ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ -ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2017-18

ΑΝΑΤΟΜΙΑ ΙΙ-ΚΛΙΝΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

ΟΜΑΔΑ Β19: Ρήγα Μελίντα, Παπαφωτίου Ελένη, Λαδιάς Άγγελος, Βογιατζής Θεμιστοκλής,
Γκέγκας-Στρατηλάτης Συμεών , Σαλαπάτας Αλέξανδρος , Νικολοπούλου-Πανταζή Γενοβέφα
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ: Χαρχαντή Αντωνία

ΑΝΟΙΧΤΟΣ ΑΡΤΗΡΙΑΚΟΣ ΠΟΡΟΣ

Κλινικό πρόβλημα: Ένα αγόρι 12 χρόνων παρουσίασε φύσημα και ήχους στη συστολή στο
2ο μέσοπλευριο διάστημα αριστερά και δίπλα από το στέρνο. Μετά την λήψη ιστορικού βρέθηκε
ότι παρουσίαζε κατά περιόδους κυάνωση όταν ήταν μωρό και κόπωση πρόσφατα. Ακτινογραφίες
και υπέρηχοι έδειξαν υπερτροφία αριστερής κοιλιάς και ανοιχτό αρτηριακό πόρο ο οποίος
διορθώθηκε χειρουργικά , όμως μετά το χειρουργείο εμφάνισε βραχνή φωνή.
Ερωτήσεις: 1.Τί σημαίνει ανοιχτός αρτηριακός πόρος και πού βρίσκεται;
2. Τί λειτουργία έχει ο αρτηριακός πόρος;
3. Ποιές ειναι οι επιπτώσεις αν παραμείνει ανοιχτός χωρίς διορθώσεις;
4. Ποιό είναι το πιθανότερο αίτιο της βραχνάδας;

Μέσω του αρτηριακού πόρου γίνεται η επικοινωνία µεταξύ των δύο µεγαλύτερων αγγείων του
σώµατος, της πνευµονικής αρτηρίας και της αορτής. Ο αρτηριακός πόρος κατά τη διάρκεια της
ενδοµήτριας ζωής είναι απολύτως απαραίτητος για τη δηµιουργία–ανάπτυξη πνευµονικής
κυκλοφορίας σε όλα τα θηλαστικά. Κατά τη διάρκεια της ενδοµητρίου ζωής τα έµβρυα δεν
αναπνέουν καθώς η λειτουργία αναπνοής γίνεται µε ανταλλαγή οξυγόνου–διοξειδίου του άνθρακα
μέσω του πλακούντα και ο πόρος αυτός χρησιµοποιείται για να διοχετεύεται το αίµα από τη
πνευµονική αρτηρία προς την κατιούσα αορτή ,παρακάμπτοντας την μικρή κυκλοφορία λόγω της
μη επαρκούς ανάπτυξης των πνευμόνων.
Όλα τα βρέφη γεννιούνται µε ανοικτό αρτηριακό πόρο. Φυσιολογικά αυτή η επικοινωνία µεταξύ
των δύο αρτηριών κλείνει µερικές ώρες µετά την γέννηση του βρέφους. Αν δεν συµβεί αυτό, τότε
ένα µέρος του αίµατος, που θα έπρεπε κανονικά να είχε περάσει από την αορτή και να είχε
διοχετευθεί στο σώµα, επιστρέφει στους πνεύµονες. Πρόωρη γέννα μπορεί να σχετίζεται σε πολλές
περιπτώσεις με παραμονή ανοιχτού αρτηριακού πόρου .
Αν ο ανοικτός αρτηριακός πόρος είναι μεγάλος, το παιδί μπορεί να κουράζεται εύκολα, να
αναπτύσσεται αργά, να παθαίνει βρογχίτιδα, και να αναπνέει γρήγορα.Αν ο αρτηριακός πόρος είναι
μικρός, το παιδί δεν παρουσιάζει συμπτώματα και δείχνει να είναι καλά. Συνέπειες παραμονής
ανοικτού αρτηριακού πόρου είναι η αύξηση της αιμάτωσης της πνευμονικής κυκλοφορίας λόγω της
διαφυγής αίματος που προκαλείται στο επίπεδο αορτής-πνευμονικής αρτηρίας. Οι ασθενείς
προσέρχονται λόγω του συνεχούς φυσήματος που ακροάζεται ο γιατρός. Ο όγκος του αίματος, που
θα έπρεπε κανονικά να είχε περάσει από την αορτή και να είχε διοχετευθεί στο σώμα, επιστρέφει
στους πνεύμονες οδηγεί σε υπερτροφία της αριστερής κοιλίας. Η αύξηση όγκου αίματος που
προωθείται οδηγεί σχεδόν όλους τους ασθενείς μακροπρόθεσμα σε συχνότερες λοιμώξεις ,
μειωμένη ανοχή στην κόπωση, σημεία καρδιακής ανεπάρκειας και πιθανή αύξηση των πιέσεων στα
πνευμονικά αγγεία. Μακροπρόθεσμα η χειρότερη συνέπεια της μεγάλης αύξησης της αιμάτωσης
των πνευμόνων εξαιτίας μεγάλου αρτηριακού πόρου είναι η σκλήρυνση των πνευμονικών αγγείων
με αποτέλεσμα την αύξηση των πιέσεων δηλαδή τη δημιουργία πνευμονικής υπέρτασης. Η
πνευμονική υπέρταση μπορεί να προκαλέσει μόνιμη βλάβη στους πνεύμονες.Μεγάλο διάστημα
παραμονής ανοιχτού αρτηριακού πόρου μπορεί να οδηγήσει σε σύνδρομο Eisenmenger, ένας μη
αναστρέψιμος τύπος πνευμονικής υπέρτασης.
Στη περίπτωση του 12χρονου ασθενούς που θεραπεύτηκε χειρουργικά ,παρουσιάστηκαν
επιπλοκές και συγκεκριμένα βραχνάδα κατα την ομιλία . Το πιθανότερο αίτιο της βραχνάδας είναι
κάκωση του παλίνδρομου λαρυγγικού νεύρου, το οποίο είναι κλάδος του αριστερού
πνευμονογαστρικού νεύρου.Ο κλάδος αυτός ελίσσεται αριστερά και γύρω από τον ανοιχτό
αρτηριακό πόρο , και έτσι η ανατομική του θέση το καθιστά ευάλωτο σε πιθανό τραυματισμό κατά
την διάρκεια χειρουργικών επεμβάσεων που έχει ώς αποτέλεσμα παράλυση της σύστοιχης
φωνητικής χορδής και βράγχος φωνής.