You are on page 1of 102

Hemşireler için

Türkçe
1
Mesleki
Türkçe
Ders
Kitabı

Yazarlar: Prof. Dr. Mehmet Ali YAVUZ


Yrd. Doç. Dr. Güliz ÖZÜTÜRK
Yrd. Doç. Dr. Hatice KAYHAN
İçindekiler
Fonksiyonel Dil Kelime hazinesi

Kendini iş Hemşirelere kendini tanıtma: Geniş zaman Personel olarak hemşire


arkadaşlarına merhaba, günaydın, nasılsın, Geniş zaman yardımcı fiiller
tanıtma s. iyiyim, nerelisin, hoşça kal,
güle güle, memnun oldum,
teşekkür ederim

Hemşirelik İş programını tartışma Zamanı söylemek Hastane tesisleri


programını Zaman edatları/ilgeçler: yalın
okumak s. durum isteyen ilgeçler, yönelme
durumu isteyen ilgeçler, çıkma
durumunu isteyen ilgeçler,
tamlayan durumu isteyen ilgeçler
Hastalar ve Hastalar ve ziyaretçilerle Emir cümlesi Aile üyeleri: anne, baba, oğul,
Ünite 1 İş Arkadaşlarıyla Tanışma

ziyaretçileri ile tanışma kız evlat, vb.


tanışma s. Ziyaretçilere kibarca bir şeyler
yapmak / yapmamalarını
Ünite 2 Hemşirenin Değerlendirmesi

istemek
Hastaya testler Hastaya testler için eşlik etme Sıra Numaraları, Tarihler Tıbbi cihazlar: X-Ray cihazı, CT
için eşlik etme Hasta’nın rahat hissettiğini tarayıcı, vb.
s. kontrol etme Battaniye, el arabası, yürüme
değneği, tekerlekli sandalye
Hasta bilgilerini Hasta’nın adını Soru ekleri: mı, mi, mu, mü Hasta kaydı: Soyadı, cinsiyeti,
kontrol etme s. heceleme/yazma medeni durumu, vb.
Hasta kaydı için hasta
ayrıntılarını kontrol etme
Hastadaki Hastadaki belirtileri açıklama Olmak + sıfat Belirtiler: öksürük, baş
belirtileri Hissetmek + sıfat dönmesi, kulak ağrısı, vb.
açıklama s. Sahip olmak + (sıfat) + isim
Bilinen çocukluk Bilinen çocukluk hastalıklarını Sıklık zarfları Bilinen çocukluk hastalıkları:
hastalıklarını fark etmek kızamıkçık, kabakulak,
değerlendirmek suçiçeği, vb.
s.
Örnek kan alma Kan testi yapmak Eğer bana … haber verirsen. Kan almak için kullanılan
s. Kan testi sırasında hasta’nın malzemeler
dikkatini dağıtma ve rahatlatma
Vücut ısısını Hasta’nın sıcaklığını ölçme Nazik isteklerde bulunma Termometreler: dijital
Ünite 4 Ünite 3 Hasta Koğuşu

izleme s. Hipotermili hastanın tedavisi termometre, tek kullanımlık


termometre, vb.
Hasta koğuşu s. Bir hasta koğuşundaki odaların Yer edatları Hasta koğuşundaki odalar:
ve alanların nerede olduğunu temiz arz odası, konferans
açıklamak odası, hemşire salonu, vb.
Hemşirelik Koğuş olanaklarını açıklamak Şimdiki zaman Fiiller: doldurmak, bakmak,
görevleri s. Yoğun bir günü anlatma Gelecek ile ilgili planlar danışmak, beslenmek, vb.
Sorumlu Çağrı ışığına cevap verme (zil) Olmak + sıfat Hastayı rahatlatma ifadeleri
hemşirenin Olumsuz sıfatlar
nitelikleri s.
Hastane yiyecek Hastane menüsünden yemek Sayılabilen ve sayılamayan isimler Yiyecek ve içecekler: peynir,
ve içecekleri s. sipariş verme Biraz, hiç, birkaç tane, çok, az omlet, elma suyu, vb.
miktarda,
Ölçü ve Bir hastanın diyetiyle ilgili soru Sayılar Ağırlıklar ve ölçüler: litre,
miktarlar s. sorma ve cevaplama Metrik dönüşümler kalori, kilogram, vb.
Ne kadar ve kaç tane sorularının
sayılabilen ve sayılamayan isimlerle
kullanımı
Hastane Hastaya hastane menüsünden Ne yemeli hakkında sorular sorma Fiiller: nefes almak,
menüsünden yemek siparişi verirken ve cevaplama çiğnemek, içmek, yutmak, vb.
sipariş vermede yardımcı olma
hastaya
yardımcı olma
s.
Hastaya yemek Hastayı cesaretlendirmek ve Teşvik ve övgü ifadeleri Özel mutfak eşyaları:
saatlerinde övmek kaymayan tabak, iki elle
yardımcı olma tutulabilen bardaklar, vb.
s.
Vücut: kollar ve Ameliyattan sonra hastaya nasıl Emir cümleleri/zorunluluklar: Emir Vücut: kollar ve eklemler :
eklemler s. egzersiz yapması konusunda kipleri parmak, bilek, ayak bileği,vb.
yardımcı olma
Vücut: gövde ve Hastaya egzersizin faydalarını Yer edatları ve hareketler Vücut: gövde ve baş: sırt,
baş s. açıklamak göğüs kafesi, kalça, vb.
Hareket fiilleri: germek,
bükmek, itmek, vb.
Amaçları Amaçları belirlemek ve teşvik Karşılaştırmalı sıfatlar Sıfatlar: güçlü, kolay, zor, vb.
belirlemek ve etmek
teşvik etmek s.
Hastanın Hastanın hareket aralığını Hasta’nın yapabileceği ve Hareket aralığı egzersizleri:
hareket değerlendirmek yapamayacağı hareketleri bükülme, uzatmak, vb.
açıklığını konuşmak
egzersizlerini
belgelemek s.
İlaç yolları ve İlacın nasıl alınacağını açıklamak Edatlar/Belirgeçler İlaç formları: kapsül, kapsül,
formları s. enjeksiyon, vb.
İlaç yolları: kulağın (içine),
ağızdan, vb.
Dozajlar ve İlaç dozajını ve sıklığını Sıklık ifadeleri Aritmetik semboller
sıklıklar s. hesaplamak Tıbbi terimler ve reçeteyle
Reçete okumak ilgili kısaltmalar
Yan etkiler: Olası yan etkileri açıklamak Olasılık ifadeleri İlacın ortak/bilinen yan
İlaçlarla Hastaya ilaç tedavisi için etkileri: baş dönmesi, ishal,
hastalara yardımcı olmak vb.
yardım s.
Hasta yakınları Hasta’nın yakınlarından telefon Bildirme Kipi: Gelecek zaman (- Telefon ifadeleri
ile telefonda mesajları almak acak, -ecek)
görüşme s.
Hastaların Ne yapacağınızı ve nedenini Bildirme Kipi: Gelecek zaman (- Hastaların taşınmasında ve
taşınmasına açıklamak acak, -ecek) hareketlerinde kullanılan
yardımcı olmak Hastaya anlaşılır talimat vermek ekipmanlar: el blokları ve
s. Hastayı yardımlaşması için muz tahtaları, vb.
teşvikte bulunmak
Takım üyeleri ile Takım üyeleri ile telefonla Bildirme Kipleri: Belirli Geçmiş Telefon görüşmelerinde
telefonla iletişim kurmak Zaman (-dı, di, du, dü) kullanıaln kelimeler ve
iletişim kurmak cümleler: mesaj alma,
s. telefonlar arası bağlantı
yapma, arayan bilgisi alma,
vb.
Sarf Stok kontrolü yapmak ve sarf Miktar belirteçleri: Hiç ve yeterli Tıbbi stok: gazlı bez, amaliyat
malzemeleri malzemesi sipariş vermek bandı, makas, vb.
sipariş etmek s. Örnek kan tübü, bir şişe
dezenfektant, vb.
Basit emniyet Hastane güvenliği hakkında Bildirme Kipleri: Belirsiz Geçmiş Önlük, tek kullanımlık
talimatları konuşmak Zaman (mış, miş, muş, müş) eldivenler, göz koruyucu,
vermek s. cümlelerinin “her zaman ve hiçbir maske, keskin kutu, vb.
zaman” ile kullanımı
İyileşme Ameliyattan sonra hastaya Bildirme Kipleri: Belirsiz Geçmiş Ağrı hakkında sorular sormak
sürecinde bir bakmak Zaman (mış, miş, muş, müş)
hastaya bakmak Hastaya iyileşme sürecini
s. anlatmak
Dikiş alma s. Hastaya dikişlerin nasıl Sıralama ifadeleri Dikişlerin alınmasında
alındığını anlatma kullanılan ekipmanlar: önlük,
temizlik solüsyonları, vb.
Yaşlılık hakkında Yaşlılık hakkında konuşmak Tavsiye vermek ve önerilerde Ev bakım tesisleri ve
konuşmak s. bulunmak faaliyetleri: bahçe, TV odası,
egzersiz programları, vb.
Evinde oturan Evinde oturan yaşlıların Vaka incelemesi durumlarında “soru Aletler: iskemleler, takma diş,
yaşlıların bakımını değerlendirmek kalıpları” gözlük, kıkaçlar, vb.
bakımını
değerlendirmek
s.
1 Kendini iş arkadaşlarına tanıtma
1.1 Hazırlık Çalışması

Merhaba Günaydın Hoşgeldin İyi günler

Okuma

Yusuf: Merhaba, benim adım Yusuf.


Sizin adınız nedir?
Mustafa: Benim adım Mustafa.
Yusuf: Memnun oldum.
Mustafa: Ben de memnun oldum.

Selen: Nerelisiniz?
Porko: Nijeryalıyım. Siz nerelisiniz?
Selen: Ben Kıbrıslıyım.

Doktor: Günaydın Ayşe Hanım, nasılsınız?


Ayşe Hanım: İyiyim Doktor Bey, siz nasılsınız?
Doktor: Teşekkür ederim, ben de iyiyim.

Dinleme

01. Aşağıdaki diyaloğu sıralayalım.


Kemal: Görüşürüz. Güle güle. ( ) Kemal: Sağol, ben de iyiyim. ( )
Şaziye: Merhaba! Benim adım Şaziye. ( )
Kemal: Memnun oldum. ( ) Şaziye: Ben de memnun oldum. ( )
Şaziye: Görüşmek üzere, hoşçakal. ( )
Kemal: Nasılsın Şaziye? ( )
Şaziye: Teşekkürler, iyiyim sen nasılsın? ( )
Kemal: Merhaba! benim adım Kemal, senin adın nedir? ( )
02. Aşağıdaki tabloya dikkatlice bakınız. Verilen üç diyaloğu dinleyiniz. Hangi diyalogta
kimin konuştuğunu, diyaloğun numarasını, aşağıda belirtilen işlerin yanına yazınız.
Hasta Odası C
İş takımına girecek olan yeni üyeleri karşılama:

Koğuş hemşiresi Ayşegül Yılmaz Personel hemşiresi Gülizar Bayar Sorumlu hemşir Onur Ata
Sağlık assistanı Batuhan Öncü Öğrenci hemşir Ahmet Atasoy

a) Sorumlu hemşire ______ , _______


b) Koğuş hemşiresi ______
c) Personel hemşiresi ______
d) Sağlık assistanı ______
e) Öğrenci hemşire _______
Aşağıdaki ifadeleri eşleştirelim.
Görüşmek üzere. Afrikalıyım.
Merhaba. Ben de.
Teşekkür ederim. Güle güle.
Hoşçakal. Merhaba.
Memnun oldum. Rica ederim.
Nasılsın? İyilik.
Nerelisin? Görüşürüz.
Ne haber? Bahtiyar.
Hoş geldin. İyiyim.
Senin adın ne? Hoşbulduk.
Dil

Tanım: Geniş zaman, işin başlayıp devam ettiğini ve devam edeceğini gösterir. Geniş zaman,
geçmiş, gelecek ve şimdiki zamanı içine alan bir zamandır. Bu zamanda hiçbir sınırlama ve
kesinlik yoktur. Fiillere -r, ar, -er, -ır, -ir, -ur, -ür ekleri getirilerek yapılır.

Geniş Zaman Olumlu:

İnsanlar doğar, büyür, ölür.

Bir gün mutlaka başarılı olursun.

Çok gülen çok ağlar.

Geniş Zaman Olumsuz:

Müzik dinlemez, film seyretmez.

Bunu yaparsan seni asla affetmez.

Babasından başkasını dinlemez.

Geniş Zaman Soru:

Dedenizi ve ninenizi ziyaret eder misiniz?

Müzik dinler misin?

Boş zamanlarında kitap okur musun?

Kullanımı:

1. Sürekli yaptığımız ve alışkanlık haline gelen durumlarda kullanılır.

Biz her hafta kütüphaneye gideriz.

Kardeşim çok ders çalışır.

2. Geniş zaman, sen ve siz şahıs zamirlerinde kullanıldığında istek, rica ve kibarca emir
anlamı vardır.

Hava çok soğuk. Pencereyi kapatabilir misin?

Silginizi verir misiniz?

3. Geniş zaman, Duyulan Geçmiş Zaman yerine kullanılabilir.

Savaş 1945 yılında biter.


(Savaş 1945 yılında bitmiş.)

Fenerbahçe o yıl rakibini yener ve tur atlar.

(Fenerbahçe o yıl rakibini yenmiş ve tur atlamış.)

4. Geniş zaman, Gelecek zaman yerine kullanılabilir.

Babam bu haberi duyunca çok sevinir.

(Babam bu haberi duyunca çok sevinecek.)

Ali eğer okulda değilse öğretmeni mutlaka arar.

(Ali eğer okulda değilse öğretmeni mutlaka arayacaktır.)

5. Geniş zaman, Duyulan geçmiş zaman yerine kullanılabilir.

Keloğlan bunu duyduktan sonra yollara düşer.

(Keloğlan bunu duyduktan sonra yollara düşmüş.)

Adam oğlunu çok arar ama bulamaz.

(Adam oğlunu çok aramış ama bulamamış.)

Not: Şimdiki Zaman, geniş zaman yerine çok kullanılır.

Her gün okula bu yoldan gidiyorum.

(Her gün okula bu yoldan giderim.)

Babam sigara içiyor.

(Babam sigara içer.)

Not: Geniş zaman ekleri fiillere şu şekilde gelir:

1. Ünlü ile biten fiillere -r gelir.

söyle-r

oku-r

yürü-r

2. Tek heceli fiillere -ar, -er” eklerinden biri gelir.


bak-ar

yaz-ar

sor-ar

Not: Aşağıdaki 13 fiil bu kurala uymaz:

gel-ir, al-ır, bil-ir, var-ır, gör-ür, kal-ır, bul-ur, ver-ir, öl-ür, vur-ur, ol-ur, san-ır, dur-ur

3. Ünsüz ile biten birden fazla heceli fiillerin sonuna -ır, -ir, -ur, -ür gelir

çalış-ır

konuş-ur

öğren-ir

götür-ür

Türkçe'de Geniş Zaman Tablosu (-r):

Kişi git- gel- ara-

1. Tekil Kişi (Ben) gid-e-r-im gel-i-r-im ara-r-ım

2. Tekil Kişi (Sen) gid-e-r-sin gel-i-r-sin ara-r-sın

3. Tekil Kişi (O) gid-e-r gel-i-r ara-r

1. Çoğul Kişi (Biz) gid-e-r-iz gel-i-r-iz ara-r-ız

2. Çoğul Kişi (Siz) gid-e-r-siniz gel-i-r-siniz ara-r-sınız

3. Çoğul Kişi (Onlar) gid-e-r-ler gel-i-r-ler ara-r-lar

Örnek 1: Aşağıda verilen cümleleri doğru ise (d) yanlış ise (y) harfi koyarak cevaplandırınız.

1)Babam her gün işe gidiyor. _______


2)Her akşam uyumadan önce süt içerim. _______
3)Her hafta yüz elli sayfa kitap okudum. _______
4)Keke çok az şeker atarım. _______
5)Her sabah parka koşmaya çıkıyorum. _______
6) Kahvaltıda her zaman portakal suyu içerim. _______
7) Acılı yemekleri çok sevdim. _______
8) Dersler sabah sekizde başlar. _______
9)Bu lokantanın yemekleri çok güzeldir. ________
10) Annem ve babam beni her hafta sonu sinemaya götürür. ________
11) Sabah kalkınca ve akşam uyumadan önce dişlerimi fırçalarım. _______
12) Basketbol oynamayı çok sever. _______
13)Tenefüslerimiz on dakikadır. _______
14)Kırmızı ışıkta durulur. _______
15)Su yüz derecede kaynar. _______
Örnek 2: Aşağıdaki paragrafta parantez içinde yer alan kelimeleri geniş zamana uygun bir
şekilde doldurunuz.
Elif Hemşire Kolan Ajansı’ndan bir __________(hemşire). Elif, Türkemendir. Fakat
Türkmenistan’da __________ (yaşar). Elif, İngilterede yaşar ve çalışır. Elif’in Kolan
Hastanesi’nde çalışan iki arkadaşı __________ (var): Bahar ve Altuğ; fakat Altuğ onlar ile aynı
departmanda çalışmaz. Çünkü Altuğ öğrenci hemşiredir ve sabahları her zaman dersi vardır.
Bu yüzden Altuğ hastaneye çalışmaya gece ___________(gitmek).

Hemşire Programını Okumak


Dil
Zamanı Söylemek
Hemşireler; hastalar, ziyaretçiler ve 12:00  Saat on iki.
meslektaşları ile konuştuklarında on iki saatlik 3 p.m  Saat üç.
saati kullanır. 11 a.m Saat on bir.
a.m 8:00-12:00 arasında kullanılır
p.m 12:00-24:00 arasında kullanılır

Zaman Edatları Ahmet işe saat sekiz’de başlar.


Saatlerin okunuşunda (-de,-da,-te,-ta) Rabia hastane’den gece on’da çıkar.
kullanılır.
Ör: Bugün saat on iki’de toplantı var.
Ayların okunuşunda (-de,-da,-te,-ta)
kullanılır.
Ör: Doktor Ocak’ta toplantıya gidecek.

Kelime Hazinesi
1. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan saatleri uygun resimlerle (A-J) eşleştiriniz.

13:55 8:15 a.m 8:30 a.m 16:25 11:00


21:35 8:45 p.m 9:00 15:50 12:10

A B C D E

F G H I J

2. Yukarıda (A-J) sıralanmış olan saatlerin okunuşunu aşağıdaki boşluklara yazınız.

A. …………………………………………………………………………………………………
B. …………………………………………………………………………………………………
C. …………………………………………………………………………………………………
D. …………………………………………………………………………………………………
E. …………………………………………………………………………………………………
F. …………………………………………………………………………………………………
G. …………………………………………………………………………………………………
H. …………………………………………………………………………………………………
I. ………………………………………………………………………………………………….
J ……………………………………………………………………………………………………

Konuşma
3. İkili gruplar halinde çalışınız. Bu soruları eşinizle birlikte sorup
cevaplandırınız.

1. Saat şu an kaç?
2. İşe gitmek için saat kaçta kalkarsın?
3. Vardiyan saat kaçta biter?
4. Her gün işten çıkış saatin nedir?
Ahmet :Saat şu an kaç?
Ayşe: Şu an saat onbir buçuk.
Dinleme
4. Aşağıda Acente hemşiresi Emine ile profesyonel hemşire acentesi çalışanı
Hatice’nin iş programları hakkındaki konuşması yer almaktadır. Konuşmayı dinleyip
boşlukları dikkatlice doldurunuz.

Profesyonel Hemşire Acentesi


Çalışanların zaman çizelgesi

İsim: Emine Özarı Hafta Numarası: 33


Gün İş İş
başlama bitiş
saati saati
Pazartesi
Salı
Çarşamba
Perşembe
Cuma
Cumartesi
Pazar

Konuşma
5.Öğrenci A, aşağıdaki sayfada yer alan bilgiye bakınız. Öğrenci B, sayfa ____ yer alan
paragrafa bakınız ve yönergeyi takip etmeye çalışınız.

6. Aşağıda yer alan hastane tesislerine bakınız. Öğrencilerden herbiri ya hasta ya


ziyaretçi olarak yer alacak ve bilgileri doldurmaya çalışacak.
Etki Hastanesi-Hastane Tesisleri
Ziyaretçi 2:00 p.m-4:00 p.m hergün
Saatleri 6:30 p.m-8:00 p.m hergün
Araba park Pazartesi-Cuma: ……………………..
alanı
Banka Hafta içi:……………………….
Restorant Pazartesi-Cuma:……………
Cumartesi-Pazar: 10:00 a.m-5:00 pm
Kahvehane Pazartesi-Cuma: ………………………………….
Cuma-Cumartesi: 12:00 öğleye kadar- 6:30 p.m
Hediyelik Pazartesi, Çarşamba, Perşembe: 10:00 a.m -8:00 p.m
eşya Salı ve Cuma:……………………………………
dükkanı Cumartesi ve Pazar: 10:00 a.m-5:00 p.m
Gazete Pazartesi- Cuma: 10:00 a.m- 8:00 p.m
bayisi Cumartesi-Pazar:………………………………
Hasta Kahvaltı: ……………………………….
yemek Öğle yemeği: 12:30 p.m
saatleri Çay/Kahve: …………………………..
Meşrubatlar: 10:00 a.m ve 7:15 p.m
1. Ziyaret saatleri nedir?
2. Bankanın çalışma saatleri nedir?
3. Araba park yeri saat kaçta açılır/kapanır?
4. Kahvaltı saat kaçtadır?

