Број 48 Год.

LXVI Петок, 9 април 2010 Цена на овој број е 280 денари

www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk

СОДРЖИНА

Стр. Стр.
892. Закон за железничкиот систем............ 2 902. Указ за поставување на вонреден и
893. Закон за сигурност во железничкиот ополномоштен амбасадор на Репуб-
систем..................................................... 59 лика Македонија во Шри Ланка........... 126
894. Закон за изменување и дополнување 903. Одлука за престанок и за давање на
на Законот за вршење на услуги брз трајно користење на движни ствари
на државните средни училишта........... 126
трансфер на пари................................... 84
904. Правилник за изменување и допол-
895. Закон за изменување и дополнување
нување на Правилникот за задолжи-
на Царинскиот закон............................. 85 телната опрема на возилото, велоси-
896. Закон за изменување и дополнување педот и запрежното возило за безбед-
на Законот за Царинскатa управа........ 90 но учество во сообраќајот на пати-
897. Закон за надзор на пазарот................... 91 штата, како и на трактори за безбедно
898. Закон за изменување и дополнување извршување на земјоделски, односно
на Законот за трговските друштва....... 99 шумски работи....................................... 127
899. Закон за прогласување на Законот за 905. Објава од Министерството за надво-
изменување и дополнување на Зако- решни работи......................................... 127
нот за животната средина..................... 115 906. Правилник за условите за пакувања
900. Указ за отповикување од должноста со долг животен век и видовите на
пакувања кои служат како показатели
вонреден и ополномоштен амбасадор
дека пакувањето е со долг животен век 127
на Република Македонија во Репуб-
907. Решение од Комисијата за хартии од
лика Белорусија..................................... 126 вредност.................................................. 128
901. Указ за поставување на вонреден и 908. Правилник за изменување на Пра-
ополномоштен амбасадор на Репуб- вилникот за востановување на ката-
лика Македонија во Република Бело- старот на недвижностите...................... 128
русија...................................................... 126 Огласен дел........................................... 1-64
Стр. 2 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
СОБРАНИЕ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
892.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА
ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ СИСТЕМ
Се прогласува Законот за железничкиот систем,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1558/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ СИСТЕМ
I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Член 1
Со овој закон се уредуваат развојот на железнички-
от сообраќај и железничката инфраструктура, органи-
зацијата на железничкиот систем, начинот и условите
за извршување на железничкиот превоз и видовите
превоз, управувањето, организирањето, заштитата на
железничката инфраструктура и пристапот до желез-
ничката инфраструктура, наплата за пристап за кори-
стење на железничката инфраструктура, доделувањето
на инфраструктурните капацитети, објавата на мрежа,
основањето на независно и самостојно регулаторно те-
ло, доделувањето и видовите на концесија, финансира-
њето на железничката инфраструктура и услугите од
јавен интерес во железничкиот превоз на патници.
Дефиниции
Член 2
Одделни изрази употребени во овој закон го имаат
следново значење:
1. “Барател“ е железнички превозник и/или меѓуна-
родна групација на железнички превозници, кои посе-
дуваат дозвола и сертификат за сигурност за вршење
на јавен железнички превоз, како и други правни субје-
кти што вршат јавна услуга или имаат комерцијален
интерес за користење на инфраструктурен капацитет и
превозници, шпедитери и оператори на комбиниран
транспорт за извршување на железничка услуга;
2. “Влечно возило” е железничко возило со сопс-
твен погон (дизел локомотиви, електрични локомоти-
ви, парни локомотиви, моторни коли и моторни возила
за посебни намени);
3. “Влечено возило” е железничко возило наменето
за превоз на патници, багаж или стока (патнички, то-
варни вагони, приколки);
4. “Внатрешен јавен превоз“ е превоз што се врши
на територијата на Република Македонија;
5. “Воз” е прописно составена и заквачена низа на
железнички патнички и/или товарни вагони со едно
влечно возило или со повеќе влечни возила со сопс-
твен погон, само влечно возило со сопствен погон и
само железнички коли;
9 април 2010
6. “Воздушен пружен простор” е простор над пруж-
ниот појас во висина од 12 метри, односно 14 метри
при премин на далновод со напон поголем од 220 KV,
сметајќи од горниот раб на шината;
7. “Возен ред” е акт на управителот на инфрастру-
ктура со кој се утврдува планираниот сообраќај на во-
зови за јавен превоз на патници и стока во временски
период на важење на возниот ред;
8. “Главни железнички пруги“ се пругите што се
распоредени во меѓународната железничка мрежа на
европските пруги или по кои минуваат повеќе од
30.000 воза годишно;
9. “Договор за јавни услуги“ e еден или повеќе об-
врзувачки акти кои ја потврдуваат спогодбата меѓу
надлежен орган и субјектот на кој му се доверува вр-
шење на јавни услуги за јавен патнички превоз. Дого-
ворот за јавни услуги може да биде склучен врз основа
на одлука донесена од надлежен орган;
10. “Дозвола за вршење на јавен железнички пре-
воз” е јавна исправа издадена од надлежен орган, со
која на правното лице му се признава статусот на же-
лезнички превозник кој може да биде ограничен на
обезбедување посебни видови услуги;
11. “Дозвола за управување со железничка инфра-
структура” е јавна исправа издадена од надлежен орган
со која на правното лице му се доверува управување со
железничка инфраструктура;
12. “Други железнички пруги“ се пругите што не се
опфатени во мрежата на главните железнички пруги;
13. “Железнички превозник” е јавно или приватно,
домашно или странско правно лице кое поседува доз-
вола и сертификат за сигурност за вршење на јавен же-
лезнички превоз, каде што главно занимање е давање
на превозни услуги на стока и/или патници по желез-
ница под услов превозникот да обезбеди влечно вози-
ло; вклучувајќи и превозници кои обезбедуваат само
влеча;
14. “Железнички систем” е систем составен од же-
лезнички инфраструктури кои се состојат од железнич-
ки пруги, објекти и инсталации на железничкиот си-
стем, како и железничи возила од сите категории и по-
текло кои се движат по таа инфраструктура;
15. “Железнички превоз” е дејност што опфаќа пре-
воз на патници и/или стока и/или влеча на возови;
16. “Железничка инфраструктура” е единствен тех-
ничко-технолошки систем од железнички пруги со го-
рен и долен строј, колосеци, ранжирни станици, обје-
кти на пругите, железнички станици, објектите на еле-
ктрична влеча на возови, сигнално-сигурносните систе-
ми, комуникациските и информационите системи во
железничкиот сообраќај, згради, депоа и други градеж-
ни објекти на железничките станици кои се во функци-
ја на организирање, регулирање на железничкиот соо-
браќај и одржување на инфраструктурата, земјиштето
кое функционално и припаѓа на пругата, службените
места и објектите;
17. “Железничка пруга” е сувоземна шинска соо-
браќајница по која сообраќаат железнички возила;
18. “Железничка станица” е службено место на же-
лезничка пруга од кое може да се регулира сообраќајот
на спротивни и последователни возови и во кое се вр-
ши влегување и излегување на патници, како и натовар
и истовар на стока;
19. “Железнички пружен појас” е земјен појас од
двете страни на и под трупот на пругата определен со
инвестиционо техничка и експропријациона докумен-
тација, во ширина од по најмалку 1,0 метар од двете
страни, сметано од долниот раб на земјиниот труп на
пругата;
20. “Железничка мрежа” е целата железничка ин-
фраструктура со која управува управителот на инфра-
структурата;
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
21. “Железничко возило” е возило наменето за дви-
жење на сопствени тркала по железнички шини, со или
без влечење. Возилото се состои од еден или повеќе
структурни и функционални потсистеми или делови на
вакви потсистеми;
22. “Заштитен појас на железничка пруга” е земји-
шен појас од двете страни на пругата, широк по 200
метри, сметајќи од краевите на пружниот појас;
23. “Заситена инфраструктура“ е дел од инфрастру-
ктурата за која потребата од инфраструктурен капаци-
тет не може целосно да биде задоволена во извесен
временски период, дури и по координацијата со раз-
личните баратели за капацитет;
24. “Инфраструктурен капацитет“ е вкупен број на
траси на возови што го овозможува управителот на же-
лезничка инфраструктура, кои се користат врз основа
на возен ред;
25. “Индустриска железница“ е железница со која
правното лице во областа на сообраќајот, индустријата,
рударството, шумарството и во други области на сто-
панството превезува лица и стока за сопствени потре-
би;
26. “Индустриски колосек“ е железнички колосек
кој се приклучува на железничката инфраструктура и
служи за доставување и отпремање на стока за сопстве-
никот, односно за носителот на правото на користење
на тој колосек;
27. “Јавен превоз“ е превоз на патници и/или стока
достапен за секого под еднакви услови, што се врши
врз основа на договор меѓу превозникот и корисникот
на услуги;
28. “Јавен патнички превоз“ е превоз на патници од
општ економски интерес, достапен на јавноста на неди-
скриминаторна и договорна основа;
29. “Комбиниран превоз“ е превоз во кој учествува-
ат два или повеќе вида на превоз со цел за давање на
комплетна превозна услуга („од врата до врата“);
30. “Координација“ е процес со кој управителот на
инфраструктура и барателите се обидуваат да ги разре-
шат проблемите кои се конфликтни за доделување на
инфраструктурен капацитет;
31. “Крстосница“ е сообраќајно место на железнич-
ка пруга од кое може да се регулира сообраќајот на
спротивни и последователни возови и во која може да
се врши влегување и излегување на патници;
32. “Маса на возилото по должен метар“ е масата на
празно или на натоварено железничко возило, поделена
со должината на возилото во метри, мерена од челото
до челото на незбиените одбивници (одбивни уреди),
односно автоматски спојки искажана во KN по должен
метар;
33. “Манипулативна пруга“ е дел од железничката
инфраструктура која служи за превоз на стока по по-
треба и без утврден возен ред;
34. “Објава на мрежа“ е детален приказ на распо-
ложливата железничка инфраструктура наменет за ба-
