Θέμα: Δημοσθένους Πρός Λεπτίνην 153 – 154

Οὖτος, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, καί παλαιός ἔσθ’ ὁ νόμος καί καλῶς ἔχων, ὅν, ἐάν
_____________________________________________________________________
σωφρονῶσι, φυλάξονται παραβαίνειν οὗτοι. Ἐγώ δ’ ἔτι μικρά εἰπών πρός ὑμᾶς
_____________________________________________________________________
Καταβήσομαι. Ἔστι γάρ, ὦ ἄνδρες Ἀθηναῖοι, πάντας μέν τούς νόμους ὑμῖν, ὡς
_____________________________________________________________________
ἐγώ νομίζω, σπουδαστέον, ὡς κάλλιστα ἔχειν, μάλιστα δέ τούτους, δι’ ὧν ἤ
_____________________________________________________________________
μικράν ἤ μεγάλην ἔστ’ εἶναι τήν πόλιν. Εἰσί δ’ οὗτοι τίνες; Οἵ τε τοῖς ἀγαθόν τι
_____________________________________________________________________
ποιοῦσι τάς τιμάς διδόντες καί οἱ τοῖς τἀναντία πράττουσι τάς τιμωρίας. Εἴ γάρ
_____________________________________________________________________
ἄπαντες ὡς ἀληθῶς τάς ἐν τοῖς νόμοις ζημίας φοβούμενοι τοῦ κακόν τι ποιεῖν
_____________________________________________________________________
ἀποσταῖεν καί πάντες τάς ἐπί ταῖς εὐεργεσίαις δωρεάς ζηλώσαντες, ἅ χρή
_____________________________________________________________________
πράττειν, προέλοιντο, τί κωλύει μεγίστην εἶναι τήν πόλιν καί πάντας χρηστούς
_____________________________________________________________________
καί μηδένα εἶναι πονηρόν;
_____________________________________________________________________

Παρατηρήσεις
1. Οι αντωνυμίες οὖτος, ὅδε, ἐκεῖνος, όταν προσδιορίζουν έναρθρο ουσιαστικό είναι
κατηγορηματικός προσδιορισμός.
2. Τα ρήματα λέγω, πράττω, ποιῶ, ἀδικῶ, νομοθετῶ, βλάπτω, χαρίζομαι, ἔχω,
ἁμαρτάνω, κατηγορῶ και διαπράττω συντάσσονται με αιτιατική συστοίχου
αντικειμένου σε γένος ουδέτερο, δηλ.
Σύστ. Αντικ. ρήματος
Πράττω μεγάλα

Επιθ. Προσδ. Αντικ. ρήματος

Πράττω μεγάλας πράξεις.

3. Τα επιτατικά μόρια: ὡς, ὅτι, ὅ,τι, ὡς οἶον τε, μάλιστα, πολύ, πολλῷ ενισχύουν
την έννοια του υπερθετικού. Πχ. ὡς τάχιστα = όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
4. Το ρήμα εἰμί (ιδιαίτερα στο γ΄ ενικό πρόσωπο) εκτός από την ιδιότητα του
συνδετικού μπορεί να είναι υπαρκτικό ή απρόσωπο.
Π.χ.
 Ρ Υρ Δοτ. προσωπική κτητική
Ἔστι οἰκία μοι [έχω σπίτι].
Ρ Δοτ. προσωπική Υρ
Ἔστι μοι πολεμεῖν [είναι δυνατόν να πολεμώ].
Σε αυτές τις περιπτώσεις το ἐστί συνήθως βρίσκεται στην αρχή της πρότασης και
αναβιβάζει τον τόνο του [ἔστι = ἔνεστι = ἔξεστι].
5. Αν ένα ρήμα συντάσσεται με πτώση και απαρέμφατο, τότε αυτή η πτώση είναι και
το υποκείμενο του απαρεμφάτου. Αν είναι αιτιατική δεν υπάρχει πρόβλημα. Αν όμως
είναι γενική ή δοτική, τότε την τρέπω σε αιτιατική και έχω το υποκείμενο του
απαρεμφάτου. Εξαιρείται η περίπτωση κατά την οποία το απαρέμφατο είναι
συνδετικού ρήματος και δίπλα υπάρχει κατηγορούμενο αφημένο από το συγγραφέα
σε δοτική ή γενική.
Ρ Αρ/Υαπ Αρ
1) Ἐῶ τούς Ἀθηναίους πολεμεῖν.
Ρ Αρ Αρ
2) Δέομαι ὑμῶν πολεμεῖν.

