You are on page 1of 56

Elektroniczna regulacja

poziomu (ECAS)
dla autobusów z pneumatycznym
układem zawieszenia

Funkcje systemu
Konfiguracja systemu
Części składowe
Koncepcja bezpieczeństwa
Diagnoza
Kod migowy
Koncepcja serwisu
Schematy połączeń

Wydanie 1997

1. zmienione wydanie:
Zmiany są oznaczone na marginesach poszczególnych stron
za pomocą ramki.

Ó Copyright WABCO 1997

WABCO
Hamulce dla pojazdów

Część przedsiębiorstwa
WABCO Standard GmbH

Zastrzega się prawo do wprowadzania zmian

WABCO 1
ECAS Spis treści

Rozdział Temat Strona

1 Wprowadzenie 3
Funkcje systemu 4
Przepisy ustawowe 5
Konfiguracja systemu 6

2 Części składowe
Elektroniczny układ sterowniczy 7
Zawory elektromagnetyczne 8
Czujnik położenia 11
Czujnik ciśnienia 12

3 Koncepcja bezpieczeństwa 13

4 Diagnoza 16

5 Kod migowy 22

6 Kalibracja 25

7 Algorytm regulacji 28

8 Objaśnienie parametrów
Wykaz parametrów 31
Opis parametrów 35
Wykaz parametrów dla ECU 446 055 055 0 45

9 Serwis 53

Schemat połączeń
Autobus solo 54
Autobus przegubowy 55

2 WABCO
Wprowadzenie ECAS 1
Wprowadzenie Nowoczesnym rozwiązaniem, idącym w tym kierunku,
jest ECAS. Przez zastosowanie elektronicznych jedno-
Angielskie oznaczenie ECAS oznacza stek sterowniczych można było znacznie ulepszyć trady-
cyjny system. Dopiero on umożliwił wprowadzenie wielu
Electronically Elektroniczny funkcji, np.
Controlled Regulowany
Air Powietrze – Zmniejszenie zużycia powietrza – podczas jazdy nie
Suspension Zawieszenie następuje zużycie powietrza. Przy zastosowaniu
ECAS stwierdzono oszczędność powietrza wyno-
ECAS jest elektronicznie regulowanym pneumatycznym szącą ok. 25% w porównaniu z konwencjonalnymi
układem zawieszenia dla pojazdów, w których systemie pneumatycznymi układami zawieszenia w autobusie
występuje duża liczba różnych funkcji. niskopodłogowym, obsługującym regularną linię
komunikacyjną.
Zawieszenie pneumatyczne zostało zastosowane już od – Duża prędkość wszystkich procesów regulacji, dzięki
połowy lat dziewięćdziesiątych w samochodach, dużym przekrojom zaworów (średnica nominalna 7
a przede wszystkim w autobusach. Rozpowszechniło się na każdy miech powietrzny).
ono zwłaszcza w autobusach, w przypadku samo-
chodów ciężarowych i przyczep jego zastosowanie – Szczególnie niewielki nakład na wykonanie instalacji.
wciąż wzrasta. Powody stosowania zawieszenia pneu- Od każdego bloku zaworów elektromagnetycznych
matycznego, zamiast mechanicznego (stalowych potrzebny jest jedynie jeden przewód powietrzny do
sprężyn) są następujące: każdego miecha oraz jeden przewód do zasobnika.
– Funkcje podnoszenia/opuszczania i kneelingu
– zwiększenie komfortu jazdy, dzięki mniejszym ugię- odpowiednio do wymagań przepisów.
ciom sprężyn i niższej częstotliwości własnej;
– Duża elastyczność systemu przy różnych rodzajach
– stała wysokość pojazdu, niezależnie od obciążenia; kneelingu.
– dokładne wysterowanie hamulców w funkcji ob- – Rozbudowana koncepcja bezpieczeństwa, pamięć
ciążenia przez zastosowanie ciśnienia w miechu usterek i możliwość diagnostyki.
powietrznym do sterowania regulatorem siły hamo-
wania; W porównaniu z mechanicznie sterowanym zawiesze-
niem pneumatycznym, przy którym miejsce mierzące
– funkcja kneelingu (opuszczania jednego boku po- poziom przejmuje również sterowanie zawieszeniem,
jazdu w celu ułatwienia wsiadania i wysiadania); w przypadku ECAS regulacja jest przejęta przez układ
– ochrona powierzchni jezdni. elektroniczny, który – na podstawie wartości pomia-
rowych uzyskanych z czujników – wysterowuje zawie-
Po stosowanym początkowo sterowaniu z całkowicie szenie pneumatyczne za pośrednictwem zaworów
mechanicznie pracującymi zaworami zawieszenia pneu- elektromagnetycznych.
matycznego opracowano już wkrótce elektromechanicz-
ny układ regulacji. Tym samym zwiększono komfort Oprócz regulacji normalnego poziomu układ elektronicz-
obsługi i ułatwione zostały procesy podnoszenia ny steruje również pozostałymi funkcjami w połączeniu
i opuszczania. z łącznikami obsługiwanymi przez kierowcę, które przy
konwencjonalnym sterowaniu zawieszeniem pneumaty-

Przykład działania:

System podstawowy:
2
Sollniveau

1 ECU (elektronika)
3 2 Czujnik położenia
4 1
3 Zawór elektromagnetyczny
4 Miech powietrzny

WABCO 3
1 ECAS Wprowadzenie

cznym mogły być zrealizowane tylko przez zastosowanie malnej eksploatacji. Poziom normalny określa komfort
dużej liczby dodatkowych zaworów. zawieszenia, bezpieczeństwo jazdy i wysokość kon-
strukcyjną, która musi odpowiadać granicom określonym
ECAS, o różnym stopniu rozbudowy, może być stosowa- w przepisach.
ny w różnych typach autobusów.
Pod pojęciem poziomu normalnego II rozumie się poziom
ECAS pracuje tylko przy włączonym zapłonie; na życze- odbiegający od standardowego poziomu normalnego,
nie mogą być również wykonywane czasowo ograniczo- odpowiadający szczególnemu stanowi pojazdu. Wyso-
ne funkcje przy wyłączonym zapłonie. kość poziomu normalnego II jest zdefiniowana na stałe
przez wartość nastawczą (parametr) w układzie elek-
tronicznym. Za pomocą łącznika można dokonywać
wyboru między poziomem normalnym I i II.
Funkcje systemu
Ze względów bezpieczeństwa, poziom normalny może
Poniżej zostaną objaśnione możliwości, które stwarza być wyregulowany automatycznie, gdy pojazd przekro-
ECAS. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że nie w każ- czy graniczną prędkość (np. 20 km/h); po przekroczeniu
dym systemie muszą być zrealizowane wszystkie te w dół granicy najniższej prędkości (np. 10 km/h) nas-
możliwości. Konfiguracja systemu, a zwłaszcza dobór tępuje ponownie wyregulowanie poprzedniego poziomu.
wszystkich parametrów zależy od producenta pojazdu
i nie może być w żadnym przypadku zmieniony bez jego Ręczna zmiana poziomu za pomocą
zgody. przełącznika
W określonych przypadkach może być konieczne na-
Poniżej opisane są funkcje ECAS – ECU 446 055 05.0. stawienie dowolnego poziomu odbiegającego od pozio-
mów normalnych I/II. Do podnoszenia i opuszczania
Regulacja poziomu zadanego mogą być używane w tym celu przyciski. Jeżeli zostaną
W tym przypadku chodzi o podstawową funkcję ECAS. one uruchomione, wówczas pojazd zostaje podnoszony
Przez ciągłe porównywanie wartości rzeczywistych, dos- albo opuszczany na osi/osiach wybranej/wybranych za
tarczanych przez czujniki położenia, z wartościami zada- pomocą łącznika preselekcyjnego.
nymi, wprowadzonymi do pamięci ECU, układ ECAS jest
wciąż informowany o poziomie pojazdu. W przypadku Ograniczenie wysokości
wystąpienia odchylenia wykraczającego poza zakres to- Zmiana wysokości zostaje automatycznie zakończona
lerancji następuje wysterowanie zaworów elektromagne- przez układ elektroniczny, gdy zostały osiągnięte zapro-
tycznych i zrównanie poziomu rzeczywistego z pozio- gramowane (wykalibrowane) wartości dla górnego i dol-
mem zadanym przez doprowadzenia albo odprowadze- nego położenia krańcowego.
nie powietrza z miecha powietrznego.
Kneeling
W odróżnieniu od konwencjonalnych układów zawiesze-
nia pneumatycznego regulacji podlega nie tylko normal- Kneeling jest specjalną funkcją dla autobusów. Przepisy
ny poziom pojazdu, ale także każdy inny, wstępnie dla systemów kneelingu zostały ustalone w paragrafach
wybrany poziom. Oznacza to, że niezależnie od liczby 30 i 35d przepisów o dopuszczeniu osób i pojazdów do
wsiadających i wysiadających pasażerów, zachowany ruchu po drogach publicznych. Pod pojęciem kneelingu
zostanie każdy nastawiony poziom. rozumie się obniżanie autobusu w celu ułatwienia pa-
sażerom wsiadania i wysiadania. Zależnie od doboru
Przy większych różnicach poziomu następuje impulsowe parametrów układu elektronicznego może się to dokony-
załączanie zaworów elektromagnetycznych przy zbliża- wać po jednej stronie, na jednym kole albo na osi z czuj-
niu się do poziomu zadanego, w zależności od prędkości nikiem położenia (z reguły przednia oś). ECAS oferuje
i odległości od poziomu zadanego, aby uniknąć przere- między innymi możliwość uwzględniania położenia drzwi
gulowania. i zapewnienia opuszczania za pomocą listwy kontakto-
wej, znajdującej się pod wejściem, które jest nadzorow-
Wszystkie procesy regulacyjne mogą zachodzić równo- ane przez ECAS. Jeżeli listwa kontaktowa zadziała pod-
legle na obu osiach w granicach tolerancji (przednia i tyl- czas procesu kneelingu, wówczas autobus powraca do
na oś jednocześnie). normalnego poziomu.

Poziom normalny I/II W zależności od połączeń elektronicznych i doboru para-


metrów układu elektronicznego możliwe są różne rodza-
Pod pojęciem poziomu normalnego I rozumie się poziom, je uruchamiania funkcji kneelingu.
który został ustalony przez producenta pojazdu dla nor-

4 WABCO
Wprowadzenie ECAS 1
Nadzorowanie ciśnienie w zbiorniku Ręczne urządzenia uruchamiające
Kneeling jest możliwy tylko w określonych warunkach. Ręczne urządzenie uruchamiające proces opuszczania
Jednym z nich jest dostateczne ciśnienie w zasobniku, musi być skonstruowane w taki sposób, aby – w przypad-
aby umożliwić ponowne podniesienie w pełni załadowa- ku zwolnienia podczas opuszczania – nastąpił samo-
nego pojazdu do poziomu normalnego. Jeżeli ciśnienie czynny powrót do położenia zerowego. Proces opusz-
w zasobniku opadło poniżej wartości nadzorowanej czania musi zostać przy tym natychmiast zatrzymany
przez wyłącznik ciśnieniowy, wówczas ECAS nie pozwoli i powinno nastąpić przejście do procesu podnoszenia.
na włączenie kneelingu.
Ponowny proces opuszczania może być wykonany
jedynie z normalnego położenia nadwozia pojazdu
(położenie podczas jazdy).
Przepisy ustawowe
Automatyczne urządzenie sterujące
Przepisy dla ECAS w autobusach Przy automatycznym urządzeniu sterującym musi istnieć
możliwość zatrzymania procesu opuszczania przez kie-
§30 StVZO (przepisy o dopuszczeniu osób rowcę, za pomocą wyłącznika awaryjnego znajdującego
i pojazdów do ruchu po drogach publicznych) się w jego bezpośrednim zasięgu, i musi istnieć możli-
w połączeniu z §35d StVZO wość przełączenia na podnoszenie.
Wytyczne dla stosowania w autobusach
środków ułatwiających wsiadanie, napędzanych Ponowne uruchomienie procesu opuszczania musi być
możliwe tylko z normalnego położenia nadwozia pojazdu
siłą zewnętrzną (wyciąg)
(położenie podczas jazdy).

3.2.3. Opuszczanie nadwozia


1. Zakres zastosowania
Proces opuszczania może być włączony tylko przy zam-
Wytyczne te znajdują zastosowanie dla autobusów
kniętych drzwiach. Może to nastąpić tylko przy prędkości
wyposażonych w środki pomocnicze ułatwiające wsiada- jazdy poniżej 5 km/h.
nie, napędzane siłą zewnętrzną.
Proces opuszczania musi być w znacznej części (co naj-
2. Określenie pojęć mniej 80% drogi) zakończony, zanim zostaną całkowicie
2.2. System kneelingu otwarte drzwi dla pasażerów.

System kneelingu, w rozumieniu niniejszych wytycznych, Ważne jest, że autobus w stanie opuszczonym nie może
jest urządzeniem do podnoszenia i opuszczania nad- jechać.
wozia autobusów.
3.2.4. Podnoszenie nadwozia
3. Wymagania
Proces podnoszenia nie może się rozpocząć dopóty,
3.2. System kneelingu dopóki nie są jeszcze całkowicie otwarte jedne z drzwi
3.2.1. Uruchamianie dla pasażerów. Jeżeli zadziała układ nawrotny w jakich-
kolwiek drzwiach, wówczas proces podnoszenia powi-
W celu włączenia systemu kneelingu konieczne jest do- nien zostać przerwany.
datkowe, zamykane urządzenie załączające.

3.2.2. Rodzaje uruchamiania


Musi istnieć możliwość ręcznego albo automatycznego
sterowania podnoszeniem i opuszczaniem nadwozia po-
jazdu.

WABCO 5
1 ECAS Wprowadzenie

Konfiguracja systemu Zestawienie konfiguracji systemu na podstawie sche-


matów połączeń i numerów części, znajduje się
ECAS posiada budowę modułową, dzięki czemu może w załączniku.
być stosowany w różnych rodzajach pojazdów. Dobór
koniecznych części składowych systemu zależy od Przyłącza kontrolne
wymagań stawianych systemowi. Miechy nośne powinny posiadać przyłącza kontrolne.

W najprostszym wykonaniu dla autobusów wyposaża się Dzięki temu zapewnia się możliwość pomiaru ciśnienia
w układ zawieszenia pneumatycznego tylko jedną oś sterowniczego ALB podczas badań instalacji hamul-
i wysokość nadwozia jest nadzorowana przez dwa czuj- cowej.
niki położenia. W ten sposób wyposaża się np. końcowe
człony autobusów przegubowych. Poza tym tego rodzaju przyłącza kontrolne stanowią
awaryjny środek pomocniczy dla napełniania miechów
Można przy tym łączyć ze sobą miechy nośne osi po- nośnych, w przypadku gdy w pneumatycznym systemie
dwójnej. zawieszenia występuje usterka. Przy użyciu węża do
pompowania opon można wówczas zapewnić, że w pra-
Jeżeli jednak również przy nierównym obciążeniu bocz- wie każdym przypadku pojazd będzie mógł dojechać do
nym należy utrzymywać nadwozie równolegle do osi, warsztatu.
wówczas trzeba umieścić czujniki położenia po obu stro-
nach i sterować miechami nośnymi tej osi albo osi po- Zaświecenie się lampki sygnalizacyjnej informuje, że:
dwójnej oddzielnie dla każdego boku, za pomocą róż-
nych zaworów elektromagnetycznych. – poziom nie odpowiada aktualnemu poziomowi nor-
malnemu;
Pojazd, posiadający całkowity, pneumatyczny układ za-
wieszenia, jest wyposażany w trzy czujniki położenia. – odbywa się test lampek (po włączeniu zapłonu).
Przednia oś otrzymuje przy tym np. jeden czujnik, a tylna Rozpoznane usterki powodują różne reakcje, zależnie
oś dwa czujniki położenia. od rodzaju usterki:

Zastosowanie czterech czujników w pojeździe jest niedo- – zaświecenie się lampki sygnalizacyjnej w przypadku
puszczalne, gdyż wskutek tego pozostaje statyczne drobnych usterek;
przewymiarowanie (układ regulacji 3-punktowej).
– zaświecenie się lampki sygnalizacyjnej przy nie-
Oba miechy osi z tylko jednym czujnikiem położenia są dostatecznym zasilaniu napięciem (przy napięciach
połączone ze sobą za pośrednictwem dławika, aby od 5 do 18V);
mogło następować wyrównanie ciśnienia. Podczas jazdy – zaświecenie się lampki sygnalizacyjnej i przejściowe
na zakręcie dławik ten zapobiega jednak szybkiemu wyłączenie systemu przy usterkach polegających na
wyrównaniu ciśnień. Tym samym zapobiega się odpo- niezgodności z zadanymi parametrami;
wietrzeniu miecha znajdującego się po zewnętrznej stro-
nie zakrętu, a więc zmniejsza się pochylenie pojazdu – miganie lampki sygnalizacyjnej i wyłączenie systemu
w kierunku przeciwnym do kierunku zakrętu. przy poważnych usterkach i podczas diagnostyki.

W przypadku autobusu przegubowego wyposaża się oś


tylnego członu w dwa dalsze czujniki położenia i we włas-
ny, elektroniczny układ sterowniczy.

6 WABCO
Części składowe ECAS 2
Opis części składowych Zadaniem ECU jest
– ciągłe nadzorowanie nadchodzących sygnałów,
Elektroniczny układ sterowniczy – przetwarzanie tych sygnałów na wartości liczbowe
(ECU) (Counts),
– porównywanie tych wartości (wartości rzeczywiste)
Elektroniczny układ sterowniczy stanowi rdzeń tej insta-
z wartościami znajdującymi się w pamięci (wartości
lacji. Za pośrednictwem 35-biegunowej wtyczki łączy się
zadane),
poszczególne części składowe z ECU.
– obliczanie reakcji sterowniczych, koniecznych przy
ECU jest umieszczony wewnątrz autobusu. powstawaniu odchyłki,
– sterowanie zaworami elektromagnetycznymi.
Dodatkowymi zadaniami układu elektronicznego są:
– zarządzanie i gromadzenie w pamięci różnych war-
tości zadanych (poziom normalny, pamięć itp.);
– wymiana danych z łącznikami obsługiwanymi przez
kierowcę i z przyrządem diagnostycznym,
– regularne nadzorowanie działania wszystkich części
systemu,
– nadzorowanie obciążeń osi (w instalacjach z czuj-
nikami ciśnienia),
– kontrola zgodności otrzymywanych sygnałów w celu
rozpoznania usterek,
– obróbka usterek.
W celu zapewnienia szybkiej reakcji sterowniczej na zmia-
ny wartości rzeczywistej, mikroprocesor dokonuje cyk-
licznie obróbki w ułamkach sekund według wprowadzo-
nego na stałe programu, przy czym przebieg programu
spełnia wszystkie wyżej wymienione zadania.

Program ten jest zapisany na stałe w członie pro-


Działanie gramowym (ROM), w sposób uniemożliwiający zmiany.

ECU posiada mikroprocesor, który przetwarza jedynie Program korzysta jednak z wartości liczbowych, które
sygnały cyfrowe. Procesorowi temu jest przyporządkow- wpisane są do pamięci nadającej się do dowolnego pro-
ana pamięć pozwalająca na administrowanie danymi. gramowania. Wartości te (parametry) oddziałują na ope-
Wyjścia do zaworów elektromagnetycznych i lampek racje obliczeniowe i tym samym na reakcje sterownicze
sygnalizacyjnych są załączane za pośrednictwem czło- układu elektronicznego. Informują one program oblicze-
nów wzbudzających. niowy o wartościach kalibracji, konfiguracji systemu
i o innych nastawach wstępnych dotyczących pojazdu
i funkcji.

WABCO 7
2 ECAS Części składowe

Zawory elektromagnetyczne tromagnes (6.1) steruje centralnym zaworem napo-


wietrzającym i odpowietrzającym (nazywanym również
Dla systemu ECAS opracowano specjalne bloki zaworów centralnym rozdzielaczem 3/2), inne sterują połą-
elektromagnetycznych. Przez połączenie kilku zaworów czeniem obu miechów powietrznych (rozdzielacze 2/2)
w zwarty blok uzyskano niewielką objętość i mały nakład z centralnym zaworem napowietrzającym i odpowietrza-
pracy na podłączanie. jącym.

Zawory elektromagnetyczne, wysterowywane przez Za pomocą tego zaworu można zrealizować tzw. regu-
układ elektroniczny jako człon nastawczy, przetwarzają lację 2-punktową, w której można oddzielnie regulować
napięcie w proces napowietrzania albo odpowietrzania, wysokość obu boków pojazdu za pomocą czujników
tzn. zwiększają, zmniejszają albo utrzymują objętość położenia umieszczonych na obu osiach, tak aby mimo
powietrza w miechach powietrznych. nierównego rozłożenia obciążenia nadwozie było utrzy-
mywane w położeniu poziomym.
W celu osiągnięcia dużej wydajności powietrza stosuje
się zawory wstępnie wysterowane. Elektromagnesy
załączają najpierw zawory o mniejszej średnicy nominal- 6.4 6.1 6.2 6.3
nej, z których następuje doprowadzenie powietrza ste-
rowniczego na powierzchnię tłoków właściwych zaworów Rozdzielacz
załączających (średnica nominalna 10 lub 7). 3/2

Zawory elektromagnetyczne są zbudowane w systemie


3
konstrukcji zespołowych: zależnie od zastosowania
wyposaża się ten sam korpus w różne części zaworu
i elektromagnesy. 21
(zawór osi
przedniej)
W autobusie solo jedna oś jest wyposażona z reguły 11 22 23
w dwa czujniki położenia, a druga oś w jeden czujnik. Dla zasobnik miech zawieszenia
rozróżnienia mówi się o osi z jednym albo z dwoma czuj-
nikami położenia, w skrócie 1WSA i 2WSA, gdyż nie ma
żadnego wiążącego przyporządkowania do osi przedniej
albo tylnej. Konstrukcja zaworu
Za pomocą elektromagnesu 6.1 załączany jest zawór
Zawór dla osi z dwoma czujnikami położenia wstępnego wysterowania (1), którego powietrze stero-
Przedstawiony na poniższych rysunkach zawór elektro- wnicze oddziałuje przez otwór (2) na tłok sterowniczy (3)
magnetyczny posiada trzy elektromagnesy. Jeden elek- zaworu napowietrzającego i odpowietrzającego.