ратели што содржи општи правила, рокови, постапки
и критериуми што се однесуваат на наплатата и доде-
лувањето на инфраструктурни капацитети, како и дру-
ги информации за условите за пристап до железничка-
та инфраструктура;
35. “Одобрение за сигурност за управување со же-
лезничка инфраструктура” е документ издаден на упра-
вител на инфраструктура од Управата за сигурност во
железничкиот систем во согласност со овој закон;
36. “Одржување на железничка инфраструктура“ е
збир од сите дејствија на тековно и инвестиционо одр-
жување на железничката инфраструктура;
37. „Осно оптоварување“ е масата на празно или на
натоварено железничко возило поделена со бројот на
оските на возилото изразено во KN;
Бр. 48 - Стр. 3
38. “Орган за сигурност“ е Управата за сигурност
во железничкиот систем, како орган во состав на Ми-
нистерството за транспорт и врски на којa и се довере-
ни задачите поврзани со сигурноста на железницата во
согласност со закон за да се обезбеди унифициран си-
гурносен режим за специјализирани прекугранични ин-
фраструктури;
39. “Патен премин“ е место на вкрстосување на же-
лезничката пруга со пат во исто ниво;
40. “Пешачки премин“ е место на вкрстување на
железничката пруга со премин за пешаци во исто ниво;
41. “План за засилување на инфраструктурните ка-
пацитети“ е мерка или серија на мерки со распоред за
олеснување на ограничувачките инфраструктурни ка-
пацитети што водат до именување на тој дел на инфра-
структурата како заситена инфраструктура;
42. “Превоз за сопствени потреби“ е превоз на пат-
ници и/или стока што железничките превозници и дру-
ги правни и физички лица сопственици на железнички
возила го вршат за своите потреби;
43. “Рамковен договор“ е договор склучен врз осно-
ва на овој и друг закон со кој се регулираат правата и
обврските на барателот и управителот на инфрастру-
ктура во однос на инфраструктурните капацитети што
треба да се доделат и надоместокот за пристап до же-
лезничката инфраструктура што треба да се наплати во
договорениот временски период подолг од времетрае-
њето на еден годишен возен ред;
44. “Доделување “ е распределба на железничките
инфраструктурни капацитети од страна на управителот
на инфраструктура;
45. “Реконструкција на железничка пруга, објект на
пруга, постројка и уреди на пруга” е преправка со која
се менуваат нејзините основни конструктивни и тех-
нички карактеристики;
46. “Ремонт на железничка пруга“ е комплетна за-
мена на горниот строј на пругата (шини, колосечен
прибор, прагови, свртници, решетање и дополна на за-
сторот), санација на долниот строј и елементи на долен
строј на постојните железнички пруги;
47. “Службено место на пруга“ е место од кое може
да се регулира железничкиот сообраќај (железнички
станици, крстосници, сообраќајни отпремишта, товари-
шта и распатници и стојалишта);
48. “Систем за врски“ е збир на телекомуникациски
објекти, односно на технички средства кои меѓусебно
се поврзани така што претставуваат технолошка цели-
на и се користат за пренос, предавање или прием на по-
раки;
49. “Слободен профил (габарит) на железничка пру-
га“ е ограничен простор во напречен пресек нормален
на средината на колосекот. Оската на слободниот про-
фил стои нормално на правата која го допира горниот
раб на возните шини и поминува низ средината на ко-
лосекот, односно на средината на растојанието меѓу
возните шини;
50. “Сертификат за сигурност за вршење на јавен
железнички превоз” е јавна исправа издадена на желез-
нички превозник од Управата за сигурност во желез-
ничкиот систем во согласност со овој закон;
51. “Технички спецификации за интероперабил-
ност“ се спецификации со кои е опфатен секој потси-
стем или дел од потсистем за да ги исполни основните
барања и да обезбеди интероперабилност на железнич-
киот систем;
52. “Транзит“ е поминување низ територијата на
Република Македонија што се спроведува без товара-
ње или растоварање на стока и/или без качување или
симнување на патници на територијата на Република
Македонија;
53. “Траса“ е дел од инфраструктурен капацитет по-
требен за сообраќај на воз меѓу две места во даден вре-
менски период;
Стр. 4 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
54. “Управител на железничка инфраструктура” е
јавно или приватно, домашно или странско правно ли-
це кое е одговорно за поставување, одржување и упр-
вување на железничката инфраструктура, вклучувајќи
го и регулирањето на железничкиот сообраќај и сопс-
твениот сигурносен систем. Функцијата на управител
на инфраструктура на една мрежа или на дел од мрежа
може да се додели на различни управители;
55. “Меѓународен превоз на патници“ е услуга за
вршење на превоз на патници кога возот преминува
најмалку една граница на земја и кога главната цел на
услугата е да се превезат патници меѓу станици лоци-
рани во различни земји при што возот може да се спои
и/или раздели, а различните делови од дестинацијата
како целина можат да имаат различни појдовни или
крајни дестинации, под услов сите влечени возила да
поминуваат најмалку една граница и
56. “Меѓународен превоз на стока“ е услуга за вр-
шење на превоз на стока кога возот преминува најмал-
ку една граница на земја при што возот може да се
спои и/или раздели, а различните делови од дестинаци-
ја како целина можат да имаат различни појдовни или
крајни дестинации, под услов сите влечени возила да
поминат барем една граница.
II. ЖЕЛЕЗНИЧКИ СООБРАЌАЈ
Член 3
(1) Железничкиот сообраќај се врши како внатре-
шен и меѓународен железнички сообраќај, на начин и
под услови утврдени со овој и друг закон.
(2) Меѓународниот железнички сообраќај се врши
во согласност со меѓународните договори кои Републи-
ка Македонија ги има ратификувано и кон кои приста-
пила.
III. ОРГАНИЗАЦИЈА И ПОДЕЛБА НА
ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ СИСТЕМ
1. Независност во управување на железничкиот
систем
Член 4
(1) Железничкиот систем во Република Македонија,
утврден со овој закон, се темели врз начелото на одво-
јување на железничкиот превоз од железничката ин-
фраструктура.
(2) Железничката инфраструктура како добро од
општ интерес за Републиката е сопственост на Репуб-
лика Македонија и на неа не може да се стекнува право
на сопственост.
(3) Управувањето со изградбата, реконструкцијата,
ремонтот, одржувањето, заштитата на железничката
инфраструктура, организирањето и регулирањето на
железничкиот сообраќај, раководењето со системите за
регулирање и сигурност и доделување на инфрасту-
ктурните капацитети како дејности од јавен интерес, ги
врши Јавното претпријатие за железничка инфрастру-
ктура или друго правно лице на начин и под услови
утврдени со овој закон (во натамошниот текст: управи-
тел на инфраструктура).
(4) Управителот на железничката инфраструктура
почитувајќи ги правилата во врска со надоместокот за
користење на железничка инфраструктура и доделува-
ње на инфраструктурните капацитети е одговорен за
управување со железничката инфраструктура, админи-
стрирање и внатрешна контрола.
(5) Превозот на патници и/или стока во железнич-
киот сообраќај го врши железнички превозник (во на-
тамошниот текст: превозник) кој е самостоен во своето
работење и поседува сопствен имот и средства.
9 април 2010
Член 5
(1) Со цел да се обезбедат ефикасни, соодветни и
квалитетни железнички услуги по конкурентна цена,
превозникот го прилагодува своето работење на усло-
вите на пазарот, по најниска можна цена за дадена ус-
луга која е нужна.
(2) Превозникот треба да работи согласно со прин-
ципи на трговско работење, согласно со закон.
(3) Превозникот може да врши услуги од јавен ин-
терес во железничкиот превоз на патници врз основа на
склучен договор за вршење на тие услуги со Владата
на Република Македонија или надлежен орган на оп-
штините, односно на градот Скопје, за давање на јавна
патничка услуга, согласно со овој закон.
(4) Превозникот е должен секоја година да израбо-
ти и донесе бизнис план за работење во кој треба да се
содржани инвестиционите и финансиските програми.
Бизнис планот треба да биде изготвен за да се постигне
финансиска рамнотежа на превозникот, како и други
технички, трговски и финансиски цели. Превозникот е
должен во бизнис планот да ги утврди и методите за
реализација на инвестиционите и финансиските про-
грами.
(5) Врз основа на националната програма за желез-
ничка инфраструктура од членот 26 на овој закон и до-
говорите за вршење на услуги од јавен интерес во же-
лезничкиот превоз на патници, кои можат да бидат по-
веќегодишни, како и инвестиционите и финансиските
програми на превозникот при изготвувањето на бизнис
планот, превозникот самостојно:
- ја определува внатрешната организација,
- врши контрола на набавките и пласман на услуги-
те и ги утврдува нивните цени согласно со условите и
потребите на пазарот, како и обврските кои произлегу-
ваат од услугите од јавен интерес во железничкиот
превоз на патници,
- донесува одлуки за бројот на вработени, за имо-
тот, како и за вршењето на сопствените набавки,
- одлучува за своето учество на пазарот, развива но-
ви технологии и нови услуги и усвојува иновативни
техники на раководење и
- одлучува за започнување на вршење на нови деј-
ности и работи што се тесно поврзани со железничкиот
превоз.
(6) Инвестиционите програми на превозникот од
ставот (4) на овој член се изработуваат за период од
три години, а финансиските програми од ставот (4) на
овој член се изработуваат за период од една година.
(7) Програмите од ставот (6) на овој член превозни-
кот ги изготвува според видот на превозот.
2. Поделба во управувањето со железничката ин-
фраструктура и железничкиот превоз
Член 6
(1) Управителот на инфраструктура:
- го организира и регулира железничкиот сообраќај,
- обезбедува праведен и недискриминаторски при-
стап и користење на железничката инфраструктура на
сите превозници кои ги исполнуваат условите пропи-
шани со овој закон,
- доделува инфраструктурни капацитети, одредува
и наплаќа надоместок за користење на железничката
инфраструктура,
- планира изградба, реконструкција, ремонт, одржу-
вање и заштита на железничката инфраструктура,
- врши изградба, реконструкција, ремонт, одржува-
ње и заштита на железничката инфраструктура,
- презема мерки за заштита од бучава и заштита на
животната средина,
- изработува бизнис план во коj се содржани инве-
стициони и финансиски програми,
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- изработува план за засилување на инфраструктур-
ните капацитети,
- донесува возен ред со кој го утврдува планирани-
от сообраќај на возови,
- донесува и објавува објава на мрежа и
- врши и други активности што се во функција на
дејноста.
