You are on page 1of 258

A.

NUZULI DIV ANI

KULALI MUSTAFA NUZULİ

İLAHİLER, KASİDELER
VE

NA'TI ŞERİFLER

HAZIRLAYAN
ABDULKADİR ŞAŞMAZ
Tasavvuf Kültürü Vakfı
Yayınları No: l

Yüksek�retim Kurulu Matbaası'nda basılmıştır.


ANKARA - 1991
Ö N SÖZ

Be yarenler bir nidadır kıldık uş


Gelen gelsin gelmeyende nemiz var.
Allah için sıtk ile tuttuk bir iş
Bilen bilsin bilmeyende nemiz var.
Teklifimiz yoktur kimseye her bar
Doğrulup geleni alırız naçar
Gönül verip derviş olup bize yar
Olan olsun olmayanda nemiz var.
Diyen Mustafa Nuzuli, Resulullahın ruhaniyyetinden nur
alarak, Ruh terbiyesi ve manevi eğitim alanında büyük
hizmetler vermiştir, Türk insanına. Oturarak veraseti Enbiya
makamına, nurlar saçmış gönül pencerelerine.
İ ksirri a'zamdır nutkı ehlullah
Bir nefeste haki kimya ederler.
Bir nazar eylerse arifi billah
Aslı kem mayeyi saf zer eylerler.
Bakma hakaretle dervişanlara
Köhne abadaki arifanlara
Varisi enbiya denmiş onlara
Seni de vasılı Allah ederler.
Hak dostları, nutukları ile kulaklara, yaşayışları ile gözlere,
halleri ile de kalblere hitab ederler. Nuzuli insanlara saadet ve
selamet ilmini öğreterek, huzur ve beka duygusuna ulaşmaları­
na vesile olmuştur.
O bağı Muhammed gülünün bülbülüyüm ben
Her şam-u seher bülbül olanın işi efgan.

Gülzarı Muhammedin bülbülü olduğunu, işinin gece gündüz o


gülü Muhammedin özelliklerini güzelliklerini anlatmak olduğu­
nu dile getiriyor. Onu sevmenin güzel olduğunu, şu güzel nutuk
ile dile getirir.
Hakkı sevmek hoştur amma aşık olmak başkadır
Talip olmak hoştur amma sadık olmak başkadır.
Nuzuli divanını Latin harflerine çevirmekteki amacımız, geç­
mişteki şiir anıtlarından ışıklar düşürmektir gönül pencereleri­
ne. İ slam Tasavvufundan manevi esintiler taşımaktır çağımıza.
Nuzuli'nin nutku ile gül ve çiçeklerle dolu bağı Muhammedten
güzel kokular ulaştırmaktır çağımız insanına.

Mustafa Nuzuli, Halveti tarikatının Yiğitbaşı koluna bağlı


Halveti Şeyhi'dir. Doğum yeri Denizli olan Nuzuli'nin doğum
tarihi bilinmemektedir.
Kulada bulunan Halveti dergahında uzun yıllar hizmet gör­
müştür. Divanı vefatından sonra H. 1320 yılında bağlıları
tarafından bastırılmıştır.
H. 1157 yılında vefat eden Mustafa Nuzuli'nin kabri Kula'da­
dır. Halen Kula halkının ziyaretgahıdır.
N uzuli'nin güzel nutku ile sözü noktalayalım.
Gelin dostlar gelin meydanı aşka
Girelim şevk ile meydanı aşka.

Abdulkadir ŞAŞMAZ

CiLT - 1
ı
.
İLAHİLER, KASİDELER
VE

NA'TI ŞERİFLER
- 1 - - A -

Bulamazsın yolu nur olmayınca


Ö nünde bir kamil er olmayınca

Gönülden münacat eylemez salik


Kelimullah olup Tur olmayınca

Marifet kelamı gelmez lisana


Gönül levhine yazar olmayınca

Değme kes olamaz esrara vakıf


Dost ile gizli pazar olmayınca

Gözsüzler kemahi dostun cemalin


Göremez ulü'l - ebsar olmayınca

Hakikat ehlinin zevki bulunmaz


Gel sivadan bizar olmayınca

Bilinmez arifin remz - i rümuzu


İ lm - i ledünniden kar olmayınca

Zühd Ü taklid ile bilinmez irfan


Bir gerçek ere ikrar olmayınca

Nice kat'olur menzil - i meratip


Himmet - i ali - nazar olmayınca

Erilmez lutf ile kadr - i azime


Hah - ı gafletten bidar olmayınca
4 . / ..
Pervane şekv ile devran eyleyip
Dönmez aşk şem - ine nar olmayınca

Hicaplar yolundan ayrılmaz kardeş


Geçip namus - u biar olmayınca

Aşık maşukuna olur mu vasıl


Bülbül gibi işi zar olmayınca

Dost yolunda aşıklığın nişanı


Bilinmez menzil - i dar olmayınca

Gör aşık bülbüller bu haristanda


Karar eder mi gör gülzar olmayınca

Her kişiye beyim aşık denilmez


Gözleri yaşı enhar olmayınca

Nuzuli derdimendi bilmediler


Cihanda aşk ile yar olmayınca

-2-

Ya ilahi iş bu canım aşkına olsun feda


O Resulün hürmetine aşktan eyleme cüda

Ayın Şın Kaf içinde söyledin aşıklara


Ta Elcst'de can kulağına erişdi ol seda

Aşk ile buldu bulunlar bunda onun zatını


O sebepden eylemişim daim aşka iktida

. / .. 5
Ehli aşka ta'n olunmaz bildiğim budur benim
Sevdiği kullara ihsan eyledi aşkı Hüda

Muntazırdır aşk - ı Sultan kulluğuna cümle nas


Bab - ı aşkın hendesi, şah - ı cihan, bay - u, geda

Her kim aşka yar olursa her işi asan olur


Anın çün uydu aşka evliya vü enbiya

Mürşid - i kamil yüzünden bu Nuzuli miskine


Hamdülillah dü cihanda aşk oluptur rehnüma
-3-

Gelin dostlar gelin meydan - ı aşka


Girelim şevk ile devran - ı aşka

Erenler yolunda aşk meydanında


Başı top edelim cevlan - ı aşka

Pervaneler gibi vasi - ı yar için


Canımız atalım külhan - ı aşka

Vaslına bu canım vasıl olmuştur


Yanalıdan dostlar niran - ı aşka

Bu yolda ne canlar başlar oynadı


Aç gözün nazar kıl destan - ı aşka

Sed hezeran İ brahim Ethem gibi


Ne şahlar kul oldu sultan - ı aşka

6 . / ..
Gözlen N uzuliyi neler çıkarır
Yine daldı gitti umman - ı aşka

-4-

Essela her kim gelir meydan - ı aşka essela


Essela her kim yanar niran - ı aşka essela

Essela o dost cemali şemine pervaneveş


Can u dilden kim girer külhan - ı aşka essela

Essela o dost elinden nuş eden peymaneyi


La, yezel - i aşk ile mestan - ı aşka essela

Essela daim alil, Hak ile mumşaz olan


Derd - i yari arttıran, derman - ı aşka essela

Essela İ brahim Ethem gibi tac ü tahtı


Terk edip derviş olan sultan - ı aşka essela

Essela dil mülküne hükmeyleyen uçdan uca


Can içinde can olan cananı aşka essela

Essela Haydar gibi dil şehrini feth eyleyen


Ey Nuzuli söyle o merdan - ı aşka essela

-5-

Zahid aşıklar canıdır


Devran ile vecdi sema
Evliyanın erkanıdır
Devran ile vecd - i sema
. / .. 7
Aşıkların bil yaridir
Sadıkların var varıdır
Zahidlerin ne karıdır
Devran ile vecd - i sema

Zahidler zevkini bilmez


Aşksızlar lezzetin bulmaz
Değme kula nasib olmaz
Devran ile vecdi sema

Can gözüyle bir hoş bakın


Zahir batın dersin okun
Rızası içindir Hakk'ın
Devran ile vecdi sema

Hakk'ın rızası bulundu


Zahir batın hep bilindi
Nuzuli'ye bahşolundu
Devran ile vecdi sema
-6-

Mürşide gönül vermedin hayıf sana yazık sana


Payine yüzün sürmedin hayıf sana yazık sana

Sen bu benlikten ne duydun yok yere canına kıydın


Aşkı koyup nefse uydun hayıf sana yazık sana

Gör bu tarika neyledin, çok beyhude söz söyledin


Aslını inkar eyledin, hayıf sana yazık sana

8 . / ..
Niçin hak yola gelmezsin ehline teslim olmazsın
Kendi kıymetin bilmezsin hayıf sana yazık sana

Nefsin atına binersin, erdiğin dala konarsın


Ya niçin Hak'dan dönersin, hayıf sana yazık sana

O ezelki ahdin hani unuttun mu yoksa anı


Yokladın mı hiç sen seni, hayıf sana yazık sana

Ucb ile gökte uçarsın, ilhad şarabın içersin


Zikr - i tevhidden kaçarsın, hayıf sana yazık sana

Bu sözümü duyasın ger, tevbeye gelesin meğer


Bu halde kalırsan eğer, hayıf sana yazık sana

Ey Nuzuli bu nasihat, biline ki ulu nimet


Eğer olmazsa hidayet, hayıf sana yazık sana

.7 •

Hu zikrini can Ü dilden süren gelsin bu meydana


Dost yoluna can Ü başı veren gelsin bu meydana

Tevhidi sürüp şevk ile vuslata erip zevk ile


Deruni dilden aşk ile giren gelsin bu meydana

Zikredenler Hu ismini istemez nam - ı resmini


Dosta ermeğe hasmını kıran gelsin bu meydana

Zikri üns eden dillerin Hakk'a verir gönüllerin


Dostun visali güllerin deren gelsin bu meydana
. / .. 9
Kıyanlar baş Ü cana gelir aşkın meydanına
Arzu edip Rahmanına eren gelsin bu meydana

Pir elinden ab - ı hayat içenler olmaz memat


Dost dilinden kand - i nebat soran gelsin bu meydana

İçen meyi dost elinden gitmez zikrullah dilinden


Masivallahı yolundan eren gelsin bu meydana

Gelen aşıkların dalına komaz bu günü yarına


Ahdin güdüp ikrarına duran gelsin bu meydana

Nuzuli'nin gör halini bıraktı kıyl Ü kalini


Bugün dostun cemalini gören gelsin bu meydana

-8-
Dertli gönlümün derdine, derman eyle ya Rabbena
Katre iken bu vücudum, umman eyle ya RabbC'na

Elim tut kaldır ya Gani, hacetim bu dün Ü günü


İsm - i zatın ile beni, mihman eyle ya Rabbena

Suçum çoktur ya Rab bildim, ağlayıp kapına geldim


Avare sergerd�n oldum, ihsan eyle ya Rabbena

Kesretten vahdete göçür, dost iline doğru uçur


Aşkın şarabından içir mestan eyle ya Rabbena

Gece gündüz artar cuşum Hak kelamdan ayırma guşum


Tevhidle daim işim, devran eyle ya Rabbena

10 . / ..
Şarah - ı tahurdan kandır, rahmet deryasına bandır
Tevhidin narıyla yandır, büryan eyle ya Rabbena

Nuzuli kulun güld ürüp aşkın nuruyla doldurup


İlm - i hikmeti bildirip Lokman eyle ya Rabbena

Yalvaruben geldim sana, ya Rabbena ya Rabbena


İ hsanından lutlct bana, ya Rabbena ya Rabbena

Gerçi isyanıma yok ad , rahmetin deryası bihad


Dergfthından eyleme red, ya Rabbena ya Rabbena

Bunca isyan Ü cürm ile dergahına geldim bile


Reddedersen halim nola, ya Rabbena ya Rabbena

Aşkın ile pür nur eyle fazlın ile mağfur eyle


Didarınla mesrur eyle ya Rabbena ya Rabbena

Nuzuli'ye ey Rabb - i has, dü cihanda sensin menas


Affet suçum kıl hassü'l - has, ya Rabbena ya Rabbena

-9-
Zahida gel aşka yar ol bakma dünya varına
Aşk ile hem rah olup er mürşidin nazarına

Mürşide teslim olanlar bildiler aşk ne idüğün


Mürşide dil vermeyenler yandı firkat narına

Gir erenler meclisine sıdk ile ihlas ile


Nice aşıklar bu yolda çıktı aşkın darına

. / .. 11
Arif - i billah olan ta'n eylemez aşıklara
Eğri bakma gel eriş aşıkların esrarına

Niceler bu Hakk yolunda can ü başı kıldı feda


Zahid taklidi ko gel aşıkların pazarına

Dü - cihanın lezzetine meyli yok aşıkların


Zatına müştak olan kılmaz nazar ağyarına

Aşıkların hem sadıkız cahil sözün tutmayız


Dü - cihanda lanet olsun münkirin inkarına

Aşk iledir bunca sırlar aşikare olduğun


Aşk ile erdi erenler o Hakk'ın didarına

Ehi - i aşkın sırrını bilmek dilersen zahida


Yek nazar kıl bu N uzuli seyyidin güftarına

- 10 -
İlahi kadr - i sühan ki amenna ve saddakna
Eya Hannan ve ya Mennan ki amenna ve saddakna

Kerem kıl ey Gani Allah esirge asi kulların


Kamunun halikı sensin ki amenna ve saddakna

Senindir ay Ü gün yıldız ki sahralar kamu düpdüz


İ badette gece gündüz ki amenna ve saddekna

Eğer cennet eğer rıdvan eğer tamu eğer niran


Kamusu emrine ferman ki amenna ve saddakna

12 . / ..
Okurum zatına ihlas münezzeh padişah seıısin
Kerem kıl suçuma bakma ki amenna ve saddakna

Seni ister kamu uşşak oluptur zatına m üştak


Yarattın düzah - ı ocak ki amenna ve saddakna

Esirge biz kulu ya Rab ki fazlınla kerem eyle


Sen ilham eyle gel kalbe ki amenna ve saddakna

Günahım hadden artıkdır dil ile şerh olunmaz hiç


Sana malum kamu halim ki amenna ve saddakna

Elim hoştur yüzüm kara kapına gelmişim senin


Kabul eyle meded senden ki amenna ve saddakna

Çü Settarü'l - uyub sensin Gaffare'z - zünub sensin


Ki Rahmanü'r - Rahim sensin ki amenna ve saddakna

Meded kıl ey münezzeh şah meded kılmaz isen eyvah


Ki geçti ömrümüz hayfa ki amenna ve saddakna

Münacatını kabul eyle benim ey şahların şahı


Kamuya destgirsin sen ki amenna ve saddakna

Nuzuli'nin münacatı sanadır gayrıya değil


Kamu mahluk sana müştak ki amenna ve saddakna

13
- 11 -
Nur - i Yezdan mazharısın ya Aliyye'l M urtaza
İlm ü irfan mahzenisin ya Aliyye'l Murtaza

"Hel Eta" şanına indi yoktur asla şüphemiz


O sebepten noktavisin ya Aliyye'l Murtaza

O Nebi hakkında dedi "Lahmüke lahmi" senin


Anınçün sen velisin ya Aliyye'l Murtaza

"La feta illa Ali" buyurdu şanında Resul


Seyf - i kudret sahibisin ya Aliyye'l Murtaza

Gizli razı gün gibi faş etti o Ahmed sana


Hak yolunun rehberisin ya Aliyye'l Murtaza

Nice medhedem seni ben yok nihayet ilmine


Evliya serçeşmesisin ya Aliyye'l Murtaza

Der Nuzuli Hak Teala sana arslanım dedi


Tanrı arslanı Alisin ya Aliyye'l Murtaza
- 12 - - B -
Çünkü doğdu Fahr - i alem cami - i ümmü'l kitab
Zulmet - i küfrü, münevver kıldı, misi - i afitab
Babına hep bende oldu şah u sultan şeyh u şah
Var kıyas et kimdir o Peygamber - i Ali Cenab

Babına bende olanlar ister onu subh u şanı


Kevser - i vaslından, umarlar suna, bir dolu cam
Eyleyen odur şefaat asiye ruz - i kıyam
Var kıyas et kimdir o Peygamber - i Ali Cenab
14 • I ••
Parmağında aktı şal dem çeşme - i ab - ı revan
İçtiler ab - ı zülali, cümle atşan, o zaman
!\iucizatı zahir oldu, gördüler halk'ı cih�n
Var kıyas et kimdir o Peygamber - i Ali Cenab

Anın çün halk oluptur arş u ferş Ü nüh - felek


Hem sekiz cennet içinde yürüyen h uri melek
Payine yüz sürmeyi hep kıldılar Hakk'dan dilek
Var kıyas et kimdir o Peygamber - i Ali Cenab

Anda oldu ay ü gün odur melekler rehberi


Zatına müştakdurur huri melek ins ü peri
Bu Nuzuli yoluna terkeyledi can Ü seri
Var kıyas et kimdir o Pemgamber - i Ali Cenab

- 13 - -Ç-
Aşkına aşık olan ol yari bulmazsa ne güç
Vaslına talip olan dildarı bulmazsa ne güç

Çün yine azmeyledi dost iline can bülbülü


Varıp anda o gülü gülzarı bulmazsa ne güç

Alem - i ervah ilinde dost ile ahd eyleyen


Şimdi bundan yana o ikrarı bulmazsa ne güç

Her taraftan yıkılıp dil şehri oldu bir vıran


Onu tamir eyleyen mimarı bulmazsa ne güç

Gece gündüz bekleyip dost kapısında bendeveş


Sıdk ile kulluk eden hünkarı bulmazsa ne güç

. / .. 15
Aşk yolunda can verenler kan baha dizar olur
Ey diriğa her kişi o karı bulmazsa ne güç

Aşk yolunda verüben can dostuna vasıl olup


Bu N uzuli derdmend dizarı bulmazsa ne güç
- 14- - D -

Dertliyim bi - çareyim ey Vahid u Ferd Ü Ehad


Dertmendin destgiri sensin Allahü's Samed
Fazlınla kıl terahhum lutf ile eyle meded
El meded ey lutfi çok ihsanı çok Allah meded

Bahr - i isyana garikim bende çok sehv Ü hata


Mustafa'nın ümmetine eyle af ile ata
Kalmışım girdab - ı gamda kurtar ey Bar - i Hüda
El - meded ey lutfi çok ihsanı çok Allah meded

Gerçi çoktur sehv ü isyan bende cürm ile günah


Lutfuna mazhar düşerse nesne değil padişah
Rahmet eyle halime bak dü - cihanda ya İlah
El - meded ey lutfi çok ihsanı çok Allah meded

Sana layık padişahım züd Ü taat bende yok


Acz ile yokluktan özge bir ticaret bende yok
Çaresiz kaldım meded lutf ü inayet sende çok
El - meded ey lutfi çok ihsanı çok Allah meded

Ya İlahi hazretinden dilerim leyi ü nehar


Olacak ruz - i cezada gizli sırlar aşikar
Bu N uzuli derdmendi etme o gün şemsar
El - meded ey lutfi çok ihsanı çok Allah meded
16 • I ••
- 15 -

Firkat - i hicrinle bi - can olmuşum ya Rab meded


İ ntizar - ı vasi - ı canan olmuşum ya Rab meded

Bağ - ı hüsnünde görelden dembedem kakülleri


Andelib - i zar - ı figan olmuşum ya Rab meded

Çar anasır bendleriyle bağlanıp kaldım garip


Bu kafeste heps - i zindan olmuşum ya Rab meded

Doldurup cam - ı elesti hoş lutf ile sundun bize


O zamandan mest Ü hayran olmuşum ya Rab meded

Nar - ı aşkın yaktı kül etti vücudum varını


Yana yana kül - Ü niran olmuşum ya Rab meded

Vahdet içre kimse bilmezken seninle halimi


Kesret içre halka destan olmuşum ya Rab meded

Gitti rahat geldi mihnet türlü afet türlü gam


Her taraftan derde dükkan olmuşum ya Rab meded

Ah vücudum zillini basmak ister her bir deni


Halk içinde hak - i yeksan olmuşum ya Rab medcd

Bu Nuzuli düştü gaflet bahrine ağlar Mevlam


Al elin kurtar ki pişman olmuşum ya Rab meded

17
. 16 - - E-

Sana virdim ey kişi tevhide gel tevhide


Gider gönlün teşvişi tevhide gel tevhide

Daim aşıklar ile bağn yanıklar ile


Onca sadıklar ile tevhide gel tevhide

Tevhid iman çerağı aşıklann burağı


Geçip karayı ağı tevhide gel tevhide

Tevhid eyleyen insan bulur her derde derman


Aşk ile eyle devran tevhide gel tevhide

Aşıklar devran eder dost zatın seyran eder


Katreyi umman eder tevhide gel tevhide

Aşıkların ezkarı ism - i zatdır her bari


Koyup namus ü arı tevhide gel tevhide

İ lmine mağrur olma zühdüne mesrur olma


Sonradan münkir olma tevhide gel tevhide

Münkirlerin kaline uyma cihan daline


Duruş Allah yoluna tevhide gel tevhide

Nuzuli aşka yanıp daim şevk ile dönüp


Yedi deryada yunup tevhide gel tevhide

18
- 17 -
Gel ey gönül aldanma ele
Hakk'ı zikreyle eriş kemale

Hakk'ı zikreden daim şükreden


Dostu fikreden erer visale

Dosta ereli vechin göreli


Gönül vereli kisvesi <lale

Halimi bildim yoluma geldim


Aldanmaz oldum zıll Ü hayale

Şahinim uçtu şikare kaçtı


Gönül sataştı bir özge hale

Bağ - ı iremi gezse göre mi


Acep ere mi şu perr ü bale

Bazı can geldi taşrada kaldı


Son demde oldu fark - ı dalale

Bazı can gelip kar'ine dalıp


Gevheri bulup verdi dellale

Gör bazı canlar sır açmaz anlar


Sır açan canlar girdi vebale

O bir Hakk kulu sevse ey ulu


Hergiz kemali ermez visale

. / .. 19
Bir kula rağbet bir kula izzet
Derd - i musibet eyler hayale

Arif çağlamaz dertten ağlamaz


Gönül bağlamaz kıyl Ü kale

N uzuli bende sevgi var canda


Aldanma bunda evlade male

- 18 -
Kendini mest eyle daim şerbet - i tevhid ile
Can ü dili toyla daim nimet - i tevhid ile

Sür çıkar gayrı gönülden diline eyle süvar


Ta bulasın Hakk katında izzeti tevhid ile

Gafil olma ki gele şayet sana sultan - ı aşk


Dil sarayın kıl müzeyyen ziynet - i tevhid ile

Bu anasır ikliminde bir nefes vicdan edip


Onca aşık dostu buldu kurbet - i tevhid ile

Aklı canı terk eyleyüben sırr ile miraç kılıp


Nice canlar Hakk'ı buldu vuslat - ı tevhid ile

Dosta bir dem akreb olmak dehre sultan olmadan


Yeğ değil midir N uzuli halvet - i tevhid ile

20
- 19 -
Bahr - ı ummanda hemişe bir sedef bulsam diye
Niceler bahr olup dalmış yüzer bu aşk ile

Bazı aşık mevc vurup gah dürleri taşra atar


Bazı aşık gizlice kılar pazar bu aşk ile

Şöyle bir viran iken dost kendisi bu gönlümü


Cümleten tam ir edip gahi düzer bu aşk ile
,

Aşk - ı derya - yı muhite uğrasa aşık bugün


Bahr - ı irfan - ı muhabbette süzer bu aşk ile

Aşıka erse eğer çün bu muhabbetten eser


Dü cihan zevki sefasından bezer bu aşk ile

Ey Nuzuli çün Nuzuli'ye erişti o sedef


Arifane dürr Ü gevherlcr dizer bu aşk ile
- 20 -
Aşıka her dem olur Hakk'dan nazar bu aşk ile
Onun çün şehdile sükker ezer bu aşk ile

Ta geceler subh olunca inlerim ya dost diye


Umarım vasi olmağı canım sezer bu aşk ile

Düldüle olup süvari meydana gir merdane var


Hasm ile canın atmağa olmaz hazer bu aşk ile

Görmemişsin şu cihanı dembedem deşt eyleyip


Nice canlar serseri olmuş gezer bu aşk ile

. / .. 21
Aşık aşka duş olursa dü cihanın varlığı
Mahv olur cümle siva kalpten tozar bu aşk ile

Bazı aşık ihtiyarsız sırrını ifşa edip


Kahice bir zahire sözünü bozar bu aşk ile

Can Ü dilden pir - i aşka dil verip teslim olan


Nefs hanesi bendelerin çekip uzar bu aşk ile

Dur edip meydan - ı aşktan hu diye aşık müdam


Zin eder bağ - ı vücudu kim bozar bu aşk ile

Aşka düş halini gör kim acip halindedir


Kah sunar kah tutuşur kah kızar bu aşk ile

Mürşid - i kamil yüzünden eriyip dil - i kül olup


Zikr - i tevhit potasında gör sızar bu aşk ile

Gör Nuzuli - yi derdmendi kendi gönlü levhine


Dost elinde gördüğün dalmış yüzer bu aşk ile

- 21 -
Terk et ey dil şu fenada şöhreti tevhid ile
Ta bulasm o bekada rıf - ati tcvhid ile

Fakr ı tama crgörüp sabr Ü kanaat edcgör


-

Ki bulasm bir tükenmez devleti tevhid ile

Bu vücud ı s ırr elinde hemden olup dost ile


-

Ü resin zevk ü safayı işret - i tevhid ile

22 . / ..
Nur - i iman berk vurup yüzünde ol aşikar
Sür çıkar ta ki gönülden zulmeti tevhid ile

Mustafa'nın vechi nuru sana ola ayan


Ref edip gider gözünden gafleti tevhid ile

Can ü dilden aşk ile diline üns eyle müdam


Ta kılasın dost ile rıhleti tevhid ile

Vahidi bulmak dilersen ey Nuzuli - yi halveti


Vahdete er terk ede gör kesreti tevhid ile
- 22 -
Tecelli kıl ya İ lahi bu cana
Teselli kıl ergör bizi canane

Zerremiz gark eyle zatın nuruna


Katremiz ulaştır bahr - i ummane

Kerem eyle mürüvvetine sultanım


Bizi aşkından eyleme bigane

Aşk ateşi yaksın bizi yandırsın


Vücudumuz dönsün hemen külhane

Hidayet kıl pir - i aşka uyalım


Aşk ile girelim işbu meydane

Aşkı tevhid ile ruha ver kuvvet


Bizi mağlup etme nefs - i şeytane

. / .. 23
Bize aşk ile vuslatın nasip et
Firkat ile düşmeyelim hicrane

Aşk ile ger vuslat nasip olursa


N uzuli can verir ona şükrane
- 23 -

Varlığı terk eyleyip meydane gel meydane


Ar u namusu koyup devrane gel devranc

Zikrcdegör şevk ile can Ü dilden zevk ile


La yezeli aşk ile mestane gel mestane

Aşkın meyinden i Çip dostun yolunda uçup


Cümle sivadan geçip merdane gel merdane

Dünya çirkine dalma kendin ferdaya salma


İ rkindi suda kalma ummana gel ummana

Nuzuli'nin sözünü duyan açar gözünü


Dost cemalin yüzünü seyrane gel seyrane

- 24 -
Kamil olmak ister isen gir Halveti tarikine
Hakk'ı bulmak ister isen gir Halveti Tarikine

Rah - i hakikat ararsan erenler izin sorarsan


Darü'l - emane erersen gir Halveti Tarikine

Nefsin bileyim der isen aslın bulayım der isen


Sultan olayım der isen gir Halveti Tarikine

24 . / ..
Hele bırak huri - yi cinan vacib ola sana inan
Didarın umarsan heman gir Halveti Tarikine

N uzuli der iki gözüm kimseye yoktur garazım


Aynı nasihat tut sözüm gir Halveti Tarikine
- 25 -
Alem fahri Muhammed'in
Doğduğu ay geldi yine
Hakk habibi can Ahmed'in
Doğduğu ay geldi yine

Sadr - ı sefa sefanın


Malı - i kubbe - i veranın
Allah dostu Mustafa'nın
Doğduğu ay geldi yine

Rah - ı şeriat erinin


Kutb - ı tarikat pirinin
Muştuluk din serverinin
Doğduğu ay geldi yine

İ lm - i marifet kanının
Sırr - ı hakikat hanını n
İ ki cihan Sultanının
Doğduğu ay geldi yine

Hep yaratılmış yeğinin


Dünya ve ahiret beğinin
Din - i İ slam direğinin
Doğduğu ay geldi yine

. / .. 25
Alemde berk uran anın
Envar - ı çerağı dinin
Ruz - i mahşer şefi'inin
Doğduğu ay geldi yine

Nuzuli aydur ey Gani


Unutmaya anda seni
Okut şimdi mevlidini
Doğduğu ay geldi yine
- 26 -
Ey Rabbim lütfet ben günahkare
Suçumu affet bırakma nare

Eksiğim çoktur sağ işim yoktur


Hadden artıktır nidem ne çare

Aşk ile yandım Mecnun'a döndüm


Bilmedim kendim uydum ağyare

Suçum çok bildim pişiman oldum


Kapına geldim ben yüzüm kare

Bana rahmeyle fazlında toyla


Kıl meded şöyle kaldım biçare

Maksudum meded senden ey Huda


Budur ta ebed erdir didare

Beni hasretle hubb - u kesretle


Derd - i firkatle kılma avare

26 . / ..
Seveli seni şükür ey Gani
Ergördün beni ali nazare

Eyledin mail didare nail


Nuzuli kail işbu pazara
- 27 -
Nida eyledim can ile gel halvete gir halvete
İ steklice yaran ile gel halvete gir halvete

Oniki ay dünya için çalışırsın ukba için


Ü ç günceğiz Mevla için gel halvete gir halvete

Enbiyadan oldu sünnet evliyadan kaldı adet


Anlayana ne saadet gel halvete gir halvete

Nice yerlerden gelinir zevk u safalar sürülür


Türlü lezzetler alınır gel halvete gir halvete

Dünyaya ikbal eyleme kendini itlal eyleme


Bu defa ihmal eyleme gel halvete gir halvete

İ rkip dünyayı nidersin cümlesin koyup gidersin


Her zaman ihmal edersin gel halvete gir halvete

Bu bir ulu devletdürür bilene ki nimetdürür


Fırsat - ı ganimetdürür gel halvete gir halvete

Bunu ancak bilen bilir uzanır can atar gelir


Ölmüş gönül hayat bulur gel halvete gir halvete

. / .. 27
Bak sen bunun izzetine doyulur mu lezzetine
Nuzuli'nin davetine gel halvete gir halvete

- 28 -

Dervişa ruhun ki olmuş hasta


Gel vakti ile dermanın iste

İ çin ve dışın hoş murdar iken


Böyle sen nice vanrsın dosta

Ü stada vanp sanat bilmeden


Kendin sanırsın bir kamil usta

Zahmetler çekip kılma nasihat


Sözün kar eylemez sarhoşa meste

Dosttan gaynsın guş etmez uşşak


Oluptur aşka dil - can - ı beste

Kavli ve fi'li gerçek olanlar


Bu yolda elbet çıkarlar üste

Hergiz N uzuli hiç kezbetmedi


Kezzap olanı geçirmez posta

28
- 29 - - F-

Ey diriğa neyleyelim nidelim


Ömrümüz oldu heba yere telef
Gece gündüz ah Ü feryad edelim
Heba yere ömrümüz oldu telef

Hubb - u dünyadan acip usandık


Fikredüben su gibi salınmadık
Nevm - Ü gafletden biraz uyanmadık
Heba yere ömrümüz oldu telef

Bunca günler geçdi kadrini bilmedik


Masive nakşını dilden silmedik
Tevbe kılıp bir insafa gelmedik
Heba yere ömrümüz oldu telef

Geçen geçti görenlere erilmez


Zikre geçenden sual sorulmaz
Geçen günler geri gelip verilmez
Heba yere ömrümüz oldu telef

Ey Nuzuli şimden gerü bari biz


Tevhid ile geçirelim günümüz
Ola ki rahmeyleye Rahmanımız
Heba yere ömrümüz oldu telef

29
- 30 - - G-
Gelin gelin kardeŞler işleyelim işi sağ
İ şi sağ işleyenin dü - cihanda yüzü ağ

Gör işi sağ olanın hem yüzü ağ olanın


Kalbi içinde her dem yanar bir nurdan çerağ

İşi sağ olmayanın Hakk yola gelmeyenin


Cehennemde dembedem vurulur bağrına dağ

Yanmalığa özümüz doğru gerek sözümüz


Gelin Hakk'ı bulmağa eyleyelim biz yarağ

O Hakk'ı bulmayınca tecelli kılmayınca


Olmaz. beyim teselli aşıklara kasr u bağ

Tesellimiz bu beyim kabul ede dileğim


Lutfeyleye kendinden bizi kılmaya ırağ

Hakk'ın lutfu olursa seni kabul kılarsa


Bilmiş ol ey Nuzuli o dem olur işin sağ

- 31 - - H-

Gel diyelim aşk ile la ilahe illallah


Can ü dilden şevk ile la ilahe illallah

Geldin diyelim bile süvar edelim dile


Son demde karşı gele la ilahe illallah

30 . / ..
Bunu diyen şah olur necm içinde mah olur
Mizanda ağır gelir la ilahe illallah

Her kelamın şahıdır necm içinde mahıdır


Cennetin miftahıdır la ilahe illallah

Bunun kadri alidir dervişlerin malıdır


Kalplerin saykalıdır la ilahe illallah

Sıdk ile dese kail olur cennete dahil


İ manı eyler kamil la ilahe illallah

Nuzuli'nin bildiği mürşidinden aldığı


Kamil iman bulduğu la ilahe illallah

- 32 -
Derim hemişc estağfırullah
Ettiğim işe estağfırullah

Dil töhmetine nefs lezzetine


Kalp zılletine estağfirullah

Eksiğim bitmez hergiz işitmez


Dilimden gitmez estağfirullah

Seni unutmam kapından gitmem


Bir daha etmem estağfirullah

•Ey padişahım sensin penahım


Çoktur günahım estağfirullah

. / .. 31
Bilmezem nettim ahdim unuttum
Çok hata ettim estağfirullah

Eğer bildiğim ve bilmediğim


Çoktur kıldığım estağfirullah

Suçumu bildim peşiman oldum


Tevbeye geldim estağfirullah

Nuzuli'yim ah çok bende günah


Tcvbe ya İ lah estağfirullah

- 33 -

Çok şükür olsun gani Hüdaya


Güzel halvet oldu elhamdülillah
Lütf - i Hak erişip yoksul u baya
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Etraf u eknaftan geldi aşıklar


Cem olup halvete girdi sadıklar
Bülbül gibi öttü �ağn yanıklar
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Ağyar olan nakıs buna gelmedi


Gafil olan hun kadrin bilmedi
Sadık olan canlar mahrum kalmadı
Güzel halvet oldu elhamdülillah

32 . / ..
Aşk ile şevk ile tevhit sürüldü
Murada maksuda bunda erildi
Aşıklara kısmetleri verildi
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Aldı nasibin cümle has Ü am


Yayıldı aleme çıktı iyi nam
Gecesi kadr oldu gündüzü bayram
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Halvet tamam olup gerçi faş oldu


Ela münkirler bağrı baş oldu
Halvet ehline zikrullah aş oldu
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Tahsin etti Nuzuli'ye erenler


Bu halvetin esrarına erenler
Dua edin makbul olan yarenler
Güzel halvet oldu elhamdülillah

Hakk bize bir mürşid - i kamil elin


Aldırdı çok şükür elhamdülillah
Mürşid kılavuz olup yolumuzu
Bildirdi çok şükür elhamdülillah

Bildirdi nefsimizin allerini


Gösterdi bize canan illerini
O ilde dostun vasi - ı güllerini
Buldurdu çok şükür elhamdülillah

•• I ••• 33
Gayrullahın fikrinden azad edip
Maksuda ergörüp bermurad edip
Ağlar iken bu dem bizi şad edip
Güldürdü çok şükür elhamdülillah

Hiç bir şey bilmezdik karadan aktan


Gösterdi okuttu her bir sebaktan
Elimizi alıp bizi yataktan
Kaldırdı çok şükür elhamdülillah