8 WABCO
Części składowe ECAS 2
Zasilanie zaworu wstępnego wysterowania następuje dwa otwory łączące (2) następuje obciążenie tłoków ste-
przez przyłącze 11 (zasobnik) i przez otwór łączący (4). rowniczych obu zaworów miechów powietrznych tak, że
każde napowietrzanie albo odpowietrzanie odbywa się
Rysunek przedstawia zawór napowietrzający i odpowie- przez komorę (5) równolegle dla obu miechów.
trzający w położeniu odpowietrzania, w którym powietrze
może przepływać z komory (5) przez otwór tłoka stero- Jeżeli do elektromagnesu nie dopływa prąd, wówczas
wniczego (3) do przyłącza 3. zawory są zamknięte, tak jak przedstawiono na rysunku.
Między miechami występuje wówczas tylko jedno
Przy zasilaniu prądem elektromagnesu 6.1 następuje połączenie przez dławik poprzeczny (7), za pomocą
przesunięcie tłoka sterowniczego (3) w dół, przy czym którego można powoli wyrównywać ewentualne różnice
najpierw zostaje zamknięty przez płytkę zaworu (6) otwór ciśnień między obiema stronami osi.
tłoka sterowniczego. Następnie płytka ta zostaje wypch-
nięta w dół ze swojego położenia (stąd nazwa zawór gniaz- Zawór jest połączony z zasobnikiem przez przyłącze 12.
dowy) tak, że powietrze z zasobnika może przepływać Przyłącze to jest potrzebne tylko do tego, aby zawór
do komory (5). wstępnego wysterowania mógł przesunąć tłok stero-
wniczy.
Oba inne zawory łączą miechy powietrzne z komorą (5).
Zależnie od zasilania prądem elektromagnesów 6.2 albo Zawór dla autobusu z kneelingiem
6.3 następuje obciążenie tłoków sterowniczych (9) i (10)
Oba dotąd przedstawione zawory nie mogą być stoso-
przez otwory (7) i (8) i następuje otwarcie płytek zaworów
wane, jeżeli pojazd ma wykonywać kneeling na jeden
(11) i (12) otwierających przyłącza 22 i 23.
z boków.
Na przyłączu 21 można podłączyć zawór elektormagne-
W celu opuszczenia jednego boku zawór osi z jednym
tyczny do sterowania drugą osią pojazdu.
czujnikiem położenia (1WSA) musi oddzielnie wystero-
wywać miechy, a więc dla każdego rozdzielacza 2/2
Zawór dla osi z jednym czujnikiem położenia
wymagany jest zawór wstępnego wysterowania z ele-
Zawór ten jest podobny do zaworu niżej opisanego, jed- ktromagnesem.
nak jest zbudowany z mniejszej liczby części.
Dla zapobieżenia wymianie powietrza między miechami
podczas kneelingu należy dodatkowo odłączyć przepływ
przez dławik poprzeczny.

Przez połączenie przyłącza 14 z przyłączem 21 wyżej


opisanego zaworu zostaje wyeliminowany zawór na-
powietrzający i odpowietrzający. Stosowany jest również
tylko jeden zawór wysterowania wstępnego (1). Przez

WABCO 9
2 ECAS Części składowe

Zawór przedstawiony na rysunku zawiera oba dotąd Lewa część rysunku odpowiada zaworowi dla 2WSA.
przedstawione zawory, powiększone o wyżej wymie- Prawa część steruje 1WSA, przy czym oba miechy
nioną funkcję, umieszczone w jednym bloku. (na przyłączach 26 i 27) są sterowane przez oddzielne
elektromagnesy. Połączenie przez dławik poprzeczny
W tylnej płaszczyźnie zaworu jest umieszczony już (1) jest odłączalne za pomocą elektromagnesu 63.1.
przedstawiony zawór dla 2WSA. Z przodu znajduje się
zawór dla 1WSA z załączalnym dławikiem poprzecznym,
którego elektromagnes jest łatwo zauważalny w dolnej
części rysunku, przed przyłączami zaworów. Schemat połączeń zaworu jest przedstawiony na na-
stępnym rysunku.
Na schemacie przedstawiono obok siebie obie płasz-
czyzny zaworów.

10 WABCO
Części składowe ECAS 2
Czujnik położenia Wskazówki montażowe
Czujnik położenia posiada zakres pomiarowy od +43° do
Czujnik położenia jest zewnętrznie podobny do kon- -40° wokół położenia wyjściowego. W celu, aby już nie-
wencjonalnego zaworu zawieszenia pneumatycznego wielka zmiana położenia powodowała zmianę sygnału
WABCO, dzięki czemu montaż może być często czujnika, należy w możliwie dużym stopniu wykorzysty-
wykonywany w tym samym miejscu na ramie pojazdu wać zakres kątowy (duża rozdzielczość położenia). Ma-
(szablon do wiercenia obu górnych otworów mocują- ksymalny obszar obrotu dźwigni (±50°) nie powinien
cych odpowiada szablonowi dla zaworu zawieszenia zostać przekroczony.
pneumatycznego).
Dźwignia może być zamontowana zarówno równolegle,
jak też poprzecznie względem osi korpusu czujnika.

Trzeba bezwzględnie zwracać uwagę na prawidłowe


działanie czujnika położenia: podnoszenie nadwozia musi
zwiększać wartość (w Counts), która jest tworzona
w układzie elektronicznym na podstawie wartości induk-
cyjności. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę co następuje:
dźwignia

trzon – Przed zamontowaniem urządzenia trzeba prze-


myśleć, czy podnoszenie nadwozia będzie powo-
dowało obrót dźwigni w kierunku ruchu wskazówek
zegara, czy też w kierunku przeciwnym. Jeżeli dźwig-
W obudowie czujnika znajduje się cewka, w której nia obraca się przy podnoszeniu, jak na powyższym
umieszczona jest zwora, poruszając się w górę i w dół. rysunku, w kierunku przeciwnym do kierunku wska-
Zwora ta jest połączona za pośrednictwem korbowodu zówek zegara, wówczas żebro, opisujące położenie
z mimośrodem osadzonym na wale dźwigni. Dźwignia czopa korby, musi być skierowane do góry, gdy
jest połączona z osią pojazdu. urządzenie jest trzymane w ręku w pozycji pionowej.
Jeżeli przy podnoszeniu następuje obrót w kierunku
Jeżeli zmieni się odległość między nadwoziem i osią, wskazówek zegara, wówczas kołnierz zostanie tak
wówczas nastąpi obrócenie dźwigni, wskutek czego obrócony, że żebro jest skierowane w dół. Następnie
zwora wsunie się do cewki albo się z niej wysunie. Z tego montuje się czujnik i dźwignię w żądanym położeniu.
powodu zmienia się indukcyjność cewki.
– Najlepsza analiza zmiany wysokości następuje wte-
Układ elektroniczny mierzy w krótkich odstępach czasu dy, gdy mimośród znajduje się pod kątem prostym do
wartość tej indukcyjności i przetwarza ją na sygnał osi tłoka, jak przedstawiono na dolnym rysunku. Zmia-
położenia. na kąta dźwigni powoduje wówczas optymalnie dużą
zmianę indukcyjności.
– Należy dążyć do tego, aby żądanemu normalnemu
poziomowi pojazdu przyporządkować położenie mi-
mośrodu pod kątem prostym, gdyż w ten sposób
podnoszenie można najdokładniej realizować główną funkcję re-
(+) gulacji – zachowanie normalnego poziomu.
– Należy unikać wygięcia dźwigni, gdyż wskutek tego
mogą powstać niedopuszczalne momenty obrotowe
na wale mimośrodowym.
Wskazówka: Ze względu na indukcyjną zasadę działa-
nia czujnika położenia nie można sprawdzać jego działa-
nia za pomocą omomierza.
opuszczanie
(-) Ocena indukcyjności następuje przez specjalny układ
żebro znajdujący się w ECU i jest dokonywana częściej niż 50
razy w ciągu sekundy. Za pomocą ECU przeprowadza
wzniesienia się również nadzór działania.

WABCO 11
2 ECAS Części składowe

Czujnik ciśnienia
Czujnik ciśnienia jest potrzebny tylko dla systemów
z kompensacją ugięcia opon.

Czujnik ciśnienia wysyła napięcie proporcjonalne do


występującego ciśnienia. Zakres pomiarowy wynosi od 0
do 10 barów, nie powinno zostać przekroczone ciśnienie
16 barów.

Za pomocą wtyczki przyłączeniowej doprowadza się


napięcie sygnalizacyjne do ECU. Poza tym do czujnika
musi być doprowadzone napięcie zasilające z ECU przez
trzeci przewód.

Wiązka przewodów musi być tak utworzona, przez do-


danie węża itp., aby następowało napowietrzanie wo-
przyłącze: doszczelnego korpusu.
1 (+)
Czujnik ciśnienia nie powinien być w żadnym wypadku
podłączony do przewodu łączącego elektromagnetyczny
4 (wyjście) napowietrzanie zawór układu zawieszenia pneumatycznego, gdyż może
to doprowadzić do błędnych pomiarów podczas proce-
sów napowietrzania i odpowietrzania.
2 (masa)
Jeżeli nie może zostać zastosowany miech powietrzny
z dwoma przyłączami gwintowanymi, tak jak oferują to
znani producenci układów pneumatycznych, wówczas
przyłącze należy zastosować specjalną złączkę przyłączeniową.
czujnika ciśnienia
Złączka ta może składać się z trójnika, w którym do
przyłącze zaworu
przyłącza czujnika ciśnienia zostanie wlutowana rurka
elektromagnetycznego
sięgająca aż do wnętrza pneumatycznego układu zawie-
szenia i tam mierząca „uspokojone” ciśnienie w miechu.

miech

Oddziaływanie czujnika na ciśnienie miecha

12 WABCO
Koncepcja bezpieczeństwa ECAS 3
Koncepcja bezpieczeństwa Usterki powodujące chwilowe wyłączenie systemu
Chwilowe wyłączenie następuje, jeżeli w czasie 30
Dla nadzorowania prawidłowego działania układu na- sekund nie wystąpi żadna reakcja na rozpoczęty albo
stępuje kontrolowanie przez ECU w określonych odstę- trwający proces regulacji. Przyczyną może być jedna
pach czasu dużej liczby połączeń elektrycznych do po- z poniższych usterek:
szczególnych części składowych i porównywanie war-
tości napięcia i oporności z wartościami zadanymi. – Zawór elektromagnetyczny nie doprowadza powie-
trza do miecha powietrznego.
Kontrola ta nie jest możliwa przy wejściach załączają-
cych, jak np. wejście łącznika dla poziomu normalnego II. – Zawór elektromagnetyczny nie odpowietrza miecha.
– Zawór elektromagnetyczny pozostaje w położeniu
Poza tym sprawdzane są sygnały czujników lub charak- napowietrzania albo odpowietrzania, chociaż proces
terystyka zachowania się pojazdu pod względem zgod- regulacji został zakończony.
ności.
– Usterka w zasilaniu sprężonym powietrzem.
Na przykład brak zmiany poziomu, mimo napowietrzenia – Pęknięcie miecha powietrznego.
miecha nośnego, stanowi stan niezgodny i dlatego zos-
tanie on rozpoznany jako usterka. – Zapchane albo zgięte przewody.
Układ elektroniczny nie może zmierzyć usterki na wej-
Kierowca jest informowany o usterkach za pomocą lamp- ściach i wyjściach zaworu elektromagnetycznego, ze
ki znajdującej się w desce rozdzielczej. Zależnie od względu na brak czujników. Może on jedynie wyciągnąć
znaczenia usterki lampka usterek świeci się (drobna wniosek o usterce na podstawie sygnału zwrotnego
usterka) albo miga (poważna usterka). z czujników położenia, odbiegających od prawidłowej
reakcji. Pozostawanie na określonym poziomie, mimo
Druga lampka, tzw. lampka ostrzegawcza sygnalizuje kie- napowietrzania miecha powietrznego, może być spowo-
rowcy poziom odbiegający od poziomu normalnego. dowane przez niedostateczne ciśnienie w zasobniku.
W celu wykluczenia w miarę możliwości tej usterki ECU
Po włączeniu zapłonu następuje załączenie tych lampek tłumi komunikat o usterce przez pewien czas po
na dwie sekundy w celu skontrolowania działania (przez włączeniu zapłonu, aby zapewnić sprężarce pojazdu
kierowcę). dostateczny czas na wytworzenie ciśnienia.

Drobne, jednoznacznie rozpoznawalne usterki, Reakcje systemu przy usterkach polegających na


które nie powodują wyłączenia systemu niezgodności sygnałów:
Poniższe usterki umożliwiają ograniczone działanie sys- – zaświecenie się lampki sygnalizującej usterkę,
temu, dzięki czemu pojazd nie musi zostać natychmiast
– wprowadzenie usterki do trwałej pamięci ECU,
wyłączony:
– przerwanie bieżącego procesu regulacji i odłączenie
– awaria jednego czujnika położenia, jeżeli na tej automatycznej korekty poziomu.
samej osi istnieje drugi czujnik,
Krótkotrwałe usterki podczas pracy albo usterki wystę-
– awaria sygnału prędkości, listwy bezpieczeństwa pujące tylko pozornie można „usunąć„ przez wyłączenie
albo czujnika ciśnienia, i ponowne włączenie zapłonu albo przez naciśnięcie
przycisku podnoszenia/opuszczania. Jeżeli usterka po-
– usterka w danych WABCO, wprowadzonych do
nownie nie wystąpi, wówczas można aktywować system
pamięci w ECU.
w zwykły sposób, w pamięci układu elektronicznego po-
Układ reaguje w następujący sposób: zostaje jedynie zapis o usterce.
– świeci się lampka sygnalizująca usterkę,
– usterka zostaje wprowadzona do trwałej pamięci
układu elektronicznego.
Działanie układu pozostaje zachowane, jednak może
być ograniczone. Po usunięciu usterki system przecho-
dzi ponownie do normalnej pracy.

WABCO 13
3 ECAS Koncepcja bezpieczeństwa

Poważne, jednoznacznie rozpoznawalne usterki Reakcja systemu w przypadku występowania


powodujące trwałe odłączenie systemu niepewnych styków
Do tej kategorii należą usterki powodujące wysokie W przypadku przejściowych usterek, spowodowanych
ryzyko eksploatacyjne: występowaniem niepewnego styku, system tylko tak
długo pokazuje wskazania o usterce lub jest odłączony,
– usterka rozpoznana w programie ECU (człon ROM), jak długo występuje usterka. Nie ma przy tym znaczenia,
czy chodzi o usterkę drobną, czy też poważną.
– uszkodzona pamięć robocza (RAM) w ECU,
W każdym wypadku następuje jednak wpis o usterce do
– błąd parametru; zmieniła się suma kontrolna wartoś- pamięci, tak że przy późniejszych naprawach można
ci parametrów albo ECU nie jest sparametryzowany, odnaleźć niepewny styk.
– usterka kalibracji; zmieniła się suma kontrolna albo
położenie kalibracji jest niedopuszczalne,
Usterki nie rozpoznawane przez ECU

– przerwa albo krótkie zwarcie w zaworze elektromag- Jeżeli zostanie przepalone włókno żarzenia jednej z lam-
netycznym lub w przewodzie prowadzącym do za- pek wskaźnikowych, wówczas usterka ta nie zostaje za-
woru elektromagnetycznego, uważona przez ECU. W tym przypadku obowiązkiem
kierowcy jest sprawdzenie działania lampek po włącze-
– awaria wszystkich czujników położenia na jednej osi, niu zapłonu.
– usterka elektryczna zaworu elektromagnetycznego,
blokada rozruchu albo zwolnienia drzwi (o ile uz- Jak już wspomniano, ECU nie potrafi sprawdzić działa-
godniono tutaj nadzorowanie usterki przez wyregu- nia łączników i przycisków. Z drugiej strony, awaria
lowanie parametru). łącznika obsługi nie powoduje z reguły dużego ryzyka,
gdyż kierowca natychmiast to zauważy.
Reakcja systemu na poważne usterki:
– miganie lampki sygnalizującej usterkę, Bardziej problematyczne jest wygięcie dźwigni czujnika
położenia, które nie zostanie zauważone, powoduje jed-
– wprowadzenie usterki do pamięci trwałej w ECU, nak ustawienie błędnego poziomu normalnego albo
nawet ukośne ustawienie pojazdu.
– automatyczne, całkowite odłączenie systemu.
System, także mimo wyłączenia i włączenia zapłonu, po- Usterki tego rodzaju mogą zostać odkryte jedynie przy
zostaje odłączony aż do usunięcia usterki. W trybie pra- dokładnym sprawdzeniu układu. Po usunięciu tego ro-
cy awaryjnej możliwa jest jednak zmiana poziomu za dzaju usterki czujnik musi zostać ewentualnie wykali-
pomocą łącznika kierowcy. browany na nowo.

14 WABCO
Koncepcja bezpieczeństwa ECAS 3
Przyczyny zapalania się lampek sygnalizacyjnych

Żółta lampka Czerwona lampka


ostrzegawcza sygnalizująca usterkę

Światło ciągłe Przez dwie sekundy po włączeniu zapłonu


W tym czasie następuje kontrola lampek przez kierowcę.

Poziom zadany odbiega od Występuje drobna usterka


poziomu normalnego Np. brak sygnału prędkości albo
poziom może być nadzorowany
Konieczne tylko w ograniczonym zakresie.
podniesienie/opuszczenie
Za niskie napięcie
Wynoszące od 7,5 do 18 V.

Usterka zgodności
Np. nadwozie nie podnosi się,
chociaż został wysterowany zawór
elektromagnetyczny.

Miganie Listwa zabezpieczająca (czujnik krawężnika) została


aktywowana
(Lampka ostrzegawcza i lampka sygnalizująca usterkę migają na przemian
co dwie sekundy)

Za niskie ciśnienie Występuje poważna


w zasobniku usterka
Poziom nie może być nadzoro-
wany albo regulowany.

Uszkodzona listwa Układ elektroniczny znaj-


zabezpieczająca duje się w trybie pracy
(Miganie co dwie sekundy, lampka serwisowej
sygnalizująca usterkę świeci się
światłem ciągłym)

WABCO 15
4 ECAS Diagnoza

Części składowe układu diagnostycznego

1
2

5 6
4

ECAS Bus-A: Wykorzystanie gniazda diagnostycznego:


1 Kontroler diagnostyczny 446 300 320 0 1 Biegun dodatni akumulatora – zacisk 30
2 Karta programowa Bus-A 446 300 528 0 2 Biegun ujemny akumulatora – zacisk 31
3 Adapter pomiarowy, 35-biegunowy 446 300 314 0 8 Przewód diagnostyczny K
4 Przewód miernika uniwers., czarny 894 604 354 2 10 Przewód diagnostyczny L
5 Przewód miernika uniwers., czerw. 894 604 355 2
6 Adapter przyłącza 35-biegunowy 446 300 316 0 Pojazd bez centralnego gniazda diagnostycz-
albo nego, zgodnie z ISO 9141
Adapter przyłącza 35-biegunowy
Jeżeli pojazd nie posiada gniazda diagnostycznego ISO
Uniwersal 446 300 327 0
9141, wówczas można podłączać kontrolny układ diag-
albo
nostyczny za pomocą adaptera przyłączeniowego (znaj-
7 Przewód przyłączeniowy (ISO 9141) 894 604 303 2
dującego się w wyposażeniu). W tym celu włącza się
Zestaw kontrolnego układu
adapter przyłączeniowy, przy wyłączonym zapłonie,
diagnostycznego składa się z 446 300 331 0
między okablowaniem i układem elektronicznym:
kontrolnego układu diagnostycznego 446 300 320 0
i teczki z uchwytem 446 300 022 2

OPIS PRZYŁĄCZA
Pojazd z centralnym gniazdem diagnostycznym, ECAS-ECU
zgodnie z ISO 9141
adapter przyłączeniowy
Gniazdo diagnostyczne w pojeździe musi mieć piny
wykorzystane zgodnie z ISO 9141. W celu rozpoczęcia
diagnostyki należy włożyć przewód przyłączeniowy
w gniazdo ISO pojazdu.