ὑμᾶς = υποκειμένο απαρεμφάτου
Όμως
Ρ Αρ Αρ Κατηγορούμενο  ὑμῶν
3) Δέομαι ὑμῶν εἶναι καλῶν.

Υποκείμενο απαρεμφάτου = ὑμῶν

ΡΗΜΑΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

Α. – τος – τη – τον Β. – τεος – τεα – τεον

Αυτός που μπορεί ή Αυτός που μπορεί ή
αξίζει να πάθει αυτό πρέπει να πάθει αυτό
που δηλώνει το ρήμα που δηλώνει το ρήμα
από το οποίο παράγεται. απο το οποίο παράγεται

Συνοδεύονται από
Δοτική Προσωπική του Ενεργούντος Προσώπου

Α. Ρηματικά επίθετα σε – τος

Ένα ρηματικό επίθετο σε – τος είναι δυνατόν να δηλώνει:
α) Ό,τι και η μετοχή του παθητικού παρακειμένου ή του ενεργητικού ή του μέσου
ενεστώτα και αορίστου του ρήματος από το οποίο παράγεται το ρηματικό επίθετο:
ἀθάνατος: ὁ μή θνήσκων
ἀνόητος: ὁ μή νοῶν
λυτός: ὁ λελυμένος
κ.ά.
Σοφία γάρ μόνον τῶν κτημάτων ἀθάνατον.
Ἀνόητον γάρ καί οὐ καλόν τό παρά τήν ἀξίαν τυγχάνειν.
β) Εκείνον που μπορεί να πάθει ό,τι σημαίνει το ρήμα από το οποίο παραγέται το
ρηματικό επίθετο (ὁρατός: ὁ δυνάμενος ὁρᾶσθαι). Τέτοια ρηματικά επίθετα είναι τα
ακόλουθα:
ἄβατος
ἀκουστός
ἄτρωτος
τρωτός
διδακτός
βατός
κ.ά.

Ὁ γάρ λόγος αἴτιός ἐστί τῆς μαθήσεως ἀκουστός ὤν.

Διδακτή ἅπασα ἐπιστήμη δοκεῖ εἶναι.

γ) Εκείνον που αξίζει να πάθει ό,τι σημαίνει το ρήμα από το οποίο παραγέται το
ρηματικό επίθετο (ἐπαινετός: ὀ ἄξιος ἐπαινεῖσθαι). Μερικά από αυτά τα ρηματικά
επίθετα είναι:
ἀγαστός
ἀβίωτος
θαυμαστός
μεμπτός (αξιόμεμπτος)
πιστός
κ.ά.
Οὗτοι δέ καί ζῶντες καί ἀποθανόντες ζηλωτοί.
Τό γάρ ἁμαρτάνειν ἀνθρώπους ὄντας οἴομαι θαυμαστόν.

