖÏ+≤`«<£? 209
* Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂, JO`«O ÖËx"å_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïix =∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤÷~°OQÍ
ÉèÏqOz# "åà◊√¡ â’HõO ÖËx ã¨∞Yã≤÷u á⁄O^Œ∞`å~°∞. JÖÏO\˜ |∞kú=∞O`«∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨‡~°} `«Ñ¨Ê
W`«~° HÍ~åºÅ∞ U=∞~°∞áê@∞# QÆ∂_® KÕÜ«∞~°∞. PÖ’z¿ãÎ Jk JO`Õ! =~°¬O ‰õΩiÑ≤OKÕ ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞
^ŒÑ≤ÊQ˘x hà◊¡H˘~°ÔH· ÉÏq „`«=Ùfi`å_®?
L. ã¨~°fiÑ¶¨Å „Ñ¨^•`«Ü«Ú#∞, ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_»∞, ã¨~°fiâ◊‰õΩÎñ_»∞<£
ã¨~°fi[QÆ„`«Êã≤^Œ∞úñ_»∞#∞, ã¨~°fiQÆ`«∞O _»QÆ∞ K«„Hõáê}˜ ~¸
ã¨~°fiâ◊s~°∞Å∞<£ qQÆ=∞ãÖQÆuñ *ˇOk qj~°º=∂}∞Öˇ·
Ñïfi#KÀ #ÉèíO|∞QÆu „|Ç¨Ï‡=Ú ^•ñ *ˇ_»‰õΩO_»∞ <≥Ñ¨C_»∞<£. 210
* P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO^ŒiH© Jxfl Ñ¶¨ÖÏÅ∞ WKÕÛ"å_»∞. JO^ŒiH© â◊~°}∞ á⁄O^Œ^Œy#"å_»∞. Jxfl
â◊‰õΩÎÅ∂ QÆÅ"å_»∞. Jxfl Ö’HÍÅÖ’#∂ „Ñ¨ã≤kú á⁄Ok#"å_»∞. JO`«\Ï "åºÑ≤Oz#"å_»∞. ã¨∞^Œ~°≈# =∞<Õ
K«„HõO ^èŒiOz# „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P ^Õ=Ù_»∞, `«H˜¯# D ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å∂ zH˜¯ „ã¨∞H˜¯ tkäÅ"≥∞ÿ
JO`«iOzáÈ~Ú# HõÖÏÊO`« HÍÅOÖ’ QÆ∂_® PHÍâ◊OÖÏQÍ `å<˘Hõ¯_»∂ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°‰õΩO_® xifiHÍ~°∞_≥·
xez =ÙO\Ï_»∞.
L. HÍ~°}HÍ~°º¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞ HõO[^ŒàÏ‰õΔΩxHõO>ˇ ##∞º Öˇ
"åfi~°∞#∞ ÖË~°∞, `«O„_ç! ÉèíQÆ=O`«∞ ##O`«∞x qâ◊fiÉèÏ=<À
^•~°∞x ã¨^Œ∞æ}Ï=à◊√ Å∞^•`«Î=∞uO Q˘xÜ«∂_»‰õΩO_ç#O
*Ë~°=Ù z`«Î=ÚÖò „Ñ¨Hõ$uñ *ˇO^Œx x~°∞æ}"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡=Ú<£. 211
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 221
* `«O„_ô! J@∞ HÍ~°}ÏÅ‰õÄ, W@∞ HÍ~åºÅ‰õÄ Jxfl\˜H© HÍ~°}Éèí∂`«∞_≥·#"å_»∞ P Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_Õ.
PÜ«∞# HõO>Ë W`«~°∞ Öˇ=~°∂ P„â◊~ÚOÑ¨^Œy# "åà◊√¡ ÖË~°∞. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º ãÖÑ¨#∞fl_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂,
„Ñ¨ÑÖK«ã¨$+≤ì QÍqOKÕ L^•~°∞_»∂ J~Ú# P Ñ¨~°=∂`«∞‡x ã¨^Œ∞æ} Ñ¨ÙO*ÏÅ#∞ Q˘Ñ¨Ê =∞#ã¨∞û`À
H˘xÜ«∂_®e. ÖË‰õΩO>Ë =∞#ã¨∞ûÅ∞ „Ñ¨Hõ$uH˜ Jf`«"≥∞ÿ# x~°∞æ} „|Ç¨Ï‡#∞ á⁄O^ŒÖË=Ù.
=∞. xQÆ=∂~°÷ „Ñüáê^ŒHõ „Ñ¨Hõ@"≥∞ÿ, x~åfi} ãÖ^è•~ÚQÍ
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ~°zOÑ¨ ÉèÏQÆ=`«HõÅÊHΔÍ‡["≥∞ÿ âß„ã¨Î ~å
l QÆi+¨ªO|QÆ∞ h Ñ¨Ù~å} Hõ^äŒ ãÖˆHΔÑÖ|∞#O *ˇÑ≤Êu<£,
[QÆu<£ h=Ù ~°zOÑ¨Ù ^•# #uq™êÎ~°O|∞QÍñ |∞„`«HÍ! 212
* =`åû, D Ñ¨Ù~å}Hõ^Œä "Õ^•~å÷Å#∞ „ÑüáêkOK«_O» KÕ`« „Ñ¨âã◊ "Î¨ ∞≥ ÿ =ÙOk. "≥∂Hõ„Δ Ñ¨ÔŒ QÍ =ÙO_Õ@@∞¡
P ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ nxfl ~°zOKå_»∞. Wk ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ‰õΩ HõÅÊ=$HõΔO, âß„™êÎÅxfl\˜Ö’#∂ „âı+¨ª"≥∞ÿ#k. D
Ñ¨Ù~å}Hõ^äŒ#∞ <Õ#∞ h‰õΩ ãÖ„QÆÇ¨ÏOQÍ K≥áêÊ#∞. h=Ù nxfl Ö’HõOÖ’ qã¨Î$`«OQÍ „Ñ¨Kå~°O HÍqOK«∞.
K«. Ñ¨Ù~°∞+¨Éèí=O|∞ <˘O^Œ∞@ Ü«∞Ñ¨Ó~°fi=Ú [#‡=ÚÅO^Œ∞, #O^Œ∞ Éèí∂
ã¨∞~°‰õΩÅ=∞O^Œ∞ñ |∞@∞ì @uKÀ^Œº=Ú, x@¡QÆ∞@<£ =∞#∞+¨μº Å
ã≤÷~° =∞QÆ∞ HÍ~°º^Œ∞~°Ìâ◊ÅKÕ`« #tOÑ¨Hõ q+¨μ‚¿ã=<å
Ñ¨~°`«ñ ^Œ#iÛ x`«º =∞QÆ∞ Éèí=ºÑ¨^äŒO|∞#∞ ÉÁO^Œ∞ \ÁÑ¨Ê^Õ? 213
* [#‡ÅÖ’ Ñ¨Ù~°∞+¨[#‡O KåÖÏ JÑ¨Ù~°∂ÑÖ. JO^Œ∞Ö’#∂ „ÉÏÇ¨Ï‡}‰õΩÅOÖ’ Ñ¨Ù@ì_»O =∞s
J~°∞^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ =∂#=ÙÅ∞ Jx`«º"≥∞ÿ# x„+¨ÊÜ≥∂[# HÍ~åºÅÖ’ |_ç ^Œ∞~°=ã¨÷Å áêÅ∞ HÍ‰õΩO_®
NÇ¨Ïix ¿ãqOz x`«º"≥∞ÿ# Ñ¨~°=∞Ñ¨^ŒO á⁄O^Œ_»O Lz`«O Hõ^•?
=∞. LÑ¨"åã¨„=`« â∫K« jÅ =∞Y ãÖ^èÀºáêã¨ <åyfl„H˜Ü«∂
[Ñ¨ ^•<å^èŒºÜ«∞<åk Hõ~°‡=ÚÅ "≥∂HõΔ„áêÑ≤Î ¿ã‰õÄ~°, ^Œ
K«ÛÑ¨ÙÉèí H˜Î<£ Ç¨Ïiñ |∞O_»sHõ#Ü«∞#∞<£ ã¨~åfiuâß~Ú<£ ~°=∂
kèÑ¨Ùñ ÉÏÑ¨Ñ¶¨Úflñ |ˆ~â◊√ #K«∞º`«∞x #i÷O Q˘ÅfiÖË‰õΩO_ç#<£. 214
* Ñ¨^Œ‡<Õ„`«∞_»∂, Jxfl\˜h q∞Oz#"å_»∂, ÅH©Δ‡HÍO`«∞_»∂, áêÑ¨<åâ◊‰õΩ_»∂, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∂,
K«∞ºu~°Ç≤Ï`«∞_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïix x~°‡ÅÉèíHÎ̃ QÆey Pã¨HÎ̃`À ÉèílOKåe. JÖÏ KÕÜ«∞‰õΩO_® LÑ¨"å™êÅ∞,
„=`åÅ∞, â∫KåÅ∞, jÖÏÅ∞, Ü«∂QÍÅ∞, ãÖ^èÀºáêã¨#Å∞, JyflHÍ~åºÅ∞, [áêÅ∞, ^•<åÅ∞, "Õ^•^èºŒ Ü«∞<åÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨#∞Öˇxfl KÕã≤<å "≥∂HõΔO ÅaèOK«^Œ∞.
Hõ. =#*Ï‰õΔΩ =∞Ç≤Ï=∞ x`«º=Ú, q#∞uOK«∞K«∞, <˘~°∞Å∞ "˘QÆ_» q#∞K«∞<£, =∞kÖ’
##∞"≥∂kOK«∞K«∞ #∞O_≥_»∞, [#=ÚÅ∞ ^Œ<À‡Ç¨Ï=â◊`«ñ [#~°∞ =ÚhO„^•! 215
* =Úx„âıëêª! Ñ¨^Œ‡<Õ„`«∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞ ZÅ¡"Õà◊ÅÏ ã¨∞ÎuOKåe. W`«~°∞Å∞ ã¨∞Îuã¨∂Î =ÙO>Ë q<åe.
=∞#ã¨∞ûÖ’ P =∞Ç≤Ï=∞#∞ =∞##O KÕã¨∂Î ãÖ`«ã≤OKåe. JÖÏ KÕ¿ã "åà◊√¡ ^Õ=Ùx =∂Ü«∞‰õΩ Ö’#∞QÍ~°∞.
Hõ. Jx "å}©â◊√ñ_»∞ <å~°^Œ, =Úx=~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê#\˜ì =ÚYºHõ^ä• ã¨∂
K«# =∞uÉèíH˜Îñ |sH˜Δ, [˚#áêÅ∞x`À_» Ü≥∂yK«O„^Œ∞ñ_»∞ #∞_ç"≥<£. 216
* WÖÏ Ñ¨Ó~°fiO „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ =Úx„âı+μ¨ _ª #·≥ <å~°^∞Œ xH˜ =ÚYºHõ^#Œä ∞ q=iOKå_»∞. P q+¨Ü∂« xfl
Ü≥∂wâ◊fi~°∞_≥·# â◊√‰õΩ_»∞ =∞Ç¨ ÉèíH˜Î`À Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞.
-: Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ â◊√‰õΩxñ „|ÑÖKÀ^Œƒù"åkHõO|∞ #_»∞QÆ∞@. :-
ã‘. q#∞ â◊√HõÜ≥∂yH˜ =∞#∞*Ëâ◊√ñ _ç@¡#∞ =Úx<å^äŒ! ^Õ=^Œ~°≈#=Ú QÆÅ∞QÆ
<å~°^Œ=ÚxH˜ñ |OˆH~°∞Ç¨ÏÉèí=Ùñ _≥éÕyOz# `≥éñQÆ∞ ã¨`«¯$Ñ¨ ^Œe~°Ê
QÆ}∞uOÑ¨ ã¨`åÎfikQÆ∞}â◊¥#∞ºñ_»QÆ∞ Ç¨Ïi Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ Ö’Hõ=∞OQÆà◊=ÚÖˇ·#
Hõ^äŒÅ∞ <å ÔHé˜ñyOÑ¨Ù ÔH·H˘x xã¨ûOQÆ "≥∞ÿ# <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂|˚=∞O^Œ∞ñ QÆ$+¨μ‚
`Õ. Éèí=ºK«i`«∞x <å^ŒºO`«ÉèÏ=â◊¥#∞ºñ, l#‡Ü«∂HÍ~°∞ ##Ñ¶¨Ú ÅH©Δ‡ã¨"Õ∞`«∞
xeÑ≤, Ü«∞ã≤÷~°qÉèí=O|∞ xdÅ ¿ÇÏÜ«∞, ÉèÏ[#O Éˇ· # ~¸ Hõàı|~°=Ú q_»∞`«∞. 217
* JÑ¨C_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬`À WÖÏ J<åfl_»∞ – ''=Úhâ◊fi~å! „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ <å~°^Œ=ÚxH˜
ÉèíQÆ=`åûHΔÍ`å¯~°O HõÅQÆ_®xH˜ K≥Ñ≤Ê# LáêÜ«∞O ^ŒÜ«∞`À <å‰õΩ K≥Ñ¨ÊO_ç. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ‰õΩ
Jf`«∞_»∂, Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi Hõ^äŒÅ∞ Ö’HÍxH˜ =∞OQÆà◊O KÕ‰õÄ~°∞™êÎ~Ú. Jq <å‰õΩ
`≥eÜ«∞Ñ¨~°K«O_ç. g∞~°∞ K≥Ñ≤ÊOk qx ãÖQÆ~°Ç≤Ï`«=∞~Ú# <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’ â◊√ÉèíK«i„`«∞_»∂, `«∞k
"≥Ú^Œà◊√¡ ÖËx"å_»∂, z#‡Ü«∞ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»∂, ÅH©Δ‡ ã¨Ç≤Ï`«∞_»∂ J~Ú# Hõ$+¨μ‚}˜‚
xÅ∞Ñ¨ÙH˘O\Ï#∞. K«OK«Å=¸, ¿ÇÏÜ«∂Åxfl\˜H© <≥Å=Ó J~Ú# D â◊s~åxfl q_çz ÃÑ_»`å#∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü≥∞=fiO_Õx „â◊^•ú ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_≥· Hõ$+¨‚QÆ∞}H©~°Î#O|∞Å∞ q#∞K«∞O |Å∞‰õΩK«∞
#∞O_»∞ #\ì̃"åx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¨^‡Œ O|∞#O^Œ∞ñ QÆ~‚° ~°O„^è=Œ ∂~°Oæ |∞ÅO „|"ÕtOz Hõ$+¨μO‚ _»∞ q„â◊q∞Oz
ãëÅQÆ`«OÉˇ·# HõÅ∞+Ö|∞#∞ â◊~°`å¯ÅO|∞ x"åiOK«∞ K«O^ŒO|∞# <å`«‡QÆ`«OÉˇ·# =∂e#ºO|∞
#Ñ¨Hõi¬OK«∞ñ QÍ=Ù#. 218
* JO`ÕHÍHõ Z=_»∞ „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ∞ Hõey Hõ$+¨μ‚x QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ W`«~°∞Å∞ H©iÎã¨∞ÎO>Ë qO\Ï_À,
`å#∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ H©iÎ™êÎ_À, JÖÏO\˜ "åx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅO Ö’H˜ „â◊=} ‰õΩÇ¨Ï~åÅ ^•fi~å Hõ$+¨μ‚_»∞
„Ñ¨"tÕ ™êÎ_∞» . JHõ¯_» q„â◊q∞™êÎ_∞» . h\˜Ö’x =∂e<åºxfl â◊~^° $Œ `«∞=Ù `˘ÅyOz#@∞¡ =∞#ã¨∞ûÖ’x =∂e<åºxfl
`˘Åy™êÎ_»∞.
=∞. Éèíi`À^Œ„QÆx^•Ñ¶¨∞`«Ñ¨ÙÎñ_»QÆ∞ #áêÊO^äŒ∞O _»~°}Ïºk ãÖ
K«~°}ˆH¡â◊ã¨=Ú^Œƒù=O |QÆ∞ Ñ≤áêãÖ *ˇOk Ü«∂f‡Ü«∞ =∞O
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 223
k~°=ÚO *Ëi QÆ`«„â◊=ÚO _»QÆ∞K«∞ <≥O^ÕxO [#OÉ’x ÉèíO
y ~°=∂nèâ◊√Ñ¨^•~°qO^ŒÜ«ÚQÆãÖwÉèí∂`«∞ñ_≥· =∂#∞<Õ! 219
* J_»=ÙÖ’¡ ãÖK«iã¨∂Î "Õãq¨ =∞O_»∞>ˇO_»Å `åáêxH˜ Ñï`åÑÖ K≥Ok# ÉÏ@™êi |_»e ^ŒÑÊ≤ Q˘x
z=iH˜ `«# ~ÚÅ∞¡ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞. JHõ¯_» Ç¨~ÚQÍ JÅã¨@ f~°∞ÛH˘O\Ï_»∞. JHõ¯_ç#∞O_ç =∞m§
ZHõ¯_çH© Hõ^ŒÅ_»∞. JÖÏˆQ ~°=∂HÍO`«∞x K«~°}Hõ=∞Å ^ŒfiO^ŒfiO`À ãÖ|O^èŒO Hõey P P#O^ŒO K«q
K«∂z#"å_»∞ =∞m¡ ^•xfl =^ŒÅ_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨HõÅÉèí∂`« ãÖã¨~°æâ◊¥#ºOÉˇ·# Ü«∂`«‡‰õΩ Éèí∂`«ãÖã¨~°æO ÉËË„Ñ¨HÍ~°O|∞#O QÆeÔQ?
#k xiflq∞`«Î`«fiO|∞#O *Ëã≤Ü≥∂ Hõ~°‡O|∞#O *Ëã≤Ü≥∂ Ü«∂„Hõ=∞O|∞ <å ÔHéÕyOÑ¨Ù=Ú. 220
* JO`ÕHÍ^Œ∞ ã¨=∞ãÎ̈ Éè∂í `åÅ`À\˜ HõÅ~ÚHõ ÖËx P`«‡‰õΩ Éè∂í `åÅ`À ™êOQÆ`º« O ZÖÏ HõeyOk?
Jk JHÍ~°}OQÍ HõeyO^•? ÖËHõ Hõ~°‡=Å¡ HõeyO^•? P "≥·#O <å‰õΩ q=iOK«∞.
ã‘. Z=fix <åaèÜ«∞O ^≥Å¡ Ö’HÍOQÆ ãÖ™ê÷#HÍ~°}ÑÖHõ[O|∞ "˘_»"≥∞,
#O ^Œ∞^Œ~ÚOz ã¨~åfi=Ü«∞=ã¨∂ÊùiÎñ ^Œ#~å~°∞#\˜ì Ñ≤`å=∞Ç¨ïO_»∞
QÆ_»ñy Ü≥∞=fix Ü«∞#∞„QÆÇ¨Ï=Ú# xdÅ Éèí∂`«=ÚÅ ã¨$lOK≥ #∞`«¯O~î°`À_»
#\˜ì q^è•`« ÜÕ∞ Ü«∞#∞=Ù# ã¨ˆ~fiâ◊√ ~°∂ÑÖ|∞ QÆ#∞ñQ˘<≥ ~°∞z~°ÉèíOy
`Õ. <å Ñ¨~°O*’ºu Ü≥ÿ∞# Ñ¨^•‡‰õΔΩ#‰õΩ#∞, #e#A#‰õΩñ „|fHõq<åºã¨ÉèÏ=
QÆ`«∞Å=Å##∞ ÉèË^ŒO|∞ QÆÅ^≥ K≥Ñ¨Ù=∞, Ü«∞u^ŒÜ«∂™êO„^Œ! Ü≥∂y‰õΩÖÏaúK«O„^Œ! 221
* Z=x<åaèÖ’ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅ LxH˜H© ¿ÇÏ`«∞"≥#· Ñ¨^‡Œ O Ñ¨Ù\Õì ^À, P Ñ¨^‡Œ OÖ’, „Ñ¨Éqíè Oz ã¨~åfiOQÆ
ã¨∞O^Œ~°OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ „|Ç¨Ï‡ Z=x J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ B`«∞ûHõºO`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂ ã¨$+≤ìOKå_À, P
„|Ç¨Ï‡ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x ã¨fi~°∂áêxfl U q^èOŒ QÍ ™êHΔÍ`«¯iOÑ¨ *Ëã∞¨ H˘<åfl_À, JÖÏO\˜ Ñ¨~O° *’ºu ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥#·
Ñ¨^•‡‰õΔΩ_çH©, „|Ç¨Ï‡‰õÄ J=Ü«∞=q<åºãÖÖ’#∂, ÉèÏ=QÆuÖ’#∂ ÉèË^Œ=Ú#fl^•? F Ñ¨~°=∞Hõ~°∞}Ï™êO„^•!
Ü≥∂y‰õΩÅ [ÅkèK«O„^•! <å‰õΩ K≥Ñ¨Ê=Ü«∂º!
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ Éèí∂`Õâ◊fi~°∞O _»~Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O _»∞`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∞HÍ~°}OÉˇ·# `«# =∂Ü«∞#∞
q_çz =∂Ü«∂xÜ«∂=∞‰õΩO_≥· ÜÕ∞ÜÕ∞ „Ñ¨^Õâ◊O|∞Å â◊Ü«∞#O|∞ ¿ãÃã? #kÜ«Ú#∞OQÍHõ
Ñ¨Ù~°∞ëê=Ü«∞=O|∞ÅKÕñ |∂~°fiHÍÅO|∞# Ö’HõáêÅã¨"Õ∞`«O|∞Öˇ·# Ö’HõO|∞ Öˇ`≥ÎéOQÆ∞#O
QÆ e Ê`« O |∞ ÅÜ≥ ∞ º? #kÜ« Ú #∞OQÍHõ =∞Ç¨  Hõ Å ÊO|∞Å∞#∞, #"åO`« ~ ° Hõ Å ÊO|∞Å∞#∞,
Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂# HÍÅO|∞Å∞#∞, ^ÕÇ¨aè=∂#∞Öˇ· [x~ÚOz# ^Õ=Ñ≤`«$=∞#∞ëêº^Œ∞Å‰õΩO
QÆÅ∞QÆ∞ <åÜ«Úó „Ñ¨=∂}O|∞Å∞#∞, |$Ç¨Ï`«∂ûHõΔ‡HÍÖÏ#∞=~°Î#O|∞Å∞#∞, U ÜÕ∞ Hõ~°‡O|∞ÅO
*Ëã≤ r=Ù ÖË ÜÕ∞ Ö’HõO|∞Å <˘O^Œ∞^Œ∞~°∞? =∞é˜Ü«Ú <ÕÜÕ∞ Hõ~°‡O|∞ÅO *Ëã≤ ^Õ"åk â◊s~°O|∞ÅO
„ÉÏÑ≤O`«∞? ~°\ì˜ Hõ~‡° =∂~°„æ Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, ã¨`åÎfik QÆ∞}O|∞Å Ñï}Ï=∞O|∞ÅQÆ∞ ^Õ"åk~°∂ÑÖ|∞ÅO
QÀ~°∞ r=ÙÅ‰õΩ <Õ ÜÕ∞ Hõ~°‡ã¨=Ú^•Ü«∞O Éˇ@∞ì ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞? <≥=fixH˜ #iÊOÑÖ^ŒQÆ∞? #q
Ü≥∞=fixKÕ`« „QÆÇ≤ÏOÑÖ|_»∞? Éèí∂ áê`åà◊ Hõ‰õΩÉò"Àº=∞ „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`« Ñ¨~°fi`«O|∞Å∞#∞
ãï`«û=Ú„^ŒO|∞Å∞#∞ nfiÑÖ|∞Å∞#∞ <Õ „Ñ¨HÍ~°O|∞# ãÖÉèíqOK≥? <å Ü«∂ ™ê÷#O|∞Å QÆÅ"åi
ãÖÉèí=O|∞ ÖËÖÏ\˜q? ÉÏÇ¨ºÉèíºO`«~°O|∞ÅO QÆÅ∞QÆ∞ „|Ç¨‡O_» „Ñ¨=∂}O ÉˇO`«? =∞Ç¨`«∞‡Å
K«i„`«O|∞ Öˇ\˜ìq? =~å‚„â◊=∞ qxâ◊ÛÜ«∞O|∞Å∞#∞, ##∞QÆ`«O|∞Öˇ· Ü«∂â◊Û~åº=Ç¨ÏO|∞ÅQÆ∞
Ç¨ÏiÜ«∞=`å~° K«i„`«O|∞Å∞#∞, Ü«ÚQÆO|∞Å∞#∞, Ü«ÚQÆ„Ñ¨=∂}O|∞Å∞#∞, Ü«ÚQÆ^èŒ~°‡O|∞Å∞#∞,
„|uÜ«ÚQÆO|∞#O^Œ∞#∞ =∞#∞+¨μºÅ ˆHÜÕ∞ ^èŒ~°‡O|∞ ÖÏK«~°}©Ü«∞O|∞ Å\˜ì ™ê^è•~°}
^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, qâı+^¨ ~Œè ‡° O|∞Å∞#∞, *Ïu qâı+¨ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, ~å[i¬ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞#∞, <åÑ¨`å¯Å
r=# ™ê^è Œ # Éè í ∂ `« O |∞ÅQÆ ∞ ^è Œ ~ ° ‡ O|∞Å∞#∞, =∞Ç¨ Ï ^•k`« ` « Î fi O|∞Å ã¨ O YºÜ« Ú #∞,
ãÖMÏºÅHõ} Δ O|∞#∞, <å `«`fiÎ« O|∞Å‰õΩ ¿ÇÏ`«∞Éè∂í `« ÅHõ} Δ O|∞Å∞#∞, ÉèQí =Æ `«û=∂~å^è#Œ q^èOŒ |∞#∞,
Jëêì O QÆ Ü ≥ ∂ QÆ „Hõ = ∞O|∞#∞, Ü≥ ∂ wâ◊ fi ~° ∞ Å Ü« ∞ }˜ = ∂^≥ · º â◊ fi ~° º „Ñ¨ H Í~° O |∞#∞, "å~° Å
Ü« ∞ iÛ~åkQÆ ` « ∞ Å∞#∞, eOQÆ â ◊ s ~° Éè í O QÆ O |∞Å∞#∞, |∞∞QÆ º A™êû=∂^ä Œ ~ ° fi "Õ ^ Œ O |∞Å∞#∞,
#∞Ñ¨ " Õ ^ Œ O |∞Öˇ · # Ü« ∂ Ü« Ú ˆ ~ fi^•^Œ ∞ Å∞#∞, ^è Œ ~ ° ‡ âß„ã¨ Î O |∞Å∞#∞, xuÇ¨  ã¨ Ñ¨ Ù ~å}O|∞Å
ã¨ O Éè í = O|∞#∞, ã¨ ~ ° fi Éè í ∂ `« O |∞Å Ü« ∞ "åO`« ~ ° „Ñ¨ à ◊ Ü « ∞ O|∞#∞, =∞Ç¨  „Ñ¨ à ◊ Ü « ∞ O|∞#∞,
xëêì Ñ ¨ Ó ~° Î O |∞Å∞#∞, Ü« ∂ QÍk "≥ · k Hõ Hõ ~ ° ‡ *ÏÅO|∞#∞, "åÑ‘ ‰ õ Ä Ñ¨ ` « \ ÏHõ ^Õ " åÅÜ« ∂ k
x~å‡}O|∞Å∞#∞, ##fl^•#O ÉÏ~å=∞„Ñü+¨ª "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ™ê‡~°ÎHõ~°‡O|∞Å∞#∞, HÍ=∞ºO|∞Öˇ·#
Ü«∞yflÇ¨ÏŸ„`«O|∞Å Ü«∞#∞ëêª# „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, r=ã¨$+≤Ü ì Ú« , ^è~Œ å‡~°H÷ Í=∞O|∞ ÅxÜ≥∞_»∞ „u=~°Oæ |∞Å
Ü«∂K«~°}„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, =∞e<ÀáêkèHõ áê+Ö_» ãÖÉèí=O|∞#∞, r"å`«‡|O^èŒ "≥∂HõΔ „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞,
ã¨fi~°∂áê=™ê÷# q^èŒO|∞#∞, ã¨~°fiã¨fi`«O„`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O _®`«‡=∂Ü«∞O *Ëã≤ ã¨~°fi Hõ~°‡™êH˜Δ
Ü«∞Ü«Úº #=∂‡Ü«∞ <≥_»ñÉÏã≤ Ü«Ú^•ã‘# QÆux qÉèí∞O_≥· „H©_çOK«∞ `≥éOQÆ∞#∞ „QÆ=∞O|∞#ñ
„|Ñ¨#∞flO_»<≥·# <å‰õΩ <≥éÕyOÑ¨Ù=Ú.
„ÉÏÇ¨Ï‡} âßÑÖ|∞#O*Ëã≤ â’Hõ"åº‰õΩÅ z`«∞ÎO_»"≥· Ü«∞#â◊# „=`«∞O_»"≥·# h=Ù q#∞@ Ü≥∞@¡x
ãÖ^ÕÇ≤ÏOÑ¨=Å=^Œ∞, `«finÜ«∞ =ÚMÏ~°qO^Œ qxóã¨$`« <å~åÜ«∞} Hõ^ä•=∞$`« áê#‰õΩ`«∂Ç¨Ïe <≥·#
<å‰õΩ xO„kÜ«∞O|∞Å∞ =â◊O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #k QÍ=Ù# <Õ#_çy# „Ñ¨â◊flO|∞Å‰õΩ #∞`«Î~°O|∞Å∞
ã¨ q ã¨ Î ~ ° O |∞Å∞QÍ <å#uzÛ Hõ $ `å~° ∞ ÷ x O *Ë Ü « ∞ ñ |~° " Õ ∞ +≤ ª ` « ∞ Å∞ºO_» = QÆ ∞ h=Ñ¨ Ó ~° fi
ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞~À^èŒO|∞# #~°∞›O_» =QÆ∞^Œ∞ =x q+¨μ‚~å`«∞O _»~Ú# Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞
„|Ç¨Ï‡~å`«∞O_≥·# â◊√HõÜ≥∂y #_çy# #`«O_»∞ „|Ç¨Ï‡ <å~°^ŒãÖ"å^ŒO|∞#∞ <ÕHõ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞
QÆÒ« |∞#∞ QÆ`å#∞QÆuHõ „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞<≥· `˘e¡ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡HõÅÊO|∞# „|Ç¨Ï‡‰õΩÑ¨^tÕ Oz#
ÉÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}O|∞ "Õ^Œ`«∞ÅºO|∞, h ÔHéÕyO`«∞ q#∞ =∞x K≥ÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk
=∞Ç¨=Ú#∞Å‰õΩO *ˇÑ≤Ê #@∞¡ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 222
* Éèí∂`åÅ‰õΩ Jkè<å^äŒ∞_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ L`«ÊuÎH©, ã≤÷uH©, ÅÜ«∂xH© ¿ÇÏ`«∞"≥·# `«#=∂Ü«∞#∞
=^Œe =∂Ü«∂xÜ«∂=∞‰õΩ_≥· UÜÕ∞ã¨÷ÖÏÅÖ’ â◊Ü«∞xOKå_»∞? JO`ÕHÍHõ Ñ¨Ó~°fiO q~å@∞Ê~°∞+¨μx
J=Ü«∞"åÅ`À WO„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ö’HõáêÅ‰õΩÅ`À ‰õÄ_ç# Ö’HÍÅ∞ ZÖÏ ã¨$+≤ìOÑ¨|_®¤~Ú. JO`ÕHÍHõ
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 225
=∞Ç¨HõÖÏÊÅ∞, J"åO`«~°HõÖÏÊÅ∞, Éèí∂`«Éèíq+¨º^Œfi~°Î=∂#HÍÖÏÅ∞, â◊s~åaè=∂#O`À [x‡OKÕ ^Õ=`«Å∞,
Ñ≤`«~°∞Å∞, =∂#=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞"åiH˜ HõeˆQ PÜ«Úó„Ñ¨=∂}ÏÅ∞ <å‰õΩ K≥Ñ¨C.
=∞Ç¨HÍÖÏhfl, ã¨∂HõΔ‡HÍÖÏhfl J#∞=iÎOz r=ÙÅ∞ U ÜÕ∞ Hõ~°‡Å∞ KÕã≤ U ÜÕ∞ Ö’HÍÅ‰õΩ „Ñ¨Ü«∂}O
™êy™êÎ~°∞? UÜÕ∞ Hõ~°‡Å=Å¡ "åà◊¡‰õΩ ^Õ=`åâ◊s~åÅ∞ =™êÎ~Ú? J\˜ì Hõ~°‡=∂~°æÑ¨^Œúu <å‰õΩ q=iOK«∞.
WOHÍ ã¨`åÎfik QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Ñ¶¨Å=ÚÖˇ·# ^Õ"åk ã¨fi~°∂áêÅ∞ HÀˆ~ r=ÙÅ∞ U ÜÕ∞ Hõ~°‡Å∞ U q^èŒOQÍ
KÕÜ«∂e? P Hõ~°‡Å#∞ Z=iH˜ ã¨=∞iÊOKåe? "å\˜x Z=~°∞ ã‘fiHõi™êÎ~°∞?
Éèí∂q∞, áê`åà◊O, k‰õΩ¯Å∞, PHÍâ◊O, „QÆÇ¨Å∞, #HõΔ„`åÅ∞, Ñ¨~°fi`åÅ∞, #^Œ∞Å∞, ã¨=Ú„^•Å∞,
n=ÙÅ∞ ZÖÏ L^ŒƒùqOKå~Ú. PÜ«∂ KÀ@¡ LO_Õ r=ÙÅ [#‡Å∞ ZÖÏO\˜q?
"≥Å∞Ñ¨ÖÏ, Ö’Ñ¨ÖÏ „|Ç¨‡O_»O H˘Å`« ZO`«? =∞Ç¨`«∞‡Å K«i„`«Å∞ Z@∞=O\˜q? =~å‚„â◊=∞
xÜ«∞=∂Å∞, „Hõ=∞OQÍ U~°Ê_ç Pâ◊Û~°ºO HõeæOKÕ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J=`å~°Hõ^äŒÅ∞, <åÅ∞QÆ∞Ü«ÚQÍÅ∞,
P Ü«ÚQÍÅ „Ñ¨=∂}ÏÅ∞, Ü«ÚQÆ^~Œè å‡Å∞, „ÑüÜ«ÚQÆOÖ’#∂ =∂#=ÙÅ∞ áê\ÕK«=Åã≤# ™ê^è•~°}^è~Œ å‡Å∞,
qâı+^¨ ~Œè å‡Å∞, PÜ«∂*Ï`«∞Å‰õΩ ãÖ|OkèOz# ^è~Œ å‡Å∞, ~å[~°∞Å¬ ^è~Œ å‡Å∞, r=#™ê^è<Œ åÖˇ#· PÑ¨^~úŒ å‡Å∞,
=∞Ç¨Ï`«∞Î "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅãÖYº, "å\˜ ÅHõΔ}=Ú, P `«`åÎfiÅ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ~Ú# ÅHõΔ}ÏÅ∞, ÉèíQÆ"å#∞}˜‚
P~åkèOKÕ Ñ¨^Œúu, Ü«∞=∞xÜ«∞=∂^Œ∞Öˇ·# JëêìOQÍÅ`À ‰õÄ_ç# Ü≥∂QÆ„Hõ=∞=Ú, Ü≥∂y„âı+¨μªÖˇ·# "åi
J}˜=∞, =∞Ç≤Ï=∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ J+¨ìã≤^Œ∞úÅ ã¨fi~°∂ÑÖ, JiÛ~åk =∂~åæÅÖ’ P Ü≥∂QÆ∞Å∞ Ñ¨Ü«∞xOKÕ f~°∞,
eOQÆâ◊s~åÅ q<åâ◊=Ú, |∞∞‰õΩ¯, Ü«∞Aã¨∞û, ™ê=∞=Ú, J^èŒ~°fiO J<Õ <åÅ∞QÆ∞ "Õ^•Å∞, PÜ«Úˆ~fi^ŒO
"≥Ú^ŒÖˇ·# LÑ¨"Õ^•Å∞, ^èŒ~°‡âß„™êÎÅ∞, WuÇ¨™êÅ∞, Ñ¨Ù~å}ÏÅ∞ Pq~°ƒùqOz# Ñ¨^Œúu, Jxfl Éèí∂`åÅ‰õÄ
U~°Ê_Õ J"åO`«~° „Ñ¨à◊Ü«∞=Ú, "å\˜ã≤÷u, =∞Ç¨„Ñ¨à◊Ü«∞=Ú, WëêìÑ¨Ó~åÎÅ#|_Õ Ü«∞*Ï˝k "≥·kHõ Hõ~°‡Å∞,
ÉÏ=ÙÅ∞, =∞_»∞QÆ∞Å∞, K≥~°∞=ÙÅ∞, ^Õ"åÅÜ«∂Å∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "å\˜ x~å‡}O, J#fl^•#O, P~å=∞„Ñü+¨ª
"≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨‡$`«∞Ö’¡ K≥Ñ≤Ê# Hõ~°‡Å∞, HÍ=∞º Hõ~°‡Öˇ·# JyflÇ¨ÏŸ„`å^Œ∞Å∞ x~°fiiÎOKÕ q^è•#O, r=ÙÅ ã¨$+≤ì,
^è~Œ ‡° O, J~°O÷ , Hõ~‡° O J<Õ =∞`«=~åæÅ#∞ PK«iOKÕ f~°∞, =∞e# â◊s~°∞Öˇ#· áê+Ö_»∞Å Ñ¨Ù@∞ìH,õ r"å`«∞‡_»∞
|OkèOÑ¨|_Õ su, PÃÑ· "≥∂HõΔO á⁄O^Õ Ñ¨^Œúu, ã¨fiã¨fi~°∂ÑÖÖ’ <≥ÅH˘<Õ „Ñ¨HÍ~°=Ú, ^ÕxH© Ö’|_»Hõ Jxfl\Ï
ã¨fi`«O„`«∞_≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«# =∂Ü«∞`À ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å‰õÄ ™êH˜ΔQÍ =ÙO@∂<Õ P =∂Ü«∞‰õΩ Jf`«∞_≥·
L^•ã‘#∞x ÖÏQÍ „Ñ¨Éèí∞"≥· „H©_çOKÕ Ñ¨^Œúu – D ãÖQÆ`«∞Åhfl qÑ¨#∞fl_»<≥· „Ñ¨Ñ¨#∞fl_»<≥·# <å‰õΩ q=iOK«∞.
''h=Ù „ÉÏÇ¨Ï‡} âßÑÖ =Å¡ ^Œ∞ódã¨∞Î<åfl=Ù† h =∞#ã¨∞û HõÅ`« *ˇOk =ÙOk† ÃÑ·QÍ x~åÇ¨~° nHõΔÖ’
L<åfl=Ù! <Õ#∞ K≥¿ÑÊ D q+¨Ü∂« Å∞ ZÖÏ q#QÆÅ=Ù——? Jx ãÖâ◊~ÚOÑ¨=^Œ∞.Ì <Õ#∞ g∞ =ÚYÑ¨^‡Œ O #∞O_ç
"≥Å∞=_Õ N=∞<åfl~åÜ«∞} Hõ^ä•ã¨∞^èŒ#∞ `«xqn~å „`åQÍÅ#fl ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À =Ù<åfl#∞. J\˜ì <å‰õΩ
~ÚO„kÜ«∂Å∞ ™êfinè#OÖ’<Õ =Ù<åfl~Ú. HÍ|\ì̃ <Õ#∞ J_çy# „Ñ¨â◊flÅ∞ Jxfl\˜H© ã¨=∂^è•<åÅ∞ ã¨qãÎ̈~°OQÍ
P#uzÛ ##∞fl Hõ$`å~°∞÷}˜‚ HÍqOK«∞. „áêp# ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂xfl J#∞ãïOz, JO^Œ∞‰õΩ `«y#"å_»=Ù h"Õ!
h=Ù „|Ç¨Ï‡`À ã¨=∂#∞_»=Ù!——
D q^èŒOQÍ q+¨μ‚~å`«∞_≥·# (q+¨μ‚=ÙKÕ ~°H˜Δ`«∞_≥·#) Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA „|Ç¨Ï‡~å`«∞_≥·# („|Ç¨Ï‡KÕ
"åºã¨∞xH˜ Ñ¨Ù„`«∞_»∞QÍ J#∞„QÆÇ≤ÏOÑ¨|_ç#) â◊√Hõ=∞Ç¨Ü≥∂yx J_çQÍ_»∞.
JÑ¨C_»∞ â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ ''~å*Ï! „|Ç¨Ï‡ <å~°^Œ∞Å ãÖ"å^Œ~°∂Ñ¨=¸, XˆH ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂xH˜ K≥OkOn,
„Hõ=∞Ñ¨^ŒúuÖ’ Ñ¨~°OÑ¨~°QÍ =ã¨∞Î#fln J~Ú# ÉèÏQÆ=`« =∞<Õ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å} =Ú#flk. Jk "Õ^ŒO`À ã¨=∂#O.
^•xx Ñ¨Ó~°fiO ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ „|Ç¨Ï‡HõÅÊOÖ’ „|Ç¨Ï‡‰õΩ LÑ¨^ÕtOKå_»∞. Jk h‰õΩ `≥eÜ«∞ Ñ¨~°∞™êÎ#∞,
q#∞——Jx K≥Ñ≤Ê Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. Éèí∂áêÅHÀ`«Î=∞! Éèí∂`«Ç≤Ï`«∞O_»∞ ã¨∞*Ï˝#ã¨fi~°∂Ñ¨‰õΩñ _≥·# Ü«∞\˜ì
„áê}˜H˜ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒ "≥∞@¡QÆ∞ ##fl =∞Ç≤Ï <˘Ñ¨C hâ◊fi~°=∂Ü«∞ ÖËHõ
HõÅ∞QÆ^Œ∞, x„^ŒÖ’ñ QÆÅÖ’#ñ ^Àñz# ^ÕÇ¨Ï|O^èŒO|∞Å `≥éñQÆ∞=Öˇ#∞
Ç¨ÏiÜ≥∂QÆ =∂Ü«∂=∞Ç¨Ï`«ÎfiO|∞#O ÉÏOK« Éè∫uHõ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒ∞ñ _»QÆ∞K«∞
`Õ. #\˜ì =∂Ü«∂QÆ∞}O|∞Å <å`«‡ Ü≥∂e, ÉÏÅº H“=∂~° Ü«∞ø=#ÉèÏ==ÚÅ#∞
#~° ã¨∞Ñ¨~åfik =¸~°∞ÎÅñ ÉÁ~°ã≤ ''ÜÕ∞#∞——, ''<åÜ«∞ kk—— Ü«∞#∞ ãÖ™ê~°=∂Ü«∞ñ ^Œye. 223
=. =iÎOK«∞K«∞ x@∞¡#fl r=ÙxH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Ü≥∂QÆO|∞# =ÚH˜Î ãÖÉèíqOK«∞@ Ü≥∞@¡#fl – <≥Ñ¨C_Õx
r=ÙO_»∞ „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞ëêf`«O|~Ú# „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#O^Œ∞ =∞Ç≤Ï`«^è•º# x+¨μªO_»QÆ∞ #Ñ¨C_»∞
qQÆ`«"≥∂Ç¨ïO_≥· Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~å`«‡HõO|~Ú# ãÖã¨¯~°}O|∞ ^˘éOy =Ú‰õΩÎO_»~Ú
Ü«ÚO_»∞, =∞é˜Ü«Ú r"Õâ◊fi~°∞Å‰õΩ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒO|∞Å∞ QÍ#O|_»∞K«∞O_»∞, #\˜ì ^ÕÇ¨Ï^è•iÜ≥ÿ∞#
ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œe ÉèíH˜ÎO *Ëã≤ r=Ù#‰õΩ =ÚH˜Î Ü≥∞`≥ÎéOQÆ∞#O QÆÅ∞QÆ∞#x Ü«∞_çyuq, r=ÙO
_»q^•º=∞Ç≤Ï=∞O *Ëã≤ Hõ~å‡#∞QÆ`«O|~Ú# q∞^ä•º ~°∂Ñ¨^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒ∞O_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞
x[Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ =∞Ç≤Ï=∞O|∞#O *Ëã≤ ¿ãfiKåÛù ÑïHõeÊ`« z^Œ…# bÖÏq„QÆÇ¨ïO_»∞. HÍ=Ù#
ÉèíQÆ=O`«∞O_≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ ã¨fiÉèí[#O|∞ =ÚHÎ̃ ™ê^èŒ#*Ï˝<å~°÷O|∞ HõeÊ`«O|x K«`«∞~°∞‡Y∞#‰õΩñ
^ŒnÜ«∞x+¨¯Ñ¨@`«Ñ¨â◊Û~åºk ¿ãq`«∞O_»~Ú x[*Ï˝<å#O^ŒÑ¶¨∞#O|~Ú# ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ ã¨∂Ñ¨ÙK«∞
<å#uK≥Û, #k QÍ=Ù# r=ÙxH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î "≥∂HõΔ„Ñ¨^•Ü«∞HõO|QÆ∞, xO^Œ∞Å‰õΩ <˘Hõ¯ ~ÚuÇ¨ãÖ|∞
QÆÅ ^≥éÕyO`«∞ <åHõi‚OÑ¨Ù=Ú,^•# Éèí=nÜ«∞ ãÖâ◊Ü«∞x=$uÎ Ü«∞Ü≥∞º_»∞ #x â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O_»∞
~å*ËO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 224
* ~å*’`«Î=∂! ''r=Ù_»∞ Éèí∂`åÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õÄˆ~Û"å_»∞, *Ï˝#"Õ∞ ã¨fi~°∂ÑÖQÍ HõÅ"å_»∞, JÖÏO\˜
"åxH˜ â◊s~°O`À ãÖ|O^èŒO ZÖÏ HõeyOk!—— JO\Ï"å? [QÆf`«Å =∞O`å "åºÑ≤Oz=Ù#fl Dâ◊fi~°∞x
=∂Ü«∞ J<Õk ÖËHáõ È`Õ r=ÙxH˜ ^ÕÇÏ¨ O`À ãÖ|O^èOŒ HõÅ∞QÆ^∞Œ . x„kOKÕ "Õà◊ ã¨fiÑ¨flOÖ’ ^ÕÇ¨ Å`À ãÖ|O^èOŒ
QÀK«iã¨∞OÎ kHõ^•! JÖÏˆQ <å~åÜ«∞}∞x Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ r=Ù_»∞ ÑÖK«É∂íè `åÅ`À ‰õÄ_ç# ^ÕÇÏ¨ O`À
ãÖ|O^èŒO HõÅ"å_»=Ù`å_»∞. P =∂Ü«∂QÆ∞}ÏÅ=Å¡<Õ „Hõ=∞OQÍ ÉÏÅºO, H“=∂~°O, Ü«∞ø=#O J<Õ ^Œâ◊Å∞
á⁄O^Œ∞`å_»∞. =∞#∞+¨º, ^Õ=`åk PHÍ~åÅ#∞ QÆ∂_® ã‘fiHõi™êÎ_»∞. '<Õ#∞— J<Õ JÇ¨ÏOHÍ~åhfl, '<åk— J<Õ
=∞=∞HÍ~åhfl ÃÑOK«∞H˘O\Ï_»∞. ãÖ™ê~°=∂Ü«∞Ö’ |^Œ∞ú_»=Ù`å_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 227
D q^èOŒ QÍ |^Œ∞_ú ·≥ =iÎOKÕ r=Ù_çH˜ ÉèQí =Æ O`«∞xg∞k ÉèHí `
Î˜ À =ÚH˜Î ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok JO\Ï"å?
Jk K≥|∞`å#∞ q#∞. „Ñ¨Hõ$uH©, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_çH© Jf`«"≥∞ÿ# „|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂áêxfl ZÑ¨C_»∞ r=Ù_»∞ f„=OQÍ
^è•ºx™êÎ_À, JÑ¨C_»∞ "≥∂Ç¨ÏO#∞O_ç q_ç=_»∞`å_»∞. JÇ¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° =∞Ü«∞"≥∞ÿ# ãÖ™ê~°O#∞O_ç
q=Ú‰õΩÎ_≥· =ÚH˜Î á⁄O^Œ∞`å_»∞.
JO`ÕHÍ^Œ∞† r=Ù_çH©, Dâ◊fi~°∞_çH©, â◊s~åÅ`À ãÖ|O^è•Å∞ HõxÑ≤ã¨∞Î<åfl~Ú. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞‰õÄ_®
â◊s~°O ^èŒiOKÕ=Ù<åfl_»∞. J\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞_ç g∞^Œ ÉèíH˜Î QÆey =ÙO>Ë r=Ù_ç ÔHÖÏ =ÚH˜Î ã≤kúã¨∞ÎOk? Jx
J_çQÍ=Ù.
Jq^Œº‰õΩ Ö’<≥#· "å_»∞ r=Ù_»∞. Jq^Œº „Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ J`«_∞» Hõ~‡° ##∞ãïOz ãÖ„áêÑ≤OÎ z# â◊s~åxfl
^èŒi™êÎ_»∞. P ^ÕÇ¨ÏO q∞^ä•º~°∂Ñ¨ "≥∞ÿ#k. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞`À QÆ∂_ç#"å_»∞. PÜ«∞#
`«#Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ `«# Wëêì#∞™ê~°O *Ï˝#=∞Ü«∞"≥∞#ÿ bÖÏâ◊s~°O HõeÊOK«∞H˘O\Ï_»∞. JO^Œ∞=Å¡
"≥∂HΔÍxH˜ ™ê^è#Œ "≥∞#ÿ *Ï˝<åxÔH· `«# ¿ã= HõeÊOK«|_çO^Œx ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· Dâ◊fi~°∞_»∞ „|Ç¨Ï‡`À K≥áêÊ_»∞.
„|Ç¨Ï‡ x+¨¯Ñ¨@OQÍ `«Ñã¨ ∞¨ ûKÕã≤ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x P~åkèOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ `«# *Ï˝<å#O^ŒÑ∞¨¶ #"≥∞#ÿ ã¨fi~°∂ÑÖ
„|Ç¨Ï‡‰õΩ K«∂Ñ≤ã¨∂Î Dâ◊fi~°∞_»∞ ÃÑ· q^èŒOQÍ `≥eáê_»∞.
JO^Œ∞=Å¡ r=Ù_çH˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î `«Ñ¨ÊHõ "≥∂HõΔ q∞ã¨∞ÎOk. D q+¨Ü«∞O x~°∂Ñ≤OKÕ WuÇ¨ãÖ XHõ\˜
=ÙOk. Jk q=i™êÎ#∞, q#∞. ^•x=Å¡ h‰õΩ Hõeæ# ãÖ^ÕÇ¨ÏO `˘ÅyáÈ`«∞Ok Jx K≥Ñ≤Ê Ü≥∂y„âı+¨μª_≥·#
â◊√‰õΩ_»∞ ~å[„âı+¨μª_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
-: <å~åÜ«∞}∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡ `«ÑÖ|∞#‰õΩ "≥∞zÛ =~°O|∞ eK«∞Û@ :-
ã‘. Ç¨Ïiáê^ŒÉèíH˜Î ~°Ç¨Ï™ÈºÑ¨^Õ+¨ìÜ«Ú #dÅ ^Õ=`«Å‰õΩ #kèqÉèí∞O_»∞
<≥·# q^è•`« QÆÖÏÊkÜ«∞O^Œ∞#∞ x*Ï„â◊Ü«∞Ñ¨^Œ‡=Ú# Hõkèëêª# =∞~°Ü«∞
#i÷Oz [Å=ÚÅ #<Õfi+¨}=Ú ¿ãã≤ #e#O|∞ "≥Ú^ŒÅ∞ QÍ#OQÆÖËHõ
qã≤q „Hõ=∞‡é#∞ ^Œkƒã¨~°∞Ç¨ã‘#∞ñ_≥· ã¨$+≤ìx~å‡}ËK«Ûùñ l`«Î=∞O^Œ∞ñ
`Õ. *ÏÅ #∂Ç≤ÏOz `«`«Êi*Ï˝#=∞Ç≤Ï=∞, ã¨~°}˜ =∞#=Ú#ñ ^ÀñÑ¨Hõ [_»#∞Ñ¨_»∞K«∞
Ö’Hõ*ÏÅO|∞ñ |∞\˜ìOÑ¨ÖËHõ "≥∂Ç≤Ï, `å`«∞‡ñ_≥· zO`« <˘O^Œ∞ #Ü«∞º=ã¨~°=Ú#. 225
* ^Õ"åk^Õ=Ùx áê^•Åg∞^Œ ÉèíH˜Î QÆeæ=ÙO_»_»OÖ’x Ñ¨~°=∞ ~°Ç¨Ï™êºxfl LÑ¨^ÕtOz#"å_»∞, ^Õ=`«Å
HõO^ŒiH© Jkè<Õ`« J~Ú# q^è•`« HõÖÏÊ~°OÉèíOÖ’ `«#‰õΩ <≥Å"≥·# Ñ¨^•‡xH˜ =¸Å "Õ∞q∞\’
ÑïjeOKåÅ#∞H˘<åfl_»∞. hà◊¡Ö’ "≥^ŒHõ_»O „áê~°OaèOKå_»∞. ZO`« "≥^ŒH˜<å P Ñ¨^•‡xH˜ "≥Ú^Œ ÖˇHõ¯_»
=ÙO^À `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõáÈÜ«∂_»∞. z=iH˜ qã≤y "Õ™êi =∞~°e=zÛ P Ñ¨^Œ‡OÖ’<Õ Pã‘#∞ _»Ü«∂º_»∞.
[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ãÖHõÅÊO PÜ«∞# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ L^Œ~ÚOzOk. ZO`À PÖ’zOKå_»∞. HÍx
ã¨$+≤Hì ˜ ãÖ|OkèOz# Ñï*Ï˝#O PÜ«∞# =∞#ã¨∞û‰õΩ JO^ŒHõ „HÕ^Œ∞g∞^Œ~Ú<å_»∞. JÅã¨`fi« O P=Ç≤ÏOzOk.
Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«ÖËHõ áÈÜ«∂_»∞. J`«xz`«ÎO "≥∂Ç¨Ü«∞`«Î =∞~ÚOk. zO`å„HÍO`«∞ _»Ü«∂º_»∞.
=. [Å=∞^èŒºO|∞##∞O_ç Ü«∞HõΔ~° ã¨=∂=∂flÜ«∞O|∞# ã¨Ê~°≈O|∞ÅO^Œ∞ ëÈ_»âßHõΔ~°O|∞#∞ =∞é˜Ü«Ú
<ÕHõqOâßHõΔ~°O|∞#∞ <≥·# ~ÚÜ«∞ºHõΔ~° ^ŒfiÜ«∞O|∞ =Å# #QÆ∞K«∞ =∞Ç¨=Úx [#^èŒ#O |~Ú#
''`«Ñ¨—— Ü«∞#∞ â◊|ÌO a#∞=∂ é∞K«ÛiOÑÖ|_ç q#O|_ç#, #\˜ì â◊|ÌO|∞ =eH˜# Ü«∞Ñ¨C~°∞+¨μx
gH˜ΔOÑÖQÀi #Å∞k‰õΩ¯Å‰õΩO [x "≥^ŒH˜, Ü≥∞O^Œ∞#∞O QÍ#Hõ. =∞~°e =zÛ x[™ê÷#OÉˇ·#
Ñ¨^Œ‡O|∞#O ^•ã‘#∞O_≥· Ü≥ÚH˜¯O`« zOuOz Ü«∞\˜ì â◊|ÌO|∞ ^Œ#∞flñ^ŒÑÖ|∞ ¿ãÜ«Ú=∞x
xÜ«∞q∞OK«∞@QÍñ ^ŒÅOz „áê}ÏÜ«∂=∞ Ñ¨~åÜ«∞}∞O_≥,· *Ï˝<OÕ „kÜ«∞ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞Å [~ÚOz,
ÜÕ∞HÍ„QÆ z`«∞ÎO_≥·, ã¨HõÅÖ’Hõ ãÖ`åÑ¨¿ÇÏ`«∞=QÆ∞ `«ÑÖ|∞ "Õ~Ú k=º=`«û~°O|∞Å∞ QÍqOÑ¨,
hâ◊fi~°∞O_»∞ „Ñ¨ã¨#∞flO_≥· á⁄_»ã¨∂Ñ≤# #Hõ¯=∞ÅãÖÉèí=ÙO_»∞ `«`ü«HõΔ}O| ~å[ã¨`å=∞ã¨q∞„â◊ã¨
`«ÎfiQÆ∞}Ïf`«O|∞#∞, â◊√^Œú ã¨`«ÎfiQÆ∞}Ï"åãÖ|∞#∞, #HÍÅ q„Hõ=∞O|∞#∞ – ã¨~°fiÖ’HÀ#fl`«O|∞#∞,
ã¨HõÅ ã¨∞~°QÆ} ã¨∞Î`«ºO|∞#∞, ##O`« `Õ*’q~ål`«O|∞, <≥·# "≥·‰õΩO~î° Ñ¨Ù~°O|∞O ÉÁ_»QÆx Ü«∞O^Œ∞.
226
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h\˜#_»∞=∞ #∞O_ç XHõ â◊|ÌO qxÑ≤OzOk. 'Hõ— "≥Ú^ŒÅ∞ '=∞— =~°‰õÄ LO_Õ
ã¨Ê~å≈Hõ~Δ åÅÖ’ Ñ¨^∞Œ <å~°=n W~°"·≥ Ü≥ÚHõ@=n J~Ú# ''`«Ñ—¨ —J<Õ ~Ô O_»∞ JHõ~Δ åÅ=Å¡ P â◊|OÌ U~°Ê_çOk.
''`« Ñ¨—— J<Õ P Ñ¨^ŒO =∞Ç¨Ï~°∞¬Å‰õΩ J=¸Åº"≥∞ÿ# ^èŒ#O. P =∂@ Ô~O_»∞™ê~°∞¡ '`«Ñ¨ `«Ñ¨— Åx
LK«ÛiOÑ¨|_çOk. „|Ç¨Ï‡ ^•xfl q<åfl_»∞. P â◊ÉÏÌxfl LK«ÛiOz# Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ K«∂_®Å#∞H˘<åfl_»∞. <åÅ∞QÆ∞
k‰õΩ¯Å‰õÄ "≥o¡ "≥uHÍ_»∞. ZHõ¯_® P Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ QÀK«iOK«ÖË^Œ∞. uiy=zÛ `«# x"åã¨"≥∞ÿ# Ñ¨^Œ‡OÖ’<Õ
‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞. H˘O`« ¿ãÑ¨Ù PÖ’zOKå_»∞. `«#∞fl `«Ñã¨ ∞¨ û KÕÜ∞« =∞x ÃÇÏK«ÛiOK«\ÏxˆH P â◊|OÌ qxÑ≤OzOk
J#∞H˘<åfl_»∞. „áê}ÏÜ«∂=∞O „áê~°OaèOKå_»∞. *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å#∂, Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å#∂ ™êfinè#O
KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆO KÕã∞¨ H˘x "≥~Úº k=º ãÖ=`«û~åÅ∞ JÖÏ `«Ñã¨ ∞¨ û KÕâß_»∞. P ^•~°∞}
`«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ Ö’HÍÅhfl `«Ñ≤OzáÈÜ«∂~Ú. JÑ¨C_»∞ NÇ¨Ïi „Ñ¨ã¨#∞fl_≥· „|Ç¨Ï‡‰õΩ „Ñ¨`«ºHõΔ=∞Ü«∂º_»∞.
"≥O@<Õ „|Ç¨Ï‡ "≥‰· Ωõ O~îÑ° Ù¨ ~åxfl K«∂Kå_»∞. P Ñ¨Ù~°O ~å[ã¨Q∞Æ }ÏxH©, `å=∞ã¨Q∞Æ }ÏxH© P QÆ∞}ÏÅ`À
q∞„â◊"≥∞ÿ# ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏxH© Jf`« =∞~ÚOk. ˆH=Å ã¨`«ÎfiQÆ∞}ÏxH˜ x"åã¨ =∞~ÚOk. HÍÖÏxH˜ JHõ¯_»
„áê|ÅºO ÖË^Œ∞. Jk Jxfl Ö’HÍÅHõO>Ë J`«∞º#fl`« "≥∞ÿ#k. ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ „Ñ¨ã¨∞ÎuOÑ¨ ^Œy#k.
JHõ¯_» Ö’ÉèíO, "≥∂Ç¨ÏO, ÉèíÜ«∞O J<Õq ÖË=Ù. JHõ¯_çH˜ áÈ~Ú#"å~°∞ =∞m¡ uiy ~å=_»=∞O@∂ [~°QÆ^Œ∞.
`«∞k ÖËx `Õ[ã¨∞û`À Jk „Ñ¨HÍtã¨∂Î =Ù#flk. JÖÏO\˜ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~åxfl ã¨~À[ ãÖÉèí=Ù_»∞ ãÖ^Œi≈OKå_»∞.
ã‘. ã¨∂~°ºK«O„^•#Å ã¨∞Êù~°}ÅO *Á~°hHõ x[nkèu ã¨∂ÊùiÎ x=fi\˜Å¡
k=º =∞}˜„Ñ¨ÉèÏ nÑ≤`« ™œ^èŒ q=∂# QÀÑ¨Ù~° Ç¨Ï~°‡º =∞O_»Ñ¨=ÚÅ∞ñ
„|ã¨= QÆ∞K«Ûù ã¨fiK«Ûù Éèíi`« HÍq∞`« Ñ¶¨Å ãÖ`å# áê^ŒÑ¨ ã¨=Ú^ŒÜ«∞=ÚÅ∞ñ
QÍOK«# ^ŒO_» ãÖQÆ`« =∂~°∞`À^Œ∂ú`« `«~°à◊ qz„`« ˆH`«#K«Ü«∞=ÚÅ∞
`Õ. qHõK«ÔH·~°= ^Œà◊^Œ~°qO^Œ QÆ`« =∞, ~°O^Œ ~°ã¨áê# "≥∂k`ÕOkOk~° „Ñ¨
Éèí∂`« =∞OAÅ x#^Œ„Ñ¨|∞^Œú ~å[, Ç¨ÏOã¨â’aè`« =~°Hõ=∞ÖÏHõ~°=ÚÅ∞, 227
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 229
* JHõ¯_» "Õ∞_»Å∞, q=∂<åÅ∞, QÀÑ¨Ù~åÅ∞, q∞^≥ÌÅ∞, =∞O_»áêÅ∞, k=º=∞}˜HÍO`«∞Å`À
^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ `Õ[iÅ∞¡`«∞<åfl~Ú. P nÑ≤Î „Ñ¨ÉèÏ=O =ÚO^Œ∞ ã¨∂~°ºK«O„^•QÆ∞flÅ `Õ[ã¨∞ûÅ∞
"≥Å"≥ÅÉ’`«∞<åfl~Ú. WOHÍ P "≥‰· Ωõ O~îÑ° Ù¨ ~°OÖ’ Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ `À xO_ç HÀi# Ñ¶Ö¨ ÏÅ∞ „Ñ¨™êkOKÕ HõÅÊ=$HõΔ
ã¨=¸Ç¨Å∞ L<åfl~Ú. |OQÍ~°∞ Hõ„~°Å‰õΩ `«yeOz# ~°OQÆ∞ ~°OQÆ∞Å Ñ¨`åHõÅ∞ QÍeH˜ ~Ô Ñ¨~Ô Ñ¨ ÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú.
qHõãO≤ z# HõÅ∞=Ö’¡#∂, Hõ=∞ÖÏÖ’¡#∂ =∞Hõ~O° ^ŒO „QÀÅ∞`«∂ =∞^è∞Œ Hõ~° |$O^•Å∞ P#O^ŒO`À ~°≠OHÍ~°O
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. P â◊ÉÏÌxH˜ "Õ∞ÖÁ¯#fl HõÅÇ¨ÏOã¨Å`À JHõ¯_ç `«\ÏHÍÅ∞ Hõ#∞ÅÑÖ_»∞=Ù HÍqã¨∞Î<åfl~Ú.
ã‘. =Å <˘Ñ¨Ê QÍ '# ^≥·=O ˆHâ◊"å`«Ê~°— =∞‡x Ñ¨Å∞¯ ~å[H©~å=oÜ«Ú#∞
=∞Ç≤Ï=∞ '[QÆkfi+¨μ‚=∞Ü«∞ =∞dÅ—=∞‡x K«k"≥_»∞ âßiHÍã¨=Ú^ŒÜ«∞O|∞
<Õáê~°ñQÍ 'l`«O `Õ Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ— Ü«∞x bÅñ ÉÏ_»∞ Ñ≤HÍ=oÜ«Ú#∞
Åe g∞éñQÍ '=∞OQÆà◊O =∞^èŒ∞ã¨∂^Œ#— Ü«∞#∞K«∞ñ |Öˇ¯_»∞ =∞Ü«¸~å=oÜ«Ú#∞
`Õ. ^Œqe '„â∫+¨_»fi+¨@ûfi^èÕ— `åºk â◊|Ì, Hõe`«=ÚQÆ „"≥∂Ü«Ú =∞^èŒ∞Ñ¨ xHÍÜ«∞=ÚÅ∞#∞
QÆey Ü«∞dÖˇ·Hõ k=º =∞OQÆà◊ qÖÏã¨, =∞Ç≤Ï=∞ñ *ˇ<˘flO^Œ∞ "≥·‰õΩO~î°=∞Ok~°O|∞. 228
* JHõ¯_ç ~åzÅ¯Å∞ 'ˆHâ◊=Ùx HõO>ˇ Ñ¨~^° =·≥ O ÖË^∞Œ — Jx Ñ¨Å∞¯`«∞<åfl~Ú. QÀ~°∞=OHõÅ∞ 'qâ◊fi=∞O`å
q+¨μ‚=∞Ü«∞O— Jx K«^Œ∞=Ù`«∞<åfl~Ú. HÀ~ÚÅÅ∞ 'Ñ¨^•‡HΔÍ! h^Õ [Ü«∞O!—Jx áê_»∞`«∞<åfl~Ú. <≥=∞à◊√¡
'=∞^èŒ∞ã¨∂^Œ<å! h‰õΩ =∞OQÆà◊O—Jx P_»∞`«∞<åfl~Ú. `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞ '„â∫+¨\ò—, '=+¨\ò—, 'ã¨fi^è•—
W`åºk â◊ÉÏÌÅ`À ~°≠OHÍO°O KÕã¨∞Î<åfl~Ú. D q^èŒOQÍ "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°=∞Ok~°O ã¨=∞ã¨Î k=º
=∞OQÆà◊ bÖÏqÖÏ™êÅ`À Ñ¨~°=∞ã¨∞O^Œ~°OQÍ =ÙOk.
=. =∞é˜Ü«ÚO |Ü≥∂^èŒ~å=m qÉèÏã≤`«#ÉèíO|∞#∞OÉ’Öˇ "≥Å∞OQÆ∞K«∞#fl Ü«∞kÌ=º^è•=∞O|∞#O^Œ∞.229
* WOHÍ ^è•~å^èŒ~° ~ål`À q~ålÖË¡ `å~åÑ¨^äŒOÖÏQÍ `Õ[iÅ∞¡`«∞#fl P k=º=∞Ok~°OÖ’.
ã‘. ã¨Åe`ÕOn=~°âßº=∂Ü«∞=∂<À[˚fi ÖÏOQÆ∞Å∞ #=ºÑ‘`åO|~°∞Å∞#∞
^èŒ=àÏ~°qO^Œã¨∞O^Œ~° Ñ¨„`«<Õ„`«∞Å∞ ã¨∞‰õΩ=∂~°`«#∞Å∞ ÉèÏã¨∞~° q#∂`«fl
~°`«fl qÉèí∂+¨} „ÔQ·"ÕÜ«∞ HõOHõ} Ç¨~° ˆHÜ«¸~° =∞Or~° ^èŒ~°∞Å∞
x`«ºÜ«∞ø=#∞Å∞ qx~°‡ÅK«i`«∞Å∞, ~Àz+¨μ‚Å∞#∞ Ç¨Ïi~°∂Ñ¨^èŒ~°∞Å∞
`Õ. #QÆ∞ ã¨∞#O^Œ∞O_»∞ #O^Œ∞O_»∞ #~°›}∞O_»∞ñ, „||Å∞ñ_»∞#∞ <åk Ü«∞QÆ∞ x[áê~°≈fiK«~°∞Å∞
=∞é˜Ü«Ú "≥·^Œ∂~°º q„^Œ∞=∂=∞Å =∞$}Ïà◊, `«∞ÅºQÍ„`«∞Å∞ ^Œ#∞ ÉèíH˜Î`À ÉèílOÑ¨. 230
* ã¨∞#O^Œ∞_»∞, #O^Œ∞_»∞, J~°›}∞_»∞, „Ñ¨|Å∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ¿ã=‰õΩÅ∞ ÉèQí "Æ å#∞x ÉèHí `
Î˜ À Éèlí ã¨∞<Î åfl~°∞.
"åà◊√§ #Å¡ HõÅ∞=ÖÏ¡QÍ hÅ"≥∞ÿ xQÆxQÆÖÏ_Õ â◊s~åÅ`À x=fi\˜Å∞¡`∞« <åfl~°∞. Ñ¨KÛ« x H˘O„Q˘`«Î Ñ¨@∞ìÑÙ¨ \ÏìÅ∞
Hõ@∞ìH˘<åfl~°∞. `≥Å¡`å=∞~° ˆ~‰õΩÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ`À â’aèÅ∞¡`«∞<åfl~°∞. "åiq ã¨∞u"≥∞`«Îx ^ÕÇ¨Å∞. "åà◊√¡
^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_Õ ~°`åflÉèí~°}ÏÅ∂, HõO~î°Ç¨~åÅ∂, HõOHõ}ÏÅ∂, =Ú`åºÅ ã¨~åÅ∂, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∂, JO^≥Å∂
^èŒiOz =Ù<åfl~°∞. =∂ã≤áÈx Ü«∞ø=#O`À ÉèÏã≤ã¨∞Î<åfl~°∞. Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# „Ñ¨=~°Î# Hõey =Ù<åfl~°∞. JO^Œ~°∂
Ç¨Ïi~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz *Ï[fiÅº=∂#OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. "å~°∞ "≥·_»∂~åºÅ`À#∂, Ñ¨QÆ_®Å`À#∂,
`å=∞~° `«∂O_»` ¡ À#∂ ã¨=∂#"≥∞#ÿ â◊s~åÅ∞ Hõe=æ Ù<åfl~°∞. JO^Œ~∂° ÉèHí `
Î˜ À N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Éèlí ã¨∞<Î åfl~°∞.
ã‘. HΔÍo`ådÅHõÅ‡+¨„=*Ï=∞~°#n [#Hõ HÀ=∞Å Ñ¨^•[˚=ÚÅ "åx
#dÅ ãÖÑ¨`å¯~°}ÏáêOQÆ ÅH©Δ‡ qÖÏã≤`« =HõΔóã¨÷ÅO|∞ "åxñ
|^Œ‡q∞„`åq∞„`« ÉèÏã≤`« Hõ~°∞}Ï`«~°Oy`« Kå~°∞<Õ„`«=ÚÅ "åx
Éèí∞=#x~å‡} <≥·Ñ¨Ù} Éèí=º x[ [#‡ HÍ~°} <åaè ÑÖHõ[=Ú "åx
`Õ. #Ç≤Ï Ç≤Ï`åÇ≤Ï`« â◊Ü«∞# "åÇ¨Ï=ÚÅ "åx, ¿ãq`å=∞~°`åÑ¨ã¨„âı}˜ "åx
#dÅÖ’HõO|∞Å‰õΩ QÆ∞~°∞ñ_≥·# "åxñ QÍOK≥ñ |~°"Õ∞+≤ª QÆ#∞flÅ Hõé=Ù né. 231
* P ÉèQí =Æ O`«∞x HÀ=∞Å áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞O_Õ ã¨=∞ã¨Î áêáêÅ#∂ Hõ_yç "Õ¿ã QÆOQÍ#k L^Œƒqù OzOk.
`«# Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨Ù`À HõÅ∞=ÚÅhfl „Ñ¨™êkOÑ¨QÆÅ N=∞Ç¨ÅH˜Δ‡ PÜ«∞# =HõΔóã¨÷ÅOÖ’<Õ x=ã≤ã¨∞Î#flk.
PÜ«∞# ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å<Õ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞. P Hõ#∞ÅÖ’ Hõ~∞° }Ï `«~O° QÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°Å∞`«∂
=ÙO\Ï~Ú. [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì K«_O» Ö’ xÑ¨Ù}∞_≥#· „|Ç¨Ï‡ P ÉèQí =Æ O`«∞x <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_Õ [x‡OKå_»∞.
âı+¨μ_Õ PÜ«∞#‰õΩ â◊Ü«∞#O. QÆ~°∞_»∞_Õ PÜ«∞#‰õΩ "åÇ¨Ï#O. =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å∂, =Ú#∞Å∂ PÜ«∞##∞
¿ãqã¨∂Î =ÙO\Ï~°∞. PÜ«∞# ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ‰õÄ `«O„_ç. JÖÏO\˜ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Hõ#∞flÅHõ~°=Ù
nˆ~@@∞ìQÍ K«∂Kå_»∞.
Hõ. Hõ=∞hÜ«∞ ~°∂Ñ¨ˆ~MÏ, ~°=∞}©Ü«∞`«ñ *ÏÅ <˘Ñ¨C ~°=∞}©=∞}˜ Ü«∞
Hõ¯=∞ÖÏÅÜ«∞ ^Œ# =∞$^Œ∞ Hõ~°, Hõ=∞ÅO|∞Å qÉèí∞x áê^ŒHõ=∞Å=Ú ÖÁ`≥Î<£ 232
* ~°∂Ñ¨ˆ~MÏqÖÏ™êÅ`À K«Hõ¯x K«∞Hõ¯ÖÏ =Ù#fl ÅH©Δ‡^Õq `«# HÀ=∞Å"≥∞ÿ# áê}˜ Ñ¨^•‡Å`À
„áê}Ëâ◊fi~°∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ X`«∞Î`«∞#flk.
=. "≥O_çÜ«Ú. 233
âß. NHÍO`åuÅHõO|∞ ~°`«fl~°∞z~ål„¿ÑOd`«ã¨fi~°‚ _À
ÖÏˆHo<£ qÅã≤e¡ `«`«¯K«Éèí~åÅOHÍ~° „ã¨QÆæO^èŒ Ö’
ÉèÏH©~°‚ „Ñ¨K«~°#‡^èŒ∞„=`« =∞<À*Ï˝Ö’Å <å^ŒO|∞ Å
™ÈÎHÍ#∞ã¨fi~° bÅ <˘Ñ¨ÊñQÆ x*Ëâ◊√<£ "Õ_»¯`Àñ ÉÏ_»ñQÆ<£. 234
* JO`ÕHÍ^Œ∞. N =∞Ç¨ÅH˜Δ‡ ~°`«flHÍO`«∞Å`À q~ålÖË¡ |OQÍ~°Ñ¨Ù `«∂QÆ∞@∂Ü≥∞ÅÖ’ TQÆ∞`«∂
=Ù#flk. P"≥∞ H˘Ñ¨CÖ’ K≥iqH˘#fl ã¨∞=∞=∂eHõÅ ã¨∞QÆO^èŒO g∞k Pâ◊`À QÆ∞q∞QÆ∂_ç# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 231
=∞<À[˝OQÍ A=∞‡x ~˘^Œ KÕã¨∂Î qÇ¨Ïiã¨∞Î<åfl~Ú. P „Éèí=∞~° ~°≠OHÍ~°"Õ∞ „â◊√uQÍ N^Õq NÇ¨Ïig∞^Œ
áê@Å∞ áê_»∞`«∞#flk.
=. J\˜ì x`«ºqÉèí∂uÜ«∞O^Œ∞. 235
=∞. ã¨`«`«*Ï˝#~°=∂ Ü«∞â’ |Å =∞ÃÇ·Ïâ◊fi~åºk Ü«Ú‰õΩÎ<£ [QÆ
`«Êu Ü«∞*Ë˝â◊√ ##O`«∞ #K«∞º`«∞ ^Œà◊`«ÊOˆH~°∞Ç¨‰õΔΩ<£ „tÜ«∞ó
Ñü <å^ŒºO`« qHÍ~°^Œ∂~°∞ñ QÆ~°∞}Ïáê^äÀxkè<£ ™ê`«fi`åO
Ñü =iú+¨μ‚ ã¨Ç≤Ï+¨μ‚ q+¨μ‚ QÆ∞}q„ÉèÏl+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 236
* JÖÏO\˜ Ñ¨~°=∞Ñ¨^ŒOÖ’ ZÅ¡ "Õà◊ÖÏ *Ï˝#=¸, ãÖÑ¨^•, H©iÎ, |Å=¸, Sâ◊fi~°º=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·#
QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#"å_»∂, Éè∞í =<åÅ‰õΩ „Ñ¨É∞íè =Ó, Ü«∞*Ï˝xH˜ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, `«∞k ÖËx"å_»∂, K«∞ºu ÖËx"å_»∂,
qHõã≤OK«∞K«∞#fl Ñ¨^•‡Å=O\˜ <Õ„`åÅ∞ HõÅ"å_»∂, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, "≥Ú^ŒÅ∞ `«∞^Œ qHÍ~°=Ú ÖËx"å_»∂,
^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_»∂, Ü«∂^Œ=ÙÅ‰õΩ Jkè<å^ä∞Œ _»∂, =$kújÅ∞_»∂, ã¨ÇÏ¨ #jÅ∞_»∂, JO`«\Ï "åºÑ≤Oz# "å_»∂,
HõÖÏº}QÆ∞}ÏÅ`À q~ålÖË¡"å_»∂, HÍOu=∞O`«∞_»∂ –
=∞. ^Œ~°Ç¨™ê=∞$`« Ñ¨Ói`åã¨∞º x[ÉèíHõÎ„`å} áê~åÜ«∞}∞
#fl~°∞}ÏOÉè’~°∞Ç¨ÏÑ¨„`«Ö’K«#∞xñ c`å"åã¨∞ñ „^≥·Ö’Hõº ã¨∞O
^Œ~°∞ =∞Or~° H˜s@ ‰õΩO_»Å =ÚM’^Œº^Œ∂ƒù+¨μ Ü≥∂wâ◊fiˆ~
â◊fi~°∞ ÅH©Δ‡Ü«Ú`«=‰õΔΩñ l#‡Ü«Ú ^ŒÜ«∂™êO„^Œ∞O [`«∞~åƒÇ¨ïx<£. 237
* z~°∞#=Ùfi J<Õ J=∞$`«O q~°l"Õ∞‡ <≥"≥∂‡=Ú QÆÅ"å_»∂, `«# Éèí‰õΩÎÅ#∞ ~°H˜ΔOK«_»OÖ’ Pã¨H˜Î
QÆÅ"å_»∂, Z„~°`å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, Ñ‘`åO|~°^~Œè ∞° _»∂, „uÖ’Hõ ã¨∞O^Œ~∞° _»∂, JO^≥Å∞,
H˜s@=¸, =∞Hõ~° ‰õΩO_»ÖÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "Õ∞e™⁄=Ú‡Å∞ QÆÅ"å_»∂, Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å‰õΩ „Ñ¨Éèí∞=Ó, =HõΔó
ã¨÷ÅOÖ’ ÅH˜Δ‡x ^èŒiOz#"å_»∂, *Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, Hõ$áêxnè, <åÅ∞QÆ∞Éèí∞*ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂.
=. =∞é˜Ü«Ú ##~°… ~°`«fl=∞Ü«∞ ã≤OÇ¨ã¨<åã‘#∞O_»∞#∞ ã¨∞#O^Œ #O^Œ‰õΩ=Ú^•k ¿ãq`«∞O_»∞#∞,
„|Hõ$uÑ¨Ù~°∞+¨ =∞Ç¨Ï^ŒÇ¨ÏOHÍ~°O|∞Å#∞ K«`«∞â◊≈‰õΩÎÅ∞#∞ QÆˆ~‡O„kÜ«∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∞=∞<À
=∞Ç¨Éèí∂`«O|∞Å#∞ ëÈ_»â◊ â◊‰õΩÎÅ∞#∞ |OK«`«<å‡„`«O|∞Å∞#∞O |i"Õ+≤ìOÑ¨ñ QÀ@º~°¯
„Ñ¨ÉèÏqÉèÏã≤`«∞O_»∞#∞, ¿ãfi`«~åÅÉèíº ™êfiÉèÏ qHõ ã¨=∞ÃãÂÎâ◊fi~åºuâ◊Ü«ÚO_»∞#∞<≥· ã¨fiã¨fi~°∂ÑÖ|∞#O
„w_çOK«∞ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_≥·# Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μO |∞~°∞ëÈ`«Î=ÚO |∞O_»sHÍ‰õΔΩ <å~åÜ«∞}∞O Ez
™êO„^•#O^Œ H õ O ^Œ o `« Ç¨ Ï $^Œ Ü « ∂ ~° q O^Œ ∞ O_» ∞ #∞, ~À=∂OK« H õ O K« ∞ H˜ ` « â◊ s ~° ∞ O_» ∞ #∞,
P#O^ŒÉÏ+¨Ê^è•~åã≤HõÎ HõáÈÅ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞. 238
* J=¸Åº"≥∞#ÿ =∞}˜=∞Ü«∞ ã≤OÇ¨ã¨#OÖ’ ‰õÄ~°∞Û#fl"å_»∂† ã¨∞#O^Œ∞_»∞, #O^Œ∞_»∞, ‰õΩ=Ú^Œ∞_»∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ J#∞K«~∞° Å ¿ã=Å∞ QÔ H· ˘#∞K«∞#fl"å_»∂† „Ñ¨H$õ u, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞, =∞Ç¨Ï`«`
Î fiÎ« =Ú, JÇ¨ÏOHÍ~°=Ú J<Õ
<åÅ∞æ â◊‰õΩÎÅ∂† "å‰õΩ¯, áê}˜, áê^Œ=Ú, áêÜ«Ú=Ù, LÑ¨ã¨÷ J<Õ ÑÖK« Hõ̂~‡O„kÜ«∂Å∂† „â’„`«=Ú, `«fi‰õΩ¯,
K«‰õΔΩ=Ù, lÇ¨Ïfi, „Ñ¶¨∂}=Ú J<Õ ÑÖK« *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂† =∞#ã¨∂û† Ñ¨$käq, JÑ¨C, `Õ[ã¨∞û, "åÜ«Ú=Ù,
PHÍâ◊=Ú J<Õ ÑÖK«Éèí∂`åÅ∂ – D Ñ¨^Œ∞<å~°∞ â◊‰õΩÎÅ∂, â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ÑÖ, ~°ãÖ, QÆO^èŒO J<Õ S^Œ∞
`«<å‡„`«Å∂ `«#K«∞@∂ì KÕi H˘Å∞ã¨∞ÎO_»QÍ HÀ\˜ ã¨∂~°∞ºÅ HÍOu`À ÉèÏã≤OKÕ"å_»∂† W`«~°∞Å‰õΩ ÅÉèíºO
HÍxg, `«#‰õΩ =∂„`«"Õ∞ ã¨fiÉèÏ=ã≤^Œú"≥∞ÿ#g J~Ú# ã¨HõÖˇ·â◊fi~åºÅ`À „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∂, x[ã¨fi~°∂ÑÖÖ’<Õ
q<ÀkOKÕ"å_»∂, JO`«\˜H© Jkè<å^äŒ∞_»∂, Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, Ñ¨~°=∞„âı+¨μª_»∂, Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∂ J~Ú#
<å~åÜ«∞}∞}˜‚ „|Ç¨Ï‡ K«∂Kå_»∞. PÜ«∞# Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Ñ¨^‡Œ O Jq∞`å#O^ŒO`À qHõãO≤ zOk. PÜ«∞# â◊s~°O
QÆQÆ∞~åÊ@∞ K≥OkOk. PÜ«∞# K≥H˜¯à◊√¡ P#O^Œ ÉÏëêÊÅ`À P„~°Ì=ÚÖˇ·<å~Ú.
Hõ. =~° Ñ¨~°=∞Ç¨ÏOã¨ QÆ=∞º, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ñ¨^Œ ÑÖ
Hõ~°∞Ç¨Ï=ÚÅ‰õΩ #Añ_»∞ K«`«∞, t≈~°=ÚÅ∞ ™ÈñHõOQÆ #`«∞Å∞ ¿ãã≤# Ç¨ÏiÜ«Ú<£. 239
* P ÃÑ·# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÖˇ#· Ñ¨~=° ∞Ç¨ÏOã¨Å‰õΩ =∂„`«"∞Õ KÕ~^° yŒ # P Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ
„|Ç¨Ï‡ `«# <åÅ∞QÆ∞ `«ÅÅ∞ `«yÖË@@∞¡ „Ñ¨}Ï=∂Å∞ KÕâß_»∞.
K«. „Ñ≤Ü«Úñ_»QÆ∞ ÉÁ_»∞¤ñ^Œq∞‡ `˘ea_»¤ñ_»∞ "ÕÅ∞Ñ¨ÙñÉˇ^ŒÌ Éèí∂`« ãÖ
K«Ü«∞=ÚÅñ *ËÜ«ÚHõ~°Î x[âßã¨#áê„`«∞ñ_»∞ ^è•`« „"≥ÚH˜¯#<£
^ŒÜ«∞ ^Œà◊√H˘`«Îñ |Öˇ¯ñ „|=∞^Œã≤‡`« Kå~°∞=ÚMÏ~°qO^Œ∞ñ_≥·
#Ü«∞=Ú#ñ ÉÏ}˜ÑÖHõ[=Ú#<£ Ç¨Ïi Ü«∂`«x^ÕÇ¨Ï =∞O@∞K«∞<£. 240
* `«# <åaèÑ¨^Œ‡OÖ’ [x‡Oz# =Ú^Œ∞ÌÅ ÃÑ^ŒÌH˘_»∞‰õΩ, ^Õ=`«ÅÖ’ *Ëº+¨μª_»∞, „áê}∞Å‰õΩ ã¨$+≤ìHõ~°Î,
`«# J^Œ∞áê[˝ÅÖ’ "≥∞eˆQ"å_»∞ J~Ú# „|Ç¨Ï‡ `«#‰õΩ #=∞ã¨¯iOKÕ ãïH˜ NÇ¨ÏiH˜ ^ŒÜ∞« á⁄Oyá⁄~°eOk.
P#O^ŒO`À ‰õÄ_ç# =∞O^ŒÇ¨ãÖ`À PÜ«∞# =ÚMÏ~°qO^ŒO qáêÊiOk. `«# Hõ~°Hõ=∞ÅO`À q^è•`«
â◊s~åxfl "≥∞Å¡QÍ x=Ú~°∞`«∂ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
P. HõÑ¨@=Ú#∞Å ÔHO`« HÍÅ=Ú#‰õΩ <≥·#, ãÖ`«ã≤OÑ¨ <Õ#∞ [Å[QÆ~°ƒù!
z~°`«Ñ¨ã¨û=∂kèñ *ˇOk qã¨ˆ~æK«Ûù, "≥∞ÅñQÆ∞ x#∞flñ |i}q∞O`«∞ñQÍx. 241
* ã¨~À[ãÖÉèí"å! z~°HÍÅO ##∞fl ¿ãqOz<å z`«Îâ◊√kúÖËx =Ú#∞ÅÑ¨@¡ <Õ#∞ ãÖ`À+Ö á⁄O^Œ#∞.
|Ç¨ïHÍÅO `«áÈx+¨ªÖ’ LO_ç ã¨$+≤ìKÕÜ«∂Å#fl HÀiHõ`À L#fl x#∞fl =∂„`«O "≥∞K«∞ÛH˘O\Ï#∞.
`Õ. Éèí„^Œ=∞QÆ∞ñQÍHõ, h‰õΩ <À Ñ¨^Œ‡QÆ~°ƒù, =~°=Ú xÑ¨Ù_ç`«∞Î <≥é˜ñyOÑ¨Ù "åOzè`«O|∞,
^Õ=^Õ=Ùñ_» #QÆ∞ #ã¨‡nÜ«∞ áê^Œ, ^Œ~°≈#O É=kè qÑüÎ^Œâ◊Å Hõ#Ñ¶¨∞, 242
* Hõ=∞ÅQÆ~åƒù! h‰õΩ =∞OQÆà◊ =∞QÆ∞QÍHõ! h HÀiHõ ÜÕ∞q∞\’ K≥Ñ¨C. WÑ¨C_Õ h‰õΩ =~°O „Ñ¨™êk™êÎ#∞.
áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_®! <Õ#∞ ^Õ=`«Å‰õΩ ^Õ=Ù_»#∞. <å áê^ŒãÖ^Œ~°≈#O =Å¡ PÑ¨^ŒÅhfl JO`«"≥∞ÿáÈ`å~Ú.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 233
K«. ã¨~°ã≤[QÆ~°ƒù! hÜ≥∞_»ñ „|ã¨#fl`« <˘Ok =∞nÜ«∞Ö’Hõ "Õ∞
x~°=ÙQÆñ EÑ¨Ù>ˇÅ¡#∞ #¿ÇÏ`«∞Hõ Éèí∂i ^ŒÜ«∂ Hõ\ÏHõΔ q
ã¨∞Êù~°}# HÍx, h^ŒQÆ∞ `«áÈqÉèí=O|∞#ñ QÍ^Œ∞, h `«Ñ¨
â◊Û~°}=Ú <å^Œ∞ "åHõº=ÚÅ ãÖQÆuñQÍ^≥ ã¨~À[ãÖÉèí"å! 243
* J~°qO^ŒÉèí"å! hÃÑ· J#∞„QÆÇ¨ÏO Hõey "≥·‰õΩO~î° Ö’Hõ=∞O`å h‰õΩ K«∂áê#∞. WÖÏ K«∂Ñ¨_®xH˜
HÍ~°}O LOk. Wk <å Jáê~° Hõ$áê Hõ\ÏHõΔ„Ñ¨™ê~°O =Å¡<Õ [iyOk. JO`ÕHÍx h `«áÈ"≥·Éèí=O =Å¡
[~°QÆÖË^Œ∞. Hõ=∞ÅãÖÉèí"å! h=Ù `«Ñ¨ã¨∞û KÕÜ«∞_»O ‰õÄ_® <å =∂@Å#∞ áê\ÕKÕ Hõ^•!
Hõ. `«Ñ¨ =∞#ñQÆ =∞`«ûfi~°∂Ñ¨=Ú, `«Ñ¨=∞#∞ `«~°∞=Ù#‰õΩ Ñ¶¨Åq`å#=Ú<Õ <å
`«Ñ¨=Ú#<Õ [## ã≤÷, `«∞ºÑ¨ãÖÇ¨Ï~°}=Ú ÖÁ#~°∞ÛK«∞O_»∞^Œ∞ñ ^Œ#Ü«∂! 244
* `«Ñ¨ã¨∞û JO>Ë <å ã¨fi~°∂Ñ¨"Õ∞HÍx =∞ˆ~g∞ HÍ^Œ∞. `«Ñ¨ã¨∞û J<Õ =$HΔÍxH˜ Ñ¶¨ÅO <Õ<Õ ‰õΩ=∂~å! P
`«Ñ¨ã¨∞û =Å¡<Õ <Õ#∞ Ö’HÍÅ ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ HÍqã¨∂Î =ÙO\Ï#∞.
Hõ. HÍ=Ù# =∞^ŒƒùH˜ÎH˜ñ ^ŒÑ¨, "Õ∞q^èŒ=Ú# =¸Å^èŒ#=Ú xk h =∞k ~å
r=Éèí=! Ü≥∞é˜ñy `«Ñ¨ q∞@∞, QÍqOK«∞@ qQÆ`«"≥∂Ç¨ÏHõ~°∞‡ñ_» qOHõ<£. 245
* JO^Œ∞=Å¡ <åÜ«∞O^Œe ÉèíH˜ÎH˜ U q^èŒOQÍ K«∂z<å `«Ñ¨¿ãû =¸Å^èŒ#O. Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí"å! Wk h
=∞#ã¨∞ûÖ’ Öˇã¨ûQÍ QÆ∞iÎOz `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß=Ù. HÍ|\˜ì h Hõ~°‡Å∂, "≥∂Ç¨Ï=¸ `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú.
Hõ. Jx Ü«∂#uzÛ Hõ=∞Å[!, Ü≥∞#Ü«∞ñQÆ Éèí=nÜ«∞=∂#¿ãÑ≤û`« "Õ∞ "≥∞ÿ
##∞ x`«∞Î, "Õñ_»∞ =∞x##∞, =#~°∞Ç¨ÏãÖÉèí=Ù_»∞ qHõK«=^Œ#∞O _»QÆ∞K«∞<£. 246
* D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê q+¨μ‚=Ù =∞m¡ ''K«`«∞~°∞‡MÏ! h =∞<Àcè+¨ìO U^≥·<å ã¨ˆ~, W™êÎ#∞. HÀ~°∞HÀ!——
J<åfl_»∞. P =∂@Å∞ qx q^è•`« "≥∂=Ú qHõã≤OzOk.
K«. Ç¨Ïi=K«#O|∞ ÖÏ`«‡‰õΩñ „aÜ«∞O ÉÁ#iOÑ¨ñ |Ü≥∂[QÆ~°∞ƒùñ _À
Ñ¨~°=∞Ñ¨^Õâ◊! Ü≥∂y[#ÉèÏ=#! ~¸ xdÖ’ifiÜ«∞O^Œ∞ h
Ü«∞~°Ü«∞x Ü«∞\˜ì Ü«∞~°÷ "≥ÚHõñ_≥·##∞ QÆÅ∞æ<≥? Ü≥ÿ∞# <å =∞k<£
Éˇ~°ã≤# HÀi¯ ^Õ=! qxÑ≤O`«∞ ^ŒÜ«∂=∞uñ l`«ÎyOÑ¨"Õ! 247
* NÇ¨Ïi "å‰õΩ¯Å∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xH˜ P#O^ŒO HõeyOÑ¨QÍ J~°qO^Œ ãÖÉèí=Ù_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx`À WÖÏ
q#flqOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. Ñ¨~°=∞Ñ¨^Œ <åÜ«∞‰õΩ_»"≥·# ™êfig∞! Ü≥∂y[# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂O`«~åºg∞! D ã¨=∞ã¨Î
Éè∂í =ÅÜ«∞OÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü∞« =∞O@∂ Ug∞ ÖË^∞Œ . S<å <å z`«OÎ Ö’ <≥ÅH˘#fl HÀiHõ h‰õΩ =∞#q
KÕ™êÎ#∞. Hõ$Ñ¨`À z`«ÎyOK«∞ ^Õ"åk ^Õ"å!
=. ^Õ"å! ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åºq∞"≥· ÉèíQÆ=O`«∞O_»"≥·# h‰õΩ #=∞ã¨¯iOz =∞nÜ«∞ "åOzè`«O|∞
q#flqOK≥^Œ #=^èŒiOÑ¨Ù, =∞=ºHõÎ~°∂ÑÖ|∞Öˇ· "≥Å∞OQÆ∞ Éèí=nÜ«∞ ã¨∂÷Åã¨∂HõΔ‡~°∂ÑÖ|∞Å∞#∞,
<å<åâ◊‰õΩÎºÑ¨|$OÇ≤Ï`«O|∞Öˇ·# „|Ç¨‡k ~°∂ÑÖ|∞Å∞#∞, hÜ«∞O`« h"Õ ^èŒiOz [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ
ã≤÷uÅÜ«∞O|∞ÅO ^ŒO`«∞ H©@O|∞#∞O É’Öˇñ QÍqOK«∞K«∞ #"≥∂Ñ¶¨∞ãÖHõÅ∞ÊO_»"≥· bÖÏqÉèí∂uO
„w_çOK«∞ =∞Ç≤Ï=∞O|∞ ^≥eÜ«Ú#\˜ì Ñï*Ï˝#O|∞ñ QÆ$Ñ¨¿ãÜ«Ú=Ú, Éèí=nÜ«∞ âßã¨#O|∞#
[QÆxfl~å‡}O|∞ QÍqOK«∞#Ñ¨Ù_»∞ „|Ç¨‡aè=∂#O|∞#O*Ëã≤ Ü«∞=â◊ºO|∞#∞ =∞Ç¨Ï^ŒÇÏ¨ OHÍ~°O|∞Å∞
<å=∞kO ÉÁ_»=ÚO QÍ=Ù#ñ^Œ`Ê« iÇ¨~å~°O÷ |∞ "Õñ_≥^,Œ ##∞flO QÆ~∞° }Ï„~°Ì ^Œ$+≤ì qÖ’HÕz ^ŒÜ∞« ¿ãÜ«Ú
=∞x q#flqOz# <åeOz Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO _»`«x H˜@¡xÜ≥∞. 248
* ™êfig∞! h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞_»"≥· ã¨=∞ã¨Î „áê}∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞ "≥· =Ù<åfl=Ù. W\˜ì h‰õΩ „Ñ¨}q∞e¡ <å
HÀiHõ q#flq™êÎ#∞, J=^èŒiOK«∞, =ºHõÎO HÍx ~°∂áêÅ`À „Ñ¨HÍtOKÕ h ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂áêÅ∂, qq^èŒ
â◊‰õΩÎÅ`À =$kúá⁄Ok qÅã≤ÖË¡ „|Ç¨Ï‡ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi ~°∂áêÅ∂ hÜ«∞O`«@ h"Õ `åÅ∞ã¨∞Î<åfl=Ù.
™êÖˇÑ¨Ù~°∞QÆ∞ÖÏQÍ [QÆ`«∞Î‰õΩ ã¨$+≤ìã≤÷u ÅÜ«∂Å∞ [~°∞Ñ¨Ù`«∞<åfl=Ù. h ãÖHõÅÊO =º~°÷O HÍxk. WÖÏ bÖÏ
qÉèí∂u`À q<Àkã¨∞Î#fl h „Ñ¨ÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ `≥eq <å‰õΩ „Ñ¨™êkOK«∞. <Õ#∞ h Ü«∂*Ï˝#∞™ê~°O
[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìã¨∞ÎO\Ï#∞. P Ñ¨xKÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡#∞ Hõ^• J#fl Jaè=∂#O`À <å =∞#ã¨∞ûÖ’
=∞Ç¨Ï^ŒÇ¨ÏOHÍ~åÅ∞ á⁄_»ã¨∂Ñ¨Ù`å~Ú. "å\˜x #tOÑ¨*ËÜ«∞=Åã≤OkQÍ „áêi÷ã¨∞Î<åfl#∞. ##∞fl ^ŒÜ«∂„~°Ì
^Œ$+≤ì`À J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞!
WÖÏ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ QÍqOz# q#flÑÖ qx Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∞ D suQÍ ÑëHÍ_»∞.
Hõ. "åi[Éèí=! âß„™êÎ~°÷ q, Kå~°*Ï˝#=Ú#∞ ÉèíH˜Î ã¨=∞kèHõ™êHΔÍ
`å¯~°=Ú Å#∞ h =¸ñ_»∞ #∞, ^•~°`« h =∞#=Ú#O^Œ∞ ^èŒi~ÚOÑ¨#QÆ∞<£. 249
* F~¸! ã¨~À[ãÖÉèí"å! âß„™êÎÅ J~å÷xfl ÑïjeOz#O^Œ∞=Å¡ HõeˆQ *Ï˝#=¸, <å g∞k ÉèíH©Î,
L`«Î=∞"≥∞ÿ# ™êHΔÍ`å¯~°=¸ J<Õ D =¸_Õ h =∞#ã¨∞ûÖ’ QÆ\˜ìQÍ xÅ∞ÊHÀ!
ã‘. ÑïHÕÑ¨ =∞`«ûfi~°∂Ñ¨ ã¨fiÉèÏ==ÚÅ∞#∞ =∞Ç≤Ï=∂=`å~° Hõ~°‡=ÚÅ∞ñ ^≥eÜ«∞ñ
`«`«Îfiq*Ï˝#O|∞ ^ŒÅH˘x =∞„`«Ê™ê^Œ=Ú#ñ QÆÖˇæ_ç h‰õΩñ QÆ=∞ÅQÆ~°ƒù!
ã¨$+≤ìÑ¨Ó~°fi=Ú#ñ [iÛOÑ¨ <Õ <˘Hõ~°∞O_»ñ QÆey Ü«ÚO_»∞^Œ∞ g`«Hõi‡ #QÆ∞K«∞
ã¨=∞kèHõã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂Ñ¨=ÚÅ∞ñ ^Œ`å¯~°} „Ñ¨Hõ$uÜ«Úñ ^ŒQÆ∞ =∞^ŒOâ◊
P. =∞O^Œ∞ b#"≥∞ÿ# #kfifÜ«ÚO_»<≥·, Ü«ÚO_»∞ <å‰õΩ ##º "≥ÚHõ\˜ ÖË^Œ∞,
ã¨$+≤ìHÍÅ=∞O^Œ∞ ã¨$[º=∂#O |QÆ∞, [QÆ=Ú =∞`«ûfi~°∂Ñ¨ =∞QÆ∞#∞ =`«û! 250
* [Å[QÆ~åƒù! <å ã¨fi~°∂Ñ¨=¸, ã¨fiÉèÏ==¸, „Ñ¨ÉÏè ==¸, J=`å~åÅ∂, JO^Œ∞ <Õ#∞ KÕ¿ã Hõ~‡° Å∂
– g\˜ #xflO\˜h „QÆÇ≤ÏOKÕ `«`«Îfi*Ï˝#O <å J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡<Õ h‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨$+≤ìH˜ =ÚO^Œ∞ <Õ#∞
XHõ¯}Ë‚ LO_Õ"å}˜‚. JÑ¨C_»∞ <å‰õΩ ZÖÏO\˜ Hõ~°‡ãÖ|O^èŒ=¸ LO_ÕkHÍ^Œ∞. ã¨∂÷Å ~°∂Ñ¨=¸,
ã¨∂HõΔ‡~°∂Ñ¨=¸, "å\˜H˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# „Ñ¨Hõ$f, <å JOâ◊OÖ’<Õ JÑ¨C_»∞ b#"≥∞ÿ =ÙO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 235
<Õ<˘Hõ¯_»<Õ `«Ñ¨Ê <åHõO>Ë "ÕÔ~·# =∞~˘Hõ Ñ¨^•~°÷=∞O@∂ LO_»^Œ∞. ‰õΩ=∂~å! ã¨$+≤ìHÍÅOÖ’ [xOz#
[QÆ`«ÎO`å <å ã¨fi~°∂Ñ¨"Õ∞ Jx „QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ.
Hõ. J~°Ü«∞ñQÆñ QÆÅÊ„Ñ¨à◊Ü«∂O, `«~°=Ú# <å^ŒºO`« q~°Ç≤Ï`« „H˜Ü«∞`À_»O
|iÑ¨Ó~°‚ x`«º =∞Ç≤Ï=∞O, |~°=∂`«∞‡ñ_»<≥· ã¨~À[Éèí=! ÜÕ∞ #∞O^Œ∞<£. 251
* Hõ=∞ÅãÖÉèí"å! HõÖÏÊxH© „Ñ¨à◊Ü«∂xH© =∞^èŒºHÍÅOÖ’ `«∞k "≥Ú^ŒÅ∞ ÖËx"å_»<≥·, xO_≥·#
x`«º=∞Ç≤Ï=∞`À QÆ∂_ç <Õ#∞ Ñ¨~°=∂`«∞‡_»<≥· LO\Ï#∞.
=. JkÜ«ÚOQÍHõ h=Ù ##fl_çy# ~¸ [QÆxfl~å‡}=∂Ü«∂ „Ñ¨HÍ~°O ÉˇéÕyO`«∞, ÖËx Ü«∞~°÷O|∞ â◊√H˜Î
~°[`«„ÉèÏOuÜ«ÚOÉ’Öˇ <Õq∞\˜ =∞Ç≤Ï=∞O ^Àñz „Hõ=∞‡éñ ^ÀñÑ¨Hõ=∂#∞ #kÜ≥∞ =∞nÜ«∞
=∂Ü«∂qâı+Ö |x Ü≥∞é∞OQÆ∞, =∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ ÖËx Ü«∞~°÷O|∞ ^Œ$â◊º=∂#O |QÆ∞@‰õΩ#∞, QÆÅ
Ü«∞~°÷O|∞ ^Œ~°≈#QÀK«~°O|∞ QÍ‰õΩO_»∞@‰õΩ#∞, kfiK«O„^•kHõO|∞#∞ ^Œ=∞ó „Ñ¨ÉèÏãÖ|∞#∞
^Œ$ëêìO`«O|∞Å∞QÍñ ^≥eÜ«Ú, "Õ∞ „Ñ¨HÍ~°O|∞# =∞Ç¨Éèí∂`«O|∞Å∞ Éè∫uHõO|∞Å~Ú# Ñ¶¨∞@
Ñ¨\Ï^Œ∞ÅO^Œ∞ñ „|"ÕtOzÜ«ÚO_»∞, <å „Ñ¨HÍ~°O|∞# <Õ#∞ h Éèí∂`« Éè∫uHõO|∞ Å~Ú#
ã¨~fi° HÍ~°ºO|∞ÅO^Œ∞ ã¨`åÎfik~°∂ÑÖ|∞ÅO „|"ÕtOz Ü«ÚO_»∞^Œ∞, Éè∫uHõO|∞Å∞, Éè∂í `«O|∞ÅO^Œ∞ñ
QÍ~°}Ï=ãÖ÷ ÉÁO^Œ∞ K«O^ŒO|∞# Éè∂í `«É∫è uHõO|∞Å∞ QÍ~°}Ï=ãÖ÷ ÉÁOk <åÜ«∞O^Œ∞ #aè=ºHõOÎ |∞Öˇ·
Ü«ÚO_»=Ù† ã¨~fi° ^ÕâO◊ |∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞, ã¨~fi° HÍÅO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞#∞, <Õk É’kèÒ« Éˇ· Ü«ÚO_»∞ #\˜kì Ü«∞
Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂ÑÖ|∞, `«`«ÎfiO Éˇé∞OQÆ xzÛùOz# q∞=ÚÉ’ñ\˜ "å~°Å‰õΩ h K≥Ñ≤Ê# =∞nÜ«∞
`«`åÎfi`«‡HõOÉˇ·# Ü«∞~°÷O| Ü«∞~°÷O |x Ü≥∞é∞OQÆ∞. D Ü«∞~°÷O |∞`«¯$+¨ìO |~Ú#Ü«∞k,
ÜÕ∞HÍ„QÆz`«∞ÎO_»"≥· Ü«∂Hõi‚Oz Éèí=nÜ«∞z`«ÎO|∞# ^èŒi~ÚOz# h‰õΩ ã¨~åæk Hõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞
"≥∂Ç¨ÏO|∞ ÃãO^Œ‰õΩO_≥_ç #x ÉèíQÆ=O`«∞O_»~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ K«`«∞~°∞‡Y∞# HÍ#uzÛ
x[Ö’HõO|∞`À #O`«~åú#O|∞ <˘O^≥ #x K≥Ñ≤Ê â◊√‰õΩO_»∞ "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 252
* JO`ÕHÍ^Œ∞, h qO^•Hõ ##∞fl [QÆ`«∞Î#∞ xi‡OK«_®xH˜ ¿ÇÏ`«∞"≥·# =∂Ü«∂q^è•<åxfl QÆ∞iOz
J_çQÍ=Ù. P q+¨Ü«∞O `≥eÜ«∞Ñ¨~°∞™êÎ#∞. =Ú`≥ÎÑ¨ÙzÑ¨Ê#∞ K«∂z#Ñ¨Ù_»∞ ^•xÖ’ "≥O_ç ÖË‰õΩ<åfl L#fl@∞¡
`Àã¨∞ÎOk. J^Õ =∂ki ÖËx =ã¨∞Î=Ù L#fl@∞¡ `Àz qKåiOz K«∂¿ãÎ ÖË^Œx ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞Ok. Wk ^Õx
=∞Ç≤Ï=∞=Å¡ [~°∞QÆ∞`«∞#fl^À, J^Õ <å =∂Ü«∂ qâı+¨=∞x „QÆÇ≤ÏOK«∞HÀ.
JO`ÕHÍHõ =∂Ü«∂„Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ ÖËx =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«_O» , L#fl =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«Háõ È=_»O [~°∞QÆ∞`«∂
LO@∞Ok. K«O„^Œ∞_˘Hõ¯_Õ S<å W^Œ~Ì ∞° K«O„^Œ∞Å∞#fl@∞¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k Hõ^•! Wk ÖËx =ã¨∞=Î Ù HõxÑ≤OK«\ÏxH˜
^Œ$ëêìO`«O. ~åÇ¨ï„QÆÇ¨ÏO L#fl =ã¨∞Î=Ù HõxÑ≤OK«HõáÈ=_®xH˜ ^Œ$ëêìO`«O. „QÆÇ¨Ï=∞O_»ÅOÖ’ ~åÇ¨ï„QÆÇ¨Ï
=∞<Õ „QÆÇ¨ÏO L<åfl Jk =∞#‰õΩ HõxÑ≤OK«^Œ∞QÆ^•!
Ñ¨$kä"åº^Œ∞Öˇ·# =∞Ç¨Éèí∂`åÅ∞, Éè∫uHõÑ¨^•~å÷Öˇ·# Ñ¶¨∞@O, Ñ¨@O "≥Ú^ŒÅQÆ∞ =ã¨∞Î=ÙÅÖ’ „Ñ¨"ÕtOz
LO\Ï~Ú. JÖÏˆQ <Õ#∞ Éè∂í `åÅÖ’#∂, Éè∂í `«xi‡`åÖˇ#· ã¨=∞ã¨Î Éè∫uHõ Ñ¨^•~å÷ÅÖ’#∂ ã¨`åÎfik ~°∂áêÅÖ’
„Ñ¨"ÕtOz LO\Ï#∞.
Ñ¨$käq "≥Ú^ŒÖˇ·# Éèí∂`åÅÖ’ Ñ¶¨∞@Ñ¨\Ï^Œ∞Öˇ·# Éè∫uHõ Ñ¨^•~å÷Å∞ HÍ~°}Ï=ã¨÷#∞ á⁄O^Œ∞`å~Ú,
J^ÕsuQÍ Éèí∂`åÅ∂, Éè∫uHÍÅ∂ – W=hfl <åÖ’ HÍ~°}Ï=ã¨÷#∞ á⁄Ok LO\Ï~Ú. JO`ÕHÍx Jaè=ºHÍÎÖˇ·
LO_»=Ù. WO`«=~°‰õÄ x~°∂Ñ≤`«"≥∞ÿ# D Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂ÑÖ Jxfl ^ÕâßÅÖ’#∂, Jxfl HÍÖÏÅÖ’#∂
WÖÏˆQ LO@∞Ok HÍx =∂~°∞Ê K≥O^Œ^Œ∞. `«`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞HÀQÀˆ~ g∞É’\˜"åà◊§‰õΩ <ÕxÑ¨C_»∞ K≥Ñ≤Ê#^Õ `«`«Îfi
ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# J~°÷=∞x „QÆÇ≤ÏOK«∞. D J~°÷"Õ∞ Jxfl\˜HõO>ˇ „âı+¨ª =∞~Ú#k. nxfl UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À
qx h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ xÅ∞Ñ¨ÙHÀ. JÖÏ KÕ¿ãÎ [QÆxfl~å‡}Ïk HÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã@Ñ¨C_»∞ "≥∂Ç¨ÏO x#flO@^Œ∞.
D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ „|Ç¨Ï‡‰õΩ P#uKåÛ_»∞. J#O`«~°O `«# "≥·‰õΩO~î°Ö’HõO`À
‰õÄ_® JO`«~åú#O K≥O^•_»∞.
â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ K≥Ñ≤Ê =∞m§ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
ã‘. J=hâ◊! „|Ç¨Ï‡ ~Ú@¡O`«i›`«∞O_≥·#ñ |∞O_»sHÍ‰õΔΩx |∞kú xeÑ≤
Ü«∂#O^Œ=Ú#ñ ÉÁOk Ü«∞O[e QÍqOz `«`«Êi„QÆÇ¨Ï=Ú#ñ ^Œ#^Œ∞ |∞kúñ
ÔQ·H˘x Ñ¨Ó~°fi„Ñ¨HÍ~°O|∞##∞ ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÑÖK«O|∞#∞ ^ŒQÆ ã¨$lOz
=∞é˜Ü≥ÚHõ<åñ_»∞ ^èŒ~°‡„Ñ¨=~°Î‰õΩñ _ÒK«∞ #dÅ „Ñ¨*ÏÑüÜ≥ÿ∞# Hõ=∞Å
`Õ. QÆ~°∞ƒùñ _®`«‡Ç≤Ï`å~°÷"≥∞ÿ HÍHõ ã¨HõÅ, Éèí∞=#Ç≤Ï`«|∞kú #∞#fl`«ã¨∞Êù~°} "≥∞éã≤
=∂x`«OÉˇ·# Ü«∞=∞xÜ«∞=∞=ÚÅ Ô~O\˜, <åK«iOK≥#∞ ã¨=Ú‡k`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞. 253
* ~å*Ï! D q^èŒOQÍ JO`«~åú#O K≥Ok# Ñ¨^•‡‰õΔΩ}˜‚ „|Ç¨Ï‡ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ xÅ∞Ñ¨ÙH˘<åfl_»∞.
ZO`À P#O^ŒO`À PÜ«∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. PÜ«∞# Hõ$Ñ¨‰õΩ áê„`«∞_≥· Ñ¨Ó~°fiOÖÏQÍ<Õ ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍhfl ã¨$+≤ìOKå_»∞. ^èŒ~å‡xfl „Ñ¨=iÎOÑ¨*Ë¿ã"å_»∂, „Ñ¨*ÏÑ¨f J~Ú# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ =∞~˘Hõ<å_»∞ `«#
"Õ∞Å∞HÀãÖ HÍHõ ã¨HõÅÖ’HÍÅ ˆHΔ=∞O HÍOH˜ΔOz ãÖ`«∞ëêì`«∞‡_≥· Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å`À =∞Ç¨ÏŸ#fl`«"≥∞ÿ#
`«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# 254
Hõ. P #e<åã¨# #O^Œ#∞, Öˇ·# ã¨#O^•k=Ú#∞Å Hõ„ˆQã¨~°∞ñ_»∞<£
=∂#∞QÆñ „aÜ«∞`«=Úñ_»∞#∞ #QÆ∞, <å <å~°^Œ∞ñ _ÕñQÆ∞^≥OK≥ #|˚A Hõ_»‰õΩ<£. 255
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ „|Ç¨Ï‡=∂#ã¨ÑÙ¨ „`«∞ÖÎ #·ˇ ã¨#O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =Ú#∞ÅÖ’ "≥Ú^Œ\"˜ å_»∂, PÜ«∞#‰õΩ
q∞H˜¯e W+¨μì_»∂ J~Ú# <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ `«O„_ç J~Ú# „|Ç¨Ï‡ ^ŒQÆæ~°‰õΩ =KåÛ_»∞.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 237
Hõ. K«#∞^≥Oz `«O„_çHÕ „aÜ«∞, "≥Ú#~°ñQÆ â◊√„â◊¥+¨}O|∞ ÖÁ#iz Ü«∞`«ñ_»∞O
^Œ#^≥ã¨ñ „|ã¨#∞flñ _»QÆ∞@Ü«Úñ, QÆx ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞ ^≥eÜ«∞ñQÍ #∞`«∞û‰õΩñ_≥·, 256
* JÖÏ =zÛ ãÖ„Ñ‘u`À ã¨Ñ¨~°ºÅ∞ KÕâß_»∞. „|Ç¨Ï‡‰õÄ_® J`«x Ñ¨@¡ „Ñ¨ã¨#∞fl _»Ü«∂º_»∞. JÑ¨C_»∞
<å~°^Œ∞_»∞ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∞ Z\˜ì^À `≥Å∞ã¨∞HÀ=\ÏxH˜ L|ÖÏ@ Ñ¨_®¤_»∞.
ã‘. J=hâ◊! h=Ù ##fl_çy# Ñÿk <å`«ñ_»∞ñ ^ŒO„_ç #_»∞QÆñ a`å=∞Ç¨ïO_»∞
ÉèíQÆ=O`«∞ñ _®„t`«áêi*Ï`«=Ú Ç¨Ïi QÆ$Ñ¨`À_»ñ ^Œ# ÔHéÕyOz#\˜ì
Ö’Hõ=∞OQÆà◊K«`«∞â’¡≈Hõ ~°∂ÑÖ|∞#∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞Åñ ^Œ#~°∞ ÉèÏQÆ
=`«=Ú <å~°^Œ∞# ‰õΩ#fluñ *ˇÃÑÊ <å`«ñ_»∞ Kå~°∞ ã¨~°ã¨fif f~°=Ú##∞
`Õ. Ç¨ÏiÑ¨^Œ^è•º# áês}∞ñ _®`«‡"Õk, „Ñ¨Hõ@`Õ[ã≤fi Ü«∞QÆ∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}∞#‰õΩñ
QÀi Ü≥∞é˜ñyOK≥ # =∞‡Ç¨ÏŸ^•~°∞ñ _≥eq∞, <å‰õΩ <≥é˜ñyOK≥, <≥é˜ñyO`«∞ h‰õΩ <Õ#∞. 257
* ~å*Ï! h=Ù ##∞fl J_çy#>Ë¡ <å~°^Œ∞_»∞ `«O„_ç #_çQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, P„t`«∞Å‰õΩ
HõÅÊ=$HõΔ=Ú =O\˜"å_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi ^ŒÜ«∞`À `«#‰õΩ `≥eÜ«∞Ñ¨~°z#n, Ö’HÍÅ‰õΩ â◊√ÉèíO HõeyOKÕn,
<åÅ∞QÆ∞ â’¡HÍÅ ~°∂ÑÖ`À L#fln, Ñ¨kÅHõΔ}ÏÅ`À ‰õÄ_ç#n J~Ú# ÉèÏQÆ=`åxfl „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞
L^•~°|∞kú`À <å~°^Œ∞xH˜ LÑ¨^ÕtOKå_»∞. <å~°^Œ∞_»∞ P ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂áêxfl =∞<À[˝"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨fif
#nf~°OÖ’ NÇ¨Ïi áê^•Å#∞ ^è•ºxOK«_»OÖ’ x=∞QÆ∞fl_»∂, P`«‡`«`«Îfi "≥∞iy# "å_»∂, =∞Ç¨`Õ[ã‘fi
J~Ú# "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬H˜ É’kèOKå_»∞. L^•`«Î K«i„`«∞_≥·# "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬ „Ñ‘u`À <å‰õΩ É’kèOKå_»∞. <Õ#∞
h‰õΩ É’kè™êÎ#∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ~ÚÑ¨Ù_»∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μx=Å# h [QÆO|∞ ÖË =_»∞Ñ¨Ù#ñ ÉÁ_»"≥∞ ##∞ xq
"≥Ú^ŒÅ~Ú# „Ñ¨â◊flO|∞Å∞ Q˘xfl ##fl_çyuq, U#∞ #xflO\˜H˜ #∞`«Î~°O |QÆ∞#@∞¡QÍ x=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ`«O
|∞Ñ¨#ºã≤OK≥^Œ <åHõi¬OÑ¨Ù=Ú, J=∞‡Ç¨Ñ¨Ù~å}O|∞ K«`«∞â’¡≈Hõ~°∂ÑÖ|∞#∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞#∞<≥·
ãÖ‰õΩz`«=∂~°æO|∞# <˘Ñ¨C, #O^Œ∞ ^Œâ◊ÅHõΔ}O|∞ Öˇqfi Ü«∞x# – ã¨~°æO|∞#∞, qã¨~°æO|∞#∞,
™ê÷#O|∞#∞, É’+¨}O|∞#∞, #∂`«∞Å∞#∞, =∞#fiO`«~°O|∞Å∞#∞, hâß#∞K«i`«O|∞Å∞#∞,
x~À^èŒO|∞#∞, =ÚH˜ÎÜ«Ú, <å„â◊Ü«∞O|∞#∞ ##O |k `≥éOQÆ∞ ÅÜ≥∞º, ^Œâ◊=∂„â◊Ü«∞qâ◊√^Œúº~°÷O|∞
`«H˜¯# `˘q∞‡k ÅHõΔ}O|∞Å∞ñ *ˇÑ¨ÊO|_≥ #q Ü≥∞\˜ì=x#. 258
* JO`ÕHÍHõ WÑ¨C_»∞ h=Ù ##∞fl ''q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç D Ö’HÍÅ∞ ZÖÏ Ñ¨Ù\Ïì~Ú?——Jx D
ÖÏO\˜ „Ñ¨âfl◊ Å∞ H˘xfl J_çQÍ=Ù. "å\˜ HõxflO\˜H© ã¨=∂^è•#OQÍ <Õ#∞ D =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O h‰õΩ LÑ¨^tÕ ™êÎ#∞,
q#∞. P =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O <åÅ∞QÆ∞ â’¡HÍÅ∂, Ñ¨kÅHõΔ}ÏÅ∂ Hõeæ ãÖ„QÆÇ¨Ï ~°∂ÑÖQÍ L#flk. JO^Œ∞Ö’
Ñ¨kÅHõΔ}ÏÅ∞ U=O>Ë ã¨~°æO, qã¨~°æO, ™ê÷#O, áÈ+¨}O, T`«∞Å∞, =∞#fiO`«~åÅ∞, Dâß#∞K«i„`«Å∞,
x~À^èŒO, =ÚH˜Î, P„â◊Ü«∞O – J<Õq. gxÖ’ Ñ¨^Œ=ÅHõΔ}"≥∞ÿ# P„â◊Ü«∞"Õ∞ „|Ç¨Ï‡O. P „|Ç¨Ï‡`«`«Îfi*Ï˝#O
H˘~°ÔH· K≥Ñ≤Ê#"Õ q∞ye# `˘q∞‡k ÅHõΔ}ÏÅ∂. "å\˜ ã¨fi~°∂ÑÖ ZÖÏO\˜^À q=i™êÎ#∞.
`Õ. =∞Ç¨Ï^ŒÇ¨ÏOHÍ~° ÑÖK«`«<å‡„`« QÆQÆ#, Ñ¨=# td `ÀÜ«∞ Éèí∂ Éèí∂`«ÑÖK« ˆHO„k
Ü«∞ „Ñ¨ÑÖK«O|∞ ÉèíQÆ=O`«∞#O^Œ∞ #QÆ∞@, ''ã¨~°æ—— =∞O^Œ∞~°∞ nxx [#=ˆ~}º! 259
* ~å*Ï! =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO, JÇ¨ÏOHÍ~°O, â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨ ~°ã¨QÆO^è•Å<Õ S^Œ∞ `«<å‡„`«Å∞, PHÍâ◊O,
QÍe, Jyfl, h~°∞, Éèí∂q∞ J<Õ ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞, S^Œ∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∞, S^Œ∞ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∞ – Wq Jhfl
ÉèíQÆ=O`«∞xÖ’ HõxÊOK«_»"Õ∞ ''ã¨~°æ——=∞O\Ï~°∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[QÆ~°∞ƒùO_»∞ q~å, @∞Ê~°∞+¨μx =Å#<£ [xOz, Éèí∂i`«~° K«~å
K«~° Éèí∂`« ã¨$+≤ìñ *ËÜ«Ú@, Ñ¨~°∞=_çx ''qã¨~°æ——=∞O„_»∞ Éèí~°`«‰õΩÖËâß! 260
* Éèí~°`«=Oâ◊OÖ’ „Ñ¨ÉèíqOz# F Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! K«`«∞~°∞‡Y „|Ç¨Ï‡ q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç
Pq~°ƒùqOz Jáê~°"≥∞ÿ# K«~åK«~° „áê}˜HÀ\˜x ã¨$+≤ìOK«_®xfl ''qã¨~°æO—— JO\Ï~°∞.
Hõ. Ö’Hõ„^ÀÇ≤Ï#ˆ~O„^•, hHõ=Úñ |i=∂iÛ [QÆ=Ú <≥é˜ xeÊ# Ü«∂
"≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞ q[Ü«∞O, ÉÏHõÅÊ ''™ê÷#—— =∞Ü≥∞º #=h<å^ä•! 261
* ~å*Ï! [QÆ„^ÀÌÇ¨ïÖˇ·# ~å[ã¨=¸Ç¨xfl K«OÑ≤ [QÆ`«∞Î#∞ L^ŒúiOz# P q+¨μ‚^Õ=Ùx q[Ü«∂<Õfl
'™ê÷#—=∞x JO\Ï~°∞.
Hõ. Ç¨Ïi ã¨ˆ~fiâ◊√ñ _»#O`«∞ñ_»∞, x~°∞Ñ¨=∞â◊√Éèí=¸iÎ ¿ãÜ«Ú x[ÉèíHõÎ [<À
^Œú~°}=Ú ''áÈ+¨}——=∞=h, =~°! ''Ü«¸`«∞—— Å#OQÆñ QÆ~°‡"åã¨# Å~°Ü«∞<£. 262
* ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∂, `«∞kÖËx"å_»∂, ™ê\˜ÖxË =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïi `«# ÉèHí Îõ [#∞Å#∞
L^Œiú OK«_"» ∞Õ ''áÈ+¨}O——J=Ù`«∞Ok. #~°<å^ä•! [<å‡O`«~åÅ #∞O_ç r=ÙÅ ##∞ãïOz =KÕÛ Hõ~‡° "åã¨#ÅˆH
'' T`«∞Å∞——Jx ¿Ñ~°∞.
`Õ. [Å[<åÉèí ^ŒÜ«∂Hõ\ÏHõΔ „Ñ¨™ê^Œ, Åaú #dÖˇ·Hõ Ö’HõáêÅHõ qÉèí∂u
=∞Ç≤Ï=∞ñ ÉÁOk#"åi ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ qã¨Î,~°=Ú#ñ |Å∞‰õΩ@ ''=∞#fiO`«~°=ÚÅ∞—— Éèí∂Ñ¨! 263
* ~å*Ï! P Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞x Hõ$áêHõ\ÏHõΔO =Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∂ áêeOKÕ =∞Ç¨ÉèÏQÆºO á⁄Ok#
=∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ ^èŒ~å‡Å#∞ qÑ¨ÙÅOQÍ =i‚OK«_®<Õfl ''=∞#fiO`«~å——Åx K≥|∞`å~°∞.
Hõ. =#*’^Œ~°∞#=`å~° Hõ, ^äŒ#=Úñ ^ŒnÜ«∂#∞=$uÎñ ^Œ KåÛi„`«O
|∞#∞ qã¨ÎiOz Ñ¨Å∞HõO, [#∞ #q ''~¸âß#∞ Hõ^äŒÅ∞—— ™œ[#ºxnè! 264
* ™œ[#º=¸iÎ"#·≥ ~å*ËO„^•! J|˚<åÉè∞í x J=`å~åÅ#∞ Jaè=i‚OK«_O» – PÜ«∞##∞ J#∞ãïOKÕ
ÉèíHõÎ[#∞Å Hõ^äŒÅ#∞ qã¨Î$`«OQÍ q=iOK«_»O – ''Dâß#∞Hõ^äŒÅ∞—— JO\Ï~°∞.
ã‘. =ã¨∞=∞f<å^äŒ! ã¨~°fi™êfiq∞ Ü≥ÿ∞# QÀqO^Œ∞O_»∞ z^Œz^•#O^Œ=¸iÎ
ã¨Åe`« ™Èfiáêkè â◊H˜Îã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· `«#~å~°∞ <åf‡Ü«∞^è•=∞=∞O^Œ∞
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 239
Ñ¶¨}˜~å[ =∞$^Œ∞Å `«ÅÊO|∞ÃÑ· ã¨∞YbÅ Ü≥∂QÆx„^•~°u #∞#fl"Õà◊
#dÅr=ÙÅ∞ x["åºáê~° â◊¥#∞ºÖˇ·, Ü«Ú#fl`« `Õ[O|∞ Å∞~°Å∞H˘#ñQÆ
`Õ. [~°∞QÆ∞ # Ü«∞º=™ê÷qâı+Ö|∞ ÖˇÅ¡, qk`« =∞QÆ∞#@∞¡ =Å∞‰õΩ@ Ü«∞k ''x~À^èŒ——
=∞# xk Ü«∞"åO`«~° „Ñ¨à◊Ü«∞O |#OQÆñ, |~°ñQÆ∞ xñHõ ''=ÚH˜Î—— QÆu q#∞ áêi÷"ÕO„^Œ! 265
* Éèí∂<å^ä•! ã¨~åfixH© „Ñ¨Éèí∞=Ó† z`«∞Î, Jz`«∞Î, P#O^Œ=Ú "Õ∞à◊qOz# ã¨fi~°∂ÑÖ QÆÅ"å_»∂
J~Ú# QÀqO^Œ∞_»∞ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# `«# Láêkè â◊‰õΩÎÅ`À ‰õÄ_ç#"å_≥· "≥·‰õΩO~î°OÖ’ "≥∞`«Îx âı+¨â◊Ü«∞ºÃÑ·
ã¨∞YOQÍ Ü≥∂QÆ x„^ŒÖ’ LO\Ï_»∞. JÑ¨C_»∞ ã¨=∞ãÎ« r=ÙÅ∂ `«=∞ `«=∞ `Õ[ã¨∞ûÅ#∞ HÀÖ’Ê~Ú "åºáê~°
â◊¥#∞ºÅ∞ J=Ù`å~°∞. JÑ¨Ê\˜ P J=™ê÷qâıëêÅhfl ã¨Ê+¨ìOQÍ `≥e¿ã@@∞¡ Ñ¨ÅHõ_»"Õ∞ ''x~À^èŒO——. ^•<Õfl
''J"åO`«~° „Ñ¨à◊Ü«∞——=∞O\Ï~°∞. ~å*Ï! WHõ ''=ÚH˜Î—— JO>Ë Uq∞\’ q#∞.
ã‘. r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=`«¯$áê=â◊O|∞#ñ *Ëã≤ ^ÕÇ¨Ï^èŒ~°‡O|∞Öˇ· ^èŒ$u #<ÕHõ
[<å‡#∞K«i`«^Œ$â◊º=Ú Öˇ·# Ü«∞[˚~å =∞~°}O|∞ ÖÏ`«‡^èŒ~°‡O|∞ Å~Ú#
Ñ¶¨∞# Ñ¨Ù}º áêÑ¨ xHÍÜ«∞ x~À‡K«# ã≤÷u <˘Ñ≤Ê Ñ¨Ó~°fiãÖz`«=ÚÖˇ·#
Ü«∞Ñ¨Ç¨Ï`« áêÑ¨‡=`åÎfi^Œº+¨ì `«^Œ∞æ}=O`«∞ñ_≥· `«QÆ ÉèíQÆ=K«Ûùs~°
`Õ. Éèí∂`«∞ñ_≥· áê~°`«O„`åº`«‡|∞kú <˘Ñ≤Ê, k=º =∂ÖÏº#∞`åÑ¨# Éèí=º QÆO^èŒ
Hõe`« =∞OQÆà◊ k=º q„QÆÇ¨Ï qt+¨μìñ, _»QÆ∞K«∞ Ç¨Ïi~°∂Ñ¨ "≥ÚO^Œ∞>Ë Ü«∞#Ñ¶¨∞! ''=ÚH˜Î.—— 266
* áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_®! r=Ù_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡ â◊s~°^èŒ~å‡Öˇ· J<ÕHõ [#‡Å#∞O_ç Ñ¨~°OÑ¨~°QÍ
„áêÑ≤ÎOz# [~å=∞~°}ÏÅ#∞ `«Ñ≤ÊOK«∞H˘O\Ï_»∞. JÖÏˆQ P`«‡^èŒ~å‡Öˇ·# Ñ¨Ù}ºáêáêÅ#∞O_ç ‰õÄ_»
q_ç=_»∞`å_»∞. =ÚO^Œ\˜"≥·# ''JÑ¨Ç¨Ï`« áêÑ¨‡=`«ÎfiO—— "≥Ú^ŒÖˇ·# Zxq∞k QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜
â◊s~°É∂íè `«∞ _»=Ù`å_»∞. ÉèQí =Æ `«Ê~°Ò« „`« "≥∞#ÿ |∞kú QÆeæ „Ñ¨HÍt™êÎ_∞» . k=º=∂ÖÏºÅ`À, k"åº#∞ÖËÑ<¨ åÅ`À,
k=ºQÆO^è•Å`À X¿ÑÊ k=ºâ◊s~°O HõÅ"å_»=Ù`å_»∞. D q^èŒOQÍ r=Ù_»∞ Ç¨Ïi ã¨fi~°∂ÑÖ á⁄O^Œ_»"Õ∞
''=ÚH˜Î—— JO\Ï~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #∞`«ÊuÎã≤÷uÅÜ«∞O|∞ ÖˇO^ŒQÆ∞K«∞ñ „|HÍtOÑ¨ñ |_»∞#k ''Ü«∂„â◊Ü«∞O—— |#O|_»∞,
#kÜ«∞ Ñ¨~°=∂`«‡, „|Ç¨Ï‡ â◊|Ì"åK«ºO|∞ #kÜ«∞, „Ñ¨`«ºHΔÍ#∞Éèí=O|∞# qk`«O|∞ ¿ãÜ«ÚH˘é‰õΩ
<å`«‡ Ü«∂^è•ºu‡HÍk qÉèÏQÆO|∞ ÃãÑ¨ÊO|_çÜ≥∞, #k Ü≥∞@ìx# <å`«‡ ''Ü«∂^è•ºu‡—— ''HÍkè^≥·q——
''HÍkè Éè∫uHõO|∞——ÅO „kq^èŒO |Ü≥∞º, #O^Œ∞ <å^è•ºu‡HõO|∞ K«‰õΔΩ~åk QÀà◊HÍO`«~°fiiÎÜ≥ÿ∞
Ü≥∞é∞OQÆO |_»∞ñ, [‰õΔΩ~åk Hõ~°}Ïaè=∂xÜ≥ÿ∞ „^Œ+¨ìÜ≥ÿ∞# r=ÙO_≥ Ü«∂kè^≥·q‰õΩO _»#O^ŒQÆ∞ñ,
[‰õΔΩ~å^Œºkèëêª <åaè=∂#^Õ=`«Ü≥ÿ∞ ã¨∂~åºk `Õ*’q„QÆÇ¨ïO_»∞ #QÆ∞K«∞ <≥=fix Ü«∞O^Œ∞ h
Ü«ÚÉèíÜ«∞ qÉèÏQÆO|∞#∞O QÆÅ∞QÆ∞ #`«O_≥ Ü«∂kèÉè∫u‰õΩO_»∞#∞, q~å_çfi„QÆÇ¨ïO_»∞#∞ #QÆ∞O
QÍ=Ù# „^Œ+¨ìÜ«Ú ^Œ$‰õΩ¯#∞ ^Œ$â◊ºO|∞ ##O^ŒQÆ∞ h =¸ñ\˜Ü«∞O^Œ∞ <˘Hõ\˜ ÖË‰õΩ#fl <˘Hõ\˜
QÍ#~å, n „u`«Ü«∞O|∞ <≥=fiO _≥é∞OQÆ∞ #`«O_»∞ ã¨~°fiÖ’HÍ„â◊Ü«ÚO_≥· Ü«ÚO_»∞. #`«O_≥
Ñ¨~°=∂`«‡Ü«Ú#∞, P =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ bÖÏ~°÷OÉˇ·# [QÆ`«û~°˚#O|∞¿ãÜ«Ú `«ÅOÑ¨Ù# „|Ç¨‡O_»O|∞
xˆ~ƒùkOz `«#‰õΩ ã¨∞Y™ê÷#O|∞ #¿ÑH˜ΔOz "≥Ú^ŒÅ â◊√^ŒOú |∞ ÅQÆ∞ [ÅO|∞Å ã¨$l~ÚOK≥† ã¨fi`«ó
Ñïâ◊√^Œ∞Oú _»∞ QÍ=Ù# ã¨fiã¨$+Öì Éˇ· ÜÕ∞HÍ~°"‚ åHÍ~°O Éˇ#· [Å~åtÜ«∞O^Œ∞ â◊Ü∞« #O|∞ ¿ãÜ«Ú@O *Ëã≤
'â’¡—, PáÈ <å~å Wu „áÈHÍÎ PáÈ "≥· #~°ã∂¨ #=ó, `å Ü«∞ ^Œ™êºÜ«∞#O Ñ¨Ó~°fiO `Õ# <å~åÜ«∞}óã¨‡$`«ó
—— J#∞ „Ñ¨=∂}=Ú K˘Ñ¨C# <å~åÜ«∞}â◊|Ì"åK«∞ºO_»∞ QÍ=Ù# #`«x„Ñ¨ÉèÏ=O|∞ =i‚OÑ¨ ^Œ∞~°¡ÉèíO,
|∞áê^•#Éèí∂`«O|~Ú# „^Œ=ºO|∞#∞, „kq^èŒO |~Ú# Hõ~°‡O|∞#∞, QÆàÏHÍëêª^Œ∞ºáêkè
aè#flO|~Ú# HÍÅO|∞#∞, *Ï˝<åkHõO|QÆ∞ r=ã¨fiÉèÏ=O|∞#∞, Éè’HõÎ Ü«∞QÆ∞ r=ÙO_»∞#∞, <≥=fix
Ü«∞#∞„QÆÇ¨ÏO|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞ K«∞O_»∞, <≥=fix Ü«Ú¿ÑHõΔO*Ëã≤ =iÎOÑ¨‰õΩO_»∞, #\˜ì „Ñ¨ÉèÏ=O|∞
QÆÅ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ^• <ÕHõ=∞Ü«Úº #<ÕHõO|∞QÍñ ^ŒÅOz Ü≥∂Q«HõÅÊO|∞#O „||∞^Œ∞úO_≥· Ü«ÚO_»∞.
Jñ@ g∞ñ^Œ ã¨fiãÖHõÅÊO|∞#O *Ëã≤ Ç≤Ï~°}‡Ü«∞OÉˇ·# `«# q„QÆÇ¨ÏO|∞ #kè^≥·=`«O|∞#∞,
#^è•ºu‡HõO|∞#∞, #kèÉèí∂`«O|∞#∞ ##∞ ãÖ*Ï˝Ü«Ú`«OÉˇ· „uq^èŒO|∞QÍ ã¨$l~ÚOK≥. 267
* WHõ L`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∂Å∞ J<Õq ZHõ¯_» [~°∞QÆ∞`åÜ≥∂ ^•x<Õ '' P„â◊Ü«∞—— =∞O\Ï~°∞. J^Õ
Ñ¨~°=∂`«‡. „|Ç¨Ï‡â◊|ÌO KÕ`« K≥Ñ¨Ê|_Õn J^Õ! ^•xx „Ñ¨`«ºHΔÍ#∞Éèí=O`À `≥eÜ«∞*ËÜ«∞\ÏxÔH·
P`«‡ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# P^è•ºu‡HõO "≥Ú^ŒÖˇ·# qÉèÏQÆO K≥Ñ¨Ê|_çOk. Jk ZÖÏQÆO>Ë.
P`«‡ P^è•ºu‡Hõ=∞h, Pkè^q·≥ Hõ=∞h, Pkè Éè∫uHõ=∞h =¸_»∞ q^è•Å∞. <Õ„`«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ QÀà◊HÍÅÖ’
LO@∂ `≥eÜ«∞|_Õk P^è•ºu‡HõO. <Õ„`ånO„kÜ«∂aè=∂#O Hõey „^Œ+ì̈ J=Ù`«∞#fl r=Ù_Õ Pkè^≥·q‰õΩ_»∞.
<Õ„`å^Œ∞Öˇ·# Jkèëêª<åÅÖ’ Jaè=∂#O HõÅ ^Õ=`«Ü≥ÿ∞, ã¨∂~åºk `Õ[ã¨∞ûÖË â◊s~°OQÍ HõÅ"å_≥·# Z=xÖ’,
P^è•ºu‡Hõ – Pkè^q·≥ HÍÅ<Õ D ~Ô O_»∞ qÉèÏQÍÅ∞ ãÖÉèqí ™êÎÜ∂≥ J`«_Õ PkèÉ∫è u‰õΩ_»∞, q~å@ûfi~°∂Ñ¨Ù_»∞
QÆ∂_® J=Ù`«∞<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ K«∂KÕ"å_»∞, K«∂KÕ ™ê^è#Œ =Ú, K«∂_»^yŒ #n J#|_Õ D =¸_çO\˜Ö’#∂
U XHõ¯\˜ ÖË‰õΩ<åfl =∞~˘Hõ\˜ HõxÑ≤OK«^Œ∞. ''„uÑ¨Ù\˜——J#|_Õ D =¸_çO\˜h Z=_»∞ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_À
J`«_Õ ã¨~°fiÖ’HÍÅ‰õÄ P„â◊Ü«Ú_≥· LO\Ï_»∞. Ñ¨~°=∂`«‡‰õÄ_» J`«_Õ.
q<À^ŒOH˘~°‰Ωõ [QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ `«ÅOÑ¨Ù P =∞Ç¨`«∞‡_çH˜ HõeyOk. P ãÖHõÅÊO`À PÜ«∞#
„|Ç¨‡O_®xfl xˆ~ƒùkOKå_»∞. `«#‰õΩ ã¨∞Y™ê÷#O HÀi "≥Ú^Œ@ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# hà◊¡#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. PÜ«∞#
ã¨Ç¨Ï[OQÍ Ñïâ◊√^Œ∞ú_»∞. JO^Œ∞=Å¡ `å#∞ ã¨$+≤ìOz# Jáê~° áê~å"å~° ~°∂ÑÖÖ’ L#fl [Å~åtÖ’
â◊Ü«∞xOKå_»∞. JO^Œ∞KÕ`«<Õ.
PáÈ ''<å~å—— Wu „áÈHÍÎ, PáÈ "≥· #~° ã¨∂#=ó,
`å Ü«∞^Œ™êºÜ«∞#O Ñ¨Ó~°fiO, `Õ# ''<å~åÜ«∞}ó—— ã¨‡$`«ó.
(#~°∞_»<Õ <å=∂O`«~°O HõÅ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ [ÖÏÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞. JO^Œ∞ˆH hà◊¡‰õΩ ''<å~°=Ú——Åx
¿Ñ~°∞. J\˜ì <å~°=ÚÅ∞ ™ê÷#OQÍ Hõey LO_»_O» =Å¡ PÜ«∞#‰õΩ ''<å~åÜ«∞}∞_»∞——J<Õ ¿Ñ~°∞ =zÛOk.) J#fl
„Ñ¨=∂}Ï #fl#∞ãïOz PÜ«∞# '<å~åÜ«∞}— â◊|Ì"åK«∞º _»=Ù`«∞<åfl_»∞. J@∞=O\˜ PÜ«∞# „Ñ¨ÉèÏ=O
=i‚OK«_»O J™ê^èŒºO.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 241
Láê^•#HÍ~°}"≥∞ÿ# „^Œ=ºO ãÖz`«O, „áê~°|úO, PQÍq∞ J<Õ =¸_»∞ q^è•Öˇ·# Hõ~°‡=¸† Hõà◊,
HÍ+¨ª =Ú#flQÆ∞ Láê^è∞Œ ÅKÕ aè#fl"≥∞#ÿ HÍÅ=¸, *Ï˝#O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ r=Ùx ã¨fiÉèÏ==¸, J#∞Éèqí OKÕ r=Ù_»∂
– W=hfl PÜ«∞# J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ LxH˜ QÆeæ L<åfl~Ú. PÜ«∞# L¿ÑH˜Δ¿ãÎ "å\˜H˜ LxH˜ ÖË^Œ∞. JÖÏO\˜
=∞Ç≤Ï=∞ HõÅ"å_»∞ P ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞.
`å#∞ "≥Ú^Œ@ XHõ¯_≥·<å P Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞ ^Õ= =∞#∞ëêºk ~°∂áêÅ`À J<ÕHõO HÍ"åÅx
ãÖHõeÊOKå_»∞. ™êfi`å‡#∞Éèí=~°∂Ñ¨ "≥∞ÿ# Ü≥∂QÆâ◊Ü«∞#OÖ’ "Õ∞ÖÁ¯xÜ«ÚO_ç `«# ãÖHõÅÊO`À
Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞ÿ# `«# â◊s~å<Õfl Jkè^≥·=`«O, J^è•ºu‡HõO, JkèÉèí∂`«O J<Õ ¿Ñ~°¡`À =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ
ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
ã‘. J\˜ì q~å_çfi„QÆÇ¨O`« ~åHÍâ◊O|∞ =Å# <À[ã¨ûÇ¨ÏŸ|Å=Ú ÅÜ≥∞ºñ
„ÉÏ}O|∞ ã¨∂HõΔ‡~°∂Ñ¨„H˜Ü«∂ â◊H˜ÎKÕ [x~ÚOz =ÚMÏºã¨∞ =#ñQÆñ |~°ñÔQ
"≥Å∞=_ç K«#∞ rq "≥#∞H˘x „áê}=ÚÖò ã¨#∞K«∞O_»∞ x[<å^äŒ∞ ##∞ãïOK«∞
Éèí@∞Å K«O^ŒO|∞#ñ, ÉÏ\˜Å∞¡ ‰õΔΩ`«∞Î#∞ Éèí∂i`«$+¨‚Ü«Ú =∞é˜ =ÚY=Ú=Å#ñ
`Õ. ^•Å∞ lÇ¨fikHõO|∞ Å∞^Œƒù==Ú <˘O^≥, #O^Œ∞ #∞^Œ~ÚOK≥ <å<åq^è≥·Hõ ~°ã¨=Ú,
Öˇ#Ü«∞ #q Ü≥∞Å¡ lÇ¨ÏfiKÕ <≥é∞ñQÆñ|_»∞#∞, "≥Ú#ã≤ Ñ¨Å∞Hõ #¿ÑH˜ΔOK«∞ =ÚY=Ú=Å#. 268
* JÖÏO\˜ q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~°OÖ’Ñë PHÍâ◊O #∞O_ç „Ñ¨=$uÎ ™ê=∞~°÷º~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# F[ã¨∞û,
"ÕQÆ™ê=∞~°÷ºO, |ÅO J<Õ ^èŒ~å‡Å∞ HõeQÍ~Ú. ã¨∂HõΔ‡~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# „H˜Ü«∂â◊H˜Î =Å¡ „áê}O Ñ¨Ù\˜ìOk. J^Õ
ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å‰õΩ =ÚYº"≥∞ÿ#k. Ü«∞[=∂x ##∞ãïOKÕ ¿ã=‰õΩÅÖÏQÆ „áê}ÏÅ∞ rq ##∞ãïOz
"≥_»eáÈ`«∞O\Ï~Ú. q~å@∞Ê~°∞+¨μ#‰õΩ [~î°~åyfl nÑ≤OK«QÍ<Õ PHõe^ŒÑ≤ÊHõÅ∞ U~°Ê_®¤~Ú. =ÚYO #∞O_ç
^Œ=Ù_»Å∞, <åÅ∞Hõ "≥Ú^ŒÖˇ·#q Ñ¨Ù\Ïì~Ú. JO^Œ∞O_Õ P~°∞q^è•Öˇ·# ~°™êÅ∞ [xOKå~Ú. P ~°ã¨ÉèË^• Åhfl
<åÅ∞Hõ`À<Õ „QÆÇ≤ÏOÑ¨|_»∞`«∞<åfl~Ú. =ÚYO ãÖÉèÏ+≤OKåÅx HÀiOk.
=. =∞é˜Ü«Ú "åyO„kÜ«∞O|∞ =Ù>ˇì, ^•xH˜ ^Õ=`« Ü«∞yfl, Ü«∂ Ô~O\˜=Å# ÉèÏ+¨}O|∞ "˘_»"≥∞, <å
Ü«∞yflH˜ =∞Ç¨[Å "åºÑ¨ÎO |QÆ∞ [QÆO|∞# x~À^èŒO|∞ QÆÅ∞QÆ∞@O*Ëã≤ Ü«∂ [ÅOÉˇ „Ñü|O^èŒHõO
|Ü≥∞º, ^À^Œ∂Ü«∞=∂#O Éˇ·# =∞Ç¨"åÜ«Ú=Ù =Å# „Ñ¶¨∂}O|∞ =Ù>ˇìO QÍ=Ù# "åÜ«Ú^Õ=`åHõO
Éˇ·# „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ QÆO^èŒ „QÆÇ¨Ï} ã¨=∞~°÷O |Ü≥∞º, x~åÖ’HõO |QÆ∞ <å`«‡ <å`«‡Ü«∞O^Œ∞ñ
E_»O QÀi `Õ[O|∞=Å# <åk`«º^Õ=`åHõOÉˇ· ~°∂Ñ¨„QÍÇ¨ÏHõOÉˇ·# Ü«∞H˜ΔÜ«ÚQÆà◊O|∞ =Ù>ˇì, |∞∞+≤
QÆ}O|∞ÅKÕ`« É’kè`«∞O _»QÆ∞K«∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ kˆQÌ=`åHõO|∞#∞ â◊|Ì„QÍÇ¨ÏHõO|∞#∞ <≥·#
„â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞ =Ù\ì̃OK≥, ã¨~#°̊ O|∞ ¿ãÜ«Ú Ñ¨Ù~°∞+¨μx=Å# =∞$^Œ∞`«fiHÍiî#ºO|∞Å∞#∞, ÅÑ¶Ú¨ `«fi
QÆ∞~°∞`«fiO|∞Å∞#∞, #∞+¨‚`«fi j`«Å`«fiO|∞Å∞#∞ *ËÃã_»∞ `«fiyO„kÜ«∂kèëêª#O|QÆ∞ K«~°‡O|∞ Ñ¨Ù>ˇì,
^•x=Å# ~À=∞O|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥, "åxH˜ =∞Ç‘Ï~°∞Ç¨ÏO|∞ Åkè^Õ=`« ÅÜ≥∞º, #O^Œ∞ #kèQÆ`«ã¨Ê~°≈
QÆ∞}∞O_»∞#∞, #O`«~°ƒÇ≤Ïó „Ñ¨^Õâ◊O|∞Å <å=$`«∞O_»∞#∞ #QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù=Å# |Å=O`«O|∞Å∞#∞,
xO„^Œ^Õ=`åHõO|∞Å∞#∞, <å^•#ã¨=∞~°÷O|∞Å∞#∞, <å<åHõ~°‡Hõ~°} ^ŒHõΔO|∞Å∞#∞ #QÆ∞ Ç¨Ïã¨ÎO|∞
Å∞^Œ~ÚOK≥, ¿ãfiKåÛù q+¨Ü«∞QÆu ã¨=∞~°∞÷O_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x =Å# q+¨μ‚ ^Õ=`åHõO|∞ÅQÆ∞ áê^ŒO|∞
Å∞^Œ~ÚOK≥ñ, „|*Ï#O^•=∞$`åi÷Ü«∞QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x=Å#ñ „Ñ¨*ÏÑü ^Õ=`åHõOÉˇ·, „ã‘Î ãÖÉè’QÍk
HÍ=∞ºã¨∞YO|∞Å∞ HÍ~°ºO|∞Å∞QÍñ QÆÅ tâ’flÑ¨ã¨÷O|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥, q∞„`«∞O _»kè^≥·=`«O|∞QÍñ
QÆey Éèí∞HÍÎ<åfl^Œº™ê~åOâ◊ `åºQÀÑ¨Ü≥∂QÆO|QÆ∞ ''áêÜ«Ú——=<≥_ç QÆ∞^ŒO |∞^ŒƒùqOK≥, "åx Hõ$`«ºO
|∞ÉèíÜ«∞ =∞Å"≥∂K«#O|∞, ^ÕÇ¨ÏO|∞# #∞O_ç ^ÕÇ¨O`«~°O|∞ñ *Ë~°O QÀi Ñ¨Ó~°fiHÍÜ«∞O|∞
q_»∞K«∞@‰õΩ ™ê^èŒ#O |QÆ∞ <åaè^•fi~°O|∞ ãÖÉèíqOK≥, #\˜ì <åaèÜÕ∞ „áê}Ïáê#|O^èŒ ™ê÷#O
|#O|_»∞ñ, ^Œ^ŒƒO^èŒ qâı¡+ÖÉˇ =∞$`«∞º=QÆ∞, #kÜ«Ú Ü«¸~åúfi^èÀ^ÕÇ¨Ï ÉèË^ŒHõO |xÜ«Ú#∞
*ˇÑ¨ÊO|_»∞, ##fláê<åk ^è•~°}Ï~°÷O|∞QÆ <åO„`« ‰õΩH˜Δ <å_ôxK«Ü«∞O|∞Å∞ QÆeÊOÑÖ|_çÜ≥∞, "åxH˜
#^Œ∞Å∞#∞, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞#∞ #kè^Õ=`« ÅÜ≥∞º, "åx=Å#ñ ^Œ∞+≤ì Ñ¨Ù+¨μìÅ#∞ #∞^Œ~°Éèí~°}
Ñï}Ï=∞O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, <åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂zO`«#O ÉÁ#~°∞Û#Ñ¨Ù_»∞ HÍ=∞ºãÖHõÖÏÊk™ê÷#O
|QÆ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ QÆeÔQ, ^•x=Å# =∞#O|∞#∞, [O„^Œ∞O_»∞#∞, QÍ=ÚO_»∞#∞, ãÖHõÅÊO|∞#∞
#∞^Œ~ÚOK≥, #O`«g∞ñ^Œ [QÆ`«û~°˚#O|∞ ¿ãÜ«Ú q~å_çfi„QÆÇ¨ÏO|∞# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ∞#∞,
|$kä=º¿ÑÎ*’=∞Ü«∞O|∞ Å~Ú# ã¨Ñ¨Î „áê}O|∞Å∞#∞, "Àº=∂O|∞ "åÜ«Ú=ÙÅKÕ #∞`«Ê#flO|∞Öˇ·
QÆ∞}Ï`«‡HõO|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞, #Ç¨ÏOHÍ~° „Ñ¨Éèí=O|∞Öˇ·# QÆ∞}O|∞Å∞#∞, ã¨~°fiqHÍ~°
ã¨fi~°∂ÑÖ |QÆ∞ =∞#ã¨∞û#∞, q*Ï˝#~°∂Ñ≤}˜ Ü«∞QÆ∞ |∞kúÜ«Ú#∞ |∞@∞ì. qq^èŒO|QÆ∞ xk Ü«∞O`«Ü«Ú
ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x ã¨∂÷Å q„QÆÇ¨ÏO|∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 269
* =ÚYO #∞O_ç "å‰õΩ¯ J<Õ WO„kÜ«∞O Ñ¨Ù\˜ìOk. ^•xH˜ Jyfl Jkèëêª#^Õ=`«. "åyO„kÜ«∞O
#∞O_ô, Jyfl#∞O_ô ãÖÉèÏ+¨}O Ñ¨Ù\˜ìOk. [QÆ`«ÎO`å [Å"åºÑ¨ÎO HÍ=_»O =Å¡ JyflH˜ [ÅO =Å¡ x~À^èŒO
HõeæOk. JO^Œ∞=Å¡ JyflH˜ [Å"Õ∞ „Ñü|O^èŒHõ =∞~ÚOk. q∞H˜¯eQÍ K«eOKÕ =∞Ç¨"åÜ«Ú=Ù #∞O_ç
„Ñ¶¨∂}O Ñ¨Ù\˜ìOk. ^•xH˜ "åÜ«Ú=Ù Jkè^Õ=`«. P „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O QÆO^è•xfl „QÆÇ≤ÏOK«_»OÖ’ <Õ~°∞ÊQÆÅ
^Œ~ÚOk. q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ HõO\˜H˜ HõxÑ≤OK«x P`«‡#∞ `«#Ö’ K«∂_»QÀ~å_»∞. JÑ¨C_»∞ ã¨∂~°∞º_»∞ ^Õ=`«QÍ
HõÅg, ~°∂ÑÖ „QÆÇ≤ÏOKÕg J~Ú# <Õ„`åÅ∞ Ô~O_»∂ `Õ[ã¨∞û#∞O_ç Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
=Ú#∞ÅO^Œ~°∂ ÉèíQÆ=O`«∞x „áêi÷OK«QÍ PÜ«∞# k‰õΩ¯Å∞ ^Õ=`«QÍ Hõey, â◊ÉÏÌxfl „QÆÇ≤ÏOKÕ
„â’„`ÕO„kÜ«∂xfl L^ŒƒùqOÑ¨*Ëâß_»∞.
ã¨$+≤ìHõ~°ÎÜ≥ÿ∞# Ñ¨Ù~°∞+¨μx #∞O_ç `«fiyO„kÜ«∂xH˜ Jkèëêª#"≥∞ÿ# K«~°‡O Ñ¨Ù\˜ìOk. P K«~°‡O P Ü«∂
=ã¨∞=Î ÙÅÖ’x =∂~°"Ì åhfl, HÍiî<åºhfl, `ÕeHõ`<« åhfl, |~°∞=Ù#∂, "Õ_qç ∞h, K«Å^¡ <Œ åhfl „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. K«~‡° =Ú
#∞O_ç "≥O„@∞HõÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. "å\˜H˜ K≥@∞¡ Jkè^Õ=`«ÅÜ«∂º~Ú.
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 243
`«fiyO„kÜ«∂xfl Jkè+Oª≤ z#"å_»∂, ã¨Ê~°≈=∞<Õ QÆ∞}O HõÅ"å_»∂, Ö’Ñ¨ÖÏ "≥Å∞Ñ¨ÖÏ "åºÑ≤Oz#"å_»∂
J~Ú# "åÜ«Ú=Ù#∞O_ç Ç¨Ï™êÎÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. Jq |ÅO HõÅg, =ã¨∞Î„QÆÇ¨Ï}OÖ’ <Õ~°∞Ê HõÅg, J<ÕHõ"≥∞ÿ#
Ñ¨#∞Å∞ KÕÜ«∞QÆÅg. "å\˜H˜ WO„^Œ∞_»∞ Jkè^Õ=`«.
`«#‰õΩ WK«Û =zÛ# KÀ\˜H˜ áÈÜÕ∞ ™ê=∞~°÷ºO HõÅ Dâ◊fi~°∞x #∞O_ç áê^•Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. "å\˜H˜
q+¨μ‚=Ù Jkè^Õ=`«.
„Ñ¨*Ï#O^Œ =∞<Õ J=∞$`«O HÍOH˜ΔOKÕ ÉèíQÆ=O`«∞x #∞O_ç Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆ=¸, LÑ¨ã¨÷ [xOKå~Ú.
"å\˜H˜ Jkè^=Õ `« „Ñ¨*ÏÑü. „ã‘ãÎ O¨ Éè’QÆO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q "å\˜Ñ#¨ ∞Å∞. q∞„`«∞_»∞ Jkè^=Õ `«QÍ QÆÅ ''áêÜ«Ú=Ù——J<Õ
WO„kÜ«∂xfl ''QÆ∞^ŒO——Jx ‰õÄ_» JO\Ï~°∞. Jk Éè∞í HõÎ Ñ¨^•~å÷ÅÖ’x x™êû~°"∞≥ #ÿ JOâßxfl `«ºlOK«\ÏxH˜
™ê^èŒ# =∞=Ù`«∞Ok. Jk LÉèíÜ«∞ =∞ÖÏÅ#∂ =i˚ã¨∞ÎOk.
XHõ â◊s~°O =^Œe =∞~˘Hõ â◊s~°O ^èŒiOÑ¨ QÀi#Ñ¨C_»∞ "≥Ú^Œ\˜ â◊s~°O =^ŒÅ_®xH˜ ™ê^èŒ#OQÍ
'ÉÁ_»∞—¤ J<Õ ^•fi~°O Ñ¨Ù\Õì k. „áê}O, Jáê#O |OkèOÑ¨|_Õ ™ê÷#O J^Õ. P |O^èOŒ q_çáÈ=_»"∞Õ =∞$`«∞º=Ù.
ÃÑ· â◊s~åhfl, „HÕkâ◊s~åhfl "Õ~°∞ KÕ¿ãk QÆ∂_® P <åaè™ê÷#"Õ∞. PÇ¨~° áêhÜ«∂^Œ∞Å#∞ ^èŒiOK«_®xH˜
¿ÑQÆ∞Å∞, á⁄@ì, <å_ô ã¨=¸Ç¨ÏO HõeÊ`«=Ú Öˇ<· å~Ú. "å\˜H˜ #^Œ∞Å∂, ã¨=Ú„^•Å∂, Jkè^=Õ `«Å∞. "å\˜=Å¡
`«∞+≤ì, Ñ¨Ù+≤ì J<Õ L^Œ~åxfl ÉèíiOKÕ ~°ã¨Ñï}Ï=∂Å∞ HõeQÍ~Ú.
P q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ `«# =∂Ü«∞#∞ ^è•ºxOKÕ@Ñ¨C_»∞ HÍ=∂xH©, ãÖHõÖÏÊ^Œ∞Å‰õÄ, ™ê÷#"≥∞ÿ#
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O Ñ¨Ù\˜ìOk. P Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O #∞O_ç =∞#ã¨∂û, K«O„^Œ∞_»∂, HÍ=Ú_»∂, ãÖHõÅÊ=¸ Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
PÃÑ·# [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKÕ q~å@∞Ê~°∞+¨μx â◊s~°OÖ’ `«fi‰õΩ¯, K«~°‡O, =∂OãÖ, ~°HõÎO, "Õ∞^Œã¨∞û,
=∞[˚, Z=ÚHõÅ∞ – J<Õ U_»∞ ^è•`«∞=ÙÅ∂, Ñ¨$käg [Å `Õ*’~°∂áêÖˇ·# U_»∞ „áê}ÏÅ∂, PHÍâ◊[Å
"åÜ«Ú=ÙÅ#∞O_ç [xOz# QÆ∞}ã¨fi~°∂áêÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂, JÇ¨ÏOHÍ~åxfl HõeyOKÕ QÆ∞}ÏÅ∂,
JxflqHÍ~åÅ∂ ã¨fi~°∂ÑÖQÍ HõÅ =∞#ã¨∂û, q*Ï˝# ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# |∞nú [xOKå~Ú. W^ŒO`å P ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x
ã¨∂÷Å â◊s~°"Õ∞. WO`ÕHÍ^Œ∞.
Hõ. =~°∞ã¨ñ |$kä"åº^Œºëêì, =~°}Ï=$`«"≥∞ÿ ã¨=∞„QÆ"≥·Éèí==ÚÅñ |O
Hõ~°∞Ç¨ÏÉèí"åO_®f`«, ã¨∞Êù~°}O *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ #uqÉèí∂u ^Œe~°Ê<£. 270
* P ã¨∂Å÷ q„QÆÇÏ¨ O „Hõ=∞OQÍ Ñ¨$käq, [ÅO, `Õ[O, "åÜ«Ú=Ù, QÆQ#Æ O, JÇ¨ÏOHÍ~°O, =∞Ç¨Ï`«`
Î fiÎ« O,
J=ºHõÎO – J<Õ Zxq∞k P=~°}ÏÅ`À "åºÑ¨Î"≥∞ÿ LOk. ãÖÑ¨Ó~°‚ "≥·Éèí=O`À „|Ç¨‡O_®xfl q∞Oz#^≥·
J`«∞º[˚fiÅOQÍ „Ñ¨HÍtã¨∞Î#flk.
Hõ. á⁄Å∞Ñ¨QÆ∞ ã¨HõÅ qÅHõΔ}, =ÚÅ∞ QÆÅ Ü«∂^ŒºO`« â◊¥#º=Ú#∞ x`«º=Ú<≥·
Åe ã¨∂HõΔ‡"≥∞ÿ =∞<À "å, ‰õΩ¯Å‰õΩO ^ŒÅáÈÜ«∞ñQÍ #QÀK«~° =∞QÆ∞K«∞<£. 271
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx ã¨∂HõΔ‡~°∂ÑÖ qÅHõΔ}"≥∞ÿ#k. ^•xH˜ "≥Ú^ŒÅ∞, `«∞k – ÖË=Ù. Jk x`«º"≥∞ÿ#k.
=∞#ã¨∞û‰õÄ, "å‰õΩ¯‰õÄ QÀK«~°O HÍxk
ã‘. JÅÑ¶¨Ú `Õ*’=∞Ü«∞O Éˇ·# ~°∂ÑÖ ak H˜Δu<å^äŒ! <åKÕ`«ñ *ˇÑ¨Êñ|_çÜ≥∞,
=∂x`« ã¨∂÷Å ã¨∂HõΔ‡ ã¨fi~°∂ÑÖ|∞Å =Å# <˘ÃÑÊ_»∞ ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂Ñ¨
=∞=∞‡Ç¨`«‡‰õΩx =∂Ü«∂|ÅO|∞#ñ *Ëã≤ k=º=ÚhO„^Œ∞Å∞ñ ^≥eÜ«∞ÖË~°∞,
=ã¨∞^èÕâ◊! "åK«º"≥∞ÿ "åK«HõOÉˇ· <å=∞ ~°∂Ñ¨=ÚÖò „H˜Ü«∞Å∞#∞ ~°∂_èçñ^•eÛ
P. Ü«ÚO_»∞ #\˜ì ~¸â◊fi~°∞O_»∞ <å~åÜ«∞}∞O, _»dÅ^èŒ$`« [QÆxflÜ«∞O`«Ü≥ÿ∞#
z#‡Ü«∂`«‡‰õΩO_»∞ ã¨$l~ÚOK«∞ h „Ñ¨*Ï, Ñ¨`«∞Å |∞∞+¨μÅñ a`«$q`«`«∞Å <≥Åq∞. 272
* ~å*Ï! =∞Ç¨`Õ[ã¨∞û`À xO_ç# ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂áêxfl QÆ∂iÛ <ÕxÑ¨C_»∞ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. ã¨∂÷Å=∞h,
ã¨∂HõΔ‡=∞h Ô~O_»∞~°∂áêÅ`À qÅã≤ÖË¡ P ÉèíQÆ=^•HÍ~åxfl P Ñ¨~°=∂`«∞‡x =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ k=º
`Õ*’^èŒ#∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ ‰õÄ_® `≥eã≤HÀÖË‰õΩ<åfl~°∞. "åK«º"≥∞ÿ, "åK«Hõ"≥∞ÿ, <å=∞~°∂Ñ¨„H˜Ü«∞Å∞ ^•eÛ#
Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ‰õÄ xÜ«∂=∞‰õΩ_≥· L<åfl_»∞. *Ï˝#=∞Ü«∞ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞
„Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å#∂, |∞∞+¨μÅ#∂, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂ „Ñ‘u`À ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 273
ã‘. ã¨∞~° ã≤^Œú ™ê^èŒº H˜#fl~° =~° Kå~°} QÆ~°∞_» QÆO^èŒ~°fi ~åHõΔã¨ Ñ≤âßK«
Éèí∂`« "Õ`åà◊ HÕÑ¨Ù~°∞+¨ ‰õÄâß‡O_» QÆ∞Ç¨ÏºHõ _®H˜h Ü«∞HõΔ Ü«∂`«∞^è•#
q^•º^èŒ ~åÑ¨û~À q+¨^èŒ~° „QÆÇ¨Ï =∂`«$ QÆ} =$Hõ Ç¨Ïi Ñ¶¨∞$+≤ì YQÆ =∞$QÍo
ÉèíÅ∂¡Hõ ~ÀÇ≤Ï`« Ñ¨â◊√ =$HõΔÜ≥∂#∞Å qq^èŒHõ~°‡O|∞Å∞ "≥ÅÜ«∞ñ|∞\˜ì
`Õ. [Å #Éè’ Éèí∂`«ÅO|∞Å ãÖK«iOK«∞, [O`«∞ K«Ü«∞=ÚÅ ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞
}=ÚÅñ k~°º‰õΩû~åã¨∞~°#~°^èŒ~åk, ÉèÏ==ÚÅ aè#∞fl ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ áœ~°"ÕO„^Œ! 274
*WOHÍ q#∞. ~å*Ï! r=ÙÅ∞ `å=Ú KÕã≤# <å<åq^è•Öˇ·# Hõ~°‡efl J#∞ãïOz ã¨∞~°Å∞, ã≤^Œ∞úÅ∞,
™ê^èŒ∞ºÅ∞, H˜#fl~°∞Å∞, Kå~°}∞Å∞, QÆ~°∞_»∞Å∞, QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞, ~åHõΔã¨∞Å∞, Ñ≤âßKåÅ∞, Éèí∂`åÅ∞, ÉË`åàÏÅ∞,
HÕÑ¨Ù~°∞+¨μÅ∞, ‰õÄâß‡O_»∞Å∞, QÆ∞Ç¨Ïº‰õΩÅ∞, _®H˜#∞Å∞, Ü«∞‰õΩΔ Å∞, Ü«∂`«∞^è•#∞Å∞, q^•º^è~Œ ∞° Å∞, JK«Û~°Å∞,
<åQÆ∞Å∞, „QÆÇ¨Å∞, =∂`«$QÆ}ÏÅ∞, `À_Õà◊√¡, ã≤OÇ¨Å∞, ã¨∂Hõ~åÅ∞, Ñ¨‰õΔΩÅ∞, =∞$QÍÅ∞, ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡,
KÕÑÅ¨ ∞, Ñ¨â√◊ =ÙÅ∞, K≥@∞¡ – g\˜ *Ï`«∞Ö’¡ Ñ¨Ù\˜ì h\˜Ö’#∂, xOyÖ’#∂, <ÕÅg∞^Œ#∂ ãÖK«i™êÎ~∞° . ã¨`fiÎ« QÆ∞},
~°*’QÆ∞}, `«"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ Hõeæ =ÙO\Ï~°∞. D „áê}˜*Ï`« =∞O`å u~°º‰õΩ¯Å∞, ã¨∞~°Å∞, Jã¨∞~°∞Å∞,
#~°∞Å∞, y~°∞Å∞ – W`åºk aè#flaè#fl ~°∂áêÅ`À LO@∞Ok.
=∞. W~°"˘O^Œ<£ „^Œ∞Ç≤Ï}Ï`«‡‰õΩO _»~Ú ~°=∂nèâ◊√O_»∞ qâ◊fiO|∞ ã¨∞
ã≤÷~°`«O *Ëã≤, Ç¨Ïiã¨fi~°∂Ñ¨Ùñ _»~Ú ~°H˜ΔOK«∞<£ ã¨=∞ã¨Î„Ñ¨*’
`«¯~° ãÖÇ¨~°=Ú ¿ãÜ«Ú#Ñ¨C_»∞ Ç¨Ï~åO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ ~ÚO`«Ü«Ú<£
Ç¨Ïi~ÚOK«∞O |=#∞O_»∞ "Õ∞Ñ¶¨∞=ÚÅ =∂Ü«∞O *ËÜ«Ú K«O^ŒO|∞#<£. 275
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 245
* ÅH©Δ‡<å^äŒ∞_»∞ K«`«∞~°∞‡Y∞_≥· [QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ì™êÎ_»∞. q+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· ^•xx ~°H˜Δ™êÎ_»∞. ãÖÇ¨~°
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ç¨Ï~°∞xH˜ JO`«~åºq∞QÍ LO@∂ =∂~°∞`«O =∞|∞ƒÅ#∞ Ç¨ÏiOz#>Ë¡ ã¨=∞ã¨Î qâßfihfl
ãÖÇ¨Ïi™êÎ_∞» .
Hõ. D Ñÿkx qâ◊fi=Ú ãÖ, ™ê÷Ñ≤OK«∞#∞ =∞#∞K«∞ #_»ñK«∞ ^èŒ~å‡`«‡‰õΩñ_≥·
nÑ≤`« u~°ºVfl~° ã¨∞~°, ~°∂ÑÖ|∞Å∞ ^•# `åeÛ ~°∂_èç ^Œe~°Ê<£. 276
* D q^èŒOQÍ P ^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· `å<Õ Ñ¨â◊√Ñ¨HΔÍº^Œ∞Å∞, #~°∞Å∞, ã¨∞~°Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
~°∂áêÅ∞ ^èŒi™êÎ_»∞. `å<Õ D qâßfixfl ã¨$+≤ì™êÎ_»∞, áÈ+≤™êÎ_»∞, ãÖÇ¨Ïi™êÎ_»∞.
ã‘. Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ <åHÍâ◊, =∂HÍâ◊=Ú# "åÜ«Ú, =xÅO|∞=Å# Ç¨ï`åâ◊#∞O_»∞,
Ç¨Ï=º"åÇ¨Ï#∞#O^Œ∞ #O|∞=Ù, Å∞^ŒHõO|∞ =Å# =ã¨∞O^èŒ~° QÆeÔQ, ^è•„u
=Å# |Ç¨ï„Ñ¨*Ï=o Ü«Ú^Œƒù=O |Ü≥∞º, xO`«‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨ñQÆ∞#\˜ì,
<å~åÜ«∞}∞ñ_»∞, z^•#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ¨‰õΩO, _»=ºÜ«ÚO, _»Añ_»∞, ##O`«∞ñ, _®_è»∞ºñ
`Õ. _®k =∞^è•ºO`« â◊¥#∞ºO, _»<åkx^èŒ#∞ñ, _»`«x=Å##∞ ãÖÉèí∂`« "≥∞ÿ# Ü«∞\˜ì
ã¨$+≤ì ¿ÇÏ`«∞„Ñ¨HÍ~° g∞H˜ΔOz `≥eÜ«∞ñ, *ÏÅ Ô~O`«\˜ =Ú#∞Öˇ·# [#=ˆ~}º! 277
* NÇ¨Ïi#∞O_ç PHÍâ◊O Ñ¨Ù\˜ìOk. PHÍâ◊O #∞O_ç "åÜ«Ú=Ù Ñ¨Ù\˜ìOk. "åÜ«Ú=Ù #∞O_ç Jyfl
Ñ¨Ù\˜ìOk. Jyfl#∞O_ç h~°∞ Ñ¨Ù\˜ìOk. h\˜ #∞O_ç Éèí∂q∞ Ñ¨Ù\˜ìOk. Éèí∂q∞ #∞O_ç <å<åq^èŒ r= ãÖ`«u
Ñ¨Ù\˜ìOk. WO`«\˜H© =¸Å"≥∞ÿ „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∞ P <å~åÜ«∞}∞_Õ. PÜ«∞# *Ï˝<å#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞,
J=ºÜ«Ú_»∞, Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"å_»∞, JO`«=Ú ÖËx"å_»∞, „Ñ¨É∞íè =Ù, Pk=∞^è•ºO`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞, [## =∞~°}ÏÅ∞
ÖËx"å_»∞. ~å*Ï! PÜ«∞# #∞O_ç [xOz# D ã¨$+≤ìH˜ ¿ÇÏ`«∞"Õq∞\’, ^•x ã¨fi~°∂Ñ¨ "≥∞ÖÏO\˜^À ZO`«
Ñ¨sH˜ΔOz<å ZO`«\˜ =Úhâ◊fi~°∞Öˇ·<å `≥Å∞ã¨∞HÀÖË ‰õΩ<åfl~°∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ, 278
=∞. ^èŒ~°}©â’`«Î=∞! Éèí∂`«ã¨$+≤ì x@∞ ãÖ™ê÷Ñ≤Oz ~°H˜ΔOK«∞ <å
Ç¨ÏiHõ~°Î$`«fi=Ú <˘Å¡ HÍ`«‡QÆ`« =∂Ü«∂~ÀÑ≤`«O *Ëã≤, `å
x~°=^Œ∞ºO_»∞ x~°O[#∞O_»∞ñ |~°∞ñ_»∞<£ x+≤¯OK«#∞O _®_è»∞ºñ_»∞<£
x~°¿Ñ‰õΔΩO_»∞#∞ x+¨¯à◊O‰õΩñ _»QÆ∞K«∞<£ x`«º`«fi=ÚO ÉÁO^≥_ç<£. 279
* JO`ÕHÍHõ ~å*’`«Î=∂! D q^èŒOQÍ „áê}∞Å#∞ ã¨$+≤ìOz ~°H˜Δã¨∞Î#fl P NÇ¨Ïi `«#‰õΩ Hõ~°Î$`«fiO
JOwHõiOK«_»∞. W^ŒO`å `«# =∂Ü«∞ˆH P~ÀÑ≤™êÎ_»∞. `å#∞ x~°=^Œ∞º_»∞, x~°O[#∞_»∞, Ñ¨~°∞_»∞,
x+≤¯OK«#∞_»∞, P_è»∞º_»∞, x~°¿Ñ‰õΔΩ_»∞, x+¨¯à◊O‰õΩ_»∞, J~Ú#"å_≥· âßâ◊fi`«`åfixfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
=. „|Ç¨Ï‡ãÖ|OkèÜ∞« QÆ∞ h HõÅÊ„Ñ¨HÍ~°O |"åO`«~H° Åõ ÊO|∞`À_» ãÖ‰õΩz`« „Ñ¨HÍ~°O|∞# <≥éO˜ yOzu,
x\˜ì „|Ç¨Ï‡HõÅÊO|∞# <˘Ñ¨C „áêHõ$`«"H·≥ $õ `« HõÅÊ „Ñ¨HÍ~°O|∞Å∞#∞, ^Œ`Ê« i=∂}O|∞Å∞#∞, HÍÅHõÅÊ
ÅHõΔ}O|∞Å∞#∞, #"åO`«~° HõÅÊ =∞#fiO`«~åk ÉèË^Œ qÉèÏQÆ ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#∞ #uq™êÎ~°O|∞QÆ
<≥éO˜ yO`«∞ q#∞ =∞kÜ«Ú#∞O |^Œ‡ HõÅÊO |#O ^ŒQ∞Æ #x ÉèQí =Æ O`«∞O_≥#· â◊√‰õΩO_»∞ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« #Î ‰õΩO
*ˇÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å‰õΩ <≥éÕyOz#. 280
* „|Ç¨Ï‡‰õΩ ãÖ|OkèOz# D HõÅÊ ã¨fi~°∂áêxfl J"åO`«~° HõÅÊO`À ã¨Ç¨ ãÖ„QÆÇ¨ÏOQÍ K≥áêÊ#∞.
WÖÏO\˜ „áêHõ$`åÅ∞, "≥·Hõ$`åÅ∞ J~Ú# HõÖÏÊÅ q^è•<åÅ∂, "å\˜ Ñï=∂}ÏÅ∂, HÍÅ ÅHõΔ}ÏÅ∂,
HõÖÏÊÅ ÅHõ}Δ ÏÅ∂, J"åO`«~° HõÖÏÊÅ∂, =∞#fiO`«~åÅ∂, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx Éè^Ë •Å∂, qÉèÏQÍÅ∂, qÑ¨ÙÅOQÍ
q=i™êÎ#∞, q#∞. ^•xfl ‰õÄ_» ''Ñ¨^‡Œ HõÅÊO—— JO\Ï~°∞ Jx ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· â◊√HõÜ∂≥ y Ñ¨sH˜`
Δ ∞« ‰Î Ωõ K≥ÑÊ≤ #@∞¡
ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ç¨Ï~°∞¬Å‰õΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
Hõ. qx â∫#‰õΩO_»∞ ã¨∂`«∞O, QÆ#∞ñQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞ ã¨∂`«! Hõ~°∞}À¿Ñ`å!
[##∞`« QÆ∞} ãÖÑ¶¨∂`å! Ñ¶¨∞#Ñ¨Ù}ºã¨"Õ∞`«! qQÆ`« HõÅ∞+¨ „"å`å! 281
* ã¨∂`«∞_»∞ K≥Ñ≤Ê#^ŒO`å qx â∫#‰õΩ_»∞ PÜ«∞xfl K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞ – ''ã¨∂`«=ÚhO„^•!
Hõ~°∞}Ï™êO„^•! [#∞Å∞ âß¡Ñ¶≤∞OKÕ ã¨^Œ∞æ}ã¨=¸Ç¨ÏO HõÅ"å_»=Ù! JYO_» Ñ¨Ù}º~åtq. Å=ÖËâ◊O ‰õÄ_®
áêÑÖ x#∞fl ã¨Ê$tOÑ¨ÖË^Œ∞.
=. Ñ¨~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_≥·# q^Œ∞~°∞O_»∞ |O^èŒ∞q∞„`« *Ï`«O|∞Å q_çz ã¨HõÅ Éèí∞=#
áê=#O|∞Å∞#∞, w~°hÎ Ü«∞O|∞Å∞#∞ <≥#· f~°O÷ |∞Å#∞, #QÆ}ºO|∞Öˇ#· Ñ¨Ù}ºˆH„Δ `«O|∞Å#∞ ^Œi≈Oz,
„Hõ=∞‡é =zÛ H“ëê~°qÜ«∞QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO QÆx Ü«∞`«x=Å# ã¨^è•º`«‡ É’^èŒO|∞ =_»Ãã #x
q#O|_»∞, #kÜ«∞O`«Ü«Ú <≥éÕyOÑ¨Ù =∞x# #`«O_ç@¡xÜ≥∞. 282
* =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQ}
Æ ∞º_≥#· q^Œ∞~°∞_»∞ |O^è∞Œ =ÙÅ#∂, q∞„`«∞Å#∂, Ñï`«ºlOKå_»h,
ã¨=∞ã¨ÖÎ ’Hõ áê=<åÅ∂, ã¨∞uÎ áê„`åÅ∂ S# f~å÷Å∂, ÖˇH¯õ ‰õΩ q∞‰õΩ¯@"≥∞#ÿ Ñ¨Ù}ºˆH„Δ `åÅ∂ ãÖ^Œi≈OKå_»h,
=∞m§ uiy =zÛ H“ëê~°q J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=Úxx ^Œi≈Oz PÜ«∞##∞O_ç J^è•º`«‡`«`«Îfi*Ï˝#O
á⁄O^•_»h qO@∞<åfl=Ú. J^ŒO`å =∂‰õΩ q=iOz K≥Ñ¨C.——
D q^èŒOQÍ J_çy# â∫#HÍ^Œ∞Å`À ã¨∂`«=∞Ç¨Ïi¬ D „Ñ¨HÍ~°OQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ñ_çÑ¨Ù_»∞ g∞~°∞ ##fl_ç, y# `≥éñQÆ∞# â◊√‰õΩ =ÚhO„^ŒˆQÜ«Úñ |sH˜Δ
[˚#Ñü Ü«∞_çy# #`«ñ_®, `«x ÔHé˜ñyOz# q^èŒO|∞ñ^ŒQÆ <≥é˜ñyO`«∞<£. 283
=. ™ê=^è•#∞ÅÔ~· q#∞O_»x, 284
* =Ú#∞ÖÏ~å! q#O_ç! g∞iÑ¨C_»∞ ##fl_çy#>Ë¡ =ÚhO„^Œ ã¨=Î hÜ«Ú_≥#· â◊√HõÜ∂≥ yx Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA
„Ñ¨tflOKå_»∞. â◊√‰õΩ_»∞ ~åA‰õΩ K≥Ñ≤Ê# q+¨Ü«∂Å#∞ g∞‰õΩ <Õ#∞ `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞. „â◊^Œú`À PÅHÕK«O_ç!
Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 247
L. ~å=∞! QÆ∞}Ïaè~å=∞! k#~å[‰õΩÖÏO|∞kè™È=∞! `ÀÜ«∞^Œ
âßº=∞! ^Œâß##„Ñ¨|ÅÃã·#ºq~å=∞! ã¨∞~åiQÀ„`« ã¨∞
„`å=∞! ã¨∞ÉÏÇ¨ïÉÏÇ¨ï|Å^Œ~°Ê `«=∞óÑ¨@∞f„=^è•=∞! x
ëê¯=∞! ‰õΩÉèí$Å¡ÖÏ=∞! QÆ~°HõO~î° ã¨f#∞`«<å=∞! ~åÑ¶¨∞"å! 285
* N ~å=∞K«O„^•, h=Ù HõÖÏº}QÆ∞}™êO„^Œ∞_»=Ù, ã¨∂~°º=Oâ◊=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH© K«O„^Œ∞_»=Ù,
hÅ"Õ∞Ñ¶¨∞âßº=Ú_»=Ù, ~å=}Ïã¨∞~°∞x cèHõ~°Ãã·<åºxfl JO`«"≥ÚOkOz# ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ ÅÖÏ=Ú_»=Ù, D
~°H¯õ ã¨∞Å<Õ Ñ¨~fi° `åÅ#∞ =ÚHõ¯Å∞KÕ¿ã =„[^è~Œ ∞° _»=Ù, ã¨∞ÉÏÇ¨ïx ÉÏÇ¨ï|Å QÆ~fi° O J<Õ pHõ\H˜ ˜ „Ñ¨ÉÏè Hõ~∞° _»=Ù,
HÍOHõΔÅ∞ ÖËx"å_»=Ù, J=hÑ¨`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. â◊~åfi}˜ ã¨~°fi^• h<å=∞O ã¨#∞fluKÕã¨∂Î LO@∞Ok.
Hõ. J=∞ˆ~O„^Œã¨∞`« q^•~°}! Hõ=∞ÖÏÑ¨Î`«#∂[ ~å[ºHÍ~°}! Éèí= ãÖ
`«=∞ã¨ k<Õâ◊fi~°! ~å*’`«Î=∞! ^≥·=`« ™ê~°fiÉè∫=∞! ^Œâ◊~°^äŒ~å=∂! 286
* "åex Ç¨Ï`«=∂iÛ#"å_»=Ù! ã¨∞„w=Ùx ~å*Ïºaè+≤‰õΩÎx KÕã≤# "≥Ú#QÍ_»=Ù! ãÖ™ê~° =∞<Õ
JO^èŒHÍ~åxH˜ ã¨Ç¨Ï„ã¨Hõ~°∞_»=Ù! ~å[ÅÖÏ=Ú_»=Ù! ^≥·=`«™ê~°fiÉè∫=Ú_»=Ù J~Ú# ^Œâ◊~°^äŒ~å=Ú_»=Ù h=Ù!
=∂. x~°∞Ñ¨=∞QÆ∞}*ÏÖÏ! x~°‡ÖÏ#O^ŒÖ’ÖÏ! ^Œ∞i`« Ñ¶¨∞# ã¨g∞~å! ^Œ∞+¨ì^≥·`«º „Ñ¨Ç¨~å!
â◊~°kè=∞^Œqâ’ëê! Kå~°∞ã¨^ŒƒùHõÎáÈëê! ã¨~°ã≤[^Œà◊<Õ„`å! ã¨[˚#™ÈÎ„`«áê„`å! 287
* ™ê\˜ÖxË ã¨∞QÆ}ÏÅ∞ QÆÅ"Õ∞\˜q, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ P#O^ŒOÖ’ FÅÖÏ_»∞`«∞O\Ï=Ù. áêáêÅ<Õ "Õ∞Ñ¶∂¨ Å‰õΩ
„Ñ¨ÉèíO[#O =O\˜"å_»=Ù, ^Œ∞+¨ì~åHõΔã¨∞Å#∞ tH˜ΔOz#"å_»=Ù, ã¨=Ú„^Œ∞x JÇ¨ÏOHÍ~åxfl J}z#"å_»=Ù,
J#∞~°‰õΩÎÖˇ·# Éèí‰õΩÎÅ#∞ ÑïáêeOKÕ "å_»=Ù, Hõ=∞Å ^Œà◊=ÚÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ™êfig∞! h=Ù ã¨[˚#∞Å
™ÈÎ„`«=ÚÅ‰õΩ áê„`«"≥∞ÿ# "å_»=Ù.
QÆ. Wk NÑ¨~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}Ï Hõe`« Hõq`å qz„`« ˆHã¨# =∞O„uÑ¨Ù„`« ã¨Ç¨Ï[áêO_ç`«º áÈ`«<å=∂`«º
„Ñ¨}©`«O Éˇ·# N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« Ñ¨Ù~å}O|∞#O^Œ∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À_» â◊√HõÜ≥∂y ÉèÏ+≤OK«∞@Ü«Ú,
ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} "≥·Éèí=O|∞#∞, ''Y\ÏfiOQÆ∞—— "≥∂HõΔ„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, ^è•~°}ÏÜ≥∂QÆq+¨Ü«∞O |~Ú#
=∞Ç¨q+¨μ‚x Náê^•^Œº =Ü«∞=O|∞Å ã¨~°fiÖ’HõO|∞Å∞ #∞#fl `≥éOQÆ∞#∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨=$uÎÜ«Ú,
"≥∂HõΔ=ºuiHõÎ ã¨~°fiHõ~°‡Ñ¶¨Å „Ñ¨^Œ^Õ=`å Éèí[# „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, "≥∂HõΔ„Ñ¨^Œ∞O_»∞ NÇ¨Ïi Ü«∞#∞@Ü«Ú,
Ç¨Ïi Éèí[#q~°Ç≤Ï`«∞Öˇ·# [#∞Å‰õΩ ¿ÇÏÜ«∞`åáê^Œ#O|∞#∞, ~å[„Ñ¨â◊flO|∞#∞, â◊√HõÜ≥∂y NÇ¨Ïi
™ÈÎ„`«O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú, "åã¨∞ ^Õ=„Ñ¨™ê^ŒO|∞#O [`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ „|Ç¨‡kèÑ` ¨ º« O|∞ =_»ÜÚ« @Ü«Ú,
NÇ¨Ïi=Å# „|Ç¨Ï‡~°∞„^•kÖ’Hõ „Ñ¨ÑÖK«O|∞ Ñ¨Ù@∞ì@Ü«Ú, N=∞<åfl~åÜ«∞} k=º bÖÏ=`å~°
Ñ¨~O° Ñ¨~å"≥É· =íè =$`åÎO`«ã∂¨ K«#O|∞#∞, ÉèÏQÆ=`«"É·≥ =íè O|∞#∞, |sH˜` Δ ∞« Î â◊√HõÜ∂≥ y #_çy# „Ñ¨ÑO¨ Kåk
„Ñ¨â◊flO|∞Å∞#∞, #O^Œ∞ NÇ¨Ïi „Ñ¨^è•#Hõ~°ÎÜ«∞x `«^Œ$fi`åÎO`«O|∞ ÃãÑ¨C@Ü«Ú, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î
"≥É· =íè O|∞#∞, „|Ç¨Ï‡`«Ñâ¨ Û◊ ~°}O|∞#‰õΩO „|ã¨#∞flO_≥· Ç¨Ïi "≥‰· Ωõ O~î° #QÆ~O° |∞`À_» „|ã¨#∞flO_»~Ú#
™ÈÎ„`«O|∞ ¿ãã≤ `«„`«Ê™ê^ŒO|∞#O ^Œ#‡Ç≤Ï=∞O|∞ q#∞@Ü«Ú, "åã¨∞^Õ=ÙO _®#uzÛ# „Ñ¨HÍ~°O|∞#
„|Ç¨Ï‡ <å~°^Œ∞xH˜ ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å} „Ñ¨^è•# ^Œâ◊ ÅHõΔ}O|∞ Å∞Ñ¨#ºã≤OK«∞@Ü«Ú, <å~åÜ«∞}
"≥·Éèí=O|∞#∞, r"åk `«`«Îfi ã¨$+≤ìÜ«Ú, NÇ¨Ïi x`«ºqÉèí∂`åºk =~°‚#O|∞#∞, QÆÅÊ „Ñ¨HÍ~åk
ã¨∂K«#O|∞#∞, â∫#‰õΩO_»∞ q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ãÖ"å^ŒO|∞ ÃãÑ¨C=∞x ã¨∂`«∞ #_»∞QÆ∞@Ü«Ú ##∞
Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ kfifÜ«∞ ã¨¯O^èŒ=Ú. 288
* Wk Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x J#∞„QÆÇ¨ÏO=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# Hõq`«fiO HõÅ"å_»∂, ˆHã¨#=∞O„u
‰õΩ=∂~°∞_»∂, ã¨Ç¨Ï["≥∞ÿ# áêO_ç`«ºO HõÅ"å_»∂ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOz# N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«
Ñ¨Ù~å}O.
WO^Œ∞Ö’ Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA`À â◊√HõÜ∂≥ y ãÖÉèÏ+¨}=¸, ÉèÏQÆ=`«ÑÙ¨ ~å}„Ñ¨âã◊ ,Î‘ Y\ÏfiOQÆ∞_»∞ "≥∂HõOΔ
á⁄Ok# q^è•#=¸, ^è•~°}Ï Ü≥∂QÍxH˜ q+¨Ü∞« "≥∞#ÿ =∞Ç¨q+¨μ^‚ =Õ Ùx N áê^•Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=Ü«∞"åÅÖ’
ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ∞ L#flÑ¨^Œúf, ã¨`«∞Ê~°∞+¨=~°Î#=¸, "≥∂HõΔOHõO>ˇ aè#fl"≥∞ÿ# ã¨=∞ãÎ« Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∂ WKÕÛ
^Õ=`«Å#∞ ÉèílOKÕ sf, "≥∂HõΔ„Ñ¨^•`« NÇ¨Ïi XHõ¯_Õ J#_»=¸, Ç¨Ïi¿ã= KÕÜ«∞x „Ñ¨[Å‰õΩ
Ç‘Ï#`åfiáê^Œ#=¸, ~åA „Ñ¨tflOK«_=» ¸, â◊√HõÜ∂≥ y NÇ¨Ïix ã¨∞uÎ OK«_=» ¸, "åã¨∞^Õ=Ùx J#∞„QÆÇÏ¨ O=Å¡
„|Ç¨Ï‡ „|Ç¨Ï‡Ö’HÍkèÑ¨`«ºO =Ç≤ÏOK«_»=¸, NÇ¨Ïi#∞O_ç „|Ç¨Ï‡, ~°∞„^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#"åi Ö’HÍÅ∞
[xOK« _ » = ¸, N=∞<åfl~åÜ« ∞ }∞x k=ºbÖÏ=`å~åÅ "≥ · É è í = "å~° Î Å #∞ ã¨ ∂ zOK« _ » = ¸,
ÉèÏQÆ=`«„áê=ÚYº=¸, Ñ¨sH˜Δ`«∞Î â◊√HõÜ≥∂yx „Ñ¨ÑÖK«O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x QÆ∂iÛ „Ñ¨tflOK«_»O, JO^Œ∞Ö’
NÇ¨Ïi Jxfl\˜H© =ÚYºHõ~°Î Jx PÜ«∞# =$`åÎO`åxfl „ÑüáêkOK«_»=¸, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î „áêâ◊ã¨Îº=¸,
„|Ç¨Ï‡ KÕã≤# `«Ñ¨ã¨∞û‰õΩ "≥∞zÛ NÇ¨Ïi "≥·‰õΩO~î°O`À ã¨Ç¨ PÜ«∞#‰õΩ „Ñ¨`«ºHõΔO HÍ=_»=¸, „|Ç¨Ï‡
q+¨μ‚=Ù#∞ ã¨∞ÎuOz PÜ«∞# J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ PÜ«∞#=∞Ç≤Ï=∞#∞ PÅHÕK«_»=¸, "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ K≥Ñ≤Ê#>Ë¡
„|Ç¨Ï‡ <å~°^Œ∞_çH˜ ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}ÏxH˜ ãÖ|OkèOz# „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# Ñ¨k ÅHõΔ}ÏÅ#∞ q=iOK«_»=¸,
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x "≥·Éèí==¸, r=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅ ã¨$+‘ì "åã¨∞^Õ=Ùx x`«ºqÉèí∂u "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜
=~°‚#=¸, HõÅÊ„Ñ¨HÍ~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜ ã¨∂K«<å, â∫#‰õΩ_»∞ q^Œ∞~°∞xH© "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxH© [iy# ãÖ"å^ŒO
K≥Ñ¨Ê=∞x ã¨∂`«∞x J_»QÆ_»=¸ J<Õ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ kfifÜ«∞ã¨¯O^èŒO ã¨=∂Ñ¨Î =∞~ÚOk.
N Hõ$ëê‚~°Ê}=∞ã¨∞Î
O
O
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú
„Ñ¨"ÕtHõ
''ZO_ç# „"≥∂_»∞ÖË H˜ã¨Å~ÚOK≥<˘! UHõtÖÏÑ¨Ù~°=Ú‡Ö’
|O_»Å∞ Ñ¨ÙÅ¯iOK≥<˘! Jáê~°=Ú^Œ=Ú‡# `≥Å∞æ `«e¡H˜<£
QÆ∞O_≥Å∞ á⁄OyáÈ~Ú Hõ#∞Q˘Å∞¯Å∞ xO_≥<˘, Ñ¨zÛÃÑ·~°∞ÖË
ÑÖ_≥<˘! *ÏÅ∞"åi# Éèí=`«¯q`å=∞$`« =~°¬^è•~°Å<£!!——
J=Ù#∞. áÈ`«#flQÍi ÖËdx #∞Oz J=∞$`«=~°O¬ ‰õΩiã≤Ok. PÜ«∞# Hõq`åã¨∞^è•~°ã^¨ •è ~°Å∞ J#O`«âH◊ Î˜
ãÖÑ¨#fl"≥∞ÿ#q. PÜ«∞# ~°K«<å ~å=∞}©Ü«∞HÍÅ∞ JO`«\˜ =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"≥∞ÿ#q. "åb‡H˜ "åºã¨Hõ$`åÖˇ·#
~å=∂Ü«∞}, ÉèÏ~°`,« ÉèÏQÆ=`åÅ∞ ÉèÏ~°fÜ«∞ ãÖã¨¯$uH˜ =¸ÅHõO^•Å∞. D „`«~¸ãÖÑ¨^Œ PO„^èÉŒ Ïè +¨Ö’
ãÖ`«iOK«∞H˘#flO`« ã¨~°fi`À=ÚYã¨=∞$kú =∞ˆ~ ÉèÏ+¨Ö’#∂ JO^Œ∞HÀÖË^Œ#@OÖ’ Juâ◊Ü≥∂H˜Î ÖË^Œ∞.
g∞ ™êÇ≤Ï`«ºOÖ’ Q˘Ñ¨Ê„QÆO^ä•Å∞ Uq∞@x XHõ `«q∞à◊ ™È^Œ~∞° }˜‚ „Ñ¨tfl¿ãÎ ''HõO| ~å=∂Ü«∞}O——Jx
K«@∞‰õΩ¯# ã¨=∂^è•#O K≥|∞`å_»∞. J^Õ „Ñ¨âfl◊ XHõ Hõ#fl_» ™È^Œ~∞° _çH˜ "Õ¿ãÎ "≥O@<Õ ''ÑÖÑ¨ ÉèÏ~°Ò« —— JO\Ï_»∞.
JÖÏˆQ XHõ Ç≤ÏOn ™È^Œ~°∞}˜‚ J_çy`Õ ''`«∞Åã‘ ~å=∂Ü«∞}O——Jx ["å|∞ =ã¨∞ÎOk. WHõ XHõ `≥Å∞QÆ∞"å}˜‚
''g∞ ÉèÏ+¨Ö’ Q˘Ñ¨Ê „QÆO^ä•Å∞ Uq?—— Jx J_çy`Õ "å_»∞ U =∂„`«O `«_»∞=ÚHÀ‰õΩO_® ''Hõq„`«Ü«∞O"åi
ÉèÏ~°`«O, |"≥∞‡~° áÈ`«#flQÍi ÉèÏQÆ=`«O, |∞^•úÔ~_ç¤ ~°OQÆ<å^äŒ~å=∂Ü«∞}O——Jx K«HõK«HÍ K≥¿ÑÊ™êÎ_»∞.
ÉèÏ~°Ò« XHõ =∞¿ÇÏuÇ¨ãÖ. ÉèÏQÆ=`«O XHõ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O. ~å=∂Ü«∞}O XHõ =∞Ç¨HÍ=ºO. WO`«\˜
ãÖã¨¯$u ãÖÑ¨#fl"≥∞ÿ# ™êÇ≤Ïf ã¨=∞$kú, ™ê~°ã¨fi`« ãÖÑ¨^Œ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏ+¨Ö’ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ „áêOfÜ«∞
ÉèÏ+¨Ö’#∂ HõxÑ≤OÑ¨^Œ∞. PO„^èŒÉèÏ+¨Ö’ J#∂k`åÖˇ·# ÉèÏ~°`«, ÉèÏQÆ=`«, ~å=∂Ü«∞}ÏÅÖ’ qâı+¨„Ñ¨Kå~°O
ãÖáêkOK«∞‰õΩ#flk |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`«O J#@OÖ’ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞.
`«q∞à◊O, =∞ÅÜ«∂à◊O, Hõ#fl_»O, =∞~åsî, QÆ∞[~åf, ÉˇOQÍb, XiÜ«∂, J™êûg∞, ÑÖ*Ïc "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
„áêOfÜ«∞ ÉèÏ+¨ÅÖ’ P Ü«∂ Hõ=ÙÅKÕ`« ÉèÏQÆ=`«O J#∞=kOÑ¨|_ç#Ñ¨Ê\˜H˜ P J#∞"å^•Å∞ ã¨=∞„QÆOQÍ
HÍHõ UHõ^Õâ◊OQÍ<À, ãÖ„QÆÇ¨ÏOQÍ<À HõxÑ≤™êÎ~Ú. H˘xfl ã¨¯O^è•Å∞ =∂„`«"Õ∞ H˘O^Œ~°∞, H˘xfl Ñ¶¨∞\ÏìÅ∞
=∂„`«"Õ∞ H˘O^Œ~°∞ J#∞"å^ŒO KÕâß~°∞. Ç≤ÏOnÖ’ ã¨∂~°^•ã¨∞ ~°zOz# ''ã¨∂~°™êQÆ~ü——J<Õ =∞Ç¨ „QÆO^äŒO
ÉèÏQÆ=`«OÖ’x ^Œâ◊=∞ã¨¯O^è•xˆH J`«ºO`« „áê^è•º#q∞zÛ `«H˜¯# ã¨¯O^è•ÅÖ’x Hõ^äŒ KåÖÏ ãÖH˜ΔÑ¨ÎOQÍ
=i‚OzOk. JO^Œ∞=Å¡ Jk "åºã¨∞x ÉèÏQÆ=`åxH˜ ãïÜ≥ÿ∞# J#∞"å^ŒO Jx K≥Ñ¨Ê\ÏxH˜ J=HÍâ◊O ÖË^Œ∞.
ã¨~åfiOQÆã∞¨ O^Œ~O° QÍ ~°ãÉ¨ Ïè =|O^è∞Œ ~°OQÍ ÉèHí Î˜ â◊$OQÍ~° ãÖQÆ=∞OQÍ ã¨ÇÏ¨ $^ŒÜ∞« Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OQÆ=∞OQÍ
ãÖã¨¯$`« ÉèÏQÆ=`åxfl J#∞=kOz# J^Œ$+¨ìO áÈ`«#flQÍiˆH ^ŒH˜¯Ok. J@∞=O\˜ J=HÍâ◊O `≥Å∞QÆ∞
ÉèÏ+¨ˆH zH˜¯Ok.
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O PO„^èŒ*ÏuH˜ PÉÏÅQÀáêÖÏxH˜ P~å^èŒº „QÆO^äŒ"≥∞ÿ#k. XHõ¯ `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’<Õ
HÍ^Œ∞ Kè«„`«Ñü t"årH˜ QÆ∞~°∞^Õ=Ù_≥·# ã¨=∞~°÷ ~å=∞^•ã¨™êfiq∞ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O K«kq áÈ`«# ÉèíH˜Î
„Ñ¨Ñ¨`«∞ÎÅ#∞ ''^•ã¨É’^èŒ——J<Õ „QÆO^äŒOÖ’ |Ç¨ï^è• „Ñ¨â◊Oã≤OKå_»∞. P^èŒ∞xHõ `«q∞à◊ ™êÇ≤Ï`«º Ü«ÚQÆ„Ñ¨=HõÎ
ã¨∞„|Ç¨Ï‡}ºÉèÏ~°u ''ã≤Å HõqÜ«∞~°â◊~ü——J#<Õ "åºãÖÖ’ |"≥∞‡~°"åix J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ H˘xÜ«∂_®_»∞.
<å~°^Œ =∞Ç¨Ïi¬ J=`å~°OQÍ#∂, <å^Œ„|Ç¨ÏŸ‡áêã¨‰õΩ_»∞QÍ#∂, "åˆQæÜ«∞HÍ~° t~À=∞}˜QÍ#∂ „Ñ¨ã≤kúQÍOz#
`åºQÆ~å[™êfiq∞ |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`åxfl „Ñük#=¸ ÉèHí ÑÎ˜ Ó¨ ~°fiHõOQÍ áê~åÜ«∞}O KÕ¿ã"å_»x K≥|∞`å~°∞.
Jk ~ÚÑ¨Ê\˜H© u~°∞=Ü«∂º~°∞Ö’ `åºQÆÜ∞« º QÆ$Ç¨ÏOÖ’ ^Õ=`å~°Û# ¿Ñ\˜HÜ õ ∞« O^Œ∞ Ñ¨kÅÑ¨~K° |« _ç L#fl^Œx
P~°∞ºÅ JaèÉèÏ+¨}. ãÖw`« ™êÇ≤Ï`«º ã¨~°ã¨fiuÜ≥ÿ∞ J+¨ìÉèÏëê ÑÖ_ç`«∞_≥· Ç¨ÏiHõ^ä•Ñ≤`å=∞Ç¨ï_≥·# PkÉèí@ì
<å~åÜ«∞}^•ã¨∞QÍ~°∞ `«# ÉÏÅºOÖ’<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«OÖ’x Ñ¨^•ºÅhfl JÑ¨ÊyOKÕ"å~°h JO^Œ∞Hõx
PÜ«∞# J~Ú^Œ=ÜÕ∞@ PO„^èŒ=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O`À<Õ PÜ«∞#‰õΩ JHõΔ~åÉèÏºãÖ KÕâß~°h ÃÑ^ŒÌÅO\Ï~°∞.
áÈ`«#flQÍiHõO>ˇ `«~°∞"åu"åÔ~·# =Å¡ÉèÏKå~°∞ºÅ∞, K≥·`«#º „Ñ¨Éèí∞=Ù áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O=Å¡
„Ñ¨ÉÏè q`«∞Öˇ<· å~°#fl PKå~°º x_»∞^Œ"ÀÅ∞ "ÕOHõ@~å=ÙQÍi Jaè„áêÜ«∞O QÆ=∞xOÑ¨^yŒ Ok. =Å¡ÉÏè Kå~°∞ºÅ∞
`≥Å∞QÆ∞"å_Õ J~Ú#O^Œ∞=Å¡ K≥·`«#º „Ñ¨Éèí∞=Ù `≥Å∞QÆ∞^Õâ◊OÖ’ ãÖK«iOKå_»#\ÏxH˜ `«y# P^è•~åÅ∞
L#flO^Œ∞=Å¡ x_»∞^Œ"ÀÅ∞"åi Jaè„áêÜ«∞O ã¨=∞O[ãÖQÍ<Õ `Àã¨∞Î#flk.
ÉèÏQÆ=`«O Ñ¨<≥flO_»∞ ã¨¯O^è•Å „QÆO^äŒO. ^Œâ◊=∞ã¨¯O^èŒOÖ’ NHõ$+¨μ‚x K«i„`«O ã¨~åfiOQÆã¨∞O^Œ~°OQÍ
Jaè=i‚OÑ¨|_çOk. z„`«"∞Õ =∞O>Ë „Ñ¨^=Œä ∞ ã¨¯O^èOŒ Ö’ NHõ$+¨‚ x~åº}O K≥ÑÊ¨ |_çOk. Wk ÃÑ·H˜ K«∂_»\ÏxH˜
H˘OK≥O q~°∞^ŒúOQÍ<Õ Hõ#|_»∞`«∞Ok. JO^Œ∞‰õΩ HÍ~°}O ÖËHõ áÈÖË^Œ∞.
ÉèÏQÆ=`« =∞Ç¨„QÆO^ä•xH˜ =HõÎ â◊√Hõ =∞Ç¨Ïi¬. „â’`« Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA. Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ ~°OQÆOg∞^Œ‰õΩ
~°Ñ≤ÊOK«\ÏxH˜ NHõ$+¨‚ x~åº}QÍ^äŒ P=â◊ºHõ =∞~ÚOk.
J~°∞˚#∞_»∞ ^•fi~°Hõ #∞Oz =zÛ ^èŒ~°‡~åA‰õΩ Hõ$+¨‚x~åº} "å~°Î qxÑ≤™êÎ_»∞. ^èŒ~°‡~åA P "å~°Î qx
qëê^ŒO`À q~°‰õΩÎ_≥· Jaè=∞#∞º#O^Œ#∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ Ñ¨\Ïìaè+≤‰õΩÎ}˜‚ KÕã≤ `«=Ú‡Å`À „^ÒÑ¨k`À =∞Ç¨
„Ñ¨™ê÷<åxH˜ "≥à◊√¡`å_»∞. =∞Ç¨~å*ˇ·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î "Õ@HÀãÖ "≥o§ ^•Ç¨~°∞Î_≥· â◊g∞Hõ =∞Ç¨Ïi¬ "≥∞_»Ö’ K«zÛ#
áê=Ú#∞ "Õã≤ uiy ~å[^è•xH˜ KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞. =∞Ç¨Ïi¬ ‰õΩ=∂~°∞_≥·# â◊$Oy =∞Ç¨~åA#∞ ÃÑ¶∂~°OQÍ
â◊Ñ≤™êÎ_»∞. U_»∞ k<åÅÖ’ `«#‰õΩ =∞$`«∞º=Ù `«Ñ¨Ê^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ#fl Ñ¨sH˜Δ`«∞Î Ñ¨q„`« QÆOQÍf~°OÖ’
„áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μì _»=Ù`å_»∞. ÉèíQÆ"å#∞_≥·# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î ^ŒQÆæ~°‰õΩ =™êÎ_»∞. =∞Ç¨~åA =∞Ç¨Ïi¬H˜
™êëêìOQÆ#=∞™ê¯~°O KÕã≤ U_»∞ k<åÅÖ’ "≥∂HõΔO ™êHΔÍ`«¯iOKÕ LáêÜ«∞O K≥Ñ¨Ê=∞x „áêi÷™êÎ_»∞. D
q^èŒOQÍ „Ñ¨^äŒ=∞ ã¨¯O^èŒO =ÚQÆ∞ã¨∞ÎOk.
WHõ kfifÜ«∞ ã¨¯O^èŒO. Nâ◊√‰õΩ_»∞ Ô~O_»∞ QÆ_çÜ«∞ÅÖ’ ÔH·=ÖÏºxfl ãÖáêkOz# Y\ÏfiOQÆ∞x
=$`åÎO`«O K≥Ñ≤Ê ''h‰õΩ U_»∞k<åÅ∞ QÆ_»∞=Ù =ÙOkHõ^•! `«Ñ¨Ê‰õΩO_® "≥∂HõΔÑ¨^•xfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï=Ù——Jx
Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ ^è≥·~°ºO K≥|∞`«∂_»∞. ÉèíH˜Î =∂~°æ"Õ∞ „Ñ¨^è•#=∞x ÑëH˜ ÉèÏQÆ=`«`«`åÎfixfl LÑ¨^Õt™êÎ_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 253
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x bÖÏ=`å~åÅ Jaè=~°‚#O D ã¨¯O^èŒOÖ’ „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. ÉèÏQÆ=`« ã¨fi~°∂ÑÖ
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x=Å¡ „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH©, „|Ç¨Ï‡=Å¡ <å~°^∞Œ xH©, <å~°^∞Œ x=Å¡ "åºã¨ =∞Ç¨Ïi¬H,© "åºã¨=∞Ç¨Ïi¬=Å¡
Nâ◊√‰õΩxH© ãÖ„áêÑ¨Î=∞~ÚOk. P ÉèÏQÆ=`« `«`åÎfixfl Nâ◊√‰õΩÅ∞ Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~åA‰õΩ q=i™êÎ~°∞.
WÑ¨C_»∞ `«$fÜ«∞ ã¨¯O^èŒOÖ’H˜ =KåÛ=Ú. WO^Œ∞Ö’ q^Œ∞~° "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ãÖ"å^ŒO, Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ
Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙÅ =$`åÎO`«O, [QÆ`«¯O@‰õΩ_≥·# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx N=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝=~åÇ¨=`å~°O ^èŒiOz
ãÖÇ¨ÏiOK«@O, ^Õ=Ç¨˙u Hõ~=Ì° ÚÅ ^•OÑ¨`º« O, HõÑÅ≤ ^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^ŒO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q „Ñ¨^•è # Ñ¶∞¨ \ÏìÅ∞.
`≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`åxH˜ WO`«\˜ nÑ≤Î, "åºÑ≤Î ~å=\ÏxH˜ ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞ºx ã¨Ç¨Ï[ã¨∞‰õΩ=∂~°"≥∞ÿ#
â◊Ü«∂º ™œÉèÏQÆºO, ÉèÏ"å"Õâ◊O, ÉèíH˜Î áê~°=â◊ºO „Ñ¨^è•# ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞. J~°÷QÍOcè~°º=¸, â◊|Ì™œO^Œ~°º=¸
ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ #=Ñ¨Å¡= HÀ=∞ÅÜ≥ÿ∞# áÈ`«#flQÍi HÍ=ºHõ#ºHõ‰õΩ ÃÑ@ìx ™⁄=Ú‡Å∞. "åQÆ~å÷Å∞ áê~°fif
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞Å=Öˇ |"≥∞‡~°"åi Hõq`«fiOÖ’ HõÅã≤ "≥∞Åã≤ LO\Ï~Ú.
J~°÷ QÍOcè~°º=Ú !
H“~°=ã¨ÉèíÖ’ ^èŒ$`«~å„+¨ì =∞Ç¨~åA‰õΩ Ç≤Ï`«É’^èŒ KÕã¨∞Î#fl q^Œ∞~°∞x Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ QÆ=∞xOK«O_ç.
J\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ_»∞ =Ú~åã¨∞~°ÉèËk Ñ¨~åÑ¨~°∞O_»∞ KÕ
Ñ¨\˜ì ãŸ∞O_»∞ qÜ«∞º=Ú#∞ ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£ QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ qÉèí∞O_»∞<≥·
~Ú@ìÅ"≥∞ÿ# „¿Ñ=∞=Ú# <≥Ñ¨C_»∞ñ ^À_»Ê_»∞K«∞O_»∞ "å~°Å<£
A@ì# „"ÕÅ <≥=fiiH˜ñ EÑ¨ñQÆ =K«∞Û#∞ ÉÏi÷"À`«Î=∂! (3–31)
D ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’x^Õ =∞~˘Hõ Ñ¨^ŒºO –
^èŒ~°}©<åÜ«∞Hõ! áêO_»∞ Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ h `«=Ú‡O_»∞ ^Œ`«∞Ê„`«∞ÎÅ<£
|i~°H˜ΔOz# ^èŒ~°‡=ÚO ^ŒQÆ=Ù#∞O ÉÏ\˜Å∞¡, =Oâ◊O|∞ ã¨∞
ã≤÷~° ™œM’º#fluñ*ˇO^Œ∞, â◊„`«∞[Ü«∞=Ú<£ *Ë‰õÄ~°∞, QÀáêÅ âı
Y~°∞ z`«ÎO|∞#∞ =K«∞Û#@¡QÆ∞@ Ü≥∂ H“~°=º =Oâß„QÆ}©! (3–24)
"≥·‰õΩO~î°OÖ’x "åã¨∞^Õ=Ùx =~°‚#O D Ñ¨^ŒºOÖ’ z`«ÎyOK«O_ç.
=~°"≥·‰õΩO~î°=Ú ™ê~°™êHõ~°=Ú† k=ºã¨fi~°‚ âßÖÏOHõ QÀ
Ñ¨Ù~° Ç¨Ï~å‡º=$`«"≥∞ÿ# `«^Œƒù=# =∞OÉè’[O|∞† `«#‡Ok~åO
`«~°q„ÉèÏl`« Éè’y Hõi‚Hõ† `«^Œ∞^Œº^ÀƒùQÆ Ñ¨~°ºOHõ=∞O
k~°"˘O^Œ<£ =ã≤~ÚOK«∞ =∂^èŒ=Ùñ_»∞ ^• <Õáê~°∞ Éèí$OQÍHõ$u<£. (3–513)
Ö’HõHOõ @‰õΩ_≥#· Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ x ãÖÇ¨ÏiOK«@OHÀãÖ J=`«iOz J"å~°ºâ∫~°ºO`À =∂~°∞ÖËx qÇ¨~°O
KÕã¨∞Î#fl Pk=~åÇ¨Ï=¸iÎx áÈ`«#flQÍ~°∞ D „HÕk ã‘ã¨Ñ¨^ŒºOÖ’ ã¨Ç¨Ï[ã¨∞O^Œ~°OQÍ Jaè=i‚OKå~°∞.
`«∞^Œ "≥Ú^Œà◊¡‰õΩñ lH˜¯ `«∞xã≤ áêéñQÆ "≥∂~°ñ QÆ∞Åâ‹·Å=ÚÅñ l=Ú‡ñ Q˘O`« `«_»=Ù
„|Ç¨‡O_»ÉèÏO_»O|∞ Ñÿe zÅ∞¡Å∞ "À=ñ Q˘=Ú‡Åñ ^•\ÕK«∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù
[Å^èŒ∞ ÖË_»∞#∞ |OHõãÖ‰õΩÅOÉˇ· ~ÚOHõ Y∞~°=ÚÅ =∞\Ïì_»∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù
L_»∞~åA ã¨∂~°∞ºO_»∞ <˘Hõ¯=¸Å‰õΩñ É’=ñ QÆ∞é∞K«"åÅ=Úñ „kÑ¨Cñ Q˘O`« `«_»=Ù
QÆ∞xÜ«Úñ QÆ∞Ñ≤ÊOK«∞ ÅOÑ¶≤∞OK«∞ñ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞ <≥QÆÜ«Ú ^èŒ~°ñ „^Œ=Ùfiñ ÉÁé˜Ü«∞ñQÍ <ÕÑ¨Ù q∞ye
^•#"ÕO„^Œ∞x QÆ∞O_≥Å∞ ^ŒÅ¡_çÅ¡ñ |Ok "≥∞Å¡# ~°} Ñïã¨ÊOk Ü«∞QÆ∞K«∞. (3.637)
â◊|Ì ™œO^Œ~°º=Ú :
J~°÷ QÍOcè~°º=Ú`À ‰õÄ_ç# â◊|Ì ™œO^Œ~°º=Ú ã¨∞=∞<À =∞<À[˝OQÍ LO@∞Ok. áÈ`«#fl QÍiH˜
JO`åº#∞„áê™êÅ`À Ñ¨^•ºxfl Ç¨Ï$^ŒºOQÍ #_»Ñ¨@O "≥#fl`À ÃÑ\˜ì# q^Œº. NÇ¨Ïi áê^•Å#∞ D „HÕk
K«OÑ¨H=õ ∂Å`À JÅOHõiOKå_»∞. "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ QÀqO^Œ∞x ãÖ^Œi≈Oz# ãÖ^Œ~ƒ° qù ∞k.
ã¨∞xt`« ÉèíH˜Îñ ^Œ#∞‡Y=Úñ Ez# K«∂_»∞¯Å∞ „kÑ¨ÊÖËHõÜ«ÚO
QÆ#∞ñQ˘x Ô~@ìˆHÅ‰õΩ #HõÅ‡+¨ ÉèíHõÎ q^èŒ∂`« MË^Œ=ÚÖò,
=Úx[# z`«Î "≥∂^Œ=ÚÅ∞, =ÚH˜Îx"åã¨ Hõ"å@ ÉèË^Œ=ÚÖò,
q#∞`« q#∂`«fl #∂Ñ¨Ùi`« "Õ^Œ=Ú, Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«Ú áê^Œ=ÚÖò. (3.541)
~°}~°OQÆOÖ’ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ =~åÇ¨Ï=¸iÎH˜ ÖÁOyáÈ=@O D „HÕk HõO^ŒOÖ’ JO^ŒOQÍ
=i‚OÑ¨|_çOk.
k@ K≥_ç Ö’ñ|_≥ ^≥·`«∞ºñ_»∞, ã¨\˜H˜<£, ^ŒO„ëêì qaè#fl â◊„`«∞=∞Ç¨ÏŸ~°
ã¨Î\˜H˜<£, Y~°Y∞~° Ñ¨Ù\˜H˜<£, QÆ\˜ `«@ Ç¨Ï`« Hõ=∞Å *ÏO_» Ñ¶¨∞\˜H˜<£, y\˜H˜<£. (3.698)
"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨Ïi¬ f~°÷ Ü«∂„`«Å∞ KÕã¨∂Î NHõ$+¨μ‚x ^Œi≈Oz# ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’xk ~¸ Ñ¨^ŒºO.
HõxÜ≥∞O ^•Ñ¨ã¨Ñ¨ÙOQÆ=ÙO _»dÅÖ’HõMÏº`« =iú+¨μ‚, â’
Éèí# ÉèÏã¨fi`«Êi Ñ¨Ó~°‚ Ü«∞ø=# HõàÏ„ÉèÏl+¨μ‚, Ü≥∂wO„^ŒÇ¨Ï$
^Œfi#*Ï`≥·HõK«i+¨μ‚ñ, Q“ã¨∞ÎÉèí=ÚM’^Œº^Œ∂ƒù+¨}ÏÅOHõi
+¨μ‚, xeOáêÇ≤Ï`«l+¨μ‚, q+¨μ‚ñ, „|Éèíq+¨μ‚O, QÆ$+¨μ‚, ~Àz+¨μ‚x<£. (3.148)
ã‘™êÅÖ’JO`«º„áêã¨ qÖÏã¨ q<åº™êÅ∞ áÈ`«#fl QÍiH˜ ZO`À W+¨ìO.
^Œà◊ ^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ñ¨„`« ~°∞z~å‰õΔΩ ã¨Åe`« N=`«û Hõe`« =‰õΔΩ
hÅh~°^Œ hÅhÖ’`«ÊÅ âßº=Ú #e‰õΩÖÏ‰õΩÅ =∂eHÍaè~å=Úñ
Q“ã¨∞ÎÉèíHõe`« =ÚHÍÎÇ¨~°Ü«Ú`« HõO~î°∞ Ü≥∂y=∂#ã¨ ÑÖHõ*’Ñ¨HõO~î°∞
ã¨`«`« „Ñ¨ã¨#fl ã¨ã≤‡`«=^Œ<åOÉè’A k#Hõ~° HÀ\˜ ãÖnÑ¨Î `ÕA........ (3.922)
=∞~˘Hõ q^èŒ"≥∞ÿ# J#∞„áêã¨q<åºãÖ HõÅ D ã‘™êxfl z`«ÎyOK«O_ç.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 255
HõO*Ï`« HÕ[Å¯ Ñ¨ÙO[~°Ol`« Ñ‘`« H“âıÜ«∞"åã¨∞ [QÆxfl"åã¨∞
â◊„`«∞ cèHõ~° K«„Hõ â◊OY QÆ^• Ñ¨^Œ‡ qÇ≤Ï`« K«`«∞~åƒÇ¨ï qQÆ`«"≥∂Ç¨ï....... (3.924)
D „HÕk „áêã¨=ÚHÍÎ~ÚOÑ¨ÙÅ∞ ‰õÄ~°Û@OÖ’ áÈ`«#fl QÍik JO^≥ "Õã≤# KÕ~Ú.
ÉèíHõÎ Ñï`À+¨} Éèí∂+¨}! áêÑ¨â’+¨}Ï! (3.115)
HõÅ∞+¨ QÆÇÏ¨ #^Œ=Ú#<£ Ü«∞=Ú#<£. (3.170)
Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ! ãÖ`«`« Éèí∞=# ~°HõΔ! (3.309)
Hõ$áêQÆ∞} Éè∂í +¨}! áêÑ¨â’+¨}Ï! (3.548)
ã¨∞nè[#`å=#! qâ◊fiÉèÏ=<å! (3.570)
[QÆ`Ê« iáêÅ#! x`«ºMËÅ<å! (3.572)
iÑ¨Ù=∂# q=∞~°#Ì ∞ <å [<å~°#Ì ∞<£. (3.666)
q"ÕHõ qâßÅ∞x Ñ¨Ù}ºjÅ∞x<£. (3.707)
D q^èŒOQÍ |"≥∞‡~°"åi ÉèÏQÆ=`«O J~°÷QÍOcè~åºxH˜, â◊|Ì ™œO^Œ~åºxH©, ÉèíH˜Î Ñ¨~°=â◊`åfixH˜,
=∞Ç¨Ï`«Îfi Hõq`«fi Ñ¨@∞`åfixH˜ PÅ"åÅ"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞#flk.
W@∞=O\˜ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O JHõ~Δ åã¨∞ºÅO^ŒiH˜ JO^Œ∞ÉÏ@∞Ö’ LO_Õ q^èOŒ QÍ ã¨~à° ◊ QÆ^•º#∞"å^Œ
ã¨Ç≤Ï`«OQÍ „Ñ¨Hõ\ÕKåÅ<Õ ãÖHõÅÊO u~°∞=∞Å u~°∞Ñü ^Õ=™ê÷<åÅ "åiH˜ HõÅQÆ@O Jaè#OkOK« =Åã≤#
q+¨Ü«∞O. D ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O „áê*ˇ‰õΩì „áê~°OaèOÑ¨|_çOk. D =∞Ç¨HÍ~°ºOÖ’ <å‰õΩ
J=HÍâ◊O HõeÊOz# HÍ~°ºx~°fiÇ¨Ï}ÏkèHÍi N Zãπ. ÅH©Δ‡<å~åÜ«∞}, S. U. Zãπ., QÍiH˜ <å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞
Ñ¨Ó~°fiHõ #=∞ã¨∞û=∞#ã¨∞ûÅ∞ ã¨=∞iÊã¨∞Î<åfl#∞.
D ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ ##∞fl JÇ¨fixOz J#∞"å^Œ ÉèÏQÍ ÅxflO\˜h ÑïjeOz Ñï+¨¯iOz UHõ
ã¨∂„`«`«#∞ HõeÊOKÕÉèÏ~°O <åg∞^Œ LOz# _®Hõì~ü ~å=ÙÅ ã¨∂~°º<å~åÜ«∞}=¸iÎ, Ñ≤. P~ü. F., QÍiH˜
<å Jaè=O^Œ# =∞O^•~åÅ∞ JOkã¨∞Î<åfl#∞.
„¿Ñ=∞ ÃÑxflkè J~Ú# Nx"åã¨∞x ã¨xflkèÖ’ ZO`À ãÖ`À+Ö`À <Õ#∞ <å qkèx x~°fiiÎOK«\ÏxH˜
ã¨Ç¨ÏHõiã¨∞Î#fl N.ÔH. ã¨∞ÉÏƒ~å=Ù, Z_ç@~ü QÍiH˜ <å Ç¨iÌHõ Jaè"å^•Å∞.
`«=∞ Hõ~H° =õ ∞ÖÏÅ#∞ JÅOHõiOz L#fl „QÆO^äOŒ áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O `«$fÜ«∞ ã¨¯O^èOŒ . D ã¨¯O^è•xfl
ã¨~°à◊QÆ^ŒºOÖ’ J#∞"å^ŒO KÕã≤#"å~°∞ N Pâß"åk „Ñ¨HÍâ◊~å=Ù, ZO. U., QÍ~°∞. g~°∞ z`«∂Î~°∞lÖÏ¡,
#QÆi _ç„w HõàÏâßÅÖ’ PO„^èÀÑ¨<åºã¨‰õΩÅ∞. Jëêì=^è•#Hõà◊Ö’ Pi`Õi#"å~°∞. q#Ü«∞Éèí∂+¨}∞Å∞.
=∞^èŒ∞~°ÉèÏ+¨}∞Å∞.
Pâß"åk "åi J#∞"å^ŒO ã¨~ã° O¨ QÍ ã¨~à° O◊ QÍ ™êyOk. D `«$fÜ«∞ ã¨¯O^è•xfl WO`« =ÚK«Û@QÍ
=Ú„kOz# ^Õ=™ê÷#O „ÃÑãπ "Õ∞<Õ[~ü N q[Ü«∞‰õΩ=∂~üÔ~_ç¤ QÍiH˜, "åi ã≤|ƒOkH˜ <å ™ê^èŒ∞"å^•Å∞.
JHõ~Δ ^° ÀëêÅ∞ ^˘~°Å‰õΩO_® ã¨ÇÏ¨ „™ê‰õΩΔ Öˇ· „Ñ¨ÓÑ¶Ù¨ Å∞ ãïkkÌ# Ñ¨Ó[ºq∞„`«∞Å∞ N =Úk=iÎ H˘O_»=∂Kå~°∞ºÅ
"åiH©, N=ÚÅ∞‰õΩ@¡ ~å=∞Hõ$+¨‚âß„ã≤Î QÍiH© <å ^èŒ#º"å^•Å∞. =Ú„^Œ}‰õΩ `«QÆ∞#@∞¡ „ÃÑãπHÍÑ‘ ã≤^ŒúOKÕã≤
WzÛ# z~°Orq HÀ~å_» ~å=∞Hõ$+¨‚, ZO.U., ZO.Ñ¶≤Öò.,‰õΩ <å â◊√ÉèÏjã¨∞ûÅ∞.
u~°∞Ñü, Éèí=nÜ«Ú_»∞
10–2–86. Hõ~°∞}N
„Ñ¨^è•# ãÖáê^Œ‰õΩ_»∞
áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«O
wxy
N~å=∞K«O„^Œ Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡}Ë #=∞ó
(ã¨~°à◊ QÆ^•º#∞"å^Œ ã¨Ç≤Ï`«=Ú)
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú
N =∞Ç≤Ï`« q#∞`« kq[
™ÈÎ=∞! Ü«∞â◊ã‘û=∞! ~å[™È=∞! ã¨∞"Õ∞~°∞
¿ã÷=∞! qxi˚`« ÉèÏ~°æ=
~å=∞! ^Œâß## q~å=∞! ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ~å=∂! 1
* ~å=∂! ~°ÑÚ¨¶ =Oâ◊ÅÖÏ=∂! h=Ù J`«ºO`« â’ÉèÏ=O`«"∞≥ ,ÿ kQÆO`«q„âßO`«"∞≥ ,ÿ ^Õ=`«Å∞ ãÖH©iOÎ KÕ
H©iÎ"≥·Éèí=O HõÅ"å_»=Ù. #ˆ~O„^Œ∞ÅÖ’ K«O„^Œ∞_»=Ù! "Õ∞~°∞ nè~°∞_»=Ù! Ñ¨~°â◊√~å=Úx ÉèíOQÆÑ¨~°z# g~°∞_»=Ù.
Ñ¨k`«ÅÅ ~å=}∞x `«∞^Œ=Ú\˜ìOz# â◊¥~°∞_»=Ù. J=^èŒiOK«∞!
=. =∞Ç¨ÏhÜ«∞QÆ∞}QÆi+¨μªÅQÆ∞ #=Ú‡x „âı+¨μªÅ‰õΩ xdÅÑ¨Ù~å}"åºMÏº# "≥·Ys ã¨"Õ∞`«∞O_≥·# ã¨∂`«∞O
_ç@¡xÜ≥∞. J@∞¡ „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μìO_≥·# Ñ¨sHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ â◊√Hõ Ü≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 2
* ã¨=∞ã¨Î Ñ¨Ù~å}ÏÅ#∞ K«Hõ¯QÍ q=iOK«@OÖ’ q∞H˜¯e <Õ~°∞ÊQÆÅ ã¨∂`«=∞Ç¨Ïi¬ L`«Î=∞QÆ∞}
ãÖÑ¨#∞flÖˇ·# â∫#HÍk =Úxã¨`«Î=ÚÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞–
P q^èŒOQÍ „áêÜ≥∂Ñ¨"Õâ◊ nHõΔÖ’ L#fl Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞}˜‚ gH˜ΔOz â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞_»∞ D q^èŒOQÍ
ÑëHÍ_»∞–
–: q^Œ∞~°∞O_»∞ f~°÷Ü«∂„`« ¿ãÜ«Ú@ :–
L áêO_»∞#$áêÅ #O^Œ#∞Å∞ ÉÏÇ¨ï|ÅO|∞# ^è•~°Î~å„+¨μìÅ<£
ÉèíO_»#Éèí∂q∞Ö’ ÔQez áêO_»∞~° âß~°^Œ K«O„^Œ K«O„kHÍ
YO_»Ü«∞â◊ó „Ñ¨ã¨∂# HõeHÍ=oñ Q“~°= ~å[ºÅH˜Δ‡ <˘O
_˘O_» Ü«∞ÅOHõiOÑ¨ÙK«∞ [Ü≥∂#flu ~å[º=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞O_»ñQÆ<£. 3
* áêO_»∞~å[‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ^èŒ~°‡~å*Ï^Œ∞Å∞ ÉÏÇ¨ïq„Hõ=∞O`À ^èŒ$`«~å„+¨μìx H˘_»∞‰õΩÖˇ·#
^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞Å#∞ ~°}~°OQÆOÖ’ [~ÚOKå~°∞. ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# â◊~°`å¯ÅÑ¨Ù ÑÖ_»∞ "≥<≥flÅÖÏO\˜ JYO_»H©iÎx
Pi˚OKå~°∞. J@∞=O\˜ Ü«∞â◊ã¨∞û J<Õ Ñ¨ÓÅ"≥ÚQÆæÅ`À H“~°=~å[ºÅH˜Δ‡x JÅOHõiOKå~°∞. Dq^èŒOQÍ
"å~°∞ q[Ü≥∂ÖÏ¡ãÖ`À ~å[ºáêÅ#O ™êyOKå~°∞.
Hõ. =∞#∞*ËO„^Œ! q^Œ∞~°∞ñ _»O`«‰õΩ =Ú#∞, =#=Ú# ˆHñy Ü«∞K«@ =Úx[#ˆQÜ«Ú<£
q#∞`« `«áÈ ^èÒˆ~Ü«Ú<£ Ñ¶¨∞#∞, ##∞Ñ¨=∞ QÆ∞}q^èÕÜ«Úñ QÆ<≥ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú<£. 4
* F Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! JO`«‰õΩ=ÚO^Õ– J#QÍ =∞Ç¨ÉèÏ~°`«Ü«Ú^ŒúO [~°QÆ\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞QÍ<Õ
q^Œ∞~°∞_»∞ J_»=ÙÅ‰õΩ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» =Ú#∞ÅKÕ H©iÎOÑ¨|_Õ"å_»∂, „Ñ¨â◊ã¨Î"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞ûÖ’ ¿ÑÔ~xflHõQÆ#fl
"å_»∂, ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜QÆ∞}ÏÅ∞ QÆey ãÖã¨Î=hÜ«Ú_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ ãÖ^Œi≈OKå_»∞.
Hõ. Hõ#∞ñQ˘x `«`åÊ^ŒO|∞Å∞, ^Œ# á¶êÅ=Ú ™ÈHõ „"≥ÚH˜¯ `«QÆ x@¡xÜ≥∞<£
=Úx=~°! ã¨HõÅ [QÆ`åÊ, =# K«i`«∞ñ_»∞ QÆ$+¨μ‚ñ _»dÅ =O^Œ∞ºO _≥Åq∞<£. 5
* JÖÏ ^Œi≈Oz P =∞Ç¨=Úx áê^•ÅÃÑ· `«# #∞^Œ∞~°∞ ™ÈˆH@@∞¡ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ q^Œ∞~°∞_»∞
W\Ï¡ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•! ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍefl Ñ¨q„`« "≥Ú#~°Û QÆÅ K«i„`« QÆÅ"å_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ JO^ŒiH©
=O^ŒhÜ«Ú_»∞.
Hõ. =∞O_ç`« `Õ*’xkè Ü≥ÿ∞,áêO_»= Ç≤Ï`«=∞ux ^Œ∂`«ÉèÏ=O|∞# "Õ
^ŒO_»Ñ¨Ùi ˆHy ‰õΩ~°∞‰õΩÅ, =∞O_»#∞ñ _»QÆ∞ ^è•~°Î~å„+¨μì =∞Ok~°=Ú#‰õΩ<£. 6
* ^ÕnÑ¨º=∂#"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û `«#‰õΩ Ñï"Õ+¨Éèí∂+¨}OQÍ "≥Å∞Q˘O^Õ P QÀqO^Œ∞_»∞ áêO_»=ÙÅ
"Õ∞Å∞ HÀi, ~åÜ«∞ÉÏiQÍ Ç¨Ïã≤Î<åÑ¨Ù~åxH˜ =KåÛ_»∞. JÖÏ qKÕÛã≤# NHõ$+¨μ‚_»∞ H“~°=‰õΩÅ =`«Oã¨∞_≥·#
^Œ∞~Àº^èŒ#∞x ™œ^è•xH˜ "≥à◊§ÖË^Œ∞.
`Õ. K«#ñQÆ <˘Å¡Hõ =∞^Œæ$Ç¨ÏO|∞#‰õΩ ÉèíHõÎ, =`«ûÅ∞O _»QÆ∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞ =K«∞Û>Ëq∞
Hõ`«=Ú? <åHõk Ü≥∞é˜ñyOÑ¨Ù Hõ~°∞}`À_», ##∞K«∞ q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú #_çÔQ #x#. 7
* J\Ï¡ "≥à◊§‰õΩO_®, P ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞_»∞ „Ñ¨`ÕºHõOQÍ <å ~ÚO\˜H˜ ^ŒÜ«∞KÕâß_»∞. W\Ï¡ ~å=_®xH˜
HÍ~°}O Uq∞\˜? ^ŒÜ«∞KÕã≤ WO^Œ∞Ö’ L#fl ~°Ç¨Ïã¨ºO <å‰õΩ qÑ≤Ê K≥Ñ¨C Jx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚
J_çQÍ_»∞.
Hõ. qx "≥éñQÆOk Ñ¨sH˜Δ, #‡#∞[=ˆ~}∞ºO_»∞ q=∞Å=∞u xã¨ÎO„^Œ∞<£
=Úx‰õΩÅ [Åxkè K«O„^Œ∞<£, ã¨∞xt`« Ç¨ÏiÉèíH˜Î™êO„^Œ∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞<£. 8
* W\Ï¡ K≥|∞`«∞#fl =∞Ç¨Ïi¬=∂@Å∞ qx Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~åA Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û QÆÅ"å_»∂,
ã≤÷~° ãÖHõÅ∞Ê_»∂, =Úx[#=∞<Õ ã¨=Ú„^•xH˜ K«O„^Œ∞x=O\˜"å_»∂, u~°∞QÆ∞ÖËx Ç¨ÏiÉèíH˜ÎKÕ QÆ∞O_≥
ÑÖ_ç#"å_»∂– J~Ú# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬"≥·Ñ¨Ù K«∂Kå_»∞.
Hõ. Hõx ~Ú@¡<≥ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx, ##Ñ¶¨ÚO_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞ñ _Õ~°Ç¨Ïã¨º=Ú Å_çÔQ<£?
=Úx ÜÕ∞q∞ K≥ÃÑÊ? <Õ Ñÿ, kx n~°÷=Ú ÖÏ_≥? <≥K«@ñ k~°∞QÆ∞K«∞ #∞O_≥<£? 9
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 259
* J\Ï¡ K«∂ã¨∂Î W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ñ¨Ù}∞º_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ =∂#∞º_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx U ÜÕ∞ ~°Ç¨Ï™êºÅ∞
J_çQÍ_»∞? JO^Œ∞‰õΩ P =∞Ç¨=Úx ÜÕ∞"Õ∞q∞ ã¨=∂^è•<åÅ∞ K≥áêÊ_»∞? q^Œ∞~°∞_»∞ U ÜÕ∞ f~å÷ÅÖ’ U
q^èŒOQÍ ™êfl#O KÕâß_»∞? ZHõ¯ _≥Hõ¯_» U q^èŒOQÍ ãÖK«iOKå_»∞?
`Õ. Wxfl ^≥eÜ«∞OQÆ <å#u ~ÚzÛ ##∞fl, #i÷ ~°H˜ΔOÑ¨"Õ q=∞ÖÏO`«~°OQÆ!
Ñ¶¨∞# ^ŒÜ«∂áêOQÆ! Ç¨Ïiáê^Œ Hõ=∞ÅÉèí$OQÆ!, =∞Ç≤Ï`« QÆ∞}ãÖQÆ! áêÑ¨`«=∞óÑ¨`«OQÆ! 10
* =∞Ç¨Ïs¬! h=Ù ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O QÆÅ"å_»=Ù! Hõ~∞° }`À xO_ç# Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂Ñ¨ÙÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù!
q+¨μ‚ áê^•Å<Õ Ñ¨^•‡Å‰õΩ `«∞"≥∞‡^ŒÖÏO\˜"å_»=Ù! h=Ù L`«Î=∞ QÆ∞} ãÖÑ¨#∞fl_»=Ù. áêÑ¨=∞<Õ pHõ\˜x
Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞KÕ¿ã ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»=Ù. ^ŒÜ«∞KÕã≤ W=hfl q=iOz PÑ¨#∞fl_»<≥·# ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞.
K«. J#=Ù_»∞ ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜ ^èŒ~åkèÑ¨Ù`À ##∞ñ |∂~°∞=Oâ◊ =
~°ú#! q#∞ Hõ+¨μìñ_≥·# ^èŒ$`«~å„+¨ì#$áêÅ∞ñ_»∞ ÃÑOÑ¨Ù`À ã¨∞Ü≥∂
^èŒ# =ÚY Ñ¨Ù„`«∞ÅO QÆ_»∞ =Ú^ŒO|∞#ñ ÉˇOÑ¨ÙK«∞ñ ÉÏO_»∞~åA ^Œ
Ñ≤Ê# Ñ≤^ŒÑ¨<£ ^Œ^•`«‡AÅ∞ ÃÑÅ∞¯é˜ `«#flx KÕ~° =zÛ#<£. 11
* J#QÍ â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ñ¨Ù~°∞=Oâ◊ =~°ú<å! q#∞. ^Œ∞+¨μì_≥·# ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞,
`«# ‰õΩ=∂~°∞Öˇ·# ^Œ∞~Àº^èŒ<å^Œ∞efl Z‰õΩ¯= QÍ~å|OQÍ ÃÑOKå_»∞. `«O„_ç áêO_»∞~åA Ñ¨~°=∞Ñ¨kOK«QÍ<Õ
PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ áêO_»=ÙÅ∞ ÉèíÜ«∞O`À HõOÑ≤Oz J`«x JO_»KÕi<å~°∞.
=. W@∞¡ =zÛ# áêO_»=ÙÅ Ü≥∞_» #ã¨∂Ü«∂ x=∞QÆ∞flÖˇ· ã¨∞Ü≥∂^èŒ<å^Œ∞Å∞ 12
Hõ. ÃÑ\˜ìi qëê#fl† =∞O@O, QÆ\˜ìi Ñ¶¨∞#áêâ◊=ÚÅ#∞† QÆOQÍ#kÖ’
<≥\˜ìi† ~å[º=Ú "≥_»ÅO, Q˘\˜ìi† ^èŒ~°‡O|∞ q_çz ‰õΩ\˜ÖÏ`«‡‰õΩÖˇ·. 13
* Dq^èOŒ QÍ =zÛ# áêO_»=ÙÅ#∞ K«∂z ^Œ∞~Àº^è<Œ å^Œ∞Å∞ Jã¨∂Ü«∂„QÆã∞¨ ÖÎ <·ˇ å~°∞. ^è~Œ ‡° ^Œ∂~°∞Å∞,
‰õΩ\˜Å |∞^Œ∞úÅ∞ J~Ú# H“~°=ÙÅ∞ "åiH˜ q+Ö HõeÑ≤# J#flO ÃÑ\Ïì~°∞. ÃÑ^ŒÌ ÃÑ^ŒÌ `åà◊¡`À Hõ\Ïì~°∞.
QÆOQÍ #kÖ’ <≥\Ïì~°∞. ~å[ºO#∞O_ç ‰õÄ_® "≥à◊¡Q˘\Ïì~°∞.
Hõ. „‰õÄ~å`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞ ÖÏHΔÍ, QÍ~°O|∞# "å~°∞ x„^Œ ÔQ·H˘x Ü«ÚO_»<£
^•~°∞} td ^ŒiH˘eÑ≤i, =∂~°} Hõ~°‡=ÚÅ Hõ„Ñ¨=∞`«∞ÎÅ∞ #QÆ∞K«∞<£. 14
* ÅHõ¯ WO\’¡ "≥∞ÿ=∞~°z áêO_»=ÙÅ∞ x„^ŒáÈ`«∂ LO_»QÍ „‰õÄ~°Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ·# ÔH“~°=ÙÅ∞ WO\˜H˜
xÑ¨ÊO\ÕKå~°∞. "åix ~°∂Ñ¨Ù =∂Ñ¨\ÏxH˜ U=∞~°∞áê@∞ ÖË‰õΩO_® Z<Àfl Ñ¨<åflQÍÅ∞ Ñ¨<åfl~°∞.
`Õ. ã¨∂i[#ˆQÜ«∞ =∞QÆ∞ ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∞[˝, qÅã¨ ^Œ=Éèí$^äŒ™êfl# Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#
„^ÒÑ¨n Kå~°∞ "Õ}©Éèí~°O|∞ =\˜ì, H˘Å∞=Ù Ö’Ñ¨Å h_çÛi ‰õΩuû`«=Ú#. 15
* ÑÖ_ç`=« ~ˆ }∞ºÅ „Ñ¨âO◊ ã¨ ÅO^Œ∞H˘#fl ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞Ç¨Ü«∞[˝OÖ’ Ñ¨Ó[hÜ«∞"≥∞#ÿ J=Éè$í ^ä™Œ êfl#O`À
Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`«"∞≥ ÿ XáêÊ~°∞`«∞#fl áêOKåe H˘Ñ¨C Ñ¨@∞ìH˘x hKåuhK«OQÍ xO_»∞H˘Å∞=Ù Ö’ÑëH˜ D_®Û~°∞.
Hõ. HÍ=Ù# "å~°Å HõÑ¨Hõ$uñ, QÍqOÑ¨x ^˘Hõ k#O|∞ QÆÅ∞QÆ^Œ∞. `«=∞ [
<å‡=kè x[#O^Œ#∞Å#∞, "åqi # Ü«∞ºO^èŒ#$Ñü =Å^Œ#ñ _»Ü≥∞º<£. 16
* W@∞¡ H“~°=ÙÅ∞ áêO_»=ÙÅ‰õΩ P[<å‡O`«O JÑ¨HÍ~°O K≥Ü«∞ºx k#"Õ∞ ÖË^Œ∞. P „QÆ∞_ç¤~åA
H˘_»∞‰õΩÅ‰õΩ J_»∞¤ K≥Ñ¨ÊÖËHõáÈÜ«∂_»∞.
`Õ. =∂Ü«∞E^ŒO|∞ =xfl ^Œ∞~å‡~°æ=$uÎñ, |∞_»q∞ñ Q˘x Ü«∞_»=ÙÅ‰õΩñ É’#_»∞= #K«@ñ
kiy "å~°Å∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ niÛ ÜÕ∞ñQÆ∞, ^≥Oz `«=∞ Ü«∞Oâ◊ =∞_çy#ñ |Oz ~Ú_»Hõ. 17
* J#O`«~O° =∂Ü«∞ E^ŒOÖ’ H“~°=ÙÅ∞ J<åºÜ«∞OQÍ áêO_»=ÙÅ ~å*Ïºxfl ÖÏH˘¯<åfl~°∞. "åix
J_»=ÙÅ‰õΩ "≥_Å» Q˘\Ïì~∞° . áêO_»=ÙÅ∞ X_»O|_çHõ „Ñ¨HÍ~°O QÆ_∞» =Ù =ÚyâßHõ uiy=zÛ `«=∞‰õΩ ~å=Åã≤#
~å[ºÉèÏQÍxfl J_çy`Õ H“~°=ÙÅ∞ WÜ«∞ºÖË^Œ∞.
=. L#fl Ü≥∞_». 18
K«. ã¨HõÅ xÜ«∞O`« Ü≥ÿ∞# Ç¨Ïi ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_»∞ =∂^èŒ=ÙO_»∞ ¿ã
=Hõ #=HõÅÊHõO|∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜Î #O
^ŒHõ^èŒ~°∞ñ _»|˚Ö’K«#∞ñ_»∞ ^èŒ~°‡`«#∂Éèí=ÙKÕ xÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·
Ü«∞‰õΩ\˜Å ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï`å`«‡‰õΩñ_≥· ^èŒ$`«~å„+¨μìáêeH˜<£. 19
* WÖÏ LO_»QÍ xdÅ ã¨$+≤ìH© xÜ«∞O`« J~Ú#"å_»∂, JdÅ Ö’Hõ â◊~°}∞º_»∂, P„t`«[#
áêi*Ï`«=¸, JO`«O ÖËx"å_»∂, ZO`À â◊H˜Î ãÖÑ¨#∞fl_»∂, #O^ŒHõO J<Õ Y_®æxfl ^èŒiOz#"å_»∂,
Hõ=∞Å^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÍxH˜ JOH˜`«"≥∞ÿ#
=∞#ã¨∞û HõÅ"å_≥· ^èŒ~°‡~åA xÜ≥∂QÆO „Ñ¨HÍ~°O ~åÜ«∞ÉÏ~°O #_»Ñ¨\ÏxH˜ ^èŒ$`«~å„+¨μìx ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥àÏ¡_»∞.
Hõ. K«x Ü«∞K«@ cè+¨‡ QÆ∞~°∞ `«, `«Î#Ü«∞ Hõ$áêKå~°º xdÅ ^è•„fÑ¨`«∞Å∞<£
qx Ü«∞#∞"≥∂kOÑ¨ñQÆ x,@¡xÜ≥∞<£ ^èŒ$`«~å„+¨μì`À_» #=h<å^ä•! 20
* Éèí∂áêÖÏ! JÖÏ "≥o§# QÀáêÅ∞_»∞ JHõ¯_» cè+¨μ‡_»∂, „^À}∞_»∂, Jâ◊fi`å÷=∂, Hõ$Ñ¨Ù_»∂, ã¨HõÅ
~å[#∞ºÅ∂ JO`å qx ãÖ`À+≤OKÕ@@∞¡ ^èŒ$`«~å„+¨μìx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. H“~°= áêO_»=Ù e~°∞=Ù~°∞, <å~°Ü«∞ hH˘Hõ¯ ~°∂Ñ¨ Ü«∞=h=~°! h
"Õ su <≥·# ÉÏO_»∞ ‰õΩ, =∂~°∞Å áêÖÁã¨ñy `Õx =∞#∞ #∞ÉèíÜ«∞O|∞<£. 21
* =∞Ç¨~å*Ï! H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ W^Œ~Ì ∂° h‰õΩ XHõ¯>Ë. h=Ù U q^èOŒ QÍ<≥<· å ã¨~ˆ áêO_»=ÙÅ‰õΩ
~å=Åã≤# ~å[ºÉèÏQÆO WzÛ#>ˇÂ¡`Õ, LÉèíÜ«ÚÅ∂ ˆHΔ=∞OQÍ LO\Ï~°∞..
Hõ. Jx ^èŒ~°‡É’^èŒ=Ú#ñ |e, H˜# =∂@Å∞ K≥=ÙÅ x_»q∞ñ QÆ$+¨μ‚_»∞ q^Œ∞~°∞<£
Ñ¶¨∞# hu=∞O`«∞ñ aÅ∞=O, |xz#ñ [#∞^≥OK≥ñ QÆ∞~°∞ã¨ÉèÏã¨÷Å=Ú#‰õΩ<£. 22
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 261
* JO@∂ Hõ$+¨μ‚_»∞ ^èŒ~°‡„Ñ¨É’^èŒO KÕâß_»∞. P =∂@Å∞ "åi K≥qÔHHõ¯ÖË^Œ∞. JÑ¨C_»∞ NHõ$+¨μ‚_»∞
qâı+¨ huq^Œ∞_≥·# q^Œ∞~°∞}˜‚ Ñ≤Å∞=#Oáê_»∞. q^Œ∞~°∞_»∞ H“~°=ÙÅ H˘Å∞=Ù‰õÄ\ÏxH˜ =KåÛ_»∞.
=. K«#∞^≥Oz Ü«∞K«\˜ [#O|∞ÅKÕ`« #∞Ñ¨ã`
÷≤ O« Éˇ#· HÍ~°ºO|∞ ^≥Å∞Ñ¨ñ|_ç#"åñ_≥· ^è$Œ `«~å„+¨μì #∞^ÕtÌ Oz
~Ú@¡xÜ≥∞. 23
* q^Œ∞~°∞_»∞ JHõ¯_ç "åi=Å¡ [~°∞QÆ∞`«∂=Ù#fl =º=Ç¨~°=∞O`å `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. ^è$Œ `«~å„+¨μxì `À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. ^èŒ~°}©<åÜ«∞Hõ! áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ h`«=Ú‡O_»∞† ^Œ`«∞Ê„`«∞ÎÅ<£
|i~°H˜ΔOz# ^èŒ~°‡=ÚO ^ŒQÆ=Ù#∞O ÉÏ\˜Å∞¡† =Oâ◊O|∞ ã¨∞
ã≤÷~° ™œM’º#fluñ *ˇO^Œ∞† â◊„`«∞[Ü«∞=Ú<£ *Ë‰õÄ~°∞† QÀáêÅ âı
Y~°∞ z`«ÎO|∞#∞ =K«∞Û #@¡QÆ∞@ Ü«∞øñ Q“~°=º=Oâß„QÆ}©! 24
* =∞Ç¨~å*Ï! áêO_»∞~åA h `«=Ú‡_»∞. PÜ«∞# ‰õΩ=∂~°∞efl ãÖ~°HOΔ˜ K«_O» ^è~Œ ‡° =¸, <åºÜ«∞=¸.
JO^Œ∞=Å¡ g∞ =Oâ◊O âßâ◊fi`« ã¨∞YãÖÑ¨^ŒÅ`À =iúÅ∞¡`«∞Ok. g∞‰õΩ â◊„`«∞ q[Ü«∞O ãÖ„áêÑ¨Î=∞ø`«∞Ok.
‰õΩ~°∞‰õΩÅK«∂_®=∞}©! g∞~°∞ D q^èŒOQÍ PK«i¿ãÎ QÀáêÅt~À=∞}˜ J~Ú# Hõ$+¨μ‚x =∞#ã¨∞û‰õÄ „Ñ≤Ü«∞O
HõeyOz# @¡=Ù`«∞Ok.
J. "åi `«O„_ç áêÅ∞ "åiH˜ <˘ã¨ñy h,áêÅ∞ ã¨∞`«∞Å ÔHÅ¡ñ |Oz ~ÚzÛ
K«Å=Ú q_çz ^èŒ~°‡ =∞Å=_» h |∞kúñ, *Á#∞Ñ¨=Ü«∞º! ‰õΩÅ=Ú =∞#∞Ñ¨=Ü«∞º! 25
* =∞Ç¨~å*Ï! "åi `«O„_çÉèÏQÆO "åiH˜=Ùfi. h ÉèÏQÆO H˘_»∞‰õΩÅ‰õΩ ÑÖz W=Ùfi. D~°¬º =^ŒeÃÑ@∞ì.
^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ =∞#ã¨∞û „Ñ¨"Õâ◊ÃÑ@∞ì. =Oâßxfl xÅÉˇ@∞ì.
K«. q#∞=Ú #$áêÅ! <å Ñ¨Å∞‰õΩ† "ÕÜ«Ú#∞ <ÕÅ ã¨g∞~°ã¨∂u h
`«#Ü«ÚÅ ¿Ñ~°∞ q#flñ |^Œ`å_ç`« ^Œ∞+¨ìÉèí∞[OQÆ=∞O|∞ Kå
_»∞Ê#ñ QÆ#ÖÁO^Œ∞! xO`«Ü«Ú#∞ =Ú#∞fl#∞ñ *ˇÑ≤ÊuñQÍ^≥ "åx KÕ
`«# Éèí=nÜ«∞Ñ¨Ù„`«∞ÎÅ‰õΩñ ^ŒÑ¨Ê^Œ∞ =∞$`«∞º =^≥xfl ÉèíOQÆ∞Å<£. 26
* ~å*Ï! <å =∂@ áê\ÕK«∞. hH˘_»∞‰õΩ ^Œ∞_»∞‰õΩ`«#O q#flÑ¨C_»ÖÏ¡ P cè=∞¿ã#∞_»∞ HÍÅ∞ `«ye#
HÍÅã¨~°ÊO ÖÏQÍ =∞O_çÑ¨_»`å_»∞. W^ŒO`å h‰õΩ =ÚO^Õ K≥áêÊ#∞QÆ^•! U q^èŒOQÍ J~Ú<å ã¨ˆ~
P"åÜ«Ú‰õΩ=∂~°∞x KÕuÖ’ h ‰õΩ=∂~°∞Å‰õΩ Kå=Ù `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ, 27
Hõ. hÑ¨Ù„`«∞ÎÅ â∫~°ºO|∞#∞, KåáêKå~åºÑ¨QÍ`«‡*Ï`« Hõ$Ñ¨Éèí∞*Ï
\’ÑÖ|∞#∞ QÆ~°∞‚ ^Œ∞~å, ÖÏÑÖ|∞#∞ x[=ÚQÍñ ^ŒÅO`≥ =∞#=Ú#<£. 28
* JO`ÕHÍ^Œ∞ ~å*Ï! h Hõ#fl H˘_»∞‰õΩÅ „Ñ¨`åáêÅ∂† „^À}ÏKå~°º, cèëê‡Kå~°º, Hõ$áêKå~°∞ºÅ

