You are on page 1of 196

R U S R UL E T İ rJ D E

NASIL KAZANIRSINIZ

ve Diğer Ölümcül Mantık Soruları

THOMAS BYRNE - TOM CASSIDY

INCILİ/CEDEN (,:EViREN

Onur Kaya

�ıv
HOWTO WIN AT RUSSIAN ROULETTE
and Other Fiendish Logic Problems
Thomas Byrne & Tom Cassidy

© Thomas Byrne & Tom Cassidy, 2009. Tüm hakları saklıdır.

1. Baskı: Aralık 201 O

YAYINA HAZIRLAYAN

Turan Sönmez

ÇEVİREN
Onur Kaya

GRAFİK

Budak Akalın

KATKIDA BULUNANLAR

Emre Ergüven - İpek Cent

BASKJ

Ömür Matbaacılık AŞ.


Beysan Sanayi Sitesi Birlik Caddesi No: 20 Haramidere - İstanbul 34524
Tel: (212) 422 76 00

ISBN: 978-605-5443-04-7

�TVyayınları
Doğuş Grubu İletişim Yayıncılık ve Ticaret AŞ.
Maslak Mah. G45 Ahi Evran Polaris Cad. Doğuş Power Center No: 4 Maslak 34398 İstanbul
Tel: (212) 304 08 88 - Faks: (212) 335 03 48

info@ntvyayinlari.com

www . n tv y a y i n l a r i. c o m

Sertifika No: 12444

Bu kitabın Türkçe yayın hakları Nurcihan Kesim Telif Ajansı aracılığıyla alınmıştır.
Mekanı cennet olan Peter Cassidy'ye. Her şeyi başlattığın için

teşekkürler koca adam, oğlun olmak bir ayrıcalık.

ve

Bernard A. Byrne ve Roy D.J. Worrall -

muhteşem büyükbabalar
İ ç; İ ı'I o E r< � LE R

Teşekkür 10
Giriş 11
Sorular 12
Kılavuzluk ve yardım 13
Olayı çözmek 14
Son bir şey... 16

1. Bölüm: Erik Van Basten ile ısınma turları 19

1. Soru: Mutlu yıllar Doktor Rubik! 21


2. Soru: Galaksilerarası ölüm turnuvası 23
3. Soru: Mutj'da salgın 25
4. Soru: Matematiğe asla güvenme 26
S. Soru: Devam et serseri herif, günümü gün et! 28
6. Soru: Bayan Tombulgil 30
7. Soru: Cumhuriyetçi Kermit 32
il. Bölüm: VBAŞ - Bir sonraki 'çırak' siz misiniz? 35

8. Soru: Diyet hapı faciası 37


9. Soru: Şeker işi 39
1 0. Soru: Akıl oyunları 42
1 1 . Soru: Dinamit meselesi 44
1 2. Soru: Canın cehenneme adamım! 47
1 3. Soru: Ödüllendir ve belanı bul 50

111. Bölüm: Manchesterano ile kargaşa 53

14. Soru: Ve kazanan ... 'Manny'! 55


15. Soru: Dünyanın en pahalı içkisi 58
1 6. Soru: Elektrikli tuvalet bakiresi ölüm piyangosu 61
1 7 . Soru: Teknoloji şeytanın evladıdır 64
18. Soru: Biguen tekrar saldırıyor 67

iV. Bölüm: Jemima Planet ve Dostlar 73

1 9. Soru : Kutsal olmayan ittifak 75


20. Soru: 'Nasıl oldu da Viking dedikleri adam haline
geldim' 78
21. Soru : Her şey bir öpücükle başladı... 80
22. Soru: Köpekbalığı nehrindeki köprü 82
23. Soru: Yan bebeğim, yan - disko cehennemi 85
V. Bölüm: Richard ve Cengiz 89

24. Soru: Üç dakika kadar haşladıktan sonra kızarmış


ekmekle yiyin 91
25. Soru: Cengiz'e bir ziyaret 94
26. Soru: Harem gezginleri 97
27. Soru: Tacın mücevherleri 1 00
28. Soru: Cehennemin kapısındaki lav nehri 103

VI. Bölüm: İyi'ye karşı Basten 1 07

29. Soru: Davetsiz misafirler 1 10


30. Soru: Canın cehenneme, Leo 1 13
3 1 . Soru: Leziz Dijon hardalı l l5
32. Soru: Her şeyin neredeyse sonu 1 17

Vll. Bölüm: Her şeyin sonu 121

33. Soru: Van Basten virüsü 1 23

Birinci ipuçları 1 28

İkinci ipuçları 135

Üçüncü ipuçları 142

Dördüncü ve son ipuçları 150

Cevaplar 1 57
TEŞE�<r<ÜR

Thomas Byrne
Yaptığı eğlenceli eklemeler için Matt'e; destekleri için Annie,
Benny D ve Joey G'ye; Nisan'daki o kısa hafta için Benny
B'ye teşekkürler. Fikirleri ve desteği için Mike'a (gerçi Dar­
win'e isim takmamıza bile izin vermedi); sürekli ebeveynlikle­
rini benden ihmal etmedikleri için anneme ve babama çok te­
şekkürler. Son olarak, bu yolda benimle birlikte yürüdüğü ve
bana verdiği destek için Tom'a teşekkür ediyorum.

Tom Cassidy
Muhteşem karım Cindy'ye; problem çözme dehası çocuklarım
Henry, Toby, Eddie, Maddison, Gabriel ve Sam'e; ban a verdi­
ği inanılmaz destek için anneme; filmlerden bu kadar fazla
bahsettikleri için Dominic, William ve David'e; ayrıca Sarah'ya
teşekkürler. Ayrıca birlikte yaptığımız problem çözme yolculu­
ğunda çok eğlendiğimiz Chris, Dafs, Ben, Matt, Dribbler, Cra­
ig ve Darth'a sonsuz teşekkürler.

10 -
M·fri

Önümüzdeki sayfalarda birbirinden güzel mantık bilmeceleri


bulacaksınız; çok zekice sorular var. En akıllılarınız bile hepsi­
ni çözme konusunda oldukça zorlanacak. Ne var ki bu dev
eser, içinde bir mantık deposundan çok daha fazlasını barındı­
rıyor. Öylesine gerçekçi ve dikkate değer karakterlerle o kadar
çok iç içe geçmiş ve üst üste binmiş ki, elinizden onları kucak­
lamaktan başka bir şey gelmeyecek: Sıradışı mantıkçı, kötü
yürekli, suç dehası Erik Van Basten; sevimli ve beceriksiz İtal­
yan, da Vinci ikizi Manchesterano; kafadan kontak çevreci Je­
mima ve daha bir sürü yan karakter. Bunların hepsinin ötesin­
de: rekabet, ihanet, ölüm, sürpriz, entrika, daha fazla
ölüm/kaçınılmaz ölüm/yine ölüm/çifte ölüm ve istemediğiniz
kadar çok köpekbalığı ...
Tam bir ziyafet.

11
R U S R U L E T İ N D E N A S I L K A Z A N I R S INI Z

Sorular
Birazdan maruz kalacağınız soruların hepsinin kendilerine öz­
gü ve ince düşünülmüş çözümleri var. Bazı durumlarda yanıt­
lara ulaşmak için Shakespeare'in maymununun fazlaca tuşa
basması gerekse de, her zaman daha kolay bir yol ve sınırsız
sayıda zekice alternatif çözüm yöntemi olacak.
Çözümler akıllıca, sezgisellik gerektirmiyor ve sürprizlerle
dolu; aynca hileli hiçbir soru yok. Bazı çözümleri gördükten
sonra "vay, bu çok akıllıca!" diye düşüneceksiniz; bazıları için
ise, Üzerlerinde günlerce düşündükten sonra, "tabi ya!" diye­
ceksiniz.
Zorluk meselesine gelirsek, soruların çoğu zor. Ama zor
derken; 1t1 +, sinüs eğrisi gibi çılgın matematik sembollerinin
havada uçuştuğu, sayfalar süren karmaşık çözümleri kastetmi­
yoruz. Sorular zor, çünkü yukarıda da bahsettiğimiz gibi, ce­
vaplar sezgisellik gerektirmiyor, sürprizlerle dolu ve her şeyden
önemlisi, zekice düşünülmüş. Her sorunun en altında zorluk
derecesini belirten bir işaret olacak. Böylece başınızı nasıl bir
belaya soktuğunuzu anlayabilecek ve kendinizi nelerle karşıla­
şacağınıza dair zihnen hazırlayabileceksiniz.

Derecelendirme Tanım

* Başlangıç sorulan; beyninizi fazla


zorlamayacaklar. Biraz sabrederseniz,
yanıtlan kısa sürede bulacaksınız.

** İşler biraz zorlaşıyor. Bu sorular size

12
Gİ R İ Ş

meydan okuyor, ama bir süre sonra


daha fazlasını istemeye başlıyorsunuz.

*** Avuçlarınız terlemiş, duvarlar üzerinize


geliyor ve hala o bulunmaz çözüme çok
uzaksınız. Ama başaracaksınız; sıkın
dişinizi, ona ulaşacaksınız.

**** Sadece profesyonel bilmececiler akıllarını


bu seviyedeki mantık ve zeka sorularına
açmalı. Bilinen yan etkileri {hepsi bu
kadar olmasa da): cilt renginin değişikliği,
kaşıntı, diyabet ve felç.

***** Bu seviyedeki sorular psikolojik olarak


birer intihar niteliğinde. Sizi karanlık bir
köşeye sıkıştıracaklar. Olduğunuz yerde
sürekli bu eziyet verici soruları
tekrarlayacak ve bu kitabı aldığınız güne
lanetler okuyacaksınız.
Aman dikkat!

Kılavuzluk ve yardım
Sorular, doğaları gereği tartışmaya açık ve cevaplarını hemen
bulmayı beklemeyeceğiniz türden. Saatlerce üzerinde düşün­
meden çözebileceğiniz sorularla nadiren karşılaşacaksınız. Ço­
ğu için günler harcamanız gerekecek. Çözümlerden her biri
diğerlerinden farklı ve bağımsız olmasına rağmen, aydınlanma-

13 -
R U S R U L ET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

nın peşinden koşarken sorulara uygulayabileceğiniz genel bir


yaklaşım olacak.
İşe her zaman soruların içinde verilen bilgileri sıralayarak
başlamalısınız. Her ne kadar hitabet, kinaye ve konu değişik­
liklerinin bu kadar sık kullanıldığı metinlerde bunu yapmak,
söylendiği kadar kolay olmasa da, böyle bir sıralama çok fay­
dalı olacaktır. Sizin için her sorunun altında kilit unsurları
özetleyeceğimiz bir bölüm olacak, ama soruların içinde gizli
kalmış, sizi bekleyen çok daha fazlası yer alacak. Çözümler ko­
nusuna gelecek olursak; sizin için kırmızı bayraklar sallamaya­
cağız, işaret fişekleri olmayacak, ya da tam tersi, sizi yanlış
yönlendirecek bilgiler vermeyeceğiz; ama çoğu zaman özellik­
le seçilmiş bazı kelimeler size ipuçları verecek, o yüzden gözü­
nüzü dört açmanızda fayda var.
Bildiklerinizi belirlemek kadar, neyi bilmediğinizin farkın­
da olmak da çok önemlidir: varsayımlarınıza meydan okuyun.
Varsayımlar genelde her şeyin içine ederler; onları işin başın­
da kafanızdan atarak, boşa harcanacak saatlerden kurtulmuş
olursunuz.
Örnek olarak şu ifadeye bakalım: Biri "yirmi katlı bir bi­
nadan aşağı düştü". Aklımıza ilk gelen varsayım, bu kişinin
yirminci kattan düştüğüdür; ama ifadede böyle bir şey kesin­
likle yok! Bahsettiğimiz kişi pekala zemin kattan da düşmüş
olabilir.

Olayı çözmek
Bildiklerinizi ve bilmediklerinizi belirledikten sonra, artık so­
ruları çözmeye girişebilirsiniz. Alın size birkaç teknik:

14 -
GİRİŞ

1. Aşın uçlar: Sorulan en basit hale indirgemeye ya da en


abartılı üst sınıra çekmeye çalışın. Örneğin, sorunun için­
de 100 tane şeyden bahsediliyorsa, bunlardan sadece bir
tane varmış gibi düşünün.
2. Tersine döndürme: Soruyu tersten ele alın; ters düz edip,
sonundan başına doğru gidin. Örneğin, soruda zaman söz
konusuysa, çözümü belki de son gün/ dakika/ saatten baş­
layarak, sorunun sonundan başına doğru giderken bula­
caksınız.
3. Sezgilerinizi boş verin: bazen en akla aykırı gözüken şey,
yapılması gereken şeyin ta kendisidir. İlk bakışta durumu
daha da zora sokan şey, aslında ihtiyacınız olan şeyin ta
kendisi olabilir. Örneğin, ayakkabılarınızın tabanındaki
yapışkan yüzünden olduğunuz yerde kaldığınız anda elle­
rinizi de tavana çivilemeye çalışın.
4. Simetri: Sorular çoğunlukla simetriktir. Örneğin olası üç
seçenek varsa ve bunlardan iki tanesi birbirinin yansıması
gibiyse, o zaman doğru yanıt üçüncü seçenektir çünkü di­
ğerlerinden farklıdır.

Yukarıdaki teknikler yolculuğunuz boyunca size yardımcı ola­


cak, ama deha sıçramalarına da sıklıkla ihtiyacınız olacak. O
yüzden, bir yerde takılmanız durumunda size yardımcı olması
için fazladan destek sağladık: keşif yolunda ilerlerken size kıla­
vuzluk etmeleri için seçmece ipuçlarını kitabın en sonuna yer­
leştirdik.

15 -
R U S R U L E T İ N D E NAS I L K A Z A N I R S I N I Z

Aşamalı ipuçlarından her biri, soruyu çözmede bir basa­


mak görevi görüyor. O kadar düşünmenin sonunda hala oldu­
ğunuz yerde sayıyorsanız, düşünmeye geri dönmeden önce ilk
ipucuna şöyle bir göz atın. Farklı tekniklerin üzerinden geçip
biraz daha kafa yorun. Hala bir ilerleme olmadıysa, bir sonraki
ipucundan faydalanın. Bir soruyu kendi kendinize çözmenin
verdiği histen daha güzel bir şey olamaz. Aslında burada söy­
lemek istediğimiz şu: Şayet hala hayattaysanız ve işleyen bir
beyne sahipseniz, cevaplara bakmaktan sakının!

Son bir şey...


Kitapta ilerlerken durumunuzun ne kadar iyi olduğunu anla­
yabilmeniz için, her türden problem çözücü memeliyi kapsa­
yan bir tür puanlama sistemi hazırladık.

Kullandığınız
Bunlara kıyasla ne kadar iyisiniz
ipucu sayısı
Mutfak Önemli Poker StarWars
gereçleri günler elleri karakterleri
Çok keskin
o Noel Royal floş İmp.ırator
bir bıçak

Keskin bir bıçak Doğum günü Kare Darth Vadcr

2 Bıçak Maaş günü Renk Kont Dooku

3 Kör bıçak 14 Mayıs Döper Jabba

4 Kepçe Kıyamet günü Beşbenzemez Jar Jar

16
GİRİŞ

Son olarak, bana bugüne kadar duyduğum en iyi öğüdü piya­


no öğretmenim Bayan Joyce Clarke (nur içinde yatsın) ver­
mişti. "Tırnaklarını haftanın altı günü kesmelisin, haftada bir
kesersen çok uzarlar" demişti.
Konumuzla daha alakalı olarak da şöyle bir tavsiyede bu­
lunmuştu: "Bilinenden bilinmeyene doğru ilerle." Bunu aklı­
nızda tutarsanız, yanlış yönde çok fazla ilerlemezsiniz.
Haydi bakalım, Güç'ü, sihirli yüzükleri ya da ninja yete­
neklerinizi -ya da neyiniz varsa onu- kullanın ve saksıyı çalış­
tırmaya başlayın...

17
, ) ., ,

I. B O L U ��

Erik Van Basten ile


ısınma turları

Elimizde hoşunuza gidecek bir şey var - belki de kitaptaki en


ilginç karakterin bir grup ısınma sorusu. Kahramanımız bu ki­
taptaki karakterlerin kesinlikle en kurnazı ve kötüsü, üstelik su
götürmez şekilde en zalimi. "Bu Erik Van Basten de kimmiş ?"
diye homurdandığınızı duyar gibiyim. Şöyle anlatayım:
Henüz bir cenin olduğu zamanlardan itibaren Erik, şeyta­
ni bir hızla büyür ve beraberinde yıkım getiren bir dehaya dö­
nüşür. Öğretmenlerini yakma eğilimi ve girdiği her okuldan
kovulması nedeniyle hemen "zor çocuk" damgası yer. Ama
tüm bunlara inat, doğasındaki kurnazlık o kadar gelişmiştir ki,
bu sayede dünyaca ünlü Oxbridge Üniversitesinin İhanet ve
Zorlu Aritmetik bölümüne kabul edilir. Bölüm birincisi olarak

19 -
RUS RULETİ N D E NASIL KAZAN I R S I N I Z

mezun olduktan sonra maharetini müzik dünyasında kullan­


maya başlar ve The Boomtown Rats grubunda klavye çalar ("I
Don't Like Mondays" adlı şarkıdaki leziz piyano girişi Erik'e
aittir).
Ama ne yazık ki Bob Geldofun pop ve hayır işlerine olan
eğilimi, Erik'in punk-sonrası-dünya-hakimiyeti planlarıyla pek
uyuşmaz ve Erik kısa süre sonra müzik endüstrisini bırakır.
Politikanın yozlaşma hızının etkisine kapılarak BM'ye girer
ama oranın da bir halta yaramayacağını anlar. Sonunda gerçek
mesleğini icra etmeye, kendisine ait bir suç imparatorluğu
kurmaya başlar. Böylece Van Basten AŞ. (VBAŞ) doğar.
l 990'ların başına gelindiğinde VBAŞ sahtekarlık alanında
dünya lideri olmuştur. Galler soygunu için altı ay boyunca
plan yaptıktan sonra, bu kitaptaki en önemli şeytani deha ola­
rak yerini pekiştirir.
En azından biz öyle düşünüyoruz.
Her neyse, Erik bu bölümde kendi geçmişinden bazı eğ­
lenceli sorularla, sizleri bir sonraki bölümlerde karşınıza çıka­
cak çılgınlıklara hazırlayacak. Bu ısınma hareketleri zihinsel
kaslarınızı esnetecek, daha sonra karşınıza çıkacak sorular için
ağzınızı sulandıracak. Ayrıca Einstein gibi yükselecek misiniz
yoksa Bush gibi batacak mısınız, şimdiden bunun işaretlerini
verecek.
Hoş geldin Erik, sahne senin...

- 20 -
1
: L: - _ � / : '- '- .'., P L' C \ - C R R L: -; = \
'

Merhaba arkadaşlar! Geçenlerde bir partiye katıldım ve orada


sizinle paylaşmak istediğim muhteşem bir bilmeceye rastla­
dım. Parti, Rubik Küpü'nün icadının 3S'inci yıldönümü için
düzenlenmişti ve Dr. Rubik harika bir parti hazırlamıştı. Her­
kes oradaydı: Picasso resimleri yaptı, Ice Cube müzikle ilgi­
lendi ve bütün bunlar Küba'da gerçekleşti. Her şey harikula­
deydi !
Gecenin yıldızı pastaydı. Bir sofa kadar büyüktü ve Rubik
küpü şeklindeydi.
Boyutlarının birer metre olmasının dışında basit bir yaş
pastaydı. Şans eseri o gece "devasa-pasta-kesme-cihazımı" ya­
nımda getirmiştim. Bu yüzden pastayı misafirler arasında pay­
laştırma işi benim üzerime kaldı. Tesadüf bu ya, partide tam
olarak 27 misafir vardı ve hepsine eşit oranda pasta ikram et­
mek gerekiyordu. Bu yüzden, pastayı kestikten sonra 27 tane
küçük, küp şeklinde parça elde etmeliydim.


21
R U S R U L ET İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

1. Bu hedefe ulaşmak için en az kaç kesme hareketi yap­


mam gerekirdi?
O akşam eve gittiğimde kendi kendime düşündüm; eğer
yanımda "devasa-pasta-dilimleri-düzenleme-cihazım" da olsay­
dı, parçalan kestikten sonra bu aletle boyutlarını da ayarlaya­
bilirdim ve bu, beni fazladan yaptığım bazı kesmelerden kurta­
rırdı.
2. Haklı mıydım? Neden?

Bunları unutmayın
3 x 3 x 3'lük küp şeklinde büyük bir pasta.
Bir adet devasa-pasta-kesme-cihazı.

Şimdi sıra sizde


1 Küp şeklindeki büyük bir pastayı, mümkün olan en az
kesme hareketiyle, aynı boyutlarda 27 tane küçük küp
oluşturacak şekilde kesin.

2 Şayet her bir parçayı kestikten sonraparçanın yerini


değiştirebilseydim daha az kesme hareketi yeterli olur
muydu?

SORU 1 *
SORU 2 **

- 22 -
2
G "" L � :< S = L E R "" R ""S � Ö L LI ,1 T U R rl U V � S I

Yılda bir kere İmparatorluktaki bütün yabancı yaşam türleri,


yıllık Star Wars kongresi için Mos Espa şehrinde biraraya ge­
lir. Her nasılsa Homo-sapienlerin sponsoru hep Van Basten
A.Ş. olur. Birkaç tane sağlam yarışma düzenlenir, ama beni en
çok heyecanlandıran, Galaksilerarası Hızlı Kroket Şampiyona­
sıdır.
Şampiyona formatı basit bir eleme usulü turnuvadır ve
turnuvaya çok sayıda takım katıldığından, bir sürü maç oynan­
ması gerekir.
Geçen sene birbirleriyle mücadele etmek için tam 4619
medeniyetten gelen bir o kadar takım vardı ve işlerimden biri
de müsabaka takvimini organize etmekti.
Sonuçta en basit olarak, turnuva süresince kaç tane maç
yapılacağını bilmem gerekiyordu (maç yapmadan geçilen tur­
lar sayılmıyordu). Bunu en kolay şekilde yapmanın yolu ney­
di?
Çok hoşunuza gidecek - mükemmel bir şey.

- 23 -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Bunları unutmaym
4619 takım.
Eleme usulü basit bir turnuva.

Şimdi sıra sizde


Toplamda kaç maç yapılması lazım?

**

- 24 -
3
,� UR , ' O � S �LG I ı' 1

İki ay kadar önce Murjrakistan' da, mutasyona uğramış bir ku­


duz virüsü salgını yaşandı. Virüs o kadar ölümcüldü ki, ölüm
oranı her gün iki katına çıkarak yükseliyordu. Dünya Sağlık
Örgütü'nün nüfus sayımlarını göz önünde tutarak yaptığı tah­
minlere göre 30 gün içinde tüm ülke bu salgına yenik düşe­
cekti.
Bu tahminden hareketle, nüfusun %25'inin ölmesi için
kaç gün geçmeliydi?

Bunları unutmayın
Ölüm oranı her gün iki katına çıkıyor.
Ülkedeki herkesin ölmesi 30 gün sürüyor.

Şimdi sıra sizde


Nüfusun %25'inin ölmesine kaç gün var?

- 25 -
4
,;�7E11-,�=GE _,s1_� GLJ',E�J11E

Bu soru tam bir klasik ve bir daha lokantaya gittiğinizde hesa­


bı iki kez kontrol etmek zorunda hissetmenize sebep olacak
cinsten ...
Geçen gün en iyi iki arkadaşım, Boris Von Kampf ve Hır­
sız Sheldon'ı benimle tanışmalarının şerefine akşam yemeğine
götürdüm. Çok iyi vakit geçirdik. Yemeğin sonunda, sıra 25
sterlinlik hesabı ödemeye geldi. Hiçbirimizin cebinde bozuk
para yoktu, bu yüzden hepimiz 10' ar sterlin verdik ve garson
30 sterlin ile uzaklaştı. Birkaç dakika sonra biraz bozuk para
ile döndü. Oldukça zeki bir herifti; hepimize 1 'er sterlin geri
verdi, 2 sterlini de bahşiş olarak cebine indirdi.
İşler burada tuhaflaşmaya başladı, Van Basten tarzı mate­
matik:
Hepimiz 9 sterlin harcamış olduk, yani 3 X 9 = 27 sterlin.
Garsonun cebine giden 2 sterlini de ekleyelim, 27 + 2 = 29
sterlin.
Ama en başta 30 sterlin vardı, kayıp 1 sterlin nereye gitti?
Hmmm. Size bunun güzel olduğunu söylemiştim ...

- 26 -
E R i K V A N BA S T E N İ L E I S I N MA T U R L A R I

Bunları unutmaym
Tekrar bakın, her şey yukarıda.

Şimdi sıra sizde


Kayıp 1 sterlin nereye gitti ?

**

- 27 -
5
DE V �� ET SER SERİ �E R İ:.

G�J(L,IU GU�I E T�

Bu seferki soru biraz daha alengirli ama birazcık mantık ve bir


tutam kurnazlıkla çözülemeyecek bir şey değil...
Vietnam'dayım ve Avcı (The Deer Hunter, 1978) filmin­
deki gibi Rus ruleti oynuyorum - o filmdeki olaylar gerçekten
oldu bu arada. Korkunçtu. Her neyse, oyunun sunduğu seçe­
neklerden biri ölüm olduğundan değil, tek seçenek ölüm ol­
duğundan dolayı kazanma şansımı arttırmak istiyorum.
Oyunun detaylan şöyle: Görünüşe göre pek olası olma­
yan ve anakronik rakibim, Spice Girls grubundan Mel C'den
başkası değil ! Hatun işinin ehli gözüküyor, o yüzden en iyi
oyunumu ortaya koymalıyım. Standart bir altıpatlar ile oynu­
yoruz. Mel, yan yana iki mermi yatağına, birer tane kurşun sü­
rüyor; ardından silindiri çevirip bir el ateş ediyor.
Hiçbir şey olmuyor - hala hayatta ve silahı bana uzatıyor.
Şimdi önümde üç seçenek var:

- 28 -
E R i K V A N BA S T E N İ L E I S I N M A T U R L A R I

1. Silindiri çevirip ateş edebilirim.


2. Silindiri çevirmeyip, sadece ateş edebilirim.
3. Silindiri açıp, kurşunları çıkarıp, onları istediğim gibi ye­
niden yerleştirdikten sonra silindiri çevirip ateş edebili­
rim.

Beynimi etrafa saçma riskini en aza indirmek için yapabilece­


ğim en iyi şey bunlardan hangisi olur?

Bunları unutmayın
Altıpatlarla oynanan bir Rus ruleti.
Ardışık mermi yataklarında birer kurşun.
Mel C önce ateş ediyor ve hayatta kalıyor.

Şimdi sıra sizde


Erik silindiri çevirip ateş edebilir; sadece ateş edebilir;
kurşunların yerini değiştirdikten sonra silindiri çevirip
ateş edebilir. Ölüm ihtimalini en aza indirmek için hangi­
sini yapmalı ?

29 -
6

Geçen sene bazı kontroller için doktorun ofisinde sıramı bek­


liyordum, içeri kocaman bir kadın girdi, ama gerçekten koca­
man. Hatta devasa bile diyebilirim.
Yanındaki arkadaşıyla konuşmasına kulak misafiri oldum
ve eskiden 300 kilo olduğunu ve şaşılacak şekilde, vücudunun
%99'unun yağ olduğunu duydum. Dikkatimi çekmişti, kulakla­
rımı biraz daha kabarttım ve üç ay kadar önce midesine kelep­
çe taktırdığını ve şimdi de kontrol için buraya geldiğini öğren­
dim.
Daha sonra, ofisi terk ederken arkadaşına doktordan öğ­
rendiği korkunç haberleri anlattığını duydum: geçen üç ay bo­
yunca midesine doğru düzgün bir şey girmediği halde, vücu­
dunun hala %98'inin yağ olması karşısında mahvolmuştu.
Ardından doktorun odasına girerken, kadının tedavisinin
aslında büyük bir başarı olduğunu söylediğini duyunca çok şa­
şırdım. Bunun üzerinde biraz düşündüm. Hmm, belki de

- 30 -
E R i K V A N BA S T E N İ L E I S I N MA T U R L A R I

adam haklıydı - %99 yağ oranından %98'e düşmek önemli bir


gelişme olabilirdi.
Peki, kadın gerçekte kaç kilo vermişti?