Her birini her bir veli zilletle


Eriştiler bu menzile mihnetle
Seyyid Nuzuli'nin kalbin hikmetle
Doldurdu çok şükür elhamdülillah
- 34 -

Mürşid - i kamil elin aldık elhamdülillah


İ lm - i ledünni dilin bildik elhamdülillah

Mürşidden telkin alıp nefsin hilesin bilip


İ man bulup şad olup güldük elhamdülillah

O bu aşk nehrine ondan vücud şehrine


Şimdi hikmet bahrine daldık elhamdülillah

Evliyalar yolunu C'nhiyalar halini


Dürr Ü gevher kanını bulduk elhamdülillah

Okuduk aşk kitabını duyduk Hakk'ın hitabını


Bu göz gaflet hicabını sildik elhamdülillah

34 . / ..
Öğrendik yollarını seyrettik illerini
Dost vaslı güllerini yolduk elhamdülillah

Nuzuli der ey ulu serçeşmemizdir Ali


Şarka garba dopdolu olduk elhamdülillah

- 35 -

Mürşide vardım elhamdülillah


Lütfuna erdim elhamdülillah

Tuttum elini güttüm yolunu


Derdim gülünü elhamdülillah

Kamili buldum nefesin aldım


Halimi bildim elhamdülillah

Canların canı lutfctti Gani


Ergördü beni elhamdülillah

Halimi bildi rehberim oldu


Hakk nazar kıldı elhamdülillah

Aşk ile coştum kaynadım taştım


Tevhide düştüm elhamdülillah

Daima fikrim hu ismi zikrim


Her nefes şükrüm elhamdülillah

Kodum arımı verdim varımı


Buld um yarimi elhamdülillah

. / .. 35
;\;uzuli ey can katreden umman
Eyledi Sühhan elhamdülillah
- 36 -
Girclden rahına gıttı giimanım ya Resulallah
Koymuşum mal Ü mülküm hanümanım ya Resulallah

Sana aşık olan uşşak nider namus ile arı


Değiştim aşkına ad ile şanım ya Resulallah

Seveldcn aşkın odu canıma kar eyledi gah


Kesilmez bir nefes ah Ü fig anım ya Resulallah

Cemalin hüsnüne layık değildir gerçi güftarım


Feda olsun yolunda baş Ü canım ya Resulallah

Gelipdir kapına seyyid Nuzuli - yi Halveti ey şah


Kabul et lutfun ile armağanım ya Resulallah

- 37 -
Zaifım takatım yok himecalim ya Resulallah
Eğ-er lutfun olursa pür - kemalim ya Resulallah

Muin ol rah - i Hakk'da kalmayım bu bahr - i zulmette


Ki kaldığıma kesrette melalim ya Resulallah

Görcldcn vechini cana kararı m yok benim hergiz


Düşcldcn aşkına azm - i visalim ya Resulallah

Çii gitti ihtiyarım elde değil nideyim eyvah


İ çekten cam - ı aşkı, kul hilalim ya Resulallah
36 . / ..
Senin aşkına terk ettim kamu dünya vü ukbayı
Nuzuli'yim eşiğinde Bilal'im ya Resulallah

- 38 -

Nice bir hasretinle ben kılanı zar ya Resulallah


Nola bir kez cemalin kılsan izhar ya Resulallah

Kerem eyle visalinle derunum ateşin der et


Ki zira kalmadı hiç sabr Ü kararım ya Resulallah

Kapına azm eder bunca hezaran dertli biçare


Kılarsın onların derdine tımar ya Resulallah

Ezelden tiğ - ı hicrinle çü bağrım eyledin mecruh


Bu zahmin merhemin lutfct yine sar ya Resulallah

Dün Ü gün aşk ile hali diğer gün sinesi pür - hun
Nice ben gibi yüzbin müptclan var ya Resulallah

Bırakıp İ bn - i Edhem gibi mal Ü mülk Ü tac Ü taht


Ne şahlar aşkın ile oldu bi - ar ya Resulallah

Eğn çü hn bir mal - ı beden verdiyse ,yolunda


'.\' uzuli - yi derdmcnd canı kıldı ısar ya Rcsulallah

Ya Resulallah şefaat kanı sensin kıl şefaat


Ya Habiballah ah mcdcd ya Resulallah

37
- 39 -
Ya İ lahi lutfeyleyip ölmeden
Müyesser kıl bize tevbe - i Nasuh
Ecel gelip yakamızı almadan
M üyesscr kıl bize tevbe - i Nasuh

Nefs elinde bağlanıp kalmayalım


Gece gündüz gaflete dalmayalım
İ syan deryasında gark olmayalım
Müyesser kıl bize tevbe - i Nasuh

Hidayet kıl doğru yola gidelim


Elcst'de olan kararı güdelim
Yolunda canımız kurban edelim
M üyesser kıl bize tevbe - i Nasuh

Nuzuli'yi sakla iblis elinden


İğva edip ayırmasın yolundan
Kerem et mürşid - i kamil elinden
Müyesser kıl bize tevbe - i Nasuh
- 40 -
Hak yolunda gidenlere ister beyim himmet - i şeyh
Şeyhe hizmet edenlere olur elbet himmet - i şeyh

Gerçeklere himmet olur tezcek menzilini alır


Talip matlubunu bulur olsa eğer himmet - i şeyh

Gerçek olan taliplere himmet olur ragiplere


İ ş bu yolda kaziplere hergiz olmaz himmet - i şeyh

38 . / ..
Kim ki himmet olmadı bu yolda menzil almadı
İ rşadı tahkik bulmadı olmayınca himmet i şeyh
-

Nuzuli hiç bilir miydi doğru yolu bulur muydu


Kamil insan olur muydu ger olmasa himmet - i şeyh
- 41 - - 1 -
Aşk ile devran ederler H u zikrinin aşıkları
Dost zatını seyran ederler Hu zikrinin aşıkları

Gör ne ihsan eylemiş Hakk aç gözünü can ile bak


Mevla'dan alırlar sebak Hu zikrinin aşıkları

M ürşide teslim olurlar nefsin bilesin bilirler


Hakk ile vuslat bulurlar Hu zikrinin aşıkları

Geçerler can ile serden duyarlar cümle haberden


İ çerler ab - ı kevserden Hu zikrinin aşıkları

Ey N uzuli yürü sen var zikr - i tevhid ile her yar


Elbette bulurlar didar Hu zikrinin aşıkları

- 42 - -i-
Ge rçek aşık gerçek en terkeyleyip dönmez ahi
Terk eylese gerçek eri hiç gayrıdan kanmaz ahi

Derviş olan Hakk'ın kulu zulm ile cem etmez malı


Şüpheliden çeker eli gördüğüne sunmaz ahi

Zahir libas soymak ile dervişlere uymak ile


Hırka kisve giymek ile kamil oldu denmez ahi

. / .. 39
Nakış olan suret düzer durmaz şeyhten şeyhe gezer
Kamil ise kalbin bezer emsem durur tınmaz ahi

Gör bülbülü verdi bulup nalan eder bağrın delip


Kuzgunleyin azgın olup her cifeye konmaz ahi

Aşık olanları göre sırrı demez kapar sırra


Mürşidinden gayrı ere müşkilini danmaz ahi

N uzuli der şeyhe eriş gönlüne gir cehdet derviş


Şeyh gönlünden düşen derviş dü - cihanda onmaz ahi

- 43 -

Ey diriğa kimse bilmez bende olan veremı


Gamze okuyla yarim vurdu ben bilirim beremi

Çünkü zahm - i yarim vurdu hem şifa ondan gerek


Zahm - i yare gayrı yardan kimse merhem sara mı

Zahida gel can gözün aç ki kılasın seyr - i yar


Bi - basar a'ma olma yarin cemalin göre mi

Yine yarim zülfü telin taktı bu gerdanıma


Bilmezem öldüre mi yoksa m uradım vere mi

Gam yeme elbette bir gün maksudun hasıl olur


Ey Nuzuli bilmiş ol çoktur o yarin keremi

40
-44-

Ey birader derdine derman ararsan gel beri


Dost iline gitmeye kervan ararsan gel beri

Can verip meydan - ı aşkta dembedem o malı için


Başını top etmeye çevgan ararsan gel beri

Cümle varlıktan geçerek aşk - ı Hakk'a yar olup


Bağrı püryan sinesi üryan ararsan gel beri

Değme beraber kendi su bahri muhite uğramaz


Haddi yok payam yok umman ararsan gel beri

O seni idlal eder kendi gibi yoldan çeker


Sen ona uyma sakın erkan ararsan gel beri

Kal Ü kıylden zerre denli asi yoktur şöyle bil


Geç bunlardan sen eğer Kur'an ararsan gel beri

Zülfikar - ı zikri alıp Düldül'e olup süvar


Hasın ile cenk etmeye meydan ararsan gel beri

Dost cemali nuruna aşık olup görmek için


Can gözünü açmağa devran ararsan gel beri

Dertli bülbüller gibi her ruz ü şeb mest - i müdam


Zar - ı efgan etmeye gülistan ararsan gel beri

Dertmend seyyid Nuzuli sözünü kıldı tamam


Seni İrşad etmeye mcrdan ararsan gel beri

41
- 45 -
Yeter gafletten ey naim uyanalım şimden geri
Destur oldu her dertlere boyanalım şimden geri

Zahide deyin dil atmasın aşıkların erkanına


Ne ister dertli dertli ko yanalım şimden geri

İ sm - i zatı zikredelim her işimiz olsun asan


Masivadan gayrulahdan usanalım şimden geri

Aşıkların Hakk'dır işi onun için korkma kardeş


Siz de korkman gelin Hakk'a dayanalım şimden geri

Ey Nuzuli oldu yeter fariğ oldu cümle hevadan


Daim divanelik olmaz uslanalım şimden geri
- 46 -
Can Ü dilden aşka yar olan gelsin beri
Dü - cihanın mülküne serdar olan gelsin beri

Cana başa kıymayanlar deyin bize yar olmasın


Ser verip o dost için sad - par olan gelsin beri

Dembedem ene'! - Hakk çağırıp Mansur gibi


Asılıp dost zülfüne bcrdar olan gelsin beri

Can gözünün perdesini reP edip tevhid ile


Dost cemali nuruna seyyar olan gelsin beri

Mihneti rahat bilerek rahatı terk eyleyip


Ta geceler subha dek bidar olan gelsin beri

42 . / ..
Mantık - ı tayr - ı okuyup sırr u muamma bilmeye
Zülcenaheyn olarak tayyar olan gelsin beri

Havf - i tamu huri gılman teşvişinden geçmişiz


Ey N uzuli talib - i didar olan gelsin beri
• 47 -
'
Gel ey kardeş mürşide gönül ver şimden geri
Teslim olup payine yüzün sür şimden geri

Telkinini alagör kalp tozunu silegör


Can ü dilden evla gör aşka yar ol şimden geri

Tut bu sözüm ey hoca aç gozunu gör nice


Derununda zerrece koma arı şimden geri

Kul olasın kul gibi açılasın gül gibi


Kılasın bülbül gibi ah Ü zarı şimden geri

Her seherde bülbüle arz - ı halini dile


Nuzuli gibi güle olma har şimden geri

- 48 -
Pir - i azizim çünkü kıldı bana bir kez nazarı
Sürdü çıkardı gönlümden havf Ü hüzn Ü hatırayı

Nefs - i emmareye ondan vermedim asla eman


Ereceğiz er yüzünden dest - i kudret teberi

Talibin dilinde her dem var iken tevhid - i Hakk


Gam yeme nefs ile Hannas hiç bulamaz zaferi

. / .. 43
Kim bu sırra duş olursa cuş eder derya misal
Pes bu yolda can verir kalmaz onun hiç eseri

Sathında o azizin sırları pinhan idi


Rıhlet ettiğinde zahir oldu gizli haberi

Rıhletine Şeyh Nuzuli işbu tarihi


Kıldı pes dünya sırrından bekaya seferi
- 49 -
Zikr: ile devran ederler Halveti'nin dervişleri
Canların kurban ederler Halveti'nin dervişleri

Mal ü evladım demezler fırsatı elden komazlar


Dünya için gam yemezler Halveti'nin dervişleri

Dünya ve ukbadan geçerler vuslat meyinden içerler


Dokuz kat gökte uçarlar Halveti' nin dervişleri

Aşk ateşiyle yanarlar Kevser şarabın kanarlar


Arş - ı a'lada dönerler Halveti' nin dervişleri

Gerçi bunda menfurlardır yarın anda mağfurlardır


Didar ile mesrurlardır Halveti'nin dervişleri

Ne gelene sevinirler ne gidene yerinirler


Tevhid ile arınırlar Halveti' nin dervişleri

Seyr ederler dost illerin dererler vuslat güllerin


Hakk'a verir gönüllerin Halveti' nin dervişleri

44 • I ••
Onlara zikretmek yeter her işleri onda biter
Dost elinde sema tutar Halveti'nin dervişleri

Ey Nuzuli çalış bunda didarın göresin orda


Padişah olurlar onda Halveti'nirı dervişleri
- 50 -
Derviş aşıklar çekerler daima bu gurbeti
İ şbu gurbetten içerler dost elinden şerbeti

Sen bizimçün gam yeme aşık yürü var haline


Bizden evvel hep gelenler çektiler bu mihneti

Dervişa gel bunda rahat istersen hemen


Kaçagör Hakk'dan yana halkdan ederek uzleti

Can ü dilden mürşid - i kamillere gönül veren


Her hevadan kurtulup Hakk ile bulur vuslatı

Vahdet - i derler kesreti vahdette hem


Cümlesini halvette bulmuştur Nuzuli - yi Halveti
- 51 -
Kimini kah gül eder kimini sümbül eder
Kimini pür dil eder erenlerin halveti

Aşık canından geçer ab - ı hayattan içer


Dosta doğru yol açar erenlerin halveti

Evliyadan erkandır taliplere ihsandır


Her dertlere dermandır erenlerin halveti

• I •• 45
Sırları gizli canda gel gir göresin sen de
Taşra değil nihanda erenlerin halveti

N uzuli habib oldu dertlere tabib oldu


Çok şükür nasib oldu erenlerin halveti
- 52 -
Zahida şu dillere destan eden aşktır bizi
İ çirip cam - ı ezeli mestan eden aşktır bizi

Bahr - ı zulmet ellerinde yürür iken bihaber


Er görüp bu devlete sultan eden aşktır bizi

Bir zayıf katre iken bahr - i muhite uğratıp


Haddi yok payam yok umman eden aşktır bizi

Dü - cihanın sevgisinden canı üryan eyleyip


Dost cemali nuruna hayran eden aşktır bizi

Ey Nuzuli vuslat - ı didar için her subh u şanı


İ şte böyle zari sergerdan eden aşktır bizi

- 53 -
-K-
Kamillerin kudreti bilmeye insan gerek
Aşk okuyla bağrını delmeye insan gerek

Kamiller okuyla gösterir doğru yolu


Arayarak kamili bulmağa insan gerek

Kamil alem dolu hep talibi yok kıla talep


Hizmetinde ruz ü şeb olmağa insan gerek

46 . / ..
Kamiller bu erkanı böyle kurmuş meydanı
Bu meydanda çevganı salmağa insan gerek

Kamil bilir kamili gül ağlatır bülbülü


Kamilde olan gülü bulmağa insan gerek

Kamillerin sözünü duyan açar gözünü


Dilden siva tozunu silmeğe insan gerek

Ey Nuzuli gel beri kamile ver gevheri


Nutkundaki cevheri almağa insan gerek

- 54 -
Talilı - i H akk'ım diyenler m ü rşide varmak gerek
Sıdk ile teslim o l up her hizmetin görmek gerek

Ti?; - ı zikri de alıp girecek meydana ol


Ncls - i şomun askerin, o tığ ile kırmak gerek

Derd - i aşka yar o l up n uş eyleyip derya misal


Binerek aşk atı n a hn köşeye sürmek gerek

Dervişim dersin veli derviş değilsin ey kişi


Derviş olan pirinin yolu n a can vermek gerek

Ey Nuzuli derviş oldu sanma özü n yokla gör


Derviş olan kah nice dost g ü l lerin dermek gerek

47
- 55 -
Hamdülillah kalbime doldu yine esrarı aşk
Anınçün nutkum içre açılır gülzar - ı aşk

Gam yemen şimden geri erdim murada çok şükür


Dil sarayın geldi mamur eyledi mimar - ı aşk

Bu vücudum hanesine ereli aşkın eli


Hükmedip şehr - i dile hiç komadı ağyar - ı aşk

Zühd Ü taklidden haber sorma bana zahid bugün


-

Zikri Hakk'dan nazil oldu gönlüme hünkar - ı aşk

Ey N uzuli zahidin •efsanesine tutma guş


Feyz - i ilham - ı ilahidir sana güftar - ı aşk

- 56 - - L -

Ey Huda'dan faz! - i rahmet isteyen


Halka - i tevhid - i zikrullah'a gel
Ravza - i rıdvan - ı cennet isteyen
Halka - i tevhid - i zikrullah'a gel

Her adüvden olmak istersen emin


Kale - i tevhide dahil ol hemin
Şüphesiz şeksiz budur hüsn - Ü metin
Halka - i tevhıd - i zıkrullah 'a gel

Fezküruni geldi Hakk'dan çün hitap


Zikr - i Hakk'da bağrını eyle kebap
Batın eline dilersen feth - i bab
Halka - i tevhid - i zikrullah'a gel

48 . / ..
Kadr - i zikri aşık ister bilmeye
Meclis - i tevhide doğru gelmeye
M ir'at - ı dilden hicabı silmeye
Halka - i tevhid - i zikrullah ' a gel

Bahçe - i cennet dedi çünkü Resul


Halka - i tevhide gel olma füzul
Tut Nuzuli'nin sözünü eyle kabul
Halka - i tevhid - i zikrullah'a gel
- 57 -
Varlığın terk eyleyip üryane gel
Ar Ü namustan geçip devrane gel

Zikr - i Hu'da canını kal eyleyip


Ateş - i aşkta veli hem yane gel

Dost cemali bağını zin eylemiş


Can gözünü açarak seyrane gel

Ucbu terket mürşide uy zahida


Rah - ı Hakk'da olma sen bigane gel

Koy sivayı aşık ol Allah'a sen


Hizmet eyle daima erkane gel

Gel geçirme ömrünü inkar ile


Pes yeter münkir yürü imane gel

Ey Nuzuli ruz u şeb gaflettesin


Nice bir gaflettesin uyane gel
49
- 58 -
Can bülbülü kondu aşkın gülüne
Yine nalanda handan oldu gönül
Aşk gelip komadı kendi haline
Yine nalanda handan oldu gönül

Pire teslim olup eriştim hane


Aşk meyini halen sundu bu cane
Karıştı katrem o bahr Ü ummane
Yine nalanda handan oldu gönül

Haliyle o dostun zatını görüp


Ayağı tozuna yüzünü sürüp
Perdeler ref olup aslına erip
Yine nalanda handan oldu gönül

Mürşid - i kamilin elini aldı


Kıyl Ü kalden geçip halini bildi
Dost bağı bülbülü gülüne geldi
Yine nalanda handan oldu gönül

Nuzuli'nin nesne yoktur elinde


Hemen Hakk'ın zikrin sürer dilinde
Dostun vechin ayan gördü halinde
Yine nalanda handan oldu gönül
- 59 -
Kerem eyle mürüvvet ile zikr - i Hu'dan kaçma gönül
Nihan eyle gizli sırrı her nadana açma gönül

Zikr - i Hu'nun sohbetinde aşk meyi nuş eyle sen


Gel bu dünyanın zehrini şeker sanıp içme gönül
50 . / ..
Nice bir bu hırs ü hased geç imdi gel bu sevdadan
Ansızın ölüm yetişir gel havadan uçma gönül

Aradığın taşra değil nedendir bu ceng Ü niz'a


Evvel ahir hemen bir Hu gel ayırıp seçme gönül

Nuzuli'nin hudur pendi ebsem olup tınma sakın


Men samtü necat'ıdır gel buradan geçme gönül

- 60 -

Nefse uyup kendini ferdalara saldın gönül


Böyle her dem ona yar olmakta ne buldun gönül

Gaflet ile sen yatarken göçtü kervan duymadın


Kafilenden ayrı düştün çok geri kaldın gönül

Bir kılavuz olmadan önce delil bilmez misin


İ şte şunda işte bunda diye çok bildin gönül

Sır insana acib gelmezden evvel kandeydin


Aslına eyle tefekkür kim neden geldin gönül

Sen nesin aslın nedir kandeydin bildin ezel


Ya niçin nefse uyup Hakk'dan ırak oldun gönül

Çün ırak oldun yine sen olmaya yakın ilaç


Aşka yar olmaktan özge yok imiş bildin gönül

Sırr - ı aşkı sana ifşa eylemek hacet değil


Evvelinde sen ona bir kaç kere daldın gönül

. / .. 51
Bahr - i aşkın karine gavvas olarak bir zaman
Çok sedefler cem edip çok dürlerin aldın gönül

Çok zamandır nefse uyma aşka uy derim sana


Bu sözüm etsen kabul bir dem ne var ne oldun gönül

Kılmadın hergiz mürüvvet işbu ben biçareye


Ah nidem sehm - i sitemle bağrımı deldin gönül

Hiç Nuzuli'yi derdmendin haline rahmetmedin


O garibe türlü türlü çok cefa kıldın gönül

- 61 - - M -

Hamdülillah aşka düştüm


Hcrgiz aşktan ayrılmazam
Aşk ile kül olup piştim
Hcrgiz aşktan ayrılmazam

Kodum namus Ü arımı


Tcrkcttim cümle varımı
Aşk ile buldum yarimi
Hcrgiz aşktan ayrılmazam

Hal ile dostumu gördüm


Payinc yüzümü sürdüm
Aşk ile vuslata erdim
Hcrgiz aşktan ayrılmazam

52 . / ..
Aşka bağlı benim başım
Anın için dinmez yaşım
Aşk ile biter her işim
Hergiz aşktan ayrılmazam

El ne derlerse desinler
Her biri sükker yesinler
Aşk ile beni kosunlar
Hergiz aşktan aynlmazam

Kahice kaim olmuşum


Kahice saim olmuşum
Aşk ile daim olmuşum
Hergiz aşktan ayrılmazam

Bu Nuzuli'nin canıdır
Can içinde cananıdır
Aşk bir Hakk'ın ihsanıdır
HC'rgiz aşktan ayrılmazam

- 62 -

Aşk ile sınem ben yare geldim


Merhem sarmağa dildare geldim

M ansur'um bugün aşkın darına


Eıwl Hakk deyip ber - dare geldim

Alem - i vahdet aslımız bizim


Şimdi kesrette ezkare geldim

. / .. 53
Şeyhin vücudu vurdu pazara
Gevher almaya pazara geldim

Kim aşka yardır inkar eylemez


Aşıkım ezel ikrarc geldim

'.\1ürşidden aldım dostun zikrini


Dilimde her dem tckrarc geldim

Bir zaman yerim zulmette idi


Eyledi halas cnvare geldim

Şeyh Abdullah'a arz - ı halimi


Sunmağa ben de hünkare geldim

Bülbülü oldum e(e;aıı etmeğe


Bunda N uzuli gülzarc geldim

- 63 -

Ben m est - i hayran gclmi�im


Dar - ı deryadan geçmişim
Müştak - ı Rahman olmuşum
N a m us u ardan geçmişim

Derd Ü bela vu mihneti


Varlıkta çok çektim kat'i
Yoklukta buldum lezzeti
Bu külli vardan geçmişim

54 . / ..
Ben aşkın bahrine girdim
Ma'ni dürlerin derdim
Dost vaslı gencine erdim
Leyi Ü nchardan geçmişim

Avammdır ilme') - yakin


H avasındır aync'l - yakin
Ilen bulmuşum H akke'l - yakin
Şekk Ü inkardan geçmişim

Hem hacıyım hem gaziyim


Aşk erinin şahbazıyım
Lcd ünninin üstazıyım
İ l m - ı zahirden geçmişim

Dilden dile erdi zikrim


H akk'a daim budur şükrü m
Dost cemali oldu fikrim
Gayrı efkardan geçmişim

Ben Alaaddin - i Saniyim


Dost yolunun mcrdanıyım
N uzuli 'yim devraniyim
Can ile serden geçmişim
- 64 - - N -
Zeh - i dil kim ola safi bugün nur - ı tecelladan
Cemalin arzeder dilber o mir'at - ı mücelladan

Gönüldür munzır - ı Rahman veli sanman anı bigane


Hüma - yı dil kılar cevlan geçer arş - ı mualladan
. / .. 55
Bugün terkeyle ağyarı bulsın yarın o yari
Göremez anda didarı olanlar bunda a'madan

Giren aşık pazarına komaz bugünü yarına


Erer vahdet diyarına geçen kes la ve illadan

Tecelli eyledi vahid bu sırra canımız şahid


Ne gam geçer ise zahid makaın - ı zühd Ü takvadan

M uhakkik ehi - i kal olmaz mukallid hiç kemal bulmaz


Gelip hal ehline almaz haber esma - yı müsemmadan

Ezelden aşk - ı dildare düşüp pervane - veş nare


Nuzuli gibi biçare yanar derd - i dilaradan

- 65 -

Kaçan haber geldikçe o sevgili yarimden


Usanır halk - ı alem benim ah ü zarımdan

Derdim yeğindir dostlar nice ah etmeyem ben


Hiç kimseye sözüm yok yine kendi karımdan

Sen pişman oldu sanma yürü zahid haline


Ben aşktan usanmazam hoşnudum pazarımdan

Zahid bu cevri duymaz zühdünden ayrılmazsın


Can Ü baş terkin vurmuşam dönmezem ben danından

Çün bu sırra duş oldum benlik külli mahvoldu


Kendimi yavi kdıp geçtim cümle varımdan

56 . / ..
Bu sır bir acib sırdır ehi - i aşk olan bilir
Aşkı olmayan hayvan anlamaz esranmdan

Miskin seyyid Nuzuli halin ifşa eylemez


Lakin arif olanlar bilirler güftanmdan
- 66 -

Kamil olmaz kardeş insan mürşide kul olmadan


Mürşidin her hizmetinde sızuben kal olmadan

.
Zahid - i hod bini gör kim bulmak ister o Hakk'ı
Mürşid - i kamil önünde nefsi maktul olmadan

Göre şol mülhid mukallid taklid iken her işi


İlm - i sırdan bilmek ister Hakk'a makbul olmadan

İlm - i zahir ilm - i batın dersine aşık olan


Alem - i Lahut'da gördü bunda menkul olmadan

Ey Nuzuli haşr Ü neşri bunda gördü aşıkun


Verdiler cümle suali anda mes'ul olmadan

- 67 -
Sana derim ey gözüm uyan gafletten uyan
Kerem eyle tut sözüm uyan gafletten uyan

Ağyar ile yar olma kendin ferdaya salma


Uyku bahrine dalma uyan gafletten uyan

Gel ne derim sana gör, zikr ile mC'rızilc er


Bu uyumak nice bir, uyan gafletten uyan

. / .. 57
Zikreden menzil alır fikreden ma'na bulur
Uyuyan mahrum kalır uyan gafletten uyan

Menzile ersem mi dersin zatını görsem mi dersin


Niçin böyle uyursun uyan gafletten uyan

Aşk oduna yanmadın şevk ile bir dönmedin


1Jykudan usanmadın uyan gafletten uyan

Hakk'ı zikretmez oldun menzilden geri kaldın


Uyumağa mı geldin uyan gafletten uyan

Bak aşıklar uyur mu fırsatı elden kor mu


Böyle uyku olur mu uyan gafletten uyan

Tut N uzuli bu pendi atma yabana ömrü


Hep aşıklar uyandı uyan gafletten uyan

- 68 -
Ey bana bugün rehber olan sahibe'! - erkan
Yolunda senin varımı yok eyledim ey can

O bağ - ı Muhammed gülünün bülbülüyüm ben


Her şanı ü seher bülbül olanın işi efgan

Ben varımı versem ne var zahid - i hodbin


Billahi onun canlar olur yoluna kurban

Ger akıllıysan bu sözüme canla tut guş


Pervane gibi şem'ine dönüp aşk oduna yan

58 . / ..
Can terkin olursan beri gel sen de Nuzuli
Can terkedenin menzilidir vuslat - ı canan
- 69 -
Ey nübüvvet - i hatemi ey padişah - ı dü - cihan
Hasretinle yandı bağrım aşk - i çeşmim oldu kan
Şerbet - i vasim içir bulsun bu gönlüm taze can

El - aman ey fahr - i alem şah - ı sultan el - aman


El - aman ey nur - ı alem mah - ı taban el aman

İ şiten nutk - ı şerifin istemez gayrı delil


Doğru bilip gelen kapına olmamıştır hiç zelil
Firkatinle bu vücudum oldu günagün alil

El - aman ey fahr - i alem şah - ı sultan el - aman


El - aman ey nur - ı alem mah - ı taban el aman

Gece gündüz iştiyakından ciğerim hoş oldu nar


Tığ'ı aşkın zahmı erdi yüreğime kaldı kar
Nice dek derd - i hasret nice dek intizar

El - aman ey fahr - i alem şah - ı sultan el - aman


El - aman ey nur - ı alem mah - ı taban el aman

Aşkına düştüm ezelden pes budur doğru kelam


Bakma yüzüm karasına olunca ruz - ı kıyam
Kıl şefaat ey şefi'el müznibin hayre'l - enam

El - aman ey fahr - i alem şah - ı sultan el - aman


El - aman ey nur - ı alem mah - ı taban el aman
. / .. 59
Ü mmetin gülüyle gerçi oldularsa çün fuzul
Şanına layık olan cürm ile kılmaktır kabul
Dertmendindir Nuzuli kıl terahhüm ya Resul

El - aman ey fahr - i alem şah - ı sultan el - aman


El - aman ey nur - ı alem mah ı taban el aman
-

- 70 -
Dostun vechini görelden zar - ı giryanesiyim ben
Cemal - i hüsn Ü şem'inin veli pervanesiyim ben
-

Dostlar bana ta'n eylemen ihtiyarım elde değil


O dostun zat - ı nurunun deli divanesiyim ben

Alem - i ervahta bana kısmet olan aşk meyini


Sundu dostum dolu dolu onun mestanesiyim ben

Nida ettim Allah için teşne olan aşıklara


Gelsin o aşkın meyinin şimdi meyhanesiyim ben

Nuzuli'yim Halvetiyim rah - ı Hakk'ın rehberiyim


O Resul'ün eşiğinin kulu kurbanesiyim ben
- 71 -
Dertliyim derde derman bulmazsam ben nidem ben
Aşk ateşiyle büryan olmazsam ben nidem ben

Aşıkların halini ariflerin katini


Bu nefsimin alini bilmezsem ben nidem ben

Can arzular illerin bülbül eder dillerin


Dost visali güllerin bulmazsam ben nidem ben
60 . / ..
Aldanma nefis aline er enbiya haline
Ab - ı hayat gölüne dalmazsam ben nidem ben

Ya Rab Nuzuli nazın kabul eyle niyazın


Mekke'de can namazın kılmazsam ben nidem ben

- 72 -

Can ü dilden ihtiyarsız severim o şahı ben


Ruz ü şeb bu can içinde aranın o mahı ben

Şu gönülden ayrı düşmüş derdmend bülbül gibi


Her seherde kılarım feryad ü zar Ü ahı ben

Aşıka dünyada mansıb aşka yar olmak yeter


Onunçün istemem hiç izz Ü nfat cahı ben

Gam yemen şimden geri hiç hamdülillah çok şükür


Bulmuşum bir Hakk'a gider doğru vasi rahı ben

Der Nuzuli azın ederek yalnız girdim yola


Aşk delil oldu önümce neylerim hem rahı ben

- 73 -

Hakk'ı ister isen ey can


Koma tevhidi dilinden
Can Ü gönülden her zaman
Koma tevhidi dilinden

. / .. 61
Seherde kalkıp saki
Terkedenler olur şaki
Kalbinde bulasın Hakk'ı
Koma tevhidi dilinden

Kalbi Beytullah mü'minin


Tevhid çerağı imanın
Safa bulsun dil ü canın
Koma tevhidi dilinden

Tevhid et Hasbete - lillah


Mahrum etmez seni Allah
Günahın affeder Allah
Koma tevhidi dilinden

Ey Nuzuli var yalvarı


Kapısında eyle zan
Görmek istersen didarı
Koma tevhidi dilinden

- 74 -

Canını vermez mi canan isteyen


Aşka kul olmaz mı sultan isteyen

Gizli zünnarı kes gitsin belinden


Küfrü terketmez mi iman isteyen

:\fa� u k sevgisin gizli tut canında

Sırrı gizlemez mi pinhan isteyen

62 . / ..
Yol bulmak dilersen şeyhe gel zahid
Mürşide gelmez mi bürhan isteyen

Kendi bilgisini cümle bırakır


Şeyhe teslim olur erkan isteyen

İ krar verip şeyhe can ü gönülden


Hizmet eylemez mi ihsan isteyen

Açar bu can gözünü mürşid yüzünden


O Hakk'ın zatına seyra isteyen

Benliği ter eder hem sular gibi


Alçağa yüz sürer umman isteyen

Hikmetiyle ayn - ı Lokman'a erer


Dil Ü can derdine derman isteyen

Halvetiler güruhuna karışır


Hakk'a gider doğru kervan isteyen

Marifet tadını bilene kıl haber


Gelsin Nuzuli'den irfan isteyen

- 75 -

Zahide söyleyin varın aşıklara ta'n etmesin


Hakk budur Hakk'ı koyup evvel eğri gitmesin

Zikr - i Hu'dur daima aşıkların zikrettiği


İ sm - i zata dahi edip canın oda atmasın

• I •• 63
Nar - ı aşka düşürüpdür Hakk beni derdin yeğin
Pes yeter derdin bana bir derd dahi o katmasın

Aşıkın sem'ine girmez zahidin efsanesi


Garaz - ı malum sözünden bize irfan satmasın

Ey Nuzuli dost elinde sunulan aşk camını


Aşıka ver ki sakın nadan olanlar tatmasın

- 76 -
Baki kalır sanma gafil i�bu dünya devletin
Sencileyin çok kişiye gösteriptir ziynetin

Kıl tedarik bir gün evvel ahir olmuştur zaman


Akıbet tatsak gerektir biz de ecel şerbetin

Gel gece levm - i cümlesinden fariğ - i azad olup


Mürşide kul olalım her dem kılalım hizmetin

Var idi pirim azizim rah - ı Hakk'da baş idi


Hakk Teala o azize ruzi kılsın cennetin

Yok idi akranı asrında acib merdan idi


Lakin kimse bilmez idi o azizin kıymetin

Arif olan bilir idi lakin cahil bilmedi


Cahil olan nice bilsin görmez onun izzetin

Daima taşraya kılar nazarı gafil olan


Merhum ise istemezdi işbu dünya şöhretin

64 . / ..
Kendini edna ve alçak tutar idi her zaman
Halk içinde gezer idi kimse bilmez uzletin

Sırrını bilmezdi nadan hikmetiyle kim o er


Bulmuştu daima kesrette vahdet lezzetin

Lutf Ü kahrın nice nice görmüş idi dünyanın


Rah - ı Hakk'ın dahi çekti onca derd Ü mihnetin

Pişti penç - sal rah - ı Hakk'da postnişin oldu o pir


Nice düşmüşler elin alıp giderdi zahmetin

Bahusus işbu hakirin kalbi kararmışken


Tevhid - i esma ile silip giderdi zulmetin

İ ntihada kıldı İrşad yerine edip dua


Her umurun teslim etti buldu kendi vahdetin

Onyedinci gecesinde o rebiü'l - ahirin


Hem isneyn gecesiydi buldu Hakk'ın vuslatın

Binyüzondört tarihinde kıldı dünyadan sefer


Eyledi tarih Nuzuli kim mübarek rıhletin

- 77 -

Enbiyalar serverisin şüphesiz Hakke'l - yakin


Evliyalar rehberisin şüphesiz Hakke'l - yakin

Cümle alem dahi Adem yok iken ey pür - sefa


Sen nebi idin o demde şüphesiz Hakke'l - yakin

. / .. 65
Yok idi bu kevn - i mekan arşı kürsi nüh - felek
Seninçün halk olundu şüphesiz Hakke'l - yakin