Η σύνταξη των ρηματικών επιθέτων σε - τος

α) Προσωπική ∙ λειτουργούν ως κοινά επίθετα.
Ὁ ποταμός ἐστί βατός. [κατηγορούμενο]
Κάλλιον ἐστιν ἀντί τοῦ θνητοῦ σώματος ἀθάνατον δόξαν ἀντικαταλλάξασθαι.
[επιθετικοί προσδιορισμοί]
Πρό δέ τοῦ πολέμου ὁ δῆμος αὐτῶν ἐξεδίωξε τούς δυνατούς. [αντικείμενο]

β) Απρόσωπη ∙ παράγονται κυρίως από αμετάβατα ρήματα, απαντούν στο ουδέτερο

γένος κυρίως αριθμού και συνοδεύονται από το ρήμα ἐστί και από δοτική προσωπική
του ενεργούντος προσώπου (ποιητικό αίτιο), όταν δηλώνεται το πρόσωπο που
ενεργεί. Λαμβάνονται ως απρόσωπες εκφράσεις:

1. Χωρίς υποκείμενο ∙ είναι η πιο συνηθισμένη μορφή. Στην περίπτωση αυτή τα

ρηματικά επίθετα σε – τος ισοδυναμούν με το δυνατόν ἐστί, ἄξιον ἐστί +
απαρέμφατο:
ΑΕ ΔΠΕΠ
Βιωτόν ἡμῖν ἐστίν τόν βίον. [ἄξιον ἐστί βιοῦν ∙ ἡμῖν: δοτική προσωπική
του ενεργούντος προσώπου, η οποία τρέπεται σε αιτιατική (ὑμᾶς) και είναι
υποκείμενο του απαρεμφάτου]
ΑΕ ΔΠΕΠ
Ἀβίωτον ἐστί ὑμῖν τον βίον. [οὐ δυνατόν ἐστί / οὐκ ἄξιον ἐστί ζῆν ∙ ἡμῖν:
δοτική προσωπική του ενεργούντος προσώπου, η οποία τρέπεται σε αιτιατική (ὑμᾶς)
και είναι υποκείμενο του απαρεμφάτου]
2. Με υποκείμενο απαρέμφατο ή δευτερεύουσα πρόταση:
Οὐκ ἐδόκει δυνατόν εἶναι χειμῶνος ὄντος στρατεύειν. [Υ: απαρέμφατο]
Θαυμαστόν πῶς λανθάνομεν ἔχοντες τήν κρατίστην τῶν ἐπιστημῶν. [ Υ: πλάγια
ερωτηματική πρόταση]

Β. Ρηματικά επίθετα σε – τέος

Τα ρηματικά επίθετα σε – τέος δηλώνουν ότι πρέπει ή έιναι ανάγκη αυτό που
σημαίνει το ρήμα από το οποίο παράγονται:
Οὐ κατηγορητέον ταῶν πραγμάτων τούτων ἐστίν.

Η σύνταξη των ρηματικών επιθέτων σε – τέος:

α) Προσωπική ∙ έτσι συντάσσονται όσα ρηματικά επίθετα σε – τέος παράγονται από
μεταβατικά ρήματα που δέχονται αντικείμενο σε αιτιατική. Στη σύνταξη αυτή
εξαιρείται το υποκείμενο που πρέπει να πάθε ό,τι δήλωνει το οικείο ρήμα, γι’ αυτό
και το ρηματικό επίθετο έχει παθητική σημασία:
ΔΠΕΠ
Οἱ θεοί θεραπευτέοι ἠμῖν εἰσί = δεῖ θεραπεύεσθαι τούς θεούς ὑπό ἡμῶν
- Το πρόσωπο ή το πράγμα, που πρέπει να πάθει αυτό που σημαίνει το ρηματικό
επίθετο βρίσκεται σε πτώση ονομαστική και το ρηματικό επίθετο συμφωνεί με αυτό
στο γένος, τον αριθμό και την πτώση.
- Το ρηματικό επίθετο ισοδυναμεί με το δεῖ (= πρέπει) και το παθητικό απαρέμφατο
του ρήματος από το οποίο παράγεται  δεῖ θεραπεύεσθαι..
- Η ονομαστική προσώπου τρέπεται σε αιτιατική και είναι το υποκείμενο του
απαρεμφάτο: οἱ θεοί  τούς θεούς.
- Η ΔΠΕΠ τρέπεται σε εμπρόθετο του ποιητικού αιτίου με ὑπό + γενική: ἡμῖν  ὑπό
ἡμῶν.