Bunları unutmaym

Kadının vücudunun %99'u yağdan oluşuyordu ve ka­
dın 300 kilo geliyordu.
Kadının şu andaki yağ oranı %98.

Şimdi sıra sizde


Kadın kaç kilo verdi?

**

- 31 -
7

Bu soru oldukça zorlu; aslında bakarsanız yıllar boyunca ken­


disini soru canavarı olarak gören birçok dahiyi şaşırtmayı ve
sinirlendirmeyi başardı. Peşini bırakmayın, iyice düşünün, ışığı
görmenizi sağlayacak şeyin içinizde olduğunu biliyorum.
Çok zengin olduğumdan, kumarhanelerde kendimi kaybe­
dip deliler gibi para harcamak çok hoşuma gidiyor. Şu aralar en
favori kumar mekanım, parlak bir gelecek vaat eden, Ortadoğu
temalı bir Las Vegas kumarhanesi: Usame'nın Sarayı.
Alışılmadıklığın son noktası olarak, Usame'nin Sarayı,
ABD'deki Cumhuriyetçi Parti'nin 2009'daki yıllık konferansına
ev sahipliği yapmak için seçildi. Ben de tesadüfen orada bulu­
nuyordum. Kumarhane, katılımcıların içindeki kumar ateşini
körüklemek için, Cumhuriyetçilerin iki büyük zaafını (silahlar
ve ulusal güvenlik) hedef alan bir etkinlik düzenledi. Böylece
"Usame Nerede Roketatar Oyunu" doğdu.

- 32 -
E R i K V A N BA S T E N İ L E I S I N MA T U R L A R I

Seyircilere birer roketatar verildi ve onlardan {bir umut)


kendilerine bir süre hakim olmaları istendi. Sahnede ise üç ta­
ne kapı vardı, bu kapıları tank ateşiyle bile açmanız mümkün
değildi. Kapılardan birinin arkasında inanılmaz derecede ger­
çekçi gözüken, birebir boyutlarda, Madam Tussaud yapımı
balmumundan bir Usame heykeli duruyordu. Diğer iki kapı­
nın arkasında ise iki efsanevi Cumhuriyetçinin, George W.
Bush ve Kurbağa Kermit'in balmumundan heykelleri vardı.
Seyircilere, kapılardan sadece birinin arkasındaki kişiye
ateş edebilecekleri açıklandı. Ardından seyirciler açtırmak iste­
dikleri kapıya oy verdiler. Seyirciler kapıyı belirledikten sonra
sunucu, seçilen kapı dışındaki diğer iki kapıdan birini açtı ve
George W. Bush'u seyircilere gösterdi ! Alkışlar sona erdikten
sonra sunucu, seyircilere kalan iki kapı arasından bir seçim da­
ha yapabileceklerini söyledi. İsterlerse ilk seçtikleri kapıyı açtı­
rabilirler ya da seçimlerini değiştirerek diğer kapıda karar kıla­
bilirlerdi.
Seyirciler ne yapmalıydı; roketlerini üzerine salıp Usame
iblisini ortadan kaldırma şanslarını yükseltmek için hangi kapı­
yı açtırmalıydılar?

Bunları unutmayın
3 kapı var.
İki kapının arkasında bubi ödülü dururken ( George
ve Kermit), üçüncüsünün arkasında bütün Cumhuri­
yetçilerin rüyası bulunuyor {Usame).
Bir kapı seçiyorsunuz.

- 33 -
RUS RULET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Sunucu gerçek ödülün nerede olduğunu bildiğinden,


kalan iki kapıdan birini açıp bubi ödülünü ortaya çı­
karıyor.
İlk seçtiğiniz kapıyı açtırma ya da diğer kapıya yönel­
me hakkınız var.

Şimdi sıra sizde


Hangi kapıyı seçmelisiniz? Seçiminiz bir fark yaratır mı?

***

- 34 -
.. 1 , 1

I I . 80 LU�"1

VBAŞ - Bir sonraki 'çırak'


siz misiniz?

Dünyanın önde gelen şeytani dehası olmak, insanlar tarafın­


dan tanınmayı da beraberinde getiriyor. Tabii bu, gizli operas­
yonları el altından yapmayı zorlaştırsa da, iyi yönünden baka­
cak olursak, Van Basten A.Ş.'nin (VBAŞ) imajına destek olu­
yor. Şöyle ki, İK departmanına gelen başvurular, Bono'ya ge­
lenlerden çok daha fazla. Başvuranların çoğu ya fazlasıyla al­
kolik ya da çok fazla diyabetik olduklarından henüz işin başın­
da eleniyor, geriye kalanlar ise sıkıntılı test aşamalarına geçi­
yorlar. Bu noktadaki en belirleyici unsur da teyzelerinin çorap
çekmecelerini çaktırmadan ne kadar karıştırabildikleri.
Şu andan itibaren, diğer başvuranlarla birlikte acımasız
kurnazlık, stratejik kötülük ve çorap sayma yeteneği gerektiren

35 -
R U S R U L E T i N D E N AS I L KAZA N I R S I N I Z

bir dizi sınava gireceksiniz. Bu testlerle ölçmeyi amaçladığım


şey, suç dünyasında kendinize bir yer edinmenizi sağlayacak
en önemli özelliğe sahip olup olmadığınız: soğuk, acımasız bir
mantık!
Bol şanslar. Kovalasın sizi tavşanlar.

36
8
DİYET H�P I -�Cİ �S:

Van Basten şirketi, iri kemikli Amerikan kadınları arasında çok


popüler olan FeelGoodButtGone adlı anti-depresan diyet hap­
larının satışından muazzam bir kar elde etmektedir. Ne var ki,
Olduğunuz Gibi Kabul Görün hareketi mensuplarından bir
grup insan, VBAŞ'nin İngiltere'deki dağıtım merkezine sızıp
bir parti hapın içine bir şeyler karıştırmayı başarır.
Buna canı sıkılan Erik VB bir şekilde bu durumu lehine
çevirmeye, kendisinin yeni becerikli ajanları olmayı umut
eden siz ve diğer adaylar için bir test yapmaya karar verir. Her
birinde 1 000 adet hapın bulunduğu on kutu var. Erik'in size

söylediğine göre normal bir hapın ağırlığı 9 miligram. Bozuk


bir hapın ağırlığı ise 8 miligram geliyor.
Adayların her birine hangi partinin bozuk olduğunu tes­
pit etmeleri söylenir. Kolay. Adayların kullanımına tahsis edi­
len çok hassas bir elektronik tartı var. Ancak adayların çıkardı-

37
R U S R U L E T İ N D E NAS I L KAZAN I RS I N I Z

ğı gürültü nedeniyle (hepsi bir ağızdan bağırıyorlar), her biri


makineyi sadece bir kere kullanma hakkına sahip. Şimdi biraz
zorlaştı.
Erik durumu bizzat seyretmekte ve bozuk partiyi bulama­
yanları hemen oracıkta elemektedir. Sadece bir kere tartarak
on partinin içindeki bozuk hapları nasıl bulursunuz?

Bunları unutmaym
On parti hap var.
Bozuk haplar, normal haplardan 1 miligram daha hafif.
Son derece hassas bir elektronik tartıya sahipsiniz.
Tartıyı sadece bir kere kullanabilirsiniz.

Şimdi sıra sizde


Bozuk partiyi tespit edin ...

***
... ve gölün içinde köpekbalıklan var.

- 38 -
9
ş E '\ER İş İ

Bir türlü kurtulamadığı şeker düşkünlüğünden dolayı, Erik'in


Luton' daki şeytani karargahının paravan olarak kullandığı yer,
bir M&M fabrikasıdır. Çalışma saatlerinin çoğu VBAŞ impara­
torluğunu büyütmek için kullanılsa bile, görünüşte başarılı bir
şeker işletmesinin devamlılığının sağlanması için, şeker imala­
tında kullanılmak üzere belli bir miktar kaynağın ayrılması ge­
rekiyor.
Ancak şirketin çok küçük bir bölümü M&M işiyle ilgilen­
diğinden, çok sayıda şeker paketi Van Basten kalite kontrol de­
partmanının standartlarının altında kalıyor ve Bay Erik bu du­
rumdan hiç mutlu değil.
Pek memnun olmasa da, Erik bu durumu umut vaat eden
çırakları için bir sınav haline getirebileceğini fark eder ve on­
lar için şöyle bir sınav hazırlar:

- 39 -
R U S RULET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Adaylardan her biri, standartların altında kalan sınırsız


miktarda şeker paketiyle birlikte bir odaya kapatılır. Bir M&M
paketinin kalite kontrolünde sınıfta kalmasının birçok nedeni
olmasına rağmen, adaylara verilen paketlerin içinde ya çok
fazla ya da çok az şeker drajesi vardır. Bunun dışında her bir
paket ve leziz içeriği, her bakımdan birbirinin aynıdır.
Tamam, bu pek de olası bir senaryoya benzemiyor ama
zaten bu kitabın olayı bu.
Bay Van Basten adaylardan tek bir M&M drajesinin ağır­
lığını bulmalarını ister. Tek kısıtlama ise paketlerin açılmama­
sıdır; çünkü daha sonradan bu paketlerin satışından elde edi­
lecek para "Şeytani Deha Adaylarının Dulları" vakfına yardım
olarak verilecektir. Bizzat Erik'in kendisi de bu vakfın hamile­
rinden biridir.
Bir önceki testte kullandığınız çok hassas elektronik tartı­
yı yine kullanabilirsiniz. İşin güzel tarafı, bu sefer istediğiniz
kadar tartma işlemi yapabilirsiniz.
Paketi açmadan tek bir M&M drajesinin ağırlığını nasıl
bulursunuz? Daha da önemlisi, bunu diğer adaylardan daha
çabuk yapıp EVB'nin gözüne girebilir misiniz?

Bunları unutmaym
Farklı paketler, ağırlıkları ve içlerindeki M&M'lerin
sayısı dışında bütün özellikleri aynı.
Sonsuz sayıda paket.
Çok hassas elektronik tartı.
Sınırsız sayıda tartma serbest.
Hiçbir paket açılmayacak.

- 40 -
V B A Ş - B İ R S O N R A K İ ' Ç I R A K ' S İ Z M İ S İ N İ Z?

Şimdi sıra sizde


Tek bir M&M drajesinin ağırlığını belirleyin.

***

- 41
10
A:<I L OYUı'I L AR I

Dışarıdan bakıldığında bu test çok basit gözükebilir, çünkü O


sterlin ile 1 00 sterlin arasında bir meblağ seçmekten ibaret.
Fakat iş sadece bu kadarla kalmıyor ve derin psikolojik akıl
yürütme ve strateji de gerektiriyor. Görünen o.
Teste tabi olan her aday O ile 1 00 sterlin arasında bir
meblağ seçer. Bu meblağlar daha sonra VBAŞ'nin sahip oldu­
ğu en gelişmiş hesaplama cihazına girilir: bir çeşit "hesap ma­
kinesi"ne. Bu "hesap makinesi" bütün sayıları toplayıp, bu sa­
yıların ortalamasını alır. Çıkan sayıyı da üçe bölüp bir sonuca
varır: buna x sterlin diyelim.
x sterline en yakın tahminde bulunan aday bu turun gali­
bi olur. Erik'in söylediğine göre kazanan(lar), yüzlerce sterlin­
lik ikramiyenin sahibi olacak ve bir sonraki tura geçmeye hak
kazanacak. Şayet birden fazla kişi kazanacak olursa, ikramiye
bu kişiler arasında pay edilecek.

- 42
V B A Ş - B İ R S O N R A K İ 'Ç I R A K' S İ Z M İ S İ N İ Z?

Ne kadar bir meblağ belirlemelisiniz?


Tabii diğer adaylar da birer mantık dehası olduklarından,
muhakkak sizin gibi düşünecektir.

Bunları unutmayın
Herkes O ile 100 sterlin arasında bir meblağ seçer.
Seçilen meblağlar toplanır, ortalamaları alınmak üze­
re katılımcı sayısına bölünür.

Çıkan sonuç üçe bölünür ve x sayısına ulaşılır.
Herkes oldukça mantıklı.

Şimdi sıra sizde


x sayısına en yakın meblağı seçin.

**

43 -
11
C = 1 ı .:, ,: = -;- ,1 E S E ı_ E S �

Bir önceki sorunun yeterince ayrıştırıcı olmadığı ortaya çıktı;


neredeyse herkes soruyu doğru bilmişti. Bütün ikramiye katı­
lımcılar arasında bölüştürüldü. Her bir adaya, bu kitabın ya­
zarlarına ödenen telif payı kadar bir miktar düştü.
Artık testlerin dördüncü haftasındayız ve işler giderek kı­
zışıyor. Bay VB'nin yükselen beklentilerini karşılama konusun­
da başarısızlığa uğrayan adaylar evlerine gönderildi. Bir kutu­
nun içinde. Güç bela kabul edilenlerden ise köşeye gidip bek­
lemeleri istendi. Bir kutunun içinde. Erik'i etkilemeyi başaran
seçkin azınlık ise "el bombası sektirmece" denen oyunu oynu­
yor.
Ancak bütün neşe ve eğlence, Erik'in hayatta kalan aday­
lara en yeni testi bildirmesiyle bir anda sona eriyor.
Bütün dünyanın tanıdığı dahi bir suçlu olmanın sorunla-

- 44 -
V BA Ş - Bİ R S O N R A K İ 'Ç I R A K ' S İ Z M İ S İ N İ Z?

nndan biri de, diye lafa giriyor Van Basten, insanların sürekli
olarak sizin ustaca hazırladığınız planları sabote etmeye çalış­
maları. Örneğin, diye devam ediyor, geçenlerde bir grup yu­
nus-seven-hippi-vejetaryen gizlice karargaha girip, güç bela sı­
raya soktuğumuz mikrodinamitleri karıştırdı. Mikrodinamitler
en hafiften en ağıra doğru sıralanmıştı çünkü dinamit söz ko­
nusu olduğunda ağırlık, patlama gücünün bir göstergesidir.
Adaylara rastgele seçilmiş bir miktar dinamit lokumu ve­
riliyor ve her bir lokumun 1 gram ile 40 gram arası geldiği
söyleniyor. Yapmaları gereken şey, verilen dinamit lokumları­
nın ağırlıklarını hesaplamak. Bunu yapabilmeleri için her ada­
ya, eski usul bir terazi veriliyor - bilirsiniz işte, bir tarafına
tartılacak şeyi, diğer tarafına da küçük ağırlıkları koyup denge­
ye getirmeye çalıştığınız terazilerden.
Adayların kullanımına sonsuz sayıda küçük ağırlık verili­
yor. İşin zor kısmı, en az miktarda ağırlık kullanan aday, bu
testin galibi olacak.
Dikkat edin: Her bir dinamit lokumunun ağırlığı bir tam­
sayı kadar. Yani 1 gram veya 34 gram gibi. 14,34 gram ya da
1 2,56 gram değil.
Dikkat edin 2: Bir �öl var.
Dikkat edin 3 : Içinde köpekbalıklan yüzüyor.

Bunları unutmayın

Ağırlıkları 1 ila 40 gram arasında değişen bir miktar
dinamit lokumu.
Size yardımcı olacak eski usul bir teraziniz var.

- 45 -
R U S R U L E T İ N D E NA S I L KAZA N I R S I N I Z

Şimdi sıra sizde


Her bir dinamit lokumunun ağırlığını belirlemek için en
az sayıda ağırlık kullanan aday kazanır.

***

- 46 -
12

Başvuru sürecinin sonuna gelmiş bulunuyoruz. En kurnaz ve


şeytani derecede mantıklı on aday, Van Basten imparatorluğu­
nun bir parçası olarak geleceklerini garanti altına aldılar; bun­
lar mezuniyet seremonisinden sonra şirket içindeki görev yer­
lerine yerleştirilecekler.
Tesadüfen, bu yeni pozisyonlara dair Erik'in hazırlamış
olduğu dağıtım planını görme şansını yakalıyorsunuz. Bu pla­
na göre, şeytani dahiler için Güney Patagonya'da açılan yeni
ofiste beş adet pozisyon var - güzel dağlar, ama kötü iş koşul­
lan. Diğer beş pozisyon da VBAŞ karargahındaki Şeytani Faa­
liyetler bölümünde açılmış - büyüleyici iş koşullan, sınırsız
terfi olanakları.
Erik'in notlarını okudukça, bu pozisyonlarla ilgili dağıtım
planlarını anlamaya başlıyorsunuz. Bir dürüstlük timsali olan
Erik, seçim işini tamamen şans faktörüne bırakan bir süreç ta­
sarlamış:

47
R U S R U L E T İ N D E NA S I L KAZA N I R S I N I Z

Üzerinde "Karargah" etiketi olan bir kavanozun içinde


beş tane kırmızı M&M drajesi var. "Patagonya" etiketli diğer
bir kavanozun içinde ise beş tane mavi M&M var. Erik'in pla­
nına göre, gözleri bağlı adaylar bir örtünün altından kavanoz­
lardan birini seçecekler ve kavanozu seçtikten sonra, ellerini
kavanozun içine sokup bir tane şeker alacaklar.
�rmızı=Karargah. Mavi=Patagonya. Rahatınıza oldukça
düşkün olduğunuz için, Patagonyalı alpaka çobanlarıyla çalış­
mak yerine Noel Edmonds'la bir hamakta keyif yapmayı ter­
cih ediyorsunuz.
Dağıtım işleminin başlamasına artık sadece dakikalar kal­
dı. Ama manipülasyon yetenekleriniz olmasaydı son on aday
arasına kalamazdınız. İşleri istediğiniz gibi yönlendirip, seçim
yapacak ilk kişi olmayı garantiliyorsunuz. Buna rağmen, istedi­
ğiniz işi almak için hala yarı yarıya şansınız var.
Kavanozlar örtünün altına bizzat EVB tarafından yerleşti­
rilmiş, işlemin başlamasını bekliyorlar. Hızlı bir şekilde düşü­
nerek, kırmızı şekerlerden birini bulma ihtimalinizi arttırmak
için şekerleri yeniden düzenlemeye karar veriyorsunuz. Tam o
sırada, kapının dışında anahtarların şıngırdadığını duyuyorsu-
nuz...
Kırmızıyı bulmak için şekerleri nasıl ayarlamalısınız?

Bunları unutmayın
• İki kavanoz.

Beş adet mavi ve beş adet kırmızı şeker.
Önce rastgele bir kavanoz seçeceksiniz.

- 48
V BA Ş - Bi R S O N R A K İ ' Ç I R A K ' S İ Z M İ S İ N İ Z?

Ardından, seçtiğiniz kavanozun içinden bir şeker se­


çeceksiniz - yine rastgele.
Şekerleri yiyemezsiniz.

Şimdi sıra sizde


Kırmızı bir şeker seçme şansınızı arttıracak şekilde şeker­
leri· kavanozlara yerleştirin.

**

- 49 -
13

Talihsiz iş arkadaşlarının Patagonya'ya doğru yola çıkmasının


ardından VBAŞ karargahında kalan şanslı beşlimiz işe başla­
mak için can atıyor. Ancak Erik'in kafasında son bir oyun da­
ha var. Cömertliğinden olacak, yeni başlayanlar arasında pay­
laştırılmak üzere, tebrik hediyesi olarak kenara 1 000 sterlin
ayırmış. Bu iyilik karşısında afallayan adaylar, paylarına düşen
200 sterlini alıp uzamak istiyorlar ancak unuttukları bir şey
var. Söz konusu Erik olduğunda işler asla o kadar kolay değil­
dir. Aklanan paranın paylaştırılması konusunda elbette Erik'in
bazı kuralları olacak . . .
Adaylar, başvuru süreci boyunca gösterdikleri performans
·
temel alınarak yapılan değerlendirmeye göre (birinci, ikinci,
üçüncü vs. diye) sıralandırılıyor. İnanılmaz yetenekleriniz sa­
yesinde birinci sırada yer alıyorsunuz.
Tebrikler.
Erik, hiyerarşinin tepesindeki adaydan (yani sizden) para­
nın nasıl paylaştırılacağına dair bir karar vermesini istiyor. Ar-

- 50 -
V BA Ş - B İ R S O N R A K İ 'Ç I R A K ' S İ Z M İ S İ N İ Z ?

dından adaylar bu teklifi oylayacak. Adayların en az yansı


olumlu oy kullanırsa teklif kabul edilmiş sayılacak. Şayet aday­
ların yansından azı evet derse, maalesef idam edileceksiniz ve
bütün süreç, sizden sonra gelen adayın (Kıllı Gary) yeni bir
teklifte bulunmasıyla baştan başlayacak. Aynı şekilde, adayla­
rın yansı evet derse teklif kabul edilecek, yandan azı evet der­
se ikinci aday da idam edilip üçüncü adaya geçilecek ve böyle
devam edecek ...
Parayı nasıl paylaşmayı teklif etmelisiniz? Hayatta kalma­
nızı, alabileceğiniz en yüksek payı almanızı ve Kıllı Gary'nin
hevesinin kursağında kalmasını sağlayacak nasıl bir bölüşüm
önereceksiniz?

Bunları unutmayın
Beş aday arasında paylaştırılacak 1 000 sterlin.
Adaylar birden beşe doğru sıralandılar. Birinci sizsi­
niz.
İlk bölüştürmeyi siz teklif edeceksiniz.
Beş adaya da teklifi kabul edip etmedikleri sorulacak.

Adayların en az yansı evet derse, bölüştürme yapıla­
cak. Aksi takdirde idam edileceksiniz. Biraz abartılı
gelebilir, ama Erik işte.

Sizden sonra gelen aday yeni bir teklifte bulunacak.
Tekliflerden biri kabul edilene kadar böyle devam
edecek.

Daha önce de olduğu gibi, adaylar oldukça rasyonel
davranacaklar.

- 51
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z

Şimdi sıra sizde


1 Ölümden kaçının.

2 Para sizde kalsın.


Aynen bu sırayla.

****

- 52 -
't, 1,

I I I. BO LU�"1

Manchesterano ile
kargaşa

Çoğu kişi bilmez ama Leonardo da Vinci'nin çok zeki bir ikiz
kardeşi vardı: Manchesterano. Ne yazık ki Manchesterano da
Vinci kendisinden bekleneni veremedi ve göreceli olarak daha
karanlık bir yola baş koydu. Leonardo'nun gölgesinde kalmayı
kabullenemedi. Üstelik Manny; bilim, sanat, müzik, iki eli bir­
den kullanma, icatlar ve tıp dışında her konuda Leo'yu zorla­
dığı hissine kapılıyordu*.
Bu durum kardeşler arasında bir huzursuzluğu da berabe­
rinde getirdi ve kardeşiyle yaşadığı iğneleyici bir atışmanın ar-

• ve yakışıklılık, karakter, kan grubu ve tenis.

53
RUS RULE T İ N D E NASIL KAZAN I R S I N I Z

dından Manny, Leo' dan daha zeki olduğunu kanıtlamaya ye­


min etti. Kendisini kriyojenik olarak dondurarak, biraderi yaş­
lanıp saçları ağardığında ortaya çıkmaya karar verdi. Leonar­
do, bu yeni teknolojiyi henüz "ciddi bir şekilde kanıtlanmadı­
ğından" dolayı pek önemsememişti.
Ancak Manchesterano çok sonradan anladı ki, on altıncı
yüzyılın buz çözme teknolojisini gözünde fazla büyütmüştü;
hatta on yedi, on sekiz ve on dokuzuncu yüzyılların da. Ancak
1 990'lara gelindiğinde buzları çözülebildi . . .
Günümüzde Manchesterano -biraz soğuk nevale olması­
na ve artık etkilemesi gereken kimse kalmamasına rağmen­
yükselmekte olan bir yıldız. Buzları çözüldükten sonra yazdığı
akademik tezi "Canın cehenneme, Leo" onu bilim camiasının
uzak durmayı tercih ettiği biri haline getirdiğinden, Manny
bütün dikkatini şov dünyasına verdi. Başarı, başarıyı kovaladı
ve şu anda sansasyonel-patlamalı-ateş-varyete gösterisini yap­
mak üzere dünya turuna çıkmış durumda. Hadi, ona yetişip
hünerlerini nerede sergilediğine bakalım . . .

- 54 -
14

Sansasyonel ünlü Manchesterano, yepyeni gösterilerini sergile­


mesi için eğlence dünyasının en prestijli etkinliğine davet edi­
lir: Oscar törenlerine.
Bir Genesis konserinde görebileceğiniz teknik karmaşıklı­
ğı gerektiren ve ölüme meydan okuyan şovlarında Manny'ye
yardım eden geniş bir kadrosu vardır. "Patlayıcılar, alevler,
patlayan alevler, patlamalar, gümlemeler ve pastadan çıkan
Britney beni küresel bir süper yıldız yapmaya yeter" der
Manchesterano.
Gazetecilerin tacizinden etkilenmemeleri ve birbirlerin­
den bağımsız şekilde prova yapabilmeleri için teknik sihirbaz­
larını küçük gruplara ayırıp onları üç farklı şehre yollar: Las
Vegas, San Diego ve Los Angeles.
Manny'nin istikrarlı olduğu tek şey kadrosunu dönüşüm­
lü olarak kullanmaktır: Bıkmalarını engellemek için, ekibinde­
kilerin hiçbir zaman hangi takımda yer alacaklarını tam olarak

55
R U S R U L E TİN D E N A S I L K A Z A N I R S I N I Z

bilmelerine izin vermez ve bu gösteri de, bunca şaşasına rağ­


men bir istisna değil. Manny onlara şu talimatları verir:
30 kişiden oluşan illüzyonist takımı; hareket günü boyun­
ca birbirlerinden bağımsız olarak, rastgele bir saatte Heathrow
Havalimanına gidip, provaların yapılacağı üç şehirden herhan­
gi birine kalkan ilk uçağa binecekler. Gün boyunca üç şehrin
her birine kalkan uçakların sayısı birbirine eşit. Bu yüzden
Manny, sonunda her bir şehirde yaklaşık eşit sayıda takım ele­
manı ile birlikte olacağı sonucuna varır. Her bir takım, Manc­
hesterano Sihir Gösterisinin kendilerine ait bölümünü mü­
kemmelleştirmek için çaba sarf edecek.
Ancak küçük bir sorun çıkar . ..
Manny operasyonu koordine etmek için Hollywood bul­
varına geldiğinde, güzelce tasarlanmış planında baltayı taşa
vurduğunu görür ve hayretlere düşer: Vegas'ta 25, San Die­
go'da 2 ve Los Angeles'ta ise sadece 3 kişi vardır.
Yanlış giden neydi?
Hiç kimse talimatlara karşı gelmedi ve gerçekten de her
bir şehre eşit sayıda uçuş oldu. Peki 25 kişi birden kendini na­
sıl Vegas'ta buldu?
Ve hayır, bunların hepsi birden kumar oynamaya karar
vermedi.

Bunları unutmayın
Üç istikamet.

Her bir istikamete her gün, eşit sayıda uçuş.

Ekip elemanları, gün boyunca rastgele saatlerde ha­
valimanına gelecek.

- 56 -
MA N C H E S T E R A N O İ L E K A R GAŞA


Havalimanına gelen, üç istikametten herhangi birine
kalkan ilk uçağa binecek.
Kadrodaki herkes talimatları harfiyen uygulayacak.
Sonuç, 10: 1 0 : 1 0 şeklinde bir dağılım yerine 25: 2: 3
şeklinde bir dağılım.

Şimdi sıra sizde


Niye böyle olduğunu bulun.

***

- 57 -
15
c u ı'ı '( � 'ı ! � J E 'j D � r-ı � - = = � :\ = s �

Hazırlık aşamasındaki güçlüklere rağmen Manny, Oscar tören­


lerindeki gelmiş geçmiş en iyi performanslardan birini sergiler.
Artık sıra, bir iki kadeh şampanya ile gösteri sonrası bir parti
yapmaya gelmiştir . . .
1 998 senesinde leopar köpekbalıkları, Finlandiya Körfe­
zinde İsveç bandıralı Jönköping şilebinin enkazının içinde
2000 şişe Hiedsieck şampanyası bulmuştu - Diamant Bleu
Vintage 1907. Şişesinin 275 bin dolar olduğu düşünüldüğün­
de, belki dünyadaki en pahalı içkiydi. Warren Buffet, bunca
eğlenceli film için film endüstrisini ödüllendirmek adına bü­
tün şişeleri parti için satın alır.
Tam da Manchesterano kendini içkiye vermeye hazırla­
nırken, baş belası Senaristler Loncası'ndan, şişelerden birinin
zehirli olduğuna dair bir not gelir.