Yine zatından yarattı nurunu o Hakk senin


Koydu nurdan kandil içre şüphesiz Hakke'l - yakin

Nurunu telkin edip esma - i seb'a oldu Hüda


Yedi bin yıl sürdün anda şüphesiz Hakke'l - yakin

Seb'ayı tekmil edip kurdun hakikat mayasın


Derildi kandil dahi hem şüphesiz Hakke'l - yakin

O ırktan halk olundu enbiyar ruhları


Hep nebiler aslı sensin şüphesiz Hakke'l - yakin

Sureta ahirde geldin manide evvel idin


Sen kamuya ibtidasın şüphesiz Hakke'l - yakin

Methine aciz bu dilim nice medh edem seni


Mu'cizatın aşikardır şüphesiz Hakke'l - yakin

O Ebubekir, Ömer, Osman, Ali dört yarine


Aşıkız biz ta ezelden şüphesiz Hakke'l - yakin

O Hasan hem Hüseyin kurretü'l - aynındır senin


İ tikadım böyledir pes şüphesiz Hakke'l - yakin

Ümmetindir derdmend Seyyid Mustafa Nuzuli


Kıl şefaat sen şefi'sin şüphesiz Hakke'l - yakin

66 .. / ...
Zatına müştak olan namus ü arı neylesin
Sırrına hemraz olan dar Ü diyarı neylesin

Derd ile hem - rah olup lahut elinden gelmişiz


O makamı zikreden derde tımarı neylesin

Bağ - ı cennet zin olursa kılmam hergiz nazar


Maşuka aşık olan kes gülzarı neylesin

Aşık oldum vaslına çün kalmadı bende mecal


Talib - i canan olan sabr Ü kararı neylesin

Dü - cihanda derdmend - i seyyid Nuzuli'nin hemen


Maksud - u didar - ı Hakk gayrı nazarı neylesin
- 78 -
Nida olundu dostlar Allah için
Gönül umman oldu akanlar gelsin
Kalpden küfr ü gayrullahı çıkarıp
İ man çerağının yakanlar gelsin

Akıl erişmez erenlerin oynuna


Aşktan gayrı nesne gelmez aynına
İ krar edip o elest'de boynuna
Aşkın zincirini takanlar gelsin

Şeyhim bildirdi bana bu halleri


Göründü gözüme canan illeri
Taze açıldı dost bağının gülleri
Ona aşık olup kokanlar gelsin

. / .. 67
Giren gelsin erenlerin yoluna
Azın eylesin aşk ile dost iline
Alarak tevhidin gürzün eline
Nefsinin kal'asın yıkanlar gelsin

Mürşid - i kamilden dersini alıp


Tevhid nuruyla vücudu dolup
Nuzuli der gözden perdeyi silip
Dostun cemaline bakanlar gelsin

- 79 -

Nida oldu yine gönül onda


İşitip can ile duyanlar gelsin
Aşık olup erenlerin yolunda
Bugün cana başa kıyanlar gelsin

Koyup bu dünyanın endişesini


Öğrenip evliyalar pişesini
Cihanda ar Ü namus şişesini
Taşlara çalıp soyanlar gelsin

Bu dünya hubbunu kalbinden çıkar


Yarın anda seni odlara yakar
Yedi derya sebil olunmuş akar
Gönüller çirkini yuyanlar gelsin

Mektebe varıldı sebak alındı


Zahir batın dersleri hep bilindi
Cemaat kuruldu imam olundu
Tabiyet eyleyip uyanlar gelsin

68 . / ..
Nuzuli'nin halin anla kalinden
Zikr - i tevhid gitmez hergiz dilinden
Muhammed tacını şeyhin elinden
Giymiştir dahi diyenler gelsin

- 80 -

Şunda bir mürşid - i kamilin elin


Almadınsa cism Ü canı neylersin
Hikmetiyle ilm - i ledünni dilin
Bilmedinse cism Ü canı neylersin

Aldanıp kalma gel nefsin aline


Erişegör erenlerin haline
.
Bahri olup ab - ı hayat gölüne
Dalmadınsa cism Ü canı neylersin

Okuyup hatmeden aşkın kitabın


İşitir sırrında Hakk'ın hitabın
Tevhid ile dostun zatı nikabın
Silmedinse cism Ü canı neylersin

Gayrıyı gönülden edegör ihraç


Olasın cümlenin başına sertaç
Haliyle o dostun zatına mi'rac
Kılmadınsa cism ü canı neylersin

Aşka yar ol zikret Hakk'ı ey gafil


Edegör aşk ile sırrına hasıl
Ey Nuzuli sırrıyla Hakk'a vasıl
Olmadınsa cism ü canı neylersin

69
- 81 -
Hamdülillah can Ü dilden aşka yar oldum bugün
Mekteb - i divan - ı aşktan bir sebak aldım bugün

Gece gündüz bilmeyip o dost için bülbül misal


Hayli demdir ağlar idim şad olup güldüm bugün

Doğacak nur - ı velayet bu vücudu m şehrine


Mü'min ile münkiri fehmeyleyip bildim bugün

Dost cemali nurunu görmek için bunda ayan


Kalp gözünü perdelerin ref edip sildim bugün

Der Nuzuli - i derdmend gam yemen şimden geri


Ayın Şın Kaf içinde yarimi buldum bugün

- 82 - - p-

Bi - cdeb bi - erkan iken kişi kamil mi olur acep


Ktımil olmak ister isen kamilleri eyle talep

K;'ı milkri biz bulmadan bilmez idik edep erkan


Kiımillcr yüzünden şükür edep erkan verdi çalap

Ktımillcri bulduk çü biz, oldu tamam noksanımız


Kalmadı hiç bizde kusur erkanı bildik cümle hep

Kamil isen gel görelim edep ü erkan soralım


Zira beyim ktımillerin sermayesi cümle edep

Nuzuli k�mil olmağa kamillere katılmağa


Pirim azızım Kulavi Şeyh Abdullah oldu sebep
70
- 83 -
Tarikata talip isen kardeş edep gözle edep
Hakikata ragıp isen kardeş edep gözle edep

Edepliler kamil olur, tezcck maksutların bulur


Bi - edepler mahrum olur, kardeş edep gözle edep

Edep tarikat kanıdır, iradet merdivenidir


Her yolların asamdır kardeş edep gözle edep

Kamil olmak ister isen, Hakk'ı bulmak ister isen


l\frnzil almak ister isen kardeş edep gözle edep

Bi edepler kendin bilmez onlar için İrşad olmaz


-

Edepliler mahru m kalmaz kardeş edep gözle edep

Dink beni iki gözüm , Hakk'a doğrudur bil özüm


Cümle seninçündür sözüm kardeş edep gözle edep

Nuz u l i niıı
' tut pendini, atma yabana kendini
Edepli bilir kendini, kardeş edep gözle edep
- 84 - - R-

Ey gönül tevhid eyle aşk ile etme firar


Şeyh eşiğin bekle otur ermesin sana zarar

Şeyh eşiğin bekleyenler asla mahrum kalmadı


Pek tutarsan eteğini olasın Hakk'a yarar

Zahid - i hodbine kısmet olmadı tevhid - i zat


Hamdülillah aşıka sunuldu H akk'da aşikar

. / .. 71
Bir gönülde fikr - i tevhid olsa daim şöyle bil
Hak Teala o gönüle her dem eyleye nazar

Buna süluk eyleyenler ar ü namus bilmedi


Nice bilsin ar Ü namus o ki Mevlasın arar

Kim ki Rabbisin ararsa komasın tevhidini


Mürşidinin kapısında sıdk ile kılsın karar

Ey Nuzuli bekle mürşid kapısını sıdk ile


O kapıda iste Hakk'ı bulasın leyi ü nehar

- 85 -

Aşıkların dosta gider yolu var


Arşdan öte Rahman'ı var ili var

Yol erinin şahbazları mertleri


Allah'ın sevgili makbul kulu var

Tarikat içinde mürşid - i kamil


Velayet sahibi onca ulu var

Talipleri maksuduna ergören


Şeyh Abdullah gibi gerçek veli var

Sakınmaz aşıka tevhid - i daim


İsar eder kudret kenz - i malı var

Sehavet madeni mürüvvet kanı


Serçeşmemiz arslan Ali var

72 . / ..
Nice yüz bin katreleri mahveder
Kenarı yok ummanı var gölü var

Teşne olan aşıklara saladır


Safi revak olmuş irfan balı var

Bahar mevsimi geçmez bir nefes


Dost bağının taze açılmış gülü var

Hakikat ilmini beyan etmeğe


Sırr ile söylenir gizli dili var

Umar ki Nuzuli makbul oluna


Şeyh Abdullah eteğinde eli
- 86 -

Derunum ateş - i aşk ile yandı dur ahım var


Velakin kuşe - i zevk u safada tekyegahım var

Ne gam vahdet sarayında hemişe mutekif olsam


Dün ü gü kısmetim irsal eder bir ulu şahım var

Acep mi havf Ü haşyet etmesem meydan- Hakk'da ki


Bana kuvvet verir, nusret eder Kadir Allah'ım var

Tarik - i Halveti'ye girmişim nakşa gönül vermem


Bihamdilillah visale ergörücü doğru rahım var

Nuzuli'yim cihan babına hergiz ihtiyacım yok


Muhammed Mustafa gibi şefaatçi penahım var

73
- 87 -
Aşkın deryasına girelden beri
Gönül cuş eyledi didar arzular
Pirin sohbetine erelden beri
Gönül cuş eyledi didar arzular

Pirin sohbetinde hizmet eyleyip


Dostun zikri ile canın toylayıp
Aslı umman imiş cevlan eyleyip
Gönül cuş eyledi didar arzular

Bakmaz bu dünyanın ak u aline


Dalmak ister ab - ı hayat gölüne
Gitmeyi arzular canan iline
Gönül cuş eyledi didar arzular

Pirimin sıdk ile elin alalı


Gayrıyı terk edip yola geleli
Gelip aşk ateşi kalbe dolalı
Gönül cuş eyledi didar arzular

Dün Ü gün durmaz eder ahla zarı


Ah ettikçe kalmaz sabr ü kararı
Aşık olmuş dostlar yok ihtiyarı
Gönül cuş eyledi didar arzular

Aşık olanlara söz kar eylemez


Dünyaya ukbaya nazar eylemez
Didar didar diye gayrı söylemez
Gönül cuş eyledi didar arzular

74 . / ..
Nuzuli alalı pirin nazarın
Hemen o dost ile eyler pazarın
Arzu eder candan Hakk'ın didarın
Gönül cuş eyledi didar arzular
- 88 -

Aşk ile sevk ile girdik bu yola


Bize Halvetiler derler yarenler
Ah - ı hayat sunarız teşne dile
Bize Halvetiler derler yarenler

Kal ile bilinmez bizim halimiz


Dost elinden hala içdik dolumuz
Hazret - i Ali'dir bizim ulumuz
Bize Halvetiler derler yarenler

Halvette aşk ile çile çekeriz


Zemayimleri hep oda yakarız
Nefsimizin kal'aların yıkarız
Bize Halvetiler derler yarenler

Halvette zevk ile sürdük ezkarı


Çıkardık gönülden gayrı efkarı
Alem - i ervahta ettik ikrarı
Bize Halvetiler derler yarenler

Mürşid - i kamilden telkin alırız


Sıdk u ihlas ile yola geliriz
Nefsimizin sıfa ti arın biliriz
Bize Halvetiler derler yarenler

. / .. 75
Nefsimizin hilelerin seçeriz
Pir elinden ab - ı hayat içeriz
Sıfat - ı tis'ayı cümle geçeriz
Bize Halvetiler derler yarenler

Esma - yı seb'ayı sürer dilimiz


Dost vuslatına uğrar yolumuz
Hazret - i Sultan'a erer elimiz
Bize Halvetiler derler yarenler

Aşıkız s::ı d ı k ı z yoktur bizde ar


Kılarız derd ile daim ah Ü zar
Yar il e yar olduk kalmadı ağyar
Bize H a lvc tiler derler yarenler

Habib - i Ekrcm'dir bizim yarimiz


Tcrkcttik aşkına cümle varımız
Nuzuli der Şeyh Abdullah pirimiz
Bize Halvetiler derler yarenler

- 89 -

EY .-\ I L ı lı ı ııı 1 1 1 a lc ıııcle olan �eyler se n i ister


.-\.1 k ı ı ı ; ı cl ü�ı·ıı lıcr el e m d e d u r ma z sii y l e r scn ı i s t e r

B ü l bü l l e r c l �a ı ı e y le y i p a � ı k l ar c i ğ e r d a ğ f a y ı p
D urııı a y ı p d ai ı ı ı çağ l a y ı p akan ç a y l a r s e n i i s t er

Eğer ,-azl a r eğer güzler dahi geceler gündüzler


Eğer lı u r� id u vıldızlar doğan aylar seni ister

76 . / ..
Nuzuli'nin yana yana cıgerı döndü büryana
Aşkııı ik döne döne devran eyler seni ister

- 90 -

Ey gönül bu derde derman kandedir


Anladııı mı sıdk - ı iman kandedir
Aç gözünü sen sana eyle nazar
Ta göresin nur - i Yezdan kandedir

Can ı dilden aşka


- yar ol gel beri
Aşka feda eyle can ile seri
Bahri olup bahr - i aşka dal yürü
Ta bulasııı dürr Ü mercan kandedir

Gel l ıcrü gel , ey lıesabııı yanılan


Bir haber wr kimdir inkarda kalan
.-\knı i cıTa h ı a Hakk ile olan
-

�ol czelki alıd - i pcyman kandedir

Kıl tefekkür ne idi ahd i ezel


-

Duymadın mı ne buyurdu Lem - yezcl


Aslını terk eyledin yürü güzel
Bilmedin Mühr - Ü Süleyman kandedir

Gece gündüz Rabbini yad eyleyen


Tevhid ile can - ı dili şad eyleyen
Ey Nuzuli seni İrşad eyleyen
Şeyh Abdullah gibi sultan kandcdir

77
- 91 .
Derd - i Hakk'dan ağlayan gözler yaşından bellidir
Ayn - ı Beytullah olan özler düşünden bellidir

Arif - i Billah olan ta'n eylemez aşıklara


Münkir olan Hariciler bakışından bellidir

Bilmek ister isen eğer sen ey birader cahili


Tek oturmaz aşıka atar taşından bellidir

İ çeri girmezden evvel arif olanlar bilir


Padişah konan saray bak dışından bellidir

İşbu arifler rümuzun anlar isen zahida


Menfaatli gelecek yaz güz kışından bellidir

Zahida ko kıyl Ü kali mürşid - i kamile var


Kimdir o bilmek dilersen dervişinden bellidir

Zahidin zühdden muradı malum oldur arife


Havf - Ü tamu huri gılman teşvişinden bellidir

Arifin maksudu Hakk'dır neylesin gayrısını


Aşık - ı sadık olanlar revişinden bellidir

Ehi - i aşk ol yürü zahid aşkı inkar eyleme


Ehi - i aşk olan kişiler cümbüşünden bellidir

Aşık - ı sadıklara yanlış hayal eyleme gel


Rah - i Hakk'da doğru olan her işinden bellidir

78 • I ••
Cins cinsiyle gezer alem içinde gör müdam
Salih - i salih kamu hep yoldaşından bellidir

Görmez misin gece gündüz daima çağlar akar


Bahr - i ummana varan sel akışından bellidir

Ey Nuzuli bahr - i umman olsa eğer bir vücud


Gör nice kaynar taşar daim cuşundan bellidir
- 92 -
Arif olan söylemez irfan içinde gizlidir
Sıdk u ihlas u haya iman içinde gizlidir

Havf u niran huri gılman teşvişin gelmez ona


Yedi tamu hem sekiz cinan içinde gizlidir

Zühd ü takva ilm ü fetva her ne ki alemde var


Anla gör ümmü'l - Kitap Kur'an içinde gizlidir

Nur u zulmet ay ü güneş aşikare ve nihan


Zerre katre her ne var umman içinde gizlidir

Arş Ü kürsi levh ü kalem haşr Ü neşriyle Sırat


Dahi mahşer cümle hep seyran içinde gizlidir

Yere göğe sığmayan mü'min kulun kalbindedir


Aç gözün bir hoşça bak canan içinde gizlidir

Bu Nuzuli' - yi dertmendin gördüceğinden haber


Sorma kardeş taşra çıkmaz can içinde gizlidir

79
- 93 -

Aşık olan canlara her dem musibet hoş gelir


lzz Ü rıfatden bu dünyada mezellet hoş gelir

Masivanın sevgisinden cümle ıtlak olup


Bab - ı Hakk'da oturup şöyle kanaat hoş gelir

Dü - cihanın varlığı gelmez teselli aşıka


Sır elinde bir nefes dost ile vuslat hoş gelir

Evliyalar enbiyalar çektiler cevr ü cefa


Ey Nuzuli aşıka derd ile mihnet hoş gelir

- 94 -

Derviş olan kişiler görün ehi - i hal olur


Sözleri şirin leziz sanki şeker bal olur

Mürşidden telkin alıp aşkın bahrine dalıp


Zikr - i Hu'da eriyip sızubeni gal olur

Masivayı terk eder mürşid eteğin tutar


Taat ile zikr ile, elif kaddi dal olur

Zikr - i tevhid manasın, mürşide kul olmadan


Zahir ile ey kişi anlamak muhal olur

Havf Ü recadan geçer aşık olan kişiler


Aşık olan canlara bu Nuzuli kul olur

80 . / ..
Sıdk ile derviş olanın yardımcısı Allah olur
Aşk ile Allah diyenin vücudu Kenzullah olur

Gel şimdi aşk ile de ğil masivayı taşra ko gıl


Gayrıdan pak olan, ol Hakk'a nazargah olur

Mürşide teslim olanlar tevhid - i adli alanlar


Kardeş nefsini bilenler iki cihanda şah olur

İsm - i Zatın kim zikreder vücudunda kalmaz keder


Sırrullah'dan duyan haber o arif - i billah olur

Ey Nuzuli gel aşka yan, aşkdır her dertlere derman


Fakr - i tama eren insan, şüphesiz ehlullah olur
- 95 -
Hakk'ı ikrar eyleyen sanma cihanda hor olur
Hakk'ı inkar edenin gel şuhudu zor olur

Rah - i Hakk'da yüz çevirip münkir olan mülhidin


Ameli cümle heba müflis - i atşan - bur olur

Ehi - i şevke buğz eden m ünkir m ünafık akıbet


İ blise yoldaş olup tevhid - i Hakk'dan dur olur

Sıdk u ihlas ile cana mürşide gönül veren


Zikri kalbi potasında süzerek pür nur olur

Ey N uzuli rah - ı Hakk'da muhkem et ikrarını


Eğri olan Hariciler dü - cihanda kör olur

. / .. 81
Dervişa her bir dile Hakk sım ilham mı olur
Değme nasut ehline sırr - ı nutk - ı a'lam mı olur

İd - ı ekber kadr - i bayram kime denir bilsen nedir


Vaslına ermekten ahir kadr - i bayram mı olur

Vaslına ermek dilersen mürşid - i kamile var


Mürşide dil vermeyince bir işin itmam mı olur

Bu tarik - i Hakk'dan iğraz etmedin aslın nedir


Han - ı tevhid sohbetinden özge in'am mı olur

Ey Nuzuli gevher - i hayır mağ eyleyip çekme emek


Hakk'dan iğraz eyleyen mülhidler ilzam mı olur
- 96 -

Ehi i zikre ta'n eyleyen cahiller


-

Mümin Hu der döner kafir mi olur


Ö rtüp Hakk'ı inkar eden zalimler
Mümin Hu der döner kafir mi olur

Eğer Anka eğer reskin karınca


Her birinin zikri vardır dilince
Cümle mahluk devran eder halince
Mümin Hu der döner kafir mi olur

Tayran eder kuşlar dahi semekler


Devran eder durmaz dahi felekler
Arşı tavaf edip döner melekler
Mümin Hu der döner kafir mi olur

82 • I ••
Minareye çıkar muezzın fakir
Sala deyip bülbüller gibi şakır
Beş vakitde döne döne ezan okur
Mümin Hu der döner kafir mi olur

Geceler gündüzler dahi ay Ü yıl


Dönerler durmazlar hali şöyle bil
Ağızda söyleyip döner daim dil
Mümin Hu der döner kafir mi olur

Kamil olan Hakk'ı inkar eylemez


Münkir olan doğru kelam söylemez
Hiç bir mahluk var mı devran eykmez
Mümin Hu der döner kafir mi olur

Alem i ervahta gelen imane


-

İ krar eder bunda düşmez gümane


Der Nuzuli aşk ile yane yane
Mümin Hu der döner kafir mi olur

- 97 - - s -

Gurbet elde şöyle kaldık biz garip ya M üsteas


Halimize merhamet kıl ya Mucib Ü ya Müsteas

Firkat ile derde düştük el aman olduk helak


Tez eriştir bize hazık - ı tabib ya Müsteas

Aşk ile biz her seherde ah Ü efgan eyleriz


Olmuşuz hüsnün gülüne andelib ya M üsteas

• I •• 83
Umarız biz asiye yarın şefaat eyleyip
Suçumuz senden dileye o Habib ya Müsteas

O Habibine Nuzuli bendedir lutfet bugün


Ona onunla visalin kıl nasib ya Müsteas
- 98 -
Ya ilahi yüreğimiz oldu hun
Nefs - i serkeş şom elinden kıl halas
Her tarafdan bağlayıp kıldı zebun

Nefs'- i serkeş şom elinden kıl halas


Bizi işbu masivadan kıl halas

Meded eyle pek zebun olmayalım


Za'fa varıp gaflete dalmayalım
Tutsak olduk tutulup kalmayalım

Nefs - i serkeş şom elinden kıl halas


Bizi işbu masivadan kıl halas

Avlayıp tuttu bizi yendi acep


Rutbemizden kalmaya oldu sebep
Bende koma kurtulalım bizi hep

Nefs - i serkeş şom elinden kıl halas


Bizi işbu masivadan kıl halas

İşbu bende biz giriftar olalı


Bakarız hiç görmeyiz doğru yolu
Tehir bizi lutfet ey ulu

84 . / ..
Nefs - i serkeş şom elinden kıl halas
Bizi işbu masivadan kıl halas

Ya ilahi göster doğru yolunu


Sundur bize kudretinden elini
Sen esirge bu Nuzuli kulunu

Nefs - i serkeş şom elinden kıl halas


Bizi işbu masivadan kıl halas

- 99 -

Gel ey münkir çok söyleme, de aşıklara beli pes


Ya ikrar ver erenlere ya ebsem ol dilini kes

Aşıkların efalini, sen, bilmezsin ahvalini


Zira ki simurg - u anka ne haldedir bilmez mekes

Gör aşıkı ne iştedir maşuk da ol cümbüştedir


Sen sanırsın ayrı gayrı anınçün edersin ses

Acip yanılmışsın yolu olmuşsun iblisin kulu


Hak yoluna ragıp olmağa zerrece yok s€nde heves

Kördür gözün işin bitmez sağır kulağın işitmez


Nidem bu sözleri sana N uzuli söyler her nefes

85
- 1 00 - -ş-
Mürşid - i kamil elin almadan
Hicaplar yolundan ayrılmaz kardeş
İ hlasıyla küllü teslim olmadan
Mürşidin lutfuna erilmez kardeş

Gayrullahdan safi eyle özünü


Mürşid nazarından ayırma gözünü
Yalan katma doğru söyle sozunu
Kezzabe emanet verilmez kardeş

Abes yere emek çekip yorulma


Ele gelmeyecek işe sarılma
Ebsem otur Hakk söze hiç darılma
Derviş olan kişi darılmaz kardeş

Kurduğum erkan - ı Hakk'dır gelirsen


Dediğim kıssadan hisse alırsan
Bu bir lutf - u Hakk'dır eğer bilirsen
Yoksa bu her yerde görülmez kardeş

Bir kulun başında var ise devlet


Şeyhinden gayrıya eylemez rağbet
Maksuda erişir elbette elbet
Emek zahmet çekip yorulmaz kardeş

Bir kulun başında olmasa devlet


Hemen gördüğüne eyler muhabbet
Aldatır ne(<; ile şeytan akıbet
Doğru yolda gayrı durulmaz kardeş
86 . / ..
Aklın devşir fırsat elden kaçmadan
Hazer eyle gizli sırrı açmadan
Sıfat - ı tis'ayı cümle geçmeden
Dostun huzuruna varılmaz kardeş

Sıfat - ı tis'adan bunda geçe gör


Dost elinden ab - ı hayat içe gör
Tevhid ile can gözünü aça gör
Ten gözüyle ol Hakk görülmez kardeş

Mürşid - i kamile gönül vereli


Hizmet edip payine yüz süreli
Açıp can gözünü dostu göreli
Nuzuli'nin aklı derilmez kardeş

- 101 -
Aşıkların niyazı zikr ile devran imiş
Karnillerin her sözü dürr ile mercan imiş

Kalpdcn gelen Hu sesi paraladı kafesi


Erenlerin nefesi bahr ile umman imiş

Açan bu can gözünü, ol görür dost yüzünü


Hakk'a veren özünü bir kamil insan imiş

İsrn i zatdır sürdüğü Hakk'dan alıp verdiği


-

Aşıkların durduğu bir ali divan imiş


.

Aşıkların ey kişi Hakk içindir her işi


Zahidlcrin teşvişi huri ile gılman imiş

. / .. 87
Rızk - ı taat ol Hakk'a kulluk mudur sadıka
Lazım olan aşıka ilmilc irfan imiş

Gayrıyı kalpdcn silen, aşk - ı Hakk ile dolan


�uzuli'yc pir olan, bir ulu sultan imiş
- 1 02 -

Bülbülün işini Hakk zar eylemiş


Ol sebepden azm - i gülzar eylemiş

Her seher efgan eder o güldedir


Ol gülün çevresini har eylemiş

Cümle eşyada görünen nur - i Hakk


Münkiri gör nice i nkar eylemiş

Görmemiş vechinde nurun ol Hakk'ın


Anınçün yerini nar eylemiş

Aşıkı ta'n eyleyen münkiri gör


Kibr ü kini kendine kar eylemiş

Ol münafıklar bugün Hakk'dan kaçıp


Gelmeğe bu meclise ar eylemiş

İ sm - i zatın aşıka zikrettirip


Dembedem dilinde tekrar eylemiş

Zat - ı Hakk'ı ·gördüğüyçün aşıkın


O elest gününde ikrar eylemiş

88 . / ..
Nur - i zatın zikr - i Hu'da gizleyip
Zakirin gönlünde envar eylemiş

Gördüğü ariflerin nur - i H üda


Her nazarda bunca güftar eylemiş

Ruz Ü şeb ah ettirip bülbül misal


Aşık - ı aşka giriftar eylemiş

Aşk gelicek aşıka cüş eyleyip


Gör Hakk'ın sırrını izhar eylemiş

Onca uşşak hubb - i Hakk'la varını


Aşk yolunda cümle İsar eylemiş

La deme gel feyz - i Hakk'a zahida


Ol seni yoktan nice var eylemiş

Katre iken bu Nuzuli seyyidi


Gör nice bahrile enhar eylemiş

- 103 -
Zahida var kim sana nefsin acip al eylemiş
Çıkarıp doğru yolundan seni idlal eylemiş

Gel bize ta'n eyleme var sen sen göresin seni


Hakk bizi ruz - i ezelde böyle abdal eylemiş

Zühd ü takva ders - i fetva cengini terk eyleyip


Can - ı dilden Hakk'a ikbal eylemiş

. / .. 89
Pir elinden giydiğim işbu saadet tacının
Zi ki üstad nakşını göreyim elif dal eylemiş

Bu Nuzuli derdimendi ateş - i aşk zahida


Hem yakıp hem yandırıp hem dizar - ı kal eylemiş

- 1 04 -
Cahil bilmez Adem nedir sözün söyler imiş
Herkese bühtan eder söyler gezer dellal imiş

Gördüm anı ben bir şöyle bir garip şahin durur


Rahmedip aldım ele o ki meğer kartal imiş

Şimdi bildim aklının ne tuzu vardır ne yağı


Tuzhiden artık alır eksik satar bakkal imiş

Dağı söküp kök kazmağı çile sanan şöyle cahilin


Kendi hayvan giydiği çul harabad ef al imiş

Nefsini fehmetmemiş şeytana uymuş anladım


Kin, kibir, buğz, hased yükün çeker hanıma! imiş

Hak Teala cahili sevmez veli etmez deli


Kendini fehmetmeyen şeytan kulu Deccal imiş

Kalbi ölmüş söylediği sözü herkes anlamaz


Öyle kabil yeri yok yenmez çürük hardal imiş

Şekk Ü şüphem kalmadı hiç fıkr - i fasid her işi


Münkir işte iblisin oynattığı cemmal imiş

90 . / ..
Ömrüm oldukça desem ev.safını olmaz tamam
İblisin ayağına çak giydiği postal imiş

Mürşid - i kamil nedir nakıs nedir fark eylemez


Kendi azmış halka dahi hep işi idlal imiş

İstimağ etmez kulağım cahilin efsanesin


Hak nedir nahak nedir bilmez hain rammal imiş

Dört kitabı tefsir ettim anlamaz manasını


Ağzının söylediğin farketmez cehhal imiş

Ey Nuzuli noktayı fehmetmeyen cahillerin


Ne deyip işittiği tezvir - i hile al imiş

- 105 - -T-
Halvet etmek bize ey can enbiyadan oldu sünnet
Bu gördüğün edep erkan evliyadan kaldı adet

Sünnet eyleye enbiya işleye bunca evliya


Böyle iken acep buna şüphe etmek ne sefahet

Aklını cem edip dire kendine gel düşün göre


Fikr eyle bir halkdan hele uzlet etmek ne saadet

Erenlerin halvetleri zevk u şevk u cclvetleri


Darh u zikr Ü sohbetleri münafıka gelir mihnet

Zikr ile halvet erbain gamdan eder seni emin


Mahveder vücudun hemin sende koymaz beşeriyyet

• I •• 91
Dinler o dost anda nider zat - ı nikabın ref eder
Ak u kara kalmaz gider görünür bi - renk bi - cihet

Perdeler gitse aradan ne hasıl ak u karadan


Görünürse o Yaradan Nuzuli'ye yeter devlet

- 1 06 -
Ya İ lahi biz kullara ihsan et
Göster cemalini bizi hayran et

İ sm - i zatın hürmetiyçün padişah


Derde düştük derdimize derman et

Dü - cihanda bizi halka faş etme


Ayhımızı setr eyleyip pinhan et

Lutfr:ylcyip kendi kudret elinle


Sun a�kın şarabın bizi mestan et

Eksikli kullarız geldik kapına


:\1 uradımız vergi! bizi şadan et

Derya - yi aşk - ı muhite efendim


Ulaştır katremiz bahr Ü umman et

Bu zulmetten kurtar halas olalım


Habibin nuruyla bizi mihman et

Ergör maksuduna miskin kulların


(Onların ) verını dar - ı cinan et

92 . / ..
İ rşad eyle ya Rab aşıklarını
Velayet tahtı üstünde sultan et

Aşık olup girdik biz de bu yola


Sırr - ı Ahmcd'i delil Ü bürhan et

Cümle yarenleri ile İ lahi


N uzuli kulun işini asan et

- 107 -
Aşık - ı aşka giriftar eden dost
Her dem işini ah Ü zar eden dost

Geceler subha dek e(�an ettirip


Gözleri yaşını enhar eden dost

A şıkın bağrına zahm vurup kendi


Yine lutfu ile tımar eden dost

Yok iken meveud - u alemden nişan


Kftf - u Nun'dan yoğu var eden dost

.-\şıkların vücud unun varını


.-\şk ile cümle tar Ü mar eden dost

Habibi aşkına nar - ı Halil'e


" Bcrden sclamcn" gülizar eden dost

\ l ansur'a faş ettirip gizli sırrı


" Enc'I Hak" darına bcrdar eden dost

. / .. 93
Sırrını ağyara pinhan eyleyip
Aşıkın nutkunda izhar eden dost

Münkirin özünü zulmette koyup


Mümini zikr ile envar eden dost

Zağ u kuzgun yerin cife eyleyip


Bülbülün meskenin gülzar eden dost

Nuzuli'ye aşkın meyini sunup


Dü - cihan zevkinden bizar eden dost

- 108 -

Aşıklar aşk ile sevdaya merbut


Zahidler zühd ile takvaya merbut

İ lm - i ledünninin sırrın bilenler


"La"yı koyup her dem "illa"ya merbut

Kal Ü kıyli cengine meşgul olanlar


Acep kuru kuru kavgaya merbut

Nahnü kasemna'ya razı olmuşlar


Aşık - ı ahvali Mevlaya merbut

Bunda nuzul etmezden evvel Nuzuli


Anda tarik - i evliyaya merbut

94
- 109 - - u-

Muhammed'in ümmeti yetmişüç fırka oldu


Arasında onların naci bir zümre oldu

O zümreyi bulmadı naci nedir bilmedi


Şimdi halkın davası tac ile hırka oldu

Tac Ü hırka ne bilir ümmü'l - kitap manasın


Cümle halkın ilmine alem bir nüsha oldu

O nüshada bu Adem nokta'yı gizli deryadır


O deryadan bu alem fakat bir katre oldu

Mahrem olalı ali sırrına bu N uzuli


Bismillah'ın ba'sının tahtında nokta oldu
- 1 1-0 -
Kamu yerde gökte olan
Allah'ı zikreder inan
Edegör dilinde mihman

Hakk'ı ister isen ey can


Tevhid ile Hu de durma hemen H u

Aşıkların bu karıdır
Dervişlerin var varıdır
Her kelamın h ünkarıdır

Hakk'ı ister isen ey can


Tevhid ile Hu de durma hemen Hu

. / .. 95
Dinle bu kelamı ya hu
De La ilahe İ lla hu
Cennetin miftahıdır bu

Hakk'ı ister isen ey can


Tevhid ile Hu de durma hemen Hu

Cümle kelamın hasıdır


İnkar edenler asidir
Dört kitabın manasıdır

Hakk'ı ister isen ey can


Tevhid ile Hu de durma hemen Hu

Nuzuli zikret şevk ile


Can Ü gönülden zevk ile
Gelin diyelin aşk ile

H akk'ı ister isen ey can


Tevhid ile H u de durma hemen Hu
- ııı -
Gel ey canımın canı
Gel Hu diyel i m ya hu
Vücudun o l m adan fani
Gel H u diyelim ya h u

H a l i m iz halde iken
Zikrimiz d i lde i kcn
Bu fı rsa t elde iken
Gel Hu d iyel i m ya h u

96 . / ..
Dünyaya gelen nider
Ecel şerbetin tadar.
Bir gün bu fırsat gider
Gel Hu diyelim ya hu

Dünyayı bırak elden


Hubbunu çıkar dilden
Bugün can Ü gönülden
Gel Hu diyelim ya hu

Zikredelim şevk ile


Can Ü dilden zevk ile
Der Nuzuli aşk ile
Gel Hu diyelim ya hu

- 1 12 -

Edclden cam - ı aşkı nuş


Derim ya Hu ya men Hu
Olaldan dosta didem duş
Derim ya Hu ya men Hu

Geçip ab ile gülden


Hayalat - ı heba gilden
Deruni can Ü gönülden
Derim ya Hu ya men Hu

Eğer kesrette vahdette


Ve ger işrette sohbette
Eğer emraz Ü sıhhatte
Derim ya Hu ya men Hu

. / .. 97
Olan aşık o Mevlaya
Bakar mı la Ü illa'ya
Düşelden işbu sevdaya
Derim ya Hu ya men Hu

Hakk'ı zikreyle ey gafil


Kuru sevdadan ne hasıl
Olunca ta dosta vasıl
Derim ya Hu ya men Hu

Bihamdillah gelip o han


Nuzul etti cana canan
Sırr - ı sırra olup mihman
Derim ya Hu ya men Hu

Aşk mcyini sundu cana


İ çtim onu kana kana
Der Nuzuli yana yana
Derim ya Hu ya men Hu

- 1 13 -

Alem - i vahdette daim aşıkın seyranı Hu


Sadıkın sıdkı Hu Allah arifin irfanı H u

Sofiler vecd - i semada zevk eder y a Hu diye


Münkir inkarı bıraktı eyledi devran - ı Hu

Feyz - i ilham - ı ilahi olmaz idi aşıka


Olmasa her dem dilinde devr ile ilan - ı Hu

98 . / ..
Onsekizbin ftl e rn i hep kıldı Hu narası
Kahr edip cünd - i sivayı kesti o merdan - ı Hu