1 2

okablowanie pojazdu
10
8

16 WABCO
Diagnoza ECAS 4
Po zakończeniu diagnozy należy ponownie Obsługa diagnostycznego układu kontrolnego
odłączyć adapter przyłączeniowy! Obsługa kontrolnego układu diagnostycznego jest
dokonywana za pomocą trzech przycisków znajdujących
Dzięki adapterowi przyłączeniowemu zapewnione jest się na ścianie czołowej albo za pomocą zewnętrznej
następujące wykorzystanie pinów wtyczki DB-9 „Diag- klawiatury. Funkcja klawiszy zależy od instrukcji uka-
nostic Input” na czołowej ścianie kontrolnego układu diag- zujących się na wyświetlaczu, na temat klawiszy obsługi.
nostycznego:
1 Diagnostyka 4 Miernik uniwers.
2 Tylko odczyt danych 5 Opcje
1 2 3 Kasowanie usterek 6 Funkcje specjalne
Wybrać funkcję! POWRÓT DALEJ
ê

8 9
Instrukcja na wyświetlaczu (funkcja) Klawisze obsługi

1 Biegun dodatni akumulatora (zacisk 30) Klawisz Funkcja


2 Biegun ujemny akumulatora (zacisk 31)
8 Przewód diagnostyczny K START Włączenie programu
9 Przewód diagnostyczny L
POWRÓT Wskazania przeskakują do poprzedniego
Podłączyć 9-biegunową wtyczkę przewodu przyłącze- menu albo punktu programu
niowego lub adaptera przyłączeniowego do kontrolnego
układu diagnostycznego. Tym samym zapewnia się ê Wybór punktu w menu głównym. Za
zarówno połączenie dla celów diagnostycznych, jak każdym naciśnięciem klawisza następuje
również zasilanie napięciem. Na wyświetlaczu ukazują przeskok na kolejny punkt menu.
się czarne paski. Wybrany punkt menu miga.

Czerwony łącznik przechylny, znajdujący się na DALEJ Uprzednio wybrany punkt menu zostaje
adapterze przyłączeniowym, musi znajdować się aktywowany lub zwolniony.
w położeniu „1”, przez co zapewnia się zasilanie
napięciem ECU. PRZERWANIE Mają Państwo możliwość przerwania
każdej funkcji w przypadku usterki.
Następnie wsunąć kartę programową w przewidzianą do
tego celu szczelinę. Proszę zwracać uwagę na to, aby
Obsługa klawiatury zewnętrznej 446 300 328 0
bok karty ze stykami był skierowany do góry!

Zależnie od karty programowej ukazuje się poniższe al-


bo podobne wskazanie.

ECAS BUS-A
Version 1.00 (Deutsch)

START

Klawiatura zewnętrzna umożliwia wprowadzanie warto-


Na pierwszym obrazie zostaje wyświetlony system
ści liczbowych. Klawiatura nie jest potrzebna dla karty
i wersja (przykładowo 1.00).
programowej opisanej w niniejszej instrukcji obsługi.
Nacisnąć prawy klawisz!

WABCO 17
4 ECAS Diagnoza

Funkcje są przypisane tylko oznaczonym klawiszom. Przegląd:


Menu karty programowej 446 300 528 0

Klawisze mogą być wykorzystywane 1 Diagnostyka


na kontrolnym układzie diagnostycznym w zastępstwie 1 Ustalanie usterek
trzech klawiszy obsługi .
2 Wysterowanie
Wyjątek: Jeżeli podczas przebiegu programu konieczne 1 Podnoszenie/opuszczanie
jest wprowadzenie wartości liczbowej, funkcja ta nie 2 Zawór napowietrzania
obowiązuje.
3 Test lampek
4 Wysterowanie wyjść
Za pomocą bloku dziesiętnego można
albo wprowadzać wartości liczbowe (np. adres ISO), albo 5 Test dławika
wybierać ponumerowane punkty w menu głównym. 6 Funkcja kneeling

3 Wartości testowe i pomiarowe


1 Wartości czujników położenia
Za pomocą klawisza zostaje wykonany wskazany 2 Sygnał tachometru
punkt menu. Klawisz ten równolegle jest do dyspozycji 3 Położenia łączników
dla klawisza kontrolera „DALEJ”. 4 Napięcia
5 Wartość czujnika ciśnienia
Za pomocą klawisza można przejść z powrotem
do ostatnio wyświetlonego menu głównego.
4 Dane przyrządów sterowniczych
1 Parametry
Za pomocą klawisza można przejść z powrotem
do ostatnich wskazań wyświetlacza, przy zachowaniu 2 Dane WABCO
kolejności wyświetlonych danych (np. parametr, test 3 Przenoszenie param. (pin zabezp.)
funkcji, dane kalibracyjne). 4 Porównywanie param. (pin zabezp.)
5 Wyjście na drukarkę (pin zabezp.)
Wskazówka do nastawionych lub używanych adresów
ISO: 5 Test funkcji

Adresy ISO są ustalone w ISO 9141. Poniżej podano 6 Kalibracja


przegląd ustalonych adresów: 1 Kalibracja
2 Wyświetlanie danych kalibracyjnych
Adres Układ elektroniczny 3 Wprowadzanie danych (pin zabezp.)
4 Przenoszenie danych (pin zabezp.)
01-07 Silnik
08 Wagon silnikowy – ABS 2 Dane tylko do odczytu
10 Przyczepa – ABS 3 Kasowanie usterek
16 Wagon silnikowy – ECAS 4 Miernik uniwersalny
17 Końcowy człon autobusu 1 Napięcie stałe
przegubowego – ECAS 2 Napięcie przemienne
18 Przyczepa – ECAS 3 Opornik
19 Końcowy człon autobusu
przegubowego – ECAS 5 Opcje
20 Przekładnia – EPS 1 Adresy ISO
33-35 Ładowanie instalacji klimatyzacyjnej
2 Teksty pomocnicze
36-40 Wyświetlanie/przyrządy
41 Centralna informacja dla kierowcy 3 Wersja
46 Instalacja klimatyzacyjna kabiny kierowcy ATC 4 Nadające się do kontroli ECU
63 Wdmuchiwanie powietrza 5 Rejestracja wartości pom. (pin zabezp.)
112 Ogranicznik prędkości 6 Wydruk parametrów (pin zabezp.)

Lista ta nie rości sobie pretensji do kompletności. 6 Funkcje specjalne (wprowadzenie pin)

18 WABCO
Diagnoza ECAS 4
System ECAS zasadniczo nie wymaga obsługi technicz- 1.2. Wysterowywanie
nej. Dzięki zawartemu w programie ECU układowi wy-
szukiwania usterek, system ten kontroluje się samoczyn- Przez „wysterowywanie” można wysterowywać
nie. Dalsza kontrola systemu nie jest konieczna, abstra- określone części składowe układu ECAS w celu
hując od sprawdzenia części instalacji, których układ elek- sprawdzenia ich działania.
troniczny nie może skontrolować (dźwignie czujników,
lampki sygnalizacyjne itp.) Jeżeli podczas wysterowywania zaworów zosta-
nie stwierdzona usterka (np. przerwa w zaworze
Jeżeli ECU rozpozna usterkę, wówczas miga lampka przedniej osi), wówczas nastąpi komunikat o us-
sygnalizacyjna i dopiero teraz należy sprawdzić system terce i wysterowanie przestaje działać.
w warsztacie. Najlepsze jest zastosowanie do tego celu
kontrolnego układu diagnostycznego, który poza teks- 1.2.1. Podoszenie/opuszczanie
towym nazwaniem usterki może również podać informa- Za pomocą tej funkcji można zależnie od wypo-
cję o częstości jej występowania i o aktualnym stanie sażenia wysterowywać zawory elektromagnetycz-
usterki. ne na przedniej i tylnej osi lub poszczególne
miechy powietrzne i odczytywać na wyświetlaczu
Opis punktów menu karty programowej 446 300 wartości czujników położenia.
528 0 (ECAS-Bus)
Przy użyciu klawisza „napowietrzanie” powoduje
Patrz rysunek na stronie 18 (przegląg) się zwiększenie wartości danego czujnika
położenia.
1. Wyszukiwanie usterek
Przy użyciu klawisza „odpowietrzanie” zmniejsza
Jeżeli sterownik ECAS rozpoznał usterkę w syste- się wartość odpowiedniego czujnika położenia.
mie (lampka sygnalizacyjna świeci się albo miga),
wówczas funkcja ta pomaga w jej odnalezieniu. Jeżeli nie jest podłączony żaden czujnik
położenia, wówczas w odpowiednim miejscu znaj-
Zależnie od systemu ECAS i od rodzaju usterki, duje się wartość „255”. W przypadku zwarcia
podawane są na wyświetlaczu następujące wska- wskazywana jest wartość „0”.
zówki:
1.2.2. Zawór napowietrzania
– Wskazania tekstowe dotyczące przyczyny „Zawór napowietrzania” (nazywany również cen-
usterki i jej miejsca, np. „usterka czujnika tralnym rozdzielaczem 3/2) jest połączony szere-
położenia tylnego prawego”, „pęknięcie prze- gowo z rozdzielaczami 2/2 i określa, czy działa
wodu” albo „za duża impedancja”. funkcja „podnoszenia” albo „opuszczania”. Jest on
– Wskazania, jak często usterka występuje. załączany niezależnie od rozdzielaczy 2/2 za po-
mocą klawisza „włączenie”. Wartości czujników
– Wskazanie „usterka chwilowo nie występuje” położenia nie mogą się zmieniać po naciśnięciu
oznacza, że usterka nie występuje w momencie klawisza, w przeciwnym przypadku oznacza to, że
przywołania układu diagnostycznego, tzn., że występuje nieszczelność rozdzielacza 2/2.
usterka nie może być znaleziona przy jej poszu-
kiwaniu. Przyczyną tego mogą być np. nie- 1.2.3. Test lampek
pewne styki. Za pomocą testu lampek można zależnie od sys-
Wg instrukcji można przeprowadzić za pomocą temu włączać różne lampki przez naciśnięcie
wmontowanego miernika uniwersalnego pomiary przycisku. Mogą to być np.: lampka sygnalizacyj-
elektryczne (np. pomiar oporności), przy wyko- na, lampka ostrzegawcza, lampka/lampki wskaź-
rzystaniu adaptera pomiarowego. Wartość za- nikowe dla podniesionej osi i pomocniczych środ-
dana i wartość rzeczywista są przy tym wskazy- ków rozruchu.
wane na wyświetlaczu.
2.4. Wysterowywanie wyjść
Po potwierdzeniu wykonania naprawy usterki,
zostaje ona skasowana w ECU. Można wysterować blokadę rozruchu i zwolnienie
drzwi. Przez naciśnięcie przycisku „A” lub „B” na-
Ścieżka poszukiwania usterek może zostać stępuje wskazanie, czy blokada rozruchu lub
opuszczona tylko wtedy, gdy zostały usunięte zwolnienie drzwi są włączone czy wyłączone.
wszystkie usterki, albo gdy został wyłączony
zapłon.

WABCO 19
4 ECAS Diagnoza

1.2.5. Test dławika 1.5. Test funkcjonalny


Za pomocą tej funkcji możliwe jest wysterowanie
dławika poprzecznego albo dławika przepływu W tym rozdziale zebrane są punkty „wystero-
głównego. wanie” i „wartości testowe i pomiarowe”. Umiesz-
czone tutaj w innej kolejności kroki kontrolne
1.2.6. Funkcja kneelingu pozwalają na kolejne sprawdzenie wszystkich
W zależności od nastawionych opcji można wy- części składowych systemu. Przywołanie tego
sterowywać odpowiednie zawory w celu przepro- rozdziału jest szczególnie godne polecenia po
wadzenia testu funkcji kneelingu. wykonaniu dużych napraw. Przy pierwszym insta-
lowaniu ECAS należy wybrać rozdział „urucho-
1.3. Wartości testowe i wartości pomiarowe mienie”.

1.3.1. Wartość czujnika położenia 1.6. Kalibracja


Wskazywane są aktualne wartości czujnika
położenia. Kalibracja systemu służy do wyeliminowania
w znacznym stopniu tolerancji montażowych,
1.3.2. Sygnał prędkościomierza powstających przy instalowaniu ECAS oraz tole-
Za pomocą tej funkcji można sprawdzić rancji przyrządów. Ponowna kalibracja jest
połączenie z wyjściem sygnału prędkościomierza. również konieczna przy wymianie czujników albo
W tym celu trzeba doprowadzić pojazd do takiej układu elektronicznego.
prędkości, np. na rolkowym stanowisku kontrol-
nym, przy której prędkościomierz wysyła sygnał Rozpoznanie usterek przy kalibracji systemu
(szybciej niż 1 km/h).
Przy niewłaściwej kalibracji można odczytać dane
1.3.3. Położenia łączników kalibracyjne za pomocą punktu menu „wyświe-
Za pomocą tej funkcji można wskazywać stan tlanie danych kalibracyjnych”. Położenia pozio-
różnych łączników. W tym celu należy uruchomić mów kalibracyjnych muszą wykazywać jed-
łączniki w pojeździe! noznaczne przyporządkowanie.

1.3.4. Napięcie (wskazanie zależne od systemu) Kalibracja musi odpowiadać następującym wyma-
Wskazywana jest aktualna wartość napięcia ek- ganiom:
sploatacyjnego i ewentualnie napięć przekaźni-
ków zaworów. a) wprowadzone wartość czujników położenia mu-
szą być > 4 Counts i
Wskazówka: Napięcie przekaźnika zaworów wy-
nosi ok. 0,7 V poniżej napięcia eksploatacyjnego. b) muszą być < 255 Counts,

1.3.5. Wartość czujników ciśnienia c) poziom głównego ogranicznika musi być więk-
Wyświetlona zostaje aktualna wartość czujników szy niż poziom normalny (w Counts) plus potrój-
ciśnienia. na tolerancja poziomu zadanego plus 3 Counts,

1.4. Dane sterowników d) poziom dolnego ogranicznika musi być mniejszy


niż poziom normalny minus dwukrotna toleran-
1.4.1. Parametry cja poziomu zadanego.
Parametry są specyficznymi dla systemu wartoś-
ciami nastawczymi ECU, które mogą być wyświet- Wskazówka: Tolerancje poziomu zadanego
lane za pomocą kontrolnego układu diagnostycz- z przodu/z tyłu są ustalone przez parametr 10/12.
nego. Parametry nie mogą być zmieniane przy za-
stosowaniu karty programowej 446 300 528 0. 1.6.1. Wskazywanie danych kalibracyjnych
Wyświetlone zostają dane kalibracyjne, znaj-
1.4.2. Dane WABCO dujące się w pamięci sterownika ECAS.
Wyświetlane są dane sterownika ECAS. Jest to
typ ECU, nr urządzenia, data produkcji i numer 1.6.2. Kalibracja czujnika ciśnienia (opcja)
software ECU. Czujnik ciśnienia jest kalibrowany na ciśnienie at-
mosferyczne. Ciśnienie w podłączonym miechu
powietrznym jest likwidowane za pomocą klawiszy
obsługi na kontrolnym układzie diagnostycznym.

20 WABCO
Diagnoza ECAS 4
1.6.3. Wyświetlanie wartości czujnika ciśnienia (opcja) 2.0. Opcje
Wskazywana jest wartość kalibracji czujnika
„Opcje” zawierają następujące podpunkty:
ciśnienia.
Adres ISO
1.7. Dane przeznaczone jedynie do odczytywania Za pomocą adresu ISO kontrolny układ diagnos-
tyczny po uruchomieniu systemu nawiązuje kon-
Działanie jest możliwe tylko z określonym ECU. takt z odpowiednim elektronicznym układem po-
Po włączeniu zapłonu sterownik ECAS wysyła jazdu. Na podstawie adresu ISO ECU rozpoznaje,
wciąż powtarzające się pakiety danych o nas- że ma podjąć transmisję danych z układem kon-
tępującej zawartości: trolnym. Dlatego każdy typ układu elektronicznego
posiada własny, możliwy do nastawienia adres
– dane specyficzne dla klienta, (np. ECAS autobusu przegubowego = 16, koń-
– aktualne i znajdujące się w pamięci numery us- cowy człon autobusu przegubowego = 17).
terek,
Teksty pomocnicze
– specyficzne dla systemu wartości pomiarowe. Funkcja ta daje kierowcy możliwość uzyskania do-
W tym punkcie menu można wyświetlać pakiety datkowych objaśnień na temat obsługi. Jeżeli
danych. funkcja jest włączona, wówczas w odpowiednich
miejscach między kolejnymi krokami programu
1.8. Kasowanie usterek ukazują się dokładniejsze objaśnienia.
Funkcja ta służy do jednoczesnego skasowania
Wersje
wszystkich znajdujących się w pamięci usterek.
Funkcja ta wskazuje stan zastosowanego układu
Jeżeli usterka jeszcze występuje, wówczas zosta-
kontrolnego i karty programu przy wysyłce:
je ona natychmiast ponownie wpisana do ECU.
Funkcja „kasowanie usterek” jest możliwa również
– Hardware układu kontrolnego
tylko z określonym ECU.
– System operacyjny układu kontrolnego z po-
1.9. Miernik uniwersalny
daniem wersji i daty opracowania
Za pomocą zintegrowanej funkcji miernika uniwer- – Wersja miernika uniwersalnego
salnego można wykonywać pomiary elektryczne
w obszarze istotnym dla pojazdu (niskie napięcie). – Karta programowa z podaniem wersji, daty
Trzeba przy tym jedynie wybrać żądaną funkcję opracowania i sumy kontrolnej
pomiaru (napięcie stałe, napięcie przemienne albo
oporność). Zakres pomiarowy zostaje automatycz-
nie nastawiony przez przyrząd.
Uwaga! Przyrząd pomiarowy może być stosowany
jedynie w następujących zakresach pomiarowych:
Napięcie stałe: 2V, 20V, 50V
Napięcie przemienne: 2V, 35V
Oporność: 20W, 200W, 2kW, 20kW, 95kW

WABCO 21
5 ECAS Kod migowy

Kod migowy dla autobusów posiada- Numery usterek są podawane oddzielnie, według
wzrastających numerów, które jednocześnie charak-
jących ECAS generacji „A” teryzują znaczenie. Po wskazaniu numeru usterki nastę-
puje automatyczne zatrzymanie wskazań.
Układy ECAS generacji A mają możliwość wskazywania
rozpoznanych w systemie usterek za pomocą kodu mi- Jeżeli miałyby występować inne usterki, wówczas prze-
gowego, znanego już z systemów ABS. Zakres komu- wód L musi zostać ponownie połączony na co najmniej
nikatów o usterkach pozwala na niezawodne diagno- 250 ms z masą. Informacja następuje ponownie po 3
zowanie usterki. sekundach od odłączenia od masy.

Za pomocą kodu migowego można wyświetlić informacje Uwaga:


o usterkach, znajdujące się w pamięci układu elektro-
nicznego. Miga lampka i zostaje podany numer usterki. Jeżeli przewód L jest uruchomiony za długo (dłużej niż
1,8 s), wówczas kod migowy zostaje przerwany i układ
Włączenie kodu migowego następuje po włączeniu elektroniczny przechodzi ponownie w normalny tryb pra-
zapłonu, gdy przewód L (ECU – pin 2) jest połączony na cy ECAS.
co najmniej 2 sekundy z masą. Po zlikwidowaniu
połączenia z masą następuje, po upływie 3 sekund, po- Czas wyświetlania dziesiątek: 2 sekundy
danie numeru pierwszej usterki. Czas wyświetlania jednostek: 0,5 sekundy

Miejsce Miejsce
Części składowe Usterki Wskazówki
1. kodu 2. kodu
Dane parametru:
– 1 ECU
usterka sumy kontrolnej
Dane kalibracyjne:
– 2 Czujnik położenia / ECU
usterka sumy kontrolnej
– 3 ECU Usterka sumy kontrolnej ROM
– 4 ECU Dane WABCO usterka sumy kontrolnej
Wartość znormalizowana
Układ analizujący dane czujnika
– 5 ECU
położenia
Usterka sumy kontrolnej
– 6 ECU Uszkodzona komórka RAM
– 8 ECU / czujnik ciśnienia Data kalibracji czujnika ciśnienia
– 9 ECU Przekaźnik zaworu
Oś z dwoma czujnikami
położenia:
1 0 czujnik położenia prawy, Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 8

Oś z dwoma czujnikami
położenia:
1 1 czujnik położenia lewy, Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 25

Oś z jednym czujnikiem
położenia:
1 2 czujnik położenia, Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 26

1 5 Czujnik ciśn. ECU – pin 6 Zwarcie do + UB

22 WABCO
Kod migowy ECAS 5
Miejsce Miejsce
Części składowe Usterki Wskazówki
1. kodu 2. kodu
Listwa zabezpieczająca
1 7 Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 24

Oś z dwoma czujnikami położenia:


2 0 czujnik położenia prawy, Zwarcie do masy
ECU – pin 8

Oś z dwoma czujnikami położenia:


2 1 czujnik położenia lewy, Zwarcie do masy
ECU – pin 25

Oś z jednym czujnikiem położenia:


2 2 czujnik położenia, Zwarcie do masy
ECU – pin 25

Czujnik ciśnienia
2 5 Zwarcie do masy / przerwa
ECU – pin 6

Listwa zabezpieczająca
2 7 Zwarcie do masy
ECU – pin 24

Rozdzielacz elektromagnetyczny 3/2


3 0 Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 15

Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2


3 1 Oś z dwoma czujnikami położenia: lewy, Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 13

Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2


3 2 Oś z dwoma czujnikami położenia: Zwarcie do + UB / przerwa
prawy, ECU – pin 31

Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2


3 3 Oś z jednym czujnikiem położenia: Zwarcie do + UB / przerwa
lewy, ECU – pin 12

Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2


3 4 Oś z jednym czujnikiem położenia: Zwarcie do + UB / przerwa
prawy, ECU – pin 30