β) Απρόσωπη ∙ έτσι συντάσσονται τα ρηματικά επίθετα που προέρχονται είτε από

μεταβατικά είτε από αμετάβατα ρήματα. Στη σύνταξη αυτή εξαιρείται η πράξη που
πρέπει να γίνει:
Θεραπευτέον ἡμῖν ἐστί τούς θεούς = δεῖ θεραπεύειν ἡμᾶς τούς θεούς
- Το ρηματικό επίθετο τίθεται σε ουδέτερο γένος ενικού αριθμού και έχει ενεργητική
σημασία
- Ισοδυναμεί με το δεῖ και το απαρέμφατο (ενεργητικό ή μέσο) του ρήματος από το
οποίο παράγεται.
- Το πρόσωπο που πρέπει να κάνει αυτό που σημαίνει το ρηματικό επίθετο, βρίσκεται
σε πτώση δοτική (ενεργούντος προσώπου) και τρέπεται σε αιτιατική σαν υποκείμενο
του απαρεμφάτου, γιατί στην περίπτωση αυτή έχουμε πάντοτε ετεροπροσωπία.

ΤΟ ΠΟΙΗΤΙΚΟ ΑΙΤΙΟ

Εμπρόθετα Απρόθετα
Ὑπό + γενική Δοτική προσωπική
ενεργούντος
προσώπου
Δίπλα από παθητικό ρηματικό α) Δίπλα από παθη-
Τύπο χρόνων (Ενεστ. /Πρτ/ Μελ./Αορ) τικό ρηματικό τύπο
(Πρκ./Υπερσ./Σ. Μελ.)
Ταῦτα ἐπράχθη ὑπό τῶν Ἀθηναίων. Ταῦτα πέπρακται
Ἀθηναίοις.
β) Δίπλα από τα –τός
ή τέος ρηματικά
επίθετα.
γ) Δίπλα από τα απρό-
σωπα ρήματα (τα μο-
ναδικά απρόσωπα
ρήματα που δέχονται
αντικείμενο στα ΑΕ)

ΑΠΡΟΣΩΠΑ ΡΗΜΑΤΑ ΠΟΥ ΔΕΧΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (ΣΕ ΓΕΝΙΚΗ)

ΑΠΡ. ΡΗΜΑΤΑ ΔΠΕΠ Αρ

μέλει μοι τινός = με ενδιαφέρει κάτι
(Υρ: ἡ μέλησις)
μεταμέλει μοι τινός = μετανιώνω για κάτι
(Υρ: ἡ μεταμέλεια)
μέτεστι μοι τινός = συμμετέχω σε κάτι
(Υρ: ἡ μετουσία)
δεῖ μοι τινός = έχω ανάγκη από κάτι
(Υρ: ἡ ἔνδεια)
ἐνδεῖ μοι τινός = έχω ανάγκη από κάτι
(Υρ: ἡ ἔνδεια)
προσδεῖ μοι τινός = έχω ανάγκη από κάτι
(Υρ: ἡ ἔνδεια)
χρή μοι τινός = έχω ανάγκη από κάτι
(Υρ: η χρεία)
παρεσκεύασται μοι τινός = προετοιμάζω κάτι
(Υρ: ἡ Παρασκευή)

Παράδειγμα
Απρ. ρ. ΔΠΕΠ Αρ
Μέλει ἡμῖν πολέμου. Υρ: ἡ μέλησις

Εμείς ενδιαφερόμαστε για τον πόλεμο.