Hastalar ve Ziyaretçileri ile Tanışma


Dinleme

1. 03 Diyaloğu dikkatlice dinleyiniz. Diyalogta hemşirelerin, hangi hastalar ile tanıştığını √


işaretleyiniz.

Personel Rosa Ahsen Aden Pera


Hemşiresi
Gül
İdil
Aysha
Şevket

2. Aşağıda geçen ifadeleri dinleyip boş yerleri doldurunuz.


a. __________ nereden __________? e. Bahar’a benden _______ söyle .
b. Teşekkür ederim, _____________. f. Sizi ______ ettiysem, özür dilerim.
c. Firdevs Hanım _________ yaşında. g. Bugün __________?
d. Sizinle __________ memnun oldum.

3. 04 Pembe’yi tekrar dinleyip yukarıda kullanmış olduğu ifadeleri işaretleyiniz.


4. Aşağıda verilmiş olan aile ağacını aşağıdaki kutu içindeki kelimeleri kullanarak çizgili
olan yerlere yerleştiriniz. Daha sonra aile ağacının altında verilmiş olan cümleleri
kutuda geriye kalan kelimeler ile doldurunuz.

a. Benim oğlum benim babamın ____________ .


b. Ben kocamın ____________ .
c. Benim kızım annemin _________________ .
d. Kocamın annesi benim _______________ .
e. Benim babam kocamın _______________ .
Konuşma
5. Sizde kendi soy ağacınızı çizip altına isimlerini yukarıdaki kutu içinde geçen
kelimelerden seçip yazınız. Daha sonra ikili gruplar halinde çalışınız. Çalışma
arkadaşınıza ailesi ile ilgili sorular sorunuz.

6. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıdaki hasta odasına bakıp ziyaretçilerin doğru
şeyler yaptığını düşünüyorsanız √ eğer ziyaretçilerin doğru şeyleri yaptığını
düşünmüyorsanız X koyunuz.

7. Aşağıda verilmiş olan ziyaretçi kurallarını okuyunuz ve altıncı bölümde vermiş


olduğunuz cevaplarınızı kontrol ediniz.
Ziyaretçi Kuralları

Hastane’de yapılmaması gerekenler


 Yaraya, seruma, kateterlere veya herhangi bir tıbbi malzemeye
dokunmayınız.
 Hasta tuvaletini kullanmayınız.
 Hastanın odasına veya hasta koğuşuna çiçek getirmeyiniz.
 Gün içinde birden fazla ziyarette bulunmayınız.
 Çöp kutusunu düşürmeyiniz.
 12 yaşından küçük çocukları hastaneye getirmeyiniz.
 Eğer mide bulantısı, soğuk algınlığı, grip veya ishal gibi hastalık
belirtileriniz varsa hasta ziyaretine gelmeyiniz.

Hastane’de yapılması gerekenler


 Ziyarete saat 2:30 ile 8:30 p.m arası gidiniz.
 Ziyaret saatinde cep telefonlarını kapatınız.
 Hasta koğuşuna girmeden önce ve çıkarken ellerinizi yıkayınız.
 Hastaneye gelmeden önce sigaranızı söndürünüz.
 Size verilen sandalyeleri kullanınız.
 Herhangi bir sorun karşısında koğuş hemşiresine haber veriniz.

Konuşma
8. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

Kendi ülkenizde veya çalıştığınız yerde ….


a. Ziyaret saatleri hangi zaman dilimindedir?
b. Hasta ziyaretine kaç kişi gidebilir?
c. Hasta yakınları ya da bakıcısı geç saatlere kadar hastanın yanında kalabilir mi?
d. Kardeşler birbirini ziyarete gidebilir mi?
9. İkili gruplar halinde çalışınız. 7. bölümde yer alan hastanede yapılması ve
yapılmaması gerekenleri birbirinize sorunuz.

Örnek: Hasta yatağına oturmayınız lütfen.


Özür dilerim! Hasta yatağına oturamazsınız.
Hastaya Testler için Eşlik Etmek

Kelime Bilgisi
1. Gruplar halinde çalışınız. Aşağıda görmüş olduğunuz resimleri kutu içinde yer alan
harfler ile eşleştiriniz.

_________ scanner ________ machine _______ scanner

CT ECG MRI
Telafuz

2. 05 Birinci bölümde yer alan tıbbi cihazların isimlerini dinleyip tekrar ediniz.
Dil
Sıralama Sayıları

1.= Birinci 4.= Dördüncü 7.=Yedinci 10.=Onuncu 20.= Yirminci


2.= İkinci 5.= Beşinci 8.= Sekizinci 11. Onbirinci 30.= Otuzuncu
3.= Üçüncü 6.= Altıncı 9.= Dokuzuncu 12.=Onikinci 40.=Kırkıncı
Sıralama sayılarını Örneğin, 1. gün, 2. gün
günlerde kullanmaktayız. 3. gün
Bir nesnenin, varlığın yada Örneğin birinci, ikinci, Örnek;
kişinin kaçıncı sırada üçüncü olarak söylenir.
geldiğini, bulunduğunu Örnekler; Okulda yapılan yarışmada
göstermek için kullanılan sekizinci (8.) olduğu için
sayılar sıra bildiren 1. (Birinci) üzgündü.
sayılardır. 5123. (Beş bin yüz yirmi
üçüncü)
Bir sayının sıra bildiren bir
hale gelmesi için sonuna -
inci (üncü) eki getirilir. Bir
– inci gibi. Yazılırken de
sayının yanına nokta
getirilir ve inci eki
eklenerek okunur.
Dinleme

3. 06 Hastaları Radyoloji Departmanına götüren hemşireyi dinleyin ve aşağıda yer alan


randevu belgesinde a-c'deki her hasta için doğru testi yazın.

Radyoloji Departmanı
Randevular

Tarih: 12/9/20__
14:30 (1) Ayten_____ (4)_______ 16:30 (6)________
DT: (2) __________ (5)_______ DT: (7)________
Testi: (a)__________ (b)_______ Test: (c)________

4. Diyaloğu tekrar dinleyip hastaların isimlerini ve doğum tarihlerini (DT) 1-6’ya kadar
olan yukarıdaki randevu kağıdına doldurunuz.

5. Çiftler şeklinde çalışınız. Dinleme 3’de geçen isimleri ve doğum tarihlerini yüksek sesle
okuyunuz. Daha sonra arkadaşınızın doğum tarihini yazıp söyleyiniz.
Kelime Bilgisi
6. Aşağıdaki kutuda yer alan kelimeleri uygun resimlerin altına yazınız.
sedye battaniye yürüme değneği tekerlekli sandalye

1. __________ 2. ______________ 3. ________________ 4._______________

7. Aşağıda karışık bir şekilde verilmiş olan kelimeleri düzgün sıraya koyarak cümle
ve ya soru yazınız.

a. testi/ kan/ yapmaya/ hazırmısınız?


b. sıranız/ şimdi/ sizin
c. kimliğiniz/ilk/görebilirmiyim?/olarak/
d. çektirmek/yarın/istermisiniz?/röntgeni

Dinleme

8. 07 Aşağıda geçen diyaloğu dikkatlice dinleyiniz. Diyalog Nur ile personel


hemşiresi arasında geçmektedir. Personel hemşiresi Nur’u Röntgen odasına kadar
eşlik etmektedir.
9. 08 Nur ve personel hemşiresi arasında geçen diyaloğun ikinci kısmını dinleyiniz.
Geçen konuşmada kullanılan italik olarak yazılmış kelimelerden doğru olanını daire
içine alınız.
a. Nur Röntgene gitmek için yürüme değneği/sedye/ tekerlekli sandalye kullanır.
b. Kendisini çok yorgun/üşümüş/güçsüz hisseder.
c. Röntgene gitmesi için Nur’a yardım eden personel hemşiresinin adı Pembe/ Ayşe/ Selin
d. Nur saat 11:00/ 12:00/ 14:30 röntgen randevusu var.
e. Personel hemşireleri hastalara röntgene girmeden önce her zaman battaniye/ kitap/ bilezik
verir.

10. Hastaların kendilerini daha iyi hissetmeleri için kullanılan ifadeler aşağıda
verilmiştir. Fakat bu ifadeler tamamlanmamıştır. Boş bırakılan yerlerine kutu içinden
uygun olan kelimeyi yerleştirmeniz gerekmektedir.
iyi yardım müsade ılık

a. Size _______ etmeme izin veriniz.


b. Şimdi daha________ hissediyor musunuz?
c. Size battaniye vermeme __________ ediniz.
d. Oda şimdi daha ________ oldu mu?
Konuşma
11. Küçük gruplar halinde çalışınız. Yukarıda 8 ve 9’da verilen diyaloğu arkadaşınız ile
tekrar ediniz.

12. Hastayı röntgen odasına götürme bölümünü ikili gruplar halinde çalışınız. Bunu
yaparken, aşağıda verilmiş olan adımları takip ediniz.

 Kendinizi hastaya tanıtınız.


 Hastaya test yapma zamanının geldiğini söyleyiniz.
 Hastanın kimliğini kontrol ediniz.
 Hastaya römtgene nasıl girmek istediğini sorunuz.
 Hastanızın kendisini rahat hissettiğinden emin olunuz.
 Hastanızı röntgen bölümünde çalışan hemşireye tanıtınız.
Çalışma arkadaşınızı değiştirerek, yukarıda verilmiş olan adımları teker teker takip
ettiğinizden emin olmasını sağlayınız.
2 Hemşire Değerlendirmesi

Hasta bilgilerini kontrol etmek


Okuma
1. Aşağıda verilmiş olan hasta kaydıyla ilgili bilgileri okuyup soruları cevaplayınız.

a. Hastanın cinsiyeti nedir?


b. Hastanın doğum tarihi?
c. Hasta evli/ bekâr ?
d. Hastanın kan grubu?
e. Hastanın uyruğu?
f. Hastanın cep telefon numarası?
g. Hastanın güncel ev adres?
Dinleme

2. 09 Aşağıda geçen konuşmayı dikkatlice dinleyiniz. Daha sonra kişi hakkında


verilen bilgileri √ işareti koyunuz.
a. Danışman, hastanın
________. İsim ve soyisim _________. E-posta adresi
________. Doğum tarihi _________. Yakınlarının isimlerini sorar.
________. Ev adresi
________. Telefon numarası
b. Hemşire, hastanın
_________. İsim ve soyisim _________. Yakınlarının isimlerini sorar.
________. Doğum tarihi
________. Ev adresi
________. Telefon numarası

3. Tekrar dinleyip aşağıdaki tabloyu doldurunuz.


1. 2.
Hasta’nın ismi Yusuf(1)___________ Hasta’nın ismi Nihat (4)____________
Yakınlarının (2)_______________ DT (5)_________________
isimleri Adres (6) Laden
Telefon (3)_______________ Sokak_______________
numarası E-posta (7)__________________

Dil
Zaman Zarfları (Ne zaman, Nasıl, Nerede, Niçin, Ne)
Fiilin durumunu, zamanını, miktarını öğrenmek amacıyla kullanılan kelimeler soru zarfıdır.
Cevabı zarf olan kelimeler soru zarfıdır.
Sorular Cevaplar

Kazanmak için nasıl çalışmalıyız? Kazanmak için çok/az/biraz çalışmalıyız.


bu işler ne zaman bitecek? Bu işler çarşambaya bitecek.
Daha ne kadar bekleyeceğiz? Biraz daha bekleyeceğiz.
Kendini nasıl hissediyorsun? Kendimi iyi/kötü hissediyorum.
Niçin bu saatte geziniyorsun? Çünkü kendimi pek iyi hissetmiyorum.

4. İkişerli gruplar halinde çalışınız. Aşağıdaki soruları kalıplarını (Ne, Nasıl, Nerede,
Niçin, Ne zaman) ile tamamlayınız.
a. __________ ders başlayacak?
b. __________ yaşıyorsun?
c. __________ saat hastaneden ayrılırsın?
d. __________ vaktinde ameliyathaneye gelmedin?
Konuşma
5. İkili gruplar halinde çalışınız. Hatırlamanıza yardımcı olacak bazı isimleri ve o
isimlerin harflerini düşününüz. Daha sonra telaffuzunuzu birlikte kontrol ediniz.
Ahmad: Benim adım Ahmad. A (Adana), B (Bursa), M (Mersin), A (Adıyaman), D (Dikmen)

6. İkili gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan A ve B hasta kayıt bilgilerine
bakınız. B olarak kayıtlı hastanın eksik bilgilerini birbirinize sorular yönelterek
doldurunuz.

Hasta A
Hasta Bilgileri
İsim: Süreyya Kanol
Cinisyet: Kadın
DT: 20/07/1984
Ülke: KKTC
Telefon Numarası: 0542 864 01 01
E-posta: sureyyakanol@hotmail.com
Adres: Taşkınköy, Sokak 2, No:155
Hasta Yakınının İsmi: Yurdakul Kanol
Hastaya Yakınlık Derecesi: Babası

Hasta B
Hasta Bilgileri
İsim:
Cinisyet:
DT:
Ülke:
Telefon Numarası:
E-posta:
Adres:
Hasta Yakınının İsmi:
Hastaya Yakınlık Derecesi:
Semptomları Açıklamak

Kelime Bilgisi
1. Aşağıda verilen resimleri A-L hastalık semptomları ile eşleştiriniz 1-12.

A. B. C.

Ç. D. E.

F. G. Ğ.

H. I. İ.

1. Mide ağrısı 4. Boğaz ağrısı 7. Diş ağrısı 10. Grip


2. Suçiçeği 5. Kulak ağrısı 8. Öksürük 11. Kaşıntı
3. Baş ağrısı 6. Yorgunluk 9. Yüksek ateş 12. Mide bulantısı
Konuşma
2. Bir sağlık kurumunu ziyaret etme sebepleriniz nelerdir? Tartışınız.
3. Küçük gruplar halinde çalışınız. Bir sağlık kurumunu ziyaret etme sebeplerinizden ilk
beşini sıralayınız.
Dil

Semptomlar Hakkında Konuşmak


Kişi zamiri + sıfat+ (fiil)
Ben kötü hissediyorum. Kendini kötü hissediyor musun?
Başım hızlı dönüyor. Kendini nasıl hissediyorsun?

4. Kaygılı bir anne doktor ve hemşireyle konuşuyor. Kızı hakkında verdiği cevaplara
bakarak uygun soruları yazınız.
a. ________________________________ ? Kızımın adı Cemile Acar.
b. ________________________________? Kızım 8 yaşındadır.
c. ________________________________? Kızımın çok fazla karın ağrısı var.
d. ________________________________? Kızımın sıcaklığı 38.5 derecedir.
Konuşma
5. İkili gruplar halinde çalışınız. Öğrenci A, bu sayfadaki bilgilendirme kağıdından
sorumludur. Öğrenci B ise sayfa 75’teki bilgilendirme sayfasından sorumludur.

Öğrenci A
1. Sen hastasın ve aşağıda verilen özellikler ise senin semptomlarındır.
a. Cilt kaşıntısı
b. Baş ağrısı
c. Terleme
d. Yüksek ateş (40°C/ 100°F)
Semptomlarınızı açıklamak için Öğrenci B’nin sorularına cevap veriniz. Öğrenci B ise
size olası teşhisi söyleyecektir.
6. Çalışma arkadaşınızla rollerinizi değişiniz. Öğrenci B’nin semptomlarının neler
olduğunu bulabilmeniz için aşağıda verilmiş olan semptomlar listesine √ işareti
koyunuz.

Soğuk algınlığı ( ) Öksürük ( ) Baş dönmesi ( )


Boğaz ağrısı ( ) İshal ( ) Kulak ağrısı ( )
Mide ağrısı ( ) Yorgun ( ) Terleme ( )
Baş ağrısı ( ) Cilt döküntüsü ( ) Grip ( )

Öğrenci B’nin teşhisi: Boğaz enfeksiyonu fakat en iyisi doktora görünmek.


Doktor: Merhaba! Bugün kendinizi nasıl hissediyorsunuz?
Hasta: İyi değilim, boğazım çok ağrıyor.
Doktor: Sedyeye çıkınız, sizi muayene etmem gerekiyor.
Hasta: Teşekkürler.
Bilinen Çocukluk Dönemi Hastalıklarını
Değerlendirmek

Kelime Bilgisi
1. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilen resimleri A-C’ye hastalıkları ile 1-3’e
eşleştiriniz.

A. ( ) B.( )

C. ( )

1. Kızamıkcık

2. Kabakulak
3. Suçiçeği

2. İkişerli gruplar halinde çalışınız. Yukarıda verilen resimleri hastalıkları ile


eşleştirdikten sonra aşağıda verilen hastalık belirtilerini düşünerek 1. Kızamıkcık 2.
Kabakulak 3. Suçiçeği şeklinde tekrar eşleştiriniz. Çünkü bazı hastalıkların birden
fazla belirtisi olabilmektedir.

öksürük yüksek ateş baş ağrısı mide bulantısı kaşıntı akan burun
boğaz ağrısı şişmiş bezler
Okuma
3. Aşağıda hastalar için verilmiş olan eğitim broşürünü okuyunuz ve sorularını
cevaplayınız.

4. İkili gruplar halinde çalışınız. Yukarıda verilmiş olan menenjit eğitim broşürünü
okuyarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

a. Yukarıda verilmiş olan menenjit eğitim broşürü kim(ler) içindir?


b. Dünyada en çok hangi bölgelerde görülür?
c. En çok hangi yaş gruplarında görülür?
d. Hastalığın belirtileri nelerdir?
e. Menenjit nedir?
f. Menenjit hastalığından korunma yolları nelerdir?
Dinleme
5. Konuşmayı dikkatle dinleyiniz. Her bir hastanın sahip olduğu hastalık belirtilerine √
işareti koyunuz.

Baş Boğaz Şişmiş Kaşıntı Mide Soğuk Öksürük Burun


ağrısı ağrısı bezler bulantısı algınlığı akıntısı
Emine
Nadir
Yusuf

6. İkişerli gruplar halinde çalışınız. Yukarıda verilmiş bilgiler doğrultusunda Emine,


Nadir ve Yusuf’un hastalığının teşhisini yazınız.
Dil

Sıklık Zarfları
Asla Bazen Sıklıkla Genellikle Her zaman Kabakulak hastalığı olan hastaların
genellikle cilt kaşıntısı olmaz.
0--------------------------------------------------100% Burun akıntısı olan hastaların sıklıkla
boğaz ağrısı olur.
Sıklık zarfları isimlerin önlerinde yer alır.

7. Aşağıda verilmiş olan sıklık zarflarını doğru yere koyunuz.


Örnek: Çocuklar menenjit aşısının ilk dozunu genellikle 1 yaşında alırlar.
a. Aşıdan sonra kızım kendini yorgun hisseder. (bazen)
b. Çoğu insan çocukluk hastalıklarına birden fazla yakalanır. (asla)
c. Bebekler üçlü aşıdan sonra (MMR) yüksek ateş belirtileri gösterir. (her
zaman)
d. Kızamıkcık hastalığı bulaşıcı özelliğe sahip değildir. (genellikle)
Yazma
8. Aşağıda verilmiş olan suçiçeği bilgilendirme yazısını kutuda yer alan uygun kelimeler
ile doldurunuz.

döküntüler yüzde çocuk ilkbahar 14-22 genellikle kanda


yaştaki gün

Suçiçeği (varisella), varicella zoster virüsünün (VZV) sebep olduğu, vücutta kaşıntılı,
kırmızı 1.__________, yorgunluk ve ateş ile kendini gösteren bulaşıcı bir hastalık
türüdür. Suçiçeği döküntüleri ilk olarak gövde ve 2. __________ ortaya çıkar.
Hastalık, çoğunlukta 3. __________ kişilerde görülür. En sık 5-10 yaşlarında, kış sonu
ve 4.__________ aylarında görülen, çok bulaşıcı, ateşli ve döküntülü bir viral
enfeksiyon hastalığıdır. Doğrudan temas veya havadan hasta kişlerin salgıları
aracılığıyla bulaşır. Hasta kişilerle temastan 5.____________sonra belirtiler başlar.
Vakaların üçte birinde ateş görülür. Döküntüler kırmızı kabarıklıklar halinde başlar,
1-2 saat içinde yanmış gibi içi su dolu kabarcıklar halini alır, sonra bu sıvı bulanıklaşır,
en son kabuklanarak kurur. Döküntüler gövdeden başlar, daha sonra baş ve yüze
yayılır, kol-bacaklarda daha nadiren döküntü görülür. Tipik belirti aynı anda 3-4 farklı
evredeki döküntünün bir anda görülmesidir. Son çıkan döküntü kabuklanana kadar
yaklaşık 7 gün süreyle bulaştırıcıdır. Son yıllarda aşılamanın giderek artışıyla hastalık
giderek daha seyrek görülmeye başlamıştır. Aşılı olanlar hastalığı çok hafif, bazen
fark edilemeyecek kadar hafif 2-3 döküntü ile geçirebilirler. 6._____________ farklı
evredeki tipik döküntü tanı koymak için yeterlidir. Ancak özel durumlarda kesin tanı
gerekirse7.____________ VZV Ig M testi yapılabilir.