Ñ¨\Ï\’áêÅ∂† JOQÆ~åA JãÖ^Œ~°ƒù„Ñ¨ÖÏáêÅ∂– W=hfl x["Õ∞ Jx h =∞#ã¨∞ûÖ’ #=Ú‡`«∞<åfl"å!
=. J>Ë¡x q#∞=Ú. 29
L. U Ñ¨~°"Õ∞â◊√KÕ [QÆ=Ú b ã¨K«~åK«~°HÀ\˜`À ã¨=Ú
nÌÑ≤`« =∞Ü≥∞º† <Õ qÉèí∞x k=ºHõàÏOâ◊A Å|˚QÆ~°ƒù Q“
sÑü =ÚYº^Õ= =Úx |$O^Œ=Ú† Öˇ=fiñ _»#O`«∞ñ _»K«∞º`«∞O
_® Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=ÚO_»∞ Hõ~°∞}ÏO|∞kè QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ "À #ˆ~â◊fi~å! 30
* J~Ú`Õ– q#∞. F ~å*Ï! U Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x J#∞„QÆÇÏ¨ O =Å¡ D „Ñ¨ÑO¨ K«O K«~åK«~° [O`«∞*ÏÅO`À
„Ñ¨HÍtã¨∂Î LO@∞#fl^À† „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞, =∞Ç¨^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Õ=`«Å∂, =ÚxQÆ}=¸ JO`å U ^Õ=Ùx
k=ºHõàÏOâ◊Å#∞O_ç [x‡OKå~À, Z=fi_»∞ J#O`«∞_À, Z=fi_»∞ JK«∞º`«∞_À P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_Õ
^ŒÜ«∂Ñ¨Ü≥∂xkè J~Ú# D NHõ$+¨μ‚_»∞.
L. J\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ_»∞ =Ú~åã¨∞~°ÉèËk Ñ¨~åÑ¨~°∞O_»∞ KÕ
Ñ¨\˜ì ãŸ∞O_»∞ qÜ«∞º=Ú#∞ ÉÏO^èŒ=Ùñ_»∞<£ QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ qÉèí∞O_»∞<≥·
~Ú@ìÅ "≥∞ÿ# „¿Ñ=∞=Ú# <≥Ñ¨C_»∞ñ ^À_»Ê_»∞K«∞O_»∞ "å~°Å<£
A@ì#„"ÕÅ <≥=fiiH˜ñ EÑ¨ñQÆ =K«∞Û#∞ ÉÏi÷"À`«Î=∂! 31
* =∞Ç¨~å*Ï! JxflÖ’HÍÅ#∂ `«#Ö’ J\˜Ãì Ñ\˜#ì "å_»∂, =Ú~°∞_»∞ J<Õ ~åHõãΔ ∞¨ }˜‚ =∞@∞ìÃÑ\˜#ì "å_»∂,
ã¨~°fi„âı+¨μª_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ K≥eHÍ_≥·, qÜ«∞ºO‰õΩ_≥·, K«∞@ì"≥∞ÿ, „Ñ¨É’^èŒ‰õΩ_≥·, „Ñ¨Éèí∞"≥· Juâ◊~ÚOz#
J#∞~åQÆO`À ZÅ¡ÑC¨ _»∂ áêO_»∞=ÙÅ‰õΩ `À_»Ê_»∞`«∞O\Ï_»∞. JÖÏO\˜ "åix „"ÕÖuˇ Î K«∂Ñ¨_®xH˜ Z=iÔH<· å
™ê^èŒºO J=Ù`«∞O^•?
L. HÍ=Ù#ñ ÉÏO_»∞#O^Œ#∞Åñ QÍé˜Ü«∞ ÃÑ@ìHõ ~å[ºÉèÏQÆ=Ú<£
"åqi xzÛ ~å[º=Ú#∞ =Oâ◊=Úñ |∞„`«∞ÎÅ |O^èŒ∞=~°æ=Ú<£
QÍ=Ù=Ú† HÍHõ Ö’aèÜ«∞QÆ∞ Hõ+¨ì ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞ =∂@ qO\˜"Õ
Éèí∂=~°! h Ü«Ú¿ÑHõΔ #QÆ∞ñÉ’ ‰õΩÅ<åâ◊=Ú |O^èŒ∞<åâ◊=Ú<£. 32
* JO^Œ∞Hõx <å =∂@qx áêO_»∞=Ùefl ÉÏ^èŒÃÑ@ì‰õΩO_® "åi ~å[ºÉèÏQÍxfl "åiH˜ WzÛ ^Õâßhfl,
=Oâßhfl, Ñ¨Ù„`«∞bfl, |O^èŒ∞=Ùbfl HÍáê_»∞. JÖÏHÍHõ Ö’ÉèÏq+¨μì_»∂, ^Œ∞+¨μì_»∂ J~Ú# ^Œ∞~Àº^èŒ#∞x
=∂@Å∞ q<åfl"å h x~°¡HõΔºO HÍ~°}OQÍ ‰õΩÅ<åâ◊O, |O^èŒ∞<åâ◊O [iyf~°∞`«∞Ok.
`≥. XHõxÔH· ~Ú@∞¡ ‰õΩÅ "≥∞Å¡ #∞Hõ¯_»OÑ¨, <≥`«∞ÎH˘#ñ EK≥ kk huÜÕ∞ #$áêÅ!
q#∞=Ú <å=∂@† h ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞x q_çz, ‰õΩÅ=Ú ~å[ºO|∞ñ ^Õ[O|∞ xÅ∞Ñ¨=Ü«∞º. 33
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 263
* XHõ¯_ç HÀãÖ =Oâ◊=∞O`å ^èfiŒ OãÖ KÕã∞¨ HÀ\ÏxH˜ „Ñ¨Ü∞« uflã¨∞<Î åfl=Ù. W^≥H¯õ _ç ~å[hu? =∞Ç¨~å*Ï!
<å=∂@ q#∞. D ^Œ∞~Àº^èŒ#∞}˜‚ q_»<å_»∞. =Oâ◊=∞~åº^Œ#∂. „Ñ¨Éèí∞`åfihfl, „Ñ¨`åáêhfl HÍáê_»∞!
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^Œé˜q∞ K≥Ñ≤Ê#, qx ^Œ∞~Àº^èŒ#∞ñ_»∞ ~À+¨q=â◊√O_≥· `å
x#`«#Ü«∞ â◊‰õΩ# ^Œ∞âß≈, ã¨#∞Å xsH˜ΔOz `å=∞ãÖ|∞#ñ |eÔH<£. 34
* Jx D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ <˘H˜¯ K≥áêÊ_»∞. P =∂@Å∞ qx ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ~Àëê"ÕâO◊ `À =â◊O
`«Ñ≤ÊáÈÜ«∂_»∞. q∞„`«∞_≥·# Hõ~°∞‚}©‚, "Õ∞#=∂=∞ â◊‰õΩxh, `«=Ú‡_≥·# ^Œ∞âß≈ã¨#∞}©‚ K«∂z JÇ¨ÏOHÍ~°O`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. ^•ã‘Ñ¨Ù„`«∞Îx g∞~° Å∞, ^•ã‘#∞O *ËÜ«∞ H˜@‰õΩñ ^ŒQÆ∞<≥ Ñ≤Å∞=ñQÍ?
<åã‘#∞O_≥· „¿ÑÖˇ_»∞, QÍã≤e K≥_çáÈ= "≥_»ÅñQÍ #_»∞=Ùñ _çñHõ<£. 35
* ^•ã‘Ñ¨Ù„`«∞Î}˜‚ fã¨∞H˘x Pã¨#O WzÛ ‰õÄ~ÀÛÃÑ\Ïì~°∞. W@∞=O\˜ "åà◊¡#∞ D ã¨Éèí‰õΩ ZO^Œ∞‰õΩ
Ñ≤eÑ≤OKå~°∞. ‰õΩ^Œ∞~°∞QÍ ‰õÄ~˘Ûx JkèHõ „Ñ¨ãÖQÍÅ∞ KÕã¨∂Î L<åfl_»∞. "≥O@<Õ D `«∞O@ix "≥∞_»|\˜ì
ÔQO\˜"≥Ü«∞ºO_ç. uHõ¯ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞O _®_ç# ^Œ∞~åÖÏÑÖ|∞Å∞ ^Œ#‰õΩ =∞#™êÎÑO¨ |∞¿ãÜ«∞O QÍ~°ºO|∞ qKåiOz
^è~·≥ º° O |=ÅOaOz Ü≥ÚO_»∞ Ñ¨Å∞Hõ <˘Å¡Hõ â◊~â° ~◊ åã¨#O|∞Å∞ q_çz „HÀ^èOŒ |∞ #_»ñz =#O|∞#‰õΩ
[x Ü«∞O^Œ∞. 36
* D q^èOŒ QÍ ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ÑëH˜# ^Œ∞_»∞‰õΩ =∂@Å‰õΩ q^Œ∞~°∞x =∞#ã¨∞û `«∞Hõ`∞« Hõ L_çHá˜ È~ÚOk.
JÑ¨C_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞ Hõ~=Î° ºO QÆ∞~°∞‰Î Ωõ `≥K∞« ÛH˘x, QÆ∞O_≥ x|ƒiOK«∞H˘x, =∞ˆ~g∞ =∂~°∞=∂@ Ñ¨Å∞Hõ‰Ωõ O_®,
^èŒ#∞~åƒ}ÏÅ∞ q_çzÃÑ\˜ì, P„QÆÇ¨xfl J_»zÃÑ\˜ì J~°}ÏºxH˜ "≥o§áÈÜ«∂_»∞.
ã‘. q+¨μ‚ã¨fiÜ«∞O=ºHõÎ q=∞ÅÉèí∂=ÚÅ#∞ |q„`«O|∞ÅQÆ∞ Ç¨ÏiˆHΔ„`«=ÚÅ#∞
<≥ÅH˘x ^Õ=`åxi‡`«Ç¨Ïik=º Éèí∂=ÚÅ QÆOQÍk Ñ¨Ù}º#^Œ∞Å
ã≤^ŒúÑ¨Ù~å}„Ñ¨ã≤^Œú Ñ¨Ù}Ïº„â◊=∞ ã¨÷Å=ÚÅ #∞Ñ¨=#ã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞
QÆO^èŒ=∂^Œ#=ÚY HΔÍ‡Éèí$`«Î@O|∞Å =∞OAÅyi ‰õΩO[ Ñ¨ÙO[=ÚÅ#∞
`Õ. qHõK«ÔH·~°= Ñ¨^Œ‡ Ç¨ÏÅ¡Hõ =∞~°O^Œ, áê# Ñ¨~°=â◊ =∞^èŒ∞Hõ~° QÍ# |∞^Œú
~å[Ç¨ÏOã¨ qÖÏã¨ q~å[=∂#, =∞QÆ∞K«∞ñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ ÑÖˆH~°∞Ç¨Hõ~°=ÚÅ. 37
* P q^èOŒ QÍ "≥o§# q^Œ∞~°∞_»∞ q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ "≥Åã≤# áê=#„Ñ¨^âÕ ßÅ#∂, Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`åÖˇ#·
"≥·+¨‚= ˆHΔ„`åÅ#∂, ^Õ=`«Å∞ xi‡Oz# k=ºã¨÷ÖÏÅ#∂, QÆOQÆ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨Ù}º#^Œ∞Å#∂, Ñ¨Ù~å}ÏÅÖ’
„Ñ¨ã≤^•úÖˇ·# ã≤^•ú„â◊=∂Å#∂, `«áÈ=<åÅ#∂ ^Œi≈OKå_»∞. QÆO^èŒ=∂^Œ#O "≥Ú^ŒÖˇ·# H˘O_»K«iÜ«∞Å#∂,
JHõ¯_ç K«Hõ¯x zHõ¯x á⁄^ŒiO_»¡#∂, qHõã≤Oz# ~°Hõ~°HÍÅ HõÅ∞=ÅÖ’, Hõ=∞ÖÏÅÖ’ =∞Hõ~°O^ŒO „`åy
"≥∞ÿ=∞~°z# `«∞"≥∞‡^ŒÅ Hõ=∞‡x QÍ<åxH˜ "Õ∞Å∞H˘#fl ~å[Ç¨ÏOã¨Å qÖÏã¨ qÇ¨~åÅ`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl
ã¨~À=~åÅ#∂ qÖ’HÕKå_»∞.
Hõ. =∞é˜Ü«Ú#∞ |∞∞ëêº„â◊=∞ =#, ãï ^Œ∞Ñ¨=# #^Œ Ñ¨ÙoO^Œ [#Ñ¨^Œ yi QÆ
Ç¨Ïfi~° QÀ+¨ª Ü«∞[˝âßÖÏ, Ñ¨Ù~° ^Õ"åÜ«∞`«# Ñ¨Ù}ºÉèí∂=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞<£. 38
* =Ú#∞Å =<åÅÖ’, #n#^•ÅÖ’, LÑ¨=<åÅÖ’, É’Ü«∞Ñ¨Öˇ¡ÅÖ’, H˘O_»QÆ∞Ç¨ÏÅÖ’, QÀâßÅÖ’¡,
Ü«∂QÆâßÅÖ’¡, Ñ¨@ì}ÏÅÖ’, ^Õ"åÅÜ«∂ÅÖ’, f~°÷ã¨÷ÖÏÖÖ’ uiQÍ_»∞.
Hõ. ‰õÄ~°Å∞ñ QÍÜ«∞Å∞ h àÏ§, Ç¨~°=ÚQÍñ Q˘#∞K«∞ xÜ«∞=∞ =∞Å=_»ñQÆ #ãÖ
™ê¯~° â◊s~°∞O _»QÆ∞K«∞ #∞, ^•~°`« #=^èŒ∂`«"Õ+¨^èŒ~°∞ñ_≥· =~°∞ã¨<£. 39
* P Ü«∂ ã¨÷ÖÏÖÖ’ P‰õΩÅ∞, ^Œ∞OÑ¨Å∞, ‰õÄ~°QÍÜ«∞Å∞, hà◊√¡ =∂„`«"Õ∞ PÇ¨~°OQÍ fã¨∞H˘O@∂
xÜ«∞=∞ ã¨Ç≤Ï`«∞_≥·, â◊s~°ãÖ™ê¯~° ~°Ç≤Ï`«∞_≥·, B^•~°º=∞Ç≤Ï`«∞_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ Ñï„"å[Hõ "Õ+¨^è•iÜ≥ÿ∞
ãÖKå~°O KÕâß_»∞.
Hõ. Ç¨Ï~°¬=Ú QÆ^Œ∞~°ñQÆ ÉèÏ~°`«, =~°¬=Ú#O QÆÅ∞QÆ∞ Ñ¨Ù}º=~°f~°÷=Ú Å∞
`«¯~°¬O EK«∞K«∞ qQÆ `å, =∞~°∞¬O_≥· ãÖK«iOK≥ =∞#∞[=ˆ~}Ïº! 40
=. W@∞¡ ãÖK«iOK«∞K«∞ñ „ÉÉèÏã¨ f~°÷=Ú‡#‰õΩ =K«∞Û#Ñ¨Ù_»∞ 41
* D q^èOŒ QÍ ÉèÏ~°`« ^ÕâO◊ Ö’ QÆÅ L`«=Î ∞ Ñ¨Ù}ºf~å÷ ÅxflO\˜h ãÖ`Àëêuâ◊Ü∞« O`À ãÖ^Œi≈ã¨∂,Î
~åQÆ^ÕfiëêÅ∞ q_çz# q^Œ∞~°∞_»∞ „Hõ=∞OQÍ „Ñ¨ÉèÏã¨f~°÷O KÕ~å_»∞.
K«. J~°∞QÆ∞K«∞ ^≥·`«ºÉèË^Œ# ^ŒÜ«∂ÑïÅ|ú ã¨=∞ã¨Î "Õ∞kh
Éèí~°}^èŒ∞~°O^èŒ~°∞O _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏO_»∞ã¨∞`å„QÆAñ _˘Ñ¨CK«∞O_» #
`«Îé˜ q^Œ∞~°∞O_»∞ñ ^Œ`«ûi ^Œ∞^ŒOz`« ™êÅ ~°™êÅ =∂^èŒg
‰õΩ~°=Hõ =∂Åf =‰õΩà◊ ‰õΩO[ Åã¨`«Î@ =∞O^Œ∞ #∞<≥fl_»<£. 42
* ãïQÍ J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨‚ÉèíQÆ"å#∞x J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ ãÖ„áêÑ¨Î"≥∞ÿ# ™ê=∂„*Ïºxfl
Ñïáêeã¨∞<Î åfl_»∞ ^è~Œ ‡° ~åA. P q^èOŒ QÍ áêO_»"å„QÆA_»∞ ã¨=∞ã¨Î =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅÉèÏ~åxfl =Ç≤Ïã¨∞#Î fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’
q^Œ∞~°∞_»∞ P „áêO`åxH˜ =KåÛ_»∞. JHõ¯_ç =∞kÌK≥@∂¡, =∂q∞_çK≥@∞¡† QÆ∞i"≥O^Œ, Z„~°QÀiO@, =∂Åu,
á⁄QÆ_» "≥Ú^ŒÖˇ·# `«~°∞Å`å^Œ∞Å`À‰õÄ_ç =Ù#fl #n f~°OÖ’ q^Œ∞~°∞_»∞ x=ã≤OKå_»∞.
K«. #~°=~°! "Õ}∞*Ï#Åq#+¨ì =∞Ç¨@q =∂_ç¯ñ ÉÏO_»∞ Éèí∂
=~°! ^èŒ$`«~å„+¨ì ã¨∂#∞ Åx"å~°º x~°∂_è» q~À^èŒ "≥∞uÎ Ü≥ÚO
_˘~°∞Å [~ÚOÑ¨ñ QÀi Hõ^Œ<Àifiñ QÆ∞~°∞H˜ΔuáêÅ=ÚY∞º ÅO
^Œé∞ =∞$`«∞ Ö∫@Ü«Ú<£ qx Ñ¶¨∞#O|∞QÆ â’Hõx=∞QÆflz`«∞Îñ_≥·. 43
* Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! JÑ¨C_»∞ J`«_Hç ˜ ‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `«ãO¨ „QÍ=∞O ãÖQÆu `≥eã≤Ok. H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂
"åiOÑ¨ ~åx "≥·~°O ÃÑOK«∞H˘x ÃÑ¶∂~°OQÍ áÈ~å_»∞‰õΩ<åfl~°h, Ñ¨~°ã¨Ê~° q[Ü≥∂`«¯O~î°`À [iy# P
‰õΩ~°∞Hˆ „Δ `« =∞Ç¨ãÖ„QÍ=∞OÖ’ "≥^∞Œ ~°∞á⁄^ŒÅÖ’ L^Œƒqù Oz# ^•"åyflÖ’ ^ŒQ"úÆ ∞≥ #ÿ J~°}ºOÖÏQÍ ^Œ∞~Àº^è<Œ åk
‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~° ã¨=¸Ç¨Ï=∞O`å #tOKå~°h qx q^Œ∞~°∞_»∞ Ñ¨@ì~åx â’HõOÖ’ =ÚxQÍ_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 265
L. P Ü≥∞_»ñ QÍÅ∞ ^Œ#flHõ ~°Ü«∞O|∞# <Õñy ã¨~°ã¨fif#n
`ÀÜ«∞=ÚÅO^Œ∞ñ „QÆ∞OH˜ =Úx`«∞Å∞ºñ_»∞ "Õ K«xÜ≥∞O ^Œ#∂#áê
`ÀÎÜ«∞~°∞Ç¨Ñ¨ÎÉèÏ~°æ= Ñ¨$^äŒ∞„u`« ™È=∞ ã¨∞^•ã¨ â◊H˜Î Éèí$
^•fiÜ«Ú Ü«∞=∂aè^è•#Ü«Ú`« "åÇ≤Ï#∞ÅO ^Œ#∞~°H˜Îñ „QÆ∞O‰õΩK«∞<£. 44
* JHõ¯_» LO_»_®xH˜ q^Œ∞~°∞#‰õΩ HÍÅ∞ xÅ∞=ÖË^Œ∞. =Úxã¨^Œ$â◊√_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞ "≥O@<Õ
|Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞. ã¨~°ã¨fif #kÖ’ ™êfl#OKÕâß_»∞. J#O`«~°O Jyfl, ã¨∂~°º, â◊√„Hõ, Ñ¨$^äŒ∞, „u`«, ™È=∞,
ã¨∞^•ã¨, ‰õΩ=∂~°, "åÜ«Ú, Ü«∞=∞ W`åºk ^Õ=`å<å=∂Å`À „Ñ¨ã^≤ "úŒ ∞≥ #ÿ Ñ¨Ù}ºf~å÷Å#∞ Pã¨H`
Î˜ À ¿ãqOKå_»∞.
L. "≥O_çÜ«Úñ |∞}ºÉèí∂=ÚÅñ |q„`«ãï`«∞ÎÅñ EK«∞K«∞<£ ~°=∂
=∞O_»#∞ñ _»∞O_»∞ k=º~°∞z=∞#‡}˜ Kå~°∞Hõ"å@ ˆQÇ¨Ïm
=∞O_ç`« ™œ^èŒQÀÑ¨Ù~° q=∂#=Ú Å∞#fl`« ÉèíH˜Îñ EK«∞K«∞<£
xO_ç# "Õ_»¯ñ QÆ$+¨‚Ñ¨^Œ h~°[ zO`«#∞_≥· „Hõ=∞O|∞#<£. 45
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ Ñ¨Ù}ºã¨Ö÷ ÏÅ#∂, Ñ¨q„`«#n f~å÷Å#∂ ¿ãqã¨∂Î "≥o§ WOk~å =Å¡É∞íè _≥#·
QÀqO^Œ∞x =∞Ok~åÖˇ· =∞Ç¨ÏŸ[˚fiÖÏÖˇ·# =∞}∞Å∞ á⁄ky# `«Å∞Ñ¨ÙÅ`À, QÆ_»Ñ¨Å`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl
q=∂<åÅ#∂, QÀÑ¨Ù~åÅ#∂, PÅÜ«∂Å#∂ J`«ºO`« ÉèHí ` Î˜ À PÖ’H˜ã∂¨ Î #O^Œ#O^Œ#∞x áê^•~°qO^•Å#∞
ã¨‡iã¨∂Î ZO`À ãÖ`À+Ö`À =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
–: q^Œ∞~°∞O _»∞^Œú=ÙO QÆx Hõ$ëê‚^Œ∞Å =$`åÎO`«O |_»∞QÆ∞@ :–
K«. K«x K«x `˘O\˜ =∞`«ûº ‰õΩ~°∞*ÏOQÆÅÉèí∂=Ú Åu„Hõq∞Oz K«
Ü«∞º# Ü«∞=Ú<å#kO QÆkã≤ Ü«∞K«Û@ ÉèÏQÆ=`«∞<£ ã¨~À[ Ö’
K«# ^Œ$_è»Éèí‰õΩÎ ã¨^Œ∞æ}qâß~°^Œ∞ âßO`«∞x ^Õ==∞O„u t
+¨μºx =∞Ç≤Ï`« „Ñ¨ã≤^Œ∞úñ |iâ’+≤`«^À+¨μñ „||∞^Œ∞ú #∞^Œú=Ù<£. 46
* JÖÏQÍ =ÚO^Œ∞‰õΩ"≥o§ =∞`«ûº, ‰õΩ~°∞, *ÏOQÆÅ Éè∂í =ÚÅ#∞ Ju„Hõq∞Oz J#O`«~O° Ü«∞=Ú<å #kx
ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞, P #nf~°OÖ’ Ñ¨~=° ∞ÉèÏQÆ=`«∞_»∞, Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ x g∞^Œ JYO_»"∞≥ #ÿ ÉèHí QÎ˜ ÅÆ "å_»∞. L`«=Î ∞QÆ∞}
ãÖÑ¨#∞fl_»∞, âßO`«∞_»∞, ~å[huÖ’ |$Ç¨Ïã¨Êu t+¨μº_»∞, qâßÅÜ«∞â’ q~ål`«∞_»∞, ^À+¨â¥◊ #∞º_»∞, L[˚fiÅK≥`· #« ∞º_»∞
J~Ú# L^Œ=ú Ù}˜‚ ^Œi≈OKå_»∞.
Hõ. Hõx Ü«∞#∞~åQÆ qHÍã¨=Ú, ^Œ# =∞#=Ú#ñ ^˘OQÆeOÑ¨ñ ^ŒQÆ QÍ_è®eO
QÆ# =∂K«iOz <≥Ü«∞ºO, |∞#ñ QÆ∞â◊Å „Ñ¨â◊fl ¿ãã≤ =Ú^Œ=Ú#ñ |eÔH<£. 47
* L^Œú=Ù}˜‚ K«∂_»QÍ<Õ q^Œ∞~°∞x Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ J#∞~åQÆO á⁄Oyá⁄~°eOk. Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∞ Kåz

QÆ\Qì̃ Í H“yeOK«∞ ‰õΩ<åfl_»∞. ¿ãflÇ¨ÏO H˘nÌ ‰õΩâ◊Å „Ñ¨âfl◊ Å∞ ‰õΩiÑ≤Oz# J#O`«~O° ãÖ`À+Ö`À q^Œ∞~°∞_»∞
L^Œú=Ùx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÅ∞ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞, ^Œ∞i`«q^Œ∂~°∞Å∞ q~Àkè^Œ∞~°Ì=∞|Å∞Å∞O
QÆ∞~°∞‰õΩÅ uÅ‰õΩÅ∞ QÆ∞Of, =~°ã¨∂#∞Å∞ QÆ∞â◊Å∞ÖË Ü«∞"åi`« ÉèíH˜Î<£. 48
* =$+≤‰‚ Ωõ Ö’^Œƒ"ù å! L^Œ"ú å! Hõ$+¨É‚ ‰íè Ωõ ÅÎ ∂, Ñ¨q„`«Ki« „`«∞Å∂, q~À^è∞Œ Å‰õΩ x~ÀkèOÑ¨~åx g~åkèg~°∞Å∂,
‰õΩ~°∞‰õΩ ÖÏÅOHÍ~°∞Å∂ J~Ú# ‰õΩOf‰õΩ=∂~°∞Å∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ =Ù<åfl~å?
K«. Ç¨Ïi ^Œ# <åaèÑÖHõ~°∞Ç¨Ï=∞O^Œ∞ [xOz# Ü«∞\˜ì ÉèÏ~°f
â◊fi~°∞ñ _»uÉèíH˜Î "Õñ_» Ü«∞^Œ∞=Oâ◊=Ú#<£ |ÅHõ$+¨‚=¸~°∞ÎÖˇ·
Ñ¨~°ñQÆ [xOz Éèí∂Éèí~°=Úñ ÉÏÑ≤# Éèí=ÙºÅ∞ ˆ~=fOk~å
=~°∞ Å@ â◊¥~°¿ã#∞x x"åã¨=Ú#<£ ã¨∞Y =Ú#fl"å~°ÖË? 49
* `«# <åaèH=õ ∞ÅO #∞O_ç Ñ¨Ù\ì̃# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨~=° ∞ÉèHí `
Î̃ À „áêi÷OÑ¨QÍ NÇ¨Ïi |Å~å=Ú_»∞QÍ,
Hõ$+¨μ_‚ ∞» QÍ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»∞. J\Ï¡ Ñ¨Ù\˜ì Éè∂í ÉèÏ~åxfl áÈQ˘\˜#ì =∞Ç¨ÏŸ^ŒÜÚ« Å∞, ~ˆ =f~°∞H˜‡}©
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞„Ñ≤Ü«ÚÅ∞ ~å=∞Hõ$+¨μ‚Å∞ `«=∞ `å`« QÍÔ~·# â◊¥~°¿ã#∞x QÆ$Ç¨ÏOÖ’ ã¨∞YOQÍ L<åfl~å?
K«. ‰õΩ~°∞‰õΩÅ∞ ÖÏ^ŒiOÑ¨ñQÆ ãŸ∞O_»∞#∞ <åÑ¨ÙÎñ_»∞<≥· `«#iÛ ™È
^Œ~° `«~°∞}©[#O|∞Å#∞ ^Œ`«Ê`«∞ÅO QÆ_»∞ QÍ~°=O|∞#O
QÆ~°∞} ^Œe~°Ê <å`«‡AÅHõO>ˇñ „aÜ≥∂#fluñ „É’K«∞"åñ_»∞ ã¨∞
ã≤÷~°=∞u #∞#fl"åñ_≥ =ã¨∞^Õ=Ùñ_»∞ =$+≤‚‰õΩÅ „Ñ¨nÑ¨HÍ! 50
* Ü«∞^Œ∞=Oâ◊nÑ¨HÍ! ‰õΩ~°∞=OjÜ«ÚÖˇ#· H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ `«<fl≥ O`À Q“~°qOÑ¨QÍ, <≥Ü∞« º"≥∞,ÿ
qÜ«∞º"≥∞ÿ, `«# J#∞QÆ∞ K≥Öˇ¡à◊¡#∞ "åiÉèí~°Îbfl ZO`À P^Œ~°OQÍ PáêºÜ«∞OQÍ Hõ#fla_»¤ÅHõO>Ë q∞#flQÍ
ÖÏeOz áêeOKÕ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ P~ÀQÆºOQÍ L<åfl_®?
âß. HõO^Œ~åÊOâ◊=Ú#O ^Œ#∂Añ |_»Ü«∞O QÍq∞Oz Éèí∂^Õ=`å
|$O^ŒO|∞<£ Éèíl~ÚOz `«`«¯~°∞} nÑ≤OÑÖ „|ÉèÏ=O|∞ ÃÑO
á⁄O^Œ<£ ~°∞H˜‡}˜ QÆ#fl #O^Œ#∞ñ_»∞ „Ñ¨^Œ∞º=ÚflO_»∞ ÉèÏã¨fiK«Û=¸
ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞Å∞ ^Œ#∞flñ Q˘Åfi =∞Ç≤Ï`À`åûÇ¨ÏO|∞#<£ q∞OK«∞<Õ. 51
* =∞#‡^äŒ∞x JOâ◊QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ á⁄O^Œ^ŒÅz ~°∞H˜‡}©^Õq „ÉÏÇ¨Ï‡}∞efl Ñ¨ÓlOzOk, "åi
J#∞„QÆÇ¨ÏO =Å¡ J`«ºO`«=∞Ç≤Ï"≥∂¿Ñ`« J~Ú# ~°∞H˜‡}©=∂`« Hõ_»∞Ñ¨ÙK«Å¡QÍ Hõ#flãÖ`å#O „Ñ¨^Œ∞º=Úfl_»∞
ã¨=∞ã¨Î ¿ã<åã¨=¸Ç¨ÏO `«##∞ ãÖ¿ãqã¨∂Î LO_»QÍ L`åûÇ¨ÏO`À L<åfl_»∞QÆ^•!
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 267
Hõ. ã¨~°ã≤[Ö’K«# Hõ~°∞}Ï, ÑïÅ|ú ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~°}˜áêÅ# =∞Ç≤Ï=∞O
|~°=∞„Ñ‘u ã¨∞dOK«∞<≥, z~°qÉèí"À^•~°∞ñ _»∞„QÆ¿ã#∞ñ_»∞ [QÆu<£. 52
* Hõ=∞ÖÏ‰õΩΔ x Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõOΔ =Å¡ ãÖ„áêÑ¨"Î ∞≥ #ÿ ã¨=∞ã¨Î ~å*Ïºhfl áêeã¨∞#Î fl L„QÆ¿ã#∞_»∞ ãÖ„Ñ‘`∞« _≥,·
âßâ◊fi`« "≥·Éèí"À¿Ñ`«∞_≥· ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
K«. Åe`« Ñü„=`å=∞}˜ qÖÏã¨=f uÅHõO|∞ áê~°fif
ÅÅ# QÆ∞=∂~°∞ñ QÆ#fl@∞ ã¨∞ÅHõΔ} *ÏO|=f ÖÖÏ=∞ x
~°‡ÅQÆuñ QÆ#fl Ñ¨\˜ì ã¨∞‰õΩ=∂~°`« #∞O_»∞ q~ÀkèÉèíO[<À
`«¯eHõ ã¨∞dOK«∞<Õ QÆ∞}Hõ^ŒO|∞ñ_»∞ ™êO|∞_»∞ =$+≤‚Ñ¨ÙOQÆ"å! 53
* Ñü„=`å t~À=∞}©, L`«Î=∞ ~°=∞}©=∞}©, ã¨=∞ã¨Î ã¨^Œ∞æ}=f J~Ú# *ÏO|=u, áê~°fif^Õq
‰õΩ=∂~°™êfiq∞x Hõ#fl@∞¡ ™êO|∞x Hõ#flk. q~À^èŒ∞Å#∞ peÛ K≥O_®_Õ g~åkèg~°∞_»∞, ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"åÅ∞_»∞–
P ™êO|∞_»∞ ˆHΔ=∞"Õ∞<å?
Hõ. Ç¨ÏiÑ¨^Œ¿ã=‰õΩñ _»i cè, Hõ~°∞ñ _»~°∞˚#∞ =Å# q∞QÆ∞Åñ QÍ~°∞‡Hõ q^ŒºÖò
k~°=ÚQÆñ QÆéz# ™ê`«ºH˜, =~°ã¨∞Y qÉèí==ÚÅ #∞#fl"åñ_≥ ^èŒi„u<£? 54
* Ç¨ÏiK«~}
° HÕHõ~∞° _»∂, Ji[# ÉèÜ
í ∞« OHõ~∞° _»∂, J~°∞#˚ ∞x ^ŒQ~æÆ ° K«H¯õ QÍ qÅ∞q^Œº <Õ~∞° ÛH˘#fl"å_»∂
J~Ú# ™ê`«ºH˜ J`«ºO`« ã¨∞Y"≥·Éèí"åÅ`À JÅ~å~°∞`«∞<åfl_®?
=∞. [Å*Ï`åO‰õΩâ◊ K«„Hõ KåÑ¨ ‰õΩeâ◊ K«Ûù„`åk ˆ~MÏOH˜`À
[˚fiÅ QÀqO^Œ Ñ¨^•|˚ ÅH˜Δ`« q~å[<å‡~°æ ^èŒ∂oK«Ûù\Ï
Hõe`åOQÆ∞O_»∞ q^èŒ∂`«HõÅ‡+¨μñ_»∞ xëê¯"≥∞ÿHõ ^èŒ~°∞‡O_»∞ ã¨
`«∞¯Å*Ï`«∞O_»# <˘Ñ¨C#\˜ì Ñ¶¨∞#∞ñ _»„‰õÄ~°∞O_»∞ Éèí„^•`«∞‡ñ_Õ? 55
* QÀqO^Œ∞x áê^•Å∞– Ñ¨^‡Œ O, JO‰õΩâ◊O, K«„HõO, ^è#Œ ∞ã¨∞û, =„[O, Kè„« `«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ â◊√Éè~ˆí YÅ`À
XÑ¨C `«∞O\Ï~Ú. J@∞=O\˜ Náê^Œ=Ú„^ŒÅ∞ „Ñ¨HÍtOKÕ „`À=ÅÖ’x ^Œ∞=Ú‡`À „Hõq∞‡# <≥"∞Õ ‡#∞`À,
^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_≥·# J„‰õÄ~°∞_»∞ P#O^ŒOQÍ L<åfl_®? xëê¯=Ú_»∂, x~°‡Å ^èŒ~°‡Ñ¨~°∞_»∂, ã¨^ŒfiOâ◊
ãÖ*Ï`«∞_»∂ S# P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙxH˜ ˆHΔ=∞"Õ∞ Hõ^•?
Hõ. „â◊√`«∞Å∞#∞ „QÆ`«∞*Ï`«=Ú ã¨, =∞‡uñ ^•eÛ#Ü«∞\˜ì "Õ^Œ=∂`«QÆu<£ N
Ñüñ ^Œ# QÆ~°ƒù=Ú‡# ~°, H˜Δ`«∞ñ *Ëã≤# QÆi`« ^Õ=H©ãü ã¨∞Y"Õ∞. 56
* "Õ^•Å#∂ Ü«∞*Ï˝Å#∂ `«#Ö’ ™ê^Œ~°OQÍ ^•K«∞H˘#fl "Õ^Œ=∂`«ÖÏ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞}˜‚ `«#
QÆ~°ƒùOÖ’ PáêºÜ«∞OQÍ ^èŒiOz HÍáê_ç# ^˘_»¤ WÖÏ¡Å∞ ^Õ=H©^Õq ã¨∞YOQÍ LO^•?
=. =∞é˜Ü«Ú =∞Ç¨`å‡! =∞Ç≤Ï`Àáêã¨‰õΩ ÅQÆ∞"å~°Å HÀ~°∞¯Å∞ xO_çOÑÖ*Ïe# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞.
â◊|Ìâß„ã¨ÎO|∞#‰õΩO QÍ~°}O|x `«#∞fl #dÅ^Õ=`å[#O|∞ ÅyæOÑ¨ QÆÅ "Õ∞\˜ Ü«∞QÆ∞@O*Ëã≤
=∞<À=∞Ü«ÚO_»∞#∞, ã¨HõÅr= [`«∞ifi^è•O`«óHõ~°}O|∞ Å~Ú# z`åÎÇ¨ÏOHÍ~°|∞kú =∞#O|∞Å‰õΩO
„QÆ=∞O|∞# "åã¨∞^Õ=– ãÖHõ~°¬}–„Ñ¨^Œ∞º–=∂flx~°∞^Œ∞ú Åkè^≥·=`«O|∞ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°\˜ì K«`«∞ifi^èŒ
`«`fiÎ« O|∞Å‰õΩñ ^Œ∞~°ºOÉˇ#· `«`fiÎ« O|∞#∞<≥#· Ü«∞x~°∞^Œ‰ú Ωõ =∂~°∞O_»∞ ãÖ`À+¨z`«∞OÎ _»Q∞Æ <Õ Ü«∞x.57
* =∞Ç¨`å‡! Jx~°∞^Œ∞ú_»∞– x`«ºO `«#∞fl ÉèíH˜Î`À ¿ãqOKÕ"åi HÀiHõÅhfl <≥~°"Õ~°ÛQÆÅ ÉèíQÆ"å#∞_»∞.
â◊|Ìâß„™êÎxH˜ HÍ~°}=∞x ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å∂ H˘xÜ«∂_Õ "å_»∞. =∞<À=∞Ü«Ú_≥·#"å_»∞. JdÅ „áê}∞Å‰õÄ
JO`«óHõ~°}ÏÖˇ·# z`«ÎO– JÇ¨ÏOHÍ~°O–|∞kú– =∞#ã¨∞ûJ<Õ <åÅ∞yO\˜H© „Hõ=∞OQÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞–
ãÖHõ~}¬° ∞_»∞–„Ñ¨^∞Œ º=Úfl_»∞– Jx~°∞^Œ∞_ú ∞» Jkèëêª# ^≥"· åÅ∞. WÖÏ =∞#ã¨∞û‰õΩ JkèÑu¨ Ü≥∞ÿ # P Jx~°∞^Œ∞_ú ∞»
P#O^ŒOQÍ L<åfl_®?
=∞. W`«~å~å^èŒ# =∂x Hõ$+¨μ‚ñ QÆ=∞ÖÏnèâ◊√O |Ü≥∂*Ïã¨ <å
iÛ`«∞ ÉèíH˜Î<£ x[<å^äŒ∞ñQÍ ã¨`«`«=Ú<£ ¿ãqOK«∞ Ñ¨Ù}∞ºÖò [QÆ
#∞fl`«∞ Å^è•º`«‡q^Œ∞Öò =∞Ç¨Éèí∞AÅ∞ =∂#∞ºÖò ^èŒ~°‡=∂~°∞æÖò ã¨=Ú
#flu ã¨`åº`«‡[Kå~°∞^èÕ+¨‚QÆ^Œ∞ ÖÏ#O^•`«∞‡ÖË Ü«Ú^Œú"å! 58
* F L^Œú"å! `«H˜¯# Ñ¨Ó[Åhfl q_çzÃÑ\˜ì, „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜‰õÄ_» Ñ¨Ó[hÜ«Ú_»∂, ÅH©Δ‡ =Å¡Éèí∞_»∂
J~Ú# NHõ$+¨μ}
‚ ‚˜ `«=∞‰õΩ ~°H‰Δõ Ωõ _»∞QÍ ÉèÏqOz ÉèHí `
Î˜ À x`«ºO ¿ãqOKÕ ^è#Œ ∞ºÅ∂, [QÆ<å‡#∞ºÅ∂, JO`ÕHÍHõ
Ö’HõOKÕ á⁄QÆ_»|_»∞ "å~°∂, P^è•ºu‡Hõ q^•º"Õ`«ÎÅ∂, ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ #_çKÕ"å~°∂ J~Ú#
ã¨`«ºÉèÏ=∂#O^Œ#∞Å∞ Kå~°∞^èÕ+¨‚QÆ^Œ∞Å∞ ãÖ`À+ÖQÍ L<åfl~å?
`Õ. „HÀ^èŒ=∂`«û~°º^èŒ#∞ñ_»∞ ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞O_»∞, "˘Å∞K«∞ <≥=fixã¨Éèíñ Ez HõÅ∞+¨ "≥Ú^Œq
=∞#=ÚÖ’# #ã¨∂Ü«∂x=∞QÆ∞flñ _»Ü≥∞º, #\˜ì ^èŒ~°‡Añ _»∞<åflñ_≥ Ü«∞#Ñ¶¨∞K«i`«! 59
* F Ñ¨Ù}ºK«i„`å! ^ÕnÑ¨º=∂#"≥∞ÿ# U =∞Ç¨ÏhÜ«Úx =∞Ü«∞ã¨Éèí#∞ K«∂z ^Œ∞~Àº^èŒ#∞_»∞
„HÀ^è=Œ ∂`«û~åºÅ`À „‰õΩOyáÈ~Ú =∞#ã¨∞ûxO_® HõÅ‡+Ö xOÑ¨ÙH˘x, JO`«∞ÖËx Jã¨∂Ü«∞Ö’ =Úxy`ÕÖÏ_À–
P ^è~Œ ‡° ~åA ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
`Õ. Ñ¶¨∞#QÆ^•ÉèÏºã¨ z„`« ãÖQÆ`«∞Å "≥∞éã≤, ‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~°∞Å Éèí∂i ãÖQÆ~°=Ú Ö’#
Ç¨Ï`«∞Åñ QÍqOz "≥Åã≤#Ü«∞\˜ì *ˇ\˜ì, "åÜ«Ú`«#Ü«ÚO_»∞ QÆ∞â◊eÜ≥ÿ∞ =éÅ∞#Ü«∞º! 60
* L^Œú`«"≥∞ÿ# QÆ^•Ü«Ú^Œú H“â◊ÅO`À H“~°=ÙÅ #O^Œsfl ~°}~°OQÆOÖ’ =∞@∞ìÃÑ\˜ì# [QÆ*ˇ\˜ì
"åÜ«Ú^Õ=Ùx =Ú^Œ∞ÌÅÑ¨\˜ì cè=Ú_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl_®?
K«. Ç¨ÏiHõ~°∞}Ï`«~°Oy`« Hõ\ÏHõΔ xsHõΔ} Å|ú â∫~°º q
ã¨∞Êù~°}ñ ^Œ#iÛ `«#∞fl #x É’Ü«∞QÆu<£ yiâ◊√O _≥kiÛ#<£
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 269
|~°=ã¨ "≥ÚÑ¨ÊñQÍ ÔQez áêâ◊√Ñ¨`å„ã¨Î=Úñ Q˘#fl â◊„`«∞ cè
Hõ~°∞ñ_»∞ ^èŒ#O[Ü«ÚO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆã≤÷u "≥∂^Œ=Ú <˘O^Œ∞K«∞O_»∞<Õ? 61
* Hõ~°∞}Ï`«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ\ÏHõΔgHõΔ}ÏÅ=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# Ñ¨~å„Hõ=∂uâ◊Ü«∞O
HõÅ"å_»∂, =∂Ü«∂ H˜~å`«~°∂ÑÖ`À =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞ #O`«"å_»∞ Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú"≥∞ÿ<å `˘_»Q˘\˜ì xez ÔQez
"≥∞Ñ≤ÊOz áêâ◊√Ñ¨`å„ã¨ÎO WÑ≤ÊOK«∞H˘#fl "≥Ú#QÍ_»∂, JiÉèíÜ«∞OHõ~°∞_»∂ J~Ú# J~°∞˚#∞_»∞ ã¨∞YOQÍ
ãÖ`À+ÖQÍ L<åfl_®?
=∞. `≥éñQ˘Ñ¨Ê<£ [#hqÜ≥∂QÆ=Ú#ñ QÆ∞Ofã¨Î#ºáê#O|∞ ™È
^Œ~° ãÖ~°HõΔÜ«Úñ QÆeæ ^Õ=qÉèí∞ =„HõÎ™ê÷=∞$`«O|∞O YˆQ
â◊fi~°∞ñ _»i÷O QÆ~ÚH˘#fl =∂_ç¯ñ QÆ∞~°∞=Oâ◊ „âı}˜ xi˚Oz `«
^Œú~°}©~å[º=Úñ Q˘#fl =∂„kH˘_»∞‰õΩÖò ^èŒ<åº`«∞‡ÖË? Ü«Ú^Œú"å! 62
* qkè=â◊O=Å¡ `«=∞Hõ#fl`«e¡ Hõ#∞fl=¸Ü«∞QÍ ‰õΩOf^Õq K«#∞ÉÏÅ∞ „`åQÆ∞`«∂, J#flÅKÕ
~°HOΔ̃ Ñ¨|_ç#\ì̃"å~°∂, J=∞ˆ~O„^Œ∞x Jnè#OÖ’ L#fl J=∞$`åxfl ãÖáêkOz# QÆ~∞° `«‡O`«∞xÖÏ H“~°=ÙÅ
#O^Œih xi˚Oz "åi ~å*Ïºxfl Pi˚Oz#"å~°∂ J~Ú# =∂„n #O^Œ#∞Å∞ #‰õΩÅã¨ÇÏ¨ ^Õ=ÙÅ∞ ‰õΩâ◊ÅOQÍ
L<åfl~å?
`Õ. áêO_»∞Éèí∂g∞â◊fi~°∞O_»∞ ãÖ„áêÑ¨Î=∞~°}∞ñ, _≥·# tâ◊√=ÙÅñ „É’K«∞@ÔH· x*Ëâ◊√ñ
QÆ∂_ç K«#‰õΩ#fl Ü«∞\˜ì Ü«∂ ‰õΩOuÉè’[, `«#Ü«∞ rqOK«∞<Õ <Õñ_»∞? =∞#∞K«i„`«! 63
* L^•`«ÎK«i„`«∞_»"≥·# L^Œú"å! P<å_»∞ áêO_»∞~åA =∞~°}ÕÑ¨QÍ Éèí~°Î`À áê@∞ `å#∞‰õÄ_®
ã¨ÇÏ¨ QÆ=∞#O KÕÜ∞« ‰õΩO_® a_»Å¤ =∞Oz K≥_Å¤» ∞ K«∂_»@OHÀãÖ „áê}ÏÅ∞ aQÆ|@∞ìH˘x L#flk ‰õΩOf^Õq.
P `«e¡ WÑ¨C_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ rqOz L#flk Hõ^•!
=. Jx "≥O_çÜ«Ú. 64
=∞. J#∞*Ï`«∞O_»QÆ∞ áêO_»∞Éèí∂qÉèí∞ñ_»∞ x~åº}O|∞#O ÉÁO^Œ <å
`«x Ñ¨Ù„`«∞ÎÖò ^Œ#∞ñ*Ë~° =zÛ##∞ =∂^èŒºã¨÷O|∞ñ É’ñ ^Œ\˜ì Ü≥∞
Q˘æ#iOK≥<£ ^èŒ$`«~å„+¨ì Éèí∂q∞qÉèí∞ñ _»@∂¡Ç≤ÏOÑ¨ñQÍ <≥QÆ∞æ ¿ã
ã≤# "åñ_Õ Ü«∞QÆ∞ñQÍHõ "Õ∞Å∞ QÆÅ^Õ zOuOÑ¨ñQÍ #∞^Œú"å! 65
* Jx =∞~°Å WÖÏ J<åfl_»∞ q^Œ∞~°∞_»∞. `«=Ú‡_»∞ áêO_»∞~åA `«#∞=Ù KåeOK«QÍ J`«x H˘_»∞‰õΩÅ∞
`«# ^ŒQÆæ~°‰õΩ =zÛ#Ñ¨Ù_»∞ <åºÜ«∞O KÕ¿ã"åxÖÏ "≥#∞fl^Œ\ì̃ P„â◊Ü«∞ q∞zÛ PÃÑ· H©_Õ KÕâß_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞.
"åã¨Î"åxH˜ P „QÆ∞_ç¤~åA K≥_»¤"å_ÕHÍh L^Œú"å! PÜ«∞# ã¨∞YOQÍ L<åfl_®?
Hõ. J#∞Añ_»∞ gñ _»#HõÜ«∞ `«#, `«#Ü«ÚÅ∞ ##∞ "≥_»Å #_»∞=ñ^• #∂~°Hõ Ü«ÚO
_ç# ^èŒ$`«~å„+¨μìñ_»∞ #~°HõO, |∞#ñ |_»∞ <å^≥·# ^Œ∞óY=Ú# ##Ñ¶¨∂`å‡! 66
* F áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»"≥·# =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! `«∞O@~°∞Öˇ·# `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞ ##∞fl |Ü«∞\˜H˜ ÔQO\˜#

ã¨=∞Ü«∞OÖ’ `«=Ú‡_Õ Jx‰õÄ_® J#∞HÀ‰õΩO_® <À~°∞=¸ã¨∞H˘x T~°‰õΩ<åfl_»∞ ^èŒ$`«~å„+¨μì_»∞. J`«_»∞
<å‰õΩ HõeyOz# ^Œ∞óYO HÍ~°}OQÍ `«Ñ¨ÊHõ #~°HõÜ«∂`«# J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ Ñ¨~=° ∞âßO`«∞O_» "≥#· h =∞#O|∞# ^Œ∞óYO|∞ QÆ~=Î° ºO|∞ QÍ^ŒO>Ëx. 67
* ''h"Õ"≥∂ Ñ¨~°=∞âßO`«∞_»=Ù. h=Ù WÖÏ ^Œ∞óYÑ¨_»@O ã¨=∞O[ãÖ HÍ——^Œx JO\Ï"Õ"≥∂!
Hõ. #~°Ö’Hõ q_»O|#=Ú#, Ç¨Ïi Ñ¨~°=∞Ñ¨~°∞O_»∞ =∂#"åHõ$u`À x
^Œú~°ñ |∞\˜ì Ü«∂`«‡=∂Ü«∂, ã¨∞Êù~°}<£ "≥∂Ç≤ÏOÑ¨ñ*ËÜ«Ú Éèí∂[#HÀ\˜<£. 68
* Ñ¨~å`«Ê~°∞_≥·# Ç¨Ïi bÖÏ=∂#=Ù_≥· D Ö’HõOÖ’ Ñ¨Ù\˜ì `«# =∂Ü«∂„Ñ¨ÉèÏ=O`À =∂#=ÙÅ
#O^Œih "åº"≥∂Ç¨ÏOÖ’ =ÚOK«∞`«∞<åfl_»∞.
L. HÍ=Ù# #=∞‡Ç¨`«∞‡x qHÍ~° q^Œ∂~°∞x ã¨~°fi"≥∂Ç¨Ï =∂
Ü«∂qÅ =∂#ã¨∞O_» #QÆ∞ #Ñ¨C_»∞ ãÖã¨$u ^Œ∞ód <Ò^Œ∞ #
^ÕÌ=Ùx ã¨`«¯$áê=∞Ç≤Ï=∞ñ ^Õe# "Õà◊ ã¨∞dO`«∞ <Õ# HÍ
^• qkè â◊OHõ~°„Ñ¨Éèí$`«∞ ÅqfiÉèí∞=∂Ü«∞ñ ^ŒiOÑ¨ <Õ~°∞Îˆ~? 69
* HÍ|\˜ì, Z\˜ì qHÍ~åÅ∂ ÖËx"å_»∂, =∞Ç¨`«∞‡_»∂ J~Ú# P NÇ¨Ïi =∂Ü«∂"åº"≥∂Ç¨Å‰õΩ <å
=∞#ã¨∞û Ö’<≥·#Ñ¨Ù_»∞ ãÖ™ê~° ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# D ^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞Éèíq™êÎ#∞. JÖÏHÍHõ P ^Õ=^Õ=Ùx
Jáê~°Hõ$áê~°ãÖ „Ñ¨ãïOz#<å_»∞ ã¨∞YOQÍ LO\Ï#∞. <Õ<Õ HÍ^Œ∞, P „|Ç¨Ï‡~°∞„^•^Œ∞Å∞ ‰õÄ_® P
Ñ¨~å`«Ê~°∞x =∂Ü«∂*ÏÅO #∞Oz `«Ñ≤ÊOK«∞H˘x |Ü«∞@Ñ¨_»ÖË~°∞.
=. J~Ú# #=∞‡Ç¨`«∞‡x Hõ~°∞}Ï`«~°Oy `åáêOQÆ ÑïÅ|ú q*Ï˝# náêO‰õΩ~° x~°ã¨Î ã¨=∞ã¨Î
^ÀëêO^èŒHÍ~°∞O_» #QÆ∞@O*Ëã≤ =∞nÜ«∞z`«ÎO|∞ Ç¨ÏiÑ¨^•Ü«∞`«ÎO|~Ú# HÍ~°}O|∞##∞ ^Œ`«ÎfiO|∞
ã¨`«`«O|∞ xsH˜ΔOK«∞K«∞ #∞O_»∞^Œ∞† =∞é˜Ü«Ú#∞. 70
* J~Ú<å, Hõ~°∞}Ï~°ãÖ "≥e¡qi¿ãÎ P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ^•fi~å ãÖ„áêÑ¨Î"≥∞ÿ#
*Ï˝#nÑ¨Hoõ Hõ=Å¡ <å ^ÀëêÅ<Õ pHõ@h¡ fl `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. <å z`«OÎ ÉèQí =Æ O`«∞x áê^•Å#∞ Ç¨Ï`«∞‰Î Ωõ #flk.
JO^Œ∞=Å¡ P Ñ¨~°`«`«ÎfiO HÀã¨"Õ∞ x~°O`«~°O xsH˜Δã¨∂Î L<åfl#∞.
ã‘≤. J\˜ì ã¨~À*Ï‰õΔΩñ _®f‡Ü«∞ Ñ¨^ŒÉèí‰õΩÎ Å_»=ÙÅ x_»∞=∞Åñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞O_»
^Ò`«ºO|∞¿ãÜ«∞ñ Q˘O^Œé∞ q~À^èŒ∞Å∞ Ñ¨\˜ì |^Œ∞úxñ *ËÜ«∞ ã¨#fl^Œ∞úÖˇ·#
|ÅÇ‘Ï#∞=∂_ç¯ =∂~°Ê_»ÖËñ_» Ü«∞ã¨=∞~°∞÷ñ_»x `«ÅOK≥^Œ"Õx #K«∞º`«∞O_»∞
Ñ¨~°∞Å [~ÚOÑ¨ <ÀÑ¨Hõ HÍ^Œ∞ q^•ºaè[# ^èŒ#=∞`«∞ÎÖˇ· [QÆuñ Éˇ‰õΩ¯
`Õ. ÉÏ^èŒÅ #ÅOK«∞ ^Œ∞+¨ìÉèí∂Ñ¨`«∞Å <≥Å¡, Ãã·#º Ü«ÚHõÎO|∞QÍ #x ãÖÇ¨ÏiOK«∞
H˘é‰õΩ ã¨ÉèíÖ’# #Ñ¨C _® ‰õΩ~°∞‰õΩ=∂~°∞, ÖÏ_»∞ ^Œ∞~åƒù+¨}=ÚÅ‰õΩ #Å∞QÆñ_»Ü≥∞º. 71
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 271
* P Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ J#∞~°‰õΩÎÖˇ·# `«# Éèí‰õΩÎÅ∞ J_»=ÙÖ’¡ J+¨ìHõëêìÅ∞ Ñ¨_»_»O K«∂_»ÖËHõ "åiHÀãÖ

~åÜ«∞ÉÏ~°O #_çáê_»∞. Ñ¨QÆ|\˜ì# â◊„`«∞=ÙÅ∞ H˘O^Œ~°∞ J`«}˜‚ Ñ¨\˜ì Hõ\˜ì"ÕÜ«∂Åx QÆ\˜ì „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞
KÕâß~°∞. JÑ¨C_»∞ JK«∞º`«∞_»∞ Jâ◊‰õΩÎxÖÏQÍ "åix "åiOK«ÖË^Œ∞. JO`«=∂„`«O KÕ`« Jk PÜ«∞#
Jã¨=∞~°` ÷ « J#∞HÀ‰õÄ_»^∞Œ . PÜ«∞# "åix [~ÚOÑ¨ÖHË õ HÍ^Œ∞. q^Œº–=Oâ◊O–^è#Œ O– gx=Å¡ JÇ¨ÏOHõiOz
Ö’‰õΩefl Ñ¨Å∞ÉÏ^èÅŒ ‰õΩ |eKÕã∞¨ #Î fl Ñ¨Å∞QÍ‰õΩÖˇ#· ~åAefl ã¨Ãã·#ºOQÍ ãÖ„QÍ=∞Éè∂í q∞Ö’ ãÖÇ¨ÏiOKåÅ<Õ
ã¨^Œ∞^ÕÌâ◊O`À<Õ P<å\˜ ã¨ÉèíÖ’ H“~°=ÙÅ ã¨∂\˜áÈ@∞ =∂@Å‰õΩ <˘K«∞ÛHÀÖË^Œ∞. P„QÆÇ¨ÏO `≥K«∞ÛHÀÖË^Œ∞.
=∞. [##O |O^Œ∞@ ÖËx ~¸â◊fi~°∞ñ_»∞ ^• [x‡OK«∞ >ˇÅ¡<£ q~À
kè x~å™ê~°÷=Ú† g`«Hõ~°∞‡ñ_»QÆ∞ # ^ÕÌ=ÙO_»∞ QÆ~°‡„Ñ¨=
~°Î#∞ñ _Ò>ˇÅ¡ñ [~åK«~° „Ñ¨Hõ@ Éèí∂`« „âı}∞ÅO QÆ~°‡ =
~°Î#∞ÅO *ËÜ«∞ñ ^ŒÅOzHÍHõ HõÅ"Õ ^≥·`åºiHÕ QÆ~°‡=ÚÖò. 72
* Ñ¨Ù@∞ìHõÖËx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Ñ¨Ù_»∞`«∞<åfl_»O>Ë– ˆH=ÅO â◊„`«∞=Ùefl JO`«O KÕÜ«∞_®xˆH! Hõ~°‡Å∞
ÖËx ^Õ=Ù_»∞ Hõ~‡° Å∞ KÕã∞¨ <Î åfl_»O>Ë K«~åK«~° r=HÀ\˜x Hõ~‡° |^Œ∞eú fl KÕÜ∞« _®xˆH! JO`ÕHÍx, ~åHõ™Δ êO`«‰Ωõ _≥#·
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩxH˜ Hõ~°‡ÅO@∂ L<åflÜ«∂?
Hõ. Ç¨Ïi #~°∞Å ÔHÅ¡ñ |∂Aºñ_»∞, Ç¨Ïi bÖÏ=∞#∞Añ_»∞#∞ QÆ∞}Ïf`«∞ñ_»∞<≥·
Ñ¨~°ñy# Éèí= Hõ~°‡O|∞Åñ, ÉÁ~°Ü«∞O _»ñ@† Ç¨ÏiH˜ñ QÆ~°‡=ÚÅ∞ bÅ ÅQÆ∞<£. 73
* Ç¨Ïi #~°∞ÅO^ŒiH© Ñ¨Ó[hÜ«Ú_»∞. PÜ«∞# bÖÏ=∂#∞+¨ q„QÆÇ¨ï_»∞. QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_»∞.
[#‡ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# |O^è•Å∞ PÜ«∞#‰õΩ ÖË=Ù. Jq ˆH=ÅO P "åã¨∞^Õ=ÙxH˜ bÖÏqÖÏ™êÅ∞ =∂„`«"Õ∞.
Hõ. =∞kñ ^Œ# âßã¨# q∞_ç #[, Ñ¨^Œ=ÚÅ∞ ¿ãqOK«∞ Ö’HõáêÖÏ^Œ∞Å ÃÑO
á⁄^ŒqOÑ¨ Ü«∞^Œ∞‰õΩÅO|∞#, #∞^Œ~ÚOK≥#∞ Éèí∞qx |Åã¨Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 74
* `«# J#∞[˝ `«Å^•eÛ `«# áê^•efl ¿ãqOz Ö’HõáêÅ‰õΩÅ‰õΩ JÉèí∞º^ŒÜ«∞O HõeyOKÕO^Œ∞‰õΩ
Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ü«∂^Œ= =Oâ◊OÖ’ |Å~å=ÚxH˜ `«=Ú‡_≥· NÇ¨Ïi [x‡OKå_»∞.
`Õ. K«Å# =∞O^ŒHõ Éèí∂i ãÖã¨~°} `«~°}, "≥∞ÿ# ã¨f¯iÎ k‰õΩ¯Å #uâ◊~Úe¡
=éÅ ã¨=∞=∞uÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl"åñ_≥ Hõ$+¨μ‚ñ, _»#∞K«∞ #∞^Œú=Ùx q^Œ∞~°∞ñ _»_»∞QÆ∞@Ü«Ú#∞. 75
* ãÖ™ê~°™êQÆ~åxfl `«iOÑ¨*ãË ∂¨ Î K≥‰Ωõ ¯K≥^~Œ x° Ü«∞â’"≥É· "íè åxfl k‰õΩ¯ÅO`«\Ï xO_çã∂¨ ,Î JO^Œih
ã¨=∞|∞kú`À P^ŒiOKÕ P #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ ˆHΔ=∞OQÍ L<åfl_®! D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ L`«¯O~î°`À
L^Œú=Ù}˜‚ J_çQÍ_»∞.
=. J\˜ì Ü≥∞_» # Ü«Úº^Œú=ÙO_»∞. 76
Hõ. Ü«∞^Œ∞‰õΩÅxkè Ü«∞QÆ∞ Hõ$+¨μ‚x, Ñ¨^Œ [Å[ qÜ≥∂QÆ `åÑ¨ Éèí~°=Ú# =∂@Öò
„Ñ≤^Œ∞ÅHõ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O ÉˇiÜ«∞ñQÆñ, Éˇ^Œ=ÙÅ∞ ^Œ_»∞Ñ¨ÙK«∞#∞ =QÆÅñ ÉˇOÑ¨é˜Ü«ÚO_≥<£. 77
* JÑ¨C_»∞ Ü«∂^Œ=‰õΩÖÏxH˜ ÃÑxflkè J~Ú# Hõ$+¨μx‚ áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ, ^Œ∂~°"∞≥ #ÿ HÍ~°}OQÍ L^Œ=ú ÙxH˜
^Œ∞óYO á⁄Oy =zÛOk. <À@=∂@ ~åÖË^Œ∞. QÆ∞O_≥ Ñÿe#@¡~ÚOk. ÃÑ^Œ=ÙÅ∞ `«_»∞Ñ¨Ù‰õΩ<åfl_»∞. â’HõO
=Å¡ HÍOuqÇ‘Ï#∞_≥<· å_»∞.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê ÉÏ^Œ~åÜ«∞}˜, =∞#∞*ËO„^Œ∞x =Å#∞ ã¨∂z =∞é˜ ~Ú@¡xÜ≥∞<£
q#∞ "≥ÚHõ<åñ _ô Ü«Ú^Œú=Ùñ, _»#Ü«∞=Ú <≥·^ÕO_»¡ ÉÏÅ∞ñ_≥· Ü«Ú#fl `«é˜<£. 78
=. =Ú#∞fl Hõ$+¨μ‚xO QÆ∂_ç Ü«∂_»∞ ÉÏÅ‰õΩÅÖ’ <˘Hõ¯ ÉÏÅ∞xñ QÆ$+¨μ‚xOQÍ ÉèÏqOz ÑïK«~°º
¿ãÜ«ÚK«∞O_» QÆ∞}=f =∞`«e¡ Ü«∞QÆ∞ `«e¡ ã¨#∞^≥Oz ''Ü«∂ñH˘O\˜† qkÜÕ∞Å ~å=#fl—— Ü«∞x
Ñ≤ez# [#h "åHõºO|∞Å∞ ÔQ·H˘#Hõ Ü«∞YO_»`Õ*’xkèÜ≥ÿ∞# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ
¿ã"å#∞~°H˜ÎO *Ëã≤ Ü«Ú#fl Ü«Ú^Œú=ÙO_»∞ <Õñ_»∞ Hõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆ`åÑÖ|∞# Ç¨Ïi"å~°Î q^Œ∞~°∞#‰õΩñ
*ˇÑÊ¨ *ÏÅHõ Ü≥ÚÑ¨Êé˜ Ü«ÚO_»∞@ ÜÕ∞q∞ z„`«O|x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞† #O`« #∞^Œ=ú ÙO_»∞ ã¨~À*ÏHõΔ
áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ ã¨∞^è•[Åxkè x=∞QÆfl =∂#ã¨∞O_≥· ã¨=Ú`«¯O~î°O lOuOz Ü≥ÚHõ¯
=ÚÇ¨˙~°Î=∂„`«O|∞#‰õΩ ÉÏ+¨Ê[Å Ñ¨Ói`«Ö’K«#∞O_≥· QÆ^Œæ^ŒHõO~î°∞O _»QÆ∞K«∞. 79
* Jx K≥Ñ≤Ê, â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#∞ K«∂z, WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. ''~å*Ï! q#∞. z#fl`«#OÖ’ D
L^Œú=Ù_»∞ S^ÕO_»¡ ÉÏÅ∞_≥· LO_»QÍ XHõ<å_»∞ Hõ$+¨μ‚x`À HõÅã≤ P_»∞‰õΩO@∞#fl P ÉÏÅ∞~°O^ŒiÖ’ XHõ
ÉÏÅ∞}˜‚ Hõ$+¨μ‚xQÍ<Õ ÉèÏqã¨∂Î ¿ã=Å∞ KÕÜ«∞™êQÍ_»∞. ã¨∞QÆ∞}ÏÅ"≥e¡ J~Ú# J`«x `«e¡ JHõ¯_çH˜ =zÛ
''<åÜ«∞<å! PHõe Q˘<åfl=Ù, J<åflxH˜ ~å! WOHÍ P@ÖËq∞„\Ï—— Jx Ñ≤ezOk. L^Œú=Ù_»∞ `«e¡ =∂@Å∞
qxÑ≤OK«∞HÀÖË^Œ∞. J#O`« `Õ[ã¨ûOÑ¨#∞fl_»QÆ∞ Ñ¨^•‡‰õΔΩx áê^•~°qO^Œ =∞Hõ~°O^Œ =∂^èŒ∞~°ºOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z
JÖÏˆQ L<åfl_»∞. J@∞=O\˜ L^Œú=Ù_»∞ <Õ_»∞ Hõ$+¨μ‚x Z_»ÉÏ@∞=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# Ñï`åÑ¨ ÉèÏ~°O`À P
q+¨Ü«∂xfl q^Œ∞~°∞#‰õΩ K≥Ñ¨ÊÖËHõ ‰õΩÑ¨ÊQÆ∂e áÈ=_»OÖ’ Pâ◊Û~°ºO U=ÚOk—— Jx =∞m§ â◊√‰õΩ_»∞ W\Ï¡
J<åfl_»∞. JÑ¨C_»∞ L^Œ=ú Ùx Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O NHõ$+¨K‚ ~« }
° Ï~°qO^Œ =∞Hõ~O° ^•Å áêÅ=Úhfl\˜Ö’ =Úxy `ÕeOk.
U^À `«ÇÏ¨ `«ÇÏ¨ áê@∞`À XHõ¯ Hõ} Δ Oáê@∞ Hõ#∞flÅ∞ ÉÏëêÊÅ`À xO_çáÈÜ«∂~Ú. HõO~îO° QÆ^^æŒ Œ =∞~ÚOk.
Hõ. Ñ¶¨∞#=ÚQÆ <≥=∞‡#=Ú# q∞O, z# Hõ$+¨‚qÜ≥∂QÆ [x`« td ^ŒiH˘#ñQÍñ
QÆ#∞ñQÆ=ñ Éˇ_»KÕ <˘`«∞ÎK«∞ñ, Éˇ#∞á⁄Ok# ^Œ∞i`« tYiaè^Œ∞~°∞<£ q^Œ∞~°∞<£. 80
=. Hõ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞. 81
* NHõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆO=Å¡ Hõey# â’HÍyflH˜ pHÍÔH·# =∞#ã¨∞û`À L^Œú=Ù_»∞ =ÚO*Ë`«∞Å`À Hõ#∞flÅ∞

`«∞_»∞K«∞‰õΩO@∂ áêáêÅ∞ J<Õ Ñ¨~°fi`åÅ‰õΩ =„*ÏÜ«Ú^èŒO =O\˜"å_≥·# q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 273
Hõ. Ü«∞=Úñ_»#∞ Ñ¶¨∞#HÍÅÉèí∞[O, QÆ=∞ Ñ¨ÙOQÆ=Ùñ _≥QÆz Ñ¨@ìñQÍ Ü«∞^Œ∞=Oâ’
`«Î=ÚÅ K«i„`«Å∞ñ ^Œ`«∞¯â◊, Å=Ú ÖË=∞x K≥Ñ¨C^Œ∞O QÆÅOÔQ_ç =∞#=Ú<£. 82
* Ü«∞=∞^èŒ~°‡~åA J<Õ #Å¡x <åQÆ~åA Ü«∞^Œ∞=Oâßxfl X_çã≤Ñ¨\˜ì HÍ@∞"Õâß_»∞. WÑ¨C_»∞ Ü«∂^Œ=
=OjÜ«ÚÅ =$`åÎO`«=¸, "åi ˆHΔ=∞=¸ U=∞x K≥¿ÑÊk? <å =∞#ã¨∞û Hõà◊=à◊ Ñ¨_»∞`«∂=ÙOk.
ã‘. =Úx[# =ÚYÑ¨^Œ‡=ÚÅ∞ =Ú‰õΩoOÑÖQÆ YÅ[# Ö’K«<À`«ÊÅ=Ú ÅÅ~°
*Ï~° KÀ~°∞Å HÀi¯ ã¨Ñ¶¨Å`« <˘O^ŒOQÆ ^•#=^Œ~åÊO^èŒ `«=∞ã¨ =∞_»~°
=~° Ü≥∂y [# K«„Hõ"åHõO|∞ Å_»ÅOQÆñ QÆÅ∞+¨[<å#∞~åQÆO|∞ Ñ¨~°fi
Éèí∂i ^Àëê#Å ã¨∂ÊùiÎ "å\˜Å¡OQÆ #∞k`« ^èŒ~°‡„H˜Ü«∞ Å∞_çy Ü«∞_»ñQÆ
`Õ. =∂#∞ëêHÍ~° ~°∞zHÀ\˜ =∞O^ŒÑ¨é˜z, Ü«∞#Ñ¶¨∞! ÜÕ∞ =∞# <Õ~°∞Îñ QÆ$ëê‚aè^è•#
Ö’HõÉÏO^èŒ=Ùñ _»∞`«Î=∞â’¡Hõ=¸iÎ, q∞OK«∞ `Õ[O|∞`À #ã¨Îq∞OK≥#Ü«∞º! 83
* Ñ¨Ù}º=¸sÎ! q^Œ∞~å! <À@=∂@ ÃÑQÆÅ@O ÖË^∞Œ . Ö’HõÉÏO^è=Œ Ù_»∂, L`«=Î ∞â’¡‰Ωõ _»∂, =∞Ç¨`Õ[ã‘fi
J~Ú# NHõ$+¨μ_‚ <» Õ ã¨∂~°∞º_»∞ Jã¨qÎ ∞OKå_»Ü∂« º! WOˆH=Ú#flk! =ÚhO„^Œ∞Å =ÚYHõ=∞ÖÏÅ∞ =Ú‰õΩo`å
Å~Ú<å~Ú. HõÅ∞ëê`«∞‡Å Hõ#∞QÆÅ∞=Å∞ qáêÊ~å~Ú. *Ï~°KÀ~°∞Å HÀiHõÅ∞ Ñ¶ëOKå~Ú. ~åHõΔã¨∞Å
QÆ~åfiO^èŒHÍ~åÅ∞ #Å∞kâ◊ÖÏ "åºÑ≤OKå~Ú. Ñ¨~°=∞ Ü≥∂QÆ∞Å<Õ K«„Hõ"åHÍÅ∞ â’HÕKå~Ú. ^Œ∞i`«=∞<Õ
ãÖ^è•º~åQÍÅ∞ K≥Åˆ~QÍ~Ú. ^Àëêaè^è•#Ü≥ÿ∞# ~å„u q[$OaèOzOk. ^èŒ~°‡Hõ$`åºÅ‰õΩ „Ñ¨`«º"åÜ«∞O
U~°Ê_çOk. =∂#=ÙÅ `Õ[ã¨∞ûÅ∞ =∞O^ŒyOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 84
Hõ. Ç¨ÏÅ ‰õΩeâ◊ [Å[ˆ~MÏ, Åe`« NHõ$+¨‚ áê^ŒÅH˜Δ`«Ü≥ÿ∞ x
~°‡ÅQÆu <˘ÃÑÊ_»∞ ^èŒ~°}©, ÅÅ<å=∞}˜ <Õñ_»ÉèÏQÆºÅHõΔ} Ü«∞Ü≥∞º<£. 85
* JO`ÕHÍ^Œ∞† Ç¨ÏÅ=¸, =„[=¸, Ñ¨^Œ‡=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# ˆ~YÅ`À JO^Œ"≥∞ÿ# #O^Œ#O^Œ#∞x
J_»Q∞Æ =Ú„^ŒÅ`À ã¨fiK«ÛOù QÍ ã¨ÅHõ}
Δ OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ Éè∂í ^Õq D<å_»∞ ^Ò~åƒùQºÆ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ HõÅk J~ÚOk.
Hõ. Ü«∂^Œ=ÙÅ =Å# ~å[º, N ^˘ÅñÔQ#∞† ^èŒ~°‡QÆu #tOK≥#∞† Éèí∞q =∞
~åº^ŒÅ∞ ^ŒÃÑÊ #^èŒ~À‡, `åÊ^Œ#=Ú#† ^≥·`«ºÉèËk ^ŒÑ≤Ê# Ñ≤^ŒÑ¨<£. 86
* ^•#"åO`«‰Ωõ _≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» Hõ#∞=∞~°∞QÆ∞ HÍ=_»O`À Ü«∂^Œ=ÙÅ ~å[º"≥É· =íè O =∂Ü«∞=∞~ÚOk.
^èŒ~°‡=∂~°æO #tOzOk. J^èŒ~°‡O Juâ◊~ÚOzOk. Ö’HõOÖ’ =∞~åº^ŒÅ∞ ÖË‰õΩO_® áÈÜ«∂~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú Åe`« xHõ+¨} q~å[=∂# =∞}˜QÆ} H˜~°} ã¨∞+¨=∂ qâı+¨ q_»Oa`« q=∞Å ãëÅO
|∞ÅO^Œ∞ñ „|uÑ¶ë`« ãÖÑ¨Ó~°‚ K«O„^Œ=∞O_»Å ~°∞z xsH˜ΔOz [ÅK«~° |∞kúO *Ëã≤ `«[˚Å
qÖ’Åg∞#O|∞ Å#∂# ¿ãflÇ¨ÏO|∞#O ^ŒÅOK«∞ K«O^ŒO|∞#ñ QÆ$ëê‚#∞K«~∞° Öˇ#· Ü«∞^Œ∞ =$+≤‰ì Ωõ =∂~°∞
Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞ =¸iÎO ^Œ=∞‰õΩ #„ˆQã¨~°∞O _»x HÍx bÖÏ=∂#∞+¨ q„QÆÇ¨ïO_≥·# Ñ¨~°=∂`«∞‡O_»x
Ü≥∞é∞OQÆHõ Ç¨Ïi=∂Ü«∂ [x`«O|QÆ∞ #ã¨^•ƒù=O|∞#O *Ëã≤ Éè’[# â◊Ü«∞<åã¨<å#∞QÆ=∞#O|∞ÅO
*Ëi ã¨Ç¨ÏŸ^Œ~åk ÉèÏ=O|∞ÅO QÆ∂_ç K«i~ÚO`«∞† ~°^ÕÌ=Ùx PÜ«∂ Ñ¨Ü≥∂xkè x=∞QÆ∞flÅ∞ QÍ‰õΩO_»
#|˚Éèí"å^Œ∞ÅÔH·#O né^Œ∞. ã¨~°fiQÆ∞} QÆi+¨μªÅ∞#∞, ã¨`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªÅ∞#∞ #QÆ∞ Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å‰õΩO
^ŒHõ¯ñ ^ŒH˜¯#"å~°Å‰õΩO *ˇÑ¨Ê<ÕÅ? JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü«∞aè[# q^•º^èŒ# |ÅQÆ~°fi =∞^•OnèÉèí∂`«
KÕ`«ã¨∞¯Öˇ·# tâ◊√áêÖÏk Éèí∂áêÅ‰õΩ Å=∞‡Ç¨`«∞‡xO |~°`«`«ÎfiO|x Ü≥∞é∞OQÆHõ xOkOK«∞
^Œ∞~åƒù+¨Å∞ ^ŒÅOz =∞#™êÎÑÖ|∞ <˘O^Œ∞K«∞O_»∞^Œ∞ #x "≥O_çÜ«Ú. 87
* JO`ÕHÍ‰õΩO_®– K«Hõ¯QÍ ™ê#Ñ¨@ì@O =Å¡ Z‰õΩ¯=QÍ „Ñ¨HÍtOKÕ =∞}˜ã¨=¸Ç¨Å =∞<À[˝
HÍOuˆ~YÅ=Öˇ `«à◊`«à◊ "≥∞i¿ã ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# [ÖÏÖ’¡ „ÑüaOaOz# ÑïÑ¨Ó~°‚ K«O„^Œ=∞O_»Å HÍOux
K«∂z U^À [ÅK«~=° ∞x „ÉèÏOuÑ¨_ç P h\˜Ö’ uiˆQ KÕÑÅ¨ ∞ ^•xK«∞@∂ì u~°∞QÆ∞`«∂ ™ê\˜ÖxË K«#∞=Ù#∂,
¿ãflÇ¨hfl „Ñ¨H\õ ™˜ êÎ~Ú. J^Õq^èOŒ QÍ Hõ$+¨μx‚ "≥O@ uiˆQ Ü«∞^Œ∞=$+≤‚ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx `«=∞‰õΩ
J„QÆ<åÜ«∞‰õΩ_»x =∂„`«=Ú ÉèÏqOKÕ"å~°∞HÍx bÖÏqÖÏ™ê~°O÷ =∂#=~°∂ÑÖ ^èiŒ Oz# Ñ¨~å`«Ê~°∞_»x
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËH,õ NÇ¨Ïi=∂Ü«∂"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· PÜ«∞#`Àáê@∞ Éèí∞lã¨∂,Î â◊Ü∞« xã¨∂,Î HõÅã≤‰Äõ ~°∞ÛO@∂, "≥O@
u~°∞QÆ∞`«∂ `«=∞`À|∞@∞ì=Ù, K«∞@ìO W`åºk ÉèÏ"åÅ`À „Ñ¨=iÎOKÕ"å~°∞. P ^Õ"åk^Õ=Ùx =∂Ü«∂ã¨=Ú„^ŒOÖ’
=Úxy áÈ‰õΩO_® LO_ÕO^Œ∞‰õΩ „|Ç¨‡^Œ∞Å‰õΩ ‰õÄ_® ™ê^èºŒ O HÍ^Œ∞. Jxfl QÆ∞}ÏÖ’¡#∂ q∞#flÜ≥∞ÿ # "å~°∂,
L`«=Î ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μÖ’¡ J„ˆQã¨~∞° Å∂ J~Ú# ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ=∂@ J@∞Oz`Õ WHõ q∞ye# "åi q+¨Ü∞« O
K≥Ñ¨Ê_»O ZO^Œ∞‰õΩ? ‰õΩÅO–q^Œº–^èŒ#O–|ÅO–g\˜=Å¡ q„~°gQÆ∞`«∂ QÆ~åfiO^èŒHÍ~°O`À =∞ã¨Hõ ÉÏi#
=∞#ã¨∞ûÅ`À tâ◊√áêÅ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞Ç‘ÏÑ¨`∞« Å∞ P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ ^Õ=^Õ=Ù}˜Q‚ Í `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ ÑëH˜#
^Œ∞~åƒù+Å¨ ∞, xO^•"åHÍºÅ∞ `«Å∞K«∞‰õΩO>Ë <å =∞#ã¨∞û HΔÀaèOzáÈ`«∂ LO@∞Ok.
=∞. Jq`«$¿ÑÎHõΔ}nè ã¨=∂Ç≤Ï`« `«áÈ"åºãÖQÆ∞ Öˇ·#\˜ì ÉèÏ
QÆ=`« „âı+¨μªÅ HÍ`«‡=¸iÎ xdÖˇ·Hõ *’ºuÜ≥ÿ∞ñ EÑ≤ â’
Hõ qâ’HõO|∞Å∞ x~°ÌÇ≤ÏOz Hõ=∞ÖÏHÍO`«∞O_»∞ âßO`«∞O_»∞ =∂
#= ~°∂ÑÖ|QÆ∞ ^ÕÇ¨Ï=Ú<£ =^Œe Ü«∞O`«~åú#∞ñ _»Ü≥∞ºO Ag∞. 88
* `«xq f~°Hõ `«#∞fl K«∂KÕ"åiH©, |∞kúÜ≥∂QÆO`À `«#∞fl `≥Å∞ã¨∞HÀQÀi#\˜ì "åiH©, `«#∞fl QÆ∂iÛ
`«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ÉèÏQÆ=`«^èŒ~°‡O J=ÅOaOz#"åiH©, ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ìÖ’ `«<Õfl ^Œi≈OKÕ Éèí‰õΩÎÅ‰õÄ `«# JYO_»
*’ºu ã¨fi~°∂ÑÖ K«∂Ñ≤Oz "åi [O*Ï\ÏÅ∂, ^Œ∞óMÏÅ∂ áÈQ˘\˜ì „Ñ¨âßO`« ™êHΔÍ`å¯~°O „Ñ¨™êkOz
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_≥·# NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# J=`å~°O KåeOz JO`«i›`«∞ _»Ü«∂º_»∞!
ã‘. =∂#"≥·Hõ qHÍã¨=∂#"≥∞ÿ `«#‰õΩ#∞ qã¨‡Ü«∞[#Hõ"≥∞ÿ "≥ÅÜ«Ú#\˜ì

Ü«∂f‡Ü«∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂â◊H˜Îñ *ËÑ¨\˜ì K«∂Ñ¨ÙK«∞ #`«ºO`« ã¨∞ÉèíQÆ =∞QÆ∞K«∞
Éèí∂+¨}O|∞Å‰õΩ#∞ Éèí∂+¨}OÉˇ· q"ÕHõ=ÚÅ ÔHÅ¡#∞ |~åHÍ+ª̈ Ü«∞QÆ∞K«∞
ã¨HõÅ HõÖÏº} ãÖ™ê÷#"≥∞ÿ ã¨`«º"≥∞ÿ `Õ[iÖˇ¡_»∞#\˜ì k=º=¸iÎ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 275
`Õ. `å# `«#=¸iÎ x[â◊H˜Îñ ^ŒQÆ ^èŒiOÑ¨, Ü«∞=∞`«#∂Éèí=Ù ~å[ã¨∂Ü«∂^èŒfi~°O|∞
#O^Œ∞ <≥=fix â◊√Éèí=¸iÎ #i÷`À_», xO_»∞ "Õ_»∞HõñEz =i‚Oz Ô~Åq∞. 89
* =∂#=ÙÅ‰õΩ =∞Ç¨Éèí∞º^ŒÜ«∂xH˜ J=kèÜ≥ÿ∞, `«#‰õΩ ‰õÄ_® Pâ◊Û~åºxfl HõeæOKÕ `«#Ü≥∂QÆ
=∂Ü«∂|ÖÏxfl ã‘fiHõiOz „Ñ¨Hõ\©HõiOK«∞K«∞, q∞H˜¯e ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ JÅOHÍ~åÅˆH JÅOHÍ~°"≥∞ÿ, *Ï˝<åxH˜
ÃÑxfl^è•#"≥∞,ÿ ã¨HÅõ â◊√ÉèÏÅ‰õÄ ã¨xfl^è•#"≥∞,ÿ ã¨`º« "≥∞,ÿ x`«º"≥∞ÿ nÑ≤OKÕ P k=º=∞OQÆà=◊ ¸iÎ `«# PHÍ~åxfl
`«#â◊H˜Î=Å¡ `å<Õ ^èŒiOKå_»∞. ^èŒ~°‡~åAx ~å[ã¨∂Ü«∞ Ü«∂QÆOÖ’ =¸sÎÉèíqOz# P#O^Œ#O^Œ#∞x
™œO^Œ~åºxfl ZO`À P#O^ŒO`À JO^Œ~°∂ ãÖ^Œi≈OKå~°∞. ZO`À ãÖ`À+Ö`À Jaè=i‚OKå~°∞.
Hõ. „Ñ¨Hõ@=ÚQÆñ QÆ=∞ÅÉèí= ã¨$, +≤ìH˜ñ QÍ~°} q∞ =∞‡Ç¨`«∞‡ñ_Õ Ü«∞#∞K«∞#∞ #∞
`«∞û‰õΩÖˇ· `«#∂‡iÎxñ ^Œ, Ñ¨ÊHõ K«∂zi QÍ^≥ `«`«ûÉèÏ[#∞ ÖˇÅ¡<£. 90
* P<å_»∞ P ã¨ÉèíÖ’x "å~°O`å ''„|Ç¨Ï‡ã¨$+≤ìH˜ ‰õÄ_® =¸ÅHÍ~°}O D =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_Õ—— Jx
L`åûÇ¨ÏO`À PÜ«∞# k=º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl `«^ÕHõ^è•º#O`À Ô~Ñ¨Ê"åÅÛ‰õΩO_® K«∂Kå~°∞ Hõ^•!
=. =∞é˜Ü«Ú âßO`À„QÆ~°∂Ñ¨^èŒ~°∞O_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ âßO`«~°∂Ñ¨ÙO_»∞ QÍ=Ù#ñ |~°Hõ$`åÑ¨~å^èŒ
xÑ‘_»º=∂# =∂#ã¨∞O_»Ü«Úº ##∞HõOáêÜ«∞`«Î z`«∞ÎO_≥· =iÎOK«∞ Ñ¨~åÑ¨~°∞O_»∞#∞ „|Hõ$uHÍ~°ºO
Éˇ#· =∞Ç¨Ï`«fiÎ ~°∂Ñ¨ÙO_»∞#∞ [##q~°ÇÏ≤ `«∞O _»ÜÚ« º#∞ ^•~°∞=ÙÅ=Å# ##ÅO|∞ ^ÀñK«∞ K«O^ŒO|∞#
[##O|∞ #O^Œ∞K«∞O_»∞ #\˜ì ã¨~À[<åÉèí∞x Ç¨ã¨~åã¨ bÖÏ#∞~åQÆ qÖ’Hõ# „ÑüÅ|ú=∂#Öˇ·# QÀÑ¨
HÍq∞#∞Å∞ `«#∂‡iÎ ^Œ~°≈<å#∞+¨HõÎ =∞h+¨ÅO QÆey =iÎOz ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 91
* NHõ$+¨μ_‚ ∞» "åi "åi ã¨fiÉèÏ"åÅ#∞ J#∞ãïOz H˘O^ŒiH˜ âßO`«ãfi¨ ~°∂Ñ¨Ù_»∞QÍ#∂, =∞iH˘O^ŒiH˜
ÉèÜ
í ∞« OHõ~° ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞QÍ#∞ HõxÑ≤OK«∞`å_»∞. P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞ ã¨ÇÏ¨ [OQÍ âßO`« ã¨fiÉèÏ=Ù_»∞. JO^Œ∞=Å#
W`«~°∞Å∞ `«#‰õΩ KÕã≤# JÑ¨~å^è•Å‰õΩ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û ZO`À ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∞<åfl "åiÜ«∞O^Œ∞
"å`«ûÅºÑïÑ¨Ó~°"‚ ∞≥ #ÿ |∞kú`À<Õ =iÎã∂¨ Î LO\Ï_»∞. P Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ „Ñ¨H$õ u HÍ~°º"≥∞#ÿ =∞Ç¨Ï`«`
Î fiÎ« "Õ∞ ã¨fi~°∂ÑÖQÍ
HõÅ"å_»∞. Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"å_≥<· å Hõ>Åìˇ Ö’#∞O_ç Jyfl Ñ¨Ù@∞ì #@∞¡QÍ Pq~°ƒqù ã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ NHõ$+¨μx‚
z~°∞#=ÙfiÅ‰õÄ, ~åã¨„H©_Å» ‰õÄ, „¿Ñ=∂=Ö’Hõ<åÅ‰õÄ `«ÇÏ¨ `«ÇÏ¨ ÖÏ_»∞ `«∞#fl „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x Q˘Å¡ÉÏè =∞ÅO`å PÜ«∞#
k=º™œO^Œ~º° ãÖ^Œ~≈° #OÖ’ Ñ¨~=° â◊"∞≥ #ÿ ÉèÏ"åÅ`À „Ñ¨=iÎOKå~°∞. ã¨~ˆ D ãÖQÆu WÖÏ LOK«∞.
K«. kqAÅ HÀi¯ñ n~°Ê =ã¨∞^Õ=Ùx ~ÚO@ [xOz HõOã¨ ^•
#=Ùñ_»∞ =kèOK«∞#<£ ÉèíÜ«∞=Ú#O [x #O^Œ∞x ~ÚO@ #∞O@‰õΩ<£
Ü«∞=# [~åã¨∞`å^Œ∞Å‰õΩ <ål <≥^Œ∞~°Ê_»ÖËHõ ã¨[˚#
ã¨Î= =∞^äŒ∞~åÑ¨Ùi<£ q_çz ^•ñQÆ∞@‰õΩ<£ =∞kñ lO`«<˘O^Œ∞^Œ∞<£. 92
* JO`«\˜ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å HÀÔ~¯ f~°Û_®xÔH· =ã¨∞^Õ=Ùx WO\’¡ [x‡Oz #$â◊Oã¨∞_≥·#
HõOã¨∞_»∞ Ç≤ÏOã≤™êÎ_Õ"≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O`À "≥o§, #O^Œ∞x WO\’¡ Kå@∞=∂@∞QÍ ÃÑ~°QÆ@=¸–
HÍÅÜ«∞=#∞_»∂, [~åãÖ^èŒ∞_»∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åà◊§#∞ Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ZkiOK«‰õΩO_® `«Ñ¨CH˘x
ã¨[˚#ã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ# =∞^äŒ∞~åÑ¨@ì}Ïxfl ‰õÄ_® =^ŒeÃÑ\˜ì ZHõ¯_À ^•HÀ¯@=¸– D Ô~O_»∞ ã¨xfl"ÕâßÅ#∞
ã¨‡iOz#Ñ¨Ù_»∞ <å =∞#ã¨∞û ^Œ∞óYO`À ‰õΩq∞e áÈ`«∞Ok.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 93
ã‘. Hõ_»ñy ÃÑH˜¯_»∞=∞Åñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞ñ l`«Î=ÚÖò QÆÅñQÆñQÆ |O^èŒ<åQÍ~°=ÚÅ#∞
=#i# ^Õ=H©=ã¨∞^Õ=ÙÅ#∞ _®Ü«∞ñ [#∞^≥Oz ÉèíH˜Î =O^Œ# "≥Ú#iÛ
`«e^ŒO„_»∞ÖÏ~°! ÜÕ∞ñ QÆÅ∞QÆOQÆ g∞~°Å∞ HõOã¨∞x #Å[_ç „QÍñQÆ∞K«∞O_»ñ
QÆ_»ñy â◊„`«∞xñ [OÑ¨ñQÍ ÖËHõ K«∂K«∞K«∞ #∞#fl <å `«Ñ¨Cñ „|ã¨#∞fl ÅQÆ∞K«∞ñ
`Õ. QÍ=Ùñ_»x Ü«∂#uzÛ# ^Õ=^Õ=Ù, #^Œ∞ƒù`å=Ç¨Ï=∞^èŒ∞~° "åHõº=ÚÅñ ^ŒÅñz
`«Åñz <å z`«Î=Ú#ñ Éˇ^Œú QÆÅñQÆ∞K«∞O^Œ∞ñ, |$^äŒ∞Åáê`«Hõ Éèí∂q∞Éèí$kƒù^Œ∞~°! q^Œ∞~°! 94
* WO`ÕHÍ^Œ∞, H˘O_»Å#∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒO K≥O_®_ç#@∞¡ „Ñ¨K«O_»"≥∞ÿ# áêáêÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ã
F q^Œ∞~å! Wk q#∞. QÆ∞O_≥x|ƒ~°O`À Z<ÀflHõëêìÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î =∞#ã¨ûO`å JÅ¡HÖõ ’¡Å=∞=Ù`«∂ z~°HÍÅO
K≥~°™êÅÖ’ ÉÏ^èŒÑ¨_®¤~°∞ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ∞. "åi ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§ Hõ$+¨μ‚_»∞ ÉèíH˜Î`À #=∞™ê¯~°O KÕã≤
''[#h[#‰õΩÖÏ~å! <Õ#∞O_»QÍ g∞i^ŒÌ~°∂ HõOã¨∞x „‰õÄ~°Hõ$`åºÅ‰õΩ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =zÛOk. P ^Œ∞~å‡~°∞æ}˜‚
`«∞^Œ=Ú\˜ìOK«‰õΩO_® K«∂ã¨∂Î L¿ÑH˜ΔOz# <å JÑ¨~å^è•xfl Hõ$Ñ¨`À HõΔq∞OK«O_ç—— Jx q#flqOK«∞H˘<åfl_»∞.
P ^Õ=^Õ=Ùx J^Œ∞ƒù`"« ∞≥ #ÿ P =∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° =K«<åÅ#∞ Ñ¨^ÑÕ ^¨ Õ ã¨‡iOz <åÇ¨Ï$^ŒÜ∞« O ZO`À =º^äÑŒ _¨ ∞» `«∂
LO@∞O^ŒÜ«∂º!
Hõ. q=∞Å=∞uñ ^ŒÅñÑ¨ <≥=fix, ÉÁ=∞=Ú_ç =∂„`«=Ú# xdÅ Éèí∂^Õg ÉèÏ
~°=Ú "åÜ«Ú #\˜ì Ç¨ÏiÑ¨^Œ, Hõ=∞Å =∞~°O^ŒO|∞ „QÀÅ∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_≥"åfiñ_À? 95
* "åã¨"Î åxH˜ PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ XHõ¯=∂@∞ =Ú_çÑ_¨ `
ç Õ KåÅ∞† ^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ [iy Éè∂í ÉèÏ~°=∞O`å
`˘Åy áÈ`«∞Ok. J@∞=O\˜ Pk^Õ=Ùx áê^ŒÑ¨^Œ‡ =∞Hõ~°O^•xfl P™êfikOKÕ J^Œ$+¨ìO Ñ¨\˜ì# =∞Ç¨`«∞‡_Õ
QÆ^• ^èŒ<åº`«∞‡_»∞!
Hõ. =∞O^Œ„ÑÄ˝ñ_»<≥· QÀ, qO^Œ∞x =Ú~°^≥·`«ºÇ¨Ï~°∞xñ q+¨μ‚xñ |~°=∂
#O^Œ∞x #O^Œ`«#∂Ax, =∞O^Œ~°^èŒ~°∞ñ l`«Î=∞O^Œ∞ =∞é`«∞<≥ Ü≥∞O^Œ∞<£. 96
* P QÀqO^Œ∞}˜,‚ P =Ú~åO`«‰Ωõ }˜,‚ P q+¨μã‚ fi¨ ~°∂Ñ¨Ù}˜,‚ P P#O^Œ=∞Ü«Ú}˜,‚ P #O^Œ#O^Œ#∞}˜,‚
P =∞O^Œ~°yi ^èŒ~°∞}˜‚ ZHõ¯_≥·<å ZÑ¨C_≥·<å =∞~°záÈÜÕ∞@O`« =∞O^Œ|∞kú<å <Õ#∞!
K«. JkÜ«Ú#∞QÍHõ g∞~°∞ #$Ñ¨ÙÅO^Œé∞ñ E_»ñQÆ ^èŒ~°‡ã¨∂u ÃÑO
á⁄^Œq# ~å[ã¨∂Ü«∞ ã¨=<À`«û= =∞O^Œ∞#∞ [#‡=∂kQÍñ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 277
|^ŒÑ¨_ç Ü≥∞Q˘æ#~°∞Û tâ◊√áêÅ∞ñ_»∞ Ü≥∂y[#O|∞ e\˜ì ^Œ
\˜ì ^Œx Ü≥∞é∞OQÆ <ÀÑ¨x Hõ_çOkÑ¨^ŒO|∞#∞ ÉÁO^≥<Õ Hõ^•! 97
* =∞~˘Hõ¯=∂@. `å#∞ Ñ¨Ù\˜#ì Ñ¨Ê\˜#∞O_ç Ñ¨xQÆ@∞ìH˘x Z<Àfl ZQÆ∞Åæ ∞ KÕã#≤ "å_ÕH^õ • tâ◊√áêÅ∞_»∞.
J@∞=O\˜ tâ◊√áêÅ∞_»∞ g∞~°O^Œ~°∂ K«∂ã¨∞ÎO_»QÍ, ã¨=∞ã¨Î~åAÅ∂ K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ ^èŒ~°‡~åA
ã¨~Àfi`«Î=∞OQÍ x~°fiÇ≤ÏOz# ~å[ã¨∂Ü«∞ =∞Ç¨ÏŸ`«û=OÖ’ =∞Ç¨Ü≥∂wO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ‰õÄ_®
JQÆ=∞ºQÀK«~°"≥∞ÿ# Ñ¨~°=∞Ñ¨^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞QÆ^•!
K«. ‰õΩ~°∞#$Ñ¨ áêO_»∞ #O^Œ#∞ Å‰õΩOiî`«ˆHoñ [=¸ ã¨"Õ∞`«∞Öˇ·
Ü«∞iy ~°}Àifi <≥=fix =ÚMÏO|∞~°∞Ç¨=∞$`« =∂`«‡Ö’K«<À
`«¯~°=ÚÅñ „QÀe áê~°÷ qtY„Ñ¨Hõ~° HõΔ`« Ñ¨Ó`«QÍ„`«∞Öˇ·
QÆ∞~°∞`«~° "≥∂HõΔ^è•=∞=Ú#‰õΩO [x ™œYº=Ú <˘Ok~À QÆ^•! 98
* H“~°=ÙÅ∂, áêO_»=ÙÅ∂ "≥ÚHõ¯áÈx =∞QÆ\˜q∞`À, ÖˇHõ¯ÖËx Ãã·<åºÅ`À Hõ^Œ#Éèí∂q∞H˜
Hõ^ŒeáÈÜ«∂~°∞. JHõ¯_» ~°}g~°∞Å∞ NHõ$+¨μ‚x =ÚMÏ~°qO^•xfl ãÖ^Œi≈ã¨∂Î, P ™œO^Œ~°º =∞^èŒ∞~°™êxfl
„`åQÆ∞`«∂ H˜s\˜ â◊~åÑ¶∂¨ `åÅ‰õΩ Hõ`
Δ Q« Í„`«∞Öˇ· Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`«∞Öˇ· =∞Ç¨ÏŸ#fl`«"∞≥ #ÿ "≥∂HΔÍxfl á⁄Ok P#OkOKå~°∞
QÆ^•!
ã‘. J\˜ì ã¨~À*Ï‰õΔΩñ _®^ŒºO`« â◊¥#∞ºO_»∞ ã¨∞ÉèíQÆ∞O_»∞ „`≥·Ö’Hõº ã¨∞O^Œ~°∞O_»∞
Hõ=∞hÜ«∞ ™êQÆ~° Hõ#ºHÍ ‰õΩK«‰õΩO‰õΩ =∂OH˜`« qÑ¨ÙÅ ÉÏÇ¨O`«~°∞O_»∞
ã¨HõÅ kHÍÊÅ ÉèÏã¨fiu¯s@#ºã¨Î Ñ¨^Œ‡~åQÍ~°∞} áê^ŒÑ‘~î°∞ñ
_»Añ _»#O`«∞ñ_»∞ ã¨=∂<åkèHõ q~°Ç≤Ï`«∞O _ç^Œú=¸iÎ „`«Ü«∂nèâ◊fi~°∞O_»∞
`Õ. <≥·# Ç¨Ïi Ü«Ú„QÆ¿ã#∞x #dÅ~å[º, ~°∞z~° ã≤OÇ¨ã¨#=Ú#ñ QÆ∂~°∞ÛO_»ñÉˇ\˜ì
Éèí$`«ºÉèÏ=O|∞ <˘Ok ãÖ„Ñ‘u #`«x, Ñ¨#∞Ñ¨Ù¿ãÜ«Ú@ ÔHÑ¨Ù_»∞ <å =∞#=Ú QÆ∞O^Œ∞. 99
* J@∞=O\˜ J~°qO^•‰õΔΩ_»∞, P^ŒºO`«~°Ç≤Ï`«∞_»∞, J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~°∞_»∞, „u[QÆ#‡<ÀÇ¨Ï~°∞_»∞,
JO^•Å∞ zO^Õ WOk~å^Õq K«O^À~Ú ‰õΩO‰õΩ=∞QÆ∞~°∞ÎÅ∞ Ç¨Ï`«∞ÎH˘#fl qâßÅ=HõΔóã¨÷ÅO HõÅ"å_»∞, ã¨HõÅ
kHÍÊÅ‰õΩÅ ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã |OQÍ~°∞ H˜s\ÏÅÖ’x Ñ¨^Œ‡~åQÍÅ HÍO`«∞Å`À Z„~°<≥·# áê^ŒÑ‘~î°O HõÅ"å_»∞,
Ñ¨Ù@ì_»O y@ì_»O ÖËx"å_»∞, ™ê\˜ÖËx "å_»∞, `«#HõO>ˇ "Õ∞\˜ ÖËx"å_»∞, „|Ç¨Ï‡ q+¨μ‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~°∞Å‰õΩ
Jnèâfi◊ ~°∞_»∞ J~Ú# NHõ$+¨μ_‚ ∞» – HõOã¨∞x `«O„_ç J~Ú# L„QÆ¿ã#∞}˜‚ ã¨~fi° ~å*ÏºxH˜ Ñ¨@Oì QÆ\ì˜ ã≤OÇ¨ã¨#O
g∞^Œ ‰õÄ~ÀÛÉˇ\ì˜ `å#∞ "åxH˜ Éè$í `«∞º_≥· J`«x P[˝efl P#O^ŒO`À `«Å^•ÅÛ@O `«ÅK«∞‰õΩO>Ë <å=∞#ã¨∞û
ZÑ¨C_»∂ ZO`À ãÖ`åÑ¨Ñ¨_»∞`«∂ LO@∞Ok.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞ó ##Ñ¶¨∂! Ñ¨~å`«Ê~°∞O_»∞#∞ Ü≥∂ˆQâ◊fiˆ~â◊fi~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ Hõ$+¨μ‚O_»∞
ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎO_»∞#∞ |~°=∞ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞#∞ <≥·# Ü«Ú„QÆ¿ã#∞x ¿ãqOK«∞@ Ü«∂â◊Û~°ºO|∞HÍ^Œ∞†
`«#∞fl Ç¨Ïi~ÚOÑ¨ñ^ŒÅOz ‰õΩK«O|∞Å q+Ö|∞ ^èŒi~ÚOz ã¨Î#ºáê#O|∞ ¿ã~ÚOz# ^Œ∞+¨ìKÕ`«#
Ü≥ÿ∞# Ñ¨Ó`«#‰õΩO [xflzÛ ÃÑOz# Ü«∞â’^•^ÕqH˜ <≥·# #O^Œ~åx Ñ¨^ŒO|∞ QÍ~°∞}ÏºÜ«∞`«Îz`«∞ÎO_≥·
Ü≥ÚãÖÔQ #x# x[Ñ¨^Œ ^è•º#Ñ¨~åÜ«∞}∞ ÅQÆ∞ "å~°Å ##∞ãïOz ¿ãqOK«∞@ ÃãÑ¨Ê<ÕÅ? Ü«∞x#
#∞^Œú=ÙxH˜ q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞† ÉèíHõÎ=`«ûÅ∞O_»∞#∞ QÍ~°∞}º[ÅxkèÜ«Ú<≥· ÉèÏQÆ=`« [#∞Å
##∞„QÆÇÏ≤ OK«∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ O_»∞ x[^•ã¨ Ö’HõO|∞# H˘ãÖQÆ∞ Ñ¨~=° ∞Ñ¨ÔŒ |∞ #∞„QÆH~õ ∞° ‡Öˇ#· ~åHõãΔ ∞¨ Å
ÔH\Á¡ãÖÔQ #`≥ÎéO ÔQéÕyOÑ¨Ù =∞x# q^Œ∞~°∞#‰õΩ #∞^Œú=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 100
* Jx =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞ L^Œú=Ù_»∞. F Ñ¨Ù}∞º_®! Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∂, Ñ¨~°=∞ Ü≥∂wâ◊fi~°∞_»∂, J~Ú#
NHõ$+¨μ_‚ ∞» – ^≥=· Éè‰í Ωõ _Î ∞» , L`«=Î ∞ ÉèÏQÆ=`«∞_»∞ J~Ú# L„QÆ¿ã#∞}˜‚ ¿ãqOK«_O» U=∞O`« Pâ◊Û~°ºOQÍ ÖË^∞Œ †
HÍx `«##∞ K«OáêÅx, K«#∞flÅ‰õΩ q+Ö Ñ¨Óã¨∞H˘x =zÛ áêezÛ# Ñ¨~°=∞áê`«‰õΩ~åÅ∞ Ñ¨Ó`«#‰õΩ "≥∂HõΔO
WKåÛ_»O>Ë– K«xflzÛ ÃÑOz# Ü«∞â’^Œ=∞‡‰õΩ Ãã·`«O Jf`«"≥∞ÿ# Ñ¨~°=∞Ñ¨^•xfl Hõ~°∞}Ï„~°ÌÇ¨Ï$^ŒÜ«∞O`À
PÑ¶¨∂`«∞‰õΩ~åeH˜ „Ñ¨™êkOKå_»O>Ë– WHõ x[ áê^•efl x~°O`«~°O ÉèÏqOKÕ "åix JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
¿ãqOK«@OÖ’ qâı+¨ "Õ∞=Ú#flk?
D q^èOŒ QÍ Ñë¯# L^Œ=ú Ùx`À q^Œ∞~°∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞. ''Éè‰í Ωõ ÅÎ ÃÑ· "å`«ûÅºO HõÅ"å_»∂, Hõ~∞° }Ï
™êQÆ~°∞_»∂, ÉèÏQÆ=`«∞Å#∞ Ñï~°H˜ΔOKÕ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞, `«# J#∞K«~°∞Å‰õΩ „Ñ¨™êkOKÕ Ñ¨~°=∞Ñ¨^•xfl
ÃÑ¶∂~°Hõ$`åºÅ∞ KÕ¿ã „‰õÄ~° ~åHõΔã¨∞Å‰õΩ Z\Ï¡ WKåÛ_»∞? P Hõ^äŒO`å ã¨qã¨Î~°OQÍ <å‰õΩ K≥Ñ¨C——.
D „Ñ¨HÍ~°OQÍ J_çy# q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z L^Œú=Ù_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞:
=∞. ^Œ#∞*ÏhHõ =∞<ÕHõ "å~°=ÚÅ∞ ^À~°Ì~°ÊO|∞ ãÖkèÅ¡ñQÍ
q#`åã¨∂#∞ Éèí∞*Ï=~ÀÇ¨ïñ_»QÆ∞ #qfi+¨μ‚<£ ã¨∞<åÉèÏ„ã¨∞Îñ ^•
~°xÖ’ =∂~˘¯x áÈ‰õΩ áÈ‰õΩ Ç¨Ïi! ^≥·`åº~åu Ü«∞OK«∞O ^Œ^•
##=ÚO EK«∞K«∞ñ QÆ∂e "≥∂HõΔÑ¨^Œ=Ú<£ „ÉÏÑ≤O`«∞ ~°`«∞º#flu<£. 101
* QÆ~∞° _» "åÇ¨Ï<å~°∂_è∞» _»∂, ã¨∞^Œ~≈° # K«„Hõ^~Œè ∞° _»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ZO^Œ~À ~åHõãΔ ∞¨ Å∞
Z<Àfl Ñ¨~åºÜ«∂Å∞ J=„HõÉ∞íè [ Ñ¨~å„Hõ=∞O`À Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ Z^Œ∞~˘¯<åfl~°∞. ''Fs Ç¨Ïs! Jã¨∞~°"s·≥ ! PQÆ∞!
áêiáÈ‰õΩ! xÅ∞—— Jx PÜ«∞# <å=∂<Õfl JO@∂, PÜ«∞# =ÚMÏ<Õfl Hõ#∞Q˘O@∂ ~°}~°OQÆOÖ’ <ÕÅQÆ∂e#
"åÔ~· P ~åHõΔã¨∞Å∞ "≥∂HõΔ™ê„=∂*Ïºxfl K«∂~°Q˘x J`«∞º#fl`«"≥∞ÿ# ™ê÷<åxfl á⁄O^•~°∞.
Hõ. nè~°[<À`«Î=∞! #= ã≤`«, ™ê~°ã¨Ö’K«#∞ñ_»∞ Hõ$+¨μ‚ [##O|∞#∞ ^Œ
KåÛi„`«=Ú <≥é˜ñyO`«∞ #∞,^•~°`« h qÑ¨Ù_»∞ q#∞=Ú `«kfi^èŒ "≥∞Å¡<£. 102
* nè~°=ˆ~}Ïº! xQÆxQÆÖÏ_Õ `≥Å¡x „H˘O^•=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ HõO^À~Ú HõÅ P #O^Œ‰õΩ=∂~°∞x
[#‡=$`åÎO`åhfl, PÜ«∞# bÖÏ qâıëêÅ#∂ h‰õΩ `≥@`≥ÅO¡ QÍ "≥Å_¡ ™ç êÎ#∞. h=Ù UHÍ„QÆ z`«OÎ `À PHõiO‚ K«∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 279
K«. ^èŒ~°}˜Éèí~°O|∞ñ ÉÏÑ¨Ù@‰õΩñ ^•=∞~°™ê##∞ „áê~°÷#<£ ~°=∂
=~°∞ñ _»Å HõOã¨|O^èŒ# x"åã¨=Ú#<£ =ã¨∞^Õ=^Õ=H©
=~°∞Å‰õΩ #∞^ŒƒùqOÑ¨ |Å=O`«∞ñ_»∞ HõOã¨∞ñ_»∞ Ç≤ÏOã¨ ¿ãÜ«Ú #
<≥fiéÑ¨Ù# #~°ú~å„u ã¨∞`«∞xO Q˘x Ü«∞=fiã¨∞^Õ=Ùñ _ç=Ú‡Å<£. 103
* Ñ¨Ù@∞ìHõ Z~°∞QÆx P „tÜ«∞óÑü Éè∂í ÉèÏ~åxfl áÈQ˘@ì_®xH˜ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx „áê~°#÷ =∞xflOz HõOã¨∞x
HÍ~åQÍ~°OÖ’ ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=ÙÅ‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞_≥· Ñ¨Ù\Ïì~°∞. `«# =Ú^Œ∞ÌÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ #$â◊Oã¨∞_≥·# HõOã¨∞_»∞
Ç≤ÏOã≤™êÎ_Õ"≥∂ J<Õ ÉèíÜ«∞O HõeyOk =ã¨∞^Õ=Ù_çH˜. "≥O@<Õ =ã¨∞^Õ=Ù_»∞ P xã≤ˆ~~Ú Ñ¨ã≤"å}˜‚ KÕ`«∞Ö’¡H˜
fã¨∞‰õΩx |Ü«∞Å∞^Õ~å_»∞.
Hõ. #O^Œ∞x =∞O^Œ‰õΩñ [x `«, `«∞ûO^Œi `«ÅÊ=Ú#ñ |~°∞Å∞ ã¨∂_»HõÜ«ÚO_»<£
#O^Œ#∞x #∞xz Ü«∂#Hõ,^Œ∞O^Œ∞aè =∞éÅOQÆ <ÕñÔQñ ^˘e¡\˜ Ñ¨ÙiH˜<£. 104
* #O^Œ∞_»∞#fl „"ÕÑ¨Öˇ¡‰õΩ "≥àÏ§_»∞. Z=fi~°∂ K«∂_»‰õΩO_® #O^Œ∞x ÉèÏ~°º Ü«∞â’^Œ Ñ¨Hõ¯Ö’ ÉÏÅ∞}˜‚
Ñ¨_»∞HÀÉˇ\Ïì_»∞. uiy =∞^èŒ∞~å #QÆ~°O Ö’x `«# HÍ~åQÍ~åxH˜ =KåÛ_»∞.
Hõ. Ç¨Ïi ÜÕ∞HÍ^Œâ◊ ãÖ=, `«û~°=ÚÅ∞ #O^Œ„=[=Ú#ñ ^Œ#∞ Ç¨Ïi Ü«∞x Ü≥∞
=fi~°∞ <≥é∞ñQÆ‰õΩO_» <å Ç¨ÏÅ, ^èŒ~°∞`Àñ „w_çOK«∞K«∞O_≥ñ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 105
* #O^Œ QÀ‰õΩÅOÖ’ ÉÏÅ=Ú‰õΩO^Œ∞_»∞ #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ J#fl |Å~å=Úx`À Hõeã≤ P#O^ŒOQÍ
P_»∞‰õΩO@∞<åfl_»∞. WÖÏ Ñ¨^ŒH˘O_»∞ ãÖ=`«û~åÅ∞ QÆ_çKå~Ú. PÜ«∞xfl NÇ¨Ïi J=`å~°=∞x Z=~°∂
QÆ∞iÎOK«ÖË^Œ∞.
Hõ. QÀáêÅ =~°∞Å ÔH·##∞, <åáÈ=ñQÆñ ^Œ# ã¨=∞Oz`åHÍ~° "≥ÚyO
EÑ¨x NÑü "Õ_»∞Hõ, QÀáêÅ∞~°ñ QÆ∂_ç HÍK≥ QÀ=`«û=ÚÅ<£. 106
* H˘=Ú‡Å∞ uiy# ^Õ=`«Å‰õΩ Ãã·Ò« Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ `«# k=ºã¨fi~°∂áêxfl K«∂Ñ≤OK«x ~°=∂Ñü
`À_ç Q˘Å¡ Ñ≤Å¡Ö’Î‰õÄ_ç P_»∞`«∂ ZO`À "Õ_»∞HõQÍ P=Ùbfl ^Œ∂_»efl HÍKå_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞#O QÆ$+¨μO‚ _»∞ bÖÏq<À^ŒO|∞Å∞ ^À_ç QÀáêÅÉÏÅ∞~°‰Ωõ O EÑÖ ^ŒÅOz. 107
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ `«#`À LO_Õ QÀáêÅÉÏÅ∞~°‰õΩ `«# bÅÅ∂ q<À^•Å∂
K«∂Ñ≤OKåÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
K«. =~°Ü«∞=Ú<å #n ãëÅ =iú`« ™œ~°ÉèíÜ«ÚHõÎÑ¨Ù+¨Ê "Õ∞
^Œ∞~° =∞Hõ~°O^Œ áê# Ñï`«∞+¨ì =∞^èŒ∞„=`« Ü«¸^äŒ =∂^èŒg
‰õΩ~°=Hõ ‰õΩO^Œ K«O^Œ# x‰õΩO[=ÚÅO^Œ∞ =∞Ü«¸~° âßiHÍ
Ñ¨~°Éèí$`« ~å[H©~°=∞$^Œ∞ÉèÏ+¨ÅÉèíOyñ *ˇÅOy Ñ¨Å∞¯K«∞<£. 108
* P ÉÏÅQÀáêÅ∞_»∞ x~°‡ÖÏÖˇ·# Ü«∞=Ú<å#n [ÖÏÅ`À ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"≥·#g, QÆ∞=∞QÆ∞=∞ÖÏ_Õ

Ñ¨ÓÅxO_® zO^Œ∞`«∞#fl =∞Hõ~°O^•xfl Hõ_»∞Ñ¨ÙxO_® „`åy "≥∞ÿ=∞~°z# `«∞"≥∞‡^ŒÅ QÆ∞OÑ¨ÙÅ`À ‰õÄ_ç#g
J~Ú# =∂^èŒg =∞O@áêÅÖ’– QÀiO@ QÆ∞|∞~°∞ÖÖ’– "≥ÚÅ¡á⁄^ŒÅÖ’– =∞OzQÆO^èŒÑ¨Ù x‰õΩO*ÏÅÖ’
^Œ∂i– <≥=∞eÖÏQÍ ˆHHõÅ∞ "Õã¨∂Î, QÀ~°∞=OHõÖÏQÍ ‰õÄ`«Å∞ ‰õÄã¨∂Î, HÀH˜ÅÖÏQÍ ~åQÍÅ∞ fã¨∂Î?
~å=∞zÅ∞HõÖÏQÍ ~°=∞}©Ü«∞^èŒfi#∞Å∞ KÕã¨∂Î LO_Õ"å_»∞.
L. N~°=∞}© =∞<ÀqÉèí∞ñ_»∞ ã≤OÇ¨Ï H˜â’~°=Úñ É’e bÅñ Q“
=∂~°^Œâ◊<£ ~°=∂ q=∞Å =∞Ok~°=ÚO |∞~°∞_çOK«∞ QÀ`«u<£
"å~°Hõ "Õ∞Ñ¨Ù K«∞O_≥ñ ^Œ# =Oâ◊ ~°=ã¨∞Êù@ =∂^èŒ∞s ã¨∞^è•
™ê~°=ÚKÕ`« QÀÑ¨[# ãÖÑ¶¨∞=ÚÅ<£ =Ú^Œ=∞O^Œñ *ËÜ«ÚK«∞<£. 109
* WOk~å =Å¡Éèí∞_≥·# P #O^Œ‰õΩ=∂~°∞_»∞ `«# ‰õΩ=∂~°^Œâ◊Ö’ ã≤OÇ¨ÏH˜â’~°OÖÏQÍ „Ñ¨HÍtOKå_»∞.
bÅQÍ Ñ≤Å#¡ „QÀqx „"≥∂yã¨∂Î P =∞^è∞Œ ~°QÍ# ã¨∞^è• ã¨~ã° ∞¨ ûÖ’ QÀQÀÑ¨|$O^•xfl =ÚOz `ÕeÛ Ñ¨~=° tOÑ¨*ãË ∂¨ Î
ÅH©Δ‡x"å™êÖˇ·# QÀ=Ùefl "Õ∞Ñ¨Ù`«∂ LO_Õ"å_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 110
=∞. z~°ˆHm~°u ÉÏÅ‰õΩÖò `«$}=ÚÅ<£ ã≤OÇ¨k ~°∂ÑÖ|∞ÅO
QÆ~°"≥ÚÑ¨Ê<£ q~°zOz "åx =∞~°Å<£ YO_çOK«∞ K«O^ŒO|∞#O
QÆ~°∞}Ïf`«∞Åñ QÍ=∞~°∂Ñ¨Ù ÅQÆ∞ #Hõ¯Oã¨„Ñ¨Ü«ÚHõÎHõΔáê
K«~°∞ÅO QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ ãÖQÆ~°ã¨÷Å=ÚÅO [HÍ¯_≥ bÖÏQÆu<£. 111
* z#fl Ñ≤Å¡Å∞ P_»∞HÀ\ÏxH˜ – QÆ_ç¤`À ã≤OÇ¨ÏO "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉÁ=∞‡efl `«Ü«∂~°∞KÕ™êÎ~°∞. P@ Ñ¨ÓiÎ
HÍQÍ<≥ "å\˜x =∞m¡ zOz`«∞Oz áêˆ~™êÎ~°∞. J^Õ q^èŒOQÍ Hõ~°∞}Ï ^Œ∂~°∞Å∂, HÍ=∞~°∂Ñ¨^è•~°∞Å∂,
HõOã¨∞x Kå~°∞Å∂ J~Ú# ~åHõΔã¨g~°∞efl ZO^Œi<À QÀqO^Œ∞_»∞ Hõ^Œ# ~°OQÆOÖ’ J=bÅQÍ zOz
K≥O_®_ç<å_»∞.
K«. =~° Ü«∞=Ú<å #n [Å x"åã¨ =∞Ç¨ÏŸ~°QÆ qã¨Î$`åã¨º q
ã¨∞Êùi`« qëê#Å „Ñ¨ÉèíÅ ™Èñ‰õΩ#ñ „QÍñy# QÀÑ¨QÀ^èŒ<À
`«¯~°=ÚÅ <≥Å¡ñ QÍz Éèí∞[QÆ„Ñ¨=~°∞<£ "≥_»ÅOQÆñ ^Àe `«
`«ûi ^Œ=∞ÖÏO|∞ áê#=Ú# ãÖ`«ã¨ =∞O^ŒñQÆñ *ËÃã QÀ`«u<£. 112
* Ü«∞=Ú<å #kÖ’ XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# =∞Ç¨ã¨~°ÊO x"åãÖ KÕã¨∂Î LO_Õk. qâßÅOQÍ `≥~°z#
^•x =ÚYOÖ’ #∞Oz "≥Å∞=_Õ qëê#Å *ÏfiÅÅ `åáêxH˜ QÀáêÅ‰õΩÅ∞ `åà◊ÖËHõ á⁄ÜÕ∞º"å~°∞. QÀ^èŒ#O
ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂ LO_Õk. #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ P <åQÆ~åA#∞ #kÖ’#∞O_ç `«iq∞"Õâß_»∞. QÀ=Ùefl HÍáê_ç
"å\˜H˜ =∞m¡ P #kÖ’x x~°‡Å"≥∞ÿ# h\˜x „`åˆQ J=HÍâßxfl J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. JO^ŒiH© P#O^ŒO
HõeyOKå_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 281
=∞. kq*Ïnèâ◊√ QÆ∞éÕz "å#H˘éÔH· nÑ≤OÑ¨ #O^•k =
Å¡=Ù ÖË >Ëñ@ ##∂# ãÖÑ¨^ŒÅ #∞ÖÏ¡ãÖ|∞#O *ËÜ«Ú #∞
`«û==ÚO QÆ$+¨μ‚ñ_»∞ =∂xÊ QÀÑ¨QÆ}=ÚÖò ãÖ„Ñ‘u<˘O^Œ<£ â◊p
^èŒ=Ù QÆ~°fiO |_»ñÑÖQÆ #=ºÜ«∞=ÚQÍñ ^•ñ*ËÃã QÀÜ«∂QÆ=Ú<£. 113
* =~°O¬ ÉÏQÍ ‰õΩiÜ«∞@OHÀãÖ #O^Œ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∂^Œ=ÙÅ∞ WO„^Œ∞}˜‚ QÆ∂iÛ ZO`À "≥É· =íè O`À,
ZO`À L`åûÇ¨ÏO`À U>Ë\Ï Q˘Ñ¨Ê L`«û=O KÕ¿ã"å~°∞. Hõ$+¨μ‚_»∞, P WO„^À`«û"åxfl =∂xÊOz WO„^Œ∞x
JÇ¨ÏOHÍ~°O J_»∞QÆO>Ë@@∂¡, QÀáêÅ∞ ~°O^Œ~°∂ ãÖ`À+≤OKÕ@@∂¡ QÀÑ¨Ó[ „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ# QÀÜ«∂QÍxfl
`«‰õΩ¯= =ºÜ«∞O`À, Z‰õΩ¯= "≥·Éèí=O`À [iÑ≤OKå_»∞.
K«. Ç¨ÏiÇ¨ÏÜ«Úñ _»O`« ~À+¨q=âßqÅ =∂#ã¨∞ñ_≥· ã¨~À~°∞Ç¨ÏŸ
^Œ~°∞ =∞Ç≤Ï=∞O Éˇé∞OQÆHõ =∞^ŒO |_»~°OQÆ =ÖÏÇ¨ÏHÍk cè
Hõ~°Ñ¶¨∞# ÑÖH˜Îñ |OÑ≤# #YO_» tÖÏ=∞Ü«∞Éèí∂i =~°¬=ÚÖò
QÆ∞iÃã ##∂# QÆ~°˚#Å QÀ‰õΩÅ =∂‰õΩÅ =∞øK«∞ñ QÆ∞O^ŒñQÆ<£. 114
* D q+¨Ü«∞O `≥Å∞ã¨∞H˘x WO„^Œ∞_»∞ P„QÆÇ¨ÏŸ^Œ„QÆ∞_≥·<å_»∞. J`«_ç =∞#ã¨∞û ^Õfi+Ö`À, ~À+Ö`À
xO_çáÈ~ÚOk. Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞x =∞Ç¨Ï`«ÎfiO `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ JÇ¨ÏOHÍ~°O`À ''=ÖÏÇ¨ÏHõO—— "≥Ú^ŒÖˇ·# ÉèíÜ«∞OHõ~°
HÍÅ"Õ∞Ñ¶∂¨ efl ÑÖÑ≤OKå_»∞. P HÍ~°∞=∞|∞ƒÅ∞ QÀ‰õΩÅ=∞O`å â’Hõ"åº‰õΩÅ"≥∞ÿ áÈÜÕ∞@@∞¡ ÃÑ^ŒQÌ Í L~°∞=Ú`«∂
Z_»`≥QÆ‰õΩO_® ~åà◊¡=~°¬O ‰õΩiâß~Ú.
L. P`«é˜ =∞O^Œ H˘O^ŒÅ=Ú #O^ŒñQÆ =Å¡=ÙÖˇÅ¡ñ QÆ$+¨‚ ~¸
KÕ`«#∞ ÖˇÅ¡ x\˜ì [_çñ lO^Œé =O^ŒéÖˇ· HõÅOQÆ∞K«∞O
QÍ`«~°∞Öˇ·i h=Ù Hõ$Ñ¨ñ QÍ=Ù=Ú HÍ=Ù =∞<å^äŒ<å^äŒ! x
~°∂ú`«Hõà◊OHõ! ÉèíHõÎÑï`À+¨} Éèí∂+¨}! áêÑ¨ â’+¨}Ï! 115
* JÑ¨C_»∞ „"ÕÑ¨Öˇ¡Ö’x QÀáêÅ∞~°∂, QÀ=ÙÅ∂ P =~å¬xH˜ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ<å~°∞. Q˘Å¡ÅO`å `«Å¡_çe¡
XHõKÀ@ KÕ~å~°∞. ''Hõ$ëê‚! ~°H˜ΔOK«∞ ~°H˜ΔOK«∞. k‰õΩ¯ÖËx "åiH˜ h"Õ k‰õΩ¯. h=Ù x+¨¯à◊O‰õΩ_»=Ù ã¨[˚#
áÈ+¨‰õΩ_»=Ù! ^Œ∞~°˚# â’+¨‰õΩ_»=Ù! D [_ç"å# ^è•\˜H˜ QÀ‰õΩÅOÖ’x „áê}∞ÅO`å pHÍ‰õΩÑ¨_ç
zO^Œ~°=O^ŒÔ~·<å~°∞. ^ŒÜ«∞`À HÍáê_»∞!——
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy qÑ¨#∞flÖˇ· Ñ¨Å∞Hõñ QÆ∞Ü«∂ºeOz Hõ$+¨μ‚O_»∞ ã¨
[˚# =iú+¨μ‚ñ_»∞ QÀÑ¨ QÀ x=Ç¨Ï ~°HΔÍ ^Œ‰õΔΩñ_≥· ^Õ=`å
[#∞ ÅyæOÑ¨ñ QÆ~åO|∞*Ï`«=Ú# ã¨K«Ûù„`«O|∞ñQÍñ ^•ÖˇÛ É’
~°# QÀ=~°ú# â‹·Å=ÚO ^Œ@K«~°„^Œ=∂º=∞s*ÏÅ=Ú<£. 116
* D q^èOŒ QÍ PÑ¨#∞flÖˇ#· „"ÕÑÖ¨ Q¡ˇ ÀáêÅ‰õΩ ÅO^Œ~∂° „áêi÷OÑ¨QÍ ã¨[#˚ ∞Å ÃÑOÑ¨ÙHÀˆ~ Hõ$+¨μ_‚ ∞» , "åi
"≥Ú~° PÅHÕz QÀ=ÙÅ#∂, QÀáêÅ‰õΩÅ#∂ HÍáê_»\ÏxH˜ #_»∞O Hõ\Ïì_∞» . K«H¯õ x ^Õ=`å „ã‘ÅÎ ∞ qÇ¨ÏiOKÕ
K«iÜ«∞Å∞ QÆÅ QÀ=~°#ú Ñ¨~fi° `åxfl XHõ¯KÕ`ÀÎ Q˘_»∞QÆ∞QÍ ZuÎ Ñ¨\Ïì_∞» . P ^Œ$â◊ºO PÖ’HÕz PHÍâ◊OÖ’x
J=∞~°∞ÅO`å '|m— Jx „Ñ¨âO◊ ã≤OKå~°∞.
=. "≥O_çÜ«Ú. 117
ã‘. â◊~°^•QÆ=∂~°OÉèí ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñ¨Ói‚=∂K«O„^Œ ™êO„^•`«áÈ[˚fie`« =∞QÆ∞K«∞
"≥ÅÜ«Ú |$O^•@g gkäÜ«∞O ^˘Hõ<åñ_»∞ ~åã¨ˆHm =∞Ç¨ÏŸÖÏ¡ã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞
~°∞z~° ™œÉèÏQÆº`å~°∞}º =∞<À~°=∞ ã¨∂ÊùiÎñ *ˇ<˘flOk# =¸iÎ ^Œ#~°
ã¨Åe`« =ÚYK«O„^Œ K«O„kHõÖò QÀÑ≤HÍ #Ü«∞<À`«ÊÅ=ÚÅ HÍ#O^Œ "≥Úã¨ñQÆ
`Õ. Éèí=º Kå`«∞~°º ÉèíOyñ „kÉèíOy Ü«∞QÆ∞K«∞, #|˚<åÉèí∞ñ_»∞ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡
bÅñ|∂iOK«∞ =~° =Ú~°m x<å^Œ, =∞i÷ g`Õ~° qx "≥∂Ç≤Ï`å`«‡ ÅQÆ∞K«∞. 118
* =∞~˘Hõ¯ ãÖQÆu. â◊~` ° å¯ÅO „áê~°OÉè"í ∞≥ Oÿ k. Ñ¨Ói‚=∞<å\˜ xO_»∞ K«O^Œ=∂=∞ ÑÖ_»∞"≥<fl≥ ÅÖ’
|$O^•=#O Hõ#∞flÅ qO^Œ∞ KÕã∂¨ #Î flk. XHõ<å_»∞ Hõ$+¨μ#‚ ‰õΩ ~åã¨Hˆ oÃÑ· LÖÏ¡ãO¨ HõeyOk. JO^•Å∞ zO^Õ
~°∂ÑÖ`À Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OQÆ=∞ "≥∞#ÿ #=Ü«∞ø=#O`À Éè∞í =#"≥∂Ç¨Ï#=¸iÎÜ∞ÿ≥ `«# =ÚYK«O„^Œ∞x HÍO`«∞Å`À
QÀÑ≤HÅõ Hõ#∞ HõÅ∞=Å‰õΩ P#O^•xfl JOkã¨∂Î #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ '„uÉèOí y—QÍ xÅ|_ç "Õ}∞QÍ#O HÍqOKå_»∞.
P =Ú=fiOHõÅ =Ú^Œ∞HÌ $õ +¨μx‚ =Ú~°mx<å^ŒO g#∞ÅqO^Œ∞QÍ qx „"ÕÑÖ¨ Ö¡ˇ ’x QÀÑ≤HÅõ ∞ "≥∞=ÿ ∞~°záÈÜ«∂~°∞.
K«. Ñ¨`«∞Å∞ =∞éO^Œ∞Å∞<£ ã¨∞`«∞Å∞ ÉÏ=Å∞ #`«ÎÅ∞ =∂=∞Å∞<£ ã¨=Ú
#flu =Å^Œ#fl =∂#Hõ =∞#O|∞#ñ QÆ$+¨‚Ñ¨^•|˚ ¿ã=<å
xfi`«~°u QÀÑ¨ HÍq∞#∞Å∞ "Õ K«#∞^Õ~° ^ŒÜ«∂Ñ¨Ü≥∂kè â’
aè`«QÆu ~åã¨ˆHo ãëÃÑO ^Œ~°∞}©#=Ñ¨Ù+¨ÊKåÑ¨Ùñ_≥·. 119
* `«=∞ Éèí~°ÎÅ∂, =∞~°^Œ∞Å∂, H˘_»∞‰õΩÅ∂, ÉÏ=Å∂, J`«ÎÅ∂, =∂=∞Å∂ ZO`«QÍ<À "≥à◊§=^ŒÌx
K≥Ñ≤Ê<å U=∂„`«O q#‰õΩO_® z`åÎÅÖ’ NHõ$+¨μ‚x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ P~åkèOKåÅ<Õ P~å@O JkèHõO HÍQÍ
QÀÑ≤HÅõ ∞ Ñ¨~∞° QÆ∞ Ñ¨~∞° QÆ∞# =KåÛ~°∞. Hõ~∞° }Ïã¨=Ú„^Œ∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» , P [=~åO„_» áêe@ #==∞#‡^ä∞Œ _≥·
~°=∞º"≥∞ÿ# ~åã¨ˆHm<å@ºO`À "å~°O^Œih P#OkOÑ¨*Ëâß_»∞.
L. ~å=Úñ_»∞ ^•#∞QÆ∂_ç =∞^èŒ∞~åÑ¨ÙiHÕ [x Ü«∞O^Œ∞ "≥·Éèí"À
^•Ì=∞#$áêã¨#O|∞# =Ú^ŒO|∞# #∞#fl ^Œ∞~å`«∞‡ñ QÆOã¨∞ ^Œ∞
ëêì=∞~°â◊„`«∞ñ „^Œ∞Oz =Ú^Œ=∂~°ñQÆñ ^Œe¡xñ ^ŒO„_ç #Oz`«
N=∞Ç≤Ï`å`«∞‡Öˇ· `«#~°ñ*ËÃã ã¨~À~°∞Ç¨Ï<åÉèí∞ñ _»∞#flu<£. 120
* J#O`«~O° J#flQÍÔ~#· |Å~å=Úx`À Hõeã≤ =∂^è=Œ Ù_»∞ =∞^è∞Œ ~°‰Ωõ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» =∞Ç¨"≥É· =íè OQÍ
=∞^À#‡`«∞_Î ·≥ =∞}˜=∞Ü«∞ ã≤OÇ¨ã¨<åxfl Jkè+Oª≤ z L#fl ^Œ∞~å‡~°∞}
æ ‚˜ ^Œ∞+¨~ì åHõãΔ ∞¨ }˜‚ HõOã¨∞}˜‚ ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 283
`«e¡^ŒO„_»∞Öˇ·# ^Õ=H© =ã¨∞^Õ=Ùefl |O^èŒq=Ú‰õΩÎefl QÍqOz Éè’QÆÉèÏQÍºÅ`À ãÖ`«∞+¨μìÖˇ· ã¨=Ú#fl`«∞Öˇ·
LO_Õ@@∞¡ KÕâß_»∞.
=∞. #Å∞"˘Ñ¨ÊOQÆ +¨_»OQÆÜ«ÚHõÎ =∞Ç≤Ï`å=∂flÜ«∞O|∞ KÒ+¨+≤ì q
^ŒºÅ∞ ™êOnÑ¨xKÕ <≥éÕÔQñ *ˇÅ∞"˘O^Œ<£ q#fl=∂„`«O|∞ Ö’
Ñ¨Å<Õ Ö’HõQÆ∞~°∞O_»∞ ^•# `«#‰õΩ<£ ÉèÏqOÑ¨ ##∞ºÖò QÆ∞~°∞
ÅæÅˆ~ Ö’Hõq_»O|<å~°÷ =∞QÆ∞ bÅÖò QÍ"≥ Ü«∞"Õ∞‡\˜H˜<£. 121
* NHõ$+¨μ‚_»∞ ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞Î‰õÄ QÆ∞~°∞=Ù. J~Ú<å „â◊^ŒúQÆÖ"å_≥· +¨_»OQÍÅ`À ‰õÄ_ç# "Õ^•bfl,
J~°"<·≥ åÅ∞æ Hõàb◊ fl ''™êOnÑ¨x—— J<Õ QÆ∞~°∞=ÙQÍi ã¨xflkèÖ’ JÉèºí ã≤OKå_»∞. x*ÏxH˜ [QÆ^∞Œ ~æ ∞° =ÙÅ‰õΩ W`«~∞° Å∞
QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ J=Ù`å~å? W=hfl P Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ Ö’HÍKå~°O HÀãÖ KÕ¿ã bÅÅ∞ HÍHõ =∞ˆ~q∞\˜?
L. q∞Oz „Ñ¨ÉèÏã¨f~°÷=Ú# =∞$`«∞º=â◊O|∞#ñ ÉÁOkáÈ~Ú Ü«∂
ÑÖK«[<À^Œ~°ã¨∞÷ñ_»QÆ∞ ÉÏÅ‰õΩ ^ÕtHõ#O^Œ#∞O „|Éè’
^ŒOz`« bÅñ ^≥zÛ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ #uÉèíH˜Î Ü«ÚH˜Î #
iÊOK≥ QÆ∞~°∞O_»∞ z`«Î=Ú#ñ ÉˇOÃÑã¨ÖÏ~° =Ú~åi "≥O_çÜ«Ú<£. 122
* NHõ$+¨μ‚_»∞ `«# PKå~°∞º#‰õΩ JÑïq∞`å#O^ŒO HõeyOKÕ@@∞¡ ã¨=∞iÊOz# QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}
¿Ñ~˘¯#^ŒyOk. XHõ<å_»∞ QÆ∞~°∞Ñ¨Ù„`«∞_»∞ „Ñ¨ÉÏè ã¨ f~°O÷ Ö’ „‰õΩO‰õΩÖÏ_»∞`«∞<åfl_»∞. J`«xH˜ Kå=Ù =ÚOK«∞H˘x
=zÛOk. ÑÖK«[#∞_»<Õ ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ J`«}‚˜ á⁄@ì#ÃÑ@∞ì‰Ωõ <åfl_»∞. P ãÖ^Œ~ƒ° Où Ö’ P=∞$`«ÉÏÅ‰õΩ}˜‚ ~°HOΔ̃ z
NHõ$+¨μ‚_»∞ QÆ∞~°∞=ÙQÍi HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ QÆ∞~°∞^ŒH˜Δ}QÍ `≥zÛ~ÚKåÛ_»∞.
ã‘. Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ q^Œˆ~ƒùâ◊√ñ _»#<˘Ñ¨C cè+¨‡‰õΩ =~°ã¨∞`å=∞}˜ #="åi*ÏH˜Δñ
É^•‡ ã¨=∂# ~°∂Ñ¨N qÉèÏã≤`«ñ QÆ=∞hÜ«∞Éèí∂+¨}ñ QÆO|∞HõOiîñ
[`«∞~°ã¨fiÜ«∞O=~À`«û= ã¨=∂QÆ`« K≥·^Œº ™êÅfi =∂QÆ^èŒ =ÚYº [#=ˆ~}º
xHõ~° ã¨=∂=$`«ñ „|Hõ@ ã¨KåÛi„`« ~°∞H˜‡}˜ #ã¨=∂# ~°∞Hõ‡ HÍOu
`Õ. #=∞~°QÆ∞áêÎ=∞$`«O|∞ qÇ¨ÏOQÆ qÉèí∞ñ_»∞, Q˘x# ÔH·=_ç =∞#∞*ËO„^Œ HÀ\˜ñ ^Àe
Hõ=∞Å<åÉèí∞O_»∞ x[Éèí∞*ÏQÆ~°fi =∞Å~°ñ, ^≥zÛ =i~ÚOK≥ #`«x #∞uOÑ¨ =â◊"≥∞ ! 123
* q^Œ~°ƒù ^ÕâßkèÑü cè+¨‡‰õΩ_»∞. PÜ«∞# =Ú^Œ∞ÌÅ ‰õÄ`«∞~°∞ ~°∞H˜‡}˜, JO^Œ"≥∞ÿ# P"≥∞ Hõ#∞flÅ∞
„H˘O^•=∞~° ˆ~‰õΩÅ∞. ÅH©Δ‡ã¨=∂#∞~åÖˇ·# ÖÏ=}º~åt P"≥∞. â◊√ÉèíOHõ~åÖˇ·# JÅOHÍ~åÅ`À â◊OYO=O\˜
HõO~îO° `À ™ê\˜ÖxË "Õ∞\˜ |OQÍ~°∞ KåÜ«∞`À ãÖã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ ã¨„`«Ê=~°#Î O`À q~ålÖË¡ ~°∞H˜‡}˜H˜ ã¨fiÜ«∞O=~°O
„Ñ¨Hõ\ÕKå~°∞. P ã¨fiÜ«∞O=~° =∞Ç¨ÏŸ`«û"åxH˜ tâ◊√áêÅ∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, [~åãÖ^èŒ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
~å*Ïkè~åAÅO`å =zÛ Ñ¨_®¤~°∞. ^Õ=`«Å∞ ~°H˜ΔOK«∞ `«∞#fl J=∞$`« HõÅâßxfl Ñ¨H˜Δ~å*ˇ·# QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞
ZQÆ∞~°^#Œ ∞flH˘xáÈ~Ú# q^èOŒ QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· NHõ$+¨μ_‚ ∞» `«# ÉÏÇ¨ï|ÖÏxfl „Ñ¨îŒ ≈Oz P ~åA ÅO^Œih
Ñ¨~ål`«∞Å#∞ QÍqOz ~°∞H˜‡}˜x fã¨∞H˘x"≥o§ Ñï}Ü«∞=∂_®~°∞. J@∞=O\˜ P [QÆ^HÕ õ g~°∞}˜‚ á⁄QÆ__» O»
Z=iH˜ ™ê^èŒº=∞ø`«∞Ok.
K«. Ñ¨~°∞=_çñ |\˜ì ã¨Ñ¨Î=$+¨ÉèíO|∞Å =Ú‰õΩ¯Å∞ QÆ∞@ìñ ^Œ^ŒƒÅ
ã¨∞Êù~°} ã¨Ç≤ÏOÑ¨ñ*ÏÅHõ #$Ñ¨ÙÖò ^ŒÅÑ¨_»¤ [~ÚOz #QÆfll
^Œú~°}˜Ñ¨Ù #O^Œ#<£ qHõK« `å=∞~°™êH˜Δñ „|"≥∂kÜ≥ÿ∞ ã¨fiÜ«∞O
=~°=Ú#ñ ÉˇO_ç¡Ü«∂_≥ QÆ∞}=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜Î`À<£. 124
* JO`ÕHÍ^Œ∞. U_»∞ =∞kOz# PÉ’`«∞ Å∞<åfl~Ú. "å\˜ ^è•\˜H˜ xÅ∞=ÖËHõ ~åAÅO`å Ñ¨ÖÏÜ«∞#O
z`«ÎyOKå~°∞. J@∞=O\˜ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ NHõ$+¨μ‚_»∞ Z^Œ∞~˘_ç¤ xez `«# Jáê~°â◊H˜Î`À P PÉ’`«∞Å‰õΩ
=Ú‰õΩ¯`åà◊√§ ayOz "å\˜x ÖÁOQÆnã¨∞H˘<åfl_»∞. qHõãO≤ z# `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ ~å[Ñ¨Ù„u
<åQÆflluÎx QÆ∞}=O`«∞_»∂, J#O`«∞_»∂, J#O`«â◊H˜Î=∞O`«∞_»∂ J~Ú# QÀáêÅHõ$+¨μ‚_»∞ ãÖ`À+Ö`À
ã¨fiÜ«∞O=~°OÖ’ ÃÑO_®¡_®_»∞.
=∞. „Ñüg~°HõΔÜ«∞HÍi <åñ|~°ñy ã¨„`ål`«Î#∂*Ï Ç¨Ï$ n
Ñ≤û`«=ÚO n~°Êñ ^ŒÅOz <åHõ=Ú#‰õΩO ÉˇOáê~°ñQÍ <Õñy =
i‚`« â∫~Àº#fluñ ÉÏi*Ï`« q∞Å‰õΩ<£ bÖÏQÆuO ^≥K≥Û #∞
^Œúu ^Õ"ÕO„^Œ∞ [~ÚOz Hõ$+¨μ‚ñ_»# <Õ`«<å‡„`«∞ñ_Õ K«∂_»ñQÆ<£. 125
* â◊„`«∞g~°∞Å‰õΩ ã≤OÇ¨Ïã¨fiÑ¨flOQÍ ¿Ñ~°∞QÍOz# Ü«∞^Œ∞ã≤OÇ¨ï_»∞ ã¨`«ºÉèÏ=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀÔ~¯#∞
f~°Û_®xÔH· ã¨fi~åæxH˜ *ˇ·„`«Ü«∂„`« ™êyOz „Ñ¨â◊Oã¨hÜ«∞"≥∞ÿ# Ñ¨~å„Hõ=∂uâ◊Ü«∞O`À WO„^Œ∞}˜‚ [~ÚOz
áêi*Ï`åxfl J=bÅQÍ kq#∞O_ç Éèí∞qH˜ fã¨∞H˘x=KåÛ_»∞. J@∞=O\˜ [QÆ<å‡#∞º_»∞ Hõ$+¨μ‚_»∞
™ê=∂#∞º_®?
ã‘. =∂x`ådÅ [QÆ#‡Ü«∞ ^ÕÇ¨Ï=Ú#ñ ÉÁÅ∞Û ^èŒ~°}˜^ÕqH˜ñ „aÜ«∞`«#Ü«Úñ_≥·#
#~°Hõ ^•#=Ùx ã¨∞<åÉèÏYºñ *ˇ<˘flO^Œ∞ Ñ¶¨∞# K«„Hõ^è•~å qYO_ç`À`«Î
=∂OQÆ∞xñ *ËÜ«∞ #Ü«∞º=h ÅÖÏ=∞O|∞ "Õñ_ç#ñ ^Œ`«∞Ê„`«∞ qÑ¨ÙÅ ~å[º
Ñ¨^Œ=Ú# xeÊ Ö’Ñë =∞Ok~°O|∞Åñ l~°=ÚQÆ #~°‰õΩO_»∞ ÃãéÅñ Éˇ\˜ì
`Õ. #\˜ì Hõ#ºÅ∞ #∂é∞ñ |^•é∞"ÕÅ∞, <å~°Î |O^èŒ∞=Ùñ_≥·# Ñ¨^•‡‰õΔΩñ Ez
Ç¨Ï~°¬ ÉÏëêÊO|∞ ^è•~å„Ñ¨=~°¬ "≥Ú^Œ=ñ, |OK«â◊~° ÉÏ} xiƒù#fl ÉèÏ= ÅQÆ∞K«∞. 126
* ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ‰õΩ JO`«s¡#"≥∞ÿ# ~°∂ÑÖ ^èŒiOz Q“~°"åxfl JO^Œ∞H˘<Õ Éèí∂^ÕqH˜ „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ#
‰õΩ=∂~°∞_»∞ #~°‰Ωõ _»∞. J~Ú<å "å_»∞ ~åHõãΔ ¨ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ HõÅ"å_»~Ú#O^Œ∞=Å¡ NHõ$+¨μ_‚ ∞» ''ã¨∞<åÉè=í Ú—— J<Õ
¿Ñ~°∞QÆÅ K«„Hõ=Ú JOK«∞`À J`«x t~°ã¨∞û#∞ „`«∞Oz"≥·z<å_»∞. J#O`«~°O ^èŒ~°}©=∂`« „áêi÷OÑ¨QÍ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 285
J`«x ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ P qâßÅ ™ê„=∂*ÏºxH˜ JkèÑu¨ QÍ KÕâß_»∞. P #~°HÍã¨∞~°∞x JO`«óÑ¨Ù~°OÖ’x K≥~™° êÅÖ’
„=∞QÆ∞æ`«∞#fl Ñ¨^•~°∞"ÕÅ #∂~°∞æ~°∞ Hõ#ºÅ#∞ q_çÑ≤OKå_»∞. ã¨∞ÅHõΔ}Öˇ·# PÇ¨Ïi}ËHõΔ} ÅO^Œ~°∂ P~°Î[#
~°H‰Δõ Ωõ _≥#· Hõ=∞ÖÏ‰õΩΔ x gHÕΔ z Ç¨Ïi¬ã∂¨ Î „Ñ¨"∂≥ ^ŒÉÏëêÊÅ∞ =i¬ã∂¨ Î PÜ«∞# k=º ™œO^Œ~åºxH˜ PHõi`
¬ Ö« <·ˇ å~°∞.
K«. Åe`« `«nÜ«∞ ã¨∞O^Œ~° qÖÏã¨ q"≥∂Ç≤Ï`« Öˇ·# "åi xO
á⁄Åã≤# HÀi¯ñ n~°∞Û@‰õΩ <˘Hõ¯ =ÚÇ¨˙~°Î=Ú#<£ =iOz Hõ
#ºÅ Åe`å=~À^èŒ Éèí=#O|∞Å #O^Œé Hõxfl ~°∂Ñ¨ÙÖˇ·
Hõeã≤ ã¨∞Yã≤÷uO ^ŒxÃÑñ QÍO`«Å ÉèíH˜Îx`åO`«z`«ÎÅ<£. 127
* JO^•Å~åtÜ≥ÿ∞# #O^Œ#O^Œ#∞_»∞ `«# ™œO^Œ~°ºqÖÏ™êÅ‰õΩ "åº"≥∂Ç¨ÏO K≥Ok# P
ã¨ ∞ O^Œ s =∞}∞Å HÀÔ ~ ¯ f~° Û @OHÀã¨ O XHõ ¯ ã¨ ∞ =ÚÇ¨ ˙ ~° Î O Ö’<Õ "å~° O ^Œ i h ÃÑO_®¡ _ ®_» ∞ .
J`«ºO`«=∞<ÀÇ¨Ï~åÖˇ#· JO`«óÑ¨Ù~åÅÖ’ JO^ŒiH© Jxfl ~°∂Ñ¨ÙÖˇ· JO`«∞ÖËx J#∞~åQÆO`À ‰õÄ_ç# ™êfiO`åÅ∞
QÆÅ P HÍO`åÅÖÏ=∞Å#∞ ãÖ`À+¨Ñ¨~°Kå_»∞.
Hõ. K«`«∞~°`«`À #O ^˘H˘¯Hõ, Ü«∞u=‰õΩñ |^Œ∞ˆ~ã≤ ã¨∞`«∞Åñ <å`«‡ã¨=ÚÅ #∞
#fl`« Éèí∞[â◊‰õΩÎÅñ QÍOK≥#∞, q`«`«OÉˇ· H©iÎ kâ◊Å q#∞uH˜ <≥Hõ¯<£. 128
* K«`«∞~°HõàÏxkè J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞ `«#‰õΩ ™ê\˜ J~Ú# "Õ∞\˜ Ñ¨~å„Hõ=∞O QÆÅ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞
XH˘¯Hõ¯ ÉèÏ~°º‰õΩ Ñ¨k=∞Ok K˘Ñ¨C# „Ñ¨™êkOKå_»∞. #Å∞kâ◊ÖÏ qâßÅ"≥∞ÿ# Ü«∞â’nÑ¨ÙÎÅ∞ xO_çOKå_»∞.
ã‘. =∞^äŒ∞~åÑ¨Ù~°=Úñ [`«∞ifi^èŒ |Ö∫Ñ¶¨∞=ÚÅ`À <å=iOz# HÍÅÜ«∞=# ™êÅfi
=∞QÆ^èŒ Éèí∂áêÖÏk =∞#∞*ËO„^Œ Ö’HõO|∞ Ãã·#ºÜ«ÚHõÎ=Ú QÍñQÆ ãÖÇ¨ÏiOz
`«# ÉÏÇ¨ïâ◊H˜Îñ l`«Î=ÚÅ #i÷Oz# cè=∞ áê~°∞÷Å‰õΩ #∞^•Ì=∞ q[Ü«∞
"≥Úã¨ñy `«^≥·fi~°∞Å #∞Hõ¯_»OQÆñQÆñ „^Œ∞Oz ÉÏ} â◊O|~° =Ú~° Ñ¨ÅfiÖÏk
`Õ. ^Œ#∞[ <åÜ«∞Hõ ¿ã<å q`å#=ÚÅ#∞ Ç¨ÏÅ^èŒ~åk ã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· Ç¨Ï`«∞Åñ*ËÃã
^ŒO`«=„HÍÎk ^≥·`«∞ºÅ∞ ^Œ#∞fl <≥^Œ∞~° ÉèíO_»#=ÚÖ’#ñ „^Œ∞OK≥ ^À~°ƒÅ=Ú "≥∞éã≤. 129
* HÍÅÜ«∞=#∞_»∞, ™êÅ∞fi_»∞, [~åãÖ^èŒ∞_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞Ç‘ÏÑ¨`«∞ÅO`å, K«`«∞~°OQÆ |Åã¨Ç≤Ï`«∞Öˇ·
=∞^ä∞Œ ~åÑ¨Ù~åxfl K«∞@∞ì=Ú\Ïì~∞° . P ~å[Ö’HÍxfl ¿ã<åhHõO`À ã¨Ç¨ NHõ$+¨μ_‚ ∞» ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞. =∞#™ê~°
`«# JO_»^ŒO_»Å#∞ Ji÷Oz# cè=∂~°∞˚#∞Å‰õΩ ™ê\˜ÖËx q[Ü«∞Nx ã¨=∞‰õÄ~åÛ_»∞. =∞^À#‡`«∞ÎÖˇ·#
"åi â◊„`«∞=ÙÅ#∞ `«∞^Œ=Ú\Õì Kå_»∞. |Å~å=Ú}˜‚ "≥O@Éˇ@∞ìH˘x ÉÏ}∞_»∞, â◊O|~°∞_»∞, =Ú~°∞_»∞, Ñ¨ÅfiÅ∞_»∞
J<Õ ~åHõãΔ ¨ <åÜ«∞‰õΩefl, ¿ã#Å`Àã¨Ç¨ ãÖÇ¨ÏiOKå_»∞. Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ ZkiOz# ^ŒO`«=„‰õΩ_Î ∞» "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^•#=Ùefl J=„Hõq„Hõ=∞O`À <ÕÅ‰õÄÖÏÛ_»∞.
=. "≥O_çÜ«ÚO QÆ$+¨μ‚O_»∞ H“~°= áêO_»= ÉèíO_»#O|∞#‰õΩO ^À_»Ê_ç ~å[#∞º Å<Àº#º =∂`«û
~Àº`åûÇ¨Ïã¨"Õ∞`«∞Öˇ· Ãã·xHõ áê^ŒÑ¶¨∞@ì#O|∞Å ^èŒ~åK«„HõO|∞ HõOÑ≤OÑ¨ ###º ™ê=∂#ºO|∞ Öˇ·#
â◊OY ÉèËs „Ñ¨=ÚY `«∂~°ºÃÑ¶∂+Ö|∞Å xOy „q∞OQÆñ ^Œ∞~°OQÆ=∞ iOMÏ ã¨=Ú^Œ∂ú`« ^èŒ∂o Ñ¨@Å
ÑïK«Ûù#fl ÉèÏ#∞=∞O_»ÅO|∞QÍñ [#∞^≥Oz ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«O|∞# "≥∂Ç¨ÏiOz# #∞ÉèíÜ«∞Ñ¨HõΔ|ÅO|∞ÅO
^Œ∞#∞=∂_ç xdÅ~å[º"≥·Éèí= =∞^À#‡`«∞ÎO _»~Ú# ã¨∞Ü≥∂^èŒ#∞O_»∞ xdÅ~å[ ã¨=∞HõΔO|∞#ñ
QÆ~°‚â◊‰õΩx ^Œ∞âß≈ã¨<å^Œ∞Å ^Œ∞~°‡O„`«O|∞# x~°O`«~°O|∞ñ QÆ∞Of#O^Œ#∞Å ÔHQÆ∞æ KÕã≤# ^À+Ö|∞#O
*Ëã≤ ãÖQÆ~°~°OQÆO|∞# cè=∞ QÆ^•Ñ¶¨∂`«O|∞#O ^˘_»Å∞ qé˜y Ñ¨Ù_»q∞O|_ç QÆ`åÜ«Ú„j≈ qÉèí=ÙO_≥·
Ü«ÚO_»ñ Ez#OQÆ^• Ñï`«∞+¨ì z`«∞ÎO_» #QÆ∞^Œ∞ #x Ü«∞Ñïq∞`« ÉÏÇ¨ï|Ö’`åûÇ¨ïÖˇ·# cè+¨‡
„^À} cè=∂~°∞˚#∞ÅKÕ`« xdÅ^èŒ~åÑ¨`«∞Å #ëêì^ŒâßHΔ“Ç≤Ï}© |ÅO|∞Å`À_»O ^Œ∞xq∞Oz =∞é˜Ü«Ú
ã¨fiã¨=∂#|Å∞Öˇ·# Ü«∞^Œ∞g~°∞Å [~ÚOÑ¨ <≥O`«"å~°Å ÔH·#O n~°^Œ∞† =∞^èŒ∞áê# =∞^ŒqÑ¶¨¸i‚
`å`å„=∞ qÖ’K«#∞Öˇ· „Ñ¨=iÎOK«∞ Ü«∂^Œ=ÙÅ Hõ<Àº#º "≥·~°O|∞Å∞ QÆeÊOz áÈiOz ~Ú`«ˆ~`«~°
Hõ~åÑ¶¨∂`«O|∞Å Ç¨Ï`«∞Öˇ· `«#∞flñ QÆÅã≤#OQÍx Éèí∂ÉèÏ~°O |∞_»∞QÆ^Œx z`«ÎO|∞#O ^ŒÅOz Ü«∞O`«
^èŒ~°‡#O^Œ#∞KÕ xã¨ûÑ¨`«flO|QÆ∞ ~å[ºO|∞ Ñ¨Ó[ºO|∞QÍñ *Ë~ÚOK«∞K«∞ =∞~°∞ÎºÅ‰õΩO QÆ~°Î=ºO|∞Öˇ·#
^èŒ~°‡Ñ¨^äŒO|∞Å∞ ã¨∂Ñ¨ÙK«∞, |O^èŒ∞q∞„`«∞Å <≥Å¡ñ |i`À+Ö|∞ <˘OkOK«∞K«∞O ^Œ`«Ê~ÀHõΔO|∞#
"åi =Oâ◊O |∞^ŒúiOÑÖ ^ŒÅOz Ü«∞aè=∞#∞º=Å# #∞`«Î~° Ü«∞O^Œ∞ QÆ~°ƒùO|∞ xeÑ≤, QÆ∞~°∞`«#Ü«∞
„Ñ¨Ü«ÚHõÎ=∞Ç≤Ï`« „|Ç¨‡„ãÎ̈áê`«O|∞#O ^Œ^Œæ~°ƒù^Œà◊#O|∞ QÍ‰õΩO_» #~°ƒù‰õΩx ~°HΔ̃Oz, x[Ñ¨^•~°qO^Œ
¿ã"å~°`∞« O_≥#· ^è~Œ ‡° ã¨∞`«∞KÕñ wiÎ„Ñ¨`åÑÖ|∞Å∞ x=fi\˜ÅO¡ ^Œ∞~°OQÆ"∞Õ ^èOŒ |∞Å∞ =¸ñ_»∞ ¿ã~ÚOz
"≥O_çÜ«Ú. 130
* ^Œ∞~Àº^è#Œ ∞_»∞ ã¨=∞ãÎ̈ =∞Ç‘Ï~å[º =∞Ç¨ãÖÑü=Î Å¡ =∞^À#‡`«∞_Î <·≥ å_»∞. Hõ~,‚° â◊‰Ωõ x, ^Œ∞âß≈ã¨#∞Å
^Œ∞~åÖ’K«#Å∂, ^Œ∞~Àƒ^èŒÅ∂ `«ÅÔHH˜¯, `≥QÆxH˜¯ áêO_»=ÙÅ‰õΩ `«QÆx, Z_»`≥QÆx Z<≥fl<Àfl ZQÆ∞æÅ∞
KÕâß_»∞. P áêáêxH˜ „áêÜ«∞tÛ`«ÎOQÍ ãÖ„QÍ=∞OÖ’ cè=Úx „Ñ¨K«O_» QÆ^• Ñ¶¨∂`«O`À `˘_»Å∞ qiy,
„áê}ÏÅ∞ ã¨∞iy, ~å[ºO áÈ~Ú, „Ñü+¨ª QÀÖ’Ê~Ú, Éèí∂q∞g∞^Œ á⁄~°ÖÏ_»∞`«∞#fl ~å~åA#∞ K«∂_®Åx
"Õ_»∞Hõ HõeyOk NHõ$+¨‚™êfiq∞H˜ H“~°=áêO_»=ÙÅ áÈ~å@O xâ◊ÛÜ«∞ =∞~ÚOk. LÉèíÜ«∞ Ñ¨HΔÍÅ ~åAÅ∂
ÃÑK«∞Û ÃÑiy# =∞K«Û~°O`À L~°HõÅ∞ "Õ¿ã L`åûÇ¨ÏO`À ‰õΩ~°∞ˆHΔ„`«OÖ’ Ü«Ú^•úxH˜ ã¨#fl^Œ∞úÖˇ· xeKå~°∞.
Ãã·x‰õΩÅ K«~°} Ñ¶¨∞@ì#Å‰õΩ ^èŒ~°}˜ HõOÑ≤OzOk. â◊OY^è•fi<åÅ‰õÄ ÉèËsÑ¨@Ç¨k "å^Œº^èŒfi#∞Å‰õÄ PHÍâ◊O
^Œ^ŒÌie¡Ok. QÆ∞„~åÅ _≥Hõ¯Å `˘H˜¯_çH˜ ˆ~y# Ñ¨~åQÆÑ¨@ÖÏÅ∞ ã¨∂~°º=∞O_»ÖÏxfl HõÑ≤Ê"Õâß~Ú.
XHõ~°∞ =∞~˘Hõi KÕ`«∞Ö’¡ K«zÛ `«#Ö’ KÕi`Õ `«Ñ¨Ê Éèí∂ÉèÏ~°O `«QÆæ^Œ∞ J#∞H˘<åfl_»∞ NHõ$+¨μ‚_»∞.
Jáê~°Ñ¨~å„Hõ"≥∂¿Ñ`«∞Å∂, JÑïq∞`À`åûÇ¨Ïã¨"Õ∞`«∞Å∂ J~Ú# cè+¨‡ „^À}∞Å#∞ XHõ Ñ¨HõΔOÖ’#∂,
cè=∂~°∞˚#∞Å#∞ XHõ Ñ¨HõΔOÖ’#∂ xeÑ≤ =∞^À#‡`«∞ÎÖˇ·# =∞Ç‘ÏÑ¨`«∞Å`Àáê@∞ Ñ¨^Œ∞<≥xq∞k JHΔ“Ç≤Ï}∞Å
Ãã·<åºxfl Ãã·`«O K«OÑ≤OKå_»∞. `«#`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# |ÅO QÆÅ Ü«∂^Œ=Ü≥∂^èŒ∞efl xi˚OK«@O
ZO`«|Å=O`«∞ÅÔH·<å ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞. JO^Œ∞=Å¡ =∞^Œºáê#O=Å¡ =∞`≥ÎH˜¯ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ Z„~°|_ç#
Hõ#∞flÅ`À Hõ#∞flq∞#∞fl QÍ#x Ü«∞^Œ∞g~°∞Å‰õΩ "åiÖ’ "åiˆH "≥·~åÅ∞ ÃÑ\˜ìOz, áÈ~å\ÏÅ∞ Ñ¨Ù\˜ìOz
`«∞^Œ‰Ωõ JO^Œih `«∞^Œ=Ú\Õì Kå_»∞. JÖÏ J<Àº#ºO H˘@∞ìH˘x =∞~°}O˜ z `«#Ö’ KÕi`Õ<Õ HÍx Éè∂í ÉèÏ~°O
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 287
`«QÆæ^Œx ÉèÏqOz# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ^èŒ~°‡~åAKÕ x+¨¯O@Hõ"≥∞ÿ# ~å*Ïºxfl „Ñ¨â◊Oã¨hÜ«∞OQÍ áêeOÑ¨*Ëâß_»∞.
=∂#=ÙÅ‰õΩ P=â◊ºHÍÖˇ·# ^èŒ~°‡=∂~åæÅ#∞ „Ñü+≤ªOKå_»∞. |O^èŒ∞=ÙÖ‰õÄ, q∞„`«∞Å‰õÄ Ñ¨~°=∂#O^•xfl
HõeyOKå_»∞. áêO_»= =Oâßxfl xÅ∞Ñ¨^ŒÅz Jaè=∞#∞ºx J~åúOy J~Ú# L`«Î~° QÆ~åƒùxfl ~°H˜ΔOKå_»∞.
Jâ◊fi`å÷=∞ „Ñ¨Ü≥∂yOz# J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# „|Ç¨‡„ã¨ÎO =Å¡ P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’x J~°ƒù‰õΩ_çH˜ Ç¨x HõÅ∞QÆ‰õΩO_®
HÍáê_®_»∞. `«# K«~°} Hõ=∞Å¿ã"å Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥·# ^èŒ~°‡`«#Ü«Úx ¿Ñ~°∞ „Ñü+¨ªÅ∂, â∫~°º™êÇ¨Ï™êÅ∂
„Ñ¨Hõ\˜`«O JÜÕ∞º@∞¡ PÜ«∞#KÕ`« =¸_»∞ Jâ◊fi"Õ∞^èŒÜ«∂QÍÅ∞ KÕ~ÚOKå_»∞.
ã‘. =Å<˘Ñ¨Ê Ö∫H˜Hõ "≥·kHõ =∂~°æ=ÚÖò #_»Ñ¨ÙK«∞ ^•fi~°HÍ#QÆ~° =∞O^Œ∞
#qk`åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ==Ú# xã¨ûOQÆ∞ñ_≥· Ü«ÚO_ç ãÖ™êiÑÿkñ
*ˇOk HÍ=∞O|∞ÅKÕ`« q"≥∂Ç≤Ï`«∞O _≥· ã¨∞dOK«∞K«∞ =Úk`å`«∞‡ñ _»QÆ∞K«∞
#Oz`« ã≤flQÆú ã≤‡`å=Ö’Hõ=ÚÅ ã¨∞^è• ÑïÑ¨Ó~°‚ ã¨ÖÏ¡Ñ¨=ÚÅ#∞
`Õ. N xˆH`«# "≥∞ÿ# â◊s~°=Ú##∞, ÉÏO_»∞#O^Œ# Ü«∞^Œ∞‰õΩÅ „Ñ¨Hõ~°=ÚÅ#∞
bÅñ QÍ~°∞}º "≥ÚÅÜ«∞ñ ÉÏeOK«∞K«∞O_≥, <å~°Î ~°HΔÍK«}∞O_»∞ <å~åÜ«∞}∞O_»∞. 131
* ÉèíHõÎ ~°HõΔ} nHΔÍÑ¨~åÜ«∞}∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ^•fi~°HÍ Ñ¨@ì}OÖ’ x=ã≤ã¨∂Î "≥·kHõ=ÚÅ∂,
Ö∫H˜H=õ ÚÅ∂ J~Ú# ã¨=Ú^•Kå~åÅ#∞ ã¨„Hõ=∞OQÍ K«H¯õ QÍ x~°fiÇ≤Ïã¨∂Î `«# =∂Ü«∂=∞Ç¨Ï`«fiÎ O Jaè=ºHõOÎ
HÍ‰õΩO_® „Ñ¨=iÎOKå_»∞. Ug∞ JO@x"å_≥· ‰õÄ_® ãÖ™êiÖÏQÍ, HÀiHõÅ‰õΩ PHõi¬`«∞_≥·# "åxÖÏQÍ,
Éè’QÆÉÏè QÍºÅ`À x`«º ãÖ`À+≤Ü∞ÿ≥ L<åfl_»∞. ™œO^Œ~º° ÖH˜‡Δ H˜ =∞Ok~°"∞≥ #ÿ ^ÕÇÏ¨ O`À, Juâ◊~ÚOz# ¿ãflÇ¨ÏO`À,
z~°∞#=ÙfiÅ∞ qi¿ã Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ`À, J=∞$`«O ‰õΩi¿ã ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ`À W@∞ áêO_»=ÙÅ#∂, J@∞
Ü«∂^Œ=ÙÅ#∂ P#OkOÑ¨*Ëã¨∂Î Hõ~°∞}`À ÖÏeOz áêeOKå_»∞.
ã‘. ãÖÑ¨Ó~°‚ Ñ¨Ói‚=∂ K«O„^Œ K«O„kHõ <˘Ñ¨C ~°=∞}©Ü«∞âß~°^Œ ~å„`«∞ ÅO^Œ∞
ã¨Åe`« HÍOK«# ã¨ÎOÉèí ™œ^èÀÑï K«O„^ŒHÍO`ÀÑ¨Å ã¨÷Å=ÚÅO^Œ∞
=∞Ç≤Ï`« Hõˆ~}∞HÍ =∞^èŒº kQÆæ[=ÚÅ QÆux, ™œ^•=∞h Å`«Å #_çq∞
hÅ "Õ∞Ñ¶¨∞O|∞Å bÅ, =ÚHÍÎ =∞^èŒº ÖÏe`« â◊„Hõ hÅ=ÚÅ ÉèÏu
`Õ. ã¨`«`« Ü«∞ø=# ã¨∞O^ŒsÜ«Ú`« qÇ¨~°∞ñ _»QÆ∞K«∞ ã¨`«∞ ÖˇO^Œ éO^Œé Hõxfl ~°∂Ñ¨
=ÚÅ#∞ „w_çOK≥ñ ÉˇHõ¯|Ì=ÚÅ∞ ÃãÅOy, #O^Œ#O^Œ#∞ñ _»aè#"å#O^ŒbÅ. 132
* Ñ¨Ù#fl=∞<å\˜ xO_»∞ *Ïae¡ ÑÖ_»∞ "≥<fl≥ Å "≥Å∞QÆ∞Å`À q~ålÖË¡ â◊~`
° å¯Å ~å„`«∞Ö’¡#∂, JO^Œ"∞≥ ÿ
"Õ∞eq∞|OQÍ~°∞ ã¨ÎOÉèÏÅ∞ QÆÅ ™œ^è•Å ÃÑ·JO`«ã¨∞ÎÖ’¡x K«Å∞=~åu u<≥flÅÃÑ·<å, `«~°∞QÆx `å~°∞}ºO,
K≥~°QÆx ™œO^Œ~°ºO QÆÅ JOQÆ#Å`À ‰õÄ_ç „H©_çOKå_»∞. JO^Œ"≥∞ÿ# P_»∞ U#∞QÆ∞Å=∞^èŒº kQÆæ*ÏÅ∞
uiy#@∞¡, "≥∞~°Ñ¨ÙfQÆÅ #_»∞=∞ hÅ"Õ∞Ñ¶¨∂Å∞ qÇ¨ÏiOz#@∞¡, =Ú`åºÅ ãÖ^Œ∞# WO„^ŒHÍO`«=∞}∞Å∞
„Ñ¨HÍtOz#@∞¡ JO^ŒQÆ`≥Î ÅO^ŒiH© Jxfl ~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz# #O^Œ#O^Œ#∞_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ ãïH˘`«Î
P#O^ŒO`À Z<Àfl ãÖ=`«û~åÅ∞ qÇ¨ÏiOKå_»∞.
=. JO`« <˘Hõ¯<åñ_»∞ 133
K«. =Úx=~°∞ ÖËñQÆ∞^Õ~° Ü«∞^Œ∞ Éè’[=ˆ~}∞ºÅ∞ QÆ∂_ç =Ú@ìñ |
e¯#ñ QÆ#ÖÁOk "å~°∞ ^Œ=∞HÕz â◊Ñ≤Oz#ñ Q˘xfl =∂ã¨=ÚÖò
ã¨#∞<≥_» ^≥·=Ü≥∂QÆ=Ú# *Ï`«~°ñÉ’ ã¨=∞Hõ\˜ì "Õ_»∞HõÖò
=∞#=ÚÅñ ^˘OQÆeOÑ¨ QÆi=∞<£ x[Ü«∂#=Ú ÖˇH˜¯ Ü«∂^Œ=ÙÖò. 134
* WÖÏ =ÙO_»QÍ XHõ¯ ~ÀA H˘O`«=∞Ok =∞Ç¨=Ú#∞Å∞ ^•fi~°HÍ #QÆ~åxH˜ =KåÛ~°∞. JÑ¨C_»∞
H˘O^Œ~°∞ Ü«∂^Œ=‰õΩ=∂~°∞Å∞ "åix K«∞@∞ì=Ú\˜ì ZuÎá⁄_»∞Ñ¨Ù =∂@Å`À "åi =∞#ã¨∞û <˘Ñ≤ÊOKå~°∞.
JO^Œ∞‰õΩ "å~°∞ P„QÆÇ≤ÏOz P `˘O^Œ~°Ö’ ÃÑ¶∂~°OQÍ â◊Ñ≤OKå~°∞. H˘xfl =∂™êÅ∞ QÆ_çKå~Ú.
^≥·=Ü≥∂QÆO =Å¡ Ü«∂^Œ=Ù ÅO`å XHõ ÃÑ^ŒÌ L`«û=O K≥Ü«∞º\ÏxH˜ `«ÅÃÑ\Ïì~°∞. Juâ◊~ÚOz#
‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À ‰õÄ_ç# JO`«~°OQÍÅ`À á⁄OyáÈ`«∂, `«=∞`«=∞ "åÇ¨Ï<å ÖˇH˜¯ *Ï`«~°HÀãÖ
„Ñ¨Ü«∂}"≥∞ÿ<å~°∞.
L. HÀi „Ñ¨ÉèÏã¨f~°÷=Ú#‰õΩO [x `«#flkñ „QÆ∞OH˜ x~°‡Ö’
^•~°`« #O^Œ∞ ^Õ==Úx`«~°Ê}=ÚÖò Ñ≤`«$ `«~°Ê}O|∞Å∞<£
"å~°x ÉèíH˜Îñ *Ëã≤ #= =`«ûÅ`Àñ ÉÁÅ∞áê~°∞ QÀ=ÙÅ<£
Éèí∂iã¨^ŒH˜Δ}ÏHõ=ÚQÆ Éèí∂ã¨∞~°HÀ\˜H˜ xzÛ "≥O_çÜ«Ú<£. 135
* JÖÏ „Ñ¨Ü«∂}"≥∞ÿ Ü«∂^Œ=Ù ÅO^Œ~°∂ „Ñ¨ÉèÏã¨f~å÷xH˜ "≥àÏ§~°∞. P #n[ÖÏÖ’¡ ™êfl<åÅ∞ KÕâß~°∞.
J~°=∞iHõÅ∞ ÖËx L^•~°|∞kú`À ^Õ=`«Å‰õÄ, =∞Ç¨Ï~°∞¬Å‰õÄ, Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õÄ `«~°Ê}ÏÅ∞ q_çKå~°∞.
Jáê~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ÖËQÆ^Œ∂_»Å`À K«∂_»=ÚK«Û>ˇÿ# QÀ=ÙÅ#∞ ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞Å‰õΩ ^ŒH˜Δ}Å`Àáê@∞ ^•#
q∞KåÛ~°∞.
Hõ. Jl# Ñ¨@ ~°`«flHõO|à◊, ~°[`« =∞Ç¨~°[`« uÅ ^èŒ~å =~°Hõ<åº
QÆ[ `«∞~°QÆ ~°^äŒ=ÚÅ#∞ ã¨, kÌfi[ HÀ\˜H˜ xzÛ ÃÑOÑ¨Ù nÑ≤OÑÖQÆ<£. 136
* J#O`«~O° lOHõK~« å‡Å∂, =∞Oz=∞Oz=„™êÎÅ∂, ~°`fl« HõO|à◊¥,¡ "≥O_ô, |OQÍ~°=¸, #∞=ÙfiÅ∂,
Éèí∂=ÚÅ∂, Hõ<≥flq∞#flÅ∂, U#∞QÆ∞Å∂, QÆ∞„~åÅ∂, ~°^ä•Å∞– `«=∞`«=∞ Q“~°= =∞~åº^ŒÅ‰õΩ `«y#@∞¡
„ÉÏÇ¨Ï‡}À`«Î=ÚÅ‰õΩ |Ç¨˙HõiOKå~°∞.
=. W@∞¡ ã¨Ñ¶¨ÅO|∞ Å~Ú# Éèí∂^•#O|∞ "≥Ú^ŒÅ∞QÍ QÆÅ ^•#O|∞ Å#∂#O|∞Å∞QÍ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}|∞kú
*Ëã≤ Ü«∞#O`«~°O|. 137
* D q^èŒOQÍ ÑÖ@Å`À ‰õÄ_ç# Éèí∂q∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜x ÉèíQÆ=O`«∞xˆH Wã¨∞Î<åfl=∞#fl ÉèÏ=O`À
Z_»`≥~°Ñ≤ ÖË‰õΩO_® ^•#O KÕâß~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 289
`Õ. Zã¨ñQÆ∞ "≥∂^ŒO|∞ ãÖkèÅ¡ x+¨ì"≥∞ÿ#, ~°ã≤Hõ =∞$^Œ∞ÖÏ#fl =∞i÷ñ ÉÏ~°}Å∞ ¿ãã≤
=∞OAÖÏã¨= ~°ã¨áê# =∞`«∞Î ÅQÆ∞K«∞ñ, QÆ_»ñy Ü«∞<Àº#º Ç¨ã¨º "åHõº=ÚÅ QÆÅñy. 138
* D q^èŒOQÍ ^•#^èŒ~å‡Å∞ KÕã≤# `«~åfi`« Ü«∂^Œ=Ù ÅO^Œ~°∂ ãÖ`«∞+≤ìQÍ W+¨ì=∞$ëêì<åflÅ#∞
Hõ _ » ∞ Ñ¨ Ù xO_® Éè í ∞ lOz =∞^è Œ ∞ ~° "≥ ∂ Ç¨ Ï #"≥ ∞ ÿ # =∞^Œ º áê#O`À =∞`≥ Î H ˜ ¯ "≥ ∞ ÿ = ∞~° z Ñ¨ ~ ° ã ¨ Ê ~° O
ÑïÇ¨Ïã≤OK«∞HÀ™êQÍ~°∞.
=. W@∞¡ ^Œ=∞Ö’# =∞k~åáê# =∞^Œ qÑ¶¨¸i‚`« `å„=∞Ö’K«#∞Öˇ· =∞`«û~°O|∞Å <˘O_˘~°∞ÅO ÉÁ_çz
ã¨=∞ã¨Î Ü«∂^Œ=ÙÅ∞#∞ "Õ}∞ *Ï`å#ÅO|∞#ñ ^Œ^ŒfiOâ◊Ñ¨~°OÑ¨~°Å∞ ^ŒÇ¨Ï#O|∞ <˘O^Œ∞K«O^ŒO|∞#O
ÉÁeã≤† ~°k Ü«∞O`«Ü«ÚO QÆ#∞OQ˘x NHõ$+¨μ‚O _»Ñ¨C_»∞. 139
* =∞^èŒ∞áê#=∞`«∞ÎÖˇ·# "åi Hõà◊√¡ ÉÏQÍ Z~°∞ÃÑHÍ¯~Ú. Xà◊√¡ uiyOk. =∞K«Û~°O ÃÑK«∞Û ÃÑiyOk.
XHõi <˘Hõ~∞° á⁄_»∞K«∞H˘x K«KåÛ~°∞. "≥^∞Œ à◊§ ~åÑ≤à=¡◊ Å¡ Pq~°ƒqù Oz# Jyfl*ÏfiÅÖ’¡ "≥^∞Œ ~°∞ á⁄^ŒÅhfl
^ŒQ"úÆ ∞≥ áÿ È=Ù#@∞¡ ã¨=∞ã¨Î Ü«∂^Œ=ÙÅ∂ <åâ◊#"≥∞<ÿ å~°∞. D Ü«∂^Œ=‰õΩÅ q^èfiŒ Oã¨ =∞O`å NHõ$+¨μ_‚ ∞» K«∂Kå_»∞.
Hõ. K«`«∞~°`«`À x[=∂Ü«∂, QÆuñ Ez Åã¨kfiÖ’Å HõÖ’¡Å ã¨=∞O
z`« q=∞Å Hõ=∞Å ™ê~°, ã¨fi`« [Å=ÚÅ qÇ≤Ï`« q^èŒ∞Å∞ ãëÑ≤#"åñ_≥·. 140
* Kå`«∞~°ºO`À ‰õÄ_ç# `«# =∂Ü«∂ qÖÏ™êxfl uÅHÕz# J#O`«~O° á⁄Oyá⁄~°ÖË `«~O° QÍÅ`À,
qHõãO≤ z# Hõ=∞ÖÏÅ`À, [Å[Å „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ ã¨~ã° fi¨ f #kÖ’x [ÖÏÅÖ’ K«xáÈ~Ú# "å~°O^ŒiH© Ü«∞^ä•qkèQÍ
L`«Î~°„H˜Ü«∞Å∞ [iáê_»∞.
Hõ. XHõ =$HõΔ=¸Å `«Å=Ú#, #HõÅOHõ QÆ∞}Ïaè~å=Úñ _®ã‘#∞O_≥·
Ü«∞‰õΩ\˜Å=∞u |^Œs =#,=Ú‰õΩ ##∞ñ ÉÁ=∞‡#∞K«∞ "≥Úéñy áÈ~Ú# <Õ#∞<£. 141
* =∞K«ÛÖËx =∞Oz QÆ∞}ÏÅ`À q~ålÖË¡ NHõ$+¨μ_‚ ∞» XHõ K≥@∞ì "≥Ú^Œ\’¡ H˘OK≥=Ú¿ãÑ¨Ù ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
`«~åfi`« ##∞fl Ñ≤ez ''L^Œú"å! WHõ h=Ù |^Œs=<åxH˜ áÈ—— Jx K≥Ñ≤Ê ##∞fl =∂Ü«∞Ñ¨ÙzÛ ZK«Û\˜HÀ ÖËz
"≥àÏ§_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú# x[‰õΩÅ ãÖÇ¨, ~°=Ú ¿ãÜ«∞ñ QÆ_»OQÆ∞ >ˇé˜ñy ~°=∞}©Ü«∞ N
~°=∞}∞ K«~°}Ï|˚ Ü«ÚQÆ q~°, Ç¨Ï=Ú#‰õΩ =∞k <À~°fi ÖËHõ Ü«∞#∞QÆ=∞#∞ñ_»<≥·. 142
* ™êfiq∞ `«# =Oâßxfl ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ ã¨=∂Ñ¨ÎO KÕã¨∞HÀ=\ÏxH˜ ãÖHõeÊOKå_»#fl ãÖQÆu <Õ#∞
„QÆÇ≤ÏOKå#∞. P #O^Œ#O^Œ#∞x ã¨∞O^Œ~° áê^•~°qO^•Å Z_»ÉÏ@∞#∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõáÈÜ«∂#∞. PÜ«∞#
=Å^Œ<åfl PÜ«∞# J_»∞QÆ∞ *Ï_»Å#∞ J#∞ãïOKå#∞.
Hõ. Ç¨Ïi #~°Ü«ÚK«∞ñ [xK«x Ü≥ÚHõ, `«~°∞=¸Å `«ÅO|∞ #O^Œ∞ñ ^Œ# ^ÕÇ¨Ï~°∞K«∞Öò
Ñ¨~°ñQÆñQÆ #∞#fl =∞Ç¨`«∞‡xñ, |~°∞xñ „|Ñ¨<åfliÎÇ¨Ï~°∞x ÉèíHõÎq^èÕÜ«Ú<£. 143
* P q^èŒOQÍ QÀqO^Œ∞x *Ï_» J<Õfi+≤ã¨∂Î "≥à◊§QÍ "≥à◊§QÍ XHõ =$HΔÍxfl P#∞H˘x <ÕÅg∞^Œ Pã‘#∞_≥·
L#fl "åã¨∞ ^Õ=Ù_»∞ <å‰õΩ HõxÊOKå_»∞. PÜ«∞# ^ÕÇ¨ÏO ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞#flk. P
ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P =∞Ç¨#∞ ÉèÏ=Ù_»∞ P~°∞ÎÅ HõëêìÅ#∞ áÈQ˘\˜ì ÉèíHõÎ[#∞Å#∞ ÑïáêeOKÕ Ñ¨~°=∂`«‡QÍ <å‰õΩ
HõxÊOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 144
ã‘. Jã¨‡„uÊÜ«∞™êfiq∞ #K«∞º`«∞ñ |~°∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}QÆi+¨μªx ~°*’QÆ∞}qÇ‘Ï#∞
ã¨∞~°∞z~° ^•fi~°HÍÑ¨Ù~° ã¨=∂„â◊Ü«Ú #<å„â◊Ü«Ú hÅ h~°^Œ âßº=∞ =~°∞‚
^Œà◊ ^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ñ¨„`«<Õ„`«∞ ÅH©Δ‡Ü«Ú`«∞ñ c`« H“âıÜ«∞ "åã¨∞
qÅã≤`« "å=∂OHõ q#ºã¨Î ^ŒH˜Δ} K«~°}Ï~°qO^Œ∞ â◊â◊fi„`«ÊHÍâ◊√
`Õ. Ñ¶¨∞# K«`«∞~åƒÇ¨ï ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞ nè~°∞ñ, *ˇ#∞flQÆÅ ÖËñ`« ~åqÃÑ· "≥#∞fl "≥∂Ñ≤
Ü«Ú#fl g~åã¨<åã‘#∞ ##∞flñ QÆ#fl, `«O„_ç <å#O^Œ ÑïÑ¨Ó~°∞‚ ^Œ#∞[Ç¨Ï~°∞x. 145
* <å „¿Ñ=∞=¸iÎ, <å™êfiq∞, JK«∞º`«∞_»∞, Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞, ã¨`fiÎ« QÆ∞}ãÖÑ¨#∞fl_»∞, ~°*’QÆ∞} ~°ÇÏ≤ `«∞_»∞,
ã¨∞O^Œ~° ^•fi~°HÍ =∞Ok~°∞_»∞, J#∞ºÅ#∞ P„â◊~ÚOÑ¨x"å_»∞, hÅ"Õ∞Ñ¶¨∞âßº=∞Å â◊s~°∞_»∞, JÑ¨C_Õ
qHõã≤OK«∞`«∞#fl JO^Œ"≥∞ÿ# J~°qO^•Å=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞, Nx"åã¨∞_≥· Ñ¨@∞ìÑ‘`åO|~°O Hõ@∞ì‰õΩx
`«# Z_»=∞ `˘_»ÃÑ· ‰õΩ_çáê^•xfl LOz ‰õÄ~°∞Ûx L<åfl_»∞. JHõΔ~° `Õ[ã¨∞û`À, K«`«∞~åƒÇ¨ï=ÙÖ`À
„Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl_»∞. J@∞=O\˜ nè~°∞}˜‚, ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞}˜‚, ^Œ#∞[ãÖÇ¨~°∞}˜‚, ÖË`« ~åq„=∂‰õΩ <å#∞H˘x
g~åã¨<åã‘#∞_≥· q~ålÅ∞¡`«∞#fl P#O^Œ=∞Ü«Ú}˜‚ ##∞fl QÆ#fl `«O„_çx Hõ#∞flÖÏ~å Hõ<åfl#∞.
=∞`«Î. HõO\˜ñ QÆO\˜ Éèí"åaú ^•ñ@ñQÆñ QÆO\˜ <å„t`« ~°HõΔ‰õΩO
QÆO\˜ Ü≥∂y[#O|∞ _≥O^Œ=Úñ QÆO\˜ñ A@ì=Úñ QÆO\˜ =Ú
Hõ¯O\˜HÕ QÆ#~åx Ü≥∞Hõ¯\˜ñ QÆO\˜ ^•=∞~°HõO\˜ñ *Ë
H˘O\˜ =ÚH˜Îq^è•#=ÚO ^ŒÅH˘O\˜ ™œYº=Ú ÅO^ŒñQÆ<£. 146
* ^Œi≈OKå#∞! ãÖ^Œi≈OKå#∞! ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxfl `«iOKå#∞. P„t`« ~°HõΔ‰õΩ}˜‚ J=Ö’HÕKå#∞.
PÜ«∞# =∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å P`«‡|O^èŒ∞=Ù. =¸_»∞Hõ#∞flÅ ^Õ=~° ‰õÄ_» K«∂_»ÖËx *’_»∞ÖËx "ÕÅ∞Ñ¨Ù. P
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ#∞Q˘<åfl#∞. =ÚH˜Î=∂~åæxfl KÕ~°∞H˘<åfl#∞. P#O^•xfl JO^Œ∞H˘<åfl#∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#O |~°=∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞#∞, =Úx[# ã¨`«Î=ÚO_»∞#∞, ^≥·fiáêÜ«∞#
ãŸ∞O_»∞#∞, =∞Ç¨Ü≥∂y „Ñ¨=ÚY∞O_»∞#∞, #Ñ¶¨∞â◊¥#∞ºO_»∞#∞, #dÅ [# =∂#∞ºO_»∞#∞, |∞^èŒ[#
q^èÜ
Õ Ú« O_»∞#∞ #QÆ∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O_»∞ f~å÷K~« }
° O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O [x K«x. 147
* q^Œ∞~å! J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ =ˆ~}∞º_»∂, =Ú#∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»∂, "Õ^Œ"åºã¨∞x
ã¨Ç¨^è•ºÜ«Ú_»∂, Ü≥∂y[#^èÕºÜ«Ú_»∂, ã¨^Œ∞æ}xHÍÜ«Ú_»∂, ã¨HõÅ[# Ñ¨Ó[hÜ«Ú_»∂, ã¨∞nèq^èÕÜ«Ú_»∂
J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ f~°÷Ü«∂„`«Å∞ KÕã¨∂Î JK«Û\˜H˜ qKÕÛâß_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 291
=∞. HõxÜ≥∞O ^•Ñ¨ã¨ Ñ¨ÙOQÆ=ÙO _»dÅ Ö’HõMÏº`« =iú+¨μ‚ â’
Éèí# ÉèÏã¨fi`«ÊiÑ¨Ó~°‚ Ü«∞ø=#HõàÏ„ÉèÏl+¨μ‚ Ü≥∂wO„^Œ Ç¨Ï$
^Œfi# *Ï`≥·Hõ K«i+¨μ‚ñ Q“ã¨∞ÎÉèí =ÚM’^Œº ^Œ∂ƒù+¨}ÏÅOHõi
+¨μ‚ xeOáêÇ≤Ï`«l+¨μ‚ q+¨μ‚ñ „|Éèíq+¨μ‚O QÆ$+¨μ‚ ~Àz+¨μ‚x<£. 148
*P q^èOŒ QÍ JK«Û\˜H˜ =zÛ# "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ qâ◊fi=∞O`«\Ï qãïÎ e¡# âßâ◊fi`«Hi© `
Î À#∂, ™œÉèÏQÆºâ’ÉèÏ
"≥·Éèí=O`À ‰õÄ_ç# ãÖÑ¨Ó~°‚ Ü«∞ø=# ã¨∂ÊùiÎ`À#∂ q~ålÖË¡"å_»∂, =∞Ç¨Ü≥∂wO„^Œ∞Å =∂#ã¨ Ñ¨^•‡ÅÖ’
ãÖK«iOKÕ"å_»∂, H“ã¨∞ÉÎ Oíè "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥eq¡ i¿ã PÉè~í }
° ÏÅ∞ JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞
tH˜ΔOKÕ"å_»∂, ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, ã¨~°fiã¨=∞~°∞÷_»∂, `Õ*’=∞Ü«Ú_»∂ J~Ú# NHõ$+¨μ‚}˜‚ J=Ö’HÕKå_»∞.
Hõ. `«^Œ#O`«~°O| Ç¨Ïiñ ^Œ#, Ç¨Ï$^ŒÜ«∂|˚=Ú #O^Œ∞ =Ú‰õΩo`ÕHõΔ}=ÚÅ ã¨
=∞‡^Œ=Ú#ñ EK«∞K«∞ <å#`«, =^Œ#∞O_≥· Ü«ÚO_≥ =Ú^Œ=Ú =éÅñQÆ ##Ñ¶¨∂! 149
* J#Ñ¶¨∂`«∞‡_»"≥·# q^Œ∞~å! q#∞! JÖÏ K«∂z K«∂z Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ#fl"å_≥· "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞
=∞Ç¨Ïi¬ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’<Õ Ñ¨kÅÑ¨~°K«∞‰õΩ#fl P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ãÖ`À+Ö`À ãÖ^Œi≈OK«∞`«∂
`«Å=OK«∞H˘x xÅ|_®¤_»∞.
=. JO`« _»QÆæé <Õ`≥Oz Ü«Ú#fl "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q#∞K«∞#∞O_» ^Œ~°Ç¨ã¨ K«O„kHÍ ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°
qO^Œ∞O_»∞#∞, <å#O^Œ ã¨∞^è•x+¨ºO^Œ HõO^Œo`« Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚO_»∞#∞, ÉèíHÍÎ#∞~°HõÎ ^ŒÜ«∂ã¨HõÎ
qÖ’Hõ#∞O_»∞#∞ #QÆ∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ ##∞fl xsH˜ΔOz ~Ú@¡x Ü«∂#uK≥Û† Ñ¨Ó~°fiÉèí=O|∞#
=ã¨∞„|Ç¨Ï‡Å∞ ¿ãÜ«Ú ã¨„`«ÎÜ«∂QÆO|∞# =ã¨∞"≥·, Éèí=nÜ«∞Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞# x`«~° Ñ¨^•~°÷O|∞Å∞
QÀ~°Hõ =∞nÜ«∞áê^•~°qO^Œ ¿ã=O QÍOH˜ΔOzuq HÍ=Ù#O ^Œxflq∞`«ÎO|∞# <Õ#∞ h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#
=ã≤~ÚOz ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞ QÆ#∞ K«∞O_»∞^Œ∞† <å`å‡~å=ÚO_» <≥·# ##∞fl <≥=fiˆ~x ã¨^Œã¨kfi"Õ‰õΩÖˇ·
Ü≥∞é∞OQÆO*ÏÅ~°∞† "å~°Å‰õΩ <Õ#∞ #QÀK«~∞° O_»<·≥ Ü«ÚO_»∞^Œ∞† =∞`«Êi„QÆÇÏ¨ O|∞ QÆÅ hHõ h[#‡O|
HÍx Ñ¨Ù#~°ƒù=O|∞ <˘O^Œ ‰õΩO_»∞@‰õΩ Éèí=nÜ«∞Ñ¨Ó~°fi [#‡Hõ$`« ã¨∞Hõ$`« qâı+Ö|∞ Hõ`«O|∞#
xÜ«∂º„â◊=∞O|∞# =∞`åÊ^•~°qO^Œ ãÖ^Œ~°≈#O|∞ QÆeÔQ† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ñ¨^Œ‡HõÅÊO|∞#O^Œ∞
=∞<åflaè Ñ¨^Œ‡ =∞^èŒº x+¨}∞‚O _»~Ú# Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí=Ù#‰õΩ [#‡=∞~°}Ïk ãÖã¨$u x=~°ÎHõO|∞#∞
#q~°`å#â◊fi~° ™œYº „Ñ¨=~°ÎHõO|∞#∞ #QÆ∞ =∞#‡Ç¨Ï`«ÎfiO|∞ñ ^≥eÜ«∞O *Ëã≤u #\˜ì k=º*Ï˝#O|∞
h‰õΩ <≥éÕyO`«∞ #x Ü«∞=∞‡Ç¨ÏhÜ«∞ `Õ*’xkè Ü«∂#uzÛ# ã¨∞^è•ã¨=∂# ã¨~°™êÖÏÑÖ|∞Å∞
Hõ~°‚HõÖÏÑÖ|∞Öˇ· =∞#™êÎÑÖ|∞ÅO ÉÏÑ≤# ~À=∂OK« HõOK«∞H˜`« â◊s~°∞O_»∞#∞, <å#O^Œ ÉÏ+¨Ê^è•~å
ã≤HõÎ HõáÈÅ∞O_»∞#∞, |i`À+¨ ™êQÆ~åO`«ifl=∞QÆfl =∂#ã¨∞O_»∞#∞ #~Ú Ü«∞O[eÑ¨Ù@O|∞ x@Å
`«@O|∞# Ñ¶∞¨ \˜~ÚOz ~Ú@¡O\˜. 150
* JÖÏ `«# ^ŒQiæÆ H˜ =zÛ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ qO@∂ LO_»QÍ, z~°∞ #=Ùfi "≥<fl≥ ÅÅ∞ zOkOKÕ JO^Œ"∞≥ #ÿ
J~°qO^ŒOÖÏO\˜ =ÚYO HõÅ"å_»∂, P#O^ŒO J<Õ J=∞$`«O`À qHõãO≤ z# Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O HõÅ"å_»∂, Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞
P^ŒiOKÕ ^ŒÜ∞« `À ‰õÄ_ç# K«∂Ñ¨ÙÅ∞ HõÅ"å_»∂– J~Ú# Hõ=∞ÖÏ‰õΩΔ _»∞ <å =ÚYO "≥Ñ· Ù¨ K«∂z D q^èOŒ QÍ
P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. ''L^Œú"å! Ñ¨Ó~°fi[#‡Ö’ =ã¨∞„|Ç¨Ï‡Å∞ KÕã¨∂Î LO_ç# ã¨„`«ÎÜ«∂QÆOÖ’ =ã¨∞=Ù"≥·# h=Ù h
=∞#ã¨∞ûÖ’ =∞ˆ~ =ã¨∞Î=Ù#∂ HÀ~°‰õΩO_® <å áê^ŒÑ¨^•‡Å¿ã=<Õ HÀ~°∞H˘<åfl=Ù. JO^Œ∞Hõx <Õ#∞ WHõg∞^Œ h
Z^ŒÖ’ x"åãÖ KÕã¨∂Î ã¨HõÅO K«∂ã¨∂Î LO\Ï#∞. P`å‡~å=Ú_»<≥·# ##∞fl Wk ã¨`«∞Î Wk Jã¨`«∞Î Jx
q=∞i≈OKÕ"å~°∞ Z=~°∂ `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. <Õ#∞ "åiH˜ HõxÑ≤OK«‰õΩO_® LO\Ï#∞. P J#∞„QÆÇ¨ÏO=Å¡ W^Õ
h‰õΩ z=i[#‡. =∞~À[#‡ LO_»^Œ∞. JO^Œ∞Hõ<Õ h Ñ¨Ó~°fi[#‡ Ö’x Ñ¨Ù}ºqâı+Ö HÍ~°}OQÍ <å
K«~°}Ï~°qO^•Å‰õΩ D<å_»∞ D P„â◊=∞OÖ’ ãÖ^Œi≈OK«QÆeQÍ=Ù. JO`ÕHÍHõ Ñ¨^Œ‡HõÅÊOÖ’ <å
<åaèH=õ ∞ÅOÖ’ Pã‘#∞_≥· =Ù#fl „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜ `≥eÜ«∞*Ëã#≤ k=º*Ï˝<åxfl h‰õΩ LÑ¨^tÕ ™êÎ#∞. P k=º*Ï˝#O
=Å¡ [## =∞~°}Ïk ãÖ™ê~°|O^è•xfl x=iÎOÑ¨*Ëã≤ JYO_»=¸, J#O`«=¸ J~Ú# P#O^•xfl
„Ñ¨=iÎOÑ¨*Ë¿ã <å =∞Ç¨Ï`«ÎfiO h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk.——
D q^èŒOQÍ =∞Ç¨`Õ[ã¨ûOÑ¨#∞fl_≥·# Hõ$+¨μ‚_»∞ P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞. J=∞$`«ã¨=∂<åÅ~Ú# ™êfiq∞
ã¨~ã° ã¨ O¨ ÉèÏ+¨}Å∞ <å‰õΩ „â◊=} Éè∂í +¨}Ï Öˇ<· å~Ú. <å =∞#™êÎáêxfl `˘eyOKå~Ú. <å â◊s~°O ãÖ`À+Ö`À
QÆQÆ∞~˘Ê_çzOk. <å K≥H˜¯à◊√¡ P#O^ŒÉÏëêÊÅ`À `«_çã≤ áÈÜ«∂~Ú. <å JO`«~°OQÆO ãÖ`À+¨
ã¨=Ú„^Œ`«~°OQÍÅÖ’ FÅÖÏ_çOk. <Õ#∞ ^Àã≤e <≥#∞fl^Œ∞\˜ÃÑ· KÕiÛ WÖÏ q#flqOK«∞H˘<åfl#∞.
Hõ. Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞! h Ñ¨^Œ, ã¨~° ã‘~°∞Ç¨Ï ^è•º<å=∞$`åaè¿+Hõ ã¨∞Êù~°}O
QÆ~° "≥ÚÑ≤Ê# <å z`«Î q∞, `«~°=ã¨∞Î=ÙÅO^Œ∞ "åOKè«ñ ^ŒQÆ∞Å∞<≥ Ü≥∞O^Œ∞<£. 151
* Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞ëê! h K«~°} Hõ=∞Åã¨‡~°} =∞<Õ J=∞$`åaè¿+HõO`À á⁄Oy Ñ¨~°=tOz# <å=∞#ã¨∞û
W`«~° =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ZO^Œ∞‰õΩ HÍOH˜Δã¨∞ÎOk?
K«. [##=Ú ÖËx h=Ù Éèí= ãÖQÆu <˘O^Œ∞@ ˆHq∞ HÍ~°}O
|xÜ«Ú#∞, QÍÅãÖÇ¨Ï~°∞ñ_»"≥· [QÆ=ÚÖò qÅ~ÚOK«∞ h=Ù áê
Ü«∞x iÑ¨ÙcèuÔH· ãï^Œ∞^ŒOz`« ^Œ∞~°æ=Ú <å„â◊~ÚOK«∞ >ˇ
@¡xÜ«Ú#∞ ^Õ=! <å=∞#=Ú#O^Œ∞ñ ^ŒÅO`«∞ ã¨~À[Ö’K«<å! 152
* Ñ¨ÙO_»sHÍHΔÍ! Ñ¨Ù@∞ìHÖõ xË h=Ù Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ· J=`«iOK«@ "Õ∞q∞\’ É’^èÑŒ _¨ @
» O ÖË^∞Œ . HÍÅ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"·≥
Ö’HÍÅ#∞ Ö’Q˘<Õ h=Ù â◊„`«∞ÉèíÜ«∞O`À #^Œ∞Å#∞ J_»∞¤ÃÑ@∞ì H˘x ã¨=Ú„^•ÅÖ’ HÀ@Å∞ Hõ@∞ìHÀ=@O
Uq∞\’ <å =∞#ã¨∞û‰õΩ J~°÷O HÍ=@O ÖË^Œ∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 293
Hõ. N ~°=∞}©â◊fi~°! h "å, `å‡~å=Úñ_» =Ü«Úº bÅñ ^Œ~°∞}©HÀ\Õ
QÀi ~°q∞Ozu =xÜ«Ú#∞, "å~°Hõ ÜÕ∞ñ ^ŒÅñ`«∞ ÉèíHõÎ=`«ûÅ! Hõ$ëê‚! 154
* JO`ÕHÍHõ WOk~å~°=∞}Ï! ÉèíHõÎ=`«ûÖÏ! NHõ$ëê‚! h=Ù P`«‡ÅÖ’ qÇ¨ÏiOK«∞"å_»=Ù. J~Ú<å
„ã‘ÎÅ ã¨=¸Ç¨Å #_»∞=∞ bÖÏqÖÏ™êÅ`À qÇ¨ÏiOK«@ "Õ∞q∞\’ TÇ≤ÏOK«ÖË‰õΩ<åfl#∞.
Hõ. =~°`«`«ÎfiA˝Å∞ Hõ~°∞}Ï, Hõ~°! x#∞ ãÖ™êi =#∞K«∞ñ QÆ_»ñHõñ ^ŒÅOÑ¨
#fl~°ã≤ ##∞ñ QÍK«∞ >ˇÅ¡#∞, QÆ~° =∞~°∞^Œ∞ `«ÅOz K«∂_»ñ QÆ=∞ÖÏnèâß! 155
* F Hõ=∞ÖÏÑ¨f! h=Ù Hõ~°∞}Ï xÅÜ«Ú_»=Ù. ÃÑ^ŒÌÅ∞ KåÅ=∞Ok "Õ^•O`«∞Å∞ QÆ∂_» x#∞fl
ãÖ™êiq J#∞‰õΩO@∞<åfl~°∞. h=Ù <åÃÑ· K«∂¿Ñ ^ŒÜ«∞, ~°H˜ΔOKÕ q^è•#O QÆ=∞x¿ãÎ <åˆH q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºOQÍ
LO@∞Ok. Wk ZO`«\˜ J~°∞^≥·# ãÖQÆu?
=. ^Õ"å! h =YO_ç`« q*Ï˝# ~°∂áêO`«óHõ~°}∞O_» =Ü«Úº#∞ =ÚQÆúÉèÏ=O|∞#ñ „|=∞`«∞Îx K«O^ŒO|∞#
q"≥∂Ç≤ÏÔH·=_çO „|=iÎOK«∞K«∞ <≥O^Õx <˘ky Ü«ÚO_»∞@O ^ŒÅOz <å _≥O^ŒO|∞ QÆ∞O^Œ∞K«∞O_»∞†
#~°qO^ŒÖ’K«#! ã¨∞~°=Ok`«! =Ú‰õΩO^Œ! ~ÚOk~å ã¨∞O^Œs ~°=∞}! ã¨~°ã¨fif~°=∞}∞#‰õΩO
QÆ~∞° }Õz# ã¨∞*Ï˝#O|∞ ^èiŒ OK«∞ â◊HÎ˜ <å‰õΩO QÆÅ^Õxñ QÆ$Ñ¨¿ãÜ«Ú=Ú! Éè=í nÜ«∞âßã¨#O|∞ ^èiŒ ~ÚOz
Éè∂í iãÖ™ê~° áê~å"å~À`«~Î }
° O|∞ ¿ãÜ«Ú^Œ∞ #x q#flqOz |Ç¨ïÉèOí QÆ∞ÅO „|ã¨∞uÎ Oz# ÉèQí =Æ O`«∞ñ
_»∞#∞ „|Ñ¨#fláêi*Ï`«O|∞#∞ <≥·# Hõ$+¨μ‚O_»∞ Ñ¨~°`«`«Îfi x~°‚Ü«∞O|∞ <≥éÕyOz#. 156
* ^Õ"å! h=Ù "≥ÚHõ¯"Àx q*Ï˝#"Õ∞ ~°∂Ñ¨ÙHõ\#ì̃ P`«‡HõÅ"å_»"·≥ ‰õÄ_» J=∂Ü«∞‰õΩxÖÏ, Jq"ÕHÖ˜ Ï,
"åº"≥∂Ç¨xH˜ ÖÁOy# "åxÖÏ „Ñ¨=iÎ™êÎ=Ù. XH˘¯Hõ¯Ñ¨C_»∞ ZHõ¯_À ^•H˘¯x LO\Ï=Ù. D ãÖQÆ`«∞Å∞
QÆ∞~°∞Î‰õΩ =zÛ#Ñ¨C_»∞ <å ™êfiO`«O ZO`À zO`å„HÍO`« =∞=Ù`«∞Ok. J~°qO^Œ #Ü«∞<å! |$O^•~°õHõ
|$O^Œ=Ok`« K«~} ° Ï! WOk~å ~°=∞}Ï! =Ú‰õΩO^•! ã¨~ã° fi¨ f ÑüÜ≥∞ÿ # K«`∞« ~°∞‡Y„|Ç¨Ï‡‰õΩ „Ñ¨™êkOz#
ã¨∞*Ï˝<åxfl, ^•xfl Ñï„QÆÇ≤ÏOz ÉèíiOK«QÆÅ â◊H˜Î™ê=∞~å÷ºÅ∞ <åHõO@∂ L#fl>ˇÂ¡`Õ, P *Ï˝<åxfl <å‰õΩ ‰õÄ_®
J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞. ^•xx „QÆÇ≤ÏOz, g∞ P[˝ t~°™ê=Ç≤ÏOz Jáê~° ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^•xfl `«i™êÎ#∞ Jx
q#flqOK«∞H˘x Z<Àfl q^è•Å ã¨#∞fluOK«QÍ–ÉèíQÆ=O`«∞_»∂, ÉèíHõÎ[# HõÅÊ=$HõΔ=¸ J~Ú# NHõ$+¨μ‚_»∞
<å‰õΩ Ñ¨~°`«`«Îfi ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# ÑïÑ¨Ó~°‚*Ï˝<åxfl „Ñ¨™êkOKå_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[Ö’K«# Hõ~°∞}Ï, ÑïÅ|ú *Ï˝# Hõe`« ÉèÏ=Ùñ_» #QÆ∞@O
|~°`«`«Îfi"Õ`«Î<≥· `«, K«Û~°} ã¨~À[=ÚÅ ÔHéñy ã¨=∞‡u`À_»<£. 157
* Hõ=∞Å ^ŒàÏ‰õΩΔ x Hõ~∞° }ÏHõ\ÏHõOΔ =Å¡ ãÖ„áêÑ¨"Î ∞≥ #ÿ *Ï˝#O`À =∞#ã¨∞û xOÑ¨ÙH˘#fl"å_»<·≥ Ñ¨~`
° `
« åÎfixfl
`≥Å∞ã¨∞ H˘<åfl#∞. ZO`À W+¨ìOQÍ P ™êfiq∞ áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ „Ñ¨}Ï=∞O KÕâß#∞.
Hõ. Ç¨ÏiÑ¨^Œ [Å~°∞Ç¨Ï q~°Ç¨, `«∞~°`«<£ ^Œ∞~åÌO`« ^Œ∞óY `ÀÜ«∞kèñ QÆ_»=<£
"≥~° "Õk u~°∞QÆ =ÅÃã#∞, ã¨~°ã≤[Éèí=HõÅÊ qÅÜ«∞ ã¨=∞Ü«∞=Ú ^•ñHõ<£. 158
* Hõ$+¨μ‚x áê^ŒÑ¨^•‡Å`À Hõey# Z_»ÉÏ@∞ <å‰õΩ `«_»ÉÏ@∞ HõeyOzOk. ÉèíiOÑ¨~åx P ^Œ∞óY
ã¨=Ú„^•xfl `«iOK«\ÏxH˜ =∞~À LáêÜ«∞O ÖË^∞Œ . HõÖÏÊO`« Ñ¨~º° O`«O <ÕxÖÏQÆ∞ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_»=Åã≤O^Õ.
=. W@∞¡ k~°∞QÆ∞K«∞. 159
=∞. #~° <å~åÜ«∞} `åÑ¨™ê„â◊=∞ Ñ¨^Ò#fl`«ºO|∞#O ÉÁÅ∞Û ÉèÏ
ã¨∞~° =∞O^•~° ~°™êÅ ™êÅ =‰õΩ àÏâ’ HÍ=∞¡ Ñ¨Ù<åflQÆ ˆH
ã¨~° [Oc~° Hõ^ŒO| xO| ‰õΩ@ *Ïâ◊fi`«÷ ã¨∞Êù~°#‡e¡HÍ
Hõ~°g~° H˜Δu*Ïaè~å=∞ |^ŒsHÍO`å~° ¿ã"å~°u<£. 160
* <Õ#∞ uiy uiy |^ŒiHÍ„â◊=∂xfl ^Œi≈OKåÅ<Õ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À |Ü«∞Å∞^Õ~å#∞. P Ñ¨Ù}ºÉè∂í q∞
Ñ¨~°=∞ `«áÈ^èŒ#∞Öˇ·# #~°<å~åÜ«∞}∞Å∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤# Ñ¨q„`å„â◊=∞OQÍ „Ñ¨MÏºu QÆ#flk. P |^Œs=#O
JO^Œ"≥∞ÿ# =∞O^•~åÅ∞, fÜ«∞ =∂q∞à◊√¡, á⁄QÆ_»Å∞, Jâ’HÍÅ∞, zO`«Å∞, ã¨∞~°á⁄#flÅ∞, á⁄#flÅ∞,
x=∞‡Å∞, Hõ^ŒOÉÏÅ∞, "Õ=ÚÅ∞, H˘O_»=∞Öˇ¡Å∞, ~å=ÙÅ∞, =∞Öˇ¡Å∞, QÆ<Õfl~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# =∞OAÅ
`«~°∞x‰õΩO*ÏÖ`À xO_ç =∞<ÀÇ¨Ï~°OQÍ LO@∞Ok@.
Hõ. K«#∞K«∞#fl"åñ_» #x Ñ¨, e¯# Ñ¨Å∞‰õΩÅ ‰õΩeH˜ Hõà◊=oOK«∞K«∞ q^Œ∞~°∞O
_»#∞Ñ¨=∞â’HÍ~°=‚ =Ú#, =ÚxñyÜ«Ú x[Ü≥∂QÆ ã¨`fiÎ« =Ú#ñ ^Œi~ÚOK≥<.£ 161
* <Õ#∞ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥à◊¥Î L<åfl#∞ Jx L^Œú=Ù_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ<Õ P Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qx JkiÑ¨_ç
HõÅ`«K≥Ok q^Œ∞~°∞_»∞ Jáê~°"≥∞ÿ# ^Œ∞óY™êQÆ~°OÖ’ =ÚxyáÈÜ«∂_»∞. =∞m§ `«#Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#=Å¡
ãÖ„áêÑ¨Î"≥∞ÿ# ã¨`«Îfi|ÅO`À QÆ∞O_≥ x|ƒiOK«∞H˘x =∂=¸Å∞ ã≤÷uH˜ =KåÛ_»∞.
=. W@∞¡ q^Œ∞~°∞O_»∞ â’Hõáê=‰õΩxO ^Œ# q"ÕHõ[ÅO|∞Å <åiÛ Ü«Ú^Œú=Ù# H˜@¡xÜ≥∞. 162
=∞. J#Ñ¶¨∂! Ü«Ú^Œú=! h‰õΩñ QÆ$+¨μ‚ñ _»ã¨∞ˆ~O„^•~åu =∞xflOz K≥
Ñ≤Ê# Ü«∞^è•º`«‡~°Ç¨Ïã¨º`«`«Îfi q=∞ÖÏaè*Ï˝# ™ê~°O|∞ É’
~°# ##∞flO QÆ~°∞}Õz K≥Ñ≤Ê#ñ QÆ$`å~°÷`«fiO|∞#O ÉÁO^≥^Œ<£
q#∞ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ t+¨ºãÖÑ¶¨∞=ÚÅ #∞ifiO „É’=ˆ~ "≥O_çÜ«Ú<£. 163
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ â’HõO J<Õ J#ÖÏxfl q"ÕHõO J<Õ ãëÅO`À K«ÖÏÛiÛ, L^Œú=Ùx`À WÖÏ
J<åfl_»∞. Ñ¨~°=∞ áê=#∞_»"≥·# L^Œú"å! ^≥·`«º=∞~°Ì#∞_≥·# [<å~°Ì#∞_»∞ J`åº^Œ~°O`À h‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz#
P J^è•º`«‡ `«`«Îfi ~°Ç¨Ï™êºxfl, Ju Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# Jaè*Ï˝#™ê~åxfl Jáê~° Hõ$áêuâ◊Ü«∞O`À WÑ¨Ù_Õ <å‰õΩ
LÑ¨^tÕ OK«∞. <å [#‡ ™ê~°H÷ =õ ∞ø`«∞Ok. Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Öˇ#· QÆ∞~°∞=ÙÅ∞ `«=∞ t+¨μºÅ#∞ ^è<Œ åº`«∞‡Å#∞ KÕÜ∂« e
Hõ^•!
Hõ. ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ∞ ã¨∞[#∞Å∞, ^ŒQÆ "≥é˜ñy Ñ¨~ÀÑ¨HÍ~°`å`«Ê~°º q"Õ
Hõ QÆi+¨μªÖˇ· K«iO`«∞~°∞, [QÆuO ÉÁQÆ_˘Ok =$+≤‚ã¨`«Î=∞! Ü≥∞O^Œ∞<£. 164
* =$+≤=‚ Oâ◊áê=<å! D Éè∂í =ÅÜ«∞OÖ’ Ñ¨Ù}º=¸~°∞ÖÎ #·ˇ ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ ∞ ^è~Œ å‡#∞~°‰Ωõ ÖÎ ,·ˇ Ñ¨~ÀÑ¨HÍ~°
Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ "åix „Ñ¨[Å∞ „Ñ¨ã¨∞Îu™êÎ~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 295
Hõ. J#=Ù_»∞ #∞^Œú=Ùñ _»qfi^Œ∞, ~°∞# H˜@¡#∞ ##Ñ¶¨∞! =Úx=~°∞ñ_»∞ ™êHΔÍ kfi
+¨μ‚ xÉèí∞O_»QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞, ^Œ# =∞#=Ú# =∞#∞[QÆu =^ŒÅñ ^ŒÅñz `«QÆ<£. 165
Hõ. Ç¨Ïi =Ú~°ÉèËkñ |~åÑ¨~°∞ñ, QÆ~°∞}ÏHõ~°∞ñ ^ŒÅñK«∞#\˜ì Ñ¶¨∞#∞ñ _»=Ú‡x ‰õΩO
[~°∞ Hõ_» ˆHñy# <å`«ñ_»∞, QÆ~° =∞i÷O ^≥Å∞Ñ¨Ù ™êuÎfiHõ *Ï˝#O|∞<£. 166
* P =∂@Å∞ qx L^Œ=ú Ù_»∞ q^Œ∞~°∞x`À WÖÏ J<åfl_»∞. q#=Ü«∂º! q^Œ∞~å! ãÖÜ«∞q∞=ˆ~}∞º_»∂,
™êHΔÍ`«∂Î q+¨μ‚=Ù`À ã¨=∂#∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ `«# =∞#∞+¨º^ÕÇ¨xfl =keÃÑ@ì_®xH˜ =∞#ã¨∞ûÖ’
xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<åfl_»∞. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ P =Ú~°Ç¨Ï~°∞x, P Ñ¨~å`«Ê~°∞x, P Hõ~°∞}ÏHõ~°∞x ã¨‡iã¨∂Î
L<åfl_»∞. WÑ¨C_»∞ h=Ù PÜ«∞# ã¨xflkèH˜ "≥à◊√§. `«Ñ¨Ê‰õΩO_® P =∞Ç¨=Úx h‰õΩ J`«ºO`« „Ñ‘u`À
P^è•ºu‡Hõ `«`«Îfi*Ï˝<åxfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞.
=. Jx Ü«Ú^Œú=ÙO_»∞ q^Œ∞~°∞O QÆ∂_ç K«x K«x. 167
L. =ÚO^Œ@ñ QÍOK≥ #O`« |∞^èŒ =ÚY∞ºñ_»∞ Ç¨ÏÅ¡Hõ Ñ¶¨ÙÅ¡Ñ¨^Œ‡ x
+¨ºO^Œ =∞~°O^Œ áê# qÅã¨#‡^ŒÉèí$OQÆñ, [Å`«Î~°OQÆ, =∂
HõO^Œ Å=OQÆ Å∞OQÆ ÅuHÍK«Ü«∞ãÖQÆ, ã¨∞~åOQÆ<å„t`å
#Ok`«Ñ¨Ù}ºãÖQÆ, Ü«∞=Ú#<£, Éèí=ÉèíOQÆ, â◊√ÉèÏOQÆ #i‡e<£. 168
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ L^Œ=ú Ù_»∞ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ H˘O`« ^Œ∂~°O "≥àÏ§~°∞. Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® Ü«∞=Ú<å#k
HõxÊOzOk. P #kÖ’ HõÅ∞=Ñ¨ÓÅ∂, `å=∞~°Ñ¨ÓÅ∂ qHõã≤Oz=Ù<åfl~Ú. P Ñ¨ÓÅÖ’ zO^Õ
=∞Hõ~°O^ŒaO^Œ∞=ÙÅ#∞ Hõ=∞‡QÍ Hõ_»∞Ñ¨ÙxO_® „`åy# `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ "≥∞ÿ=∞~°z qÇ¨Ïiã¨∞Î<åfl~Ú. #kÖ’
`«~°OQÍÅ∞ Hõ^ŒÖÏ_»∞`«∞<åfl~Ú. P #k X_»∞¤# =∂q∞_çK≥@∂¡, Å=OQÆ Å`«Å∂, =∂nÑ¶¨Å =$HΔÍÅ∂
zHõ¯QÍ K«Hõ¯QÍ „H˜H˜¯iã≤ L<åfl~Ú. P á⁄^ŒiO_»¡Ö’ ã¨∞~°ã¨∞O^Œ~°∞Å∞ K«iã¨∞Î<åfl~°∞. ãÖ™ê~° |O^è•Å#∞
áÈHÍiÛ Ñ¨Ù}Ïºxfl KÕ‰Äõ ~ˆ Û ã¨∞QÆ∞}ÏÅ ^˘Ou J~Ú# P Ü«∞=Ú<å „ã¨=Ou Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ HÍ#=zÛOk.
Hõ. Hõx _®Ü«∞ <Õñy "≥∂^ŒO, |∞#ñ ^Œ`«ûi^Œ=∞Å Ñ¨Ùe# Éèí∂=ÚÅñ ^ŒQÆ <å
k# âı+¨=Ú x=ã≤OK≥#∞, =#*’^Œ~° áê^ŒÑ¨^Œ‡ =â◊=∂#ã¨∞ñ_≥·. 169
* P q^èŒOQÍ ^Œ~°≈# q∞zÛ# Ü«∞=Ú<å #kx q^Œ∞~°∞x`À ‰õÄ_ç# L^Œú=Ù_»∞ ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞. P
#kÖ’x JO^Œ"≥∞ÿ# `≥Å¡x Wã¨∞Hõ u<≥flÅ g∞^Œ P#O^ŒOQÍ Pã‘#∞_≥·<å_»∞. #O^Œ#O^Œ# K«~°}Ï~°qO^Œ
ã¨‡~°} Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥· P k#=∞O`å QÆ_çáê_»∞.
Hõ. =∞é∞<åñ_»∞ ˆ~Ñ¨Hõ_» ÉèÏ, ã¨∞~°Ñ¨Ù}∞ºñ_»∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ =∞^èŒ∞ x+¨Ø^Œ# K«~°}
ã¨‡~°} „H©_® Hõe`«∞ñ_»∞, ^Œi~ÚOK≥<£ QÆÅ∞+¨ QÆÇ¨Ï#^Œ=Ú#<£ Ü«∞=Ú#<£. 170
* =∞~°∞k<å# L^ŒÜ«∂#<Õ q^Œ∞~°∞x`À Hõeã≤ Ü«∞^Œ∞#O^Œ# Ñ¨^ŒzO`«# ãÖ`À+¨ `«~°OQÍÅÖ’
FÅÖÏ_Õ JO`«~°OQÆO QÆÅ Ñ¨Ù}º=¸iÎ L^Œú=Ù_»∞ áêáêÅ#∞ ~°∂Ñ¨Ù=∂¿Ñ Ü«∞=Ú<å `«~°Oy}˜x ^•\Ï_»∞.
=. W@∞¡^Œú=ÙO_»∞ Ü«∞=Ú<å#k #∞`«ÎiOz |^ŒiHÍ„â◊=∞O|∞#‰õΩO [xÜ≥∞ #x# qx ~å*ËO„^Œ∞O_»∞
Ü≥∂wO„^Œ∞# H˜@¡xÜ≥∞. 171
* L^Œ=ú Ù_»∞ Ü«∞=Ú<å#k ^•\˜ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥àÏ§_»∞ Jx K≥ÑÊ¨ QÍ qx ~å[„âı+μ¨ _ª #·≥ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« _»∞
Ü≥∂y„âı+¨μª_≥·# Nâ◊√‰õΩx`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. â∫iÜ«Ú #u~°^äŒ =~°∞Å∞ =∞, Ç¨~°^äŒ ã¨=∞~°^äŒ∞Å∞ Ü«∞^Œ∞ |ÖÏkèÑ¨Ù ÖˇÅ¡O
É’i =∞$uñ ÉÁO^Œ #∞^Œú=Ùñ, _Õsu<£ „|kÔH <å‰õΩ <≥é˜ñyOÑ¨Ù `«QÆ<£. 172
* NHõ$+¨μ‚_»∞ J=`å~°O KåeOKå_»∞. Ju~°^äŒ =∞Ç¨~°^äŒ ã¨=∞~°^äŒ∞Öˇ·# Ü«∂^Œ= g~°∞ ÅO^Œ~°∂
`«=∞Ö’ `å=Ú áÈ~å_»∞H˘x „áê}ÏÅ∞ QÀÖ’ÊÜ«∂~°∞. ã¨~°∞fiÅ∂ K«xáÈQÍ L^Œú=Ù_»∞ =∂„`«O ZÖÏ „|`«∞Hõ
QÆeQÍ_»∞? D q+¨Ü«∞O <å‰õΩ q=iOK«O_ç.
ã‘. <å=Ù_»∞ ~å*ËO„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞ñ _ç@¡#∞ =Ú#∞fl Ö’ˆHâ◊√KÕ`«
ãÖ„áêi÷`«∞O_≥·# [Å~°∞Ç¨Ï<åÉèí∞O_»∞ =ã¨∞=∞uÃÑ· Ü«∞^Œ∞=Oâ◊=∞O^Œ∞
#∞^Œ~ÚOz `«#∞ñ ^•# =∞kÖ’#ñ lOuOz `≥e"˘Ok Ü«∂f‡Ü«∞ ‰õΩÅq<åâ◊
"≥Ú#iOz `å#∞ |OKÀÑ¨x+¨#‡Ü«∞ =∞QÆ∞ k=º^ÕÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ñ *ˇO^Œñ
`Õ. ^ŒÅñz q*Ï˝# `«`«ÎfiO|∞ ^èŒ~°}˜g∞ñ^Œñ, ^•eÛ [#HÀ\˜ ÔHé˜ñyOÑ¨ñ ^Œy# nè~°∞ñ
_»∞^Œú=Ùñ_»∞ ^ŒHõ¯ x`«~°∞ÖË <ÀÑ¨ i`«ñ_»∞, xi˚`ÕO„kÜ«Úñ _®`«‡ã¨xflÉèí∞ñ _»@OK«∞. 173
* D q^èŒOQÍ J_çy# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À â◊√‰õΩ_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. Ñ¨Ó~°fiO „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ „áêi÷OÑ¨QÍ
Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ_»∞ Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ü«∞^Œ∞=Oâ◊OÖ’ L^Œ~ÚOKå_»∞. `«#‰õΩ `å#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ PÖ’zOz XHõ
xâ◊ÛÜ«∂xH˜ =zÛ#"å_≥· `«# ãÖHõÖÏÊ#∞™ê~°O `«# ‰õΩÖÏ#flO`å JO`«O KÕã"≤ âÕ ß_»∞. S^Œ∞ LÑ¨x+¨`∞« ÅÎ `À
‰õÄ_ç# k=º^ÕÇ¨xfl á⁄O^Œ^ŒÅz `«# `«~åfi`« q*Ï˝# `«`åÎfixfl JO^Œ∞H˘x Ö’HõOÖ’ l*Ï˝ã¨∞=ÙÖˇ·#
„Ñ¨[Å‰õΩ `≥eÜ«∞*ËÜ«∞QÆÅ „Ñ¨*Ï˝âße, l`ÕO„kÜ«Ú_»∞, `«#O`«\˜"å_»∞– XHõ¯ L^Œú=Ù_»∞ `«Ñ¨Ê WOH˘Hõ_»∞
ÖË_»x ÉèÏqOKå_»∞.
Hõ. H˜ΔuÃÑ· xeÑ≤# Hõ`«=Ú#, #`«xH˜ =∞$u ^˘~°Hõ ^ŒÜ≥∞º #=hâ◊! ~°=∂
Ñü Ü«∞aè=∂#=Ú QÆey#, Ü«∞u Ñ¨Ù}∞ºñ_»∞ ã¨xÜ≥∞ |^ŒiHÍ„â◊=∞=Ú#‰õΩ<£. 174
* JO^Œ∞KÕ`<« Õ Éè∂í Ö’HõOÖ’ J`«}‚˜ xÖÏÊ_»∞. D HÍ~°}ÏÅ =Å¡ J`«xH˜ =∞$u ÖË‰Ωõ O_®áÈ~ÚOk.
~å*Ï! ~°=∂=Å¡É∞íè xg∞^Œ P^Œ~åaè=∂<åÅ∞ QÆÅ P Ñ¨~=° ∞ Ñ¨Ù}∞º_»∞ L^Œ=ú Ù_»∞ |^ŒiHÍ„â◊=∂xH˜ "≥àÏ§_»∞.
=. JO`«. 175
Hõ. L^Œú=Ùñ _»iy# Ñ≤^ŒÑ¨ ã¨, q∞^Œú Ñï*Ï˝#∞, ã¨∞[#Ç≤Ï`«∞, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú<£
=$^Œú[# ¿ã=Ùºñ, ^•Ñ¨ã¨, =$^Œú„â◊=Ùñ E_»ñQÀi q^Œ∞~°∞ñ_»∞ QÆ_»ñHõ<£. 176
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 297
D q^èOŒ QÍ L^Œ=ú Ù_»∞ "≥o§áÈ~Ú# `«~åfi`«, q^Œ∞~°∞_»∞ ^ÕnÑ¨º=∂#"≥∞#ÿ *Ï˝#O HõÖ"å_»∂, ã¨[#˚ ∞Å‰õΩ
q∞„`«∞_≥·#"å_»∂, =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ‰õΩ Ãã·`«O ¿ã=hÜ«Ú_»∂, `åÑ¨¿ãO„^Œ∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞
=∞Ç¨=ÚxK«O„^Œ∞}˜‚ ãÖ^Œi≈OK«\ÏxH˜ =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍ_»∞.
=. Ü«∞=Ú<å#k ^•ñ\˜ HõuÑ¨Ü«∞ „Ñ¨Ü«∂}O|∞Åñ |∞}º#^Œ∞Å, Ç¨ÏiˆHΔ„`«O|∞Å#∞ ^Œi≈OK«∞K«∞
#u`«fii`« QÆ=∞#O|∞#. 177
* Ü«∞=Ú<å#kx ^•\˜# J#O`«~O° H˘xfl k<åÅ∞ „Ñ¨Ü∂« }O ™êyOz Ñ¨Ù}º#^Œ∞Å#∂, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î ∞
ˆHΔ„`åÅ#∞ ^Œi≈OK«∞‰õΩO@∂ a~°a~å Ñ¨Ù~ÀQÆq∞OKå_»∞.
Hõ. K«x K«x =ÚO^Œ@ñ QÆ#∞ñQ˘<≥, Ñ¶¨∞#áêÑ¨ `«=∞ó Ñ¨`«OQÆñ, QÆ~°∞}ÏáêOQÆ<£,
QÆ#^Œ∞`«∞ÎOQÆ `«~°OQÆ<£, [#=~°#∞`« |Ç¨ïà◊Ñ¨Ù}º ãÖQÆ<£, QÆOQÆ<£. 178
* JÖÏ "≥o§ "≥o§ q^Œ∞~°∞_»∞ L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oy „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ QÆOQÍ#kx Hõ#∞flÅ
qO^Œ∞QÍ Hõ#∞Q˘<åfl_»∞. P QÆOQÍ#k áêáêÅ<Õ pHõ@¡#∞ ã¨∂~°∞ºx=Öˇ áê~°^ÀÅ∞`«∞Ok. Hõ~°∞}Ï~°ãÖ
„Ñ¨ãïOKÕ Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ∞ HõÅk. ÃÑ^ŒÌÖˇ·#"å~°∞ „Ñ¨â◊Oã≤OKÕ JQÆ}º Ñ¨Ù}ÏºÅ‰õΩ PÅ"åÅ"≥∞ÿOk.
Hõ. JO^Œ∞ #~°qO^Œ ™œ~°Éèí, #Ok`« Ñ¨==∂# ^èŒ∂`« #@ ^Œ∂i‡ Ñï
ã¨ÊOk`« HõO^Œà◊jHõ~°, ãÖ^ÀÇ¨Ï Åã¨„`«Ê"åÇ¨Ï [Å =∞[˚#∞ñ_≥·. 179
P QÆOQÍ#kÖ’ Ñ¨^•‡Å ã¨∞"åã¨#Å`À xO_ç# QÍÅ∞Å∞ gã¨∞Î<åfl~Ú. P Ñ¨^Œ‡ ã¨∞QÆO^è•Å∞
=Ç≤ÏOz# "åÜ«Ú=ÙÅ =Å¡ HõêŒ #n `«~O° QÍÅ∞ <å@ºO KÕã∞¨ <Î åfl~Ú. JÖÏ ZyiÑ¨_∞» `«∞#fl HÔ ~°\ÏÅ∞
`«∞OÑ¨Ù~°∞Å#∞ q~°l=Ú‡`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`« QÆOQÍ„Ñ¨"åÇ¨ÏOÖ’ q^Œ∞~°∞_»∞ ™êfl#O KÕâß_»∞.
ã‘. Ñ¶¨∞#™ê~°~°∞z "åÅ∞HÍ ã¨=Ú^ŒOz`« Ãã·Hõ`« "ÕkHÍ ã¨÷Å=Ú #O^Œ∞
Ü«∞=∞ xÜ«∞ =∂k Ü≥∂QÍOQÆ „H˜Ü«∂ x+¨ªñ |∂x Ñ¨^•‡ã¨<åã‘#∞ñ _»QÆ∞K«∞
Ç¨Ïiáê^Œ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨Ï #ºã¨Îz`«∞Îñ_≥· ÉÏ¿ÇÏºO„kÜ«∞ "åºÑ≤Îñ ÉÏéñ^Àe
ã¨HõÅ q^Œfi[˚# ã¨Î=hÜ«∞ ã¨=Úz`åKå~° „=`ÀÑ¨"åã¨=ÚÅñ „QÆ∞ã≤û
`Õ. Ü«Ú#fl Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡, qQÆ`« =Ü≥∂ qHÍ~°∞, q#∞`« ãÖKå~°∞, Éèí∞=# áê=# qÇ¨~°∞
Ü≥∂y[#ˆQÜ«Ú, ã¨`«Îu ÉèÏQÆ^èÕÜ«Ú, <å„t`«q^èÕÜ«Ú, "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú #K«@ñ QÍOK≥. 180
* ™êfl<å#O`«~°O q^Œ∞~°∞_»∞ Z^Œ∞~°∞QÆ∞O_® Ü≥∂y[# ã¨Î=hÜ«Ú_»∂, ™ê^èŒ∞[# ÉèÏQÆ^èÕÜ«Ú_»∂,
„t`«[# q^èÕÜ«Ú_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂Kå_»∞. P =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_»∞ HõÑ¨C~°=Ú ‰õΩÑ¨ÊáÈã≤#@∞¡#fl,
XHÍ<˘Hõ Wã¨∞Hõ uÑ¨Êg∞^Œ Ñ¨^•‡ã¨<åã‘#∞_≥· L<åfl_»∞. Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂^Œ∞Å`À ‰õÄ_ç# JëêìOQÆ Ü≥∂QÍxfl
xëêªQÆi+¨μª_≥· PK«iã¨∞Î<åfl_»∞. NHõ$+¨μ‚x K«~°} ã¨~À*ÏÅÃÑ· z`«ÎO ÅQÆflO KÕã≤ L<åfl_»∞. WO„kÜ«∂Å#∞
=â◊O KÕã∞¨ H˘x L<åfl_»∞. ã¨=∞ã¨Î q^•fiOã¨∞Å‰õΩ ãÖã¨=Î hÜ«∞"≥∞#ÿ ã¨^•Kå~åÅ`À, „=`åÅ`À, LÑ¨"å™êÅ`À,
P =∞Ç¨=Úx â◊s~°O ã¨#fl|_ç L#flk. PÜ«∞#Ö’ "å~°úHõºÅHõΔ}ÏÅ∞ Ug∞ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜
Ñ¨Ù}ºr=#∞_»∂, Éèí∞=#áê=#∞_»∂ J~Ú# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
–: q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ãÖ"å^Œ=Ú :–
=. W@∞¡ QÆ#∞OQ˘x Ü«∞=Ú‡hO„^Œ∞x áê^ŒO|∞Å‰õΩO „|}q∞e¡ =Ú‰õΩo`« Ç¨Ïã¨∞ÎO_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞
'=ÚhO„^•! Ö’HõO|∞# ã¨HõÅ [#O|∞Å∞ =∞#O|∞Å∞ Ñ¶¨∞#O|∞ÅQÆ∞ ™œYºO|∞ ÅO^ŒO ^ŒÅOz
`«`«ÊùÅ„áêÑ≤Î ¿ÇÏ`«∞=ÙÖˇ·# Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOz ^≥·"ÀÑ¨Ç¨Ï`«∞Öˇ· `«`«¯~°‡O|∞ÅKÕ`« x+¨ÊùÖÏ~°OÉèí∞
ÅQÆ∞^Œ∞~°∞† Hõ~°‡O|∞Å∞ |O^èŒHõO|∞Å∞#∞ ^Œ∞óY¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞#∞O QÍx ™œYº^•Ü«∞HõO|∞Öˇ· áêÑ¨
x=$uÎ *ËÜ«∞<ÀÑ¨† =k Ü«∞@∞¡O_≥† Éèí∂i ^Œ∞óMÏ#∞™ê~°OÉˇ·= ãÖ™ê~° K«„HõO|∞ #O^Œ∞ñ
|i„Éèqí ∞OK«∞K«∞O QÍ=∞q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ñ¨Ó~°fiHõ~å‡#∞QÆÒ« |∞Öˇ#· â◊s~°O|∞Å∞ ^•Å∞ÛK«∞O [K«∞ÛK«∞
=∞~°ÅO |∞@∞ìK∞« <≥O`«HÍÅO|∞#‰õΩñ ÉÏÑ¨x=$uÎñ QÍ#Hõ =∂`«$Ü«∞ø=# =# ‰õΩ~îå~°∞Öˇ· [x~ÚOz
=iÎOK«∞ =¸_è®`«∞‡ÅO, |â◊√„áêÜ«ÚÅ ~°H˜ΔOK«∞H˘é‰õΩñQÍ^≥ <å~åÜ«∞} Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ·# g∞=O\˜
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ Ö’HõO|∞#O [i~ÚOK«∞@† Ü«∞kÜ«Ú#∞O QÍHõ. 181
* q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx áê^•Å‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤, KÕ`«∞Å∞ *’_çOz W\Ï¡ J<åfl_»∞.
''=ÚhO„^•! Ö’‰õΩ ÅO`å `«=∞`«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ ZÅ¡ÑC¨ _»∂ ã¨∞MÏ<Õfl HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. ^•xx á⁄O^Œ_®xÔH·
Z<ÀflHõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ~°∞. ^≥·=O J#∞‰õÄeOK«Hõ áÈ=_»O`À `«=∞ „Ñ¨Ü«∞`åflÅhfl =º~°÷"≥∞ÿáÈ~Ú "å\˜
Ñ¶¨ÖÏxfl JO^Œ∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl~°∞. D Hõ~°‡Åhfl „Ñü|O^èŒHÍÅ∞. JO`ÕQÍHõ ^Œ∞óMÏxfl Hõeæ™êÎÜÕ∞ QÍx
ã¨∞MÏxflzÛ áêáêxfl áÈQ˘@ìÖË=Ù. JO`ÕHÍHõ D Ö’‰õΩÅ∞ ^Œ∞~°O`« ^Œ∞óMÏÅ‰õΩ HÍ~°}"≥∞ÿ# ãÖ™ê~°O
J<Õ K«„HõOÖ’ `«QÆ∞ÖÁ¯x y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~°∞. HÀÔ~¯Å "åº"≥∂Ç¨ÏOÖ’ zH˜¯ Ñ¨Ó~°fiO `å=Ú
KÕã≤# Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ‰õΩ `«y#\ì̃ â◊s~åÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ LO\Ï~°∞. WÖÏ K«ã¨∂Î, Ñ¨Ù_»∞`«∂ ZO`À HÍÖÏxH˜QÍx
áêáêxfl áÈQ˘@∞ìH˘<Õ =∂~°æO `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. `«e¡ Ü«∞ø=<åxH˜ Q˘_»¤eÃÑ@∞ìÖÏO\˜"åÔ~· Ñ¨Ù>Ëì W@∞=O\˜
Ñ¨â◊√„áêÜ«ÚÖˇ·# |∞kúÇ‘Ï#∞Å#∞ L^ŒúiOK«_®xH˜ QÆ^• `«=∞ =O\˜ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ N=∞<åfl~åÜ«∞}
¿ã"åÑ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· Ö’HõOÖ’ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï~°∞!
=∞. Jq"ÕHÍ#∞QÆ`« ã¨fiHÍ~°º [Å"ÕÖÏH©~°‚"≥∞ÿ q∞„`« |O
^èŒ∞ =^èŒ∂ Ñ¨Ù„`« [Å„QÆÇ¨ÏŸ„QÆÜ«Ú`«"≥∞ÿ ^Œ∞~åÌO`« "≥∞ÿ#\˜ì ^Œ∞
~°ƒù= áê^äÀkèñ ^ŒiOÑ¨ÖË~°∞ Ç¨ÏiãÖ|O^èŒ „H˜Ü«∂Ö’Å ÉèÏ
QÆ=`å#∞„QÆÇ¨Ï <å= ÖËx Ü«∞^èŒ=ÚÖò HÍ~°∞}º ãÖ^è•Ü«∞HÍ! 182
* F Hõ~°∞}Ï=∞Ü«∂! ÉèíQÆ=`å¯~°º x~åfiÇ¨Ï‰õΩÖˇ· ã¨^• ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∞O^Õ Pã¨‰õΩÎÖˇ·# ^≥·=Éèí‰õΩÎÅ
J#∞„QÆÇ¨ÏO J<Õ <å= ÖË‰õΩO_® D ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•@\ÏxH˜ „Ñ¨Ü«∞uflOK«_»O Ñ¨~°=∞ =¸~°ö`«.
ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# D ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxH˜ Jq"ÕHõ"Õ∞ [ÅO. ™êfi~°÷ Ñ¨~°`«fi"Õ∞ K≥eÜ«∞e Hõ@ì. q∞„`«∞Å∂,
|O^èŒ∞=ÙÅ∂, ÉèÏ~åºÑ¨Ù„`«∞ÖË [ÅK«~åÅ∞. Wk ^Œ∞~°O`«"≥∞ÿ#k.
Hõ. =Úx<å^äŒK«O„^Œ! ##∞ñ ÔQ·, H˘x HÍK«∞ `«ÅOÑ¨Ù |∞kúñ QÆ∂_ç# ÜÕ∞x<£
q#∞=Ú =∞nÑ≤û`« =∞k <å, K«#=Ù#ñ QÍqOÑ¨=Ü«∞º ã¨[˚# uÅHÍ! 183
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 299
* ™œ[#º™êO„^Œ∞_»"≥·# F =ÚxK«O„^•! ##∞fl =∞xflOz ~°H˜ΔOKÕ L^ÕÌâ◊O h‰õΩ L#fl@¡~Ú`Õ <å

q#flÑÖ PÅHÕK«∞. <å =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀiHõ f~°∞Û.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO Ez =ÚhO„^•! „uQÆ∞}Ï`«‡Hõ=∂Ü«∂ xÜ«∞O`« Ü«∞QÆ∞
ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨fiO`«O„`«∞O_»Ü«Úº #=`«iOz ÜÕ∞ ÜÕ∞ Ü«∞=`å~°O|∞Å<Õ Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOK≥?
#kÜ«Ú x„+≤¯Ü«ÚO_»QÆ∞ hâ◊√O_»∞ "≥Ú^ŒÅO „|ÑÖK«O|∞ <Õ q^èŒO|∞#O QÆeÊOK≥? <Õ ÑÿkO
ÉÏeOK≥? =∞é˜Ü«Ú h qâ◊fiO|∞ <åf‡Ü«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂HÍâ◊ QÆ`«=ÚO *Ëã≤ x=$`«Î=$uÎ Ü«∞QÆ∞K«∞
Ü≥ ∂ QÆ = ∂Ü« ∞ Ü« ∞ O ^≥ @ ∞¡ =ã≤ ~ ÚOK≥ ? „|Ç¨  ‡O_» O |∞#O^Œ ∞ <Õ bÅ=iÎ O K≥ ? #O^Œ ∞
„|Ç¨‡k~°∂ÑÖ|∞ÅO ÉÁOk |Ç¨ï„Ñ¨HÍ~°O|∞Å <≥@∞¡ „H©_çOK≥? Éèí∂ã¨∞~° QÀã¨∞~å^Œ∞Åñ
|i~°HOΔ˜ K«∞@ÔH· =∞`åûº^Œº=`å~°O|∞Å∞ ^èiŒ ~ÚOz ÜÕ∞ ÜÕ∞ „Ñ¨Ü∂≥ [#O|∞ÅO nÔ~Ûñ? |Ü≥∂~°∞Ç¨Ï
QÆ~åƒùO_» Hõ\ÏÇ¨O`«~°æ`«O|∞Öˇ· Ö’HõáêÅ ã¨Ç≤Ï`«O|∞Öˇ·# Ö’HõO|∞Å#∞ Ö’HÍÖ’Hõ Ñ¨~°fi`«O|∞Å
|Ç≤Ï~åƒùQOÆ |∞Å∞#∞ <ÕÜ∞Õ `«`fiÎ« Éè^Ë OŒ |∞Å#∞ <≥`é
Î≥ OQÆ∞#O |∞\Õì K≥? #O^Œ∞ „|f`«O|QÆ∞ r=HÀ\˜
Ü≥∞=fixO Q˘eÛ „|^Œ∞‰õΩ? [#∞Å‰õΩ QÆ~°‡ <å=∞ ~°∂Ñ¨ ÉèË^ŒO|∞ Öˇ@∞¡ xˆ~ÌtOK≥? xO`«Ü«Ú
ã¨qã¨Î~°O|∞QÍ q=iOÑ¨Ù† =Ú`«Î=∞â’¡Hõ=∞øo =∞O_»#∞O_»∞#∞ Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞O_»∞#∞ <≥·# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx
K«i„`« „â◊=}O|∞#O QÍx [#‡=∞~°}Ïk ã¨HõÅ ^Œ∞óMÏHõ~°O|∞Å∞#∞, ^Œ∞+¨¯~°‡„áêÑ¨ÎO|∞Å∞#∞
#QÆ∞ Éèí=|O^èŒO|∞Å∞ ^≥QÆ=x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 184
* Jx =∞m¡ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ K«∂z W\Ï¡ J<åfl_»∞– =ÚhO„^•! ã¨`fiÎ« =Ú ~°[ã¨∞û, `«=∞ã¨∞û
J#|_Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# =∂‰õΩ xÜ«∂=∞‰õΩ_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞_»∞. J@∞=O\˜"å_»∞
ZO^Œ∞‰õΩ J=`å~å Öˇ`åÎ_»∞. U ÜÕ∞ J=`å~åÅÖ’ U ÜÕ∞ ã¨`å¯~åºÅ∞ ™êkèOKå_»∞? „H˜Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞_≥·#
Dâ◊fi~°∞_»∞ PkÖ’ D „Ñ¨ÑÖKåxfl U q^èŒOQÍ ã¨$+≤ìOKå_»∞? U q^èŒOQÍ ÑïáêeOKå_»∞? =∞m¡ D
qâßfixfl `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂HÍâ◊OÖ’ ZÖÏ qb#O KÕã¨∞‰õΩ<åfl_»∞? U "åºáê~åÅ∂ ÖËx"å_»∞ U q^èŒOQÍ
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞Ö’ L<åfl_»∞? `«#∞ ã¨$+≤Oì z# „|Ç¨‡O_»OÖ’ Z\Ï¡ ãÖK«iOKå_»∞? „|Ç¨Ï‡, q+¨μ,‚ =∞¿ÇÏâ◊fi~åk
~°∂áêÅ∞ á⁄Ok, Z\Ï¡ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ qÇ¨ÏiOKå_»∞? „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å#∂, QÀ=ÙÅ#∂, ^Õ=`«Å#∂ ~°HOΔ˜ K«_®xÔH·
=∞`åûº=`å~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# J=`å~å ÖˇuÎ U ÜÕ∞ „Ñ¨Ü≥∂[<åÅ∞ <≥~°"Õ~åÛ_»∞? „|Ç¨‡O_»ÉèÏO_»O Ö’Ñ¨Å
L#fl kHÍÊÅ‰õΩÅ`À ‰õÄ_ç# Ö’HÍÅ#∂, Ö’HÍÖ’Hõ Ñ¨~°fi`«O |Ü«∞\˜ ÉèÏQÍÅ#∞ UÜÕ∞ `«`«Îfi ÉèË^•Å`À U
q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\ì̃OKå_»∞? P ã¨$+≤ìÖ’ x=ã≤OKÕ r=HÀ\˜ Z=fixx ¿ãqOz rqã¨∂Î LO@∞Ok? r=ÙÅ‰õΩ Hõ~°‡,
<å=∞, ~°∂Ñ¨ Éè^Ë •Å∞ Z\Ï¡ x~°~‚ ÚOÑ¨|_ç<å~Ú? W^ŒO`å <å‰õΩ K«H¯õ QÍ q=~°OQÍ K≥ÑC¨ . Ñ¨Ù}º=¸~°∞ÅÎ ‰õΩ
t~ÀÉè∂í +¨}"≥∞ÿ Ü≥∂Qˆ â◊fi~°∞Å‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_≥#· N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ñ¨q„`« K«i„`« qO>Ë<HÕ Íx [##=∞~°}Ïk
ã¨HõÅ ^Œ∞óMÏÅ‰õÄ, ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞ëê¯~åºÅ‰õÄ J#∞|O^è•Öˇ·# D ãÖ™ê~° |O^è•Å∞ `≥QÆ=Ù Jx =∞m¡ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
`«~°. ã¨`«`«=Ú<£ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~° ã¨`«¯^ä•=∞$`« Ñ¨Ó~°=Ú<£
„â◊√u Ñ¨Ù\ÏO[e KÕ`« x=Ú‡Å Aé˜]Ü«ÚO ^Œx"À^Œ∞ ÉèÏ
~°`« Hõ^ä•q∞+¨ =¸x q+¨μ‚ñ |~åâ◊~°„Ñ≤Ü«∞ã¨∂u ã¨
#‡u #∞uOz# KÀ@ ã¨#∞‡x<å^äŒ! <å=∞k #∞|∞ƒ^Œ∞<£. 185
* F =ÚhO„^•! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨`¯« ^äÅŒ <Õ J=∞$`åxfl K≥=ÙÅ<Õ ^Àã≤à§◊ `À ZO`«QÍ A„~°∞H˘<åfl
`«xq f~°^∞Œ . Éè~í `
° =« OjÜ«ÚÅ K«i„`« S# ÉèÏ~°Ò« Ö’ ‰õÄ_® ãÖ^Œ~åƒù#∞™ê~°OQÍ "åºã¨∞Å"å~°∞ ZHõ¯_≥`
· Õ
N=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ #∞uOKå~À JHõ¯_» <å=∞#ã¨∞û ZO`À Laƒ `«aƒÉˇƒÂáÈ`«∞Ok.
Hõ. W`«~° Hõ^ä•Hõ~°‚#=ÚÅ, #u ¿ÇÏÜ«∞`« <˘O^≥ñ l`«Î =∞#Ñ¶¨∂`«‡! ~°=∂
Ñü K«i`å=∞$`« ~°u ãÖ, ã¨$u "Õ^Œ# ÖˇÅ¡ñ ÉÏÜ«∞ñ*ËÜ«Ú =ÚhO„^•! 186
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! W`«~° Hõ^äŒÅ∞ qx qx <å =∞#ã¨∞û‰õΩ KåÅ "≥QÆ@∞ HõeyOk, F =Úx<å^ä•!
~°=∂<å^äŒ∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Hõ^ä•ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xqf~å ¿ãqOK«_»O =Å¡<Õ ãÖ™ê~° ÉÏ^èŒÅ∞
^Œ∂~°OQÍ `˘ÅyáÈ`å~Ú.
`Õ. Éèí∂i q*Ï˝# x^èŒ∞ÅQÆ∞ <å~°^•k, x~°‡ÖÏ`«∞‡Å Hõ~Ú# =i‚OÑ¨~åx
Ç¨ÏiHõ^ä•=∞$`« áê#O|∞#O^Œ∞, qã≤q Ü≥ÚÅ¡ ##∞"å_≥áÈ "≥é˜]Q˘Å¡ñ _»#Ñ¶¨∞! 187
* F Ñ¨Ù}º Ñ¨Ù~°∞ëê! qâı+¨"≥∞ÿ# q*Ï˝<åxH˜ x^èŒ∞Å=O\˜"å~°∞ <å~°^•k =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÅ∞. J@∞=O\˜
x~°‡Å Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ‰õΩ ‰õÄ_® =i‚OÑ¨â◊Hõº=Ú HÍxq q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞. J@∞=O\˜ Ç¨ÏiHõ^ä•ã¨∞^è•~°™êxfl „`åy
qã¨∞QÆ∞K≥Ok 'WHõ =^Œ∞Ì— J<Õ "å_Õ Ñ¨xH˜=∂e# "≥Ú^Œ∞Ì.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ. 188
ã‘. J~°qO^Œ<åÉèí∞x Ü«∞Ñ¨~å=`å~°"≥∞ÿ [## "≥ÚOk# Ñ¨~åâ◊~° ã¨∞`«∞O_»∞
K«`«∞~°=~å‚„â◊=∂Kå~° ^èŒ~°‡O|∞Å∞ ~î°=}ÕÑ¨ Ö’Hõq_»O|#O|∞
ÅQÆ∞ „QÍ=∞ºHõ^äŒÅ∞ ÃÑHõ¯i÷ñ QÆeÊOK«∞K«∞ Ç¨ÏiHõ^ä•=~°‚# =∞O^Œ∞Ö’#
xOK«∞HÕK«∞Hõ QÍx ÜÕ∞~°Ê_»ñ *ˇÑ¨Êq∞ #Oz`« q*Ï˝# =∂`«‡ xÅ∞Ñ¨
`Õ. ‰õΩ#flñ lOuOz =∞é˜ <å~°^ÀÑ¨k+¨μìñ, _»QÆ∞K«∞ Ç¨Ïi=~°‚<å=∞$`« =∂`«‡ñ „QÀe
q=∞Å ã¨∞*Ï˝#xkè Ü«∞# q#∞u ÔHH˜¯, ^èŒ#∞ºñ _»Ü≥∞º#∞ Ö’ÔH·Hõ=∂#∞ºñ _»QÆ∞K«∞. 189
* Jn HÍ‰õΩO_® N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x J=`å~°"≥∞ÿ#°"åºã¨∞_»∞ <åÅ∞QÆ∞ =~å‚Å, <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å
PKå~° ^èŒ~å‡Å#∞ Ö’HÍxH˜ Kå\˜ K≥Ñ¨Ê^ŒÅz#"å_≥· Ñ¨Ù~å}ÏÅÖ’ áê=∞~° Hõ^äŒÅ∞ Z<≥fl<Àfl HõeÊOK«=Åã≤
=zÛOk. JO^Œ∞=Å¡ P „QÆO^ä•ÅÖ’ Ç¨ÏiHõ^ÅŒä #∞ JHõ¯_»H¯õ _® H˘OK≥O H˘OK≥OQÍ =∂„`«"∞Õ Jaè=i‚OKå_»∞.
ÉèíQÆ=kfi*Ï˝<åxfl P`«‡QÆ`«O KÕã¨∞HÀÖË#O^Œ∞‰õΩ ZO`À zOuOKå_»∞. z=~°‰õΩ <å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬ LÑ¨^Õâ◊O`À
<å~åÜ«∞} Hõ^•ä ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl `«xqf~å „`åy ^è#Œ ∞º_≥,· ã¨∞nè[#=¸~°#ú ∞º_≥,· ã¨HÅõ Ö’Hõ ã¨=∂‡#∞º_≥<· å_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 301
=. HÍ=Ù#. 190
Hõ. ã¨~°ã≤~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ =∞OQÆà◊, K«i`å=∞$`« =∂`«‡ñ „QÀÅ∞ [#∞ñ _ç`«~°Hõ^ä•
QÆ~°à◊=Úñ „QÀÅ∞<≥? Ç¨Ïi ãÖ, ã¨‡~°}=Ú r=ÙÅ‰õΩ #dÅ ™œYº^Œ =∞#Ñ¶¨∂! 191
* HÍ|\˜ì F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! qâ◊fiHõÖÏº}Hõ~°"≥∞ÿ# q+¨μ‚^Õ=Ùx K«i`å=∞$`åxfl ¿ãfiK«ÛùQÍ ¿ãqOKÕ
=∂#=ÙxH˜ =∞~À Hõ^ÅŒä ∞ q+Ö`À ã¨=∂#O. N=∞<åfl~åÜ«∞} ^è•º#O ã¨HÅõ r=ÙÅ‰õÄ ã¨=∞ã¨Î ™œYºx^è•#O.
Hõ. N=x`åkèÑ¨! <å=∞ Hõ, ^ä• q=ÚY∞Å H˜Ç¨Ï=Úñ |~°=Ú ^Œ"≥·fi Ñ≤^ŒÑÖ
É’=Ù^Œ∞~°∞ #~°Hõ=Ú#‰õΩ<£, "åqi <Õ "åiñ Ez =QÆ`«∞ =ÚhO„^•! 192
* F =ÚhO„^•! N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x <å=∞ã¨‡~°}ÏxH©, Hõ^ä•„â◊=}ÏxH˜ q=ÚY∞Öˇ·# "å~°∞ D
Ö’HÍxH©, Ñ¨~°Ö’HÍxH©– Ô~O\˜H© HÍ‰õΩO_® K≥_»`å~°∞. #~°HõOÖ’ Ñ¨_»`å~°∞. J\Ï¡O\˜ "åà◊§#∞ K«∂z <Õ#∞
ZO`«QÍ<À ÉÏ^èŒÑ¨_»`å#∞.
Hõ. U #~°∞ñ_Õ <˘Hõ xq∞+Ö, Éˇ·# =$^ä•"å^ŒQÆux Ç¨ÏiÑ¨^ŒHõ=∞Å
^è•º<å#O^Œ∞ñ_»∞ QÍñ_Õ, <å #~°∞#‰õΩ <åÜ«Ú =ÅÊ=∞QÆ∞ =Úx<å^ä•! 193
* F =Úx„âıëêª! Z=_≥·<å ã¨ˆ~ Ñ¨xH˜=∂e# "å^•ÅÖ’ Ñ¨_ç XHõ¯ x=Úã¨"≥∞ÿ# Ç¨Ïiáê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
ã¨‡iOz P#OkOK«_À J\˜ì"åx PÜ«Úã¨∞û JÅÊ"≥∞ÿáÈ`«∞Ok.
K«. =∞$^Œ∞QÆuñ |∞=Ùfiñ^ÕxÜ«∞ ~°q∞OK«∞K«∞ñ ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ ÉÏé∞ +¨
@Ê^Œ=Ú#∞É’e Ü«∂~°Î[# ÉÏO^èŒ=Ù qâ◊fiÉèí=ã≤÷u=ºÜ«∂
ã¨Ê^Œ =∞Ç≤Ï`å=`å~°∞ñ_»QÆ∞ ÑÖHõ~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~°∞ x`«º=∞OQÆà◊
„Ñ¨^Œ QÆ∞}H©~°Î<å=∞$`«=Úñ ÉÏÜ«∞Hõ „QÀÖˇ^Œñ *ˇÑ¨Ê"Õ ^ŒÜ«∞<£. 194
* PÑ¨#∞flÅ‰õΩ PÑ¨ÎÉÏO^èŒ=Ù_»∂, qâßfixH˜ ãÖ|OkèOz# ã¨$+≤ì ã≤÷u ÅÜ«∂Å‰õΩ HÍ~°}Éèí∂`«∞_»∂,
J=`å~°ÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∂, J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x HõÖÏº}QÆ∞} ãÖH©~#Î° O J<Õ J=∞$`åxfl =∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~°OQÍ
Ñ¨Ù=ÙfiÅÖ’x `Õ<≥#∞ „QÀÖË `«∞"≥∞‡^Œ=Öˇ<Õ <Õ#∞ `«xq f~å „`åQÆ∞`å#∞. ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥Ñ¨C™êfiq∞!
Hõ. Jx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO, _»#∞ =Úx<åÜ«∞‰õΩx #_çÔQ #x "Õ^Œ"åº
ã¨∞x `«#Ü«ÚO _»aè=∞#∞ºx, `«#Ü«Ú#‰õΩO *ˇÑ≤Ê =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 195
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ =Úx„âı+μ¨ _ª #·≥ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ J_çQÍ_»∞ Jx â◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜`
Δ ∞« #Î ‰õΩ K≥ÑÊ≤ =∞m§
=. W@∞¡ q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« #_çy# #`«O _»`x« O QÆx Ü«∞u=∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° =K«# ~°K#« ∞O_≥·
~Ú@¡xÜ≥∞: ##Ñ¶¨∂! Hõ$+¨‚Hõ^ä•„â◊=} `«`«Ê~°∞O_»"≥· h= ##fl_çyuq QÍ=Ù# Éèí„^ŒO|Ü≥∞º: h=Ù
ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ OÎ _»=Ù QÍ=Ù# Ç¨Ïi Hõ^•ä ã¨‰Ωõ OÎ _» =QÆ∞@ qz„`«O|∞ QÍ: ^ŒkÜ«Ú#∞ QÍHõ =∂O_»=Ùº âßÑÖ|∞#
™ê`«º=`ÕÜÚ« =Å# „ÉèÏ`«$Hˆ „Δ `«O|∞# â◊¥„^ŒÜ∂≥ xO |∞\˜#ì \˜ì „Ñ¨*ÏãÖÜ«∞=∞#∞O_» =QÆ∞ Ü«∞=ÚO_»=Ù:
<å~åÜ«∞}∞#‰õΩO „aÜ«∞`«=ÚO_»=Ù QÍ=Ù#ñ QÆ$+¨μO‚ _»∞ x~åº}HÍÅO|∞#O ^Œ# ã¨xflkèHO˜ [x#
##∞fl _®Ü«∞O ri q*Ï˝#O ÉˇÅ¡ #∞Ñ¨^tÕ Oz h‰õΩ <≥éO˜ yOÑ¨Ù =∞x Ü«∂#uK«∞Û@O*Ëã≤ Ü«∞=â◊ºO|∞#∞
h‰õΩ <≥éO˜ yO`«∞† ^Œ`åÎ=^è•#∞O_»"·≥ q#∞=Ú. 196
* D q^èŒOQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ J_çQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ P =∞Ç¨Ïi¬ q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z q∞H˜¯e
=∞$^Œ∞=∞^è∞Œ ~° "åHÍºÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! g#∞ÅqO^Œ∞QÍ q+¨μH‚ ^õ ÅŒä ∞ q<åÅ#fl Pã¨H` Î̃ À
##∞fl J_çQÍ=Ù. =∞Ozk. h=Ù ÉèíQÆ=O`«∞xÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Î QÆÅ"å_»=Ù. HÍ|\˜ì Ç¨Ïi Hõ^äŒÅÃÑ· h‰õΩ Pã¨H˜Î
LO_»_»OÖ’ Pâ◊Û~°ºO ÖË^Œ∞. JO`ÕHÍHõ h=Ù ™êHΔÍ`«∂Î ã¨=∞=iÎÜ≥ÿ∞ „Ñ¨[Å#∞ âßã≤OKÕ Ü«∞=Ú_»=Ù.
=∂O_»=º=∞Ç¨=Úx âßÑÖ=Å¡ "åºã¨ÉèíQÆ"å#∞#‰õΩ â◊¥„^Œ „ã‘ÎÜ«∞O^Œ∞ [x‡OKå=Ù. N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
„¿Ñ=∞‰õΩ áê„`«∞_≥#· "å_çq. JO^Œ∞Hõ<Õ Hõ$+¨μ_‚ ∞» `«# J=™ê# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨g∞áêxH˜ "≥o§# ##∞fl KÕ~Ñ° e≤ z
q*Ï˝<å#flO`å É’kèOKå_»∞. ^•xx h‰õΩ K≥Ñ¨Ê=Åã≤OkQÍ ##∞fl P^ÕtOKå_»∞. PÜ«∞# P#u „Ñ¨HÍ~°O
J^ŒO`å h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® K≥|∞`å#∞. UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À PHõi‚OK«∞.
Hõ. =#*ÏHõΔ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂, [x`«O |QÆ∞ qâ◊fi [## ãÖ™ê÷# q<å
â◊#=ÚÅ `≥éñ ÔQé˜ñyOÑ¨ÙK«∞, ##Ñ¶¨∂! q+¨μ‚x =∞Ç¨Ï`«Îfi =∞aè=i‚O`«∞<£. 197
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_® q+¨μ^‚ =Õ Ùx Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ „áê^Œ∞~°ƒqù Oz# D „Ñ¨ÑO¨ K«O Ñ¨Ù@∞ìH#õ ∂,
Jaè=$kúh, q<åâßhfl `≥Å∞Ê`«∂ =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù =∞Ç≤Ï=∞Å#∞ Jaè=i‚™êÎ#∞. PÅHÕK«∞:
ã‘. ã¨HõÅr=ÙÅÔHÅ¡ñ „|Hõ@ ^ÕÇ¨Ï=Ú <å`«‡ <å^äŒ∞O_»∞ñ |~°∞ñ_»∞ <å<åq^è≥·Hõ
=∞`«∞ºÑ¨ÅHõΔ} =∞Ç≤Ï`«∞O_»∞ #QÆ∞ ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞ ã¨$+≤ìÑ¨Ó~°fiO|∞#O^Œ∞
<åf‡Ü«∞ =∂Ü«∂ ÅÜ«∞O|∞ <˘Ok# qâ◊fiQÆ~°∞ƒùñ_≥· `å# Ü≥∞Hõ¯\˜ "≥Å∞OQÆ∞
Ñ¨~°=∂`«‡ñ _»Éèí=ÙO _»∞Ñ¨„^Œ+¨ì Ü«∞Ü«Úº =ã¨ÎfiO`«~°Ñïâ◊¥#∞ºñ _»QÆ∞@ñ*Ëã≤
`Õ. „^Œ+¨ì QÍ‰õΩO_»∞ =∂Ü«∂ „Ñ¨^è•#â◊H˜Î, #`«∞Å zK«ÛùH˜Î QÆÅ"åñ_»∞ #QÆ∞K«∞ñ ^Œ#∞fl
ÖËx "åxñQÆñ l`«ÎO|∞Ö’#ñ ^ŒÅñz, „^Œ+¨ì Ü«∞QÆ∞ñ ^Œ# Éèí∞=# x~å‡} "åOKè«. 198
* D qâ◊fiOÖ’QÆÅ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ ^ÕÇ¨ Å∂ ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨fi~°∂áêÅ∞. ã¨=∞ã¨"Î ∞≥ #ÿ P`«‡Å∂ PÜ«∞<Õ.
PÜ«∞<Õ ã¨~åfixH© „Ñ¨Éèí∞=Ù. Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞. J<ÕHõq^è• Å~Ú# |∞^Œ∞úÅ‰õΩ LÑ¨ÅHõΔ}"≥∞ÿ# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞.
J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `«# =∂Ü«∞=Å¡ `«#Ö’<Õ b#"≥∞#ÿ „Ñ¨ÑO¨ Kåxfl, `«# QÆ~ƒ° Où Ö’ ^èiŒ Oz XHõ¯_»∞QÍ
"≥Å∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. P Ñ¨~°=∂`«‡ Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"å_»∞. ã¨=∞ã¨Î=¸ ÃÑ· #∞O_ç K«∂KÕ"å _»~Ú#Ñ¨Ê\˜H© "Õˆ~
=∞ˆ~ =ã¨∞Î=Ó ÖË‰õΩO_® `å<Õ ã¨~°fi=¸ J~Ú#Ñ¨C_»∞ WHõ „^Œ+¨ì HÍ_»∞. HÍh–=∂Ü«∂„Ñ¨^è•# â◊H˜Î HõÅ"å_≥·
„Ñ¨ÑO¨ Kåxfl xi‡OKÕ HÀiHõ`À Q˘Ñ¨Ê zK«ÛHù Î˜ QÆeæ `«##∞ `å#∞ ÖËx"å_»∞QÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«∞ H˘O\Ï_»∞.
ã¨$+≤ìH˜ LÑ¨„Hõq∞Oz# Ñ≤=∞‡@ „^Œ+¨ì J=Ù`å_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 303
`Õ. |∞kúñ ^Àñz# # =∞‡Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨=~°∞ñ_»∞, HÍ~°º HÍ~°} ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ Ñ¶¨∞#`« ÔHH˜¯
Éèí∂i =∂Ü«∂aè^è•# qã¨∞Êùi`« â◊H˜Î, q#∞`« ÔHH˜¯#Ü«∞\˜ì Ü«∞q^Œº Ü«∞O^Œ∞. 199
* D q^èŒOQÍ ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ ã¨$+≤ì KÕÜ«∂Å<Õ ãÖHõÅÊO HõÅQÆQÍ<Õ HÍ~°ºHÍ~°}ÏÅ ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ Ñ¶¨∞#`«
=Ç≤ÏOz#^≥· =∞Ç¨Ï`«Î~°"≥∞ÿ# =∂Ü«∂â◊H˜ÎQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ Jq^Œº ~°∂á⁄O^Œ∞`«∞Ok.
Hõ. Ñ¨Ù~°∞ëêHõ$u <å`å‡Oâ◊, ã¨∞Êù~°}=Ú QÆÅâ◊H˜Î xeÑ≤ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úñ _ô
â◊fi~°∞ñ _»Éèí=ÙO _»Añ_»∞, x*’, ^Œ~° ãÖã≤÷`« qâ◊fi =∞Ñ¨Ù_»∞ ^ŒQÆñ |∞\˜ìOK≥<£. 200
* D q^èOŒ QÍ `«# JOâ◊#∞O_ç Pq~°ƒqù Oz# =∂Ü«∞#∞ `«# â◊HQÎ̃ Í „Ñü+≤Oª z, Ñ¨Ù@∞ìHõ ÖËx"å_»∂
Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∂ S# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«# Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ L#fl qâßfixfl L^ŒƒùqOÑ¨*Ëâß_»∞.
ã‘. ^èŒ$uñ |∂x HÍÅKÀk`«=Ú #=ºHõÎO|∞ñ „|Hõ$uÜ«Ú ##∞ ¿Ñà◊¡ñ |~°ñQÆ∞ =∂Ü«∞
=Å# =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi "≥∞Åq∞ñ |∞\˜ìOK≥ =∂Ü«∂Oâ◊ HÍÖÏk QÆ∞}Ï`«‡HõO|∞
<≥·# =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi =∞K«∞º`« ^Œ$QÀæK«~° =∞QÆ∞K«∞ qâ◊fix~å‡} "åOKè«
#O^Œ∞@ñ*Ëã≤ ~°∂áêO`«~°O|∞#ñ ÉÁOk #\˜ì =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi=∞O^Œ∞ <Àeñ
`Õ. QÍ~°ºHÍ~°} Hõ„~åÎ`«‡Hõ`«fi"≥∞ÿ#, =∞Ç≤Ï`« Éèí∂`ÕO„kÜ«∞Hõ =∞<À=∞Ü«∞ =∞#OQÆñ
^ŒQÆ∞ #Ç¨ÏOHÍ~°`«`«Îfi =Ú`«Ê#fl =∞Ü≥∞ºñ, QÀi ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}Hõ =∞QÆ∞K«∞.
201
* HÍÅKÀk`«=Ú– J=ºHõ=Î Ú– „Ñ¨H$õ u– J<Õ ¿Ñ~°`¡ À =º=Ç¨Ï$`«"∞≥ #ÿ `«# =∂Ü«∞=Å¡ =∞Ç¨Ï`«`
Î åÎfixfl
Ñ¨Ù\˜ìOKå_»∞. =∂Ü«∞‰õΩ ãÖ|OkèOz#n, HÍÅ=Ú "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅn J~Ú# D =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO
ÉèíQÆ=O`«∞x HõO\˜H˜ =∂„`«"Õ∞ HõxÑ≤ã¨∂Î „Ñ¨ÑÖKåxfl xi‡OKåÅ<Õ HÀiHõ HõÅæ_»O`À WOH˘Hõ ~°∂áêxfl
á⁄OkOk. ~°∂áêO`«~°O á⁄Ok# J@∞=O\˜ =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiOÖ’ #∞Oz „Hõ=∞OQÍ HÍ~°}O, HÍ~°ºO, Hõ~°Î J<Õ
Éè^Ë •Å∞ U~°Ê_ç Jq =~°∞ã¨QÍ ÑÖK«É∂íè `åÅ∞– WO„kÜ«∂Å∞– =∞#ã¨∞û J#∞ ~°∂Ñ¨=ÚÅ∞QÍ QÀK«iOKå~Ú.
D=¸_çO\˜`À ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# JÇ¨ÏOHÍ~°O U~°Ê_çOk.
=. "≥O_çÜ«Ú ~°∂áêO`«~°O|∞ÅO ÉÁO^Œ∞K«∞#fl ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å# =∞#O|∞#∞, "≥·HÍiHõ
HÍ~°ºÉèí∂`«O|∞Öˇ·# ^Õ=`å QÆ}O|∞Å∞#∞ ãÖÉèíqOK≥. WO„kÜ«∂kèëêª`«Öˇ·# "åx =Å# â◊|ÌO|∞
Ñ¨Ó~°fiO|∞#ñ „|HÍâ◊O |QÆ∞@O*Ëã≤ *Ï˝<ÕO„kÜ«∞O|∞Öˇ·# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`«lÇ¨fi„Ñ¶¨∂}O|∞Å∞#∞,
Hõˆ~‡O„kÜ«∞O|∞ Å~Ú# "åHÍÊ}˜áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷=ÚÅ∞#∞, `≥·[™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞# #∞`«Ê#flO|∞
ÅÜ≥∞ºñ: ^•=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞=Å# â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨ ~°ã¨QÆO^èŒO|∞ Å∞^Œ~ÚOK≥: #O^Œ∞ â◊|ÌO|∞
x[QÆ∞}OÉˇ·# â◊|ÌO|∞ =Å# <åHÍâ◊O|∞ñ |∞\˜ìOK≥. QÆQÆ#O|∞ HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO|∞#O
|∞O_»sHÍ‰õΔΩ xsHõΔ}O|∞# ã¨Ê~°≈`«<å‡„`«O|∞ =Å# "åÜ«Ú=ÙO QÆeyOK≥† |=#∞O_»∞
#Éè’|ÅO|∞# ~°∂Ñ¨`«<å‡„`«O|∞=Å# Ö’HõÖ’K«#OÉˇ·# `Õ[O|∞ #∞`åÊkOK≥ñ: ^Õ[O|∞ HÍÅ
=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO|∞# #∞`«Î=∞â’¡‰õΩx qÖ’Hõ#O|∞#ñ |==∂#Ü«ÚHõÎO |QÆ∞K«∞ ~°ã¨`«<å‡„`«O|∞
=Å# #O|∞=ÙÅO |∞\˜ìOK≥† ãëÅO|∞ HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊Ü≥∂QÆO|∞#O |~°"Õ∞â◊fi~å#∞„QÆÇ¨ÏO|∞
QÆey `Õ*’Ü«ÚHõÎOÉˇ·# QÆO^èŒQÆ∞}O|∞ =Å#ñ |$käqO QÆeyOK≥† #O^Œ∞ QÆQÆ#O|∞#‰õΩ â◊|ÌO|∞#∞,
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ â◊|Ìã¨Ê~°≈O|∞Å∞#∞. ^Õ[O|∞#‰õΩ â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂ÑÖ|∞Å∞#∞, ãëÅO|∞#‰õΩ
â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨~°ãÖ|∞Å∞#∞, |$käqH˜ â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨~°ã¨ QÆO^èŒO|∞Å∞#∞ QÆ∞}O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞ñ†
QÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ eOQÆO|∞Å∞ QÆey =∞Ç¨Ï^•^Œºaè=∂#O|∞#∞ <˘Ok# ^Õ=`«Å∞ q+¨μ‚HõàÏHõe`«∞
ÅQÆ∞^Œ∞† ~°\˜ì =∞Ç¨Ï^•k`«`«ÎfiO|∞ Öˇ·HõºO|∞ ™êÅq∞O „|ÑÖK«O|∞Å∞ HõeÊOÑ¨ ã¨=∞~°÷O|∞Å∞
QÍHõ Hõ$`åO[Å∞Öˇ· Ü≥∂Qˆ â◊fi~ˆ â◊fi~°∞O_≥#· <å~åÜ«∞}∞ x@¡x ã¨∞uÎ ~ÚOK≥. 202
* =∂~°∞Ê K≥O^Œ∞`«∞#fl ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡ =∞#ã¨∂û, WO„kÜ«∂Å Jkè^=Õ `«Ö#·ˇ ^Õ=`å QÆ}ÏÅ∂
L^Œ~ÚOKå~Ú. ~å[™êÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Öˇ·# K«~°‡O, Hõ#∞flÅ∞, K≥=ÙÅ∞, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯†
Hõˆ~‡O„kÜ«∂Öˇ·# "å‰õΩ¯, Ç¨Ï™êÎÅ∞ áê^•Å∞, áêÜ«Ú=Ù, LÑ¨ã¨÷–[x‡OKå~Ú. `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡
â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ÑÖ, ~°ãÖ, QÆO^èŒO J<Õ ÑÖK« `«<å‡„`«Å∞ Pq~°ƒùqOKå~Ú. gxÖ’ â◊|ÌO =Å¡ PHÍâ◊O
Ñ¨Ù\˜ìOk. PHÍâ◊O HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO`À Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx xsHõΔ}O`À ã¨Ê~°≈`«<å‡„`«=Å¡ "åÜ«Ú=Ù#∞
Ñ¨Ù\˜ìOzOk. "åÜ«Ú=Ù PHÍâ◊O`À Hõeã≤ HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊ Ü≥∂QÆO`À Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx xsHõΔ}O`À
~°∂Ñ¨`«<å‡„`«=Å¡ Ö’HõÖ’K«#"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û#∞ Ñ¨Ù\˜ìOzOk. `Õ[ã¨∞û "åÜ«Ú=Ù`À Hõeã≤ HÍÅ=∂Ü«∂Oâ◊
Ü≥∂QÆO`À Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx xsHõΔ}O`À ~°ã¨`«<å‡„`«=Å¡ [ÖÏxfl HõeyOzOk. [ÅO `Õ[ã¨∞û`À Hõeã≤
HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊Ü≥∂QÆO`À Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx xsHõΔ}O`À QÆO^èŒ`«<å‡„`«=Å¡ Ñ¨$käfix Ñ¨Ù\˜ìOzOk.
D q^èOŒ QÍ U~°Ê_»¤ ÑÖK«É∂íè `åÅÖ’ PHÍâßxH˜ QÆ∞}O â◊|OÌ † "åÜ«Ú=Ù#‰õΩ â◊|Ì ã¨Ê~å≈Å∞ QÆ∞}ÏÅ∞†
`Õ[ã¨∞û‰õΩ â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈ ~°∂áêÅ∞ QÆ∞}ÏÅ∞† [ÖÏxH˜ â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈~°∂Ñ¨~™° êÅ∞ QÆ∞}ÏÅ∞† Ñ¨$käfiH˜ â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨~ã° ¨
QÆO^è•Å∞ QÆ∞}ÏÖˇ· LO\Ï~Ú. HÍÅ =∂Ü«∂Oâ◊ eOQÆ ã¨fi~°∂Ñ¨ÙÖˇ· =∞Ç¨Ï^•^Œ∞ÅO^Œ∞ Jaè=∂#O QÆÅ ^Õ=`«Å∞
q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõà◊ÖË. S<å =∞Ç¨Ï^•k `«`åÎfiÅ∂, ÑÖK«Éèí∂`åÅ∂, ÑÖKÕO„kÜ«∂Å∂, ÑÖK«`«<å‡„`«Å∂
"Õ~°∞"Õ~°∞QÍ LO_ç Jhfl ã¨"≥∞ÿHõºO HÍHõáÈ=_»O`À „Ñ¨ÑÖKåxfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ ™ê=∞~°÷ºO "åxH˜ KåÅÖË^Œ∞.
JO^Œ∞=Å¡ JO^Œ~°∂ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz Ü≥∂ˆQâ◊fi~°∞Å‰õΩ Dâ◊fi~°∞_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x W\Ï¡ ™ÈÎ„`«O
KÕâß~°∞–
^ŒO_»Hõ=Ú
N<å^äŒ<å^ä•! [QÆ<åfl^äŒ! #„"≥∞ÿHõ~°HΔÍ! qÑ¨HõΔHõΔ=∂Éèí$`«ûÇ¨Ï„™êHõΔ! hˆ~[Ñ¨„`ÕHõΔ}Ï! ^Õ=^Õ"å! Éèí=
^•Ìã¨=~ÀæÑ¨`åÑÖ|∞ÅO ÉÏÑ¨ñQÍ <ÀÑ¨Ù k"åº`«Ñ¨„`«O|∞ <åñÉÁÅ∞Û Ü«Ú+¨‡`«Ê^•OÉè’[ =¸ÅO|∞
Ñ¨Ù}ÏºÅ"åÅO|∞QÍñ ÉÁOk Ü≥∂wO„^Œ∞ Å∞^•Ì=∞ ãÖ™ê~° `åÑÖ|∞ÅO É’=ñQÍ g∞\˜ =iÎO`«∞~À
`«O„_ç! ~¸âß! ã¨=∞™êÎÑ¶¨∞ x~å‚â◊! ~¸ qâ◊fi=∞O^≥Å¡ r=ÙÖò Éèí"À^Œ„QÆ ^Œ∞~åfi~° `åÑ¨„`«Ü«∂cèÅ
^•"åyflKÕñ „QÍñy ^Œ∞óMÏaúÖ’ñ ^Àñy ÜÕ∞ Hõ~‡° =Ú<£ ^è~Œ ‡° =ÚO ÉÁO^ŒñQÍ ÖËHõ ãÖ™ê~°K„« HõO|∞#O^Œ∞O
|i„ÉèÏ=∞º=∂}Ï`«∞‡Öˇ· Ü«ÚO^Œ∞† ~° =¸‡_è»KÕ`«ã¨∞¯ÅO *ˇÑ¨ÊñQÍ <ÕÅ Ü≥∂ ^Õ=! q*Ï˝#
náêO‰õΩ~°OÉˇ·# h áê^ŒÑÖˆH~°∞Ç¨ÏKåÛùÜ«∞ñ „ÉÏÑ≤O`«∞† =∞ÉÏ˚HõΔ! ã¨<Ò‡xãÖÑ¶¨∞O|∞ Öˇ·HÍOuHõ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 305
™êfiO`«`«O ÉËiÛ ^Œ∞~åÌO`« áêáœÑ¶¨∞x~å‚â◊HÍO|∞„Ñ¨"åÇ¨„Éèí QÆOQÍ x"åãÖ|∞ QÍ <˘Ñ¨C h
áê^ŒÜ«ÚQÆ‡O|∞ Ü«Ú+¨‡#∞‡MÏOÉè’[ h_À^Œæ`«O Éˇ·# "Õ^•O_»[ „âı}˜KÕ`«<£ QÆ"Õ+≤Oz ãÖ„áêÑ¨ÙÎÖˇ·
Ü«ÚO^Œ∞† ~À <å^äŒ! "≥·~åQÆºâ◊H˜Îã¨∞Êù@ *Ï˝# É’^è•`«∞‡Öˇ· #\˜ì nè~À`«Î=ÚÖò x`«º <≥·~°‡Åº
Éèí"åºO`«~°OQÆO|∞ÅO ^Õ Ñ¨~°O*’ºu áê^•|˚ Ñ‘~î°O|∞ weOz ÔH·=Åº ãÖ„áêÑ¨ÙÎÖˇ· ~°\˜ì x~åfi}
=¸iÎO „|â◊Oã≤O`«∞† q∞O„^•k =O^•º! =Ú‰õΩO^•! ã¨=∞ã¨ÎO|∞ñ QÆeÊOÑ¨ñ ÉÏeOÑ¨ñ ^Œ∂eOÑ¨ñ
QÍñ† Éˇ‰õΩ¯ k"åº=`å~°O|∞ÅO ÉÁO^Œ∞ h áê^Œ ÑÖˆH~°∞Ç¨Ï ^è•º#áês} ã¨∞™êfiO`«∞Öˇ· Ü≥ÚÑ¨C
ÉèíHÍÎoH˜<£ "≥∂HõΔ^ŒO Éˇ·# g∞ áê^Œ HõO*Ï`«=ÚÖò Q˘Å∞Î† g∞âß! ~°=∂nèâ◊! Ñ¨Ù„`åÎOQÆ<å q∞„`«
ãÖ|O^èŒ |O^èŒO|∞ÅO *ˇOk x`«ºO|∞ ^Œ∞+¨ì „H˜Ü«∂ Ö’Å∞Ô~· ^ÕÇ¨ÏˆQÇ¨ÏO|∞O ^Àe =iÎOK«∞
^Œ∞~å‡#= „âı}∞ÅO ^ŒO`«~å`«∞‡O_»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Ú<£ ^Œ∂~°"≥∞ÿ `ÀñK«∞ h áê^ŒÑ¨^Œ‡O|∞ ÅiÛO`«∞†
"≥∂ ^Õ=! ÉÏ¿ÇÏºO„kÜ«∞ "åºÑ≤Î #∞^Œfi$`«∞ÎÖˇ·#\˜ì =¸_è®`«∞‡ Å^è•º`«‡ `«`«Îfi „Ñ¨ÉèÏ"å_è»∞ºÖˇ· h
Ñ¨^•ÉÏ˚`«q<åºã¨ ÅH©Δ‡ HõàÏ"åã¨=ÚO QÆ#fl Ü«∞Ü«Úº`«Î=∞â’¡‰õΩÅO QÍ#ñQÍñ *ÏÅ† ~°Ñ¨C}∞ºÖÏ
^Œ∞+¨μìÅO E_»ñQÍ <˘Å¡ ~°OÉè’kè~å@¯#ºHÍHÍO`«! "Õ^•O`« â◊√^•úO`« ã≤^•úO`«"≥∞ÿ Ü≥ÚÑ¨C h
ã¨`¯« ^ä•áê~° K«OK«`∞« û^è•™ê~°ÑÓ¨ ~°O|∞ÅO „QÀe, ™œM’º#flu<£ ™Èe, nèÜÚ« ‰õΩÖÎ ·ˇ „"åe, `åÑÖ|∞ÅO
^Àe, "≥∂^ŒO|∞ÅO ^Õe, ãÖÑ¨#∞flÖˇ· =∞#fl x`«º„Ñ¨ã¨#∞flÖò =∞Ç¨ÏŸ`«¯O~î°`«O ÉËiÛ "≥·‰õΩO~î°
^è•=∞O|∞ #ÅÊ„H˜Ü«∂Ö’Å∞Ô~· HÍO`«∞† ~°kÌ=º"åÃã·Hõ ãÖ„áêÑ≤ÎHÕ QÀ~°∞K«∞<åfl~°† "≥∂^Õ=! "≥·~åQÆº
q*Ï˝# É’^è•`«‡ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂~°∂_èç #O`«~°ƒÇ≤Ï~åfiºÑ≤Îñ *ÏeOz â◊√^•úO`«~°OQÆO|∞ QÍqOz
Ç¨Ï$`«Ê^Œ‡"åã¨∞O_»"≥· z#‡Ü«∂HÍ~°"≥∞ÿ Ü«Ú#fl h Ü«Ú#fl `å#O`« `Õ*’ qÖÏ™ÈÅ¡ã¨#∂‡iÎñ
l`« Î O |∞ÅO *Ë i Û Ü« ∂ #O^Œ Ö’ÖÏ`« ‡ `« O ÉÁÅ∞Û Ü≥ ∂ wâ◊ fi ~° „âı } ˜ H ˜ O ^•=H© < å#∞Hõ O
áê#∞Åaúã¨∞Êù@*Ï˝#=ÚO QÆÅ∞æ@O *Ëã≤ Ü«∂Ü«∂ã¨=ÚO *ˇO^Œ† ~À ^Õ=`åK«„Hõ=sÎ! ã¨^•#O^Œ=¸sÎ!
[QÆnæ`«H©sÎ! Åã¨^Œ∂ƒù`«=sÎ! Éèí=^•Ìã¨∞Öˇ·#\˜ì =∞=Ú‡<£ [QÆ`«¯ÅÊ<åã¨HõÎ z`«∞ÎO_»"≥· h=Ù
„`≥·QÆ∞}ºqã¨∂ÊùiÎñ |∞\˜ìOz#O |∞@∞ì>Ë HÍHõ h Éèí=ºbÖÏ#∞"Õ∞Ü«∞O|∞QÍ ã¨$+≤ìx~å‡}=ÚO
*ËÜ«∞ <Õ "≥∞O`«"å~“^Œ∞? g∞ â◊H˜Î Ü«ÚH˜Î<£ Éèí=`«∂Ê[ QÍqO`«∞† =∞@∞¡O_≥ h ã¨`«¯àÏ*Ï`«∞Öˇ· #\˜ì
=∞"≥∞‡#flñQÍ <ÕÅ? Ü«∞^è•º`«‡`«`«ÎfiO| =#flO |~°O*’ºu =#flO „|ÑÖK«O| =#fl #flkèëêª`«=#fl<£
ã¨^•™êH˜Δ =#fl<£ QÆ∞}Ïf`«! h"Õ Hõ^• Ñ¨^Œ‡Ñ¨„`åHõΔ! ã¨`åÎfik„`≥·QÆ∞}º =¸ÅO|∞ <å <˘Ñ¨C =∂Ü«∂
QÆ∞}O|O^Œ∞ #∞^Œº#flÇ¨ `«`«Îfi "≥∞ÿ#\˜ì h g~°º=ÚO Éˇ@∞ì@O *Ëã≤ h qO`«‰õΩO QÍ~°}O É∫^Œ∞!
"åÜ«∂~Ú HÍÅO|∞Å hfl‰õΩ ™œYºO|∞ ÖË"≥∞@∞¡ QÍqO`«∞? "Õ∞ su ##flO|∞ ÉèíH˜ΔO`«∞? "≥∞|ƒùOy
=iÎO`«∞? "Õ∞ xÅ¯_»#∞flO^Œ∞? g∞ r=Ö’HõOÉˇ Ü«∂^è•~°"≥∞ÿ Ü«ÚO_ç Éè’QÆO|∞ÅO ÉÁO^Œ∞K«∞
#∞fl#fl ~ÚHÍ¯~°º ãÖ^è•#∞Öˇ· #\˜ì =∂‰õΩO [QÆ`«¯ÅÊ<å â◊H˜ÎH˜<£ ^Õ=! h â◊H˜Îñ ^À_®Ê@∞ QÍqOz,
q*Ï˝#=ÚO EÑ≤, HÍ~°∞}º ãÖ^è•~Ú"≥· =∞=Ú‡ ~°H˜ΔOÑ¨Ù ÅH©Δ‡=∞#ó Ñ¨ÅfiÅ„HÀ_»! Ü≥∂wO„^Œ
KÕ`«ã¨û~ÀÇ¨ÏOã¨! ^Õ"åk^Õ"å! #=∞¿ãÎ #=∞¿ãÎ #=∞ó. 203
* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! J<å^äŒ <å^ä•! JdÅ[QÆ<åfl^ä•! h=Ù t~°ã¨∞û =Oz# "åix KÕ~° n¿ã Hõ~°∞}Ï
™êO„^Œ∞_»=Ù! Ñ¨QÆ"å~°<Õ Ñ¨~°fi`åÅ#∞ |^ŒÌÅ∞ H˘>Ëì ^Õ"ÕO„^Œ∞_»=Ù† Hõ=∞Å^ŒàÏÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù!
^Õ=`«Å‰õΩ ^Õ=Ù_»"≥·#"å_»=Ù! h ^•ã¨∞Å `åáêxfl áÈQ˘>Ëì K«Å¡x "≥Å¡Q˘_»∞QÆ∞Å∞ h J_»∞QÆ∞Å∞. JdÅ
™œÉèÏQÍºÅ‰õÄ JÅ"åÖÏÖˇ·# h JO„Ñ¶≤∞Hõ=∞ÖÏÅ#∞ P„â◊~ÚOz# =∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å∞ ^Œ∞~åfi~° ãÖ™ê~°
ÉÏ^èŒÅxflO\˜h ^Œ∂~°OQÍ áê~°^Àe ã¨∞YOQÍ LO\Ï~°∞. ã¨HõÅ áê`«Hõ ã¨=¸Ç¨Å#∂ ãÖÇ¨ÏiOKÕ F
`«O„_ô! h=Ù [QÆnâ◊fi~°∞_»=Ù! D „Ñ¨ÑO¨ K«OÖ’x „áê}∞ÅO^Œ~∂° ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ Éè=í |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x
P^è•ºu‡HõO–PkèÉè∫uHõO–Pkè ^≥·qHõO J<Õ `åÑ¨„`«Ü«∞ ~°∂Ñ¨ "≥∞ÿ# ^•"å#ÅOÖ’ HÍÅ∞`«∂ ^Œ∞ó
Yã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞<åfl~°∞. XHõ ã¨`«¯~°‡O QÍh, ^èŒ~°‡O QÍx ÖË‰õΩO_® ãÖ™ê~° K«„HõOÖ’ Ñ¨_ç
„HÕ^Œ∞ g∞^Œ∞Å∞QÍ u~°∞QÆ∞`«∞<åfl~°∞. J@∞=O\˜ Ñ¨~°=∞ =¸~°∞öÅ =∂@ K≥¿ÑÊ^Õ=ÚOk! F ^Õ"åk^Õ"å!
q*Ï˝#náêxfl "≥eyOz J*Ï˝# `«=∞ã¨∞û#∞ `˘ÅyOKÕ g∞ áê^Œ Ñ¨^•‡Å#∞ P„â◊~Ú™êÎ=Ú. Hõ=∞ÅÖ’K«<å!
Ñ¶¨∞#∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞ =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆOKÕã¨∞H˘x QÆ∂\˜Ö’#∞O_ç Ñ¨‰õΔΩÅ=Öˇ h <À\˜Ö’ #∞O_ç "≥Å∞=_ç#
"Õ^Œ"å‰õΩ¯Å ^•fi~å "≥^ŒH˜ "≥^ŒH˜ h Ñ¨^•~°qO^•Å#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. h K«~°} Hõ=∞Å ^ŒfiÜ«∞O
^Œ∞~åÌO`«=¸, ^Œ∞~°O`«=¸ J~Ú# ^Œ∞i`« ãÖK«Ü«∂xfl `«∞_çz"Õ¿ã QÆQÆ# QÆOQÍ `«~°Oy}˜H˜ P„â◊Ü«∞O.
F „Ñ¨Éèí∂! h"Õ JO^ŒiH© ÃÑ·"å_»=Ù: hÃÑ·x Z=fi~°∞ ÖË~°∞. "≥·~åQÆº|ÅOKÕ`« „áêÑ≤ÎOz# xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ#
*Ï˝<À^ŒÜ«∞O`À "Õ∞ÖÏ¯Oz# nè~°„âı+¨μªÅ∞ x`«º=ÚÅ∂, x~°‡Å=ÚÅ∂ J`«ºO`« Ñ¨q„`«=ÚÅ∂ J~Ú#
`«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ UÑ¨~°O*’ºu áê^Œ Ñ‘~îåxfl <≥ÅH˘eÊ "≥∂HΔÍxfl á⁄O^•~À– P "≥∂HõΔ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"≥·#
x#∞fl ã¨#∞fluã¨∞Î<åfl=Ú. WO„^•k |$O^•~°Hõ |$O^•Å Jaè=O^Œ<åÅ∞ JO^Œ∞H˘<Õ F =Ú‰õΩO^•! D
ã¨$+≤#ì O`«\h˜ Ñ¨Ù\Õì z, ~°HOΔ˜ z #tOÑ¨ *ËÜ∞« _®xÔH· J<ÕHÍÖˇ#· k"åº=`å~åÅ∞ ^èiŒ OKå=Ù. h Ñ¨^HŒ =õ ∞ÖÏÅ#∞
Ç¨Ï$^ŒO`«~åÅÖ’ x~°O`«~°O ã¨‡iOKÕ ÉèíHõÎ ã¨=¸Ç¨xH˜ =ÚH˜Îx „Ñ¨™êkOKÕ „Ñ¨Éèí∂! "Õ∞=Ú h K«~°}
ã¨~À*ÏÅ#∞ ãÖ¿ãq™êÎ=Ú. Dâß! F ~°=∂nèâß! Ñ≤Å¡Å∂, WÖÏ¡Å∞, q∞„`«∞Å∂– J<Õ ãÖ|O^èŒ |O^è•Ö’¡
|Okè`«∞Öˇ· ZÅ¡Ñ¨C_»∂ ^Œ∞+¨ìHÍ~åºÅ∞ KÕÜ«Ú@Ü«∞O^Õ W+¨ìO Hõey <å~ÚÅ∂¡ <å Xà◊¥¡ J<Õ =∞=∞HÍ~°O`À
„Ñ¨=iÎOKÕ =¸_è»=∂#=ÙÅ JO`«~°OQÍÅÖ’ ‰õÄ_® ã¨~åfiO`«~åºq∞"≥·# ™êfig∞! h=Ù xO_ç LO\Ï=Ù. HÍx
h áê^•Å∞ "åiH˜ ^Œ∂~°OQÍ<Õ LO\Ï~Ú. J@∞=O\˜ h K«~°} ã¨~À*ÏÅ#∞ Ñ¨Ól™êÎ=Ú.
F ^Õ"å! WO„kÜ≥∂<å‡^•xH˜ Ö’|_ç K≥_»∞Ñ¨#∞Å<Õ KÕã¨∂Î q∞_çã≤Ñ¨_Õ Ñ¨~°=∞ â◊√O~î°Å∞, J^è•º`«‡
`Õ*’q~ål`«∞Öˇ· JdÅ ãÖÑ¨^ÅŒ ‰õΩ PÅ"åÅ"≥∞#ÿ h áê^Œ =¸Å=∞O^Õ =∞#ã¨∞û xeÊ# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ#∞
^Œi≈OKåÅx "åOzèOÑ¨~°∞. D =∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ‰õÄ_® P HÍÑ¨Ù~°∞+¨μÅ =ÚYO K«∂_»\ÏxH˜ ã¨∞=ÚY∞Å∞
HÍ~°∞. ÅH©Δ‡=∞<À=Å¡ÉèÏ! Lx+¨`å¯O`«Å‰õΩ JO`«óÑ¨Ù~°"≥∞ÿ# h Hõ^ä•™ê~°=∞<Õ ã¨∞^è•Ñ¨Ó~åxfl „QÀÅ∞`«∂
ãÖ`Àëêuâ◊Ü«∞O`À ™ÈÅ∞`«∂, *Ï˝#=O`«∞Öˇ· ãÖ™ê~° `åáêxfl áê~°^ÀÅ∞`«∂, P#O^Œ áê~°=â◊ºOÖ’
=Úxy `ÕÅ∞`«∂, ã¨`fiÎ« ãÖÑ¨#∞flÖˇ· x`«º„Ñ¨ã#¨ ∞fl Öˇ#· "å~°∞ Ñ¨~"° ∂≥ `«¯O~î`
° À h "≥‰· Ωõ O~î° ^è•=∂xfl KÕ~∞° `å~°∞.
"Õ∞=Ú‰õÄ_® J@∞=O\˜ k=º™ê÷<åxfl HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú. F ^Õ=^Õ"å! "≥·~åQÆºO KÕ`«#∂, q*Ï˝#O KÕ`«#∂
„Ñ¨|∞^Œ"ú ∞≥ #ÿ P`«‡Ü≥∂QÆOÖ’ ã≤káú ⁄Ok, Ö’Ñ¨ÖÏ |Ü«∞\Ï "åºÑ≤Oz K«eã¨∂Î LO_Õ =∞<À=$uÎx x~ÀkèOz,
Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO`À X¿ÑÊ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ – `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨^•‡Ö’¡ =iÎã¨∂Î z#‡Ü«∂HÍ~°O`À
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 307
„Ñ¨=iÎã¨∂Î L#fl h J#O`«`Õ*’ q~ål`«"≥∞ÿ# k=º=¸iÎx `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞Ñ¨ÙH˘x ZÅ¡Ñ¨C_»∞
P#Okã¨∂Î LO\Ï~°∞. h J#∞„QÆÇÏ¨ O=Å¡ „áêÑ≤OÎ z# Ñ¨~=° ∞ *Ï˝#O á⁄Ok#O^Œ∞=Å¡ "åiH˜ PÜ«∂ã¨ =∞<Õk
LO_»^∞Œ .
F ã¨HõÅ ^Õ=`å K«„Hõ=sÎ! F ã¨zÛ^•#O^Œ=¸sÎ! h H©iÎx qâ◊fi=∞O`å H©iÎã¨∞Î#flk. h =¸iÎ
ã¨=∞ã¨rÎ =~åã¨∞ÅÖ’ =iÎã∞¨ #Î flk. Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ ãÖHõÅÊO`À ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ#∞ „Ñ¨ã∞¨ ÊùiOÑ¨*ãË ≤
h ^•ã¨∞Öˇ·# =∞=Ú‡Å#∞ Ñ¨Ù\˜ìOKå=Ù. Ñ¨Ù\˜ì¿ãÎ Ñ¨Ù\Ïì"Õ∞ `«Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê^≥·# hã¨$+≤ìx J#∞ãïOz Ö’HÍÅ#∞
ã¨$+≤ìOK«\ÏxH˜ "Õ∞ "≥∞O`« "åà◊¡O ™êfig∞! h „Ñ¨™ê^ŒO=Å¡ Hõeæ# â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎÅ`À x#∞fl Ñ¨Ól™êÎ=Ú. JO`Õ.
h JOâ◊=Å¡ Ñ¨Ù\˜#ì =∞=∞‡efl „Ñ¨`ºÕ HõOQÍ QÆ}O˜ K«_O» ZO^Œ∞‰õΩ? „uQÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_»"#·≥ F Ñ¨~=° ∂`å‡!
J^è•º`«‡`«`åÎfix =#fl#∂, Ñ¨~O° *’ºu =#fl#∂, „Ñ¨ÑO¨ Kåx =#fl#∂, Jkèëêª`« =#fl#∂, ã¨^•™êH˜Δ =#fl#∂–
Jhfl h"Õ Hõ^•? `å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ^Õ"å! ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ‰õΩ =¸Å"≥∞#ÿ =∂Ü«∂QÆ∞}OÖ’
=∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi"≥∞ÿ# h `Õ[ã¨∞û#∞ „Ñ¨"Õâ◊ÃÑ\˜ì# h=Ù h ã¨$+≤ìHõO`«\˜H© HÍ~°}"≥∞ÿ<å=Ù. h JOâ◊Å"≥∞ÿ# "Õ∞=Ú
HÍÖÏ#∞™ê~°OQÍ h ˆHq^èŒOQÍ ãÖ`Àëêxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞Û`å=Ú? =∂ PÇ¨~°O Uq∞? "Õ∞=Ú U q^èŒOQÍ
„Ñ¨=iÎOKåe? =∂ ã≤÷u Uq∞? D „áê}˜ Ö’Hõ"Õ∞ =∂‰õΩ P^è•~°O HÍQÍ J#∞Éèí"åefl á⁄O^Œ∞`«∂ h HÍ~°ºO
<≥~°"Õ~åÛÅx ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅÑ¨_»∞`«∞#fl =∂‰õΩ =∂~åæxfl K«∂Ñ≤OK«∞. Hõ~°∞}`À hâ◊H˜Îx „Ñ¨™êkOz [QÆ`«∞Î#∞
ã¨$+≤Oì KÕ â◊HxÎ˜ HõeOæ z ~°HOΔ˜ K«∞. ÅH©‡Δ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« =∞<Õ h\˜ Ñ¨_Ü
ç ∞« Ö’ qÇ¨ÏiOKÕ =∞Ç¨=~åÇ¨Ï™êfig∞! =∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å
=∂#ã¨ ã¨~À=~åÅÖ’ ãÖK«iOKÕ =∞~åà◊~å*Ï! ^Õ"åk ^Õ"å! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O!
ã‘. Jx#ñ „|ã¨#∞flñ_≥· Ç¨Ïi =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å Hõ<Àº#ºq∞„`«`«fi =∞O^Œ‰õΩ#fl