- 58 -
M A N C H E S T E R A N O İ L E K A R GA Ş A

Daha da kötüsü - zehir tatsız ve kokusuzdur. Tek belirti­


si, içtikten yaklaşık 45 dakika sonra aniden nalları dikiverme­
niz.
Böylece çok kötü bir çıkmazda kalırlar. Şampanya o ka­
dar pahalıdır ki, hepsini kaldırıp atmaya elleri varmaz. Ne var
ki, kimse zehirli şişenin hangisi olduğunu söyleyemediği için
bütün şişeleri atmaktan başka bir seçenekleri yok gibi gözü­
kür.
Ancak Manchesterano, dahilerden oluşan ekibini toplayıp
kurnaz bir plan hazırlıyor. Planı sayesinde sadece zehirli şişeyi
bulmakla kalmayacak, bütün işi 1 saatten daha kısa sürede bi­
tirecek. Böylece gecenin cümbüşü daha fazla aksamadan de­
vam edebilecek.
Planın içinde kendi personelini kobay faresi olarak kul­
lanmak var. Ekibinden birkaç kişiyi daha büyük bir amaç için
feda etmeye ne kadar hazır olsa da, düşünceli bir patron oldu­
ğu için insan kayıplarını en az seviyede tutmayı tercih ediyor.
1 saat içinde 2000 şişenin hepsini kontrol etmek için
Manchesterano'ya en az kaç kişi lazım?

Bunları unutmayın
• 2000 şişe şampanya.
Şişelerden biri zehirli.

Zehir 45 dakikada öldürüyor.
1 saatlik zaman sınm var.

- 59 -
R U S R U L ET İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

Şimdi sıra sizde


Belirtilen zamanda Manny'nin maiyetinden en az kaç kişi
riske edilmelidir?

****

- 60 -
16
ELEKTR İKLİ TUVALET 3AKİR ES İ

Ö LÜ,-ı P İ Y A r1 G OS U

Şöhret, Manchesterano'yu olumsuz yönde etkilemeye başla­


mıştır. Artık Manny, ilk başta kendisinin "abiniz biraz para ka­
zanmaya çalışıyor" tavrına tutulan birçok hayranını kaybetme
korkusu içinde yaşamaktadır. Bu yüzden köklerine dönmeye,
daha samimi bir şov yapmaya karar vererek ABD'nin Huckle­
berry kasabasına doğru yola koyulur.
Bu küçük Virginia kasabasında büyük bir gün yaşanıyor.
Kasabalılar bundan tam yüz yıl önce ilk sifonlu tuvaletle tanış­
mış. Bu önemli günü kutlamak için bir organizasyon düzenli­
yorlar, Manchesterano da insanları eğlendirmek için kasabaya
geliyor. En son sifon teknolojilerinin ve tuvalet temalı yenilik­
lerin gösterildiği sergilerden sonra sıra Manchesterano'nun
büyük merakla beklenen kapanış gösterisine geliyor: elektrikli
tuvalet bakiresi ölüm piyangosu.

- 61
R U S RULET İ N D E NAS I L KAZANI R S I N I Z

Sifon ihtişamının her bir senesini temsil eden tam yüz


adet tuvalet, ana cadde üzerine tek sıra halinde diziliyor ve
her birinin önüne seçmece bir Huckleberry bakiresi yerleştiri­
liyor. Ancak Huckleberry ahalisinin ve tabii ki bakirelerin bil­
mediği şey, Manchesterano'nun tuvaletleri gizlice elektrik şe­
bekesine bağlamış olduğu. Sırf eğlence olsun diye.
Toplu kurban ayinleri genel olarak burada hoş karşılan­
masa da, Manchesterano'nun modası geçmiş bir zamandan
geldiğini unutmamak lazım. Hem de insan hayatının, en
önemli eğlence unsurlarından biri olduğu bir zamandan.
Her neyse, Manchesterano silahını ateşliyor ve 1 00 tuva­
letin hepsine birden elektrik veriliyor. Tekrar ateş ettiğinde
her iki tuvaletten birinin elektriği kesiliyor. Üçüncü defa ateş
ettiğinde, her üç tuvaletten birinin durumu değişiyor. Yani
elektrik verilmiş tuvaletlerin elektriği kapanıyor, kapalı olanla­
rın ise elektriği açılıyor. Bu döngü aynı şekilde devam ediyor:
Dördüncü ateşte her dört tuvaletten biri, beşinci ateşte her
beş tuvaletten biri... ta ki yüzüncü ateşte yüzüncü tuvalete ge­
linceye kadar.
Bütün bunlardan sonra Manchesterano, bakirelere önle­
rindeki tuvaletlere oturmalarını söylüyor. Huckleberry sakinle­
rinin "ailenizin şovmeni Manchesterano"yu kasabalarına çağır­
dıklarında akıllarındakinin bu olmadığını söylersek pek yanıl­
mış olmayız. Yine de kasaba halkı bu piyangoya yoğun ilgi
gösteriyor. Tuvalete oturduktan sonra bir daha kalkamayacak
olan bakirelerin sayısını en isabetli şekilde tahmin etmek için
büyük bir curcuna yaşanıyor.
Manchesterano komut veriyor ve bakireler oturuyor.

- 62 -
MANC H E S T E R A NO İ L E K A R G A Ş A

Tüyler ürpertici bir durum şüphesiz, ancak herkesin kafasında


aynı soru var: "Bakirelerden kaçı hayatının şokunu yaşaya­
cak?"

Bunları unutmayın

1 00 tuvalet ve 1 00 el ateş.

İlk ateş edildiğinde bütün tuvaletler elektrikleniyor.
İkinci ateşte her iki tuvaletten birinin elektriği kapa­
nıyor.

Üçüncü ateşte her üç tuvaletten birinin durumu de­
ğişiyor, yani elektriği açık ise kapanıyor, kapalı ise
açılıyor.

Manny yüzüncü defa ateş edene kadar böyle devam
ediyor.

Ardından bakireler tuvaletlere oturuyor.

Şimdi sıra sizde


Kaç bakire kurban edilecek?

****

- 63 -
17

Huckleberry'nin elektrik verilmiş bakireleri fiyaskosundan son­


ra Manchesterano'ya ve onun komedi-büyü-varyete şovuna
olan talep resmen kaybolur. Kariyeri tuzla buz olan Manches­
terano, hayatını düzene koymak için Amerika'yı baştan başa
katedeceği bir yolculuğa çıkar: ruhunu yeniden keşfetmek, do­
ğa ile bağ kurmak, birkaç koala öldürmek, falan filan.
Yanında bir sırt çantası, çelikten bir kararlılık ve bir torba
dolusu fındık ile Los Angeles'ı arkasında bırakır. Doğuya, Mo­
jave çölüne doğru ilerler. Toskana'nın güneşle yıkanan zeytin
ağaçları ve üzüm bağlarının içinde yetişmiş biri olarak, haşin
çölün zorluklarına yeterince hazırlıklı değildir. Kısa sürede su­
suz kalır, kafası karışır ve kaybolur.
Abartılı halüsinasyonları ve yağmur dansı yapmak için
sarfettiği beyhude çabalar, yakınlardan geçen bir grup kabile
mensubunun dikkatini çeker. Yerliler zavallı Manny'yi alıp çö-

- 64 -
MA N C H E S T E R A N O İ L E K A R GA Ş A

lün derinliklerinde gizlenmiş olan köylerine götürmeye karar


verirler. Kendisine sunulan içecek ve dinlenme yeri sayesinde
Manny kısa sürede yorgunluğunu üzerinden atar. Dışarıdaki
dünyada kendisini bekleyen bir şey olmadığından, köyde kalıp
kabilenin ilkel geleneklerini öğrenmeye ve bir umut, iç huzura
kavuşmaya karar verir.
Haftalar geçtikçe, kabilenin çok katı üç kuralının olduğu­
nu öğrenir. Öncelikle, teknoloji şeytanın evladı olarak görül­
düğünden, kesinlikle yasaktır. İkinci olarak, ilginç bir disiplin
sistemi olsa da, bir kabile erkeği sadece kansına hesap vermek
zorundadır. Kadın, erkeğinin herhangi bir kabile kuralını çiğ­
nediğini fark ederse, onu oracıkta öldürme yetkisine sahiptir.
Ve son olarak Manny, kabile üyelerinin birbirlerinin hayatına
müdahale etmelerinin yasak olduğunu ve herkesin bu kurala
özenle uyduğunu öğrenir. Köyde tam olarak seksen çift bulun­
maktadır.
Manchesterano köylülerle yakınlaştıkça, seksen kocanın
da modern teknolojinin cazibesine yenik düştüğünü, kabilenin
en kutsal kurallarını çiğneyerek, kendilerine gizlice birer cep
telefonu almış olduklarını öğrenir. Biraz araştırma biraz da de­
dikodu sayesinde Manny, köydeki bütün kadınların, kendi ko­
calarının telefonları dışında bu durumdan haberdar olduğunu
öğrenir.
Sonunda kendisi ile barışan Manchesterano, artık yola
devam etme vaktinin geldiğine karar verir. Son gecesinde köy­
lüler onun şerefine bir parti düzenler. Kendinden geçmiş ve
oldukça neşeli olan M;ı nchesterano, erkeklerden en azından
birinin cep telefonu sahibi olduğunu ağzından kaçırıverir.

- 65 -
R U S R U L E T İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

Partinin sonlarına doğru gelindiğinden, kimse bu açıkla­


ma ile çok ilgilenmez. Sonuçta, her bir kadının köydeki yetmiş
dokuz telefonlu erkekten haberi vardır. Yani Manny bilmedik­
leri bir şey söylememiştir.
Ertesi gün Manchesterano köylülerle vedalaşır ve yollara
düşer.
Şimdi ne olacak?

Bunları unutmayın
Köyde seksen çift var.

Her kadın, kendi kocası dışında, diğer herkes hakkın­
da her şeyi biliyor.
Kocasının cep telefonu kullandığını öğrenen her ka­
dın, kocasını hemen o gün öldürmek zorunda.
Manny bütün kadınlara, içlerinden en azından biri­
nin kocasının doğru yoldan sapmış olduğunu söyledi.
Bütün kadınlar tamamen rasyonel düşünen varlıklar.

Şimdi sıra sizde


Ne olacağını bulun.

*****

- 66 -
18
; İ G U E �i TE :< R ..\ R S ..\ L D � R I Y O R

Manchesterano, arkasında bıraktığı katliamdan habersiz bir şe­


kilde Los Angeles'a dönüp acımasız eğlence sektörü dışında
bir iş aramaya koyulur. Güvenilirlik ve referans eksiklerini,
gösterdiği aşırı gayretle kapatarak kendisine bir iş bulmayı ba­
şarır. Yeni şeyler denemeye meraklı Erik Van Basten, kısa süre
önce VBAŞ'de bir hayvan postu doldurma bölümü açmıştır ve
Manny'yi de avcıların başına getirir. Ancak Manny'nin şansı­
na, Erik'in istediği ilk hayvan, Grönland'ın en kuzeyinde yaşa­
yan kurnaz ve yakalanması zor bir bizon-penguen melezidir:
biguen.
Deniz Sincabı adlı gemisiyle ülkenin buzlarla kaplı ve hiç
de misafirperver olmayan kuzey kıyılarını araştırdıktan sonra
eli ayağı buz kesilen Manchesterano bu nadide türün bir üye­
sini, suda yüzen kusursuz bir daire şeklindeki bir buz parçası­
nın üzerinde bulur.

67
RUS RULETİNDE NASIL KAZAN I R S I N I Z

Kendisine söylendiği gibi, hayvanı görür görmez Manny


hemen Erik'i arar. Deniz Sincabı buzun kenarına geldiğinde
Erik, yörüngedeki uydusu aracılığı ile İngiltere'deki kalesinden
olan biteni canlı olarak seyretmeye başlamıştır bile.
Manny, elinde ağıyla tam da buzun üzerine çıkmak üze­
reyken, Erik onu durdurur ve buzun hem onun hem de bigue­
nin ağırlığını kaldıramayacağını ona anlatır. Yine de endişelen­
memesini, çünkü Manchesterano'nun hayvanı gemisinin kena­
rından da yakalayabileceğini söyler. Ancak kesinlikle hayvana
uzaktan ateş etmemesini tembihler çünkü kurşun yarası deri­
nin bütünlüğünü bozacağından, VBAŞ'deki içi doldurulmuş
hayvan sergisi için hiç iyi neticeler doğurmayacaktır.
Onun yerine Erik şöyle bir plan yapar: Deniz Sincabı'nın
hızı, biguenin hızından dört kat fazla olduğundan, hayvan yi­
yecek aramak için buzu parçasını terk ettiğinde Manny onu is­
tediği anda yakalayabilir. Hayvan denize atlamak için harekete
geçtiğinde Manny onu doğru bir şekilde takip ederse, bigue­
nin buzu terk edeceği noktaya ondan önce vanp, hayvanı ko­
laylıkla ele geçirebilir.
Buz kütlesi kusursuz bir daire şeklinde olduğu için, merke­
zinin kenara olan uzaklığı doğal olarak tam bir yarıçap oluştur­
maktadır. Manny'nin Deniz Sincabı ile katetmesi gereken mesa­
fe, biguenin denize atlamak için katetmesi gereken mesafeden
daha fazla olacaktır çünkü Manny'nin gemiyle buz kütlesinin et­
rafından dolaşması gerekecektir. Yine de, Manny bir gerzeklik
yapmadıkça dairenin yan çevresinden fazla yol almamalıdır. De­
niz Sincabı, biguenin karada yaptığı hızdan dört kat daha hızlı
ilerlediğinden, Manny kolaylıkla avının önüne geçebilecektir.

- 68 -
MANCHESTERANO İLE KARGAŞA

Van Basten anlatmaya devam eder. Şayet biguen buz küt­


lesinin kenarına Manny' den önce gelecek olursa kolaylıkla ka­
çabilir çünkü biguenin sudaki hızı gerçekten çok etkileyicidir.
Aynca su altında da yol alabilir ve aynca (bu kitapta sürekli
ortaya çıkan) köpekbalıklanndan da korkmaz.
Erik'in ilgilenmesi gereken bazı şeytani meseleler vardır,
bu yüzden bağlantıyı kesmek zorunda kalır. Ama gitmeden
önce Manny'ye, bigueni kesinlikle yakalaması gerektiğini, yok­
sa anında Huckleberry'ye geri gönderileceğini söyler. Bir kutu­
nun içinde: Van Basten tarzı.
Manny bu macerayı sonlandırmak için işe koyulur ama
yeni patronunun bütün talimatlarını harfiyen uygulamasına
rağmen, biguen buzun kenarından suya dalarak okyanusun de­
rinliklerinde gözden kaybolur. Bunu duyan Erik öfkeden ku­
durur ve Manchesterano'nun beceriksizliğini, bu başarısızlığın
sebebi olarak gösterir. Manny'yi anında kovar ve onu eski ko­
medilerde görmeye alışkın olduğumuz türden bir yoksulluğa
terk eder.
Bütün bunların yanında, Manchesterano yanlış hiçbir şey
yapmadığını düşünmektedir. Bir kez olsun soytarılığı bir kena­
ra bırakıp ailesine, hayranlarına ve en önemlisi kendisine, içi
doldurulacak bir biguen yakalayamamasının kendi hatası ol­
madığını kanıtlayabilecek midir?
VBAŞ'nin filosundaki bütün gemiler gibi, Deniz Sincabı
da ani dönüşler yapabilmekte ve sıfırdan en yüksek hıza çok
kısa sürede çıkabilmektedir. Ne tuhaftır ki, biguenler de aynı
özelliklere sahiptir.

- 69 -
RUS RULETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Bunları unutmaym
Buz kütlesinin çapı 30 metre.
Deniz Sincabı, biguenin karada gittiğinden dört kat
daha hızlı yol alıyor.
Bigueni denizde yakalamak imkansız.
Kolaylık olsun diye n sayısını 3, 14 olarak alabilirsi­
niz.
Deniz Sincabı, bigueni takip ediyor ve daima bigue­
nin yaklaştığı kenara doğru hareket ederek hayvan­
dan önce oraya varmaya çalışıyor.

Şimdi sıra sizde


Deniz Sincabı'ndaki Manny nasıl oldu da bigueni yakala­
mayı başaramadı?
Ya da diğer bir deyişle - biguen, Manchesterano'yu nasıl
atlattı ?

*****

70 -
MANCHESTERANO İ L E KARGAŞA

Deniz Sincabı

Şekil 1 Biguen, Deniz Sincabı'nı atlatır

71
.. , .. ,

I V. BO LUUV1

jemima Planet ve Dostlar

Jemima çok çalışkandır, hatta süper çalışkandır; bir güneş gibi


parlar, gülümser, keyif alır ve dünyayı kurtarır falan. Yeryüzü
Dostları adlı bir dernekte senelerce çalıştıktan sonra buradaki
insanların, petrol platformlarında yunus yemekten daha elle
tutulur işler yapmayan bir grup hippi olduğuna karar verir.
Sonunda kendi yenilik-öncesi-modernlik-sonrası yeşil aktivist
grubunu kurar: Los Amigos del Soil*. Aktivist dostları tarafın­
dan nefes kesici şekilde özgünlükten yoksun olmakla suçlanan
ve yeşil medya tarafından dışlanan Jemima, kendi titrek eko­
savaşçı grubunu kurmak için Belize' e uçar ...
Şimdi hızla günümüze geliyoruz ...

• Yeryüzü dostları'nın İspanyolcası ( y.n. ) .

73
R U S RULETİNDE NASIL KAZAN I R S I N I Z

Los Amigos, Van Basten M&M fabrikasının sıradan yan­


kesicilik ve sahtekarlık işlerinden fazlasını gizlediğini fark eder.
Gerçekten de fabrikanın sınırlan içinde gizli bir biyokimyasal
nükleer silah tesisi çalıştınlmaktadır. Buna bağlı olarak küçük
bir atı güçlendirecek ve/veya öldürecek kadar ebola destekli
plutonyum istiflenmiş durum dadır. Los Amigos harekete geç­
meye karar verir ve ilk maceralarında onlara katılma sırası size
gelir.
Böylece Jemima Planet ve Los Amigos del Soil mace­
raları başlar...

74 -
19
:< UiS �L O L ,1 � Y � ı' 1 ± T Tİ :: � 'r<
,

Jemima görev hakkında araştırma yaparken, şans eseri Erik'in


küskün çalışanlarından birinin bloguna rastlar. Bunun Van
Basten zırhında zayıf bir nokta olabileceğini düşünerek, blog­
cunun kimliğini ortaya çıkarır: Gaston le Pis.
Erik, VBAŞ Biyonükleer Programının başına istekli çırak­
larından birini getirince, yıllar boyunca sadık bir hizmetkar
olan Gaston, kendisini hiçe sayılmış hisseder. Jemima'dan ge­
len e-postayı okuduğunda nükleer programı alaşağı edip, hale­
finin kovulmasını sağlayıp onun yerine geçerek, parçaları bir
araya getirdikten sonra Erik'in güvenini kazanmak için en uy­
gun müttefiki bulduğunu anlar.
Jemima'ya tesise girmesi için gerekli olan gizli bilgileri
iletmeye karar verir. Ancak bir sorun vardır: Amerika 199 1 'de
interneti çaldığından beri CIA, her türden elektronik iletişim

75
RUS RULETİ NDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

yöntemine müdahale edebilmektedir. Bu yüzden başlangıç ile­


tilerini e-posta ile yolladıktan sonra Gaston, başka bir iletişim
yöntemi bulmak zorunda kalır. Los Amigos'a verilen bilgilerin
CIA'in eline düşmesi durumunda, bütün VBAŞ operasyonları
mahvolacaktır. Bu da kötü olur. Hem de çok kötü.
Gaston bu yüzden çok daha güvenli ve ilkel bir bilgi alış­
veriş yöntemini benimsemeye karar verir: Kraliyet Posta Teş­
kilatı. Teslimat sırasında postanın kurcalanmaması için Gas­
ton, İngiltere'nin en çok satılan elektronik asma kilitlerinden
olan Dayanıklı asma kilitler: ölüm-büyüsü-kuantumu kilitlerin­
den faydalanmayı tercih eder. Bu kilitleri, elektronik anahtarı
olmadan açmaya kalkışan biri olursa, nano boyutlarda bir siya­
nür kapsülü parçalanarak elli adımlık bir alan içindeki herkesi
öldürmektedir. Ayrıca onların dostlarını ve evcil hayvanlarını
da. Ve William Shatner'ı. Ayrıca posta herhangi bir şekilde
kurcalansa bile yine öldürücü gaz ortaya çıkacaktır. Yani sis­
tem oldukça güvenlidir.
Bu aşırı güvenliğin ortaya çıkardığı bir de sorun vardır -
Jemima postayı nasıl açacak? Görünen şu ki Erik, elektronik
anahtarı ayrıca gönderemez çünkü CIA hemen' işin içine girer.
Bir diğer sorun, her türden iletişim yönteminde CIA teh­
likesi bulunduğu için, Gaston'un tertipleyeceği kurnaz planı
daha Jernima'ya açıklamadan CIA'in her şeyden haberi olma
ihtimalidir. Bu yüzden, çok yüksek seviyede bir şifreleme yön­
temi kullanılmalıdır. Ne var ki, şifreyi çözecek elektronik
anahtarı Jemima'ya önceden gönderemez çünkü CIA bu anah­
tara sahip olursa bütün sırları anında ele geçirebilir.
O halde Gaston, gerekli bilgileri CIA'in eline düşürme-

- 76 -
J EM I MA P L A N E T V E D O S T L A R

den Jemiına'ya nasıl yollayacak? Kullanabilecekleri tek yöntem


e-posta olacağı için, yapacakları her türlü plandan CIA'in ha­
berdar olacağını farz edersek, Gaston'un iyi bir şeyler düşün­
mesi lazım.
Ama ne?

Bunları unutmayın
Her türlü posta, asma kilitle mühürlenecek.
Güvenliği sağlanmamış her türlü ileti CIA tarafından
takip edilecek.

Bu yüzden Gaston, Jemima'ya asma kilitlerin anah­
tarlarını gönderemiyor.

Şimdi sıra sizde


Gaston bu çok önemli bilgileri CIA'in eline düşürmeden
Jemima'ya nasıl iletebilir?

****

77 -
20
'1, � S : L O 1_ CU O � V i \ = 'ı G C E C i ',\ ı_ E R =
� C .'... ,1 f 1 .'... L i 1, E GE LC = ,ı '

Gaston tarafından Jemima'ya gönderilen ve hayati önem taşı­


yan bilgiler sayesinde titrek aktivist grubunuz, plutonyum yağ­
malamak ve dünyadaki bütün çevre haydutlarına sağlam bir
darbe indirmek amacıyla Van Basten tesislerine sızmayı başa­
rıyor. Ancak içeri girer girmez, laboratuvarlara giden yol üze­
rindeki güvenlik sistemlerinin hiç de beklediğiniz gibi olmadı­
ğını anlıyorsunuz ...
Görünüşe göre Erik, 1970'lerin superfunk müziğinin sıkı
bir hayranıymış. Laboratuvara giriş için bazı renkli lambaları,
The Parliament grubunun "Tear the Roof off the Sucker" şarkı­
sının melodisiyle eşzamanlı olarak ile açıp kapamanız gerekiyor.
Üç tane ışık var: Kırmızı, Mavi ve Yeşil. Bu ışıklar direkt
olarak laboratuvar kapısının frekans-odaklı kilit açma sistemi­
nin üzerini aydınlatıyorlar. Bir şekilde.
Her ne kadar Gaston size ışıkları açma-kapama sıralama­
sını vermiş olsa da, bir engel var: Işıklar laboratuvar kapısının
hemen yanında, ama açma kapama düğmelerinin bulunduğu

78
J E M I M A PLANET VE DOSTLAR

kontrol odası bir üst katta. Yani kontrol odasından ışıklan


görmek mümkün değil. Kontrol odasında üç düğme var. Bun­
ların her biri farklı bir ışığı kontrol ediyor ama hangisi olduğu­
nu bilmeye imkan yok; çünkü düğmelerin yanında belirleyici
bir işaret falan da mevcut değil. Düğmelerin hepsi "Kapalı"
konumunda duruyor. Böylesine karmaşık bir meskene tecavüz
durumunda zaman çok kısıtlı olduğundan, doğru sırayı girme­
den önce gidip ışıklan kontrol etmek için tek bir şansınız var.
Sıralamayı doğru girmek için (K-M-Y-M-K-Y-M-Y) hangi
düğmenin hangi ışığa komuta ettiğini nasıl belirlersiniz? Elini­
ze yüzünüze bulaştırmadan bunu yapabilir misiniz?

Bunları unutmayın

Kontrol odasının içinde üç tane düğme var - onlara
1, 2 ve 3 diyelim.
Laboratuvar kapısını aydınlatan üç farklı renkli ışık -
onlara da K, M ve Y diyelim.
Düğmelerin hangi ışıklan kontrol ettiğini bilmiyorsunuz.

Düğmelerin bulunduğu yerden ışıkları görmek müm­
kün değil.
Kontrol etmek amacıyla ışıkların olduğu yere inip
geri dönmek için sadece tek bir hakkınız var.

Şimdi sıra sizde


Hangi düğmenin hangi ışığı kontrol ettiğini tespit edin.

***

- 79 -
21
r-ı E R ŞEY 3 =R b P Ü ::; Ü :< L E --: °" Ş ı_ °" C � . .

Bir şekilde hangi düğmenin hangi ışığı yaktığını buldunuz,


doğru sırayı girdiniz ve laboratuvara sızmayı başardınız. Ar­
dından plutonyum solüsyonunu buldunuz ve içine ebola virü­
sü karıştırılmış radyojenik sıvı dolu 12 litrelik bir kapla birlikte
kaçmayı başardınız.
Kısa süre sonra ikinci göreviniz önünüze seriliyor: Labo­
ratuvarın basınç ve ısı denetiminin dışına çıktığınızda kritik
kütle yoğunluğuna ulaşıp anında erimeye neden olmamak
için, plutonyum bileşiğini 6 litreyi aşmayan miktarlara bölme­
niz gerekiyor. Böylesi bir operasyon için derinlemesine yaptı­
ğınız planlara rağmen, yanınıza uygun bir kap ya da ölçme
aleti almayı unutmuşsunuz.
Ama şansınıza, yanınızda bu iş için feda edebileceğiniz iki
tane boş meşrubat şişesi var. Ne var ki şişelerden biri 8, diğeri
ise 5 litrelik.

80
JEMIMA PLANET VE DO STLAR

Bunları unutmayın
Elinizde 1 2 litrelik kabın içinde duran 1 2 litrelik plu­
tonyumla başlıyorsunuz.
Buna ilaveten 8 ve 5 litrelik iki şişeniz daha var.

Kap ve şişelerden hiçbirinin üzerinde miktar belirten
bir işaret yok.
Plutonyumun içinde çok küçük, radyoaktif köpekba­
lıklan var. Nano-köpekbalıkları.

Şimdi sıra sizde


1 2 litrelik plutonyumu, her biri 6 litre alacak şekilde iki
şişeye pay edin.

***

- 81
22
\ C 0 E \ -' .:, _ : G : ' . E f ı R � ' . C' E \ : \ C 0 R LJ

Güvenli bir şekilde taşımak için plutonyumu iki kaba eşit mik­
tarda dağıttıktan sonra son sınavınızla karşılaşıyorsunuz:
Özgürlüğe kavuşmak için karşınızda aşmanız gereken de­
rin bir vadi var. Buradan geçiş sadece eski bir asma köprü ile
sağlanıyor. Köprünün birçok tahtası eksik olduğundan, bastığı­
nız yeri görmeden köprüyü güvenli bir şekilde geçmeniz nere­
deyse imkansız.
Ne yazık ki vakit gece, bu yüzden bastığınız yeri görmek
için bir fenere ihtiyaç duyuyorsunuz ve bütün grupta sadece
bir kişinin feneri var.
Aksi gibi, köprü oldukça dayanıksız ve aynı anda sadece
iki kişinin ağırlığını taşıyabiliyor. Ayrıca köprü çok uzun; da­
ğın yamacının etrafında yılan gibi kıvrılıyor.
Üstelik foyanız ortaya çıkmış durumda: Erik'in emrindeki
adamlardan oluşan bir grupla aranızda sadece on beş dakikalık
mesafe var ve adamların hepsi oldukça öfkeli görünüyor.