9. Aşağıda verilen okuma parçasının boş bırakılan yerlerini aşağıdaki kutudan doğru
kelimeleriseçerek doldurunuz.

kırmızı yüz hastalığa doğrudan boğazda ağrı


temas

Kızıl, özellikle 3-7 yaş aralığındaki çocuklarda görülen bakteriyel bir enfeksiyon
hastalığıdır. Adını genelde hastanın vücudunda, özellikle dil, 1.________, koltuk
altları ve kasık bölgesinde 2.________lekeler oluşturmasından alır. Ancak bu
lekelerin hiç oluşmadığı enfeksiyonlar da görülür. Yetişkin yaşlarda da
3.________yakalanmak mümkündür.
Etkeni A grubu streptokoklardır (Streptococcus pyogenes). Toksin oluşturacak
bakteriyofaja sahip olmaları halinde hastalık ortaya çıkar. Bunların farklı serotipleri
olması nedeniyle insanlar birden fazla kere bu bulaşıcı hastalığa yakalanabilirler.
Kızıl, damlacık enfeksiyonu ile ya da hastalıklı kişinin salgılarıyla 4._______yoluyla
bulaşır. Soyulan deri, hastanın vücut salgılarını taşımadığı sürece, zararsızdır.
Hastalığın belirtileri: Ateş (38 °C ila 40 °C), halsizlik, 5.________, yutkunmada
zorluk, kızarıklıklar, normalden kırmızı yüz, karın ağrısı, bulantı ve kusma, dilin
çilek gibi kızarması ve dilin üstünde beyazlık olusması ve boyun tutulmasıdır.
KAN ÖRNEĞİ ALMA

Kelime Bilgisi
1. İkili gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilen resimlerin altına uygun açıklamayı
verilen kelimelerden a-g seçerek yazınız.

1.__________ 2.___________ 3.___________

3.___________ 4.____________ 5._____________

a. Pamuk
b. İğne
c. Örnek tüpü
d. Turnike
e. Antiseptik mendil
Okuma
2. Aşağıda verilen örnek kan alımı ile ilgili okuma metnini yukarıda 1. bölümde yer alan
kelimeler ile tamamlayınız.
a. Kan alınan yere __________ ile pansuman yapınız ve hastanın kendisini iyi
hissettiğinden emin olunuz.
b. __________ hastanın kolundan yavaşça çıkarınız ve pamukla iyice bastırınız.
c. Hastaya gömleğinin kolunu katlayınız ve _____________ yardımı ile hastanın kolunu
iyice siliniz.
d. Hastanın kolunu ____________ ile sıkıca bağlayınız ve ____________ damarına
yavaşça sokunuz.
e. Hastadan aldığınız kanı ___________ doldurunuz.
Konuşma
3. İkili gruplar halinde çalışınız. Aşağıda karışık bir şekilde verilen cümleleri doğru
sıraya koyunuz.
a. eldivenleri/bana/lütfen/uzatır mısın?
b. önce/ilk/dezenfekte/ellerini/etmelisin
c. izin/ver/bana/ilk/turnike/ile/sıkmama/kolunu
ç. pamuğu/bu/koluna/bastır
Dinleme

4. 10 Kan alan hemşireyi dinleyiniz ve 4. bölümde vermiş olduğunuz cevapları


kontrol ediniz.
5. Tekrar dinleyiniz ve italik olarak verilmiş kelimelerden doğru olanı daire içine
alınız.
a. Ahmet iğneyi/kanı/ acıyı sevmez.
b. Hemşire hastaya camdan dışarı bakmasını/ kitap okumasını/ su içmesini söyler.
c. Süreyya biraz yorgun/ soğuk almış/ halsiz hisseder.
d. alımından/kan/sonra/hastaya/biraz/hemşire/ meyve suyu/kola/ bir fincan kahve
verir.
Konuşma
6. Küçük gruplar halinde çalışınız. Kan alımı sırasında ne gibi hastalık belirtileri olabilir
eşinizle birlikte beyin fırtınası yapınız.
7. İkili gruplar halinde çalışınız. Kan alımı esnasında hastanızı rahatlatmak için neler
yapmalısınız?

3 Hasta Odası

Vücut Sıcaklığını Kontrol Etme


Kelime Bilgisi
1. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan kelimeleri fotoğrafları (A-D) ile
eşleştiriniz.
a. Dijital termometre b. Tek kullanımlık termometre c. Oral Termometre
d. Kulak termometre
1._________ 2.__________ 3._____________ 4._____________

2. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda numaralı bir şekilde verilmiş sıcaklık
değerlerinin okunuşları üzerinde çalışınız.
a. 37.6 °C b. 35.6 °C c. 37.3°C d. 38.9°C e. 40.5°C
Örneğin, otuz yedi nokta altı derece
Telaffuz

3. 11 Gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan kelimelerin söylenişlerini çalışınız.


a. Oral b. Kulak c. Elektronik d. Termometre
e. Sıcaklık f. Tek kullanımlık
Dinleme

3. 12 Hastanın kanını alan hemşireyi dikkatle dinleyiniz ve işittiğiniz kelimelere √


işareti koyunuz.
____. Kol ____ . baş _____ . termometre _____ . ağız
____ . termometre ____ . dil ____ . sıcaklık çubuğu

4. Gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan resimleri (A-E) doğru sıraya (1-5)
koyunuz.

a b c d

5. Konuşmayı tekrar dinleyiniz ve 5. bölümdeki cevaplarınızı kontrol ediniz. Daha sonra


aşağıda verilmiş olan soru kalıplarını tamamlayınız.
a. Ağzınızı _______ için açar mısınız?
b. Dilinizin _______ termometreyi koyar mısınız?
c. Kolunuza ______ bir dakika bastırır mısınız?
d. Ağzınızdan _________ çıkarır mısınız?
Dil

Kibarca Rica Etmek


Rica etsem acaba ...
Rica etsem ...'ı yapar mısınız?
Çok minnettar kalırım eğer ...
... hakkında daha detaylı bilgi verebilirseniz çok minnettar kalacağız.
Çok memnun olurum eğer ... yapabilirseniz.
Rica etsem ...'i bana gönderebilir misiniz?
...'ı elde etmek ile/ almakla ilgileniyoruz.
Lütfen bana ...'ı gönderebilir misiniz?
Acilen ... yapmanız rica olunur.
Çok memnun oluruz eğer ...

6. Aşağıda verilmiş olan cümleleri “kibarca rica etmek” kalıbında tekrar yazınız.
a. Termometreyi dilinin altına koy. b. Kolunu kaldır. c. Ağzını kapat
d. Başını sağa çevir. e. Gömleğini çıkart.
Konuşma
7. Eşiniz ile birlikte çalışınız. Sıcaklık ölçme konusunu eşiniz ile birlikte rol
yaparak çalışınız.
Okuma
8. Aşağıda, hastaları bilgilendirmek için verilmiş metni dikkatlice okuyunuz.
Metne yönelik verilmiş olan cümlelerin doğruluklarını kontrol ediniz. Doğru olan
cümlelere (D), yanlış olan cümlelere ise (Y) harfini koyunuz.
Hipotermi, 37 °C olan normal vücut sıcaklığının, 35 °C'nin altına düşmesi halinde
meydana gelen rahatsızlık. Genellikle yağmur, rüzgâr, kar veya soğuk suya maruz
kalma gibi faktörler tarafından tetiklenir.[1]

İnsan vücudu bulunduğu ortamla ısı alışverişine girer ve bu alışverişten ortamın


ısısına göre etkilenir. Ortam sıcak ise vücut ısınır, soğuk ise üşür. Örneğin; bir insan
soğuk suya çıplak olarak girdiğinde vücudu suya hızla ısısını verir ve vücut ısı
kaybeder. En sıcak havalarda bile çok uzun süre suda kalındığında üşüme olmasının
nedeni budur. Ayrıca, birçok deniz kazasında (Titanik kazası gibi) çok kişi
boğulmadan ziyade vücut ısısına bağlı ölüm, yani hipotermi yüzünden ölmüştür.
Vücudun bu ısı alışveriş hızı, ortamlar arasındaki ısı taşınım katsayısına göre değişir.
Örneğin, vücut denizde normal havadakine göre daha hızlı ısı kaybeder, çünkü
denizin ısı taşınım katsayısı değeri daha yüksektir. Bir insan cıva dolu bir havuza
düşse 5-10 dakika sonra hipotermiden ölür, çünkü cıvanın taşınım katsayısı değeri,
denize göre çok daha büyüktür. Bir insanın ısı kaybı başladığında vücudun standart
ısı seviyesi düşer. 32-35 derecede bilinç kaybı, daha aşağı düşüşlerde ölüm
gerçekleşir.
a. Vücut sıcaklığının normalden düşük olmasının tıbbi terimi hipotermi olarak
billinmektedir._____
b. Vücut sıcaklığının normalin altına aniden düşmesinde herhangi bir acil desteğe ihtiyaç
yoktur. _____
c. Bir insanın ısı kaybı başladığında vücudun standart ısı seviyesi düşer. 32-35 derecede
bilinç kaybı, daha aşağı düşüşlerde ölüm gerçekleşir. _____
d. En sıcak havalarda bile çok uzun süre suda kalındığında üşüme olmasının nedeni
hipotermidir._____
Konuşma
9. Grup halinde çalışınız. Arkadaşlarınıza hipotermi geçirme esnasında telefondan ne
yapmaları gerektiğini 9. Bölümdeki bilgilendirme metninde yer alan yazıdan
yararlanarak çalışınız.
Örneğin; hastayı battaniye ile örtünüz.

Hasta Odasında Yer Alan Eşyalar

Kelime Bilgisi
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş oda planının kelimeleri kutu içerisinde
verilmiştir. Uygun kelimeleri resimlerin altına yazınız.
prosedürel kontrol hasta ameliyathane sanal muayane danışma
beceri odası odası yatak gerçeklik odası odası X2
odası eğitim
odası

2
1 3
5
4 6

7
8
Telafuz
2. Yukarıda yer alan kelimelerin söylenişlerini çalışınız.
Dil

3. Aşağıda verilmiş olan edatlardan doğru olanı daire içine alınız.

a. Hasta yastığı yatağın üzerinde/ altındadır.


b. Ameliyathane hasta odasının bitişiğinde/ içindedir.
c. Danışma odası muhasebenin arkasında/ etrafındadır.
d. Sanal gerçeklik odasının içinde/ arkasında simülasyon aletleri yer almaktadır.
Dinleme

4. 13 Müsteyde ile Zehra farklı hastanelerde çalışmaktadır. İkisi arasında geçen


konuşmayı dinleyerek iş yerleri hakkında geçen odalara √ işareti koyunuz.

Oda Müsteyde’nin işyeri Zehra’nın işyeri


Konferans odası
Hemşire odası
Hasta odası
Ziyaretçi tuvaleti
Ameliyathane

5. Aşağıdaki soruları yukarda geçen konuşmayı dinleyerek cevap veriniz.

a. Müsteyde’nin işi ile ilgili memnuniyetini ifade ettiği konular nelerdir?


b. Zehra’nın çalıştığı hastanede kaç tane hasta odası vardır?
c. Müsteyde’nin iş yerinde konferans odası var mıdır?
d. Zehra’nın çalıştığı hastanenin, hemşire odasında neler vardır?
Konuşma
6. Çiftler halinde çalışınız. Arkadaşınıza hastahane hakkında sorular sorunuz. Daha
sonra rol değişimi yaparak, aktiviteyi tekrar ediniz.
A: İş yerinizde konferans odanız var mıdır?
B: Evet, iş yerimizde konferans odamız var.

Hemşirenin Görevleri

Konuşma
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan resimleri kendi cümleleriniz ile
anlatmaya çalışınız.

Dil

ŞİMDİKİ ZAMAN EKİ, ŞİMDİKİ ZAMAN KİPİ (-YOR) , ÖZELLİKLERİ

Eylem kök ya da gövdelerine “-yor” ekinin getirilmesiyle yapılır.

Anlamı:

-İçinde bulunduğumuz zaman dilimi içinde başlamış; ama henüz bitmemiş, sürmekte
olan bir eylemin anlatımında kullanılır.

Örnekler:

Çocuk bütün dikkatiyle ders dinliyor.

Ayşe’ye geçen gün gördüğümüz kazayı anlatıyordum.

-“-dır, -dir” ek-eylemiyle kullanıldığında olasılık anlamı kazanır.

Örnekler:

Bu saatte evde uyuyordur.


-Şimdiki zamanın kişilere göre çekimi şöyledir :

KİŞİ TEKİL ÇOĞUL


I. Açıyorum Açıyoruz
II. Açıyorsun Açıyorsunuz
III. Açıyor Açıyorlar

Şimdiki Zamanın Olumlu Hali:

Şimdi ders anlatıyor.

Çocuklar bahçede futbol oynuyorlar.

Öğrencilerin sınavlarını okuyorum.

Uyarı: Eğer fiil a, e harfleri ile bitiyorsa a, e harfleri ı, i, u, ü harflerine dönüşür. Olumsuzda
bu değişme olmaz.

dinle + yor dinliyor

başla + yor başlıyor

oyna+ yor oynuyor

Öğrenciler otobüs bekliyor. (beklemek)

Öğretmen konuyu tekrarlıyor. (tekrarlamak)

Bahçıvan bahçeyi suluyor. (sulamak)

Bu kural tek heceli iki fiil için de geçerlidir.

de + yor diyor

ye + yor yiyor

Şimdiki Zamanın Olumsuz Hali:

Örnekler:

Öğretmen öğrencilere kötü not vermiyor.

Ben sigara içmiyorum.


Öğrenciler derste hiç konuşmuyor.

Uyarı: Türkçede olumsuzluk eki ma, me ekleridir. Fakat Şimdiki zamanda -mı, -mi, -mu, -
mü eklerine dönüşür. Soru eki ile olumsuzluk eki birbiriyle karıştırılmamalıdır. Olumsuzluk
eki Şimdiki zamandan önce, Soru eki ise Şimdiki zamandan sonra gelir.

Örnek:

koş - mu (Olumsuzluk eki) - yor mu (Soru Eki) - yum?

Şimdiki Zamanın Soru Hali:

Örnekler:

Anneni çok özlüyor musun?

Öğretmeninizi seviyor musunuz?

Sen beni tanıyor musun?

Uyarı: Şimdiki zaman anlamı -makta, -mekte ekleriyle de sağlanır.

Örnekler:

Şimdi ders çalışmaktalar.

(Şimdi ders çalışıyorlar.)

Ayak sesleri duymaktayım.

(Ayak sesleri duyuyorum.)

Sonuç olarak:

Eylemin yapılırken (bilgi yelpazesi.net) söylendiğini bildirir.

Eylemin yapıldığı anla söylendiği an aynıdır.

Eylem+-yor=şimdiki zaman

Örnekler:
Zaman değiş-i-yor.

Neden gülü-yor-sun?

KULLANIMI ŞEKİLLERİ:

1. Fiilin içinde bulunulan zaman içerisinde ve konuşma anında yapılmakta olduğunu anlatır.

Şimdi, odasında ders çalışıyor.

Bütün çocuklar, dışarıda oyun oynuyorlar.

2. Şimdiki Zaman, Geniş Zaman yerine kullanılır.

Her gün düzenli olarak iki saat ders çalışıyor.


(Her gün düzenli olarak iki saat ders çalışır.)

Babam hiç sigara kullanmıyor.


(Babam sigara kullanmaz.)

3. Şimdiki Zaman Gelecek Zaman yerine kullanılır.

Bekleyin biraz sonra ben de geliyorum .


(Bekleyin biraz sonra ben de geleceğim.)

Yarın sabah yola çıkıyoruz.


(Yarın sabah yola çıkacağız.)

4. Şimdiki zaman, Duyulan geçmiş zaman yerine kullanılır.

Geçen hafta annesinin ve babasının yanına gidiyor ve onları çok üzüyor.


(Geçen hafta annesinin ve babasının yanına gitmiş ve onları çok üzmüş.)

Dün akşam babasına kızıyor ve evden çıkıp gidiyor.


(Dün akşam babasına kızmış ve evden çıkıp gitmiş.)

Uyarı: et, git, tat fiillerinde t harfi d harfine dönüşmektedir.

Bütün yemeklerden tadıyor.

Nereye gidiyorsun?
Babasına yardım ediyor.

ÇEKİMLİ FİİLLER, KİPLER ÇEŞİTLERİ, ŞAHIS EKLERİ, HABER KİPLERİ, DİLEK KİPLERİ (ÖZET
ANLATIM)

Fiilin en temel özelliği; o eylemi yapan bir kişisinin ve yapılma zamanının bulunmasıdır.
Yani işin kim tarafından ve ne zaman yapılmış olduğunu belirtmesidir.

Bir fiilin kip ve Kişi ile ifade edilmiş haline “çekimli fiil” denir. Peki, bir fiile çekimli fiil
diyebilmemiz için gerekli olan şeyler nelerdir?

Fiil kök ya da gövdesi + Kip eki + Kişi Eki = Çekimli fiil

Oku + yor + um = Çekimli fiil

Kurut + acak + sın = Çekimli fiil

Bak + ar + ız = Çekimli fiil

Gel + meli + ler = Çekimli fiil

Yani: Fiil kök gövde + kip eki + Kişi eki sıralamasından ibarettir.

2. Yukarıda 1. bölümde yer alan resimleri şimdiki zaman eki kullanarak anlatınız.

3. Aşağıda verilmiş olan cümleleri şimdiki zamana uygun bir şekilde tamamlayınız.
1. Ayşe’nin kanını ___________ (almak).
2. Hemşire, hastanın kolundan iğneyi __________ (çıkarmak).
3. Hemşire hanım doktoru hemen şimdi ___________ (aramak).
4. Hasta, odasında gazete ___________ (okumak).
5. Ziyaretçiler, hastayı ziyarete _____________ (gelmek).
6. Doktor, hasta bilgilerini not defterine ____________ (doldurmak).
Okuma
4. Aşağıda verilmiş olan e-postayı okuyunuz ve şimdiki zamanda verilmiş olan
kelimelerin altını çiziniz.

Merhaba, benim adım Mehmet. Ben 30 yaşındayım. İstanbul’da ablamla yaşıyorum.


Bir hastahanede hemşireyim ve boş zamanlarımda piyano çalıyorum. Klasik müzik
benim için çok önemli. Hastanede genellikle vardiya şeklinde çalışıyoruz. Böylece boş
günlerimde bir restorantta piyano çalıyorum.
Hafta sonları geç kalkıyorum. Kahvaltı etmiyorum, sadece kahve içiyorum. Biraz
gazetelere göz attıktan ve televizyon izledikten sonra evden çıkarak, spor salonuna
gidiyorum. Evimizin yanındaki spor salonunda yaklaşık bir buçuk saat spor
yapıyorum. Bu bana kendimi iyi hissettiriyor. Daha sonra eve dönüyorum ve hasta
olan anneme bakıyorum. Annem evimin yakınlarında bir apartmanda yaşıyor.
Kendine bakabiliyor ama ben yine de ona yardıma gidiyorum. Annem kadar güzel
yemek yapamasam da, elimden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyorum. Çünkü onu
çok seviyorum.

5. Aşağıda verilmiş olan cümlelerin yanına, şimdiki zamanda yazılmış ise (Ş) geniş
zamanda yazılmış ise (G) harfi koyunuz.

a. Mustafa ile nöbetlerimizi değişiyoruz. _____


b. Bulut eve her zaman geç gider.______
c. Doktor Firdevs, hastalarına sıklıkla yardımcı olur. _____
d. Hijyenik pamukları arıyorum ama bulamıyorum. ______
e. Ayşe, yemeğini hemşire odasında yiyor. _____
Yazma
6. Bir arkadaşınıza hastahanede bir gününüzün nasıl geçtiğini anlatan bir metin
oluşturunuz. Bu metin, (50-100) kelime arasında olmalıdır.
Konuşma
7. Çalışma arkadaşınıza şimdiki zamanı kullandığınız cümleler kurunuz.

Sorumluluk Sahibi Hemşirenin Nitelikleri

Konuşma
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıdaki resme bakarak ilgili soruları cevaplayınız.

a. Hemşire ne yapıyor?
b. Sizce hasta hemşireden ne istiyor? Hastanın isteklerinin bir listesini yapınız.
c. Sizce hastanın acil yardım çağrısına cevap vermek önemli midir?
Dinleme

2. 14 Üç konuşmayı dinleyerek, aşağıda eksik bırakılmış cümleleri kutudaki


kelimelerle tamamlayınız.

biraz su tuvalete gitmek televizyonu daha fazla ağrı kesici


kapamasını ilaç

a. Muhammed Bey, ağrısından dolayı _____________ istiyor.


b. Zuhal Hanım, dudakları kuruduğu için hemşireden _______________ rica ediyor.
c. Ayşe ______________ için hemşireden yardım istiyor.
d. Mustafa’nın uykusu geldiği için ______________ istiyor.

Kelime Bilgisi
3. Hastayı sakinleştirmek için kullanılan sözlü ifadeleri (1-5) ile (a-e) eşleştiriniz.
1. Ben iyiyim, a. deneyiniz.
2. Tekrar rahatlamayı b. iyi ellerdesiniz.
3. Siz şimdi c. sizinle şimdi ilgilenecek.
4. Doktor d. bakacak olan hemşire.
5. Size dikkatle e. geliyorum.

