Professional Documents
Culture Documents
Dönel Makinaların Temel Tasarımı
Dönel Makinaların Temel Tasarımı
ALPARSLAN GÜRE
İNŞ.YÜK.MÜH.
• Rafineriler, petrokimya tesisleri, kuvvet santralleri gibi endüstriyel projelerde özellikle “bina tipi
olmayan” yapı sistemleri İnşaat Mühendisliğinin önemli konularından birini teşkil eder.
• Pompa, tribün, kompresör gibi hareketli ekipmanların temel yapıları bunlardan biridir.
• Genel olarak “Titreşimli makine temelleri” olarak adlandırılan bu sistemlerin tasarımında sabit
yükler kadar işletme sırasında ortaya çıkan dinamik tesirler de önemlidir.
• Bu tip temellerin, maruz kaldığı dinamik etkiler nedeni ile alışılagelmiş statik dizayn şartlarına ek
olarak dinamik yükler altındaki davranışları da incelenir ve analiz sonuçları gerek işletme gerekse
çevresel şartlar dikkate alınarak tasarıma aktarılır.
• Dinamik yükler altındaki yapılan analiz, temel sisteminin serbest ve zorlanmış titreşimlerinin
irdelenmesi, rezonans olasılıklarının araştırılması ve titreşim genlikleri ile birlikte titreşimin çevrede
oluşturduğu etkilerin değerlendirilmesi olarak özetlenebilir.
• Bahsi geçen makineler işletme ömrü boyunca sorunsuz çalışması beklenen ekipmanlardır. Bu
nedenle işletme açısından sürekli çalışabiliyor olması çok önemlidir.
• Öte yandan bu tip makineler özellikle temel sistemine göre oldukça maliyetlidirler. Bu nedenle
temel tasarımında, makinenin sağlıklı çalışmasını kesintiye uğratmayacak temel dizaynı ekonomik
tasarımın önüne geçer.
GİRİŞ
• Makine temelleri, statik yükler ile birlikte dinamik yüklerin de zemine aktarılması söz konusu olduğu
için tasarımda dikkate alınması gereken bazı özellikler içerir.
• Temel tasarımında, statik yükler kadar işletme sırasında ortaya çıkan dinamik yükler de önemlidir.
• Dinamik yükler, makinenin hareketli parçalarındaki dengelenmemiş kütleler nedeni ile ortaya çıkar.
• Dinamik hesap neticesinde sistemin maruz kaldığı farklı modlar altındaki titreşimlere ait genliklerin
(deplasman) sınır değerleri aşıp aşmadığı kontrol edilir.
• Genel olarak, sınır deplasman değerleri makine imalatçısı tarafından verilir.
• Bir diğer husus, titreşimlerin çevrede çalışanlara ve diğer ekipmanlara zarar verebilecek boyutta
olup olmadığının kontrolüdür.
TEMEL TİPLERİ
1. Dönel Makineler :
Bunlar yüksek hızlara erişebilen turbo jeneratör, kompresör, pompa vb. makinelerdir.
Hızlar 3,000 rpm den 12,000 rpm e kadar değişebilir.
2. Pistonlu Makineler :
Buhar makineleri ve bazı pompa tiplerinde karşımıza çıkan bu tip makinelerde işletme
hızları genel olarak 600 rpm in altındadır.
3. Darbeli Makineler :
Abkant, dövme çekici, pres gibi, genelde düşeyde darbe kuvveti oluşturan
makinelerdir. Bu tip makinelerin işletme hızları genelde 60 rpm ile 150 rpm arasında
değişir. Dinamik yükler kısa aralıklarla pik noktaya çıkıp sıfırlanırlar.
TEMEL TİPLERİ
Titreşim:
Bir sistemin denge konumu etrafında yapmış olduğu salınım hareketine titreşim denir.
Eğer yapılan salınım hareketi T saniyede kendini tekrar ediyorsa böyle hareketlere
periyodik hareketler denir. En basit periyodik hareket Harmonik Hareket tir.
Harmonik hareket sinüs dalgası şeklinde değişen titreşim hareketidir.