Açarak can gözünü baktı cemale aşıkın


Erdiler zevk u safaya olalı merdan - ı Hu

Hu ile erdi murada evliya vü enbiya


Şüphesiz Hakk'al - yakin aşıkların ünvanı Hu

Hu makamında karar ey Nuzuli - yi halveti


Ta vücudun mülküne hükmeyleye sultan - ı Hu

- 1 14 -

Aşıkı her dem ağlatan


Senin virdin değil mi Hu
Aşk ile dün ü gün ağlatan
Senin derdin değil mi Hu

Andelibi hayran eden


Gözlerini giryan eden
Avare sergerdan eden
Senin virdin değil mi Hu

Talibi şeyhe kul eden


Ebkem iken pürdil eden
Bağrın yakıp hem kül eden
Senin özün değil mi Hu

. / .. 99
Ferhat gibi dağlar delen
Şirin iline yol bulan
Aşk emrine ferman olan
Senin ferdin değil mi Hu

Nuzuli kulun ey Gani


İ ster seni dün ü günü
Yolunda oynatan canı
Senin merdin değil mi Hu

- 1 15 - -Ü-

Aşk od una daim beni yakmak diler can bülbülü


Hem ııuh felekten yukarı çıkmak diler can bülbülü

Nesne görün mez aynına bakmaz cihanın oynuna


Aşkm kemendin boynuna takmak diler can bülbülü

İ ster hemen aşk ile hal meyi eylemek gayre muhal


Cuş eyleyip derya misal ekmek diler can bülbülü

Hal eyleyip her hallerin arzular can illerin


Onda visali güllerin kokmak diler can bülbülü

N uzulikomaz haline gitmek ister dost iline


Varıp dostun cemaline bakmak diler can bülbülü

1 ()()
Hamdülillah çok şükür o yare verdim gönlümü
Ermek için vaslına didarı verdim gönlümü

Dost bağında her seher nalan ederim zar zar


Bülbülüm ben o gül - i gülzare verdim gönlümü

O Elest gününde olan ahdimi fıkreyleyip


Dost ile o kıldığım ikrare verdim gönlümü

"Fezkuruni ezkuruküm" dedi Kur'anda H uda


Onun için dembedem ezkare verdim gönlümü

Yek nazarda bu vücudum şehrinin viranını


Hoş yapıp ma'mur eden mi'mare verdim gönlümü

Varlığım mahvoldu gitti bende varlık kalmadı


Bu feleğin üstündeki o vare verdim gönlümü

Ey :\'uzuli aklı cana cümleten hükmeyleyen


Giiıılümüıı tahtındaki hünkare verdim gönlümü
- 1 16 - - z -

Ya İ l a h i a � ı kl ara d ü -cihanda sensin mülaz


Bu y o l d aki sad ı k l a ra dü - cihanda sensin mülaz

Sad ı k k u l l a rı nı �i ir e yolunda kıydılar sere


B i z c i l e y i n ged al ara dü cihanda sensin mülaz
-

Kapma geld i k l ı i z geda k ı l m a dergahından cüda


H a l i n ı ize hak ev Hüd a dü - cihanda scnsın mülaz

. / .. 101
Lutfeyle bak halimize göster cemalini bize
Ya İ lahi cümlemize dü - cihanda sensin mülaz

Meded eyle düşmüşlere nazar eyle şaşmışlara


Aşk oduyla pişmişlere dü - cihanda sensin mülaz

Düştük yapış elimize kılavuz ol yolumuza


Sığar ile ulumuza dü - cihanda sensin mülaz

Sun yapışalım eline doğru varalım yoluna


Seyyid Nuzuli kuluna dü - cihanda sensin mülaz

- 1 17 -

Hakk'ı bulmak istersen ey zahid


Mürşid - i kamile gelmeyince olmaz
Ne kadar okusan ak u karayı
Bir kamilden telkin almayınca olmaz

M ü rşid - i kamilden telkin alanlar


Şüphesiz onlardır Hakk'ı bulanlar
Akibct bu yolda mansur olanlar
Ene'! Hak nevbetin çalmayınca olmaz

Gerçi Mansur o na'rayı çalmıştır


Onunla vuslat - ı Hakk'ı bulmuştur
Masivallah sana perde olmuştur
O hubbu dilinden silmeyince olmaz

1 02 . / ..
O sivayı mürşid senden kaldırır
Yerine H ak muhabbetin doldurur
İ lm - i ledünniyi sana bildirir
Bir mürşid - i kamil bulmayınca olmaz

Ö mrün oldukça okuyup yazarsan


Her harfi ma'na ile bezersen
Kcndözündrn yüzbin kitap düzersen
Hakikat ilmini bilmeyince olmaz

Hakikat ilmini anlayıp bilmeye


Cehd ile sa'y ile ehlin bulmaya
Marifet gencine malik olmaya
Aşk ile tevhide dalmayınca olmaz

Kal Ü. kıylden geçip gelirsen yola


Nur - i tevhid ile derunun dola
Ey Nuzuli bin c ehd etsen bir kula
Allah'dan hidayet olmayınca olmaz

- 1 18 -
Dertli can derdine tımar eyledi
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz
Telkin verip ehi - i ikrar eyledi
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

Münkirler bilmezler kıyl u kalini


Sadık olan derviş bilir halini
Sırran seyrettirir canan elini
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

. / .. 1 03
Zahirin gözleyen mahrum kalmıştır
Batının yoklayan mana almıştır
.Hikmetiyle ayn - ı Lokman olmuştur
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

Cümle dervişleri gelip derilir


Zikr - i tevhid edip ihya sürülür
Anın hikmetiyle H akk'a erilir
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

Ser - çeşmesi anın Hazret - i Ali


Tarik - i Halveti doğrudur yolu
Seyyid Musa eteğinde(dir) eli
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

Sırları çokdur ayandır kendi


Alemi arasan misli yok şimdi
İ smini sorarsan Abdullah Efendi
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz

Tevhid eden kuldur kulların hası


Hak katında makbuldurur duası
N uzuli dervişlerinin ednası
Benim şeyhim gibi kamil şeyh olmaz
- 1 19 -
Anladın mı çün nedir dünyaya gelmekden garaz
Arif olmakdan Hüda'yı yaratılmaktan garaz

Arif olmak ister isen şeyh önünde sabit ol


Tevbe - i nasuhdur ancak tevbe kılmakdan garaz
1 04 . / ..
Tevbe - i nasuh dilersen al elini kamilin
Derviş olup teslim olmaktır el almaktan garaz

Zakir olmak farz kişiye her haliyle mezkuruna


Emr - i Hakk'a inkıyatdır zikre dalmaktan garaz

Ol Habibullah buyurdu " M an arefe nefsehu"


Nefsini fahmeylemektir derviş olmaktan garaz

Hem buyurdu ba'de "fakat arefe rabbehu"


Hakk'ı bilmektir beyim pes nefsin bilmekten garaz

Dahi bir yerde buyurdu "muti kable ente muti"


Haşr u neşri bunda görmektir evvel ölmekten garaz

Ölmeden evvel ölmek olmaz taklid - i takva ile


Zahida söyle ne dersin zühde kılmaktan garaz

Zühd - ü taklidin hicabından geçen aşkı bulur


Hakk'a ermekdir Nuzuli aşkı bulmaktan garaz

- 120 -
Değme kes şahım aşka eremez
Masivallahı yoldan ayıramaz

Aşkına eren vechini gören


Senden gayriye gönül veremez

Aşkı bulmayan bende olmayan


Can Ü gönülden zikre giremez

. / .. 1 05
Kesretten kaçan vahdete göçen
İ sm - i zatından hali duramaz

Pire ermeyen gönül vermeyen


Masiva - yı hodbin dilden süremez

Kim seni buldu aşka yar oldu


Aşka düşmeyen vechin göremez

Aşka ereli vechin göreli


Seyyid N uzuli aklın deremez

- 121 -

Zahida efsane sanma sen bizim meydanımız


İ sm - i zatıdır Hüda'nın zikrimiz devranımız
Pir - i aşka teslim ettik başımız hem canımız
Bunda çok canlar verilir hiç sorulmaz kanımız

Halvetiyiz Noktaviyiz zikr - i Hu'dur şanımız


Ol Muhammed Mustafa'dır şahımız sultanımız

Gel nazar kıl gör ne şahlardır bu yolun rehberi


Evliya oldukları şeksiz gümansız her biri
Ayın Şın Kaf içinde gördüler hep dilberi
Sen de ger görmek dilersen gir içeri gel beri

Halvetiyiz Noktaviyiz zikr - i Hu'dur şanımız


Ol Muhammed Mustafa'dır şahımız sultanımız

1 06 . / ..
Emr - i Hakk'dır her işimiz gayr-ı Hakk'ı nideriz
Aşık - ı sadıklarız biz dosta doğru gideriz
Ol elestde ettik ikrar ahdimizi güderiz
Gece gündüz durmayuben aşk ile devrederiz

Halvetiyiz Noktaviyiz zikr - i Hu'dur şanımız


Ol Muhammed Mustafa'dır şahımız sultanımız

Yedi esma seyf - i kudret sahibi devraniyiz


Aşk şarabı nuş edelden alemin sultanıyız
Dost cemal - i vechini gördük anın hayranıyız
Ol Resulün eşiğinin kuluyuz kurbanıyız

Halvetiyiz Noktaviyiz zikr - i Hu'dur şanımız


Ol M uhammed Mustafa'dır şahımız sultanımız

Kimi aşık kimi sadık kimi meczub - ı Hüda


Cümle vardır bu güruhta canların kılar feda
Bunlar ile işbu alem dopdoludur zahida
Cümlesinin kemteridir bu Nuzuli seyyida

Halvetiyiz Noktaviyiz zikr - i Hu'dur şanımız


Ol M uhammed M ustafa'dır şahımız sultanımız
- 1 22 -

Bugün bir camıe vardım edermiş pend meğer vaız


Oturmuş kürsü üstünde kitabını öğer vaiz

Ki çıkmış kürsüye lakin dalmış pür ğazab olmuş


Diliyle herkesi anda ki durmayıp döğer vaiz

. / .. 1 07
Kitabına bakar bir kez dönüp halka eder azar
.
Amel yok kendinde ancak hemen halka söğer vaiz

Okuyup bildiği ile amel kılsa beğim şol kim


Anın her bir kelamına bütün bir dünya değer vaız

Behişt heştin ezvakın demedi simli edip bir kez


Yedi tamunun oduyla yaktı acip ciğer vaiz

Garazsız söylese sözü ederdi herkese te'sir


Halim olup selim olsa gadip olmasa ger vaiz

Koyup gayrıyı o vaizi eder nefsine evvel


Gelüben teslim olsaydı Nuzuli'ye eğer vaiz

- 1 23 -
Tarik - i Halveti doğru yolumuz
Hazret - i Sultan'a erer elimiz

Niyet ettik şeyhe vardık ezeli


İ btida aşkdan açıldı falımız

Arş - ı kürsi nüh - felekden ileri


Alem - i ervahdır bizim ilimiz

Mestiz mestaneyiz ayık değiliz


İ çelden dost elinden dolumuz

Teşne olan aşıklara saladır


Safi revak olmuş akar balımız

1 08 . / ..
Bab - ı tevekkülde kıldık kanaat
La yüfna'dır· bizim kenz - i malımız

İ lm - i zahir ile tefhim olunmaz


İ lm - i ledünnidir bizim dilimiz

Sen bizi anlama laf Ü güzafın


Gayet kutludur bizim evvelimiz

Yumruğuyla anca vaiz öldürdü


Ser - çeşmemiz olan arslan Ali'miz

Der Nuzuli bizi İrşad eyledi


Kutb'ul - İrşad Şeyh Abdullah velimiz
- 1 24 -
Hamdülillah sıhhatiyle itmam oldu halvetimiz
Mustafa'dan sünnet ile ahkam oldu halvetimiz

Gerçi girdik ebdan ile ulaştık dosta can ile


Nice türlü ihsan ile in'am oldu halvetimiz

Bunun şerhi gelmez dile gizli evsafı kim bile


Peygamberden hadis ile alam oldu halvetimiz

Girenin kalbi arındı girmeyen canlar yerindi


Hazretin nuru göründü ikram oldu halvetimiz

Envarı gördük şem' ile işittik nutku sem' ile


Geldi erenler cem' ile fercan oldu halvetimiz

. / .. 1 09
Gördük ak u karasında erenlerin sırasında
Halk - ı alem arasında bir nam oldu halvetimiz

Gördü Nuzuli'nin gözü irfan ile doldu özü


Gecesi kadar gündüzü bayram oldu halvetimiz

- 125 -

Zahida biz cam - ı aşkı kana gelmişlerdeniz


Masivayı terk edip üryana gelmişlerdeniz

Alem - i vahdet ilinin şahıyız günden ayan


Lakin kesrette olan zındana gelmişlerdeniz

Diirt kitabın manasın fehmetmeye bir noktadan


Pir i le · üllC-t edip merdane gelmişlerdeniz

Alem - i c rvahdan i n d i k bu fena mülküne biz


As l ı m ı z arzu edip S u l tana gelmişlerdeniz

Tcıı g iizüylc H a k k görülmez şöyle bil sen ey kişi


Can gii zü ıı ü a�·mağa dev ra n a gelmişlerdeniz

A l u hcn çevgaıı ı zikri biz bugün ey müdde - i


-

Başımız top eyleyip meydana gelmişlerdeniz

Gahi mecnun gahı meftun ey Nuzuli Halveti


Gahi aşk içre hemen birdane gelmişlerdeniz

1 10 . / ..
- 126 -
Biz Hakk yoluna salik olan Halvetileriz
Dil ü can mülküne malik olan Halvetileriz

Biz can - ı cihandan oluben cümle müberra


Dergah - ı Hakk'a layık olan Halvetileriz

Cennet ü Cehennemden haber sorma bize sen


Biz Hakk zatına aşık olan Halvetileriz

"El - kerim iza veade ve fi" denildi


Biz vadesine sadık olan Halvetileriz

Söyleyeni ko söyleteni gör ey Nuzuli


Emr - i H akk ile natık olan Halvetileriz

- 127 -
Tarik - i· Halveti devraneleriz
Aşk şarabın içtik mcstaneleriz

Başımız top eyleyip bu meydanda


Çalarız çevganı merdaneleriz

" Men arefe nefse"nin manasın


Pir yüzünden bildik irfaneleriz

Kabe kavseyn makamın seyredeli


Sırr - ı ev ednada mihmaneleriz

Kamu fani olup Hakk baki kılıp


Beka bukluk fenada fanileriz

• I •• lil
Katreyi salalı bu dil bahrine
Evliya yüzünden iımmaneleriz

Hak sevgisi dilde mihman olalı


Masivadan küllü üryaneleriz

"Fezkuruni" dedi Kur'an içinde


Huda'nın emrine fermaneleriz

Bizim sırrımızı anlamaz her can


Kamiller içinde ayaneleriz

Urefa çeşmine ayanız amma


Cühela gözünden pinhaneleriz

Nuzuli der H akk'dan oldu hidayet


Velayet tahtında sultaneleriz

1 12

CiLT - il
- 1 - - A -

Ey mahrem - i sırr - ı Hüda


Ehlen ve sehlen merhaba
Ey maden - i kan - ı vefa
Ehlen ve sehlen merhaba

Ya M ustafa ya Mücteba
Ehlen ve sehlen merhaba

Ey şah - ı sultan - ı cihan


Var olmadan kevn - i mekan
Oldu nübüvvetin ayan
Ehlen ve sehlen merhaba

Ya Mustafa ya Mücteba
Ehlen ve sehlen merhaba

Ey kenz - i hikmet mahzeni


Müştak olup sevdim seni
Mahşerde unutma beni
Ehlen ve sehlen merhaba

Ya Mustafa ya Mücteba
Ehlen ve sehlen merhaba

Ey server - i hulk - ı hasen


Kurban sana bu can ü ten
Eyle şefaat bana sen
Ehlen ve sehlen merhaba

. / .. 1 15
Ya Mustafa ya Mücteba
Ehlen ve sehlen merhaba

Ey kan - ı kerem pür safa


Yolunda canını feda
Kıldı Nuzuli Mustafa
Ehlen ve sehlen merhaba

Ya Mustafa ya Mücteba
Ehlen ve sehlen merhaba

-2-

Varlık mahvolur Aşk meydanında


Canlar feyz alır aşk meydanında

Serden geçilir sırlar açılır


Kanlar saçılır aşk meydanında

Aşık yorulmaz Hakk'dan ayrılmaz


Can baş sorulmaz aşk meydanında

Gelir erenler Hakk'a erenler


Döner yarenler aşk meydanında

Görünür erler soyunur pirler


Candan Hu derler aşk meydanında

Rüsva atılır gönül katılır


Canlar satılır aşk meydanında

1 16 • I ••
Her kim can atar gül olup biter
Bülbüller öter aşk meydanında

Görün hele bir canlar dala bir


Nurlar bile bir aşk meydanında

Melekler yürür, uşşakı bürür


N uzuli görür aşk meydanında
-3-
H u n - ı tamu teşvişinden geç beri gel zahida
Bir azizin destini tut tevbe eyle ibtida

Gir tarikat - ı Mustafa'ya eyle scyr ile süluk


Tevhid - i esma ile bulsun süluk intiha

O rahimin çoktur ger günahın var ise


Bahr - i cud - ı katresinde mahvolur cümle hata

Ben ne denli cürmüm olsa kesmezem hergiz ümid


Çün dedi " La taknatü min rahmetullah" o Hüda

Rahmetin deryasını asilere kıldı sebil


Ey Nuzuli zisaadet zibeşaret merhaba
-4-
Kamu tariklerin özü Halvetilerdir merhaba
İ rfan olan cümle sözü Halvetilcrdir merhaba

Şeriatın fazılları tarikatın vasılları


Hakikatin kamilleri H alvetilerdir merhaba

. / .. 1 17
Kisveleri mım dal olan hırkaları hem şal olan
Sözleri şeker bal olan Halvetilerdir merhaba

Nazar et ibretle bak ne sultan olurlar elhak


İ ki cihanda yüzü ak Halvetilerdir merhaba

Ağlayanları şad eden gamginleri küşad eden


Nuzuli'yi İrşad eden Halvetilerdir merhaba
-5-
Meded kıl derdime derman Mustafa
Ki sensin canıma canan Mustafa

Lutf ile nazar kıl bu ben g ıy-ibe


Kalmasın bir işim noksan Mustafa

Dü - cihanda beni senden ayırma


Yalvarırım sana aman M ustafa

Gaflet hicabını gider gözümden


Cemalin kılayım seyran Mustafa

Cemilini görmek bana cihanda


İ zz Ü devlet yeter hemen Mustafa

Senin sırrına ermek seni görmek


Yolunda olana asan Mustafa

Bihamdillah tarikindc bulundum


Yeter bana hu lutf Ü ihsan Mustafa

118
Senin zatın ile gelir beyana
Bu dilde söylenen irfan Mustafa

Eğer iznin olmasaydı Nuzuli


Nice derdi şerh - i divan Mustafa
-6-
Diriga hamime bir yar - ı hemden bulmadım asla
Durur ikrarına bir doğru adem bulmadım asla

Gelir bir şahıs bana hoş yar olur sonra yine ağyar
Bu gizli razı faş etmeye mahrem bulmadım asla

Kamu emrazı cismane bulundu bir deva amma


Bu dertli canımın derdine merhem bulmadım asla

Tecrit eyleyip fı'l - hal çekip el - dar - ı dünyada


Ferağat etmeden özge bir alim bulmadım asla

Cihanın gussa ve şadisi eksik olmaz ola kim


Nuzuli dosttan ayrılmak gibi gam bulmadım asla
-7-
Bihamd i l l ah nasip etti şehr - i Elmalı - yı Mevla
Onda bizi garib e t t i bir azıze kadr - i ala

Şeriat k a l i n i n eri t arikatyolunun pırı


Hakikat ilinin nur - ı kelamı hep dürr - i yekta

R u m u z ile d ese pendi zebanından akar kandi


İ smi S ü le y m a n Efendi nur - ı muhit olmuştur güya

. / .. l l9
O sultan bizi Allah' duş eyledi hamdülillah
Sinan Ü mmi gibi o şah azizin oğludur cana

Hem sırrı Ü mmi Sinan'ın onda mevcuttur inanın


Hayır dua ile onun himmetin ederiz rica

Şehr - i Elmalı'da ey can medfun olmuş Ü mmi Sinan


Zehi bahtlı o mekan evliyaya oldu mesva

Onda yoktur kutbu ' ! - aktab o pirimiz Abdülvehhab


Revan olmuş akarak cevab güya ki Cennetü'l - Me'va

Müştak olup avareler yüreği dolu yareler


Onda vardır biçereler dertlerine bulur deva

Hacet değil ,·a s k y lc m c k bunda gayri söz söylemek


Y eklidir bir gül bilmek arifler . katında amma

Nice edebcn sabredemem bugönlüme cebredemem


Mevc vurdukca kasr edemem cuş eder menend - i derya

Ayıp olmasın meddahlığını ma'zur olsun küstahlığım


Sevdiğimden scyyahlığım erenleri ey cannüma

Hakk Teala ömür versin cümle maksuduna ersin


Dünyalar durdukça dursun Süleyman Efendimiz . ta

Ben o azizin nesini umarım bir nefesini


Bu N uzuli bcndesini kal hinden çıkarma asla

1 20
-8-
Ah meded gitmiş fenadan o şeca
Şeyh Süleyman şimdi ettik istima

Gün bugün eyvah cihandan el çekip


Etmede bir bir veliler inkita

Sıhhatında nicesinin bir zaman


Himmetin alıp çok ettik intifa

Cümleden beri hakikat sırrına


Hasıl oldu az zamanda ittila

İ lla mahrum oldu gitti her biri


Eyleyip dar - ı bekada ictima

Dilerim ruz - i cezada o ale


Onlara vere makam - ı irtifa

Der Nuzuli hadif - i gaybdan yine


Geldi tarih diye şeyhim elveda

Şehr - i Zilkade'dir aldık duasın


Ü mmi Sinan oğlu gibi hanın

Mah - ı Muharrem'de fevtine geldi


İ ş bu tarih o Şeyh Süleyman'ın

121
-9-

Ey dervişlikten usanan kişi acep n 'oldu sana


Kim azıttı yoldan seni kerem evle söyle bana

Zira kendi re'yinle değildir böyle olduğun


İ dlal eden kim idiğün bildim amma uyma ona

O seııi yoldan çıkarır gafil olma kendi gibi


Eğer sözün tu tmaz isen bak o nice kıyar sana

Gel geç otur ken dinde bekle tevekkül kapısın


Hak Teala sanmadığın yerden verir rızkın sana

Dünya ukba sevgilerin gider dilinden ey canım


Tut siizümü senin ile gel gidelim Hakk'tan yana

Ger bir sözdür söyledim eğer giyip senin için


Tutarsan da tutmazsan da sen bilirsin nidem sana

Bir kelam - ı Hakk'dır demek lazım olan ancak veli


Halka güç ile tutturmak emir olunmadı dostum bana

Bu erenler meclisidir bunda teklif olmaz beyim


Kimi gelir kimi gider kimi kalır şöyle tana

Elin gelip gittiğinden nesne gelmez Nuzuli'ye


Gelen gelsin giden gitsin kalancası yeter bana

1 22
- 10 -

Derdmendiz hacetimiz
Kabul eyle ya Rabbena
Eksiğiyle taatimiz
Kabul eyle ya Rabbena

Kesret ile vahdetimiz


Yeksan oldu vuslatımız
Halvet ile celvetimiz
Kabul eyle ya Rabbena

Cem olup pür kabih kimse


Çün kapına geldik yine
Has kulların hürmetine
Kabul eyle ya Rabbena

Tevhide attık canımız


Ezkar - ı hudur şanımız
Yoklukdur armağanımız
Kabul eyle ya Rabbena

Asiler Ü mücrimlcriz
Rahmetini umarız biz
Fazlın ile amalimiz
Kabul eyle ya Rabbena

. / .. 1 23
Haşret bizi yarın orda
Evliyalar zümresinde
Yarenlerin cümlesinde
Kabul eyle ya Rabbena

Aşıkların ricasını
Hamd Ü şükr Ü senasını
Nuzulinin duasını
Kabul eyle ya Rabbena
- 11 -
Davet ettim gelen gelsin halvet safa meydanına
Hazır olsun müştak olan halvet safa meydanına

Her kande varsa aşk eri, mahrum kalmasın her biri


Verin haber gelsin beri, halvet safa meydanına

Aşık olan kalmasın, özr Ü bahane kılmasın


Ağyar olanlar gelmesin, halvet safa meydanına

Uşşaki Hakk kadrin bilir, maksutların bunda bulur


Şeksiz melekler cem olur, halvet safa meydanına

Şeyh Nuzuli sala kılar, Hakk dostları hazır olur


Irak yakın demez gelir halvet safa meydanına
- 12 -
Gelin girelim Allah yoluna
Varı verelim Allah yoluna

Verelim varı kılalım zarı


Koyalım arı Allah yoluna
1 24 . / ..
Ahdi güdelim dosta gidelim
Can terk edelim Allah yoluna

Zehri içelim yollar açalım


Serden geçelim Allah yoluna

Pire gelelim telkin alalım


Teslim olalım Allah yoluna

Şeyh Abdullah'ın kavlinde şahın


O artırır ahın Allah yoluna

Gel Nuzuliyle gidersin bile


Nazar et hele Allah yoluna
- 13 -
Kardeş Hakk'dan dönüp nice kaçarsın
Gel yine ar etme gir Hakk yoluna
Bugün yarın derken ansız göçersin
Bil bunu ar etme gir Hakk yoluna

Tanı kendi özün ey dostum tanı


Alırlar cesetten şu tatlı canı
Dönmez olur bir gün hem olur fani
Dil yine ar etme gir Hakk yoluna

Biz içtik yeter kesret şarabın


Şimden geri oku vahdet kitabın
K a l d ı r derunundan gaflet hicabın
Sil \ İ IH' ar e t m e g-ir H a k k yoluna

. / .. 1 25
Sakın terkeyleme didar yolunu
Arzu eyle candan canan ilini
Payinc yüz sürüp mürşid elini
Al yine ar etme gir Hakk yoluna

Mürşid elin alıp olagör taib


Ruhun olsun ondan nefsine galip
Sıdk u ihlas ile Allah'a talip
Ol yine ar etme gir Hakk yoluna

Salik ol Hakk yola süregör demi


Doğru yola gitmez insanın kemi
Azıtır çıkarır baştan ademi
El yine ar etme gir Hakk yoluna

Nefse uyup terk eyleme yolunu


Pire teslim ol ko kendi bilini
N uzuli der ezelki menzilini
Bul yine ar etme gir Hak yoluna
- 14 - - B -

Sabir ol ey d i l muradın
Hasıl olur yab yab
İ steyen elbet H üdasın
Vasıl olur yab yab

Aşk meyini nuş ede gör


Mecn un olursan gam değil
İsterin el bet divane
Akıl olur yab yab

1 26 • I ••
Pir elinden bir kadeh
Nuş eyleyen mecnunu gör
Rah - i Hakda bir vücut
Kabil olur yab yab

Bir hazinedir tasavvuf


Değme kes girmez veli
Yüz süren yab - ı kulube
Dahil olur yab yab

Bekle abdin makamın


Meskeninde sakin ol
Ey N uzuli onda nakış
Kamil olur yab yab
- 15 - -ç-
İlahi fazl-ı rahmet babını aç
Bizi gayrı kapıya etme muhtaç
Gerekmez cay Ü izzet taht ile taç
Bizi gayrı kapıya etme muhtaç

Ci hanın şahları şöyle yürürken


Gelip dergahına yüzler sürerken
Kamu hacetini senden görürken
Bizi gayrı kapıya etme muhtaç

Bcylrr gördüğü atalar için


Veliler sürdüğü safalar için
'.\lcşahih çctkiği cefalar için
Bizi gayrı kapıya etme m uhtaç

. / .. 1 27
Habibin Ahmed·i Muh tar hakkıyçün
Aranızda olan güftar hakkıyçün
Muhacirin ve Ensar hakkıyçün
Bizi gayrı kapıya etme muhtaç

Esi rgT l ıu '.'\ u z u l i


- i d e rd me n d i
Ki zira lutf-u cudine dayandı
Tükenmez kenzine ergör efendi
Bizi gayrı kapıya etme muhtaç

- 16 -

Ey gönül şimden geri gel marifet kapısın aç


Tok olup taklid ile irfan - ı Hakk'dan olma aç
Aşka hemrah ol yürü sen aşık o ilaha kaç
Aşk ile alude olma zahid camide mizaç
.-\ k i - ı ııadaıı ile ak lctm cz hemişc imtizaç

H i k m e t i k H a l ika o l d u ııazargah işbu dil


'.\" üs h a - \ ' I k ü hra - \ ' I a km i kıldı Allah himisal
' '

Srn seııi b i l m e k d i krscıı ka m i le u y sev sevil

.-\d cıııc t a h s i l - i i rfo ıı eyknwk m ü m kü n değil

E ı nı c yiıH T ka mil m c rd aııc arz - ı ihtiyaç

P i rd i r o derman eden
d ert l i giiı ı ü l kr d e r d i n e

Er deği l d i r d ii - c i h a nd a ahdini noksan eden


Gül dcğ· i l d i r her seherd e andelibi nalan eden
Aşk - ı dcrd ile dcmadem nale vü efgan eden
Derdmendi can tabibi fazl - ı Hakk eyler ilaç

1 28 . / ..
Mürşide teslim olup biz aşka yar olduk yine
Aşk ile faş olarak alemlere dolduk yine
Anlayıp ilm - i ilah - ı hakiki neymiş bildik yine
Can Ü dil nakdini verip dert almağa geldik yine
Şimdi pazarı muhabbet buldu bizimle revaç

Gece gündüz verme rahat nefsine eyle cefa


Demedi mi fahr - i alem o Muhammed Mustafa
Zikr ile kılsan Nuzuli dertlere daim şifa
Meskenet babında olsak nola her dem kaşifa
Padişah - ı alemiz lazım değildir taht Ü taç

- 17 - - D -
Baş açık meydana geldim ya Resulallah meded
Emrine fermam' geldim ya Resulallah meded

Aşkına düştüm yolunda varlığım terk eyleyip


Merkez-i pirane geldim ya Resulallah meded

Gördüler hubb-ı zatını vicdan ile aşıkların


Ben dahi seyrane geldim ya Resulallah meded

Armağan bu re's-i canım destime alıp bugün


Aydine kurbane geldim ya Resulallah meded

Ben Nuzuli'yim kapında boynu bağlı bir esir


Hizmet-i şahane geldim ya Rcsulallah medcd

Sen bizim ile devran edemezsin ey zahid


Uch ile Hakk'a inan gidemezsin ev zahid

. / .. 1 29
Tarikat yollarını bilmedin illerini
Marifet ballarını tadamazsın ey zahid

Gel değiş aşka zühdü, irfane eyle cehdi


Hakk ile olan ahdi güdemezsin ey zahid

Karım aşka çıkmadır Hakk zatına bakmadır


Bu bir büyük lokmadır yu tamazsın ey zahid

N uzuli eydür sana gel eyleme yeter bana


Adımı Hakk'dan yana atamazsın ey zahid

- 18 -

Hakk Teala davet etti de kıldın


Seyr-i alaya miracı Muhammed
Emraz-ı kulubun devası oldun
Kamu dertlerin ilacı Muhammed

Şanına buyu rdu " Levlakc" Huda


Saçına "ve'l-lcyli" yüzüne " Duha"
İ smine Taha ve Yasin Mustafa
Cümle enbiya sertacı �l uham mcd

Sensin dü-cihanın şah-ı sultanı


Saadet burcunun mah-ı tabanı
Giderdin ;l. lc rn d c n küfr Ü tuğyanı
Kafirden aldın haracı Muhammed

1 30 . / ..
Ü mm etiz sana ey fahr-i kainat
Şefaat kıl bize yevm-i arasat
Seni seven uşşak bulmaz mı necat
H u bbundur iman ağacı M u hammed

Senin yardım ettiğin hngiz basılmaz


Münafık kılıcı arşa açılmaz
Dünyada ahrette senden kesilmez
�uzuli'nin ihtiyacı Muhammed
- 19 -
Yine dil vaslını özler Muhammed
Bu can cemalini gözler Muhammed

Okur hüsnün kitabın cümle mahluk


Kamu methinde acizler M uhammed

Senin maddahın o Hallak - ı Alem


Ede vasfını sözler Muhammed

Zatında berk vuran nübüvvet nurun


Kör olsun görmeyen gözler Muhammed

Görür envarını senin yoluna


Süluk eyleyen şahbazlar Muhammed

Kapında kul olup şah - ı cihanı


Sürer dergahına yüzler Muhammed

Şdi'ul - müznibin . kıldı seni Hakk


Şefaatin umar bizler Muhammed

. / .. t :H
Bağışla asi ümmetlerim diye
Allah'a kıldın niyazlar Muhammed

Yüzün suyuna affedip ussatın


O Scttarü'l - Uyub'un gizler Muhammed

Çıkıp arş üstüne dostun cemalin


Ayane gördünüz sizler Muhammed

Kılıp dost ile doksan bin kelamı


Söyleştiniz gizli sözler Muhammed

Sırdaş edinip o Şir - i Huda'yı


Eylediniz keşf - i razlar Muhammed

Uyup sana kemter kulun Nuzul


Hemişe izini izler Muhammed

- 20 - - E -

Be hey gafil gözün aç bak


Uyan vakt-i seherlerde
Neler ihsan eder gör Hak
Uyan vakti seherlerde

Seherde açan gözleri


Dergaha koyan yüzleri
Karşılar huri kızları
Uyan vakti seherlerde

1 32 . / ..
Seherde açılır güller
Şakır divane bülbüller
Getürür dost buyin yeller
Uyan vakti seherlerde

Seherlerde uyansana
Misk ü amber boyansana
Yaradana dayansana
Uyan vakti seherlerde

Yarattı Hakk seni yoktan


Nasibin gönderir çoktan
Canan umar isen Hakk'dan
Uyan vakti seherlerde

Seherde kalkarak ey yar


Tapusunda durup yalvar
Nuzuli'nin sözünü tut var
Uyan vakti seherlerde

- 21 -
Ben insan-ı kamil oldum
Bihamdillah tevhid ile
Dost zatına vasıl oldum
Bihamdillah tevhid ile

Himmetim cenahın açtım


Dost iline doğru uçtum
Cümle hicapları geçtim
Bihamdillah tevhid ile

. / .. 1 33
Aşk deryasını boyladım
Vuslat ilini toyladım
Ruhani mi'rac eyledi m
Bihamdillah tevhid ile

Hakayık bahrine daldım


Maarif dürlerin aldım
Nefsim bilip, Hakk'ı buldum
Bihamdillah tevhid ile

:\ l cl :ı k u ı ıı geçip vardım
Ceberrut alemin gördüm
Perr açıp lahuta erdim
Bihamdillah tevhid ile

Kesret emvacını attım


Bir olup birliğe yettim
Canan illerine gittim
Bihamdillah tevhid ile

Aşıklar bakmaz hayale


Kulak tutmaz kıyl Ü kale
N uzuli erdi visale
Bihamdillah tevhid ile
- 22 -
İ lahi rahmetinden bizi mahrum eyleme
Cennette nimetinden bizi mahrum eyleme

Bindir Burak atına gönder dostum katına


Habibin hürmetine bizi mahrum eyleme
1 34 . / ..
Habibin kurbetinden kevserin şerbetinden
Didarın sohbetinden bizi mahrum eyleme

Eyle fazlından ata kılma vaslından cüda


Cemalinden ey Huda bizi mahrum eyleme

Nuzuli zatından n-ddeyleme katından


D i l er i z hazretinden bizi mahrum eyleme

- 23 -

Kamiller misalin sana diyeyim


Gözlüler gider körler içinde
Gözlü yeter körü menzile iletir
Ne sırdır anla bu sırlar içinde