(2) Управителот на инфраструктура при вршење на
дејноста управување со железничка инфраструктура е
должен билансот на успех, како и билансот на состој-
бата да ги чува и објавува на својата веб страница.
(3) Превозникот при вршењето на железничкииот
превоз е должен билансот на успех, како и билансот на
состојба да ги чува и објавува на својата веб страница.
(4) Доколку на превозникот при вршење на услуги
од јавен интерес во железничкиот превоз на патници,
што му се исплаќаат средствата за вршење на овие ус-
луги, како и на управител на инфраструктура, му се
исплаќаат средствата за вршење на дејноста управува-
ње и одржување со железничката инфраструктура од
Буџетот на Република Македонија, превозникот и
управителот на инфраструктура треба да ги книжат и
да ги прикажат одделно на посебна сметка и не смеат
да ги користат за други активности.
Член 7
(1) Управителот на инфраструктура, согласно со на-
ционалната програма за железничка инфраструктура е
должен секоја година да донесе бизнис план за работе-
ње во кој треба да се содржани инвестиционите и фи-
нансиските програми. Бизнис планот треба да биде из-
готвен за да се постигне оптимална и ефикасна употре-
ба и развој на железничката инфраструктура, со што ќе
се обезбеди финансиска рамнотежа на управителот на
инфраструктура, како и да се остварат други технички,
финансиски и услужни цели. Управителот на инфра-
структура е должен во бизнис планот да ги утврди и
методите за реализација на инвестиционите и финанси-
ските програми.
(2) Инвестиционите програми на управителот на
инфраструктура од ставот (1) на овој член се изработу-
ваат за период од три години, а финансиските програ-
ми се изработуваат за период од една година.
(3) Програмите од ставот (2) на овој член управите-
лот на инфраструктура ги изготвува според видот на
потребата за изградба, реконструкција, ремонт, одржу-
вање, заштита на железничката инфраструктура и орга-
низирање и регулирање на железничкиот сообраќај.
Член 8
(1) Управителот на инфраструктура наплаќа надо-
месток за користење на железничката инфраструктура
од превозниците кои ја користат таа инфраструктура.
Управителот на инфраструктура изготвува правила за
одредување на висината на надоместокот за користење
на инфраструктурата.
(2) Надоместокот за користење на железничка ин-
фраструктура, управителот на инфраструктура го опре-
делува на недискриминаторски начин за сите превоз-
ници, земајќи ги предвид километрите и составот на
возот и други фактори како што се брзината, осното
оптоварување и степенот на користење на инфрастру-
ктурата или времето на користење на истата.
3. Подобрување на финансиската состојба на желез-
нички превозник и управител на инфраструктура
во државна сопственост
Член 9
(1) Заради подобрување на финансиската состојба
на превозникот во државна сопственост основачот мо-
же да му утврди соодветни механизми со кои ќе се на-
мали задолженоста на превозникот до ниво кое ќе соз-
Бр. 48 - Стр. 5
даде услови за рентабилно финансиско работење и оп-
што подобрување на финансиската состојба, при што
превозникот во државна сопственост не смее да стекне
монополска положба на пазарот.
(2) Првозникот од ставот (1) на овој член е должен
да формира посебна работна единица за отплаќање на
долговите во рамките на сметководствениот сектор. Во
билансот на состојба се евидентираат долговите сè до-
дека тие не се отплатат, имајќи ги предвид сите заеми
што превозникот ги зел за финансирање на инвестиции
и за покривање на вишокот оперативни трошоци кои
произлегуваат од дејноста на железничкиот превоз.
(3) Превозникот од ставот (1) на овој член билансот
на успех и билансот на состојба на работењето кое се
однесува на обезбедување на железнички товарни пре-
возни услуги е должен да ги чува и објавува на својата
веб страница.
(4) Превозникот при вршењето на услуги од јавен
интерес во железничкиот превоз на патници, средства-
та што му се исплатени за вршење на овие услуги мора
да ги книжи и да ги прикаже одделено на посебна сме-
тка и не може да ги користи за други активности повр-
зани со друг вид на превозни услуги или за друг вид на
работа.
(5) Заради подобрување на финансиската состојба
на управителот на инфраструктура основачот може да
утврди соодветни механизми со кои ќе се намали за-
долженоста на управителот на инфраструктура до ниво
кое ќе создаде услови за рентабилно финансиско рабо-
тење и општо подобрување на финансиската состојба.
(6) Управителот на инфраструктура е должен да
формира посебна работна единица за отплаќање на
долговите во рамките на сметководствениот сектор. Во
билансот на состојба се евидентираат долговите сè до-
дека тие не се отплатат, имајќи ги предвид сите заеми
што управителот на инфраструктура ги зел за финанси-
рање на инвестиции и покривање на вишокот опера-
тивни трошоци кои произлегуваат од дејноста на упра-
вување со железничка инфраструктура.
(7) Управителот на инфраструктура при вршење на
дејноста управување со инфраструктура е должен
средствата што му се исплатени по основ за изградба,
реконструкција, ремонт, одржување и заштита на же-
лезничка инфраструктура да ги книжи и прикаже од-
делено на посебна сметка и не може да ги користи за
други активности, односно приходите остварени по ос-
нов на надоместокот за пристап до инфраструктурата,
исто така, ги книжи и прикажува одделено на посебна
сметка.
(8) Управителот на инфраструктура билансот на ус-
пех и билансот на состојба за работењето кое се одне-
сува на управувањето со железничката инфраструктура
е должен да ги чува и објавува на својата веб страница.
IV. ЖЕЛЕЗНИЧКИ ПРЕВОЗ
Член 10
Превозот на патници и/или стока во железничкиот
сообраќај може да се врши како јавен превоз или пре-
воз за сопствени потреби, под услови и на начин утвр-
дени со овој закон.
1. Видови на превоз
Член 11
(1) Железнички превоз може да биде организиран
како:
- меѓународен железнички превоз на патници и/или
на стока,
- внатрешен железнички превоз на патници и/или
стока,
- меѓународен комбиниран превоз на стока и
- внатрешен комбиниран превоз на стока.
Стр. 6 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Превозот од ставот (1) на овој член се извршува
според пазарни услови и врз основа на договор за пре-
воз, освен ако со овој и друг закон поинаку не е опре-
делено.
2. Внатрешен и меѓународен превоз на патници
и стока
Член 12
(1) Внатрешниот и меѓународниот железнички пре-
воз од членот 11 на овој закон може да се врши како ја-
вен железнички превоз на патници и јавен железнички
превоз на стока.
(2) Јавниот железнички превоз на патници може да
се врши како:
- градски превоз - за подрачје на градот,
- приградски превоз - за поширокото подрачје на
градот,
- регионален превоз - за подрачја на повеќе општи-
ни и
- меѓународен превоз - за територија на повеќе др-
жави.
(3) Јавниот железнички превоз на стока може да се
врши како:
- регионален превоз - за подрачје на една или пове-
ќе општини и
- меѓународен превоз - за територија на повеќе др-
жави.
3. Комбиниран превоз на стока
Член 13
(1) Комбиниран превоз на стока се врши со товарна
единица и тоа товарно возило, приколка, полуприколка
со или без влечно возило или контејнер од најмалку 6
метри. На почетокот или на крајот на делницата, то-
варната единица се товара или растовара во терминал
или РО-РО пристаниште во погодна железничка стани-
ца, а за време на превозот користи пат, железница, вна-
трешен пловен или поморски пат.
(2) Во случај кога се врши комбиниран превоз на
стока со товарна единица, во транспортната докумета-
цијата на превозникот ќе се определат и железничките
станици за товарање и растоварање што се однесува на
железничката делница, или пристаништата за товарање
и растоварање во внатрешниот пловен пат што се одне-
суваат на делницата на внатрешниот пловен пат, или
поморските пристаништа за товарање и растоварање
што се однесува на поморската делница од патот. Овие
податоци се заведуваат пред да се изврши превозот и
се потврдуваат со печат од железничките или приста-
нишните управи во надлежните железнички станици,
езерски или поморски пристаништа, кога тој дел од па-
тувањето е изведен по железнички, езерски или по по-
морски пат.
(3) Сите превозници во патниот сообраќај кои вр-
шат комбиниран превоз на стока, на почетни и/или
крајни превозни делници по пат, а кои претставуваат
составен дел од комбинирана превозна мрежа можат,
но не мораат, да вклучуваат преминување на граница
по копно.
4. Превоз за сопствени потреби
Член 14
(1) Превоз за сопствени потреби се врши како пре-
воз на патници и/или стока што управителот на инфра-
структура, превозник и други правни и физички лица
сопственици на железнички возила, го вршат за своите
потреби во железничкиот сообраќај.
(2) Превозот за сопствени потреби можат да го вр-
шат правни лица за превоз на предмети и работници за
сопствени потреби на индустриски железници.
9 април 2010
V. ДОЗВОЛИ И СЕРТИФИКАТИ НА ПРЕВОЗНИК И
УПРАВИТЕЛ НА ИНФРАСТРУКТУРА
1. Дозвола за вршење на јавен железнички превоз
Член 15
(1) Јавен превоз на патници и/или стока се врши врз
основа на дозвола за вршење на јавен железнички пре-
воз.
(2) Секое јавно или приватно, домашно или стран-
ско правно лице има право да поднесе барање за доби-
вање на дозвола за вршење на јавен превоз, ако е реги-
стриран за таа дејност.
(3) Дозволата за вршење на јавен железнички пре-
воз (во натамошниот текст: дозвола) на писмено бара-
ње на јавно или приватно, домашно или странско прав-
но лице ја издава Агенцијата за регулирање на желез-
ничкиот сектор (во натамошниот текст: Агенцијата). За
издадените дозволи Агенцијата води Регистар за изда-
дени дозволи за вршење на јавен железнички превоз
(во натамошниот текст: Регистарот за издадени дозво-
ли).
(4) Агенцијата нема да издаде дозвола или да ја
продолжи важноста на дозволата на правното лице од
ставот (2) на овој член, доколку не ги исполнува усло-
вите пропишани со овој закон.
(5) На правното лице од ставот (2) на овој член кое
ги исполнува условите од овој закон му се издава доз-
вола.