 Προσοχή:
1) Δεῖ με πολεμεῖν = πρέπει να πολεμώ.
2) Δεῖ μοι χρημάτων = έχω ανάγκη τα χρήματα
Θέμα: Ὑπερείδου, Ἐπιτάφιος, 14 – 15
Δίκαιον δ’ ἐστί μή μόνον ὧν ἔπραξε Λεωσθένης ζῶν χάριν ἔχειν αὐτῷ πρώτῳ, ἀλλά
_____________________________________________________________________
καί τῆς ὕστερον γενομένης μάχης μετά τόν ἐκείνου θάνατον καί τῶν ἄλλων ἀγαθῶν
_____________________________________________________________________
τῶν ἐν τῇ στρατείᾳ ταύτῃ συμβάντων τοῖς Ἕλλησι. Ἐπί γάρ τοῖς ὑπό Λεωσθένους
_____________________________________________________________________
τεθεῖσι θεμελίοις οἰκοδομοῦσι οἱ νῦν τάς ὕστερον πράξεις. Καί μηδείς ὑπολάβῃ με
_____________________________________________________________________
τῶν ἄλλων πολιτῶν μηδένα λόγον ποιεῖσθαι ἀλλά Λεωσθένη μόνον ἐγκωμιάζειν.
_____________________________________________________________________
Συμβαίνει γάρ τόν Λεωσθένους ἔπαινον ἐπί ταῖς μάχαις ἐγκώμιον καί τῶν ἄλλων
_____________________________________________________________________
πολιτῶν εἶναι. Τοῦ μέν γάρ βουλεύεσθαι καλῶς ὁ στρατηγός αἴτιος, τοῦ δέ νικᾶν
_____________________________________________________________________
μαχομένους οἱ κινδυνεύειν ἐθέλοντες τοῖς σώμασιν. Ὥστε, ὅταν ἐπαινῶ τήν
_____________________________________________________________________
γεγονυῖαν νίκην, ἅμα τῇ Λεωσθένους ἡγεμονίᾳ καί τήν τῶν ἄλλων ἀρετήν
_____________________________________________________________________
ἐγκωμιάζω. Τίς γάρ οὐκ ἄν δικαίως ἐπαινοίη τῶν πολιτῶν τούς ἐν τῷδε τῷ πολέμῳ
_____________________________________________________________________
τελευτήσαντας, οἵ τάς ἑαυτῶν ψυχάς ἔδωκαν ὑπέρ τῆς τῶν Ἑλλήνων ἐλευθερίας,
_____________________________________________________________________
φανερωτάτην ἀπόδειξιν ταύτην ἡγούμενοι εἶναι τοῦ βουλεύεσθαι τῇ Ἑλλάδι τήν
_____________________________________________________________________
ἐλευθερίαν περιθεῖναι, τό μαχόμενοι τελευτῆσαι ὑπέρ αὐτῆς;
_____________________________________________________________________
Λεξιλόγιο
χάριν ἔχω τινι: οφείλω ευγνωμοσύνη\
χάριν ἀποδίδωμι: ξεπληρώνω χάρη
πρός χάριν λέγω: μιλώ προς ευχαρίστηση
ὑπολαμβάνω: θεωρώ, νομίζω
κινδυνεύω τῷ σώματι: θέτω σε κίνδυνο τη ζωή μου
τελευτάω-ῶ: πεθαίνω
τελευτή: ο θάνατος
τελευτῶν: στερεότυπη χρονική μετοχή = τελικά, στο τέλος
περιτίθημι τινί τι: παρέχω σε κάποιον κάτι
Θέμα: Δημοσθένους, πρός Εὐβουλίδην, 1 – 2