- 82
J E M I MA PLANET VE DOSTLAR

Bütün bunlar yetmezmiş gibi, üzerinizde taşıdığınız teçhi­


zata göre karşıya geçmeniz farklı sürelerde gerçekleşecek:

Bir dağ keçisi kıvraklığına sahip olması ile tanınan


Jemima, sadece bir dakikada karşıya geçebilir.

Siz de oldukça atik sayılırsınız ama taşıdıklarınız yü­
zünden köprüyü geçmeniz iki dakika sürecek.

6 litrelik plutonyumu 12 litrelik kabın içinde taşıyan
Leon, hala düzgün bir şekilde ilerleyebiliyor, o da
beş dakikada karşıya geçebilir.
8 litrelik küçük şişeyi taşıyan Jean-Paul-Jean, kıymetli
yükünü dökme korkusuyla sekiz dakikadan daha kısa
sürede köprüyü geçemez.

Van Basten'in öfkeden kuduran ordusu sizi tepelemeden önce


karşıya geçip köprüyü yakmak için, kendinizi ve takımınızdaki
diğer üç kişiyi on beş dakika içinde güvenli bir şekilde köprü­
den nasıl geçireceksiniz?

Bunları unutmayın
Fener olmadan köprüden karşıya geçmek mümkün
değil.

Aynı anda yalnızca iki kişi köprüden geçebilir.

Sadece bir tane feneriniz var.
Her birinizin köprüyü geçmesi farklı sürede gerçekle­
şiyor:

Jemima - bir dakika.

- 83 -
R U S RULET İ N D E NASIL KAZAN I R S I N IZ

Siz - iki dakika.


Leon - beş dakika.

Jean-Paul-Jean - sekiz dakika.
Oh, ayrıca nehirde köpekbalıkları var. Ya da kaplanlar.
Hayır, şimdi farkettim - kocaman tavuklar.

Şimdi sıra sizde


Köprüyü geçmek için on beş dakikanız var.

***

- 84 -
23

Herkesin karşı tarafa sağ salim geçmesinin ardından Jemima


tam keyiflendiği sırada, şeytani Van Basten çetesinin karşı ta­
rafta görünmeye başladığını fark ettiğinde birden keyfi kaçı­
yor. Adamların hepsinde birer fener var ve ne bir teçhizat ne
de gelişigüzel kaplara yerleştirilmiş plutonyum taşıyorlar. Je­
mima adamların yaklaşık bir dakikada köprüyü geçeceklerini
tahmin ediyor. Köprüyü nasıl yok edebileceğini düşünüyor:
ipler, kesmek için çok sert; yakmaya kalksa, iplerin tutuşması
zaman alacak. Bu yüzden, peşlerinden gelenlerin köprüyü geç­
mesini engellemenin en iyi yolu köprüyü havaya uçurmak.
İşin bu noktaya geleceğini önceden tahmin ettiğinden, J e­
mima yanında oldukça karmaşık kimyasal bileşenleri olan bir
bomba getirmiş. Bu bomba sadece köprüyü havaya uçurmakla
kalmayıp, dağın büyük bir kısmını da moloz haline getirebile­
cek patlayıcı güce sahip.

- 85
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZAN I R S I N I Z

Bombayı köprünün payandalarından birine yerleştirdikten


sonra, tam patlatmak üzereyken, Jemima'nın aklına gaddarca
bir kurnazlık geliyor. Köprüyü havaya uçurmak için acele et­
memeye, Van Basten itlerinin köprünün üstüne çıkmasını
beklemeye karar veriyor. Böylece yanındaki eko-tavşancıkların
yakalanmasını engellemekle kalmayacak, dünyayı Van Bas­
ten'in en şeytani yardakçılarından da kurtarmak gibi daha bü­
yük bir fayda sağlayacak. Güzel. Yani köprüyü havaya uçur­
mak için kırk beşinci saniyeyi beklemeli - böylece bütün müf­
reze aynı anda köprünün üzerinde bulunacak, ama en hızlıları
bile patlama anında güvenli bir şekilde karşı tarafa adım at­
maktan hala çok uzakta olacak.
Heyhat, ileri teknoloji ürünü bombanın üzerinde bir zam­
anlama devresi yok, bu yüzden Jemima'nın kırk beş saniyeyi
kendi kendine hesaplaması lazım. Yeni ile eskinin muhteşem
bir şekilde yan yana gelişi bu olsa gerek, yanında kırk beş sa­
niye saymasına yardımcı olmak için sadece eski usul iki adet
bomba fitili var. Fakat her bir fitilin altmış saniyelik olduğunu
fark etmesiyle Jemima hayal kırıklığına uğruyor. Dahası, bun­
lar düzensiz yanan fitiller. Yani Jemima bu fitillerin boyunu
biraz kısaltarak kırk beş saniyeyi ayarlayamaz.
Bu iki fitili kullanarak kırk beş saniyelik süreyi nasıl ayar­
layacak?

Bunları unutmayın

İki adet bir dakikalık bomba fitili.
Fitiller düzensiz.
Yanınızda kibritiniz var.

- 86 -
J EM I MA P L A N E T V E D O S T L A R

Şimdi sıra sizde


Kırk beş saniyelik süreyi ayarlayın.

***

- 87 -
. , . ,

V. 8 0 L U U'-'1

Richard ve Cengiz

Asya. MS 1 195. 4 Mart. Çay saati.


1. Richard - ne adam ama ! Bilinenin ve modern sinema­
nın aksine, aslında kendisi bir aslan değildi, alt tarafı bir
adamdı. Gerçi bir rivayete göre hayatında bir kere aslan görm­
üştü. Ancak görmek ile olmak arasında oldukça derin bir uçu­
rum vardır. Bir aslan olmamasına rağmen, ki bu oldukça üzü­

cüdür, yine de kendisi İngiltere'nin en büyük krallarından biri


olarak kabul edilir. Her neyse, Richard bir süredir Ortado­
ğu' da takılmakta, Haçlı seferi falan yapmaktadır. Sonunda sı­
kılmaya başlar.
Kutsal Topraklara doğru yola çıkmadan, ölmeden önce
yapmak istediği şeylerin bir listesini çıkarmıştır. Akka' da bu
listeyi gözden geçirirken, artık burada yapacağı hiçbir şeyin
kalmadığını fark eder:

- 89 -
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z


Kudüs'ü ele geçir J

Kutsal Kase'yi bul J

Birkaç güzel tatil resmi çektir J


Nazilerle yüz J

Yunus ye J
Elektriği keşfet J
Böylece Richard evine doğru yola koyulmaya karar verir . . .

- 90 -
24

:< I Z "' R , ,1 I Ş E :< ,1 E :< LE Y İ Y İ �I

Ayrılmaya karar verdikten sonra Richard şövalyelerini toplar,


gemisine atlayıp açık denizlere doğru yelken açar. Ne yazık ki,
yapılan hazırlıklar sadece bundan ibarettir. Çıkılan yolculuğun
delişmen yapısı yüzünden Richard ve şövalyeleri kendilerini
bilmedikleri bir okyanusun ortasında bulurlar. Gürültü patırtı
içinde, nereye gittiklerinden bile haberleri yoktur. Bunlar yet­
miyormuş gibi, kimse gemide yön bulmalarına yardımcı olabi­
lecek bir şey bulamaz: ne bir harita, ne bir pusula, ne de GPS.
Neyse ki Bilge Merlin, muazzam zihninin sınırlarını zorla­
yarak, içine düştükleri duruma bir çözüm önerisi getirir. Lima­
nı terk ettiklerinden beri gökyüzünü seyrettiğini anlatır. Her
gece yıldızların bulunduğu noktaları takip ederek, nerede ol­
duklarını izlediğini söyler. Ayrıca bu yöntemi kullanarak gemi­
lerine, yuvaları olan İngiltere'nin pek güzel sahillerine kadar
yol gösterebileceği konusunda Richard'ı temin eder. Merlin'in

91
R U S R U L E T İ N D E N A SI L KAZA N I R S I NI Z

dediğine göre; şu anda ilerledikleri doğrultuda tam olarak on


bir saat boyunca yollarına devam edip, ardından doğuya dön­
dükten ve bu yönde dosdoğru ilerledikten sonra iki hafta için­
de Portsmouth'a varacaklardır.
Gemi tayfası kutlamalara başlamadan önce Merlin onların
bütün heveslerini kursaklarında bırakır: Önlerindeki uzun me­
safe göz önüne alındığında diye açıklar, gemi tam zamanından
birkaç dakika önce ya da sonra bile döndürülecek olursa, rota­
sından birkaç derece sapabilir. Böyle olması durumunda yuva­
larına varma umutlan toptan suya düşer. Tabii kimsenin süre
tutacak bir saati yoktur, ama henüz her şey bitmiş değildir: İç­
lerinden biri şans eseri güvertenin altında biri sekiz saatlik, di­
ğeri de beş saatlik olmak üzere iki tane kum saati bulur.
Bilge Merlin su götürmez şekilde bilge olsa da, sayılarla
arası hiçbir zaman çok iyi olmadı; hatta dürüst olmak gerekir­
se kendisi biraz hesap özürlü. Bu yüzden Richard, kum saatle­
rini kullanarak on bir saati tam olarak hesaplama görevini size
veriyor. Kendinizi baskı altında hissetmeyin, ama gün bitme­
den bu işi yapmanın bir yolunu bulamazsanız Richard kelleni­
zi uçurmakta tereddüt etmeyecek.
Size sunulan bu görev kesinlikle çok zor, ama kaçmayı ba­
şarma ihtimaliniz daha düşük. Denizin ortasındasınız ve en ya­
kın kara parçası kilometrelerce uzakta; güvenli bir yere ulaşa­
madan önce susuzluktan öleceğinize hiç şüphe yok. Aynca ka­
bul edin, yüzme bile bilmiyorsunuz. Üzerinizdeki savaş zırhı ile
batacağınız da şüphesiz. Ve bu gece dolunay var, yani denizkız­
lan iş başında her zamanki hınzırlıklarını yapıyorlar. Üstelik
söylememe gerek yok herhalde, deniz köpekbalıklanyla dolu.

92
RI C H A R D VE C E N G İZ

Bunları unutmayın
Biri sekiz, biri beş saatlik olmak üzere iki tane kum
saatiniz var.

Şimdi sıra sizde


On bir saati tam olarak hesaplamak zorundasınız.

***

- 93 -
25
'.:: E ' I G i Z ' E '. : R Z i Y .:, R E T

Tebrikler. Kum saatleriyle olan sorunu çözerek harika bir iş


başardınız. Silah arkadaşlarınız, mürettebat ve Kral oldukça et­
kilendi. Ancak ne yazık ki Merlin'in ilk başta yaptığı hesapla­
malar kesinlikle yanlıştı. Rüzgarın elverişli olmaması, tuhaf ha­
va durumu ve bir çeşit zaman-yolculuğu-teleportasyon-cihazı
yüzünden gemi Moğolistan'a vardı. Daha da kötüsü, çılgın
Moğol Cengiz Han'ın gözcüleri sizi fark etti. Ordusu da muh­
temelen çok uzaklarda değil.
Richard askerlerini karaya çıkartıp savaş pozisyonuna ge­
çiriyor. Şans eseri, geminin karaya yanaştığı yer bir dağın te­
pesi. Kelimeleri kifayetsiz bırakan uçuk kralımız, uzakta Cen­
giz'in askerlerinin de hazırlandığını görebiliyor. Savaşlardaki
korkusuzluğu, adamlarının yüreğine verdiği yenilmezlik ilhamı
ve muhteşem İskoç aksanı ile tanınan Richard, aslında çok iyi
bir matematikçi ve her şeyi trigonometrik olarak anlama ko-

- 94 -
RICHARD VE CENGİZ

nusunda rakip tanımıyor. Bu yeteneklerini kullanarak düşman


ordunun tam olarak 20 mil kadar uzakta olduğunu belirliyor.
Düşman ordusunun hareketlerini takip etmek ve bir umut,
planlarını öğrenmek için öncü olarak Merlin'i ileri gönderiyor.
Çok kötü bir astronom, matematikçi ve (birinin bunu
söylemesi gerek) büyücü olmasının yanında, Merlin kılık de­
ğiştirmede uzman ve çok iyi bir casus. Richard ona doğrudan
düşman kampına gitmesi, ne kadar şey öğrenebiliyorsa öğren­
mesi ve ardından geri gelip her şeyi kendisine anlatması emri­
ni veriyor. Daha sonra vakit kaybetmeden Moğollar'ın olduğu
tarafa gidecek, sonra yine Richard' a geri dönecek ve böyle de­
vam edecek . . . Bu kitapta sıkça ortaya çıkan tesadüflerden biri
olarak, Merlin Richard'ın kampından ayrıldığı anda iki ordu
birbirine doğru ilerlemeye başlıyor.
Plutonyumdan yaratılmış atı üzerinde bir başına yolculuk
eden Merlin, sabit bir şekilde saatte tam olarak 30 mil hızla
yol alıyor. Hepsi atlı süvarilerden oluşan Moğol ordusu, taşı­
dıkları ağır silahlara ve çoğunun kleptoman olmasına rağmen
saatte 1 1 mil hızla ilerliyor. Richard ve şövalyeleri, zırhlarının
ağırlığından ve yürüyerek yol aldıklarından dolayı ancak saate
4 mil hızla hareket edebiliyorlar.
Cevap vermeniz gereken soru şu: Merlin'in sihirli atının,
katettiği mil başına enerji kaynağından 1 gram plutonyum
harcadığını düşünürsek, iki ordu karşılaştığında at kaç gram
plutonyum kaybetmiş olacak? Merlin binicilikte usta; nazik fı­
sıldamaları ve cesaret vermesi ile atını aniden hızlandırabilyor,
aynca ona ani dönüşler yaptırabiliyor. Aslına bakarsanız sür­
düğü şey, bir biguen bile olabilir!

- 95 -
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z

Bunları unutmayın

20 mil uzaklıktaki iki ordu birbirlerine doğru harekete
geçiyor.
Richard'ın ordusu saatte 4 mil hızla ilerliyor.
Cengiz' in ordusu saatte 1 1 mil hızla ilerliyor.
İki ordu birden harekete geçtiği anda Merlin, Ric­
hard'ın ordusunun tarafından yola çıkıyor. Ordular
birbiriyle karşılaşıncaya kadar, İki ordu arasında gi­
dip gelmeye başlıyor. Saatte 30 mil hızla yol alıyor.

Şimdi sıra sizde


Merlin'in katedeceği mesafeyi ve böylece radyoaktif atı­
nın ne kadar plutonyum harcayacağını bulun.

***

- 96 -
26
r-ı .:, R E ,: G E ZG : r1 L E R İ

Merlin'in, Moğolların planını en ince ayrıntısına kadar Ric­


hard'a bildirmesine rağmen, çarpışma üç dakikadan daha kısa
sürer. Moğollar sayıca üstündür. Savaşın, Churchill'in yazdığı
Britanya Tarihi adlı kitaba giremeyeceği kesindir. Richard ve
şövalyelerinin etrafı sarılır; birlikte hapse düşerler ve kendileri­
ni ölümden daha kötü bir sona hazırlamaları söylenir.
Yabancı istilacıları topluca idam ederek öldürmek isteyen
adamlarının baskısına rağmen, mantık problemlerine karşı dil­
lere destan düşkünlüğü ile tanınan Cengiz, tutsaklarına bir so­
ru sormaya karar verir. Doğru yanıt verirlerse serbest kalacak­
lar, aksi takdirde korkunç bir şekilde öldürüleceklerdir.
Bunu duyan Richard, bu barbarların zihinsel yetenekle­
rinden çok etkilenmemiş olacak ki, öneriyi hemen kabul eder.
Cengiz ellerini ovuşturur ve harika bir gece için hazırlıklara gi­
rişir: mantık, ölüm ve köpekbalıkları - muhteşem. Richard ve

- 97
RUS RULETİ N D E NASIL KAZAN I R S I N IZ

şövalyelerinin gözleri bağlanır ve her birinin başına bir şapka


geçirilir. Cengiz, onları bir daire oluşturacak şekilde oturtur.
Sessiz olmalarını söyleyip, başlarına nasıl bir bela açtıklarını
anlatmaya başlar:

H epinizin başında bir şapka var, diye başlar açıkla­


maya. Şapkalardan bazıları kırmızı, bazıları mavi;
ama hiçbiri san değil. Gözleriniz açıldığında yanınız­
dakilerin şapkalarının rengini görebileceksiniz. Ama
şapkaların rengi hakkında konuşmak, işaretleşmek fa­
lan kesinlikle yasak. Olay şu, içinizden en az bir kişi
ayağa kalkıp kafasındaki şapkanın rengini doğru tah­
min edecek. Bunu başarabilirseniz, hepiniz özgür ka­
lacaksınız. Hiç kimse ayağa kalkmazsa veya ayağa
kalkan kişi yanlış renk söylerse hepiniz öleceksiniz.
Bunun için kendi aranızda istediğiniz kadar konuşup
plan yapabilirsiniz. Ama önceden belirtildiği gibi,
kimsenin şapkasının rengi hakkında konuşmak yok.
Son olarak, içinizden en az bir kişinin mavi ve en az
bir kişinin kırmızı şapkası var; yani bütün şapkaların
renginin aynı olma ihtimali yok.

Ne yazık ki savaştaki kayıplardan biri Merlin'di. Kral ve şöval­


yelerinin kurtulmak için tek umudu artık Kum Saatlerinin
Efendisi, yani sizsiniz.
İçinizden en az bir kişinin ayağa kalkıp, şapkasının rengi­
ni doğru tahmin ederek sizi özgür kılması için nasıl bir plan
yapacaksınız?

- 98 -
R I C H A R D V E C E N G İZ

Bunları unutmaym
Şapkalı bir grup adam.

Şapkalar ya mavi ya da kırmızı.
Her iki renkten de en az bir şapka var.
Şapkaların rengini herhangi bir şekilde tartışmak ke­
sinlikle yasak.

En az bir kişi ayağa kalkıp şapkasının rengini doğru
olarak söylerse, herkes özgür kalacak.
Kimse kalkmazsa, ya da ayağa kalkan kişi şapkasının
rengini yanlış tahmin ederse herkes öldürülecek.

Şimdi sıra sizde


Şapkalar dağıtılmadan önce, önünüzdeki seçenekleri göz­
den geçirmeniz ve içinizden birinin doğru tahminde bu­
lunabilmesini sağlayacak bir plan yapmanız için size biraz
süre veriliyor.

*****

- 99 -
27
� "" ::; : : 1 ,� Ü ::; E V r' E R '- E R :

Bu lanet olası toprakları istediği anda terk etme özgürlüğünü


kazanan Richard, saçma sapan bir hamle ile bir Moğol zaferi­
nin peşinden koşmaya karar verir. Böyle bir sefere girişmenin,
onca zahmete fazlasıyla değeceğini düşünmektedir.
Richard'ı bu fikrinden caydıramayan danışmanları, yar­
dım almadığı takdirde yine korkunç bir sonla karşılaşacağı ko­
nusunda onu ikna etmeyi başarırlar. İlk başta hiçbir müttefik
ortaya çıkmazken, Richard'ın adamları ödül olarak altın dolu
keseler saçmaya başlayınca etrafta "dostlar" türemeye başlar.
İlk bakışta Cengiz'in kan davalı kayınbiraderi, derebeyi Erask
Vanck Bastranktz bunların arasında en güven verici olanıdır.
Zorba eniştesini tepelemek için sürekli fırsat kollayan
Erask, sağlam bir ödül karşılığında klanının hizmetlerini sun­
mayı kabul eder. Cengiz'in adamlarından sadece 63 tanesi li­
derlerine sadık kalmayı seçer. Erask bunların hepsinin icabına
bakacağı konusunda Richard'a teminat verir. Ancak ödeme

100 -
R I C HARD VE CENGİZ

vakti geldiğinde işler biraz karışır. Erask, ödemenin, Ric­


hard'ın Arap seferleri sırasında eline geçirdiğini duyduğu paha
biçilmez altın zincirle yapılmasını ister. Agrabar Sultanı'ndan
çalınan zincir, akıllara durgunluk veren bir tesadüf eseri, birbi­
rinden bağımsız altmış üç adet halkadan oluşmaktadır. Ric­
hard anlaşmayı gönülsüzce kabul etse de, zincirin aşın değerli
olmasından dolayı ödemeyi iş bitmeden yapmaya yanaşmaz.
Diğer taraftan Erask da, Batılılara ve Bush'un dış politikasına
karşı duyduğu şüpheden dolayı, Richard'ın anlaşmaya uyma­
yacağından korktuğu için ödemenin sonradan yapılmasına
karşı çıkar.

vs.

Şekil 2 Paha biçilmez altın zincirin bir bölümü

Sonunda orta noktada buluşurlar. Başarıyla sonuçlanan


her bir seferden sonra, Richard zincirin bir halkasını teslim
edecektir. Böylece her iki taraf da olası bir yamuktan korun­
muş olacaktır.
Ancak küçük bir sorun vardır: Erask, zincirin güzelliğinin
kaybolmasından endişe etmektedir. Bu yüzden üç kereden
fazla kopanlmamasını talep eder. Richard'ın ve en yakın da­
nışmanlarının elleri kollan bağlanmıştır. İşleri yoluna koymak
için yine sizi çağırırlar.
Zinciri üç kereden fazla ayırmadan, 63'e ulaşana kadar
Erask'ın her bir cinayeti için bir zincir halkası almasını nasıl
sağlarsınız?

1 01
R U S RU LETİ N D E N A S I L KAZAN I R S I N I Z

Buyrun buradan yakın.

Bunları unutmaym

63 halkadan oluşan düz bir zincir.
Üçten fazla halka ayrılmamalı.

Şimdi sıra sizde


Richard'a öyle bir yöntem önerin ki, 63 adamın hepsi
ölene kadar her bir cinayet için tek bir halka versin ve yi­
ne de zincirden üç parçadan fazla çıkarmasın.

****

- 1 02 -
28

Ne yazık ki bir kere daha dahiyane çözümünüz boşa gider.


Ancak bu sefer ne Merlin'in astronomideki beceriksizliği, ne
de Richard'ın şaşmaz kibiri yüzünden. Bu sefer her şey Bas­
tranktz Klanı'nın önerdiği vefasız dostluk yüzünden boşa gi­
der. Tam savaş günü, Erask ve adamları Richard'ı yarı yolda
bırakırlar.
Adamlarının büyük kısmının Moğol orduları tarafından
dağıtıldığını gören Richard, kahramanca bir tavırla Cengiz'i
düelloya davet eder. Kazanan her şeyi alacaktır. Cengiz bu
teklifi kabul eder. İkisi de hak ettikleri şeye kavuşur: ölüme.
Vücutlarından koparılan Richard ve Cengiz'in ruhları,
cennetin kapısında beliriverir. Şaşırtıcı şekilde Kanlı Mary de
oradadır, hem de olması gerekenden yaklaşık birkaç yüzyıl ön­
ce. Ama öyle bir ortamda kalkıp bunun sebebini sormak biraz
ayıp olur elbette.

1 03 -
R U S R U L E T İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Aziz Petros dizüstü bilgisayarındaki biyografilerini oku­


yup, hayal kırıklığı ile başını salladıktan sonra ikisinin de cen­
nete giremeyeceğini ilan eder. Bunun sebebinin sadece getir­
dikleri yıkım ve felaketler olmadığını açıklamaya girişir. Aslına
bakılırsa aralarından hiçbiri otomatikman cehenneme düşme­
lerine sebep olacak kadar adam öldürmemiştir (giriş standart­
ları o zamanlar çok daha yüksekti). Bu yüzden hepsinin Arafa
götürülmesine ve bir mutfak tartısı ile ruhlarının tartılmasına
karar verilir.
Arafın kapısı, cennete giden nehrin karşı kıyısındadır. Bu
yüzden hepsinin karşıya geçmesi gerekmektedir. Ancak Pet­
ros'un sandalı o kadar küçüktür ki, her seferinde sadece bir ki­
şiyi yanında götürmesine elverir. Normal şartlar altında bu bir
sorun olmamaktadır ancak Richard ve Mary kana susamış bi­
rer fanatik dindar olduğundan, Petros ikisinden herhangi biri­
ni Cengiz ile tek başına bırakamayacağını, aksi takdirde Cen­
giz'i kesinlikle öldüreceklerini düşünür. Yine.
Petros üçlüyü güvenli bir şekilde nehrin diğer kıyısına na­
sıl geçirecek?
Dikkat edin: Nehirden su yerine lav akıyor. Düşen kişi
doğrudan cehenneme gidecek. Ve tabii ki nehirde köpekbalık­
ları var: Cehennem köpekbalıkları.
Dikkat edin 2: Sandal kutsal olduğu için onu sadece Pet­
ros kullanabilir.

Bunları unutmaym
Petros her seferinde sandalına sadece bir kişi alabilir.
Yanlarında Petros olmadan Richard ve/veya Mary,

1 04 -
R I C H A R D V E C E N G İZ

Cengiz ile aynı yerde bırakılamaz. Aksi takdirde ke­


sinlikle Cengiz'i öldürürler.

Şimdi sıra sizde


Richard, Mary ve Cengiz'i güvenli bir şekilde nehrin karşı
kıyısına geçirin.

**

- 1 05 -
.. 1 .. 1

vr . B O L U�

İ yi'ye karşı Basten

Plutonyum fiyaskosundan sonra Erik'in iki numaralı ada­


mı olarak işe geri dönen Gaston, şirketin gidişatı yüzünden sı­
kıntılı günler geçirmektedir. Erik'in bütün ilgisinin kardan
şöhrete kayması, şirketin büyümesine ket vurmaktadır ve Gas­
ton akıl hocasına dur demeye, dümene bizzat kendisi geçip
VBAŞ'yi yeni komplolara doğru sürmeye karar verir.
Gaston, Erik'ten kurtulmak için en uygun za m a n ı n ,

Erik'in kafa dinlemek için Mucho Pollo adlı Meksika adas ın ­


daki gizli sığınağına gittiği an olduğunu düşünür. Gaston, Ko­
rumalarını yanında götürmeyen Erik'in adada başka güvenlik
önlemlerinin olduğunu bilmektedir - kurnazlık ve kötülük do­
lu tuzaklar, bizzat Erik tarafından tasarlanmış ve adaya saçıl­
mış durumdadır. Bu tuzakların nasıl bir şeytani zekayla tasar-

1 07
R U S RULETİNDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

landıklarını tahmin edebilen Gaston, bunların çözümlerini ya


da kaçış yollarını bulmanın, kendi mantık hunerlerinin ötesin­
de olduğunu bilmektedir.
Böylece Erik'e ulaşma yolundaki tehlikeleri etkisiz hale
getirmek için, tarihin sorun çözücü dehaları arasından kendisi­
ne yardımcı olması için adam toplar. Kuantum mekaniği, nek­
romansi ve biraz da efsun yardımıyla tüm zamanların en bü­
yük mantıkçılarını adaya ışınlar: Manchesterano, Jemima, Ric­
hard ve Merlin.
Problem çözücülerimizin her biri kendi gerekçeleriyle bu
görev için sabırsızlanmaktadır: Jemima dünyayı Erik'in 45 nu­
mara karbon ayak izinden kurtarmak için can atmakta; Manc­
hesterano, VBAŞ'nin içi doldurulmuş hayvan işinden haksız
yere kovulduğundan dolayı ödeşmek istemekte; Richard,
Erik'in atalarının onursuzca ihanetinin intikamını almak iste­
mekte ve Merlin ise asasını "adamımıza" doğru son bir defa
sallamak için uğraşmaktadır.
Böylece yola koyulurlar - son hesaplaşmaya doğru ...