(6) На правното лице од ставот (2) на овој член не-
ма да му се дозволи да врши железнички превозни ус-
луги согласно со овој закон, доколку не му е издадена
дозвола за вршење на јавен железнички превоз.
(7) Покрај дозволата од ставот (1) на овој член пре-
возникот за да има право на пристап на железничка ин-
фраструктура потребно е да има и сертификат за сигур-
ност за вршење на јавен железнички превоз.
Член 16
(1) За добивање на дозволата од членот 15 став (1)
на овој закон правното лице мора да ги исполнува
следниве услови:
1) седиштето на правното лице да е на територија-
та на Република Македонија;
2) да е регистрирано за вршење на дејност во желез-
ничкиот превоз (со или без влеча на возови или само за
влеча на возови);
3) да не е во тек стечајна постапка;
4) одговорното лице или член на органот на управу-
вање на правното лице во моментот на добивање на
дозволата не е правосилно осудено за кривично дело во
јавните финансии, платниот промет и стопанството,
кривично дело против општата сигурност на луѓето и
имотот, кривични дела против работните односи, сери-
озни прекршоци врз основа на посебни закони кои се
применуваат при превоз, избегнување на царински
надзор и не плаќање на царина и други давачки кои се
плаќаат во царинската постапка во случаи кога превоз-
никот бара дозвола за меѓународен превоз на стока која
подлежи на царинска постапка, додека траат последи-
ците од пресудата или казната, односно прекршочната
санкција;
5) финансиски да е способен, односно своите се-
гашни и идни обврски, под нормални услови на работе-
ње, да може да ги исполнува во период од 12 месеци.
Финансиската способност се потврдува врз основа на
годишните пресметки на превозникот или во случај ко-
га барателот е во можност да презентира годишни
пресметки се приложува билансот на состојбата, при-
тоа задолжително се доставуваат податоци за:
- капитал со кој располага вклучувајќи го и салдото
во банките, како и одредби за гарантирано пречекору-
вање и заеми,
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- средствата и активата кои се на располагање како
гаранција,
- обртен капитал,
- релевантни трошоци, што подразбира трошоци
што се направени за купувување, односно за исплата
на сметки за набавка или закуп на железнички возила,
земјиште, згради, инсталации и трошоци за одржување
на железнички возила и
- платени даноци согласно со закон.
6) да има вработено стручни работници кои можат
да обезбедат висок степен на сигурен превоз, односно
раководни лица кои поседуваат знаење и/или искуство
неопходно да вршат сигурна и одговорна оперативна
контрола и надзор над активностите кои се предвиду-
ваат со дозволата и
7) да е осигуран во осигурително друштво и да при-
ложи писмен доказ дека е способен да ја надомести
евентуалната штета во согласност со националното и
меѓународното право, настаната по однос на одговор-
ност во вршење на дејноста, да може да гарантира по-
кривање на штета во случај на несреќа во однос на пат-
ниците, багажот, товарот, поштенските пратки, трети
лица и околината во согласност со закон и други про-
писи и со меѓународни договори кои ја обврзуваат Ре-
публика Македонија.
(2) Правното лице ќе се смета дека не е финансиски
способно доколку ги нема намирено обврските по ос-
нов на данок и по основ на придонеси на вработени во
значителен обем, при што Агенцијата особено може да
бара поднесување на ревизорски извештаи и соодветни
документи од банка депонент на правното лице, изве-
штај од овластен сметководител или ревизор кои ќе ја
потврдат фактичката финансиска способност на бара-
телот на дозвола.
(3) Формата и содржината на образецот на дозвола-
та, начинот на издавање на дозволата, формата и содр-
жината на образецот на барањето, формата, содржина-
та и начинот на водење на Регистарот од членот 15
став (3) на овој закон ги пропишува министерот кој ра-
ководи со органот на државната управа надлежен за вр-
шење на работите од областа на железничкиот сообра-
ќај и железничката инфраструктура.
Важност на дозвола
Член 17
(1) Дозволата е важечка додека превозникот ги ис-
полнува условите утврдени во членот 16 став (1) од
овoj закон.
(2) Агенцијата врши контрола на превозникот дали
ги исполнува условите од членот 16 став (1) на овој за-
кон и тоа најмалку на секои пет години од денот на из-
давањето на дозволата.
(3) По исклучок од ставот (2) на овој член Агенци-
јата може во секое време, доколку се посомнева дека
превозникот не ги исполнува условите од членот 16
став (1) на овој закон, да провери дали превозникот ги
исполнува условите за нејзиното поседување.
(4) Доколку Агенцијата утврди дека превозникот
не ги исполнува условите пропишани со членот 16 став
(1) на овој закон му ја одзема дозволата, освен за неис-
полнување на условот од членот 16 став (1) точка 5 на
овој закон.
(5) Во случај на сомнение дека превозникот, кој
има дозвола од надлежен орган или тело на друга др-
жава, не ги исполнува условите за вршење на дејноста
за која ја добил дозволата, Агенцијата веднаш ќе го из-
вести надлежниот орган или тело на другата држава кој
ја издал дозволата.
(6) Во случај кога Агенцијата ќе утврди дека не е
исполнет условот од членот 16 став (1) точка 5 на овој
закон, може на превозникот да му дозволи да продол-
жи да врши превоз, под услов да не е загрозена сигур-
Бр. 48 - Стр. 7
носта, додека превозникот не се реорганизира најмногу
за период од шест месеци од денот кога е утврдено де-
ка превозникот не го исполнува тој услов. Доколку
превозникот во рокот од шест месеци не го исполни
овој услов, Агенцијата му ја одзема дозволата
(7) Ако превозникот не почнал со вршење на дејноста
во рок од шест месеци по добивањето на дозволата, или
ако прекинал со вршење на дејноста за период подолг од
шест месеци, Агенцијата му ја одзема дозволата.
(8) На писмено барање на превозникот, Агенцијата
може да одобри прекин на вршење на дејноста за пери-
од не подолг од шест месеци, ако тоа е неопходно по-
ради околностите и спецификите на превозот кој го из-
вршува превозникот.
(9) Во случај на статусни измени на превозникот,
истиот во рок од седум дена поднесува барање до
Агенцијата за издавање на нова дозвола.
(10) Кога превозникот има намера значително да ги
промени или прошири своите дејности, поднесува ба-
рање до Агенцијата за издавање на нова дозвола.
(11) На превозник за кој е поведена стечајна по-
стапка или постапка за ликвидација, Агенцијата нема
да му дозволи да врши превоз согласно со издадената
дозвола, доколу утврди дека нема реални можности и
докази за финансиско консолидирање во разумен вре-
менски рок.
(12) Агенцијата донесува одлука по поднесеното
барање за издавање на дозвола на превозник што е
можно во пократок рок, но не повеќе од еден месец по
доставувањето на сите релевантни податоци. Одлуката
му се доставува на превозникот, а доколку барањето се
одбива, Агенцијата ги наведува причините за истото.
(13) Против одлуката донесена од Агенцијата може
да се поднесе тужба до Управниот суд на Република
Македонија во рок од 30 дена од денот на приемот на
одлуката.
Член 18
(1) На територијата на Република Македонија се
признаваат дозволите издадени на превозници од над-
лежни органи на други држави во согласност со зако-
нодавството на Европската унија.
(2) Превозниците се должни да ги почитуваат дого-
ворите кои се во сила во меѓународниот железнички
превоз кога вршат превоз во друга земја, како и да ги
почитуваат соодветните царински и даночни прописи
кои се во сила во земјите каде што вршат железнички
превоз.
2. Сертификат за сигурност за вршење на јавен
железнички превоз
Член 19
(1) Превозник за да има пристап до железничкa ин-
фраструктура, покрај дозволата за вршење на јавен же-
лезнички превоз, мора да има сертификат за сигурност
за вршење на јавен железнички превоз (во натамошни-
от текст: сертификат за сигурност), согласно со овој за-
кон. Сертификатот за сигурност може да важи за цела-
та железничка мрежа на Република Македонија или са-
мо за одреден нејзин дел.
(2) Со сертификатот за сигурност се обезбедува де-
ка превозникот има утврдено свој систем за сигурнос-
но управување и дека ги исполнува барањата утврдени
во техничките спецификации за интероперабилност и
во националните сигурносни правила за да ги контро-
лира ризиците и сигурно да работи на мрежата.
(3) Сертификатот за сигурност на писмено барање
на превозник пополнето согласно со упатство за попол-
нување на барањето го издава Управата за сигурност
во железничкиот систем (во натамошниот текст: Упра-
вата). За издадените сертификати Управата води Реги-
стар за издадени сертификати за сигурност (во натамо-
еиотн текст: Регистар на сертификати за сигурност).
Стр. 8 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) Сертификатот за сигурност се состои од:
- дел А - со кој се потврдува прифаќањето на систе-
мот за сигурносно управување на превозникот, пропи-
шан согласно со закон и
- дел Б - со кој се потврдува прифаќањето на нацио-
налните прописи за исполнување на специфичните ус-
лови потребни за сигурносно возење на соодветната
мрежа. Условите може да вклучат примена на технич-
ки спецификации за интероперабилност, национални
сигурносни правила, вклучувајќи ги и правилата за
функционирање на мрежата, прифаќање на сертифика-
ти за персоналот и потврда за пуштање во употреба на
железничко возило што го користи превозникот.
(5) Управата на превозникот ќе му издаде сертифи-
кат за сигурност за соодветна утврдена мрежа по до-
ставување на следнава документација за:
- примена на техничките спецификации за целосна
интероперабилност или за дел или делови за интеропа-
рабилност и каде што е релевантно, за националните
сигурносни правила и други правила што се примену-
ваат во работењето, за персоналот, за железничките во-
зила и дека работењето е во согласност со системот за
сигурносно управување,
- различните категории на персоналот кој е врабо-
тен на неопределено или определено време, како и еви-
денција на персоналот за тоа дека ги познава условите
од техничките спецификации за интероперабилност
или националните правила што се однесуваат на сигур-
носта, а за кои поседуваат уредни сертификати и
- различните видови железнички возила што ги ко-
ристи во превозот дека ги исполнуваат условите од
техничките спецификации за интероперабилност или
националните правила што се однесуваат на сигурност
во железничкиот сообраќај, а за кои поседува потврди.