Zawór blokady rozruchu


3 5 Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 29
Zawór zwolnienia drzwi
3 6 Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 11
Zawór
3 9 Dławik głównego przepływu Zwarcie do + UB / przerwa
ECU – pin 35
Rozdzielacz elektromagnetyczny 3/2
4 0 Zwarcie do masy
ECU – pin 15

WABCO 23
5 ECAS Kod migowy

Miejsce Miejsce
Części składowe Usterki Wskazówki
1. kodu 2. kodu
Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2
4 1 Oś z dwoma czujnikami położenia, Zwarcie do masy
lewy, ECU – pin 13
Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2
4 2 Oś z dwoma czujnikami położenia, Zwarcie do masy
prawy, ECU – pin 31
Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2
4 3 Oś z jednym czujnikiem położenia, Zwarcie do masy
lewy, ECU – pin 12
Rozdzielacz elektromagnetyczny 2/2
4 4 Oś z jednym czujnikiem położenia, Zwarcie do masy
prawy, ECU – pin 30
Zawór blokady rozruchu,
4 5 Zwarcie do masy
ECU – pin 29
Zawór zwolnienia drzwi,
4 6 Zwarcie do masy
ECU – pin 11
Zawór dławika głównego przepływu,
4 9 Zwarcie do masy
ECU – pin 35
Oś z dwoma czujnikami położenia: Usterka zgodności przy
5 0
czujnik prawy opuszczaniu
Oś z dwoma czujnikami położenia: Usterka zgodności przy
5 1
czujnik lewy opuszczaniu
Usterka zgodności przy
5 2 Oś z jednym czujnikiem położenia
opuszczaniu
Oś z dwoma czujnikami położenia: Usterka zgodności przy
6 0
czujnik prawy opuszczaniu
Oś z dwoma czujnikami położenia: Usterka zgodności przy
6 1
czujnik lewy opuszczaniu
Usterka zgodności przy
6 2 Oś z jednym czujnikiem położenia
opuszczaniu
Zawór dławika poprzecznego /
7 0 Zwarcie do + UB / przerwa
blokady poprzecznej, ECU – pin 18
Zawór dławika poprzecznego /
7 1 Zwarcie do masy
blokady poprzecznej, ECU – pin 18
Dane specyficzne dla WABCO
8 0 ECU
Usterka sumy kontrolnej

8 1 ECU Sygnał prędkościomierza

24 WABCO
Kalibracja ECAS 6
Kasowanie usterek znajdujących się Kalibracja pojazdów z dwoma czujnikami
w pamięci położenia na jednej osi
Przy kalibracji, mimo jednakowej wysokości nadwozia po
Skasowanie wszystkich zgromadzonych w pamięci us- obu stronach, może występować różne ciśnienie
terek następuje przez połączenie przewodu L z masą, w miechach, ze względu na działanie stabilizatora osi.
przy wyłączonym zapłonie. Następnie musi zostać Ponieważ zawór elektromagnetyczny dla osi z dwoma
ponownie włączony zapłon. Trzeba przy tym zwracać czujnikami położenia nie posiada dławika poprzecznego,
uwagę na to, aby zapłon był wyłączony dłużej niż 6,4 s więc tego rodzaju różnica ciśnień nie zostaje skompen-
lub dłużej niż parametr 38 (wybieg po wyłączeniu sowana. Przy niewielkiej tolerancji wartości zadanej,
zapłonu). w późniejszej eksploatacji będzie wciąż występowała ta
różnica ciśnień, co ma tę wadę, że oś będzie jednostron-
Połączenie przewodu L z masą musi trwać przy włącze- nie bardziej obciążona.
niu zapłonu przez co najmniej 2 sekundy.
Z tego powodu korzystne jest, aby podczas kalibracji
Po upływie 2 sekund następuje skasowanie całej pamię- połączyć wężem miechy powietrzne osi, wykorzystując
ci usterek i układ elektroniczny przechodzi automatycz- do tego celu przyłącza kontrolne. W ten sposób miechy
nie do trybu pracy normalnej. mają wówczas jednakowe ciśnienie i nie występują
naprężenia w korpusie osi.
Kasowanie wybranych usterek nie jest możliwe!
Kalibracja czujników położenia za pomocą kon-
Kalibracja trolnego układu diagnostycznego
Kalibrację systemu za pomocą kontrolnego układu diag-
Aby ECU mógł prawidłowo ocenić wartości uzyskiwane nostycznego przeprowadza się w sposób następujący:
z czujników, należy po pierwszym zainstalowaniu sys-
temu albo także po przeprowadzeniu napraw, np. czujni- a) Rozpoczyna się w ten sposób, że przez wystero-
ka położenia (przestrzegać wskazówek producenta wanie za pomocą kontrolnego układu diagnostycz-
pojazdu), ponownie nastawić układ ECAS na dane spe- nego doprowadza się pojazd do położenia normal-
cyficzne dla pojazdu (zgodnie z jego wysokością), tzn. nego I (poziom normalny każdorazowo dla przed-
czy np. chwilowo zmierzona wartość czujnika położenia niej i tylnej osi). Następnie rozpoczyna się kalib-
odpowiada poziomowi normalnemu. rację (poziomy rzeczywiste zostają wprowadzone
do pamięci jako poziomy normalne).
Wartość ta na stale zostaje wpisana do trwałej pamięci
układu elektronicznego z oceną „poziom normalny” i od b) Za pomocą kontrolnego układu diagnostycznego
tej chwili jest ponownie do dyspozycji dla komendy „po- należy doprowadzić pojazd do górnego poziomu.
ziom normalny”. Przez kalibrację następuje wyrównanie Następnie ponownie włączyć proces kalibracji
tolerancji części składowych systemu. Przy wymianie (poziomy rzeczywiste zostaną wprowadzone do
części składowych trzeba więc ponownie przeprowadzić pamięci jako poziomy górnych ograniczników).
proces kalibracyjny.
c) Za pomocą kontrolnego układu diagnostycznego
Kalibracji podlegają trzy wartości wysokości czujników należy doprowadzić pojazd do poziomu dolnych
położenia: poziom normalny, górny i dolny poziom gra- ograniczników. Następnie ponownie włączyć
niczny. Górny i dolny poziom graniczny nie musi przy tym proces kalibracji (poziomy rzeczywiste zostaną
odpowiadać oparciu się o ograniczniki. Wykalibrowane wprowadzone do pamięci jako poziomy dolnych
wartości zostają przejęte przez ECAS jako najwyższy zderzaków).
i najniższy poziom.
Po zakończeniu poszczególnych faz kalibracji, kontrolny
Opcjonalnie może być wykalibrowany tylko poziom nor- układ diagnostyczny wskazuje, na podstawie sprawdze-
malny. Górny i dolny poziom graniczny zostają wówczas nia pamięci usterek, czy kalibracja została przeprowa-
wprowadzone jako wartości liczbowe. dzona prawidłowo czy błędnie.

Przed kalibracją trzeba zapewnić prawidłowe działanie Trzeba przy tym zwracać uwagę na następujące wyma-
czujnika położenia. Pojazd musi stać na poziomym gania:
i płaskim podłożu. W systemach z czujnikiem ciśnienia
trzeba dodatkowo wykalibrować wartość czujnika – wprowadzone wartości czujników położenia
ciśnienia (ciśnienie atmosferyczne). muszą być > 4 Counts

WABCO 25
6 ECAS Kalibracja

– wprowadzone wartości czujników położenia Kalibracja czujników ciśnienia za pomocą kon-


muszą być < 255 Counts trolnego układu diagnostycznego
– górny poziom ograniczników musi być większy Przez odpowietrzenie miechów powietrznych należy za-
niż poziom normalny plus trzykrotna tolerancja pewnić, aby ciśnienie zarejestrowane przez czujnik
poziomu normalnego, plus 3 Counts ciśnienia odpowiadało ciśnieniu atmosferycznemu (wczy-
– dolny poziom zderzaków musi być mniejszy niż tane Counts wynoszą wówczas 10 do 30 = 1000 mbar
poziom normalny, minus dwukrotna tolerancja ±500 mbar). Następnie należy włączyć proces kalibracji.
poziomu normalnego Błąd kalibracji zostaje wskazany przez kontrolny układ
diagnostyczny.
Kalibracja tylko jednego poziomu (poziom nor-
malny) Kalibracja systemu bez zastosowania kontrol-
Wychodząc z poziomu normalnego tylnego lewego nego układu diagnostycznego (kalibracja
i prawego, należy w następujący sposób ustalić wartości ręczna)
kalibracyjne „górnego/dolnego poziomu ograniczników Ręczna kalibracja trzech poziomów
tylnych”:
a) Połączyć przewód K ECU z masą.
1. Należy obliczyć różnicę „górnego poziomu ogra-
niczników tylnych – lewych” – „poziom normalny b) Włączyć zapłon.
tylny lewy” i „poziomu ograniczników górnych tyl-
nych prawych” – „poziom normalny tylny prawy”. c) Przez kilka sekund odbywa się test lampek, lampki
zostają włączone.
2. Mniejszą różnicę należy dodać do oczekiwanej
wartości kalibracji „poziomu normalnego tylnego d) Lampki gasną po ok. 2 sekundach.
lewego” i w ten sposób uzyskuje się konieczną do
wprowadzenia wartość kalibracji – „górny poziom e) Podczas następnych 5 sekund należy przerwać
ograniczników tylnych”. połączenie masy z przewodem K.

3. Należy obliczyć różnicę „poziomu normalnego tyl- f) Jeżeli ECU rozpoznał wymaganie kalibracji,
nego lewego” – „dolny poziom ograniczników tyl- wówczas włącza się lampka ostrzegawcza.
nych lewych” i „poziomu normalnego tylnego
prawego” – „dolny poziom ograniczników tylnych g) Pierwszym, przewidzianym do kalibracji pozio-
prawych”. mem jest poziom normalny I. W tym celu należy
podnieść/opuścić pojazd na poziom normalny I.
4. Mniejszą różnicę należy odjąć od oczekiwanej
wartości kalibracji – „poziom normalny tylny lewy” h) Połączyć przewód K z masą.
i w ten sposób otrzymuje się konieczną do wpro-
wadzenia wartość kalibracji „poziom ogranicz- i) Przerwać połączenie z masą. Poziomy rzeczy-
ników dolnych tylnych”. wiste zostaną zapamiętane jako poziomy nor-
malne I. Tym samym nastąpiło wykalibrowanie
Obliczone dane zostaną wprowadzone do pamięci za poziomów normalnych I.
pomocą kontrolnego układu diagnostycznego. Następ-
nie zostaje w następujący sposób uruchomiony proces j) Drugie, z przewidzianych do wykalibrowania po-
kalibracji: ziomów, to górne poziomy ograniczników.

– Pojazd należy ustawić na poziomie normalnym k) Połączyć przewód K z masą.


przez wysterowanie za pomocą kontrolnego
układu diagnostycznego. l) Przerwać połączenie z masą. Poziomy rzeczy-
– Przez włączenie procesu kalibracji następuje wiste zostaną zapamiętane jako górne poziomy
rozpoznanie poziomu jako poziom normalny. ograniczników. Tym samym nastąpiło wykalibro-
wanie górnych poziomów ograniczników.
Po zakończeniu poszczególnych faz kalibracji kontrolny
układ diagnostyczny wskazuje, na podstawie sprawdze- m) Trzecimi, przewidzianymi do wykalibrowania po-
nia pamięci usterek, czy kalibracja została przeprowa- ziomami, są dolne poziomy ograniczników.
dzona w sposób prawidłowy czy błędny.
n) Połączyć przewód K z masą.

26 WABCO
Kalibracja ECAS 6
o) Przerwać połączenie z masą. Poziomy rzeczy- c) Podczas testu lampek połączyć przewód K
wiste zostaną zapamiętane jako dolne poziomy z masą. Lampki pozostają włączone przez 2 se-
ograniczników. Tym samym nastąpiło wykalibro- kundy, licząc od momentu połączenia z masą.
wanie dolnych poziomów ograniczników.
d) Po zgaśnięciu lampki sygnalizacyjnej przerwać
p) Jeżeli kalibracja przebiegła w sposób bezbłędny, połączenie przewodu K z masą w czasie następ-
wówczas lampka sygnalizująca usterki świeci się nych 5 sekund.
światłem ciągłym, w przeciwnym wypadku miga.
e) Gdy ECU rozpoznał wymaganie kalibracji, wów-
q) Przez wyłączenie i ponowne włączenie zapłonu czas włącza się lampka ostrzegawcza.
można dokonać przełączenia na normalną pracę.
Jeżeli kalibracja była nieprawidłowa, wówczas f) Miech powietrzny z podłączonym czujnikiem ciś-
lampka sygnalizująca usterkę miga nadal. Jeżeli nienia należy tak długo odpowietrzać, aż z całą
kalibracja była prawidłowa, lampka usterek pewnością wystąpi w nim ciśnienie atmosferyczne.
gaśnie. Lampka ostrzegawcza świeci się światłem
ciągłym (ponieważ poziom rzeczywisty odbiega g) Połączyć przewód K z masą.
jeszcze od poziomu normalnego).
h) Przerwać połączenie z masą. Wartości rzeczy-
Ręczna kalibracja tylko jednego poziomu wiste czujników ciśnienia zostaną zapamiętane
(poziom normalny) jako wartości 0 bar. Tym samym nastąpiło wykali-
browanie offsetu czujnika ciśnienia (przesunięcie
Kalibracja ręczna przebiega tak, jak wyżej opisano, jed- punktu zerowego).
nak odpadają czynności j do q. Po pomyślnym przepro-
wadzeniu kalibracji gaśnie jednak lampka ostrzegawcza i) Gdy kalibracja jest zakończona, zapala się lampka
(punkt q), ponieważ poziom rzeczywisty jest równy po- sygnalizująca usterki. W przypadku usterek zapa-
ziomowi normalnemu. la się dodatkowo lampka ostrzegawcza.

Jeżeli ma zostać wykalibrowany tylko poziom normalny I, j) Przez wyłączenie i ponowne włączenie zapłonu
wówczas przed dokonaniem kalibracji muszą zostać można dokonać przełączenia na pracę normalną.
wpisane do pamięci, za pomocą kontrolnego układu dia- Jeżeli kalibracja była nieprawidłowa, lampka syg-
gnostycznego, następujące dane kalibracyjne: nalizująca usterki miga nadal. Jeżeli kalibracja
była prawidłowa, lampka sygnalizująca usterki
– górny poziom ograniczników z tyłu [Counts], gaśnie. Lampka ostrzegawcza świeci się światłem
– górny poziom ograniczników z przodu [Counts], ciągłym (ponieważ poziom rzeczywisty odbiega
jeszcze od poziomu normalnego).
– dolny poziom ograniczników z tyłu [Counts],
– dolny poziom ograniczników z przodu [Counts].
Ręczna kalibracja czujnika ciśnienia
a) Włączyć zapłon.

b) Przez 2 sekundy następuje test lampek, tzn. lamp-


ki sygnalizacyjne zostają włączone.

WABCO 27
7 ECAS Algorytm regulacji

Algorytm regulacji Jeżeli zawory elektromagnetyczne są zamknięte i został


osiągnięty poziom zadany, wówczas powstaje niezrów-
Dla zrozumienia funkcji regulacyjnych ECAS należy za- noważenie, spowodowane ciśnieniem, które było ko-
poznać się ze zjawiskami fizycznymi zachodzącymi nieczne do przezwyciężenia siły amortyzatora. Powie-
w pneumatycznym układzie zawieszenia. trze w miechu rozpręża się, aż wartość ciśnienia po-
mnożona przez powierzchnie miecha będzie znowu od-
Podstawowym problemem każdej regulacji jest to, że al- powiadała obciążeniu statycznemu. Dodatkowa obję-
bo trzeba przyjąć długi czas regulacji, tzn. dłuższy czas tość, powstająca wskutek tego rozprężania, podnosi
między początkiem i zakończeniem procesu regulacji, al- nadwozie powyżej poziomu zadanego.
bo istnieje niebezpieczeństwo przekroczenia wartości
zadanej przy szybszej regulacji, wskutek czego może Tego rodzaju przesterowanie występuje zwłaszcza przy
nastąpić przesterowanie albo przeregulowanie systemu. pustym pojeździe, ponieważ przy dużej różnicy ciśnień
między ciśnieniem w zasobniku i ciśnieniem w miechu
Obrazowym przykładem jest duży grzejnik w małym następuje bardzo szybkie wdmuchiwanie powietrza do
pomieszczeniu, który szybko je nagrzewa, jednak łatwo miecha i dochodzi do dużych szybkości podnoszenia.
powoduje również przegrzanie (przeregulowanie), cze- Siła tłumienia jest bardzo duża w stosunku do ciężaru, co
mu trzeba znowu zapobiec przez wietrzenie pomiesz- po zamknięciu zaworów elektromagnetycznych powodu-
czenia. je odpowiednio dużą, nadmierną objętość miecha.

Dużą zaletą ECAS jest szybka regulacja poziomu. Ze Przeregulowanie powyżej poziomu zadanego wywołuje
względu na duże średnice nominalne zaworów elektro- regulację w kierunku przeciwnym. Jeżeli regulacja ta
magnetycznych ECAS może się zdarzyć, że chociaż znowu spowoduje przesterowanie, wówczas mogą wy-
załącza zawór elektromagnetyczny bardzo szybko, do stąpić niekończące się wahania wokół poziomu zadane-
miecha zostanie doprowadzona za duża ilość powiet- go. Ten niekończący się cykl regulacji nie jest poprawny
rza, która w chwilę później spowoduje ustalenie się a także powoduje znaczne zredukowanie trwałości za-
wyższego poziomu niż był zakładany. woru elektromagnetycznego.

Dużą rolę przy szybkiej zmianie poziomu odgrywa Naturalnie regulacja w przeciwnym kierunku nie nastąpi,
zwłaszcza działanie amortyzatora. Olej wewnątrz amor- jeżeli poziom normalny nie będzie zachowany z mili-
tyzatora musi przepływać z jednej komory do drugiej metrową dokładnością. Przeregulowanie w obszarze
przez wąski otwór dławiący i to tym szybciej, im większa szerokiego pasma tolerancji nie będzie prawie dostrze-
jest prędkość ruchu, z jaką przy zmianie poziomu nad- gane przez ECU.
wozie oddala się od osi. Dzięki temu uzyskuje się siłę
przeciwdziałającą przemieszczaniu, która zapobiega Jeżeli jednak żądane jest zachowanie dokładnego wy-
drganiu nadwozia albo odskakiwaniu koła od jezdni. miaru, wówczas proces regulacji musi zostać na tyle ule-
W ten sam sposób amortyzator przeciwdziała również pszony, aby już przed osiągnięciem poziomu zadanego
zmianie poziomu. nastąpiło zredukowanie doprowadzanej ilości powietrza.
Prędkość podnoszenia zmniejsza się i przy optymalnym
Podczas postoju pojazdu siła amortyzatora powietrznego zastosowaniu następuje całkowite przerwanie procesu
odpowiada składowej ciężaru, która jest przenoszona na przeregulowania.
koło. Siłę tę wywołuje ciśnienia w amortyzatorze powietrz-
nym, przemnożone przez powierzchnię przekroju. Ponieważ zawór elektromagnetyczny może jedynie włą-
Ciśnienie to jest w amortyzatorach cylindrycznych zależne czać albo wyłączać strumień powietrza, ale nie może go
jedynie od obciążenia, a nie od wysokości poziomu dławić, więc następuje krótkotrwałe przerwanie stru-
(wyjątek: obszar dolnego ogranicznika buforowego). mienia powietrza przez pulsowanie prądu elektromag-
nesu, co oddziałuje jak proces dławienia.
Jeżeli poziom ma zostać podwyższony, wówczas powie-
trze zostaje wdmuchiwane do miecha. Następuje przy Obliczenie długości pulsowania przez ECU następuje
tym podwyższenia ciśnienia w miechu, najpierw aby w zależności od różnicy między poziomem zadanym
przyspieszyć bezwładną masę nadwozia, a później aby i poziomem rzeczywistym oraz w zależności od prędkoś-
przezwyciężyć siłę tłumienia. ci podnoszenia. Duży odcinek podnoszenia powoduje
włączenie długich impulsów, ponieważ tutaj nie występu-
je jeszcze niebezpieczeństwo przeregulowania, podczas

28 2
WABCO
Algorytm regulacji ECAS 7
Przykład impulsowego procesu regulacji

tolerancja wartości zadanej przeregulowanie


zmiana poziomu

nowy poziom zadany


zawór elektromagnetyczny

impuls zaworu

poprzedni poziom zadany

wł.
wył.
0 0,3 0,6 0,9 1,2 1,5 1,8

czas
czas trwania impulsu

gdy duża prędkość podnoszenia powoduje zredukow- Ustalenia lub optymalizacja parametrów następują zaw-
anie długości impulsów. sze przy niezaładowanym pojeździe i przy maksymal-
nym ciśnieniu w zasobniku. Najpierw oddzielnie kalibruje
W obliczeniach stopień wpływu obu tych czynników jest się osie pojazdu, następnie sprawdza się nastawy na
określony przez czynniki nadające się do parametryzacji: podstawie regulacji poziomu całego pojazdu.