Dineleme

4. 15 Acil çağrıya cevap veren hemşireyi dikkatlice dinleyiniz. Hemşirenin kullandığı


ifadeleri dördüncü bölümden bulup √ işareti koyunuz.
5. Aşağıda verilmiş ifadeleri tekrar dinleyiniz, italik olarak verilmiş kelimelerden doğru
olanı daire içine alınız.
a. Ahmet bey rahat uyuyamıyor/ okuyamıyor/ nefes alamıyor.
b. Hemşire Aslı hastasına biraz su/ oksijen/ ağrı kesici veriyor.
c. Hemşire hastayı ısıtmayı/ dinlendirmeyi/ rahatlatmayı deniyor.
d. Hasta hemşirenin yardımından sonra daha rahat nefes alıyor/ uyuyor/ TV izliyor.
6. Aşağıda hemşireler için verilmiş olan hasta yorumlarını okuyunuz. Verilmiş olan
yorumlar olumluysa (O) ve olumsuzsa (negatif) (N) harflerini işaretleyiniz.
a. Beni hiç dinlemiyor. Bütün dikkatini bana veren bir hemşire istiyorum. (O/N)
b. Bulunduğumuz hastanedeki hemşireler çok kibar ve sabırlı. Bize vakit ayırarak, bizi
dinliyorlar. (O/N)
c. Benimle ilgilenen hemşire alanında bilgili ve ilaçlar hakkında herşeyi biliyor. Bence bu
durum hemşirelerde olması gereken en önemli özelliklerden biridir. (O/N)
d. Hemşire Zehra, hastalarının ona ihtiyaç duyduğu zamanlarda hastaneye gelerek,
onlarla ilgileniyor. (O/N)
Kelime Bilgisi
7. Aşağıda verilmiş olan sıfatların karşısına olumsuzlarını yazınız.
a. özenli_______ d. bilgili__________
b. arkadaş canlısı________ e. rahat__________
c. sevimli_______ f. kibar__________
8. Aşağıda verilmiş olan okuma parçasını yukarıda 7. kısımda verilmiş olan sıfatlar ile
doldurunuz. Boşlukları doldurmak için hem olumlu hem de olumsuz şeklini kullanınız.

Sorumluk Sahibi Hemşirenin Nitelikleri

Hastalar, hastanede bulunan çalışanlar içerisinde en çok hemşireler ile iletişim


kurmaktadır. İyi bir hemşire olabilemek için, iki temel özelliğe ihtiyacınız vardır.
Bunlardan ilki iyi bir iletişim becerisine sahip olmak, diğeri de kendi alanınızda
_________ sahibi olmanızdır. Dinleme çok önemli bir beceridir ve hemşirelerinde
hastalarını ___________ bir şekilde dinlemesi gerekmektedir. Hastalar size tedavi
süreçlerinde önemli şeylerden bahsedebilir. Sorumluluk sahibi olan hemşireler
hastalarını önemsediklerini gösterirler. ___________ olmayan hemşire demek,
mutsuz hasta demektir. Siz çok yoğun olabilirsiniz fakat hiçbir zaman yüzünüzden
gülümsemeyi eksik etmemelisiniz. ___________ olduğunuz zaman hastalar size daha
çok güvenir ve iletişim kurmanız kolaylaşır.

Konuşma
9. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan resimlere bakarak her hastanın ne
gördüğünü söyleyiniz. Resimlerde gördüğünüz iki hemşireyi arkadaşına anlatınız.
Hemşireleri anlatabilmek için 6,7 ve 8. bölümde kullanılan sıfatlardan yararlanınız.

4 Gıda ve Ölçüm
Hastane yiyecek ve içecekleri
Kelime Bilgisi
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda hastanede verilmiş olan ana menü yemekleri yer
almaktadır. Resimlerin altındaki boşlukları kutu içerisinde yer alan kelimelerle
doldurmaya çalışınız.
somon omlet fırınlanmış pizza bolonez soslu tavuklu
tavuk makarna sandviç

1. _______________ 2._______________ 3.______________ 4.________________


5.____________ 6._____________

2. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan yiyecek ve içecekleri doğru
gruplara yerleştiriniz. Daha sonra kutu içerisinde görmediğiniz fakat listeye eklemek
istediğiniz iki yiyecek veya içeçeği siz ekleyiniz.
Yoğurt çay pirinç biber bezelye portokal suyu potokal püre tatlı salatası
böğürtlen suyu darı kola kahve havuç muz elma püresi elma suyu elma

Garnitür Tatlılar İçecekler

3. Cevaplarınızı diğer arkadaşlarınızla karşılaştırınız. Daha sonra her bir gruba iki madde de siz
yazınız.

Dil
1. Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler

1.1. Özel İsimler

Tek olan, diğer varlıklara benzemeyen varlıkları karşılayan adlardır. Bu isimler, varlıklara sonradan
verilir. Verilen bu isim, özel ismin verildiği kişi veya varlık tanındıktan sonra söz konusu kişi veya varlığı
zihnimizde canlandırır ve onunla özdeşleşir.

Özel isimler şu şekilde sınıflandırılabilir:

Kişi (şahıs) adları ve soyadları: Mustafa Kemal Atatürk, Cem Yılmaz, Tarkan, Arda Turan…

Kıta, devlet, ülke, millet isimleri: Avrupa, Türkiye, Almanya, Türk, Yunan…

Bölge, şehir, köy, semt, cadde ve yer adları: İç Anadolu Bölgesi, İstanbul, Kadıköy, Ortaköy,
Vatan Caddesi…

Dil, din ve mezhep adları: Türkçe, İngilizce, İslamiyet, Hristiyanlık, Sünni…

Eser (kitap, dergi, gazete) isimleri: Safahat, Bilim Çocuk, Milliyet…

Kurum, dernek, işletme isimleri: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk Dil Kurumu, Yeşilay Derneği, Atatürk
Çapa Fen Lisesi, Güven Bakkaliyesi…

UYARI Özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır ve özel isimlere gelen çekim ekleri kesme işaretiyle ayrılır.

Örnek

» Erdi‘nin ailesi İstanbul‘dan göç etmiş.

UYARI Özel isimlere gelen yapım ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz. Özel isimlere gelen yapım eklerinden
sonra gelen çekim ekleri de kesme işaretiyle ayrılmaz.

Örnek

» Türk – çe – nin → Türkçenin


yapım eki çekim eki

» Ankaralı, İngilizceden…

1.2. Cins İsimler (Tür İsimleri)

Aynı türden olan varlıkların ve kavramların ortak isimleridir.

Örnek

» ev, anne, sevgi, dergi, su, ceket, saat, mavi, daire, edebiyat…

NOT Bazı cins isimler özel isim olarak kullanılabilmektedir.


Boncuk Boncuk

2. Varlıkların Sayılarına Göre İsimler

2.1. Tekil İsimler

Aynı türden varlığın bir tanesini karşılayan isimlerdir.

Örnek

» ağaç, öğrenci, asker, elma, pencere, insan, kuş…

2.2. Çoğul İsimler

Aynı türden olan birden çok varlığı karşılayan isimlerdir. Türkçede isimlere çoğul anlam “-lar /-ler” çoğul
ekiyle kazandırılır. Bu eki alan isimler çoğul isimlerdir.

Örnek

» ağaçlar, öğrenciler, askerler, elmalar, insanlar, kuşlar…

UYARI Çoğul eki (-lar / -ler) bazen cümleye farklı anlamlar da kazandırabilir.

Örnek

» Bedeninden kanlar fışkırıyordu. (Abartma anlamı katmıştır.)


» Toplantımıza Ahmet Beyler de teşrif etti. (Saygı anlamı katmıştır.)
» İş yerimize otuz beş yaşlarında bir bayan geldi. (Yaklaşıklık anlamı katmıştır.)
» Bu vazo 1980′lerden kalma. (Zaman anlamı katmıştır.)
» Aramızda nice Mevlanalar var. (Benzerlik anlamı katmıştır.)
2.3. Topluluk İsimleri

Çoğul ekini almadığı halde birden çok varlıktan oluşan bir grubu karşılayan isimlerdir.

Örnek

» orman, ordu, sınıf, millet, küme, deste, komisyon…

Topluluk İsimleri

3. Varlıkların Oluşuna Göre İsimler

3.1. Somut İsimler

Beş duyu organımızdan en az biriyle algılayabildiğimiz; yani görebildiğimiz, duyabildiğimiz,


dokunabildiğimiz, tadabildiğimiz veya koklayabildiğimiz varlıklara verilen isimlerdir.

Beş Duyu Organımız


Örnek

Rüzgâr, yağmur, soğuk, sıcak, ekşi, acı (tat), çiçek, gürültü, aydınlık, karanlık, mavi, koku, uzun, deniz…
Yukarıdaki kelimeler beş duyu organımızdan en az biriyle algılanabilir. Sıcak, soğuk, rüzgâr dokunmayla;
gürültü işitmeyle; mavi, uzun, deniz, çiçek görmeyle algılanabilir. Bu yüzden bu sözcükler somuttur.

3.2. Soyut İsimler

Beş duyu organımızdan herhangi biriyle algılayamadığımız kavramları ifade eden sözcüklerdir.

Örnek

Kin, iyilik, kötülük, nefret, kıskançlık, ayrılık, özlem, aşk, sevgi, acı (üzüntü), mutluluk, vicdan, umut,
sevinç,keder…
Yukarıdaki kelimelerin hiçbiri beş duyu organımızla algılanamaz. Örneğin “nefret” dokunulabilen,
görülebilen, duyulabilen, koklanabilen veya tadılabilen bir varlık değildir. Bu yüzden soyuttur.

Dinleme

4. 16 İki hastanın hastane menüsünden vermiş olduğu siparişi dikkatle dinleyiniz ve sipariş
verdikleri yiyecek ve içeceklere √ işareti koyunuz. Ayrıca, verilmiş olan tekil isimleri çoğul isim haline
dönüştürünüz.

a.omlet________ b. kahve_______ c. salata_______ d. elma________

e. muz_______ f. spagetti______ g. bezelye_____ h. yoğurt_______

Konuşma

5. Çiftler halinde çalışınız. Yukarıda öğrenmiş olduğunuz isimler konusu altında bir birinize
sorular sorunuz.

Örneğin,

A: Ana menünün yanında ne almak istersiniz? B: Ana menünün yanına…..

A: Yanında içecek getirmemi ister misiniz? B: Evet, lütfen./Hayır, teşekkürler.

Ölçümler ve Miktarlar
Sayılar 200: iki yüz
Sayıların okunuşu: 2.500: İki bin beş yüz
10.850:On bin sekiz yüz elli
2.5: İki nokta beş veya iki buçuk
Dinleme

6. 17 Duyduğunuz sayıları daire içine alınız.


a. 170/117 b. 1.400/1.500 c. 19/90 d. 1015/115

7. Çiftler halinde çalışınız ve rakam olarak verilen sayıların yazılışlarını yanlarına yazınız.
Daha sonra yazdığınız sayıların okunuşunu söylemeyi çalışınız.
a. 3.800:___________ d. 9.50:____________
b. 250:_____________ e. 100:_____________
c. 8.90:____________

8. 18 Aşağıda geçen konuşmayı dikkatle dinleyiniz. Konuşmada geçen kalori


değerlerini yazınız.
a. ____________ kalori
b. ____________ kalori
c. ____________ kalori
d. ____________ kalori
Kelime Bilgisi
9. Aşağıda bir hemşirenin yazdığı (1-6), okuduğu (a-f) ve ölçtüğü (i-iii) miktarlar yer
almaktadır.
Yazılışı Okunuşu Ölçtüğü
1. ml a. kilogram i. ağırlık
2. kg b. litre ii. sıvı
3. kj c. gram iii. enerji
4. l d. kalori
5. g e. kilojul
6. kcal f. Mililitre
10. Yukarıda verilmiş olan ölçek ve miktarları kullanarak cümleler oluşturunuz.
Örneğin, hemşireler ağırlığı ölçmek için kilogram kullanır.
Telaffuz

11. 19 Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan kelimelerin vurgularının nerede
olduğunu altını çizerek belirtiniz.
1. kilo 2. kalori 3. litre 4. mililitre
Dil
Miktar Dönüştürücüleri

1fl oz: 29.574 ml 1 oz: 28.35 g


35.195: 1 litre (1000ml) 1lb:0.4536 kg
Ne Kadar/Kaç tane

(Ne kadar ve kaç tane)yi miktarlar hakkında konuşmak için kullanırız.


Örneğin, Ne kadar su içebilirim? İki bardak su içebilirsiniz.
Kaç tane ağrı kesici almalıyım? Siz 250 mg lık ağrı kesici alınız/ 1 tane
yeterli olur.

Dinleme

12. 20 Aşağıda verilmiş olan soru cümlelerini dikkatlice dinleyip tekrar ediniz (
kaç tane/ ne kadar).

a. Hemşire hanım, ben kaç bardak su içmeliyim?


b. Siz ilacınızı kaçta aldınız?
c. Elinizdeki ağrı kesiciden kaç tane içebilirim?
d. Hemşire hanım, bu hastaya ne kadar serum vermeliyiz?
Konuşma
13. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda geçen maddelerden sıvı diyetiyle ilgili olanına X işareti
koyunuz.
Hastanın Adı: Ahmet Işık
Miktar(ml) Miktar (ml)
 Koyu kahve 0 (2 kap) Limonlu çay 100 (2)
 Bulyon 150 ( 1 kapak) Domates Suyu 0 (2 ½
kapak)
 Böğürtlen suyu 340 (2 bardak) Sütlü çay 150 (1 kase)
 Dondurma 200 (1 kase) Sebze çorbası 250 (2 kase)
 Süt 360 (1 ½ bardak)
 Portokal Suyu 400 (2 bardak)

14. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A, hemşire rolündedir. Yukarıda verilmiş olan maddelerden beş
tanesini seçiniz. Daha sonra Öğrenci B, diyetisyen rolünde olmalıdır ve Ahmet Işık’a genellikle ne
yemesi ve ne içmesi gerektiğini söylemelidir.

15. Çiftler halinde çalışınız. Ahmet Işık’a sıvı diyetini vermenizin üzerinden dört gün geçmiştir. Şimdi
hemşire olma sırası sizde. Siz olsaydınız Ahmet Işık’a nasıl bir sıvı diyeti uygulardınız?Yukarıdaki 8.
bölümden sadece beş madde seçebilirsiniz.
Hastaların Hastane Menüsünden Yemek
Seçebilmelerine Yardımcı Olmak
Konuşma
1. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan soruları gruplar kendi içlerinde
tartışarak, sonuçlarını sınıfla paylaşacaklardır.
a. Kendi ülkenizde, hastanelerde hastalara, ne tür yiyecekler verilmektedir?
b. Kendi ülkenizde, hastaların yemek konusunda ne kadar seçim yapma hakkı
olduğunu belirtiniz?
Kelime Bilgisi
2. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan sözcükler ile cümleleri tamamlayınız. Ayrıca,
resimler ile kutu içeriside verilmiş olan sözcükleri eşleştiriniz.
Nefes almak çiğnemek içmek yutar
A. B. C.

D.

a. İnsanlar ____________________ için havaya ihtiyaç duyarlar.


b. Yemeği yerken iyi _________________ gerekir.
c. Hava sıcak olduğu zaman bol su ___________ gerekmektedir.
d. Büyük balık küçük balığı ____________ .

Okuma
3. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan hastane menüsünden vermek istediğiniz
siparişin yanına X işareti koyunuz. Daha sonra siparişinizi arkadaşınıza anlatınız.

Menü 11 Ağustos 2017


Sipariş vermek için her bölümden bir madde seçiniz.

Başlangıç
 Tavuk çorbası
 Portakal Suyu
Ana menü
 Kızarmış tavuk ve sebze (havuç ve brokoli)
 Biftek
 Peynirli omlet
 Akdeniz sebzeli lazanya
 Domatesli ve mozarella soslu salata
Garnitürler
 Patates püresi
 Pilav
 Sarımsaklı ekmek
Tatlılar
 Sütlaç
 Ekmek kadayıfı
 Künefe

Dinleme

4. 21 Yukarıda verilmiş olan menüden Şerif ve Leyla sipariş vermek istemektedirler.


Geçen konuşmayı dikkatle dinleyip Şerif için (Ş) ve Leyle için (L) harflerini menünüde
yer alan maddelerin yanına yazınız.

5. 21 Çiftler halinde çalışınız. Yukarıda geçen konuşmayı tekrar dinleyerek,


arkadaşınızla cevaplarınızı karşılaştırınız.
Şerif’in nefes alma problemi vardır.
Şerif’in yutma problemi vardır.

1. Lazanya, kıyma, havuç ve kerevizden yapılmaktadır.


2. Şerif, tatlısı için hardal istemektedir.
3. Leyla, sebzeyi hiç sevmiyor.
4. Leyla her zaman ana menüden peynirli omlet ile biftek siparişi verir.
5. Şerif, başlangıç olarak tavuk çorbası ve tatlılardan ise künefeyi tercih eder.
Dil
6. Aşağıda karışık bir şekilde verilmiş olan cümleleri düzgün sıraya koyunuz.
a. Benim yutkunma ile ilgili problemlerim var. Önerirsiniz/ siz/ ne?
b. Vardır/içinde/ lazanyanın/ne?
c. Yiyecekler/şekerli/yasak/bana.
d. Sadece/günde/4/ bardak/ içmelisin.
Konuşma
7. Küçük gruplar halinde çalışınız. Yukarıda 3. bölümde yer alan içeceklerin yanına (hafif
içecekler) H harfini not alınız.

8. Leyla siparişini 3. bölümde yer alan menüden tamamlamak istemektedir. Aşağıdaki


diyaloğu hemşire ile birlikte yapınız.
Leyla: Hemşire hanım bana uygulayacağınız hafif diyet hakkında bilgi __________
(vermek)?
Hemşire: Hafif diyet diye adlandırdığımız diyet aslında süresi uzun __________ (olmak)
ve kalori bakımından da düşük kalorili bir diyettir.
Leyla: Peki hastalarınızın hepsi bu diyete _______________ (uymak)?
Hemşire: Evet, hastalarımız pek ___________ (beğenmek). Ancak sağlıklarına
kavuşmaları için bu diyeti uygulamaları gerektiğini ___________ (bilmek).
Leyla: Peki kaç kalorilik diyet (uygulamak)?
Hemşire: 255 kalorilik.
Leyla: Umarım ben de bu diyete uyup eski sağlığıma __________ (kavuşmak).

9. Çiftler halinde çalışınız. Yukarıda verilmiş olan diyaloğu arkadaşınız ile birlikte
uygulayınız. Daha sonra rollerinizi değişip tekrar ediniz.
Hastaya Yemek Saatlerinde Yadımcı Olmak
Kelime Bilgisi
1. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan kelimelerin tanımları cümleler halinde
verilmiştir. Uygun kelimeyi doğru tanımın sonuna yazınız.

Plastik önlük kaymaz halı kaymaz tabak iki kulplu bardak

1. Hemşireler kıyafetlerinin üzerinden giyerler.__________________


2. Hareket etmez, böylece hastaların onunla birlikte yemesi daha da kolaylaşır.
________________
3. Yemekler tepsiyle getirildiği zaman hareket edip düşmesi
engellenir._____________
4. Hastalar onu iki elle tutabilir ve rahat bir şekilde içeceklerini içebilirler.
____________
Okuma
2. Aşağıda verilmiş olan okuma parçasının başlığına dikkatle bakınız. Bir hastaya yemek
yemesi için nasıl yardımcı olursunuz?

Hastaya Yemek Saatlerinde Yardımcı Olmak

Beslenme saatlerinde hastalara yardımcı olmak ve onların motivasyonlarını


yükseltmek çok önemlidir. Bu durum ilk önce iyi bir baslenme ile olabilmektedir.
Hastalar iyi beslendiği zaman iyileşme süreçleri hızlanmaktadır.

A______________________________________
Bir hasta ancak kendisini rahatlamış, sakin ve temiz hissettiği zaman yiyebilmektedir.
Hastalar kendilerini rahat hissetmedikleri zaman onlara:
 Tuvalete gidip ellerini ve ağzını yıkamalarına ve dişlerini fırçalamalarına
yardımcı olunuz.
 Hazır bir şekilde sandalyede dik oturarak hastanızı bekleyiniz.
 Yemek tepsisini hastanın boyuna uygun bir şekilde yerleştiriniz.
 Eğer büyük yiyecekleri yemekte güçlük çekiyorsa, yiyecekleri küçük parçalara
bölünüz.
 Ayrıca, kaymaz tabak ve iki kulplu bardak veriniz.
B______________________________________
 Hastanın karşısına oturup onunla göz teması kurunuz.
 Her yemekten sonra ağzını kontrol edip daha sonra küçük parçalara
böldüğünüz yemek parçasını hastaya veriniz.
 Her yemekten sonra hastaya su veriniz. (Eğer gerekliyse)
C______________________________________
Küçük bir parça bile olsa hastaların yemek yemesi çok önemlidir.
Hastaya şu şekilde yardımcı olabilirsiniz:
 Arkadaşça yaklaşıp gülümseyerek.
 Yiyecekler hakkında olumlu şeyler bahsederek.

3. Yukarıda verilmiş olan okuma parçasına dikkatle tekrar okuyunuz ve boşluklara (A-
C) aşağıdaki kutu içerisinde verilmiş olan başlıklardan hangisinin gelmesi gerektiğine
karar veriniz.