TEMEL KAVRAMLAR
Titreşimin Nedenleri:
Sistemdeki titreşimler, dış kuvvetler ve sistemin bu dış kuvvetlere cevap
verme özelliğinden kaynaklanır.,
Dış Kuvvetler:
Sistemin bağlı olduğu temelden gelen kuvvet,
Dönen sistemlerde dengelenmemiş kütleler,
Pistonlu motorlarda gidip gelen kütleler,
Deprem, rüzgar, patlama vb. nedenlerle oluşan kuvvetler.
TEMEL KAVRAMLAR
• Serbest Titreşim:
Bir sistemin üzerinde hiçbir kuvvet yokken, sadece başlangıçta uygulanan bir kuvvet veya hareket
nedeniyle yaptığı titreşimlerdir.
TEMEL KAVRAMLAR
• Zorlanmış titreşim:
• Dış kuvvetlerin etkisi altında olan sistemin
titreşimidir.
• Kararlı Titreşim (Deterministik)
• Random Titreşim
• Rezonans Durumu:
• Zorlayıcı kütle frekansı ile sistemin doğal
frekansının eşit olduğu durumdur.
Rezonans gerçekleştiğinde, sistemin
titreşim genliği matematiksel olarak
sonsuza gider. Fiziksel olarak ise sistemde
büyük hasarlara neden olabilir.
TEMEL KAVRAMLAR
Genlik:
Harmonik titreşimde, hareketin ortalama değerden en
fazla ayrıldığı miktardır.
Titreşim genliği üç farklı biçimde ifade edilir.
1) Peak to peak (P-P) (iki tepe arasındaki uzaklık) :
Kütlenin titreşim esnasında ulaştığı iki uç nokta
arasındaki uzaklıktır.
2) Zero to Peak (0-P) : Denge konumu ile tepe noktası
arsındaki uzaklıktır.
3) Root Mean Square (RMS) (Kareler toplamının
karekökü): Titreşimin efektif değeridir. Elimizi titreşim
yapan kütle üzerine koyduğumuzda hissedilen titreşim
seviyesidir. Basit harmonik harekette (0-P) değerinin
0,7071 katıdır.
TEMEL KAVRAMLAR
Dairesel Frekans:
radyan / saniye birimi ile ifade edilen
frekanstır.
Frekans, dairesel frekans ve periyot arasında
aşağıdaki ilişki vardır
ω = 2f = / T
TEMEL KAVRAMLAR
TEMEL KAVRAMLAR
DÖNEL MAKİNELER
• Genel olarak, temel tabanının doğal zemine oturtulması, tercihan yer altı su seviyesinin üstünde kalması tercih
edilmelidir. Temelin dolguya ve titreşime karşı hassas zemin üzerine oturtulmasından kaçınılmalıdır.
• Detaylı dinamik hesap sonucu uygunluğu kanıtlanmadığı sürece, Blok temellerde , doğrudan zemine oturan
temellerde(dönel makine temelleri için!) temel kütlesi makine kütlesinden en az 3 kat büyük olmalıdır. Kazıklı
temellerde bu oran 1,5 ila 2,5 a kadar düşebilir.
• Burada makine kütlesi olarak, makinenin kendisi ile birlikte, oturduğu şase ve temel üzerine bağlanan boru
elemanların tümü dikkate alınır.
• Temel bloğu üstü, bitmiş saha kotundan en az 300 mm yukarıda olmalıdır.
• Beton 28 günlük minimum basınç mukavemeti 30Mpa dan az olmamalı.
• Tüm beton yüzeyler iki doğrultuda donatılmalıdır. Donatı oranı, donatı yüzeyine dik beton kesitinin 0.0018
katından az olmamalı.
• Blok temellerde hacimsel donatı miktarı en az 25 kg/m3 olmalı, 12mm den küçük çap ve 200 mm den fazla
aralık kullanılmamalıdır.
• 1.0 metreyi aşan kalınlıklarda araya iki doğrultuda “shrinkage” donatısı ilavesi konması takviye edilir.
• 500 mm den kalın döşeme betonlarında ACI 318 e uygun büzülme ve ısı değişimi donatısı ihtiyacı ayrıca kontrol
edilmelidir.
GENEL PRENSİPLER
• 1200 mm den kalın temel betonu “mix design” ve dökümünde ACI 207.2R de “mass concrete” için
verilen şartlar dikkate alınmalıdır.
