Professional Documents
Culture Documents
Μέρος Α Τελικού Γραπτού
Μέρος Α Τελικού Γραπτού
Η παιδεία, η μάθηση και η αγάπη της αλήθειας είναι απ’τα πιο θετικά στοιχεία
για την άνοδο του ανθρωπιστικού ιδεώδους. Και λέγοντας μάθηση, δεν
εννοούμε τόσο την ευρυμάθεια, όσο την κατάλληλη εκείνη παίδευση που οδηγεί
σε μια πνευματική καλλιέργεια τέτοια, που θα είναι σε θέση να κάνει την ψυχή
ν’αναπτύξει μόνη της την κάθε λανθάνουσα δύναμη, όπως την αντιληπτική, τη
διερευνητική και κριτική ικανότητα (φιλέρευνα και κριτικό πνεύμα), το θάρρος
της γνώμης, τη φιλοσοφική κλίση, την αγάπη του λόγου και της τέχνης, την
ανάπτυξη του δημιουργικού ταλέντου κλπ. Φυσικά, σκοπός της μόρφωσης δεν
πρέπει να θεωρείται η ίδια η μόρφωση, όπως ούτε η τέχνη για την τέχνη την ίδια
είναι σκοπός. Η κοινή ωφέλεια και η ελάττωση του ανθρώπινου πόνου, είναι ο
μοναδικός σκοπός.
Μια τέτοια λοιπόν παραγωγική μάθηση και παιδεία έχει για στόχο του ο
ανθρωπισμός. Ένα πνεύμα υψηλό και ρεαλιστικό που ζητάει να σηκώσει τον
άνθρωπο απ’ το νεκρό γράμμα και τη στενή αντίληψη, δίνοντάς του μια
φιλοσοφία ζωής και έναν πόθο ζωής. «Ολόκληρη η Ευρώπη οφείλει στον
ανθρωπισμό τη διάχυση του νέου αυτού πνεύματος: τη μύηση σε δυνάμεις
εχθρικές προς την ημιμάθεια, τη δεισιδαιμονία και τη σχολαστικότητα»
παρατηρεί ο Jebb.
Το βαθύτερο νόημα και την αποστολή της παιδείας μάς την καθόρισαν οι
Έλληνες. Ξεχωρίζουν οι Έλληνες πολύ αυστηρά την Παιδεία από τον
επαγγελματικό καταρτισμό του ατόμου. Οι Έλληνες είχαν την πεποίθηση ότι η
ανθρώπινη προσωπικότητα δεν μπορεί να βρει την τελειοποίησή της μέσα στο
επάγγελμα, γιατί η έκταση του επαγγέλματος δεν καλύπτει την περιοχή της
ανθρώπινης προσωπικότητας ολόκληρης. Το πρόβλημα της ελληνικής Παιδείας
ήταν ηδιάπλαση της προσωπικότητας ως πηγής από την οποία αναδίνεται ο
γενικός τόνος ο χαρακτηριστικός για όλες τις εκδηλώσεις του ατόμου, χωρίς
να δεσμεύεται το άτομο από τις απαιτήσεις της επαγγελματικής τεχνικής.
Τελικός σκοπός της γνώσης και της επιστημονικής σκέψης γενικότερα, είναι
βέβαια η κατάκτηση της αλήθειας. Με τη μάθηση, με τη γενική μόρφωση, ο νέος
άνθρωπος, θα πολιορκήσει την κάθε αλήθεια – την ηθική, την γνωσιολογική,
την αισθητική – και θα λύσει ένα πλήθος απ’ τις απορίες που κατακλύζουν την
ψυχή του. Η παιδεία, είναι εκείνη που θα οδηγήσει στην αυτογνωσία και στη
συνείδηση του μέτρου.
Ι. Ευαγγέλου, Παιδεία, περ.«Γλώσσα και Παιδεία»
Ερωτήσεις:
Α1. Να γράψετε περίληψη του πιο πάνω αποσπάσματος (100-110 λέξεις) (μ. 8)
Α2. (α) Να εντοπίσετε και να γράψετε τα δομικά στοιχεία της 1ης παραγράφου.
(β) Να εντοπίσετε τον τρόπο σύνδεσης των προτάσεων στην δεύτερη
παράγραφο και να σχολιάσετε τον σκοπό που εξυπηρετεί
Α3. (α) Ποια είναι η σχέση «παιδείας» και «ανθρωπισμού» σύμφωνα με όσα
αναφέρει ο συγγραφέας στη 2ηπαράγραφο;
(γ) Να σχολιάσετε το κειμενικό είδος καθώς και τον κειμενικό τύπο του πιο
πάνω κειμένου.
(μ. 6)
Β1. Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις:
· η διάπλαση της προσωπικότητας
· η ελάττωση του ανθρώπινου πόνου
· απορίες που κατακλύζουν την ψυχή (μ.3)
Β2. Να γράψετε ένα αντίθετο για καθεμιά από τις υπογραμμισμένες λέξεις:
· άνοδο του ανθρωπιστικού ιδεώδους
· να δεσμεύεται το άτομο
· αμβλύνεται ο ανθρώπινος πόνος (μ.1)
«Το πρόβλημα της Παιδείας της Κύπρου ήταν η διάπλαση της προσωπικότητας ως
πηγής από την οποία αναδίνεται ο γενικός τόνος ο χαρακτηριστικός για όλες τις
εκδηλώσεις του ατόμου, χωρίς να δεσμεύεται το άτομο από τις απαιτήσεις της
επαγγελματικής τεχνικής.»
Ως πρόεδρος της σχολείου σας να γράψετε μια επιστολή στον Υπουργό Παιδείας
και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπου θα σχολιάζετε το γεγονός ότι
το δημόσιο σχολείο δεν βοηθά στην ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητας
των νέων, να παραθέσετε τους προβληματισμούς σας σχετικά με τις προκλήσεις
της σύγχρονης εποχής την οποία διανύουμε καθώς και προτάσεις για εξάλειψη
αυτών των προκλήσεων μέσω της παιδείας. (έκταση 500-550 λέξεις)