Πολλά καί ψευδῆ κατηγορηκότος ἡμῶν Εὐβουλίδου καί βλασφημίας οὔτε

___________________________________________________________________

προσηκούσας οὔτε δικαίας πεποιημένου, πειράσομαι τἀληθῆ καί τά δίκαια λέγων, ὦ

_____________________________________________________________________
ἄνδρες δικασταί δεῖξαι, καί με τόν τῆς πόλεως ἡμῖν καί πεπονθότα ἐμαυτόν οὐχί
_____________________________________________________________________
προσήκονθ’ ὑπό τούτου. Δέομαι δ’ ἁπάντων ὑμῶν, ὦ ἄνδρες δικασταί, καί ἱκετεύω
_____________________________________________________________________
καί ἀντιβολῶ, λογισαμένους τό τε μέγεθος τοῦ παρόντος ἀγῶνος καί τήν αἰσχύνην
_____________________________________________________________________
μεθ’ ἧς ὑπάρχει τοῖς ἁλισκομένοις ἀπολωλέναι, ἀκοῦσαι καί ἐμοῦ σιωπῇ, μάλιστα
_____________________________________________________________________
μέν, εἰ δυνατόν, μετά πλείονος εὐνοίας ἤ τούτου (τοῖς γάρ ἐν κινδύνῳ καθεστηκόσιν
_____________________________________________________________________
εἰκός εὐνοϊκωτέρους ὑμᾶς ὑπάρχειν), εἰ δέ μή, μετά γε τῆς ἴσης.

_____________________________________________________________________

Λεξιλόγιο
βλασφημία: κακολογία, ύβρη, κατηγορία, ασεβής λόγος
μέτεστι τινι τινός: συμμετέχει κάποιος σε κάτι (Το μέτεστι ανήκει στα ιδιόρρυθμα γ’
πρόσωπα ρήματα (δεῖ, ἐνδεῖ, μέλει, μεταμέλει, παρασκεύασται) που δεν δέχονται
υποκείμενο άναρθρο απαρέμφατο ή δευτερεύουσα ονοματική πρόταση. Συντάσσεται
με δοτική ενεργούντος προσώπου και με αντικείμενο σε γενική. Αναλύεται δε με
ἐστί και τη σύστοιχη, αφηρημένη έννοια που ενυπάρχει στο μέτεστι (= μετουσία ἐστί
τινί τινος).
ἀντιβολέω/ῶ: παρακαλώ, εκλιπαρώ
ἀγών: η δίκη
ἀλίσκομαι: συλλαμβάνομαι για έμψυχα, κυριεύομαι για άψυχα
οἱ καθεστηκότες ἐν κινδύνῳ: αυτοί που έχουν εισαχθεί σε δίκη ως κατηγορούμενοι
Θέμα: Ἰσοκράτη, Ἀρεοπαγήτικος 60 – 62
Ἔπειτα κἀκεῖθεν ῥᾴδιον γνῶναι τήν ἐμήν διάνοιαν · ἐν γάρ τοῖς πλείστοις τῶν λόγων
___________________________________________________________________
τῶν εἰρημένων ὑπ’ ἐμοῦ φανήσομαι ταῖς μέν ὀλιγαρχίαις καί ταῖς πλεονεξίαις
_____________________________________________________________________
ἐπιτιμῶν, τάς δ’ ἰσότητας καί τάς δημοκρατίας ἐπαινῶν, οὐ πάσας,ἀλλά τάς καλῶς
_____________________________________________________________________
καθεστηκυίας, οὐδ’ ὡς ἔτυχον, ἀλλά δικαίως καί λόγον ἐχόντως.Οἶδα γάρ τούς τε
_____________________________________________________________________
προγόνους τούς ἡμετέρους ἐν ταύτῃ τῇ καταστάσει πολύ τῶν ἄλλων διενεγκόντας,
_____________________________________________________________________
καί Λακεδαιμονίους διά τοῦτο κάλλιστα πολιτευομένους, ὅτι μάλιστα
_____________________________________________________________________
δημοκρατουμένοι τυγχάνουσιν. Ἐν γάρ τῇ ἀρχῶν αἱρέσει καί τῷ βίῳ]τῷ καθ’ ἡμέραν
_____________________________________________________________________
καί τοῖς ἄλλοις ἐπιτηδεύμασιν ἴδομεν ἄν παρ’ αὐτοῖς τάς ἰσότητας καί τάς
_____________________________________________________________________
ὁμοιότητας μᾶλλον ἤ παρά τοῖς ἄλλοις ἰσχύουσας · οἷς αἱ μέν ὀλιγαρχίαι πολεμοῦσιν,
_____________________________________________________________________
οἱ δέ καλῶς δημοκρατούμενοι χρώμενοι διατελοῦσιν. Τῶν τοίνυν ἄλλων πόλεων ταῖς
_____________________________________________________________________
ἐπιφανεστάταις καί μεγίσταις, ἤν ἐξετάζειν βουληθῶμεν, εὐρήσομεν τάς δημοκρατίας
_____________________________________________________________________
μᾶλλον ἤ τάς ὀλιγαρχίας συμφέρουσας · ἐπεί καί τήν ἡμετέραν πολιτείαν, ἧ πάντες
_____________________________________________________________________
ἐπιτιμῶσιν, ἤν παραβάλωμεν αὐτήν μή πρός τήν ὑπ’ ἐμοῦ ῥηθεῖσαν ἀλλά πρός την
_____________________________________________________________________
ὑπό τῶν τριάκοντα καταστᾶσαν, οὐδείς ὅστις οὐκ ἄν θεοποίητον εἶναι νομίσειεν.
_____________________________________________________________________
Λεξιλόγιο
ἐπιτιμῶ τινι: κατακρίνω
καθίσταμαι καλῶς: λειτουργώ σωστά
ἐχόντως λόγο:με αιτιολογημένες απόψεις
κατάσταση: το πολιτικό σύστημα
αἵρεσις: η εκλογή
ἐπιτήδευμα: η ασχολία, η εργασία
Θέμα: Θουκυδίδου, Ἱστοριών, Α, 44