Hõ`«=Ú# xdÅ[QÆ`«¯ÅÊ<åâ◊H˜Î "˘_»=∞ ‰õΩO_»∞@ñ ^Œ# |∞kú <≥é˜ñy
ÔH·H˘x HÍÅ"ÕQÆ=Ú# #∞„^ÕHõO|∞ <˘Ok# „Ñ¨Hõ$u`Àñ ÉÁOk x[ |
Å=Ú xeÊ `å #∞~°∞„Hõ=Úñ_»# ã¨Ñ¨ÎqOâ◊u `«`«Îfi=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞`« <˘Hõ¯
`Õ. Ñï „Ñ¨"ÕtOz Ü«∂ `«`«ÎfiÉèí=ºQÆ∞}=Ú, #O^Œ∞ *Ëºëêª#∞~°∂ÑÖ|∞ ÅÅ~°ñ*ˇOk
Ü≥ÚHõ\˜ <˘Hõ\x˜ QÆÅÜ«∞Hõ Ü«ÚO_ç qâ◊fi, ~°K#« "≥∞é∞ñQÆx Ü«∂`«`fiÎ« xK«Ü∞« =Ú#‰õΩ. 204
* WÖÏ ™ÈÎ„`«O KÕÜ«∞QÍ qx NÇ¨Ïi ãÖ`À+≤OKå_»∞. =∞Ç¨Ï`«∞Î "≥Ú^ŒÅQÆ∞ `«`åÎfiÅ‰õΩ Ñ¨~°ã¨Ê~°O
á⁄`«∞Î ‰õΩ^Œ~°Hõ áÈ=_»O =Å¡ ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞Î#∞ ã¨$+≤ìOKÕ â◊H˜Î ÅÉèíºO HÍHõáÈ=\Ïxfl `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. JÑ¨C_»∞
HÍÅ"ÕQÆO`À L„^ÕHõO á⁄Ok# „Ñ¨Hõ$u`À‰õÄ_ç x[â◊H˜Îx xˆHΔÑ≤Oz L~°∞„Hõ=Ú_≥· W~°"≥·ÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅÖ’
UHõHÍÅOÖ’ `å#∞ „Ñ¨"ÕtOz Ñ¶¨∞# Ñï}Ï=∞~°∂Ñ¨Ù_≥· q_çq_çQÍ L#fl "åxH˜ UHõ`«fiO HõeyOKå_»∞.
ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞–ÑÖK«`«<å‡„`«Å∞–Ñ¨k WO„kÜ«∂Å∞– HÍÅO, „Ñ¨Hõ$u, =∞Ç¨Ï`«∞Î† =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO
JÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°} K«`«∞+¨ìÜ«∞O– Wq W~°∞=kÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅ∞.
=. W@∞¡ qâ◊fix~å‡} xÑ¨Ù}`«fiO|∞ <≥é∞OQÆO EÑ¨ÙK«∞ #xflO\˜H˜ #<Àº#º`«O QÆeÊOz `«#
Ü«∞#∞„QÆÇÏ¨ O|∞#O „ÉËi`«OÉˇ· HÍ#O|_ç „H˜Ü∂« ™ê=∞~°º÷ O|∞#O *ˇ<˘flOk# `«`fiÎ« q`å#O|∞ ^Õ=„¿Ñi`«O
|~Ú ã¨fiH©Ü∞« O|∞ ÅQÆ∞ #Oâ◊O|∞ÅKÕÒ« |∞\Õì z# q~å_çfi„QÆÇÏ¨ OÉˇ· `«`fiÎ« q`«u ^Œ=∞Ü«∞O^Œ∞ñ
*ˇOk# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ x HõàÏOâ◊O|∞# <˘Hõ\˜ H˘Hõ\H˜ ˜ <≥H· ºõ O|∞ "å\˜e¡ Ñï}`«OÉˇ· ~°∂áêO`«~O° |∞#∞
*ˇO^Œ∞†<Õ `«`fiÎ« O|∞#ñ [~åK«~Ö° ’Hõ Ñ¨ÙO[O|∞Å∞ xO_çÜÚ« O_»∞ <å Ç≤Ï~°}‡Ü«∞OÉˇ#· q~å_çfi„QÆÇÏ¨ O|∞
<˘Ok# Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ã¨~fi° r= ã¨"∞Õ `«∞O_≥· Ü«ÚO_≥ #O`«. 205
* D q^èŒOQÍ „Ñ¨ÑÖKåxfl xi‡OK«_»OÖ’ "åxH˜ <Õ~°∞Ê HõÅQÆ*Ëã¨∂Î NÇ¨Ïi „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ

JxflO\˜H© Ñ¨~ã° Ê¨ ~°"∞≥ „ÿ u HõeÊOKå_»∞. WÖÏ NÇ¨Ïi J#∞„QÆÇÏ¨ OKÕ`« „¿Ñˆ~Ñ≤OÑ¨|_ç ã¨$+≤„ì H˜Ü∞« ‰õΩ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ
`«`«Îfiã¨=¸Ç¨ÏO, `«=∞ `«=∞ JOâ◊Å`À q~å_çfi„QÆÇ¨ÏOQÍ ~°∂á⁄OkOk. q+¨μ‚^Õ=Ùx HõàÏOâ◊Å`À XHõ\˜
=∞~˘Hõ¯^•x`À UH©ÉèÏ=O á⁄Ok, ÑïÑ¨Hõfi"≥∞ÿ WOH˘Hõ ~°∂ÑÖ ^èŒiOzOk. U `«`«ÎfiO D [QÆ`«ÎO`å xO_ç
LO^À Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞#ÿ P q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖ ^èiŒ Oz# Ñ¨~=° ∂`«‡ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅÖ’ xO_çÜÚ« #fl"å _»Ü∂« º_»∞.
Hõ. [Å=ÚÅ Ö’Ñ¨Å x=Ú‡Å, [Å~°∞Ç¨Ï*Ï`åO_»=∞O^Œ∞ ™êÇ¨Ï„™ê|ÌO
|∞Å∞ xeK≥ ñQÍ~°º~°∂áê, Hõe`«O|QÆ∞ #qfi~å@∞ûQÆ~°ƒù=Ú =~°∞ã¨<£. 206
* D q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ "≥Ú^Œ\˜ [ÖÏÅÖ’ U~°Ê_»¤ „|Ç¨‡O_»O J<Õ QÆ~ƒ° ~ù ∂° ÑÖ`À "Õ~Ú ãÖ=`«û~åÅ∞
L<åfl_»∞. ^•x #∞O_Õ ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ì HÍ~°º~°∂ÑÖQÍ "≥Å∞=_çOk.
`Õ. ^≥·=Hõ~å‡`«‡ â◊H˜Î q`å#=ÚÅ#∞, ^Œye `«#KÕ`«ñ ^Œ#∞ñ ^•# ^≥·=â◊H˜Î
Ü«∞QÆ∞K«∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞K«∞#∞ „|HÍ~åO`«~=° Ú#ñ, ^Œ#∞=Ù q`«Ò« |∞ QÍx K≥`
· #« º "≥ÚOk. 207
* ^≥=· O–Hõ~‡° –P`«‡ J#∞"å\˜ â◊HÎ˜ "åºÑ≤Oz ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ `å<Õ |Ç¨ïà◊ ~°∂áêÅ`À "≥Å∞Q˘O^Œ∞`å_»∞.
JÑ¨Ù_»∞ ãÖHõÅÊ=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨$+≤ì K≥·`«#ºO`À qã¨Îiã¨∞ÎOk QÍ# ^ÕÇ¨ÏO U~°Ê_»^Œ∞.
`Õ. ~°∂Ñ¨ãÖã¨H˜Îñ *Ëã≤ x~°∂_è»Hõ~°‡, â◊H˜ÎÜ«Ú#∞ =$uÎÉèË^Œ ãÖã¨H˜Î ^Œâ◊ q

^èŒ=ÚÅ∞ QÆey# „áê}~°∂Ñ¨=Ú# <å`«‡, â◊H˜Î É’^èŒ`«fi =∞QÆ∞K«∞#fl â◊H˜Î Hõey. 208
* P K≥·`«#º â◊H˜ÎH˜ ~°∂áêÅ∞QÍ U~°Ê_Õ ÅHõΔ}O U~°Ê_»∞`«∞Ok. J^Õ Hõ~°‡â◊H˜Î. nx=Å¡ J<ÕHõ „Ñ¨=$uÎ
ÉèË^•Å∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú. ^•xÜ«∞O^Œ∞ Ñ¨k q^è•Öˇ·# „áê}ÏÅ∞ ã¨ÊOk™êÎ~Ú. Wxfl â◊‰õΩÎÅ`À QÆ∂_ç# „Ñ¨[˝=Å¡
`å#∞ J#QÍ U"≥∂ `«#‰õΩ `≥e¿ã â◊H˜Î U~°Ê_»∞`«∞Ok.
Hõ. „uq^èŒO |QÆ∞K«∞#∞ <å^è•º, `«‡º qÉèË^ŒO|∞Å#∞ ÉÏÑ≤ =∞é˜ Ü«∞kèÉèí∂`å

`«‡ q~å„_»∂Ñ¨ =∞‡QÆ∞ xk, qq^èŒ„áê}∞Å‰õΩ <å`«‡q^èŒ"≥∞ÿ =∞é˜Ü«Ú<£. 209
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 309
* J^è•º`«‡O, JkèÉ∂íè `«O, Jkè^=·≥ O J#|_Õ =¸_»∞ Éè^Ë •Å∞ Hõey D q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖ r=ÙÅ‰õΩ
`å#∞ P`«‡QÍ "≥∞ÅQÆ∞`«∞Ok.
Hõ. r=OÉˇ· Ñ¨~°=∂`«‡‰õΩñ, ^•=Å"≥∞ÿ Ü«∂k=∂=`å~°O|QÆ∞ #
^ÕÌ=Ùx QÆ~°ƒùO|∞# Éèí∂, `å=e`À_»O „|ÑÖK« =∞i÷O ^ÀñK≥<£. 210
* ã¨=∞™êÎxH˜ r="≥∞ÿ Ñ¨~°=∂`«‡‰õΩ ™ê÷#"≥∞ÿ `˘e J=`å~°"≥∞ÿ# P q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx QÆ~°ƒùO #∞O_ç
Éèí∂`«=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# D ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÑÖK«O Ñ¨Ù\˜ìOk.
=. W@∞¡ ^Àñz# q~å@∞Ê~°∞+¨μO _®^è•ºu‡ HÍkè^≥·q HÍkèÉè∫uHõO|∞Å#∞ ÉèË^ŒO|∞ÅKÕñ |∂~ÀfiHõÎ
„Hõ=∞O|∞# "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ ##∞K«∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« O _≥éO˜ yOK≥ #x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.211
* D q^èŒOQÍ q~åle¡# q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ – P^è•ºu‡Hõ=Ú, Pkè^≥·qHõ=Ú, PkèÉè∫uHõ=Ú
J<Õ ÉèË^•Å`À "≥Ú^Œ@ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞ Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞xH˜ `≥eÜ«∞*ˇÑ≤Ê
<å_»x =∞m¡ Nâ◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. Ç¨Ïi Ñ¨~°=∂`«∞‡ñ _ôâ◊√ñ _»Añ _®_è»∞ºñ _»#O`«∞ñ _»#O`«=¸iÎ ™ê
QÆ~° `«#Ü«∂Ç¨Ï$nâ◊√ñ_»∞ qHÍ~°q^Œ∂~°∞ñ_»∞ x`«º=∞OQÆàÏ
Hõ~°∞ñ_»∞ Hõ$áêÑ¨Ü≥∂xkè Ü«∞HõÅ‡+¨ z`«∞Îñ_»∞ ã¨~°fiâ◊H˜Î `å
=∞~°ã¨ qÖ’K«#∞O_»∞ |∞^èŒ=∂#º K«i„`« Ñ¨q„`«∞ñ _ç=Ú‡Å<£. 212
* P NÇ¨Ïi, Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞, Dâ◊fi~°∞_»∞, JA_»∞, P_è»∞º_»∞, J#O`«∞_»∞, J#O`«=¸iÎ,
ÅH©Δ‡~°=∞}∞_»∞, xifiHÍ~°∞_»∞, x`«º=∞OQÆà◊ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞, Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_»∞, x~°‡ÅÇ¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∞, ã¨=∞ã¨Î
â◊H˜Î=∞O`«∞_»∞, Hõ=∞^Œà◊ <Õ„`«∞_»∞, ã¨HõÅ |∞^èŒ ãÖã¨Î=hÜ«∞ K«i„`«∞_»∞, Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«∞_»∞.
=. W`≥ÎéOQÆ∞= hâ◊√O_»QÆ∞ #^èÀHõΔAO_»∞ =∞Ç¨Ï^•k `«`«ÎfiO|∞Å =∞#O|∞Å Ñ¶¨∞#O|∞ÅQÆ∞ `«ÅOÑ¨ÙÅ∞
^•<≥é˜ñy Ü«∞\˜ì `«`«ÎfiO|∞Å qq^èŒ=$uÎ ÖÏÉèíO|∞#ÔH· ã¨fiH©Ü«∞ zK«ÛùH˜ÎKÕ x@∞ì ÖÁ#~°∞Î#x zOuOz
x[HõàÏHõe`«O|QÆ∞ q~å_çfi„QÆÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ #yfl „Ñ¨=ÚYO|QÆ∞ ^Õ=`å=o ÔHÅ¡ x"åãÖ |QÆ∞K«∞ñ
QÍ#O|_ç# "≥·~å[Ñ¨Ù~°∞+¨μx Ü«∂™êº^Œº=Ü«∞=O|∞Å qxÑ≤O`«∞† ^Œ`åÎ=^è•#∞O_»"≥· q#∞=Ú. 213
* ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_≥·# Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ =∞Ç¨Ï^•k `«`åÎfiÅ =∞#ã¨∞ûÖ’¡x Q˘Ñ¨Ê PÖ’K«#Åhfl
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. P `«`åÎfiÅ „Ñ¨=~°Î#Åhfl ã¨Ñ¶¨ÅO HÍ=\ÏxH˜ `«# K≥·`«#ºO â◊H˜Îx LÑ¨Ü≥∂yOKåÅx
xâ◊Û~ÚOKå_»∞. `«# Hõà◊Å`À ‰õÄ_ç# q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖÖ’ Jyfl "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`« ÅO^ŒiH© x"å™êÅ∞
HõeÊOKå_»∞. q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx =ÚYO "≥Ú^ŒÖˇ·# J=Ü«∞"åÅ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞. UHÍ„QÆ"≥∞ÿ#
ÉèÏ=O`À PHõi‚OK«∞.
ã‘. #~°#∞`«! Ü«∂ k=ºÑ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx Ñ¨$^äŒ QÍƒù=O|∞ <˘Ok =ÚYO|∞ =Å#
Éèí∞=#áêÅ‰õΩñ_≥·# Ñ¨==∂# ãŸ∞ñ _»O`« ~å`«∞‡ñ _ôâ◊fi~°∞ #Oâ◊ "≥∞ÿ# "å}˜
Hõ#Ü«∞O|∞ ##∞‰õÄÅ =∞QÆ∞K«∞ x[™ê÷#=Ú#ñ „É"ÕtOz# =ÚY=Ú#O^Œ∞ñ
|~°ñQÆ∞ r=ÙO_»∞ â◊|Ì=Ú #∞K«ÛiOK«∞ñ |$^äŒQÍƒù==ÚÅ#∞ <Õ„`«=ÚÅ x#∞ñ_»∞
`Õ. K«‰õΔΩiO„kÜ«∞ Ü«Ú‰õΩÎñ_≥· ã¨~°qñ *ˇOk, ~°∂Ñ¨q*Ï˝# =∞Ç≤Ï=∞ x~°∂_èç <˘O^Œ∞
=∞é˜Ü«Úñ [~°‡O|∞##∞ |==∂#∞ñ _ôâ◊fi, ~åOâ◊"≥∞ÿ `«`«ÎfiyO„kÜ«∞=∞O^Œ∞ñ QÆ∂_ç. 214
* Éèí=ºK«i„`«∞_≥·# q^Œ∞~å! P k=º=¸iÎÜ≥ÿ∞# q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç H˘O`«ÉèÏQÆO "Õ~°~ÚOk.
Jk =ÚYOQÍ ~°∂á⁄OkOk. P Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x JOâ◊ QÆÅ"å_≥· "åÜ«Ú^Õ=Ùx q∞„`«∞_≥#· Jyfl^Õ=Ù_»∞ =ÚMÏxfl
x[™ê÷#OQÍ KÕã¨∞H˘<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡ r=Ù_»∞ â◊ÉÏÌxfl Ñ¨Å∞Hõ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx#∞O_ç
=∞iH˘O`« ÉèÏQÆ=Ú "ÕÔ~· Hõ#∞flÅ∞QÍ ~°∂á⁄O^•~Ú. ã¨∂~°∞º_»∞ K«‰õΔΩiO„kÜ«∂xH˜ JkèHÍiÜ≥ÿ∞ ~°∂Ñ¨
q*Ï˝<åxfl r=Ù#‰õΩ HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞Î<åfl_»∞. J>Ë¡ q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ H˘O`«ÉèÏQÆO "ÕÔ~· K«~°‡OQÍ U~°Ê_çOk.
Dâ◊fi~åOâ◊ J~Ú# "åÜ«Ú=Ù `«fiyO„kÜ«∞OÖ’ xÖÏÛ_»∞.
=. x[x"åãÖ|∞ <å„â◊~ÚOz# r=ÙO_»∞ ã¨Êˆ~≈O„kÜ«∞ QÆ`«∞O_»QÆ∞ Ñ¨$^äŒQÍƒù=OÉˇ·# „â’„`«O|∞Å k‰õΩ¯
ÅK«∞º`« HõàÏOâ◊O|∞ÅQÆ∞, „â◊=}ËO„kÜ«∞ Ü«ÚHõÎO|∞Öˇ· x[™ê÷#O|∞#O ÉÁOk# r=ÙO_»∞ â◊|Ì*Ï˝#
QÆ`«∞O_»QÆ∞† "≥O_çÜ«Úñ ^•Å∞=Ù xiƒù#flO |~Ú# Ö’HõáêÅ∞O_»QÆ∞ =~°∞}∞O _»O^Œ∞ñ „|"ÕtOz
~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞KÕñ „|HÍtOz#O „ÉÏ}˜ ~°ãÖ|∞ÅO „QÆÇ≤ÏOK≥ñ† |~°"Õ∞â◊fi~°∞x <åã≤ˆHO„kÜ«∞O|∞
Ñ¨$^äŒQÍƒù=O|∞ <˘Ok Ü«∂tfi<Õ Ü«∂kèëêª#OÉˇ· „Ñ¶¨∂}ÏOâ◊O|∞ <˘Ok# [O`«∞=Ù QÆO^èŒ„QÆÇ¨Ï}
ã¨=∞~°÷O|Ü≥∞º† "≥O_çÜ«Ú aè#flO|~Ú# K«~°‡O|∞#∞ <À+¨^èŒ∞Å∞#∞ |~°=∞Ñ¨Ù~°∞ëêOâ◊O|∞ Å~Ú#
ˆHâ◊O|∞ÅOQÆ∂_ç x[x"åãÖ|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ HõO_»∂Ü«∞ =∂#∞O_»QÆ∞† aè#fl Éèí∂`«OÉˇ·#
"Õ∞„_è»O|∞#O „|*ÏÑü ˆ~`«O|∞# x[™ê÷#O|∞ <˘Ok# r=ÙO _®#O^ŒO|∞#O ÉÁ~°Ü«Ú†
aè#flÉèÏ=OÉˇ·# QÆ∞^ŒO|∞# q∞„`«∞O _»K«∞º`åOâ◊O|∞#∞ ÉÁOk "åÜ«Ú=ÙO QÆ∂_ç x*Ïkèëêª#O|∞
<˘Ok# r=ÙO_»∞ qã¨~Oæ° |∞ñ *ˇO^Œ∞† "Õé∞ "Õé#ÿˇ ÉÏÇ¨ï=ÙÅO „k^Œâßnèâfi◊ ~°∞O_»~Ú# Ñ¨Ù~°O^Œ~∞° O_»∞
„HõÜ«∞q„HõÜ«∂k â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ x[™ê÷#O|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ "åxKÕ`« rqHõO ÉÁO^Œ∞†
=∞é˜Ü«Úñ ÉÏ^ŒO|∞Å∞ xiƒù#flO|∞ Å~Ú# q+¨μ‚O_»∞ ™êfi"åãÖ|∞ ÔQ·H˘x QÆuâ◊H˜ÎO ÉÁOk#
r=ÙO_»∞ QÆ=∞<åQÆ=∞ <å~°∞›O_»Ü≥∞º† "≥O_çÜ«Ú aè#flÉèÏ=O|~Ú# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ =∞#O|∞`À_»O
QÆÅã≤ x*Ïkèëêª#O|∞#O [O„^Œ∞O_»∞ „Ñ¨"ÕtOz# r=ÙO_»∞ â◊s~°ãÖHõÖÏÊk ~°∂ÑÖ|QÆ∞
qHÍ~°O|∞#∞O ÉÁO^Œ∞† aè#flÉèÏ=OÉˇ·# Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~°O|∞# #Ç¨ÏOHõ$u Ü«Ú‰õΩÎO_≥· ~°∞„^Œ∞O_»∞
x[™ê÷#O|∞QÍ =ã≤~ÚOK«∞† <å Ü«∞Ç¨ÏOHõ$uKÕ â◊si Hõ~°Î=ºO|∞Å∞ #_»Ñ¨Ù† |∞kú "åwâ◊fi~å"åãÖÉˇ·
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ `À_»O QÆÅã≤ x*Ïkèëêª#O|∞# É’^è•Oâ◊O|∞KÕ "≥eOy# â◊si É’^Œú=º`«O ÉÁO^Œ∞†
aè#flOÉˇ·# z`«ÎO|∞ „|Ç¨Ï‡"åãÖÉˇ· KÕ`«<åOâ◊O|∞ <˘Ok#ñ „ÉÏ}˜ q*Ï˝#O|∞#∞O ÉÁO^Œ∞† #\˜ì
q~å@∞Ê~°∞+¨μx j~°¬O|∞# ã¨fi~°æO|∞#∞, [~°}O|∞Å =ã¨∞=∞uÜ«Ú, <åaèÜ«∞O^Œ∞ QÆQÆ#O|∞#∞O
QÆeQÔ † ã¨`åÎfikQÆ∞} Ñï}Ï=∞O|∞Å #=∞~°∞Öˇi· † Ti˚`« ã¨`fiÎ« QÆ∞}O|∞# # ^Õ=Ì `«Å∞ „uk=O|∞#∞O
ÉÁOki† ~°*’QÆ∞}O|∞# =∞#∞AÅ∞#∞ QÆ"å^Œ∞Å∞#∞ ^è~Œ } ° O˜ ÉÁOki† `å=∞ãÖ|∞# Éè∂í `å^Œ∞Öˇ#·
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 311
~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞ ^•º"åÑ¨$kä =ºO`«~°O|QÆ∞ qÜ«∞`«ÎÅO|∞#∞O ÉÁOki† =ÚYO|∞=Å#
<å=∂flÜ«∞O|∞ L`«Ê#flO|∞ÅÜ≥∞º. "≥O_çÜÚ« – 215
* r=Ù#‰õΩ ã¨Ê~°≈*Ï˝<åxfl HõeyOK«∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μ #∞O_ç "ÕÔ~·# K≥=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ Dâ◊fi~åOâ◊Öˇ·#
k‰õΩ¯Å∞ r=Ùx „â◊=}ËO„kÜ«∂xfl ‰õÄ_ç r=Ù#‰õΩ â◊|Ì *Ï˝<åxfl Hõeyã¨∞Î#flq. J>Ë¡ "ÕÔ~·# `åÅ∞=ÙÅO^Œ∞
Ö’HõáêÅ‰õΩ_≥·# =~°∞}∞_»∞ Dâ◊fi~åOâ◊`À „Ñ¨"ÕtOz r=Ùx ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞OQÍ „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl_»∞. JO^Œ∞=Å¡
„áê}˜ ~°∞K«∞Å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘O\Ï_»∞. Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x <åã≤ˆHO„kÜ«∞O "ÕÔ~· PÜ«∞# JOâ◊QÆÅ Jtfih
^Õ=`«Å‰õΩ Jkèëêª# =∞~ÚOk. JO^Œ∞=Å¡ r=Ù#‰õΩ "åã¨# K«∂KÕ â◊H˜Î HõeyOk. Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ #∞O_ç
"ÕÔ~·# K«~°‡O F+¨^èŒ∞Å∞ PÜ«∞# JOâ◊Öˇ·# ˆHâßÅ#∞ ‰õÄ_»_»OKÕ`« r=Ù#‰õΩ HõO_»∂Ü«∞=∂#ã≤÷u
(QÀ‰õΩH˘#∞@) U~°Ê_çOk. J>Ë¡ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x #∞O_ç "ÕÔ~·# Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆOÖ’ Dâ◊fi~åOâ◊"≥∞ÿ# „Ñ¨*ÏÑü
ˆ~`«ã¨∞û`À ãÖÜ≥∂QÆ =∞O^Œ@O =Å¡ r=Ù_»∞ P#O^•xfl á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x#∞O_ç "ÕÔ~·#
QÆ∞^Œ™ê÷#OÖ’ JK«∞º`åOâ◊"≥∞ÿ# q∞„`«∞_»∞, "åÜ«Ú=Ù`À ‰õÄ_ç „Ñ¨"ÕtOK«@O=Å¡ r=Ù#‰õΩ =∞Åqã¨~°˚#
â◊H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞#flk.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx #∞O_ç "ÕÔ~·# KÕ`«∞ÅO^Œ∞ Dâ◊fi~åOâ◊"≥∞ÿ# WO„^Œ∞_»∞ „Ñ¨"ÕtOK«@O =Å¡
WzÛÑ¨ÙK«∞ÛH˘#∞ â◊H˜Î HõÅ"å_≥·, x[™ê÷<åxfl á⁄Ok# r=Ù_»∞ r=<Àáêkèx á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx
#∞O_ç "ÕÔ~·# áê^•Å#∞ q+¨μ‚=Ù Jkè+≤ªOz QÆ=∞# â◊H˜Î HõeyOK«@O =Å¡ r=Ù_»∞ #_»K«∞@‰õΩ â◊H˜Î =∞O`«∞
_»QÆ∞`«∞<åfl_»∞. Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =zÛ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O =∞#ã¨∞û`À Hõeã≤, Jkèëêª`« J~Ú#
K«O„^Œ∞_»∞ „Ñ¨"ÕtOK«_»O KÕ`« r=Ù_»∞ ãÖHõÅÊ qHõÖÏÊÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∞<åfl_»∞. "Õ~åÊ@∞ K≥Ok#
JÇ¨ÏOHÍ~°OÖ’JÇ¨ÏOHõ$uÜ«Ú‰õΩÎ_≥·# ~°∞„^Œ∞_»∞ x[™ê÷#OQÍ „Ñ¨"ÕtOz #Ñ¨C_»∞ r=Ù_»∞ Hõ~°Î"åºÅ#∞
x~°fiiÎ™êÎ_∞» . q_ç=_ç# |∞kú "åwâ◊fi~°∞x P"åã¨"∞≥ ÿ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O`À Hõeã≤ *Ï˝<åOâ◊`À "≥ey#Ñ¨C_»∞ r=Ù#‰õΩ
„QÆÇ¨Ï}â◊H˜Î HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ~°∞Ñ¨_ç# z`«ÎO „|Ç¨Ï‡‰õΩ P"åã¨"≥∞ÿ KÕ`«<åOâ◊O á⁄Ok#Ñ¨C_»∞ r=Ù_»∞
q*Ï˝<åxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
J@∞=O\˜ q~å\òÑÙ¨ ~°∞+¨μx t~°ã∞¨ û#∞O_ç ã¨fi~°=æ ¸, áê^•Å #∞O_ç Éè∂í g∞, <åaè #∞O_ç PHÍâ◊=¸
HõeQÍ~Ú. ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ =∂~°∞ÊKÕ`« r=ÙÅ∞ J=∞~°∞ ÅÜ«∂º~°∞. ã¨`fiÎ« QÆ∞}O JkèHOõ QÍ LO_»_O» KÕ`«
P ^Õ=`«Å∞ ã¨fi~åæxfl á⁄O^•~°∞. ~°*’QÆ∞}O=Å¡ =∞#∞+¨μºÅ∂, QÀ=ÙÅ∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ r=ÙÅ∞ Éè∂í q∞x á⁄O^•~Ú.
`å=∞ã¨QÆ∞}O =Å¡ Éèí∂`å^Œ∞Öˇ·# ~°∞„^Œáêi+¨^Œ∞Å∞ Éèí∂q∞H©, PHÍâßxH© =∞^èŒºQÆÅ „Ñ¨^Õâßxfl á⁄O^•~°∞.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚYO #∞O_ç "Õ^•Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
Hõ. ^èŒ~°}©kqAÅ∞ „â◊√`«∞Å∞#∞, #~°=~°! Ü«∞"Õ∞‡\˜ =ÚY=Ú#O ÉÁ_»=Ú@ Éèí∂
ã¨∞~°∞ñ _»dÅ =~°‚=ÚÅ‰õΩ<£, QÆ∞~°∞ñ_»∞<£ =ÚY∞ºO_»∞ #Ü≥∞º QÆ∞}~°`«fl xnè! 216
* „Ñ¨âã◊ Î¨ QÆ∞}ãÖÑ¨#∞fl_»"#·≥ Ñ¨sH˜#Δ ‡Ç¨~å*Ï! „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∂, "Õ^•Å∂ P q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx =ÚYO
#∞O_ç Ñ¨Ù@ì_»O =Å¡ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î =~å‚Å‰õΩ *Ëº+¨μª_»∂, „âı+¨μª_»∞ JÜ«∂º_»∞.
Hõ. ^èŒ~° „ÉÏÇ¨Ï‡}ÏkHõ=Ú ^Œ, ã¨¯~° ÉÏ^èŒÅñ ÉÁO^Œ‰õΩO_»ñ ÔQ·H˘x HÍ=O
|∞~°∞ëÈ`«Î=Ú ÉÏÇ¨ï=ÙÅ<£, #~°<å^äŒ‰õΩÅO|∞ Ñ¨Ù>ˇì #Ü«∞`«`«Îfixnè! 217
* hu q^•ºqâß~°^Œ∞_»"≥·# q^Œ∞~å! „ÉÏÇ¨Ï‡}Ïk =~å‚Å "å~°∞ ^˘OQÆÅ∂ ^Œ∞O_»QÆ∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"åi =Å¡ ÉÏ^èŒÅ∞ á⁄O^Œ‰õΩO_® "åix ~°H˜ΔOK«_®xˆH P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç HõΔ„uÜ«∞*Ïu
[x‡OzOk.
Hõ. QÆ}∞uOÑ¨ñQÆñ QÆ$+≤QÀ ~°, HõΔ}"å}˜*Ïºk Hõ~°‡Hõe`«O|∞QÆ <å
QÆ∞}xkè Ü«¸~°∞=ÙÅO^Œ∞O, „|}∞uOÑ¨ñQÆ "≥·â◊º*Ïu „Ñ¨Éèí=O |Ü≥∞º<£. 218
* =º=™êÜ«∞O, QÀãÖ~°H} Δõ O, "åºáê~°O–"≥Ú^ŒÖ#·ˇ HÍ~åºÅ#∞ x~°fiÇ≤ÏOK«@O HÀãÖ P ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x
`˘_»Å #∞O_ç "≥·â◊º*Ïu Pq~°ƒùqOzOk.
`Õ. uqi ¿ã=Hõ ^èŒ~°∞‡Öˇ· ^Õ=^Õ=Ù, Ñ¨^Œ=ÚÅ#∞ â◊¥„^ŒãÖ`«`«∞ Å∞^ŒÜ«∞"≥∞ÿi
g~° ÅO^Œé∞ñ ^Œ=∞`«=∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡, =∞Å~°ñ *ËÜ«ÚK«∞ [#‰õΩO_»∞ <å`«‡QÆ∞~°∞ñ_»∞ 219
Hõ. JQÆ∞ ã¨ˆ~fiâ◊√ñ |~å`«Ê~°∞, [QÆ^ÕHõ„Ñ¨Éèí∞x áê^Œ[Å*Ï`«O|∞Öò
^Œye ÉèílO`«∞~°∞ ã¨`«`«=Ú, xQÆ"≥∂H˜Î<£ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆxÑ¨Ù}Ï`«‡‰õΩÖˇ·. 220
* P ^Õ=^Õ=Ùx áê^•Å#∞O_ç ¿ã"å=$uÎÜÕ∞ ^èŒ~°‡OQÍ QÆÅ â◊¥„^Œ*Ïu Ñ¨Ù\˜ìOk. g~°O`å `«=∞ÔH·
qkèOÑ¨|_ç# Ñ¨#∞Å∞ KÕã¨∂Î–[QÆ[˚#‰õΩ_»∂, qâ◊fiQÆ∞~°∞_»∂, ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∂, Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∂ J~Ú#
PÖ’ÔH·Hõ<å^äŒ∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ "Õ^•Ö’¡ K≥Ñ≤Ê# q^èŒOQÍ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· J#∞k#=¸
P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞.
`Õ. =∞Ç≤Ï=∞ nÑ≤OÑ¨ñ QÍÅHõ~°‡ ã¨fiÉèÏ=, â◊H˜Î ãÖÜ«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞ Ñ¨ˆ~â◊fi~°∞x Éèí∂i
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ q[$OÉèí}À^ÀºQÆ "≥∞=fiñ, _≥é˜ñy #∞u~ÚOÑ¨ñQÍ <ÀÑ¨Ù x^ŒúK«i`«! 221
* =∞Ç¨ÏhÜ«∞ K«i„`å! HÍÅ, Hõ~‡° , ã¨fiÉèÏ=â◊‰Ωõ ÅÎ `À „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞x Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞ J"Õ∞Ü«∞
"≥∞ÿ#k. ^•x qâı+¨ q[$OÉèí}Ïxfl `≥Å∞ã¨∞H˘x ãÖã¨∞ÎuOK«_®xH˜ Z=iH˜ ™ê^èŒº=∞ø`«∞Ok?
K«. J#ºHõ^ä•#∞ÖÏÑ¨=Ú ÅÇ¨Ïiflâ◊=ÚO |iî~ÚOz KåÅ =∂
e#º=Ú <å`«‡â’Éèí# qb#`« <˘O^Œ∞ =∞nÜ«∞ lÇ¨Ïfi ™œ
[#º=Ú <˘O^≥ <Õñ_»∞ Ç¨Ïiã¨^Œ∞æ} k=º Hõ^ä•=∞$`«O|∞ ã¨
<å‡#ºK«i„`«"≥∞ÿ <≥QÆ_»∞ =∞^Œ∞æ~°∞ "åHõºÑ¨^ŒO|∞ñ *ˇO^ŒñQÆ<£. 222
* q^Œ∞~å! D <å <åÅ∞Hõ W`«~°∞Å Hõ^ä•HõÖÏáêÅ#∞ ~å„uO|=à◊√¡ K«kq K«kq, KåÖÏ =∞e#"≥∞ÿ,
P`«‡ ™œO^Œ~åºxfl áÈQ˘@∞ìH˘#flk. <Õ_∞» <å QÆ∞~°∞^Õ=ÙxKÕ xˆ~tÌ OÑ¨|_ç# =∂~åæxfl J=ÅOaOz q+¨μ^‚ =Õ Ùx
ã¨^∞Œ }
æ =O`«"∞≥ #ÿ ã¨`¯« ^ä• QÍ#O J<Õ J=∞$`åxfl áê#O KÕã≤ ™œ[<åºhfl, ™œÉèÏQÍºhfl ãÖ`«iOK«∞‰õΩ#flk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 313
=∞. Ç¨Ïi<å=∂OH˜`« ã¨`«¯^ä•=∞$`« ~°ã¨"åºÖ’Å∞ñ _≥·#\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªñ _»ã¨`«¯^ä•Å=}"åó Ñ¨Ó~°O|∞ñ ^•ñ „QÀÅ∞<Õ?
=~°=∞O^•~° =∞~°O^Œ áê#‰õΩ`«∞Hõ™êfiO`« kfiˆ~Ñ¶Ö|∞ ã¨
`«fi~°"≥∞ÿ áÈ=Ù<≥ KÕñ^Œ∞ "Õ=ÚÅ‰õΩñ ^Œ^ŒæO^è•#∞"≥∂^•`«‡"≥∞ÿ. 223
* Ç¨Ïi <å=∞ã¨‡~°} Ñ¨~åÜ«∞}"≥∞ÿ# ã¨~°ã¨ Hõ^ä•ã¨∞^è• ~°™êxfl Pã¨H˜Î`À P™êfikOz P#OkOKÕ
ã¨`«∞Ê~°∞+¨=ˆ~}∞º_»∞ ~°ã¨Ç‘Ï#"≥∞ÿ# Jã¨`«¯^äŒÅKÕ LÑ¨Ch\˜x „`åQÍÅx L|ÖÏ@Ñ¨_»`å_®? =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ#
=∞O^•~° =∞Hõ~°O^•xfl „`åy "≥∞ÿ=∞~°KÕ `«∞"≥∞‡^Œ KÕ^Œ∞"åã¨#Å∞ "≥^Œ[ÖË¡ "ÕÑ¨K≥@¡ "≥·Ñ¨Ù "≥àÏ§Åx
"Õy~°Ñ_¨ ∞» `«∞O^•?
Hõ. Ç¨Ïi =∞Ç≤Ï=∞=Úñ ^Œ<åflcè, ã¨~°ã≤[ ãÖ*Ï`«∞ñ_≥·# K«`«∞~å##∞ñ_»∞O
|iHÕz Ü≥∞é∞ñQÆñ _»#fl x, `«~° =∞#∞AÅñ *ˇÑ¨Ê<ÕÅ `«`«Îfi[˝xnè! 224
`«`«Îfi"Õ`«Î"≥·# F q^Œ∞~å! <å~åÜ«∞}∞x =∞Ç≤Ï=∞#∞ PÜ«∞# <åaèHõ=∞ÅO #∞O_ç Ñ¨Ù\˜ì# <åÅ∞QÆ∞
=ÚMÏÅ „|Ç¨Ï‡‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀÖË_»∞ JO>Ë, WHõ W`«~°∞Å q+¨Ü«∞O K≥Ñ¨Ê_»O ZO^Œ∞‰õΩ?
`Õ. „â◊√`«∞Å∞ ^Œ=∞Ö’# q=iOz K«∂z Ñ¨ÙO_», sHõÖ’K«#∞ #∞`«Î=∞ â’¡HõK«i`«∞
#=∞~° QÆ∞} =O^Œº=∂# áê^•|˚ Ü«ÚQÆà◊√, "≥^ŒH˜ Hõ#∞ñQ˘#ÖË =O„_»∞ q=∞Å =∞`«∞Å∞. 225
* L`«Î=∞â’¡‰õΩ_»∂ L^•~°K«i`«∞_»∂, =ÚHÀ¯\˜ ^Õ=`«Å∞ „"≥ÚˆH¯ K«Hõ¯x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ QÆÅ"å_»∂
J~Ú# P ^Õ"åk ^Õ=Ùx "Õ^•Å∞ ‰õÄ_® `«=∞Ö’ `å=Ú q`«i¯Oz, qKåiOz "≥^ŒH˜ "≥^ŒH˜ gH˜ΔOÑ¨ÖË=x
qA˝ÅO\Ï~°∞.
Hõ. Ç¨ÏiÜ«ÚO ^Œ# =∂Ü«∂QÆuñ, |iHÕzÜ«Úñ QÍ#ñ_»Ü≥∞ºñ |iq∞u ÖËq∞<£
=∞é˜ =∂Ü«∂qx "≥∂Ç≤Ïx, K«i`«=Úñ QÆ#∞ñ Q˘O^Œ∞ Ô~@∞¡ K«`«∞~å™êº^Œ∞Öò?
226
* WkQÀ q^Œ∞~å! P Ç¨Ïi‰õÄ_® J#O`«"≥∞ÿ# `«# =∂Ü«∂=º=Ç¨~åxfl J=QÍÇ¨Ï#O KÕã¨∞HÀÖËHõ
áÈÜ«∂_»O>Ë =∂Ü«∂qx J~Ú# P =∞Ç¨"≥∂Ç≤Ïx „Ñ¨ÉÏè =O „|Ç¨‡^Œ∞Å‰õΩ =∂„`«O ZÖÏ JO`«∞Ñ¨@∞ì`∞« Ok?
Hõ. P kq*Ïnèâ◊√ñ_»∞, =∞Ç¨Ï^•, ^Œ∞Å∞, kHõÊ`«∞Å∞ñ, |OHõ*Ïã¨#∞ñ_»∞<£, Q“
s ^Œ~Ú`«∞ñ_»∞ QÆ#ñ*ÏÅx, N ^Õ=Ùx Ñ¨^ŒÜ«ÚQÆO|∞ñ lOuO`«∞ =∞k<£. 227
* =∞¿ÇÏO„^Œ∞_»∂, =∞Ç¨Ï^•k `«`åÎfiÅ∂, kHÍÊÅ‰õΩÅ∂, Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí=Ù_»∂. Ñ¨~°=∞t=Ù_»∂ ‰õÄ_®
K«∂_»ÖËx P ^Õ=^Õ=Ùx áê^Œ Ñ¨^•‡Å#∞ <å=∞#ã¨∞ûÖ’ ^è•ºx™êÎ#∞.
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO _»qfi^Œ∞, ~°∞# ÔHé˜ñyOz# `≥éOQÆ∞ ~°∞z~°=ÚQÍ #
~°∞˚# áœ„`«∞Î#‰õΩñ |~åâ◊~°, =Úx =∞#∞=∞O _≥é∞ñQÆñ *ˇÑ≤Ê =Ú^Œ=Ú ^Œe~°Ê<£. 228
=. "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 229
* D q^èOŒ QÍ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ç¨Ïi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥Å_¡ Oç z# qâıëêÅ#∞ áê~°∞x÷ áœ„`«∞_≥#· Ñ¨sHΔ̃`∞« ‰Î Ωõ
Ñ¨~åâ◊~°∞x áœ„`«∞Î_≥·# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ç¨Ï~°¬Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ qâ◊nHõiOz =∞~°Å W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Éèí∂g∞â◊fi~°! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞, Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ #@∞¡ Ç¨Ïi â◊√ÉèíQÆ∞} b
ÖÏ =∂Ç¨`«‡º=Úñ *ˇÑ≤Ê#, <å "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú#‰õΩ q^Œ∞~°∞ñ _»xÜ≥∞<£ =∞é˜Ü«Ú<£. 230
=∞Ç¨~å*Ï! P q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ç¨=Úx J`«ºO`« =∞OQÆà◊ „Ñ¨^•Öˇ·# Ç¨ÏibÖÏ =∞Ç¨Ï`åÎfiÅ#∞
q^Œ∞~°∞xH˜ qâ◊nHõiOK«QÍ qx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx`À q^Œ∞~°∞_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. JQÆ∞}∞O_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ, [QÆ^Œ=<À^Œƒù= q<åâ◊ ã¨`«¯~°‡=ÚÅ∞O
^ŒQÆ∞bÅ Öˇ@∞ì ÖÏ`«ñ_»∞, ã¨QÆ∞}∞O_≥· Ü«ÚO_»∞ >ˇ@∞¡ ™œ[#ºxnè! 231
* ™œ[#º =∞Ç¨ÏhÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ x~°∞æ} Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ Hõ^•! =∞i D Ö’HÍÅhfl
Ñ¨Ù\˜ìOK«@O ~°H˜ΔOK«@O ÅÜ«∞O K≥Ü«∞º@O PÜ«∞# „H©_®qâıëêÅ∞ Hõ^•! x~°∞æ}∞_≥·# "åxH˜ D „H©_»Å∂,
D bÅÅ∂ ZÖÏ á⁄ã¨QÆ∞ `å~Ú? x~°∞æ}∞_≥·# Dâ◊fi~°∞_»∞ ã¨QÆ∞}∞_»∞QÍ ZÖÏ LO\Ï_»∞? Wk Ñ¨~°ã¨Ê~°
q~°∞^ŒúOQÍ ÖË^•?
ã‘. Jx Ü«∞~°ƒù‰õΩxQÆu Ü«∞#∞H˘x "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =Úxñ Ez q^Œ∞~°∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ =∞~°Å
ÉÏÅ∞ñ_»∞ „H©_®qÖ’Å=∂#ã¨=Ú# nÑ≤OK«∞ bÖÏ#∞~°∂Ñ¨Ùñ _»QÆ∞K«∞ñ
QÍxKÀñ QÍ=∂#∞QÆ`«∞ñ_≥· ~°q∞OK«∞#∞ #~°ƒù‰õΩñ _»i÷ =ã¨ÎfiO`«~°=Ú#
#~°ƒùHÍO`«~°=Ú# <≥·##∞ ÉÏÅˆHmãÖQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ <Àex [iOK«∞
`Õ. Ç¨ÏiÜ«Ú <≥Ñ¨Ù_»∞ x=$`«∞Îñ _»`«ºO`« `«$Ñ¨ÙÎñ, _»QÆ∞@ =iÎOK«∞ >ˇ@∞¡ „H©_®^Œ∞ÅO^Œ∞?
=∞é˜Ü«Úñ „kQÆ∞}Ï`«‡HõOÉˇ·# =∂Ü«∞ñ QÆ∂_ç, Ü«∞dÅ [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOK≥ ##∞@ Ü≥∞@∞¡? 232
* Jx J_çy q^Œ∞~°∞_»∞ ''XHõ "Õà◊ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ÉÏÅ∞x=Öˇ „H©_Oç K«∞<Õ"∂≥ —— J#∞H˘x, "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚
K«∂z =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞. ÉÏÅ∞_»∞ P_»∞HÀ"åe J#∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞ J`«_ç =∞#ã¨∞û „H©_®Ö’Å =∞ø`«∞Ok.
JO^Œ∞‰õΩ `«y#@∞¡QÍ P_»∞‰õΩO\Ï_»∞. ÉÏÅ∞_»∞ P_»∞HÀ\ÏxH˜ P@=ã¨∞=Î ÙÅ∞ HÍ"åe. ÖË^• =∞iH˘O^Œ~∞°
ÉÏÅ‰õΩÅ∞ HÍ"åe. JÑ¨C_»∞ P#O^ŒOQÍ P@ ™êQÆ∞`«∞Ok. HÍx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Z@∞=O\˜ HÀiHõÅ∞ ÖËx
"å_»∂, x`«º ãÖ`«$Ñ¨ÙÎ_»∂ QÆ^•! J@∞=O\˜ "åxH˜ P@ÅO^Œ∞ Pã¨H˜Î HõÅQÆ@O Pâ◊Û~°ºOQÍ LOk.
„uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ# =∂Ü«∞#∞ ã¨$+≤ìOz P =∂Ü«∞=Å¡ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∂ HõeÊOKÕ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO PÜ«∞#‰õΩ
Z\Ï¡ HõeyO^À z„`«OQÍ LOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 315
ã‘. J=∂‡Ü«∞KÕ`« h Ü«∞dÅO|∞ ã¨$l~ÚOz áêeOz á⁄e~ÚOz Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μñ
_»#Ñ¶¨∂`«‡! ^Õâ◊HÍÖÏ=ã¨÷ÅO^Œ∞#∞ x`«~°∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #Ç‘Ï#"≥∞ÿ#
*Ï˝#ã¨fiÉèÏ=O|∞ñ |∂x Ü«∂ „Ñ¨Hõ$u`À <≥|ƒùOyñ QÆÅÃã ^• <ÕHõ=∞Ü«Úºñ
QÀi ã¨=∞ã¨Îâ◊s~°O|∞ÅO^Œ∞#∞ r=~°∂Ñ¨=Ú# =ã≤Oz Ü«Ú#fl
`Õ. r=Ù#‰õΩ ^Œ∞~°ƒùQÆˆH¡â◊ã≤kú Ü≥∞\˜ì, Hõ~°‡=Ú# ãÖÉèíqOK≥#∞? QÆ_»ñy <å^Œ∞
z`«Î =∞*Ï˝# ^Œ∞~°æ=∞ã≤÷uñ QÆÅOy, Ü«∞kèHõMË^ŒO|∞ <˘O^≥_»∞ ##Ñ¶¨∞K«i`«! 233
* F Ñ¨Ù}∞º_®! `«# =∂Ü«∞KÕ`« D Ö’HÍÅxflO\˜h ã¨$+≤Oì z, áêeOz, ÅÜ«∞OKÕ¿ã P Ñ¨~=° ∂`«∞‡_»∞
^ÕâO◊ HÍÅO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ J=ã¨Å÷ #∞ HõeÊOK«∞ `«∞<åfl_»∞. W`«~∞° Å#∞ ã¨$+≤Oì z "åiÜ«∞O^Œ∞ JYO_»"∞≥ #ÿ *Ï˝#O`À
=iÎã∞¨ <Î åfl_»∞. Hˆ =ÅO *Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥#· ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ P „Ñ¨H$õ u`À `å#∞ U q^èOŒ QÍ HõÅã≤ LO\Ï_»∞? ^Õ=Ù_»∞
XHõ¯_≥· LO_ç Jxfl â◊s~åÖ’¡#∂ r=Ù_»∞QÍ =ã≤Oz LO@∞<åfl_»∞ QÆ^•! ^Õ=Ù_≥#· r=Ù#‰õΩ Éèií OÑ¨~åx QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ
=O\˜ HõëêìÅ∞ U Hõ~‡° O =Å¡ ãÖÉèqí ã¨∞#Î flq? D ãÖ^ÕÇ¨ Å`À <å=∞#ã¨∞û KåÅ "åº‰õΩÅ Ñ¨_∞» `«∞#flk. D
J*Ï˝<å=ã¨#÷ ∞O_ç |Ü«∞@ Ñ¨_Ö» HË õ `«Å_¡ eç ¡ áÈ`«∞#flk.
=. Jk QÍ=Ù# ã¨∂i[<À`«Î=Úñ_»"≥·# h=Ù =∞nÜ«∞ =∂#ã≤Hõ ãÖâ◊Ü«∞O|∞ÅO ^˘ÅñyOÑ¨ #~°∞›O_»=x
q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=ÚhO„^Œ∞ #_çÔQ #x ÉÏ^Œ~åÜ«∞}`«#∂Éèí=Ù _»aè=∞#∞º #O^Œ#∞#
H˜@¡xÜ≥∞. 234
* D q^èŒ"≥∞ÿ# <å=∞#ã¨∞ûÖ’x ãÖ^ÕÇ¨Å#∞ `˘ÅyOK«_®xH˜ q^•fiOã¨∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»"≥·# h"Õ
ã¨=∞~°∞÷_»=Ù– Jx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ "Õ_»∞H˘<åfl_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ñ¨sHΔ̃`«∞Î`À WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~° =∞OQÆà◊, K«i`å=∞$`«áê# ‰õΩ`«∞HõãÖQÆO|∞# x
~°ƒù~°∞ñ_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ =Úh, â◊fi~°∞ñ_»QÆ∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _»xÜ≥∞ ã¨[˚#uÅHÍ! 235
* #$Ñ¨‰õΩÅ uÅHÍ! HõÖÏº}^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# Hõ=∞Å<åÉèí∞x =∞^èŒ∞~°Hõ^ä• ã¨∞^è•~°™êxfl P™êfikOKåÅ<Õ
‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À Lqfià◊¥§ˆ~ q^Œ∞~°∞x`À =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. q#∞=Ú q`«~°¯"å^Œ=ÚÅ∞ q+¨μ‚x Ñ¶¨ÙÅ¡ ã¨~À[Ñ¨„`« <Õ
„`«∞x Ñ¶¨∞#=∂Ü«∞ <≥Ñ¨C_»∞ q~À^èŒ=Ú ¿ãÜ«Úñ |ˆ~â◊√ x`«º â’
Éèí#Ü«Ú`«∞ |O^èŒ<åkHõ qÑ¨^ŒÌâ◊Å∞O QÆ$Ñ¨}`«fi "≥∞Ñ¨C_Õ
##Ü«∞=Úñ ÉÁO^ŒÖË=Ù qÉèí∞ñ _®^Œ∞ºñ _»#O`«∞ñ_»∞ x`«∞ºñ _Ò@KÕ<£. 236
* q#=Ü«∂º! q^Œ∞~å! q#∞! qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ q+¨μ‚^Õ=Ùx =∂Ü«∞ J*ËÜ«∞
"≥∞#ÿ k. Hˆ =ÅO Ñ≤_"ç å^•Öˇ#· D `«~¯° q`«~å¯Å∞ P =∂Ü«∞#∞ ã¨Ê$tOÑ¨Ö=Ë Ù. PÜ«∞# P^Œ∞º_»∞, J#O`«∞_»∞,
x`«∞º_»∞ J~Ú# HÍ~°}OQÍ x`«º =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞}˜‚ D |O^è•Å∞ „Ñü |O^è•Å∂
qÑ¨`«∞ÎÅ∂ qëê^•Å∂ JO@=Ù. PÜ«∞# g\˜ HõxflO\˜H© Jf`«∞_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 237
K«. Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_»∞ x„^Œ"Àñ QÆÅÅñ ÉÁO^Œ∞ ã¨=∞ã¨Îã¨∞YO|∞ ÖÏ`«‡ ãÖ
Ç¨Ï~°} t~ÀqYO_»#=Ú ÖÏkQÆ r=ÙxHÕ „|É’^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆñ ^ÀñK«∞K«∞#fl QÆu <åkñ |ˆ~â◊√ñ_»∞ |O^èŒ<å^Œ∞ÅO
ÉÁ~°Ü«∞Hõ `«‰õΩ¯ >ˇ@¡#∞K«∞ |∞kúx ãÖâ◊Ü«∞ =∞O^≥ ^ÕxÜ«Ú<£. 238
* WOHÍ q#∞. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ x„^ŒáÈÜÕ∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ U"Õ"À HõÅÅ∞ =™êÎ~Ú. Z<Àfl ã¨∞MÏÅ∞
á⁄O^Œ∞`«∞#fl@∂¡, `«##∞ Z=~À K«OÑ≤#@∂¡, `«# t~°ã¨∞û YO_çOz "Õã≤#@∂¡ HõÅÅ∞ HõO\Ï_»∞. "≥∞Å‰õΩ=
=zÛ# Ñ≤=∞‡@ J=hfl Jã¨`åºÅx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. P q^èŒOQÍ<Õ ^Õ=Ù_»∞ r=Ù_»∞QÍ #\ÕK«∞#Ñ¨C_»∞
D Hõ+¨ìã¨∞MÏÅ∞ Ug PÜ«∞#‰õΩ JO@=Ù. J~Ú`Õ ã¨fiÑ¨flOÖ’ L#flO`«HÍÅ=¸ r=Ù_»∞ Ñ¨_Õ z‰õΩ¯Å∂
ÉÏ^èŒÅ∂ r=Ù_»∞QÍ L#fl ÉèíQÆ=O`«∞#‰õΩ =∂„`«O ZO^Œ∞‰õΩ HõÅ∞QÆ=Ù? J<Õ ãÖ^ÕÇ¨ÏO Hõey#>ˇÂ¡`Õ q#∞.
=. Jqfi^èŒO |`«xHÕ QÆÅ∞QÆ <Õ~° ^Œk Ü≥∞@¡O>Ëx– 239
K«. Åe`« qÖ’Å x~°‡Å [Å„ÑüaOa`« Ñ¨Ó~°‚K«O„^Œ =∞O
_»Å=Ú ^Œ^ŒO|∞KåÅ#q_»O|# ¿ÇÏ`«∞=Ù <˘OkÜ«Ú<£ qÜ«∞
`«ÎÅ=Ú#ñ QÆOÑ¨ "≥ÚO^Œx q^èŒO|∞# ã¨~°fiâ◊s~°^èŒ~°‡=ÚÖò
QÆey ~°q∞OK«∞ hâ◊√#‰õΩñ QÆÅæñQÆ <Õ~°=Ù Hõ~°‡|O^èŒ=ÚÖò. 240
ÉèíQÆ=O`«∞_çH˜ P q^èŒ"≥∞ÿ# ÉÏ^èŒÅ∂ |O^èŒ<åÅ∂ Ug JO@=Ù. Jk ZÖÏQÆO>Ë JO^ŒOQÍ J@∂
W@∂ Hõ^ŒÅ∞`«∂ L#fl ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# HÀ<Õ\˜ h\˜Ö’ „ÑüaOaOKÕ ãÖÑ¨Ó~°‚Ñ¨Ói‚=∂ K«O„^ŒaO|O P h\˜
Hõ^ŒeHõ =Å¡ Hõ^Œ∞Å∞ `«∞#fl@∞¡ HõxÊã¨∞ÎOk. [ÅO Hõ^ŒeHõ =Å¡ „ÑüaO|O Hõ^Œe<å PHÍâ◊OÖ’ L#fl
K«O„^ŒaO|O U=∂„`«O K«eOK«^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ– ã¨~fi° r=ÙÅ â◊s~° ^è~Œ å‡Å#∞ Hõey „H©_Oç KÕ Dâ◊fi~°∞#‰õΩ
Hõ~°‡|O^è•Å∞ U =∂„`«=¸ JO@=Ù.
=. HÍ=Ù# r=Ù#‰õΩ #q^•º=∞Ç≤Ï=∞O*Ëã≤ Hõ~°‡|O^èŒ<åkHõO|∞ ãÖ„áêÑ¨ÎO |QÆ∞OQÍx ã¨~°fi
Éèí∂`åO`«~åºq∞ Ü≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞#‰õΩO „ÉÏÑÎ̈O|∞ QÍ<Õ~°^Œx "≥O_çÜ«Ú– 241
* HÍ|\˜ì r=Ù#‰õΩ =∂„`«"∞Õ J*Ï˝#„Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ Hõ~‡° |O^è•Å∞ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú. HÍx ã¨~fi° Éè∂í `åÖ’¡
JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ Ñ¨~å`«Ê~°∞#‰õΩ |O^èŒ<åÅ∞ „áêÑ≤ÎOK«=Ù.
K«. #~°∞#‰õΩ <å`«‡ ^ÕÇ¨Ï[QÆ∞}O|∞Åñ ÉÏÑ¨ñQÆ <ÀÑ¨Ùñ |OHõ*’
^Œ~° K«~°}Ï~°qO^Œ =∞Ç≤Ï`«ã¨∞Êù@ ÉèíH˜ÎÜ«∞† ~ÚO„kÜ«∞O|∞ b
â◊fi~° q+¨Ü«∞O|∞Öˇ·# =∞k ãÖz`«xâ◊ÛÅ`«`«Îfi "≥∞ÿ#KÀ
ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ H©~°Î#"≥∞ KåÅ∞ qÑ¨^ŒÌâ◊Å<£ [~ÚOÑ¨ñQÆ<£. 242
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 317
* =∂#=Ù#‰õΩ– `«# â◊s~°O #∞O_ç Ñ¨Ù\˜#ì QÆ∞}ÏÅ#∞ áÈQ˘@ì_®xH˜ <å~åÜ«∞}∞x áê^Œã~¨ À*ÏÅg∞^Œ
qâı+≤Oz qã¨Ê+¨ì"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î XHõ>Ë KåÅ∞. J>Ë¡ PÑ¨^ŒÅ#∞ ÉÏÑ¨ÙH˘#_®xH˜ ÑÖKÕO„kÜ«∂Å#∞ ÉèíQÆ=O`«∞x
Jnè#OKÕã≤ =∞#ã¨∞û#∞– K«eOK«x L#fl`«"≥∞ÿ# UHÍ„QÆÉèÏ=O`À xOÑ≤ P ã¨~À*Ï‰õΔΩx ãÖH©~°Î#O ãëÑ≤`Õ
KåÅ∞.
K«. Ç¨ÏiK«~°}Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆàÏ~°Û# ã¨#∞flu ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=ÚÖò
x~°`«=Úñ QÆÅ∞æ"å~°∞ Éèí= h~°[QÆ~°∞ƒùÅ HõO^Œ~åx ÉèÏ
ã¨∞~°Ñ¨^Œ=∞O^Œ∞ñ *Ë~°∞^Œ∞~°∞† ã¨∂i[#ã¨Î=hÜ«∞! Ü«∞\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ Ñ¨Ó~°fi[#‡Ñ¶¨Å=Ú<£ QÆ}∞uOÑ¨ñ ^Œ~°OÉˇ ÜÕ∞iH˜<£. 243
* q^Œfi[˚#∞Å∞ q#∞uOÑ¨^Œy# K«i„`«=Ú QÆÅ q^Œ∞~å! q#∞. Z=Ô~·`Õ NÇ¨Ïi áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
Ñ¨ÓlOK«∞`«∂ ã¨#∞fluOK«∞`«∂ x~°O`«~=° ¸ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆOÖ’ ã¨=∂ã¨‰Ωõ ÖÎ ·ˇ LO@∂ LO\Ï~À "å~°∞, t=Ù#‰õÄ
Ñ¨^‡Œ Éè=í Ù#‰õÄ Ãã`
· O« JO^Œ∞HÀ~åx k=º"≥∞#ÿ ™ê÷<åxfl KÕ~∞° ‰õΩO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ Ñ¨Ó~°fi[#‡
ã¨∞Hõ$`« qâıëêxfl á⁄QÆ_»_®xH˜ Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å KÕ`«<Ò`«∞O^•?
=. Jx K≥Ñ≤Ê# q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO QÆ#∞OQ˘x =Ú‰õΩo`« Ç¨Ïã¨∞ÎO_»∞#∞ q#q∞`« =∞ã¨Î‰õΩO_»∞#∞
#QÆ∞K«∞ñ ^Œ# =∞#O|∞# NÇ¨ÏiO ^ŒÅOK«∞K«∞ q#Ü«∞ =K«#~°K«#∞O_≥· ~Ú@¡xÜ≥∞. =ÚhO„^•!
Éèí=nÜ«∞ "åHõºO|∞ÅKÕ`« <å =∞#O|∞# <å~åÜ«∞}∞O_»∞ Ö’ÔH·Hõ<å^äŒ∞O _≥@¡Ü≥∞º #xÜ«Ú,
â◊s~°^è•iÜ≥ÿ∞# r=ÙxH˜ñ QÆ~°‡|O^èŒO|∞ ÖËsu ãÖÉèíqOK≥ #xÜ«Ú#∞O ÉÁ_»q∞# ãÖâ◊Ü«∞O|∞
<Õñ_»∞ x=$`«ÎO |Ü≥∞º† <≥@¡x# Ö’HõO|∞# H©â◊fi~°∞O_»∞ Ç¨Ïi Ü«∞xÜ«Ú r=ÙO_»∞ Ñ¨~°`«O„`«∞O
_»xÜ«Ú#∞ ^ŒÅOÑ¨Ù^Œ∞† <å~åÜ«∞}ÉèíH˜Î„Ñ¨ÉèÏ=O|∞ „áê}˜QÀK«~°OÉˇ·# Ü«∞q^Œº‰õΩ <åâ◊# HÍ~°}O
|#O ^Œ#~°∞K«∞O_»∞† <å~åÜ«∞}∞O_»∞ ^Œ#‰õΩ <å^è•~°O|∞ ÖËHõ ã¨=∞ã¨ÎO|∞#‰õΩO ^•#
Ü«∂^è•~°Éèí∂`«∞O_≥· qâ◊fiO|∞O ÉÁkq Ü«∞O^Œ∞ñ ^• #∞O_»∞ `≥éOÔQ@∞¡? â◊s~åaè=∂#O|∞#∞
ÉÁOk Ü≥∞=fiñ_»∞ =¸_è»`«=ÚO_≥· ãÖ™ê~°„Ñ¨=~°Î‰õΩO _»QÆ∞? <≥=fiO_»∞ ÉèíH˜Î=∂~°æO|∞#ñ
|~°=∂`«∞‡O_≥#· =ÙO_»sHÍ‰õΩΔ xO *ˇO^Œ∞? g~° e^Œé Ì ∞#∞ ãÖâ◊Ü∞« Hˆ â¡ O◊ |∞Å∞ ÖËq∞O*Ëã≤ ã¨∞MÏ#O^Œ
ÑïÑ¨Ó~°∞‚Öˇ· Ü«∞aè=$kú <˘O^Œ∞"å~° ÅQÆ∞^Œ∞† Ô~=fiO_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏ#∞ãÖ^è•#O|∞KÕ Ö’HÍ#∞QÆ`«∞O
_»QÆ∞K«∞O „|"≥∂^Œ "Õ^Œ#O|∞Å <˘O^Œ∞† #`«O_»∞ ^Œ∞óMÏ„â◊Ü«ÚO_»QÆ∞† <å~åÜ«∞} Éèí[#O|∞#
ã¨=∞ã¨Î ^Œ∞óYx"å~°}O |QÆ∞#x Éèí=nÜ«∞K«~°} ¿ã"åxq∞`«ÎO|∞#O QÆO\˜ñ: „|ÑÖK«O|∞
„Ñ¨fu=∂„`«O|∞ QÆey Ü«Ú#fl ^Œ~Ú# #O^Œ∞Å‰õΩñ QÍ~°}O|∞ ÖË‰õΩO_»∞@O*Ëã≤ `≥eÜ«∞x"åñ
_»<≥· =iÎO`«∞#x "≥O_çÜ«Ú. 244
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ç¨=Úx K≥Ñ¨ÊQÍ qO@∞#fl q^Œ∞~°∞_»∞ XHõ¯=∂@∞ `«ÅÜ≥∞uÎ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚
K«∂Kå_»∞. KÕ`«∞Å∞ *’_çOz, t~°ã¨∞û =Oz #=∞ã¨¯iOKå_»∞. `«# =∞#ã¨∞û`À NÇ¨Ïix ã¨‡iã¨∂Î
q#Ü«∞"≥ÚÅ∞‰õΩ Ñ¨Å∞‰õΩÅ`À D q^èOŒ QÍ J<åfl_»∞. '=Úx=ˆ~}Ïº! <å~åÜ«∞}∞_»∞ Ö’HÍxH˜ UÔHH· õ „Ñ¨É∞íè =Ù
Z\Ï¡ JÜ«∂º_»∞? â◊s~åxfl ^èŒiOz# r=Ù#‰õΩ Hõ~°‡|O^è•Å∞ U q^èŒOQÍ HõeQÍ~Ú? J<Õ J#∞=∂<åÅ∞
WÑ¨C_»∞ g∞ =∂@Å=Å¡ `˘ÅyáÈÜ«∂~Ú. Ö’HÍÅxflO\˜H© Dâ◊fi~°∞_≥#· NÇ¨Ïi ã¨~fi° ã¨fi`«O„`«∞_»h, r=Ù_»∞
Jã¨fi`«O„`«∞_»h `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. <å~åÜ«∞}∞x g∞^Œ ÉèíH˜Î QÆeæLO_»@O XHõ¯>Ë r=ÙÅÖ’x Jq^Œº#∞
`˘ÅyOK«_®xH˜ =¸ÅO J=Ù`«∞Ok— Jx ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.
<å~åÜ«∞}∞_»∞ `«#‰õΩ `å#∞ U P^è•~°O ÖË‰Ωõ O_®<Õ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍxH˜ `å<Õ P^è•~°"∞≥ ÿ D qâßfi#flO`å
á⁄kq Ñ¨@∞ìH˘x P qâ◊fiOÖ’<Õ `å#∞O_»@O ZÖÏ ‰õΩ^Œ∞~°∞`«∞Ok? Z=_»∞ ˆH=ÅO â◊s~°OÃÑ· Jaè=∂#O
ÃÑOK«∞H˘x Ñ¨~=° ∞ =¸~°∞_ö ·≥ ãÖ™ê~åxfl ™êyã¨∂Î LO\Ï_À, Z=_»∞ ÉèHí =Î˜ ∂~°Oæ Ö’ „Ñ¨=iÎOz Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡"≥∞#ÿ
NÇ¨Ïix KÕ~°∞‰õΩO\Ï_À go¡^ŒÌ~°∂ ãÖâ◊Ü«∞=¸ ˆH¡â◊=¸ ÖËx"å~°=@O =Å¡ ã¨∞Y=¸ P#O^Œ=¸
Juâ◊~ÚOz#"åÔ~· Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`å~°∞. ''Z=~°∞ Q˘Ñ¨Ê"å_»∞? Z=_»∞ ã¨∞d™êÎ_»∞—— J<Õ ãÖâ◊Ü«∞
`«~å¯Å∞ ^Œ∞óMÏÅ∞ ÖË‰õΩO_»_»O=Å¡ ã¨∞MÏ#O^•efl ã¨=∞$kúQÍ á⁄Ok# "å~°=Ù`å~°∞. Z=_»∞ ã¨∞Y ^Œ∞ó
MÏÅÖ’ =∞#ã¨∞û xeÑ≤ Ö’HÍxfl J#∞ãï™êÎ_À "å_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂Î z=~°‰Ωõ z‰õΩ¯ÅáêÅ=Ù`å_»∞.
<å~åÜ«∞} ãÖ¿ã=#O=Å¡ ã¨HÅõ ^Œ∞óMÏÅ∂ Ñ¨\ÏÑÖK« Ö∫`åÜ«∞x g∞ áê^Œ¿ã==Å¡ `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl#∞. D
„Ñ¨ÑO¨ K«O ã¨=∞ãÖÎ L#fl@∞¡QÍ =∞#‰õΩ QÀK«iã¨∞#Î flk. J@∞=O\˜ „Ñ¨fu Hõeæ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O =∂„`«O
`≥eÜ«∞_»O ÖË^∞Œ .
Hõ. Åe <å =∞kñ ^ŒÅñÑ¨Ù^Œ∞ ã¨∞=∞, `«∞Å∞ Q˘xÜ«∂_»OQÆñ ^Œy# `ÀÜ«∞[<åÉèí∞O
_»Å=_»ñ _»ÅÊ`«áÈx~°,`«∞Å `«ÅáÈñ`«Å‰õΩ q∞QÆ∞Å ^Œ∞~°¡Éèí∞ñ _»xÜ«Ú<£. 245
* ''ã¨∞nè[# ãÖã¨∂Ü
Î ∞« =∂#∞_≥#· =∞^è∞Œ ã¨∂^Œ#∞_»∞ JO`«O`« =∂„`«O `«Ñã¨ ∞¨ û KÕ¿ã"åi PÖ’K«#Å‰õΩ
JO^Œ~åx"å_»∞—— Jx <å =∞#ã¨∞ûÖ’ J#∞‰õΩO@∂ LO\Ï#∞.
ã‘. WO„kÜ«∞O|∞Å`À_» <≥Åq∞ <˘ÃÑÊ_ç =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å x`«ˆ~`«~å#∞+ÖQÆ
=ÚQÆñ *Ëã≤ "åxÜ«∞O ^˘y q~å_ÕÌÇ¨ÏO|∞ Ñ¨Ù\˜ìOz Ü«∞O^Œ∞ñ *ËÑ¨\˜ì `å#∞
=ã≤~ÚOK«∞ <å`«ñ_»∞ =~°∞ã¨ ã¨Ç¨Ï„ã¨ ãÖMÏºHõO|∞ÅQÆ∞ =∞ã¨ÎHÍO„Ñ¶≤∞ÉÏÇ¨ï
Hõe`« ã¨`«∞Ê~°∞+¨μxQÍñ „|Ç¨Ï‡"å^Œ∞Å∞ Ñ¨Å∞‰õΩ^Œ∞ ~å q~å„@ÊÉèí∞=Ù#O^Œ∞
`Õ. Éèí∞=#*ÏÅO|∞ ÅÅ[_çñ ÉÁ~°Ü«∞‰õΩO_»∞ñ, „ÉÏ}^Œâ◊HõO|∞ xO„kÜ«∂~°÷=ÚÅ∞ xO„k
Ü«∂kè^≥·=`«=ÚÅ∞ñ QÆ∂_» ##Ñ¶¨∞! „uq^èŒ, =∞QÆ∞K«∞ q„áêk =~°‚=Ú ÅÜ≥∞º #O^Œ∞. 246
* ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ WO„kÜ«∂Å`À ‰õÄ_ç# =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å‰õΩ Ñ¨~ã° Ê¨ ~° ãÖ|O^èOŒ HõeÊOz q~å\ò
^ÕÇ¨ xfl Ñ¨Ù\Õì z JO^Œ∞ x"åãÖ KÕã∂¨ Î LO\Ï_»∞ QÆ^•! „|Ç¨Ï‡"Õ`Î« Öˇ#· "å~°∞ P Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚ ã¨ÇÏ¨ „ã¨j~°∞x¬ QÍ
ã¨ÇÏ¨ „ã¨áê^Œ∞xQÍ ã¨ÇÏ¨ „ã¨ÉÏÇ¨ïxQÍ ¿Ñ~˘¯O@∞<åfl~°∞. P q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ JdÅ Ö’HÍÅ∂ JÅ[_ç
á⁄O^Œ‰Ωõ O_® LO@∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ q~å\ò ã¨fi~°∂ÑÖ #∞O_Õ Ñ¨k „áê}ÏÅ∂, WO„kÜ«∞QÀK«~å Å~Ú#
q+¨Ü∂« Å∂, WO„kÜ«∂Å HõkÑè ` ¨ ∞« Öˇ#· ^Õ=`«Å∂, =¸_»∞q^è•Öˇ#· „ÉÏÇ¨Ï‡}Ïk =~å‚Å∂ U~°Ê_®¤~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 319
Hõ. WÅñ |∞„`«Îáœ„`«ÎãÖÑ¨^Œ, QÆey# =Oâ◊=ÚÅ`À_»ñ QÆ_»∞ñ *’^Œº=ÚQÍ
Åeñ „|* ÖË QÆuñ QÆeyi?, Hõey# Ü«∂„Ñ¨[ÅKÕ [QÆ=Ú Öˇ@∞¡O_≥<£? 247
* JO^Œ∞Ö’#∞Oz D Éè∂í q∞ÃÑ· =∞Ç¨â◊Û~°ºO HõeQˆ ÖÏ H˘_»∞‰õΩÅ∂ =∞#∞=∞Å∂ J<Õ =Oâ◊Ñ~¨ O° Ñ¨~Å° `À
Ñ¨Å∞~°∂áêÅ „Ñ¨[Å∞ U q^èŒOQÍ Pq~°ƒùqOKå~°∞? P „Ñ¨[Å`À xO_ç# D „Ñ¨ÑÖK«O U q^èŒOQÍ
„Ñ¨=iÎÅ∞¡`«∞#flk?
Hõ. K«`«∞~°`« nÑ≤OÑ¨ñ „|*Ï, Ñ¨`«∞Å‰õΩñ |u Ü«∞#ñQÆ "≥ÅÜ«Ú Ñ¨^•‡=u ÜÕ∞
QÆuñ |∞\˜ìOK≥#∞ „ã¨+¨ì$, „Ñ¨`«`«∞ÅKÕ #=q^èŒ„Ñ¨ÑÖK«=Ú =∞é˜Ü«Ú<£. 248
* „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å‰õΩ JkèÑüÜ≥ÿ∞# ÅH©Δ‡Ñü K«`«∞~°=∞uÜ≥ÿ∞ `å#∞ ã¨$+≤ìOz# „=*ÏÑ¨`«∞ÅKÕ
#=#"À<Õ‡+¨"≥∞ÿ# D „Ñ¨ÑÖKåxfl U q^èŒOQÍ ã¨$+≤ìOÑ¨*Ëâß_»∞?
`Õ. "åxÉèË^ŒO|∞Å∞#∞ =∞#∞=Oâ◊=ÚÅ∞#∞, =∞#∞‰õΩÖÏnèâ◊fi~°∞Å∞#∞ ^Œ#‡#∞‰õΩÖÏ#∞
K«i`«=ÚÅ∞ <Õ qÉèí∂u <Õ *Ï_» nx, xO`«Ü«Ú#∞ñ |∞@ìñ*ËÃã? <å ÔHé∞ñQÆñ |Å∞‰õΩ. 249
* P ã¨$+≤ìÉèË^•Å#∂, =∞#∞=OâßÅ#∂, =∞#∞=OâßÅ JkèÑ¨`«∞Å#∂, =Oâß#∞K«i`åÅ#∂
ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Z@∞=O\˜ =∞Ç¨=∞Ç≤Ï=∞`À U q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOKå_À? <å‰õΩ `≥e¿ãÖÏ K≥Ñ¨C.
Hõ. ã¨~°qO „yO^Œ<£ g∞ñ^ŒO, ^èŒ~°}˜H˜ñ QÆÅ Ö’Hõ=ÚÅ#∞ ^Œ`«Î`üã≤÷`«∞Å<£
=~°∞ãÖ |i}Ï=∞O|∞Å, <≥é˜ñyOÑ¨ñQÆ^ŒÜ«∞º <å‰õΩ x^ŒúK«i„`å! 250
* ã¨∞„Ñ¨ã≤^Œú K«i„`«∞_»"≥·# F ™êfig∞! D Éèí∂q∞H˜ kQÆ∞=#∞#fl Ö’HÍÅ#∂, ZQÆ∞=#∞#fl Ö’HÍÅ#∂
"åx"åx Ñïã≤÷`«∞Å#∂ "åxÖ’ =~°∞ã¨QÍ =zÛ# =∂~°∞ÊÅ#∂ <å‰õΩ q=iOK«∞.
Hõ. ã¨∞~°u~°ºVfl~°~åHõΔã¨, QÆ~°∞ _À~°QÆ ã≤^Œú ™ê^èŒº QÆO^èŒ~°fi #Éèí
â◊Û~°=ÚY Éèí==ÚÅ∞ =Úx‰õΩO, [~°! QÆ~°ƒù¿ãfi^Œ*ÏO_»[=ÚÅ `≥éOQÆ∞<£. 251
* =Úx‰õΩÅ uÅHÍ! ^Õ=`«Å∞, [O`«∞=ÙÅ∞, =∞#∞+¨μºÅ∞, ~åHõãΔ ∞¨ Å∞, QÆ~∞° _»∞Å∞, <åQÆ∞Å∞, ã≤^∞Œ Åú ∞,
™ê^è∞Œ ºÅ∞, QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞, MËK~« ∞° Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å~°O`å Z\Ï¡ Ñ¨Ù\Ïì~∞° ? WOHÍ QÆ~ƒ° [ù =ÚÅ∂, ¿ãfi^Œ[=ÚÅ∂,
JO_»[=ÚÅ∂ J~Ú# r=ÙÅ∞ [x‡Oz# q^è•#O ‰õÄ_® <å‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞.
Hõ. „uQÆ∞}„Ñ¨^è•#HõO|∞QÆ, #QÆ∞ #=`å~°=ÚÅñ |∂~°‚"≥∞ÿ "≥Åã≤# Ü«∂

[QÆ^Œ∞`«ÊuÎ ã≤÷uÅÜ«∞, xQÆ=∞=ÚÅ q^èŒO|∞ "åx xÅ∞Hõ_»Å∞ ^ŒQÆ<£. 252
* ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ „Ñ¨^è•#OQÍ QÆÅ J=`å~åÅ#∂, ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# D [QÆ`«∞Î [#‡ã≤÷u

ÅÜ«∂Å#∂, Jq „Ñ¨=iÎOK«∞ q^è•Å#∂, "Õ^•Å#∂ "åx âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# LxH˜h <å‰õΩ `≥Å∞Ñ¨Ù.
Hõ. K«„HÍÜ«Ú^èŒ∞™œO^Œ~°º Ñ¨, ~å„Hõ=∞=ÚY QÆ∞}=ÚÅ∞#∞, ^èŒ~å=∞~°=ÚY =
~°‚ „Hõ=∞=ÚÅ∞, <å„â◊=∞ ^èŒ, ~°‡„H˜Ü«∞Å∞#∞, jÅ=$`«Î=∞`«ÉèÏ==ÚÅ∞<£. 253
* K«„Hõ^~Œè ∞° _≥#· [QÆ<åfl^ä∞Œ x ™œO^Œ~º° O, Ñ¨~å„Hõ=∞O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∞ "≥Å_¡ Oç K«∞. „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ <åÅ∞QÆ∞=~å‚Å#∂, „|Ç¨Ï‡K«~º° O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂Å#∂, "åi"åi PÜ«∂ ^è~Œ å‡Å#∂,
Hõ~°Î"åºÅ#∂, ã¨fiÉèÏ"åÅ#∂, #_»=_»∞Å#∂ <å‰õΩ ZiyOK«∞.
`Õ. Ü≥∂QÆq™êÎ~° =∞Ç≤Ï=∞Å∞ Ü«∂QÆ=ÚÅ∞#∞, *Ï˝#=∂~°æ=ÚÅ∞#∞ |i*Ï˝# ™ê^èŒ
#=ÚÅ∞<≥· Ü≥ÚÑ¨C ™êOYºÜ≥∂QÆ=ÚÅ∞ qHõK,« [Å[#Ü«∞# ã¨‡$`«O|∞Ö∫ âß„ã¨=Î ÚÅ∞#∞. 254
Ü≥∂QÆ q^ŒºÅ∞ "åx qâı+=¨ ∞Ç≤Ï=∞Å∂, Ü«∂QÍÅ∂, "åx q^è•<åÅ∂, *Ï˝#=∂~åæÅ∂, q*Ï˝#™ê^è<Œ åÖˇ#·
™êOYº Ü≥∂QÍÅ∂, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨‡~°}=∂„`«OKÕ ãÖ*Ï`åÖˇ·# âß„™êÎÅ∂ <å‰õΩ qxÑ≤OK«∞.
ã‘. áê+Ö_» =∂~°æO|∞ñ „|uÖ’=∞‰õΩÅ qÉèÏQÆ=ÚÅ∞ r=ÙÅ∞ QÆ∞}Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞
|Å∞‰õΩÅ∞ QÆ`«∞Å∞#∞ QÆeÔQ_ç ^èŒ~°‡ "≥∂HõΔ=ÚÅ Ü«∞O^Œe Ñ¨~°ã¨Ê~°q~À^èŒ
=ÚÅ∞ ÖËx ™ê^èŒ#=ÚÅ∞ Éèí∂q∞áêÅHõ hu "å~°ÎÅ∞ ^ŒO_»hu *Ï_»
Ü«Ú#∞ |$^äŒQÍƒù=O|∞Å∞#∞ q^è•#=ÚÅ∞#∞ a`«$"Õ∞^èŒ=ÚÅ∞#∞ ^ŒuÊ`«$qã¨~°æ
`Õ. QÆ`«∞Å∞ñ ^•~å„QÆÇ¨ÏO|∞Å∞ñ QÍÅ K«„Hõ, =Ú# =ã≤Oz# xÅ∞Hõ_»Å∞#∞ ^ŒÑ¨=ÚÅ∞
^•#=ÚÅ∞ñ ^Œ`«ÊùÅO|∞Å∞ñ ^Œ#~°∞ „Ñ¨|Å, ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ „|[ ÖÁ#iOK«∞ Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞. 255
* <åã≤Î‰õΩ Å~Ú#"åi „Ñ¨=~°Î# Öˇ@∞=O\˜q? Jâß„ã‘ÎÜ«∞"≥∞ÿ# q"åÇ¨Å=Å¡ „Ñ¨ÉèíqOz#"åix
qÉèlí OK«∞ q^è•# "Õ∞k? r=ÙÅ QÆ∞}Hõ~‡° Å∞, =∂@Å f~°∞`≥#∞flÅ∞ Z@∞=O\˜q? ^è~Œ ‡° "≥∂HΔÍÖ’¡ J<Àº#ºO
q~°∞^ŒúO HÍx ™ê^èŒ#Å∞ ZÖÏO\˜q? ~å[hu, ^ŒO_»hu, "Õ~°∞áê@∞ q^è•<åÅ∞, Ñ≤`«$Ü«∞*Ï˝Å∞,
Ñ≤`«$`«~°Ê}ÏÅ∞, `å~°Å∞, „QÆÇ¨Å∞, D HÍÅ K«„HõOÖ’ "åx xÅ∞Hõ_»Å∞, `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞, ^•<åÅ∞, "åx
Ñ¶ë`åÅ∞, qâı+¨^èŒ~å‡Å∞, „Ñ¨[Å∞ KÕ¿ã Hõ~°‡Å∞, "åx Ñ¶ë`åÅ∞ <å‰õΩ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨C.
K«. =^ŒÅHõ Éèí∂[<å=oH˜ =K«∞Û qÑ¨^ŒÌâ◊ ^èŒ~°‡=ÚÖò, ã¨~À
[^Œà◊xÉèÏ‰õΔΩñ _ÕQÆux ãÖ`«ã¨ =∞O^≥_»∞? <≥\˜ì"åi "Õ∞Öò
=^ŒÅHõ HÍ#=K«∞Û, QÆ∞~°∞ÅO „aÜ«∞t+¨μºÅ∞ Q˘Åfi "å~°∞ ã¨
=∞‡^Œ=Ú#ñ QÀ~°∞ #~°÷=ÚÅ∞ =∂#∞QÆ <≥>ˇ¡é˜ñyO`«∞ i=Ú‡Å<£. 256
* Éèí∂„Ñ¨[Å‰õΩ ãÖ|OkèOz# PÑ¨^Œú~å‡Å∞ Z\˜ìq! J~°qO^•‰õΔΩ_≥·# QÀqO^Œ∞_»∞ Uq^èŒOQÍ
ãÖ`À+≤™êÎ_∞» ? Z@∞=O\˜"å~°∞ KÕã#≤ "Õ∞Å∞ ZÅ¡ÑC¨ _»∞ HõxÑ≤ã∂¨ Î LO@∞Ok? t+¨μºÅ∞ QÆ∞~°∞=ÙÅ#∞ ¿ãqOK«QÍ
"å~°∞ ãÖ`À+ÖQÍ HÀˆ~ Ñ¨~°=∂~å÷Å∂, "å\˜x K«Hõ¯QÍ f~°ÛQÆÅ =∂~åæÅ∂ <å‰õΩ É’kèOK«∞.
Hõ. qÅÜ«∂k ÉèË^Œ=ÚÅ #, Ü«∞ºÅÑ¶¨Úxñ |~°"Õ∞â◊√ <≥=fi ~°Oz`«ÉèíH˜ÎO
Q˘Å∞`«∞ ~°^≥=fiiÖ’ #∞, `«¯eHõ<£ ã¨∞d~ÚOK«∞ r=`«`«Îfi=Ú? =∞é˜Ü«Ú<£. 257
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 321
* „Ñ¨àÜ
◊ ∞« O Zxflq^è•Å∞? ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_≥#· Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚ Z=~°∞ JK«OK«Å ÉèHí `
Î˜ À ¿ãq™êÎ~∞° ? r=`«`fiÎ« O
Z=iÖ’ qHÍ™êuâ◊Ü«∞O`À „Ñ¨HÍtã¨∞ÎOk?
Hõ. QÀqO^Œ∞x ~°∂ÑÖ|∞#∞, r=„|Ç¨Ï‡Å‰õΩ <≥·Hõºã≤kúÜ«Ú <≥@∞Ö∫?
ÉèÏ=# #∞Ñ¨x+¨^Œ~°÷O, Éˇ· "≥ÅÃã_ç *Ï˝# "≥∞\˜ì ^•~°ºã¨∞Î`åº! 258
* =∞Ç¨ÏhÜ«∞ã¨Î=hÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! QÀqO^Œ∞x ã¨fi~°∂Ñ¨ x~°∂Ñ¨}O ZÖÏQÆ∞? r=„|Ç¨Ï‡Å‰õΩ
UHõ`«fiO ZÖÏ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok? Z@∞=O\˜ *Ï˝#O Hõey`Õ LÑ¨x+¨`«∞ÎÅ J~°÷O TÇ¨Ï‰õΩ JO^Œ∞`«∞Ok?
`Õ. Lz`« =∞QÆ∞#\˜ì t+¨º„Ñ¨Ü≥∂[#=ÚÅ∞, ã¨[˚#∞ÅKÕ`« q*Ï˝#™ê^èŒ#=ÚÅ∞
<Õq∞ Ñ¨Å∞HõOQÆñ|_»∞, "åx <≥Å¡ =∞é˜Ü«Úñ, ÉÁÅ∞K«∞ "≥·~åQÆº=Ú#ñ ^ŒQÆ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨ÉèíH˜Î. 259
* L`«=Î ÚÖˇ#· t+¨μºÅ∞ Hõey#O^Œ∞=Å¡ HõeQˆ „Ñ¨Ü∂≥ [<åÅ∂, ã¨[#˚ ∞Å∞ É’kèOKÕ q*Ï˝# ™ê^è<Œ åÅ∂,
"≥·~åQÆºO =Å¡ „Ñ¨HÍtOKÕ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Z@∞=O\˜"À q=iOK«∞.
`Õ. WxflÜ«Úñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~ÚzÛ ##∞fl, #i÷ ~°H˜ΔOÑ¨Ù† Ü«∞[˝ ^•<åk Ñ¨Ù}º
Ñ¶¨Å=Ú, "Õ^ŒO|∞ ã¨kq# Ñ¶¨Å=Ú, <å~°Î, [#∞Åñ QÍz# Ñ¶¨Å=Ú`À ã¨=∞=Ú QÍ=Ù. 260
* g\˜ #xflO\˜h q=~°OQÍ K≥Ñ≤Ê qÑ¨#∞fl_»<≥·# ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞. Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕã≤# Ñ¶¨ÅO, ^•<åÅ∞
WzÛ# Ñ¶¨ÅO, "Õ^•Å∞ K«kq# Ñ¶¨ÅO– W=hfl Hõeã≤ P~°∞ÎÖˇ·# <å=O\˜"åix P^ŒiOz# Ñ¶¨ÅO`À ã¨=∂#O
HÍ=Ù.
Hõ. Jx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx, q#Ü«∞O|∞#ñ ^≥eÜ«∞ #_»∞QÆ∞ q^èŒ"≥∞Å¡#∞ "åº

ã¨∞x ã¨∞`«∞ñ _»aè=∞#∞ºx #O, ^Œ#∞# ÔHéÕyOz =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 261
* Jx q#Ü«∞OQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ J_çy#@∞¡ â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
K«. WÅñ QÆÅ =∂#"å=oH˜ <≥Å¡ #∞uOÑ¨ ÉèílOÑ¨ Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ
"≥Åã≤# Ñ¨Ó~°∞=Oâ◊=Ú Ñ¨q„`«=Ú ¿ãÜ«∞ñQÆñ |∞\˜ì ã¨^Œ∞æ}Ï
Hõe`« Ü«∞â◊ó„Ñ¨ã¨∂# ÅuHÍ`«uHÕ „|u"åã¨~°O|∞ñ ÉˇO
Ñ¨Å~°ñQÆñ „É’k "≥@∞ì^Œ∞ QÆ^ŒÜ«∞º! =Ú‰õΩO^ŒHõ^ä•=∞$`«O|∞#<£. 262
* ~å*Ï! Éè∂í =∞O_»ÅOÖ’ QÆÅ „Ñ¨[ÅO^ŒiH© „Ñ¨âO◊ ã¨hÜ«∞=¸, Ñ¨Ó[hÜ«∞=¸ J~ÚOk Ñ¨Ó~°∞=Oâ◊O.
J@∞=O\˜ Ñ¨Ó~°∞=Oâßxfl =∞iO`« Ñ¨q„`«O K≥Ü«∞º\ÏxH˜ [x‡Oz# "å_»=Ù h=Ù. =∞Oz QÆ∞}ÏÅ<Õ
Ñ¨ÙëêÊÅ`ÀxO_ç h H©iÎ Å`åq`å<åxH˜ „Ñük#O Hõ=∞ÖÏHõΔ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ãÖ xOÑ≤ ÃÑOÑ¨Ù Hõeyã¨∂Î
LO\Ï=Ù Hõ^•!
`Õ. JÅÊ`«~°"≥∞ÿ# ã¨∞Y=ÚÅ #O^Œ∞K«∞#fl, [#∞Å ^Œ∞óYO|∞ =∂#ÊOQÆñ *ÏÅ∞#\˜ì
Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ QÆ∞}Hõ^ä• „áÈ`«"≥∞ÿ#, q`«`« xQÆ=∂~°÷ =∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«=Ú h‰õΩ. 263
=. ZéÕyO`«∞ q#∞ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 264
* JÅÊ"≥∞ÿ# ã¨∞MÏÅHÀãÖ J„~°∞Å∞Kåã¨∂Î "å\˜x á⁄Ok ‰õÄ_® ^Œ∞óMÏ<Õfl J#∞Éèíqã¨∞Î<åfl~°∞
=∂#=ÙÅ∞. J@∞=O\˜ [#∞Å#∞ ^Œ∞óMÏÅ#∞O_ç ^Œ∂~°O KÕÜ∞« _®xH˜ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ \ñì , N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
K«i„`«Å<Õ ^•~åÅ`À JÅ¡|_ç#n, "Õ^•Å J~å÷xfl qã¨ÎiOÑ¨*Ë¿ãn ÉèÏQÆ=`«O. J@∞=O\˜ ÉèÏQÆ=`«O h‰õΩ
q=i™êÎ#∞, q#∞ Jx Nâ◊√‰õΩ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î‰õΩ WÖÏ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞.
ã‘. J=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ=`å=∂flÜ«∞ "≥ÚHõ<åñ_»∞ ÔQ·H˘x áê`åà◊Ö’Hõ=∞O^Œ∞
#„ÑüÇ¨Ï`«|∞kúÜ≥ÿ∞ "åã¨∞^Õ"åYºñ ÉÁÅ∞K«∞ ãÖHõ~°¬}=¸iÎ k=º
Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ^Œ#∞ñ^•# |∞kúÖ’ñ EK«∞K«∞ ã¨Åe`«^è•º# =Ú‰õΩo`«<Õ„`«∞ñ
_≥· ã¨#O^•Éèí∞º^ŒÜ«∂~°÷O|∞ QÆ#∞ qzÛ K«∂z# "å~°∞ ãÖã¨∞Î`«∞ ÖÁ#~°Ê
`Õ. #=∞~° QÆOQÍ=QÍÇ¨Ï#∞Öˇ· Ü«∞Ç‘ÏO„^Œ, Hõ#º ÖÏ„~°Ì[\Ï |O^èŒHõe`« ÅQÆ∞K«∞
Éèí~°Î$ "åOKèå#∞|∞kú #Ñ¨Ê~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μñ, QÆkÜ«∞ <Õ`≥Oz `«`åÊ^ŒHõ=∞ÅÜ«ÚQÆ=Ú. 265
* ''"åã¨∞^Õ=Ù_»∞—— J<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∂,ˆH=Å *Ï˝#ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_»∂– J~Ú#
ãÖHõ~}
¬° ∞_»∞ XHõ<å_»∞ "Õ^™Œ ê~°"∞≥ #ÿ ÉèÏQÆ=`åxfl áê`åà◊Ö’HõOÖ’xH˜ fã¨∞H˘xáÈÜ«∂_»∞. `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
`«#∞fl `å<Õ K«∂K«∞H˘O@∂ `«^HÕ õ ^è•º#OÖ’ H˘OK≥O¿ãÑ¨Ù Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞ ™êfiq∞. ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å
JÉèí∞º^ŒÜ«∞O HÀi# "å_≥· Hõ#∞flÅ∞ qÑ≤Ê K«∂Kå_»∞. ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ™êfiq∞x ãÖã¨∞Î`«∞Å∞ KÕâß~°∞.
JO`«Ö’ PHÍâ◊QOÆ QÆÖ’ ™êfl#O KÕã#≤ <åQÆH#õ ºHõÅ∞ `«_ãç #≤ [_»K∞« @ìÅ`À JK«Û\˜H˜ =KåÛ~°∞. P <åQÆH#õ ºÅ∞
P k=ºÑ¨Ù~°∞+¨μ_Õ `«=∞‰õΩ Éè~í Î° HÍ"åÅx ÉèÏqOKå~°∞. P Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx ã¨g∞Ñ≤Oz PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞
¿ãqOKå~°∞.
Hõ. ¿ãqOz ÉèíH˜Î`À <å, <åq^èŒ Ñ¨Ó*’Ñ¨Ç¨~° #u #∞`«∞Å#∞ <å
^Õ=Ùx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú =_»ã≤i, Ü«∂"Õà◊ ã¨#O^Œ<å^Œ∞ Å=∞‡Ç≤Ï`å`«∞‡<£. 266
* JÖÏ ¿ãqOz ÉèHí `
Î˜ À J<ÕHõ q^è•Öˇ#· Ñ¨Ó[Å∞ KÕâß~°∞. HÍ#¯Å∞ ã¨=∞iÊOKå~°∞. #=∞ã¨¯iOKå~°∞.
™ÈÎ„`åÅ`À P ^Õ=Ùx Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl =â◊Ñ¨~°K«∞H˘<åfl~°∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚
„Ñ¨ã¨∞ÎuOÑ¨™êQÍ~°∞.
=∞. Ñ¶¨∞#™êÇ¨Ï„ã¨ H˜s@~°`«fl qÅã¨`å¯O`« „Ñ¨ã≤^Œú„Ñ¨ÉèÏ
[x`À^Œ„QÆ~°∞z „Ñ¨HÍt`«Ñ¶¨}Ï ™êÇ¨Ï„ã¨∞ñ_Ò ^Õ=`å
=#nHΔÍK«}∞ ~°∂Ñ¨Hõ$`«º=Ú ÖÁy<£ "åOKè«O „|â◊Oã≤Oz "å
~°#∞~åQÆ ã¨öe`À‰õΩÎ ÖÁÑ¨Ê #_»∞QÆ<£ Ç¨Ïi¬Oz Ü«∂ ^Õ=Ùñ_»∞<£. 267
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 323
* P ^Õ=^Õ=Ù_»∞ "ÕÅH˘Åk t~°ã¨∞ûÅ∞ Hõey L<åfl_»∞. P t~°ã¨∞ûÅÃÑ· H˜s\ÏÅ∞ JÅOHõiOÑ¨|_ç
L<åfl~Ú. P H˜s\ÏÅÖ’x ~°`åflÅ∞ ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. P HÍOu Ñ¨ÙO*ÏÅ
"≥#∞Hõ Pkâı+¨μx "Õ~ÚÑ¨_»QÆÅ∞ ã¨∞O^Œ~°OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~Ú. J@∞=O\˜ ™êfiq∞x, ^Õ=`«Å#∞
~°H˜ΔOK«∞ „Ñ¨Éèí∞=Ù#∞ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ q∞H˜¯e "Õ_»∞Hõ`À ãÖã¨∞ÎuOKå~°∞. PÜ«∞# J=`å~åÅ#∞,PÜ«∞#
KÕã≤# Ñ¶¨∞#HÍ~åºÅ#∞ „Ñ¨â◊Oã≤OKå~°∞. JÖÏ ã¨∞ÎuOKÕ@Ñ¨C_»∞ "åi =∂@Å∞ ^Õ=ÙxÃÑ· QÆÅ J#∞~åQÆO
=Å¡ `«_»|_®¤~Ú. "åi ãÖã¨∞Î`«∞Å‰õΩ P ^Õ=Ù_»∞ ãÖ`À+≤OKå_»∞.
`Õ. Éèí∂i xQÆ=∂~°÷™ê~° qKå~° =∞QÆ∞K«∞ñ, ^Œ#~°∞ h ÉèÏQÆ=`«=Ú ™ê^Œ~°`«ñ |eÔH
#e#Éèí=ã¨∂u Ü≥ÿ∞# ã¨#`«∞¯=∂~°, ‰õΩ#‰õΩ <≥é˜ñyOK≥ ™êOMÏºÜ«∞#∞#‰õΩ #`«ñ_»∞. 268
* ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å „áê~°÷#Å‰õΩ „Ñ¨ã¨#∞fl_≥·# ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î"Õ^Œ™ê~°"≥∞ÿ Ñï_è»qÖË¡ D
ÉèÏQÆ=`åxfl „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_≥·# ã¨#`«∞¯=∂~°∞xH˜ ™ê^Œ~°OQÍ LÑ¨^ÕtOKå_»∞. PÜ«∞#
™êOMÏºÜ«∞#∞#‰õΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
Hõ. Ñ¨~°ñQÆ #`«O _»O`«ñ |~å, â◊~°∞#‰õΩ #∞Ñ¨^Õâ◊ q∞K≥Û ã¨=∞‡u† #`«ñ_»∞<£
ã¨∞~°QÆ∞~°∞# H˘ã¨ñÔQ† <å`«ñ_»∞, QÆ~° =∞~°∞^Œ∞QÆ <å‰õΩñ *ˇÃÑÊñ† ÔQ·H˘x ÜÕ∞#∞<£. 269
* P ™êOMÏºÜ«∞#∞_»∞ =∞Oz=∞#ã¨∞û`À Ñ¨~åâ◊~°∞#‰õΩ LÑ¨^ÕtOKå_»∞. Ñ¨~åâ◊~°∞_»∞ ã¨∞~°QÆ∞~°∞"≥·#
|$Ç¨Ïã¨ÊuH˜ `≥eáê_»∞. PÜ«∞# UHÍO`«OQÍ <å‰õΩ K≥áêÊ_»∞.
Hõ. h H˜Ñ¨C_»∞ q=iOK≥^Œ, <åHõi‚OÑ¨Ù=Ú ã¨~À~°∞Ç¨‰õΔΩO _»QÆ∞ ã¨∞
â’¡‰õΩx K«i`å=∞$`« Ñï, ¿+‰õΩñ_»"≥· =Ú^Œ=Ú QÆ^Œ∞~°ñ *ˇÅñQÆ∞=Ú q^Œ∞~å! 270
* F q^Œ∞~å! q#∞. <Õ#∞ P ÉèÏQÆ=`åxfl WÑ¨C_»∞ h‰õΩ q=~°OQÍ K≥|∞`«∞<åfl#∞. L`«Î=∞â’¡‰õΩ_≥·#
Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx K«i„`« J<Õ J=∞$`« =~°¬OÖ’ `«_çã≤#"å_»"≥· Ç¨Ï~À¬`«¯~°¬O`À PHõi‚OK«∞.
=. W@∞¡ ÉèíQÆ=„`ÀÊHõÎO|∞#∞, |∞∞+≤ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞QÆ`«O|∞#∞, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∞ ™ÈÎ„`«O|∞#∞, Ñ¨~°=∞
Ñ¨q„`«O|∞#∞, Éèí=Å`å Åq„`«O|∞#∞ #~Ú# ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä• „Ñ¨ÑÖK«O|∞ „â◊^•úà◊√O_»=Ù Éèí‰õΩÎO_»=Ù #QÆ∞ h‰õΩ
#∞Ñ¨ã¨ºã≤OK≥^Œ, q#∞=Ú. 271
* W@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞xKÕ K≥Ñ¨Ê|_ç#n, |∞∞+¨μÅ ãÖ„Ñ¨^•Ü«∂#∞™ê~°OQÍ ã¨=∂QÆ`«"≥∞ÿ#n,
Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_≥·# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx á⁄QÆ_»Î HõÅn, Ñ¨~°=∞áê=# "≥∞ÿ#n, Éèí=|O^è•Å#∞ `≥QÆ\Ïˆ~Ûn– S#
ÉèÏQÆ=`« Hõ^ä•q^è•<åxfl Éèí‰õΩÎ_»=Ó Pã¨‰õΩÎ_»=Ó J~Ú# h‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞`å#∞. q#∞.
ã‘. J#Ñ¶¨∞! ÜÕ∞HÀ^ŒHõ"≥∞ÿ Ü«Ú#fl "Õà◊ #O`«ifl~°∞^•ú#Å ^•~°∞ q`«u
ÉèÏuñ lK«ÛùH˜Î ã¨"Õ∞`«∞ñ_≥· HõÑ¨@ x„^•Ö’Å∞ñ _»QÆ∞K«∞ xg∞e`å‰õΔΩñ
_≥·# <å~åÜ«∞}∞O _»O|∞ =∞^èŒº=Ú# ÉèÏã¨∞~° ã¨∞^è• ¿Ñ¶# áêO_»∞~° â◊s~°
~°∞K«∞Å∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨ t~À ~°`«fl ~°∞K«∞Å`Àñ *ˇeq∞ ¿ãÜ«∞ñQÆ <˘Ñ¨C âı+¨ Éè’QÆ
`Õ. `«ÅÊ=Ú#ñ |=fioOz Ü«∞#ÅÊ`«`«Îfi, nÑ≤Îñ *ˇ<˘flO^ŒñQÍ #kfifÜ«Úñ _»QÆ∞K«∞
#aè~°`«∞O_»Ü«Úºñ QÀ~°∞¯ÅÜ«∞O^Œ∞ñ ÉÏã≤, „Ñ¨q=∞ÖÏHõ$u <å#O^Œ Éèíi`«∞ñ _»QÆ∞K«∞. 272
* F q^Œ ∞ ~å! Ñ¨ Ó ~° fi O „Ñ¨ à ◊ Ü « ∞ ã¨ = ∞Ü« ∞ OÖ’ qâ◊ fi =∞O`å [Å=∞Ü« ∞ OQÍ L#flÑ¨ C _» ∞
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Pkâı+¨μ}˜‚ áê#∞ÊQÍ KÕ#∞H˘x ã¨=Ú„^Œ=∞^èŒºOÖ’ Ñ¨=fioOKå_»∞. P Pkâı+¨μ_»∞
ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ J=∞$`«O #∞~°∞QÆ∞Å=O\˜ â◊s~°O HõÅ"å_»∞. J`«x `≥Åx¡ â◊s~° HÍO`«∞Å∞ J`«x "Õ~Ú `«ÅÅÃÑ·
`«à◊`«à◊ÖÏ_Õ ~°`åflÅ HÍO`«∞Å`À K≥eq∞ KÕã¨∞Î#fl@∞¡QÍ "≥Å∞Q˘O^•~Ú. <å~åÜ«∞}∞_»∞ `«# Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’
Jyflx ^•K«∞H˘#fl ^•~°∞=ÙÖÏ Ö’Ñ¨Å K≥·`«#ºâ◊HÎ̃ HõÅ"å_≥· L<åfl_»∞. J#O`«"≥∞ÿ# `«`«ÎfinÑ≤Î`À JkfifÜ«Ú_≥·
P#O^Œ=∞Ü«Ú_≥· HõÑ¨@x„^Œ #aè#~ÚOK«∞`«∂ Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x L<åfl_»∞. ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO Hõey ‰õÄ_®
HÀÔ~¯Å∞ ÖËx"åxÖÏ x+¨¯à◊OHõ"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ÑÖ`À q~ålÖÏ¡_»∞.
`Õ. Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ q^Œ∂~°∞ñ_≥· Ü«ÚQÆã¨Ç¨Ï„ã¨, HÍÅÑ¨~°ºO`« =∞dÅÖ’Hõ=ÚÅ∞ „q∞Oy
¿ÑiÛ =∞é˜HÍÅ â◊‰õΩÎºÑ¨|$OÇ≤Ï`«=Ú#, ã¨=∞`« ã¨$+≤ì „H˜Ü«∂ HõÖÏÑ¨=ÚÅñ ^Œye. 273
* D q^èŒOQÍ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞‰õΩ ‰õÄ_® ^Œ∂~°OQÍ "≥~ÚºÜ«ÚQÍÅ Ñ¨~°ºO`«O ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ `«#
Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ ^•K«∞H˘x "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∂ P ÃÑ·# HÍÅ=¸ â◊H©Î K«Hõ¯QÍ Jaè=ºHõÎO HÍQÍ ã¨=∞`«fiO =Ç≤ÏOz
ã¨$+≤ìHÍ~°ºO x~°fiÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ Pã¨‰õΩÎ _≥·<å_»∞.
Hõ. `«# [~î°~°=Ú Ö’Ñ¨Åñ ^•ñ, z# Ö’Hõ xHÍÜ«∞=ÚÅ ã¨$lOK«∞@‰õΩ#∞ ™ê
^èŒ#=∞QÆ∞ ã¨∂HΔÍ‡~°÷=Ú =∞#, ã¨∞# QÆx HÍÖÏ#∞QÆ`« ~°*’QÆ∞} =∞O`«<£. 274
* `«# Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ ^•K«∞H˘x =Ù#fl ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∂ uiy ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ LÑ¨Hõ~°}"≥∞ÿ#
ã¨∂HõΔ‡Ñ¨^•~å÷xfl =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz, HÍÖÏ#∞QÆ∞}OQÍ ~°*’QÆ∞}Ïxfl Ñ¨Ù\˜ìOKå_»∞.
ã‘. Ñ¨Ù\˜ìOK≥ñ ^Œ^Œ∞æ}O|∞#ñ |~°"Õ∞â◊fi~°∞ <åaè^Õâ◊=Ú#O^Œ∞ #e#<åà◊
=Ú^Œ~ÚOK≥ =∞é˜ Ü«∞Ñ¨ÊÜ≥∂~°∞Ç¨Ï =Ú‰õΩà◊O|∞ QÆ~°‡É’kè`«"≥∞ÿ# HÍÅ=∞O^Œ∞ñ
^Œ# `Õ[=Ú#ñ „|=$^ŒúOÉˇ·# [Å=ÚKÕ [Å*ÏÑ¨ÙÎ QÆuñ „|HÍâ◊O|∞ <˘O^Œñ
*Ëã≤ Ö’HÍ„â◊Ü«∞ã≤÷u ã¨~°fiQÆ∞} qÉèÏã≤`«QÆu <˘Ñ¨C ~år==∞O^Œ∞
`Õ. x[HõàÏ Hõe`åOâ◊O|∞ xeÃÑ, ^•x=Å# <å=∂flÜ«∞ =∞Ü«Úñ_»∞#∞ =~°QÆ∞}∞O_»∞
<å`«‡Ü≥∂xÜ«Ú <≥·# `ÀÜ«∞[Éèí=ÙO_»∞, ã¨~°qñ [`«∞~å##∞O_»∞ <å [## =∞Ü≥∞º. 275
* P q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOz# ~°*’QÆ∞}O=Å¡ <å~åÜ«∞}∞x <åaèÖ’ #∞O_ç "≥ÚQÆæ`À ‰õÄ_ç# XHõ
`å=∞~°`«∂_»∞ [x‡OzOk. ã¨$+≤ìHÍ~°º„Ñ¨ÉèÏq`«"≥∞ÿ# HÍÖÏxfl J#∞ãïOz ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ `«# `Õ[ã¨∞ûKÕ`«
=$kúá⁄Ok# h\˜#_»∞=∞ P `å=∞~°"≥ÚQÆæ#∞ ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ qHõã≤OÑ¨*Ëâß_»∞. Ö’HÍÅ‰õΩ P„â◊Ü«∞O WKÕÛ
ã≤÷uh, ã¨HõÅQÆ∞}ÏÅ`À „Ñ¨HÍtOKÕ „Ñ¨Hõ$uh HõeyL#fl P Hõ=∞ÅOÖ’ Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ `«# Hõà◊`À‰õÄ_ç#
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 325
JOâßxfl „Ñ¨ãi¨ OÑ¨ *Ëâß_»∞. JÑ¨C_»∞ P Ñ¨^‡Œ OÖ’ #∞Oz ãÖÑ¨#∞fl_»∂, ã¨fiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∂, K«`∞« ~°∞‡Y∞_»∂
J~Ú# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞.
`Õ. J`«ñ_»∞ `«`«Ê^Œ‡ Hõi‚HõÜ«∞O^Œ∞ xez, qHõK«Ö’K«#∞ñ_≥· Ö’Hõq`«u kâ◊Å∞
#O|~°O|∞#∞ x[K«`«∞~å##=ÚÅñ, QÆÅÜ«∞ñ |iHÕz K«∂K«∞K«∞ñ QÆ=∞ÅÉèí=Ùñ_»∞. 276
* Ñ¨^Œ‡OÖ’#∞Oz „Ñ¨ÉèíqOz# P „|Ç¨Ï‡ Ñ¨^Œ‡O ÃÑ·ÉèÏQÍ# xÅ|_ç, Hõ#∞flÅ∞ ÉÏQÍ `≥~°z
Ö’HÍÅ#∂, k‰õΩ¯Å#∂, PHÍâßxfl `«# <åÅ∞æ"≥∂=ÚÅ`À ÑïHÕz K«∂_»™êQÍ_»∞.
K«. JÅÑ¶¨ÚÜ«ÚQÍO`« HÍÅÑ¨=<åÇ¨Ï`« ãÖK«Å^Œ∂i‡*ÏÅ ãÖ
Hõe`« [Å„Ñ¨Éèí∂`« =∞QÆ∞ HõO[=Úñ ^Œ^Œfi#*Ï`« Hõi‚HÍ
`«Å=Ú# #∞#fl `«#∞fl qâ◊^Œ„H˜Ü«∞ñ QÆeæ# Ö’Hõ`«`«Îfi=Ú<£
#eñ ^≥eÜ«∞OQÆ <ÀÑ¨Hõ =∞#O|∞#ñ *ÏÅ qKå~° "≥ÚO^Œ∞K«∞<£. 277
=. W@¡x q`«i¯OK≥. 278
* JO`«∞ÖËx „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅO. K«∞@∂ì =∞Ç¨[ÅO! „Ñ¨K«O_»"≥∞ÿ# QÍÅ∞Å∞ gã¨∞Î<åfl~Ú! JÅÅ∞
ÖËzÑ¨_∞» `«∞<åfl~Ú! P [Å=∞^èºŒ OÖ’ XHõ Ñ¨^‡Œ O! P Ñ¨^‡Œ O=∞^èºŒ ^Œ∞^Œ∞ÃÌ Ñ· `å#∞! ã¨Ê+¨=ì ∞=Ù`«∂ L#flÖ’HÍÅ
ã¨fi~°∂ÑÖ! W^ŒO`å Uq∞\’ J~°÷OHÍHõ–`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’KåÖÏ qKå~åxfl
á⁄Ok WÖÏ q`«i¯OKå_»∞.
L. D [Å=∞O^Œ∞ h Hõ=∞Å "Õ∞ QÆu #∞^Œƒù= =∞Ü≥∞º? <˘O\˜ ÜÕ∞
h [Å*Ï`« Ñ‘~î°=Ú <Õ QÆu #∞O\˜? =∞^•Yº Ü≥∞kÌ? <å
H©˜ [##O|∞ <˘O^Œ∞@‰õΩ <≥Ü«∞ºk ¿ÇÏ`«∞=Ù? |∞kúñ E_» <Õ
Ü≥∂[ <≥é∞OQÆ ÖË#x Ñ¨Ü≥∂~°∞Ç¨ÏQÆ~°∞ƒùñ_»∞ qã≤‡`å`«∞‡ñ_≥·. 279
* D h\˜ÃÑ· D Ñ¨^‡Œ O U q^èOŒ QÍ Ñ¨Ù\Õì k? XO@iQÍ <Õ#∞ D `å=∞~° QÆ^ÃÌ≥ Ñ· Z\Ï¡ LO@∞<åfl#∞.
<å¿Ñ~°∞ Uq∞\˜? <å‰õΩ D Ñ¨Ù@∞ìHõ ~å=_®xH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? ZO`« PÖ’zOz<å D „Hõ=∞O Uq∞\’
`≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈ`«∞<åfl#∞– Jx „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ _≥·<å_»∞.
Hõ. P =#[<åà◊ =¸ÅO ÉÏ, =#=ÚÅÖ’# #i÷ #~°Ü«Ú@ H˘éÔH·
Ü«∂ =#*Ï`« „Ñ¨Éèí=ÙO, _® =#~°∞Ç¨Ï<åà◊ q=~°=∞O ^Œaè=ÚY∞ñ_≥·. 280
* P `å=∞~°`«∂_»∞ ZHõ¯_» #∞Oz Ñ¨Ù\˜ìO^À, ^•x"≥Ú^ŒÅ∞ ZHõ¯_» =Ù#fl^À `≥Å∞ã¨∞HÀ"åÅx P
h\˜Ö’ "≥^ŒHõ_»OHÀãÖ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨^Œ‡<åà◊O "≥O@ Ö’ÑëH˜ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
=∞. JuQÆOcè~° qâßÅ "åixkè`ÀÜ«∂O`«ifl=∞QÍflOQÆ∞ñ_≥·
K«`«∞~åã¨∞ºO _˘y k=º=`«û~°ã¨Ç¨Ï„ãÖ ||˚=¸ÅO|∞ ã¨
#‡u hH˜ΔOzÜ«Úñ QÍ#ÖËHõ ÉèíQÆ=<å‡Ü«∂ =∞Ç¨Ï`«ÎfiO|∞ q
ã¨‡$uñ QÍqOÑ¨ qcè`«∞ñ_≥· =∞~°Åñ *ËÔ~O ^Œ`«û~À*Ï`«=Ú<£. 281
* q∞H˜¯e Ö’`«∂, q∞H˜¯e qig Hõey# P =Úhfl\˜h\˜Ö’ =Úxy#"å_≥· P „|Ç¨Ï‡
"Õ~Ú^Õ=`å=`«û~åÅ∞ ZO`À *Ï„QÆ`QÎ« Í "≥kHÍ_»∞. J~Ú<å P `å=∞~°`∂« _»∞ =¸ÖÏxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂_»∞.
ÉèQí =Æ O`«∞x =∂Ü«∂„Ñ¨ÉÏè =O =¸ÖÏ# PÜ«∞#‰õΩ P =¸Å ~°ÇÏ¨ ã¨ºO JO`«∞ zHõ¯ÖË^∞Œ . =∞u QÀÖ’Ê~Ú
ÉˇîŒ áÈ~Ú =∞m¡ P `å=∞~° Ñ¨Ó=Ù ÃÑHˆ· KÕ~å_»∞.
`Õ. J@∞¡ „QÆ=∞‡éñ *Ëi Ü«∞Ü«∞º|˚Ñ‘~î°, =∞O^Œ∞ #ëêìOQÆ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂#∞~°H˜Îñ
|=#∞ |OkèOz =∞Ç≤Ï`« `«Ñ¨ã¨û=∂kè, #∞O_ç â◊`«=~°¬=ÚÅ∞ ã¨#∞K«∞O_» #O`«. 282
* P q^èŒOQÍ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ P Ñ¨^Œ‡Ñ‘~î°OÃÑ· ‰õÄ~°∞ÛO_ç JëêìOQÆÜ≥∂QÆOÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ"å_≥·<å_»∞.
QÍex |OkèOz, UHÍ„QÆÉèÏ=O`À `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß_»∞. D q^èŒOQÍ #∂ˆ~O_»∞¡ QÆ_çKå~Ú.
P. J\˜ì Ü≥∂QÆ[x`«"≥∞ÿ# q*Ï˝#O|∞, QÆeyÜ«ÚO_ç ^•#ñ QÆ=∞Å#Ü«∞#∞ñ
QÍ#ÖËHõ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞Å Hõi‚Hõ Ü«∞O^Œ∞, #∞#fl"åxñ ^Œ#∞flñ QÆ#fl"åx. 283
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ D q^èŒ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÍÉèÏºãÖ =Å¡ q*Ï˝<åxfl á⁄O^•_»∞. P q*Ï˝#O =Å¡‰õÄ_®
J`«_»∞ q+¨μ‚=Ù#∞ K«∂_»ÖËHõáÈÜ«∂_»∞. JÑ¨C_»∞ `«# ^è•º<åxfl `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ xeáê_»∞. JHõ¯_»
Ñ¨~å`«Ê~°∞x ^Œi≈Oz `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ''L#fl"å_Õ—— `«##∞ ''Hõ#fl"å——_»x `≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞.
=∞. HõxÜ≥∞<£ xâ◊ÛÅÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï=∞O QÆO*Ï`«QÆ~°∞ƒùO_»∞ â’
Éèí#Kåi„`«∞ [QÆ`«Êq„`«∞ qÅã¨`«Ê^•‡Hõà◊„`«∞<£ ã¨∞^è•
â◊#=ÚYº ã¨∞Îuáê„`«∞ ^•#=K«=¸*ˇ·„`«∞<£ ^Œà◊`«Ê^Œ‡ <Õ
„`«∞ #g<À[˚fiÅ hÅ"Õ∞Ñ¶¨∞ xÉèíQÍ„`«∞O |H˜Δ~å@Ê„`«∞Îx<£. 284
* D q^èOŒ QÍ JK«OK«Å"≥∞#ÿ ÉèHí ` Î˜ À ‰õÄ_ç# Ü≥∂QÆ=∂Ç¨`«‡ºO =Å¡ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ â◊√ÉèKí i« „`«∞_»∂
Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`«∞_»∂ ÅH©‡Δ Hõà„◊ `«∞_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œi≈OKå_»∞. PÜ«∞# "ÕÅ∞Ñ¨ÙÃÑ^ŒÅÌ q#`«∞Å∞
JO^Œ∞H˘<Õ "å_»∞. ^•#=Ãã·<åºÅ#∞ `«iq∞H˘>Ëì"å_»∞. qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞.
„H˘`«Î^≥· "≥eyáÈ`«∂ L#fl hÅ"Õ∞Ñ¶¨∞O`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨ÏO HõÅ"å_»∞ QÆ~°∞_»^èŒfiA_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 285
K«. JÅÑ¶¨ÚÑ¶¨}Ï`«Ñ¨„`« xK«Ü«∂„QÆ ã¨=∞Oz`« #∂`«fl ~°`«fl x
~°‡Å ~°∞zKÕ Ü«ÚQÍO`« uq∞~°O|∞ #_»Oz Ü«∞HõÅ‡ëÈÅ¡ã¨
[˚Å=ÚÅñ *Ëã≤ Ü«∞O^Œ∞ #=™ê~°ã¨ <åà◊ ã≤`≥·Hõ Éè’QÆ=ÚO
QÆey# âı+¨`«ÅÊ=Ú#∞ ÔQ·H˘x Ü«Ú#fl =∞Ç¨`«∞‡ <˘Hõ¯x<£. 286
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 327
* JO`ÕHÍ^Œ∞. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê"≥·# Ñ¨_»QÆÅ<Õ Q˘_»∞QÆ∞Å z=~° QÆÅ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ~°`åflÅ

HÍO`«∞Å`À „Ñ¨à◊Ü«∞HÍÅOÖ’x pHõ@¡#∞ áÈHÍ~°∞Û`«∂ H˘O„Q˘`«Î `å=∞~°`«∂_»∞ÖÏO\˜ `≥Å¡x ^ÕÇ¨ÏãÖÑ¨^Œ
Hõeæ# Pkâı+¨μ}˜‚ áê#∞ÊQÍ KÕã≤H˘x q∞H˜¯e x~°‡ÅOQÍ L#fl hà◊§=∞^èŒºOÖ’ â◊Ü«∞xOz L<åfl_»∞.
ã‘. =~°Ñ‘`« H“âıÜ«∞ Ñï^è•#HÍOu ãÖ^è•ºO|∞^Œ ~°∞z xK«Ü«∞O|∞ QÍñQÆñ
QÆ=∞hÜ«∞ #=¿ÇÏ=∞Hõe`« H˜s@O|∞ ~°=∞}ñ QÍOK«# tY~°O|∞ QÍñQÆ
=∂x`«=∞øH˜ÎHõ =∂eHÍ~°∞z ™ê#∞ Ñü`«x~°~≠~° Ñ¨~°OÑ¨~°Å∞ QÍñQÆñ
*ˇÅ∞"˘O^Œ∞ #=`«∞Åã‘ ^•=∞Hõ=ÚÅ∞ ÖÏe`«`«@*∫+¨nè Å`«Å∞ QÍñQÆ
`Õ. =~°Éèí∞[O|∞Å∞ xHõ@ã¨÷ =Oâ◊=ÚÅ∞QÆñ, |^Œ=Ú ÅOQÆ}áê^ŒÑ¨ „Ñ¨K«Ü«∞=ÚÅ∞QÆ
Åe`«QÆu <˘Ñ¨C =∞~°Hõ`åK«Å q_»Oa, `å`«‡ ^ÕÇ¨ÏO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ =∞Ç¨`«∞‡ Ç¨Ïix. 287
* Hõ@∞ìH˘#fl "Õ∞Öˇ·# Ñ¨@∞ì=„™êÎÅ HÍO`«∞Å∞ ™êÜ«∞OHÍÅÑ¨Ù "Õ∞Ñ¶¨∂Å HÍO`«∞Å∞ HÍQÍ, ÃÑ@∞ìH˘#fl
ã¨∞O^Œ~° ã¨∞=~°‚ H˜s@O |OQÍ~°∞ tY~°O HÍQÍ, ~˘=Ú‡ÃÑ· „"ÕÖÏ_Õ =Ú`åºÅÇ¨~åÅ∞ K«iÜ«∞ÅÃÑ· #∞O_ç
*ÏÅ∞"åˆ~ ÃãÅÜÕ∞à◊√§ HÍQÍ, JO^•Å∞ zO^Õ `«∞Åã‘=∂ÅÅ∞ ^Œ~°∞Ö’¡ „Ñ¨HÍtOKÕ F+¨nèÅ`«Å∞ HÍQÍ,
L#fl`«Éèí∞*ÏÅ∞ K≥OQÆ@ L#fl "≥^Œ∞~°∞ "≥Ú^Œà◊√§ HÍQÍ, áê^•Å∞ =ÚOy@ L#fl `«~°∞QÆ∞ÖÏ‡Å∞ HÍQÍ,
Ñ¨K«Ûx ^ÕÇ¨ÏO`À Ñ¨K«ÛÅ Ñ¨~°fi`«OÖÏQÍ „Ñ¨HÍtã¨∞Î<åfl_»∞ P Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞.
=. =∞é˜ÜÚ« #ÑïzÛù#flO|∞#∞ x~°∞Ñ¨=∂#O|∞#∞ xdÅÖ’Hõ ãÖ„QÆÇÏ¨ O|∞#∞ #uq™êÎ~° =~°∞ÖÎ ÏÜ«∂=∞O
|∞#∞ <≥· qq^èŒ qz„`« k=º=∞}˜ qÉèí∂+¨}O|∞Å <åf‡Ü«∞x~°‡Å ^Œ∞ºuKÕ`«O „|HÍâ◊O|∞
<˘O^ŒO*ËÜ«Ú k=º ^ÕÇ¨ÏO|∞ ^Œ#~° qq^èŒO|∞ÅQÆ∞ HÍ=∞O|∞ ÅaèÅ+≤Oz qâ◊√^ŒúOÉˇ·#
"Õ^ÀHõÎ=∂~°æO|∞# Éèíl~ÚOK«∞ Ñ¨Ù~°∞+¨„âı+¨μªÅ‰õΩñ QÍ=∞^èÕ#∞ =#O ^Œy# áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ü«ÚQÆO|∞#∞,
#eHõ Ñ¶¨ÅHõ Åe`«~°∞z xK«Ü«∞O|∞Å‰õΩ <À@∞=_ç Hõ$áêáê„`«∞O_≥· K«O„^Œ∞O_»∞ |Ç¨ï~°∂ÑÖ|∞Åñ
|^Œã¨~À[O|∞Å <å„â◊~ÚOK≥ ## <˘Ñ¨C Ñ¨^Œ#YO|∞Å∞#∞, Hõ=∞ÖÏÉèí∂HÍO`«Å‰õΩ #∞Ñ¨^è•#
~°∂ÑÖ|∞ Å#O^Œy hÅHõ^ŒoHÍã¨ÎOÉèíO|∞Å _»O|∞ q_»OaOK«∞ #∂~°∞ Ü«ÚQÆà◊O|∞#∞,
Hõ#Hõ=∞}˜=∞Ü«∞ "Õ∞YÖÏHõÖÏáêaè~å=∞O|∞#∞, QÆÔŒ | HÕ[Å¯ â’aè`« Ñ‘`åO|~åÅO Hõ$`«O|∞#∞<≥·
qÅã≤Å∞¡ Hõ\˜=∞O_»ÅO|∞#∞, â◊$OQÍ~°"åÇ≤Ïh [ÖÏ=~°ÎO|∞<åñ ÉÁÅ∞á⁄O^Œ∞ <åaèq=~°O|∞#∞,
[~î°~°ã¨÷xdÅ „|Ç¨‡O_» =ÚÇ¨ï~°∞‡Ç¨ï ~°∞^Œƒù=Hõ$jÉèí∂`«O |#O ^ŒQÆ∞ =∞^èŒºÉèÏQÆO|∞#∞, =∞Ç≤Ï`«
=ÚHÍÎÑ¶¨Å =∂eHÍ q~°z`«~O° QÆ=b¡ q~ål`«O|∞, #=`«∞Åã‘^•=∞ H˜ãÅ¨ Ü«∞`«ÅÊO|∞ñ, QÆ∞ã¨∞=∞
=∂eHÍÅOHõ$`«O|∞, Ñ¶¨∞#™ê~° Hõã¨∂ÎiHÍ K«O^Œ#qeÑ¨ÎO|∞ñ, Q“ã¨∞ÎÉèí~°`«fl nÑ¨Î„Ñ¨nÑ¨ÎO|∞,
N=`«ûÅHõ} Δ ÅH˜`
Δ O« |∞ <≥· ~ÚOk~å~°=∞}˜H˜ñ Qˆ m=∞Ok~°O |#O ÉÁÅ∞Û =HõãΔ û÷¨ ÅO|∞#∞, ã¨∞YˆHm
ã¨=∂~°OÉèí Ñï~°OÉè}í ÏO Éè’kè~å@¯#ºHÍ Hõ~åOÉè’[ H©e`« Hõ#Hõ =∞}˜HOõ Hõ} xHõ+O¨ |∞Å#O ÉÁÅ∞áê~°∞
~ˆ MÏ„`«Ü∞« q~å[=∂#OÉˇ#· HõO|∞HõO^è~Œ O° |∞#∞, ã¨∞=∞Ç≤Ï`å#~°… k=º=∞}˜ „Ñ¨ÉÏè qÉèÏã≤`« Hˆ Ü«¸~°
HõOHõ} =Ú„kHÍÅOHõ$`«O|∞ Å~Ú# ÉÏÇ¨ï=ÙÅ∞#∞, ã¨HõÅÖ’HÍiÎ x"å~°Hõ ^Œ~°Ç¨ã¨K«O„kHÍ
^èŒ=o`«O|∞Öˇ· Hõ~°‚‰õΩO_»Å =∞O_»# =∞}˜=∞sK«∞Å∞ #~°Î#O|∞Å∞ ã¨Å∞ÑÖ ^Œ#i x^ŒÌO|∞ÅQÆ∞
K≥‰õΩ¯@^ŒÌO|∞Å∞#∞, |iÑ¨Hõfi aO|Ñ¶¨Å „Ñ¨"åà◊Ñ¨Å¡"å~°∞}Ï^èŒ~°O|∞#∞, #dÅÉèí∞=# ÑïáêÅ
#O|∞#‰õΩ <Õ# KåÅ∞^Œ∞ #x q"åkOK«∞ #Ü«∞#Ü«ÚQÆà◊O|∞#‰õΩ ã‘=∂ã¨ÎOÉèíO|∞#∞, K«OÑ¨Hõ
„Ñ¨ ã ¨ ∂ #~° ∞ z qÉè Ï ã¨ O |∞#∞ #QÆ ∞ <å™ê^Œ O _» O |∞#∞, QÆ = ∞Å‰õ Ω =Ú^Œ O |∞Å‰õ Ω O Éˇ O Ñ¨ Ù
ãÖáêkOK«∞K«∞ñ QÆ~°∞}Ï=∞$`« `«~°Oy `åáêOQÆO|∞Öˇ· Hõ~å‚O`« q„âßO`«O|∞Öˇ· K≥Å∞"˘O^Œ∞
<Õ„`«O|∞Å∞#∞, ã¨Åe`«NHÍ~°O|∞#‰õΩ #HõΔ~°`«fiO|∞ ™ê~°÷HõO|Ü≥∞º ##O^ŒQÆ∞ Hõ~°‚O|∞Å∞#∞,
x‰õΔΩKåÑ¨ KåÑ¨ ^ŒfiÜ«∞O|∞<åñ EÑ¨@∞ì „Éèí∂Ü«ÚQÆà◊O|∞#∞, #Ñ¨~°Ñ¨HΔÍ+¨ìg∞ â◊âßOHõâ◊OHÍã¨Ê^Œ
á¶êÅÑ¶¨ÅHõO|∞#∞, hÅysO„^Œ â◊$OQÆãÖQÆ`« ÉÏÅ=∂~åÎO_» =∞O_»Å q_»Oa`« Ñ¨^Œ‡~åQÆ =∞}˜Yz`«
HÍOK«# H˜s@O|∞#O ÉÁÅ∞áêi ã¨∂ˆ~ºO^Œ∞ Ñ¨=<å#Å „Ñ¨HÍâ◊O|∞Å‰õΩ #=HÍâ◊O|∞ ã¨∂Ñ¨Hõ
„uÖ’Hõ "åºÑ¨Hõ ã¨=∞~°÷O|∞ÅQÆ∞ `Õ*’qâı+Ö|∞Åñ *ˇÅ∞"˘Ok ãÖQÆ~° ~°OQÆO|∞Å ^•#"åhHõO|∞Å
Ç¨ÏiOÑÖ*ÏÅ∞ ã¨∞^Œ~°≈<åk k=º™ê^èŒ#O|∞ÅKÕ ^Œ∞~åã¨^ŒO |QÆ∞ k=º~°∂ÑÖ|∞#∞O QÆey
=∞é˜Ü«Ú#∞. 288
* JO`ÕHÍHõ P =∞Ç¨`«∞‡x k=º^ÕÇ¨ÏO "Õ~°∞Ñ¨~°∞Ñ¨~åxk. ™ê\˜ÖËxk. ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∞ `«#Ö’
W=Ú_»∞ÛH˘#flk. KåÖÏ qâßÅ"≥∞ÿ QÆ∞O„_»<≥· x_çq HõeyL#flk. qz„`«"≥∞ÿ# =∞<À[˝"≥∞ÿ# J<ÕHõ
k=ºÉèí∂+¨}ÏÅ#∞ ^èŒiOz "å\˜x ã¨fiK«Ûù "≥∞ÿ# `«#HÍO`«∞ÅKÕ JÅOHõiã¨∞Î#flk. Ñ¨Å∞q^è•Öˇ·# HÀÔ~¯Å∞
HÀ~°∞`«∂ Ü«∞^ä•qkèQÍ Ñ¨ÓlOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ HÍ=∞^è#Õ ∞=Ù J#^Œy# K«~}° Hõ=∞Å^ŒfiÜ«∞O Hõey=Ù#flk.
á¶êÅÑ¶Å¨ Hõ HÍO`«∞Å‰õΩ F_çáÈ~Ú# K«O„^Œ∞_»∞ J#∞„QÆÇÏ≤ OÑ¨ |_ç#"å_≥· PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ J<ÕH~õ ∂° áêÖ’¡
P„â◊~ÚOKå_® J#fl@∞¡ L<åfl~Ú PÜ«∞# HÍeQÀà◊√¡.
N^ÕqH©, Éèí∂^ÕqH© `«ÅQÆ_»ÖÏ J#fl@∞¡ #∞#flx J~°\˜ã¨ÎOÉèÏÅ hÅ^Œ∞ºux Juâ◊~Úã¨∞Î<åfl~Ú
J`«x `˘_»Å∞. PÜ«∞# Hõ\˜„Ñ¨^Õâ◊O =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# |OQÍ~°∞ X_®¤}O`À =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ L#flk. PÜ«∞#
#_»∞=Ú Hõ_çq∞Ñ¨Ù=ÙfiÅ ˆHã¨~åÅ HÍO`«∞ÖÁeˆH Ñ¨@∞ìÑ‘`åO|~°O`À „Ñ¨HÍtã¨∞Î#flk. PÜ«∞# <åaè
â◊$OQÍ~°`«~°Oy}˜ ã¨∞_ç=Öˇ L#flk. PÜ«∞# =∞^èŒº„Ñ¨^Õâ◊O Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ L#fl ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ∂ =∂\˜=∂\˜H©
Ñ¨Ù@∞ì`«∞#flO^Œ∞=Å¡ Hõ$tOzO^• J#fl@∞¡ L#flk.
PÜ«∞# =HõΔóã¨÷ÅO =∞Oz =Ú`åºÅ∞ ‰õÄiÛ# =ÚQÆ∞æÅ`À =ÚK«Û@QÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î, „H˘O„Q˘`«Î
`«∞Åã‘=∂ÅÅ<Õ zQÆ∞~°∞Å áê#∞Ê`À XÑ¨C`«∂ Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å`À JÅOHõ$`«"∞≥ ,ÿ Ñ¨KÛ« Hõ~∂° Ê~°O Hõã∂¨ iÎ =∞Oz
QÆO^ŒO Ñ¨Ó`«Å`À Ñï=∞oã¨∂,Î H“ã¨∞ÉÎ ~íè `
° fl« HÍO`«∞Å`À "≥eyáÈ`«∂, N=`«ûâ’aè`"« ∞≥ ÿ ÅH©‡Δ ^Õq qÇ¨ÏiOKÕ
qÖÏã¨=∞Ok~°=∂ J#fl@∞¡ L#flk. â◊$OQÍ~° „H©_‰» Ωõ =ÚO^Œ∞ QÆ\Qì˜ Í H“yeOK«∞H˘#fl ÅH©‡Δ ^Õq KÕ`∞« ÅO^Œe
=∞}∞Å∞K≥H¯˜ # |OQÍ~°∞QÍAÅ∞ X`«∞‰Î Ωõ #fl QÆ∞~°∞ÖÎ Ï J#fl@∞¡ PÜ«∞# HõO~îå# =¸_»∞~ˆ YÅ∞ HõxÊã¨∞<Î åfl~Ú.
PÜ«∞# KÕ`«∞Å∞ "≥ÅHõ@ì~åx ~°=∞}©Ü«∞ ~°`«flHÍO`«∞Å`À q~ålÖË¡ Éèí∞[H©~°∞ÎÅ`À, HõOHõ}ÏÅ`À,
LOQÆ~åÅ`À JÅOHõ$`«=ÚÖˇ· L<åfl~Ú. PÜ«∞# K≥‰Ωõ ¯@^•ÌÅ∞ ã¨=∞ã¨ÖÎ ’‰õΩÅ ÉÏ^èÅŒ #∞ áÈQ˘@ìQÅÆ z~°∞#=Ùfi
"≥<≥flÅÅ`À `≥Å¡<≥· Hõ~°‚‰õΩO_»ÖÏÅ =∞}˜„Ñ¨ÉèíÅ <å\ÏºÅ`À `«à◊`«à◊ÖÏ_»∞`«∂ L<åfl~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 329
PÜ«∞# „HÕkÃÑ^Œq ÑÖ_ç# ^˘O_»ÑÖ_»∞ÖÏQÍ, Ñ¨QÆ_»OÖÏ, zQÆ∞~°∞\Ï‰õΩÖÏQÍ J~°∞}Ï~°∞}"≥∞ÿ
JÅ~å~°∞`«∞#flk. PÜ«∞# =Ú‰õΩ¯ K«Hõ¯x ãÖÃÑOQÆ Ñ¨Ù=ÙfiÖÏ, ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ áêeOK«_®xH˜ Kåe#
^•xx '<Õ#O>Ë <Õ—#x "å^Œ∞ÖÏ_Õ Hõ#∞flÅ‰õΩ ãïÇ¨Ï^Œ∞ãÌ OÎ¨ ÉèOí J#fl@∞¡ L#flk. PÜ«∞# Hõ#∞flÅ∞ Hõ=∞ÖÏÅ‰õÄ,
HõÅ∞=Å‰õÄ â’Éèí KÕ‰õÄ~°∞Û`«∂, Hõ~°∞}Ï=∞$`«O á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À K≥=ÙÅ=~°‰õΩ qã¨Îie¡
L<åfl~Ú. PÜ«∞# K≥=ÙÅ∞ NHÍ~åxH˜ JHõΔ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O KÕ‰õÄ~°∞ã¨∞Î<åfl~Ú. PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
=∞#‡^ä∞Œ x ^è#Œ ∞ã¨∞ûÖÏ J#fl@∞¡ L<åfl~Ú. PÜ«∞# <≥#∞fl^Œ∞~°∞ |Ç¨ïà◊ÑH¨ OΔõ J+¨qì ∞<å\˜ K«O„^Œ∞_® J#fl@∞¡
Hõ#∞flÅ qO^Œ∞ KÕã¨∞Î#flk.
PÜ«∞# t~°ã¨∞ûg∞^Œ Ñ¨^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ H˜s@O hÅÑ¨~°fi`« tY~°Og∞^Œ LO_Õ
ÉÏÅã¨∂~°∞º}˜‚ u~°ã¨¯iã¨∞Î#flk. ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞, "åÜ«Ú=Ù, Jyfl–gx „Ñ¨HÍâßxH˜ ‰õÄ_® J=HÍâ◊O
W=fi‰õΩO_®, =¸_»∞Ö’HÍÖ’¡#∂ "åºÑ≤OK«_®xH˜ ã¨=∞~°"÷ ∞≥ #ÿ `Õ*’qâı+O¨ `À q~ålÅ∞¡`∂« L#fl P ^Õ=^Õ=Ù_»∞
~°}~°OQÍÅÖ’ ~åHõΔã¨∞Å ã¨=¸Ç¨xfl zOz K≥O_®_» QÆeæ# ã¨∞^Œ~°≈#O "≥Ú^ŒÖˇ·# k"åºÜ«Ú^è•Å∞ ^èŒiOz
L<åfl_»∞. J##º™ê=∂#º"≥∞ÿ# k=º~°∂ÑÖ`À ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î L<åfl_»∞.
L. Ç¨~°HõÖÏÑ¨ Ñ¨Ù+¨ÊxK«Ü«∞O|∞Åñ [OK«^Œ#~°… ~°`«fl ˆH
Ü«¸~° Hõ~åOQÆ∞mÜ«∞Hõ =∞Ç¨ÏŸ[˚fiÅ ÉÏÇ¨ïã¨Ç¨Ï„ã¨âßY ÖÁ
áêÊ~°ñQÆñ E_» <˘Ñ≤Ê Éèí∞=<å`«‡HõbÅ #^Œ$+¨ì =¸Å q
™êÊùi`« Éè’y"Õ+≤ì`« qÉèÏã≤`« K«O^Œ# Éèí∂~°∞Ç¨Hõ$u<£. 289
* P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ Ç¨~åk JÅOHÍ~åÅ∞ Ñ¨Ù+¨Êã¨=¸Ç¨Å∞QÍ, "≥ÅHõ@ì~åx ~°`åflÅ∞ K≥H˜¯#
Éè∞í [H©~∞° ÅÎ `À LOQÆ~åÅ`À, q~ålÖË¡ "ÕÅH˘Åk ÉÏÇ¨ï=ÙÅ∞ âßM’Ñ¨âßYÅ∞QÍ „Ñ¨HÍtã¨∂,Î Éè∞í =<åxH˜ P`«‡Ü≥∞ÿ
=¸ÅO `≥eÜ«∞~åx^≥· Ñ¨_»QÆqÑ≤Ê# =∞Ç¨ã¨~°ÊO K«∞@∞ì‰õΩ#fl K«O^Œ# =$HõΔOÖÏ L<åfl_»∞.
=∞. qÅã¨`«∞¯O_»e ~å[ãŸº=Ú# #∞sfiÉèí$`«û=∂Yº<£ ã¨=Ú
[˚fie`À^•~° t~ÀqÉèí∂+¨} ã¨Ç¨Ï„ã¨ã¨fi~°‚ ‰õÄ@O|∞Å<£
ãëÖÏ"åã¨`«ñ *Ï~°∞H“ã¨∞ÎÉèí q~å[„^Œ`«fl QÆ~°ƒùO|∞#<£
#e<å‰õΔΩO_»∞ QÆ#∞OQ˘#OQÆñ ^ŒÔQ "≥∞ÿ<åHÍ=hÉèí$^Œæu<£. 290
* Ñ¨_»QÆqÑ≤Ê# ã¨~°Ê~åA`À Hõeã≤ "≥∞Åã≤ L#flO^Œ∞=ÖÏ¡, Éèí∂q∞x "≥∂ã¨∂Î LO_»@O=ÖÏ¡,
t~ÀqÉèí∂+¨}ÏÅ∞QÍ „Ñ¨HÍtOKÕ "ÕÅH˘Åk H˜s\ÏÅ=O\˜ |OQÍ~°∞ tY~åÅ=ÖÏ¡, ã¨=Ú„^Œ[Å=∞^èŒºOÖ’
x=ã≤OK«_O» =ÖÏ¡, =∞<ÀÇ¨Ï~°"∞≥ #ÿ H“ã¨∞ÉÎ Ïè k ~°`åflÅ∞ Hõey=ÙO_»@O =ÖÏ¡ =∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù "≥∞<ÿ åHõ Ñ¨~fi° `«OÖÏ
K«∂_»^Œy#"å_»∞ JÜ«∂º_»∞.
Hõ. q`«`å~°÷*Ï˝# [Ñ¨, ã¨∞Îu =∞Hõ~°O^Œ „Ñ¨Ç¨Ï$+¨ì „â◊√u*Ï`« =∞^èŒ∞
„=`« QÆ} Ñï=$`« â’ÉèÏ, QÆ`« H©iÎ „Ñ¨ã¨==∂eHõÅ∞ QÆÅ"åx<£. 291
=. Hõ#∞OQ˘x K«`«∞~å##∞O_»∞. 292
q™êÎ~°"≥∞ÿ# ÉèÏ=O`À, *Ï˝#O–[ÑÖ–™ÈÎ„`«O J<Õ `Õ<≥Å∞ „`åQÆ@OKÕ ãÖ`À+≤OKÕ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ J<Õ
"Õ^ãŒ =¨ ¸Ç¨Å`À K«∞@∞ìH˘#|_ç "≥É· "íè À¿Ñ`«OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ H©iÎ J<Õ Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å∞ QÆÅ"åxx P q+¨μ^‚ =Õ Ùx
K«`«∞~°∞‡Y„|Ç¨Ï‡ K«∂Kå_»∞.
ã‘. J#Ñ¶¨Ú ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞ <å^ŒºO`« â◊¥#∞ºx ^èŒ#∞ºx [QÆ^ÕHõ =∂#º K«i`«∞ñ
^Œ<åflaèã¨~°ã≤*’^Œƒù= ã¨~À[O|∞#∞ #Ñ¨CÅ #xÅ∞x #O|~°=Ú#∞
=∂x`«Éèí∞=#x~å‡} ^Œ$+≤ìx ÉÁ_»ñQÆ<≥ñ† QÍx ~Ú`«~°=Úñ QÍ#ÖËHõ
Ü«∂f‡Ü«∞Hõ~°‡ c*ÏO‰õΩ~°O|∞#∞ ~°*’ QÆ∞}Ü«Ú‰õΩÎñ _»QÆ∞K«∞ #‰õΩOiî`« „Ñ¨
`Õ. *Ïaèã¨~åæaè=ÚY`« #=ºHõÎ =∂~°∞æñ, _≥·# Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ#Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ñ *ËiÛ
Ü«∞ =∞‡Ç¨`«∞‡xñ |~°=Ú ##O`«∞ #Éèí=Ù, #A #"Õ∞Ü«Úx x@¡x Ü«∞aè#∞uOK≥. 293
* Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_≥· ã¨$+≤Hì Oõ `«\H˜ © „Ñ¨É∞íè "≥,· Pn JO`«=¸ ÖËx "å_≥· ^è#Œ ∞º_≥· ã¨HÅõ Ö’HÍÅ‰õÄ =∂#∞º_≥#·
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx „|Ç¨Ï‡ ^Œi≈OKå_»∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. PÜ«∞# ÉÁ_»∞#¤ ∞Oz Ñ¨Ù\˜#ì Hõ=∞ÖÏhfl, [ÖÏhfl, Jyflh,
PHÍâßhfl, =∞Ç¨[QÆ`∞« #Î ∞ ã¨$+≤Oì KåÅ<Õ ^Œ$+≤hì K«∂Kå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ W`«~O° Ug∞ Hõ#|_»Ö^Ë ∞Œ . `«#^≥#·
ã¨$+≤Hì Í~åºxH˜ c*ÏO‰õΩ~°"∞≥ #ÿ ~°*’QÆ∞}O `«#Ö’ á⁄_»ã∂¨ Ñ≤Ok. „Ñ¨=ÚY"≥∞#ÿ „Ñ¨*Ïã¨$+≤Hì ˜ ã¨∞=ÚY∞_≥<· å_»∞.
JO`«∞Ñ¨@xì –J~°O÷ HÍx–P Ç¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl Hˆ O„nHõiOKå_»∞. =∞Ç¨`«∞‡_»∂, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂,
J#O`«∞_»∂, JÉè=í Ù_»∂, J"Õ∞Ü«Ú_»∂ J~Ú# Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚ „|Ç¨Ï‡ D q^èOŒ QÍ „Ñ¨ã∞¨ uÎ OKå_»∞.
ã‘. #e<åHõΔ! =∂Ü«∂QÆ∞} =ºuHõ~°=Ú#ñ *Ëã≤ HÍ~°ºOÉˇ·# ã¨$+≤ì~°∂Ñ¨
=Ú#ñ „|HÍtOK«∞ hÑ¶¨∞#~°∂Ñ¨qÉèí=O|∞ ~°∂Ñ≤OÑ¨ ^ÕÇ¨Ï^è•~°∞Å‰õΩ ^Œ∞ifi
ÉèÏ=ºO|∞ ^ŒÅáÈÜ«∞ ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»=Ù<≥·# Ñ¨^•‡HõΔ! h ã¨fi~°∂ÑÖ|∞HõO>ˇ
##º "≥ÚHõ¯\˜ ã¨`«º"≥∞ÿ É’^èŒHõOÉˇ·# Ü«∞k ÖË^Œ∞ QÍ# h Ü«∞`«∞Å k=º
`Õ. "≥∞ÿ# ~°∂ÑÖ|∞ <å‰õΩñ „|`«ºHõΔ=∞Ü≥∞º, #kÜ«ÚñQÍHõ q"ÕHÀ^ŒÜ«∞=Ú#ñ *Ëã≤
=~°^Œ! h ~°∂Ñ¨ =∞*Ï˝#QÆ∞~°∞`«"≥∂ x, "å~°HõO |Ü≥∞º <å‰õΩ â◊â◊fi„`«ÊnÑ¨! 294
* `å=∞~° Ñ¨ÓÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ™êfig∞! =∂Ü«∂QÆ∞} ãÖÑ¨~°¯O=Å¡ U~°Ê_çOk D ã¨$+≤ì. D
ã¨$+≤ì ~°∂ÑÖÖ’ „Ñ¨HÍtOKÕ h Ñ¶¨∞#ã¨fi~°∂áêxfl x~°∂Ñ≤OK«\ÏxH˜ =∂=O\˜ ^ÕÇ¨Ï^è•~°∞Å‰õΩ ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
Hõ=∞ÖÏHΔÍ! h ã¨fi~°∂ÑÖ HõO>Ë =∞~˘Hõ¯\˜ ã¨`º« "≥∞#ÿ n, `≥eÜ«∞^Œy#n ÖË^∞Œ . F =~°^•! ™ê\˜ÖxË h =∞<ÀÇ¨Ï~°
~°∂ÑÖ <å‰õΩ ™êHΔÍ`«¯iOzOk. <åÖ’ q"ÕHOõ qHõãO≤ zOk. *’ºu~°‡Ü«∂! J@∞=O\˜ *Ï˝#O HõÅQÆ_O» KÕ`« h
~°∂ÑÖ J*Ï˝#O J<Õ ÃÑ#∞pHõ\x˜ áÈQ˘\Õì k. JO^Œ∞=Å¡ h ~°∂ÑÖ <åáêe\˜H˜ âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ nÑÖ.
Hõ. Ñ¶¨∞# ã¨`«∞Ê~°∞ëê#∞„QÆÇ¨Ï, =Ú#ÔH· Ü«∞q∞`å=`å~°=¸ÅO |QÆ∞K«∞O
^Œ#Ô~_ç h~°∂Ñ¨=Ú â’, Éèí#=∞QÆ∞ Éèí=nÜ«∞<åaèÑ¨^Œ‡=Ú=Å#<£. 295
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 331
Hõ. [##O |Ok# <åKÕ, ##Ü«∞=Ú "≥Ú^ŒÅ<≥ QÆ$Ç‘Ï`« =∞Ü≥∞º† [QÆ`åÊ
=#! h^Œ∞ ã¨∞ã¨fi~°∂Ñ¨=Ú, Ñ¶¨∞#~°∞z~°OÉˇ· ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊Hõ =∞QÆ∞@<£. 296
* L`«Î=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«\ÏxÔH· ^èŒiOz# Z<Àfl J=`å~åÅ‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Õ h
~°∂ÑÖ â◊√ÉèÏxfl Hõeyã¨∞ÎOk. h <åaèHõ=∞ÅO #∞Oz [x‡Oz# <Õ#∞ h ~°∂áêxfl ÉÏQÍ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl#∞.
Ö’Hõ=ÚÅ HõxflO\˜H© áê=#∞_»"≥·# ^Õ"å! h ã¨fi~°∂ÑÖ ZO`À ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ#k. ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊Hõ "≥∞ÿ#k.
=. =∞é˜Ü«Ú *Ï˝<å#O^ŒÑïÑ¨Ó~°‚ =∂„`«O|∞#∞, #<å=$`«„Ñ¨HÍâ◊O|∞#∞, ÉèË^Œ~°Ç≤Ï`«O|∞#∞, „|ÑÖK«
[#HõO|∞#∞, „|ÑÖK« qÅHõΔ}O|∞#∞, Éèí∂`ÕO„kÜ«∂`«‡HõO|∞#∞, <ÕHõO|∞#∞, <≥·# ~°∂ÑÖ|∞
<˘OkÜ«Ú <≥O^Œ∞#∞ ÉÁ_»QÍ# #\˜ì x#∞fl <å„â◊~ÚOK≥^Œ† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ [QÆ#‡OQÆà◊
ã¨fi~°∂Ñ¨^èŒ~°∞O_»"≥· h Ü«Úáêã¨‰õΩÅ"≥∞ÿ# =∂ =∞OQÆà◊O|∞Å H˘é‰õΩ x~°O`«~° ^è•º#O|∞KÕ`« h
k=º~°∂ÑÖ|∞#O QÍ#O|_çu, q\˜ì h=Ù x~°Ü«∞ÉèÏ‰õΩ¯Öˇ· xsâ◊fi~°"å^ŒO|∞#O *Ëã≤ ‰õΩ`«~°¯O|∞Å∞
„Ñ¨ãÖyOK«∞ ÉèÏQÆº~°Ç≤Ï`«∞ÅKÕ <å^Œ$`«∞O_»=Ù QÍ=Ù† =∞é˜Ü«Ú H˘O^Œé∞ Hõ$`å~°∞÷Öˇ·# =∞Ç¨`«∞‡Å∞
Éè=í nÜ«∞ NK«~} ° Ï~°qO^ŒHÀâ◊ QÆO^èOŒ |∞ "Õ^=Œ ∂~°∞`åh`«O |QÆ∞@O*Ëã≤ `«=∞`«=∞ Hõ~‰‚° Ωõ Ç¨Ï~°O|∞Å
KÕ`« „QÆÇ≤ÏOK«∞^Œ∞~°∞† "å~°Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ÉèíH˜Îáê~°`«O„`«ºO|∞# QÆ$Ç‘Ï`«áê^•~°
qO^ŒO|∞Å∞ QÆey „Ñ¨HÍtO`«∞† =kÜ«Ú#∞OQÍHõ „áê}∞Å‰õΩ „^Œ"åºQÍ~° ã¨∞Ç¨Ï$xflq∞`«ÎO |~Ú#
ÉèíÜ«∞O|∞#∞ ^Œ<åflâ◊xq∞`«ÎO |~Ú# â’HõO|∞#∞, „^Œ"åºk ã¨Ê$Ç¨ÏÜ«Ú#∞ ^Œ#xq∞`«ÎO |~Ú#
ÑïÉèí=O|∞#∞, =∞é˜Ü«Ú #O^Œ∞ñ ^Œ$+¨‚Ü«Ú #k „Ñ¨Ü«∂ãÖ|∞# Å|úOÉˇ·# <åiÎÜ«Ú, `«nÜ«∞OÉˇ·#
=$^ä•„QÆÇÏ¨ O|∞#∞ h Náê^•~°qO^ŒO|∞ ÅO^Œ∞ "≥=· ÚYºO ÉˇO`«HÍÅO|∞ QÆÅ∞QÆ∞ #O`«HÍÅO|∞#∞
„ÉÏÑ¨ÎO|∞ ÅQÆ∞OQÍx =∂#"å`«‡<åÜ«∞‰õΩO_»=QÆ∞ x#∞fl <å„â◊~ÚOz# ÉèíÜ«∞x=$uÎ ¿ÇÏ`«∞"≥·#
"≥∂HõΔO|∞ QÆÅ∞QÆ∞† =∞é˜Ü«Ú#∞O Q˘O^Œé∞ ã¨HõÅáêÑ¨ x=~°ÎHõO|~Ú# `«finÜ«∞<å=∞ã¨‡~°}
H©~°Î#O|∞ÅO^Œ∞ q=ÚY∞Öˇ· HÍ=∞ºHõ~°‡ „áêg}ºO|∞#O *Ëã≤ #+¨ì=∞`«∞Öˇ· ~ÚO„kÜ«∞ Ñ¨~°`«O„`«∞Öˇ·
Ü«∞=∞OQÆà◊O|∞Öˇ·# HÍ~°ºO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O^Œ∞~°∞† ^•#O*Ëã≤ "å`åk„u^è•`«∞ =¸ÅOÉˇ·#
‰õΔΩ`«Î$_®^Œ∞ÅKÕ`«#∞, j`À+¨‚=~°¬ "å`åk ^Œ∞óYO|∞ÅKÕ`«#∞, #un~°…OÉˇ·# HÍ=∂yflKÕ`«#∞,
#qzÛù#flO|QÆ∞ „HÀ^èŒO|∞KÕ`«#∞O ^ŒÑ¨º=∂#∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞† "å~°ÅO QÆx# <å z`«ÎO|∞ QÆÅOHõO
ÉÁO^Œ∞† r=ÙO_»∞ Éèí=nÜ«∞=∂Ü«∂ Ñï„ÉèÏ=∞º=∂}∞O_≥· Ü«∂`«‡ "Õéx Ü≥∞Ñ¨C_»∞ ^≥eÜ«Ú,
#O`«HÍÅO|∞ x~°~°÷HõOÉˇ· ^Œ∞ã¨Î~°OÉˇ·# ãÖ™ê~°™êQÆ~°O|∞ `«i~ÚOÑÖ*ÏÅ‰õΩO_»∞† ã¨#∞‡
hO„^Œ∞Öˇ·##∞ Éèí=nÜ«∞ <å=∞ã¨‡~°}O|∞ =∞éz ~Ú`«~°q+¨Ü«∂ã¨‰õΩÎÖˇ·ˆ~x "å~°Å∞ k=O|∞ÅO^Œ∞
=$^ä•„Ñ¨Ü«∞`«∞flÖˇ· ãÖK«iOK«∞K«∞, ~å„`«∞ÅÜ«∞O^Œ∞ x„^•ã¨‰õΩÎÖˇ· ã¨fiÑ¨flQÀK«~°O|∞ Å~Ú#
|Ç¨ïq^èŒãÖÑ¨^Œ‰õΩ <å#OkOK«∞K«∞, â◊s~°Ñï}Ï=∂k Ñ‘_»Å‰õΩ ^Œ∞ódOK«∞K«∞O „|u Ç¨Ï`«O|∞Öˇ·#
Ü«Ú^ÀºQÆO|∞Å Éèí∂Ö’HõO|∞# ãÖ™ê~°∞Ö∫ =iÎO`«∞~°∞† xëê¯=∞^èŒ~°∞‡Öˇ· x#∞fl Éèíl~ÚOK«∞
ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ Hõ~°‚=∂~°æO|∞ÅO „|"ÕtOz Éèí=nÜ«∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ Ñïâ’kè`«OÉˇ·# Ç¨Ï$`«û~À[
Hõi‚HÍÑ‘~î°O|∞# =ã≤~ÚO`«∞ =kÜ«Ú#∞OQÍHõ. 297
* *Ï˝#OKÕ`å P#O^ŒOKÕ`å ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ#n, P=~°}O ÖËx HÍOu HõÅn, ÉèË^ŒÉèÏ=O ÖËxn,
„Ñ¨ÑÖKåxfl ã¨$+≤ìOKÕn, „Ñ¨ÑÖK«OHõO>ˇ aè#fl"≥∞ÿ#n, ÑÖK«Éèí∂`«=ÚÅ‰õÄ, WO„kÜ«∂Å‰õÄ P`«‡=O\˜k,
J##º"≥∞#ÿ k J~Ú# ~°∂áêxfl ^èiŒ Oz ‰õÄ_® ZHõ¯_® HõxÑ≤OK«x x#∞fl P„â◊~Ú™êÎ#∞. h=Ù Ö’HÍÅHõO`«‰Äõ
â◊√ÉèÏxfl KÕ‰õÄˆ~Û ~°∂ÑÖ ^èŒiOz# "å_»=Ù. x~°O`«~°O x#∞fl ^è•ºxOKÕ =∂‰õΩ â◊√ÉèÏÅ#∞ HõeæOK«_®xÔH·
D k=º~°∂ÑÖ`À Hõ#|_ç<å=Ù.
#~°HõÉèÏ[#∞Öˇ· Dâ◊fi~°∞_»∞ ÖË_»x "åkã¨∂Î ‰õΩ`«~å¯Å`À HÍÅO QÆ_ç¿Ñ ^Œ∞~°^Œ$+¨ì=O`«∞Å∞ x#∞fl
QÆ∞iÎOÑ¨Ö~Ë ∞° . ^è#Œ ºr=ÙÖˇ#· H˘O^Œ~∞° =∞Ç¨`«∞‡Å∞ "Õ^•Å<Õ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`åÅ∞ H˘x=zÛ# g∞ áê^ŒÑ^¨ •‡Å
ã¨∞QÆO^è•xfl g#∞ÅqO^Œ∞QÍ P„Ñ¶¨∂}˜™êÎ~°∞. "å~°∞ ÉèíH˜Î`À Ñ¨~°=tOz# `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÖÏÅ`À h
áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞. h=Ù P Éèí‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞ûÅ`À „Ñ¨HÍt™êÎ=Ù.
JO`ÕHÍHõ „áê}∞Å‰õΩ ^èŒ#O, WÅ∞¡, ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å=Å¡ HõeˆQ ÉèíÜ«∞O, Jq <åâ◊#O HÍ=_»O KÕ`« HõeˆQ
^Œ∞óYO, "åxg∞^Œ Pâ◊, "åx ãÖáê^Œ#Ö’ Z^Œ∞~°ÜÕ∞º J==∂#O, Wxfl „â◊=∞Å∞Ñ¨_ç á⁄O^Õ â’HÍxH˜
=¸Å"≥∞ÿ# `«$+¨‚, W=hfl h =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# K«~°}ÏÉÏ˚Å#∞ `«ÅOK«‰õΩO_® ZO`«HÍÅO LO\ÏÜ≥∂
JO`«HÍÅ=¸ LO\Ï~Ú. HÍx =∂#=ÙÅ P`«‡Å‰õΩ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»"≥·# x#∞fl P„â◊~ÚOz#@¡~Ú`Õ
ÉèíÜ«∂xfl áÈQ˘@∞ì HÀ=_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ# "≥∂HõΔO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. H˘O^Œ~°∞ Jxfl áêáêÅ∂ áÈQ˘@ìQÆeˆQ
h<å=∞ ^è•º#ãÖH©~#Î° Å‰õΩ q=ÚY∞Öˇ· "≥∂Ç¨ÏãÖ|O^è"Œ ∞≥ #ÿ Ñ¨#∞Ö’¡ =∞u HÀÖ’Ê~Ú, WO„kÜ«∂Å‰õΩ ^•ã¨∞Öˇ·
Jâ◊√ÉèÏÖˇ#· HÍ~åºÅ∞ KÕã¨∂Î LO\Ï~°∞. WO^Œ∞=Å¡ "å`«Ñ≤`«Îâı¡ëê‡Å‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ# PHõe^ŒÑ¨CÅ ÉÏ^èŒÅ
KÕ`å, j`«O L+¨‚O =~°¬O "åÜ«Ú=Ù "≥Ú^ŒÖˇ·#"åx =Å¡ „áêÑ≤ÎOKÕ ^Œ∞óYOKÕ`å J=kèÖËx HÍ=∞ ãÖ`åÑÖ
KÕ`å, Z_»`≥QÆx HÀÑÖKÕ`å, `«Ñ≤Oz Ñï`«Ñ≤OK«∞`å~°∞. J@∞=O\˜ "åix K«∂z <å =∞#ã¨∞û KåÖÏ HõÅ`«
Ñ¨_∞» `«∞Ok.
r=Ù_»∞ h =∂Ü«∞ HõeÊOKÕ „Éè=í ∞ÅÖ’ H©Å∞ÉÁ=∞‡Ü≥∞ÿ ^ÕÇÏ¨ OHõO>Ë P`«‡"Õ~x° ZÑ¨Ê\˜ =~°‰Ωõ `≥Å∞ã¨∞HÀ_À
JO`« =~°‰Ωõ ™ê~°OÖËx ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•@ÖË_∞» . „âı+μ¨ Öª #·ˇ =ÚhO„^Œ∞Å∞‰õÄ_®, h <å=∞ã¨‡~°}Ïxfl
=∞~°z, J#ºq+¨Ü∂« ÅÃÑ· Pã¨HÎ˜ HõÅ"åÔ~#· @¡~Ú`Õ, "å~°∞ Ñ¨QÅÆ O`å Ñ¨xH˜=∂e#"åÔ~· u~°∞QÆ∞`«∂, ~å„uà◊√¡
ã¨fiÑ¨flOÖ’ HõxÑ≤OKÕ J<ÕHÍÖˇ#· ãÖÑ¨^ÅŒ ‰õΩ ãÖ`À+¨Ñ_¨ ∞» `«∂, â◊s~°=∞O^Œe [~å~ÀQÍk qHÍ~åÅ‰õΩ qKå~°Ñ_¨ ∞» `«∂,
„Ñ¨Ü∞« `åflÅhfl ÉèQí flÆ O HÍQÍ Éè∂í Ö’HõOÖ’ ãÖ™ê~°|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯H˘x u~°∞QÆ∞`å~°∞.
HÀiHõÅ∞ ÖË‰õΩO_® ^èŒ~°‡ =∂~°æOÖ’ x#∞fl ¿ãqOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ K≥=ÙÅQÆ∞O_® h=Ù "åiÖ’
„Ñ¨"Õt™êÎ=Ù. hÃÑ· ÉèíH˜Î„Ñ¨Ñ¨`«∞ÎÅ =Å¡ Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# "åi Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å Ñ‘~î°O g∞^Œ h=Ù ‰õÄ~°∞ÛO\Ï=Ù.
=∞. Ñ¨~°Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æ=ÚÅ ÉèÏ=O|O^Œ∞ <Õ h =∞<À
Ç¨Ï~°~°∂ÑÖ|∞ñ ^ŒÅOz ÜÕ∞ QÆ∞}QÆ}^è•º#O|∞ QÍqO`«∞, ~°
Ñ¨C~°∞+¨„âı+¨ª Ñï„QÆÇ¨ÏO|∞#‰õΩ<≥· á⁄ÖÏÊ~°ñ ^Œ^•úº# QÀ
K«~°=¸iÎ<£ ^èŒi~ÚO`«∞ QÍ^≥ Ñ¨~°"≥∂`åûÇ¨ïO_»"≥· =∂^èŒ"å! 298
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 333
* F =∂^èŒ"å! L`«Î=ÚÖˇ·# Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ `«=∞`«=∞ Ü≥∂QÆãÖ„Ñ¨^•Ü«∂Å`À `«=∞`«=∞ ÉèÏ"åÅÖ’

U h =∞<ÀÇ¨Ï~°~°∂áêxfl ÉèÏq™êÎ~À† U h QÆ∞}QÆ}Ïefl ãÖÉèÏq™êÎ~À† "åix J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ xq∞`«ÎO P
~°∂ÑÖ ^èiŒ Oz J@∞=O\˜ QÆ∞}QÆ}ÏÅ`À "åiH˜ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ=Ù. ZO`À ãÖ`À+ÖQÍ "åix P^Œ∞‰õΩO\Ï=Ù.
`Õ. J~°Ü«∞ xëê¯=∞^èŒ~°∞‡Öˇ· #\˜ì Éèí‰õΩÎ, ÅO^Œ∞ h=Ù „Ñ¨ã¨#∞flO_» "≥·#su
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=ÚÅ |^ŒúHÍ=ÚÖˇ· Ü≥∞#Ü«Ú ^Õ=, QÆ}=ÚÅO^Œ∞ñ „|ã¨#fl`« QÆÅ∞QÆ g=Ù. 299
* ÉÏQÍ ÑïjeOz K«∂¿ãÎ HÀiHõÅ∞ ÖË‰õΩO_® x#∞fl P~åkèOKÕ Éèí‰õΩÎÅ#∞ h=Ù J#∞„QÆÇ≤ÏOz#@∞¡
HÀiHõÅ`À =Ú_çÃÑ@∞ì‰õΩ#fl Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O QÆÅ ^Õ=`«Å#∞‰õÄ_® h=Ù J#∞„QÆÇ≤ÏOK«=Ù.
K«. J~°Ü«∞ ã¨=∞ã¨ÎÉèí∂`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ =ã≤Oz ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ
Ñ¨~°ñy ã¨∞Ç¨Ï$„u¯Ü«∂#∞QÆ∞} ÉèÏã≤`«^èŒ~°∞‡ñ_»=ÙO |~åÑ¨ˆ~
â◊fi~°∞ñ_»=Ù<≥· `«#~°∞ÛK«∞ #ã¨[˚#^Œ∞~°¡Éèí "≥∞ÿ# Ü«∞\˜ì ã¨∞
ã≤÷~°=∞QÆ∞ ã¨~°fiÉèí∂`«^ŒÜ«∞KÕñ ÉÁ_»ñQÍ#ñQÆ =`«∞Î =K«∞º`å! 300
* F ™êfiq∞! h=Ù ã¨HõÅ r=ÙÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ JO`«~åºq∞"≥· LO\Ï=Ù. JO^ŒiÖ’ XˆH XHõ
~°∂ÑÖ`À "≥Å∞ Q˘O^Œ∞`å=Ù. PáêºÜ«∞`«‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ ^èŒ~°‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ù. JK«∞º`å!
WÇ¨ÏÑ¨~åÅ‰õΩ h"Õ Jnèâfi◊ ~°∞_»=Ù. ã¨[#˚ ∞Å‰õΩ ã¨∞ÅÉè=í ¸ Jã¨[#˚ ∞Å‰õΩ ^Œ∞~°É¡ =íè ¸ J~Ú# ã¨~fi° r=HÍ~°∞}ºO
=Å¡ =∂„`«"Õ∞ [#∞Å∞ x#∞fl ^Œi≈OÑ¨ QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞.
=∞. „Hõ`«∞^•<À„QÆ `«Ñ¨ã¨û=∂kè [Ñ¨ã¨`«¯~å‡yfl Ç¨ÏŸ„`ådÅ
„=`«K«~åº^Œ∞Å <å^ŒiOÑ¨† =dÅ"åºáê~°áê~åÜ«∞}
ã≤÷u <˘áêÊÔ~_ç h Ñ¨^•|˚Ü«ÚQÆm ¿ã"åaèÑ¨Ó*Ïã¨=∞
iÊ`«^èŒ~°∞‡O _»QÆ∞"åx ÉèíOy #ã¨∞~ås! ^Õ=K«∂_®=∞}©! 301
* ^Œ#∞[q~å=∂! ^≥·=`«™ê~°fiÉè∫=∂! ã¨=∞ã¨Î "åºáê~åÅ∂, hˆH ã¨=∞iÊOz hÜ«∞O^Õ =∞#ã¨∞û
ÅQÆflO KÕã≤, h áê^ŒÑ¨^Œ‡^ŒfiÜ«∂<Õfl x~°O`«~°O P~åkèOKÕ Éèí‰õΩÎ}˜‚ h=Ù ZO`À JáêºÜ«∞OQÍ P^ŒiOz
P^Œ∞H˘O\Ï=Ù. Ü«∞*Ï˝Å∂, ^•<åÅ∂, Hõ~îÀ~°`«Ñ¨ã¨∞ûÅ∂, [áêÅ∂, JyflÇ¨ÏŸ„`åÅ∂, „=`åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
ã¨`«¯~°‡Å∞ PK«iOKÕ "åix ‰õÄ_® WO`« „¿Ñ=∞QÍ P^ŒiOK«=Ù.
`Õ. `«qe â◊â◊fi`«ûfi~°∂Ñ¨ K≥·`«#ºÉèí∂i, =∞Ç≤Ï=∞KÕ`« #áêã¨Î ã¨=∞ã¨ÎÉèË^Œ
"≥∂Ç¨ïñ_» =dÅ q*Ï˝#=Ú#‰õΩ <å„â◊, Ü«ÚO_»=QÆ∞ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ <À ~°"Õ∞â◊! 302
* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! h ã¨fi~°∂ÑÖ âßâ◊fi`«"≥∞ÿ#k. JO^Œe K≥·`«#º=∞Ç¨„Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ ã¨=∞ã¨Î"≥∞ÿ# ÉèË^Œ
ÉèÏ"åÅ#∂, "åº"≥∂Ç¨Å#∂ ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨Ù`å=Ù. JYO_» q*Ï˝<åxH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ# h‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞.
Hõ. [## ã≤÷u qÅÜ«∞O|∞Å, Hõ#Ü«∞O|∞#∞ ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«=∞QÆ∞ =∂Ü«∂ b
Å#∞ *ˇOk #@# ãëÃÑ_»∞, ##Ñ¶¨∂`«‡Hõ! h H˘#~°∞Î #aè=O^Œ#=ÚÖò. 303
* Ñ¨Ù@∞ì@, =$kúá⁄O^Œ∞@, K«xáÈ=Ù@–J<Õ =¸_çO\˜H© =¸ÅHÍ~°}"≥∞#ÿ k h =∂Ü«∞. J@∞=O\˜
=∂Ü«∂ #@#Å`À, bÖÏ qÖÏ™êÅ`À x~°O`«~°=Ú „H©_çOKÕ F Ñ¨q„`« ã¨fi~°∂áê! h H˜"Õ <å ÔH·"≥∂_»∞ÊÅ∞.
ã‘. J#Ñ¶¨∂`«‡! =∞é˜ Éèí=^Œ=`å~° QÆ∞}Hõ~°‡ Ñ¶¨∞#q_»O|#¿ÇÏ`«∞HõO|∞ Å~Ú#
~°=∞}©Ü«∞=∞QÆ∞ ^•â◊~°kä =ã¨∞^Õ= ‰õΩ=∂~åk k=º<å=∞O|∞ Ö’e
"≥ÅÜ«∞OQÆ =∞#∞AÅ∞ q=âß`«∞‡Öˇ· Ü«∞=™ê#HÍÅO|∞# ãÖã¨‡iOz
[#‡ [<å‡O`«~° ãÖz`« ^Œ∞i`«O|∞ñ ÉÏã≤ ÔH·=ÅºãÖ„áêÑ¨ÙÎ ÅQÆ∞^Œ∞
`Õ. ~°\˜ì k"åº=`å~°O|∞ Å=^èŒiOK«∞, #Añ_»=QÆ∞ h‰õΩ „"≥ÚÔH¯^Œ ##Ñ¶¨∞K«i`«!
z~°â◊√ÉèÏHÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡qÇ¨~°! ÉèíHõÎ=∞O^•~°! ^Œ∞~°ƒù= ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°! 304
* ™êfig∞! h=Ù Ñ¨~°=∞Ñ¨q„`«∞_»=Ù! ã¨K«Ûi„`«∞_»=Ù! âßâ◊fi`«"≥∞ÿ# k=º=∞OQÆÅ ã¨fi~°∂ÑÖ HõÅ"å_»=Ù!
ZÅ¡Ñ¨C_»∂ ÅH©Δ‡^Õq`À ‰õÄ_ç ãÖK«iOKÕ"å_»=Ù! Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ HõÅÊ=$HõΔO =O\˜"å_»=Ù! ^Œ∞~°ƒù~°"≥∞ÿ# ãÖ™ê~°
ÉèíÜ«∂xfl ^Œ∂~°OQÍ áÈQ˘>Ëì"å_»=Ù! h J=`å~åÅ‰õÄ, ã¨^Œ∞æ}ÏÅ‰õÄ, ã¨`å¯~åºÅ‰õÄ, =∞Ç¨Ï^•â◊Ü«∂Å‰õÄ
HÍ~°}"≥∞ÿ#g, =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ#g J~Ú# ''^•â◊~°kä——, ''"åã¨∞^Õ"å—— k k=º<å=∂Å#∞ =∞#∞+¨μºÅ∞ `«=∞
`«∞k QÆ_çÜ«∞Ö’¡ ã¨‡iOz, [#‡[#‡Ö’¡ ‰õÄ_»Éˇ@∞ìH˘#fl áêáêÅ#∞ áÈQ˘@∞ìH˘x "≥∂HõΔO á⁄O^Œ∞`å~°∞.
[#‡ ÖËx"å_»"≥· ‰õÄ_® J@∞=O\˜ k"åº=`å~åÅ`À [x‡OKÕ h‰õΩ „"≥Ú‰õΩ¯`«∞<åfl#∞.
`«. [## =$kú q<åâ◊ ¿ÇÏ`«∞Hõ ãÖQÆuO QÆÅ ÜÕ∞#∞ h
=Ù#∞ Ç¨Ï~°∞O_»∞ñ „kâßYÖˇ·, =∞#∞=ÙÖò =∞sz =ÚMÏ=∞~°∞Öò
^Œ#~° #O^Œ∞Ñ¨âßYÖˇ·, Éèí=^•`«‡ nxH˜ =¸Å"≥∞ÿ
Ü«∞#Ü«∞=Ú<£ Éèí∞=# „^Œ∞=∂Hõ$u"≥·# h H˜^≥ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 305
D qâ◊fiO XHõ =∞Ç¨=$HõΔO. ã¨$+≤ìã≤÷uÅÜ«∞ HÍ~°‰õΩÅ"≥∞ÿ# <Õ#∂, h=Ó, t=Ù_»∂, =ÚQÆ∞æ~°O P
=$HΔÍxH˜ =¸_»∞ âßYÅO. =∞#∞=ÙÅ∂, =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å∂, ^Õ=`«Å∂ ^•x LÑ¨âßYÅ∞. P
qâ◊fi=$HΔÍxH˜ P^è•~°"≥∞ÿ# ‰õÄHõ\˜ "Õ~°∞ h"Õ. qâßÅ"≥∞ÿ# ^•x PHÍ~°O ‰õÄ_® h"Õ! J@∞=O\˜ h‰õΩ
ÔH·"≥∂_»∞ÊÅ∞.
=∞. Ñ¨Ù~°∞ëênèâ◊! Éèí=`«Ê^•|˚Ü«ÚQÆm Ñ¨Ó*ÏkHõ~°‡„H˜Ü«∂
Ñ¨~°`«O *ˇO^Œx =¸_è»z`«∞Îxñ |â◊√„áêÜ«Ú<£ =∞#∞ëêº^èŒ=Ú<£
[~°Ü«Ú<£ <åâ◊=Ú <˘O^Œñ*ËÜ«Ú #u^ŒHõΔOÉˇ·# HÍÅO|∞† `«
^Œ∞æ~°∞ HÍÖÏ`«∞‡ñ_»"≥·# h‰õΩ =∞k ãÖ`À+Ö|∞#<£ „"≥ÚÔH¯^Œ<£. 306
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 335
* Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î ∂! h áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ Ñ¨ÓlOK«_O» J<Õ =∞Oz Ñ¨xÖ’ =Úxy `«#‡Ü«∞`«fiO K≥O^Œx"å_»∞
Ñ¨~°=∞=¸_è»∞_»∞, Ñ¨â◊√=ÙÖÏO\˜ "å_»∞, J^èŒ=Ú_»∞. J@∞=O\˜ =∂#=Ù#‰õΩ ã¨~°fiã¨=∞~°÷"≥∞ÿ# HÍÅO `«fi~°QÍ
=Úãë `«<åxfl HõeæOz, "åx q<åâ◊<åxH˜ ^•ifã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ J#O`«HÍÖÏxH˜ P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»
=~Ú# h‰õΩ P#O^ŒOQÍ #=∞ã¨¯i™êÎ#∞.
ã‘. ã¨ˆ~fiâ◊! HõÖÏÊO`«ãÖã≤÷`« =∞QÆ∞ [Å*Ï`«=∞O ^Õ#∞ ãÖ[## =∞Ok
Éèí=nÜ«∞ ã¨∞ã¨fi~°∂Ñ¨=ÚñE_» #i÷Oz |Ç¨ï=`«û~°=ÚÅ∞ ^ŒÑÖ|∞ ¿ãã≤
„Hõ`«∞Hõ~°‡=ÚÅ∞ ÃÑ‰õΩ¯ QÍqOzÜ«Ú#∞ x#∞ñ ÉÁ_»QÍ#ñQÍ ÖËHõ |∞kú cèuñ
ÉÁOk# <å‰õΩ xÑ¨C_»∞#∞ xˆ~›`«∞Hõ Hõ~°∞}KÕ #dÅÖ’ÔH·Hõ=O^Œº
`Õ. =∂# ã¨`«`« „Ñ¨ã¨#fl HÀ=∞Å =ÚMÏ|˚, Hõe`« Éèí=nÜ«∞ k=º=∞OQÆà◊ qÖÏã¨
=¸iÎ ^Œi≈OÑ¨ñ QÆeÔQ ÉèíHÍÎiÎÇ¨Ï~°}, Hõ~°}! `«∞ÉèíºO #"≥∂ qâ◊fiÉèí~°}! ^Õ=! 307
* F ã¨ˆ~fiâ◊fi~å! HõÖÏÊO`«ã¨=∞Ü«∞OÖ’ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x `å=∞~° Ñ¨Ù=Ùfi#O^Œ∞ <Õ#∞ Ñ¨Ù\Ïì#∞. h
J`«ºO`«ã¨∞O^Œ~° "≥∞ÿ# PHÍ~åxfl K«∂_»QÀi KåÖÏ ãÖ=`«û~åÅ∞ `«Ñ¨ã¨∞û KÕâß#∞. „Hõ`«∞=ÙÅ∞ ‰õÄ_®
Z<Àfl KÕâß#∞. HÍx h *Ï_» JO`«∞ zHõ¯Hõ ZO`À Éˇ^Œi áÈÜ«∂#∞. J@∞=O\˜ <å‰õΩ Z@∞=O\˜ HÍ~°}O
ÖË‰Ωõ O_®<Õ Hõ~∞° } QÆÅ"å_»"·≥ WÑ¨C_»∞ h=Ù ™êHΔÍ`«¯iOKå=Ù. JdÅÖ’HÍÅ‰õÄ P~å^èhŒ Ü«∞"≥∞,ÿ ZÅ¡ÑC¨ _»∂
„Ñ¨ã¨#flHÀ=∞Å"≥∞ÿ# =ÚYÑ¨^Œ‡O`À q~ålÖË¡ h k=º =∞OQÆà◊ q„QÆÇ¨xfl WÑ¨C_»∞ Hõ#∞ÖÏ~å, Hõ~°=Ùn~å
^Œi≈OÑ¨ QÆeQÍ#∞. Éèí‰õΩÎÅ "Õ^Œ#Å#∞ áÈQ˘>Ëì F Ñ¨~°=∂`å‡! D qâßÅ qâßfixfl ÉèíiOKÕ ^Õ"åk^Õ"å! h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O!
ã‘. J=∞~° u~°ºV‡#∞ëêºk KÕ`«#Ü≥∂#∞ ÅO^Œ∞ <å`Õ‡K«ÛùKÕñ *ˇOk#\˜ì
Hõ=∞hÜ«∞ â◊√Éèí=¸iÎ QÆÖ"åñ_»"≥· ^èŒ~°‡¿ã`«∞ =#OQÆñ „|MÏºu <˘Ok
q+¨Ü«∞ ã¨∞YO|∞Å q_çz ãÖ`«`« x*Ï#O^•#∞Éèí= ã¨=Ú#fluñ ^Œ#~°∞Î†
=k QÍ# Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=∂Yºñ *ˇ<˘flO^Œ∞^Œ∞ =\˜ì x <≥flÑ¨C_»∞ #aè#∞uO`«∞†
`Õ. #i÷ Éèí=nÜ«∞áê^ŒO|∞ ÖÏ„â◊~ÚO`«∞† =∞Ç≤Ï`« ÉèíH˜Îx h‰õΩ #=∞ã¨¯iO`«∞†
ÉèíHõÎ [# áÈ+¨ Ñï`À+¨! Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨! „Ñ¨q=∞ÖÏHÍ~°! ãÖ™ê~° ÉèíÜ«∞q^Œ∂~°! 308
* h=Ù ÉèíHõÎ[#∞Å#∞ áÈ+≤OK«@OÖ’ q∞H˜¯e ãÖ`À+¨Ñ¨_Õ"å_çq. x~°‡Å"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõÖ"å_»"≥·
ãÖ™ê~°ÉÜ íè ∂« xfl ^Œ∂~°O KÕ¿ã Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»=Ù! h ãÖHõÖÏÊ#∞™ê~°OQÍ ^Õ=`«Å∞, [O`«∞=ÙÅ∞, =∞#∞+¨μºÅ∞
"≥Ú^ŒÖ#·ˇ ã¨K` Õ #« ~°∂áêÅ∞ ^èiŒ Oz J=`«i™êÎ=Ù. =∞<ÀÇ¨Ï~°"∞≥ #ÿ =∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂ÑÖ`À ^è~Œ å‡xH˜ ¿ã`«∞=ÙQÍ
xÅ∞™êÎ=Ù. ¿Ñ~°∞ „Ñ¨MÏº`«∞Å∞ QÆ_ç™êÎ=Ù. Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅ#∞ q_»zÃÑ\˜ì ZÅ¡Ñ¨C_»∂ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^•xfl
J#∞Éèqí ™êÎ=Ù. JO^Œ∞Hõ<Õ h=Ù Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»<Õ „Ñ¨âã◊ Î≤ QÍOKå=Ù. J@∞=O\˜ x#∞fl x`«º=¸ ã¨#∞flu™êÎ#∞.
„Ñ‘u`À h áê^•Å#∞ P„â◊~Ú™êÎ#∞. JÑïq∞`« ÉèíH˜Î`À h‰õΩ #=∞ã¨¯i™êÎ#∞.
ã‘. `«ÅH˘x ÑÖK«Éèí∂`«„Ñ¨=~°ÎHõ "≥∞ÿ# Éèí∂i=∂Ü«∂QÆ∞}ã¨∞Êù~°}ñ l‰õΩ¯
=_»Hõ, Ö’HõO|∞Å∞ Éèí=nÜ«∞ [~î°~°O|∞Ö’ xeÊ Ñ¶¨∞#ã¨=∂Ö’ÅK«@∞Å
ã¨~°fiOHõëÈi‡cè+¨}"åiú #_»∞=∞#∞ Ñ¶¨}˜~å[Éè’QÆ`«ÅÊO|∞#O^Œ∞
Ü≥∂QÆx„^•~°u #∞O_»OQÆ <˘HõH˘O`« HÍÅO|∞ ã¨#ñQÆ "Õ∞Å¯x# "Õà◊
`Õ. #ÅÑ¶¨ÚÉèí=nÜ«∞ <åaè`ÀÜ«∞[=Ú=Å#, QÆ_»ñy =ÚÖ’¡Hõ=ÚÅ∞ ™ÈÑ¨Hõ~°}=ÚÅ∞QÆñ
|∞@ìñ*Ëã≤u =`«∞ÅqÉèí∂u "≥∞éã≤, Ñ¨ÙO_»sHÍHõΔ! ãÖ`«`« Éèí∞=#~°HõΔ! 309
* `≥Å¡^•=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_≥· ZÅ¡"Õà◊ÖÏ =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ K«Å¡QÍ ~°H˜ΔOKÕ ™êfig∞! h=Ù
=ÚO^Œ∞O_ç ÑÖK«É∂íè `åÅ#∞ „Ñ¨=iÎOÑ¨*¿Ë ã =∞Ç¨=∂Ü«∂|O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_‰» Ωõ O_® Ö’HÍÅ#∞ h Hõ_∞» Ñ¨ÙÖ’
xÅ∞ÊH˘O\Ï=Ù. L"≥fi`«∞ÎQÍ ÖËzÑ¨_»∞`«∞#fl L`«∞ÎOQÆ `«~°OQÍÅ`À á⁄Oyá⁄~°ÖË ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨=Ú„^ŒO
#_»∞=∞ âı+`
¨ Å« ÊO g∞^Œ â◊Ü∞« xOz Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’ LO\Ï=Ù. H˘O`«HÍÅO QÆ_Kç åHõ "Õ∞ÖÁ¯O\Ï=Ù. JÑ¨C_»∞
h ™ê\˜ ÖËx "Õ∞\˜ "≥·Éèí"åxfl =ºHõÎO KÕã¨∂Î, h<åaèHõ=∞ÅOÖ’#∞O_ç =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∞ Ñ¨Ù\˜ìOÑ¨*Ë™êÎ=Ù.
Hõ. xQÆ=∞ã¨∞Î`«! ÅH©Δ‡Ñü!, [QÆ^ŒO`«~åºq∞ =QÆ∞K«∞ ã¨~°æ=Ú <≥Å¡O
^ŒQÆ∞ Éèí=^≥·â◊fi~°ºO|∞#, #QÆ}˜`« ™œMÏº#∞Éèí==Ú #OkO`«∞ñ QÆ^Õ! 310
* "Õ^•ÅKÕ q#∞uOÑ¨|_Õ ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! ™êfig∞! h=Ù [QÆ=ÚÅÖ’ JO`«~åºq∞"≥· LO@∂ D
qâßfix HõO`«\˜H© Éèí=º"≥∞ÿ# h k=ºqÉèí∂uKÕ ÖˇHõ¯ÖË#xfl P#O^•#∞Éèí∂`«∞Å#∞ JOk™êÎ=Ù Hõ^•!
ã‘. [Å*ÏHõΔ! Ü≥∞\˜ì q*Ï˝#|ÅO|∞#ñ QÆeÊO`«∞ =dÖÖ’HõO|∞ Ö’e
#`«[# „Ñ≤Ü«Úñ_»=Ù <åHõ\˜ì ã¨∞*Ï˝# =∞i÷"≥∞ÿñ QÆ$Ñ¨¿ãÜ«Ú=∞Ü«∞º =~°^Œ!
ã¨$+≤ìx~å‡}ËK«Ûùñ *ˇOk <å z`«ÎO|∞ ^Œ`«¯~°‡H“â◊eñ ^ŒyeÜ«ÚO_ç
Ü«Ú#∞ QÆ~°‡"≥·+¨=∞º=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞ Hõ`«=Ú# ^Œ∞i`«O|∞ñ ÉÁ~°Ü«∞Hõ `˘ÅñQÆ∞#\˜ì
`Õ. "≥~°=Ù <å ÔH@∞¡ QÆÅ∞QÆ∞ # qfi^èŒ=Úñ ^ŒÅñz, Hõ~°‡=~°Î#∞ ##∞Éèí=`«¯~°∞} "≥∞éã≤
`«QÆñ QÆ$`å~°∞÷xñ *ËÜ«∞"Õ xQÆ=∞q#∞`«! ã¨`«¯$áê=¸iÎ! Ü≥∂ ^Õ=K«„Hõ=iÎ! 311
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ó, "Õ^Œ=ÚÅKÕ á⁄QÆ_»|_Õ "å_»=Ó J~Ú# F
Ñ¨~=° ∞Hõ~∞° }Ï„~°=Ì ¸sÎ! F ^Õ=`åK«„Hõ=sÎ! h=Ù U q^è"Œ ∞≥ #ÿ q*Ï˝#|ÅO`À D ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ãì ∞¨ <Î åfl"À
<å‰õΩ J@∞=O\˜ L`«Î=∞*Ï˝<åxfl „Ñ¨™êkOK«∞. h‰õΩ #=∞ã¨¯iOKÕ [#∞Å‰õΩ h=Ù „Ñ≤Ü«Ú_»=ÙHõ^•! F
=~°^•! <å =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ HÀiHõ q∞‰õΩ¯@OQÍ L#flk. Jk KÕÜ«∞_®xH˜ `«y# <≥·Ñ¨Ù}ºO ‰õÄ_®
<å‰õΩ J#∞„QÆÇ≤ÏOz Hõ~°‡ÅO^Œe X_»∞^Œ∞_»∞‰õΩÅ =Å¡ áêÑÖ á⁄O^Œ‰õΩO_® LO_Õ LáêÜ«∞O Uq∞\’ <å‰õΩ
`≥Å∞Ê. Hõ~°‡rq#~Ú# ##∞fl HõxHõiOz Hõ$`å~°∞÷}˜‚ HÍqOK«∞.
K«. Éèí=^Œ∞^Œ~° „Ñ¨Éèí∂`«=∞QÆ∞ Ñ¨^Œ‡=Ú#O^Œ∞ =ã≤Oz Ü«Ú#fl <Õ
#q~°à◊`å=H©# Hõe`åOâ◊=Ú#O ^Œ#~å~° qâ◊fi=ÚO
^Œqe ~°zOK«∞K«∞<£ |Ç¨ïq^èŒO|∞Åñ |Öˇ¯_ç "Õ^Œ*ÏÅ=ÚÖò
t=`«~°"≥∞ÿ Ñ¶ëOÑ¨ñ QÆ$Ñ¨¿ãÜ«Ú=Ú ÉèíHõÎÑ¶¨Å„Ñ¨^•Ü«∞HÍ! 312
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 337
* ™êfig∞! h=Ù Éèí‰õΩÎÅ∞ HÀi# Ñ¶¨ÖÏxfl Ñ¨kO`«Å∞QÍ „Ñ¨™êkOKÕ "å_çq! h Hõ_»∞Ñ¨Ù# Ñ¨Ù\˜ì#
Hõ=∞ÅOÖ’#∞Oz [x‡Oz# <Õ#∞ Jáê~°"≥∞ÿ# h JOâ◊`À „Ñ¨HÍtOKÕ D qâßfixfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜
Ñ¨Ó#∞H˘<åfl#∞. D ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ <Õ#∞ Ñ¨Å∞s`«∞Å∞QÍ ÑëˆH Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ „áê|Å∞‰õΩÖˇ· =∞OQÆà◊„Ñ¨^•Öˇ·
Ñ¶ëOKÕ@@∞¡ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
K«. Jx Ü«∞#∞HõOÑ¨ ^ÀñÑ¨ q#Ü«∞O|∞#ñ *Ïñye „"≥ÚH˜¯ Kå~°∞ Ö’
K«# ã¨~°ã‘~°∞Ç¨ïO _»QÆ∞K«∞ ã¨~°fi[QÆ`«ÊiHõÅÊ<å~°uO
^Œ#i# ##∞flñ „É’K«∞@‰õΩñ ^• x@∞ ã¨xflkèÜ≥ÿ∞# ~¸â◊fi~°∞O
_»#Ü«∞=Ú <å^Œ∞ ^Œ∞óY=Ú ^ŒÜ«∂=∞uñ ÉÏÃÑ_»∞ =∞OK«∞ #„=Úñ_≥·. 313
* Jx Hõ=∞Å ãÖÉè=í Ù_»∞ HõxHõ~O° L\˜Ñì _¨ @
Õ @∞¡ q+¨μ^‚ =Õ ÙxH˜ q#flqOK«∞H˘x q#Ü«∞O`À ™êyÅÑ¨_ç
„"≥ÚHÍ¯_»∞. ''ã¨~°fi„Ñ¨ÑÖKåxfl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ Ñ¨Ó#∞H˘#fl ##∞fl JO^•Å∞ zO^Õ Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ`À
gH˜ΔOz ~°H˜ΔOK«_®xÔH·, D q^èŒOQÍ ™êHΔÍ`«¯iOz# Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ <å^Œ∞óMÏxfl ^Œ∂~°O KÕÜ«ÚQÍHõ!—— Jx
`«Å=Oz #=∞ã¨¯iOKå_»∞.
Hõ. =#~°∞Ç¨ÏãÖ*Ï`«∞ñ_»∞ <≥, =∞‡#=Ú# Ç¨Ïi¬OK≥ ##∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨
=Úx Ñ¶¨∞#∞ñ_»QÆ∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ<£, q#Ü«∞O|∞# <≥éñQÆ *ˇÑ≤Ê "≥O_çÜ«Úñ |eÔH<£. 314
* D q^èOŒ QÍ „Ñ¨}q∞e¡ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«#Ö’ `å#∞ P#O^Œ=Ú`À á⁄OyáÈÜ«∂_»∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜ∞«
=∞Ç¨Ïi¬ q*Ï˝#^èŒ#∞_≥·# q^Œ∞~°∞#‰õΩ qâı+≤Oz K≥Ñ≤Ê, =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. =#*Ï`«„Ñ¨Éèí=ÙO_»∞ ˆH=Å`«áÈ "åºãÖQÆ∞ñ_≥· Ñ¨^Œ‡ Ö’
K«#∞ QÀqO^Œ∞ ##O`«∞ <å_è»∞ºñ ^Œ# "åHõÛùH˜Î<£ #∞uOÑ¨<£ ã¨∞^è•
â◊#=O^Œ∞ºO_»∞ „Ñ¨ã¨#∞flñ_≥· xdÅqâ◊fi™ê÷Ñ¨<åÖ’Hõ#O
|∞#ñ EK≥<£ qÅÜ«∞„Ñ¨Éèí∂`« |Ç¨ï"åóÑ¨Ó~°O|∞Å<£ „"Õe‡_ç<£. 315
Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí=Ù_≥·# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ˆH=ÅO `«Ñ¨ã¨∞ûÃÑ· Pã¨H˜Î HõÅ"å_≥· Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∂, QÀqO^Œ∞_»∂,
J#O`«∞_»∂, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂ J~Ú# Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ `«#=∂@Å áê@=O`À „Ñ¨ã∞¨ uÎ OKå_»∞. ^Õ=^Õ=Ù_≥#·
P ™êfiq∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. ã¨=∞ã¨Î qâßfixfl ãÖ™ê÷Ñ≤OKåÅ<Õ ^Œ$+≤ì`À „Ñ¨à◊Ü«∂xfl ã¨$+≤ìOz# P
=∞Ç¨[Å„Ñ¨"åÇ¨ÏO"≥·Ñ¨Ù JÖÏ JÅ"ÀHõQÍ XHõ=∂@∞ J=Ö’HÕKå_»∞.
`Õ. J@∞¡ "˘_»QÆx Ü«∂~°∞Îñ_≥· #\˜ì Ñ¨^Œ‡, Éèí=Ùx"åOzè`« =∂`«‡ñ n~°ÊOQÆñ ^ŒÅñz
Ü«∞`«x "≥∂Ç¨Ïx"å~°Hõ "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì, Ü«∞=∞$`«~°ã¨ `«∞Åº=∞^èŒ∞~° "åHõº=ÚÅ #xÜ≥∞. 316
* JÖÏ K«∂z Ñï`«ÑO≤ KÕ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx HÀÔ~¯ f~åÛÅx =∞kÖ’ ÉèÏqOKå_»∞. J`«xÖ’x "åº"≥∂Ç¨xfl
`˘ÅyOK« QÆey J=∞$`«=Ú`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# fÜ«∞x =∂@Å`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K« `«ÅH˘x h Ü≥Ú#~°∞Û Ñ¨x `«Ñ≤Ê =∞kO ^ŒÅáÈÜ«Ú ^Œ∞óY=ÚO
^ŒÅñQÆ∞=Ú† <å^Œ∞bÅ‰õΩñ „|^è•#QÆ∞}O|QÆ∞ ã¨$+≤ìHõÅÊ#O
|Å=_»ñ*ËÜ«Ú |∞kú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#ñ *ÁxÊ `«Ñ¨ã¨û=∂kè x
+¨ªÅ #uÉèí‰õΩÎÅ<£ ##∞ñ „|ã¨#∞flxñ *ËÜ«Ú=Ú K≥O^Œ∞ñ QÀiHõÖò. 317
* h=Ù KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨x =∂#‰õΩ. J#=ã¨~°=ÚQÍ =∞#ã¨∞û‰õΩ `≥zÛ ÃÑ@∞ìH˘#fl ^Œ∞óMÏxfl =∂#∞.
ã¨$+≤ìx~å‡}O <å bÅÖ’ „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ#k. D ã¨`«ºO h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ „Ñü+≤ªOK«∞H˘x ã¨=∂kèx+¨μª_»"≥·
ÉèíH˜Î`À `«Ñ¨ã¨∞ûKÕã≤ ##∞fl „Ñ¨ã¨#∞flx KÕã¨∞HÀ. h HÀiHõÅ∞ <Õ~°"Õ~°∞`å~Ú.
Hõ. h "˘#iOK«∞ `«áÈ q, ^•ºqÉèí= qÖ’HõhÜ«∞=∞QÆ∞ h ã¨$+≤ìO
QÍqOÑ¨Ù=Ú Ö’HõO|∞Å, Ö’"≥eñÔQ_ç ##∞flñ QÆO^Œ∞ Ö’Hõã¨∞Î`åº! 318
h=Ù Ö’Hõã∞¨ `
Î ∞« º_»=Ù! h `«Ñã¨ û¨ OÑ¨^‰Œ Ωõ `«y#@∞¡ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ D ã¨$+≤Hì Í~åºxfl „áê~°OaèOK«∞.
JÑ¨C_»∞ JO`«\Ï Jxfl Ö’HÍÖ’¡ „Ñ¨HÍtOKÕ ##∞fl h=Ù K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å=Ù.
Hõ. <åÖ’x r=HÀ@∞Å∞, "åÖÏÜ«∞=Ú h‰õΩñ QÍ#=K«∞Û xÑ¨Ù_»∞, h
"åÖ’HÕÑ¨Ù=Ú ^•~°∞ q, Ö’ÅÇ¨ï`åâ◊#∞x Hõ~°}˜ Ö’Hõã¨∞Î`åº! 319
* F [QÆ#∞fl`å! Hõ>ˇìÖ’Ñ¨Å ^•y=Ù#fl Jyfl*ÏfiÅÅ q^èŒOQÍ <åÖ’ ^•y =Ù#fl „áê}˜ã¨=¸Ç¨Åhfl
h‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® HõxÑ≤™êÎ~Ú. Un WÑ¨C_»∞ h=Ù K«∂_»∞.
ã‘. #Å∞ "˘O^Œ #dÅ r=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅ ##∞flñ ^≥eã≤ ¿ãqOÑ¨Ù=Ú #e#QÆ~°ƒù!
Éèí=nÜ«∞^À+¨=ÚÖò "åÜ«Ú#∞ Éèí∂`ÕO„kÜ«∂„â◊Ü«∞ q~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ qâ◊√^Œú
"≥∞ÿ# r=Ùx q=∞ÖÏO`«~å`«∞‡ñ_»<≥·# ##∞ <ÕHõ=ÚQÆñ EK«∞ #~°∞ñ_»∞ "≥∂HõΔ
Ñ¨~°=∂~°æ=iÎÜ≥ÿ∞ ÉèÏã≤Å∞¡, „|Ç¨‡O_» =∞O^Œ∞# qq^èŒHõ~å‡#∞~°∂Ñ¨
`Õ. Ñ¨^Œ÷`«∞Åñ*Ëã≤ ÃÑ‰õΩ¯ ~°∂Ñ¨=ÚÅ <˘O^Œ∞, r=`«u ~°z~ÚOK«∞ hz`«Î "≥∞Ñ¨Ù_»∞
=∞`«Ê^•O|∞[ Ü«ÚQÆà◊O|∞ =∞~°yÜ«Ú#fl, Hõ`«# ~å[ã¨QÆ∞}=Ú#ñ QÆÅ∞QÆ ^ŒÑ¶¨∞=Ú. 320
* F ã¨~À[ãÖÉèí"å! ã¨HõÅr=ÙÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· L#fl ##∞fl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘x ¿ãqOK«∞. h
^ÀëêÅhfl `˘Åy áÈ`å~Ú. ÑÖK«É∂íè `åÅ‰õÄ, Ñ¨k WO„kÜ«∂Å‰õÄ Jf`«∞_≥#· r=Ù_Õ P`«‡. Ñïâ◊√^Œ∞_ú #·≥
P`«‡#∂, Ñ¨~°=∂`«∞‡_»<≥·# ##∂fl XˆH f~°∞# ^Œi≈OKÕ =∂#=Ù_»∞ "≥∂HõΔ=∂~°æOÖ’ #_»KÕ ÉÏ@™êiÜ≥ÿ∞
„Ñ¨HÍt™êÎ_∞» . qâ◊fiQÀà◊OÖ’ qq^èHŒ ~õ ‡° Å‰õÄ J#∞~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ Ñ¨^`
úŒ ∞« Ö’¡ „Ñ¨=iÎOKÕ J<ÕH~õ ∂° áêÅ∞ QÆÅ r=ÙÅ#∞
h=Ù ã¨$+≤ìOK«∞`«∞#flÑ¨Ê\˜H© h =∞#ã¨∞û x`«ºO <å áê^Œ Ñ¨^•‡Å g∞^Œ<Õ ÅQÆfl"≥∞ÿ L#flO^Œ∞=Å¡ h Ö’x
~å[ã¨QÆ∞}O h‰õΩ áêáêxfl HõeyOK«^Œ∞.
Hõ. q#∞ =∞kÜ«ÚñQÍHõ „áê}∞Å, Hõ#Ü«∞=Ú <≥é∞ñQÆOQÆ~åx Ü«∞#Ñ¶¨Úñ_»ñ ^Õ*’
^èŒ#∞ñ_»ñ |ˆ~â◊√ñ_» h KÕ, `«#∞ QÍ#O|_çu x^≥ Ñ≤`å=∞Ç¨Ï! HõO>Ë. 321
* Jk J\Ï¡ LOK«∞. F Ñ≤`å=∞Ç¨! <Õ#∞ „áê}∞Å‰õΩ U<å_»∂ `≥eÜ«∞|_»x Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»#∞†
`Õ*’xkèx, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∞. J@∞=O\˜ <Õ<Õ WÑ¨C_»∞ h =ÚO^Œ∞ ™êHΔÍ`«¯iOKå#∞. K«∂Kå=Ù QÆ^•!
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 339
=. =∞é˜ÜÚ« Éè∂í `ÕO„kÜ«∞ QÆ∞}Ï`«∞‡O _»xÜ«Ú [QÆ#‡Ü«ÚO_» #xÜ«Ú ##∞fl h z`«OÎ |∞#O^Œ∞ñ ^ŒÅOÑ¨Ù=Ú†
`å=∞~°ã<¨ åà◊ q=~°Ñ^¨ OŒä |∞ "≥O@O [x [ÅO|∞ÖÖ’#O E_»O QÀi#\˜ì =∞nÜ«∞ã¨fi~°∂ÑÖ| 322
Hõ. h H˜Ñ¨C_»∞ QÍ#O|_≥, <å‰õΩÅ‰õΩ#∞ #∞~°QÆÑü Ñ≤<å‰õΩÅÔH·#<£
"åH˘#ñQÆO ^ŒÅáÈÜ«∞#∞, ~å‰õΩO_»∞ =∞nÜ«∞~°∂Ñ¨ ~°=∞º`«fiO|∞Öò. 323
* <Õ<Õ ÑÖK«É∂íè `åÅ‰õÄ, Ñ¨k WO„kÜ«∂Å‰õÄ, „uQÆ∞}ÏÅ‰õÄ P`«‡#h, [QÆ`∞« Î JO`«\Ï "åºÑ≤Oz#
"å_»#h, ##∞fl h =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«∞. JÑ¨C_»∞ Hõ=∞Å<åà◊O Hõ#flO "≥O@"≥o§ h\˜Ö’ ##∞fl K«∂_®Å#∞‰õΩ#fl
<å ã¨fi~°∂ÑÖ WÑ¨C_»∞ h‰õΩ HõxÊOzOk. ^Õ=`«Å∂, Pkâı+¨μ_»∂ z=~°‰õΩ P Ñ¨~°=∞ t=Ù_»∞‰õÄ_® <å
ã¨fi~°∂ÑÖÖ’x ™œO^Œ~°º qâıëêxfl =∂@Å`À =i‚OÑ¨ÖË~°∞† =∞#ã¨∞û# TÇ≤ÏOÑ¨ÖË~°∞‰õÄ_®.
Hõ. HÍ=Ù# =∞KåÛi„`« Hõ, ^ä• qÅã≤`«"≥∞ÿ# ã¨∞=∞Ç≤Ï`«ã¨Î==Ú [QÆ
`åÊ=#=Ú qQÆ`«ãÖâ◊Ü«∞, ÉèÏ=Ùñ_»"≥· |∞kú xÅ∞=Ú ÑÖHõ[*<å‡! 324
* #o#ãÖÉè"í å! <å K«i„`«`À‰õÄ_ç, <å bÖÏ qÖÏ™êÖˇ#· Hõ^ÅŒä `À „Ñ¨HÍtOKÕ D Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`«™ÈÎ„`«O
Ö’HÍxfl Ñ¨q„`«O KÕã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Hõx U =∂„`«O ãÖâ◊Ü«∞O ÖË‰õΩO_® nxx h |∞kúÖ’ ã≤÷~°OQÍ xeÊ
LOK«∞HÀ!
Hõ. JQÆ∞}∞ñ_» <≥· bÖÏ~°÷=Ú, [QÆ=ÚÅñ QÆeÊOÑ¨ñ ^ŒÅñK«∞ K«`«∞~°∞x ##∞fl<£
ã¨QÆ∞}∞xñQÍ #∞u~ÚOzu, `«QÆ ãÖ`«ã¨=∞Ü≥∞º <å‰õΩñ ^•=∞~°ã¨Éèí"å! 325
* ã¨~°ã≤[ãÖÉèí"å! x~°∞æ}∞_»<≥·, q<À^ŒO HÀãÖ [QÆ`«∞ÎÅ#∞ ã¨$+≤ìOKåÅ#∞‰õΩ#fl ##∞fl ã¨QÆ∞}

Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡#∞QÍ „Ñ¨ã¨∞ÎuOKå=Ù. <å‰õΩ ZO`À ãÖ`À+¨"≥∞ÿOk.
Hõ. D =∞OAã¨Î=~å[=Ú, h =∞#=Ú#ñ lO`«ñ ^ŒH˜¯ xÅ∞Ñ¨Ù=Ú ÉèíH˜Î<£

nè=∞Ç≤Ï`«! h =∞#O|∞#ñ, QÍq∞Oz# HÀ~°∞¯ ÖˇÅ¡ñ QÆÅ∞QÆ∞O Ag∞‡. 326
* =∞u=∞O`«∞_®! =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ# D =∞Ç¨™ÈÎ„`åxfl xtÛO`«QÍ xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î`À h=∞#ã¨∞ûÖ’

xÅ∞Ñ¨ÙHÀ. h HÀiHõÅhfl xâ◊ÛÜ«∞OQÍ <≥~°"Õ~°∞`å~Ú.
Hõ. J#∞k#=Ú#∞ „k[QÆ`åÊ, =# =∞QÆ∞ h =∞OQÆà◊ ã¨Î=O|∞ñ |iîOÑ¨<£

qx##∞ [#∞Å‰õΩ <Õñ ÉÁ_», QÆ#ñ|_»∞^Œ∞ #"åÑ¨Îã¨HõÅ HÍ=Úñ_» #QÆ∞K«∞<£. 327
* =ÚÖ’¡HÍÅ#∞ Ñ¨q„`«O KÕ¿ã â◊√Éèí„Ñ¨^Œ"≥∞ÿ# D ã¨∞Îux „Ñük#O Z=~°∞ Ñïî™êÎ~À, qO\Ï~À
P[#∞Å‰õΩ "åi HÀÔ~¯ ÅxflO\˜h f~°∞Û"å_»<≥· <Õ#∞ ^Œ~°≈#q∞™êÎ#∞.
`Õ. =# `«\ÏHÀÑ¨#Ü«∞# q"åÇ¨Ï ^Õ= Éèí=#, x~å‡} Éèí∂=∂ºk qq^èŒ ^•#
[Ñ¨ `«áÈ „=`« Ü≥∂QÆ Ü«∞[˝=ÚÅ Ñ¶¨Å=Ú, =∂=∞Hõ ã¨Î=Ñ¶¨Å=Ú ã¨=∞O|∞ QÍ^Œ∞. 328
* L^•º#=<åÅ∞ <≥ÅH˘ÅÊ@O, K≥~°∞=ÙÅ∞ „`«qfiOK«@O, q"åÇ¨Ï=∞O@áêÅ∞, LÑ¨#Ü«∞#âßÅÅ∞,
^Õ"åÖÜ«∂Å∞ xi‡OK«_O» , Éè∂í ^•<åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q KÕÜ∞« @O– [Ñ¨`á« êÅ∞, „=`åÅ∞, Ü≥∂QÍÅ∞, Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕÜ«∞@O=Å¡ „áêÑ≤ÎOKÕ Ñ¶¨ÖÏÅ∞ <å ™ÈÎ„`«Ñ¶¨ÖÏxH˜ U =∂„`«O ã¨=∂#O HÍ=Ù.
Hõ. r"å=eñ QÆeÊOK«∞K«∞, r"å=eÖ’#ñ ^ŒQÆ =ã≤OK«∞K«∞ñ „aÜ«∞ =
™êÎfi=eÖ’Ñ¨Åñ „aÜ«∞ =, ™êÎfi=e<≥· Ü«ÚO_»∞ ##∞fl #xâ◊=Úñ „cu<£. 329
Hõ. `«ÅñÑ¨Ù=Ú =∞„fÊuH˜<≥·, HõeyOzu x#∞fl Éèí∞=#HÍ~°}! <å Ö’
Ñ¨Å #_»ñy ÜÕ∞Hõ"≥∞ÿ x, â◊ÛÅQÆu =ã≤~ÚOz Ü«Ú#fl [QÆ=ÚÅ <≥Å¡<£. 330
* r=ÙÅ#∞ ã¨$+≤ìã¨∂Î, P r= ã¨=¸Ç¨ÏOÖ’ JO`«~åºq∞<≥· =iÎã¨∂Î, „Ñ≤Ü«∞=ã¨∞Î=ÙÖ’¡ J`«ºO`«
„Ñ≤Ü«∞=ã¨∞Î=Ù<≥· LO_Õ ##∞fl x`«º=¸ „Ñ‘u`À ÉèÏqOK«∞. F [QÆ`å¯~°}Ï! <åãÖ`Àëê~°÷"Õ∞ x#∞fl
ã¨$+≤ìOKå#∞. <åÖ’ b#"≥∞ÿ ^•y K«Å#O ÖË‰õΩO_® LO_Õ Ö’HÍÅ#∞ JxflO\˜x h=Ù K«Hõ¯QÍ ã¨$lOK«∞.
`Õ. `«QÆ #Ç¨ÏOHÍ~° =¸Å`«`«ÎfiO|∞ <˘Ok, h=Ù Ñ¨Ù\˜ìOÑ¨Ù =∞#∞K«∞ ~år=Éèí=Ùñ_»∞
q#ñQÆ <å#u ~ÚzÛ Ü«∞ qfi+¨μ‚ñ _»Éèí=Ùñ, _»O`« #O`«i›`«∞O _»Ü≥∞º ##Ñ¶¨∞K«i`«! 331
* JÇ¨ÏOHÍ~°"Õ∞ =¸Å`«`«ÎfiOQÍ „QÆÇ≤ÏOz h=Ù ã¨$+≤ì K≥~Úº Jx „|Ç¨Ï‡#∞ P*Ï˝Ñ≤Oz, J#O`«~°O
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù JO`«i›`«∞ _≥·<å_»∞.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úxñ, QÆ#∞ñQ˘x q^Œ∞~°∞O_»∞ =eÔHñ QÆ_»∞ =Ú^Œ "≥ÚÑ¨Ê<£
[##∞`«† #e#^ŒàÏ‰õΔΩñ_»∞, ã¨x#O |^Œ‡Añ_»∞ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒ=Ú#<£. 332
Hõ. =∂#ã¨ ãÖ|O^èŒO|∞#∞, |∂x# ~¸ã¨~°æ "≥∞@∞¡ Ñ¨Ù\˜ìOK≥? ^ŒÜ«∂O
Éè’xkè"≥· <å HÕ`«Ü«Ú, =∂#∞QÆ <≥é˜ñyOÑ¨=Ü«∞º =∞Ç≤Ï`«qKå~å! 333
* D q^èOŒ QÍ K≥ÑÊ≤ # "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« }˜‚ K«∂z q^Œ∞~°∞_»∞ ZO`À ãÖ`À+Ö`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. [#∞ÅO^ŒiH©
=O^ŒhÜ«Ú_»"#·≥ "≥∞„ÿ `ÕÜ∂« ! q+¨μ=‚ Ù JO`«~åú#"≥∞#ÿ J#O`«~O° „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ^ÕÇÏ¨ ãÖ|O^èOŒ `À =∂#=
ãÖ|O^èOŒ QÆÅ D ã¨$+≤xì U q^èOŒ QÍ KÕâß_»∞? J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∞#ÿ PÖ’K«#Å∞ HõÅ"å_»=Ù! ^ŒÜ∂« ã¨=Ú„^Œ∞_»=Ù!
W^ŒO`å <å‰õΩ K«Hõ¯QÍ q=iOz K≥Ñ¨C.
=. J#=Ù_»∞ #=Ú‡x=ˆ~}∞ºO_»∞ q^Œ∞~°∞# H˜@¡xÜ≥∞ñ |∞O_»sHÍHõΔ=~°^•# „Ñ¨ÉèÏ=O|∞#O
|OHõ*Ïã¨#∞O_»∞ â◊`«k=º =`«û~°O|∞Å∞ ÉèíQÆ=`«Ê~°O|∞QÍñ ^ŒÑÖ|∞ QÍqOz `«`å¯Å"åÜ«Ú=ÙKÕñ
QÆOÑ≤`«O|QÆ∞ x[x"åãÖ|~Ú# Ñ¨^Œ‡O|∞#∞ "åÜ«Ú=Ù#∞ [ÅO|∞Å#∞ QÆ#∞OQ˘x Ü«∂f‡Ü«∞
`«Ñ¨â◊≈H˜ÎKÕ`« #aè=$kúO ÉÁOk# q^•º|ÅO|∞# "åÜ«Ú=Ù |OkèOz, `ÀÜ«∞O|∞Å`À_» <˘Hõ¯
`ÀÜ«∞O| ã¨=∞ã¨ÎO|∞#∞O „QÀe, Ü«∞O`« QÆQÆ#"åºÑ≤ Ü«∞QÆ∞ [ÅO|∞#∞ QÆ#∞OQ˘x. 334
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 341
* Jx J_»∞QÆQÍ P =Úx„âı+¨μª_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞
J#∞„QÆÇÏ≤ Oz# =~°=ÚÅ „Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ „|Ç¨Ï‡ #∂~°∞ k=ºãÖ=`«û~åÅ∞ ÉèQí =Æ O`«∞}˜Q‚ ∂Æ iÛ `«Ñã¨ ∞¨ û KÕâß_»∞.
JÑ¨C_»∞ =∞Ç¨"åÜ«Ú=Ù gzOk. P QÍeH˜ `«# q"åã¨"≥∞ÿ# Ñ¨^Œ‡O K«eOzOk. h~°∞ K«eOzOk. Jk
K«∂z „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«# `«Ñ¨â◊≈H˜ÎKÕ`« =$kúá⁄Ok# „|Ç¨Ï‡ q^•º|ÅO`À "åÜ«Ú=Ù#∞ x~ÀkèOKå_»∞. P
=∞Ç¨[ÖÏ#flO`å XHõ¯ Ñ¨~åºÜ«∞OQÍ „`åQÍ_»∞. J#O`«~°O ÃÑ·H˜ K«∂_»QÍ PHÍâ◊=∞O`«\Ï xO_ç=Ù#fl
[ÅO HõxÊOzOk.
L. "åi[ ãÖÉèí=ÙO_»∞ |∞^èŒ=O^Œ∞ºñ_»∞ z`«Î=Ú#O ^ŒÅOK≥ ^≥·
`åºiñ |Ü≥∂qÇ¨i ã¨=Ú^ŒOz`«Ç¨i #`ådÖÏ=∞$`å
Ç¨i ~°=∂ã¨fÇ¨Ï$^ŒÜ«∞Ç¨i #∞^•i q^Œ∂~°Éèí∂i ãÖ
™êi Éèí=„Ñ¨Ç¨i qÅã¨#∞fl`« ã¨∂i #Ñ¶¨∂i #Ü≥∞º_»<£. 335
* ÑÖ_ç`«∞Å‰õΩ =O^ŒhÜ«Ú_≥·# Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí=Ù_»∞ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ~åHõΔã¨∞Å‰õΩ â◊„`«∞"≥·#"å_»∂,
[ÖÏÖÖ’ qÇ¨ÏiOK«∞"å_»∂, JO^Œ"∞≥ #ÿ Ç¨~åÅ∞ ^èiŒ Oz#"å_»∂, ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«ÅKÕ`« #=∞ã¨¯iOÑ¨|_Õ"å_»∂,
ÖH©Δ‡^Õq Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl JÑ¨Ç¨ÏiOz#"å_»∂, L^•~°∞_≥·#"å_»∞, ãÖ™ê~°^Œ∞óMÏÅ#∞ ^Œ∂~°OKÕ¿ã"å_»∂,
Éèí=|O^è•Å#∂ „`≥Oz"Õ¿ã"å_»∂, q^•fiOã¨∞Å∞ q#∞uOKÕ"å_»∂, áêáêÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ QÍqOKÕ"å_»∂
J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ ^è•ºxOKå_»∞.
`Õ. J@∞¡ ^ŒÅñz ã¨~À[Añ _»O|∞[=Ú#∞, QÆQÆ#`«Å=Ú#ñ Ez Ü«∂ Hõ=∞ÅHÀâ◊
b#"≥∞ÿ Ü«Ú#fl Ö’Hõq`å#=ÚÅ#∞, <˘Ü«∞ºñ ÉÁ_»QÆx Ç¨ÏiKÕ xÜ«Ú‰õΩÎñ_≥·#. 336
`Õ. "åxñ QÍñ ^Œ#∞flñ ^ŒÅñz Ü«∞ =fi#~°∞Ç¨ÏO|∞, Ö’ÑëH˜ñ É’~Ú =Ú#flO^Œ∞Ö’# #∞#fl
=Ú[˚QÆO|∞Åñ Ez ~Ú=Ú‡Å ã¨$lOK≥, =∞é˜ K«`«∞~°Ìâ◊Éèí∞=#=ÚÖò =∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤. 337
* WÖÏ ^è•ºxOK«QÍ, „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜ PHÍâ◊OÖ’ XHõ Ñ¨^‡Œ O HõxÑ≤OzOk. P `å=∞~°~ˆ ‰õΩÅÖ’ ^•y=Ù#fl
Ö’HÍÅhfl HõxÊOKå~Ú. JÑ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡ `å#∞ NÇ¨ÏiKÕ xÜ«∞q∞OÑ¨|_ç# "å_»#x ÉèÏqOKå_»∞. "≥∞Å¡QÍ P
`å=∞~°ÑÙ¨ =ÙfiÖ’ÑëH˜ „Ñ¨"tÕ OKå_»∞. =Ú#∞‡O^Œ∞QÍ JO^Œ∞Ö’ L#fl =¸_»∞ Ö’HÍÅ#∂ PÖ’HÕKå_»∞.
`«~åfi`« =∞Ç¨Ï`«~Î "° ∞≥ #ÿ `«# â◊H#Î˜ O`å qxÜ≥∂yOz Ñ¨^∞Œ <åÅ∞æ Éè∞í =<åÅ#∞ K«H¯õ QÍ ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
Hõ. Ñ¨~°ñQÆ ã¨∞^è•â◊# u~°º, Vfl~° qq^èŒ™ê÷=~åk <å<å ã¨$+≤ì
ã¨∞Êù~°} #AO _˘#iOK≥O, |~°∞=_ç xëê¯=∞^èŒ~°‡ Ñ¶¨Å~°∂Ñ¨=Ú#<£. 338
* „ÑüÑ¶Å¨ O PtOz# `«# Ñ¨~=° ∞^è~Œ å‡xH˜ Ñ¶Å¨ ã¨fi~°∂ÑÖQÍ ^Õ=`«Å∞, Ñ¨â√◊ Ñ¨HÍΔ º^Œ∞Å∞, =∞#∞+¨μºÅ∞,
J<ÕHÍÖˇ·# ™ê÷=~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À ‰õÄ_ç# ã¨$+≤ìx „Hõ=∞OQÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ H˘#™êyOKå_»∞.
=. W@∞¡ Éèí∞=#O|∞ÅO |^Œ‡AO_»∞ QÆeÊOK≥#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞# ÔHéÕyOz#. 339
* D q^èŒOQÍ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ K≥áêÊ_»∞.