• Blok temellerde minimum kalınlıklar aşağıdakilerden az olmamalıdır:
0.60 + L / 30 (metre)
L = Temel uzunluğu
• Temelin yanal sallanma (rocking) titreşimine karşın yeterli rijitliğe sahip olmasına yönelik olarak
genişliğinin temel tabanı ile makine ağırlık merkezi arasındaki düşey mesafenin 1.5 katından az
olmaması tavsiye edilir.
• Blok temellerde toplam temelin en az kalınlığının %50 si kadar temel zeminine gömülü olması
tavsiye edilir. Bu, temelin yanal stabilitesini ve titreşimlere karşı sönümleme etkisini arttırır.
• Yatay düzlemde makine şaftına dik istikamette, makine ağırlık merkezi ile temel tabanı ağırlık
merkezi arasındaki ekzantisite temel genişliğinin (B) 0.05 inden fazla olmamalıdır.
GENEL PRENSİPLER
• Yatay düzlemde makine şaftına paralel istikamette, makine ağırlık merkezi ile temel tabanı ağırlık
merkezi arasındaki ekzantisite temel boyunun (L) 0.05 inden fazla olmamalıdır.
• Kazıklı temellerde, kazık yerleşim planının düzenlenmesinde, ekzantirisetelerin planda her iki
doğrultuda minimum değerlerde kalması sağlanmalıdır.
• Dinamik yükler altında ifa edilecek oturma hesaplarında aksi gösterilmedikçe zemin emniyet
gerilmesi aşağıdaki değerleri aşmamalıdır:
• Yüksek hızlı makineler: Statik yükler için verilen emniyet gerilmesinin %50 si
• Düşük hızlı makineler : Statik yükler için verilen emniyet gerilmesinin %75 i
GENEL PRENSİPLER
• Kütlesi (makine şasesi dahil!) 2500 kg dan az olan dönel makine temelleri için, yukarıda verilen
“GENEL PRENSİPLER” e uyma kaydı ile detaylı dinamik hesaba gerek yoktur.
ÇERÇEVE TİP TEMELLERİN ÖN BOYUTLAMASI İÇİN EK TAVSİYELER
• Kolonlar düzey yükler altında eşit gerilmeye maruz kalacak geometride seçilmelidir. Bunu sağlamak için kolon
kesit alanları düşey yük oranları dikkate alınarak tayin edilebilir. Bu bağlamda, kolonların tümü için Pi / Ai oranının
olabildiğince ayni olması sağlanmış olur.
• Kolon aks aralıkları tercihan 3.5 metreyi aşmamalıdır.
• Ara kolonlar olabildiğince “coupling” veya “gear box” altına gelecek şekilde yerleştirilmelidir
• Kiriş derinliği açıklığın 1 / 5 inden az olmamalıdır.
• Kiriş eğilme rijitliği kolon eğilme rijitliğinin en az iki katından fazla olmalıdır. (Zayıf kolon – Kuvvetli Kiriş!!)
• Tribün gibi dönel ekipman taşıyan çerçeve tip temellerde, temel tabanı dahil temel sistemi kütlesi, mesnetlenen
makine kütlesinin üç katından az olmamalıdır.
• Temel sisteminin üst yarısının (kolonların yarısından yukarı) kütlesi taşıdığı makine sisteminin kütlesinden az
olmamalıdır.
• Maksimum zemin gerilmesi emniyet gerilmesinin yarısından, en yüklü kazık reaksiyonu, emniyetli kazık taşıma
gücünün yarısından fazla olmamalıdır.
• Kolon ve kirişler sistemden bağımsız tekil eleman olarak rezonans açısından kontrol edilmelidir.
TASARIM GİRDİLERİ
• Makine imalatçısı tarafından verilen dengelenmemiş kuvvetler (unbalanced forces) çoğu durumda
artırma katsayısı ile arttırılmış değerler olarak verilir. İmalatçı ile görüşülerek gerekli doğrulama
yapılmalı, verilen yüklerin bir katsayı ile çarpılıp çarpılmadığından emin olunmalıdır.
• Söz konusu yüklerin imalatçı tarafından verilmediği durumlarda yükler aşağıdaki yaklaşık formül ile
hesaplanabilir.