1 08
İYİ'YE KARŞ I BASTEN

Şekil 3 Erik'in adadaki sığınağı

1 09
29
O� V E TS ± Z , ,ı İ S � ,::- İ R LER

Gaston, dörtlümüzün karşılaşabileceği tuzaklar ve zorluklarla


ilgili hiçbir şey bilmese de, Erik'in ininin genel bir şemasını ve
Van Basten hakkında sahip olduğu bir tutam bilgiyi gruba ve­
rir. Böylece yola koyulurlar.
Planlara göre Erik'in kalesinin girişini, Mucho Pollo'nun
bütün yüzeyini kaplayan sık bitki örtüsü gizlemektedir. Giriş
kapısı adanın merkezine yakın bir yerde olduğundan, ekip o
yöne doğru harekete geçer. Ancak ne yazık ki ormanlık alanda
ilerleme çabaları, bölgedeki bütün tespit cihazlarını çalıştırır
ve adanın ilk güvenlik sistemini devreye sokar.
Davetsiz misafirleri algılayan sistem, bütün adayı kapla­
yan yeşil bitki örtüsünü ateşe verir. Artan rüzgarla birlikte
ateşten bir duvar, kaleye sızmaya çalışan dostlarımızın üzerine
doğru gelmeye başlar.

1 10 -
İYİ'YE KARŞI BASTEN

Şekil 4 Ekibimiz sıcak bir son ile karşı karşıya gelir

Nereye kaçabilirler? Adanın tamamı, Meksika sıcakları


nedeniyle yakacak odun kadar kuru olan gelişmiş bir bitki ör­
tüsüyle kaplı. Denize de atlayamazlar, çünkü denizde köpek­
balıkları var. Üstelik adada yangından korunmak ya da yangını
söndürmek için faydalanabilecekleri bir nehir ya da göl de
yok.
Rüzgarın yönünü değiştirmeleri söz konusu değil. Ancak
kahramanlarımızın hepsi inanılmaz derecede yetenekli ve yan­
larında, şeytani bir dahiyi alaşağı etmeye giderken ihtiyacınız
olacak türden bir sürü eşya var: çadır, su ısıtıcısı, kibrit, balık
akvaryumu, vesaire.
Etrafta yardımlarına koşacak kimse yokken, "ÖZEL
MÜLK - GİRMEK YASAK" levhalarına aldırmayan turistlerin
külleri arasında yer almaktan nasıl kurtulacaklar?

111
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Bunları unutmayın

Kaçışı olmayan bir adadasınız.
Giderek büyüyen bir yangın üzerinize doğru geliyor.

Şimdi sıra sizde


Ölümden kurtulun.

***

- 112 -
30
� _, ,' ı : 'ı � E r-1 E ,' . '. E / E . _ EC

Otuz dakika boyunca iki yüz derecenin üzerindeki sıcaklı­


ğa dayanıp kavrulmaktan kurtulan dostlarımız sığınağın gizli gi­
rişini bulurlar ve adanın derinliklerindeki mağaralara girerler.
Karanlığın içinde ilerlerken, Erik'in yeni bir tuzağı ile karşılaşır­
lar: karmakarışık bir kilit mekanizmasıyla kilitlenmiş bir kapı.
Kapının hemen yanında birbirinin aynı sekiz anahtar ve
bir de yazı bulunmaktadır:

Sevgili davetsiz misafir, gorunuşe göre korkunç alev­


lerden oluşan tuzağımı atlatmışsın. Bu da cesur oldu­
ğun anlamına geliyor. Peki, ama yeterince kurnaz mı­
sın? Bunu yakında anlayacağız.
Bu notun hemen yanında sekiz adet anahtarın asılı
durduğunu fark edeceksin. Bunlardan yedi tanesi sahte
ve eğer bu anahtarlardan biri kilidin içine sokulacak
olursa, solunum ayrıcalıkların elinden alınacağı için so­
nuç, ne yazık ki, ölüm, ölüm ve daha çok ölüm olacak.
Ancak tek bir anahtar kapıyı açabiliyor. Bu anahtarın

113
R U S R U L ET İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z

sahtelerden tek farkı, daha ağır olması.


Anahtarlardan hangisinin sahte olduğunu bulabilmen
için sana bütün cömertliğimle eski usul bir tartı veri­
yorum. Ne var ki bu tartıyı sadece iki kere kullanabi­
lirsin.
Tartıyı iki defadan fazla kullanmaya kalkarsan ya da
kilide yanlış anahtarı sokacak olursan, bulunduğun
alan hava geçirmeyecek bir şekilde mühürlenecek ve
nefessiz kalarak acı dolu bir ölümün tadına varacaksın.

Sekiz anahtardan hangisinin en ağır ve dolayısıyla kapıyı aça­


rak., görevinize devam etmenizi sağlayacak olan anahtar oldu­
ğunu nasıl anlarsınız?

Bunları unutmayın

Yedi tane birbirinin aynı sahte anahtar.
Sekizinci anahtar gerçek. Diğerleriyle birebir aynı gö­
rünüyor, ama diğerlerinden daha ağır.
Eski usul bir tartınız var - bilirsiniz, iki tarafında bi­
rer kefesi olanlardan.
Tartıyı sadece iki defa kullanabilirsiniz.

Şimdi sıra sizde


Gerçek anahtarı bulup Van Basten'in inine doğru ilerle­
meye devam edin.

***

114 -
31
ı_ EZ : Z O i , O 'i r- ı .:_ R C .:_ ı_ � •·

Kapıyı açtıktan sonra Van Basten'in kalesinin derinliklerine


doğru inen uzun bir koridora ulaşırlar. Bu noktadan sonra
Erik'in güvenlik önlemleri daha da ölümcül olmaya başlar.
Kapıyı arkalarından kapatı;nalarının ardından, Koridorun içi
zehirli Dijon hardal gazıyla dolmaya başlamıştır. Neyse ki
köstebekleri, Erik'in bu maddeye olan düşkünlüğü konusunda
onları uyardığı için ekibimiz olası bir saldırıya karşı hazırlıklı­
dır.
Hardal gazının etkilerini ortadan kaldırmak için yanların­
da iki farklı hap getirmişlerdir, Killabasten ve Sharkenkampf.
İkisinden de eşit dozda alındığında gazın etkileri ortadan kalk­
maktadır, ama dozu tutturamadığınız takdirde haplar oldukça
tehlikeli, hatta ölümcüldür.
Koridorun içi yavaş yavaş gazla dolarken, kahramanları­
mız hap şişesini elden ele dolaştırarak, reçete edilen dozu alır­
lar. Ancak şişe kendisine geldiğinde, Richard eline yanlışlıkla
bir tane Sharkenkampf hapı ile iki tane Killabasten hapı alarak

115 -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

her şeyi mahveder. Normalde bunun hiçbir zararı olmaması


gerekir, ancak inanılmaz bir tesadüf eseri, hapları imal Alman
ilaç firması iki hapı da birbirinin tıpatıp aynısı olacak şekilde
üretmiştir: aynı boyut, renk, zeka seviyesi, ağırlık, koku ... Hap­
lar hiçbir şekilde birbirinden ayırt edilememektedir.
Kahramanlarımız bu durumda ne yapabilirler? Köşeyi
döndüklerinde kendilerini ne türden tehlikelerin beklediğini
bilmediklerinden, tek bir hapı bile ziyan etmeyi göze alamaz­
lar. Dahası, dozu ayarlayamamak, yapabilecekleri en kötü hata
olur ve Richard kesinlikle ölmek istememektedir. Yine.
O halde ne yapmalılar? Bu çok değerli haplardan bir ta­
nesini bile ziyan etmeden, Richard'ın doğru miktarda hap al­
dığından nasıl emin olacaklar?

Bunları unutmayın
Birbirinden hiçbir şekilde ayırt edilemeyen iki tür
hap var.

Her iki haptan birer tane alınca ölümcül gazın etkisi
ortadan kalkıyor.
Richard yanlışlıkla eline fazladan bir Killabasten hapı
alır; yani şu anda elinde üç hap vardır.

Şimdi sıra sizde


Hapların hiçbirini ziyan etmeden, Richard'ın doğru dozu
almasını sağlayın.

***

- 1 16 -
32
r-ı ER Ş E Y � �I ı'I EREOEYSE S O mJ

Gaz odası saçmalığından sağ kurtulan Manny, Richard, Merlin


ve Jemima yılan çukurunu atlatıp, tekrar hayata döndürülmüş
Huckleberry bakirelerinden oluşan ordunun da üstesinden ge­
lirler ve sonunda yeraltı gölüne varırlar. Van Basten'in karşı
kıyıdaki odasının kapısını artık görebiliyorlardır.
Erik'in balığa çıkmak için kullandığı sandalı görünce he­
men sandala atlarlar ve kaçınılmaz zafere doğru kürek çekme­
ye girişirler. Ne var ki, güvenlik sistemi henüz yenilgiyi kabul
edecek değildir ve Erik'in yarattığı ikinci en pahalı tuzağı dev­
reye sokar.
Dörtlümüz, aniden tepelerinden gelen korkunç bir sesle
irkilir. Mağaranın tavanı yavaşça alçalmaktadır. Dahası, aynı
anda gölün bütün çıkışları, mağara zemininden yükselen ve
patlamaya dayanıklı kapılarla bloke edilmektedir. Kahraman­
larımız alçalan tavan, sudaki köpekbalıkları ve çıkışları kapa­
tan patlamaya dayanıklı kapılar arasında kapana kısılır. Kö­
pekbalıkları tarafından öldürülmeleri kaçınılmaz gibidir.

117 -
RUS RU LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Sığınağın planlarını incelemeye başlayan Jemima, içinde


bulundukları korkunç durumdan kurtulmanın bir yolunu
aramaya başlar. Planlarda, içine düştükleri tuzaktan bahse­
dilmektedir, ama okuduklarının Jemima'nın pek de hoşuna
gittiği söylenemez: Sistemin işlemi tersine çevirmesinin tek
yolu, bütün gölün su seviyesinin yükselmesidir!
Mağaraya dikkatlice göz attıklarında, su seviyesinin he­
men üzerine yerleştirilmiş küçük sensörleri fark ederler. Bunu
ellerindeki şemaların verdiği ipuçlarıyla birleştirdiklerinde, ta­
vanın tekrar yukarıya doğru yükselmesi ve kapıların açılabil­
mesi için bütün sensörlerin aynı anda su seviyesinde bir deği­
şiklik olduğunu algılaması gerektiği sonucuna varırlar. Böylece
suda bir dalgalanma yaratarak sensörleri teker teker kandırma
ihtimalleri ya da sensörlere balık fırlatma fikirleri suya düşer.
Hayır. Hayır. Hayır.
Sandalın içinde kullanabilecekleri şeyler sadece Erik'in sa­
bah erkenden tuttuğu balıklar ve kahramanlarımızın sınır tanı­
mayan hayal gücüdür.
Darwin adına, dörtlümüz suyun seviyesini yükseltip, tava­
nı yukarı çekebilmek ve yollarına devam edebilmek için ne
yapmalı ?

Bunları unutmayın
Gölün ortasında bir sandaldalar.
Sandalda birkaç ölü balıktan başka kullanabilecekleri
bir şey yok.
Ve evet, gölde köpekbalıklan var.

1 18 -
İYİ'YE KARŞ I BASTEN

Şim � i sıra sizde


Göldeki su seviyesini yükseltin.

*****

- 119 -
., J 'I J

vr r . B O L U ��

Her şeyin sonu

Nihayet son duraklarına varırlar - şeytani dahinin kişisel ma­


bedine. Bu özel bölümün, Van Basten kalesinin beyni olan bu
bölümün savunma mekanizması şaşırtıcı derecede zayıftır.
Erik, davetsiz misafirlerin korkunç tuzakları aşarak bu noktaya
kadar sağ kalabileceklerini hesaba katmamış olsa gerek. Kapısı
kırılıp Manchesterano ve arkadaşları içeriye akın ettiğinde
Erik, özel odasında arkasına yaslanmış, altı saatlik Ally McBeal
şöleninin keyfini çıkarmaktadır.
"Kalemin içine girmeyi başaran bu lanet olasıcalar da
kim? Hangi yaratıklar benim dehamı alt etmiş olabilir? Gerçek
olamazlar - Rüya görüyor olmalıyım. Bu... inanılır gibi... de­
ğil..."
Erik'in sandığının aksine, bunların hiçbiri rüya değildir.

1 21
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z

Suratı birden kül gibi bembeyaz olur - yolculuk boyunca eki­


bin en arkasından gelen Gaston, zafer kazanmış bir general
edasıyla içeri girer.
"Sen de mi Gaston? Böyle mi olacaktı? Yazlığıma bu şe­
kilde gelip, Ally McBeal maratonumun içine edip, imparator­
luğumu ele mi geçirecektin? Tanrının cezası Gaston !
Bu muharebeyi kazanmış olabilirsin. Hatta savaşı bile ka­
zanmış olabilirsin. Ama Merlin'in yeni üzerine yemin ederim,
beni sağ ele geçiremeyeceksin." Erik'in hemen altında bir ka­
pak açılır. Bir anda etrafı dumanlar ve oradan buradan fışkıran
alevler kaplar. Ardından, son dahiyane numarasını yaparak,
Erik alevler içinde gözden kaybolur.
Sevinçten dört köşe olan kahramanlarımız medeniyete
geri dönerler, evreni bir pislikten daha temizledikleri için kı­
vanç duymaktadırlar. Gaston, VBAŞ'yi daha yeşil amaçlarla
yöneteceğine söz verir. Ekibin elemanlarını yüz sikke altın ve
bir bizonu boğacak kadar M&M şekeri ile ödüllendirir. Dün­
yada her şey yoluna girmiş gibi gözükmektedir...
Ne var ki ...

1 22 -
33
\' .'., r l 0: -'< S "T" Uı V � RUSU

Mucho Pollo görevinden birkaç ay sonra Gaston ve ekibi bir


şeylerin fena halde yanlış gittiğini hissetmeye başlar. Şiddetli
mide bulantıları, kusma ve Erik'in de içinde olduğu halüsinas­
yonlar gibi şeyler yaşamaktadırlar. Erik'in son numarasının sa­
dece mucizevi bir ortadan kaybolmadan ibaret olmadığını an­
lamaya başlarlar.
Savaş yorgunu Richard'ın, adadan ayrılmalarından üç ay
sonra (yeniden) ölmesinin ardından başkarakterlerimiz duru­
mun ciddiyetini daha iyi anlarlar. İnsanüstü bir ustalıkla Erik,
kendisini sözde alt edenlere ölümcül (ve küçük düşürücü) et­
kileri olan bir virüs bulaştırmayı başarmıştır.
Dahası, Richard'ın yanlarından ayrılmasının hemen ardın­
dan, dünya nüfusunun büyük bir kısmı da belirti olarak Erik'li
halüsinasyonlar gördüklerini iddia ettikten sonra ölmeye başlar.
Kahramanlarımızın en büyük korkusu gerçekleşmektedir. Hep­
si Erik'in salgın planının bir parçası olmuştur ve onun şeytani
virüsü hızla etrafa yayılmaktadır.

1 23 -
R U S R U L ET İ N D E NASIL KAZAN I R S I N I Z

Tamamen yayılmış bir salgın hastalık korkusuyla, dünya


hükümetleri hemen harekete geçer. Batı'nın Ay'a iniş tezga­
hından bu yana görülmemiş bir uluslararası işbirliği ile G8,
hemen bir tecrit uygulamasını benimser: Erik'in meymenetsiz
suratını gördüğünü iddia eden herkesin pasaportu iptal edilir
ve bu şahıslar, virüsün bütün etkilerini göstermesini beklemek
üzere Galler' e sürgüne gönderilirler.
G8 kararlarının uygulanmasının ardından geçen birkaç ay
boyunca Galler'in sürgün nüfusu endişe verici seviyelere yük­
selir. Fakat bir süre sonra virüs belirtilerinden şikayetçi olanla­
rın sayısı birden bıçak gibi kesilir. G8, tecrit uygulamalarının
büyük bir başarıya ulaştığına hükmeder.
Ancak Gaston, Manny, Jemima ve Merlin hemen sevin­
mezler. Öncelikle hepsine virüs bulaşmıştır ve her an nallan
dikme endişesi taşımaktadırlar. İkinci olarak, hepsi Erik'in
yaptıklarına birinci elden şahit olduklarından, üstadın en son
dahiyane numarasının bu kadar kolay alt edilebileceğine şüp­
heyle yaklaşmaktadırlar. Gaston'un, VBAŞ çalışanları arasında
küresel bazda yaptığı araştırma sonucunda korkuları gayet ye­
rinde çıkar. Sonuçlar son derece ürkütücüdür - personelin
%2S'inden fazlası Van Basten halüsinasyonundan şikayetçidir,
ama hayatlarının son aylarını Milenyum Stadyumu'ndan geçir­
mek istemedikleri için bunu gizli tutmaktadırlar.
Tecrit programlarını yeniden gözden geçirmeleri için
G8'e salgının boyutları ile ilgili elindeki bulguları sunduğunda,
Gaston iyi bir zılgıt yer - sonuçta bütün bunları başlatan heri­
fin bir zamanlar yardımcılığını yapmıştır. Yine de G8, küresel
salgının sandıklarından çok daha vahim durumda olduğu is-

1 24 -
HER ŞEYİN SONU

patlandığı takdirde, bir tedavinin bulunabilmesi için yapılacak


çalışmalara harcamak amacıyla trilyonlarca dolan gözden çıka­
rabileceğini açıklar. Ancak Gaston'un kriminal şeceresinden ve
vurgun peşindeki kapitalist ilaç firmalarının ahlak anlayışından
şüphe duyan G81 hiçbir gizli anketi ve üzerinde isimler olma­
yan hiçbir araştırmayı kabul etmeyeceğini açıklar. Dahası, an­
kete katılan herkesin, verdiği cevabı bir şekilde doğrulamasını
istemekte, böylece çifte ya da sahte girişlerin önüne geçmeyi
hedeflemektedir.
Ne var ki, ankete katılanlardan hiçbiri karantina altına
alınmak istemediğinden, virüsü taşıdığının bilinmesini istemez.
Öte yandan Van Basten virüsünü taşıyan insanlar, virüs araş­
tırması anketlerinde yer almalarının, bir tedavi bulma fonu
oluşturulması bakımından büyük önem taşıdığının da farkın­
dadır.
Dostlarımız da bir ikilem içindedir. Bu küresel salgına ne­
den oldukları için kendilerini ne kadar kederli ve pişman his­
setseler de, bu araştırmayı sonuçlandırmak ve böylece hükü­
metlerin tedavi için gereken fona para ayırmasını sağlamak
için ellerinden geleni yapmaktadırlar. Ne var ki, kafaları allak
bullak olmuş durumdadır.
Bütün dünya nüfusu üzerinde anket yapıp, virüsü taşıyan­
larının bunu kabul etmesini nasıl sağlayacaklar ve bu bilginin
kendilerine karşı kullanılmayacağının garantisini bu insanlara
nasıl verecekler?
Artık gerçek gücünüzü ispatlamanın ve Manchesterano,
Jemima, Merlin ve Gaston'a dünyayı kurtarmalarında ve
Erik'in son oyununun insanlığın sonunu getirmesini engelle-

1 25 -
R U S RULETİNDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

melerinde yardımcı olmanın vaktidir. Ayrıca sakın kitabın ar­


kasındaki ipuçlarına ya da cevaplara bakmayı düşünmeyin ! Bu
kadar kurnazca ve şeytani bir bilmeceyi sizin için bu kadar ko­
lay hale getiremeyiz. Tek başınıza karar verip, öğrendiklerinizi
uygulamalısınız. Manny ve dostlarının size ihtiyacı var!*

Bunları unutmaym
İnsanlar virüsü taşıdıklarını biliyor.
İnsanlar gerçeği söylemek istiyor.
Virüsü taşıyanlar, cevaplarının virüs taşıyıp taşıma­
dıkları ile ilişkilendirilmesini istemiyor. Bu cevabın
şifreli ya da güvenli bir yerde saklanması onlar için
yeterli değil - tek tek bireylerin verdiği cevaplara da­
ir hiçbir bilgi kaydedilmemeli.
Araştırmanızın sonuçlan, virüsün dünyanın ne kadar
geniş bir alanına yayıldığını göstermeli.

Şimdi sıra sizde


"İmkansız" araştırmayı tasarlayın.

Kaçınılması gereken düşünceler


Van Basten virüsüyle ilgili daha fazla bilgi edinmek için
başka kaynaklara bakmayın. Öncelikle, bu problemi çöz-

• Gerçekten kafanız karıştıysa ve başka bir çıkış yolu olmadığını düşünüyorsanız,


ipuçlarını ve cevabı www . oneworld-publications.com/ russianroulette adresinde
bulabilirsiniz.

1 26
HER ŞEYİN SONU

mek için ihtiyacınız olan her şey sorunun içinde gizli.


İkinci olarak da böyle bir virüs yok. Umarız.
Köpekbalıklarına gelince - cevabın köpekbalıklarıyla ala­
kası yok.

** seloteybin gücü adına

1 27
� i R İ ı' I C İ : P U Ç L -'< R I

1. soru
Yirmi yedi ayrı parça elde etmek için bütün minik küpleri, te­
mas ettikleri diğer parçalardan ayırmanız lazım.

2. soru
İlk turdan başlayarak bütün müsabaka takviminin listesini çı­
karmayı düşünmeyin. Maç yapmadan tur atlayanlar falan çok
vaktinizi alır. Diğer uçtan başlamayı düşünün.

3. soru
Otuz günün sonunda herkes hastalanmış olacak. Buradan geri­
ye doğru çalışın.

4. soru
Toplamda kaç para ödendi? Garsona verilen değil de, gerçek­
ten ödenen miktar ne kadar?

1 28 -
B i R i N C i I P U C LA R I

5. so ru
İşin püf noktası mermilerin yan yana olması. Ardışık mermi
yataklarının içinde. Birbirinin hemen yanında.

6. soru
Öncelikle kadının vücudunun %99'u yağ. Yani geriye kalan
% l 'i kemik, kas, vs. Kadın kilo verdiğinde bu kiloları nereden
verecek?

7. soru
Muhtemelen kitaptaki en nefis soru; aynı zamanda bugüne ka­
dar sürekli yanlış anlatılan bir mantık probleminin farklı bir
versiyonu.
Seyircilerin ilk yaptıkları seçimde Usame'nin kapısını bul­
ma ihtimali nedir?

8. soru
İlaç kutularını açmayı deneyin.

9. soru
Sonsuz sayıda paketiniz var, ama sonsuz sayıda ölçüm yapabi­
ieceK mısınız �

1 O. soru
Olabilecek en basit durumu göz önünde bulundurun. Proble-

1 29 -
R U S RULETİ N D E NASIL KAZAN I R S I N IZ

mi küçültmeye çalışın, böylece insanların seçim yapabilecekle­


ri aralık daralsın. Örneğin. O sterlin ile 10 sterlin arası - hatta
O sterlin ile 1 sterlin arası.
Ardından katılımcı sayısını ikiye düşürerek deneyin.

1 1 . soru
Soruyu kolaya indirgeyin. Birden kırka kadar olanlar yerine,
birden ona kadar, hatta birden beşe kadar olan aralıkları düşü­
nün.

1 2. soru
Problemi en basit haliyle düşünün. Ya iki renkten de sadece
birer tane şeker olsaydı? Bu yöntem işinize yaramazsa, örneği
yavaş yavaş zorlaştırın. Mesela, iki renkten ikişer tane şeker
olduğunu düşünün. Bu sorunun iki basamaklı olduğunu aklı­
nızdan çıkarmayın. Birincisi kavanozu seçmek, diğeri de seçti­
ğiniz kavanozdan bir tane M&M almak.

1 3. soru
Özyinelemeli bir mantık problemi daha. Olası en basit du­
rumdan geriye doğru gidin. Mesela, sadece iki kişi varmış gibi
düşünün.

1 4. soru
Bu durumda hangi faktörler rastlantısaldır, hangileri değildir?

1 30 -
B İ R İ N C İ İ P U C LARI

1 5. soru
Durumu basite indirgeyin. Bir tek şişe varmış gibi düşünmek
gülünç olacaktır, ama içlerinden bir tanesi zehirli olan on şişe­
ye ne dersiniz?

1 6. soru
En basit şekliyle düşünün. 10 tane tuvalet varmış gibi düşü­
nün ve bir şablon oluşturmayı deneyin.

1 7. soru
Manchesterano'nın söyledikleri masaya yeni bir bilgi koymu­
yor, yine de en azından bir kişinin cep telefonunun olduğunu
ilan etmesi, bir olaylar zincirini başlatıyor ...

1 8. soru
Biguen, kara üzerindeki hareketi ile Manny'nin gemisini atla­
tamayacağından, denize doğru direkt bir hareket dışında bir
strateji geliştirmek zorunda. Bu yüzden düz çizgi şeklinde bir
hareket, hayvanın işine yaramayacaktır.

1 9. soru
Sezgilerimizi bir kenara bırakmamızı gerektiren çok akıllıca bir
problem bu. Gaston ve Jemima'nın yapabileceği en mantıklı
şeyleri düşünün, ardından tam tersini aklınıza getirin - yap­
malarını bekleyeceğiniz en son şeyi. Bu da, ileri doğru hareket
etmeden önce geriye doğru gitmelerini gerekli kılacak.

1 31
R U S R U LETİ N D E N AS I L KAZAN I R S I N I Z

20. soru
Bütün ışıkları açarsanız ne olur? Bu sayede hangi düğmenin
hangi ışığı açtığı hakkında bir bilginiz olur mu?

21 . soru
Sondan başlayın. 8 ve 1 2 litrelik kapların her birinin içinde 6
litre sıvı olmalı. (S litrelik şişeye 6 litrelik sıvı sığdıramazsı­
nız.)

22. soru
Herhangi bir çiftin köprüyü geçmesi kaç dakika sürer?

23. soru
Fitilleri kesmeyi düşünmenin kimseye faydası olmayacaktır.
Düzensiz olduklarından, fitillerin hangi bölümünün ne kadar
sürede yanacağını bilmenizin bir yolu yok. Bildiğiniz tek şey,
her bir fitilin tamamının bir dakikada yandığı.

24. soru
Kum saatinin nasıl çalıştığını düşünün. Üzerinde hiçbir seviye
işareti olmayan bir cam kaba benzer, sadece kumun tamamı
aktığında bir işe yarar. Yarı süreyi anlamanın bile yolu yoktur,
sadece sürenin tamamını ölçmeye yarar.

25. soru
Orduların birbirlerine ne kadar zamanda ulaşacağını, ancak

1 32 -
B İ R İ N C İ İ P U Ç LA R !

yaklaşmanın göreceli hızını ölçmeyi başardığınızda bulabilirsi­


niz.

26. soru
Problemi en basit haliyle ele alın. Örneğin, sadece iki kişi var­
mış gibi düşünün. En az bir kırmızı ve bir mavi şapka olduğu­
nu unutmayın. Sonuca ulaşmak için bu örnek çok basit gözü­
kebilir, ama bir sonraki hamle için iyi bir egzersiz olacak.

27. soru
Zincirin bir halkasını ayırdığınızda ne olacağını düşünün. Eli­
nizde kaç parça kalacak?

28. soru
Aslında bu problem, sandalları ve keçileri ve tavukları ve tilki­
leri ve bunun gibi şeyleri ele alan klasik mantık probleminin
yeniden formüle edilmiş hali.

29. soru
Adadan kaçmanın bir yolu yok. Asıl mesele, ölümüne kavrul­
madan adada kalabilmeyi başarmak.

30. soru
Sadece eşit sayıda anahtarı kefelere koyarak tartarsanız bu eski
usul tartıdan sağlıklı bir bilgi alabilirsiniz. Ama bütün anahtar­
ları tartmanıza gerek yok.

1 33 -
R U S RULET İ N D E NASIL KAZAN I R S I N IZ

31 . soru
Sezgilerinizi bir kenara bırakın. Daha şimdiden elinizde gere­
ğinden fazla hap var. Sezgisel olarak bir tanesini bırakmak is­
tersiniz, değil mi?

32. soru
Göldeki su seviyesini yükseltmenin bir yöntemi göle su ekle­
mek olabilir ama elinizde sadece sandaldakiler var. Bir başka
yöntem ise göle, içinde olmayan bazı şeyler eklemek olabilir.
Böylece eklenenler suyun yerine geçecek ve bütün gölün su
seviyesi artacaktır.