Hõ. q^Œ∞~°∞ñ_»∞ ^Œ∞i`å=xÉèí$, kƒù^Œ∞~°∞ñ_»∞ =Úx=~°∞xñ Ez „Ñ≤Ü«∞=Ú =∞#=Ú#O
QÆ^Œ∞~°ñQÆ x@¡x ÑëÔH #, u ^Œ∞~°O`«O |~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ùx =∞Ç≤Ï=∞<£. 340
`Õ. J=∞Ô~ Éèí∞=#O|∞ Å`«x HÍÖÏYº`«Ü«Ú#∞, QÆ}∞u¿ãÜ«Ú `«nÜ«∞ÅHõΔ}=Ú Åi÷
<å‰õΩ <≥é˜ñyOÑ¨Ù=∞Ü«∞º q"ÕHõ K«i`«!, Ü«∞x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ _» qfi^Œ∞~°∞#‰õΩ #xÜ≥∞. 341
* JÑ¨C_»∞ H˘O_»ÖÏ¡O\˜ áêáêÅ#∞ YO_çOK«@OÖ’ =„*ÏÜ«Ú^èŒO =O\˜"å_≥·# q^Œ∞~°∞_»∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ á⁄Oy á⁄~°ÖË ãÖ`À+Ö`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z JO`«∞zHõ¯x =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù =∞Ç≤Ï=∞=Å¡<Õ
D Ö’HÍÅhfl qÅã≤ÖÏ¡~ÚQÆ^•! J@∞=O\˜ Ñ¨~å`«Ê~°∞x HÍÅã¨fi~°∂áêxfl, ^•xfl QÆ}ÕKÕ q^è•<åxfl,
^•x ÅHõΔ}ÏÅ#∂ q"ÕHõ=O`«∞_»"≥·# h=Ù <å‰õΩ qâ◊nHõiOK«∞ Jx J_çQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ q^Œ∞~°∞x`À
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. P^ŒºO`«â◊¥#ºO|∞ #=ºÜ«∞OÉˇ· `«QÆ∞ `«`«Îfi q∞O`«‰õΩ #∞áê^•# =∞QÆ∞@
QÆ∞}q+¨Ü«∞=ÚÅ∞ ÔQ·H˘x HÍÅ=Ú#∞ =∞Ç¨Ï^•k Éèí∂`«=ÚÅ∞ ^Œ <åfl„â◊~ÚOÑ¨
QÍÖÏ#∞~°∂ÑÖ|∞ñ ÔQ·H˘x ~¸â◊√O_»∞ ^Œ# bÅÔH· `«#∞ñ ^• ã¨$lOK≥ñ
QÆ~°"≥ÚÑ¨Ê #dÅÖ’Hõ=ÚÅO^Œ∞ñ ^• #∞O_»∞ñ ^Œ#Ö’# #dÅO|∞ñ ^Œ#~°∞K«∞O_»∞ñ
`Õ. QÍ# qâ◊fi=Ú‡#‰õΩñ QÍ~°ºHÍ~°}=ÚÅ∞ ^•#† Ü«∞ =∞‡Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨μx `«#∞=Ù =Å#ñ
ÉÏã≤ qâ◊fiO|∞ "≥eÜ≥ÿ∞ „Ñ¨ÉèÏã¨ "≥ÚO^≥, =∂x`åKå~°! ~¸ =~°Î=∂# ã¨$+≤ì. 342
* ã¨^•Kå~°ãÖÑ¨#∞fl_»"≥·# q^Œ∞~å! q#∞. "≥Ú^ŒÅ∞ `«∞^Œ ÖËxk, `«iyáÈxn S# `«`«Îfi"Õ∞ D
ã¨$+≤ìHõO`«\˜H© „Ñ¨^è•# HÍ~°}O. JO^Œ∞=Å¡ QÆ∞}ÏÅ∂, WO„kÜ«∂~å÷Å∂, =∞Ç¨Ï`«∂Î, ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞ `«#∞fl
P„â◊~ÚOK«QÍ, Dâ◊fi~°∞_»∞ HÍÖÏxH˜ J#∞~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ~°∂ÑÖ ^èŒiOz#"å_≥· q<À^•xÔH· `«##∞ `å#
ã¨$+≤Oì K«∞H˘<åfl_»∞. D q^èOŒ QÍ ã¨$+≤Oì z# ã¨=∞ã¨ÖÎ ’HÍÅO^Œ∂ Dâ◊fi~°∞_»∞O\Ï_»∞. P ~¸â◊fi~°∞xÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO\Ï~Ú. HÍ|\˜ì qâßfixH˜ HÍ~°º=¸ HÍ~°}=¸ ~Ô O_»∂ `å<Õ. P Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx
â◊s~°O #∞O_ç q_ç=_ç D qâ◊fiO q~ålÅ∞¡ `«∞#flk. D q^èŒOQÍ =~°Î=∂# ã¨$+≤ì U~°Ê_çOk.
Hõ. `≥éñQ˘Ñ¨Ê #dÅqâ◊fi=Úñ, |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú =∂Ü«∞KÕ`«ñ |∞@∞ìO Éˇ~°∞ñQÆ∞<£
q~°uO ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O_»∞O, QÆ~° =∞i÷<£ Éèí∂`« ÉèÏq HÍÅ=ÚÅO^Œ∞<£. 343
* Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx =∂Ü«∞=Å¡, D [QÆ`«∞Î JO`å XHõ „Hõ=∞OÖ’ Ñ¨Ù\˜ì ÃÑiy #tã¨∂Î LO@∞Ok.
W\Ï¡ˆQ Ñ¨Ó~°fi HÍÅOÖ’ [iyOk, Éèíq+¨º`å¯ÅOÖ’ QÆ∂_» W^Õ q^èŒOQÍ [~°∞QÆ∞`«∞Ok.
=. J\˜ì ã¨~°æO|∞ #=q^èŒO† |O^Œ∞ñ „ÉÏHõ$`«"≥·Hõ$`«O|∞Å∞ QÍÅ „^Œ=º QÆ∞}O|∞Å#∞ „uq^èŒO|QÆ∞
ÉèË^ŒO|∞ÅKÕñ „|uãÖ„Hõ=∞O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞O_»∞ #O^Œ∞ =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞ „Ñ¨^äŒ=∞ã¨~°æO† |k
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 343
<å~åÜ«∞}ã¨HÍâ◊O|∞# QÆ∞}"≥+· =¨ ∞ºO|∞#O ÉÁO^Œ∞. „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü∂« `«‡HõOÉˇ#· Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~° `«`fiÎ« O|∞
kfifÜ«∞ã¨~Oæ° |∞† â◊|ãÌ Ê¨ ~°≈~°∂Ñ¨ ~°ãQ¨ OÆ ^èOŒ |∞ Å#∞ ÑÖK«`<« å‡„`« „^Œ=º â◊HÜ Î˜ Ú« HõOÎ Éˇ#· Ñ¨$kä"åºk
Éè∂í `«ã~¨ Oæ° |∞ =¸ñ_»=kÜ≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞† *Ï˝<OÕ „kÜ«∞O|∞Öˇ#· `«fiHõÛ‰õΩΔ „â’≈„`« lÇ¨fi„Ñ¶∂¨ }O|∞Å∞ñ
QÆ~ˆ ‡O„kÜ«∞O|∞Öˇ#· "åHÍÊ}˜áê^ŒáêÜ«¸Ñ¨ãÅ÷¨ ∞ ##∞ ^Œâq◊ ^èOÕ „kÜ«∞ [##O|∞ K«`∞« ~°÷ ã¨~Oæ° |∞†
™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~° [x`«OÉˇ#· ã¨∞=∞<ÀQÆ}ã¨~Oæ° Éˇ^· =Œ ã¨~Oæ° Éˇ· Ü≥ÚÑ¨C† #k =∞<À=∞Ü«∞OÉˇ· Ü«ÚO_»∞†
r=Ö’HõO|∞#‰õΩ #|∞kúH$õ `«O|∞Öˇ#· Ü«∂=~°} qˆHÑΔ O¨ |∞ÅO *ËÜÚ« `å=∞ã¨ã~¨ Oæ° ÉÏé=^≥· Ü«ÚO_»∞†
xÜ«∂ºé∞ hâ◊fi~°∞#‰õΩ bÖÏ~°O÷ |∞ Å~Ú# „áêHõ$`«ã~¨ Oæ° |∞ ÅÜ≥∞º† xOHõ "≥H· $õ `«ã~¨ Oæ° |∞ <Õ_=» k
"≥Ú^ŒÅ∞QÍñ QÆÅ∞QÆ∞#q qxÑ≤O`«∞, q#∞=Ú† Ñ¨ÙëÈÊ`«ÊuÎ~Ç° Ï≤ `«O|∞Öˇ· Ñ¶e¨ OK≥_∞» #â◊fi`À÷^∞Œ O|~° Ñ¨#ã¨
#º„QÀ^è•^Œ∞Öˇ#· =#ã¨Ê`«∞Å∞#∞, |∞+≤Ê`«O|∞Öˇ· Ñ¶Å¨ áêHÍO`«O|∞Öˇ#· „gÇ≤Ï Ü«∞= =Ú^•æ ^Àº+¨^∞Œè Å∞#∞,
<å~ÀÇ¨ Ï }Ï#¿ÑHõ Δ O |∞Öˇ · # =∂Åf=∞e¡ H Ík Å`« Å ∞#∞, ^Œ fi HÍû~° O |∞Öˇ · # "Õ } Ïfi^Œ ∞ Å∞#∞†
QÆiîhÉèí∂`«=¸ÅO|∞Å∞#∞, tMÏqã¨Î$`«O|∞Å∞ #QÆ∞ Å`å qâı+¨~°∂ÑÖ|∞Öˇ·# g~°∞^èŒO|∞Å∞#∞†
|∞+¨Ê=O`«O|∞ Å~Ú Ñ¶Å¨ „áêÑÖÎ |∞ÅQÆ∞ K«∂`åk „^Œ∞=∞O|∞ Å∞#∞ #=ºHõKÎ `·≥ #« ºO|∞Å∞ #∂~°fiú „™È`«O|∞Å∞
#O`«ãû¨ Ê~°≈O|∞Å∞ñ ^Œ=∞ó„áêÜ«∞O|∞Å∞<≥· ™ê÷=~°O|∞ Å~Ú# ~¸ Ü«∂é∞ <Õ_=» ã¨~Oæ° |Ü≥∞º† <≥xq∞^Œ=
ã¨~Oæ° |∞ u~°ºHõû~°Oæ |∞. Wk ~Ú~°∞=k Ü≥∞xq∞k Éè^Ë OŒ |∞Å∞ QÆey â◊fiã¨<Î åk *Ï˝#â◊¥#ºO|∞Å~Ú
Ü«∂Ç¨~åk *Ï˝#=∂„`« x+Öª |∞Å~Ú, „Ñ¶∂¨ }O|∞=Å# <≥é∞OQÆO ^Œy#"åx <≥é∞OQÆ∞K«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞#
n~å…#∞ãÖ^è•# ~°ÇÏ≤ `«O|∞Öˇ· =iÎOK«∞ kfiâ◊ÑO¨¶ |∞Å∞ QÆÅ =$+¨Éíè =∞Ç≤Ïëê[ Hõ$+¨‚ ã¨∂Hõ ~À„+¨ì QÆ=Ü«∞
~°∞~°∞ "Õ∞+¨ =ÚY~° #=HõO|∞#∞, <ÕHõ â◊ÑO¨¶ |∞ QÆÅ Y~åâßfiâ◊fi`«~° Q“~° â◊~É° íè K«=∞~åºk +¨@¯O|∞#∞,
|OK«#YO|∞Å∞ QÆÅ â◊√#Hõ ã¨$QÍÅ =$Hõ "åº„Ñ¶∞¨ =∂~å˚~° â◊â◊ â◊ÅºHõ ã≤OÇ¨Ï HõÑ≤ QÆ[ ‰õÄ~°‡ QÀ^è•=ÚY
Éè∂í K«~° ^•fi^ŒâH◊ Oõ |∞#∞, =∞Hõ~åk [ÅK«~O° |∞Å∞#∞, QÆOHõ QÆ$„^èŒ |Hõ âıº# ÉèÏã¨ ÉèÅí ∂¡Hõ |i› Ç¨ÏOã¨
™ê~°ã¨ K«„Hõ"åHõ HÍHÀÅ∂HÍk MËK~« O° |∞Å∞ #Ü≥∞º, #~åfi„HÀû`«OÉˇ· ÜÕ∞Hõq^èOŒ |QÆ∞ =∂#∞+¨ ã¨~Oæ° |∞
~°*’QÆ∞}„¿Ñi`«OÉˇ· Hõ~‡° Hõ~} ° ^ŒHOΔõ Éˇ· ^Œ∞óYO|O^Œ∞#∞ ã¨∞YO|∞ QÀ~°∞† xk `˘q∞‡^Œ= ã¨~Oæ° |#O^ŒQ∞Æ †
h „uq^èãŒ ~¨ Oæ° |∞Å∞ "≥H· $õ `«ã~¨ Oæ° |∞ Å#O|_»∞† xOHõ ^Õ=ã¨~Oæ° |∞ q#∞ =∞kÜ«Ú <≥xq∞k `≥éOQÆ∞Å∞
QÆey Ü«ÚO_»∞† #O^Œ∞ q|∞^èŒ Ñ≤`$« ã¨∞~å^Œ∞Å∞ =¸ñ_»∞#∞, QÆO^è~Œ åfiÑ¨û~°ãÖ¨ ÁHõ\Ü ˜ Ú« , Ü«∞Hõ~Δ H° ãΔõ ∞¨ û
ÖËHOõ |∞#∞, Éè∂í `«„¿Ñ`«Ñâ≤ ßK«O|∞ ÖÁHõ\Ü ˜ Ú« , ã≤^K
úŒ å~°} q^•º^è~Œ ∞° ÖËHOõ |∞#∞, y#fl~° HÕÑ¨Ù~°∞+¨μ
ÖÁHõ\Ü ˜ Ú« #∞OQÍ ^Õ=ã¨~Oæ° |Ü≥∞º† x\˜ì „|Ç¨Ï‡ xi‡`«O|∞Öˇ#· ^Œâq◊ ^èãŒ ~¨ Oæ° |∞Å∞ <≥éO˜ yOzu†
xOHõ =∞#∞=ÙÅO ^ŒÔŒ `«~O° |∞Å <≥éO˜ yOK≥^ñŒ † QÆÖÏÊ^Œ∞ÅÜ«∞O^Œ∞ h „Ñ¨HÍ~°O|∞# ã¨fiÜ«∞OÉè∂í `«∞O_»∞#∞,
#"≥∂Ñ¶∞¨ ãÖHõÅ∞ÊO_»∞#∞ #QÆ∞ #Ñ¨CO_»sHÍ‰õΩΔ O_»∞ ~°*’QÆ∞} Ü«Ú‰õΩOÎ _≥· „ã¨+ì¨ Ü«∞QÆ∞K«∞ ã¨fiã¨fi~°∂ÑÖ|~Ú#
qâ◊fiO|∞ <åf‡Ü«∞ ™ê=∞~°º÷ O|∞#O QÆeÊOK≥† #~¸ºâ◊fi~°∞x =∂Ü«∂"åºáê~°O |∞ÅKÕ h ã¨$+≤Ü ì ∞« O^Œ∞
#^•º=~° Î O |∞ÅO|_ç „Éè í q ∞OK« ∞ K« ∞ #fl =∞Ç‘ Ï ~° ∞ Ç¨ Ï O|∞ÅOÉ’Öˇ |∂~åfiÑ¨ ~ ° É è Ï =O|∞
Öˇé∞OQÆO|_»‰Ωõ O_»∞† h HõÅÊO|∞#O ^Œ∞O_»∞ ^Õ"åã¨∞~å^Œ∞Å∞ „Ñü =∞#fiO`«~O° |∞ #O^Œ∞#∞ x@¡
<å=∞ ~°∂ÑÖ|∞ÅKÕ xˆ~tÌ OÑÖ|_»∞^Œ∞~°∞† =∞é˜ÜÚ« xO ^˘Hõ¯qâı+O¨ ÉˇéO˜ yOK≥^ñŒ . Q“=∂~°ã~¨ Oæ°
|#∞#k ^Õ= ã¨~åæO`«~∂° ƒùÒ« |Ü«Úº#∞ „ÉÏHõ$`« "≥H· $õ `ÀÉèÜ í ∂« `«‡HõOÉˇ· ^Õ=`«fi =∞#∞+¨º`«fi ~°∂ÑÖÉˇ#·
ã¨#`«∞¯=∂~åk ã¨~°æO |#O|_≥† #"≥∂Ñ¶¨∞ãÖHõÅ∞ÊO_≥·# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ ^Œ#∞ñ^•# ~Ú@∞¡
qâ◊fiÉèË^ŒO|∞#∞ QÆeÊOK≥#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩO *ˇÑ≤Ê HÍÅÅHõΔ}O ÉˇéÕyOK«∞"åñ_≥·
~Ú@¡xÜ≥∞. 344
* J@∞=O\˜ ã¨$+≤ì `˘q∞‡k q^è•Å∞. "åxÖ’ „áêHõ$`åÅ∞ "≥·Hõ$`åÅ∞ J<Õq HÍÅ, „^Œ=º, QÆ∞}ÏÅ∞
J<Õ =¸_»∞ q^è•Öˇ·# ÉèË^•ÅKÕ Ñ¨~°ã¨Ê~°O ãÖHõ~° =∞=Ù`«∂ LO\Ï~Ú. JO^Œ∞Ö’ =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO "≥Ú^Œ\˜
ã¨$+≤.ì Jk <å~åÜ«∞}∞x ã¨g∞ÑÖÖ’ QÆ∞}Éè^Ë •xfl á⁄O^Œ∞`«∞Ok. „^Œ=º*Ï˝# „H˜Ü∂« `«‡Hõ"∞≥ #ÿ JÇ¨ÏOHÍ~°``
« fiÎ« O
Ô~O_»= ã¨$+≤ì, â◊|Ì ã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨ ~°ã¨ QÆO^è•Å∞ J<Õ ÑÖK«`«<å‡„`«Å „^Œ=ºâ◊H˜Î`À ‰õÄ_ç# Ñ¨$käq "≥Ú^ŒÖˇ·#
ÑÖK«Éèí∂`åÅ ã¨$+≤ì =¸_»=k, *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Öˇ·# K«~°‡=Ú, Hõ#∞flÅ∞, K≥=ÙÅ∞, <åÅ∞Hõ, =Ú‰õΩ¯†
Hõ̂~‡O„kÜ«∂Öˇ#· "å‰õΩ¯, KÕ`∞« Å∞, HÍà◊√§, áêÜ«Ú=Ù, LÑ¨ã÷¨ J#∞ Ñ¨k WO„kÜ«∂Å Ñ¨Ù@∞ìHõ <åÅ∞QÆ= ã¨$+≤,ì
™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O=Å¡ Ñ¨Ù\˜ì# ^Õ=`åQÆ}ÏÅ ã¨$+≤ì S^Œ= ã¨$+≤ì. Jk ˆH=ÅO =∞<À=∞Ü«∞"≥∞ÿ LO@∞Ok.
„áê}˜ã¨=¸Ç¨xH˜ J*Ï˝#Hõ$`åÖˇ·# P=~°} qˆHΔáêÅ∞ HõeyOKÕ `å=∞ã¨ ã¨$+≤ì P~°=k. D P~°∞#∂fl
ÉèíQÆ=O`«∞x bÖÏ qÖÏ™ê Å~Ú# „áêHõ$`« ã¨$+¨μìÅ∞.
WHõ U_»=k "≥Ú^ŒÅ∞QÍ "≥·Hõ$`« ã¨$+¨μìÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞, q#∞. Ñ¨ÓÅ∞ Ñ¨ÓÜ«∞‰õΩO_®<Õ Ñ¶ëOKÕ ~åq,
"Õ∞_ç, Ñ¨#ã¨, =∞é˜] "≥Ú^ŒÖˇ·# =#ã¨Ê`«∞Å∂, Ñ¨Óz Ñ¶ëOz# "≥O@<Õ #tOzáÈÜÕ∞ =_»∂¡, Ü«∞=Å∂,
ÃÑã¨Å∂ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ F+¨^∞Œè Å∞#∂, ÃÑ·H˜ ZQÆ„ÉÏHõ\ÏxH˜ J=HÍâ◊O ÖËx =∂Åu, =∞Öˇ¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ fQÆÅ∂, QÆ\ì̃
Éˇ~°_»∞ Hõey# "≥^Œ∞à◊√¡ "≥Ú^ŒÖˇ·#g, <ÕÅÖ’ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# "Õà◊√¡ QÆey <ÕÅÃÑ· ÉÏQÍ qã¨ÎiOKÕ Å`å qâıëêÖˇ·#
^Œ∞|∞ƒÅ∂, á⁄^ŒÅ∂, Ñ¨Ù+≤ÊOz Ñ¶¨ÖÏÅ xKÕÛ =∂q∞_ç "≥Ú^ŒÖˇ·# =$HΔÍÅ∞#∂, J=ºHõÎ"≥∞ÿ# K≥·`«#ºO`À ÃÑ·H˜
ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∂ `«"≥∂=∞Ü«∂Öˇ· Ö’Ñ¨Å =∂„`«"Õ∞ ã¨Ê~°≈*Ï˝#O HõÅ"≥· Hõ^ŒeáÈÖËx D P~°∂ U_»= ã¨$+≤ì.
WHõ Zxq∞^Œ= ã¨$+≤ìÖ’ W~°"≥· Zxq∞k ÉèË^•Å∞ L<åfl~Ú. ˆ~Ñ¨Ù J<Õ *Ï˝#O ÖËx"≥·, PÇ¨~°O "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜ Ü«∞O^Œ∞ =∂„`«"Õ∞ Pã¨H˜Î HõÅ"≥·, "åã¨# K«∂z `≥Å∞ã¨∞HÀ^Œy# "å\˜x `≥Å∞ã¨∞H˘O@∂, =∞#ã¨∞ûÖ’
ÃÑ^ŒÌQÍ PÖ’K«# KÕÜ«∞ÖËx"≥·, pe# y@ìÅ∞ HõÅ"≥·# Z^Œ∞Ì, Z#∞=Ú, "Õ∞Hõ, lOHõ, ÑÖk, XO>ˇ, QÆ∞~°∞áÈ`«∞,
#Å¡Kå~°Å ^Œ∞Ñ≤Ê, á⁄>ËìÅ∞ D `˘q∞‡khfl† pÅx y@ìÅ∞ QÆÅ"≥·# QÍ_ç^Œ, QÆ∞é]=Ú, HõOK«~°QÍ_ç^Œ, Q“~°
=∞$QÆO, â◊~°Éèí =∞$QÆO, K«=∞s =∞$QÆO D P~°∞#∂fl† S^Œ∞ QÀà◊√¡ QÆÅ"≥·# ‰õΩHõ¯, #Hõ¯, `À_ÕÅ∞, Ñ¨Ùe, Ñ≤e¡,
‰õΩO^ÕÅ∞ U^Œ∞ÑÖk, ã≤OÇ¨ÏO, HÀu, U#∞QÆ∞, `åÉËÅ∞, L_»∞=Ú D ÑÖ„_≥O_»∞#∂fl, (W=hfl Éèí∂K«~åÅ∞)
"≥Úãë "≥Ú^ŒÖˇ·# [ÅK«~åÅ∞#∂fl† ~å|O^Œ∞, „QÆ^ŒÌ, H˘OQÆ, _ÕQÆ, `≥Å¡ Ñ≤@ì, QÆaƒÅO, <≥=∞e, Ç¨ÏOã¨,
ÉˇQÆ∞æ~°∞ Ñ¨HΔ̃, [Hõ¯=Ñ≤@ì, HÍH˜, QÆ∞_»¡QÆ∂| "≥Ú^ŒÖˇ·# PHÍâß# ãÖK«iOKÕ u~°º‰õΩ¯Å ã¨$+≤ì Zxq∞^Œ= ã¨$+≤ì.
WHõ `˘q∞‡^Œ=k =∂#=ã¨$+≤ì. Wk ~°*’QÆ∞}O`À Ñ¨ÙiH˘ÅÊ|_ç Hõ~°‡Å∞ KÕÜ«∞@OÖ’ <Õ~°∞ÊQÆeæ, ^Œ∞ó
YOÖ’ ‰õÄ_® ã¨∞MÏxfl HÀˆ~k. D=¸_»∞ q^è•Öˇ·# ã¨$+¨μìÅ∞ "≥·Hõ$`« ã¨$+¨μìÅ∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 345
WHõ ^Õ=ã¨~åæxfl QÆ∂iÛ q#∞. Jk‰õÄ_® Zxq∞k q^è•Å∞. JO^Œ∞Ö’ q|∞^èŒ∞Å∞, Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞,
ã¨∞~å^Œ∞Å∞ =¸_»∞ Éè^Ë •Å∂† QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, JÑ¨Ê~°ãÅ¨ ∂ XHõ\†© Ü«∞‰õΩΔ Å∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å∂ XHõ\†© Éè∂í `« „¿Ñ`«
Ñ≤âßKåÅ∞ XHõ\©, ã≤^ŒúKå~°} q^•º^èŒ~°∞Å∞ XHõ\©† H˜#fl~° HÕÑ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ XHõ\©– D Zxq∞k Hõeã≤
^Õ=ã¨~°æO J~ÚOk. D q^èŒOQÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ xi‡Oz# Ñ¨k q^è•Öˇ·# ã¨$+¨μìÅ#∂ h‰õΩ `≥ÖÏÊ#∞.
WHõ =∞#∞=ÙÅ#∂ =∞#fiO`«~åÅ#∂ `≥Å∞Ê`å#∞. HõÖÏÊ~°OÉèÏÅÖ’ W^Õq^èOŒ QÍ `«#∞fl `å#∞ ã¨$lOK«∞H˘<Õ
"å_»∞#∂fl,"≥ÚHõ¯"Àx `«ÅOÑ¨Ù HõÅ"å_»∞#∂fl, J~Ú# =∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù ~°*’QÆ∞}O`À ‰õÄ_ç#"å_≥· ã¨$+≤Hì ~õ Ü
Î° ∞ÿ≥
`«# ã¨fi~°∂Ñ¨"∞Õ J~Ú# qâßfixfl ™ê=∞~°º÷ O=Å¡ HõeÊOKå_»∞. P Dâ◊fi~°∞x =∂Ü«∂ qâı+O¨ =Å¡ D ã¨$+≤Öì ’
#^Œ∞ÅÖ’x h\˜ ã¨∞_»∞ÅÖ’Ñ¨_ç uiˆQ K≥@Ö¡ ÏˆQ =ÚO^Œ∞ "≥#∞HõÅ∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_® LO\Ï~Ú. D HõÅÊOÖ’
L#fl ^Õ=`«Å∂, ~åHõΔã¨∞Å∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#"å~°∞ WÖÏˆQ „Ñü=∞#fiO`«~°OÖ’#∂ PÜ«∂ <å=∞ ~°∂áêÅ`À
=ºÇ¨ÏiOÑ¨|_»`å~°∞.
=∞m¡ WO^Œ∞Ö’ XHõ qâı+¨=ÚOk. J^Õ=∞O>Ë, H“=∂~°ã¨~°æO J<Õk ^Õ=ã¨~°æOÖ’ XHõÉèÏQÆ"Õ∞ J~Ú<å
„áêHõ$`« "≥·Hõ$`«=ÚÅ Ô~O\˜ ã¨fiÉèÏ==Ú HõÅk. JO^Œ∞Ö’ ^≥·=`«fi=¸ =∞#∞+¨º`«fi=¸ Hõeã≤ LO\Ï~Ú.
W^Õ ã¨#`«∞¯=∂~åk ã¨~°æO. ã¨Ñ¶¨Å ãÖHõÅ∞Ê_≥·# Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ `«#‰õΩ `å<≥· D q^èŒOQÍ qq^èŒ
ÉèË^•Å`À‰õÄ_ç# qâßfixfl HõeÊOKå_»∞.
Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À ÑëH˜ HÍÅã¨fiÉèÏ=O q=iOKåÅ#∞‰õΩ#fl"å_≥· D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
ã‘ Éèí∞qñ ^Œ#HÍ~åºOâ◊=Ú#‰õΩ #O`«=Ú ##º =ã¨∞ÎÜ≥∂QÆO|∞ <Õ=Å# ÖËHõ
Ñ¶¨∞@Ñ¨\ÏkHõ [QÆ`å¯~°ºO|∞#‰õΩ x[ ã¨=∞"åÜ«∞HÍ~°}`«fi=Ú#ñ |~°ñy
*ÏÅã¨∂~°º =∞sz ãÖQÆ`«QÆQÆ#ã¨÷ =∞QÆ∞ „`«ã¨ˆ~}∞ +¨_»Oâ◊=∞~°Ü«∞ñ
|~°=∂}∞ =Ü≥∞ºñ† ^Œ`«Ê~°=∂}∞=O ^Œ~°¯ QÆu Ü≥∞O`« `«_»=Ù ^Œ`å¯Å =∞QÆ∞#∞
`Õ. ã¨∂HõΔ‡HÍÅO|∞† q#∞ =∞k ã¨∂~°º=∞O_», ÅO|∞ ^•fi^Œâ◊~åâßº`«‡HõO |#OQÆñ
QÆÅ∞QÆ∞ [QÆ=Ú# <˘Hõ ÜÕ∞ñ_»∞ QÆ_»z K«x#ñ, QÍÅ "≥∞O`«QÆ∞ #k =∞Ç¨Ï`å¯Å =∞#Ñ¶¨∞! 345
* ÉèQí =Æ O`«∞x ã¨$+≤Hì Í~åºxH˜ JO`«∞ J<Õk ÖË^∞Œ . ^•xH˜ "Õ~ˆ =ã¨∞=Î ÙÅ`À ãÖÜ≥∂QÆO‰õÄ_® J=ã¨~O°
ÖË^∞Œ [QÆ`∞« ÖÎ ’ ‰õΩO_»Å∞–|@ìÅ∞ `«Ü∂« ~°Ü∞Õ º f~°∞ XHõ\–˜ ã¨$+≤Hì Í~°ºO =∞iÜ≥ÚHõ\.˜ [‰õΩO_» D Ö’HõOÖ’
`«Ü∂« ~°∞ HÍ"åÅO>Ë (1) =∞\˜ì (Láê^•# HÍ~°}O) (2) =∞\˜xì ‰õΩO_»QÍ ~°∂á⁄OkOK«@O (ã¨=∞"åÜ«∞
HÍ~°}O) (3) ‰õΩO_»#∞ KÕ¿ã"å_»∞(xq∞`«Î HÍ~°}O) J=ã¨~O° . J>Ë¡ Ñ¨@ x~å‡}O. „Ñü–Î Láê^•#O† ^•~åÅ∞,
<Õ`–« ã¨=∞"å~Ú† =„ã¨Î x~å‡`«– xq∞`«OÎ . Ö’HõOÖ’ U HÍ~°ºxÔH<· åÃÑ· =¸_»∞ J=ã¨~O° ] ÉèQí =Æ `ü ã¨$+≤Öì ’
ÉèQí =Æ O`«∞ _ôã=¨ ∞"åÜ«∞ HÍ~°}O ‰õÄ_® J=Ù`å_»∞.
(WHõ ã¨$+≤ìx =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ „Ñ¨ã¨Îi¿ãÎ U~°Ê_Õ ã¨∂HΔÍ‡u ã¨∂HΔÍ‡OâßxˆH ''Ñ¨~°=∂}∞=Ù—— Jx
¿Ñ~°∞) ã¨∂~°∞ºx HÍOu H˜\˜H©Ö’#∞O_ç „Ñ¨ãïOKÕ@Ñ¨C_»∞ =∞# HõO\˜H˜ HõxÑ≤OKÕ z#fl z#fl ˆ~}∞=ÙÅÖ’
P~°=ÉèÏQÍxH˜ ''Ñ¨~°=∂}∞=Ù—— Jx ¿Ñ~°∞. PÑ¨~°=∂}∞=ÙÃÑ· XHõ „Ñ¨Hõ¯#∞O_ç =∞iÜ≥ÚHõ „Ñ¨Hõ¯‰õΩ
ã¨∂~°ºH˜~}
° O Ñ¨Ü∞« xOKÕ HÍÖÏxH˜ ''ã¨∂Hõ‡Δ HÍÅO—— Jx ¿Ñ~°∞. (ã¨∂Hõ‡Δ HÍÖÏxfl Hˆ =ÅO TÇ≤ÏOK«∞HÀ=Åã≤O^Õ.
Jk q∞H˜¯e J`«ºÅÊ"≥∞ÿ# HÍÅÑï=∂}O) ã¨∂~°∞º_»∞–"Õ∞+Ö "≥Ú^ŒÖˇ·# ÑÖ„_≥O_»∞ ~åã¨∞ÅÖ’ Ñ¨Ü«∞xOKÕ
HÍÅ Ñï=∂}O ¿Ñ~°∞ =∞Ç¨Ï`å¯ÅO (nxˆH ãÖ=`«û~°O Jx ¿Ñ~°∞. =∞Ç¨Ï`å¯ÖÏxH©–ã¨∂HõΔ‡HÍÖÏxH©
=∞^èŒº#∞#fl qq^èŒ HÍÅ Ñï=∂}ÏÅ∞ =Ú#∞=ÚO^Œ∞ q=iOÑ¨|_»∞`å~Ú.)
=. JO^Œ∞ñ |~°=∂}∞ ^ŒfiÜ«∞OÉÁHõ¯ ''Ü«∞}∞—— =QÆ∞† #}∞„u`«Ü«∞O ÉÁHõ¯ ''„`«ã¨ˆ~}∞—— =QÆ∞† #q
=¸ñ_»∞ QÆ∂_» <˘Hõ¯ ''„`«∞\˜—— Ü«∞QÆ∞† <å„`«∞\˜â◊`«O ÉÁHõ¯ ''"Õ^èŒ—— Ü«∞#O|~°ñQÆ∞† #\˜ì "Õ^èŒÅ∞
=¸ñ_»∞ QÆ∂_» <˘Hõ¯ ''Å=O—— |#O^ŒQÆ∞† #q =¸ñ_≥·# <˘Hõ¯ ''x"Õ∞+Ö—— |#O[#∞† x"Õ∞+¨„`«Ü«∞O
ÉÁHõ¯ ''HõΔ}O |QÆ∞† `«`üHõΔ} ÑÖK«HõO ÉÁHõ¯ ''HÍ+¨ª—— Ü«∞#O ^ŒQÆ∞† #q Ñ¨kÜ≥ÿ∞# <˘Hõ¯ ''ÅÑ¶¨Ú——
=# <˘Ñ¨C† #\˜ì ÅÑ¶Ú¨ ÑÖK« ^ŒâH◊ Oõ ÉÁHõ¯ ''<å_ç—— Ü«∞#O|~°ñQÆ∞† #\˜ì <å_çHÍ^ŒfiÜ«∞O ÉÁHõ¯ ''=ÚÇ¨˙~°OÎ ——
|Ü≥∞º† #\˜ì <å_çHõ ÖÏéˇÿ#–<Õ_≥·#–=∞#∞+¨μºÅ‰õΩ <˘Hõ ''„Ñ¨Ç¨Ï~°O—— |QÆ∞† #kÜ«∞ ''Ü«∂=∞O——
|#O[#∞† k=ã¨Ñï=∂} q*Ë˝Ü«∞O|QÆ∞ <å_çHÀ<å‡# ÅHõΔ}O ÉˇéÕyO`«∞ q#∞=Ú† +¨@ÊùÅ
`å„=∞O|∞#O ÉÏ„`«O|∞ ~°z~ÚOz K«`«∞~å‡+¨ ã¨∞=~°‚O|∞#O [`«∞~°OQÆ∞àÏÜ«∂=∞â◊ÖÏHõO|∞ñ
QÆeÊOz ^•#O ^Œ`åÊ„`«=¸ÅO|∞# zè„^ŒO|∞ñ QÆeÊOz `«zÛù„^ŒO|∞#O „|ã¨÷=∂„`« `ÀÜ«∞O|∞
ÑïÑ¨Ó~°‚O|∞ <˘O^Œ∞#O`« HÍÅO ÉÁHõ¯ ''<å_çHõ—— Ü«∞QÆ∞† Ü«∂=∞O|∞Å∞ <åÅ∞QÆ∞ ã¨# <˘Hõ¯
''Ñ¨QÆ—— ÅQÆ∞† ~å„uÜ«Ú xÑ¨Êyk [~°QÆ∞†#\˜ì Ü«∞Ç¨Ïiflâ◊O|∞Å∞ QÆ∂_» =∞~°∞ÎºÅ H˘Hõ k=ãÖ—— |QÆ∞†
#q Ñ¨^Œ∞<Õ<≥·# <˘Hõ¯ ''Ñ¨HõΔO—— |QÆ∞† â◊√Hõ¡ Hõ$+¨‚ <å=∞O|∞ÅO |~°ñy# Ü«∞ Ñ¨ÊHõΔO|∞Å∞ Ô~O_»∞QÆ∂_»
<˘Hõ¯ '=∂ãÖ— |QÆ∞† #k Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ <˘Hõ¯ ''k=ãÖ—— |QÆ∞† #\˜ì =∂ãÖ|∞Å∞ ~Ô O_≥#· <˘Hõ¯
''|∞∞`«∞—— =QÆ∞† +¨}Ï‡ãÖ|∞ Åiy# <˘Hõ¯ 'Ü«∞Ü«∞#O— |QÆ∞† ^ŒH} Δ˜ À`«~Î ° <å=∞O|∞ÅO |~°ñy#\˜ì
Ü«∞Ü«∞#O|∞Å∞ ~Ô O_»∞QÆ∂_ç ^•fi^Œâ◊ =∂ãÖ|∞Öˇ#· <˘Hõ¯ ''ãÖ=`«û~°O—— |QÆ∞† #\˜ì ãÖ=`«û~°â◊`«O|∞
#~°∞Å‰õΩO |~°=∂Ü«Ú "≥·Ü«ÚO_»∞ñ† QÍÖÏ`«∞‡O_»∞#∞ hâ◊fi~°∞O_»∞#∞<≥·# ã¨∂~°∞ºO_»∞ „QÆÇ¨Ï #HõΔ„`«
`å~å K«„Hõã¨∞÷O_≥· Ñ¨~°=∂}Ïfik ãÖ=`«û~åO`«OÉˇ·# HÍÅO|∞#O *Ëã≤ ^•fi^Œâ◊~å âßº`«‡HõOÉˇ·#
[QÆO|∞# ™œ~° ÉÏ~°›ã¨Ê`«º ™ê=# KåO„^Œ <åHõΔ„`« =∂# ÉèË^ŒO|∞ÅO QÍ#O|_»∞ K«∞#fl"åñ_≥·
ãÖ=`«û~° Ñ¨s=`«û ˆ~_®=`«û ~å#∞=`«û~° =`«û~° <å=∞O|∞Å ã¨$[ºOÉˇ·# c*ÏO‰õΩ~°O|∞Å â◊H˜ÎO
QÍÅ~°∂ÑÖÉˇ·# ã¨fiâ◊H˜ÎKÕ`« #aè=ÚYO|∞QÍñ *ËÜ«ÚK«∞ñ |∞~°∞+¨μÅ‰õΩ <åÜ«Ú~åk =ºÜ«∞O|∞ÅO
*Ëã≤ q+¨Ü∂« ã¨HÎ˜ x=iÎOÑÖ *ËÜÚ« K«∞O QÀiHõÅ∞ QÆÅ "åiH˜ Ü«∞[˝ =ÚYO|∞ÅO *Ëã≤ QÆ∞}=∞Ü«∞O|∞
Öˇ#· ã¨fi~åæk Ñ¶Å¨ O|∞Å qãÎ̈iOÑÖ*ËÜÚ« K«∞, QÆQ#Æ O|∞#ñ |~°∞=Ù"≥@∞ì. =`«û~°ÑO¨ K«Hõ „Ñ¨=~°‰Î Ωõ O_»Q∞Æ
=∂~åÎO_»∞#‰õΩO |∂[ QÍqOÑ¨Ù =∞x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ÑëH˜# q^Œ∞~°∞O _ç@¡xÜ≥∞. 346
* Ô~O_»∞ Ñ¨~°=∂}∞=ÙÅ∞ XHõ ''J}∞=Ù——. =¸_»∞ J}∞=ÙÅ∞ XHõ ''„`«ã¨ˆ~}∞=Ù——. =¸_»∞
„`«ã¨ˆ~}∞=ÙÅ∞ XHõ ''„`«∞\˜——. #∂~°∞„`«∞@∞Å∞ ''"Õ^èŒ——. =¸_»∞ "Õ^èŒÅ∞ XHõ ''Å=O——. =¸_»∞ Å"åÅ∞ XHõ
''x"Õ∞+Ö——. =¸_»∞ x"Õ∞ëêÅ∞ XHõ¯ ''HõΔ}O——. S^Œ∞ HõΔ}ÏÅ∞ XHõ ''HÍ+¨ª——. Ñ¨k HÍ+¨ªÅ∞ XHõ ''ÅÑ¶¨Ú=Ù——.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 347
Ñ¨^Œ∞<≥·^Œ∞ ÅÑ¶¨Ú=ÙÅ∞ XHõ ''<å_ç——. Ô~O_»∞ <å_»∞Å∞ XHõ =ÚÇ¨˙~°ÎO. J\˜ì <å_»∞Å∞ P~°∞ HÍh U_»∞ HÍh
J~Ú#KÀ =∞#∞+¨μº#‰õΩ XHõ ''„Ñ¨ÇÏ¨ ~°O—— J=Ù`«∞Ok. ^•x<Õ ''Ü«∂=∞—— =∞h ÖËHõ ''*Ï=Ú—— Jx JO\Ï~°∞.
k# Ñï=∂}Ïxfl `≥e¿Ñ <å_çx H˘eKÕ q^è•#O K≥|∞`å#∞ q#∞. P~°∞ Ñ¨ÖÏÅ ~åy`À áê„`« ã≤^ŒúOKÕã≤,
<åÅ∞æ q∞#∞ÑÿO[Å |~°∞=Ù QÆÅ |OQÍ~°∞`À <åÅ∞æ JOQÆ∞àÏÅ á⁄_»"≥·# Hõg∞‡ `«Ü«∂~°∞KÕã≤, ^•x`À P áê„`«
„HÕ^Œ ~°O„^èŒO KÕ¿ãÎ, P ~°O„^èŒOQÆ∞O_® `«∂"≥∞_»∞ h~°∞ Ñ¨ÓiÎQÍ „HÕ^Œ‰õΩ HÍ~°_®xH˜ ZO`« HÍÅO Ñ¨_»∞`«∞O^À
JO`« HÍÖÏxfl XHõ ''<å_ç—— JO\Ï~°∞.
<åÅ∞QÆ∞ *Ï=ÚÅ∞ XHõ ''Ñ¨QÆ——Å=Ù`«∞Ok. J^Õ q^èŒOQÍ <åÅ∞QÆ∞ *Ï=ÚÅ∞ XHõ ''~å„u—— J=Ù`«∞Ok.
Ñ¨QÆÅ∞ ~å„u Hõe¿ãÎ =∂#=ÙÅ‰õΩ XHõ ''k#O——. Ñ¨^Œ∞<≥·^Œ∞ k<åÅ∞ XHõ ''Ñ¨HõΔO——. â◊√Hõ¡ Ñ¨HõΔO, Hõ$+¨‚ Ñ¨HõΔO Jx
Ñ¨HΔÍÅ∞ Ô~O_»∞. D Ô~O_»∞ Ñ¨HΔÍÅ∂ ‰õÄ_ç XHõ ''<≥Å——. Jk Ñ≤`«$^Õ=`«Å‰õΩ XHõ ''k#O——.
Ô~O_»∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''|∞∞`«∞=Ù——. P~°∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''JÜ«∞#O——. ^ŒH˜Δ}ÏÜ«∞#O, L`«Î~åÜ«∞}O Jx
JÜ«∞<åÅ∞ Ô~O_»∞. D Ô~O_»∂ HõÅã≤# ÑÖ„_≥O_»∞ <≥ÅÅ∞ XHõ ''ãÖ=`«û~°O——. D ãÖ=`«û~°O ^Õ=`«Å‰õΩ
XHõ¯ k#O J=Ù`«∞Ok. #∂~°∞ ãÖ=`«û~åÅ∞ =∂#=ÙÅ‰õΩ Ñ¨~°=∂Ü«Ú=Ù.
HÍÅ"Õ∞ P`«‡QÍ QÆÅ ã¨∂~°ºÉèíQÆ"å#∞_»∞ „QÆÇ¨Å`À #HõΔ„`åÅ`À ‰õÄ_ç# `å~åK«„HõOÖ’ L#fl"å_≥·
Ñ¨~°=∂}∞=Ù "≥Ú^ŒÅ∞H˘x ãÖ=`«û~° Ñ¨~°ºO`«"≥∞ÿ# HÍÅOÖ’ ÑÖ„_≥O_»∞ ~åã¨∞Å#∞ K«∞\˜ì=™êÎ_»∞. Dq^èŒ"≥∞ÿ#
ã¨∂~°ºQÆ=∞#O =Å¡ ™œ~°=∂#=Ú, KåO„^Œ=∂#=Ú, #Hõ„Δ `«=∂#=Ú J<Õ Éè^Ë •Å`À ãÖ=`«û~°HÍÅO U~°Ê_»∞`«∞Ok.
Wk ãÖ=`«û~°O Ñ¨s=`«û~°O, W_®=`«û~°O, J#∞=`«û~°O, =`«û~°O J<Õ ÉèË^•Å∞ Hõey LO@∞Ok. D S^Œ∞
q^è•Å~Ú# =`«û~åÅ#∞ „Ñ¨=iÎOÑ¨*Ë¿ã ã¨∂~°∞º_»∞ q`«Î<åÅ#∞O_ç JO‰õΩ~åÅ∞ "≥ÚÅÔHuÎOz#@∞¡ HÍÅ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ#
`«#â◊H˜Î`À r=ã¨$+≤ìx J#∞‰õÄÅO KÕã¨∞‰õΩO@∂ PÜ«Úã¨∞û "≥Ú^ŒÖˇ·# "åxx Ç¨Ïiã¨∂Î, =∂#=ÙÅ q+¨Ü«∂ã¨H˜Îx
qãïÎ OÑ¨*ãË ∂¨ †Î HÀiHõÅ∞ HõÅ"åiH˜ Ü«∞*Ï˝Å ^•fi~å ã¨fi~°æ Ñ¶Ö¨ Ïxfl ã¨=∞‰õÄ~°∞ã¨∂,Î PHÍâ◊OÖ’ Ñ¨~∞° QÆ∞Å∞ fã¨∞OÎ \Ï_»∞.
ÃÑ·# K≥ÑÊ≤ # J~Ú^Œ∞ q^è•Öˇ#· =`«û~åÅ#∂ „Ñ¨=iÎOÑ¨*¿Ë ã ã¨∂~°ºÉèQí "Æ å#∞}˜‚ Ñ¨ÓlOK«∞ Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞
Ñ¨Å∞HõQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. #~° Ñ≤`«$ã¨∞~° Ñ¨~°=∂Ü«Úó, Ñï=∂}=Ú Öˇé∞ñQÆ <å‰õΩñ |eH˜uq, =Úh
â◊fi~°! Ü≥∞é˜ñyOÑ¨Ù „uÖ’HÀ, ÑïÖ’Hõ qÖ’Hõ <≥·HõÑ¨~°∞ÅQÆ∞ "åi<£. 347
* F =Úhâ◊fi~å! #~°∞Å∞–Ñ≤`«$^Õ=`«Å∞–^Õ=`«Å∞ gi Ñ¨~°=∂Ü«Ú=ÙÅ Ñï=∂}ÏÅ#∞ `≥ÖÏÊ=Ù.
=ÚÖ’¡HÍÅ∂, ÃÑ· Ö’HÍÅ∂ ^Œi≈OKÕ"åi qâıëêÅ∞ q=iOK«∞.
L. Ñ¨Óx# Ü≥∂QÆã≤kú ^ŒQÆñ ÉÁOk# <Õ„`«Ü«ÚQÆO|∞#<£ |Ç≤Ï~ü
*Ï˝#=Ú QÆeæ Ü«ÚO_ç Éèí∞=#O|∞Åñ EK«∞K«∞ #∞O_»∞"åiH˜
<å‡#∞QÆñ QÆÅ∞æ HÍÅQÆu <å ÔHé˜ñyOÑ¨Ù =ÚhO„^Œ! <å=Ù_»∞
<åfl#Ü«∞âße Ü«∞qfi^Œ∞~°∞ <å^Œ~° "≥ÚÑ¨ÊñQÆñ Ez ~Ú@¡#∞<£. 348
* F =ÚhO„^•! ^Œ$_è»"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆã≤kú=Å¡ „áêÑ≤ÎOz# <Õ„`åÅ`À ÉÏÇ¨Ïº*Ï˝#O Hõey Ö’HÍÅ#∞
PÖ’HÕKÕ "åiH˜ HõeˆQ HÍÅÑï=∂}O Z@∞=O\˜^À <å‰õΩ `≥Å∞Ê J#QÍ =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞
q^Œ∞~°∞x P^Œ~°Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ gH˜ΔOz D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
ã‘. [##∞`«! Hõ$`«Ü«ÚQÆãÖYº <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ k=º=~°¬=ÚÅ∞† ^ŒnÜ«∞ ãÖ^èŒº
Öˇxq∞k #∂éËO_»∞¡† q#∞ „`Õ`« =`«û~° „uã¨Ç¨Ï„ã¨=Ú ÅQÆ∞ñ ^ŒnÜ«∞ ãÖ^èŒº
ÖÏé∞#∂éËñ_»∞Å∞ #QÆ∞† ^•fiÑ¨~°=Ú Ô~O_»∞ "ÕÅ =`«û~°=ÚÅ "≥ÅÜ«Ú ãÖ^èŒº
Ö’e ##∂fléËñ_»∞† ÖÁyñ QÆeÜ«ÚQÆ=Ú ã¨Ç¨Ï„ã¨ =~°¬=ÚÅ∞ ãÖ^è•ºOâ◊ =∞~°Ü«∞
`Õ. Ô~O_»∞ #∂éËñ_»∞Å∞#∞ xeÛ Ü«ÚO_»∞ñ A"≥fi?, Ü«∞#Ñ¶¨∞! ãÖ^è•ºOâ◊ =∞^èŒºO|∞#O^Œ∞ ^èŒ~°‡
=∞uâ◊~ÚOK«∞#∞† ãÖ^è•ºOâ◊=∞O^Œ∞ ^èŒ~°‡, =∞ÅÊ"≥∞ÿ HÍ#ñ|_»∞K«∞O_»∞ ##Ñ¶¨∞ K«i`«! 349
* [#∞Å Jaè=∂#O JO^Œ∞‰õΩ#fl Ñ¨q„`« K«i`å! q^Œ∞~å! q#∞. Hõ$`«Ü«ÚQÆO <åÅ∞QÆ∞"ÕÅ
k=ºãÖ=`«û~åÅ∞ „Ñ¨=∂}O HõÅk. ^•x ãÖ^è•ºHÍÅO Zxq∞k=O^ŒÅ UO_»∞.¡ XHõ Ü«ÚQÍxH© =∞~˘Hõ Ü«ÚQÍxH˜
=∞^èºŒ HÍÖÏxfl ''ãÖ^èºŒ —— JO\Ï~°∞. „`Õ`åÜ«ÚQÆ „Ñ¨=∂}O =¸_»∞ "ÕÅ k=ºãÖ=`«û~åÅ∞. ãÖ^è•ºHÍÅO P~°∞
=O^ŒÅ UO_»∞.¡ ^•fiÑ¨~Ü ° Ú« QÆ „Ñ¨=∂}O ~Ô O_»∞"ÕÅ k=ºãÖ=`«û~åÅ∞. ãÖ^è•ºHÍÅO <åÅ∞QÆ∞ =O^ŒÅ
ãÖ=`«û~åÅ∞. HõeÜ«ÚQÆ „Ñ¨=∂}O "≥~Úº k=º ãÖ=`«û~åÅ∞. ãÖ^è•ºHÍÅO ~Ô O_»∞ =O^ŒÅ ãÖ=`«û~åÅ∞.
DãÖ^è•ºOâßÅ =∞^èºŒ HÍÅOÖ’ ^è~Œ ‡° O JkèHOõ QÍ LO@∞Ok. ãÖ^è•ºOâ◊OÖ’ ^èŒ~°‡O JÅÊ"≥∞ÿ LO@∞Ok.
=. =∞é˜ÜÚ« ^è~Œ ‡° ^Õ=`« Hõ$`«ÜÚ« QÆO|∞# <åÅ∞QÆ∞ áê^ŒO|∞Å∞#∞, „^Õ`Ü
« ∞« O^Œ∞ =¸ñ_»∞áê^ŒO|∞Å∞#∞,
^•fiÑ¨~O° |∞#O ÉÏ^Œ^fiŒ Ü«∞O|∞#∞, QÆeÜ«ÚQÆO|∞# <ÕHáõ ê^ŒO|∞#∞, QÆey ãÖK«iOK«∞ #@ìQ∞Æ @O *Ëã≤.
350
* ^èŒ~°‡^Õ=`« Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ <åÅ∞æáê^•Å`À#∂, „`Õ`åÜ«ÚQÆOÖ’ =¸_»∞ áê^•Å`À#∂,
^•fiÑ¨~°Ü«ÚQÆOÖ’ Ô~O_»∞ áê^•Å`À#∂, HõeÜ«ÚQÆOÖ’ XHõ¯ áê^ŒO`À#∂ #_»∞ã¨∂Î LO@∞Ok.
Hõ. áê^ŒqÉèË^ŒO|∞# =∞, ~åº^ŒÅ∞#∞ ^Œé∞ñQÆ∞, #^èŒ~°‡ =∂H˘Åñk<≥ Ü«Ú
`åÊke¡ =$kúñÉÁO^Œ∞ ^èŒ, ~åkqAÅ∞ áêÑ¨|∞kú~°`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞ iÅ<£. 351
D áê^•Å =º`åºãÖ=Å¡ „Ñ¨[Å∞ J^Œ∞Ñ¨Ù`«Ñ≤Ê #_»∞™êÎ~°∞. J^èŒ~°‡O Pq~°ƒùqOz Jaè=$kú
á⁄O^Œ∞`«∞Ok. „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ qÑ¨s`« |∞^Œ∞úÖˇ· JÑ¨=∂~åæÅÖ’ J_»∞QÆ∞ ÃÑ_»`å~°∞.
ã‘. Éèí∂~°∞ƒù=ã¨ûfi~À¡Hõ=ÚÅHõO>ˇñ ÉÁ_»∞=Ù#ñ QÆ_»∞ <˘Ñ¨C ã¨`«ºÖ’HõO|∞#O^Œ∞
#∞O_»∞ „|Ç¨Ï‡‰õΩñ [`«∞~°∞ºQÆ ã¨Ç¨Ï„ã¨=Ú ÖËñQÆ k= "≥ÚHõ¯\˜ Ü«∞QÆ∞ ~å„uÜ«Ú#∞ x@¡
K«# ^è•`« x„^Œ"À [QÆ=Ú Å_»OQÆ∞, "Õ∞Å¯x K«∂_» =∞~°Å Ö’Hõ=ÚÅ∞ Ñ¨Ù@∞ìñ†
^ŒkÌ#=Ú‡#ñ [`«∞~°Ìâ◊=∞#∞ ÅQÆ∞^Œ∞† ~°O ^˘H˘¯Hõ¯ =∞#∞=Ù# H˘#~° k=º
`Õ. Ü«ÚQÆ=Ú Ö’ex _≥|ƒkÜ≥ÚHõ¯ =∂é∞ ã¨x#, =∞#∞HÍÅ =∞Ü≥∞º† # =∞‡#∞ ‰õΩÅO|∞
ã¨∞~°Å∞ =Ú#∞Å∞#∞ ã¨Ñ¨Î~°∞¬ Å~°Ü«∞ ÉèíQÆ=^ŒOâ◊=Ú#ñ |∞\˜ì áêeO`«∞ ~°dÅ[QÆ=Ú. 352
* Éè∂í Ö’HõO, Éè∞í =~À¡HOõ , ã¨fi~°Öæ ’HõO HõO>ˇ ÃÑ·# ã¨`º« Ö’HõO XHõ@∞Ok. JO^Œ∞O_Õ „|Ç¨Ï‡‰õΩ Ü«ÚQÆ
K«`∞« +¨Ü
ì ∂« Å∞ "Õ~Ú QÆ_¿ç ãÎ XHõ¯k#O J=Ù`«∞Ok. J>Ë¡ ~å„u‰õÄ_®. „|Ç¨Ï‡ x„^ŒáÈ`Õ Ö’HÍÅ‰õΩ „Ñ¨àÜ ◊ ∞« O
=ã¨∞ÎOk. "Õ∞ÖÁ¯x K«∂¿ãÎ =∞m¡ Ö’HÍÅ∞ Pq~°ƒùq™êÎ~Ú. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx P XHõ¯ k#OÖ’ Ñ¨^•flÅ∞QÆ∞~°∞
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 349
=∞#∞=ÙÅ∞ L^Œƒqù ™êÎ~∞° . "åiÖ’ XH˘¯Hõ¯ =∞#∞=ÙHÍÅO _≥Éƒ·ˇ XHõ¯ k=ºÜ«ÚQÍÅ∞, nx<Õ ''=∞#fiO`«~O° ——
JO\Ï~°∞. ^Õ=`«Å∞, =Ú#∞Å∞, ã¨Ñ¨Î~°∞¬Å∞, ÉèíQÆ=O`«∞x JOâ◊O`À =∞#∞=ÙÖˇ· Ñ¨Ù\˜ì Ö’HÍÅ#∞ áêe™êÎ~°∞.
Hõ. Ç¨Ïi Ñ≤`«$ ã¨∞Ñ¨~°fi u~°ºVfl, ~° ~°∂Ñ¨=ÚÅ<£ [xOz #Ü«∞=Ú# =∞#fiO
`«~°=ÚÅ x[ã¨`«ÎfiO|∞#ñ, |iáêeOK«∞#∞ [QÆO|∞ñ É∫~°∞+¨ "≥ÚÑ¨Ê<£. 353
* D =∞#fiO`«~åÅÖ’ NÇ¨Ïi Ñ≤`$« , ^Õ=, Ñ¨â√◊ , Ñ¨H,Δ˜ =∂#=~°∂áêÖ’¡ L^Œƒqù Oz#"å_≥· P`«‡â◊H`
Î˜ À
áœ~°∞+¨ „Ñ¨`åáêÅ`À qâßfixfl Ñïáêe™êÎ_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú#ñ „^≥·=iæHõ ã¨, ~°æ=Ú ÃãÑ¨ÊO|_≥, ã¨~À[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ k=™êO
`«=Ú#ñ ^Œ=∞óÑ≤Ç≤Ï`« Ñ¨~å, „Hõ=Úñ_≥· â◊Ü«∞xOK«∞ x„^Œñ ÔQ·H˘x Ü«∞O`«<£. 354
* „Hõ=∞OQÍ =¸_»∞ =~åæÅ ã¨$+≤ì qâıëêÅ#∂ K≥áêÊ#∞. „|Ç¨Ï‡ Ñ¨QÆÅ∞ Ñ¨ÓiÎ HÍQÍ<Õ ~å„u ~åQÍ<Õ
x„^ŒáÈ`å_»∞. PÜ«∞# â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞ JO^èŒHÍ~°O`À P=iOÑ¨|_»`å~Ú.
ã‘. P ~å„u Éèí∞=#„`«Ü«∞=Ú ^Œ=∞óÑ≤Ç≤Ï`«"≥∞ÿ ÉèÏ#∞K«O„^Œ∞Å`À qb#"≥∞ÿ#
ã¨~åfi`«∞‡ñ_»QÆ∞ Ç¨Ïi â◊H˜Î ~°∂ÑÖ|~Ú Hõ_»ñy "≥Å∞OQÆ∞ ãÖHõ~°¬}Ïyfl
Éèí∞=#„`«Ü«∞O|∞#∞ ^Œqe ^ŒÇ≤ÏOÑ¨ # Ü«∞º#ÅH©ÅÅñ ÉÁ_»q∞# =∞Ç¨ÏŸ+¨‡
=∞Åq∞#ñ QÆ=∞e =∞Ç¨Ï~À¡Hõ"åã¨∞Å∞ [#Ö’Hõ=Ú#‰õΩ#∞ [#∞^Œ∞ ~°Ñ¨Ù_»∞
`Õ. qÅÜ«∞ ã¨=∞Ü«∞ ã¨=Ú`«¯@ qÑ¨ÙÅ K«O_», "å`« ^èŒ∂`Ài‡*ÏÅ ^Œ∞~åfi~° "åiú
Éè∞í =#=ÚÅ∞ =ÚOK«∞ #=¸‡ñ_»∞ Éè∞í =#=ÚÅ#∞, ^Œ`Ê« Ü≥∂~åt g∞^Œñ |^•‡qÉè∞í O_»∞. 355
* P ~å„u =¸_»∞Ö’HÍÅ∂ ã¨∂~°º K«O„^Œ∞Å`Àáê@∞ Hõ\˜Hõ pHõ\˜`À HõÑ¨Ê|_ç LO\Ï~Ú.
ã¨~åfi`«∞‡_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ùx â◊H˜Î~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ãÖHõ~°¬}Ïyfl q[$Oaèã¨∞ÎOk. P Jyfl *ÏfiÅÅ∞ =ÚÖ’¡HÍÅ#∞
^ŒÇ≤ÏOz "Õ™êÎ~Ú. fHõΔ}"≥∞ÿ# P =∞O@Å "Õ_çH˜ `«@∞ìHÀÖËHõ `«Ñ≤Oz =∞Ç¨Ï~À¡Hõ "åã¨∞Å∞ [#Ö’HÍxH˜
"≥à√◊ §`å~°∞. JÑ¨C_»∞ P „Ñ¨àÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’ ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ, „Ñ¨KO« _» "åÜ«Ú=ÙÅ∞ g™êÎ~Ú. P "åÜ«Ú"ÕQÍxH˜
L`«∞OÎ QÆ`~« O° QÍÅ`À Lá⁄ÊOy# =∞Ç¨ã¨=Ú„^Œ [ÖÏÅ∞ =¸_»∞ [QÍÅ#∂ =ÚOz"Õ™êÎ~Ú. P =∞Ç¨ã¨=Ú„^Œ
=∞^èŒºOÖ’ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ â◊Ü«∞xOz =ÙO\Ï_»∞.
L. Kå~°∞ Ñ¨\©~° Ç‘Ï~° Ñ¶¨∞#™ê~° `«∞ëê~° =∞~åà◊ K«O„kHÍ
Ñ¨Ó~° =∞$}Ïà◊ Ç¨~° ÑïÑ¨Ó~°‚ ã¨∞^è•Hõ~° HÍâ◊ =∞e¡HÍ
™ê~° xÉèÏOQÆ â’aè`« Éèí∞[OQÆ=∞ `«ÅÊ=Ú#O^Œ∞ Ü≥∂QÆ x
„^•~°uñ *ˇOk Ü«ÚO_»∞ [~î°~° ã≤÷`«Éèí∂~°∞ƒù=~åkÖ’‰õΩñ_≥·. 356
* JO^Œ"≥∞ÿ# =∞Oz QÆO^èŒOÖÏQÍ, =„[OÖÏQÍ, Hõ~°∂Ê~°OÖÏQÍ Ç≤Ï=∞Ñ¨Ó~°OÖÏQÍ, ~åÜ«∞OK«ÖÏQÍ,

"≥<fl≥ Å "≥Å∞¡=ÖÏQÍ, =∞$}ÏÅ=Å¡iÖÏQÍ, =Ú`åºÅÇ¨~°OÖÏQÍ, Ñ¨Ù#fl=∞ K«O^Œ=∂=∞ÖÏQÍ, ~Ô Å∞¡ÑÓ¨ =ÙÖÏQÍ,
=∞Öˇ¡ "≥ÚQÆæÖÏQÍ `≥Å¡x HÍO`«∞Å∞ "≥e¡qi¿ã âı+¨â◊Ü«∞ºg∞^Œ Ü≥∂QÆx„^•=Ú„k`«∞_≥· K«Å¡QÍ â◊Ü«∞xOz=Ù#fl
P #Å¡#Ü«∞º L^Œ~°OÖ’ ZÅ¡Ö’HÍÅ∂ qÅã≤Å∞¡ `«∞O\Ï~Ú.
Hõ. [#Ö’Hõ x"åã¨‰õΩ Åi÷x, q#∞uOÑÖQÆ #`«∞Å k=º„Ñ¨ÉèíKÕñ
^Œ#~°∞K«∞ g∞e`« x[ Ö’, K«#∞ñ_≥· =ã≤~ÚOK«∞ #`«ñ_»∞ ã¨=Úz`«bÅ<£. 357
* [#Ö’Hõ x"åã¨∞Öˇ#· Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ Z<Àfl q^è•Å ã¨#∞fl`«∞Å∞ KÕã∞¨ OÎ _»QÍ ™ê\˜ÖxË "Õ∞\˜ "≥Å∞QÆ∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∂ Ñ¨#flQÆ~å[ `«ÅÊOg∞^Œ Hõ#∞flÅ∞"≥∂_çÛ ™êfiq∞ K«Hõ¯QÍ â◊Ü«∞xOz =ÙO\Ï_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞#. 358
ã‘. ÔH·H˘x |Ç¨ïq^èŒ HÍÅQÆ `«∞ºÑ¨ÅH˜Δ`«=ÚÖˇ· Ü«∞Ç¨ÏŸ~å„`« `«`«∞Å∞ [~°∞QÆ
â◊`«=`«û~°O|∞Å∞ [#∞Å‰õΩñ |~°=∂Ü«Ú "≥·#sux |OHõ*Ïã¨#∞#‰õΩñ
|~°=∂Ü«Ú =QÆ∞ â◊`å|ÌO|∞†ÅO^Œ∞Å ã¨QÆ =∞iy# #kÜ«Ú Ñ¨~å~°ú =∞O„_»∞†
QÍ# Ñ¨Ó~åfi~°úO|∞ QÆ_»K«∞@ñ *Ëã≤ kfifÜ«∞ Ñ¨~å~°úO|∞ nx ¿Ñ~°∞†
`Õ. QÆ_»ñy Ñ¨Ó~°fiÑ¨~å~åúkHÍÅ=∞O^Œ∞, „|Ç¨Ï‡HõÖÏÊYº <≥O`«Ü«Ú |~°ñQÆ∞† #O^Œ∞
„|Ç¨Ï‡ Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞@O*Ëã≤ „|Ç¨Ï‡HõÅÊ, =∞xÜ«Ú â◊ÉÏÌ`«‡Hõ „|Ç¨Ï‡ =∞xÜ«Ú <≥QÆ_»∞. 359
* D q^èOŒ QÍ J<ÕHõ q^è•Öˇ#· HÍÅQÆ=∞#O`À‰õÄ_ç# JÇ¨ÏŸ~å„`åÅ∞ QÆ_zç áÈ`«∞O\Ï~Ú. =∂#=ÙÅ
PÜ«Úó „Ñ¨=∂}O #∂~°∞ ãÖ=`«û~å Å~Ú#>Ë¡ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx Ñ¨~=° ∂Ü«Ú=Ù‰õÄ_® #∂~°∞ ãÖ=`«û~åÖË. P
#∂~°∞ ãÖ=`«û~åÅ "≥Ú^Œ\˜ ã¨QÍxfl ''Ñ¨Ó~°fiÑ¨~å~°Oú —— Jh, ~Ô O_»= ã¨QÍxfl ''kfifÜ«∞Ñ¨~å~°—ú — =∞h JO\Ï~°∞. D
q^è"Œ ∞≥ #ÿ Ñ¨Ó~°fiÑ¨~å~°ú HÍÅO „|Ç¨Ï‡HõÅÊO J=Ù`«∞Ok. P HõÅÊO "≥Ú^Œ\’¡ „|Ç¨Ï‡ ÑÙ̈@_ì O» =Å¡<Õ ^•xx ''„|Ç¨Ï‡HõÅÊO——
J<åfl~°∞. nx<Õ ''â◊|Ì „|Ç¨Ï‡O—— Jx ‰õÄ_® JO\Ï~°∞.
Hõ. q#∞ "≥∞#flñ_»∞ ÑÖHõ[<å, Éèí∞x <åcèã¨~°ã≤Ü«∞O^Œ∞ Éèí∞=<å„â◊Ü«∞"≥∞ÿ
`«#i# Ñ¨^Œ‡=Ú "˘_»=Ú#∞, ##Ñ¶¨∂! Ü«∞k ''Ñ¨^Œ‡HõÅÊ—— =∞# qÅã≤Å∞¡<£. 360
* q#=Ü«∂º q^Œ∞~å! JdÅ Ö’HÍÅ‰õÄ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ LO_Õ Ñ¨^Œ‡O #o#<åÉèí∞x ''<åaè—— J<Õ
ã¨~°ã¨∞û#∞Oz L^ŒƒùqOz# HÍÅO ''Ñ¨^Œ‡HõÅÊO——QÍ „Ñ¨ã≤kúÔHH˜¯Ok.
=. Ñ¨Ó~°fiÑ¨~å~åúkxO QÆey# „|Ç¨Ï‡HõÅÊO|∞ñ *ˇÑ≤Êu† xOHõ kfifÜ«∞ Ñ¨~å~°úO|∞ "≥Ú^ŒÅ∞ <≥#flñ_Õx
Ç¨Ïi ã¨∂Hõ~åHÍ~°O|∞ ^•Å∞Û #k =~åÇ¨ÏHõÅÊO |#O^ŒQÆ∞, #\˜ì =~åÇ¨ÏHõÅÊO aÑ¨Ù_»∞ =~°Î=∂#O
|QÆ∞K«∞#flk† "≥O_çÜ«Ú. 361
* Ñ¨Ó~°fiÑ¨~å~°úO PkÖ’x^≥·# „|Ç¨Ï‡HõÖÏÊxflQÆ∂iÛ K≥Ñ¨ÊQÍ q<åfl=ÙQÆ^•! kfifÜ«∞Ñ¨~å~°úO ãÖQÆu
q#∞. D Ñ¨~å~°Oú "≥Ú^Œ\’¡ Ç¨Ïi =~åÇ¨Ï~°∂áêxfl ZÑ¨C_»∞ ^èiŒ ™êÎ_À Jk ''=~åÇ¨ÏHõÅÊO—— J#|_»∞`«∞Ok.
J@∞=O\˜ ''=~åÇ¨ÏHõÅÊO—— WÑ¨C_»∞ [~°∞QÆ∞`«∂ LOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 351
ã‘. nÑ≤OÑ¨ñ QÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ùñ_≥· #\˜ì Ñ¨^•‡‰õΔΩñ _»#O`«∞ñ _»<åkÑ¨Ù~°∞+¨μñ
_»dÅqâßfi`«‡‰õΩñ _»QÆ∞ hâ◊√#‰õΩñ |~°=∂}Ïfik Ü«ÚQÆ Ñ¨~å~åúO`« =∞QÆ∞K«∞
[~°∞QÆ∞ hHÍÅO|∞ K«iÛOÑ¨ <˘Hõ¯x"Õ∞+¨HÍÅO |~Ú "≥∞ÅñQÆ∞K«∞O_»∞ñ
QÍx ~¸â◊fi~°∞#‰õΩñ QÆ~°ÎQÍñ *ÏÅ† k HÍ¯ÅO|∞ q#∞ =∞kQÍHõ ^ÕÇ¨Ï
`Õ. =∞Ok~å~å÷k Hõ~å‡aè=∂# jÅ∞, Ô~·#"åiH˜ <å„â◊Ü«∞O |QÆ∞@ñ *Ëã≤
Ü«∞~°Ü«∞ Ç¨Ïi `«^Œ∞æ}=ºuHõ~°∞ñ_»∞, QÍ#ñ HÍÅ =∞"Õ∞‡\˜ ÔH#flñ_»∞ QÆ~°Î QÍ^Œ∞. 362
* HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· nÑ≤OKÕ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ P^ŒºO`åÅ∞ ÖËx =∞Ç¨Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞. JdÅ Ö’HÍÅ‰õÄ
P`«‡ J~Ú#"å_»∞. J@∞=O\˜ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ Ñ¨~°=∂}∞=Ù "≥Ú^ŒÅ∞H˘x Ñ¨~å~°úO Ñ¨~°ºO`«O QÆÅ
HÍÅO XHõ¯ x"Õ∞+Ö`À ã¨=∂#O J=Ù`«∞Ok. Hõ#∞Hõ<Õ ÉèQí =Æ O`«∞_Õ HÍÖÏxH˜ Hõ~QÎ° Íx HÍÅO ÉèQí =Æ O`«∞xH˜
Hõ~°Î HÍ^Œ∞. JO`ÕHÍHõ ^ÕÇ¨Å∂, ˆQÇ¨Å∂, ãÖÑ¨^ŒÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜Ü«∞O^Œ∞ Jaè=∂#O HõÅ"åiH˜
P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ#k HÍÅO. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ P QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_»∞. JO^Œ∞Hõ<Õ PÜ«∞# Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞ HÍÖÏxfl
#_çÑ≤OK«∞`å_»∞† HÍx PÜ«∞xfl HÍÅO #_çÑ≤OK«^Œ∞.
=. =∞é˜Ü«Ú ëÈ_»â◊ qHÍ~°Ü«ÚHõÎOÉˇ·, Ñ¨$kä"åºk ÑÖK«Éèí∂`« Ñï=$`«O|~Ú, ^Œâß=~°}O|∞Å∞ QÆey
ÑÖKåâ◊`À¯\˜ qã‘Î~°‚OÉˇ· „|Ç¨‡O_»HÀâ◊O|∞ ^Œ#~°∞K«∞O_»∞. 363
* „|Ç¨‡O_»HÀâ◊O Ñ¨^ŒÇ¨~°∞ qHÍ~åÅ`À‰õÄ_ç, Ñ¨$käfi "≥Ú^ŒÖˇ·# ÑÖK«Éèí∂`åÅ`À P=iOÑ¨|_ç,
Ñ¨k q^è•Öˇ·# P=~°}ÏÅ∞ Hõey, UÉèˇ·HÀ@¡ Ü≥∂[<åÅ qã‘Î~°‚"≥∞ÿ q~ålÅ∞¡`«∞Ok.
K«. Ç¨Ïi Ñ¨~°=∂}∞~°∂Ñ¨=Ú# #O^Œ∞ =ã≤Oz q~å[=∂#∞ñ_≥·
ãï "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞, x=Ú‡Å #ãÖYº=ÚÖˇ·# =∞Ç¨O_»HÀâ◊=ÚÖò
<≥é˜ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ _çO^Œ, #=h~°[<Õ„`«∞ñ _»#O`«∞ñ _®^Œ∞ºñ _»
HõΔ~°∞ñ_»∞ Ñ¨~åÑ¨~°∞O _»dÅHÍ~°}HÍ~°}∞ñ _»„Ñ¨"Õ∞Ü«Úñ_≥·. 364
* ÖˇHõ¯ÖË#xfl =∞Ç¨O_»HÀâßÅ∞ `«# L^Œ~°OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~°K«∞H˘x Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# Ç¨Ïi
Ñ¨~°=∂}∞~°∂ÑÖ`À P „|Ç¨‡O_»HÀâ◊OÖ’ „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞. JÑ¨C_Õ qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂, JO`«O ÖËx"å_»∂, Pk^Õ=Ù_»∂, JHõΔ~° Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡=¸ J~Ú# P Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨=∞ã¨Î
HÍ~°}ÏÅ‰õÄ HÍ~°}"≥∞ÿ# "å_Õ J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© "å\˜`À Z@∞=O\˜ ãÖ|O^èŒO ÖËx"å_≥· LO\Ï_»∞.
Hõ. x~°uâ◊Ü≥∂[˚fiÅ `Õ[ó, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μx q+¨μ‚O
|∞~°∞ëÈ`«Î=Ú =i‚OÑ¨#∞, ã¨~°ã≤[Éèí= Éèí=ÙÅÔH·# â◊Hõº"≥∞ K≥Ñ¨Ù=∂! 365
* J#∞Ñ¨=∂#=¸, JYO_»=¸ J~Ú# J^Œ∞ƒù`« `Õ[ã¨∞û`À q~ålÖË¡ P Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚, P
Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚, P =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ Jaè=i‚OK«\ÏxH˜ Ñ¨^Œ‡Éèí=Ù#‰õÄ Ñ¨~°=∞t=Ù#‰õÄ ‰õÄ_® ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ q^Œ∞~°∞O, QÆ#∞ñQ˘x "≥O_çÜ«Ú#∞ |eÔHñ† QÍÖÏÇ¨ÏfiÜ«Úñ_≥·
`«#i# Ç¨Ïi =∞Ç≤Ï=∞Å <Õ, qxÑ≤Ozu ã¨$+≤ì=∞Ç≤Ï=∞ q#∞ "≥∞é˜ñyO`«∞<£. 366
* Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞, q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞ HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥#· NÇ¨Ïi =∞Ç≤Ï=∞Å#∞
h‰õΩ qxÑ≤OKå#∞. WOHõ ã¨$+≤ì qâıëêÅ#∞ qxÑ≤™êÎ#∞, q#∞.
=. Ñ¨~"° ∞Õ +≤ª ~¸ ã¨$ëêìºk #Ç¨Ï=∞‡#∞ ^ÕÇ¨ aè=∂#|∞kÌ QÆÅ "≥∂Ç¨ÏO|∞#∞, #OQÆ<åãÖQÆ=∞ „ã¨HÛõ O^Œ<åk
„QÍ=∞º Éè’ˆQK«ÛùÅ∞ QÆÅ =∞Ç¨"≥∂Ç¨ÏO|∞#∞, ^Œ„`«ÊuÑ¶¨∂`«*Ï`«OÉˇ·# „HÀ^èŒO|∞#O^Œ∞ñ QÆÅ∞QÆ∞
`åq∞„ãÖ|∞#∞, ^Œ<åflâ◊O|∞#O ''^ŒÇ¨Ï "Õ∞= =∞$`À -ã≤‡—— Ü«∞#∞ #O^èŒ`åq∞„ãÖ|∞#∞,
l`«Îq„Éèí=∞O|∞#∞ ##∞ #q^•º ÑÖK«Hõ q∞„â◊O|∞QÍ ã¨~°fiÉèí∂`å=eO |∞\˜ìOz Ü«∂f‡Ü«∞
z`«ÎO|∞#O ÉÏÑ¨ã¨$+≤ìñ QÆeÊOK«∞@‰õΩñ |âßÛ`åÎÑÖ|∞ <˘Ok ÉèíQÆ=^•úº<å=∞$`« Ñ¨Ó`«=∂#ã¨∞O_≥·
Ü«¸~°úfiˆ~`«ã¨∞¯Å∞#∞, |~°=∞ Ñ¨q„`«∞Å∞#∞<≥·# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ# ã¨#`«∞¯=∂~° ã¨#`«∞û*Ï`«∞Å#∞
=Ú#∞Å #uã¨`«ÎfiQÆi+¨μªÅ nè~°[<À`«Î=ÚÅ <å~°∞ºÅ Ç¨Ïi„Ñ¨Ñ¨#∞flÅ#∞OQÍ k=º^Œ$+≤ìO QÆeÊOz
"å~°ÅO Ez g∞ g∞ Ü«∞Oâ◊O|∞ÅO „|[ÅO |∞\˜ìOz „Ñ¨ÑÖK«O|∞ =$kúñ ÉÁOkOÑ¨ÙO _»x#†
"å~°Å∞ `«^ŒfiK«#O|∞ ÅÑ¨Ç¨Ïã≤OK«∞K«∞ñ |^Œ‡AO QÆx "≥∂HõΔ^èŒ~°∞‡Å∞#∞ <å~åÜ«∞} Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∞<≥·
„Ñ¨ÑÖK« x~å‡}O|∞#‰õΩñ „|u‰õÄÅ "åHõºO|∞Å∞ ÑëH˜# #∞^Œ~ÚOz# „HÀ^èŒO|∞ |∞kúKÕ
x„QÆÇÏ≤ OÑ¨ñ|_ç##∞ #~°qO^Œ ãÖÉè=í Ùx „Éè∂í =∞^èºŒ O|∞=Å#O „QÀ^èãŒ fi¨ ~°∂ÑÖ|∞# hÅÖ’Ç≤Ï`«∞O_»∞
xdÅã¨∞~å„QÆAO_≥· Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞K«∞ <å„HõO^Œ#O ÉÁ#iOK≥ #O`«. 367
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ã¨$+≤Hì ˜ P~°OaèOz, ''<Õ#∞ ã¨$+≤™ì êÎ#∞—— Jx ãÖHõeÊOK«QÍ<Õ JÇ¨ÏOHÍ~°ÑÓ¨ i`«"∞≥ #ÿ
^ÕÇ¨ aè=∂#O QÆÅ ''"≥∂Ç¨ÏO—— Ñ¨Ù\Õì k. ^ÕÇ¨ aè=∂#O=Å¡ „ã‘ãÎ O¨ Éè’QÆO, K«O^Œ#O, Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å∞, "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
Éè’QÍÅÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ ''=∞Ç¨"≥∂Ç¨ÏO—— L^ŒƒùqOzOk. D HÀiHõÅ‰õΩ qÑ¶¨∞flO HõÅ∞QÆQÍ Hõ#∞Å∞ Hõ#∞Ñ≤OÑ¨x
„QÆ∞_ç¤`«#O U~°Ê_çOk. J^Õ ''JO^èŒ`åq∞„ãÖ——. â◊s~° "≥∂Ç¨ÏO=Å#, â◊s~°<åâ◊# ÉèíÜ«∞O, =∞$`«∞ºcèu
U~°Ê_çOk. Wk. ''`åq∞„ãÖ——. ÃÑ· JxflO\˜`À =∞#ã¨∞û‰õΩ ãÖK«Å#O U~°Ê_çOk. Wk ''z`«Î q„Éè=í ∞O——. D
J~ÚkO\˜H© ''Jq^•ºÑÖK«HõO—— Jx ¿Ñ~°∞. Jq^•ºÑÖK«HõO`À Hõeã≤# Éèí∂`«HÀ\˜x Ñ¨Ù\˜ìOK«@O `å#∞
KÕã≤# ''áêÑ¨HÍ~°º—— =∞x „|Ç¨Ï‡ QÆ∞iÎOz =∞#ã¨∞ûÖ’ Ñ¨âßÛ`åÎÑÖ K≥O^•_»∞.
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ ^è•ºxOKå_»∞. ÉèíQÆ^•úº# =∞<Õ J=∞$`«O=Å¡ PÜ«∞# =∞#ã¨∞û
áê=#=∞~ÚOk. Ñ¨q„`«∞_≥·# q^è•`« `«# k=º ^Œ$+≤ì`À Jã¨öe`« „|Ç¨Ï‡Kå~°∞Å∂, Ñ¨~°=∞áê=#∞Å∂,
ã¨`«ÎfiQÆ∞} ãÖÑ¨#∞flÅ∂, nè~°=ˆ~}∞ºÅ∂, =∂#∞ºÅ∂ J~Ú# ã¨#‰õΩ_»∞, ã¨#O^Œ#∞_»∞, ã¨#`«∞¯=∂~°∞_»∞,
ã¨#`«∞û*Ï`«∞_»∞ J<Õ =Ú#∞Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. ÉèQí =Æ ^Œ#∞~°‰Ωõ ÖÎ #·ˇ "åix K«∂z ''g∞ g∞ JOâ◊Å`À „Ñ¨[efl
Ñ¨Ù\˜ìOz „Ñ¨ÑÖKåxfl =$kú KÕÜ«∞O_ç—— Jx P*Ï˝Ñ≤OKå_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 353
K«`«∞~°∞‡Y∞x Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ q#flO`«<Õ ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å‰õΩ #=Ùfi =zÛOk. "≥∂HΔÍã¨‰õΩÎÅ∂,
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x Ñ¨~°=∞ Éèí‰õΩÎÅ∂ J~Ú# "å~°∞ K«`«∞~åã¨∞ºx JÑ¨Ç¨ã¨ºO KÕã¨∂Î „Ñ¨ÑÖK« x~å‡}ÏxH˜
„Ñü‰õÄÅ =K«<åÅ∞ ÑëHÍ~°∞. "å~°∞ `«# P[˝#∞ LÅ¡OÑ¶≤∞Oz#O^Œ∞‰õΩ „|Ç¨Ï‡‰õΩ P„QÆÇ¨ÏO =zÛOk.
|∞kú|ÅO`À P P„QÆÇ¨ xfl ZO`« x„QÆÇÏ≤ OK«∞‰õΩ<åfl PÜ«∞# Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å #_»∞=∞ #∞Oz „HÀ^èãŒ fi¨ ~°∂Ñ¨Ù_≥·
ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`«Å‰õÄ J„ˆQã¨¨~°∞_≥·# hÖÖ’Ç≤Ï`«∞_»∞ L^ŒƒùqOKå_»∞. J`«_»∞ [x‡ã¨∂Î<Õ ÃÑ^ŒÌQÍ ~À^Œ#O
KÕâß_»∞.
=∞. [##O |Ok# hÅÖ’Ç≤Ï`«∞ñ_»∞ QÆO*Ï`åã¨#∞O Ez ~Ú
@¡#∞ ''<À ^Õ=! =∞^•Yº Öˇ\˜ìq? =∞nÜ«∂"åã¨=ÚÖò gñHõ <å
Hõ#Ü«∞O|∞ <≥flé˜ñyOÑ¨"Õ—— Ü«∞#∞_»∞ #Ü«∞ºOÉè’[QÆ~°∞ƒùO_»∞ ÖÏ
Å#=ÚO ^ÀñÑ¨ñ QÆ∞=∂~°! h[##"Õà◊<£ ~À^Œ#O aK«∞Û@<£. 368
`Õ. ~°∞„^Œ<å=∞O|∞ h‰õΩ x~°∂_è» =∞Ü≥∞ºñ, [O„^Œã¨∂~åº#ÖÏxÅ ãëÅ QÆQÆ#
Ñ¨$käq „áê} `«áÈ Ç¨Ï$kO„kÜ«∞=Ú Å#ñQÆñ, QÆÅ∞QÆ∞ <ÕHÍ^Œâ◊™ê÷#=ÚÅ∞ =ã≤OÑ¨. 369
* P q^èOŒ QÍ hÅO, Z~°∞Ñ¨Ù ~°OQÆ∞`À Ñ¨Ù\˜#ì hÅÖ’Ç≤Ï`«∞_»∞ „|Ç¨Ï‡#∞ K«∂z ''F ^Õ"å! <Õ<=≥ ix?
<å¿Ñˆ~q∞? <å x"åã¨ ã¨Å÷ O Uk?—— JO@∂ "≥O@ "≥O@<Õ „Ñ¨tflOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ =∞Oz
=∂@Å`À J`«xx ÖÏeã¨∂Î ''‰õΩ=∂~å! h=Ù ~°∞„^Œ∞_»=Ù. Ñ¨Ù\˜#ì Ñ¨C_»∞ U_»fi_»O=Å¡ ''~°∞„^Œ∞_»∞—— J#∞ ¿Ñ~°∞
h‰õΩ ~°∂_è» =∞~ÚOk. K«O„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, [ÅO, PHÍâ◊O, Éè∂í q∞, „áê}O, `«Ñã¨ ∞¨ û,
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O WO„kÜ«∂Å∞ J<Õ Ñ¨^HŒ ˘O_»∂ h‰õΩ x"åã¨™ê÷<åÅ∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú =∞#∞º =∞#∞ =∞Ç¨HÍÅ =∞Ç¨Ï zÛù= |∞∞`«^èŒfi*’~°∞ˆ~`À Éèí= HÍÅ "å=∞^Õ=
^èŒ$`«„=`«∞Å#∞ <ÕHÍ^Œâ◊<å=∞O|∞Å∞ QÆey nè=$`«Î ºâ◊<À=∂xÜ«Ú `«ûiÊ iÖÏOa ˆHÖÏ=f ã¨∞^è•
nHΔÍ <å=∞ Ñ¨fflã¨"∞Õ `«∞O_»"·≥ Ñ¨Ó~°fi xÜ«ÚHõOÎ |∞ Å~Ú# <å=∞O|∞ÅO ^Œ`xÎ« fl"åãÖ|∞Å =ã≤~ÚOz
„Ñ¨[ÅO QÆeÊOÑ¨Ù=∞x xˆ~ÌtOz# ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»QÆ∞ hÖÖ’Ç≤Ï`«∞O_»∞ qâ◊fiQÆ∞~°∞O_≥·# Ñ≤`å=∞Ç¨ïxKÕ
xÜ«Ú‰õΩÎO_≥· ã¨`åÎfiHõ$u ã¨fiÉèÏ=O|∞Å <å`«‡ã¨=ÚÖˇ·# „Ñ¨[ÅO QÆeÊOK≥. 370
* JO`ÕHÍ^Œ∞ <åÜ«∞<å! =∞#∞º=Ù, =∞#∞=Ù, =∞Ç¨HÍÅ∞_»∞, =∞Ç¨Ï`ü, t=Ù_»∞, |∞∞`«^èŒfiA_»∞,
L~°∞~ˆ `«ã∞¨ ¯_»∞, Éè=í Ù_»∞, HÍÅ∞_»∞, "å=∞^Õ=Ù_»∞, ^è$Œ `«„=`«∞_»∞ Jx h‰õΩ Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ <å=∂Å∞ LO\Ï~Ú.
nè, =$uÎ, Lâ◊#, L=∞, xÜ«Ú`ü, ãïÊó, WÅ, JOaHõ, W~å=u, ã¨∞^èŒ, nHõΔ J#∞ Ñ¨^ŒH˘O_»∞ =∞Ok „ã‘ÎÅ∞
h‰õΩ ÉèÏ~°ºÅ∞. Ñ¨Ó~°fiO x~°‚~ÚOÑ¨ |_ç# ¿Ñ~°¡`À P Ü«∂ ã¨÷ÖÏÅÖ’ LO@∂ „Ñ¨[efl ã¨$+≤ìOK«∞—— Jx
qâ◊fiQÆ∞~°∞"≥·# „|Ç¨Ï‡ P^ÕtOÑ¨QÍ P xÜ«∞=∞O "Õ∞~°‰õΩ ~°∞„^Œ∞_»∞ |ÅOÖ’#∂, PHÍ~°OÖ’#∂,
ã¨fiÉèÏ=OÖ’#∂ `«#`À ã¨=∂#∞Öˇ·# „Ñ¨[Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞.
L. ~°∞„^Œ∞xKÕ`« h QÆu x~°∂_è»=∞u<£ ã¨$l~ÚOÑ¨ñ|_»¤ Ü«∂
~°∞„^ŒQÆ}O|∞ Ö’e #=~°∞^Œú`« qâ◊fi=Ú „q∞OÔQ† #=∞‡Ç¨ÏŸ
Ñ¨„^Œ= âßOuÔH· Ü«∞Añ_»∞ Éèí~°∞æÅñ Ez ‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~°! g∞
~“„^Œ qÖ’Hõ<å#Å Éèí~°O|∞#ñ „QÍñÔQ ã¨=∞ã¨ÎÖ’Hõ=ÚÖò. 371
* D q^èŒOQÍ ~°∞„^Œ∞_»∞ ã¨$+≤ìOz# ~°∞„^ŒQÆ}ÏÅ∞ D qâßfi#flO`å J<åÜ«∂ãÖQÆ J=∂O`«OQÆ
„q∞OˆQâß~Ú. P =∞Ç¨„Ñ¨=∂^•xfl âßOuOÑ¨*Ü Ë ∞« _®xÔH· „|Ç¨Ï‡ ~°∞„^ŒQ}
Æ ÏÅ#∞ KÕ~a° ez ''‰õΩ=∂~°∞ÖÏ~å,
K«∂Kå~å! g∞ fHΔ±Δ}gHõΔ}Ïyfl *ÏfiÅÖ’ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ =∞O_çáÈÜ«∂~Ú.——
Hõ. g∞ ã¨$+≤ì KåÅ∞† xOHõ<£, nèã¨`«Î=ÚÖÏ~°! q#∞ñ_»∞ ^èŒ$u g∞~°∞ `«áÈ
"åºãÖQÆz`«∞ÎÖˇ· K«#∞ñ, _® ã¨#‡OQÆà◊=Ú ÅQÆ∞ ^Œ$_è»O|∞QÆ g∞‰õΩ<£. 372
* ''<åÜ«∞#ÖÏ~å! KåÅ∞! WHõ g∞ ã¨$+≤ì KåeOK«O_ç. g∞~°∞ |∞kú=∞O`«∞Å∞, ^è~·≥ º° =O`«∞Å∞, <å=∂@
q#O_ç. K«Hõ¯QÍ J~°}ÏºÅ‰õΩ "≥o§ UHÍ„QÆz`«∞ÎÖˇ· `«Ñ¨ã¨∞û KÕã¨∞HÀO_ç. g∞‰õΩ xâ◊ÛÜ«∞OQÍ â◊√ÉèíO
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.——
=∞. ÉèíQÆ=O`«∞O |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú<£ Ç¨Ïiñ QÆ$áêáê^äÀkè ÅH˜Δ‡â◊fi~°∞<£
ã¨∞QÆ∞}„ÉèÏl`«∞ #K«∞º`«∞O |~°∞ñ |~°O*’ºuO „|Éèí∞<£ ã¨~°fi Éèí∂
`« QÆ∞Ç¨"åã¨∞ #^èÀHõΔA<£ „t`«[#„`å}ˇÿHõ áês}∞ <å
[QÆ^•`«∞‡O QÆ#∞K«∞O^Œ∞ ~å~°∞ºÅ∞ ^ŒÑ¨â◊≈H˜Î<£ ã¨∞Êù@*Ï˝#∞Öˇ·. 373
* ''ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, Hõ~°∞}Ïã¨=Ú„^Œ∞_»∞, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∞, ã¨^Œ∞æ}ãÖÑ¨#∞fl_»∞,
JK«∞º`«∞_»∞, Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞, Ñ¨~°O*’ºu, ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞, ã¨~åfiO`«~åºq∞, J^èÀHõΔA_»∞, [QÆ<åfl^äŒ∞_»∞,
P~°Î[#~°HΔÍ Ñ¨~åÜ«∞}∞_»∞ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ã¨[˚#∞Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ `«Ñ¨â◊≈H˜Î=Å¡ ^Œi≈OÑ¨
QÆÅ∞QÆ∞`å~°∞. g∞~°∞‰õÄ_® `«Ñ¨ã¨∞û KÕã≤ PÜ«∞##∞ ^Œi≈OK«O_ç—— J<åfl_»∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞.
=. Jx# qx. 374
L. ÔH·H˘x ~Ú@∞¡ ÑÖHõ~°∞Ç¨ÏQÆ~°ƒù xÜ«∞O„u`«∞Öˇ·# ~°∞„^Œ∞ Å∞
„^ÕHõ=Ú ^ŒH˜¯ HÍ#Å‰õΩ nèÜ«Ú`«∞Öˇ· `«Ñ¨=∂K«iOÑ¨ #
™ÈÎHõK«i„`«∞ ÖËñyi† K«`«∞~°∞‡Y∞ñ _»O`«ñ „|ÑÖK«HõÅÊ<å
Ö’Hõ#∞ñ_≥· ã¨$lOK≥ [#Ö’Hõâ◊~°}∞ºÅ nè=ˆ~}∞ºÅ<£. 375
* ~°∞„^Œ∞Å∞ „|Ç¨Ï‡=∂@Å∞ q<åfl~°∞. `«=∞ ~“„^•"Õâßxfl J}K«∞‰õΩ<åfl~°∞. L„^ÕHÍxfl
`«yæOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. P ã¨K«Ûi„`«∞Å∞ K«`«∞~°∞‡Y∞x P*Ï˝#∞™ê~°O J~°}ÏºÅ‰õΩ "≥o§ `«áÈx=∞QÆ∞flÖˇ·<å~°∞.
J#O`«~°O „|Ç¨Ï‡ „Ñ¨ÑÖKåxfl ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ^Œ$+≤ì HõÅ"å_≥· D ™êi =∂#= Ö’HÍxH˜ â◊~°}∞ºÅ∂
=∞u=∞O`«∞ÅÖ’ J„QÆQÆ}∞ºÅ∂ J~Ú#"åix ã¨$lOKå_»∞.
`Õ q#∞=Ú! ÉèíQÆ=^ŒƒÖÏxfi`« q#∞`«QÆ∞}∞Å∞, Éèí∞=#ãÖ`å# ¿ÇÏ`«∞ qã¨∞Êù~°}Hõ~°∞Å∞
Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí= `«∞Åº „Ñ¨ÉèÏ=Ü«Ú`«∞Å∞, Ñ¨^Œ∞~°∞ Q˘_»∞‰õΩÅ∞ Ñ¨Ù\˜ìi Éèí=ºÜ«∞â◊√Å∞. 376
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 355
* ÉèQí =Æ O`«∞x |ÅO`À‰õÄ_ç# ã¨^∞Œ } æ ÏÅ∞ HõÅ"å~°∞, r=ÙÅ Jaè=$kúH˜ HÍ~°} "≥∞#ÿ "å~°∞, „|Ç¨Ï‡`À
ã¨=∂#"≥∞#ÿ „Ñ¨ÉÏè =O HõÅ"å~°∞, qâßÅ"≥∞#ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û HõÅ"å~°∞– J~Ú# Ñ¨k=∞Ok H˘_»∞‰õΩÅ∞ L^Œ~ÚOKå~°∞.
ã‘. J~°qO^ŒãÖÉèí=Ù #OQÆ∞+¨ª=Ú# ^Œ‰õΔΩñ _»∂~°∞=Ù=Å##∞ <å~°^Œ∞O_»∞
<åaèñ |∞ÅÇ¨ïñ_»∞ QÆ~°‚=ÚÅñ |∞Åã¨∞ÎºO_»∞ `«fi‰õΩ¯# Éèí$QÆ∞=Ù Ç¨Ïã¨Î=Ú#ñ „QÆ`«∞=Ù
<åã¨ºO|∞=Å# #Ü«∞ºOy~°ã¨∞ñ_»∞ „áê}=Ú# =ã≤+¨μªñ_»∞ =∞#=Ú# =∞sz
QÆ#∞flÅ #„uÜ«ÚñQÍñ |∞„`«Î^Œâ◊HõO|∞ QÆeyi† "≥O_çÜ«Ú #e#QÆ~°∞ƒù
`Õ. ^ŒH˜Δ} ã¨Î#=Ú=Å# ^èŒ~°‡"≥Ú^Œ"≥, "≥#∞fl=Å##∞ #∞^Œ~ÚOK≥ qâ◊fiÉèíÜ«∞^Œ
"≥∞ÿ# =∞$`«∞º =^èŒ~°‡O|∞ #O^Œ HõeÔQ, <å`«‡ñ QÍ=ÚO_»∞ [##=Ú #O^≥† =∞é˜Ü«Ú.
377
* „|Ç¨Ï‡ ÉÁ@#„"Õe#∞O_ç ^Œ‰õΔΩ_»∞, `˘_»#∞O_ç <å~°^Œ∞_»∞, <åaè#∞O_ç Ñ¨ÙÅÇ¨ï_»∞, K≥=ÙÅ#∞O_ç
Ñ¨ÙÅã¨∞Îº_»∞, K«~°‡O #∞O_ç Éèí$QÆ∞=Ù† KÕu#∞O_ç „Hõ`«∞=Ù, =ÚYO #∞O_ç JOy~°ã¨∞_»∞, „áê}O#∞O_ç
=ã≤+μ¨ _ª ∞» , =∞#ã¨∞û#∞O_ç =∞sz, Hõ#∞flÅ#∞O_ç J„u Pq~°ƒqù OKå~°∞. D q^èOŒ QÍ Ñ¨k=∞Ok ‰õΩ=∂~°∞Å∞
Ñ¨Ù\Ïì~°∞. WOHÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ‰õΩ_ç "≥·Ñ¨Ù ã¨Î#O#∞O_ç ^èŒ~°‡O [xOzOk. "≥#∞fl#∞O_ç Ö’HõÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
=∞$`«∞º=Ó, J^èŒ~°‡=¸ [xOKå~Ú.P`«‡ #∞O_ç =∞#‡^äŒ∞_»∞ Ñ¨Ù\Ïì_»∞.
ã‘. „Éèí∂Ü«ÚQÆà◊O|∞#ñ „QÀ^èŒO|∞, #^èŒ~°O|∞#O^Œ∞ Ö’ÉèíO|∞, <åã¨º=Ú# "å}˜
Ü«Ú#∞, "Õ∞„_è»=∞O^Œ∞ñ |Ü≥∂^èŒ∞, Åáê#O|∞#O^Œ∞ #Ñ¶¨∂„â◊Ü«Úñ_≥·# x~°$u,
ÖÏe`«KåÛùÜ«∞=Å# ^Õ=Ç¨˙u qÉèí∞O_»∞ QÆ~°Ì=Úñ_»∞#∞, |∞\˜ì ~°O`«
#|˚Añ_®`«‡ ^ÕÇ¨Ï=Ú# [xOz# ÉèÏ~°uñ Ez q„ÉèÏOuñ ÉÁ~°ã≤
`Õ. ÑÖK«â◊~° ÉÏ} xiƒù#fl ÉèÏ=Ùñ _»QÆ∞K«∞ñ, QÆ∂ñ`«∞ ~°x áêÑ¨=Ú#‰õΩ ãÖHÀK«Ñ¨_»Hõ
Hõ=Ü«∞ñQÀi# [#‰õΩxñ QÆx =∞sz, "≥Ú^ŒÅ∞QÍñ QÆÅ Ü«∞ =Ú‡x=ÚY∞º Öˇé˜ñy. 378
=. W@¡xi. 379
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx Hõ#∞ÉÁ=∞‡Å #∞O_ç „HÀ^èOŒ [xOzOk. ÃÑ^Œ=ÙÅ #∞O_ç Ö’ÉèOí Ñ¨Ù\Õì k. =ÚY=Ú
#∞O_ç ã¨~°ã¨fiu „Ñ¨ÉèíqOzOk. Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO #∞O_ç ã¨=Ú„^•Å∞, Jáê#O #∞O_ç áêáê„â◊Ü«Ú_≥·# x~°$u,
h_» #∞O_ç ^Õ=Ç¨˙u, P"≥∞ Éè~í Ü Î° ∞« QÆ∞ Hõ~=Ì° Ú_»∞ L^Œ~ÚOKå~°∞. JO`« „|Ç¨Ï‡ `«# ^ÕÇÏ¨ O #∞O_ç Ñ¨Ù\˜#ì
ã¨~ã° fi¨ ux K«∂z P"≥∞ ™œO^Œ~åºxH˜ "≥∂Ç¨ÏÑ¨~=° â◊√_≥<· å_»∞. =∞#‡^ä∞Œ x Ñ¨Ù+¨ÊÉÏ}ÏÅ∞ PÜ«∞# Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl
ÉèËkOKå~Ú. Hõ#fl‰õÄ`«∞~°<Õ ãÖHÀK«O ÖË‰õΩO_® áêáêxH˜ "≥#∞HÍ_»Hõ "åº"≥∂Ç¨ÏO`À P"≥∞ "≥O@Ñ¨_®¤_»∞.
`«=∞ `«O„_ç ^Œ∞â◊Û~°º#∞ =∞sz "≥Ú^ŒÅ∞QÍ QÆÅ =Úx=~°∞ºÅ∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x WÖÏ J<åfl~°∞.
L. KåÅ∞ñ! |∞ˆ~! ã¨~À[Éèí=! ã¨`«Ê^äŒ=$uÎñ ^˘éOy ‰õÄñ`«∞ x
\Ï¡Åi "≥· ~°q∞OÑ¨ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#ñ QÀ~°∞@ ^èŒ~°‡suÜÕ∞?
ÉËÅi "≥·u, h `«QÆ=Ùñ, Éˇ^ŒÌ`«#O|∞#∞, <ÕÅáêÅ∞QÍ
jÅ=Ú "À=ñ^Œ\˜ì ~Ú@∞ ¿ãã≤#"å~°Å∞ =Ú#∞fl QÆeæˆ~? 380
* F „|Ç¨Ï‡^Õ"å! KåÅ∞ KåÅ∞! ã¨<å‡~åæxfl HÍÅ^Œxfl Hõ#fl ‰õΩ=∂Ô~ÎÃÑ· Hõ#∞fl "Õã≤ ~°q∞OÑ¨^ŒÅKå=Ù.
"Õ∞Å∞ "Õ∞Å∞! W^≥Hõ¯_ç ^èŒ~°‡=∞Ü«∂º? WO`«\˜ áêáêxH˜ X_çQÆ\˜ì# h <åºÜ«∞O, ÃÑ^ŒÌiHõO =∞\˜ìáêÅ∞
KÕâß=Ù. h jÅO <ÕÅáêÅ~ÚOk. D q^èŒOQÍ KÕã≤# Ñ¶¨∞#∞Å∞ WO`«‰õΩ =ÚO^≥Ñ¨C_≥·<å L<åfl~å?
L. h=Ù =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùñ_» =xO^ŒºK«i„`«∞ñ_»† q\˜ìKÀ@ ''~å
r=Éèí=ÙO_»∞ ^• qkèx¿+^èŒ=Ú ÖÏ`«‡ <≥é∞OQÆñ_»Ü≥∞º† h
ÉèÏ=Éèí= „Ñ¨ã¨∂#â◊~° ÉÏkè`«∞ñ_≥· `«# ‰õÄñ`«∞ñ ÉÁO^≥ñ É’
"åq ^ŒÅOÑ¨ ÖË—— Hõ#∞K«∞ "å~°Hõ Ö’‰õΩÅ∞ „Ñ¨Ù=fiñ k@ìˆ~! 381
* h=Ù =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»"Õ! x~°‡Å"≥∞ÿ# K«i„`« HõÅ"å_»"Õ! Ö’‰õΩÅ∞ qO>Ë U=∞O\Ï~°∞? q^è•`«
qkèx¿+^è•Å∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_® „Ñ¨=iÎOKå_»x J#∞HÀ~å? „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ "åq=~°∞ã¨Å∞ =^ŒeÃÑ\ì̃ Ñ¨ÓqÅ∞Îx
Ñ¨Ó=Ù@=Ú‡Å‰õΩ ÖÁOyáÈ~Ú Hõ#fla_»¤<Õ HÍq∞OKå_»x K≥_»u@ì~å?
Hõ. áêÑ¨=Ú ^ŒÅñÑ¨Hõ, xq∞+¨=Ú, Ö’Ñ¨Åñ *ˇ_»∞ ™œYº=Ú#‰õΩ Ö’<≥·u"≥? ~ÚO
`Õ áÈ ^è•~°∞}˜ñ 'QÍ=∂,<Àú-Ñ≤ # Ñ¨â◊ºu— Ü«∞#OQÆñ ^˘e¡Ü«Ú q#"Õ∞. 382
* áêÑ¨Hõ$`«º=∞x ÉèÏqOK«‰õΩO_® HõΔ}˜Hõ"≥∞ÿ# ™œMÏºxH˜ PtOz D JÖÏÊxH˜ áêÅÊ_®¤=Ù.
''HÍ=∂O^èŒ∞_çH˜ Hõà◊√¡ HõÑ≤ÊOK«=Ù—— J#fl Ö’HÀH˜Î LO_»<Õ L#flk.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy =ÚhO„^Œ∞ ÖÏ_ç# Hõ~îÀ~åÖÏÑ¨=ÚÖò g#∞Å
xfix Å*Ï˚=#`å##∞O _»QÆ∞K«∞ <å hˆ~[QÆ~°∞ƒùO_»∞ ã¨
Ü«∞º# ^ÕÇ¨ÏO|∞ qã¨~°˚hÜ«∞=ÚQÆñ *ËÜ«∞<£ k‰õΩ¯ ÖË`≥Oz `«
`«Î#∞=ÙO ÔQ·H˘#ñ |∞>ˇì kHõ¯e`«"≥∞ÿ `åq∞„ã¨ hÇ¨~°=ÚÖò. 383
* Jx D q^èŒOQÍ =ÚhO„^Œ∞Å∞ ÑëH˜# =ÚÅ∞‰õΩÅ=O\˜ Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qx „|Ç¨Ï‡ ã≤QÆ∞æ`À
`«Å=OK«∞H˘<åfl_»∞. "≥#∞"≥O@<Õ `«# â◊s~åxfl Ñï`«ºlOKå_»∞. k‰õΩ¯Å∞ =zÛ P â◊s~åxfl P„Hõq∞OKå~Ú.
"≥O@<Õ P k‰õΩ¯ÅÖ’#∞Oz pHõ\©, =∞OK«∂ L^ŒƒùqOKå~Ú.
=. JO`«. 384
K«. L_»∞QÆHõ ÑÖHõ*Ï`«Éèí=Ùñ _˘O_˘Hõ ^ÕÇ¨Ï=Úñ ^•eÛ ^è≥·~°º=Ú<£
q_»∞=Hõ ã¨$+≤ìÑ¨Ó~°fi ã¨=∞"Õ`«=ÚQÆ<£ ã¨$l~ÚOK«∞ <Õ~°∞Ê ^•ñ
ÉÁ_»=∞q∞ HÍ`«‡Ö’#ñ ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞ #∞O_»ñ [`«∞~°∞‡YO|∞Å<£
"≥_»Öˇ ##∂#~°∂Ñ¨=ÚÅ "Õ^Œ=Ú ÅOz`« ^èŒ~°‡ Ü«ÚH˜Î`À<£. 385
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 357
* J@∞g∞^Œ „|Ç¨Ï‡ ^è≥·~°ºO =^ŒÅHõ =∞~˘Hõ ^ÕÇ¨xfl ^èŒiOKå_»∞. ã¨$+≤ìH˜ Ñ¨Ó~°fiO ãÖ„áêÑ¨Î=∞~Ú#
ã¨$[#â◊H˜Î `«#‰õΩ JÑ¨C_»∞ ÖËHõáÈ=_»O`À JO`«~°OQÆOÖ’ ZO`«QÍ<À zOuã¨∂Î LO_çáÈÜ«∂_»∞. JO`«Ö’
J`«x =ÚYO#∞O_ç Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡ „Ñ¨É’^èŒHÍÖˇ·# "Õ^•Å∞ ÑïÑ¨Ó~°‚ ã¨fi~°∂áêÅ`À Pq~°ƒùqOKå~Ú.
`Õ. =∞é˜Ü«Ú =ÚY=ÚÅ∞, =∞Ç≤Ï`«Hõ~°‡=ÚÅ∞ñ ^ŒO„`«, =ÚÅ∞#∞, #_»=à◊√§, <å„â◊=∞=ÚÅ∞ñ, ^ŒnÜ«∞
=ÚYK«`«∞+¨¯=Ú#O^Œ∞#ñ ÉÁ_»"≥∞ #x#, qx =ÚhO„^Œ∞xñEz Ü«∞ qfi^Œ∞~°∞ñ _»xÜ≥∞. 386
* WO`ÕHÍ^Œ∞. Ü«∞*Ï˝Å∞, Ñ¨Ù}ºHõ$`åºÅ∞, `«O„`åÅ∞, ã¨^•Kå~åÅ∞, „|Ç¨Ï‡K«~åºk P„â◊=∂Å∞
PÜ«∞# <åÅ∞QÆ∞ "≥∂=ÚÅ #∞O_ç [x‡OKå~Ú Jx K≥Ñ¨ÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z W\Ï¡
J<åfl_»∞.
Hõ. `ÀÜ«∞[ ãÖÉèí=Ùñ _»`«Îé˜, <Õ ÜÕ∞ =ÚY=∞O_»Å=Ú# <Õ ÜÕ∞ ã¨$+≤ì<£
nèÜ«Ú`«∞ñ_≥· ã¨$l~ÚOK≥#∞, ÉÏÜ«∞Hõ Ü«∞`≥ÎéñQÆ∞ñ ^≥eÜ«∞ñ |Å∞‰õΩ=Ú <å‰õΩ<£. 387
JÜ«∂º! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ |∞kú=∞O`«∞_≥· U ÜÕ∞ =ÚYO #∞O_ç U ÜÕ∞ ã¨$+≤ì KÕâß_À
J^ŒO`å <å‰õΩ `≥e¿ã@@∞ì K≥Ñ¨C.
=. Jx ~Ú@∞¡ q^Œ∞~°∞O _»_çy# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO _»`«x`À x@¡xÜ≥∞† |∞∞QÆºA™êû=∂^äŒ~°fiO|∞Å#∞
"Õ^ŒO|∞Å∞#∞, Ç¨ÏŸ`«$Hõ~°‡O|∞ Å~Ú# Ü«∞„Ñ¨w`«=∞O„`«™ÈÎ„`«O|∞ÅQÆ∞ â◊„ã¨ÎO|∞Å∞#∞, #^èŒfi~°∞º
Hõ~°‡O Éˇ·# ~Ú[ºÜ«Ú, ãÖ„Ñ¨w`« ™ÈÎ„`«O|~Ú# ã¨∞ÎuÜ«Ú#∞, #∞^•æ`«$„Ñ¨Ü≥∂[ºOÉˇ·#
|∞∞Hõû=Ú^•Ü«∞ ~°∂ÑÖ |QÆ∞ ™ÈÎ=∞O|∞#∞, „ÉÏÜ«∞tÛ`«ÎO|QÆ∞ „|Ç¨Ï‡Hõ~°‡O|∞#∞, <åÜ«Úˆ~fi^Œ
^èŒ#∞ˆ~fi^Œ QÍO^èŒ~°fi "Õ^ŒO|∞Å#∞ #∞Ñ¨"Õ^ŒO|∞Å∞#∞, qâ◊fiHõ~°‡ âß„ã¨ÎO |QÆ∞ ™ê÷Ñ¨`«ºO|∞#∞,
„ÉÏQÍk =ÚYO|∞Å #∞`«Ê#flO|∞ ÅÜ≥∞ºñ.
ÑÖK«=∞ "Õ^ŒO|QÆ∞ xuÇ¨ã¨ Ñ¨Ù~å}O|∞Å∞ ã¨~°fi=ÚYO|∞ÅO QÆeÔQ. =∞é˜Ü«Úñ QÆ~°‡
`«O„`«O|∞ Å~Ú# ëÈ_»â◊√ºHõ÷º=ÚÅ∞#∞† [Ü«∞<åyflëÈì=∞O|∞Å∞#∞, <åáÈÎ~åº=∂u~å„`«O|∞Å∞#∞,
"å[¿ÑÜ«∞QÀã¨=O|∞Å∞#∞, ^èŒ~°‡áê^ŒO|∞Öˇ·# q^•º^•# `«Ñ¨ã¨û`«ºO|∞Å∞#∞, „|Ç¨Ï‡K«~°º QÆ$Ç¨Ïã¨÷
"åã¨„Ñ¨ã÷¨ Ü«∞`åº„â◊=∞O|∞Å∞#∞ QÆeQÔ . gxH˜ <˘H˘¯Hõ¯\˜H˜ [`«∞ifi^èOŒ |∞Öˇ#· =$`«∞ÅÎ ∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞,
#O^Œ∞ ™êq„`«O|#∞ „|Ç¨Ï‡K«~°ºO|∞#∞, LÑ¨#Ü«∞#O ÉÏkQÍ k=ã¨„`«Ü«∞O|∞ QÍÜ«∞„u
[Ñ≤OK«∞@Ü«∞#∞ „áê*ÏÑ¨`«ºO|∞#∞, "Õ^Œ„=`« K«`«∞+¨ìÜ«∞O|O^Œ∞ „|u„=`«O|∞#∞, „=`«∞Å∞
ãÖ=`«û~° Ñ¨~°ºO`«O|∞QÍ <åK«iOÑ¨#QÆ∞ „ÉÏÇ¨Ï‡O|∞#∞, "Õ^Œ„QÆÇ¨Ï}ÏO`«O|∞ <åK«iOÑÖ ^ŒQÆ∞
<≥·+≤ªHõO|∞#∞ ##∞ „|Ç¨Ï‡Kåi =$uÎK«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞† #x+≤^ŒúHõ$ëêºk =$uÎÜ«∞QÆ∞ "å~°ÎÜ«Ú,
Ü«∞[<åk Hõ~À‡Ñ¨Ü«ÚHõÎOÉˇ·# Ü«∂*Ï˝k ~°∂Ñ¨^èŒ# ãÖK«Ü«∞O|∞#∞, |~°∞Å Ü«∂zOÑ¨‰õΩO_»∞
#Ü«∂z`«O|#∞ âßb#O|∞#∞, ˆHΔ„`«Ñü`« Hõ}˜â◊ Hõ} ãÖ„QÆÇ¨Ï} ~°∂ÑÖ|QÆ∞ tÖ’OKè«O|∞#∞,
##∞ QÆ$Ç¨Ïã¨=÷ $`«∞ÅÎ ∞ <åÅ∞QÆ∞#∞† #Hõ$+¨ì Ñ¨KåºÇ¨~°∞ÅQÆ∞ "≥M· Ï#ã¨∞Å∞#∞, #∂`«#Ñ¶Å¨ O|∞ Å|úOÉˇ#· ñ
|∂~°fiãÖz`« Ñ¨^•~°÷`åºQÆO|∞ QÆÅ "åÅdÅ∞ºÅ∞#∞, „ÉÏ`«óHÍÅO|∞# <Õ k‰õΩ¯ qÖ’HÕ`«∞
~°kÌ‰õΩ¯#‰õΩ [x Ü«∞K«Û@ ÅaèOK«∞ Ñ¨^•~°÷O|∞Å Éèí∞lOz rqOK«∞ <Ò^Œ∞O|~°∞Å∞#∞, ^Œ=∞O`«
Ñ¶ëOz `«~°∞ Ñü`«O|∞ ÅQÆ∞ Ñ¶¨ÅO|∞Åñ k#∞K«∞O_»∞ ¿Ñ¶#Ñ¨ÙÅ∞#∞ ##∞ K«`«∞ifi^èŒ =$`«∞ÎÅ∞
QÆÅ "å#„Ñ¨ã¨∞÷Å∞#∞† ™êfi„â◊=∞ qÇ≤Ï`«Hõ~°‡O|∞ÅO „|^è•#∞O _»QÆ∞ ‰õΩ\©K«‰õΩO_»∞#∞, QÆ~°‡O
|∞Ñ¨ã¨~°˚#O|∞ ¿ãã≤ *Ï˝# „Ñ¨^è•#∞O _»~Ú# |Ç¨˙^Œ∞O_»∞#∞, ˆQ=Å*Ï˝<åÉèÏºã¨x+¨μªO _»QÆ∞
Ç¨ÏOã¨∞O_»∞#∞, „ÉÏÑ¨ÎOÉˇ·# Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ `«`«ÎfiO|∞QÆ x„+≤¯Ü«ÚO_»∞#∞ ##∞ ã¨<åflºã≤ K«`«∞ifi^èŒ
=$`«∞ÎÅ∞#∞, "≥∂HõΔÑ¶¨Å„Ñ¨^ŒOÉˇ· Ü«∂`å‡<å`«‡ q"ÕHõ q^•º~°∂ÑÖ|QÆ∞ <åhfiHõΔH˜Ü«Ú, ã¨fi~åæk
Ñ¶¨Å„Ñ¨^ŒOÉˇ· Hõ~°‡q^•º~°∂Ñ¨ =∞QÆ∞ „`«~ÚÜ«Ú, r=#Ñ¶¨Å„Ñ¨^è•#OÉˇ· Hõ$ëêºk~°∂ÑÖ|QÆ∞ "å~°ÎÜ«Ú,
#~°÷ãÖáê^Œ<≥·Hõ „Ñ¨Ü≥∂[#O|QÆ∞ ^ŒO_»huÜ«Ú ##∞ "≥∂HõΔ^èŒ~°‡ HÍ=∂~°÷O|∞Öˇ·# <åºÜ«∞q^•º
K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞, ''Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=ó—— Ü«∞#∞ "åºÇ¨Ï$`«∞Å∞#∞, |∂~åfik =ÚYO|∞Å=Å#
#∞^Œ~ÚOK≥†
=∞é˜ Ü « Ú #`« x Ç¨ Ï $^Œ Ü « ∂ HÍâ◊ O |∞=Å#O „|}=O|∞#∞, ~À=∞O|∞Å=Å# #∞+≤ ‚
HõÛOù ^ŒO|∞#∞, `«fiyO„kÜ«∞=Ú =Å# QÍÜ«∞„fÎ KèO« ^ŒO|∞#∞, =∂OãÖ|∞=Å#O „k+¨μÑì Û¨ Où ^ŒO|∞#∞,
™êflÜ«Ú=Ù=Å# ##∞+¨μìÑ¨ÛùO^ŒO|∞#∞, #ã≤÷=Å# [QÆfKè«O^ŒO|∞#∞, =∞[˚=Å# ÑÖH˜ÎK«ÛùO^ŒO|∞#∞,
„ÉÏ}O|∞=Å# |$Ç¨Ïf Kè«O^ŒO|∞#∞, HõHÍ~åk ÑÖK«=~åæ`«‡HõO|∞ Å~Ú# ã¨Ê~°≈O|∞Å =Å#
r=ÙO_»∞#∞, JHÍ~åk ã¨fi~å`«‡HõOÉˇ·# ^ÕÇ¨ÏO|∞#∞, #∂+¨‡O|∞Å#∞ â◊+¨ã¨Ç¨Ï=~°‚ K«`«∞+¨ìÜ«∞
~°∂ÑÖ|∞ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O |∞Å∞#∞, #O`«Ñ¨÷ûO|∞ÅQÆ∞ Ü«∞~°Å= Å#∞ =~°‚O|∞Å∞#∞, +¨_®˚kã¨Ñ¨Î
ã¨ fi ~° ∂ Ñ¨ O |∞ <å`« ‡ |ÅO|~Ú# â◊ | Ì „ |Ç¨ Ï ‡O|∞#∞, K« ` « ∞ ~° ∞ ‡Y∞x bÖÏ qâı + ¨ O |∞#
#∞`«Ê#flO|Ü≥∞º†
=ºHÍÎ=ºHõÎOÉˇ· "≥·Ys „Ñ¨}"å`«‡HõOÉˇ·# â◊|Ì„|Ç¨Ï‡O|∞=Å#O |~°=∂`«‡ Ü«∞=ºHÍÎ`«‡‰õΩO
_»QÆ∞@O*Ëã≤ ÑïÑ¨Ó~°∞‚O_»∞#∞, =ºHÍÎ`«‡‰õΩO _»QÆ∞@O*Ëã≤ ~ÚO„^•k â◊‰õΩÎºÑ¨|$OÇ≤Ï`«∞O_»∞#∞<≥·
HÍ#O|_»∞ñ† |^ŒOÑ¨_ç Ü«∞AO_»∞ Éè∂í ig~°º=O`«∞ Å~Ú# |∞∞+≤Q} Æ O|∞Å ãÖ`«u Ü«∞qã¨$Î `«O|x
`«ÅOz Ñ¨Ó~°fi`«#∞ Ñï„QÆÇ¨ÏO|∞ ™êeOz Ü«∞x+≤^Œú HÍ=∂ã¨HõÎOÉˇ·# ^ÕÇ¨O`«~° Ñï„QÆÇ¨ÏO|∞ ¿ãã≤
x`«ºO|∞ñ „|*Ïã¨$+≤ìÜ«∞O^Œ∞ "åºã¨‰õΩÎO_»<≥·##∞ „|[ Åaè=$kú <˘O^ŒHõ Ü«ÚO_»∞@ ˆHq∞ HÍ~°}O
|QÆ∞#x Ü«∞K≥Û~°∞"˘Ok `«^Œfi$kú Ü«∞QÆ∞ q^èŒO ÉÏÖ’zOK«∞K«∞ ^≥·=O aK«Û@ qÑ¶¨∂`«∞HõO|∞ QÍ#
`«^•#∞‰õÄÅºO ÉÏ=â◊ºHõO |x ^•x <≥^Œ∞~°∞ K«∂K«∞K«∞ Ü«∞^äÀz`«Hõ$`«º Hõ~°}^Œ‰õΔΩO _»QÆ∞K«∞O_»
K«`«∞~°∞‡Y∞x ^ÕÇ¨ÏO|∞ kfiq^èŒO |~Ú# #\˜ì ~°∂Ñ¨^ŒfiÜ«∞qÉèÏQÆO|∞ ã¨fi~å@ìQÆ∞ ''™êfiÜ«∞OÉèí∞=——
=∞#∞=Ù#∞, ^Œ#‡Ç≤Ï+≤ Ü«∞QÆ∞ ''â◊`«~°∂Ñ¨—— Ü«∞#∞ Hõ#ºHõÜ«ÚOQÍ q∞^äŒ∞#O|~Ú [x~ÚOK≥,
#q∞‡^äŒ∞#O|∞ =Å#O „aÜ«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞Å#∞ Ñ¨Ù„`«^ŒfiÜ«∞O|∞, <å‰õÄu ^Õ=Ç¨˙u
„Ñ¨ã¨∂`«∞Å#∞ Hõ#ºHÍ„`«Ü«∞O|∞#∞ QÆey† ~°O^Œ∞ <å‰õÄux ~°∞z‰õΩ#‰õΩ#∞, ^Õ=Ç¨˙uO
QÆ~°Ì=Ú#‰õΩ#∞, „|ã¨∂ux ^Œ‰õΔΩ#‰õΩ#∞ xK≥Û† g~°Å=Å#ñ QÆÅ∞QÆ∞ „Ñ¨*ÏãÖ`«`«∞ÅKÕ`« [QÆO|∞Å∞
ÑïÑ¨Ó~°‚O|∞ ÅÜ≥∞º. 388
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞_»∞ J_»∞QÆQÍ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ J`«x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx `«∂~°∞Ê"≥Ñ· Ù¨
=ÚYO #∞O_ç |∞∞ˆQfi^Œ=¸, ^ŒH˜Δ}=ÚYO #∞O_ç Ü«∞Aˆ~fi^Œ=¸, Ñ¨tÛ=∞=ÚYO #∞O_ç ™ê=∞"Õ^Œ=¸,
L`«Î~°=ÚYO #∞O_ç J^äŒ~°fi "Õ^Œ=¸ L^ŒƒùqOKå~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 359
Ü«∞*Ï˝xH˜ ''Ç¨ÏŸ`«, J^èŒfi~°∞º_»∞, L^•æ`«, „|Ç¨Ï‡—— Jx #Å∞æ~°∞ |∞∞ufi‰õΩ¯ Å∞O\Ï~°∞. Ç¨ÏŸ`« J<Õ
|∞∞ufi‰õΩ¯‰õΩ ãÖ|OkèOz#g, QÍ#O KÕÜ«∞|_ç#q, J~Ú# „Ñ¨â◊O™ê`«‡Hõ =∞O„`« ™ÈÎ„`åÅ∞
`«∂~°∞Ê=ÚYO#∞O_ç "≥Å∞=_®¤~Ú.
J^èfiŒ ~°∞ºxH˜ ãÖ|OkèOz# qkè~∂° Ñ¨"∞≥ #ÿ W[º, QÍ#Ü≥∂QÍºÖˇ#· =∞O„`«™ÈÎ„`åÅ∂ ^ŒH}
Δ˜ =ÚYO#∞Oz
L^Œ~ÚOKå~Ú.
L^•æ`« „Ñ¨Ü≥∂yOKÕ ™ÈÎ=∂Å∞ J<Õ |∞∞ˆQfi^Œ =∞O„`åÅ∞ Ñ¨tÛ=∞ =ÚYO#∞Oz „áê^Œ∞~°ƒùqOKå~Ú.
„|Ç¨Ï‡ J#|_Õ <åÅæ= |∞∞ufi‰õΩ¯ PK«iOKÕ „áêÜ«∞tÛ`«HÎ ÍO_» L`«~Î =° ÚYO#∞Oz L^Œƒqù OzOk.
LÑ¨"Õ^•ÅÖ’ PÜ«Úˆ~fi^ŒO „áêV√‡YO #∞Op, ^èŒ#∞ˆ~fi^ŒO ^ŒH˜Δ}=ÚYO #∞Op, QÍO^èŒ~°fi "Õ^ŒO
Ñ¨tÛ=∞ =ÚYO #∞Op, qâ◊fiHõ~°‡‰õΩ ãÖ|OkèOz# ™ê÷Ñ¨`«º=∞<Õ tÅÊ"Õ^ŒO L`«Î~° =ÚYO #∞Op L`«Ê#fl
=∞~Ú<å~Ú.
ÑÖK«=∞"Õ^Œ =∞~Ú# WuÇ¨ã¨ Ñ¨Ù~å} ã¨=ÚK«ÛÜ«∞O „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx Jxfl =ÚMÏÅ#∞Oz Pq~°ƒqù OzOk.
Wq QÍHõ Hõ~°‡`«O„`åÅ~Ú# ëÈ_»t–LHõ÷º=Ú, K«Ü«∞#O– JyflëÈì=∞O, PáÈÎ~åº=∞O– Ju ~å„`«O,
"å[¿ÑÜ«∞O–QÀã¨=O J<Õ <åÅ∞QÆ∞ [O@Å∂, ^è~Œ ‡° áê^•Öˇ#· q^Œº–^è#Œ O–^•#O–`«Ñã¨ ∞¨ û– J<Õg „Hõ=∞OQÍ
#Å∞=<åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ#∞Oz "≥Å∞=_ç<å~Ú.
„|Ç¨Ï‡K«~°ºO, QÍ~°›ã¨÷ºO, "å#„Ñ¨ã¨÷O, ã¨<åflºãÖ J<Õ P„â◊=∞ K«`«∞+¨ìÜ«∞O‰õÄ_® K«`«∞~°∞‡Y∞x
K«`«∞~°∞‡MÏÅ #∞Oz „Hõ=∞OQÍ [xOKå~Ú. ÃÑ· <åÅ∞QÆ∞ P„â◊=∂ÅÖ’ XH˘¯Hõ¯\˜ <åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ·#
q^è•<åÅ`À PÅ~å~°∞`«∞O@∞Ok.
„|Ç¨Ï‡K«~åºxH˜ ''™êq„`«O—— Jx ‰õÄ_® ¿Ñ~°∞. ã¨q`« JO>Ë ã¨∂~°∞º_»∞. PÜ«∞xfl P~åkèOKÕ QÍÜ«∞„u
WO^Œ∞ „Ñ¨^è•#O Hõ#∞Hõ nxH˜ D ¿Ñ~°∞ =zÛOk. LÑ¨#Ü«∞#O "≥Ú^ŒÅ∞H˘x =¸_»∞ k<åÅ Ñ¨~°ºO`«O
QÍÜ«∞„f =∞O„`«O [Ñ≤OK«@O ''„áê*ÏÑ¨`«ºO—— JO\Ï~°∞. "Õ^Œ„=`åÅ∞ <åeæO\˜Ö’ XH˘¯Hõ¯\© XH˘¯Hõ¯
ãÖ=`«û~°O Ñ¨~°ºO`«O PK«iOKÕk ''„ÉÏÇ¨Ï‡O——. "Õ^ŒO Ñ¨ÓiÎQÍ <Õ~°∞ÛH˘#fl J#O`«~°O PK«iOKÕk ''<≥·+≤ªHõ
„=`«O——. Wq <åÅ∞QÆ∂ „|Ç¨Ï‡Kåi =$`«∞ÎÅ∞.
QÆ$Ç¨Ïã¨÷ =$`«∞ÎÅ∞ <åÅ∞QÆ∞. á⁄ÅO ^Œ∞xfl ÑÖ_çOK«∞HÀ=@"Õ∞ r=<ÀáêkèQÍ ÃÑ@∞ìHÀ=@O ''"å~°Î——
JO\Ï~°∞. Ü«∞[˝Ü∂« QÍk Hõ~‡° Å‰õΩ LÑ¨Ü∂≥ yOKÕ ™ê^è<Œ åÅ#∞ ‰õÄ_»É@
ˇ ∞ìHÀ=_»O ''ãÖK«Ü∞« O—— JO\Ï~°∞.
Ñ¨~°∞Å#∞ Ü«∂zOÑ¨‰õΩO_® =ÙO_»@O ''âßb#O——, á⁄ÖÏÖ’¡ ~åe# ^è•#ºO HõO‰õΩÅ∞ U~°∞H˘x "åxx tÅÅÃÑ·
#∂~°∞ÛH˘x rqOK«@O ''tÖ’OKèO« ——.
"å#„Ñ¨ã¨÷ =$`«∞ÎÅ∞ <åÅ∞QÆ∞. ^Œ∞OÑ¨Å∞ „`«=ÙfiH˘x Éèí∞lOKÕ "å~°∞ ''"≥·MÏ#ã¨∞Å∞——. „H˘`«Î ÑÖ@
ÅaèOK«QÍ<Õ Ñ¨Ó~°fiO ^•zÃÑ\˜ì# Ñ¨^•~å÷Å#∞ q∞QÆÅ‰õΩO_® W`«~°∞Å‰õΩ ÑÖzÃÑ>Ëì"å~°∞ ''"åÅdÅ∞ºÅ∞——.
„á⁄^Œ∞#Ì ÖË=QÍ<Õ U k‰õΩ¯ HõxÊã¨∞OÎ ^À P k‰õΩ¯‰õΩ áÈ~Ú JHõ¯_» JÜ«∂z`«OQÍ ÅaèOz# Ñ¨^•~å÷Å#∞
Éè∞í lOKÕ"å~°∞ ''B^Œ∞O|~°∞Å∞——. K≥@∞ì# ÑÖ_ç ~åe# Ñ¶Ö¨ ÏÅ#∂, Ñ¨„`åÅ#∂ ux rqOKÕ"å~°∞ ''¿Ñ#¶ Ñ¨ÙÅ∞——.
ãÖ<åºã¨∞ÅÖ’‰õÄ_® <åÅ∞QÆ∞ q^è•Å∞<åfl~°∞. ™⁄O`« ‰õΩ\©~O° LO_ç KÕÜ∞« ^Œy# Hõ~‡° Å∞ KÕ¿ã"å_»∞ ''‰õΩ\©K‰« Ωõ _»∞——,
‰õΩ\©~O° ÖË‰Ωõ O_® Hõ~‡° Å∞ J„Ñ¨^•è #OQÍ *Ï˝xÜ≥∞ÿ ãÖK«iã¨∞OÎ _Õ"å_»∞ ''|Ç¨˙^Œ∞_»∞——† Hˆ =ÅO *Ï˝<åÉèÏºãÖ
=∂„`«O KÕ¿ã"å_»∞ ''Ç¨ÏOã¨∞_»∞——† *Ï˝<åÉèÏºãÖ ‰õÄ_® ÖË‰õΩO_® Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡`«`«ÎfiO JÅ=_ç#"å_»∞
''x„+≤¯Ü«Ú_»∞——.
JhfiHõHΔ ,© „`«~¸, "å~åÎ, ^ŒO_»hf J<Õ <åÅ∞QÆ∞ <åºÜ«∞q^ŒºÅ∂ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx <åÅ∞QÆ∞ =ÚMÏÅ#∞O_ç
=~°∞ã¨QÍ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. ''JhfiHõΔH˜—— JO>Ë P`å‡<å`«‡ q"ÕHõO Hõey "≥∂HΔÍxfl „Ñ¨™êkOKÕ q^Œº. ''„`«~Ú——
JO>Ë ã¨fi~åæk Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ JOkOKÕ "Õ^ŒHõ~å‡#∞ëêª#O. '"å~°Î— JO>Ë r=<ÀáêkèHÀãÖ KÕ¿ã Hõ$+≤ "≥Ú^ŒÖˇ·#
q^Œº. ''^ŒO_»hu—— JO>Ë J~°÷ ãÖáê^Œ#"Õ∞ „Ñ¨Ü≥∂[#OQÍ QÆÅ q^Œº. D <åÅ∞QÆ∞ q^ŒºÅÖ’ JhfiHõΔH˜
"≥∂HΔÍxH©, „`«~Ú HÍ=∂xH©, "å~°Î ^èŒ~å‡xH©, ^ŒO_»hu J~å÷xH© ™ê^èŒ<åÅ∞. ''Éèí∂ó, Éèí∞=ó, ã¨∞=ó—— J<Õ
"åºÇ¨Ï$`«∞Å∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx =ÚMÏÅ#∞O_ç „Hõ=∞OQÍ L^Œ~ÚOKå~Ú. J`«x Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O Ö’x PHÍâ◊O
#∞O_ç FOHÍ~°O Ñ¨Ù\˜ìOk. ~À=∂Å#∞O_ç L+≤‚H± Kè«O^Œã¨∞û, K«~°‡O #∞O_ç QÍÜ«∞„f Kè«O^Œã¨∞û, =∂OãÖ
#∞O_ç „u+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨∞û, ™êflÜ«Ú=Ù=Å¡ J#∞+¨μìÑπ Kè«O^Œã¨∞û, Z=ÚHõ #∞O_ç [QÆf Kè«O^Œã¨∞û, =∞[˚=Å¡
ÑÖH˜ÎK«ÛùO^Œã¨∞û, „áê}O=Å¡ |$Ç¨Ïf Kè«O^Œã¨∞û Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
Ç¨ÏÅ∞¡Ö’¡ Hõ =~°æO "≥Ú^ŒÅ∞ Ñ¨ =~°æO =~°‰õÄ J~Ú^Œ∞ =~åæÅ`À ã¨Ê~å≈`«‡‰õΩ_≥·# r=Ù_»∂, JHÍ~åk
JK«∞ÛÅ`À ã¨fi~å`«‡Hõ"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨Ï=¸, â◊–+¨–ã¨–Ç¨Ï–Å`À T+¨‡=~å‚`«‡HÍÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂ U~°Ê_®¤~Ú.
Ü«∞–~°–Å–=– J<Õ JO`«™ê÷ûÅ∂† +¨_»˚O, |∞∞+¨ÉèíO, QÍO^è•~°O, =∞^èŒº=∞O, ÑÖK«=∞O, ^≥·=`«O, xëê^ŒO
J<Õ ã¨Ñ¨Îã¨fi~åÅ∂, P`«‡|Å"≥∞ÿ# â◊|Ì „|Ç¨Ï‡=¸–W=hfl K«`«∞~°∞‡Y∞x bÖÏ qâıëêÅ=Å¡ Ñ¨Ù\˜ì<å~Ú.
Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ =ºHõÎ=¸ J=ºHõÎ=¸ Jx Ô~O_»∞ ~°∂áêÅ∞. =ºHõÎ~°∂ÑÖ ''"≥·Ys "å‰õΩ¯——† ''Ñ¨~å——,
''Ñ¨â◊ºOf—— ''=∞^èŒº=∂—— J<Õ "å‰õΩ¯Å∞ J=ºHõÎ~°∂ÑÖ. D =ºHÍÎ=ºHõÎ~°∂áêÅ∞ Ô~O_çO\˜H© „Ñ¨}="Õ∞ P`«‡.
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ J=ºHÍÎ`∞« ‡_»∞ HÍ=@O=Å¡ ÑïÑ¨Ó~°∞_‚ ∞» . =ºHÍÎ`∞« ‡_»∞ HÍ=_»OKÕ`« WO„^•k â◊HãÎ˜ O¨ Ü«Ú‰õΩ_Î ·≥
HõxÑ≤™êÎ_»∞.
J#O`«~°O J#O`« g~°º=O`«∞Öˇ·# |∞∞+¨μÅ ãÖ`å#O ã¨q™êÎ~°"≥∞ÿ =$kú HÍÖË^Œx `«ÅOKå_»∞
„|Ç¨Ï‡. PÜ«∞# `«# "≥Ú^Œ\˜ â◊s~åxfl =^ŒÅ∞H˘<åfl_»∞. x+≤^ŒúO HÍx HÍ=∞OÃÑ· Pã¨H˜Î QÆÅ =∞~˘Hõ¯
^ÕÇ¨xfl ^èŒiOKå_»∞. x`«ºO „Ñ¨*Ïã¨$+≤ì Ü«∞O^Œ∞ Pã¨‰õΩÎ_≥·<å_»∞. J~Ú<å „Ñ¨*Ïaè=$kú [~°∞QÆÖË^Œ∞. HÍ~°}O
`≥eÜ«∞Hõ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤_»∞. Jk =$kú JÜÕ∞º q^è•<åxfl QÆ∂iÛ PÖ’zOKå_»∞. ^≥·=O WK«@ „Ñü‰õÄÅO.
HÍ|\˜ì ^≥·"å#∞‰õÄÅºO J=ã¨~°O J#∞‰õΩO@∂ ^≥·"åxfl ^è•ºxOKå_»∞. ãÖ^Œ~Àƒùz`« Hõ~°Î"åºÅ∞
x~°fiiÎOÑ¨™êQÍ_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 361
"≥O@<Õ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ^ÕÇÏ¨ O ~Ô O_»∞ ÉèÏQÍÅ~ÚOk. JO^˘Hõ\˜ 'ã¨fi~å@∞ì— J~Ú# ''™êfiÜ«∞OÉè∞í =——
=∞#∞=ÙQÍ, =∞~˘Hõ¯\˜ J`«x ÉèÏ~°º ''â◊`«~°∂Ñ¨—— J<Õ JOQÆ#QÍ ~°∂á⁄O^•~Ú. Pkq∞^äŒ∞#"≥∞ÿ#, P
^ŒOÑ¨`«∞Å‰õΩ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞Ñ¨Ù„`«∞Å∂† P‰õÄu, ^Õ=Ç¨˙u, „Ñ¨ã¨∂u J<Õ
=ÚQÆ∞~æ ∞° Ñ¨Ù„uHõÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~∞° . "åiÖ’ P‰õÄux ~°∞z„Ñ¨*ÏÑüH©, ^Õ=Ç¨˙ux Hõ~=Ì° ∞ „Ñ¨*ÏÑüH©, „Ñ¨ã∂¨ ux
^ŒHõΔ „Ñ¨*ÏÑüH© WzÛ q"åÇ¨ÏO KÕâß~°∞. D ^ŒOÑ¨`«∞Å=Å¡ Hõey# J#O`« „Ñ¨*ÏãÖ`«`«∞Å=Å¡ [QÆ`«ÎO`å
xO_ç xa_ôHõ$`« =∞~ÚOk.
–:™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù „Ñ¨*Ï=$kú ¿ãÜ«Ú@ :–
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ ÑëH˜#, qx =∞#=Ú# Ç¨Ï~°¬ "≥Ú^Œ= q^Œ∞~°∞ñ_»∞ =Úx <å
^äŒ∞xñEz ÑëÔHñ „QÆ=∞‡é, =#*’^Œ~° áê^ŒÉèíH˜Î =â◊=∂#ã¨∞ñ_≥·. 389
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ q<åfl_»∞. ãÖ`À+Ö á⁄Ok#"å_≥·, Ç¨Ïiáê^Œ ÉèíH˜ÎÑ¨~°=â◊√_≥·,
=Úx =ÚY∞º_≥·# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z =∞àÏ§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù#‰õΩñ „aÜ«∞, `«#Ü«Úñ_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ ^≥·`ÕÜ«∞qÉèË
^Œ# ¿ã"å K«`«∞~°∞O_»∞#∞, [#q#∞`«∞O _®k~å[ã¨`«Î=Úñ_Ò@<£. 390
* ã¨fiÜ«∞OÉèí∞=Ù_≥·# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ Ç¨ÏiK«~°} ¿ã"å Ñ¨~åÜ«∞}∞_»∞.
Pk~å[ =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_≥· [#∞Å =∞#fl#Å∞ JO^Œ∞H˘#fl"å_»∞.
Hõ. J`«x K«i„`«O |"åº, Ç¨Ï`«ã¨∞Y^Œ=Ú, xdÅ=∞OQÆàÏ=Ç¨Ï=Ú, ã¨=∞O
z`«=ÚO QÍ=Ù# |∞^èŒ¿ã, q`«! <åÔHé∞ñQÆOQÆñ |Å∞Hõ"Õ =ÚxuÅHÍ! 391
* HÀq^Œ∞ÅKÕ ¿ãqOÑ¨|_»∞ F =Úx‰õΩÅ uÅHÍ! P ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ùx K«i„`« JYO_»"∞≥ #ÿ P#O^•xfl
JOkOKÕk. ã¨=∞ã¨Î ™œÉèÏQÍºÅ#∞ ã¨=∞‰õÄˆ~Ûk. q∞H˜¯e Ü≥∂QÆº"≥∞ÿOk. JO^Œ∞=Å¡ PÜ«∞# =$`åÎO`«O
<å‰õΩ J~°÷=∞ÜÕ∞º@@∞¡ ^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥Ñ¨C.
Hõ. JkÜ«Ú#∞ QÍHõ =Ú‰õΩO^Œ∞x, Ñ¨^ŒHõ=∞Å =∞~°O^Œáê# Ñ¨~°=â◊√Öˇ· ÃÑO
á⁄^Œq# "åiK«i„`«=Ú, ã¨^Œ=∞Å=∞u qx# Éèí==Ú ã¨Ñ¶¨Å=Ú QÍ^Õ? 392
JO`ÕHÍ^Œ∞. NÇ¨Ïi áê^ŒÑ¨^•‡Å =∞Hõ~°O^•xfl „`åy, "≥∞ÿ=∞~°z =∞Ç¨`«∞‡Öˇ·#"åi =∞Ç¨ÏhÜ«∞
K«i„`«#∞ Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# |∞kú`À q#fl "åi [#‡O ™ê~°÷HõO J=Ù`«∞Ok.
K«. Jx q^Œ∞~°∞O_»∞ =e¯# ^ŒÜ«∂xfi`«∞ñ_≥· =Úx<å^äŒK«O„^Œ∞ñ _ç
@¡#∞ „â◊√uâß„ã¨Îáê~î° Hõe`å`«‡‰õΩñ_≥·# #~°∞O_»∞ Ñ¨^Œ‡ Ö’
K«# K«~°}Ï~°qO^Œ Ü«ÚQÆãÖQÆ=Ú QÆeæ# ã¨[˚#∞O_»∞ "˘O
k# Ñ¶¨Å "≥ÚO^Œ∞ ÉèÏQÆ=`« k=ºHõ^ä• „â◊=}Ï#∞~°H˜ÎKÕ<£. 393
WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl q^Œ∞~°∞x`À ã¨^ÜŒ ∞« Ç¨Ï$^ŒÜÚ« _≥#· "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ç¨=Úx WÖÏ J<åfl_»∞. <åÜ«∞<å!
"Õ^Œâß„ã¨Î Ñ¨~î°#O KÕ¿ã =∂#=Ù_»∂, NÇ¨Ïi K«~°} Hõ=∞ÖÏÅ g∞^Œ J#∞~åQÆO QÆÅ ã¨[˚#∞_»∂– U Ñ¶¨ÖÏxfl
á⁄O^Œ∞`å~À ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ k=º"≥∞ÿ# Hõ^äŒÅ#∞ Pã¨H˜Î`À PHõi‚OK«_»O=Å¡ J@∞=O\˜ Ñ¶¨Å"Õ∞ ãÖ„áêÑ¨Î
=∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê =Úx‰õΩÖÏ„QÆ}˜, ^Œ#∞*ÏiHõ^ä• ã¨∞^è•Ñ¨Ù¡`« ™êfiO`«∞O_≥·
`«#∞=Ù#ñ |∞ÅHÍO‰õΩ~°=ÚÅ∞, "≥Ú#Ü«∞ñQÆ <å#O^ŒÉÏ+¨Ê=ÚÅ∞ [_ç QÆ∞iÜ«∞<£. 394
* WÖÏ K≥|∞`«∞#fl "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=Úx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O NÇ¨Ïi Hõ^ä•ã¨∞^è•ÅÇ¨Ïi`À ÃÑÅ∞¡aHÕk.
PÜ«∞# â◊s~°O ãÖ`À+Ö`À á⁄Oy Ñ¨ÙÅHÕzOk. PÜ«∞# #Ü«∞<åÅ∞ P#O^ŒÉÏëêÊÅ∞ =i¬OKå~Ú.
ã‘. qxÑ≤OÑ¨ñ ^˘_»ñÔQ <å Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùñ, _»OQÆ<åÜ«Ú‰õΩÎñ_≥· Ü«∞|˚QÆ~°∞ƒù
#‰õΩ „"≥ÚH˜¯ q#Ü«∞q#q∞`À`«Î=∂OQÆ∞ñ_≥·, Ç¨Ïã¨Î=ÚÖò "≥Úyz ~Ú@¡xÜ≥∞ñ „cu
r=~åã¨∞Å‰õΩ ~år=ãÖÉèí=! h=, [##~°HõΔ} q<åâ◊=ÚÅ Hõ~°Ü«∞
¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞ñ_»=Ù† =∂ ÔHkÌ Ü«∂K«~°}©Ü«∞, "≥∞ÿ# Hõ~°‡=Ú ^•x <å#u=Ú‡!
`Õ. Z\˜ì Hõ~°‡O|∞ ¿ãã≤#? <≥ã¨ñQÆ∞ h‰õΩ, #=Ç≤Ï`«OÉˇ·# ãÖ`À+¨ =∂`«‡AO_»∞
[#‰õΩ#‰õΩ ÉèíH˜Îñ |iK«~°º ãëÑ≤ H©iÎ, #Ok #∞u ÔHH˜¯ =iÎOK«∞ #O^Œ∞ xO^Œ∞. 395
* "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ K≥Ñ¨Ê™êQÍ_»∞. ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ `«# ÉèÏ~°º J~Ú# â◊`«~°∂Ñ¨`À
‰õÄ_® „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕâß_»∞. q#Ü«∞O`À `«Å=OK«∞H˘x, KÕ`∞« Å∞ *’_çOz „Ñ‘uÑ¨Ó~°fiHõOQÍ
WÖÏ J<åfl_»∞.– F Hõ=∞ÅQÆ~åƒù! D qâ◊fiOÖ’x ã¨~°fi„áê}∞Å#∂ Ñ¨Ù\˜ìOK«∞@‰õÄ, áÈ+≤OK«∞@‰õÄ,
ãÖÇ¨ÏiOK«∞@‰õÄ, HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# "å_»=Ù h"Õ! "Õ∞=Ú KÕÜ«∞=Åã≤# Ñ¨xÜÕ∞"≥∂ =∂‰õΩ P*Ï˝Ñ≤OK«∞.
ZÖÏO\˜ Ñ¨xKÕ¿ãÎ h‰õΩ J`«ºO`«"≥∞ÿ# ãÖ`À+Ö HõÅ∞QÆ∞`«∞O^À Jk KÕ™êÎ=Ú. `«O„_çH˜ ÉèíH˜Î`À ¿ã=KÕã≤#
`«#Ü«Ú_»∞ D Ö’HõOÖ’ P Ö’HõOÖ’ JYO_»"∞≥ #ÿ Ü«∞â◊ã∞¨ û Pi˚™êÎ_∞» . JO^Œi Jaè=∂<åxH© áê„`«∞_Ò`å_»∞.
=. HÍ=Ù# <≥éÕyOÑ¨Ù =∞\˜ì ã¨`«¯~°‡O|∞. 396
* HÍ|\˜ì J\˜ì =∞OzÑ¨x ÜÕ∞^À <å‰õΩ P#u=Ùfi.
Hõ. Jx ÑëH˜# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=, =∞#∞ =∞$^Œ∞ÉèÏ+¨Å‰õΩ #Åi =∞#=Ú#ñ QÆ=∞ÖÏ
ã¨#∞ñ _»#∞~åQÆ=Ú =ÚÑ≤Êi, Q˘#ñ „aÜ«∞`«=Úñ_≥·# ã¨∞`«∞#‰õΩ#∞ x@¡xÜ≥∞<£. 397
* Jx ÑëH˜# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ùx =∞$^Œ∞=∞^èŒ∞~° "åHÍºÅ‰õΩ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ KåÖÏ ãÖ`À+≤OKå_»∞.
JO`«~°OQÆOÖ’ J#∞~åQÆO á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ J#∞QÆ∞#O^Œ#∞x`À J~°qO^ŒÉèí=Ù_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 363
K«. =Ú#∞H˘x `«O„_çÜ«∂[˝ñ ^ŒÅ"≥∂z x*’z`« Hõ$`«º"Õ∞q∞ ÑÖ
z#ñ ^Œ#â◊H˜Î Ü«ÚH˜Î <≥_»¿ãÜ«∞Hõ KÕÜ«Ú@ Ñ¨ÙO_»sHõ Ö’
K«# Ñ¨^Œ¿ã= ¿ãÜ«Ú@ „Ñ¨*ÏÑïáêÅ#âße Ü«∞ø@Ü«Ú<£
[#‰õΩ#‰õΩ<£ ã¨∞`«∞O_»∞ ÑïK«~°º ÖÁ#~°∞Û@ ã¨∞"≥fi Ñ¨Ù„`«HÍ! 398
* <åÜ«∞<å! Hõ#fl`«O„_ç P[˝#∞ t=™ê=Ç≤ÏOz, `«#‰õΩ `«y#Ñ¨x Ü«∞x U Ñ¨x K≥Ñ≤`Õ ^•xx
^ŒHõΔ`«`À `«`üHõΔ}O KÕÜ«∞_»O NÇ¨Ïi áê^Œ¿ã= KÕÜ«∞_»"Õ∞ J=Ù`«∞Ok. `«O„_ç P*Ï˝#∞™ê~°O „Ñ¨[Å#∞
áêeOK«_»O‰õÄ_® `«#Ü«Ú_»∞ `«# `«O„_çH˜ ¿ã= KÕÜ«∞@O „HÕkˆH =ã¨∞ÎOk.
=. HÍ=Ù# 399
=∞. q=iOÑ¨<£ Ç¨Ïi Ü«∞[˝=¸iÎñ |~°=Ú<£ q+¨μ‚<£ Ç¨Ï$+‘ˆHâ◊√ñ ˆQ
â◊=Ùñ |^•‡‰õΔΩ QÆ∞éÕz [#‡=Ú#∞ â◊â◊fi^ŒƒùH˜Îñ QÍqOÑ¨ =∂
^èŒ=Ùñ _®`«‡O |i`À+¨"≥ÚO^Œ∞† #`«ñ _»∞^Œº„fÊuñ ÔQ·H˘#fl Ö’
Hõ q`å#O|∞Å∞ ^Œ∞+≤ì <˘O^Œ∞ ##Ñ¶¨∂† HÍqOÑ¨Ù=∂ Ü«∞[˝=ÚÖò. 400
* JO^Œ∞Hõx Ñ¨Ù}º=¸iÎ"≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞"å! Ü«∞[˝Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∂, Ç¨Ï$+‘ˆHâ◊√_»∂,
ˆHâ◊=Ù_»∂, Ñ¨^•‡‰õΔΩ_»∂ S# =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ QÆ∂iÛ Jáê~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À Ü«∞*Ï˝Å∞ K≥~Úº. JÖÏ KÕ¿ãÎ P
Hõ=∞ÖÏHÍO`«∞_»∞ ZO`«QÍ<À ãÖ`À+≤™êÎ_»∞. P ^Õ=Ù_»∞ ãÖ`À+≤¿ãÎ Ö’HÍÅhfl ãÖ`«$Ñ≤Î K≥O^Œ∞`å~Ú.
JO^Œ∞Hõx h=Ù Ü«∞*Ï˝Å∞ PK«iOK«∞.
K«. J‰õΩ\˜ÅÉèíH˜Îñ ˆQâ◊=ã¨=∞~°Ê}|∞kúñ „QÆ`«∞„H˜Ü«∞Öò "˘#
~°ÊHõ qÑ¨s`«∞Öˇ· Ü«Ú=ÚHõ~åã¨∞Å∞ ^ŒOz Ñ¶¨ÅO|∞ #O^Œñ QÍ
#Hõ K≥_»∞su #∂~°Hõ ^èŒ#=ºÜ«∞ =∞ø@Ü«∞ HÍx "≥∂HõΔ ^•
Ü«∞Hõ =∞QÆ∞K«∞#fl `«`«ÊùÅ=Ú #O^Œ~°∞ q+¨μ‚Ñ¨~åV√‡Y „H˜Ü«ÚÖò. 401
* Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ z`«âÎ √◊ kú`À Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~å~°Ê} |∞kú`À Ü«∞[˝HÍ~åºÅ∞ KÕÜ∂« e. JÖÏ HÍHõ ™êfi~°|÷ ∞kú`À
HÍx Ñ¨#∞Å∞ KÕ¿ã"å~°∞ =\˜ì =iá⁄@∞ì#∞ ^ŒOz aÜ«∞ºO ~åÖË^Œx MË^Œ=∞O^Õ"åˆ~ J=Ù`å~°∞. JO^Œ∞=Å¡
^èŒ#<åâ◊"Õ∞QÍx Å=ÖËâ◊=¸ ÖÏÉèíO LO_»^Œ∞. Ç¨Ïi Ñ¨~åV√‡Y∞Å∞ `å=Ú PtOz# "≥∂HõΔÑ¶¨ÖÏxfl
JO^Œ∞HÀÖË~°∞.
L. HÍ=Ù# Ü«∞[˝=ÚÖò Ç¨Ïi qHÍ~°q^Œ∂~°∞ QÆ∞éÕz KÕÜ«Ú h
ÉèÏ==Ú ã¨∂#$`«„=`«! â◊√Éèíã≤÷uñ *ˇO^≥_»∞, h‰õΩ=∂~°∞Å∞<£
h=Ù#∞ h^èŒ~åÉèí~°=Ú <≥q∞‡ ã¨Ç≤ÏOÑ¨Ù=Ú† ã¨[˚<å=eO
„É’=Ù=Ú ^èŒ~°‡=∂~°æ=Ú#ñ |∞„`«ÎHõ! ^À+¨Å`åÅq„`«HÍ! 402
* ‰õΩ=∂~å! áêÑ¨=ÚÅ<Õ fQÆÅ‰õΩ H˘_»=e=O\˜ "å_»"≥· h=Ù xifiHÍ~°∞_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞}˜‚QÆ∂iÛ
Ü«∞[˝O KÕÜ«∂Åx ÉèÏqOK«∞. h ÉèÏ=# ã¨`«ºã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ â◊√Éèí„Ñ¨^Œ=∞ø`«∞Ok. h=Ó, h ‰õΩ=∂~°∞Å∂
ãÖ`À+Ö`À Éèí∂ÉèÏ~°O =Ç≤ÏOK«O_ç, x~°‡Ö"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ ã¨[˚#∞Öˇ·# „Ñ¨[Å#∞ ÑïáêeOK«∞`«∂
LO_»O_ç.
Hõ. J#=Ù_»∞ #`«xH˜ #`«ñ _ç, \¡xÜ≥∞<£ Éèí=nÜ«∞"≥∞ÿ# Ü«∂#u Ü≥∞ @¡
\Á¡#iOK≥^Œ <å‰õΩ#∞ <å, `«#Ü«ÚÅ‰õΩ =ã≤Oz Ü«ÚO_»ñ ^ŒQÆ∞ <≥Å "≥O^Œ∞<£. 403
* P =∂@Å∞ qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù_»∞ ã¨~À[Éè=í Ùx`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. `«O„_ô! h P[˝ t~°™ê=Ç≤ÏOz h=Ù
K≥ÑÊ≤ #>Ë¡ KÕ™êÎ#∞. J~Ú`Õ <å‰õÄ <å ‰õΩ=∂~°∞Å‰õÄ x=ã≤OK«_®xH˜ `«y# KÀ@∞ ZHõ¯_® HÍ#~å=@O ÖË^∞Œ .
`Õ. J~°Ü«∞ ÖË^Œ∞ q^è•`«! ~¸Ü«∞dÅ [O`«∞, *Ï`«=ÚÅÔHÅ¡ <å^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ#
^èŒ~°}˜ ~ÚÑ¨C_»∞ Ñ¶¨∞#[ÖÏO`«ifl=∞QÆfl, "≥∞ÿ# Hõ`«=Ú#ñ *’@∞ ÖË^ŒO\˜ñ ^ŒO„_ç! 404
* [QÆkfi^è•`«"≥· # F [#HÍ! D ã¨$+≤ìÖ’ JdÅ [O`«∞*ÏÖÏxH˜ P^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ# Éèí∂q∞ WÑ¨C_»∞
=∞Ç¨ã¨=Ú„^Œ =∞^èŒºOÖ’ =ÚxyLOk. JO^Œ∞=Å¡ =∂‰õΩ LO_»\ÏxH˜ KÀ@∞ HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞.
Hõ. HÍ=Ù# Éèí∂=Úº^Œú~°}=Ú, QÍqOK«∞ #∞áêÜ«∞ q∞Ñ¨Ù_»∞ ÔQ·H˘x <å‰õΩ<£
^Õ"å! h "≥é˜ñyOÑ¨Ù=Ú, <å=Ù_»∞ñ |^Œ‡Añ_»∞ ^Œ# =∞#O|∞#ñ ^ŒÅñK≥<£. 405
* JO^Œ∞Hõx F ^Õ"å! WÑ¨C_»∞ Éèí∂q∞x L^ŒúiOKÕ LáêÜ«∞O PÖ’zOz ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ Jx

™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ W\Ï¡ ÉèÏqOKå_»∞.
=∞. [Å=∞^èŒºO|∞# b#"≥∞ÿ# ^èŒ~°}©K«„HõO|∞<Õ <Õ~°∞Ê#<£

xÅ∞Ñ¨<£ =K«∞Û#∞! |∂~°fi=∞O^Œ∞ [QÆ=ÚÖò xi‡OK«∞ <åñ _®k #
Ñ¨CÅñ |∞\˜ìOz# g∞ñ^Œ #=fiã¨∞=∞uO |∞\˜ìOzu #fl\˜ì Ü«∞
Ñ¨CÖÖ’ñ „QÆ∞OH˜ ~°™ê`«ÖÏO`«~°=Ú#∞O ÉÁO^≥O QÆ^• Ñ¨$käfiÜ«Ú<£. 406
* hà◊¡#_»∞=∞ =ÚxyáÈ~Ú L#fl Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ÃÑ·H˜ fã¨∞H˘x ~å=@O ZÖÏQÍ? Ö’HÍÅ#∞

ã¨$+≤Oì KÕ@Ñ¨C_»∞ "≥Ú^Œ@ hà◊#¡ ∞ Ñ¨Ù\Õì Kå#∞. `«~åfi`« Éè∂í q∞x ã¨$+≤Oì Kå#∞. P Éè∂í q∞ WÑ¨Ù_»∞ [Å=∞^èºŒ OÖ’
=Úxy áê`åà◊=∞^èŒºO KÕiOk. ^•xx U q^èŒOQÍ Ü«∞^ä•ã≤÷uH˜ fã¨∞H˘x =KÕÛk?
–: N Ü«∞[˝ =~åÇ¨=`å~° =~°‚#=Ú :–

ã‘. JdÅ[QÆ`«¯ÅÊ <å\’Ñ¨=Ú#‰õΩñ ÉÏÅÊ_ç# <åKÕ`« <≥|ƒùOy xÑ¨Ù_»∞
^Œye qâ◊fiOÉèí~À^Œú~°}O|∞ QÍqOÑ¨#QÆ∞ #x ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~å`«∞‡ñ
|∞~°∞ëÈ`«Î=Úx #=Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ ÅH©Δ‡Ñüñ ^Œ# =∞#ã≤÷û`«∞xñ *Ëã≤
`«ÅáÈÜ«ÚK«∞#flñ |^Œ‡A <åã≤HÍ q=~°=Ú‡# Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 365
`Õ. Ü«∞i÷ #OQÆ∞+¨ª=∂„`«^ÕÇ¨ÏO|∞`À_», [##=∞Ok qÜ«∞`«ÎÅ™ê÷~Ú Ü«∞QÆ∞K«∞
HõΔ}=ÚÖ’Ñ¨Å Éèí∂i QÆ[ „Ñ¨=∂}, =∞Ü≥∞º #K«Û\˜ [#=ÚÅ Hõ^Œ∞ƒù`«=ÚQÆ. 407
* ''Ö’HÍÅhfl ã¨$+≤ìOKåÅ<Õ ÉèÏ=O`À Ñ¨\Ï\’ÑÖ`À ZO`À „Ñ¨Ü«∂ã¨Ñ¨_»∞`«∞<åfl#∞. HÍx <Õ#∞ D
Éè∂í q∞x L^Œiú OÑ¨QÅÆ <å? D =∞Ç¨HÍ~°ºO <å‰õΩ ™ê^èºŒ =∞ø`«∞O^•?—— Jx „|Ç¨Ï‡ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ `«ÅáÈã≤
ã¨~åfiO`«~åºg∞ Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂ Ñ¨ÙO_»sHõÖ’K«#∞_»∂ J~Ú# ÅH©‡Δ =Å¡É∞íè }˜‚ ÉèÏqOKå_»∞. "≥O@<Õ J`«x
=Ú‰õΩ¯ #∞O_ç Ü«∞*Ï˝=~åÇ¨Ï =¸iÎ ÉÁ@# „"ÕÅO`« Ñï=∂}O`À [x‡Oz, PHÍâßxH˜ Zyi , XHõ¯
HõΔ}OÖ’Ñ¨Å<Õ JHõ¯_ç [#∞ÅO`å Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞ ÅÜÕ∞º@@∞¡QÍ ÃÑ^ŒÌ U#∞QÆO`« JÜ«∂º_»∞.
ã‘. JO`«ñ „|*Ïã¨~°æ=∞O^Œ∞ xÜ«Ú‰õΩÎÖˇ· #\˜ì =∞sKåº^Œ∞Öˇ·# =Ú#∞Å∞
=∞#∞‰õΩ=∂~°‰õΩÅ∞ # =∞‡#∞ã¨Ç≤Ï`«O|∞QÆ Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO|∞ #i÷ñ Ez
''~Ú\˜ì Ü«∂â◊Û~°º "≥∞>ˇ¡O^Õxñ QÆÅ^≥ <å™ê~°O„^èŒ x~°æ`« ã¨Î|ú~À=∞
`ÀHõO|∞ =∞#=Ú qÖ’HÕÑ¨ #OQÆ∞+¨ª =∂„`«"≥∞ÿ ~¸HõΔ}=∂„`«Ö’#
`Õ. =∞Ç≤Ï=∞ nÑ≤OÑ¨ ^ŒOu „Ñ¨=∂}=Ú#∞ =∞, Ç¨ÏŸ#flO`«Éˇ·# QÆO_»â‹·Ö’Ñ¨=∞O|∞
#Ü≥∞º—— ##∞K«∞ q`«i¯Oz† ~°|˚Éèí=Ùñ_»∞, Ç¨Ï~°¬ q∞QÆ∞~˘`«Î x@¡x Ü«∞Ñ¨Ù_»∞ ^ŒÅñK≥. 408
* JÑ¨C_»∞ „Ñ¨[efl ã¨$+≤ìOK«_®xÔH· xÜ«∞q∞OÑ¨|_ç# =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# =Ú#∞Å∂, =∞#∞=Ó,
=∞#∞=Ù‰õΩ=∂~°∞Å∂, Ü«∞[˝=~åÇ¨xfl K«∂Kå~°∞. ''ZO`« Pâ◊Û~°ºO! <åã≤HÍ~°O„^èOŒ #∞O_ç "≥Å∞=_»¤ „"ÕÖ_ˇ ∞»
ÉÏÅ=~åÇ¨ÏO Hõ}Δ OÖ’<Õ ÃÑ^ŒÌ U#∞QÆO`«Ü∞ÿ≥ =∞Ç¨Ñ¨~fi° `«O JO`« J~ÚOk. WÖÏO\˜ qz„`«O ZHõ¯_≥<· å
LO@∞O^•?—— Jx `«=∞Ö’ `å=Ú `«i¯OK«∞H˘<åfl~°∞. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ZO`À ãÖ`À+Ö`À W\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. <å =∞#=Ú#ñ QÆÅ ^Œ∞óY q, ~å=∞=Úñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩ ~år"å‰õΔΩO
_ô "Õ∞~° ''Ü«∞[˝áÈ„u, N=¸iÎ—— =Ç≤ÏOK≥ xk qz„`«=Ú ^ŒÅñÑ¨<£. 409
* <å =∞#ã¨∞ûÖ’ QÆÅ ^Œ∞óYÉèÏ~åxfl ^Œ∂~°O KÕÜ«∞_®xÔH· ^Õ"åk^Õ=Ù_≥·# ~år"å‰õΔΩ_»∞ D q^èŒOQÍ
Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ ^èŒiOKå_»∞. W^≥O`« qO`« J~Ú# q+¨Ü«∞O.
=. Jx q`«i¯OK«∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O _»~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞. 410
`Õ. „Ñ¨à◊Ü«∞r=¸`« ãÖÑ¶¨∂`«ÉèíÜ«∞^ŒÉèí∂i, QÆ~°˚<å\’Ñ¨ aè#flkQÆ…# QÆcè~°
~å= =∞_»iOÑ¨ #Ñ¨Ù_»∞ ~år=Éèí=Ùñ_»∞, =Ú#∞Å∞ <å#O^Œ=Ú#∞ ÉÁOk ~°#Ñ¶¨∞K«i`«! 411
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ D q^èŒOQÍ ÉèÏqã¨∂Î LO_»QÍ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ J~Ú# ^Õ=`åK«„Hõ=iÎ
„Ñ¨àÜ
◊ ∞« HÍÅOÖ’x "Õ∞Ñ¶∞¨ ã¨=¸Ç¨Å∞ ÉèÜí ∞« OHõ~O° QÍ QÆiO˚ z#@∞¡ q[$OaèOz k‰õΩ¯Å∞ Ñ≤H¯õ \˜Ö¡Ë q^èOŒ QÍ
QÆOcè~O° QÍ QÆiO˚ Kå_»∞. <åÜ«∞<å q^Œ∞~å! P Ñ¶∞¨ # QÆOcè~^° fiŒè x qx „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∂, =Ú#∞Å∂ Jáê~°"∞≥ #ÿ
P#O^•xfl á⁄O^•~°∞.
=. JO`« =∂Ü«∂=∞Ü«∞=~åÇ¨Ï Ñ¶¨Ú~°∞…~å~å=O|∞ „|Ç¨‡O_»HÀ@~° Ñï™ÈÊù@#O|∞ñ QÍqOÑ¨ qx
[#ã¨ÎÑ¨ã¨û`«º Ö’Hõ x"åã¨∞Å~Ú# =Ú#∞Å∞ |∞∞QÆºA™êû=∞ =∞O„`«O|∞Å q#∞uOzi†
Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂Ñ¨ ^èŒ~°∞O _»~Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨ áêÅ# ^ŒÜ«∂Ñ¨~°∞O_»∞ QÍ=Ù#
kQÆæ*ËO„^ŒbÖÏqÖ’Å∞O_≥·. 412
* JÑ¨C_»∞ P ‰õΩÇ¨Ï<å =~åÇ¨Ï=¸iÎ HÍqOz# Ñ¶Ú¨ ~°∞…~å~å"åxH˜ „|Ç¨‡O_»ÉÏè O_» =∞O`å ^ŒîÌŒ e¡
áÈ~ÚOk. P â◊ÉÏÌxfl qx [#Ö’HõOÖ’, `«áÈÖ’HõOÖ’, ã¨`º« Ö’HõOÖ’ LO_Õ =Ú#∞Å∞† |∞∞ˆQfi^Œ, Ü«∞Aˆ~fi^Œ,
™ê=∞"Õ^•ÅÖ’x =∞O„`åÅ`À P Ü«∞[˚=~åÇ¨Ï=¸iÎx H©iÎOKå~°∞. Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂áêxfl ^èŒiOz#
Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ ã¨[#˚ ∞Å#∞ K«H¯õ QÍ ÑïáêeOKÕ Ñ¨~=° ∞^ŒÜ∂« Ñ¨~∞° _»∞ HÍ|\˜ì XHõ =∞Ç¨kQÆ[æ OÖÏ „H©_Oç KåÅx
"Õ_∞» HõÑ_¨ ®¤_∞» .
ã‘. Hõiî# ã¨\Ï K«Ûù\’`«¯@ *Ï`« "å`« x~°∂ú`« r=¸`« ãÖÑ¶¨∂`« =∞QÆ∞K«∞
‰õΔΩ~°xÉèí ã¨∞xt`« Y∞~° Ñ¨Ù\ÏÇ¨Ï`« K«Å`«Êù}˜~å[ kQÆæ[ „Ñ¨K«Ü«∞ =∞QÆ∞K«∞ñ
[O_» ^ŒO„ëÈì`«÷ "≥·âßfi# ~åiÛ„ã¨û=„^Œ[`« ¿ÇÏ=∂„k q„ãÖÉèí =∞QÆ∞K«∞
ÃÑ¶∂~° QÆOcè~° Ñ¶¨Ú~°∞…~° Éèí∂i xã¨fi#ÑÖH˜ÖÏdÅ "åiú ãÖ‰õΩÅ=ÚQÆñ
`Õ. ÉÁ~°Å∞ñ ÔQ~°Å∞ #\ÕK«∞ #O|~°=Ú ^≥~°Å, ~˘Ñ¨C #∞Ñ¨Ê~° "≥∞QÆÜ«Ú#∞ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞
=Ú>ˇì ay~ÚOK«∞ =Úã¨=Úã¨ =¸~°∞H˘#∞K«∞, #_»~°∞ ãÖ~°H˜Δ`«HΔÀ}˜ Ü«∞[˝ÃÑ¶∂}˜. 413
* Éè∂í q∞x ~°HOΔ˜ K«#∞#fl P Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO Hõ~¯° â◊"∞≥ #ÿ `«# "≥∞_»g∞^Œ EÅ∞ qkeÛOk. ^•x=Å¡
Ñ¨Ù\˜#ì "åÜ«Ú "ÕQÍxH˜ "Õ∞Ñ¶∞¨ =∞O_»Å=∞O`å K≥ÖÏ¡K^≥ ~ÔŒ · áÈ~ÚOk. K«∞~°Huõ =Î Öˇ q∞H˜¯e "å_çÜ∞ÿ≥ # P
=~åÇ¨Ï=¸iÎ y@ìÅ H˘#Å `åH˜_∞» Å‰õΩ J_»∞QÆ∞# L#fl Pkâı+μ¨ _»∂, kQÆ*æ ÏÅ∂ `«Å_¡ eç á¡ ÈÜ«∂~°∞. P
Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO Hõ~îÀ~åÖˇ·# Hõ~°‰õΩ HÀ~°Å ~åÑ≤_ç=Å¡ Ñ¨Ù\˜ì# Jyfl *ÏfiÅÅ‰õΩ "≥O_çH˘O_» ÔH·ÖÏã¨=¸,
|OQÍ~°∞H˘O_» "Õ∞~°∞=Ó, Hõ~y° „^ŒqOz áÈ`åÜÕ∞"≥∂ JxÑ≤OzOk. P Pk=~åÇ¨ÏO ÉèÜ í ∞« OHõ~=° ¸ QÆOcè~=° ¸
J~Ú `«# Ñ¶Ú¨ ~°∞…~å~å=O=Å¡ ã¨=Ú„^•Åhfl JÅ¡HÖõ ’¡ÅO JÜÕ∞º@@∞¡ KÕã∞¨ #Î flk. D q^èOŒ QÍ P =∞Ç¨=~åÇ¨ÏO
á⁄~°Å∞`«∂, á⁄OQÆ∞`«∂, ãÖ`À+Ö`À QÆO`«∞Å∞"Õã∂¨ ,Î ~˘Ñ¨C`«∂, PHÍâßxH˜ ZQÆ∞~°∞`«∂, q[$Oaèã∂¨ ,Î =¸u
ayã¨∂,Î <ÕÅ#∞ =¸K«∂ã¨∂–Î WÖÏ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ TQÆ∞`«∂ K≥Å~ˆ QÆ∞`«∂ LOk.
=. =∞é˜Ü«Ú #Ü«∞º[˝=~åÇ¨ÏO|∞. 414
ã‘. uqi K«`«∞~°Ìâ◊ Éèí∞=#O|∞Å#∞ ^˘O`«∞ ÖÁ~°QÆñ Q˘=Ú‡Åñ l=Ú‡ <˘Hõ¯=∂@∞
Ñ¨Ù`«Î_çH˘O_» =¸ñÑ¨Ù~°=∞#∞ <˘~°QÆO@ <˘~°‰õΩ ~å ~åáê_»∞ <˘Hõ¯=∂@∞
Y∞~°=ÚÅ ã¨Ñ¨Î™êQÆ~°=ÚÅ ~˘OÑ≤QÍ #∞H˜¯Oz =∞\Ïì_»∞ <˘Hõ¯=∂@∞
<åcèÅ"åÅ "å`åÇ¨ÏuKÕ q∞O\˜ <˘~°ã≤ „|^ŒÌÅ∞ ¿ãÜ«Ú <˘Hõ¯=∂@∞
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 367
`Õ. Hõ#∞flñQ˘#Å#∞ qã¨∞ÊùeOQÆ=ÚÅ∞ Ãã^Œ~°, #∞~°∞ÉèíÜ«∞OHõ~°QÆuñ ^ÀñK«∞ <˘Hõ¯=∂@∞
Ñ¨~°=∞ Ü≥∂wO„^Œ[# ¿ã=º Éèí=º qÉèí=, Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ HÍ#ñQÍ #QÆ∞ <˘Hõ¯=∂@∞. 415
* =∞ihfl P Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO XHõ™êi Ñ¨^Œ∞<åÅ∞æ Éèí∞=<åÅ∂ ^˘O`«∞Å∞ ^˘O`«∞Å∞QÍ
^˘i¡Ñ¨_çáÈÜÕ∞@@∞¡ H˘=Ú‡Å`À z=Ú‡`«∞Ok. =∞~À™êi `«# =¸Ñ¨Ù~°=∞<Õ X~°QÆÅ∞¡`À Ñ¨ã≤_çHÍO`«∞Å∞
„Ñ¨ãïOKÕ@@∞¡ "Õ∞~°∞Ñ¨~°fi`åxH˜ ~°∞^Œ∞ÌH˘O@∞Ok. WOHÀ™êi ã¨ÑÎ̈ã¨=Ú„^•Å [ÖÏÅ∞ |∞~°^ŒÖˇ· áÈÜÕ∞@@∞¡
Zyi QÆO`«∞Å∞"Õã¨∂Î u~°∞QÆ∞`«∞Ok. "Õ~˘Hõ¯ ™êi q∞H˜¯e ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ `ÀHõ#∞ „uÑ¨Ê_»O=Å¡ Ñ¨Ù\˜ì#
QÍe`åH˜_Hç ˜ PHÍâ◊O ^ŒîÌŒ e¡ „|^ŒÅÌ ÜÕ∞º@∞ì KÕã∞¨ OÎ k. XH˘¯Hõ¯=∂@∞ Hõ#∞Q˘#Ö’¡ JyflHõ}ÏÅ∞ ‰õΩiÑ≤ã∂¨ Î
=∞Ç¨ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÊã¨∞ÎOk. WOH˘Hõ¯=∂@∞ =∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å‰õΩ ¿ã=º"≥∞ÿ# Éèí=ºk=º"≥·Éèí=O`À
â’aèÅ∞¡`«∞Ok.
=. W@∞¡ qÇ¨ÏiOK«∞K«∞ñ „ÉÏ`«~°‡^èŒºOk#`«$fÜ«∞ ã¨=#~°∂Ñ¨ÙO _»~Ú# Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ Ü«∞QÆ∞
ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ =∞Ç¨„Ñ¨à◊Ü«∞O|∞#O^Œ∞ Ü≥∂QÆ x„^•=â◊√O_≥· Ü«ÚO_»∞ #=ã¨~°O|∞# #∞^ŒHõã¨÷OÉˇ·#
Éèí∂q∞ ~°™ê`«Å QÆ`«OÉˇ·# ^•x #∞^ŒúiOK«∞@‰õΩ ã¨=Ú„^À^Œ~°O|∞ñ ^Œé˜Ü«∞O *ÁK«∞Û "ÕQÆO|∞
Ãã·iOÑ¨ñ*ÏÅHõ ã¨=Ú„^Œ∞O _»∂~°∞‡Å#∞ Éèí∞[O|∞ ÖˇuÎ qj~°‚ Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚO_≥· Ü«∂~°∞Îx Ñÿk
''Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï! ##∞fl ~°HOΔ˜ Ñ¨Ù, ~°HOΔ˜ Ñ¨Ù—— =∞x Ü«∂„HÀtOÑ¨ xt`« Hõ~åà◊‰ΩΔõ ~° fHΔ}
Δ± O|∞Öˇ#· Y∞~å„QÆO|∞Å
[ÅO|∞Å∞ qzÛù#flO|∞Å∞ QÍqOz Ü«∞áê~°O |~Ú# ~°™ê`«ÅO|∞O „É"ÕtOz Éèí∂q∞O ÉÁ_»QÆ#∞
#=ã¨~°O|∞#. 416
* WÖÏ qÇ¨Ïiã¨∂Î L^ŒÜ∞« =¸ =∞^è•ºÇ¨Ïfl=¸ ™êÜ«∞OHÍÅ=¸ Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂Ñ¨Ù_≥· Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ
^èŒiOz# P =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù =∞Ç¨„Ñ¨à◊Ü«∞ HÍÅOÖ’ `å#∞ x„^ŒÖ’ L#flÑ¨C_»∞ [ÅOÖ’ #∞#fl Éèí∂q∞
~°™ê`«ÅOÖ’H˜ KÕi#O^Œ∞=Å¡ ^•xx L^ŒúiOK«_®xÔH· ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞. P "ÕQÍxH˜ ã¨=Ú„^Œ∞_»∞
`«@∞ìHÀÖËHõ JÅ¡HÖõ ’¡Å"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À JÅÅ∞ J<Õ KÕ`∞« Å∞ ÃÑHÔ· uÎ ''Ü«∞[˝=~åÇ¨! ##∞fl ~°HOΔ˜ K«∞, ~°HOΔ˜ K«∞—— Jx
"Õ_»∞H˘<åfl_»∞. P =~åÇ¨Ï=¸iÎ `«# "å_çÜ≥ÿ∞ =OHõ~°Å∞ uiy# Hõ`«∞ÎÅ=O\˜ y@ìÅ H˘#Å`À
ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ#∞ K≥ÖÏ¡K≥^Œ~°∞ KÕã¨∂Î áê`åà◊O Ö’ÑëH˜ ^Œ∂ã¨∞H˘xáÈ~Ú JHõ¯_» Éèí∂q∞x K«∂Kå_»∞.
Hõ. â◊~°xkèÖ’x =∞Ç¨ÏŸ„QÍ, =∞~°HõO@‰õΩñ _≥^Œ∞~°ñ QÍOK≥ =∞Y=∞Ü«∞QÍ„u<£
Y∞~°q^Œo`«‰õΩÅQÀ„u<£, ^èŒ~°}˜ Hõà◊„u<£ QÆ"Õ+¨ ^è•„u<£ áÈ„u<£. 417
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ^•y=Ù#fl XHõ ÉèíÜ«∞OHõ~° ~åHõΔã¨∞_»∞ Z^Œ∞~°Ü«∂º_»∞. P
„‰õÄ~°^•#Ñ¨Ù_»∞ ‰õΩÅ Ñ¨~°fi`åÅ#∞ y@ìÅ`À Ñ¨QÆ∞Å Q˘>Ëìn, Éèí∂q∞x „Ñ≤Ü«Ú~åÅ∞QÍ „QÆÇ≤ÏOz#n,
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl "≥^Œ∞‰õΩ`«∂ L#fln Ü«∞[˝=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# â◊s~°O HõÅn J~Ú# P =~åÇ¨xfl `«# Ü≥∞^Œ∞@
^Œi≈OKå_»∞.
=. W@∞¡ á⁄_»QÆx ^≥·`«∞ºO_»∞ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°∞O_≥·. 418
* J\Ï¡ K«∂pK«∂_»QÍ<Õ "å_çH˜ P„QÆÇ¨ÏO =zÛOk. ~À+ÖKÕ cèHõ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõÅ"å_≥·<å_»∞.

=∞. QÆ^Œ ™êiOz Ü«∞ã¨Ç¨Ïºq„Hõ=∞ ã¨=∞„QÆã¨∂ÊùiÎ`À „"ÕÜ«∞ñQÍ
#k ^ŒÑ≤ÊOz =~åÇ¨Ï=¸iÎ x[^ŒO„ëêì„QÍÇ¨ÏuO „^Œ∞OK≥ñ ÉˇO
á⁄^Œ=O „QÀ^èŒ=∞^•uˆ~Hõ |Åâ∫~Àº^•~° q™êÎ~° ãÖ
Ñ¨^Œñ |OKåã¨º=Ú ™ê=∞*ËO„^Œ∞ñ [Å"≥ÚÑ¨ÊO „^Œ∞OK«∞ K«O^ŒO|∞#<£. 419
*P ~åHõΔã¨∞_»∞ Jx"å~°º"≥∞ÿ# =∞Ç¨â∫~°ºO`À y~°y~å QÆ^Œ „uÑ≤Ê"Õâß_»∞. =~åÇ¨Ï=¸iÎ Jk
`«Ñ≤ÊOK«∞H˘<åfl_»∞. „HÀ^èŒO`À QÆ~°fiO`À Jáê~°"≥∞ÿ# Ñ¨~å„Hõ=∞O`À q[$OaèOz# =∞$QÆ~åA QÆ[~åA#∞
=∞@∞ì ÃÑ\˜ì#@∞¡ P =~åÇ¨Ï=¸iÎ `«# "å_çHÀ~°Å JOK«∞Å`À "å_çx q^ŒeOz `«∞^Œ=Ú\˜ìOKå_»∞.
=∞. ku*Ïnèâ◊√x h QÆuO ^Œ∞xq∞ Ü«Ú^Œfi$uÎO ^ŒnÜ«∂OQÆ â’
}˜`« ÑÖHÍOH˜`« QÆO_»ÉèÏQÆ∞ñ _»QÆ∞K«∞ xfi+¨μ‚O_»∞ ^• <˘ÃÑÊ q
ã¨Î$`« ãÖ^è•ºO|∞^Œ ^è•`«∞ z„u`« ã¨=ÚnÌÑ¨Î HõΔ=∂Éèí$^Œæu<£
H˜Δu ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú#<£ ^èŒiOz [Å~åtO ÉÏã≤ ÜÕ∞`Õ~°ñQÆ<£. 420
* P ~åHõΔã¨∞x D q^èŒOQÍ =kèOz "å_ç "Õ_ç "Õ_ç <≥`«∞Î~°∞ ^è•~°Å`À xO_ç# K≥H˜¯à◊√¡ QÆÅ"å_≥·
=~åÇ¨Ï=¸iÎ ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∂# Z„~°|_ç# "Õ∞Ñ¶¨∂Å`À ÔQ·iHÍk ^è•`«∞=ÙÅ`À *ÏA"åi# =∞Ç¨Ñ¨~°fi`«O
=Öˇ XÑ¨C`«∂ Éèí∂q∞x `«# HÀ~°z=~° ^èŒiOz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜ =KåÛ_»∞.
`Õ. ÉÏÅ j`åOâ◊√ ˆ~MÏ qÉèÏã¨=∂#, ^èŒ=à◊ ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú# #∞#fl ^èŒ~°}˜ Ü≥ÚÃÑÊ
Ç¨ÏiH˜ x`åº#áê~Úx Ü≥ÿ∞# ÅH˜Δ‡, <≥~°Ü«∞ñ |∂ã≤# Hõã¨∂Îi xHõ~° =∞#ñQÆ. 421
* qkÜ«∞<å\˜ K«O„^Œˆ~YÖÏ q~ålÅ∞¡`«∞#fl `≥Å¡x HÀ~°H˘#ÃÑ· #∞#fl P Éèí∂q∞, ™êfiq∞x ZÑ¨C_»∂
Z_»ÉÏÜ«∞x N=∞Ç¨ÅH˜Δ‡– PÜ«∞#‰õΩ Ñ¨Óã≤# Hõã¨∂Îs ÑÖHõO ÖÏQÍ HõxÊOzOk.
–: N Ü«∞[˝ =~åÇ¨Ï=¸iÎx „|Ç¨‡^Œ∞Å∞ ã¨∞Îu~ÚOK«∞@ :–
=. J\˜ì Ü«∞[˝áÈ„u=¸iÎO Ez Hõ=∞ÖÏã¨# „Ñ¨=ÚY∞ e@¡x ã¨∞Îu~ÚOzi. 422
* J@∞=O\˜ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎx K«∂z „|Ç¨‡k ^Õ=`«Å∞ WÖÏ H©iÎOKå~°∞.
ã‘. ''^Õ=! l`«O l`«O `Õ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°! l`«Ü«∞[˝ÉèÏ=#! „â◊√uâ◊s~°!——
Ü«∞#∞K«∞ñ QÍ~°}ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞ñ _»QÆ∞ h‰õΩ #uÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯^Œ=∞Ü«∞º =~°^Œ!
Éèí=nÜ«∞ ~À=∞‰õÄÑ¨=ÚÅO^Œ∞ b#O|∞ Öˇ· Ü«ÚO_»∞ #O|∞^èŒ∞ Å\˜ì Ü«∞^èŒfi
~å`«‡Hõ"≥∞ÿ `«#~å~°∞ h ~°∂ÑÖ|∞ QÍ#OQÆ~å^Œ∞ ^Œ∞+¨¯~°‡Ñ¨~°∞Å
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 369
`Õ. Hõ\˜ì h‰õΩñ „|}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iO`«∞, =∞dÅ[QÆ^ÕHõH©iÎ! ^ŒÜ«∂#∞=iÎ!
Éèí=ºKåi„`«! ÑÖHõ[Ñ¨„`«<Õ„`«!, z~°â◊√ÉèÏHÍ~°! ~ÚOk~åz`«ÎKÀ~°! 423
* ^Õ=^Õ"å! [Ü«∞O! [Ü«∞O! Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~å! [Ü«∞O! [Ü«∞O! h= Ü«∞*Ï˝kèÑüq! "Õ^Œ=¸iÎq!
^Œ∞+¨tì Hõ}
Δ t+¨~ì H° }
Δõ Ï~°O÷ =~åÇ¨=`å~°O ^èiŒ Oz# h‰õΩ Ñ¨~=° ∞ÉèHí `
Î˜ À „Ñ¨}q∞Å∞¡`∞« <åfl=Ú. h=Ù =~°^∞Œ _»=Ù!
D =∞Ç¨ã¨=Ú„^• Åhfl h ~À=∞‰õÄáêÅÖ’ Wq∞_ç L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ h Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï ã¨fi~°∂áêxfl
JA˝Å∞ ^Œi≈OK«ÖË~°∞. qâßÅ qâ◊fi qMÏº`« H©iÎg, Ñ¨~°=∞ Hõ~°∞}Ï=¸iÎg, Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`« K«i„`«∞_»=Ó,
Ñ¨^‡Œ ^ŒàÏÜ«∞`« <Õ„`«∞_»=Ó, z~° =∞OQÆàÏHÍ~°∞_»=Ó N~°=∂ z`«KÎ À~°∞_»=Ó J~Ú# h H˜"Õ =∂ HÔ "· ∂≥ _»∞ÊÅ∞.
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@∞¡ ã¨∞Îu~ÚOzi. 424
ã‘. `«fi‰õΩ¯# #dÅ "Õ^Œ=ÚÅ∞, ~À=∞O|∞Å Ü«∞O^Œ∞#∞ |i›ã¨∞û, Å‰õΔΩÅO^Œ∞
<å[ºO|∞, áê^ŒO|∞ÅO^Œ∞ñ *Ï`«∞~À›„`« Hõe`«O|∞ÅQÆ∞ Ü«∞[˝Hõ~°‡=ÚÅ∞#∞,
„ã¨∞‰õΩ¯ `«∞O_»O|∞#, „ã¨∞==Ú <åã≤Hõ#∞, x_®áê„`« =Ú^Œ~°HÀ@~°=Ú#O^Œ∞,
„â◊=}Ïã¨ºaÅ=ÚÅñ [=∞ã¨„áêt„`«=ÚÖò, QÆà◊=Ú# x+≤ì„uHõO|∞, lÇ¨Ïfiñ
`Õ. ^ŒQÆ∞ñ „|=~°æº=Ú, #yflÇ¨ÏŸ„`«=Ú#∞ h^Œ∞, K«~°fi}O|∞#∞, ã¨ÉèÏº=ã¨^äŒ∞º Å∞`«Î
=∂OQÆ =∞ã¨∞=ÙÅ∞ K«Ü«∞#=Ú ÅQÆ∞ñ y\©â◊! Ü«∞#∞K«∞ #∞u~ÚOz ~°`«Îé˜ Ü«∞[˝qÉèí∞x. 425
* Jx WOHÍ D q^èOŒ QÍ ^Õ=`«Å∞ ^Õ"åk^Õ=Ù}˜‚ ã¨∞uÎ OKå~°∞. ''F ™êfig∞! h K«~‡° O #∞O_ç ã¨=∞ã¨Î
"Õ^•Å∂ [xOKå~Ú. h ~À=∞‰õÄáêÅ#∞O_ç JQÆ∞flÅ∞ Pq~°ƒqù OKå~Ú. h Hõ#∞Å#∞O_ç Ç¨ÏŸ=∞„^Œ=º"≥∞#ÿ
<≥~¸º, h<åÅ∞QÆ∞ áê^•Å#∞O_ç <åÅ∞QÆ∞ Ç¨ÏŸ„`åÅ`À ‰õÄ_ç# Ü«∞[˝Hõ~°‡Å∂, =Ú>ˇì #∞O_ç „ã¨∞‰õÄ¯,
=Ú‰õΩ¯#∞O_ç „ã¨∞==¸, L^Œ~°=Ú#O_ç W_®áê„`«=¸, K≥=ÙÅ#∞O_ô =ÚYO #∞O_ô K«=∞ãÖ, „áêt„`«O
J<Õ áê„`«Å∂, HõO~î°O #∞O_ç W+¨μìÅ∞ J<Õ=¸_»∞ Ü«∞*Ï˝Å∂, <åÅ∞Hõ #∞O_ç „Ñ¨=~°æºO J<Õ Ü«∞[˝=¸
Ñ¨Ù\Ïì~Ú. h K«~°fi}"Õ∞ JyflÇ¨ÏŸ„`«O. ã¨ÉèíºO JO>Ë Ç¨ÏŸ=∞~°Ç≤Ï`åwfl, J=ã¨^äŒºO JO>Ë Báêã¨<åwfl h
t~°ã∞¨ û#∞Oz [xOKå~Ú. K«Ü∞« <åÅ∞ h „áê} ã¨fi~°∂áêÅ∞. h=Ù Ü«∞*Ï˝k<è å^ä∞Œ _»=Ù! Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎq!
=. "≥O_çÜÚ« =ÚÇ¨ï~°∞‡Ç¨ï ~°ƒQù =Æ ^•q~åƒù=O|∞ nHõ} Δ Ü© ∞Õ +≤ì Ü«∞QÆ∞. h^Œ∞ ^ŒO„+¨Åì ∞ „áêÜ«∞}©Ü∞« O|#∞
nHΔÍ #O`«ˆ~+≤ìÜ«Ú, #∞^ŒÜ«∞hÜ«∞O |#∞ ã¨=∂¿ÑÎ+≤ìÜ«Ú, Ü«Ú+¨‡„^Õ`«O|∞ ™È=∞O|∞#∞,
^ŒfinÜ«∂=™ê÷#O|∞ „áê`« ã¨û=<å^Œ∞Å∞, h^Œ∞ `«fiVÍ‡O™êk ã¨Ñ^Î¨ •è `«∞=Ù ÅyflëÈì"∂≥ Hõº÷ ëÈ_»j "å[¿Ñ
Ü«∂u~å„`åáÈÎ~åº=∞O|∞ Å#∞ ãÖ™ê÷ ÉèË^ŒO|∞Å∞#∞ ^•fi^ŒâßÇ¨k~°∂ÑÖ|∞Öˇ·# |Ç¨ï Ü«∂QÆ
ãÖÑ¶∂¨ `«~∂° ÑÖ|∞Å∞ #QÆ∞† ã¨~fi° ã¨„`«OÎ |∞Å∞ Éè=í nÜ«∞â◊s~° ãÖ^è∞Œ Å∞† ã¨™È=∂™È=∞O|∞ÅQÆ∞ Ü«∞[˝„Hõ`∞«
=ÙÅ∞ h=† =∞é˜ÜÚ« #∞ h=Ù Ü«∞[#|O^è#Œ O|∞ÅKÕ <˘Ñ¨CK«∞O^Œ∞ =kÜ«Ú#∞O QÍHõ. 426
* JO`ÕHÍHõ ÉèQí =Æ O`«∞_»"#·≥ h=Ù =∂\˜=∂\˜H˜ Pq~°ƒqù OK«@O ''nHõ} Δ Ü © ∞« —— =∞<Õ Ü«∞[˝=Ú.
''„áêÜ«∞}©Ü∞« —— =∞<Õ nHΔÍ#O`«~°O [i¿Ñ W+‘ì, ''L^ŒÜ«∞hÜ«∞=Ú—— J<Õ ã¨=∂¿ÑÎ+‘ì h HÀ~°Å∞. ™È=∞~°ãÖ
h ˆ~`«ã¨∞û. h LxH˜ÜÕ∞ „áê`«óHÍÅO, =∞^è•ºÇ¨ÏflO, ™êÜ«∞O ã¨=∞Ü«∞O J<Õ =¸_»∞ Ü«∞*Ï˝OâßÅ∞. h
K«~°‡O =∂OãÖ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ∂, JyflëÈì=∞O, LHõ÷ºO, ëÈ_»t, "å[¿ÑÜ«∞O, Ju~å„`«O,
PáÈÎ~åº=∞O, ^•fi^ŒâßÇ¨ÏO "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞[˝É^Ëè •Å∞, ã¨=∞ã¨Î Ü«∞*Ï˝Å∞ hâ◊s~°ãO¨ ^è∞Œ Å∞ ™È=∞O`À ‰õÄ_ç#g,
‰õÄ_»xg J~Ú# „Hõ`«∞=Ù Åhfl h"Õ. h"Õ Ü«∞[˝|O^è•Å`À JÅ~å~°∞`«∂ LO\Ï=Ù.
Hõ. Ç¨Ï=~°∂Ñ≤q! Ç¨Ï=<Õ`«=Ù!, Ç¨Ï=Éè’HõÎ=Ù! xdÅÇ¨Ï= Ñ¶¨ÖÏ^è•~°∞ñ_»=Ù<£!
Ç¨Ï=~°HõΔ‰õΩñ_»=Ù #QÆ∞ h Hõq`«^äŒ=ÚQÆ #∞`«∞ ÖÁ#~°∞Î=∞Ü«∞º =Ú‰õΩO^•! 427
* JO`ÕQÍHõ h=Ù Ü«∞[˝ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ù. Ü«∞[˝H~õ =Î° Ù. Ü«∞[˝É’è Hõ=Î Ù. Ü«∞[˝ Ñ¶Å¨ „Ñ¨^•`«=Ù. Ü«∞[˝ ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù.
ã¨=∞ã¨Î=Ú h"Õ! F =Ú‰õΩO^•! h‰õΩ =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨Ó~°fiHõ"≥∞ÿ# Jaè=O^Œ<åÅ∞.
`Õ. ã¨`«ÎfiQÆ∞}=Ú# ã¨^ŒƒùH˜Î ãÖÉèíqOK«∞, ÉèíH˜ÎÜ«Ú`«=ÚQÆñ l`«ÎO|∞ Éèí=º =∞QÆ∞#∞
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨^Œ‡O|∞#O ^Àe <≥é∞QÆñ|_ç#, Ü«∞\˜ì h‰õΩ #=∞™ê¯~°=∞Ü«∞º =~°^Œ! 428
* ã¨`fiÎ« QÆ∞}O =Å¡ =∞Oz ÉèHí Î˜ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. ÉèHí `
Î˜ À‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û Ñ¨q„`«O J=Ù`«∞Ok. J@∞=O\˜
ÉèíH˜ÎÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# Ñ¨q„`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ñ¨^Œ‡O`À ÉèÏqOz ¿ãqOÑ¨^Œy# F ^Õ=^Õ"å! h‰õΩ #=∞™ê¯~°O.
=∞. J~°qO^À^Œ~°! `å=H©# ã≤`« ^ŒO„ëêì „QÍ=ÅQÆfl HõΔ=∂
^èŒ~° #^Œºaú #^•@g Ü«Ú`« ã¨q∞^ŒúHΔÍ‡`«ÅO ÉÁÃÑÊ ÉèÏ
ã¨∞~° HÍ™ê~° [ÖÏ=f~°‚ =∞^Œ=K«∞ÛùO_®Ö~å_»ÌO`« âı
Y~° ãÖã¨HõÎ ã¨Ñ¨„`« ÑÖHõ[=Ú ˆ~YO ÉÁÅ∞Ê nÑ≤OÑ¨ñQÆ<£. 429
Ñ¨^Œ‡<åÉèÏ! Ñ¨~°fi`åÅ`À, #n#^•Å`À, ã¨=Ú„^•Å`À, J~°}ÏºÅ`À xO_ç# D Éèí∂=∞O_»ÅO h
`≥Å¡x HÀ~° z=~° „Ñ¨HÍtã¨∞Î#flk. P Éèí∂^Õq =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ# ã¨~À=~° [ÖÏÖÖ’ ky# =∞^ŒQÆ*ËO„^Œ∞x
^ŒO`å„QÍ# `«QÆ∞ÖÁ¯x L#fl P‰õΩ`À‰õÄ_ç# `å=∞~° Ñ¨Ù=ÙfiÖÏQÍ K«∂_»=ÚK«Û@QÍ LOk.
=∞. =∞é˜Ü«Ú#∞. 430
=∞. K«`«∞~å=∂flÜ«∞ =Ñ¨Ùifiâı+¨ ^èŒ~°! K«OK«`«∂ûHõ~åHÍ~°! h
ã≤`«^ŒO„ëêì„QÆ qÅQÆfl"≥∞ÿ# ^èŒ~° ~ålÖˇ¡O QÆ∞ÖÏ„nO„^Œ ~å
l`« â◊$OQÀÑï ÅQÆfl"Õ∞Ñ¶¨∞=Ú QÆuO *ˇÖÏfii, q^Œfi[˚<åO
z`« Ç¨Ï$`«ÊÅfiÅÖ’Å! Éèí∂~°=∞}! ÅH©Δ‡<å^äŒ! ^Õ"À`«Î=∂! 431
* JO`ÕHÍ^Œ∞, K«`∞« ~ˆ fi^Œ ã¨fi~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ â◊s~åxfl ^èiŒ Oz L#fl F Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï™êfig∞! h=Ù *Ï˝#=O`«∞Å
JO`«~O° QÍ Å<Õ h\˜ =∞_»∞QÆ∞ÅÖ’ „H©_ãç ∞¨ OÎ \Ï=Ù. Éè∂í ^ÕqH© N^ÕqH© =∞<ÀÇ¨Ï~°∞_»=Ù. ^Õ=`«ÅO^ŒiH© J„ˆQã¨~∞° _»=Ù.
™êfig∞! h `≥Åx¡ ^ŒO„ëêìOK«ÖÏ# `«Q∞Æ Å∞H˘#fl Éè∂í q∞ H˘O_»Å K«„Hõ=iÎ "≥O_ç tY~å„QÍ# q~ålÅ∞¡`∞« O_Õ
hÖ"Õ∞Ñ¶∞¨ OÖÏ JO^•Å∂ zO^Œ∞`«∂ LOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 371
ã‘. ã¨=∞kèHõ ™ê÷=~°[OQÆ=∂`«‡Hõ"≥∞ÿ= =ã¨∞=∞fK«„Hõ =∞=„HõbÅ
#∞^ŒúiOÑ¨Ù=Ú† Hõ~°∞}À¿Ñ`« z`«∞ÎO_» =QÆ∞K«∞ #ã¨‡<å‡`« Ü«∞Ü≥∞º ^èŒ~°}˜†
=∂`« Ü«∞ø >ˇ@¡x =∞kñ ^ŒÅOK≥^Œ"Õxñ [iÛOÑ¨ =∂‰õΩ qâ◊fi=Ú# H©=Ù
[#‰õΩO_» =QÆ∞@ Ü«Ú+¨‡`«Êufl Éèí∂^Õq Ü«∞QÆ∞@ =∂‰õΩ#∞ ^Œe¡ Ü«∞Ü≥∞º† xÑ¨Ù_»∞
`Õ. ^èŒ~°‰õΩ h`À_»ñQÆ∂_» =O^Œ# "≥Ú#~°∞Î, =∞~°}˜Ü«∞O^Œ∞#∞ Ü«∂l˝‰õΩñ _»yfl xÅ∞Ñ¨Ù
Hõ~°}˜ g∞ `Õ[ g∞ ^èŒ~åHÍO`«Ü«∞O^Œ∞, xÅ∞Ñ¨ ^èŒ~°}˜ Ñ¨q„`«Ü≥ÿ∞ <≥QÆ_»∞ñ QÍ#. 432
* Hõ~°∞}Ï~°ãÖ xO_ç# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O HõÅ"å_»"≥· ã¨HõÅ K«~åK«~° ã¨=¸Ç¨ÏO`À xO_ç# D
Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl ã¨=Ú„^Œ*ÖÏÖ’¡ =Úxy áÈ‰õΩO_® L^ŒúiOK«∞. DÉèí∂q∞ =∂‰õΩ `«e¡. ZÖÏQÆO\Ï"Õ"≥∂!
=∂‰õΩ D Ö’HÍxH© h=Ù `«O„_çq. h=Ù ÉèíiOK«∞@KÕ Éèí∂^Õq h ÉèÏ~°º J~ÚOk. JO^Œ∞Hõx P"≥∞
=∂‰õΩ `«e¡ÜÕ∞ J=Ù`«∞Ok. h`Àáê@∞ D Éèí∂q∞H© #=∞™ê¯~°O KÕ™êÎ=Ú. Ü«∞[˝Hõ~°Î J~°}˜Ü«∞O^Œ∞
Jyflx xeÊ# q^èŒOQÍ h=Ù h `Õ[ã¨∞û#∞ h Éèí∂q∞Ü«∞O^Œ∞ xÅÊ_»O=Å¡ D ^èŒi„u Ñ¨q„`«"≥∞ÿ XÑ¨C`«∂
LOk.
K«. `«ÅñÑ¨ ~°™ê`«ÖÏO`«~° QÆ`«H˜Δuñ „QÆ=∞‡é xeÊ#\˜ì h
Hõe`«# "≥∞#fl qã¨‡Ü«∞=Ú QÍ^Œ∞† ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞Î Ö’e"≥∞ÿñ
QÆÅ∞ñQÆñQÆ *ËÜ«Ú @^Œ∞ƒù`«=Ú QÍHõ, =∞Ç¨ÏŸ#flu h "˘#~°∞Û ÃÑO
Ñ¨Åi# HÍ~°º=ÚÖò #_»Ñ¨ ##∞ºÅ‰õΩO ^Œ~°"Õ∞ ~°"Õ∞â◊fi~å? 433
* ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! "åã¨Î=OQÍ PÖ’z¿ãÎ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ ã¨$+≤ìOK«_»=∞#flk

J`«º^Œ∞ƒù`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞O. J@∞=O\˜ h â◊HÎ˜ =ÚO^Œ∞ áê`åà◊OÖ’ L#fl Éè∂í q∞x Ü«∞^ä•ã≤u÷ H˜ `≥zÛ xeÊ# D
h ™ê=∞~°º÷ O U=∞O`« Pâ◊Û~åºxfl HõeyOKÕkQÍ ÖË^∞Œ . W@∞=O\˜ =∞Ç¨HÍ~åºÅ∞ x~°fiÇ≤ÏOK«\ÏxH˜ h"Õ ã¨=∞~°∞_÷ =» Ù.
W`«~∞° Å‰õΩ D Hõ$`åºÅ∞ J™ê^è•ºÅ∞.
K«. ã¨HõÅ [QÆxflÜ«∂#∞Hõ qK«HõΔ}bÅñ ^Œ#~°∞Û#\˜ì #O
^ŒHõ^èŒ~°! `å=Hõ ã¨∞Êù~°^Œ∞^•~°`« =∞O„`«ã¨=∞~°∞÷ _≥·# Ü«∂
l˝‰õΩñ _»~°}˜<£ Ç¨ï`åâ◊#∞x xeÊ# ÔH·=_ç =∞xfl"åã¨ =∞ø
@‰õΩñ ^ŒÅáÈã≤ ~¸ H˜Δu ^Œ$_è»O|∞QÆ xeÊu=Ü«∞º ~¸â◊fi~å! 434
* ''#O^ŒHõ=Ú—— J<Õ Y_®æxfl ^èŒiOz# =Ú‰õΩO^•! <Õ~°∞Ê`À ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∞ XHõ xÜ«∞=∞|^ŒÌOQÍ

U~åÊ@∞KÕã≤# <Õ~°Êiq. =∞O„`«ã≤^Œ∞ú_≥·# Ü«∂l˝‰õΩ_»∞ J~°}˜Ü«∞O^Œ∞ Jyflx xeÊ#@∞¡ h=Ù ^ŒÜ«∞Ñ¨Óx
"Õ∞=Ú xÅ|_ç =∞#∞QÆ_» ™êyOK«\ÏxH˜ D Éèí∂q∞x D q^èŒOQÍ ã¨∞ã≤÷~°OQÍ xÅÉˇ\Ïì=Ù! ZO`«\˜
B^•~°ºO „Ñ¨Hõ\ÕKå=Ù ™êfig∞!
K«. ã¨Åe`« "Õ^Œâß„ã¨Î=∞Ü«∞ ™œHõ~°=¸iÎ ^Œ#~°∞ÛK«∞<£ ~°™ê
`«Å=Ú##∞O_ç "≥Åfi_»∞ #∞^•~°`« "Õ∞#∞ q^Œ∞~°Êñ ^Œ`«û\’
K«Ûe`«=ÚÖˇ·# aO^Œ∞=ÙÅ ™ê^èŒ∞ `«áÈ [# ã¨`«ºÖ’Hõ "å
ã¨∞Å=∞QÆ∞ "Õ∞=Ú ^Àñy Ñïâ◊√kú =Ç≤ÏOzu=∞Ü«∞º =∂^èŒ"å! 435
* F =∂^è"Œ å! PÇ¨^¡ OŒ `À "Õ^âŒ ß„ã¨Î ã¨fi~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ Pk=~åÇ¨Ï=¸iÎ"#·≥ h=Ù áê`åà◊O #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
=ã¨∂Î ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ`À `«_ãç #≤ hâ◊s~åxfl qkeOKå=Ù. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ h"≥∞_»g∞k EÅ∞ #∞O_ç h\˜
K«∞Hõ¯Å∞ #Å∞^≥ãÖ¨ Ï ZyiÑ¨_®¤~Ú. Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`åÅ~Ú# P [ÅaO^Œ∞=ÙÅÖ’ `«_ãç ≤ `«áÈÖ’HõOÖ’, [#Ö’HõOÖ’,
ã¨`º« Ö’HõOÖ’ x=ã≤OKÕ "Õ∞=∞O`å ZO`«QÍ<À Ñïâ◊√^Œ∞Åú O J~Ú<å=Ú ™êfig∞!
L. qâ◊fiÉèí=ã≤÷u „Ñ¨à◊Ü«∞"Õà◊ÅÜ«∞O^Œ∞ qHÍ~°ã¨`«Îfi=Ú<£

qâ◊fi=Ú h= ~¸ xdÅqâ◊fi=Ú Ö’e ã¨$lO`«∞ qOk~å
nèâ◊fi~°! ~¸â◊! ˆHâ◊=! „`«~¸=∞Ü«∞! k=ºâ◊s~°! ^Õ=! h
âßâ◊fi`«bÅ e\˜ì =x ã¨#∞flu ¿ãÜ«∞ñQÆ =∂‰õΩ â◊Hõº"Õ∞? 436
* F ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! D „Ñ¨ÑÖK«O ã¨$+≤ìOKÕn, ~°H˜ΔOKÕn, ÅÜ«∞O KÕ¿ãn h"Õ! ã¨=∞ã¨Î=¸ h"≥· D

ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ#∂ =∞m¡ =∞m¡ ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl=Ù. Dâ◊fi~å! ˆHâ◊"å! "Õ^Œ=∞Ü«∂! k=ºã¨fi~°∂áê! ^Õ= ^Õ"å!
JO`«∞ÖËx h qO`« bÅÅ∞ ''WO`«\˜q W@∞=O\˜q—— Jx =i‚OK«_®xH˜ =∂‰õΩ KÕ`«#=Ù`«∞O^•?
ã‘. ÑÖHõ*’^Œ~° h =áê~° Hõ~°∞‡O_»=Ù Éèí=nÜ«∞ Hõ~å‡aúáê~° "Õ∞^Œ

<≥é˜ñÔQ^Œ #x =∞k xK«ÛyOz# "åñ_»∞ ÑïHÕÑ¨ñQÍ =∞u„Éèí+¨μì QÍHõ
q*Ï˝xÜÕ∞? K«∂_» qâ◊fiO|∞ h Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂Ñ¨Ü≥∂xkè =∞QÆfl =∞ø@ñ
^≥eã≤Ü«Úñ ^Œ=∞|∞kúñ ^≥eÜ«∞x =¸_è»∞Å <Õ =∞# #dÅÖ’ˆHâ◊fiˆ~â◊!
`Õ. ^•ã¨[#HÀ\˜ Hõu ™œYº^•Ü«∞Hõ=ÚÅ∞, q`«`«Hõ~°∞}Ï ã¨∞^è• `«~°Oy`«=ÚÖˇ·#
hHõ\ÏˆHΔHõΔ}=ÚÅKÕ <≥éÜ«∞ =∞=Ú‡ñ, Ez ã¨∞Y∞Å#∞ *ËÜ«∞"Õ ã¨∞ÉèíQÆ K«i`«! 437
* ^•"≥∂^Œ~å! Ö’HõHÖõ Ïº}Ï~°O÷ h=Ù KÕ¿ã HÍ~åºÅ∞ J#O`åÅ∞. ''=∞Ç¨ã¨=Ú„^ŒO=O\˜ "å\˜ JO`«∞
`≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï#∞.—— Jx xâ◊Û~ÚOK«∞‰õΩ<Õ "å_»∞ =∞u „Éè+í μ¨ _ì ∂» , J*Ï˝h J=Ù`å_Õ QÍx q*Ï˝x HÍ_»∞. D ã¨=∞ã¨Î
„Ñ¨ÑO¨ K«O h Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ qb#O J~Ú=Ù#fl^Œ#fl ãÖQÆu `≥eã≤‰Äõ _® h„Ñ¨ÉÏè "åxfl `≥eÜ«∞x
P =∞O^Œ|∞^Œ∞Åú #∞ U=∞<åe? JdÅÖ’HÍnèfi~å! h K«~} ° ^•ã¨∞Å‰õΩ ã¨~fi° ^• ã¨=∞kèHõ ™œMÏºxfl HõeyOKÕg, Jáê~°"∞≥ #ÿ
Hõ~∞° } J<Õ J=∞$`«`~« O° QÍÅ∞ á⁄Oy á⁄~°ÖgË J~Ú# h Hõ_Q» OÆ \˜ K«∂Ñ¨ÙÅ`À =∞=Ú‡Å#∞ K«Hõ¯QÍ K«∂z
ã¨∞K«i„`å! =∂‰õΩ ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 373
Hõ. Jx „|Ç¨Ï‡"å^Œ∞ ÅQÆ∞ ã¨, #∞‡x =~°∞ºÅ∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ=Ú# q#q∞`«∞Öˇ·
=∞#=Ú# "≥∂^Œ=Ú =ÚÑ≤Êi, Q˘#ñ ÉÁQÆ_çi Y∞~° q^Œo`« QÀ„uO É’„u<£. 438
* Jx „|Ç¨Ï‡*Ï˝# ãÖÑ¨#∞flÖˇ·# =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞ ÉèíH˜Î„Ñ¨=`«∞ÎÅ`À q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ· `«=∞
JO`«~O° QÍÅÖ’ P#O^Œ`~« O° QÍÅ∞ á⁄OQÆ∞Öˇ`QÎ« Í y@ìÅKÕ H˘O_»Å#∞ Ãã·Ò« Ñ¨Q∞Æ ÅQ˘\˜#ì \˜ì [QÆ*\
ˇ Ü
ì˜ ∞ÿ≥ #
=~åÇ¨Ï™êfiq∞x „Ñ¨ã¨∞ÎuOKå~°∞.
L. JO`«@ bÅñÉ’Öˇ [QÆ^•`«∞‡ñ_»∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ Ü«∞
`«ºO`« QÆcè~° cè+¨} =∞Ç¨~°‚= `ÀÜ«∞ã¨=¸Ç¨Ï=Ú<£ Y∞~å
„HÍO`«=Úñ *Ëã≤ „Hõ=∞‡é ^èŒ~å`«Å =∞O|∞Åg∞ñ^Œ xeÊ q
„âßOu =Ç≤ÏOÑ¨ñ*Ëã≤ QÆ∞}âße u~ÀÇ≤Ï`«∞ñ_»Ü≥∞º #Ü≥∞º_»<£. 439
* J#O`«~°O Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ =∞Ç¨ÉèíÜ«∞OHõ~°=¸, J`«ºO`«
QÆOcè~=° ¸ S# P ã¨=Ú„^Œ [ÖÏ#flO`å `«# y@ìÅ`À P„Hõq∞Oz, =∞m¡ Éè∂í q∞x ZÑ¨Ê\˜ÖÏQÍ ã¨∞ã≤~÷ O° QÍ,
ã¨∞YOQÍ hà◊¡g∞^Œ xÖÏÊ_»∞. J#O`«~°O J#O`«QÆ∞} ãÖÑ¨#∞fl_≥·# P ™êfiq∞ J^Œ$â◊º=∞Ü«∂º_»∞.
L. =∞OQÆà◊"≥∞ÿ# ~¸ Hõ^äŒ ã¨=∞Oz`«ÉèíH˜Îñ |iîOÑ¨ q#fl "å
iO QÆ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+≤ìñ QÆx NÇ¨Ïi ™êÅñ „|ã¨#∞flñ _Ò#∞, ã¨
`«ûOQÆ`«∞ñ_≥·# q+¨μ‚ñ_»∞ „Ñ¨ã¨#∞flñ_»∞ ^• #QÆ∞<Õx "åiH˜<£
=∞OQÆà◊=ÚÖò ÅaèOK«∞† ##∞=∂#=ÚÖË ^ŒkQÍHõ "≥O_çÜ«Ú<£. 440
* D Hõ^äŒ â◊√Éèí„Ñ¨^Œ"≥∞ÿ#k. D Hõ^äŒ#∞ Z=fi~°∞ ÉèíH˜Î`À K«^Œ∞=Ù`å~À, Z=fi~°∞ qO\Ï~À "åix
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ Hõ\ÏH˜Δ™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ "åi q+¨Ü«∞OÖ’ NÇ¨Ïi „Ñ¨ã¨#∞fl _Ò`å_»∞. P q^èŒOQÍ NÇ¨Ïi
„Ñ¨ã¨#∞fl_≥·# "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î ã¨#‡OQÆàÏÅ∂ ãÖ„áêÑ≤Î™êÎ~Ú. WO^Œ∞‰õΩ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞.
K«. Ç¨Ïi x[^•ã¨HÀ\˜H˜ QÆ∞Ç¨â◊Ü«Úñ_≥· ~°q∞~ÚOK«∞† #\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ H˜+¨ì=ã¨∞Î ÑïÑ¨Ó~°‚ =∞<À~°^äŒã≤kú QÆÅ∞æ† ã¨∞
ã≤÷~° =∞QÆ∞K«∞#fl "≥∂HõΔ =∞~°KÕukÜ≥ÿ∞ K≥Å∞"å~°∞ ##fl #
ã≤÷~°`«~°`«∞K«Ûù ™œYº=ÚÅ∞ ¿ã‰õΩé∞@Öò =∞é˜ K≥Ñ¨Ê <Õ\˜H˜<£. 441
* `«# K«~}
° ^•ã¨∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ qÖÏãÖQÍ qÇ¨Ïiã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜
ã¨[˚#∞Å∞ HÀi# =ã¨∞Î=ÙÅhfl ã¨=∞$kúQÍ ã≤kú™êÎ~Ú. JHõΔÜ«∞"≥∞ÿ# "≥∂HõΔO J~°KÕuÖ’x^≥· JÅ~å~°∞`«∞Ok.
J@∞=O@Ñ¨C_»∞ Jã≤÷~°"≥∞ÿ# ™ê=∂#º =ã¨∞Î=ÙÅ q+¨Ü«∞O "Õˆ~ K≥áêÊÖÏ!
L. HÍ# ã¨~À[Ö’K«#∞ [QÆ`ü ã¨Î=hÜ«∞ Hõ^ä•ã¨∞^è•~°ãÖ
ÉÏx# Ü«∞\˜ì lÇ¨Ïfi Ü«∞ã¨^Œ#º Hõ^ä•Å=}À^ŒHõO|∞ÅO
ÉÏ#=Ú ¿ãÜ«∞ñ EK≥<≥† ã¨∞Ñ¨~°fi=∞Ç‘Ï[ =∞~°O^Œáê# ÖÏ
ÉèÏ#∞Éèí=O|∞ <˘O^Œ∞ =∞^èŒ∞Ñ¨„Ñ¨Éèí∞ "ÕñQÆ∞<≥ "ÕñÑ¨K≥@¡‰õΩ<£? 442
* JO^Œ∞=Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ ãÖã¨Î=hÜ«∂Öˇ·# q+¨μ‚^Õ=Ùx Hõ^ä•ã¨∞^è•~°™êÅ∞ Hõ=∞‡QÍ „`åy#
<åÅ∞Hõ, Ç≤Ï`«OHÍx W`«~° Hõ^ÅŒä ∞ J<Õ LÑ¨Chà◊§#∞ „`åQÆ_®xH˜ W+¨Ñì _¨ ∞» `«∞O^•? #O^Œ#=#OÖ’x =∞O^•~°
=∞Hõ~°O^•xfl „`åQÆ@O JÅ"å>ˇÿ# "Õ∞\˜ `«∞"≥∞‡^Œ "ÕÑ¨K≥@¡"≥·Ñ¨Ù "≥àÏ§Å#∞‰õΩO@∞O^•?
Hõ. Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =ÚhO„^Œ∞O, _»#Ñ¶¨Úñ_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩñ *ˇÑ≤Ê#\˜ì `≥éO QÆ
~°∞˚# áœ„`«∞Î#‰õΩ<£ "åºã¨∞x, `«#Ü«Úñ_»∞ qxÑ≤Oz =∞é˜Ü«Úñ ^ŒQÆ x@¡xÜ≥∞<£. 443
* Jx "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨Ïi¬ qHÍ~° q^Œ∂~°∞_≥·# q^Œ∞~°∞#‰õΩ qxÑ≤Oz# D Hõ^ä• q^è•<åxfl
"åºã¨=ÚhO„^Œ∞Å"åi Ñ¨Ù„`«∞_≥·# â◊√Hõ=∞Ç¨Ïi¬ J~°∞˚#∞x áœ„`«∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞xH˜ qxÑ≤Oz WOHÍ
Hõ. Jx K≥Ñ≤Ê# "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úxñ, QÆ#∞ñQ˘x q^Œ∞~°∞O_»∞ Ñ¨Å∞¯ Ñ¶¨∞#`«~°=∞QÆ∞ <å
^Œ#∞[‰õΩÖÏO`«‰õΩ K«i`«=Ú, qx `«xÜ«∞^Œ∞ <å =∞#O|∞ q=∞ÅK«i„`å! 444
* D q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ q^Œ∞~°∞_»∞ qx WÖÏ J<åfl_»∞. ''ã¨K«Ûi„`å! Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«
"≥∞ÿ# q+¨μ‚^Õ=Ùx K«i„`«O ZO`«q<åfl <å =∞#ã¨∞û‰õΩ `«xqf~°‰õΩO_® LOk.
K«. ã¨=#=~åÇ¨Ï=¸iÎ Hõ^äŒ ã¨~°fi=Ú h ^ŒÜ«∞ qO\˜† "≥O_çÜ«Ú<£
q=~°=ÚQÍ q#O |Å∞Hõ"Õ QÆ∞}™êO„^Œ! =ÚhO„^Œ K«O„^Œ! =∂
^èŒ= QÆ∞}H©~°Î<å=∞$`« q`å#=Úñ QÆ~°‚Ñ¨Ù\ÏO[e<£ "≥ãÖ
[qñQ˘# ˆHÅ =∂#∞ [#ãÖ`«uH˜<£ Éèí=`åÑ¨"Õ^Œ#Öò. 445
* =ÚhO„^•! ã¨∞QÆ∞}™êO„^•! Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ Hõ^Œä h ^ŒÜ∞« =Å¡ q<åfl#∞. HÍh, WOHÍ qâ◊ÔŒ QÍ
q=iOz K≥Ñ¨C. =∂#=ÙÅ∞ =∞^èŒ∞~åu =∞^èŒ∞~°"≥∞ÿ# =∂^èŒ=Hõ^ä• ã¨∞^è•~°™êxfl K≥=ÙÅ<Õ ^Àã≤à◊¡`À
P™êfikOK«HõáÈ`Õ "åi ãÖ™ê~°`åáêÅ∞ ZÖÏ f~°∞`å~Ú?
=. HÍ=Ù# 446
ã‘. NÇ¨Ïi Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï ~°∂Ñ¨=Úñ ^•eÛ q∞Oz Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩñ „^Œ∞OK≥ ##∞K«∞
#Ñ¨C_»∞ =Úx<å^äŒ! K≥Ñ≤Êu <å `À_» #=fi~åÇ¨ÏO|∞ ^ŒO„ëêì„QÆ=Ú##∞
^èŒ~°}˜ <≥|ƒùOyx ^èŒi~ÚOK≥? Ç¨ÏiH˜ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ`À_» "≥·~°=Ú# ˆHq∞
HÍ~°}? =∞ã¨∞~° <Õ QÆu ãÖÇ¨ÏiOK≥ ^•? xO`«Ü«Ú <≥é˜ñyOÑ¨Ù q∞^ŒúK«i`«!
`Õ. Ü«∞x# "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ #xÜ≥∞, Ç¨ÏiHõ^ä•Hõ~°‚#=Ú#ñ ÉˇOáê~°∞ h‰õΩ
[#‡Ñ¶¨Å ã≤kú Ü«∞QÆ∞@‰õΩ ãÖkÜ«∞O|∞, =Å^Œ∞† Ç¨Ïi=∂Ü«∞ qkèÔH·# =â◊"≥∞ `≥eÜ«∞? 447
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 375
* JO^Œ∞Hõx J_»∞QÆ∞`«∞<åfl#∞. N=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ ^èŒiOz q[$OaèOz

Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»<Õ ~åHõΔã¨∞}˜‚ ãÖÇ¨ÏiOKå_»x K≥áêÊ=Ù Hõ^•! F =Úx=~å! P =~åÇ¨ÏO `«# HÀ~°z=~° D
^èŒ~°}© =∞O_»ÖÏxfl ZÖÏ ^èŒiOzOk? Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ#‰õÄ q+¨μ‚=Ù#‰õÄ q~À^èŒO ~å=\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?
P ~åHõΔã¨∞}˜‚ NÇ¨Ïi U q^èŒOQÍ =kèOKå_»∞? F Ñ¨q„`« K«i„`å! ã¨qã¨Î~°OQÍ W^ŒO`å <å‰õΩ K≥Ñ¨C– J#QÍ
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. '<åÜ«∞<å! P NÇ¨Ïi Hõ^äŒÅ∞ PHõi‚OKåe J<Õ Pã¨H˜Î QÆÅ h‰õΩ
[#‡™êÑ¶¨ÅºO ã≤kúOzOk. WO^Œ∞‰õΩ ãÖ^ÕÇ¨ÏO ÖË^Œ∞. P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x =∂Ü«∞ `≥eã≤HÀ=_®xH˜
„|Ç¨Ï‡ÔH·<å `«~°OHÍ^Œ∞.
Hõ. J#Ñ¶¨∂`«‡! ##∞fl h =_ç, y# ~¸ Hõ^äŒ „^èŒ∞=Ùñ_»∞ q+¨μ‚H©~°Î# Ñ¨~°`«O
^Œ#i# <å~°^Œ∞ #_»∞QÆ #, `«x Hõ`«ñ _≥é˜ñyOÑ¨ Ç¨ÏiHõ^ä•„â◊=}=Ú#<£. 448
* Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! h=Ù J_çy# D Hõ^äŒ#∞ Ñ¨Ó~°fiO „^èŒ∞=Ù_»∞ q+¨μ‚ÉèíHÎ̃ qâß~°^Œ∞_≥·# <å~°^Œ∞}˜‚ J_çy
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Ç¨ÏiHõ^ä• „â◊=}O =Å¡ J`« _≥O`À =∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_≥·<å_»∞.
`Õ. ^ŒO_»^èŒ~°∞ñ ÉˇÅÛ _®HÍÅñ ^Œxfl „^èŒ∞=Ùñ_»∞, xO^Œ∞ #O^Œ∞#∞ "åã≤H˜ <≥ÔH¯† #\˜ì
q+¨μ‚ãÖH©~°Î#O |~°qO^ŒÉèí=Ùñ_»∞, kqAÅ‰õΩñ *ˇÃÑÊ #k h‰õΩñ ^Õ@Ñ¨é∞`«∞. 449
=. PHõi‚OÑ¨Ù=Ú. 450
* J@∞=O\˜ „Ñ¨ÉèÏ"åxfl ãÖáêkOz# „^èŒ∞=Ù_»∞ Ü«∞=∞^èŒ~°‡ ~åA#∞ Z_»=∞HÍe`À `«xfl D
Ö’HõOÖ’#∂ Ñ¨~°Ö’HõOÖ’#∂ ‰õÄ_® „Ñ¨ã≤kúÔHH˜¯ L`«Î=∞Ñ¨^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
J@∞=O\˜ "åã¨∞^Õ=Ùx bÖÏqâıëêÅ#∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ K≥áêÊ_»∞. J^ŒO`å h‰õΩ qâ◊ÔŒ QÍ
K≥|∞`å#∞† q#∞.
–: "≥∞„`ÿ Ü
Õ ∞« =∞Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞#‰õΩ Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ Ç≤Ï~°}º HõtÑ¨ÙÅ =$`åÎO`«O ÉˇéO˜ yOK«∞@ :–
ã‘. |eã≤ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏÑü `«#∂Éèí= ku ãÖ`å#~°∞z =∂#ã¨=Ú#ñ ÉÁ_»=∞
<˘Hõ<åñ_»∞ Ñ¨Ù+¨Ê™êÜ«∞Hõ â◊~° xiƒù#fl ÉèÏ=Ü≥ÿ∞ q~°Ç¨Ï`åÑ¨=Ú# =zÛ
Ñü ã¨=∂QÆ=∞"åOKè« „Ñ¨ÉèíqOÑ¨ x[<å^äŒ∞ ã¨xflkè xez Ü«∞ã¨öe`« xÜ«∞u
#yfllÇ¨ïfiO_»∞#∞ Ü«∞A~°nèâ◊√O_»∞#∞ #QÆ∞ q+¨μ‚ñ ^Œ# z`«Î=∞O^Œ∞ xeÑ≤
`Õ. `«QÆñ |Ü«∞ã¨∞û# #yflÇ¨ÏŸ„`«O|∞ ¿ãã≤, Hõ=∞ÅÇ≤Ï`«∞ñ _»ã¨Îâ‹·Å ãÖQÆ`«∞ñ_»∞ QÍñQÆ
Ç¨ÏŸ=∞âßÖÏOQÆ}=Ú#ñ QÆ∂~°∞Û#fl qÉèí∞xñ, QÆâ◊ºÑ¨Ùxñ QÍOz q#Ü«∞"åHõº=ÚÅ #xÜ≥∞. 451
* ^ŒH„Δõ Ñ¨*ÏÑü Ñ¨Ù„uHõ ku. P"≥∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ãÖ`å#HÍOHõΔ ÃÑÅ∞¡aHÕk. =∞#‡^ä∞Œ x Ñ¨Ù+¨ÊÉÏ}ÏÅ∞
P"≥∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl JÅ¡HõÖ’¡ÅO KÕâß~Ú. q~°Ç¨Ï"Õ^Œ# ÉèíiOK«ÖËHõ Éè’QÆ"åOKè«`À `«# Ñü J~Ú#
Hõâ◊ºÑ¨„Ñ¨*ÏÑü ^ŒQÆæ~°‰õΩ "≥o§Ok. PÜ«∞# JÑ¨C_Õ xâ◊ÛÅ xÜ«∞=∞O`À "Õ^Œ"Õ^Œ∞º_»∂ *’ºu~°‡Ü«Ú_»∂
J~Ú# =∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù#∞ L^ÕtÌ Oz Ü«∞^ä•qkèQÍ JyflHÍ~°ºO <≥~"° iÕ Û ã¨∂~åºã¨=Î ∞Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ç¨ÏŸ=∞âßÅ
=ÚO^Œ~° ‰õÄ~˘Ûx L<åfl_»∞. PÜ«∞#`À P"≥∞ q#Ü«∞OQÍ W\Ï¡ JOk.
K«. QÆ[qÉèí∞ñ _»∞^Œúu #fl#ñ\˜HõO|=ÚÅ<£ q^ŒoOK«∞ bÅñ l
`«ÎAñ_»∞ „Ñ¨ã¨∂#™êÜ«∞Hõ q`å#=ÚKÕ`« =∞nÜ«∞z`«Î=Ú<£
QÆlal¿ãã≤ ÃÑ#fiQÆÅñ QÍé˜Ü«∞ "≥@ìñQÆ <å^äŒ! h Ñ¨^•O
|∞[=ÚÅñ QÍ# =zÛuñ, „|Éèí∞`«fi "≥∞Å~°ÊñQÆ ##∞flñ QÍ="Õ! 452
* „áê}Ëâß! QÆ[~åA J~°\˜ K≥@∞ì#∞ QÆlal KÕã≤#@∞¡, ~°u~åA `«# Ñ¨^Œ∞<≥·# Ñ¨ÓÅÉÏ}ÏÅ`À
<å Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl HõêŒ Oz q^ŒeOz "Õã∞¨ <Î åfl_»∞. P ÉÏ^èŒ Éèií OÑ¨ÖHË õ h áê^ŒÑ^¨ •‡Å ^•Ñ¨Ù‰õΩ Ñ¨~∞° QÔ `«∞HÎ ˘x
=KåÛ#∞. h PkèÑ¨`«ºO Ñ¨@∞`«fiO „Ñ¨^Œi≈Oz ##∞fl HÍáê_»∞.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ <å`À_ç ã¨=`«∞ ÖˇÅ¡#∞ Éèí=`«¯$áê qâı+Ö|∞# QÆ~åƒù^è•#O|∞Å∞ =_»ã≤
x~°ƒù~å#O^ŒO|∞# #∞O_»O Ez â’Hõ"åº‰õΩe`«z`«Î <≥· Ü«Ú#fl ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞@ Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡O|∞†
h=Ù q^•fiOã¨∞O_»=Ù† h Ü≥∞é∞OQÆx Ü«∞~°÷O|∞ QÆÅ^Õ? h =O\˜ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù Å~Ú# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ
ÖÏ~°∞ÎÖˇ·# "åi HÀ~°∞¯Å∞ =º~°÷O|∞Å∞ QÍ‰õΩO_»ñ n~°∞Û@ ^èŒ~°‡O |x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 453
* JO`ÕHÍHõ, <å`À_ç ã¨=`«∞Å∞ JO^Œ~∞° h Hõ$Ñ¨=Å¡ QÆ~ƒ° =ù `«∞Öˇ· ZO`À ãÖ`À+Ö`À L<åfl~°∞. <Õ<Õ
â’HõO`À "åº‰õΩÅ"≥∞#ÿ =∞#ã¨∞û`À JÅ=∞\˜ã∞¨ <Î åfl#∞. P~°∞~Î åÅ<≥#· ##∞fl ~°HOΔ˜ K«@O h‰õΩ Ñ¨~=° ∞^è~Œ ‡° =Ú.
h=Ù q^•fiOã¨∞_»=Ù! h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∞O U=ÚOk? h =O\˜ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÖˇ·# =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ‰õΩ <å
=O\˜ P~°∞ÎÅ#∞ ~°H˜ΔOz "åi HÀiHõÅ∞ ã¨Ñ¶¨ÅO KÕÜ«∞@OHõO>Ë ^èŒ~°‡O =∞ˆ~=ÚOk Jx =∞m¡ W\Ï¡ J#flk.
Hõ. Ñü ã¨=∂‡#=Ú =_»ã≤#, ã¨`«∞Å‰õΩ #aè=∞`« Ñ¨^•~°÷ ãÖã≤kúÜ«Ú #∂
i˚`« Ü«∞â◊=Úñ QÆey Ö’Hõ, ã¨∞Î`«"≥∞ÿ K≥Å∞"å~°∞K«∞O_»∞ñ A"≥fi =∞Ç¨`å‡! 454
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! Ñü Q“~°=O ãÖáêkOz# ã¨`«∞Å‰õΩ HÀi# HÀiHõÅ∞ f~°∞`å~Ú. Q˘Ñ¨ÊH©iÎ
HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. J@∞=O\˜"å~°∞ Ö’‰õΩÅ á⁄QÆ_»ÎÅ#∞ JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.
Hõ. `«# ^èŒ~°‡Ñüfl =Å##∞, =Ú#∞H˘x `åñ |∞„`«Î ~°∂Ñ¨=Ú# #∞^Œ~ÚOK«∞<£
q#∞ nÑ¨=∞O^Œ∞ =Ú\˜ìO, z# nÑ¨=Ú Ô~O_»∞ QÍ"≥? td Ü≥ÚHõ @Ü«Úº<£. 455
* =∞Ç¨`å‡! JyfltY XHõ>Ë J~Ú#Ñ¨Ê\˜H©, nÑ¨=Ú`À =Ú\˜ìOz# nÑ¨=Ú Ô~O_»∞ nÑ¨=ÚÅ∞
J~Ú#@∞¡, Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `«# ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞ Ñ¨Ù„`«~°∂ÑÖÖ’ [x‡™êÎ_»∞.
Hõ. HÍ=Ù# h Ü«∞~°÷=∞ ''Ü«∂, `å‡ "≥· Ñ¨Ù„`Î«—— Ü«∞x "Õ^Œ`«`«∞ÅO ^Àe<£
"åqiñ |Å∞HõñQÆ q#"Õ, nè=~°! ##∞ QÍ=Ù =∞kèHõn#O QÆ~°∞}<£. 456
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 377
* D q+¨Ü«∂<Õfl ''P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# `å<Õ ‰õΩ=∂~°∞_≥· [x‡™êÎ_»∞—— Jx "Õ^•Å∞ K≥|∞`«∞<åfl~Ú.