ZEMİN PARAMETRELERİ
Temel tasarımında zemin davranışının elastik davranışını dikkate alma yaklaşımı ile, “statik + dinamik”
yükler altında zemin gerilmesinin elastik limitler içinde kalması hedeflenir.
Zemin emniyet gerilmesinde öngörülen azaltma bu yaklaşımı desteklemek içindir.
GİRİŞ
Örnek blok temel hesabı olarak, motor + rotor ve bağlantı şaftından oluşan, aşağıda (şekil – 1)
geometrik özellikleri verilmiş olan dönel makine temeli için dinamik hesabı yapılacaktır.
2
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
MAKİNE BİLGİLERİ
o Tahrik ünitesi Ağırlığı (rotor hariç) 100 kN
o «non-drive» makine ağırlığı 200 kN
o Tahrik ünitesi Rotor ağırlığı 10 kN
o «non-drive» makine rotor ağırlığı 20 kN
o Oturma şaseleri: Her bir rotor çerçeve şeklinde şase vasıtası ile oturtulmaktır.
Tahrik ünitesi rotoru pedestal ağırlığı 2 kN
«non-drive» makine rotoru pedastal ağırlığı 4 kN
o (Pedestaller ve rotor şaft bağlantısı (coupling) ağırlık merkezlerinin ayni kotta oldukları kabul edilmiştir.)
o «Coupling» ağırlığı 6 kN
o Rotor dönme hızı 600 rpm
o Rotorların «balans» ayar sınıfı G 6.3
3
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
MAKİNE BİLGİLERİ
o Rotor ağırlık merkezinin yerden yüksekliği 2000 mm
o Makine ağırlık merkezi – şaft arası yükseklik (aşağıya doğru) 100 mm
TEMEL BİLGİLERİ
o Temel boyu 5200 mm
o Temel Genişliği 2200 mm
o Temelin zemin üzerindeki yüksekliği
Tahrik ünitesi tarafında 1000 mm
«non-drive» makine tarafında 200 mm
o Beton yoğunluğu c = 2500 kg/m3
ZEMİN BİLGİLERİ
o Yoğunluk s= 2500 kg/m3
o Poisson oranı = 0,25
o Sönümleme katsayısı = 0,1
o Üniform basınç katsayısı Cu01 = 4.6 x 104 kN/m3
o 3,5 m derinlikte, zemin «net» taşıma kapasitesi 250 kN/m 2
4
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
ÇÖZÜM :
5
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
o Temel Boyutlandırma:
Plan boyutları L = 5.2 m, B = 2.2 m
Temel Alanı Af = 5.2 x 2.2 = 11.44 m2
Temel ağırlığının makine ağırlığının en az 3 katı olması kuralından hareketle >>
Hedeflenen temel ağırlığı 3 x 348 = 1044 kN
Temelin Zemin üzerindeki kısmının ağırlığı;
(2.2 x 2.2 x 1.0 + 3.0 x 2.2 x 0.2 x +0.6 x 0.8 x 0.8) x 2.5 x 9081 = 160.5 kN
Temelin gerekli (min) zemin altı yüksekliği :
H = (1044 – 160.5) / (11.44 x 9.81 x 2.5 ) = 3.15 m
Seçilen temel derinliği (Zemin altında kalan kısım) >> H= 3.5 m
Temel Ağırlığı Wf = 11.44 x 3.5 x 2.5 x 9.81 +160.5 = 1142 kN
6
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Şekil - 1
7
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
a) Makine:
Şekil - 1 8
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
b) Temel:
9
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Plan Kesit
Şekil - 2
10
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
11
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Eksantrisite Kontrolü:
Dinamik Analiz:
12
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
13
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Tasarım Katsayıları:
Uniform basınç (zemin raporu)
Uniform kesme
Non – Uniform Basınç
Non-Uniform kesme
Zemin yayları (zemin rijitlikleri):
Yer değiştirme (x, y, z)
Dönme (x, y, ze eksenler etrafında)
14
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
a) Makine
16
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
b) Temel
17
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Temel tabanı ağılık merkezi (şekil – 2) etrafında toplam kütle atalet momenti:
18
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Frekans Hesapları:
Yukarıdaki mod lardan y etrafında dönme ve düşey yönde hareket modları «uncoupled»
modlar iken, diğer dört «coupled» mod tur.