Długość impulsu = odcinek podnoszenia x współczynnik Najpierw wpisuje się do ECU parametry, które są us-
proporcjonalności – prędkość podnoszenia x współczyn- talone przez wykonanie systemu oraz te, które wynikają
nik różnicowy z szczególnych wymagań systemu (poziom kneelingu
itp.). Rozdział „Przegląd parametrów” może być tutaj po-
Długość impulsów jest obliczana na nowo dla każdego mocny.
okresu impulsów. Jeżeli czas trwania impulsów jest
dłuższy niż 0,3 sekundy, to następuje załączenie elektro- Wartości dopuszczalnych odchyłek między stroną prawą
magnesu (impuls ciągły). Najmniejsza długość impulsu, i lewą oraz przodem i tyłem (parametry 13, 14 i 15) us-
która jest realizowana, wynosi ok. 75 ms (0,075 sekun- tawia się najpierw na 255, a wartości dla współczynnika
dy), gdyż krótsze czasy impulsów nie zapewniają nieza- różnicowego (parametry 34, 36) ustawia się na 0 Counts.
wodnego załączenia zaworu elektromagnetycznego.
Przy doborze okresu impulsów sensowne okazało się
Określanie parametrów dla współczynnika pro- przyjmowanie wartości 300 ms. Parametr 28 powinien
porcjonalności i współczynnika różnicowego być więc ustawiony na wartość 12.

Określenie tych czynników musi nastąpić na podstawie Teraz przeprowadzana jest kalibracja pojazdu.
próby przeprowadzonej na pojeździe. Podobnie jak
określanie innych parametrów, wykonanie jej leży w za- Po wykonaniu tej wstępnej czynności dokonuje się naj-
kresie odpowiedzialności producenta pojazdu. W celu pierw parametryzacji tolerancji wartości zadanej (para-
ustalenia parametrów udziela się jednak następującego metry 10, 12). Wartość ta, ze względu na sposób pracy
zalecenia: systemu regulacji, nie może być mniejsza niż 3 Counts.
Im większa jest wybrana wartość, tym łatwiejsza jest dal-
sza regulacja; dopuszczalna odchyłka od poziomu za-
danego jest jednak wówczas większa.

WABCO 29
7 ECAS Algorytm regulacji

Teraz oblicza się wartość dla współczynnika proporcjo- Z reguły wystarcza zamontowanie dławika w przewodzie
nalności Kp, który przy prędkości podnoszenia bliskiej 0 między zaworem elektromagnetycznym i zbiornikiem
i przy najmniejszej, możliwej do wyregulowania odchyłce ciśnieniowym. Jeżeli zamontowanie tego dławika wywie-
wartości zadanej wytwarza jeszcze impuls ciągły. ra wpływ na inne osie, wówczas zaleca się raczej za-
montowanie dławika w przewodzie zasilającym miech
Kp = (okres impulsów – 2) / (tolerancja wart. zadanej – 1) powietrzny danej osi.
[wprowadzenie w Counts]
Jeszcze lepsze, ale wymagające większych nakładów,
Dzięki tej nastawie osiąga się, że w najniekorzystniej- jest zastosowanie dławika załączalnego, tzw. dławika
szym przypadku, występującym przy załadowanym po- strumienia głównego. Przy odpowiedniej parametryzacji
jeździe z niewielkim ciśnieniem w zasobniku, zawór ele- układu elektronicznego dławik ten zostaje załączony do
ktromagnetyczny nie jest impulsowany przez dłuższy miechów powietrznych dopiero przy zbliżaniu się do po-
czas, aby podnieść nadwozie o ostatni milimetr w zakre- ziomu wartości zadanej, tak że z jednej strony możliwa
sie tolerancji wartości zadanych. jest duża prędkość zmiany poziomu, ale z drugiej strony
„wyhamowanie” przed osiągnięciem poziomu wartości
Dla wyżej wymienionego okresu impulsów (300 ms) zadanej zapobiega przeregulowaniu.
obowiązują wg tego wzoru następujące wartości:
Następnie dokonuje się wyregulowania współczynnika
Tolerancja wartości różnicowego Kd, który przecież jest jeszcze ustawiony
zadanej 3 4 5 6 7 na zero.

Kp 5 3.3 2.5 2 1.7 Jeżeli, po dużej zmianie poziomu, pojazd zostaje us-
tawiony na poziomie normalnym, to nie może nastąpić
Kp (wartość param.) 15 10 8 6 5 ani przeregulowanie, ani nie może nastąpić impulso-
wanie zaworów już w znacznej odległości przed
osiągnięciem poziomu zadanego.

Wartość parametru Kp jest tworzona z potrójnej wartości Najpierw można sprawdzić tę dużą zmianę poziomu za
Kp, stanowiącej wartość całkowitą. pomocą wpisanej wartości 0. Jeżeli wystąpi przeregu-
lowanie, wówczas skokowo powiększa się wartość Kd
Po wpisaniu tej wartości do zestawu parametrów ustawia i ponownie bada się zmianę poziomu.
się pojazd na poziomie, który znajduje się bezpośrednio
pod granicą tolerancji poziomu normalnego i wprowadza Wartość Kd nie powinna przekraczać czterokrotności
się komendę „poziom normalny”. wartości Kp. Jeżeli mimo impulsowania wystąpi przeste-
rowanie, wówczas należy dalej powiększać tolerancję
Jeżeli poziom normalny zostanie teraz uzyskany bez wartości zadanej lub zamontować wyżej wspomniany
przeregulowania lub korekta poziomu nie powoduje dławik.
wielokrotnego napowietrzania i odpowietrzania, wów-
czas dobór wartości tolerancji poziomu zadanego Poza tym można ograniczyć na osi z dwoma czujnikami
i współczynnika proporcjonalności jest prawidłowy. położenia ukośne ustawienie pojazdu. Jest to sensowne
W przeciwnym przypadku należy powiększyć odchyłkę wtedy, gdy występują duże tolerancje wartości zadanej.
wartości zadanej i odpowiednio dostosować do niej Przy nastawieniu parametrów na odchyłkę prawą/lewą,
współczynnik proporcjonalności. należy w miarę możliwości wybrać większą wartość (> 4
Counts), gdyż w przeciwnym wypadku może się zdarzyć,
Nastawy dla osi tylnej i przedniej mogą się od siebie że przy pustym pojeździe ECAS będzie pracował, prze-
różnić. ciwdziałając działaniu stabilizatora.

Jeżeli się okaże, że określona tolerancja poziomu za- Z tego powodu należy przy kalibracji poziomu normalne-
danego nie może zostać zaakceptowana, ze względu na go dawać pierwszeństwo raczej nieznacznie ukośnemu
zbyt dużą niedokładność, i poza tym nie może być tole- ustawieniu pojazdu z naprężonym stabilizatorem niż us-
rowane jednorazowe przeregulowanie pustego pojazdu, tawianiu wysokości z milimetrową dokładnością.
wówczas trzeba zmniejszyć średnicę nominalną ruro-
ciągów albo należy zamontować w rurociągu dławik.

30 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Wykaz parametrów (nie dotyczy ECU 446 055 055 0)

Nr Znaczenie Jednostka Uwagi

Adresy urządzeń ECAS przy większej liczbie urządzeń


0 ––
na magistrali adresów (danych)
1 Parametr opcji 1: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 bez znaczenia 0


= 1 bez znaczenia 1

Bit 1 = 0 Zawieszenie pneumatyczne występuje tylko 0 ABC


na osi z dwoma czujnikami położenia
= 1 Zawieszenie pneumatyczne występuje na osi 2
przedniej i tylnej

Bit 2 = 0 Po prawej i po lewej stronie osi z jednym czuj- 0


nikiem położenia występuje kneeling
(Bit 3 i 4 bez znaczenia)
= 1 Kneeling tylko po prawej stronie 4
(zwracać uwagę na bit 3 i 4!)

Bit 3 = 0 Brać pod uwagę bit 4! 0


= 1 Kneeling po prawej stronie osi z jednym czujni- 8
kiem położenia

Bit 4 = 0 Zwracać uwagę na bit 3! 0


= 1 Kneeling po prawej stronie osi z dwoma czuj- 16 AC
nikami położenia

Bit 5 = 0 1 czujnik położenia na przedniej osi 0


2 czujniki położenia na tylnej osi
= 1 2 czujniki położenia na przedniej osi 32
1 czujnik położenia na tylnej osi
(patrz też bit 1)
0
Bit 6 = 0 3 poziomy kalibracji 64
= 1 Kalibrować tylko poziom normalny

Bit 7 = 0 Nastawa wg parametrów opcji 0


= 1 Automatyczne rozpoznanie urządzeń peryfe- 128
ryjnych

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

Uwagi:

A: Praca tylko z jednym czujnikiem położenia nie jest możliwa.


B: Bit zostaje wstawiony przy automatycznym rozpoznaniu urządzeń peryferyjnych.
C: Po zmianie tego bitu następuje ponowna kalibracja czujników położenia.
D: Po zmianie tego bitu z „0” na „1” należy ponownie wykalibrować czujnik ciśnienia.

WABCO 31
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Nr Znaczenie Jednostka Uwagi

2 Parametr opcji 2: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 Zwolnienie drzwi, pin 11 --> wysokoomowy 0


= 1 Zwolnienie drzwi, pin 11 --> + UB 1
Bit 1 = 0 Bez znaczenia 0
= 1 Bez znaczenia 2
Bit 2 = 0 Bez czujnika ciśnienia 0
= 1 Z czujnikiem ciśnienia 4 BD
Bit 3 = 0 Automatyczny/ręczny kneeling za pomocą 0
łącznika pin 21
= 1 Automatyczny kneeling pin 21 8
Ręczny kneeling pin 23
Bit 4 = 0 Nadzór zaworu na pin 11 przy v > 7 km/h 0
= 1 Brak nadzoru zaworu na pin 11 16
Bit 5 = 0 Nadzór zaworu na pin 29 przy v > 7 km/h 0
= 1 Brak nadzoru zaworu na pin 29 32
Bit 6 = 0 Nadzór zaworu „włączony” 0
= 1 Nadzór zaworu „wyłączony” 64
Bit 7 = 0 Bez wyjścia techniki pomiarowej 0
= 1 Z wyjściem techniki pomiarowej 128

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

3 Parametr opcji 3: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 Bez dławika strumienia głównego 0 B


= 1 Z dławikiem strumienia głównego 1
Bit 1 = 0 Bez blokady poprzecznej 0 B
= 1 Z blokadą poprzeczną 2
Bit 2 = 0 Nie brać pod uwagę położenia drzwi przy 0
kneelingu automatycznym
= 1 Brać pod uwagę położenie drzwi przy 4
kneelingu automatycznym
Bit 3 = 0 Nie dokonywać regulacji boku, poddawanego 0
kneelingowi, podczas kneelingu
= 1 Nie wykonywać regulacji boków nie podda- 8
wanych kneelingowi podczas kneelingu
Bit 4 = 0 Bez regulacji poziomu przy uruchomionym ha- 0
mulcu
= 1 Regulacja poziomu mimo uruchomionego ha- 16
mulca, gdy drzwi otwierają się
Bit 5 = 0 Bez zwolnienia drzwi – wyjście pin 11 0
= 1 Ze zwolnieniem drzwi – wyjście pin 11 32 B
Bit 6 = 0 Bez blokady rozruchu – wyjście pin 29 0
= 1 Z blokadą rozruchu – wyjście pin 29 64 B
Bit 7 = 0 Drzwi otwierają się przy 0 V na pin 5 0
= 1 Drzwi otwierają się przy +UB na pin 5 128

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

32 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8

Nr Znaczenie Jednostka

Różnica poziomu normalnego II względem poziomu ograniczników osi z jednym czujni-


4 kiem położenia Counts

5 Bez znaczenia

Różnica poziomu normalnego II względem dolnego poziomu ograniczników osi z dwoma


6 czujnikami położenia Counts

Granica rozpoznania usterki braku zgodności przy opuszczaniu osi z jednym czujnikiem
7 położenia Counts

8 Bez znaczenia

Granica rozpoznania usterki braku zgodności przy opuszczaniu osi z dwoma czujnikami
9 położenia Counts

Tolerancja poziomu zadanego na osi z jednym czujnikiem położenia (musi być większa
10 albo równa 3 Counts!) Counts

11 Bez znaczenia

Tolerancja poziomu zadanego osi z dwoma czujnikami położenia (musi być większa albo
12 równa 3 Counts!) Counts

Dopuszczalna odchyłka prawej/lewej strony, dotycząca poziomu zadanego osi z dwoma


13 czujnikami położenia (musi być większa lub równa 3 Counts!) Counts

14 Dopuszczalna odchyłka prawej/lewej strony poza poziomem zadanym Counts

15 Dopuszczalna odchyłka przodu/tyłu poza poziomem wartości zadanej Counts

16 Bez znaczenia

Różnica (poziom zadany – poziom rzeczywisty), przy której dławik strumienia głównego
17 dokonuje przełączenia na mniejszy przekrój Counts

Różnica (poziom normalny I – poziom rzeczywisty), przy której przekroczeniu działa


18 blokada rozruchu (tylko przy kneelingu) Counts

Różnica (poziom normalny I – poziom rzeczywisty), przy której przekroczeniu (przednia


19 i tylna oś) następuje zwolnienie drzwi (tylko przy kneelingu) Counts

Różnica (poziom normalny I – poziom kneelingu), o którą można opuścić oś z jednym


20 czujnikiem położenia przy kneelingu Counts

21 Bez znaczenia

Różnica (poziom normalny I – poziom kneelingu), o którą można opuścić oś z dwoma


22 czujnikami położenia przy kneelingu Counts

Offset kneelingu: o tę wartości następuje nawrót po zwolnieniu przycisku przy ręcznym


23 kneelingu Counts

WABCO 33
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Nr Znaczenie Jednostka

Vgrenz: prędkość, do której możliwe jest przeprowadzanie założonych zmian wysokości


24 (nie może być > parametru 25!) km/h

Vnorm: Prędkość jazdy, przy przekroczeniu której następuje automatyczne wyregulo-


25 wanie poziomu normalnego (nie może być < parametru 24!) km/h

Vsoll: Prędkość jazdy, przy przekroczeniu której w dół następuje automatyczne wyregu-
26 lowanie zadanego poziomu wyjściowego (musi być < parametru 25!) km/h

27 Opóźnienie regulacji na postoju 250 ms

28 Okres impulsów T 25 ms

29 Czas rozpoznania ograniczników 250 ms

30 Dzielnik impulsów Counts

Współczynnik proporcjonalności Kpv dla regulatora poziomu zadanego osi z jednym czuj-
31 nikiem położenia 1/3 Counts

32 Bez znaczenia --

Współczynnik proporcjonalności Kph dla regulatora poziomu zadanego osi z dwoma czuj-
33 nikami położenia 1/3 Counts

Współczynnik różnicowy Kdv dla regulatora poziomu zadanego osi z jednym czujnikiem
34 położenia 1/3 Counts

35 Bez znaczenia --

Współczynnik różnicowy Kdh dla regulatora poziomu zadanego osi z dwoma czujnikami
36 położenia 1/3 Counts

37 Opóźnienie rozpoznania usterki braku zgodności 10 sec

Czas wybiegu po wyłączeniu zapłonu --> dopuszczalna jeszcze tylko regulacja w dół
38 (wówczas ECAS „wyłączony”) 10 sec

Moment po rozruchu, przy którym przeprowadzana jest jednorazowa korekta poziomu


39 (następnie działa opóźnienie regulacji podczas jazdy) 1 sec

40 Ciśnienie, przy którego przekroczeniu działa układ kompensacji ugięcia opon 1/20 bar

Ciśnienie, przy którym następuje kompensacja z zastosowaniem maksymalnej wartości


41 ugięcia opon 1/20 bar

42 Wartość maksymalna, z użyciem której kompensowane jest ugięcie opon Counts

od Bez znaczenia lub niewykorzystane


--
43

34 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Poniżej wyszczególnione są poszczególne parametry Parametry opcji
z krótkim opisem ich funkcji. Ustalenie zestawu para-
Parametry jeden, dwa i trzy definiują zakres systemu. Są
metrów przy uruchamianiu oraz późniejsza zmiana
one każdorazowo złożone z ośmiu informacji tak/nie.
poszczególnych parametrów pojazdu jest zadaniem pro-
ducenta pojazdu.
Parametr 0 (0*)
Counts Parametr 0 stanowi adres urządzenia, za pomocą które-
Counts są wartościami zliczanymi przez układ elektro- go kontrolny układ diagnostyczny nawiązuje kontakt
niczny. Wartości zmierzone przez czujniki odnoszą się z układem elektronicznym. Standardowo nastawia się
wprawdzie do odległości albo ciśnień, są jednak przeka- dla elektroniki autobusu adres 16. Jeżeli jednak, jak np.
zywane do ECU jako wartości napięcia albo impulsy w autobusie przegubowym, podłącza się do kontrolnego
prądowe. układu diagnostycznego dwa układy elektroniczne,
wówczas dla układu elektronicznego końcowego członu
Chcąc pracować (liczyć) przy wykorzystaniu tych syg- nadaje się w tym parametrze adres 17. W ten sposób
nałów, ECU formuje z nich wartości liczbowe, tzw. można przeprowadzać w zróżnicowany sposób diagno-
Counts. Szerokość pasma wartości napięcia lub czasu stykę żądanego układu elektronicznego za pomocą kon-
impulsów, leżących w zakresie pomiarowym, zostaje trolnego układu diagnostycznego.
w tym celu podzielona na równe części, a częściom tym
zostają każdorazowo przyporządkowane wartości licz- Parametr 1 (1*)
bowe. Im mniejsze są te części, tym dokładniej udostęp- Bit 0: Jest ustawiany na „0”. Ustawienie „1” nie ma żad-
nianie są wartości pomiarowe dla celów obliczeniowych, nego znaczenia.
jednak odpowiednio więcej potrzeba wówczas miejsc
w pamięci, aby zarządzać tymi wartościami pomiarowymi. Bit 1: Zawieszenie pneumatyczne na osi przedniej
i tylnej
Dla ECAS wystarcza rozdzielczość 256 części, tzn. war-
tości napięcia „0 Volt” jest przykładowo przyporządko- Jeżeli autobus posiada pneumatyczne zawieszenie osi
wana wartość Counts „0”, wartości napięcia „24 V” (jako przedniej i tylnej, które ma być regulowane za pomocą
maksymalnej możliwej wartości) – wartość Counts „255”, ECAS, wówczas trzeba bit ten ustawić na „1”. Jeżeli (jak
a zakresowi między 0 a 24 V – pozostałe 254 wartości np. w członie końcowym autobusu przegubowego) ma
Counts. być regulowana tylko jedna oś, wówczas wpisuje się „0”.
Ta jedna oś musi dysponować dwoma czujnikami poło-
To, że z reguły wybiera się 256 części, wynika z efekty- żenia.
wnego wykorzystania użytych pamięci, które są oparte
na systemie binarnym (dwójkowym). Bit 2: Kneeling osi z jednym czujnikiem położenia

Pamięci te mogą przyjmować jedynie informacje Istnieje możliwość wyboru między kneelingiem całej osi
w postaci „tak” albo „nie” lub „0” albo „1”. Przy zastosow- (po lewej i po prawej stronie), jednej strony pojazdu, albo
aniu 8 takich członów dla jednej wielkości pomiarowej kneelingiem tylko jednego boku jednej osi.
otrzymuje się dokładnie 256 możliwych kombinacji
położeń tak/nie – a więc właśnie wartości Counts „0” do Jeżeli oś ma zostać opuszczona po stronie lewej
„255”. i prawej, wówczas wchodzi tutaj w rachubę tylko ta oś,
która jest wyposażona w jeden czujnik położenia (naj-
W obszarze „0” do „255” zarządza się nie tylko wartoś- częściej przednia oś). Bit 2 należy ustawi na „0”.
ciami czujników, ale również wartościami nastawczymi
(parametrami). Jeżeli pojazd miałby zostać opuszczony po stronie
prawej, wówczas dla bitu 2 wstawia się wartość „1”.
W przypadkach, w których trzeba nastawić nie „ile” lecz Wówczas obowiązujące jest ustawienie wg bitu 3 i 4.
tylko „tak/nie” w jakiejś opcji, łączy się do 8 takich opcji
w jeden parametr. Każdemu rozstrzygnięciu „1” albo „0” Bit 3 i 4: Kneeling prawej strony
przyporządkowuje się mnożnik (1;2;4;8;16;32;64;128),
a następnie odpowiedź na pytanie „kneeling osi z jednym Zależnie od ustawienia bitu 3 i 4 możliwe są następujące
czujnikiem położenia” jest udzielana przez wartość „4” al- formy kneelingu na osi z jednym czujnikiem położenia
bo „0” lub „jeden albo trzy poziomy kalibracji”, przez „64” (1WSA, z reguły oś przednia) i na osi z dwoma czujnika-
albo „0”. Suma wszystkich 8, pojedynczych rozstrzygnięć mi położenia (2WSA, z reguły oś tylna).
przyjmuje wówczas wartość liczbową pomiędzy 0 i 255.