Akil olan bundan hoş ibret alır


Varır hemen kamillerl' kul ol ur
Onlara dil veren kemali bulur
Zulmet kalır m ı gör nurlar içinde

K a m i lkriıı t a r i k iııl' girl'nkr

� ü phesiz o n l a rd ı r H a k k ' a ere n l e r


Tevh i d e c s m a y a gii ı ı ül veren in
:\lisl-i yek t a o lu r dürr k r içinde

Varlığı nı a h \·ol u r şeyhe uyanııı


G ü n a h ı a ffol u r A l l a h d iv e n i n
İyi n a m ı ç ı k a r a le md e o n u n
A d ı h e m ytıd o l u r p i r l er i ç i n d e

. / .. 1 35
Seyyid N uzuli der azizler pirler
Gece gündüz daim Halık'ı birler
Kulavi Abdullah Efendi derler
İ smine şeyhimin erler içinde

- 24 -

Gelin ey aşıklar gelin


Gidelim lahut iline
Erenlere hemrah olun
Gidelim lahut iline

Gaflet uykusuna dalma


Erenlerden geri kalma
Hayal-i nakşa aldanma
Gidelim lahut iline

Aşık bunda karar etmez


Mukallitler Hakk'a yetmez
Dünyam kalır diyen gitmez
Gidelim lahut iline

Dünya malı mal değildir


Taklit yolu yol değildir
Bu il bizim il değildir
Gidelim lahut iline

Nuzuli'ye uyan kardeş


'
Cümlesi olsun hazır baş
Esrarımız olmadan faş
Gidelim lahut iline

1 36
- 25 -
İster beğim nurdan kanat
Dost iline uçanlara
Dü-cihanda gelmez memat
Aşk şarabın içenlere

Ö lmez aşıkların canı


Dosta ulaştırırlar onu
Hazırlanır hülle donu
Tevhid ile göçenlere

Nefse uyup gaflet ile


Şerde bilip sürat ile
Gece gündüz gıybet ile
Hayfa ömrü geçenlere

Gıybet ile gönül ölür


Arif olan onu bilir
Yarın onda neler olur
Halkı kesip biçenlere

N uzuli'nin sözü hakdır


Hakk diyenin yüzü aktır
Bunda onda mekan yoktur
Hakk'dan dönüp kaçanlara

- 26 -

Aşık olan kişiler döne gelir Hu diye


Aşk meyini nuş eden kana gelir Hu diye

. / .. 137
Aşk meyin aşık içer marifet kenzin acar
Cümle zerratı geçer kana gelir Hu diye

Bakmaz fena varına sunmaz cihan harına


Düşerek aşk narına yana gelir Hu diye

Himmet eder ona pir ayan olur gizli sır


Cihana aşk ile bir tane gelir Hu diye

Nuzuli aşk ehlini ne hoş yaratmış Gani


Geçip suret - i teni cana gelir Hu diye

- 27 -
Bahr - i dilim hakikatte coşa gelir H u diye
Mevc vurarak marifette taşa gelir Hu diye

Marifet dürüşmeden belli hamim çü şem'den


Aşkın zikri başımdan aşa gelir Hu diye

Olsa işim ahü zar aklım olur tarümar


Ansız o kime uyar düşe gelir Hu diye

Aşıklar bu zevk ile zikre girer şevk ile


Her yakadan aşk ile hoşa gelir Hu diye

Nuzuli der erim himmet eylese pırım


Aklı bilmem tedbirim şaşa gelir Hu diye

138
- 28 - - F -

Be ·hey zahid gel eyle insaf


Bize tan etme var eyle için saf

Bir erkan kurdu bizden ön gelenler


Bu yola gitti cümle eşraf

O erkan üzre biz zikr ederiz


Gerek tan et gerek dahi et gerek laf

Kesilmeyiz Hüda zikrinden asla


Ki zira eylemiş devranı eslaf

Bihamdillah ondandır ilim


Ki yazmadı bunu kadı ve keşşaf

Yine taştı coşup derya - yı hikmet


Sefa buldu kamu etrak u eknaf

Kulak efsaneye tutmaz Nuzuli


Neler verdi ona gör ha ile kaf

- 29 - -G-

Münkirin ta'nıyla kılmam zikr - i devrandan ferağ


Munisimdir edemem o aşk - ı sultandan ferağ

Aşk ile dost zatının sevdasına düştüm bugün


Aşıkım bir dem kılamam fıkr - i canandan ferağ

• I •• 1 39
Cifeye misal olup zağ ile hemrah olmazam
Bülbülem her lahzada etmem gülistandan ferağ

Hakk'dan a'raz eylemem mülhid - i münafık sözüyle


Akil olan hiç eder mi kamil insandan ferağ

Ben Nuzuli'yem nüzul ettim cihana emr ile


Onunçün Hakk yolunda eyledim canandan ferağ
. 30 .
Eyleyeli dü cihanda ben ferağ
Hamdülillah oldu her dağ üstü bağ

Bu - yi dost miskin nesim ile gelir


Dembedem eyler muğtar dil Ü damağ

Dost bağından gelmiş aşık bülbülüm


Bunda hemdem olamaz benimle zağ

Tair - i kutsi olan cevlan eder


Daneye konmaz ki şayet tuta ağ

Zahida uçmak sana mümkün değil


Sim Ü zerden varını babında bağ

Ehi - i taklid kezb ile mağbun olup


Yakmadı dilde muhabbetten çerağ

Ehi - i tahkik olmak istersen eğer


Söyle daim ey Nuzuli sözü sağ

1 40
- 31 - - H -
Ben kulum sana Allahım Allah
Rahmeyle bana Allahım Allah

Bana lutf eyle fazlınla toyla


Sırr ile söyle Allahım Allah

Kim seni bulur hayrette kalır


Külli mahvolur Allahım Allah

Gaffarım sensin Kahharım sensin


Settarım sensin Allahım Allah

Nuzuli kulun diler vusulün


Olsun kabulün, Allahım Allah
- 32 -
ı-:, padişahım estağfirullah
Çoktur günahım estağfirullah

Gani Subhanım affet isyanım


Tevbe Sultanum estağfirullah

Yokluğum aldım kapına geldim


Cürmümü bildim estağfirullah

Kastettiğime sehvettiğime
Hep ettiğime estağfirullah

Nuzuli adım sensin muradım


Olmuşum nadim estağfirullah
141
- 33 -

ÜC'rim aşk ile Allah ya Allah


Her dem ŞC'Vk ile Allah ya Allah

Gelin siz bile girelim yola


Diyelim hele Allah ya Allah

Yol eri çoktur cümlesi Hakk'dır


Hiç demez yoktur Allah ya Allah

Cümle erenler Hakk'a erenler


Der idi onlar Allah ya Allah

Ey N uzuli biz hepimiz biriz


Cümlemiz deriz Allah ya Allah
- 34 -
La ilahe illallah diyelim gel illallah
Keşf olalım ya Allah diyelim gel illallah

Makam - ı hüviyet bu mahvoldu bunda kamu


Aşk ile şevk ile Hu diyelim gel illallah

Nazar kıl Mansur'a bak dedi bunda Ene'! Hakk


Vücutta bulalım Hakk diyelim gel illallah

Bunda uşşak içti mey cümle mevta oldu Hay


Deruni biz de ya H ay diyelim gel illallah

Kayyum diyelim her bar kalmasın dilde ağyar


N uzuli der ya Kahhar diyelim gel illallah .
1 42
- 35 -
Hakk'a layık işim yoktur şefaat ya Resulallah
Günahım hadden artıktır şefaat ya Resulallah

Benim yoktur hiç amalim hakikatle bir in'alim


Veli lutfun senin çoktur şefaat ya Resulallah

Yanarım nar - ı firkatle firak - ı derd ü hasretle


Dokunan canına oktur şefaat ya Resulallah

Yürürüm gerçi tahkikle görürüm cümle taklitle


Mukallit karnı ki toktur şefaat ya Resulallah

N u z u l i neylesin n 'etsin kemalin nice vasfetsin

Senin meddahın o Hakk'dır şefaat ya Resulallah


- 36 -
Pire sataş t ı m e l h a m d ü l i l l ah
<,: iğ- i d i m p i ş t i m elh a m d ü l i l l a h

Pir nazar etti dcstimi tuttu

Erlere kattı e l h a m d ü l i l l a h

P i r i m e vard ı m varı m ı verd im


l kvlctc erd i m elhamd ü li llah

Piri m i n varı n , a l d ı m n azarın


Görd ü m d i da rııı e l h a m d ü l i l l ah

Pirimi h u l d u m , k e n d i m i b i l d i m

N u z u l i o l d u m , elhamd ü l i l l ah

1 43
- 37 -

Yarabbi virdim eşşükrü lillah


Eyledim yardım eşşükrü lillah

Beni toyladın ihsan eyledin


Sırrı söyledin eşşükrü lillah

Seni sevelden çıkmazam yoldan


Deruni dilden eşşükrü lillah

Mürşid-i velim tez aldı elim


Giistcrir yolum eşşükrü lillah

Nuzuli kuldur bulduğu yoldur


Nimetin boldur eşşükrü lillah

- 38 -

Gelberi gel zikr - i Hakk'a meşgul ol akşam sabah


Ta onunla cümle yanlış işlerin ola sıhah
Pir yüzünden uçmak istersen olagör zü'l - cenah
Aşka yar ol zahida gel bulmak istersen felah
Darb - ı zikre iştigal et bula sadrın inşirah

Mürşide teslim olup her kalini hal etmeyen


Hem riyazat yollarında kaddini dal etmeyen
Gece gündüz darb - ı zikr Ü virdi işgal etmeyen
Bu tarikat potasında nefsini kal etmeyen
(
Ta'at - i zağın ile bulmaz hakikatde salah

1 44 . / ..
Talibin gönlünde zikr - i Hakk için daim ola
Can ilinde tıfl - ı ma'na zikri ile eyler sala
Aşıka dosttan safadır derd ile gelse bela
Hu ile devran ile mir'at - i dil bulsa cila
Zahir ola zikri kalbi dembedem ede siyah

Mekteb - i irfandan arif aldı ders - i marifet


Okumadı Arabi ya Türki Farisi marifet
Zahir oldu pir yüzünden ona cins - i marifet
Talip oldu aşıkın kalbine şems - i marifet
Leyle - i gaflet geçip aşk ile göründü sabah

Ey Nuzuli sendedir şimdi Süleyman hatemi


Hükmedip şehr - i dile ondan sürersin hoş demi
Küntü Kenz'in sırrına mazhar düşürüp Adem'i
Kaşifa nur - ı muhabbet ruşen etti alemi
Od ur eşyaya tamamet görünen sırr - ı necah

- 39 -
Zahida gd aşka yar ol bulmak istersen felah
Zikr-i tcvhid ile daim bula sadrın inşirah

Gel hakikat ehline yoldaş olup zikre dürüş


Tıfl-ı ma'na kalbin içre eyleye her dem sabah

Gel beri taklidi ko tahkike crgör halini


Kalmasın yanlış işin kamiller eylesin sıhah

Şu mukallidler güruhunda kalan biçareler


Zağm-ı batıl fehm-i ındiyatıyla bulmaz felah

. / .. 1 45
Hakk Teala çünkü halk etti hatta seni tevhid için
Kulluğun bil Hakk'ı zikret bi' l-guduvvü ve'r-rıyah

Nclsirıe galip olup katlctmcğc o düşmanı


Pir yüzünden darb-ı tcvhid oldu kudretten silah

Ehl-i tevhid ol cihanda pire bağla özünü


Nds-i şeytan fitnesinde bulasın fevz-i necat

Zikr ile mahv ola zulmet doğa nur-ı mafıret


Gide kayğu gecesi görüne şems ola sabah

�l urg-ı kavsiler gibi lahuta doğru uçmağa


Her siizün oldu Nuzuli aşıka nurdan cenah

- 40 -

Ey gönül Hakk soze daim tut semah


Eyle aşk - ı Hakk'ı canda irtisah

Sev Hakk - ın dostlarını ta Hakk sem


Sen· ondan olmayasın infisah

Kibr ile hodbin olup etme gurur


Ki sakin ucb ile kılma irıtifah

Ettiğin a'mal için defter olup


Yazılır hep hayır ve şerrin intisah

Ey '.\luzuli dünya murdar cifedir


Vc r nı c iizün ondan eyle insilah

1 46
- 41 - - 1 -
Ateş-i aşka düşelden zerre arım kalmadı
Gece gündüz ağlamaktan gayrı karım kalmadı

Bir devasız derde düştüm hicr elinden el aman


Takatim tak oldu gitti ihtiyarım kalmadı

Bu cihanın dostlarından el yudum döndüm yönüm


Padişahım senden ahir asla yarim kalmadı

Vaslına ermek seni görmek diler canım bugün


Lutfedip göster yüzün sabr u kararım kalmadı

Bi-garibim bikesim alem içinde hey mcded


Halimi arzedecek bir yar-i ğarim kalmadı

Azmedip kıldım sefer canan iline seyr ile


Gel dedi dost durmaya hiç iktidarım kalmadı

Gerçi namımdır Nuzuli �ustafa, şehrim Kula


İ lla bu alemd-:'. benim danın diyarım kalmadı

- 42 -

Gelin ey aşıklar aşk meydanında


Döne döne zikredelim Allah'ı
Odlar yansın münkirlerin canında
Döne döne zikredelim Allah'ı
Yana yana zikredelim Allah'ı

. / .. 1 47
Ermek diler sukun-ı V'Uslat zevkine
Candan Hu diyelim Mevla şevkine
Allah Allah diye didar aşkına
Döne döne zikredelim Allah'ı
Yana yana zikredelim Allah'ı

Devredip biz bu cihana gelmişiz


Evliya babına bende olmuşuz
Delilin k. ur'an içinde bulmuşuz
Döne döne zikredelim Allah'ı
Yana yana zikredelim Allah'ı

Bizden evvel devreylemiş erenler


Cehd eyleyip bu erkanı kuranlar
Hakikatte pirin görmüş yarenler
Döne döne zikredelim Allah'ı
Yana yana zikredelim Allah'ı

Nuzuli der önce giden velimiz


Şir-i Huda'dır bu yolda ulumuz
Açıldı devran ile Hakk'a yolumuz
Döne döne zikredelim Allah'ı
Yana yana zikredelim Allah'ı

- 43 -

Behey kal ehli kardeş halden haberin var mı


İ lm-i ledünni söyleyen dilden haberin var mı

Rah-ı şeriat ayan sırr-ı hakikat nihan


Allah'a doğru varan yoldan haberin var mı

1 48 . / ..
İ blisle elbir edip emmare nefsin sana
Eylediği mekr ile alden haberin var mı

Bad-ı saba esince bfıyi dosta götürür


Seherlerde açılan gülden haberin var mı

Kamillerin tuttuğu tevhid telkini ile


Muhammed'e erişen elden haberin var mı

Evliyanın yüzünden aşıklara sunulan


Tac ile hırka asa şaldan haberin var mı

Kisveleri üstünde safi nurdan nakş olan


Belli Elif Mim ile Dal'dan haberin var mı

Bi-nişan lamekan şahını fehmetmedin


Bari Nuzuli edna kuldan haberin var mı

-44 -

Görün beni nC' devlete ergördü


Şeyhimin himmet-i ali nazarı
Ö lmüş gönülcüğüm nicC'dir gördü
Şeyhimin himmet-i ali nazarı

Gönlümü dirgörüp nefsim öldürdü


Nur-ı tevhid ile kalbim doldurdu
İ lm-i ledünniyi bana bildirdi
Şeyhimin himmet-i ali nazarı

• I •• 149
Nice azizlerden aldım ben nazar
İ lla Şeyh Abd ullah cümleden ekber
Cümle avayıkdan ettirdi güzer
Şeyhimin himmet-i ali nazarı

Nuzuli der sözüm abad eyledi


Hakk'a yakın edip dilşad eyledi
Hamd ülillah beni İ rşad eyledi
Şeyhimin himmet-i ali nazarı

- 45 - -i-
Biziariflere kattın
Şükür ya Rabbi ya Rabbi
Demadem aşka yar ettin
Şükür ya Rabbi ya Rabbi

A.vayıktan halas ettin


Bizi s e n abd-i has ettin
Dahi has ü l h avas ettin
Şükür ya Rabbi ya Rabbi

Bizi !Crman edip sürdün


Sürüp ademe er görd ün
Tarik-i müstakim verdin
Şükür ya Rabbi ya Rabbi

Habibin sülukuna girdik


Cemalin lutfuna erdik
Esma-yı zatını gördük
Şükür ya Rabbi ya Rabbi

1 50 . / ..
Nuzuliye kılıp ihsan
Her işin iyilik asan
Ona verdin kemal irfan
Şükür ya Rabbi ya Rabbi
- 46 -
Niyazi Mısri'nin gazeline tahmis

Aşk - ı sultan ile ruhum muktedalık eyledi


Cam - ı gülgun ile yarim hoş sakalık eyledi
Hubb - ı iman ile nurum pişuvalık eyledi
Serik - ı hadd ile sırr - ı aşinalık eyledi
Bunu bana himmet - i pir ile Halık eyledi

Gir tarika lutfedip ahde vefa eyle gönül


Mustafa'nın aşkına canın feda eyle gönül
Kadrini bu yolun terk - i siva eyle gönül
Merve - yi Hakk'ı sa'y edip kesb - i safa eyle gönül
Nur ı Ka'be hacc yolunda ruşinalık eyledi
-

Ser verip sır alacak bir yar - i sadık kalmadı


Mürşid - i kamillerin hod kimse kadrin bilmedi
Şimdi gör ki Hakk yoluna doğru bir can gelmedi
Aşk - ı Hakk'dan gayrı yare o vefalar olmadı
Her kime yar oldum ise bivefalık eyledi

Ziynet - i dünya hevesinde gezer nadan iken


Kesret - i ummana dalmış bir garip bigane iken
Anlamaz Hakk'ı mesani çar - ı pay - i hayvan iken
Zulmet - i imkan içinde zar - ı sergerdan iken
Çekti nur - ı Kibriya'ya rehnümalık eyledi
. / .. 151
Ey Nuzuli lutf - ı ihsan eyleyip o Kibriya
Aleme gönderdi bunda evliya vü enbiya
Her biri aşk ile halkı kıldı İrşad - ı bi - riya
Pir - i aşkın damenini koma elden Mısri'ya
O zata giden artık o sana atalık eyledi

- 47 - Tahmis
Doğdu kalbe aşkı yarin aklı bihoş eyledi
Dil yine bu aşk ile başı ebed hoş eyledi
Giderip zıll ü hayali mahvi nakış eyledi
Hamdülillah çok şükür Hakk aşkına duş eyledi
Cümle derd - i masivadan kalbimi boş eyledi

Zahir oldu kalbim içre sırr - ı envar - ı İ lah


Doğdu o şems - i hakikat gönlüme bedr oldu malı
Umduğum bar - i Huda'dan daima nur - ı siyah
Mustafa'nın cür'asından sırrıma o padişah
Sundu kudret desti ile canı sarhoş eyledi

Yine bir dem lutf ile çün eyledi güftar - ı dost


Can gözünün gözlüğünden kendi hep üstadı dost
Ta ki her yüzden tecelli eyledi her bari dost
Çünkü d ii ştü kalbimin mir'atına envar - ı dost
Mevc vurup derya gibi kalbim hemen cuş eyledi

Dost elinden aşk sedası can iline geleli


Gelip aşkın askeri gönlüm evine dolalı
Yüz sürüp had - i sabadan dost kokusun alalı
Ateş - i aşkın benim kalbimde mihman olalı
� l i lı ıı c t
- i derd Ü gamın can - ı aşkla nuş eyledi
1 52 . / ..
Ey Nuzuli bir seda duydu kulağım gel diye
Gir yürü bahr - i dile dürr - i maarif al diye
Pire teslim ol yeter vakt ile aslın bul diye
Bir nida erişti cana bir ile bir ol diye
Hakk'ın ilhamını muhayyer - i sırr ile hoş eyledi

- 48 -
Ey benim canım Ahmed Efendi
Ruh - ı revanım Ahmed Efendi

Muhabbet kanı yitirdin onu


Neyledin seni Ahmed Efendi

Sen seni nettin böyle unuttun


Yakında gittin Ahmed Efendi

Ezelden adet piri ziyaret


Eylemek sünnet Ahmed Efendi

Bilmem noldun vahdet mi buldun


Görünmez oldun Ahmed Efendi

Nic'oldu halin kıy! ile kalin


Bilsen kemalin Ahmed Efendi

Evvelki zevkin kandedir şevkin


Kesildi aşkın Ahmed Efendi

Bir özge nazar buldunsa eğer


Ver bize haber Ahmed Efendi

• I •• 1 53
Biz de varalım ona erelim
Sırrın görelim Ahmed Efendi

Yoksa bu böyle olur mu öyle


•Gel insaf eyle Ahmed Efendi

Erenler sözü gerçektir kuzu


Severiz sizi Ahmed Efendi

Ya niçin sen de olmadın bende


Kaldın yabanda Ahmed Efendi

Çünkü gelmezsin kadri bilmezsin


Derviş 'olmazsın Ahmed Efendi

Bari bir mektup göndersen ne hub


Olurdu mergub Ahmed Efendi

Dilerim nagah olasın agah


Gelesin hergah Ahmed Efendi

N uzuli dilşad hatırı abad


Oldu ya bir bad Ahmed Efendi

- 49 -
Gündüzünü fazıl bilip hoş salihim sandın ahi
Akaribe mağlup olup nefs atına bindin ahi

Hırs ile dünyayı verip ucb ile gündüzün görüp


Tahsilin yellere verip şu iblise döndün ahi

1 54 . / ..
Zikretmeye ar eyledin gönlün evin tar eyledin
Tevhidi inkar eyledin kibr oduna yandın ahi

Matlubun a'lada iken maksudun Aksa'da iken


Mertebem ulyada iken çok esfele indin ahi

Dünyanın cirkine dalıp isyan deryasında kalıp


Kuzgunlayın zağın alıp her cifeye kondun ahi

Görmedin aşkın nehrini bilmedin lutf u kahrını


İ şbu dünyanın zehrini sen de içip kandın ahi

Nuzuli der bir veliden telkin alıp ezeliden


Çekmedin el şüpheliden gördüğüne sundun ahi
- 50 -

Bilir var mı Hakk yolu kandedir dost ili


Söylese can bülbülü kandedir dost ili

Nusret eylese çalap kılsam deruni talep


Bulabilmem mi acep kandedir dost ili

Gelin beri aşıklar bağrı oda yanıklar


Verin nişan sadıklar kandedir dost ili

Her kimi ki görürüm canan ilin sorarım


Müştakımı ararım kandedir dost ili

Nuzuli'ye gelse bir er kılsa lutf ile nazar


Verse bir safi haber kandedir dost ili

1 55
- 51 -
Ey dil bil ki Hakk yolu sendedir dost ili
Dedi bu can bülbülü sendedir dost ili

Duydu tarikat eri bildi hakikat piri


Şeyhim verdi haberi sendedir dost ili

İ şit ey dertli aşık ciğeri oda yanık


Şüphesiz bülbülü bayık sendedir dost ili

Her gördüğüne akma canını oda yakma


Ey gönül taşra bakma sendedir dost ili

Ten içinde gizli can can içinde o canan


Ey Nuzuli bigüman sendedir dost ili
- 52 -
Zahide gel aşka uy ehl-i kemal etsin sem
Pir-i aşka teslim ol vasl-ı visal etsin seni

Gece gündüz ah ü e(�an eyle gel bülbül gibi


Bağ-ı irfanda Huda şirin makal etsin seni

Çıkarıp şöhret libasın giy fenafillah donun


Gizleyip halk içre o gayb-ı rical etsin seni

Başı yere alıp demadem alçağa eyle nazar


Hakk Teala aleme ay ü gün misal etsin seni

Ar u namusu bırak gir bu fena meydanına


Gam u gussa komayıp Hakk bimelal etsin seni
156 . / ..
Zikr-i Mevla ile üns tut fariğ ol arada kim
Gayr-ı Hakk'dan techid ile infisal etsin seni

Gel N uzuli'nin elinden tevbekar ol sıdk ile


Kal u kıylden geçirip o ayn-ı hal etsin senı
- 53 -
Hani o can isteyen gelsin beri
Cana canan isteyen gelsin beri

Taklidi koysun hakikatle bugün


Din ü iman isteyen gelsin beri

Halvetilere uyan Hakk'a gider


Doğru ka'ban isteyen gelsin beri

İ zn - i Hakk'la evliyanın kurduğu


Ayin - i erkan isteyen gelsin beri

Tıp kitabıdır Nuzuli rayigan


Derde derman isteyen gelsin beri

- 54 -
Beni dosta eriştirdi bihamdillah seher zikri
Ariflere karıştırdı bihamdillah seher zikri

Ö lmüş gönlümü dirgördü vahdet ilinde durdurdu


Şimdi vuslata ergördü bihamdillah seher zikri

Kalbimin kesreti gitti bir olup birliğe yetti


Vücudum mahv-i gark etti bihamdillah seher zikri

... / ... 157


Cümle hicabı geçirdi canan iline uçurdu
Vuslat şarabın içirdi bihamdillah seher zikri

Ene'l-Hakk sedası geldi akl-ı bilim yavi kıldı


Nuzuli'ye imam oldu bihamdillah seher zikri
- 55 -
Kim umarsa o Huda'dan rahmeti
Hem :Vl uhammcd Mustafa şefkati

Katibine bir dua ede bu dem


Ta ki bula onda dar-ı izzeti

O duada müntehi beyti ile


Ona hem dahi musahhah ümmeti

Bu duada bulunup amin diyen


Bula cennette her makam-ı rifati

Zira hoş manzumu mahbubi nüshadır


Liki katipler sakim etmiş kat'i

Değme yerde yok sahih nüshası


Okuyan ondan bilmez sıhhati

O sebepten tashih ettim lafzını


Vezne koyup eyledim çok dikkati

Eyle nice uş sekametten halas


Onca çektim der N uzuli zahmeti

1 58 . / ..
O garibi de duada yad eden
Kullara ihsan ede H akk cenneti
- 56 -
Allah ferda - yı ahad aşkından ayırma bizi
Kullarına eyle meded şükründen ayırma bizi

Kulun işi sehv ü hata şeyhin işi afv Ü ata


Lutfeyle ey bar - i Huda zevkinden ayırma bizi

Bir ilayı kemter Ü kemine dergahına geldik yine


Pirimiz hürmetine kurbundan ayırma bizi

Rahmeyle gel biz düşküne hep aklı gitmiş şaşkına


Habibin Ahmet aşkına vaslından ayırma bizi

Gitsin bizden gayr - ı sevi pak olsun kalbimiz evi


Ey Kadir Ü Hayy - Ü kavi h ubbundan ayırma bizi

Sevdik seni yaran ile girdik yola piran ile


Döne döne devran ile zikrinden ayırma bizi

N uzuli der ya Gani istemeyiz şunu bunu


Bize seni gerek seni kendinden ayırma bizi

- 57 -
Vahdet içre aşk-ı Hakk'a yar olan anlar bizi
Kesret içre subha dek bidar olan anlar bizi

Dembedem sırr-ı Ene'l-Hakk çağırıp Mansurveş


Asılıp dost zülfü.ne berdar olan anlar bizi
. / .. 1 59
Kılmayan fani avayıktan güzer insan değil
Terk edip dü-alemi deyyar olan anlar biizi

Dünya uhra sevgisinden kalmadı 'bizde eser


Bu fenada yok olup ·hem var olan anlar bizi

Biz şu uşşakız cihanda adımız divanedir


Ad ile sandan geçip bi-ar olan anlar bizi

Kahrı lutfu yanımızda birdürür dostun şaha


Masivadan kurtulup hünkar olan anlar 'bizi

Zahida şu zühd ü taklidin hicab olmuş sana


Can gözün açıp ulü'l-ebsar olan anlar bizi

Aşıkın her biri kelamı dürr-i yektadır bilin


Bu cihanda sanmanız küffar olan anlar bizi

Geçmeyen havf ü recadan bizleri fehmeylemez


Aşk ile dü-aleme serdar olan olan anlar bizi

Ey N uzuli zerremiz o kane verdik biz bugün


Zerre bilmez cümleten envar olan anlar bizi

Zühd u taklitten geçip tevhid-i zata erenler


Scyyida şu talib-i dildar olan olan anlar bizi

1 60
- 58 - - K -
Ey gönül gel derviş ol dervişlere merdane bak
Dilleı-inden dökülen şu dür ile meırcana bak
Sureti ko surete bakma içeri gel cana bak
Aç gözün canın uyar insanı gör insana bak

Dervişin evveli ve ahiri sanma ola matlubu


Dervişin dünya ve ukba sanma ola matlubu
Dervişin cennet ve Tuba sanma ola matlubu
Onların maksudu Hak'dır Hak'kı görür hakka.ne bak

Onları bul onlar ile ol gör her ruz u şeb


Onlara var gör ne ihsan eylemiş ferd-i Rab
Teslim eyle canını hem varını onlara hep
Renklerine boyanıp onlardaki sultana bak

Dervişi sen yerde gökte arayıp çekme teab


Dervişi sen şarkta garpta arayıp çekme teab
Dervişi sen hiç cihanda arayıp çekme teab
Sidre'den geç arş-ı Hak'da, la şerik-i Rahman'a bak

Dervişi keşf Ü keramet hanesinde arama


Dervişi şekl Ü kıyafet hanesinde arama
Dervişi şöhret ve afet hanesinde arama
Derviş onlardan beridir dervişe şahane bak

Ver d iyar-ı dervişlik iste dervişe döndür yüzün


DcıTiş olmak ister isen dervişe uydur sözün
Ey ;'\; u z u l i dervişe uy dervişe bağla özün
Avıı-ı Hak bil onları da var yüzü canana bak

161
- 59 -
Ey diriga neyleyim nideyim
Olmadı cihanda bir yar - i sadık
Yoluna canımı kurban edeyim
Can verip can alır kani bir aşık

Söz söy l esem hiç bilir yok sözümü


Söz bilmeyen nice anlar özümü
Onun çün faş edemen ben razımı
Mest olan halini bilir mi ayık

Ana ve kardeşim ana ve hısım


Anladım cümlesi hep bana hasım
Onlardan kesilmek hod olur eim
Yüz çevirmek değil şer'e muvafık

Ama hakikatte bunlar isyandır


Oğula kız dersen cümle düşmandır
Onlara meyi eden sonra pişmandır
Avret - i adüv olduğu belli bayık

İ blisi hannası bildim kelmahı


Nefsime ettirmek ister günahı
Bunca d ü ş m a n içinde ben İ lah
Nice amel kılanı dergaha layık

Halime bir nazar eyle ey Settar


Bunca adüv elinde kaldım naçar
Her birinin bir türlü sevdası var
Değil halleri halime mutabık
1 62 . / ..
Terk ettim cümlesin çektim elimi
Sana döndüm yönüm gördüm yolumu
İ hsan eyle bana kalb - i selimi
Odur hazretine varmağa azık

Zarı zahire eseri yok bende


Hemen senin muhabbetin var canda
Derdimin ilacı sendedir sende
Yoktur senden ahir tabib - i Hazık

N uzuli 'yim İ lahi yüzü kara


Cihanda kalmışım şöyle avare
Meded - i fazlınla eyle bir çare
Nitekim eyledik pirane sabık

- 60 -

Gönüller tahtının hünkarıdır aşk


Bu hasta canımın tımarıdır aşk

Aşıkları maşuk için coşdurup


Muhabbet deminin asarıdır aşk

Seherlerde dertli şakıtan


Biçare bülbülün gülzarıdır aşk

İ brahim Ethem'i tahtından indiren


Şirin ile Ferhad'ın karıdır aşk

Pervaneyi şeme karşı döndüren


Mansur'a Ene'l-Hakkın darıdır aşk

. / .. 1 63
Yusuf diye gözsüz olan Züleyha
Leyla-yı Mecnun'un bimarıdır aşk

Zahir postun Nesiminin yüzdüren


Şems-i Tcbrizi'nin güftarıdır aşk

Yolunda uşşaka can u baş veren


Kan baha dostunun dizarıdır aşk

Evliya enbiya aşkın hendesi


Nuzuli'ye dost bergüzarıdır aşk

- 61 - - L-

Oldu çün sırrın bana ey pür hassal


Ettesile yettasilu ittisal

Eyledi aşk - ı hakikiye mecaz


Entekilc yentakilu intikal

Çünkü sana pir yüzünden eyledim


Emtesile yemtasilü imtisal

Hizmetinden gayrı bende kalmadır


Eştagile yeştagilu iştigal

Anladım pay - i gubann aynime


Ektehile yektahilü iktihal

Ta'n edip aşıklara ben olmazam


İ 'tezile ya'tazilü i'tizal

1 64 • ı ..
Hüsnünü gören ede mi acaba
Ehtemile yahtemilu ihtimal

Ruz - u şeb eyler Nuzuli tapına


İ btehile yebtahilu ibtihal

Eylesen lutfunla ne var ruyine


İ nkelile yankelilü inkilal

- 62 -
Zahida gaç her hevadan dil verip üstade gel
Zakir ömr - i azizi verme yeter bade gel

Gece gündüz sıdk ile Hakk yoluna sa'y et müdam


Bulasın genchane - yi ma'muru ko bir bade gel

Geç bu taklitten yürü cehd eyleyip tahkike er


Hizmet - i can Ü gönülden mürşide irşade gel

Ko bu fena meskenin viran murdar hanedir


Mester - i ahde durma her dem menzil - i abade gel

Ey Nuzuli masiva sevdasına verme gönül


Çek elini al - i fenadan fariğ ol arade gel

1 65
- 63 -

Zuhuri'nin gazeline tahmis

Sofiya hep varlığın terk eyleyip merdane gel


Bab - ı aşkdan bir sebak al mekteb - i irfane gel
Oku gör ders - i hakiki kamil insane gel
Zahida geç bu fenadan ma'na - yı Rahman'a gel
Zakir ol zikret Hakk'ı bu h ücceti bürhane gel

Bir kamil destini tut odur sana delil


Cehl - i zulmet şerbetiyle canını kılma alil
Devlet - i dünya meta'ıdır beyim şey - i kalil
Zayi etme ömrünü dost yoluna eyle sebil
Bulasın genci hane - yi mamuru ko virane gel

Git erenler selkine lutfu değiş sen kahrına


Hal ile hoş yüz süresin o nübüvvet mührüne
Evliyanın nutkuna uy düşme mülhid sahrına
Geç ikilik perdesinde gir bu birlik şehrine
Seyredip sırlar duyasın mürşid - i merdane gel

Mürşid - i kamil yüzünden seyfe kurdetler takın


Nefs - i şeytan askerinin üstüne eyle akın
Ehi - i inkar ile dostum olma hemdem ki sakın
La'yı ko illa'dan okutur sana ayne'l - yakın
O Muhammed Mustafa vechindeki seyrane gel

1 66 . / ..
Zahidin taklid ile takvasına verme gönül
Sofinin ucb ile heva - yi hasına verme gönül
Sen Nuzuli dü - cihan kavgasına verme gönül
Ey Zuhuri gayrının sevdasına verme gönül
Çek elini al - i fenadan şevk ile devrane gel

- 64 -
Eya şahım bu baş sana mükebbil
Mükebbildir mükebbildir mükebbil

Senin hubbunla halim mübeddil


Mübeddildir mübeddildir mübeddil

Senin hubbub bilmeyen mugaffil


Mugaffildir mugaffildir mugaffil

Seni sevmeyenin işi muattal


Muattaldır muattaldır muattal

Senin derdin sevenlere müekkil


Müekkildir müekkildir müekkil

Seni sevmek seni görmek muvassıl


Muvassıldır muvassıldır muvassıl

Seni seven sana eren müşekkil


Müşekkildir müşekkildir müşekkil

Senin ilmin dü - alemde mürettil


Mürettildir mürettildir mürettil

• I •• 1 67
Cemalini gören kamil mükemmel
Mükemmeldir mükemmeldir mükemmel

Nice aşıkların bunda müeccel


Mükemmeldir müecceldir müeccel

Kemalin cümleden efdal mufaddal


Mufaddaldır mufaddaldır mufaddal

Senin çeşmini görmüşüm mükehhil


Mükehhildir mükehhildir mükehhil

Senin vasfın demek bana muhassıl


M uhassıldır muhassıldır muhassıl

Senin aşkın Nuzuli'ye müselsil


Müselsildir müselsildir müselsil

- 65 -
Sırrı sakın faş eyleme herkes sana mahrem değil
Zehri sakın nuş eyleme İ çme bu camı cam değil