1 34 -
1. soru
Merkezde duran parçanın yüzeylerini düşünün.

2. soru
46 19 takımdan sadece tek bir kazanan olacak. Peki kaç takım
kaybedecek?

3. soru
Enfeksiyon oranı her gün iki katına çıkıyor. Sondan başlarsa­
nız bu oran her gün yarıya iner.

4. soru
Yemek ne kadar tuttu? Garson cebine ne kadar bahşiş indirdi ?

- 1 35 -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

5. soru
Yan yana kurşunların olduğu iki tane dolu mermi yatağı varsa,
o zaman bitişik dört tane boş mermi yatağı var demektir.

6. soru
Eğer kadın %99 yağ oranı ile 300 kilo geliyorsa, geriye kalan
% 1 'in ağırlığı nedir?

ı. soru
Sunucunun, kapıların arkasında ne olduğunu bilmesi bir fark
yaratır mı ?

8. soru
Kutulardan rastgele aldığınız on tane hapın ağırlığını ölçerek,
bunlardan kaç tanesinin bozuk olduğunu söyleyebilir misiniz?

9. soru
Paketleme malzemeleri kütle olarak birbirleriyle özdeş oldu­
ğundan, ölçümlerin sonuçlarındaki farklılık sadece paketlerin
içindeki M&M drajelerinin miktarından kaynaklanabilir.

1 O. soru
Diğer seçimlerin bir ortalamasını almıyor, daha ziyade ortala­
manın üçe bölünmesinden çıkan sonucu alıyorsunuz. Herkes

1 36 -
İKİNCİ İPUÇLAR!

mantıklı bir şekilde düşünüp, diğerlerinin yapacağı seçimleri


tahmin etmeve kalkarsa ne olur?

1 1 . soru
Bütün miktarları 1 gramdan başlayarak hesaplamaya çalışın. 1
gramı tartmak için kesinlikle 1 gramlık bir ağırlığa ihtiyacınız
olacak. 2 gramı tartmak için 1 gramlık ağırlığa daha ihtiyacınız
olacak vs. Ama 2 gramlık ağırlığınız olursa, 3 gramı sadece iki
aQ;ırlık kullanarak tartabilirsiniz.

1 2. soru
Her iki renkten ikişer şeker varmış gibi düşünün. Olasılıkları­
nız sınırlı. Kırmızı M&M'i seçme ihtimalinizi en iyi nasıl arttı­
racağınıza bakın.

1 3. soru
Problemi adım adım genişletin ve vardığınız mantıklı sonuçla­
rı irdeleyin. Problemdeki kişilerin insan değil de tamamen ras­
yonel hareket eden varlıklar olduğunu unutmayın.

1 4. soru
İstikametlerden herhangi birine gidecek ilk uçağa bineceğiniz
düşüncesi ile Heathrow Havalimanına geldiğinizi hayal edin.
Oraya vardığınızda ilk önce ne yaparsınız?

1 37 -
R U S RULETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 5. soru
Bu problemi iki farklı açıdan ele alabilirsiniz:
1. Manchesterano'nun personeli açısından: elemanlar birden
fazla şişeden içebilirler.
2. Şişeler açısından: her bir şişeden birden fazla eleman ör­
nek alabilir

1 6. soru
Bir tuvaletin kaç defa elektriklendiğinin sayısı, onun çarpanla­
rıyla bağlantılıdır. Örneğin 40'ıncı tuvaleti ele alalım; 40'ın
çarpanları şunlardır: 1, 2, 4, 5, 8, 1 0, 20, 40. Çiftler halinde
bulunurlar ve birbirleriyle çarpıldıklannda 40'ı verirler. Örne­
ğin, 10 x 4, 8 X 5 vs.

1 7. soru
En basit durumu düşünün: tek bir kan, tek bir koca.

1 8. soru
Uzun bir çubuğu bir daire oluşturacak şekilde savurduğunuz­
da, elleriniz çubuğun diğer ucunun hızından daha yavaş hare­
ket edecektir. Çubuğun ucunun oluşturduğu çemberin çevresi,
ellerinizin hareketinin oluşturduğu çemberin çevresinden daha
büyüktür.

1 38 -
İ K İ N C İ İ P U Ç LAR !

1 9. soru
Paketin kilidini çıkarmanın dışında Jemima ne yapabilir?

20. soru
Şayet bir ya da iki tanesini açarsanız ne olur? Sistemden en
fazla bilgiyi nasıl alırsınız?

21 . soru
Şişelerde miktarı belirlemeye yarayan bir işaret olmadığından,
kesin miktarı belirlemek için sadece iki şey yapabilirsiniz:
1. şişeleri tamamen boşaltabilirsiniz, ya da
2. şişeleri ağzına kadar doldurabilirsiniz.

22. soru
Aranızdaki en hızlı kişinin her seferinde meşaleyi geri getirme­
si şart mı?

23. soru
Fitillerin her birinin yanma süresinden daha az zamana ihtiya­
cınız var. Fitillerin yanma hızını nasıl arttırabilirsiniz (hızlan­
dırıcı gibi bir şey kullanmadan - sadece zekanızı kullanarak) ?

1 39 -
RUS R ULETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N IZ

24. soru
Biri sekiz, diğeri beş saatlik iki tane kum saatiniz var. Bu sayı­
larla, hesaplamanız gereken on bir saat arasında nasıl bir bağ­
lantı var?

25. soru
Orduların birbirlerine ne kadar hızla yaklaştığını hesaplayabilir
misiniz?

26. soru
Problemin en basit halinin bir adım sonrasını düşünün, yani
üç kişiyi ele alın. Eğer bu üç kişiden biri olsaydınız, karşınızda
görebileceğiniz sadece iki tane şapka kombinasyonu olurdu.
Her birine nasıl tepki verirdiniz?

27. soru
Zincirin her bir halkasını çıkardığınızda, elinizde bütün olarak
o halkanın tamamı ve ayrıyeten iki parça daha kalır.

28. soru
İşin püf noktası, sınırlı sayıda seçeneğinizin olduğunu anlama­
nız - bunun etrafında hareket etmelisiniz.

1 40 -
İ K İ N C İ İ P U Ç LAR!

29. soru
Ateşin yanmayı sürdürmek için neye ihtiyacı vardır?

30. soru
Eşit sayıda anahtarı tarttığınızda karşınıza çıkabilecek üç olası
sonuç vardır:
1. Denge bir yana doğru bozulur.
2. Denge diğer yana doğru bozulur.
3. Tartı dengede durur.

31 . soru
Haplar arasındaki dengesizliği Killabasten bakımından azalta­
bilir misiniz? Richard'ın elinde Sharkenkampf hapının iki misli
kadar Killabasten hapı var.

32. soru
Su seviyesini yükseltmenin diğer bir yolu, yoğunluğu sudan
daha fazla olan bir şeyi gölden alıp sandalın içine koymaktır.

1 41
1. soru
Ortadaki parçayı, temas ettiği diğer parçalardan, altıdan daha
az kesme hareketi ile ayırabilir misiniz?

2. soru
Basit bir eleme usulü turnuvada, bir takımı elemek için kaç
maç yapmak gerekir?

3. soru
Herkesin hastalandığı durumdan, nüfusun yarısının hastalandı­
ğı güne ulaşmak için kaç gün geri gidilmelidir?

4. soru
Bu problem biraz vanıltıcı. Kitaptaki sorular arasında yanlış
yönlendirmeye en vakın olanı bu.

1 42 -
ÜÇÜNC Ü İ P U Ç L A R !

5. so ru
Şayet boş bir menni yatağı ateşlenirse, bir sonraki yatağın da
boş olma ihtimali nedir? Silindiri yeniden çevirme ile çevirme­
me seçeneklerini karşılaştınn.

6. soru
Kemik vs. kütleleri aynı kalıp, diyet nedeniyle yağın kütlesi
azalacağından; yağ olmayanların yüzdesi, yağın yüzdesine
oranla artacaktır.

7. soru
Şayet yüz tane kapı olsa ve sunucu her birinin arkasında ne
olduğunu bilse, sonra bu kapılardan doksan sekizini açsa ne
olurdu? O zaman seçiminizi değiştirir miydiniz? Ne kadar ka­
pı olduğunun bir önemi var mı ?

8. soru
Her bir kutudan aldığınız onar hapın ağırlığını ölçerseniz ne
olur?

9. soru
Elinizde iki değer olduğunu düşünün -342 gram ve 327
gram- bu iki paket arasındaki ağırlık farkı, tek bir M&M dra­
jesinin ağırlığının katlarından birine eşit olacaktır. Çünkü bu
fark, en nihayetinde paketlerin içinde farklı miktarda şeker bu­
lunmasından kaynaklanır.

- 1 43 -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

1 O. soru
O'dan 100 sterline kadar olan miktarların ortalaması 50 sterlin­
dir. Bu yüzden diğer katılımcılar (ortalama üçe bölüneceği
için) SO'yi üçe bölüp, 17'yi seçmeli. Ne var ki, herkes mantıklı
bir şekilde böyle düşünürse herkes 1 7'yi seçer, o zaman da or­
talama 17 olur.
Bu durumda sonuç 17 bölü 3, yani 6 sterlin olur (en ya­
kın tamsayı). Döngü bu şekilde devam eder.
Peki nereve kadar?

1 1 . soru
Sahip olduğunuz tartının karşılıklı kefe özelliği sayesinde, her
bir kefeye ağırlık koyabilirsiniz. Başlangıç stratejisi, tartmakta
olduğunuz şeyin karşısındaki kefeye ağırlıkları koymaktır. Ama
tarttığınız şeyin bulunduğu kefeye de ağırlık koyup, diğer tara­
fa koyacağınız ağırlıkların sayısını azaltabilirsiniz.

1 2. soru
Doğru kavanozu seçtiğinizde kesinlikle bir kırmızı şeker bul­
manızı garantileyecek bir düzenek kurabilir misiniz?

1 3. soru
Bir teklifin kabul edilmesi için insanların en azından yarısının
evet oyu vermesi gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Yarıdan
fazlası değil, en azından yarısı. İkisi arasında çok büyük fark
var.

- 1 44 -
Ü Ç Ü N C Ü İ P U Ç LA R !

1 4. soru
Tamam, demek ki havalimanına geldiniz ve gideceğiniz üç is­
tikamete yapılacak uçuşların kalkış saatlerini gördünüz. Her
şehre aynı sayıda uçuş olduğu halde, bunlardan hangisini se­
çeceğinizi belirleyen nedir?

1 5. soru
Elemanların belli bir şişe dizisinden içtiğinden emin olun. Sa­
dece birkaç şişenin olduğu bir durumda, elemanlardan hiçbiri
bir diğeriyle aynı şişeleri denemediği takdirde zehirli şişenin
hangisi olduğunu bulabilirsiniz.

Örnek
Birinci eleman birinci, ikinci ve dördüncü şişelerden içer.
İkinci eleman ikinci, üçüncü ve beşinci şişelerden içer.
Üçüncü eleman dördüncü, beşinci ve altıncı şişelerden
içer.
Şayet birinci eleman ölürse - birinci şişe zehirlidir.
İkinci ve üçüncü elemanlar ölürse - beşinci şişe zehirlidir.
Üçüncü eleman ölürse - altıncı şişe zehirlidir.
Birinci ve üçüncü elemanlar ölürse - dördüncü şişe zehir­
lidir.

- 1 45 -
R U S RU LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 6. soru
İşin püf noktası, en sonunda tuvaletlerin elektriğinin açık mı
yoksa kapalı mı kalacağını bulmaktır. Elektrik durumu bir çift
sayı kadar (örneğin 2, 4, 6 vs. defa) değişen tuvaletlerin elektri­
ği kapalı kalacak, tek sayı kadar (örneğin 1, 3, 5 vs. defa) deği­
şenlerinki ise açık kalacaktır. Ancak, çarpanlar hep çiftler halin­
dedir çünkü bunların birbirleriyle çarpılmaları gerekir. O halde
bir sayının çarpanlarının sayısı nasıl olur da tek sayı olur?

1 7. soru
Soruyu giderek daha karmaşık hale getirin. İki çift olsaydı ne
olurdu? Peki va üc cift olsavdı ne olurdu?

1 8. soru
Manny sürekli biguenin yöneldiğini düşündüğü taraftaki uca
ulaşmaya çalışacak. Şayet biguen direkt kenara doğru değil de,
merkeze yakın bir çember çızerek hareket ederse o zaman ne
l . '
\J l u .ı. .

1 9. soru
Kilidin anahtarını yollamak mümkün olmadığı için, kilidi açabi­
lecek olan tek kişi ancak onu ilk başta oraya koyan kişi olabilir.

20. soru
Bir lamba ışıktan başka bir şey yayar mı?

- 1 4b -
Ü C Ü N C Ü İ P U C LA R I

21 . soru
Sondan başlayın: 8 litrelik şişeyi 6 litre sıvı ile doldurmak için,
diğer şişeleri kullanarak 6 litre sıvı elde etmeniz ya da 8 litrelik
tamamen dolu bir şişeden 2 litrelik sıvı boşaltmanız gerekir.

22. soru
Kimin ya da kimlerin birden fazla tur atmasını kesinlikle iste­
mezsiniz ?

23. soru
Fitili iki ucundan birden yakarsanız ne olur?

24. soru
Savet belli bir anda akan kumu/saati bilirseniz. o anda kum
saatini ters çevirip, geçen süreyi tekrar hesaplayabilirsiniz.

2 5 . soru
Merlin, ordular karşılaşıncaya kadar bir ileri bir geri hareket
etmeye devam edecek. Yani Merlin'in yolda geçirdiği süre, or­
ouıarınKine cşıt.

26. soru
Uç kişilik senaryoyla devam edelim. Şayet siz herhangi bir
tepki göstermezseniz, bu diğer insanlara nasıl bir fikir verir?

147
R U S RULET İ N D E NASIL KAZAN I R S I N I Z

2 7 . soru
Zincirden üç parça ayırırsanız elinizde üç tane halka olacaktır
(ikinci ipucundan) . Böylece ilk üç cinayetin ücreti ödenmiş
olacak. Dördüncü cinayet için ne yapmalısınız?

28. soru
Aziz Petros'un, gerektiğinde yolcularından birini cennetin ol­
duğu kıyıya geri götürmesine engel olan hiçbir şey yok.

29. soru
Dedem hep, "ateşe ateşle cevap ver" derdi. İtfaiye teşkilatın­
dan da herhalde bu yüzden kovuldu. Şaka bir yana, bu belki
de kitaptaki en sezgiselliğe aykırı problem.

30. soru
Daha ağır olan anahtarı tartmanıza gerek yok. Şayet tartı den­
gede durursa, aradığınız anahtar tartmadığınız grubun içinde
demektir.

31 . soru
Doğru dozu aldığınız sürece, her iki hapı da aynı anda yutabi­
lirsiniz.

- 1 48 -
ÜÇÜNCÜ İPUÇLAR!

32. soru
Gölde bir sandal düşünün. Sandalın suyun üzerinde kalabil­
mesi için, ağırlığına eşit miktarda suyun yerine geçmesi gere­
kir. Üzerinde albn külçeleri gibi ağır bir yük olduğu takdirde,
sandal çok daha fazla miktarda su taşırır.
Bununla beraber, altın külçelerini göle bırakırsanız, külçe­
ler suyun dibini boylayacak ve bu durumda suda sadece kendi
hacimleri kadar yer kaplayacaktır.

- 1 49 -
O Ö R C Ü ı'I C Ü V E S O �1 İ P U Ç L ,.\ R I

1. soru
Hadi ama !

2. soru
46 1 8 yenik takım olması için kaç maç yapılması gerekir?

3. soru
Nüfusun %2S'inin hastalanması için kaç gün geriye gitmek ge­
rekir?

4. soru
Aslında bariz bir yanlış yönlendirme var. Olan bitene dikkatle
bakın.

- 1 50 -
DÖRDÜNCÜ VE SON İ PUÇLAR!

5. soru
Şayet Erik silindiri yeniden çevirirse, boş mermi yatağının gel­
me olasılığı altıda dört, veya %66,67 olacaktır. Eğer çevirmez­
se, boş mermi yatağından sonrakine denk gelecektir. Dört boş
mermi yatağından kaç tanesinin ardından mermili bir yatak
gelir?

6. soru
Yağ oranı %98'e düştüğünde, yağ olmayan kısımların yüzdesi
aslında iki katına çıkmış olur; her ne kadar bunların kütlesi,
300'ün % l 'i kadar, yani 3 kg olmaya devam etse de.

7. soru
Problemi tersine çevirin. Şayet seyirciler seçimlerini değiştirir­
se, Usame'yi bulamama olasılıkları nedir?

8. soru
Her kutudan farklı sayıda hapı tartarsanız ne olur?

9. soru
Yeterli sayıda tartma işlemi yaptıktan sonra paketler arasında­
ki fark şablonu belirgin hale gelecektir.

1 51
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 O. soru
Rakiplerinizin bu şablonu takip ederek sonuca ulaşamayacak
kişiler değil, kusursuz derecede rasyonel hareket eden dahiler
olduklarını aklınızdan çıkarmayın.

11. soru
1 gramdan başlayarak, olası bütün miktarları kapsayacak şekil­
de ne kadar ilerleyebileceğinize bakın. Aslında bunun için kul­
lanacağınız dört tane ağırlık var. Bunlardan ilk ikisi 1 ve 3
gramlık ağırlıklar.

1 2. soru
İçinde sadece kırmızı şeker olan kavanozu seçmeseniz de, hala
yüksek ihtimalle kırmızı bir şeker bulacağınız bir düzenek ku­
rabilir misiniz?

1 3. soru
Kusursuz derecede rasyonel hareket eden bir varlığın özelliği,
kişisel kazancını en yüksek hale getirecek stratejiyi seçmesidir.
Yaptığı bu seçimin, "adil" kavramının genel kullanımıyla uzak­
tan yakından alakası olmasa bile.

1 4. soru
Uçuşlar her gün aynı saatte mi yapılıyor? Yoksa uçuş saatleri
sürekli değişiyor mu? Problemi, günde tek bir yere tek bir
uçuş yapılıyormuş gibi düşünerek basite indirgeyin.

1 52 -
D Ö R D Ü N C Ü VE S O N İ P U Ç LAR!

1 5. soru
Şişeleri l 'den 2000'e kadar bir sıra olacak şekilde düşünerek
bu filcri geliştirebilir misiniz? Her bir şişenin, kendisinden ör­
nek alan elemanların eşsiz bir kombinasyonuna sahip olacağı
bir düzenleme yapın.

1 6. soru
On tuvaletin olduğu basit örnekte elde ettiğiniz sonuçlara ba­
kın. Elektriği açık kalmış olan tuvaletlerin elektrik durumu tek
sayı kadar değişmiştir, yani bunların çarpanlarının sayısı tek
sayıdır. Bunlar ne türden sayılardır ve 1 'le 1 00 arasında böyle
kaç sayı vardır?

1 7. soru
Sondan başa doğru ilerleyin. Adamların eşlerinden biri oldu­
ğunuzu düşünün. Yetmiş dokuz erkeğin cep telefonu kullandı­
ğını biliyorsunuz. Geri kalan yetmiş dokuz eşin de, sadece yet­
miş sekiz kocanın telefonundan haberdar olmasını bekliyorsu­
nuz, zira kendi kocalarının telefonundan haberleri yok. Yetmiş
sekizinci gün bir katliam olacağını düşünmelerini beklersiniz.
Şimdiden çok konuştum ...

1 8. soru
Biguen bir tür dairesel hareket yaparak, Manny'nin normalde
alacağı mesafenin dört katı kadar yol katetmesini sağlayabilir
mi ?

1 53 -
R U S RULETiNDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 9. soru
Jemima, paketi Gaston'a geri göndermeden önce ona bir tane
daha kilit takarsa ne olur?

20. soru
Üç ışık ve sadece iki konumla (açık veya kapalı) bu işi çöz­
mek imkansız gibi. Ama bir durum daha söz konusu: Şu anda
kapalı konumda olan bir lamba daha önce hiç açılmamış, ya
da önceden açıkken kapalı hale getirilmiş olabilir.

21 . soru
8 litrelik şişeden tam olarak 2 litre sıvı boşaltmak için, bir baş­
ka şişenin içinde "2 litrelik boşluğunuz" olmalı, örneğin S lit­
relik şişenin içinde sadece 3 litre sıvı bulunması gibi.
Ne demek istediğimi anladınız mı?

22. soru
Modelleme tekniği burada çok işinize yarayabilir. Oyuncakla­
rı/ meyveleri/küçük çocukları kullanarak soruyu çözmeye çalı­
şın.

23. soru
Bütün uçların aynı anda yakılmasına gerek yok.

- 1 54 -
D O R D U N C U VE S O N I P U C LA R I

24. soru
Kum saatlerini aynı anda başlatmayı deneyin, bakalım ne ola­
cak.

25. soru
Yolculuğunun süresini ve hızını biliyorsanız, ne kadar yol aldı­
ğını da hesaplayabilirsiniz. (Hız = Mesafe/Süre falan filan işte)

26. soru
Zamana dayalı bir sistem oluşturmayı düşünün. Örneğin sade­
ce beş tane kırmızı şapka olsun ve bu beş kişinin hepsi, beşin­
ci dakikada ayağa kalksın.

27. soru
Sizin iki tane halka vermeniz karşısında Erask'ın size bir halka
geri vermesini engelleyen herhangi bir durum söz konusu de­
itil.

28. soru
Soruyu bir kağıda çizin veya Star Wars figürleri kullanarak gö­
zünüzün önünde canlandırın.

29. soru
Ateşin yanmaya devam etmek için ihtiyaç duyduğu üç şey ne­
dir? Ateşin kendisini kullanarak bunlardan birini nasıl ortadan
kaldırırsınız?

1 55 -
R U S R U L E T İ N D E N A S I L KAZA N I R S I N I Z

30. soru
Anahtarları ikisi aynı, biri farklı sayıda olmak üzere toplam üç
gruba ayırmayı deneyin. İki eşit grubu tarttığınızda karşılaşabi­
leceğiniz olası sonuçlar nelerdir? Anahtarların sayısını azalta­
rak aynı stratejiyi yeniden uygulayabilir misiniz?

3 1 . soru
Karıştırın ve eşitleyin. Hapların fiziksel olarak nasıl değiştirile­
bileceği konusunda bir sınırlama yok.

3 2 . soru
Sudan daha yoğun olup, kolaylıkla erişilebileceğiniz ve sandala
yerleştirebileceğiniz, daha doğrusu yem kullanarak sandalın
üstüne çıkartabileceğiniz şey ne olabilir?

1 56 -
':, E V � 0 L � R

1. soru
Merkezde duran parçanın her bir yüzü bir parçaya temas etti­
ğinden, yani etrafı altı küple çevrili olduğundan, diğer parçala­
n kendi aralarında kesmek için ne kadar ayarlama yaparsanız
yapın, merkez parçayı ayırmak için en az altı tane kesme işle­
mine ihtiyacınız var. Bu yüzden, kesme sayısı minimum altı
olmalı. Tabii ki, bu çözüm Erik'in devasa-pasta-kesme-cihazı­
nın düz bir kılıç olduğu varsayımı üzerine kurulu. Bu varsayı­
ma karşı çıkıp, Erik'in alışılmamışlığa olan düşkünlüğünü de
hesaba katarsak, cihazın tuhaf şekilli, tuhaf açılarda farklı kesi­
ci kısımlara sahip olması gayet mümkün; böylece Erik pastayı
iki, hatta (tasarımın dehasına bağlı olarak) tek bir hamlede bi­
le kesebilir. Bu çözüm için fanatik hayran Rob Evans'a teşek­
kürler.

2. so ru
Toplam 46 1 9 takım yarıştığı için, sonuçta tek bir kazanan ve
46 1 8 kaybeden olmalı. Eleme usulü bir turnuvada bir takım

1 57 -
R U S R U L E T i N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

maç kaybettiğinde elenmiş olur. Bu yüzden, 46 1 8 kaybedenin


olması için 46 18 tane maç yapılmalı.

3 . so ru
Otuz günün sonunda herkes hastalanacağından ve hastalık
oranı her gün ikiye katlandıp;ından, herkesin hastalanmasından
bir gün önce nüfusun yarısı, iki gün önce de %25'i hastalanır.
Yani otuz günden iki gün önce nüfusun %25'i hastadır. Cevap
28 gündür.

4. so ru
Ortada kayıp sterlin falan yok! Bu soru bariz bir yanlış yön­
lendirme örneği. Aslında oldukça zekice hazırlanmış bir soru,
çünkü miktarlar birbirine çok yakın ve basit matematiğin in­
sanların kafasını ne kadar kolayca karıştırabileceğini gösteri­
yor. Hatırlamanız gereken şey, yemek yiyenlerin hem yemek
için hem de garsonun bahşişi için para ödedikleri.
Sayılara bakacak olursak:
Her biri 9 sterlin vermek üzere, toplam 27 sterlin ödedi­
ler. Hesap 25 sterlindi. Aradaki fark, yani 2 sterlin, garson ta­
rafından bahşiş olarak cebe indirildi. Bunun üzerine insanlara
verilen l 'er sterlin oara üstünü de eklersek. toolam 2.S + 2 +

(3 X 1) = 30 sterlin eder.

5. soru
Silahın mermi yataklarındaki sıralama şöyle olacaktır:
(B = boş, D = dolu) B-B-B-B-D-D.
Boşlardan birini, yani dört B yuvasından birini Mel C
ateşlemiştir. Bunlardan sadece bir tanesinin arkasından D gel-

l 'iR -
CEVAPLAR

diğinden, Erik'in kurşun yeme ihtimali dörtte birdir. Yani si­


lindiri tekrar çevirmeden ateş ettiği takdirde hayatta kalma
şansı dörtte üç, diğer bir deyişle %7S'tir. Silindiri yeniden çe­
virirse sahip olacağı %66'dan çok daha iyi bir yüzdedir bu. Bu
yüzden hayatta kalması için en iyi seçenek, silindiri çevirme­
den tetiği çekmesidir.
Diğer seçenek, yani mermileri çıkarıp rastgele yerleştir­
dikten sonra silindiri çevirip ateş etmek de Erik' e aynı şekilde,
sadece %66 hayatta kalma şansı vermektedir.

6. soru
Korunan miktar, yağ olmayan kısmın kütlesidir. Bu da 300'ün
% l 'i, yani 3 kilo demektir. Yağ kaybını kafaya takmanıza gerek
yok, diyetin sonunda yağ olmayan kısmın oranı, bütün ağırlı­
ğın %2'si olmalıdır. Bu kütlenin ağırlığı değişmeyeceğinden,
hala 3 kilodur. Bütün ağırlığın %2'si 3 kilo ise, o zaman % l 'i
1,5 kilo; % 1 0'u 1 5 kilo ve tamamı 1 50 kilodur.
Demek ki kadının a2ırlıe1 300 kilodan 1 50 kilova düsmüs.
_. .. . . -

Kilosunun yarısını verdiğinden dolayı, doktoru da haklı olarak


tedavinin başarılı geçtiğini söylüyor.

7 . soru
Şaşırtıcı bir şekilde cevap, seyircilerin, şayet önceden seçtikleri
kapıyı değiştirecek olurlarsa Usame'yi bulma şanslarını ikiye
katlavacaklandır. Normalde ücte bir olan sanslan. secimlerini
değiştirdikleri takdirde üçte ikiye fırlayacaktır. Durun anlatayım.
Üç kapıdan sadece birinin arkasında Usame olduğundan,
ilk hakkınızda Usame'yi bulma ihtimaliniz ücte birdir. Süohesiz.