WABCO 35
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Bit 7: Automatyczne rozpoznanie urządzeń peryfe-


ryjnych
Bit 3 Bit 4
Jeżeli ustawi się bit 7 na „1”, wówczas ECU sprawdza
Kneeling tylko po prawej przed kalibracją przyłącza elektryczne i na tej podstawie
1 0
stronie 1WSA 1 0 wyciąga wniosek o wykonanej konfiguracji systemu.
Odpowiednio ustawia się potem automatycznie te para-
Kneeling tylko po prawej
0 1 metry, które opisują konfigurację. Jeżeli ustawia się bit 7
stronie 2WSA
= „0”, wówczas obowiązujące są opcje wg wstępnych
Kneeling prawego boku 0 0 założeń wprowadzonego zestawu parametrów.
na obu osiach 1 1
Parametr 2 (2*)
Autobusy z drzwiami po lewej stronie pojazdu Bit 0: Wyjście zwolnienia drzwi

Na ogół mówi się tylko o kneelingu prawostronnym, gdyż Przy rozpoczynaniu ruchu kneelingu nie mogą być (wg
najczęściej pojazdy są wyposażone dla potrzeb ruchu przepisów niemieckich) otwarte żadne drzwi pojazdu.
prawostronnego. Oczywiście pojazd może pochylać się Dlatego podczas kneelingu oraz przy podnoszeniu
również po lewej stronie, jeśli zarówno czujniki położe- i opuszczaniu następuje zablokowanie układu sterow-
nia, jak i zawory elektromagnetyczne będą po każdej ania drzwi przez pin 11 w ECAS – ECU i następnie
stronie podłączone odwrotnie. Tak np. czujnik położenia ponowne zwolnienie go.
lewego boku pojazdu zostanie podłączany nie do pin 25
(czujnik położenia 2WSA po stronie lewej) lecz do pin 8 Po ustawieniu bitu 0 następuje zwolnienie albo przez do-
(czujnik położenia 2WSA po stronie prawej), prawy czu- prowadzenie prądu do pin 11 (zmiana ze stanu bez-
jnik odpowiednio do pin 25. Odpowiednio trzeba postę- prądowego na +Ub - bit 0 = „1”) albo przez przerwanie
pować z zaworami elektromagnetycznymi obu osi. zasilania prądem (zmiana z +Ub na stan bezprądowy –
bit 0 = „0”). Maksymalne obciążenie pinu prądem może
Bit 5: Rozmieszczenia czujników położenia wynosić do 500 mA.

W celu prawidłowego przyporządkowania czujników W ECU …050 0 następuje zwolnienie drzwi zasadniczo
położenia zaworom elektromagnetycznym, trzeba poin- przez zmianę +Ub na stan bezprądowy, inne ustawienie
formować układ elektroniczny, za pośrednictwem bit 5, nie jest możliwe. Bit 0 nie ma w związku z tym żadnej
o położeniu czujników położenia: funkcji i powinien być ustawiony na „0”.

Jeżeli 2WSA jest osią tylną, a 1WSA – osią przednią, Bit 1: Bez funkcji
wówczas trzeba ustawić bit 5 na „0”, a w przeciwnym wy-
padku na „1”. Ustawienie tego bitu nie ma żadnego wpływu na działa-
nie, jednak dla lepszej przejrzystości powinna być wpisa-
Jeżeli regulowana będzie tylko jedna oś (z dwoma czu- na wartość „0”.
jnikami położenia), wówczas bit 5 musi informować,
gdzie ta oś się znajduje: „0” dla tyłu i „1” dla przodu. Bit 2: System z czujnikiem ciśnienia

Bit 6: Liczba poziomów kalibracji Jeżeli instalacja posiada czujnik ciśnienia, aby np. móc
dokonywać kompensacji ugięcia opon, wówczas należy
Jeżeli wprowadzi się tutaj wartość „0”, wówczas ECU wstawić bit 2 = „1”, w przeciwnym wypadku = „0”.
oczekuje przy procesie kalibracji trzech poziomów, po-
ziomu normalnego I oraz najwyższego i najniższego Dla ECU446 055 050 0 nie przewidziano podłączenia
poziomu przewidzianego do wysterowania. czujnika ciśnienia. Ustawienie bit 2 nie ma więc znacze-
nia. Dla przejrzystości zestawu parametrów należy war-
Jeżeli wartość ustawi się na „1”, wówczas kalibrowany tość tę ustawić na „0”.
jest tylko poziom normalny. Przed dokonaniem kalibracji
tego poziomu trzeba jednak wprowadzić za pomocą kon- Bit 3: Kneeling ręczny/automatyczny
trolnego układu diagnostycznego oba inne poziomy czuj-
ników położenia w formie wartości Counts. Proces kneelingu może zostać wprowadzony prze krót-
kie naciśnięcie przycisku (automatycznie) albo przez
długie naciśnięcie przycisku (ręcznie), towarzyszące
całemu procesowi opuszczania.

36 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Różnicę między tymi dwoma typami kneelingu stanowi nad sterowaniem miechami powietrznymi oraz zaworów
kryterium bezpieczeństwa: przy kneelingu ręcznym wy- do sterowania zwolnieniem drzwi i blokadą rozruchu, uz-
starcza, że kierowca, w przypadku rozpoznania jakiegoś godnionych odpowiednio do bitów 4 i 5, pod kątem
niebezpieczeństwa. zwolni przycisk kneelingu (pin 23), przerwy, zwarcia do masy i zwarcia do +Ub.
aby przerwać proces opuszczania.
Jeżeli bit 6 zostanie ustawiony na „1”, wówczas nie nas-
tępuje nadzór zaworów elektromagnetycznych i tym
Dla przerwania opuszczania podczas kneelingu automa-
samym nie nastąpi wpis do pamięci usterek w przypadku
tycznego konieczne jest naciśnięcie przycisku stop albo
wystąpienia usterki.
załączenie listwy zabezpieczającej („czujnik krawężni-
ka”), znajdującej się pod wejściem.
Bit 7: Wyjście wartości pomiarowych
Aby umożliwić kierowcy dokonanie swobodnego wyboru
Jeżeli bit 7 zostanie ustawiony na „1”, wówczas ECU
między tymi dwoma formami kneelingu, w bit 3 są możli-
wysyła podczas normalnej pracy zawsze 8 wartości po-
we następujące opcje:
miarowych, obliczonych z wartości czujników. Punkty po-
Bit 3 = „0”. Za pośrednictwem łącznika podłączonego do miarowe są ustalone odpowiednio do poniższego
pin 21 dokonuje się wyboru między kneelingiem auto- przyporządkowania:
matycznym i ręcznym. Przycisk na pin 23 wykonuje
wstępnie wybrany proces kneelingu. Zamiast łącznika 1 Wartość rzeczywista czujnika położenia 2WSA
można oczywiście również wykonać trwałą, wstępną lewego
nastawę przy użyciu mostka kablowego na pin 21.
2 Wartość rzeczywista czujnika położenia 2WSA
Bit 3 = „1”. Można np. zamontować dwa przyciski w de- prawego
sce rozdzielczej. Przycisk dla kneelingu automatycznego
3 Wartość rzeczywista czujnika położenia 1WSA
zostaje podłączony do pin 21, a drugi – dla przeprowa-
dzania kneelingu ręcznego – do pin 23. 4 Wartość rzeczywista czujnika ciśnienia
Bit 4: Nadzorowanie zaworu na pin 11 5 Wartość zadana poziomu 2WSA lewego
Jeżeli ustawi się bit 4 na „0”, wówczas nadzoruje się 6 Wartość zadana poziomu 2WSA prawego
połączenie z zaworem albo przekaźnikiem zwalniania
7 Wartość zadana poziomu 1WSA
drzwi, podłączonym do pin 11, pod kątem przerwy, zwar-
cia do masy i zwarcia do + Ub. Dodatkowo trzeba jednak 8 Aktualna prędkość pojazdu
włączać ogólny układ nadzoru zaworów (bit 6 = „0”).
Wartości pomiarowe 1 do 7 są podawane w Counts,
Jeżeli bit 4 = „1”, wówczas nie jest dokonywany nadzór natomiast prędkość jest podawana w km/h.
tego wyjścia i tym samym nie jest również dokonywany
wpis do pamięci usterek (jeżeli np. zostanie spowodow- Wartości poziomu zadanego są podawane odpowiednio
ana przerwa przez wyłącznik awaryjny). do wartości założonej dla kompensacji ugięcia opon.
Dlatego przy wstępnie wybranej wartości zadanej, „po-
Bit 5: Nadzorowanie zaworu na pin 29
ziom normalny 1” i przy załadowanym pojeździe zostaje
Jeżeli bit 5 zostanie ustawiony na „0”, wówczas następu- wysłana wartość wyższa niż wykalibrowana, jeżeli uz-
je nadzorowanie zaworu albo przekaźnika, podłączone- godniona jest kompensacja ugięcia opon.
go do pin 29, służącego do blokady rozruchu, pod kątem
przerwy, zwarcia do masy i zwarcia do +Ub. Dodatkowo Jeżeli system nie posiada jednego z punktów pomia-
trzeba jednak włączać ogólny układ nadzoru zaworów rowych (np. punkt pomiarowy 3 w instalacjach z tylko
(bit 6 = „0”). jedną regulowaną osią), wówczas podawana jest war-
tość „0” albo „255”.
Jeżeli bit 5 = „1”, wówczas nie jest wykonywany nadzór
tego wyjścia i tym samym nie jest dokonywany również
Wyjście wartości pomiarowych może zostać zastosowa-
wpis do pamięci usterek (jeżeli np. zostanie dokonana
ne tylko podczas ustalania parametrów. Ponieważ układ
przerwa za pomocą wyłącznika awaryjnego).
elektroniczny wciąż wysyła dane, więc w przeciwnym
W ECU …051 0 nadzór tych wyjść jest dokonywany za- wypadku nie można dokonywać diagnostyki za pomocą
sadniczo tylko przy prędkościach powyżej 7 km/h, dlate- karty programowej 446 300 528 2.
go zewnętrzne połączenie na postoju nie spowoduje
żadnych usterek. Na zakończenie parametryzacji trzeba ustawić bit 7 na
„0”.
Bit 6: Nadzór zaworów elektromagnetycznych
Jeżeli bit 6 zostanie ustawiony na „0”, wówczas następu-
je nadzór podłączonych zaworów elektromagnetycznych

WABCO 37
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Parametr 3 (3*) nie jest wówczas wykonywany automatycznie włączany


kneeling albo komenda podnoszenia/opusz-czania.
Bit 0: Sterowanie dławikiem strumienia głównego
W autobusach eksploatowanych za granicą można tę
Dla zapobieżenia przeregulowaniu poza żądany poziom,
funkcję wyłączyć: jeżeli ustawi się bit 2 na „0”, wówczas
przy regulacji poziomu, można dodatkowo, oprócz uz-
można wykonywać kneeling automatyczny także przy
godnień na temat opisanych parametrów regulacyjnych
otwartych drzwiach. Jeżeli włączy się kneeling ręczny
w rozdziale „algorytm regulacji”, sterować dławikiem
mimo otwartych drzwi, wówczas może to zostać wyko-
strumienia głównego.
nane za pomocą prostych środków: parametr 3, bit 7 us-
tawia się na „0” i wejście załączające dla stanu drzwi, pin
Dławik ten, między zaworem napowietrzającym i ro-
5, pozostaje niepołączone.
zdzielaczami 2/2 poszczególnych amortyzatorów po-
wietrznych, może zostać przestawiony za pomocą elek-
Bit 3: Regulacja lewego boku w położeniu kneelingu
tromagnesu z położenia spoczynkowego (duży przekrój)
w położenie dławienia (np. f 2).
Zależnie od punktu połączenia przegubowego lewego
czujnika położenia i od przekazywania siły przez stabili-
Jeżeli bit 0 zostanie ustawiony na „1”, wówczas po zbli-
zator osi, przechylanie prawego boku może również
żeniu do poziomu zadanego, zdefiniowanego przez pa-
spowodować utworzenie innego poziomu na lewym boku
rametr 17, następuje aktywowanie położenia dławienia,
pojazdu, chociaż ilość powietrza w lewych miechach nie
aby umożliwić już tylko powolną zmianę poziomu.
została zmieniona.
Jeżeli ma nie być stosowany dławik strumienia główne-
Za pomocą bit 3 można teraz nastawić opcję, czy po-
go, wówczas należy ustawić bit 0 na „0”.
ziom, który powstanie po lewej stronie pojazdu, w wyniku
procesu kneelingu, ma zostać zachowany, dopóki po-
Bit 1: Załączalny dławik poprzeczny na 1WSA
jazd znajduje się w pozycji kneelingu.
Zasadniczo obowiązuje zasada, że na osi, na której znaj-
Jeżeli bit 3 zostanie ustawiony na „0”, wówczas
duje się tylko jeden czujnik położenia, oba amortyzatory
w położeniu kneelingu nie następuje regulacja.
powietrzne powinny zostać ze sobą połączone co naj-
mniej przez dławik poprzeczny. Dzięki temu umożliwia
Jeżeli bit 3 zostanie ustawiony na „1”, wówczas dopiero
się, również wtedy, gdy zawory elektromagnetyczne są
po podniesieniu prawego boku do poziomu normalnego
zamknięte, powolne wyrównywanie ciśnienia między
następuje regulacja lewego boku (o ile jest konieczna).
miechami i tym samym zapobiega się ukośnemu usta-
wieniu pojazdu, spowodowanemu różnymi ciśnieniami.
To samo dotyczy drugiej osi, jeżeli kneeling jest wykony-
wany osiami.
Jeżeli jednak autobus miałby być poddawany jedno-
stronnemu kneelingowi, wówczas ciśnienie po tej stronie
Bit 4: Regulacja poziomu przy uruchomionym ha-
musi zostać obniżone. W tym momencie trzeba zapobiec
mulcu
wyrównywaniu ciśnienia między miechami. Dławik po-
przeczny musi być w czasie wykonywania kneelingu za-
Normalnie ECAS nie wykonuje regulacji przy uruchomio-
blokowany przez zawór elektromagnetyczny.
nym hamulcu, ponieważ różnica poziomów, powstająca
wskutek zahamowania nie musi być wyregulowana:
Przy bit 1 = „1” następuje uzgodnienie dławika poprzecz-
nego na pin 18 ECU. Tak długo, jak długo działa knee-
Przemieszczenie obciążeń osi, występujące podczas
ling, następuje w tym przypadku bezprądowe załączanie
hamowania, powoduje przecież tylko krótkotrwałe ob-
pin 18, w innym przypadku do pin 18 jest podłączone
niżenie pojazdu, a w następnym momencie jest samo-
+Ub.
czynie ponownie przyjmowany poprzedni poziom. Jeżeli
jednak w momencie pochylania się nastąpiłoby dopro-
Jeżeli nie jest zamontowany dławik poprzeczny, należy
wadzenie powietrza do przednich miechów, wówczas
ustawić bit 1 na „0”.
później trzeba by je znowu odpowietrzać.
Bit 2: Stan drzwi przy kneelingu
Inna sytuacja występuje jednak na przystanku. Tutaj po-
jazd jest wprawdzie zabezpieczony hamulcem przed
Wg przepisów niemieckich, podczas uruchomienia
stoczeniem się, ale wskutek zmiany obciążenia (wysia-
kneelingu drzwi nie mogą być otwarte.
danie albo wsiadanie pasażerów) rzeczywiście koniecz-
na jest regulacja poziomu.
Stan drzwi zostaje sprawdzony przez wejście sygnaliza-
cyjne ECU (pin 5), o ile bit 2 = „1”. Przy otwartych drzwiach

38 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
W tym celu regulacja może być dokonywana przy uru-
chomionym hamulcu, o ile dodatkowo otwarte są drzwi.
W tym przypadku trzeba ustawić bit 4 na „1”.
górny poziom
Jeżeli bit 4 = „0”, wówczas w żadnym przypadku nie kalibracji
nastąpi regulacja, dopóki hamulec jest uruchomiony.

Bit 5: Wyjście zwolnienia drzwi

Funkcja zwolnienia drzwi została już opisana dla usta- NN II


wienia parametru 2, bit 4.
P.4 (P.6)
Bit 5 = „1” umożliwia zastosowanie zwolnienia drzwi na dolny poziom
pin 11. Jeżeli wyjście nie zostaje połączone, wówczas kalibracji
trzeba ustawić bit 5 na „0”.

Bit 6: Wyjście blokady rozruchu


Parametr 5 (6*)
Funkcja blokady rozruchu została już opisana przy para-
metrze 2, bit 5. Parametr 5 nie ma funkcji i jest ustawiany na zero.

Bit 6 = „1” umożliwia wykorzystanie blokady rozruchu na Parametr 6 (7*)


pin 29. Jeżeli wyjście nie zostanie połączone, wówczas
Wysoki poziom normalny II na osi 2WSA (Counts). Us-
trzeba ustawić bit 6 na „0”.
tawianie odbywa się analogicznie do P.4 (5*), dla 2WSA.
Bit 7: Wejście stanu drzwi
Parametr 7 (8*)
Zgodnie z opisem parametru 3, bit 2, można realizować Granica zgodności na 1WSA (Counts).
automatyczny kneeling oraz podnoszenia/opuszczanie Zależnie od określenia najniższego, dopuszczalnego
zależnie od położenia drzwi. poziomu, P.7 działa w różny sposób:

Informacja o tym, czy drzwi są otwarte, czy też zam- – Dolnym ograniczeniem wysokości (najniższy po-
knięte, jest przekazywana przez wyjście sygnału, pin 5. ziom) jest gumowy ogranicznik.

W tym przypadku można dowolnie wybrać, czy otwarte – P.7 wybiera się jako większy niż 100. Konieczna do
drzwi są zdefiniowane przez połączenie pin 5 masą (bit 7 wprowadzenia wartość wynika z elastyczności gu-
= „0”) albo przez połączenie z +Ub (bit 7 = „1”). Zam- mowego ogranicznika; pusty pojazd nie zgniata gu-
knięte drzwi są dodatkowo sygnalizowane przez mowego ogranicznika na tyle, co pojazd załadowa-
każdorazowo inny potencjał albo przez odłączenie pin ny. Jeżeli pojazd był kalibrowany w stanie załadowa-
(przy ECU 050 0 ewentualnie konieczny jest dodatkowy nym, wówczas pojazd niezaładowany nie może
opornik). osiągnąć tego najniższego poziomu mimo całkowite-
go odpowietrzenia miechów i odpowiednio sygnali-
Parametr 4 (5*) zuje usterkę zgodności.

Wysokość poziomu normalnego II osi 1WSA (Counts). – ECU rozpoznaje „ogranicznik gumowy” i kończy
Wprowadzenie drugiego poziomu normalnego, nas- proces odpowietrzania, gdy (poziom ogranicznika +
tawianego przez styk załączający, następuje jako P.7 - 100) zostaje przekroczony w dół i gdy podczas
różnica (odległość) od dolnego poziomu kalibracji. czasu określonego przez P.29 (czas rozpoznania
ogranicznika) nie wystąpi zmiana położenia. Tym
Ustawienie P.4 obrazuje poniższy rysunek: samym zapobiega się całkowitemu odpowietrzeniu
miechów. Osiągnięty poziom zostaje wprowadzony
do pamięci jako nowy poziom zadany.
Zalecenia dla ustawiania: Jeżeli kalibracja była przepro-
wadza w stanie niezaładowanym, wówczas jako para-
metr należy przyjąć wartość między 110 i 125, aby także
przy ukośnie ustawionym pojeździe, który tylko jedno-
stronnie dolega do ogranicznika, nie mogła zostać roz-

WABCO 39
8 ECAS Objaśnienie parametrów

poznana usterka zgodności. Jeżeli pojazd został wykali- Parametr 9 (10*)


browany w stanie załadowanym, wówczas sensowna
Granica zgodności na 2WSA (Counts).
jest wartość między 120 i 135.
Analogicznie do P.7 (8*) dla 2 WSA.
– Najniższy poziom znajduje się powyżej gumowego
ogranicznika. Parametr 10 (11*)

– Jeżeli dolne ograniczenie wysokości znajduje się Tolerancja poziomu zadanego na 1WSA (Counts).
powyżej gumowego ogranicznika, wówczas informu- Ustawienie tego parametru określa, wraz ze współczyn-
je o tym wartość P.7 poniżej 100. W tym przypadku nikami proporcjonalności i różnicy, jakość regulacji sys-
autobus może zostać opuszczony tylko do wykali- temu na przedniej osi. Patrz rozdział „Algorytm
browanego, dolnego poziomu. regulacji”.