Hastaya yemek yemesinde yardımcı olmak Hastayı yemek yemeye hazırlamak


Hastayı teşvik etmek

4. Yukarıdaki okuma parçasında koyu bir şekilde verilmiş olan kelimelerin tanımları
aşağıda verilmiştir. Koyu olarak verilmiş olan kelimeleri uygun yere yerleştiriniz.
1. İnsanlara dostça ve içtenlikle yaklaşan _____________
2. Hastalar onu iki elle tutabilir ve rahat bir şekilde içeceklerini içebilirler.
____________
3. Başkasının gözlerine bakarken karşıdakine yakalanmak anlamına gelmektedir.
___________________
4. Üzüntü, sıkıntı, tedirginlik veren bir durum ortadan kalmak veya azaltmak, rahata
kavuşmak. _________________
Dinleme

5. 22 Aşağıdaki resme dikkatle bakınız. Hemşire ne yapmaktadır?


6. Ayşe hemşire Semra hanıma yardımcı olmaya çalışmaktadır. Aşağıda aralarında
geçen konuşmadan alınmış cümleler bulunmaktadır. Konuşmayı dikkatle dineyip
doldurunuz.
a. Semra hanım, bugün ______________ ne yemek istersiniz?
b. _____________ olarak ne alırsınız?
c. Bugün ___________ görünüyorsunuz.
d. Ayşe hanım bana _____________ olduğunuz için çok teşekkür ederim.
e. Akşama ________________ gelmemi ister misiniz?

7. Çiftler halinde çalışınız. Yukarıda geçen konuşmayı dikkatle dinleyiniz ve soruları


cevaplayınız.
a. Semra hanım Ayşe hemşireden neden yardım istedi?
b. Semra hanım ana menüde Ayşe hemşireden ne istedi?
c. Neden Semra hanım yemek istemedir?
d. Ayşe hemşire Semra hanımı yemek yemeye nasıl teşvik etti?

8. Yukarıda geçen hemşire ve hasta konuşmasını tekrar dinleyiniz. Hemşirenin


söylemiş olduğu olumlu cümleleri aşağıya yazınız.
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
Dil
9. Aşağıda geçen ifadeler hastayı teşvik edici mi (T) yoksa ödüllendirici mi (Ö) olarak
kullanılmaktadır?
a. Su çok faydalı bir içecektir. Suyunuzdan biraz daha içebilir misiniz? (T/Ö)
b. Semra hanım, eğer ilacınızı şimdi içerseniz size istediğiniz yemekten akşama
getireceğim. (T/Ö)
c. Bu yaptığınız çok güzel. Afferin! (T/Ö)
d. Bu yaptığınız tekrar yaparsanız size bol köpüklü güzel bir Türk kahvesi
yapacağım. (T/Ö).
Konuşma
10. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilen vaka incelemesini okuyunuz.
Aşağıda verilen bilgi dahilinde hemşire hastaya yardımcı olabilmek için ne
yapabilirdi? Arkadaşlarınızla bu vakayı tartışınız.
Vaka İncelemesi
Hatice Sarıoğlu 56 yaşındadır. Zehra Hanım’ın görüş bozukluğu bulunmaktadır.
Ayrıca, Zehra Hanım kalçasından ameliyat olmuştur. Operasyonda kendisine
kalça protezi konulduğu için doktorlar tarafından hafif bir diyete başlaması uygun
bulunmuştur. Zehra Hanım’ın daha hızlı iyileşmesi için yemeklerini düzenli ve
güzel bir şekilde yemesi gerekmektedir. Ancak Zehra Hanım, meyve ve peyniri
sevmemektedir.
11. Aşağıda karışık bir şekilde verilmiş olan ifadeleri doğru bir şekilde sıralayınız.
Saat/patetesleri/kaçta/yemeliyim?
12. Çiftler halinde çalışınız. Öğrencilerden biri hemşire diğeri ise hasta olacak ve
öğrenci hemşire hastanın, hastane menüsünden yemek seçmesine yardımcı
olacaktır.

5 Vücudumuz ve Hareketler
Vücudumuz: Bacaklar ve Eklemler
Kelime Bilgisi
1. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan kelimeleri resimde uygun olan yere yazınız.
kol bacak ayak el diz baş parmak topuk
el parmağı
2. Yukarıda verilmiş olan resimde yer alan ve aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan
eklem yerlerini daire içine alınız.
diz kapağı dirsek omuz el bileği kalça

3. Hemşire ile hasta arasında geçen konuşmayı dikkatlice dinleyiniz. Konuşmada


geçen vücut uzuvlarına X işareti koyunuz.
____. Kol ____. Parmak _____. El _____. Baş parmak
____. Bacak ____.ayak _____. Topuk _____.Ayak parmağı
4. Yukarıda geçen konuşmayı tekrar dinleyerek, hemşirenin hastaya söylemiş olduğu
vücut hareketlerine X işareti koyunuz.
İttirmek___________ dönmek________ kaldırmak_________
Eğilmek___________
Dil
Emir Kipleri

Emir kiplerini birine veya birilerine emir Örneğin,


vermek ya da ne yapmaları gerektiğini Elini kaldır.
yönergeler ile söylemek için kullanırız. Sandalyeye otur.
Elini döndür veya kolunu katla.

Konuşma
5. Çiftler halinde çalışınız. Hastanıza basit yönergeler vermeye çalışınız. Yukarıdaki dil
bölmünde verilmiş olan fiilleri kullanarak arkadaşınızın sizin yönergenize
uyduğundan emin olunuz. Daha sonra rolleri değişerek siz arkadaşınızın yönergesine
uyunuz.
Okuma
6. Aşağıda verilmiş olan broşürü dikkatlice okuyunuz. Daha sonra uygun egzersizi (1-
5)’te boş olarak verilmiş yere yazınız.

İYİLEŞMEK İÇİN EGZERSİZLER

Operasyonlardan sonra yapılan düzenli egzersizler iyileşme sürecinizde çok önemlidir.


Ortopedi doktorunuz veya fizyoterapistiniz sizden günde iki veya üç defa yirmişer dakikadan
olmak üzere bazı hareketleri yapmanızı isteyebilir. Bunlar:

1. _______________________________________
Operasyondan sonra yatakta olduğunuz sürece ayağınızı havaya kaldırıp aşağı yukarı
hareket ettiriniz. Bu hareketi operasyondan hemen sonra yapabilirsiniz.
2. _______________________________________
Operasyondan sonra topuğunuzu yatağa değecek şekilde yerleştiriniz. Daha sonra ayak
parmaklarınızı germe hareketi olan ileri geri egzersiz yapınız. Bu hareketi, günde üç veya
dört defa tekrar ediniz.
3. _______________________________________
Ayak bileğinizi daire çizermiş gibi hareket ettiriniz. Hem sağdan hem soldan başlamak
koşuluyla, bu hareketi günde beş kez, üç veya dört defa tekrar ediniz.
4. _______________________________________
Yere oturunuz ve bacaklarınızı zeminde düz bir şekilde uzatınız. Uzattığınız bacaklarınızdan
birini diğerinin dışına doğru hareket ettiriniz ve zemine değmesine yardımcı olunuz. Daha
sonra diğer ayağınızı aynı şekilde katlayınız. Bu hareketi günde üç dört defa, onar kez olmak
koşuluyla tekrar ediniz.
5. _______________________________________
Oturduğunuz zeminden ayağa kalkınız ve ayak bileğinizi tutmaya çalışınız. Vücudunuzu çok
dik tutmanıza gerek yok. Daha sonra iki veya üç saniye tuttuğunuz bileğinizi bırakınız ve
diğerine geçiniz. Bu egzersizi günde üç dört defa tekrar ediniz.

7. Yukarıda verilmiş olan okuma broşürünü tekrar okuyarak, aşağıda verilmiş olan
soruları cevaplandırınız.
a. Hastalar operasyondan hemen sonra hangi egzersizleri yapabilirler?
b. Yapılan egzersizler ne kadar süre ile yapılmalıdır?
Konuşma
8. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A, arkadaşına el, kol ve bacakları için egzersiz
önerileri verir. Öğrenci B ise arkadaşının vermiş olduğu yönergeye veya talimatlara
uyarak el, kol ve bacak egzersizleri yapar. Daha sonra rolleri değişilerek çalışma
tekrar edilir.
Vücudumuz: Gövde ve Baş

Kelime Bilgisi
1. Aşağıda verilmiş olan resimdeki boşlukları, kutu içerisine yerleştirilmiş olan
kelimelerle tamamlayınız.
dirsek kalça göğüs kulak baş boyun omuz mide bilek
2. Aşağıda hemşire ile hasta arasında geçen diyaloğu yer edatları (içerisinde, üzerinde,
arkasında, yanında..vs) ile doldurmaya çalışınız.
Hemşire: Günaydın, Aslı. Günlük egzersizlerini yapmaya hazır mısın?
Hasta: Evet, Şaziye hemşire. Ben egzersiz hareketlerini yapmak için hazırım.
Hemşire: Bunu duymak ne kadar güzel. Bugün yürümene yardımcı olacak yeni
egzersizler yapacağız.
Hasta: Tamam, zaten eski egzersizleri yapmak artık benim için çok kolaylaştı.
Hemşire: Evet, bu güzel haber. Şimdi ilk önce sağ ayağını ___________ sandelyeyi
____________ koy. Daha sonra onu tut. Çok güzel tuttun. Şimdi sandalyeyi ________
kaldır ve ayağını _________ koy. Çok fazla bileğini kaldırma.
Hasta: Peki ayağımı _____________ koyabilir miyim?
Hemşire: Hiç sorun değil. Ayağını istediğin her yere fazla kaldırmadan koyabilirsin.
3. Yukarıda verilmş olan diyaloğu tekrar okuyup aşağıdaki soruları cevaplandırmaya
çalışınız.
1. Aslı Hanım, bugün kendisini nasıl hissediyor?
2. Aslı Hanım, eski egzersizleri hakkında ne düşünüyor?
3. Egzersize hangi ayağı ile başlaması gerekmektedir?
Konuşma
4. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A, aşağıda verilmiş olan bilgi formunu Öğrenci B’nin
söylemiş olduğu yönergeye göre tamamlayacaktır. Öğrenci B’nin yönergesi aşağıda
verilmiştir.
Öğrenci A

Hareket Tekrar Sayısı Yorumlar Hemşirelerin


İsimlerinin Baş
Harfleri

Öğrenci B

Hareket Tekrar Sayısı Yorumlar Hemşirelerin


İsimlerinin Baş
Harfleri
Omuz hareketleri 10 tekrar Mehmet Bey, Suzan (S)
koltuğa oturmalı ve
sadece omzunu
hareket ettirmeli.
Kalça hareketleri 5 tekrar Kalça hareketlerini Mukaddes (M)
yatakta
yapabilirsiniz. Sağa
sola döndürerek
hareket
ettirebilirsiniz.
Baş hareketleri 5 saniye yukarıya Bu hareket Nurullah Deniz (D)
doğru tutunuz daha bey için biraz zor
sonra aşağıya doğru çünkü boynunda çok
5 saniye hareket fazla ağrı var.
ettiriniz. Bunu üç kez
tekrarlayınız.
Göğüs hareketi Nefesinizi üç saniye Hemşire yüzünün Çiğdem (Ç)
kadar tutup bırakınız. yakınında tutması
Bu hareketi günde üç için top vermelidir.
kez tekrarlayınız. Daha sonra hasta
topu sıkıp bırakır.

Kelime Bilgisi
5. Aşağıda verilmiş olan kelimelerin (1-5) zıt anlamlarıyla eşleştriniz.
1. sıkmak a. bırakmak
2. eğilmek b. kalkmak
3. itmek c. çekmek
4. oturmak d. indirmek
5. kaldırmak e. Gevşetmek

Konuşma
6. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A ile Öğrenci B birlikte egzersizler yapmalıdır.
Öğrenci B’ye ne yapması gerektiğini Öğrenci A söylemelidir. Yukarıda öğrendiğiniz
kelimeleri kullanarak birbirinizle konuşunuz. Daha sonra rolleri değişerek tekrar
ediniz.

Amaçları Belirlemek ve Teşvik Etmek


Konuşma
1. Aşağıda verilmiş olan resimlere A-C’ye dikkatle bakınız. Resimlerde yer alan hastaların
düşüncelerini, aşağıda verilen cümlelerle eşleştiriniz.
1. Kahvaltımı kendim yapabilmeyi istiyorum.
2. Merdivenleri yalnız başıma çıkabilmeyi istiyorum.
3. Kendi başıma giyinebilmeyi istiyorum.
A. B. C.

2. Çiftler halinde çalışınız. Yukarıdaki resimlerde yer alan hastaların yapması gereken
Egzersizleri göz önünde bulundurarak, arkadaşınızla paylaşınız.
Örneğin,
1. Ali bacak esnetme hareketini yapmak istiyor.

Dinleme

3. 23 Aşağıda karışık bir şekilde verilmiş olan cümleleri doğru sıraya koyunuz. Daha
sonra verdiğiniz cevapları 1. bölümde yer alan hastaların konuşmalarını tekrar
dinleyerek kontrol ediniz.
1. vadeli/uzun/nedir/amacın?
2. yapmak/bugün/ne /istersin?
3. konu/bu/ne/hakkında/yapabilirsin?
4. yapman/bugün/egzersizleri/gereken/yaptın mı?
5. hareketi/üç/bu/kez/etmem/tekrar/gerekiyor mu?
Telaffuz
4. Aşağıda verilen kelimelerin vurgularını bularak kelimenin altını çiziniz.
a. uzanmak
b. yatmak
c. kalkmak
d. dayanmak
Dil
Üstünlük Derecelendirme Zarfları
Zarfların veya sıfatların önüne gelir. Örneğin,

Öğrenciler daha dikkatli dinliyordu.


En iyi dost kitaptır.
En güzel siz konuştunuz.

5. Aşağıda verilmiş olan üstünlük derecelendirme zarflarını dikkatle okuyup


tamamlayınız.
a. Ayşe Hemşire, Zehra Hemşire’den _________ iyi kan alıyor.
b. Muzaffer Bey, Aynur Hemşire’nin __________ anlayışlı olduğunu düşünüyor.
c. Safiye Hemşire, hastaları ile çok yakından ilgilendiği için, onun hastaları hastanenin
__________ mutlu hastalarıdır.
d. Berna Hanım, ana menü olarak __________ fazla kuru fasülye pilav yemeyi seviyor.

Yazma
6. Aşağıda verilmiş olan hasta günlüğünü dikkatlice okuyarak kutuda yer alan kelimelerle
birlikte doldurunuz.
kötü zor iyi güçlü kolay

Operasyon olalı 10 gün oldu. Hemşirelerle birlikte yaptığımız egzersizler daha da


_______ hale geldi. Bünyemin çok__________ olduğunu söylediler. Fakat egzersizlerin
__________ bir hale gelmeyeceğini ve git gide daha _________ bir hal alacağını bana
belirttiler. Olduğum operasyonun hiç _________ bir operasyon olmadığını, hatta bazı
hastaların depresyona bile girebildiklerinden bahsettiler. Ama ben kendimi çok rahat ve
huzurlu hissediyorum.

1. Yukarıda yer alan günlüğü kim yazmıştır?


2. Operasyonun üzerinden kaç gün geçmiştir?
3. Hasta kendisini nasıl hissediyor?

Dinleme

7. 24 Aşağıdaki Şule hakkında verilen cümleleri dikkatlice dinleyip doğru (D) veya
yanlış (Y) olup olmadıklarına karar veriniz. Yanlış olduğunu düşündüğünüz cümleleri
düzeltiniz.
a. Şule’nin amacı günde üçer setten beş kez bacak egzersizi yapmaktır.
b. Şule’nin sol bacağını için yapması çok önemli.
c. Hemşire Şule’nin bacağı ile hafif bir ağırlık kaldırmasını istiyor.
d. Şule’nin bacağı egzersiz yaptığında çok acıyor.
8. Yukarıda verilmiş olan cümleleri dikkatlice dinledikten sonra, aşağıdaki cümleleri
hastayı teşvik edici bir şekilde tamamlayınız.
Bu yaptığınız muhteşem.
Sanırım şimdiye kadar gördüğüm en iyi bilek egzersizini siz yaptınız.
Daha iyi yapılamazdı, sizi tebrik ederim.

Konuşma
9. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A ve Öğrenci B birbirine teşvik edici cümleler kurunuz.
Daha sonra kurduğunuz teşvik edici cümleleri tüm sınıfla paylaşınız.

Hareket Açıklığını Belgeleme


Kelime Bilgisi
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan resimleri (A-F) hemşire hastasından
yapmasını istemektedir. Resimlerin altına uygun sözcükleri kutudan seçerek
yazınız.
uzaklaştırma yaklaştırma sirkülasyon esnetme döndürme

Okuma
2. Aysun Hemşire’nin Aynur Hanım hakkında yazdığı değerlendirme yazısı aşağıda
verilmiştir. Aynur Hanım trafik kazası geçirdikten sonra aldığı egzersiz ve hemşire
değerlendirmesi verilmiştir. Metni dikkatlice okuyarak, alttaki cümleleri metne göre
tamamlamaya çalışınız.

Hastanın Hareket Açıklığının Değerlendirilmesi: Aynur Öztürk, 26 yaşında

 Bilinci açık fakat yorgunluk hissi ve mide bulantısı var. Sol omuz: ağrısı ve
terleme hissi mevcut.
 Hareketlerindeki sınırlılık 90 açıyı yapmasına engeldir. Bu açıyı yapmaya
çalıştığında çok ağrısı olmaktadır.
 Sol bacak hareketsiz bir haldedir. Yalnızca sağ bacağını hareket
ettirebilmektedir.
 Kazadan önceki sağlık durumu mükemmel olan hasta, hemşirenin vermiş olduğu
hareketleri yapmak istemiyor.

Hasta için hedeflenen egzersizler:


 1. Aşama: Egzersizleri günde iki kez olmak üzere, sabah 9.00’da ve akşam
17.00’de yapılmalıdır.
 2. Aşama: Egzersizleri günde üç kez olmak üzere sabah 9.00’da, öğlen 12.00’de
ve akşam 17.00’da yapılmalıdır.

1. Kazadan sonra hastanın bilinci _________


2. Hareketlerinde ___________ var. ____________ açıdaki hareketleri yapamamaktadır.
3. Sol bacak ______________ bir halde.
4. Kazadan önceki durumu _______________.

3. Aysun Hemşire, Aynur Hanım’ın durumunu iş arkadaşına açıklıyor. Açıklamaya göre


aşağıda verilmiş olan paragrafı kutudan uygun kelimeleri seçerek doldurunuz.

ilk istemediğini sol tedavi kusması normal sadece


ağrı yutmak yorgun

Aynur Öztürk’ün bilinci açık fakat kazadan sonra kendisini çok ______ hissediyor.
_________ yapılan tetkiklerde _________ olduğu ve yemekleri ___________ta zorluk
yaşadığı görülmüştür. Daha sonra ________ omuzunu kontrol ettiğimiz zaman
_________ küçük bir _________sı olduğu fakat __________ olmak ___________ bize
belirtti. Bu bağlamda hastamızın isteğini yapılan görüşmelerle değiştirmeye çalışılmış ve
hastayı ________ şartlarda olması gereken tedaviyi olmasına yönelik teşvik edilmiştir.

Dinleme
4. 25 Konuşayı dikkatlice dinleyiniz. Aynur Öztürk’ün yapabildiği egzersiz
hareketlerine X işareti koyunuz.
Akış Şeması: Hastanın hareket aralığı
Hasta adı: Aynur Öztürk Oda No: 18 Tarih: 13/08/2017
Eksersiz Hareketleri Saat Yorumlar
Sağ omzu esnetme 09.00 Yapabiliyor
Sağ omzu döndürme Hafif zorlandı fakat
yapabiliyor
Sağ kolunu vücudundan Yapabiliyor/ağrı yok
uzaklaştırma
Sağ kalçayı uzatma Yapabiliyor/ağrı yok
Sol omzu yukarı aşağı 90 hareket sınırı var
hareket ettirme
Sol omzu germe Yapamıyor

Konuşma
5. Aşağıda verilmiş olan hareket aralığı bilgilendirme formu, Öğrenci A tarafından
dikkatlice kontrol edilecek. Öğrenci B ise doğru olan hareket aralığı bilgilendirmesini
arkadaşına söylesin ve konuşmanın sonunda birlikte Öğrenci B’nin vermiş olduğu
bilgileri Öğrenci A kontrol etsin.