Wk h‰õΩ `≥eÜ«∞x q+¨Ü«∞O HÍ^Œ∞. =∞u=∞O`«∞_®! Ju n#z`«Î<≥·# ##∞fl Hõ~°∞}`À HÍáê_»∞.
K«. =~°Hõ~°∞}Ï=∞u<£ ^Œ∞Ç≤Ï`«$=`«ûÅ`«O ^Œ#~å~°∞ #\˜ì =∞
^Œ∞æ~°∞ñ _˘Hõ<åñ_»∞ =∞=Ú‡ñ ^Œ# ‰õÄñ`«∞Å #O^Œéñ aeÛ g∞ =∞<À
Ç¨Ï~°∞ <≥é˜ñyOÑ¨Ùñ _ç`«∞Îñ QÆ=∞ÖÏ##ÖÏ~°! Ü«∞ @#fl #O^Œ∞Ö’ñ
|∞~°∞+¨=ˆ~}º! ÜÕ∞=Ú Ñ¨^Œ∞=Ú=Ùfi~° =∞i‡e x<£ =iOÑ¨"Õ∞! 457
* F Ñ¨Ù~°∞+¨Ñ¨ÙOQÆ"å! ^ŒÜ«∂^•H˜Δ}º=O`«∞_≥·# =∂ `«O„_ç ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏÑüH˜ P_»Ñ≤Å¡ÅO>Ë ZO`À
Jaè=∂#O. PÜ«∞# XHõ<å_»∞ ‰õÄ`«∞à◊¡ #O^Œix Ñ≤eÛ ''J=∞‡ÖÏ~å! g∞ =∞#ã¨∞û‰õΩ W+¨ì"≥∞ÿ# Éèí~°ÎÅ#∞
HÀ~°∞H˘#O_ç. WzÛ ÃÑO_ç¡ KÕ™êÎ#∞—— Jx J_çQÍ_»∞. JÑ¨C_»∞ "Õ∞=Ú Ñ¨^Œ=¸_»∞=∞Okg∞ h ¿Ñ~°∞ K≥Ñ≤Ê
x<Õfl =iOKå=Ú Hõ^•!
Hõ. ku ~¸ QÆuñ QÍ=∞q"≥∂, Ç≤Ï`«=∞u |Ç¨ï=K«#=ÚÅ Ç¨Ï$nâ◊√xñ |Å∞Hõ<£
^èŒ$uñ QÆ$Ñ¨}ñ |u„=`« x[, ãüñ QÆx Hõâ◊ºÑ¨Ùñ_»∞ ÑëÔH ã¨ÖÏ¡Ñ¨=Ú#<£. 458
* JO@∂, HÍ=∞ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«=∞u J~Ú# ku n#OQÍ Ñ¨Å∞=∂~°∞Å∞ „áêi÷OzOk. JÑ¨C_»∞
^èŒ$u=∞O`«∞_≥·# Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ P~°∞Î~åÅ∞, Ñü„=`«, P`«‡ãü J~Ú# kux J#∞#~Úã¨∂Î D q^èŒOQÍ
J<åfl_»∞.
=. h=Ù ÃãÑ≤Ê#Ü«∞@¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ #OQÆ#Å =Å# ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞O|∞Å∞ ã≤kúOK«∞ñ† QÆ~°‚^è•~°∞O_»∞
<å=KÕ`«O |Ü≥∂kèñ QÆ_»K«∞ K«O^ŒO|∞# QÆ$Ç¨Ï"Õ∞kè ã¨~åfi„â◊=∞"åã¨∞Å #~°ã≤ ~°H˜ΔOK«∞K«∞
x*Ï„â◊=∞O|∞# =ºã¨<å~°‚=O|∞ñ ^Œi~ÚOK«∞† ÉèÏ~°º Ñ¨Ù~°∞+¨μ#O^Œ∞ #~°úO|∞† ÉèÏ~°ºÜ«∞O^Œ∞
ã¨HõÅ QÆ$Ç¨ÏHÍ~°º ÉèÏ~°O|∞#∞O *ËiÛ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ xtÛO`«∞O_≥· ã¨∞d~ÚOK«∞K«∞O_»∞† =∞é˜Ü«Ú
x`«~å„â◊=∞ ^Œ∞~°˚Ü«∞O|∞Öˇ·# ~ÚO„kÜ«∞â◊„`«∞ =~°æO|∞Å ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞O_≥·# QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷O_»∞
^Œ∞~åækèÑüÜ≥ÿ∞# ~åA â◊„`«∞ ãÖÑ¶¨∞O|∞Å [~ÚOK«∞ K«O^ŒO|∞# bÖÏ=∂„`«O|∞#O [~ÚOK«∞†
x\˜ì Hõà„◊ `«O|∞#‰õΩO „|`«∞ºÑ¨HÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞ ã¨HÅõ QÆ∞}Ïaè~å=ÚÅQÆ∞ ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ∞ #∂éËO_»‰¡ Ωõ #∞
[<å‡O`«~°O |∞Å‰õΩ<≥·# ã¨=∞~°∞÷Å∞ QÍ~°x# =∞=ÚÉ’ñ\˜"å~°Å∞ ¿ãÜ«∞<ÀÑ¨Ù^Œ∞ˆ~? J~Ú# h
=∞#O|∞#O QÆÅ ^Œ∞óYO|∞ ^Œ‰Ωõ ¯ =∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 459
* h=Ù K≥Ñ≤Ê#>Ë¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ „ã‘ÎÅ=Å¡<Õ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∞ "≥∂HΔÍÅ∞ ã≤kú™êÎ~Ú. <åq‰õΩ_»∞ `«# <å=`À
ã¨=Ú„^•xfl `å#∞ ^•@_»"Õ∞ HÍ‰õΩO_® W`«~° „Ñ¨Ü«∂}˜‰õΩÅ#∞‰õÄ_® ^•\Õz#@∞¡ QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷_»∞ `«#
QÆ$Ç¨Ï™ê÷„â◊=∞O ^•fi~å `å#∞ `«iã¨∂Î W`«~° P„â◊=∞"åã¨∞Å#∞ ‰õÄ_» `«iOÑ¨*Ëã¨∂Î LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜
QÆ$Ç¨Ïã¨∞x÷ Ö’ ÉèÏ~°º J~°Éú Ïè QÆO† J@∞=O\˜ J~åúOyÜ«∞O^Œ∞ `«# QÆ$Ç¨ÏHõ$`åºÅ ÉèÏ~°=∞O`å LOz Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
xifiKå~°OQÍ `«H˜¯# ã¨∞YO J#∞Éèíq™êÎ_»∞.
WO`ÕHÍHõ P„â◊=∞"åã¨∞Å∞ [~ÚOÑ¨ÖËx WO„kÜ«∂ Å<Õ â◊„`«∞=ÙÅ#∞ ã¨fã¨"Õ∞`«∞_≥·# QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷_»∞
^Œ∞~åækèÑüÜ≥ÿ∞# Éèí∂Ñü â◊„`«∞ã¨=¸Ç¨Å#∞ [~ÚOz#@∞¡ J=bÅQÍ [~Ú™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ~°º‰õΩ
„Ñ¨`∞« ºÑ¨HÍ~°O KÕã≤ |∞∞}O f~°∞ÛHÀ_®xH˜ ã¨=∞ã¨Î ã¨∞QÆ∞}=O`«∞Öˇ#· ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÅ‰õΩ Ãã·Ò« #∂ˆ~O_»‰¡ Ωõ QÍh,
[#‡[<å‡Å‰õΩQÍh ™ê^èŒºOHÍ^Œ∞. J@∞=O@Ñ¨C_»∞ =∂=O\˜"åà◊§‰õÄ Z\Ï¡ ™ê^èŒº=∞=Ù`«∞Ok? WHõ h
=∞#ã¨∞û Ö’x ^Œ∞óMÏxfl q_çzÃÑ@∞ì Jx Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ WOHÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. `«~°à◊Ö’K«#! h=Ù ãÖ`å#"åOKè«ñ, *Ëã≤ =zÛu "Òñ QÆ∞ÅjÅ=~°Î
#=ÚÅ∞ QÆÅ ÉèÏ~°º =∞#=Ú# #=∞~°∞ HÀi¯ñ, ^Œqe f~°∞Û@ ÑüH˜ñ QÆ~°Î=º =∞~°Ü«∞. 460
HÍO`å=∞}©! h=Ù ãÖ`å#"åOKè«`À <å K≥O`«‰õΩ =KåÛ=Ù. QÆ∞}=O`«∞~åÅ∂, jÅ=O`«∞~åÅ∂
J~Ú# WÖÏ¡e =∞#ã¨∞ûÖ’x HÀÔ~¯ f~°Û_»O Éèí~°Î‰õΩ J=â◊ºHõ~°Î=ºO.
=∞. `«~°∞}©! Ü≥ÚHõ¯=ÚÇ¨˙~°Î=ÚO_»∞† q∞k ãÖ^è•ºHÍÅ q∞HÍ¯Å=∞O
^Œ~°Ü«∞<£ Éèí∂`«QÆ}Ï=$`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ QÍ=∂~åu bÅ<£ =$¿+
â◊fi~°Ü«∂#O|∞# ãÖK«iOK«∞@† #ÉèÏ=ºO|Ü≥∞º† h Ü«Ú„QÆ "Õ
à◊ ~°q∞OÑÖQÆ x+≤^ŒúHõ~°‡ =∞QÆ∞† <ÕÖÏ ^èŒ~°‡=Ú<£ g_»ñQÆ<£. 461
* `«~∞° }©=∞}©! =ÚÇ¨˙~°HÎ ÍÅO PQÆ∞. Wk ãÖ^è•ºã¨=∞Ü«∞O. WÑ¨C_»∞ HÍ=ÚxH˜ â◊„`«∞"≥#· „u<Õ„`«∞_»∞
=$+¨ÉOËè „^Œ "åÇ¨Ï#OÃÑ· Éè∂í `«Q}
Æ ÏÅ`À ‰õÄ_ç qÇ¨Ïiã¨∂Î LO\Ï_»∞. HÍ|\˜ì D ã¨=∞Ü«∞O =∞Ozk HÍ^Œ∞. D
L„QÆ"àÕ Ö◊ ’ HõÅ~ÚHõ x¿+kèOÑ¨|_çOk. ZO^Œ∞‰õΩ ^è~Œ å‡xfl Ju„Hõq∞OKåe? XHõ¯ =ÚÇ¨˙~°HÎ ÍÅO PQÆ∞.
=∞. J~°qO^•##! gñ_≥ h =∞éñk† bÖÏ\’Ñ¨ ~°∞„^ŒHõΔ=∂
K«~° ~°≠O~°≠ÏxÅ ^èŒ∂`«áêOã¨∞ Ñ¨@ÅK«Ûù#∞flO_»∞, ^èŒ∂„"≥∞ÿHõ ^Œ∞
~°ƒù~° q^Àºu`« H©~°‚ cè+¨} [\Ï |^Œ∞úO_»∞, Éèí™ê‡= e
Ñ¨Î ~°∞z™êÊù~°ã¨∞=~°‚ =~°∞‚ñ _»QÆ∞K«∞<£ ÉèÏã≤Å∞¡ #`«∞º„QÆ∞ñ_≥·. 462
* Hõ=∞ÖÏH©!Δ J_»∞QÀ J@∞ K«∂_»∞! h =∞~°k ~°∞„^Œ∞_»∞ ~°∞„^Œ Éè∂í q∞#∞O_ç ã¨∞_çQÍÅ∞Å=Å¡ K≥Å~ˆ y#
^è∂Œ o`À xO_ç# <≥"∞Õ ‡#∞ HõÅ"å_≥· HÍq~°OQÆ∞KÕ „Ñ¨HÍtã¨∂Î ÉèÜ
í ∞« OHõ~O° QÍ K≥îŒ Hõ^∞Œ Å∞`«∞#fl [\ÏE@O`À,
`≥Å¡x qÉèí∂u Ñ¨Ó`«Å`À |OQÍ~°∞HÍO`«∞Å`À "≥eyáÈ`«∞<åfl_»∞.
Hõ. J#Å ã¨∞^è•Hõ~° ~°q Ö’, K«#=ÚÅ qHõã≤OÑ¨ñ*Ëã≤ ã¨=∞kèHõ~À+Ö
|∞#ñ EK«∞K«∞#fl "åñ_»^≥, =x`å! |O^èŒ∞`«fi =∞~°Ü«∞ =Å=^Œ∞ ã¨∞g∞‡! 463
* Jyfl, K«O„^Œ∞_»∞, ã¨∂~°∞º_»∞ P ~°∞„^Œ∞x <Õ„`åÅ∞. P „u<Õ„`«∞_»∞ P Hõ#∞flÅ∞ ÃÑ^ŒÌq KÕã≤
=∞#"≥·Ñ¨Ù JkèHõ ~À+Ö`À K«∂ã¨∞Î<åfl_»∞. PÜ«∞# =∞# |O^èŒ∞"Õ Hõ^• Jx ÉèÏqOK«=^Œ∞Ì ã¨∞=∂!
Hõ. J`«xH˜ñ ^ŒÅáÈÜ«∞ Ç≤Ï`å, Ç≤Ï`«∞Å∞#∞ ã¨<å‡#∞ºÅ∞#∞ qÇ‘Ï#∞Å∞ #u QÆ
i›`«∞Å∞#∞ ÖË† sâ◊√ñ_»∞ ã¨=∞, =∞uÜ«Ú#∞ xdÖˇ·Hõ Éèí∂`«=∞Ü«Úñ_≥· Ü«ÚO@<£. 464
* PÜ«∞#‰õΩ q∞„`«∞Å∂, â◊„`«∞Å∂, =∂#∞ºÅ∂, ™ê=∂#∞ºÅ∂, #zÛ#"å~°∂. #K«Ûx"å~°∂ J<Õ
ÉèË^ŒO ÖË^Œ∞. ~°∞„^Œ∞_»∞ ã¨=∞|∞kú HõÅ"å_»∞, ã¨~°fi„áê}∞Ö’¡#∂ `å<Õ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ"å_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 379
Hõ. HÍ=Ù# =∞„^•ƒù`« Éèí=, ^ÕÌ=~°∞ñ_»x `«~°∞}˜! h =∞kO E_»‰õΩ† =∂
^Õ"åk^Õ=Ùñ „k[QÆ, `åÊ=#∞ xdÖˇ·Hõ<Õ`« ÉèíQÆ=O`«∞ Ç¨Ï~°∞<£. 465
* `«~∞° }©! =∂ ™È^Œ~∞° _≥#· P ^Õ=^Õ=Ùx =∞~°kQÆ^• Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOK«‰Ωõ . PÜ«∞# ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»∞,
Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞. „uÖ’Hõáê=#∞_»∞. áêÑ¨Ç¨Ï~°∞_»∞.
=. U=Ú#∞ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÖˇ·# q*Ï˝#=O`«∞Å∞#∞ Éèí∞HõÎÉè’QÆOÉˇ· ^Œ∂~°`À#ºã¨ÎOÉˇ·# Ñ¨Ù+¨Ê=∂eHõÜ«ÚOÉ’Öˇ
#=∞‡Ç¨`«∞‡x K«~°}Ï~°qO^Œ =O^Œ<åaèÖÏ+≤}˜Ü≥ÿ∞# Ü«∞q^•º^Õq ##∞ãïOz =iÎO`«∞=Ú.
JkÜ«Ú#∞OQÍHõ. 466
* "Õ∞=ÚQÍx, ã¨`∞« Ê~°∞+¨μÖˇ#· Z@∞=O\˜ q^•fiOã¨∞Å∞QÍx– P =∞Ç¨`«∞‡x Jq^•º~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ =∂Ü«∞‰õΩ
Ö’|_ç „Ñ¨=iÎã∞¨ OÎ \Ï=Ú. P =∂Ü«∞‰õÄ_® J#∞Éèqí Oz q_çz# Ñ¨Ù+¨Ê=∂eHõ=Öˇ ^Œ∂~°OQÍ LO_ç ‰õÄ_® P
=∞Ç¨`«∞‡x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ¿ãqOKåÅ<Õ Pã¨HÎ˜ HõeyLO@∞Ok. J@∞=O\˜ =∂Ü«∂^Õqx J#∞ãïã¨∂Î "Õ∞=Ú
LO\Ï=Ú. WO`ÕHÍ^Œ∞† WOHÍ q#∞.
ã‘. Z=fix Hõ~°∞} „|¿ÇÏ‡O„^•k kHÍÊÅ=~°∞ ÖÏ`«‡Ñ¨^Œ "≥·Éèí==ÚÅñ ^Œ#i
Ô~=fix Ü«∂[˝ =Ç≤ÏOz =iÎOK«∞#∞ qâ◊fi<Õ„u Ü«∞QÆ∞ #q^Œº Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞
<≥=fix =∞Ç≤Ï=∞O|∞ e\˜ì =\˜ìq Ü«∞x `«i¯OÑ¨ÖË=Ù "Õ^ŒO|∞ Å~Ú#
<≥=fix ¿ãqO`«∞ Ô~Å¡"å~°∞#∞ ã¨=∂<åkèHõ~°Ç≤Ï`«∞ñ_≥· Ü«∞Å~°∞ <≥=fiñ
`Õ. _»\˜ì ^Õ=Ùxñ „kÑ¨Ù~°ãÖÇ¨~°Hõ~°∞x, #ã≤÷=∂ÖÏ^èŒ~°∞O_»∞ aèHΔÍâ◊#∞O_»∞
Éèí∂ueáêÎOQÆ∞ñ _»∞„QÆÑ¨ˆ~`«Éèí∂q∞, "åã¨∞ñ_»x Ç¨ã¨º "≥Ú#iOK«∞"å~°∞ =∞é˜Ü«Ú. 467
* Z=x J#∞„QÆÇÏ¨ O=Å¡ „|Ç¨Ï‡, WO„^•k kHÍÊÅ‰õΩÅ∞, `«=∞ `«=∞ Ñ¨^=Œ ÙÅ#∞ Jkè+Oª≤ z Ju"≥É· =íè OQÍ
LO@∞<åfl~À, Z=x P[˝‰õΩ Ö’|_ç D ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÑÖKåxH© ~å}˜ J#^Œy# =∂Ü«∞ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ „Ñ¨=iÎã¨∂Î
LO@∞O^À, Z=i Q˘Ñ¨Ê ^Œ<åxfl ''W@∞=O\˜k J@∞=O\˜k—— Jx "Õ^•Å∞ ‰õÄ_® x~°∂Ñ≤OK«ÖË"À, Z=xx
JO^Œ~°∂ ¿ãq™êÎ~À, Z=_»∞ `«#`À ™ê\˜"å~°∂, `«#HõO>Ë "Õ∞\˜"å~°∂ ÖËx"å_À– J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ùx,
„uÑ¨Ù~åã¨∞~° ãÖÇ¨Ï~°∞x, Ç¨Ï~°∞x, Jã≤=÷ ∂ÖÏ^è~Œ ∞° _»h, Pk aè‰ΩΔõ =h, |∂_ç^Œ Ñ¨Óã¨∞H˘<Õ"å_»h, â◊‡âß#"åã≤
Jh JÑ¨Ç¨ã¨ºO KÕ¿ã"å~°∞ Ñ¨~°=∞ x~åƒùQÆ∞ºÅ∞.
Hõ. ^èŒ~° â◊√#HõÉè’QÆº=Ú#∞ xÇ¨Ï, Ñ¨~° ^Œ∂~°=Ú <≥·# `«#∞ =Ùáê^ÕÜ«∞=ÚQÍ
<≥é˜ #q∞‡ =„ã¨Î=∂ÖÏº, Éèí~°}O|∞ ÅÅOHõiOK«∞ áê=∞~°[#∞Å∞<£. 468
Hõ. Ñ¶¨∞#x~åƒùQÆ∞ºÅ∞QÍ =∞kñ, QÆ#∞ =∞x ~¸ suñ„aÜ«∞‰õΩñ QÆâ◊ºÑ¨Ùñ _≥é˜ñyO
z# ku „QÆ=∞‡éñ |eÔH#∞, =∞#ã≤[™êÜ«∞Hõ qaè#fl =∂#ã¨ Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 469
* ‰õΩHõ¯Å‰õÄ #Hõ¯Å‰õÄ PÇ¨~°O HÍ^Œy#n, WÇ¨ÏÑ¨~åÅ‰õΩ ^Œ∂~°O J~Ú#\˜ìn J~Ú# â◊s~åxfl
âßâ◊fi`«=∞x #=Ú‡H˘x, ^•xx =„™êÎÅ`À#∂, Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å`À#∂, P Éè~í } ° ÏÅ`À#∂ JÅOHõiOK«∞H˘<Õ
=¸~°∞Åö ∞ Ñ¨~=° ∞ ^Ò~åƒùQ∞Æ ºÅx `≥Å∞ã¨∞HÀ—— Jx `«# „Ñ≤Ü∞« ãü J~Ú# kuH˜ Hõâº◊ Ñ¨ „Ñ¨*ÏÑü `≥eáê_»∞.
HÍ# P"≥∞ =∞#‡^ä∞Œ x ÉÏ}ÏÅKÕ ^≥|ƒu#fl =∞#ã¨∞û HõÅ^≥· =∞m§ Hõâº◊ Ñ¨Ùx`À U"Õ∞"≥∂ J#flk.
Hõ. =Ú#∞H˘x Å*Ï˚=#`« =, ^Œ#Ü≥ÿ∞ „áê}Ëâ◊√ H˘OQÆ∞ñ ^•eq∞ ^Œ∂ÅO
Éˇ#ñQ˘xÜ≥∞ "å~°HÍq∞x, Ü«∞#∞=Ù# qx+≤^ŒúHõ~°‡=∞O ^Œaè=ÚdÜ≥ÿ∞. 470
* ku `«# Ñ¨@∞ì =^ŒÅ‰õΩO_® ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘x, Wk `«QÆx Ñ¨x Jx‰õÄ_® J#∞HÀ‰õΩO_®
ã¨Ç¨Ï#O HÀÖ’Ê~Ú "å~°HÍO`«ÖÏQÍ HÍ"≥∂`«¯O~î°`«`À Ñü=„ã¨ÎO Ñ¨@∞ìH˘x ÖÏyOk.
=. W@∞¡ KÕã≤# ÉèÏ~åºx~°ƒO^èŒO|∞#‰õΩO ^˘ÅOQÆ <Õ~°Hõ ~¸â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O ÉÁ#iOz
ÜÕ∞HÍO`«O|∞# x[HÍO`å ãÖQÆ=∞O|∞#∞ *Ëã≤ q~°[O|∞#∞ ã¨<å`«#O|∞#∞<≥·# „|Ç¨Ï‡QÍÜ«∞„uÎ
[Ñ≤~ÚOK≥ #O`«. 471
* W@∞¡ WÖÏ¡Å∞ x~°ƒOkèOÑ¨QÍ =^ŒeOK«∞HÀÖËH,õ Hõâº◊ Ñ¨„Ñ¨*ÏÑü Dâ◊fi~°∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤
UHÍO`«OQÍ `«# HÍO`« HÀiHõ f~åÛ_»∞. "≥O@<Õ HÍà◊√¡ KÕ`∞« Å∞ Hõ_∞» QÆ∞H˘x ™êfl#OKÕã≤ „áê}ÏÜ«∂=∞
Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ,âßâ◊fi`«=¸ Ñ¨~=° ∞ Ñ¨q„`«=¸ J~Ú# „|Ç¨Ï‡QÍÜ«∞„f =∞O„`åxfl [Ñ≤OKå_»∞.
Hõ. kuÜ«Ú#∞ x+≤^ŒúHõ~°‡, ã≤÷uÔH· =∞kÖ’# ã≤QÆ∞æ z\Ïì_»ñQÆ <å
#`«=^Œ# Ü«∞QÆ∞K«∞ <å Ñ¨â◊√, Ñü=Å# ÉèíÜ«∞O|∞ QÆeæ Ñ¨~°=∞„Ñ‘u<£. 472
=. Hõâ◊ºÑ¨ÙO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞† ã¨=∞ã¨Î Éèí∂`«ÑüÜ≥ÿ∞# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»∞ <å KÕã≤# Ü«∞Ñ¨~å^èŒO|∞
ã¨ÇÏ≤ Oz =∞^Œ~æ ƒ° Ñù i¨ áêÅ#O|∞ ¿ãÜ«ÚOQÍHõ! ~°∞„^Œ∞O_»∞#∞ =∞Ç¨`«∞‡O_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O „Ñ¨HÍâ◊√O_»∞#∞
#ÅOÑ¶¨ÚºO_»∞#∞ ã¨HÍ=∞[# Ñ¶¨Å „áêÑ¨‰õΩO_»∞#∞ xëê¯=∞[# "≥∂HõΔ„Ñ¨^Œ∞O_»∞#∞ #ºãÎ̈^ŒO_»∞O_»∞#∞
^èŒ$`«^ŒO_»∞O_»∞#∞ ^Œ∞+¨ì tHõΔ‰õΩO_»∞#∞ |~°=∂`«∞‡O_»∞#∞ [QÆ^ŒO`«~åºq∞Ü«Ú x~°∞æ}∞O_»∞#∞
xëê¯=ÚO_»∞#∞ ÉèHí ãÎõ ∞¨ ÅÉè∞í O_»∞#∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞#∞ #QÆ∞ #Ñ¨Ê~°"∞Õ â◊fi~°∞#‰õΩ #=∞ã¨¯iOK≥^Œ =∞é˜ÜÚ«
+¨_∞» }
æ âÿˇ fi◊ ~°º ãÖÑ¨#∞flO_»∞#∞ [QÆ^ƒŒ ~ù Ü
Î° Ú« =∞Ç¨#∞„QÆÇÏ¨ jÅ∞O_»∞#∞ x~°Ü
Ì ∞« ÑïáêÅº =^è∂Œ ~°H‰Δõ Ωõ O_»∞#∞
ã¨f^ÕgÑüÜ«Ú <≥·# Ü«∂ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞OQÍ`« =∞x ã¨#∞fluOz. 473
* ku‰õÄ_» ‰õÄ_»xÑ¨x KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ ã≤Q∞Æ æ JQÆeæ OK«QÍ `«Å =OK«∞H˘#flk. Ñ¨â√◊ ÑüÜ≥∞ÿ #
~°∞„^Œ∞_»∞ Uq∞ KÕ™êÎ_À J<Õ ãÖâ◊Ü«∞O`À ÉèíÜ«∞O`À Hõâ◊ºÑ¨Ù}˜‚ K«∂z ZO`À „Ñ≤Ü«∞OQÍ W\Ï¡ J#flk.
ã¨~°fiÉèí∂`« ãÖ~°HõΔ‰õΩ_≥·# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ <Õ#∞ KÕã≤# JÑ¨~å^è•xfl HõΔq∞Oz <å QÆ~åƒùxfl ~°H˜ΔOK«∞QÍHõ!
~°∞„^Œ∞_»∞ ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞. =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞, ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊‰õΩ_»∞. PÜ«∞# J#∞[˝ ^•@~åxk. PÜ«∞#
HÀiHõÅ∞ HõÅ"åiH˜ HÀiHõÅ∞ f~°∞™êÎ_»∞. HÀiHõÅ∞ ÖËx"åiH˜ "≥∂HΔÍxfl J#∞„QÆÇ≤Ï™êÎ_»∞. ^Œ∞O_»QÆ∞Å#∞
^ŒO_ç™êÎ_»∞. ^èŒ~°‡^ŒO_®xfl ^èŒi™êÎ_»∞. ^Œ∞~°˚# tHõΔ‰õΩ_»∂, Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∂, ã¨~°fi"åºÑ¨‰õΩ_»∂, x~°∞æ}∞_»∂,
xëê¯=Ú_»∂, ÉèíHõÎã¨∞ÅÉèí∞_»∂, ÉèíQÆ=O`«∞_»∂ S# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞. +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º
ãÖÑ¨#∞fl_»∂, [QÆ<åfl^äŒ∞_»∂, Jáê~° Hõ$áê=∞Ü«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_»∂, J`«ºO`« zO`å„HÍO`«Öˇ·# HÍO`«Å#∞
Hõ\ÏH˜ΔOKÕ"å_»∂, ã¨f^Õq =Å¡Éèí∞_»∂ J~Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ ##∞fl =∞xflOK«∞QÍHõ Jx ã¨#∞fluOzOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 381
Hõ. J~°ƒù‰õΩÅ∞ ÖËx ^ŒQÆ∞@#∞, QÆ~°ƒù=Ú x[<å^äŒ∞=Å#ñ QÆ=∞ÖÏã¨# HÍ
q~°∂ƒù`«"≥∞ÿ#ñ QÆ~°‡ q, x~°ƒù~°Ñï`À+¨ =∂`«‡ <≥ÅH˘x Ü«ÚO_≥<.£ 474
* ku ãÖ`å#=Ú ÖËxk HÍ|\˜ì `«# =Å¡Éèí∞x=Å¡ `«#‰õΩ QÆ~°ƒùO xez#O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À ãÖ`À+≤OzOk.
=. JO`«ñ QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ ^Œ`å¯Åã¨=Úz`« ãÖ^è•º=O^Œ#O|∞Å∞ niÛ. 475
Hõ. P K≥eH˜ QÆ~°ƒùzÇ¨Ïfl=Ú, ÖËz#ñ |i`À+¨ =∂`«‡ <Õáê~°Hõ =∂
sK«∞O_»∞ x[`«Ö’^Œiñ, Ez Ü«∞Hõ~°‡=Ú# HÍ`«‡ „ã¨∞‰õΩ¯K«∞ñ |eÔH<£. 476
* Hõâ◊ºÑ¨ „Ñ¨*ÏÑü P ã¨=∞Ü«∂xH˜ KÕÜ«∞=Åã≤# ãÖ^è•º=O^Œ#O =ÚyOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
`«# ÉèÏ~°º‰õΩ QÆ~ƒ° Où xez#O^Œ∞‰õΩ PÜ«∞# P#OkOÑ¨Ö^Ë ∞Œ . KÕÜ∞« ~åx Ñ¨x KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À zOuã¨∂Î `«# HÍO`«#∞ K«∂z WÖÏ J<åfl_»∞.
=∞. ãü! h "Õ QÆu xO^Œ HÀ_»Hõ =∞<À*Ï`Õ‰õΔΩHÀ^ŒO_» x
~°æ`« <å~åK« Ñ¨~°OÑ¨~åÇ¨Ï`« qj~°‚ ™êfiO`«"≥· áêÑ¨ ãÖ
QÆu Å*Ï˚ÉèíÜ«∞ ^èŒ~°‡=ÚÖò q_çz ^Œ∞ëê¯ÅO|∞#O^Õ ~°q∞O
zu |e‡<£ "≥ÅÜ«∂e ÔH·=_çx ^Œ∞j≈Å „H˜Ü«∂Ö’Å`«<£. 477
* ã¨f! h=Ù =∞#‡^ä∞Œ x K≥~∞° ‰õΩqO\˜ #∞Oz "≥Å∞=_ç# Ñ¨^∞Œ <≥#· ÉÏ}Ñ¨~O° Ñ¨~Å° ^è•\˜H˜ `«@∞ìHÀÖËHõ
K≥ki# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O HõÅ^•x"≥· Ö’HõxO^Œ‰õΩ [OHõHõ ã≤QÆ∂æ ÉèíÜ«∞=¸ q_çzÃÑ\˜ì, JHÍÅOÖ’ |Å=O`«OQÍ
"≥ÅÜ«∂e=Öˇ "åº"≥∂Ç¨xH˜ ÖÁOyáÈ~Ú ãÖQÆq∞OKå=Ù.
=. J@¡QÆ∞@O *Ëã≤. 478
Hõ. ãü! q#∞ Éèí∂`«QÆ} „¿Ñ, i`«∞Öˇ· ~°∞„^•#∞K«~°∞Å Ñ¨$^äŒ∞â◊H˜Î ã¨=∞
xfi`«∞ Å∞„QÆHõ~°∞‡ Åuâ∫, ~°º`«=ÚÅ∞ Éèí„^•#∞Éèí„^Œ∞ Å# <å=∞=ÚÅ<£. 479
Hõ. Ñ¨~°ñy# ^Œ~ÀÊ^Œú`«∞ e, ^ŒÌé∞ H˘_»∞‰õΩÅ∞ h‰õΩñ |∞\˜ì ^èŒ~°}˜H˜ „"ÕñÔQ·
x~°`«=Ú |∞^èŒ[#Ñ‘_®, Ñ¨~°∞Öˇ· =iÎO`«∞ ~å`«‡|ÅQÆ~°fi=Ú#<£. 480
* JO^Œ∞=Å¡ ã¨∞O^Œs! q#∞. Éèí∂`«QÆ}ÏÅKÕ „¿Ñˆ~Ñ≤OÑ¨|_ç# "åÔ~· ~°∞„^Œ∞x J#∞K«~°∞Å∞
Éè„í ^Œ∞_»∞–J#∞Éè„í ^Œ∞_»∞ J<Õ "åi^Œ~Ì ∂° h‰õΩ ‰õΩ=∂~°∞Öˇ· [x‡™êÎ~∞° . q∞Hõ¯e â◊HãÎ˜ O¨ Ñ¨#∞flÅ∂ ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
HÍ~åºÅ∞ KÕ¿ã"å~°∂ =∞Ç¨|Å=O`«∞Å∂ Ju QÆifi+¨μªÅ∂ J~Ú# "åi^ŒÌ~°∂ `«=∞ Ñ¨~å„Hõ=∂\’ÑÖ`À
x~°O`«~°=¸ ã¨[˚#∞Å#∞ ÉÏkèOK«∞`«∂ Éèí∂q∞H˜ ÉèÏ~°Éèí∂`«∞ Ö∫`å~°∞.
`Õ. J\˜ì ^Œ∞+¨¯~°∞‡Å‰õΩ#∞ =∞Ç¨`«∞‡ Åey, qâ◊fiq^Œ∞ñ_≥·# Ç¨ÏiH˜x q#flqOÑ¨
#`«ñ_»∞ HÀÑ≤Oz Ç¨Ïi ‰õΩeâßÜ«Ú^èŒ=Ú#, y~°∞Å #éH˜# QÆu "åi ^èŒ~°}˜ñ QÆ∂Å∞Û. 481
* J@∞=O\˜ ^Œ∞+¨¯~°∞‡Å ^Œ∞O_»QÍÅ‰õΩ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ ã¨Ç≤ÏOK«ÖËHõ áÈ`å~°∞. "å~°∞ ã¨~°fiA˝_≥·#
Ç¨ÏiH˜ gi „‰õÄ~°H$õ `åºÅ∞ q#flqOK«∞‰õΩO\Ï~°∞. PÜ«∞# P„QÆÇÏ≤ Oz WO„^Œ∞_»∞ =„*ÏÜ«Ú^èOŒ `À H˘O_»Å#∞
YO_çOz#@∞¡ P ^Œ∞~å‡~°∞æÅ#∞ Ç¨Ï`«=∂~°∞™êÎ_»∞.
Hõ. Jx Hõâ◊ºÑ¨Ùñ _≥é˜ñyOz#, qx ku ÉèíÜ«∞=∞Ok KåÅ qÇ¨ÏfiÅ=∞uÜ≥ÿ∞
`«# Ç¨Ï$^ŒÜÕ∞â◊√ =ÚMÏ|˚=Úñ, QÆ#∞ñQ˘x ~Ú@¡xÜ≥∞ qQÆ`«H“`«∞Hõ Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 482
* D q^èŒOQÍ `«# Ñü J~Ú# Hõâ◊ºÑ¨„Ñ¨*ÏÑü K≥Ñ¨ÊQÍ qx ku ZO`À ÉèíÜ«∞Ñ¨_çOk. KåÅ
PO^Àà◊# K≥OkOk. "≥Å "≥ÅáÈ`«∞#fl =ÚYO`À Éèí~°Î =ÚYÑ¨^Œ‡O "≥·Ñ¨Ù K«∂ã¨∂Î W\Ï¡ J#flk.
K«. ^èŒ~° ã¨∞[<åÑ¨~å^èŒ∞ÅQÆ∞ `å=∞ã¨z`«∞ÎÅ ÔHO^Œ∞ <åÜ«Ú=Ù<£
ã≤iÜ«Ú #tOzáÈ=Ù† =∞$u ¿ã‰õΩé∞ â◊„`«∞ÅKÕ`«† xO`«Ü«∞ø
#~°Ü«∞ñQÆ x‰õΩ¯=O|∞ Éèí=^•`«‡A ÖÏ~°∞ºÅ ÔHQÆ∞æ¿ãÜ«∞ Éèí∂
ã¨∞~°∞Å „‰õΩ^è•yfláêÅÊ_»Hõ â’Éèí#=∞ø Ç¨ÏiKÕu ÑÖK«`«<£. 483
* ™êfig∞! ã¨[˚#∞Å‰õΩ JÑ¨HÍ~°O KÕ¿ã `«"≥∂QÆ∞} „Ñ¨=$`«∞ÎÖˇ·# =∞^À#‡`«∞ÎÅ‰õΩ `«Ñ¨Ê‰õΩO_®
PÜ«Ú=Ó, ãÖÑ¨^ŒÅ∂, #t™êÎ~Ú. â◊„`«∞=ÙÅ KÕ`«∞ÅÖ’ "åiH˜ =∞$`«∞º=Ù `«Ñ¨Ê^Œ∞. Wk =Ú=∂‡\˜H©
"åã¨Î=O. =∞# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ P~°∞ºÅ‰õΩ JÑ¨~å^èŒO KÕã≤#O^Œ∞=Å¡ P „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å HÀáêyflH˜ |eHÍ‰õΩO_®,
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NÇ¨Ïi KÕ`«∞ÅÖ’ =∞~°}ÕK«_» =∞<Õk =∞Ç¨ÉèÏQÆºO.
K«. J#=Ù_»∞ñ QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ QÆ=∞ÖÏ## H˜@¡#∞ xOu! h=Ù KÕ
ã≤# qÑ¨s`« Hõ~°‡=Ú#ñ *Ë‰õΩéˇ x\˜ì Ü«∞=ã¨÷† nxH˜<£
=∞#=Ú#ñ ^•Ñ¨ "≥ÚO^Œ‰õΩ=Ú! =∂^èŒ=Ù áê^Œã¨~À[Ü«ÚQÆ‡ zO
`«#=Ú#ñ *Ëã≤Ü«Ú<£ ##∞ =Ú^ŒO|∞#ñ Q˘Å∞Û@ñ *Ëã≤Ü«ÚO^ŒQÆ<£. 484
* ku =∂@Å∞ qx Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ P Hõ=∞Å=Úd`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. WOf h=Ù KÕã≤# qÑ¨s`«HÍ~°ºO
=Å¡ W@∞=O\˜ ^Œ∞~°=ã¨÷ =zÛOk. nx HÀãÖ h =∞#ã¨∞ûÖ’ Ñï`«Ñ≤OK«=^Œ∞Ì. NÑü áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞
ÉèÏqOK«∞. ##∞fl ãÖ`À+Ö`À ¿ãqOK«∞.
`Õ. ~°=∞}˜! h ã¨∞`«∞ÅO^Œ∞ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù, =Å# #∞^Œ~ÚOK«∞ "åiÖ’Ñ¨Å =Ú‰õΩO^Œ
Ñ¨^Œã¨~À*Ï`« q#ºã¨ÎÉèÏ=Ùñ_≥·#, `«#Ü«Úñ _»∞^Œ~ÚOÑ¨ñ QÆÅñ _»u^è•i‡‰õΩO_»∞. 485
* ~°=∞}©! q#∞. h H˘_»∞‰õΩÅÖ’ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù_»∞ J<Õ "åxH˜ Ñ¨Ù>Ëì ãÖ`å#OÖ’ #∞Oz ^èŒ~°‡|∞kú
QÆÅ"å_»∂, Ç¨ÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅg∞^Œ ãÖã¨HõÎ"≥∞ÿ# ÉèÏ=O HõÅ"å_»∂ J~Ú# XHõH˘_»∞‰õΩ [x‡™êÎ_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞ 486
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 383
Hõ. Ñ¶¨∞#Ñ¨Ù}∞ºO _»#fiÜ«∞ áê, =#∞ñ_»QÆ∞ #Ñ¨C}º`«=Úx =~°H©iÎ Å`«Öò
=#[Éèí"åO_À^Œ~° "≥∞, Å¡#∞ xO_»ñQÆñ |~°∞fi |∞^èŒÅÖÏ=ÚO _»QÆ∞@<£. 487
* JO`ÕHÍ^Œ∞, =∞Ç¨Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∂, =Oâ◊áê=#∞_»∂, |∞^è[Œ # „âı+μ¨ _ª ∂» JQÆ∞@=Å¡ P =∞Ç¨=∞Ç¨ïx
H©iÎÅ`«Å∞ „|Ç¨‡O_» ÉèÏO_»=∞O`«\Ï "åºÑ≤™êÎ~Ú.
`Õ. "å=∞Ö’K«#! q#∞=Ú ^Œ∞~°fi~°‚ ¿ÇÏ=∞, =∞yfl Ñ¨Ù@=Ú#ñ |iâ◊√^Œú "≥∞ÿ "≥Å∞OQÆ∞
#@∞¡, ^Œ∞ëêì`«‡ ãÖÉèí=Ùñ_»Ü«Úº =Oâ◊, áê=#∞O _»QÆ∞ Ç¨Ïiáê^ŒÉèí‰õΩÎñ _»QÆ∞@. 488
* "åÅæO\©! J`«_∞» ^Œ∞~å‡~°∞_æ #·≥ Ç≤Ï~°}ºHõt=Ùx Ñ¨Ù„`«∞_Õ J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© NÇ¨Ïiáê^Œ Éè‰í Ωõ _Î ∞» HÍ=@O
=Å¡ =∞e#=~°O‚ QÆÅ |OQÍ~°∞ JyflÖ’ Ñïâ◊√^Œ"ú ∞≥ ÿ ã¨∞=~°"‚ ∞≥ #ÿ @∞¡, =Oâßx HõO`å Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`«∞ _Ò`å_»∞.
`Õ. JOz`åëêìOQÆÜ≥∂QÆ „H˜Ü«∂HõÖÏÑ¨Ù, Öˇ·# Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ #=∞‡Ç¨#∞ÉèÏ=Ù
#`«∞ÅjÅ ã¨fiÉèÏ= q*Ï˝# ã¨~°}˜ñ, ^•=Úñ [i~ÚOÑ¨ <å`«‡Åñ ^ŒÅñ`«∞ Ô~Ñ¨Ù_»∞. 489
* „âı+¨ª"≥∞ÿ# JëêìOQÆ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ „Ñ¨Ü≥∂QÍÅÖ’ Pi`Õi# =∞Ç¨Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞ Ãã·`«O P
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx ã¨„`«Ê=~°Î#‰õÄ, ™ê^èŒ∞jÖÏxH˜ =Úiã≤áÈ~Ú PÜ«∞# J_»∞QÆ∞ *Ï_»ÅÖ’ `å=Ú ‰õÄ_®
x`«º=Ú #_»"åÅx =∞#ã¨∞ûÅÖ’ HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
L. P =∞Ç≤Ï`å`«‡‰õΩO_»∞ ã¨∞QÆ∞}ÏO|∞kè ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO_»∞, Å
H©Δ‡ =∞Ç≤ÏàÏkè<å^äŒ∞ñ ^Œ∞Åã‘ ^Œà◊^•=Úñ |ˆ~â◊√ <å`«‡ Ç¨Ï$
`åÎ=∞~°ãÖ|∞#O^Œ∞ñ „|=∞^ŒO|∞# xeÊ `«^Œ#º =ã¨∞Î=ÙO
^• =∞kÖ’ Ç¨Ïã≤OK«∞ Ç¨Ïi^•ã¨º qÇ¨~° qxtÛ `å`«∞‡ñ_≥·. 490
* ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»∂, ã¨^Œ∞æ}ÏÅ‰õΩ ã¨=Ú„^ŒO =O\˜ "å_»∂, =∞Ç≤Ï`å`«∞‡_»∂ J~Ú#
P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞ÅOÖ’ ÅH©Δ‡=∞<ÀÇ¨Ï~°∞x, `«∞Åã‘^•=∞^èŒ~°∞x, Ñ¨~å`«Ê~°∞x
ãÖ`À+ÖQÍ x~°O`«~°O xÅ∞Ñ¨ÙH˘x P NÇ¨Ïi ¿ã"å=∂~°æOÖ’<Õ rq`«=∞O`å #_»"åÅx xâ◊Û~ÚOK«∞
H˘x#"å_≥· Ö∫H˜Hõ=ÚÖˇ·# =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ K«∞ÅHõ#QÍ K«∂ã¨∞ÎO\Ï_»∞.
=. J\˜ì h áœ„`«∞O_»∞. 491
ã‘. =∞Ç≤Ï`« ^ÕÇ¨^Œºaè=∂#O|∞ kQÆ<å_ç z~°`«~åÅOÑ¨@ jÅ∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
|~°ã¨=∞$kúH˜ <å`«‡ñ |i`À+¨ =∞O^Œ∞K«∞ñ |~°^Œ∞óY=Ú#‰õΩñ ^•Ñ¨=Ú#∞ ÉÁO^Œ∞
h qâ◊fi=∞O`«Ü«Ú <Õ qÉèí∞=∞Ü«∞ =∞x Ü≥∞=fix Hõ~°∞}KÕ <≥é∞ñQÆ#Ü≥∞º
#\˜ì ~¸â◊fi~°∞xñ ^• <å`«‡™êH˜ΔQÆ "≥∂^Œ =∞_»~°OQÆñ EK«∞ ###º^Œ$+≤ì
`Õ. #ux^•ÃÑ¶∂„QÆ ã¨=∞Ü«∞O|∞#O^Œ∞ xdÅ, [O`«∞ ãÖ`åÑ¨ =∞_»ñyOK«∞ K«O„^Œ∞=∂_ç¯
#dÅ[QÆ=ÚÅ ^Œ∞óYO|∞ ÅÑ¨#~ÚOK«∞, ~°∂_èç <å`«ñ _»*Ï`«q~Àkè Ü«∞QÆ∞K«∞. 492
* J@∞=O\˜ h =∞#∞=∞_»∞ â◊s~å^Œ∞ÅÃÑ· Jaè=∂#O ÖËx"å_≥· "≥·~åQÆºO`À ‰õÄ_ç# ã¨fiÉèÏ=O
HõÅ"å_≥· W`«~°∞Å Jaè=$kúH˜ ãÖ`À+≤ã¨∂Î, J>Ë¡ W`«~°∞Å ^Œ∞óMÏxH˜ ãÖ`åÑÖ K≥O^Œ∞`«∂ LO\Ï_»∞. D
qâ◊fiO ã¨=∞ã¨Î=¸ ÉèíQÆ=#‡Ü«∞ =∞x ÉèÏq™êÎ_»∞. J@∞=O\˜ ÉèÏ=# ÉèíQÆ=O`«∞x ^ŒÜ«∞=Å¡<Õ HõeyO^Œx
qâ◊fiã≤™êÎ_∞» . J@∞=O\˜ ÉèQí =Æ O`«∞}˜‚ ãÖ`À+Ö`À `«^HÕ õ ^Œ$+≤`
ì À, P`«‡™êH˜QΔ Í ^Œi≈™êÎ_∞» . ÉèÜ
í ∞« OHõ~=° ∞~Ú#
ZO_®HÍÅOÖ’ ã¨~fi° r=ÙÅ‰õΩ `åáêxfl áÈQ˘>Ëì K«O„^Œ∞xÖÏ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ ãÖ`åáêxfl áÈQ˘_»`å_»∞. PÜ«∞#‰õΩ
â◊„`«∞=Ù J<Õ "å_»∞ LO_»<Õ LO_»_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú Ç¨Ïi^è•º# xëêªQÆi+¨μªO _»QÆ∞ #=∞‡Ç¨ÉèÏQÆ=`å„QÆQÆ}∞ºO_»∞. 493
Hõ. q=∞ÖÏO`«~°OQÆ |Ç≤Ï~°O, QÆ=ÚÅ#∞ ¿ãfiKåÛù#∞~°∂Ñ¨ Hõe`«∞O_»QÆ∞ <å
Hõ=∞ÖÏnèâ◊fi~°∞ ‰õΩO_»Å, ~°=∞}©Ü«∞ =ÚYO|∞ñ EK«∞ñ „|=∞^ŒO Éˇã¨ñQÆ<£. 494
* WO`ÕHÍ^Œ∞† NÇ¨Ïi ^è•º#OÖ’ J`«ºO`«"≥∞ÿ# x+¨ª HõÅ"å_≥· ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_≥· Ö’Ñ¨ÖÏ
"≥Å∞Ñ¨ÖÏ ã¨$+≤ì JO`«\Ï `å#∞ ÉèÏqOz# ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂áêxfl ¿ãfiK«ÛùQÍ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
=∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ`À =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ# P ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞x =ÚMÏxfl ãÖ`À+ÖQÍ ãÖ^Œi≈™êÎ_»∞.
`Õ. =∞é˜Ü«Ú h qâ◊fi =∂ Ç¨Ïi=∞Ü«∞=Ú QÍñQÆ, =∞#=Ú Ö’Ñ¨Åñ ^ŒÅñK«∞ #=∞‡#∞xÉèí∞O_»∞
=∞#∞ =∞Ç¨`«∞‡ÅÖ’# h =∞#∞=∞ñ_»kè‰õΩñ, _»#ñQÆ #∞uÔH‰õΩ¯ #OK«∞ñ QÆâ◊ºÑ¨Ùñ_»∞ Ñ¨Å∞Hõ. 495
* =∞#∞=Ù`À ã¨=∂#∞_≥#· P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ D „Ñ¨ÑO¨ K«=∞O`å Ç¨Ïi=∞Ü«∞OQÍ
`«ÅOK«∞`å_»∞. =∞iÜ«¸ =∞Ç¨`«∞‡ÅO^ŒiÖ’ h =∞#∞=∞_»∞ =∞Ç¨ÏhÜ«Ú_≥· H©iÎ á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx Hõâº◊ Ñ¨Ù_»∞
ÑëHÍ_»∞.
Hõ. qx `«# `«#Ü«ÚÅ∞ =∞^èŒ∞ã¨∂, ^Œ#∞KÕ Ç¨Ï`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞ ~°#∞K«∞ñ ^Œ# =∞#∞=∞ñ_»∞ ã¨
[˚##∞`« ÉèÏQÆ=`«∞O _»QÆ∞, ##∞K«∞ =∞kO *ÏÅ ^Œ∞óYÇ¨Ï~°¬=Ú ÖÁ^Œ=<£. 496
* Hõâ◊ºÑ¨„Ñ¨*ÏÑü Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ q#fl ku `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞ q+¨μ‚=Ù KÕuÖ’ =∞~°}˜™êÎ~°#fl =∂@‰õΩ
qKåiOzOk. `«# =∞#∞=∞_»∞ Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞_≥· ã¨[˚#∞Å‰õΩ ãÖã¨Î=hÜ«Ú _Ò`å_»#fl =∂@‰õΩ ZO`À
ãÖ`À+≤OzOk.
=. LO_»∞#O`« <å kuÜ«Úñ QÆâ◊ºÑ¨g~°º ãÖÉèí$`«OÉˇ·# QÆ~°ƒùO|∞ ^Œ∞~°ƒù~° `Õ*’aè~å=∞O|∞#∞ ##º
`Õ*’ q~å=∞O|∞#∞ k#k#„Ñ¨=~°ú=∂#O|∞#∞ <≥· x=fi\˜Å¡ x*’^Œ~°ã≤÷`«∞Öˇ·# ‰õΩ=∂~°∞
Å=∞~°^Œ=∞#∞Öˇ· =iÎOÑ¨ñQÆÅ ~°x zOuOK«∞K«∞ QÆ~°ƒùO|∞ â◊`« =~°¬O|∞Å∞ ^èŒi~ÚOz Ü«Ú#fl
Ü«∞#O`«~°O|. 497
* D q^èŒOQÍ Hõâ◊ºÑ¨Ùx g~°ºO`À xO_ç# ku QÆ~°ƒùO ÉèíiOÑ¨~åx `Õ[ã¨∞û`À ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ
„Ñ¨HÍtOK«∞`«∂ J#º`Õ[ã¨∞ûÅ#∞ Juâ◊~ÚOK«∞`«∂ k#k#=¸ Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`«∂ LOk. ku `«#
Hõ_∞» Ñ¨ÙÖ’x ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ^Õ=`«Å#∞ u~°ã¯¨ iOK«QÅÆ ~°x `«ÅáÈã¨∂Î #∂ˆ~O_»¡ Ñ¨~º° O`«O P"≥∞ `«# QÆ~åƒùxfl
^èŒiOz L#flk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 385
L. P kuQÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ ~°∞z~åHõ$u`À <˘Hõ`Õ[ =∞#º `Õ
*’ ^Œ=∞bÅ "≥Åfi_ç =ã¨∞O^èŒ~°Ü«Ú<£ QÆQÆ#O|∞ xO_ç ãÖ
Kèåk`« Ñ¨^Œ‡ÉÏO^èŒ= xâßHõ~° nÑ¨ÙÎÅ∞ QÆeæ ã¨∂zHÍ
ÉèË^Œ =∞Ç¨ÏŸ„QÆ ãÖ`«=∞ã¨ cè+¨}"≥∞ÿ# ÉèíÜ«∂‰õΩÖÏ`«∞‡Öˇ·, 498
* P ku^Õq QÆ~°ƒùO #∞O_ç Ju~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# XHÍ<˘Hõ `Õ[ã¨∞û "≥Å∞=_çOk. P `Õ[ã¨∞û W`«~°
`Õ[ã¨∞û ÅxflO\˜h Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕã∂¨ Î xOw <ÕÖÏ xO_ç, ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å HÍO`«∞Å#∞ Ãã·Ò« HõÑÊ≤ "ÕãO≤ k.
JO`«\Ï q∞H˜¯e zHõ¯x pHõ\˜ "åºÑ≤OzOk. JO^Œ~°∂ ÉèíÜ«∞O`À HõOÑ≤Oz áÈÜ«∂~°∞.
K«. J=∞~°QÆ}O|∞ ÖˇÅ¡ñ QÆ=∞ÖÏã¨#∞áêeH˜ <Õñy `«`«Ê^•
|˚=ÚÅ‰õΩ „"≥ÚH˜¯ Ü«∞O[Å∞Å∞ á¶êÅ=ÚÅO QÆkÜ«∞OQÆñ *ËiÛ z
`«Î=ÚÅ ÉèíÜ«∞O|∞ ãÖ„Éèí=∞=Úñ ^•~˘¯# x@¡x q#flqOz~À
Ü«∞=∞~°‰õΩÖÏ„QÆQÆ}º! ^Œ∞i`å~°‚=`å~°}! ã¨$+≤ìHÍ~°}Ï! 499
* ^Õ=`«ÅO^Œ~°∂ QÆ∞OÑ¨ÙQÆ∂_ç „|Ç¨Ï‡ã¨xflkèH˜ "≥àÏ¡~°∞. PÜ«∞# áê^ŒÑ¨^•‡Å‰õΩ #=∞ã¨¯iOKå~°∞.
#∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ KÕiÛ, =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèíÜ«∞=¸, `«`«Î~°áê@∂ Juâ◊~ÚOÑ¨QÍ D q^èŒOQÍ q#flqOKå~°∞.
'' F^Õ=`å‰õΩÅ „âıëêª! h=Ù áêÑ¨=∞<Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\ÕK«∞@‰õΩ ¿ã`«∞"≥#· "å_»=Ù! ã¨=∞ãÎ̈ ã¨$+≤Hì © ¿ÇÏ`«∞"≥#·
"å_»=Ù.
L. h=Ù K«~åK«~° „Ñ¨K«Ü«∞ <Õ`«=Ù ^è•`«=Ù ã¨~°fiÖ’Hõ áê
ÖÏ=o =∞øoÉèí∂+¨}∞ñ_» =Oz`«=¸iÎq ^Õ=^Õ=! "å
}©=~°! ~¸ Ü«∞*ÏO_»=Ú# h=Ù <≥é∞OQÆx Ü«∞~°÷ =Ú#fl^Õ
ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅOÑ¨Ù=Ú qÑ¨#∞flÅ =∞=Ú‡ Éèí=„`«ÊÑ¨#∞flÅ<£. 500
* h=Ù K«~åK«~°„Ñ¨ÑÖKåxH˜ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù. ã¨$+≤ìHõ~°Î=Ù. ã¨HõÅÖ’Hõ áêÅ‰õΩÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù.
Ñ¨Ó[hÜ«Ú_»"≥·# ^Õ=^Õ"å! ã¨~°ã¨fif =Å¡ÉèÏ! D „|Ç¨‡O_»OÖ’ h‰õΩ `≥eÜ«∞x ^Õ=Ú#flk? PÑ¨^ŒÅ
áêÖˇ·<å=Ú. h K«~°}ÏÅ<Õ â◊~°}∞á⁄O^•=Ú. =∂ HõëêìÅ#∞ XHõ¯=∂@∞ h =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨‡iOK«∞.
=. ^Õ"å! HÍ~°º~°∂ÑÖ|QÆ∞ KÕ`«<åKÕ`«<å`«‡Hõ „Ñ¨ÑÖK«O|∞#‰õΩñ QÍ~°}∞O_»"≥·# hKÕ`« ã¨=∞ã¨Î
Éèí∞=#O|∞Å∞#∞ ã¨$l~ÚOÑ¨ñ|_çÜ≥∞, h=Ù ã¨~°fi Éèí∂`å`«‡ÉèÏ=q^Œ∞O_»=Ù, Ö’Hõ<å^äŒtMÏ=∞}˜
Éè∂í `«∞O_»=Ù, q*Ï˝#g~°∞ºO_», =q^ŒºO*Ëã≤ ~Ú\˜ì „ã¨+$ì¨ ~°∂ÑÖ|∞ <˘Oku, QÆ$Ç‘Ï`«~*° ’QÆ∞}∞O_»=Ù,
hÜ«∞O^Œ∞ñ „|ÑÖK«O|∞ b#OÉˇ· Ü«ÚO_»∞, ã¨∞Ñ¨HõfiÜ≥∂QÆO|∞ <˘Ok xëê¯=ÚÖˇ· ^è•º#O|∞#
x#fl~°ÜÚ« K«∞ xi˚`â« ßfi¿ãO„kÜ«∂`«∞‡Öˇ· Éè=í „`«Ê™ê^ŒO|∞ =_»ã#≤ "å~°Å‰õΩO |~åÉè=í O|∞ ÖˇH¯õ _çq?
Z=fix "åQÍ˚ÅO|∞ÅKÕñ ÉÏâ◊|^ŒúO|∞Öˇ·# Ñ¨â◊√=ÙÅ K«O^ŒO|∞# xdÅ r=ÙÅ∞ =iÎO`«∞ ~°\˜ì h‰õΩ
#=∞ã¨¯iOK≥^Œ. =∞Ç¨ÏŸ~å„`« qÉèÏQÍÉèÏ=O|∞# Å∞Ñ¨ÎHõ~°‡O|∞ÅQÆ∞ Ö’HõO|∞Å‰õΩ ¿ã=∞O|∞
QÍqOÑ¨Ù=Ú, â◊~°}ÏQÆ`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=Ú‡ #uâ◊Ü«∞Hõ~°∞}Ï~°ã¨ ÑïÑ¨Ó~°‚O|∞ÅQÆ∞ Hõ\ÏHõΔO|∞Å gHΔ̃Oz
~°H˜ΔOÑ¨Ù=Ú. Hõâ◊ºÑ¨Ù g~°ºO|∞ ku QÆ~°ƒùO|∞##∞O_ç ã¨HõÅ kQÆfiÅÜ«∞O|∞ <å„Hõq∞Oz ^•~°∞=O^Œ∞
=Ç≤Ïfl K«O^ŒO|∞# b#OÉˇ· „Ñ¨=$^ŒúO |QÆ∞K«∞#fl—— ^Œx q#flqOz# |$O^•~°Hõ ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞Å‰õΩ
<å#O^ŒO|∞ QÆO^ŒoOÑ¨ #~°qO^Œ#O^Œ#∞O _ç@¡xÜ≥∞. 501
* F ^Õ=^Õ"å! HÍ~°º~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# D K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖKåxH˜ h"Õ HÍ~°} "≥∞ÿ#"å_»=Ù. h"Õ D
Ö’HÍÅhfl ã¨ $ +≤ ì O Kå=Ù. h=Ù ã¨ = ∞ã¨ Î „áê}∞Å PO`« ~ ° º O `≥ e ã≤ # "å_» = Ù. Ö’Hõ á êÅ‰õ Ω ÅÖ’
=∞‰õΩ\ÏÜ«∞=∂#∞_»=Ù. q*Ï˝# ãÖÑ¨#∞fl_»=Ù. =∂Ü«∂„Ñ¨ÉèÏ=O`À ã¨$+≤ìHõ~°Î"≥· D ã¨$+≤ì KÕã¨∞Î<åfl=Ù.
~°*’QÆ∞}Ïxfl Ö’Q˘#fl hÖ’ D qâ◊fi=∞O`å qb#"≥∞ÿ LO@∞Ok. Ü≥∂QÍÉèÏºãÖÖ’ Pi`Õi xëê¯=ÚÖˇ·#
=∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å∞ x#∞fl ^è•ºx™êÎ~°∞. x#∞fl ^Œi≈™êÎ~°∞. âßfiã¨#∞ JiHõ\˜ì WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz
P`å‡~å=ÚÖˇ· h J#∞„QÆÇÏ¨ O ÅaèOz#"åiH˜ J==∂<åÅ∞ HõÅ∞QÆ<Õ HõÅ∞QÆ=Ù. Z=x=∂@‰õΩ u~°∞QÆ∞ÖË^À,
Z=x P[˝‰õΩ |^Œ∞úÖˇ· „`åà◊¡KÕ Hõ\˜ì"ÕÜ«∞|_ç# Ñ¨â◊√=ÙÅ=Öˇ ã¨=∞ã¨Îr=ÙÅ∂ „Ñ¨=iÎ™êÎ~À J@∞=O\˜ h‰õΩ
#=∞™ê¯~°O KÕã¨∞Î<åfl=Ú.
Wk Ñ¨QÆÅ∂, Wk ~å„f J<Õ qÉèÏQÆO ÖËHõ ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å∂ Ö’Ñ≤Oz pHÍ‰õΩÑ¨_Õ D Ö’HÍxH˜ ˆHΔ=∞O
HõeyOK«∞. â◊~°}Ï~°∞÷Å"≥∞ÿ =zÛ# =∂ÃÑ· h ÑïÑ¨Ó~°‚ Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ∞ „Ñ¨ãïO*Ëã≤ =∞=Ú‡ ~°H˜ΔOK«∞.
Hõ>ˇìÖ’ ~°QÆ∞ÖÁ¯<Õ JyflÖÏQÍ ku QÆ~°ƒùOÖ’ Hõâ◊ºÑ¨Ùx g~°ºO q~ålÅ∞¡`«∂ Jxfl k‰õΩ¯Å#∂ P„Hõq∞Oz
JO`«HõO`«‰õÄ Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∞#flk.—— D q^èŒOQÍ q#flqOK«∞`«∞#fl J=∞~° ã¨=¸Ç¨xH˜ „Ñ¨"≥∂^ŒO
HõeˆQ@@∞¡ Hõ=∞ÅãÖÉèí=Ù_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ "≥·‰õΩO~î°=Ú# Hõ~°∞QÆ∞@ :-
Hõ. w~åfi}∞ÖÏ~°! Ü«Ú+¨‡, `«∂Ê~°fiA ÖÏf‡Ü«∞ã¨∞`«∞Å∞ Ñ¨Ù}∞ºÅ∞ qK«~°
xfl~åfi}∞Å∞ ã¨#HÍ^Œ∞Å∞, ã¨~°fiOHõ+¨ âı=Ú+‘ qK«HõΔ}∞ ÖˇO^Œ∞<£. 502
* F ^Õ=`«ÖÏ~å! ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ g∞HõO>Ë =ÚO^Õ [x‡Oz# "å~°∞. "å~°∞ <å‰õΩ
=∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Å∞. Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞. ~°∂ÑÖ^•eÛ #_»z=ã¨∞Î#fl ÔH·=ÅºO =O\˜"å~°∞. ã¨=∞ã¨Î
q+¨Ü«∂ÅÖ’#∂ ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# *Ï˝#O QÆÅ q^•fiOã¨∞Å∞.
Hõ. "å~°Å∞ xã¨ûÊ$Ç¨ï ÅQÆ∞K«∞ #, "å~°} Éèí∞=#O|∞ ÖˇÅ¡ =_çñ „QÆ∞=∞‡~°∞K«∞<£
nè~°∞ ÖÁHõ<åñ_»∞ ÉèíH˜Î<£, N~°=∞}©â◊fi~° Ñ¨^•|˚¿ã"å x~°u<£. 503
* nè~°∞Å∂ Pâß^Œ∂~°∞Å∂ JQÆ∞ "å~°∞ Ö’HÍÅhfl Ü«∞^äÕK«ÛùQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ XHõ<å_»∞ ÉèíH˜Î`À
Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ H˘Å"åÅ<Õ Pã¨H˜Î`À |Ü«∞Å∞^Õ~å~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 387
K«. K«x K«x HÍOz ~°O`« |∞^èŒã¨`«Î=Ú ÅOz`« x`«º k=º â’
Éèí# qÉèí"åaè ~å=∞=Úñ „|Ñ¨#fl[# ã¨Î=hÜ«∞ <å=∞=Ú<£
[##q~å=∞=Ú<£ ã¨∞[# ã¨#∞fl`« Éèí∂=∞=Ú ÉèíHõÎÖ’Hõ áê
Å# QÆ∞}^è•=∞=ÚO |∞~°ÅÖÏ=∞=Úñ *Ï~°∞q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú<£. 504
* P |∞^è=Œ ~ˆ }∞ºÅ∞ Pq^èOŒ QÍ "≥o§, "≥o§, "≥É· "íè À¿Ñ`«"∞≥ #ÿ "≥‰· Ωõ O~îåxfl K«∂Kå~°∞. P =∞Ç¨Ñ¨@}
ì O
k=º"≥∞#ÿ â’Éè`
í À ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞#flk. J`«ºO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°OQÍ L#flk. „Ñ¨Ñ#¨ ∞flÅQÆ∞ Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ
ÉèílOÑ¨^Œy L#flk. JHõ¯_» ™ê÷#O ÅaèOz# Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å‰õΩ Ñ¨Ù#~°˚#‡O ÖË^Œ∞. P #QÆ~°O
P~°º[#ã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ ÉèíHõÎ[#áêÅ#‰õΩ QÆ}hÜ«∞"≥∞ÿ, QÆ∞}=ÚÅ‰õΩ P™ê÷#"≥∞ÿ, #QÆ~°=ÚÅÔHÅ¡
uÅHÍÜ«∞=∂#"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞#flk.
L. P =∞Ç¨ÏhÜ«∞ Ñ¨@ì}=Ú#O^Œ∞ =ã≤OK≥_ç"å~° ÖÏ`«‡ x
ëê¯=∞Ñ¶¨ÅOÉˇ ã¨`«ÊùÅ=ÚQÍñ ^ŒÅáÈã≤ =Ú=Ú‰õΔΩ^èŒ~°∞‡Öˇ·
N=∞Ç≤ÏàÏkèáêO„Ñ¶≤∞ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨ÏÑ¨Ó[ ÖÁ#~°∞ÛK«∞<£ =∞Ç¨ÏŸ
^•Ì=∞ `«nÜ«∞~°∂Ñ¨=ÚÅñ ^•eÛ ã¨∞dOK«∞K«∞ #∞O^Œ∞ Ô~Ñ¨C_»∞<£. 505
* P =∞Ç¨ #QÆ~°OÖ’ x=ã≤OKÕ áœ~°∞Å∞ xëê¯=∞Ñ¶¨Å"Õ∞ `«=∞ rq`« ã¨~°fiã¨fiOQÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞.
ÔH·=ÅºO HÍOH˜ΔOz#"å~°∞. x~°O`«~°O Ç¨ÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅ<Õ JiÛã¨∂Î LO\Ï~°∞. JÑ¨Ù~°∂áêÅ~Ú#
<å~åÜ«∞} ã¨fi~°∂áêÅ∞ ^èŒiOz P#O^Œ=∞Ü«ÚÖˇ· JÅ~å~°∞`«∂ LO\Ï~°∞.
K«. qQÆ`«~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}∞ñ_»∞ q„â◊√`«Kå~°∞Ü«∞â◊√O_»∞ â◊√^Œú ã¨
`«Îfi QÆ∞}∞ñ _»AO _»<åk ÉèíQÆ=O`«∞ñ _»#O`«∞ñ _»#O`«â◊H˜ÎÜ«Ú<£
xQÆ=∞K«Ü«∂O`«"Õ^Œ∞ºñ_»∞ qxâ◊ÛÅ x~°‡Å ^èŒ~°‡=¸iÎÜ«Ú
#flQÆ∞ Ç¨Ïi¿Ñ~°ñ ÉˇOÃÑã¨ñQÆ∞ ##flQÆ~ÀÑ¨=#=Ú‡ e=Ú‡Å<£. 506
* N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_»∞, k‰õΩ¯Å xO_ç# K«Hõ¯x H©iÎ HõÅ"å_»∞,
ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# ã¨`«ÎfiQÆ∞}O =¸sÎÉèíqOz#"å_»∞, JA_»∞, P^ŒºO`« ~°Ç≤Ï`«∞_»∞, ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, J#O`«â◊H˜Î
ãÖÑ¨#∞fl_»∞, "Õ^•O`«"^Õ ∞Œ º_»∞. xâ◊ÛÅO, x~°‡ÅO J~Ú# ^è~Œ ‡° O ~°∂Ñ¨Ù^•eÛ#"å_»∞. J@∞=O\˜ ^Õ=^Õ=Ùx
¿ã=Ö’ ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂ Ç¨Ï$^Œº"≥∞ÿ# P #QÆ~À^•º#O q~ålÅ∞¡`«∞O@∞Ok.
=. =∞é˜Ü«Úñ ÔQ·=ÅºO|∞ =¸sÎÉèíqOz# `≥éOQÆ∞#O ÉÁÅ∞áê~°∞K«∞ ''<≥·„âı≈Ü«∞ã¨—— <å=∞O|∞#
#aè~å=∞OÉˇ· ã¨`«`«O|∞#∞ ã¨HõÅ~°∞Î^èŒ~°‡O|∞Å∞ QÆey Ü«∞i÷[#O|∞Å =∞#O|∞Å Ñ¶¨∞#O|∞Å∞Q
Æ hiHõ ÖˇuÎ# HÀiHõÅ∞ ™êiHõÅ∞ Q˘# <˘ãÖQÆ∞K«∞ x`«~° `«~°∞~°Ç≤Ï`«O|∞Å∞#∞ QÍ=∞^ÀÇ¨Ï#
ã¨ÇÏ≤ `«O|∞Å∞#∞ |∞+¨ÊÑ¶Å¨ Éèií `«O|∞Å∞#∞<≥· `«#~°∞Û ãÖ`å#=# ãÖ`å#O|∞Å∞#∞, ã¨=∞Oz`«
=ãÖ`« ã¨=∞Ü«∞ ™œÉèÏQÆº ãÖÑ¨^Œaèâ’aè`« "åãÖuHÍ‰õΩã¨∞=∞ qã¨~° Ñï=∞à◊ q∞o`« QÆo`«
=∞Hõ~°O^Œ Åe`å"≥∂^Œ =Úk`« Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ·, Ü«∞YO_»`Õ*’xkè Ü«∞QÆ∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ K«i„`«O|∞
Å∞QÆæ_çOÑ¨ÖËHõ YO_ç`«*Ï˝#∞ ÅÜ«Úº#∞ x~°uâ◊Ü«∞ q+¨Ü«∞ã¨∞MÏ#∞Éèí= HÍ~°}O |QÆ∞@
xOk~åã¨∞O^Œs~°=∞} K«~°} ¿ã"å q~°=∞} HÍiÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl^Œx `«ÅOz `«^ŒæO^èŒ „áêÑ¨Hõ
QÆO^èŒ=Ç¨ïxO k~°ã¨¯iOz <å~åÜ«∞} Éèí[#Ñ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· K«i~ÚOK«∞ ã¨∞O^Œs Ü«ÚHõÎÖˇ·#
"≥·=∂x‰õΩÅ∞#∞, "≥·=∂xHõ =∂#™È`ÕûHõO|∞QÆO ÉÏ~å=`« Ç¨ÏOã¨ ™ê~°ã¨ â◊√Hõ Ñ≤Hõ Kå`«Hõ uuÎi
=∞Ü«¸~° ~°^ä•OQÆ =ÚYº qÇ¨ÏOQÆ HÀÖÏÇ¨ÏÅ q~å=∞O|∞QÍ #~°qO^Œ#Ü«∞# Hõ^ä•QÍ#O|∞
Å#∂#O|∞Å∞QÍ "≥Ú~°Ü«∞ =∞^Œ= kOkOk~° ãÖ^ÀÇ¨ÏHõe`« Ñ¨Ù+¨Ê=b¡ =∞`«e¡HõÅ∞#∞, #‰õΩOiî`«
K«i„`«∞O_≥·# q‰õΩO~î° xÅÜ«Úx HõO~î°O|∞#O ^Õ[iÅ∞¡ qÅã≤`« `«∞Åã‘^•=∞O|∞O QÆ#∞OQ˘x
~¸ `«∞Åã‘^•=∞O|∞ Ç¨Ïi =∞OQÆà◊ QÆà◊ qÅQÆflOÉˇ· Ü«ÚO_»∞ ™œÉèÏQÆºO|∞ =_»Ü«Ú@ ˆHq∞
`«ÑÖ|∞ QÍqOK≥<ÀÜ«∞x |Ç¨˙HõiOK«∞ K«O^ŒO|∞# <˘Ñ¨C K«O^Œ# =∞O^•~° ‰õΩO^•~°qO^Œ
Ñ¨Ù<åflQÆ <åQÆ =‰õΩàÏâ’Hõ ‰õΩ~°=HÀ`«ÊÅ áêi*Ï`åk „Ñ¨ã¨∂#=∞O[~°∞Å∞#∞, =∞O[s Ñ¨ÙO[ ~°Ol`«
x‰õΩO[O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ #∞`«∞ÎOQÆ Ñ‘# ‰õΩK« ÉèÏ~åHõOÑ≤`« =∞^èŒºO|∞Å∞ñ QÆ\˜`«@ Ñ¶¨∞\˜`« Hõ#Hõ
"Õ∞YÖÏ HõÖÏÑ¨ x#^ÀÑ¨ÖÏe`« hÅ ^Œ∞‰õÄÅ â’aè`« Ñ¨$^äŒ∞ x`«O| Éèí~åÅã¨Ü«∂# Ç¨Ïã≤`« HõÅÇ¨ÏOã¨
=∞Ü«¸~° QÆ=∞#O|∞Å∞, #ã¨=∞â◊~° ‰õΩã¨∞=∞â◊~° qÅã≤`«O|∞ #Ñ¨Ç¨Ïã≤OK«∞ #Ü«∞# Hõ=∞ÅO|∞Å∞O
QÆey# ã¨∞O^Œs ãÖ^ÀÇ¨ÏO|∞ÅO ^Œye HõO^Œ~°Ê ˆHm qÇ¨~°O|∞Å <å#O^ŒO|∞ <˘O^ŒHõ =Ú‰õΩO^Œ
K«~}° Ï~°qO^Œ ¿ã"åÑïÅ|ú =∞~°H` õ « "≥_· ∂» ~°º ¿ÇÏ=∞=∞Ü«∞ q=∂<å~°∂_è∞» Öˇ· Ç¨Ïi^•ã¨∞Å∞ qÇ¨ÏiOK«∞
Ñ¨Ù}º„Ñ¨^Õâ◊O|∞Å∞#∞, xOk~åã¨∞O^Œi „`≥·Ö’Hõº ™œO^Œ~°ºYx Ü≥ÿ∞# =∞<ÀÇ¨Ï~°=¸iÎ ^èŒi~ÚOz
~°=∞}©Ü«∞ ~°}˜`« =∞}˜ #∂Ñ¨Ù~° K«~°}Ï~°qO^ŒÜ≥ÿ∞ x[Ç¨Ï$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞O_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x
=∞Ok~°O|∞#O *ÏOK«Åº ^À+¨ ~åÇ≤Ï`«ºO|∞QÆ =iÎOÑÖ QÆ~°Hõ=∞Å „Éèí=∞}©Hõ$`« bÖÏO|∞*Ï`«Ü≥ÿ∞
`«# h_» HÍOK«# ã¨Êù\˜Hõ=∞Ü«∞ ‰õΩ_»º„Ñ¨^Õâ◊O|∞ÅO „|uÑ¶ëOÑ¨ NxˆH`«#∞x xˆH`«# ã¨=∂‡~°˚#
ÔH·OHõ~°ºO|∞ Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡O |x `≥Å∞Ñ¨Ù K«O^ŒO|∞#O EÑ¨@∞ìK«∞ x[=#O|∞#O ^Œ#~°∞
™œ~°ÉèÏaè~å=∞O|∞ ÅQÆ∞ `«∞Åã‘^Œà◊ ^•=∞O|∞Å <å`«‡<åÜ«∞‰õΩx K«~°}Ï~°qO^ŒO|∞Å #iÛOK«∞K«∞
<˘ãë =∞$QÆ =∞^ŒÑ¨Ù@ã¨Å∞# =∞ã¨Å∞H˘x `«∞OÃÑã¨ÖÏ_»∞ ‰õΩ~°∞Å∞#∞, Åe`« uÅ„Ñ¨ã¨∂# ~°∞z~åÉèí
<åãÖ ^Œ#~°∞ "≥∂=Úñ^•=∞~° q=∞Å ãëÅO|∞Åñ „|uaOaOÑ¨ x[=∞<À<åÜ«∞‰õΩKÕÒ« AOa`«O
|QÆ∞@QÍñ ^ŒÅOz Å*Ï˝=#`«=^Œ# Ü≥ÿ∞ Ü«ÚO_»O*ËÜ«Ú „Ñ¨"åà◊ ÅuHÍ‰õΩÅO|∞Öˇ#· ‰õÄÅO|∞Å∞
QÆÅ #_»ÉÏ=ÙÅ∞#∞ QÆey Ñ¨Ù}ºO|∞#‰õΩ â◊~°}ºO|∞#∞, ^èŒ~°‡O|∞#‰õΩ x~°‡Å ™ê÷#O|∞#∞,
ã¨∞Hõ$`«=¸ÅO|∞#‰õΩ <åÅ"åÅO|∞#∞ #~Ú á⁄Å∞á⁄O^Œ∞K«∞O_»∞. 507
* P L^•º#=#O "≥∂HõΔ"Õ∞ =¸sÎÉèíqOzO^• J#fl@∞¡O@∞Ok. P P~å=∞O ''<≥·„âı≈Ü«∞ãÖ——J<Õ
<å=∞O`À #Ü«∞<åaè~å=∞OQÍ XÑ¨C`«∞O@∞Ok. P =#O xO_® Z<≥fl<Àfl HõÅÊ=$HΔÍÅ∞ ¿ãfiK«ÛùQÍ ÃÑiy
Ñ¨ÓÅ`À ÑÖ_»¡`À xO_ç LO\Ï~Ú. Jq Jxfl "Õà◊ÅO^Œ∂, Jxfl |∞∞`«∞=ÙÅ "≥·Éèí=O`À â’aèÅ∞¡`«∂,
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 389
Ji÷[#∞Å =∞#ã¨∞ûÅÖ’ JO‰õΩiOz# HÀiHõÅ#∞ H˘~°`«ÖË‰õΩO_® f~°∞ã¨∞ÎO\Ï~Ú. =ãÖ`«|∞∞`«∞=ÙÖ’
H˘Å¡Å∞QÍ q~°|∂z# "≥ÚÅ¡ÑÓ¨ =ÙÅ ã¨∞QÆO^èOŒ `À ‰õÄ_ç# =∞Hõ~O° ^Œ aO^Œ∞=ÙÅ#∞ JO^Œe =∞O^Œ=∂~°∞`åÅ∞
#Å∞=¸ÅÖÏ "≥^[Œ Å∞¡`∞« O\Ï~Ú. `«=∞ `«=∞ ~°=∞}©=∞}∞Å`À Hõeã≤ q=∂<åÅÖ’ qÇ¨ÏiOKÕ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∞
J@∞=O\˜ Hõ=∞‡x Ñ¨ÓÅ`Õ<≥Å ™È#Å‰õΩ ãÖ`À+≤`« ™êfiO`«∞Öˇ· "≥∞ÿ=∞~°z =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_≥·# q+¨μ‚^Õ=Ùx
Hõ^äŒÅ∞ K≥Ñ¨CHÀ@O =∞~°záÈ`«∞O\Ï~°∞. JO`«Ö’ "å~°∞ P J*Ï˝#O #∞O_ç `Õ~°∞H˘x qK«ÛÅq_çQÍ
q+¨Ü«∞"åã¨#Å#∞ Ô~K«ÛQ˘>Ëì D ã¨∞"åã¨#Å∞ ~°=∂~°=∞}∞x K«~°} Hõ=∞ÖÏ~å^èŒ#‰õΩ ÉÏ^èŒHÍÅx ÉèÏqOz
P Hõ=∞‡ `≥"≥∞‡~°Å#∞ „`Àã≤~å[x N=∞<åfl~åÜ«∞} ¿ã"åÑ¨~åÜ«∞}∞Öˇ· ãÖK«iã¨∞ÎO\Ï~°∞.
P"≥=· ∂x‰õΩÅ JO`«~O° QÍÅÖ’ P#O^ŒO á⁄Oyá⁄~°Ö@
Ë @∞¡ ^èfiŒ #∞Å∞ KÕã∞¨ #Î fl áê=Ù~åà◊¥§, Ç¨ÏOã¨Å∂,
ÉˇQÆ∞æ~°∞Å∂, zÅ∞HõÅ∂, HÀH˜ÅÅ∂, "å#HÀ~ÚÅÅ∂, f`«∞=ÙÑ≤@ìÅ∂, <≥q∞à◊√¡, K«„Hõ"åHÍÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#
Ñ¨‰õΔΩÅ HÀÖÏÇ¨ÏÖÏxfl q∞Oz Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ^ä•QÍ<åÅ∞ JYO_»OQÍ [~°∞Ñ¨Ù`«∞#fl@∞¡#fl QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^Œ
QÆ∞OÑ¨ÙÅ`À xO_ç# "Õ∞e*Ïu Ñ¨ÓÅf=Å∞ Hõ#∞flÅqO^Œ∞ KÕã¨∞ÎO\Ï~Ú.
=O^ŒhÜ«∞ K«i„`«∞_≥·# "≥·‰õΩO~î°^è•=Úx HõO~î°OÖ’ =#=∂eHõQÍ "≥Åã≤ qÅã≤Å¡\ÏxH˜ D `«∞Åã≤
ZO`«\˜ `«Ñã¨ ∞¨ û KÕãO≤ ^À Jx P#O^ŒO`À Jaè#Okã¨∞#Î fl@∞¡ =∞Oz QÆO^ŒÑÙ¨ K≥@∞¡, =∞O^•~åÅ∞, =∞ÖˇÅ¡ ∞,
Hõ=∞ÖÏÅ∞ ã¨∞~°á⁄#flÅ∞, á⁄#flÅ∞, á⁄QÆ_»Å∞, Jâ’HÍÅ∞, QÀ~°O@Å∞, HõÅ∞=Å∞, áêi*Ï`åÅ∞, QÆ∞`«∞ÎÅ∞
QÆ∞`«∞ÎÅ∞QÍ Ñ¨Óz `«∞Åã‘=<åÅÃÑ· ã¨∞QÆO^è•Å∞ q~°l=Ú‡`«∞O\Ï~Ú.
X`«∞ÎQÍ Ñ¨Óz# Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÎÅ <≥`åÎ=ÙÅ∞ QÆ∞=∂~ÚOKÕ á⁄^ŒiO_»∞¡<åfl~Ú. P á⁄^ŒiO_»¡Ö’ Z`≥·Î#
ã¨#Î ‰õΩOÉèÏÅ ÉèÏ~åxH˜ #Hõ#HõÖÏ_»∞ ã¨#flx <≥#fl_»∞=ÚÅ∞ QÆÅ H˘O^Œ~∞° ã¨∞O^Œs=∞}∞Å∞ qÇ¨Ïiã¨∞OÎ \Ï~°∞.
P Å`åOQÆ∞Å∞ he~°OQÆ∞ Ñ¨@∞ìp~°Å∞ Hõ@∞ìH˘x |OQÍ~°∞ QÆ*ˇ˚Å X_®¤}ÏÅ∞ ã≤OQÍiOK«∞H˘x LO\Ï~°∞.
P =∞O^Œ Ü « ∂ #Å XÜ« ∂ º~° Ñ ¨ Ù #_» H õ Å ™⁄QÆ ã ¨ ∞ Å∞ =∞~åàÏÅ#∂, =∞Ü« ¸ ~åÅ#∂ ZQÆ ` åo
KÕã¨∞Î#fl@∞¡O\Ï~Ú. P J#∞flÅq∞#flÅ "åÅæ#∞flÅ∞ Jã¨=∞â◊~°∞x ‰õΩã¨∞=∞â◊~åÅ#∞ ÑïÇ¨Ïã≤ã¨∞ÎO\Ï~Ú.
J@∞=O\˜ JO^•Å~åã¨∞Å ™œO^Œ~åºxH˜ Ö’#∞QÍHõ "åi`À â◊$OQÍ~°„H©_® qÖÏ™êÅ#∞ PtOK«Hõ JO^Œe
Ç¨ÏiÉèí‰õΩÎÅ∞ QÀqO^Œ K«~°}Ï~°qO^Œ ãÖ¿ã=#O =Å¡ ãÖ„áêÑ≤ÎOz# #=~°`åflÅ∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x |OQÍ~°∞
q=∂<åÅ∞ ZH˜¯ PÜ«∂ Ñ¨Ù}º„Ñ¨^ÕâßÅÖ’ u~°∞QÆ∞`«∞O\Ï~°∞.
JO^•Ånq J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq =ÚÖ’¡HÍÅ ™œO^Œ~°ºO =¸sÎÉèíqOz#@∞¡ =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# HÍe
JO^≥Å∞ Ñ¶¨∞Å∞¡Ñ¶¨∞Å∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞<å^äŒ∞_≥·# "≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞x =∞Ok~°OÖ’ K«OK«Å`«fiO
=∂x ãÖK«iã¨∞OÎ @∞Ok. P WOk~åã¨∞O^Œi `«# Hõ~H° =õ ∞ÅOÖ’x bÖÏHõ=∞ÖÏxfl „uÑ¨C`«∞O_»QÍ P"≥∞h_»
P "Õ∞_»Ö’x |OQÍ~°∞ áêÅ~åu QÀ_»ÅÃÑ· „ÑüÑ¶ëã¨∞ÎOk. JÑ¨C_»∞ Jk =Ú‰õΩO^Œ =∞Ok~° ã¨=∂‡~°˚#"Õ∞
Ñ¨~°=∞^èŒ~°‡=∞x „Ñ¨Hõ\˜ã¨∞Î#fl@∞¡O@∞Ok. ÅH©Δ‡^Õq `«# =#OÖ’x Ñï=∞àÏÅ∞ "≥^Œ[ÖË¡ `«∞Åã‘^ŒàÏÅ#∞
^ŒO_»Å∞Hõ\˜ì `«# Ç¨Ï$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞x Ñ¨^ŒHõ=∞ÖÏÅÃÑ· JiÊOK«∞`«∂ LO@∞Ok. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’
„â◊=∞aO^Œ∞=ÙÅ=Å¡ #∞^Œ∞@#∞#fl Hõã¨∂ÎsuÅHõO Hõey JO@∞‰õΩx Hõ^Œ∞Å∞`«∞#fl =ÚOQÆ∞~°∞Å`À
#∞=ÙfiÑ¨Ù=Ùfi=O\˜ K«Hõ¯^Œ<åÅ =Ú‰õΩ¯`À =Ú^Œ∞ÌÅ∞ =¸@QÆ>Ëì P"≥∞ =ÚYÑ¨^Œ‡O JK«Û\˜ HÀ<Õ\˜h\˜Ö’
„ÑüaOaã¨∞ÎOk. JÑ¨C_»∞ P"≥∞ hÅ "Õ∞Ñ¶¨∞âßº=Ú_≥·# Ñ¨~°O^è•=Ú_»∞ `«# =ÚMÏxfl =Ú^•Ì_»∞`«∞#fl@∞¡
„Éèíq∞Oz, ã≤QÆ∞æ`À `«Å=OK«∞H˘O@∞Ok. J@∞=O\˜ kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅ K«∞@∂ì QÆ@∞ìÅÃÑ·# Ñ¨QÆ_®Åf=Å∞
JÅ∞¡H˘x LO\Ï~Ú. D q^èŒOQÍ Ç¨Ï$^•ºu Ç¨Ï$^Œº"≥∞ÿ# P L^•º#=#O Ñ¨Ù}ÏºxH˜ P™ê÷#"≥∞ÿ, ^èŒ~å‡xH˜
ãÖ™ê÷#"≥∞ÿ, ã¨∞Hõ$`åÅ‰õΩ =¸Å™ê÷#"≥∞ÿ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∂ LO@∞Ok.
K«. Ç¨Ïiq=ÚMÏ`«∞‡ Å#ºq+¨Ü«∂^Œ$`« z`«∞ÎÅ∞ñ ÉÏÑ¨=~°∞ÎÅ∞<£
x~°Ü«∞xáê`« ¿ÇÏ`«∞=Ù#∞ xO^Œº K«i„`«=Ú <≥·# ^Œ∞+¨¯^ä•
x~°uñ [iOK«∞"å~°Å∞#∞ <Õ~°~°∞ á⁄O^ŒñQÆ xOk~å =∞<À
Ç¨Ï~° K«~°}Ï~°qO^Œ Éèí[<å`«‡‰õΩ Å∞O_≥_»∞ Q˘Ok <å~°Ü«∞<£. 508
* q+¨μ‚¿ã=‰õΩ q=ÚY∞ Öˇ·#"å~°∂, W`«~°=ÚÖˇ·# Ö∫H˜Hõ ã¨∞MÏÅ`À ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º =∞#ã¨∞û
HõÅ"å~°∂, áêÑ¨ÑÙ¨ #_»=_ç HõÅ"å~°∂, #~°H¿õ ÇÏ`«∞=ÙÖˇ· xO^Œº=ÚÖˇ#· K≥_H¤» ^õ ÅŒä O^Œ∞ Pã¨HÎ˜ Hõey "≥∞ÅˆQ"å~°∂
ÉèíQÆ=O`«∞x áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ ¿ãqOKÕ Éèí‰õΩÎÅ∞O_Õ P Ñ¨q„`« „Ñ¨^Õâßxfl „Ñ¨"ÕtOÑ¨ ÖË~°∞.
=. "≥O_çÜ«Ú. 509
K«. Ç¨Ïiñ |~°"Õ∞â◊√ñ ˆQâ◊=Ù ##O`«∞ ÉèílOÑ¨ñQÆ ^èŒ~°‡`«`«Îfi nè
Ñï}u™ê^èŒ#O |QÆ∞ ã¨fiÉèÏ==Úñ ^•eÛ#Ü«∞\˜ì =∞~°∞Îº ÖÏ
ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ =∂Ü«∞#∞ Éèí$â◊O|∞QÆ "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· `«^ŒO„Ñ¶≤∞ ÑÖ
Hõ ~°∞Ç¨Ï=Ú Åi÷"≥∞ÿñ Q˘Å∞=ñ QÍ#q∞ñ ÉÁO^Œ~°∞ `«`«Ê^ŒO|∞#<£. 510
* áêÑ¨=ÚÅ∞ Ç¨ÏiOK«∞"å_»∂, Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∂, ˆHâ◊=Ù_»∂, J#O`«∞_»∂ J~Ú# "åã¨∞^Õ=Ùx
¿ãqOK«_®xH˜ „Ñ¨^è•#™ê^èŒ#O ÉèíH˜Î =∂„`«"Õ∞. ˆH=ÅO ^èŒ~°‡âß„ã¨ÎÑ¨~å=∞~°≈`À ÑÖ_ç# |∞kúH“â◊ÅO QÆÅ
=∂#=ÙÅ∞ P =∞Ç¨ÏhÜ«ÚxKÕ =∞iO`« "≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· P Ñ¨~O° ^è•=Úx áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ Ñ¨~=° ∞ÉèHí ` Î˜ À Éèlí OKÕ
Ñ¨^Œúux `≥Å∞ã¨∞HÀÖË~°∞. JO^Œ∞KÕ "å~°∞ P "≥·‰õΩO~î° ™ê÷<åxfl JO^Œ∞HÀÖËHõáÈ`«∞<åfl~°∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú ã¨~À~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~°∞x =∞OQÆà◊ k=ºHõ^ä•#∞ÖÏÑ¨ x
~°ƒù~° Ñï`À+¨ ÉÏ+¨Ê Hõ} |O^èŒ∞~° Kå~°∞ HõáÈÅ QÆ^Œæ^Œ
ã¨fi~° Ñ¨ÙÅH©Hõ$`åOQÆ∞ ÅQÆ∞"å~°Å∞ xãπã¨Ê$Ç¨Ïz`«∞Î Å`«ºÇ¨ÏO
Hõ~°}q^Œ∂~°∞ Å∞O^Œ∞~°∞ ã¨∞Hõ~°∞‡Å Ü«ÚO_≥_ç Ñ¨Ù}ºÉèí∂=ÚÅ<£. 511
* #o#<åÉè∞í _≥#· <å~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊ bÖÏqÖÏ™êÅ#∞ Ñ¨Å∞=∂~°∞¡ ÉèÏqOz PÅÑ≤OK«_O» =Å¡
ÃÑÅ∞¡aH˜# P#O^Œ ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ K≥H˜¯à◊¡ÃÑ· *Ïi HõO~î°O QÆ^Œæ^Œ"≥∞ÿ "Õ∞#∞ Ñ¨ÙÅHÕz# "å~°∂, "≥·~åQÆº
ÉèÏ"åxfl ÉèílOz#"å~°∂, JÇ¨ÏOHÍ~åxfl ^Œ∂~°OQÍ `«ºlOz#"å~°∂ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å‰õΩ Ñ¨Ù\˜ìxÖˇÂ¡#
"≥·‰õΩO~î°Ñ¨@ì}OÖ’ LO\Ï~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 391
=. JO^Œ∞. 512
=∞. =~°"≥·‰õΩO~î°=Ú ™ê~°™êHõ~°=Ú, k=ºã¨fi~°‚âßÖÏOHõ QÀ
Ñ¨Ù~° Ç¨Ï~å‡º=$`«"≥∞ÿ# `«^Œƒù=# =∞OÉè’[O|∞, ^Œ#‡Ok~åO
`«~° q„ÉèÏl`« Éè’y Hõi‚Hõ, `«^Œ∞^Œº^ÀƒùQÆ Ñ¨~°ºOHõ=∞O
k~°"˘O^Œ<£ =ã≤~ÚOK«∞ =∂^èŒ=Ùñ_»∞ ^• <Õáê~°∞ Éèí$OQÍHõ$u<£. 513
* Ö’HÀ`«Î~°"≥∞ÿ# P "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°"Õ∞ XHõ ã¨~À=~°O. k=º`«fiO nÑ≤OKÕ |OQÍ~°∞ =∞O@áêÅ`À,
QÀÑ¨Ù~åÅ`À, "Õ∞_»Å`À ‰õÄ_ç# P =∞Ç¨ =∞Ok~°"Õ∞ P ã¨~°ã¨∞û #_»∞=∞ L#fl Ñ¨^Œ‡O. P =∞Ok~°O
=∞^èŒº ÉèÏQÍ# „Ñ¨HÍtOKÕ Pkâı+¨μ_Õ `å=∞~°^Œ∞^Œ∞Ì. âı+¨`«ÅÊOÃÑ· â◊Ü«∞xOz L#fl =∂^èŒ=Ù_Õ `«∞"≥∞‡^Œ.
=. JO`«. 514
=∞. Ç¨ÏiKÕñ ÉÏe`«"≥∞ÿ# HÍOK«#q=∂<å~°∂_è» "≥∞ÿ#\˜ì ã¨
`«∞Ê~°∞ëêhHõ=ÚKÕñ ^Œ#iÛ qÉèí"åÑ¨Ó~°‚ „Ñ¨ÉèÏ"À#fluO
QÆ~° "≥ÚáêÊ~°∞ `«nÜ«∞ ^è•=∞=Ú [QÆ`«¯ÖÏº}=¸~°∞ÎÖò =Úh
â◊fi~°∞ Åi÷<£ x[Ü≥∂QÆâ◊H˜Îñ |i`«∞+¨ì™êfiO`«∞Öˇ· K≥K≥Û~°<£. 515
=. _®Ü«∞O[x. 516
* D q^èŒOQÍ N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù áêeOKÕn, |OQÍ~°∞ q=∂<åÖˇH˜¯ qÇ¨ÏiOKÕ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μÅ`À
xO_ç#n, "≥É· "íè À¿Ñ`«"∞≥ #ÿ =∞Ç¨„Ñ¨ÉÏè =O`À â’aèÖn¡Ë J~Ú# P "≥‰· Ωõ O~î^° •è =∂xfl Ö’HõHÖõ Ïº} ã¨fi~°∂Ñ¨ÙÖˇ#·
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞Öˇ· `«=∞ Ü≥∂QÆâ◊H˜Î =Å¡ =_ç =_çQÍ ã¨g∞Ñ≤Oz#"åÔ~·<å~°∞.
K«. =∞~°Hõ`«~°`«fl `À~°} ã¨=∞Oz`« ‰õΩ_»º Hõ"å@ ^ÕÇ¨Ïm
q~°z`« +¨@∞ûHõHõΔº Å~°qO^Œ^ŒàÏHõΔ qÖ’Hõ<À`«û"å
^Œ~°=∞u ##º=ÚO QÆ#Hõ ^•ñ\˜ Ü«∞#O`«~°HõHõΔº Ü«∞O^Œ∞ x
^ŒÌé#∞ ^ŒnÜ«∞áêÅ∞~° #∞^•~° ã¨=∂# =Ü≥∂ qâı+¨μÅ<£. 517
* J~°qO^Œ^àŒ Ï‰õΩΔ x ãÖ^Œi≈OKåÅ<Õ P#O^ŒO`À P =∞Ç¨Ï~°∞Å¬ ∞ J##º^Œ$+≤ì HõÅ"åÔ~· =∞~°H`
õ =« ∞}˜˜
`À~°}ÏÅ`À, JÅOHõ$`«=ÚÖˇ·# QÀ_»Å`À, ~°`«fl=∞Ü«∂Öˇ·# Hõ"å\ÏÅ`À, QÆ_»Ñ¨Å`À XÑ¨C`«∞#fl P~°∞
=∞Ç¨^•fi~åÅ#∞ ^•\˜ J#O`«~°O U_»= =∞Ç¨^•fi~åxfl KÕ~å~°∞. JHõ¯_» HÍ=e HÍã¨∞Î#fl ã¨=∂#=Ü«∞ã¨∞û
QÆÅ W^ŒÌ~°∞ ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ#∞ K«∂Kå~°∞.
ã‘. HÍOK«# #=~°`«fl Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ, Ç¨~° ˆHÜ«¸~° =∞Or~° ^èŒ~°∞Åñ
QÆ=∞hÜ«∞ ™œ~°ÉèÏQÆ`« =∞`«Î =∞^èŒ∞Hõ~°, Hõe`« ã¨^Œfi#=∂eHÍ q~ål
`À~°ã¨÷ûÅ∞Å QÆ^•Ü«Ú`«∞Å#∞ Ñ¶¨∞#K«`«∞, ~åƒÇ¨ïÅ #∞#fl`À`åûÇ¨Ï=∞`«∞Å
<å~°∂_è» ~Àëê#ÖÏ~°∞}˜`å‰õΔΩÅ, „Éèí∂Å`å H“\˜Åº á¶êÅ`«Å∞Å
`Õ. "Õ„`«^ŒO_®aè~å=ÚÅ "≥ÅÜ«Ú #=Ú‡, ‰õΩO^Œ â◊√^•úO`« =∞Ok~åoO^Œ Éèí∂q∞
#∞#fl ~Ú^ŒÌé ã¨#HÍk Ü≥∂y=~°∞Å∞, ã¨∂K«∞K«∞#∞ =$^Œ∞úÅÜ«Úº <å ã¨∞ÉèíQÆ=∞`«∞Å∞. 518
Hõ. nè~°`«ñ |OKå|Ì=ÚÅ ‰õΩ, =∂~°‰õΩÖˇ· HÍ#ñ|_»∞K«∞ =∞#=Ú# â◊OHõO
QÆ∂~°Hõ K«`«∞~å`«‡‰õΩ Åx, "åi`« QÆ=∞#=Ú# _®Ü«∞ =zÛ# <≥^Œ∞~°<£. 519
* P ^•fi~°áêÅ‰õΩ e^ŒÌ~°∂ #=~°`åflÅ∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ HõOHõ}ÏÅ∞, LOQÆ~åÅ∞, Ç¨~åÅ∞,
Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞, HÍe JO^≥Å∞ ^èŒiOz L<åfl~°∞. WOÃÑ·# ã¨∞"åã¨#Å‰õΩ PHõi¬OÑ¨|_ç# QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ∞
xO_ç# "Õ∞e*Ïu Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å#∞ =HõΔã¨÷ûÖÏÅÃÑ· JÅOHõiOK«∞H˘x L<åfl~°∞. QÆ^ŒÅ∞ Ñ¨@∞ìH˘x
K«`«∞~°∞ƒù*ÏÅ`À L`åûÇ¨ÏO L~°HõÅ∞"Õã¨∂Î L<åfl~°∞. "åi Hõ#∞flÅ∞ ~Àëêyfl`À Z„~°|_ç L<åfl~Ú. "åi
á¶êÅÉèÏQÍÅ∞ =Ú_ç=_ç# Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À =OHõ~°Å∞ uiy L<åfl~Ú. "åi Ç¨Ï™êÎÅÖ’ ¿Ñ=Ú Éˇ`åÎÅ∞
Hõ^Œ∞Å∞`«∞<åfl~Ú. P q^èŒOQÍ "åi^ŒÌ~°∂ QÀqO^Œ∞x â◊√^•úO`«=∞Ok~°O =ÚO^Œ∞ xÅ|_ç L<åfl~°∞.
â◊√^Œú=∞`«∞Öˇ·# ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ =$^Œ∞úÖˇ·#Ñ¨Ê\˜H© S^ÕO_»¡ ÉÏÅ‰õΩ=∂~°∞Å∞ÖÏQÍ Hõ#|_»∞`«∂
H˘OK≥O‰õÄ_® J#∞=∂xOK«‰õΩO_® x|ƒ~°OQÍ x~å@OHõOQÍ <Õ~°∞ÊQÍ P ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ ã¨g∞áêxH˜
=KåÛ~°∞.
Hõ. NÅÅ<Õâ◊fi~° ^Œ~°≈#, ÖÏÅã¨∞Öˇ· ÜÕ∞ñQÆ∞ |∞^èŒÅÖÏ=ÚÅ #u ^Œ∞
j≈Å`«ñ ^Œ^ŒfiK«#„Ñü, ‰õÄÅ=∞uO É’=‰õΩO_»ñ QÆ∞\˜ÖÏ`«‡‰õΩÖˇ·. 520
* WOk~å=Å¡Éèí∞x ãÖ^Œi≈OKåÅ<Õ Pã¨H˜Î`À Ö’xH˜ "≥à◊√¡`«∞#fl ™ê^èŒ∞=ˆ~}∞ºÖˇ·# ã¨#HÍ^Œ∞Å#∞
Hõ@∞ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂, ‰õΩ\˜Å|∞^Œ∞Åú ∂ J~Ú# P ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞ W^Œ~Ì ∂° „Ñü‰õÄÅ=K«<åÅ`À x"åiOKå~°∞.
Hõ. "åiOz# "å~°Å∞ |$O, ^•~°‰õΩ bH˜ΔOK«∞K«∞O_» ^•~°∞}Ñ¨@∞ ~À
ëê~°∞}˜`åO|‰õΩÖˇ· ~˘^Œ, "åiOK«∞K«∞ "å~°∞ #K«\˜"å~°∞#∞ q#ñQÆ<£. 521
=. W@ìxi. 522
* D q^èŒOQÍ ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞ J_»¤yOÑ¨QÍ ã¨#HÍ^Œ∞Å‰õΩ f„="≥∞ÿ# HÀÑÖ =zÛOk. "åi Hõ#∞flÅ∞
Z„~°|_®¤~Ú. W^ŒO`«Ü«¸ ^Õ=`«Å∞ qã¨∞ÎáÈ~Ú K«∂ã¨∂Î<Õ L<åfl~°∞. P =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ JK«\˜ HõÅHõÖÏxfl
"åiã¨∂Î JHõ¯_ç "å~°O^Œ~°∂ qO@∂ LO_»QÍ D q^èŒOQÍ J<åfl~°∞.
K«. Ñ¨~°=Ú ##O`«∞ ÉèíHõÎÑïáêÅ∞ ã¨∞Ç¨Ï$`«Î=Ú x+¨μì hâ◊fiˆ~
â◊fi~°∞ Éèíl~ÚOÑ¨ñ QÀi Ü«∞x"å~°} xO ^Œ~°∞^Õ~° xK«ÛÅ∞<£
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 393
Éèíi`« =Ú^•`«∞‡Öˇ· H˘Å∞=ñ ÉÏÜ«∞Hõ `«^Œƒù[<åO`«~åÜ«∞ `«
`«Ê~°=∞u =∂‰õΩ xÑ¨C _»iÑ¨_»¤ ^Œ∞~å`«∞‡Å <Õñ_»∞ QÆO\˜ˆ~? 523
* Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞, J#O`«∞_»∞, ÉèíHõÎ[# ÑïáêÅ‰õΩ_»∞, n#|O^èŒ∞_»∞, „Ñ≤Ü«∞`«=Ú_»∞, ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞
J~Ú# NÇ¨Ïix ¿ãqOK«@O HÀãÖ "Õ∞=Ú x`«º=¸ x~å@OHõOQÍ WHõ¯_çH˜ =ã¨∂Î =ÙO\Ï=Ú. ZO`À
ãÖ`À+Ö`À xO_ç# JO`«~°OQÍÅ`À PÜ«∞##∞ P~åkè™êÎ=Ú. D<å_»∞ D q^èŒOQÍ =zÛ# =∞=Ú‡
J_»¤yOz =∂ ¿ã=‰õΩ x~À^èŒO HõeæOz# ^Œ∞~å`«∞‡Å#∞ g∞~°O`å K«∂Kå~°∞ QÆ^•!
=. Jx =∞é˜Ü«Ú ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅO Ez ~Ú@¡xi, g∞ =∞#O|∞Å
™êfiq∞Ç≤Ï`å~°÷OÉˇ· x+¨¯Ñ¨@=~°Î#∞Å "≥∞ÿ# =∂É’ñ@∞Åñ QÆ∞Ç¨ÏHõ =$uÎOQÆÅ ~Ú`«~°[#O|∞Å∞
ÉèíQÆ=`«û^Œ#O|∞ñ „|"ÕtO`«∞~À Ü«∞#∞ â◊OHõO *Ëã≤ H˘O^ŒéO „|"ÕtOÑÖ *ËÜ«Ú@Ü«Úñ, Q˘O^Œé
"åiOK«∞@Ü«Ú ^Ò"åiHõãfi¨ ÉèÏ=O|x "åiOÑ¨ñ ^ŒÅOzuˆ~xñ „|âßO`« k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇï¨ O_»∞#∞,
QÆ`«q„QÆÇ¨ïO_»∞#∞, ÉèíQÆ=O`«∞O_»∞#∞, qâ◊fiQÆ~°∞ƒùO_»∞#∞ <≥·# ~¸â◊fi~°∞O_»∞ „áêÑ¨ºO|∞#∞,
„áêÑ¨HOõ |∞#∞, „ÉÏÑ≤Ü Î Ú« ##∞ Éè^Ë âŒ ¥◊ #∞ºO_»∞ QÍ=Ù# =∞Ç¨HÍâ◊O|∞#O^Œ∞ Ñ¶∞¨ @Ñ¨\Ï^•ºHÍâ◊O|∞Å∞
"Õé∞ÖËHõ ÜÕ∞HõOÉˇ· `ÀñK«∞ K«O^ŒO|∞# q^•fiOã¨∞ÅQÆ∞ "å ~°=∞‡Ç¨`«∞‡x ã¨HÖõ Ï`«‡Éè^Ë ~Œ Ç° Ï≤ `«∞xOQÍñ
ÉÁ_»QÆO^Œ∞ ~°kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ö’HõO|∞ #O^Œ∞ ~åAÅ∞ ™êÑ¨~å^èŒ∞Öˇ·# HÕHõ~° [#O|∞Å
<å*Ï˝Ñ≤OK«∞K«O^ŒO|∞# hâ◊fi~°∞O_»∞ ^ŒO_çOK«∞<À Ü«∞#∞ ÉèíÜ«∞O|∞#O*Ëã≤ "åiOzu =∞x
`«ÅOzuˆ~x Éèí∂ã¨∞~° "Õ+¨^è•~°∞Å"≥∞ÿ# =∂‰õΩ#∞ "≥·‰õΩO~î°<åÜ«∞‰õΩO_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞#‰õΩ#∞ ÉèË^ŒO|∞
ÖË‰õΩO_»∞@O *Ëã≤ â◊OHõ ¿ãÜ«∞O |xÖË^Œ∞. W@¡QÆ∞@ Ü≥∞éÕy =∞O^Œ|∞^Œ∞úÅÔ~· =∞=Ú‡ "åiOz#
Ü« ∞ #∞z`« H õ ~ ° ∞ ‡ÅQÆ ∞ g∞~° Å ∞ =∞nÜ« ∞ âßáê~° ∞ › ÅQÆ ∞ ^Œ ∞ ~° ∞ QÍ=Ù# Éè í ∂ Ö’Hõ O |∞#O
QÍ=∞„HÀ^èŒÖ’ÉèíO|∞Å#∞ â◊„`«∞=ÙÅ∞ ÉÏkèOÑÖ |∞@∞ìO_»x ÑëH˜#. 524
* WÖÏ ÑëH˜ ã¨#Hõã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ ^•fi~°áêÅ‰õΩÖˇ·# [Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞ K«∂z W\Ï¡ J<åfl~°∞.
''g∞~°∞ =∞=Ú‡Å#∞ J_»y¤ OK«∞@ KåÖÏ K≥_Ñ¤» x¨ . =∞#ã¨∞ûÖ’¡ g∞ Ü«∞[=∂x "Õ∞Å∞HÀ~°∞"åÔ~· ''HõÑ@¨ =~°#Î ∞Öˇ#·
W`«~°∞Å∞ ÉèíQÆ=O`«∞x =∞Ok~°O „Ñ¨"Õt™êÎˆ~"≥∂——J<Õ J#∞=∂#O`À H˘O^Œix ~åxK«∞Û@, H˘O^Œix
J_»¤yOK«∞@ ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ ^èŒ~°‡O Hõ#∞Hõ ã¨<å‡~°∞æÅ "≥∞ÿ# =∞=Ú‡ J_»¤yOKå =∞O\Ï~å Jk ãïHÍ^Œ∞.
ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ „Ñ¨âßO`«=¸, k=º=¸, =∞OQÆàH◊ ~õ =° ¸ J~Ú# PHÍ~°O HõÅ"å_»∞. PÜ«∞#‰õΩ Z=i`À#∂
q~À^èŒO ÖË^Œ∞. g∞~°∂, "Õ∞=¸, ã¨=∞ã¨Î qâ◊fi=¸ PÜ«∞#Ö’ Wq∞_ç L#fl"å~°"Õ∞. J@∞=O\˜ Ñ¨~å`«Ê~°∞xH˜
„áêÑ¨º=Ú, „áêÑ¨Hõ=Ú, „áêÑ≤Î J<Õ ÉèË^•Å∞ ÖË<ÕÖË=Ù. Ñ¶¨∞\ÏHÍâ◊O, Ñ¨\ÏHÍâ◊O, =∞Ç¨HÍâ◊O Ö’x"Õ HÍx
"Õ~∞° HÍ=Ù. JO^Œ∞Hõ<Õ Z~°∞HõQÅÆ "å~°∞ P Ñ¨~=° ∂`«‡ JÉè^Ë OŒ QÍ JO^ŒiÖ’#∂ P`«‡~°∂ÑÖÖ’ „Ñ¨HÍtã¨∞<Î åfl_»x
ÉèÏq™êÎ~°∞. HÍ|\˜ì g∞~°∞ KÕã≤#Ñ¨x ãïHÍ^Œ∞.
Ö’HõOÖ’ ^À+¨μÖˇ·# Éèí@∞Å#∞ ~åA ^ŒO_çOK«∞#@∞¡ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ ^ŒO_ç™êÎ_»<Õ ÉèíÜ«∞O`À W\Ï¡
KÕâß=∞x g∞~°#∞H˘#fl@¡~Ú`Õ Jk ‰õÄ_® JÑ¨~å^èŒ"Õ∞. Éèí∂ã¨∞~°∞Å"≥∞ÿ# =∂‰õÄ, "≥·‰õΩO~î°"åã≤Ü≥ÿ∞#
ÉèQí =Æ O`«∞#‰õÄ Éè^Ë OŒ ÖË^∞Œ . JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ ãÖ^ÕÇ¨ xH©, ÉèÜ
í ∂« xH© J=HÍâ◊"∞Õ ÖË^∞Œ . g∞~°∞ W^ŒO`å
`≥eã≤‰Äõ _® =∞O^Œ|∞^Œ∞Öú ·ˇ =∞=∞‡efl J_»y¤ OKå~°∞. W@∞=O\˜ KÕÜ∞« QÆ∂_»xÑ¨x KÕã#≤ g∞~°∞ =∂ âßáêxH˜
J~°∞›Å=Ù`«∞<åfl~°∞. Hõ#∞Hõ HÍ=∞„HÀ^èŒÖ’ÉèÏk â◊„`«∞QÆ∞}ÏÅ‰õΩ áê„`«∞Öˇ· Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ñ¨Ù@ìO_ç.——
Hõ. "å~°Å∞ qx `«=∞ =∞#=ÚÅ, Éèí∂iã¨∞Êù@ K«O_»HÍO_»Ñ¨ÓQÆO|∞ÅKÕ
"åiOÑ¨~åx Éèí∂ã¨∞~°, ^•~°∞}"åHõº=ÚÅ ‰õΩeH˜ `«Å¡_»Ñ¨_»∞K«∞<£. 525
* ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å =∂@Å∞ qx LeH˜Ñ¨_®¤~°∞. Ñ¨^Œ∞<≥·# ^•~°∞} ÉÏ}Ñ¨~°OÑ¨~°Å KÕ`«
‰õÄ_® x"åiOK«∞@‰õΩ gÅ∞HÍx P „|Ç¨Ï‡"Õ`«ÎÅ ÉèíÜ«∞OHõ~° âßÑ¨"åHÍºÅ‰õΩ "å~°∞ `«Å¡_çe¡áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. Ñï`åÑÖ|∞#∞ ÉÁO^Œ∞K«∞, ã¨~°ã≤[Ö’K«#∞x Éèí@∞Å∞ ã¨#HÍk =Úh
â◊fi~°∞Å Ñ¨^•O|∞[=ÚÅ‰õΩO, QÆ~° =∞i÷<£ „"≥ÚH˜¯ x@ÅÑ¶¨∞\˜`åO[Å∞Öˇ·. 526
=. W@ìxi. 527
* q+¨μ‚^Õ=Ùx ¿ã=‰õΩÅ∞ ÉèíiOÑ¨~åx Ñï`åÑÖ á⁄Ok#"åÔ~· P ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk =Úhâ◊fi~°∞Å
K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ‰õΩ q∞H˜¯e ÉèíH˜Î`À „"≥ÚH˜¯ <≥#∞fl^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ *’_çOz "åi`À W\Ï¡ q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞.
=∞. =~°Ü≥∂wâ◊fi~°∞ÖÏ~°! =∞=Ú‡ =∞k <˘=fi<£ g∞~°e@¡#fl x
+¨μª~° "åHõºO|∞Å HÕHõ =∂ =∞#=ÚÅ<£ â’HÕÑ¨ñQÍ ~å^Œ∞, ã¨
`«∞Ê~°∞+¨„âı}˜ñ |~åÉèíqOz# =$^ä•Éèí∂`å`«∞‡Å<£ =∞=Ú‡ =∂
^Œ∞i`«O aO`«‰õΩñ ^≥K≥Û, g∞ñ^Œ â◊√Éèí=ÚO ^Œ∂ñH˘O^Œ∞ "Õ∞=∂~°Ü«∞<£. 528
* L`«Î=ÚÖˇ·# Ü≥∂yã¨`«Î=ÚÖÏ~å! g∞~°∞ =∂ =∞#ã¨∞û <˘K«∞Û#@∞¡ =∞=Ú‡Å#∞ Hõiî#"åHÍºÅ`À
=∞O^ŒeOKå~°∞. WO^Œ∞‰õΩ "Õ∞=Ú =∂ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ÅÖ’ ÉÏ^èÑŒ _¨ @
» O ÖË^∞Œ . U=∞O\Ï~å! g∞=O\˜ ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞
J==∂xOz# =∂ rq`«O =º~°÷O. =∂áêÑ¨"Õ∞ g∞‰õΩ HÀÑÖ `≥Ñ≤ÊOz =∞=∞‡efl âßÑÖ áêÅ∞ KÕã≤Ok.
HÍx=fiO_ç! WHõ g∞ñ^Œ@ "Õ∞=Ú â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°∞ÛHÀ\ÏxH˜ „Ñ¨Ü«∞ufl™êÎ=Ú.
=. Jk Ü≥∞@¡O\˜ˆ~x. 529
L. g∞ Hõ~°∞}Ï=Ö’Hõ# ã¨"Õ∞`«∞Å∞QÍ =∞=Úñ *ËÜ«∞ñ l`«Î=ÚÖò
^Œ∂ñH˘<≥<Õx =∂ K«#=Ùñ „^ÀÜ«∞Hõ ~¸ñ^ŒQÆ∞, Ö’Éèí"≥∂Ç¨Ï=ÚÖò
ÔQ·H˘x Ñ¨Ù@∞ì KÀ@ #=HõO[^ŒàÏ‰õΔΩx <å=∞qã¨‡$uO
Éˇ· H˘#‰õΩO_» ^•#<≥ â◊√ÉèíO|QÆ∞ g∞ñk =∞nÜ«∞[#‡=ÚÖò. 530
* Jk ÜÕ∞ q^èŒOQÍ ã¨=∞‰õÄ~°∞`«∞O^ŒO\Ï~å? g∞ Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ∞ =∂ÃÑ·# „Ñ¨ãïOÑ¨KÕã≤
=∞=∞‡efl J#∞„QÆÇ≤ÏOÑ¨ ãÖHõeÊOz #>ˇÂ¡`Õ =∞=∞‡efl D =∂„`«O HõxHõiOK«O_ç. U=∞O>Ë "Õ∞=Ú
"≥∂Ç¨ÏÖ’ÉèÏÅ∞ KÕÑ\
¨ ì˜ Ñ¨Ù\˜#ì KÀ@ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x <å=∞O qã¨‡iOÑ¨‰Ωõ O_® LO_Õ@@∞ì J#∞„QÆÇÏ≤ OK«O_ç.
JO^Œ∞=Å¡ `«~åfiu [<å‡ÅÖ’ =∂‰õΩ â◊√ÉèíO Åaèã¨∞ÎOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 395
=. J#∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#. 531
=∞. Ç¨Ïi ã¨ˆ~fiâ◊√ñ _»#O`«∞ñ _® HõÅHõÅO ÉÏeOz Ñ¨^•‡ÅÜ«∂
ã¨~°™êÖÏÑ¨q<À^Œ ™œYº~°K«#Öò ™êeOz â◊√^•úO`« =∞O
k~° =∂}˜Hõº ã¨∞^ÕÇ¨Ïà◊√Öò QÆ_»z ÜÕ∞`≥OK≥O „|Ñ¨<åfliÎ ãÖ
Ç¨Ï~°∞ñ_≥· x`«ºqÉèí∂u â’Éèí#Hõ~°∞O_≥· =∂x`åHÍ~°∞ñ_≥·. 532
* [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ W\Ï¡ JO@∞#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_≥·# N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù Ö’Ñ¨Å#∞Oz P
HõÅHõÅO q<åfl_»∞. "≥O@<Õ ÅH©Δ‡^Õq `À_ç ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ∂, â◊$OQÍ~°HõÖÏáêÅ∂ KåeOz, â◊√^•úO`«Éèí=#O
Ö’x =∞}∞Å∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x ^•fi~åÅ∞ ^•\˜ JK«\˜H˜ =KåÛ_»∞. â◊~°}ÏQÆ`«∞Å HõëêìÅ∞ áÈQ˘\˜ì J#O`«
"≥·Éèí"åÅ∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKÕ P J#O`«∞_»∞ ãÖã¨Î=hÜ«∞"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ÑÖ`À ™êHΔÍ`«¯iOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 533
K«. â◊~°xkèHõ#ºHÍ=∞}˜Ü«Ú ãÖ„Éèí=∞ "≥ÚÑ¨ÊñQÆñ ^À_» ~å =∞<À
Ç¨Ï~°x[bÅ"≥∞ÿñ |~°=∞Ç¨ÏOã¨ =Úhâ◊fi~°=O^Œº áê^Œ ÑÖ
Hõ ~°∞Ç¨Ï=ÚÅ<£ q#∂`«fl =∞}˜HÍOK«# #∂Ñ¨Ù~° =∞OAÃÑ¶∂+¨=ÚÖò
=~°∞ã¨ñ *ˇÅOQÆ <å~°º[# =O^Œ∞ºñ_»∞ Ü≥∂y[<≥·Hõ ¿ã=Ùºñ_≥·, 534
JÑ¨C_»∞ ÅH©Δ‡^Õq‰õÄ_® `˘„@∞áê@∞`À q+¨μ‚^Õ=Ùx "≥#∞"≥O@ =zÛOk. Ñ¨~°=∞Ç¨ÏOã¨Öˇ·#
=Úx=`«Oã¨∞Å‰õΩ Ãã·`«O =O^ŒhÜ«∂Öˇ·# Ñ¨^•~°qO^•Å Ü«∞O^Œe #=~°`«flYz`åÖˇ·# |OQÍ~°∞ JO^≥Å∞
J_»∞QÆ_∞» QÆ∞‰õÄ =∞<ÀÇ¨Ï~°"∞≥ #ÿ â◊|OÌ KÕã∂¨ Î LO_»QÍ bÖÏqÖÏãÖQÍ ™êfiq∞ #_»z=KåÛ_»∞. =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞
#=∞ã¨¯iOK«∞`«∞O_»QÍ, Ü≥∂y=ˆ~}∞ºÅ∞ ¿ãqOK«∞`«∞O_»QÍ "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ ^Œ~°≈#q∞KåÛ_»∞.
K«. Hõ~° =∞}˜ ¿ÇÏ=∞ HõOHõ} xHÍÜ«∞ ~°≠}OHõ$`«∞ Å∞Å¡ã≤Å¡ #
K«Û~° e_»∞ Ç¨ÏOã¨Ñ¨HõΔ ã≤`« Kå=∞~° QÆO^èŒ=Ç¨ÏŸK«ÛÅ`«∞û^è•
Hõ~° ~°∞z~å`«Ñ¨„`« ã¨∞ÉèíQÆ„Ñ¨qÅOa`« Ç¨~°=Å¡s
ã¨~°ã¨ QÆà◊`«∞Îëê~° Hõ}*ÏÅ q~ål`« =∞OQÆàÏOQÆ∞ñ_≥·. 535
KÕ`«∞ÅO^Œe =∞}∞Å∞ á⁄ky# |OQÍ~°∞ HõOHõ}ÏÅ∞ QÆÅ∞¡QÆÅ∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ, JÑ¨û~°ã¨Å∞
Ç¨ÏOã¨Ô~Hõ¯Å=O\˜ `≥Å¡x qO*Ï=∞~°Å`À gã¨∞Î<åfl~°∞. P Kå=∞~åÅ QÍeH˜ K«O„^ŒaO|OÖÏ HÍO`«∞Å∞
"≥eq¡ i¿ã "≥ÅQ¡ ˘_»∞QÆ∞ JOK«∞ÅÖ’ „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl =Ú`åºÅ *ÏÅ~°∞¡ Hõ^ÖŒ Ï_»∞`«∞<åfl~Ú. P =Ú`åºÅÇ¨~°
=Å∞¡Å #∞Oz K«Å¡QÍ *ÏiÑ¨_»∞`«∞#fl =∞OK«∞ aO^Œ∞=ÙÅ∞ ^Õ=^Õ=Ùx k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇ¨ÏOg∞^Œ JO^•Å∞
zO^Œ∞`«∞<åfl~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 536
ã‘. xdÅ =ÚhO„^Œ =i‚`« ã¨ã≤‡`«„Ñ¨ ã¨, <åfl#<åO|∞[=ÚKÕ #Å~°∞"åñ_»∞
q„â◊√`« ¿ãflÇ¨„~°Ì gHõΔ} x[ ÉèíHõÎ, [# QÆ∞Ç¨â◊Ü«Úñ _»#ñ ^Œ#~°∞"åñ_»∞
=∂x`« âßº=∂Ü«∞=∂# =HõΔ=Ú# #O, z`« "≥·[Ü«∞Ou ~ålÅ∞¡"åñ_»∞
#`«[<å=# Hõ$áê=∞$`« `«~°Oy`«=ÚÖˇ·, ÉèÏã≤Å∞¡ Ö’K«<å|˚=ÚÅ"åñ_»∞
`Õ. #dÅ Ü≥∂wO„^Œ [# ¿ã=Ùºñ _≥·#"åñ_»∞, ™ê^èŒ∞[#=ÚÅ ~°H˜ΔOÑ¨ñ*ÏÅ∞"åñ_»∞
Éèí∞=#K«∂_® qÉèí∂+¨} Éèí∂i=∞Ç≤Ï=∞, q∞OK«∞ "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°=Ú Éèí∂+≤OK«∞"åñ_»∞. 537
PÜ«∞# JdÅ =Úhâ◊fi~°∞Å∞ Jaè=i‚OKÕ =∞O^ŒÇ¨ã¨ ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# „Ñ¨ã¨#fl =ÚMÏ~°qO^ŒO`À
JÖ~åˆ~"å_»∞. ÃÑÅ∞¡aH˜# „¿Ñ=∞ "≥e¡ qi¿ã K«∂Ñ¨ÙÅ`À `«# Éèí‰õΩÎÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂O`«~åÅÖ’ Ñ¨=fioOKÕ"å_»∞.
qâßÅ"≥∞ÿ# #Å¡x =HõΔã¨÷ûÅOg∞^Œ "≥·[Ü«∞Of=∂Å q~ålÖË¡"å_»∞, #=∞ã¨¯iOKÕ Éèí‰õΩÎÅ#∞ ÖÏeOz
áêeOK«@OÖ’ ^ŒÜ«∂=∞$`« `«~°OQÍÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ=∞ÖÏÅ =O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∞, ã¨HõÅ Ü≥∂y
Ñ¨ÙOQÆ=ÙÅ‰õÄ ãÖ¿ãqOÑ¨^yŒ #"å_»∞, ™ê^è∞Œ [#∞Å#∞ ãÖ~°HOΔ˜ K«∞@Ö’ ã¨=∞~°∞_÷ ∞» . J`«ºO`« =∞Ç≤Ï=∂xfi`«"∞≥ ÿ
JdÅÖ’HÍÅ‰õÄ HõeH˜`«∞~å~Ú=Öˇ JÅOHÍ~°"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°Ñ¨Ù~åxH˜ ‰õÄ_® JÅOHÍ~° "≥∞ÿ#"å_»∞.
ã‘. Hõ\˜q~ål`« Ñ‘`«H“âıÜ«∞ âß\˜`À q`«`« HÍOp QÆ∞}^Œ∞ºu #\ÕÑ¨
<åÅOaHõO~î°Ç¨~å=o „Ñ¨ÉèíÅ`Àñ Q“ã¨∞ÎÉèí~ÀK«∞Å∞ „QÆO^Œ∞H˘#ñQÆ
x[HÍOu l`« `«\˜„^Œfi[ Hõ~°‚ ‰õΩO_»Å ~°∞K«∞Å∞ QÆO_»^Œ∞º`«∞Öò „áÈk¿ãÜ«∞
=∞Ç¨ÏhÜ«∞ #=~°`«fl=∞Ü«∞ H˜s@ „Ñ¨ÉèÏ xK«Ü«∞O|∞ k‰õΩ¯Å xO_»ñ |~°fi
`Õ. "≥·#`ÕÜ«∂Oã¨ q#ºã¨Î "å=∞Ç¨Ïã¨Î, Hõe`« ˆHÜ«¸~° =ÅÜ«∞ HõOHõ}=Ú ÖÁÑ¨Ê
##º Hõ~°`«Å „Éèí=∞}©Hõ$`å#∞"≥∂^Œ, ã¨∞O^Œ~åHÍ~° bÖÏ~°qO^Œ =∞=∞~°. 538
* P q+¨μ‚=¸iÎ #_»∞OK«∞@∂ì „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨K«Ûx Ñ¨@∞ìÑÖK≥ÃÑ· |OQÍ~°∞ "≥ÚÅ#∂Å∞ "≥Å∞QÆ∞Å∞
"≥^Œ[Å∞¡`«∞#flk. HõO~î°O K«∞@∂ì L#fl ~°`«flÇ¨~åÅ HÍO`«∞Å∞ H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜ HÍO`«∞Å`À Hõeã≤áÈÜ«∂~Ú.
"≥∞~°Ñ¨Ù fQÆÅ=Öˇ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘Å∞Ê`«∞#fl =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ ^èŒQÆ^èŒQÆÅ∞ K≥H˜¯à◊¡ xQÆxQÆÅ`À K≥eq∞
KÕã¨∞Î<åfl~Ú. #=~°`åflÅ∞ á⁄ky# H˜s@O "≥Å∞QÆ∞ "≥Å∞¡=Å∞ #Å∞^≥ã¨ÖÏ „Ñ¨ãïã¨∞Î<åfl~Ú.
PÜ«∞# QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ· `«# Z_»=∞KÕ~Ú PxOz L<åfl_»∞. P KÕuH˜ JÅOHõiOz#
Éèí∞[H©sÎ, Hõ_çÜ«∂Å∂, HõOHõ}ÏÅ∂ =ÚK«Û@QÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞<åfl~Ú. ™êfiq∞ `«# ‰õΩ_çKÕuÖ’ JO^Œ"≥∞ÿ#
bÖÏ~°qO^•xfl ^èŒiOz ^•xx qÖÏãÖQÍ „uÑ¨C`«∞<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ [~°}Ï~°qO^Œ =∞OA HÕ[Å¯ Ñ¨ÙO[ „Ñ¨ÉèÏ~°Ol`« `«∞Åã‘ =∞~°O^Œ |O^èŒ∞~°
QÆO^è•#∞|O^èŒ ã¨∞QÆOkè QÆO^èŒ=Ç¨™êfi^Œ Hõe`« ¿ã"å `«`«Ê~°∞Öˇ· K«#∞^≥OK«∞ Ü≥∂wO„^Œ∞Å‰õΩ
=∂#™ê#O^ŒHÍiÜ«Ú, |Ç≤ÏóHõ~°}ÏO`«óHõ~°} Ñï`À+¨ „Ñ¨H©~°‚ ~À=∂OK« ~°∞z^•Ü«∞HõO|∞#∞,
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 397
„|ÉèÏÑ¨ÓiÎ Ü«ÚHõÎO|∞#∞ #QÆ∞ =¸iÎ`À_» x[ ™œO^Œ~°º =~° HõàÏ qxi˚`« N~°=∞}© ™œO^Œ~°º
ÉèÏã¨=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏ^ŒKåiÜ≥ÿ∞ Ü«∞dÅ qâ◊fiQÆ∞~°∞O _≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ "ÕOKÕÃã #Ñ¨C_»∞.539
* P âßº=∞ã¨∞O^Œ~°∞x K«~°}HõO*Ï`åÅÖ’x HÕ[Å¯ ã¨=¸Ç¨Å=Öˇ "≥Å∞QÆ∞Å∞ "≥ÖÏ~°∞Û`«∞#flq
`«∞Åã‘^àŒ ÏÅ∞. P `«∞Åã‘^àŒ ÏÅ`À q∞o`«=ÚÖˇ#· Ñ¨Ù+¨Ê=∞O[~°∞Å =∞Hõ~O° ^Œ ã¨∞QÆO^è•Å`À K«ÅQ¡ Í "≥∞Å¡QÍ
gKÕ Hõ=∞‡x Ñ≤Å¡ "åÜ«Ú=ÙÅ#∞ P™êfikã¨∂Î ¿ã"åÉèÏ=O`À Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ PÜ«∞# "≥#∞"≥O@ #_»∞ã¨∞<Î åfl~°∞.
PÜ≥∂wO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ q+¨μ=‚ ¸iÎ k=º ã¨fi~°∂ÑÖ P#O^Œ^•Ü«∞Hõ"∞≥ ÿ "≥Å∞Ñë Ö’Ñë WO„kÜ«∂Å‰õΩ
ãÖ`«∞+≤ì Hõeyã¨∞Î#flk. P J#∞Éèí=OKÕ`« "å~°∞ QÆQÆ∞~åÊ@∞ K≥O^Œ∞`«∞<åfl~°∞. W@∞=O\˜ ÑïÑ¨Ó~°‚
`Õ*’=O`«"≥∞ÿ# =¸iÎ`À q+¨μ‚=¸iÎ #_»z=KåÛ_»∞. PÜ«∞# „Ñ¨Hõ¯ ÅH©Δ‡^Õq #_»z=ã¨∞Î#flk. q∞H˜¯e
„âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ P"≥∞ ™œO^Œ~º° O q+¨μ=‚ ¸iÎ ™œO^Œ~º° =Ú#‰õΩ Ö’|_ç JO^Œ∞Ö’ XHõ JOâ◊OQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞#flk.
D q^èŒOQÍ ã¨HõÅ [QÆ[˚#‰õΩ_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ JHõ¯_çH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞.
K«. ã≤÷~°â◊√ÉèíbÅ #@¡~°∞QÆ∞^≥Oz# Ü«∞qfiÉèí∞ q„^Œ∞=∂~°∞}Ï
^èŒ~° #=Ñ¨Å¡= ã¨∞Êù~°^Œ∞^ŒOz`« ‰õΩO^Œ ~°∞zã≤‡`≥·Hõ ã¨∞O
^Œ~° =^Œ<å~°qO^Œ=Ú =Ú^ŒO|∞#ñ ^ŒÑ¨ÊHõ K«∂zÜ«Ú<£ =Úh
â◊fi~°∞Å∞ x*Ï`«‡ÅO ^Œxq ™êÅHõ "≥O_çÜ«Úñ Ez i=Ú‡Å<£. 540
* ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ ÿ â◊√ÉèHí ~õ "° ∞≥ #ÿ â’ÉèÏ"≥É· =íè O`À qKÕÛã≤# P q+¨μ=‚ ¸iÎ Ñ¨Q_Æ ®Å ÃÑ^Œq „H˘OlQÆ∞~å‰õΩ=Öˇ
L#flk. ™êfiq∞ z~°∞#=Ùfi P zQÆ∞~å‰õΩÃÑ· qÅã≤ÖË¡ =∞Öˇ¡ "≥ÚQÆæÅ JO^•xfl JO^Œ∞‰õΩ#flk. J@∞=O\˜
QÀqO^Œ∞x ã¨∞O^Œ~°=^Œ<å~°qO^•xfl ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ P#O^ŒOQÍ ãÖ^Œi≈OKå~°∞. =∞#ã¨∞ûÅ∞
`«$Ñ≤ÎK≥O^ŒHõ "å~°∞ =∞~°Å =∞~°Å =∂^èŒ=Ùx ãÖ^Œi≈OKå~°∞.
K«. ã¨∞xt`«ÉèíH˜Îñ ^Œ#∞‡Y=Úñ Ez# K«∂_»∞¯Å∞ „kÑ¨ÊÖËHõÜ«ÚO
QÆ#∞ñQ˘x Ô~@ìˆHÅ‰õΩ #HõÅ‡+¨ÉèíHõÎ q^èŒ∂`« MËË^Œ=ÚÖò
=Úx[# z`«Î "≥∂^Œ=ÚÅ∞ =ÚH˜Î x"åã¨ Hõ"å@ ÉèË^Œ=ÚÖò
q#∞`« q#∂`«fl #∂Ñ¨Ùi`« "Õ^Œ=Ú Å=∞‡Ç¨ÏhÜ«Ú áê^Œ=ÚÖò. 541
* P =ÚhO„^Œ∞Å∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎKÕ P =∞Ç¨ÏhÜ«Úx =ÚMÏxfl K«∂zK«∂z `«=∞ K«∂Ñ¨ÙÅ#∞
„uÑ¨CHÀÖËHõ Z\Ï¡QÀ „uÑ¨CH˘x P ™êfiq∞áê^•Åg∞^Œ ˆHO„nHõiOKå~°∞. P áê^•Å∞ Éèí‰õΩÎÅ MË^•Å#∞
áÈQ˘>Ëìq† Páê^•Å∞ =Ú#∞Å z`åÎÅ‰õΩ "≥∂^•xfl HõeyOKÕq† P áê^•Å∞ "≥∂HõΔ=∞Ok~°O ^•fi~åÅ#∞
`≥iÑ≤OKÕq. P áê^•Å∞ "Õ^•Å#∞ „H˘O„Q˘`«Î JO^≥Å∞QÍ JÅOHõiOK«∞HÀ<Õq.
K«. Hõx #YÑ¨^Œ‡~åQÆ=∞}˜ HÍOu qÉèÏã≤`« áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÖò
=∞#=ÚÅ Ü«∞O^Œ∞ñ wÖÁ¯eÑ≤ Å|ú =∞<À~°^äŒ Ü«Ú‰õΩÎÖˇ· Ñ¨Ù#ó
Ñ¨Ù#~°aè=O^Œ#O|∞Å∞ qÉèí∂u ^Œe~°Ê <˘#iÛ Ü≥∂QÆ =∂
~°æ x~°`« z`«∞ÎÅ∞<£ "≥^ŒH˜ HÍ#ñQÆ ÖËx =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx<£. 542
* ãÖ„áêÑ¨Î =∞<À~°^äŒ∞Öˇ·# ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<åk =∞Ç¨Ï~°∞¬Å∞ x~°O`«~°O Ü≥∂QÆ=∂~åæã¨‰õΩÎÖˇ·#
=∞Ç¨Ü≥∂QÆ∞Å∞ Ãã·`«O ZO`« "≥^ŒH˜<å HõxÊOK«x "åã¨∞^Õ=Ùx Hõ#∞flÖÏ~å Hõ<åfl~°∞. Ñ¨^Œ‡~åQÆ=∞}∞Å
HÍO`«∞Å =O\˜ HÍO`«∞Å`À „Ñ¨HÍtOKÕ P ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ∂« ÅÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~K° ∞« H˘x
Ñ¨^ÕÑ¨^Õ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß~°∞.
Hõ. =∂#ã¨=Ú# xeÑ≤i `«, ^•úº<åã¨Ê^Œ∞ñ_≥·# "åxñ ^Œ`«ÎfiA˝Å‰õΩO
QÍ# #QÆ∞"åx ÉèíHõÎ[, <å#O^ŒHõÔ~·Hõ=¸iÎ #Åi# "åx<£. 543
* `«^ÕHõ z`«ÎO`À ^è•ºxOKÕ"åiH˜ =∂„`«O =â◊=∞ÜÕ∞º"å_»∂, `«`«Îfi"Õ`«ÎÅ‰õΩ ^Œ~°≈#q∞KÕÛ"å_»∂,
Éèí‰õΩÎÖˇ·# "åiH˜ „|Ç¨‡#O^•xfl „Ñ¨™êkOKÕ ã¨fi~°∂ÑÖ HõÅ"å_»∂ J~Ú# P Ñ¨~å`«Ê~°∞}˜‚ `«=∞ z`åÎÅÖ’
xÅ∞Ñ¨Ù‰õΩ<åfl~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« O [‰õΩΔ iO„kÜ«∞ „QÍÇ¨ÏºO|QÆ∞ k=º =∞OQÆà◊ q„QÆÇÏ¨ O|∞ ^èiŒ ~ÚOz Ü«Ú#fl Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú
#∞^•`«Î `Õ*’xkèO Ez ã¨#HÍ^Œ∞ e@¡x ã¨∞Îu~ÚOzi. 544
* Hõ#∞flÅqO^Œ∞ HÍqOKÕ k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl ^èiŒ Oz# P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚ – P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú}˜‚
– P J#O`« `Õ*’xkèx ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ D q^èŒOQÍ ãÖã¨∞ÎuOKå~°∞.
-: ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨∞ÎuOK«∞@. :-
K«. =#[^ŒàÏHõΔ! ÉèíHõÎ[#=`«ûÅ! ^Õ=! Éèí=`«∞û`«∞O_»∞ =∞
[˚#‰õΩñ_»∞<≥· # ÑÖHõ~°∞Ç¨Ï*Ï`«∞ñ_»∞ =∂‰õΩ ~°Ç¨Ïã¨º "≥ÚÑ¨Êñ *ˇ
Ñ≤Ê# Éèí=nÜ«∞ =∞OQÆà◊ QÆcè~° Ñï„QÆÇ¨Ï q„QÆÇ¨ÏO|∞ "Õ∞
=∞#Ü«∞=Úñ E_»ñ QÆO\˜q∞ Hõ$`å~°∞÷Å"≥∞ÿ `«QÆ=∞O\˜ g∞â◊fi~å! 545
* Ñ¨^Œ‡Ñ¨„`åÅ=O\˜ <Õ„`åÅ∞ Hõey Éèí‰õΩÎÅ#∞ Ñ¨~°=∞"å`«ûÅºO`À áêeOKÕ ^Õ=^Õ"å! h‰õΩ
`«#Ü«Ú_»∂ =∂‰õΩ [#‰õΩ_»∂ J~Ú# „|Ç¨Ï‡ ^Õ=Ù_»∞ x#∞fl ãÖ^Œi≈OKÕ LáêÜ«∞O =∂‰õΩ LÑ¨^tÕ OKå_»∞.
J@∞=O\˜ h k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxfl D<å_»∞ K«∂_»QÆeQÍ=Ú. ^èŒ#∞ºÅ"≥∞ÿ<å=Ú. F „Ñ¨Éèí∂! =∂
[#‡ ™ê~°÷Hõ"≥∞ÿ#k.
ã‘. ^Õ=! ^Œ∞~°˚#∞Å‰õΩ ÉèÏqOÑ¨ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ãÖQÆ`«∞ñ_»"≥· Ü«ÚO_çÜ«Úñ QÍ#ñ|_»=Ù
Hõ_»ñy h k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇ¨ÏO|∞#ñ *Ëã≤ ã¨=∞Oz`å„t`«∞Å <≥Å¡ñ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 399
*ËH˘x ãÖ„Ñ‘`« z`«∞ÎÅñ QÍñ *ËÜ«Ú ^Œuâ◊Ü«∞ HÍ~°∞}º=∞uñ ^Œ#iÛ
Hõ=∞ÖÏHõΔ! ã¨~°fiÖ’ÔH·Hõ <åÜ«∞Hõ! Éèí= `«ûO^Œ~°≈<åaèÖÏëê#∞ÖÏÑ¨
`Õ. qk`«^$Œ _è» ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ „Ñ¨g}∞ ÅQÆ∞K«∞, #i÷"≥∞ÿ g`«~åQÆ∞Öˇ·#\˜ì Ü≥∂y
[#=∞#ó ÑÖHõ*Ï`« x+¨}‚=¸iÎ, =x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞~°Ü«∞º, x<åfl`«‡q^Œ∞Å∞. 546
* ^Õ"å! h=Ù ^Œ∞~°#˚ ∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« OÖ’ ‰õÄ_® LO\Ï=Ù. J~Ú`Õ "åi ÉèÏ=#Å‰õΩ JO^Œ=Ù. Ñ¨@∞ì^ÅŒ `À
h k=º=∞OQÆà◊ q„QÆÇ¨xfl P„â◊~ÚOz P~åkèOKÕ"åix Jáê~°HÍ~°∞}ºO`À KÕ~°nã≤ h "åixQÍ
KÕã¨∞‰õΩO\Ï=Ù. "åiH˜ ãÖ`«∞+≤ì HõeyOK«∞`å=Ù. Hõ=∞ÖÏHΔÍ! ã¨HõÅÉèí∞=# „Ñ¨*Ï^èŒºHΔÍ! x#∞fl ^Œi≈OKåÅ<Õ
JaèÖÏ+¨ HõÅQÆ_»O=ÖÏ¡ =∂\˜=∂\˜H˜ x#∞fl QÆ∂iÛ K≥Ñ¨CH˘#_»O =ÖÏ¡ ã¨∞ã≤÷~°"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO J=QÆ`«
=∞=Ù`«∞Ok. ~åQÆ ^ÕfiëêÅ∞ `˘Åy#@∞=O\˜ Ü≥∂y[#∞Å =∞#óÑ¨^•‡ÅÖ’ h=Ù Pã‘#∞_»"≥· LO\Ï=x
P`«‡q^Œ∞Öˇ·# "å~°∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞.
Hõ. Ü«ÚH˜ÎO ^ŒÅñÑ¨ Éèí=^Œfiºu, iHõÎ=ÚÖˇ· #\˜ì ~Ú`«~° ^Œ$_è» Hõ~°‡O|∞Öò
=ÚH˜Î^Œ=Ú Å~Ú# h Ñ¨^Œ, Éèí‰õΩÎÅ∞ ^Œ`«¯~°‡=ÚÅ#∞ ÉÏ\ÕÑ¨ iÅ<£. 547
*^Õ"å! h áê^•ÅÃÑ· =∞#ã¨∞û ÅQÆflO KÕã≤# Éèí‰õΩÎÅ∞ h ÉèíH˜ÎH˜ =ºuiHÍÎÖˇ·# W`«~° HÍ~åºÅ#∞ – Jq
=ÚH˜ÎxKÕÛ"≥·##∂ – ZO`«\˜ Q˘Ñ¨Ê"≥·##∂ – "å\˜x áê\ÕÑ¨~°∞.
L. HÍ=Ù#ñ w~°ÎhÜ«∞ QÆ`«HõÅ‡+¨ =∞OQÆà◊ f~°÷ H©iÎ ã¨∞
N qÉèí= „Ñ¨â◊ã¨Î ã¨∞K«i„`«∞ñ_» "≥·# Éèí=`«Ê^•|˚ ¿ã
"å q=∞ÖÏO`«~°OQÆ |∞^èŒ=~°æ =∞#~°æà◊ÉèíOy ##º=Ú<£
ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅOK«∞<≥ Hõ$áêQÆ∞}Éèí∂+¨}! áêÑ¨â’+¨}Ï! 548
*^Õ"å! h=Ù Jáê~°H$õ áêQÆ∞}"Õ∞ JÅOHÍ~°OQÍ HõÅ"å_»=Ù. Éè‰í Ωõ ÅÎ áêáêÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ã"å_»=Ù.
H˘xÜ«∂_» `«y#^≥· HõÅ‡+¨ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ HõÖÏº}ÏÅ‰õΩ HÍ}ÏzÜ≥ÿ∞ qâßÅ Ü«∞â’q~ål`«"≥∞ÿ# Ñ¨q„`« K«i„`«
HõÅ"å_»=Ù. h áê^ŒÑ¨^•‡Å ¿ã=ˆH JOH˜`«"≥∞ÿ Ju x~°‡Å"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO HõÅ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=ÙÅ∞ x#∞fl
`«Ñ¨Ê =∞i ^Õxh `«=∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’ zOuOÑ¨~°∞.
K«. Ñ¨~°=∞ `«áÈq^èŒ∂`« Éèí=áêÑ¨ÙÅ"≥∞ÿ K«i~ÚOK«∞ =∂‰õΩ <Õñ
_»~°Ü«∞ Éèí=`«Ê^•„t`«∞Å Hõeæ â◊Ñ≤Oz# Éèí∂i^Œ∞+¨¯$`«
ã¨∞Êù~°} #ã¨`«Ê^ä≥·Hõ ÑïÉèí∂`«∞Å"≥∞ÿ x[^èŒ~°‡Ç¨xñQÍ
x~°Ü«∞=Ú <˘O^ŒñQÍ =ÅÃã <Õ~°=Ú "≥@ìHõ =∞=Ú‡ñ QÍ="Õ! 549
* Jáê~°"≥∞ÿ# `«Ñ¨ã¨∞ûÅ∞ KÕã≤ áêáêÅ∞ áÈQ˘@∞ìH˘x uiˆQ "Õ∞=Ú D k#O g∞ áê^•„t`«∞ÅÃÑ·
HÀÑ≤Oz âßÑÖ ÃÑ\Ïì=Ú. =∞Ç¨áêáêxH˜ X_çQ\Æ Ïì=Ú. K≥_∞» =∂~°Oæ Ö’ J_»∞QÆ∞ÃÑ\˜ì ^è~Œ ‡° QÍ¡x `«ÅÃÑ\Ïì=Ú.
#~°HÍxH˜ *ËH˘\Ïì=Ú. =∂ `«Ñ¨C HõΔq∞OK«∞. =∞=∞‡efl ~°H˜ΔOK«∞.
K«. Hõ~° =∞#∞~°H˜Î+¨@Ê^Œ=Ú Hõ„=∞ ã¨∞QÆO^èŒ =∞~°O^Œ "åOKè«KÕñ
^Œ~°q∞_ç âß`« HõO@Hõ =$`«ã¨∞Êù@ #=º`«~° „Ñ¨ã¨∂# =∞O
[~°∞Å#∞ _®Ü«ÚáÈe¯x Éèí$â◊O|QÆ∞ qÑ¶¨∞fl=ÚÅ<£ [~ÚOz h
K«~°} ã¨~À[=ÚÖò Q˘Å∞= ã¨=∞‡u =zÛu=∞Ü«∞º, ˆHâ◊"å! 550
* Ñ¨ÙO_»sHÍHΔÍ! QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^Œ xO_»∞ H“`«∞HõO`À Hõ=∞‡Hõ=∞‡x =∞Hõ~O° ^ŒO HÀãÖ "å_ç =ÚO_»`
¡ À
‰õÄ_ç# „H˘O„Q˘`«Î Ñ¨ÓÅQÆ∞`«∞ÅÎ #∞ ã¨g∞Ñ≤Oz#@∞¡QÍ JkèH"õ ∞≥ #ÿ P@OHÍÅ#∞ JkèQqÆ ∞Oz h áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞
Pã¨H˜Î`À J#∞~åQÆO`À P~åkèOK«_®xH˜ J~°∞^≥OKå=Ú.
K«. JÅ~°∞ Éèí=`«Ê^•O|∞[ Ü«ÚQÍiÊ`«"≥∞ÿ á⁄Å∞á⁄O^Œ∞#\˜ì ~¸
`«∞Åã≤ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# QÆuñ ^ÀÜ«∞[<åÉèí! Éèí=`«¯^ä•ã¨∞^è•
Hõe`«=ÚÖˇ·# "å‰õΩ¯Å #HõÅ‡+¨Ü«ÚH˜Îx q#flñ QÆ~°‚=ÚÖò
qÅã≤`« bÅ"≥∞ÿ Éèí∞qñ |q„`«=ÚÖˇ· qÅã≤Å∞¡ =∂^èŒ"å! 551
* F Ñ¨^Œ‡<åÉèÏ! F ~°=∂=Å¡ÉèÏ! h áê^•~°qO^•ÅÃÑ· JiÊOÑ¨|_ç JO^•Å∞ zO^Õ D `«∞Åã≤
Ñ¨q„`« "≥∞ÿ#@∞¡ h Hõ^ä•=∞$`«O`À ‰õÄ_ç# "å‰õΩ¯Å#∞ HõÅ‡+Ö ÖË‰õΩO_® q#fl =∂ K≥=ÙÅ∞‰õÄ_® Ñ¨~°=∞
Ñ¨q„`åÖˇ· ÉèÏã≤Å∞¡`å~Ú.
K«. =∞Ç≤Ï`«Ü«∞â’qÖÏã¨ QÆ∞}=∞O_»#! ã¨~°fiâ◊~°}º! ~ÚO„kÜ«∞
ã¨Ê$Ç¨ïÅ‰õΩñ QÍ#~åHõ Ü«∞`«ã‘‰õΩã¨∞=∞^Œ∞ºu <˘Ñ¨CK«∞#fl h
ã¨Ç¨Ï[ â◊s~° q∞Ñ¨C_»∞ Éèí$â◊O|∞QÆñ Ez =∞nÜ«∞ ^Œ$‰õΩ¯ eO
^ŒÇ¨ÏÇ¨Ï! Hõ$`å~°÷`«O ÉÁ~°Ãã #K«∞º`«! „"≥ÚÔH¯^Œ =∂^ŒiOÑ¨"Õ! 552
* =∞Ç¨ÏhÜ«∞"≥∞#ÿ Ü«∞â’qÖÏãÖKÕ „Ñ¨HÍtOKÕ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_®, JO^ŒiH© P„â◊~ÚOÑ¨ ^Œy#"å_®,
ÑÖKÕO„kÜ«∂Å‰õΩ `«Å=Oz# "åiH˜ h~°∂ÑÖ HõxÑ≤OK«^Œ∞. #Å¡ JqÃã=Ó=Ù=O\˜ HÍOu`À X¿ÑÊ h
ã¨Ç¨Ï[ ã¨fi~°∂áêxfl WÑ¨C_»∞ "Õ∞=Ú ãÖ`«$Ñ≤ÎQÍ K«∂_» QÆeQÍ=Ú. =∂ Hõ#∞flÅ∞ ^èŒ#º=Ú ÅÜ«∂º~Ú. F
JK«∞º`å! h‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl=Ú. =∞=Ú‡Å#∞ Hõ\ÏH˜ΔOK«∞.
Hõ. Jx ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ ^Œ`«Ê^Œ, =#[=ÚÅ‰õΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèíH˜Î =â◊=∂#ã¨∞Öˇ·
q#∞uOz# QÀqO^Œ∞ñ_»∞, =Úx=~°∞ÅO Ez ÑëÔH =Úk`å`«∞‡O_≥·. 553
* D q^èOŒ QÍ ã¨#Hõã#¨ O^Œ<å^Œ∞Å∞ QÀqO^Œ∞x áê^•~°qO^•Å‰õΩ „"≥ÚH˜¯ ÉèHí ` Î˜ À Ñ¨~=° tOz#
=∞#ã¨∞û QÆÅ"åÔ~· q#flqOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. ãÖ`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞_≥#· =Ú‰õΩO^Œ∞_»∞ =ÚxÑ¨ÙOQÆ=ÙÅ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. D ~Ú~°∞=Ù~°∞ [Ü«∞q[Ü«∂aè^è•#O|∞Å∞ QÆÅ =∞nÜ«∞ ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞, g~°∞ q∞=Ú‡O ÔQ·H˘#Hõ
=∞nÜ«∂*Ï˝u„Hõ=∞}∞Å~Ú KÕã≤# Ü«∞Ñ¨~å^èŒO|∞#‰õΩñ ^Œy# ^ŒO_»O|∞ QÍqOzui, Jk <å‰õΩ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 401
#aè=∞`«O |Ü≥∞º, #kÜ«Ú#∞O QÍHõ Éè$í `«º=~°Oæ |∞ ¿ãÜ«Ú #Ñ¨~å^èOŒ |∞ ™êfiq∞kÜ«∞, HÍ# ~¸
`«ÑC¨ #‰õΩ =∂#hÜ«ÚO_»<#·≥ ##∞fl =∞xflOz „Ñ¨ã#¨ ∞fl ÅQÆ∞^Œ∞~°∞QÍHõ Ü«∞x "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞.554
* D ~Ú~°∞=Ù~°∞ [Ü«Ú_»∞, q[Ü«Ú_»∞ J#∞¿Ñ~°∞¡ HõÅ"å~°∞. <å ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞ q∞=∞‡efl
ÖˇHõ¯KÕÜ«∞Hõ <å P[˝#∞ Ju„Hõq∞Oz KÕã≤# <Õ~åxH˜ g∞~°∞ giH˜ `«y#tHõΔ qkèOKå~°∞. Jk <å‰õΩ‰õÄ_®
W+¨ì"Õ∞. JO`ÕHÍHõ ¿ã=‰õΩÅ∞ KÕ¿ã JÑ¨~å^èŒO Ü«∞[=∂x^Õ. J~Ú`Õ D `«Ñ¨C‰õΩ =∂#hÜ«Ú_»<≥·# ##∞fl
=∞xflOz ^ŒÜ«∞K«∂ÑÖ_ç.
Dq^èŒOQÍ ÑëH˜ NÇ¨Ïi =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. `«#∞=Ù#ñ |∞\˜ì#\˜ì Éˇ_ç^ŒO|QÆ∞ ‰õΩ+¨ª=∞Ç¨QÆ^ŒO|∞KÕ
=#i `«nÜ«∞K«~°‡=Ú q=~°‚`« <˘Ok#su Éèí$`«∞º ÖÁ
Ñ¨Êx Ñ¨x ¿ãã≤#<£ qÉèí∞Å∞ |O^èŒ∞~°Kå~°∞Ü«∞â◊O|∞ñ ÉË~°∞ñ ÉˇO
Ñ¨Ù#∞ *ˇ_çáÈ~Ú ^Œ∞~°ºâ◊=Úñ ÉÁO^Œ∞K«∞ #∞O^Œ∞~°∞ q+¨ìÑÖ|∞Å<£. 555
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ‰õΩ+¨ª~ÀQÆO ^ÕÇ¨ÏOÖ’ „Ñ¨"ÕtOz#Ñ¨C_»∞ K«~°‡O K≥_çáÈ~Ú ~°OQÆ∞ =∂i#@∞¡QÍ
¿ã=‰õΩÅ∞ `«QÆxÑ¨x KÕÜ«∞_»O=Å¡ „Ñ¨Éèí∞=ÙÅ Ü«∞â◊ã¨∞û #tOz ¿Ñ~°∞„Ñü+¨ªÅ∞ ^≥|ƒuO\Ï~Ú. Ö’HõOÖ’
^Œ∞+‘¯iÎ "åºÑ≤ã¨∞ÎOk.
K«. JÅ=_» <å‰õΩ g∞=Å# #aƒ# f~°÷ ã¨∞H©~°ÎhÜ«∞ ã¨
Å¡e`« qx~°‡ÖÏ=∞$`« qÖÏã¨ Ü«∞â’ qÉèí"åaè~å=∞"≥∞ÿ
"≥ÅÜ«Ú q‰õΩO~î° <å=∞ =∞Ñ¨q„`«=∞#â◊≈fiÑ¨ Kå^èŒ=∂k Ö’
‰õΩÅ K≥q ™ÈñHõñ ^«`üHõΔ}=∞ HÀi Ñ¨Ùh`«∞Åñ *ËÜ«Ú "å~°Å<£. 556
* g∞=Å¡ <å‰õÄ ÅaèOz# "≥·‰õΩO~î°=∞<Õ D Ñ¨Ù}ºˆHΔ„`«O ZO`À Ñ¨q„`«=¸, ã¨∞Îuáê„`«=¸,
J`«ºO`«ã¨∞O^Œ~°=¸, J=∞$`«=∞Ü«∞=¸, H©iÎ "≥·Éèí=â’aè`«=¸. J@∞=O\˜ "≥·‰õΩO~î°^è•=∞O `«# <å=∞O
K≥q™ÈHõQÍ<Õ Z@∞=O\˜ JÑ¨q„`«∞Å<≥·<å – ‰õΩHõ¯=∂OãÖ u<Õ Ñ¨~°=∞hK«∞Å<≥·<å Ñ¨q„`«∞Å#∞ KÕã¨∞ÎOk.
`Õ. J\˜ì <Õ#∞ ^ŒÅOÑ¨ g∞ Ü«∞\˜ì™ê^èŒ∞, [#∞Å HõÑ¨HÍ~° =∞i÷ñ*Ëã≤# =∞nÜ«∞
ÉÏÇ¨ïã¨=ÚÖˇ·#ñ „^Œ∞O`«∞ #∞`åûÇ¨ÏbÅ, ##fl x`«~°∞Å g∞ „"≥∂Å <≥#fl<ÕÅ? 557
* J@∞=O\˜ <Õ#∞ g∞=O\˜ ™ê^èŒ∞[#∞ÅÑ¨@¡ JÑ¨~å^èŒO KÕã≤#"å~°∞, <å KÕ`«∞Å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ#
"åÔ~·<åã¨ˆ~ "åix YO_çOK«\ÏxH˜ U=∂„`«O "≥#∞HÍ_»#∞. J@∞=O@Ñ¨C_»∞ W`«~°∞Å=∂@ "Õˆ~ K≥Ñ¨Ê_»O
ZO^Œ∞‰õΩ?
Hõ. ^èŒ~°}˜ ã¨∞~À`«Î=∞ ¿ã"å, ÑïÅ|úO |~Ú# Ü«∞\˜ì áê`«Hõ <åâ◊O
Hõ~° xdÅ Éèí∞=# Ñ¨Ó`«, ã¨∞Êùi `åO„Ñ¶≤∞ ã¨~À[ `ÀÜ«∞=ÚÅ∞ QÆÅ ##∞fl<£. 558
Hõ. JÅÑ¶¨Ú=∞u q~°‰õΩÎxñQÍñ, ^ŒÅñÑ¨Hõ x[ â◊√Éèí Hõ\ÏHõΔ ^•=∞Hõ Hõe`å
dÅ ãÖÑ¨kfiÉèí= N, ÅÅ<å ~°`«flO |∞~°ã¨÷ûÅO|∞#∞ *ˇO^≥<£. 559
* „ÉÏÇ¨Ï‡} „âı+¨μªÅ ÑïK«~°º=Å# „áêÑ≤ÎOz #\˜ìn, ã¨~°fiáêáêÅ#∞ â◊q∞OÑ¨*ËÜ«∞QÆÅn, ã¨=∞ã¨Î
Ö’HÍÅ#∞ Ñ¨q„`«O HÍqOÑ¨QÆÅn J~Ú# QÆOQÆ <å áê^•ÅÖ’ „áê^Œ∞~°ƒùqOzOk. J@∞=O\˜ ##∞fl
q~°‰õΩÎ_»x `ÕeHõQÍ ÉèÏqOÑ¨Hõ, â◊√ÉèíHõ~°"≥∞ÿ# `«# Hõ_»HõO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ<Õ Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å`À ã¨HõÅ ãÖÑ¨^ŒÅ#∞
PHõi¬OK«QÆÅ ÅÅ<å=∞}˜ ÅH˜Δ‡ <å =HõΔã¨÷ûÖÏxfl JÅOHõiOzOk.
K«. „Hõ`«∞=ÙÅ∞ ¿ãÜ«ÚKÀ td=ÚYO|∞# "ÕÅ∞K«∞#\˜ì `«^Œ…$`«
Ñ¨Ù¡`« K«~°∞ÉèíHõΔ}<£ =Ú^Œ=Úñ ÉÁO^Œ^Œ∞ xã¨Ê$Ç¨Ï^èŒ~°‡=∂~°æ ãÖ
QÆ`«∞ñ_»QÆ∞ Éèí∂ã¨∞~À`«Î=Ú =ÚYO|∞# "Õ_»¯ Éèí∞lOK«∞ #Ü«∞ºq
ã¨Î$`«Hõ|à◊O|∞#<£ =∞#=Ú `«$Ñ≤Î =Ç≤ÏOz#su xK«ÛÅ∞<£. 560
* Pâß~°Ç≤Ï`«∞_≥· ^èŒ~°‡=∂~°æOÖ’ ãÖK«iOKÕ „ÉÏÇ¨Ï‡}À`«Î=Ú_»∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi ~å~°Ê}=∞x ÉèíH˜ΔOKÕ
XHõ z#fl J#flO=Ú^ŒÌ =Å¡ <å =∞#ã¨∞û‰õΩ HõeˆQ ãÖ`«$Ñ≤Î Ü«∞[˝Ü«∂QÍÅÖ’ <ÕuÖ’ =ÚOz Jyfl =ÚYOQÍ
„"ÕÅÛ|_Õ Ç¨Ïqã¨∞û#∞ JO^Œ∞H˘x P~°yOKÕ@Ñ¨C_»∞ ‰õÄ_® <å‰õΩ HõÅ∞QÆ^Œ∞.
ã‘. ã¨`«`«O|∞ #„ÑüÇ¨Ï`« Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qÉèí∂uKÕñ „|MÏºuñ ÉÁO^Œ∞ <Õ#∞
<Õ =∞Ç‘Ïã¨∞~°∞Å ã¨q∞^Œú x~°‡Å áê^Œ #o# ~°*’q`å#=ÚÅ∞ ÉèíH˜Î
Ç¨@Hõ #=~°`«fl HÀ\©~°=Ú#ñ ^•Å∞Î #\˜ì <å K«~°}ÏO|∞*ÏO|∞=ÙÅ#∞
^Œqe ^èŒiOz ã¨^Œºó Ñ¨Ùh`å`«∞‡Öˇ· ~°i÷ñ [O„^•=`«O™êk ^Õ=
`Õ. K«Ü«∞=Ú, Öˇ"åfiñ_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡} [#∞Å∞ ^Œ=∞‰õΩ, #Ñ¨Hõ$`«∞Öò ¿ãã≤ˆ~x =∂ éÅ∞QÆñ _»`«ñ_»∞
q„Ñ¨ÙÅ#∞ ##∞flñQÍñQÆ ÉèÏqOK«∞ #`«ñ_»∞, ^èŒ~°‡ Ñ¨^Œúu <å „Ñ≤Ü«∞`«=Úñ_»∞ "åñ_»∞. 561
* Z^Œ∞~°∞ÖËx Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂"≥·Éèí=O`À ZÅ¡Ñ¨C_»∂ „Ñ¨ã≤^Œ∞ú_»<≥·# <Õ#∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#
áê^ŒÑ¨^Œ‡ Ñ¨~åQÍÅ#∞ ÉèíH˜Î`À <å #=~°`«flYz`« ã¨∞=~°‚H˜s\Ï# ^èŒi™êÎ#∞. J@∞=O\˜ <å áê^ŒÑ¨^•‡ÅÖ’
[x‡Oz# QÆOQÍ[ÖÏxfl `«ÅÃÑ· ^èŒiOz Ñ¨~°=∞t=Ù_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# ^Õ=`«Å∞ "≥O@<Õ Ñ¨q„`«∞ Å=Ù`«∞<åfl~°∞.
Z=_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ `«=∞‰õΩ JÑ¨HÍ~°O KÕã≤<å uiy P„QÆÇ≤ÏOÑ¨_À, Z=_»∞ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å#∞ ##∞flQÍ
ÉèÏq™êÎ_À J@∞=O\˜"å_»∞ ^èŒ~å‡#∞™ê~°OQÍ <å‰õΩ q∞H˜¯e „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# "å_»∞.
L. QÀq`«u<£ ^èŒ~åkq[HÀ\˜x ##∞fl#∞ n#=~°æ=Ú<£
"åqi ÉèË^Œ|∞kúñ QÆ#∞"å~° Å^èÀQÆuñ ÉÁO^Œ, #O^Œ∞ <å
jq+¨~À+¨qã¨∞Êù~°}ñ *ˇOk Hõ$`åO`«Éèí@∞Öò =∞Ç¨ÏŸ„QÆ QÆ$
„^è•=e"ÀÖˇñ [OK«∞=ÙÅ #OQÆ=Ú Å∞^Œúuñ lO`«∞ Ô~Ñ¨C_»∞<£. 562
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 403
* Z=Ô~`
· Õ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å#∂, ##∂fl, n#[#∞Å#∂ Éè^Ë |Œ ∞kú`À K«∂™êÎ~À "å~°∞ J^èÀQÆu áêÅ=Ù`å~°∞.
„`åK«∞áê=ÚÅ=Öˇ ~À+Ö`À |∞ã¨Å∞ H˘>Ëì Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ „QÆ^ŒÌÅ=Öˇ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# L‰õΩ¯=Ú‰õΩ¯Å`À
J@∞=O\˜"åi J=Ü«∞"åÅ#∞ peÛK≥O_®_»∞`å~°∞.
K«. ^èŒ~°}˜ ã¨∞~À`«Î=ÚÖò |Ç¨ïq^èŒO|∞Åñ ^Œ=Ú‡ñ |~åÉèíqOz#<£
^Œ~°Ç¨Ïã≤`åã¨∞ºÖˇ· Ü«∞u=Ú^ŒO|∞# xK«ÛÅ∞ñ |∂[ ¿ãÜ«ÚK«∞<£
ã¨~°ã¨ =KÀ qÖÏã¨=ÚÅ ã¨#∞flu ¿ãÜ«ÚK«∞ñ ^ŒO„_ç <å`«‡AÖò
QÆ~° =∞#∞~° H˜Îñ aÅ∞ÛQÆuñ ÔQ·H˘x Ñ≤eÛ#"å~°∞ <å ã¨=ÚÖò. 563
* „|Ç¨Ï‡"Õ`«ÎÖˇ·# „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å =Å¡ `«=∞‰õΩ J==∂#O „áêÑ≤ÎOz<å z~°∞#=Ùfi =ÚYO`À ã¨Ç≤ÏOz
x`«º=¸ "åix Ñ¨ÓlOK«∞`«∂, =∞Oz =∂@Å`À Q“~°qOK«∞`«∂ Hõ#fl`«O„_ç^ŒQÆæ~° z#fla_»¤Å∞
„==iÎOz#@∞¡ J#∞~åQÆÑ¨Ó~°fiHõOQÍ =iÎOKÕ"å~°∞ ÉèíQÆ=O`«∞x`À ã¨=∂#∞Å∞.
Hõ. q#∞ñ _»Ü«∞º#Ñ¶¨∞K«i„`«∞Å, Hõ#Ü«∞=Úñ „aÜ«∞`«=Úñ_» #QÆ∞K«∞ñ #=Ú‡_»∞"À^Œ∞<£
=Ú#∞ ##∞fl Éèí$QÆ∞=Ù ^Œxfl#ñ, QÆ#ÅHõ Ñï`À+¨=$uÎñ ÔQ·H˘O\˜ñ QÆ^Õ. 564
* J@∞=O\˜ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å‰õΩ <Õ#∞ ZÑ¨C_»∂ „Ñ≤Ü«∞`«=Ú_»<≥· J=Ú‡_»∞áÈ`«∂ LO\Ï#∞. Ñ¨Ó~°fiO
##∞fl Éèí$QÆ∞=∞Ç¨Ïi¬ `«#flQÍ <Õ#∞ P„QÆÇ≤ÏOÑ¨Hõ J`«ºO`« ãÖ`À+Ö`À PÜ«∞##∞ P^ŒiOKå#∞ QÆ^•!
ã‘. á⁄Å∞K«∞ <å =∂#™êOÉè’*Ï`« ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eÜ«∞OQÆ ÖËHõ Ü«Ú^Œfi$`«∞Î ÅQÆ∞K«∞ñ
QÆ_»ñy g∞ Ü«∂#uñ QÆ_»z#ñ ^Œ^ÀÌ+¨ Ñ¶¨Å=Ú g~°Å‰õΩ ãÖ„áêÑ¨Î=∞Ü≥∞º,
=Ú#∞ÖÏ~°! <å z`«Î=Ú# #∞#fl suÜ«Ú x\˜ì^Œ, Éèí∂q∞ÃÑ·ñ |∞\˜ì g~°
Åz~°HÍÅ=Ú# <å Ü«∞OuHõO|∞# HÀe #~°∞^≥OK«∞ #@∞¡QÍ ##∞=∞uOÑ¨
`Õ. =ÅÜ«Ú#x Ü«∞ =Ú‡‰õΩO^Œ∞O_»∞ =Å∞‰õΩ@Ü«Ú#∞, qx =∞#O|∞# ã¨#HÍk=Úx =ˆ~}∞º
Å=∞‡Ç¨`«∞‡x =∞$^Œ∞Å ÉèÏëê=∞$`«O|∞ñ, ^Œqe „HÀeÜ«Ú ~À+¨ ãÖ^Œ+¨μì ÅQÆ∞K«∞. 565
* ''=∞Ç¨=Ú#∞ÖÏ~å! <å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÅOÖ’x Jaè„áêÜ«∂xfl g~°∞ `≥eã≤HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. q∞H˜¯e
q∞_çã≤áê@∞`À g∞ Ü«∂[˝ g∞i „Ñ¨=iÎOz#O^Œ∞‰õΩ ^•xH˜ `«y# „ÑüÑ¶¨ÅO J#∞ÉèíqOKå~°∞. <å ãÖHõÅÊO
‰õÄ_® W^Õ. U=∞O>Ë g~°∞ Éèí∂q∞ÃÑ· Ñ¨Ù\˜ì H˘ÅkHÍÅOÖ’ uiy <å ã¨g∞áêxH˜ =K«∞Û#@∞¡ J#∞=∞u
W=fiO_ç——. D q^èŒOQÍ q+¨μ‚=Ù Ñ¨Å∞HõQÍ qx, ã¨#HÍk =Úx=ˆ~}∞ºÅ∞, P =∞Ç¨`«∞‡x ã¨∞‰õΩ=∂~°
=K«<å=∞$`åxfl ~°∞zK«∂z ‰õÄ_® Jaè=∂<åxfl q_»∞=ÖËHõ áÈÜ«∂~°∞.
ã‘. =Úx=~°∞Öò `«=∞ z`«Î=ÚÅñ ^Œ$Ñ≤Îñ ÉÁO^ŒHõ ÑÖHõ*Ï`å‰õΔΩñ_»∞ ÑëH˜ #\˜ì
Ñïq∞`« QÆOcè~° |Ç¨ïàÏ~°÷ ^Œ∞~°=QÍÇ¨Ï=ÚÅ∞#∞ qã¨∞Êù~° ^Œ=∞$`« `«∞Åº
=∂^èŒ∞~°º ã¨∞QÆ∞} ã¨=∞xfi`«=Ú‡Å∞ qx~°æ`« â◊|Ì^À+¨ xHÍÜ«∞=ÚÅ∞#∞
<≥·# "åHõº=ÚÅ‰õΩ <å`«‡Åñ |i`À+¨ =∞Ok ~Ú@¡xi <≥Ü«∞º=Ú# =∞#Å
`Õ. <˘_»Ü«∞ñ _çÑ¨C_»∞ #OkOzÜ≥∂, `«ÅOÑ¨, #i÷ xOkOzÜ≥∂, =∞`«¯$`≥·Hõ ^ŒO_»
=Ú#‰õΩ ãÖHÀK« =∞OkÜ≥∂, Ü«∞#∞K«∞ ãÖâ◊, Ü«∂`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞ q"ÕHÕz Ü«∞O`«Ö’#. 566
* =Úhâ◊fi~°∞Å =∞#ã¨∞ûÅ∞ `«$Ñ≤ÎK≥O^ŒÖË^Œ∞. Ñïq∞`«=ÚÅ∂, QÆOcè~°=ÚÅ∂, qâıëê~°÷=ÚÅ∂,
JQÀK«~°=ÚÅ∂, J=∞$`«`«∞Åº=ÚÅ∂, =∂^èŒ∞~°ºQÆ∞} ã¨Ç≤Ï`«=ÚÅ∂, ^À+¨~°Ç≤Ï`«=ÚÅ∂ J~Ú# =∞Ç¨
q+¨μ=‚ Ù =∂@Å‰õΩ =∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À ãÖ`À+≤Oz‰õÄ_® =∞# „Ñ¨É∞íè =Ù, =∞#ÃÑ· ¿ãflÇ¨ÏÉèÏ=O Hõey =∞#Å#∞
Jaè#Okã¨∞Î<åfl_®! ÖËHõ =∞#Å#∞ xOkã¨∞Î<åfl_®, =∞#=Ú qkèOz# tHõΔ‰õΩ ãÖHÀK«O`À ã¨ÊOkã¨∞Î<åfl_®!
J<Õ ãÖ^ÕÇ¨ÏO`À „HÕ^Œ∞g∞^≥·<å~°∞. H˘O`«¿ãÑ¨\˜H˜ XHõ x~°‚Ü«∂xH˜ =KåÛ~°∞.
Hõ. #o<å‰õΔΩñ_»∞ ^Œ=∞^≥ã¨ñ QÆ$Ñ¨, QÆey# ÉèÏ=O|∞ñ ^≥eã≤ H“`«∞Hõ "≥ÚÅÜ«∞O
|∞ÅH©Hõ$`åOQÆ∞Öˇ· Ü«Ú, `«¯eHõ<£ Ç¨Ïi¬Oz x@Å Ñ¶¨∞\˜`åO[Å∞Öˇ· 567
* Ç¨Ïi `«=∞ÃÑ· ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ# J#∞„QÆÇ¨ÏO Hõey L<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. ZO`À ãÖ`À+Ö`À
á⁄Oy Ñ¨ÙÅHÕKå~°∞. Ç¨Ï~À¬`«¯~°¬O`À #∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ #=∞ã¨¯iOKå~°∞.
Hõ. Éèíi`« x[ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂, ã¨∞Êù~°}O ^Œ#~å~°∞ #u qÉèí∂uÜ«Ú |Å=ÚO
|~°"≥∂`«¯~°¬=Úñ QÆÅ ~¸, â◊fi~°∞#‰õΩ x@¡xi =Ú#∞Å∞ ã¨kfi#Ü«∞=Ú#<£. 568
* JÑ¨C_»∞ ã¨fiÜ«∞OQÍ HõeÊOK«∞‰õΩ#fl Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂„Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ qÅã≤ÖË¡, k=º"≥∞ÿ# Sâ◊fi~°ºO`À,
Éèí=º"≥∞ÿ# Ñ¨~å„Hõ=∞O`À, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_≥· XÑ¨C`«∞#fl "åã¨∞^Õ=Ùx`À q#Ü«∞ q#„=ÚÖˇ·# =Ú#∞Å∞ W\Ï¡
J<åfl~°∞.
`Õ. á⁄Å∞Ñ¨Ù nÑ≤OÑ¨ x`«ºqÉèí∂u <åÜ«∞, ‰õΩñ_»=Ù, ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»=Ù, ##Ñ¶¨Úñ_»=Ù, h=Ù
=∞`«¯$`«O |Ñ¨Ù¤ h Hõaè=∞`« =∞@O\˜, gâ◊! Éèí=nÜ«∞Kåi„`« "≥∞é∞ñQÆñ ^Œ~°"≥∞? 569
* ^Õ"å! h=Ù J`«ºO`« `Õ*’=O`«∞_»=Ù. x`≥·ºâ◊fi~°º ãÖÑ¨#∞fl_»=Ù. ã¨HõÅÉèí∞=# <åÜ«∞‰õΩ_»=Ù.
ÉèíQÆ=O`«∞_»=Ù. Ñ¨Ù}ºã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ù. WÑ¨C_»∞ "Õ∞=Ú KÕã≤#Ñ¨x <å‰õΩ ã¨=∞‡`«"Õ∞ J<åfl=Ù. ™êfig∞! h
bÅÅ∞ `≥eã≤HÀ=_»O Z=iH˜ ™ê^èŒºO?
L. ^Õ=QÆ}Ïo ÔHÅ¡ñ |~°^Õ=`«Öˇ· `«#~å~°∞#\˜ì q
„áê=o HÍ`«‡<åÜ«∞‰õΩñ_»"≥· ÃÑ#∞á⁄Ok# h‰õΩ h ^èŒ~å
^Õ=`« ÖˇÅ¡ <≥#fl #kè^Õ=`«Öˇ· ~°ñ@, Ü≥∞\˜ì KÀ^Œº"≥∂
^Õ=! ã¨=∞ã¨Î áê=#! ã¨∞nè[#`å=#! qâ◊fiÉèÏ=<å! 570
* ^Õ"åk^Õ"å! h=Ù Ñ¨~=° ∞áê=#∞_»=Ù. ™ê^è∞Œ [# ~°H‰Δõ Ωõ _»=Ù. ã¨~fi° A˝_=» Ù. ^Õ=`«ÅO^ŒiH© Ñ¨~^° =Õ `«Ö#·ˇ
Éèí∂ã¨∞~°∞Å P`«‡Å‰õΩ Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù. ^Õ=^Õ=Ù_»"≥·# h‰õΩ D =∞Ç‘Ï^Õ=ÙÅ∞ P~å^èŒº^Õ=`« ÅQÆ∞@
ZO`«qO`«?
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 405
K«. Hõ=∞Å^ŒàÏHõΔ! h=Å#ñ QÆeæ# ^èŒ~°‡=Ú `å=HÍ=`å
~°=ÚÅ ã¨∞~°H˜Δ`«O |QÆ∞ñ, k~°O|QÆ∞, hâ◊fi~° xifiHÍ~° `«
`«Îfi=Ú#ñ ^Œ#~°∞Û x#fl~°Ü«∞ñ ^Œ`«ÊùÅ ~°∂Ñ¨=Úñ ^Œ„`«Ê^è•# QÀ
Ñ¨º=Ú #x Ñ¨Å∞¯K«∞O^Œ∞~°∞ Hõ$áê=∞Ü«∞Ö’K«#! áêÑ¨"≥∂K«<å! 571
* Hõ=∞ÅÖ’K«<å! HõÅ∞+¨q"≥∂K«<å! h#∞O_ç L^ŒƒùqOz# ^èŒ~°‡O h J=`å~åÅ=Å¡ ã¨∞~°H˜Δ`«"≥∞ÿ
ã¨∞ã≤~÷ "° ∞≥ ÿ qÅã≤Å∞¡`∞« Ok. Dâ◊fi~å! ^ŒÜ∂« =∞Ü«∂! =∂~°∞Êá⁄O^Œx ã¨`º« ã¨fi~°∂ÑÖÖ’ L#fl x#∞fl QÆ=∞x¿ãÎ
h"Õ P ^èŒ~å‡xH˜ Ñ¶¨Åã¨fi~°∂Ñ¨=∞h, h"Õ P^èŒ~°‡OÖ’x „Ñ¨^è•# ~°Ç¨Ïã¨º=∞h ÃÑ^ŒÌÅ∞ JO@∞O\Ï~°∞.
K«. =∞Ç≤Ïñ ^ŒÅáÈÜ«∞ <≥=fix ã¨=∞„QÆÑï„QÆÇ¨Ï=Ú<£ ÅaèOÑ¨ x
ã¨ûÊ$Ç¨Ï=∞`«∞Öˇ· =∞hâ◊fi~°∞Å∞ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞#ñ ÉÏ`«∞,~°\˜ì ã¨
#‡Ç≤Ï`« q"ÕHõâße! QÆ∞}=∞O_»#! h H˜Å ##ºã¨`«Êi
„QÆÇ¨Ï =∞k, Ü≥∞\˜ì KÀ^Œº=Ú? [QÆ`«ÊiáêÅ#! x`«ºMËÅ<å! 572
* ã¨∞QÆ∞} Éèí∂+¨}Ï! Éèí∞=#áÈ+¨}Ï! x`«ºq<Àn! U =∞Ç¨ÏhÜ«Úx ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# J#∞„QÆÇ¨ÏO
ÅaèOÑ¨QÍ<Õ "≥·~åQÆºãÖÑ¨#∞flÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å‰õΩ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O `˘ÅyáÈ`«∞O^À J@∞=O\˜ qâı+¨q"ÕHõ
âßeH˜ [QÆ<åfl@Hõ ã¨∂„`«^è•iH˜ h‰õΩ D Ö’HõOÖ’ "Õ~˘Hõ¯i J#∞„QÆÇ¨Ï=∞<Õk ZO`«QÍ<À qO`«QÍ L#flk.
ã‘. ã¨`«`«O|∞ #~å÷i÷[#t~À-ÅOHÍ~° Ñ¨^Œˆ~}∞=ÙÅ∞ QÆÅ Ñ¨^Œ‡ <Õñ_»∞
[Å[ HÕ[Å¯ x+¨ºO^Œ =∞~°O^Œ Ö’ ÉèÏQÆ`« „Éèí=∞~° <åÜ«∞‰õΩx Ñÿk
^èŒ#º[<åiÊ`À^ŒOz`« `«∞Åã≤HÍ ^•=∞O|∞#‰õΩ x[^è•=∞ =∞QÆ∞K«∞
ÉèÏã≤Å∞¡ Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^Œ=ÚÖò qÅã≤`« ÉèíH˜Î ¿ãqOÑ¨ÙK«∞O_»
`Õ. Hõ=∞Å #Ü«∞#! Hõ$áê=Ö’Hõ#=Ú ÖÁÅÜ«∞, #i÷ñ E_»=Ù ÉèÏQÆ=`å#∞~° H˜Îñ
*Ëã≤ Éèí=nÜ«∞ =∞Ç≤Ï=∞O|∞ z„`« =∞~°Ü«∞ñ, l~°â◊√ÉèÏHÍ~°! ~ÚOk~å z`«ÎKÀ~°! 573
* P"≥∞ áê^ŒÑ¨^Œ‡Ñ¨~åQÍÅ∞ J~å÷xfl PHÍOH˜ΔOKÕ Éèí‰õΩÎÅ t~°ã¨∞ûÅ‰õΩ JÅOHÍ~åÅ∞. J@∞=O\˜
ÅH©Δ‡^Õq Hõ=∞Å HÕ[ÖÏ¯Å#∞O_ç „ã¨qOKÕ =∞Hõ~°O^ŒO g∞k Pâ◊`À J~°∞^≥Oz# `«∞"≥∞‡^ŒÅ ~å}˜=Öˇ
hK«~°} Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ÉèíH˜Î`À ¿ãqã¨∂Î LO@∞Ok. J^Õ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Ñ¨~°=∞^èŒ#∞ºÖˇ·# ÉèíHõÎ=ˆ~}∞ºÅ∞ =∞Oz
=∞Oz `«∞Åã≤ =∂eHõÅ#∞ H˘x=zÛ h áê^•Åg∞^Œ LOK«∞`«∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ D
Éèí‰õΩÎÅ g∞k J#∞~°H˜Î`À P ÅH©Δ‡^Õqx HõxHõ~°O`À Hõ<≥fluÎ J~Ú<å K«∂_»=Ù. Hõ=∞ÅÖ’K«<å! â◊√ÉèÏHÍ~å!
~°=∂=~å! h =∞Ç≤Ï=∞Å∞ z„`åuz„`åÅ∞.
=∞. z~°ÉèÏQÀº^ŒÜ«∞! ^Õ= ^Õ=! Åe`« N=`«ûÅHΔÍ‡OQÆ! ~¸
=~° q„áê#∞Ñ¨^≥·Hõ Ñ¨Ù}º~°[ "Õ∞ =i‚OÑ¨ h "Õ∞x HÍ
Éèí~°}O |O\˜q, ã¨~°fiÖ’‰õΩÅ‰õΩ q„Ñ¨„âı}˜ =∂Ç¨`«‡º g∞
"≥é∞ñQÆO *ˇÑ¨C@ÔH· ^èŒiOzu QÆ^• Ü≥∞#flO |q„`åHõ$u<£. 574
* ^Õ=^Õ"å! h=Ù âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ Sâ◊fi~°º=Ú#∞ „Ñ¨™êkOKÕ ™êfiq∞q! JO^Œ"∞≥ #ÿ N=`«û=∞<Õ Ñ¨Ù@∞ì=∞K«Û`À
JÅ~å~°∞"å_»=Ù, '' D „âı+¨μªÖˇ·# „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å áê^Œ=ÚÅ #O\˜# Ñ¨Ù}ºÑ¨~åQÆ"Õ∞ <å â◊s~åxH˜ PÉèí~°}O
J<åfl=Ù.—— ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨[Å‰õÄ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å Q˘Ñ¨Ê`«#O `≥eÜ«∞*ˇÑ¨Ê\ÏxˆH Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# P ~°[ã¨∞û#∞ h=Ù
^èŒiOKå=Ù.
ã‘. ^èŒ~°‡=¸iÎq [QÆ`«¯~°Î=Ù #QÆ∞ h=Ù „áÈ=OQÆñ ^ŒQÆ∞"åiñ „É’="Õx
#q~°à◊"Õ^ÀHõÎ=∞QÆ∞ ^èŒ~°‡=∂~°æ =∞ã¨<å‡~°æ =∞QÆ∞ñ, QÍ#, ã¨`«ÎfiQÆ∞} q
t+¨μìO_» =QÆ∞K«∞ h r=ãÖÑ¶¨∞=Ú ¿ã=∞ =∞~°ã≤ ~°H˜ΔO`«∞ h ^≥·# â◊H˜Î
KÕ`«#∞ ^èŒ~°‡qÑ¶¨∂`«∞Å ^ŒO_çOK«∞ h‰õΩ #Oz`« "≥∞ÿ# xQÆ=∞^èŒ~°‡
`Õ. =∂~°æ <åâ◊Hõ q^èŒ=ÚÅ∞ =∞kH˜ xOÑ¨Ù, QÍ=Ù, q„Ñ¨ÙÅÜ«∞O^Œ∞ ã¨`«¯~°∞} "≥∞éã≤
Ñ¶¨∞#`«ñ |eH˜# q#Ü«∞"åHõº=ÚÅ∞ h‰õΩ, Ü«ÚHõÎ =∞QÆ∞K«∞O_»∞ ã¨`«`«O|∞ ÉèíHõÎ=~°^Œ! 576
* JO`ÕQÍHõ h=Ù ^èŒ~°‡=¸iÎq! D ã¨=∞ã¨Î qâßfixH© Hõ~°Î=Ù! h=Ù ~°H˜ΔOÑ¨^Œy# "åix ~°H˜Δ™êÎ=Ù.
JÖÏ HÍHõáÈ`Õ "Õ^•ÅÖ’ K≥ÑÊ≤ # ^è~Œ ‡° =∂~åæÅ∞ J^è~Œ ‡° =∂~åæ Å=Ù`å~Ú. JO^Œ∞=Å¡ ã¨`fiÎ« QÆ∞}Ïxfl ã‘fiHõiOz
D „áê}˜HÀ@∞Å Ü≥∂QÆHˆ =Δ ∂Å∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x ^•H˜} Δ ºO`À ~°H™Δ˜ êÎ=Ù. ^è~Œ ‡° „^ÀÇ¨ïÅ#∞ ^ŒO_çOKÕ h =∞#ã¨∞û‰õΩ
"Õ^Œ^èŒ~å‡xH˜ q~°∞^Œú"≥∞ÿ# Ñ¨^Œú`«∞Å∞ „Ñ≤Ü«∞OHÍ=Ù. ^èŒ~°}©ã¨∞~°∞ÅÃÑ· Hõ~°∞} QÆeæ q#Ü«∞O`À Ñë¯# D
L‰õΩÎÅ∞ ÉèíHõÎ=~°^Œ∞_» "≥·# h‰õΩ Ü«ÚHõÎ"≥∞ÿ L<åfl~Ú.
=. J@¡~Ú#O |~°∞ÅÜ≥∞_» q#Ü«∞O|∞Å∞ =eH˜#ñ „ÉÏÉèí=Ç¨x Ü«∞QÆ∞ #x `«ÅOzu"Õx. 577
* W`«~∞° ÅÑ¨@¡ WO`« q#Ü«∞OQÍ ÑëHˆ Ñ¨Å∞‰õΩÅ=Å¡ Q“~°=Ç¨x ãÖÉèqí OK«∞#O\Ï"Õ"∂≥ JÖÏ HÍ^Œ∞.
`Õ. qâ◊fi=Ú#ÔHÅ¡ñ QÆ~°Î=Ù qâ◊fixkèq, qâ◊fiãÖ~°HõΔ‰õΩO_»"≥· "≥ÅÜ«Ú h‰õΩ
QÆ_»ñy „áêÉèí=Ç¨x Ü≥∞Hõ¯_çk? ^ŒÅñÑ¨, q#Ü«∞=ÚÅ∞ h‰õΩ bÅÖˇ· "≥ÅÜ«ÚñQÍ#. 578
* ZO^Œ∞KÕ`«#O>Ë qâ◊fiHõ~°Î=Ó, qâ◊fi=¸iÎg, qâ◊fiãÖ~°HõΔ‰õΩ_»=Ó J~Ú q~ålÖË¡ qÉèí∞_»=Ù.
h"≥·Éèí"åxH˜ Ç¨x ZHõ¯_çk? D q#Ü«∂Å∞ h bÖÏqÖÏ™êÅ∞, JO`Õ.
`Õ. =Ú#∞Å=∞QÆ∞ =∞=Ú‡ #u"≥∂^Œ=Ú##∞ h=Ù, ã¨`«¯iOK«∞@ ÖˇÅ¡ ã¨[˚#Ñï„QÆ
Ç¨~°÷"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ñQÍ^≥, =∞Ç¨`«‡! Ü≥ÚHõ\˜, q#flqOK≥^Œ g∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ‰õΩ#∞. 579
`Õ. Jey "Õ∞=Ú â◊Ñ≤Ozu =∞O`«HõO>ˇ Éˇ_ç^Œ =∞QÆ∞ <å[˝ ¿ãÜ«∞ #cè+¨ì"Õ∞xñ
*ËÜ«Ú, =∞kQÍHõ ã¨=∞kèHõN ^Œ#~°Êñ,*Ëã≤ ~°H˜ΔOK≥^Õx ~°H˜ΔOÑ¨Ù g∞â◊! 580
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 407
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! =Ú#∞Å"≥∞ÿ# =∞=Ú‡Å#∞ J`«ºO`« ãÖ`À+Ö`À P^ŒiOz Q“~°qOK«_»O h
ã¨[˚<å#∞„QÆÇ¨Ïã¨fiÉèÏ=O `«Ñ¨Ê =∞~˘Hõ\˜ HÍ^Œ∞. J~Ú# ™êfig∞! XHõ z#flq#flÑÖ. D [Ü«∞q[Ü«ÚÅÃÑ·
Jey "Õ∞=Ú gix â◊Ñ≤OKå=Ú. JO`«HõO>Ë Hõiî#OQÍ tH˜ΔOÑ¨^ŒÅKå"å JÖÏˆQ tH˜ΔOK«∞. JÖÏHÍHõ "åiH˜
WOHÍ Z‰õΩ¯= ã≤iãÖÑ¨^Œ ezÛ ~°H˜ΔOÑ¨^ŒÅKå"å JÖÏˆQ ~°H˜ΔOK«∞.
=. J@¡~Ú# =∂‰õΩO „aÜ«∞O |QÆ∞O QÍ=Ù# ##Ñ¨~å^èŒ∞Å∞ #u x~°‡ÖÏO`«óHõ~°}∞Å∞<≥·# g~°Å‰õΩ
##$`«O|∞Å∞ =eH˜u "Õ∞x =∞=∞‡~Ú#O l`«ÎO|∞ H˘ÅOk <å*Ï˝Ñ≤OÑ¨Ù=∞x Hõ~°Hõ=∞ÅO|∞Å∞
"≥Úyz Hõ$`åO[Å∞Öˇ· Ü«Ú#fl =Ú#∞ÅO QÆ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+≤ìO QÆ#∞OQ˘x. 581
Hõ. J#Ñ¶¨Úñ_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞O _ç, @¡xÜ≥∞<£ =Ú#∞ÖÏ~°! g~° ÅÅ~°<£ Éèí∞qHÕ
[x Ü«∞K«@ #ã¨∞~°Ü≥∂x<£, [x~ÚO`«∞~°∞ Ö’Éèí"≥∂Ç¨ÏãÖQÆ`«∞ ÅQÆ∞K«∞<£. 582
* h=Ù JÖÏKÕ¿ãÎ =∂‰õΩ „Ñ≤Ü∞« OQÍ LO@∞Ok. x~°Ñ~¨ å^è∞Œ Å∂, x~°‡Å Ç¨Ï$^ŒÜÚ« Å∂ J~Ú# gix
"Õ∞=Ú Ñ¨Å∞Hõ ‰õÄ_»x q^èŒOQÍ ÑëH˜ Ü«ÚO_ç#>ˇÂ¡`Õ =∞=Ú‡‰õÄ_® h W+¨ìO =zÛ#@∞¡ âßã≤OK«∞ Jx
KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞ã¨¯iOKå~°∞ ã¨#HÍ^Œ∞Å∞. P =Ú#∞Å#∞ ^ŒÜ«∂ ^Œ$+≤ì`À K«∂z NÇ¨Ïi WÖÏ
J<åfl_»∞. F =Ú#∞ÖÏ~å! D [Ü«∞q[Ü«Ú e^ŒÌ~°∂ ãÖ`À+ÖQÍ Éèí∂Ö’HÍxH˜ "≥à◊√§`å~°∞. JHõ¯_»
Ö’Éèí"≥∂Ç¨Ï=ÚÅ∞ HõÅ"åÔ~· ~åHõΔã¨∞Öˇ· [x‡™êÎ~°∞.
Hõ. ^Õ=*<å=o ‰õΩÑ¨Ç¨Ïuñ, QÍqOK«∞K«∞ xdÅ Éèí∞=# HõO@Hõ =$uÎ<£
rqOK«∞K«∞ <å Ü≥∞_» ãÖ, ÉèÏq`« "≥·~å#∞|O^èŒ ÉèÏ=ÙÅ∞ #QÆ∞K«∞<£. 583
* P Ö’HõOÖ’ Ö’Ö’Ñ¨Å <åÃÑ· q~À^èÉŒ Ïè =O Ñ¨Óx#"åÔ~· ^Õ=`«Å‰õÄ =∂#=ÙÅ‰õÄ PÑ¨^ÅŒ ∞ Hõeãæ ∂¨ ,Î
ã¨~°fiÖ’Hõ HõO@‰õΩÖˇ· rq`«O ™êy™êÎ~°∞.
Hõ. PÇ¨Ï==ÚY=Ú# ##∞ #u, ™êÇ¨Ïã¨=Ú# <≥ki áÈi K«„Hõ xt`« ^è•,
~åÇ¨Ïuñ ^≥y =K≥Û^Œ ~°∞, `åûÇ¨Ï "≥∞Å~°ÊOQÆ <å^Œ∞ ã¨xflkè HõO`«<£. 584
* g~°∞ Ju™êÇ¨ÏãÖ`À ##∞fl ZkiOz Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ~°∞. "å_çÜ≥ÿ∞# <å ã¨∞^Œ~°≈# K«„HõOKÕ`«
„áê}ÏÅ∞ HÀÖ’Ê~Ú#"åÔ~· L`åûÇ¨ÏO`À <å ^ŒQÆæiH˜ =™êÎ~°∞.
Hõ. ##∞ "≥·~°O|∞# <≥·##∞, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅñK«∞@#∞ <å ã¨=∞HõΔ=Ú# =∞^•
## g∞H˜ΔOK«∞K«∞ hÅ∞æ@, ##Ñ¶¨∂`«‡‰õΩÖˇ· =ã≤O`«∞ ~°ã¨‡`«Ê^Œq<£. 586
* JO`ÕHÍHõ q~À^èŒOKÕ`«<≥·<å ##∞fl `«=∞ =∞#ã¨∞ÅÖ’ ÉèÏqOz #O^Œ∞=ÖÏ¡, <å ã¨=∞HõΔOÖ’ <å
=ÚYO K«∂ã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ q_çz#O^Œ∞=ÖÏ¡ g~°∞ áêÑ¨~Ç° Ï≤ `«∞Öˇ· <å P™ê÷#OÖ’ `«=∞ ™ê÷<åxfl JÅOHõi™êÎ~∞° .
Hõ. q#∞ñ _çÅg∞ñ^Œ xñ ÔH#flñ\˜, H˜x |∞@∞ì=Ù ÖË^Œ∞ giH˜<£, g∞~°Å∞ =
e¯# Ü«∞@¡ <å^Œ∞ z`«Î=Ú, ##∞ ^ŒÅñ`«∞O QÍ# g∞ =∞#O|∞Å xOHõ<£. 587
L. nxH˜ñ lO`«ñ ^Œ‰õΩ¯ñ_»∞, ã¨∞nè[#Ñ¨ÙOQÆ=Ù''Å#flñ „c`«∞Öˇ·
Ü«∂ #e<åã¨<å`«‡A Å#O`«∞x ÉèÏ==Ú ^• "≥∞éÕy ÃÑO
Ñ¨Óx# "Õ_»¯ñ ^Õe `≥e"˘Ok# z`«Î=ÚÅ<£ #∞uOz ~°O
Éè’xkèâß~Ú <å~°Î[# áÈ+¨} Éèí∂+¨}∞ñ ÉÏÑ¨â’+¨}∞<£. 588
* ''=Ú#∞ÖÏ~å! D =¸_»∞ [#‡Å J#O`«~°O giH˜ [#‡ÖË^Œ∞. g∞ "Õ∞~°ˆH <Õ#∞‰õÄ_®
PÖ’zOKå#∞. HÍ|\˜ì g∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ nxÔH· zOuOK«HõO_ç. g∞~°∞ ã¨[˚# „âı+¨μªÅ∞——Jx q+¨μ‚=¸iÎ
Ñ¨Å∞HõQÍ „|Ç¨Ï‡ =∂#ã¨Ñ¨Ù„`«∞Öˇ·# ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ NÇ¨ÏiÉèÏ=O `≥Å∞ã¨∞H˘x, JkèHõ"≥∞ÿ# P#O^ŒOÖ’
=Úxy`ÕÖÏ~°∞. "å~°∞ „Ñ¨ã¨#fl"≥∞ÿ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å`À H©Δ~°™êQÆ~°â◊Ü«∞#∞_»∂, P~°Î[# áÈ+¨}"Õ∞ JÅOHÍ~°OQÍ
HõÅ"å_»∂, áêáêÅ#∞ ~°∂Ñ¨Ù=∂¿Ñ"å_»∂ J~Ú# NÇ¨Ïix ã¨#∞fluOKå~°∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 589
L. P ã¨#HÍ^Œ∞ ÅO`«ñ |∞ÅHÍO‰õΩ~°=ÚÖò ##ÖÁ`«Î ÉÏ+¨Ê ^è•
~å ã¨∞ÉèíQÍ‰õΔΩÖˇ· =Úxâ◊~°}º=ˆ~}∞º #QÆ}∞º ^Õ=`å
„ˆQã¨~°∞ k=º=∞OQÆà◊ â◊s~°=Úñ *Ï~°∞`«nÜ«∞ ^è•=∞=Ú<£
ÉèÏã¨∞~°bÅñ Ez #=Ñ¨^Œ‡ ^ŒàÏ‰õΔΩ#‰õΩ<£ q#„=ÚÖˇ·. 590
* JO`«@ P ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ <≥"∞Õ ‡#∞Å∞ Ñ¨ÙÅHÕÑ¨QÍ, P#O^ŒÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ Hõ#∞Å"≥O@ „Ñ¨=Ç≤ÏOÑ¨QÍ
=Úx[#â◊~°}∞ºÅÖ’, =ˆ~}∞º_»∂, ^Õ=`å„QÆQÆ}∞º_»∂ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊
ã¨fi~°∂áêhfl, "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# "≥·‰õΩO~î°^è•=∂hfl ãÖ^Œi≈Oz „H˘O„Q˘`«Î `å=∞~° ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ
P "≥#∞fl#‰õΩ `«Å=Oz #=∞ã¨¯iOKå~°∞.
Hõ. `«=∞ ÑëH˜# ÉèÏ+¨}=ÚÅ∞, QÆ=∞Ö’^Œ~°∞ ÉèÏ+¨}=ÚÅ∞QÍñ ^ŒÅñK«∞K«∞ <≥
Ü«∞º=Ú#<£ "≥·+¨‚=ÅH˜Δ‡O, „|=∞^ŒO|∞#ñ „|ã¨∞ÎuOz Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞KÕ<£. 591
Hõ. P =∞O„u`«∞Öˇ· `«QÆ x[, ^è•=∞=ÚÅ‰õΩñ [xi "å~°∞, ^Œ_»Ü«∞Hõ ÅH©Δ‡
HÍ=Úñ_»∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ #aè, ~å=∞O|∞QÆñ Ez ÑëÔH ~°Ü«∞ "≥ÚáêÊ~°<£. 592
* ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ `«=∞ "å‰õΩ¯Å∞ NÇ¨Ïi "å‰õΩ¯Å∞QÍ ÉèÏqOKå~°∞. q+¨μ‚=¸iÎ J~åúOQÆÅH˜Δ‡ J~Ú#
ÅH˜Δ‡x ã¨∞ÎuOKå~°∞.
* J#O`«~°O Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞x J#∞=∞u á⁄Ok `«=∞ x"å™êÅ‰õΩ "≥àÏ§~°∞. ÅH©Δ‡ „Ñ≤Ü«Ú_»∞
[Ü«∞q[Ü«ÚÅ#∞ ^•H˜Δ}ºO`À gH˜ΔOz "≥O@<Õ W\Ï¡ ÑëHÍ_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 409
Hõ. g∞ ~°ã¨∞~°Ü≥∂xÜ«∞O ^Œx, "åi`«∞Öˇ· [## =∞O^Œ=ÅÃã#∞, <Õ ^Œ∞
~åfi~°|ÖÏ_è»∞ºñ_» #Ü«Úº#∞, "åiOÑ¨ñQÆ <ÀÑ¨ q„Ñ¨=K«#=Ú ÖˇO^Œ∞<£. 593
* ''g∞~°∞ `«Ñ¨ÊxãïQÍ ~åHõΔã¨*ÏuÖ’ Ñ¨Ù@ì=Åã≤ =zÛOk. <Õ#∞ Jx"å~°º"≥∞ÿ# â◊H˜Î ™ê=∞~å÷ºÅ∞
HõÅ"å_»<Õ J~Ú<å „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å "å‰õΩ¯#∞ x"åiOK«ÖË#∞.——
Hõ. Jk QÍ# ^Œ#∞[Ü≥∂xO, |^ŒÑ¨_ç [x~ÚOz =∞kfiÑ¨‰õΔΩÅÔ~· g∞
=∞k <≥Ñ¨Ù_»∞ #<≥fl `«ÅñK«∞K«∞, =^ŒÅHõ <åKÕ`«ñ [zÛ =K≥Û^Œ i@‰õΩ<£. 594
L. á⁄O_»x Ü«∂#uzÛ Ç¨Ïi Ñ¶¨ÙÅ¡ã¨~À~°∞Ç¨Ï Ñ¨„`«<Õ„`«∞ñ _®
YO_»Å =ÚYº kQÆfi~° xHÍÜ«∞ H˜s@ Åã¨#‡}˜ „Ñ¨ÉèÏ
=∞O_ç`«áê^ŒÑ‘~î°∞ñ_»∞ ~°=∂~°=∞}©=∞}˜ ^À_» <ÕñQÆ∞^Õ
xO_ç# "Õ_»¯ <ÕñÔQ x[ x~°‡Å Ñ¨Ù}ºx"åã¨Éèí∂q∞H˜<£. 595
* ''JO^Œ∞=Å¡ ~åHõãΔ ¨ [#‡ g∞‰õΩ `«ÑÊ¨ ^Œ∞. g∞~°∞ ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ· [x‡Oz <å‰õΩ „ÑüÑ¨‰ΩΔõ Öˇ· g∞ =∞#ã¨∞ûÅÖ’
ã¨~°fi^• #<Õfl `«ÅOK«∞H˘O@∂, <åKÕ`« xÇ¨Ï`«∞Öˇ· =∞m§ WHõ¯_çH˜ =™êÎ~°∞. WHõ "≥à◊¡O_ç——Jx P*Ï˝Ñ≤Oz
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÅÑ¨„`åÅ=O\˜ <Õ„`åÅ∞ HõÅ"å_»∂, ^Õ"ÕO„^•k kHÍÊÅ∞~° H˜s\ÏÅÖ’x ~°`åflÅHÍO`«∞Å
=Å¡ ^èŒQÆ^èŒQÆÖÏ_Õ áê^ŒÑ‘~î°O HõÅ"å_»∂ J~Ú# =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù ÅÅ<åt~À=∞}˜ J~Ú# ÅH©Δ‡^Õq "≥O@~åQÍ,
Juâ◊Ü«∂#O^ŒO`À x~°‡Å `Õ*’q~ål`«"≥∞ÿ# x[=∞Ok~åxH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞.
=. JO`«. 596
Hõ. x[`Õ*’Ç¨xQÆ [Ü«∞, q[Ü«ÚÅ∞ ^èŒ~°ñ QÆ∂e ~°Ñ¨Ù_»∞ qÇ¨ÏfiÅ∞ ÅQÆ∞K«∞O
„k[QÆ=ÚÅ ã¨∞~°q=∂#, „=[=ÚÅ Ç¨Ç¨~°=O|∞ „QÆO^Œ∞QÆñ *ˇÅñQÆ<£. 597
* J#O`«~°O [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ `«=∞ `Õ[ã¨∞û HÀÖ’Ê~Ú xâıÛ+¨μìÖˇ· <ÕÅ‰õÄÖÏ~°∞. JÑ¨C_»∞ =¸_»∞
Ö’HÍÅ#∞O_ô, ^Õ=`å q=∂<åÅ#∞O_ô Ç¨Ç¨HÍ~åÅ∞ qxÑ≤OKå~Ú.
Hõ. "å~°Öˇ Ü«∂ kuQÆ~åƒù, QÍ~°O|∞# #∞#fl"å~°∞ QÆ_»ñy `«nÜ≥∂
^•~° Ñ¶¨∞# `Õ[ q∞Ñ¨Ù _»x, "å~°} g∞ `Õ[ "≥∞Å¡ ==Ú‡QÆñ *ËÃã<£. 598
* P [Ü«∞q[Ü«ÚÖË WÑ¨C_»∞ kuQÆ~°ƒùOÖ’ L<åfl~°∞. "åi ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜ `Õ["Õ∞ g∞ `Õ[ã¨∞û
ÅxflO\˜h ==Ú‡ KÕã≤Ok.
L. WO`«‰õΩ =¸Å =∂Ç¨Ïi, ~°"Õ∞â◊fi~°∞ñ _»i÷ <˘#~°∞Û HÍ~°º=ÚÖò
qO`«Öˇ? ã¨~°fiÉèí∂`« Éèí= =$kú q<åâ◊# ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«∞ñ _®
^ŒºO`«qHÍ~° â◊¥#∞ºñ_»∞ ^ŒÜ«∂xkè g∞ Ü≥∞_» "Õ∞Å∞ ¿ãÜ«Ú h
zO`«ñ ^˘éOy "Õ K«#∞ñ_»∞, KÕ‰õΩé∞ g∞‰õΩ =∞<À~°^ä•~°÷=ÚÖò. 599
* nx HõO`å „Ñ¨^è•# HÍ~°}O <å~åÜ«∞}∞_»∞. P ÅH©Δ‡<å^äŒ∞x bÅÅ∞ ZO`À qO`«QÍ LO\Ï~Ú.
PÜ«∞# ã¨=∞ã¨Îr=~åã¨∞Å [#‡=$kú HõΔÜ«∂Å‰õΩ ¿ÇÏ`«∞"≥·#"å_»∞, xifiHÍ~°∞_»∞, ^ŒÜ«∂ã¨=Ú„^Œ∞_»∞. g∞‰õΩ
`«Ñ¨ÊHõ "Õ∞Å∞ KÕ™êÎ_»∞. g∞ HÀiHõÅ∞ ã≤kú™êÎ~Ú. WHõ xifiKå~°OQÍ Wà◊§‰õΩ "≥à◊§O_ç.
Hõ. Jx =#*Ïã¨#∞ñ _®_ç#, qx `«^Œfi$`åÎO`« "≥∞é˜ñy q|∞^èŒ∞Å∞ <åHõO
|∞# ˆHñyi, ku x[ <å, ^äŒ∞x =∂@Å∞ `«Åñz Ü«∞Ñï`À+¨=Ú `À_»<£. 600
* D q^èŒOQÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ ^Õ=`«Å∞ P =$`åÎO`«=∞O`å `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨fi~°æÖ’HÍxH˜
"≥o¡áÈÜ«∂~°∞. ku `«# Ñü =∂@Å∞ `«ÅK«∞H˘x JãÖ`«∞+≤ì K≥OkOk.
-: [Ü«∞q[Ü«ÚÅ∞ kuÜ«∞O^Œ∞ Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙÖˇ· Ñ¨Ù@∞ì@ :-
`Õ. WOu ^Œ#ã¨∞`«∞Öò ã¨∞~°Åñ QÍiO`«∞ ~°#∞K«∞ñ, ^ŒÅñK«∞K«∞O_»OQÆ #O`« =`«û~°â◊`«O|∞
ã¨#ñQÆ #ñ@g∞ñ^Œñ QÆxÜ≥∞ñ QÆâ◊ºÑ¨Ùx^Õq, Ü«∞dÅ Ö’ÔH·Hõ HõO@‰õΩ Öˇ·# ã¨∞`«∞Å. 601
* `«# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ ^Õ=`«Å#∞ ÉÏkè™êÎ~x° ku ÉÏ^èÑŒ _¨ ™» êyOk. „Hõ=∞„Hõ=∞OQÍ #∂~°∞ ãÖ=`«û~åÅ∞
QÆ_çKå~Ú. JÑ¨C_»∞ ku ã¨HõÅ Éèí∞=# HõO@‰õΩÖˇ·# W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å#∞ Hõ#flk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞#. 602
`Õ. ^èŒ~°}˜ QÆOÑ≤OK≥ñ, QÆ∞ÅÑ¨~°fi`«=ÚÅ∞ =_»ñÔH, [Å^èŒ∞Å∞ QÆÅOÔQñ, ^•~°HÍ=à◊√Å∞ _»∞Öˇ¡,
QÆQÆ# =∞QÆÖˇ#∞, „"≥ÚÔQæ kHõ¯~°∞Å∞, kâ◊Å, q∞_»∞ñQÆ∞é∞ ÖˇQÆÃãñ, a_»∞QÆ∞Å∞ Ñ¨Ù_»q∞ñ |_çÜ≥∞.603
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Éèí∂q∞ HõOÑ≤OzOk. ‰õΩÅÑ¨~°fi`åÅ∞ =}HÍ~Ú. ã¨=Ú„^•Å∞ HõÅ`« K≥O^•~Ú.
#HõΔ„`åÅ∞ <ÕÅ ~åÖÏ~Ú. PHÍâ◊O „|^ŒÌÖˇ·Ok. J+¨ìkQÆæ*ÏÅ∞ TQÆ™êQÍ~Ú. k‰õΩ¯ÅxO_® xÑ¨C~°=fiÅ∞
QÆ∞Ñ¨C# ÖËKå~Ú. Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ·# Ñ≤_»∞QÆ∞Å∞ Ñ¨_®¤~Ú.
ã‘. Ç¨ÏŸ=∂#ÅO|∞Å ^èŒ∂=∞O|∞ Å_»Ô~#∞ „|u‰õÄÅ "åÜ«Ú=ÙÖò |Åã≤ gK≥ñ
^Œ~°∞=Ù ÖˇÖˇ¡_» q@`å@O|∞Öˇ· ‰õÄÖˇ „QÆÇ¨Ï `å~°HÍ=o HÍOu =∂Ãã,
Éˇ~°ã≤ "≥Úyà◊√¡ <≥`«∞Î~°∞"å# QÆ∞iÃã#∞ "≥∞é∞ñQÆ∞Å∞ ^≥ã¨Å q∞i‡@∞¡Q˘eÃÑ
ã¨fi~åƒù#∞ñ_˘y #Ñ¨~°fi=Ú# ÉèÏ#∞xñ |>ˇìñ ÔQ·H˘x z=∞‡pñHõ@∞¡ Ñ¨Ô~fi,
`Õ. "≥Ú#ã≤ ‰õΩHõ¯Å∞ "≥Úé˜ñÔQ#∞ "≥∂~° ÖˇuÎ, Ñ¨QÆÅ∞ #Hõ¯Å∞ "åáÈÜ≥∞, YQÆ=Ú ÖÏ~°Î
~°==Ú eK≥Û#∞, ^Õ=`å„Ñü=∞ ÖÁ~°ñÔQñ, QÆ#∞flÅ#∞ #„â◊√Hõ}=ÚÅ∞ „QÆO^Œ∞ H˘#ñQÆ. 604
* Ç¨ÏŸ=∞‰õΩO_®ÅÖ’ JQÆ∞flÅ∞ á⁄QÆÅ∞„QÆHÍ¯~Ú. Z^Œ∞~°∞QÍÅ∞Å∞ Z‰õΩ¯=QÍ gKå~Ú. =$HΔÍÅ∞
ÃÑà◊ÃÑà◊ qiyÑ¨_®¤~Ú. „QÆÇ¨ Å∞ #Hõ„Δ `åÅ∞ "≥Å"≥Å áÈÜ«∂~Ú. "Õ∞Ñ¶∂¨ Å∞ <≥`∞« ~Î ∞° "å# ‰õΩiâß~Ú. #Å∞^≥ãÖ¨ Ï
"≥∞~°∞Ñ¨ÙÅ∞ q∞~°∞q∞@∞¡ Q˘ÖÏÊ~Ú. „QÆÇÏ¨ }ã¨=∞Ü«∞O HÍ‰õΩO_®<Õ ~åÇ¨ï=Ù ã¨∂~°∞º}˜‚ HõÑÊ≤ "Õâß_»∞. HÍ~°∞pHõ@∞¡
JO`«\Ï "åºÑ≤OKå~Ú. ‰õΩHõ¯Å∞ "≥∂~°ÖˇuÎ "≥ÚiQÍ~Ú. Ñ¨@ìÑ¨QÆÖË #Hõ¯Å∞ ‰õÄâß~Ú. Ñ¨‰õΔΩÅ∞ n#OQÍ
^èŒfi#∞Å∞ KÕâß~Ú. ^Õ=`åq„QÆÇ¨Å∞ Hõ#∞flÅÖ’ ÉÏ+¨ÊaO^Œ∞=ÙÅ∞ *ÏÅ∞"å~°QÍ <ÕÅH˘iQÍ~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 411
Hõ. "≥Ú^Œ=ÙÅ∞ <≥`«∞Î~°∞ñr=Ú#∞, akÔH<£, QÍ~°ÌÉèí~°=O|∞ cè+¨} =∞Ü≥∞º<£
=∞^Œ =Ú_çÔQñ QÆ~°∞Å Hõ@=ÚÅñ, ÉÁk"≥ñ ^Œ∞~°OQÆ=ÚÅ "åÅ=ÚÅ xÑ¨C ÖÁy<£. 605
* áê_ç P=ÙÅ∞ <≥`«∞Î~°∞áêÅ∞ Ñ≤kHÍ~Ú. QÍ_ç^ŒÅ∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ FO„_»ÃÑ\Ïì~Ú. U#∞QÆ∞Å
QÆO_»ã¨÷ÖÏÅg∞^Œ =∞^Œ[ÅO ZO_çáÈ~ÚOk. QÆ∞„~åÅ `ÀHõÅ∞ xÑ¨CÅ∞ K≥iQÍ~Ú.
Hõ. QÆ∞Ç¨ÏÅ∞ ~˘^ŒeK≥Ûñ, ÉÏÑ¨, „QÆÇ¨Ïq∞„`«`«ñ *ˇOk =„HõQÆ`«∞Å#∞ ™œ=∞º
„QÆÇ¨Ï=ÚÅ∞ =iÎOK≥#∞, ^Œ∞,ã¨ûÇ¨Ï `Õ*’ ku `«#∂[ ãÖÉèí= "Õà◊<£. 606
* QÆ∞Ç¨ÏÅ∞ „Ñü^èŒfixOKå~Ú. áêÑ¨„QÆÇ¨Å "≥∞ÿ„u`À ™œ=∞º „QÆÇ¨Å∞ â◊√„Hõ=∂~°æOÖ’ =iÎOKå~Ú.
ã¨Ç≤ÏOÑ¨ â◊HõºOHÍx `Õ[ã¨∞ûQÆÅ ku‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡Oz# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ D q^èŒ"≥∞ÿ# =∞Ç¨ÏŸ`åÊ`åÅ∞
ãÖÉèíqOKå~Ú.
=∞. ÉèíÜ«∞^Œ„Ñ¨„H˜Ü«∞ #@∞¡ ^Àñz# =∞Ç¨ÏŸ`åÊ`«=Ú‡ bH˜ΔOz ãÖ
HõΔÜ«∞HÍÅO |x HÍx, ™ê^èŒ∞Ç¨Ï#<À„QÆ„‰õÄ~° ^Õ"åÇ≤Ï`À
^ŒÜ«∞ ãÖHΔÀÉèí=ÚQÍ <≥é∞OQÆHõ ã¨=∞ã¨Î„áê}˜ãÖÑ¶¨∂`«=ÚÖò,
ÉèíÜ«∞ =∞O^≥<£ ã¨#HÍk Ü≥∂y[#=ÚÖò ^ŒHõ¯<£ |∞^èÕO„^À`«Î=∂! 607.
* q|∞^èŒ=~°∞_»"≥·# q^Œ∞~å! qO@∞<åfl=ÙQÍ! D q^èŒOQÍ qÑ¨s`«"≥∞ÿ# JÑ¨â◊‰õΩ<åÅ∞ `ÀK«@O
K«∂z ã¨=∞ãÎ« „áê}˜HÀ\© `«Å¡_çe¡Ok.
JO^Œ~°∂ W^Õ^À =∞Ç¨„Ñ¨à◊Ü«∞O =ÚOK«∞‰õΩ =zÛO^Œx ÉèÏqOKåˆ~ HÍx Ö’HõHõO@‰õΩÖˇ·#
cèHõ~°~åHõΔã¨∞Å [## ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ãÖÉèíqOz# ãÖHΔÀÉèíO Jx `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ áÈÜ«∂~°∞. ã¨~°fiA˝Öˇ·#
ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å∞ =∂„`«O ÉèíÜ«∞Ñ¨_»ÖË^Œ∞.
=. J\Ï¡q~°ƒùqOz# Ü«∞#O`«~°O|. 608
P q^èŒOQÍ kuH˜ ã¨∞`«∞Å∞ Pq~°ƒùqOKå~°∞.
=∞. ‰õΩÅâ‹·ÖÏÉèí â◊s~°=ÚÖò ^Œ#~° ~°HΔÀ<å^äŒ∞ Å`«∞º„QÆ ^À
~°ƒÅ "≥ÚÑ¨ÊO |^ŒÑ¶¨∞@ì#<£ ^èŒ~° K«eOÑ¨<£ ~°`«fl ˆHÜ«¸~° ‰õΩO
_»Å HÍOp Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ H˜s@ ã¨fi~°‚=∞Or~° x
~°‡Å HÍO`«∞Öò ^Œ∞ÅHÕÑ¨ <å`«‡~°∞zKÕ =∞OnHõ$`å~å¯Oâ◊√Öˇ·. 609
=. L#fl ã¨=∞Ü«∞O|∞#O QÆâº◊ Ñ¨ÙO_»∞ x[`«=∂Éè=í ÙÅñ E_»O ^ŒÅOz ku=∞Ok~°O|∞#‰õΩñ [#∞^≥Oz
ã¨∞`«∞ÅO QÆ#∞OQ˘x "å~°Å‰õΩ <å=∞Hõ~°}O|∞ ¿ãÜ«∞O ^ŒÅOz. 610
* P ~åHõΔã¨g~°∞Å∞ ‰õΩÅÑ¨~°fi`åÅ=O\˜ â◊s~åÅ`À, Ö’HõcèHõ~°"≥∞ÿ# Éèí∞[|ÅO`À XÑ¨C`«∞<åfl~°∞.
"åi áê^•Å `åH˜_Hç ˜ Éè∂í q∞ K«eOz áÈ`«∞#flk. ~°`åflÅ∞ K≥H¯˜ # |OQÍ~°∞ Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∂, =∞Hõ~‰° Ωõ O_»ÖÏÅ∞,
"≥ÚÅ#∂à◊¥¡, HõOHõ}ÏÅ∂, LOQÆ~åÅ∂, H˜s\ÏÅ∂, HÍeJO^≥Å∂, ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# HÍO`«∞Å∞ "≥^Œ[Å¡QÍ "å~°∞
`«=∞"Õ∞x nÑ¨ÙÎÅ`À ÉèÏ#∞nÑ¨ÙÎÅ#∞ Ãã·`«O Ç‘Ï#Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl~°∞. WÖÏ L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ Hõâ◊ºÑ¨„Ñ¨*ÏÑü `«#
‰õΩ=∂~°∞Å#∞ K«∂_»^ŒÅz#"å_≥· ku ™œ^è•xH˜ qKÕÛâß_»∞. #O^Œ#∞Å#∞ ãÖ^Œi≈OKå_»∞. "åiH˜ ¿Ñ~°∞¡
ÃÑ\ÏìÅ#∞‰õΩ<åfl_»∞.
=∞. ku [~î°~°O|∞#O^Œ∞ñ ^Œ# `Õ[=Ú =Úxfl_ç#\˜ì Ñ¨Ù„`«∞Î #
^Œ∞ƒù`« K«i`«∞<£ ''Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙO——_»#∞¿Ñ~°ñ, „|ã¨∂u "Õà◊<å
ku =Ú#∞ QÆ#fl Ñ¨\˜ì ~°q`ÕAxñ ''QÍOK«#Ö’K«#∞O_»∞—— <å
Ç≤Ï`«=∞uñ ÉË~°∞ "≥\˜ì K«xÜ≥∞<£ x[ x~°‡Å Ñ¨Ù}ºÉèí∂q∞H˜<£. 611
* Hõâ◊ºÑ¨„Ñ¨*ÏÑü kuQÆ~°ƒù=∞O^Œ∞ `å#∞ "≥Ú^Œ@ LOz# `Õ[ã¨∞û=Å¡ Pq~°ƒùqOz J^Œ∞ƒù`«OQÍ
"≥eQˆ "åxH˜ ''Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù_»∞——Jh, HÍ#∞Êã¨=∞Ü«∂# kuQÆ~ƒ° Où #∞Oz "≥Ú@ì"Ú≥ ^Œ@ Ñ¨Ù\˜ì ã¨∂~°º`Õ[ã¨∞û`À
q~ålÖË¡"åxH˜ ''Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞—— – Jh =∞Oz=∞#ã¨∞û`À <å=∞Hõ~°}O KÕâß_»∞. J#O`«~°O PÜ«∞#
„Ñ¨âßO`«=¸, Ñ¨q„`«=¸ J~Ú# `«# P„â◊=∂xH˜ "≥o¡áÈ~Ú<å_»∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~O° |∞# #`«∞Å `Õ*’ q~ål`«∞O_≥#· Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨ÙO_»∞ Ç≤Ï~°}ºQÆ~ƒ° ù =~°^•# QÆ~fi° O|∞##∞,
^Œ∞~åfi~° ÑïÑÖkä QÆ~°fi x~åfiÑ¨}ÏY~°fi Éèí∞*Ïq[$OÉèí}O|∞##∞ xdÅÖ’Hõ áêÖÏ^Œ∞Å [~ÚOz
ã¨fi=â◊O ÉÁ#iÛ ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞O_≥· Ü≥∞O^Œ∞#∞O ^Œ#‰õΩ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞O|∞ ÖËHõ x~°ƒùÜ«ÚO_≥·
ã¨∞YO|∞O_≥, `«`Àû^Œ~∞° O_≥#· Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ O_»∞ „Ñük=ãÖ|∞ñ [O_» "ÕÔŒ _» â◊√O_®^ŒO_» =∞O_ç`«
Éèí∞*Ï^ŒO_»O|∞# QÆ^•^ŒO_»O|∞ ^èŒi~ÚOz `«#∞fl <≥ki Hõ^Œ#O|∞ ¿ãÜ«∞O*Ïe# Ü«∞ig~°∞xO
QÍ#Hõ Éèí∂Ö’HõO ÉˇÅ¡O „QÆ∞=∞‡i k=O|∞#‰õΩ ^•_ç"≥\˜ì Ü«∞O^Œ∞ ã¨=∞~°q=ÚY∞Öˇ·# |i›~°∞‡Y∞ÅO
QÆ#∞OQ˘x =#*Ïã¨# =~°„Ñ¨^•#O|∞ lOuOz Ç≤Ï`«∞Å∞ ÃãÅOQÆ #Ç≤Ï`«∞Å∞ QÆÅOQÆ =∞Ç≤Ï`«
"≥·[Ü«∞OuHÍ^•=∞O |aè~å=∞OÉˇ· "≥Å∞OQÆO [~°}O|∞Å =∞}˜#∂Ñ¨Ù~°O|∞Å∞ "≥Ú~°Ü«∞
x[^ÕÇ¨Ï^Œ∞ºu k‰õΩ¯ÅO aHõ¯\˜Å¡O [#∞^≥OK«∞"åxO QÆx cè`«z`«∞ÎÅ~Ú ^Õ=`å QÆ}O|∞Å∞
QÆ~∞° _»∞xO QÆx Ñ¨éK«∞ #∞~°QOÆ |∞Å∞OÉ’Öˇ x[x"åãÖ|∞ Å~°¯x"åãÖ|∞Å∞O QÍOK«<å"åãÖ|∞Å∞OQÍ
<˘#iÛ Ü≥∞Hõ¯_çˆHxO [x#. 612
* JÑ¨C_»∞ ™ê\˜ÖËx `Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`«∞#fl Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù_»∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx=Å¡ =~åÅ∞ á⁄Ok#
QÆ~°fiO`À#∂, "åiOÑ¨~åx "≥·ig~°∞Å LHõ¯_»yOK«@OÖ’ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x J=„HõÑ¨~å„Hõ=∂\’ÑÖ`À#∂,
ã¨=∞ã¨Î Ö’HõáêÅ‰õΩÅ#∂ [~ÚOz `«#=â◊O KÕã∞¨ H˘<åfl_»∞. WHõ `«#‰õΩ ZHõ¯_® =∞$`«∞ºcèu ÖË^<Œ Õ J`«ºO`«
qâßfiãÖ`À, ãÖ`À+Ö`À ã¨∞YOQÍ L<åfl_»∞.
J`«x ™È^Œ~°∞_≥·# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞ `˘O_»O=O\˜ `«# Éèí∞*Ï^ŒO_»O g∞^Œ
„Ñ¨K«O_»QÆ^•^ŒO_®xfl ^èŒiOz Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ `«#‰õΩ Z^Œ∞~°∞ xÅfiQÆeæ# â◊„`«∞g~°∞_»∞ ZHõ¯_® HõxÊOK«Hõ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 413
Éè∂í Ö’Hõ=∞O`å QÍeOz QÍeOz z=~°‰Ωõ ã¨fi~°Oæ ÃÑ· ^ŒO_≥`åÎ_∞» . JHõ¯_» ã¨=∞~°q=ÚY∞Öˇ#· J=∞~° g~°∞Å#∞
K«∂z „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx =~°„Ñ¨ÉèÏ=OQÍ ÉèÏqOz, Ç≤Ï`«∞Å∞ á⁄Oy áÈÜÕ∞@@∂¡, q~À^èŒ∞Å∞ „‰õΩOy áÈÜÕ∞@@∂¡
=HΔÍ# "≥[· Ü«∞Of=∂Å ^èiŒ Oz, HÍe QÆO_»ÃÑO_®~åÅ∞ Ñ¶∞¨ Å∞¡ Ñ¶∞¨ Å∞¡# „"≥∂QÆ∞`«∞O_»QÍ zHõ¯x ^ÕÇÏ¨ HÍO`«∞Å∞
#Å∞k‰õΩ¯ÖÏ Ñ≤H¯õ \˜ÅQ¡ Í #_»z =ã¨∂Î L#fl Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ }˜‚ gHÕΔ z ^Õ=`«Å∞ QÆ∞O_≥Å∞ *Ïi QÆ~∞° `«‡O`«∞}˜‚
K«∂z Ñ¨~°∞QÆ∞Å∞n¿ã áê=ÚÅ ÖÏQÍ Ñ¨ÖÏÜ«∞#O z`«ÎyOKå~°∞. Wà◊¥¡ "åH˜à◊¥¡ lÖË¡à◊¡‰õÄ L"≥∞‡`«ÎÅ‰õÄ
JÑ¨Ê*ˇÑ≤Ê k‰õΩ¯`ÀK«Hõ ZHõ¯_≥Hõ¯_çHÀ "≥o§áÈ~Ú `«Å^•K«∞‰õΩ<åfl~°∞.
L. â∫~°º=Ú "À=ñ^Œ\˜ì, x[™ê^èŒ#=ÚÖò kQÆ<å_ç, q„Hõ =∞ø
^•~°ºÑ¨~å„Hõ=∞„Hõ=∞=Ú ^ŒÑ¨ÊñQÆ cèue áêé˜ ~°Hõ¯\Ï,
HÍ~°º=Úñ ^ŒÑ≤Ê <å‰õΩ Åx ÔQ·H˘x Ü«∂iÛ ã¨∞"Õ∞~°∞Ñ¨~°fi`«
ÃãÂ÷~°∞ºñ_»∞ "åiúñ *ÁK≥Û #u^ŒiÊ`« Éèí∂i Éèí∞*Ï q[$OaèÜ≥ÿ∞. 613
* ''â∫~°ºO HÀÖ’Ê~Ú, â◊„™êÎ„™êÎÅ∞ =^ŒeÃÑ\˜,ì áœ~°∞+¨ Ñ¨~å„Hõ=∂Å∞ =∞O@QÆeÑ≤, Hõ~"Î° åºxfl qã¨‡iOz
HÍeH˜ |∞kúKá≥ êÊ~°∞ áêÑÖ Ñ≤iH˜ÑO¨ ^ŒÅ∞——Jx ã≤OÇ¨ÏQÆ~#˚° O KÕã≤ "Õ∞~°∞Ñ¨~fi° `«O=O\˜ Ãã~÷Â º° O QÆÅ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _»∞
^Œ∞~åfi~°"≥∞ÿ# QÆ~åfiuâ◊Ü«∞O`À q[$OaèOz ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
=. W@∞¡ ™⁄zÛ#. 614
Hõ. =~°∞}∞x |Å=ÚÅ∞ ^Œ#∞*Ë, â◊fi~°∞`Õ[=Úñ ^Õé˜K«∂_»ñ*ÏÅHõ â∫~°º
ã¨∞Êù~°}=Ú Ãã_ç Ü≥∞O^ÕxÜ«Úñ, |éK≥O ^Œ[˚Åkè =∞^èŒºÉèÏQÆ=Ú #O^Œ∞<£. 615
* D q^èŒOQÍ P ~åHõΔã¨~åA ã¨=Ú„^ŒOÖ’ „Ñ¨"ÕtOK«QÍ<Õ =~°∞}^Õ=Ùx Ãã·x‰õΩÅ∞ ~åHõΔã¨~åA
`Õ*Ïxfl `Õiáê~°K«∂_»ÖËHõ, áœ~°∞+Ö HÀÖ’Ê~Ú, ™êQÆ~°=∞^èŒºOÖ’ ZHõ¯_À #H˜¯áÈÜ«∂~°∞.
Hõ. J=∞~åi qÑ¨ÙÅ xâß≈fi, ã¨=ÚÅO „|ÉèíqOz#\˜ì [Åxkè HõÖ’¡
Å=ÚÅ#∞ qÑ¨ÙÅ QÆ^• ^ŒO, _»=Ú#O É’#_»ñK≥ #u^Œ$_è»O |QÆ∞ â◊H˜Î<£. 616
* Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `«# x@∂ì~°∞ÊÅ=Å¡ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿ# ã¨=Ú„^ŒOÖ’ ÖËKÕ `«~°OQÍÅ#∞ ™ê\˜ÖËx
=∞QÆ\˜q∞`À `«# KÕu QÆ^•^ŒO_»O ^•fi~å J}z"Õâß_»∞.
K«. =∞é˜Ü«Ú#∞ #=∞‡Ç¨[Åkè =∞^èŒº=Ú#<£ ã¨∞~°"≥·i ÃÑ‰õΩ¯ =
`«û~°=ÚÅ∞ „w_» ãëÊ iÑ¨ÙÃã·#º q^•~°} â∫~°º MËÅ<å
Ñ¨~°`«ñ [iOz Ü«∞=fi~°∞} áêe`«"≥∞ÿ# Åã¨kfiÉèÏ=s
Ñ¨Ù~°=Ú# ˆHñy Ü«∞O^Œ∞ñ |iÑ¨Ó~°‚`« #∞#fl Ñ¨Ü≥∂kè<å^äŒ∞x<£. 617
* P ã¨=Ú„^ŒOÖ’ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ ÃÑ‰õΩ¯ ãÖ=`«û~åÅ∞ â◊„`«∞ Ãã·<åºefl peÛ K≥O_®_Õ L`«¯O~î°`À
g~Àz`«OQÍ qÇ¨ÏiOKå_»∞. J#O`«~O° ã¨=Ú„^•kèÑu¨ J~Ú# =~°∞}∞_»∞ ÑïáêeOKÕ qÉèÏ=s #QÆ~åxH˜
"≥o§ JHõ¯_» xO_»∞H˘Å∞=ÙÖ’ L#fl =~°∞}∞x K«∂Kå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 618
ã‘. Ü«∂^ÀQÆ}Ïnèâ◊√ñ _»QÆ∞K«∞ñ ÉÏ`åà◊ Éèí∞=# ÑïáêÅ∞ñ_≥· `«#~°∞K«∞#fl
=~°∞}∞xñ QÆ#∞ñQ˘x ÑïÇ¨Ïã≤`À‰õΩÎÅ x@¡#∞, qâ◊fi=∞O ^≥#flñQÆÅ∞QÆ∞
ã¨HõÅÖ’ÔH·Hõ áêÅ‰õΩÅÖ’ #u |ÖÏkè‰õΩñ_»x [QÆ=Ú #∞uOÑ¨ñ ^Œy#
â◊¥~°∞O_» qÑ¨Ù_»∞ h áœ~°∞+¨ "≥ÚÑ¨ÊOQÆñ QÆ^Œ#~°OQÆ=Ú# # <≥flki K«∂_»∞,
`Õ. h Éèí∞*Ïq„Hõ=∞O|∞#∞ „ÉÏÉèí=O|∞, #_»ñ`«∞ #x Ñ¨Å∞¯@Ü«Ú qx Ü«∞aúqÉèí∞ñ_»∞
Ñ¨QÆ`«∞ [Ü«∞=Ú#∞ =$kúÜ«Ú |Å=Ú <å`«‡, |Å=Úñ ^ŒÅáÈã≤ ^Œ#∞A`À |=~°=Ú#‰õΩ. 619
* P ~åHõΔã¨~åA [ÅK«~° ã¨=¸Ç¨Å‰õΩ ~å*ˇ· áê`åà◊ Ö’HÍxfl áêeã¨∂Î L#fl =~°∞}∞x K«∂z
ÑïÇ¨Ïã≤ã∂¨ Î '' D „Ñ¨ÑO¨ K«O Ö’x ã¨=∞ã¨Î ~åAÅÖ’ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl =∞Ç¨|Å=O`«∞_» =@! g~åkèg~°∞_»"#·≥
h áœ~°∞+Ö „Ñ¨H\ õ O˜ z Hõ^#Œ ~°OQÆOÖ’ #<≥flkiOz K«∂_»∞. h |O_®~°O Éˇ@· Ñ¨_∞» `«∞Ok. h ÉÏÇ¨ï|ÖÏxfl,
h ¿Ñ~°∞„Ñü+¨ªÅ#∂ J}z"Õ™êÎ#∞.—— J<åfl_»∞.
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx =∂@Å∞ qx ã¨=Ú„^Œ~å*ˇ·# =~°∞}∞_»∞ `«# |ÖÏhfl q~Àkè |ÖÏhfl JOK«<å "Õã≤
K«∂ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. ã¨=∞Ü«∞=Ú QÍ^Œx `«# z, `«Î=Ú#O QÆÅ ~À+¨=Ç≤Ïflñ ^•eq∞ Ü«∞#∞ `À
Ü«∞=ÚÅO ^ŒQÆ <å~°∞ÛK«∞ #∞Ñ¨, â◊q∞`À‰õΩÎÅñ |eÔH ^Œ#∞[ã¨`«Î=Ú`À_»<£. 620
* P ~åHõΔã¨∞x`À Ü«Ú^ŒúO KÕÜ«∞\ÏxH˜ ã¨=∞Ü«∞O HÍ^Œx `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<åfl_»∞. `«# HÀáêyflx ã¨Ç¨Ï#O
J<Õ [ÅO`À â◊q∞OÑ¨*Ëã≤, „Ñ¨âßO`« =K«<åÅ`À PxâßK«ˆ~O„^Œ∞x D q^èŒOQÍ ã¨=∂^è•#ÑïKå_»∞.
K«. =∞#=Ú# âßOuñ |∂x, xÜ«∞=∞O|∞# ãÖQÆ~° =Ú[˚yOz ÜÕ∞
##Ü«∞=Ú #∞#fl"åñ_», xÑ¨Ù _®Ç¨Ï=ˆHoñ [iOÑ¨~å^Œ∞, h
Ñ¶¨∞# Éèí∞[ q„Hõ=∞ã¨∞Êùi`« QÍ_è» q[$OÉèí}=Ú<£ [~ÚOÑ¨ñ *Ï
e# „Ñüg~°∞ Öˇ=fi~°∞#∞ ÖË~°∞, =Ú‰õΩO^Œ∞ñ_»∞ ^ŒHõ¯<≥Hõ¯_»<£. 621
* <Õ#∞ „Ñ¨âßO`«"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆO`À ~°}~°OQÍxfl Ñï`«ºlOKåÅ<Õ XHõ xÜ«∞=∞O`À L<åfl#∞.
WÑ¨C_»∞ =∞#=∞^èŒº áÈ~å@O Ñ¨xH˜~å^Œ∞. ™ê\˜ÖËx h Jáê~° Ñ¨~å„Hõ=∂\’áêxH˜ ã¨=∂^è•#O K≥Ñ¨ÊQÆÅ
g~°∞_»∞ q+¨μ‚=Ù `«Ñ¨Ê WOH˘Hõ¯_»∞ ZHõ¯_® ÖË_»∞.
K«. Q˘#H˘x Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡ñ_»∞ q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞# #∞#fl"åñ_»∞ ^•
#x "≥Ú#ñ Éˇ‰õΩ¯=∂é∞ ÅaèÜ«∂`«∞Å <Àe [~ÚOz â◊H˜Î ÃÑO
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 415
Ñ¨Ù# ã¨_çã¨#fl g~°∞ñ_»x Éèí∂[#HÀ\˜ #∞uOK«∞, #O^Œ∞ "Õ
K«#∞, =∞`«ñ _çK«∞Û h‰õΩ #x, ã¨~°fi=Úñ néˇ_»∞ #O`«g∞ñ^Œ@<£. 622
* P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ L<åfl_»∞. Ü«Ú^ŒOú Ö’ Q˘Ñ¨Ê Q˘Ñ¨Ê g~°∞Å#∞ Z<Àfl=∂~°∞Å∞ Z^Œ∞~˘¯x
[~ÚOKå_»h, ¿Ñ~°∞„"≥∂y# g~å„QÆQÆ}∞º_»h, PÜ«∞##∞ [QÆ=∞O`å H˘xÜ«∂_»∞`«∂ LO@∞Ok. "≥O@<Õ
h=Ù JHõ¯_çH˜ "≥à◊√§. "≥o¡#@¡~Ú`Õ J`«_»∞ h`À Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ_»∞. h HÀiHõ Ñ¨ÓiÎQÍ f~°∞`«∞Ok.
L. xO^Œ‰õΩ <ÀiÛ Ü«∂l"≥Ú# xÅfiñQÆ <ÀÑ¨Hõ gñy áêé∞ h
ÑÖ^ŒÅ "≥O@ñ|_»¤ =∞QÆÑÖ`«"≥∞? ã¨~°fiâ◊~°}∞ºñ_≥·# QÀ
qO^Œ∞ñ_»∞ n~°∞Û h Ñ¨x q"ÕHõqÇ‘Ï#! K«#OQÆ <ÀÑ¨Ù^Õ
#O^Œ∞Å ˆHñQÆ∞, =∂`«ñ _»=∞~å~°∞Åñ É’~° [~ÚOK«∞ xK«ÛÅ∞<£. 623
* xO^ŒÅ‰õΩ `«Å<˘yæ Ü«Ú^ŒúOÖ’ xÅfiÖËHõ, "≥xflzÛ Ñ¨~°∞QÆ∞n¿ã Ñ≤iH˜ÑÖ^ŒÅ "≥O@|_»@O h=O\˜
=∞QÆ"åxH˜ `«QxÆ Ñ¨x. |∞kúÇÏ‘ #∞_®! "≥àQ¡◊ eÆ y#>ˇ`
¡Â Õ q+¨μ=‚ Ù^ŒQ~æÆ ‰° Ωõ "≥à√◊ §. JO^Œ~‰° Äõ â◊~}
° ∞º_≥· J_çy#=hfl
WKÕÛ P QÀqO^Œ∞_»∞ `«ÑÊ¨ Hõ hÑ¨x f~°∞™êÎ_∞» . P`«_∞» ~åHõãΔ ∞¨ Å`À x`«º=¸ áÈ~å_»∞`«∂ "åix [~Úã¨∂<Î Õ
LO\Ï_»∞.
Hõ. Ñ¨Ù~°∞ëêHõ$uñ „|uÜ«ÚQÆ=Ú#:, |∞~°∞ëÈ`«Î=Úñ _»=`«iOz Éèí∂i Éèí∞*Ï q
ã¨∞Êù~°}<£ ^Œ∞+¨ì xâß@∞Å, Ç¨Ïi~ÚOK«∞K«∞ #∞O_»∞ =ÚxQÆ}ÏiÛ`«Ñ¨^Œ∞ñ_≥·. 625
* JnHÍ‰õΩO_® Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú _≥·# q+¨μ‚=Ù „ÑüÜ«ÚQÆOÖ’#∞ Ñ¨Ù~°∞+¨~°∂ÑÖ ^èŒiOz Éèí∂q∞g∞^Œ
Ñ¨Ù\˜,ì J=„HõÑ~¨ å„Hõ=∞O`À ^Œ∞+¨μÖì #·ˇ ~åHõãΔ ∞¨ Å#∞ tHÕΔ z, =Ú#∞Å#∞ ~°HOΔ˜ z, "åiKÕ Ñ¨Ó[Å∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂
LO\Ï_»∞.
L. HÍ=Ù# <å qÉèí∞O ^˘_»i HõÜ«∞º=Ú ^ŒÜ«∞º "≥∞é∞OQÆñ*Ëã≤ ~°
HΔÀ=~°! h Éèí∞*Ï|Å=Ú ™⁄OÑ¨é˜ "Õ∞kxñ QÆ∂e ™ê~°"Õ∞
Ü«∂=o HÍ„â◊Ü«∞O |QÆ∞^Œ∞, =K«Û\˜ H˜Ñ¨C_» ÜÕ∞QÆ∞^Õx h
KÕ=Ü«Ú ÖÏ=Ù <Õ~°Ê_»∞#∞, *ˇÑ¨ÊñQÆ <Õ\˜H˜ g∞ñk HÍ~°º=ÚÖò. 626
* HÍ|\˜ì F ~åHõΔã¨~å*Ï! J`«xx ZkiOK«∞, HõÜ«∞ºO ãÖQÆu ^ŒÜ«∂ºxH˜ `≥Å∞ã¨∞. ÉÏÇ¨ï|ÅO
#tOz QÆ~°fiÉèíOQÆ"≥∞ÿ h=Ù <ÕÅ QÆ~°∞™êÎ=Ù. ‰õΩHõ¯Å∞ x#∞fl K«∞@∞ì=Ú@∞ì`å~Ú. WkQÀ! WÑ¨C_Õ JHõ¯_çH˜
"≥o¡`Õ h áœ~°∞+¨=¸ |Å=¸ Éˇ·@Ñ¨_»`å~Ú. `«~åfi`« Uq∞ [~°∞QÆ∞`«∞O^À "Õˆ~ K≥Ñ¨Ê#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
K«. Jx =~°∞}∞O_»∞ =e¯# ^Œ∞~å„QÆÇ¨Ï "≥∞uÎ Ç≤Ï~°}ºÖ’K«#∞O
_»#Ü«∞=Ú =∂#ãÖ|∞# ÉèíÜ«∞O ÉÁHõ~ÚO`«Ü«Ú ÖËHõ, ãÖQÆ~å
=x <≥kiO`«∞ <Õñ _»=∞~°=~°ú#∞ ^Œ∞+¨ìq=∞~°Ì#∞<£ [<å
~°Ì#∞ ##∞K«∞<£ q‰õΩO~î° #QÆ~°ã¨∞Êù@ ãÖz`«=∂~°æ=iÎ Ü≥ÿ∞. 627
* Jx =~°∞}∞_»∞ Ñ¨Å¯QÍ qx Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _»∞ q∞H˜¯e P„QÆÇÏ¨ O`À =∞O_çÑ_¨ ®¤_∞» . "å_çH˜ t="≥∞uÎOk.
U =∂„`«O ãÖHÀK«O ÖË‰õΩO_®, ''WÑ¨C_Õ Ü«Ú^ŒúOÖ’, ^Õ=`«Å‰õΩ q∞„`«∞_»∂, ~åHõΔã¨∞Å‰õΩ â◊„`«∞_»∂ J~Ú#
J[<å~°Ì#∞}˜‚ =∞iÌ™êÎ—— #O@∂ "≥·‰õΩO~î°Og∞^Œ‰õΩ ^ŒO_»Ü«∂„`« ™êyOKå_»∞.
Hõ. K«#∞ #=ã¨~°=Ú# <å~°^Œ, =Úx=~°∞ñ _≥^Œ∞ ˆ~QÆ∞^≥Oz =Ú^Œ=Ú ^Œe~°Ê<£
^Œ#∞*ËO„^Œ, Ü≥∞O^Œ∞ñ É’Ü≥∞^Œ, =x Ü«∞_çy# <å~°^Œ∞#‰õΩ #`«ñ _ç@¡xÜ≥∞<£. 628
* JÖÏ "≥·‰õΩO~î° =∂~°æO Ñ¨\˜ì "≥à◊√¡`«∞#fl Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_çH˜ <å~°^Œ=ÚhO„^Œ∞_»∞ Z^Œ∞~°∞=KåÛ_»∞.
''F~åHõΔã¨~å*Ï! WO`« Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# P#O^ŒO`À ZHõ¯_çH˜ "≥à◊√¡`«∞<åfl=Ù—— Jx J_çQÍ_»∞. <å~°^Œ=Úx`À
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. ã¨~°ã≤~°∞Ç¨ÏŸ^Œ~°∞O ^˘_»i ãÖQÆ~° "Õ∞ <˘#iOz ~ÚOk~å
=~°∞x ##O`«∞ñ „^Œ∞Oz ã¨∞~°"≥·i‰õΩÅO|∞Å ÔHÅ¡ "≥∂^Œ q
ã¨∞Êù~°} Ñ¶¨∞\ÕÑ¨ñ *ËÜ«Ú@‰õΩñ |∂x q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~å#∞=iÎ<≥·
Ü«∞iÔQ^Œ ##fl #=Ú‡x‰õΩÖÏ„QÆ}˜ ^•#=<Õ`« H˜@¡#∞<£. 629
* ''ÉÁ_»∞¤# `å=∞~° L#fl P ^•"≥∂^Œ~°∞}˜‚ Z^Œ∞~˘¯x Ü«Ú^ŒúO K≥Ü«∞º\ÏxH˜ "≥à◊√¡`«∞<åfl#∞.
JO`«O ÖËx "å_»#x q„~°gˆQ P ÅH©Δ‡HÍO`«∞x JO`«"≥ÚOkOz ~åHõΔã¨*ÏuHõO`å JO`«∞ÖËx P#O^ŒO
HõeæOKåÅ<Õ Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À "≥·‰õΩO~î°O ^•iÑ¨\˜ìáÈ`«∞<åfl#∞.—— P=∂@Å∞ qx <å~°^Œ∞_»∞ J`«x`À W\Ï¡
J<åfl_»∞.
K«. QÆ∞~°∞Éèí∞Añ _»=∞‡Ç¨`«∞‡ñ_»∞ q‰õΩO~î°Ñ¨Ù~°O|∞# <Õñ_»∞ ÖËñ_»∞, Éèí∂
Éèí~°=Ú =Ç≤ÏOÑ¨ <åkH˜\˜ ÉèÏ==Úñ ^•eÛ ~°™ê`«ÅO|∞#O
k~°=ÙQÆ #∞#fl"åñ, _»K«\˜ ˆHQÆñQÆ <ÀÑ¨Ù^Œ∞"Õx <ÕQÆ∞ =∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆñ QÆÅ∞æ h‰õΩ #ã¨∞~åO`«‰õΩ`À_ç ~°}O |=â◊º=Ú<£. 630
* ''g~åkèg~°∞_≥#· P q+¨μ=‚ ¸iÎ WÑ¨C_»∞ "≥‰· Ωõ O~îO° Ö’ ÖË_∞» . P =∞Ç¨`«∞‡_»∞ Éè∂í ÉèÏ~åxfl Ñ¨Ó#_®xÔH·
Pk=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ ^èŒiOz ~°™ê`«ÅOÖ’ L<åfl_»∞. JHõ¯_çH˜ "≥à◊¡_®xH˜ h‰õΩ â◊H˜Î L#fl>ˇÂ¡`Õ "≥à◊√¡. P
áê`åà◊OÖ’ h‰õÄ q+¨μ‚^Õ=ÙxH˜ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ã¨=∞~°O [~°∞QÆ∞`«∞Ok.——
-: Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩñ_»∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨ÏO|QÆ∞ Ç¨Ïi <≥kiOz áÈ~°∞@ :-
K«. J#=Ù_»∞ ^•#"ÕO„^Œ∞ñ_»∞ Ç¨ï`åâ◊#∞ ÔH·=_ç =∞O_ç Ñ¨^Œ‡ Ö’
K«#∞ <≥kiOK«∞ "Õ_»∞HõÅ∞ ãÖ^Œ_çñQ˘ÅÊ ##ÅÊ`ÕAñ_≥·
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 417
Ñ¶¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x „u[QÆ^ŒƒùÜ«∞^•Hõ$uñ ^•eÛ „"Õe‡_çO
[xÜ≥∞ ~°™ê`«ÅO|∞#‰õΩñ [O_» Éèí∞*Ï|Å^Œ~°Ê "Õ∞~°Ê_»<£. 631
* P =∂@Å∞ q#fl ~åHõΔã¨~åA Jyfl=Öˇ =∞O_çÑ¨_®¤_»∞. Ç¨Ïix [~ÚOKåÅ<Õ Pã¨H˜Î JkèHõO
J~ÚOk† =∞Ç¨`Õ[ã¨∞û`À QÆ^•^ŒO_»O KÕ|∂x, =ÚÖ’¡HÍÅ‰õÄ ÉèÜ í ∞« O HõeyOKÕ ~°∂ÑÖ`À „Ñ¨KO« _»ÉÏÇ¨ï
Ñ¨~å„Hõ=∂xfl „Ñ¨Hõ\˜ã¨∂Î z\˜ÔHÖ’ áê`åà◊Ö’HÍxH˜ "≥àÏ§_»∞.
=. K«x [Å=∞^èŒºO|∞#. 632
Hõ. kq*Ïi Ü≥∞^Œ∞~°ñ ^ŒQÆñ QÆ<≥, #q~°à◊^ŒO„ëêìaè~å=Ú #=∞~°ÅÖÏ=Ú<£
QÆ∞=ÅÜ«∞ Éèí~°}À^•Ì=Ú<£, ã¨=#=∞Ü«∞ ã¨Î|ú~À=Ú [Å^Œâßº=Ú<£. 633
* JÖÏ "≥o¡ ã¨=Ú„^Œ=∞^èŒºO KÕi# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `«# Ü≥∞^Œ∞~°∞QÍ Pk=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖÖ’ L#fl
q+¨μ=‚ Ù#∞ gHÕΔ Kå_»∞. P Pk=~åÇ¨ÏO ^Œ@"ì ∞≥ #ÿ HÀ~°Å∞ Hõey L#flk. k=º"≥∞#ÿ `Õ[ã¨∞û`À q~ålÅ∞¡`∞« #flk.
Éèí∂ÉèÏ~°O "≥∂Ü«∞_®xH˜ ã¨=∞~°÷"≥∞ÿ L#flk. Ü«∞[˝=∞Ü«∞"≥∞ÿ XÑ¨C`«∞#flk. =~å¬HÍÅÑ¨Ù "Õ∞Ñ¶¨∞OÖÏQÍ #Å¡QÍ
L#flk.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O_≥·# Ç¨ÏiÜ«Ú. 634
Hõ. =#[ ~°∞z ã¨xflÉèí=Ú ÅQÆ∞, `«# Ö’K«#Ü«ÚQÆà◊ nÑ≤Îñ ^Œ#~°ñ ^Œ^•Ö’
Hõ#=ÚÅ ^Œ#∞*Ïnèâ◊√x, `«#∞HÍOu Ç¨ÏiOÑ¨ñ*ËÃãñ ^Œ`ü HõΔ}=∂„`«<£. 635
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ "å~åÇ¨Ï~°∂ÑÖÖ’ L#fl Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ Hõ=∞Å=ÚÅ=O\˜ `«# Hõ#∞flÅHÍO`«∞Å#∞
„Ñ¨ãïOÑ¨*Ëã¨∂Î, gHõΔ} =∂„`«O KÕ`«<Õ P ~åHõΔã¨~åA ^ÕÇ¨ÏHÍOux "≥O@<Õ Ç¨ÏiOz"Õâß_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #Ü«∂ºk=~åÇ¨ÏO |"å~°ºâ∫~°ºO|∞# =∂é∞ÖËx qÇ¨~°O|∞#O [i~ÚOK«∞#\˜ì Ü≥∞_».
636
ã‘. `«∞^Œ "≥Ú^Œà◊¡‰õΩñ lH˜¯ `«∞xã≤ áêéñQÆ "≥∂~°ñ QÆ∞Åâ‹·Å=ÚÅñ l=Ú‡ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
„|Ç¨‡O_»ÉèÏO_»O|∞ Ñÿe zÅ∞¡Å∞ "À=ñ Q˘=Ú‡Åñ ^•\ÕK«∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
[Å^èŒ∞ ÖË_»∞#∞ |OHõãÖ‰õΩÅOÉˇ· ~ÚOHõ Y∞~°=ÚÅ =∞\Ïì_»∞ñ Q˘O`« `«_»=Ù,
L_»∞~åA ã¨∂~°∞ºO_»∞ <˘Hõ¯ =¸Å‰õΩñ É’=ñ QÆ∞é∞K« "åÅ=Ú „kÑ¨Cñ Q˘O`« `«_»=Ù,
`Õ. QÆ∞xÜ«Úñ QÆ∞Ñ≤ÊOK«∞ ÅOÑ¶≤∞OK«∞ñ Q˘Ñ¨ÊiOK«∞, <≥QÆÜ«Ú ^èŒ~°ñ „^Œ=Ùfi ÉÁé˜Ü«∞ñQÍ <ÕÑ¨Ù ˆ~ñy
^•#"ÕO„^Œ∞x QÆ∞O_≥Å∞ ^ŒÅ¡_çÅ¡ñ, |Ok "≥∞Å¡# ~°}Ñïã¨ÊOk Ü«∞QÆ∞K«∞. 637
* P Pk=~åÇ¨ÏO Jx"å~°º"≥∞ÿ# â∫~°ºO`À x~å@OHõOQÍ qÇ¨Ïiã¨∂Î "≥Ú^ŒÅ∂ `«∞^• UHõ"≥∞ÿ
=ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯ÅÜÕ∞º@@∞¡ `«# =Ú>ˇ` ì À ‰õΩÅÑ¨~fi° `åÅ#∞ ‰õÄÅ`Àã¨∂Î H˘O`«¿ãÑ¨Ó, „|Ç¨‡O_»ÉÏè O_»O
Ñÿe zÅ∞¡Å∞ Ñ¨_@
Õ @∞¡ H˘=Ú‡Å`À z=Ú‡`«∂ H˘O`«¿ãÑ¨Ó, U_»∞ ã¨=Ú„^•Å∂ |∞~°^ÖŒ ·ˇ WOH˜ áÈÜÕ∞@@∞¡
y@ìÅ`À =∞@ìyã¨∂Î H˘O`«¿ãÑ¨Ó, ã¨∂~°∞º_»∂ K«O„^Œ∞_»∂ XHõ=¸Å‰õΩ `Àã¨∞‰õΩáÈÜÕ∞@@∞¡ `«# á⁄\˜ì
`ÀHõ#∞ y~°y~° „uÑ¨C`«∂ H˘O`«¿ãÑ¨Ó, ‰õΩÅ∞‰õΩ`«∂, ‰õΩÑ≤ÊOz ^Œ∂‰õΩ`«∂, sîqQÍ ÃÑ·H˜ ZQÆ∞~°∞`«∂, ÉÁiÜ«∞Å∞
ÉÁiÜ«∞Å∞QÍ <ÕÅ#∞ „`«=Ùfi`«∂ H˘O`«¿ãÑ¨Ó, q[$OaèOz qÇ¨ÏiOÑ¨™êyOk. Ü«Ú^•úxH˜ ã≤^Œú=∞ø`«∞#fl
^•xx K«∂z ^•#=Ùx QÆ∞O_≥ `«Å¡_çe¡Ok.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞, 638
Hõ. Hõ#∞ñQÆ= xÑ¨CÅ∞ ~åÅñQÆ, ã¨∞xt`« ^ŒO„ëêì„QÆ Ü«Ú`« =ã¨∞O^èŒ~°∞ñ _»QÆ∞K«∞O
^Œ# ÔH^Œ∞ˆ~`Õñ QÆx Ü«∞, =fi#K«~° "Õ∞ su xÑ¨Ù_»∞ =#K«~° =∞Ü≥∞º<£. 639
Hõ. Jx Ü«∂â◊Û~°ºÉèíÜ«∞O|∞Å∞, ^Œ# =∞#=Ú#ñ ^˘OQÆeOÑ¨ ^Œ#∞*ÏkèÑ¨Ùñ _ç
@ìxÜ≥∞<£ cèHõ~°ã¨∂Hõ~°, `«#∞"˘Ok K«iOK«∞ ^Œ#∞[ ^Œ~åÊÑ¨Ç¨ï`À<£. 640
* D q^èŒOQÍ Hõ#∞flÅ#∞O_ç xÑ¨CÅ∞ ~åÅ∞Û`«∂, "å_çÜ≥ÿ∞# HÀ~°Åz=~° Éèí∂q∞x "≥∂ã¨∂Î,
`«#‰õΩ Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∂Î L#fl =~åÇ¨xfl K«∂z, <ÕÅg∞^Œ ãÖK«iOKÕ D [O`«∞=Ù hà◊Ö¡ ’ ZÖÏ qÇ¨Ïiã¨∞#Î fl^•
Jx Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _ç =∞#ã¨∞ûÖ’ Pâ◊Û~°º=¸, ÉèÜ
í ∞« =¸ Juâ◊~ÚOKå~Ú. ~åHõãΔ ∞¨ Å ^Œ~åÊxfl JÑ¨ÇÏ¨ iOK«QeÆ #æ
ÉèíÜ«∞OHõ~° ~°∂ÑÖ ^èŒiOz L#fl P =~åÇ¨ÏO`À Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. Ñ¶¨∞# ã¨∂Hõ~°! =¸_è®`«‡Hõ!, =#~°∞Ç¨ÏãÖÉèí∂`« ^Œ`«Î =~°^•#=Ú#O
QÆx# ~°™ê`«Å QÆ`« Éèí∞q, Ü«∞#Ü«∞O|∞#∞ <å Ü«∞nè#"≥∞ÿ =iÎOK«∞<£. 641
* |∞kúÖËx F ÃÑ^ŒÌ=~åÇ¨Ï=∂! „|Ç¨Ï‡ WzÛ# =~åÅ#∞|\˜ì K«∂¿ãÎ ~°™ê`«Å QÆ`«"≥∞ÿ# Éèí∂q∞
JO`å âßâ◊fi`«OQÍ <å Jnè#OÖ’x^Õ.
Hõ. Q˘#H˘x h g ^èŒ~°}Õ, Q˘x áÈ‰õΩ=Ú, q_»∞=Ú, HÍHõ H˘x ÜÕ∞ÔQ^Œ "Õñ
Q˘xÜ≥∞^Œ h „áê}=Úñ, ÔQ·, H˘#∞ <å =K«#=ÚÅ∞, K«Å=Ú Q˘# <Õq∞\˜H˜<£? 642
* h=Ù D Éèí∂q∞x fã¨∞H˘x áÈ=^Œ∞Ì. =^ŒeÃÑ@∞ì. JÖÏ HÍ^Œx h=Ù fã≤H˘xáÈ`Õ h „áê}ÏÅ∞
<Õ#∞ f™êÎ#∞. <å =∂@Å#∞ áê\ÕK«‰õΩO_® ZO^Œ∞‰õΩ "≥ÚO_çÑ¨@∞ì Ñ¨_»`å=Ù.
Hõ. =∂Ü«∂q =QÆ∞K«∞ xÑ¨C_»∞, áêÜ«∞Hõ ~¸ Ñ¨Ù_»q∞ñ *’~°ÉèÏ=O|∞# h
g Ü≥∞_»ñ Q˘xáÈñ E`«∞<≥, Ü«∂Ü«∞`« Éèí∞[|Å=ÚKÕ`« #_»ñÑ¨Hõ Ü«∞#∞K«∞<£. 643
* h=Ù Z=~À =∂Ü«∂q =Öˇ L<åfl=Ù. D Éèí∂q∞x ^˘OQÆ`«#OQÍ JÑ¨Ç¨ÏiOK«∞H˘x áÈ`«∞#fl
x#∞fl K«∂ã¨∂Î T~°‰õΩO\Ï<å? <å á⁄_»∞QÆ∞ áê\˜"Õ∞\˜ ÉÏÇ¨ï=ÙÅ áê@"åxfl „Ñ¨^Œi≈Oz x#∞fl J}z
"Õ™êÎ#∞.
ã‘. Jq~°à◊ Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂|ÅO|∞#ñ *Ëã≤ Ü«∞ÅÊ áœ~°∞+¨=Ú# #Å~°∞ x#∞fl
#i÷ ãÖ™ê÷Ñ≤Oz Ü«∞ã¨‡`«∞ûÇ¨Ï$^Œƒù$`«º ‰õΩÅ∞Å ÔHÅ¡#∞ "≥∂^Œ "≥ÚÅÜ«∞ñ *ËÜ«Úñ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 419
*ˇÅ∞"Õk =∞^Œæ^•j~°∞‚ñ_» =QÆ∞ x#∞flñ QÆ#∞ñQ˘x ^Õ=`åQÆ}=Ú ÖˇÅ¡
x~°∂‡Å∞Öˇ· KåÅ <≥é˜ #tOK≥^Œ ~°#fl qx Ü«∞[˝áÈ„uÜ≥ÿ∞ "≥ÅÜ«ÚK«∞#fl
`Õ. Ç¨Ïi ã¨~À*Ï`«Éèí= =ÚMÏ=∞~°∞Å ÔHÅ¡, =K«∞Û ^Œ∞~°=ã¨÷ HÍ`«‡Ö’ =O`« <˘Ok
xt`« ^ŒO„ëêì„QÆ Åã≤`«Ü≥ÿ∞ <≥QÆ_»∞ ^èŒ~°},˜ ^Õq`À <˘ÃÑÊ <å ^Õ=^Õ=Ùñ _»O`«. 644
* Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂|ÅOKÕ ÅaèOz# H˘kÌáê\˜ áœ~°∞+Ö `«Ñ¨Ê h‰õΩ x["≥∞ÿ# Éèí∞[|ÅO ÖË^Œ∞.
J@∞=O\˜ x#∞fl WHõ¯_» Ö’`«∞QÍ áêuÃÑ_»`å#∞. <å ¿ãflÇ≤Ï`«∞Å‰õÄ ¿ã=‰õΩÅ‰õÄ Jáê~°"≥∞ÿ# P#O^ŒO
HõÅ∞QÆ*™Ë êÎ#∞. <å QÆ^•^ŒO_»=Ú`À h `«Å `«∞`«∞xÎ Ü«∞Å∞ KÕ™êÎ#∞. =∞#∞flQÆ~z° # x#∞fl K«∂z ^Õ=`«ÅO`å
"≥Ú^ŒÅ∞ #iH˜# K≥@¡=Öˇ <ÕÅ QÆ∂Å∞`å~°∞ – D q^èŒOQÍ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ qx Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï"≥∞ÿ#
N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù „|Ç¨‡k ^Õ=`« ÅO^ŒiH© g_»∞ HõeyOKÕ H©_»∞ `«Åz q∞H˜¯e qKå~°O K≥O^•_»∞. "≥O@<Õ
"å_çÜ≥ÿ∞# `«# HÀ~° z=~° „Ñ¨HÍtã¨∞Î#fl Éèí∂q∞`À xâ◊ÛÅ∞_≥· x|ƒ~°OQÍ xÅ|_®¤_»∞.
Hõ. ã¨∞~°iÑ¨Ù "åHÍºO‰õΩâ◊=ÚÅ, QÆ∞~°∞‰õΩÑ≤`« ™êfiO`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ Q˘=∞~åÔ~ =ã¨∞O
^èŒ~°`À_» cèu <˘Ok#, Hõi}Õ QÆÅ Hõi‰õΩÖËO„^Œ∞Hõ~°}Õ ÉˇÅ∞K«<£. 645
* Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ x =∂@Å<Õ JO‰õΩâßÅ áÈ@¡‰Ωõ q∞H˜¯e P„QÆÇÏ≤ Oz# Pk=~åÇ¨Ï=¸iÎ Éè∂í ^Õq`À‰õÄ_®
ã¨=Ú„^Œ[ÖÏÅ#∞Oz |Ü«∞@‰õΩ =KåÛ_»∞. JÑ¨C_»∞ PÜ«∞# cèue¡# P_»Ü∞Õ #∞QÆ∞`À ‰õÄ_ç# QÆ*OË „^Œ∞x=Öˇ
Juâ◊~ÚOKå_»∞.
`Õ. xt`«ã≤`«^ŒO`«~ÀK«∞Å∞ xOyñ |~°fiñ, QÆOkè "≥_»e ÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°bÅ
#~°∞QÆ∞ cè+¨} =∞Y=~åÇ¨=`å~°, "≥Ú#~°ñ ^•eÛ# Ñ¨^Œ‡Ö’K«#∞x "≥#∞Hõ 646
Hõ. Hõi"≥#∞Hõñ ^ŒQÆ∞Å∞ #„Hõ=Ú, Hõ~°}Õ [x ^≥·`«ºqÉèí∞ñ_»∞ QÆkã≤ ~Ú@∞ Å#∞<£
^Œ∞i`« Ñ¨Ü≥∂xkè `«iHÕ, H˜iH˜<£ Y∞~°^Œo`« "Õ∞~°∞yiH˜<£ Ç¨ÏiH˜<£. 647
* "å_çÜ≥ÿ∞# `≥Å¡x HÀ~°ÅHÍO`«∞Å∞ PHÍâ◊O JO`«\Ï "åºÑ≤OK«QÍ ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç |Ü«∞\˜H˜
=zÛ# cèHõ~åHÍ~°"≥∞ÿ# Ü«∞[˝=~åÇ¨=`å~°O ^èŒiOz# P Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx =∞^ŒQÆ*ËO„^•xfl "≥O|_çOKÕ =∞Hõ~°O
=∂kiQÍ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _»∞ "≥O|_çOKå_»∞. JÖÏ =zÛ# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ _»∞, áêÑ¨ =∞<Õ ã¨=Ú„^•xfl ^•\ÕKÕ"å_»∂,
=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ ^èŒiOz#"å_»∂, HÍey@ìÅ`À "Õ∞~°∞Ñ¨~°fi`åxfl Ãã·`«O =∞@ìyOK«QÆÅ"å_»∂ J~Ú#
q+¨μ‚^Õ=Ùx`À D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
Hõ. xO^Œ‰õΩ ~ÀÜ«∞Hõ Å[˚O, *ˇO^ŒHõ =OK«##∞ ~°}=Ú ¿ãã≤ [Ü«∞O|∞O
ÉÁO^≥^Œ #x `«ÅñK«∞K«∞ x@∞, ÑÖ^ŒQÆuO ÉÏé |O@∞ ÑÖ`«"≥∞? h‰õΩ<£. 648
* x#∞fl Zxfl u\˜ì<å h‰õΩ ~À+Ö ~å=@O ÖË^Œ∞. h=Ù ã≤QÆ∞æÖËx "å_»=Ù. "≥∂ã¨QÍ_çq. =OK«#KÕã≤
##∞fl Ü«Ú^ŒúOÖ’ [~Ú^•Ì=∞x J#∞H˘<åfl=Ù. =∞i WÑ¨C_»∞, D q^èŒOQÍ Ñ≤iHõÑÖ^Œ"≥· Ñ¨~°∞ÔQ`«Î_»O h
=∞QÆ`«<åxH˜ `«y#Ñ¨<Õ<å?
=. Jx Ü«∂ˆHΔÑ≤Oz#O |∞O_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ QÀáÈnÌÑ≤`« =∂#ã¨∞O_≥·. 649
* Jx Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ PˆHΔÑ≤OKå_»∞. P =∂@Å‰õΩ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O P„QÆÇ¨"Õâ◊O`À
xO_çáÈ~ÚOk.
Hõ. `ÀÜ«∞=ÚÅg∞ñ^Œ Éèí∂q∞ #, <åÜ«∂ã¨`« xeÊ ^•x HÍ^è•~°=ÚQÍñ
^ÀÜ«∞[<åÉèí∞ñ_»∞ ^Œ# |Å, =∂Ü«∞`«=∞uñ Éˇ>ˇì ã¨∞~°Å∞ Ç¨Ï~°¬=Ú <˘O^Œ<£. 650
* N =∞Ç¨q+¨μ=‚ Ù Éè∂í q∞x hà◊Ã¡ Ñ· xeÊ ^•xH˜ P^è•~°OQÍ J#O`«"∞≥ #ÿ `«# â◊HxÎ˜ „Ñ¨ãi¨ OÑ¨*âË ß_»∞.
Jk K«∂z ^Õ=`«Å∞ P#O^ŒÉèíi`«∞Öˇ·<å~°∞.
`Õ. ‰õΩã¨∞=∞=ÚÅ =$+≤ì É’~°#ñ QÆ∞iÃã, #O`«, qÉèí= "≥ÚáêÊ~° ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ "≥Ú~°Ããñ,
QÆ_»ñHõ g`≥OK≥ QÆO^èŒ~°fi QÍ#~°==Ú, #Ok`«=Ú ÅÜ≥∞º #Ñ¨û~À#~°Î#=ÚÅ∞. 651
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊O#∞Oz [Å[Å Ñ¨ÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok. "≥·Éèí"À¿Ñ`«OQÍ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞
„"≥∂QÍ~Ú. QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ QÍ#O KÕâß~°∞. JÑ¨û~°ã¨Å∞ P#O^ŒO`À #iÎOKå~°∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #Ü«∞º[˝ =~åÇ¨Ï=¸iÎ ^èŒ~°∞O_≥·# Hõ=∞ÅÖ’K«#∞O_»∞ QÆ#Hõ ‰õΩO_»Å ˆHÜ«¸~°
„ÔQ·"ÕÜ«∞ Hõ@HÍOQÆ∞mÜ«∞Hõ Éèí∂+¨} ~ÀK«∞Å∞ xOyñ |~°fi ã¨=∞~°ã¨#fl^Œ∞úO_≥·. 652
* JÑ¨C_»∞ Pk=~åÇ¨Ï=¸iÎ J~Ú# =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù |OQÍ~°∞ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ∞, Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞,
HõO~îÇ° ¨ ~åÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, LOQÆ~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ PÉè~í }
° ÏÅ HÍO`«∞Å∞ PHÍâ◊=∞O`«\Ï "åºÑ≤OÑ¨QÍ Ü«Ú^•úxH˜
ã≤^"úŒ ∞≥ <ÿ å_»∞.
K«. Ñ¶¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x =∞}˜HÍOK«# #=º qz„`« =~°‡ q∞O
á⁄#~°ñQÆñ ^•eÛ ^•#= xÜ«ÚHõÎ^Œ∞~°∞HõÎ xâß`« ÉÏ}=ÚÖò
^Œ# Ñ¶¨∞# =∞~°‡=ÚÖò QÆÅñÑ¨ ^•#=Ç¨ÏO`« x`åO`«â∫~°∞ºñ_≥·
Hõ#Å∞K«∞ =K«∞Û #^ŒÌ#∞Añ QÆ<˘æx ~À+¨ qcè+¨}ÏHõ$u<£. 653
=. XÑ≤ÊÜ«Ú #QÆ∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 654
* ÃÑ^ŒÌ QÆ^•^ŒO_®xfl KÕ`«|@∞ìH˘x, ~°`«flYz`« "≥∞ÿ# ~°=∞}©Ü«∞ Hõ#Hõ Hõ=Kåxfl ^èŒiOz# NÇ¨Ïi
~åHõΔã¨~åA ÑëH˜# Ñ¨Å∞QÍH˜ Ñ¨Å∞‰õΩÅ<Õ =ÚÅ∞‰õΩÅ∞ `«# Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl QÍÜ«∞Ñ¨~°K«QÍ J=„Hõq„Hõ=∞O`À
P„QÆÇ¨ÏŸ^Œ„QÆ∞_≥· ‰õÄ_» J`«}˜‚K«∂z #=Ùfi`«∂ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. q#~å Ü≥∂i Ü«∞=∞OQÆàÏK«~°}! Ü«Ú^Œfi$uÎ<£ ##∞<£ h=∞k
#fl#Ü«∞O|∞<£ =#QÀK«~°O|QÆ∞ =∞$QÆO|OK«∞O ^ŒÅO `Ò~°, <Õ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 421
<≥#Ü«∞<£ =#º=∞$QÆO| Ü«∞ø^Œ∞, |eq∞ <Õfl`≥OK«∞ hÉ’\˜ ~¸
â◊√#Hõ„âı}˜ =kèO`«∞ <Õñ_»x"≥Ú#<£ ™ÈñHÀiÛ =iÎOz#<£. 655
* Fs! J=∞OQÆà◊ HÍ~åºÅ∞ PK«iOKÕ hK«∞_®! q#∞? HõO_»HÍ=~°O`À Hõ#∞Å∞ Hõ#∞Ñ≤OÑ¨Hõ ##∞fl
J_»q =∞$QÆOQÍ ÉèÏqã¨∞Î<åfl=Ù. B#∞, <Õ#∞ J_»q[O`«∞=Ù<Õ! Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ HÍeH˜ |∞kúK≥Ñ¨Ê‰õΩO_®
xÅ|_»QÆey`Õ h=O\˜ ‰õΩHõ¯Å#∞ _˘Hõ¯pÖËÛ =#º=∞$QÍ<Õfl <Õ#∞.
Hõ. |eq∞ QÆÅ^Õx <å`Àñ, QÆÅ##∞ <≥kiOz áÈ~°ñ QÆ_»ñQÆ∞=Ú, h HÀ
~°∞¯Å∞ <Õñ_»∞ n~°∞Î, #∂~°Hõ, `«ÅáÈÜ«∞ qHõ`«÷#O|∞ ^ŒQÆ^Œ∞ ^Œ∞~å`å‡! 656
* Fs ^Œ∞~å`å‡! h‰õΩ áœ~°∞+Ö L#fl@¡~Ú`Õ <å`À Ü«Ú^•úxH˜ ã¨#fl^ŒúOHÍ! JÑ¨C_»∞ h HÀÔ~¯Å∞
f~°∞™êÎ#∞. T~°ˆH x#∞fl h=Ù á⁄QÆ_»∞ HÀ=_»O `«y# Ñ¨x HÍ^Œ∞.
K«. q#∞, =∞k QÍHõ ãÖQÆ~° q"ÕHõ qâß~°^Œ∞Öˇ·# Ü«∞\˜ì ã¨
[˚#=ÚÅ∞ =∞$`«∞ºáêâ◊=ÚÅñ *ÏÅ x|^Œ∞úÅ∞ #Ü«Úº h=Öˇ<£
Q˘#H˘x Ü«∂`«‡ãÖã¨∞Î`«∞Å‰õΩ<£ =Ú^Œ =∞OkÔ~? ÜÕ∞Å ~¸ qHõ
`«÷#=ÚÅ∞ |O@∞ÑÖ`«=ÚÖˇ ^≥·`«º‰õΩÖÏ^èŒ=∞! Ü≥∞xfl K«∂_»ñQÆ<£. 657
* F ~åHõΔã¨ ‰õΩÖÏ^èŒ=∂! q#∞. ~°}~°OQÆ qâß~°^Œ∞Öˇ·# ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ∞ =∞$`«∞ºáêâßÅ`À |Okè`«∞Öˇ·
‰õÄ_® hÖÏQÍ `«=Ú‡ `å=Ú á⁄QÆ_»∞‰õΩO@∂ q∞_çã≤Ñ¨_ç# "å~°∞ ÖË~°∞. ZO^Œ∞‰õΩ~å D P`«‡ã¨∞Î`«∞Å∞?
H˘OK≥O PÖ’zOK«∞. W@∞=O\˜ „Ñ¨QÆÖÏƒùÅ∞ áœ~°∞+¨=O`«∞x ÅHõΔ}ÏÅ∞ HÍ=Ù.
=∞. ^èŒ$uñ ÉÏ`åà◊=Ú#O^Œ∞ h=<≥_ç ãÖnáÈÎ„QÆ xˆHΔÑ¨ "Õ∞
#u ^Œ~°ÊO|∞#ñ Q˘O^Œ∞ñ, E_»∞ q∞^≥ ^Õ"å~åu! #<≥fl<≥fl ^Ò
QÆ`«ÅA˚O_»# ^•ñy Ü«ÚO_ç ~°}=ÚO QÍqO`«∞, Ü«Ú+¨‡^Œæ^•
q`«`«„^•q`«∞ñ_»#fl #<≥fl^Œ∞~°∞=∂, "Õ f~°∞Î h HÀiHõÖò. 658
* h=Ù hkQÍ ¿Ñ~˘¯O@∞#fl áê`åà◊Ö’Hõ xˆHΔáêxfl J`«ºO`« ^Œ~°ÊOQÆÅ <Õ#∞ ^è≥·~°ºOQÍ WÑ¨C_Õ
Ñï„QÆÇ≤Ï™êÎ#∞. K«∂ã¨∂Î LO_»∞. Fi ~åHõΔã¨∞_®, ##∞fl ã≤QÆ∞æÖËx"åxQÍ ÖˇH˜¯OKå=Ù. <Õ#∞ h`À ^•y
LO_çÜÕ∞ Ü«Ú^ŒúO KÕ™êÎ#∞. h QÆ^•^ŒO_®xH˜ ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç áêiáÈ`«∞<åfl#<åfl=Ù! ~å! Z^Œ∞~À¯! h HÀÔ~¯Åhfl
HõΔ}HÍÅOÖ’ f~°∞™êÎ#∞.
L. Z#flñ |^•u Ü«¸^äŒ=ÚÅ ÔHÅ¡ qÉèí∞O_»=Ù, áÈ@∞|O@"≥·
##∞fl ~°}Àifi <Õñ _≥ki#<£ Éèí=nÜ«∞|ÅO|∞ <åÜ«Ú=Ù<£
q∞#flHõ H˘O^Œ∞ñ E_»∞, q∞k "Õ∞~°QÆ "Õ∞kx g`«^≥·`«º"≥∞ÿ
=<≥fl‰õΩ <≥Hõ¯ñ*ËÃã^Œ #"å~°ºÑ¨~å„Hõ=∞ q„Hõ=∞O|∞#<£. 659
* h=Ù Pi`Õi# ¿ã<å<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù, ™ê\˜ ÖËx "Õ∞\˜ Ü≥∂^è∞Œ _»=Ù! =∞QÆ\q˜ ∞ QÆÅ"å_»"·≥ ãÖQÆ~~° O° QÆOÖ’
##∞fl ZkiOz#>ˇÂ¡`Õ <Õ_Õ h |ÖÏhfl PÜ«Úã¨∞û#∂ h=Ù K«∂ã¨∂Î LO_»QÍ<Õ fã¨∞H˘O\Ï#∞. J=„Hõ"≥∞ÿ#
Ñ¨~å„Hõ=∞O`À q„Hõq∞Oz <Õ\˜#∞O_ç Ö’HõO ~åHõΔã¨∞Å∞ ÖËx^≥· =<≥fl ÔHˆH¯ÖÏ KÕ™êÎ#∞ K«∂_»∞!
K«. ##∞ <≥^Œ∞~°OQÆñ *Ïe# Ñ¶¨∞#O|QÆ∞ â∫~°º=Ú ^è≥·~°º=Ú<£ |ÅO
|∞#∞ QÆÅ^Õx xÅ∞fi ~°}Éèí∂q∞x, h Ç≤Ï`«∞Öˇ·# "åiHÕ
QÆ#∞ñQÆ= ÉÏ+¨ÊÑ¨Ó~°=ÚÅ∞ „QÆ=∞‡ñQÆ =∂#ÊñQÆ <ÀÑ¨Ù^Õxñ [
Ü«∞º#ñ [#∞^≥=Ú‡ ^•#=‰õΩÖÏ^èŒ=∞! Ü«¸~°Hõ ~°A˚ ÖË\˜H˜<£? 660
* ##∞fl Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ZkiOK« QÆey# â∫~°º^è≥·~åºÅ∞ h ‰õΩ#flKÀ Ü«Ú^ŒúOÖ’ xÅ∞! ÖË^• h
PÑ¨Îq∞„`«∞Öˇ·# "åi Hõ#∞flÅÖ’ ^Œ∞óY ÉÏ+¨Ê^è•~°Å∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOK«‰õΩO_® xÅ∞Ñ¨^ŒÅz#>ˇÂ¡`Õ WHõ¯_ç#∞O_ç
"≥O@<Õ "≥o¡áÈ! ~åHõΔ™ê^èŒ=∂! T~°ˆH „Ñ¨QÆÖÏƒùÅ∞ H˘@ì_» "≥∞O^Œ∞‰õΩ?
Hõ. ##∞ x@ ãÖ™ê÷Ñ≤OK≥^Œ, #x ÑëH˜u, =O`«"åñ_» "Ò^Œ∞=Ù, h‰õΩ<£
<≥#Ô~·# K«∞@ì=ÚÅñ ÉÁ_», QÆx ~å ~Ú^≥ Ü«∞=Úx Ñ¨ÙiH˜ñ QÍñÑ¨Ù~° =∞~°∞QÆ<£. 661
* ##∞fl WHõ¯_Õ Ñ¨Ó_çÛÃÑ_»`å#x ÑëHÍ=Ù. JO`«"å_»"Õ HÍ=K«∞Û HÍh h=Ù Ü«∞=∞Ñ¨Ù~°OÖ’ HÍÑ¨Ù~åxH˜
"≥à◊¡É’ÜÕ∞ =ÚO^Œ∞ h „Ñ≤Ü«∞"≥∞ÿ# |O^èŒ∞=ÙÅ#∞ XHõ =∂@∞ Hõ#∞ÖÏ~å K«∂z~å! "≥à◊√¡.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy ã¨~À~°∞Ç¨‰õΔΩñ_»∞ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ<£ q_»OaOz Ñ¨
e¯# Ç¨™È‰õΩÎÅ ‰õΩe¯ ~À+¨=∞^Œ ãÖwÉèí∂`« KÕ`«ã¨∞¯ñ_≥·
Hõ#∞ñ„ˆQ=<£ q∞_»∞ñQÆ∞~°∞¡ ™êÅñ ÉÁ_»=∞OQÍñ y#¯"≥∞ÿñ ^ÀñHõ „^˘
H˜¯# Hõ$ëÈ‚~°QÆ ~åA =∂_ç¯ =∞kÖ’ñ w_®Ê@∞ "å\˜Å¡ñQÆ<£. 662
* Jx D q^èŒOQÍ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_çx PˆHΔÑ≤ã¨∂Î Ñ¨Å∞HõQÍ P ÑïÇ¨ã¨Ñ¨Ù =∂@Å‰õΩ
J`«_çH˜ HÀÑÖ =zÛOk. ~À+¨=¸, ^Õfi+¨=¸ J`«_ç =∞#ã¨∞û#∞ P=iOKå~Ú. Hõ#∞flÅ JOK«∞Å∞
xÑ¨CHõ}ÏÅ#∞ "≥e„QÆHÍ¯~Ú. `ÀHõ„`˘H˜¯# #Å¡„`åK«∞ÖÏQÍ P xâßK«~∞° _»∞ „HÀ^è•"ÕâO◊ `À „HÕ^Œ∞g∞^≥<· å_»∞.
Hõ. K«e`ÕO„kÜ«Úñ_≥· x@∂ì, ~°∞ÊÅ∞ xy_çOK«∞K«∞#∞ ÉÁ=∞Å∞ =Ú_ç=_» ~Àëê
‰õΩÅ=∂#ã¨∞ñ_≥· QÆ^ŒñQ˘x, [Å*Ï‰õΔΩ# ÔH^Œ∞~°∞ #_»K≥ ™êÇ¨Ïã¨ "≥ÚÑ¨Ê<£. 663
* Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_ç â◊s~°=∞O`å HõOÑ≤OzOk. "Õ_ç"Õ_ç x@∂ì~°∞ÊÅ∞ "≥Å∞=_®¤~Ú. Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞
=Ú_çÑ¨_®¤~Ú. ~À+Ö`À =∞#ã¨∞û HõÅ`« K≥OkOk. P ^•#=~åA QÆ^Œ fã¨∞H˘x, ™êÇ¨ÏãÖ`À NÇ¨ÏiH˜
Z^Œ∞~°∞QÍ #_çKå_»∞.
=. J`«Îé˜ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩO _»uÉèíÜ«∞OHõ~åHÍ~°∞O_≥·. 664
* P ã¨=∞Ü«∂# P Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx PHÍ~°O J`«ºO`« ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ L#flk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 423
=∞. QÆ^Œ ™êiOz =∞^•ã¨∞ˆ~O„^Œ∞ñ_»∞ ã¨=∞„QÆ„HÀ^èŒ∞ñ_≥· =∂^èŒ=Ù<£
QÆ∞kÜ«∞<£ "Õã≤# „"Õ@∞ ÔQ· H˘#Hõ ~°HΔÀÇ¨ÏO`« â∫~Àº#flu<£
QÆ^Œñ ˆQÅ<£ ^èŒi~ÚOz ^•xñ ^Œ∞#∞HõÖò QÍqOz#<£ ^≥·`«∞ºñ _»∞
#‡^Œ∞ñ_≥· Ü≥ÚO_»∞ QÆ^Œ<£ ~°=∂qÉèí∞x cè=∞„Ñ¨„H˜Ü«∞<£ „"Õã≤#<£. 665
* =∞kOz# P ~åHõΔã¨~åA QÆ^Œ#∞ ÃÑ·ÔHuÎ J`«ºO`« HÀÑÖ`À Ç¨Ïix H˘\Ïì_»∞. Ç¨Ïi P ^≥|ƒ#∞
ÅHõΔºÃÑ@ìÖË^Œ∞. â∫~°ºOH˘nÌ P QÆ^Œ#∞ KÕ`«Ñ¨@∞ìH˘x ^•xx =ÚHõ¯Å∞ =ÚHõ¯Å∞QÍ qiz "Õâß_»∞. JO`«@
~åHõΔã¨∞_»∞ WOH˘Hõ QÆ^Œ fã¨∞H˘x P ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞}˜‚ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ H˘\Ïì_»∞.
K«. Jk ^Œ#∞ñ ^•ñHõ‰õΩO_» ^Œ#∞*Ïi QÆ^•~°}HÀq^Œ„H˜Ü«∂
ã¨Ê^ŒHõ~°ÖÏÑ¶¨∞= „Hõ=∞=Úñ Éˇ·H˘x K«∂Ñ≤ q~Àkè ¿Ñ~°∞~°O
|^Œ~°ñQÆ "ÕÜ«∞ "åñ_»∞ q=âß‰õΩÅ ÉèÏ==Ú <˘Ok Ü«∞O`«Ö’
=∞kñ ^≥e"˘Ok „"ÕÃã iÑ¨Ù=∂#q=∞~°Ì#∞ <å [<å~°Ì#∞<£. 666
* Ç¨Ïi P ^≥|ƒ `«#‰õΩ `«QÆÅ‰õΩO_®, QÆ^•q^•ºH“â◊ÅO "≥Å¡_çOKÕ Ç¨Ïã¨ÎÖÏÑ¶¨∞=O`À ^•xx
Ñ¨@∞ìH˘<åfl_»∞. =∞m§ P QÆ^Œ`À<Õ q~Àkè J~Ú# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx qâßÅ"≥∞ÿ# =HõΔóã¨÷ÅO J^Œ∞~°∞#@∞¡QÍ
H˘\Ïì_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ "å_»∞ k=∞‡~°áÈ~Ú "≥O@<Õ `≥Ñ¨Êie¡, â◊„`«∞=∞~°Ì#∞ _≥·# [<å~°Ì#∞}˜‚ u~°∞QÆ∞^≥|ƒ
H˘\Ïì_»∞.
=. W@∞¡ ^ŒÅÑ¨_ç Ü«∞<Àº#º[Ü«∞HÍOHõΔÅ x`«ˆ~`«~°`«∞OQÆ `«~°OQÆ `å_ç`«O|∞ÅQÆ∞ ^ŒH˜Δ}À`«Î~°
ã¨=Ú„^ŒO|∞Å ~“„^ŒO|∞#ñ |~°ã¨Ê~° â◊√O_®^ŒO_» Ñ¶¨∞\˜ì`«=∞^•O^èŒ QÆO^èŒ ã≤O^èŒ∞~° Ü«ÚQÆO|∞
K«O^ŒO|∞# ~À+¨cè+¨}Ï\’ÑÖ|∞ÅO ^ŒÅÑ¨_»∞ Éˇ|∞ƒÅ∞Å QÆ|∞ƒ#, #u^Œ~åÊuˆ~HõO|∞# <≥kiÛ
éOÔHÅ∞ "≥·K«∞ =∞^Œ=$+¨ÉèíO|∞Å ~°ÉèíãÖ|∞#, #ã¨Ç¨Ïº ã≤OÇ¨ÏÑ¨~å„Hõ=∞O|∞# q„Hõq∞Oz áÈ~°∞<≥_»
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩO_»∞ ã¨=º=∞O_»Å „Éèí=∞}O|∞#O |i"Õ+≤ªOz#O |∞O_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ ^ŒH˜Δ} =∞O_»Å
„Éèí=∞}O|∞#O kiy qÑ¨‰õΔΩ =HõΔO |â◊xãÖHÍâ◊O|QÆ∞ QÆ^•^ŒO_»O|∞#O |yeÛ# "åñ_»∞ ^≥Ñ≤Êé˜
`≥e"˘Ok ÖËz ^Œ#∞[ÑïãÖkä á¶êÅO|∞ <˘Ñ≤ÊOK≥, #Ñ¨C_»"Õ∞‡\˜ g~°∞Å∞ â’}˜`«ã≤HÍÎOQÆ∞Öˇ·
Ñ¨Ù+≤Ê`åâ’HõO|∞Åñ |∞~°∞_çOK«∞K«∞O ÉÏÜ«ÚK«∞ _®Ü«ÚK«∞ „"ÕÜ«ÚK«∞ ~ÀÜ«ÚK«∞ <˘O_˘~°∞Å
~°∞kè~O° |∞ ÖÏ„Ñ¶∂¨ }ÕK«∞K«∞ñ k~°™ê¯~° ÑïÇ¨™È‰õΩÅÎ xK«∞ÛK«∞ñ É’~°∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #=∞‡Ç¨|Å∞Å
ã¨=∞~°O|∞ñ EK«∞ "Õ_»¯ñ |^Œ‡ãÖÉèí=ÙO_»∞ xdÅ =ÚhO„^Œã≤^Œú™ê^èŒº ^Õ=QÆ}O|∞Å `À_»ñ
[#∞^≥Oz ^èŒi„fxq∞`«ÎO |ã¨∞~° =~°∞x`À_»O É’~°∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨ï# H˜@¡xÜ≥∞. 667
* WÖÏ "åo§^ŒÌ~°∂ XHõix =∞~˘Hõ¯~°∞ [~ÚOKåÅ<Õ QÆ\˜ì Ñ¨@∞ì^ŒÅ`À H˘@∞ìHÀ™êQÍ~°∞. L`«Î~°
^ŒH}
Δ˜ ã¨=Ú„^•Å∞ ~Ô O_»∂ ~“„^•"ÕâO◊ `À L"≥fi`«∞QÎ Í ÖËKÕ `«~O° QÍÅ`À á⁄Oy áÈ~å_»∞`«∞#fl@∂¡, =∞`«QÎ *Æ ÏÅ∞
Ô~O_»∞ ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ `˘O_®Å∞ Kåz Ñ¨~°ã¨Ê~°O _ôH˘O@∞#fl@∂¡, ~À+¨cè+¨}OQÍ QÍO„_»∞ QÍO„_»∞=∞x QÆi˚ã¨∂Î
~Ô O_»∞ Éˇ|∞ƒÅ∞Å∞ ^≥|ƒÖÏ_»∞`«∞#fl@∂¡, ~°OHÔ Å∞"Õã∂¨ Î á⁄QÆ~∞° É’`«∞ PÉ’`«∞Å[O@ „‰õΩ=Ú‡ÖÏ_»∞`«∞#fl@∂¡,
^Œ∞ã¨ûÇ¨Ï"≥∞ÿ# ã≤OÇ¨Ï Ñ¨~å„Hõ=∞O`À "åi^ŒÌ~°∂ H˘@∞ì‰õΩO@∞<åfl~°∞. JÑ¨C_»∞ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `«# Z_»=∞
"≥Ñ· Ù¨ QÍ y„~°∞# uiy QÆ^•^ŒO_»O`À Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ x QÆ∞O_≥ÅÃÑ· ÉÏ^•_»∞. "≥O@<Õ =~åÇ¨Ï=¸iÎ `«# ‰õΩ_ç"Ñ·≥ Ù¨ QÍ
y„~°∞# uiy ~åHõΔã¨~åA =HõΔóã¨÷ÖÏxfl Ñ≤_»∞QÆ∞=O\˜ QÆ^Œ`À Ñ¨QÆ∞ÅQ˘\Ïì_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ "å_»∞ `≥eq^ŒÑ≤Ê
`≥Ñ¨Êie¡ NÇ¨Ïi <˘ã¨\˜ÃÑ· H˘\˜ì <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P "Õ∞\˜g~°∞Å∞ ~°HõÎOKÕ `«_çã≤# ^ÕÇ¨ÏO
HõÅ"åÔ~· Ñ¨Ù+≤ÊOz# Jâ’Hõ =$HΔÍÅ=Öˇ „Ñ¨HÍtOKå~°∞. D q^èŒOQÍ "å~°∞ `å~°ã≤Å∞¡`«∂, ^Œ∂~°=∞=Ù`«∂, _ô
H˘@∞ì`«∂, ~åH˘@∞ì`«∂, =∂~˘¯O@∂, XHõi ~°HõÎO =∞~˘Hõ¯~°∞ =¸~˘¯O@∂, u~°™ê¯~°OQÍ "≥@HÍ~°OQÍ
=∂@ÖÏ_»∞`«∂ áÈ~å_»∞`«∂ L<åfl~°∞. P =∞Ç¨g~°∞Å Ü«Ú^•úxfl K«∂_®Å<Õ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞
=ÚhO„^Œ∞Å`À, ã≤^∞Œ Åú `À, ™ê^è∞Œ ºÅ`À ^Õ=QÆ}ÏÅ`À ‰õÄ_ç JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞. JÖÏ=zÛ ^èiŒ „u xq∞`«OÎ
^•#=~åAÅ`À áÈ~°∞`«∞#fl Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎ`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
L. JOz`« k=º=¸iÎ! Ñ¨~°=∂`«‡Hõ! ~¸ HõÅ∞ëê`«∞‡ñ_≥·# #
HõÎOK«~°∞ñ _»ã¨‡nÜ«∞ =~°QÆ~°fi=Ú#<£ Éèí∞=#O|∞ ÖˇÅ¡ñ QÍ
iOK«∞ =∞kOz ~Ú\˜ì qÑ¨s`« K«i„`«∞xñ „^Œ∞OÑ¨ H˜@∞¡¿Ñ
H˜ΔOK«∞@ QÍ^Œ∞, gx |e¿ãÜ«Ú =ã¨∞O^èŒ~°‰õΩ<£ â◊√ÉèíO |QÆ∞<£. 668
* Ñ¨q„`« k=ºã¨fi~°∂áê! Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~å! ^Œ∞+¨ì z`«∞_Î #·≥ D ~åHõãΔ ∞¨ _»∞ <ÕxzÛ# =~åÅ=Å¡ =∞^À#‡`«∞_Î ·≥
Ö’HÍÅ#∞ pHÍ‰õΩ Ñ¨~°∞ã¨∞Î<åfl_»∞. D ^Œ∞â◊Ûi„`«∞x ãÖÇ¨ÏiOK«‰õΩO_® JÅHõΔºO KÕÜ«∞_»O U =∂„`«O
`«QÆ^Œ∞. gxx "≥O@<Õ áÈHÍ~°∞Û. Éèí∂^ÕqH˜ â◊√ÉèíO KÕ‰õÄ~°∞Û.
Hõ. ÉÏÅ∞ñ_»∞ QÆ~°=Ú# #∞„QÆ, "åºà◊=Ú ^èŒi~ÚOz Ü«∂_»∞=_»∞=Ù# ~°HõΔó
áêÅ∞xñ „^Œ∞OÑ¨Hõ Ü«¸~°Hõ, áêÖÏ~°∞Û@ huÜÕ∞ â◊√Éèí„Ñ¨^Œ! ~ÚOHõ<£. 669
* â◊√Éèí„Ñ¨^•! ÉÏÅ∞_»∞ KÕuÖ’ ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# ã¨~åÊxfl Ñ¨@∞ìH˘x P_»∞H˘<Õ q^èŒOQÍ, D ~åHõΔã¨∞}˜‚
WOHÍ K«OÑ¨‰õΩO_® L¿ÑH˜Δã¨∂Î LO_»_»O =∞OzÑ¨x HÍ^Œ∞.
=∞. J#Ñ¶¨∂! ~¸ Ü«∞aèl#∞‡Ç¨˙~°Î=Ú# ^Õ"å~åu =∞iÌOÑ¨"Õ
##Ü«∞O|∞<£ =∞é˜ ^≥·`«º"Õà◊ Ü«∞QÆ∞ ãÖ^è•ºHÍÅ "Õ∞ `≥Oz#<£
Ñ¶¨∞#=∂Ü«∂ |ÅâßeÜ≥ÿ∞# ^Œ#∞A<£ YO_çOÑ¨ñQÍ ~å^Œ∞ QÍ
=Ù# h"Õà◊# „`«∞OÑ¨Ù ã¨[˚#Ç≤Ï`« „áÈ^ÀºQÆ ~°‰õΩÎO_»"≥·. 671
* JO`ÕQÍ^Œ∞ ™êfig∞, D Ñ¨@ìÑ¨QÆÅ∞ =∞@ì=∞^è•ºÇ¨ÏflO Jaèl#∞‡Ç¨˙~°ÎOÖ’ D áêáê`«∞‡x
~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨Háõ È`Õ ™êÜ«∞OHÍÅO =ã¨∞OÎ k. Jk ~åHõãΔ ∞¨ Å‰õΩ JÉè∞í º^ŒÜ∞« ã¨=∞Ü«∞O. JÑ¨C_»∞ =∞Ç¨=∂Ü«∂q
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 425
J~Ú# D ~åHõΔã¨∞}˜‚ ãÖÇ¨ÏiOK«_»O ™ê^èŒºOHÍ^Œ∞. JO^Œ∞Hõx F Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞ëê! ™ê^èŒ∞[# ãÖ~°HõΔ}
nHΔÍÑ¨~åÜ«∞}∞_»"≥· h=Ù D Ñ¨@ìÑ¨QÆ\˜"Õà◊<Õ gxx `«∞^Œ=Ú\˜ìOK«∞.
Hõ. Jx ã¨~°ã≤[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ =, e¯# =K«#=Ú Åi÷ qx, xeOÑ¨ÙÅ∞ QÆ∞OÑ¨ÙÖò
Q˘x K«∂_» ã¨ã≤‡`å##, =#[=Ú K≥Å∞"˘O^Œ #ã¨∞~°=~°∞ Hõaè=ÚY∞ñ_≥·. 672
`Õ. Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩñ _»Ü«Úº#∞ Éèí∂i~À+¨, x~°uñ ^Œ~°∞}Ï~°∞}ÏOÉè’[<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞
Ñ¶¨∞#QÆ^•^ŒO_» "≥∞uÎ ~åHõΔã¨∞x Ç¨Ï#∞=Ù, #∞„QÆQÆu "≥Ú`≥Î "åñ_»∞#∞ <ÀãïOK≥. 673
* D q^èŒOQÍ Ñë¯# qiOz Ñ¨Å∞¯Å∞ PÅHÕz QÀqO^Œ∞_»∞ =∞O^ŒÇ¨ã¨ =^Œ<å~°qO^Œ∞_≥· P
Jã¨∞~ˆ O„^Œ∞#‰õΩ Jd=ÚYOQÍ xÅ|_®¤_∞» . P ^Œ$âßºxfl ^Õ=`«ÅO`å QÆ∞q∞‰õÄ_ç K«∂_»™êQÍ~°∞. `≥Å`
¡ å=∞~°
ˆ~‰õΩÅ=O\˜ NÇ¨Ïi Hõ#∞flÅ∞ =∞Ç¨~Àëê"Õâ◊O`À Z„~°`å=∞~°ˆ~‰õΩÅ∞QÍ =∂~å~Ú. PÜ«∞# `«#
ÃÑ#∞QÆ^•^ŒO_»O`À P ^Œ#∞Ax Hõ}`« g∞^Œ ÃÑà◊√¡=∞x H˘\Ïì_»∞. Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `≥eqQÍ P ^≥|ƒ
`«Ñ≤ÊOK«∞‰õΩ<åfl_»∞.
Hõ. Ñ¨~°∞=_ç kuã¨∞`«∞ñ _»u cè, Hõ~°QÆ^Œñ *Ëñ|∂x z„`«QÆ`«∞Å#∞ |^À‡
^Œ~°∞ _®ã≤ KÕuQÆ^Œ ™ê, QÆ~°=Ú#ñ |_» #_çK≥ ÉÏÇ¨ïQÆ~°fi "≥∞Å~°Ê<£. 674
* ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ^•^ŒO_»O KÕ`«Ñ¨@∞ìH˘x qz„`«ÉèíOy=∞Å`À Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ Ç¨Ïix ã¨g∞Ñ≤Oz
^Œ∞~åfi~°"∞≥ #ÿ ÉÏÇ¨ïQÆ~fi° O`À XHõ¯^≥|ƒ H˘\Ïì_∞» . P ^≥|ƒ‰õΩ NÇ¨Ïi KÕuÖ’x QÆ^•^ŒO_»O ã¨=Ú„^Œ=∞^èºŒ OÖ’
Ñ¨_Oç k.
=. JO`«. 675
`Õ. Ç¨Ïi x~åÜ«Ú^èŒ∞ñ_≥·#, ã¨∞~åi ã¨=∞~°, ^èŒ~°‡ =∂`«‡#∞ ^ŒÅñz Ü«Ú^ŒúO|∞ ^ŒH˜¯
xez K«∂K«∞K«∞ #∞O_≥#∞, xOy Ü«∞=∞~°, =~°∞Å Ç¨Ç¨~°=O|∞Å Éèíi`« =∞Ü≥∞º. 676
* Ç¨Ïi x~åÜ«Ú^èŒ∞_≥·<å_»∞. Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ Ü«Ú^Œú^èŒ~å‡xfl áê\Õz áÈ~å@O =∂x =∞ø#OQÍ
K«∂ã¨∂Î L<åfl_»∞. PHÍâ◊=∞O`å J=∞~°∞Å Ç¨Ç¨HÍ~åÅ`À xO_çáÈ~ÚOk.
Hõ. ã¨~°ã≤[<Õ„`«∞ñ_»∞ ^Œ#∞*Ë, â◊fi~°∞ ãÖQÆ~° ^èŒ~°‡=Ú#‰õΩ ã¨=∞kèHõ â∫~°º
ã¨∞Êù~°}‰õΩñ ^Œ# z`«ÎO|∞#ñ, QÆ~° =∂â◊Û~°ºO|∞ <˘Ok Hõ_»ñHõ ^Œe~°Ê<£. 677
* Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ ~åHõΔã¨~åA ~°}^èŒ~å‡xH˜ "≥∞KåÛ_»∞. J`«x Jáê~°â∫~°º ã¨∂ÊùiÎH˜ q∞H˜¯e
Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞_≥·<å_»∞. J~Ú<å Ñ¨@∞ì^ŒÅ g_»ÖË^Œ∞.
=∞. ‰õΩ`«Ö’^Œú~°Î =∞#O|∞#O ^ŒÅñK≥ ~°HΔÀ~å_»fi^è•~°÷O|∞QÍ
ku ãÖ`å# ‰õΩÖÏ@g =∞Ç≤Ï`« ãÖnÑ¨Î „Ñ¨ÉèÏâ◊√„Hõ=Ú<£,
ã¨`«`À^Œº[˚Ü«∞â◊|Ì ã¨#∞‡Y~° ÉèÏã¨fiK«Û„Hõ=Ú<£, ãÖ`«`å
„t`« x~°fi„Hõ=Úñ, ÉÏe`«„Ñ¨Hõ@ ^è•„fK«„Hõ=ÚO [„Hõ=Ú<£. 678
* Éèí∂q∞x L^ŒúiOz# N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù ~åHõΔã¨~å*ˇ·# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx ãÖÇ¨ÏiOK«@OHÀãÖ `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍxfl ãÖã¨‡iOKå_»∞. P K«„HõO ^≥·`«∞ºÅ =Oâ◊=∞<Õ =∞Ç¨~°}Ïºxfl ^ŒÇ≤ÏOz"Õ¿ã
*Ï[fiÅº=∂#"≥∞ÿ# ^•"å#ÅO. ã¨~°fi^• [Ü«∞[Ü«∞â◊ÉÏÌÅ`À „Ñü^èŒfixOKÕ kHõÛ„Hõ=Ú HõÅk. J#∞HõΔ}=¸
P„â◊~ÚOKÕ "åiH˜ ~°HõΔ} HõeyOKÕk. ã¨=∞ã¨Î =∞Ç‘ÏK«„HÍxfl ÑïáêeOKÕk.
=. JkÜ«Ú#∞O „|K«O_» =∂~åÎO_» =∞O_»Å „Ñ¨ÉèÏÑ¨@Å K«@∞Å q^Àº`«=∂#O|∞#∞, |@∞#@
*Ï˚fie HÍáêã¨Î ã¨=∞ã¨Î ‰õΩÑ≤`å~åu |ÖÏY~°fi ^Œ∞~åfi~° ÉÏÇ¨QÆ~åfiO^èŒHÍ~°O|∞#∞, #ã¨Ç¨ÏºHõÇ¨Ï HõÇ¨Ï
x# ^•^èŒsHõ$`« ™êQÆ~° ÃÑ¶∂+Ö|∞#∞, ã¨HõÅ ^Õ=`åQÆ} *ËwÜ«∞ =∂#O|∞#∞, ##O`« `Õ*’
q~ål`«O|∞#∞, x[„Ñ¨ÉèÏÑ¨@Å Ñ¨Ói`« „|Ç¨‡O_» Hõ\ÏÇ¨ÏO|∞#∞<≥· ~°Ü«∞O|∞#O [#∞^≥Oz,
^Œ#∞*Ïi ^ŒH˜Δ}Hõ~° ã¨~À[O|∞ #ÅOHõiOz# <å â◊√ÉèÏOQÆ∞O_»∞ ~°^ä•OQÆáê}˜Ü≥ÿ∞ k=O|∞#
#=∞~°QÆ}O|∞Å∞ [Ü«∞[Ü«∞ â◊|ÌO|∞Å∞ =Å∞Hõ #ã¨∞~°qÉèí∞# ÔH^Œ∞~°∞ #_»z#, 679
* P ã¨∞^Œ~≈° #K«„HõO „Ñ¨KO« _»"∞≥ #ÿ ã¨∂~°º=∞O_»ÅO ÖÏQÍ J#O`« HÍOuH˜~} ° ÏÅ`À ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ
"≥eyáÈ`«∞#flk. K≥Å~ˆ QÆ∞`«∞#fl Jyfl*ÏfiÅÅ`À „HÀ^è∞Œ ÅQÆ∞ q~À^è∞Œ Å J_»∞Ö¤ xË JÇ¨ÏOHÍ~°=∞<Õ JO^èHŒ Í~åxfl
J}z"Õã¨∞Î#flk. ã¨Ç≤ÏOÑ¨ â◊HõºOHÍx ''i=Ùfii=Ùfi——=∞<Õ ^èŒfi#∞Å`À ã¨=Ú„^Œ ÃÑ¶∂ëêxfl Ãã·`«O
„HÕ^Œ∞Ñ¨~∞° ã¨∞#Î flk. J@∞=O\˜ K«„HõO ã¨=∞ã¨Î ^Õ=`åQÆ}ÏÅ ãÖã¨∞`Î ∞« Å`À â’aèÅ∞¡`∂« , J#O`«HÍO`«∞Å`À
q~ålÅ∞¡`«∂, `«# „Ñ¨ÉèÏ=∞O_»ÅO`À „|Ç¨‡O_»ÉèÏO_®xfl xOÑ¨Ù`«∂ "ÕQÆOQÍ =zÛ ^Œ#∞*ÏO`«‰õΩx
^ŒH˜Δ} Hõ~°Hõ=∞ÖÏxfl JÅOHõiOzOk. ^≥·`åºi K«„Hõ^è•iÜ≥ÿ∞ ã¨fi~°æÖ’HõOÖ’x ^Õ=`åQÆ}ÏÅ∞ [Ü«∞[Ü«∞
^è•fi<åÅ∞ KÕã¨∞ÎO_»QÍ P ~åHõΔã¨ „Ñ¨Éèí∞=Ù#‰õΩ Jaè=ÚYOQÍ #_çKå_»∞.
Hõ. á⁄_»QÆx ^Œ#∞Añ_»∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ∞, ^Œ_»∞Ñ¨ÙK«∞ñ ÉÁe"Àx |O@∞`«#=Ú# c~°O
|∞_»∞QÆHõ cè+¨}QÆ^Œñ Q˘x, Ü«∞_çK≥<£ =∞Y=∞Ü«∞=~åÇ¨ï #q∞`À`åûÇ¨ï<£. 680
* K«„HõO ^èŒiOz Z^Œ∞~°∞QÍ =ã¨∞Î#fl Pk=~åÇ¨Ï =¸iÎx K«∂z ~åHõΔã¨∞_»∞ JkiÑ¨_ç ÃÑ^Œ=ÙÅ∞
`«_»∞Ñ¨Ù‰õΩO@∂, "≥ÚHõ¯"Àx â∫~°ºO`À K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x ^è≥·~°ºO`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `«# QÆ^•^ŒO_»O ÃÑÔHuÎ
Jq∞`À`åûÇ¨ÏO`À =KÕÛ P Ü«∞[˝=~åÇ¨xfl XHõ¯ÃÑ@∞ìÃÑ\Ïì_»∞.
Hõ. „u^Œâßi ^Œ#∞fl „"Õã≤#, QÆ^Œñ |^Œ=Ú#ñ É’=ñ ^Œxfl Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩñ_»∞ ÃÑO
á⁄^Œ=ñQÆ =∞#=Ú# "≥∂^Œ=Ú, QÆ^Œ∞~°ñQÆ ÖË#QÆ=Ù =^Œ#Hõ=∞Å=Úñ ÉÁ^Œ∞=<£. 681
* Jã¨∞ˆ~O„^Œ∞_»∞ qãï# P QÆ^Œ#∞ Pk "å~åÇ¨Ï=¸iÎÜ≥ÿ∞# „jÇ¨Ïi P#O^ŒOQÍ =∞O^ŒÇ¨ãÖ
KÕã¨∂Î JÅ"ÀHõQÍ HÍe`À Ñ¨Hõ¯‰õΩ Ñ¨_Õ@@∞¡ XHõ¯`«#∞fl `«<åfl_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 427
=. Wqfi^èŒO|∞# QÆ^Œñ É’=O ^Œxfl Ü«∞ã¨∞~°qÉèí∞x`À x@¡xÜ≥∞. 682
* D q^èŒOQÍ QÆ^Œ#∞ ^Œ∂~°OQÍ `«xfl"Õã≤ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx`À =~åÇ¨Ï=¸iÎ WÖÏ J<åfl_»∞.
K«. Ñ¶¨∞#QÆ^Œñ ˆQÅñ |∂x Éèí∞[QÆ~°fi "≥∞Å~°ÊñQÆ ##∞fl ãÖQÆ~å
=x <≥kiO`«∞ ~å~°! Ü«∞x"å~°} ^≥·`«º‰õΩÖËâ◊fi~å^èŒ=∂!
Ü«∞#=Ù_»∞ "åñ_»∞ #∞aƒ QÆ^Œ #O|∞[<åÉèí∞x „"ÕÃã,„"Õã≤#O
^Œ#∞[qÉèËk =\˜ìH˘<≥ñ ^•~ü‰õΔΩºñ _»Ç‘ÏO„^Œ∞xñ |@∞ìÔH·=_ç<£. 683
* ''~åHõΔã¨~åAÅÖ’ hK«∞_»=Ù h=Ù! ÃÑ^ŒÌ QÆ^Œ KÕuÖ’ ^èŒiOz =∞Ç¨|Å∞_»#x JÇ¨ÏOHõiOz
Hõ^Œ#~°OQÆOÖ’ ##∞fl ZkiOKÕO^Œ∞‰õΩ Hõ^Œe =KåÛ=ÙQÍ! ~å~å!—— Jx Ñ¨Å∞HõQÍ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ K≥Åˆ~y
=∞~˘Hõ QÆ^•^ŒO_®xfl Ç¨ÏiÃÑ· qã¨~å_»∞. PÜ«∞# P QÆ^Œ#∞, QÆ~°∞`«‡O`«∞_»∞ ã¨~°Ê=Ú#∞ Ñ¨\˜ì#@∞¡QÍ
X_çã≤Ñ¨@∞ìH˘<åfl_»∞.
Hõ. kuAñ_»∞ ^Œ#|Å =∞„Ñü, Ç¨Ï`«`ÕAO _»QÆ∞ ã¨~À~°∞Ç¨‰õΔΩx â∫~Àº
#flug∞ñ^Œñ Éˇ@ì‰õΩO_»∞@, =∞u <≥é˜ñyÜ«Úñ Éˇ#ñÔQ ^Œ∞~°aè=∂#=Ú ¿Ñi‡<£. 684
* Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `«# â∫~°ºO Jx"å~°º"≥∞ÿ# Ç¨Ïi â∫~°ºO =ÚO^Œ∞ ZO^Œ∞‰õÄ Ñ¨xH˜~å^Œ#fl ãÖQÆu
=∞#ã¨∞ûÖ’ `≥eã≤‰õÄ_» ^Œ∞~°aè=∂#O`À Ç¨Ïix ZkiOKå_»∞.
=. JO`«. 685
ã‘. HÍÖÏ#Å[fiÅ *Ï˚fiÖÏ qÖ’Å Hõ, ~åà◊"≥∞ÿ ÃÑOá⁄O^Œ∞ â◊¥Å =∞Ok
ã¨∞~°"≥·i Ü«∞[˝ã¨∂Hõ~° ~°∂Ñ¨^èŒ~°∞ñ_≥·#, =#[<åÉèí∞x g∞ñ^Œ"≥·= #kÜ«Ú
ã¨kÌfi*’`«Î=Ú g∞ñ^Œ [Ñ¨Å`«ñ QÍqOK«∞, #aèKå~° Hõ~°‡O|∞#@¡ ÉˇO_»∞
Ñ¨_ç Ñ¨é`Õñ QÆx Ñ¨^À‡^Œ~°∞ñ_»∞ ^•xñ, [„Hõ ^è•~åÇ¨Ïuñ [O_» q„Hõ
`Õ. =∞=Ú# #_»∞=∞# =_çñ „^Œ∞OK≥, #=∞~°Éèí~°Î, =∞Ç≤Ï`« ^ŒOÉè’oKÕ QÆ~°∞`«‡O`«∞ Ñ¨HõΔ
=∞u~°Ü«∞O|∞#ñ „^Œ∞Oz# QÆuñ *ˇÅOy, ã¨∞~°Å∞ "≥∂kOÑ¨ #ã¨∞~°∞Å∞ ™⁄OÑ¨Ù _çOÑ¨. 686
* JÑ¨C_»∞ „Ñ¨à◊Ü«∂yfl *ÏfiÅÅ∞ <åÅ∞HõÅ∞ Kåã¨∞Î#fl@∞¡ ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ =∞O@Å`À ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ#
â◊¥ÖÏxfl ã¨∞~°q~ÀkèÜ≥ÿ∞# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞, ã¨∂Hõ~°~°∂Ñ¨^è•i J~Ú# q+¨μ‚=¸iÎ g∞^Œ qãï"Õâß_»∞. Jk
ã¨^„£ ÉÏÇ¨Ï‡}∞xg∞^Œ „Ñ¨Ü∂≥ yOK«|_ç# ''KÕ`|« _ç——ÖÏQÍ x~°∞Ñ¨Ü∂≥ QÆ"∞≥ ÿ x™êû~°"∞≥ áÿ È~ÚOk. ^Õ"OÕ „^Œ∞_»∞
`«# =„*ÏÜ«Ú^èŒO`À QÆ~°∞`«‡O`«∞x Ô~Hõ¯Ö’x DHõ#∞ „`«∞Oz#@∞¡ „uq„Hõ=Ú_»∞ J=„HõÑ¨~å„Hõ=Ú_≥·
`«# K«„HÍÜ«Ú^èOŒ `À P â◊¥ÖÏxfl =∞^èºŒ Ö’<Õ ~Ô O_»∞QÍ YO_çOKå_»∞. Jk K«∂z ^Õ=`«ÅO`å ãÖ`À+≤Oz
QÆO`«∞Å∞ "Õâß~°∞. ~åHõΔã¨∞Å∞ `≥Å¡"≥ÚQÍÅ∞ "Õâß~°∞.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #Ü«∞ºã¨∞~° ^Œ#â◊¥ÅO|∞ K«„HõO|∞KÕ`« xÇ¨Ï`«O |QÆ∞@O QÆx. 687
* JÑ¨C_»∞ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ `«#â◊¥ÅO ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõO ^è•\˜H˜ `«∞xyáÈ=@O K«∂Kå_»∞.
Hõ. kuAñ_»∞ ~ÀëÈ^Œú`«∞ñ_≥·, Ü«∞ux+¨μª~° =Ú+≤ìñ ÉÁ_çK≥ Ç¨Ïi, <å Ö’HÀ
#fl`«∞ñ _˘ÃÑÊñ QÆ∞ã¨∞=∞=∂ÖÏ, Ç¨Ïu kQÆæ[~åAñÉ’Öˇ #u^ŒiÊ`«∞ñ_≥·. 688
* J`«_Hç ˜ ZHõ¯_»ÖxË ~À+Ö =ÚOK«∞‰õΩ =zÛOk. q∞H˜¯e Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ Ñ≤_Hç e˜ `À NÇ¨Ïix |ÅOQÍ
XHõ¯áÈ@∞ á⁄_çKå_»∞. Ñ¨ÓÅ^ŒO_»`åH˜_çH˜ S~å=`«OÖÏQÍ P =Ú+≤ìÑ¶¨∂`åxH˜ =~åÇ¨Ï=¸iÎ HõÅ`«K≥O^ŒHõ
=∞iO`« q~ålÖÏ¡_»∞.
=∞. Ç¨Ïig∞ñ^Œ<£ kuãÖÉèí=ÙO_»∞ Ñ¶¨∞#=∂Ü«∂HÀ@∞¡ Ñ¨Ù\˜ìOz#<£
^èŒ~°}© K«„Hõ=Ú Éèí∂iáêOã¨∞ Ñ¨@Å ^è•fiO`«O|∞#O QÆÃÑÊ, cè
Hõ~° áêëê} Ñ¨Ùs+¨ =¸„`« Ñ¶¨∞#^Œ∞~°æO^è•ã≤÷ ~°HÍÎ=à◊√Öò
QÆ∞iÃã<£ "Õ∞Ñ¶¨∞=Ú Å„Éèígkäx =∞Ç¨HΔÀÉèí „H˜Ü«∂Ö’Å"≥∞ÿ. 689
* ~åHõΔã¨∞_»∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx g∞^Œ HÀ@¡H˘Åk =∂Ü«∞Å∞ „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞. Éèí∂=∞O_»Å =∞O`å
^Œ∞=Ú‡^Œ∞=∂~°O`À, Hõ\H˜ õ pHõ\` ˜ À xO_çáÈ~ÚOk. "Õ∞Ñ¶∂¨ Å∞ PHÍâ◊=∞O`å „Hõ=Ú‡H˘x ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ
tÅÅ∂, =∞Å=¸„`åÅ∂, ‰õΩo¡# Z=ÚHõÅ∂, ~°HõÎ„Ñ¨"åÇ¨Å∂ ‰õΩ~°∞ã¨∂Î Q˘Ñ¨Ê ãÖHΔÀÉèÏxfl HõeyOKå~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 690
K«. `«qe q=ÚHõÎ ˆHâ◊Ñï^è•#=Ú Å∞„QÆHõ~åà◊^ŒO`« `å
Å∞=ÙÅ∞#∞ ~°HõÎÖ’K«#=ÚÅ∞O QÆÅ Éèí∂`« Ñ≤âßK«_®H˜h
x=Ç¨Ï=Ú ÅO`«iHõΔ=Ú# xeÛ x*ÏÜ«Ú^èŒáê}∞Öˇ· =∞Ç¨
~°==ÚQÆ Ü«∞HõΔ^≥·`«º K«`«∞~°OQÆ |ÅO|∞Åñ QÆ∂_ç `Àñz#<£. 691
* J^Õq^èOŒ QÍ Éè∂í `åÅ∂, Ñ≤âßKåÅ∂, _®H˜#∞Å∂ A@∞ìq~°É’ã¨∞‰õΩx kã¨"Ú≥ Å`À, Hõ~‰° Ωõ HÀ~°Å`À,
ÉèÜ
í ∞« OHõ~åÖˇ#· ^Ò_»Å`À, Z„~°x Hõ#∞flÅ`À QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞ QÆ∞OÑ¨ÙÅ∞QÍ PHÍâ◊OÖ’ xez PÜ«Ú^è•Å∞ [oÑ≤ã∂¨ Î
ÃÑ^ŒÌÃÑ^ŒÌ ˆHHõÅ∞"Õã¨∂Î, Ü«∞HõΔ^≥·`«º K«`«∞~°OQÆ|ÖÏÅ`À ‰õÄ_ç HõxÑ≤OKå~Ú.
=. JO`«. 692
Hõ. „uã¨=# áê^Œ∞O_»QÆ∞ <å, aã¨~°∞Ç¨Ï<Õ„`«∞O_»∞ Ö’HõcèHõ~°=∞QÆ∞ <å
Ü«∞ã¨∞~åkèÑ¨Ù =∂Ü«∂q x, ~°ã¨#Hõ~°OÉˇ·# â◊„ã¨Î~å[=Úñ |xK≥<£. 693
* JÑ¨C_»∞ Ü«∞[˝ãfi¨ ~°∂Ñ¨Ù_≥#· =~åÇ¨Ï=¸iÎ Ö’HõcHè ~õ "° ∞≥ #ÿ P ~åHõãΔ ~¨ åA =∂Ü«∂*ÏÖÏxfl x~ÀkèOKÕ
xq∞`«ÎO PÜ«Ú^è•ÅÖ’ J„QÆQÆ}º"≥∞ÿ# K«„HÍxfl „Ñ¨Ü≥∂yOKå_»∞.
Hõ. P K«„HõÉèÏ#∞nÑ≤Î ^èŒ, ~å K«„Hõ=Ú#O^Œ∞ xO_ç ~°Ü«∞=Ú# #=∂‡
Ü«∂K«„Hõ=Ú #_»ñyOK≥#∞, hK«„Hõ=Úñ_≥·# Ü«∂q∞hK«~°∞ <≥^Œ∞~°<£. 694
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 429
* ã¨∂~°ºã¨xflÉèí"≥∞ÿ# ã¨∞^Œ~°≈#K«„HõO HÍOuÑ¨Ó~°O Éèí∂=∞O_»Å=∞O`«\Ï xO_ç, hK«∞_≥·# P
~°[hK«~°∞x =∂Ü«∂K«„HÍxfl =∞@∞=∂Ü«∞O KÕã≤Ok.
=. JO`« xHõ¯_». 695
Hõ. ku `«# qÉèí∞ "åHõºO|∞Å, QÆu ^ŒÑ¨Ê^Œ Ü«∞#∞K«∞ñ ^ŒÅñÑ¨ñQÍñ [#∞flÅ â’
}˜`«^è•~° ÖÁeÔH ~°HõΔó, Ñü Ü«∞QÆ∞ Hõ#HÍ‰õΔΩ Ñ¨`«# ÉèÏ==Ú ^ÀñÑ¨<£. 696
* P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ WO\˜Ö’ LO_ç `«# Éèí~°Î J~Ú# Hõâ◊ºÑ¨ „Ñ¨*ÏÑü ÑëH˜# Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ `«Ñ¨Ê^Œx
ÉèÏqOK«∞K«∞#fl ku áêeO_»¡ #∞O_ç ~°H^Îõ •è ~°Å∞ „ã¨qOKå~Ú. Jq Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ x Ñ¨`<« åxfl ã¨∞ÊùiOÑ¨*âË ß~Ú.
=. JÜ«∞º=ã¨~°O|∞# #ã¨∞~°qÉèí∞O_»∞ ^Œ# KÕã≤# =∂Ü«∂â◊`«O|∞Å∞ QÆ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩO QÍqOz#
Ü«ÚÑ¨HÍ~°O|∞Å∞OÉ’Öˇ Ç¨Ïig∞ñ^Œñ |x¿ãÜ«∞Hõ qÑ¶Å¨ O|∞ Å~Ú#O ÉÁe"À=x |O@∞ `«#O|∞#ñ
|∞O_»sHÍ‰õΩΔ ñ *Ë~O° [#∞^≥Oz ÉÏÇ¨ïÜ«ÚQÆàO◊ |∞ ™êñz Ñ¨Óñz á⁄_çz ~°HÀΔ "≥i· =HõOΔ |∞ñ c_çOz#
#Ü«∞º^èÀHõΔAO_»∞ ^ŒÑ≤ÊOK«∞H˘x `«ÅOy#O *ˇÅOy ^≥·`«∞ºO_»∞ x+¨μª~°O |QÆ∞ =Ú+≤ìO ÉÁ_çz#
#ã¨∞~åO`«‰Ωõ O_»∞ q∞ã≤q∞O`«∞O_»∞ QÍHõ ~À+¨c+è }
¨ ÏHÍ~°O|∞# "åã¨=ÙO_»∞ =$„`åã¨∞~°∞O ^≥Q\
Æ ÏiÛ#
K«O^ŒO|∞# =„l=„[ ã¨xflÉèíO|QÆ∞ #éKÕ`«O QÆé‰õΩ @ã¨∞~° Hõ\˜`«@O|∞ñ [@∞ÅQÆu „"Õã≤# <å
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩO_»∞ kiÌ~°O kiy Ü«Ú^Œã¨Î Ö’K«#∞O_≥· ™Èe Ü≥∞@ìˆHÅ‰õΩ <≥^Œ∞~° xÅ∞=O |_≥, #O`«.
697
* JÑ¨C_»∞ Hõ$`«Ñ¶¨Úfl#‰õΩ KÕã≤# =∞Ç¨ÏŸÑ¨HÍ~åÅ∞ÖÏQÍ Ç¨Ïig∞^Œ `å#∞ „Ñ¨Ü≥∂yOz# =∂Ü«∞Å∞
qÑ¶¨ÅO HÍ=@O =¸ÖÏ# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ =∞iO`«„HÀ^èŒO`À "≥ÚHõ¯"Àx áœ~°∞+Ö`À Ç¨Ïix ã¨g∞Ñ≤Oz
`«# |Å=∞O`å "≥zÛOz Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∂ Kåz =~åÇ¨Ï=¸iÎ =HõΔóã¨÷ÅO <˘H˜¯Ñ¨\˜ì <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. JÑ¨C_»∞
J^èÀHõAΔ _»∞ ~åHõãΔ ∞¨ x Ñ¨@∞ì `«ÑÊ≤ OK«∞H˘x „Ñ¨H¯õ ‰õΩ `˘eQÍ_»∞. =∞m§ ^≥`
· ∞« º_»∞ =∞iO`« ÃÑK«Ûie¡ |Å"≥∞#ÿ
Ñ≤_çH˜e áÈ@∞`À =~åÇ¨Ï=¸iÎx <˘Ñ≤ÊOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ Ç¨Ïi JÅã≤áÈHõ ~À+¨cè+¨}ÏHÍ~°∞_≥·, WO„^Œ∞_»∞
=$„`åã¨∞~°∞}˜‚ H˘\˜ì# q^èŒOQÍ =„*ÏÜ«Ú^èŒO=O\˜ `«# J~°KÕu`À ~åHõΔã¨∞x K≥OÑ¨ ''Kè≥à◊√§——=∞<Õ@@∞¡
XHõ¯K«~°Ñ¨Ù K«~°Kå_»∞. P ^≥|ƒ‰õΩ Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ y~°y~°uiy `ÕeáÈ`«∂ L#fl Hõ#∞flÅ`À `«∂e ™Èe
„"åe ZÖÏQÀ ÖËz Z^Œ∞~°∞QÍ xÅ|_»QÆeQÍ_»∞.
Hõ. k@ K≥_ç Ö’ñ|_≥ ^≥·`«∞ºñ_»∞, ã¨\˜H˜<£, ^ŒO„ëêìqaè#fl â◊„`«∞=∞Ç¨ÏŸ~°
ã¨Î\˜H˜<£, Y~° Y∞~°Ñ¨Ù\˜HÕ, QÆ\˜`«@Ç¨Ï`« Hõ=∞Å*ÏO_» Ñ¶¨∞\˜HÕ, y\˜H˜<£. 698
* P q^èŒOQÍ ÖÁOyáÈ~Ú# Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩxH˜ "≥∞_»g∞^Œ „"ÕÖÏ_Õ EÅ∞`À, ^Œ∞O_»QÆ∞Å QÆ∞O_≥Å∞
|^ŒÌÅ∞H˘>Ëì HÀ~°Å`À, "å_ç J~Ú# y@ìÅ`À, „|Ç¨‡O_» ÉèÏO_®xfl ÃÑ@ÃÑ@ÖÏ_çOKÕ Hõ\˜ „Ñ¨^Õâ◊O`À P
=~åÇ¨Ï ™êfiq∞ ã¨fi~°∂ÑÖ JuÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ HõxÊOzOk.
=. W@∞¡ Ö’ñ|_ç#. 699
=∞. kq xO„^•^Œ∞Å∞ ãÖ`«ã≤OÑ¨ Ç¨Ïi"≥Ú`≥ÎO QÆ~°‚=¸ÅO|∞#O
|q ãÖHÍâ◊ Hõ~îÀ~°Ç¨Ïã¨Î=Ú# â◊√OÉèíb¡Å"≥∞ÿ ^•# ^•
#=Ö’ˆHâ◊√ñ _»∞^Œã¨Î<Õ„`«∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ ^≥·#ºO|∞ "å\˜Å¡ñQÍ
Éèí∞qg∞ñ^Œ<£ =_çñQÆ∂Öˇ =∂~°∞`«Ç¨Ï`À#∂‡ÖÏ=h*ÏHõ$u<£. 700
* D q^èOŒ QÍ `«#‰õΩ Ö’|_ç# ~åHõãΔ ~¨ åA QÆ∂|g∞^Œ WO„^•^Œ∞Å∞ ãÖ`À+≤OKÕ@@∞¡ =„[Hõ~Àî ~°"∞≥ #ÿ
`«# Ç¨Ïã¨ÎO`À XHõ ^≥|ƒH˘\Ïì_»∞ NÇ¨Ïi. ^•x`À ^•#"ÕO„^Œ∞_»∞ Hõ#∞flÅ∞ `ÕÅ"Õã≤, *ÏeQÍ QÍe^≥|ƒ‰õΩ
`«∂e ‰õÄHõ\˜ "Õà◊¡`À ‰õÄÖË =∞Ç¨=$HõΔO ÖÏQÍ <ÕÅÃÑ· Ñ¨_®¤_»∞.
Hõ. |∞_» |∞_» <≥`«∞Î~°∞ „QÆ‰õΩ¯K«∞, "≥_» ~°∂Ñ¨=Ú ^•eÛ „QÆ∞_»∞¡ "≥e‰õΩé∞Hõ, xÅO
|_ç ÑÖ_»∞¡ w@∞ H˘#∞K«∞#∞, q_çK≥O „ÉÏ}=ÚÅ∞ ^≥·`«ºg~°∞O _»O`«<£. 701
* P ~åHõΔã¨g~°∞_»∞ |∞_»|∞_»=∞x <≥`«∞Î~°∞ „QÆ‰õΩ¯`«∂ qHÍ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O`À, HõO_»∞¡ "≥eH˜ ~åQÍ,
ÑÖ_»∞¡H˘~°∞‰õΩ`«∂, „áê}ÏÅ∞ =^ŒÖÏ_»∞.
`Õ. Ñ¨_ç# ^Œ#∞*Ëâ◊fi~°∞xñ Ez Ñ¨^Œ‡ãÖÉèí, "åk kqAÅ∞ "≥éñQÆOk ~å`«‡ÅO^Œ∞
x`«ñ_»∞ "˘O^Œ∞@ Ü≥∞\’¡HÀ ~¸ Ü«∞=ã¨÷, #x `«ÅOK«∞K«∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xi =~°∞ã¨. 702
* Ñ¨Ù_»q∞g∞^Œ Ñ¨_ç# ~åHõΔã¨~åA#∞ K«∂z „|Ç¨‡k^Õ=`«Å∞ Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞. W`«_»∞ W@∞=O\˜
J=ã¨÷#∞ ZÖÏæ á⁄O^ŒQÆeQÍ_® Jx `«Åã¨∂Î W\Ï¡ J#∞‰õΩ<åfl~°∞.
=∞. =~°Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ=∂~°æ=ÚÅ <≥"åfix<£ =∞<Àgkä ã¨∞
ã≤÷~°`«<£ eOQÆâ◊s~° ÉèíOQÆ=Ú#ÔH· zOuO`«∞, ~å ÑÖHõ*’
^Œ~°∞ áê}ÏºÇ¨Ïuñ ^Œ#∞‡MÏO|∞~°∞Ç¨Ï=Ú<£ ^Œi≈OK«∞K«∞O [K≥Û ^Œ∞
~°ƒùi`À`«ÎOã¨∞x ^≥·`«º=Å¡Éèí∞x ™œÉèÏQÆºO|∞ ^•<≥\˜ì^À. 703
* eOQÆâ◊s~åÅ#∞ ÉèíOQÆO KÕã¨∞HÀ\ÏxH˜ =∞Ç¨Ü≥∂y Ñ¨ÙOQÆ=ÙÅ∞ Ü≥∂QÆ=∂~åæÅ^•fi~å U
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ Ñ¨kÅ Ñ¨~°K«∞‰õΩO\Ï~À P ^Õ=^Õ=Ùx KÕu^≥|ƒ ux PÜ«∞#
=ÚMÏ~°qO^•<Õfl ãÖ^Œi≈ã¨∂Î „áê}ÏÅ∞ q_çz# D ^≥·`«º=Å¡Éèí∞_»∞ ZO`«\˜ ÉèÏQÆº=O`«∞_À, ZO`«\˜
L`«Î"≥∂`«Î=Ú_À!
K«. ã¨=∞=∞u g~°∞ ^≥·`«º‰õΩÅâßã¨#∞ áêi+¨^Œ∞Öò, =ÚhO„^Œ âß
Ñ¨=Ú# xHõ$+¨ì[#‡=Ú#ñ Éˇ·H˘x Ñ¨Ù\˜ìÜ«Ú <Õñ_»∞ q+¨μ‚KÕ
ã¨=∞Ü«Ú@ *Ëã≤ g∞ñ^Œ #QÆ∞ [#‡=Ú#<£ [Å*Ï‰õΔΩ x`«º "å
ã¨=Ú# =ã≤O`«∞ Ô~#flñ\˜H˜ñ *Ï=Ù#∞ |∞@∞ì=Ù ÖË=Ù giH˜<£. 704
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 431
* N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^•fi~°áêÅ‰õΩÅ∞ =ÚhO„^Œ∞Å âßÑÖ =Å¡ ~åHõãΔ ∞¨ Öˇ· [x‡OKå~°∞. q+¨μ=‚ ÙKÕuÖ’
=∞~°}Õz =KÕÛ [#‡Ö’ "≥·‰õΩO~î°OÖ’ x`«ºx"åãÖ KÕ™êÎ~°∞. P ÃÑ·# giH˜ Z#fl\˜H© Kå=Ù Ñ¨Ù@∞ìHõÅ∞ ÖË=Ù.
(P W^ŒÌiÖ’ W`«_˘Hõ_»∞).
Hõ. Jx "≥éñQÆ∞ <˘Ok áê=#, `«#∞ "˘Ok# Ü«∞\˜ì qHõK«`å=∞~°™ê‰õΔΩ
#flxq∞+¨ =Úx Ü≥∂y[<å, =#^Œ‰õΔΩ<£ ^Œ#∞[Hõ~°\˜ =~°Ç¨Ï~°º‰õΔΩ<£. 705
=. Hõ#∞OQ˘x. 706
* „|Ç¨‡k^Õ=`«Å∞ D q^èŒOQÍ J#∞H˘x, Pâ◊Û~°ºÑ¨_ç Ñ¨~°=∞Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# â◊s~°O ^èŒiOz#"å_»∂,
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»∂, ^Õ=`«Å#∂ =Ú#∞Å#∂ Ü≥∂QÆ∞Å#∂ ~°H˜ΔOK«@OÖ’
ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ "å_»∂, ~åHõãΔ ∞¨ Å<Õ U#∞QÆ∞Å#∞ tHÕΔ K«_O» Ö’ ã≤OÇ¨ÏO=O\˜"å_»∂ J~Ú# ™êfiq∞x ãÖ^Œi≈OKå~°∞.
K«. =#[^ŒàÏHõΔ! ~¸ [QÆu"å~°Å =∞~°‡=Ú b "≥éÕy ~¸
ã¨∞#ñ |QÆñ|@∞ì h kq[ã¨∂^Œ#∞ñ [OÑ≤u QÍ# ~ÚOHõ â’Hõ
Éèí# =∞QÆ∞#OK«∞ Ç¨Ïã¨Î=ÚÅ∞ á¶êÅ=ÚÅO QÆk~ÚOz Ü«∞O^Œé∞<£
q#q∞`«∞Öˇ· #∞uOzi q"ÕHõ qâßÅ∞xñ |∞}ºjÅ∞x<£. 707
* JÖÏ ^Œi≈Oz#"åÔ~· ^Õ=`«Å∞ '' F Hõ=∞ÖÏHΔÍ! h=Ù ã¨~fi° A˝_=» Ù! D Ö’HõOÖ’ „áê}∞Å ~°ÇÏ¨ ™êºÅhfl
h‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. JÖÏ `≥Å∞ã¨∞H˘x, Jã¨∂Ü«∞`À Ñ¨QÆ|\˜ì# D ã¨∞~°q~Àkèx ãÖÇ¨ÏiOKå=Ù. HÍ|\˜ì WHõ
JO^ŒiH© â◊√ÉèíO HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok——Jx #∞^Œ∞@ KÕ`«∞Å∞ KÕiÛ q"ÕHõâßb, Ñ¨Ù}ºjb J~Ú# =#=∂ex
q#Ü«∞q#„=ÚÖˇ· q#∞uOKå~°∞.
=. JO`«. 708
K«. ã¨=# =~åÇ¨Ï=¸iÎ ã¨∞~°âß„`«=Ùñ „^Œ∞Oz#g∞ñ^Œ ÉèÏ~°f
^èŒ==ÚY ^Õ=`å=Úx Hõ^ŒO|=Ú ^Œ#∞fl #∞uOK«∞#\˜ì ãÖ
ã¨Î==Ú# HÍ`«‡Ö’#ñ „|=∞^ŒO|∞#∞ ÉÁOk ã¨=∞„QÆ =∞OQÆà’
`«û==Ú ^Œe~°Ê #O^Œéñ „|™ê^ŒqÖ’Hõ# "≥ÚÑ¨Êñ EK«∞K«∞<£. 709
* D q^èOŒ QÍ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï=¸iÎÜ∞ÿ≥ # Ç¨Ïi, ^Õ=`åq~ÀkèÜ∞ÿ≥ # Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ x ãÖÇ¨ÏiOz#O^Œ∞‰õΩ
„|Ç¨‡k^Õ=`«Å∂ =Ú#∞Å∂ PÜ«∞##∞ H˘xÜ«∂_®~°∞. P ãÖã¨∞Î`«∞Å‰õΩ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ JO`«~°OQÆOÖ’
ZO`À ãÖ`À+≤OKå_»∞. P ÃÑOá⁄Ok# ãÖÑ¨Ó~°‚=∞OQÆà◊ =∞Ç¨ÏŸ`«û= ãÖ^Œ~°ƒùOÖ’ QÀqO^Œ∞_»∞ JO^Œih
Hõ~°∞}Ï„~°Ì ^Œ$+¨μìÅ`À uÅHÕKå_»∞.
K«. JiÔQ q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú# Hõ =∞‡Ç≤Ï`À`«û= ã¨∂K«HõO|∞ñQÍ
"≥Ú~°Ãã ã¨∞Ñ¨~°fi^Œ∞O^Œ∞Éèí∞ Å"≥∂Ñ¶¨∞=ÚÖˇ·, ^èŒ~°}©`«ÅO|∞#O
QÆ∞iÃãñ „|ã¨∂#=$+≤ì, td‰õΩO_»=Ú ÖˇÖˇ¡_»ñ ^Õ[iÖˇ¡, ÉèÏ
ã¨¯~°â◊t =∞O_»ÅO|∞Å∞ x[^Œ∞ºu`À "≥Å∞ñQ˘O^≥ #`«Îé˜<£. 710
* JÖÏ uÅHÕz ^Õ=^Õ=Ù_»∞ "≥·‰õΩO~îåxH˜ q[Ü«∞O KÕâß_»∞. P =∞Ç¨ÏŸ`«û"åxH˜ ã¨∂K«HõOQÍ P
Ö’HõOÖ’ ^Õ=^Œ∞O^Œ∞Éèí∞Å∞ „"≥∂QÍ~Ú. Éèí∂Ö’HõOÖ’ Ñ¨ÓÅ"å# ‰õΩiã≤Ok. JO`«\Ï Ç¨ÏŸ=∞‰õΩO_®ÅÖ’
JQÆ∞flÅ∞ `Õ[iÖÏ¡~Ú P â◊√Éèíã¨=∞Ü«∂# ã¨∂~°ºK«O„^Œ∞Å∞ ã¨Ç¨Ï[ HÍO`«∞Å`À „Ñ¨HÍtOKå~°∞.
Hõ. Jx ~¸ Ñ¨Ù}ºK«i„`«=Ú, =#~°∞Ç¨ÏãÖÉèí=Ùñ_»∞ „kk="åã¨∞Å‰õΩO *ˇ
Ñ≤Ê# Ü«∞k "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úñ_»∞ q^Œ∞,~°∞# ÔHé˜ñyOz# q^èŒO|∞ ~°∂_è»=Ú QÍñQÆ<£. 711
Hõ. â◊√HõÜ≥∂y Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#, Hõ‰õΩ\˜Å=∞u <≥é∞ñQÆñ*ˇÃÑÊ #x ã¨∂`«∞ñ_»∞ â∫
#Hõ =ÚY∞ºÖˇ·# =Úx=~°∞, Å‰õΩñ ^≥eÜ«∞ñQÆñ *ˇÃÑÊ =∞é˜Ü«Ú ÖÏÅ# "≥ÚÑ¨Ê<£. 712
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ ^Õ=`«Å‰õΩ K≥Ñ≤Ê#@∞=O\˜ D Ñ¨q„`« K«i„`åxfl "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ
q=iOKå_»∞. ^•xx â◊√HõÜ∂≥ wO„^Œ∞_»∞ Ñ¨sH˜#Δ flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ =∞Oz =∞#ã¨∞û`À qxÑ≤OKå_»∞ Jx ã¨∂`«∞_»∞
â∫#HÍk =Ú#∞Å‰õΩ ZO`À K«Hõ¯QÍ `≥eÜ«∞ *ˇáêÊ_»∞.
=. Wqfi^èŒO|∞# "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ÃãÑ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O_»∞ ãÖ`«ã≤Öˇ¡ #x. 713
* ÃÑ· q^èŒOQÍ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ qx q^Œ∞~°∞_»∞ KåÅ ãÖ`À+≤OKå_»∞.
Hõ. J#Ñ¶¨∞O|QÆ∞ h K«i`«=Ú, qx#ñ |iîOz# ÅaèOK«∞ q„â◊√`« H©~°∞ÎÖò
=#*’^Œ~°∞ Ñ¨^ŒÉèí H˜ÎÜ«Úñ, =Ú#∞H˘x ~ÚÇ¨ÏÑ¨~° ã¨∞™œYº=ÚÅ∞ [#=ÚÅ‰õΩ<£. 714
* áêáêÅ#∞ áê~°^ÀÖË D K«i„`«O qx<å K«kq<å, Ö’‰õΩÅ‰õΩ qâı+¨H©sÎ, q+¨μ‚ÉèíH©Î, WÇ¨ÏÑ¨~°
ã¨∞MÏÅ∂ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Åaè™êÎ~Ú.
=. Jx K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú ã¨∂`«∞O_»∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å H˜@¡xÜ≥∞. #@∞¡ Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞O_»∞ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O
QÆ#∞OQ˘x ''=ÚhO„^•, Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ =^è•#O`«~°O|∞# =ã¨∞O^èŒ~° ã¨=∞ã≤÷uO ÉÁOk# q^èŒO|∞#∞,
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=ÙO |∞\˜ìOz# Ü«∞#O`«~°O|∞# qiOz k~°ºQÍ˚u[O`«∞ ã¨$+≤ìxq∞`«ÎO|∞Öˇ·#
=∂~°æO|∞ Öˇxfl ã¨$lOK≥, =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚO _»~Ú# q^Œ∞~°∞O_»∞ QÆ$+¨μ‚# HõÑ¨HÍ~°O|∞ ^ŒÅOz#
áêÑ¨=~°Î#∞ÅQÆ∞ ^èŒ$`«~å„+¨ì Ñ¨Ù„`«∞ÅO ÉÏã≤ [#‰õΩO_»QÆ∞ Hõ$+¨‚^≥·fiáêÜ«∞#∞#‰õΩ ã¨=ÚO _»QÆ∞K«∞ñ
^Œ#=∞<À"åHÍ¯Ü«∞ Hõ~°‡O|∞Å∞ QÆ$+¨μ‚#O^Œ KÕiÛ ÉèÏQÆ=`« [<Àáêã¨‰õΩO_≥· Ñ¨Ù}ºf~°÷ ¿ã"å
ã¨=∂Å|úÜ«∞â’ qQÆ`« HõÅ‡+¨μO _»QÆ∞K«∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=Úx <Õq∞ „Ñ¨â◊flO|∞ Å_çÔQ? #q Ü≥∞Å¡O
^≥eÜ«∞ <å#u—— =∞‡x# ~å*ËO„^Œ∞#‰õΩ â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞O _ç@¡xÜ≥∞. 715
* Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ ã¨∂`«∞_»∞ =∞Ç¨Ï~°∞¬Å`À W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx Hõ^äŒ q#fl Ñ¨sHΔ̃#flˆ~O„^Œ∞_»∞
â◊√HõÜ≥∂wO„^Œ∞x K«∂z ''=ÚhO„^•! Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩ_»∞ =kèOÑ¨|_ç# `«~åfi`« Ö’HõO „Ñ¨âßO`«"≥∞ÿ ã¨=∞ã≤÷ux
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 433
á⁄Ok# ãÖQÆu K≥ÑC¨ . ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù#∞ ã¨$+≤Oì z# `«~åfi`« „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ Ñ¨â√◊ Ñ¨HÍΔ ºk [O`«∞=ÙÅ#∞
ã¨$+≤Oì K«_®xÔH· Zxfl =∂~åæÅ#∞ HõeÊOKå_À q=iOK«∞. =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« =ˆ~}∞ºÅÖ’ J„QÆQ} Æ ∞º_≥#· q^Œ∞~°∞_»∞,
NHõ$+¨μ#‚ ‰õΩ JÑ¨HÍ~°O `«Åz# ^Œ∞O^Œ∞_»∞‰õΩÅ#∞ ^è$Œ `«~å„+¨μxì H˘_»∞‰õΩÅ#∞ q_çzÃÑ\˜ì "≥o#¡ @∞¡ K≥áêÊ=ÙQÆ^•.
PÜ«∞# `«# `«O„_çÜ≥ÿ∞# "Õ^Œ"åºã¨∞x`À ã¨=∂#∞_≥· =∞#ã¨∂û, "å‰õÄ¯, Hõ~å‡ – ã¨=∞ã¨Î=¸ NHõ$+¨μ‚x
Ü«∞O^Õ ã¨=∞iÊOz ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ#∞ J#∞~°H˜Î`À P~åkèOK«∞`«∂, Ñ¨Ù}ºf~å÷Å∞ ¿ãqOK«∞`«∂ ZO`À
=∞<ÀqHÍãÖ á⁄Ok ^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_≥· "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ç¨=Úxx WOHÍ U=∞x „Ñ¨tflOKå_»∞? Jq Jhfl
qâ◊nHõiOK«∞——J#QÍ P #ˆ~O„^Œ∞x`À =ÚhO„^Œ∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. q=∞ÖÏ`«∞‡ñ_≥·# Ü«∞qfi^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =Úx=~°∞ñ Ez ~Ú@¡xÜ≥∞ñ „cuñ
[`«∞~å`«‡! ã¨HõÅ „Ñ¨*ÏÑü Ü≥ÿ∞#\˜ì [Å[QÆ~°∞ƒùñ_»∞ „Ñ¨*Ïã¨~°æ=∞O^Œ∞
=Ú#∞ „Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å#∞ |∞\˜ìOz "≥O_çÜ«Úñ l`«Î=∞O ^Õq∞ ã¨$lOÑ¨ñ ^ŒÅñK≥?
=Ú#∞ ã¨$lOz# Ü«∞\˜ì =Ú#∞ Å=∞‡sKåº^Œ∞ Å|˚A <å^Õâ◊ =∂`«‡ xeÑ≤
`Õ. Ü«∞i÷ <≥@∞¡ ã¨$lOzi Ü«∞dÅ [QÆ=Ú?, "≥∞éã≤ =∞é˜ "å~°∞ ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞ ÅQÆ∞K«∞
<Õq∞ ã¨$l~ÚOz? ~°kQÍHõ HÍq∞#∞Å#∞, ÉÏã≤ ÜÕ∞q∞ ã¨$lOz ~å Éèí„^ŒÜ«∞â◊√Å∞? 716
* Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞ûQÆÅ Pq^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z ZO`À ãÖ`À+Ö`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
"åHÍÛ`«∞~°ºO QÆÅ F =∞Ç¨`å‡! ã¨=∞ã¨Îã¨$+≤ìH© Hõ~°ÎÜ≥ÿ∞# K«`«∞~°∞‡Y„|Ç¨Ï‡ „Ñ¨*Ïã¨$+≤ìHÀãÖ =ÚO^Œ∞QÍ
„Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å#∞ ã¨$+≤ìOKå_»∞QÆ^•! J#O`«~°O WOHÍ Uq∞ ã¨$+≤ìOKå Å#∞‰õΩ<åfl_»∞? =ÚO^Œ∞QÍ ã¨$+≤ìOz#
=∞sz "≥Ú^ŒÅQÆ∞"å~°∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx P^Õâß#∞™ê~°O Ö’HÍÅxflO\˜h Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKå~°∞? ¿ÑÔ~xflHõQÆ#fl P
„Ñ¨*ÏÑ¨`«∞Å∞ ã¨fã¨"Õ∞`«∞Öˇ· U"Õ∞q∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞? P `«~åfi`« ÉèÏ~°ºÅ∞ ÖË‰õΩO_® Uq∞ ã¨$+≤ìOKå~°∞?
Hõ. JO^Œé∞ñ ^Œ=∞Ö’ <≥·Hõº=Úñ, *ˇOk#KÀ <Õq∞ ^ŒQÆ ã¨$lOzi? Hõ~°∞}Ï
HõO^Œo`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∞! ~ÚxflÜ«Úñ, ÉÁO^Œ∞QÆ <≥é˜ñyOÑ¨Ù =∞Ü«∞º |∞^èŒ#∞`«! <å‰õΩ<£. 717
Hõ~°∞}Ï„~°ÌÇ¨Ï$^ŒÜ«∂! |∞^èŒ[# ã¨Î=hÜ«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! "å~°O^Œ~°∂ HõÅã≤Hõ@∞ìQÍ ã¨"≥∞ÿHõº"≥∞ÿ U"Õ∞q∞
ã¨$lOKå~°∞. W=hfl q=~°OQÍ <å‰õΩ K≥Ñ¨C.
-: K«`«∞~°∞‡Y∞O _˘#~°∞Û Ü«∞HΔÍk^Õ=`åQÆ} ã¨$+≤ì ^≥Å∞Ñ¨Ù@ : -
ã‘. Jx# =ÚhO„^Œ∞ñ _ç@¡xÜ≥∞ r"å^Œ$+¨ì Ñ¨~°∞ñ_»∞ =∂Ü«∂Ü«ÚHõÎ Ñ¨Ù~°∞+¨=~°∞ñ_»∞ñ
QÍÖÏ`«‡‰õΩñ_»∞ ##∞ HÍ~°}O|∞# xifiHÍ~°∞ñ _≥·#\˜ì [QÆxfl"åã¨∞ñ
_®k *Ï`«HΔÀÉèí∞ñ _»Ü≥∞º, #"Õ∞‡\˜ =Å##∞ QÆ∞}„`«Ü«∞O|∞#∞ [xOK≥†
<å QÆ∞}„`«Ü«∞=Ú#O ^ŒÜ≥∞º =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi, =∞k ~°*’QÆ∞} ¿ÇÏ`«∞"≥·# ^•x
`Õ. Ü«∞O ^ŒÇ¨ÏOHÍ~° "≥Úyñ „kQÆ∞}Ï`«‡Hõ=Ú#ñ, ÉÁ_»"≥∞, =∞é˜ ^•x=Å#ñ „|Éèí∂`« =∞Ü≥∞ºñ
|OK«`«<å‡„`«, ÅO^Œ∞ ãÖÉèí==Ú <˘O^≥, Éèí∂`« ÑÖK«Hõ g∞ ã¨$+≤ì ¿ÇÏ`«∞ =QÆ∞K«∞. 718
* WÖÏ „Ñ¨tflOz# q^Œ∞~°∞x`À "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ r=ÙÅ‰õΩ JQÀK«~°∞_»∞.
P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ ã¨"Õ∞`«∞_»∞. HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞. HÍ|\˜ì J`«_»∞ xifiHÍ~°∞_»∞. P
[QÆxfl"åã¨∞_»∞, PkHÍÅOÖ’ ''Ö’HÍÅ#∞ Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKÕk?—— Jx f„=OQÍ PÖ’zOKå_»∞. P PÖ’K«<å
Ñ¶e¨ `«OQÍ ã¨`fiÎ« =Ú, ~°[ã¨∞û, `«=∞=Ú J<Õ =¸_»∞ QÆ∞}ÏÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. P QÆ∞}„`«Ü∞« OÖ’ ~°*’QÆ∞}O#∞O_ç
=∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO Ñ¨Ù\˜ìOk. P =∞Ç¨Ï`«Î`«fiO #∞O_ç =¸_»∞QÆ∞}ÏÅ JOâßÅ∞ HõÅ^≥·# JÇ¨ÏOHÍ~°O Ñ¨Ù\˜ìOk. P
JÇ¨ÏOHÍ~°O #∞O_ç ÑÖK«`«<å‡„`«Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. "åx #∞O_ç ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. W"Õ ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤ìH©
HÍ~°}=∞Ü«∂º~Ú.
=. JqÜ«Ú#∞ ^Œ=∞Ö’#ñ „|`ÕºHõO| Éèí∞=# x~å‡} Hõ~°‡O|∞#‰õΩ ã¨=∞~°÷O|∞Å∞ QÍHõ Ü«∞xflO\˜
ãÖÑ¶¨∂`«O|∞#ñ ÉÏOK«Éè∫uHõOÉˇ·# Ç≤Ï~°}‡Ü«∂O_»O|∞ ã¨$l~ÚOK≥, #kÜ«Ú#∞ [ÖÏO`«~°fiiÎÜ≥ÿ∞
=$kúñ ÉÁO^Œ∞K«∞O_≥ #O`«. 719
* P ÑÖK«Éèí∂`åÅÖ’ U XHõ¯^•xH© „Ñ¨`ÕºHõOQÍ Ö’HÍxfl ã¨$+≤ìOK«_»O KÕ`«HÍÖË^Œ∞. ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê#
J=hfl XHõQ∞Æ OÑ¨ÙQÍ Hõeã≤ áêOK«É∫è uHõ"∞≥ #ÿ XHõ |OQÍ~°∞ „QÆ∞_»∞#¤ ∞ ã¨$+≤Oì Kå~Ú. P „QÆ∞_»∞¤ =∞Ç¨[ÖÏÅÖ’
`ÕeÜ«∂_»∞`«∂ LO_ç =$kú á⁄O^Œ∞`«∂ L#flk.
ã‘. <å~åÜ«∞}ÏYº #∞#flu <˘Ñ¨C „|Ç¨Ï‡O|∞ ™êÇ¨Ï„ã¨k=º =~°¬O|∞ Ö’e
=ã≤~ÚOz Ü«ÚO_≥, <å "åã¨∞^Õ=Ùx <åaèÜ«∞O^Œ∞ ã¨Ç¨Ï„ã¨ã¨∂~°º„Ñ¨nÑ≤Îñ
^Œ#~°∞K«∞ ã¨HõÅ r= xHÍÜ«∞Ü«Ú`« =∞QÆ∞ ÑÖHõ*Ï`«O|∞ ãÖÉèí==Ú <˘O^≥,
|~°ñQÆOQÆ #O^Œ∞Ö’ ÉèíQÆ=^Œkè+≤ª`«∞O_≥· ã¨fi~å@ìQÆ∞ K«`«∞~å##∞O_»∞
`Õ. [## =∞O^≥#∞ `«`«Ê^Œ‡ãÖÉèí=ÙO_»∞, <å=∞~°∂Ñ¨ QÆ∞}Ïk ãÖ*Ï˝ã¨"Õ∞`«∞ñ
_»QÆ∞K«∞ x~å‡} "≥Ú#iOK≥ #dÅ[QÆ=Ú, =#[AO_»∞ x[KåÛùÜ«∞=Å# =∞é˜Ü«Ú. 720
* '<å~åÜ«∞}∞_»∞—J#∞¿Ñ~°∞`À Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡O "≥~Úº k=ºãÖ=`«û~åÅ∞ P Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞#ÿ JO_®xfl
Jkè+≤ªOz L<åfl_»∞. P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ÉÁ_»∞¤#∞O_ç "Õ~Úã¨∂~°∞ºÅ HÍO`«∞Å`À "≥Å∞QÆ∞`«∂, ã¨=∞ã¨Î
„áê}˜ ã¨=¸Ç¨xH© P„â◊Ü∞« "≥∞#ÿ XHÍ<˘Hõ Ñ¨^‡Œ O Ñ¨Ù\Õì k. P Ñ¨^‡Œ OÖ’ #∞O_ç ÉèQí =Æ ^ŒOâ◊`À K«`∞« ~°∞‡Y„|Ç¨Ï‡
[xOKå_»∞. ã¨fiÜ«∞O „Ñ¨HÍâ◊√_≥#· P „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ <å=∞=ÚÅ∞, ~°∂Ñ¨=ÚÅ∞, QÆ∞}=ÚÅ∞ J<Õ ãÖHˆ `«=ÚÅ∞
HõÅ"å_≥· ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÅ#∂ ã¨$+≤ìOKå_»∞.
ã‘. `åq∞„ã¨=Ú#∞ #O^èŒ`åq∞„ã¨=Ú#∞ ^Œ=∞=Ú#∞ "≥∂Ç¨Ï#=Ú =∞Ç¨"≥∂Ç¨Ï#O|∞
##∞ ÑÖK«"≥∂Ç¨Ï ~°∂áê`«‡Hõ"≥∞ÿ# Ü«∞q^Œºñ |∞\˜ìOz Ü«∞"Õfià◊ñ ^Œ#‰õΩ
#k `«"≥∂=∞Ü«∞^ÕÇ¨Ï =∞x ^è•`« ~Àã≤ `«`«Î#∞=Ù qãï˚OK≥, ^è•`«$=ÚHõÎ
^ÕÇ¨ÏO|∞ ã¨`«`« ‰õΔΩ`«Î$+¨‚Å HÍ"åã¨=Ú#∞ ~å„u=∞Ü«∞=Ú #Ü≥∞º#∞ ^ŒÅOÑ¨,
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 435
`Õ. #O^Œ∞Ö’ Ü«∞HõΔ~°HõΔã¨∞û Å# [xOÑ¨, "åi HõÑ¨C_»∞ ‰õΔΩ`«Î$+¨Öò =éÅñ Q˘O^Œ
éÏ K«`«∞~°∞‡Y∞ ÉèíH˜ΔO`« =∞xi, H˘O^Œé`«x ~°H˜ΔO`« =∞x `«QÆ <å_ç ~°O`«. 721
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«# KèåÜ«∞`À Jq^Œº#∞ Ñ¨Ù\Õì Kå_»∞. P Jq^ŒºÖ’ `åq∞„ã¨=Ú, JO^è`
Œ åq∞„ã¨=Ú,
`«=∞=Ú, "≥∂Ç¨Ï=Ú, =∞Ç¨"≥∂Ç¨Ï=Ú J<Õ S^Œ∞ q^è•Öˇ·# "≥∂Ç¨Ïã≤÷`«∞ Å∞<åfl~Ú. P `«~åfi`« „|Ç¨Ï‡
"≥∂Ç¨Ï=∞Ü«∞"≥∞#ÿ `«# â◊s~åxfl K«∂z U=yOK«∞H˘<åfl_»∞. P ^ÕÇ¨ xfl =^Œe"Õâß_»∞. P „|Ç¨Ï‡ =^ŒeÃÑ\ì̃#
^ÕÇ¨ÏO, PHõe ^ŒÑ¨CÅ‰õΩ ™ê÷#=¸ – ~å„u=∞Ü«∞=¸ J~Ú#k. ^•xÖ’ #∞O_ç Ü«∞‰õΔΩÅ∂ ~°HõΔã¨∞ûÅ∂
J<Õ „áê}∞Å∞ Ñ¨Ù\Ïì~°∞. "åiH˜ PHõe^ŒÑ¨CÅ∞ Juâ◊~ÚOKå~Ú. P Ü«∞HõΔ~°HõΔã¨∞ûÅÖ’ H˘O^Œ~°∞ „|Ç¨Ï‡#∞
''ÉèíH˜Δ^•ÌO——J<åfl~°∞† =∞i H˘O^Œ~°∞ ''~°H˜Δ^•ÌO——J<åfl~°∞.
=. W@∞¡ =Å∞‰õΩK«∞ ÉèHí OΔ˜ K«∞"å~°Å~Ú ^è•`« ã¨xflkèHO˜ [x# #`«O_»∞ ÉèÜ í ∞« qÇ¨ÏfiÅ∞O_≥· ÜÕ∞#∞ g∞
[#‰õΩO_»#∞, g∞~°Å∞ =∞`«∞Ê„`«∞ÅÎ ~°∞, ##∞fl Ç≤ÏOã≤OÑ¨‰Ωõ O_»#∞K«∞ ''=∂ =∂ [Hõ` Δ —« —, ''~°H`
Δõ —« — Ü«∞#∞
â◊|OÌ |∞Å∞ =Å∞HõO ^Œxflq∞`«OÎ |∞# "å~°Å‰õΩO „QÆ=∞O|∞# Ü«∞Hõ~Δ H° ÀΔ <å=∞O|∞Å∞ „Ñ¨H@ õ O|∞ ÅÜ≥∞º,
"≥O_çÜÚ« O „|ÉèÏqÉèÏã≤Ò« Éˇ#· Ü≥ÚHõ¯ HÍÜ«∞O|∞ ^èiŒ Oz ã¨`fiÎ« QÆ∞} QÆi+¨μÅª ∞O „|ÉèÏ=O`«∞Å∞ #QÆ∞
ã¨∞Ñ¨~∞° fiÅO „|=ÚY∞ÅOQÍ ã¨$l~ÚOz `«„`«ÊÉèÏ=∞Ü«∞QÍ„`« qã¨~#˚° O|∞ ¿ãã≤##k Ü«∞Ç¨ÏŸ~°∂ÑÖÉˇ·
^Õ=`å=oH˜ <å„â◊Ü∞« O|Ü≥∞º, =∞é˜ÜÚ« [Ñ¶∞¨ #O|∞ =Å# #uÖ’Å∞Ñ¨ÙÖˇ#· Ü«∞ã¨∞~°∞ÅO |∞\Õì Ñ¨ "å~°
ÅuHÍ=Ú‰õΩ ÅQÆ∞@O*Ëã≤ Ü«∞Ü«∞ºAxO ri q∞^ä∞Œ # Hõ~‡° O |¿ÑHÕΔ z# qiOz #QÆ∞K«∞ x~°A ¡ Å˚ ~Ú#
Ü«∞ã¨∞~°∞Å∞ ^Œ#"≥O@O ^ŒQ∞Æ ÅO |éz „Ñ¨ã<¨ åfliÎÇÏ¨ ~°∞O_»∞#∞, ÉèHí Îõ [<å#∞~°∂Ñ¨ ãÖ^Œ~≈° #∞O_»∞#∞
<≥#· <å~åÜ«∞}∞O *Ëi `«`åÊ^ŒO|∞Å‰õΩO „|}q∞e¡ ~Ú@¡xÜ≥∞. 722
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂ "å~°∞ „|Ç¨Ï‡ ã¨g∞áêxH˜ =KåÛ~°∞. JÑ¨C_»∞ „|Ç¨Ï‡ ÉèíÜ«∞HõOÑ≤`«∞_≥·
''<Õ#∞ g∞ `«O„_çx. g∞~°∞ <å ‰õΩ=∂~°∞Å∞. ##∞fl Ç≤ÏOã≤OK«=^Œ∞Ì——JO@∂ '' =∂ [HõΔ`«——, ''~°HõΔ`«——J<Õ
â◊ÉÏÌÅ∞ LK«ÛiOKå_»∞. P HÍ~°}OQÍ<Õ "åiH˜ Ü«∞‰õΔΩÅ∞, ~°HõΔã¨∞ûÅ∞ J<Õ ¿Ñ~°∞¡ =KåÛ~Ú.
P Ñ≤=∞‡@ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `Õ*’q~ål`«"∞≥ #ÿ =∞~˘Hõ ^ÕÇÏ¨ O ^èiŒ OKå_»∞. ã¨`fiÎ« QÆ∞} ãÖÜ«Ú`«∞Å∂,
„Ñ¨HÍâ◊=O`«∞Å∂ J~Ú# ^Õ=`«Å#∞ „Ñ¨=ÚY∞Å∞QÍ ã¨$+≤Oì Kå_»∞. J#O`«~O° „|Ç¨Ï‡ P `Õ*’=∞Ü«∞"≥∞#ÿ ^ÕÇ¨ xfl
=^Œe"ÕÜ∞« QÍ Jk Ñ¨QÅÆ ∞QÍ ~°∂á⁄Ok ^Õ=`«ÅO^ŒiH© P„â◊Ü∞« =∞~ÚOk. `«~∞° "å`« P „|Ç¨Ï‡ `«# Hõ\„˜ Ñ¨^âÕ O◊
#∞O_ç q∞H˜¯e K«OK«Åz`«∞ÖÎ #·ˇ Jã¨∞~°∞Å#∞ Ñ¨Ù\Õì Kå_»∞. "å~°∞ JuHÍ=Ú‰õΩÅ∞ JQÆ∞@=Å¡ P „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù}˜‚
K«∞@∞ì=Ú\˜ì ~°u„H˜Ü∞« #∞ J¿ÑHÕΔ Kå~°∞. ã≤Q∞Æ qæ _çz# Jã¨∞~°∞Å∞ `«# "≥O@Ñ¨_Q» Í „|Ç¨Ï‡ #=Ùfi`«∂ Ñ¨~∞° QÆ∞Å∞
fâß_»∞. JÖÏ Ñ¨~∞° QÔ uÎ â◊~}
° ÏQÆ`∞« Å HõëêìÅ#∞ `˘ÅyOKÕ "å_»∂, Éè‰í Ωõ ÅÎ ∞ HÀi# ~°∂ÑÖ`À ^Œ~≈° #O WKÕÛ"å_»∂,
J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^ŒQæ~Æ ‰° Ωõ "≥o¡ PÜ«∞# áê^ŒÑ^¨ •‡Å‰õΩ „Ñ¨}q∞e¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ. ~°H˜ΔOÑ¨Ù=Ú ~°H˜ΔOÑ¨Ù =Ú, ¿ÑH˜ΔOÑ¨Hõ q#∞`« xdÅ |$O^•~°Hõ, q
â◊fiˆHΔ=∞OHõ~° q#∞ q∞@∞, ^ŒHõΔ`« h Ü«∂[˝ <Õ#∞ ^ŒÅ x_ç =~°∞ã¨<£. 723
* ''~°H˜ΔOK«∞! ~°H˜ΔOK«∞—— F |$O^•~°Hõ |$O^Œ=Ok`å! ã¨HõÅ Ö’HÍÅ#∂ K«Å¡QÍ ~°H˜ΔOKÕ ™êfig∞!
L¿ÑH˜ΔOÑ¨Hõ ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞† D =∂@ PÅHÕK«∞† <Õ#∞ h P[˝ `«Å^•ÖËÛ"å_»#∞.
`Õ. D „Ñ¨*Ïã¨$+≤ì HõÅÊ#O ÉË <˘#~°Ê, #O^Œ∞ñ ÉÏáê`«∞‡Öˇ·# ~¸ Ü«∞ã¨∞~°∞ eÑ¨Ù_»∞
##∞ ~°q∞OÑ¨ñQÆ _®Ü«∞ =zÛ#ñ QÆÅOy, ~Ú@‰õΩ =zÛu, ##∞ñ QÍ=Ù q∞^ŒúK«i`«! 724
* JÖÏ h P*Ï˝#∞™ê~°"∞Õ D „Ñ¨[Å#∞ ã¨$+≤Oì Kå#∞. áêáê`«∞‡Öˇ#· D ~åHõãΔ ∞¨ Å∞ #<Õfl ~°q∞OKåÅ<Õ
^Œ∞~°∞ƒkú`À <å "≥O@Ñ¨_ç g∞k g∞kH˜ =ã¨∞Î<åfl~°∞. =O`« K≥Ok h K≥O`«‰õΩ =KåÛ#∞. F ã¨∞K«i„`å! ##∞fl
~°H˜ΔOK«∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ Ö’HõO|∞"å~°Å‰õΩO ˆQ¡â◊O|∞ ÖÁ#iOÑ¨#∞, ˆQ¡â◊O|∞#O ÉÁOk# "å~°Å ˆH¡â◊O|∞
ÅÑ¨#~ÚOÑ¨#∞ h= HÍHõ ~Ú`«~°∞Å∞ QÆÅˆ~? Ü«∞x ã¨∞Îu~ÚOz#ñ |^Œ‡A HÍ~°Ê}ºO Éˇé∞OQÆ
#=^èŒiOz qqHÍÎ^è•º`«‡^Œ~°≈#∞O _»QÆ∞K«∞ QÆ=∞Å ãÖÉèí=! Éèí=^À…~°`«#∞ `åºQÆO|∞ ¿ãÜ«Ú =∞x
Ü«∂#uzÛ# #`«O_»∞ #@¡ KÕÃã#O`« #kÜ«Ú#∞. 725
* JO`ÕHÍHõ Ö’HõOÖ’ LO_Õ"åiH˜ ˆH¡âßÅ∞ HõeyOK«_®xH©, HõëêìÅ∞Ñ¨_Õ "åi HõëêìÅ#∞ ^Œ∂~°O
KÕÜ«∞_®xH© ã¨=∞~°∞÷ Öˇ·#"å~°∞ h=Ù `«Ñ¨Ê "Õˆ~"å Ô~=fi~°∞<åfl~°∞?——Jx ™ÈÎ„`«O KÕÜ«∞QÍ, „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx
^≥·<åºxfl Ñ¨ÓiÎQÍ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl"å_≥· xã¨ûO^ÕÇ¨ÏOQÍ JO^Œi Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å#∞ ãÖ^Œi≈OÑ¨QÆÅ NÇ¨Ïi ' F
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_®! Ñ¶¨∞’~°"≥∞ÿ# D h â◊s~åxfl =^ŒeÃÑ@∞ì—— Jx P#uKåÛ_»∞. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ JÖÏˆQ #x P
^ÕÇ¨xfl `åºQÆO KÕâß_»∞.
ã‘. #=º HÍOK«#~°} #‡}˜ #∂Ñ¨Ù~å~å= qÅã≤`« áê^•~°qO^Œ Ü«ÚQÆà◊
HÍOp HõÖÏÑ¨ ãÖHõe`« ^Œ∞‰õÄÅ =„ã¨Î™êÊù~° Ñ¨Ùe# x`«O|aO|
~ål`å<Àº#º Hõ~°¯â◊ Ñ‘# Hõi‰õΩOÉèí Ñ¨$^äŒ∞ ‰õΩK«ÉèÏ~° HõOÑ≤`« =ÅQÆfl
=∞k~å ~°™ê™êfi^Œ =∞^Œ qÑ¶¨¸i‚`« Kå~°∞ ã≤`« #= qHõK« ~år= #Ü«∞=
`Õ. Ü«∞Ñ¨~° Ñ¨HΔÍ+¨ìg∞ â◊âßOHÍÉèí x@Å, =∞^Œ= ^Œe‰õΩÅ ~°∞z~ÀÑ¨=∂# z‰õΩ~°
Åe`« K«OÑ¨Hõ ‰õΩã¨∞=∞ qÖÏã¨<åã¨, Ç¨ã¨bÖÏ=Ö’Hõ# Ü«∞|˚áê}˜. 726
Hõ. J#ñ ^Œy ãÖ^è•º~°∂ÑÖ, |∞# ÅÅ<å~°`«fl =∞Ñ¨Ù_»∞ Ñ¨Ù\˜ì# ^•xO
QÆ#∞ñQ˘x ^•#=Ù Å∞Ñ¨QÆ∂, Ç¨Ï# "≥Úyñ QÍqOz ÑëH˜ ~°O^Œé∞ñ ^Œ=∞Ö’<£. 727
* JÑ¨C_»∞ P ^ÕÇ¨ÏOÖ’#∞Oz 'ãÖ^è•ºã¨∞O^Œi— J<Õ K«Hõ¯^Œ<åÅ K«∞Hõ¯ L^Œ~ÚOzOk. =∞}∞Å∞
`åÑ≤# „H˘O„Q˘`«Î |OQÍ~°Ñ¨Ù HÍe JO^≥Å∞ Ñ¶¨∞Å∞¡Ñ¶¨∞Å∞¡# „"≥∂ˆQ áê^ŒÑ¨^•‡Å`À#∂, "≥∞`«Îx Ñ¨@∞ìp~°ÃÑ·
q∞Åq∞Å "≥∞~°∞ã¨∞#Î fl "≥ÚÅ#∂Å∞`À#∂, Wã¨∞Hõu<≥flÅ=Öˇ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞KÕ¿ã Hõ\„˜ Ñ¨^âÕ O◊ `À#∂, XHõ^•x`À
XHõ\˜ X~°ã≤H˘O@∞#fl ‰õΩK«‰õΩOÉèÏÅ |~°∞=Ù‰õΩ #Hõ#HõÖÏ_Õ #_»∞=Ú`À#∂, =∞^Œºáê#O =∞`«∞Î`À K«eã¨∂Î
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 437
JÑ¨C_Õ qHõã≤Oz# J~°qO^•Å=O\˜ JO^•Å HõO^À~Ú`À#∂, Hõ$+¨‚Ñ¨HõΔO J+¨ìq∞<å\˜ K«O^Œ=∂=∞#∞
áÈe# ã¨∞O^Œ~° á¶êÅÉèÏQÆO`À#∂, =∞`«Î =∞^èŒ∞Hõ~° xHõ~åÅ‰õΩ ™ê\˜=KÕÛ X`≥·Î# t~À*ÏÅ`À#∂, ™⁄QÆÃã·#
ãÖÑÖy "≥ÚQÆæ=Öˇ ™ÈQÆ^Õe# =Ú‰õΩ¯`À#∂, z~°∞#=ÙfiÅ∞ zO^Õ K«∂Ñ¨ÙÅ`À#∂, `å=∞~° Ñ¨ÓÅ=O\˜
KÕ`«∞Å`À#∂ ™êHΔÍ`«¯iOz# P ãÖ^è•ºã¨∞O^Œix ~åHõΔã¨∞ÅO^Œ~°∂ ãÖ^Œi≈OKå~°∞. PQÆÖËHõ
H“yeOK«∞‰õΩ<åfl~°∞. `«=∞Ö’ `å=Ú W\Ï¡ =∂\Ï¡_»∞‰õΩ<åfl~°∞.
Hõ. D ™œ‰õΩ=∂~°º, g∞ =Ü«∞, ã‘ ™œO^Œ~°º„Hõ=∞O|∞, h ^è≥·~°ºO|∞,
hfl ™œÉèÏQÆº qâı+¨=Ú, <Õ ã¨`«∞Å‰õΩñ QÆÅ^Œ∞ K«∂_» xk z„`« =∞QÆ∞<£. 728
* PÇ¨Ç¨! D ™œ‰õΩ=∂~°ºO, D #=Ü«∞ø=#O, D ™œO^Œ~º° O, D *Ï}`«#O, D ™œÉèÏQÆºqâı+O¨
Ö’HõOÖ’ U „ã‘ÎÅ‰õÄ ÖË^Œ∞. Wk KåÅ z„`«OQÍ LOk.
K«. Jx "≥éñQÆOk Ü«∞^ŒÌ#∞A ÅO^Œé∞ x@¡x s `«Ö’^ŒiO
QÆx =∞# =∞O`«#∞O_çÜ«Ú#∞ QÍ=ÚHõ =$uÎñ [iOK«∞K«∞O_»ñQÍ
=∞#Ü≥∞_» nx z`«Î=Ú# =∞‰õΩ¯= ÖËq∞H˜ <Õq∞ ¿ÇÏ`«∞"À?
Ü«∞x |Ç¨ïÉèíOQÆ∞ÅO |eH˜ Ü«∂ „Ñ¨=∞^•Hõ$u Ü≥ÿ∞# ãÖ^èŒº`À<£. 729
=. W@¡xi. 730
* Jx P JO^•Å ~åtx J=Ö’HÕz Jã¨∞~°∞ÅO`å Pâ◊Û~°ºÑ¨_®¤~°∞. ''=∞#=∞O`å D"≥∞#∞
K«∂z#Ñ¨Ê\˜#∞O_ô „¿Ñ=∂"ÕâO◊ `À HÍ"≥∂`«¯O~î∞° Å"≥∞ÿ LO_»QÍ D"≥∞ =∂„`«O =∞#g∞^Œ U=∂„`«O =∞‰õΩ¯=
K«∂Ñ¨‰õΩO_® LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜?——Jx J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ J#∞‰õΩO@∂, P ãÖ^è•ºã¨∞O^Œi`À
WÖÏ ãÖÉèÏ+≤OKå~°∞.
Hõ. F Hõ^Œmã¨ÎOÉè’~°∞=!, ÜÕ∞ ‰õΩÅ? "Õ∞ *Ï_»^•#? "≥=fiiã¨∞`«? q
>Ë¡HÍO`«O|∞# xK«Û@, <Õ HÍ~°}=Ú#ñ [iOK≥? ^≥é˜ñyOÑ¨Ù `«QÆ<£. 731
* J~°\˜ HõOÉÏÅ =O\˜ #∞#flx `˘_»Å∞ HõÅ^•<å! hk U ‰õΩÅO? hk T~°∞? h `«e¡^ŒO„_»∞Å∞
Z=fi~°∞? WHõ¯_» h=Ù XO@iQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO_»\ÏxH˜ HÍ~°}O Uq∞\˜? =∂‰õΩ `≥eÜ«∞ *ˇÑ¨C.
Hõ. Éèí=nÜ«∞ Kå~°∞ ~°∂Ñ¨, „^Œq} Åã¨`«∞Ê}º Éèí∂q∞ñ ^ŒQÆ∞ "≥∂Ç¨Ï=Ú#O
^Œqe# ^Œ∞~°ƒù~°∞Å#∞ =∞=Úñ, QÆ=Ü«∞=Ù Ñ¨ÙëêÊ„ã¨∞ÎÉÏ^èŒ Ñ¶¨∞#=∞Ü≥∞ºñ QÆ^Õ. 732
* JO^•Å ‰õΩÑ¨Ê"≥·# h ™œO^Œ~°ºãÖÑ¨^Œ`À WOÃÑ·# D Éèí∂q∞ ZO`« Ñ¨Ù}ºO KÕã¨∞‰õΩ#fl^À! "Õ∞=Ú
h K«Hõ¯^Œ<åxH˜ zH˜¯ h Z_»ÉÏ@∞ ÉèíiOÑ¨ÖËHõ h "≥O@Ñ¨_®¤=Ú. J@∞=O\˜ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Å"≥∞ÿ# =∞=∞‡efl
h=Ù ZO^Œ∞‰õΩ h K≥O`« KÕ~°∞ÛHÀ=Ù. P =∞#‡^äŒ∞_»∞<åfl_Õ "å_»∞ =∞=∞‡efl Ñ¨ÓÅ ÉÏ}ÏÅ`À "ÕkèOK«∞‰õΩ
uO@∞<åfl_»∞. "å_ç `åH˜_çH˜ `«@∞ìHÀÖË‰õΩO_® L<åfl=Ú.
=. =∞é˜Ü«Úñ ^ŒnÜ«∞ ™œO^Œ~°ºO |∞QÆæ_çOÑ¨ #ÅqQÍHõ zOuOK«∞K«∞. 733
* JO@∂ "åà◊√¡ P ã¨∞O^Œi JO^•xfl Jaè=i‚OK«_®xH˜ JÅqQÍHõ =∂@Å∞~åHõ PÖ’zOÑ¨™êQÍ~°∞.
ã‘. QÆ∞~°∞ ‰õΩK«ÉèÏ~° ãÖ‰õΩz`å=ÅQÆflO|∞ ^Œ#~å~°∞ <åHÍâ◊`«Å=Ú QÍñQÆ
Åe`« Ñ¨Å¡= áê}˜ `«Å=Ú#ñ *ˇ<˘flO^Œ∞ K≥O_»∞ Ñ¨`«`«Ê`«OQÆ∞O_»∞ QÍñQÆ
ã¨Åe`« hÅ ¿Ñâ◊Å Ñ¨$^äŒ∞ ^èŒq∞‡Å¡ |O^èŒO|∞ Ñ¶¨∞#`«=∞óÑ¨@e QÍñQÆñ
„|q=∞Å`«~° HÍO`« ÉèÏ= qÖ’Hõ# *ÏÅO|∞ ^•~°HÍã¨q∞u QÍñQÆñ
`Õ. QÆ_»ñy "≥∞ÿÑ¨Óñ`« ™êO^èŒº~åQÆO|∞ QÍñQÆ, #OQÆ<åHõ$u <˘Ñ¨C ãÖ^è•º=^èŒ∂\˜ñ
QÆkã≤ =∞#=ÚÅ "≥∂Ç¨ÏO|∞ QÆ_»Å∞H˘#ñQÆ, #ã¨∞~°∞ ÅO^Œé∞ñ QÆ∂_ç ~Ú@ìxi =∞é˜Ü«Ú. 734
* ‰õΩK«‰õΩOÉèÏÅ |~°∞=Ù=Å¡ [=[=ÖÏ_Õ #_»∞=Ú PHÍâ◊O HÍQÍ, JO^Œ"≥∞ÿ# zQÆ∞~°∞\Ï‰õΩ=O\˜
Ç¨Ïã¨Î=∞O^Œ∞ „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨ÓÅK≥O_»∞ Jã¨Îq∞OKÕ ã¨∂~°ºaO|O HÍQÍ, #Å¡QÍ xQÆxQÆ"≥∞~°∞ã¨∂Î qáêÊi#
Q˘Ñ¨Ê H˘Ñ¨C=Ú_ç pHõ\˜ ~ˆ HõÅ∞ HÍQÍ, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ ÉèÏ"åÅ#∞ "≥Å_¡ ãç ∂¨ Î `«à`
◊ à« ◊ "≥∞i¿ã gHõ}
Δ ÏÅ∞ #Hõ„Δ `åÅ∞
HÍQÍ, â◊s~°OxO_® Ñ¨Óã¨∞‰õΩ#fl =∞Oz QÆO^èOŒ Ñ¨Ó`« ãÖ^è•º~åQÆO HÍQÍ, „ã‘~Î ∂° ÑÖ ^èiŒ Oz# P ãÖ^è•º^Õqx
Jã¨∞~°∞ÅO^Œ~°∂ K«∞@∞ì=Ú\Ïì~°∞. Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ qK«ÛÅq_çQÍ ÃÑK«Ûie¡# "≥∂Ç¨"Õâ◊O`À P"≥∞#∞ K«∂z
=∞m¡ W\Ï¡ J<åfl~°∞.
Hõ. "≥ÅÜ«∞ñQÆñ |^Œ‡O ÉËHõ, ã¨÷Å=Ú#<Õ Ü≥ÚÑ¨Cñ QÍx `«fi`«Ê^ŒÑ¨^Œ‡O
aÅ |Ç¨ïQÆ`«∞Å #<ÕHõ, ã¨÷Å=ÚÅñ ^Œ#~å~°∞ñQÍ^≥ `«~°∞}Ï|˚=Úv! 735
* „H˘`«ÎQÍ qHõã≤Oz# `å=∞~° Ñ¨Ù=Ùfi=O\˜ "≥ÚQÆO QÆÅ F Ñ≤ÖÏ¡! Ñ¨^Œ‡O XˆH ã¨÷ÅOÖ’ LO@∞Ok
QÆ^•! =∞i h áê^•Å<Õ Ñ¨^•‡Å∞ D Éè∂í q∞ÃÑ· J<ÕHõ „Ñ¨^âÕ ßÖ’¡ J<ÕHõ „Ñ¨HÍ~åÅ∞QÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î L<åflÜÕ∞q∞\˜?
Hõ. Jx ^Œ#∞AÅ∞ ^Œ=∞ =∞#=ÚÅñ, ##∞~åQÆ=Ú Å∞Ñ¨ÊuÅ¡ #O^Œé∞ <å ãÖ
^èŒº#∞ |\˜ìH˘xi, =#*Ï, ã¨#∞ñ _»Ñ¨C_»∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ ãÖ`«ã¨ =∞O^≥<£. 736
* Jx Ñ¨Å∞‰õΩ`«∂ P ~åHõΔã¨∞Å∞ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ `«=∞HõO JkèHõO HÍQÍ, P ãÖ^è•ºã¨∞O^Œix
Ñ¨@∞ì‰õΩ<åfl~°∞. Jk K«∂z „|Ç¨Ï‡ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ ZO`«QÍ<À ãÖ`À+≤OKå_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[Éèí=Ùñ _»Ü≥∞º_»ñ ^Œ#, Hõ~° =∂„Ñ¶¨∂}ÕÑ¨ #Ñ¨Ù_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ #
Ñ¨û~°ã¨Å∞ñ |∞\˜ìi, ^è•`«Ü«Úñ, |~°∞=_ç <åf‡Ü«∞`«#∞=ÙñÉÏã≤# #kÜ«Ú<£. 737
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ JÑ¨C_»∞ `«# Ç¨Ï™êÎxfl P„Ñ¶¨∂}ÕKå_»∞. JÑ¨C_»∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∂, JÑ¨û~°ã¨„ã‘ÎÅ∂
Ñ¨Ù\Ïì~°∞. "≥O@<Õ „|Ç¨Ï‡ `«# â◊s~åxfl =^Œe"Õâß_»∞.
=. K«O„kHÍ~°∂ÑÖÉˇ·#, ^Œ^•æ„`«O|∞ qâßfi=ã¨∞ Ñ¨Ù~ÀQÆ=ÚÅQÆ∞ QÆO^èŒ~åfiÑ¨û~ÀQÆ}O|∞Å∞ ÔQ·H˘xi.
"≥O_çÜ«ÚO QÆ=∞Å QÆ~°∞ƒùO_»∞ `«O„^À<å‡^Œ [$OaèHÍ x„^• ~°∂ÑÖÉˇ·# â◊s~°O|∞ ^•eÛ Ñ≤âßK«
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 439
QÆ∞Ç¨ÏºHõ ã≤^Œú Éèí∂`« QÆ}O|∞ÅO |∞\˜ìOz# "å~°Å∞ kQÆO|~°∞Å∞, =ÚHõÎˆHâ◊√Å∞ #~Ú#O Ez
^è•`« Ö’K«#O|∞Å∞ =Ú‰õΩoOz `«^•æ„`«O|∞ qã¨~#°̊ O|∞ QÍqOz# #k "å~°Å∞ QÔ H· ˘xi, "≥O_çÜÚ«
#AO_»∞ ^Œ#∞fl ##fl=O`«∞xOQÍñ lOuOz Ü«∞^Œ$â◊º^ÕÇ¨ïO _»QÆ∞K«∞O a`«$ ™ê^èŒºQÆ}O|∞ÅO
|∞\˜ìOz# "å~°Å∞ ^Œ=Ú‡ñ |∞\˜ìOz# Ü«∞^Œ$â◊º â◊s~°O|∞#‰õΩO QÍ~°ºO|QÆ∞ ^Õ=ÉèÏQÆO|∞ñ
ÔQ·H˘x#O ^Œ`å¯~°}O|∞#O a`«$™ê^èŒºQÆ}O|∞Å #∞^ÕÌtOz „âß^ŒúO|∞Å Ç¨Ï=ºHõ=ºO|∞
ÖÏK«iO`«∞~°∞, =∞é˜Ü«Ú#∞. 738
* "≥<fl≥ Å ~°∂áêxfl á⁄Ok# P ^ÕÇ¨ xfl qâßfi=ã¨∞=Ù =Ú#flQÆ∞ QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂ JÑ¨û~°„ã‘ÅÎ ∂ QÔ H· ˘<åfl~°∞.
=∞m§ „|Ç¨Ï‡ ‰õΩ#∞‰õΩáê@∞, L<å‡^ŒO, P=ÙeO`«, x„^Œ – g\˜`À ‰õÄ_ç# â◊s~åxfl ^èŒiOz, Ñ≤âßKåÅ#∂
QÆ∞Ç¨Ïº‰õΩÅ#∂, ã≤^∞Œ Åú #∂, Éè∂í `åÅ#∂ Ñ¨Ù\Õì Kå_»∞. JÖÏ Ñ¨Ù\˜#ì "å~°∞ kQÆO|~°∞Öˇ· "≥O„_»∞HõÅ∞ q~°É’ã¨∞H˘x
L<åfl~°∞. JkK«∂z „|Ç¨Ï‡Hõ#∞flÅ∞ =¸ã¨∞H˘x JÑ¨Ê\˜ `«# â◊s~åxfl =^Œe"ÕÜ«∞QÍ ^•xx Ñ≤âßKå^Œ∞Å∞
fã¨∞‰õΩ<åfl~°∞. J#O`«~°O „|Ç¨Ï‡ `«##∞ J#fl=O`«∞xQÍ ÉèÏqOz, J^Œ$â◊º â◊s~°∞_≥·, Ñ≤`«$^Õ=`«Å#∂,
™ê^è∞Œ ºÅ#∂ Ñ¨Ù\Õì Kå_»∞. "å~°∞ ^Œ=Ú‡ Ñ¨Ù\Õì z# J^Œ$â◊º^ÕÇ¨ xH˜ HÍ~°º"≥∞#ÿ ^Õ=ÉèÏ"åxfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl~°∞.
P HÍ~°}O=Å¡<Õ „âß^Œú ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ Ñ≤`$« QÆ}ÏÅ#∂, ™ê^èºŒ QÆ}ÏÅ#∂, L^ÕtÌ Oz Ç¨Ï=ºHõ"åºÅ#∞ ã¨=∞iÊ™êÎ~∞° .
ã‘. ã¨[˚#ã¨∞Î`«!, q#∞ K«`«∞~°`«ñ |OHõ*Ïã¨#∞ñ_»∞ k~À^è•# â◊H˜Î =Å#
#~° ã≤^Œú q|∞^èŒ H˜#fl~°∞Å#∞ |∞\˜ìOz `«qe "åiH˜ñ k~À^è•# <å=∞
^èÕÜ«∞ "≥∞ÿ#\˜ì Ü«∂ ^ÕÇ¨ÏO|∞ xK≥Û#∞ "≥O_çÜ«Ú ÉèÏ~°fqÉèí∞ñ_»∞ ^Œ#‰õΩñ
„|uaO| =∞QÆ∞ â◊s~°=Ú#ñ y#fl~°∞Åñ yOÑ¨Ù~°∞+¨μÅñ |∞\˜ìOÑ¨ñ |∂x "å~°∞
`Õ. ^è•`«$„ÑüaO| ^ÕÇ¨Ï=ÚÖò ^•eÛ =~°∞ã¨, x^ŒÌ é˜^ŒÌé∞ QÆ=QÆ∂_ç ~ÚOÑ¨ÙÖÁ^Œ=
„|Ç¨Ï‡Ñ¨~°"≥∞ÿ# w`«=ÚÖò áê_»∞K«∞O_ç, ~°O`«ñ |OHõ[ ãÖÉèí=Ùñ _®`«‡Ö’#. 739
* ã¨[˚#∞Å∞ ãÖã¨∞ÎuOKÕ F Ñ¨sH˜Δ#‡Ç¨~å*Ï! q#∞. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ <Õ~°∞Ê`À u~À^è•#â◊H˜Î =Å¡
ã≤^Œ∞úÅ#∂, q^•º^èŒ~°∞Å#∂ Ñ¨Ù\˜ìOz, "åiH˜ u~À^è•#=Ú J<Õ¿Ñ~°∞QÆÅ P ^ÕÇ¨xfl WKåÛ_»∞. `«~åfi`«
„|Ç¨Ï‡ `«#‰õΩ „ÑüaO|OQÍ L#fl â◊s~°O#∞O_ç H˜#fl~°∞Å#∂ HÕÑ¨Ù~°∞+¨μÅ#∂ Ñ¨Ù\˜ìOKå_»∞. "å~°∞ P
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx „ÑüaOÉÏÖˇ#· â◊s~åÅ#∞ ^èiŒ Oz W^ŒiÌ ^Œ~Ì ∞° [`«‰Äõ _ç „|Ç¨Ï‡^Õ=ÙxH˜ ãÖ|OkèOz# w`åÅ#∞
QÍ#O KÕÜ«∞™êQÍ~°∞.
Hõ. `«# ã¨$+≤ì =$kú ÖËq∞H˜ñ, QÆ#Å∞K«∞ â◊Ü«∞xOz zO`«ñ QÆ~°K«~°}Ï^Œ∞Öò
Q˘#H˘x Hõ^ŒeOÑ¨ñQÆ ~å, e# ~À=∞=Ú Å∞„QÆ ‰õΩO_»e „=[ =∞Ü≥∞º<£. 740
* `«~åfi`« `å#∞ KÕã≤# ã¨$+≤ì Jaè=$kú K≥O^Œ‰õΩO_® L#flO^Œ∞‰õΩ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’
ZO`«QÍ<À zOuOKå_»∞. PÜ«∞#‰õΩ HÀÑÖ =zÛ KÕ`∞« Å∂, HÍà◊¥§ q^ŒeOKå_»∞. JÖÏ qkeOK«QÍ ~åe#
~À=∂Åhfl áê=ÚÅ∞QÍ ~°∂ÑÖ ^•ÖÏÛ~Ú.
Hõ. =#[Añ_»∞ ^Œ#∞flñ QÆ$`« Hõ$, `«∞ºxñQÍ ÉèÏqOz Ü«∂`«‡ñ ^Œ∞+≤ì =Ç≤ÏOÑ¨<£
=∞#=Ú# xdÅ[QÆ`åÊ, =#∞ ÅQÆ∞ =∞#∞ÅO „kÖ’Hõ=~°∞Å ã¨$lOK≥<£. 741
* P „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `å#∞ Ñ¨Óx# Ñ¨x <≥~°"Õi#@∞¡QÍ ÉèÏqOKå_»∞. `«# JO`«~å`«‡
ãÖ`À+¨Ñ¨_»∞#@∞¡QÍ ã¨=∞ã¨Î [QÆ`«∞ÎÖ’ Ñ¨q„`«∞Öˇ·#"å~°∂, „uÖ’HÍÅÖ’ „âı+¨μªÖˇ·# "å~°∂ S# =∞#∞=ÙÅ#∞
ã¨$+≤Oì Kå_»∞.
ã‘. Ñ¨Ù\˜ìOz "åiH˜ñ |∞~°∞+¨~°∂ÑÖÉˇ·# `«# ^ÕÇ¨Ï q∞zÛ#ñ ^Œye "å~°∞
QÆ#∞ñQ˘x =Ú#∞fl Ñ¨Ù\˜ì#"åiñ QÆ∂_ç Ü«∂ =#[ãÖÉèí=Ù# H˜@ìxi, ^Õ=!
Ü«∞dÅ [QÆ„`«û+¨ì"≥·# hKÕ`«ñ QÍqOÑÖQÆñ|_ç# ~¸ q`«`«ã¨∞Hõ$`«
=∂â◊Û~°ºHõ~°=Ú, Ü«∞*Ï˝k„H˜Ü«∂HÍO_» g∞ =∞#∞ã¨~°æ=∞O n_»º =∞Ü≥∞ºñ
`Õ. ^Œ^Œúq~åƒùQÆ=ÚÅ∞ =∂‰õΩñ ^Œqe lÇ¨Ïfi, ÅO^Œ∞ <å™êfi^Œ#=ÚÅ∞ ¿ãÜ«∞OQÆñ QÆeÔQ
##∞K«∞ =∞#=ÚÅ Ç¨Ï~°¬O|∞ Åuâ◊~ÚÅ¡, q#∞u ¿ãã≤i ÉèÏ~°fqÉèí∞x =∞é˜Ü«Ú. 742
* P q^èŒOQÍ Ñ¨Ù\˜ìOz, „|Ç¨Ï‡ "åiH˜ Ñ¨Ù~°∞+¨~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# `«# ^ÕÇ¨xfl WKåÛ_»∞. P =∞#∞=ÙÅ∞
`«=∞HõO>Ë =ÚO^Œ∞QÍ ã¨$+≤ìOÑ¨|_ç# "åi`À Hõeã≤ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx`À W\Ï¡ J<åfl~°∞. '^Õ"å! ã¨HõÅ Ö’HÍÅ‰õΩ
ã¨$+≤Hì ~õ =Î° Ù h=Ù. h=Ù KÕã#≤ D ã¨$+≤ì J`«ºO`« ã¨∞Hõ$`«=O`«"∞≥ #ÿ k. q∞H˜¯e Pâ◊Û~°ºHõ~"° ∞≥ #ÿ k. Ü«∞[˝=ÚÅ∞
"≥Ú^ŒÖˇ·# „H˜Ü«∂HÍO_»=∞O`å D =∞#∞=ÙÅ#∞ ã¨$+≤ìOK«_»O =Å¡ „Ñ¨â◊Oã¨hÜ«∞"≥∞ÿ#k. Ü«∞*Ï˝ÖÖ’x
Ç¨Ïq~åƒùQÍÅ#∞ =∂ <åÅ∞HõÅ`À P™êfikOKÕ J=HÍâ◊O =∂‰õΩ ÅaèOzOk.— Jx JO`«~O° QÍÅÖ’ ãÖ`À+¨
`«~°OQÍÅ∞ ÃÑÅ∞¡|∞‰õΩ`«∂ LO_»QÍ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx „Ñ¨ã¨∞ÎuOKå~°∞.
=. =~°`«áÈÜ≥∂QÆ q^•º ã¨=∂kè Ü«ÚHõÎO |QÆ∞K«∞ |∞∞+≤"Õ+¨ ^èŒ~°∞O_»∞#∞, Ç¨Ï$+‘HÍ`«∞‡O_»∞#∞<≥·
|∞∞+≤QÆ}O|∞ÅO |∞\˜ìOz ã¨=∂kè Ü≥∂ÔQ·â◊fi~°º `«áÈ q^•º q~°H˜Î Ü«ÚHõÎO|QÆ∞ <åf‡Ü«∞
â◊s~åOâ◊O|∞ "åiHÕ „QÆ=∞O|∞# <˘H˘¯Hõ¯xH˜ xK≥Û#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ ÃãÑ≤Ê# qx q^Œ∞~°∞O_»∞
Ñ¨~°=∂#O^ŒO|∞#O ÉÁOk QÀqO^Œ∞ K«~°}Ï~°qO^ŒO|∞Å∞ _≥O^ŒO|∞#O ^ŒÅOz "≥O_çÜ«Ú
"≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxO Ez ~Ú@¡xÜ≥∞. 743
* J#O`«~O° „|Ç¨Ï‡ „âı+"ª̈ ∞≥ #ÿ `«Ñã¨ ∞¨ û, Ü≥∂QÆ=Ú, q^Œº, ã¨=∂kè g\˜`À ‰õÄ_ç#"å_≥· |∞∞+≤"ëÕ êxfl
^èŒiOz, WO„kÜ«∂Å`À HõÅã≤# P`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· |∞∞+≤QÆ}ÏÅ#∞ ã¨$lOKå_»∞. "åiH˜ `«# â◊s~åOâßÖˇ·#
ã¨=∂kè, Ü≥∂QÆO, Sâ◊fi~°ºO, `«Ñã¨ ∞¨ û, q^Œº, "≥~· åQÆºO J<Õ"å\˜x „Hõ=∞OQÍ XH˘¯Hõ¯iˆH ãÖ„Hõq∞OÑ¨KâÕ ß_»∞
Jx "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëâß_»∞. P Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ qx q^Œ∞~°∞_»∞ =∞Ç¨#O^ŒO á⁄Ok QÀqO^Œ∞x
áê^•~°qO^•Å∞ `«=∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨‡iOz, =∞m§ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú}˜‚ K«∂z D q^èŒOQÍ J<åfl_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 441
ã‘. =~°QÆ∞}™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞ =Oâ◊O aÅñ |~°=∞ã¨=∞‡`«=Ú, ^ŒÑ¨Ê^Œ∞, `«ÅOÑ¨ñ
Q˘#H˘x `«^ŒfiOâ◊=Ú# q∞^äŒ∞#„H˜Ü«∞ñ *Ëã≤ „Ñ¨*Ï=$kúñ *ˇÑ≤Ê f=Ù,
JkÜ«Ú#∞QÍHõ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù‰õΩñ |∂x „Ñ≤Ü«∞„=`À`åÎ#áê^Œ∞
Å#∞ #O^Œ#∞Å∞ QÆÅ ~°O\˜q, "å~°∞ ã¨ Ñ¨ÎnfiÑ¨=uÜ≥ÿ∞# ^è•„u <≥Å¡
`Õ. ^èŒ~°‡=∂~°æO|∞ ÖËq∞Ü«Úñ ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_», ##Ñ¶¨ÚÖˇ· Ü≥∞@∞¡ áêeOz~°Ü«∞º? "åi
K«i`« Ü≥∞Å¡#∞ ã¨`«¯$áêx~°`« |∞kú, <≥é∞ñQÆ qxÑ≤OÑ¨Ù <å‰õΩ =ÚhO„^ŒK«O„^Œ! 744
* L`«Î=∞ QÆ∞}^èÒˆ~Ü«∂! "≥∞ÿ„`ÕÜ«∂! Éèí∂q∞g∞^Œ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù=Oâ◊O ^èŒ~°‡=∂~åæxfl
q_çzÃÑ@ì^Œh, P =Oâ◊OÖ’ „ã‘Î Ñ¨Ù~°∞+¨Ü≥∂QÆO=Å¡ „Ñ¨*Ï=$kú [iyO^Œh h=Ù K≥áêÊ=Ù. JnQÍHõ P
™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ „Ñ≤Ü«∞„=`«∞_»∞, L`åÎ#áê^Œ∞_»∞ J<Õ W^ŒÌ~°∞ ‰õΩ=∂~°∞Å∞ L<åfl~°h J<åfl=Ù.
"å~°∞ U_»∞ n=ÙÅ`À ‰õÄ_ç# Éèí∂=∞O_»ÖÏxfl JO`«\˜h ^èŒ~°‡=∂~°æO U =∂„`«=¸ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® Ñ¨Ù}ºÑ¨^äŒ
„Ñ¨=~°∞ÎÖˇ· Z\Ï¡ áêeOKå~°∞? F =ÚhO„^ŒK«O„^•! "åi Ñ¨q„`« K«i„`«=∞O`å <å‰õΩ ^ŒÜ«∂„~°Ì|∞kú`À
qâ◊nHõiOK«∞.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ `«#‡#∞Ñ¨Ù„uÜ«Ú Ü≥∂QÆÅHõ} Δ ã¨"∞Õ `«ÜÚ« #QÆ∞ ^Õ=Ç¨˙u Ü«∞#∞ Hõ#ºHÍ~°`fl« O|∞#∞
™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ QÆ~°Ì=Ú#‰õΩ <Õ q^èŒO|∞#O ÉˇO_ç¡ KÕÃã? <å ^Õ=Ç¨˙u Ü«∞O^Œ∞ =∞Ç¨Ü≥∂y
Ü«∞~Ú# Hõ~°Ì=ÚO_»∞ „Ñ¨[Å <ÕÖÏQÆ∞#O |∞\˜ìOK≥? #kÜ«Ú#∞O QÍHõ Hõ~°Ì=ÚO_»∞ ~°∞z Ü«∞#∞
Hõ#º#∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏÑü H˜K≥Û #x K≥Ñ≤Êuq, P ~°∞zÜ«∞O^Œ∞ #=∞‡Ç¨`«∞‡O _ô ã¨$+≤ì ÜÕ∞ÖÏQÆ∞#O
|∞\˜ìOK≥? #q Ü«∞xflÜ«ÚO ^≥eÜ«∞ <å#fÜ«∞ =ÅÜ«Ú#x Ü«∞_çy# q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO
_ç@¡xÜ≥∞. 745
* JO`ÕHÍHõ P ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù ã¨∞ÅHõΔ} ãÖÑ¨#∞fl~åÖˇ·# `«# ‰õΩ=∂Ô~Î ^Õ=Ç¨˙u J<Õ
Hõ<åº~°`åflxfl Hõ~°Ì=Ú_»<Õ „Ñ¨*ÏÑüH˜ WzÛ q"åÇ¨ÏO KÕã≤# q^è•<åxfl q=iOK«∞. P ^Õ=Ç¨˙uÜ«∞O^Œ∞
=∞Ç¨Ü≥∂wâ◊fi~°∞_≥#· Hõ~=Ì° Ú_»∞ U q^èOŒ QÍ ãÖ`å<åxfl Hõ<åfl_À <å‰õΩ `≥Å∞Ñ¨Ù. JO`ÕHÍHõ P Hõ~=Ì° ∞„Ñ¨*ÏÑü
`«# `«#Ü«∞ J~Ú# ~°∞z J<Õ Hõ#º#∞ ^ŒHõΔ„Ñ¨*ÏÑüH˜ WKåÛ_»x h=Ù K≥áêÊ=Ù. P ~°∞z Ü«∞O^Œ∞ ^ŒHõΔ
„Ñ¨*ÏÑü „Ñ¨[Å#∞ Z\Ï¡ ã¨$+≤ìOKå_»∞? W=hfl q=~°OQÍ <å‰õΩ `≥Å∞Ê—— Jx J_»∞QÆQÍ q^Œ∞~°∞x`À
"≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: Hõ~°Ì=Úñ_»∞ ÉèíQÆ=^Œ#∞[˝ =_»ã≤ ^Õ=Ç¨˙ux ÉˇO_ç¡ Ü«∂_»∞@. :-
Hõ. q#∞ =∞#Ñ¶¨∞!, Hõ$`«Ü«ÚQÆO|∞#, =Úx<å^äŒ∞O _»~Ú# Hõ~°Ì=Úñ_»∞ „Ñ¨[Å ã¨$lO
Ñ¨#∞ =#[ãÖÉèí=ÙxKÕ, `« xÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ =∞k =Ú^Œ=Ú ãÖkèÅ¡<£. 746
* Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»"≥·# F q^Œ∞~å, q#∞. Hõ$`«Ü«ÚQÆOÖ’ „|Ç¨Ï‡ ^Õ=Ù_»∞ „Ñ¨[efl ã¨$+≤ìOK«_®xH˜ Hõ~°Ì=∞
=Úhâ◊fi~°∞x xÜ«∞q∞OKå_»∞. JO^Œ∞‰õΩ Hõ~°Ì=Ú_»∞ q∞H˜¯e ãÖ`À+Ö HõÅ"å_≥·<å_»∞.
`Õ. nè~°QÆ∞}∞ñ_»∞ ã¨~°ã¨fif f~°=∞O^Œ∞ñ, ^Œqe Ñ¨k"ÕÅ k=º=`«û~°=Ú Ö’eñ
^ŒÑ¨=Ú ¿ãÜ«ÚK«∞ <˘Hõ<åñ_»∞ [Ñ¨ã¨=∂kè, #∞O_ç ÜÕ∞HÍ„QÆz`«∞Îñ_≥· xO_»∞ "Õ_»¯. 747
Hõ. =~°^Œ∞ñ „|ã¨#fl =∞<À~°^äŒ, =~°^•#ã¨∞jÅ∞ #=∞~°=O^Œ∞º ~°"Õ∞â◊√<£
^Œ∞i`« q^Œ∂~°∞ ã¨∞^Œ~°≈#, Hõ~°∞ñ |∂lOz# #`«O_»∞ Hõ~°∞}ÏHõ~°∞ñ_≥·. 748
=. JO`«iHõΔO|∞#O „|`«ºHõΔOÉˇ·#. 749
* nè~°∞_≥·# PÜ«∞# ã¨~°ã¨fif#n f~°OÖ’ Ñ¨k"ÕÅ ^Õ=`å ãÖ=`«û~åÅ∞ q_»∞=‰õΩO_® `«Ñ¨ã¨∞û
KÕâß_»∞. XHõ<å_»∞ ^è•º#`«`«Ê~°∞_≥·, UHÍ„QÆz`«ÎO`À J`«ºO`« ãÖ`À+Ö`À P Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑü =~°^Œ∞_»∂,
^ŒÜ«∞QÆÅ"å_»∂, HÀi# HÀÔ~¯Å∞ fˆ~Û =∞Oz ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_»∂, ^Õ=^Õ=Ù_»∂, ^Œ∞i`«^Œ∂~°∞_»∂,
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, K«„HõÇ¨Ïã¨∞Î_»∂ J~Ú# =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ P~åkèOKå_»∞. P ^Õ=Ù_»∞ Hõ~°Ì=Úx Hõ~°∞}Õz
PHÍâ◊OÖ’ „Ñ¨`«ºHõΔ=∞Ü«∂º_»∞.
ã‘. `«~°}˜ ã¨∞^è•Hõ~° H˜~°} ã¨=∞Oz`« ã¨~°ã‘~°∞Ç¨ÏŸ`«ÊÅ „ãÿfiÖÏã¨∞ñ
QÆOHõ} #∂Ñ¨Ù~° „ÔQ·"ÕÜ«∞ =Ú„kHÍ Ç¨~° ‰õΩO_»Å H˜s\Ïaè~å=Úñ
QÆ=∞hÜ«∞ ™êQÆ~° Hõ#ºHÍ H“ã¨∞ÎÉèí =∞}˜ Éèí∂+¨}À^•ƒùã¨=∂# =‰õΔΩ
ã¨Åe`« ^Œ~°Ç¨ã¨ K«O„kHÍ ^èŒ=o`« Kå~°∞ ^Œ~°Ê} q~å[`«¯áÈÅ∞
`Õ. â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ñ¨^Œ‡ Kå~°∞ Ç¨Ïã¨∞Î, #e‰õΩÖÏÅHõ ~°∞z ÉèÏã¨fi^ŒeHõ Ñ¶¨Å‰õΩñ
c`« H“âıÜ«∞"åã¨∞ñ QÆ$áê`«~°Oy, `« ã≤‡`ÕHõΔ}∞ñ |OHõ*’^Œ~°∞x Ç¨Ïix. 750
=. =∞é˜Ü«Ú â◊|Ì„|Ç¨Ï‡ â◊s~°=O`«∞O_»∞#∞, ã¨^•`«‡‰õΩO_»∞#∞, *Ï˝<≥·Hõ "Õ^Œ∞ºO_»∞#∞, "≥·#`ÕÜ«∂Oã¨
q#ºã¨Î K«~°}Ï~°qO^Œ∞O_»∞#∞ #~Ú# QÀqO^Œ∞xñ QÆ#∞OQ˘x ãÖ*Ï`« Ç¨Ï~°¬ ÅÇ¨Ïs Ñ¨~°=â◊√O_»∞#∞,
Å|ú=∞<À~°^äŒ∞O_»∞#∞ #QÆ∞K«∞ ™êëêìOQÆ^ŒO_» „Ñ¨}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz `«^Œ#O`«~°O|. 751
* ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ∞ ™ÈH˜ qHõã≤Oz# `å=∞~°Ñ¨ÓÅ`À#∂, K«O„^ŒH˜~°}ÏÅ∞ ™ÈH˜ qHõã≤Oz#
HõÅ∞=Ñ¨ÓÅ`À#∂ Hõ\#ì˜ ã¨∞O^Œ~"° ∞≥ #ÿ Ñ¨ÓÅ=∂Å#∞ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. KÕ`∞« Å‰õΩ HõOHõ}ÏÅ#∂, áê^•Å‰õΩ
#∂Ñ¨Ù~åÍÅ#∂, HõO~îåÉèí~°}ÏÅ#∂, JOQÆ∞mÜ«∞HÍÅ#∂, ~°`«flÇ¨~åÅ#∂, =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ#∂, H˜s\Ïhfl
^èŒiOz „Ñ¨HÍtOK«∞`«∞<åfl_»∞. ÖÏ=}º~åtÜ≥ÿ∞# ÅH©Δ‡^Õq`À H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜`À ^èŒQÆ^èŒQÆ "≥∞i¿ã =HõΔã¨÷ûÅO
Hõey L<åfl_»∞. ™⁄QÆÃã·# z~°∞#=Ùfi "≥<≥flÅÅ`À =Ú^Œ∞ÌÖÁeˆH K≥‰õΩ¯@^•ÌÅ`À q~ålÅ∞¡`«∞<åfl_»∞. â◊OYO,
K«„HõO, QÆ^,Œ Ñ¨^‡Œ O KÕ`∞« Ö’¡ ^èiŒ Oz L<åfl_»∞. `«∞"≥∞‡^ŒÅ =O\˜ #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À JO^ŒOQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ
á¶êÅÑ¶¨ÅHõO HõÅ"å_≥· L<åfl_»∞. WOHÍ P ÑÖHõ[<åÉèí∞_≥·# Ç¨Ïi Ñ¨K«Ûx Ñ¨@∞ì =„ã¨ÎO ^èŒiOz
ã¨∞O^Œ~°=∞O^ŒÇ¨ãÖ`À ^•H˜Δ}ºO á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ`À JÅ~°∞`«∞<åfl_»∞.
â◊|Ì„|Ç¨Ï‡"Õ∞ â◊s~°OQÍ#∂, Jã≤Î`«fi"Õ∞ P`«‡QÍ#∂ Hõey *Ï˝#O KÕ`« =∂„`«"Õ∞ `≥Å∞ã¨∞HÀ^Œy#"å_≥·
QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨Ùg∞^Œ áê^ŒÑ¨^•‡Å∞ "≥∂Ñ≤ L#fl P [<å~°Ì#∞x gH˜ΔOz Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑü `«# HÀiHõ
<≥~°"ÕiO^Œx P#O^Œ `«~°OQÍÅ∞ á⁄OQÆ∞Öˇ`«ÎQÍ ™êfiq∞H˜ ™êëêìOQÆ #=∞™ê¯~åÅ∞ KÕâß_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 443
Hõ. =Ú‰õΩo`« Hõ~°Hõ=∞Å∞O _»~Ú, Ü«∞‰õΩ\˜Å ã¨^ŒƒùH˜Î Ñ¨~°=âß`«‡‰õΩñ _»QÆ∞K«∞<£
qHõKåOÉè’~°∞Ç¨ÏÖ’K«#∞, #‰õΩ x@¡xÜ≥∞O ^Œ^•##=Úñ QÆ#∞ñQ˘#∞K«∞<£. 752
* J#O`«~°O KÕ`«∞Å∞ "≥∂_çÛ#"å_≥· x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À "≥∞ÿ=∞~°z qzÛ# J~°qO^•Å=O\˜
Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ P "≥#∞flx =ÚMÏxfl J=Ö’H˜ã¨∂Î, PÜ«∞#`À Hõ~°Ì=Ú_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. JÉÏ˚HõΔ! ã¨HõÅ Éèí∂`åO`«~å`«∞‡ñ_» =#ñ ^Œ#~°∞K«∞O_≥_ç h^Œ∞ ^Œ~°≈#O|∞ñ
^ŒÅH˘x ã¨∞Hõ$`« ã¨`«ÊùÅ Éèíi`«O|∞Öˇ·#\˜ì Ü«∞<ÕHõ [<å‡#∞ã¨~°}˜
„Ñ¨Hõ@ Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ÉèÏºã¨ x~°∂_è»∞Öˇ·#\˜ì Ü≥∂wâ◊fi~°∞ ÖÏ`«‡ñ QÀi
Ü≥∞O`«∞~°∞ Ü≥∂wâ◊fiˆ~â◊fi~°! ÜÕ∞ Éèí=`åÊ^•~°qO^Œ ãÖ^Œ~°≈#O|∞ñ
`Õ. QÆO\˜, Éèí="åiúñ QÆ_»=OQÆñ QÆO\˜ =∞O\˜ñ, QÆ_»ñy <å Ö’K«#O|∞Å Hõeq∞ <Õñ_»∞
^Œqe ã¨Ñ¶¨Å`« <˘O^≥ =∂^èŒ=! =Ú‰õΩO^Œ! z~°^ŒÜ«∂HÍ~°! x`«ºÅH©Δ‡ qÇ¨~°! 753
* F Ñ¨ÙO_»sHÍHΔÍ! h=Ù JdÅ „áê}˜Ö’HÍxH© JO`«~å`«‡"≥· „Ñ¨HÍtã¨∞ÎO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ h
^Œ~°≈#OHÀãÖ Ñ¨Ù~åHõ$`« ã¨∞Hõ$`«O`À xO_ç# J<ÕHõ [#‡ÅÖ’ x~°O`«~° Ü≥∂QÍÉèÏºã¨ xÑ¨Ù}∞Öˇ·#
Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å∞, Ñï`«Ñ≤OK«∞`«∂ LO\Ï~°∞. J@∞=O\˜ Ü≥∂wâ◊fi~°∞Å‰õΩ Dâ◊fi~°∞_»"≥·# h áê^ŒÑ¨^•‡Å
^Œ~°≈#O D<å_»∞ <å‰õΩ „áêÑ≤ÎOzOk. ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^•xfl ^•@QÆeQÍ#∞† ^èŒ#∞º_» <≥·<å#∞. =∂^èŒ"å!
=Ú‰õΩO^•! ^ŒÜ«∂„~°ÌÇ¨Ï$^ŒÜ«∂! ÅH©Δ‡~°=∞}Ï! <å‰õΩ Hõ#∞flÅ∞#flO^Œ∞‰õΩ Ñ¶¨ÅO WÑ¨C_»∞ ÅaèOzOk.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ ^Õ"å,! Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂q"≥∂Ç≤Ï`«∞Öˇ· Ç¨Ï`«"Õ∞^èŒã¨∞¯Öˇ· ãÖ™ê~° áê~å
"å~À`åÎ~°HõO|∞Öˇ·# Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^ŒO|∞Å∞ ^Œ∞K«Ûù=$uÎHÍ=ÚÅ~Ú ¿ãqOz x~°Ü«∞QÆ`«∞Öˇ·#
"åiHÕ ^Œ`å¯=∞ Ü≥∂QÆºO|∞ ÅQÆ∞ =∞<À~°^äŒO|∞Å x`«∞Î, =\˜ì ã¨HÍ=Ú Öˇ·#"åi xOkOK«∞
<Õ#∞#∞ QÆ$Ç¨Ï"Õ∞^èŒ^èÕ#∞=Ù #âı+¨ =¸Å=Ú#∞ „k=~°æHÍ~°}=Ú#∞ ã¨=∂# jÅÜ«Ú #~Ú# ÉèÏ~°ºO
|i}Ü«∞O|∞QÍ #¿ÑHÕΔ z HõÅÊ`«~∞° =¸Å ã¨^$Œ â◊O|∞Öˇ#· Éè=í nÜ«∞ áê^•~°qO^ŒO|∞Å∞ ¿ãqOzu,
#~Ú# <˘Hõ¯ qâı+Ö|∞ QÆÅ^Œ∞, q#flqOK≥^Œ #=^èŒiOÑ¨Ù=Ú, „|Ç¨‡`«‡‰õΩO_» =~Ú# h^Œ∞
=K«ã¨ÎO`«∞ x|^Œ∞úÖˇ· Ö’‰õΩÅ∞ HÍ=∞Ç¨Ï`«∞Öˇ·~°ñ@, ÜÕ∞#∞#∞ "å~°Å ##∞ãïOz#"åñ_».
HÍÖÏ`«‡‰õΩO_»"≥·# h‰õΩ #aè=∞`«O |QÆ∞#@∞¡QÍñ QÆ~°‡ =∞Ü«∞OÉˇ·# Éèí=^•*Ï˝ K«„HõO|∞
##∞ãïOK«∞@‰õΩñQÍx =∞nÜ«∞ HÍ=∞O|∞ H˘é‰õΩñQÍ^Œ∞. Éèí=nÜ«∞ =∂Ü«∂qxi‡`«O|∞#∞,
QÍÖÏ`«‡Hõ Éèí∂i"ÕQÆ ã¨=∂Ü«ÚHõÎO|∞#∞, #HõΔ~°O|∞#∞ <≥·# „|Ç¨Ï‡O|∞#O^Œ∞ „Éèí=∞}jÅO|∞#∞,
#kè=∂ã¨ã¨"Õ∞`« „`«Ü≥∂^Œâ◊ =∂™ê~°O|∞#∞, +¨+¨μìº`«Î~° â◊`«„`«Ü«∂Ç¨ÏŸ~å„`«=∞Ü«∞ Ñ¨~°fiO|∞#∞,
|∞∞`«∞+¨@¯ ã¨=∂Hõe`« <Õq∞Ü«ÚO, *Ï`«∞~å‡ã¨º„`«Ü«∞ q~ål`« <åaèÜ«Ú, #Ñïq∞`« HõΔ}Å"åk
ÑïHõeÊ`« Ñ¨„`«â’aè`«O|∞#∞O, QÍÖÏ`«‡Hõ Éèí∂i"ÕQÆ ã¨=∂Ü«ÚHõÎO|∞#∞ <≥·# HÍÅK«„HõO|∞ ã¨HõÅ
r=xHõ~åÜ«Ú„QÆã¨#`«`«Ê~°O |QÆ∞O QÍx HÍ=∂aèÉèí∂`« [<å#∞QÆ`« Ñ¨â◊√„áêÜ«ÚÅQÆ∞ Ö’‰õΩÅ q_çz
Éèí=Ñï`åÑ¨ x"å~°} HÍ~°}O |~Ú# Éèí=nÜ«∞ K«~°}Ï`«Ñ¨„`«KåÛùÜ«∂ ã¨=∂„â◊Ü«ÚÖˇ·, `å=H©#
QÆ∞}Hõ^äŒ# ã¨∞^è•™êfi^Œ# ~°∞z~°ÅÇ¨Ïs x~°ã≤`« ã¨HõÅ ^ÕÇ¨Ï^èŒ~°∞‡Öˇ·# ÉèíQÆ=^ŒƒùHõÎ [<åÜ«Ú~°›~°}
ã¨=∞~°÷O|∞ QÍ‰õΩO_»∞ #x "≥O_çÜ«Ú. 754
* JkQÍHõ ^Õ"å! h =∂Ü«∞=Å¡ ã¨"≥∂‡Ç≤Ï`«∞Öˇ· =∞u=∂e#"åÔ~· H˘O`«=∞Ok ãÖ™ê~°ã¨=Ú„^Œ
ã¨=Ú`åÎ~H° ÍÖˇ#· h K«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞, `«∞K«Û"ù ∞≥ #ÿ HÀiHõÅ∞ HÀi P~åkèã∞¨ OÎ \Ï~°∞. #~°HQõ Í=ÚÖˇ#· J@∞=O\˜
HÍ=Ú‰õΩÅ∞ HÀi# HÀÔ~¯Å∞ ‰õÄ_® h=Ù ã¨Ñ¶¨ÅO KÕã¨∞ÎO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ HÍ=∂ã¨‰õΩÎÅ#∞ xOkã¨∂Î L#fl
<Õ#∞‰õÄ_® ÃÑO_®¡_®Å<Õ L`«¯O~î` ° À L<åfl#∞. QÆ$Ç¨ÏÜ«∞[˝ x~°fiÇ¨Ï}OÖ’ QÀ=Ù=Öˇ LÑ¨Hiõ OKÕn, JxflO\˜H©
=¸Å"≥∞ÿ#n, ^Œ~å‡~°÷HÍ=∂Å‰õΩ `å=Å"≥∞ÿ#n, J#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# #_»=_çHõ QÆÅn J~Ú# =^èŒ∂=∞}˜x
q"åÇ¨ÏO KÕã¨∞HÀ=Öˇ#<Õ Pâ◊Ü«∞O`À ÉèíHõÎ[# áêi*Ï`åÖˇ·# h áê^Œ [Å*Ï`åÅ#∞ ¿ãqOKå#∞.
S<å XHõ qâı+O¨ LOk. q#flÑÖ KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï#∞. ^ŒÜ∞« `À q#∞. Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"#·≥ h "å‰õΩ¯Å∞
J<Õ „`åà◊§`À |OkèOÑ¨|_ç# „Ñ¨[Å∞ HÍ"≥∂Ñ¨ÇÏ¨ `«∞ Öˇ<· å~°@. <Õ#∞ q"åÇ¨ÏO KÕã∞¨ HÀ=@O HÍÖÏ`«‡‰õΩ_»"#·≥
h‰õΩ W+¨=ì ∞QÆ∞ suQÍ, Hõ~‡° =∞Ü«∞"≥∞#ÿ h P*Ï˝K„« HÍxfl J#∞ãïOz ^≥=· HÍ~°º"≥∞#ÿ ã¨$+≤xì =$kúKÜ
Õ ∞« \ÏxˆHQÍx,
<å HÍ=∞O HÀãÖ =∂„`«O HÍ^Œ∞. h=Ù h =∂Ü«∞`À xi‡Oz# HÍÅK«„HõO =∞Ç¨"ÕQÆO HõÅk. JHõΔ~°
Ñ¨~°„|Ç¨‡xfl J#∞ãïOz uiˆQk. JkèHõ =∂ãÖ`À Hõeã≤ Ñ¨^Œ=¸_»∞ <≥ÅÅ∞ J<Õ P‰õΩÅ∞ HõÅk.
=¸_»∞=O^ŒÅ J~°"≥· JÇ¨ÏŸ ~å„`åÅ∞ J<Õ Hõ}∞Ñ¨ÙÅ∞ HõÅk, P~°∞ |∞∞`«∞=ÙÅ∞ J<ÕK«∞@∞ì Ñ¨\Ïì HõÅk,
=¸_»∞ Kå`«∞~å‡™êºÅ∞ J<Õ #_çq∞ÉÁ_»∞¤ HõÅk, HõΔ}ÏÅ∞ J<Õ P‰õΩÅ`À q~ålÖË¡k, HÍÖÏ`«‡Hõ"≥∞ÿ
=∞Ç¨"ÕQOÆ `À ‰õÄ_ç#@∞=O\˜k.
D HÍÅK«„HõO y~°y~° Ñï„Éèíq∞ã¨∂Î ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅ PÜ«Úã¨∞û#∞ „q∞Oy"ÕÜ«∞\ÏxH˜ Pã¨H˜Î HõÅ^≥·
LO@∞Ok. D q^èŒOQÍ Jk HÍ"≥∂Ñ¨Ç¨Ï`«∞Öˇ·# "åih, "åix J#∞ãïOKÕ Ñ¨â◊√„áêÜ«ÚÖˇ·# Ö’‰õΩÅ#∂
pHÍ‰õΩÑ¨~°∞ã¨∞ÎO^Õ HÍx ãÖ™ê~° `åáêxfl âßOuOÑ¨KÕ¿ã h áê^•Å<Õ Q˘_»∞QÆ∞Å h_»Å#∞ P„â◊~ÚOz#
"åih, h QÆ∞}=~°‚#=∞<Õ J=∞$`«~°™êxfl P™êfikOK«∞`«∂ ^ÕÇ¨Ï^èŒ~å‡Å#∞ ÖˇHõ¯KÕÜ«∞x "åih Jk Ug∞
KÕÜ«∞ÖË^Œ∞. J@∞=O\˜ h Éèí‰õΩÎÖˇ·#"åi PÜ«Úã¨∞û#∞ Ç¨ÏiOK«_®xH˜ P HÍÅK«„HõO ã¨=∞~°÷O HÍ^Œ∞.
=∞. J#Ñ¶¨∂! Ü≥ÚHõ¯ñ_»=Ü«Úº <å`«‡Hõ$`«=∂Ü«∂*Ï`« ã¨`åÎfik â◊
H˜Î xHÍÜ«∞ã≤÷u h [QÆ[˚## =$kú HΔÀÉèí ¿ÇÏ`«∞ „Ñ¨ÉèÏ
= x~°∂_èçO ^ŒQÆ∞ ^Œ∂~°‚<åaèQÆu qâ◊fiã¨∞Î`«º! ã¨ˆ~fiâ◊! h
Ñ¶¨∞# bÖÏ =∞Ç≤Ï=∂~°‚=O|∞ QÆ_»=OQÍ =K«∞Û<Õ ÜÕ∞iH˜<£? 755
* áêáêÅ#∞ áê~°^ÀÖË Ñ¨~°=∂`«∞‡_»=Ù, ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»=Ù, qâ◊fi=O^Œ∞º_»=Ù, h=Ù XHõ¯_ç"Õ J~Ú<å
h=Ù xi‡Oz# =∂Ü«∞=Å¡ ã¨`«ÎfiO "≥Ú^ŒÖˇ·# â◊‰õΩÎÅ∞ Ñ¨Ù_»∞`«∞#flq. ™êb_»∞ ™êÖˇQÆ∂_»∞ ã¨$+≤ìOz =∞m¡
`«#Ö’ b#O KÕã∞¨ ‰õΩ#fl@∞¡ h=Ù Pâ◊‰Ωõ ÅÎ ^•fi~å D Ö’HÍÅ∞ Ñ¨Ù@ì_®xH©, =$kúá⁄O^Œ_®xH©, <åâ◊O HÍ=_®xH˜
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 445
HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# =∂Ü«∂=∞Ç≤Ï=∞`À „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ h Jáê~°bÖÏqÖÏã¨"≥∞ÿ# =∞Ç¨
ã¨=Ú„^•xfl ^•@_®xH˜ Z@∞=O\˜ "åiÔH·<å ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞.
=. ^Õ"å! â◊ÉÏÌk q+¨Ü«∞ ã¨∞YHõ~°O |QÆ∞ ~°∂ÑÖ|∞ qã¨ÎiOÑ¨ñ *ËÜ«Ú>ˇÅ¡ #ã¨‡^Œ#∞„QÆÇ¨~°÷O|∞ QÍx h
H˘é‰õΩO QÍ, ^•f‡Ü«∞ =∂Ü«∂ Ñï=iÎ`«Ö’Hõ `«O„`«O|∞ QÆey =∞nÜ«∞ =∞<À~°^äŒ ã¨∞^è•„Ñ¨=i¬"≥·#
h‰õΩ #=∞ã¨¯iOK≥^Œ. 756
* ^Õ"å!, â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ñ¨, ~°ã,¨ QÆO^è•Å<Õ q+¨Ü∂« ÅKÕ ã¨∞YO HõeyOKÕ qâ◊fiã¨fi~°∂áêxfl =$kúKÜ
Õ ∞« _»O
=∞=Ú‡Å#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«_®xˆHQÍx hHÀãÖ HÍ^Œ∞† h =∂Ü«∞=Å¡ D Ö’Hõ"åºáê~åÅhfl „Ñ¨=iÎOÑ¨KÕã¨∂Î
=∂ =∞<À~°^äŒã≤kú J<Õ J=∞$`åxfl xO_»∞QÍ =i¬OKÕ h‰õΩ <å #=∞™ê¯~°O.
=∞. Jx ~Ú|ƒùOy #∞uOz#<£ qx ã¨~À*Ï‰õΔΩO_»∞ "≥∂^ŒO|∞#<£
q#`å#O^Œ# HõO^èŒ~ÀÑïK«~° kfi„ÉèÏ[=∂<åOQÆ∞ñ_≥·
Ü«∞#∞~åQÆã≤‡`« K«O„kHÍ Hõe`« â’ÉèÏÖ’‰õΩñ_≥· Ü«∞ =Ú‡hO
„^Œ∞xñ QÍ~°∞}º "≥∞Å~°Êñ Ez ÑëÔH<£ ~Àz+¨μ‚ñ_≥· „"Õe‡_ç<£. 757
* Dq^èŒOQÍ Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑü KÕã≤# ™ÈÎ„`«O q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ q<åfl_»∞. QÆ~°∞`«‡O`«∞x =¸Ñ¨ÙÃÑ·
XÜ«∂º~°OQÍ ‰õÄ~°∞ÛO_ç J#∞~åQÆO`À ‰õÄ_ç# z~°∞#=Ùfi "≥<≥flÅÅ∞ "≥e¡qi¿ã K«Å¡x K«∂Ñ¨ÙÅ`À P
=ÚhO„^Œ∞}˜‚ PÖ’H˜ã¨∂Î W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. =Úx=~°! ÜÕ∞ HÀiHõ h, =∞#=Ú#ñ QÍq∞Oz##∞ ã¨=∞Oz`« ÉèíH˜Î<£
<≥#~°∞#ñ |∂lOzu? h, Hõ#Ü«∞=Ú <å HÀi¯ ã¨Ñ¶¨Å =∞Ü≥∞º_»∞ñ Ag∞‡. 758
* F Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^•! h=Ù Uq∞ HÍ"åÅx HÀi ##∞fl ÉèíH˜Î „â◊^ŒúÅ`À P~åkèOKå"À P HÀiHõ h‰õΩ
J=â◊ºO <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
=. Jx Ü«∂#uzÛ „Ñ¨*ÏÑü Ñ¨Ù„`«∞ÎO_»∞#∞, ã¨„=∂@∞ì#∞ <≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù „|Ç¨‡=~°Î
^Õâ◊O|∞#O^Œ∞ ã¨áêÎ~°‚= "Õ∞YÖÏ=∞O_ç`« =∞Ç‘Ï=∞O_»ÅO|∞ñ |iáêeOK«∞K«∞#fl"åñ, _»=∞‡Ç¨`«∞‡O
_»Ñ~¨ k° =ãÖ|∞# xO^Œ∞Å‰õΩ â◊`~« ∂° Ñ¨Ü∞« #∞ ÉèÏ~åº ã¨"∞Õ `«∞O_≥· Éè~í $Î° HÍ=∞ Ü«∞QÆ∞ ‰õÄ`«∞O ^À_˘¯x
Éèí=nÜ«∞ ã¨xflkèHÕ [#∞^≥Oz h‰õΩ ##∞~°∂Ñ¨ =Ü«∞j≈Å ãÖHõÅÊ QÆ∞}ÏHõ~°Ü≥ÿ∞# `«# Ñ¨Ù„uO
|i}Ü«∞O|∞ QÍqOK«∞, Éèí=nÜ«∞ =∞<À~°^äŒO|∞ ã≤kúOK«∞, ##∞O l`«ÎO|∞# ãÖã¨‡iOK«∞K«∞O_»∞,
#=∞‡#∞Hõ#ºHõ x#∞ =iOz Éèí=nfi~°ºO|∞ =Å# #u ™œO^Œ~°º=`«∞ Å~Ú# Hõ#ºÅO ^˘=∞‡O„_»O
QÆ#∞, <å Hõ#ºHÍ #=HõO|∞#O^Œ∞ =ÚhO„^Œ∞Å∞ Ñ¨Ù„`ÀÎ`åÊ^Œ#O|∞Å∞ ¿ãÜ«∞O QÆÅ~°∞, h=Ù
=∞nÜ«∞âßã¨#O|∞#∞ ^èiŒ ~ÚOz =∞^ŒiÊ`åâı+H¨ ~õ ∞° ‡O_» =QÆ∞K«∞ <≥H· ÍOuHõ ™êfiO`«O|∞# Éè∂í `åÉèÜ í ∞«
^•# ^ŒÜ«∂K«i`«*Ï˝x"≥· <åÜ«∞O^Œ∞ [QÆO|∞Å∞ QÆÅ =xÜ«Ú, h Ü«∞O^Œ∞ <Õ QÆÅ #xÜ«Ú <≥éÕy
¿ãqOÑ¨Ù=Ú, K«~°=∞HÍÅO|∞# ##∞O ÉÁO^ŒñQÆÅ=Ù, Éèí=nÜ«∞ g~°ºO|∞=Å# <Õ#∞ h ÉèÏ~åº
QÆ~ƒ° Où |∞#ñ „|"ÕtOz =∞`«¯àÏOâ◊O|∞# |∞„`«∞OÎ _»<·≥ ãÖÉèqí Oz h‰õΩO ^Œ`fiÎ« ãÖÇ≤Ï`« #∞Ñ¨#ºã≤O`«∞
#x [<å~°Ì#∞O_»∞ Hõ~°Ì=Ú# ÔHéÕyOz Ü«∞`«O_»∞ QÆ#∞O Q˘#∞K«∞O_» #O`«i›`«∞O_≥·. 759
* Jx ÑëH˜ N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞. „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ‰õΩ=∂~°∞_»∂, ~å*Ïkè~åE
J~Ú# ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù, „|Ç¨‡=~°Î ^ÕâO◊ ~å[^è•xQÍ ã¨ÑãÎ¨ =¨ Ú„^•Å #_»∞=∞ L#fl Éè∂í =∞O_»ÖÏ#flO`å
Ñïáêeã¨∞<Î åfl_»∞. PÜ«∞# â◊`~« ∂° Ñ¨ J<Õ `«# ÉèÏ~°º`À‰õÄ_ç, ÃÑO_ç¡ HÍ=Åã≤# ‰õÄ`«∞~°∞#∞ "≥O@ÃÑ@∞ì‰Ωõ x
ˆ~Ñ¨Ù h K≥O`«‰õΩ =™êÎ_»∞. =Ü«∞ã¨∞ûÖ’, ã¨fiÉèÏ=OÖ’, ãÖHõÅÊOÖ’, L`«Î=∞QÆ∞}ÏÅÖ’ h‰õΩ `«y#@∞=O\˜
`«# Ñ¨Ù„uHõ#∞ WzÛ q"åÇ¨ÏO KÕ™êÎ_»∞. JO^Œ∞=Å¡ h HÀiHõ <≥~°"Õ~°∞`«∞Ok.
##∞fl =∞#ã¨∞ûÖ’ ã¨~°fi^• ãÖã¨‡iã¨∂Î LO>Ë P =∞#∞Ñ¨Ù„uHõ x#∞fl ÃÑO_®¡_ç, h =Å¡ J##º
™œO^Œ~°º=`«∞Öˇ·# Hõ#ºÅ#∞ `˘q∞‡k=∞Okx HõO@∞Ok. `˘=∞‡O_»∞QÆ∞~°∞ Hõ#ºÅ‰õÄ =Úhâ◊fi~°∞Å=Å¡
L`«Î=ÚÖˇ·# ‰õΩ=∂~°∞Å∞ [x‡™êÎ~°∞. <å P*Ï˝#∞™ê~°O h=Ù KÕ¿ã ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ∂ <å‰õΩ JiÊã¨∂Î LO_»∞.
UHÍ„QÆ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À, „áê}˜HÀ\˜H˜ J=ã¨~° "≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ JÉèíÜ«∞O Wã¨∂Î, ^•<åÅ∞ KÕã¨∂Î, Hõ~°∞}Ï
=¸iÎ"≥·,ã¨∞*Ï˝x"≥· „Ñ¨=iÎOK«∞. <åÖ’ Ö’HÍÅhfl L<åflÜ«∞h, hÖ’ <Õ#∞<åflh `≥Å∞ã¨∞H˘x ##∞fl P~åkèã¨∂Î
LO_»∞. JO`«ºHÍÅOÖ’ h=Ù <å ã¨xflkèH˜ KÕ~°QÆÅ=Ù. h `Õ[ã¨∞û=Å¡ <Õ#∞ h ÉèÏ~°ºQÆ~°ƒùOÖ’ „Ñ¨"ÕtOz, <å
HõàÏOâ◊`À h ‰õΩ=∂~°∞_»<≥· [x‡™êÎ#∞. h‰õΩ `«`«Îfiq^Œº#∞ É’kè™êÎ#∞.
Dq^èŒOQÍ q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ Hõ~ÌŒ=∞=Úhâ◊fi~°∞#‰õΩ q=iOz K≥Ñ≤Ê J`«_»∞ K«∂ã¨∂Î =ÙO_»QÍ<Õ
JO`«i›`«∞_≥<· å_»∞.
K«. J`«∞Å ã¨~°ã¨fif ãï^Œ∞^ŒOz`« ÉÏÅ~°™êÅ ™êÅ â’
aè`« `«@ `«∞OQÆ~°OQÆ=∞QÆ∞ aO^Œ∞ã¨~°O|∞ qx~°æq∞Oz Ü«∞O
z`« QÆ~°∞_®kè~ÀÇ¨Ï}=Ú ¿ãã≤ `«nÜ«∞ QÆ~°∞„`«ÊÉèí∂`« ~°∞
„HõÊ`«u qÅHõΔ} „Hõ=∞ q~ål`« ™ê=∞=Ú qOK«∞ "≥∂kÜ≥ÿ∞. 760
K«. JiÔQ q‰õΩO~î° ^è•=∞=Ú# HõO`« ã¨HÍ=∞#∞ñ_≥·# Hõ~°Ì=ÚO
_»~°Ü«∞ q"≥∂Ç≤ÏÜ≥ÿ∞ =∞#=Ú#O^Œ∞#∞ =ÚO^Œ@ =K«∞Û HÀiHõÖò
Ñ≤iQ˘#∞K«∞O_»ñ ^Œ`üHõΔ}=∞ aO^Œ∞ã¨~°O|∞# ˆHñy ~ÚOk~å
=~°∞ñ ^ŒÅ áÈÜ«ÚK«∞O_≥ [#=O^Œ∞ºñ_»∞ ÉèíH˜Îx`åO`« z`«∞Îñ_≥·. 761
* ™ê\˜ÖxË ã¨~ã° fi¨ f#n [ÖÏÅ`À ÃÑOá⁄Ok# QÆ∞#fl =∂q∞_ç QÆ∞|∞~°∞Å`À Hõ#∞flÅqO^Œ∞ QÍqOKÕ
QÆ@∞¡ QÆey# aO^Œ∞ ã¨~À=~åxfl Ju„Hõq∞Oz, QÆ~∞° `«‡O`«∞x Jkè~ÀÇ≤ÏOz, J`«x K«H¯õ x ~Ô Hõ¯Å HõêŒ HõÅ
K«ÑC¨ à◊§`À ã¨ÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ ™ê=∞QÍ<åxfl PÅHÕK«∞`«∂ Ç¨Ïi P#O^ŒOQÍ "≥‰· Ωõ O~îåxH˜ "ÕOKÕâß_»∞. J#O`«~O°
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 447
HÀiHõÅ∞ H˘#Å∞ ™êQÆ∞`«∞#fl Hõ~°Ì=Ú_»∞ P#O^Œ áê~°=â◊ºO`À ~åÉ’=Ù ã¨∞YãÖ`ÀëêÅ∞ =∞#ã¨∞ûÖ’
=ÚÑ≤ÊiQ˘#QÍ "≥O@<Õ aO^Œ∞ã¨~ã° ∞¨ û‰õΩ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» [#=O^Œ∞º_≥#· P =ÚhO„^Œ∞_»∞ ÉèHí ~Î˜ ™° êÜ«∞`Î"« ∞≥ #ÿ
z`«ÎO`À NÇ¨Ïix ã¨‡iã¨∂Î ‰õÄ~°∞Û<åfl_»∞.
=. JO`« ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ QÆ#Hõ~°^ä•~°∂_è»∞O _»QÆ∞K«∞ x[ÉèÏ~åº ã¨"Õ∞`«∞O_≥· Éèí~°Î$"åOKèåÑ¨~°Ü≥ÿ∞#
Ñ¨Ù„uÎHõO ^À_˘¯#∞K«∞ x[`«#∂[‰õΩO ^Œy# =~°∞ #<Õfi+≤OK«∞K«∞ Éèí∞=#O|∞Å∞ QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡i
Ü≥∞O^Œ∞#∞O QÍ#Hõ =zÛ =zÛ. 762
* J\Ï¡ LO_»QÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù ÉèÏ~°º`À ‰õÄ_ç |OQÍ~°∞ `ÕÔ~H˜¯ ÃÑO_ç¡H˜ Zky# `«#
a_»#¤ ∞ "≥O@ Éˇ@∞ìH˘x, P"≥∞‰õΩ `«y# =~°∞}˜‚ J<Õfi+≤OK«∞`«∂ Ö’HÍÅxflO\˜Ö’ ZHõ¯_® J\˜"ì å_»∞ Hõ#|_»Hõ
uiy uiy JHõ¯_çH˜ =KåÛ_»∞.
L. =ÚO^Œ@ñ QÍOK≥ #O`« |∞^èŒ=ÚY∞ºñ_»∞ q+¨μ‚ñ_»∞ QÆ~°Ì=Ú<£ ^ŒÜ«∂
#O^Œ "≥∞Å~°ÊñE_» #Ü«∞#O|∞Å ~åe# ÉÏ+¨Ê=ÚÖò ^èŒ~°<£
aO^Œ∞=ÙÖˇ· "≥ãÖ ^˘~°ñy ¿ÑiÛ ã¨~°ã¨fiuñ A\˜ì áêé∞@<£
aO^Œ∞ã¨~À=~°O |<≥_ç ¿Ñ~°ñ ^Œ#iÛ# Ñ¨Ù}ºf~°÷=Ú<£. 763
* q+¨μ=‚ Ù ãÖ`«∞ëêìO`«~O° QÆ∞_≥· Hõ~=Ì° Ú}˜‚ Hõ~∞° }Ï„~°Ì ^Œ$+¨μÅì `À K«∂z#Ñ¨C_»∞ PÜ«∞# Hõ#∞flÅ#∞O_ç
~åe# P#O^Œ ÉÏ+¨Ê aO^Œ∞=ÙÅ ã¨=¸Ç¨ÏO <ÕÅÃÑ· Ñ¨_ç, ã¨~°ã¨fif #kx K«∞@∞ìH˘x „Ñ¨=Ç≤ÏOz ''aO^Œ∞
ã¨~À=~°O——J<Õ ¿Ñ~°∞ =Ç≤ÏOzOk. P Ñ¨Ù}ºf~å÷xfl ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«# Hõ#∞flÅ =ÚO^Œ∞
ãÖ^Œi≈OKå_»∞.
L. JO^Œ∞ñ ^Œ=∂Å ™êÅ =‰õΩàÏ~°∞˚#xO| Hõ^ŒO| áê@b
K«O^Œ# <åiˆHà◊ Ñ¶¨∞#™ê~° ts+¨ Å=OQÆ Å∞OQÆ =∂
HõO^Œ ‰õΩK«O^Œ# „Hõ=ÚHõ HÍOK«# aÅfi HõÑ≤`«÷ =∞e¡HÍ
‰õΩO^Œ =∞^èŒ∂Hõ =∞OAÅ x‰õΩO[=ÚÅO ^Œ#~åi "≥O_çÜ«Ú<£. 764
* P aO^Œ∞ã¨~À=~°O „Ñ¨Hõ¯<Õ Hõ~ÌŒ=Úx `«áÈ=#O L#flk. P P„â◊=∞ "å\˜HõÖ’ HÍ#∞QÆ K≥@∂¡,
=∞kÌK@≥ ∂¡, á⁄QÆ_K» @
≥ ∞¡, Ué∞=∞kÌK@
≥ ∂ì, "ÕÑK¨ @
≥ ∂¡ L<åfl~Ú. WOHÍ H˘OK≥O =ÚO^Œ∞‰õΩ áÈQÍ Hõ_qç ∞K≥@∂¡,
HõeQ˘@∞ì K≥@∂¡, K«O^Œ#=$HΔÍÅ∂, H˘|ƒiK≥@∂¡, Hõ~°∂Ê~° =$HΔÍÅ∂, kiÃã#K≥@∂¡ HõxÊOKå~Ú.
Å=OQÆÅ`«Å∂, =∂nÑ¶¨ÖÏÅ∂, =∂q∞_çK≥@∂¡, Z„~°K«O^Œ#OK≥@∂¡, áÈHõK≥@∂¡, ãÖÃÑOQÆá⁄^ŒÅ∂,
=∂ˆ~_»∞K≥@∂¡, "≥ÅQÆK≥@∂¡, WÑ¨ÊK≥@∂¡ HÍ#=KåÛ~Ú. P „Ñ¨Hõ¯<Õ =∞Öˇ¡Å∂, "≥ÚÅ¡Å∂ JÅ∞¡H˘#fl zHõ¯x
K«Hõ¯x á⁄^ŒiO_»∞¡ L<åfl~Ú.
Hõ. ÑïÑ¨Hõfi Ñ¶¨ÅÉèí~å#`«, `«~°∞âßMÏxHõ~° x=ã≤`« ã¨∞Êù@qÇ¨ÏQÀ
`«¯~° |Ç¨ï HÀÖÏÇ¨ÏÅ ~°=, Éèíi`« kQÆO`«=ÚÅ∞ QÆey Éèí=ºO |QÆ∞K«∞<£. 765
* P P„â◊=∞OÖ’ ÉÏQÍÑÖ_ç# ÑÖ_»¡ |~°∞=Ù`À K≥@¡ H˘=Ú‡Å∞ „HÕkH˜ =Oy L<åfl~Ú. P
H˘=∞‡Åg∞^Œ x=ã≤OKÕ Ñ¨H˜Δ=¸HõÅ HõÅHõÅ ^èŒfi#∞Å`À kQÆO`åÅ∞ „Ñü^èŒfixã¨∞Î<åfl~Ú.
Hõ. Ju xt`« K«OK«∞ ^Œà◊#, HõΔ`« x~°æ`« Ñ¨HõfiÑ¶¨Å ~°™ê™êfi^Œ# "≥∂
k`« ~å[â◊√Hõ =KÀ-~°÷, „â◊√uÃÑ¶∂+¨=Ú ÃãÅñÔQ „â◊=} ã¨∞Y^ŒO |QÆ∞K«∞<£. 766
* ÑÖ_ç# ÑÖ_»¡#∞ q∞H˜¯e "å_çQÍ L#fl `«=∞ =Ú‰õΩ¯`À á⁄_çz P ãÖ^Œ∞Å#∞O_ç „ã¨qã¨∂Î L#fl
Ñ¶¨Å~°™êxfl „`åy, ~åzÅ∞HõÅ∞ ãÖ`À+Ö`À KÕã¨∞Î#fl J~°÷=O`åÖˇ·# "Õ^ŒQÍ<åÅ∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ
qxÑ≤OK«∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. Åe`« ã¨Ç¨ÏHÍ~° Ñ¨Å¡=, Hõe`å™êfi^Œ# HõëêÜ«∞ HõO~î° q~å[
`«¯ÅHõO~î° ÑÖK«=∞ ã¨fi~°, HõÅ<å^Œ=Ú Å∞Å¡ã≤Å¡ñ QÆ_»∞ ~°=∞º=ÚÖˇ·. 767
* ÖË`Ö« `
Ë « uÜ«∞º=∂q∞_ç zQÆ∞à◊#¡ ∞ `≥Q"Æ ∞≥ H˜¯ =QÆ~Ô H˜¯ á⁄QÆ~Ô H˜¯# Q˘O`«∞Å`À HÀ~ÚÅÅ∞ ZO`À
~°=∞ºOQÍ J=ºHõÎ =∞^èŒ∞~°OQÍ, ‰õÄã¨∂Î L<åfl~Ú.
Hõ. J`«∞Å `«=∂Å =∞Ç‘Ï[,„Ñ¨`«u HõΔ}*Ï`« [Å^Œ Ñïâ◊OHÍOw
Hõ$`« `åO_»= MËÅ# qÅ, ã≤`« Ñ≤OKè«qÉèÏã¨=∂# td¿ã=ºOÉˇ·. 768
* JHõ¯_» L#fl q∞H˜¯e zHõ¯x `«=∂Å =<åÅ#∞ K«∂z "Õ∞Ñ¶∂¨ Åx „ÉèÏOuÑ¨_ç <≥=∞à◊√§ LÖÏ¡ãO¨ `À
Xà◊√§=∞~°z Ñ¨Ù~°∞Å∞ qÑ≤Ê K«∂_»=ÚK«Û@QÍ P_»∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. HÍ~°O_»= [Å‰õΩ‰õΩ¯@, ™ê~°ã¨ |Hõ K«„Hõ"åHõ +¨@Ê^Œ Ç¨ÏO™êO
Éè’~°∞Ç¨ÏÔH·~°= #= Hõ, ÖÏ›~° q~ål`« ã¨~À~°∞Ç¨Hõ~°Ü«Ú`«"≥∞ÿ. 769
* Hõ<fl≥ ÖËà`
¡◊ À, h\˜HÀà◊`
¡ À, ÉˇQ∞Æ ~æ ∞° Ñ¨‰ΩΔõ Å`À, H˘OQÆQ∞Æ OÑ¨ÙÅ`À, K«„Hõ"åHÍÅ`À, QÆO_»∞`«∞"≥∞‡^ŒÅ`À,
HõÅÇ¨ÏOã¨Å`À, Hõ=∞ÖÏÅ`À, `≥Å¡HõÅ∞=Å`À, Z„~°HõÅ∞=Å`À q~ålÖË¡ ã¨~À=~åÅ∞ QÆÅ P P„â◊=∞"å\˜Hõ
J`«ºO`« ~°=∞ºOQÍ LOk.
Hõ. Hõi Ñ¨ÙO_»sHõ =$Hõ HÍ, ã¨~° â◊â◊ ÉèíÅ∂¡Hõ Ç¨Ïi} K«=∞s Ç¨Ïi ã¨∂
Hõ~° Y_»æ QÆ=Ü«∞ =e=ÚY, â◊~°Éèí „Ñ¨=ÚM’„QÆ =#º ã¨`åÎfi„â◊Ü«∞"≥∞ÿ. 770
* P `«áÈ=#O Ñïã¨~åÅÖ’ U#∞QÆ∞Å∞, ÃÑ^ŒÌÑ¨ÙÅ∞Å∞, `À_Õà◊√¡, J_»q^Œ∞#flÅ∞, ‰õΩO^Õà◊√¡,
ZÅ∞QÆ∞|O@∞¡, ÖËà◊√¡, K«=∞s=∞$QÍÅ∞, WOHÍ ã≤OÇ¨Å∞, =~åÇ¨Å∞, Y_»æ=∞$QÍÅ∞, QÆ∞~°∞áÈ`«∞Å∞, HÀ`«∞Å∞,
â◊~°ÉèÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J_»q =∞$QÍÅ∞ ãÖK«iã¨∞Î<åfl~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 449
=. XÑ¨C #Ñ¨Ê~°=∞ `åÑ¨™È`«=«Î Úx Ü«∂„â◊=∞O|∞O QÆ#∞OQ˘x q∞`«Ñi¨ [#O|∞Å `À_»O *ÁzÛ Ü«∞O^Œ∞.771
* J@∞=O\˜ Hõ~°Ì=∞ =∞Ç¨=ÚhO„^Œ∞x `«áÈ=<åxfl ^Œi≈Oz ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù Ñïq∞`«
Ñï"å~°O`À, P„â◊=∞OÖ’xH˜ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
ã‘. JOz`« „|Ç¨Ï‡K«~°º„=`« Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ Ñ¶¨∞#`«áÈ=$uÎKÕ`«
^ÕÇ¨ÏO|∞ ~°∞z~° ãÖnÑ¨Î"≥∞ÿ K≥Å∞"˘O^Œñ QÆ_»∞ñ QÆ$jÉèí∂`å`«‡HÍÜ«Úñ_»Ü«Úº
#e<À^Œ~åÖÏÑ¨ #= ã¨∞^è•Ñ¨Ó~°O|∞ „â’„`åO[Å∞Åñ „^•q K˘H˜¯Ü«Ú#fl
Hõ`«#ñ QÆ$jÉèí∂`«HÍÜ«ÚO_»∞ QÍHõ [\Ï=Å¯ ÖÏl#N "≥Å∞OQÆñ
`Õ. QÆ=∞ÅÑ¨„`« qâßÅ <Õ„`«=ÚÅ∞ ^Œ#~°, #e #ãÖ™ê¯~° ãÖz`å#~°…º #∂`«fl
~°`«fl=Ú#∞ É’eÜ«Ú#fl Hõ~°Ì=Úxñ Ez, ÉèíH˜Î „"≥ÚÔH¯#∞ =∞#∞=Ù `«`åÊ^Œ=ÚÅ‰õΩ. 772
* JÖÏ „Ñ¨"ÕtOz ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑüx ^Œi≈OKå_»∞. Ñ¨q„`«"≥∞ÿ#
„|Ç¨Ï‡K«~°º„=`åxH˜ `«y#@∞=O\˜ `«áÈ"åºáê~°OKÕ`« P „Ñ¨*ÏÑü â◊s~°O K«Hõ¯QÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î L#flk.
PÜ«∞# q∞H˜¯e zH˜¯áÈ~Ú#Ñ¨Ê\˜H© q+¨μ‚ ãÖH©~°Î#O J<Õ J=∞$`« ~°™êxfl ^˘<≥flÅ=O\˜ K≥=ÙÅ`À „`åy
P =∂^èŒ∞~°ºOÖ’ "≥∞ÿ=∞~°z LO_»_»O=Å¡ PHõ$â◊`«fiO HõxÊOK«@O ÖË^Œ∞. PÜ«∞# [_»Å∂, <å~°p~°Å∂,
lOHõ K«~°‡=¸ ^èŒiOz `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ qâßÅ"≥∞ÿ# <Õ„`åÅ`À XÑ¨C`«∂ ™ê#|@ìx "≥ÅHõ@ì~åx
q#∂`«fl ~°`«flOÖÏQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. J@∞=O\˜ Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑüx K«∂z ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù,
ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À PÜ«∞# áê^•Å‰õΩ #=∞ã¨¯iOKå_»∞.
=. W@∞¡ =O^Œ#O|∞ QÍqOz#O QÆ~°Ì=ÚO_»∞ ^Œ# QÆ$Ç¨ÏO|∞#‰õΩ qO^≥· K«#∞^≥Oz# Ü«∞ =∞‡#∞=Ù
<å^ŒiOz Ü«∞~°…º áê^•ºk q^è∞Œ ÅO |i`«∞+¨μxì O QÍqOz Ñ¨Ó~ÀfiHõOÎ Éˇ#· ÉèQí =Æ ^•^ÕâO◊ |∞ ãÖã¨‡iOz
™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù# H˜@¡xÜ≥∞. 773
* W@∞¡ #=∞™ê¯~°O KÕã≤# ™êfiÜ«∞OÉèí∞=Ù}˜‚ Hõ~°Ì=∞=Úhâ◊fi~°∞_»∞ `«# WO\˜H˜ =zÛ# JukäQÍ
ÉèÏqOz ãÖÉèÏqOKå_»∞. J~°…ºáê^•º^Œ∞Å`À P^ŒiOz P#OkOÑ¨*âË ß_»∞. J#O`«~O° Hõ~=Ì° Ú_»∞ [<å~°#Ì ∞x
P^Õâßxfl [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. =~°QÆ∞}ÏHõ~°! ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO_» "≥·# `«finÜ«∞ Ñ¨~°º@# "≥∞Å¡
t+¨ìÑï„QÆÇ¨Ï^Œ∞+¨ì x„QÆÇ¨Ï=ÚÅ H˘é‰õΩñ QÆ^• Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨! =∞é˜Ü«Ú
=#[Ç≤Ï`åÇ≤Ï`« =Ç≤Ïfl ã¨g∞~° "≥·=ã¨fi`« "åiúÑ¨ "åã¨"å`«‡
‰õΩñ_»=Ù Ç¨Ïi ã¨fi~°∂Ñ¨Ùñ_» "≥·# h‰õΩ#∞ =∂x`« ÉèíH˜Î #=∞ã¨¯iO`«∞
`Õ. ##Ñ¶¨∞! h qÑ¨C_Õ <Õq∞ Ü«∞dÅÖ’Hõ, *ˇ·„`«=∞QÆ∞ ¿ÇÏ=∞ =∞}˜˜=∞Ü«∞ ã¨ºO^Œ#O|∞
<≥H˜¯ HÀ^ŒO_»áê}˜"≥· ~Ú^ŒúÃã·#º, Ñ¨^Œ qÑ¶¨∞@ì#KÕ Éèí∂q∞ÉèÏQÆ =∞QÆÅ. 774
* L`«=Î ∞ QÆ∞}ÏÅ‰õΩ ™ê÷#"≥∞#ÿ ~å*Ï! ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ _Î "» #·≥ h=Ù ^Œ∞~°̊#∞Å#∞ tHΔ̃OK«_®xH©, ã¨[#˚ ∞Å#∞
~°H˜ΔOK«_®xH© Ö’HõOÖ’ Ñ¨~°º\˜ã¨∂Î LO\Ï=Ù. FÑ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞ëê! h=Ù ã¨∂~°∞º_»∞, K«O„^Œ∞_»∞ Jyfl, "åÜ«Ú=Ù,
Ü«∞=Ú_»∞, =~°∞}∞_»∞, ^Õ"ÕO„^Œ∞_»∞ – gi JOâ◊Å∞ HõÅ"å_»=Ù. =∞Ç¨q+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ù. J@∞=O\˜ h‰õΩ
<Õ#∞ Ñ¨~°=∞ÉèíH˜Î`À #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù ZÅ¡Ñ¨C_»∂ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅÖ’ [Ü«∂xfl ãÖáêkOKÕ =∞}∞Å∞
`åÑ≤# |OQÍ~°∞ `ÕÔ~H˜¯ qÅ∞¡ KÕ|∂x, g~° Ãã·x‰õΩÅ áê^ŒÑ¶¨∞@ì#Å`À ^è•„u ^Œ^ŒÌiÅ¡QÍ *ˇ·„`«Ü«∂„`«
™êyã¨∞OÎ \Ï=Ù.
=∞. `«~°}ÕÉ’e K«iOÑ¨‰õΩ#fl Ñ¶¨∞#x„^ŒO ÉÁOk Ü≥∞O^Õx Éèí∂
=~°! Ñ¨^À‡^Œ~° HõeÊ`«O|∞ÅQÆ∞ h =~å‚„â◊"≥∂^•~° q
ã¨Î~° áê^äÀxkè ¿ã`«∞Éèí∂`« =∞Ç≤Ï=∂Kå~° „H˜Ü«∞Öò ^ŒÑ≤Ê ãÖ
Hõ~°"≥∞ÿ KÀ~°ÉèíÜ«∞O|∞#<£ xdÅÖ’HõO|∞Öò #tOK«∞O Ag∞! 775
* F ~å*Ï! h g [QÆ`Æ ∞« ÖÎ ’ ã¨∂~°∞ºxÖÏQÍ ãÖK«iOÑ¨Háõ È`Õ D Ö’HÍÅhfl x„^ŒÖ’ =ÚxyáÈ`å~Ú.
„|Ç¨Ï‡KÕ HõeÊOÑ¨|_ç# =~å‚„â◊=∂Å∞ JÅ¡HõÖ’¡Å"≥∞ÿáÈ~Ú, P ã¨=Ú„^•xH˜ ¿ã`«∞=Ù=O\˜ ã¨^•Kå~° ãÖÑüÎ
ãÖHõ~°"≥∞ÿ áÈ`«∞Ok. *Ïu ™êOHõ~°ºO U~°Ê_ç ^˘OQÆÅ ÉèíÜ«∞O =Å¡ Ö’HÍÅhfl pHÍÔH· #tOzáÈ`å~Ú.
=. Jx ÑëH˜ Éèí=^•QÆ=∞#O|∞#‰õΩ xq∞`«ÎO ÉˇÜ«∞ºk? Ü«∞#=Ù_»∞ ã¨=∂Ç≤Ï`« x`«ºHõ~å‡#∞ëêª#∞O_≥·#
=ÚhO„^Œ∞#‰õΩ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO _ç@¡xÜ≥∞. 776
* WÖÏ ÑëH˜ Hõ~=Ì° ∞ „Ñ¨*ÏÑü h ~åHõ‰Ωõ HÍ~°}O Uq∞@x ™êfiÜ«∞OÉè∞í =Ù}˜‚ J_çQÍ_»∞. Ü«∞^ä•qkèQÍ
x`«ºHõ~å‡#∞ëêª<åÅ∞ x~°fiiÎOz# Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑü`À ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. ã¨~°ã≤[ QÆ~°∞ƒùñ_»∞ ^Œ#KÕ, q~°z`« "≥∞ÿ#\˜ì "Õ^Œq`«`«∞Å <≥Å¡<£
^èŒ~° "≥Å~ÚOK«∞@ÔH· |∞^èŒ, =~°! q∞=Ú‡O ^Œ# =ÚYO|∞=Å# ã¨$lOK≥<£. 777
* F =Úx=ˆ~}Ïº! „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `å#∞ ~°zOz# "Õ^•Å#∞ JxflO\˜h D "Õ∞kxg∞^Œ
"≥Å~ÚOK«_®xH˜, q∞=Ú‡Å#∞ `«# =ÚYO #∞O_ç ã¨$+≤ìOKå_»∞.
Hõ. ^Œ∞i`« ã¨fi~°∂Ñ¨ áê@, K«Û~° Ñ‘_»O ÉÁO^Œ‰õΩO_» ã¨HõÅ HΔÀ}Õ
|iáêeOK«∞@ÔH· =∞=Ú, #~°qO^ŒÉèí=ÙO_»∞ Éèí∞[=ÚÅO^Œ∞ ã¨$lOK≥<£. 778
* áêáê`«∞‡Öˇ·# |OkáÈ@∞^˘OQÆÅ ÉÏ^èŒÅ‰õΩ |eHÍ‰õΩO_® ã¨=∞ã¨Î Éèí∂q∞x áêeOK«_®xH˜,
=∞=Ú‡Å#∞ JA_»∞ `«# Éèí∞*ÏÅ #∞O_ç ã¨$lOKå_»∞.
Hõ. <≥é˜ #\˜ì [Å[Éèí=Ù#‰õΩñ, QÆ~° =∞O`«óHõ~°} QÍ„`«Hõ=ÚÖˇ· =~°∞ãÖ
|éñy# „|Ç¨Ï‡HõΔ„`Î«=Ú, Å~°Ü«∞ ~°=∂nèâ◊fi~°∞#‰õΩ #=hÜ«∞O|∞Öò. 779
* „ÉÏÇ¨Ï‡}*Ïu „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù#‰õΩ JO`«óHõ~}
° OQÍ, Hõ„Δ uÜ«∞*Ïu â◊s~°OQÍ XÑ¨C`«∞#flk. Wq ~Ô O_»∂
ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞#‰õΩ J=â◊ºO ~°H˜ΔOÑ¨^Œy#q.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 451
=. HÍ=Ù# Ç¨Ïiã¨fi~°∂Ñ¨ÙO_»"≥· ^Œ∞~°˚#^Œ∞~°ú~°≈#∞O_» =~Ú# x#∞O QÆ#∞@ =∞nÜ«∞ ÉèÏQÆºO|∞# ã≤kúOK≥,
Éè=í `åÊ^ŒHOõ [ HÕ[Å¯Ñ¨ÙO[ ~°Ol`«OÉˇ#· =∞nÜ«∞ =∞ã¨HÎ Oõ |∞#∞ ^•=Hõ =K«#ã¨∞^è• Ñ¨Ói`«O|∞Öˇ#·
„â◊=}O|∞Å∞#∞ =∞OQÆàH◊ ~õ ` ° fi« O|∞# ™êÑ¶Å¨ ºO|∞#O ÉÁO^≥, <Õ#∞ QÆ$`å~°∞O÷ _» #~Úu ^Œ∞Ç≤Ï`«$
¿ãflÇ¨Ï[^Œ∞óY ÑïH˜<¡ åflO`«ó Hõ~}° ∞O_»<·≥ ã¨HÅõ ^Õâ◊ Ñï„Éè=í ∞} d#∞flO_» #~Ú# <å q#flÑÖ |=^èiŒ OÑ¨Ù
=∞x ~Ú@¡xÜ≥∞. 780
* JO^Œ∞=Å¡ q+¨μã‚ fi¨ ~°∂Ñ¨Ù_»=Ó, ^Œ∞~°#˚ ∞Å‰õΩ ^Œ∞~°~Ì ≈° #∞_»=Ó S# h ^Œ~≈° #O <å ÉèÏQÆºO=Å¡ <å‰õΩ
„áêÑ≤ÎOzOk. h áê^Œ Ñ¨^•‡ÅÖ’x ˆHã¨~åÅ=Å¡ Z„~°#~Ú# <å t~°ã¨∂û h =∂@Å#∞ J=∞$`«~°ãÖ`À
xO_ç# <å K≥=ÙÅ∂, ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ‰õÄ ™ê÷<åÖˇ· ã¨Ñ¶¨Å`åfixfl á⁄O^•~Ú. <Õ#∞ ^èŒ#∞º_»<≥·<å#∞. ‰õΩ=∂Ô~ÎÃÑ·
QÆÅ "å`«ûÅºO =Å¡ =∞#ã¨∞ûÖ’ PO^Àà◊#Ñ¨_»∞`«∂, ã¨=∞ã¨Î ^ÕâßÅ∂ uiy JÅã≤áÈÜ«∂#∞. <å „áê~°÷#
PÅHÕK«∞ – Jx ÑëH˜ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. =~°Ü≥∂wâ◊fi~°! ^Õ=Ç¨˙u Ü«∞#∞ h "å=∂H˜Δ =∞`«∞Ê„uÎ, ^•
=~°ÖÏ=}º QÆ∞}Ï_è»∞ºÅ<£ qxÜ«Ú <≥"åfii<£ =∞kO QÀ~°, HÍ
`«∞~°Ü≥ÿ∞ <å~°^Œ∞ÑÖÑ¨Ù#<£ q∞=Ú =iO`«∞ #flOK«∞ <Õ`≥OK≥, h
`«~°∞}©aèHõΔñ |i„QÆÇ≤ÏOÑ¨Ù=Ú â◊√Éè’^•`«Î „H˜Ü«∂Ö’Å`«<£. 781
* F =∞Ç¨Ü≥∂y=~å! D Hõ#ºHõ <å Hõ#fl‰õÄ`«∞~°∞. ¿Ñ~°∞ ^Õ=Ç¨˙u. <å ‰õÄ`«∞~°∞ Ö’HõOÖ’
q∞H˜¯e ™œO^Œ~°º=O`«∞Öˇ·# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ#∞ Z=fiih =iOK«_®xH˜ W+¨ìÑ¨_»Hõ zO`å„HÍO`«∞~åÖˇ· L#flk.
<å~°^Œ=∞Ç¨Ïi¬=Å¡ h~°∂Ñ¨QÆ∞}ÏÅ∞ PÅHÕz x<Õfl q"åÇ¨Ï=∂_®Åx xâ◊Û~ÚOzOk. JO^Œ∞Hõx h=Ù D
â◊√ÉèíHÍ~åºxH˜ JOwHõiOK«∞, D <å ‰õΩ=∂ix ã‘fiHõiOK«∞.
Hõ. J=∞e# QÆ$Ç¨Ï"Õ∞kèHõ Hõ, ~°‡=ÚÅ‰õΩ ##∞~°∂Ñ¨QÆ∞} q~ål`« jÅ
„Hõ=∞=ÚÅñ ^Œ#i# `«~°∞}Õ, „|=∞^Œ=Ú# =iOÑ¨Ù=∞Ü«∞º Éèí=ºK«i„`å! 782
* Ñ¨q„`« K«i„`å! J`«ºO`« ã¨∞Î`åºÖˇ·# QÆ$Ç¨Ï™ê÷„â◊=∞ Hõ$`åºÅ#∞ x`«ºO x~°fiÇ≤ÏOK«_®xH˜
J#∞~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ~°∂Ñ¨=¸, QÆ∞}=¸, jÅ=¸ HõÅ D HÍO`«#∞ ãÖ`À+Ö`À J~åúOyQÍ JOwHõiOK«∞.
Hõ. J#Ñ¶¨∞! q~°‰õΩÎÅÔH·#O, ^Œ#Ü«∞O`« ÅaèOK«∞ ™œYº`«u =i˚OÑÖ
[#^Œñ@, HÍ=Ú‰õΩÅ‰õΩ #, aƒ# =∂#∞^Œ∞ˆ~ ÅaèOK«∞ „Ñ≤Ü«∞™œYºO|∞Öò. 783
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! Hõ~=Ì° ∞ =ÚhO„^•! ZO`«\˜ q~°‰Ωõ ÖÎ <·ˇ å JÜ«∂z`«OQÍ `«=∞O`« `å"Õ∞ ÅaèOz#
™œMÏºÅ#∞ Ñï`«ºlOÑ¨‰õÄ_» ^Œ<åfl~°∞QÆ^• ÃÑ^ŒÌÅ∞. J@∞=O@Ñ¨C_»∞ q"åÇ¨Ï=∂_®Å<Õ HÀiHõ QÆÅ"å~°∞
J#∞HÀ‰õΩO_® ÅaèOz# â◊√ÉèíOHõ~°"≥∞ÿ# W@∞=O\˜ Ñ¨~°=∞ ™œMÏºxfl HÍ^ŒO\Ï~å?
Hõ. q#∞=Ú, Ñ¶¨ÖÏ~°OÉèí∞ñ_»∞ QÆ$Ñ¨, }∞x #_çy#ñ ^Œ#Ü«∞â◊O|∞#∞O ^ŒQÆ∞ =∂#O
|∞#∞ *ˇ_»∞ñ QÍ=Ù#ñ ^ŒQÆ h, "≥#Ü«∞ q"å¿ÇÏK«Ûùñ ^ŒQÆ∞Å∞ >ˇé˜ñy ~ÚK«\˜H˜<£. 784
* =Úhâ◊fi~å! XHõ Ñ¨xKÕÜ«∞_®xH˜ Ñ¨Ó#∞H˘#fl"å_»∞ Ö’aèx J_çy#>ˇÂ¡`Õ P Ñ¨x K≥_»_»"Õ∞ HÍHõ,
J`«x P`«‡Q“~°"åxH˜ ‰õÄ_» ÉèíOQÆO "å\˜Å∞¡`«∞Ok. h=Ù q"åÇ¨ÏO KÕã≤HÀ"åÅ<Õ `«ÅOÑ¨Ù`À L<åfl=x
`≥Å∞ã¨∞H˘<Õ "Õ∞=Ú WHõ¯_çH˜ =KåÛ=Ú.
Hõ. K«#∞^≥Ozu, Ü«∞ã¨‡„`åÊ, ~°÷#ñ ÔQ·H˘x =∞`«Î#∂[ñ ^ŒQÆ =i~ÚOÑ¨ÙO
_»x =Úx ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙxO, QÆ#∞ñQ˘x =∞~°ÅOQÆñ |eÔHñ QÆ_»∞"≥∂^Œ=Ú#<£. 785
* WÖÏ =zÛ# <å q#fláêxfl =∞xflOz <å Ñ¨Ù„uHõ#∞ h J~åúOyQÍ JOwHõiOK«∞.
P =∂@Å∞ qx, Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#∞ K«∂z q∞H˜¯e ãÖ`À+Ö`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. J#Ñ¶¨∞! h KÕ`« ###º^Œ`«Î=ÚQÆñ „|u+≤ª`«OÉˇ·# ~¸ f=ñÉ’ñ_ç
Hõ=∞hÜ«∞ ~°∂Ñ¨ ˆ~MÏ qÖÏãÖ|∞Å =∂x`«ÅH©Δ‡ ã¨=∂# Ü«∞QÆ∞K«∞
<˘Hõ<åñ\˜ ~å„uÜ«∞O ^Œ∞_»∞~å[ K«O„kHÍ ^èŒ=o`«x[™œ^èŒ `«Å=Ú#O^Œ∞
=∞Ç≤Ï`« Ç≤Ï~°}‡Ü«∞ =∞Or~° â’aè`« K«~°}Ü≥ÿ∞ x[ã¨v ã¨Ç≤Ï`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
`Õ. QÆO^Œ∞Hõ„H©_»ñ [i~ÚOÑ¨ñ QÆQÆ#=∞O^Œ∞, =~° q=∂#ã¨∞÷ñ _»QÆ∞K«∞ qâßfi=ã¨∞O_»∞
<åñQÆñ ^Œ#i# QÆO^èŒ~°fi <åÜ«∞‰õΩO_»∞, `«~°∞}˜ñ Ez q"≥∂Ç≤ÏÜ≥ÿ∞ ^èŒ~°}˜ñ |_çÜ≥∞. 786
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! W`«~°∞Å #O^Œih HÍ^Œx <åHÀãÖ fã¨∞H˘x =zÛ# D Å`åOy Ö’HÀ`«Î~°
™œO^Œ~°º=u. JO^ŒK«O^•ÅÖ’ =∞Ç¨ ÅH˜Δ‡`À ã¨=∂#∞~åÅ∞. D"≥∞ XHõ <å\˜ ~å„u, xO_®~°∞ ÑÖ_»∞
"≥<≥flÅ "≥Å∞QÆ∞Å`À `≥Å¡QÍ "≥∞~°ã≤áÈ`«∞#fl `«# "Õ∞_»ÃÑ·, áê^•Å‰õΩ |OQÍ~°∞ JO^≥Å∞ JÅOHõiOK«∞‰õΩx
`«# K≥eHõ`ÅÎ≥ `À |Ou P@ P_»∞`«∞#flk. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ q=∂#OÖ’ "≥à√◊ §`«∞#fl qâßfi=ã¨∞_»<Õ
QÆO^èŒ~°fi~åA D `«~°∞}©=∞}˜ ™œO^Œ~åºxfl uÅHÕz "≥∂Ç¨ÏO`À ^ÕÇ¨ÏO =∞~°z q=∂#OÖ’ #∞Oz `«∂e
Éèí∂q∞g∞^Œ Ñ¨_®¤_»∞.
`Õ. Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ <≥é∞ñQÆx Ñ¨Ù~°∞+¨Ñ¨â◊√=Ù, b `«Ö’^Œiñ ÉÁ_»QÍ# ˆ~q∞ ÃãÑ¨Ê?
#\˜ì H˘=∞~åÅ∞ ÉèÏQÀº^ŒÜ«∞=Ú#ñ ^•#, =zÛ HÍq∞OÑ¨ <˘Å¡x "åñ_»∞ QÆÅñ_≥? 787
* Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx ã¨‡~°}O Z~°∞QÆx Ñ¨Ù~°∞+¨ Ñ¨â◊√=ÙÅ∞ D"≥∞#∞ ^Œi≈OÑ¨ÖË~°∞. J@∞=O\˜ [=~åÅ∞
J^Œ$+¨ì=âß# `«#O`« `å#∞ =Åz =iOz =zÛ#Ñ¨C_»∞ W+¨ìÑ¨_»x"å_»∞ LO\Ï_®!
Hõ. D Hõ<åº~°`«fl=Ú#‰õΩ, <å‰õΩ#∞ QÆ∞}~°∂Ñ¨ =~°Î#O|∞Å Ü≥∞_» <å
Ö’HÕÑ¨ ã¨=∞=∞ HÍ=Ù#ñ, ÔQ·H˘x =i~ÚO`«∞ qQÆ`«HõÅ‡+¨=$uÎ<£. 788
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 453
* QÆ∞}O, ~°∂ÑÖ, #_»=_ç – Wq D Hõ#ºHÍ=∞}˜H© <å‰õÄ ã¨=∂#OQÍ L<åfl~Ú. HÍ|\˜ì Wk
Ñ¨Ù}ºHÍ~°ºOQÍ ÉèÏqOz D"≥∞#∞ <Õ#∞ =iOz ÉèÏ~°ºQÍ ã‘fiHõi™êÎ#∞.
Hõ. q=∞ÖÏ`«‡! nx H˘Hõ ã¨=∞, Ü«∞=Ú QÆÅ ^≥é˜ñyO`«∞ q#∞ QÆ∞}ÏHõ~° Ü«∞QÆ∞ h
~°=∞}˜H˜ #Ñ¨`«ºÑ¨~°ºO, `«=Ú =iÎOÑ¨Ù^Œ∞ QÆ$Ç¨Ïã¨÷^èŒ~°‡ „H˜Ü«∞Å<£. 789
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! J~Ú`Õ WO^Œ∞‰õΩ XHõ xÜ«∞=∞O LOk. Jk K≥|∞`å#∞, q#∞. L`«Î=∞QÆ∞}
ãÖÑ¨#∞fl~åÖˇ·# D"≥∞‰õΩ ãÖ`å#O HõeˆQ Ñ¨~°ºO`«O =∂„`«"Õ∞ <Õ#∞ QÆ$Ç¨Ïã¨÷ ^èŒ~å‡xfl x~°fiiÎ™êÎ#∞.
P. JO`«g∞ñ^Œ q+¨μ‚ <å[˝ Ü«∞øñ^ŒÅñ ^•eÛ, â◊=∞^Œ=∂k Ü≥∂QÆã¨~°}˜ñ ÉÁOk
ã¨#flºã≤OK«∞ "åñ_» [Å[<Õ„`«∞x "åHõº, HÍ~°}=Ú#ñ *Ëã≤ nè~°K«i`«! 790
* J@∞ `«~åfi`« l`ÕO„kÜ«Ú_»<·≥ Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ J=ÅOaOz ã¨<åflºãÖ ã‘fiHõi™êÎ#∞. F ã¨KÛ« i„`å!
Wk ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# NÇ¨Ïi P[˝. t~°™ê=Ç≤ÏOÑ¨Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
Hõ. NqÉèí∞x =Å# h Ö’, HÍ=o Ü«Ú^Œ~ÚOK«∞ñ Éˇ~°∞ñQÆ∞ #_»ñQÆ∞#∞ q#∞ ~å
r=Éèí"å^Œ∞Å Hõ`«ñ_Õ, Éèí∂=~°! x~å‡} ¿ÇÏ`«∞ Éèí∂`«∞O _»~°Ü«∞<£. 791
* P ÅH©‡Δ =Å¡É∞íè x =Å¡<Õ ZÅ¡Ö’HÍÅ∂ Ñ¨Ù_»∞`«∂, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∂ #tã¨∂Î L<åfl~Ú. F ~å*Ï! „|Ç¨‡^Œ∞Å
JÉèí∞º^ŒÜ«∂xH˜ PÜ«∞<Õ HÍ~°}Éèí∂`«∞_≥· L<åfl_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# # =∞‡Ç¨`«∞‡x Ü«∂*’˝ÅO¡ Ñ¶∞¨ #O|∞ ¿ãÜ«∞~å^Œx Hõ~=Ì° ÚO_»∞ =eH˜# qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙO_»∞
x[ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# â◊`«~°∂Ñ¨ `«ÅOÑ¨Ù#∞ |∞„uÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ç¨˙u z`«ÎO|∞#∞ <≥éÕy#"åñ_è≥· =Úx
ã¨=∞Ü«∞O|∞# H˜Ü«∞ºH˘x „Ñ¨Ç¨Ï$+¨ì Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚO _»QÆ∞K«∞ ã¨=∞Oz`« QÆ∞}QÆ}Ï_è»∞ºO _»~Ú#
Hõ~=Ì° Ú#‰õΩ ^Õ=Ç¨˙ux q^è∞Œ ºHõ„«Î Ñ¨HÍ~°O|∞# q"åÇ¨ÏO|∞ ¿ã~ÚOK≥ñ, ^Œ^#Œ O`«~O° | â◊`~« ∂° Ñ¨ÜÚ« #∞
ÉÏi|~°› ãÖl˝HõO|∞Öˇ·# q"åÇ¨ÏŸz`« k"åºO|~åÉèí~°}O|∞Å∞ ^Õ=Ç¨˙u Hõ~°Ì=ÚÅ H˘ãÖÔQ,
#qfi^èOŒ |∞# x[‰õΩÖÏKå~° ã¨~} ° O˜ |i}Ü«∞O|∞ QÍqOz qQÆ`« zO`åÉè~í ∞° O_≥· ™êfiÜ«∞OÉè∞í =ÙO_»∞
^Œ∞Ç≤Ï`«$ qÜ≥∂QÆ "åº‰õΩe`« ™êfiO`«∞O_≥· ‰õÄñ`«∞O Q“ñyeOK«∞H˘x, K«∞|∞HõO|∞ñ |∞_»∞‰õΩK«∞ñ
, *ˇH˜¯e =Ú^Œ∞ÌQ˘x, t~°O|∞ =¸~˘¯x, „¿Ñ=∂uˆ~HõO|∞# ÉÏ+¨Ê^è•~åã≤HõÎ =∞ã¨ÎHõO *Ëã≤ `«b¡!
áÈ~Ú =K≥Û^Œ #x K≥Ñ≤Ê Hõ~°Ì=ÚxKÕ`« <å =∞O„u`«∞O_≥· x[ÉèÏ~åº ã¨"Õ∞`«O|∞QÆ ~°^äŒO ÉˇH˜¯
ã¨Ñi¨ "å~°∞O_≥.· 792
* JO^Œ∞=Å¡ P ^Õ=Ùx P[˝ [=^•@~åxk Jx Hõ~=Ì° ∞=Úx ÑëHÍ_»∞. P =∂@Å∞ qx ™êfiÜ«∞OÉè∞í =
=∞#∞=Ù `«#ÉèÏ~°ºÜ≥ÿ∞# â◊`«~°∂Ñ¨ Jaè„áêÜ«∂hfl, `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ^Õ=Ç¨˙u Jaè„áêÜ«∂hfl J_çy
`≥Å∞ã¨∞H˘<åfl_»∞. Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x xÜ«∞=∂xH˜ XÑ¨CH˘<åfl_»∞. ZO`À ãÖ`À+Ö`À L`«Î=∞
QÆ∞}ãÖÑ¨#∞fl_≥·# P =Úx=ˆ~}∞º#‰õΩ `«# ‰õΩ=∂ÔÔ~ÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ç¨˙ux WzÛ Ü«∞^ä•qkèQÍ q"åÇ¨ÏO
KÕ~ÚOKå_»∞.
P `«~°∞"å`« â◊`«~°∂Ñ¨ ''áêi|~°›=Ú——Å<Õ ¿Ñ~°∞¡QÆÅ q"åÇ¨ÏŸz`åÖˇ·# k=º=„™êÎÅ#∂,
k"åºÅOHÍ~åÅ#∂, ^Õ=Ç¨˙uH©, Hõ~°Ì=Ú#‰õÄ |Ç¨˙HõiOzOk. D „Ñ¨HÍ~°OQÍ `«# ‰õΩÖÏKå~åxfl
J#∞ãïOz, q"åÇ¨ÏO [iÑ≤Oz ãÖ`«∞+¨ì Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_≥·# ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù Hõ#fl a_»¤#∞ Z_»ÉÏã≤
áÈ`«∞<åfl#<Õ qKå~°O`À z#flÉ’~Ú# =∞#ã¨∞û`À ‰õΩ=∂Ô~Î#∞ H“yeOK«∞H˘x, K«∞|∞HõO Ñ¨Ù}˜H˜, K≥H˜¯e
=Ú^•Ì_ç, t~°ã¨∞û =¸~˘¯x „¿Ñ=∞=Å¡ LaH˜# ÉÏ+¨Ê^è•~°Å`À P"≥∞ t~°ã¨∞û#∞ `«_»∞Ñ¨Ù`«∂ ''`«b¡!
"≥o¡=™êÎ#∞—— – J<åfl_»∞. J#O`«~°O JÅ∞¡x g_À¯Å∞ JO^Œ∞H˘x `«# J~åúOy`À ~°^äŒO Jkè~ÀÇ≤ÏOz
ã¨Ñï"å~°OQÍ |Ü«∞Å∞ ^Õ~å_»∞.
K«. `«~°à◊ `«~°OQÆ gz ã¨=Ú^ŒOz`« aO^Œ∞ã¨~°ã¨û~°ã¨fif
ãï^Œ~°qO^Œ `«∞OkÅ Åã¨`«Î~°∞ f~° x"åã¨ ã¨#∞‡h
â◊fi~° xHõ~å„â◊=∂Hõe`« ãÖÑ¨^ŒÅO QÆ#∞ñQ˘OK«∞ "Õ_»¯ =Ú
Ñ≤ÊiñQ˘# <ÕñÔQ <å`«‡ Ñ¨Ù@ÉèË^Œ# qã¨∞Êù@=∂~°æ=iÎÜ≥ÿ∞. 793
* Hõ^ŒÅ∞`«∂ L#fl ÔH~°\ÏÅ∞ QÆÅ aO^Œ∞ ã¨~°ã¨∞û#∞ ^•\˜, ã¨~°ã¨fif#kx Ju„Hõq∞Oz, P #n
f~°OÖ’ `å=∞~°Ñ¨ÓÅ`À#∂, ^Œ@ì"≥∞ÿ# `«~°∞=ÙÅ`À#∂ XÑ¨C`«∂ L#fl =Úhâ◊fi~°∞Å P„â◊=∂Å#∞
=ÚÑ≤ÊiQ˘#fl P#O^ŒO`À PÖ’H˜ã¨∂Î ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù `«# Ñ¨@ì}=∂~åæxfl Ñ¨\˜ì "≥àÏ¡_»∞.
=. W@∞¡ ã¨x K«x „|Ç¨‡=~°Î^Õâ◊O|∞#O^Œ∞. 794
ã‘. ZO^Õxñ ^˘e¡ ÅH©Δ‡â◊√O_»∞ Ü«∞[˝ã¨∂Hõ~°=¸iÎñ ÔQ·H˘x ã¨~°Éèíã¨=ÚQÆ
<˘_»Å∞ *Ï_çOz#ñ |∞_»q∞ÃÑ· ~åe# ~À=∞*ÏÅO|∞Å∞ ~°∞z~° Ç¨Ïi`«
=~°‚"≥∞ÿ á⁄Å∞áê~° =~° ‰õΩâ◊ HÍâ◊ =∞Ü«∞O|∞#∞ Ü«∞[˝„H˜Ü«∂ HõÖÏÑ¨
Ü≥∂QÆºO|∞<≥· KåÅ <˘áêÊi |i›ã¨∞û ãÖÉèíqOz# ^•# ã¨HõÅ |∞∞+¨μÅ∞ñ
`Õ. „QÆ`«∞=Ù ÖÁ#iOz `«kfiÑ¶¨∞flHÍ~°∞Öˇ·#, Ü«∞ã¨∞~°∞Å#∞ „^Œ∞Oz ~°@¡ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞
q+¨μ‚Ñ¨~°=ÚQÆ =∞Y=Ú QÍqOz ~°∞z~°, "Õ∞^èŒ ÃãÅ∞"˘Ok #\˜ì Ü«∂f‡Ü«∞Ñ¨Ù~°=Ú. 795
* D q^èŒOQÍ Ñ¨Ü«∞xOz „|Ç¨‡=~°Î^Õâ◊O KÕ~å_»∞. Ñ¨Ó~°fiO q+¨μ‚ ^Õ=Ù_»∞ Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï~°∂ÑÖ
^èŒiOz XHõ¯™êi QÆ\˜ìQÍ Xà◊√¡ qkeOKå_»∞. PÜ«∞# â◊s~°O g∞^Œ a~°∞Ãã·# "≥O„@∞HõÅ∞ P „Ñ¨^Õâ◊OÖ’
~åÖÏ~Ú. "å\˜=Å¡ Ñ¨K«Ûx ^Œ~°ƒùÅ∂, Ô~Å∞¡QÆ_ô¤ Ü«∞*Ï˝HÍ~åºÅ‰õΩ Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# Jwfl Ñ¨Ù\Ïì~Ú. "å\˜`À
|∞∞+‘â◊fi~°∞Å∞ JHõ¯_» Ü«∞*Ï˝Å∞ KÕâß~°∞. Ü«∞*Ï˝Å‰õΩ qÑ¶¨∂flÅ∞ KÕã¨∞Î#fl ~åHõΔã¨∞Å#∞ `«∞^Œ=Ú\˜ìOKå~°∞.
J@∞=O\˜ „|Ç¨‡=~°Î ^Õâ◊OÖ’ J^Õq^èŒOQÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù ‰õÄ_® q+¨μ‚=Ù #∞^ÕÌtOz Ü«∞[˝O KÕã≤
„Ñ¨*Ï˝xkèÜ≥ÿ∞ q~ålÖÏ¡_»∞. J@∞=O\˜ `«# Ñ¨@ì}Ïxfl PÜ«∞# ã¨g∞Ñ≤OKå_»∞.
Hõ. _®Ü«∞O[#ñ |∞~°[#=Ú Å∞, áêÜ«∞#=ÚÅ∞ ^≥zÛ ~ÚzÛ |Ç¨ïQÆ`«∞Å #`«∞Öò
¿ãÜ«∞ñQÆ =∞OQÆà◊`«∂~°º=Ú, ÖÏÜ«∞`«QÆu „"≥∂Ü«∞ñ *ÁK≥Û #O`«óÑ¨Ù~°=Ú<£. 796
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 455
* JÑ¨C_»∞ Ñ¨Ù~°[#∞Å∞ Z^Œ∞~°∞=zÛ HÍ#∞HõÅ∞ `≥zÛ WKåÛ~°∞. J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ ãÖã¨∞ÎuOKå~°∞.
=∞OQÆà◊"å^•ºÅ∞ ^èŒfixã¨∂Î LO_»QÍ, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù JO`«óÑ¨Ù~°O „Ñ¨"ÕtOKå_»∞.
=. W@∞¡ „Ñ¨"ÕtOz `åÑ¨„`«Ü≥∂Ñ¨â◊=∞#O |QÆ∞ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î =$kúñ ÉÁOkOK«∞K«∞ñ |∞„`«Îq∞„`«
ã¨∞Ç¨Ï$^•ƒO^èŒ= ã¨Ç≤Ï`«∞O_≥· Ñ¨~°=∂#O^ŒO|∞#. 797
* JÖÏ „Ñ¨"ÕtOz, ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù, P^è•ºu‡Hõ PkèÉè∫uHõ Pkè^≥·qHÍÅ<Õ `åÑ¨„`«Ü«∂xfl
~°∂Ñ¨Ù=∂¿Ñ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Îx ÃÑOá⁄OkOK«∞‰õΩO@∂ Ñ¨Ù„`«Î, q∞„`«, Hõà◊„`«, ã¨[˚#, ÉÏO^èŒ=ÙÅ`À‰õÄ_ç
Ñ¨~°=∂#O^ŒOQÍ L<åfl_»∞.
=∞. JuÉèíH˜ÎO „|u"åã¨~°O|∞#∞ Ç¨Ïi "åºãÖQÆ∞ñ_≥· =∂^èŒ"åO
H˜`« QÆO^èŒ~°fi qÑÖzHÍHõe`« ãÖw`« „Ñ¨|O^è•#∞ "≥∂
k`«∞ñ_≥· ~Ú+¨ìqÉèí∂`«∞ÅO^Œ∞ ##∞~°H˜ÎO ÉÁO^Œ ˆH„á⁄^Œ∞Ì #
K«∞º`« ¿ã"≥·Hõ Ñ¨~åÜ«∞}∞O _»QÆ∞K«∞ #™ÈÎHõ „Ñ¨ÉèÏ"À#flu<£. 798
* PÜ«∞# „Ñük#O Juâ◊~ÚOz# ÉèíH˜Î`À q+¨μ‚=Ù#O^Õ =∞#ã¨∞û xeÊ, QÆO^èŒ~°fig}#∞ "Õ∞à◊qOz
Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx HõOH˜`«=ÚQÍ Hõ=∞‡x w`åÅ∞ QÍ#O KÕã¨∂Î ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞_≥· Éè’QÆÉèÏQÍºÅg∞^Œ Pã¨H˜Î
ÖËx"å_≥·, ã¨~°fi^• <å~åÜ«∞} ¿ã"åÑ¨~åÜ«∞}∞_≥· J#O`« =∞Ç≤Ï=∂xfi`«∞_≥·<å_»∞.
=∞. Ç¨Ïiáê^•O|∞~°∞Ç¨Ï^Œfi Ü«∂iÊ`«`«∞Å™êº"≥∂^Œ=ÚO Q˘OK«∞ñ ^Œ
K«Ûi`«O|∞Öò ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞O ÉÁQÆ_»∞K«∞O [iÛOK«∞K«∞<£ qOK«∞ñ ^Œ
`«ÊiK«~åº=ºuiHõÎ ãÖã¨~°} ã¨^Œú~å‡~°÷ HÍ=∞O|∞ÅO
|iÉèí∂`«O|∞Å∞ ¿ãã≤ "≥∂HõΔÑ¨^ŒãÖ„áêÑ≤Î „H˜Ü«∂~°OÉèí∞ñ_≥·. 799
* ÉèQí =Æ O`«∞x áê^ŒÑ^¨ •‡ÅÃÑ· ã¨=∞iÊOÑ¨|_ç# `«∞Åã‘^àŒ ÏÅ Ñ¨q„`« Ñ¨s=∞àÏxfl P„Ñ¶∂¨ }ÕK«∞`«∂,
P ÉèíQÆ=O`«∞x bÖÏqÖÏ™êÅ<Õ ã¨‡iã¨∂Î, ãÖã¨∞Îuã¨∂Î, H©iÎã¨∂Î, K«iÛã¨∂Î, PÅH˜ã¨∂Î P ^Õ=Ùx ¿ã=Å‰õΩ
P@OHÍÖˇ· ãÖ™ê~°|O^è•Öˇ·# ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å#∞ u~°ã¨¯iOz "≥∂HõΔ™ê^èŒ<åÖˇ·# ã¨`å¯~åºÅ#∞
x~°fiÇ≤ÏOKå_»∞.
Hõ. xQÆ=∂~°÷QÀK«~°∞O _»#ñ, ^ŒQÆ∞ Ç¨ÏiK«i`« „Ñ¨ãÖQÆ `«`«Ê~° z`«∞ÎO
_»QÆ∞ #`«xH˜ ™êfiO`«~°QÆ=Ú, ÅQÆ∞ Ü«∂=∞=Ú ÖÁy #Ü«∂`«Ü«∂=∞=Ú ÅÜ≥∞º<£. 800
* "Õ^•~å÷Å‰õΩ =∂„`«"Õ∞ QÀK«~°=∞ÜÕ∞º P ÉèíQÆ=O`«∞x bÅÅ#∞ Jaè=i‚OK«∞@Ü«∞O^Õ Pã¨HõÎ"≥∞ÿ#
JO`«~°OQÆO HõÅ P™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞=Ù#‰õΩ Zxfl *Ï=ÚÅ∞ QÆ_»z<å QÆ_»=#>Ë¡ LOk.
ã‘. "≥O_çÜ«Ú #"Õ∞‡\˜ q+¨μ‚=∞OQÆà◊ Hõ^ä• Hõ~°‚# ^è•º<å#∞QÍ# #∞`«∞Å∞
ã¨Å∞Ñ¨ÙK«∞ ã¨fiã¨fiÑ¨fl *Ï„QÆ`«∞û+¨μÑ¨ÙÎÅñ ^ŒÅñyOz ~¸ Ñ¨Ù}º`«=Úñ_»∞ ^•#∞
[„H˜^•ã¨∞ñ_»∞ QÍ# âßs~° =∂#ã¨ k=º=∂#∞+¨ Éè∫uHõ =º^äŒÅ#∞
^ŒQÆ∞ÅHõ ã¨#∞‡hO„^Œ„âı}˜HÕ ^ŒQÆñ, ^Œ#~°∞ =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~°‡QÆ`«∞Å∞
`Õ. ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»OQÆ #_»∞Ñ¨ÙK«∞ñ ^Œye ã¨~°fi, Éèí∂`«Ç≤Ï`« =$uÎ #`«∞Å qMÏº`«bÅ
<ÕHõ ã¨Ñ¨Îu Ü«ÚQÆ=Ú Å™ÈÎHõ K«i`«∞ñ, _»QÆ∞K«∞ =iÎOK≥ ã¨"≥∂‡^Œ =∞uâ◊~ÚÅ¡. 801
* P ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x k=º =∞OQÆà◊ K«i„`«Å#∞ qO@∂ PÜ«∞#~°∂áêxfl
^è•º#OKÕã¨∂Î, PÜ«∞#bÅÅ∞ QÍ#OKÕã¨∂Î, PÜ«∞##∞ P~åkèã¨∂Î `«# ã¨fiÑ¨fl, *Ï„QÆ`ü, ã¨∞+¨μÑ≤Î, J=ã¨÷Å‰õΩ
Jf`«OQÍ „Ñ¨=iÎOKå_»∞. P Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞, q+¨μ‚Éèí‰õΩÎ_»∞ HÍ=Ù# â◊s~åxH©, =∞#ã¨∞û‰õÄ ãÖ|OkèOz#
=º^äŒÅ#∞ á⁄O^ŒÖË^Œ∞. ^Õ=`«Å=ÖÏ¡, =∂#=ÙÅ=ÖÏ¡, ÑÖK«Éèí∂`åÅ=ÖÏ¡ HõeˆQ ÉÏ^èŒÅÖ’ z‰õΩ¯HÀÖË^Œ∞.
L`«Î=ÚÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å‰õΩ ãÖ`À+Ö HõeˆQ@@∞¡QÍ, =~å‚„â◊=∞ ^èŒ~å‡Å#∞ ã¨„Hõ=∞OQÍ #_»∞Ñ¨Ù`«∂,
ã¨~°fi„áê}∞Å‰õΩ "Õ∞Å∞KÕã¨∞Î#fl"å_≥·, _≥Éˇ·ƒÜ≥ÚHõ¯ =∞Ç¨Ü«ÚQÍÅ∞ ÑïáêeOKå_»∞. ã¨"≥∂‡^ŒO`À, ™ê\˜ÖËx
"Õ∞\˜ Ü«∞â◊ã¨∞û`À ã¨K«Ûi„`«∞_≥· q~ålÖÏ¡_»∞.
Hõ. Jx Ü«∞=∞‡#∞ K«i`«=Ú q^Œ∞, ~°∞# Hõ"≥∞ÿ‡„`ÕÜ«∞=Úx=~°∞ñ_»∞ ^ŒÜ«∞`À_»<£
qxÑ≤Oz Hõ~°Ì=Úx Hõ^äŒ, ^Œ#~°ñQÆ <≥é˜ñyO`«∞ #x =Ú^ŒO|∞#ñ |eÔH<£. 802
* D q^èOŒ QÍ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥∞„ÿ `ÕÜÚ« _»∞ PáêºÜ«∞OQÍ ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù K«i„`«#∞ qxÑ≤OKå_»∞.
P `«~åfi`« ''Hõ~°Ì=∞=ÚhO„^Œ∞x Hõ^äŒ q=i™êÎ#∞ q#∞——=∞x ãÖ`À+Ö`À ÑëHÍ_»∞.
-: Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑü Ü≥∂QÆ„Ñ¨ÉèÏ=O|∞KÕ q=∂#O|∞ QÆeÊOz ÉèÏ~°º`ÀñQÆ∂_ç qÇ¨ÏiOK«∞@ : -
=. W@∞¡ ™êfiÜ«∞OÉèí∞=ÙO_»∞ ^Õ=Ç¨˙uO QÆ~°Ì=ÚxH˜ q"åÇ¨ÏO|∞¿ãã≤ =∞~°e K«x#O ^Œ^Œ#O`«~°O|
^Õ=Ç¨˙uÜ«Úñ |uÉèíH˜Î QÆey Éèí=ÙxH˜ Éèí"åx ÑïK«~°º ¿ãÜ«Ú `≥éOQÆ∞#ñ |uÜ«∞ `«#‰õΩ
<Õ_»∞QÆ_»Ü«ÚOQÍ <≥éÕy Ü«∞ =Ú‡hO„^Œ∞x z`«Î=$uÎH˘Åñk k#k#O|∞#‰õΩ ÉèíH˜Î `å`«Ê~°º
¿ãflÇ¨ÏO|∞Å∞ Ô~\˜ìOÑÖ „aÜ«∞ â◊√„â◊¥+¨}O|∞Å∞ QÍqOK«∞K«∞ ##∂#`Õ*’q~ål`« Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
QÍ=∞ „HÀ^èŒ ^ŒOÉèí Ö’ÉèÏk QÆ∞}q~°Ç≤Ï`«Ü≥ÿ∞ â◊s~°â◊√kú =Ç≤ÏOz K«`«∞~° ™œÇ¨~°Ì ¿ãflÇ¨ÏO|∞Å∞ QÆey
ÑüÜ«∞ ^≥=· O|∞QÍ ÉèÏqOz =∞$^Œ∞ =∞^è∞Œ ~° =K«# ~°K#« Ü≥∞ÿ ÑüÉèHí Î˜ ÜÕ∞=∞éHõ =iÎOÑ¨ ^≥=· Ü≥∂QÆO|∞
<≥·##∞O ^ŒÑ≤ÊOÑ¨ ã¨=∞~°∞÷O_≥·# Hõ~°Ì=ÚO_»∞ x[¿ã"åÜ«∂ã¨ Hõ$jÉèí∂`«^ÕÇ¨ÏÜ≥ÿ∞ Ü«Ú#fl ^Õ=Ç¨˙uO
QÆ~°∞}Ï`«~°Oy`åáêOQÆ∞O_≥· Hõ#∞OQ˘x =∞OAÉèÏ+¨}O|∞Å x@¡xÜ≥∞. 803
* D q^èŒOQÍ ™êfiÜ«∞OÉèí∞==∞#∞=Ù `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ^Õ=Ç¨˙ux Hõ~°Ì=ÚxH˜ WzÛ, q"åÇ¨ÏO KÕã≤
"≥o¡áÈÜ«∂_»∞. J@∞`«~åfi`« ^Õ=Ç¨˙u Juâ◊~ÚOz# ÑüÉèíH˜Î`À áê~°fif^Õq Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞xH˜ ÑïK«~°º
KÕã≤#@∞¡ Ñü J~Ú# Hõ~°Ì=∞„Ñ¨*ÏÑüH˜ ¿ã= KÕÜ«∞™êyOk. Éèí~°ÎÜÕ∞ U_»∞QÆ_ÆQÍ ÉèÏqOzOk. P Hõ~°Ì=∞
=Úhâ◊fi~°∞x =∞#ã¨∞ûÖ’x Jaè„áêÜ«∂Å‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ „Ñ¨=iÎOzOk. k#k<åxH˜ kfiQÆ∞}©Hõ$`«"≥∞ÿ#
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 457
ÉèíH˜Î`À „â◊^Œú`À J#∞~åQÆO`À Éèí~°Î‰õΩ â◊√„â◊¥+¨Å∞ KÕã¨∂Î L#flk. JkèHõ"≥∞ÿ# `Õ[ã¨∞û`À „Ñ¨HÍtã¨∂Î HÍ=∞O,
„HÀ^èOŒ , HõÑ@
¨ O, Ö’ÉèOí "≥Ú^ŒÖ#·ˇ ^Œ∞~°∞}
æ ÏÅ‰õΩ ^Œ∂~°OQÍ L#flk. `«# ™œO^Œ~º° áÈ+¨}Ö’ U=∞~°∞áê@∞ÖËHõ
Kå`«∞~°ºO`À K«#=Ù`À „¿Ñ=∞`À Ñü<Õ ÉèíQÆ=O`«∞xQÍ ÉèÏqOz =∞$^Œ∞=ÙQÍ =∞^èŒ∞~°OQÍ PÜ«∞#`À
=∂@ÖÏ_»∞`«∂ Ñü„=`«Ü≥ÿ∞ „Ñ¨HÍtOzOk.
^≥=· Ü≥∂QÍxfl Ãã·Ò« `«ÑÊ≤ OK«\ÏxH˜ ã¨=∞~°∞_÷ #·≥ Hõ~=Ì° ∞„Ñ¨*ÏÑü Ñüâ◊√„â◊¥+¨Ö’ q∞H˜¯e Hõ+Ñì¨ _¨ ∞» `«∂
zH˜¯áÈ~Ú# „Ñ≤Ü«∞ãüx ^Õ=Ç¨˙ux K«∂z *ÏeÑ¨_®¤_»∞. Hõ~°∞}Ï~°ãÖ á⁄Oyá⁄~°ÖË Hõ_»Hõ#∞flÅ`À P
`«Ö’^Œix qÖ’HÕz WÖÏ J<åfl_»∞ =Ú^Œ∞ÌQÍ –
L. =∂x`« ^èŒ~°‡=∂~°æ =∞Ç≤Ï=∞ã¨∞Êù@ Éèí∂i `«Ñ¨ã¨û=∂kè q
^•º xÉèí$`å`«‡ Ü≥∂QÆ ã¨=Úáêi˚`« q+¨μ‚Hõ\ÏHõΔ Å|ú â’
ÉèÏ#Ñ¶¨∞ k=ºÉè’QÆ |Ç¨ïÉèí„^Œ q`å#=Ú Åã¨‡nÜ«∞ ¿ã
"å x~°u<£ ÅaèOK«∞ #x"å~°} x`«∞Î#∞ k=º^Œ$+≤ìÜ«Ú<£. 804
* ^Õg! =∂#hÜ«∞"≥∞#ÿ ^è~Œ ‡° =∂~°Oæ =Å¡ =∞Ç≤Ï=∞ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. P =∞Ç≤Ï=∂uâ◊Ü∞« O =Å¡ Q˘Ñ¨Ê`«Ñã¨ ∂¨ û
^•x=Å¡ UHÍ„QÆ`« ã≤kú™êÎ~Ú. "å\˜=Å¡ P`«‡*Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ^•x=Å¡ P`«‡Ü≥∂QÆO Åaèã¨∞ÎOk. P
P`«‡Ü≥∂QÆO Éè=í `«¯\ÏHΔÍxfl „Ñ¨™êkã¨∞OÎ k. P q+¨μH‚ \
õ ÏHõOΔ HÍ~°}OQÍ Éè=í º=ÚÖˇ#· J=ºÜ«∞ k=ºÉè’QÍÅ∞,
J#O`«=ÚÖˇ·# â◊√ÉèÏÅ∞ ã¨=∞‰õÄ~°∞`å~Ú. D q^èŒOQÍ <å‰õΩ ã¨=∞‰õÄ_ç# ã¨=∞ã¨Î ãÖÑ¨^ŒÅ∂ x~°O`«~°O
##∞fl ¿ãqOz# h‰õÄ ãÖ„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. JO`ÕHÍ^Œ∞, h‰õΩ u~°∞QÆ∞ÖËx k=º^Œ$+≤xì ‰õÄ_® J#∞„QÆÇÏ≤ ã¨∞<Î åfl#∞.
`Õ. <≥Åñ`«! `«kÌ=º^Œ$+≤ì #xflÜ«Ú#∞ h‰õΩñ, QÍ#=K«∞Û, qÖ’HÕÑ¨Ù, Hõ=∞ÅÑ¨„`«
#Ü«∞#∞ ÉÁ=∞=Ú_ç =∂„`å# <åâ◊=∞O^Œ∞, x`«~°=∞QÆ∞ `«∞K«ÛùÉè’QÆO|∞ ÖËq∞ ÃãÑ¨Ê. 805
* F ã¨∞O^Œs! Pk=º^Œ$+≤ì=Å¡ D ã¨$+≤ìÖ’x ã¨~°fi=¸ h‰õΩ HÍ#=ã¨∞ÎOk, PÖ’HÕK«∞. WHõ
ÉèíQÆ=^ŒÌ`«Î=ÚÅ∞ HÍx W`«~°=ÚÖˇ·# `«∞K«ÛùÉè’QÍÅ q+¨Ü«∞O "Õˆ~ K≥Ñ¨Ê@O ^ÕxH˜? P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞
Hõ#∞ÉÁ=∞Å∞ z\˜¡Oz#O`«=∂„`å# #tOzáÈ`å~Ú.
ã‘. J#∞Ñ¨=∞ ~å[º ^Œ~åÊO^èŒ KÕ`«ã¨∞¯Öˇ· áêÑ¨=~°Î#∞Öˇ·# áêi÷=ÙÅ‰õΩ
^èŒ$uñ ÉÁO^Œ~åx ~¸ k=ºÉè’QÆO|∞Å∞ h^Œ∞ áêu„=`«ºx+¨ªñ *Ëã≤
ãÖ„áêÑ¨Î=ÚÅ∞ #Ü≥∞º, ã¨=∞`« Éè’yOÑ¨Ù=Ú HÍ~°ºã≤kúÜ«Ú #QÆ∞ñQÍHõ h‰õΩ
##∞@Ü«Ú #u=Ü«Ú ##∞Ñ¨=∞Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ qK«HõΔ} âßeÜ≥ÿ∞# Hõ~°Ì
`Õ. =Úxñ QÆ#∞OQ˘x qQÆ`åkèÜ«Ú#∞ #áêOQÆ, Hõe`«Å*Ï˝#`åã¨º ÑÖHõ[Ü«Ú #QÆ∞K«∞
q#Ü«∞ ™œÇ¨~°Ì=ÚÅñ *Ëã≤ qÇ¨ÏfiÅO|∞, Å~Ú# Ñ¨Å∞‰õΩÅñ |uH˜ x@¡xÜ≥∞ñ „cu. 806
* ™ê\˜ÖËx ~å[º"≥·Éèí"åÅ`À QÆ~åfiO^èŒ∞Öˇ·# ~åAÅ∞ Hõ#∞Å∞ QÍ#Hõ áêÑ¨=∂~°æOÖ’ „Ñ¨=iÎ™êÎ~°∞.
J@∞=O\˜"åiH˜ JO^Œ~åx D k=ºÉè’QÍÅ∞ h áêu„=`«º =∞Ç≤Ï=∞=Å¡ h‰õΩ ÅaèOKå~Ú. D ã¨∞MÏÅ#∞
h=Ù ã¨=∞|∞kú`À J#∞ÉèíqOK«∞. h‰õΩ HÍ~°ºã≤kú HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok.
D q^èŒOQÍ Hõ~°Ì=Ú_»∞ Ñ¨Å∞HõQÍ<Õ ^Õ=Ç¨˙u Hõ_»Hõ#∞flÅÖ’ ã≤QÆ∞æzO^Œ∞Å∞ „`˘H˜¯Ok. =∞<À=º^äŒ
=∂Ü«∞=∞~ÚOk. P"≥∞ "≥∂=Ú =OK«∞H˘x q#Ü«∞O`À K«#=Ù`À áê~°=â◊ºO`À Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qâß~°^∞Œ _≥#·
`«# qÉèí∞x =OHõ K«∂ã¨∂Î =Ú^Œ∞Ì=Ú^Œ∞ÌQÍ W\Ï¡ ÑëHÕk.
=. J#Ñ¶¨∂!, Ü«∞"≥∂Ñ¶¨∞ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ qÉèí∞O_»=Ù, ã¨=∞~°∞÷O_»=Ù #~Ú# hÜ«∞O^Œ∞ h Ü«∞#∞Ñ¨=∞
k=ºÉè’QÆO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞@ xHõ¯O |x Ü≥∞é∞OQÆ∞^Œ∞, Éèí=`«ûOQÆu #xflÜ«Ú <å‰õΩO QÆÅ∞QÆ∞,
#~Ú##∞ ^Õ"å! h "å#uzÛ# ãÖ`å# Ñ¨~°ºO`«OÉˇ·# â◊s~° ãÖQÆ=∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞ z`«ÎO|∞#O
^ŒÅOz Éèí=^ŒOQÆ ãÖQÆ=∞O|∞ñ QÆ$Ñ¨¿ãã≤ =∞xflOÑ¨Ù=Ú, Éèí=nÜ«∞ ãÖÜ≥∂QÆ"åOKèå Ñ¨~°`«O
QÆ$jÉèí∂`«O |~Ú# ~¸ ^ÕÇÏ¨ O ÉË q^èOŒ |∞# =∞[˚# Éè’[# áê# ã¨∞YO|∞ÅO |i`«∞+≤Oì ÉÁO^Œ∞ #\˜ì
=∞#‡<À~°ÔŒä |∞ñ n~°Ê ~°u ~°ÇÏ¨ ã¨º „Ñ¨HÍâ◊HOõ |QÆ∞ HÍ=∞âß„ã¨Î „Ñ¨HÍ~°O |∞Ñ¨tHÕΔ z Ü«∞O^Œ∞Å‰õΩ #∞z`«O|∞
Å~Ú# qq^è•O|~åÉè~í } ° =∂ÖÏº#∞ÖËÑ#¨ =∞Ok~å~å=∞ „Ñ¨=ÚY xdÅ =ã¨∞qÎ ™êÎ~O° |∞ QÍqOz
##∞flO QÆ~∞° }ÕÑ¨Ù =∞x# # =∞‡Ç¨`«∞‡O_»∞ x[Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ |ÅO|∞#O ^«`Hü } Δõ O| – 807
* F Ñ¨Ù}ºã¨fi~°∂áê, h=Ù J"≥∂Ñ¶∞¨ "≥∞#ÿ Ü≥∂QÆ=∂Ü«∞‰õΩ JkèÑu¨ q, J`«ºO`« ã¨=∞~°∞_÷ =» Ù. J@∞=O\˜
hÜ«∞O^Œ∞ ™ê\˜ÖËx k=ºÉè’QÍÅ∞ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® L<åflÜ«∞x <å‰õΩ `≥Å∞ã¨∞. h ™êOQÆ`«ºO=Å¡ J=hfl <å‰õΩ
`«ÑÊ¨ Hõ Åaè™êÎ~Ú. J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© ^Õ"å! h=Ù ãÖ`å#O HõeQˆ JO`«=~°‰Ωõ â◊s~°ãO¨ QÆ=∞O Hõey LO\Ï=∞x