– Jeżeli nadwozie, ze względu na nierówne podłoże, Parametr 11 (12*)


osiądzie mimo to na ograniczniku powyżej tego po-
ziomu, wówczas obowiązuje co następuje: proces Parametr 11 nie ma żadnej funkcji i ustawia się go na zero.
odpowietrzania zostaje zakończony, gdy poziom ka-
libracji + P.7 został przekroczony w dół i nie nastąpiła Parametr 12 (13*)
już zmiana położenia w czasie określonym w P.29 Tolerancja poziomu zadanego na 2WSA (Counts).
(czas rozpoznawania ogranicznika). Ponieważ Odpowiada parametrowi 10 (11*) dla 2WSA.
z reguły problemy zgodności są możliwe tylko przy
znacznym, ukośnym ustawieniu pojazdu, więc zale- Parametr 13 (14*)
ca się ustawienie między 5 i 20, zależnie od
odległości między ogranicznikami kalibracyjnymi. Dopuszczalna odchyłka prawej/lewej strony na poziomie
normalnym (Counts).
Jeżeli powyżej granicy utworzonej przez P.7 i poziom Parametr ten działa na 2WSA. Określa on dopuszczalne,
ograniczników nie zaobserwuje się zmiany położenia ukośne ustawienie nadwozia, przy np. nierównym rozło-
w dół podczas 30 sekund procesu opuszczania (co naj- żeniu obciążenia na obu bokach.
mniej 1 Counts), wówczas ECU rozpozna usterkę zgod-
ności. Szczególnie w przypadku autobusu z prawo-
Wartości większe niż 2 x P.12 nie są sensowne i zostają
stronnym kneelingiem trzeba zwracać uwagę na to, aby
samoczynnie ograniczone przez ECU do 2 x P.12.
stabilizator osi mógł utrudniać dostateczne obniżenia.
Jeżeli wybiera się parametr poziom kneelingu = ogranicz-
Parametr 14 (15*)
nik oporowy, a ogranicznik jednak nie zostanie osiągnię-
ty, wówczas dla ECU powstaje usterka zgodności. Dopuszczalna odchyłka prawej/lewej strony w procesie
podnoszenia/opuszczania (Counts).
Poza tym czujnik położenia na 2WSA, który nie jest W odróżnieniu od P.13 (14*) proces regulacji nie odbywa
umieszczony bezpośrednio na kole, nie rozpozna przy się w obszarze wokół poziomu zadanego, ale podczas
bocznym kneelingu najniższego poziomu, chociaż zosta- większych zmian poziomu. Przy jednostronnie załado-
nie osiągnięty ogranicznik oporowy. Podczas gdy przy wanym pojeździe strona mniej obciążona będzie się
kalibracji autobusu na ograniczniku, oś i nadwozie znaj- podnosiła szybciej niż druga (lub strona bardziej ob-
dują się względem siebie równolegle, to przy kneelingu ciążona będzie się szybciej opuszczała) i tym samym
są one względem siebie ustawione pod kątem. Jeżeli możliwe jest spowodowanie, niepożądanego, ukośnego
czujnik położenia jest zamontowany bardziej w kierunku ustawienia przy zmianie poziomu. Przez impulsowanie
środka osi, wówczas wartość podawana przez czujnik odpowiedniego miecha uzyskuje się bardziej równo-
przy kneelingu znajduje się w zakresie między pozio- mierne podnoszenie/opuszczanie.
mem normalnym i poziomem najniższym.
Długość impulsu jest określona dzielnikiem impulsu
Pomóc może tutaj tylko zwiększona granica zgodności albo określonym w P.30 (31*).
wybranie wyższego poziomu kneelingu, co może zostać
odczytane za pomocą wyjścia wartości pomiarowych. Parametr 15 (16*)
Dopuszczalna odchyłka przodu/tyłu w procesie pod-
Parametr 8 (9*)
noszenia/opuszczania (Counts).
Parametr 8 (9*) nie ma żadnej funkcji i jest ustawiany na Zmiana poziomu pojazdu, posiadającego dwie osie o za-
zero. wieszeniu pneumatycznym, powinna z reguły odbywać
się w taki sposób, że nadwozie osiągnie z przodu i z tyłu
żądany, nowy poziom zadany mniej więcej w tym samym
czasie. Oś, odbywająca krótszą drogę do osiągnięcia

40 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
nowego poziomu, jest wolniej podnoszona/opuszczana
przez odpowiednie impulsy napowietrzające/odpowie-
poziom normalny I
trzające. Za pomocą parametru 15 (16*) można określić
z góry, jak dokładnie regulacja ma odpowiadać idealnie P.18
równomiernej zmianie wysokości obu osi.
poziom
Nie należy więc dążyć do uzyskania bardzo małej tole- „blokada rozruchu“
rancji, gdyż powoduje ona ciągłe impulsowanie zaworów
elektromagnetycznych podczas procesu regulacji. dolny poziom
kalibracji działa blokada rozruchu
Parametr 16 (17*)
Parametr 16 (17*) nie spełnia żadnej funkcji i ustawia się
Parametr 19 (20*)
go na zero.
Poziom włączenia zwolnienia drzwi (Counts).
Parametr 17 (18*) Drzwi są zwolnione zasadniczo na każdym poziomie.
Tylko podczas zmiany poziomu są one przejściowo za-
Odległość od poziomu zadanego dla aktywacji dławika
blokowane.
strumienia głównego (Counts).
Jeżeli system posiada dławik strumienia głównego (patrz
Dla zaoszczędzenia czasu podczas kneelingu, zgodnie
także parametr 3, bit 0), wówczas przy zbliżaniu się nad-
z przepisami niemieckimi, jest dopuszczalne otwarcie
wozia do żądanego poziomu zadanego można zredu-
drzwi już przed osiągnięciem poziomu kneelingu, jednak
kować strumień powietrza za pomocą dławika, aby
z tym zastrzeżeniem, że przy osiągnięciu poziomu knee-
dalszy ruch był hamowany. Tym samym można zapobiec
lingu drzwi mogą być otwarte tylko w 80%.
regulacji poza poziomem docelowym (przeregulowanie),
co powoduje zadziałanie regulacji w przeciwnym kie-
Dlatego można uzgodnić poziom, poniżej którego może
runku. P.17 (18*) podaje teraz, w jakiej odległości od
„przedwcześnie” nastąpić zwolnienie drzwi przy wyko-
poziomu zadanego musi wystąpić dławienie, niezależnie
nywaniu kneelingu automatycznego albo ręcznego.
od tego, czy chodzi o proces podnoszenia, czy opusz-
czania (powinien być > 2 x tolerancja). Poziom ten jest uzgadniany w odniesieniu do poziomu
normalnego I:

poziom normalny I
poziom P.17 P.19
zadany
P.17 poziom
tolerancja „zwolnienia drzwi“
poziomu
zadanego działa dławik strumienia głównego
poziom
kalibracji drzwi zwolnione

Parametr 18 (19*)
Poziom załączania blokady rozruchu (Counts). Parametr 20 (21*)
Po obniżeniu pojazdu za pomocą kneelingu następuje
Poziom kneelingu 1WSA (Counts).
włączenie blokady rozruchu, przy przekroczeniu pozio-
Za pomocą tego parametru definiuje się poziom dla
mu normalnego w dół. Po zakończeniu kneelingu
1WSA, do którego pojazd obniża się podczas kneelingu
i przekroczeniu w górę poziomu określonego przez P.18
automatycznego.
(19*), następuje ponowne zlikwidowanie blokady rozru-
chu. Poziom ten zostaje uzgodniony jako różnica wzglę-
Podczas kneelingu ręcznego kierowca musi co najmniej
dem poziomu normalnego I (poziom kalibracji) (> 2 x
tak długo przytrzymywać przycisk, aż zostanie osiągnięty
tolerancja):
ten poziom (dokładniej: poziom kneelingu + 2 x toleran-
cja poziomu zadanego), w przeciwnym wypadku opusz-
czanie zostanie przerwane. Jeżeli jest to uzgodnione
przez P.23 (24*), rozpoczyna się ponowne podnoszenie
pojazdu.

WABCO 41
8 ECAS Objaśnienie parametrów

W ECU…051 0, zapala się po osiągnięciu tego poziomu Zasadniczo poniżej prędkości określonej przez P.25
(+ 2 x tolerancja) lampka sygnalizacyjna „poziom knee- (26*) nie powinien następować bezpośredni powrót do
lingu osiągnięty”. poziomu zadanego, który był aktualny poprzednio,
tj. przed przekroczeniem granicy prędkości P.25 (26*).
Ustawienie tego poziomu następuje analogicznie do pa- W tym przypadku następowałaby ciągła regulacja przy
rametrów 18 i 19, w odniesieniu do poziomu normalnego I. prędkości jazdy wokół tej granicy (np. jazda w kolumnie).

Parametr 21(22*) Bardziej sensowne jest ustalenie drugiej granicy pręd-


kości, w pewnej odległość od P.25 (26*), poniżej której
Parametr 21 (22*) nie posiada żadnej funkcji i jest us-
następowałby ponowny powrót do poprzedniego pozio-
tawiany na zero.
mu zadanego.
Parametr 22 (23*) Ta druga granica prędkości może zostać zdefiniowana
Poziom kneelingu 2WSA (Counts). dowolnie, jednak bezwzględnie musi znajdować się po-
Analogicznie P.20 (21*) dla 2WSA. niżej wartości P.25 (26*).

Parametr 23 (24*) Jeżeli nie należy ponownie wracać do poprzedniego po-


ziomu zadanego, ale nadal ma pozostać aktualny poziom
Działanie nawrotne po przerwaniu kneelingu (Counts). normalny, wówczas ustawia się P.26 (27*) na zero.
Jeżeli podczas kneelingu ręcznego przycisk zostanie
zwolniony przed osiągnięciem poziomu kneelingu, wów- Parametr 27 (28*)
czas następuje natychmiastowe przerwanie obniżania,
a następnie rozpoczyna się ruch w górę, o odcinek ustal- Opóźnienie regulacji na postoju (w 250 ms).
ony przez P.23 (24*). Proces nawrotny, poza poziom Jako bardziej sensowną wartość opóźnienia regulacji
normalny I, jest wykonywany tylko do poziomu normal- na postoju wybiera się najczęściej jedną sekundę
nego II. (4 Counts). To opóźnienie regulacji pozwala na wystą-
pienie fazy uspokojenia po każdym procesie regulacji.
Parametr 24 (25*) Wtedy może ustawić się ostateczny poziom, zanim np.
znowu rozpocznie się regulacja w kierunku przeciwnym.
Prędkość jazdy, do której przyjmowane są komendy
podnoszenia/opuszczania (km/h). Parametr 28 (29*)
Za pomocą tego parametru można ustawić, do jakiej
prędkości kierowca może dokonywać zmian wysokości Okres trwania impulsu (25 ms).
poziomu. Działanie okresu impulsów jest opisane w rozdziale „Al-
gorytm regulacji”. Bardziej sensowną wartością dla P.28
Największa prędkość, do której kierowca może zmieniać (29*) jest 300 ms. Odpowiednio należy wprowadzić 12
wysokość jazdy, jest prędkością określoną w parametrze Counts.
25 (26*).
Parametr 29 (30*)
Maksymalna prędkość, do której można zażądać
Czas rozpoznania ograniczników (w 250 ms).
kneelingu, jest ustalona na 5 km/h.
Czas rozpoznania ograniczników powinien wynosić < 30
sekund (poniżej 120 Counts), aby uniknąć powstania
Parametr 25 (26*) usterki zgodności. Patrz parametr 7 (8*).
Automatyczny poziom normalny (km/h).
Ze względów bezpieczeństwa może być konieczne, aby Parametr 30 (31*)
przy większych prędkościach można było jechać tylko Dzielnik impulsów (Counts).
z poziomem normalnym. Za pomocą P.25 (26*) można Patrz P.14 (15*). Opisuje udział czasu w okresie,
określić granicę prędkości, powyżej której następuje au- w którym następuje impulsowanie miecha szybciej
tomatyczne wyregulowanie na wstępnie wybrany poziom poruszającej się strony pojazdu. Czasy impulsowania
normalny. poniżej 75 ms nie są realizowane.
Wartość dla P.25 (26*) musi być większa niż wartość Jeżeli zostanie wprowadzona np. wartość „255”, wów-
P.24 (25*) i większa niż 0 km/h! czas zawór elektromagnetyczny po szybciej poru-
szającej się stronie pozostaje tak długo zamknięty,
Parametr 26 (27*) aż nadwozie znajdzie się ponownie w tolerancji zgodnej
Automatyczny powrót do poprzedniego poziomu za- z P.14 (15*).
danego (km/h).

42 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Parametr 31 (32*) Ponieważ jednak ECAS pracuje tylko z włączonym
zapłonem, więc poziom podwyższy się wówczas, po-
Współczynnik proporcjonalności Kp dla 1WSA (1/3
nieważ nie występuje żadna regulacja przeciwstawna.
Counts).
Ustawienie regulatora poziomu jest opisane w rozdziale
Za pomocą P.38 (39*) można uzgodnić czas wybiegu,
„Algorytm regulacji”.
w którym ECAS reaguje na podwyższenie poziomu i za-
chodzi odpowietrzanie.
Parametr 32 (33*)
P.32 (33*) nie spełnia żadnej funkcji i jest ustawiany na Inne regulacje, niż związane z odpowietrzaniem, nie
zero. będą wykonywane, mimo ustawionego parametru P.38
(39*).
Parametr 33 (34*)
Parametr 39 (40*)
Współczynnik proporcjonalności Kp dla 2WSA (1/3
Counts). Opóźnienie regulacji zgodnie z jazdą (w 1 sekundzie).
Ustawienie regulatora poziomu jest opisane w rozdziale Gdy ECU ustali prędkość jazdy pojazdu, wówczas
„Algorytm regulacji”. wystąpi opóźnienie regulacji wynoszące 60 sekund, aby
zapobiec rozregulowaniu spowodowanemu nierówno-
Parametr 34 (35*) ścią jezdni.

Współczynnik różnicy Kd dla 1WSA (1/3 Counts). Może to być jednak wadą po przyjechaniu na przystanek,
Ustawienie regulatora poziomu jest opisane w rozdziale gdy
„Algorytm regulacji”.
– zatoka przystanku posiada nierówne podłoże i po-
Parametr 35 (36*) jazd przed rozpoczęciem jazdy stał krzywo, został
P.35 (36*) nie spełnia żadnej funkcji i jest ustawiany na zabezpieczony przed stoczeniem się za pomocą ha-
zero. mulca podstawowego i dlatego podczas postoju nie
była wykonywana korekta poziomu,
Parametr 36 (37*) – przy zastosowaniu wejścia „hamulec” świadomie
należy zapobiec regulacji podczas otwartych drzwi,
Współczynnik różnicy Kd dla 2WSA (1/3 Counts).
aby uniknąć niebezpieczeństwa potknięcia się na
Ustawienie regulatora poziomu jest opisane w rozdziale
krawędzi stopnia zmieniającego swoją wysokość.
„Algorytm regulacji”.
W każdym z wymienionych przypadków autobus mógłby
Parametr 37 (38*) posiadać przy rozpoczęciu jazdy niekorzystny poziom,
który mógłby zostać skompensowany dopiero 60 sekund
Opóźnienie rozpoznania usterki zgodności (w 10 se-
później.
kund).
Jeżeli ECAS ma wykonać zmianę poziomu bezpośrednio
Po upływie czasu zdefiniowanego przez P.39 jest
po rozruchu silnika, wówczas z powodu niedostateczne-
wykonywana jednorazowo następna korekta poziomu,
go ciśnienia w zasobniku może wystąpić usterka zgod-
na równej jezdni po opuszczeniu przystanku (rozpoczę-
ności. Może ona zostać na tyle opóźniona przez P.37
ciu jazdy). Dopiero potem ponownie zaczyna działać
(38*), aż sprężarka dostarczy dostateczne ilości powiet-
opóźnienie regulacji stosowane podczas jazdy.
rza dla prawidłowego wykonania tej funkcji.
Uwaga: Przy zastosowaniu tego parametru trzeba wziąć
Przed upływem czasu opóźnienia zostaje zakończony
pod uwagę, że pojazd w momencie regulacji mógłby aku-
prawostronny kneeling, przez jednoczesne wyregulowa-
rat pokonywać zakręt i wówczas wyregulowywane
nie lewego i prawego boku. Wprawdzie rzadko zdarza
byłoby pochylenie na zakręcie.
się to w praktyce, jednak może to wystąpić podczas testu
funkcji kneelingu (częste włączanie i wyłączanie zapło-
Poniższe parametry nie posiadają w ECU…050 0 żadnej
nu), przez kołysanie poprzeczne lub silne przeregulowa-
funkcji, ponieważ ten układ elektroniczny nie posiada
nie.
kompensacji ugięcia opon. Wartości poniższych para-
metrów należy dlatego ustawić na zero.
Parametr 38 (39*)
Czas wybiegu po wyłączeniu zapłonu (10 sekund).
Można sobie wyobrazić, że po osiągnięciu celu jazdy
nastąpi wyłączenie silnika, zanim pasażerowie wysiedli.

WABCO 43
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Parametr 40 (41*)
Wartość ciśnienia, po przekroczeniu której następuje P.42
kompensacja ugięcia opon (w 1/20 bara).

kompensacja
W autobusach o szczególnie wysokim nadwoziu może
być konieczny wyjątkowo krótki odcinek ugięcia amor-
tyzatorów powietrznych, w celu zachowania wymaganej
przepisami wysokości pojazdu.

W przypadku bardzo obciążonego pojazdu i dużych nie-


P.40 P.41 ciśnienie
równości jezdni może wskutek tego dojść do dobijania
nadwozia do ograniczników.
Parametr 44*
Przy znacznym obciążeniu następuje jednak jedno-
cześnie większe ugięcie opon, wskutek czego obniża się Opóźnienie regulacji podczas jazdy (250ms).
całkowita wysokość pojazdu. Określa jak długo musi trwać przekroczenie tolerancji
poziomu normalnego, aby ECAS wypoziomował na
Za pomocą czujnika ciśnienia można rejestrować nowo nadwozie.
w ECU 446 055 051/052/054/055 0 stopień obciążenia.
Przy zwiększającym się obciążeniu można zwiększyć Przy ECU 446 055 050 0 i 446 055 051 0 parametry od
odległość od osi do nadwozia i tym samym można reali- 43 wzwyż, a przy 446 055 055 0 od 45 wzwyż nie mają
zować większy odcinek ugięcia, przy stałej wysokości znaczenia i ustawiane są na 0.
pojazdu.
* – znakiem * oznaczono numery parametrów ECU 446
Za pomocą P.40 (41*) ustawia się wartość ciśnienia, 055 055 0, np. następujący opis:
powyżej której ma zacząć działać kompensacja. Z reguły
jest to ciśnienie, które panuje w miechu nośnym przy nie Parametr 4 (5*)
obciążonym pojeździe.
Oznacza opis parametru 5 tylko dla ECU 446 055 055 0
Parametr 41 (42*) i parametru 4 w pozostałych ECU.
Ciśnienie maksymalnej kompensacji (w 1/20 bara).
P.41 (42*) opisuje ciśnienie w miechu nośnym, przy
którym występuje największe ugięcie opon, podlegające W momencie ukazywania się niniejszego wydania wys-
kompensacji. Z reguły jest to ciśnienie w miechu przy tępują następujące układy elektroniczne ECAS-BUS:
całkowicie załadowanym pojeździe.

Parametr 42 (43*)
1. 446 055 050 0
2. 446 055 051 0 } zastąpione przez 446 055 055 0
Maksymalny offset służący do kompensacji ugięcia opon 3. 446 055 052 0 Autobus MB (free-running)
(w Counts). 4. 446 055 053 0 Autobus MB nowy (free-running)
5. 446 055 054 0 Końcowy człon autobusu
Tutaj wprowadza się przesunięcie poziomu normalnego, przegubowego
kompensujące zwiększone ugięcie opon przy zwiększo- 6. 446 055 055 0 Standard
nym obciążeniu. Offset jest zależny liniowo od ob-
ciążenia, tzn. przesunięcie wartości zadanej następuje Różnice polegają między innymi na tym, że przy ECU
równomiernie między dolną wartością ciśnienia, odpo- 446 055 055 0 dodatkowo można ustawić opóźnienie
wiednio do P.40 (41*) (przesunięcie = 0), i obciążeniem regulacji podczas jazdy (dotąd na stałe 60 sekund).
odpowiednio do P.41 (42*) (przesunięcie = wartość ma-
ksymalna = P.42 (43*)). Dodatkowe wskazówki dotyczące ewentualnego prze-
zbrojenia lub wymiany można przeczytać na stronie 51.

44 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Wykaz parametrów dla
ECU 446 055 055 0

Nr Znaczenie Jednostka Uwagi

Adresy urządzeń ECAS przy większej liczbie urządzeń


0 ––
na magistrali adresów (danych)
1 Parametr opcji 1: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 bez znaczenia 0


= 1 bez znaczenia 1

Bit 1 = 0 Zawieszenie pneumatyczne występuje tylko 0


na osi z dwoma czujnikami położenia
= 1 Zawieszenie pneumatyczne występuje na osi 2 BC
przedniej i tylnej

Bit 2 = 0 Po prawej i po lewej stronie osi z jednym czuj- 0


nikiem położenia występuje
kneeling (Bit 3 i 4 bez znaczenia)
= 1 Kneeling tylko po prawej stronie 4
(zwracać uwagę na bit 3 i 4!)

Bit 3 = 0 Zwracać uwagę na bit 4! 0


= 1 Kneeling po prawej stronie osi z jednym czujni- 8
kiem położenia

Bit 4 = 0 Zwracać uwagę na bit 3! 0


= 1 Kneeling po prawej stronie osi z dwoma czuj- 16 AC
nikami położenia

Bit 5 = 0 1 czujnik położenia na przedniej osi 0


2 czujniki położenia na tylnej osi
= 1 2 czujniki położenia na przedniej osi 32
1 czujnik położenia na tylnej osi
(patrz też bit 1)

Bit 6 = 0 3 poziomy kalibracji 0


= 1 Kalibrować tylko poziom normalny 64

Bit 7 = 0 Nastawa wg parametrów opcji 0


= 1 Automatyczne rozpoznanie urządzeń peryfe- 128
ryjnych

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

Uwagi:

A: Praca tylko z jednym czujnikiem położenia nie jest możliwa.


B: Bit zostaje ustawiony przy automatycznym rozpoznaniu urządzeń peryferyjnych.
C: Po zmianie tego bitu należy ponownie wykalibrować czujniki położenia ECAS.
D: Po zmianie tego bitu z „0” na „1” należy ponownie wykalibrować czujnik ciśnienia.