(6) На превозник кој ги исполнува условите од ста-
вот (5) на овој член Управата му издава сертификат за
сигурност согласно со ставот (4) од овој член.
(7) Во сертификатот за сигурност издаден согласно
со ставот (4) од овој член мора да се наведат видот и
обемот на извршување на железничките операции. Де-
лот од сертификатот за сигурност издаден согласно со
ставот (4) алинеја 1 на овој член е за истоветни желез-
нички транспортни операции.
(8) На територијата на Република Македонија се
признава делот од сертификатот издаден на превозник
согласно со ставот (4) алинеја 1 од овој член од надле-
жен орган на друга држава во согласност со законодав-
ството на Европската унија.
(9) Управата на странски превозник кој планира да
работи дополнителни услуги за превоз на територијата
на Република Македонија му издадава сертификат за
сигурност согласно со ставот (4) алинеја 2 од овој член.
(10) Сертификатот за сигурност се издава за период
од пет години со можност за обновување со поднесува-
ње на барање од страна на превозник во рок од 30 дена
пред истекот на рокот за кој е издаден. Податоците во
сертификатот за сигурност треба да се ажурираат це-
лосно или делумно секогаш кога видот или обемот на
работењето се значително изменети.
(11) Превозник кој има сертификат за сигурност
веднаш ја известува Управата за сите значајни измени
во условите на соодветниот дел од сертификатот за си-
гурност. Превозникот ја известува Управата секогаш
кога се користат услуги на нови категории персонал
или нови видови на железнички возила.
(12) Управата може да побара да се ревидира соод-
ветниот дел од сертификатот за сигурност, доколку на-
станат суштински измени во прописите за сигурност во
железничкиот систем.
(13) Ако Управата констатира дека превозник кој
има сертификат за сигурност веќе не ги исполнува ус-
ловите од сертификатот за сигурност што го има изда-
дено, го одзема сертификатот за сигурност дел А и/или
9 април 2010
сертификатот за сигурност дел Б, образложувајќи ги
причините за својата одлука. Управата која го има од-
земено делот Б од сертификат за сигурност издаден во
согласност со ставот (9) на овој член, веднаш го изве-
стува органот за сигурност што го издал сертификатот
за сигурност за својата одлука.
(14) Управата го одзема сертификатот за сигурност
доколку е очигледно дека превозникот кој има серти-
фикат за сигурност не го употребил согласно со наме-
ната во годината по издавањето.
(15) Управата во рок од еден месец ја известува
Европската агенција за железница за издадени, обнове-
ни, изменети или одземени сертификати за сигурност
од ставот (4) алинеја 1 на овој член, при што го наведу-
ва името и адресата на превозникот, датумот на издава-
ње, опсегот на работа и важноста на сертификатот за
сигурност и, во случај на одземање, ги наведува при-
чините за одземањето.
(16) Формата и содржината на барањето и упатство-
то за пополнување на барањето за издавање на серти-
фикат за сигурност, формата и содржината на образе-
цот на сертификатот за сигурност, како и формата и со-
држината на Регистарот од ставот (3) на овој член ги
пропишува министерот кој раководи со органот на др-
жавната управа надлежен за вршење на работите од об-
ласта на железничкиот сообраќај и железничката ин-
фраструктура.
Член 20
Правните лица кои вршат превоз за сопствени по-
треби треба да имаат сертификат за сигурност издаден
под услови и на начин утврдени во членот 19 од овој
закон.
3. Дозвола за управување со железничка
инфраструктура
Член 21
(1) За управување со железничката инфраструктура,
управителот на инфраструктура, мора да има дозвола
за управување со железничка инфраструктура и одо-
брение за сигурност за управување со железничката
инфраструктура.
(2) Дозволата за управување со железничка инфра-
структура (во натамошниот текст: дозвола за управува-
ње) на писмено барање на јавно или приватно, домаш-
но или странско правно лице ја издава Агенцијата. За
издадените дозволи за управување Агенцијата води
Регистар за издадени дозволи за управување со желез-
ничка инфраструктура.
(3) За добивање на дозвола за управување, управи-
телот на инфраструктура мора да ги исполнува следни-
ве услови:
1) седиштето на правното лице мора да е на терито-
ријата на Република Македонија;
2) да е регистрирано за вршење на дејноста од чле-
нот 6 став (1) на овој закон;
3) да не е во тек стечајна постапка;
4) одговорното лице или член на органот на управу-
вање на правното лице во моментот на добивање на
дозволата не е правосилно осудено за кривично дело во
јавните финансии, платниот промет и стопанството,
кривично дело против општата сигурност на луѓето и
имотот, кривични дела против работните односи, из-
бегнување на царински надзор и не плаќање на царина
или да не му е изречена прекршочна санкција забрана
за вршење на дејност во траење од една или повеќе го-
дини;
5) финансиски да е способен, односно своите се-
гашни и идни обврски, под нормални услови на работе-
ње да може да ги исполнува во период од 12 месеци и
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
6) да е осигуран во осигурително друштво и да при-
ложи писмен доказ за способност за надоместување на
евентуална штета настаната по однос на одговорноста
во вршење на неговата дејност во согласност со закон и
други прописи, како и меѓународни договори кои ја об-
врзуваат Република Македонија.
(4) Агенцијата донесува одлука по поднесеното ба-
рање на правното лице од ставот (2) на овој член што е
можно во пократок рок, но не повеќе од еден месец по
доставувањето на сите релевантни податоци. Одлуката
му се доставува на правното лице од ставот (2) на овој
член, а доколку барањето се одбива, Агенцијата ги на-
ведува причините за истото.
(5) Против одлуката донесена од Агенцијата може
да се поднесе тужба до Управниот суд на Република
Македонија во рок од 30 дена од денот на приемот на
одлуката.
(6) Формата и содржината на образецот на барање-
то за добивање на дозвола за управување, формата и
содржината на образецот на дозволата за управување,
како и формата и содржината на Регистарот од ставот
(2) на овој член ги пропишува министерот кој раководи
со органот на државната управа надлежен за вршење
на работите од областа на железничкиот сообраќај и
железничката инфраструктура.
4. Одобрение за сигурност за управување
со железничка инфраструктура
Член 22
(1) Управител на инфраструктура за да може да
управува со железничка инфраструктура, покрај дозво-
лата од членот 21 на овој закон, мора да има и одобре-
ние за сигурност. Одобрението за сигурност на писме-
но барање пополнето согласно со упатство за пополну-
вање на барањето го издава Управата. Управата води
Регистар за издадени одобренија за сигурност за упра-
вување со железничката инфраструктура.
(2) Одобрението од ставот (1) на овој член се со-
стои од:
- прифаќање на системот за сигурносно управување
на управителот на инфраструктура согласно со закон и
- прифаќање на прописите на управителот на инфра-
структура за исполнување на сигурносните специфични
услови потребни за проектирање, одржување и работење
на железничкaта инфраструктура вклучувајќи ги и, таму
каде што е соодветно, одржувањето и регулирањето со
системот за сообраќајна контрола и сигнализација.
(3) Одобрението од ставот (1) на овој член се изда-
ва за период од пет години со можност за обновување
со поднесување на барање од страна на управителот на
инфраструктура во рок од 30 дена пред истекот на ро-
кот за кој е издадено. Податоците во истото се ажури-
раат, целосно или делумно, при суштински измени на
инфраструктурата, сигнализацијата или на енергетско-
то напојување или на принципите на работењето или
одржувањето. Управителот на инфраструктура кој го
има одобрението од ставот (1) на овој член веднаш ја
известува Управата за сите такви измени.
(4) Управата може да побара одобрението од ста-
вот (1) на овој член да се ревидира доколку се направе-
ни измени во прописите за сигурност во железничкиот
систем.
(5) Ако Управата констатира дека управителот на
инфраструктура не се придржува на одобрението од
ставот (1) на овој член го одзема одобрението, образло-
жувајќи ги причините за тоа.
(6) Управата во рок од еден месец ја известува
Европската агенција за железница за одобренијата за си-
гурност што се издадени, обновени, изменети или одзе-
мени, при што го наведува името и адресата на управи-
телот на инфраструктура, датумот на издавање, опсегот
на работа и важноста на одобрението за сигурност, а во
случај на одземање ги наведува причините за тоа.
Бр. 48 - Стр. 9
(7) Формата и содржината на барањето и упатство-
то за пополнување на барањето за издавање на одобре-
нието за сигурност за управување со железничка ин-
фраструктура, формата и содржината на образецот на
одобрението за сигурност за управување со железничка
инфраструктура, како и формата и содржината на Реги-
старот на одобрувања за сигурност од ставот (1) на
овој член ги пропишува министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на железничкиот сообраќај и же-
лезничката инфраструктура.
5. Потребни барања поврзани со издавање на серти-
фикат за сигурност за вршење на јавен железнички
превози одобренија за сигурност за управување со
железничка инфраструктура
Член 23
(1) По поднесените барања за издавање на сертифи-
кат за сигурност или одобрение за сигурност, Управата
одлучува без одлагање и во рок не подолг од четири
месеци по доставените потребни информации и допол-
нително побараните информации. Доколку од подноси-
телот на барањето се бара да достави дополнителни ин-
формации, тие информации е должен да ги достави
веднаш.
(2) За да се овозможи регистрирање на нови превоз-
ници, како и превозници од други земји да поднесат
барања за добивање на сертификат за сигурност, Упра-
вата дава детални упатства за тоа како да се добие сер-
тификат за сигурност во кои се наведени сите потребни
услови согласно со членот 19 став (5) од овој закон и
на подносителот на барањето му ги става на располага-
ње јавно сите релевантни документи потребни за изда-
вање на сертификатот за сигурност.
(3) Посебни упатства им се даваат на превозниците
кои поднесуваат барање за сертификат за сигурност за
услуги на одреден ограничен дел од железничката ин-
фраструктура, посебно наведувајќи ги правилата што
важат за тој конкретен дел.
(4) Упатствата за поднесување барање во кои се
опишани и објаснети условите за издавање на сертифи-
катите за сигурност и во кои се наведени документите
што треба да се достават се ставаат на располагање
бесплатно на подносителите на барање. Странски пре-
возник барањето за издавање на сертификат за сигур-
ност покрај на македонски јазик го поднесува и на анг-
лиски јазик до Управата.