Τοιαῦτα μέν καί οἱ Κορίνθιοι εἶπον. Ἀθηναῖοι δέ ἀκούσαντες ἀμφοτέρων, γενομένης

_____________________________________________________________________
καί δ’ ἐκκλησίας, τῇ μέν προτέρᾳ οὐχ ἦσσον τῶν Κορινθίων ἀπεδέξαντο τους λόγους,
_____________________________________________________________________
ἐν δέ τῇ ὑστεραίᾳ μετέγνωσαν Κερκυραίοις ξυμμαχίαν μέν μή ποιήσασθαι ὥστε τούς
_____________________________________________________________________
αὐτούς ἐχθρούς καί φίλους νομίζειν (εἰ γάρ ἐπί Κόρινθον ἐκέλευον σφίσιν οἱ
_____________________________________________________________________
Κερκυραῖοι ξυμπλεῖν, ἐλύοντ’ ἄν αὐτοῖς αἱ πρός Πελοποννησίους σπονδαί),
_____________________________________________________________________
ἐπιμαχίαν δέ ἐποιήσαντο τῇ ἀλλήλων βοηθεῖν, ἐαν τις ἐπί Κέρκυραν ἴῃ ἤ Ἀθήνας ἤ
_____________________________________________________________________
τούς τούτων ξυμμάχους. Ἐδόκει γάρ ὁ πρός Πελοποννησίους πόλεμος καί ὡς ἔσεσθαι
_____________________________________________________________________
αὐτοῖς, καί τήν Κέρκυραν ἐβούλοντο μή προέσθαι τοῖς Κορινθίοις ναυτικόν ἔχουσαν
_____________________________________________________________________
τοσοῦτον, ξυγκρούειν δέ ὅτι μάλιστα αὐτούς ἀλλήλοις, ἵνα ἀσθενεστέροις οὖσιν, ἤν
_____________________________________________________________________
τι δέῃ, Κορινθίοις τε καί τοῖς ἄλλοις ναυτικόν ἔχουσιν ἐς πόλεμον καθιστῶνται. Ἅμα
_____________________________________________________________________
δέ τῆς τε Ἰταλίας καί Σικελίας καλῶς ἐφαίνετο αὐτοῖς ἡ νῆσος ἐν παράπλῳ κεῖσθαι.