XHõ xÜ«∞=∞O P<å_»∞ P#uKåÛ=Ù. P=∂@ =∞#ã¨∞ûÖ’ ÃÑ@∞ìH˘x h ™êOQÆ`åºxfl <å‰õΩ ^ŒÜ«∞`À
J#∞„QÆÇÏ≤ OK«∞. ##∞fl =∞xflOK«∞. h ãÖÜ≥∂QÍxfl JaèÅ+≤ã∂¨ Î Hõ$tOz# D â◊s~°O ™êfl#áê# Éè’[<å^Œ∞Å=Å¡
Z\Ï¡ `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`«∞Ok? J@∞=O\˜ <å =∞<À~°^ä•xfl f~°Û\ÏxH˜ ~°u~°Ç¨Ï™êºxfl „Ñ¨HÍtOÑ¨*Ë¿ã
HÍ=∞âß„™êÎxfl <å‰õΩ <Õ~°∞Ê. JO^Œ∞‰õΩ `«y# <å<åq^è•Öˇ·# =„™êÎÅ∂, JÅOHÍ~åÅ∂, Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å∂,
"≥∞ÿÑ¨Ó`«Å∂, â◊Ü«∞#=∞Ok~åÅ∂, L^•º#=<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨=∞ã¨Î =ã¨∞Î=ÙÅ#∂ ã¨=∞‰õÄiÛ ##∞fl
HõxHõiOK«∞. WÖÏ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞#fl ^Õ=Ç¨˙u=∂@Å∞ qx =∞Ç¨`«∞‡_≥·# P Hõ~°Ì=∞ =Úhâ◊fi~°∞_»∞ `«#
Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂|ÅO`À P HõΔ}OÖ’<Õ XHõ k=ºq=∂<åxfl ã¨$+≤ìOKå_»∞.
ã‘. k=º=∞}˜ ã¨ÎOÉèínÑ≤Îñ *ˇ<˘flO^Œ∞K«∞ =∞~°Hõ`«ã¨÷Å=ÚÅ =∞Ç≤Ï=∞ ^Œ#~°
=~°=„[ ‰õΩ_»º Hõ"å@ â’aè`«=ÚÖˇ· q„^Œ∞=∞ ^ÕÇ¨Ïm g^äŒ∞ Å=∞~°ñ
Q˘=∞~˘Ñ¨Ê #=âß`« ‰õΩOÉèí ‰õΩOÉèí=ÚÅÃÑ·, Ç¨ÏihÅ â◊HõÅ qã¨∞Êù~°} "≥∞éÜ«∞ñ
^ŒQÆñ |^Œ‡~åQÆOÑ¨Ù "≥ÚQÆ_»Åñ *ˇÅ∞"˘O^Œ∞ "≥·^Œ∂~°º =ÅÉèí∞Å∞ =<≥flñEÑ¨ñ
`Õ. ^Œ~°à◊`«~° ^èŒ∂`«ˆH`«∞ Ñ¨`åHõ ÖÁÅÜ«∞, =∞OA tO[`«û=∞Oz`« =∞^èŒ∞Ñ¨ Hõe`«õ
ã¨∞~°∞z~åÅO|=∂# „Ñ¨ã¨∂# ~ål, =∂eHõÅ <˘Ñ¨C qq^èŒ QÆ$Ç¨oñ^Œ#i. 808
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 459
* P q=∂#OÖ’ JO^Œ"≥∞ÿ# =∞Ok~åÅ∞ Hõ#∞qO^Œ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. P =∞Ok~åÅhfl =∞}˜˜=∞Ü«∞
ã¨ÎOÉèÏÅ`À, QÆ~°∞_»Ñ¨K«ÛÅ∞ Ñ¨~°z# #_»=Å`À, =„*ÏÅ `«Å∞Ñ¨ÙÅ∞ QÆÅ QÀ_»Å`À, Ñ¨QÆ»_®Å QÆ_»Ñ¨Å`À,
WO„^ŒhÅ =∞}˜YO_®Å`À xO_ç, `«à` ◊ à« ◊ "≥∞i¿ã „H˘O„Q˘`«Î |OQÍ~°∞ HõÅâßÅ`À, JOK«∞ÅÖ’ Ñ¨^‡Œ ~åQÍÅ
"≥ÚQÆæÅ∞ K≥H˜¯# K«Hõ¯x "≥·_»∂~°ºÑ¨Ù K«∂~°∞Å`À, QÍeH˜ Ô~Ñ¨Ô~Ñ¨ÖÏ_»∞`«∞#fl *ˇO_®QÆ∞_»¤Å`À, =∞^èŒ∞~°
=∞^èŒ∞~°OQÍ ~°≠OHÍ~°O KÕ¿ã =∞^èŒ∞Hõ~° xHõ~åÅ`À ‰õÄ_ç, „"ÕÖÏ_»∞`«∞#fl Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å `À~°}ÏÅ`À
J`«ºO`« =∞<ÀÇ¨Ï~°OQÍ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. =∞é˜Ü«Ú#∞ ^Œ∞‰õÄÅ p<åO, |~° H“âıÜ«∂k qq^èŒÑ¨@ Ñï=$`« =∞O
k~° ã¨∞ÉèíQÍHÍ~°OÉˇ·, Ü«∞~°∞^•~° qz„`«Ñ¨\˜ìHÍÅOHõ$`«"≥∞ÿ. 809
* JO^Œe QÆ^Œ∞ÅÖ’ lÅ∞QÆ∞ ^Œ∞=fiÅ∞=Å∞, p<åO|~åÅ∞, Ñ¨@∞ìp~°Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# Ñ¨Å∞q^è•Öˇ·#
=„™êÎÅ∞ â’aèÅ∞¡ `«∞<åfl~Ú. JÑ¨Ù~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ~°OQÆ∞~°OQÆ∞Å Ñ¨>ˇì =∞OKåÅ∞ J=∞~°Ê|_ç L<åfl~Ú.
=∞. Åe`À^•º# =<åO`« ãÖK«~°} bÖÏÖ’Å Ç¨ÏO™êo HÀ
H˜Å áê~å=`« K«„Hõ"åHõ â◊√Hõ ˆHH˜ =ÓºÇ¨Ï =∞OK«`«û=Ú
`«¯eHõO QÆ$„u=∞Ñ¨‰õΔΩÅ<£ x[qÇ¨ÏOQÆ„âı}˜ Ü«∞OK«∞O QÆ∞`«∂
Ç¨ÏeÜ≥ÿ∞ Ñ¨Å∞¯K«∞ <å_»∞K«∞O_»∞ñ „|uâßMÏ~ÀÇ¨Ï} "åºÑ¨ÙÎÅ<£. 810
* JO^Œe ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# L^•º#=<åÅÖ’ qÖÏãÖQÍ qÇ¨Ïiã¨∞Î#fl ~å[Ç¨ÏOã¨Å∞, HÀ~ÚÅÅ∞,
áê=Ù~åÅ∞, K«„Hõ"åHÍÅ∞, zÅ∞HõÅ∞, <≥=∞à◊√§ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ñ¨‰ΩΔõ Å∞ =∞Ok~åÅ QÀ_»Åg∞^Œ K≥H¯õ |_ç# Hõ$„u=∞
Ñ¨‰ΩΔõ Å#∞ K«∂z `«=∞*ÏuH˜ K≥Ok# x["≥∞#ÿ Ñ¨‰ΩΔõ Å∞QÍ<Õ ÉèÏqOz ZO`À L`«¯O~îÅ° `À "å\˜x Ñ¨Å∞Hõiã¨∂Î
JHõ¯_ç K≥@¡H˘=∞‡ÅÃÑ· ˆHiO`«Å∞ H˘_»∞`«∂ P_»∞`«∞O\Ï~Ú.
=. "≥O_çÜ«Ú. 811
Hõ. Ñ¶¨∞# ™œO^è•O`«~°â◊Ü«∂º, ã¨# ˆHmˆQÇ¨Ï Hõ$`«Hõ [QÆf^èŒ~° â’
Éèí# K«O„^ŒHÍO`«Kå~°∞ Éèí, =# Ñ¶¨Å Éèíi`å=h[=O`«=Ú #QÆ∞K«∞<£. 812
* WOHÍ P q=∂#O "≥∞`«Îx â◊Ü«∞ºÅ`À, "Õ∞Öˇ·# QÆ^≥ÌÅ`À, ˆHm QÆ$Ç¨Å`À, „H©_®Ñ¨~°fi`åÅ`À,
áêÅ~åu Éèí=<åÅ`À, ÑÖ_»¡K≥@¡`À xO_ç# =<åÅ`À xO_ç L#flk.
Hõ. ã¨HõÅ~°∞Î â’aè`«O|∞#∞, ã¨HõÅ â◊√ÉèÏ=Ç¨Ï=Ú ã¨HõÅãÖÑ¨`«¯~°=Ú<£
ã¨HõÖ’Ñ¨Éè’QÆ Ü≥∂QÆº=Ú, ã¨HõÖËÑ≤û`« HÍ=∞^ŒO|∞ ã¨^ŒÅOHõ$`«=Ú<£. 813
* D q^èOŒ QÍ P q=∂#O ã¨=∞ã¨Î |∞∞`«∞â’ÉèÅí `À, ã¨HÅõ â◊√ÉèÏÅ`À, ã¨~fi° ãÖÑ¨^ÅŒ `À ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂
Jxfl ã¨∞MÏÅ∂ J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜ Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ, JxflHÀiHõÅ∂ JOkOÑ¨QÆÅ^≥·, JO^Œ"≥∞ÿ# JÅOHÍ~åÅ`À
XÑ¨C`«∞#flk.
=. JQÆ∞K«∞ <˘Ñ¨C k=ºq=∂#O|∞ñ QÆeÊOz `«nÜ«∞ ã¨∞+¨=∂ qâı+¨z„`«O|∞Å∞ xi‡Oz# `å#∞#∞O
^≥eÜ«∞O *ÏÅx Ü«∞^Œ∞ƒù`« Hõ~°‡O|~Ú# q=∂#O|∞ ^Õ=Ç¨˙uHÕ EÑ≤#O Ez Ü«∞=Ú‡kÌÜ«∞
ãÖ`«ã≤OÑ¨‰õΩO_»∞@ Ü≥∞éÕy ã¨~°fiÉèí∂`åO`«~åâ◊Ü«∂aèA˝O_»∞#∞, ãÖ`«∞ëêìO`« ~°OQÆ∞O_»∞#∞ <≥·#
Hõ~ÌŒ=ÚO _ç@¡xÜ≥∞. 814
* J@∞=O\˜ Éèí=º"≥∞ÿ# XHõ k=ºq=∂<åxfl ã¨$+≤ìOz# Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑü JO^Œe â’ÉèÏqâıëêÅ#∞
x~å‡}O KÕã≤# `å#∞‰õÄ_® `≥Å∞ã¨∞HÀ ÖË#O`«\˜ P J`«º^Œ∞ƒù`« q=∂<åxfl ^Õ=Ç¨˙uH˜ K«∂Ñ≤OKå_»∞.
J~Ú`Õ P q=∂<åxfl K«∂z P"≥∞ ãÖ`À+¨Ñ¨_»ÖË^Œ∞. P ãÖQÆu `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
JO`«~O° QÍÅÖ’ QÆÅ Jaè„áêÜ«∂Å#∞ „QÆÇÏ≤ OKÕ "å_»∂, ãÖ`«∞+¨Çì Ï¨ $^ŒÜÚ« _»∂ J~Ú# Hõ~=ŒÌ ∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞
^Õ=Ç¨˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. Ju=, ÉèíQÆ=`«¯$`«O|∞#∞ #dÅ =∞OQÆ,àÏHõ~°O|∞#∞ #QÆ∞ h [ÖÏâ◊Ü«∞=Ú#ñ
^Œqe „QÆ∞OH˜# [O`«∞ q`å#=ÚÅ‰õΩñ, QÍ=∞ºÑ¶¨Åã≤kú ¿ã‰õΩé∞ñ QÍ# h=Ù. 815
* F ã¨∞O^Œs! W^Œ∞QÀ aO^Œ∞ã¨~À=~°O. nxx ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ xi‡OKå_»∞. Wk ã¨=∞ã¨Î â◊√ÉèÏÅ‰õÄ
PHõ~°"≥∞ÿ#k. D ã¨~°ã¨∞ûÖ’ ™êfl#O KÕã≤#"åiH˜ HÀi# HÀiHõ Åhfl ã≤kú™êÎ~Ú.
Hõ. W[˚Å=ÚÅ #uÉèíH˜Î x, =∞[˚# "≥Ú#iOz ~¸ q=∂#=Ú "Õ_»¯<£
Å*Ï˚=u! Ü≥∞Hõ¯"≥ Ü«∞x, |∞[˚= "≥Ú#~°OQÆñ QÆ~°Ì=Úñ_»∞ =Å∞¯@Ü«Ú<£. 816
* K≥b! ã≤QÆ∞æÑ¨_»‰õΩ, D ã¨~À=~°[ÖÏÅÖ’ „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À ™êfl#O KÕã≤ ãÖ`À+Ö`À D q=∂<åxfl
P~ÀÇ≤ÏOK«∞ Jx Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑü ^Õ=Ç¨˙ux |∞[˚yã¨∂Î ÑëHÍ_»∞.
=. qx Ü«∂ ‰õΩ=ÅÜ«∂H˜Δ Ñü¿ã"åÜ«∂ã¨ =∞e<åO|~°Ü«Ú, "Õ}© Éèí∂`«t~À[Ü«Ú, ^èŒ∂o ^èŒ∂ãï`åu
Hõ$jÉèí∂`åOyÜ«Ú, â◊|Å ã¨Î#Ü«Ú<≥· Éèí~°Î$ xÜ≥∂QÆO|∞# ã¨~°ã¨fif ãëÅ ãÖÉèí∂`« [ÅK«~å„â◊Ü«∞O
|QÆ∞ aO^Œ∞ã¨~À=~°O|∞ñ „|"ÕtOz `«[˚ÅO|∞Åñ „QÆ∞O‰õΩe_»∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞#ñ ^Œ^•fióÑ¨Ó~°
=∞^èŒºO|∞# ~°∞z~° ã¨∂HΔÍ‡Oâ◊√Hõ ^è•i}∞Å∞ñ, yâ’~°=Ü«∞ó ÑïáêHõâ’aè`«Å∞, #∞`«ÊÅ QÆO^èŒ∞Å∞
#QÆ∞ Hõ<åºã¨Ç¨Ï„ãÖ|∞Å∞ ^Õ=Ç¨˙uO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡xi. 817
* HõÅ∞=ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ P K≥Å∞= Ñü Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ q#flk. P"≥∞ Ñü¿ã=Ö’ ÉÏQÍ
JÅã≤áÈ~Ú L#flk. p~° ÉÏQÍ =∂ã≤áÈ~ÚOk. t~À*ÏÅ∞ [_»Å∞ Hõ\Ïì~Ú. â◊s~°O ^èŒ∂o^èŒ∂ãï`«"≥∞ÿ
Hõ$tOzOk. =HõΔã¨÷ÛÅ =∞O`å q=~°‚"≥∞ÿáÈ~Ú LOk.
^Õ=Ç¨˙u `«# Éèí~°Î P*Ï˝#∞™ê~°O ã¨~°ã¨fif#n [ÖÏÅ`À#∂, [ÅK«~åÅ`À#∂ xO_ç# P
aO^Œ∞ã¨~À=~°OÖ’ ™êfl#O K≥Ü∞« º_®xH˜ kyOk. JÖÏ P"≥∞ ™êfl#O KÕ¿ã ã¨=∞Ü«∞OÖ’ P [Å„Ñ¨"åÇ¨ÏOÖ’
#∞Oz <åEÔH·# ã¨#flx Ñ¨@∞ì=„™êÎÅ∞ Hõ@∞ì‰õΩ#fl"å~°∂, #=Ü«∞ø=#=ÚÖ’ L#fl"å~°∂, HõÅ∞= Ñ¨ÓÅ
Ñï=∞à◊O HõÅ"å~°∂ J~Ú# ÃÑ‰õΩ¯=∞Ok Hõ#ºÅ∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜ HõxÊOKå~°∞. "å~°∞ P"≥∞`À W\Ï¡ J<åfl~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 461
Hõ. `«~°∞}©! ãÖz`«^èŒ~å‡, K«~°}Å =∞QÆ∞ "Õ∞=Ú h‰õΩ ã¨^Œ=∞ÅÉèíH˜ÎO
|iK«~°º ¿ãÜ«∞<Õ~°∞Î=Ú, Hõ~°∞}ÏHõe`ÕHõΔ}=ÚÅñ QÆ#∞ñQ˘#∞ =∞=Ú‡<£. 818
* F Ü«Ú=f! "Õ∞=Ú J"≥∂Ñ¶¨∞"≥∞ÿ# ^èŒ~°‡HÍ~åºÅ∞ PK«iOKÕ "åà◊¡O. x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À h‰õΩ
¿ã=Å∞ KÕÜ«∞QÆÅO. h=Ù =∞=Ú‡Å#∞ Hõ~°∞}`À ‰õÄ_ç# Hõ_»QÆO\˜ K«∂Ñ¨ÙÅ`À HõxHõiOK«∞.
ã‘. Jx Ñë¯ _®ã≤ Ü«∞Ü«∞ºu=‰õΩ #ÉèíºO[ <À^Œfi~°Î#=ÚÅ∞ ÃÑOá⁄#~°ñ *Ëã≤
=∞ÅÜ«∞[ Hõ~°∂Ê~° =∞Ç≤Ï`«"åã≤`« ¿ÇÏ=∞ HõÅâ’^ŒHõO|∞Å [ÅHõ=∂iÛ
^èŒ=à◊ =„ã¨ÎO|∞Åñ ^Œ_çÜ≥ÚuÎ ã¨~åfiOQÆ ^èŒ∂ÑÖ|∞ ÖÁã¨ñy Hõã¨∂Îi Ü«∞Åñk
=∞OAtO[#‡}˜ =∞Or~° HÕH˜}© HõÅ~å= Hõe`« "Õ∞YÅÅ∞ ~°`«fl
`Õ. Yz`« `å@OHõ =Ú„kHÍ HõOHõ}Ïk, ã¨=Úz`å#~°… ¿ÇÏ=∞Éèí∂+¨}=Ú ÖÁã¨ñy
Éèí=º=∂ÖÏº#∞ ÖËÑ¨<åO|~°=Ú ezÛ, +¨„_»™È¿Ñ`« qq^è•#fl ã¨q∞uñ ^ŒxÑ≤. 819
* WÖÏ Jx "å~°O`å P"≥∞ ã¨g∞áêxH˜ KÕ~å~°∞. ^Õ=Ç¨˙uH˜ `«ÅO\˜, #Å∞QÆ∞ÃÑ\˜ì, K«O^Œ#
Hõ~°∂Ê~° ã¨∞QÆO^è•Å∞ "≥^Œ[ÖË¡ |OQÍ~°∞ aO^≥Å [ÖÏÅ`À ™êfl#O KÕ~ÚOKå~°∞. `≥Å¡x =„™êÎÅ`À `«_ç
X`åÎ~°∞. â◊s~°=∞O`å JQÆ~°∞ ^èŒ∂áêÅ∞ "Õâß~°∞. Hõã¨∂ÎiÑ¨Ó`«Å∞ Ñ¨Óâß~°∞. =∞^èŒ∞~°OQÍ ^èŒfixOKÕ
=∞}˜=∞Or~åÅ∞ áê^•Å‰õΩ `˘_çQÍ~°∞. z~°∞QÆO@Å ã¨=fi_ç`À X¿ÑÊ X_®¤}O #_»∞=Ú‰õΩ JÅOHõiOKå~°∞.
~°`åflÅ∞ K≥H˜¯# Hõ~å‚Éèí~°}ÏÅ∂, LOQÆ~åÅ∂, HõOHõ}ÏÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·# qÅ∞=QÆÅ |OQÍ~°∞ ™⁄=Ú‡Å∞
ÔH·¿ãâß~°∞. Ñ¨ÓÅ^ŒO_»Å∞ ã≤OQÍiOKå~°∞. +¨„_»™È¿Ñ`« Éè’[<åÅ`À ãÖ`«$Ñ≤Î Ñ¨~°Kå~°∞.
=. =∞é˜Ü«ÚO QÆ#Hõ áê„`«~°z`«O|∞ Å~Ú# Hõ~°∂Ê~° h~å[#O|∞Å x"åoOz ~°∞z~åã¨#O|∞#ñ
QÆ∂~°∞ÛO_»ñÉˇ\˜ì ^Œ~°Ê}O|∞ ¿ãu H˜zÛ#O ^Œ„`«ÊuÑ¶ë`« x[^ÕÇ¨ÏO|∞ñ QÆ#∞OQ˘x Hõ~°Ì=Úx
=∞#O|∞#O ^ŒÅOz# #`«O_»∞#∞O QÆ#ºHÍã¨Ç¨Ï„ãÖ|∞#∞ ^Œ`üHõΔ}O|∞#ñ ^Œ#ã¨xflkè #∞O_»∞@O
Ez x[Éè~í $Î° Ü≥∂QÆ =∂Ü«∂ „Ñ¨ÉÏè =O|∞#‰õΩ #^Œ∞ƒùÒ« |∞ <˘O^≥, #O`«ñ QÆ~=Ì° ÚO_»∞ QÆ$`«™êfl#Ü≥∞ÿ #
^Õ=Ç¨˙uO QÆ#∞OQ˘x q"åÇ¨ÏO|∞#‰õΩ =ÚO^Œ@ <ÕK«O^ŒO|∞#ñ ^Œ#~°∞K«∞O_≥ <å K«O^ŒO|∞#ñ
*ˇ<˘flO^Œ∞ K«∞O_»∞@‰õΩ <å#O^Œ Éèíi`«∞O_≥· ÉèÏ~åº ã¨Ç≤Ï`«O|∞QÆñ ^Œ`«¯#ºHÍ ã¨Ç¨Ï„ãÖ|∞ Q˘Å∞=
x[ q=∂<å~°∂_è»∞O_≥· `å~åQÆ} Ñï=$`« ~ÀÇ≤Ï}©Ü«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞ ã¨∞^è•Hõ~°∞O_»∞#∞OÉ’Öˇ <˘Ñ¨CK«∞O
^Œ^Œ#O`«~°O|. 820
* |OQÍ~°∞ Ñ¨à‹¡~åÅÖ’ Hõ~°∂Ê~°O "≥eyOz Ç¨~°`«∞Å∞ WKåÛ~°∞. ~°=∞}©Ü«∞"≥∞ÿ# ~°`«flÑ‘~î°Og∞^Œ
‰õÄ~ÀÛÉˇ\˜ì J^ŒÌO KÕuH˜KåÛ~°∞. ^Õ=Ç¨˙u P J^ŒÌOÖ’ „ÑüÑ¶ëOz# `«# ~°∂áêxfl K«∂K«∞H˘x `«#Ñü
J~Ú# Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑüx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOzOk. =∞~°∞HõΔ}OÖ’ Hõ~°Ì=Ú_»∂, "ÕÅH˘Åk Hõ#ºHõÅ∂
`«#K≥O`« ™êHΔÍ`«¯iOKå~°∞. P"≥∞ `«# Éèí~°ÎQÍi Ü≥∂QÆ=∂Ü«∂ „Ñ¨ÉèÏ"åxH˜ Pâ◊Û~°ºK«H˜`«∞~å Å~ÚOk.
JÑ¨C_»∞ Hõ~°Ì=Ú_»∞ ™êfl#OKÕã≤ Pã‘#∞~åÖˇ· L#fl ^Õ=Ç¨˙ux K«∂Kå_»∞. q"åÇ¨xH˜ =ÚO^Œ∞ P"≥∞ Z\Ï¡
L#fl^À J\Ï¡ˆQ JO`«\˜ K≥‰õΩ¯K≥^Œ~°x K«Hõ¯^Œ#O`À L#flO^Œ∞‰õΩ =∞Ç¨#O^ŒO á⁄O^•_»∞. Hõ#ºÅO^Œ~°∂
`«=Ú‡ ¿ãqã¨∂Î LO_»QÍ ã¨fã¨"∞Õ `«∞_≥· q=∂#O ZH˜¯ K«∞Hõ¯Å`À K«∞@ì|_ç# ~ÀÇ≤Ï}© ã¨ÇÏ≤ `«∞_≥#· K«O„^Œ∞xÖÏ
„Ñ¨HÍtOKå_»∞.
K«. z~°â◊√Éèí=¸iÎ Ü«∞=Ú‡x Ü«∞âı+¨kwâ◊ qÇ¨~° Ü≥∂QÆº=Ú<£,
ã¨∞~°∞z~° =∞O^Œ QÆO^èŒ=Ç¨Ï â’aè`«=Ú<£, xHõ@„Ñ¨^è•`«∞ x
~° ~° ãï^ŒO|∞j`«Å `«∞ëê~°=Ú<≥· `«#~å~°∞ "Õ∞~°∞ HõO
~≠
^Œ~°=Ú# ˆHy ^Õ==x`åÜ«Ú`«∞ñ_≥·# ‰õΩÉË~°∞ Kå_»∞Ê#<£. 821
* x`«º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# P Hõ~°Ì=Ú_»∞ q=∂<å~°∂_è»∞_≥· ã¨=∞ã¨Î kHÍÊÅ∞~°∂ qÇ¨ÏiOK«_®xH˜
Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ#n, "≥∞Å¡QÍ K«Å¡QÍ gKÕ =∞ÅÜ«∞=∂~°∞`åÅ`À ‰õÄ_ç#n, ã¨g∞ÑÖÖ’ „Ñ¨=Ç≤ÏOKÕ ÃãÅÜÕ∞à◊§h\˜
`«∞OÑ¨Ù~°∞Å K«Å¡^Œ#O HõÅn J~Ú# "Õ∞~°∞Ñ¨~°fi`«O tY~åÅg∞^Œ ã¨∞~°ã¨∞O^Œs ã¨"Õ∞`«∞_≥·# ‰õΩÉË~°∞xÖÏ
qÇ¨ÏiOKå_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 822
=∞. J=∞~À^•º#=# „Ñ¨^Õâ◊=ÚÅ∞, #"åº~å=∞Éèí∂=ÚÖò, ^Œà◊
`«∞¯=Ú^•OÉè’[qÉèÏã≤ =∂#ã¨ã¨~°ó ‰õÄÅO|∞Å∞<£, =∞OA ‰õΩO
[=ÚÅ∞O, *ˇ·„`«~°^äŒO|∞ qã¨∞Êùi`« q„ãÖÉèíO|∞#O EK≥ <≥
Ü«∞º=Ú#O QÆ~°Ì=∞Ü≥∂y HÍ=∞QÆ q=∂<å~°∂_è»∞ñ_≥· K≥K≥Û~°<£. 823
* WOHÍ HÍ=∞QÆ=∞#O QÆÅ P q=∂<åxfl Jkè~ÀÇ≤ÏOz ÉèÏ~åºã¨"Õ∞`«∞_≥·# Hõ~°Ì=Ú_»∞ JO^Œ"≥∞ÿ#
#O^Œ#=# „Ñ¨^ÕâßÅ#∞ ãÖ^Œi≈OKå_»∞. #=#"À<Õ‡ëêÖˇ·# „H˘O„Q˘`«Î Ñ¨Ó^À@Å#∞ K«∂Kå_»∞. qHõã≤Oz#
HõÅ∞=Å`À, Ñ¨^•‡Å`À q~ålÅ∞¡`«∂ L#fl =∂#ã¨ ã¨~À=~° f~åÅ#∞ uÅHÕKå_»∞. JO^•Å∞ zO^Õ
á⁄^ŒiO_»¡#∞ J=Ö’HÕKå_»∞.K≥·„`«~°^äŒO J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ ‰õΩÉË~°∞x L^•º<åxfl ZO`À ãÖ`À+Ö`À
PÖ’HÕKå_»∞.
=. Wqfi^èOŒ |∞# ã¨=∞ãÎ« Éè∂í ÉèÏQÆO|∞#∞ "åÜ«Ú "ÕQOÆ |∞#O QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡i xdÅ "≥=· ∂xHõÖ’HõO|∞
#uâ◊~ÚOz Ö’HõO|∞ÅO [iOK≥, "≥∂Hõ^Δ •Ü«∞‰õΩO_»∞ñ, n~°á÷ ê^Œ∞O_»∞ #QÆ∞ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ x ã¨#∞fluOz
¿ãqOK«∞ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å‰õΩO ÉÁO^Œ~åx Ñ¨^•~°÷O|∞Å∞ QÆÅ"Õ? ~Ú@∞¡ Hõ~°Ì=Úñ_»∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜
xdÅ ^è~Œ åK«„HõO |O`«ÜÚ« O EÑ≤ =∞~°Å x[x"åãÖ|∞#‰õΩO [#∞^≥Oz, HÍ=∞ˆHm q<À^•u‡HõÜ∞ÿ≥
Ü«Ú#fl ÉèÏ~°º #∞Ñ¨ÅHÕΔ z ~°u„Ñ¨ãO¨ QÆ "åºãÖQÆO|∞ QÔ H· ˘x |Ç¨ïq^èOŒ |∞ Å~Ú# ~ÚëÈìÑÉ¨ ’è QÆO|∞Å
|Ç¨ï=`«û~°O|∞ ÖÁHõ¯=ÚÇ¨˙~°ÎO|∞QÍ [~°∞Ñ¨ÙK«∞ #<Àº#ºã¨~° ™ê=Ö’Hõ#O|∞Å ã¨=Úz`åeOQÆ#
ãÖÉèÏ+¨}O|∞ÅO QÍÅx~°∂Ñ¨}O|∞ ¿ãÜ«∞<Õ~°Hõ â◊`«=`«û~°O|∞Å∞ QÆ_»Ñ≤ `«^Œ#O`«~°O|. 824
* D q^èOŒ QÍ Hõ~=Ì° Ú_»∞ qq^è„Œ Ñ¨^âÕ ßÅÖ’ q=∂#Og∞^Œ "åÜ«Ú"ÕQOÆ `À qÇ¨ÏiOz ã¨=∞ã¨^Î =Õ `«Å#∂
Juâ◊~ÚOz#"å_≥· <ÕÅ <åÅ∞QÆ∞ K≥~°QÆ∞Å∂ ãÖK«iOKå_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 463
"≥∂HõΔ„Ñ¨^•`å, Ñ¨~°=∞Ñ¨ÓAº_»∂ J~Ú# q+¨μ‚^Õ=Ùx ÉèÏqOz, ¿ãqOKÕ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ á⁄O^Œ*ÏÅx
=ã¨∞Î=Ù Å∞O\ÏÜ«∂? WÖÏ Hõ~°Ì=Ú_»∞ `«# J~åúOy J~Ú# ^Õ=Ç¨˙uH˜ ã¨=∞ãÎ̈ Éèí∂=∞O_»ÖÏhfl K«∂Ñ≤Oz,
=∞m§ `«# x"å™êxH˜ fã¨∞H˘x=KåÛ_»∞. J#O`«~°O â◊$OQÍ~°ˆHm qÖÏ™êÅ‰õΩ Jaè=ÚY∞~åÖˇ·# WÖÏ¡e
Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl QÆ∞iÎOz# Hõ~°Ì=Ú_»∞ ~°u„H©_® Ñ¨~åÜ«∞}∞ _≥·<å_»∞. P ^ŒOÑ¨`«∞Å∞ J<ÕHõq^è•Öˇ·# Jcè+¨ì
ã¨∞YÉè’QÍÅ∞ J#∞Éèqí ã¨∂,Î ÃÑ‰õΩ¯ãÖ=`«û~åÅ∞ XHõ¯ Hõ}
Δ OQÍ QÆ_áç ê~°∞. J<Àº#ºO uÜ«∞º<≥#· K«∂Ñ¨ÙÅ`À
q_çáÈx H“yeO`«Å`À ã¨~°ã¨"≥∞ÿ# ãÖÉèÏ+¨}Å`À Hõeã≤"≥∞Åã≤ HÍÅQÆ=∞#O QÆ=∞xOK«‰õΩO_® #∂ˆ~O_»∞¡
QÆ_çáê~°∞.
Hõ. =Úx=~°∞ñ _˘Hõ<åñ _ç=Ú‡Åñ, ^Œ# x[^ÕÇ¨ÏO|∞ #=q^èŒO|∞Å∞ QÍqO
z #Ü«∞O|∞#ñ ^Œnfi~°º=Ú, ^Œ# ãüQÆ~°ƒù=Ú#ñ #=q^èŒO|∞Å xeÃÑ<£. 825
* XHõ<å_»∞ ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À Hõ~°Ì=Ú_»∞ `˘q∞‡k q^è•Öˇ·# "Õ~°∞ "Õ~°∞ ^ÕÇ¨Å∞ ^èŒiOz „Hõ=∞OQÍ
`«# g~åºxfl `«# J~åúOyÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ç¨˙u QÆ~°ƒùOÖ’ `˘q∞‡k q^è•Å∞QÍ xeKÕ@@∞¡ KÕâß_»∞.
Hõ. Jk HÍ~°}O|∞QÍñ ÉˇO, á⁄^Œq# =Úx=Å# ^Õ=Ç¨˙uÜ«Úñ QÆ∂ñ`«∞Öò
=Ú^Œ=Ú#ñ QÆ<≥ñ ^˘=∞‡O„_»<£, =Úk`«Ü«Ú =∞k ãÖ`«ã≤OK≥, =Úx=~°∞ñ _»O`«<£. 826
* P HÍ~°}OQÍ Hõ~°Ì=∞=Úx=Å¡ ^Õ=Ç¨˙u `˘q∞‡k=∞Ok Ñ¨Ù„uHõÅ#∞ Hõ#flk. P =∞QÆ∞= `«#
=∞#ã¨∞ûÖ’ ZO`À ãÖ`À+≤OzOk.
`Õ. ã¨#flºã≤OÑÖQÆñ QÀi# ãü Ü≥∞éÕy, Ü«∂`«‡ñ ÉÁ_»q∞# ãÖ`åÑ¨ =∞QÆæeOÑ¨ñ
lO`« "å\˜Å¡ñ *ˇH˜¯@ñ *Ë~Ú ¿ãiÛ, Ñ¨^Œ=ÚÅ#∞ <ÕÅ „"åÜ«ÚK«∞ñ |eÔHñ |uH˜. 827
* J#O`«~°O Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ ã¨#flºã≤OÑ¨^ŒeKå_»∞. P q+¨Ü«∞O J`«x ÉèÏ~°º `≥eã≤H˘#flk.
=∞#ã¨∞ûÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# P"Õ^Œ# JkèHõO HÍQÍ, zO`«`À K≥H˜¯eg∞^Œ KÕ~ÚKÕiÛ HÍe„"Õe`À <ÕÅÃÑ· „"åã¨∂Î,
P ^Õ=Ç¨˙u Éèí~°Î`À W\Ï¡ J#flk.
ã‘. J#Ñ¶¨∞ ãÖ`å# Ñ¨~°ºO`«O|∞ ##∞ñ QÆ∂_ç, =iÎO`«∞ ##∞K«∞ñ |∂~°fi=Ú#ñ |eH˜
‰õÄñ`«∞Å xzÛu H˘=∞~å~°, xÑ¨C _ô, `«~°∞}∞Å∞ Ñ¨`«∞Å#∞ ^Œ=∞‰õΩñ ^•~°
Ü«∞~°ã≤ =iÎO`«∞~À Ü«∞x cèu <˘O^≥^Œñ, QÍ=Ù# hÑ¨Ù„uÎHõÅ‰õΩñ ^Œy#
=~°∞Å ãÖáêkOz, Ñï}Ü«∞O|∞Å∞ ¿ãã≤, `«`«ÎfiãÖÇ≤Ï`« <å‰õΩñ ^Œqe `≥Å∞Ñ¨Ù
`Õ. ã¨∞`«∞xñ QÆ$Ñ¨¿ãã≤ ##∞ñ QÍ=Ù ã¨∞[#q#∞`«! Ü«∞i÷ ãÖ™ê~°^Œ∞óYO|∞ #Ñ¨#~ÚOÑ¨
#~°∞›ñ_»=Ù h=, HÍ=∞"≥∂Ç¨Ï=Ú# xO`«, HÍÅ =¸~°Hõ áÈÜ≥∞ <Õ QÆuÜ«Ú ÖËHõ. 828
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! ãÖ`å#O HõeˆQ Ñ¨~°ºO`«O <å`À LO\Ï#x Ñ¨Ó~°fiO h=Ù K≥áêÊ=Ù. J#∞QÆ∞
Ñ¨Ù„uHõÅ#∞ J#∞„QÆÇ≤ÏOKå=Ù. D Ü«Ú=`«∞Å∞ `«=∞‰õΩ `«y# Éèí~°ÎÅ#∞ `å"Õ∞ Z\Ï¡ "≥^Œ∞‰õΩHÀ QÆÅ~°∞ –
J<Õ cèu <å =∞#ã¨∞û‰õΩ HõÅ∞QÆ∞`«∂ =ÙOk. JO^Œ∞Hõx D ‰õÄ`«∞à◊¡‰õΩ `«y# =~°∞Å#∞ J<Õfi+≤Oz "åiH˜
q"åÇ¨ÏO KÕã≤, <å‰õΩ "Õ^•O`« q+¨Ü«∂Å#∞ `≥eÜ«∞*ˇÑ¨ÊQÆÅ ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ „Ñ¨™êkOz ##∞fl Hõ\ÏH˜ΔOK«∞.
™ê^èŒ∞[# ãÖã¨Î=hÜ«∂! ãÖ™ê~° ^Œ∞óMÏxfl `˘ÅyOK«_®xH˜ ã¨HõÅ q^è•ÖÏ ã¨=∞~°∞÷_»=Ù h"Õ Hõ^•! =ÚH˜Î
=∂~åæxfl =ºH©ÎHõiOKÕ "å~°∞ ÖËHõ "≥∂Ç¨ÏO =Å¡ WO`«HÍÅO =º~°÷OQÍ QÆ_çzáÈ~ÚOk.
K«. LÑ¨~°u =Ù>ˇì <≥·Ç≤ÏHõ ã¨∞M’Ñ¨QÆ`å#∞Éèí=O|∞ÅO^Œ∞, <Õñ
[Ñ¨Å`«ñ QÍ=∞Éè’QÆ~°u ãÖQÆ=ÚñQÀi =∞Ç¨`«‡! x#∞fl #
K«ÛÑ¨Ùñ ^ŒÅñ á⁄Ñ¨Êñ QÍñ ^≥eÜ«∞ñ*ÏÅHõ ÜÕ∞ =i~ÚOK«∞@<£ Éèí=
`«¯$Ñ¨ Ñ¶ë~ÚOK≥, =ÚH˜Î x#∞ñ ˆQ=ÅÉèíH˜Î ÉèílOÑ¨ñQÆÅæ^Õ? 829
* F =∞Ç¨`å‡! <å‰õΩ DÖ’Hõ ãÖ|O^è•Öˇ·# ã¨∞MÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOKåÅ<Õ Pã¨H˜Î #tOzOk.
Éè’QÍÅÃÑ· q~°H˜Î HõeyOk. WO`«‰õΩ =ÚO^Œ∞ K«OK«ÅÉèÏ=O`À HÍ"≥∂Ñ¨Éè’QÍÅ#∞ JaèÅ+≤Oz# ^•x<≥·,
ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ# h ÉèÏ"åxfl `≥Å∞ã¨∞HÀÖËHõ U"Õ"À Ji÷OKå#∞. <å Ñ¨@¡ h J#∞„QÆÇ¨ÏO Ñ¶ëOzOk. x#∞fl
x~°‡Å ÉèíH˜Î`À ¿ãqOK«_»O KÕ`« =ÚH˜Î Åaèã¨∞ÎOk QÆ^•!
Ñ¨. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ 830
K«. ã¨=∞=∞u <˘Ñ¨C ã¨`«∞Ê~°∞+¨ãŸº=Ú ã¨^ŒæuHÍ~°}O|∞, h
K«=∞u qÖ’Å ^Œ∞+¨μÊ~°∞+¨ãŸº=Ú ^Œ∞~°æu¿ÇÏ`«∞ =OK«∞ñ l
`«Î=Ú#ñ ^ŒÅOz Ü≥∂y[#`å#∞`«! q∞=Ú‡ ÉèílO`«∞ñ, „ÉÏ}˜ ãÖ
QÆ=∞=Ú#ñ |∞}º áêÑ¨=ÚÅ∞ ÔQ·H˘x áêO^Œ"≥ Ü≥∞\˜ì "å~°Å<£? 831
* JO`ÕQÍHõ JO^ŒiÑ¨@¡ ã¨=∂#|∞kú QÆÅ ã¨[˚#∞Å "≥∞ÿ„u L`«Î=∞QÆu Hõeyã¨∞ÎOk. hK«"≥∞ÿ#
|∞kúQeÆ ,æ K«OK«Åz`«∞ÖÎ #·ˇ ^Œ∞~°̊#∞Å ¿ãflÇ¨ÏO =Å¡ ^Œ∞~°u
æ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. D ãÖQÆu =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqOz,
Ü≥∂y[# ã¨#∞fl`«∞_»"≥·# x#∞fl <Õ#∞ ¿ãq™êÎ#∞. „áê}∞Å ã¨=∂QÆ=∞O =Å¡<Õ Z\˜ì"åiÔH·<å Ñ¨Ù}ÏºÖ’ ÖËHõ
áêáêÖ’ „áêÑ≤Î™êÎ~Ú.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ "Õ^Œ<åÉèí~°, =Ú# =Ú#∞‰õΩK«∞ñ |Å∞Hõñ QÆ~°Ì=Úñ_»∞ =∞#∞Ñ¨Ù„uÎO
QÆ#∞ñQ˘x ã¨~°ã≤[#Ü«∞#∞ =, K«#=ÚÅ∞ =∞k ãÖã¨‡iOz ãü H˜@¡xÜ≥∞<£. 832
* D q^èŒOQÍ ^Õ=Ç¨˙u q∞H˜¯e "Õ^Œ#`À Ñï`«Ñ≤OK«∞`«∂ ÑëHÕk. P"≥∞ Ñ¨Å∞‰õΩÅ∞ PÅHÕz
Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx "åHÍºÅ∞ ã¨‡iOK«∞H˘x =∞#∞Ñ¨Ù„u J~Ú# ^Õ=Ç¨˙ux K«∂z P"≥∞`À
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. =∞#∞ã¨∞`«! h =∞k ^Œ∞óYO, |∞#∞ ÉÁO^Œ‰õΩ, =∞z~°HÍÅ=Ú# ÉèíQÆ=O`«∞O
_»#Ñ¶¨ÚO _»HõΔ~°∞ñ_»∞ [<å, ~°Ì#∞ñ_»∞ Éèí=^Œæ~°ƒù=∞O^Œ∞ñ ^ŒQÆ =ã≤~ÚOK«∞<£. 833
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 465
* F =∞#∞#Okh! h=Ù =∞#ã¨∞ûÖ’ ^Œ∞ódOK«=^Œ∞.Ì J#Ñ¶Ú¨ _»∂ JHõ~Δ ∞° _»∂ J~Ú# q+¨μÉ‚ Qíè "Æ å#∞_»∞
H˘Åk HÍÅOÖ’<Õ h QÆ~°ƒùOÖ’ „Ñ¨"Õt™êÎ_»∞.
Hõ. =~° xÜ«∞=∞ „=`« xëêª, K«~°} xÜ«ÚHÍÎO`«~°OQÆ ã¨=∞kèHõ"≥· ãÖ
Éèíi`« `«áÈ^èŒ# ^•#, ã¨∞Êùi`« „â◊^•ú#∞ÉèíH˜Î Ñ¨Ó~°fi=Ú QÍñQÆ<£. 834
* h=Ù L`«Î=∞ xÜ«∞=∂Å`À „=`åÅ`À x+¨ª`À K«iOK«∞. x„QÆÇ¨ÏO`À ‰õÄ_ç# =∞#ã¨∞û HõÅ^•x"≥·
xO_≥·# `«Ñ¨ã¨∂û, „â◊^•ú Éèí‰õΩÎÅ`À ‰õÄ_ç# ^•#^èŒ~å‡Å∂ PK«iOK«∞.
=∞. =∞é˜ <å~åÜ«∞}∞ áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÅ∞ ã¨=∞ºQÆƒùH˜Îñ |∂lOK«∞ `«
`«∞Ê~°∞+¨ „âı+¨μªñ_»∞ =∂#ãÖ|∞# Éèí=`«∂Ê*Ï ã¨∞ãÖ„Ñ‘`«∞ñ_≥·
Hõ~° =∞i÷O ^Œ~°∞}©t~À=∞}˜! Éèí=^Œæ~°ƒùã¨∞÷ñ_≥· Ü«ÚO_ç `åñ
QÆ~°∞}O *ËÜ«Ú Éèí=#‡<À[x`« â◊OHÍ„QÆOkä qKÕÛù^Œ=Ú<£. 835
* N =∞<åfl~åÜ«∞}∞x áê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ xO_≥#· ÉèHí `Î˜ À Ñ¨ÓlOK«∞. Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=«Î Ú_≥#· P q+¨μ^‚ =Õ Ù_»∞
h Ñ¨Ó[Å‰õΩ ãÖ`«$Ñ≤Î K≥Ok h QÆ~°ƒù=ÚÖ’ x=ã≤™êÎ_»∞. h =∞#ã¨∞ûÖ’ Ñ¨Ù\˜ì# ãÖ^ÕÇ¨Å =Ú_»∞Å#∞
q_»n™êÎ_»∞.
-: ^Õ=Ç¨˙u QÆ~°ƒùO|∞# q+¨μ‚O_»∞ QÆÑ≤ÖÏKå~°∞ºO_»∞QÍ #∞^Œ~ÚOK«∞@ :-
K«. J#=Ù_»∞ ^Õ=Ç¨˙u Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞# ãÖ`«ã¨=∞Ok Ü«∞=Ú‡hO
„^Œ∞x =K«# „Hõ=∞O|∞#ñ |~°∞<£ ÉèíQÆ=O`«∞ ##O`«∞ñ |^Œ‡Ö’
K«#∞ Ç¨Ïi q+¨μ‚ #~°Û#=Ú ã¨Å∞ÊK«∞ #∞O_»ñQÆñ Q˘xfl Ü«∞|Ì=ÚÖò
ã¨#∞<≥_» ^•#"åO`«‰õΩñ_»∞ ã¨=∞‡uñ QÍ~°Ì=∞"≥∞ÿ# `Õ[=Ú<£. 836
Hõ. ^èŒi~ÚOz Ü«∞=Ú‡hO„^Œ∞x, `«~°∞}© QÆ~°ƒùO|∞=Å# ^Œ#∞*Ïi â◊g∞
`«~°∞ HÀ@~°=Ú# "≥·âßfi, #~°∞ñ _»∞^Œ~ÚOz# q^èŒO|∞#<£ [x~ÚOK≥<£. 837
* Jx Hõ ~ ° Ì = Ú_» ∞ K≥ Ñ ¨ Ê QÍ ^Õ = Ç¨ ˙ u qx `« # =∞#ã¨ ∞ ûÖ’ ZO`À ã¨ O `À+¨ Ñ ¨ _ ç O k.
=ÚhO„^Œ∞x=∂@Å „Ñ¨HÍ~°O ÉèíQÆ=O`«∞_»∞, J#O`«∞_»∞, Hõ=∞ÅÖ’K«#∞_»∞, áêÑ¨"≥∂K«#∞_»∞ J~Ú#
=∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ Ñ¨Ólã¨∂Î LO_»QÍ H˘<ÕflO_»∞¡ QÆ_çKå~Ú. JÑ¨C_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ Hõ~°Ì=∞ =Úhâ◊fi~°∞x
`Õ[ã¨∞û#∞ ^èiŒ Oz [q∞‡K≥@∞ì `˘é]Ö’ #∞Oz Jyfl Ñ¨Ù\˜#ì @∞¡QÍ ^Õ=Ç¨˙u QÆ~ƒ° Où Ö’#∞Oz Pq~°ƒqù OKå_»∞.
ã‘. JÜ«∞º=ã¨~°=Ú# <åHÍâ◊=Ú# ^Õ= `«∂~°º ÃÑ¶∂+Ö|∞Å∞ `«∞=ÚÅ =∞Ü≥∞º,
#Ok`« ^Õ=`å|$O^ŒO|∞ ÅO^ŒO^,Œ ‰õΩiã≤i =∞O^•~°‰õΩã¨∞=∞=$+≤ì,
QÆO^èŒ~°fiH˜#fl~°QÍ#O|∞ g`≥OK≥ #Ñ¨û~ÀQÆ}=ÚÅ Ü«∂@ ÖÁÃÑÊ,
"åqi k‰õΩ¯Åñ QÍqi qiÃã#∞ ^Œqe "å~°∞úÅ HõÅO‰õΩ=Å∞ =∂<≥,
`Õ. ™ê^èŒ∞[#=ÚÅ =∞#=ÚÅ∞ ãÖ`«ã≤Öˇ¡, Ç¨ÏŸ=∞=Ç¨ïflÅ∞ „Ñ¨ÉèíÅñ *ˇ<˘flOk "≥eñÔQñ
QÆ∞ã¨∞=∞Ñ¶¨ÅÉèÏ~°=ÚÅ <˘ÃÑÊñ QÆ∞[=ÚÖˇÅ¡, ã¨~°fiã¨™êºo K≥<˘flO^≥ [QÆuÖ’#. 838
* P â◊√Éèãí =¨ ∞Ü«∞OÖ’ PHÍâ◊OÖ’ k=º=∞OQÆà◊ "å^•ºÅ∞ ^èfiŒ xOKå~Ú. |$O^•~°H|õ $O^•Å∞ Ç¨Ï~°O¬ `À
=∞O^•~° Ñ¨Ù+¨Ê=~°O¬ ‰õΩiÑ≤OKå~°∞. QÆO^è~Œ ∞° fiÅ∂, H˜#fl~°∞Å∂ áê@Å∞ áê_®~°∞. JÑ¨û~°ãÅ¨ ∞ P_®~°∞. k‰õΩ¯Ö’¡
„Hõq∞‡# á⁄QÆ=∞OK«∞ =∂Ü«∞=∞~ÚOk. ã¨=Ú„^•Å∞ „Ñ¨âßO`«=ÚÖˇ<· å~Ú. ã¨[#˚ ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ ãÖ`À+Ö
HõeyOk. Ç¨ÏŸ=∂QÆ∞flÅ∞ q∞H˜¯e `Õ[ã¨∞û`À "≥eQÍ~Ú. =$HΔÍÅhfl Ñ¶Å¨ Ñ¨Ù+¨ÊÉèií `åÅ∞ J~Ú<å~Ú. á⁄ÖÏÅÖ’
<å<åq^è•Öˇ·# ÃÑ·~°∞Å∞ #=#"À<Õ‡+ÖQÍ „Ñ¨HÍtOKå~Ú.
=. W\˜ì =∞Ç¨ÏŸ`«û=O|∞# ^Õ=Ç¨˙uHÕ ^Œ`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩñ ^ŒnÜ«∞QÆ~°ƒùO|∞#
#∞^Œ~ÚOz# Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂Ñ¨ÙO_≥·# <å~åÜ«∞}∞x ^Œi≈OK«∞H˘é‰õΩ =∞sz „Ñ¨=ÚY =ÚxQÆ}
ã¨"Õ∞`«∞O_≥· K«`«∞~°∞‡Y∞O_»∞ ã¨#∞^≥Oz Ü«∞=∞‡Ç¨`«∞‡x ^Œi≈Oz Hõ~°Ì=∞^Õ=Ç¨˙`«∞ÅO QÆ#∞OQ˘x
~Ú@¡xÜ≥∞. 839
* P =∞Ç¨ÏŸ`«û= ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ^Õ=Ç¨˙uH˜ `«`«Îfi*Ï˝<åxfl É’kèOK«_®xÔH· P"≥∞ QÆ~°ƒùOÖ’ Ñ¨Ù\˜ì#
Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# N =∞Ç¨q+¨μ‚=Ù#∞ ^Œi≈OK«_»OHÀãÖ =∞sz "≥Ú^ŒÖˇ·# =Úhâ◊fi~°∞Å`À‰õÄ_ç
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ qKÕÛâß_»∞. PÜ«∞# P =∞Ç¨`«∞‡x ^Œ~°≈#O KÕã≤H˘#fl J#O`«~°O Hõ~°Ì=∞ ^Õ=Ç¨˙`«∞Å#∞
K«∂z WÖÏ ÑëHÍ_»∞.
Hõ. #∞`«K«i`«∞ÖÏ~°! g∞~°Å∞, Hõ$`«Hõ$`«∞ºÅ∞, q+¨μ‚Ñ¨Ó[ñ ˆQ=ÅÉèíH˜Î<£
=∞u x+¨¯Ñ¨@∞ÅÔ~· KÕ, ã≤ui `«^Œ~°Û# Ñ¶¨ÅO|∞ ¿ã‰õΩéˇ g∞‰õΩ<£. 840
* ^èŒ#ºK«i`«∞Öˇ·# F ^ŒOÑ¨`«∞ÖÏ~å! g∞~°∞ Hõ$`å~°∞÷Å∞. x["≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À, x+¨¯Ñ¨@"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û`À
q+¨μ‚^Õ=Ùx ¿ãqOKå~°∞. g∞ Ñ¨Ó[‰õΩ `«y# Ñ¶¨ÅO g∞‰õΩ KÕ‰õÄiOk.
Hõ. „t`« ÉèíÜ«∞Ç¨Ï~°}∞ñ_»∞, =Úx[#, #∞`« K«i`«∞ñ_»∞, Ñ¨~°∞ñ_»∞, g∞ =∞<À~°^äŒã≤kú<£
q`«`«O|∞QÆñ QÍqOK«∞@ñ, [`«∞~°`« g∞ [#‡ q∞OHõ ã¨Ñ¶¨Å`«ñ ÉÁO^≥<£. 841
* Pâ◊„~ÚOz#"åi ÉèíÜ«∂xfl áÈQ˘>Ëì"å_»∞, =Úhâ◊fi~°∞Å∞ [Ü«∞ÃÑ>Ëì K«i„`« HõÅ"å_»∂ J~Ú#
Ñ¨~å`«Ê~°∞_»∞ g∞ HÀÔ~¯#∞ K«Hõ¯QÍ <≥~°"ÕiÛ<å_»∞. JO^Œ∞=Å¡ g∞ [#‡ ™ê~°÷HõO J~ÚOk.
Hõ. q#∞ñ_»∞ ã¨HÍ=ÚÅ∞<≥· Ç¨Ïi, ##∞Ñ¨=∞ÉèíH˜Î<£ ÉèílOK«∞#^≥ =ÚH˜ÎH˜ñ *Ï
Å∞#∞, g∞ Ñ¨Ù}ºO ÉË =∞x, H˘xÜ«∂_»ñQÆ =K«∞Û huHÀq^Œ∞ÖÏ~å! 842
* hu áê~°OQÆ`«∞Öˇ·# ^ŒOÑ¨`«∞ÖÏ~å! q#O_ç. Pã¨H˜Î`À, JkfifÜ«∞"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À q+¨μ‚=Ù#∞ Ñ¨Ól¿ãÎ
J^Õ "≥∂HΔÍxfl „Ñ¨™êkã¨∞ÎOk. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ g∞‰õΩ H˘_»∞ÔH· Ñ¨Ù\Ïì_»∞. JQÆ}º"≥∞ÿ# g∞ Ñ¨Ù}Ïºxfl ZO`«x
á⁄QÆ_Q» ÅÆ #∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 467
=. Jx "≥O_çÜ«ÚO QÆ~°Ì=ÚxO QÆ#∞OQ˘x ~Ú@¡#∞, ''Éèí=nÜ«∞ `«#∂Éèí=ÅO „|Hõ@jÅ„=`åKå~°
ãÖÑ¨#∞flÖˇ·# =Úx =ˆ~}∞ºÅ‰õΩO ÉˇO_ç¡¿ãÜ«Ú, =∞@¡~Ú# "åi=Å#O „|*Ïã¨$+≤ì |Ç¨ïq^èŒO|∞Å
=$kúO ÉÁO^Œ∞——#x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 843
* Jx =∞m¡ Hõ~=ŒÌ° Úx K«∂z, „|Ç¨Ï‡ W\Ï¡ J<åfl_»∞. =ÚhO„^•! h Ñ¨Ù„uHõÅ#∞ L`«=Î ∞ ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∂,
ã¨^•Kå~° ãÖÑ¨#∞flÅ∂ J~Ú# =Úx„âı+¨μªÅ H˜zÛ q"åÇ¨ÏO K≥~Úº. JÖÏ J~Ú`Õ "åi=Å¡ „Ñ¨*Ïã¨$+≤ì
J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ Jaè=$kú á⁄O^Œ∞`«∞Ok Jx =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. J#Ñ¶¨∞! Éèí=`«∞û`«∞O_»∞ ã¨=Ú^ŒOz`« `ÕAñ_»∞ <≥·# ~Ú=∞‡Ç¨
`«∞‡xñ |~°"Õ∞â◊√ hâ◊√ #l`«∞<£ #e<å‰õΔΩ #"Õ∞Ü«Ú #K«∞º`«∞<£
Ñ¶¨∞#∞x ##O`«∞ <å^Œ∞º #qHÍ~°∞x #HõΔ~°∞ñQÍ ñ^ŒÅOÑ¨Ù, g∞
Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞ ã¨=∞ã¨Î KÕ`«# xHÍÜ«∞Ç¨Ï$nÑ≤û`«^•~Ú QÍ=Ù#<£. 844
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! =∞Ç¨`«∞‡_»∂, =∞Ç¨ `Õ*’q~ål`«∞_»∂ J~Ú# D h ã¨∞`«∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î
„áê}∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’x =∞<À~°^ä•Å#∞ <≥~°"Õˆ~Û Ñ¶¨∞#∞_»∞, HÍ|\˜ì h Ñ¨\˜ìx – Dâ◊√_»∞, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞
JÑ¨~ål`«∞_»∞, J"Õ∞Ü«Ú_»∞, JK«∞º`«∞_»∞, J#O`«∞_»∞, P^Œ∞º_»∞, JqHÍ~°∞_»∞, JHõΔ~°∞_»∞ J~Ú#
Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩxQÍ ÉèÏqOK«∞.
ã‘. =∂x`« *Ï˝# q*Ï˝# Ü≥∂QÆO|∞Å∞ ##∞ #∞áêÜ«∞O|∞Å <˘#~°ñ *Ëã≤
Ü«∞Å=Ù"≥∞ÿñ QÆ~°‡r=ÙÅ #∞^ŒúiOK«∞@ H˘é‰õΩ #=∞‡Ç≤Ï`å`«‡‰õΩñ_»∞ ã¨=∞„QÆ
Ç¨@Hõ~°∞z [\ÏE@∞O_»∞ #∞`«∞ÊùÅ¡ ÑÖHõ[<Õ„`«∞O_»∞ Ñ¨^Œ‡Ñ¨„`«
Ç¨ÏÅ ‰õΩeâßO‰õΩâ◊ Åe`« ˆ~MÏOH˜`« K«~°}`«Å∞O_»∞#∞ ã¨`«ÎfiQÆ∞}∞ñ_»∞
`Õ. #QÆ∞K«∞ xÑ¨C_»∞ ã¨~°ã‘~°∞Ç¨H˜Δ, h^Œ∞, QÆ~°ƒù=∞O ^Œ∞^Œ~ÚOK≥#∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞, h‰õΩñ
^Œ`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ñ QÍqOK«∞ñ, ^•=H©#, Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ ãÖQÆ`« ãÖâ◊Ü«∞ "≥∞Å¡ñ ÉÏÑ¨Ù. 845
* J=∂‡! ^Õ=Ç¨˙f! =∂#hÜ«∂Öˇ·# *Ï˝#q*Ï˝# Ü≥∂QÍÅ<Õ LáêÜ«∂ÅKÕ Hõ~°‡r=Ùefl
L^ŒúiOK«_®xÔH· Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ h Hõ_»∞Ñ¨Ù# L^Œ~ÚOKå_»∞. |OQÍ~°∞ ~°OQÆ∞ QÆeæ# [\ÏE@O HõÅ"å_»∂,
qHõã≤Oz# Hõ=∞ÖÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ HõÅ"å_»∂† Ñ¨^Œ‡O, Ç¨ÏÅO, =„[O, JO‰õΩâ◊O – D ˆ~YÅ∞ QÆÅ
JiHÍà◊§`À q~ålÖË"¡ å_»∂, ã¨`fiÎ« QÆ∞}ãÖÑ¨#∞fl_»∂ J~Ú WÑ¨C_»∞ h QÆ~åƒù# [x‡Oz# D =∞Ç¨`«∞‡_»∞
h‰õΩ `«`«Îfi É’^èŒ KÕ™êÎ_»∞. ^•O`À h Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’x ãÖâ◊Ü«∂Åhfl fi áÈ`å~Ú.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 846
Hõ. #∞uÔHH˜¯ ã≤^ŒúQÆ} ¿ã, q`«∞ñ_≥· Ñ¶¨∞#™êOYºÜ≥∂QÆ qÅã≤`« `«`«Îfi
ã≤÷u x~°`«∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆÑ≤ÖÏ, Yº`«ñ ^Œ#i K«iOK«∞ h [QÆ„`«ÎÜ«∞ "≥∞Å¡<£. 847
* WO`ÕHÍ^Œ∞. D g∞ Hõ#fl"å_»∞ ¿ÑÔ~xflHõ QÆ#fl"å_≥· „Ñ¨ã≤^Œ∞úÖˇ·# ã≤^ŒúÑ¨Ù~°∞+¨μÅKÕ ¿ãqOÑ¨ |_»∞`«∂
=∞Ç¨ÏhÜ«∞"≥∞ÿ# ™êOYºÜ≥∂QÆO`À „Ñ¨HÍtOKÕ Ñ¨~°`«`«Îfi=∞O^Œ∞ ã¨∞ã≤÷~°∞_≥· ''HõÑ≤Å∞_»∞——J<Õ ¿Ñ~°∞`À D
=¸_»∞ Ö’HÍÅÖ’#∂ ãÖK«i™êÎ_»∞.
Hõ. Jx ÑëH˜ Ü«∞=∞‡szO, QÆx Ü«Ú^•fiÇ¨~°÷ =Úxz Hõ=∞ÅAñ _»O`«O
^Œ# #O^Œ#∞ ÅQÆ∞ <å~°^Œ, ã¨#HÍ^Œ∞Åñ QÆ∂_ç Ü«∂`«‡ ã¨^Œ#=Ú HõiÔQ<£. 848
* D q^èŒOQÍ ÑëH˜ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ q"åÇ¨ÏO xq∞`«ÎO =∞sz =∞Ç¨Ïi¬x JHõ¯_Õ xeÑ≤, `«#
‰õΩ=∂~°∞ÅQÆ∞ <å~°^Œ∞_»∞ ã¨#‰õΩ_»∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "åi`À Hõeã≤ `«# x"åã¨™ê÷<åxH˜ "≥àÏ§_»∞.
=. JO`« <å Hõ~°Ì=ÚO_»∞ QÆ=∞ÅãÖÉèí=KÀk`«∞O _»QÆ∞K«∞ñ Ü«∞^äÀz`«O|∞QÍ <åf‡Ü«∞ ^Œ∞Ç≤Ï`«Å
q"åÇ¨ÏO|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒÅOz =∞szHÕ QÆà◊Ü«∞#∞ Hõ#ºHõ#∞, #„uH˜ ##ã¨∂Ü«∞#∞, #Oy~°ã¨∞#‰õΩ
„â◊^#úŒ ∞, |∞Åã¨∞ºÎ #‰õΩ Ç¨Ïq~°∞ƒù=Ù#∞, |∞ÅÇ¨ï#‰õΩ QÆuxñ, „QÆ`∞« =Ù#‰õΩñ „yÜ«∞#∞, Éè$í QÆ∞#‰õΩ MÏºux,
=ã≤+¨μª#‰õΩ #~°∞O^èŒux, #^èŒ~°∞fi#‰õΩ âßOuxOQÍ x[‰õΩÖÏKå~°ã¨~°}Õ |i}Ü«∞O|∞ QÍqOz#
"å~°∞#∞ QÆ$`«^•~°Ñï„QÆÇ¨ïÅ∞#∞, QÆ~°Ì=∞ Hõ$`«ãÖÉèÏ=<å ãÖÉèÏq`«∞Å∞#∞ #QÆ∞K«∞ #`«xKÕ`«
##∞*Ï˝`«∞Öˇ· *ÏÜ«∂ã¨Ç≤Ï`«∞ ÅQÆ∞K«∞ x*Ï„â◊=∞ Éèí∂=ÚÅ‰õΩO [xi. J#O`«~°O|∞ Hõ~°Ì=ÚO_»∞
^Õ"À`«=Î ÚO_»Q∞Æ q+¨μO‚ _»∞ ^Œ# =∞Ok~°O|∞# #=`«iOz =ã≤OzÜ«ÚO@O ^Œ# z`«OÎ |∞# <≥éO˜ y
qqHõÎ ã¨÷ÅO|∞#‰õΩO [x Ü«∞K«Û@ñ QÆÑ≤Å∞xH˜ =O^Œ#O ÉÏK«iOz ~Ú@¡xÜ≥∞. 849
* `«~åfi`« Hõ~°Ì=Ú_»∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx P^Õâß#∞™ê~°O `«# ‰õΩ=∂Ô~ÎÅ‰õΩ ÃÑO_çO_»∞¡ KÕÜ«∂Åx
xâ◊Û~ÚOz#"å_≥· Hõà◊#∞ =∞sz =∞Ç¨Ïi¬H©, J#ã¨∂Ü«∞#∞ J„u=∞Ç¨Ïi¬H©, „â◊^Œú#∞ JOy~°ã¨∞#‰õÄ,
Ç¨Ïq~°∞ƒù=Ù#∞ Ñ¨ÙÅã¨∞Îº#‰õÄ, QÆux Ñ¨ÙÅÇ¨ï=Ù#‰õÄ, „H˜Ü«∞#∞ „Hõ`«∞=Ù#‰õÄ, MÏºux Éèí$QÆ∞=Ù#‰õÄ,
J~°∞O^èŒux =ã≤+¨μª#‰õÄ, âßOux J^èŒfi~°∞º#‰õÄ WzÛ `«# ‰õΩÖÏKå~°O „Ñ¨HÍ~°O Ü«∞^ä•qkèQÍ q"åÇ¨ÏO
KÕâß_»∞. P `˘q∞‡k=∞Ok =∞Ç¨=Ú#∞Å∂ Hõ~°Ì=∞ Hõ#ºÅ#∞ ÃÑO_®¡_ç Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x ã¨`å¯~åÅ∞
JO^Œ∞H˘x PÜ«∞# JÉèíº#∞[˝`À ã¨fã¨"Õ∞`«OQÍ `«=∞ `«=∞ P„â◊=∂Å‰õΩ "≥àÏ§~°∞.
J#O`«~°O ^Õ=^Õ=Ù_≥·# "åã¨∞^Õ=Ù_»∞ `«# WO\’¡ Ñ¨Ù\˜ì, ÃÑ~°∞QÆ∞`«∞#fl q+¨Ü«∂xfl =∞#ã¨∞û‰õΩ
`≥K«∞ÛH˘x Hõ~°Ì=Ú_»∞ UHÍO`«„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ HõÑ≤Å∞#‰õΩ #=∞™ê¯~°O KÕã≤ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. K«`«∞~å`«‡! q#∞ =∂`«‡Hõ$`«=Ú Öˇ·#\˜ì Ü«∞=∞OQÆà◊ Éèí∂`« Hõ~°‡O|∞ Å<≥_ç
^•"åyfl tYÅKÕ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#∞Öˇ· #\˜ì r=ÙÅ∞ ^Œ∞^Œ=Ú@ì ÖËHõ
áêÜ«∞Hõ ãÖ™ê~°|^Œ∞úÖˇ· Ü«ÚO^Œ∞~°∞ `«^Œƒù= ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O|∞ Å~Ú#
ã¨HõÅ ^Õ=`«Å∞ „|ã¨#∞flÅ∞ #QÆ∞^Œ∞~°∞ |Ç¨ï[#‡ Ñïz`« „áêÑ¨ÎÜ≥∂QÆ
`Õ. z~°ã¨=∂kè `«áÈx+¨ªKÕ qqHõÎ, ^Õâ◊=ÚÅ Ü≥∂y[#=ÚÅ∞ ^èŒ$`«∞Å <Õ =∞
Ç¨#∞ÉèÏ=Ù qÖ’HÕ`«∞ ~°\˜ì k=º, Ñ¨Ù~°∞+¨~°`«flO| <å ~ÚO@ñ |∞\˜ì f=Ù. 850
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 469
* F =∞Ç¨`å‡! Ñ¨Ó~°fiO `å=Ú KÕã≤# J=∞OQÆà◊Hõ~åÖˇ·# HÍ~åºÅ∞ J<Õ HÍiÛK«∞Û =∞O@Ö’¡
QÆ#QÆ# HÍeáÈ`«∂ L#fl r=ÙÅ∞, Éˇ@ · Ñ¨_Ö» HË õ Z_»`Q≥ xÆ ãÖ™ê~° |O^è•ÅÖ’ |OkèOÑ¨|_ç# "åÔ~· LO\Ï~°∞.
KåÖÏ HÍÅO WÖÏ QÆ_zç áÈ`«∞Ok. ^Õ=`«Å J#∞„QÆÇÏ¨ O =Å¡#∂, |Ç¨ï[#‡Å ÑïK«Ü∞« O =Å¡#∂ „áêÑ≤OÎ z#
Ü≥∂QÆã¨=∂kè`À xëêªQÆi+¨μªÖˇ·# Ü≥∂y „âı+¨μªÅ∞ UHÍO`«„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ U=∞~°∞áê@∞ ÖËHõ U =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù}˜‚
^Œi≈™êÎ~À J@∞=O\˜ ^Õ"åk^Õ=Ù_»=Ù h=Ù <å~ÚO\˜Ö’ [x‡OKå=Ù.
=. =∞é˜ÜÚ« ãÖ™ê~°K„« Hõ Ñï„ÉèÏ=∞º=∂}∞Å =∞QÆ∞K«∞ „QÍ=ÚºÅ =∞~Ú# =∂ =~°#«Î O|∞Å#∞ QÆ}O˜ Ñ¨Hõ
=∞nÜ«∞ QÆ$Ç¨ÏO|∞#O |∂~°fiO|∞#O „|u„â◊√`«O|∞ Å~Ú# Éèí=nÜ«∞ "åHõºO|∞Å∞ ^ŒÑ¨Ê‰õΩO_»
##∞„QÆÇ≤ÏOÑ¨ #∞^Œ~ÚOz `«x "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 851
* ãÖ™ê~°K«„HõOÖ’ y~°y~° „uÑ¨Ê|_»∞`«∂, Ñ¨~°=∞ áê=∞~°∞Å"≥∞ÿ# =∂ „Ñ¨=~°Î# ÖˇH˜¯OÑ¨Hõ, Ñ¨Ó~°fiO
P#u WzÛ# "Õ∞~°‰õΩ =∂@ `«Ñ¨Ê‰õΩO_® ##∞fl J#∞„QÆÇ≤ÏOK«\ÏxÔH· <å‰õΩ=∂~°∞_»"≥· Ñ¨Ù\Ïì=Ù Jx =∞m§
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. `«ÅáÈÜ«∞ñQÆ #„áêHõ$`«, |ÅÜ«ÚHõÎ K«`«∞~°∞ƒù*Ïk Éèí=^Œ=`å~°O
|∞Å∞ h Hõ#∞~°∂Ñ¨=ÚÖˇ·, á⁄Å∞á⁄O^Œ∞O QÍ^≥ Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨! =∞Ç¨`å‡! 852
* F Ñ¨~°=∞ Ñ¨Ù~°∞ëê! =∞Ç¨`å‡! „Ñ¨Hõ$uH˜ Jf`«"≥∞ÿ# |ÅÑ¨~å„Hõ=∂Å∞ QÆÅ <åÅ∞QÆ∞KÕ`«∞Å`À
„Ñ¨HÍtOKÕ h J<ÕHÍ=`å~åÅ∞ Jxflq^è•ÖÏ h‰õΩ J#∞QÆ∞}OQÍ JÅ~å~°∞`«∞<åfl~Ú.
Hõ. J#Ü«∞=Ú Éèí=nÜ«∂„t`«, [# ãÖ~°HõΔ}=Ú H˘é‰õΩ ã¨=∞‡u`Àñ ^•
eÛ# =∂#= ~°∂ÑÖ|∞Å∞, ##∞~°∂Ñ¨=Ú ÅQÆ∞#∞ QÍ^≥ Ç¨Ïi! h ÔHÑ¨Ù_»∞<£. 854
* JO`ÕQÍHõ FÇ¨Ïs! J#=~°`«=¸ x#∞fl P„â◊~ÚOKÕ P~°∞ÎÅ#∞ P^Œ∞HÀ_®xÔH· h=Ù JOwHõiOKÕ
~°∂áêÅ∞ h‰õΩ J#∞~°∂áêÖË J=Ù`«∞O\Ï~Ú.
Hõ. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« `«`«Îfi*Ï˝<å, ~°÷=Ú q^Œfi[˚#QÆ}O|∞ ^Œqe #=∞™ê¯
~°=Ú Ö’eñ *ËÜ«Ú Ñ¨^ŒÑ‘, ~î°=Ú QÆÅ x#∞ñ ÉÁQÆ_» =â◊"≥∞! ~î°=}˜Å¡OQÆ<£. 855
* Ñ¨~=° ∞Ñ¨q„`«"∞≥ #ÿ `«`fiÎ« *Ï˝#O „áêÑ≤OÎ K«@OHÀãÖ q^•fiOã¨∞Öˇ#· "å~°∞ q_»∞=‰õΩO_® #=∞ã¨¯iOKÕ
áê^ŒÑ‘~î°O QÆÅ x#∞fl =i‚OK«_®xH˜ Z=iH˜ ™ê^èŒºO?
ã‘. ã¨=∞kèHõ +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~°º HÍ~°}∞ñ_»=Ù Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»=Ù, „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨
=∞Ç¨Ï^ŒÇ¨ÏOHÍ~° `«<å‡„`« `«`üHΔÀÉèíHõ ¿ÇÏ`«∞ HÍÖÏ`«‡ qMÏº`« ^èŒ$uq,
[QÆ^•`«‡‰õΩñ_»=Ù zK«ÛùH˜Îq <åf‡Ü«∞ [~î°~° xH˜ΔÑ¨Î qâ◊fi„Ñ¨ÑÖK«
=Ú#∞ QÆÅ ã¨~°fi[˝ =¸iÎq, ã¨fiK«ÛùO^Œ â◊H˜ÎÜ«Ú‰õΩÎO_»=Ù, ã¨~°fi™êH˜Δ
`Õ. =QÆ∞K«∞ñ QÆÑ≤ÖÏYºñ ^Œ#~å~°∞ #\˜ì h‰õΩ, ##Ñ¶¨∞! „"≥ÚÔH¯^Œñ, |∞„`«∞ÎO_» =QÆ∞K«∞ h=Ù
<å‰õΩñ |∞\˜ì# Hõ`«# |∞∞}„`«Ü«∞O|∞, =Å#ñ ÉÏã≤u, xñHõ ÉèíHõÎ=~°^Œ! <Õ#∞. 856
* F ÉèíHõÎ=~°^•! Jáê~°"≥∞#ÿ +¨_»∞æ}ˇÿâ◊fi~åºÅ‰õΩ h=Ù HÍ~°}Éèí∂`«∞_»=Ù! Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»=Ù! „Ñ¨Hõ$u,
Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞, =∞Ç¨Ï`«∞Î, JÇ¨ÏOHÍ~°O, ÑÖK«`«<å‡„`«Å∞ Jhfl h"Õ! gxx HΔÀaèOÑ¨ KÕÜ«∞_®xH˜ HÍ~°}"≥∞ÿ#
HÍÅO ‰õÄ_» h ã¨fi~°∂Ñ¨"Õ∞! h=Ù ã≤÷~°=¸iÎq. [QÆ^ŒO`«~åºq∞"≥·# ™êfiq∞q! zK«ÛùH˜Î Ü«Ú‰õΩÎ_»=Ù! ã¨=∞ã¨Î
qâßfihfl L^Œ~O° Ö’ Ñ¨kÅÑ¨~∞° Û‰õΩ#fl ã¨~fi° A˝_=» Ù! ã¨fi`«O„`«∞_»=Ù, ã¨~fi° ™êH˜qΔ ! J@∞=O\˜ h=Ù ''HõÑÅ≤ ∞_»∞——J<Õ
¿Ñ~°∞`À "≥Å∞QÆ∞`«∂ L<åfl=Ù. F Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞ëê! h‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞. h=Ù <å‰õΩ Ñ¨Ù„`«∞Î_»"≥· Ñ¨Ù@ì_»O
=Å¡ <Õ#∞ ^Õ=, |∞∞+≤, Ñ≤`«$ |∞∞}ÏÅ∞ =¸_çO\˜ #∞O_ô q=ÚH˜Î á⁄O^•#∞.
`Õ. =∂x`«„=`« Ü≥∂QÆã¨=∂kè xÜ«∞uñ, *ˇOk Éèí=nÜ«∞ áê^•~°qO^Œ Ü«ÚQÆ=Ú
_≥O^Œ=Ú#ñ *ËiÛ â’HõO|∞ÅO^Œ∞ñ ^˘Åñy, ãÖK«iOK≥^Œ #Oz`«ã¨÷Å=Ú ÅO^Œ∞. 857
* L`«Î=∞ „=`åÅÖ’ Ü≥∂QÍÅÖ’ ^è•º<åÅÖ’ xÜ«∞=∞O HõÅ"å_ç<≥·, h áê^ŒÑ¨^Œ‡^ŒfiÜ«∞O <å
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨kÅ Ñ¨~°∞K«∞H˘x ^Œ∞óMÏÅxflO\˜h ^Œ∂~°O KÕã¨∞H˘x, Ñ¨Ù}º„Ñ¨^ÕâßÅÖ’ ãÖK«i™êÎ#∞.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ q#flqOz#, =ÚxÑ¨ÙOQÆ=Ùñ _≥·# Hõ~ÌŒ=Úx =K«#O|∞Öò
qx ÉèíQÆ=O`«∞O _»QÆ∞ #, Ü«∞º#Ñ¶¨Úñ_»∞ QÆÑ≤Å∞O_»∞ =eÔH #i‡e ^ÀñÑ¨<£. 858
* Jx D „Ñ¨HÍ~°OQÍ q#flqOK«∞‰õΩO@∞#fl Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞x =∂@Å∞ PÅHÕz ÉèíQÆ=O`«∞_≥·#
HõÑ≤Å∞_»∞ PÜ«∞##∞ K«∂z J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. <å KÕ`«ñ |∂~°fiO|∞#O „|u„â◊√`«"≥∞ÿ# =K«#=ÚÖò ^ŒÑ¨ÊHõ =~°=ÚhO„^Œ!
h ~ÚO@ñ |∞\˜ìu, xˆ~›`«∞Hõã≤÷u Éèí∂i^ŒÜ«∂ QÆ∞}O|∞# #"åÑ¨Î
ã¨HõÅHÍ=Úñ_», <Õ#∞ ã¨#∞‡x"Õ+Ö|∞ ^èŒi~ÚOK«∞>ˇÅ¡ <å H˘é‰õΩñ QÍ^Œ∞,
q#∞ =∞Ç¨`«‡‰õΩÖˇ·# =Ú#∞Å‰õΩñ |~°=∂`«‡, QÆ∞~°∞ ã¨kfi"ÕHõO|∞ #~°ã≤ K«∂Ñ¨Ù
`Õ. `«`«ÎfiÉ’^èŒO|∞ H˘é‰õΩ#∞ ^•ÅÊñ|_ç#, Ü«∞Oz`« =ºHõÎ=∂~°æ "≥∞ÿ#\˜ì ^ÕÇ¨Ï
=∞x `«ÅOÑ¨Ù=Ú, =∞`«Ê^Œ^è•º# ÉèíH˜Î, nèÑ¨~åÜ«∞} =∞Ç≤Ï=∞O|∞ ^Õ[iÅ¡. 859
* F Hõ~=Ì° ∞=Úhâ◊fi~å! <Õ#∞ WO`«‰Ωõ =ÚO^Œ∞ h‰õΩ WzÛ# "åQÍÌ#O "Õ∞~°‰Ωõ J"åº["≥∞#ÿ J#∞„QÆÇÏ¨ O`À
h ~ÚO@ Ñ¨Ù\Ïì#∞. J"åã¨ÎHÍ=Ú_» <≥·# <å‰õΩ HÀiHõ ÅO@∂ Ug ÖË=Ù. <Õ#∞ D =Úx"Õ+Ö ^èŒiOK«_»O
<åHÀãÖ HÍ^Œ∞. =∞Ç¨`«∞‡Öˇ#· =Ú#∞Å‰õΩ, Ñ¨~=° ∂`«‡ ãÖ|O^è"Œ ∞≥ #ÿ – Ñ¨~=° ∞q"ÕHOõ `À ‰õÄ_ç# – `«`fiÎ« *Ï˝<åxfl
„Ñ¨É’kèOK«@O HÀãÖ ^èŒiOz# ^ÕÇ¨ÏOQÍ nxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ. ÉèíH˜Î Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ <å áê^•Å#∞ ^è•ºxOK«∞.
=∞Ç≤Ï=∞`À q~ålÖË¡ h |∞kúx <åÜ«∞O^Œ∞ ÅQÆflO K≥~Úº.
Hõ. ã¨=∞kèHõ x+¨ªO QÆ$`«Ü≥∂, QÆ=Ú#<£ ã¨#flºã¨Î ã¨HõÅ Hõ~°∞‡ñ_»"≥· "≥∂
Ç¨Ï=Úñ ÉÏã≤ ÉèíH˜ÎKÕ "≥∂, HõΔ=ÚÔH· Éèíl~ÚOÑ¨Ù ##∞ qHÍ~°~°Ç≤Ï`«∞ñ_≥·, 860
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 471
* h=Ù JkèHõ"≥∞ÿ# x+¨ª HõÅ"å_ç"≥· Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J#∞ãïOK«∞. ã¨=∞ã¨Î Hõ~°‡Å#∂ <åˆH JiÊOK«∞.
"≥∂Ç¨xH˜ Ö’|_»‰õΩ. =∞<ÀqHÍ~åÅ∞ `«ºlOK«∞. "≥∂HõΔO HÀãÖ ##∞fl ÉèíH˜Î`À ÉèílOK«∞.
Hõ. ##∞ñ |~°"Õ∞â◊√ñ |~°O*’º, ux ##Ñ¶¨Ú ##O`«∞ ^Õ=^Õ=Ù ã¨HõÅÉèí∂
`«xHÍÜ«∞ QÆ∞Ç¨â◊Ü«Ú <å, ^Œ∞ºx #A <å^ŒºO`«â◊¥#∞º ^Œ∞i`«q^Œ∂~°∞<£. 861
Hõ. u~°=ÚQÆ Éèí=nÜ«∂O`«ó, Hõ~°} ã¨~À*Ï`« Hõi‚HÍ`«Å=Ú# ã¨∞
ã≤÷~°∞ñ *Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å, x~°ã≤Oz =∞<À-O|Hõ=Ú# <≥é˜ñ QÆ#∞ =∞#Ñ¶¨∂! 862
* Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∂, Ñ¨~°O*’ºuh, J#Ñ¶¨Ú_»#∂, J#O`«∞_»#∂, ^Õ=^Õ=Ù_»#∂, ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å
Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ x=ã≤OKÕ "å_»#∂, P^Œ∞º_»#∂, JA_»#∂, P^ŒºO`« ~°ÇÏ≤ `«∞_»#∂, ^Œ∞i`«^∂Œ ~°∞_»#∂
J~Ú# ##∞fl Hõ^ŒÅ‰õΩO_® hÇ¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å=∞^èŒºOÖ’ Ñ¨kÅOQÍ xeÑ≤ l`ÕO„kÜ«Ú_»"≥· =∞<À<Õ„`«O`À
ã¨∂\˜QÍ ^Œi≈OK«∞.
=. J>Ë¡x. 863
Hõ. `«#i# "≥∂HõΔ=Ú <˘O^≥^Œ, =x ÑëH˜#ñ QÆ~°Ì=ÚO_»∞ #=Ú‡x ‰õΩÅ K«O
„^Œ∞x =ÅQ˘x =O^Œ#=ÚÅ∞, Ñ¶¨∞#=ÚQÆ #uÉèíH˜Îñ *Ëã≤ H“`«∞Hõ =∞Å~°<£. 864
* P q^èŒOQÍ PK«i¿ãÎ h=Ù "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å=Ù Jx Ñ¨Å∞HõQÍ Hõ~°Ì=Ú_»∞ =Úx‰õΩÅ uÅ‰õΩ_≥·#
HõÑ≤Å∞#‰õΩ „Ñ¨^ŒH˜Δ}O KÕã≤ J`«ºO`« ÉèíH˜Î`À #=∞ã¨¯iOKå_»∞. q∞H˜¯e H“`«∞HõO HõÅ"å_≥·<å_»∞.
Hõ. =ÚxQÆ} ¿ãq`« =∞QÆ∞ =#, =Ú#‰õΩO [x Ü«∞O^Œ∞ =∞ø#=Ú# xã¨ûOQÆ∞O
_»∞#∞ =Ç≤Ïfl~°Ç≤Ï`«∞ñ _»xˆH, `«#∞ñ_≥· Ü«∂`≥·‡Hõ â◊~°} `«`«Ê~°∞ñ _»QÆ∞K«∞<£. 865
=. Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡O|∞ñ l`«OÎ |∞# xeÊ Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ q_çz =∞=∞`«fiO|∞ x~°ãO≤ z ^ŒÜ∂« QÆ∞}O|∞#O
*Ëã≤ ã¨HõÅ Éèí∂`«O|∞ÅO^Œ∞ ã¨=∞`«fiO|∞ Éèíl~ÚOz âßO`« âı=Ú+‘QÆi+¨μªO _»QÆ∞K«∞ xã¨Î~°OQÆO|QÆ∞
"åiú K«O^ŒO|∞# nè~°∞O_≥· xdÅ „Ñ¨ÑÖK«O|∞#∞ "åã¨∞^Õ==∞Ü«∞O|∞ñQÍñ ^ŒÅOK«∞K«∞ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆO|∞# ÉèÏQÆ=`«QÆuO ÉÁO^≥ #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞xO QÆ#∞OQ˘x
Hõ~=Ì° ÚO_»∞ =#O|∞#‰õΩO [x# Ü«∞#O`«~O° | =∂`«$=`«ûÅ∞O _»~Ú# HõÑÅ≤ ∞O_»∞ aO^Œ∞ã¨~O° |∞#
=ã≤ ~ ÚOz Ü« Ú O_» ^Õ = Ç¨ ˙ u `« ` « Î fi =∂~åæ „ QÆ ^ Œ ~ ° ≈ ‰õ Ω O _» ~ Ú# ã¨ ∞ `« ∞ xO QÆ # ∞OQ˘x
„|Ç¨Ï‡=K«#O|∞Å∞ ^ŒÅOK«∞K«∞ x@¡xÜ≥∞. 866
* Hõ~°Ì=∞ =ÚhO„^Œ∞_»∞ =Úx[# x"åã¨Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# J~°}ÏºxH˜ "≥àÏ§_»∞. JHõ¯_» =∞ø#O =Ç≤ÏOz
D Ö’HõãÖ|O^è•Åhfl `«ºlOz Ç¨ÏŸ=∂k JyflHÍ~åºÅ∞ q_çz XHõKÀ@ xÅ∞=Hõ JO`«\Ï u~°∞QÆ∞`«∂
`«#Ö’x Ñ¨~°=∂`«‡<Õ â◊~°}∞*ÁzÛ#"å_≥· P Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡<Õ z`«ÎOÖ’ áê^Œ∞H˘eÊ, ''<Õ#∞ <åk——J<Õ ÉèÏ"åxfl
=^Œe =∞=∞HÍ~åxfl q_çz ^ŒÜ«∂=∞Ü«∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À ã¨=∞ã¨Î „áê}∞Å#∂ `«#`À ã¨=∂#OQÍ K«∂ã¨∂Î,
„Ñ¨âßO`« ã¨fiÉèÏ=O HõÅ"å_≥,· JÅÅ∞ ÖËx ã¨=Ú„^ŒOÖÏQÍ KåOK«Åº~°ÇÏ≤ `«∞_≥· ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÑO¨ Kåhfl q+¨μ=‚ ∞Ü«∞OQÍ
ÉèÏqã¨∂Î ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO`À ÉèÏQÆ=`«∞Å∞ á⁄O^Õ Ñ¨~°=∞Ñ¨^•xfl JO^Œ∞‰õΩ<åfl_»∞.
D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=∞Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞x`À WOHÍ WÖÏ J<åfl_»∞.
Hõ~°Ì=Ú_»∞ =<åxH˜ "≥o¡# J#O`«~°O ^Õ=Ç¨˙u aO^Œ∞ã¨~À=~°O ^ŒQÆæ~° L#fl HõÑ≤Å∞x ^Œi≈OzOk.
=∂`«$=`«ûÅ∞_»∂, `«`«Îfi=∂~åæxfl „Ñ¨^Œi≈OKÕ"å_»∂ J~Ú# ‰õΩ=∂~°∞}˜‚ K«∂z ^Õ=Ç¨˙u „|Ç¨Ï‡ K≥Ñ≤Ê#
"åHÍºÅ#∞ [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x WÖÏ J#flk.
-: ^Õ=Ç¨˙u Ñ¨Ù¢`«∞Î_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞ºx =Å# `«`«Îfi*Ï˝#O|∞ =_»Ü«Ú@. :-
Hõ. Jã¨kO„kÜ«∞ Ñ¶¨∞~°¬}=Ú#, =ã¨∞=∞u xifi}‚ #QÆ∞K«∞ =#Ô~_ç <å H©
Ü«∞ã¨^Œ$â◊ "≥∂Ç¨Ï `«"≥∂ qx, ~°ã¨#O |#Ñ¶¨∂`«‡! ÜÕ∞ "≥~°=Ù# Ñ¶¨∞\ÕK«∞<£? 867
* F ã¨K«Ûi„`«∞_®! ÃÑK«Ûie¡# WO„kÜ«∞ ãÖÑ¶¨∞~°¬}O =Å¡ d#∞fl~åÅ<≥· qKåiã¨∞Î#fl <å‰õΩ D
JO`«∞ÖËx J*Ï˝<åO^èŒHÍ~°OÖ’#∞Oz |Ü«∞@Ñ¨_Õ J=HÍâ◊O U LáêÜ«∞O =Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
Hõ. Ñ¨@∞ Ñ¶¨∞# h~°O„^èŒ `«=∞ó, Ñ¨@Å Ñ¨s=$`« [QÆ„`«ÊÑÖK«=Ú#‰õΩ <≥
Hõ¯\˜ Ö’K«#"≥∞ÿ =∞Ç≤Ï`À, `«¯@~°∞z "≥Å∞ñQÆ∞^Œ∞=Ù ÉèÏ#∞ÔH·=_ç ##Ñ¶¨∂! 868
* F Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_®! ^Œ@ì"≥∞ÿ# HÍ~°∞"Õ∞Ñ¶¨∂Å Hõ\˜HõpHõ@¡`À P=iOÑ¨|_ç# D =∞Ç¨„Ñ¨ÑÖKåxH˜
h=Ù XHõ¯_ç"Õ UÔH·Hõ <Õ„`«"≥∞ÿ ã¨∂~°∞ºx=Öˇ q~ålÅ∞¡`«∂ LO\Ï=Ù.
L. Éèí∂i =∞nÜ«∞ "≥∂Ç¨Ï`«=∞=ÚO Éˇ_»ñÉÏÑ¨ ã¨=∞~°∞÷Å#∞º Öˇ
"åfi~°Å∞ h= HÍHõ? x~°=^Œº! x~°O[#! xifiHÍ~°! ãÖ
™ê~°Å`å Åq„`«! |∞^èŒ ã¨`«Î=∞! ã¨~°fiâ◊~°}º! ^èŒ~°‡ q
™êÎ~°Hõ! ã¨~°fiÖ’Hõ â◊√Éèí^•Ü«∞Hõ! x`«ºqÉèí∂u <åÜ«∞HÍ! 869
* F x+¨¯à◊OHÍ! x~°O[<å! xifiHÍ~å! "åº"≥∂Ç¨Ï=∞<Õ HÍ~°∞ pHõ\˜x áê~°^ÀÅ_®xH˜ h=Ù QÍHõ
=∞Ô~=fi~°∞ â◊H=Î˜ ∞O`«∞Å∞? ãÖ™ê~°|O^è•Å<Õ fQÆÅ#∞ H˘_»=e=Öˇ HÀã≤"Ü Õ Ú« "å_»=Ù h=Ù. *Ï˝#=O`«∞ÅÖ’
J„QÆQ}
Æ ∞º_»=Ù† ã¨~fi° â◊~}
° ∞º_»=Ù† ^è~Œ ‡° q™êÎ~‰° Ωõ _»=Ù† xdÅÖ’HÍÅ‰õÄ â◊√Éè^í •Ü«∞‰õΩ_»=Ù† JdÅ ™œÉèÏQÍºÅ‰õÄ
Jkè<åÜ«∞‰õΩ_»=Ù.
K«. x#∞ â◊~°}O|∞ ™⁄K≥Û^Œ #xO^Œº`«áÈxkè! ##∞flñ QÍ="Õ
Ü«∞x `«#∞ ^Õ=Ç¨˙u q#Ü«∞O|∞# ã¨#∞flu¿ãã≤ "Õñ_»ñQÍ
##∞Ñ¨=∞ ã¨`«¯$áêHõe`«∞ñ_≥· HõÑ≤Å∞O _»#∞~åQÆ "≥ÚÑ¨Ê ã¨
[˚# xK«Ü«∂Ñ¨=~°æ Ñ¶¨Å™ê^èŒ#"≥∞ÿ `«QÆ∞ `«e¡ "åHõº=ÚÖò. 870
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 473
* F =∞Ç¨`«Ñ¨ã¨ûOÑ¨<åfl! x#∞fl â◊~°}∞ "Õ_»∞K«∞<åfl#∞. ##∞fl HÍáê_»∞ Jx ^Õ=Ç¨˙u q#Ü«∞OQÍ
`«# `«#Ü«Ú_≥·# HõÑ≤Å∞}˜‚ „áêi÷OzOk. HõÑ≤Å∞_»∞ ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜HÍ~°∞}ºO`À xO_ç#"å_≥· ã¨[˚#∞Å‰õΩ
"≥∂HΔÍxfl W=fi_®xH˜ `«y# ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# J#∞QÆ∞`«e¡ =∂@Å#∞ J#∞~åQÆ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ PÅHÕKå_»∞.
Hõ. qx =∞O^Œã≤‡`« Åe`å, ## Hõ=∞Å∞O _»QÆ∞K«∞ <≥=∞‡#=Ú#ñ „|"≥∂^ŒO
|#Ü«∞O|∞ñ QÆ_»Å∞H˘# x[, [#xH˜ x@¡xÜ≥∞ñ |~°=∞âßO`«∞O _»QÆ∞K«∞<£. 871
* JÖÏ PÅHÕz, =∞O^ŒÇ¨ ã¨ ã¨∞O^Œ~° =^Œ<å~°qO^Œ∞_≥,· JO`«~O° QÆOÖ’ ãÖ`À+Ö Juâ◊~ÚOÑ¨QÍ
Ñ¨~°=∞âßO`«∞_≥·, Hõ#fl`«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. q#∞ r=Ùx z`«Î=Ú ^•, Ñ¶¨∞# Éèí=|O^è•Ñ¨=~°æ HÍ~°}, =∞k ÜÕ∞
z#ñ „kQÆ∞}Ïã¨HõÎO |~Ú, ##∞ ãÖã¨$u |O^èŒHÍ~°}O |QÆ∞, =∞é˜Ü«Ú<£. 872
`Õ. JkÜ«Ú <å~åÜ«∞}Ïã¨HõÎ =∞Ü≥∞º <Õx, "≥∂HõΔHÍ~°} =∞QÆ∞ #x =Úx‰õΩÖÏaú
K«O„^Œ∞ñ _»# <˘Ñ¨C HõÑ≤Å∞O_»∞ [#x`À_», #i÷ q#ñ *ˇÑ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ñ „cu. 873
* ''J=∂‡! q#∞. QÍ_è"» ∞≥ #ÿ ãÖ™ê~°|O^è•xH© "≥∂HΔÍxH© r=Ùx z`Î"« ∞Õ HÍ~°}O. Jk ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥
QÆ∞}ÏÅ`À ã¨"∞Õ ‡à◊#O á⁄Ok#Ñ¨C_»∞ ãÖ™ê~°|O^è•xH˜ ¿ÇÏ`«∞ ==Ù`«∞Ok. P z`«"Î ∞Õ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
g∞^Œ ãÖã¨HõÎ "≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ "≥∂HΔÍxH˜ ¿ÇÏ`«∞ "Ò`«∞Ok.—— D q^èŒOQÍ =Úx‰õΩÅ [Åxkè ã¨∞^è•xkè J~Ú#
HõÑ≤Å∞_»∞ `«e¡H˜ qxÑ≤Oz =∞m§ JáêºÜ«∞OQÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ l`«ÎO |Ç¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° ~°∂áêaè=∂# *Ï`«O|∞ÅQÆ∞ HÍ=∞Ö’ÉèÏk HõÅ∞+¨„"å`«O|∞Å
KÕ`« <≥ÑC¨ _»∞ q=ÚHõOÎ Éˇ· Ñïâ◊√^ŒOú |QÆ∞ #Ñ¨C_»∞ ã¨∞Y^Œ∞óY q=i˚Ò« |∞ <ÕH~õ ∂° ÑÖ|∞<≥· „Ñ¨H$õ uHõO>ˇñ
|~°∞O_»∞#∞ |~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞#∞ xˆ~ƒù^Œ∞ºO_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O*’ºuÜ«Ú ã¨∂HõΔ‡ã¨fi~°∂Ñ¨ÙO_»∞#∞ x`«~°
=ã¨ Î fi O`« ~åÑ¨ i zÛù # ∞flO_» ∞ #∞ #∞^•ã‘ # ∞O_» ∞ #∞ <≥ · # Ñ¨ ~ ° = ∂`« ∞ ‡xO ^Œ # ‡Ü« ∞ O|∞#∞
Ç¨Ï`Ò[ã¨¯O|∞#∞<≥·# „Ñ¨ÑÖK«O|∞#∞ *Ï˝# "≥·~åQÆº ÉèíH˜Î Ü«ÚHõÎO|QÆ∞ =∞#O|∞KÕñ ÉÁ_»QÍOz
Ü≥∂y[#∞Å∞ Ñ¨~°`«`«Îfi ã≤kúH˘é‰õΩ xdÖÏ`«‡‰õΩO_≥·# <å~åÜ«∞}∞#O^Œ∞ ãÖÜ«Ú[º =∂#O|~Ú#
ÉèíH˜ÎÉèÏ=O|∞ =Å# #∞^Œ~ÚOz# =∂~°æO|∞#‰õΩ x`«~° =∂~°æO|∞Å∞ ãï QÍ=O„_»∞† q^•fiOã¨∞Å∞
ãÖQÆO aO„kÜ«∂~å÷^Œºã¨kfi+¨Ü«∞O|∞QÆ <˘#iOÑÖ|_ç r=Ù#‰õΩ #tkäÅO|QÆ∞ |O^èŒO|∞#‰õΩñ
QÍ~°}O |QÆ∞#xÜ«Ú, #kÜ≥∞ ã¨kfi+¨Ü«∞OÉˇ·# #O`«óHõ~°} ãÖÜ«∞=∞# ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O |QÆ∞K«∞
™ê^èŒ∞[#∞Å‰õΩ ##~°æà◊ "≥∂HõΔ^•fi~°O |QÆ∞#xÜ«Úñ ^≥eÜ«Ú^Œ∞~°∞† ã¨Ç¨Ï#jÅ∞~°∞#∞, ã¨=∞ã¨Î
â◊s~°^•è ~°∞Å‰õΩ ã¨∞Ç¨Ï$`«∞ÅÎ ∞#∞, |~°=∞âßO`«∞Å∞#∞, QÍ~°∞}˜‰Ωõ Å∞#∞<≥· =∞^Œ~O÷° |∞QÍñ |i`«ºHõÎ Hõ~‡° Ñ¶Å¨
ã¨fiÉèÏ=ÙÅ∞#∞ qã¨$+¨ìã¨fi[# |O^èŒ∞ [#∞Å∞#∞ <≥· =∞`«Ê^•„â◊Ü«ÚÅ∞#∞ =∞^Œ∞æ}^è•º#áês}∞Å∞#∞
=∞`«¯^ä• „Ñ¨ãÖQÆ ãÖÉèíi`« „â◊=}Ï#O^Œ∞Å∞#∞ #QÆ∞K«∞ =∞nÜ«∞ Hõ^äŒÅ <˘_»∞=ÙK«∞ q#∞K«∞ #∞O_»∞
Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÅ <å^è•ºu‡HÍk `åÑ¨„`«Ü«∞O|∞ ^ŒÑ≤OÑ¨ñ*ËÜ«∞O*ÏÅ, ^Œ\˜ì ã¨~°fiãÖQÆ
q=i˚`«∞ÅQÆ∞ Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`« [#∞Å ãÖQÆO |¿ÑHõΔ}©Ü«∞O, |k ã¨HõÅ ^À+¨x"å~°HõO |QÆ∞, #\˜ì
ã¨`«ûOQÆO|∞# ã¨~°fi„áê}˜ Ç¨Ï$`«¯~°‚ ~°™êÜ«∞#O|∞ÅQÆ∞ =∞nÜ«∞ Hõ^ä• „Ñ¨ãÖQÆO|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞,
=∞^Œ∞} æ ÏHõ~#‚° O|∞#O*Ëã≤ j„Ñ¶∞¨ O|∞QÆñ „QÆ=∞O|∞#O QÔ =· Åº =∂~°^æ OŒ |∞ÅQÆ∞ „â◊^•úÉ‰íè Ωõ ÅÎ ∞ ^Œ~ÚOK«∞†
#kÜ«Ú#∞O QÍHõ ÜÕ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_≥·# <Õq∞, =∞kfi~°z`« [QÆ`«¯ÅÊ<åk qÇ¨~° zO`«KÕ #∞^Œ~ÚOz#
ÉèíH˜ÎO*Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞ ã¨∞YO|∞Å =Å##∞ ^Œ$+¨ì„â◊√`«O|∞Öˇ·# Ü≥ÿ∞Ç≤ÏHÍ=Ú+≤‡HõO|∞Å =Å##∞
q=Ú‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞ñ l`«Î« „QÆÇ¨Ï}Ï~°÷O|∞ |∞∞A=ÙÖˇ·# Ü≥∂QÆ=∂~°æO|∞ÅKÕ ãÖÜ«Ú‰õΩÎO _»QÆ∞#\˜ì
Ü≥∂y „Ñ¨Hõ$u QÆ∞}¿ã=#O|∞KÕ`« "≥·~åQÆº QÆ∞}q[$Oaè`«OÉˇ·# *Ï˝#Ü≥∂QÆO|∞KÕ`«#∞ =∞^ŒiÊ`«
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞ KÕ`«#∞ „|`«ºQÍ`«‡‰õΩO_»<≥·# ##∞fl #O`«óHõ~°} xÜ«Ú‰õΩÎxO QÍqOK«∞ #x K≥Ñ≤Ê#
qx ^Õ=Ç¨˙u HõÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞. 874
* ''<Õ#∞ <åk——J<Õ JÇ¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° ~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ Jaè=∂#O =Å¡ HÍ=∞O „HÀ^èOŒ Ö’ÉèOí "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
^À+¨ ã¨=¸Ç¨Å∞ Pq~°ƒùq™êÎ~Ú. z`«ÎO "åxH˜ Ö’#∞QÍ‰õΩO_® "åx#∞O_ç q_ç=_ç#Ñ¨C_»∞ Ñïâ◊√^Œú
=∞=Ù`«∞Ok. z`«=Î Ú Ñïâ◊√^Œú "≥∞#ÿ Ñ¨C_»∞ ã¨∞Y=¸ ^Œ∞óY=¸ J<Õq LO_»Hõ XˆH ~°∂ÑÖQÍ "≥Å∞Q˘O^Œ∞`«∞Ok.
UHõ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# J@∞=O\˜ z`«ÎOÖ’<Õ Ñ¨~°=∂`«‡ ™êHΔÍ`«¯i™êÎ_»∞.
PÑ¨~°=∂`«‡ „Ñ¨Hõ$uHõO>Ë Jf`«∞_»∞† JÉèË^Œ∞º_»∞† ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊√_»∞† ã¨∂HõΔ‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞,
JÑïzÛù#∞fl_»∞. L^•ã‘#∞_»∞. J@∞=O\˜ Ñ¨~=° ∂`«‡#∂, P Ñ¨~=° ∂`«‡ `Õ[ã¨∞û=Å¡ x¿ãÎ["≥∞#ÿ „Ñ¨ÑO¨ Kåhfl
Ü≥∂y=ˆ~}∞ºÅ∞ ÉèíHÎ̃*Ï˝# "≥·~åQÆºÜ«ÚHõÎ"≥∞ÿ# z`«ÎO`À ^Œi≈Oz#"åÔ~· "≥∂HõΔ„áêÑ≤ÎH˜ ã¨~åfiO`«~åºq∞ J~Ú#
N=∞<åfl~åÜ«∞}∞xÜ«∞O^Œ∞ ã¨=∞iÊOÑ¨|_ç# ÉèHí Î˜ =∂~°"Ææ ∞Õ L`Î"« ∂≥ `«=Î ∞ "≥∞#ÿ ^Œh, `«H¯˜ # =∂~åæÅ∞ ^•xH˜
™ê\˜~å=h Kå\˜K≥áêÊ~°∞.
WO„kÜ«∂~å÷Å~Ú# â◊|Ìã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨~°ã¨ QÆO^è•Å`À_ç ãÖQÆO Jã¨kfi+¨Ü«∞"≥∞ÿ ^Œ$_è»"≥∞ÿ# |O^è•xH˜
HÍ~°}O J=Ù`«∞Ok. P ãÖQÆ"Õ∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ ã¨kfi+¨Ü«∞ "≥∞ÿ#Ñ¨C_»∞ =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO,
JÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°}ÏÅ ãÖÜ«∞=∞<åxH˜ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«"≥∞ÿ ã¨`«∞Ê~°∞+¨μÅ‰õΩ `≥~°z# "≥∂HõΔ^•fi~°O
J=Ù`«∞Ok Jx q^•fiOã¨∞Å Jaè„áêÜ«∞O.
ã¨Ç¨Ï# ã¨fiÉèÏ=O Hõey JdÅr=ÙÅ‰õÄ PÑ¨ÎÉÏO^èŒ=ÙÖˇ· âßO`«=¸~°∞ÎÖˇ·, Hõ~°∞}Ï„~°ÌÇ¨Ï$^ŒÜ«ÚÖˇ·,
Hõ~‡° Ñ¶Ö¨ ÏÅ#∞ Ñï`«ºlOz, `«#"å~°∞ |O^è∞Œ =ÙÅ∞ J<Õ Jaè=∂#O q_çz ##∞fl K«H¯õ QÍ P„â◊~ÚOz#"åÔ~·
<å QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ ^è•ºxã¨∂Î <å K«i„`«Å#∞ g#∞ÅqO^Œ∞QÍ PÅHÕz P#Okã¨∂Î <å Hõ^ÖŒä Ë K≥ÑC¨ H˘O@∂
<å Hõ^ÖŒä Ë qO@∂ LO_Õ"å~°∞ Ñ¨~=° ∞ÉèÏQÆ=`À`«=Î ÚÅ∞. J@∞=O\˜"åix P^è•ºu‡HõO Pkè^q·≥ HõO PkèÉ∫è uHõO
J<Õ `åÑ¨„`«Ü«∂Å∞ Ug∞ KÕÜ«∞ÖË=Ù. J@∞=O\˜ ã¨~°fiãÖQÆ Ñï`åºQÆ∞Öˇ·# Ñ¨~°=∞ÉèÏQÆ=`«∞Å ™êOQÆ`«ºO
=∂„`«"Õ∞ HÀ~°^ŒyOk. J^Õ ã¨HõÅ ^ÀëêÅ#∂ x"åiã¨∞ÎOk.
J@∞=O\˜"åi ¿ãflÇ¨ÏO=Å¡ ã¨~°fi„áê}∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂ÅÖ’ K≥=ÙÅÖ’ ã¨∞^è•~°ãÖ zOkOKÕ <å
Hõ^ä•„Ñ¨ãÖQÍÅ∞ „áêÑ≤Î™êÎ~Ú. <å QÆ∞}ÏÅ∞ q#_»O=Å¡, „Hõ=∞=∂~°æOÖ’ j„Ñ¶¨∞OQÍ "≥∂HΔÍxfl „Ñ¨™êkOKÕ
„â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ L^Œƒùq™êÎ~Ú.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 475
Z=_»∞ <Õ#∞ HÍqOz# D qâ◊fiã¨$+≤ìh <å bÖÏqÇ¨~åÅ#∂ `«ÅáÈã¨∂Î JO^Œ∞=Å¡ „Ñ¨ÉèíqOz#
ÉèHí KÎ˜ `
Õ « WO„kÜ«∞ ã¨∞MÏÅ‰õÄ, HõxÑ≤OKÕg qxÑ≤OKÕg J~Ú# WÇ¨ÏÖ’Hõ Ñ¨~Ö° ’Hõ ã¨∞MÏÅ‰õÄ Ö’#∞HÍ‰õΩO_®,
=∞<Àxâ◊ÛÅ`«fiO HÀãÖ K«H¯õ x Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl J=ÅOa™êÎ_À J`«_∞» ''Ü≥∂y——Jx K≥ÑÊ¨ |_»`å_»∞. J@∞=O\˜
Ü≥∂y „Ñ¨Hõ$uQÆ∞}ÏÅ#∞ J#∞ãïOK«_»@O =Å¡#∂, "≥·~åQÍºxfl ÃÑOá⁄OkOKÕ *Ï˝#Ü≥∂QÆO =Å¡#∂,
P`å‡~°Ê}~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ ÉèHí ÜÎ˜ ∂≥ QÆO =Å¡#∂ ™êHΔÍ`«¯iOz# P`«‡ã¨fi~°∂ÑÖ QÆÅ ##∞fl `«# Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~O° Ö’
xÅ∞ÊH˘O\Ï_»∞ – Jx K≥Ñ¨ÊQÍ qx ^Õ=Ç¨˙u HõÑ≤Å∞x`À W\Ï¡ L#flk.
Hõ. U ÉèíH˜Î Éèí=^Œ∞æ}Ñ¨~°, "≥∞ÿ Éèí=áêÑ¨„Ñ¨}Ïâ◊"≥∞ÿ =ÚH˜Î N
ÖÏÉèí=Ú ~°Ü«∞=Ú#ñ *ËÜ«Ú<˘, Ü«∂ ÉèíH˜Î q^èŒO|∞ñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~¸"Õ! 875
* U ÉèíH˜Î h QÆ∞}QÆ}ÏÅ‰õΩ JOH˜`«"≥∞ÿ LO@∞O^À, U ÉèíH˜Î ãÖ™ê~° `åáêÅ#∂ áêáêÅ#∂
áÈQ˘_»∞`«∞O^À, U ÉèHí Î̃ j„Ñ¶∞¨ OQÍ "≥∂HõÅΔ HΔ̃‡x KÕ‰Äõ ~°∞ã¨∞OÎ ^À P ÉèHí Î̃ ã¨fi~°∂áêxfl <å‰õΩ ÉÏQÍ `≥e¿ã@@∞¡
^ŒÜ«∞KÕã≤ K≥Ñ¨C.
=. JkÜ«Ú#∞O QÍHõ Éè=í ^Œ∞k`«O|~Ú# Ü≥∂QÆO|∞#∞ ^ŒÔŒ QÆO|∞Å∞#∞ `«^` æŒ « `«`åÎfi=É’^èOŒ |∞#∞
ã¨™êHõÅºO|∞QÆ =∞O^Œ|∞kú<#·≥ <å‰õΩ ã¨∞Êù@O|∞QÍñ ^≥eÜ«∞ <å#u=∞‡x#ñ QÆÑÅ≤ ∞O _ç@x¡ Ü≥∞.876
* JO`ÕHÍHõ hKÕ ¿Ñ~˘¯#|_ç# Ü≥∂QÆ q^Œº#∂, JO^Œe qÉèÏQÍÅ#∂, JO^Œ∞Ö’QÆÅ `«`åÎfi~å÷Å#∂
ãÖÑ¨Ó~°‚OQÍ, ã¨∞ã¨Ê+¨ìOQÍ =∞O^Œ|∞kú<≥·# <å‰õΩ `≥e¿ãÖÏ "≥Å¡_çOK«∞ – J#QÍ Hõ#fl`«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
ã‘. [#~Ú„u! q#∞, =∞é˜ ã¨HõÅ Ñ¨^•~°÷ Ñï*Ï˝# `«`«Îfiáês} =∞QÆ∞K«∞
<å=∂flÜ«∞ qÇ≤Ï`« Hõ~å‡Kå~°=ÚÅ∞ QÆeæ u=Ù@"≥∞ÿ =iÎOK«∞ ^Õ=QÆ}=Ú
Ñ¨Óx <≥·ãïæHõOÉˇ·# xˆ~›`«∞Hõ =∞QÆ∞ ÉèíQÆ=`Õû= q∞QÆ∞Å =ÚH˜Î
HõO>ˇñ QÆi+¨ªO|∞, QÍ=Ù# #kÜ«Ú Éèí∞HÍÎ#flO|∞ r~°‚O|∞ #O^Œñ*ËÜ«Ú
`Õ. nÑ¨Î[~î°~åyfl QÆu eOQÆ^ÕÇ¨Ï <åâ◊, HõO|∞ QÍqOK«∞, #kÜ«Ú#∞ QÍHõ q+¨μ‚
ÉèíH˜Î "≥·Éèí==ÚÅñ ^Õ@Ñ¨é`«∞, q#∞=Ú, ã¨^Œ∞æ}„"å`«! Ü≥∂QÆÅHõΔ} ã¨"Õ∞`«! 877
* =∂`å! ã¨^∞Œ } æ Ñ¨Ó`å! Ü≥∂QÆÅHõ}
Δ ã¨"∞Õ `å! q#∞. [QÆ`∞« ÖÎ ’x ã¨HÅõ Ñ¨^•~å÷Å‰õÄ ãÖ|OkèOz#
Ü«∞^ä•~°ã÷ fi¨ ~°∂áêxfl Ñ¨ÓiÎQÍ `≥eÜ«∞*Ë¿ãq "Õ^•Å∞. "Õ^ãŒ O¨ |O^è"Œ ∞≥ #ÿ ã¨`¯« ~°‡Å‰õÄ ã¨^•Kå~åÅ‰õÄ ^Õ=`«Å∞
ãÖ`«$Ñ¨ÙÎÖ∫`å~°∞.
ã¨Ç¨Ï[=¸ xˆ~›`«∞Hõ=¸ J~Ú# ÉèíQÆ=O`«∞x ¿ã"å~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î, =ÚH˜ÎHõO>ˇ Q˘Ñ¨Êk.
r~å‚â◊Ü«∞=∞O^Œe [~î°~åyfl u#fl J<åflxfl r~°‚O KÕã≤#@∞¡QÍ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î r=ÙÅ∞ HÍqOz# Hõ~°‡Å#∂
Hõ~‡° Ñ¶Ö¨ ÏÅ#∞ Ö’Q˘O@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ r=Ùx eOQÆ=∞Ü«∞ â◊s~°O #tã¨∞OÎ k. q+¨μ‚ ÉèHí Î˜ qâıëêÅ#∞ q=i™êÎ#∞
q#∞.
K«. J=∞e# ÉèíH˜Îñ Q˘O^Œé∞ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ =∞K«Û~°}Ï~° qO^Œ Ü«Ú
QÆ‡=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O|∞#<£ xeÑ≤ H“`«∞‰õΩÖˇ· ~Ú`«ˆ~`«~å#∞ÖÏ
Ñ¨=ÚÅ =∞nÜ«∞k=º`«#∞ áœ~°∞+¨=ÚÖò Q˘xÜ«∂_»∞K«∞O_ç "≥∂
HõΔ=Ú =∞kñ QÀ~° <˘Å¡ ~°xâ◊O|∞ =∞^ŒiÊ`« ã¨~°fiHõ~°∞‡Öˇ·. 878
* H˘O^Œ~°∞ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ x~°‡Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÉèÏ=O`À <å áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ `«=∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ñ¨^•‡ÅÖ’
Ñ¨kÅÑ¨~K° ∞« H˘x ZO`À ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À Ñ¨~ã° Ê¨ ~°O ãÖÉèÏ+≤OK«∞‰õΩO@∂ P ãÖÉèÏ+¨}Ö’¡ <å k=ºã¨fi~°∂áêhfl
<å bÖÏqâıëêÅ#∂ H˘xÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞. "å~°∞ ã¨~°fi^• `«=∞ ã¨=∞ãÎ« Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∂ <åˆH JiÊOz ÉèíH˜Î
Ñ¨~°=â◊√Öˇ· =ÚH˜Îx ‰õÄ_® "åOzèOÑ¨~°∞.
ã‘. ÑïHÕÑ¨ñ Q˘O^Œé∞ ÉèÏQÆ=`À`«Î=ÚÖò Ñ¶¨∞#`« ÔHH˜¯# Ñ¨Ù~å`«#=ÚÖˇ·#
Kå~°∞ „Ñ¨ã¨#fl =„HÍÎ~°∞} Ö’K«#=ÚÅ∞ QÆeæ =~°^•# Hõe`«=ÚÅ∞QÆñ
^Œ#~°∞ =∞kÌ"åº=`å~° "≥·Éèí==ÚÅ∞ =∞k <˘Ñ¨Êñ ^Œ=∞Ü≥∂QÆ=∞Ç≤Ï=∞ñ *Ëã≤
Ü«∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ñ ^ŒnÜ«∂ÖÏÑ¨=ÚÅ ã¨#∞fluOK«∞K«∞ñ k=Ù@ñ ^ŒkÌ=ºqÅã¨
`Õ. ^Œ=Ü«∞"À^•~° ã¨∞O^Œ~° #= qÖÏã¨, =∞O^ŒÇ¨ã¨ =∞<ÀÇ¨Ï~° =∞^èŒ∞~° =K«#
~°K«#KÕ #Ñ¨Ç¨Ï$`« =∞#ó „áê}∞ ÅQÆ∞K«∞, <≥Åq∞ #∞O^Œ∞~°∞ x„âı≈Ü«∞¿ãK«Ûù ÖËHõ. 879
* =∞iH˘O^Œ~∞° ÉèÏQÆ=`À`«=Î Ú Å∞O\Ï~°∞. "å~°∞ „Ñ¨ãk≤ ú HÔ H˜¯# <å Ñ¨Ù~å} ã¨fi~°∂áêÅ#∞ ã¨‡iã¨∂Î
LO\Ï~°∞. JO^•Å∞ zO^Õ =ÚY=¸ Hõ~°∞}Ï~°ãÖ q~°l"Õ∞‡ J~°∞}Ï~°∞} <Õ„`åÅ∂ Hõey Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ
=~åÅ∞ „Ñ¨™êkOKÕ <å k"åº=`å~åÅ#∂ "åx "≥·Éèí=qâıëêÅ#∂ =∞#ã¨∞ûÖ’ xÅ∞Ñ¨Ù‰õΩO\Ï~°∞. `«=∞ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆ=∞Ç¨Ï`«ÎfiO =Å¡ JÅ<å\˜ <å ãÖÖÏáêÅ#∞ ã¨‡iOK«∞H˘x H˘xÜ«∂_»∞`«∞O\Ï~°∞. #=#"À<Õ‡+¨"≥∞ÿ#
<å J=Ü«∞= ™œÉèÏQÍºhfl, ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ# <å =∞O^ŒÇ¨™êhfl, =∞<ÀÇ¨Ï~åÖˇ·# <å =∞^èŒ∞~°"å‰õΩ¯Å#∂
=∂\˜=∂\˜H© =∞##O KÕã∞¨ ‰õΩO@∂ =∞#ã¨∂û, „áê}=¸ Ñ¨~=° tOÑ¨QÍ "≥∂HõOΔ g∞^Œ J¿ÑHõΔ ÖË‰Ωõ O_® LO\Ï~°∞.
=∞. Hõ}ñHõ<£ "å~°Å∞ "≥O_ç "≥∂HõΔx~°¿ÑHõΔ™êfiO`«∞Öˇ· Ü«ÚO_ç `å
=∞}˜=∂^Œº+¨ì qÉèí∂u ¿ãq`«=Ú x`åº#O^Œ ãÖ^è•~ÚÜ«Ú<£
QÆ}<åf`«=Ú #„Ñ¨"Õ∞Ü«∞=Ú ã¨=∞„QÆ„jHõ=Ú<£ ã¨~°fi Å
HõΔ} ãÖÜ«ÚHõÎ q‰õΩO~î°Ö’Hõ Ñ¨^ŒqO ÔQ·H˘O^Œ∞ ~°`«∞º#flu<£. 880
* JÖÏ "≥∂HΔÍã¨H˜Î ÖËx "åà‹Â§ ‰õÄ_® "å~°∞ J}˜=∂k J+¨ìã≤kú ãÖ¿ãq`«=¸, âßâ◊fi`å#O^Œ
ãÖ^è•Ü«∞Hõ=¸, =~°‚<åf`«=¸, =∞Ç¨ÏhÜ«∞=¸, =∞Ç¨ÏŸ#fl`«=¸, ãÖÑ¨Ó~°‚ "≥·Éèí"À¿Ñ`«=¸, ã¨HõÅÅHõΔ}
ã¨=ÚÅ¡ã≤`«=¸, =∞Ç¨ÏŸ#fl`«=¸ J~Ú# "≥·‰õΩO~î°^è•=∂xfl JO^Œ∞‰õΩO\Ï~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 477
=. W@∞¡ "˘Ok. 881
Hõ. `«#~°∞^Œ∞ ~°Ñ¨C}Ïº`«∞‡Å∞, [#~Ú„u! =∞nÜ«∞ HÍÅK«„Hõ „QÆã¨#O
|∞#∞ <˘O^ŒHõ x`«ºO |QÆ∞, ##∞Ñ¨=∞ ã¨∞Y=$uÎ #∞O^Œ∞, ~°k Ü≥∞@¡#fl<£. 882
* J=∂‡! D q^èŒOQÍ Ñ¨~°=∞Ñ¨^•xfl JO^Œ∞‰õΩ#fl P Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ <å HÍÅK«„HÍxH˜ „q∞OQÆ∞_»∞
|_»x"åÔ~· x~°∞Ñ¨=∂#"≥∞ÿ# x`«º ™œMÏºÅ`À JÅ~å~°∞`«∞O\Ï~°∞.
=∞. ã¨=∞`«<£ ¿ãflÇ¨Ï=ÚKÕ ã¨∞`«`«fi=Ú#∞, qâßfiãÖ|∞KÕ`«<£ ã¨d
`«fi=Úñ, *ÏÅ<£ Ç≤Ï`«=$uÎ KÕ`«#∞ ã¨∞Ç¨Ï$`«ÎfiO|∞<£, ã¨∞=∞O„`ÀÑ¨^Õ
â◊=ÚKÕ`«<£ x[^Õt‰õΩO _»#ñQÆ xK«ÛÖò Ñ¨ÓAºñ_Ò x+¨ì ^≥·
==Ú<≥· "åiH˜ñ QÍÅK«„HõÉèíÜ«∞=ÚÖò "åiOÑ¨Ù^Œ∞O QÍ=Ù#<£. 883
* J^Õ=∞O>Ë, ã¨~°fiã¨=Ú_»<≥·# <Õ#∞ ¿ãflÇ¨ÏO=Å¡ ‰õΩ=∂~°∞x =Öˇ#∂, qâßfiãÖ=Å¡ K≥eHÍx=Öˇ#∂,
Ç≤Ï`«O ‰õÄ~°Û_»O=Å¡ Pf‡Ü«Úx =Öˇ#∂, =∞O„`«O LÑ¨^ÕtOK«_»O=Å¡ PKå~°∞ºx=Öˇ#∂, LO@∂ "åiH˜
x`«º=¸ Ñ¨ÓlOÑ¨^Œy# W+¨ì^≥·"å<≥·fl, HÍÅK«„HõO =Å¡ ÉèíÜ«∞O HõÅ∞QÆ‰õΩO_® "åix HÍáê_»∞`«∂ LO\Ï#∞.
=. Jx ~Ú@∞¡ ^≥Å∞Ñ¨ÙK«∞ =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 884
D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ç¨˙u`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
K«. q#∞ =∞k QÍHõ ~¸ Éèí∞qkqO |Å∞=∂é∞ñ [iOK«∞ <å`«‡ñ^•
^èŒ# Ñ¨â◊√ Ñ¨Ù„`«Î q∞„`« =x`å`«u ÃÑ·ñ ^ŒQÆ∞ÅO|∞ =∂x #
#fl#Ñ¶¨Úx qâ◊fi`À=ÚY∞ ###ºQÆu<£ Éèíl~ÚOK≥<Õx "å
xx Ñ¶¨∞#=∞$`«∞º~°∂Ñ¨ Éèí=h~°kè <Õñ ^Œi~ÚOÑ¨ñ *ËÜ«Ú^Œ∞<£. 885
* [#h! q#∞. P`«‡ kqH© Éèí∞qH© #_»∞=∞ Ñ¨Å∞™ê~°∞Å∞ u~°∞QÆ∞`«∂<Õ LO@∞Ok. =∂#=Ù_»∞
^èŒ#O, Ñ¨â◊√=ÙÅ∞, Ñ¨Ù„`«∞Å∞, q∞„`«∞Å∞ =∞QÆ∞=Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«QÆ∞ÖÏÅÃÑ· "åº"≥∂Ç¨ÏO q_çzÃÑ\ì̃ áêáêÅ#∞
ÑïÇ¨ÏiOKÕ"å_»#∂, „Ñ¨ÑÖK«=∞O`«\Ï "åºÑ≤Oz# "å_»#∂ S# ##∞fl UHÍ„QÆz`«ÎO`À P~åkèOz#>ˇÂ¡`Õ,
"åxx =∞$`«∞º=∞Ü«∞"≥∞ÿ# ãÖ™ê~° ã¨=Ú„^ŒO #∞O_ç ^Œi*Ë~°∞™êÎ#∞.
ã‘. ~°∂_èçñ „|^è•# Ñ¨Ó~°∞+¨ <åÜ«∞‰õΩO_»#∞, ÉèíQÆ=O`«∞ñ_»#∞, [QÆ„`¨ÊÉèí∞ñ_» <≥·#,
<å HõO>ˇ ##∞ºÅñ ÔQ·H˘x `«ye#, Ü«∂`«‡Å∞ Éèí=ÉèíÜ«∞O |O^Œ∞ <≥Ñ¨Ù_»∞ñ
QÍ=Ù# <å Ü«∂[˝ñ QÆ_»=OQÆ <À_»∞@ñ, *Ëã≤ "åÜ«Ú=Ù gK«∞, td "≥Å∞OQÆ∞,
x#∞ñ_»∞ ^ŒÑ≤OK«∞ñ, ^• xO„^Œ∞O_»∞ =i¬OK«∞, ÉèíÜ«∞=∞Ok =∞$`«∞º=Ù Ñ¨~°∞=Ù"≥@∞ìñ,
`Õ. QÍ# q*Ï˝# "≥·~åQÆº Hõe`« "≥∞ÿ#, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤ Ñ¨~°=∞Ñ¨^Œ=Ú
H˘é‰õΩ #Ü≥∂ºy =~°∞Å∞ =∞K«Û~°}Éèí[#∞, ÅQÆ∞K«∞ñ [i~ÚOÑ¨Ù^Œ∞~°∞ x~°ƒùÜ«∂`«∞‡ ÅQÆ∞K«∞.886
* „Ñ¨^•è #=∞<Õ =¸Å„Ñ¨H$õ uH© Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õÄ Jnèâfi◊ ~°∞_»#∂, ÉèQí =Æ O`«∞_»#∂, [QÆnâ◊fi~°∞_»#∂ J~Ú#
##∞fl QÍHõ W`«~°∞Å#∞ Z#∞flH˘#fl"å~°∞ ãÖ™ê~°ÉèíÜ«∞OÖ’ Ñ¨_çáÈ`å~°∞.
<å P[˝ [=^•@ÖËHõ ÉèíÜ«∞O`À QÍe gã¨∞ÎOk. Jyfl =∞O_»∞`«∞Ok. ã¨∂~°∞º_»∞ ZO_» HÍ™êÎ_»∞.
WO„^Œ∞_»∞ =i¬™êÎ_∞» . =∞$`«∞º=Ù ÉèÜ
í ∞« Ñ¨_ç áêiáÈ`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ D ã¨$+≤ì q*Ï˝#O`Àáê@∞ "≥~· åQÆºO`À
‰õÄ_ç# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO`À Ü≥∂y=~°∞ Öˇ·#"å~°∞ "≥·‰õΩO~îåxfl PtOz <å K«~°}Hõ=∞ÖÏÅ#∞ ãÖã¨‡iã¨∂Î U
ÉèíÜ«∞=¸ ÖË‰õΩO_® LO\Ï~°∞.
Hõ. QÆ∞~°∞ÉèíH˜ÎO l`«Î=Ú =∞, `«Ê~°"≥∞ÿ qÅã≤Å∞¡ #O`« Ñ¨~°ºO`«=Ú ã¨
`«∞Ê~°∞+¨μÅ H˜Ç¨ÏÖ’HõO|∞#ñ, l~°`«~° "≥∂HΔÀ^ŒÜ«∞O|∞ ¿ã‰õΩé∞K«∞O_»∞<£. 887
* ã¨`«∞Ê~°∞+¨μ Öˇ·#"å~°∞ ZO`« Ñ¨~°ºO`«O J`«ºO`« ÉèíH˜Î`À `«=∞ z`åÎxfl <åÜ«∞O^Õ ÅQÆflO KÕã≤
LO\Ï~À JO`« Ñ¨~°ºO`«O "åiH˜ D Ö’HõOÖ’<Õ "≥∂HõΔO ãÖ„áêÑ≤Îã¨∞ÎOk.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ #=Ú‡hO„^Œ∞ñ_»∞, [#xH˜ Ç¨ÏiÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ ãÖQÆu <≥Å¡<£
qxÑ≤Oz "≥O_çÜ«Ú#∞ x, @¡xÜ≥∞<£ ã¨"≥∂‡^Œz`«∞Îñ _»QÆ∞K«∞ñ QÆ_»OHõ<£. 888
* WÖÏ HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ q+¨μ‚ ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ ã¨fi~°∂áêxfl `«e¡H˜ qxÑ≤Oz ZO`À
ãÖ`À+Ö`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. J"åfi! ~Úqfi^èOŒ |∞# ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆ „Ñ¨HÍ~°O|∞ ÃãÑ≤Êu, xOHõñ ^Œ`fiÎ« ÅHõ}
Δ O|∞ "Õé∞ "Õé Ü≥∞éÕyO`«∞
U `«`«ÎfiQÆ∞}O|∞Å <≥éÕy #~°∞Å∞ „Ñ¨Hõ$u QÆ∞}O|∞Å =Å# q=Ú‰õΩÎ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞, Ç¨Ï$^ŒÜ«∞„QÆOkä
qKÕÛù^ŒHõO|∞ <å`«‡^Œ~°≈# ~°∂ÑÖ|∞ #QÆ∞ <å *Ï˝#O ÉÏ`«‡x„âı≈Ü«∞ã¨ HÍ~°}O|∞† QÍ=Ù# ^•x
<≥éÕyO`«∞, #O^Œ∞ <å`«‡ã¨fi~°∂ÑÖ Éˇ\˜ì ^Œx# #<åkÜ«Úñ |∞~°∞+¨μO_»∞#∞ ã¨`åÎfikQÆ∞}
â◊¥#∞ºO_»∞#∞ „|Hõ$u QÆ∞}qÅHõ} Δ ∞O_»∞#∞ „|`«ºHõûfi~°∂Ñ¨ÙO_»∞#∞ ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊√O_»∞#∞ <≥=fiO_»∞?
=∞é˜ÜÚ« <≥=fix`À_» h qâ◊fiO|∞ ã¨=∞xfi`«O |QÆ∞ #`«O_»∞ QÆ∞}„`«Ü∂« `«‡Hõ`fi« O|∞ #=ºHõOÎ |∞#∞
ÉèíQÆ=`«ûO|OkèÜ«Ú #QÆ∞ „Ñ¨Hõ$uÜ«∞O^Œ∞ Ü«∞^Œ$K«ÛùKÕ bÖÏ=â◊O|∞#O „|"ÕtOz# <å „Ñ¨Hõ$u
QÆ∞}„`«Ü∞« =∞Ü«∞OÉˇ· ã¨~∂° ÑÖ |~Ú# „Ñ¨*Ïã¨~Oæ° |∞ñ *ËÜ∞« O QÆ#∞OQ˘x Ü«∞Ñ¨C_»∞ "≥∂Ç≤Ï`«∞O_»~Ú
q*Ï˝# u~À^è•#O|∞#O *Ëã≤ QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡HõO |~Ú# „Ñ¨Hõ$`«º^è•ºãÖ|∞# #<Àº#º"Õ∞à◊#O
|QÆ∞@Ü«Ú #O`«O „|Hõ$uQÆ∞}O|∞ñ ^Œ#Ü«∞O^Œ∞ <å~ÀÑ≤OK«∞H˘x „H˜Ü«∞=∂}O|∞ÅQÆ∞
HÍ~°ºO|∞Å=Å#O QÆ~°Î$`«fiO|∞ QÆey ãÖ™ê~°|^Œ∞úO_≥· áê~°`«O„`«ºO|∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ,
QÆ~°Î$`«fiâ◊¥#∞ºO_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞ ™êH˜Δ Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤ Ü«∂`«‡‰õΩO QÍ~°ºHÍ~°} Hõ~°Î$`«fiO|∞Å∞
„Ñ¨Hõ$`«ºnè#O|∞ÅxÜ«Ú, ã¨∞Y ^Œ∞óY Éè’HõÎ$`«fiO|∞Å∞ „Ñ¨Hõ$u qÅHõΔ}∞O _»~Ú# Ñ¨Ù~°∞+¨μx
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 479
=xÜ«Ú <≥é∞OQÆ∞^Œ∞,~°x K≥Ñ≤Ê# qx ^Õ=Ç¨˙u QÆÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞ñ, |∞~°∞ëÈ`«Î=∂! „Ñ¨Hõ$u
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ „Ñ¨ÑÖK«O|∞#‰õΩñ QÍ~°}Éèí∂`«∞Å∞ QÍ=Ù# "åx ÅHõΔ}O|∞ ã¨^Œã¨kfi"ÕHõ
Ñ¨Ó~°fiHõO|∞QÍ <å#u=∞‡x# ÉèíQÆ=O`«∞O _≥·# HõÑ≤Å∞O _ç@¡xÜ≥∞. 889
* `«b¡! WO`«=~°‰õΩ h=Ù J_çy# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ ã¨fi~°∂ÑÖ h‰õΩ `≥ÖÏÊ#∞. WHõ `«`«Îfi*Ï˝# ÅHõΔ}ÏÅ#∞
"Õˆ~fi~°∞QÍ `≥Å∞Ê`å#∞. D `«`«ÎfiÅHõΔ}ÏÅ#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl =∂#=ÙÅ∞ „Ñ¨Hõ$u QÆ∞}ÏÅ#∞O_ç q=Ú‰õΩÎ
Å=Ù`å~°∞. =∞#ã¨∞ûÖ’x ãÖ^ÕÇ¨Å∞ q_çáÈ`å~Ú. `«# ã¨fi~°∂ÑÖ `«#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. D `«`«Îfi*Ï˝#O
ÔH·=Åº „áêÑ≤ÎH˜ HÍ~°}O J=Ù`«∞Ok. JO^Œ∞Hõx ^•xx `≥eÜ«∞*Ë™êÎ#∞.
J=∂‡! P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl K≥|∞`å#∞ PÅHÕK«∞. J<åkÜ≥ÿ∞# "å_»∂, Ñ¨Ù~°∞+¨â◊|Ì "åK«∞º_»∂
ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}ÏÅ∞ ÖËx"å_»∂, „Ñ¨H$õ u QÆ∞}ÏÅHõO>Ë qÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ QÆ∞}ÏÅ∞ HõÅ"å_»∂, „Ñ¨`º« HõãΔ fi¨ ~°∂ÑÖ
HõÅ"å_»∂, `«#O`«`å#∞ "≥Å∞QÆ∞"å_»∂, qâ◊fi=∞O`«\Ï L#fl"å_»∂ Z=_À J`«_»∞ P Ñ¨~°=∂`«‡
QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡Hõ=¸, J=ºHõÎ=¸, ÉèíQÆ=O`«∞x JO\˜ÃÑ@∞ì‰õΩ#fln J~Ú# „Ñ¨Hõ$uÖ’ J„Ñ¨Ü«∞`«flOQÍ
JÅ"ÀHõQÍ bÅQÍ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ P „Ñ¨Hõ$u QÆ∞}`«„Ü«∞ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# ã¨fi~°∂ÑÖ`À ™êHÍ~°"≥∞ÿ#
„Ñ¨*Ïã¨$+≤ì KÕÜ«∞@O „áê~°OaèOzOk. JkK«∂z Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ "≥O@<Õ "≥∂Ç¨xfl á⁄O^•_»∞. q*Ï˝#O
=∞~°∞QÆ∞Ñ¨_çOk. QÆ∞}„`«Ü«∂`«‡Hõ"≥∞ÿ# „Ñ¨Hõ$ux P„â◊~ÚOKå_»∞. „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°O "Õ∞à◊#O
á⁄O^•~°∞. JÑ¨C_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ „Ñ¨H$õ u QÆ∞}ÏÅ#∞ `«#Ü«∞O^Õ P~ÀÑ≤OK«∞H˘x [~°∞QÆ∞`«∞#fl HÍ~åºÅxflO\˜H©
`å<Õ Hõ~°ÎQÍ ÉèÏqOK«∞H˘x ãÖ™ê~°|O^è•ÅÖ’ Hõ@∞ì|_ç Ñ¨~ånè#`«‰õΩ Ö’<Ò`å_»∞.
Dâ◊fi~°∞_»∞ Hõ~°Î HÍ‰õΩ<åfl [~°∞QÆ∞`«∞#fl Hõ~°‡Å‰õΩ ™êH˜ΔÉèí∂`«∞_»∞ HÍ=@O=Å¡ P`«‡‰õΩ HÍ~°ºHÍ~°}
Hõ~°Î$`åfiÅ∞ ÖË=h, Jq „Ñ¨Hõ$uH© Jnè#"≥∞ÿ#=h ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ∞ J#∞ÉèíqOK«_»O „Ñ¨Hõ$uHõO>Ë qÅHõΔ}∞_≥·#
Ñ¨Ù~°∞+¨μx=h J#∞Éèí=A˝Å∞ `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï~°∞ –
Jx K≥Ñ¨ÊQÍ qx ^Õ=Ç¨˙u HõÑ≤Å∞x`À ''=∞Ç¨`å‡! „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ Jã≤Î`«fiO HõÅn, Jã≤Î`«fiO
ÖËxn J~Ú# „Ñ¨ÑO¨ KåxH˜ HÍ~°}Éè∂í `«∞Å∞. HÍ|\˜ì P „Ñ¨H$õ u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ ÅHõ}
Δ ÏÅ∞ ã¨^ãŒ k¨ fi"ÕHõ Ñ¨Ù~°ãû¨ ~°OQÍ
ÃãÅgÜ«∞ HÀ~°∞`«∞<åfl#∞——J#flk. JÑ¨C_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ç¨˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. „Hõ=∞=Ú#ñ „kQÆ∞}=Ú #=º,HõÎ=Ú x`«º=Ú ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ=Ú =∞é˜Ü«Úñ „|^è•
#=Ú ##ñQÍñ „|Hõ$u qâı, +¨=Ú ÅkÜ«Ú qt+¨ì =∞xi ã¨kfi^Œ∞ ÖˇÅq∞<£. 890
* „uQÆ∞}Ï`«‡HõO, J=ºHõOÎ , x`«ºO, ã¨^ãŒ ^¨ •`«‡HõO, „Ñ¨^•è #O J<Õq „Ñ¨H$õ u qâıëêÅ∞. D qâıëêÅ`À
‰õÄ_ç L#flk Hõ#∞Hõ „Ñ¨Hõ$ux ''qt+¨ìO—— Jx „áêA˝Å∞ ¿Ñ~˘¯<åfl~°∞.
=. JO^Œ∞ñ „|Hõ$u K«`∞« ifiOâ◊u `«`åÎfi`«‡HõOÉˇ· Ü«ÚO_»∞, #k Ü≥∞@¡x#O |OK«=∞Ç¨Éè∂í `«O|∞Å∞#∞,
|OK«`«<å‡„`«Å∞#∞, *Ï˝#Hõ~å‡`«‡HõO|∞ Å~Ú# `«fiHõÛ‰õΔΩ„â’≈„`«lÇ¨fi„Ñ¶¨∂}O|∞Å∞#∞, "åHÍÊ}˜
áê^Œ áêÜ«¸Ñ¨ã¨÷O|∞Å∞ ##∞ ^ŒâıO„kÜ«∞O|∞Å∞#∞, =∞<À|∞kú z`åÎÇ¨ÏOHÍ~°O|∞Å#∞ #O`«ó
Hõ~°} K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞#∞ ##∞ K«`«∞ifiOâ◊u `«`åÎfi`«‡HõO|∞#∞<≥· ã¨QÆ∞} „|Ç¨Ï‡ãÖ™ê÷#O|∞
ÃãÑ≤Êu, x@g∞ñ^Œñ QÍÅO |#∞ ÑÖK«qOâ◊Hõ `«`fiÎ« O|∞ ÃãÃÑÊ^Œ, #k Q˘O^Œé∞ Ñ¨Ù~°∞+¨â|◊ Ì "åK«∞ºO_≥#·
~¸â◊fi~°∞x áœ~°∞+Ö|∞ QÍÅ â◊|OÌ |∞#ñ *ˇÑÊ¨ O|_»∞#O^Œ∞, ~°O^Œ∞ #Ç¨ÏOHÍ~° "≥∂Ç≤Ï`«∞O_≥· „Ñ¨H$õ u
<˘O^Œ∞ r=ÙO_»∞ ÉèÜ í ∞« O|∞ñ *ˇO^Œ∞ñ, „|Hõ$u QÆ∞}™ê=∞ºO|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞ xifiâı+μ¨ O _»Q∞Æ
ÉèQí =Æ O`«∞x KÕëêì qâı+O¨ |∞ ^Õx=Å# #∞`«Ê#flO |QÆ∞ #kÜ«∞ HÍÅO |x K≥ÑÊ¨ O|_»∞ #kÜ«Ú
r=~åâ◊ºO`«~`æ° O« |QÆ∞@O *Ëã≤ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»xÜ«Ú, "åx |Ç≤Ï~åƒùQ"Æ åºÑ≤OÎ *Ëã≤ HÍÅO |xÜ«Úñ *ˇÑÊ¨ O|_»∞,
<å`«‡ =∂Ü«∞O *Ëã≤ `«`åÎfiO`«~°æ`«∞O _»~Ú# r=Ùx =Å# ‰õΔΩaè`«O|~Ú [QÆ`å¯~°}O |QÆ∞
„Ñ¨H$õ uÜ«∞O^Œ∞ñ |~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ^Œ# g~°ºO|∞ "≥\#ì˜ <å „Ñ¨H$õ u Ç≤Ï~°}‡Ü«∞OÉˇ#· =∞Ç¨Ï`«` Î fiÎ« O|∞
Ñ¨Ù\Õì K≥, #O`« ã¨HÅõ „Ñ¨ÑO¨ K« c[Éè∂í `«∞O_»∞#∞, ÅÜ«∞qˆHÑΔ ¨ â◊¥#∞ºO_»∞#∞ #QÆ∞ hâ◊fi~°∞O_»∞ ^Œ#
ã¨∂Hõ‡Δ q„QÆÇÏ¨ O|∞#O^Œ∞ <å`«‡QÆÒ« Éˇ#· =∞Ç¨Ï^•k „Ñ¨ÑO¨ K«O|∞Å "≥eñyOK«∞K«∞ ã¨fi`Õ*’qÑüOÎ *Ëã≤
Ü«∂`«‡„Ñ¨™êfiÑ¨#O|∞ ¿ãÜ«Ú#\˜ì `«=∞O|∞#∞ „QÆãO≤ K≥#x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 891
* J=∂‡! „Ñ¨Hõ$u W~°"≥· <åÅ∞QÆ∞ `«`åÎfiÅ∞ HõÅ^≥· LO@∞Ok. ZÖÏQÆO>Ë Ñ¨$käq, [ÅO, Jyfl,
"åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ ÑÖK«Éèí∂`åÅ∂† â◊|ÌO, ã¨Ê~°≈O, ~°∂ÑÖ, ~°ãÖ, QÆO^èŒO J<Õ ÑÖK« `«<å‡„`«Å∂†
K«~°‡O, Hõ#∞fl, =Ú‰õΩ¯, K≥q, <åÅ∞Hõ J<Õ ÑÖK« *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å∂† "å‰õΩ¯, KÕ`«∞Å∞, HÍà◊√¡, =∞ÖÏ=Ü«∞=O,
=¸„`å=Ü«∞=O J<Õ ÑÖK« Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å∂† =∞#ã¨∞û, |∞kú, z`«ÎO, JÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ JO`«óHõ~°}
K«`«∞+¨ìÜ«∞=¸ Hõeã≤ W~°"≥·<åÅ∞QÆ∞ `«`åÎfiÅ∞ Hõey ã¨QÆ∞}„|Ç¨Ï‡‰õΩ ãÖ™ê÷#O J~Ú# „Ñ¨Hõ$ux
q=iOKå#∞.
WHõ HÍÅO J#|_Õ W~°"≥· S^Œ= `«`åÎfixfl QÆ∞iOz K≥|∞`å#∞, q#∞. H˘O^Œ~°∞ Ñ¨Ù~°∞+¨ â◊|Ì
"åK«∞º_≥·# Dâ◊fi~°∞x ã¨fi~°∂Ñ¨"Õ∞ HÍÅOQÍ K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞#fl^ŒO\Ï~°∞. JÇ¨ÏOHÍ~° "≥∂Ç≤Ï`«∞_≥· „Ñ¨Hõ$u`À
ãÖ|O^èOŒ ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ r=Ù_≥· ÉèÜ
í ∂« ^Œ∞Å#∞ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . „Ñ¨H$õ u QÆ∞}ÏÅxflO\˜Ö’ ã¨=∂#OQÍ
JO`«~åºq∞Ü≥ÿ∞ xifiâı+¨μ_≥· „Ñ¨=iÎOKÕ"å_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞. P ÉèíQÆ=O`«∞x KÕëêì qâıëêÅ#∞ HõÅ∞QÆKÕ¿ã^Õ
HÍÅO J#|_»∞`«∞Ok. Jk‰õÄ_® r=~åã¨∞ÅÖ’ JO`«~åºq∞QÍ L#flÑ¨C_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Jh, "åxH© "≥Å∞Ñ¨Å
"åºÑ≤Oz L#flÑ¨C_»∞ HÍÅO Jh J#|_»∞`«∞Ok. P`«‡=∂Ü«∞ HÍ~°}OQÍ „Ñ¨Hõ$u `«`åÎfiÅÖ’ qb#"≥∞ÿ#
r=Ùx=Å¡ ‰õΩkeOÑ¨|_ç#n, [QÆ`∞« ‰Î Ωõ HÍ~°}"≥∞#ÿ n J~Ú# „Ñ¨H$õ uÜ«∞O^Œ∞ ÉèQí =Æ O`«∞_»∞ ã¨$[<å`«‡Hõ"∞≥ #ÿ
`«# g~åºxfl LOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ P „Ñ¨Hõ$u `«#Ö’#∞Oz Ç≤Ï~°}‡Ü«∞"≥∞ÿ# =∞Ç¨Ï`åÎfixfl Ñ¨Ù\˜ìOzOk.
J#O`«~°O ã¨HõÅ „Ñ¨ÑÖKåxH˜ =¸Å"≥∞ÿ#"å_»∂, ÅÜ«∞qˆHΔÑ¨ â◊¥#∞º_»∂ J~Ú# Dâ◊fi~°∞_»∞ `«#
ã¨∂Hõ‡Δ q„QÆÇÏ¨ OÖ’ P`«‡QÆ`"« ∞≥ #ÿ =∞Ç¨Ï^•k „Ñ¨ÑO¨ Kåxfl "≥eyã¨∂,Î `«# `Õ[ó„Ñ¨™ê~°OKÕ`« `«##∞ x„kOÑ¨*¿Ë ã
`«=∞ã¨∞û#∞ Ç¨ÏiOz "Õâß_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. k=º=∞QÆ∞ "åã¨∞^Õ"å, k =ÓºÇ¨Ï K«`«∞+¨ìÜ«∞O|∞ „u[QÆ=ÚÅO^Œ∞<£
¿ã=ºO |x K≥Ñ¨ÊO|_»∞, Éèí=ºQÆ∞}Ï! ^•x <≥é∞ñQÆñ |eÔH^Œ h‰õΩ<£. 892
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 481
* "åã¨∞^Õ=O, ãÖHõ~°¬}O, „Ñ¨^Œ∞º=∞flO, Jx~°∞^ŒúO J<Õ k=º"≥∞ÿ# D <åÅ∞QÆ∞ =ÓºÇ¨Å∂
=ÚÖ’¡HÍÅÖ’#∂ ¿ãqOÑ¨^Œy#q. ã¨∞QÆ}=f! "åxx h‰õΩ q=iOz K≥|∞`å#∞.
ã‘. ã¨`«Îfi „Ñ¨^è•#"≥∞ÿ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ âßO`«"≥∞ÿ Ü«¸i‡+¨@¯O|∞Å <ÀãïOz
ã¨∞~°∞z~° ëê_»∞æ}º ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ x`«º"≥∞ÿ ÉèíHõÎ[# ¿ã=º"≥∞ÿ `«#iÛ
=Å<˘Ñ¨CK«∞O_»∞ # "åfiã¨∞^Õ= =ÓºÇ¨Ï =∞O`« =∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi=∞O^Œ∞ <Àe
~°∂_èçñ „yÜ«∂â◊H˜Î ~°∂ÑÖ|∞ QÆÅ∞æ #Ç¨ÏOHÍ~° =Ú`«Ê#fl=∞Ü≥∞º, #kÜ«Ú
`Õ. ã¨~°q "≥·HÍiHõO|∞ñ ^≥·[ã¨=Úñ ^•=∞, ãÖ|∞ <å =¸ñ_»∞ ^≥éñQÆ∞Å [~°∞QÆ∞, #O^Œ∞ñ
^Œ#~°∞ "≥·HÍiHõ=Ú =∞#ã¨∞û#‰õΩ xO„k, Ü«∞=ÚÅ‰õΩ#∞ QÆQÆ#=ÚY Éèí∂`«=ÚÅ Hõ~°Ü«∞. 893
=. Jk ^Õ=`å~°∂ÑÖ|∞# #∞O_»∞ñ, ^≥·[™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ |∞kú „áê}O|∞Å∞O QÆey Ü«ÚO_»∞ñ,
^•=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O aO„kÜ«∞ "Õ∞à◊#O|∞# #~°÷=∂„`«OÉˇ· Ü«ÚO_»∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 894
* "åã¨∞^Õ==ÓºÇ¨ÏO PHõe^ŒÑ¨CÅ∞, â’Hõ"≥∂Ç¨Å∞, [~å=∞~°}ÏÅ∞ J<Õ P~°∞ T~°∞‡Å#∞O_ç
q_ç=_ç#^≥·†, Sâ◊fi~°ºO, g~°ºO, Ü«∞â◊ã¨∞û, N, *Ï˝#O, "≥·~åQÆºO J<Õ +¨_»∞æ}ÏÅ`À ÑïÑ¨Ó~°‚"≥∞ÿ†, ã¨`«ÎfiQÆ∞}
„Ñ¨^è•#"≥∞ÿ, x~°‡Å"≥∞ÿ, âßO`«"≥∞ÿ, x`«º"≥∞ÿ, ÉèíHõÎ[# ãÖ¿ã=º"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`«∞O@∞Ok. =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO #∞O_ç
„H˜Ü«∂â◊H˜Î ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# JÇ¨ÏOHÍ~°O Ñ¨Ù\˜ìOk. P JÇ¨ÏOHÍ~°O "≥·HÍiHõO, `≥·[ãÖ, `å=∞ãÖ Jx =¸_»∞
q^è•Å∞QÍ q_ç=_çOk.
"åxÖ’ "≥·HÍiHÍÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õk =∞#ã¨∞û‰õÄ, ÑÖKÕO„kÜ«∂Å‰õÄ, PHÍâßk ÑÖK«Éèí∂`åÅ‰õÄ
L`«ÎÊuÎ ™ê÷#"≥∞ÿ ^Õ=`å~°∂Ñ¨"≥∞ÿ LO@∞Ok.
`≥ · [ ™êÇ¨ Ï OHÍ~° O |∞kú ~ ° ∂ áêhfl, „áê}~° ∂ áêhfl Hõ e y LO@∞Ok. `å=∞™êÇ¨ Ï OHÍ~° O
WO„kÜ«∂~å÷Å`À ã¨"Õ∞‡à◊#O á⁄Ok „Ñ¨Ü≥∂[#=∂„`«"≥∞ÿ LO@∞Ok.
ã‘. J\˜ì Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~°=∞O ^Œkè+≤ªOz ™êÇ¨Ï„ã¨ Ñ¶¨}Ï=∞O_»ÖÏaè~å=Úñ
_≥· `«#~å~°∞ ##O`«∞ñ_»∞ ãÖHõ~°¬}∞O _»#ñ ^ŒQÆ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞,
=∞Ç≤Ï`« Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∂#ã¨ =∞Ü«Úñ_»∞ <≥· Hõ~°Î$`«fi HÍ~°º`«fi HÍ~°}`«fi
„Ñ¨Hõ@ âßO`«`«fi ÃÑ¶∂~°`«fi =¸_è»`åfik ÅHõΔ} ÅH˜Δ`ÀÖÏ¡ã≤ Ü«∞QÆ∞K«∞
`Õ. #∞O_»∞ #"Õ∞‡\˜ Ô~O_»= =ÓºÇ¨Ï =∞#ñQÆ, Ñ¶¨∞# qHÍ~°O|∞ñ ÉÁO^Œ∞ "≥·HÍiHõO|∞
=Å# q#∞=Ú =∞#ã¨Î`«Îfi "≥∞Åq∞ñ |∞>ˇì, =∞é˜Ü«Ú "≥·HÍiHõO|∞#∞ =∂`«! q#∞=Ú. 895
* "≥H· ÍiHõ"∞≥ #ÿ ™êuÎfiHÍÇ¨ÏOHÍ~åxfl Jkè+Oª≤ z ãÖHõ~}
¬° =ÓºÇ¨ÏO XÑ¨C`«∞O@∞Ok. "Õ~ÚÑ¨_Q» ÅÆ `À
„Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∂, J#O`«∞_»∂ J~Ú# ãÖHõ~°¬} Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞, =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞, ÑÖK«Éèí∂`åÅ`À
ÑÖKÕO„kÜ«∂Å`À =∞#ã¨∞û`À xO_ç LO\Ï_»∞. Hõ~,Î° HÍ~°ºO, HÍ~°}O J<Õ ~°∂Ñ¨É^Ëè •Å∞ Hõey âßO`«`fi« O,
ÃÑ¶∂~°`fi« O, =¸_è`
» fi« O W`åºk ÅHõ}
Δ ÏÅ`À LÖÏ¡ãO¨ QÍ LO\Ï_»∞. D "Õ∞\˜ =ÓºÇ¨Ï"Õ∞ ~Ô O_»=^≥#· ãÖHõ~}
¬°
=ÓºÇ¨ÏO. nx#∞OKÕ =∞#ã¨Î`«ÎfiO Ñ¨Ù\˜ìOk.
=. Jk Ü≥∞@∞ì ÅO>Ëx ™ê=∂#ºzO`«Ü«Ú qâı+¨zO`«Ü«Ú ##O ^ŒQÆ∞ ãÖHõÅÊ qHõÅÊO|∞ÅO *Ëã≤
HÍ=∞ãÖÉèí=O |#O|_»∞ <≥kÌ Ü«∞x~°∞^•úYºO |~Ú# =ÓºÇ¨ÏO, |kÜ«∞ Ç¨Ï$+‘HõO|∞Å‰õΩ
#nèâ◊fi~°O|~Ú ã¨HõÅ Ü≥∂wO„^Œ ¿ã=ºO |QÆ∞K«∞ â◊~°kOn=~°âßº=∞O |~Ú Ü«ÚO_»∞, "≥O_çÜ«ÚO
^≥·[ãÖ|∞=Å# |∞kú `«`«ÎfiO|∞ Ñ¨Ù>ˇì, ^•x ÅHõΔ}O|∞Å∞ „^Œ=º „Ñ¨HÍâ◊HõOÉˇ·# *Ï˝#O|∞#∞,
xO„kÜ«∂#∞„QÆÇÏ¨ O|∞#∞, ãÖâ◊Ü∞« O|∞#∞, q∞^ä•º*Ï˝#O|∞#∞, xO„kÜ«∞ xâ◊ÛÜ«∞O|∞#∞, ã¨‡$uÜ«Ú
##O ^ŒyÜ«ÚO_»∞, =∞é˜Ü«Úñ ^≥·[™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å# *Ï˝<ÕO„kÜ«∞ Hõˆ~‡O„kÜ«∞O|∞Å∞#∞
„yÜ«∂*Ï˝# ™ê^èŒ#O|∞Å∞#∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ, „ÉÏ}O|∞#‰õΩO „yÜ«∂â◊H˜ÎÜ«Ú |∞kúH˜ *Ï˝#â◊H˜ÎÜ«Ú
#QÆ∞@O *Ëã≤ ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å‰õΩñ ^≥·[ã¨`«fiO|∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î „¿Ñi`«O |~Ú#
`å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O|∞ =Å# â◊|Ì`«<å‡„`«O|∞ Ñ¨Ù>ˇì, ^•x=Å# <åHÍâ◊O|∞#∞, <åHÍâ◊O|∞=Å#
„â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, „â’„`«O|∞ â◊|Ì„QÍÇ≤Ï Ü«∞Ü≥∞º, â◊|ÌO |~°÷O|∞#‰õΩ <å„â◊Ü«∞OÉˇ· „â’`«‰õΩ
*Ï˝#[#HõO |Ü≥∞º, =∞é˜Ü«Ú â◊|Ì`«<å‡„`«O|∞ =Å# <åHÍâ◊O |~Ú Ü«∂ Ü«∂HÍâ◊O|∞
Éè∂í `«O|∞Å‰õΩ ÉÏÇ¨ºÉèºí O`«~O° |∞Å #=HÍâ◊O aK«∞Û@Ü«Ú, <å`«‡ „áê}ËO„kÜ«∂^Œ∞Å‰õΩ <å„â◊Ü∞« O
|QÆ∞@Ü«Ú ##∞ ÅHõΔ}O|∞Å∞ QÆeyÜ«ÚO_»∞ñ, QÍÅQÆuKÕ qHÍ~°O|∞ <˘O^Œ∞, â◊|Ì `«<å‡„`«
ÅHõΔ}O|QÆ∞ #ÉèíO|∞=Å# ã¨Ê~°≈O|∞#∞ ã¨Ê~°≈O|∞=Å# "åÜ«Ú=Ù#∞ "åÜ«Ú=ÙKÕ ã¨Ê~°≈ „QÍÇ≤ÏÜ≥ÿ∞#
`«fiyO„kÜ«∞O|∞#∞ |∞>ˇì, =∞$^Œ∞`«fiO|∞#∞ QÆiî#`«fiO|∞#∞ â‹·`«ºO|∞#∞ #∞+¨‚`«fiO|∞#∞ ##∞xq
ã¨Ê~°≈O|∞#‰õΩ ã¨Ê~°≈`«fiO |x K≥Ñ¨ÊO|_»∞, =∞é˜Ü«Ú "åÜ«Ú=Ù#‰õΩñ *ÏÅ#O|∞#∞ Ñ¨~°ã¨Ê~°
qÉèÏQÆHõ~°}O|∞#∞ ^Œ<Õ‡à◊#O|∞#∞ „^Œ=ºâ◊|Ì <Õ`«$`«fiO|∞#∞ #QÆ∞, #O^Œ∞ QÆO^èŒ=O`«O|QÆ∞
„^Œ=ºO|∞#∞ „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞ <˘OkOK«∞@ „^Œ=º<Õ`«$`«fiO|∞, ^Œ∂~°ã¨÷O |QÆ∞ â◊|ÌO|∞#∞
„â’„`ÕO„kÜ«∞ „QÍÇ¨Ïº=∞QÆ∞ #\Á¡#iOK«∞@ â◊|Ì <Õ`«$`«fiO|∞, ã¨ˆ~fiO„kÜ«∂`«‡Hõ`«fiO|∞ ##∞xq
ÅHõΔ}O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, ^≥·= „¿Ñi`«OÉˇ· ã¨Ê~°≈`«<å‡„`« QÆ∞}HõO|QÆ∞ "åÜ«Ú=Ù =Å# ~°∂ÑÖ|∞#∞
^•x =Å#ñ ^Õ[O|∞#∞ |∞>ˇì, ~°∂ÑÖ|∞ <Õ„`ÕO„kÜ«∞ „QÍÇ¨ÏHõO |Ü≥∞º, <Õ„`«QÆ`«O|~Ú#
~°∂ÑÖ|∞#‰õΩ #∞Ñ¨ÅOÉèHí ` õ fi« O|∞#∞ „^Œ"åºHÍ~° ã¨=∞`«fiO|∞#∞ „^Œ=ºO|∞#‰õΩ #∞Ñ¨ã~¨ #˚° O |QÆ∞@Ü«Ú
„^Œ=ºÑï}Ï=∞ „Ñ¨fuÜ«Ú xq ~°∂Ñ¨=$`«∞Î Å#O|_»∞, ^≥[· ãÖ|∞#‰õΩ ™ê^è•~°}O|∞ÅQÆ∞ ^è~Œ ‡° O|∞Å∞
^Àº`«#O |#O „|HÍâ◊O|∞, Ñ¨K«#O|#ñ ^ŒO_»∞ÖÏ^Œ∞Å áêHõO|∞, Ñ≤áê™êxq∞`«ÎOÉˇ·# áê#O|∞,
‰õΔΩxflq∞`«ÎOÉˇ·# Ü≥∂^Œ#O|∞, Ç≤Ï=∞=∞~°Ì#O|QÆ∞ â’+¨}O|∞ ##∞ xq =$`«∞ÎÖˇ· Ü«ÚO_»∞,
~°∂Ñ¨`«<å‡„`«O|∞ =Å# ^≥·=KÀk`«OÉˇ· qHÍ~°O|∞ <˘O^Œ∞, `Õ[ã¨∞û =Å# ~°ã¨`«<å‡„`«O|∞ =Ù>ˇì,
~°ã¨`«<å‡„`«O|∞ =Å# [ÅO|∞ =Ù>ˇì, lÇ¨Ïfi Ü«∞#∞ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O|∞ ~°ã¨„QÍÇ¨ÏHõO |Ü≥∞º, <å
~°ãÖ ÉËHõOÉˇ· Ü«ÚO_çÜ«Ú Éèí∂`«qHÍ~°O|∞#O*Ëã≤ HõëêÜ«∞ uHõÎ Hõ\Ïfi=∞¡ =∞^èŒ∞~åk ÉèË^ŒO|∞Å
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 483
#<ÕHõ q^èŒO|Ü≥∞º. "≥O_çÜ«Ú ™êOãïæHõ „^Œ=º qHÍ~°O|∞#O *Ëã≤ Ü«∂„~°ÌO |QÆ∞@Ü«Ú,
=Ú^ŒQÌ @ Æ ∞ì@Ü«Úñ, ^Œ$Ñ≤Î ^•`«$`«fiO|∞#∞, r=#O|∞#∞, ^Œ^fi·≥ Hõ|¡ ºx=~°#Î O|∞#∞, =∞$^Œ∂Hõ~}
° O|∞#∞,
^•Ñ¨x"å~°}O|∞#∞, QÆ∂Ñ¨Q` Æ O« Éˇ#· [ÅO|∞ kqÜ«∞ =∞é˜ÜÚ« #∞^Œqæ ∞OK«∞@Ü«Ú ##∞ xq [Å=$`«∞Î
Å#O|_»∞, ~°ã¨`«<å‡„`«O|∞ =Å# ^≥·=KÀk`«OÉˇ· qHÍ~°O|∞#O ÉÁOk# [ÅO|∞ =Å#
QÆO^è`Œ <« å‡„`«O|∞ Ñ¨Ù>ˇ,ì ^•x =Å#O |$käfiÜ«Úñ QÆeQÔ , „Ñ¶∂¨ }O|∞ QÆO^èŒ „QÍÇ¨ÏHõO |Ü≥∞º, #O^Œ∞
QÆO^èŒO ÉËHõO|Ü«Úº =ºO[<åk QÆ`«O|~Ú Ç≤ÏOQÍfik xq∞`«ÎO|~Ú# q∞„â◊ QÆO^èŒO|∞#∞,
Hõ~O° ÉèOí |∞#∞, QÆ$O[<åk QÆÒ« Éˇ#· Ñ¨ÓuQÆO^èOŒ |∞#∞, Ñ¶∞¨ #™ê~åk xq∞`«OÎ Éˇ#· ã¨∞QÆO^èOŒ |∞#∞,
â◊`«Ñ¨„`åk QÆ`«O|QÆ∞ âßO`« QÆO^èŒO|∞#∞, Åâ◊√<åk QÆ`«OÉˇ·# Ü«Ú„QÆQÆO^èŒO|∞#∞, |~°∞º+≤`«
z„`å<åflkQÆÒ« |~Ú# Ü«∂=∞¡QOÆ ^èOŒ |∞#∞, „^Œ"åº=Ü«∞ "≥+· =¨ ∞ºO|∞#O *Ëã≤ Ü«∞<ÕHõ q^èOŒ Éˇ·
Ü«ÚO_»∞† #kÜ«Ú#∞OQÍHõ „Ñü=∂k ~°∂ÑÖ|∞ÅO*Ëã≤ ™êHÍ~°`åáê^Œ#O |QÆ∞ ÉèÏ=O|∞#∞,
[ÖÏkqÅHõ} Δ „`«Ü∂« O`«~° x~°¿ÑHõOΔ Éˇ#· ã≤u÷ Ü«Ú, [ÖÏ^•º^è•~°`« Ü«∞#∞ ^è•~°}O|∞#∞, <åHÍâß
^Œº=KÕÛ^ù HŒ ` õ fi« O|∞#∞, ã¨HÅõ „áê}˜ Ñ¨ÙO™êÎfiaè =ºH©HÎ ~õ }
° O|∞#∞ ##∞ xq Ñ¨$näfi=$`«∞Î Å#O|_»∞
#x K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞† #Éè’-™ê^è•~°} â◊|Ì qâı+¨ „QÍÇ¨ÏHõO|∞ „â’„`«O|∞#∞, "åÜ«∞fi™ê^è•~°}
QÆ∞} qâı+¨ „QÍÇ¨ÏHõO|∞ ã¨Ê~°≈O|∞#∞, ^Õ*’-™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+¨ „QÍÇ¨ÏHõO|∞ K«‰ΩΔõ iO„kÜ«∞O|∞#∞,
#OÉè’-™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+„¨ QÍÇ¨ÏHõO|∞ ~°ã<¨ OÕ „kÜ«∞O|∞#∞, Éè∂í =∞º™ê^è•~°} QÆ∞} qâı+„¨ QÍÇ¨ÏHõO|∞
„Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞#∞, <åHÍâßk QÆ∞}O|∞ÅQÆ∞ â◊ÉÏÌ^Œ∞Å∞ HÍ~°ºO|∞ ÅQÆ∞ "åÜ«∂fi^Œ∞ÅO^Œ∞ñ
QÍ~°}Ï#fiÜ«∞O|∞# ñEÑ¨@#ì xfl\˜HO˜ |$näfi ãÖ|O^èOŒ |∞ QÆÅ∞QÆ∞@O *Ëã≤ Éè∂í q∞Ü«∞O^Œ∞ â◊|Ì
ã¨Ê~°≈~°∂Ñ¨ ~°ãQ¨ OÆ ^èOŒ |∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞. =∞Ç¨Ï^•k Ñ¨$kä=º`«O|∞ÅQÆ∞ h ÜÕ∞_»∞ `«`fiÎ« O|∞Å∞ Ñ¨~ã° Ê¨ ~°
q∞o`«O|∞Öˇ· Éè’QÍÜ«∞`«#O|QÆ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μxO QÆeÊOÑ¨ #ã¨=∞~°O÷ |∞Öˇ· Ü«Ú#flO Ez HÍÖÏ^Œ$+¨ì
ã¨`åÎfi^Œ∞ÅO QÆ∂_ç [QÆ`å¯~°}∞O_»∞#∞, „^≥·QÆ∞}º qt+¨μìO_»∞#∞, #âı+¨ xÜ«∂=∞‰õΩO_»∞#∞,
x~°O[<åHÍ~°∞O_»∞#∞ #QÆ∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O _»O^Œ∞ñ „|"ÕtOK«∞ #O`« #<Àº#º‰õΩΔ aèÒ« |∞Öˇ· q∞o`«O|∞Öˇ#·
=∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å =Å# #kèëêª`$« KÕ`#« ~°ÇÏ≤ `«O |QÆ∞ <˘Hõ Ü«∞O_»O|∞ =Ù>ˇì #O^Œ∞. 896
* D =∞#ã¨Î`åÎfixH˜ zO`«#O ã¨Ç¨Ï[O. P zO`«#O Ô~O_»∞ q^è•Å∞, ™ê=∂#º zO`«#O,
qâı+¨zO`«#O, gxˆH „Hõ=∞OQÍ ãÖHõÅÊO qHõÅÊO Jx ¿Ñ~°∞¡. D ãÖHõÅÊqHõÖÏÊÅ =Å¡<Õ ã¨$+≤ìÖ’x
=ã¨∞Î=ÙÅ∞ "Õ~°∞"Õ~°∞ ÅHõΔ}ÏÅ`À =∞#‰õΩ HõxÊOK«∞`å~Ú. gx=Å¡<Õ qq^èŒ HÍ=∂Å∞ L`«Ê#fl=∞ø`å~Ú.
Hõ#∞Hõ<Õ Wk „Ñ¨^Œ∞º=∞fl =ÓºÇ¨ÏO Jx K≥Ñ¨Ê|_»∞`«∞Ok. WHõ Jx~°∞^Œú=∞<Õ =ÓºÇ¨ÏO ãÖQÆu K≥|∞`å#∞.
W^Õ WO„kÜ«∂ ÅxflO\˜H© Jnèâ◊fi~°"≥∞ÿ, Ü≥∂wO„^Œ∞ ÅO^Œ~°‰õΩ ãÖ¿ã=º"≥∞ÿ â◊~°`å¯Å=∞O^Œe #Å¡HõÅ∞==Öˇ
âßº=∞Å =~°‚O`À q~ålÅ∞¡`«∞O@∞Ok.
`≥·[™êÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡ |∞kú`«`«ÎfiO Ñ¨Ù\˜ìOk. „^Œ"åºxfl „Ñ¨HÍtOÑ¨*Ë¿ã *Ï˝#O, WO„kÜ«∂#∞„QÆÇ¨ÏO,
ãÖâ◊Ü«∞O, q∞^ä•º*Ï˝#O, x„^Œ, xâ◊ÛÜ«∞O, ã¨‡$u J<Õq |∞kú`«`«Îfi ÅHõΔ}ÏÅ∞.
D `≥[· ™êÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡<Õ S^Œ∞ *Ï˝<OÕ „kÜ«∂Å∂, S^Œ∞ Hõ~ˆ ‡O„kÜ«∂Å∂, „H˜Ü∂« *Ï˝# ™ê^è#Œ =ÚÅ∂
U~°Ê_»∞`å~Ú.
D `≥·[™êÇ¨ÏOHÍ~°O =Å¡<Õ „áê}ÏxH˜ ãÖ|OkèOz# „H˜Ü«∂â◊H©Î, |∞kúH˜ ãÖ|OkèOz# *Ï˝# â◊H©Î
HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. D Ô~O_»∞ â◊‰õΩÎÅ∂ Hõˆ~‡O„kÜ«∂Å#∂ *Ï˝<ÕO„kÜ«∂Å#∂ Ñ¨xKÕ~Ú™êÎ~Ú.
ÉèQí =Æ ^ŒƒHù =Î˜ Å¡ „¿Ñˆ~Ñ≤OÑ¨|_ç# `å=∞™êÇ¨ÏOHÍ~°O#∞O_ç â◊|`
Ì <« å‡„`«O Ñ¨Ù\Õì k. D â◊|Ì `«<å‡„`«O
#∞O_ç PHÍâ◊O Ñ¨Ù\Õì k. PHÍâ◊O #∞O_ç „â’„`ÕO„kÜ«∞O (K≥q) Ñ¨Ù\Õì k. „â’„`«O â◊ÉÏÌxfl „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. J^Õ
â◊|ÌO J~å÷xH˜ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ â◊|ÌO q<Õ"åxH˜ *Ï˝#[#HõO JQÆ∞`«∞#flk.
D â◊|`Ì <« å‡„`«O =Å¡ PHÍâ◊O U~°Ê_çOk. D PHÍâ◊O ã¨HÅõ r=ÙÅ‰õÄ, Ö’Ñ¨ÖÏ "≥Å∞Ñ¨ÖÏ J=HÍâ◊O
DÜ«∞@"Õ∞ HÍHõ P`«‡‰õÄ, „áê}ÏÅ‰õÄ, WO„kÜ«∂Å‰õÄ P„â◊Ü«∞OQÍ LO@∞Ok.
HÍÅQÆ=∞#O =Å¡ =∂~°∞ÊK≥O^Õ, â◊|`Ì <« å‡„`« ÅHõ}
Δ "≥∞#ÿ PHÍâ◊O =Å¡ ã¨Ê~°≈=¸, ã¨Ê~°≈O=Å¡ "åÜ«Ú=Ó
P "åÜ«Ú=Ù =Å¡ ã¨Ê~°≈#∞ „QÆÇ≤ÏOK«QÆÅ K«~°‡=¸ Ñ¨Ù\˜ì ã¨Ê~°≈*Ï˝<åxfl HõeyOzOk. "≥∞`«Î^Œ#O, QÆ\˜ì^Œ#O,
K«Å¡^Œ#O, "≥K«Û^Œ#O Wq ã¨Ê~°≈ *Ï˝<åxH˜ ÅHõΔ}ÏÅ∞.
"åÜ«Ú=Ù#‰õΩ Hõ^ŒÅ∞@, Hõ^ŒeOK«∞@, "Õ~°∞KÕÜ«Ú@, HõÅ∞Ñ¨Ù@, „^Œ=º<Õ`«$`«fiO, â◊|Ì<Õ`«$`«fiO,
ã¨~ˆ fiO„kÜ«∂`«‡Hõ`fi« O J<Õq ÅHõ}
Δ ÏÅ∞. QÆO^èOŒ `À ‰õÄ_ç# „^Œ"åºÅ#∞ P„Ñ¶∂¨ }ÕÑ¨*Ü
Ë ∞« @O „^Œ=º<Õ`$« `«fiO.
^Œ∂~°OQÍ L#fl â◊ÉÏÌxfl K≥qH˜ qxÑ≤OÑ¨ *ËÜ«∞@O â◊|Ì<Õ`«$`«fiO.
ÉèíQÆ=„`ÕÊ~°}`À ã¨Ê~°≈`«<å‡„`«O =Å¡ Ñ¨Ù\˜ì# "åÜ«Ú=Ù=Å¡ ~°∂ÑÖ Ñ¨Ù\˜ìOk. D ~°∂ÑÖ =Å#
`Õ[ã¨∞û HõeyOk. <Õ„`ÕO„kÜ«∞O =Å¡ „QÆÇ≤ÏOÑ¨^ŒyOk ~°∂ÑÖ. <Õ„`åxfl á⁄Ok# ~°∂áêxH˜ J#QÍ
Hõ#∞Ñ≤OK«∞#@∞=O\˜ PHÍ~åxH˜ =$`«∞ÎÅ∞– LÑ¨ÅOÉèíHõ`«fiO (J#∞Éèí=O HõÅ∞QÆ∞@), „^Œ"åºHÍ~°ã¨=∞`«fiO
(„^Œ=º=ÚÜ≥ÚHõ¯ PHÍ~°=Ú#∞ L#fl ^Œ∞#fl@∞¡QÍ K«∂Ñ¨Ù@), „^Œ"ÀºÑ¨ã~¨ #˚° =Ú („^Œ=º=Ú J„Ñ¨^•è # =∞QÆ∞@),
„^Œ=ºÑï}Ï=∞ „Ñ¨fu. („^Œ=ºO Ü≥ÚHõ¯ =∂~°∞Ê `≥eÜ«Ú@)
WHõ `Õ[ã¨∞û‰õΩ ™ê^è•~°}ÏÖˇ·# ^èŒ~å‡Å∞ ^Àº`«O, Ñ¨K«#O, Ñ≤áêã¨, PHõe, K«e. ^Àº`åxH˜ „Ñ¨HÍâ◊O,
Ñ¨K«<åxH˜ aÜ«∞ºO "≥Ú^ŒÖˇ·# áêHõO, Ñ≤áêã¨‰õΩ áê#O, PHõeH˜ PÇ¨~°O, K«eH˜ â’+¨}O – Wq =$`«∞ÎÅ∞
^≥·=„¿Ñi`«"≥∞ÿ =∂~°∞ÊK≥Ok# `Õ[ã¨∞û =Å¡ ~°ã¨`«<å‡„`«O Ñ¨Ù\˜ìOk. D ~°ã¨`«<å‡„`« =Å¡ [ÅO
Ñ¨Ù\˜ìOk. ''lÇ¨Ïfi——J<Õ ¿Ñ~°∞QÆÅ ~°ã¨<ÕO„kÜ«∞O ~°™êxfl „QÆÇ≤ÏOKÕk J~ÚOk. P ~°ãÖ XHõ>Ë J~Ú<å
„^Œ"åºÅ HõÅ~ÚHõÖ’x =∂~°∞Ê=Å¡ =QÆ~°∞, KÕ^Œ∞, HÍ~°O, Ñ¨ÙÅ∞Ñ¨Ù, fÑ≤, LÑ¨C J<Õ ~°∞K«∞Å∞QÍ =∂i "å\˜
HõÅ~ÚHõ =Å¡ WOHÍ J<ÕHõq^è•Å∞QÍ =∂~°∞Ê K≥OkOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 485
WHõ D [Å=$`«∞ÎÅ∞: Wq `«#Ö’ KÕi# „^Œ"åºÅ =∂~°∞ÊÅ#∞|\˜ì P„~°ÌO HÍ=_»O, =Ú^ŒÌ QÆ@ì_»O,
`«$Ñ≤Î x=fi_»O, r=#O, JO^Œe =∂e<åºxfl x"åiOK«_»O, "≥∞`«ÎÑ¨~°K«_»O, `åáêxfl áÈQ˘@ì_»O, ÉÏqÖ’
*ˇÅÅ∞ U~°Ê_ç J_»∞QÆ∞# L#fl [ÅO ÃÑ· ÔHQÆÜ«∞_»O J<Õq.
~°ã¨`«<å‡„`«O=Å¡ ^≥·=„¿Ñ~°}`À =∂~°∞ÊK≥Ok# [ÅO#∞O_ç QÆO^èŒ `«<å‡„`«O Ñ¨Ù\˜ìOk. D
QÆO^è` Œ <« å‡„`«O =Å# Ñ¨$käfi (Éè∂í q∞) U~°Ê_çOk, „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞O (=Ú‰õΩ¯) QÆO^è•xfl „QÆÇÏ≤ OKÕ ^Œ~ÚOk.
D QÆO^èOŒ XHõ>Ë J~Ú<å WOQÆ∞= "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ñ¨^•~å÷Å`À HõÅã≤# HÍ~°}OQÍ ''q∞„â◊=∞ QÆO^èOŒ —— Jh,
xÅ∞= L#fl ÃÑ~°∞QÆ∞=Ú^ŒÌ [O`«∞=∂OãÖ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À HõÅã≤#Ñ¨C_»∞ '^Œ∞~°Oæ ^èOŒ —Jh, Hõ~∂° Ê~°O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åx`À Hõeã≤#Ñ¨C_»∞ 'ã¨∞QÆO^èOŒ —Jh `å=∞~°ÑÓ¨ Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À Hõeã≤#Ñ¨C_»∞ 'âßO`«QOÆ ^èOŒ — Jh,
"≥Å∞¡e¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx`À Hõeã≤#Ñ¨C_»∞ ' L„QÆQOÆ ^èOŒ — Jh, áêã≤áÈ~Ú# z„`å#flO =O\˜ "å\˜`À Hõeã≤#Ñ¨Ù_»∞
P=∞¡QOÆ ^èOŒ Jh "Õ~∞° "Õ~∞° Ñ¨^•~å÷Å`À HõÅã≤#Ñ¨C_»∞ =∞Ô~<Àfl q^è•Å∞QÍ#∂ ¿Ñ~˘¯#|_»∞`«∞Ok.
Éèí∂q∞H˜ ãÖ|OkèOz# ™ê^è•~°}^èŒ~å‡Å∞ U=#QÍ „Ñü=∞Å ~°∂áêhfl "å\˜ PHÍ~åÅ#∂
xÅ∞Ñ¨ÙHÀ@O, [ÅO "≥Ú^ŒÖˇ·# "å\˜`À J=ã¨~°O ÖË‰õΩO_® ã¨fi`«O„`«OQÍ xÅ|_»QÆÅQÆ@O, [ÖÏ^Œ∞Å‰õΩ
`å#∞ P^è•~°"≥∞ÿ LO_»@O, PHÍâ◊O, "åÜ«Ú=Ù, `Õ[ã¨∞û, [ÅO gxx qÉèílOK«_»O† ã¨HõÅr=~åã¨∞Å‰õÄ
^ÕÇ¨ÏOQÍ Ñ¨xKÕÜ«∞@O J<Õq Ñ¨$näfi=$`«∞ÎÅx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ `«e¡`À =∞m¡ WÖÏ J<åfl_»∞.
J=∂‡! ÑÖK«Éèí∂`åÅ‰õΩ ™ê^è•~°} ^èŒ~å‡Å∞ q<åfl=Ù. WqQÍHõ "åxH˜ ãÖ|OkèOz# J™ê^è•~°}
^èŒ~å‡Å∞ q#∞. PHÍâßxH˜ J™ê^è•~°}QÆ∞}O â◊|OÌ , nxx „â◊=}ËO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. "åÜ«Ú=Ù‰õΩ
J™ê^è•~°}QÆ∞}O ã¨Ê~°≈O, nxx `«fiyO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. `Õ[ã¨∞û‰õΩ J™ê^è•~°} QÆ∞}O ~°∂ÑÖ. nxx
<Õ„`ÕO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. [ÖÏxH˜ J™ê^è•~°} QÆ∞}O ~°ãO¨ . nxx l¿ÇÏfiO„kÜ«∞O „QÆÇÏ≤ ã¨∞OÎ k. Ñ¨$käqH˜
J™ê^è•~°} QÆ∞}O QÆO^èOŒ . nxH˜ „QÍÇ¨ÏHõO „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∞O (=Ú‰õΩ¯). PHÍâ◊O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx JxflO\˜`À
ãÖ|O^èOŒ LO_»@O =Å¡ Éè∂í q∞H˜ â◊|,Ì ã¨Ê~°≈, ~°∂Ñ¨, ~°ã,¨ QÆO^è•Å∞ J™ê^è•~°} QÆ∞}ÏÅ∞ J~Ú<å~Ú.
=∞Ç¨Ï`«∞Î, JÇ¨ÏOHÍ~°O, ÑÖK«`«<å‡„`«Å∞ – D ÜÕ∞_»∞ `«`åÎfiÅ∞ XHõ ^•x`À XHõ\˜ Hõeã≤ Éè’QÍ#∞
Éè"í åxH˜ áê„`«∞_≥#· Ñ¨Ù~°∞+¨μx HõeÊOK«\ÏxH˜ Jã¨=∞~°O÷ QÍ L#fl P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂ JO`«∞Ñ¨@xì
Jã≤` Î fi« O HõÅ"å_»∂, [QÆ`å¯~°}∞_»∂, ã¨`fiÎ« ~°[ãÎ̈"∂≥ QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_»∂, ã¨=∞™êÎxfl xÜ«∞q∞OKÕ"å_»∂,
x~°O[<åHÍ~°∞_»∂ J~Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ ÃÑ·# K≥Ñ¨Ê|_ç# Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖ’ „Ñ¨"ÕtOKå_»∞. JÑ¨C_»∞ XHõ ^•x`À
XHõ\˜ HõÅQÍÑ¨ÙÅQÆ"∞≥ ÿ Ñ¶∞¨ ~°}
¬ á⁄Ok Hõeã≤áÈ~Ú# =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å=Å#, Jkèëêª`Ü « ∞ÿ≥ # ÉèQí =Æ O`«∞x K≥`
· #« ºO
HÀÖ’Ê~Ú# XHõ JO_»O („QÆ∞_»∞¤) Ñ¨Ù\˜ìOk.
ã‘. QÆ∞~°∞â◊H˜Î`À q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ãÖÉèí=O |Ü≥∞º, #Ü«∞ºO_»O|∞ #i÷ñ ÉÁkq
Ü«∞O|∞ =ÚMÏ=~°}O|∞ ÖÁH˘¯Hõ\˜H˜ ^Œâ◊QÆ∞}˜`«O|∞Öˇ· `«qe Ü«∂=
~°}=ÚÖˇ· Ü«ÚO_»∞#∞, „QÆ=∞=Ú# Ö’HõO|∞Å‰õΩ ''"Õ∞Å∞Hõ@¡—— áÈeHõñ ^Œ#iÛ
ÑÖHõ*’^Œ~°∞x ~°∂Ñ¨=Ú qÅã≤OK«∞#∞, Ö’Å`« [Å=ÚÖ’ñ ^ÕÅ∞K«∞#fl
`Õ. ¿ÇÏ=∞ =∞Ü«∞"≥∞ÿ# Ü«∞O_»O|∞Ö’ =∞Ç¨#∞, ÉèÏ=Ùñ _»Éèí=ÙO_»∞ Ç¨Ïi ^Õ=^Õ=Ùñ _»dÅ
*Ë`« <å~åÜ«∞}∞ñ_»∞ „Ñ¨"ÕtOz Ü«∞Ñ¨Ù_»∞, q+¨μ‚Ñ¨^Œ ÉèË^Œ#O|∞ QÍqOz Ü«∞O^Œ∞. 897
* P JO_»OÖ’ =∞Ç¨Ï`«~Î "° ∞≥ #ÿ â◊H`
Î˜ À q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ q~ålÅ∞¡ `«∞O\Ï_»∞. P JO_®xfl á⁄^Œ∞=ÙH˘x
Ñ¨$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O, JÇ¨ÏOHÍ~°O, =∞Ç¨Ï`«∞Î J<Õ P=~°}ÏÅ∞ XHõ^•xHõO>ˇ XHõ\˜
Ñ¨kO`«Å „Ñ¨=∂}O Hõey LO\Ï~Ú. Ö’HÍÅ‰õΩ "Õ∞Å¯@∞ì KåOkhÅ=Öˇ XÑ≤ÊÜ«Ú#fl P á⁄~°ÅÖ’ #∞Oz
q+¨μ‚^Õ=Ùx `Õ[ã¨∞û „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO@∞Ok. [ÅOÖ’ `ÕÅ∞`«∂ L#fl |OQÍ~°∞=∞Ü«∞"≥∞ÿ# P JO_»OÖ’
=∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ JÉè=í Ù_»∞, NÇ¨Ïi, ^Õ=^Õ=Ù_»∞, qâ◊fiq*Ë`« J~Ú# <å~åÜ«∞}∞_»∞ „Ñ¨"tÕ Oz QÆQ#Æ =∞O_»ÖÏxfl
ÉèËkOz "Õ™êÎ_»∞.
ã‘. Hõ~°"≥ÚÑ¨ÊñQÍ q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ "≥Å∞ñQ˘O^Œ∞ <å q~å@∞Ê~°∞+¨μx Ü«∂##O|∞
=Å##∞ "å}˜Ü«Ú, "å}˜`À =Ç≤ÏflÜ«Ú, <åãÖ|∞ =Å#ñ „ÉÏ}=ÚÅñQÆ∂_ç
„Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O |Ü≥∞º, „Ñ¶¨∂}O|∞ =Å##∞ "åÜ«Ú=ÙÅ∞#∞ „ÉÏ}"åÜ«Ú=ÙÅ∞#∞
#O^Œ∞ #‰õΔΩÅ∞ K«‰õΔΩ=O^Œ∞ ã¨∂~°∞ºO_»∞#∞, #O ^Œaè^è•º#O|∞ #i÷ñ *ËÜ«∞ñ
`Õ. QÆ~°‚=ÚÅ∞ *Ï`« =∞Ü≥∞ºñ, ^Œ`«¯~°‚ã¨q∞u, =Å# „â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞ k‰õΩ¯Å∞#∞ QÆeÔQñ,
^Œfi‰õΩ¯KÕ â◊‡„â◊√~À=∞ q`å#Hõ=ÚÅ∞, <À+¨kè „"å`«=Ú#∞ Éèí= "≥ÚO^≥ =∞é˜Ü«Ú. 898
* P JO_»OÖ’ "≥Å∞QÆ∞`«∂ L#fl P q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚYO #∞O_ç "å}˜, "å}˜`Àáê@∞ Jyfl
Ñ¨Ù\Ïì~Ú. =Ú‰õΩ¯#∞O_ç „áê}ÏÅ∞, „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O Ñ¨Ù\Ïì~Ú. „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O #∞Oz "åÜ«Ú=ÙÅ∞,
„áê}"åÜ«Ú=ÙÅ∞ Pq~°ƒùqOKå~Ú. „áê}"åÜ«Ú=ÙÅ =Å¡ Hõ#∞flÅ∞, Hõ#∞flÅ=Å¡ ã¨∂~°∞º_»∞ „Ñ¨ÉèíqOKå~°∞.
"åxÜ«∞O^Œ∞ ^è•º#"Õ∞~°Ê_»QÍ K≥=ÙÅ∞ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. "åx=Å¡ „â’„`ÕO„kÜ«∞O k‰õΩ¯Å∂ Ñ¨Ù\Ïì~Ú. K«~‡° O#∞O_ç
QÆ_»¤O, g∞™êÅ∞ "≥Ú^ŒÅQÆ∞ ~À=∞ã¨=¸Ç¨Ï=¸, F+¨^èŒ∞Å∂ [xOKå~Ú.
`Õ. ^•x =Å##∞ "Õ∞„_è»O|∞ QÍ#ñ |_çÜ≥∞ñ, |~°ñQÆ ˆ~`«O|∞ =Å# <åÑÖ|∞ =Ù>ˇì
QÆ∞^Œ=Ú =Å# #áê#O|∞ #∞^ŒÜ«∞=∞Ü≥∞º, ^•x =Å##∞ =∞$`«∞º=Ù ^ŒQÆ [xOK≥. 899
* P `«~åfi`« =¸„`å=Ü«∞=O Ñ¨Ù\˜ìOk. ^•x#∞O_ç ˆ~`«ã¨∞û Ñ¨Ù\˜ìOk. ˆ~`«ã¨∞û=Å¡ [ÅO Ñ¨Ù\˜ìOk.
^•x=Å¡ Jáê#O Ñ¨Ù\˜ìOk. ^•x=Å¡ =∞$`«∞º=Ù Ñ¨Ù\˜ìOk.
Hõ. Hõ~°=ÚÅ =Å##∞ |Å=Ú#∞, x~°=ÙQÆ <å Ô~O\˜=Å# xO„^Œ∞ñ_»∞ñ ÉÏ^•O
|∞~°∞Ç¨ÏO|∞Å =Å# QÆuÜ«Ú, #~°∞^Œ∞QÆ <å Ô~O\˜ =Å# Ç¨ÏiÜ«Ú#∞ñ QÆeÔQ<£. 900
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx KÕ`∞« Å=Å¡ |ÅO, KÕ`∞« Å |ÅO=Å¡ WO„^Œ∞_»∞, áê^•Å=Å¡ QÆ=∞#O, áê^ŒQ`
Æ ∞« Å=Å¡
L¿ÑO„^Œ∞_»∞ L^ŒƒùqOK«@O [iyOk.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 487
Hõ. Ñ¶¨∞# <å_ô Ñ¨ÙO[=Ú =Å, ##∞ ~°HõÎ=Ú, ^•x =Å# #^Œ∞Å∞#∞ [~î°~°O
|∞# <åñHõeÜ«Ú#∞ ^ŒÑ≤ÊÜ«Ú, ##Ü«∞=Ú <å Ô~O\˜=Å# #|∞úÅ∞ =Ù>ˇì<£. 901
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx <å_»∞Å=Å¡ ~°HõÎ=¸, ~°HõÎO=Å¡ #^Œ∞Å∂, [~î°~°O =Å¡ PHõe^ŒÑ¨CÅ∂, D
Ô~O_çO\˜=Å¡ ã¨=Ú„^•Å∂ Ñ¨Ù\Ïì~Ú.
Hõ. q#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=Ú =Å##∞ =∞#, =Ú#∞, =∞#=Ú#ñ ^Œ∞Ç≤Ï#Hõ~°∞ñ_»∞ |∞kÌÜ«Úñ l`«ÎO
|∞#∞ „|Ç¨Ï‡Ü«Ú ˆHΔ„`«A˝O, _»∞#∞ QÆeyi Ü«∞qfi~åAñ_»∞O |∂~°∞+¨`«<£. 902
* q~å@∞Ê~°∞+¨μx Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O=Å¡ =∞#ã¨∂û, =∞#ã¨∞û=Å¡ K«O„^Œ∞_»∂, |∞nú† z`«ÎO=Å¡ „|Ç¨Ï‡,
ˆHΔ„`«A˝_»∞ HõeQÍ~°∞. WÖÏ P JO_»O #∞O_ç ã¨$+≤ìHÍ~°‰õΩ_≥·# Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Ñ¨Ù\Ïì_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú q~å@∞Ê~°∞+¨μ#O ^Œ∞^Œ~ÚOz# =º+≤ì~°∂ÑÖ|∞ÅQÆ∞ <åHÍâßk Éèí∂`«O|∞Å∞#∞ â◊|ÌO|∞
"≥Ú^ŒÅQÆ∞ Éèí∂`«`«<å‡„`«O|∞Å∞#∞ "åQÍnO„kÜ«∞ *Ï`«O|∞#∞ ^Œ^Œkè^Õ=`«Å∞#∞ ^Œ=∞O`«#
ã¨=∞+≤ì ~°∂Ñ¨ÙO_»Q∞Æ Hˆ „Δ `«AO˝ „|=$uÎ „Ñ¨=~°‰Î Ωõ O*ËÜ∞« #ã¨=∞~°O÷ |∞ ÅÜ≥∞º, <≥@xì # ^Õ"åkè+` ª≤ O« |∞ÅQÆ∞
xO„kÜ«∞O|∞Å∞ ^•=Ú "Õˆ~fié Ü«∞~¸ºâ◊fi~°∞O „|=$`«∞Îº#∞‡Y∞O *ËÜ«∞<ÀÑ¨Hõ „Hõ=∞O|∞#O
^Œ`«Î^Œkèëêª<å^Œ∞Å <˘O^≥, #O^Œ∞ #yfl "åyO„kÜ«∞O|∞`À_» =ÚYO|∞ <˘Ok „Ñ¨=iÎOz#
q~å\Ï¯~°ºO|QÆ∞ =º+≤ì â◊s~°*Ï`«O |#∞`«Ê#flO|Ü≥∞º, #O`« <åã¨Ü«Ú „Ñ¶¨∂}ËO„kÜ«∞O|∞`À_»
"åÜ«Ú=ÙO QÆ∂_ç# #\˜ì^Œ Ü«∞Ü≥∞º, <åk`«∞ºO_»∞ K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|∞`À_» <Õ„`«O|∞Å <˘Ok#
=$^ä•Éèí∂`«O|Ü≥∞º, kˆQÌ=`åHõO|QÆ∞ Hõ~°‚O|∞ „â’„`ÕO„kÜ«∞O|∞`Àñ QÆ∂_ç# q~å\Ï¯~°º
„¿Ñ~°}ÏÜ≥∂QÆºO|Ü≥∞º, <À+¨^èŒ∞Å∞ ~À=∞O|∞ÅO ^ŒfiyO„kÜ«∞O|∞ñ *ˇO^Œ qÑ¶¨ÅO |Ü≥∞º,
#^≥ÂÌ=O|QÆ∞ "Õ∞„_è»O|∞ ˆ~`«O|∞ <˘Ok#ñ ^Œ`å¯~°º Hõ~°}Ï^ŒHõΔO|Ü≥∞ºñ, |^ŒOÑ¨_ç QÆ∞^ŒO|∞
=∞$`«∞º=Ù`À_» #áê<ÕO„kÜ«∞O|∞ñ *Ëi# #k ÃÇ·Ï#ºO|∞ <˘O^≥, q+¨μ‚^Õ=`åHõO|∞ÅQÆ∞
K«~°}O|∞Å∞ QÆu`Àñ QÆ∂_ç# #hâ◊fi~°O|∞ ÅÜ≥∞ºñ, ÉÏ}©O„kÜ«∞O|∞ eO„^Œ^≥·=`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞
|ÅO|∞ <˘Ok# â◊H˜Î Ç‘Ï#O|∞ ÅÜ≥∞º, =∞é˜Ü«Ú <å_»∞Å∞ ã¨#nHõO|∞Öˇ· Ö’Ç≤Ï`«O|∞ "˘Ok#
x~°~°÷HõO|∞ ÅÜ≥∞º, #∞^Œ~°O|∞ ã≤O^èŒ∞=ÙÅ`À_»O *Ëã≤ ‰õΔΩuÊáêã¨ÅO ÉÁOk# =º~°÷O|Ü≥∞º,
Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞ =∞#O|∞`À_»O [O„^Œ∞ <˘Ok# #∂~°HÜ õ Ú« O_≥, |∞kú „|Ç¨‡kè^=·≥ `«OÉˇ· Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞
<˘Ok# x+¨ÊÅù O|Ü≥∞ºñ, l`«OÎ |aè=∂#O|∞`À ~°∞„^Œ∞xO *ˇOk# q~å\Ï¯~°º*Ï`«O |#∞^Œ∂ƒùÒ«
|Ü≥∞º, #O`«ñ *ˇ·`«∞ºO_»QÆ∞ ˆHΔ„`«A˝O_»∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂kèëêª#O|∞ <˘Ok z`«ÎO|∞`À_»O „|"ÕtOz#
q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ ãëÅ HÍ~°ºÉèí∂`« „|Ç¨‡O_»O|∞ <˘Ok „Ñ¨=$`«∞Îº#∞‡Y HõΔ=ÚO_»Ü≥∞º,
ã¨∞Ñ¨ÙOÎ _»Q∞Æ Ñ¨Ù~°∞+¨μxñ „ÉÏ}Ï^Œ∞Å∞ ^Œ=∞|ÅO|∞KÕ ÉèQí =Æ ^Œ„¿Ñi`«O|∞ ÅQÆ∞K«∞ #∞`å÷Ñ<¨ åã¨=∞~°O÷ |∞
ÅQÆ∞ K«O^ŒO|∞# #QÍflº^Œ∞Å∞ ™êfikèëêª#Éèí∂`«O|∞ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O|∞Å`À_» ^Õ"åkâ◊s~°O|∞Å
<˘OkÜ«Ú #â◊HõÎO|∞ÅÜ≥∞º #x =∞é˜Ü«Ú #qfi~å@∞Ê~°∞+¨μx ##=~°`«ÉèíH˜ÎO*Ëã≤ q~°‰õΩÎÖˇ·
Ü«∂`«‡ÅÜ«∞O^Œ∞ q"ÕHõO|∞ QÆÅ =∞Ç¨`«∞‡Å∞ zOuOÑ¨Ù^Œ∞ ~°xÜ«Úñ „|Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨ q"ÕHõO|∞#
"≥∂HõOΔ |∞#∞, „|Hõ$u ãÖ|O^èOŒ |∞# ãÖ™ê~°O|∞#∞ QÆÅ∞QÆ∞ #xÜ«Úñ *ˇÑÊ≤ =∞é˜ÜÚ« x@ìxÜ≥∞.903
* q~å@∞Ê~°∞+¨μxÖ’ [x‡Oz# PHÍâ◊O "≥Ú^ŒÖˇ·# ÑÖK«Éèí∂`åÅ∂, â◊|ÌO "≥Ú^ŒÖˇ·#
ÑÖK«`«<å‡„`«Å∂, "å‰õΩ¯ "≥Ú^ŒÖˇ·# WO„kÜ«∂Å∂, P WO„kÜ«∂Å Jkè^Õ=`«Å∂ "Õ~°∞"Õ~°∞QÍ LO_ç
áÈÜ«∂~Ú. Jq `«=∞Ö’ `å=Ú ã¨"≥∞ÿHõºO á⁄O^Œ#O^Œ∞=Å¡ r=Ù}˜‚ „Ñ¨=iÎOÑ¨*ˇÜ«∞ºÖËHõ áÈÜ«∂~Ú. P Ü«∂
^Õ=`«Å∞ Jkè+Oª≤ z# WO„kÜ«∂Å∞, `å=Ú „Ñ¨`ºÕ HõOQÍ Hˆ „Δ `«Ax˝ Ö’Hõ=º=Ç¨~åxH˜ „¿Ñˆ~Ñ≤OÑ¨*ÏÅHõ =~°∞ã¨QÍ
PÜ«∂ ™ê÷<åÅÖ’ LO_çáÈÜ«∂~Ú.
q~å@∞Ê~°∞+¨μx =ÚMÏ# Jyfl "åyO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç =iÎOz #Ñ¨Ê\˜H© q~å\òÑ¨Ù~°∞+¨μx HÍ~°º"≥∞ÿ#
W`«ˆ~`«~° r=ÙÅ â◊s~À`«ÊuÎ HõÅ∞QÆÖË^Œ∞. J>Ë¡ q~å@∞Ê~°∞+¨μx <åã≤HõÖ’ "åÜ«Ú=Ù *Ï˝<ÕO„kÜ«∞O`À
=iÎOz#Ñ¨Ê\˜H© r"À`«ÊuÎ HÍÖË^∞Œ . J^Õ q^èOŒ QÍ Hõ#∞flÅÖ’ ã¨∂~°∞º_»∞ K«‰ΩΔõ iO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç =iÎOz<å
=º~°÷"Õ∞ J~ÚOk. JÖÏˆQ K≥=ÙÅÖ’ k‰õΩ¯Å∞ „â’„`ÕO„kÜ«∞O`À ‰õÄ_ç#Ñ¨C_»‰õÄ_» q~å\ò Ñ¨Ù~°∞+¨μx
HÍ~°ºO ™êkèOK«@OÖ’ =$^ä• J~Ú<å~Ú. ~À=∂ÅÖ’ `«fiyO„kÜ«∞O`À F+¨^∞Œè Å∞ =iÎOz qÑ¶Å¨ =ÚÖˇ<· å~Ú.
JÖÏˆQ [ÅO Jkè^Õ=`«QÍ HõÅ Ñ¨Ù~°∞ëêOQÆO ˆ~`«ã¨∞û#∞ á⁄Ok‰õÄ_® ã¨$+≤ìH˜ ã¨=∞~°÷O HÍÖË^Œ∞.
=∞ÖÏ=Ü«∞=O =∞$`«∞º=Ù`À‰õÄ_ç Jáê<ÕO„kÜ«∂xfl KÕi x~°~°÷Hõ"Õ∞ J~ÚOk. Ç¨Ïi^Õ=`åHÍÖˇ·# áê^•Å∞
QÆu`À ‰õÄ_ç â◊H˜Î Ç‘Ï<åÅ∞ J~Ú<å~Ú. WO„^Œ^Õ=`åHÍÖˇ·# KÕ`«∞Å∞ |ÖÏxfl á⁄Ok ‰õÄ_®
x~°∞Ñ¨Ü≥∂QÍÖˇ·<å~Ú. #n ^Õ=`åHÍÖˇ·# <å_»∞Å∞ ~°HõÎO`À ‰õÄ_ç#Ñ¨Ê\˜H© x~°~°÷HÍÖˇ·<å~Ú. Hõ_»∞Ñ¨Ù
ã¨=Ú„^•Å`À ‰õÄ_ç PHõe^ŒÑC¨ Å#∞ á⁄Ok#Ñ¨Ê\˜H© x„+¨ÊÜ≥∂[#"≥∞Oÿ k. Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O =∞#ã¨∞û`À K«O„^Œ∞}˜‚
á⁄Ok‰õÄ_® T~°Hõ LOk.J>Ë¡ |∞kú Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl á⁄Ok#Ñ¨Ê\˜H©, z`«ÎO ~°∞„^Œ∞}˜‚ K≥Ok#Ñ¨Ê\˜H©
q~å\òÑ¨Ù~°∞+¨μx HÍ~åºÅ∞ L`«Ê#flO HÍÖË^Œ∞.
J#O`«~O° Jxfl\˜H© ã¨"∞≥ Hÿ ºõ O ‰õΩ^Œ∞~°ÊQÆÅ Hˆ „Δ `«A_˝ ∞» Ç¨Ï$^ŒÜ∂« xfl Jkè+Oª≤ z, z`«OÎ Ö’ „Ñ¨"tÕ OKå_»∞.
JÑ¨C_»∞ q~å\òÑÙ¨ ~°∞+¨μ_»∞, [ÖÏÅÖ’ `ÕÅ∞K«∞#fl ¢|Ç¨‡O_®xfl Jkè+Oª≤ z ã¨$+≤Hì Í~åºxfl ¢Ñ¨=iÎOÑ¨ QÆeQÍ_»∞.
x¢kOz# r=Ùx ¢áê}ÏÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q `«=∞ ™⁄O`«|ÅO`À Hõ^ÖŒ Ï_»Ö=Ë Ù. ÖË=\ÏxH˜ ã¨=∞~°=÷ ÚÅ∞
HÍ=Ù. P q^èŒOQÍ Jyfl "≥Ú^ŒÖˇ·#q `«=∞‰õΩ Jkèëêª<åÖˇ·# WO¢kÜ«∂Å`À ^Õ"åk â◊s~åÅ∞ á⁄Ok‰õÄ_®,
Jq â◊H˜Î Ç‘Ï<åÖˇ·<å~Ú. ˆHΔ¢`«A˝_»∞ ¢Ñ¨"ÕtOK«QÍ<Õ "≥∞Å‰õΩ= =zÛ#@∞¡ P Ü«∂ â◊s~°ÉèÏQÍÅ∞ Ñ¨xKÕÜ«∞@O
¢áê~°OaèOKå~Ú.
J@∞=O\˜ q~å\òÑ¨Ù~°∞+¨μx Z_»`≥QÆx ÉèíH˜Î`À q"ÕHõO QÆey q~°‰õΩÎÖˇ·# =∞Ç¨`«∞‡Å∞ ^è•ºx™êÎ~°h,
¢Ñ¨Hõ$u, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ Ü«∞^ä•~°÷*Ï˝#O =Å¡ "≥∂HõΔ=¸, ˆH=ÅO ¢Ñ¨Hõ$u ãÖ|O^èŒO`À ãÖ™ê~°|O^èŒ=¸
HõÅ∞QÆ∞`«∞O^Œh K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ ^Õ=Ç¨˙u`À =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 489
ã‘. [##∞`«! ã¨`«Îfi~°[ ã¨Î"≥∂ QÆ∞}=∞Ü«∞ "≥∞ÿ# ¢Ñ¨Hõ$uHÍ~°º =∞QÆ∞ â◊s~°
QÆ`«∞ñ_»Ü«Úºñ |∞~°∞+¨μO_»∞ QÆ_»ñy ¢áêHõ$`«=ÚÅ∞ #QÆ∞ ã¨∞Y^Œ∞óY "≥∂Ç¨Ï=ÚÅ =Å#ñ
QÆ~° =∞#∞~°‰õΩÎO_»∞ QÍñ_»∞, qHÍ~° q Ç‘Ï#∞ñ_»∞ ¢kQÆ∞} ~°Ç≤Ï`«∞ñ_»∞ #QÆ∞K«∞
|Åã≤ x~°‡Å [Å ¢ÑüaOa`«∞O_≥·# k#Hõ~°∞ÉèíOy =iÎOK«∞#\˜ì
`Õ. Ü«∂`«‡ ¢Ñ¨Hõ$u QÆ∞}O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^ŒQÆ∞Å∞, =_ç Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~° =¸_è»∞ñ_≥· `˘_»i ÜÕ∞#∞
QÆ_»ñy xdÅO|∞#‰õΩ <≥Å¡ QÆ~°Î #x ¢Ñ¨, ãÖQÆ=â◊`«#∞ ¢|Hõ$u ^À+¨=ÚÅñ ÉÁOk. 904
* Ñ¨Ó[hÜ«∞"≥·# [#h! q#∞. D ^ÕÇ¨ÏO ã¨`«Îfi ~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ`À xO_çOk. ¢Ñ¨Hõ$u =Å¡
U~°Ê_ç#@∞=O\˜k. Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ J@∞=O\˜ â◊s~åxfl P¢â◊~ÚOz# "å_≥·#Ñ¨Ê\˜H© ¢Ñ¨Hõ$u ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ#
ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ‰õΩ Ö’#∞QÍ‰õΩO_® Z@∞=O\˜ qHÍ~åÅ∂ ÖË‰õΩO_®, ¢uQÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«∞_≥· ¢Ñ¨=iÎ™êÎ_»∞.
JÑ¨C_»∞ `Õ@h\˜Ö’ ¢ÑüaOaOz# ã¨∂~°º aOÉÏxfl P [ÅO JO@x q^èŒOQÍ ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂ QÆ∞}ÏÅ∞
Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ ã¨Ê$tOÑ¨Ö=Ë Ù. JÖÏ HÍ‰õΩO_® r=Ù_»∞ ¢áêHõ$uHõ QÆ∞}ÏÅÖ’ z‰õΩ¯‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ D [~°∞QÆ∞`«∞#fl
Jxfl ã¨xfl"ÕâßÅ‰õÄ <Õ<Õ Hõ~°Î#x JÇ¨ÏOHÍ~°O`À "åº"≥∂Ç¨ÏO`À ¢Ñ¨=iÎ™êÎ_»∞. Juâ◊Ü«∞"≥∞ÿ# ãÖQÆO =Å¡
J`«}˜‚ ¢Ñ¨Hõ$u ^ÀëêÅ∞ P=Ç≤Ï™êÎ~Ú.
Hõ. ã¨∞~°u~°‡V‡#∞[ ™ê÷, =~°~°∂Ñ¨=Ú ÅQÆ∞K«∞ñ QÆ~°‡"åã¨# KÕ`«O
|~°ÃÑ·# q∞„â◊ Ü≥∂#∞Åñ, k~°=ÚQÆ [x~ÚOz ãÖã¨$uO ÔQ·H˘x `å<£. 905
* D q^èOŒ QÍ ¢Ñ¨H$õ u ^ÀëêÅ‰õΩ Ö’<≥· ã¨∞~° #~° Ñ¨â√◊ Ñ¨HΔ̃ =$HΔÍk <å<åq^èŒ Ü≥∂#∞ÅO^Œ∞ [x‡Oz
Hõ~°‡"åã¨#Å#∞ qã¨ÎiOÑ¨*Ëã¨∞‰õΩx ãÖ™ê~° |O^è•ÅÖ’ z‰õΩ¯Ñ¨_»`å_»∞.
Hõ. Ñ¨Óx K«iOK«∞K«∞ q+¨Ü«∞, ^è•º#O|∞#ñ *Ëã≤ ™êfiÑ≤fl HÍ~å÷QÆ=∞ ãÖ
^è•#=Ú su #ã¨`«Ê^äŒ, =∂#ã¨∞ñ _»QÆ∞K«∞<£ „Éèíq∞OK«∞ =∞uÖ’Å∞O_≥·. 906
* D q^èOŒ QÍ z‰õΩ¯Ñ¨_ç K«iOK«∞`«∂, q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅ#∞ ã¨‡iOK«∞`«∂, HõÅÖ’ Hõ#|_Õ Sâ◊fi~åºÅ=O\˜
P ã¨∞MÏÅÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞O\Ï_»∞. J`«x =∞#ã¨∞û K≥_∞» =∂~åæÅÖ’ „Ñ¨=iÎã∞¨ OÎ k. J`«_∞» K«OK«Å|∞kú`À
„Éèqí ∞ã¨∞OÎ \Ï_»∞.
=. J@∞¡ QÍ=Ù#. 907
`Õ. Ñ¨Óx "≥∂HΔÍi÷ Ü«∞QÆ∞ "åñ_»∞ nxñ n„=, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO|∞KÕ`« q~°H˜Îñ ÉÁOk
=∞#=Ú =â◊=ÚQÆñ *Ëã≤ Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂k, Ü≥∂QÆ=∂~°æ„H˜Ü«∂ÉèÏºã¨Ü«ÚH˜Îñ *Ëã≤ 908
* JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HõOΔ ÃÑ· Pã¨HÎ˜ HõÅ"å_»∞ JYO_»"∞≥ #ÿ ÉèHí Î˜ Ü≥∂QÍxfl J=ÅOaOKåe. q+¨Ü∞« ã¨∞MÏÅg∞^Œ
q~°‰õΩÎ_»∞ HÍ"åe. Ü«∞=∞O xÜ«∞=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# Ü≥∂QÆ=∂~åæÅ#∞ JÉèíºã≤Oz =∞#ã¨∞#∞ =â◊Ñ¨~°K«∞HÀ"åe.
ã‘. „â◊^•úQÆi+¨μªñ_≥· ã¨`«º"≥∞ÿ#\˜ì =∞ ^•ƒù=O|∞ =∞`åÊ^Œ¿ã=#O|∞
=i‚`« =∞`«¯^ä•Hõ~°‚#O|∞#∞ ã¨~°fi Éèí∂`« ã¨=∞`«fi =∞*Ï`« "≥·~°
=Ú#∞ ¢|Ç¨Ï‡K«~°ºO|∞ Ñ¶¨∞#=∞ø# =∂kQÍñ QÆÅ x[^èŒ~°‡ ãÖQÆ`«∞Åñ *Ëã≤
ãÖ`«∞+¨μìñ_»∞#∞ q∞`åâ◊#∞ñ_»∞ <ÕHÍOuÜ«Ú =∞##jÅ∞ñ_»∞ g`«=∞`«û~°∞O_»∞
`Õ. #QÆ∞K«∞ q∞„`«`«fi=Ú#ñ QÆ$Ñ¨ñ ^Œye Ü«∂`«‡, Hõe`« q*Ï˝xÜ≥ÿ∞ |O^èŒHõO|∞ Öˇ·#
Ñ¶¨∞# â◊s~° Ñï„QÆÇ¨ÏŸ`«¯O~î° Ü«∞O^Œ∞, <å„QÆÇ¨Ï=Ú ¿ãã≤ =iÎOÑ¨ #QÆ∞#∞ =∞é˜Ü«Ú. 909
* "≥∂HΔÍã¨‰Ωõ _Î ∞» K«eOK«x „â◊^•úã‰¨ Ωõ ÅÎ `À <å ã¨`º« ã¨fi~°∂áêxfl `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. <å áê^•Å∞ ¿ãqOKåe.
<å Hõ^ÅŒä #∞ PHõiO‚ Kåe. ã¨~fi° r=ÙÅÜ«∞O^Œ∂ ã¨=∞|∞kú`À =iÎOKåe. Z=fii`À#∂ "≥~· O° ÖË‰Ωõ O_® LO_®e.
„|Ç¨Ï‡K«~°ºO, =∞ø#O "≥Ú^ŒÖˇ·# P`«‡^èŒ~å‡Å#∞ J=ÅOaOKåe. ãÖ`«`«=¸ ãÖ`À+ÖQÍ LO_®e.
q∞`«OQÍ Éèí∞lOKåe. UHÍO`«OQÍ LO_®e. =∞##jÅ∞_≥· LO_®e. =∂`«û~åºxfl ^Œ∂~°O KÕã¨∞HÀ"åe.
"≥∞ÿ„u, Hõ~°∞} JÉèíºã≤OKåe. P`«‡*Ï˝#O JÅ=~°∞K«∞HÀ"åe. `«# â◊s~°O g∞^•, Pf‡Ü«ÚÖˇ·# "åig∞^•
Pã¨H˜Î `«yæOK«∞HÀ"åe. Jq |O^èŒ<åxH˜ ¿ÇÏ`«∞ ==Ù`å~Ú.
=. r"Õâ◊fi~° `«`«Îfi*Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ q=$`«ÎO|~Ú# |∞kú `«^Œ=™ê÷#O|∞#∞O QÆey ^Œ∂sÉèí∂`Õ`«~°
^Œ~°≈#∞O_≥· r"å`«‡ *Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ K«‰õΔΩiO¢kÜ«∞O|∞# ã¨∂~°∞ºx ^Œi≈OK«∞ K«O^ŒO|∞#†
<å`«‡<åÜ«∞‰õΩO _»~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œi≈Oz x~°∞áêkèHõOÉˇ· q∞^ä•ºÉèí∂`«O |QÆ∞
#Ç¨ÏOHÍ~°O|∞# ã¨„^Œ∂ÑÖ|∞KÕñ „|HÍâ◊=∂#O |QÆ∞K«∞ñ „|^è•#HÍ~°}O|∞#‰õΩ, #kèëêª#O|∞#∞,
QÍ~°ºO|∞#‰õΩñ [‰õΩΔ =ÙOÉ’Öˇñ „|HÍâ◊HOõ |∞#∞, ã¨=∞ã¨Î HÍ~°ºHÍ~°}Ï#∞ã¨∂º`«O|∞#∞, |iÑ¨Ó~°O‚ |∞#∞,
ã¨~°fi"åºÑ¨HõO|∞#∞ #QÆ∞ „|Ç¨Ï‡O|∞ñ ÉÁO^Œ∞#x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 910
* r"Õâfi◊ ~°∞Å Ü«∞^ä•~°ã÷ fi¨ ~°∂ÑÖ (¢uQÆ∞}Ï`«‡Hõ"∞≥ #ÿ „Ñ¨H$õ uÖ’ z‰õΩ¯H˘#fl"å_»∞ r=Ù_»h, „uQÆ∞}ÏÅ‰õΩ
Jf`«∞_≥· "åxx #_çÑO≤ KÕ"å_»∞ Dâ◊fi~°∞_»h) `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»O=Å¡ |∞kú JO`«~∞° ‡Y =∞ø`«∞Ok. JO^Œ∞=Å¡
|∞kúÜ∞« O^Œe ãÖHõÅÊqHõÖÏÊÅ „Hõ=∞O `≥Å∞ã¨∞OÎ k. JÑ¨C_»∞ W`«~° Ñ¨^•~å÷ÖgË HõxÊOK«=Ù. r"å`«‡*Ï˝#O`À
HõO\˜`À ã¨∂~°∞º}˜‚ K«∂z#O`« ã¨∂\˜QÍ P`«‡<åÜ«∞‰õΩ_≥·# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk.
JÑ¨C_»∞ JÇ¨ÏOHÍ~åxH˜ `å=ÙO_»^∞Œ . Jk q∞^ä•ºÉè∂í `«"∞≥ ÿ `˘ÅyáÈ`«∞Ok. ã¨`º« O „Ñ¨HÍâ◊=∂# =∞=Ù`«∞Ok.
JO^Œ∞=Å¡ „Ñ¨^•è #HÍ~°}"≥∞#ÿ =¸Å„Ñ¨H$õ uH˜ P^è•~°=¸, ã¨=∞ã¨Î ã¨$+≤hì ^Œ$+≤=ì Öˇ „Ñ¨HÍtOÑ¨K¿Õ ãn, qâ◊fiOÖ’x
ã¨=∞ã¨Î HÍ~°ºHÍ~°}ÏÅ‰õÄ =¸ÅÉèí∂`«=¸, ÑïÑ¨Ó~°‚=¸, ã¨~åfiO`«~åºg∞ J~Ú# Ñ¨~°„|Ç¨‡xfl
á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. q#∞ =∂`«‡ "Õ`«Î‰õΩ q+¨μ‚ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ <≥é∞ñQÆOQÆñ|_»∞, #k Ü≥∞@¡@#fl
QÆQÆ#ã¨∞÷ñ _»QÆ∞ k#Hõ~°∞ H˜~°}KåÛùÜ«∞ [Å=ÚÅ QÆ$Ç¨Ï‰õΩ_»º *ÏÅHõ=ÚÅ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 491
=Å#ñ ^Àñz# „ÑüÑ¶ë`«O|∞ KÕ`« #∂Ç≤ÏOÑÖQÆñ |_ç# Ü«∞ ~Úº#∞x Ñÿk
#i÷ =∞<À|∞^ŒúºÇ¨ÏOHõ~°}„`«Ü«∞ <å_ô „Ñ¨HÍâ◊=Ú##∞ <≥é∞OQÆ
`Õ. =K«∞Û <å`«‡ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ =Åñu QÍñQÆñ, l`«Î=Ú#ñ ^ÀñK«∞ #Oz`«„j ^Œ#iÛ
Ü«∞ =∞‡Ç¨=¸iÎ ã¨~°fiÉèí∂`åO`« ~å`«∞‡ñ, _»QÆ∞@ <å`«‡A˝Å‰õΩñ QÍ# #QÆ∞#∞ =∞é˜Ü«Ú. 911
* P`«‡ã¨fi~°∂ÑÖ `≥eã≤#"åxH˜ Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂ÑÖ `≥Å∞ã¨∞ÎOk. ZÖÏQÆO>Ë – PHÍâ◊OÖ’x
ã¨∂~°∞ºx H˜~°}ÏÅ∞ hà◊¡Ö’#∂, WO\˜QÀ_»ÅÖ’x H˜\˜H©ãÖ^Œ∞ÅÖ’#∂, „Ñ¨ãïOK«@O =Å¡ ã¨∂~°∞º_»∞#fl@∞¡
=∞#O `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï=Ú. =∞#ã¨∞û |∞kú JÇ¨ÏOHÍ~°O J<Õ D =¸_çO\˜Ö’ „Ñ¨™ê~°=∞ÜÕ∞º „Ñ¨HÍâ◊O
^•fi~å Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂áêxfl ÑïÑ¨Ó~°‚OQÍ QÆ∞iÎOK«=K«∞Û. K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖK«OÖ’ JO`«~åºq∞QÍ LO_Õ P
=∞Ç¨=¸iÎ P`«‡"Õ`«ÎÖˇ·# =∞Ç¨`«∞‡Å JO`«~°OQÍÅÖ’ JYO_»â’ÉèÏ "≥·Éèí=O`À ^Œ~°≈#q∞™êÎ_»∞.
=. r=ÙO_»∞ ã¨∞+¨μáêÎº^Œº=ã¨÷ÅÜ«∞O^Œ∞ñ |~°=∂`å‡#∞+¨‰õΩÎO_≥·# Éèí∂`åk `«`«ÎfiO|∞Å∞ b#O|∞Öˇ·
„Ñ¨Hõ$uÜ«∞O^Œ∞ "åã¨<å=∂„`«O|∞ QÆey Ü«∞HÍ~°ºHÍ~°}O|∞Öˇ· Ü«Ú#fl ã¨∞+¨μÑ≤Î ã¨=∞Ü«∞O|∞#O
^•#∞ xã¨ÎO„^Œ∞O _»QÆ∞K«∞ x`«~°O|∞KÕ`«ñ QÆÑ¨ÊO |_»x "åñ_≥· Ñ¨~°=∂`å‡#∞Éèí=O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞
#x K≥Ñ≤Ê# qx ^Õ=Ç¨˙u ~Ú@¡xÜ≥∞. 912
* r=Ù_»∞ ã¨∞+¨μÑ≤Î (QÍ_èx» „^Œ)Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞x`À „Ñ¨QÍ_è"» ∞≥ #ÿ ãÖ|O^èOŒ Hõey LO\Ï_»∞. "åxÜ«∞O^Œe
ÑÖKíÉèí∂`åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# `«`åÎfiÅ∞ „Ñ¨Hõ$uÖ’ qb<åÖˇ· ãÖ™ê¯~° =∂„`«OQÍ LO@∂, `«=∞ Ñ¨#∞Å#∞
KÕÜ«∞ÖËx ã≤÷uÖ’ LO\Ï~Ú. P ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ™ê^èŒ‰õΩx P`«‡ `å#∞=∂„`«O "Õ∞ÖÁ¯xLO_ç Z@∞=O\˜
J=~À^èŒ=¸ ÖËx^≥· Ñ¨~°=∂`«‡#∞ ÉèÏ=# KÕã¨∂Î LO@∞Ok Jx K≥Ñ¨ÊQÍ qx ^Õ=Ç¨˙u HõÑ≤Å∞x`À W\Ï¡
J#flk.
ã‘. q=∞ÖÏ`«‡! ~¸ Ñ¨$käqH˜x QÆO^èŒ=Ú#‰õΩ ãëÅO|∞#‰õΩ#∞ ~°ãÖ|∞#‰õΩ#∞
#<Àº#º =∞QÆ∞ #q<åÉèÏ= ãÖ|O^èŒ "≥∞ÿ# ãÖQÆuñ „|Hõ$`åº`«‡Å‰õΩ#∞
ã¨`«`«O|∞ #<Àº#ºãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ Ü«ÚO_»∞ „Ñ¨Hõ$u ^• #Ü«∂º`«‡ñ ÉÏÜ«Ú >ˇ@∞¡?
^ŒÅáÈÜ«∞ <˘Hõ=∂@∞ `«`«ÎfiÉ’^èŒ=ÚKÕ`« Éèí=ÉèíÜ«∞O|∞Å <≥Å¡ñ ÉÏÜ«Ú >ˇ@∞¡?
`Õ. K«zÛ „Hõ=∞‡éñ |∞@ìx *Ï_» ÜÕ∞k?, ~ÚxflÜ«Úñ ^≥eÜ«∞ <å#u ~ÚzÛ ##∞flñ
QÆ~°∞} ~°H˜ΔOÑ¨"Õ! ^Õ=QÆ} ã¨∞¿ã=º!, ÉèíHõÎÖ’HÍ#∞QÆO`«=º! Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨! 913
* x~°‡Å ã¨fi~°∂áê! ÑÖK«É∂íè `åÅÖ’ Ñ¨$käqH©, QÆO^è•xH©, [ÖÏxH©, ~°™êxH© J<Àº#º"≥∞#ÿ Jq<åÉèÏ=
ãÖ|O^èŒO ZÖÏ L#fl^À J^Õ q^èŒOQÍ „Ñ¨Hõ$uH© P`«‡‰õÄ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ Ñ¨~°ã¨Ê~° ãÖ|O^èŒO LOkHõ^•!
J@∞=O@Ñ¨C_»∞ „Ñ¨H$õ u P`«‡#∞ Z\Ï¡ q_çz ÃÑ@ìQÅÆ ∞QÆ∞`«∞Ok? XHõ¯ ™êi ãÖÉèqí Oz# `«`fiÎ« *Ï˝#O=Å¡
ãÖ™ê~°ÉèíÜ«∂Å∞ Z\Ï¡ `˘ÅyáÈ`å~Ú? K«zÛ# `«~åfi`« =∞m§ Ñ¨Ù@ì‰õΩO_® LO_Õ =∂~°æO Uk? W=hfl
<å‰õΩ ÉÏQÍ `≥e¿ã@@∞¡ K≥Ñ¨C. F ^Õ=^Õ"å! ÉèíHõÎ[#â◊~°}Ïº! Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞ëê! HõxHõiOz D *Ï˝#O <å‰õΩ
Hõ\ÏH˜ΔOK«∞! ##∞fl ~°H˜ΔOK«∞!
=. Jx# ÉèíQÆ=O`«∞O _ç@¡xÜ≥∞, Jxq∞`«ÎO |~Ú# ã¨fi^èŒ~°‡O|∞##∞ x~°‡ÖÏO`«óHõ~°}O|∞##∞
ã¨∞xtÛ`«OÉˇ#· =∞^ŒƒHù Î̃ Ü≥∂QÆO|∞##∞ ã¨`¯« ^ä• „â◊=} ãÖáêk`«OÉˇ#· "≥~· åQÆºO|∞##∞ ^Œ$+ì̈„Ñ¨H$õ u
Ñ¨Ù~°∞+¨Ü«∂^ä•`«‡ºO|QÆ∞ *Ï˝#O|∞##∞ |e+¨ªO|~Ú HÍ=∂#aè+¨fiOQÆO|QÆ∞ q~°H˜Î=Å#ñ
^ŒáÈÜ«ÚHõÎO|~Ú# Ü≥∂QÆO|∞##∞ ã¨∞f„=O|~Ú# z`≥·ÎHÍ„QÆ`«O *Ëã≤ Ñ¨Ù~°∞+¨μx ^ŒQÆ∞„Ñ¨Hõ$u
^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#OÉˇ· u~À^è•#O|∞#∞ ÉÁO^Œ∞, #kÜ«Ú#∞OQÍHõ Ü«∞~°}˜QÆ`«OÉˇ·# =Ç≤ÏflKÕ #~°}˜
^ŒÇ≤ÏOÑ¨ñ|_»∞ K«O^ŒO|∞#, *Ï˝#O|∞#O ^Œ`«Îfi ^Œ~°≈#O|∞#O*Ëã≤ x~°O`«~°O|∞ |Å=O`«O|∞#∞
^Œ$+¨ì^À+Ö|∞#∞ #QÆ∞ „Ñ¨Hõ$u r=ÙxKÕ`« Éèí∞HõÎÉè’QÆÜ≥ÿ∞ q_»∞=O|_»∞ #x K≥Ñ≤Ê. 914
* ^Õ=Ç¨˙u WÖÏ „áêi÷OÑ¨QÍ ÉèQí =Æ O`«∞_≥#· HõÑÅ≤ ∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞. J=∂‡! h „Ñ¨âfl◊ Å‰õΩ ã¨=∂^è•#O
K≥|∞`å#∞ q#∞. ™ê^èŒ‰õΩ_≥·# Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ Z@∞=O\˜ Ñ¶¨ÖÏxfl HÀ~°‰õΩO_® `«# ^èŒ~å‡Å#∞ `å#∞ x~°fiiÎã¨∂Î
LO_®e. `«# =∞#ã¨∞û#∞ ZÅ¡Ñ¨C_»∂ x~°‡ÅOQÍ LOK«∞HÀ"åe. <åÜ«∞O^Œ∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Hõey
LO_®e. =∞Oz =∞Oz Ñ¨Ù}ºHõ^ÅŒä #∞ Pã¨H` Î˜ À PHõiO‚ Kåe. „Ñ¨H$õ u Ñ¨Ù~°∞+¨ ãÖ|O^è"Œ ∞≥ #ÿ Ü«∞^ä•~°*÷ Ï˝<åxfl
J=QÆÒ« KÕã∞¨ HÀ"åe. HÀiHõÅ#∞ ^Œ∂~°OQÍ áê~°^Àe "≥~· åQÍºxfl ÃÑOá⁄OkOK«∞HÀ"åe. `«Ñã¨ ∞¨ û`À ‰õÄ_ç#
Ü≥∂QÍÉèÏºãÖ K≥Ü«∂ºe. JYO_»"≥∞ÿ# UHÍ„QÆ`«#∞ J=ÅOaOKåe. D ™ê^èŒ#=Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μx JO@∞H˘x
L#fl „Ñ¨H$õ u ^ŒO^ŒÇÏ¨ º=∂#"≥∞ÿ J^Œ$â◊º"≥∞áÿ È`«∞Ok. J~°}#˜ ∞Oz L^Œ~ÚOz# Jyfl J~°}x˜ HÍeÛ "Õã#≤ @∞¡
*Ï˝#O =Å¡#∂, `«`«Îfi^Œ~°≈#O =Å¡#∂, Ñ¨\˜+¨ª=¸ |e+¨ª=¸ ^À+¨Éèí∂~Ú+¨ª=¸ J~Ú# „Ñ¨Hõ$ux
J#∞Éèíqã¨∞Î#fl r=Ù_»∞ ã¨QÆOÖ’<Õ "≥ÚQÆO "≥ÚuÎ Ñï`åºQÆO KÕ™êÎ_»∞.
Hõ. q#∞ „Ñ¨Hõ$u <≥·[=∞Ç≤Ï=∞O, |∞#ñ ^Œ#Ö’ #∞#flÜ«∞\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ =∞¿ÇÏ
â◊√#‰õΩ #â◊√Éèí qã¨∞Êù~°}O, |#Ü«∞=Úñ QÍqOÑ¨ñ*ÏÅ, ^Œk Ü≥∞@¡x#<£. 915
* „Ñ¨H$õ u ZO`« |ÅO HõÅ^≥<· å `«# „Ñ¨ÉÏè =O =Å¡ `«#‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_≥· `«#Ö’ „Ñ¨=iÎOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ
J=∞OQÆàÏhfl, J<å~å÷hfl PK«iOK«ÖË^Œ∞.
K«. Ñ¨Ù~°∞+¨μñ_»∞ x„^Œ"Àñ QÆÅÅñ ÉÁO^Œ∞ ##~°÷Hõ=ÚÖò „Ñ¨É’^èŒ=∞O
^Œ~°Ü«∞ñQÆ q∞^äŒºÖˇ· Ñ¨Ù~°∞+¨μ#O^Œ∞ Ñ¶¨∞\ÕÑ¨x ÔH·=_çO, |ˆ~
â◊fi~°∞#‰õΩ <å`«‡<å^äŒ∞#‰õΩ ã¨~°fiâ◊siH˜ñ QÆ~°‡™êH˜ΔHÕ
|~°∞=_çñ ÉÁO^Œ"≥#flñ\˜H˜ñ „ÉÏHõ$`«^À+¨=Ú ÅOQÆ<å=∞}©! 916
* =∂#=Ù_»∞ x„^ŒáÈ`å_»∞. P x„^ŒÖ’ U"À ã¨fiáêflÅ∞ =™êÎ~Ú. Ñ‘_»HõÅÖ’ Z<Àfl HõëêìÅ∂ #ëêìÅ∂
„áêÑ≤Î™êÎ~Ú. HÍx HõÅ HõiyáÈ~Ú "Õ∞Å∞HÀQÍ<Õ J=hfl Jã¨`åºÅx `≥Å∞ã¨∞‰õΩO\Ï_»∞. J"Õg J`«xH˜
ÉÏ^è•Hõ~åÅ∞ HÍ=Ù! J^Õ q^èŒOQÍ P`«‡<å^äŒ∞_»∂, ã¨~°fiâ◊ss, Hõ~°‡™êH©Δ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞#‰õΩ „Ñ¨Hõ$uH˜
ãÖ|OkèOz# ^ÀëêÅ∞ Z#fl\˜H© JO@==∂‡!
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 493
=. Jx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 917
ã‘. J^è•º`«‡`«`«Ê~°∞O _»QÆ∞"åñ_»∞ ÃÑ‰õΩ¯ [#‡O|∞Åñ Éˇ‰õΩ¯ HÍÅO|∞ÅO^Œ∞
„|Ç¨Ï‡Ñ¨^Œ„áêÑ≤Î Ñ¨~°ºO`«=Ú#∞ |∞@∞ì ã¨~åfi~°÷ "≥·~åQÆºâße Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|∂x <å Éèí‰õΩÎÅKÕ #∞Ñ¨^ÕtOÑ¨ñ |_ç# q*Ï˝#ãÖÑüÎ KÕ`«ñ
|~°ñQÆñ „||∞^Œ∞úñ_≥· |Ç¨ï"å~°=ÚÅ∞ Éèí∂i =∞„`«Ê™ê^Œ„áêÑ≤Î=∞uñ ^Œ#~°∞Û
`Õ. x[ Ñï*Ï˝# qzÛù#fl xdÅ ãÖâ◊, Ü«ÚO_»∞, x~°∞‡HõÎeOQÆ^ÕÇ¨ïO_»∞ #QÆ∞K«∞
##Ñ¶¨∞! Ü≥∂wO„^ŒÇ¨Ï$^ÕæÜ«∞ =∞QÆ∞ =∞nÜ«∞, k=º^è•=∞O|∞ <˘O^Œ∞ ãÖnÑ¨ÙÎñ _»QÆ∞K«∞. 918
* Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞. Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡~åÖÏ! P`«‡*Ï˝# ãÖÑ¨#∞fl _≥·#"å_»∞
„|Ç¨Ï‡Ñ¨^ŒO „áêÑ≤ÎOKÕ Ñ¨~°ºO`«O ZO`«HÍÅ"≥∞ÿ<å Zxfl[#‡Öˇ·<å Z`«∞Î`«∂<Õ LO\Ï_»∞. "åx "≥·~åQÆºO
K≥‰õΩ¯ K≥^Œ~°^Œ∞. <å Éèí‰õΩÎÅ∞ LÑ¨^ÕtOz# q*Ï˝# ãÖÑ¨^Œ=Å¡ „Ñ¨É’^èŒO á⁄Ok#"å_≥· Z<Àfl =∂~°∞Å∞ <å
J#∞„QÆÇ¨xH˜ áê„`«∞_»=Ù`«∂ LO\Ï_»∞. `å#∞ á⁄Ok# P`«‡*Ï˝#O`À `«# ãÖ^ÕÇ¨ ÅxflO\˜h q=ÚH˜Î
KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï_»∞. eOQÆ^ÇÕ ¨ xfl q_çzÃÑ\˜,ì Ü≥∂yÑ¨ÙOQÆ=ÙÅ JO`«~O° QÍÅ‰õΩ ãÖÉèÏ=º"≥∞#ÿ <å k=º^è•=∂xfl
`Õ[ã≤fiÜ≥ÿ∞ KÕ~°∞H˘O\Ï_»∞.
=. =∞é˜Ü«Ú #}˜=∂^ŒºÃ+Âìâ◊fi~°ºO|∞Å∞ "≥∂HõΔO|∞# HõO`«~åÜ«∞O|∞Å∞, HÍ=Ù# "åx Ü«∞O^Œ∞ qQÆ`«
ãÖQÆ∞O_»∞#∞ =∞nÜ«∞K«~°} ã¨~À[ã≤÷`« Åe`åO`«~°OQÆ∞O_»∞#∞ #QÆ∞"åñ_»∞ =∞$`«∞º^Õ=`«
#Ñ¨Ç¨Ïã≤Oz "≥∂HõΔO|∞ <˘O^Œ∞ #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú Ü≥∂QÆÅHõΔ} „Ñ¨HÍ~°O|∞ qxÑ≤O`«∞ q#∞ =∞x
ÉèíQÆ=O`«∞O _≥·# HõÑ≤Å∞O_»∞ #$áê`«‡[ H˜@¡xÜ≥∞. 919
* J}˜=∞ QÆi=∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# J+¨ìã≤^Œ∞úÅ∞ "≥∂HΔÍxH˜ qÑ¶¨∂flxfl Hõeæ™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ "å\˜g∞^Œ
=∞=∞HÍ~åxfl =^ŒeÃÑ\˜ì =∞nÜ«∞ Ñ¨^ŒHõ=∞ÖÏÅ#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~°K«∞‰õΩ#fl"å_»∞ =∞$`«∞º=Ù#∞
u~°ã¨¯iOz "≥∂HΔÍxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê WOHÍ Ü≥∂QÆÅHõΔ} q^è•<åÅ#∞ q=iOK«∞`å#∞, q#∞ =∞x
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# HõÑ≤Å∞_»∞ ^Õ=Ç¨˙u`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. nèx^èŒ∞Öˇ· ÜÕ∞ Ü≥∂QÆ q, ^è•#O|∞#ñ *Ëã≤ =∞#=Ú ^ŒQÆ q=∞ÅOÉˇ·,
=∂x`« =∞QÆ∞ =∞`«Ê^Œ=ÚO, |∂#∞^Œ∞, ~å Ü≥∂QÆ ^èŒ~°‡=ÚÅ <≥é˜ñyO`«∞<£. 920
* ã¨ÇÏ¨ [OQÍ |∞kú=∞O`«∞ÖË J~Ú#Ñ¨Ê\˜H© U Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ =Å¡ `«=∞ =∞#ã¨∞û#∞ =∞iO`« Ñïâ◊√^ŒOú
KÕã¨∞H˘x =∂#hÜ«∞"≥∞ÿ# <å ã¨xflkèx KÕ~°∞‰õΩO\Ï~À PÜ≥∂QÆ^èŒ~å‡Å∞ K≥|∞`å#∞ q#∞.
=. Jk Ü≥∞@¡x# â◊H˜ÎH˘Åñk ã¨fi^èŒ~å‡K«~°}O|∞#∞, âß„ã¨Îqx+≤^Œú^èŒ~°‡ Hõ~°‡O|∞Å∞ =∂#∞@Ü«Ú,
^≥q· HõOÉˇ· =zÛ# Ü«∞~°O÷ |∞=Å# ãÖ`À+≤OK«∞@Ü«Ú, =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« Náê^•~°Û#O|∞#∞, „QÍ=∞º^è~Œ ‡°
x=$uÎÜ«Ú, "≥∂HõΔ^èŒ~°‡O|∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ~°uÜ«Ú, q∞`«OÉˇ· â◊√^ŒúO|~Ú# Ü«∂Ç¨~°¿ã=Ü«Ú,
q[#O|~Ú x~åƒ^èŒHõO |~Ú# ™ê÷#O|∞# #∞O_»∞@Ü«Ú, Ç≤ÏO™ê~åÇ≤Ï`«ºO|∞#∞, ã¨`«ºO|∞#∞,
#¿ãÎ Ü « ∞ O|∞#∞ ^Œ # Ô H O`« Ü« ∞ ~° ÷ O |∞Ñ¨ Ü ≥ ∂ yOK« ∞ #O`« Ü« ∞ ~° ÷ O | ã‘ fi Hõ i OK« ∞ @Ü« Ú ,
„|Ç¨Ï‡K«~°ºO|∞#∞, ^ŒÑ¨â∫≈K«O|∞Å∞#∞, ™êfi^è•ºÜ«∞Ñ¨~î°#O|∞#∞, Ñ¨~°=∞Ñ¨Ù~°∞+¨μO_≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x
Ü«∞~°Û#O|∞#∞, =∞ø#O|∞#∞, Pã¨#[Ü«∞O|∞#∞, ^•#O*Ëã≤ ÃãÂ÷~°ºO|∞#∞, „áê}"åÜ«Ú
ã¨fi=jHõ~°}O|∞#∞, WO„kÜ«∞ x„QÆÇ¨Ï~°∂ÑÖ Éˇ·# „Ñ¨`åºÇ¨~°O|∞#∞, =∞#O|∞KÕ xO„kÜ«∞O|∞Å
q+¨Ü«∞O|∞Å =Å# =∞~°eOz Ç¨Ï$^ŒÜ«∞=∞O^Œ∞ xÅ∞Ñ¨Ù@Ü«Ú, ^ÕÇ¨ÏQÆ`«OÉˇ·# =¸ÖÏ^è•~åk
™ê÷ # O|∞ÅÖ’ <˘Hõ ¯ ™ê÷ # O|∞#O^Œ ∞ Ç¨ Ï $^Œ Ü « ∞ QÆ ` « O |~Ú# =∞#ã¨ ∞ û`À_» O QÆ ∂ _» ñ
„ÉÏ}^è•~°}O|∞#∞, "≥·‰õΩO~î°∞O _≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O_»∞ „Ñ¨=iÎOz# k=ºbÖÏ K«i„`« ^è•º#O|∞#∞,
=∂#Ãã·HÍ„wHõ~°}O|∞#∞, |~°=∂`«‡ Ü«∞QÆ∞ Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞x ã¨=∂<åHÍ~°`«Ü«Ú#∞ xqÜ«Ú#∞O QÍHõ
`«H˜¯# „=`«^•<å^Œ∞ÅO *Ëã≤, =∞<À^Œ∞+¨ìO |~Ú# Ü«∞ã¨<å‡~°æO|∞#∞ |iÇ¨ÏiOz, l`«„áê}∞O_≥·
"≥∞Å¡# Ü≥∂lOz, â◊√zÜ≥ÿ∞# ^Õâ◊O|∞#O „|u+≤ªOz ql`åã¨#∞O_≥·, Ü«∞Éèíºã¨Î‰õΩâßl#
KÕÖ’`«Î~åã¨#OÉˇ·# Ü«∂ã¨#O|∞ ¿ãã≤, |∞∞AHÍÜ«ÚO_≥· „áê}=∂~°æO|∞#∞ QÆ∞OÉèíHõ ˆ~K«Hõ
Ñ¨Ó~°HõO|∞ÅO QÀâ◊â’^èŒ#O|∞ ¿ãã≤, ‰õΩOÉèíHõ Ñ¨Ó~°HõO|∞ÅKÕ`«O „|u‰õÄÅO|∞ QÍqOz, K«OK«ÅO
|~Ú# z`«ÎO|∞ ã¨∞ã≤÷~°O|∞ QÍqOz, f„=O|~Ú# Ü«∞=∞O|∞#O „|`«Ñ¨ÎO|~Ú qQÆ`« ã¨=∞ã¨Î
^À+Ö |QÆ∞ Kåg∞Hõ~O° |∞ Hõ~}° ˜ q~°[O|∞ ¿ãã≤ l`«=∂~°∞`«∞O _»Q∞Æ Ü≥∂y „Hõ=∞‡éO „ÉÏ}ÏÜ«∂=∞O
|#∞ áê=‰õΩxKÕ`« "å`«Ñ≤`«Îâı¡+¨‡O|∞Å#∞ ^À+Ö|∞Å Éèíã‘‡Hõ~°}O|∞ ¿ãã≤ ^è•~°}O|∞KÕ`«ñ
yeƒ+Ö|∞Å#∞ „|`åºÇ¨~°O|∞KÕ`« ãÖã¨~°æO|∞Å#∞ ^ŒÇ¨Ï#O|∞¿ãã≤, ^è•º#O|∞KÕ`« ~åQÆO|∞Å
ã¨`åÎfik QÆ∞}O|∞Å#∞ x"åiOz, ã¨fi<å™ê„QÍ=Ö’Hõ#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞. 921
* Jk Z\Ï¡QÆO>Ë `«# â◊H˜Î =OK«#ÖË‰õΩO_® `«# ^èŒ~å‡Å#∞ `å#∞ PK«iOK«_»O, âß„™êÎÅÖ’
x¿+kèOÑ¨|_ç# Hõ~°‡Å#∞ =∂#_»O, ^≥·qHõOQÍ J#QÍ `«# „Ñ¨Ü«∞`«flO ÖËHõ<Õ ÅaèOz# ^èŒ#O`À
ãÖ`À+≤OK«_O» , =∞Ç¨`«∞‡Öˇ#· ÉèQí =Æ ^Œƒ‰ù Ωõ ÅÎ k=ºáê^ŒÑ^¨ •‡Å#∞ ¿ãqOK«_O» , W`«~∞° Å‰õΩ U=yOÑ¨Ù HõeyOKÕ
Ñ¨#∞Å#∞ =∂#∞HÀ=_»O, "≥∂HõΔ^èŒ~å‡Öˇ·# âßOu JÇ≤ÏOã¨ "≥Ú^ŒÖˇ·# q+¨Ü«∂ÅÃÑ·# Pã¨H˜Î Hõey LO_»@O,
Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# PÇ¨~åxfl q∞`«OQÍ u#_»O, „Ñ¨âßO`«"≥∞ÿ W|ƒOkÖËx UHÍO`«„Ñ¨^Õâ◊OÖ’ x"åãÖ KÕÜ«∞_»O,
Ç≤ÏOã¨KÕÜ«∞‰õΩO_® LO_»_»O, ã¨`«º=∂~åæxfl `«Ñ¨Ê ‰õΩO_»_»O, W`«~°∞Å =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ ^˘OQÆeOK«‰õΩO_®
LO_»_O» , `«#‰õΩ ZO`« J=ã¨~"° ∂≥ JO`«=~°Hˆ ^è#Œ O „QÆÇÏ≤ OK«_O» , „|Ç¨Ï‡K«~åºxfl áê\ÕK«_O» , `«Ñâ¨ ∫≈KåÅ∞
Hõey LO_»_»O, ã¨„^ŒæO^ä•Å∞ K«^Œ=_»O, ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞}˜‚ Ñ¨ÓlOK«_»O, =∞ø#OQÍ LO_»_»O, Z‰õΩ¯=HÍÅO
J#∞‰õÄÅ"≥∞#ÿ Ñ¨ûúŒ Ö’ ÉèQí =Æ O`«∞x ^è•ºxã¨∂Î ‰õÄ~ÀÛ=_»O, D Pã¨#q[Ü«∞O =Å¡ ã≤~÷ ` ° fi« O ãÖáêkOK«_O» ,
„áê}"åÜ«Ú=Ù#∞ ™êfinè#O KÕã¨∞HÀ=_»O, WO„kÜ«∂Å#∞ q+¨Ü«∂Å#∞O_ç x„QÆÇ≤ÏOK«_»O, WO„kÜ«∂Å
#∞O_ç =∞~°e# =∞#ã¨∞û#O^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∂xfl xÅÊ_»O, ^ÕÇ¨Ï=∞O^Œ∞#fl =¸ÖÏ^è•~°O "≥Ú^ŒÖˇ·# ™ê÷<åÅÖ’
U^À XHõ ™ê÷#=∞O^Œ∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ QÆÅ =∞#ã¨∞û`À ‰õÄ_® „áê}^è•~°} KÕÜ«∞_»O, N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 495
k=º K«i„`«OÖ’x bÅÅ#∞ ^è•ºxOK«_»O, =∞#ã¨∞û#∞ UHÍ„QÆOQÍ LOK«∞HÀ=_»O, Ñ¨~°=∂`«‡ J~Ú#
Ñ¨^Œ‡<åÉèí∞_»∞ JO`«\Ï xO_ç L<åfl_»x qâ◊fiã≤OK«_»O W`åº^Œ∞Å∞ Ü≥∂QÆ^èŒ~å‡Å∞.
gx #xflO\˜h PK«iOK«_»"Õ∞HÍHõ q∞ye# „=`åÅ∂ ^•<åÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q PK«iOKåe.
=∞<À=∂e#ºO`À ‰õÄ_ç# K≥_»∞=∂~åæÅ#∞ q_çzÃÑ\Ïìe. „áê}ÏÜ«∂=∞Ñ¨~°∞_≥·, K«Hõ¯QÍ PÖ’zOz, â◊√z
Ü≥ÿ∞# „Ñ¨^Õâ◊OÖ’ Z@∞=O\˜ P@OHõO ÖË‰õΩO_®, ^Œ~åƒùã¨#OÃÑ· XHõ lOHõK«~å‡xfl, ^•xÃÑ·# =„™êÎxfl
Ñ¨~°z# ã¨∞MÏã¨#OÃÑ· ‰õÄ~ÀÛ"åe. â◊s~åxfl x\Ï~°∞QÍ xÅ∞Ñ¨ÙH˘x, ‰õΩOÉèíHõ Ñ¨Ó~°Hõ ˆ~K«Hõ ~°∂Ñ¨"≥∞ÿ#
„áê}ÏÜ«∂=∞O`À J#fl=∞Ü«∞ „áê}=∞Ü«∂k HÀâßÅ#∞ â◊√kú KÕã¨∞H˘x K«OK«Å"≥∞ÿ# z`åÎxfl ã¨∞ã≤÷~°O
KÕã¨∞H˘x, f„="≥∞ÿ# ™ê^èŒ#`À, ÉÏQÍ HÍz Hõ~°yOz =∂e#ºO áÈQ˘\˜ì# |OQÍ~åxfl =Öˇ =∞#ã¨∞û#∞
ã¨fiK«ÛOù KÕã∞¨ HÀ"åe. D q^èOŒ QÍ "åÜ«Ú=Ù#∞ =â◊O QÍqOK«∞H˘#fl Ü≥∂yH˜, „áê}ÏÜ«∂=∞O J<Õ JyflKÕ`«
"å`«Ñ≤`«Îâı¡ëê‡Å<Õ ^ÀëêÅ∞ #t™êÎ~Ú. UHÍ„QÆ`« =Å¡ áêáêÅ∞ ~°∂Ñ¨Ù=∂ã≤áÈ`å~Ú. =∞<Àx„QÆÇ¨ÏO =Å¡
K≥_»∞ ãÖã¨~åæÅ∞ q_çáÈ`å~Ú. J@∞=O\˜ Ü≥∂y ^è•º#O=Å¡ ~åQÆ^ÕfiëêÅ‰õÄ, „uQÆ∞}ÏÅ‰õÄ Jf`«∞_≥·
ã¨fi<å™ê„QÍ# (`«# =Ú‰õΩ¯ z=iÉèÏQÍ#) `«# ^Œ$+≤ìx ˆHO„nHõiOKåe.
ã‘. ^Œà◊^Œ~°qO^Œ ã¨∞O^Œ~° Ñ¨„`« ~°∞z~å‰õΔΩ, ã¨Åe`« N=`«û Hõe`« =‰õΔΩ,
hÅh~°^ŒhÅ hÖ’`«ÊÅ âßº=Ú, #e‰õΩÖÏ‰õΩÅ=∂eHÍaè~å=Úñ,
Q“ã¨∞ÎÉèí~°∞z~° =ÚHÍÎÇ¨~° Ü«Ú`«HõO~î°∞, Ü≥∂y=∂#ã¨ ÑÖHõ*’Ñ¨HõO~î°∞,
ã¨`«`« „Ñ¨ã¨#fl ã¨ã≤‡`« =^Œ<åOÉè’A, k#Hõ~° HÀ\˜ãÖnÑ¨Î `ÕA,
`Õ. ã¨Åe`å#~°… ~°`«fl‰õΩO_»Å H˜s@, Ç¨~° HõOHõ} Hõ@Hõ ˆHÜ«¸~° =Ú„k
HÍ `«∞ÖÏHÀ\˜Éèí∂+¨μ, ÉèíHõÎ„Ñ¨áÈ+¨μñ, yOH˜}©Ü«Ú`« "Õ∞YÖÏH©~°‚[Ñ¶¨∞#∞, 922
* JÖÏ ^Œ$+≤ì xeÑ≤#"å_≥,· JÑ¨C_Õ qHõãO≤ K«∞`«∞#fl J~°qO^•Å=O\˜ JO^Œ"∞≥ #ÿ HõO^À~Ú HõÅ"å_»∞,
=HõãΔ û÷¨ ÖÏ# ™⁄QÆÃã·# N=`«ûO J<Õ Ñ¨Ù@∞ì=ÚK«Û HõÅ"å_»∞, Pëê_è» "Õ∞Ñ¶∞¨ OÖÏ #Å¡HÅõ ∞=ÖÏ âßº=∞Å=~°O‚
HõÅ"å_»∞, `«∞"≥∞‡^ŒÅ‰õΩ qO^Œ∞KÕ¿ã "≥[· Ü«∞Of =∂eHõ`À q~ålÖË"¡ å_»∞, H“ã¨∞ÉÎ íè =∞}˜`À â’aèOKÕ =Ú`åºÅ
Ç¨~°O HõO~î=° ∞O^Œ∞ ^èiŒ Oz#"å_»∞, Ü≥∂y[#∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÖÏÅ‰õΩ ^ŒQ~ÔæÆ #· "å_»∞, ZÑ¨C_»∞#∞ „Ñ¨ã#¨ fl"≥∞#ÿ
z~°∞#=Ùfi zO^Œ∞ÖÏ_Õ =ÚYÑ¨^‡Œ O HõÅ"å_»∞, HÀ\˜ ã¨∂~°∞ºÅ `Õ[ã¨∞û`À ^ÕnÑ¨º=∂#OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∞,
qÅ∞"≥#· ~°=∞}©Ü∞« ~°`fl« ‰õΩO_»ÖÏÅ∞, H˜s@O, Ç¨~åÅ∞, HõOHõ}ÏÅ∞, Hõ@HÍÅ∞, Éè∞í [H©~∞° ÅÎ ∞, JOQÆ∞mÜ«∞HÍÅ∞,
JO^≥Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JÅOHÍ~åÅ`À qÅã≤Ö¡Ë "å_»∞, Hõ\˜ „Ñ¨^âÕ =◊ ∞O^Œ∞ Ñ¶∞¨ Å∞¡ Ñ¶∞¨ Å∞¡=∞<Õ QÆ*Å˚ˇ "≥ÚÅ#∂Å∞
JÅOHõiOK«∞H˘#fl"å_»∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ #∞ ÖÏeOz áêeOKÕ"å_»∞ J~Ú# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x ^è•º#O K≥Ü∂« ºe.
=. =∞é˜Ü«Ú. 923
ã‘. HõO*Ï`« HÕ[Å¯ Ñ¨ÙO[ ~°Ol`« Ñ‘`« H“âıÜ«∞"åã¨∞, [QÆxfl"åã¨∞,
â◊„`«∞cèHõ~° K«„Hõ â◊OY QÆ^•Ñ¨^Œ‡ qÇ≤Ï`« K«`«∞~åƒÇ¨ï qQÆ`«"≥∂Ç¨ï,
#∞`« ÉèíHõÎ Ö’Hõ =∞<À<Õ„`« =iú+¨μ‚, ÖÏe`« ã¨^Œ∞æ}ÏÅOHõi+¨μ‚,
=~°‰õΩ=∂~°Hõ =Ü«∞ó Ñïáê‰õΩ, ã¨∞â’¡‰õΩ, ã¨∞O^Œ~åHÍ~°∞, Ü«∞â’qÇ¨~°∞,
`Õ. ã¨HõÅÖ’Hõ #=∞ã¨¯$`« K«~°} Hõ=∞Å∞, ÉèíHõÎÖ’Hõ Ñï„QÆÇ¨Ï „Ñ¨Hõ@ jÅ∞,
^Œ~°≈hÜ«∞ =∞<À~°^äŒ ^•~Úñ, w~°Î, hÜ«∞ f~°÷Ü«∞â’ =∞Ç¨ÏhÜ«∞=¸iÎ. 924
* Ñ¨^Œ‡ˆHã¨~° =~°‚O`À q∞ã¨q∞ã¨ÖÏ_Õ Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÑ¨K«Ûx Ñ¨@∞ìÑ¨Ù@ìO Hõ@∞ì‰õΩ#fl"å_»∞, Ö’HÍÅ#∞ `«#Ö’
ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl"å_»∞, â◊„`«∞ÉèÜ
í ∞« OHõ~åÖˇ#· â◊OY K«„Hõ QÆ^• Ñ¨^•‡Å#∞ K«`∞« ~åƒÇ¨ï=ÙÅÖ’ ^èiŒ OKÕ"å_»∞, "≥∂Ç¨xfl
Ç¨ÏiOKÕ"å_»∞, ™ÈÎ„`«O KÕ¿ã Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ *Ï˝# <Õ„`åxfl J#∞„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞, ã¨∞QÆ}ÏÅ<Õ ã¨∞~°∞z~° Éè∂í +¨}ÏÅ#∞
Ñï„QÆÇÏ≤ OKÕ"å_»∞, x`«ºÜ«∞ø=#∞_»∞, Éè∞í =#áê=#∞_»∞, ™œO^Œ~º° jÅ∞_»∞, Ü«∞â’qâßÅ∞_»∞, ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂
#=∞ã¨¯iOKÕ K«~°} ~år"åÅ∞ HõÅ"å_»∞, ÉèíHõÎ [#∞Å#∞ P^ŒiOKÕ ÉèÏ"åÅ∞ HõÅ"å_»∞, HÀi# HÀÔ~¯Å#∞
„Ñ¨™êkOKÕ"å_»∞, =∞Ç¨ÏhÜ«∞ H©iÎ`À „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∞ J~Ú# NÇ¨Ïix ã¨‡iOKåe.
=. "≥O_çÜ«Ú. 925
Hõ. J#∞Ñ¨=∞ QÆ∞} ãÖÑ¨Ó~°∞‚x, ##Ñ¶¨Úx ã¨∞ã≤÷`«∞x QÆ`«∞x <åã‘#∞ â◊Ü«∂
#∞x Éèí~°ÎÇ¨Ï$^Œ∞æÇ¨â◊Ü«∞, #∞x ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞ ##O`«∞ #∞`«ã¨K«Ûi`«∞<£. 926
* WOHÍ P ÉèíQÆ=O`«∞x ™ê\˜ÖËx "Õ∞\˜ ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À xO_ç Ü«Ú#fl "åxxQÍ, áêáêÅ#∞ K≥O_®_Õ
"åxxQÍ, ã≤~÷ "° ∞≥ #ÿ "åxxQÍ, #_»z=K«∞ÛK«∞#fl "åxxQÍ, =zÛ ‰õÄ~°∞ÛO_ç# "åxxQÍ, ã¨∞YOQÍ Ñ¨~∞° O_ç#
"åxxQÍ, Ç¨Ï$^ŒÜ∂« O`«~åÅÖ’ x=ã≤Oz# "åxxQÍ, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞xQÍ, âßâ◊fi`«"∞≥ #ÿ "åxxQÍ, ãÖã¨∞uÎ OÑ¨^yŒ #
ã¨K«Ûi„`« HõÅ"åxxQÍ ãÖÉèÏqOKåe.
=∞. q=∞ÅO Éˇ· Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ `«QÆ∞ =∞<Àq*Ï˝# `«`«Îfi „Ñ¨É’
^èŒ =∞u<£ xeÊ `«nÜ«∞=¸iÎ qÉèí=^è•º#O|∞ QÍqOz z
`«Î=Ú ã¨~åfiOQÆ q=∞~°≈# „H˜Ü«∞Å‰õΩO ^•~˘¯eÊ „Ñ¨`«ºOQÆ=Ú<£
ã¨∞=∞Ç¨^è•º#=Ú ¿ãÜ«∞ñQÍ =ÅÜ«ÚñÉ’ â◊√^•úO`«~°OQÆO|∞#<£. 927
* D q^èŒOQÍ Ñïâ◊√„Éèí=¸, Ñïâ◊√^Œú=¸ J~Ú# =∞#ã¨∞û`À, q*Ï˝# `«`«Îfi „Ñ¨É’^èŒHõ"≥∞ÿ#
ãÖHõÅÊO`À P k=º=¸iÎ ~°∂Ñ¨"≥·Éèí"åxfl ^è•ºxOz Jxfl J=Ü«∞"åÅ#∞ q_»=∞~°z K«∂KÕ@@∞¡ z`åÎxfl
`«^•Ü«∞`«ÎO KÕã≤ P Ñ¨~å`«Ê~°∞x XH˘¯Hõ¯ â◊s~° ÉèÏQÍ<Õfl Ñïâ◊√^Œú"≥∞ÿ# JO`«~°OQÆOÖ’ J#∞ãÖ^è•#O
KÕã¨∞‰õΩx ^è•ºxOKåe.
=. Jk Ü≥∞\˜ì ^Œx#. 928
ã‘. Ç¨ÏÅ ‰õΩe âßO‰õΩâ◊ [Å[ ^èŒfi[ K«Ûù„`«Î ÖÏe`« ÅHõΔ} ÅH˜Δ`«=ÚÅ∞
ã¨Åe`« #Y K«O„^Œ K«O„kHÍ x~°∂ú`« ÉèíHõÎ =∂#ã¨ `«=∞ó Ñ¨@Å=ÚÅ∞#∞
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 497
ã¨∞~°∞z~åOQÆ∞+¨ª x+¨Øªº`« QÆOQÍ f~°÷ =∞O_ç`« Ç¨Ï~° [\Ï =∞O_»Å=ÚÅ∞
ãÖz`« ^è•º# áê~åÜ«∞} [# Éèí∂i HõÅ∞+¨ Ñ¨~°fi`« nÑ¨Î ‰õΩeâ◊=ÚÅ∞#∞
`Õ. ^•ã¨Ö’Hõ =∞<À~°^äŒ ^•Ü«∞Hõ=ÚÅ∞ñ, *Ï~°∞ Ü≥∂y =∞#ó Ñ¨^Œ‡ +¨@Ê^Œ=ÚÅ∞
##ñQÆñ ^Œ#i# Ç¨ÏiK«~°}Ï|˚=ÚÅ#∞, x~°∞Ñ¨=∞ ^è•º#=Ú# =∞k xÅ∞Ñ¨=ÅÜ«Ú. 929
* Jk U q^èOŒ QÍ#O>Ë Ç¨ÏÅO, =„[O, JO‰õΩâ◊O, Hõ=∞ÅO, ^èfiŒ [O Kè„« `«O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =∞OQÆàH◊ ~õ "° ∞≥ #ÿ
ˆ~YÅ∞ HõÅg, z<åfli *Ïae¡ "≥<≥flÅ "≥Å∞QÆ∞Å=O\˜ QÀà◊¡HÍO`«∞Å`À Éèí‰õΩÎÅ =∞#ã¨∞ûÅÖ’x
J*Ï˝<åO^èŒHÍ~åxfl ^Œ∂~°O KÕ¿ãg, =∞<À[˝"≥∞ÿ# HÍe ÉÁ@#„"Õe#∞O_ç Ñ¨Ù\˜ì# QÆOQÍ f~°÷OKÕ t=Ùx
[\ÏE\Ïxfl JÅOHõiOKÕg† ÉèíH˜Î`À, Pã¨H˜Î`À ^è•ºxOKÕ Éèí‰õΩÎÅ áêáêÅ<Õ Ñ¨~°fi`åÅ#∞ =„*ÏÜ«Ú^èŒOÖÏ
Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ãg, ^•ã¨∞ÅHÀÔ~¯Å∞ fˆ~Ûg, Ü≥∂QÆ∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å<Õ Ñ¨^•‡ÅÖ’ qÇ¨ÏiOKÕ `«∞"≥∞‡^ŒÅ
=O\˜g J~Ú# Ç¨ÏiK«~°} ã¨~À*ÏÅ#∞ x~°O`«~°O Ç¨Ï$^ŒO`«~°OÖ’ ã¨‡iã¨∂Î LO_®e.
K«. Hõ=∞ÅA =∂`«Ü≥ÿ∞ ã¨∞~°xHÍÜ«∞ ã¨=∞Oz`« ¿ã=º=∂#Ü≥ÿ∞
Hõ=∞Å^ŒàÏÉèí <Õ„`«=ÚÅ∞ QÆeæ Ç¨Ï$nâ◊fi~°ÉèíH˜Î <˘Ñ¨C #
Hõ¯=∞Å x*ÏOHõ Ñ‘~î°=Ú#ñ ÔQ· H˘x Ü≥Ú`«∞Î Ñ¨ˆ~â◊√ *Ï#∞ Ü«Ú
QÆ‡=Ú Ç¨Ï$^ŒÜ«∂~°qO^Œ=Ú# =∞‰õΩ¯=ñ *ËiÛ ÉèílOÑ¨ñQÍñ ^ŒQÆ∞<£. 930
* „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù#‰õΩ `«e¡Ü≥ÿ∞, ^Õ=`«ÅO^ŒiH© P~å^èŒ∞º~åÖˇ·, Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ ÅH©Δ‡^Õq
`«# Ç¨Ï$^ŒÜÕ∞â◊fi~°∞_≥·# NÇ¨Ïi "≥∂HÍà◊¡#∞ ZO`À ÉèíH˜Î`À X_çÖ’ KÕ~°∞ÛH˘x X`«∞Î`«∂ L#fl =∞<ÀÇ¨Ï~°
^Œ$âßºxfl =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞##O KÕã¨∞HÀ"åe.
L. Kå~°∞ qÇ¨ÏOQÆ=Å¡Éèí∞ Éèí∞[O|∞Åg∞ñ^Œ q~å[=∂# ã¨∞
N ~°∞z #∞Å¡ã≤e¡ Ü«∞`«ã‘ ‰õΩã¨∞=∞^Œ∞ºuñ *ÏÅ <˘Ñ¨C ÑÖ
ˆH~°∞Ç¨Ï<åÉèí∞ #∂~°∞=Ù ÅH˜eƒ+¨ÉèíH˜Î ÉèílOz =∂#™êO
Éè’~°∞Ç¨Ï=∞O^Œ∞ xÅÊñ ^ŒQÆ∞ñ É’ =ÚxHÀ\˜H˜ #OQÆ<å=∞}©! 931
* ™⁄QÆÃã·# QÆ~°∞`«‡O`«∞x Éèí∞*ÏÅg∞^Œ HÍOu ãÖÑ¨^ŒÅ`À ÃÑOá⁄O^Œ∞`«∂, qiã≤# kiÃã#Ñ¨Ù=Ùfi
=<≥flÅ`À Hõ#∞flÅqO^Œ∞ KÕ¿ã QÀqO^Œ∞x JO^Œ"≥∞ÿ# T~°∞Ü«ÚQÍ‡xfl JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ÉèÏqã¨∂Î
=Ú#∞Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ =∞#óHõ=∞ÖÏÅÖ’ xÅ∞ÊHÀ"åe.
Hõ. ÑïÅOa`« =∞$^Œ∞ Ñ‘`åO, |~° HÍOpQÆ∞} x<å^Œ Éèíi`«O |QÆ∞ #
Ñ¨C~°∞ëÈ`«Î=Úx x`«O|=Ú, ^Œ~°∞}©! Éèíl~ÚOÑ¨=ÅÜ«Úñ ^Œ^ŒÌÜ«Úñ „cu<£. 932
* J=∂‡! XÜ«∂º~°OQÍ JOK«∞Å∞ „"ÕÖÏ_»∞`«∂ LO_Õ "≥∞`«xÎ Ñ¨@∞ìÑ` ‘ åO|~°O Hõ@∞ìH˘x "≥ÚÅ#∂Å∞
=Ú=fiÅ ã¨=fi_ç x=fi\˜ÖË¡ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ\˜„Ñ¨^Õâßxfl ÉèíH˜Î`À ÉèílOKåe.
Hõ. q#∞ Éèí∞=<å^è•~°`«fiO, |∞#ñ ^Œy qkè [## ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«O|QÆ∞ #
=fi#*Ï`«=ÚKÕñ QÆ_»∞ q∞O, z# Ç¨Ïi<åcè ã¨~°ã¨∞ûñ lOuOÑ¨ñ ^ŒQÆ∞<£. 933
* JdÅ Ö’HÍÅ‰õÄ P^è•~°Éèí∂`«"≥∞ÿ, „|Ç¨Ï‡Ñ¨Ù@∞ìHõ‰õΩ ¿ÇÏ`«∞Éèí∂`«"≥∞ÿ# ã¨~À*Ï`«O`À q~ålÖË¡
ã¨~À=~°O =O\˜ q+¨μ‚=¸iÎ <åcè =∞O_»ÖÏxfl ãÖã¨‡iOKåe.
`Õ. k=º =∞~°Hõ`«~°`«fl ãÖnÑ¨Î Åe`«, ‰õΩK«=ÚÅ#∞ =∞øH˜ÎHÍ=o ~°∞K«∞Åñ ^Œ#i
~ÚOk~å^Õq ã¨^Œ#"≥∞ÿ Ü≥∞ã¨Hõ"≥∞ã¨ñQÆ∞, =HõΔ =∂`«‡#∞ ^ŒÅáÈÜ«∞ =ÅÜ«ÚñA=Ú‡, 934
* k=º"≥∞ÿ# =∞~°Hõ`«=∂}˜Hõº nÑ¨ÙÎÅ`À "≥∞~°ã≤áÈ`«∂, J`«ºO`« ã¨∞O^Œ~°"≥∞ÿ, =Ú`åºÅÇ¨~åÅ
HÍO`«∞Å`À xO_ç, ÅH©Δ‡^ÕqH˜ x"åã¨"≥∞ÿ# =#*Ï‰õΔΩx =HõΔã¨÷ûÖÏxfl P`«‡Ö’ ÉèÏqã¨∂Î LO_®e.
=∞. x~°`«O|∞<£ Éèíl~ÚOK«∞ ã¨[˚# =∞<À <Õ„`åaè~å"≥∞ÿHõ ã¨∞
ã≤÷~° k=º„Ñ¨Éèí QÆÅ∞æ H“ã¨∞ÎÉèí ~°∞zt¡+¨ìO|∞<≥· Ü≥ÚÑ¨C <å
=~° Ü≥∂wâ◊fi~° =O^Œº =∂#∞ñ_»QÆ∞ ã¨~°fi™êfiq∞ ÅH©Δ‡â◊√ HõO
^èŒ~° =∂`«‡O QÆk~ÚOz `«^Œ∞æ}QÆ}^è•º#O|∞ ¿ãÜ«∞O ^ŒQÆ∞<£. 935
* `«##∞ ã¨~°fi^• ãÖ¿ãqã¨∂Î LO_Õ ã¨[˚#∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∂Å‰õÄ, K«∂Ñ¨ÙÅ‰õÄ, q~ålÖË¡ "≥·‰õΩO~î°
"åã¨∞x HõO~îåxfl z`«ÎOÖ’ zOuOKåe. Ü≥∂wO„^Œ=O^Œº=∂#∞_»∂, ÅH©Δ‡=Å¡Éèí∞_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞
J~Ú# P ™êfiq∞ QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ =∞#ã¨∞ûÖ’ ^è•ºxOKåe.
Hõ. Ñ¶¨∞# =∞O^Œ~° yi Ñï=, ~°Î«# xHõëÈ[˚fie`« Hõ#Hõ ~°`åflOQÆ^Œ=ÚÖò
^Œ#~å~° Ö’HõáêÅ‰õΩ, Å#∞ QÆey# ÉÏÇ¨ï âßYÅ#∞ ^ŒÅñÑ¨ñ^ŒQÆ∞<£. 936
* H©Δ~°™êQÆ~° =∞^äŒ# ã¨=∞Ü«∞OÖ’ y~°y~° u~°∞QÆ∞`«∞#fl |~°∞"≥·# =∞O^Œ~° Ñ¨~°fi`«O ~åÑ≤_çH˜ ^èŒQÆ^èŒQÆ
„Ñ¨HÍtOKÕ ~°`åflÅ Éèí∞[H©~°∞ÎÅ∞ QÆey Ö’HõáêÅ‰õΩÅ‰õΩ JO_»^ŒO_»Öˇ·# q+¨μ‚^Õ=Ùx ÉÏÇ¨ï^ŒO_®Å#∞
ãÖã¨‡iOKåe.
=. =∞é˜Ü«Ú q=∞`« [<åã¨Ç¨ÏºO|∞Öˇ·# ã¨Ç¨Ï„™ê~°O|∞Å∞ QÆÅ∞QÆ∞ ã¨∞^Œ~°≈#O|∞#∞, ã¨~°ã≤*’^Œ~°
Hõ~°ã¨~À~°∞Ç¨ÏO|O^Œ∞ ~å[Ç¨ÏOã¨ ~°∞z~°O|~Ú# áêOK«[#ºO|∞#∞, #~åuÉèí@ â’}˜`«
Hõ~=Ì° ∞eáêÎOQÆOÉˇ· ÉèQí =Æ „fÊuHÍi}˜ Ü«∞QÆ∞ H“"≥∂^ŒHÜ
˜ Ú« #∞, |O^è∞Œ ~°ã∞¨ QÆO^èŒ QÆO^è•#∞|O^èŒ =∞O^ä~Œ °
QÆO^èŒ=Ç¨Ç¨˙Ü«∞=∂# Ñ¨Ù+¨ÊO^èŒÜ«∞ ~°≠OHÍ~°<å^Œ q~ål`«OÉˇ·# "≥·[Ü«∞Of =#=∂eHõÜ«Ú#∞,
r= `«`fiÎ« OÉˇ#· H“ã¨∞ÉÎ íè =∞}˜ÜÚ« #∞, „|`ÕºHõO| ^è•º#O|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQ∞Æ , "≥O_çÜÚ« ÉèHí Îõ ãÖ~°H} Δõ Ï~°O÷
|OwHõiOK«∞ k=º =∞OQÆà◊ q„QÆÇ¨ÏO|∞# Hõ#∞~°∂ÑÖ|∞#∞, =∞Hõ~°‰õΩO_»Å =∞}˜ xK«Ü«∞=∞O_ç`«
=Ú‰õΩ~ÀÑ¨=∂# x~°‡Å QÆO_» =∞O_»ÅO|∞#∞, ãÖ`«`« Nx"åãÖ|∞ Å~Ú# Ö’K«# ÑÖHõ[O|∞Å∞#∞
QÆey ÖÏe`«„Éèí∂Å`åA+¨ìO|∞#∞, =∞^èŒ∞Hõ~° ã¨=∂# ~°∞z z‰õΩ~° q~ål`«O|∞#∞ <≥·# =ÚY
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 499
Hõ=∞ÅO|∞#∞ ^è•º#O|∞ QÍqOÑ¨=ÅÜ«Ú, =∞é˜Ü«Ú â◊~°}ÏQÆ`«∞Å HõÉèíÜ«∞ „Ñ¨^ŒO|∞ ÅQÆ∞K«∞
<≥QÆ_»∞ áê}˜ÑÖˆH~°∞Ç¨ÏO|∞Å =∞#O|∞#ñ ^ŒÅñÑ¨ =ÅÜ«Ú. 937
* â◊„`«∞ã¨=ÚÇ¨Å‰õΩ ã¨Ç≤ÏOÑ¨~åx "ÕÜ«∞OK«∞Å ã¨∞^Œ~°≈# K«„HÍhfl, ã¨~À[<åÉèí∞x Hõ~°ã¨~À[OÖ’
~å[Ç¨ÏOã¨=Öˇ q~ålÖË¡ áêOK«[#º â◊OMÏhfl, xâßK«~°∞Å <≥`«∞Î~°∞ KåiHõÅ`À‰õÄ_ç ^•"≥∂^Œ~°∞xH˜ P"≥∂^Œ
^•Ü«∞Hõ"≥∞ÿ# H“"≥∂^ŒH©QÆ^Œ#∂, Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ Ñ¨kÅÑ¨~°K«∞HÀ"åe.
QÆÑ¨C=∞O@∞#fl „H˘O„Q˘`«Î <≥`åÎ=ÙÅ∞ QÆ∞|∞ÖÁ¯#fl Hõ=∞‡ `≥=∞‡~°Å Ñ≤Å∞Ñ¨Ù ÅO^Œ∞H˘x ãÖw`åÅ∞
áê_Õ HÀ_≥ `«∞"≥∞‡^ŒÅ`À ‰õÄ_ç# "≥·[Ü«∞Of =#=∂eHõ#∂, JdÅÖ’HÍÅ‰õÄ P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ#
H“ã¨∞ÎÉèí=∞}˜h, "≥·‰õΩO~î°<å^äŒ∞x HõO~î°ã‘=∞Ö’ "Õˆ~fi~°∞QÍ ^è•ºxOKåe.
ÉèíHõÎ ~°HõΔ} Ñ¨~åÜ«∞}∞_≥·# <å~åÜ«∞}∞x k=º=∞OQÆà◊ ã¨fi~°∂áêxH˜ J#∞~°∂Ñ¨"≥∞ÿ =∞Hõ~°‰õΩO_»ÖÏÅ
=∞}˜HÍO`«∞Å∞ *ÏÅ∞"åˆ~ K«H¯õ x K≥‰Ωõ ¯@^•ÌÅ`À ZÅ¡"àÕ Ö◊ Ï [Ü«∞NH˜ =∞Ok~åÖˇ#· JO^•Å HõO^Œ=Ú‡Å`À
=OÑ¨ÙÅ∞ uiy# ™⁄OÃÑ#· Hõ#∞ÉÁ=∞Å`À, ZÅ^Õ\˜ Hõ^∞Œ Ñ¨ÙÅ=O\˜ #Å¡x =ÚOQÆ∞~°∞Å`À =Ú^Œ∞ÅÌ ∞ =¸@QÆ>ìË
=Ú‰õΩO^Œ∞x =ÚYHõ=∞ÖÏxfl ^è•º#O KÕÜ«∂e. P~°∞ÎÖˇ· â◊~°}ÏQÆ`«∞Öˇ·# Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ JÉèíÜ«∞ q∞KÕÛ K«„Hõáê}˜
áê}˜Ñ¨^•‡Å#∞ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Ñ¨^Œ‡OÖ’ ÉèÏ=# KÕÜ«∂e.
Hõ. QÆ∞~°∞ ÃÑ¶∂~° ~°∂Ñ¨HõOÉˇ·, Ñ¨~°ñÔQ_»∞ `åÑ¨„`«Ü«∞O |∞Ñ¨â◊q∞OÑ¨ñQÆ N
Ç¨ÏiKÕ`« xã¨$+¨ì=Ú ÅQÆ∞, Hõ~°∞}Ï Ö’Hõ=ÚÅñ ^ŒÅñÑ¨ñQÍñ ^ŒQÆ∞ |∞kú<£. 938
* P^è•ºu‡HõO, Pkè^≥·qHõO, PkèÉè∫uHõO J<Õ JuÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# `åÑ¨„`«Ü«∂xfl âßOuOÑ¨
*Ëã¨∞HÀ\ÏxH˜ Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Hõ~°∞}ÏHõ\ÏHõΔ gHõΔ}ÏÅ#∞ ã¨‡~°}O K≥Ü«∂ºe.
Hõ. Ñ¶¨∞#~°∞z QÆÅ =∞O^Œã≤‡`«, =Ú# Hõ#∞QÆ∞} =∞QÆ∞ „Ñ¨™ê^Œ=Ú#∞ l`«Î=Ú#
#∞flxzÜ«Ú ^è•º#=Ú ¿ãÜ«∞O, [#∞ Ü≥∂y[<åo ÔHÑ¨Ù_»∞ ™œ[#ºxnè! 939
* ™œ[#ºYh! [#h! ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÍxfl J=ÅOaOz#"å~°∞ Hõ=∞hÜ«∞ HÍO`«∞Å∞ „Ñ¨ãïOKÕ ™êfiq∞
=Úã≤=Úã≤#=ÙfiÅÖ’x „Ñ¨ã¨#fl`«#∞ =∞e#OÖËx =∞#ã¨∞ûÖ’ =∂\˜=∂\˜H© =∞##O KÕã¨∞HÀ"åe.
`Õ. Ñ¨Óx #`«t~°∞ Öˇ·#\˜ì Éèí∂[#=ÚÅ, â’Hõ ÉÏëêÊO|∞[Åkè ãÖâ’+¨HõO|∞
#`«∞º^•~°`«=∞=Ú Ç¨Ïi Ç¨ã¨ "≥∞Ñ¨Ù_»∞ñ, ^ŒÅñÑ¨ñQÍ=Öˇ <å`«‡Ö’ñ ^Œqe q#∞=Ú. 940
* t~°ã¨∞ûÅ∞ =Oz #=∞™ê¯~°O KÕ¿ã ^•ã¨∞Å â’HõÉÏ+¨Ê "å~åã¨∞Å#∞ ZO_çOz HÀiHõÅ∞ ÑÖ_çOKÕ
QÀqO^Œ∞x ã¨∞O^Œ~°^Œ~°Ç¨™êxfl Z_»`≥QÆ‰õΩO_® ÉèÏqOKåe.
ã‘. =Ú#∞Å‰õΩ =∞Hõ~°ˆH`«#∞#‰õΩ "≥∂Ç¨Ï#O Éˇ·# ã¨fiH©Ü«∞=∂Ü«∂ qÖÏã¨
=Ú# ~°z`«OÉˇ·# „Éèí∂=∞O_»ÅO|∞#∞ =Úx =∞#ó‰õΩÇ¨Ï~° ã¨"≥∂‡^Œ =∂#∞ñ
_»QÆ∞ hâ◊fi~°∞x =∞O^ŒÇ¨ãÖ|∞ #=Ñ¨Å¡ "å^èŒ~°HÍOuKÕ #~°∞}"≥∞ÿ#
"≥ÚÅ¡"≥ÚQÆæÅ HÍOu #∞Å¡ãÖ ÉÏ_≥_»∞ ^ŒO`« ÑÖH˜Îx =∞kñ ^ŒÅñÑ¨=ÅÜ«Ú
`Õ. "≥ÅÜ«∞ h su #xflÜ«Ú "Õé∞ "Õé, ãÖz`«^è•º# x~°‡Å ™ê÷#=ÚÅ∞QÆ
=∞#=ÚÖ’ñ QÆ#∞=∞x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Úñ |eÔH, ^Õ=Ç¨˙uH˜ñ QÆÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ@Ñ¨_»ñQÆ. 941
* =∞Ç¨ =Ú#∞ÅˆH HÍ‰õΩO_® =∞#‡^äŒ∞#‰õΩ Ãã·`«O =∞~°∞Å∞ ˆ~ÔHuÎOKÕ =∂^èŒ=Ùx =∂Ü«∂q„Éèí=∞
q~°z`«"∞≥ #ÿ „Éè∂í =∞O_»ÖÏhfl, =ÚhO„^Œ∞Å =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ P#O^•xfl JOkOKÕ =∞O^ŒÇ¨ ™êhfl, „H˘O„Q˘`«Î
zQÆ∞~°∞ `˘QÆ~°∞ ÃÑ^Œ=ÙÅ#∂, P ÃÑ^Œ=ÙÅHÍOuH˜ *ÏA"åi "≥ÚÅ¡ "≥ÚQÆæÅ K≥Å∞"åxfl ÑïÇ¨Ïã≤OKÕ
Ñ¨Å∞=~°∞ã¨#∂ `«ÅáÈÜ«∂e.
D q^èOŒ QÍ Jxfl J=Ü«∞"åÅ#∂ "Õ~ˆ fi~°∞QÍ =∞#ã¨∞ûÖ’ xeÑ≤ ^è•º#O KÕã∞¨ HÀ"åe Jx ^Õ=Ç¨˙uH˜
`Õ@`≥Å¡OQÍ `≥eÑ≤ HõÑ≤Å∞_»∞ =∞m§ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. D „Ñ¨HÍ~°=Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞#O^Œ∞#∞ „|uÅ|ú ÉèÏ=ãÖÑ¨#∞flñ _»QÆ∞K«∞ñ
l~°`«~° ã¨^ŒƒùH˜ÎKÕñ „|=$^ŒúO Éˇ·# Ü«∞u "≥∂^Œ=Ú#ñ |∞ÅH˜`«â◊s~°∞ñ
_»QÆ∞K«∞ =∞Ç¨ÏŸ`«¯O~î°, <å#O^Œ ÉÏ+¨Ê=ÚÖò [_çQ˘#ñ |i`À+¨[Åkèñ „QÆ∞OH˜
ÉèíQÆ=`«ûfi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ Éèí=QÆ∞}„QÍÇ¨ÏHõ =∞QÆ∞K«∞ =∞`«ûO|O^èŒ =∞#∞HõiOz
`Õ. ã¨∞=∞Ç≤Ï`« ^è•º#=Ú#ñ |~°O*’ºu Ü«∞O^Œ∞, =∞#=Úñ *ÏÅ xÜ≥∂yOz =∞Ç≤Ï=∞ñ ^Œ#~°∞
"≥∂HõΔÑ¨^Œ =∂`«‡Ö’# #¿ÑHõΔ¿ãÜ«Ú, ##Ñ¶¨∞=~°Î#∞ñ_≥·# =∞Ç¨`«∞‡ñ_≥Ñ¨Ù_»∞. 942
* x+¨¯à◊OHõr=#∞_≥·# =∞Ç¨`«∞‡_»∞ D q^èŒOQÍ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xÃÑ· xeÊ# ÉèÏ= ãÖÑ¨^Œ QÆÅ"å_≥·
ã¨=∞kèHõ"≥∞ÿ# ã¨^ŒƒùH˜Î`À J`«ºO`«"≥∞ÿ# "≥∂^ŒO`À Ñ¨ÙÅHÕz# â◊s~°O QÆÅ"å_≥· ZO`À ‰õΩ`«∂Ç¨ÏÅO`À
ãÖ`À+¨ ÉÏëêÊÅ∞ á⁄Oyá⁄~°ÅQÍ P#O^ŒO J<Õ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy`ÕÅ∞`«∂ LO\Ï_»∞. q+¨Ü∞« |O^è•Å
#∞O_ç q=ÚH˜Î HõeyOKÕ <å ã¨fi~°∂Ñ¨ ãÖ|O^è•xfl KÕ‰õÄ~°∞ÛH˘x L`«Î=∞ ^è•º#O`À JxflO\˜x q∞Oz#
"≥Å∞QÆ∞#O^Œ∞ =∞#ã¨∞û xÅÊQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ "≥∂HΔÍxfl J¿ÑH˜Δ™êÎ_»∞.
=. Jk QÍ=Ù# =ÚH˜Î #¿ÑH˜ΔOK«∞ =∞Ç¨`«∞‡ñ_»QÆ∞ "åx z`«ÎO|∞ q=ÚHõÎOÉˇ·# ÉèíQÆ=^ŒfiºuiHÍÎ„â◊Ü«∞O|∞
QÆey q+¨Ü∂« O`«~â° ¥◊ #ºOÉˇ· q~°HOÎ˜ ÉÁO^Œ∞@O*Ëã≤ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ â◊s~° ÉèÏ=O|∞Å ###ºÉèÏ=O|QÆ∞
x~åfi}Ñ¨^ŒO|∞ ã¨∂HõΔ‡O|QÆ∞ `Õ[O|∞ ^Œ#HõO>ˇ #kèHõO|QÆ∞ `Õ[O|∞`À_ç ã¨=∂<åHÍ~°O|QÆ∞
K«O^ŒO|∞# xK«ÛyOK«∞ "≥O_çÜ«Ú. 943
* JO^Œ∞=Å¡ "≥∂HΔÍxfl J¿ÑHÕΔ KÕ =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ùx =∞#ã¨∞û ãÖ™ê~°|O^è•Å#∞O_ç q=ÚHõÎ =∞=Ù`«∞Ok.
^•xÖ’ ÉèQí =Æ O`«∞xHõO>ˇ =ºuiHõ"Î ∞≥ #ÿ ÉèÏ"åxH˜ `å=ÙÖË^∞Œ . ÉèQí =Æ O`«∞xHõO>ˇ J#ºO HõxÊOK«^∞Œ . W@∞=O\˜
"≥~· åQÆºO =Å¡ Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ J##ºã≤u÷ „áêÑ≤ãÎ ∞¨ OÎ k. z#fl "≥Å∞QÆ∞ `«#HõO>Ë ÃÑ^Œ^Ì #·≥ "≥Å∞QÆ∞`À Hõeã≤#Ñ¨C_»∞
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 501
`«# Jã≤` Î åfixfl HÀÖ’Ê`«∞Ok. J^Õ q^èOŒ QÍ r=Ù_»∞ `«# â◊s~°O, =∞#ã¨∞û "≥Ú^ŒÅQÆ∞ "åxÜ«∞O^Œ∞ "Õ~∞° ÉèÏ=#
ÖËHõ ã¨~°fiO ÉèíQÆ=#‡Ü«∞OQÍ ãÖÉèÏq™êÎ_»∞. P J##ºÉèÏ="Õ∞ "≥∂HõΔO.
ã‘. Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ K«~°=∞"≥∞ÿ Éèí∞q ##ºq+¨Ü«∞ x=$`«Î"≥∞ÿ `«QÆ x=iÎOK«∞ z`«Î
=$`åÎº^Œ∞Å#∞ QÆeæ "≥ÅÜ«∞OQÆ <åf‡Ü«∞ =∞QÆ∞ =∞Ç≤Ï=∞ ã¨∞x+¨μªñ_≥· ÅaèOK«∞
ã¨∞Y^Œ∞óY=ÚÅ =∞#ã¨∞û#ñ ^ŒÅOÑ¨Hõ Ü«∞Ç¨ÏOHÍ~° ^èŒ~°‡O|∞Å∞QÍñ ^ŒÅOz
Ü«∞#Ü«∞O|∞ ™êHΔÍ`«¯$`å`«‡ `«`«Îfi=Ú QÆÅ∞æ #`«ñ_»∞ r=#∞‡‰õΩÎñ _»O„_»∞ nè~°∞
`Õ. Å`«ñ_»∞ <Õ K«O^Œ=Ú# #∞O_»∞ #x# q#∞=Ú, `«# â◊s~°O|∞ xÅ∞K«∞@Ü«Ú#∞ [iOK«∞
@Ü«Ú#∞ QÆ∂~°∞ÛO_»∞@Ü«Ú xñˆHq∞Ü«Ú <≥é∞OQÆ, Hõi÷ =iÎOK«∞ q#∞ `«e,¡ Ü«∞`«ñ_»∞, =∞é˜ÜÚ« .944
* U Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ `«# rq`åxH˜ JOu=∞ QÆ=∂ºxfl ÉèÏqã¨∂Î J#ºq+¨Ü«∂Å#∞O_ç x=$`«Î"≥∞ÿ#
z`«ÎO`À P`«‡*Ï˝#=∞O^Œ∞ xâ◊ÛÅ"≥∞ÿ# x+¨ªQÆÅ"å_≥· ã¨∞Y^Œ∞óMÏÅ#∞ ÅHõΔºÃÑ@ìHõ Jq JÇ¨ÏOHÍ~° ^èŒ~å‡Åx
QÆ∞iÎOz =iÎOK«∞`å_À P Ñ¨Ù~°∞+¨μxH˜ P`«‡`«`fiÎ« O ™êHΔÍ`«¯iã¨∞OÎ k. J@∞=O\˜"åx<Õ ''r=#∞‡‰õΩ_Î ∞» ——Jx
„áêA˝ÅO\Ï~°∞. J@∞=O\˜"å_»∞ `«# â◊s~°O xÅ∞K«∞O_»@O, ‰õÄ~°∞ÛO_»@O, u~°Q_Æ O» – Ug∞ `≥eÜ«∞‰õΩO_®
LO\Ï_»∞ `«b¡!
=. =∞k~åáê#O|∞#O *Ëã≤ =∞`«∞ÎO _»QÆ∞"åñ_»∞ ^Œ#‰õΩñ |i^è•#O|QÆ∞ #O|~°O|∞ =∞éz =iÎOK«∞
K«O^ŒO|∞#ñ ^Œ# â◊s~°O|∞ ^≥"· ånè#O|x, #â◊fi~°O|x, `«ÅOz Ü«∂`«‡`«`fiÎ« x+¨μOª _≥· Ü«Ú¿ÑHÕΔ K«∞,
#kÜ«Ú#∞OQÍHõ ã¨=∂kèÜ∂≥ QÆO|∞#O *Ëã≤ ™êHΔÍ`«¯$`å`«‡ `«`fiÎ« O|∞ QÆÅ"åñ_»~Ú ™êfiÑ≤flHõ â◊s~°O|∞
K«O^ŒO|∞# Ü«∂=`«¯~°‡ Ñ¶¨ÖÏ#∞Éèí= Ñ¨~°ºO`«O|∞ Ñ¨Ù„`«^•~° ã¨"Õ∞`«O |QÆ∞ „Ñ¨ÑÖK«O|∞
##∞ÉèíqOz Ü«∞@g∞ñ^Œñ |∞„`«^•~åk ãÖ|O^èŒO|∞ =Å#O ÉÏã≤ =iÎOK«∞. 945
* =∞^Œºáê#O KÕã≤ "≥∞ÿHõOÖ’ L#fl =∞#∞+¨μº_»∞ ÃÑ· |@ì#∞ =∞~°záÈ~Ú „Ñ¨=iÎOz# q^èŒOQÍ,
r=#∞‡‰õΩÎ_≥·# "å_»∞ `«# â◊s~°O ^≥·"ånè#=∞h, Jk ZÑ¨C_À #tOz áÈÜÕ∞º^Œh ÉèÏqOz P`«‡`«`åÎfixfl
J=QÆ`«O KÕã¨∞H˘x L¿ÑHΔÍÉèÏ=O`À LO\Ï_»∞. JO`ÕHÍ‰õΩO_® UHÍ„QÆÉèÏ=O`À P`«‡ ™êHΔÍ`å¯~°O
á⁄Ok#"å_≥· Hõ~‡° Ñ¶Å¨ O J#∞Éèqí OÑ¨ =Åã≤ #O`«=~°‰Äõ ÉèÏ~°ºÑ¨Ù„`«∞Å`À‰õÄ_ç# D ãÖ™ê~åxfl ã¨fiÑ¨flOÖ’
ÖÏQÍ J#∞Éèqí ™êÎ_∞» . `«~åfi`« HõÅ#∞O_ç "Õ∞ÖÁ¯#fl"åxÖÏQÍ P ãÖ™ê~° ãÖ|O^è•Åhfl =^ŒeÃÑ\˜ì =iÎ™êÎ_∞» .
ã‘. ã¨∞`«^•~° q∞„`å#∞AÅ HõO>ˇ =∞~°∞ÎºO_»∞ aè#∞flñ_≥· =iÎOK«∞K«∞#flsu
qã¨∞ÊùeOQÀÅ∞‡Hõ qÑ¨ÙÅ ^èŒ∂=∞=ÚÅKÕ Ç¨Ï=º"åÇ¨Ï#∞ñ_»∞ "Õé~Ú# su
=Å<˘Ñ¨Ê ^ÕÇ¨ÏO|∞=Å# h r"å`«‡ ÑïHÕÑ¨ aè#fl~°∂Ñ¨=Ú# #∞O_»∞ñ
^Œqe Éèí∂`ÕO„kÜ«∂O`«óHõ~°}O|∞Å ÉèÏã≤Å∞¡K«∞#fl Ü«∂ „Ñ¨Hõ$u~°∂Ñ¨
`Õ. „|Ç¨Ï‡=Ú# HÍ`«‡ ^•ñ |$^äŒQÍƒù= =∞QÆ∞K«∞, „^Œ+¨ìÜ«∞~Ú „|Ç¨Ï‡ãÖ[˝KÕñ ^Œ#~°∞ K«∞O_»∞
#dÅ Éèí∂i „Ñ¨ÑÖK«O|∞ÅO^Œ∞ñ ^Œ#∞flñ, ^Œqe `«#Ü«∞O^Œ∞ #dÅ Éèí∂`«=ÚÅñ QÆ#∞K«∞. 946
* Ñ¨Ù„`«q∞„`« Hõà„◊ `å^Œ∞ÅHõO>Ë =∂#=Ù_»∞ "Õ~Ô #· @∂¡† q∞}∞QÆ∞~°∞Å HõO>Ë, H˘~°=ÙÅHõO>Ë, á⁄QÆHOõ >Ë
Jyfl"ÕÔ~·#@∂¡ ^ÕÇ¨ÏO HõO>Ë r"å`«‡ "ÕÔ~· LO@∞Ok. ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞, WO„kÜ«∂Å∞, JO`«óHõ~°}=¸ –
g\˜`À ÉèÏã≤OKÕ D „Ñ¨Hõ$u HõO>Ë P`«‡ "Õ~°∞QÍ LO@∞Ok. P P`«‡ „|Ç¨Ï‡ ãÖ[˝`À „^Œ+¨ìÜ≥ÿ∞
XÑ¨C`«∂ JdÅ Éèí∂`åÅÖ’ `«##∂, `«#Ö’ JdÅ Éèí∂`åÅ#∂ Hõ#∞Q˘O@∞Ok.
=. "≥O_çÜ«Ú. 947
ã‘. =~°∞ã¨ ###ºÉèÏ=O|∞Åñ *Ëã≤ Éèí∂`å=oÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œ^•`«‡Hõ`«fi
=Ú#ñ EK«∞ <åf‡Ü«∞Ñ¶¨∞#`«~Àáê^•#=ÚÅÜ«∞O^Œ∞ñ ^Œqe ~Ú=Ú‡Å "≥Å∞OQÆ∞
x\˜ì k=º*’ºu ÜÕ∞Hõ =∞Ü«Úº#∞ |Ç¨ïÉèÏ=O|∞Å#∞ ^ÀñK«∞ „Ñ¨Hõ$u QÆ`«∞ñ_»∞
#QÆ∞K«∞#fl Ü«∂`«‡Ü«Úñ ÉÁQÆ_˘O^Œ∞ ^Õ= u~°ºV‡#∞+¨º ™ê÷=~åk qq^èŒ
`Õ. Ü≥∂#∞Å#∞ aè#flÉèÏ=O|∞ <˘O^Œ∞@Ü«Ú#∞, *ÏÅñ QÆÅ∞æ x[QÆ∞} "≥·+¨=∞º=Ú##∞
aè#∞flñ_≥· "≥Å∞æñ QÍ=Ù#ñ ÉËiÛ Ü«∞kÜ«Ú, ^ÕÇ¨ÏãÖ|Okè Ü«∞QÆ∞K«∞ =iÎOK«∞K«∞O_»∞. 948
* WO`ÕHÍ‰õΩO_® ã¨~°fiÉèí∂`åÅÖ’#∂ J##ºÉèÏ=O`À, ã¨~°fi„`« P`«‡QÍ "≥Å∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok.
P k=º*’ºu XHõ¯>Ë J~Ú<å ÃÑH˜¯O\˜ =Öˇ HõxÑ≤OK«∞`«∞Ok. „Ñ¨Hõ$uQÆ`«"≥∞ÿ# P P`«‡ ^Õ=`«Å∞,
=∞#∞+¨μºÅ∞, [O`«∞=ÙÅ∞, ™ê÷=~åÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·# "Õ~°∞ "Õ~°∞ Ü≥∂#∞Ö’¡ "Õ~°∞"Õ~°∞ ÉèÏ"åxfl á⁄O^Œ∞`«∂,
aè#flQÆ∞}ÏÅ`À aè#flOQÍ "≥Å∞QÆ∞`«∂ LO@∞Ok. x*ÏxH˜ ^ÕÇ¨Å∞ =∂„`«"Õ∞ "Õ~°∞ HÍx "≥Å∞QÆ∞ XHõ>Ë.
Hõ. ÉèÏqOÑ¨ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ, "≥∞ÿ "≥ÅÜ«ÚK«∞ ^Œ∞ifiÉèÏ=º =∞QÆ∞K«∞ ã¨fiH©Ü«∞O
Éˇ· =iÎOK«∞K«∞ñ „|Hõ$ux, ÉèÏ==Ú#ñ k~°ã¨¯iOK«∞ Éèí=ºã¨∂ÊùiÎ<£. 949
* P`«‡ ã¨^Œã¨^•`«‡Hõ"≥∞ÿ, ÉèÏ"åf`«"≥∞ÿ, Pf‡Ü«∞ ÉèÏ=O`À =iÎã¨∂Î `«# L[˚fiÅ `Õ[ã¨∞û`À
„Ñ¨Hõ$ux u~°ã¨¯iOz Ö’|~°∞K«∞‰õΩO@∞Ok.
=. D Ü«∂`«‡ x[ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#O *Ëã≤ =iÎOK«∞#x HõÑ≤Å∞O _≥éÕyOz# qx ^Õ=Ç¨˙u "≥O_çÜ«Ú
x@¡xÜ≥∞, =∞Ç¨`å‡! =∞Ç¨Ï^•k Éè∂í `«O|∞Å‰õΩO „|Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩO QÆe#æ Ñ¨~ã° Ê¨ ~° ÅHõ}
Δ O|∞Å#∞
^Œ`«ûfi~°∂ÑÖ|∞Å#∞ <≥éÕyOzu, qOHõ h „Ñ¨HÍ~°O|∞# ™êOYºO|∞#O^Œ∞ x~°∂Ñ≤OÑÖ|_ç#\˜ì
„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∂Ç¨`«‡ºO|∞#∞, |∞~°∞+¨μO_»∞ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#O*Ëã≤ ã¨~°fiÖ’Hõ q~°‰õΩÎO
_»QÆ∞#\˜ì Ü≥∂QÆO|∞#∞, „ÉÏ}˜Ö’HõO|∞#‰õΩ ãÖ™ê~°O |<ÕHõ q^èŒO|~Ú Ü«ÚO_»∞ñ QÍ=Ù#ñ
|~åÑ¨~°∞O_»"≥· HÍÅ ã¨fi~°∂Ñ≤"≥·# h ã¨fi~°∂ÑÖ|∞#∞, U h=Åx ÉèíÜ«∞O|∞#O *Ëã≤ [#∞Å∞
Ñ¨Ù}ºHõ~°‡O|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞O_»∞^Œ∞~°∞, q∞^ä•ºÉèí∂`«O Éˇ·# ^ÕÇ¨ÏO|∞#O^Œ∞ <å`å‡aè=∂#O|∞
¿ãÜ«ÚK«∞ =¸_è»∞O_≥· Hõ~°‡O|∞ÅO^Œ∞ <åã¨HõÎOÉˇ·# |∞kúO*Ëã≤ q„ÉèÏO`«∞O_≥· ãÖ™ê~° ã¨fi~°∂ÑÖ|QÆ∞
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 503
=∞Ç¨O^èŒHÍ~°O|∞#O^Œ∞ñ l~°HÍÅ „Ñ¨ã¨∞Ñ¨ÙÎO_≥·# [#∞xñ „|É’kèOK«∞ H˘é‰õΩ Ü≥∂QÆÉèÏã¨¯~°∞O_»"≥·
Ü«∂q~°ƒqù Oz# Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡O_»=Ù QÍ=Ù# <å‰õΩ xxflÜ«ÚO ^≥eÜ«∞ ã¨qã¨~Î O° |∞QÍ <å#fÜ«∞ =ÅÜ«Ú
#x# ^Õ=Ç¨˙uH˜ñ QÆÑ≤Å∞O _ç@¡xÜ≥∞. 950
* P`«‡ ã¨fi~°∂ÑÖ`À q~ålÅ∞¡`«∞Ok – Jx HõÑ≤Å∞_»∞ K≥Ñ¨ÊQÍ qx ^Õ=Ç¨˙u =∞m¡ W\Ï¡ J#flk.
''Jã¨`«º"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨ÏOÃÑ· P`å‡aè=∂#O ÃÑOK«∞H˘x =¸~°∞ö_≥·, Hõ~°‡ÅÃÑ· Pã¨H˜Î Hõeæ# |∞kú`À „Éèíq∞Oz,
ãÖ™ê~°=∞<Õ ÃÑ#∞pHõ\˜Ö’ KåÖÏHÍÅO x„^•=∞`«∞Î_≥·# [#∞x "Õ∞ÖÁ¯ÅÊ_»O HÀãÖ Ü≥∂QÆÉèÏã¨¯~°∞_»"≥·
Ñ¨Ù\˜ì# Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»=Ù h=Ù. HÍ|\˜ì F =∞Ç¨`å‡! =∞Ç¨Ï^•k Éèí∂`åÅ‰õÄ, „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õÄ, L#fl
"Õ~°∞ "Õ~°∞ ÅHõΔ}ÏÅ#∞ K≥áêÊ=Ù. "å\˜ "å\˜ ã¨fi~°∂áêÅ#∞ q=iOKå=Ù. J^Õ q^èŒOQÍ<Õ ™êOYºÜ≥∂QÍxfl
J#∞ãïOz ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞Ç¨Ï`åÎfixfl "≥Å¡_çOK«∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ^•fi~å ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨ÑÖK«O#∞O_ô
q~°‰õΩÎ_»ÜÕ∞ºq^èŒO q=iOK«∞. „áê}˜Ö’HÍxH˜ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ LO_Õ ãÖ™ê~åxH˜ Ñ¨~åÑ¨~°∞_»"≥·
HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"≥· L#fl h ã¨fi~°∂áêxfl ZiyOK«∞. HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"≥·# U h ÉèíÜ«∞O =Å¡ =∂#=ÙÅ∞ Ñ¨Ù}º
Hõ~°‡Å∞ KÕ™êÎ~À "åxx ã¨qã¨Î~°OQÍ `≥e¿ãÖÏ K≥Ñ¨C. ——
Jx J_»∞QÆQÍ ^Õ=Ç¨˙u`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆ=Ú#∞ `≥eÜ«∞ñ*ËÜ«Ú@ :-
Hõ. #e<åÜ«∞`åH˜Δ! q#∞ [#, =ÚÅ Ñ¶¨Å ãÖHõÅÊ ÉèË^Œ=Ú#ñ *Ëã≤ =∞kO
QÆÅ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ =∞Ç≤Ï=∞O, |Å=_»ñQÆ #<ÕHõq^èŒ=Ú Å#ñ^ŒQÆ∞ #qÜ«Ú<£. 951
* `å=∞~° ~ˆ ‰õΩÅ=O\˜ qâßÅ"≥∞#ÿ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b!¡ q#∞. „Ñ¨[Å ãÖHõÖÏÊÅ#∞|\˜ì Pâ◊Ü∂« Å#∞|\˜ì
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO ã≤kúã¨∞ÎOk. Jk ‰õÄ_® J<ÕHõq^è•Å∞QÍ LO@∞Ok.
#. q=iOK≥^Œñ. ^•=∞ã¨ ~å[ã¨ ™êuÎfiHõ ÉèË^ŒO|∞ÅO „kq^èŒOÉˇ· Ü«ÚO_»∞, #O^Œ∞ ^•=∞ã¨ ÉèíH˜Î „Ñ¨HÍ~°O
Éˇ\˜ì^Œx#. 952
* "åxx q=i™êÎ#∞ q#∞. ÉèíH˜Î `å=∞ãÖ, ~å[ãÖ, ™êuÎfiHõO – Jx =¸_»∞ q^è•Å∞. "åxÖ’
`å=∞ã¨ÉèíH˜Î ZÖÏO\˜^À K≥|∞`å#∞.
`Õ. ã¨`«`« Ç≤ÏO™êu ^ŒOÉèí =∂`«û~°º ~À+¨, `«=∞=ÚÅ#∞ *ËÜ«ÚK«∞#∞ ÉèË^Œ^Œi≈ Ü«∞QÆ∞K«∞ñ
|~°ñQÆ <åÜ«∞O^Œ∞ñ QÍqOK«∞ ÉèíH˜Î ^ŒÅñÑ¨ñ, ^•=∞ãÖ |#ñ^ŒQÆ∞, "åñ_»∞ `å=∞ã¨∞O_»∞, 953
* W`«~°∞Å#∞ Ç≤ÏOã¨ÃÑ_»∞`«∂ P_»O|~°O, Jã¨∂Ü«∞, ~À+Ö, J*Ï˝#O, ÉèË^Œ|∞kú Hõey ##∞fl
ÉèílOKÕ"å_»∞ `å=∞ã¨∞_»∞. J\˜ì"åxk `å=∞ã¨ÉèíH˜Î.
Hõ. Ñ¶¨∞# q+¨Ü«∞ „áêg}º=Ú, Å#∞ ã¨∞=∞ÃÇ·Ïâ◊fi~°ºÜ«∞â◊=ÚÅ#∞ |∂*Ï^Œº
~°∞›x ##∞ #i÷ ÉèílOK«∞@, K«#∞ ~å[ã¨Ü≥∂QÆ =∞#ñQÆ ™œ[#ºxnè! 954
* ™œ[#ºYh! [#h! q#∞. ÅHõΔÅ∞ "≥zÛOz P_»O|~°O`À ‰õÄ_ç# Ñ¨Ó*Ï„^Œ"åºÅ`À
JÃ+Âìâ◊fi~åºÅHÀãÖ, ¿Ñ~°∞„Ñü+¨ªÅHÀãÖ, Ñ¨Ó[hÜ«Ú_»<≥·# ##∞fl Ñ¨ÓlOK«∞@ ~å[ã¨ÉèíH˜Î J=Ù`«∞Ok.
K«. J#∞Ñ¨=∞ áêÑ¨Hõ~°‡ ÑïÇ¨~°=ÚÔH· Éèí[hÜ«Úñ_≥·# â’
Éèí# K«i`«∞O _ç`«O _»#∞K«∞ ÉèÏ==Ú#O ^ŒÅáÈã≤ ÉèíH˜ÎKÕ
#x`«~° Ü≥∂QÆº`«<£ ÉèíQÆ=^Œ~°Ê}|∞kú <˘#iÛ Hõ~°‡=ÚÖò
[#Ç≤Ï`«HÍiÜ≥ÿ∞ <≥QÆ_» ™êuÎfiHõÜ≥∂QÆ =∞#OQÆñ *ÁÑ¨Ê_»∞<£. 955
* Ñ¨Ó~°fiO `≥eÜ«∞Hõ KÕã#≤ áêáêÅ#∞ ÑïÇ¨~°O KÕ¿ãk ÉèQí =Æ ^ŒƒHù Î˜ XHõ¯>Ë J<Õ qâßfiãÖ`À Éèlí OÑ¨^yŒ #
Ñ¨q„`« K«i„`«∞_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞_Õ Jx =∞#ã¨∞ûÖ’ ÉèÏqã¨∂Î, ã¨=∞ã¨Î HÍ~åºÅ∂ ÉèíQÆ=^ŒOH˜`«OQÍ PK«iã¨∂Î,
Ö’‰õΩÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õÄˆ~Û Ñ¨#∞Å∞ KÕã¨∂Î LO_»@O ™êuÎfiHõÉèíH˜Î.
K«. =∞#∞ã¨∞`«! =∞^Œ∞æ} „â◊=}=∂„`« ÅaèOz#Ü«∞\˜ì ÉèíH˜ÎKÕ
##Ñ¶¨Úñ_» ã¨~°fiâ’Éèí# QÆ∞}Ï„â◊Ü«Úñ_»O |~°"Õ∞â◊fi~°∞O_»<≥·
`«#i# ##∞flñ *ˇOk# Ü«Ú^•`«Î=∞<ÀQÆ`«∞ Å=ºÜ«∞O|∞Öˇ·
=#xkèQÍq∞ Ü≥ÿ∞# ã¨∞~°"åÇ≤Ïxñ É’Öˇ Ñ¶ëOK«∞ x=Ú‡Å<£. 956
* =∞#∞Ñ¨Ù„u"≥#· [#~Ú„f! <å QÆ∞}ÏÅ#∞ PÅHÕz# =∂„`å# „áêÑ¨"Î ∞≥ #ÿ ÉèHí `
Î˜ À L^•`«zÎ `«∞ÖÎ #·ˇ
H˘O^Œ~°∞ ã¨=Ú„^•xfl ãÖQÆq∞Oz# QÆOQÍ#k =∂kiQÍ JÑ¶¨∞~°Ç≤Ï`«∞_»#∂, J#O`«HõÖÏº}
QÆ∞}ã¨Ç≤Ï`«∞_»#∂, Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»#∂ J~Ú# ##∞fl P„â◊~Ú™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ L`«Î=ÚÅ =∞<ÀÉèÏ"åÅ∞
K«Hõ¯QÍ ã¨Ñ¶¨Å =∞ø`å~Ú.
Hõ. ¿ÇÏÜ«∞ QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«∞ñ _»#ñQÆÅ, <åÜ«∞O^Œ∞Å ÉèíH˜Î ÅHõΔ}=Úñ ^≥eÑ≤u, #<£
ÉÏÜ«∞Hõ xˆ~›`«∞Hõ=ÚQÆñ, *ËÜ«Ú =∞nÜ«∞„=`≥·Hõ z~°`«~° ÉèíH˜Î<£. 957
* xO^ŒhÜ«∞QÆ∞}=ÚÅ∞ ÖËHõ =O^ŒhÜ«Ú_»<≥·# <åÜ«∞O^Œ∞ xÅ∞Ñ¨=Åã≤# ÉèíH˜Î ÅHõΔ}ÏÅ=∂, ^•x
ã¨fi~°∂áêhfl x~°∂Ñ≤OKå#∞. ##∞fl =^ŒÅ‰õΩO_®, ¿ÇÏ`«∞=ÙÅ∞ "≥^ŒHõ‰õΩO_®, J"åº[OQÍ <åÔH· KÕ¿ã „=`«"Õ∞
JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î Jx ÉèÏqOK«∞.
=. xëê¯=ÚÅ~Ú# =∞nÜ«∞ Éèí‰õΩÎÅ#∞ #\˜ì ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞ ™êÖ’Hõº ™êg∞Ñ¨º ™ê~°∂Ñ¨º
™êÜ«Ú[ºO|∞Å‰õΩ ™ê^è#Œ O|∞, HÍ=Ù# =∞Ç¨`«∞‡ÅQÆ∞ "å~°∞ x[=∞<À~°^Œä Ñ¶Å¨ ^•Ü«∞HõO|∞ Å~Ú##∞
=∞nÜ«∞ ¿ã"åq~°Ç≤Ï`«O|∞ Å~Ú# ~Ú`«~° Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOÑ¨ <˘Å¡~°∞, nx <å`«ºOuHõ ÉèíH˜Î
Ü≥∂QÆO|x K≥ÑC¨ ^Œ∞~°∞, ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞}Ç‘Ï#∞O _»~Ú# [#∞O_»∞ =∞`«û=∂<åHÍ~°O|∞ñ ÉÁO^Œ∞#x
K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 958
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 505
* HÀiHõÅ∞ ÖË‰õΩO_® ##∞fl ÉèílOKÕ <å Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO=Å¡ ã¨=∞ã¨Î Ñ¶ë`åÅ∂
„áêÑ≤™Î êÎ~Ú. ™êÖ’HõºO, ™êg∞Ñ¨ºO, ™ê~°∂Ñ¨ºO, ™êÜ«Ú[ºO J<Õ =Ú‰õΩÅÎ ∞ Åaè™êÎ~Ú. JO^Œ∞=Å¡ =∞Ç¨`«∞‡
Öˇ·#"å~°∞ `«=∞ HÀÔ~¯Å∞ fˆ~Û"Õ J~Ú<å <å P~å^èŒ#‰õΩ ^Œ∂~°"≥∞ÿ# U ™ê^èŒ#Å∂ KÕÜ«∞~°∞. nx<Õ
''P`«ºOuHõ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO—— Jx JO\Ï~°∞. ã¨`«Îfi~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ‰õΩ Jf`«"≥∞ÿ# „Ñ¨=~°Î#QÆÅ =∂#=Ù_»∞
<å`À ã¨=∂#"≥∞ÿ# ~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ `«e¡`À =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. x`«º<≥·q∞uÎHõ x[^èŒ~°‡=Ú# QÆ∞~°∞ „â◊^•ú QÆi+¨ª`«ñ [`«∞~° áêOK«
~å„`ÀHõÎ Ç¨Ïi ã¨=∂~å^èŒ# „H˜Ü«∞Å#∞ xëê¯=∞#O|∞# <≥é˜ =∞nÜ«∞
q„QÆÇ¨Ï ^Œ~°≈# q#∞u Ñ¨Ó*Ï =O^Œ# ^è•º# ãÖ„â◊=}=ÚÅñ QÆ~°‡
ãÖy QÍ‰õΩO_»∞@, ã¨[˚# „Ñ¨Hõ~åaè=∂#O|∞ <˘O^Œ∞@, Ç‘Ï#∞ÅO^Œ∞ñ
`Õ. *ÏÅ ##∞HõOÑ¨ñ *ËÜ«Ú@, ã¨=ÚÅÜ«∞O^Œ∞, "≥∞ÿ„u <≥éÑ¨Ù@ Ü«∞=∞xÜ«∞=∞ „H˜Ü«∂k
Ü≥ÿ∞# Ü≥∂QÆO|∞KÕ`« <å^è•ºu‡HÍkè, Éè∫uHÍ^Œ∞Åñ ^≥eÜ«Ú@ Ñ¨Å∞‰õΩ@Ü«Ú#∞. 959
* <åÉèí‰õΩÎ_≥·# "å_»∞ ™êfl# ãÖ^è•ºk x`«ºHõ~°‡ÅO^Œ∂, [QÆ`«¯ÖÏº}Ï~°÷O KÕ¿ã Ü«∞[˝ Ü«∂QÍk
<≥·q∞uÎHõ Hõ~°‡ÅO^Œ∂ J`«ºO`« „â◊^•úã¨‰õΩÎÅ∞ QÆeæ LO_®e. QÆ∞~°∞=ÙÅ#∂ ÃÑ^ŒÌÅ#∂ Q“~°qOKåe.
áêOK«~å„`åQÆ=∞OÖ’ K≥Ñ¨Ê|_ç# „Ñ¨HÍ~°O NÇ¨Ïix xëê¯=∞ |∞kú`À P~åkèOKåe. WOHÍ L`åûÇ¨ÏO`À
<å ~°∂áêxfl ^Œi≈OK«_»O, H©iÎOK«_»O, Ñ¨ÓlOK«_»O, #=∞ã¨¯iOK«_»O, ã¨‡iOK«_»O, <å K«i„`«Å∞ q#_»O,
Hõ~°‡Ö’¡ z‰õΩ¯HÀ‰õΩO_® LO_»_»O, `«#HõO>ˇ Q˘Ñ¨Ê"åiÃÑ·# P^Œ~° Q“~°"åÅ∂, `«#Hõ#fl `«‰õΩ¯= "åiÃÑ·#
^ŒÜ«∂^•H˜Δ}ÏºÅ∂, `«#`À ã¨=∂#∞ÅÃÑ·# ¿ãflÇ¨#∞~åQÍÅ∂ Hõey LO_»_»O, Ü«∞=∞ xÜ«∞=∂Å#∞
áê\ÕK«_»O "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ#∞ JÅ=~°K«∞HÀ"åe. Ü≥∂QÍÉèÏºãÖ K≥Ü«∂ºe. P^è•ºu‡Hõ, Pkè^≥·qHõ,
PkèÉè∫uHÍÅ#∞ `å#∞ `≥Å∞ã¨∞H˘x W`«~°∞Å‰õΩ `≥eÜ«∞*Ëã¨∂Î LO_®e.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 960
Hõ. Ç¨Ïi =∞OQÆà◊ QÆ∞}H©~°Î#, Ñ¨~°∞ñ_≥· `«QÆ <å~°˚==Ú# ÉèíQÆ=`«Ê~°∞ÅO
QÆ~° =∞#∞~°H˜Î ÉèílOK«∞@, x~°Ç¨ÏOHÍ~°=ÚQÆ #∞O@ xâ◊ÛÅ∞ñ _»QÆ∞@<£. 961
* WO`ÕHÍHõ HõÖÏº}Hõ~åÖˇ·# Ç¨ÏiQÆ∞}ÏÅ#∞ H©iÎOK«∞`«∂ LO_®e. z`«Îâ◊√kú`À J#∞~°H˜Î`À
ÉèíQÆ=^Œƒù‰õΩÎÅ#∞ ¿ãqã¨∞ÎO_®e. JÇ¨ÏOHÍ~°O ÖË‰õΩO_® xâ◊ÛÅ Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À rqOKåe.
Hõ. Wq "≥Ú^ŒÅ∞ QÍñQÆ QÆÅ∞QÆ∞ Éèí, QÆ=^Œ∞^ÕÌâ◊ ã¨fi^èŒ~°‡ Hõe`«∞O_≥· g
x =Å#ñ |iâ◊√^ŒúQÆuO, ^Œqe# =∞k QÆÅ∞QÆ∞ Ñ¨Ù}º`«=Úñ _≥Ü≥∞º_»Å<£. 962
* D "≥Ú^ŒÖˇ·# ã¨∞QÆ∞}ÏÅ`À ÉèíQÆ=O`«∞x L^ÕÌtOz K≥Ñ≤Ê# W@∞=O\˜ ^èŒ~å‡Å`À ‰õÄ_ç#
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# =∂~°æOÖ’ Pã¨HõÎ"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»∞ J=Ù`å_»∞.
`Õ. QÆ∞~°∞`«~å<ÕHõ HõÖÏº} QÆ∞} qt+¨μìñ, _»#ñQÆ <˘Ñ≤Ê# ##∞ñ ÉÁO^Œ∞ #O_» Q˘#Hõ
Ñ¨=# =â◊=Ú#ñ |∞=ÙfiÅ Ñï=∞à◊O|∞, „Ñ¶¨∂}=Ú# <å=iOz# Hõ~°}˜ "≥∞éã≤. 963
* ÃÑ·# K≥Ñ≤Ê# ã¨∞QÆ∞}=ÚÅ∞ HõÅ"å_»∞ J#O`« HõÖÏº}QÆ∞} ãÖÑ¨#∞fl_»<≥·# ##∞fl á⁄O^Œ∞`å_»∞.
QÍe ^•fi~å Ñ¨Ù=ÙfiÅ ã¨∞QÆO^èOŒ „Ñ¶∂¨ }ËO„kÜ«∂xfl P„â◊~ÚOz# q^èOŒ QÍ W`«~"° ∞≥ #ÿ Z@∞=O\˜ JO_»ÔŒ _»Å∞
ÖË‰õΩO_®<Õ J@∞=O\˜ Éèí‰õΩÎÅ∞ J<åÜ«∂ãÖQÍ ##∞fl KÕ~°∞‰õΩO\Ï_»∞.
K«. Jxâ◊=Ú ã¨~°fiÉèí∂`« Ç¨Ï$^ŒÜ«∂O|∞[=iÎ Ü«∞#O ^Œ#~°∞Û h
â◊√ ##∞ #=[˝ ¿ãã≤ =∞#∞AO _˘y =∞„`«Êu=∂~°Û<å q_»O
|#=Ú# =¸_è»∞ñ_≥· Ü«Úz`« ÉèíH˜Îx ##∞fl ÉèílOÑ¨ñ_Õx #
=∞‡#∞Añ_»∞ Éèíã¨‡‰õΩO_»=Ú# =∂#Hõ "ÕeÛ# Ü«∞\˜ì"åñ _»QÆ∞<£. 964
* J=∂‡! JdÅ r=ÙÅ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« Hõ=∞ÖÏÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· <Õ#∞ L<åfl#∞. J@∞=O\˜ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞_»<#·≥
##∞fl JÅHõΔºO KÕã≤ ˆH=ÅO <å q„QÆÇ¨Å#∞ =∂„`«"Õ∞ P_»O|~°OQÍ Ñ¨Ólã¨∂Î Ö’HÍxfl "≥∂ãÿOKÕ "å_»∞
=¸~°∞ö_»∞. JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À ##∞fl P~åkèOÑ¨x "åx Ñ¨Ó[Å∞ |∂_ç^ŒÖ’ áÈã≤# Ç¨ÏŸ=∞„^Œ"åºÅ=Öˇ
x~°~°÷HÍÅ∞.
ã‘. JÉÏ˚H˜Δ! xdÅ Éèí∂`åO`« ~å`«∞‡ñ_» <≥·# <åÜ«∞O^Œ∞ Éèí∂`«QÆ}O|∞#O^Œ∞
#uÉèË^Œ^Œ$+≤ì =∂Ü«∂=ÙÖˇ· ã¨`«`«O|∞ñ ÉÏÜ«∞Hõ "≥·~å#∞|O^èŒ x~°`«∞
ÅQÆ∞ "åi =∞#=ÚÅñ ^ŒQÆ∞Å^Œ∞ âßOu Ü≥∞#fl\˜ ÔH·# <Õ#∞ <å ‰õΩ\˜Å [#∞Å
=∂#Hõ Ü≥∞Ñ¨Ù_»∞ ™ê=∂<åºkèHõ „^Œ=º ã¨q∞uKÕ =∞`«Ê^•~°Û# "≥Ú#~°Ê
`Õ. #i÷ <å z`«Î=Ú# =Ú^ŒO |O^Œ‰õΩO^Œ∞, ##∞K«∞ <≥é˜ñyOz =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ñ QÆ~°∞}ñ
QÆe`« ã¨^Œ∞æ} [\˜Å∞ñ _»Hõ¯Ñ≤Å∞ñ _≥Åq∞ñ, ^Œe¡`À_» QÆ∞}=f=∞`«e¡`À_». 965
* `å=∞~°ˆ~‰õΩÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b¡! <Õ#∞ ã¨=∞ã¨Î r=ÙÅÖ’ JO`«~åºq∞<≥· L<åfl#∞. J@∞=O\˜
<åÜ«∞O^Œ∂, q∞ye# r=~åã¨∞Å Ü«∞O^Œ∂, ÉèË^Œ^Œ$+≤ì Hõey =∂Ü«∂=ÙÖˇ· q~À^èŒÉèÏ=O`À "≥∞ÅˆQ"åiH˜
=∞#âß≈Ou ^˘~°Hõ^Œ∞. J@∞=O\˜ ‰õΩ\˜ÖÏ`«∞‡Å∞ ZO`À „^Œ=ºO "≥zÛOz J@ìÇ¨ãÖQÍ, P_»O|~°OQÍ
<å‰õΩ áê^ŒÑ¨Ó[Å∞ KÕã≤<å <Õ#∞ `«$Ñ≤ÎÑ¨_»#∞. ãÖ`À+≤OK«#∞ Jx K≥Ñ≤Ê ã¨f=∞`«e¡Ü≥ÿ∞# `«e¡`À
L`«Î=∞QÆ∞}^èŒ∞~°∞º_≥·# HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ WÖÏ J<åfl_»∞.
ã‘. `«~°àÏH˜Δ! q#∞ =∞KÕ`«# ^ÕÇ¨Ï=ÚÅHõO>ˇñ *Ë`«# ^ÕÇ¨Ï=ÚÖò „âı+¨ª, =∞O^Œ∞ñ
„ÉÏ}=O`«O|∞Öˇ· ã¨Ê~°≈#*Ï˝#O|∞ QÆÅ∞QÆ∞ K≥·`«#º=$HõΔ=ÚÅHõO>ˇ
Ñ¶¨∞#~°ã¨*Ï˝# ãÖHõe`« KÕ`«#∞ Å∞`«Î=ÚÅ∞, ~°ã¨*Ï˝#O|∞ QÆÅ∞QÆ∞"åx
HõO>ˇ QÆO^èŒ*Ï˝# Hõe`« |$O^ŒO|∞Å∞ QÆ_»∞ „âı+¨ª=ÚÅ∞, "åxHõO>ˇ â◊|Ì
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 507
`Õ. "Õ^Œ∞ ÅQÆ∞^Œ∞~°∞ „âı+¨μªÖˇ·, "≥ÅÜ«Ú â◊|Ì, q^Œ∞Å HõO>ˇ#∞ ã¨„^Œ∂Ñ¨ "Õ^Œ∞Öˇ·#
"åÜ«∞™ê^Œ∞Å∞ „âı+¨ª=ÚÖò, "åxHõO>ˇ, =~°∞ã¨ |Ç¨ïáê^Œ∞ Å∞`«Î=ÚÖò, "åxHõO>ˇ. 966
* `«b!¡ q#∞. K≥`
· #« ºO, ÖËx ~åà◊√~¡ Ñ° Ê¨ ÅHõO>Ë K≥`
· #« ºOQÆÅ K≥@∞¡K=Õ ∞Å∞ „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q. ã¨Ê~°≈*Ï˝#OQÆÅ
K≥@¡HõO>Ë, ~°ã¨*Ï˝#O J#QÍ ~°∞zK«∂KÕâ◊H˜Î QÆÅ „H˜q∞H©@HÍÅ∞ „âı+¨ª"≥∞ÿ#q. gxHõO>Ë QÆO^èŒ*Ï˝#O JO>Ë
"åã¨#K«∂KÕ â◊HÎ̃ HõÅq =∞s„âı+Oª̈ . gx HõO>Ë â◊|*Ì Ï˝#O JO>Ë q#QÆÅ â◊HHÎ̃ Åõ q Q˘Ñ¨Êq. WÖÏO\˜ â◊|*Ì Ï˝#O
QÆÅ"åxHõO>Ë ‰õÄ_® ~°∂Ñ¨*Ï˝#O JO>Ë K«∂_»QÅÆ â◊HHÎ˜ Åõ HÍ‰õΩÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ q ZO`À „âı+"ª¨ ∞≥ #ÿ q. "åxHõO>Ë
‰õÄ_® J<ÕHõ áê^•Å∞ HõÅ*ˇ„~°∞Å∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#q „âı+¨ªO.
Hõ. `«ÅñÑ¨ñ [`«∞+¨Ê^Œ∞ Åkè‰õΩÅ∞, |ÅH˘x =∞é˜ "åxHõO>ˇñ ÉÏ^Œ^ŒfiÜ«∞=ÚO
QÆÅ =∞#∞A ÅÅÑ¶¨Ú`«=Ú, e,=Ú‡Å "å~°ÅÜ«∞O^Œ∞ =~°‚=ÚÅ∞ <åÅæ~°Ü«∞<£. 967
* P |Ç¨ïáê^Œ [O`«∞=ÙÅHõO>Ë K«`«∞ëêÊ`«∞ÎÅ∞ JO>Ë <åÅ∞QÆ∞ áê^•Å∞QÆÅ P=ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖˇ·#
[O`«∞=ÙÅ∞ Q˘Ñ¨Ê, gxHõO>Ë Ô~O_»∞ áê^•Å∞QÆÅ =∂#=ÙÅ∞ KåÅQ˘Ñ¨Ê. giÖ’ <åÅ∞QÆ∞`≥QÆÅ∞ L<åfl~Ú.
=. JO^Œ∞. 968
ã‘. `«ÅñÑ¨ „ÉÏÇ¨Ï‡} Å∞`«Î=ÚÅ∞, "åiHõO>ˇ#∞ "Õ^Œ"Õ`«ÎÅ∞, "Õ^Œq^Œ∞ÅHõO>ˇ
qÅã≤`« "Õ^•~°÷ q^Œ∞Å∞, "å~°ÅHõO>ˇ ã¨=∞kèHõ âß„ã¨Î ãÖâ◊Ü«∞=Ú =∂#∞Ê
g∞=∂Oã¨‰õΩÅ∞, =∞é˜ g∞ =∂Oã¨‰õΩÅHõO>ˇ x[^èŒ~°‡ q*Ï˝#xÑ¨Ù}∞, Å~°Ü«∞
"åiHõO>ˇ#∞ ãÖQÆ=i˚`« z`«∞ÎÅ∞ ^ŒQÆ "åiHõO>ˇ ã¨^Œú~°‡Ñ¨~°∞Å∞,
`Õ. ^è•i‡‰õΩÅ HõO>ˇ #∞`«Î"≥∂`«Î=Úñ_»∞ q#∞=Ú, =∞`«û=∞iÊ`« ã¨HõÅ ^èŒ~°‡ ã¨fiÉèÏ=
=∞Ç≤Ï=∞=ÚÅ∞ QÆeæ ~Ú`«~° ^èŒ~°‡=ÚÅ∞ q_çz, ã¨=∞`« =iÎOK«∞ #Ñ¨C}º`«=Úñ_»∞ Ñ¶¨∞#∞ñ_»∞.969
* JO^Œ∞Ö’ „ÉÏÇ¨Ï‡}∞Å∞ L`«=Î ÚÅ∞. giHõO>Ë "Õ^"Œ ` Õ ÅÎ« ∞ „âı+μ¨ Åª ∞. giHõO>Ë "Õ^•~°O÷ `≥eã≤#"åà◊√¡
Q˘Ñ¨Ê"å~°∞. giHõO>Ë âß„ã¨Î ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# ãÖ^ÕÇ¨Å#∞ K«Hõ¯QÍ f~°ÛQÆeæ# g∞ =∂Oã¨‰õΩÅ∞ Jkè‰õΩÅ∞.
giHõO>Ë ã¨fi^èŒ~°‡Ñ¨~åÜ«∞}∞Å∞ L`«Î=ÚÅ∞. giHõO>Ë ‰õÄ_® ^ÕxÃÑ·<å Pã¨H˜ÎÖËx xã¨ûOQÆ∞Å∞ Q˘Ñ¨Ê"å~°∞.
giHõO>Ë ã¨^~úŒ ‡° O PK«iOKÕ"å~°∞ Jkè‰Ωõ Å∞. J@∞=O\˜ ^è•i‡‰õΩÅHõO>Ë ã¨~fi° ^è~Œ å‡Å#∂, ã¨~fi° ãÖÑ¨^ÅŒ #∂,
ã¨~°fiÉÏ^èŒº`«Å#∂ <åˆH JiÊOz, J##ºÉèÏ=O`À ã¨~°fi„`« ã¨=∞=~°Î#∞_≥· rq`«O QÆ_ç¿Ñ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡_»∞
ZO`À Q˘Ñ¨Ê"å_»∞.
=. J\˜ì"åx. 970
Hõ. Hõx ã¨HõÅÉèí∂`« QÆ}=ÚÅ∞, =∞#=Ú# <å#O^Œ [Åkè =∞QÆfl=Ú ÅQÆ∞K«∞<£
Ñ¶¨∞# |Ç¨ï=∂# Ñ¨Ù~°ã¨û~°, =∞#Ü«∞=Úñ ÉÏ\˜Å¡ q#∞`«∞ Åi÷O *ËÜ«Ú<£. 971
* J@∞=O\˜ Ñ¨Ù}ºÑ¨Ù~°∞+¨μx ã¨=∞ã¨Î „áê}˜HÀ\˜ ZO`À Q“~°= |∞kú`À K«∂ã¨∂,Î ZÑ¨C_»∂ Jaè#Okã¨∂Î
ãÖ`À+¨ ã¨=Ú„^ŒOÖ’ =Úxy `ÕÅ∞`«∞O\Ï~°∞.
=. JO`« hâ◊fi~°∞O_»∞ r=ã¨fi~°∂áê#∞„Ñ¨q+¨μìO_≥· Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ÉèíQÆ=O`«∞O Ez ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#
<Õx, Ü≥∂QÆO|∞# <Õxñ |∞~°∞+¨μO_»∞ Ñ¨~°=∂`«‡O ÉÁO^Œ∞ñ, „|Hõ$u Ñ¨Ù~°∞ëê`«‡HõO|∞#∞
^Œ^ŒfiºuiHõÎO|∞#∞ <≥·# ^≥·=O|∞<≥· Hõ~°‡qKÕ+≤ì`«O |QÆ∞K«∞ #∞O_»∞, #kÜ«∞ ÉèíQÆ=„^Œ∂ÑÖ, a\˜ì
ÉèíQÆ=„^Œ∂ÑÖ|∞ ~°∂Ñ¨ÉèË^•ã¨Ê^ŒO |QÆ∞K«∞ #^Œ∞ƒù`« „Ñ¨ÉèÏ=O|∞ QÆÅ HÍÅO |xÜ«Úñ K≥Ñ¨ÊO|_»∞,
#\˜ì HÍÅO|∞ =∞Ç¨Ï^•k `«`«ÎfiO|∞Å‰õΩ#∞ =∞Ç¨Ï`«Î`åÎfiaè =∂#∞ÅQÆ∞ r=ÙÅ‰õΩ#∞ ÉèíÜ«∂=Ç¨ÏO
|QÆ∞@O*Ëã≤ ã¨HõÅ Éèí∂`«O|∞Å‰õΩ <å„â◊Ü«∞O |QÆ∞K«∞ #O`«~°æ`«OÉˇ· Éèí∂`«O|∞ÅKÕ`« Éèí∂`«O|∞Å
„QÆã≤OK«∞K«∞ Ü«∞[˝Ñ¶¨Å„Ñ¨^•`« QÍ=Ù# =jHõ$`« Éèí∂`«∞O_≥· „Ñ¨Éèí∞`«fiO|∞Å Éèíl~ÚOz q+¨μ‚O_»∞
„Ñ¨HÍtOK«∞K«∞O_»∞, #`«xH˜ q∞„`«∞O_»∞#∞ â◊„`«∞O_»∞#∞ |O^èŒ∞O_»∞#∞ ÖËñ, _»\˜ì q+¨μ‚O_»∞ ã¨HõÅ
[#O|∞ÅÜ«∞O ^•"ÕtOz Ü«∞„Ñ¨=∞`«∞ÎO_≥· „Ñ¨=∞`«∞ÎÅ~Ú# [#O|∞Å‰õΩ ãÖÇ¨~°‰õΩO_≥· Ü«ÚO_»∞,
#`«x=Å# ÉèíÜ«∞O|∞#O*Ëã≤ "åÜ«Ú=Ù gK«∞, ã¨∂~°∞ºO_»∞ ^ŒÑ≤~ÚOK«∞, xO„^Œ∞O_»∞ =i¬OK«∞,
#HõΔ„`«QÆ}O|∞ "≥Å∞OQÆ∞ñ, [O„^Œ∞O_»∞ „Ñ¨HÍtOK«∞ñ, ^Œ`«Î`å¯ÅO|∞Å =$HõΔÅ`å^Œ∞ Ö’+¨^èŒ∞Å`À_»O
QÆ∂_ç Ñ¨Ù+¨ÊÑ¶¨Å Éèíi`«O|∞ ÅQÆ∞, ãï`«∞ÎÅ∞ „Ñ¨=Ç≤ÏOK«∞, ã¨=Ú„^ŒO|∞Å∞ "Õ∞~°Å∞ ^ŒÑ¨ÊHõÜ«ÚO_»∞,
#yfl „Ñ¨[fieOK«∞, Éèí∂q∞ y~°∞Å`ÀñQÆ∂_» |~°∞=Ù#ñ „QÆ∞OQÆ "≥éK«∞, <åHÍâ◊O|∞ ã¨HõÅ[#O|∞Å‰õΩ
#=HÍâ◊O aK«∞Û, =∞Ç¨Ï`«Î`«ÎfiO|∞ [QÆ`«∞Î#‰õΩ #O‰õΩ~° ã¨fi~°∂ÑÖ|∞ QÍ=Ù# ã¨áêÎ=~°}Ï=$`«O |QÆ∞
Ö’HõO |#∞ ã¨fi^ÕÇ¨ÏO|∞ qã¨ÎiOÑÖ*ËÜ«Ú QÆ∞}Ïaè=∂#∞ÅQÆ∞ „|Ç¨‡^Œ∞Å∞ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xKÕ`«
[QÆ`«û~°æO|∞#O^Œ∞ xÜ≥∂yOÑÖ|_ç „Ñük#O|∞ #Ü«∞º~Ú ã¨~°æO|∞ ¿ãÜ«∞ #„Ñ¨=∞`«∞ÎÖˇ·
Ü«ÚO_»∞^Œ∞~°∞. Ñ≤„`å^Œ∞Å∞ Ñ¨Ù„`ÀÎ`«ÊuÎñ *ËÜ«Ú^Œ∞~°∞, HÍÅ∞O_»∞ =∞$`«∞ºã¨Ç¨Ü«ÚO_≥· =∂~°‰õΩO_≥·
Ü«ÚO_»∞, K«~åK«~å`«‡HõO|QÆ∞ ã¨HõÅ „Ñ¨ÑÖK«O|∞ ÉèíQÆ=^Œnè#OÉˇ· Ü«ÚO_»∞#x K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞O_»∞
"≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞. 972
* ^Õ=Ù_»∞ r=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl U~°Ê~°K«∞H˘x JO^Œ∞Ö’ „Ñ¨"ÕtOz LO\Ï_»∞. J@∞=O\˜ r=ÙxÖ’
L#fl ^Õ=Ùx Ü≥∂QÆ=∂~°æO`À QÍh, ÉèíH˜Î=∂~°æO`À QÍx Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞ á⁄O^ŒQÆÅ∞QÆ∞`å_»∞. P Ñ¨~°=∂`«‡
„Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ`À‰õÄ_ç Hõ~°‡Å#∞ KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞. P Ñ¨~°=∂`«‡ÜÕ∞ „Ñ¨Hõ$u#∞O_ç "ÕÔ~· Hõ~°‡Å∞
KÕÜ«∞x"å_≥· ‰õÄ_® LO\Ï_»∞. W^Õ ÉèíQÆ=O`«∞x ~°∂ÑÖ. Wk r=ÙÅO^Œ∞QÆÅ Ñ¨~°ã¨Ê~° ÉèË^•Å‰õΩ P^è•~°"≥∞ÿ
J`«ºO`« â◊HÎ˜ =∞O`«"∞≥ ÿ LO@∞Ok. J^Õ ''HÍÅO—— J#|_»∞`«∞Ok. J@∞=O\˜ HÍÅO =∞Ç¨Ï^•k `«`åÎfiÅ‰õÄ,
=∞Ç¨Ï`«Î`åÎfiaè=∂#∞Å‰õÄ cèu Q˘Å∞Ê`«∞Ok. JO^Œ∞Hõ<Õ Jk Jxfl r=ÙÅ‰õΩ P„â◊Ü«∞"≥∞ÿ, P r=ÙÅÖ’
LO@∂, XHõ „áê}˜KÕ`« =∞~˘Hõ „áê}˜x „QÆã≤OÑ¨*Ëã¨∞ÎOk.
ÉèíQÆ=O`«∞_≥·# q+¨μ‚=Ù Ü«∞[˝Ñ¶¨Å „Ñ¨^•`«Ü≥ÿ∞, P r=ÙÅ#∞ ™êfinè#OÖ’ LOK«∞H˘x, "å\˜x áêeOKÕ
=∞Ç¨~åAQÍ „Ñ¨HÍtã¨∂Î LO\Ï_»∞. J`«xH˜ ''W`«_∞» q∞„`«∞_»∞——, '' W`«_∞» â◊„`«∞_»∞——, '' W`«_∞» |O^è∞Œ _»∞——
JO@∂ ÖË_»∞. J\˜ì q+¨μ‚=Ù JO^ŒiÖ’#∞ P"ÕtOz J„Ñ¨=∞`«∞Î_≥· LO\Ï_»∞. „Ñ¨=∞`«∞ÎÖˇ·# "åix
J}z"Õã¨∞ÎO\Ï_»∞. P Ñ¨~°=∂`«∞‡x=Åx ÉèíÜ«∞OKÕ`«<Õ "åÜ«Ú=Ù gã¨∞ÎOk. ã¨∂~°∞º_»∞ ZO_» HÍ™êÎ_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 509
WO„^Œ∞_»∞ "å# ‰õΩiÑ≤™êÎ_∞» . #Hõ„Δ `åÅ∞ "≥Å∞QÆ∞`å~Ú. K«O„^Œ∞_»∞ "≥<fl≥ ÅÅ∞ "≥^[Œ Å∞¡`å_»∞. PÜ«∂ HÍÖÏÅÖ’
K≥@∂¡, fQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q F+¨^èŒ∞Å`À ‰õÄ_ç Ñ¨ÓÅ`À, ÑÖ_»¡`À xO_ç LO\Ï~Ú. #^Œ∞Å∞ „Ñ¨=Ç≤Ï™êÎ~Ú.
ã¨=Ú„^•Å∞ Ç¨Ï^Œ∞Ì g∞~°‰õΩO_® =ÙO\Ï~Ú. Jyfl =∞O_»∞`«∞Ok. Éèí∂q∞ H˘O_»Å |~°∞=Ù‰õΩ „‰õΩOQÆ‰õΩO_®
LO@∞Ok. PHÍâ◊O JO^ŒiH© KÀ\˜ã¨∞ÎOk.
=∞Ç¨Ï`«Î`«Îfi"Õ∞ D Ö’HÍxH˜ =¸ÅÉèí∂`«"≥∞ÿ#k. U_»∞ P=~°}ÏÅ∞ QÆÅ D Ö’HõO J<Õ `«# ^ÕÇ¨xfl
qãÎ̈iOÑ¨KãÕ ∞¨ OÎ k. „|Ç¨Ï‡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åà◊√§, ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞x ^•fi~å DÖ’Hõ ã¨$+≤xì q∞`«OÎ xÜ«∞q∞OÑ¨|_ç#"åÔ~·
„Ñük#O P Ü«∂ ã¨$+≤ìHÍ~°º„Hõ=∞OÖ’ *ÏQÆ~°∂‰õΩÖˇ· LO\Ï~°∞. `«O„_»∞Å∞ ‰õΩ=∂~°∞Å‰õΩ [#‡x™êÎ~°∞.
HÍÅã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥·# Ü«∞=Ú_»∞ =∞$`«∞º^Õ=`« ™êÜ«∞O`À r=ÙÅ#∞ K«OÑ¨Ù`«∂ LO\Ï_»∞. ™ê÷=~°
[OQÆ=∂`«‡Hõ"≥∞ÿ# D „Ñ¨ÑÖK«O JO`å ÉèíQÆ=O`«∞x Hõ@ì_»Ö’ LO@∞Ok Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl`«e¡`À
=∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. <≥é˜ x\˜ì xdÅÖ’ˆH, â◊fi~°∞x Ñ¨~å„Hõ=∞=Úñ ^≥eÜ«∞ ™ê=∞~°÷ºO Éˇ
=fiiH˜x QÆÅ∞QÆ^Œ∞! "Õ∞Ñ¶¨∞=Ú, QÆ~°∞=e q„Hõ=∞=Úñ ^≥eÜ«∞ñQÍ ÖËx QÆu<£. 973
* `«b!¡ QÍeÖ’ Zyˆ~ "Õ∞Ñ¶∂¨ xH˜ QÍeâ◊HxÎ˜ `≥Å∞ã¨∞H˘<Õ â◊HÎ˜ LO_»^∞Œ . J^Õq^èOŒ QÍ ã¨HÅõ Ö’ˆHâ◊fi~°∞_≥#·
ÉèíQÆ=O`«∞x â◊H˜Îx QÆ∞iÎOKÕ â◊H˜Î Z=fiiH© LO_»^Œ∞.
Hõ. =∞QÆ∞"å! q#∞ ã¨∞Y¿ÇÏ`«∞Hõ, =∞QÆ∞ #~°÷=Ú ^˘~°Hõq∞H˜ =∞Ç¨^Œ∞óY=Ú#O
^ŒQÆ∞Å∞^Œ∞, ik Ü«∞O`«Ü«Ú <å, ÉèíQÆ=O`«∞x Ü«∂[˝ñ*Ëã≤, „áê}∞Å∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 974
* J=∂‡! ^Õx=Å¡ ã¨∞YO ^˘~°‰õΩ`«∞O^À Jk ^˘~°HõHõáÈ=_»O =Å¡ [#∞Å∞ ^Œ∞óMÏÅáêÅ∞
J=Ù`«∞<åfl~°∞. W^ŒO`å ÉèíQÆ=O`«∞x P*Ï˝#∞™ê~°O [~°∞QÆ∞`«∞O@∞Ok.
ã‘. Ñ¨Óx Ü«∞x`«ºO|∞Öˇ·# QÆ$Ç¨ÏˆHΔ„`« Ñ¨â◊√^èŒ#ã¨∞`« =^èŒ∂ÉÏO^èŒ"åk
qq^èŒ =ã¨∞Î=ÙÅ#∞ „^èŒ∞==ÚQÍ =∞k #q∞‡ =éÅ∞ ^Œ∞~°‡u Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞ [O`«∞
ãÖÑ¶¨∂`« =∞QÆ∞ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒ=Ú# xeÛ Ü«∞i÷ #Ü≥ÿ∞º Ü≥∂#∞ÅO^Œ∞ñ *Á~°ñQÆ
##∞QÆq∞OK«∞#∞ "åxÜ«∞O^Œ∞ q~°‰õΩÎO_»∞ QÍHõ Ü«ÚO_»∞#∞ #~°Hõã¨∞÷ñ_≥·#
`Õ. ^ÕÇ≤Ï Ü«∂f‡Ü«∞^ÕÇ¨ÏO|∞ kqi =^ŒÅ, ÖËHõ `«# Hõk Ñ¨~°=∞™œMÏºHõ~°O|∞
QÍñQÆ =iÎOK«∞ #kÜ«Ú#∞QÍHõ Ü«∞`«ñ_»∞, ^Õ==∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï`« ÉèÏ=Ùñ _»QÆ∞K«∞. 975
* ^Œ∞+¨ì|∞kúÜ≥ÿ∞# =∂#=Ù_»∞ Jâßâ◊fi`«=ÚÖˇ·# WÅ∞¡, á⁄ÅO, Ñ¨â◊√=ÙÅ∞, ^èŒ#O, ãÖ`å#O, ÉèÏ~°º,
|O^è∞Œ =ÙÅ∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ =ã¨∞=Î ÙÖË âßâ◊fi`«O Jx #=Ú‡`å_»∞. J@∞=O\˜ =¸~°∞_ö ∞» J<ÕH„õ áê}∞Å â◊s~åÅ#∞
á⁄O^Œ∞`«∂ qq^èŒ Ü≥∂#∞Ö’¡ [x‡ã¨∂Î LO\Ï_»∞. J~Ú<å "åxÑ¨@¡ q~°H˜Î K≥O^Œ_»∞. #~°HõO J#∞ÉèíqOz#
`«~åfi`«‰õÄ_® ^ÕÇ≤Ï `«# ^ÕÇ¨xfl =^ŒÅÖË_»∞. J^Õ ZO`À ã¨∞Y"≥∞ÿOkQÍ ÉèÏqOz ^•x<Õ JO\˜ÃÑ@∞ìH˘x
LO\Ï_»∞. JO`ÕHÍ‰õΩO_® J`«_»∞ ^Õ=Ùx =∂Ü«∞‰õΩ ÖÁOyáÈ~Ú# "å_Ò`å_»∞.
Hõ. Ñ¶¨∞#=∞QÆ∞ `«#Ü«∞ =^èŒ∂ Ñ¨â◊√, ^èŒ# QÆ$Ç¨Ï ~°HõΔ}=Ú#O^Œ∞ñ ^Œ`«Î„u¯Ü«∞Å<£
=∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈÜ«ÚK«∞ k#, k#=Ú<£ ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂# ^ÕÇ¨ïO _»QÆ∞K«∞<£. 976
* JÖÏ ÖÁOyáÈ~Ú ‰õΩ=∂~°∞Å∞, ÉèÏ~°º, Ñ¨â◊√=ÙÅ∞, ^èŒ#O, WÅ∞¡ gxx ~°H˜ΔOK«∞H˘<Õ PÖ’K«#Å`À
JÇ¨ÏŸ~å„`åÅ∂ "ÕyáÈ`«∂ „HÍyáÈ~Ú# ^ÕÇ¨ÏO`À „‰õΩOy Hõ$t™êÎ_»∞.
Hõ. Ju=¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ«Úñ _»QÆ∞K«∞ ^Œ∞, i`« Hõ~å‡~°OÉèí=Ú#ñ [iOK«∞K«∞ñ ^Œ~°∞}©
Hõ$`« QÀÑ¨ºÉèÏ+¨}=ÚÅ#∞, ã¨∞`«ÖÏÅ# ÉèÏ+¨}=ÚÅñ *Á‰õΩ¯K«∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 977
* J`«_»∞ `≥eqÖËx"å_≥·, áêÑ¨HÍ~åºÅ∞ PK«i™êÎ_»∞. WÖÏ¡e ã¨~°ã¨ã¨ÖÏ¡áêÅ`À#∂, Ñ≤Å¡Å leae
Ñ¨Å∞‰õΩÅ`À#∂ =Úiã≤áÈ`«∂ LO\Ï_»∞.
Hõ. q#∞ q∞O„kÜ«∞ Ñ¨~°=â◊√ñ_≥·, =Ú#∞H˘x `«`«∂¯@ ^èŒ~°‡=ÚÅ QÆÅ ^Œ∞óYO
|#Ü«∞=Ú ã¨∞Y~°∂ÑÖ|∞QÆ, =∞#=Ú#ñ ^ŒÅáÈã≤ `«^Œaè=∂#∞O _»QÆ∞K«∞<£. 978
* "å_»∞ WO„kÜ«∂Å‰õΩ =â◊√_≥·, Ñ¨~°=â◊√_≥· "åx ‰õΩ\˜Å QÆ∞}ÏÅ=Å¡ HõÅ∞QÆ∞`«∂ L#fl ^Œ∞óMÏ<Õfl
Ñ¨~°=∞ã¨∞YOQÍ ÉèÏq™êÎ_»∞. P WO„kÜ«∂ÅÃÑ· =∞iO`« Jaè=∂<åxfl ÃÑOK«∞‰õΩO\Ï_»∞.
Hõ. ã¨`«`«=Úñ ^Œ=∞`«=∞ ãÖáê,k`« =∞QÆ∞ #~°÷=ÚÅKÕ`« ^èŒ$uñ |~°∞Å‰õΩñ QÆ∞
uû`«=∞u Ç≤ÏOã¨Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞, #u=¸_è»=∞#ã¨∞¯ ÅQÆ∞K«∞ <å`«‡[#=ÚÅ<£. 979
* `å#∞ ãÖáêkOK«∞H˘#fl ^èŒ#~åã¨∞Å#∞ K«∂z á⁄OyáÈ`«∂ U =∂„`«O "≥#∞HÍ_»‰õΩO_®, ‰õΩ\˜Å
|∞kú QÆÅ"å_≥· W`«~°∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤ã¨∂Î KåÖÏ J_»¤k_»¤OQÍ „Ñ¨=iÎã¨∂Î LO\Ï_»∞.
`Õ. Ñ¨Óx ~°H˜ΔOK«∞K«∞#∞ "åi Éèí∞HõÎ âı+¨, =∞#∞ÉèíqOK«∞K«∞ #O`« r=#=Ú "ÀHõ
QÆ_»ñy =∞é˜=∞é˜ Ü«∞Ñ¨~å~°÷HÍ=Úñ _»QÆ∞K«∞, ã¨`«Îfi "≥∞_»e ‰õΩ@∞O| áÈ+¨}=Ú#O^Œ∞. 980
* `«#"åà◊¡#∞ áÈ+≤OK«∞‰õΩO@∂, "å~°∞ u#QÍ q∞yeOk `å#∞ uO@∂, JÑ¨Ê\˜H© ãÖ™ê~åxfl
D^ŒÖËHõ „|`«∞‰õΩ|~°∞=Ù ÉèíiOK«ÖËHõ ™êfi~°÷Ñ¨~°∞_≥· [=ã¨`åÎfiÅ∞ HÀÖ’Ê`å_»∞.
ã‘. |eq∞ ™êÅHõ =∞O^ŒÉèÏQÆ∞ºñ_≥· ‰õΩ=∞uÜ≥ÿ∞ Ñ¨Óx Ü«∞Ñ¨C_»∞ „H˜Ü«∂Ç‘Ï#∞ñ _»QÆ∞K«∞ñ
^Œqe =$^ä•„Ñ¨Ü«∞`«flO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ =¸_è»∞ñ_≥· HÍ~°Ê}º=Ú#ñ [iOK«∞
#\˜ì Ü«∞HÕK«#∞ñ _»QÆ∞"åxñ Ez `« ^•Ì~°ã¨∞`å^Œ∞ ÖÏ`«‡Å#∞ gñ_»∞
QÆ_»∞ #â◊‰õΩÎñ_»∞, „áÈ=ñQÍñ *ÏÅñ, _ç`«ñ _»x ÃãyæO`«∞ ~°i÷ñ, QÆ$+‘=Å∞O_»∞
`Õ. |_»∞QÆ∞ =Úã¨Öˇ^Œ∞Ì ~Àã≤# Ñÿk, #O`«, #`«ñ_»∞ <Õ "≥O@Å#∞ ã¨∞YO |O^ŒÖËHõ
`å#∞ áÈ+≤OK«∞ [#∞Å∞ ^Œ<£ ^Œ#~°ñ „É’=, „|^Œ∞‰õΩ =Úkq∞Ü«Ú q∞H˜¯e ÉÏ^èŒ Ñ¨é∞Ñ¨. 981
* ‰õΩ@∞OÉÏxfl áÈ+≤OK«_»O KÕ`«HÍHõ, J^Œ$+¨ìO ã¨#flye¡, ‰õΩ\˜Å |∞kú`À U q^èŒ"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å∂
KÕÜ«∞ÖËx ™È=∞iáÈ`≥· Ñ¨xH˜~åx „Ñ¨Ü«∞`åflÅ∞ KÕã¨∂Î, Ñ¨~°=∞ =¸~°∞ö_≥· n#OQÍ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 511
Ô~·`«∞ |Hõ¯zH˜¯# =Úãë Z^Œ∞Ì#∞ Jã¨Ç≤ÏºOK«∞H˘#fl@∞¡ P ^Œi„^Œ∞}˜‚ K«∂z J`«x PÅ∞a_»¤Å∞ ''W`«_»∞
Jâ◊‰õΩÎ_»∞† D Ñ¨xH˜=∂e#"å_»∞ =∞#Å#∞ áÈ+≤OK«ÖË_»∞——Jx U=yOK«∞H˘O\Ï~°∞.
D q^èŒOQÍ J`«_»∞ ZHõ¯_® U q^èŒOQÍ#∂ ã¨∞YOÖËHõ W<åflà◊¥§ `å#∞ Z=i<≥·`Õ uO_çÃÑ\˜ì
áÈ+≤OKå_À "å~°∞ ÃÑ>Ëì uO_ç uO@∂, =Úãë `«#O`À =¸Å∞QÆ∞`«∂, ÉÏ^èŒQÍ „|`«∞‰õΩ |~°∞=ÙQÍ
D_»∞ã¨∂Î LO\Ï_»∞.
Hõ. "≥_»~°∂Ñ¨Ùñ ^•eÛ ÉÏO^èŒ=Ù, Å_»ÅñQÆ x~åº}=Ú#‰õΩ #aè=ÚY∞ñ_≥· ~Ú
Ö¡ˇ_»ÅñQÆñ *ÏÅHõ â◊√#Hõ=Ú, =_»∞=Ù#ñ QÆ∞_»∞K«∞K«∞#∞ "Õ∞#∞ =_»=_» =_»ñHõ<£. 982
* JO`«ºHÍÅO ã¨g∞Ñ≤ã¨∞ÎOk. ~°∂ÑÖ =∂i áÈ`«∞Ok. |O^èŒ∞=Ù ÅO^Œ~°∂ U_»∞ã¨∞ÎO\Ï~°∞.
=∞$`«∞º^Õ=`« "åH˜\’¡ HÍK«∞‰õÄ¯K«∞O@∞Ok. QÆ_»Ñ¨^•\˜ "≥à◊§ÖË_»∞. ‰õΩHõ¯ÖÏ Ñ¨_ç LO\Ï_»∞. â◊s~°OÖ’
QÆ_»QÆ_» =}‰õΩ Ñ¨Ù@∞ì‰õΩ =ã¨∞ÎOk.
ã‘. Ju~ÀQÆÑ‘_ç`«∞O_≥· =∞O^Œ =∞QÆ∞ [~î°~åyflKÕ q∞QÆ∞Å #ÖÏÊt Ü«∞QÆ∞K«∞,
"≥∞éã≤ "åÜ«Ú=ÙKÕ`« g∞ñkH˜ <≥QÆã≤# Hõ#∞flÅ∞, HõÑ¶¨=Ú#ñ QÆÑ¨Êñ|_ç#
<åà◊O|∞Å#∞ QÆO~î°<åà◊O|∞##∞ Ñ¶¨Ú~° Ñ¶¨Ú~° =∞#∞ â◊|ÌO|∞ ^˘~°Ü«∞ |O^èŒ∞
[#∞Å=∞^èŒºO|∞# â◊Ü«∞xOz |Ç¨ïq^èŒ=ÚÅñ ^Œ#∞flñ aÅ∞=OQÆñ |Å∞HõÖËHõ,
`Õ. K«@∞Å`«~° HÍÅáêâ◊ =â◊OQÆ`å`«∞‡ñ, _»QÆ∞K«∞ a_»¤Åñ ÉˇO_®¡=Ú #~°ã≤ „áÈK«∞
zO`« qHõÅ=ÚÖˇ·# Ç¨Ï$+‘Hõ=ÚÅ#∞, QÆey q*Ï˝#=Ú#∞ ÉÏã≤ Hõ+¨μìñ _»QÆ∞K«∞. 983
* <å<åq^è•Öˇ·# "åº^èŒ∞Å∞ ÉÏkè™êÎ~Ú. [~î°~åyfl =∞O^Œyã¨∞ÎOk. uO_ç Ñ¨_çáÈ`«∞Ok. PÜ«∂ãÖ
Juâ◊~Úã¨∞ÎOk. q∞_ç„QÆ∞_»∞¡ Ñ¨_»`å~Ú. HõO~î°<åà◊O =¸ã¨∞‰õΩáÈ`«∞Ok. Q˘O`«∞Ö’ QÆ∞~°Hõ Ñ¨Ù_»∞`«∞Ok.
|O^èŒ∞=ÙÅ JO^Œi=∞^èŒº ÑÖ_»∞H˘x, "å~°∞ `«##∞ Ñ¨Å∞Hõiã¨∂ÎO>Ë |^Œ∞Å∞ Ñ¨ÅHÍÅO>Ë <À~°∞ ÃÑHõÅ^Œ∞.
ÉèíÜ«∞OHõ~åÖˇ·# Ü«∞=∞áêâßÅ∞ â◊s~åxH˜ K«∞@∞ì‰õΩO\Ï~Ú. ÃÑO_®¡=Ú#∂ Ñ≤Å¡Å#∂ Z=~°∞ áÈ+≤™êÎ~å J<Õ
kQÆ∞Å∞`À tkäÅ"≥∞ÿ áÈ~Ú# WO„kÜ«∂Å`À `≥eq QÀÖ’Ê~Ú#"å_≥· yÅyÅÖÏ_»∞`å_»∞.
=. JO`« =∞~°}Ï=ã¨÷O ÉÁO^Œ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# #u ÉèíÜ«∞O Hõ~åHÍ~°∞Å∞ ã¨~°Éèí¿ãHõΔ}∞Å∞ #QÆ∞
Ü«∞=∞^Œ∂`« e^ŒÌé∞ ^Œ# =ÚO^Œé xez#O Ez „`«ã¨ÎÇ¨Ï$^ŒÜ«ÚO_≥· â◊Hõ$#∂‡„`«O|∞Å∞
q_»∞K«∞K«∞, Ü«∞=∞áêâ◊O|∞ÅKÕ QÆà◊O|∞# |^Œ∞úO_≥· â◊s~°O|∞=Å# x~°æq∞Oz Ü«∂`«<åâ◊s~°O|∞
#=ÅOaOz |ÖÏ`å¯~°O|∞# n~°…OÉˇ· ^Œ∞~°æ=∞O |QÆ∞ =∂~°æO|∞#∞ ÉÁOk ~å[Éèí@∞ÅKÕ
hÜ«∞=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ ^ŒO_»#O|∞# Hõaè=ÚY∞O_≥· K«#∞ #Ñ¨~åkè K«O^ŒO|∞#ñ [#∞K«∞O_ç.984
* JO`«Ö’ =∞$`«∞º=Ù =ÚOK«∞‰õΩ =ã¨∞OÎ k. q∞H˜¯e ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ~°∂Ñ¨ÙÅ`À fHõ"‚Δ ∞≥ #ÿ K«∂Ñ¨ÙÅ`À
W^ŒÌ~°∞ Ü«∞=∞^Œ∂`«Å∞ `«#=ÚO^Œ∞ =zÛ xÅ|_»`å~°∞. "åà◊¡#∞ K«∂z QÆ∞O_≥Å∞ Ñÿe =∞Å=¸„`åÅ#∞
q_»∞™êÎ_∞» . Ü«∞=∞áêâßÅ∞ HõO~îåxfl |Okè™êÎ~Ú. D â◊s~åxfl q_çz ÃÑ\˜ì Ü«∂`«<å â◊s~°OÖ’ „Ñ¨"tÕ ™êÎ_∞» .
á⁄_»"≥· #_»=_®xH˜ gÅ∞ÖËx =∂~°æOÖ’ Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ |Å=O`«OQÍ D_»∞ÛH˘x "≥à◊√¡`«∞O>Ë tHõΔÅ∞
J#∞ÉèíqOK«\ÏxH˜ ãÖã≤^Œ∞ú_≥· ~å[Éèí@∞Å"≥O@ "≥à◊√§`«∞#fl JÑ¨~åkèÖÏQÍ JÅ=∞\˜™êÎ_»∞.
K«. J#Ü«∞=Ú =¸~°Ûù<˘O^Œ∞ â◊√#HÍ=eKÕ`«#∞ ÉèíHõΔº=∂}∞ñ_≥·,
Ü«∞#∞Ñ¨=∞ HÍÅHÕHõ~° ÉèíÜ«∞OHõ~° `«~°˚# QÆ~°˚#O|∞Å<£
=∞#=Ú QÆÅOQÆ, ^ÕÇ¨Ï=Ú ã¨=∞ã¨Î=Ú QÆOÑ¨=Ú "˘O^Œñ QÍñ, |∞~å
`«# Éèí= áêÑ¨Hõ~°‡ ã¨=Ú^•Ü«∞=Úñ l`«Î=ÚÖ’ñ ^ŒÅOK«∞K«∞<£. 985
* JHõ¯_» ‰õΩHõ¯Å∞ g∞^ŒÑ¨_ç Ñ‘‰õΩ¯uO@∞O>Ë =¸~°ÛùáÈ`å_»∞. Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ ÉèíÜ«∞OHõ~°OQÍ
J~°∞ã¨∂Î KÕ¿ã J^ŒeOÑ¨ÙÅ‰õÄ, Éˇ^ŒiOÑ¨ÙÅ‰õÄ =∞#ã¨∞û HõÅ`« K≥O^ŒQÍ, â◊s~°=∞O`å HõOÑ≤OzáÈQÍ,
Ñ¨Ó~°fi[#‡OÖ’ KÕã≤# áêáêÅhfl [˝Ñ≤ÎH˜ `≥K«∞ÛH˘x Ñï`«Ñ≤™êÎ_»∞.
ã‘. J#∞Ñ¨=∞‰õΔΩ`«Î$+¨‚ ÅO`«~°fiº^äŒÅñ *ËÜ«∞ ~°≠O~°≠ÏxÅ[fiÅ[˚fiÅ# K«O_»
ÉèÏ#∞„Ñ¨nÑ≤Î`«Ñ¨ÎOÉˇ·# "åÅ∞HÍ, =∂~åæ#∞QÆ`« `«Ñ¨º=∂#QÍ„`«∞ñ
_≥· gñÑ¨Ùñ QÆâ◊ÅKÕ #_»∞=OQÆ qHõÖÏOQÆ∞ñ, _»QÆ∞K«∞ =∂~°æ=Ú#O^Œ∞ #K«@ #K«@ñ
*ÏÅ =¸iÛùÅ∞¡ Kå„â◊Ü«∞â◊¥#º=∞QÆ∞ hà◊¡, =∞#∞ñQÆ∞K«∞ ÖËK«∞K«∞ "≥Ú#ã≤ áêÑ¨
`Õ. ~°∂Ñ¨ =∞~Ú# `«=∞=ÚKÕ x~°∂_è»∞ñ _»QÆ∞K«∞, "≥ÅÜ«∞ñ ^˘O|k `˘q∞‡k"ÕÅ Ü≥∂[
#=ÚÅ ^Œ∂~°O|∞ QÆÅ Ü«∞=∞#QÆ~°=Ú#‰õΩñ, |∂x Ü«∞=∞Éèí@∞Öò Q˘OáÈ=ñ É’=Ù#O`«. 986
* Z_»`≥QÆx PHõe ^ŒÑ¨CÅ`À Ö’Ö’Ñ¨Å "åº‰õΩÅÑ¨_»∞`«∂, ã¨∞_çQÍÅ∞Å =∞^èŒº ™ÈeáÈ`«∞O\Ï_»∞.
ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ ã¨∂~°ºH˜~°}ÏÅ‰õΩ "Õ_≥H˜¯ =∂_çáÈ`«∞#fl Wã¨∞Hõ Z_®~°∞Ö’¡ HÍà◊√§HÍÅ∞`«∂ #_»=ÖËHõ
#_»∞ã¨∞ÎO\Ï_»∞. H˘~°_® ^≥|ƒÅ‰õΩ ÉÁ|ƒÖˇH˜¯# gÑ¨Ù`À tkäÅ"≥∞ÿ# J=Ü«∞"åÅ`À =∂~°æ=∞^èŒºOÖ’
JK«Û@K«Û\Ï =¸iÛùÅ∞¡`«∞O\Ï_»∞. k‰õΩ¯=∂e# hà◊§Ö’ =Úxy`ÕÅ∞`«∞O\Ï_»∞. áêÑÖÖÏ „Hõ=Ú‡H˘#fl
z=∞‡pHõ\Ö˜ ’ #∞Oz `˘O|k `˘q∞‡k"ÕÅ Ü≥∂[<åÅ ^Œ∂~°OÖ’ L#fl Ü«∞=∞Ñ¨@} ì ÏxH˜ Ü«∞=∞HÕHõ~∞° Å∞
"å_çx D_»∞ÛH˘x áÈ`å~°∞.
=. W@∞¡ =∞Ç¨áêáê`«∞‡O _≥·#"åñ_»∞ =ÚÇ¨˙~°Î„`«Ü«∞ HÍÅO|∞##∞ ™ê=∂#º ^À+≤ Ü«∞QÆ∞"åñ_»∞
=ÚÇ¨˙~°Î^ŒfiÜ«∞O|∞##∞ <Õñy Ü«∂`«#O ÉÁO^Œ∞ #O^Œ∞. 987
* D q^èOŒ QÍ =∞Ç¨áêÑ≤ Ü≥∞ÿ #"å_»∞ =¸_»∞=ÚÇ¨˙~åÎÅ HÍÅOÖ’#∂, ™ê=∂#º^À+≤ J~Ú#"å_»∞
Ô~O_»∞=ÚÇ¨˙~åÎÅ HÍÅOÖ’#∂ "≥o§ P Ü«∞=∞Ö’HõOÖ’ Ü«∂`«#Å∞ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
Hõ. Ñ¨@∞ì^Œ∞~°∞ H˘é=ÙÅ#∞ =_çñ, Éˇ@∞ì^Œ∞ ~°ã≤Ñ¨Ù„uHõÅ#∞ Éˇ#∞=∞O@ÅÜ«∞O
^˘@∞ì^Œ∞~°∞ <˘_»Å∞ #eÜ«∞ñQÆ, =∞@∞ì^Œ∞ ~°áêÊÑ¨z`«∞Î =∞`«∞ÎO ÉˇÅ∞K«<£. 988
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 513
* JHõ¯_» Ü«∞=∞Éèí@∞Å∞ „Ñ¨=∞`«∞Î_≥·# PáêÑ¨z`«∞Î}˜‚ H˘~°=ÙÅ`À HÍÅ∞™êÎ~°∞. K«∞~°Hõ`«∞ÎÅ∞
„QÆ∞K«∞Û`å~°∞. ÉèíQÆÉèíQÆ=∞O_Õ =∞O@Ö’ Ñ¨_»"Õ™êÎ~°∞. Xà◊¡O`å zÅ∞¡Å∞ Ñ¨_Õ@@∞¡ z`«∞HõÉÁ_»∞™êÎ~°∞.
L. =ÚO`«∞~°∞ `«Ñ¨Î`ÀÜ«∞=ÚÅ "≥Ú`«∞Î^Œ∞ ~°∞„QÆ QÆ^•ã≤^è•~°Å<£
„^≥O`«∞~°∞ á⁄@ì„¿Ñ=ÙÅ∞, =kèO`«∞~°∞, g∞ñ^Œ xÉèËO„^ŒÑÖH˜Î é˘
Ñ≤ÊO`«∞~°∞, ÃÑ¶∂~°ÉèíOyñ QÆéÑ≤O`«∞~°∞ áê=ÚÅKÕ`«, a@∞ì „^˘
aƒO`«∞~°∞ g∞ñ^Œ QÆ∞O_»∞¡, uxÑ≤O`«∞~°∞ ^ÕÇ¨Ï=Ú QÀã≤ HõO_»Å<£. 989
* ã¨Åã¨ÅHÍˆQ "Õ_çhà◊§Ö’ =ÚOK«∞`å~°∞. ÃÑ^ŒÌ QÆ^ŒÅ`À#∂, Hõ`«∞ÎÅ`À#∂ "≥Ú`«∞Î`å~°∞. á⁄@ìÖ’x
„¿Ñ=ÙÅ#∞ „`≥Oz"Õ™êÎ~°∞. =∞^ŒÑ¨Ù>Ë#∞QÆ∞Å`À „`˘H˜¯™êÎ~°∞. áê=ÚÅKÕ „‰õÄ~°OQÍ HõiÑ≤™êÎ~°∞. |O_»~åà◊√¡
g∞kH˜ qã¨~°∞`å~°∞. J`«x ^ÕÇ¨xfl HÀã≤ P HõO_»efl P áêáê`«∞‡x KÕ`«<Õ uxÑ≤™êÎ~°∞.
=. =∞é˜Ü«Úñ QÆ∞@∞O|áÈ+¨}O|∞#ñ QÆ∞H˜ΔOÉèí~°∞O _»QÆ∞K«∞ #^èŒ~°‡Ñ¨~°∞O_≥· Éèí∂`«„^ÀÇ¨ÏO|∞#
#uáêÑ¨ÙO_≥· x~°Ü«∞O|∞#O ÉÁOk, x[^èŒ#O|∞Å∞ QÀÅ∞Ñ¨_ç "≥Úé"≥@∞ì <åÑ¨#∞flx K«O^ŒO|∞#ñ
|~°ã¨Ê~° ãÖ|O^èŒO|∞#ñ QÆeÊOÑÖ|_ç# `åq∞„™êO^èŒ`åq∞„ã¨ ~“~°"å^Œ∞ ÅQÆ∞ #~°HõO|∞ÅO |_ç,
f„=O|∞Öˇ·# |Ç¨ïÜ«∂`«#Å ##∞ÉèíqOz, H©Δ}áêÑ¨ÙO_≥· Ñ¨Ù#~°fl~°`«fiO|∞#∞O ÉÁO^Œ∞ #x K≥Ñ≤Ê
"≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 990
* D „Ñ¨HÍ~°OQÍ áêáê`«∞‡_»∞ ãÖ™ê~° áÈ+¨}HÔ · Ñ¨_~» åxáê@∞¡ Ñ¨_∞» `«∂, `«# á⁄@ì#∞ xOÑ¨ÙH˘O@∂,
J^èŒ~°‡=∂~åæ# #_»∞ã¨∂Î, „áê}∞Å#∞ Ç≤ÏOã≤ã¨∂Î =∞Ç¨áêÑÖ =¸@Hõ@∞ìH˘x Ü«∞=∞Ö’HÍxH˜ áÈ`å_»∞.
JHõ¯_» `«# ™⁄=Ú‡ áÈQ˘@∞ìH˘x "≥Ú~°ÃÑ@∞ì‰Ωõ <Õ k‰õΩ¯ÖËx n#∞x=Öˇ P„HÀtã¨∂Î XHõ ^•x"≥O@ XHõ\Q˜ Í
`åq∞„ãÖ, JO^è`
Œ åq∞„ãÖ, ~“~°=O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ #~°HÍÅÖ’ Ñ¨_ç ã¨ÇÏ≤ OÑ¨~åx ÃÑ‰õΩ¯ÉÏ^èÅŒ #∞ J#∞Éèqí ã¨∂,Î
`«# áêáêÅhfl `«iyáÈ~Ú# `«~∞° "å`« =∞m¡ =∞#∞+¨º[<å‡xfl á⁄O^Œ∞`å_»∞ Jx K≥ÑÊ≤ uiy HõÑÖ≤ ÏKå~°∞º_»∞
W\Ï¡ J<åfl_»∞.
-: HõÑ≤Å∞O_»∞ ^Õ=Ç¨˙uH˜ñ aO_À`«ÊuÎ „Hõ=∞O|∞ñ ^≥Å∞Ñ¨Ù@ :-
ã‘. ÔH·H˘x =∞é˜ Ñ¨Ó~°fiHõ~å‡#∞QÆ∞}=Ú# â◊â◊fi„`«ÊHÍâ◊‰õΩO _ôâ◊fi~°∞O_»∞
Ñ¶¨∞@‰õΩO_»∞ QÍ=Ù#ñ „QÆ=∞‡é r=ÙO_»∞ ^ÕÇ¨ÏãÖ|O^èŒO|∞ñ kqi `åÅÊ
^˘~°H˘x Ñ¨Ù~°∞+¨ ˆ~`ÀaO^Œ∞ ãÖ|Okè Ü≥ÿ∞ =^èŒ∂QÆ~°ƒùO|∞#O^Œ∞ñ *ÁzÛ
ÔH·H˘x Ü≥ÚHõ ~å„u QÆeÅO|∞ ÑÖK«~å„`«=ÚÅ |∞^Œ∞ƒ^Œ=Ú#∞ ^Œâ◊=∞k=ã¨
`Õ. =∞O^Œ∞ñ QÆ~°¯O^èŒ∞ =O`«Ü«∞ø #O`«g∞ñ^Œñ, ÉËtÜ«∞QÆ∞ #O`«g∞ñ^Œ@ñ ÉËiÛ Ü«ÚO_»
HõÅÊ=∞QÆ∞ <˘Hõ¯ <≥Å =∞ã¨ÎHõ=Ú#∞ =∂ã¨, Ü«∞=∞à◊ "≥∞ÿ##∞ QÆ~°K«~°}=ÚÅ∞ñ ÉÁ_»=Ú. 991
* Dâ◊fi~°∞_»∞ âßâ◊fi`«OQÍ „Ñ¨HÍtOKÕ"å_»∞, ã¨~fi° =¸, ãÖÑ¶∞¨ \˜`« Ñ¨~K° "Õ å_»∞, HÍ|\˜ì r=Ù_»∞ `«#
Ñ¨Ó~°fiHõ~°‡Å#∞ J#∞ãïOz =∞m§ ^ÕÇ¨xfl á⁄O^ŒQÀ~°∞`å_»∞. r=Ù_»∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx g~°ºaO^Œ∞ ãÖ|O^èŒO`À
„ã‘Î QÆ~°ƒùOÖ’ „Ñ¨"Õt™êÎ_»∞. XHõ¯ ~å„uH˜ HõeÅ"≥∞ÿ (â◊√„Hõâ’}˜`åÅ „^Œ="≥∞ÿ), `«~åfi`« S^Œ∞~å„`«∞Å‰õΩ
|∞^Œ∞ƒ^Œ"≥∞ÿ, PÃÑ·# Ñ¨^Œ=k<åxH˜ ˆ~QÆ∞ÑÖ_»O`«Ü≥ÿ∞ J#O`«~°O =∂Oã¨Ñ≤O_»"≥∞ÿ „QÆ∞_»∞¤ PHÍ~°O
á⁄O^Œ∞`å_»∞. XHõ¯ <≥Å‰õΩ t~°ã¨∞û U~°Ê_»∞`«∞Ok. Ô~O_»∞ <≥ÅÅ‰õΩ HÍà◊√¡KÕ`«∞Å∞ =™êÎ~Ú.
=. =∞é˜ÜÚ« =∂ã¨„`«Ü∞« O|∞# #Y ~À=∂ã≤÷ K«~‡° O|∞Å∞ eOQÆzÛù„^ŒO|∞Å∞#∞ QÆey <åÅæ==∂ãÖ|∞#
ã¨ÑÎ¨ ^è•`«∞=ÙÅ∞#∞ |OK«=∞ =∂ãÖ|∞# ‰õΩΔ `«$Î +¨Å‚ ∞#∞ QÆey, +¨+=ª¨ ∂ãÖ|∞# =∂qKÕÒ« ÉÁ^Œ∞=O|_ç
`«e¡‰õΩH˜Δx ^ŒH˜Δ} ÉèÏQÆO|∞#O k~°∞QÆ∞K«∞, =∂`«$Éèí∞HÍÎ#fl áê#O|∞Å=Å#ñ ^Œ$Ñ≤ÎO ÉÁO^Œ∞K«∞
<Õ^=Œè ∂# ^è•`«∞=ÙÅ∞ QÆeæ [O`«∞ãÖH©~O‚° |QÆ∞ q}∂‡„`« QÆ~OÎ° |O^Œ∞ñ k~°∞QÆ∞K«∞ñ „yq∞ÉèHí `
Δ˜ « â◊s~°∞O_≥·
=¸~°ÛùÅO ÉÁO^Œ∞K«∞ñ ^Œe¡ ÉèíHΔ̃Oz# Hõ@∞uHÀÎ+¨‚ Å=} HΔÍ~å=∂¡ ^Œ∞ºÅƒ}O|∞Öˇ·# ~°ãÖ|∞ÅKÕ`«ñ
|i`«áêÎOQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ [~åÜ«Ú=Ù#ñ QÆÑ¨ÊO|_ç |Ç≤Ïó„Ñ¨^Õâ◊O|∞#O^Œ∞ <åO„`«O|∞ÅKÕ`« |^Œ∞úO_≥·
‰õΩH˜ΔÜ«∞O^Œ∞ t~°O|∞ "≥∂Ñ≤H˘x Éèí∞QÆflOÉˇ·# Ñ¨$+¨ª„w"À^Œ~°∞O_≥· ™êfiOQÆK«Å#O|∞#O^Œ∞ #ã¨=∞~°∞÷O
_»Q∞Æ K«∞ñ |O[~°O|∞#O^Œ∞O_»∞ â◊‰Ωõ O`«O|∞ K«O^ŒO|∞# #∞O_ç ^≥=· Hõ$`«OÉˇ#· *Ï˝#O|∞#O |∂~°fi
[#‡ ^Œ∞+¨¯$`«O|∞ÅO ^ŒÅOK«∞K«∞ n~À…KåÛùfiãÖ|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ <Õ ã¨∞YÖËâ◊O|∞#∞O ÉÁO^ŒHõ
=iÎOK«∞K«∞, #O`« <Õ_»=<≥Å Ü«∞O^Œ∞ Å|ú*Ï˝#∞O_≥· KÕ+¨ìÅ∞ QÆey q„\˜¯q∞™È^Œ~°∞O_≥· Ü≥ÚHõ¯
k‰õΩ¯# #∞O_»Hõ ãÖK«iOK«∞K«∞O „|ã¨∂u =∂~°∞`«O|∞Å KÕ`« #u"ÕÑ≤`«∞O _»QÆ∞K«∞
Ü«∂K«=∂#∞O_»∞#∞ ^ÕÇ¨ `«‡^Œi≈Ü«Úñ |∞#~°~æ ƒ° "ù åãÖ|∞#‰õΩ cè`∞« O_»∞ #QÆ∞K«∞ |O^è#Œ Éè∂í `«O|QÆ∞
ã¨Ñ^Î¨ •è `«∞=ÙÅKÕ |^Œ∞Oú _≥· Hõ$`åO[e Ñ¨Ù@∞O_»∞ n#=^Œ#∞O_»∞<≥· r=ÙO_»∞ ^• <≥=fixKÕ #∞^Œ~O° |∞#
=ã≤~ÚOÑ¨ xÜ«∞q∞OÑÖ|_≥ #\˜ì ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x x@¡x ã¨∞Îu~ÚOK«∞. 992
* =¸_»∞ <≥ÅÅ‰õΩ QÀà◊√§, "≥O„@∞HõÅ∞, Z=ÚHõÅ∞, K«~°‡O, #=~°O„^è•Å∞ U~°Ê_»∞`å~Ú. <åÅæ=
<≥Å‰õΩ ã¨Ñ^Î¨ •è `«∞=ÙÅ∞ â◊√HõO¡ , â’}˜Ò« , =∂OãÖ, p=Ú, "≥∞^Œ_∞» , Z=ÚHõ, K«~‡° O HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. S^Œ=<≥Å‰õΩ
PHõe^ŒÑ¨CÅ∞ ãÖÉèíq™êÎ~Ú. P~°= <≥ÅÖ’ =∂qKÕ`« HõÑ¨Ê|_ç, `«e¡ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ ‰õΩ_ç"≥·Ñ¨Ù# u~°∞QÆ∞`«∂
LO\Ï_»∞. `«e¡u#fl J#flO`À „`åy# h\˜`À `«$Ñ≤Î á⁄O^Œ∞`«∞O\Ï_»∞. ^è•`«∞=ÙÅ∞ ("å`«, Ñ≤`«Î, âı¡ëê‡Å∞)
Jaè=$kú K≥O^Œ∞`«∂ LO\Ï~Ú. =∞Å =¸„`åÅ QÆ∞O@ÅÖ’ á⁄~°∞¡`«∂, JO^Œe „H˜=ÚÅ∞ â◊s~°=∞O`å
„áêH˜ ÉÏ^èŒÃÑ@ìQÍ =¸~°ÛùáÈ`«∂ LO\Ï_»∞.
`«e¡ u#fl HÍ~°O, KÕ^Œ∞, LÑ¨C, Ñ¨ÙÅ∞Ñ¨Ù, "≥Ú^ŒÖˇ·# f„=~°™êÅ∞ J=Ü«∞"åÅ#∞ `«Ñ≤OÑ¨KÕ™êÎ~Ú.
=∂qKÕ HõÑ¨Ê|_ç, |Ü«∞@ „¿ÑQÆ∞ÅKÕ Hõ\ì̃"ÕÜ«∞|_ç `«e¡á⁄@ìÖ’ `«Å^Œ∂iÛ, =Oy =Ú_»∞K«∞H˘x ÑÖ_»∞H˘x
LO\Ï_»∞. `«# J=Ü«∞"åÅ∞ Hõ^ŒeOK«\ÏxH˜ â◊H˜ÎÖËHõ ÑÖ[~°OÖ’ zH˜¯# Ñ¨H˜Δ=Öˇ |Okè`«∞_≥· LO\Ï_»∞.
^≥=· ^Œ`"Î« ∞≥ #ÿ `≥eq`À, "≥#∞Hõ\˜ [#‡ÅÖ’x áêáêÅ=∞ `«ÅOK«∞H˘x, x@∂ì~∞° ÊÅ∞ q_»∞™êÎ_∞» . HÕz`«∞‰Î Äõ _®
ã¨∞MÏxfl á⁄O^ŒÖË‰õΩO_® LO\Ï_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 515
U_»= <≥ÅÖ’ *Ï˝#O HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. Hõ^ŒeHõÅ∞ HõÅ∞QÆ∞`å~Ú. =∞ÅOÖ’x „H˜=ÚÅ`À HõÅã≤ "≥∞Åã≤
XHõKÀ@ LO_»ÖËHõ Hõ_»∞Ñ¨ÙÖ’ J@∂ W@∂ u~°∞QÆ∞`«∂ LO\Ï_»∞. QÆ~°ƒù"åÜ«Ú=ÙÅ‰õΩ HõOÑ≤OzáÈ`«∂
^ÕÇ¨`«‡ ^Œ~°≈#O Hõey, q"≥∂K«<åxfl Ü«∂zOK«∞`«∂ =∞m§ QÆ~°ƒù"åãÖ Hõey#O^Œ∞‰õΩ ÉèíÜ«∞Ñ¨_»∞`«∂
|O^èŒ#~°∂áêÖˇ·# ã¨Ñ¨Î^è•`«∞=ÙÅ`À |Okè`«∞_≥· KÕ`«∞Å∞ *’_çOz n#=ÚY∞_≥·# r=Ù_»∞ U ^Õ=Ù_»∞ `«#‰õΩ
D QÆ~°ƒù"åãÖ HõeyOKå_À P ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞x D q^èŒOQÍ ãÖã¨∞Îu™êÎ_»∞.
-: QÆ~°ƒùã¨∞÷O _»QÆ∞ r=ÙO_»∞ ÉèíQÆ=O`«∞x ã¨∞ÎuOK«∞@ :-
Hõ. J#Ü«∞=Ú#∞ Éèí=#~°HõΔ}, =Ú#ÔH· ¿ãfiKåÛù#∞~°∂Ñ¨=Ú#ñ |∞>ˇì_ç q
+¨μ‚x ÉèíÜ«∞q~°Ç≤Ï`« =∞QÆ∞ Ñ¨^Œ, =#[Ü«ÚQÆO |i÷ñ Q˘Å∞Û "å~°x ÉèíH˜Î<£. 993
* ã¨~°fi^• Ö’HÍÅ#∞ ãÖ~°H˜ΔOK«_®xÔH· `«# WKåÛù#∞™ê~°OQÍ [#‡"≥∞`«∞Î`«∂ LO_Õ ÉèíQÆ=O`«∞x
áê^ŒÑ¨^Œ‡Ü«ÚQÆàÏxfl J#∞~°H˜Î`À JK«OK«Å ÉèíH˜Î`À P~åkè™êÎ#∞. P áê^•Å∞ <å ÉèíÜ«∂xfl Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞
KÕ™êÎ~Ú.
=. JkÜ«Ú#∞OQÍHõ ÑÖK«Éèí∂`« q~°Ç≤Ï`«∞O _»Ü«ÚºO |OK«Éèí∂`« q~°z`«OÉˇ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ñ
QÆÑ¨ÊO|_ç ~ÚO„kÜ«∞ QÆ∞}Ï~°÷ z^•ÉèÏã¨ *Ï˝#∞O_»<≥·# <Õ#∞. 994
* P`«‡ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»<#·≥ <å‰õΩ ÑÖK«É∂íè `åÅ∞ ÖË=Ù. J~Ú<å <Õ#∞ ÑÖK«É∂íè `åÅ`À U~°Ê_ç# â◊s~°O`À
HõÑ¨Ê|_ç L<åfl#∞. WO„kÜ«∂Å∞ WO„kÜ«∞ QÆ∞}ÏÅ∞, WO„kÜ«∂~å÷Å∞ – gx Jã≤Î`«fiO `≥eã‘ `≥eÜ«∞x
PÉèÏã¨*Ï˝#O Hõey L<åfl#∞.
ã‘. Z=fiñ_»∞ xdÅ Éèí∂`ÕO„kÜ«∞ =∞Ü«∞ =∞QÆ∞ =∂Ü«∂=ÅO|# =∞Ç≤Ï`« Hõ~°‡
|^Œ∞úñ_≥· =iÎOK«∞ Ñÿk ^ŒO^ŒÇ¨Ïº=∂#O|QÆ∞ r=z`«ÎO|∞#O^Œ∞
#qHÍ~°"≥∞ÿ â◊√^Œú"≥∞ÿ Ü«∞YO_» *Ï˝#=Ú# #∞O_»∞ "åxH˜ =ÚYºK«i`«∞
#‰õΩ #‰õΩOiî`« â∫~°∞º#‰õΩñ |~°O*’ºuH˜ ã¨~°fiA˝#‰õΩñ QÆ$áêâßO`«=∞uH˜ñ
`Õ. QÆ_»ñyÜ«Úñ „|Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨μÅHõO>ˇñ |~°=Úñ, _≥·#"åxH˜ „"≥ÚÔH¯^Œ #ã¨‡nÜ«∞
^Œ∞~°ƒù~À^Œ„QÆ cèHõ~° QÆ~°ƒù#~°Hõ, "Õ^Œ#Åñ Ez âßOuñ QÍqOK«∞H˘é‰õΩ. 995
* U ^Õ=Ù_»∞ ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ÅÖ’ ÑÖKÕO„kÜ«∂Å`À ÑÖK«Éèí∂`åÅ`À xO_ç# =∂Ü«∞#∞
JOwHõiOz Hõ~°‡|O^è•Å‰õΩ Ö’|_ç L#fl@∞¡ HõxÊOK«∞`å_À, ^ŒÇ≤ÏOK«∞H˘x áÈ`«∞#fl r=Ùx z`«ÎOÖ’
JqHÍ~°∞_≥·, Ñïâ◊√^Œ∞ú_≥·, JYO_»*Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_≥· ÉèÏã≤ã¨∞ÎO\Ï_À, P L^•`«Î K«i`«∞xH˜, P "≥ÚHõ¯"Àx
â∫~°ºO HõÅ"åxH˜, P Ñ¨~°O*’ºuH˜, P ã¨~°fiA˝xH˜, P ^ŒÜ«∂=∞Ü«ÚxH˜, P âßO`«=¸iÎH˜, „Ñ¨Hõ$u
Ñ¨Ù~°∞+¨μÅHõO>ˇ Jf`«∞_≥·# P ÉèíQÆ=O`«∞xH˜ D ÉèíiOÑ¨~åx ÉèíÜ«∞OHõ~°"≥∞ÿ# QÆ~°ƒù#~°HõOÖ’ #∞#fl
##∞fl ~°H˜ΔOz âßOu HõeyOK«=∞x #=∞ã¨¯iOK«∞`«∞<åfl#∞.
ã‘. J#Ñ¨Ù_»∞ ã¨∞`«∞#‰õΩ [#x ~Ú@¡#∞ñ ^ŒQÆ =∞Ç≤Ï`å`«‡! Ü≥∞=fix =∂Ü«∞KÕ`«
Ñ¶¨∞#"≥∂Ç¨ïÖˇ· QÆ∞}Hõ~°‡ xq∞`«Î ™êO™êiHõ =∂~°æ ãÖKå~°=ÚÅ#∞
^èŒ$u Ãã_ç Ü«∞Åã≤ ÜÕ∞ k‰õΩ¯ <≥é∞OQÆHõ Ç¨Ïi Ñ¨^Œ^è•º#O|∞ <å`«‡ =∞éz
Ü«ÚO_»∞ "å~°Å‰õΩ <Õ Ü«ÚH˜ÎÜ«Ú #=∞‡Ç¨ Ñ¨Ù~°∞+¨μ ##∞„QÆÇ¨Ï |∞kú ÖËHõ
`Õ. `«^Œ∞æ} ^è•º# `«#∂‡iÎ ^Œ~°≈#=ÚÅ∞, QÀK«iOK«∞@ Ü≥∞@∞¡? <å‰õΩ#∞ „|É’^èŒ
Hõe`«=ÚQÆñ |Å∞¯ =∞#=Ù_»∞ñ QÆÑ≤Å∞ñ _»xÜ≥∞, #O|`À_»#∞ ã¨∞QÆ}Hõ^ŒO|`À_». 996
* D q^èŒOQÍ K≥|∞`«∞#fl H˘_»∞‰õΩ`À `«e¡ W\Ï¡ J#flk. F =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! Z=x =∂Ü«∞=Å¡
=∂#=ÙÅ∞ "åº"≥∂Ç¨ÏOÖ’Ñ¨_ç QÆ∞}Hõ~°‡ xq∞`«ÎOQÍ U~°Ê_»¤ D ãÖ™ê~° =∂~°æOÖ’ „Ñ¨Ü«∂}˜ã¨∂Î ^è≥·~°ºO
KåÅHõ, JÅã≤áÈ~Ú k‰õΩ¯`≥eÜ«∞Hõ pHÍ‰õΩ Ñ¨_∞» `«∂, z=~°‰Ωõ P ^Õ=Ùx áê^•Å#∞ ^è•ºxOKåÅ<Õ q+¨Ü∂« xfl
‰õÄ_® =∞#ã¨∞ûÖ’ =∞~°záÈ`å~À, P Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Úx J#∞„QÆÇ¨ÏO ÖËx^Õ, P =∂#=ÙÅ‰õΩ PÜ«∞#
QÆ∞}QÆ}ÏÅ#∞ ^è•ºxOKåÅh, PÜ«∞# ~°∂áêxfl ^Œi≈OKåÅh |∞kúÑ¨Ù_»∞`«∞O^•? D ãÖQÆu <å‰õΩ
Hõ#∞qÑ¨C HõeˆQÖÏQÍ qÑ≤Ê K≥Ñ¨C – WÖÏ J_çy# ã¨^Œ∞æ}=e¡Ü≥ÿ∞# `«e¡`À HõÑ≤Å∞_»∞ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=. J\˜ì ~¸â◊fi~°∞O_»∞ QÍÅ„`«Ü«∞O|∞#O^Œ∞#∞ [OQÆ=∞™ê÷=~åO`«~åºq∞ Ü«∞QÆ∞@O *Ëã≤ r=
Hõ~‡° =∂~°Oæ |∞ÅO „|=iÎOK«∞ "å~°∞ `åÑ¨„`«Ü∞« x"å~°}O|∞ H˘é‰õΩ Éèlí ~ÚO`«∞~°x K≥ÑÊ≤ =∞é˜ÜÚ«
x@¡xÜ≥∞. 997
* J=∂‡! q#∞. ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ =¸_»∞ HÍÖÏÖ’¡#∂ K«~åK«~° „Ñ¨ÑÖK«OÖ’x ã¨=∞ã¨Î r=~åã¨∞ÅÖ’
JO`«~åºq∞QÍ LO\Ï_»∞. JO^Œ∞KÕ`« „|`«∞‰õΩ `≥~∞° =Ù# Ñ¨Ü∞« xOKÕ"å~°∞ `åÑ¨„`«Ü∂« Å∞ `«ÑÊ≤ OK«∞HÀ=_®xÔH·
P ÉèíQÆ=O`«∞}˜‚ P~åkè™êÎ~°∞ Jx K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
Hõ. [#~Ú„u! QÆ~°ƒù=∞O^Œ∞#∞, Ñ¶¨∞# „H˜q∞q}∂‡„`« ~°HõÎ QÆ~°Î=ÚÖ’#<£
=Ú#∞ñQÆ∞K«∞ [~î°~åyflx k#, k#=Ú#∞ ^ŒO`«Ñ¨º=∂#^ÕÇ¨ïO _»QÆ∞K«∞<£. 998
* `«b¡! r=Ù_»∞ `«e¡ QÆ~°ƒùOÖ’, „H˜=ÚÅ`À xO_ç# =∞Å=¸„`åÅ <≥`«∞Î~°∞ QÆ∞O@Ö’ =Ú#∞QÆ∞`«∂,
PHõe =∞O@Å`À k#k#O `«Ñ≤OÑ¨|_Õ ^ÕÇ¨ÏO HõÅ"å_»∞ J=Ù`å_»∞.
P. n#=^Œ#∞ñ _»QÆ∞K«∞ ^ÕÇ≤Ï ~¸ ^ÕÇ¨ÏO|∞, =Å# x~°æq∞OÑ¨ñ ^ŒÅñz K«x#
<≥ÅÅ <≥#∞flH˘#∞K«∞ <≥ÅH˘x QÆ~°ƒùO|∞, =Å# "≥_»Åñ „^ÀÜ«Ú"å~°∞ QÆÅÔ~? 999
* ^≥·#ºO`À xO_ç# =ÚYO HõÅ"å_≥·, P QÆ~°ƒù#~°HõO#∞O_ç |Ü«∞@Ñ¨_®Åx ÉèÏqã¨∂Î, QÆ_»z#
<≥ÅÅ∞ ÖˇH˜¯OK«∞‰õΩO@∂ LO\Ï_»∞. ##∞fl D QÆ~°ƒùO#∞O_ç "≥Å∞=iOKÕ "åà◊√¡ Z=Ô~·<å L<åfl~å? Jx
`«ÅáÈã¨∂Î LO\Ï_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 517
=. Jx `«ÅOK«∞K«∞ n#~°HõΔ‰õΩO_»~Ú# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ ^Œ#∞fl QÆ~°ƒù#~°HõO|∞=Å# q=Ú‰õΩÎxO *ËÜ«∞
#=∞‡Ç¨`«∞‡xH˜ñ „|`«∞ºÑ¨HÍ~°O|∞ ¿ãÜ«∞ÖËq∞H˜ #O[e =∂„`«O|∞ ¿ãÜ«∞O^ŒQÆ∞, #\˜ì r=ÙO_»
<≥·# <Õ#∞ â◊=∞^Œ=∂k Ü«ÚHõÎOÉˇ·# â◊s~°O|∞#O^Œ∞ q*Ï˝# náêO‰õΩ~°O|∞#O |∞~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μ
xsH˜ΔO`«∞#x =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞. 1000
* n#∞Å#∞ ~°HOΔ˜ KÕ Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΩΔ _»∞ XHõ¯_Õ `«##∞ D QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ #∞O_ç, q=Ú‰õΩ}
Î ‚˜ KÕÜ∞« QÆÅ_»∞.
J~Ú`Õ P =∞Ç¨`«∞‡#‰õΩ <Õ#∞ „Ñ¨`«∞ºÑ¨HÍ~°O Ug∞ KÕÜ«∞ÖË#∞. KÕ`«∞Å∞ *’_çOz #=∞™ê¯~°O =∂„`«"Õ∞
KÕÜ«∞QÆÅ∞æ`å#∞. <Õ#∞ ˆH=ÅO r=Ù_»#∞. â◊=∞, ^Œ=∂k QÆ∞}ÏÅ`À ‰õÄ_ç# ~åÉ’=Ù [#‡OÖ’ q*Ï˝#
náêO‰õΩ~åxfl "≥eyOK«∞H˘x P "≥Å∞QÆ∞Ö’ Ñ¨Ù~å} Ñ¨Ù~°∞+¨μ}˜‚ K«∂™êÎ#∞ Jx =∞m¡ W\Ï¡ J#∞‰õΩO\Ï_»∞.
ã‘. <≥ÅH˘x |Ç¨ï ^Œ∞óY=ÚÅ‰õΩ <åÅÜ«∞"≥∞ÿ# ~¸ QÆ~°ƒù#~°Hõ=Ú <Õ#∞ "≥_»Åñ
*ÏÅ |Ç≤Ïó „Ñ¨^Õâ◊=Ú#‰õΩ =zÛ# ##∞Ñ¨=∞ ^Õ==∂Ü«∂ q"≥∂Ç≤Ï
`å`«∞‡O_»<≥· ÃÑ¶∂~°"≥∞ÿ#\˜ì ãÖ™ê~° K«„Hõ=∞O^Œ∞#∞ |i„â◊=∞} je
<≥· Ü«ÚO_» =ÅÜ«Úñ ^•, #k QÍHõ QÆ~°ƒùO|∞ #O^Œ∞O_»∞ â’HõO|∞ #Ñ¨#~ÚOz.
`Õ. Ü«∂`«‡ Hõ#Ü«∞O|∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞# Ü«∞\˜ì, ~°∞z~° q*Ï˝#=Ú#ñ ^Œ"≥∂~°∂Ñ¨"≥∞ÿ#
Éèí∂i ãÖ™ê~° ™êQÆ~À`åÎ~°}O|∞, ¿ãã≤ ~¸ Ü«∂`«‡ #~°ã≤ ~°H˜ΔOK«∞H˘O^Œ∞. 1001
* Z<≥fl<Àfl ^Œ∞óMÏÅ‰õΩ xÅÜ«∞"≥∞#ÿ D QÆ~ƒ° #ù ~°HOõ #∞O_ç <Õ#∞ |Ü«∞@ Ñ¨_Ö» #Ë ∞. XHõ"àÕ ◊ |Ü«∞@‰õΩ
=zÛ<å ^Õ==∂Ü«∞Å‰õΩ Ö’<≥,· "åº"≥∂Ç¨ÏO`À ÉèÜ
í ∞« OHõ~"° ∞≥ #ÿ ãÖ™ê~° =ÅÜ«∞OÖ’ z‰õΩ¯H˘x Ñï„Éèqí ∞ã¨∂Î
LO_»=Åã≤O^Õ. JO^Œ∞Hõx D QÆ~°ƒùâ’HÍxfl áÈQ˘>Ëìn, P`«‡#∞ ™ê~°käÜ≥ÿ∞ #_çÑ≤OKÕn J~Ú# q*Ï˝<åxfl
P„â◊~ÚOz JO^èŒHÍ~° |O^èŒ∞~°"≥∞ÿ# ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxfl ^•\˜ P`«‡#∞ ~°H˜ΔOK«∞‰õΩO\Ï#∞.
=. =∞é˜Ü«Ú#∞. 1002
K«. Ñ¨~°ñQÆ∞K«∞ #∞#fl ^Œ∞~°fiºã¨#ÉèÏ[#"≥∞ÿ Ñ¶¨∞#^Œ∞óY=¸Å"≥∞ÿ
Ü«∞~°Ü«∞ñQÆñ Éˇ‰õΩ¯ `«∂O@∞¡ QÆÅ^≥· „H˜q∞ãÖÉèí= "≥∞ÿ#Ü«∞\˜ì ^Œ∞
ã¨Î~° |Ç¨ïQÆ~°ƒù"åã¨=ÚÅ ãÖQÆu =∂#∞Ê@ÔH· ÉèílOK≥^Œ<£
ã¨~°ã≤[<åÉèí Éèí∂i Éèí= ™êQÆ~° `å~°Hõ áê^ŒÑ¨^Œ‡=ÚÖò. 1003
* D QÆ~°ƒù#~°HõO J<ÕHõ =ºã¨<åÅ‰õΩ xÅÜ«∞"≥∞ÿ#k. Hõ_»ÖËx ^Œ∞óMÏÅ‰õΩ =¸Å"≥∞ÿ#k. Z<Àfl
~°O„^è•Å∞ QÆÅk. „H˜=ÚÅ‰õΩ [#‡ ™ê÷#"≥∞ÿ#k. W@∞=O\˜ QÆ~°ƒù"å™êÅ∞ WOHÍ Zxfl ÉèíiOK«=Åã≤ L#fl^À!
D PÑ¨^#Œ ∞ áÈQ˘@ì_®xÔH· Hõ=∞Å<åÉè∞í x K«~}
° Hõ=∞ÖÏÅ#∞ P„â◊~Ú™êÎ#∞. Jq ãÖ™ê~° ™êQÆ~åxfl `«ÑÊ¨ Hõ
`«iOÑ¨*Ë™êÎ~Ú.
Hõ. Jx Hõ$`«xâ◊ÛÜ«Úñ _»~Ú ÜÕ∞, z# q=∞Å*Ï˝x Ü«∞QÆ∞K«∞ r=Ùñ_»∞ QÆ~°ƒùO
|∞# "≥_»Å <˘Å¡‰õΩO_»O, [xÜ≥∞_»∞ #==∂ã¨=ÚÅ∞#∞ [#h! Ü«∞O`«<£. 1004
* D q^èOŒ QÍ xâ◊Û~ÚOK«∞H˘x Juâ◊~ÚOz# x~°‡Å*Ï˝#O HõÅ"å_≥,· r=Ù_»∞ QÆ~ƒ° Où #∞O_ç "≥_e»
~å‰õΩO_® `˘q∞‡k <≥ÅÅ∞ J\Ï¡ˆQ QÆ_»∞Ñ¨Ù`å_»∞ `«b¡!
Ñ¨. ^Œâ=◊ ∞ =∂ãÖ|∞# "åx #^èÀ=ÚY∞O QÍqOz# #∞KåÛùfiã¨ xâß≈fiãÖ|∞Å∞ ÖËHõ Ñ¶∞¨ #^Œ∞óYÉèÏ[#∞O_»∞
qQÆ`«*Ï˝#∞O_»∞ ~°HõÎkQÍúOQÆ∞O_»∞<≥· qëêªã¨÷ „H˜q∞Ü«ÚOÉ’Öˇ <ÕÅO|_ç ÜÕ∞_»∞ÛK«∞ *Ï˝#Ç‘Ï#∞O_≥·
[_»∞ñ_»∞#∞O É’Öˇ #∞O_ç Ü«∞O`« x[ÉèÏ=<å#aèA˝ÅQÆ∞ x`«~°∞Å=Å# =$kúO ÉÁO^Œ∞K«∞
#aè=∞`å~°÷O|∞ÅO *ˇÑ¨Ê <Õ~°Hõ Ü«∞<ÕHõ H©@ãÖ‰õΩÅO |~Ú# Ñ¨~°ºOHõO|∞#O^Œ∞ â◊Ü«∂#∞O_≥·
Ü«∞=Ü«∞=O|∞Å∞ QÆO_»∂Ü«∞=∂#O|∞ Öˇ·# QÀñHõ<Õ~°Hõ Ü«∂ã¨<À`å÷# QÆ=∞#O|∞Å #â◊‰õΩÎO_≥· `«#
â◊s~°K«~°‡O|∞ =∞â◊Hõ =∞`«∞¯} =∞H˜ΔHÍ^Œ∞Å∞ "˘_»∞=ñ „y=ÚÅKÕ =º^äŒO|_»∞ „H˜q∞Ü«ÚOÉ’Öˇ
^À^Œ ∂ Ü« ∞ =∂#∞O_≥ · ~À^Œ # O|∞ ¿ãÜ« Ú K« ∞ qQÆ ` « * Ï˝ # ∞O_≥ · "≥ ∞ ÅOQÆ ∞ K« ∞ â‹ · â ◊ = O|∞#O
^Œ`«Î„u¯Ü«∂#∞Éèí=O|∞ QÍqOz áœQÆO_»=Ü«∞ã¨∞û#ñ ^Œ^Œ#∞~°∂ÑÖ|∞ÅQÆ∞ #^èŒºÜ«∞<åk ^Œ∞óYO|∞
Å#∞ÉèíqOz `«^Œ#O`«~°O| Ü«∞ø=#O|∞ „áêÑ¨ÎOÉˇ·# #aè=∞`å~°÷ Ñ¶¨Å„áêÑ≤ÎH˜ ™êÇ¨Ïã¨Ñ¨Ó~°fiO|∞ ÅQÆ∞
=$^ä•„QÆÇ¨ÏO|∞Å∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ ÑÖK«=∞Ç¨Éèí∂`å~°÷O|QÆ∞ ^ÕÇ¨ÏO|O^Œ∞ñ Éˇ‰õΩ¯=∂é∞ ÅÇ¨ÏOHÍ~°
=∞=∞HÍ~°O|∞ÅO *ËÜ«ÚK«∞ñ ^Œ^Œ~°÷O|∞Öˇ·# Hõ~°‡O|∞ ÖÏK«iOK«∞K«∞ ãÖ™ê~°|^Œ∞úO _»QÆ∞K«∞
^Œ∞+¨μÊ~°∞+¨ ãÖQÆ=∞O|∞# tâ’fl^Œ~° Ñ¨~åÜ«∞}∞O_≥· =iÎOK«∞K«∞ #*Ï˝#O|∞#O *Ëã≤ =iú+º¨ =∂}~À+¨μñ
_»QÆ∞K«∞ñ ^Œ`«ÊùÅO|∞ÅQÆ∞ ^Œ∞óYO|∞ Å#∞ÉèíqOK«∞K«∞ñ QÍ=Ú‰õΩO_≥· x[<åâ◊O|∞#‰õΩ ¿ÇÏ`«∞=ÙÅQÆ∞
Hõ~°‡O|∞ÅO „|=iÎOK«∞K«∞O_»∞ =∞é˜Ü«Ú#∞. 1005
* J#O`«~°O Ñ¨^À=∂ãÖ =ã¨∞ÎOk. JÑ¨C_»∞ r=Ù_»∞ `«Å„HÕ^Œ∞QÍ u~°∞QÆ∞`å_»∞. LKåÛùfiã¨
xâßfi™êÅ∞ ÖËHõ TÑ≤~å_»Hõ LH˜¯i aH˜¯~“`å_»∞. ZO`À ÉÏ^èÑŒ _¨ ∞» `«∂ *Ï˝#~°ÇÏ≤ `«∞_≥· <≥`∞« ~Î ∞° Ñ¨ÙÅ∞=ÚH˘#fl
^ÕÇ¨ÏO`À Éèí∂q∞g∞^Œ Ñ¨_»`å_»∞.
JÖÏ „HÕ^ŒÑ¨_ç, U_»∞ã¨∂Î, Z~°∞HõÖËx"å_≥· LO\Ï_»∞. `«# L^ÕÌâ◊ºO J~°÷OKÕã≤HÀÖËx W`«~°∞ÅKÕ
áÈ+≤OÑ¨|_»∞ `«∞O\Ï_»∞. `«#‰õΩ HÍ=Åã≤# ^Õ^À K≥Ñ¨ÊÖË_»∞. ÃÑ‰õΩ¯ H©@HÍÅ`À xO_ç# „Ñ¨Hõ¯g∞^Œ
ÑÖ_»∞H˘O\Ï_»∞. â◊s~°O ^Œ∞~°^ŒÑ¨Ù\˜ì<å QÀ‰õΩHÀ@O KÕ`«HÍ^Œ∞. ‰õÄ~ÀÛ\ÏxH© ÖË=\ÏxH© #_»=\ÏxH© â◊H˜Î
KåÅ^Œ∞. `«# XO\˜ xO_® ^À=∞Å∂ #Å∞¡Å∂ DQÆÅ∂ "≥Ú^ŒÖˇ·#q „áêH˜ ‰õΩ_»∞`«∂ LO>Ë "åiOÑ¨ÖËHõ
„H˜=ÚÅKÕ Ñ‘_çOÑ¨|_Õ „H˜q∞ÖÏQÍ ÉÏ^èŒÑ¨_»∞`«∂, U_»∞ã¨∂Î *Ï˝#O ÖËx"å_≥· "≥∞ÅQÆ∞`«∞O\Ï_»∞.
D q^èŒOQÍ r=Ù_»∞ â‹·â◊=OÖ’ P Ü«∂ J=ã¨÷Å∞ J#∞Éèíqã¨∂Î ÉÏÅºOÖ’ q^•ºÉèÏºãÖ "≥Ú^ŒÖˇ·#
"å\˜`À „â◊=∞Ñ¨_»∞`«∂, P `«~åfi`« Ü«∞ø=#OÖ’ `«# HÀÔ~¯Å∞ f~°∞ÛHÀ=_»O HÀãÖ ™êÇ¨ÏãÖ`À ‰õÄ_ç#
Ñ¨xH˜ =∂e# ÑÖ`åÅ∂ Ñ¨@∞ì^ŒÅÅ∂ Ñ¨Ó#∞`«∂, HÍ"≥∂„^ÕHõO`À „Ñ¨=iÎã¨∂Î, ÑÖK«Éèí∂`å`«‡Hõ"≥∞ÿ# `«#
^ÕÇ¨ÏOg∞^Œ =∂\˜=∂\˜H© JÇ¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~åÅ∞ ÃÑOK«∞‰õΩO@∂, `«^Œ#∞QÆ∞}"≥∞ÿ# Ñ¨#∞Å∞ KÕã¨∂Î,
ãÖ™ê~° |O^è•ÅÖ’ Hõ@∞ì|_ç, ^Œ∞+¨μÅì ¿ãflÇ¨ÏO=Å¡ HÍ=∞O ÑÖ_çOK«∞HÀ=_»O, Hõ_∞» Ñ¨Ù xO_çOK«∞HÀ=_»O`À<Õ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 519
ã¨`«=∞`«=∞ø`«∂, J*Ï˝xÜ≥ÿ∞ ÃÑK«∞Û ÃÑiyáÈ`«∞#fl =∞K«Û~°O`À ^•xH˜ Ñ¶¨Å"≥∞ÿ# ^Œ∞óMÏxfl J#∞Éèíqã¨∂Î,
HÍ=∂O^èŒ∞_≥·, `«# <åâ◊<åxH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ# K≥_»∞Ñ¨#∞Å#∞ KÕã¨∂Î LO\Ï_»∞.
ã‘. [#~Ú„u! ã¨`«ºO|∞ â∫K«O|∞ ^ŒÜ«∞Ü«Ú#∞ ^èŒ$uÜ«Ú =∞ø#O|∞ |∞kúÜ«Ú#∞ ã≤QÆ∞æ,
HõΔ=∞Ü«Ú#∞ Ü«∞â◊=Ú#∞ â◊=∞^Œ=∞ ÉèíQÆ=ÚÅ∞, "≥Ú^ŒÅ∞QÍñQÆÅ QÆ∞}O|∞Å∞ #tOK«∞
[#∞Å Hõã¨`«ûOQÆ=Ú# #x Ü≥∞é˜ñyOz, "≥O_çÜ«Ú x@¡#∞ q#∞=Ú =¸_è»
Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞ âßOuqÇ‘Ï#∞Å∞ ^ÕÇ¨`«‡, |∞^Œ∞úÅ∞ #OQÆ<å"≥∂Ç¨Ï áêâ◊
`Õ. |^Œú ˆHm=∞$QÆO|∞Å Ñÿkñ QÆey, Ñ¨~°=â◊™êfiO`«=Ú# â’K«ºÉèÏ=ÙÖˇ·#
"åi ãÖQÆu q_»∞=OQÆ=ÅÜ«Ú, #O^Œ∞, #OQÆ<å ãÖQÆ=∞=Ú ^À+¨ =∞O„_»∞QÍ#. 1006
* J=∂‡! ^Œ∞~å‡~°∞æÅ ™êOQÆ`«ºO=Å¡ ã¨`«ºO, â◊√z`«fiO, ^ŒÜ«∞, ^è≥·~°ºO, q∞`«ÉèÏ+¨}O, |∞kú,
ã≤QÆ∞æ, F~°∞Ê, H©iÎ, â◊=∞O, ^Œ=∞O "≥Ú^ŒÖˇ·# QÆ∞}ÏÅhfl #t™êÎ~Ú Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ `«e¡`À =∞m§ W\Ï¡
J<åfl_»∞.
=¸_è» Ç¨Ï$^ŒÜ«ÚÅ∞, âßOu ÖËx"åà◊√¡, ^ÕÇ¨Ï"Õ∞ P`«‡ Jx ÉèÏqOKÕ"åà◊√¡, „ã‘Î "åº"≥∂Ç¨ÏOÖ’
z‰õΩ¯H˘x Q˘Å∞ã¨∞Å`À |OkèOz# ÃÑOÑ¨Ù_»∞ =∞$QÍÅÖÏQÍ Ñ¨~=° tOzáÈÜÕ∞"åà◊√¡ – g~°O`å â’K«hÜ«ÚÅ∞.
W@∞=O\˜"åà◊¡ ™êOQÆ`«ºO =^ŒeÃÑ\Ïìe. JO^Œ∞Ö’#∂ „ã‘Î ™êOQÆ`«ºO |bÜ«∞"≥∞ÿ# ^À+Ö Jx
„áêA˝ÅO\Ï~°∞.
=. nx H˘Hõ¯ ~ÚuÇ¨ãÖ|∞ QÆÅ^Œ∞. `˘e¡ Ü≥ÚHõ¯<åñ_»∞ „Ñ¨*ÏÑü ^Œ# ‰õÄñ`«∞~°~Ú# ÉèÏ~°u
=∞$w~° ∂ Ñ¨ ^è • i}˜ Ü ≥ ÿ ∞ Ü« Ú O_» O Ez `« n Ü« ∞ ~° ∂ Ñ¨ ˆ ~ MÏ qÖÏã¨ O |∞Å‰õ Ω <À@∞=_ç
q=jHõ$`åO`«~°OQÆ∞O_»∞#∞, qQÆ`«„`«Ñ¨ÙO_»∞#∞<≥· `å#∞#∞ =∞$QÆ~°∂ÑÖ|∞ <˘Ok `«^Œ#∞^è•=#O|∞
¿ÇÏÜ«∞O|x `«ÅOÑ¨Hõ „Ñ¨=iÎOK≥. HÍ=Ù# #OQÆ<å ãÖQÆ=∞O|∞ =Å= ^Œã¨‡nÜ«∞ <åcè Hõ=∞Å
ãÖ*Ï`« K«`«∞~°∞‡Y xi‡`« =∞sKåº^Œ∞º^Œ∂ƒù`« Hõâ◊ºáêk HõeÊ`« ^Õ==∞#∞ëêº^Œ∞ÅO^Œ∞
=∂Ü«∂|ÅO|∞#O QÍq∞h[# =∞^èŒºO|∞# qYO_ç`« =∞#ã¨∞¯O_»∞ QÍ‰õΩO_»ñ |∞O_»sHÍ‰õΔΩO
_≥·# <å~åÜ«∞}|∞∞+≤HÕ ^ŒHõ¯ ##∞ºÅ‰õΩ <≥=fiiHÕ n~°^Œx "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 1007
* `«b¡! nxH˜ XHõ „áêp# Hõ^äŒ LOk. Ñ¨Ó~°fiO XHõ<å_»∞ „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ `«# ‰õÄ`«∞Ô~·# ã¨~°ã¨fiu
P_»∞ÖË_ç ~°∂ÑÖ ^èŒiOz LO_»QÍ K«∂Kå_»∞. P"≥∞ ™œO^Œ~°ºÖÏ=}ÏºÅ‰õΩ =Úiã≤áÈ~Ú Ñ¨~°=tOz#
Ç¨Ï$^ŒÜ«∞O`À ã≤QÆ∞æ q_çz, `å#∞‰õÄ_» =∞QÆÖË_ç ~°∂ÑÖ ^èŒiOz hK«=∞x J#∞HÀ‰õΩO_® P"≥∞ "≥O@|_ç
Ñ¨~∞° QÆ∞Öˇ`åÎ_∞» .
HÍ|\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μ#‰õΩ Ñ¨~°„ã‘Î ™êOQÆ`«ºO `«QÆ^Œ∞. <å <åaèHõ=∞ÅO #∞O_ç Ñ¨Ù\˜ì# „|Ç¨Ï‡, J`«xKÕ
ã¨$+≤Oì Ñ¨|_ç# =∞sz „Ñ¨=ÚY∞Å∞, "åiH˜ Ñ¨Ù\˜#ì Hõâº◊ áê^Œ∞Å∞, giKÕ HõeÊOÑ¨|_ç# ^Õ=`«Å∞, =∞#∞+¨μºÅ∞,
gi JO^ŒiÖ’#∂ K«Hõ¯^Œ<åÅ K«∞Hõ¯Öˇ·# ~°=∞}©=∞}∞Å =∂Ü«∞Å‰õΩ zHõ¯‰õΩO_® "≥ÚHõ¯"Àx =∞#ã¨∞û
Hõey LO_»_»O J<Õk, Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩ_≥·# XHõ¯<å~åÜ«∞} =∞Ç¨Ïi¬ˆH `«Ñ¨Ê W`«~°∞Å‰õΩ Z=fiiH© ™ê^èŒºO HÍ^Œ∞
Jx HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl `«e¡`À =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
`Õ. ~°∂_èç <å =∂Ü«∞ HÍq∞h ~°∂Ñ¨=Ú##∞, |∞~°∞+¨μÅ‰õΩ <≥Å¡ "≥∂Ç¨ÏO|∞ñ ÉÁO^Œñ *ËÜ«Úñ
QÍ# Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞ ã¨`«∞Å∞ ãÖQÆO|∞ =∂x, Ü≥∂QÆ=$uÎñ [iOK«∞K«∞ #∞O_»=ÅÜ«Ú. 1008
* J=∂‡! <å =∂Ü«∞ÜÕ∞ „ã‘Î~°∂ÑÖÖ’, Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ‰õΩ "≥∂Ç¨xfl Hõeyã¨∞ÎOk. HÍ|\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μÅ∞
Ñ¨~°„ã‘Î ™êOQÆ`åºxfl Ñï`«ºlOz Ü≥∂QÆ=∂~°æOÖ’ K«iã¨∞ÎO_®e.
Hõ. nè~°`«`À =∞`«Ê^Œã¨~°, ã‘~°∞Ç¨Ï ¿ã"å#∞~°H˜Îñ *ˇOk# "å~°Öò
<åsãÖQÆ=Ú x~°Ü«∞, ^•fi~°=ÚQÍ =∞#=ÚÅO^Œ∞ñ ^ŒÅñÑ¨Ù^Œ∞ Ô~O^Œ∞<£. 1009
* ã≤÷~°|∞kú`À <å áê^ŒÑ¨^•‡Å#∞ ¿ãqOK«_»OÖ’ Pã¨H˜Î QÆÅ"å~°∞ <ås ™êOQÆ`åºxfl #~°Hõ^•fi~°OQÍ
=∞#ã¨∞ûÅÖ’ ÉèÏq™êÎ~°∞.
Hõ. Ç¨Ïi=∂Ü«∂ q~°z`«"≥∞ÿ, `«~°∞}© ~°∂ÑÖ|∞ñ ^•eÛ ^èŒ~°ñ |ifi# |O
^èŒ∞~°`«$} Ñï=$`«‰õÄÑ¨=Ú, Hõ~°}˜ #kÜ«Ú =∞$`«∞º~°∂Ñ¨HõO |QÆ∞ =∞é˜Ü«Ú<£. 1010
* <å =∂Ü«∞KÕ`« HõeÊOÑ¨|_ç# HÍq∞h ~°∂ÑÖ ^Œ@ì"≥∞ÿ# QÆ_ç¤KÕ HõÑ¨Ê|_ç# ‰õÄáêxH˜ J#∞~°∂Ñ¨"≥∞ÿ,
=∞$`«∞º ã¨fi~°∂Ñ¨"≥∞ÿ LO@∞Ok.
K«. ^èŒ# Ñ¨â◊√ Ñ¨Ù„`«Î q∞„`« =x`å QÆ$Ç¨Ï HÍ~°}Éèí∂`«"≥∞ÿ# ~¸
`«#∞=Ù# #∞#fl r=Ùñ_»∞ Ñ¨^ŒOÑ¨_ç Ü«∞\˜ì â◊s~° "≥∞uÎ #
#∞fl#∞QÆ`«"≥∞ÿ# Hõ~°‡Ñ¶¨Å =∞O^ŒHõ áÈ=ñQÆ~å^Œ∞, q∞O@ñ É’
~Ú# Éèí∞qñ ^Œ∂é˜#<£ kâ◊Å ˆHñy# <≥K«Û@<≥·# ^•ñy#<£. 1011
* ^è#Œ ^è•<åºÅ∞ Ñ¨â√◊ =ÙÅ∞, Ñ¨Ù„`«∞Å∞, q∞„`«∞Å∞, „ã‘ÅÎ ∞, QÆ$Ç¨Å∞ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "å\˜H˜ HÍ~°} Éè∂í `«"∞≥ #ÿ k
D â◊s~°O. D â◊s~°OÖ’ L#fl r=Ù_»∞ W=hfl J#∞Éèqí Oz =∞m§ D [#‡Ö’x Hõ~‡° Ñ¶Ö¨ Ïxfl J#∞Éèqí OK«_O»
HÀãÖ W@∞=O\˜ â◊s~åxfl uiy ^èŒi™êÎ_»∞. J=∂‡! PHÍâ◊OÖ’H˜ ZyiáÈ~Ú<å, Éèí∂q∞Ö’ ^Œ∂i<å,
k‰õΩ¯Å‰õΩ áêiáÈ~Ú<å, ZK«Û@ ^•y<å Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏxfl J#∞ÉèíqOÑ¨Hõ `«Ñ¨Ê^Œ∞.
=. J\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨~°∂ÑÖ|∞ <˘Ok# r=ÙO_»∞ x~°O`«~° „ã‘Î ãÖQÆO|∞KÕ q`åÎÑ¨`«º QÆ$Ç¨k „Ñ¨^ŒO|QÆ∞
„ã‘Î`«fiO|∞ <˘O^Œ∞, h„Hõ=∞O|∞# #OQÆ<å~°∂Ñ¨ÙO_»QÆ∞ r=ÙO_»∞ =∞<å‡Ü«∞KÕñ |∞~°∞+¨ ~°∂ÑÖ|∞
<˘Ok ^èŒ<åk „Ñ¨^Œ∞O_»QÆ∞ Éèí~°Î#∞ <å`«‡|O^èŒ HÍ~°}O|QÆ∞ =∞$`«∞º=Ù#∞QÆ <≥é∞OQÆ=ÅÜ«Ú,
=∞é˜Ü«Ú r"Àáêkè Éèí∂`«O|QÆ∞ eOQÆ^ÕÇ¨ÏO|∞KÕ ™êfi"åã¨Éèí∂`«Ö’HõO|∞# #∞O_ç Ö’HÍO`«~°O|∞
<˘O^Œ∞K«∞O „ÉÏ~°|úHõ~°‡Ñ¶¨ÅO|∞Å ##∞ÉèíqOK«∞K«∞ =∞~°Åñ QÆ~å‡^Œ∞ÅO ^•ã¨‰õΩÎO _»QÆ∞K«∞
=∞$QÆÜ«ÚO_»∞ QÍ##O|∞# ##∞‰õÄÅ ã¨∞Y „Ñ¨^Œ∞O_≥·##∞ =∞$QÆO|∞#‰õΩ =∞$`«∞º=QÆ∞ K«O^ŒO|∞#
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 521
r=ÙO_»∞ Éè∂í `ÕO„kÜ«∞ =∞<À=∞Ü«∞O Éˇ#· ^ÕÇÏ¨ O|∞ QÆey Ü«ÚO_»∞, #\˜ì ^ÕÇÏ¨ x~À^èOŒ Éˇ =∞~°}O|∞,
Pq~åƒù=OÉˇ [#‡O|∞, HÍ# ã¨HõÅ =ã¨∞Î q+¨Ü«∞*Ï˝#O|∞ HõÅ∞QÆ∞@‰õΩ r=Ù#‰õΩ ™ê^èŒ#O|∞
K«‰õΔΩiO„kÜ«∞O|. „^Œ+¨ì$ ^Œ~°≈hÜ«∞ Ü≥∂QÆº`å „Ñ¨HÍ~°O|∞# r=Ù#‰õΩ [#‡=∞~°}O|∞Å∞ ÖË=Ù
QÍ=Ù# ÉèíÜ«∞ HÍ~°Ê}ºO|∞Å∞ q_çz ãÖ„Éèí=∞O|∞ =∂x r=„Ñ¨HÍ~°O|∞ *Ï˝#O|∞#O ^≥eã≤
nè~°∞O_≥· =ÚHõÎãÖQÆ∞O _»QÆ∞K«∞ Ü≥∂QÆº"≥·~åQÆº Ü«ÚHõÎOÉˇ·# ã¨=∞ºQ∑*Ï˝#O|∞# =∂Ü«∂q~°z`«OÉˇ·#
Ö’HõO|∞# ^ÕÇ¨^Œ∞ÅO ^•ã¨H˜Î =∂x =iÎOÑ¨=ÅÜ«Ú #x K≥Ñ≤Ê "≥O_çÜ«Ú x@¡xÜ≥∞. 1012
* Ñ¨Ù~°∞+¨~∂° ÑÖ ^èiŒ Oz# r=Ù_»∞ Z_»`Q≥ xÆ „ã‘Î ™êOQÆ`º« O=Å¡ Éè’QÆÉÏè QÍºÅ∞ Ñ≤ÅÅ¡ ∞ WÅ∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"å\˜ÃÑ· Pã¨HÎ˜ ÃÑOK«∞H˘x =KÕÛ [#‡Ö’ „ã‘QÎ Í<Õ [x‡™êÎ_∞» . WÖÏ „ã‘` Î åfixfl á⁄Ok# r=Ù_»∞, <å =∂Ü«∞=Å¡
Ñ¨Ù~°∞+¨~°∂áêxfl á⁄Ok ^èŒ<å^Œ∞Å#∞ WKÕÛ Éèí~°Î#∞ ãÖ™ê~°|O^èŒ<åxH˜ HÍ~°}OQÍ `≥Å∞ã¨∞HÀ"åe. D
ãÖ™ê~°|O^èŒ"Õ∞ =∞$`«∞º=Ù. r=Ù#‰õΩ P^è•~°OQÍ eOQÆ=∞Ü«∞ ^ÕÇ¨ÏO xez LO@∞Ok. P eOQÆ=∞Ü«∞
^ÕÇ¨ÏO`À `«#‰õΩ x"åã¨"≥∞ÿ# D Ö’HõO#∞O_ç "Õ~°∞ Ö’HÍÅ#∞ á⁄O^Œ∞`«∂ Ñ¨Ó~°fiHõ~°‡ÅÜ≥ÚHõ¯ Ñ¶ë`åxfl
J#∞Éèíqã¨∂Î, uiy Hõ~°‡ÅÃÑ· Pã¨‰õΩÎ_»∞ J=Ù`«∂ LO\Ï_»∞. =∞#ã¨∞û ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞ ÑÖKÕO„kÜ«∂Å∞ –
g\˜`À U~°Ê_ç ã¨∞Y ™ê^èŒ#"≥∞ÿ# ^ÕÇ¨ÏO „Hõ=∞OQÍ â◊√+≤¯Oz #tã¨∞ÎOk. J_»qÖ’ "Õ@QÍ_»∞, =∞$QÍÅ‰õΩ
QÍ<å^Œ∞Å`À J#∞‰õÄÅ"≥∞ÿ# ã¨^Œ∞áêÜ«∂Å∞ ‰õÄiÛ PHõ~°¬}Å∞ J=∞~°∞Û`å_»∞. J"Õ =∞$QÍÅáêe\˜H˜
=∞$`«∞º=ÙQÍ Ñï}q∞™êÎ~Ú. J\˜ì ^ÕÇ¨xfl KåeOK«_»"Õ∞ =∞~°}O. ^•xx á⁄O^Œ_»"Õ∞ [##O.
ã¨HõÅ =ã¨∞Î=ÙÅ‰õÄ ãÖ|OkèOz# *Ï˝<åxfl á⁄O^Œ_®xH˜, r=Ù#‰õΩ ™ê^èŒ#O Hõ#∞fl. „^Œ+¨ì K«∂_»^Œy#
^•xx K«∂K«∞@ J<Õ Ü≥∂QÆº`« ãÖáêkOK«∞‰õΩ#flÑ¨C_»∞, r=Ù#‰õΩ Ñ¨Ù@∞ì@ y@∞ì@ J<Õq LO_»=Ù. HÍ|\˜ì
=∂#=Ù_»∞ Ñ≤iH˜`«<åhfl, ^≥·#ºÉèÏ"åhfl =^ŒeÃÑ\˜ì, `˘O^Œ~°ÖËx "å_≥·, r=Ùx ã¨fi~°∂áêxfl *Ï˝#O ^•fi~å
`≥Å∞ã¨∞H˘x, ^è≥·~°ºO =Ç≤ÏOz |O^èŒ<åÅ∞ ÖËx"å_≥· Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# "≥·~åQÆºO`À ‰õÄ_ç# K«Hõ¯x *Ï˝<åxfl
JÅ=~°K∞« HÀ"åe. =∂Ü«∂HõeÊ`«"∞≥ #ÿ D Ö’HõOÖ’ ^ÕÇÏ¨ O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åxÃÑ· Pã¨HÎ˜ ÖË‰Ωõ O_® LO_®e Jx
K≥Ñ≤Ê HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
ã‘. QÆ$Ç¨Ï=∞O^Œ∞ =iÎOK«∞ QÆ$Ç¨Ï"Õ∞^èŒ∞ ÅQÆ∞"å~°∞ =∞Ç≤Ï`« ^èŒ~å‡~°÷ HÍ=∞=ÚÅ H˘é‰õΩ
ãÖ„Ñ‘`«∞ ÅQÆ∞K«∞ñ ^Œ`åû^èŒ<å#∞ëêª# x~°`«∞Öˇ· "Õ^Œxs‚`« Éèí∂i
ÉèíQÆ=`«∞û^èŒ~°‡ `«^ŒƒùH˜Î Ñ¨~åV∞‡Y∞ Öˇ· ^Õ=QÆ}=ÚÅ ##∞k#O|∞
Éèíl~ÚOK«∞K«∞#∞ ÉèíH˜Îñ Éˇ·`«$Hõ Hõ~°‡=ÚÖò ¿ãÜ«ÚK«∞ <≥Ñ¨C_»∞ t+¨ìK«i`«∞
`Õ. ÅQÆ∞K«∞ñ ^ŒQÆ ^Õ=Ñ≤`«$ã¨∞„=`å_è»∞º Å~Ú#, HÍ=∞ºz`«∞ÎÅ∞ ^èŒ∂=∂kQÆ`«∞Åñ [O„^Œ
Ö’Hõ=Ú#∞ *ˇOk Ñ¨Ù}ºO|∞ Å∞Ñ¨Î =∞~Ú#, =∞~°e =`«∞Î~°∞ Éèí∞qH˜ [#‡O|∞ <˘O^Œ. 1013
* ãÖ™ê~åxH˜ Hõ@∞ì=_ç# QÆ$Ç¨Ïã¨∞÷Å∞ ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂ÅÃÑ· „Ñ‘u Hõey – "å\˜`À<Õ ãÖ`«∞+¨μìÖˇ· "å\˜x
™êkèOK«_»OÖ’<Õ =Úxy `ÕÅ∞`«∂ LO\Ï~°∞. "Õ^•ÅÖ’ x~°‚~ÚOÑ¨|_ç# ÉèÏQÆ=`« ^èŒ~å‡Å‰õÄ ÉèíQÆ=^ŒƒùHÎ̃H©
q=ÚY∞Öˇ· LO\Ï~°∞. ^Õ=QÆ}ÏÅ#∞ x`«ºO P~åkèã¨∞ÎO\Ï~°∞. Ñ≤`«$HÍ~åºÅ#∞ ÉèíH˜Î`À KÕã¨∂Î ã¨^•Kå~°
ãÖÑ¨#∞flÖˇ· LO\Ï~°∞. HÍh W\Ï¡ ^Õ=`«Å‰õÄ Ñ≤`«~°∞Å‰õÄ ãÖ|OkèOz# ã¨`«¯~°‡Å#∞ PK«iOK«_»OÖ’<Õ
<Õ~Ê° ~°∞Öˇ,· HÀÔ~¯Å∞ xO_ç# z`«OÎ QÆÅ"å~°∞ "≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞HÀÖË~∞° . "å~°∞ ^è∂Œ „=∂k =∂~åæÅÖ’ K«O„^ŒÖ’HõO
KÕi JK«Û@ ã¨∞MÏÅ∞ J#∞ÉèíqOz Ñ¨Ù}ºO `«iy #tOÑ¨QÍ =∞m§ [#‡ Z`«Î_»O HÀãÖ Éèí∂Ö’HÍxH˜
=™êÎ~°∞.
`Õ. „Ñ¨q=∞ÖÏ#O`« Éè’y`«ÅÊO|∞#O^Œ∞,Ü≥∂QÆx„^•à◊√"≥· Ç¨Ïi Ü«Ú#fl"Õà◊
#dÅ Ö’HõO|∞Å∞#∞ qÅÜ«∞O|∞ <˘O^Œ∞, #\˜ì ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xñ QÆ∂iÛ Ü«∞ÅÑ¶¨Ú=∞`«∞Å∞, 1015
* JO`ÕQÍHõ, J`«ºO`« x~°‡Å"≥∞ÿ# Pkâı+¨μx áê#∞Ñ¨Ùg∞^Œ N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ Ü≥∂QÆx„^ŒÖ’
=Úxy L#fl ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î Ö’HÍÅ∂ „Ñ¨àÜ
◊ ∂« xfl á⁄O^Œ∞`å~Ú. J@∞=O\˜ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞}˜‚ |∞kú=∞O`«∞
Öˇ·#"å~°∞ ^è•ºx™êÎ~°∞.
=∞. ÑïHÕÑ¨<£ x[ÉèíH˜ÎÜ«ÚH˜Î QÆi=∞O ÉÏ\˜Å∞¡ ÑÖˆH~°∞Ç¨ÏŸ
^Œ~° q#ºã¨Î ã¨=∞ã¨Î ^èŒ~°‡=ÚÅ âßO`« ™êfiO`«∞Öˇ· ãÖQÆ=ÚO
|i=i˚Oz qâ◊√^Œúz`«∞Î ÅQÆ∞K«∞O |OˆH[Ñ¨„`ÕHõΔ}Ë
`«~° ^èŒÔ~·‡Hõ x=$`«∞ÎÖˇ· ã¨`«`«=Ú<£ ^≥·`åºiñ lOuOK«∞K«∞<£. 1016
* "å~°∞ JK«OK«Å"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î„Ñ¨Ñ¨`«∞ÎÅ`À `«=∞`«=∞ ^èŒ~å‡Åhfl Hõ=∞Å<åÉèí∞xˆH ã¨=∞iÊOz, „Ñ¨âßO`«
z`«∞ÎÖˇ·, ã¨~°fiãÖQÆ Ñï`åºQÆ∞Öˇ·, Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx P~å^èŒ# `«Ñ¨Ê, `«k`«~° ^èŒ~å‡Å#∞O_ç ^Œ∂~°OQÍ LO@∂,
x`«ºO P ^≥·`åºi<Õ ÉèÏqã¨∂Î LO\Ï~°∞.
ã‘. =∞é˜Ü«Ú #Ç¨ÏOHÍ~° =∞=∞HÍ~° â◊¥#∞ºÖˇ· Ü«∞i÷ =iÎOK«∞K«∞ #iÛ~åk
=∂~°æ QÆ`«∞O_»∞#∞ =∞Ç¨ÏhÜ«∞ K«i`«∞O_»∞ qâ◊fi`À=ÚY∞ñ_»∞#∞ q=∞ÅÜ«∞â◊√ñ_»∞
[QÆ^Œ∞^Œƒù=™ê÷#ãÖÇ¨~° HÍ~°}∞O _»=ºÜ«ÚO _»Añ_»∞ñ |~åÑ¨~°∞O_»∞ñ
|∞~°∞ëÈ`«Î=Úñ_»∞ #= Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ <≥·# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞#O^Œ∞ñ ÉÁOk
`Õ. =∂x`åÑ¨Ù#~å=$uÎ=∂~°æ =∞~Ú#, „Ñ¨q=∞ÖÏ#O^Œ `Õ*’q~å[=∂#
k=ºÑ¨^Œ=Ú# ã¨∞d~ÚOK«∞ nè~°=∞`«∞Å∞, =∞~°e~å Ô~#fl\˜H˜x [#‡=ÚÅ <˘O^Œ. 1017
* JO`ÕHÍHõ ''<Õ#∞—— J<Õ JÇ¨ÏOHÍ~°O QÍh, ''<åk——J<Õ =∞=∞HÍ~°OQÍh, ÖË‰õΩO_® LO\Ï~°∞.
"≥Å∞QÆ∞ „`À=Å Ñ¨Ü«∞xOK«∞"å_»∞, L#fl`À#fl`«"≥∞ÿ# K«i„`« HõÅ"å_»∞, Ö’Hõ=∞O`«@ xO_çÜ«Ú#fl"å_»∞,
Ñ¨q„`«"≥∞ÿ# Ü«∞â◊ã¨∞û HõÅ"å_»∞, [QÆ`«∞ÎÅ∞ Ñ¨Ù@∞ì@‰õΩ, xÅ∞Hõ_»‰õΩ, <åâ◊<åxH˜ HÍ~°} "≥∞ÿ#"å_»∞, <åâ◊O
ÖËx"å_»∞, [#‡ ÖËx"å_»∞, „âı+¨μªÅÖ’ „âı+¨μª_»∞, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú_»∞, #=Ñ¨ÙO_»sHõ #Ü«∞#∞_»∞ J~Ú#
ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xÃÑ· |∞kú xeÑ≤, =∞m§ [#‡O@∂ ÖËx =∞Ç¨ÏhÜ«∞ =∂~°æOÖ’ ã¨fiK«Ûù"≥∞ÿ P#O^Œ=∞Ü«∞"≥∞ÿ
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 523
`Õ*’q~ål`«"≥∞ÿ# k=º ^è•=∂xfl âßâ◊fi`«OQÍ K«∂~°Q˘x ã¨∞dOKÕ nè~°∞Å∞ Ñ¨Ù#~°˚#‡ HÀãÖ Ñ¨Ù_»q∞ÃÑ·H˜
Z#fl\˜H© uiy~å~°∞.
=. =∞é˜ÜÚ« ñ |~°"∞Õ â◊fi~° ^Œ$+≤K
ì Õ Ç≤Ï~°}ºQÆ~∞° ƒù #∞áêã≤OK«∞ "å~°∞ ã¨`º« Ö’HõO|∞# kfiÑ¨~å~åú=™ê#O|QÆ∞
„Ñ¨à◊Ü«∞O|∞ñ ^Œ#∞Hõñ |~°∞O_»QÆ∞ K«`«∞~å##∞O |~°=∂`«‡ ~°∂ÑÖ|∞# ^è•º#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞
#∞O_ç Ñ¨$kä=º¿ÑÎ*’ "åÜ«∂fiHÍâ◊=∂# ¿ãO„kÜ«∞ â◊ÉÏÌk Éèí∂`å^Œ∞Å`À_»OQÆ∂_» Ö’HõO|∞#∞
„|Hõ$uÜ«∞O^Œ∞ b#O|∞ ¿ãÜ«∞ ã¨~ˆ fiâ◊fi~°∞O_»∞ ã¨HÅõ ãÖÇ¨Ï~°Ü Î ∞« QÆ∞ ã¨=∞Ü«∞O|∞# QÆ`åaè=∂#O|∞Å∞
QÆey „|Ç¨Ï‡Ö’Hõ"åã¨∞ÅQÆ∞ <å`«‡Å∞ „|Ç¨Ï‡`À_»O QÆ∂_ç Ñ¨~=° ∂#O^Œ ~°∂Ñ¨ÙO_»∞#∞ ã¨~Àfi`«¯$+¨μOì _»∞
#QÆ∞ Ñ¨Ù~å}Ñ¨Ù~°∞+¨μO ÉÁO^Œ∞^Œ∞~°∞, HÍ=Ù# h=Ù ã¨~°fiÉèí∂`«Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ñ¨^Œ‡x"åã¨∞O_»∞#∞
„â◊√`å#∞ÉèÏ=ÙO_»∞#∞ x+¨¯à◊O‰õΩO_»∞#∞ x~°O[#∞O_»∞#∞ x~°ÌfiO^Œ∞fiO_»∞#∞ #QÆ∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μx
ÉèÏ=O|∞KÕ â◊~°}O|∞ <˘O^Œ∞ =∞x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú#∞ x@¡xÜ≥∞. 1018
* H˘O^Œ~°∞ `≥eÜ«∞x"å~°∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»<Õ ^Œ$+≤ì`À ã¨$+≤ìHõ~°Î J~Ú# „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù}˜‚ Láêã≤™êÎ~°∞.
"å~°∞ „|Ç¨Ï‡`Àáê@∞ ã¨`«ºÖ’HõOÖ’ LO\Ï~°∞. Ô~O_»∞ Ñ¨~å~åúÅ HÍÅO Ñ¨ÓiÎHÍQÍ<Õ „|Ç¨Ï‡‰õΩ „Ñ¨à◊Ü«∞O
=ã¨∂ÎOk. Ñ¨$käq, [ÅO, Jyfl, "åÜ«Ú=Ù, PHÍâ◊O J<Õ ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞, =∞#ã¨∞û, ÑÖKÕO„kÜ«∂Å∞,
ÑÖK«`«<å‡„`«Å∞, "åx`À‰õÄ_ç# ã¨=∞ã¨Î „Ñ¨Hõ$f, ã¨HõÅÖ’HÍÅ∞ ã¨~°fiãÖÇ¨Ï~°Î J~Ú# ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞xÖ’
qb# =∞=Ù`å~Ú. JÑ¨C_»∞ ã¨`º« Ö’Hõ "åã¨∞ Å~Ú#"å~°∞ „|Ç¨Ï‡Ö’HõOÃÑ· Jaè=∂#O =^Œe „|Ç¨Ï‡`À‰õÄ_»
Ñ¨~°=∂#O^Œ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∂, ã¨~Àfi`«¯$+¨μì_»∂, J~Ú# Ñ¨Ù~å} Ñ¨Ù~°∞+¨μxÖ’ Hõeã≤áÈ`å~°∞. HÍ|\ì̃ `«b¡ h=Ù
ã¨HõÅ „áê}∞Å Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Ñ¨^•‡Ö’¡ x"åãÖ KÕã¨∂Î LO_Õ"å_»∂, =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∂, x+¨¯ÅO‰õΩ_»∂,
x~°O[#∞_»∂, JkfifÜ«Ú_»∂ J~Ú# Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«Î=Ú}˜‚ =∞#™ê~å â◊~°}∞á⁄O^Œ∞ – Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞
=∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
=∞. ã¨HõÅ™ê÷=~° [OQÆ=∞ „Ñ¨`«uHÕ [iÛOÑ¨ñ ^• <å_è»∞ºñ_≥·
Ü«∞HõÅOHõ „â◊√u QÆ~°∞ƒùñ_»∞O |~°=Úñ_»∞ <≥·fl#\˜ì ~¸â◊√O_»∞ ¿ã
=Hõ Ü≥∂wO„^Œ ‰õΩ=∂~° ã≤^Œú=Úx ^Õ=„âı}˜ Ü≥∂QÆ „Ñ¨=
~°ÎHõ"≥∞ÿ `«#∞fl ÉèílOÑ¨ñEÑ¨Ù ã¨QÆ∞} „|Ç¨Ï‡O|∞ bÖÏQÆu<£. 1019
* `«b¡! ã¨=∞ã¨Î K«~åK«~° „áê}˜HÀ\˜H© Jnèâ◊fi~°∞_»∞, Ñ¨q„`åÖˇ·# "Õ^•Å Ñ¨Ù@∞ìHõ‰õΩ HÍ~°}Éèí∂`«∞_»∞,
ã¨~°fi„âı+¨μª_»∞, J~Ú#"å_»∞ Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞.
Ü≥∂wO„^Œ∞Å∂, ã¨#Hõã¨#O^Œ<åk ‰õΩ=∂~°∞Å∂, ã≤^Œ∞úÅ∂, =Ú#∞Å∂, ^Õ=`«Å∂ JO^Œ~°∂
ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO`À P Ñ¨~å`«Ê~°∞}Ë‚ Éèíl™êÎ~°∞. J@∞=O\˜ "åiH© PÜ«∞# ã¨QÆ∞} ã¨fi~°∂ÑÖ`À ^Œ~°≈#q∞™êÎ_»∞.
ã‘. J\˜ì ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞O _»Ü«∞º~ÚHÍÅO|∞ ÅO^Œ∞#∞ ^Œ^Œ∞æ}=ºuHõ~°=Ú#
[x~ÚOK«∞K«∞O_»∞, h Kå_»∞Ê# |∞∞+≤ ^Õ= QÆ}=ÚÅ∞ ^Œ=∞ `«=∞ Hõ~°‡ xi‡
`≥·â◊fi~°º áê~°"Õ∞+¨ªº=ÚÅO^Œ∞ñ |∞~°∞+¨`«fi=Ú#ñ ÉÁOk Ü«∞kèHÍ~°=ÚÅ∞ =Ç≤ÏOz
=iÎOz „Hõ=∞‡é =`«∞Î~°∞, =∞é˜ H˘O^Œ éÏ~°∂_è» Hõ~å‡#∞™ê~°"≥∞ÿ#
`Õ. =∞#=ÚÅ#∞ *ÏÅñ QÆey ^èŒ~°‡=ÚÅÜ«∞O^Œ∞, „â◊^Œú`Àñ QÆ∂_ç Ü«∞„Ñü+≤^Œú"≥∞ÿ#
x`«º<≥·q∞uÎHÍKå~° xÑ¨Ù}∞ ÅQÆ∞K«∞ñ, ^Œy ~°*’QÆ∞} Hõe`« z`«Î=ÚÅ∞ QÆey. 1020
=. ã¨HÍ=ÚÖˇ· ~ÚO„kÜ«∞ [Ü«∞O|∞ ÖËHõ Ñ≤`$« QÆ}O|∞Å <≥ÅÑ¡ C¨ _»∞ñ |∂lOK«∞K«∞ QÆ$Ç¨ÏO|∞ÅÜ«∞O^Œ∞
=iÎOz Ç¨Ïi Ñ¨~åV√‡Y∞ ÅQÆ∞"å~°∞ „`≥·=iæHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μÅx K≥Ñ¨ÊO|_»∞^Œ∞~°∞. 1021
* J@∞=O\˜ ã¨ˆ~fiâ◊fi~°∞_»∞ P Ü«∂ ã¨=∞Ü«∂ÅÖ’ `«# =∞Ç¨ÏhÜ«∞ QÆ∞}QÆ}ÏÅ HõÅ~ÚHõKÕ J<ÕHõ
~°∂áêÅÖ’ J=`«iã¨∂Î LO\Ï_»∞. D q^èŒOQÍ J`«x JOâ◊Å∞ ÑÖK«∞H˘x Ñ¨Ù\˜ì# |∞∞+¨μÅ∂ ^Õ=`«Å∂
`«=∞ Hõ~‡° Ñ¶Ö¨ Ïxfl J#∞ãïOz áœ~°∞+Ö`À Sâ◊fi~°ºO, áê~°"∞Õ +¨ºª O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ JkèHÍ~åÅ∞ KÕÑ\
¨ ì˜ H˘O`«HÍÅO
J#∞Éèqí Oz, Ü«∞^ä•™ê÷<åxH˜ uiy =™êÎ~∞° . =∞iH˘O^Œ~∞° Hõ~å‡#∞™ê~°"∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û HõÅ"åÔ~,· ^è~Œ ‡° =∞O^Œ∞
„â◊^Œú HõÅ"åÔ~·, ^èŒ~å‡xH˜ q~°∞^ŒúO HÍ‰õΩO_»∞#@∞¡QÍ, x`«º=¸ `å=Ú KÕÜ«∞^Œy# PKå~åÅ#∞ x~°fiiÎã¨∂Î,
~°*’QÆ∞}O`À xO_ç# =∞#ã¨∞û HõÅ"åÔ~· HÍ=∞ „Ñ¨=$uÎH˜ Ö’|_ç WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOÑ¨ÖHË õ Ñ≤`$« ^Õ=`«Å#∞
J#∞k#O P~åkèã¨∂Î QÆ$Ç¨ÅÖ’ Ñ¨_ç ãÖ™ê~° x=∞QÆ∞flÖˇ· rqã¨∂Î, Ç¨ÏiÑ¨~åV∞‡Y∞Öˇ· ^èŒ~å‡~°÷HÍ=∂Å#∞
=∂„`«"Õ∞ #=Ú‡H˘x =iÎ™êÎ~°∞. J@∞=O\˜"å~°∞. ''„`≥·=iæHõ Ñ¨Ù~°∞+¨μ——Åx Ñ≤Å∞=|_»`å~°∞.
K«. q#∞`« QÆ∞}À`«Î~°∞O_»∞ #∞~°∞q„Hõ=Úñ_≥·# Ç¨Ïi<£ ÉèílOz `«
#‡## Åã¨`«¯^ä•=∞$`«=Ú =∂#∞QÆñ „QÀÅ∞@ =∂x ^Œ∞+¨¯^äŒÖò
qx =Ú^Œ =∞O^Œ∞K«∞O^Œ∞~°∞, q"ÕHõqÇ‘Ï#`« #∂~°ñ|Ok Ü«∂
`«‡#∞ =∞^èŒ∞~å[ºÉèíHõΔº=ÚÅ∞ =∂x Ñ¨Ùs+¨=ÚˆHQÆ∞ Kå_»∞Ê#<£. 1022
* J#O`« HõÖÏº}QÆ∞} qt+¨μ_ì ∂» , JkfifÜ«∞ Ñ¨~å„Hõ=Ú_»∂ J~Ú# „uq„Hõ=Úx Éèlí ã¨∂Î PÜ«∞#
=∞Ç≤Ï=∞Å<Õ =∞##O KÕã¨∂Î PÜ«∞# =∞^èŒ∞~° Hõ^ä•ã¨∞^èŒ#∞ `«xqf~å „`åQÆ_»O L`«Î=∞ÅHõΔ}O. JÖÏHÍHõ
=∞iH˘O^Œ~∞° T~°|Ok Jq"ÕHOõ `À fÜ«∞ fÜ«∞x <Õu=O@HÍÅ#∞ HÍÅ^Œxfl =∞ÅÉèHí } Δõ HÔ · Ñ¨~∞° "≥u#Î @∞¡QÍ,
J_»¤"≥∞ÿ# K≥_»¤ Hõ^äŒÅ∂ qO@∂ P#Okã¨∂Î LO\Ï~°∞.
K«. JÅ=_» ^èŒ∂=∞=∂~°æQÆ`«∞Öˇ· Ñ≤`«$Ö’Hõ=Úñ ÉÁOk Ñ¨Ù}º=ÚO
ÉÁÅã≤#"å~°∞ ^˘O\˜ `«=∞ Ñ¨Ù„`«∞ÎÅ‰õΩO ^ŒQÆñ ^•=Ú Ñ¨Ù\˜ì q
Ç¨ÏfiÅ =∞u QÆ~°ƒùQÀà◊ Ñ¨`«<åk Ñ¨ˆ~`« ^èŒ~åQÆ`åO`«"≥∞ÿ
"≥Åã≤# Hõ~°‡ q∞O ^Œ#∞ÉèíqO`«∞~°∞ QÍ=Ù# h=Ù ÉèÏq∞h! 1023
* F J=∂‡! ^èŒ∂=∞=∂~åæÅQÆ∞O_® "≥o¡, Ñ≤`«$Ö’HõO KÕi ã¨∞dOKÕ"å~°∞ `«=∞ Ñ¨Ù}ºO `«iyáÈQÍ<Õ
=∞m¡ D Ñ¨Ù_»q∞g∞^Œ ^Œ=∞ a_»¤ÅˆH a_»¤Öˇ· [x‡™êÎ~°∞. =â◊O `«Ñ≤Ê# =∞#ã¨∞û`À, =∂`«$ QÆ~°ƒùO #∞O_ç
|Ü«∞@Ñ¨_çOk "≥Ú^ŒÅ∞QÍ, â◊‡âß# Éèí∂q∞H˜ KÕˆ~ Ñ¨~°ºO`«O P Ü«∂ Hõ~°‡Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ WHõ¯_Õ J#∞Éèíq™êÎ~°∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 525
Hõ. q#∞ ã¨~°fiÉèÏ==ÚÅñ |~°, =Úx ##Ñ¶¨Ú ##O`«∞ hâ◊√ñ |∞~°∞ëÈ`«Î=Ú ã¨
#‡#=Ú# Éèíl~ÚOÑ¨Ù=Ú =Ú^Œ, =Ú#ñ, |∞#~å=$uÎ ÖËx =ÚH˜Î ÅaèOK«∞<£. 1024
* JO^Œ∞=Å¡ F [#h! ã¨~fi° „âı+μ¨ _ª ∂» , áêÑ¨~Ç° Ï≤ `«∞_»∂, J#O`«∞_»∂, Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, Ñ¨Ù~°∞ëÈ`«=Î Ú_»∂
J~Ú# Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~°∞}˜‚ ã¨=∞ã¨sÎ `«∞ÖÏ ã¨^∞Œ ƒkú`À ãÖ`À+ÖQÍ ¿ãqOÑ¨Ù. JÖÏ KÕ¿ãÎ Ñ¨Ù#~°#˚ ‡O ÖËx ‰ÔH=· ÅºO
h‰õΩ Åaèã¨∞ÎOk.
=. Jx K≥ÑÊ≤ "≥O_çÜÚ« x@¡xÜ≥∞: ÉèQí =Æ O`«∞O_»Q∞Æ "åã¨∞^Õ=ÙxÜ«∞O^Œ∞O „|Ü«ÚHõOÎ |QÆ∞ ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞
„|Ç¨Ï‡™êHΔÍ`å¯~° ™ê^èŒ#O|∞ ÅQÆ∞ "≥·~åQÆº*Ï˝#O|∞ÅO *ËÜ«Ú, #\˜ì ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î Ü«ÚHõÎOÉˇ·# z`«Î
aO„kÜ«∞ =$`«∞ÎÅKÕ ã¨=∞O|∞ÅQÆ∞ #~°÷O|∞ÅO^Œ∞ "≥·+¨=∞ºO|∞#∞ „Ñ≤Ü«∂ „Ñ≤Ü«∞O|∞Å∞#∞ ÖËHõ
xã¨ûOQÆO|∞ ã¨=∞^Œ~°≈#O|∞ ¿ÇÏÜ≥∂áê^ÕÜ«∞ q~°Ç≤Ï`«O|∞<≥· Ü«∂~°∂_è»OÉˇ·# Ü«∂`«‡Ñ¨^ŒO|∞
<å`«‡KÕñ EK«∞K«∞O_»∞, *Ï˝#~°∂Ñ¨ÙO_»∞#∞ |~°„|Ç¨Ï‡O|∞#∞ |~°=∂`«∞‡O_»∞#∞ hâ◊fi~°∞O_»∞#∞
#QÆ∞ Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨μO _ÕH~õ ∂° ÑÖ|∞ QÆey Ü«ÚO_çÜÚ« ^Œ$â◊º„^Œ+$ì¨ Hõ~} ° O|∞ÅKÕÒ« |$^äQŒ Íƒù=O|∞#∞
ÉÁO^Œ∞K«∞O_»∞, xkÜ«∞ Ü≥∂yH˜ ã¨=∞„QÆO|QÆ∞ Ü≥∂QÆO|∞#O *Ëã≤ „áêÑ¨ºO|QÆ∞ Ñ¶¨ÅO|∞, HÍ=Ù#
q+¨Ü«∞q=ÚYO|∞ ÅQÆ∞ xO„kÜ«∞O|∞ÅKÕ`« *Ï˝#~°∂ÑÖ|∞#∞ ¿ÇÏÜ«∞QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«O|∞#∞ #QÆ∞
„|Ç¨Ï‡O|∞ =∞<Àq„ÉèÏOuO *Ëã≤ â◊ÉÏÌk ^èŒ~°‡O|QÆ∞ #~°÷~°∂ÑÖ|∞#O ^ÀñK«∞, Jk Ü≥∞@∞ì
Å~å÷HÍ~°O|∞#O ^ÀñK«∞ #x Ü«∞_çyu"Õx #Ç¨ÏOHÍ~°O|∞ QÆ∞}~°∂ÑÖ|∞#O *Ëã≤ „uq^èŒO|∞#∞,
Éèí∂`«~°∂ÑÖ|∞#O |OK« q^èŒO|∞#∞, xO„kÜ«∞~°∂ÑÖ|∞# <ÕHÍ^Œâ◊ q^èŒO|∞<≥· Ü«ÚO_»∞,
r=~°∂Ñ¨ÙO _»QÆ∞ q~å@∞Ê~°∞+¨μO_»∞ r=q„QÆÇ¨ÏOÉˇ·# Ü«∞O_»O|QÆ∞ [QÆO|∞#O ^ÀñK«∞K«∞O_»∞,
nx „â◊^•úÜÚ« HõOÎ |~Ú# ÉèHí K Î˜ `
Õ « Ü≥∂QÍÉèÏºãÖ|∞#O *Ëã≤ ã¨=∂Ç≤Ï`« =∞#ã¨∞¯O_≥· xã¨ûOQÆ`fi« O|∞#
q~°‰õΩÎO_≥·# "åñ_»∞ "˘_»QÆ#∞ K«∞O_»∞, #k Ü«∞O`«Ü«Ú |∞^èŒ[# Ñ¨Ó[hÜ«∞ K«i„`«=Ù QÍ=Ù#
h‰õΩO *ˇÑÊ≤ u, ã¨~fi° Ü≥∂QÆ ãÖ„áêÑ¨ÙºO_»∞#∞ x~°∞} æ ∞O_»∞#∞ ÉèQí =Æ O`«∞O_»x K≥ÑÊ≤ # *Ï˝#Ü≥∂QÆO|∞#∞,
=∞nÜ«∞ ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞#∞ ##∞ Ô~O_»∞ <˘Hõ¯\˜Ü«∞, ~ÚO„kÜ«∞O|∞Å∞ aè#fl~°∂ÑÖ|∞Å∞ QÍ=Ù#
<ÕHõ~°∂ÑÖ|~Ú# Ü«∞~°÷O |<ÕHõ q^èŒO|∞ ÅQÆ∞# >Ë¡HõO |QÆ∞ „|Ç¨Ï‡O |<ÕHõ q^èŒO|∞Å∞QÆñ ^ÀñK«∞,
=∞é˜Ü«Ú#∞. 1025
* HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ D q^èŒOQÍ K≥Ñ≤Ê =∞m¡ W\Ï¡ J<åfl_»∞. J=∂‡! Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_≥·# "åã¨∞^Õ=Ùx
Ü«∞O^Œ∞ Jaè=ºHõÎ"≥∞ÿ# ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO *Ï˝<åhfl "≥·~åQÍºhfl HõÅ∞QÆ*Ëã¨∞ÎOk. D *Ï˝# "≥·~åQÍºÖË
„|Ç¨Ï‡™êHΔÍ`å¯~åxH˜ ™ê^èŒ<åÅ∞. J@∞=O\˜ ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜Î`À ‰õÄ_ç# z`«ÎO WO„kÜ«∞ "åºáê~åÅÜ«∞O^Œ∞
ã¨=∞OQÍ =iÎã¨∞ÎOk. J@∞=O\˜ =∞#ã¨∞û HõÅ"åxH˜ ÃÇÏK«∞Û`«QÆ∞æ Å∞O_»=Ù. „Ñ≤Ü«∂„Ñ≤Ü«∞=Ú Å∞O_»=Ù.
q+¨Ü∞« ÖÏÅã¨ LO_»^∞Œ . „QÆÇÏ≤ OÑ¨ ^Œy#g, u~°ã¯¨ iOÑ¨ `«y#g LO_»=Ù. ã¨~fi° „`« ã¨=∞^Œ~≈° # "Õ∞~°Ê_»∞`«∞Ok.
`«#Ö’ L#fl P`«‡ ã¨fi~°∂áêxfl `å#∞ K«∂_»QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
*Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞, Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡, Ñ¨~°=∂`«∞‡_»∞, Dâ◊fi~°∞_»∞ J~Ú# Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~°∞_»∞ XˆH ~°∂ÑÖ
HõÅ"å_≥· LO_ç‰Äõ _®, Hõ#|_Õ ~°∂áêxfl |\©,ì K«∂KÕ"åix|\©,ì K«∂_»\ÏxH˜ LÑ¨Ü∂≥ QÆ Ñ¨_Õ ™ê^è<Œ åÅ#∞|\©,ì
"Õ~°∞"Õ~°∞ ~°∂áêÅÖ’ QÀK«i™êÎ_»∞. WkÜÕ∞ Ü≥∂y J~Ú<å_»∞ ãÖÑ¨Ó~°‚ Ü≥∂QÆO=Å¡ á⁄O^Œ^Œy# Ñ¶¨ÅO.
q+¨Ü«∂Å#∞O_ç "≥#∞Hõ‰õΩ =∞~°e# WO„kÜ«∂Å=Å¡ *Ï˝# ã¨fi~°∂Ñ¨=¸, ¿ÇÏÜ«∞QÆ∞} ~°Ç≤Ï`«=¸
J~Ú# Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡ ^Œ~°≈#O Åaèã¨∞ÎOk. P Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡"Õ∞ =∞#ã¨∞ûÜ≥ÚHõ¯ „ÉèÏOu =Å# â◊|ÌO ã¨Ê~°≈O
"≥Ú^ŒÖˇ·# "åx ^èŒ~å‡Öˇ·# J~å÷Å ã¨fi~°∂ÑÖ`À QÀK«iã¨∞Î#flk.
'' P Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡O J~°ã÷ fi¨ ~°∂ÑÖ`À Z\Ï¡ HõxÑ≤ã∞¨ OÎ k?—— Jx h=Ù J_»∞QÆ∞`å"Õ"∂≥ , K≥|∞`å#∞ q#∞.
JÇ¨ÏOHÍ~°O QÆ∞}~°∂ÑÖ ^èŒiOz ã¨`«Îfi~°[ã¨Î=∞ã¨∞ûÖˇ· =¸_»∞ q^è•Å∞QÍ#∂, Éèí∂`« ~°∂ÑÖ ^èŒiOz
Ñ¨$kä"åºÑ¨¿ãÎ*’ "åÜ«∂fiHÍâßÅ<Õ J~Ú^Œ∞ q^è•Å∞QÍ#∂, WO„kÜ«∞~°∂ÑÖ ^èiŒ Oz Ñ¨^HŒ ˘O_»∞ q^è•Å∞QÍ#∂
LO@∞Ok. D q^èŒOQÍ JÇ¨ÏOHÍ~°"Õ∞ <å<åq^è•Å∞QÍ ÉèÏã≤ã¨∞ÎOk.
q~å@∞Ê~°∞+¨μ_»∞ r=ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»∞. r=~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ D [QÆ`∞« Î J<Õ „QÆ∞_»∞Ö¤ ’ J`«_∞» xO_ç LO\Ï_»∞.
D Ñ¨~=° ∞ ~°ÇÏ¨ ™êºxfl „â◊^•ú ã¨ÇÏ≤ `«"∞≥ #ÿ ÉèHí `
Î̃ À#∂, Ü≥∂QÍÉèÏºãÖ`À#∂, xâ◊ÛÅ z`«OÎ HõÅ"å_≥,· "≥~· åQÆºO
á⁄Ok#"å_»∞ ^Œi≈™êÎ_»∞. J=∂‡! h=Ù *Ï˝# ãÖÑ¨#∞flÖˇ·# ÃÑ^ŒÌÅ∞ Ñ¨ÓlOÑ¨^Œy# K«i„`« QÆÅ^•#=Ù.
HÍ|\˜ì h‰õΩ D q+¨Ü«∞=∞O`å "≥Å¡_çOKå#∞.
ã¨=∞ã¨Î Ü≥∂QÆ™ê^èŒ#Å=Å¡ á⁄O^Œ^Œy# Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡#∞ x~°∞æ}∞_»x *Ï˝#Ü≥∂QÆ∞Å∞ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞<åfl~°∞.
<Õ#∞ K≥ÑÊ≤ # ÉèHí Ü
Î˜ ∂≥ QÆO P Ñ¨~=° ∂`«‡#∞ ã¨Q∞Æ }∞_»∞QÍ ¿Ñ~˘¯O@∞#flk. "åã¨"Î åxH˜ *Ï˝#Ü≥∂QÆO ÉèHí Ü
Î˜ ∂≥ QÆO
Ô~O_»∂ XHõ¯>Ë.
WO„kÜ«∂Å∞ "Õ~°∞"Õ~°∞ ~°∂áêÅ`À LO\Ï~Ú. JO^Œ∞=Å¡<Õ XˆH ~°∂ÑÖÖ’ LO_Õ =ã¨∞Î=Ù J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ `Àz#@∞¡, XˆH Ñ¨~°=∂`«‡ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ QÀK«iã¨∞Î<åfl_»∞.
ã‘. JO|! <å~åÜ«∞}∞O _»dÅ âß„ã¨Î=ÚÅ#∞ ã¨=∞kèHÍ#∞+≤ª`« ã¨=#f~°÷
^Œ~°≈# [Ñ¨`«áÈ-^èŒºÜ«∞# Ü≥∂QÆ„H˜Ü«∂ ^•# Hõ~°‡O|∞Åñ QÍ#ñ|_»ñ_»,
ÜÕ∞z# =∞#=Ú ÉÏ¿ÇÏºO„kÜ«∞O|∞Å ÔQeÛ ã¨HõÅ Hõ~°‡`åºQÆ ã¨~°}˜ <˘Ñ≤Ê
`«ÅH˘x Ü«∂`«‡ `«`«Îfi*Ï˝#=Ú# q∞Oz Ü«Ú_»∞QÆHõ "≥·~åQÆºÜ«ÚH˜Îñ ^Œ#i
`Õ. =∞Ç≤Ï`« Ñ¶¨Å ãÖQÆ~°Ç≤Ï`« ^èŒ~°‡=Ú#ñ ^Œ#~°∞, #\˜ì Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞ ^ŒÅáÈÜ«∞, #dÅ ¿ÇÏÜ«∞
QÆ∞}=ÚÅ#∞ ÉÏã≤ HõÖÏº} QÆ∞}qt+¨μìñ, _≥·# Ç¨Ïi <˘O^Œ∞ñ |~°=∂`«∞‡ ##Ñ¶¨Úñ _»QÆ∞K«∞.1026
* J=∂‡! P N=∞<åfl~åÜ«∞}∞_»∞ ã¨=∞ã¨Î âß„™êÎÅ#∞ K«H¯õ QÍ K«kq#O^Œ∞ =Å¡#∂† J#∞ëêª<åÅ∂,
Ü«∞*Ï˝Å∂, f~°Ü ÷ ∂« „`«Å∂, [Ñ¨`á« êÅ∂ PK«iOz#O^Œ∞=Å¡#∂ HõxÑ≤OK«^∞Œ . "Õ^•Å∞ J^èºŒ Ü«∞#O KÕÜ∞« _»O
=Å¡#∂, Ü≥∂QÍÉèÏº™êÅ =Å¡#∂† ^•<åÅ∂, „=`åÅ∂ KÕã≤#O^Œ∞=Å¡#∂ ÉèíQÆ=O`«∞_»∞ QÀK«iOK«_»∞.
K«OK«Å"≥∞ÿ# =∞#ã¨∞û#∞ Ö’Q˘x K≥Åˆ~y# WO„kÜ«∂Å#∞ [~ÚOz, Hõ~°‡ ÅxflO\˜h ÉèíQÆ=^ŒiÊ`«O KÕã≤,
P`«‡ã¨fi~°∂áêxfl QÆ∞iÎOz, `«~°yáÈx "≥·~åQÆºO`À Ñ¶ë`åÅ#∞ J¿ÑH˜ΔOK«‰õΩO_® „Ñ¨=iÎOKÕ Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»∞
=∂„`«"∞Õ ^Œ∞~°∞}æ ÏÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕã∞¨ H˘x áêáêÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ QÍqOz J#O`« HõàÏº} QÆ∞} qt+¨μ_ì #·≥
P Ç¨Ïix – P Ñ¨~°=∂`«‡#∞ – KÕ~°QÆÅ∞QÆ∞`å_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 527
=. Jk QÍ=Ù# h‰õΩO [`«∞ifi^èŒ ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆ „Ñ¨HÍ~°O|∞ñ ^Õ@Ñ¨_» <≥éÕyOzu, #kÜ«Ú#∞O QÍHõ
HÍ=∞~°∂Ñ¨ Ü«∞QÆ∞ =∞nÜ«∞ QÆu [O`«∞=ÙÅÜ«∞O^Œ∞ #∞`«ÊuÎ q<åâ◊~°∂ÑÖ|∞Å #∞O_»∞, #q^•º
Hõ~°‡ xi‡`«O|∞Öˇ·# r=Ùx QÆ`«∞ Å<ÕHõ „Ñ¨HÍ~°O|∞Öˇ· Ü«ÚO_»∞, #kÜ«Ú r"å`«‡ "åxÜ«∞O^Œ∞O
„|=iÎOz Ü«∂`«‡QÆu ~Ú\˜ì^Œx Ü≥∞é∞OQÆHõ Ü«ÚO_»∞ – #x K≥Ñ≤Ê =∞é˜Ü«Ú x@¡xÜ≥∞ – W\˜ì
Ü«∞u ~°Ç¨Ïã¨ºO|QÆ∞ ™êOYºÜ≥∂QÆ „Ñ¨HÍ~°O|∞ YÅ∞#‰õΩ, #qh`«∞#‰õΩ, [_»∞#‰õΩ, ^Œ∞~åKå~°∞#‰õΩ,
_®Oa‰õΩ#‰õΩ, xO„kÜ«∞Ö’Å∞#‰õΩñ, |∞„`«Î ^•~åQÍ~å^Œº`«ºO`åã¨HõÎ z`«∞Î#‰õΩ, ÉèíQÆ=^ŒƒùH˜ÎÇ‘Ï#∞#‰õΩ,
q+¨μ‚ ^•ã¨∞ÅÜ«∞O^Œ∞ ^Õfi+¨Ñ¨_»∞"åxH˜ #∞Ñ¨^ÕtOÑ¨=Å=^Œ∞, „â◊^•ú ãÖÑ¨#∞flO_»∞#∞, Éèí‰õΩÎO_»∞#∞,
qh`«∞O_»∞#∞, #ã¨∂Ü«∂~°Ç≤Ï`«∞O_»∞#∞, ã¨~°fiÉèí∂`«q∞„`«∞ÎO_»∞#∞, â◊√„â◊¥ëêaè~°`«∞O_»∞#∞,
ÉÏÇ¨º~°÷*Ï`« q~°‰õΩÎO_»∞#∞, âßO`« z`«∞ÎO_»∞#∞, x~°‡`«û~°∞O_»∞#∞, â◊√^•ú`«∞‡O_»∞#∞,
Éèí‰õΩÎÅÜ«∞O^Œ∞ñ „ÉË=∞ QÆÅ "åñ_»∞#∞, ##ºHÍO`å q=ÚY∞O_»∞#∞, xëê¯=ÚO_»∞#∞ #QÆ∞ #kèHÍiH˜
#∞Ñ¨^ÕtOÑ¨ #~°›O |QÆ∞, D Ü«ÚáêMÏº#O ÉË Ñ¨Ù~°∞+¨μO_Õxñ |u„=`« Ü«∞QÆ∞ #∞`«Î=∂OQÆ#
ÜÕ∞x „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ∞ QÆey =∞^ŒiÊ`« z`«ÎO|∞# xfi#∞ñ |iî~ÚOK«∞ #\˜ì Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ =∞nÜ«∞
k=ºã¨fi~°∂ÑÖ|∞O „ÉÏÑ≤O`«∞ ~°x K≥ÃÑÊ#x "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚO_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ "≥O_çÜ«Ú x@ìxÜ≥∞,
D „Ñ¨HÍ~°O|∞#O QÆ~°Ì=∞^Œ~Ú`«Ü≥ÿ∞# ^Õ=Ç¨˙u QÆÑ≤Å∞x =K«#O|∞Å qx x~°∞‡HõÎ "≥∂Ç¨ÏÑ¨@Å
Ü«∞QÆ∞K«∞ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ñ¨}Ï=∞O|∞ ÖÏK«iOz `«`«Îfi q+¨Ü«∂OH˜`« ™êOYº*Ï˝# „Ñ¨=~°ÎHõO |QÆ∞
™ÈÎ„`«O|∞ ¿ãÜ«∞ #∞Ñ¨„Hõq∞Oz HõÑ≤Å∞# H˜@¡xÜ≥∞. 1027
* JO^Œ∞=Å¡ J=∂‡! h‰õΩ <Õ#∞ P~°∞ÅÎ ‰õÄ, l*Ï˝ã∞¨ =ÙÅ‰õÄ, J~å÷~∞° Å÷ ‰õÄ, *Ï˝#∞Å‰õÄ ãÖ|OkèOz#
<åÅ∞QÆ∞ q^è•Öˇ·# ÉèíH˜Î =∂~åæÅ#∞ qâ◊^ŒOQÍ `≥eÜ«∞*ˇáêÊ#∞. JO`ÕHÍHõ ¿ãfiKåÛù~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# <å ãÖHõÅÊO
„áê}∞ÅO^Œ∞ [## =∞~°} ~°∂áêÅ`À LO@∞Ok. J*Ï˝#OKÕ PK«iOKÕ Hõ~°‡Å =¸ÅOQÍ HõeˆQ r=Ùx
„Ñ¨=~°#Î Å∞ J<ÕHõ q^è•Å∞QÍ LO\Ï~Ú. r"å`«‡ J@∞=O\˜ JHõ~‡° Å∞ PK«iã¨∂Î P`«‡ã¨fi~°∂ÑÖ W@∞=O\˜k
Jx `≥eÜ«∞x ã≤÷uÖ’ LO\Ï_»∞ – Jx K≥Ñ≤Ê HõÑ≤Å∞_»∞ =∞m§ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
W@∞=O\˜ Ju~°Ç¨Ïã¨º"≥∞ÿ# ™êOYºÜ≥∂QÆ Ñ¨^Œúu ^Œ∞+¨μì#‰õÄ, hu Ç‘Ï#∞#‰õÄ, =¸~°∞ö#‰õÄ,
^Œ∞~åKå~°∞#‰õÄ, _»OÉÏÅ∞ H˘>Ë"ì åxH˜, WO„kÜ«∞ã¨∞MÏÅ‰õΩ Ö’|_ç# "åxH©† Ñ≤ÅÅ¡ ∞, WÖÏ¡Å∞, WÅ∞¡ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ
"åxÃÑ· JÑïq∞`«"≥∞ÿ# Pã¨H˜Î QÆÅ"åxH©, ÉèíQÆ=O`«∞xÃÑ· ÉèíH˜Î ÖËx"åxH©, q+¨μ‚ Éèí‰õΩÎÅ#∞ ^Õfi+≤OKÕ "åxH©
LÑ¨^ÕtOÑ¨ ‰õÄ_»^Œ∞. „â◊^•úã¨‰õΩÎ_»∞, Éèí‰õΩÎ_»∞, q#Ü«∞ãÖÑ¨#∞fl_»∞, ^Õfi+¨~°Ç≤Ï`«∞_»∞, ã¨~°fi„áê}∞Å#∞
"≥∞„ÿ fÉèÏ=O`À K«∂KÕ"å_»∞, q*Ï˝# q+¨Ü∂« Å#∞ q<åÅ<Õ Pã¨HÎ˜ HõÅ"å_»∞, „áêÑÖzHõ q+¨Ü∂« ÅÃÑ· q~°‰Ωõ _Î ∞» ,
âßO`«z`«∞_Î ∞» , =∂`«û~°ºO ÖËx"å_»∞, ã¨fiK«Û"ù ∞≥ #ÿ =∞#ã¨∞û HõÅ"å_»∞, Éè‰í Ωõ ÅÎ O^Œ∞ „¿Ñ=∞ HõÅ"å_»∞, Ñ¨~„° ã‘ÅÎ #∞
=∞Oz ÉèÏ=O`À K«∂KÕ"å_»∞, K≥_»∞ HÀiHõÅ∞ ÖËx"å_»∞ J~Ú#"åxH˜ =∂„`«"Õ∞ D ™êOYºÜ≥∂QÆO
LÑ¨^ÕtOÑ¨ `«yOk. J@∞=O\˜"å_Õ WO^Œ∞‰õΩ J~°∞›_≥·# JkèHÍi.
D LáêMÏº<åxfl U Ñ¨Ù~°∞+¨μ_≥·<å, Ñü„=`« J~Ú# U L`«Î=∞ „ã‘Î J~Ú<å „â◊^•úÉèí‰õΩÎÅ`À <åÃÑ·
=∞#ã¨∞û xeÑ≤ qx<å, K«kq<å J@∞=O\˜ Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ <å k=º ã¨fi~°∂áêxfl á⁄O^Œ∞`å~°∞ Jx HõÑÅ≤ ∞_»∞
^Õ=Ç¨˙u`À K≥áêÊ_»x K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞}˜‚ K«∂z WOHÍ W\Ï¡ J<åfl_»∞.
D q^èOŒ QÍ Hõ~=Ì° ∞=∞Ç¨Ïi¬ J~åúOy J~Ú# ^Õ=Ç¨˙u HõÑÖ≤ ÏKå~°∞ºx LÑ¨^âÕ O◊ PÅHÕzOk. P"≥∞
"≥∂Ç¨ÏO `˘ÅyáÈ~ÚOk. Hõ#fl`«e¡ HõÑ≤ÖÏKå~°∞ºxH˜ ™êëêìOQÆ ^ŒO_» „Ñ¨}Ï=∂Å∞ KÕã≤Ok. Ñ¨~°„|Ç¨‡xH˜
ãÖ|OkèOz# `åuÎfiHõ"≥∞ÿ# ™êOYº *Ï˝#O`À HõÑ≤Å∞}˜‚ WÖÏ ™ÈÎ„`«O KÕÜ«∞_»O „áê~°OaèOzOk.
ã‘. J#Ü«∞O|∞ q#∞ q∞O„kÜ«∂~°÷ =∞<À=∞Ü«∞O|∞#∞ Éèí∂`«K«Ü«∞=∞Ü«∞O|∞#∞ #âı+¨
Éèí∂i [QÆnƒ[ Éèí∂`«O|∞#∞ QÆ∞}„Ñ¨"åÇ¨Ï HÍ~°}=Ú#∞ =Å#∞ "≥∞éÜ«Ú
<å~åÜ«∞}ÏaèYº <åñ QÆÅ Éèí=nÜ«∞ k=º=∞OQÆà◊=¸iÎñ ^Õ[iÅ∞¡
Kå~°∞ Éèí=^Œæ~°ƒù ãÖ*Ï`«∞ñ _»QÆ∞#\˜ì Hõ=∞Å QÆ~°∞ƒùO_»∞ ™êHΔÍ`«¯iOÑ¨
`Õ. ÖËHõ =∞#=Ú#ñ QÆxÜ≥∞ #<ÕHõâ◊H˜Î, =~°æ=ÚÅ∞ QÆeæ ã¨∞QÆ∞}„Ñ¨"åÇ¨Ï~°∂Ñ¨
=∞Ok qâ◊fiO|∞ ^•eÛ ã¨Ç¨Ï„ã¨â◊H˜Î, Hõe`«∞ñ_≥· ã¨~°fiHÍ~°º=ÚÖò QÆÅ∞QÆñ*ËÜ«Ú. 1028
* WO„kÜ«∂Å∞, WO„kÜ«∂~å÷Å∞, =∞#ã¨∞û, ÑÖK«Éèí∂`åÅ∞ – gx`À xO_ç, ã¨=∞ã¨Î[QÆ`«∞Î‰õÄ
c[Éè∂í `«"∞≥ ÿ ã¨`fiÎ« ~°[ã¨"Î ∂≥ QÆ∞} „Ñ¨"åÇ¨xH˜ =¸ÅHÍ~°}"≥∞ÿ ''<å~åÜ«∞}∞_»∞—— J<Õ <å=∞O`À h k=º=∞OQÆà◊
q„QÆÇ¨ÏO `Õ[iÅ∞¡`«∂ LO@∞Ok. J@∞=O\˜ h HõÖÏº}=¸iÎx h <åaèHõ=∞ÅO#∞O_ç [x‡Oz#
K«`«∞~°∞‡Y∞_Õ ™êHΔÍ`«∞ÎQÍ ãÖ^Œi≈OK«ÖËHõ ZÖÏQÀ `«# =∞#ã¨∞ûÖ’ Hõ#∞Q˘# QÆeQÍ_»∞. JÖÏ K«∂z h
J#∞„QÆÇÏ¨ O=Å¡ J<ÕHõ â◊‰Ωõ ÅÎ #∞ `«#Ö’ =ºH©HÎ iõ OK«∞H˘x "ÕÅH˘Åk â◊‰Ωõ ÅÎ `À ‰õÄ_ç#"å_≥· „Ñ¨"åÇ¨Ï~°∂Ñ¨"∞≥ #ÿ
D qâßfixfl ã¨$lOÑ¨ HõÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞. ã¨$+≤ì ãÖ|O^èŒ"≥∞ÿ# ã¨~°fiHÍ~åºÅ#∂ x~°fiÇ≤ÏOÑ¨ QÆÅ∞QÆ∞`«∞<åfl_»∞.
=. JO`«. 1029
`Õ. J`«∞Å Éèí∂i Ü«ÚQÍO`«O|∞#O^Œ∞ñ QÆÑ¨@, tâ◊√="≥· Ü≥ÚO\˜ ‰õΩH˜Δ xH˜ΔÑ¨Î xdÅ
Éèí∞=# x=Ç¨ïO_»"≥· =∞Ç¨OÉè’kè #_»∞=∞ñ, *Ï~°∞ =@Ñ¨„`« `«ÅÊãÖ™ê÷~Ú =QÆ∞K«∞. 1030
* =∞Ç¨„Ñ¨à◊Ü«∞ ã¨=∞Ü«∞OÖ’ ã¨=∞ã¨Î Éèí∞=# ã¨=Ú^•Ü«∂hfl h L^Œ~°OÖ’ Ñ¨kÅOQÍ ^•K«∞H˘x
=∞Ç¨™êQÆ~° =∞^èŒºOÖ’ =∞„i P‰õΩ áê#∞Êg∞^Œ =∂Ü«∂tâ◊√="≥· XO@iQÍ â◊Ü«∞xOz LO\Ï=Ù.
`Õ. bÅ <åf‡Ü«∞ áê^•OQÆ∞m qx~°æ, `å=∞$`«=Ú „QÀe#\˜ì =∞Ç¨`«‡! h=Ù
QÆ_»ñy <å Ñ¨Ó~°fiÉèÏQÆºO|∞ Hõ`«# xÑ¨Ù_»∞, Ñ¨Óx <åQÆ~°ƒù=Ú# <Õñ_»∞ Ñ¨Ù\˜ì`«Ü«∞º! 1031
* =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! JÖÏ =@Ñ¨„`«âß~Ú"≥·# h=Ù bÅQÍ h HÍeÉÁ@# „"Õex <À\˜Ö’ #∞OK«∞H˘x
JO^Œe J=∞$`åxfl P™êfikã¨∂Î LO\Ï=Ù. J@∞=O\˜ Pk<å~åÜ«∞}=¸iÎ "≥·# h=Ù <å Ñ¨Ó~°fiÑ¨Ù}º
qâı+Ö=Å¡ WÑ¨C_»∞ <å Hõ_»∞Ñ¨Ù# Ñ¨Ù\Ïì=Ù.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 529
=. J\˜ì Ñ¨~°=∂`«∞‡O_» =~Ú# h=Ù. 1032
ã‘. =~°∞ã¨ q„QÆÇ¨Ï áê~°=â◊ºO|∞##∞ *Ëã≤ ~°Ñ¶¨Ú~å=∞ Hõ$+¨‚ =~åÇ¨Ï <å~°
ã≤OÇ¨k =¸~°∞Î ÅOz`«bÅ ^èŒi~ÚOz ^Œ∞+¨ìx„QÆÇ¨Ï=Ú#∞ t+¨ìáêÅ
#=Ú#∞ QÍqOK«∞K«∞ #Ü«∞=Ú# ã¨^Œú~°‡ x~°`« z`«∞ÎÅ‰õΩ =i‚OÑ¨ñ ^Œy#
K«`«∞~å`«‡`«`«Îfi q*Ï˝# „Ñ¨^Œ∞O_»"≥· =iÎO`«∞ =#Ñ¶¨∞! Éèí=#‡Ç¨Ï`«Îfi
`Õ. =∞A# Hõ~Ú##∞ "å„‰õΩ=fi #Åq QÍ^Œ∞, xQÆ=∞ *Ï`«O|∞ Å~Ú# =i‚OÑ¨ÖË=
Ü≥∞é˜ñy ãÖã¨∞Îu ¿ãÜ«∞ <Õ <≥O`« ^•#?, q#∞`« QÆ∞}jÅ! =∂@Å∞ "ÕÜ«Ú <ÕÅ? 1033
* Ñ¨~°=∂`«‡ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»"≥·# h=Ù J=`å~åÅ g∞^Œ =ÚK«Û@Ñ¨_ç ~°Ñ¶¨Ú~å=∞K«O„^Œ∞_»∞QÍ, NHõ$+¨‚
„Ñ¨Éèí∞=ÙQÍ, =~åÇ¨Ï™êfiq∞QÍ, #~°ã≤OÇ¨Ï=¸iÎQÍ PHÍ~åÅ∞ ^èŒiOz ^Œ∞+¨ìtHõΔ}O, t+¨ì~°HõΔ}O KÕ™êÎ=Ù.
L`«Î=∞ ^èŒ~°‡=Ú#O^Œ∞ „Ñ¨=$`«Î"≥∞ÿ# z`«ÎO QÆÅ Éèí‰õΩÎÅ‰õΩ *Ï˝#^Œ$+≤ìx „Ñ¨™êkOK«@O HÀãÖ "åã¨∞^Õ=
ãÖHõ~°¬} Jx~°∞^Œú „Ñ¨^Œ∞º=∞fl =ÓºÇ¨Å#∞ J=ÅOaOz „Ñ¨=iÎ™êÎ=Ù. J#Ñ¶¨Ú_»=Ù, J#O`«HõÖÏº}QÆ∞}
ãÖÑ¨#∞fl_»=Ù J~Ú# h =∞Ç¨Ï`åÎfixfl Jaè=i‚OK«_»O K«`«∞~°∞‡Y∞#‰õÄ, K«`«∞ˆ~fi^•Å‰õΩ ‰õÄ_® ™ê^èŒºO
HÍ^ŒO>Ë WHõ <Õ <≥O`« ^•xfl? "≥~Úº =∂@ ÖˇO^Œ∞‰õΩ! x#∞fl `≥Å∞ã¨∞H˘x ã¨#∞fluOK«@O <å‰õΩ â◊HõºO
QÍx Ñ¨x.
Hõ. nè=∞Ç≤Ï`«! Éèí=#‡OQÆà◊, <å=∞ã¨‡~°}Ï#∞H©~°Î#=Ú QÆÅ Ç‘Ï#∞Öò
N=∞O`«∞ ÅQÆ∞^Œ∞, ~°yfl, ëÈì=∂kHõ$^•oHõO>ˇ â◊√^Œ∞úÅ∞ ^ŒÅñÑ¨<£. 1035
* JO`ÕHÍ^Œ∞† F *Ï˝#ã¨fi~°∂áê! =∞OQÆà◊Hõ~°"≥∞ÿ# h <å=∂xfl ã¨‡iOz<å, Ñ¨k=∞Ok`À Hõeã≤
áê_ç<å ^Œi„^Œ∞Å∞ Ãã·Ò« N=∞O`«∞Ö∫`å~°∞. JO`ÕHÍ^Œ∞. J@∞=O\˜ "å~°∞ JyflëÈì=∞O "≥Ú^ŒÖ#·ˇ Ü«∞*Ï˝Å∞
KÕã≤# "åiHõO>Ë Ñïâ◊√^Œ∞ú Å=Ù`å~°∞.
Hõ. h <å=∞ã¨∞Îu â◊fiÑ¨K«∞O, _≥·##∞ lÇ¨fi„QÆ=∞O^Œ∞ ##∞ãÖkèOÑ¨<£
"åxH˜ ãï Éèí∂ã¨∞~°∞ñ_»∞O, QÍ<Õ~°ñ_»∞ z„`« q∞k [QÆO|∞Å #~°Ü«∞<£. 1037
* P =∂„`«"Õ∞ HÍ^Œ∞, ^èŒi„uÖ’ =∞~À qz„`«"≥∞ÿ# q+¨Ü«∞ "Õ∞q∞@O>Ë ÉèíH˜Î Ñ¨Ó~°fiHõOQÍ h
<å=∂xfl lÇ¨fi„QÍ# xÅ∞Ñ¨ÙH˘x [Ñ≤Oz#@¡~Ú`Õ "å_»∞ ‰õΩHõ¯ =∂Oã¨=Ú u<Õ K«O_®Å∞_≥·<å ã¨ˆ~
"åx`À „ÉÏÇ¨Ï‡}∞_»∞ ‰õÄ_® ™ê\˜ HÍÖË_»∞.
L. Dq^èŒ =∂`«‡ÅO ^≥eã≤ Ü≥∞Ñ¨C_»∞ ã¨[˚#ãÖÑ¶¨∞=ÚÖò [QÆ
`åÊ=#"≥∞ÿ# h QÆ∞}Hõ^ä•=∞$`« =∂`«‡Åñ „QÀe ã¨~°fi f
~å÷=oñ „QÆ∞OH˜#\˜ì Ñ¶¨Å =∞O^Œ∞^Œ∞ ~°OK«∞ ã¨=∞ã¨Î "Õ^Œ=ÚÖò
"åqiñ |Å∞¯ñ QÍ=Ù##∞ "å~°Å∞ ^èŒ#∞ºÅ∞ =∂#∞º Å∞`«Î=ÚÖò. 1038
* D Ñ¨~°=∂~å÷xfl K«Hõ¯QÍ `≥Å∞ã¨∞H˘#fl ã¨[˚#∞Å∞ ã¨~°fi^• Ö’Hõáê=#"≥∞ÿ# h =∞^èŒ∞~° Hõ^ä•
ã¨∞^è•~°™êxfl `«xqf~å =∞#™ê~å „`åQÆ∞`å~°∞. J@∞=O\˜ "åiH˜ ã¨=∞ã¨Î Ñ¨Ù}ºf~å÷ÅÖ’ ™êfl#O KÕã≤#
Ñ¶¨ÅO „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. D q^èŒOQÍ "Õ^•Åhfl Q˘O`≥uÎ Kå@∞`«∞<åfl~Ú. JO^Œ∞=Å¡ J@∞=O\˜ =∞Ç¨ÏhÜ«ÚÖË
=∂#hÜ«ÚÅ∞, L`«Î=ÚÅ∞, ™ê^èŒ∞ã¨`«Î=ÚÅ∞.
=. Jk QÍ=Ù#ñ |~°„|Ç¨Ï‡O|=Ù#∞, |~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»=Ù#∞, „|`«ºV‡<À ÉèÏ=ÙºO_»=Ù#∞, ã¨=∞ã¨Î
[# áêÑ¨x"å~°Hõ ã¨fiÜ«∞O „Ñ¨HÍâ◊√O_»=Ù#∞, "Õ^ŒQÆ~°∞ƒùO_»=Ù#∞, N =∞Ç¨q+¨μ‚O_»=Ù#∞ #QÆ∞ h‰õΩ
=O^Œ#O|∞ ÖÏK«iOK≥^Œ #x ã¨∞Îu~ÚOz#O |~°=∞ Ñ¨Ù~°∞+¨μO_»∞#∞. =∂`«$=`«ûÅ∞O_»∞#∞ #QÆ∞
HõÑ≤Å∞O_»∞ QÆ~°∞}Ï~°™ê„~°Ì Ç¨Ï$^ŒÜ«∞ Hõ=∞Å∞O_≥· [#x H˜@¡xÜ≥∞. 1039
* JO^Œ∞=Å¡ Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡=Ó, Ñ¨~=° ∞Ñ¨Ù~°∞+¨μ_»=Ó, "≥Å∞Ñ¨ÖÏ Ö’Ñ¨ÖÏ ÉèÏqOz ãÖÉèÏqOK« `«y#"å_»=Ó,
ã¨HÅõ r=ÙÅ áêáêÅ#∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Å∞ KÕ¿ã"å_»=Ó, ã¨fiÜ«∞O„Ñ¨HÍâ◊√_»=Ó, "Õ^=Œ ¸iÎg, =∞Ç¨q+¨μ‚ ã¨fi~°∂Ñ¨Ù_»=Ó
J~Ú# h‰õΩ #=∞ã¨¯iã¨∞Î<åfl#∞.
D q^èŒOQÍ ^Õ=Ç¨˙u ã¨∞ÎuOK«QÍ =∂`«$„¿Ñ=∞`À xO_ç# HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ~°∞}Ï~°™ê„~°Ì Ç¨Ï$^ŒÜ«Ú_≥·
Hõ#fl`«e¡`À W\Ï¡ J<åfl_»∞ –
`Õ. `«qe ã¨∞Y~°∂Ñ¨=Ú#∞ "≥∂HõΔ^•Ü«∞HõO|∞, <≥·# ~¸ Ü≥∂QÆ=∂~°æ "Õ∞ #O|! h‰õΩ
<≥é∞ñQÆ q=iOz K≥Ñ≤Êu, xk ^Œ$_è»O|∞, QÍñQÆ ÉèíH˜Î ##∞+≤ªOÑ¨Ù Hõ=∞Å#Ü«∞#! 1040
* Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞QÆÅ `«b!¡ ã¨∞Yã¨fi~°∂Ñ¨=¸, "≥∂Hõ„Δ Ñ¨^=Œ ¸ J~Ú# D Ü≥∂QÆ=∂~åæxfl
h‰õΩ `Õ@`≥Å¡OQÍ "≥Å¡_çOKå#∞. nxx h=Ù ^Œ$_è»"≥∞ÿ# ÉèíH˜Î`À J#∞+≤ªOK«∞.
Hõ. r=#∞‡H˜Î ÅaèOK«∞O, QÍ=Ù# <Õ=∞éHõ `«ÅñÑ¨Ù ÔH·H˘x nx<£
"åqi <˘Å¡x "åiH˜ñ, ^•=Å =∞QÆ∞ =∞$`«∞ºÉèíÜ«∞=Ú, ^Œ=fiQÆ∞ ã¨∞Y=Ú<£. 1041
* nxx UHÍ„QÆz`«OÎ `À U=∞~°∞áê@∞ ÖË‰Ωõ O_® PK«iOKÕ"åiH˜ r=#∞‡H˜Î Åaèã∞¨ OÎ k. D =∂~åæxfl
W+¨ìÑ¨_»x "åiH˜ =∞$`«∞ºcèu HõÅ∞QÆ∞`«∞Ok. ã¨∞YO ^Œ∂~°=∞=Ù`«∞Ok.
Hõ. Jx ~Ú@∞¡ ^Õ=Ç¨˙uH˜, =∞# =∞Å~°ñQÆñ QÆÑ≤Å∞ñ _®`«‡ =∂~°æO ÉˇÅ¡<£
qxÑ≤Oz K«xÜ≥∞ #x q^Œ∞, ~°∞#‰õΩ<£ "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞=Úx=~°∞O _≥é˜ñyOK≥<£. 1042
* D q^èŒOQÍ HõÑ≤ÖÏKå~°∞º_»∞ Hõ#fl`«e¡ J~Ú# ^Õ=Ç¨˙uH˜ =∞#ã¨∞û ãÖ`À+≤OKÕ@@∞¡ P`«‡
`«`åÎfixfl LÑ¨^ÕtOz "≥o§áÈ~Ú<å_»x "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨Ïi¬ q^Œ∞~°∞xH˜ "≥Å¡_çOKå_»∞.
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 531
=. J@∞¡ HõÑÅ≤ ∞O _Õy# Ñ≤^ÑŒ ¨ ^Õ=Ç¨˙uÜ«ÚO |∞„`«∞O_»∞ ÃãÑ≤Ê# Ü≥∂QÆ=∂~°Oæ |∞# q*Ï˝#O|∞ QÆey
Ü«ÚO_çÜ«ÚO Éˇxq∞\˜Ü≥ÿ∞# Hõ~°Ì=ÚxO ^Œ#Ü«ÚO_≥·# HõÑ≤Å∞xO ÉÏã≤ #+¨ì=`«ûÜ«∞QÆ∞ QÀ=Ù
K«O^ŒO|∞#O ^ŒÅ_¡ Åç ∞¡K∞« ñ QÆÑÅ≤ =∞Ç¨=ÚxO ^ŒÅOK«∞K«∞O QÆ~=Ì° ∞ `«Ñ™¨ êû=∞~°º÷ O|∞# <≥#· Ü«∞\˜.ì 1043
* HõÑÅ≤ ∞_»∞ "≥oá¡ È~Ú# J#O`«~O° ^Õ=Ç¨˙u `«# Ñ¨Ù„`«∞x LÑ¨^âÕ O◊ =Å¡ *Ï˝<À^ŒÜ∞« O Hõey#^≥<· å
H˘O`« =O`« K≥O^ŒHõ `«Ñ¨ÊÖË^Œ∞. Ñü J~Ú# Hõ~°Ì=∞ „Ñ¨*ÏÑü =ÚO^Õ "≥àÏ¡_»∞. WÑ¨C_»∞ Hõ#fl H˘_»∞ÔH·#
HõÑ≤Å∞_»∞ ‰õÄ_® `«#∞fl q_çzáÈ~Ú#O^Œ∞# ^Œ∂_»#∞ áÈQ˘@∞ìH˘#fl QÀ=∂`« suQÍ P `«e¡ `«Å¡_çe¡Ok.
=∂\˜=∂\˜H© HõÑ≤Å∞}©‚, PÜ«∞# =∂@Å#∂ `«ÅK«∞HÀ™êyOk.
L. =∂x`« ™œ~°Éèí„Ñ¨ã¨= =∞OAÅ Ñ¨Hõfi Ñ¶¨Å„Ñ¨"åà◊ ÉèÏ
~å#`« K«∂`« áÈ`« q@áê„QÆ xˆH`«# ~å[H©~° ã¨
=∂‡x ã¨∞MÏ#∞ÖÏÑ¨ Ñï=∞O_ç`« Hõ~°Ì=∞`åÑ¨™ê„â◊"≥∂
^•º# =# „Ñ¨^Õâ◊ Hõ=∞ÖÏHõ~° f~° x‰õΩO[ Ñ¨ÙO[=ÚÖò. 1044
* ^Õ=Ç¨˙u D q^èOŒ QÍ qKåiOK«∞`«∂ Hõ~=Ì° ∞ „Ñ¨*ÏÑü `«# `«Ñó¨ „Ñ¨ÉÏè =O=Å¡ HõeÊOz# `«áÈ=#O
"≥·Ñ¨Ù K«∂zOk. #Å∞ ^≥ã¨ÖÏ Ñï=∞àÏÅ∞ q~°l"Õ∞‡, qiQÆ∞`«∞ÎÅ`À, K«Hõ¯QÍ ÑÖ_ç# ÑÖ_»¡`À, K≥OQÍq
z=Ùà◊¡`À, =Oy# H˘=∞‡Å`À, QÆ∞#fl=∂q∞à◊√¡ Hõ#∞flÅ qO^Œ∞QÍ HõxÊOKå~Ú. P =∂q∞_ç K≥@¡ z\Ï~°∞
H˘=∞‡ÅÃÑ· ‰õÄ~°∞Û#fl ~åzÅ∞HõÅ∞ g#∞Å qO^Œ∞QÍ Ñ¨Å∞‰õΩ`«∞<åfl~Ú. =∞iH˘OK≥=Ú =ÚO^Œ∞‰õΩ #_»∞=QÍ
`å=∞~°H˘Å#∞Å∞ HõxÊOKå~Ú. "å\˜ K«∞@∂ì ^Œ@ìOQÍ JÅ∞¡H˘#fl á⁄^ŒiO_»∞¡ QÀK«iOKå~Ú.
=. "≥O_çÜ«Ú. 1045
ã‘. JOz`« ã¨Êù\˜Hõ =∞Ü«∞ ã¨ÎOÉèí nÑ≤ÎKÕñ Q˘=∞~å~°∞ =∞~°Hõ`« ‰õΩ_»º=ÚÅ#∞
ã¨*Ï˚u =„*ÏÅ ã¨*Ï˚Å~°∞K«∞ÅKÕ ÉèÏã≤Å∞¡ hÅ ™Èáê#=ÚÅ#∞
nÑ≤OK«∞ K«O„^ŒHÍO`ÀÑ¨Å"Õ^Œ∞Å q„^Œ∞=∞ ^ÕÇ¨Ïm qÅã≤`«=ÚÅ
Ç¨@Hõ ~°`«fl Hõ"å@ â’aè`«=ÚÅ #Åi# ™œ^èŒâßÖÏOQÆ}=ÚÅ
`Õ. =~° Ñ¨Ü«∞ó ¿Ñ¶# Ñ¨@Å áêO_»∞~° HõsO„^Œ, ^ŒO`« xi‡`« Y\Ïfiu ^èŒ=à◊ Ñ¨@ì
~°z`« â◊Ü«∂ºà◊√Å∞#∞ [`«∞~°O`«Ü«∂#, Hõ#Hõ Ñ‘~îåk =ã¨∞Î ãÖÑ¶¨∞=ÚÅ <≥Å¡. 1046
* P „Ñ¨Hõ¯<Õ JO^Œ"≥∞ÿ# Éèí=#O L#flk. P Éèí=#O ã¨Êù\˜Hõ ã¨ÎOÉèÏÅ`À, Ñ¨K«ÛÅ∞ K≥H˜¯# QÀ_»Å`À,
"Õ∞e*Ïu =„*ÏÅ QÆ"åHΔÍÅ`À, xQÆxQÆÖÏ_Õ hÅ HÍO`« =∞}˜ ™Èáê<åÅ`À, áêÅ~åu J~°∞QÆ∞Å`À,
Ñ¨QÆ_®Å QÆ_»Ñ¨Å`À, á⁄ky# |OQÍ~°∞ `«Å∞Ñ¨ÙÅ`À JÅ~å~°∞`«∞#flk.
P ™œ^è•OQÆ}ÏÅÖ’ áêÅ#∞~°∞QÆ∞ =O\˜ U#∞QÆ∞ ^ŒO`åÅ`À KÕÜ«∞|_ç# Ñ¨>ˇì=∞OKåÅÃÑ· `≥Å¡x
Ñ¨@∞ì Ñ¨~°∞Ñ¨ÙÅ∞ Ñ¨~°z L<åfl~Ú. XHõ „Ñ¨Hõ¯ =Ú`åºÅ Ñ¨Å¡H©Å∂, =∞~˘Hõ „Ñ¨Hõ¯ ã¨∞=~°‚Ñ‘~îåÅ∂ Ñ¨_ç
L<åfl~Ú. J@∞=O\˜ "≥·Éèí"À¿Ñ`«"≥∞ÿ# =ã¨∞Î ãÖÑ¨^Œ #O`å Ñï`«ºlOz ^Õ=Ç¨˙u =ÚO^Œ∞‰õΩ ™êyOk.
=. =∞é˜Ü«Ú qHõK«Hõ=∞Å ‰õΩ=Ú^Œ ™œQÆOkèHõ |O^èŒ∞~° ã¨∞QÆO^è•#∞|Okè QÆO^èŒ=Ç¨Ï â’aè`«O|∞#∞
#~°qO^Œ x+¨ºO^Œ HõO^Œo`« =∞~°O^Œ ~°ãá¨ ê# =∞^Œ=kOkOk~° ãÖ^ÀÇ¨Ï ~°≠OHÍ~° ãÖ‰õΩÅO|∞#∞<≥·
K≥Å∞"å~°∞ ÉÏ=ÙÅ∞ QÆey, Ñ¨Ù~°O^Œ~° ã¨∞O^Œs #Ok`«OÉˇ·# Hõ~°Ì=∂„â◊=∞O|∞ñ |i`«ºlOz
‰õΩ\˜ÅO|∞Öˇ·# ‰õΩO`«ÅO|∞Å∞ [\˜ÅO|∞Å∞QÍ ^èŒi~ÚOz ã¨~°ã¨fif aO^Œ∞ ã¨~À=~°O|∞ÅO
„k+¨=} ™êfl#O|∞ QÍqOK«∞K«∞ #∞„QÆ`«áÈÉèÏ~°O|∞#O QÆ$jÉèí∂`« â◊s~°Ü≥ÿ∞ x[‰õΩ=∂~°∞O_»∞#∞
„|ã¨#fl =^Œ#∞O_»∞#∞ QÆÑ≤Å <å=∞^èÕÜ«ÚO_»∞#∞ #QÆ∞ <å~åÜ«∞}∞x ã¨=∞ã¨Î #ºã¨Î zO`«#ÅKÕ
^è•º#O|∞ ¿ãÜ«ÚK«∞ñ „|"åÇ¨Ï~°∂ÑÖ Éˇ·# ÉèíH˜Î Ü≥∂QÆO|∞##∞ #kèHõ"≥·~åQÆºO|∞##∞ Ü«ÚHÍÎ#∞ëêª#
*Ï`«OÉˇ· „|Ç¨Ï‡`åfiáê^ŒHõO|QÆ∞ *Ï˝#O|∞#∞ qâ◊√^Œú =∞#O|∞#∞ QÆey. 1047
* qzÛ# `å=∞~°Ñ¨ÓÅ∂, qHõã≤Oz# HõÅ∞= Ñ¨ÓÅ∂, qá⁄Êi# ™œQÆOkèHõ Ñ¨ÙëêÊÅ∂ QÆ∞Ñ¨C QÆ∞Ñ¨C#
ã¨∞QÆO^è•Å#∞ "≥Å[Å∞¡`«∞<åfl~Ú. kQÆ∞_»∞ ÉÏ=ÙÅÖ’ Ñ¨Óz# Ñ¨^•‡ÅÖ’ á⁄Oyá⁄~°ÖË uÜ«∞ºx Ñ¨Ó^Õ<≥Å∞
Hõ_»∞Ñ¨Ù xO_® „`åy QÆO_»∞ `«∞"≥∞‡^ŒÅ∞ ~°≠OHÍ~åÅ∞ KÕã¨∞Î<åfl~Ú. J@∞=O\˜ JO^•Å`À xO_ç
ã¨∞~°ã∞¨ O^Œ~∞° Å‰õΩ Ãã·Ò« P#O^•xfl JOkOKÕ Hõ~=Ì° ∂„â◊=∂xfl =^ŒeÃÑ\˜ì ^Õ=Ç¨˙u `«áÈnHõΔ =Ç≤ÏOzOk.
P"≥∞ <˘‰õΩ¯Å <˘‰õΩ¯Å zHõ¯x t~À*ÏÅ∞ [_»Å∞ QÆ\Ïì~Ú. ã¨~°ã¨fif #kÖ’x aO^Œ∞ ã¨~À=~°OÖ’
=ÚÑ¨ÓÊ@ÖÏ =∞O„`«ÑÓ¨ ~°fiHõOQÍ ™êfl#O KÕÜ∞« ™êyOk. `«áÈxÜ«∞=∞O=Å¡ P"≥∞ â◊s~°O ÉÏQÍ zH˜¯ Hõ$tOz
áÈ~ÚOk.
^Õ=Ç¨˙u `«# Hõ_»∞Ñ¨Ù# HõÑ≤Å=¸iÎÜ≥ÿ∞ J=`«iOz# N=∞<åfl~åÜ«∞}∞x UHÍ„QÆz`«ÎO`À J<ÕHõ
q^è•Å∞QÍ ^è•º#O KÕÜ«∞_»O "≥Ú^ŒÅ∞ ÃÑ\˜ìOk. P"≥∞ÉèíH˜Î JYO_»"≥∞ÿ „Ñ¨"åÇ¨Ï~°∂ÑÖ =Ç≤ÏOzOk. P"≥∞
Z^ŒÖ’ "≥·~åQÆºO ‰õΩ^Œ∞~°∞‰õΩOk. Ñïâ◊√^Œú =∞#ã¨∞¯~åÖˇ·# ^Õ=Ç¨˙uH˜ ã¨∞Ü≥∂QÆº"≥∞ÿ# J#∞ëêª#O`À
„|Ç¨Ï‡*Ï˝#O „áêÑ≤ÎOzOk.
ã‘. J#Ü«∞O|∞ <å`«‡<åÜ«∞‰õΩñ_»∞#∞ qâ◊fi`À =ÚY∞ñ _»#O`«∞ñ_»∞ñ |~°=Úñ_»∞ #AO_»∞
K«`«∞~°∞O_»∞ x[Ñï*Ï˝# náêO‰õΩ~° =∞Ç≤Ï=∞ x~°ã¨Î ã¨=∞ã¨Î Éèí∂i
=∂Ü«∂O^èŒHÍ~°∞ñ _»"Õ∞Ü«Úñ _ôâ◊fi~°∞ñ _»QÆ∞ <å Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡O|∞#O ^Œq~°`«
|^Œú`«`«Îfi *Ï˝# Ñ¨~°`«KÕ x~°∞‡HõÎ r= ÉèÏ==Ú# qt+¨ìÜ≥∂QÆ
`Õ. Éèí=ºãÖ„áêÑ¨Î x~°‡Å „|Ç¨Ï‡ÉèÏ=, =ÚÅ#∞ QÆey ã¨=∂kèKÕ <≥Åq∞ñ ^Œ#~°∞
#Ñ¨Ù#~å=$`«Î =∞QÆ∞ „uQÆ∞}„Ñ¨^è•#, `«`«Îfi=ÚÅ <˘Ñ≤Ê ãÖ`«`À^•~°xÜ«∞u. 1048
* ^Õ=Ç¨˙u J#∞Hõ} Δ =¸ P`«‡Å‰õΩ Jnèâfi◊ ~°∞_»∂, ã¨~åfiO`«~åºg∞, J#O`«∞_»∂, JkfifÜ«Ú_»∂,
JA_»∂, bÖÏq<Àn, q*Ï˝#nÑ¨HÍO`«∞Å =∞Ç≤Ï=∞`À J*Ï˝<åO^èŒHÍ~åxfl áê~°^ÀÖË"å_»∂, J"Õ∞Ü«Ú_»∞,
JdÖËâfi◊ ~°∞_»∂ J~Ú# Ñ¨~„° |Ç¨Ï‡=∞O^Œ∞ =∞#ã¨∞û ÅQÆflO KÕãO≤ k. x~°O`«~"° ∞≥ #ÿ x+¨`
ª À P"≥∞‰õΩ x~°‡Å"≥∞#ÿ
`«`«Îfi*Ï˝#O JÅ=_çOk. r=ÉèÏ=O `˘ÅyOk. ^≥·=ÉèÏ=O HõeyOk. Ñ¨~°„|Ç¨Ï‡`À ã¨=∂kè ã≤kúOzOk.
Ñ¨Ù#~å=$uÎ ~°Ç≤Ï`«"≥∞ÿ# „Ñ¨=$uÎ U~°Ê_çOk.
`Õ. HõÅÅñ ^Àñz# =ã¨∞ÎãÖÑ¶¨∞=ÚÅ, "Õ∞Å∞, H˘x Hõ#∞OQ˘#ñQÍ ÖËx =∞#∞A áÈe¯ñ
ÉÁÅñu `«# Ü«∂`«‡ =∞éz ~Ú=Ú‡Å ã¨^èŒ∂=∞, "≥∞ÿ# áê=‰õΩQÆu #∞O_≥ #O`«Ö’#. 1049
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 533
* HõÅÖ’ Hõ#∞Q˘#fl =ã¨∞Î=ÙÅhfl "Õ∞Å∞H˘#fl J#O`«~°O Hõ#∞Q˘#ÖËx =∂#=ÙxÖÏQÍ ^Õ=Ç¨˙u
`«# Jã≤Î`åfixfl =∞~°z áÈ~ÚOk. á⁄QÆÖËx JyflÖÏQÍ „Ñ¨HÍtOzOk.
Hõ. QÆ∞~°∞Ü≥∂QÆ â◊H˜Î KÕ #O, |~° `«Å=Ú# ÔHQÆã≤ ã¨`«¯$áê=∞Ü«Úñ_»QÆ∞ <å
Ñ¨~°"åã¨∞^Õ=Ù K«~°}ÏO, |∞~°∞Ç¨Ï Ü«ÚQÆ#ºã¨Î z`«Î=Ú QÆÅk Ü«∞QÆ∞K«∞<£. 1050
* JYO_»"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ„Ñ¨ÉèÏ=O =Å¡ P"≥∞ =∞#ã¨∞û PHÍâßxH˜ ZQÆã≤ Ñ¨~°=∞ Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_≥·#
Ñ¨~°"åã¨∞^Õ=Ùx K«~°}Hõ=∞ÖÏÅÖ’ qb# =∞~ÚOk.
=. W@∞¡ HõÑ≤Ö’HõÎ=∂~°æO|∞# ^Õ=Ç¨˙u NÇ¨ÏiÜ«∞O^Œ∞ñ QÆÅÃã, #Ü«∞ºOQÆ<å~°`«flO|∞ "≥∂HõΔO|∞#‰õΩO
[x# ˆHΔ„`«O|∞ ''ã≤kúÑ¨^ŒO—— |#∞¿Ñ~°O |~°ñy „Ñ¨ã≤kú =Ç≤ÏOK≥, JO`« #Hõ¯_»ñ QÆÑ≤Å∞O_»∞ `«e¡KÕ`«
##∞*Ï˝`«∞O_≥· ã≤^Œú Kå~°} QÆO^èŒ~åfiÑ¨û~À=Úx x=Ç¨Ï ãÖã¨∂ÎÜ«∞=∂#∞O _»QÆ∞K«∞ ã¨=Ú„^Œ∞xKÕ`«
^Œ`åÎ~°›} Ñ¨Ó*Ï xˆH`«#O|∞Å∞ =_»ã≤ ™êOMÏºKå~åºaè+¨μì`«O|QÆ∞ Ü≥∂QÆO|∞ #=ÅOaOz
Ö’Hõ„`«Ü«∞ âßOu H˘é‰õΩ ã¨=∂Ç≤Ï`«∞O_≥· ã¨fiÑ≤„`å„â◊=∞O|∞ q_çz Ü«Ú^ŒQÍƒùQÆO|∞#‰õΩO [xÜ≥∞
#x "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞# H˜@x¡ Ü≥∞ñ – ^ŒO„_ô! ~¸ Ü«ÚáêMÏº#O|∞#∞ <å‰õΩ QÀK«iOz#
su h‰õΩO *ˇÑ≤Êu, xk HõÑ≤Å ''^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^ŒO—— |`«ºO`« áê=#O|∞, QÆÑ≤Å „Ñ¨}©`«O|∞
#~Ú# Ü≥∂QÆO|∞, nxO |~°=∞ÉèíH˜Î Ü«Ú‰õΩÎO_≥· Ü≥∞=fiO_»∞ ÑïîOK«∞, <≥=fiO_»∞ q#∞, #\˜ì
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å∞ qQÆ`«áêÑ¨ÙÖˇ· QÆ~°∞_» ^èŒfiAO_»~Ú# Ñ¨ÙO_»sHÍ‰õΔΩx NK«~°}Ï~°qO^ŒO|∞ÅO
ÉÁO^Œ ∞ ^Œ ∞ ~° x "≥ ∞ ÿ „ `Õ Ü « Ú O_» ∞ q^Œ ∞ ~° ∞ # Ô H é˜ O yOz# q^è Œ O |∞# â◊ √ Hõ Ü≥ ∂ wO„^Œ ∞ O_» ∞
Ñ¨sHõΔ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩO *ˇÃÑÊ#x ã¨∂`«∞O_»∞ â∫#HÍk =∞Ç¨=Ú#∞Å‰õΩ h Hõ^ä• =$`åÎO`«O|∞ ÃãÑ≤Ê#
qx „Ñ¨ÇÏ¨ $+¨ì Ç¨Ï$^ŒÜÚ« Öˇ· =Úx‰õΩÖ’`«=Î ∂! Éè=í ^•fi‰õÄÊ~°O |QÆ∞ ÉèQí =Æ `«¯^ä•=∞$`«O|∞ „QÀÅ∞K«∞O_»
=∂ =∞#O|∞ÅO ^Œx"À=, kOHõ#∞ ^Œ~°∞"åu =$`åÎO`åÅ∞ =∂‰õΩ qâ◊^ŒO|∞Å∞QÆ qxÑ≤OÑ¨ h=
Ü«∞~°∞›O_» =x Ü«∞_»∞QÆ∞@Ü«Ú. 1051
* D q^èŒOQÍ HõÑ≤Å=∂`« ^Õ=Ç¨˙u HõÑ≤Å∞x LÑ¨^Õâß#∞™ê~°OQÍ q+¨μ‚^Õ=ÙxÖ’ qb#"≥∞ÿOk. P
ã¨f=∞`«e¡ "≥∂HΔÍxfl JO^Œ∞H˘#fl Ñ¨q„`« ˆHΔ„`«O 'ã≤kúÑ¨^ŒO—J<Õ ¿Ñ~°∞`À „Ñ¨ã≤kú =Ç≤ÏOzOk.
HõÑ≤Å∞_»∞ Hõ#fl `«e¡ J#∞[˝ ÔQ·H˘x ã≤^Œ∞úÅ∞ Kå~°}∞Å∞ QÆO^èŒ~°∞fiÅ∞ JÑ¨û~°ã¨Å∞ =Ú#∞Å∞ KÕ¿ã
=O^Œ<åÅ∞ JO^Œ∞‰õΩO@∂ ã¨=Ú„^Œf~åxH˜ KÕ~å_»∞. JHõ¯_» ã¨=Ú„^Œ∞_»∞ ã¨=∞iÊOz# HÍ#∞HõÅ∞ Ñ¨Ó[Å∞
„QÆÇ≤ÏOKå_»∞. ™êOMÏºKå~°∞ºÅKÕ ãÖã¨∂ÎÜ«∞=∂#"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆ =∂~åæxfl J=ÅOaOKå_»∞. =ÚÖ’¡HÍÅ‰õΩ
âßOux „Ñ¨™êkOK«_»OHÀãÖ `«O„_çQÍi `«áÈ=<åxfl =^Œe xâ◊ÛÅ z`«ÎO`À L`«Î~° k‰õΩ¯QÍ „Ñ¨Ü«∂}O
KÕâß_»∞.
WÖÏ K≥Ñ≤Ê "≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ =∞Ç¨=Úx q^Œ∞~°∞x`À W\Ï¡ J<åfl_»∞.
<åÜ«∞<å! D LáêMÏº#O <å‰õΩ `Àz# q^èŒOQÍ h‰õΩ K≥áêÊ#∞. D ''HõÑ≤Å ^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^ŒO——
J`«ºO`« Ñ¨q„`«"≥∞ÿOk. nx<Õ HõÑ≤Å„áÈHõÎ"≥∞ÿ# Ü≥∂QÆâß„ã¨ÎO JO\Ï~°∞.
D ''HõÑÅ≤ ^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^•xfl—— Z=_»∞ J`«ºO`« ÉèHí ` Î˜ À Ñï™î êÎ_À, Z=_»∞ qO\Ï_À – J@∞=O\˜
Ñ¨Ù}Ïº`«∞‡Å áêáêÅ∞ Ñ¨\ÏÑÖK«Ö∫`å~Ú. "å~°∞ QÆ~°∞_»^èŒfiA_≥·# Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩx Náê^Œ Hõ=∞ÖÏÅ#∞
KÕ~°∞‰õΩO\Ï~°∞.
D „Ñ¨ H Í~° O QÍ "≥ ∞ ÿ „ `Õ Ü « Ú _» ∞ q^Œ ∞ ~° ∞ #‰õ Ω q=iOz# q+¨ Ü « ∂ xfl â◊ √ Hõ Ü ≥ ∂ wO„^Œ ∞ _» ∞
Ñ¨sH˜Δ#flˆ~O„^Œ∞#‰õΩ qâ◊nHõiOKå_»x ã¨∂`«∞_»∞ â∫#HÍk =∞Ç¨=Ú#∞Å‰õΩ "≥Å¡_çOKå_»∞.
D =$`åÎO`«O q#fl â∫#HÍk =ÚhO„^Œ∞Å∞ ãÖ`«∞ëêìO`«~°OQÆ∞Öˇ· ''=ÚhO„^ŒK«O„^•— h
"å„HõÊ"åÇ¨Ï~°∂Ñ¨"≥∞ÿ# ÉèíQÆ=`«¯^ä•ã¨∞^è•~°ãÖ ZO`« „`åy<å =∂ =∞#ã¨∞ûÅ‰õΩ `«$Ñ≤Î HõÅQÆ@O ÖË^Œ∞. `«xq
f~°∞#@∞¡ `«~°∞"åu =$`åÎO`«O q=~°OQÍ qxÑ≤OK«=Åã≤OkQÍ q#flqOK«∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. JO^Œ∞‰õΩ h"Õ
`«y# "å_»=Ù'' J<åfl~°∞.
K«. [#Hõã¨∞`å =∞<À q=∞Å ™ê~°ã¨ HÀ=∞Å K«OK«sHõ! K«O
^Œ# â◊~°kO^Œ∞ ‰õΩO^Œ Ç¨Ï~° `å~° =∞~åà◊ Ñ¨\©~° K«O„kHÍ
q#∞`« Ü«∞â’qâßÅ! ~°Ñ¶¨Úg~°! ^Œ~°ã≤‡`« Ñ¨^Œ‡Ñ¨„`« Ö’
K«#! x@ÖÏO|Hõ „Ñ¨Hõ@ KåÑ¨qYO_»#! =Oâ◊=∞O_»<å! 1052
* ~°Ñ¶¨Ú‰õΩÅ ÅÖÏ=∂! N~å=∂! h=Ù *Ï#H©^Õq J=∞Å"≥∞ÿ# Ç¨Ï$^ŒÜ«∞Hõ=∞ÅOÖ’ qÇ¨ÏiOKÕ
„Éèí=∞~åxq. K«O^Œ#O=Öˇ, â◊~°K«ÛO„^Œ∞x=Öˇ, "≥ÚÅ¡Ñ¨Ù=Ùfi=Öˇ, Ñ¨~°=∞t=Ùx=Öˇ, Ñ¨ÙÅ∞QÆ_çy# =Ú`«ºO=Öˇ,
~åÜ«∞OK«=Öˇ, =∞OzQÆO^èŒO=Öˇ, "≥<≥flÅ "≥Å∞¡==Öˇ `≥Å¡<≥· ZÅ¡"≥·Ñ¨ÙÖÏ "åºÑ≤Oz# H©iÎQÆÅ"å_»=Ù. z~°∞#=Ùfi
ÖÁeˆH Hõ=∞Å ^ŒàÏÅ=O\˜ Hõ#∞flÅ∞ QÆÅ"å_»=Ù. =ÚHõ¯O\˜ qO\˜x q~°z#"å_»=Ù. ã¨∂~°º =Oâßxfl
JÅOHõiOz#"å_»=Ù.
`«~°Å=Ú :
Ñ¨~°=∞áê=#! qâ◊fiÉèÏ=#! ÉÏO^èŒ= „Ñ¨Hõ~å=<å!
â◊~°kèâ’+¨}! ã¨`«ºÉèÏ+¨}! ã¨`«¯$áê=∞Ü«∞ Éèí∂+¨}Ï!
^Œ∞i`« `å~°}! ã¨$+≤ìHÍ~°}! ^Œ∞+¨ìÖ’Hõ q^•~°}Ï!
^èŒ~°}˜áêÅ#! ^èŒ~°‡jÅ#! ^≥·`«º=∞~°Ì# MËÅ<å! 1053
* ^Õ"å! h=Ù Ñ¨~=° ∞áê=#∞_»=Ù. qâ◊fiÉèÏ=#∞_»=Ù. |O^è∞Œ [<å=#∞_»=Ù. h=Ù ã¨=Ú„^Œ[Å â’+¨}∞_»=Ù.
ã¨`«ºÉèÏ+¨}∞_»=Ù! Jáê~°Hõ$áêQÆ∞} Éèí∂+¨}∞_»=Ù. h=Ù ^Œ∞i`åÅ#∞Oz QÆ>ˇìH˜¯™êÎ=Ù. ã¨HõÅÖ’HÍÅ#∞
ã¨$+≤ì™êÎ=Ù. ^Œ∞O_»QÆ∞Å#∞ peÛ K≥O_®_»∞`å=Ù. h=Ù ^èŒi„ux áêeOKÕ"å_çq. ^èŒ~å‡xfl ÖÏeOKÕ"å_çq.
^≥·`«∞ºÅ#∞ x~°∂‡eOKÕ "å_çq.
=∂ex :
kq[QÆ}=ˆ~}Ïº! nÑ≤`å#O`«Ñ¨Ù}Ïº!
„Ñ¨q=∞Å QÆ∞}*ÏÖÏ! ÉèíHõÎÖ’HÍ#∞áêÖÏ!
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 535
Éèí= uq∞~° k<Õâß! ÉèÏ#∞HÀ\˜ „Ñ¨HÍâß!
‰õΩ=ÅÜ«∞ Ç≤Ï`«HÍs! ÃÑ¶∂~°^≥·`«º „Ñ¨Ç¨s! 1054
* h=Ù J=∞~°∞Å‰õΩ â◊~°}∞º_»=Ù. Ñ¨Ù}º Ñ¨Ù~°∞+¨μÅÖ’ J„QÆQÆ}∞º_»=Ù. h ã¨∞QÆ∞}ÏÅ∞ x~°‡Å"≥∞ÿ#q.
h=Ù Éèí‰õΩÎÅ#∞ "≥O@#∞O_ç HÍáê_»∞`«∞O\Ï=Ù. ãÖ™ê~°=∞<Õ JO^èŒHÍ~åxfl ~°∂Ñ¨Ù=∂Ñ¨Ù`å=Ù. HÀ\˜
ã¨∂~°∞ºÅHÍOu`À "≥Å∞QÆ∞`«∞O\Ï=Ù. Ö’HÍÅ‰õΩ "Õ∞Å∞ KÕ‰õÄ~°∞™êÎ=Ù. ^Œ∞+¨μìÖˇ·# ~åHõΔã¨∞Å#∞ áÈHÍ~°∞™êÎ=Ù.
QÆ^ºŒ =Ú : Wk N Ñ¨~"° ∞Õ â◊fi~° Hõ~∞° }ÏHõe`« Hõq`å qz„`« Hˆ ã¨#=∞O„u Ñ¨Ù„`Î« ã¨ÇÏ¨ [áêO_ç`º« áÈ`«<å=∂`«º
„Ñ¨}©`«O |~Ú# N=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`«O |#∞ =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}O|∞#O^Œ∞ q^Œ∞~°huÜ«Ú, q^Œ∞~°∞x
f~å÷Q=Æ ∞#O|∞#∞, #∞^Œ=ú ãÖ^Œ~≈° #O|∞#∞, Q“~°=Ü«∂^Œ= Hõ$ëê‚k x~åº}O|∞#∞, QÆOQÍ^•fi~°O|∞#
q^Œ∞~°∞O_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«ÚxO QÆ#∞@Ü«Ú, q^Œ∞~°"≥∞ÿ„`ÕÜ«∞ ãÖ"å^ŒO|∞#∞, [QÆ^Œ∞`«ÊuÎ ÅHõΔ}O|∞#∞,
=∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å ãÖÉèí= „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞ #aè#OkOK«∞@Ü«Ú, q~å_çfi„QÆÇ¨Ï
„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, N =∞Ç¨ÉèÏQÆ=`« ÉèíH˜Î HÍ~°}O|QÆ∞ Ñ¨^Œ‡ ãÖÉèí=Ù [#‡„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞,
„|Ç¨Ï‡`«ÑÖ|∞#∞, |~°"Õ∞+≤ªH˜ñ |∞O_»sHÍ‰õΔΩO_»∞ „|`«ºHõΔO |QÆ∞@Ü«Ú, „|Ç¨Ï‡Hõ$`«O |~Ú#
q+¨ μ ‚ ™ÈÎ „ `« O |∞#∞, QÆ = ∞Åã¨ O Éè í = Ùx =∂#ã¨ ã ¨ ~ ° æ O |∞#∞, |~° = ∂}∞=ÙÅ Ñ¨ Ù @∞ì = Ù#∞,
Éèí∂~°∞ƒù=ã¨∞û=~åk Ö’Hõq™êÎ~°O|∞#∞, QÍÅ k=ã¨ =∂ã¨ =`«û~åk x~°‚Ü«∞O|∞#∞, <åÜ«Úó
Ñï=∂}O|∞#∞, [`«∞~°∞ºQÆ Ñï=∂}O|∞#∞, |^Œ‡ãÖÉèí=Ù ã¨$+≤ìÉèË^Œ#O|∞#∞, ã¨#HÍ^Œ∞Å
[#‡O|∞#∞, ™êfiÜ« ∞ OÉè í ∞ = =∞#∞=Ù [#‡O|∞#∞, NÇ¨ Ï i =~åÇ¨  =`å~° O |∞#∞,
Éèí∂=Úº^Œú~°}O|∞#∞, ã¨∂Hõ~åHÍ~°∞O_≥·# Ç¨Ïix q^è•`« ã¨∞Îu~ÚOK«∞@Ü«Ú, ku Hõâ◊ºÑ¨
ãÖ"å^ŒO|∞#∞, QÆâ◊ºÑ¨ÙO_»∞ ~°∞„^Œ∞xO „|â◊Oã≤OK«∞@Ü«Ú, QÆâ◊ºÑ¨Ù=Å# ku QÆ~°ƒùO|∞
^èŒi~ÚOK«∞@Ü«Úñ, ^Œ„`«ÊÉèÏ=O|∞#‰õΩ "≥éz ^Õ=`«Å∞ „|Ç¨Ï‡ã¨xflkèHÕ [x kuQÆ~°ƒù„Ñ¨HÍ~°O|∞
q#flqOK«∞@Ü«Ú, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ "≥‰· Ωõ O~îO° |∞# Hõ~∞° QÆ∞@Ü«Ú, #O^Œ∞ [Ü«∞q[Ü«ÚÅ Hõey ã¨#HÍ^Œ∞Å∞
â◊Ñ≤OK«∞@Ü«Ú, NÇ¨Ïi ^Œ~°≈#O|∞#∞, „ÉÏÇ¨Ï‡} „Ñ¨â◊Oã¨Ü«Ú, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ Ç¨Ïix #∞uOK«∞@Ü«Ú,
Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩÅ [#‡„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩx kyfi[Ü«∞O|∞#∞, ã¨=# =~åÇ¨Ï
Ç≤Ï~°}Ïº‰õΔΩÅ Ü«Ú^ŒúO|∞#∞, „|Ç¨Ï‡ã¨Î=O|∞#∞, Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ =^èŒÜ«Ú, #=∞~° QÆ}O|∞Å∞ NÇ¨Ïi
#aè#OkOK«∞@Ü«Ú, Ç¨Ïi =~åÇ¨=`å~° qã¨~°˚#O|∞ ¿ãÜ«Ú@Ü«Ú#∞, ^Õ=u~°ºV‡#∞ëêº^Œ∞Å
ãÖÉèí=O|∞#∞, QÆ~°Ì=∞ =∞Ç¨=Úx `«ÑÖ|∞#‰õΩ ãÖ`«ã≤Oz NÇ¨Ïi „Ñ¨`«ºHõΔO |QÆ∞@Ü«Úñ,
QÆ~°Ì=ÚO_»∞ ™êfiÜ«∞OÉèí∞= =∞#∞Ñ¨Ù„uÎÜ≥ÿ∞# ^Õ=Ç¨˙uO |i}Ü«∞O |QÆ∞@Ü«Ú, ^Õ=Ç¨˙u
ÑïK«~°ºÅ‰õΩ ãÖ`«ã≤e¡ Hõ~°Ì=ÚO_»∞ x[Ü≥∂QÆ HõeÊ`«O|QÆ∞ q=∂#O|∞#O^Œ∞ xez ã¨Ç¨Ï„ã¨^•ã‘
Ñï=$`«Ü∞ÿ≥ # ^Õ=Ç¨˙uOQÆ∂_ç ÉèÏ~°`åk =~°O¬ |∞Å∞ QÆÅÜ«∞O „QÆ∞=∞‡~°∞@Ü«Ú, ^Õ=Ç¨˙u Hõ~=Ì° Úx
=Å# QÆ#ºHÍ#=HõO|∞#∞ QÆÑ≤Å∞xO QÆ#∞@Ü«Úñ, ^Œ`«¯#ºHÍ q"åÇ¨ÏO|∞Å∞#∞, Hõ~°Ì=Úx
`«áÈÜ«∂„`«Ü«Ú, HõÑ≤Å ^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^ŒO|∞#∞, â◊ÉÏÌk ÑÖK«`«<å‡„`«Å [#‡„Ñ¨HÍ~°O|∞#∞,
„|Ç¨‡O_À`«ÊuÎÜ«Ú, q~å@∞Ê~°∞+¨ Hõˆ~‡O„kÜ«∞ Ñ¨~°=∂`«‡ „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, „|Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨
q"ÕHOõ |∞#∞, <å~åÜ«∞}∞x ã¨~åfiOQÆ ™ÈÎ„`«O|∞#∞, ™êOYºÜ≥∂QÆO|∞#∞, ÉèHí Ü Î˜ ∂≥ QÆO|∞#∞, r=Ù#ÔH#·
QÆ~ƒ° ãù O¨ Éè=í „Ñ¨HÍ~°O|∞#∞, [O„^Œã∂¨ ~°º =∂~°Oæ |∞#∞, a`«$=∂~°Oæ |∞#∞, ^Õ=Ç¨˙u x~åº}O|∞#∞,
QÆÑ≤Å =∞Ç¨=Úx ^ŒÑÖ|∞#‰õΩO [#∞@Ü«Ú ##∞ Hõ^äŒÅ∞ QÆÅ `«$fÜ«∞ã¨¯O^èŒ=Ú. 1055
* N=∞^£ ÉèÏQÆ=`«=∞<Õ D =∞Ç¨Ñ¨Ù~å}Ïxfl Ñ¨~°"Õ∞â◊fi~° Hõ~°∞}Ï Hõe`« Hõq`å qz„`«∞_»∂, ˆHã¨#
=∞O„uQÍi Ñ¨Ù„`«∞_»∂, ã¨Ç¨Ï[ áêO_ç`«∞º_»∂ J~Ú# áÈ`«<å=∂`«∞º_»∞ ~°zOKå_»∞.
D =∞Ç¨„QÆO^äOŒ Ö’ q^Œ∞~°hu, q^Œ∞~°∞x f~°Ü ÷ ∂« „`«, L^Œ=ú ãÖ^Œ~≈° #O, H“~°= Ü«∂^Œ= x~åº}O,
NHõ$+¨‚ x~åº}O, q^Œ∞~°∞_»∞ "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« =∞Ç¨=Úxx ^Œi≈OK«_O» , q^Œ∞~° "≥∞„ÿ `ÕÜ∞« ãÖ"å^ŒO, [QÆ^∞Œ `«ÊuÎ
ÅHõΔ}O, =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å ãÖÉèí= „Ñ¨HÍ~°O, =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å∞ <å~åÜ«∞}∞x Jaè#OkOK«_»O, q~å_çfi„QÆÇ¨Ï
„Ñ¨HÍ~°O, „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx [#‡„Ñ¨HÍ~°O, „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx `«Ñ¨ã¨∞û, „|Ç¨Ï‡‰õΩ q+¨μ‚^Õ=Ù_»∞ „Ñ¨`«ºHõΔO HÍ=_»O,
„|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞ q+¨μ‚^Õ=Ùx ã¨∞ÎuOK«_»O, K«`«∞~°∞‡Y∞x =∂#ã¨ã¨$+≤ì, Ñ¨~°=∂}∞=ÙÅ [#‡O, Éèí∂Ö’HõO,
Éè∞í =~À¡HOõ , ã¨∞=~À¡HOõ "≥Ú^ŒÖ#·ˇ "åx q™êÎ~O° † k#, =∂ã¨, ãÖ=`«û~åk HÍÅ x~°Ü ‚ ∞« O, PÜ«ÚóÑï=∂}O,
K«`∞« ~°∞ºQÍÅ Ñï=∂}O, „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx ã¨$+≤Éì ^Ëè #Œ O, ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å [##O, ™êfiÜ«∞OÉè∞í = =∞#∞=Ù
[##O, NÇ¨Ïi =~åÇ¨=`å~° ^è•~°}O, Éè∂í q∞x L^Œiú OK«_O» , Ü«∞[˝ =~åÇ¨Ï =¸iÎÜ∞ÿ≥ # Ç¨Ïix „|Ç¨Ï‡^Õ=Ù_»∞
ã¨∞ÎuOK«_»O, ku Hõâ◊ºÑ¨ÙÅ ãÖ"å^ŒO, Hõâ◊ºÑ¨Ù_»∞ ~°∞„^Œ∞}˜‚ „Ñ¨â◊Oã≤OK«_»O, ku QÆ~°ƒù^è•~°}O,
^Õ=`«Å∞ ÉèíÜ«∞Ñ¨_ç „|Ç¨Ï‡^Õ=Ùx`À q#flqOK«∞HÀ=@O, ã¨#Hõ ã¨#O^Œ<å^Œ∞Å "≥·‰õΩO~îåQÆ=∞#O,
[Ü«∞ q[Ü«ÚÅ∞ x~ÀkèOK«_»O, âßÑ¨„áêÑ≤Î, NÇ¨Ïi ãÖ^Œ~°≈#O, „ÉÏÇ¨Ï‡} „Ñ¨â◊Oã¨, ã¨#HÍ^Œ∞Å∞ NÇ¨Ïix
ãÖã¨∞uÎ OK«_O» , Ç≤Ï~°}ºHõtÑ¨Ù Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ Å [##O, Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ x kyfi[Ü«∞O, Ü«∞[˝=~åÇ¨Ï Ç≤Ï~°}Ïº‰õΩΔ Å
Ü«Ú^ŒúO, „|Ç¨Ï‡ãÎ̈=O, Ç≤Ï~°}ÏºHõΔ ãÖÇ¨~°O, ^Õ=`«Å∞ NÇ¨Ïix Jaè#OkOK«_»O, =~åÇ¨=`å~° qã¨~°̊#O,
^Õ=u~°ºV‡#∞ëêº^Œ∞Å ãÖÉè=í O, Hõ~=Ì° ∞=∞Ç¨=Úx `«Ñã¨ ∞¨ û, NÇ¨Ïi ™êHΔÍ`å¯~°O, Hõ~=Ì° Ú_»∞ ^Õ=Ç¨˙ux
q"åÇ¨Ï=∂_»_»O, Hõ~°Ì=Ú_»∞ ^Õ=Ç¨˙u`À Hõeã≤ `«# `«Ñ¨ó „Ñ¨ÉèÏ=OKÕ`« xi‡`«"≥∞ÿ# q=∂#Og∞^Œ
qÇ¨ÏiOK«_»O, ^Õ=Ç¨˙uH˜ `˘q∞‡k =∞Ok Hõ#ºHõÅ∞, HõÑ≤Å∞_»<Õ ‰õΩ=∂~°∞_»∞ [x‡OK«_»O, Hõ#ºHõÅ
q"åÇ¨ÏO, Hõ~=Ì° Úx `«áÈÜ«∂„`«, HõÑÅ≤ ^Õ=Ç¨˙u ãÖ"å^ŒO, ÑÖK«`<« å‡„`«Å [#‡„Ñ¨HÍ~°O, „|Ç¨‡O_À`«ÊuÎ,
q~å@∞Ê~°∞+¨μx ã¨fi~°∂ÑÖ, Hõˆ~‡O„kÜ«∞ Ñ¨~°=∂`«‡Å ã¨fi~°∂ÑÖ, „Ñ¨Hõ$u Ñ¨Ù~°∞+¨ q"ÕHõO, NÇ¨Ïi ã¨~åfiOQÆ
™ÈÎ„`«O, ™êOYºÜ≥∂QÆO, ÉèíH˜ÎÜ≥∂QÆO, r=Ùx QÆ~°ƒùãÖÉèí= „Ñ¨HÍ~°O, K«O„^Œ ã¨∂~°º=∂~°æO, Ñ≤`«$=∂~°æO,
^Õ=Ç¨˙u Ñ¨~°=∞Ñ¨^Œ „áêÑ≤Î, HõÑ≤Å∞x `«áÈ=#QÆ=∞#O J<Õ Hõ^äŒÅ`À ‰õÄ_ç# `«$fÜ«∞ ã¨¯O^èŒ q∞k.
N Hõ$ëê‚~°Ê} =∞ã¨∞Î.
W
=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú 537
T.T.D. Religious Publications Series N0.639 - A
Price : Rs. 255/-
q+¨μ‚Hõ^äŒÅ∞ HõÖÏº}Ï`«‡Hõ"≥∞ÿ#q. JO>Ë â◊√ÉèÏÅ#∞ „Ñ¨™êkOKÕq. Jq Zxfl