Aşıkların humhanesi yanındadır peymanesi


Zahidlcrin efsanesi Can derdine merhem değil

Suretin görüp insanın verme özün sakla canın


Si'retin bil zira sen her gördüğün Adem değil

Söyleme sakın. vardığın a'la makama erdiğin


Varıp scnın o gördüğün halk bildiği alem değil

1 68 . / ..
Bi-ihtiyar söylese bir sözü Nuzuli binde bir
Bazı rumuzdan bazı sırr zahir olursa gam değil

- 66 -

Niyazi Mısri'nin gazeline tahmis

Sıdk ile aşık olandan vasi - ı yar eksik değil


Dembedem maşuk elinden bergüzar eksik değil
Haydar'a mahrem olandan Zülfikar eksik değil
Aşina - yı Hakk olandan ah ü zar eksik değil
Keşti içre her demadem ruzigar eksik değil

Aşıka maşuku isti'na ile açtıkça raz


Sırr ile can kulağına erişir türlü avaz
Taze güller açılır şanına olur baharı yaz
O cemal - i mutlak'ın aşkında vurdukça niyaz
O kadar naz arttırır bir gülizar eksik değil

Canı bir dem dost ile vuslat bulursa aşıkın


Gönlüne gelmez keder zahmet kılarsa aşıkın
İ zzet ile her yanın devlet olursa aşıkın
Yeri cennet baktığı didar olursa aşıkın
Vech - i nurundan onu yakmağa nar eksik değil

Gerçi ki dünyada aşıka mezellet verilir


Vuslat illerinde ama zevk Ü işret sürülür
Dost ile kılıp sefalar türlü bezme erilir
Bu nişan - ı aşıkın rahat olur gam derilir
Hayretandır hayreti leyi Ü nehar eksik değil

. / .. 1 69
Ey Nuzuli hal - i aşkı anladınsa bi't - tamam
Aşıkın hali bilinmez nutku olmaz ihtitam
Dilerim aşkında ayırmaya uşşak - ı Hüda'm
Şem - i aşka Mısri'y yandır özün yok ol müdam
Aşıka her yokluğun üstünde var eksik değil

- 67 -
Selami'nin gazeline tahmis
Hakk Cemali şem'inin pervanesidir bu gönül
Dost visali aşkının divanesidir bu gönül
Sırr - ı vahdet camının mestanesidir bu gönül
Şerbet - i Bezm - i Elest peymanesidir bu gönül
Şah - ı aşkın hanesi meyhanesidir bu gönül

Fahr - i alem Mustafa hakkında Beytullah dedi


O dilin takvim içinde yani insandır adı
Alem - i ervah ilinde kurb - ı izzette idi
Çün onu nisyan - ı hikmet bahri kudrette kodu
Nur - ı zatı asdıkadır danesidir bu gönül

Gelmeyen meydan - ı aşka bir maarif bulmadı


Bilmeyen esrar - ı aşkı Hakk'a arif olmadı
Dalmayan ebhar - ı sırra dürr Ü gevher almadı
Ölmeyen pervaneveş " Enestü" sırrın bilmedi
La - cerem o nara bir gün yanesidir bu gönül

Mürşide teslim olup ben yine aslım söyledim


O maarif güllerini dost bağında yayladım
Pir yüzünden bahr - i aşkı hamdülillah boyladım
Vahdet - i kesrette buldum varlığı mahveyledim
İ lm - i zevk meydanının merdanesidir bu gönül

1 70 . / ..
Günagün ey Nuzuli görene ibret gösterir
Arifine kesret içre ayn - ı vahdet gösterir
Ders verir Lokman'a gahi ilm - i hikmet gösterir
Ey Selami günde yüzbin türlü sanat gösterir
Padişahın bir ulu karhanesidir bu gönül

- 68 - - M -

Niyazi Mısri'ye tanzir

Doğdu ol sadr - ı risalet bastı ferş üzre kadem


Zahir oldu mucizatı gördüler cümle o dem
Ü mmeti ah ümmeti diye çağırıp dembedem
Saldı o nur - ı nübüvvet pertevin fevka'l - ümem

Çalınıp tabi ü beşaret geldi şah - ı enbiya


Kafirin berbad olup yıkıldı diri külliya
Çar - ı yar ha - safa baş eğdi uydu evliya
Gulgule doldu cihana, kondu o sahih - i ilim

Nur - ı vechinden alındı encüm Ü şems ü kamer


lzz - i kudretten olundu nuh felek ona mu'mer
Davet - i mi - rac kılındı verdi o Hakk'dan haber
Bahr ilminden bilindi hikmet - i levh - i kalem

Merhaba ya Mustafa ey nur - i ayn - ı asfiya


Merhaba ya mücteba ey Ahmed - i sahih - i liva
M erhaba ya murtaza Mahmud u Muhammed ha - safa
Merhaba ya sahibe'l - mi'rac fi taci'l azim

. / .. 171
Gelmeseydin aleme sen halk olunmazdı cihan
Arş ü kürsi n u h felek ins ü melek kevn ü mekan
Malik - i Rıdvan - ı Cennet hem dahi huri cinan
Dostluğuna yaratıldı ey Nehiy - yi Muhterem

Biz günahkar ümmete sen şahı irsal eyleyip


Rahmet - i hun ile alemi halk etti hep toylayıp
Cümle mahluk arasında kendi medhin söyleyip
Hamdülillah sana ümmet eylemiş o zi - kerem

Ya Resulallah şefaat kıl Niyazi mücrime


Ola ki kurbunda bula meskeni ol yok deme
Merhamet kıl hem şefi ol bu Nuzuli mübreme
O zaman ki baş açık yalın ayak kan ağlayanı

- 69 -

Hikmet ile seni yoktan var eden


Hakk'ı niçin birlemezsin sevdiğim
Bir katre meniden insan yaratan
Hakk'ı niçin zikretmezsin sevdiğim

Alem-i ervahtan canı indiren


Alem-i cismane bunda konduran
Vücudunu halden hale döndüren
Hakk'ı niçin birlemezsin sevdiğim

Behey canım delil sorarsan bana


Cevabım Kur'an'dan vereyim sana
Zikret zikredeyim dedi o sana
Hakk'ı niçin zikretmezsin sevdiğim

1 72 . / ..
Aşksızlara hayvan adın taktılar
Ö nüne san kalbur saman döktüler
Ne oldun dilin ensenden mi çektiler
Hakk'ı niçin birlemezsin sevdiğim

Yoksa canın cesedinden gıttı mı


Yahud İ blis fırsat bulup tuttu mu
Nuzuli der acep ödün sıttı mı
Hakk'ı niçin zikretmezsin sevdiğim

- 70 -

Alim kim diye sorarsan bana


Ledünni ilmini bilendir alim
Hakikatle cevap vereyim sana
İ lmüllah bahrine dalandır alim

O mürşid ile elbir eyleyip


İ lm-i hakikati tefsir eyleyip
Gavvaslık sanatın tedbir eyleyip
Maarif dürrünü alandır alim

Alıp pes mürşid-i kamil elini


Öğrenip hal ile didar yolunu
Galletten uyarıp can Ü dilini
Kalp gözü perdesin silendir alim

Maye'li tevhidi pirden aluban


Marifetin göllerine daluban
Yakınlık ilmine nail oluban
Men Arefe zevkini bulandır alim

. / .. 1 73
Geçip tevhid ile çün - ü çıradan
Ağmaz ayn edip cümle hevadan
Kalbini pak edip hubb-i sivadan
Rü'yet-i Hakk ile dolandır alim

Aşkullah'a değişip taht ile taç


Okuyup yazmaya olmayıp muhtaç
Pir yüzünden kılıp ruhani mi'raç
O Hazrete vasıl olandır alim

Nuzuli der arş-i kürsi geçip de


Pervaz vurup dost iline uçup da
Cezbe ile sırr nikabın açıp da
Hak cemalin görüp gülendir alim

- 71 -
Ey aşık-ı Hakk gel Hu diyelim
Aşk ile mutlak gel Hu diyelim

Geceler kaim gündüz ol saim


Şevk ile daim gel Hu d i y e l i m

Zikr ile bir dem o l a giir lıcmdem

Zevk i l r h e r dem gel Hu d iy el i m

fa n i d ü n yadan e l y u y u p o n d a n

Dcrı i l e candan g e l H u d i y el i m

N ıı z u l i p n ı ın t cv l ı i dd i r l ı rn i ın

Ocvr i le c;ı ı ı ı ın g e l H u d i v c l i ın

1 74
- 72 -
Beni bilir misin zahid ben kimim
Emanet sahibi kenz - i müphemim

"Velekad kerremna" dendi şanımda


Cümle melaikten dahi ekremim

Tarik - i Halveti ehliyim şimdi


Mezheb - i Nu'man'da İ mam - ı Azam'ın

Hazırım içen gelsin ab - ı hayatı


Mürde canı dirgören hüma - yı demim

Gerçi zuhur ettim ahir zamanda


Hakikatte lakin sırr - ı akdemim

Ulum - ı nuktaya arif olalı


Ben Ali sırrına her dem mahremim

Makam - ı aczide sorarsan halim


Kemter Nuzuli'yim kemlerden kemim
- 73 -
Dar - ı bekadan gelmişim fani diyarı neylerim
Ben dosta rn ü � tak o l m u ş u m namus Ü arı neylerim

Ben dost d i nd e n aş k meyin içtim bugün hayretteyim


Dos t k o k u s u ı ı d u ysa canım misk - i tatarı neylerim

İ sa gilıi a ğd ı m göğe Musa gi bi çıktım dağa


<,: ü n Lcntcrani'den hitap geldi ben bu zarı neylerim
. / .. 1 75
Halil gibi dost Nemrud'a gönderip hem Halidi oda
Ateşi gülzar eyledi od - i gülzarı neylerim

Eyyub gibi sabreyledim Yakup gibi çok ağladım


Can Yusufu buldum şükür ben gayrı yarı neylerim

Cerciş gibi dost aşkına terkeyledim canı yine


Hakk yoluna hare olmayan sim Ü dinarı neylerim

Nuzuli'yim dost olmuşum vuslat bulup mest olmuşum


Nuş eyleyim sunsa eğer zehr - i marı neylerim

- 74 -

Hamdülillah şükür gördük cemalin


Gönlümüzden gitti gamlar azizim
Hakikatte gördük bildik kemalin
Bilmeyeni ko etsin zemler azizim

Zahirde olursa eğer zilletin


Batında çok olur gayet izzetin
Sadıklar bilirler senin kıymetin
Gam değil bilmezse kemler azizim

İ zzeti çok Hak katında zelilin


Evliya en biya oldu delilin
Bir lutfuna mazhar düşen alllin
Erişir derdine emler azizim

1 76 . / ..
Aşık olan belli olur sözünden
Muhabbet kelamı gelir özünden
Hasretine doyamayıp gözünden
Gece gündüz döker nemler azizim

Nuzuli'nin sermayesi elinde


Yoktur, illa Hak zikri var dilinde
Himmet eyle bu erenler yolunda
Aşk ile sürelim demler azızım
- 75 -
Aşka yoldaş olduğum çün mürşid - i can bulmuşum
Aşk ile faş olduğum çün vasi - ı canan -olmuşum

Kal Ü kıylin perdesinden kurtulup tevhid ile


Pir - i kamil hizmetinde ilm Ü irfan bulmuşum

Ehi - i taklid ile hemdem olmazam alemde ben


Hamdülillah Hak yolunda kamil insan bulmuşum

Zühd Ü takva dersi fetva cengine dil vermezem


Cümle ilmin zübdesi ben zerrede kan bulmuşum

Sem'ime girmez benim başsız dere çağlantısı


Haddi yok payam yok derya vü umman bulmuşam

Kalplerin emrazına lokman olursam tanmıdır


Tcvhd ile pir yüzünden derde derman bulmuşam

Gel benimle kıl refakat doğru istersen tarik


Hazır olmuş dosta gider o kervanı bulmuşam
. / .. 1 77
Ha dedim nahak demem vallahi Hak'dan dönmezem
Mustafa'dan Murtaza'dan ayin - i erkan bulmuşam

Der Nuzuli ilm - i gavvaslıkta üstadım bugün


Boylayıp ahbar - ı aşkı dürr ü mercan bulmuşum
- 76 - - N -
İ lahi kadir - i hascn günahım hadd - i payan
Eya Sultan ya Mennan meğer senden ola ihsan
Ki sensin Rahim ü Rahman senindir af ile gufran
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi ben aceb ne varım bu kesret bahrine daldım


Esir - i kayd - ıbend oldum ki bildim yolda yanıldım
Ciğerim gam ile deldim dönerek kapına geldim
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi eyle bir çare ön ile bende bu yare


Ki kaldım şöyle biçare zebun eyleme ağyare
Ulaştır vasi - ı dildare eriştir nur - ı envare
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi hale haldaşım ki yoktur yola yoldaşım


Ki senden gayrı sırdaşım cihanda kalmadı işim
Bu yolda bıraktı eşim adüv hep kavın - kardeşim
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi bende taat yok sana layık ibadet yok


Ki fazlına inayet yok bana bunda hiç rahat yok
Çü varmağa liyakat yok ki sabr etmeye takat yok
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan
1 78 . / ..
İ lahi ben kulun hali nice olur böyle ahvali
Eğer gelmezse bir veli sana ermezse pir eli
Delil olmazsa bir ulu garibim bilmezem yolu
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi namımı yakma adım asilere takma


Yüzüm karasına bakma hucbumun ka'rına sokma
Beni sen anda bırakma ki firkat nanna yakma
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi hoş idi halim ezel - i lahutta iken ilim


Sana alim dedi dilim cehalet kapladı yolum
Yakamı aldı bir zalim nice olur hal ü ahvalim
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

İ lahi sen n e m i gördün beni reddeyleyip sürdün


Sürüp ademe ergördün Nuzuli adını verdin
Yürekte artırıp derdin ki hasret oduna vurdun
Meded kıl derdime derman inayet eyle ey Subhan

. 77 .
Be yarenler neyleyim nideyim
Yine Elmalı'yı özledi bu can
Mevlam yol verirse yine gideyim
Cennet - i alaya benzer o mekan

Akar suyu kevser şarabı gibi


Kokusu var cennet turabı gibi
Ü mmi Sinan gibi Vehhabi gibi
Ne azizler zuhur etti bir zaman

. / .. l i9
Kişi varıp o diyarda kalacak
Kamu dertlerine derman bulacak
Vehbi efendi demiş yaz olacak
Elmalı güya ki cennettedir hemen

Bizim diyarımız kande o kande


Biricik varıp görürmüydü sende
İ lla bir azize duş olduk onda
Vasf - ı medhinde acizdir bu zeban

N uzuli bendesidir o sultanın


Şimdi kamilidir devr Ü zamanın
Mahlası hakiki ismidir onun
Şeyh Süleyman bin Şeyh ümmi Sinan'ın

- 78 -

Batın ili ehlinin hali yamandır yaman


Gizli değil gözlüye günden ayandır ayan

Şimdi canım onların o ulu sultanların


Meskenini sorarsan darü'l emandır eman

Dostum onlar bilinmez değme pirde bulunmaz


Sanma sakın onları İ bn - i falandır falan

Onlar verir serlerin söylemezler sırların


Sırrını faş eyleyen ahdi sayandır sayan

Onlar ile buluşan onlar ile bilişen


Dost yoluna ser verip cana kıyandır kıyan

1 80 . / ..
Onları bu halk görür bilmez arayıp yurur
Yine anlayan bilen pire uyandır uyan

Onların verdikleri görüp gösterdikleri


Kimseye faş olunmaz gizli nihandır nihan

Onların efalleri dursun gizli halleri


Lakin erenler kimdir Hakk'ı bulandır bulan

Ey Nuzuli sen de bul buldun ise fariğ ol


Çek başını hırkaya ahir zamandır zaman

- 79 -

'
Tevhid meclisine gelen kardeşler
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden
Hakk zatına müştak olan sırdaşlar
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden

Hu diyenin gözü gönlü açıla


Kalbi hanesine nurlar saçıla
Ola ki suçlarımızdan geçile
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden

Hu ile erdi vasla erenler


Hu ile gördü Hakk zatını görenler
Gaflet ile demeyelim yarenler
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden

. / .. 181
Cennet bağlarına girmek dilersen
Türlü nimetlere ermek dilersen
Hakk'ın cemalini görmek dilersen
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden

Nuzuli der can ü serden geçelim


Aşk meyinden dolu dolu içelim
Hu diyelim Hakk'dan yana uçalım
Gelin Hu diyelim can Ü gönülden
- 80 -
Ah g-itti rahatım aşkın elinden
TükC'ndi takatım aşkın elinden

Kandil misali ley i Ü nehar


Fig-andır adetim aşkın elinden

Derunumda varlık kalmadı şimdi


Yokluktan taatim aşkm elinden

Nişaıı ım dost ile bi-nişan oldu


Giirüıımez ayetim aşkın elinden

Hüda'ya yalvararak her dC'm nideyim


Geçmedi hacetim aşkm elinden

Gelir müşteriler alır cevahir


Budur alım astım aşkın elinden

Nuzuli der ezel bezminde Hakk'dan


Sunuldu kısmetin aşkın elinden
1 82
- 81 -
Yine bir derde duş oldum
Aşkın elinden aşkın elinden
Aklım gidip bihoş oldum
Aşkın elinden elinden

Mürg-i dilim avaredir


Ciğerim pare paredir
Yüreciğim pür yaredir
Aşkın elinden elinden

Seherde kalkıp ağlarım


Sular gibi çağlarım
Derd ile bağrım dağlarım
Aşkın elinden elinden

Firkat ateşine yandım


Leyla vü Mecnun'a döndüm
Tatlı canımdan usandım
Aşkııı elinden elinden

Sarardı gül benzim soldu


Gören der bugün noldu
;\; uzuli biçare kaldı
A!?kın elinden elinden

- 82 -

Vaiza gel eyleme uşşakı devrandan men


Enbiyadan evliyadan gelen erkandan men

. / .. 1 83
Bir kuru lafz - ı nizadır ettiğin dava senın
Bi - delil aşık olur mu fikr - i Yezdan'dan men

Dönmez ikrarından aşık can verir canan için


Ey acib mümkün mü kılmak canı canandan men

Var mı ey ahmak delilin nam - ı Kuran'dan kamu


Sadır oldu mu acib o Şah - ı Sultan'dan men

Şüphesiz küffara baş oldu Ebu Cehl'e şerik


Ey Nuzuli kim kılarsa zikr - i Subhan'dan men
- 83 -
İ lahi hazretinden hacetim budur hemen
Bakma yüzüm karasına minnetim budur hemen

O habibin hürmetiyçün kıl duamı müstecab


Kul olan dost eşiğinde himmetim budur hemen

Aldı gaflet beni kesret bahrine garketti bugün


Vahdctinden ayrı düştüm hasretim budur hemen

Fazlına bel bağladım girdim yola ey padişah


Vuslatın ile müyesser rağbctim budur hemen

Gayrıdan pak eyleyip kalbim evin ya Rab yine


Masivadan hali kıldın halvetim budur hemen

Varlığım mahvoldu gitti bende benlik kalmadı


Hamdülillah aşka düştüm devletim budur hemen

ı'84 . / ..
Her kula bir türlü lutfun ettin bana aşkın refik
Der Nuzuli talihimde kısmetim budur hemen
- 84 -

Aşka hemrah olduğunca bulduğum Hu'dur hemen


Bahr - i aşka daldığımca bulduğum H u'dur hemen

Dürr Ü gevherdir meta'ım bahr - i zat - ı gavvasım


Girdiğim derya - yı vahdet daldığım Hu'dur hemen

Alem - i ervah ilinden emr ile cevlan ;dip


Alem - i cismane olup geldiğim Hu'dur hemen

Aklım aldı beni mecnun eyledi Bezm - i Elest


Gayrı bilmem Hu derim Hu bildiğim H u 'dur hemen

Seb'ayı seyretmeyen zahid ne bilsin tevhidi


Hal - i istiğrakte bilmez nolduğum Hu'dur hemen

İ steyen vicdanımın zevkin bugün gelsin beri


Mahv - i sarrafda Hu Hu olduğum Hu'dur hemen

Der Nuzuli o hüviyyet bahrine gark olmuşum


Erdiğim Hu gördüğüm Hu kaldığım H u 'dur hemen
- 85 -

D u rmaz kılarsın gulgule


Bülbül kimdend i r fery adın
Vermek d i lersin can ı gül e
Bülbül k imd e n di r feryadın

. / .. 1 85
E(�an edersin ruz Ü şeb
Feryadına ne oldu seveb
Ahvalini bilsemmi acep
Bülbül kimdendir feryadın

Her kaçan görsen gülzarı


Kılarsın ah ile zarı
Derdin nedir söyle hari
Bülbül kimdendir feryadın

Sen gülistana gelir�n


Zar ile aklım alırsın
Türlü nev'alar kılarsın
Bülbül kimdendir feryadın

Kıldıkça nale her seher


Aşkın kılar cana eser
Gel N uzuli'ye ver haber
Bülbül kimdendir feryadın

- 86 -
İ steyen hanın terk eder canın
Bulsa cananın saklar imanın

Bülbül avare old u biçare


Erdi gülzare kesmez e(�anın

Piri kim buldu, işi doğruldu


Dost ile kıldı gizli seyranın

1 86 • I ••
Gider bir ulu, gelir bir veli
Erenler hali, komaz meydanın

M üşride gelen telkinin alan


Kendini bilen, buldu Sübhan'ın

Aşka bi riya oldu enbiya


Gördü evliya, ayin erkanın

Gel N uzuli'den bir haber al sen


İ rşad isteyen kosun isyanın

- 87 -
Bu halinle ey kişi sen derviş olamazsın
Bırakmazsın kem işi, sen derviş olamazsın

Zahirini düzersin batınını yüzersin


Nefs ilinde gezersin sen derviş olamazsın

Ele geleni yersin dile geleni dersin


Böyle dervişlik dursun sen derviş olamazsın

Kem huyların komadın ere beli demedin


Benlikten geçemedin sen derviş olamazsın

Ö n son yola gelmedin şeyhe teslim olmadın


Küfr Ü iman bilmedin sen derviş olamazsın

Şeyhin sözün tutmazsın hem yoluna gitmezsin


Bir huyun terk etmezsin sen derviş olamazsın

. / .. 187
Şeyhin sözleri hakdır hergiz hilafı yoktur
Senin inadın çoktur sen derviş olamazsın

Nuzuli der senlikten ne anladın benlikten


Geçmedin hayvanlıktan sen derviş olamazsın

- 88 -

Ya İ lahi canı hayran eyledin


Ademe in diye ferman eyledin

Emrile ikram edip yani şaha


Nur - ı zatın şeklini insan eyledin

Görmedi o yüzü sandı tıyn


Oldu hodbin onu şeytan ey led i n

Bilmeyen Hakk'ı bana bin taş atar


Münkirine beni nişan eyledin

Bir zayıf katreyi deryaya atıp


Haddi yok bahr ile umman eyledin

Rahmedip ya Rab fazlınla yine


Her kula bir lutfu ihsan eyledin

Alem içre bu Nuzuli bendeni


Hikmet ile ayn - ı Lokman eyledin

1 88
- 89 -
Ey gönül sen dillerde efsane oldun bilmedin
Aşk meyin nuş eyleyip mestane oldun bilmedin
Halk - ı alem içre kendin yane oldun bilmedin
Baş açık esrik deli divane oldun bilmedin

Anmadın Bezm - i Elest'in ahdini peymanını


Duymadın bar - i Huda'nın lutfu nu ihsanını
Dergahından ayrı düş tün bırakıp divanını
Aşina - yı Hakk iken bigane oldun bilmedin

Rabbine nefsin seni gaflet ile asi kılıp


Nefs - i devin askeri dil şehrini hali bulup
Kalbine hanesiyle clbir edip cümle dolup
Kul iken Mevla'ya hasmane oldun bilmedin

Masiva suretleri pür eyleyip için dışın


Zehre tebdil eyledin tatlı aşın
Hey meded Allah'a layık kalmadı hiç bir işin
Ayn - ı Bcytullah iken puthane oldun bilmedin

'.\' uriya ermez isen barik - i visali sırrına


Ermedin bahr - i hakayıkda maarif dürrüne
Der Nuzuli gitmedin derya - yı vahdet ka'rına
Tutalım ilm ile sen bir tane oldun bilmedin

- 90 -

Ikı ı i ın
l i k old uğum özüdür Muhammed'in
sa

Atavarak bulduğum izidir Muhammcd'in

. / .. 1 89
Tarikidir uyduğum halkı yola koyduğum
Sırr ilinde duyduğum sözüdür Muhammed'in

İ krarında sadıklar bağrı oda yanıklar


Ayağının aşıklar tozudur Muhammed'in

Arş üzre kadem vuran dergah - ı Hakk'a eren


Hakk'ın cemalin gören gözüdür Muhammed'in

Nuzuli der vardığım divanında durduğum


Hal içinde gördüğüm yüzüdür Muhammed'in
- 91 -
Ey bülbül-i şeyd a yine- avare mi gel d i n
Azm-i gül e d i p z a r ik gülzare m i gdd i n

Mecnun gib i Leyla d iye sahrada gezersin


Ferhad Ü Şirin derdine tımara mı geld in

M eydan-ı hakikatde edersin canı k u rban


Pervane gibi şem'e d ö n ü p n are mi gddin

Herhangi adüvvü ta'n ile bir taş atar o ls a


Srn sine gerersin, dil-i b i mare mi geld i n

:\�k i k Enc'l-Hakk diye hn dem çağırı rs ın


M an s u r gibi can vermeye, bcrdare mi geldin

Derya-yı hakayıkda iken bi-dil Ü bi-can


Eıııvac-ı maarif ile kenare mi geld i n

1 90 . / ..
Varlıkeseri kalmadı sende ey Nuzuli
Yokluk kumaşı satmağa pazare mi geldin

- 92 -

Bu dünyaya benim deyip gülersin


Hiç ölüm gelmez mi aklına senin
Gece gündüz cem etmeye yelersin
Hiç ölüm gelmez mi aklına senin

Senden önce gelip geçenler hani


Toprağa karıştı şu nazik teni
Karanlık çukura koyarlar seni
Hiç ölüm gelmez mi aklına senin

Varıp hal bilmeze müşkil sorarsın


Bu hal ile de olsa bil ki kanarsın
Acep uzak uzak mı sanırsın
Hiç ölüm gelmez mi aklına senin

Ey N u z u l i kendine ver öğüdü


İ rnan ile göçsen bunda yeğ idi
Kabre koyar küçük büyük yiğidi
Hiç ölüm gelmez mi aklına senin

- 93 -

Dos t iledir ev didem pazarı dervişlerin


H a k k 'adır dem hedcm nazarı dervişlerin

Yoll arızevk u safa işleri l u t f u vefa


Fahr-i alem Mustafa hünkarı dervişlerin

. / .. 191
Ahmed ' e erer eli hazrete çıkar yolu
Şi r-i Yezdan Ali serdarı dervişlerin

Hayı bilir Kaf ile n utki demez laf ile


M u ham med rikaf ile salan dervişlerin

Dillerinde har-ı has yokd u r u r gayr-ı heves


Zikr-i H a k k ' d ı r her nefes güftarı d e rvişlerin

Arifleri k a t ' i çok i rfan ile karnı tok


Zat-ı H a k k 'dan gayrı yo k efkarı dervişlerin

Cennet içre rah a t ta olur dendi ayette


N u zuli der gayette naçarı dervişlerin

- 94 -

H a k k ' a aş ı k olan ca nlar

Hu d e m e s i n ya ne d e s i n
G i i r ü p cemalini o n l a r

H u d e m e s i n ya ne d e s i n

S ı d k i le mevd a n a gelen
N ds ile Ralılı ' i n i h i len
A ş k ile mestane olan
Hu demesin ya ıw d es i n

M a h rem olan o v a r ile


H c n ı dcın o l a n dildar ile
1 ) i d are k a rş ı zar i le
H u dem esi n va IH' d e si n

1 92 . / ..
B ü l b ü l olup nalan eden
Dosta karşı cevlan eden
Hak zatını seyran eden
Hu demesin ya ne desin

;\; u z u l i cfrr yane yane


M ey n uş edem kanc kane
Hak aşkıyla döne döne
Hu demesin ya ne desin

- 95 -
Sc-n i nayc-t kıl m az isen ya İ lah
'.':c-ylcsin biçare- k u l lar n eylesin
E l lerin al maz isen padişah
Neylesin b içare k u l l a r neylesin

/\1 el in d ü ş m üş lerin kaldır mcdc-d


Ocrgal ı mdan k ı l m a m ü crim leri rcd
Scıı k e re m l e r e t m ez isen va :\had
N e y l e s i n biça re k u l l a r n eylesin

K ı ı l l a rı ı ı d i le ğ i s rn d e n d a i nı a
K ;ı l p l e ri d er d i n e İ s t eri n �i fiı
L l l t l'ı ı ıı i le <'\·le ı ı ı ez s c ı ı l ı i r d eva
N ey le s i n l ı h;a rc k u l l a r ı ı c y l cs i ı ı

B e ı ı d l ' l cr i ıı d a i ı ı ı i s t e ri n s c ı ı ı

'Vn l ı ı ı ı a t n k eyley i p c a n u t e n i
L u t r u c ı ı d i ıı ol ı ı ı ; ı z i s e e y G a n i
Ney l e s i n b i ç a re k u l lar n e y l c.., i ı ı

. / .. 1 93
K ı l N u z u l i derdmende bir nazar
İ zzetin kurbunda olsun mu teber

Dü cihanda seni b u l m azsa eğer


Neylesin biçare k u l l a r neylesin

- 96 -

A ş k şarabı tevhid aşı

H az ı rlandı yiyen gelsin


M ü nafıklar atar taşı
Sine gerip d uyan gelsin

Perde olmaz aşıklara


Bağrı oda yanıklara
H ak yolunda sadıklara
İ mam o l d u m uyan gelsin

Aşktan kzzct t ad a n l a r a
C an u başı terk edenle re:
Dost i l i n e gid e n lere
Scl a kıldım duyan gelsin

Aşkın askeri hep geldi


V ü cu d u m m ül k ü n e doldu
Yedi derva sebil o l d u
Gön ü l c;irkin yuy aıı gelsin

Aşka d ü� ii p o yar için


Derde d ü� i i p d i l d a r i<,"in

;\; u z u l i der didar i ç i ı ı


Öz can ı n a k ı v a n gels i n

1 94
- 97 - - R -

Gel ey yar isteyen yaran


Bulundu gelsin aşıklar
Led ünniden ders - i irfan
Alında gelsin aşıklar

Dost yoluna bay Ü geda


Kılarlar canların fed a
Ariflere dosttan nida
Olundu gelsin aşıklar

Açıldı vahdet gülleri


E(�an eder bülbülleri
İ lm - i hakayık dilleri
Bilindi gelsin aşıklar

Yürü sen ey kalb - i kası


Zikret Hakk'ı olma asi
Zakirlerin gönlü pası
Silindi gelsin aşıklar

Aç gözünü Nuzuli bak


Zatın ayan eylemiş Hakk
Sırrıyla tabi - ı Ene'l - Hakk
Çalındı gelsin aşıklar

- 98 -

Can istersen gel beri canane benim var


O lutf - u kerem sahibi sultane benim var

. / .. 1 95
Meydan - ı hakikatta döner şevk ile ey yar
Aşk ateşine yanmaya pervane benim var

Günden güne san - i nice sanat kılar izhar


Dil şehri içinde ulu karhane benim var

İ şret demidir gelsin içen hamr - ı ezelden


Ta Bezm - i elestte kurudğu meyhane benim var

Müştak olan uşşaka haber verdi Nuzuli


Gelsin beri hala dolu peymane benim var
- 99 -
Ey gönül noldu kaçarsın aşktan usancın mı var
Dembedem candan geçersin başka bir canın mı var

Yusufu yavi kılan Yakup gibi her ruz Ü şeb


Zari zari ağlamaya beyt - i ahzanın mı var

Yoksa caha atılıp dellal elinde bey olup


Mısr iline şah olan Yusuf - ı ken'anın mı var

Doğruluk üzre dururken türlü bühtan ettiler


Şükr Ü sabr ile nice yıl habs - i zındanın mı var

İ mtihan olmak dilersin sen dahi Yusuf gibi


Aşk yolunda ona layık ilm - i irfanın mı var

Aşıkım dersen Züleyha gibi kendin yokla gör


Arz - ı mal hanümandır mercanın mı var
1 96 • I ••
Zikr - i Yusurla Züleyha ey Nuzuli aşk imiş
Ona dahil olmaya senin adın sanın mı var

- 100 -
Be yaren ler bir n idadır k ı l d ı k uş
Gelen gelsin gel meyende nemiz var
Allah için sıdk ile t u t t u k bir iş
B i l en bilsin bil meyende nemız var

Teklifi m i z yokt u r kimseye her bar


Doğru l u p geleni al ırız naçar
Gön ül verip derviş o l u p bize yar
Olan olsun olmayanda nemiz var

Derviş olan t u t a r şeyh � n soz u n u


Şeyh nazarından ayırmaz göz ü n ü
Tevhid ile m i r'at-i d i l tozunu
Silen silsin s i lmeyende nemiz var

Tevhid ik erdi H a k k ' a eren ler


Tevhid ile görd ü H akk-ı görenler
Bu zikru l lalı meclisidir yarenler
Kalan kalsın kal mayanda nemiz var

Tekmil e t t i k s ü l u k u m u z yetirdik
Tamam e t t i k her işimiz bitirdik
:\' uzuli der la' l-i cevher get i rd i k
Alan alsın a lm ayanda n e m ı z var

1 97
- 101 -
Gel tcmaşaa eyler isen bendedi r gör ne var yar
Bendedir sırr-ı e m anet bendedir esrar-ı yar

Yar y ü reğim del ciğerim gör


Kim neler var yare haber ver

G ü her-i yektad ü r ü r her bir kelamım bilmiş ol


Bendedir kenz-i ilahi bl.'ndedir ahyar-ı yar

Yar yü regım del ciğerim gör


K i m neler var yare haber ver

N u tk u m u n ab-ı lw yatından içen gelsin beri


Benfkdir cf ı-rq - ı u m man bl.'ndl.'d i r en har-ı yar

Yar y ü regım del ciğerim gör


Kim neler var yare haber ver

Cchl-i zu lmetten halas olmak d i lersen gd beri


Bcndl.'d i r n u r-ı velayet bendedir cnvar-ı yar

Yar y ü r q1; i m dd ciğerim gör

Kiın nel er var yare haber ver

�I ahvcd ip v ar l ı k hicabııı fakr-i tama ere l i


Giindcrir o l d u N u z u l i t u h fcler h e r yar-ı yar

Yar yü reğim del ciğerim gör


K i m neler var yare haber ver

1 98
- 102 -
Sorun görün benim ile
Dost illerine kim gider
Bana hem rah olup bile
Dost illerine kim gider

Müştak olmuşam gitmeğe


Onda teferrüc etmeğe
Sırr ile sema tutmağa
Dost illerine kim gider

Taşrada ararken gülünü


Dost bahçesi sümbülünü
Gönülde buldum yolunu
Dost illerine kim gider

:\f asivayı terk eylesin


Vuslat güllerin bilesin
H icap etmesin söylesin
Dost illerine kim gider

H azırlanıp bu N uzuli
Revan olup tuttu yolu
Ba.�l aııd ı cümle mahmili
Dost ilkriııc kim gider

1 99
- 103 -

Ümmi Sinan'ın gazelini tahmis

O hocam aşk şem'ine yanmak diler pervaneler


Alem - i bezm - i elest'de nuş eden peymaneler
Aşk ile ma'mur olupdur haneler viraneler
Gel temaşa kıl ne söyler aşık - ı divaneler
Cür'a - yı seb'ul - mesaniden içen mestaneler