«Coupled» modlardan x ve φ ile z ve ϴ sırası ile X-Y ve Y-Z düzlemlerinde aşağıdaki bağlantı
kullanılarak süperpoze edilir.
Yukarıdaki formüllerde X – Y düzlemi için verilen bağlantılar benzer şakilde Y-Z düzlemi
doğal frekans hesabı için de kullanılır.
Buna göre sisteme ait toplam altı moda ait frekans değerleri (artan sırada) aşağıda
verilmiştir.
20
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Yukarıda da görüldüğü gibi 3. ve 4. modlara ait frekanslar (f3 vf f4) ) +/- %30 luk sınırın içine
düştükleri için rezonans alanında kalmaktadır. Bu nedenle bu modlar için genlik değerleri
«sönümlü» titreşim analizi yapılarak belirlenecektir. Diğer modlardaki titreşim genlikleri
«serbest» titreşim genliği olarak hesaplanabilir.
21
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
22
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Dinamik kuvvetlerin etkime yönleri Şekil-3 te gösterilmiştir. Yüklerin (a) ayni fazda
ve (b) farklı fazlarda etkime durumları dikkate alınmıştır.
Şekil-3
23
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
24
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Z aksı
Y aksı
15
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
25
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Şekil - 4
26
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
Titreşim Genlikleri:
Case 1:
27
28
29
Case 2:
30
31
Case 3:
32
33
Case 4:
34
ÖRNEK BLOK TEMEL HESABI
3
Çerçeve tipi Temel Dinamik Hesabı
ÖRNEK TEMEL HESABI
Aşağıdaki örnekte, tasarımı Tekfen Mühendislik olarak tarafımızca yapılmış olan, Tüpraş Kırıkkale
Kombine çevrim santralı buhar tribün temeli dinamik analiz ile ilgili hesap raporundan alıntılar
verilmektir.
ÖRNEK TEMEL HESABI
SİSTEM TANIMI
Makineye ait, tribün, dişli sistemi, buhar borusu ve yardımcı sistemlere ait bağlantılar ve jeneratör
çerçeve tipi temelin üst döşemesine oturtulmuştur. Tribün ve jeneratör işletme hızları sırası ile 9389
rpm ve 1500 rpm olarak imalatçı firma tarafından verilmiştir.
Üst döşeme kalınlığı tribün kısmında 1,2 mt , jeneratör kısmında 1,8 mt dir.
Temel plağı 1,5 mt kalınlığında 14,00 x 9,00 mt plan ölçülerindedir.
Kolonlar kare 1,20 metre genişliğinde kare kesitlidir.
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
REFERANSLAR
TASARIM GİRDİLERİ
• Units of Measurements
• All the units used in the analysis and designs are in SI system unless otherwise stated.
• Material Properties
• Concrete :C30 (minimum cylinder strength @ 28 days 30 MPa)
• Lean Concrete :C16 (minimum cylinder strength @ 28 days 16 MPa)
• Reinforcement :Grade S420 (minimum yield strength 420 MPa)
ÖRNEK TEMEL HESABI
Zemin Parametreleri
• According to geotechnical report the following properties of soil are obtained and used in the
calculations.
• Allowable Soil Pressure, (pall) : 2,0 kg/cm2 (~200 kN/m²)
• Soil Unit Weight (γsoil) : 18,70 kN/m³
• Coefficient of Subgrade Reaction, (kv) : 1500 t/m³
• Modulus of Elasticity (E) : 212 MPa (Average value)
• Shear Modulus (G) : 85,99 Mpa (Average value)
• Poisson’s Ratio (γ) : 0,40 (For Clay)
ÖRNEK TEMEL HESABI
• Mekanik Parametreler:
• Operating speed of turbine : 9389 R.P.M (Period : 0.0064s)
• Operating speed of generator : 1500 R.P.M (Period : 0.040s)
• Makine Ağırlıkları:
ÖRNEK TEMEL HESABI
Matematik model
ÖRNEK TEMEL HESABI
Table 1: The mass source in free vibration analyses. Table 2: Applied masses in mathematical model.
ÖRNEK TEMEL HESABI
Consequently, in order to satisfy the necessary frequency range, modal analyses of the structural system is
conducted for the 24 mode shape.