1 S9 -
R U S RULET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N IZ

Seyirciye sunulan iki seçenek var: seçimlerini değiştirmek


ya da ilk seçimlerine sadık kalmak.
Diyelim ki seçimlerini değiştirmeye karar verdiler.
Seçimlerini değiştirdiklerinde Usame'yi bulamamaları, sa­
dece ilk seçimlerinde doğru kapıyı seçtilerse söz konusu olabi­
lir. Usame'yi bulma şansları ilk başta üçte bir olduğundan, ya
üçte bir ihtimalle kaybedecekler ya da üçte iki ihtimalle kaza­
nacaklardır.
Aralarında birçok matematikçinin de bulunduğu çok sayı­
da kişi bu soruyla ilk karşılaştıklarında doğru cevabı vereme­
miştir. Birçok insanın yanılmasının nedeni, açılan kapının kar­
şılarına George Bush'u çıkarmasının tamamen rastgele bir du­
rum olduğunu ve buradan bir bilgi edinilemeyeceğini düşün­
meleridir. Ne var ki, sunucu kapıların arkasındakileri bildiği
için durum rastgele değildir; seyirciler ilk seçimlerinde George
Bush'la Kermit'in kapılarını birlikte açtıramayacağı için, seyir­
ciler hangi kapıyı seçerse seçsin, sunucu bunlardan birini aça­
rak seyircilere gösterebilecektir.
Yapılan genel hata, geriye iki kapı ve iki seçenek kaldığın­
dan, o ikisinden birinin arkasında Usame'nin olma ihtimalinin
yan yarıya olduğunun sanılmasıdır. Bu kesinlikle yanlıştır. İlk
seçiminizde kararlı olursanız, oyunun hiçbir anında olasılıkta
bir değişiklik olmaz. Siz seçiminizi üçte bir şansınız varken
yapmıştınız; bu nedenle, sunucu kapıların arkasındakileri bil­
diğinden, doğru kapıyı seçme şansınız her zaman için üçte
birdir.
Şayet elimizde yüz adet kapı olsaydı, sunucu Usame'nin
nerede olduğunu bildiği için 98 kapıyı da açıp, sizi seçtiğiniz

1 60 -
C EVAPLAR

kapı v e Usame'nin arkasında olduğu kapıyla baş başa bırakabi­


lirdi. Yaptığınız ( % 1 kazanma şansı bulunan) seçime sadık mı
kalırdınız, yoksa geriye iki kapı kaldığında seçiminizi değiştirir
miydiniz?
Tabii ki, sunucunun kapılarla ilgili hiçbir bilgisi olmasa ve
98 kapıyı rastgele açtığı halde Usame hiçbirinin arkasından
çıkmasaydı, işte o zaman değiştirme stratejisinin size Usame'yi
bulmanız için yan yarıya şans verdiğini düşünmekte haklı
olurdunuz.
Olaya bir de şöyle bakabiliriz:
Seçiminize sadık kalma stratejisi size Usame'yi bulmak
için üçte bir şans sunuyor.
Sadece iki sonuç olduğundan (Usame ya da değil), değiş­
tirme olasılığı artı ilk seçimle devam etme olasılığı toplamda
bire eşiti olmalı {sonuçta Usame, kalan iki kapıdan birinin ar­
kasında olmalı) .
(ilk seçime sadık kalarak Usame'yi bulma olasılığı) + (İlk
seçimi değiştirdikten sonra Usame'yi bulma olasılığı) = 1
Seçime sadık kalarak kazanma ihtimali üçte bir olduğun­
dan, seçimi değiştirerek kazanma ihtimali üçte iki olmalı.
Bu dahiyane açıklamaya rağmen birçok kişi bu cevaptan
memnun kalmayacaktır. Bu yüzden, cevaptan hoşlanmayan
kim varsa onları denemeye çağırıyorum. Her bir strateji içi n
otuzar deneme, olasılıkları hesaplamak için yeterli olacaktır.

8. soru
Her bir partiden farklı miktarda hap alın: birinci partiden bir
tane, ikinciden iki, üçüncüden üç ... bu şekilde devam edin ve

1 61
R U S R U L E T İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

son olarak onuncu partiden on tane hap alın. Ardından bu


hapları tartın. İşin püf noktası, saf hapları ölçtüğünüz takdirde
alacağınız sonuçlardan ne kadar düşük bir sonuç elde edeceği­
nizdir.
Diyelim ki, çıkması gereken sonuçla elde ettiğiniz sonuç
arasında beş miligramlık bir fark var. Her bozuk hap, normal
haptan bir miligram hafif olduğuna göre; hapların toplam
ağırlığı, beklenenden beş miligram az çıktığı takdirde elinizde
beş adet bozuk hap var demektir.
Birinci partiden bir hap, ikinci partiden iki hap vs. aldığı­
nız için; beş tane hapın bozuk çıkması, beşinci partide beş ta­
ne bozuk hap olduğunu gösterir.
Toparlayalım:
Bu strateji sonucunda beklenen sonuç (9 miligram x çı-
kardığınız hap sayısı).
Kaç tane hap çıkmış olur?
1 + 2 + 3 + 4 + 5 + 6 + 7 + 8 + 9 + 10 = 55 hap
Beklenen sonuç 9 miligram X 55 = 495 miligramdır ve el-
de edeceğiniz sonuç, hangi partinin bozuk olduğunu söyleye­
cektir:
494 miligram = 1 miligram daha hafif = 1 bozuk hap =

birinci parti
493 miligram = 2 miligram daha hafif = 2 bozuk hap =

ikinci parti

485 miligram = 10 miligram daha hafif = 10 bozuk hap =

onuncu parti

1 62 -
CEVAPLAR

9. soru
Bütün paketlerin ağırlığını ölçün. İki sonuç arasındaki en ufak
fark, M&M'lerin sayısındaki mümkün olan en küçük farka
denk gelir, yani tek bir şeker tanesinin ağırlığına. Bu yüzden
iki sonuç arasındaki en ufak fark, tek bir M&M'in ağırlığına
eşit olmalıdır. Bu işlem sadece yeteri kadar çok sayıda örnekle
çalışıldığında sonuç verir çünkü tarttığınız paketlerin içindeki
şeker sayılarının ardışık tamsayılar olduğundan ancak o zaman
emin olabilirsiniz.

1 O. soru
Bu, özyinelemeli bir mantık sorusudur ve seçilecek en mantık­
lı meblağ O sterlindir.
Şöyle anlatayım:
İnsanlar O sterlin ile 100 sterlin arasında rastgele bir seçim
yapacağı için, ortalamanın 50 sterline yakın çıkmasını bekleriz.
Bizi ilgilendiren şey ortalamanın üçte biri olduğundan, 50 sterli­
ni 3'e bölersek 16,67 sterlin eder. O zaman yapılacak en man­
tıklı şey, buna en yakın tamsayı olan 17 sterlini seçmek olur.
Ancak bu durum ortalamanın kendisini değiştirecek ve
böylece ortalama 17'ye yakın bir şey olacaktır. Bu da sonucu
etkileyecek ve sonuç, 17 sterlinin üçte biri olan 6 sterline ya­

kın çıkacaktır.
Bu düşünce zinciri ile devam edildiğinde, seçilebilecek en

akla yakın cevap O sterlindir. Katılımcıların hepsi de kusursuzca


rasyonel düşüneceğinden, diğerlerinin O'ı seçeceğini bileı.:ektir.
Böylece ödül, katılanlar arasında eşit olarak bölüştürülecektir.

1 63 -
R U S R U L ET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 1 . soru
1, 3, 9 ve 27 gramlık dört ağırlık kullanarak bütün dinamitleri
tartabilirsiniz.
Şöyle ki:
1 gramlık dinamit lokumunu dengelemek için 1 gramlık
ağırlık lazım. 2 gramlık dinamiti dengelemek için diğer kefede
3 gramlık ağırlığa ve dinamit lokumu ile aynı kefede 1 gramlık
ağırlığa ihtiyacınız var.
3 gramlık dinamit lokumu için sorun yok zaten, ama 4
gramlık dinamit için karşı kefede 3 ve 1 gramlık iki ağırlık ye­
terli olacaktır. S gram ağırlığındaki dinamit lokumunu tartmak
için ise, ilk defa 9 gramlık ağırlıklardan kullanmanız gereke­
cek. Elinizdeki 1 ve 3 gramlık ağırlıkların toplamı 4 gram
eder. Bu 4 gramı dinamitle aynı kefeye koyup, karşı kefeye ko­
yacağınız 9 gramlık ağırlığı dengeleyebilirsiniz.
Tablodaki görünüm şöyle olacaktır:
Dinamit lokumunun ağırlığı (A kolonu) kesinlikle karşı
kefedeki ağırlık (B kolonu) eksi lokumlarla aynı kefedeki ağır­
lığa ( C kolonu) eşit olmalı.
Matematiksel olarak şu formüle indirgeyebiliriz: A = B - C

- 1 64 -
C EVAPLAR

B ( Karşı kefedeki C (Dinamit lokumu ile


A (Dinamit lokumu)
ağırlıklar) aynı kefedeki ağırlıklar)

l
2 3
3 3
4 3, l

5 9 3, l

6 9 3
7 9, l 3
8 9

9 9

10 9, l

ll 9, 3

12 9, 3
13 9, 3, l
14 27 9, 3 , l

ıs 27 9, 3

16 27, l 9, 3

17 27 9, l

18 27 9

19 27, 1 9

20 27, 3 9, 1

21 27, 3 9
22 27, 3, 1 9
23 27 3, l

24 27 3

25 27, 1 3

40 27, 9, 3, l

- 1 65 -
RUS R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

1 2 . soru
Şekerleri, yaklaşık %75 ihtimalle kırmızıyı seçebileceğiniz şe­
kilde düzenleyebilirsiniz. Aynen şu şekilde :
Kavanozlardan birine ( 1 . kavanoz) sadece bir tane kırmı­
zı şeker koyun, kalan dört kırmızıyı ve beş mavinin hepsini di­
ğer kavanoza ( 2. kavanoz) yerleştirin.
Seçiminizi yaparken olasılıklarınız şu şekilde olacak:

%50 ihtimalle 1 . kavanozu seçersiniz - Bu da % 1 00 ihti­


malle kırmızı şeker demektir. Dolayısıyla 1. kavanozdan
kırmızı şeker seçme olasılığınız %50'dir. %50 ihtimalle 2.
kavanozu seçersiniz - bu da dokuzda dört ihtimalle kır­
mızı şeker demektir. Yani 2. kavanozdan kırmızı şeker
seçme olasılığınız %22' dir. Bunların hepsini topladığımız­
da, genel olarak kırmızı seçme olasılığınız yaklaşık %72
olur. Çok şeker, öyle değil mi?

1 3 . soru
Tüm zamanların en meşhur özyinelemeli mantık problemle­
rinden biridir bu. İnsanlar internetten bakıp cevabı kolayca
bulamasınlar diye olayı biraz farklı şekilde kurguladık. Böyle
yapmasaydık, sizi işin içinden kendi başınıza çıkma keyfinden
mahrum bırakmış olurduk. İnanın bana, bundan daha büyük
yasal bir keyif olamaz.
Yapacağınız en iyi teklif 998, O, 1, O, 1 şeklinde olacak ve
katılımcılar arasında şöyle paylaştırılacaktır:

Siz - 998 sterlin


Kıllı Garv - O sterlin

1 66 -
CEVAPLAR

3 . sıradaki çırak - 1 sterlin


4. sıradaki çırak - O sterlin
Sıralamanın en altındaki çırak - 1 sterlin

Bunun sebebi, çırakların hepsinin kusursuz şekilde rasyonel


düşünebilen ve sosyal davranışlarımızda baş tacı ettiğimiz "adil
olma" kavramından nasiplenmemiş kişiler olmalarıdır.
Çıraklar ancak kendilerine fazladan kazanç getirecek bir
teklifi onaylayacaklardır.
Gelin duruma bir de en basit şekliyle bakalım. En son iki
çırağın kaldığını düşünelim. İkiliden daha üst sırada olanı, tek­
lifini kabul ettirmek için sadece kendi oyuna ihtiyaç duyar; zi­
ra bu, bütün oyların yarısı demektir. Böylece onun öne süre­
ceği 1 000 sterline O sterlinlik teklif ile, alt sıradaki çırak hiçbir
şey alamayacaktır.
Bu yüzden en alt sıradaki çırak, son ikiye kalmamak için
her türlü teklifi onaylayacaktır - tabii teklif O sterlinden yük­
sek olduğu sürece.
Bir sonraki en basit senaryo, üç kişinin kaldığı durumdur.
Üçlünün en üst sırasındaki çırak, şayet teklifi geri çevrilirse ve
geriye iki kişi kalırsa, son sıradaki çırağın hiçbir şey alamaya­
cağını bilir. Bu yüzden en düşük seviyedeki çırağın oyunu ga­
rantilemek için en azından 1 sterlini ona vermesi gerekmekte­
dir. Böylece üçüncü sıradaki çırak 999 sterlin - O sterlin - l
sterlin şeklinde bir teklif sunacak, sıralamada onun bir altında
olan çırak hiçbir şey alamayacaktır.
İşi biraz daha ilerletirsek, ikinci sıradaki Kıllı Gary, şayet
üç kişi kalırlarsa dördüncü sıradaki çırağın hiçbir şey alamaya­
cağını bildiğinden, onun oyunu garantiye almak zorundadır.

1 67
R U S R U L E T İ N D E N AS I L KAZA N I R S I N I Z

Dolayısıyla Gary 999 sterlin, O sterlin, 1 sterlin, O sterlin şek­


linde bir teklif sunar, yani üçüncü ve en alt sıradaki çıraklar
hiçbir şey elde edemezler.
Böylece beş oyunculu senaryoya geliyoruz. En üst sırada­
ki çırak olarak, teklifiniz geri çevrilirse öleceğinizi ve Gary'nin
yukarıdaki teklifi sunacağını bilirsiniz. Teklifinizin kabul edil­
mesi için en az iki oyu garanti altına almak zorunda olduğu­
nuzdan, ölmeniz halinde hiçbir şey elde edemeyecek olan iki
çırağa hiçbir şeyden daha fazlasını teklif etmeniz gerektiğinin
farkındasınızdır:

Siz - en üst sıradaki çırak - 998 sterlin


Kıllı Gary - ikinci sıradaki çırak - O sterlin
üçüncü sıradaki çırak - 1 sterlin
dördüncü sıradaki çırak - O sterlin
Sıralamanın en altındaki çırak - 1 sterlin

Biraz oransız gibi gözükse de, üçüncü ve beşinci sıradaki çı­


raklar bu teklifi kabul etmezlerse hiçbir kazanç elde edemeye­
ceklerini bilirler. Sonuçta 1 sterlin, hiç yoktan iyidir.
Tabi bunlar kusursuz şekilde rasyonel kişiler için en dü­
şük miktarlardır. En az 1 sterlin olduğu sürece bütün teklifle­
riniz bu iki çırak tarafından kabul edilecektir.
Herkese 200'er sterlin düşen bir paylaşımı da teklif edebi­
lirsiniz; üçüncü ve beşinci çıraklar bunu onaylayacakları için,
teklifiniz kesinlikle kabul edilecektir.
Bu sonuçlar sadece kusursuz bir şekilde rasyonel olan
varlıklar söz konusu olduğunda işinize yarayacaktır. İnsanlar,
sonuçta hiçbir şey elde edemeyeceklerini bilseler dahi, başka-

1 68 -
CEVAPLAR

lan tarafından kazıklanmamak için ellerinden geleni yaparlar.


İnsanların yan yarıya kazanç yerine tamamen kaybetmeyi ter­
cih etme eğilimleri vardır.
Bu duruma işaret eden birçok oyun vardır - oyunlarda
genellikle bir teklif sunan bir de kabul eden bulunur. Buunla­
nn en ünlüsünde, iki kişi arasında pay edilecek 10 sterlin söz
konusudur. Taraflardan biri paylaşıma dair bir teklifte bulu­
nur. Diğer taraf teklifi kabul ederse, para bu şekilde paylaşılır;
teklif kabul edilmezse, para hiçbir şekilde paylaşılmaz.
Böyle bir durumda 9'a 1 oranında bir paylaşım teklif et­
mek mantıksal olarak anlamlıdır çünkü teklifi değerlendirecek
olan kişi olan için 1 sterlin almak, hiçbir şey almamaktan daha
iyidir. Ancak insan psikolojisi bu mantıkla çalışmaz: kendisine
teklifte bulunulan kişi, karşı tarafın 9 sterlini cebine indirdiğini
görmektense hiçbir şey kazanmamayı göze alabilir.
Ferrari'sini satıp, elde edeceği paranın yarısını boşanma
anlaşması gereği karısına vermek zorunda kalan adamın hika­
yesi gelir aklıma hep. Adam arabasını 1 dolara satar.

1 4. soru
Manny'nin tayfası rastgele saatlerde terminale gelse de, uçuş
saatlerinin önceden belli olduğu, göz önünde bulundurmanız
gereken bir gerçek. Önemli olan, uçuş saatlerinin kendi arala­
rında göreceli olması.
Gidilecek her bir yere günde sadece tek bir uçak kalktığı­
nı düşünün. Uçuşlar arasındaki süreler eşit olsaydı, bu uçuşlar­
dan her birine denk gelme şansı, diğerleriyle aynı olacaktı.
Yolculann hiç seçeneği olmayacak, böylece üç şehirde de eşit

1 69 -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

sayıda personel bulunacaktı.


Ne var ki durum bu kadar basit değil. Vegas uçağının sa­
at lO:OO'da, San Diego uçağının saat 1 1 : 36'da ve Los Angeles
uçağının da saat 14:00'da kalktığını düşünün. İlk gün 1 4:00 ile
ertesi gün 10:00 saatleri arasında herhangi bir zamanda termi­
nale varacak olursanız, ilk yakalayacağınız uçak Las Vegas'a gi­
decektir. San Diego uçağını ancak 10:00 ile 1 1 :36 arasında
terminale gelirseniz yakalayabilirsiniz. Los Angeles uçağına
ise ancak 1 1 :36 ile 14:00 saatleri arası terminale gelirseniz bi­
nebilirsiniz.
Yani Heathrow'a rastgele saatlerde gelen personelin
20/24 ihtimalle Vegas, 1,6/24 ihtimalle San Diego ve 2,4/24
ihtimalle de Los Angeles uçaklarını yakalama şansı olur.
Matematiği kullanarak bu olasılıkları aşağıdaki şekilde sa­
deleştirebiliriz:

20/24 = 5/6 olduğundan, otuz kişiden yirmi beşi Vegas'a


varır.
1,6/24 = 2/30 olduğundan otuz kişiden ikisi San Die­
go'ya varır.
2,4/24 = 3/30 olduğundan otuz kişiden üçü de Los An­
geles'a varır.

1 5. soru
Cevap hem zekice, hem de harikulade. Aslında harikulade ze­
kice.

1 70 -
C EVAPLAR

2000 şişenin hepsi etiketli. Her bir şişenin kendine has ele­
man kombinasyonu olacak. Böylece kombinasyonu oluşturan
elemanlar öldüğünde, hangi şişenin zehirli olduğu anlaşılacak.
Kolaylık olsun diye on altı şişe ve dört kişilik test ekibiyle
bir deneme yapalım. Elemanlara A, B, C ve D diyelim, X'ler
de bunların denedikleri şişeleri göstersin.

Şişe Eleman A Eleman B Eleman C Eleman O

2 x

3 x

4 x x

s x

(ı x x

7 x x

8 x x x

9 x

10 x x

1 1 x x

12 x x x

ı _-ı, x x

ı+ x x x

15 x x x

16 x x x x

1 71
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Bu sistemi uyguladığımızda elemanlardan hiçbiri ölmezse,


zehirli olan, 1 numaralı şişedir. Eğer sadece C ölürse, o zaman
5 numaralı şişe zehirlidir. Şayet B ve D aynı anda ölürse, ara­
dığınız 1 1 numaralı şişedir. Bütün elemanlar öldüğü takdirde,
hepsinin tattığı 16 numaralı şişe zehirli demektir.
Testlerde kullanılan eleman sayısına göre kaç farklı kom­
binasyonun oluştuğunu bulmak için yapmanız gereken şey,
tabloda ortaya çıkan düzeni belirlemektir:

1 eleman - 1 kombinasyon
2 eleman - 4 kombinasyon
3 eleman - 8 kombinasyon
4 eleman - 16 kombinasyon
n sayıda eleman - 2" kombinasyon

Öyleyse eleman sayısını 2000 kombinasyonu kapsayacak ka­


dar genişletmeliyiz, böylece bütün şişelerden örnek alınabilir.

Eleman sayısı Olası bütün kombinasyonlar

1 1
2 4
3 8
4 16

5 32

6 64
7 1 28
8 256
9 512
10 1 024
11 2048

1 72
C EVAPLAR

B u da, 2000 şişeyi kapsayacak bir test için 1 1 kişiye ihti­


yacınız olduğu anlamına gelir.
Afiyet olsun.

1 6. soru
Elektrik durumu sadece tek sayı kadar değiştirildiğinde tuvale­
tin elektriği açık kalacaktır, bu da tuvaletin numarasının çar­
panlarının miktarı tek sayıysa mümkün olabilir. Sayıya ulaşa­
bilmek için çarpanların birbiriyle çarpılması gerektiğinden,
çarpanlar hep çiftler halinde olacaktır (örneğin, 4 X 6 = 24, 8
x 3 = 24 ) Karekökü olan sayıların durumu ise farklıdır. Bu sa­
.

yıların çarpanlarından biri, kendi kendisiyle çarpıldığında bu


sayıyı verir. Yani birbiriyle çarpılan iki ayrı çarpan değil, tek
bir çarpan vardır.
36 sayısını düşünün: 1 x 36, 2 x 18, 3 x 12, 4 x 9, 6 X 6.
Bu yüzden 36'nın çarpanları 1 ve 36, 2 ve 1 8, 3 ve 12, 4
ve 9 ve 6'dır. Toplam 9 tane çarpanı var demektir, bu da bir
tek sayıdır.
Karekökü olan sayıların çarpanlarının toplamı tek sayı ol­
duğu için, değiştirme işlemi bittikten sonra bu sayıların teka­
bül ettiği tuvaletlerin elektriği açık kalacaktır.
Bu yüzden 1, 4, 9, 16, 25, 36, 49, 64, 8 1 ve 1 00 numaralı
tuvaletlerde oturan on bakire ölecektir.

1 73 -
R U S R U L ET İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

1 7. soru
Sekseninci günün akşamı, seksen kadın da kocasını öldürür.
Problemi tek bir karı ve tek bir koca varmış gibi düşüne­
rek, basitleştirelim. Geri kalan her şey problemde verildiği
şekliyle kalırsa, kadın, kocasının cep telefonu kullandığını bil­
memektedir. Manchesterano köyde en az bir cep telefonu kul­
lanıcısı olduğunu ağzından kaçırdığında, kadın bu kişinin ko­
cası olduğunu anlayacak ve onu öldürmek zorunda kalacaktır.
Şayet köyde iki çift olsaydı ve kadınlardan her biri, diğe­
rinin kocasının cep telefonu kullandığını bilseydi ne olurdu?
Manchesterano'nun açıklaması ikisini de şaşırtmazdı çünkü
ikisi de cep telefonu kullanan kişinin, diğer kadının kocası ol­
duğunu düşünürdü. Ancak Manchesterano gelinceye kadar
her bir kadın, diğer kadının köyde cep telefonu kullanan biri
olduğunu bilmediğini zannediyordu. Manny'nin açıklamasın­
dan sonra kadınların ikisi de şöyle düşünecekti, "Manchestera­
no baklayı ağzından çıkardığına göre, diğer kadın suçlunun
kendi kocası olduğunu öğrenecek." Her iki kadın da köyde sa­
dece tek bir suçlu olduğunu zannettiğinden, kendi kocaları
hakkında endişelenmeyecekti. Ertesi gün geldiğinde kimse öl­
memiş olacaktı.
İşler bu noktada ilginçleşmeye başlar. Her bir kadın, di­
ğer kadının kendi kocasını çoktan öldürdüğünü düşünecektir,
tabii köydeki suçlu başka biriyse o ayrı. Bu durumda tek aday
kendi kocaları olacağından, iki kadın da kocalarının suçlu ol­
duğunu anlar ve onları ortadan kaldırırlar.
Üç çiftin olduğu örnekte, her bir kadın diğer iki. suçluyu

1 74 -
CEVAPLAR

bilmektedir. Tahmin edildiği üzere, ilk gün hiçbir şey olmaz


ama ikinci gün de hiçbir şey olmaz. Kadınlar, cinayetlerin
ikinci gece olmasını beklemektedirler çünkü iki tane cep tele­
fonu kullanıcısı olduğunu bilmektedirler. Her biri, diğerlerinin
sadece tek bir ihlalcinin olduğunu düşündüğünü tahmin eder­
ler, zira kendi kocalarını bilmemektedirler.
Ama üçüncü gün, bir önceki gece yine hiçbir cinayetin
gerçekleşmediğini gördüklerinde, diğer kadınların köydeki iki
suçluyu bildiğini anlarlar. Kadınlardan biri olduğunuzu farz
edin. Diğer iki kadın kendi kocalarının teknolojik eğilimlerini
bilmediğinden, suçlu olduğunu bildikleri ikinci ihlalci sizin ko­
canız olmalıdır.
Dolayısıyla ikinci gecenin sonunda kimsenin ölmemesi,
toplam üç tane kötü adamın olduğunu ortaya koyar ve üçün­
cü gece hepsinin icabına bakılır.
Bu özyinelemeli mantık yürütme, aynı şekilde tekrarlana­
rak sonsuz sayıda çift için kullanılabilir. Soruda bahsedilen
seksen karı koca için de aynısı geçerlidir.
Bütün kadınlar yetmiş dokuz sapkın kocadan haberdar
olacak ve yetmiş dokuzuncu gece yetmiş dokuz tane idam
gerçekleşmesini bekleyecektir. Ancak şafak söker ve etrafta
hiçbir Suç Yeri İnceleme ekibi elemanı gözükmez. Hiç cina y et
işlenmemiştir ve her bir kadın, kocasının bir teknoloji sevdalı­
sı olduğunu keşfettiğinden, büyük bir hayal kırıklığına uğrar.
"Diğer yetmiş dokuzu tamam da, ya benimki ?"
Böylece sekseninci günün gecesinde bütün kocalar, ka­
nunlara saygılı eşleri tarafından katledilir.

1 75 -
R U S R U L E T İ N D E NAS I L KAZA N I R S I N I Z

1 8. soru
Gayet açık olduğu üzere, biguenin kaçmak için suya doğru
düz çizgi çizmekten başka bir stratejiye ihtiyacı vardır çünkü
aksi halde Manny ona kolaylıkla yetişebilir. Böylece biguen
kenara doğru harekete başlar, ama direkt suya doğru gitmek
yerine daireler çizer ve giderek bu daireleri büyütür.
Daireler ilk başta merkeze yakın olacağı için bunların çev­
releri de küçük olacaktır; buzulun çevresinin dörtte birinden
bile çok daha az. Bu yüzden Manny, biguenin peşinden gider­
ken geride kalacaktır. Manny geride kalırken biguenin yapma­
sı gereken şey, çizdiği dairelerin genişliğini yavaş yavaş arttır­
maktır.
Biguen, Manny'nin hızının dörtte biri kadar hızla hareket
ettiği için, çizdiği dairenin çevresi de buzulun çevresinin dörtte
birinden küçük olmalıdır. Çevre = 1t X çap, yani 3, 14 X 30 = 94,2
metre olacağından, bunun dörtte biri 23,55 metredir.
Manny'nin yavaşça geride kalacağını göz önünde bulundurup,
bunu 23,5 metre olarak yuvarlarsak, biguenin kaçmak için çiz­
mesi gereken dairenin çevresi 23,5 metre ve yarıçapı ise 3,74
metre olmalıdır (çevre/n/2 = yarıçap, yani 23,5/3, 14/2 = 3,74) .
Biguen merkezden 3,74 metre uzaklaştığına göre, güvenli bir
şekilde suya ulaşması için önünde 1 1,26 metre kalmıştır.
Manchesterano, Biguenin dairesinin yarısı mesafeden onu ta­
kip ettiğinden, Biguenin doğrudan suya gitmesini engellemek
için o mesafeyi (94,2 / 2 = 47, 1 m) almak zorundadır. Ancak
biguen sudan sadece 1 1,26 metre ileride olduğu için artık doğ­
rudan suya doğru hareket edebilir çünkü Manny'nin zamanın­
da orada olamayacağını bilmektedir. Çünkü 1 1,26 x 4 = 45,04

1 76 -
C EVAPLAR

>3r/4

'
'

c
·a .
� Yarıçap r/4
1t r
�<r.\ .1

·ı> ' - _ _ _ _ ,

Deniz Sincabı

Şekil 5 Biguenin kaçışı

metre kesinlikle 47, 1 metreden azdır! İlginç şekilde Manny ve


Erik, biguenin planının baştan beri bu olduğunu fark etseler bi­
le ellerinden hiçbir şey gelmezdi. Görünüşe göre Erik bu yaka­
lanması zor yaratığın zihinsel yeteneklerini gerçekten hafife al­
mış.