VI. ЖЕЛЕЗНИЧКА ИНФРАСТРУКТУРА
Член 24
(1) Железничката инфраструктура ги опфаќа же-
лезничките пруги со горен и долен строј, железнички-
те станици, колосеци и ранжирни станици, објектите,
постројките и уредите на пругите, системи за еле-
ктрификација, сигнално-сигурносни системи, телеко-
муникациски и информативни системи во железнич-
киот сообраќај, зградите, депоата и другите градежни
објекти на железничките станици кои се во функција
на организирање, регулирање на железничкиот соо-
браќај и одржување на инфраструктурата, земјиштето
кое функционално припаѓа на и под пругата и обје-
ктите во железничкиот пружен појас, како и воздуш-
ниот простор над пругата во висина од 12 м, односно
14 м над горниот раб на шината кај далноводи со на-
пон преку 220 KV.
(2) Составните делови на железничката инфра-
структура од ставот (1) на овој член подетално ги
пропишува министерот кој раководи со органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на железничкиот сообраќај и железничката
инфраструктура.
Стр. 10 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
1. Должности и права на управителот на железнич-
ка инфраструктура
Член 25
(1) Управителот на инфраструктура е должен да
обезбеди постојан, непрекинат и квалитетен пристап на
железничката инфраструктура и другите средства за
работа во железничкиот сообраќај, како и организира-
ње и регулирање на сигурен железнички сообраќај.
(2) Управителот на инфраструктура, при вршење на
дејноста е должен да се грижи за заштита на животната
средина и природата во согласност со закон.
(3) Управителот на инфраструктура е одговорен за
штетата направена на корисниците на превозот, желез-
нички превозници и на другите правни и физички лица
заради неизвршување на обврските, според прописите
за надоместок на штета.
(4) Поради нерентабилност на дел од железничката
инфраструктура управителот на инфраструктурата, мо-
же да предложи прекин на пристапот до железничката
инфраструктура или на дел од железничката инфра-
структура до министерот кој раководи со органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на железничкиот сообраќај и железничката ин-
фраструктура.
(5) Согласност за прекинот на пристапот од ставот
(4) на овој член дава Владата на Република Македонија
на образложен предлог од министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на железничкиот сообраќај и же-
лезничката инфраструктура.
(6) Управителот на инфраструктура е должен да ги
извести превозниците за прекин на пристапот од ставот
(4) на овој член најдоцна шест месеци пред датумот
предвиден за прекин на превозот.
2. Планирање, изградба, реконструкција, ремонт,
одржување и заштита на железничка инфрастру-
ктура
Член 26
(1) Изградбата, реконструкцијата, ремонтот и одржу-
вањето на постојаната или нова железничка инфрастру-
ктура се утврдуваат со национална програма за железнич-
ка инфраструктура која се донесува за период од три го-
дини (во натамошниот текст: национална програма).
(2) Националната програма од ставот (1) на овој член
ја донесува Собранието на Република Македонија на
предлог на Владата на Република Македонија по донесу-
вање на фискалната стратегија на Република Македонија.
(3) Со националната програма се утврдуваат дина-
миката на реализација, како и висината и изворите на
финансиските средства за изградба, реконструкција,
ремонт и одржување на железничката инфраструктура.
(4) Врз основа на националната програма управите-
лот на инфраструктура изготвува годишна програма за
финансирање на железничката инфраструктура која
мора да биде временски усогласена со роковите за
изработка и донесување на Буџетот на Република Ма-
кедонија. На утврдувањето на висината на буџетското
финансирање на годишната програма, соодветно се
применуваат прописите кои се однесуваат на изготву-
вањето на годишниот буџет на Република Македонија.
(5) Годишната програма од ставот (4) на овој член
на предлог на управителот на инфраструктура ја доне-
сува Владата на Република Македонија.
(6) За реализација на годишната програма од ставот
(4) на овој член управителот на инфраструктура, преку
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на железничкиот сообраќај и же-
лезничката инфраструктура, доставува извештај до
Владата на Република Македонија во првиот квартал
од наредната година.
9 април 2010
Член 27
(1) Под изградба на железничката инфраструктура,
во смисла на овој закон, се смета изградба на нова же-
лезничка пруга на нова траса, како и изградба на еле-
ктрокомуникациски, сигнално-сигурносни, електров-
лечни, електроенергетски и други постројки и уреди,
згради и објекти на нова пруга и на постојните пруги.
(2) Одредбите од овој закон со кои се уредува из-
градбата на железничката инфраструктура се примену-
ваат и на реконструкцијата на железничката инфра-
структура.
(3) Железничката инфраструктура се проектира,
гради, реконструира, ремонтира, опремува и одржува
така што да одговара на својата намена, потребите за
сигурноста на сообраќајот и заштитата на животната
средина и природата, во согласност со овој закон и
другите прописи, како и утврдената превозна и пропус-
на моќ на железничката пруга, брзината на возовите,
осното оптоварување и масата на товарните возила по
должен метар.
(4) Железничките пруги што служат за меѓународен
железнички сообраќај мора да ги исполнуваат условите
утврдени со меѓународните договори кои ја обврзуваат
Република Македонија.
Член 28
(1) Железничката инфраструктура се проектира и
гради врз основа на условите утврдени со овој закон,
поблиските прописи донесени врз основа на овој закон,
како и нормативите и стандардите кои се однесуваат на
железничката инфраструктура.
(2) Нормативите и стандардите од ставот (1) на
овој член за секој составен дел на железничката ин-
фраструктура утврдена во членот 24 од овој закон ги
пропишува министерот кој раководи со органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на железничкиот сообраќај и железничката
инфраструктура.
3. Железничка пруга
Член 29
(1) Железничката пруга ја сочинуваат горниот и
долниот строј на пругата со објектите на пругата (мо-
стови, тунели, пропусти, потпорни ѕидови и друго),
опремата на пругата, пружниот појас на пругата и воз-
душниот простор над пругата.
(2) Железничките пруги, според намената и обемот
на сообраќајот, стопанското значење или значењето
што го имаат за внатрешниот и меѓународниот сообра-
ќај, се делат на главни железнички пруги и други же-
лезнички пруги.
(3) Владата на Република Македонија на предлог на
министерот кој раководи со органот на државната
управа надлежен за вршење на работите од областа на
железничкиот сообраќај и железничката инфраструкту-
ра ја утврдува мрежата на главни железнички пруги и
другите железнички пруги, нивната класификација, ка-
ко и ознаките.
(4) Управителот на инфраструктура, превозникот и
правните лица кои вршат превоз за сопствени потреби
се должни за железничките пруги и постројките, обје-
ктите и уредите на пругата да водат евиденција и други
технички податоци што се од значење за сигурноста на
железничкиот сообраќај.
(5) Начинот на водење на евиденцијата од ставот
(4) на овој член го пропишува министерот кој раководи
со органот на државната управа надлежен за вршење
на работите од областа на железничкиот сообраќај и
железничката инфраструктура.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 30
(1) Железничка пруга се проектира, гради, рекон-
струира, се врши ремонт и се одржува, согласно со оп-
шти и посебни технички барања за изградба, рекон-
струкција, ремонт и одржување на железничка пруга.
(2) Општите технички барање за сигурно одвивање
на железничкиот сообраќај кои треба да ги исполнува-
ат железничките пруги ги пропишува министерот кој
раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
(3) Посебните технички барања од ставот (1) на
овој член кои треба да ги исполнуваат пругите ги про-
пишува управителот на инфраструктура.
Член 31
(1) При изградба или реконструкција на железничка
пруга, инвеститорот е должен на свој трошок да ги из-
мести инсталациите (цевководи, водоводи, електрични
телефонски и телеграфски воздушни линии, подземни
кабли и други слични инсталации и уреди), односно да
ги прилагоди кон настанатите промени.
(2) Инвеститорот е должен во рок од 60 дена пред
денот на започнување на работите да ги извести имате-
лите на инсталации.
(3) Инвеститорот е должен да му овозможи на има-
телот на инсталации увид во документацијата потребна
за изместување на инсталациите.
Член 32
(1) По целосна или делумна изградба или рекон-
струкција на железничките пруги и постројките, обје-
ктите и уредите на пругата во целост и во фаза во која
можат да се вклучат во сообраќај се врши технички
преглед со кој се утврдува дали ги исполнуваат пропи-
шаните услови, техничките нормативи и другите усло-
ви што мора да ги исполнуваат во поглед на техничко-
технолошкото единство во железничкиот сообраќај.
(2) Техничкиот преглед од ставот (1) на овој член се
врши на начин пропишан со Законот за градење.
(3) Железничките пруги и постројки, објектите и
уредите на пругите можат да се предадат во употреба
врз основа на одобрение за употреба издадено од ми-
нистерот кој раководи со органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на желез-
ничкиот сообраќај и железничката инфраструктура.
Член 33
(1) Изведување на работите на ремонт на железнич-
ка пруга се врши врз основа на техничка документаци-
ја при што треба да се обезбеди ремонт на железничка
пруга најмалку на ниво на стандарди и нормативи со
кои истата е проектирана и што подразбира комплетна
замена на горниот строј на пругата (шини, колосечен
прибор, прагови, свртници, решетање и дополна на за-
сторот), санација на долниот строј и елементи на дол-
ниот строј на постојните железнички пруги согласно со
овој и друг закон.
(2) Согласност на техничката документација за из-
ведување на ремонт на железничката пруга дава правно
лице со лиценца за ревизија на проектна документација
согласно со Законот за градење.
(3) Начинот и динамиката на ремонтот на желез-
ничка пруга ги определува управителот на инфрастру-
ктура.
(4) Техничкиот преглед на изведените работи при
ремонт на железничка пруга го врши органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на железничкиот сообраќај и железничката инфра-
структура.
(5) Изведените работи на ремонтот на железничка
пруга можат да се предадат во употреба само врз осно-
ва на одобрение издадено од министерот кој раководи
Бр. 48 - Стр. 11
со органот на државната управа надлежен за вршење
на работите од областа на железничкиот сообраќај и
железничката инфраструктура.