=∂~°∞¡ q<åfl, ZÑ¨Ê\˜HõÑ¨C_»∞ H˘`«ÎqQÍ<Õ LO\Ï~Ú. ÉèÏQÆ=`«O JÖÏO\˜ Ñ¨q„`«
Hõ^äŒÅ‰õΩ xÅÜ«∞O. D Ñ¨Ù~å}~°`«flO ã¨Ç¨Ï[Hõq áÈ`«# J=∞$`«Ç¨Ïã¨ÎO #∞O_ç =∞^èŒ∞~°
ÉèHí =Î̃ ∞Ü«∞ HÍ=ºOQÍ `≥Å∞QÆ∞Ö’ J=`«iOz# <å\˜#∞O_ô ZO^Œ~À Éè‰í Ωõ ÅÎ ‰õΩ, Hõ=ÙÅ‰õΩ,
"åˆQæÜ«∞HÍ~°∞Å‰õΩ Láê^ÕÜ«∞"≥∞ÿ, J<ÕHõq^è•Å =∂~°æ^Œ~°≈Hõ"≥∞ÿ JÅ~å~°∞`ÀOk.
''áÈ`«#fl `≥#∞QÆ∞Å Ñ¨Ù}º¿Ñ\˜—— J#fl qâ◊fi<å^äŒ "åi =∂@Å∞ JHõΔ~°ã¨`åºÅ∞.
áÈ`«# `≥Å∞QÆ∞Ö’ ÉèÏQÆ=`åxfl NÔH·=ÅºÑ¨^•xfl KÕ~°_®xH˜ ~°zOz<å, P „QÆO^ä•xfl
K«kq#"åà◊¡O^ŒiH© ‰õÄ_® "≥∂HΔÍxfl ã≤kúOÑ¨*Ëâß~°∞. ÉèÏQÆ=`«OÖ’x „ÑüÑ¨^ŒºO ZO`À
Ç¨Ï$^ŒºO. `≥Å∞QÆ∞<å@ áÈ`«# QÍi Ñ¨^ŒºO <À\˜H˜ ~åx ÑÖ_ç`«∞_»∞ QÍx, áê=∞~°∞_»∞
QÍx ÖË_»O>Ë Juâ◊Ü≥∂H˜Î HÍ^Œ∞.
JÖÏO\˜ L`«Î=∞„QÆO^äŒ"≥∞ÿ# ÉèÏQÆ=`« ãÖ^Õâßxfl, áÈ`«#Hõq`å "≥·tëêì ºxfl,
Z<Àfl "åºÑ¨HÍÅ`À ã¨`«=∞`«=∞ÜÕ∞º <Õ\ ˜ 'ã¨QÆ@∞=∞x+≤—H˜ „Ñ¨`ÕºHÕz Ü«Ú=`«~åxH˜
gÖˇ·#O`« ã¨=∞„QÆOQÍ, ã¨~°à◊OQÍ JOkOKåÅ<Õ L^•~åâ◊Ü«∞O`À u~°∞=∞Å u~°∞Ñü
^Õ=™ê÷#O PO„^èŒ=∞Ç¨ÉèÏQÆ=`åxfl Hõ~°∞}N [O^è•ºÅ áêÑ¨Ü«∞ºâß¢ã≤Î QÍi „Ñ¨^è•#
ãÖáê^ŒHõ`«fiOÖ’ `å`«Ê~°ºã¨Ç≤Ï`«OQÍ „Ñ¨K«∞iOzOk. D ãÖÑ¨Ù\ÏÅ‰õΩ J<ÕHõ=∞Ok
ÑÖ_ç`«∞Å∞ K«Hõ¯\˜ `å`«Ê~åºxfl ã¨=∞‰õÄ~åÛ~°∞. WÑ¨Ê\˜H˜ S^Œ∞™ê~°∞¡ =Ú„k`«"≥∞ÿ# D
ãÖÑ¨Ù\ÏÅ∞ Ñï+¨¯iOÑ¨|_ç Ñ¨Ù#~°∞‡„k`«"≥∞ÿ "≥Å∞=_®¤~Ú. áê~î°‰õΩÅ∞ Ü«∞^ä•Ñ¨Ó~°fiO
P^ŒiOK«QÆÅ~°∞!
''ÉèÏQÆ=`«Ñ¨Ù~å}Ñ¶¨Å~°™ê™êfi^Œ#
Ñ¨^Œqñ QÆ#∞ñ_»∞! ~°ã≤HõÉèÏ= q^Œ∞Å∞!——
Published by I.Y.R.Krishna Rao, I.A.S., Executive Officer, T.T.Devasthanams, Tirupati