Dar - ı dünya meskeninde aşıka yoktur mekan


Vuslat - ı Hakk'dır muradı istemez huri, cinan
Bilmiş ol ki el yumuş o dü - cihandan bi - güman
Masiva renginden asla komamış nam ü nişan
Vahdetin deryasına gavvas olan şahaneler

Talip ol anla bu sırrı işitip kalma tana


C ümle uşşakın kelamı hoş nasihattir bana
İ rcı'i nutku duyunca azmedip senden bana
Onsekiz bin alemi terk eylemiş önden sona
Cümle ilmim ma'nası bahrindeki dürr daneler

Sırr edip sırları görüncek seb'a - yı seyyarede


Kalmadı benlik nişanı aşık - ı bi - çarede
Zat - ı Hakk zahir görünür cümle ak u karada
Külli varlık mahvolunca gayrı kalmaz arada
Künt - ü kenze mazhar olur sadık - ı merdaneler

200 . / ..
Künt - Ü kenzin sırrını bilmek dilersen ey didem
Mahv - i sarf erişip eyle vücudunu adem
Rütbe - i ulyaya eren hoş basar arşa kadem
İ şiten onu "Ene Allah"dan hitabı dembedem
Sem'ine girmez onun hiç gayrıdan efsaneler

Aşıkın zahmı bilinmez ede Lokman'ı tımar


Gece gündüz derdi dostun daima vasim umar
Vuslat - ı yare erince kalmayıp hergiz karar
Gizli razı gün gibi faş ede o bi - ihtiyar
Gün gibi günden ayan olup gelen humhaneler

Ey N uzuli gizli razın açma nadana sakın


Bilmedi. alim geçinen halini ilme'l - yakin
Görmedi envarını a'ma olan ayne'I - yakin
Mahrem - i zat - ı ilahisin bugün Hakka'} - yakin
Ey Sinan Ü mmi ne bilsin sırrını biganeler
- 104 -
Pi ra n - ıtalibi tahvile çekerler
ta r i k

Ta'lim - i ledünni ile tekmile çekerler

Zühhad - ı cihan bilmeyip Allah'ı bileni


Olmasa eğer zahir techile çekerler

Uşşak - ı Hüda şevk ile ger eylese devran


Dehhal - i zaman onları tadlile çekerler

Bir meselede olsa beyim hal ile hürmet


Ashab - ı tarikat onu tahlile çekerler
. / .. 20 1
Keşf eyleyerek müşkili gör ilmi Nuzuli
Erbab - ı hakikat nice te'vile çekerler

- 105 -

Mü'minin gönlünde daim sıdk ile ekrar biter


M ünkirin kalbinde her dem küfr ile inkar biter

Ey münafık eğri bakma evliya erkanına


Mürşidin her sohbetinde dembedem ezkar biter

Ehi - i ihlas tevhidi tekrar eder dilde müdam


Elh - i fıskın meclisinde iblise şikar biter

Can ile ettim nasihat aç gözün eyle kabul


Halık'ı zikreyledinse derdine tımar biter

Alimin ameli amelsiz oldu tezvir - i dünyada


Zahidin zühd ile gönlünde çürük efkar biter

Cahilin kalbi kararmış zehl - i zulmetle kamu


Arifin kalbinde gör irfan ile envar biter

Rızk - taat ile mukallid eyler ise türlü laf


Ehi - i Hakk'ın nutku içre gizlice esrar biter

Nice feryad etmesin bülbül Nuzuli derd ile


Her seherde onunçün açılır gülzar biter

202
- 1 06 -

Niyazi Mısri'nin gazelini tahmis

Kandedir halvetle celvet kurb - ı Rahman'ındadır


Kandedir dost ile kurbet ruh - i sultanındadır
Kandedir izzile rıfat vasl - ı cananındadır
Kandedir cehl ile zulmet nefs - i sü'banındadır
Kandedir ilm ile hikmet bil anı canındadır

Halveti celvet ile daim eyle dosta kurbeti


Hakk katında ta bulasın izzet ile rıfati
Vuslata olmaz muadil dü - cihanın devleti
Zulmet - i cehli bırak sen iste nur - ı hikmeti
Cennetin zevkin dilersen cümle irfanındadır

Dost elinden aşk şarabın iç ki ta kim kanasın


Bahr - i aşka dal ki sen de bulasın dürr danesin
Pire hizmet eyle kendin bilesin kim yanasın
Zahir bu harman - ı alemde sen bir tanesin
Ma'na yüzünde ne kim var cümle harmanındadır

Sen kim Allah'ın fenada hoş kulu mahkumusun


Dost bağında açılan gül - i bülbül - i mahkumusun
Nüsha - yı Kibriyasın amma bir deli mahkumusun
Sureta ahkam - ı eflakin veli mahkumusun
Batına ey kcvn - i felekler cümle fermanındadır

. / .. 203
Şah iken ruh - ı azizin eyleme kul nefsine
Ruz Ü şeb eyle riyazet var cefa kıl nefsine
Zakir ol zikret Hakk'ı her dem zafer bul nefsine
Al ele çevgan - ı zikri hem süvar ol nefsine
Kapagör tevhid topunu çünki meydanındadır

Eksik olmasın lisanında hemişe zikr - i Hu


Ola dil ondan mu'tar zahir ola misk - i bu
Çıkarıp tevhid ile kalbin ondan gayrıyı yu
Saykal vur mir'at - i kalbe taşraya bakmayı ko
Sen sana bak cümle alem halkı divanındadır

Zahirin düzmeyi ko var yürü sen kalbin düzet


Faik - i kasr et lisanın bakiye amma uzat
Zikr - i Hakk'la dil sarayın kıl müzeyyen eyle zat
Bilki vech - i Hakk'a mir'attır özün bir hoş gözet
Men Arefe sırrındaki maden senin kendindedir

Ey Nuzuli Hakk'ı sen de buldun ise daima


Zikr - i tevhid ile daim şükredip o Tanrı'ya
Sendedir kenz - mahfi göremez ehi - i riya
Künt Ü Kenzin remzini buldunsa sen de Mısri'ya
-

Gel yum Hu'yu anla kim senin şanındadır

- 107 -
İ l nı - i z a h i r i le d o s t u m b i l i n mez

Evliyamıı gizli sözleri vard ı r


:\ l a n z u r- ı H ud a' d ı r m i s l i b u l u n maz

H akk'a varar sali özleri vard ı r

204 • I ••
Kalplerinden siva nakşını silip
Nefs-i şeytan bentlerinden kurtulup
Telkin için dosta tevbeye gelip
Şeyh önüne çöker dizleri vardır

Şeriat tarikat hükmünden çıkmaz


Su gibi çağlayıp her semte akmaz
Hakk'ın cemalinden gayrıya bakmaz
Tevhidden açılmış gözleri vardır

Ehl-i hakikat olan sultanların


Nam Ü nişanı bilinmez onların
İ krarında sadık olan canların
İ ki cihanda ak yüzleri vardır

Evliyanın tarikına girenler


Vasıl olup hazretine erenler
Dü-cihanda müstağnidir yarenler
Hakk'a geçer her dem nazları vardır

Zülcenaheyn olup kanat açarlar


Yek nefesde arşdan kürsden geçerler
Daim onlar dost iline uçarlar
Bu alemde hemen izleri vardır

Nuzuli der izlerini bulmuşuz


Yüz sürüp dergahlarına gelmişiz
Erenler sırrına vasıl olmuşuz
Dilimizde öter sazları vardır
205
- 108 -
Tefekkür bahrine acip dalmışsın
Ey garip dil iş bu fikr et nice bir
Fikre dalmış acip hayran olmuşsun
Ey garip dil iş bu fikr et nice bir

Ben bilirim senin cümle halini


Lakin asla kimse bilmez ilini
Söylemekte la'l etmişsin dilini
Ey garip dil iş bu sıklet nice bir

Faş eyleyip söyle aşkın kemalin


Nuş eyleyip içtik ab - ı zülalin
Yoksa görmedin mi dostun cemalin
Ey garip dil iş bu gaflet nice bir

Nazar edip Nuzuli'yi görsene


Erenlerin mesleğine girsene
Şu fenada bir rahata ersene
Ey garip dil iş bu mihnet nice bir
- 109 -
Söylc can ım bad- ı saba
Canan illeri kandedir
Cevap verirsen merhaba
Canan il leri kandedir

Sen dost iline varasın


Dos t u n cemalin göresin
U m arı m nişan veresin
Canan i l leri kandedir

206 . / ..
Canım kurban verem sana
Aldanmayam ona buna
Lutfeylc bir nutk et bana
Canan illeri kandedir

Ey saba kimi görerim


Dostun illerini sorarım
Müştakım çoktan ararım
Canan illeri kandedir

Dost ile buluşursan eğer


Cemaline eyle nazar
Gel Nuzuli'ye ver haber
Canan illeri kandedir
- 1 10 -
Bad-i saba verdi haber
Canan illeri sendedir
Bana gelip dedi seher
Canan illeri sendedir

Sahraya varıp yürüme


Enhara girip yürüme
Nadana sorup yürüme
Canan illeri sendedir

Sabah esip bad-i saba


Can derdine kıldı deva
Aldatmasın dedi siva
Canan illeri sendedir
• I •• 207
Esip saba yeli eshar
Sırdan cana söyler her bar
Taşrada arama zinhar
Canan illeri sendedir

Ey Nuzuli aşk ile dol


İ stediğin kendinde bul
Dedi saba şüphesiz ol
Canan illeri sendedir

- 111 -

Eroğlu'nun gazelini tahmis

Münkirin cang Ü cidali hep delal üstündedir


Zahidin havf Ü recası ihtimal Üstündedir
Kamilin icadını bildim kemal üstündedir
Arifin kesbini gördüm özge hal üstündedir
Ö ldüler ölmezden evvel bunda sal üstündedir

Aşıkın eşyada daim gördüğü nur - ı Hüda


Onunçün dost yolunda canların edip feda
Aşk ile hem şevk ile devran ederler daima
Seyyid Muhtar yüzünden pir - i aziz kıldı dua
Zat ı vahdet davetinde tac Ü dal üstündedir
-

Zikr - i Hakk'dan gayrı yoktur Halıka rah - ı sedad


Bilmeyip hala bu sırrı daima eyler inat
Gelerek hal ehline can ile kılmaz inkıyad
Zahidin kalbini ihata eylemiş nakş - ı medad
Hale tebdil eylemez kıyl Ü kal üstündedir
208 . / ..
Mürşide uy rah - i hakk'dan olmak istersen imam
Gördüğünü sanma ali bednam olursun ey hümam
Demedi mi Fahr - i Alem M ustafa hayrü'l - en'am
Her kimin kim anla şerhi ola şüpheli haram
Kavi - i fi'li makbul olmaz bil zeval üstündedir

Sadıkın sıdk ile kıldığı amel makbul olur


Her ııe kılarsa yarın onda varır hazır olur
Hakk'a her dem o ibadeti görür gibi kılur
Muttaki mü'min Huda'yı her nefes nazar bilür
Rahmet - i Hakk'ın rızası hep halen üstündedir

Zahida uçmak dilersen olagör var zülcenah


Zikr - i Hakk'la meşgul ol ta işlerin ola sıhah
Dalma dünya cirkine gafil olup akşam sabah
Kim ki dünyaya kanaat eyledi buldu felah
Bir tükenmez kcnze erdi gene - i mal üstündedir

Teslim ol bir mürşide hizmet edip tapuda dur


Can Ü dildm dil verip hem payinc yüzün sur
Bakiye er ey Nuzuli faniden C'yle ubur
Gcc,'. Eroğlu masivadan affına ulaşagör
�frnzil - i ariflerin zatı cemal üstündedir

- 1 12 -

Ey dostlar bilin bu Hakk yolunda


Nefse kıtalım tevhid iledir
Bir nazar kılan şeyhim elinde
Kahrolan zalim tevhid iledir

. / .. 209
Derdim bilmeye derman içinde
Ehlim bulmaya erkan içinde
Hasmım basmaya meydan içinde
Gizlice ahın tevhid iledir

Tenezzül kılıp gönlüme eylenen


M ünevver kılıp aleme dönen
Vücud ilinde hala görünen
Bedr - i hilalim tevhid iledir

Emvare karşı cevlan etmeye


Canı gayrıdan uryan etmeğe
Dost illerine tayran etmeğe
Hem yer Ü halim tevhid iledir

Aşka düşenler belli sözünden


Aşk sözü gelir her dem özünden
Nuzuli der şeyhim yüzünden
Cümle kemalin tevhid iledir

- 1 13 -

Sırr-ı aşkı duymayan hayvan değildir ya nedir


Ehl-i Hakk'a uymayan nadan değildir ya nedir

Ehl-i tcvhid olmayanlar mürşide dil vermedi


Hakk'ı ikrar eylemek iman değildir ya nedir

Suret-i insanda gördüm iblisi aync'l-yakin


H akk'ı inkar eyleyen Şeytan değildir ya nedir

210 . / ..
Mü'min-i kamil olan tevhidi inkar eylemez
Münkirin menzili niran değildir ya nedir

Alem-i Bezm-i elest'de dost elinden zevk ile


Aşk şarabın nuş eden mestan değildir ya nedir

Marifetten gafil olma eyle tahsil-i kemal


Söylediği arifin irfan değildir ya nedir

Aşıkı mcydan-ı aşkda özge hale ergören


Ey Nuzuli zikr ile devran değildir ya nedir

- 1 14 -

Gelin görün bu aşıklar bu tevhidin bahrinde


Bu dergahı yüze geldi ezelden yüzücülerdir
Gelin görün b u sadıklar bugün vahdet diyarında
Güzergahı geze geldi ezelden gezicilerdir

Gelin görün bu arifler bilirler hikmetin sırrın


Tefcrrüc eyleyip her dem görürler bahr ile birin
Deri p derya - yı bahrinden hakayık bahrinin dürrin
Dizergahı dize geldi ezelden dizicilerdir

Gelin görün b u \·asıllar visal - i yere erdiğin


Tefekkür kıl nedir bil bu cevherleri derdiğin
Kılıp dost iline cevlan - ı gönül levhinde gördüğün
Bezcrgahı yaza geldi ezelden yazıcılardır

. / .. 211
Gelin görün bu kamiller bulurlar çok kemalatı
Ererler gizli esrara okurlar ilm - i gayatı
Murad eyleseler onlar görünce dil - harabatı
Düzergahı düze geldi ezelden düzücülerdir

Gelin görün bu mürşidler Nuzuli miskinin canın


Bugün İrşad edip bundan komadı ad ile sanın
Bihamdilah ona düşman olanın ayin - i erkanın
Bozargahı boza geldi ezelden bozuculardır
- ı 15 -

Bina olup ey bi - neva


Nur - ı Cemalullah'ı gör
Aşkı edinip pişuva
Asar - ı zikrullah'ı gör

Zikr ile bul aşk nehrini


Lutfuna değiş kahrını
Gel gir gönül şehrini
Seyreyle Arşullah'ı gör

Terk eyleme HU ismini


Nakşeyle dilde resmini
Gözleme zahir cismini
Kalp içre Sırrullah'ı gör

Hiç yok iken kevn - i mekan


Arş ü kürsi nefs ile can
Evvel ü ahir bir olan
Ol Küntü Kenzullah'ı gör

212 . / ..
Şimdi N uzuli rayigan
Mir'at - ı Hakk oldu ayan
Sen çeşm - i canın aç heman
Bak onda Zatullah'ı gör

- 1 16 -
Allah adın yad eden aşık
Beka mülkünde ali şah olur
Tecelli der kalbine Halık
Savab ehli ona hemrah olur

Cemalin görür onda Mevla'nın


Hicabı gider Zat - ı A'la'nın
Hadi olur hep nur - ı evlanın
Delil hem dost ona Allah olur

Zelil eylemez dostu Huda


Rahmet - i hunundan kılmaz hiç cüda
Zühd Ü taklitte ekseri bay Ü geda
Selamet bulan ehi - i Allah olur

Şekavet ehli bulamaz necat


Sufi ve safı bulur derecat
Dalalet ehli olan nekebat
Taharetsizdir işi vah olur

Zuhur eylese bir gerçek veli


Alameti bulunur celi
Gaybı görmez gözü perdeli
Fena ehlinde sanır cah olur

. / .. 2 1 :1
Kıyamettedir cah - ı menzilet
Keramet Hakk katında bi - minet
Liyakat varsa sende akıbet
Mekanın o ulu dergah olur

Necatına sebeb zikr - i ilah


Velayet tahtına ol padişah
Helak olmadı diyen İ llallah
La diyenler kem rah olur

Yad et gel Hakk'ı ey Tanrı hası


Yad etmeyenlerin kalbidir kası
Münkirlerin ta'n cevri cefası
Nuzuli'ye safadır her gah olur

- 117 -

Kalbinde aşk - ı Hakk olan kişinin


İ çi dışı safi hemen nur olur
Derd - i talep yeli eser canına
Gece gündüz işi ah Ü zar olur

Ya erişir bir mürşidin babına


Yüz sürer hem ayağı turabına
Gerçek aşıkların yüzü ayına
Ya bir mürşid gelir ona yar olur

Kılır onun cümle işini tamam


Zikr - i tcvhid olur karı subh Ü şanı
Rah - ı Hakk'da cihad edene ey humam
Yol içinde kılavuz Cebbar olur
214 . / ..
Bildiğiyle amel eyleyen kişi
Bilmediğin bilir gider teşvişi
Fahr - i alem iki cihan güneşi
Böyle dedi bu kavi - i muhtar olur

Amma bu söz ne demek bil hakikat


Bildiğiyle amil olanı elbet
Hakk kamile eriştirir nihayet
İ lm - i ihfa ona da izhar olur

Hakk'ı seven tabi olur Resule


Tarik - i pişvası o pir usule
Hidayet erince Mevla'dan kula
Bir kamil elinden tevbekar olur

Kim ki bir kamili bulup varırsa


İ krar edip her hizmetin görürse
Onun her sözüne beli der ıse
O da erer gerçek er olur

Tarikatın Hakikatın yapısı


Şeriattır esası hem kapısı
Gerçek erenlerin bil ki hepisi
Ayrı gayrı değil cümle bir olur

Gerçek erenlerdir Hakk yola akan


Urvctü'l - vuska'tı gerdana takan
Ey Nuzuli erenlere hor bakan
Bugün görür gözü yarın kör olur

215
- 1 18 -
İ lm - i remzi sorar isen sırr - ı pinhan okunur
Sırr - ı hikmet sorar isen gizli nihan okunur
Hocası kimdir der isen Fahr - i cihan okunur
Sanmanız ki bunu yaran can ile can okunur

Davet - i Hakk olucak niçin kabul etmeyesiz


Enbiyanın Hakk kelamın siz niçin tutmayasız
Evliyanın izine uyup niçin gitmeyesiz
Sanmanız taklidi tahkik cümle yeksan okunur

Niceler seyyah olurlar bu anasır mülkine


Kah hakikat isteyen beyz - i şeriat felkine
İ bret ile kıl temaşa işbu alem halkına
Her nerede ister isen anda seyran okunur

Mürşid - i kamile ulaş ilete Ahmed darına


O seni bülbül ede aşk gülüne gülzarına
İ bn - i vakt ol kim bu günün koymayasın yarına
Şol makama eresin ki ilm - i irfan okunur

İ lm - i irfandan sorarsan işit şimdi bir haber


Feth olunur mürşid - i kamile uyar isen eğer
Ehi - i irfan arasında o ulum - ı mu'teber
Görüne ders - i hakiki zerrede kan okunur

Zerre kane ulaşınca katre ummane gide


Erişe feth - i fütuhat alemi seyran ede
Maksud'ı aksa buymuş gayrısın aşık nide
Katre ummane erince vasl'ı canan okunur
216 . / ..
Taliha divan ederler bir nice divaneler
Görüben şem' - i hakiki devr eder pervaneler
Ey Nuzuli raks - ı devran eder o şahaneler
Cümleden edna imiş bu amma divan okunur

- 1 19 -

Remz - i Hakk'ı sorarsan gizli esrar okunur


Sanma ger onu cihanda şöyle izhar okunur

Davet - i Hakk'dır velinin sözleri eyle kabul


Zahir olan ameli hep fi'l - i ebrar okunur

Niceler gelir bu yola az zamanda feth olur


Her nerede bakar ise onda izhar okunur

Mürşid - i kamil gerekdir iş bu yolun rehberi


İ lete seni şol makama ilm - i esrar okunur

İ lm - i esrardan sorarsan dinle benden bir kelam


Zerre kane erer ise nur - ı envar okunur

Zerre kane erişicek katre ummana erer


Katre ummane erişicek vasi - ı dildar okunur

Seyyida devran ederler bir nice devraniler


Cümleden edna Nuzuli ismi tekrar okunur

217
- 1 20 -

Niyazi Mısri'nin gazelini tahmis

Ey diriga gitti rahat kalmadı asla huzur


Ahire erdi zaman ahir belirdi şer ü şur
Fitne - yi Deccal çıkıp alemlere kıldı ubur
Hazret - i İ sa inip gökten yere etti zuhur
Ger sen idrak eylemezsen bil ki sendedir kusur

Can gözün açıp demadem eylerim halka nazar


Cümle gaflet uykusundan şöyle yatar bihaber
Anladınsa işbu remzi sana tahsin ey püser
Dirilip acip zenbeden cümle mevte serteser
Na'ra - yı İ srafil oldu cümleye çalındı Sur

Gafil olma ki sakın şayet sana nefsin bine


Aklını cem eyle bir dem fıkredip kendin dine
Bir nazar kıl gör ne seyrane var bu kendi kendine
Bir kabirden bin Muhammed her birisi yüz bine
Baş olup kendi önünce "zalike yevmen - nüşur"

İ nkiyanın dü - cihanda hoş münevver yüzleri


Asdıkanın hod Huda'ya doğru durur özleri
Asfıyanın Tanrı'ya daim geçer gör nazları
Enbiyanın asuman - ı Hakk gibidir sözleri
Evliyanın sözleri tezyindir etme gurur

218 . / ..
Ey Nuzuli bu kelamı bir güzel şerh eyle gel
Fehmede her işiten can Ü dili cuş toyla gel
Sen seni bildinse pesdir yeter aslın söyle gel
Mısriya her sözünü Hakk'dan işit Hakk söyle gel
Ric'at ile baksalar da görmeye kimse fütur
- 12 1 - - s -
Ya ilahi hazretinden bize eyle abd - i has
Vasim ile asitanında buluruz ihtisas

Kendi hubbundan ayırma etme kurbundan ırak


Ey efendim dü - cihanda verme bize irti'as

Bizde çoktur cürm Ü isyan illa lutfun haddi yok


Ni'met - i uzmaya ergör bizleri bi - intifas

Daim dünya avlayıp tuttu bizi kıldı zebun


Kalmışız bi - çare anda padişahım kıl halas

Nefs - i şeytan !ltncsindcn ey Huda ya bi - güman


Dergah - ı fazlı ndır ancak bu Nuzuli'ye menas
- 1 22 -
Kendini fehm etmeyen kuldan ilahi el - gıyas
Hakk sözü hazmetmeyen dilden ilahi el - gıyas

Niceleri taklid ile kamil geçinir dünyada


O Resule ermeyen elden ilahi el - gıyas

Binef - ı dünya meta - ı cem olunmuş halkdan çok


Hakk yola harç olmayan maldan ilahi el - gıyas
. / .. 219
Med'inin ettiği dava için elden ayan
Haceti yok kıyl ü kalden ilahi el - gıyas

Der Nuzuli şekl - i tağyir küll için makbul değil


Tac ü hırka o kuru şaldan ilahi el - gıyas
- 123 -
Bir sözüm var dinle gel ey Hakşinas
Beni zikret demedi mi Rabb - i nas

Okuyup nazın - ı kerimi amil ol


Atma canın oda atma intikas

Görmezmisin dünyada zakirleri


Etmedi bey - i zikri Hakdan ihtibas

Zikr - i Hak verir cila kalbe ziya


Zakir ol ta kim dilin tutmaya pas

Ey Nuzuli Fezkuruni dedi çün


Aşkile zikreyle Hakkı bikıyas
- 1 24 -
Talibe lazım olan ala veliden bir nefes
O nefes ettirir aşka aşıkı her cİem heves
O nefesle pak olur kalbi gider hep har ü has
O nefes ergörür onu Hakka bişek o nefes

Andelibveş zar olup ağlar yürür her ruz u şeb


Dost bağının güllerini bilince cümle heb
Erip vecd - i sefaya zevkile eyler taleb
Kim ki almışdır ezel banın muhabbeden cü ses
220 • I ••
Nar - ı aşka canını kurban eder o aşk erı
Devredip pervaneveş yanmak diler verip seri
Kül olup savrulmak ister kalmaya hiç eseri
Kim ezel gününde almıştır eneallahdan kabes

Kabil olan nutk - ı Hak anlar veliler nutkum


Aşık olan arttırır daim onunla aşkını
Sadık olan muhkem eyler evliyaya sıtkını
La cerem ehi - i hidayet oluna bir kul pes

Kim ki kenzullaha erdi buldu ey kaşif - i necat


Aşkile bakiye erdi içerek ab - ı hayat
Dü cihanda ey N uzuli ermedi hergiz memat
Padişahın kalasında yokdurur havf ü abes
- 125 - -ş-
Gönül yoktur sana bunda ayıkdaş
Sakın nadana sırrın eyleme faş

Seninle yad olup bu Hak yolunda


Ki değme kişi çıkmadı sana baş

Yürü git dost eline bir gün öğüdün


Dame kaldı oğul kaz kul karaveş

Çü fırsat elde iken tez ol iyilik


( :cna lı - ı h i m met i le l ıd lc ri ı ı a�

Fena bulur inan baki değildir


Gider sende olan bu göz ile kaş

. / .. 22 1
Ola ruşen - i bekada çeşm - i canın
Bu fani gözden akıt bunda yaş

Ziyade akil isen ey Nuzuli


Cihanda koma taş üstüne taş

- 1 26 -

Münkirlerin daim işi anla Hakk'ı inkar imiş


Kuşandığı bellerine hem gizlice zünnar imiş

Hodbin olup kendin gören baş mı eğer hal ehline


Hannas ile elbir eden şeytana hoş bir uyar imiş

Kibr ile ucbe düşüren ehi - i riya olanları


Eynindeki cübbe ile başındaki destar imiş

Danişmendler gerçi görür kalükıylden birkaç varak


Bey ederler halka onu maksutları dinar imiş

Dünyaya mail olanlar yağma ederler dinlerin


Ariflerin dünya gamı gayette ahir bar imiş

Ehi - i Hakk'ın usafının hülasasın diyem sana


Gayr - ı Hakk'a gönül vermek onlar için uzar imiş

Hcşt - i behişt arzusuna meyi eylemez uşşak - ı Hakk



Mukarrebin ey Nuzuli istediği didar imiş

222
- 127 - -T-
Ehi - i taklid ile ey dil kılma sakın ihtilat
Evliyanın payine yüz sür kılıp ruyun besat

İ ktida et yol erine doğru istersen tarik


Lutf ı Hakk dır bil süluk evliyaya irtibat
-

Zikr - i tevhid ile kalbin kıl münevver sufiya


Zulmeti - i hubb - i siva gidip bula ruhun neşat

İ mtila etti seni şol cehl - i zulmet kıldı kend


Hun - i tevhide gel et onda hasıl olsun inbisat

Gezme aç taklid ile irfan - ı tahkik iste gel


Cümleten hatır - ı mahya oldu ruhani semat

Ehi - i Hakk'dan yüz çevirme mülhid olma sevdiğim


Rütbe - i ulyada iken olma ehi - i inhitat

Ey Nuzuli gevheri harç etme sırrı kılma faş


Suret - i insanda şek! - i candan eyle i htiyat
- 1 28 -
Ey hocam aldatmaz bizi makalat
Geçip halden bulduk çok zevk - i halet

İ rfanımız vehbidir hamdülillah


Zahira görmedik Füsus u Fütühat

Ü mmü'l - kitapdan okuduk dersimiz


Ne Sülemi gördük ne Ayni'l - hayat

. / .. 223
Yek noktadan bildik ilmin usulün
Okumadık biz Mesnevi Nefahat

Bakdığımız daim gönül kitabı


Sanma İ hya Kutü'l - Kulüb Varidat

Ehlullah mantıkın arifler anlar


Mukallide keşf olunmaz ibaret

Ey N uzuli cahil - i nadan için


Nutk eyleyip harç eyleme kemalat

- 1 29 -
Herkese gerektir o şeriat
Şeriattan sonra lazım tarikat

Tarikat potasında kal oluncak


İ nan olur ona şehr - i hakikat

Şeriat dediğim savm ü salattır


Riayet oluna hem farz ü sünnet

Bundan sonra tarikatın usulü


İ sm - i zattır gerekmez gayri sıklet

Ekseri ameli ism - i zat olanlara


Görün kadem basar irfana elbet

Dört erkanın biri noksan olana


Nasip olmaz beyim taht ü velayet

224 . / ..
Bu mezkure cümle tekmil edince
Çekmek gerek türlü türlü meşakkat

Bu yolda tenezzül tariki çoktur


Kamil - i mürşid ile ister azimet

Türlü makamatı çoktur bu yolun


Şerh eylemek bu mahalde ne hacet

Bu yolda mahasıl sana diyeyim


Mühim olan nedir gayet be gayet

Bir kamil mürşidi arayıp bulup


Varıp etmek ister ondan inabet

Bade teslim - i külli oluben


Etmek gerek ona sıdkile hizmet

Men hizmettir sevdiğim


Hizmet eden bulur elbette devlet

O devlete nail olan cihanda


Binde birdir onda yeter meslahat

O devlete edeli bu Nuzuli


İ stediğin bulur oldu bizahmet

225
- 1 30 - - u -

Yeter uçtun havalarda


İ n hey gönül şimden geru
Yavru çıkar yuvalarda
Kon hey gönül şimden geru

Irak yakın oldu sana


Gönül karışma ona buna
Tevhid ile Hakk'dan yana
Dön hey gönül şimdem geru

Yayanca gitme ırağa


Sabredemezsin durağa
Nurdan kanatlı burağa
Bin hey gönül şimden geru

Mürşid destini alarak


Can ile teslim olarak
Y cdi deryaya dalarak
Yun, hey gönül şimden geru

Görüp pirin in'amını


N uzuli verdin namını
Nuş eyleyip aşk camını
Kan hey gönül şimden geru

- 131 -

Gelin Hu diyelim o şaha karşu


Yüzü yere koyalım dergaha karşu

226 • I ••
Bize dil vermeyen zahid-i hodbin
Gelmezse gelmesin hemraha karşu

Gelir uşşakı münkir sözüne bakmaz


Devredip Hu der o kemraha karşu

Bugün zikretmeyen dert ile yarın


Utanır Hazret-i Allaha karşu

Ne gam N uzuli kılarsan ahu vah


Neler gelir dosttan o aha karşu

- 1 32 .

Cezbe erup aşıka aşka gelir Hu deyu


Himmet edip pir ona nutka gelir Hu deyu

Halka-yı zikri eğer görse ona can atar


Aşk ile devran eder şevke gelir Hu deyu

Tadını zikir bilir sırr-ı vuduyu alır


Ruhani mi'rac kılar zevke gelir Hu deyu

Dosta eder zevk ile vuslat bulur şevk ile


Şem'a dönüp aşk ile çarka gelir Hu deyu

Sırr ile bahre dalıp gevherin kanın bulup


Dürr Ü cevahir alıp, sfıka gelir Hu deyu

Dosta erer sahv ile sarfı bilir nahvile


Gahi olur mahvile, garka gelir Hu deyu

. / .. 227
Nuzuli dostun arar bir yerde kılmaz karar
Cem ile cem'e erer, farka gelir Hu deyu.