Член 34
Меѓусебното вкрстување на железничките пруги и
вкрстосувањето на железничката пруга со друг вид на
пруга (пруга на индустриска железница, индустриски
колосек, трамвајска пруга и слично), по правило треба
да биде на различни нивоа, освен ако со одвојувањето
на нивото се покаже како неекономично и ако со тоа не
се нарушува сигурноста на железничкиот сообраќај.
Член 35
Ако до вкрстување на железничка пруга и јавен пат,
односно некатегоризиран пат, дојде поради изградба на
нова железничка пруга или по барање на општината,
односно градот Скопје или друго правно лице, трошо-
ците за изградба за надвозници, подвозници, односно
патен премин, трошоците за поставување на уредите и
направите и другите трошоци за обезбедување на сигу-
рен и непречен сообраќај на патниот премин ги сноси
инвеститорот на новиот објект.
Член 36
(1) Ако дел од железничката пруга треба да се изме-
сти заради градење на друг објект (јавен пат, аеродром,
хидроакумулација, енергетски објекти, рудник и слич-
но), делот на железничката пруга кој се изместува мора
да биде изграден со елементи кои одговараат на таа ка-
тегорија на железничка пруга без оглед на стварната
состојба во која се наоѓала во моментот на изместува-
ње.
(2) Трошоците за изместувањето на делот од же-
лезничката пруга од ставот (1) на овој член ги сноси
инвеститорот на објектот заради чија изградба се врши
изместување на железничката пруга.
Член 37
(1) Друга железничка пруга се приклучува на же-
лезничка пруга само во станица, а по исклучок и на
отворена пруга под услов да се спроведат мерките за
сигурност на сообраќајот утврдени со овој и друг за-
кон.
(2) Ако железничката пруга се приклучува на отво-
рена главна пруга, одвојната свртница мора да биде из-
ведена со заштитен колосек и обезбедена со сигнали и
со претсигнали. Сигналите мора да бидат зависни од
положбата на свртницата која се контролира од сосед-
ното поседнато службено место на железничката пруга
или од централно место за регулирање на сообраќајот.
(3) Одвојната свртница од ставот (2) на овој член
мора да биде поседната од страна на железнички ра-
ботник, ако нејзината положба не се контролира од со-
седното поседнато службено место на железничката
пруга или од централно место за регулирање на соо-
браќајот.
Член 38
Заеднички мост за железничка пруга и јавен пат мо-
же да се гради на исти столбови или со заедничка кон-
струкција под услов железничката пруга и коловозот
на патот да се одвоени со сигурносна ограда.
Член 39
(1) Пат не може да се гради во железнички пружен
појас (во натамошниот текст: пружен појас).
(2) Во пружниот појас може да се градат само же-
лезнички објекти и постројки.
(3) Растојанието меѓу железничката пруга и патот
не смее да биде помало од осум метри од оската на
најблискиот колосек до најблиската точка на горниот
строј на патот.
Стр. 12 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) По исклучок од ставот (3) на овој член, на рид-
ски и тешки терени, во клисури и на други слични кон-
фигурации на терен и во населени места, растојанието
меѓу железничката пруга и патот кој нема својство на
автопат може да биде помало од 8 метри, под услов да
не се допираат слободните профили и меѓу нив да мо-
жат да се постават сигнално-сигурносни уреди, еле-
ктрокомуникациски уреди, стабилни постројки на еле-
ктровлеча и други уреди неопходни за сигурно одвива-
ње на сообраќајот и нивелетата на железничката пруга
да биде 1 метар над нивелетата на патот.
(5) Ако постојниот пат не ги исполнува условите од
ставот (4) на овој член на патот мора да се постават си-
гурносни огради во согласност со закон.
(6) Сигурносната ограда од ставот (5) на овој член
ја поставува и одржува правно лице овластено за одр-
жување и заштита на патиштата.
Член 40
(1) Во пружниот појас не можат да се садат дрвја,
да се градат згради и други објекти освен објекти што
му служат на управителот на инфраструктура.
(2) По исклучок од ставот (1) на овој член со сог-
ласност на управителот на инфраструктура можат да се
градат објекти и постројки на други правни лица што
служат за товарање и истоварање на стока за превоз во
железничкиот сообраќај, на начин определен од упра-
вителот на инфраструктура.
Член 41
Во пружниот појас можат да се поставуваат цевко-
води, електрични и други воздушни водови и подземни
кабли и други слични инсталации, само со согласност
на управителот на инфраструктура, како и да се вкр-
стуваат со железничка пруга или да се изведуваат пара-
лелно со пругата, ако со нивното поставување и рабо-
тење не се загрозува сигурноста и безбедноста при из-
вршување на железничкиот сообраќај.
Член 42
(1) Правните лица кои градат или реконструираат
железнички пруги и постројки, во проектите за градба
или реконструкција на железничките пруги и постројки
се должни да предвидат решенија за сигурно одвивање
на железничкиот сообраќај.
(2) Правните лица кои вршат одржување, односно
ремонт на железничките пруги се должни тоа да го вр-
шат на начин што овозможува сигурен железнички со-
обраќај.
(3) Правните лица се должни по завршувањето на
работите од ставовите (1) и (2) на овој член да ги от-
странат од пругата и пружниот појас остатоците од ма-
теријалот, средствата за работа, знаците за предупреду-
вање и другите предмети заради одвивање на сигурен
железнички сообраќај.
(4) При одржување и реконструкција на железнич-
ките пруги, посебно внимание мора да му се посвети
на отстранувањето на недостатоците на железничката
пруга поради кои на определени места доаѓа или може
да дојде до сериозна несреќа, несреќа или инцидент.
(5) Начинот и техничките елементи за извршување
на сигурен железнички сообраќај, при реконструкција,
ремонт и одржување на железничките пруги ги пропи-
шува управителот на инфраструктура.
4. Атестирање на постројки, уреди и опрема
Член 43
(1) Постројките, уредите и опремата што се вграду-
ваат во новоизградените или реконструираните желез-
нички пруги и што претставуваат нивен составен дел
подлежат на задолжително атестирање во поглед на
пропишаните карактеристики во согласност со пропи-
сите за атестирање на тие постројки, уреди или опрема.
9 април 2010
(2) Постројките, уредите и опремата што претставу-
ваат составен дел на железничките пруги можат да се
вградат во железничките пруги и да се вклучат во соо-
браќај само ако поседуваат документ за сообразност.
5. Системи за врски
Член 44
(1) Системите за врски на железничката инфрастру-
ктура мора да се градат и одржуваат така што да прет-
ставуваат единствена техничко-технолошка целина во
поглед на функционирањето и користењето и да ги за-
доволуваат потребите за сигурно одвивање на желез-
ничкиот сообраќај.
(2) При изградба на нови железнички пруги и/или
при реконструкција на постојните железнички пруги
електронската комуникациска мрежа, односно еле-
ктронската комуникациска инфраструктура со при-
дружните средства се изведува согласно со закон.
(3) Комуникацијата меѓу работниците кои непо-
средно го регулираат железничкиот сообраќај, а која се
остварува преку електронската комуникациска мрежа,
односно електронската комуникациска инфраструктура
со придружните средства мора да се снима.
(4) Поблиските технички услови за одржување и
користење на системите за врски зависно од значење-
то и категоријата на железничките пруги го пропишу-
ва управителот на инфраструктура.
(5) Начинот на користење на електрокомуникаци-
ските врски од ставот (2) на овој член поблиску ги
пропишува управителот на инфраструктура.
6. Систем за сигнализација и сигнални ознаки
Член 45
(1) Во вршењето на железничкиот сообраќај се при-
менуваат сообраќајни железнички сигнали и сигнални
ознаки, кои мораат да бидат такви што со нивна помош
железничките работници можат брзо и сигурно меѓу-
себно да се известуваат и разбираат за сообраќајот на
возовите, при маневрирањето, за дозвола или забрана
на возењето преку определени места, за состојбата на
железничката пруга, за ограничување на брзината на
возовите и слично.
(2) Со сигнални знаци се даваат сообраќајни желез-
нички сигнали.
(3) Со сигнални ознаки се означуваат места на пру-
гата, особено важни за сигурно извршување на желез-
ничкиот сообраќај.
Член 46
(1) Системот на сигнализација и сигналните ознаки
мора да одговара на организацијата и процесот на ра-
ботата во вршење на железничкиот сообраќај и да ги
исполнува барањата за сигурност на сообраќајот.
(2) Значењето на сигналните знаци и сигналните оз-
наки мора да биде единствено на целата територија на
Република Македонија.
(3) Сигналните знаци и сигналните ознаки на же-
лезничката пруга и возот, видот, значењето, формата,
бојата и најмалата далечина на видливоста на сигнал-
ните знаци и ознаки, како и местата на нивното вграду-
вање, односно поставување и начинот на нивната упо-
треба ги пропишува министерот кој раководи со орга-
нот на државната управа надлежен за вршење на рабо-
тите од областа на железничкиот сообраќај и желез-
ничката инфраструктура.
Член 47
Со сигнални знаци и сигнални ознаки мора да се оз-
начат и опасностите од привремен карактер, особено
оние што настануваат при ненадејно оштетување на
железничката инфраструктура и привремени ограничу-
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
вања и забрани во железничкиот сообраќај. Тие соо-
браќајни сигнали и сигнални ознаки мора да се отстра-
нат штом ќе престанат причините поради кои биле по-
ставени.
Член 48
(1) Железничките пруги мора да се опремат со про-
пишани сигнални знаци и сигнални ознаки.
(2) Сигналните знаци и сигналните ознаки мора да
бидат осветлени со сопствен извор на светлина или да
бидат превлечени со рефлектирачка материја за да мо-
жат железничките работници и другите лица на кои се
однесуваат навремено и лесно да ги уочат дење, ноќе и
при намалена видливост.
(3) Железничките работници, превозникот и други-
те лица со пропишаните сигнални знаци и сигнални оз-
наки се предупредуваат за опасност која им се закану-
ва, им се става на знаење ограничувањето, забраните и
предупредувањата кон кои мора да се придржуваат и
им се даваат неопходни известувања за сигурно одви-
вање на железничкиот сообраќај и за нивна лична си-
гурност.
(4) Железничкиот сообраќај мора да се извршува во
согласност со пропишаните сигнални знаци и сигнални
ознаки.