Hasta Adı: Aynur Öztürk Oda No: 18 Tarih: 13/08/2017


Eksersiz Hareketleri Saat Yorumlar
Sağ omzu esnetme 12.00 17.00 Normal aralıkta yapabilir
Sağ omzu döndürme x Normal aralıkta yapabilir
Sağ kolunu vücudundan x Normal aralıkta yapabilir/
uzaklaştırma biraz ağrısı var
Sağ kalçayı uzatma Normal aralıkta yapabilir/
biraz ağrısı var
Sol omzu yukarı aşağı 90 açıda zorlanmaktadır
hareket ettirme
Sol omzu germe 50 açıda zorlanmaktadır

6 İlaç Tedavisi
İlaç Yolları ve Formları
Konuşma
1. Aşağıda verilmiş olan notlara (1-5) bakınız ve resimlere uygun olan “beş doğruyu”
(A-E) eşleştiriniz
A. B. C. Resim değişmeli

‫ם‬ ‫ם‬ ‫ם‬


D. E.

‫ם‬ ‫ם‬
1. doğru hasta 2. Doğru ilaç dozu 3. Doğruz zaman 4. Doğru kan alım yeri
5. Doğru ilaç
2. Küçük gruplar oluşturarak, aşağıda verilmiş olan soruları cevaplandırınız.
a. Hastayı tedavi aşamasında “beş doğruyu” hatırlamak neden önemlidir?
b. Yukarıda verilmiş olan C resmindeki doğru kan alım yerinden başka bildiğiniz yollar
var mıdır? Bir liste yapınız.
Kelime Bilgisi
3. Aşağıda (A-I)’ye kadar verilmiş olan resimler ile ilgili kelimeler kutu içersinde
verilmiştir. Doğru kelime ile resimi eşleştiriniz.

kapsül damla nefes iğne serum merhem sprey fitil şurup hap
pompası

A. B. C.

‫ם‬ ‫ם‬ ‫ם‬

Ç. D. E.

‫ם‬ ‫ם‬ ‫ם‬


F. G. H.

‫ם‬ ‫ם‬ ‫ם‬


I.

‫ם‬
4. Çiftler halinde çalışınız. Hastaya verilmesi gereken doğru tedaviyi 3. bölümde yer alan
kutu içerisindeki kelimelerden seçerek doldurunuz.
1. Kulağına_______ damlatmak gerekiyor.
2. Nefes darlığı çektiği için doktor ____________ kullanmasını öneriyor.
3. Hemşire yarasına ____________ sürmek istiyor.
4. Hastanın ateşinin düşmesi için anal yoldan __________ kullanması gerekiyor.
5. Öksürüğü devam ederse ____________ kullanmaya başlamalıdır.
6. Eğer ishali çok şiddetli bir hal alırsa hastaya ___________ bağlamamız gerekecek.
Dinleme

5. 26 Aşağıda hastalar hakkında verilen bilgileri dikkatlice dinleyiniz. Hemşirenin


hasta hakkında bahsetmiş olduğu ilaç tedavisini ve problemin ne olduğunu
dinleyerek hasta isminin yanına X işareti koyunuz.
Anıl Sönmez İdil Menteş Tara Ateşoğlu Yeliz Önder

1. Anıl ____ kalp ____ kulak _____kusma _____ cilt


problemi enfeksiyonu döküntüsü
2. İdil ____ kalp ____ kulak _____kusma _____ cilt
problemi enfeksiyonu döküntüsü
3. Tara ____ kalp ____ kulak _____kusma _____ cilt
problemi enfeksiyonu döküntüsü
4. Yeliz ____ kalp ____ kulak _____kusma _____ cilt
problemi enfeksiyonu döküntüsü

6. Yukarıda verilen hasta bilgilerini tekrar dinleyerek aşağıdaki formu doldurunuz.

İlaç formu İlaç tedavisi


1. Anıl
2. İdil
3. Tara
4. Yeliz
7. Çiftler halinde çalışınız. Yukarıdaki konuşmaları tekrar dinleyiniz. Aşağıda verilen
cümlelerin doğru (D) veya yanlış (Y) verildiğine karar veriniz.
a. Anıl üşümüş hissediyor. (D/Y)
b. İdil’in ilaç tedavisine hemşire karar verecek (D/Y)
c. Tara, ilaç tedavisi hakkında kafasının karıştığını belirtti. (D/Y)
d. Öğrenci hemşireler de ilaç tedavisi uygulayabilir. (D/Y)

8. Aşağıda verilmiş olan cümleleri dinleyip boş bırakılan yere uygun kelimeyi kutu
içerisinden seçiniz.

Daha Su ile 45 mg 20.00 Öğle doğru yürüyüş üç iki


iyi birlikte yemeği

1. Akşam yemeğini saat _________ ‘de yiyebilirsin.


2. Bugün alacağın ilaç _________ değerinde olacak o yüzden yemeğini güzelce şimdi
bitirmeni tavsiye ederim.
3. Ahmet bey siz böyle gayret gösterdiğiniz sürece __________ olacağınıza canı
gönülden inanıyorum.
4. Bugün sabah yemeniz gereken menüyü gözden geçirdim fakat ___________ size pek
uygun değil.
5. İlaçlarınızı __________ zamanda almazsanız size hiçbir faydası olmaz. Lütfen ilaç
saatlerinize dikka ediniz.
6. Operasyon esnasında aslında biraz kilo fazlanızın olduğu gözümüzden kaçmadı.
Bundan dolayı ekip olarak size __________ yapmanızı öneriyoruz. Yaz aylarında
özellikle serin saatleri tercih ederseniz eğer sizin için daha sağlıklı olacaktır.
7. Yarın akşam ________ hap almanız gerekiyor. Diğer günlerde midenize ağır
gelmediği taktirde ilacı ____________ çıkarmayı düşünüyorum.
Konuşma
9. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A ve Öğrenci B karşılıklı verilen diyaloğu rollerini
değişerek tekrarlayınız.
1. A: Günaydın Aysel Hanım. Bugün kendinizi nasıl hissediyorsunuz?
B: Biraz yorgun hissediyorum.
A: Mide bulantınız devam ediyor mu?
B: Evet, biraz var.
A: Tamam. O zaman size mide bulantınızı azaltacak bir ilaç vereceğim.
B: Peki.
A: Aysel Hanım, bu iki hapı suyla alın lütfen.
2. A: Hemşire Hanım, bana yardımcı olabilir misiniz?
B: Sanırım haplarımı kendi başıma alamayacağım.
A: Haklısınız. Size hemen yardımcı oluyorum.
B: Hasta kartınıza bakabilir miyim? Orada almanız gereken doğru dozaj yazıyor.
A: Kartınızda sağ kulağınıza iki damla almanız gerektiği yazıyor. İlacınız
nerede?
B: Buyrun burada.

Dozajlar ve Sıklıkları
Kelime Bilgisi
1. Aşağıda yer alan beş cümlenin yanındaki boşlukları doldurmak için kutu
içerisinde verilmiş olan sembolleri kullanınız.

÷ × -
= +

1. çıkartma__________ 3. çarpma___________ 5. eşittir__________


2. toplama__________ 4. bölme____________
Dinleme

2. 27 Çiftler halinde çalışınız. Verilmiş olan üç diyaloğu dinleyerek, aşağıdaki


hesaplamalarda eksik bırakılan sembolleri yazınız. Daha sonra bu sembol ve
cümleleri arkadaşınıza söylemeye çalışınız.
a. 60mg______ 20mg______ 3 tablets
b. 250ml______2 hours______125 ml dört saatte bir alınması gerekmektedir.
c. 28kg_______1.5mg=____ mg
Kelime Bilgisi
3. Aşağıda verilmiş olan hesaplamaların yazılışlarını yanlarına yazınız.
a. 100mg+150mg=250mg_________________________
b. 80ml-45ml=35ml______________________________
c. 60mg÷ 5mg=12mg_____________________________
d. 3 × 5ml= 15ml_______________________________
Dil
Miktar (Azlık-Çokluk) Zarfları

Fiilin, fiilimsinin, sıfatın, adlaşmış sıfatın ya Örneğin, çok çalışmalıyız, az konuşmalıyız.


da başka bir zarfın anlamını miktar, ölçü
bakımından etkileyen, onların ne kadar Bebeği çok uyuttu.
olduğunu göteren zarflardır. Çok çalışarak sınavı geçti.
Bu sözcükler sayı, eşitlik, karşılaştırma, Çok güzel bir önlüğü var.
üstünlük, aşırılık, derece gibi anlamları Çok hızlı toparlandı.
karşılamaktadırlar. Bir saatte epeyce yol almışız.
Yukarıda saydığımız sözcüklere sorulan “ne Biraz beklersen sana yardımcı olurum.
kadar” sorusuna cevap verirler.

“az, azıcık, çok, daha çok , çokça, kadar, bu


kadar, biraz, oldukça, pek, pek çok, en, en
çok, fazla, epeyce, denli vb sözcükler en sık
kullanılan miktar zarflarıdır.

4. Aşağıda verilmiş olan miktar zarfları cümlelerini tamamlayınız.


a. ____________ büyük odada kalıyor.
b. Cep telefonuyla ____________ konuşmak zararlıdır.
c. ____________ beklersen hemşire sana yardım edecek.
d. ____________ çalışarak GH hastanesinin mülakatını kazandı.
e. Hastalara ___________ nazik davranılması gerekiyor.
Okuma
5. Aşağıda verilmiş olan parçayı dikkatle okuyup sorularını cevaplandırınız. Daha
sonra parçada gördüğünüz miktar zarflarının altını çiziniz.

Karacaköy’den ayrılan bir yol, sizi deniz kenarındaki Yalıköy’e götürüyor. Yolun yaklaşık
beşinci kilometresinde, Evcik İskelesi adlı kumsala giden altı yedi kilometrelik dar bir yol
çıkıyor karşınıza. İşte tam burada Mustafa Bey, ağır bir araba kazası geçiriyor. Karşıdan gelen
kamyon pek fazla yoluna hakim olmadığı ve çok alkollü olduğu için Mustafa Bey’in arabasına
110 km hızla çarpıyor. Çabucak hastaneye kaldırılan yaralı Mustafa Bey’e ilk yardım yolda
ambulansta yapıldı. Kendini pek iyi hissetmeyen hatta arada başı döndüğünü söyleyen
Mustafa Bey hastaneye çok hızlı bir şekilde ulaştırıldı. Daha sonra sağ kol ve göğüs
kafesinden ameliyata alındı. Ameliyat oldukça iyi geçti ve iki saat süren ameliyatın ardından
hasta odasına yerleştirildi.

a. Mustafa Bey kazayı nerede yaptı?


b. Karşıdan gelen kamyonun suçu neydi?
c. Mustafa Bey kazadan sonra kendisini nasıl hissettiğini söyledi?
d. Ameliyat nasıl geçti?
e. Ameliyat ne kadar sürdü?
Dil
Tıbbi Terimlere Göre Kısaltmalar (EK1)

EKO: Ekokardiogram GD: Genel Durum DKÇ: Doğuştan Kalça Çıkığı


GİB: Göz İçi Basıncı

Kelime Bilgisi
6. Aşağıda kısaltması verilen tıbbi terimlerin ne olduğunu bularak açık bir şekilde
yazınız.
a. HCV:_____________ c. IR:______________________
b. KLL :_____________ d. MBD:_____________________
Yazma
7. Aşağıda üç farklı hasta için yazılmış olan reçete bulunmaktadır. Verilmiş olan üç
reçeteyi açık bir şekilde yanlarına yazınız.
1.Hasta: Banu Arca 2.Hasta: Hediye Sabuncu 3. Hasta: Aliye Türkoğlu
Astım: 10mg ventolin Kansızlık: 5mg folik asid Kronik Bronşit: 100mg
Günde 3 kez ve demir/ Günde 2 kez sterimar+ 100mg
bricanyl/Günde 2 kez
1. Banu Arca’ya _________________________________________________ verilmesi
gerekiyor.
2. Hediye Sabuncu’ya ____________________________________________ verilmesi
gerekiyor.
3. Aliye Türkoğlu’na _____________________________________________ verilmesi
gerekiyor.

Yan etkiler; ilaçlarla hastalara yardım

Konuşma
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan soruları arkadaşınızla tartışınız. Daha
sonra fikirlerinizi karşılaştırıp sınıf ile paylaşınız.
a. İlaç tedavilerinin yan etkileri neler olabilir?
b. Bildiğiniz en çok bilinen beş ilaç tedavisinde rastlanan yan etkileri listeleyiniz.
Dinleme

2. 28 Ayşegül Hanım’ı dikkatlice dinleyiniz. Aşağıda verilmiş yan etkilerden


bahsettiklerini bularak yanına X işareti koyunuz.
______ . baş dönmesi ______.kusma ______.mide ağrısı
______ . mide bulantısı ______.cilt döküntüsü ______.görüş bozukluğu
______ .baş ağrısı ______. terleme ______.ishal
3. Aşağıda karışık bir şekilde verilmiş olan kelimeleri doğru sıraya koyarak düzgün
cümleler haline getiriniz.
1. bulantısından/bazı/mide/hastalar/ederler/şikayet.
2. fazla/en/rastlanan/etki/yan/ağrısıdır/mide.
3. antibiyotik/ağır/hastalarda/alan/görülür/kusma.
4. hastalarda/bazı/etki/yan/halsilik/görülür.
Dil
Olasılık (İhtimal) Cümleleri

Bir olayın veya durumun sonucuyla ilgili kesin olmayan ifadelerin belirtildiği cümlelere
olasılık (ihtimal) cümleleri denir. Olasılık cümlelerinde kesinlik söz konusu değildir.
Cümlelerde genellikle “–ebilir, gibi, galiba, belki, sanırım, herhalde, olsa gerek” gibi
kelimeler kullanılır.
Örneğin,
Röntgen makinesi çalışmıyor, bir parçası bozulmuş olabilir.
Ferit bugün nöbete gelmedi herhalde hastalandı.
Bu hastalık hemen geçmeyebilir.
Duygu, hastasıyla ilgilenmeye gitmiş olabilir.

4. Aşağıda verilmiş cümleleri olasılık (ihtimal) cümlesi olarak yazınız.


1. Size bu haptan verebileceğimi __________ (sanmak).
2. Aldığınız şu ilacın size faydası dokunacağını _________ (düşünmek).
3. Galiba herkes bu hastanede bildiğini __________ (yapmak).
4. Bu saatte gelen hemşirem ___________ (olmak).

5. Aşağıda ilaçların yan etkileri ile ilgili karışık bir şekilde verilmiş olan paragrafı
doğru sıraya koyunuz.

3. Halisinasyonlar: Mirapex halisinasyonlara yol açıyor. İlacı kullanan


parkinson hastaları, duvarlarda sürünen yılanlar gördüklerini belirttiler. 2000
yılından veri, FDA halisinasyonlar görülmesine sebep olan Lariam isimli ilaç
alınmadan önce hastanın depresyon ya da psikoz geçmişini araştırılması gerektiğini
söyledi.
1. Doğum kusurları: 1950’lerde reçete edilmeye başlanan Thalidomide
isimli uyumaya yardımcı olan ve bulantıyı önleyen ilacı yaklaşık 50 ülkede binlerce
hamile kadın kullandı. Ancak ilacın hamile kadınlar için güvenli olmadığı iddia
ediliyor. 1956-1962 yılları arasında, bu ilacı kullanan yaklaşık 10 bin kadın fekomeli
(kol,ön kol, baldır ya da bacağın olmadığı, el veya bacağın doğrudan doğruya
bedene ekli bulunduğu doğuştan bir deformasyon) kusuruna sahip çocuk doğurdu.
Aşırı aknenin tedavisinde kullanılan Accutane isimli ilacın da fekomeliye yol
açabildiği belirtiliyor. Bu nedenle kadınların bu ilacı kullanmaya başlamadan önce
hamile olu olmadıklarını bilmeleri çok önemli.
Hastalığa deva başvurduğumuz ilaçlar, doktor tavsiyesiyle kullanılsalar bile
yan etkilere yol açabiliyorlar. Bazı ilaçların öyle yan etkileri var ki şaşırmamak elde
değil.
İlaçların türüne bakmazsızın, en yaygın yan etkiler arasında bulantı ve
kusma, alerjik reaksiyon, rehavet çökmesi, uykusuzluk, kalp çarpıntısı ve bağımlılık
bulunuyor. Bu yüzden ilaç kullanmanız gerekiyorsa prospektüsünü dikkatlice okyup
yan etkileri hakkında bilgi sahibi olmaya dikkat etmelisiniz. İşte ilaçların yol açtığı 3
yan etki:
2. İntihar düşüncesi: Lariam isimli ilaç, bazı askerlerin intiharlarından
sorumlu tutuluyor. 2005’te, ABD ordusu, denizaşırı birliklerine Lariam vermeyi
durdurdu. Antidepresan olan Paxil isimli ilacı kullanan hastalar, intihar düşüncesi
içinde olduklarını bildirdiler. 2003 yılında FDA, bu ilacın 18 yaşından küçüklere ve
çocuklara reçete edilmemesini tavsiye etti.
Konuşma
6. Hastalar bazen almaları gereken ilaçları unutuyorlar. Çiftler halinde çalışınız.
Almaları gereken ilaçları unutmamaları için ne yapmaları gerektiğini konuşunuz.
Okuma
7. Aşağıda verilen hasta broşürünü dikkatlice okuyarak soruları cevaplandırınız.

İlaçlarınızı Almayı Unutmamak İçin İpuçları:


1. Hatırlatma alarmlı ilaç kutusu kullanabilirsiniz.

2. Hatalardan sakının. Örneğin, gözleriniz pek iyi görmüyorsa karanlıkta ilaç


almayınız.

3. Her zaman için ilaç listenizi yanınızda taşıyınız. Böylece evinizden uzağa bile
gitseniz hastane ekibimiz size yardımcı olabilir.

4. İlacın herhangi bir yeni yan etkisini gördüğünüz taktirde rapor ediniz.

5. Doktorunuza doz aşımı olduğunda muhakkak haber veriniz.

6. İlaçlarınızı kullanmadan önce muhakkak etiketini kontrol ediniz ve ona göre


doğru dozajı alınız.

1. İlaçları kullanmadan önce etiketi kontrol etmek neden önemlidir?


2. Neden ilaçları karanlıkta almamalıyız?
3. Doz aşımı olduğu zaman ne yapılması gerekiyor?
4. Doktorunuza yeni yan etkileri söylemeniz neden önemli?
5. Neden ilaç listenizi yanınızda taşımanız önemli?
Dinleme

8. 29 Aşağıda hemşirenin hastalara söylemiş olduğu tedavi yöntemlerini dikkatle


dinleyiniz. Boş bırakılan yerleri doldurunuz.
Kişisel ilaç kaydı Hasta: Cemile Uçar

İlaç Kullanım Forum İlaç kullanım İlaç ne Yan


sebebi yolu kadar etkileri
alınmalı?
1. Glakom (göz _______ Sağ+sol göz Baş ağrısı,
________ tansiyonu) _ _________ kaşıntı,
_ kızarık
gözler
insülin 2.________ iğne ___________ Altı ünite, ________
_ _ her altı _
saatte bir
3._________ 4.________ _______ ağızdan _________ İshal
_ _ _ _
Paracetamol 5.________ _______ ağızdan _________ Mide
_ _ _ bulantısı,
kusma
6. _________ Genel sağlık hap ___________ Günde 1 mg ________
_

Konuşma
9. Çiftler halinde çalışınız. Daha önce geçirmiş olduğunuz bir rahatsızlığı ve almış
olduğunuz tedaviyi arkadaşınızla paylaşınız.

Hasta Yakınlarıyla Telefonla İletişim Kurma

Dinleme

1. 30 Aşağıda telefonla konuşma esnasında hemşirenin söylemiş olduğu şeylerin


listesi bulunmaktadır. Bunlardan hangi ikisini telefonda söylemesi tavsiye edilmez?
Nedenini tartışınız.
1 2
1. Hasta odasının numarısını ve bölümünü söylemek.______ _______
2. Adınızı söylemeniz. ______ _______
3. Yardım rica etmeniz. ______ _______
4. Konuşanın Türkçesini düzeltmek. ______ _______
5. Konuşanı tefonda bekletmek. ______ _______
6. Eğer telefonla konuşma esnasında arkadan
ses geliyorsa özür dileyip başka zaman görüşme _______ _______
talep ediniz.

2. Yukarıda iki farklı hemşirenin telefon görüşmesi bulunmaktadır. Hemşirelerin


telefon görüşmelerini dikkatlice dinleyerek yaptıklarına X işareti koyunuz.

Konuşma
3. Küçük gruplar halinde çalışınız. Telefon 1 ve 2’deki görüşmelerin neden kötü
olduklarını tartışınız. Neden 2. telefon görüşmesi daha iyi. Bu durum için bir liste
oluşturunuz.

1. Birinci telefon görüşmesinde hemşire çok stresliydi.


2. İkinci telefon görüşmesinde hemşire çok kibardı.

Dil
Gelecek zaman (-ecek,-acak)

Eylem kök ya da gövdelerine “-acak, -ecek” eki getirilerek yapılır.

Anlamı:
Henüz yapılmamış, içine girilecek bir zaman dilimi içinde yapılacak bir eylemin anlatımında
kullanılır.

Örnekler:
Yarın akşam İstanbul’a gideceğiz.
Akşama misafir gelecek.
Akşam futbol maçı seyredeceğiz.
Arkadaşım sizinle görüşecek.
Haberi duyunca mutlu olacaksınız.

“-dır,-dir” ek fiiliyle kullanılırsa, kesinlik kazanır.

Örnekler,

Bu tedaviye en geç yarın başlanılacaktır.

Gelecek zamanı kişilere göre çekimi şöyledir:


KİŞİ TEKİL ÇOĞUL
I. Açacağım Açacağız
II. Açacaksın Açacaksınız
III. Açacak Açacaklar

Gelecek Zamanın Soru Hali Biçimi Çekimi:


Fiil kök ya da gövdesi “+ acak, -ecek” + “mi” soru edatı + kişi eki
Çalış - acak - mı - yım

Çalış - acak - mı-sın

Çalış - acak - mı

Çalış - acak - mı-yız

Çalış - acak - mı- sınız

Çalış - acak -lar- mı

Sonuç Olarak:

Eylemin gelecekte yapılacağını bildirir.