Calculated results from the model analyses with the mass participation ratios are given in Table-3, while first five
mod graphically represented in following figures below.
According to the mass participation results, the first three modes obtained from the modal analyses can be defined
as the first order natural frequency of the structural system while the rest of them are the higher order natural
frequencies as well.
ÖRNEK TEMEL HESABI
Table 3: Natural frequencies and mass participation ratios
ÖRNEK TEMEL HESABI
The first five mode shape (fundamental modes) of the structural model.
T1=0.22s
T2=0.19s T3=0.13s
T3=0.13s T4=0.09s
T5=0.07s
ÖRNEK TEMEL HESABI
Magnitude of the unbalanced forces can be also provided by the manufacturer. In this sense, the unbalanced
forces are taken from the manufacturer document, as given in Table-5. The bearing points in Figure-15 are
represented with nodes which are connected to the adjacent plate elements through body constraints. Loads
specified in vendor documents are implemented into the mathematical model by using the point loads defined in
bearing points.
ÖRNEK TEMEL HESABI
In foundation mathematical model, linear elastic springs are defined under the shell elements instead of non-linear
elastic spring elements. This is because for the small strains (less than about 0.005%) usually induced in the soil by
a properly designed machine foundation, shear deformations are the result of particle distortion rather than sliding
and rolling between particles, such deformation is almost linearly elastic.
The solution of the differential equation including viscous damping and governing the response of systems to
harmonic force has two part, particular and complementary, as given in Equation (3). Duration of harmonic
loading, after a while, essentially the forced response remains and named by steady-state response. However, the
largest deformation peak may occur before the system has reached steady state as illustrated in Figure-16. on the
other hand, since the manufacturer of the steam turbine set the limits for the peak to peak amplitude instead
maximum amplitude, transient analyses of the foundation system has not been investigated in this calculation
report.
ÖRNEK TEMEL HESABI
(3)
Cosine time history function (operation case). Sine time history function (operation case).
ÖRNEK TEMEL HESABI
In the light of the analyses results, vibrational displacement of the amplitudes due to the rotor
unbalancing loads satisfies the maximum allowed peak to peak amplitudes criteria for the operation of
turbine and generator. The maximum peak to peak Vrsm is calculated as 0.24mm/sec at point F1 for X-
direction, 0.76mm/sec at point F7 for Y-direction and 0.35mm/sec at point B1 for Z-direction, which is well
below the allowable limit of 2.8mm/sec as specified by equipment manufacture. In conclusion, dynamic
response of the foundation is adequate enough for the normal operation of steam turbine generator.
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI
On the other hand, amplification limits for the failure condition are not specified by the manufacturer.
For this reason, requirements given in ISO-10816 Part-3 are used to check the failure condition state of the
foundation. As indicated in Table-7, Zone C condition is the limit state for the short circuit analyses.
Therefore, 7.1 mm/s R.M.S is defined as the maximum allowable velocity in order to prevent severity
damage in foundation during failure condition.
ÖRNEK TEMEL HESABI
Similarly with the steady state condition, peak to peak amplitudes are calculated at the points where the
unbalanced forces due to short circuit state, are implemented into the mathematical model as detailed in
previous sections. The corresponding Vrsm (Root mean square velocity) at the bearings are compared with the
limits given by ISO-10816 Part-3. The results of the forced vibration analysis based on short circuit situation are
reported in Table-8. Additionally, amplitudes (velocity in millimetres/second) obtained from the bearing joints are
graphically represented Figure-33 to Figure-38 only for the vertical direction. Please note that as explained in
section 4.3.1, 5% critical damping is implemented into the mathematical model for dynamic analyses.
In the light of the analyses results, vibrational displacement of the amplitudes due to the rotor unbalancing loads
satisfies the maximum allowed peak to peak amplitudes criteria for the short circuit situation of turbine and
generator. The maximum peak to peak Vrsm is calculated as 1.09mm/sec at point X4 for X-direction, 2.89mm/sec at
point F7 for Y-direction and 2.84mm/sec at point B1 for Z-direction, which is well below the allowable limit of
7.1mm/sec as in ISO-10816 Part-3. In conclusion, dynamic response of the foundation is adequate enough for the
short circuit condition of steam turbine generator.
ÖRNEK TEMEL HESABI
ÖRNEK TEMEL HESABI