1 77
R U S R U L ET İ N D E N AS I L KAZAN I R S I N IZ

1 9. soru
Çözüm üç basamaktan oluşmaktadır:

1. Öncelikle Gaston, paketi dayanıklı asma kilit ile güvence


altına aldıktan sonra Jemima'ya yollamalıdır.
2. Jemima, e-postayı aldıktan sonra sezgilerini bir kenara bı­
rakıp hareket etmelidir: Paketi başka bir dayanıklı asma
kilit ile daha kilitleyip Gaston'a geri yollamalıdır. İlk başta
bunun hiçbir faydası olmayacaktır; Jemima kendisine
gönderilen mesajı okuyamadığı gibi, kendisi de ona bir
asma kilit takarak her şeyi daha da karmaşık hale getir­
miştir.
3. Gaston, Jemima'dan gelen paketi aldığında (işin püf nok­
tası burada), paketi Jemima'ya geri göndermeden önce
kendi asma kilidini çıkarır. Jemima paketi ikinci kez aldı­
ğında, onu açıp içindekileri okumasına engel olacak tek
şey kendi taktığı kilittir ve bu kilidin anahtarı da kendi­
sindedir. Kilidi hemen açıp Gaston'ın mesajını kolaylıkla
okuyabilir.

Gaston 1 - CIA O

Böylece Gaston postayı bir kez daha yollar. Bu noktada


Jemima'nın yapması gereken tek şey, kendi şifresini kaldırmak
için onu 13'e bölmektir:
1 17 / 13
Geriye 9 kalır ve C IA kesinlikle çuvallamıştır.
Şunu sorabilirsiniz, Jemima bu plandan nasıl haberdar
olabilir ve paketi kilitleyip geri göndermeyi akıl edebilir? As-

1 78 -
CEVAPLAR

lında gayet basit, Gaston ona istediği her şeyi şifresiz mesaj­
larla söyleyebilir çünkü CIA onların planını öğrense bile, şifre­
yi çözmek için gereken (yukarıda size biraz çıtlattığım) asal
sayıları bilmediği için elinden hiçbir şey gelmez. Böylece CIA'i
atlatırlar.

20. soru
İşin püf noktası, lambaların ışıktan başka bir şey daha yaydığı­
nı fark edebilmek: ısı.
Böylece hiç açılmamış kapalı lambalarla, kısa süre önce
kapalı hale getirilmiş kapalı lambalar arasındaki farkı ayırt ede­
bilirsiniz.
Kontrol odasındaki düğmelerle ilgili izlemeniz gereken
strateji aşaj!;ıdaki gibidir:

1 . düğme - Kapalı kalsın


2. dügme - Açık konuma getirin
3. düğme - ünce açık konuma getirin, fakat ışıkların du­
rumunu kontrol etmek için odadan çıkmadan hemen ön­
ce kapatın.

Lambaların olduğu yere geldiğinizde, düğmelerle lambaları eş­


leştirmek için yapmanız gereken tek şey ışıkların durumunu
incelemek olacak:

Yanan lamba, 2. düğme tarafından kontrol edilmektedir.


Yanmayan ve buz gibi soğuk olan lambayı kontrol eden,
i. augmeaıı .

1 7Q -
R U S R U LETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N IZ

Yanmayan ancak hala biraz ılık olan lamba ise 3. düğme­


nin kontrolündedir.

Artık doğru düğmeleri bildiğinize göre, kontrol odasına dönüp


çılgın sıralamayı girebilirsiniz.

21 . soru
Çözüm için yedi adım var, dolayısıyla biraz planlama gereki­
yor ve sondan başlamak en iyisi.
Son basamak, 8 litrelik şişenin içinden 2 litre boşaltıp ge­
riye 6 litre bırakmaktır. Ardından geriye kalan her şey 12 litre­
lik kabın içine boşaltılır, böylece 12 litrelik kap ile 8 litrelik şi­
şede 6'şar litrelik sıvı kalır. Bunun için "2 litrelik bir boşluk"
yaratmamız gerekir, böylece 8 litrelik dolu bir şişeden 2 litre
boşaltmamız mümkün olacaktır. S litrelik şişede 3 litrelik sıvı­
mız olursa, ihtiyacımız olan 2 litrelik boşluğu elde edebiliriz.
Demek ki 3 litrelik sıvıya ihtiyacımız var. 8 ile S arasında­
ki fark 3'tür. İşin püf noktası da burada.
8 litrelik şişeyi tamamen doldurduktan sonra bunu S lit­
relik diğer şişeye boşalttığımızda, 8 litrelik şişenin içinde 3 lit­
relik sıvı kalır. Ardından, tamamen dolu olan S litrelik şişedeki
sıvıyı 12 litrelik kabın içine geri boşaltırız; 8 litrelik şişedeki 3
litre sıvıyı ise boş kalan S litrelik şişenin içine boşaltırız. Artık
S litrelik şişenin içinde "2 litrelik boşluğumuz" vardır. 8 litrelik
şişeyi ağzına kadar doldurduktan sonra bunun 2 litresini S lit­
relik şişenin içine boşalttığımızda, 8 litrelik şişenin içinde 6
litremiz kalır. S litrelik şişenin içindeki sıvıyı 12 litrelik kaba

- 1 80 -
C E V A P LA R

boşalttıktan sonra orada da 6 litrelik sıvımız olur.


Her bir adımda kapların durumunu gösteren aşağıdaki
tabloya bakarak daha kolay anlayabilirsiniz.

12 litre 8 litre 5 litre

Başlan gıç 12 o o

l . adım 4 ( 1 2-8 ) 8 o

2. adım 4 3 (8-5) 5

3. adım 9 ( 4+5 ) 3 o

4. adım 9 o 3

5. adım ı (9-8) 8 3

6. adım 6 ( 8-2) 5 (3+2)

7. adım 6 ( l -5 ) 6 o

2 2 . soru
Aklınızdan çıkarmamanız gereken şey, her bir çiftin, en yavaş
elemanı kadar hızlı hareket edebildiği. Bu yüzden en yavaş iki
kişiyi eşleştirmek akla yakın gelir. Bunlar ise Leon (beş daki­
ka) ve Jean-Paul-Jean'dır (sekiz dakika). Bu ikisinin birlikte
karşıya geçmesi sekiz dakika sürer. Leon'un beş dakikalık hızı,

- 1 81
R U S R U LETiNDE NAS I L KAZANI RS I N I Z

toplam zamanı arttırmaz veya azaltmaz.


Diğer bir önemli nokta ise, inanılmaz derecede yavaş ha­
reket eden bu çiftin ikinci kez köprüyü kullanmasına izin ver­
memeniz gerektiği. Sorun da burada. İkisi beraber gitmek zo­
runda ama hiçbiri feneri geri getirmek için dönmemeli.
Demek ki ilk gidenler onlar olamaz çünkü içlerinden biri
feneri geri getirmek zorunda. Aynı şekilde son giden ikili de
olamazlar çünkü aynı şekilde arkada kalan son kişi için feneri
geri getirmeleri gerekecek. Yani bir şekilde ortalarda köprüyü
geçmek zorundalar.
Toplam iki dakikalık süreyle, ilk önce Jemima ile siz gi­
dersiniz. Bu gayet mantıklı çünkü daha sonra en hızlı kişi Oe­
mima) feneri geri getirir; Jemima'nın bir dakika da geri gel­
mesi ile toplam süre üç dakika olur.
İşte işin güzel yanı, Jemima'nın bir sonraki yolculuğu
yapmasına gereK yoK!
Bu aşamada, köprüden karşıya geçmek için bekleyen üç
kişiden ikisi harekete geçebilir. Yavaş olanlar çift olarak birlik­
te gitmek zorunda olduğundan, sekiz dakikada karşıya geçerler
ve Jemima'yı orada tek başına bırakırlar. Toplam süre on bir
dakika olur.
Artık güvenli bir şekilde karşıya geçmiş üç kişi vardır: Siz,
Leon ve Jean-Paul-Jean. Jemima ise hala karşı taraftadır ve sa­
dece dört dakikanız kalmıştır.
Köprüyü geçen üçlüden en hızlısı olduğunuz için Jemi­
ma'ya feneri götürmek üzere siz karşıya geçersiniz. Bu da iki
dakika sürer. Toplam süre on üç dakikaya çıkar.

1 8l -
C EVAPLAR

Son olarak Jemima ile birlikte iki dakikada köprüyü geçti­


ğinizde, on beş dakikada bütün ekip karşıya güvenle ulaşmış
olur.

23. soru
Öncelikle fitilin yanma süresini azaltmanın yollarından biri, fi­
tili iki ucundan birden yakmaktır. Bu sayede yanma süresini
yarıya indirirsiniz. Böylece fitillerden biriyle otuz saniyelik sü­
reyi, diğeriyle de altmış saniyelik süreyi belirleyebilirsiniz.
Birden fazla kibritiniz olduğu için, fitilleri farklı zamanlar­
da da yakabilirsiniz. Aslına bakarsanız çözüm, fitillerden birini
tek ucundan, diğerini ise iki ucundan birden yakmaktır. Onla­
ra A fitili ve B fitili diyelim:

A fitili tek bir ucundan ateşlenir - tamamen yanması alt­


mış saniye sürer.
B fitili iki ucundan birden ateşlenir - tamamen yanması
otuz saniye sürer.

Bütün numara, iki fitili birden dikkatlice takip edip, B fitili tü­
kendiğinde A fitilinin diğer ucunu yakmaktır.
A fitilinin diğer ucunu yakmadan önce, fitilin tamamen
yanmasına otuz saniye vardır. Diğer ucu yaktıktan sonra ise fi­
tilin geri kalan kısmı iki katı hızla yanacaktır - yani on beş sa­
niyede.
Böylece ihtiyacınız olan kırk beş saniyeyi ayarlayabilirsi-
niz.
Bunu yapmanın en düzgün şekli şudur:

1 83 -
RUS RULETİ NDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Fitillerden birini çember, diğerini ise düz bir çizgi haline


getirin. İlk önce fitille rin birbiriyle temas ettiği noktayı yakın.
Böylece iki fitil birden yanmaya başlayacak. Çember şeklinde­
ki fitil tamamen yandığında, düz fitilin diğer ucunu Şekil 6' da
gösterildiği gibi yakın.

Çember şeklindeki fiti l


tamamen yandığında
burayı yakın

�-----" �
Önce burayı yakın

Şekil 6 Fitilleri yakma yöntemi

24. soru
Bu sorunun cevabını çok seviyorum. Oldukça basit ama yine
de takdire şayan.
Şu adımlar takip edilmeli:

1. Kum saatlerini aynı anda başlatın.


2. Beş saatlik kum saati tükendiğinde onu ters çevirin.

Beş saat geçtiğinde, sekiz saatlik kum saatinde geriye üç saat­


lik kum kalır. Yani sekiz saatlik kum saati bittiği zaman (sekiz
saatin sonunda), beş saatlik kum saatinde üç saatlik kum ak­
mış olacaktır. Tam bu noktada beş saatlik olan ters çevrilirse,
üç saatlik kum geriye akacak demektir, bu da toplam on bir
saat eder.

1 84 -
CEVAPLAR

Bunu çözmenin bir yolu daha var ama başlangıçta biraz


vakit kaybettiriyor. İyi bir yöntem ama yukarıdaki daha iyi.

Zaman 8 saatlik kum saati 5 saatlik kum saati

o Başlat Başlat

5 Kum biter - ters çevir

8 Kum biter Tekrar ters çevir

11 Kum biter

25. soru
Bildiklerimizi gözden geçirelim:
Ordular arasındaki mesafe 20 mil.
Merlin'in hızı saatte 30 mil.
Cengiz'in ordusu saatte 1 1 mil hızla yol alıyor.
Richard'ın ordusu saatte 4 mil hızla yol alıyor.

Yapılacak ilk iş, orduların göreceli hızlarını belirlemek:


11 + 4 = 15 mil ( saatte )
Yani ordular birbirlerine doğru saatte 1 5 millik bir hızla
ilerliyorlar. Aralarındaki mesafe 20 mil olduğuna göre, bir saat
yirmi dakika sonra karşılaşacaklar.
Buradan, Merlin'in yolculuğunun da bir saat yirmi dakika
süreceğini anlıyoruz. Merlin saatte 30 mil hızla yol aldığından,
katedeceği mesafe 40 mil olacaktır. Veya daha basitçe ifade
etmek gerekirse, Merlin'in hızı, orduların birbirlerine yaklaşma
hızının iki katı olduğundan, onların aldığı mesafenin iki misli

1 85 -
R U S RULETiNDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

yol katedecektir.
Sonsuz dizilerin toplanmasıyla ilgili bir de matematiksel
cevap var. isterseniz internetten bakabilirsiniz: "fly problem
von Neumann"

26. soru
Bu soruyu çözmenin en iyi yolu, öncelikle soruyu en basit ha­
liyle düşünüp, ardından giderek zorlaştırmak ve bir tür işaret
sistemini işin içine katmaktır. Fakat kurallar gereği bu, giydiği­
niz şapkaların rengini belli edecek bir işaret sistemi olamaz.
En basit senaryo olarak iki kişiyi ele alalım. Bunlardan
her biri, diğerinin şapkasının rengini görebilmektedir. Böylece,
örneğin karşısındakinin şapkasının renginin mavi olduğunu
gören, her iki renkten en az bir şapka olduğu için, kendi şap­
kasının kırmızı olduğunu hemen anlayacaktır.
Bir sonraki aşamada ise üç kişiyi ele alabiliriz. İki kırmızı
ve bir mavi şapkanın olduğunu varsayalım. Kırmızı şapkalı şö­
valyelerin ikisi de karşılarında bir kırmızı ve bir mavi şapka
Q'Örecektir.
Şayet ben bir mavi ve bir kırmızı şapka görseydim ve
kendim de mavi bir şapka takıyor olsaydım, o zaman kırmızı
şapkalı şövalye, sadece mavi şapkalar gördüğü için, kendisinde
kırmızı şapka olduğunu anlayacak ve hemen ayağa kalkacaktı.
Fakat o da bir kırmızı ve bir mavi şapka gördüğünden, ayağa
kalkmayacaktır. İşin sırrı burada ! Hiçbir şey yapmamak da di­
ğerlerine bilgi verir.
Bu durumda hemen şu sonuca varırım: Ayağa kalkmadı­
ğına göre, kendi şapkasının rengini tahmin edemiyordur. Yani

1 86 -
C EVAPLAR

bir tane daha kırmızı şapka görmüş demektir; böylece kırmızı


şapka taktığımı anlarım.
Bu mantık, kırmızı şapka giyen iki şövalye için de geçerli­
dir. EQ:er ilk basta kimse avaQ:a kalkmazsa. kırmızı şapkalı iki
sövalve bir süre sonra avaQ:a kalkacaktır.
Başarılı bir stratejinin püf noktası, ayağa kalkma sürelerini
düzenli zaman aralıklarına bağlamaktır. Bu yüzden şayet hiç
kırmızı şapka göremiyorsanız, bir dakika sonra ayağa kalkarsı­
nız. Sadece bir kırmızı şapka görüyorsanız ve o şapkayı takan
şövalye bir dakika sonra ayağa kalkmamışsa, siz iki dakika
sonra ayağa kalkarsınız ve böyle devam eder.
Biraz ileri saralım. On yedi tane kırmızı şapka görüyorsunuz.
Şayet sizin şapkanız mavi ise olabileceklere şöyle bir göz
aranın:
Kırmızı şapka giyen her bir şövalye on altı tane kırmızı
şapka görecektir. Böylece bu şövalyelerin hepsi on yedinci da­
kikada ayağa kalkacaktır.
Ne var ki, eğer sizin de kırmızı şapkanız varsa, ortada on
sekiz tane şapka var ve siz bunlardan sadece on yedisini göre­
biliyorsunuz demektir. Aynı şekilde, kırmızı şapkalı şövalyeler­
den her biri on yedi kırmızı şapka görüyordur. On yedinci da­
kikanın sonuna kadar hiçbir şey olmaz. On yedi kırmızı şapka
gören herkes, on sekizinci dakikada ayağa kalkar.
Bütün bunlar oldukça karmaşık görünebilir ama hepsini
basit bir strateji ile özetleyebiliriz: "Gördüğünüz kırmızı şapka
sayısından bir dakika sonra ayağa kalkın." Eğer üç tane kırmızı
şapka görüyorsanız, dördüncü dakikada ayağa kalkın. Dokuz
tane kırmızı şapka görüyorsanız, onuncu dakikada ayağa kalkın.

1 87 -
R U S RULET İ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Ama ben ya mavi şapka takıyorsam diye bağırdığınızı du­


yar gibiyim. Ya ben de kırmızı giydiğimi sanıp ayağa kalkar­
sam ama aslında mavi giyiyorsam? Yedi tane kırmızı şapka
gördükten sonra sekizinci dakikada ayağa kalkıp her şeyi mah­
vedersem ne olacak?
Şayet sizin şapkanız maviyse, o zaman kırmızı şapka gi­
yen herhangi biri, etrafta sadece altı tane kırmızı şapka göre­
cek demektir. Böylece kırmızı giyenler yedinci dakikada ayağa
kalkacak, sekizinci dakika diye bir şey olmayacaktır!
Dolayısıyla, mavi şapka takıyor olsanız bile bu strateji işe
yarayacaktır. Bütün kırmızı şapkalılann yedi dakika sonra aya­
ğa kaktığını göreceksiniz. Sekizinci dakikada ise diğer mavi
şapkalılarla birlikte ayağa kalkacak ve böylece şapkanızın ren­
gini bileceksiniz.

27. soru
Bu çok güzel bir soru. Öncelikle şunu unutmayın, zincirden
toplam üç parça ayıracağınız için elinizde üç ayn halka olacak.
Bunlar ilk üç cinayetin icabına bakacak.
Ama ileriyi düşünüp biraz kafa yorduğunuzda, dördüncü ci­
nayette bir sorunla karşılaşacağınızı farkedersiniz: Zinciri sadece
üç kere kıracağınız için, içgüdüsel olarak, bir yerlerden, daha bü­
yük parçalar bulmanız gerektiğini bilirsiniz; ama bu büyük par­
çalarda kaç halka bulunması gerektiğinden emin olamazsınız.
Cinayet başına bir halka vermeniz gerektiğinden, daha
önceden vermiş olduğunuz üç halkayı geri alıp bunun yerine
dört halkalık tek bir parça verebilirsiniz.
Bu da, zincirdeki ilk ayrımın beşinci halkadan yapılması

1 88 -
C EVAPLAR

gerektiği anlamına gelir.


Böylece elinizde dört halkalı tek bir parça, ayrık bir halka
ve elli sekiz halkalı diğer parça kalacaktır, aynen Şekil 7'de gö­
rüldüğü gibi.

vs.

Şekil 7 Zincirdeki ilk kınlma

Bu şekilde her cinayet için teker teker devam edin ve se­


kizinci günde ne olacağını kafanızda canlandırın. Bu aşamada
üç halkayı ve dört halkalık parçayı geri alıp bunların yerine se­
kiz halkalık bir parçayı verebilmeniz gerekecek.
Yani elli sekiz halkalık zincirin dokuzuncu halkasını ayır­
mak zorundasınız. Böylece geriye kalan elli sekiz halkalık par­
çadan elinizde bir adet sekiz halkalı zincir, tek bir halka ve
kırk dokuz parçalık tek bir zincir kalacak.
Gidişatı anladınız mı? Karşınızda eski dostumuz, İkili
Sayma Sistemlerinin Baronu.
Kafa yormaya devam edecek olursanız, bir sonraki büyük
parça için on altı parçalık tek bir zincire ihtiyacınız olduğunu
anlayacaksınız. Yani kırk dokuz halkalı zincirin on yedinci hal­
kasını ayırmak zorunda kalacaksınız. Böylece elinizde on altı
halkalık tek bir parça, tek bir halka ve otuz iki halkalık diğer
bir parça kalacaktır. Hareketin simetrisi. Bu şekilde devam
ederek, elinizdeki parçalarla altmış üçe kadar tek tek bütün sa­
yılara ulaşabilirsiniz.
Hoş.

1 89 -
R U S RULETİ N D E NAS I L KAZAN I R S I N I Z

� (Q) �:- , . vs.


Şekil 8 Zincirdeki ikinci kırılma

28. soru
Cengiz, diğer ikisinden herhangi biriyle yalnız bırakılamaz. Bu
yüzden önce o karşı tarafa götürülür. Petros daha sonra Ric­
hard'ı ya da Mary'yi almaya gelir. Hangisini aldığı önemli de­
ğil. Diyelim ki Richard'ı aldı.
Richard'ı karşıya götürür ama yine sorun vardır. Mary'yi
almak için geri dönerken Richard'ı Cengiz'le yalnız bırakamaz.
İşte muhteşem çözüm - Richard'ı orada bırakır ama dönerken
Cengiz'i tekrar yanına alır!
Sonra Petros. Ceng:iz'i ilk basladığı yere bırakır ve
Marv'vi sandala alır. Cengiz'i almak için dönmeden önce
Mary'yi Richard'ın yanına bırakır. Ardından Cengiz'i alıp ikin­
ci kez karsıva Q'ecirir.

29. soru
Ekibimiz, kaçmayı başarabilmek için "ateşe ateşle karşılık ver­
meli" ve kesinlikle sezgilerini bir kenara bırakıp hareket etme­
lidir. Aslında en iyi strateji, adayı boydan boya geçen bir çizgi
üzerinde ateş yakmaktır - rüzgarın esme yönünde ve rüzgarın
diklemesine.
Böylece kahramanlarımızın önünde ve arkasında olmak
üzere, (rüzgarla birlikte) aynı yönde ilerleyen iki ateş hattı
meydana gelir. Onlar da, kendileri yarattıkları ateşin peşinden,

1 90 -
C EVAPLAR

Yeni ateş

Yanan ateşin arkasında


bıraktığı küle dönmüş alan

Şekil 9 Cehennem alevlerinden nasıl kurtulursunuz

ateşin geride bıraktığı küle dönmüş patika üzerinden yollarına


devam edebilirler.
İlk ateş hattı, kahramanlarımızın yaktığı ateşin başladığı
noktaya geldiğinde, oradaki bütün bitki örtüsü tamamen yan­
mıştır. Geriye yanacak bir şey kalmadığından, ateş kısa sürede
söner. Ekibimiz de ilk Mucho Pollo ölüm tuzağından bu şekil­
de kurtulur.

30. soru
Çoğu kişi ilk önce sekiz anahtarı iki eşit gruba ayırırarak tar­
tınca ne olacağını görmek ister. Kısa süre sonra bu stratejinin
başarılı olması için tartının üc kere kullanılması Q'erekti�i orta­
ya çıkar.

191
R U S RULETİNDE NAS I L KAZAN I R S I N I Z

Bu sorudaki püf noktası, aslında aradığınız anahtarı, onun


ağırlığını tartmadan da bulabileceğinizi fark etmenizdir. Ger­
çek anahtar diğerlerinden sadece çok az daha ağır olduğun­
dan, şayet iki anahtar seçecek olursanız ve terazinin karşılıklı
kefelerine koyduğunuzda bu anahtarlar ağırlık olarak birbirini
dengelerse, o zaman ağır anahtarın, tartmadığınız altı anahtar­
dan biri olduğunu anlarsınız.
Doğru strateji, anahtarları üç ayrı gruba ayırmaktır: üçlü,
üçlü ve ikili olarak. ilk adımda üç anahtardan oluşan grupları
tartarsınız. İki ihtimal vardır: kefeler dengede durur veya den­
gede durmaz.

Kefeler dengede değilse


Şayet terazinin kefeleri birbirini dengelemezse, kefelerden biri
ağır basar ve gerçek anahtarın ağır çeken kefede olduğu sonu­
cuna varırsınız. Sonra bu kefedeki herhangi iki anahtarı tartar­
sınız. Eğer kefeler dengede durursa, ağır anahtarın, tartmadığı­
nız üçüncü anahtar olduğu ortaya çıkar. Şayet denge olmazsa,
o zaman ağır anahtarın hangisi olduğunu zaten kolaylıkla gö­
rürsünüz.

Kefeler dengedeyse
Terazinin kefeleri dengede durursa, ağır anahtar, tartmadığınız
ikili gruptadır. Bu gruptaki iki anahtarı tartarak hangisinin ağır
olduğunu kolayca bulursunuz.

3 1 . soru
Şu anda elinizde iki adet Killabasten, bir adet de Sharken-

1 92 -
CEVAPLAR

kampf hapı var. İkisi d e birbirinin aynı görünüyor ve doğru


doz, her iki haptan birer tane. İşin püf noktası, durumu eşitle­
mek için bir tane daha Sharkenkampf hapı almanız gerektiği­
rıin farkına varmanız. Fakat elirıizde zaten fazladan hap oldu­
ğundan, bu fikir size hiç akıllıca gelmeyecektir. Ama proble­
min çok şık bir çözümü var.
Aslına bakarsanız, bu aşamadan itibaren kullanabileceği­
niz iki çözüm yöntemi var.
Birinci çözüm, bütün hapları ufalayıp büyük bir toz yığı­
nına dönüştürmek. Bunun yarısı Killabasten, yarısı da Shar­
kenkampf olacaktır. Tozları kusursuzca birbirine karıştırdıktan
sonra yığını ikiye bölüp dozun yarısını şimdi, diğer yarısını ise
sonraki doza ihtiyacınız olduğunda alabilirsiniz.
İkinci çözümde, elinizdeki dört hapı ikişer parçaya böler­
siniz. Böylece sekiz tane yarım hapınız olur. Üç hapın ne ol­
duğunu bilmiyorken bunu yapmak saçma gözükebilir, hatta
ikinci S hapını eklemek hiç bir fark yaratmayacak gibidir. Eli­
mizdekilere bir de şekil üzerinde bakalım:
Anlamanız gereken şey, ilk üç haptan hangisinin Killabas­
ten, hangisinin Sharkenkampf olduğunu bilmenizin bir önemi
olmadığıdır. Bir tane daha Sharkenkampf alıp hepsini karıştır-

! . yarım 2. yanm
K veya S K veya S
K veya S K veya S
K veya S K veya S
s s

1 93 -
R U S R U LETİ N D E NASIL KAZAN I R S I N I Z

dıktan sonra hapları ortadan ikiye böldüğünüzde, dört yarım­


dan oluşan dozunuzu aldığınızda tam olarak bir tane Killabas­
ten, bir tane de Sharkenkampf almış olursunuz.
Yapmanız gereken tek şey, tabloda 1. yarım olarak göste­
rilen parçaların hepsini yutmaktır; yeni bir doza ihtiyacınız ol­
duğunda ise 2. yarımdaki parçalan alırsınız.
Bravo, artık bir 900 sene daha yaşarsınız ... belki?

32. soru
Kahramanlarımız göldeki en büyük köpekbalıklarından birini
sandala çekmek için sandaldaki balıklan kullanmalı.
Evet, pek olası değil. Uygulanması ise neredeyse imkan­
sız. Fakat teorik olarak mümkün, bu vüzden doğru cevap bu.
Hava keseleri olmadığı için, köpekbalıklannın yoğunluğu
suyun yoğunluğundan fazladır - hareket etmedikleri zaman
batarlar (inanmıyorsanız bakın - www .kopekbaliklarisudanda­
hayogundur.com ). Sudan daha yoğun oldukları için, yüzerken
kendi hacimlerine eşit miktarda suyla yer değiştirirler. Fakat
bir köpekbalığını sandala aldığınızda, artık onun ağırlığını san­
dal taşıyor olacaktır ve sandal batmadığı takdirde (batmıyor! )
su, hem sandalın hem de köpekbalığının ağırlığını kaldıracak­
tır. Yüzen nesneler ağırlıkları kadar su taşırırlar; dolayısıyla
köpekbalığı sandalın üstündeyken, yüzerken taşırdığından da­
ha fazla su taşıracaktır.
Daha fazla su taşması, su seviyesinin yükselmesi anlamına
gelir. Sensörler tetiklenir ve kapılar açılır. İstatistiksel olarak
imkansız kahramanlarımız bir kez daha düşmanlarını alt etme­
yi başarır.

1 Q4 -

You might also like