İşin anlatımından sonra yapılacağını bildirir.

Eylem+ecek=gelecek zaman

4. Aşağıda verilmiş olan cümleleri gelecek zaman kipiyle tamamlayınız.


1. Ben yarın saat 2’de toplantı ____________ (yapmak).
2. Siz Cumartesi günü oda 20’de kalan hastayı ameliyata ____________ (almak).
3. Onlar sözümü dinlerse _____________ (iyileşmek).
4. Çocuğunuz sözümü dinlemezse bir ay daha tedaviye devam ____________
(etmek).
5. Ağır bir kaza geçirdiniz. Yarın sabah sizi erkenden kalp ameliyatına ___________
(almak).

Dinleme
5. Aşağıda hasta yakını ve hemşire arasında geçen konuşmayı dinleyerek boş
bırakılan yerleri doldurmaya çalışınız.

1. Hastanenin adı nedir?


H__________ H____________
2. Hastamız hangi odada kalmaktadır?
Oda______________________
3. Hastanın kız kardeşi neden hastanede?
Doğum yapmak için hastaneye geldi/ Kaza geçirdiğinden dolayı hastanede.
4. Hastanın soyadı nedir?
__________________________
Konuşma
6. Yukarıda 5. bölümde geçen konuşmayı doğru sıraya koyunuz ve arkadaşınızla
kontrol ediniz.

7. Aşağıda geçen hemşire ve arayan kişi arasındaki diyaloğu doğru sıraya koyunuz.
Ayrıca, gelecek zaman kipi kullanılan kelimelerin altınız çiziniz.
1. Hemşire: Yazacak kaleminiz var mı?
2. Arayan: Teşekkür ederim.
3. Hemşire: Bunu söylemek için henüz çok erken. Merak ettiklerinizi doktora
sorunuz.
4. Arayan: Teşekkürler. Oraya en kısa zamanda gelmeye çalışacağım.
5. Arayan: Acaba onun iyi olduğunu biliyor musunuz?
6. Hemşire: Kız kardeşinizin doktoruna geleceğinizi ben söylerim.
7. Arayan: Tamam.
8. Hemşire: Sanırım size verdiğim bilgi yeterli. Daha fazlasını bilmiyorum. En iyisi
ameliyattan çıktıktan sonra doktoruyla konuşunuz. Sesiniz biraz endişeli. Hastaye
gelip beklemeye ne dersiniz?
9. Arayan: Emin misiniz?Onun gerçekten iyi olduğunu öğrenmek istiyorum.
10. Hemşire: Anladım. Kardeşiniz bugün sabah hastanemize geldi. Şimdi
ameliyathanede.
11. Hemşire: Hastanenin yeri; Taşkınköy, 1. Sokak, no:135’dir. Ziyaretçi park yeri
hemen sağdadır.
12. Arayan: Evet, sanırım geleceğim. Hastanenizin adresini bana söyleyebilir
misiniz?
13. Hemşire: İyi günler.

8. Çiftler halinde çalışınız. Arkadaşınızla birlikte 7. bölümde geçen diyaloğu okuyunuz.

Dil
Yeterlilik Fiili (-ebil)
Fiile “gücü yetme, yeterli olma, başarabilme” anlamları katar.

Ayrıca, izin isteme, izin verme, olasılık, başarabilme, gibi anlamlarda katabilir.
Yapılışı: Fiil + (a, e) bil (mek) şeklinde yapılır.
Olumsuzu: Fiil + -ama,-eme şeklindedir. Dikkatli olun!

Yani:
Gelebildi > gelemedi
Okuyabilmiş> okuyamamış
Koşabiliyor> koşamıyor

Uyarı:

Bu birleşik eylemin olumsuzluğu değişik biçimlerde yapılabilir.

Gelebilirim: gelemem, gelmeyebilirim, gelemeyebilirim.


Görebilirsin: göremezsin, göremeyebilirsin, görmeyebilirsin.

Örneğin,
Bu soruyu kimse çözemedi.
Çok aradım ama bulamadım.

Cümlelerinde altı çizili sözcükler yeterlilik fiilinin olumsuz şekilleridir.


7 Hastane Ekibi
Hastaların Tutması ve Hareketi için Ekipmanlar
Konuşma
1. Küçük gruplar halinde çalışınız. Aşağıda verilmiş olan soruları kendi içinizde
tartışınız.
1. Hemşireler neden hastaların yerlerini değiştirir? Bir liste oluşturunuz.
2. Hemşireler hastaların yerlerini değiştirirken neler düşünürler?
Kelime Bilgisi
2. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda hastaların hareket etmelerine yardımcı olan
hastane ekipmanları ile ilgili sözcükler kutu içerisinde verimiştir. Bu sözcükler ile
resimleri eşleştiriniz.

Dinleme
3. 31 Üç görüşmeyi de dikkatlice dinleyiniz. Aşağıdaki boşluklara hemşirenin
yukarıda resimlerde yer alan ekipmanlardan, hangilerini kullanmayı tercih ettiğini yazınız.
1._____________ 2. ________________ 3. ___________________
4. Aşağıdaki cümleleri kutu içerisinde verilmiş olan sözcüklerle tamamlayınız.

Çekmek ittirmek oturmak döndürmek


1. Doktor hastaya fizik tedavi sürecinde ayağını kendisine doğru ________ zorunda
olduğunu belirtti. Aksi taktirde hasta iyileşemeyecekti.
2. Göğüs kafesi kırılan bir hastanın ___________ gibi bir lüksü olmadığı bilinir. Bu
yüzden bu gibi hastalar devamlı bir surette yatmak durumdadırlar.
3. Bileği sakatlanan birisi fizik tedavi sürecinde bileğini güçlendirmek için sert bir cismi
________ gerektiğini bilmelidir.
4. Ayak lifleri kopan bir sporcu muhakkak bileğini ___________ gerektiğini bilir böylece
ileriye yönelik bileğini güçlendirip sakatlanmalardan kendisini korumuş olur.
5. Aşağıda verilmiş olan cümleleri gelecek zaman kipiyle tamamlayınız.
1. Hastalık süresince bana hiçbir zaman yalan ___________ (söylemek).
2. Yarın saat 11.00’de seni annen telefonla ____________ (aramak).
3. Ahmet gelecek hafta anjiyo ____________ (olmak).
4. Hastane iki gün sonra idari personel anlaşmasını __________ (imzalamak).
5. Bir daha sigara __________ (içmek).
6. Verilen görevleri yerine __________ (getirmek).
Okuma
6. Aşağıda verilmiş olan eğitim broşürünü dikkatlice okuyarak doğru sıraya
koyunuz.

Hastaların Bakımı ve Taşınma Prosedürü


____. Hastaları sizinle işbirlikli bir şekilde çalışmaya teşvik ediniz.
____. Hasta rahatsız olmuşsa yerini değiştiriniz veya yatağın rahatsız olduğu kısmını
düzeltmeye çalışınız.
____. Yapacağınız her adım hakkında hastaya detaylı bilgi veriniz.
____. Hastanın yerini neden değiştireceğinizi açık bir şekilde hastanıza açıklayınız.
____. Hastanın yerini değiştirdikten sonra rahat olup olmadığını sorunuz.
____. Hastanın sizinle hem fikir olduğundan emin olunuz.
____. Hastanın size karşı olan güvenini tespit ediniz.
7. Üçlü gruplar halinde çalışınız. Aşağıda, öğrencilerden biri hasta diğer ikisi hemşire
olacak şekilde üç farklı senaryo verilmiştir . Öğrenciler kendi aralarında bu
senaryoları, rollerini değiştirerek canlandırmaya çalışacaktır.
1. Güçsüz bir hastaya yatağından tekerlekli sandalyeye kadar gitmesinde yardımcı
olunuz. Hasta MR çektirmeye gidecek.
2. Hastayı yatağında sırt üstü gelecek şekilde döndürünüz ve yemek yemesine yardımcı
olunuz.
3. Aşırı kilolu bir hastanıza, kısa bir yürüşe çıkması için yardım ediniz.

Ekip Arkadaşlarıyla Telefonda


İletişim Halinde Olmak
Konuşma
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıdaki soruları cevaplandırınız.
1. Hemşireler neden ekip arkadaşlarıyla telefonda konuşurlar?
2. Hemşirelerin ekip arkadaşlarıyla diğer iletişim kurma yolları nelerdir?
Dinleme

2. 32 Üç hemşire hastalarını transfer etmek için hastanede görevli kapıcıları


telefonla aradı. Aşağıda geçen konuşmayı dikkatlice dinleyerek boş bıralıkan yerleri
doldurunuz.

Adı: Burak Satar Adı: Oğulcan Say Adı: Lavin Faik


Kimlik No: 154897 Kimlik No: ________ Kimlik No:711150
Hasta Odası: ______ Hasta Odası: 8 Hasta Odası: 11
Menenjit Tedavisi Üst Solunum Yolu _______________
Enfeksiyonu
3. Aşağıdaki telefon görüşmesinde boş bırakılan yerleri kutu içerisindeki uygun
olduğunu düşündüğünüz sözcüklerle tamamlayınız.

Eşlik etmek sormak kimlik dosyası


hecelemek Transfer etmek yardımcı

Ayça: Merhaba!Hemşire bekleme odası mı?


Hemşire: Evet, merhaba! Size nasıl ____________ olabilirim?
Ayça: Ben bir hastayı __________ istiyorum.
Hemşire: Hangi hastayı sormak istiyorsunuz?
Ayça: Soracağım kişi benim abim oluyor. Az önce sizin hastanenize getirldiği bana
bildirildi.
Hemşire: Bana abinizin adını, soyadını ve _________ numarasını söyleyebilir misiniz?
Ayça: Evet, tabi ki söyleyebilirim. Ahmet Yanardağ, kimlik numarası ise 258974’tür.
Hemşire: Adını ___________ ?
Ayça: A-h-m-e-t
Ayça. Ona ______________istedim ama işte olduğum için ben gelemedim. Şuan
yanında kim var?
Hemşire: Anlıyorum. Bir hasta ___________ bakıp size söyleyim.
Ayça: Teşekkür ederim. Bana çok __________ oldunuz.
Konuşma
4. Çiftler halinde çalışınız. Arkadaşınız kapıcı siz de hemşire olun ve bir hastayı başka
bir hastaneye transfer etmeye çalışınız. Gerek duyduğunuz sözcükler 7. bölümde yer
almaktadır.

Dil
Görülen Geçmiş Zaman (Dili Geçmiş Zaman)

Tanım:Fiilin belirttiği iş ve oluşun, içinde bulunulan zamandan önce yapıldığını ve kesinlikle


bittiğini ifade eder. Fiillere-dı, -di, -du, -dü, (-tı, -ti, -tu, -tü) ekleri getirilerek yapılır.
Görülen Geçmiş Zaman Olumlu:

Annem, bugün okula geldi.

Arkadaşlığımızı bozulmayacağına dair yemin ettik.

Tüm sorulara doğru yanıt verdim.

Görülen Geçmiş Zaman Olumsuz:

Yeni aldığım radyo çalışmadı.

Yemeklerimizi bitirmedik.

Geçen hafta kelimelerin hepsini ezberlemedim.

Görülen Geçmiş Zaman Soru:

Arkadaşından ödünç aldığın kitabı verdin mi?

Filmin konusunu anladınız mı?

Başarılı olanların isimlerini açıkladılar mı?

Kullanımı:

1. Fiilin, işin geçmişte yapıldığını ve kesinlikle bittiğini ifade eder.

Sınıfın tamamı pikniğe gitti.

Geçen hafta okumaya başladığım kitap bitti.

2. Gerçekleşen fiil ve iş anlatan kişi tarafından bilinmektedir.

Dün İstanbul’a kar yağdı.

Öğretmenciler, öğretmenlerine şiir yazdı.

3. Yaşadığımız ve gördüğümüz olayları anlatmak için kullanılır.

Ayağı kaydı, düştü.


Dün sabaha kadar ders çalıştım.

Not:Belirli geçmiş zaman, fiillerin dışında isimlere de gelebilir.

Bir öğretmenimiz vardı. İyi kalpli ve yardımsever biriydi.

Dün hava çok güzeldi.

Duyulan Geçmiş Zaman (Mişli Geçmiş Zaman)

Tanım:Duyulan geçmiş zamanda iş, oluş, hareket, konuşan tarafından görülmemiş, sonradan
duyulmuş veya öğrenilmiştir. Fiillere -mış, -miş, -muş, -müş ekleri getirilerek yapılır.

Duyulan Geçmiş Zaman Olumlu:

Dün beni aramış.

Dün toplantıya herkes geç kalmış.

Zor durumda olanlara yardım etmiş.

Duyulan Geçmiş Zaman Olumsuz:

Sınavda Matematik sorularına cevap vermemiş.

Geçen haftaki derste anlatılanların hiçbirini anlamamış.

Yeni elbise sana hiç yakışmamış.

Duyulan Geçmiş Zaman Soru:

Ankara’ya da kar yağmış mı?

Geçen yıl yapılan olimpiyatlarda Türkiye altın madalya almış mı?

Trafik kazasında ölen ya da yaralanan olmuş mu?

Kullanımı:

1. Gerçekleştiğini bilmediğimiz ve görmediğimiz ama bir başkasından duyup öğrendiğimiz


olayları anlatmak için kullanılır.

Dün İstanbul’a kar yağmış.

Dün matematik sınavına girmemiş.


2. Gerçekleştiği zaman değil de sonradan fark edilen olayları anlatmak için kullanılır.

Eyvah, ödevimi yanlış yapmışım!

Çantamı yanıma almayı unutmuşum.

3. Hikâyelerde, masallarda ve fıkralarda vb. kullanılır.

Nasrettin Hoca bir gün komşusunu evine gitmişve ondan kazanını istemiş…

4. -dır, -dir, -dur, -dürekiyle birlikte kullanılırsa ihtimal veya kesinlik anlamları vardır.

Annem belki eve gelmiştir. (İhtimal)

Yarım saat oldu. Ders kesinlikle bitmiştir. (Kesinlik)

5. Ben ve Biz şahıs zamirleriyle kullanımında belli sebeplerle kendimizde olmadığımız


durumları ( Hastalık, sarhoşluk ) ve rüyamızı anlatırken kullanılır.

Ben çocukken çok ağır hasta olmuşum.

Dün rüyamda sürekli konuşmuşum.

Not:Bazen Duyulan geçmiş zaman yerine Şimdiki zaman kullanılabilir.

Sabah erkenden çantasını alıp evden çıkıyor.

(Çantasını alıp evden çıkmış.)

Dün akşam önüne aniden bir çocuk çıkıyor ve ona çarpıyor.

(Önüne aniden bir çocuk çıkmış ve ona çarpmış.)

Not:Bazen Duyulan geçmiş zaman yerine Geniş zaman kullanılabilir.

Keloğlan yine yollara düşer.

(Keloğlan yine yollara düşmüş.)

Adamın biri yolunu kaybeder.

(Keloğlan yine yollara düşmüş.)

Not:Duyulan geçmiş zaman fiillerin dışında isimlere de gelebilir.

Bir zamanlar bir kral varmış. O, çok yaşlıymış.


Ali geçen hafta hastaymış.

5. Aşağıda mişli geçmiş zamanla ilgili bir metin verilmiştir. Metni dikkatlice okuyarak
sorularını cevaplandırınız.

Bir varmış bir yokmuş. Develer tellal, pireler berber iken, mıngır sallarken. Çok eski
zamanlarda bir padişah yaşarmış. Padişahın üç kızı, üç de oğlu varmış. Ülkesindeki insanlar
çok mutluymuş. Etli sütlü bolmuş. İnsanlar dağın toprağın verdiği bolluk bereketle gül gibi
geçinip gidermiş.
Gel zaman git zaman azrail, padişahın kapısına dadanmış. Karısını alıp götürmüş. Padişah
yaşlanmış. Ölümü yaklaşmış. Kızları da evlilik yaşına gelmiş.
Can oğullarım, candan tatlı oğullarım. Size iki vasiyetim vardır. Azrail bana her gün haber
gönderir. Ölümüm çok yakındır. Birincisi şudur. Ben bu dünyadan göçünce aranızdaki dirlik
düzenliği bozmayın. Ülkeyi ortaklaşa idare edin.
İkinci vasiyetim de kız kardeşlerinizle ilgilidir. Kız kardeşleriniz de evlilik çağına geldi.
Onları istemeye gelenlere güçlük çıkartmayınız. Evlendirme işini tatlılıkla bitiriniz. İlk
isteyene veriniz.
Önünde, yedi iklim dört bucağın el pençe divan durduğu babamız. Emrin başımız üstüne.
Oğullarına yaptığı vasiyetten kızlarının haberi yokmuş. Ölümü kendisine beyan olan
padişah çok geçmeden dünya değiştirmiş. Padişahı şanına yakışır biçimde gömmüşler. Yas
başlamış. Herkes evine kapanmış. Didinip uğraşmayı bırakmışlar. Ağlamışlar.
1. Yukarıda geçen masal kimlerin hakkındadır?
2. Padişahın kaç çocuğu vardır?
3. Padişah vasiyetini kimlere söylemiştir?
4. Padişahın ilk vasiyeti nedir?

6. Aşağıdaki cümleleri geçmiş zaman kipinde tamamlayınız. Geçmiş zaman kipi ile
doldurmanız gereken sözcükler parantez içinde verilmiştir.
1. Hasta ilk önce hemşireyi _________ (aramak) ve daha sonra ailesiyle iletişim
kurmak istemiş.
2.. Hemşirenin getirmiş olduğu tekerlekli sandalyeyi hiç _____________ (beğenmek).
3. Geçen gün açık kalp ameliyatı ___________ (olmak).
4. Hemşirenin vermiş olduğu kararı hiç beğenmemiş olsa da kabul etmek zorunda
___________ (kalmak).
7. Aşağıda verilmiş olan telefon görüşmesini dikkatlice dinleyerek boşlukları
doldurunuz.
S: Günaydın. Ben Ayşe hemşire. Nasıl yardımcı __________?
G: Merhaba, Ayşe. Ben Pataloji bölümünden Güzen Aydın. Aynur hemşire ile
konuşabilir miyim.

S: _________, Aynur hemşire şu an da içerde değil. Dilerseniz mesajınızı ben


iletebilirim.

G: Lütfen. Ben __________ söyleyebilir misiniz? Mukkadder Hanım’ın test


_________ aldığımı iletiniz.

S: Tabi ki. ____________ numaranız nedir?

G: Dahili 2806.

S: Tamam. Notunuzu aldım. Başka ___________ istediğiniz bir şey var mı?

G: Hayır, ___________.

Sarf malzeme siparişi vermek


Kelime Bilgisi
1. Aşağıda hastane sarf malzemesi odasında yer alan renk kodlu ürünler yer
almaktadır.

A. B. C. Ç.

D. E. F. G.
Ğ. H. I.

İ.

Kırmızı: Damar içi ve kan Sarı: İdrar malzemeleri Mavi: Hasta odası
testi malzemeleri malzemeleri

Dinleme

2. 33 Aşağıda iki hemşire hastanenin malzeme stoğunu kontrol ediyor ve sarf


malzemesi sipariş etmek istiyorlar. Aralarında geçen konuşmayı dikkatlice dinleyerek
1. bölümde duyduğunuz sarf malzemesi sözcüklerinin altını çiziniz.
A: Merhaba, Cemile. Özür dilerim, biraz geciktim. Laboratuvardaydım ve bazı sonuçların
çıkmasını bekledim. Şimdi sana malzeme stoğunu kontrol etmende yardımcı olacağım.
C: Tamam, Arzu. Ben buradaki skan makinesini alayım sen de diğerini al. Skan
makineleriyle sipariş etmek istediğimiz malzemenin koduna tutup yazdıracağız ve
böylece sipariş etmiş olacağız. Aynen şöyle… veya zor gelirse barkodunu bilgisayara
gireceğiz. Daha sonra sipariş edilmiş olacak.
A: Tamam, anladım. Örneğin ben dördüncü kattaki hasta odasına hasta çarşafı, yastığı
ve önlüğü sipariş etmemiz gerektiğini biliyorum.
C: Evet. Geçen hafta hastanemizden çok kan bağışı yapıldı ve o yüzden örnek kan tüpleri
de eksildi. Onları da sipariş etmemiz gerekiyor.
A: Aklında olan başka sarf malzemesi var mı?
C: Hayır, yok.
A: O zaman ben gidiyorum. Görüşmek üzere.
C: Hoşça kal.

3. 33 Yukarıdaki konuşmayı tekrar dinleyiniz ve aşağıdaki soruları cevaplandırınız.


1. Arzu hangi kattaki oda için malzeme eksildiğini söyledi?
2. Arzu Cemile’nin yanına gitmekte neden gecikti?
3. Hastanedeki örnek kan tüpleri neden eksildi?
Dil
İsteme Kipleri

Zaman anlamı taşımayan kiplerdir. Bu kiplerle çekimlenen eylemler, bir tasarı halinde
olduğundan belirli bir zaman kavramı taşımaz, istek bildirir.

1. Gereklilik Kipi (-meli, -malı)

Eylemin yapılmasının gerekli, zorunlu olduğunu ifade eder.