WABCO 45
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Nr Znaczenie Jednostka Uwagi

2 Parametr opcji 2: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 Zwolnienie drzwi, pin 11 --> wysokoomowy 0


=1 Zwolnienie drzwi, pin 11 --> + UB 1
Bit 1 = 0 Bez znaczenia 0
=1 Bez znaczenia 2
Bit 2 = 0 Bez czujnika ciśnienia 0 BD
=1 Z czujnikiem ciśnienia 4
Bit 3 = 0 Automatyczny/ręczny kneeling za pomocą 0
łącznika na pin 21
=1 Automatyczny kneeling na pin 21 8
Ręczny kneeling na pin 23
Bit 4 = 0 Nadzór zaworu na pin 11 przy v > 7 km/h 0
=1 Brak nadzoru zaworu na pin 11 16
Bit 5 = 0 Nadzór zaworu na pin 29 przy v > 7 km/h 0
=1 Brak nadzoru zaworu na pin 29 32
Bit 6 = 0 Z nadzorem zaworu 0
=1 Bez nadzoru zaworu 64
Bit 7 = 0 Bez wyjścia techniki pomiarowej 0
=1 Z wyjściem techniki pomiarowej 128

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

3 Parametr opcji 3: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 Bez dławika strumienia głównego 0


=1 Z dławikiem strumienia głównego 1 B
Bit 1 = 0 Bez dławika poprzecznego 0
=1 Z dławikiem poprzecznym 2 B
Bit 2 = 0 Nie brać pod uwagę położenia drzwi przy 0
kneelingu automatycznym
=1 Brać pod uwagę położenie drzwi przy 4
kneelingu automatycznym
Bit 3 = 0 Nie dokonywać regulacji boku poddawanego 0
kneelingowi podczas kneelingu
=1 Brak regulacji po stronie nie wykonującej 8
kneeling (podczas kneelingu)
Bit 4 = 0 Bez regulacji poziomu przy uruchomionym 0
hamulcu
=1 Regulacja poziomu dopuszczalna, mimo uru- 16
chomionego hamulca, gdy drzwi są
otwarte B
Bit 5 = 0 Bez zwolnienia drzwi - wyjście pin 11 0
=1 Ze zwolnieniem drzwi - wyjście pin 11 32 B
Bit 6 = 0 Bez blokady rozruchu - wyjście pin 29 0
=1 Z blokadą rozruchu - wyjście pin 29 64
Bit 7 = 0 Drzwi otwierają się przy 0 V na pin 5 0
=1 Drzwi otwierają się przy + UB na pin 5 128

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

46 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Nr Znaczenie Jednostka Uwagi

4 Parametr opcji 4: Dziesiętnie ––

Bit 0 = 0 Bez nadzoru usterek listwy zabezpieczającej 0


= 1 Z nadzorowaniem usterek listwy zabezpie- 1
czającej
Bit 1 = 0 Listwa zabezpieczająca jako styk rozwierny 0
= 1 Listwa zabezpieczająca jako styk zwierny 2
ALBO bez listwy zabezpieczającej
(bit 0 ustawić na „0”!)
Bit 2 = 0 Funkcja dławika poprzecznego przy V = 0 km/h 0
i przy V > 0 km/h
= 1 Funkcja dławika poprzecznego tylko przy 4
V = 0 km/h

Bit 3 = 0 Z wybiegiem dla pinów: 11,18,29,32,35 0


= 1 Bez wybiegu dla pinów: 11,18,29,32,35 8 E

Bit 4 = 0 Bez znaczenia 0


= 1 Bez znaczenia 16

Bit 5 = 0 Bez znaczenia 0


= 1 Bez znaczenia 32

Bit 6 = 0 Bez znaczenia 0


= 1 Bez znaczenia 64

Bit 7 = 0 Bez znaczenia 0


= 1 Bez znaczenia 128

WPROWADZIĆ SUMĘ LICZB DZIESIĘTNYCH

Uwagi:

E: PIN 11: Zwolnienie drzwi


PIN 18: Dławik poprzeczny
PIN 29: Blokada rozruchu
PIN 32: Lampka kneelingu
PIN 35: Dławik strumienia poprzecznego

WABCO 47
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Nr Znaczenie Jednostka Wartość

Poziomy

Poziom normalny II, oś z 1 czujnikiem położenia


5 Counts
Wprowadzenie: poziom normalny II – dolny poziom kalibracji

6 Bez znaczenia

Poziom normalny II, oś z 2 czujnikami położenia


7 Counts
Wprowadzenie: poziom normalny II – dolny poziom kalibracji

Granica rozpoznania usterki zgodności przy opuszczaniu


8 Counts
Oś z 1 czujnikiem położenia (patrz uwaga 1!)

9 Bez znaczenia

Granica rozpoznania usterki zgodności przy opuszczaniu


10 Counts
Oś z 2 czujnikami położenia (patrz uwaga 1!)

11 Tolerancja poziomu zadanego na osi z 1 czujnikiem położenia (³ 3) Counts

12 Bez znaczenia

13 Tolerancja poziomu zadanego na osi z 2 czujnikami położenia (³ 3) Counts

Dopuszczalna odchyłka po stronie prawej/lewej w obszarze poziomu zadanego


14 Counts
(³ 3)

15 Dopuszczalna odchyłka po stronie prawej/lewej poza poziomem zadanym Counts

16 Dopuszczalna odchyłka przodu/tyłu poza poziomem zadanym Counts

17 Bez znaczenia

Różnica (poziom zadany – poziom rzeczywisty) przy małej wartości, równej,


18 Counts
dławik strumienia głównego przełącza na mały przekrój (patrz uwaga 2)

Różnica (poziom normalny I – poziom rzeczywisty), przy przekroczeniu różnicy


19 Counts
blokada rozruchu działa jedynie przy kneelingu

Różnica (poziom normalny I – poziom rzeczywisty), przy przekroczeniu różnicy


20 Counts
(przednia i tylna oś) powinno następować podczas kneelingu zwolnienie drzwi

Różnica (poziom normalny I – poziom kneelingu), o którą oś z 1 czujnikiem


21 Counts
położenia możne zostać opuszczona podczas kneelingu

22 Bez znaczenia

Różnica (poziom normalny I - poziom kneelingu), o którą może zostać opuszczo-


23 Counts
na oś z 2 czujnikami położenia podczas kneelingu

Offset kneelingu:
O tę wartość następuje powrót w przeciwnym kierunku przy ręcznym kneelingu,
24
po zwolnieniu przycisku, w wypadku osi z 1 i 2 czujnikami położenia (jeżeli poziom
rzeczywisty > poziomu kneelingu + 2 x tolerancja)

48 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Nr Znaczenie Jednostka Wartość

Prędkości

Prędkość jazdy, do której można wykonywać zamierzone zmiany w wysokości


25 (musi być spełniony warunek £ parametru 26, w przeciwnym wypadku nastąpi km/h
ograniczenie do parametru 26!)

Prędkość jazdy, przy przekroczeniu której następuje automatyczna aktywacja


26 km/h
poziomu normalnego (musi być spełniony warunek ³ parametru 25 i > 0 km/h!)

Prędkość jazdy, po przekroczeniu której ponownie zostaje automatycznie us-


27 tawiony poprzedni poziom zadany (musi być spełniony warunek < parametru 26, km/h
w przeciwnym wypadku następuje ograniczenie do parametru 26!)

Regulacja

28 Opóźnienie regulacji na postoju 250 ms

29 Okres impulsów T 25 ms

30 Czas rozpoznania ogranicznika 250 ms

31 Dzielnik impulsów ----

Współczynnik proporcjonalności Kpv dla regulatora poziomu zadanego na osi


32 1/3 Counts
z 1 czujnikiem położenia

33 Bez znaczenia

Współczynnik proporcjonalności Kph dla regulatora poziomu zadanego na osi


34 1/3 Counts
z 1 czujnikiem położenia

Współczynnik proporcjonalności Kdv dla regulatora poziomu zadanego na osi


35 1/3 Counts
z 1 czujnikiem położenia

36 Bez znaczenia

Współczynnik proporcjonalności Kdh dla regulatora poziomu zadanego na osi


37 1/3 Counts
z 2 czujnikami położenia

WABCO 49
8 ECAS Objaśnienie parametrów

Nr Znaczenie Jednostka Wartość

Czasy

38 Opóźnienie rozpoznania usterki zgodności 10 s

Czas wybiegu (stan oczekiwania)


39 10 s
(Dopuszczalna tylko regulacja w dół, wówczas ECAS „wyłączony”)

40 Opóźnienie aktywacji funkcji opóźnienia regulacji podczas jazdy 10 s

Ciśnienia

41 Minimalne ciśnienie, po przekroczeniu którego działa kompensacja ugięcia opon 1/20 bar

Maksymalne ciśnienie, przy którym następuje kompensacja ugięcia opon z mak-


42 1/20 bar
symalnym offsetem

43 Maksymalny offset, z którym następuje kompensacja ugięcia opon 1/20 bar

44 Opóźnienie regulacji podczas jazdy 250 ms

Uwaga 1: Uwaga 2:

Miejsca jednostek i dziesiątek podają odległość Miejsca jednostek i dziesiątek podają odległość
w Counts. w Counts.

Miejsca setnych = 0: obszar ogranicznika = dolne Miejsca setnych = 0: podnoszenie z poziomu kneelingu
położenie … dolne położenie + odległość do poziomu normalnego z odpowiednim przekrojem
dławika strumienia głównego.
Miejsca setnych = 1: obszar ogranicznika = 0 … dolne
położenie krańcowe + odległość Miejsca setnych = 1: z poziomu kneelingu podnoszenie
do poziomu normalnego tylko z dużym przekrojem dławi-
ka strumienia głównego. We wszystkich innych przypad-
kach regulacja/podnoszenie/opuszczanie z odpowied-
nim przekrojem dławika strumienia głównego, przy
uwzględnieniu zaprogramowanej różnicy.

50 WABCO
Objaśnienie parametrów ECAS 8
Opis parametrów zmienionych w ECU
446 055 055 0
Parametr 4, bit 2: Parametr 44:
Jeżeli nie działa kneeling po stronie prawej, wówczas Przy wyborze parametru 44, który pozwala na ustawienie
między miechami osi z 1 czujnikiem położenia występuje czasu opóźnienia od o do 63,75 s, należy przestrzegać
połączenie z dławikiem przez otwartą blokadę poprzecz- poniższych uwag:
ną (pin 18 układu elektronicznego = + UB). Połączenie to
występuje zależnie od ustawienia parametru opcji 4, bit 2. – niewielkie zużycie powietrza > możliwie duży
czas opóźnienia,
– tylko na postoju (bit 2) albo – duża trwałość zaworu (liczba cykli zaworu) >
– na postoju i podczas jazdy (bit 2 = 0) możliwie duży czas opóźnienia,
Przy ustawieniu parametru opcji 4, bit 2 = 1, zapobiega – manewr przyspieszania > możliwie duży czas
się podczas jazdy na zakrętach nadmiernemu dopływowi opóźnienia, aby uniknąć regulacji spowodo-
powietrza z miechów powietrznych po stronie zew- wanej manewrem przyspieszania,
nętrznej zakrętu do miechów po stronie wewnętrznej. – jazda na zakrętach > czas opóźnienia musi być
Dzięki temu można poprawić charakterystykę prze- kompromisowy: z jednej strony nie powinna
chyłów poprzecznych przy dłuższej jeździe na zakrętach w miarę możliwości następować regulacja pod-
i następnie po wyjściu z zakrętu. Z tego względu zaleca czas jazdy na zakręcie, z drugiej strony pojazd
się wykonanie tej nastawy. nie powinien się też zbyt długo znajdować poza
poziomem zadanym.
Parametr 4, bit 3:
Parametr 44 należy dobrać zależnie od ustalenia priory-
Zależnie od ustawienia parametru opcji 4, bit 3, wybieg tetów przez producenta pojazdu. Zaleca się jednak war-
odnosi się do różnych funkcji: tość 60 sekund.

Bit 3=0: Przy wyłączeniu zapłonu następuje zacho-


wanie na czas wybiegu istniejących napięć
wyjściowych na pinach układu elektroniczne-
go 11 (zwolnienie drzwi), 18 (dławik poprzecz-
ny), 29 (blokada rozruchu), 32 (lampka knee-
lingu) i 35 (dławik strumienia głównego).
(Uwaga przy blokadzie rozruchu!!!)
Bit 3=1: Przy wyłączeniu zapłonu następuje załącze-
nie istniejących napięć wyjściowych na pinach
układu elektronicznego 11, 18, 29, 32 i 35 na
0 V, przez ok. 250 ms.
Zaleca się ustawienie bit 3 = 1, aby zapobiec ewentual-
nemu stoczeniu się autobusu po upływie czasu wybiegu
(zwolnienie blokady rozruchu).

WABCO 51
9 ECAS Serwis

Przy zastępowaniu „starszych” układów elektronicznych przez nowe, należy przestrzegać poniższych tabel
lub różnic:

Poprzedni ECU : 446 055 050 0 . . . zostaje zastąpiony przez 446 055 055 0

Listwa zabezpieczająca bez układu nadzoru Parametr opcji 4 ustawić na:


usterek Bez nadzoru usterek listwy zabezpieczającej
Bit 0 = 0
Listwa zabezpieczająca jako styk rozwierny
Bit 1 = 0

Brak listwy zabezpieczającej, mostek drutowy Parametr opcji 4 ustawić na:


do masy Bez nadzoru usterek listwy zabezpieczającej:
Bit 0 = 0
Listwa zabezpieczająca jako styk rozwierny
Bit 1 = 0

Funkcja dławika poprzecznego jest możliwa Parametr opcji 4 ustawić na:


przy V = 0 km/h i przy V > 0 km/h Funkcja dławika poprzecznego przy V = 0 km/h
Bit 2 = 1

Podczas wybiegu, po wyłączeniu zapłonu, Parametr opcji 4 ustawić na:


działają piny 11,18,29,32 i 35 Bez wybiegu dla pinów 11,18,29,32 i 35
Bit 3 = 1

Opóźnienie regulacji podczas jazdy jest us- Parametr 44 musi zostać zaprogramowany na 240 d (wartości
tawione na stałe na 60 sekund dziesiętne).

Poprzedni ECU : 446 055 051, 054 0 . . . . zostaje zastąpiony przez 446 055 055 0

Listwa zabezpieczająca bez układu nadzoru Parametr opcji 4 ustawić na:


usterek Z układem nadzoru listwy zabezpieczającej
Bit 0 = 0
Listwa zabezpieczająca jako styk rozwierny
Bit 1 = 0

Brak listwy zabezpieczającej, Parametr opcji 4 ustawić na:


opornik 2,8 kW do masy Z układem nadzoru listwy zabezpieczającej:
Bit 0 = 0
Listwa zabezpieczająca jako styk rozwierny
Bit 1 = 0

Funkcja dławika poprzecznego jest możliwa Parametr opcji 4 ustawić na:


przy V = 0 km/h i przy V > 0 km/h Funkcja dławika poprzecznego przy V = 0 km/h
Bit 2 = 1

Podczas wybiegu, po wyłączeniu zapłonu Parametr opcji 4 ustawić na:


działają piny 11,18,29,32 i 35 Bez wybiegu dla pinów 11,18,29,32 i 35
Bit 3 = 1

Opóźnienie regulacji podczas jazdy jest us- Parametr 44 musi zostać zaprogramowany na 240 d (wartości
tawione na stałe na 60 sekund dziesiętne).

52 WABCO
Serwis ECAS 9
Koncepcja serwisu – Pracownik wykonujący parametryzację sporządza
protokół parametrów i nakleja na niego duplikat tej
ECAS dla autobusów jest systemem, dla którego oferuje naklejki. Protokół ten zostaje odesłany do działu ser-
się oprócz dostawy również serwis. W sprawach napraw wisu WABCO.
i zaopatrzenia w części zamienne jest więc do dyspozycji Trzeba też sporządzić inne protokoły, jeden jako
firma WABCO ze swoimi punktami serwisowymi. załącznik do dokumentacji pojazdu, a drugi dla akt
osobistych.
Ma to duże znaczenie, ponieważ przy dużej liczbie pro- – W centralnym banku danych, prowadzonym przez
ducentów pojazdów i typów pojazdów, również ECU są dział serwisu WABCO, wprowadza się do pamięci
parametryzowane w najróżniejszy sposób; w przypadku każdy ustalony na nowo albo zmieniony podczas
awarii pojazdu potrzeba w krótkim czasie układu ele- serwisu zestaw parametrów. Bank danych zawiera
ktronicznego, który jest identyczny z poprzednim, a więc więc wszystkie wprowadzone poza fabryką zestawy
dysponuje tym samym zestawem parametrów. parametrów.

W tym celu powinna istnieć możliwość otrzymania infor- – W razie potrzeby następuje zapytanie w banku da-
macji o wpisanych parametrach z WABCO albo od firmy, nych o numer zestawu parametrów.
która dokonała pierwszego wyposażenia. Nie może się – W przypadku urządzenia zastępczego używa się za-
zdarzyć, że zostanie zamontowany zastępczy układ ele- wsze nowej naklejki, a nie przekłada się poprzedniej
ktroniczny z niewłaściwymi parametrami. naklejki. Należy o tym powiadomić.

ECU z niewłaściwymi parametrami może powodować Dla komunikacji danych numery zestawu parametru są
błędne działanie. dodatkowo kodowane w kodzie paskowym. Zautoma-
tyzowana metoda odczytu numeru zestawu parametrów
W odróżnieniu od regulatorów ALB nie ma możliwości z jednej strony, jak też parametryzacja z drugiej strony,
umieszczenia wszystkich wartości ustawczych przyrzą- zapobiega możliwości powstania błędów przy przeno-
du na tabliczce, znajdującej się nad tabliczką znamio- szeniu danych.
nową pojazdu. Zakres danych z 47 liczbami 3-cyfrowymi
jest w przypadku systemu ECAS po prostu za duży. Istnieje możliwość, że w pojazdach tego samego produ-
centa będzie stosowany ten sam zestaw parametrów.
Z tego powodu opracowano poniższą koncepcję ser- W tym przypadku każdy układ elektroniczny nie otrzyma
wisu, która umożliwia przyporządkowanie każdego innej naklejki, gdyż nakład dokumentacyjny jest za duży.
układu elektronicznego, w miejscu montażu, do posia- Producent pojazdu może zawsze wpisać ten zestaw pa-
danego przez Państwa zestawu parametrów: rametrów do układów elektronicznych. Także w tym
przypadku umieszcza się naklejki na ECU, jednak zaw-
– Serwis WABCO oferuje trwałe, o dużej przyczepno- sze identyczne z numerem zestawu parametrów specy-
ści naklejki dla wszystkich, którzy dokonują parame- ficznym dla danego pojazdu.
tryzacji układów elektronicznych, zarówno dla pla-
cówek serwisowych, jak też producentów pojazdów.
– Każdy układ elektroniczny zostaje zaopatrzony po
dokonaniu parametryzacji w tego rodzaju naklejkę,
w celu dokumentacji wprowadzonych zmian. Naklej-
ka posiada dziesięciomiejscową liczbę, która nadaje
zawartym parametrom układu elektronicznego ich
„nazwę”.

WABCO 53
np. 441 040 003 0
np. 441 014 025 0

przednia

tylnia
prawa
strona

np. 472 900 050 0

np. 441 050 008 0


przednia
UKŁAD ELEKTRONICZNY 446 055 05x 0

tylnia
strona
lewa


otwarte: wszystkie drzwi zamknięte
wejście położenia drzwi
zamknięte: otwarte co najmniej jedne drzwi

listwa zabezpiecz./czujnik krawężnika

RA
FA + RA wstępny
wybór osi
FA
podnoszenie
poziom normalny
centralny punkt zbiorczy, odległość < 5 m od układu elektronicznego

opuszczanie

stop

kneeling ręczny
otwarty

otwarty

kneeling automatyczny
PIN 28

masa

masa

poziom normalny I/II

poziom normalny I/II


akumulator
otwarty
otwarty
PIN 10
masa

masa
konieczne oddzielne przyłącze

wyłącznik zapłonu

łącznik świateł hamowania


wstępny wybór osi

oś przednia i tylna
oś przednia i tylna

wskazanie usterki
tylko oś przednia

poziom ostrzeżenia
tylko oś tylna

sygnalizacja osiągnięcia
poziomu kneelingu
diagnoza L
ISO 9141 np. kontrolny
diagnoza K układ diagnostyczny
+UB-drzwi nie są zwolnione
0V-drzwi zwolnione wyjście zwolnienia drzwi

+UB-aktywne, 0V-nieaktywne wyjście blokady rozruchu


prędkościomierz C3/D3/B7

54 WABCO
WABCO

052
UKŁAD ELEKTRONICZNY 446 055 053
055
0 (część przednia autobusu przegubowego)

np. 441 014 025 0


np. 441 050 011 0

lampka sygnalizacyjna usterki


łącznik świateł hamowania

sygnał prędkościomierza

wyjście blokady rozruchu

wyjście zwolnienia drzwi


wejście położenia drzwi
listwa zabezpieczająca

lampka ostrzegawcza oś

wyłącznik zapłonu

przednia przednia
strona strona
lewa prawa
diagnoza K

diagnoza L

np. 472 900 056 0 np. 441 040 007 0

np. 441 050 011 0


akumulator

np. 472 900 053 0

np. 441 040 007 0

podnoszenie
lampka kneelingu

opuszczanie
poziom normalny
poziom normalny I/II

kneeling ręczny
kneeling automatyczny
stop
np. 441 050 011 0

np. 441 050 011 0

052
UKŁAD ELEKTRONICZNY 446 055 053
055
0 (autobus przegubowy – człon końcowy)
przewody czujników należy prowadzić równolegle do punktu zbiorczego przewody czujników należy prowadzić równolegle do punktu zbiorczego konieczne oddzielne przyłącze
centralny punkt zbiorczy, odl. < 3 m do układu elektronicznego centralny punkt zbiorczy, odl. < 3 m do układu elektronicznego
55
ECAS
Notatki:

56 WABCO

You might also like