- 133 -
Aşk ile gel eyle devran yana yana Hu deyu
Ol yürü dost ile mihman yana yana Hu deyu

Gel anasır ikliminden perr açıp vicdan ile


Dost iline eyle cevlan yana yana Hu deyu

Darb-ı zikrin sohbetinde hoş yanar aşık müdam


Sende eyle bağrı püryan yana yana Hu deyu

Hep erenler dost elinden cam-ı aşkı nuş edip


Oldular gör mest-i hayran yana yana Hu deyu

Açtılar can gözünü uşşak-ı dost Hakk zatını


Kıldılar her yüzde seyran yana yana Hu deyu

Mürde diller cehd edip alemde ister bir tabib


Buldular emraza derman yana yana Hu deyu

Ey Nuzuli küntü kenz esrarı, beni fethetti bugün


Arifane söyle irfan, yana yana Hu deyu

- 134 - -Ü-
Dert ehline Lokman ile dermanı göründü
Aşk ehline tevhid ile devranı göründü

M usa'ya şeceran-ı asa Allah dedi ben Hakk


M ansur deyince dar ile ugatı göründü
228 . / ..
Eyyub'e erip sıhhat, acep oldu ferahnak
Yakub'a dahi Yusuf-ı Ken'anı göründü

Nemrut odu gülzar olup İ brahime nagah


İ smail'e Cibril i le kurbanı göründü

Hikmet-i Huda'ya akıl ermez ey Nuzuli


Her bir kula bir vech ile ihsanı göründü

- 135 -
Niyazi Mısri'nin gazelini tahmis

Pir yüzünden duyduğum irfana verdim gönlümü


Dostuma ulaştıran bürhane verdim gönlümü
Derdime derman eden Lokman'a verdim gönlümü
Derd içinde bulduğum dermana verdim gönlümü
Sıdk ile ihlas ile imana verdim gönlümü

Bulmadım alemde hergiz zikr-i Yezdan'dan iyi


Dosta vuslat bulduğumca gitti benden güft ü gu
Lutf ile eyler nida der ki siva nakşını yıl
Can içinde çağırır sırran bana ya Hu deyu
Kalbimi ihya eden Sultan'a verdim gönlümü

Gayrıya kılmaz nazar dost zatına hala eren


İ ltifat etmez fenaya bakiye gönül veren
İ stemez dünyayı o dergah-ı Hakk'a yüz suren
Dü-cihan nakşına bakmaz, yarini pinhan gören
Can içinde can ile canana verdim gönlümü

. / .. 229
Gece gündüz daima hakk zatını yad eylerim
Gahi gönlüm şehrini aşk ile abad eylerim
Zikr ile o dost bağında neler icad eylerim
Bülbülüm gülzar içinde ah Ü feryad eylerim
Kokusu dosttan gelen reyhana verdim gönlümü

Edeli lutf ile nazar bana bir kere o yar


Kalmadı asla vücudumda cünüblükten eser
Etmek ister can kuşu dosttan bana herdem firar
Alalı dosttan teselli canımız kılmaz karar
Alem-i ma'nadaki Rahman'a verdim gönlümü

Çevice gelmez dü-cihanda arife nef-i zarar


Mal-ı dünya gelse hiç olmaz neşad gelmez keder
Her ne verse H ak verir H ak'dan gelen H akk'a gider
Düşmeyen bilmez bunu derya-yı vahdet cuş eder
Dürr u gevher kanı o ummane verdim gönlümü

Gam yemem şimden geri ben bulmuşum maksud umu


Tcrkedip hep varımı madum kılıp mevcudumu
Der Nuzuli fakr ile farkcylcdim mescud umu
Künhi eder zikr ile fikreyledim mabudumu
Gayrıyı terk eyleyip Suphana verdim gönlümü

230
- 1 36 - -z -

Niyazi'nin gazelini tahmis

Hakk'a bir kulluktur ancak farz ü sünnetten garaz


Kalbini safi eylemektir şeyhe hizmetten garaz
Kahr Ü lutfü anlamaktır zıll Ü izzetten garaz
Sen seni bilmektir ancak pire ülfetten garaz
Noktayı fchmeylemektir ilm - i hikmetten garaz

Hakk Teala bazı kullarına hürmet eyledi


Yerini dar - ı cinanda Aden - i Cennet eyledi
Gönderip Cibril ile Kur'anı hüccet eyledi
Hakk'ı bunca enbiya kim geldi davet eyledi
Vahdetin sırrı bilinmektir o davetten garaz

Aşıka işbu fenada gör ne sıklet gösterir


Yarın amma o bekada hun - i ni'met gösterir
Münkire nar - ı Cahim'de derd - i mihnet gösterir
Sani'yi gör günde yüzbin türlü sanat gösterir
Kendini göstermek içindir o sanattan garaz

Mü'mine murtad alemi eyler inkiyad


Hakk yoluna gelmeye münkirinden eyler inad
Anladın mı işbu alemde olan bunca fesad
Hep celalin perdesidir küfr ü isyandan murad
Bahr - i cudun katresidir fazlı rahmetten garaz

. / .. 23 1
Anladınsa hal ü katin kendini çek uzlete
Terk - i dünya ol hemişe bağla özün halvete
Ziynet - i dünyaya aldanma Nuzuli şöhrete
Nefsini bilen erişmez bir tükenmez devlete
Fakr ü fahridir Niyazi bil o devletten garaz
- 137 -
Nutk-ı ademdir dila ta'lim-i esmadan garaz
Tal'at-ı pakidir o ism-i müsemmadan garaz

Künt-ü Kenzin sırrını fehmeyledinse aferin


Bil muhabbetden zuhur cümle eşyadan garaz

Ü ç huruf dört olduğuyçün düştü kavga aleme


Yek hu ruf mahvolmak içindir o kavgadan garaz

Bir huruf kıldı muamma zat-ı Hakk'ı bi-nokta


Fahr-i Alemdir N uzuli o muammadan garaz
- 138 -

Gel beri aç can kulağını nerm olup olma galaz


Eyledip can ile pendi edersen itti'az

Evliyanın nutku Hakk'dır eyle gel candan kabul


Cennet - i didarı bulursun kılar isen ihtifaz

Evliyanın nutkunu inkar eden zalimlere


Bi - şek elyak - ı hemsezadır o Hüda'dan iğtiyaz

Nice uşşakın yeri nar iken o oldu nur


Buy - i gülzar - ı visalde ruhu oldu inhifaz

232 . / ..
Şüphesiz kadr - i azıme eresın Hakka'l - yakin
Ey Nuzuli hab - ı gafletten edersen i'kaz
- l 39 -

Ya İ lahi eylerim ben sana senden El - iyaz


Sensin ahir dü - cihanda cümlemize M üsteaz

Dünya uhra sevgisinden koyma kalbimde eser


Padişahın zevk Ü şevkinden bana ver iltizaz

Sünnetim tutun dedi Ahmet göre tacıdır


Hakk deyip etti erenler o tariki ittihaz

O sebebden çü peçe gelmez bana münkir ta'nesi


Hakk dedim nahak demen Hakk sözden itham - ı intibaz

Pir yüzünden kahr Ü lutfu şey' - i vahid bilmişim


Der Nuzuli bab - ı Hakk'dan kalmazam ben incizaz
- 140 -
Ey alemlerin şahı derindik sana yüzümüz
M ücrimlerin penahı sensın ulu hanımız

Kerem eyle padişah göster bize doğru rah


Senden gayrı ya ilah yoktur kerem

kanımız

Sen ganisin biz geda canlar yoluna feda


Kabul eyle ey Huda helal olsun kanımız

Ağyarımız gülmesin esrarımız bilmesin


Fi rka t ile kalmasın vasla ergör canımız

• I •• 233
Nuzuli der hoş hali) olduk bunda biz' delil
Dergahında ey celil ali eyle şanımız

- 141 -

Gaybi'nin gazeline tahmis

Zahida biz izn - i Hakk ile evliya sertacıyız


Derdmendiz illa kamu dertlerin ilacıyız
Bey yazar muhabbet ehlinin revacıyız
Cümle halkın hak - i payi başının hem naciyiz
Cümleden müste'niyiz hem cümlenin muhtacıyız

Tevhid ile feth olup cümle ebvab - ı tarik


Aşk ile ma'lum olup hep cümle ilkab - ı tarik
Mürşide uymakdır ancak cümle esbab - ı tarik
Hep mudıllın bürdesidir cümle erbab - ı tarik
Y etmişiki millet içre biz gerve tacıyız

İ çdik o mahbub elinden bir dolu peymaneler


Adımız oldu onunçün aşık - ı divaneler
Yanımızda oldu hep bir mescid Ü meyhaneler
Kadrimiz fehmeylemezse gam değil biganeler
Aşinaya tatlıyız biganeye hem acıyız

Gezme sen gafil yeter gel marifet gülünü kok


Mürşid - i ehi - i hakikat alem içre kat - i çok
Kadrini bilir onun şimdi cihanda biri yok
Arifan - ı alemin taklid ile karnı tok
Bu kadr - i tahkik ile bir hun - ı irfan açıyız

234 . / ..
Ettiğim ayn - ı nasihattır bilirsen tut sözüm
O Huda'ya aşık olup kulluk etsen ey kuzum
Sen bizi bilmek dilersen işit ey nur - i gözüm
Kutb - ı vaktimiz meskenimiz Ka'be'dir zahid bizim
Görmedik surette Ka'be'liği her dem hacıyız

Sırrımız duymak dilersen gel bize bağla özü


Eğri bakma doğru bak taki görüne dost yüzü
Arif - i billah olanların budur daim sözü
Dide - i Hakk - ı beyn ile nazar olan anlar bizi
Vakdimizde taliban - ı vahdetin mi'racıyız

Ey Nuzuli geldi bunca evliya vü enbiya


Nar - ı aşkda kaynadılar ta olunca kimya
Vechimiz mir'at - i Hakk olsa aceb mi Tanrı'ya
Ayn - ı eşyayız dü - alem zatımızdır Gaybi'ya
Bu vücud - ı mutlakın hem bahri hem ummanıyız

- 142 -
Kim bize teslim olursa o görür irşadımız
Bahrimend olmaz cihanda münkir - i mürtedimiz

Aslımız halin sorarsan anlagıl zahid bizi


Zikr - i tevhid ile kondu ta ezel bünyadımız

Zar Ü efgan ettiğimiz kimseye güç gelmesin


Derd - i dünyadan değildir ahımız feryadımız

Gelmişiz Kalu Bela'dan devr ile devran ile


Gece gündüz Hu deriz terketmeyiz mu'tadımız

. / .. 235
Mürşide dil vermişiz can Ü gönülden biz ezel
Tevhid - i telkin aldık okuruz evradımız

Kisvemiz huruf - ı Adem'dir keramet mazharı


Mim Elif Dal üstüne nakş eyledi üstadımız

Bi - nişan - ı lamekanda ismimiz azam - ı veli


Şehr - i Kula'da Nuzuli Mustafa'dır adımız
- 143 -
Diriga işbu alemde acip kalettedir vaiz
Bifdirmez oldu her demde acip uzlettedir vaiz

Cihanda gerçi alim çok veli a'mali çokca yok


Ki taklid ile karnı tok acib sıklettedir vaiz

Şu halkı şakk edip bunlar birini cennete salar


Birini tamuya koyar acib hizmettedir

Nuzuli müşkilin sen dur yine mürşidine sor


Mukallitler içinde gör acip izzettedir vaiz

- 144 -
Hamdülillah Mevlam yine a'la etti halvetimiz
Pirlerimiz hürmetine arttı gitti rif atimiz

Dirildi geldi erenler dergah - ı Hakk'a erenler


Nazar ettik ey yarenler arttı gitti kesretimiz

Gerçi gelip girer bunlar zahir olur hoş kokular


Şem'asına dünya değer arttı gitti lezzetimiz
236 . / ..
Alem - i hayrette özüm duydu canım gördü gözüm
Hakk bereket bizim arttı gitti nimetimiz

Ey Nuzuli erdik yine erenlerin sohbetine


Daim şükür günden güne arttı gitti devletimiz

- 145 -

Mazhari'nin gazeline tahmis

Ta ezelden aşk meyine biz kana gelmişlerdeniz


Başımız top eyleyip çevgana gelmişlerdeniz
Biz koyup ma'mur ilini virana gelmişlerdeniz
Ey hocam biz bu cihana yana gelmişlerdeniz
Can Ü başı terkedip kurbane gelmişlerdeniz

Bahr - i mend olup fenada olmuşuzdur bermurad


Onunçün eyleriz o Halik'ı her demde yad
Mürşid - i kamillere Hakk deyip ettik inkiyad
Dünü ahiri hun - ı reca cümle gamdan biz azad
Teslim - i rıza bulup meydana gelmişlerdeniz

Almışız biz hamd ülillah mürşid - i kamilden el


Dönmüşüz aşr - ı mecaziden hakikiye güzel
Bilmişiz kimdir Huda o padişah - ı lemyezel
İ çmişiz mahbub elinden mey - i elesti biz ezel
Layezel aşk ile mestane gelmişlerdeniz

. / .. 237
Zahide dil cür'adanı doludur esrar ile
İ steyen gelsin beri bezi eyleriz İsar ile
Nuş edip cam - ı ezel mest olmuşuz dildar ile
Bir elimizde bezm - i mahbub ile biz yar ile
Bir elimizde dolu peymane gelmişlerdeniz

Bellidir hali katımızda uyanık hamiyetlinin


Lezzet - i ma'lum azizim acının hem tatlının
Kuluyuz kurbanıyız alemde bir devletlinin
Dert bizim derman bizim dertli bizim biz dertlinin
Dertliye derman olup dermane gelmişlerdeniz

Ey Nuzuli gezmişiz alemde hayli serseri


İ steyip aşk ile olmuşuz veli bir rehberi
Aşka hemrahız yolunda vermişiz can Ü seri
Gah cünunuz gah fünunuz gah sükut ey Mazhari
Biz tecelli şem'ine pervane gelmişlerdeniz

238
Alfabetik Fihrist

abad : Şcıı m am u r atalar : Armağanlar, l lı tunar


abd : Kul atşan : Susuz, susamış
ab-ı hayat : Ölümsüzlük suyu avayık : Ayak takımı kimseler
ab-ı revan : Akarsu ayıkdaş : l\anık, arkadaş
ab-ı zülal : Berrak, tatlı soğuk su ayın, şın, kaf : Aşk
adüv : Düşman ayn-ı beytullah : Allah'ın nazargahı,
afitab : Güneş, güneş ışığı nazar ettiği ev
agah : Haberli bilgili azb : Tatlılık
ağyar : Yabaıınlar, gayrılar
abd : Siizlcşmc, yemin b
ahi : Kardeş
ahsen-i takvim : En güzel surette hah : Kapı
akrab : Yakın bab-ı tevekkül : Tevekkül kapısı
akval : Siizlcr badi saba : Sabah yeli
a'lem : Bilgin bahrimend : Deniz gibi
alam : Bayraklar, sancaklar bari : Defa, kere
alan : A�·ıkta, meydanda bari Hüda : Cenahı hak
ilem-i ceberut : Fani d ünyamn batın : İç yüz, gizli, görünmeyen
dışında olan alem bay : Zengin
alem-i ervah : Ruhlar alemi bay-geda : Zengin - Yoksul
alem-i lahut : Tanrı alemi bedri hilal : Ayın ondörd ü , yeni ay
ali : Y ü ce , yüksek behişt : Cennet
ilil : Kör beki : Ebedilik
"Allahu's-Samad" : İ hlas suresinin bela : Evet, peki
i kinci ayeti. Allah herşcydcn bend : Bağ, bağlama
müstağni ve her şey ona muhtaçtır . berdar. :. Asılmış
a'ma : Kiir "berdenselamen" : Enbiya suresinin
andelib : Bülbül 69. ayetine işarettir; Biz; " Ey ateş!

asan : Kolay İ brahime karşı serin ve zararsız ol"


asdika : Samimi doslar dedik.
asfiya : Saf, samimi, doğru kimseler her murad : Alışılmış olduğu üzere
asitan : Dergah, tekke besat : Düz yer
aşiyan : Yuva, ev best : Yeter, yeterli
239
beyt-i ahzan : Hüzün evi ç
bi-basar : Gözsüz
bi-can : Cansız çalab : Tanrı
bi-dar : Uykusuz çir anasır : İnsanın yaratılışındaki
bi-edeb bi-erkan : Edebsiz, erkansız dört unsur; toprak, su, hava, ateş
bi-gine : İlgisiz, yabancı çerağ : Mum, kandil
bi-iştibah : Şüphesiz çeşm : Göz
bi-kes : Kimsesiz çevgin : Cirit oyununda atlıların
bi-mecal : Kuvvetsiz birbirlerine attıkları değnek
bi-nef-i : Faydasız çevice : Zerrece
bi-riya : Riyasız çün-ü çıra : Neden niçin
bizar : Rahatsız, bıkmış, usanmış
bur : Dünya ve ahirete faydası d
olmayan kimse
burhan : Delil, isbat dil : Sapık
buy : Koku danmaz : Danışmaz
büryan : Kebap dar : Ev, darağacı
darbi zikir : Açık, aşikar zikir
c
dir-i cinan : Cennet evi
diru'I - eman : Emniyetli ev, yer
cih : Makam
dehr : Dünya
cim-ı aşk : Aşk kadehi
dekan : Bakan ilgilenen
cay : Makam
deni : Alçak, rezil
cehan : Kanat
derdimend : Dert sahibi
cevlin : Dolaşma, gezme
derindik : Döndük
cidal : Kavga
derun : İçeri, gönül
cife : Laşc, leş
destgir : Elinden tutan
cinin : Cennet
deşt : Bozkır, çöl
cirk : Pislik
didar : Yüz
côd : Cömertlik
dide : Göz
cıiş : Coşma
dil : Gönül
cühhal : Cahiller
dildir : Gönül alan güzel
cünd-ü siva : Siva askeri
dilşid : Gönlü hoş
cür'a : Yudum
dinar : Para
cürm : Suç
dirigi : Yazık, eyvahlar olsun
dü cihan : İ ki cihan
düldül : Hz Ali'nin atı

240
düreş : Davranma, çalışma eşk-i çeşm : Giiz yaşı
dürrü gevher : İ nci ve değerli taş ezkıi.r : Zikirler
dürrü mercan : İ nci mercan ezvak : Lezzetler
dürrü yekta : Biricik eşsiz inci f
e
fada) : Faziletli
ebdan : Bedenler fakr-i tama : Yokluk sırrını isteme
ebrıi.r : Hayır sahipleri fariğ u ıi.zıi.d : Kurtulmuş
ebsem : Sakin olma fasl u bab : Aralanmış kapı
ebu'l-ervah : Ruhların babası; faş : ifşa etme
Ruh-i Muhammedi " ...fekad arefe Rabbehıi" : " Rabbini
bildi" ( Hadis-i şerif)
ef'al : Ameller, işler
efgan : l zdırap ile haykırma fercıi.ın : Menfaat, fayda, son, akibet
ekhaf : Yönler ferda : Yarın
elestü : Allah'ın ruhları yarattıktan "fezkurıini" : Beni zikredin
sonra " Ben sizin Rabbiniz değilmi­ feth-i bab : Kapının açılması
yim?" diye sorduğu zaman "fezkürıini ezkürküm" . : "BC'ni
..

elif kaddi dal olur : Beli bükülür zikredin ki ben de sizi hatırlayayım"
el-iyaz : Sığındık, sığınırız ( Bakara 1 52 . ayet)
"el-kerim izıi va'de fi" : Allah firkat : Ayrılık
vaad ettiği zaman fusus : Fususu'I - Hikem adla eser
em : ilaç fuzul : Bencil
emraz : Hastalıklar fütuhat : Mulıyiddin Arabi'nin eseri
emvac : Dalgalar
enhar : Nehirler g
envıi.r : Nurlar, aydınlıklar
erbain : Dervişlerin çileye girdiği gadub : Azarlayan, azarlayıcı
kırk gün gaffaru'z - zünıib : Günahları bağışlayan
erguvan humar : Kırmızı bir çiçek galaz : Koyu şeyler
ve dikeni gam şıi.zi : Üzüntü, tasa
esfel : En sefil, en alçak geda : Düşkün , yoksul
eshar : Sabah vakitleri gene : Hazine
eslaf : Selefier, hizmette daha önce gevher : Değerli taş
bulunanlar giriftar : Tutulmuş, uğramış, yakalanmış
esma-i seb'a : Yedi isim giryan : Ağlayan
esmayı müsemma : Tesmiye gizli rıi.z : Gizli olan şeyler
olunan, ismi olan gönül levhi : Gönül levhası, gönül aynası
24 1
gubar : Toz hassu'I . has : En has, en güzel
gul gule : Gürültü hasu'I . havas : Has duygular
gussa : Üzüntü, kaygı has ü am : Herkes
gôş : Kulak, işitmc havf-ı niran : Cehennem korkusu
güftar : Söz havf-ı tamu : Cehennem korkusu
gülzar : Gül bahçcsi havf u reca : Korku \'c ümit
gül-i zar : Gül yanaklı hay : Diri (Allah'm ismi )
güman : Şüphe, zan hay'i kaf : H akk ve harfleri
gürz : Eski silahlardan uzun saplı
hayre'I . enam : Varlıkların hayırlısı
büyük d e m i r hazer : Sakınma
hazık-ı tabib : İylqtirici, tedavi eden
ğ heba : Nafile, yok ycrt>
hel-eta : İ nsan siırcsine işaret cdilnıiştir
ğana : Ganimet
hemişe : Hı·r vakit
ğani : Zcngin, ciiınerı
hemrah : Yol arkadaşı
ğavvas : Dalgı�· hemraz : Sırdaş
herbar : Her zaman

heşt : Sekiz
heştibehişt : Sekiz cennet
habab : Su iizcriııdcki lıa\·a
( Kur'an da geçen)
kabarcıkları heva : Heves, arzu
hadd-i payan : Kenarsız
hezeran : Binlerce
hakayık : Hakikaılcr
hicab : Perde
hak-ı yeksan : Toprak olmuş
hilm : Yumuşaklık
hak şinas : Hakk'a riayn eden
hin : An. zaman
halas : Kurtuluş
hodbin : Kendini beğenmiş
halel : Zarar
hubb : Sevgi
hali : Tl'nha, boş
hubb-i ahira : Ahiret sevgisi
halvet : Yalnız kalına, çekilm!'
hubb-i dünya : Dünya sevgisi
hamr-ı ezel : Ezel içkisi
hub cemal : Güzel yüz
handan : G ii l en
humhane : Şarabların konduğu yer
hannan : Çok acıyan
hun : Kan
hannas : Şeytan
hunun : �krhamctten ayrı kalmama
hanüman : Ev, bark
hurşid : Güneş
har : Diken
hüccet : Delil, işart't
harabad : Harabeler
hümam : Azimli
haristan : Dikenlik
hünkar : Padişah, sul tan
242
hüsn-üşem : Güzel ışık incizaz : Kesilme
infisah : Bozulma, bükümsüz kalma
inhifaz : Çiikgünlük, düşgünlük
inhitat : Aşağılama, düşme
ıyd-i ekber : Büyük bayram inkaz : Kurtarma, kurtarılma
ığraz : Tazyik ctmC', Sıkıştırma inkılil : Körlenme, kesmez hak gelme
ınkıta : K csilm!' inkiyid : Boyun eğme, kendini teslim
ıtlak : Salıverme etme
inkisar : Kırılma, gücenme, bedd ua
insilih : Soyulma, sıyrılıp çıkma
inşirah : Açılma, açıklık, ferahlık
ihtida : Başlangıç, haşlama intibaz : Tabi olmaklık
ibtihal : Cimri olmak intifi : Faydalanma
igtiyiz : Öfkelenme intifih : Vücut azasından birinin
iğva : Azdırma büyümcsi
ihtifaz : Darılma intiha : Son, sona erme
ihtilaf : Karışına intikal : Giiçmck, geçmek; \·azgeçmck
ihtipas : Tutulma, tutukluk intikas : Baş aşağı düşme, dönme .
ihtitam : Sona nme intisah : İ ki şeyden birine yapışma
ihya : Uyandırma, canlandırma intizar : Bekl e mek , gözkml'k
ikbal : Birine doğru dönme, ircii nutku : Aslına diin siizü
Kabul etme irfan : İ lahi bir fryz olarak k<iinatın
ikrar : Doğrulama sırlarını bilme
iktidi : Tabi olma, uyma irkindi : Su birikintisi
iktihal : Sürme çekme irsal : Gönderme
ilhad : Yoldan çıkma, inançsızlık irşad-ı tahkik : İ ncclrnmiş, araştırılmış
illi : (Allalı) 'dan başka, ancak yolu göstcrmck
(O var) irte : Zoraki
ilm-i ihfa : Gizli ilim irtias : Silkinme
ilm-i ledünni : Allah aşkıyla İsar : İ kram , bahşiş, ciinwrıliklc verme
C'dinilen sırlar ilmi istiğrak : Kcndiııdeıı ge�·ip, dü nyayı
ilmullah : Allah'ın ilmi unutma
iltizaz : Lezzet alma istim'a : h i t mc
imtisal : Alınan emre boyun eğme İstimağ : Dinleme
in'am : İylik etme, Bağışlama, istimdad : Yardım istC'nıe
Nimet verme işret : İ çki
inbisat : G,·lişrnc, iç açılması iştigal : Meşgul olmak

243
itab : Azarlama kayyum : Baki ve kaim olan Allah
itlal : Delalete götürme, azdırma kefteku : Boş söz, dedikodu
itmam : Tamamlama, bitirme kemah : Olduğu gibi
ittiaz : Nasihat dinleme kemker : Kötüler
ittihaz : Kabul etme kemrah : Kötü yol
ittisal : Kavuşma kenz : Hazine
i'tizal : Azl olmak kenz-i hafa : Gizli hazine
izz : İzzet, yücelik kenz-i la yüfna : Yok olmayan hazine
kenz-i mübhem : Kapalı, anlaşılmaz
k hazine
kenzullah : Allah'ın hazinesi
kibin : Terazi
kesret : Çokluk
"kibe kavseyn evedna" : Necm
keşşaf : Keşfeden, açıcı
suresinin 9. ayeti kevn-i mekin : Kainat, varlık
kabih : Hata günah
ketm : Bir sırrı saklama
kadem : Bastığı yer
kevser : Cennet'te bir havuz
kil u nıin : " Kün" emri ile kezb : Yalan
vareden
kezzab : Çok yalan söyleme
kahrı lıitfu şey-i vahid : Kahrı
kıgu : Zulmet, gece karanlığı
lfıtfu bir, eşit bilmek
kisve : kıyafet
kaim : Ayakta durma kurbet : Yakınlık
kil : Yıkma, çekip çıkarma
kurretö'l-ayn : Göz nuru
kalil : Az
kutbu'l-aktab : Allah'ın kendisine
kilu kil : Boş laf, dedikodu tasarruf kudreti vermiş olduğu veli
kalıi bela : Ruhlar aleminde Allah'ın kulu
"ben sizin Rabbiniz değilmiyim" küberi : Büyükler
sorusuna müminlerin verdiği külhan : Hamamda suyu ısıtmak
cevap: (bela : evet) (kallı : dediler) için ateş yakılan yer
kamet : Boy
küllü niran : Tamamen cehennem
kamu : Cümle ateşinde yanma
kin : "Ol" emrini veren varlık küntü kenz : Gizli hazine
kand : Tatlı söz küşad etmek : Ferahlandırmak,
kand-i nebat : Tatlı yiyecek şenlendirmek
karaveş : Kapkara gibi
kir : Derinlik
kir-ı ban : Kervan
la : Yok
kasr : Köşk
Ii feta illa Ali : Ali'den yiğidi yoktur
katre : Damla

244
lahmüke lahmi : Eti etimden makam-ı irtifağ : Yüksek makam
lahut : Manevi varlıklar alemi maktul : Katledilmiş
lahut ili : Uluhiyet makamı mansüb : Memuriyete konmuş,
lil : Dilsiz memuriyette bulunan
lil-i cevher : Kırmızı renkli elmas "mantıku't-tayr" : Şeyh Attar'ın
taknetümin Rahmetillih : Allah ' ın kitabı: "Kuşları n dili"
rahmetinden ümid kesmeyiniz.
manzuri : Nazar olunan•
(ayet)
masiva : Allah'dan gayrı
la yezel : Zevalsiz, bitimsiz
maşuk : Sevgili
la yüfna : Yok olmaz, tükenmez
ma'zur : Özürü olan
ledünni : Allah bilgisine ve sırlarına
mecruh : Yaralı
ait, onunla ilgili
meddah : Daha çok medlıeden
lemyezel : Bakilik, kalıcılık
meded : Yardım, aman
lenterani : Allah'ın tur dağında
meftun : Gönü"! vermiş, tutkun
Musa'ya : "Sen beni hiç bir zaman
mekes : Sinek
göremezsin" hitabı melamet : Ayıplama
levlake : "Sen olmasaydın memat : Ölüm
(yeri göğü yaratmazdım) " "menarefe nefsehü : " Kim nefsini
Hadis-i kutsi bildi. . . " hadis-i şerif
levm : Zemmetme, çekiştirme, başa menas : Kaçıp sığınılacak yer
kakma menfur : Nefret edilen
leylü nehir : Gece ve gündüz menkul : Nakledilmiş
libas : Giysi menkuş : İşlenmiş, nakşolunmuş
livail hamd : Resulullah'ın mennan : Çok ihsan eden
cennct'te ümmetini altında merbüt : Bağlanmış
toplayacağı sancak merdan : Erkekler, yiğitler
m mesani : Bir şeyin tekrarı
mesrur : Sevinmiş, memnun
ma : Su mestane : Sarhoş gibi, baygın
mih : Ay
mest-i la ya'kıl : Sarhoşlukla yıkılan,
mihitaban : Ay ışığı
çok sarhoş olan
mahzen : İ çinde eşya saklanan yer,
mest-i müdam : Devamlı sarhoş
bodrum
mevc : Dalga
mail : Meyletmiş, hevesli
mey : Şarab
makal : Söz, lakırdı
mezak : Zevk, lezzet
makalat : Şemsi Tebrizi'nin bir
mezellet : Zahmet
eserinin adı
mez'in : Temizleme, süsleme

245
mezkur : Zikredilen müberra : Beri kıhnmış, temize çıkmış
miftah : Anahtar mücrim : Suçlu
mihman : Misafir, konuk müeccel : Tecil edilmiş, geciktirilmiş
mihnet : Zahmet, eziyet müekkil : Vekil tayin eden
miraç : Göğe çıkma müflis : İ flas etmiş
mir'at-ı dil : Gönül aynası mükehhil : Sürme çekmiş
mir'at-ı kaJb : Kalb aynası mükemmel : Kemale erdirilmiş
mir'at-ı mücella : Tecelli edilen müliz : Lüzumlu, gerekli
ayna, yer mülhid : Allah'ı inkar eden
misk : Güzrl koku münezzeh : Tenzih edilmiş, temiz
mizin : Terazi münkir : İ nanmayan
muattal : Tatil edilmiş mürde : Ölü
mudıll : Delalete düşen mürettil : Kur'an'ı tecvid üzere okuyan
mufaddal : Kabul eden mürşid : Yol gösterici, öğretmen
muhal : Mümkün olmayan müselsel : Zincirleme birbirine bağlı
muhassıl : H usule getiren, meydan; müsteaz : Kendinden yardım istenilen
grtiren müstecab : Kabul
muhit : Herşeyi içeren, ÇC\TP müstem'i : Dinleyen
muin : Yardım eden müşekkel : Şekil verilmiş; kıyafeti
mukabbil : Öpen yerinde, gösterişli
mukarrib : Yaklaştıran müştak : İleri derecede hasretlik
mıimşiz : Mum gibi eriyen
muntazır : İ n tizar l'dcn, gözleyen, n
bekleyen
munzır : Bakan naci : Kurtulan, kurtulmuş
munzır-ı Rahman : Allah'ın tecelli nadan : Bilgisiz
ettiği ayna, yer nadim : Pişman
ınusahhah : Sahih, güvenilir nagah : Vakitli vakitsiz
muştuluk : M üjdelik nagam : Ansızın
mıi'tekif : Bir ibadethaneye çekilip na Hak : Beyhude, haksız
namaz niyazla meşgul olan "nahnu kasemna" : "Biz taksim ettik"
mıitıi kable ente mıitıi : Ölmeden Zuhruf suresi : 32. ayet
evvel ölünüz ( Hadis-i şeril) naim : Uyuyan
mutteki : Sakınan nalan : İ nlt>ycn
muvassıl : Hasıl eden, meydana nale : İ n leme, feryad
getiren nar-ı cebim : Cehennem ateşi
mübeddel : Islanmış nasut : İ nsanlık

246
natık : Söyleyen peymine : Kadeh
nazil : İ nme, ulaşma pinhan : Gizli
necm : Yıldız piştıi penç : Yirmibeş
Nefahat : Molla Caml'ııiıı pişe : Sanat, meslek
"Nefalıatü'l-üns" adlı eseri pişuva : Reis, öncü
nerdban : Merdiven postnişin : Posta oturan (şeyh)
nerm : Latif; mülayim - yumuşak pota : İ çinde maden eritilen tava
neva : Ses pürdil : Dolu gönül
nevm-i gaflet : Gaflet uykusu pürhun : Kan dolu
nigar : Güzel sevgili püser : Oğul
nihin : Gizli
nikib : Perde r
nikbed : iyi, kötü
nisar : Saçma, serpme riğıb : İstekli
niza : Çekişme rih : Yol
noktavi : Herkesin anlayamadığı rah-ı Hak : Hak yolu
ince manayı anla ya n rammal : Remil döken, fal aça n
nuhfelek : Dokuz yıldız ravza-i rıdvan : Cennet, cennet
nusret : Allalı'ın yardımı, başarı bahçesi
nıiş : İ çe n rayikan : Bedava, p arasız
nübüvvet hatemi : Nübüvvet ref : Kaldırma, yükseltme
mührü
refik : Arkadaş
nüsha : Yazılmış bir şey, bir reh nüma : Yol gösteren, kılavuz
yazınııı sureti revaç : Değn, geı,cerlilik
od : Ateş
revak : Üstü örtülü, önü açık yer,
çardak
özge : Başka
reviş : Yürüyüş, gidiş, tutum
rıhlet : Göçme
p
rif'at : Yükseklik, yücelik
rumuz : İşaret, manası gizli olan
pay : Ayak
rıisiyah : Yüzü kara
penah : Sığınılacak yer
rıişina : Tanınan yüz
pend : �.asihaı, öğü t
rıiyetullah : All alı ' ı n yüzü
pend-i mekr : H ileli, düzenbazlı söz
rıiz-i kıyam : Kıyamet günü
per : Kanat
ruz u şeb : Gündüz ve gece
perrü bal : Kanat, kanatlar
pervaneveş : Pnvanc gibi
pes : Yeter
247
sızuben kil : Konuşmamak
sidre : Arşın sağ yanındaki ağaç ki,
sabır : Sabırlı ötesine hiç kimse geçemez
sadpir : Parça parça
siğar : Küçük
sadr : Göğüs
sim : Gümüş
sat-i revak : Sat, halis
simurg u anka : Simurğ ve Anka
sahhare : Sahralar, kırlar
isimli iki masal kuşu
sa'im : Oruçlu
sim u zer : Gümüş ve altın
sak : İ çtenlikle dinleyen
siret : Ahlak ve yüksek vasıflar
salik : Yol eri, yolcu
siva : Allah'dan gayrı
san'i : Sanatkar
subh : Sabah
saykal : Cila
subh u mesa : Sabah akşam
seb-a-i seyyare : Yedi gezegen
subh u şam : Sabah akşam
sebak : Ders
suk : Çarşı pazar
sefahat : Düşüklük, alçaklık
süğb8n : Büyük yılan
sehivet : Cömertlik
sükker : Şeker
sehm : Korku
sülemi : Risalc-i Sülemi ismindeki eser
sehregah : Seher vakti
sürôr : Sevinç
sekr-i aşk : Aşk sarhoşu
süvar : Binici
sela : Seslenme, çağırma
selk : Yan, kenar
sema : Mevlevilerin cezbe haliyle

dönmeleri şad-ı handan : Sevinçli, neşeli


serçeşme : Çeşme başı, şeyh şaki : Asi, yol kesen
serdar : Baş kumandan şlli : Şikayet eden
ser-encam : Başına gelenler, vakıa şilir : Şükreden
sergerdan : Başıdönen, sersem, şam ı seher : Akşam sabah
şaşkın şarab-ı tahôr : Temiz şarab
serkeş : Dikbaşlı şecer : Ağaç
sertaç : Baştacı olan, çok sevilen şefiel-müznibin : Günahkarlara şefaatçi
server-i hulk-i basen : Güzel şehbaz : Yiğit
ahlakın başı, reisi şehd : Bal

set bezer : Yüzbin şehr-i dil : Gönül şehri

settaru'l-uyôb : Ayıpları örtücü şekavet : Bedbahtlık

seyf-i kudret : Kudret kılıcı şem'i : M u m

seyyar : Gezici şerm-sar : Mahcup

sıfat-ı tis'a : Dokuz sıfat şeyh ve şah : Yaşlı ve genç

248
şikir : Av toylamak : Doyurmak
şir-i Hüda : Allah'ın arslanı . töhmet : Birine isnad edilen suç
şuhüd : Şahidler tuğyan : Taşma, haddini aşma
şum : Uğursuz tuhfe : Hediye
turab : Toprak
tür-ı Sina : Sina dağı (Allah'ın
Musa'ya tecelli ettiği yer)
tabl-ı ene'l-Hak : Ene'l·Hak davulu,
u
feryadı
tadlil : Delalete düşürme
obur : Başka tarafa geçme, atlama
tama : Aç gözlülük
ucub : İ b a de t i n e güvenme, ke nd i n i
ta.mü : Cehennem
beğenme
ta'n : Sövme, yerme
udvin : Düşmanlık
tarik-i müstakim : Doğru yol
ugad : İ p
taşra : Dışarı
ulu'l·ebsar : Görüş kabiliyetinde
tayran : Uçmak
olan kimse
teab : Yorgunluk
umran : Bayındırlık
teber : Dervişlerin taşıdığı uzun
ussat : Asiler
saplı balta, meşin bıçak
uşşak : A şık lar
techil : Birinin cahilliğini ortaya
uzlet : Bir yere çekilip kC'ndi kendine
koyma
tenha yaşama
teferrüc : Açılma, ferahlama
tefhim : Yavaş yavaş anlama
Ü
tekellüf : Külfetli iş gören
telkin : Aşılama, nasihat ülfet : Dostluk
terahhum : Merhamet etme, acıma ümmü'l-kitib : Fatiha suresi, arşın
tersa : Hıristiyan
üstündeki kader ve kaza l evh a sı ;
teşnedil : Susamış gönül
levlıi mahfuz
teşviş : Karıştırma, karmaşıklık
üns : Yaklaşma
te'vil : Sözü çevirme, ayrı mana
üryan : Varlığından soy u n m u ş
verme
tezvir : Yalan dolan
tlğ-ı aşk : Aşk oku
v
tlğ·ı hicr : Ayrılık oku
vahdet : Birlik
tlğ·ı zikr : Zikr oku
vahid-ü ferd-ü ehad : Bir olan Allah
tlyn : Çamur, balçık
vas'i : Geniş, açık
timar : Yara bakımı

249
vecd : Kendinden geçecek derecede zülcenihin : Çok taranı
ilfıhi aşka dalma, cezbe hali zülfikir : Hz. Ali'nin kılıcı
vecih : Yüz zünnar : Papazların bellerine
verak : Yaprak bağladıkları ipten örülmüş kuşak, küfür
verd : G ü l ve benlik alameti .
visal : L; Jaşma, kavuşma

yab yab : Yavaş yavaş, azar azar


yavi : Yitirmek, kaybetmek
yeğin : \:ok ş i dd e t l i elen
yekfi : Kfıli, yeter
yeknazar : Bir bakış
yeksan : Eşit, hcralın
yerağ : Hazırlık

za ğın : Zahmet
zağ u kuzgun : Karga w kuzgun
zahir : Gürünen, meydanda olan
zahm : Derin yara, darbe
zikir : Zikreden
zir : Ağlayıp, i n lemek
zeban : Dil
zebür : Zayıf, aciz
zeh-i dil : Ne ,g üzel, ne iyi
zelil : Horlanmış
zemayim : K ö tü lıcğcnilnıcycn
,

haller
zevrak : Kayık, sandal
zıll :( ;iilgr, koru m a , sahip ç ıkm a
zin : Eyer
zillet : Horluk, habislik
zulmet : Karanlık
zübde : Üz

250

You might also like