TEKİL ÇOĞUL
1. gelmeliyim gelmeliyiz
2. gelmelisin gelmelisiniz
3. gelmeli gelmeliler

Derslerime günü gününe çalışmalıyım.


Bu kitapları mutlaka okumalısın.

Not: Gereklilik kipi bazen cümleye ihtimal anlamı katabilir.

Şimdiye dek ödevini bitirmiş olmalı.

2. İstek Kipi (-e, -a)

Cümleye istek, dilek, temenni anlamı katar.

TEKİL ÇOĞUL
1. kişi geleyim gelelim
2. kişi gelesin gelesiniz
3. kişi gele geleler

Bugün seninle sinemaya gidelim.


Doğum günüme eski arkadaşlarımı da çağırayım.

3. Dilek-Koşul (Şart) Kipi (-se, -sa)

Bazı cümlelere dilek (istek), bazı cümlelere şart anlamı katar.

TEKİL ÇOĞUL
1. gelsem gelsek
2. gelsen gelseniz
3. gelse gelseler

Bugün birlikte ders çalışsak.


Boyum uzasa da basketbolu daha iyi oynasam.
Otobüs erken kalksa derse zamanında yetişirdik.

4. Emir Kipi (-)

Eylemin yapılması gerektiğini buyruk şeklinde bildirir. Birinci tekil ve birinci çoğul şahsın
emir çekimi yoktur.

TEKİL ÇOĞUL
1.kişi – –
2.kişi gel gelin, geliniz
3.kişi gelsin gelsinler

Burayı hemen terk edin.


Bu konuyu sessizce dinleyin.
Kapalı alanlarda sigara içmeyiniz.

Not: Haber (bildirme) kiplerinde zaman ve kesinlik anlamı vardır. Dilek (tasarlama)
kiplerinde ise zaman ve kesinlik anlamı yoktur. Tasarı ve niyet vardır. Cümlede zaman ve
kesinlik bildiren sözcüklerin olup olmaması eylemi etkilemez.

Öğrenciler yarışıyor. (haber kipi)


Öğrenciler mutlaka yarışmalı. (dilek kipi)
Sabahtan beri ders çalışıyorum. (haber kipi)
Derslerden yüksek puan alsam bari. (dilek kipi)
Yarın geziye gideceğiz. (haber kipi)
Yarın geziye erken gelin. (dilek kipi)

Not: Emir kipi dışındaki kiplerle çekimlenmiş eylemlerde üçüncü tekil kişi eki yoktur.

gel – di – m (eylem + kip eki + 1. tekil kişi eki)


gel – di (eylem + kip eki + – )
gel – sin (eylem + – + 3. tekil kişi eki)

3. Aşağıdaki cümleleri istek kipine uygun bir şekilde doldurunuz.


1. Ankara’ya gelmişken ben arkadaşımı hastanede bir ____________ (görmek).
2. Biraz daha __________ (beklemek) görüşebilirmişiz.
3. Yemeği bizde ____________ (yemek).
4. Ne olursa olsun birbirimizin yardımına ___________ (koşmak).
5. Tekin adam değildir, dikkat ___________ (etmek)!

Basit emniyet talimatları vermek


Kelime Bilgisi
1. Aşağıda sözlük tanımı verilen cümlelerin sözcükleri kutu içerisindedir. Bu
sözcükleri cümlelerin boş bırakılan uygun yerlerine yazınız ve resimde uygun yere
yerleştiriniz.

Önlük tek kullanımlık maske ameliyat tansiyon


eldiven bonesi ölçme cihazı

a. Hastalarını enfeksiyon riskinden korumak için ameliyat ___________ giyen doktorlar.


İnsanlar, çevresel tehlikelerden korunmak amacıyla giyilmektedir.

b. Dış etkilerden korumak için ele giyilen kumaş, deri veya kauçuktan yapılmış olan el giysiye
__________ denilir.

c. Dış etkenlerdeki korumak için ağza giyilen, kumaştan yapılmış olan giysiye
__________ denilir.
ç. Operasyon sırasında hasta ile temasını engellemek için ve ortamın daha hijyenik
olması için başa giyilen giysiye __________ denir.
d. Hastanın __________ operasyon esnasında kontrol etmek için kullanılan cihaza
____________ denir.
2. Aşağıda geçmiş zamanla ilgili verilmiş kısa bir paragraf bulunmaktadır. Paragrafın
boş bırakılan yerlerini kutuda yer alan sözcüklerle tamamlayınız.

Yoruldum ağrıyordu ölçtü yoktu yaptı tutamadım hissettim


Hasta geçen Cumartesi günü
Geçen hafta çok korkunç bir hafta sonu oldu! Cumartesi günü bütün sabah
uyuduğum için çok ____________. Uyandığımda başım ve boğazım ___________.
Vücudum çok ağrıyordu. Burnum akıyor ve çok öksürüyordum. Annem
ateşimi_______________ama ateşim_____________.
Annem bana öğle yemeğinde çorba _____________ ve çorbayı yatağımda
içtim. Biraz su içtikten sonra kitap okumaya çalıştım ama gözlerimi açık
_______________. Öğleden sonra yattım. Uykumda çok susadım. Öğleden sonra
kendimi çok mutsuz hissettim. Hiçbir şey yapmak istemiyordum.
Yemek saati tekrar yattım. Ailem pizza sipariş etmişti, bir kısmını yemeyi
başardım. Pizzayı yediğim zaman daha fazla susadım. Akşam yemeğinden sonra biraz
daha iyi ______________. Kanepede bir battaniyenin altına saklandım ve ailemle
birlikte televizyon izledim.

Televizyonun önünde yine uyuya kaldım.


Ertesi sabah daha iyi hissettim, ama şimdi annem üşütmüştü. Çok kötü görünüyordu.
Hasta olması sırası ona gelmişti.

8 Yaşlıların Bakımı ve İyileşmesi


İlk yardım odasında bir hastaya bakmak
Dinleme
1. Aşağıda ilk yardım odasındaki hastalara, hemşirelerin sormuş oldukları bazı sorular
yer almaktadır. Sorularda boş bırakılan yerleri dikkatlice dinleyerek doldurunuz.
a. Herhangi bir __________ var mı?
b. Rahat __________ alabiliyor musunuz?
c. ____________ ne?
ç. Bana ___________ edebilir misiniz?
d. _____________ olduğunu biliyor musunuz?
e. ______________ açabilir misiniz?
f. Hala mide _______________ var mı?
2. Aşağıda hemşire ile hasta arasındaki diyaloğu dikkatlice dinleyerek diyalo ile ilgili
soruları cevaplandırınız.
S: Hatice hanım, beni duyuyor musunuz?
H: Evet.
S: Ben sizin ilk yardım hemşirenizim. Açık kalp ameliyatınız gayet iyi geçti.
H: Teşekkür ederim.
S: Her 15 dakika da bir sizin hayati fonksiyonlarınızı ve oksijeninizi kontrol etmem
gerekiyor. Bu size vereceğim maske nefes almanıza yardımcı olacak. Şimdi rahat nefes
alabiliyor musunuz?
H: Evet, ama göğüs kafesim ağrıyor.
S: Şimdi ağrı seviyenizi ölçeceğim. Ölçekte birden ona kadar sayı var. Sizin ağrı ölçeğiniz
beş çıktı.
H: Mide bulantınız var mı?
S: Hayır ama üşüyorum.
H: Buyrun burada battaniye var. Şimdi nasılsınız?
S: Çok iyiyim. Teşekkürler.
3. Aşağıda verilmiş sözcüklerin geçmiş zamanını yazınız.
a. gel______ b. uyan_________ c. getir_______ ç. ayrıl________
d. ver______ e. konuş________ f. söyle________ g. iç________
ğ. al__________
4. Aşağıda verilmiş cümlelerin geçmiş zamanının olumsuzu nu yazınız.
a. O yemeğini yedi.__________________________
b. Hasta su içti.________________________
c. Operasyon esnasında ufak bir komplikasyon yaşadı.________________________
ç. Onu acil durum odasına getirdiler.______________________________________
5. Aşağıda verilmiş cümleleri geçmiş zamanda soru haline getiriniz.
a. Ahmet bey geldi. ____________________________________________________
b. Ona su verdi._______________________________________________________
c. Hastanın ameliyatı çok güzel geçti. ______________________________________
ç. Operasyondan sonra çok ağrısı vardı.____________________________________
d. Hemşireyle konuştu._________________________________________________
Konuşma
6. Çiftler halinde çalışınız. Öğrenci A, hasta, öğrenci B, hemşire olmalıdır. İki öğrenci
birbirleriyle ameliyat sonrası bir diyaloğu canlandırmalıdır. Daha sonra öğrenciler rol
değiştirerek bunu tekrarlamalıdır.

Dikişleri Çıkarmak

Dil
Sıra Sayıları

Sıra sayıları yazıyla ve rakamla gösterilebilir. Rakamla gösterilmesi durumunda ya


rakamdan sonra bir nokta konur ya da rakamdan sonra kesme işareti konularak derece
gösteren ek yazılır: 15., 56., XX.; 15’inci, 56’ncı, XX’nci vb.

UYARI: Sıra sayıları ekle gösterildiklerinde rakamdan sonra sadece kesme işareti ve ek
yazılır, ayrıca nokta konmaz: 8.’inci değil 8’inci, 2.’nci değil 2’nci vb.

Okuma
1. Aşağıda verilmiş metni sıra sayılarını kullanarak tamamlayınız.

Dikişleri almadan önce, aşağıda verilmiş olan yönergeleri takip etmeniz önem arz
etmektedir:

Dikişleri almadan önce bir önlük giyiniz. Uzun bir saçınız varsa arkaya bağlayınız.
___________ önce hastaya ne yapacağınızı detaylı bir şekilde açıklayınız. __________,
hastanın dikişlerini alacağınızı fakat hiç acıtmayacağınızı belirtiniz. ___________, hastanın
dikişini aldıktan sonra ellerinizi iyice yıkayınız ve steril makinesini kullanınız. En son ise tek
kullanımlık eldivenleri çöpe atınız.
2. Aşağıda dikiş alımında kullanılan malzemelerin sözcükleri kutu içerisinde
verilmiştir. Resimlerle sözcükleri eşleştiriniz.

A. B. C.

Ç. D. E.

F.

1. dikiş 2. eldiven 3. önlük 4. atık torbası 5. makas


6. malzeme kutusu 7. sarı ilaç

3. Aşağıda verilmiş olan cümleleri kontrol ediniz. Doğru olduğunu düşündüğünüz


cümlelere (d) yanlış olduğunu düşündüğünüz cümlelere (y) harflerinden birini yazınız.
a. Dikiş alımında hastanın biraz canı yanar. (d/y)
b. Dikiş alımında steril eldiven kullanılmaz. (d/y)
c. Dikiş alımından sonra sarı ilaç kullanılır. (d/y)
ç. Dikiş alımı esnasında hastaya önlük giydirilmesi gerekmektedir.(d/y)
Kelime Bilgisi
4. Aşağıda verilmiş sözcüklerin zıt anlamlarını karşılarına yazınız.
a. çıkartmak__________ b. giyinmek___________ c. iyileşmek__________
ç. takmak___________ d. kaldırmak___________
5. Çiftler halinde çalışınız. Arkadaşınızla birlikte dikiş alma işlemini birlikte
konuşunuz. Daha sonra rollerinizi değişerek tekrar ediniz.
Yaşlılık Hakkında Konuşmak

Okuma
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıdaki soruları arkadaşlarınızla konuşup tartışınız.
a. Sizce yaşlılığın yaş aralığı nedir?
b. Sizce 85 yaşında birisi yaşlı mıdır?
c. Siz kaç yaşına kadar yaşamak istersiniz?
ç. Çevrenizdeki yaşlı kişileri düşünerek onları mutlu edebilecek şeyleri sıralayınız.
2. Aşağıdaki metni okuyarak soruları cevaplandırınız.

Bir gün herkes mutlaka yaşlanacaktır. Eğer normal bir yaşantınız varsa ve ortalama bir insan
ömrünü de yaşayacaksanız bundan daha doğal ve kesin bir önerme olamaz. Evet ister inanın
ister inanmayın isterse çok uzak gelsin ne yaparsanız yapın yaşlanmaktan kurtulamazsınız.

O sebeple gelin isterseniz yaşlılara biraz empati duymaya çalışalım. Etraflarında genç ve
enerji dolu insanlar var. Ancak kendilerini ne kadar pozitif hssederlerse hissetsinler yaşlılarda
genelde enerji br yere kadardır. Etraflarına bakarlar uzun uzun kendi gençliklerini hatırlamaya
çalışırlar ve eminim ki bir çoğu “keşke” ile başlayan cümleler kurarlar… O halde bizlerinde
keşke dememesi için onların söylediklerine biraz kulak kabartmamaız gerekmez mi ne
dersiniz? Yılların tecrübesi ile bu kişilerin bize verebilecekleri tavsiye edebilecekleri şeyler yok
mudur? Elbette vardır ama işte biz gençler çoğu zaman yaşlı insanları bir yere kadar dinlemeyi
başarabiliyor bir yerden sonra tabiri caiz ise ipin ucunu kaçırıp boş veriyoruz. Hatta ilk
duyduklarımızı da hemen unutuyoruz çünkü hayata hakim olan herşeyi bilen bizlermişiz gibi
geliyor ve göremeyeceğimiz tehlikelere doğru hızla ilerlediğimizi de çoğu zaman fark
etmiyoruz.

Bu tehlikeler bazen madde bağımlılığı olurken bazen de iş/ eğlence sebepli belki de hayatın
asıl temel anlamlarını kaçırmak olabiliyor. Bazen öyle ruhsuz yaşıyoruz ki gençliğin verdiği
enerjinin belki de hiç yakışmadığı insanlar olabiliyoruz. Bir gün yaşlanacağımızı ve bazı şeylerin
pişmanlığını yaşayabileceğimizi düşünmüyoruz. Hadi bunların hepsini geçelim önemli olan,
yaşlılarımıza saygı duyabilmek. Her yaşlı birbrine benzemez ama hemen hemen çoğunun
istediği şey mutlaka ama mutlaka saygıdır. Bayramlarda, özel günlerde hatırlanmaktır. Onlar
istemeden onlar söylemeden bizim onlar için birşeyler yapmaya çalışmamız önemlidir. Sık sık
hastaneye giden büyüklerimize inernet üzerinden sıra numarası alıp bekleme sürelerini azami
bir süreye indirebilirsiniz.

1. Yaşlılarımıza neden saygı duymalıyız?


2. Yaşlılarla neden empati kurmalıyız?
3. Gençlerimiz neden yaşlılarımızı verimli olarak dinleyemiyor?
Konuşma
3. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıdaki soruları arkadaşınızla birlikte tartışınız. Daha
sonra fikirlerinizi diğer çiftlerle paylaşınız.
a. Diğer ülkelerde yaşlılara nasıl davranılmaktadır?
b. Sizin ailenizde yaşlılara nasıl davranılır?
c. Bakım evlerindeki yaşlılara nasıl davranılıyor?
ç. Neden bir çok insan, bakım evlerinin yaşlılar için en iyi yer olduğunu
düşünmektedir?

Kelime Bilgisi
4. Aşağıda bakım evlerinde olmasını istediğiniz tesis ve etkinlikleri (A-E) daire içine
alınız.

A. B. C.

Ç. D. E.

Dinleme

5. 34 Aşağıda bakım evine gelen yeni bir üye ile hemşire arasındaki diyalog
verilmiştir. Diyaloğu dikkatlice dinleyiniz ve yukarıda geçen tesis ve etkinliklerin altını
çiziniz.
Hemşire: Merhaba, siz Hülya Hanım olmalısınız?
Hülya: Daha geçen güne kadar evimde vakit geçiriyordum. Büyük geniş bahçemde ve
komşularımla birlikte.
Hemşire: Biliyor musunuz, bizim bakım evimizde de çok güzel bir arka bahçemiz var.
Gelip bizimle oturmak ister misiniz?
Hülya: Bu çok güzel bir fikir. Neden olmasın, tabi ki gelmek isterim.
Hemşire: Günlük hayatınızda ne yapmaktan hoşlanırsınız?
Hülya: Doğa yürüyüşü yapmaktan ve oturma odasında oturup kahve içmekten
hoşlanırım.
Hemşire: Çok güzel. Biliyor musunuz, bizim bakım evimizde masaj salonumuz bile var.
Burada çok rahat edeceksiniz.
Hülya: Çok sevinirim. Ayrıca, sizinle konuşmak bana iyi geldi. Sanırım gelip burada
kalabilirim.

Yaşlı Bakım Evini Değerlendirmek


Kelime Bilgisi
1. Çiftler halinde çalışınız. Aşağıda kutu içerisinde verilmiş olan sözcükleri resimlerin
altına yazınız.
İşitme Takma diş Yürüyüş Yürüyüş Yetişkin Tekerlekli
cihazı bastonu sandalyesi Hasta Bezi sandalye

_________________ _____________________ ___________________

________________ ____________________ ______________________

2. Aşağıda iki farklı kolonda verilmiş cümleler bulunmaktadır. Bu cümlelerin bir tarafı
cümlenin başını diğer tarafı ise sonunu vermektedir. Bu cümleleri birleştirip anlamlı
hale getiriniz ve eşleştirdiğiniz cümleler yukarıdaki resimlerden hangisini anlatıyorsa
yanına not alınız.
a. Hastalar bu gibi şeyleri ağzına takarlar 1. ve daha rahat yemek yiyebilirler
______
b. Hastalar bu gibi şeyleri kasları 2. Altına takarlar ve altlarını
iyi çalışmadığı zaman ve ıslatmazlar.
c. Hastalar bu gibi cihazları 3. daha iyi işitmek için takarlar.
ç. Hastalar bu gibi eşyaları 4. doğa yürüyüşüne çıkacakları
zaman kullanırlar.
d. Hastalar bu gibi eşyaları 5. Yürüyüşe çıkacakları zaman hem
yürüme hem de oturmak için
kullanırlar.
Dinleme

3. 35 Aşağıda geçen konuşmayı dikkatlice dinleyerek diyaloğun altında verilmiş


soruları cevaplandırınız.
Hemşire: İyi akşamlar, Cemaliye Hanım. Sizinle tanıştığıma çok memnun oldum. Benim adım
Meryem. Ece Bakımevi sizi ağırlamaktan onur duyar. Buyrun içeri girin.
Meryem: Ben de sizinle tanıştığıma çok sevindim.
Hemşire: Şimdi size bir kaç soru sormak istiyorum. Böylece birbirimizi daha yakından tanımış
olacağız.
Meryem: Tabi ki sorabilirsiniz.
Hemşire: İlk olarak, soyadınız nedir? ev adresinizi öğrenebilir miyim?
Meryem: Soyadım Sonyel’dir ve Dikmen’de yaşıyorum.
Hemşire: Bugün sizin ilk gününüz biliyorum ama kendini nasıl hissettiğini öğrenmek
istiyorum.
Meryem: Biraz üzgün hissediyorum.
Hemşire: Neden?
Meryem: Evimi, bahçemi, komşularımı ve en önemlisi de özgürlüğümü özledim.
Hemşire: Başka neleri özlediniz?
Meryem: Ailemi ve torunlarımı özledim.
Hemşire: Fotoğraftaki çocuklar torunlarınız mı?
Meryem: Evet. Oğlanın adı Alp, kızın adı Arya. Onları en son bir ay önce gördüm ve
çok özledim.
Hemşire: Peki, boş zamanlarınızda ne yapmaktan hoşlanırsınız?
Meryem: Yemek yapmaktan ve yemekten çok hoşlanırım. Bence Türk mutfağının
önüne hiçbir mutfak geçemez, ama İtalyan yemeklerini de çok seviyorum.
Hemşire: Aaaa!Bunu duymak çok güzel çünkü bizim burada çok nezih bir mutfağımız var.
Dilediğiniz yemeği isterseniz burada yapabilirsiniz.
Meryem: Çok mutlu olurum. Girişte gördüm, yemek odanız da çok hoşmuş. Burada sizinle
olmaktan çok mutlu olacağım.
Hemşire: Biz de Meryem Hanım.
Meryem: Müsade ederseniz, şimdi odama geçeyim. Biraz yoruldum sanırım. Yol yorgunluğu
da var.
Hemşire: Tabi ki. Buyrun. Oda numaranız 313’tür.
Meryem: İyi geceler.
Hemşire: Size de iyi geceler.

a. Meryem hanım neden üzgün?


b. Hemşire Meryem Hanım’a hangi odayı verdi?
c. Meryem Hanım’ın torunlarının isimleri nelerdir?
d. Meryem Hanım neler yapmaktan hoşlanır?
Yazma
4. Küçük gruplar halinde çalışınız. Sizce yaşlı bakım evindeki hemşirelerin gelen
yaşlılara onları tanımak için sorular sormaları doğru mudur?Sizin ülkenizde böyle
sorular soruluyor mu? Arkadaşlarınızla tartışınız.
Dil
5. Aşağıda verilmiş soru cümlelerini tamamlayınız.
a. Size nasıl ___________ etmemizi istersiniz?
b. Bugün kendinizi _________ hissediyorsunuz?
c. En çok ne yapmaktan _____________?
ç. ________ tane torununuz var?
d. Torunlarınızın ____________ nedir?
e. Torunlarınız _____________ yaşında?
f. _________ üzgünsünüz?

You might also like