_____________________________________________________________________
Λεξιλόγιο
μεταγιγνώσκω: γνωρίζω κάτι κατόπιν, δηλαδή πολύ αργά
ἐπιμαχία: αμυντική συμφωνία μεταξύ κρατών
προΐεμαι: εγκαταλείπω κάτι, παραμελώ
ξυγκρούω τινά τινι: οδηγώ σε σύγκρουση κάποιον με κάποιον άλλο
ὅτι μάλιστα: όσο το δυνατόν περισσότερο (εδώ το ὅτι λειτουργεί ως επιτατικό μόριο,
επιτείνει την έννοια του επιρρήματος)
ὥς: έτσι κι αλλιώς
καθίσταμαι: εγκαθίσταμαι
τό καθεστώς: η άρχουσα τάξη
ἡ καθεστηκυῖα (ἡλικία): οι μεσήλικες άνθρωποι
τό καθεστῶτα: η παρούσα κατάσταση
νόμος κεῖται: έχει ορισθεί νόμος
κείμενοι νόμοι: οι θεσπισμένοι νόμοι
ζημία ὁ θάνατος κεῖται: ως τιμωρία έχει καθοριστεί ο θάνατος
Θέμα: Θουκυδίδου, Α΄, 96 – 97

Παραλαβόντες δέ οἱ Ἀθηναῖοι τήν ἡγεμονίαν τούτῳ τῷ τρόπῳ παρά τῶν ξυμμάχων

_____________________________________________________________________
ἑκόντων διά τό Παυσανίου μῖσος, ἔταξαν ἅς τε ἔδει παρέχειν τῶν πόλεων χρήματα
_____________________________________________________________________
πρός τόν βάρβαρον καί ἅς ναῦς. Πρόσχημα γάρ ἦν ἀμύνεσθαι ὦν ἔπαθον δῃούντας
_____________________________________________________________________
τήν βασιλέως χώραν. Καί Ἑλληνοταμίαι τότε πρῶτον Ἀθηναίοις κατέστη ἀρχή, οἵ
_____________________________________________________________________
ἐδέχοντο τόν φόρον. Οὕτω γάρ ὠνομάσθη τῶν χρημάτων ἡ φορά. Ἦν δ’ ὁ πρῶτος
_____________________________________________________________________
φόρος ταχθείς τετρακόσια τάλαντα καί ἐξήκοντα, ταμεῖον τε Δῆλος ἦν αὐτοῖς καί οἱ
_____________________________________________________________________
ξύνοδοι ἐς τό ἱερόν ἐγίγνοντο. Ἡγούμενοι δέ αὐτονόμων τό πρῶτον τῶν ξυμμάχων
_____________________________________________________________________
καί ἀπό κοινῶν ξυνόδων βουλευόντων τοσάδε ἐπῆλθονς πολέμῳ τε καί διαχειρίσει
_____________________________________________________________________
πραγμάτων μεταξύ τοῦδε τοῦ πολέμου καί τοῦ Μηδικοῦ, ἅ ἐγένετο πρός τε τόν
_____________________________________________________________________
βάρβαρον αὐτοῖς καί πρός τούς σφετέρους ξυμμάχους νεωτερίζοντας καί
_____________________________________________________________________
Πελοποννησίων τούς ἀεί προστυγχάνοντας ἐν ἑκάστῳ.

Λεξιλόγιο
ἑκών: με τη θέληση του
τάττω: καθορίζω, θέτω σε παράταξη
δηόω-ῶ: λεηλατώ, ερημώνω, καταστρέφω (τη χώρα κάποιου)
ἀμύνω, ἀμύνομαι τινα: αποκρούω, αντιμετωπίζω κάποιον
ἀμύνω, ἀμύνομαι τινι: βοηθώ, υπερασπίζομαι κάποιον
φορά: η καταβολή φόρου
ἐπέρχομαι: έρχομαι σε κάτι (διαπράττω, επιτελώ)
νεωτερίζω: εδώ αποστατώ, σημαίνει όμως και επιχειρώ κάτι το νέο