and Printed at Prajasakti Daily Printing Press, Hyderabad - 500 020.

Potana Bhagavatam Vol 1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Potana Bhagavatam Vol 1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

áÈ`«# ÉèÏQÆ=`«=Ú

(„Ñ¨^äŒ=∞, kﬁfÜ«∞, `«$fÜ«∞ ã¨¯O^èŒ=ÚÅ∞)

u~°∞=∞Å u~°∞Ñ¨u ^Õ=™ê÷#=ÚÅ∞,

Author : Potana Mahakavi

Prose Rendering : Dr. Jandhyala Papaiah Sastry

Edited by : Ist Skandha - Dr. Nanduri Ramakrishnamacharya

© All Rights Reserved

T.T.D Religious Publication Series No. 639-A

First Edition : 1987

''^è•`«=Ù ÉèÏ~°`« „â◊√u q^è•`«=Ù "Õ^Œ Ñ¨^•~°÷*Ï`« q

J>Ë¡ J=`å~°`«`«ÎﬁO QÆ∂_» "Õ^Œ"åV‡Ü«∞O Ö’x^Õ.

ã¨∂~°^•ã¨∞ ~°zOz# ã¨∂~°™êQÆ~üÖ’ ÉèÏQÆ=`«OÖ’ =Öˇ ^•ﬁ^Œâ◊ã¨¯O^è•Å∞ L<åﬂ~Ú. Jk ÉèÏQÆ=`åxH©

ã¨Oã¨¯$`« ÉèÏQÆ=`åxH˜ `≥Å∞QÆ∞ ÉèÏQÆ=`«O ˆH=ÅO Ü«∞^ä•HõΔ~å#∞"å^ŒO HÍ^Œ∞. Ü«∞^äÀz`å#∞ã¨~°}O

Éèí∂áêÅ∞x JÉèíº~°÷# u~°ã¨¯iOz#@∂¡, P =∞Ç¨~åE HÀÑ¨O`À ÉèÏQÆ=`«„Ñ¨`«∞Å#∞ Éèí∂™ê÷Ñ≤`«O KÕã≤#@∂¡,

Ô~O_»= ã¨¯O^èŒ=Ú (150–248)

=¸_»= ã¨¯O^èŒ=Ú (249–536)

JOkã¨∂Î P#O^ŒO J#∞Éèíqã¨∞Î#ﬂ ''P#O^Œ=∞Ü«Ú_»∞—— Hõ^• P #O^Œ#O^Œ#∞_»∞.

1. =∂^èŒg{=∞#‡^äŒ´Ñ¨ÓÅ QÆ∞i"≥O^Œ K≥@∞¡ { "≥ÅQÆ K≥@∞¡, ÅH©Δ‡ =∞#‡^äŒ∞Å∞.

3. =Ç≤Ïﬂ´z„`«=¸ÅO, Jyﬂ^Õ=Ù_»∞, =~°∞}´Le=Úi K≥@∞¡, =~°∞}^Õ=Ù_»∞. ã¨q∂Hõ~°}´=∞~°∞==Ú, "åÜ«Ú^Õ=Ù_»∞. K«O„^Œ´ÃÑ^ŒÌ

10. =@{=\©{ã¨∞+≤~°´^Œ∞O_çQÆ K≥@∞¡{^˘O_» K≥@∞¡{QÆ∞=ﬁQÆ∞uHõ K≥@∞¡, #\© #@∞Å "å^Œº qâıëêÅ∞.

D q^èŒOQÍ <å<åq^è•Öˇ·# =$HΔÍÅ`À, Å`«Å`À =∞$QÍÅ`À, Ñ¨‰õΔΩÅ`À xO_ç Ñ¨~°=∞ Ñ¨q„`«"≥∞ÿ N

Pk<å~åÜ«∞}^Õ=Ù_»∞ "≥Ú^Œ@ 'H“=∂~°—=∞<Õ ã¨ﬁ~åæxﬂ P„â◊~ÚOz ''ã¨#Hõã#¨ O^Œ——<åk ~°∂áêÅ`À

=. =ÚhO„^Œ! x~°æ`«Hõ~°‡OÉˇ· x~°∞áêkèHõOÉˇ·# *Ï˝#O|∞ Ç¨ÏiÉèíH˜Î ÖË‰õΩ#ﬂ qâı+¨O|∞QÆ â’aè`«O|∞

* =∞Ç¨=Úh! Hõ~°‡"åã¨<å ~°Ç≤Ï`«=¸, Láêkè q~°Ç≤Ï`«=¸ J~Ú# *Ï˝#O q+¨μ‚ÉèíH˜Î ÖËHõáÈ`Õ

* Ü«∞=∞=¸, xÜ«∞=∞=¸, „áê}ÏÜ«∂=∞=¸, „Ñ¨`åºÇ¨~°=¸ "≥Ú^ŒÖˇ·# JëêìOQÆ=ÚÅ ^•ﬁ~å

L. ã¨O`«ã¨ q∞O`«ÖË^Œ∞ =∞$QÆâßÑ¨ =â◊O|∞#ñ ÉÏO_»∞ Éèí∂qÉèí∞O

L. "åÜ«Ú=â◊O|∞Öˇ· Ü≥∞QÆã≤ "åi^èŒ~°O|∞Å∞ q∞O@ñ QÆ∂_»∞K«∞O

=. Jx ~Ú@∞¡ =∞<À"åQÆ~Ì ≈° #O|∞ÅO |~°=∂`«∞‡O_»Q∞Æ Hõ$+¨μx‚ Ç¨Ï$^ŒÜ∞« O|∞# xeÑ≤H˘x, xâß≈ﬁã¨O|∞Å∞

-: NHõ$+¨μ‚_»∞ ^•ﬁ~°HÍ#QÆ~°O|∞ „Ñ¨"ÕtOK«∞@ :-

=. Wqﬁ^èŒO|∞# ã¨OQÆ~°Ç≤Ï`«∞O_≥·# HõO™êi ÔH·=_ç qÇ¨ÏiOÑ¨ #*Ï˝# qÖ’‰õΩÅ~Ú# Ö’‰õΩÅ∞ Ö’Hõ

=. W@∞¡ ~À+≤Oz H“tH©#kH˜O [x [Ö’Ñ¨ã¨Ê~°≈O|∞ ¿ãã≤. 472

Jaè=∞#∞º Ñ¨Ù„`«∞_≥·# Ñ¨sH˜Δ`«∞Î =Úxt+¨μºx=Å¡ â◊g∞Hõ ‰õΩ=∂~°∞x âßÑ¨=$`åÎO`«O q<åﬂ_»∞.

-: Ñ¨sH˜Δ`«∞ñ_»∞ q„Ñ¨âßÑ¨O Éˇé˜Oy „áêÜ≥∂Ñ¨q+¨μìO _»QÆ∞@ :-

–: â◊√‰õΩñ_»∞ Ñ¨sH˜Δ`«∞Î#‰õΩ =ÚH˜Î =∂~°æO|∞ñ ^≥Å∞Ê@ :-

* JO`ÕHÍ^Œ∞ ~å*Ï! h Hõ#ﬂ H˘_»∞‰õΩÅ „Ñ¨`åáêÅ∂† „^À}ÏKå~°º, cèëê‡Kå~°º, Hõ$áêKå~°∞ºÅ

* L^Œú=Ù}˜‚ K«∂_»QÍ<Õ q^Œ∞~°∞x Ç¨Ï$^ŒÜ«∞OÖ’ J#∞~åQÆO á⁄Oyá⁄~°eOk. Ô~O_»∞KÕ`«∞Å∞ Kåz

* F áêÑ¨~°Ç≤Ï`«∞_»"≥·# =∞Ç¨#∞ÉèÏ"å! `«∞O@~°∞Öˇ·# `«# H˘_»∞‰õΩÅ∞ ##∞ﬂ |Ü«∞\˜H˜ ÔQO\˜#

* P Hõ=∞ÖÏ‰õΔΩ_»∞ J#∞~°‰õΩÎÖˇ·# `«# Éèí‰õΩÎÅ∞ J_»=ÙÖ’¡ J+¨ìHõëêìÅ∞ Ñ¨_»_»O K«∂_»ÖËHõ "åiHÀã¨O

* NHõ$+¨‚ qÜ≥∂QÆO=Å¡ Hõey# â’HÍyﬂH˜ pHÍÔH·# =∞#ã¨∞û`À L^Œú=Ù_»∞ =ÚO*Ë`«∞Å`À Hõ#∞ﬂÅ∞

ã‘. =∂#"≥·Hõ qHÍã¨=∂#"≥∞ÿ `«#‰õΩ#∞ qã¨‡Ü«∞[#Hõ"≥∞ÿ "≥ÅÜ«Ú#\˜ì

* P ÉÏÅQÀáêÅ∞_»∞ x~°‡ÖÏÖˇ·# Ü«∞=Ú<å#n [ÖÏÅ`À ÃÑiy ÃÑ^ŒÌ"≥·#g, QÆ∞=∞QÆ∞=∞ÖÏ_Õ

* ™œ[#º™êO„^Œ∞_»"≥·# F =ÚxK«O„^•! ##∞fl =∞xflOz ~°H˜ΔOKÕ L^ÕÌâ◊O h‰õΩ L#fl@¡~Ú`Õ <å

ã‘. Jx#ñ „|ã¨#∞flñ_≥· Ç¨Ïi =∞Ç¨Ï^•^Œ∞Å Hõ<Àº#ºq∞„`«`«fi =∞O^Œ‰õΩ#fl

* D q^èŒOQÍ „Ñ¨Ñ¨OKåxﬂ xi‡OK«_»OÖ’ "åxH˜ <Õ~°∞Ê HõÅQÆ*Ëã¨∂Î NÇ¨Ïi „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ

`Õ. ~°∂Ñ¨ã¨Oã¨H˜Îñ *Ëã≤ x~°∂_è»Hõ~°‡, â◊H˜ÎÜ«Ú#∞ =$uÎÉèË^Œ ã¨Oã¨H˜Î ^Œâ◊ q

Hõ. „uq^èŒO |QÆ∞K«∞#∞ <å^è•º, `«‡º qÉèË^ŒO|∞Å#∞ ÉÏÑ≤ =∞é˜ Ü«∞kèÉèí∂`å

Hõ. „uQÆ∞}„Ñ¨^è•#HõO|∞QÆ, #QÆ∞ #=`å~°=ÚÅñ |∂~°‚"≥∞ÿ "≥Åã≤# Ü«∂

* ã¨`«Îﬁ~°[ã¨Î"≥∂QÆ∞}ÏÅ∞ „Ñ¨^è•#OQÍ QÆÅ J=`å~åÅ#∂, ã¨=∞„QÆ"≥∞ÿ# D [QÆ`«∞Î [#‡ã≤÷u

Hõ. Jx q^Œ∞~°∞ñ_»∞ "≥∞ÿ„`ÕÜ«Úx, q#Ü«∞O|∞#ñ ^≥eÜ«∞ #_»∞QÆ∞ q^èŒ"≥∞Å¡#∞ "åº

* JO`ÕHÍ^Œ∞. P =∞Ç¨#∞ÉèÏ=Ù_»∞ Q˘Ñ¨Ê"≥·# Ñ¨_»QÆÅ<Õ Q˘_»∞QÆ∞Å z=~° QÆÅ ã¨ﬁK«Ûù"≥∞ÿ# ~°`åﬂÅ

* F =∂^èŒ"å! L`«Î=ÚÖˇ·# Ü≥∂wO„^Œ∞Å∞ `«=∞`«=∞ Ü≥∂QÆã¨O„Ñ¨^•Ü«∂Å`À `«=∞`«=∞ ÉèÏ"åÅÖ’

* ã¨~°ã≤[ãÖÉèí"å! x~°∞æ}∞_»<≥·, q<À^ŒO HÀãÖ [QÆ`«∞ÎÅ#∞ ã¨$+≤ìOKåÅ#∞‰õΩ#fl ##∞fl ã¨QÆ∞}

Hõ. D =∞OAã¨Î=~å[=Ú, h =∞#=Ú#ñ lO`«ñ ^ŒH˜¯ xÅ∞Ñ¨Ù=Ú ÉèíH˜Î<£

* =∞u=∞O`«∞_®! =∞<ÀÇ¨Ï~°"≥∞ÿ# D =∞Ç¨™ÈÎ„`åxﬂ xtÛO`«QÍ xâ◊ÛÅ ÉèíH˜Î`À h=∞#ã¨∞ûÖ’

Hõ. J#∞k#=Ú#∞ „k[QÆ`åÊ, =# =∞QÆ∞ h =∞OQÆà◊ ã¨Î=O|∞ñ |iîOÑ¨<£

* D q^èŒOQÍ K«`«∞~°∞‡Y∞_»∞ Ö’HÍÅ#∞ ã¨$+≤ìOKå_»x "≥∞ÿ„`ÕÜ«Ú_»∞ q^Œ∞~°∞#‰õΩ K≥áêÊ_»∞.

* JO^Œ"≥∞ÿ# =∞Oz QÆO^èŒOÖÏQÍ, =„[OÖÏQÍ, Hõ~°∂Ê~°OÖÏQÍ Ç≤Ï=∞Ñ¨Ó~°OÖÏQÍ, ~åÜ«∞OK«ÖÏQÍ,

* JO^Œ∞Hõx F ^Õ"å! WÑ¨C_»∞ Éèí∂q∞x L^ŒúiOKÕ LáêÜ«∞O PÖ’zOz ##∞ﬂ J#∞„QÆÇ≤ÏOK«∞ Jx

=∞. [Å=∞^èŒºO|∞# b#"≥∞ÿ# ^èŒ~°}©K«„HõO|∞<Õ <Õ~°∞Ê#<£

* hà◊¡#_»∞=∞ =ÚxyáÈ~Ú L#ﬂ Éèí∂=∞O_»ÖÏxﬂ ÃÑ·H˜ fã¨∞H˘x ~å=@O ZÖÏQÍ? Ö’HÍÅ#∞

–: N Ü«∞[˝ =~åÇ¨=`å~° =~°‚#=Ú :–

* J\Ï¡ K«∂pK«∂_»QÍ<Õ "å_çH˜ P„QÆÇ¨ÏO =zÛOk. ~À+¨OKÕ cèHõ~°"≥∞ÿ# PHÍ~°O HõÅ"å_≥·<å_»∞.

* ÅH©Δ‡=Å¡ÉèÏ! "åã¨Î=OQÍ PÖ’z¿ãÎ ã¨=∞ã¨ÎÖ’HÍÅ#∞ „Hõ=∂#∞™ê~°OQÍ ã¨$+≤ìOK«_»=∞#ﬂk