(5) Оштетените и дотраените сигнални знаци и сиг-
нални ознаки мора да бидат веднаш отстранети и заме-
нети, а во случај на изменети услови во сообраќајот на
пругата и дополнети од страна на управителот на ин-
фраструктура.
Член 49
(1) Челната страна на возот ноќе мора да биде озна-
чена со соодветни сигнали, а крајната страна на возот
мора да биде означена со соодветни сигнали и дење и
ноќе. Ноќе, а во случај на намалена видливост и дење,
соодветните сигнали на возот мора да даваат светлост
во соодветна боја и јачина.
(2) На железничките пруги можат да сообраќаат во-
зови опремени со сигнали поставени на крајот на возот
кои се превлечени со рефлектирачка материја така што
да рефлектираат светлост со соодветна боја и јачина.
7. Електрифицирани пруги
Член 50
(1) Електрификацијата на железничките пруги се вр-
ши со примена на монофазниот систем од 25 KV, 50 Hz.
(2) Контактниот проводник на монофазниот систем
(25 KV, 50 Hz) на патниот премин во ниво мора да би-
де поставен на височина од најмалку 5,5 метри сметај-
ќи од горниот раб на шината, со тоа што од двете стра-
ни на патниот премин да се постават заштитни порти
на растојание од најмалку 8 метри од најблиската ши-
на, мерено по оската на патот и на висина од 4,5 метри
над коловозот на патот.
(3) На пропишаната оддалеченост од заштитните
порти од едната и од другата страна на патниот премин
мораат да се постават соодветни знаци за забрана на
сообраќајот на патните возила чијашто вкупна висина,
заедно со товарот на нив, ја надминува со закон пропи-
шаната најголема дозволена висина со назнака на виси-
ната на заштитната порта заради сигурно одвивање на
патниот сообраќај преку патниот премин.
(4) Заштитните порти од ставот (2) на овој член ги
поставува и одржува управителот на инфраструктура.
(5) Сообраќајните знаци за забрана на сообраќајот
на патните возила од ставот (3) на овој член ги поста-
вува и одржува правно лице овластено за одржување и
заштита на патиштата.
Бр. 48 - Стр. 13
Член 51
(1) На пругите на кои контактната мрежа е под на-
пон каде што постои опасност по животот на луѓето,
мораат да се спроведат соодветни заштитни мерки.
(2) На сите постројки и уреди што се наоѓаат во не-
посредна близина на контактната мрежа мора да се
спроведат соодветни мерки за заштита од електрични
влијанија.
(3) Поблиските технички критериуми за спроведу-
вање соодветни заштитни мерки од ставовите (1) и (2)
на овој член ги пропишува министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на железничкиот сообраќај и же-
лезничката инфраструктура.
(4) Соодветните заштитни мерки од ставовите (1) и
(2) на овој член ги спроведува управителот на инфра-
структура.
8. Одржување
Член 52
(1) Железничката инфраструктура мора да се одр-
жува (тековно и инвестиционо) во состојба што обезбе-
дува сигурен железнички сообраќај.
(2) Работите на одржување од ставот (1) на овој
член ги врши управителот на инфраструктура.
(3) Начинот на одржување на железничката инфра-
структура за секој составен дел на железничката ин-
фраструктура го пропишува министерот кој раководи
со органот на државната управа надлежен за вршење
на работите од областа на железничкиот сообраќај и
железничката инфраструктура.
Член 53
(1) На местата на вкрстување на железничка пруга
со државен, односно општински пат, во ниво на одржу-
вањето на колосекот, другите постројки и уреди што и
служат на железничката пруга, коловозот на патот на
растојание од 3 метри од осовината на колосекот од
двете страна на патниот премин, сообраќајната сигна-
лизација на железничката пруга и патот, поставување-
то и одржувањето на опремата и уредите што им слу-
жат на патот и на железничката пруга, како и обезбеду-
вање на прегледноста на патниот премин го врши упра-
вителот на инфраструктура.
(2) Одржувањето на другите делови и обезбедување
на прегледност од патот на растојание поголемо од 3
метри од осовината на колосекот од двете страни на
патниот премин и сигнализацијата на патот ги поставу-
ва и одржува правното лице кое управува со патот на
начин кој овозможува сигурен и непречен железнички
сообраќај.
(3) Трошоците за одржување на пругата и патот,
постројките и уредите што им служат на пругата и па-
тот подеднакво ги сносат управителот на инфрастру-
ктура и правното лице на кое му е доверено извршува-
њето на работите на одржување на патиштата, а за оп-
штинските патишта и улици општината, односно гра-
дот Скопје.
Член 54
(1) Ако правно лице користи исклучително или пре-
тежно некатегоризиран пат, трошоците за одржување
на коловозот и обезбедување на сигурен и непречен со-
обраќај на патниот премин се на товар на правното ли-
це.
(2) Ако индустриски колосек или индустриска пру-
га се вкрстува со улица во населено место, трошоците
за одржување на коловозот и обезбедување на сигурен
и непречен сообраќај се на товар на сопственикот на
индустрискиот колосек или индустриската пруга.
Стр. 14 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 55
(1) Ако патниот премин се заменува со надвозник,
односно подвозник или се укинува заради пренасочу-
вање на патниот сообраќај, трошоците за извршената
измена на железничката пруга и патот, ако поинаку не
е договорено, се на товар на:
- управителот на инфраструктура ако таа промена е
условена претежно за потребите на железничкиот соо-
браќај,
- правното лице кое управува со патот ако таа про-
мена е претежно условена за потребите на патниот соо-
браќај и
- правното лице кое исклучително го користи патот.
(2) Во случаи на сите други промени, во врска со
вкрстувањето, вклучувајќи го прилагодувањето и подо-
брувањето на сигурноста, трошоците за измена на же-
лезничката пруга и патот се на товар на управителот на
инфраструктура, односно правното лице кое управува
со патот подеднакво, на потребите на железничкиот и
патниот сообраќај кои ги условиле тие промени, докол-
ку поинаку не е договорено.
9. Заштита на железничката инфраструктура
Член 56
(1) Работите на заштитата на железничките пруги,
објектите, уредите, постројките, опремата и други ра-
боти за заштита, ги врши управителот на инфрастру-
ктура.
(2) Под работи на заштита од ставот (1) на овој
член се смета преземање мерки потребни за спречува-
ње на недозволени дејствија и отстранување на после-
диците од недозволено извршените дејствија на желез-
ничката пруга, во трупот на железничката пруга, пруж-
ниот и заштитниот појас, на објектите, постројките,
опремата на пружниот и заштитниот појас и друго, ка-
ко и поведување постапка за враќање на узурпираното
земјиште од пружниот појас пред надлежен суд.
(3) За недозволените дејствија што се изведуваат во
трупот на железничката пруга, пружниот и заштитниот
појас се известува Управата и органот на државната
управа надлежен за вршење на работите за внатрешни
работи.
(4) Извршителот на недозволените дејствија по на-
редба на Управата е должен веднаш да ги отстрани
последиците од недозволено извршените дејствија.
(5) Доколку последиците од недозволените дејстви-
ја не бидат отстранети од извршителот, на сметка на
извршителот ќе ги отстрани управителот на инфра-
структура.
(6) Начинот на вршење на работите на заштитата на
железничката инфраструктура го пропишува министе-
рот кој раководи со органот на државната управа над-
лежен за вршење на работите од областа на железнич-
киот сообраќај и железничката инфраструктура.
Член 57
(1) Телефонски, телеграфски и други кабловски во-
дови, ниско напонски електрични водови, односно во-
дови за напојување, канализација, водоводи, топлово-
ди, цевководи и други слични уреди можат да се поста-
вуваат во пружен и заштитен појас по поднесено бара-
ње од страна на правно или физичко лице и само под
услови и на начин утврдени со согласност што ја изда-
ва управителот на инфраструктура.
(2) Трошоците од ставот (1) на овој член се на товар
на подносителот на барањето.
(3) Управителот на инфраструктура може да побара
од сопственикот на инсталациите и уредите од ставот
(1) на овој член да ги преуреди или премести кога тоа е
потребно заради обновување или реконструкција, ре-
монт на железничката инфраструктура или заради
спроведување на мерки за заштита на железничката ин-
фраструктура и железничкиот сообраќај.
9 април 2010
(4) Трошоците за преуредување или преместување
на инсталациите ги сноси управителот на инфрастру-
ктура.
(5) Управителот на инфраструктура може да го од-
бие барањето за издавање согласноста од ставот (1) на
овој член, ако со нивното поставување би се оштетила
железничката инфраструктура или би била загрозена
сигурноста на железничкиот сообраќај, ако поставува-
њето битно влијае на одржувањето на железничката
инфраструктура или би била оневозможена нејзина ре-
конструкција.
Член 58
Работите на заштита на железничките пруги и обје-
ктите на нив, како и за редовноста и сигурноста на же-
лезничкиот сообраќај или други активности на желез-
ничката пруга, пружниот и заштитниот појас можат да
се вршат со согласност на управителот на инфрастру-
ктура.
Член 59
(1) Во заштитниот појас на железничката пруга мо-
жат да се градат згради и други објекти и да се поста-
вуваат постројки и уреди врз основа на одобрение под
следниве услови:
1) во населени места, планински или мочуришни
терени, или други места каде што теренските услови го
бараат тоа, може да се одобри отворање на рудници,
каменоломи, изградба на објекти за производство на
вар, тули, подигање индустриски згради, постројки и
други слични објекти во заштитниот појас покрај же-
лезничката пруга, ако земјиштето на кое се наоѓаат
овие постројки се наоѓа на подрачјето кое органот на
општината го определил за изградба на објекти и по-
стројки, но не поблиску од 50 метри сметајќи од оската
на крајните колосеци;
2) во населени места и на земјиштето од точката 1
на овој став може да се одобри изградба на станбени,
деловни, помошни и слични згради, копање бунари, ре-
зервоари, септички јами и слично, подигање електрич-
ни далноводи во заштитниот појас покрај железничка-
та пруга, но не поблиску од 25 метра сметајќи од оска-
та на крајните колосеци и
3) во заштитен појас можат да се поставуваат нат-
писи и рекламни паноа на оддалеченост од најмалку 7
метри сметајќи од крајната точка на пружниот појас.
(2) Одобрението од ставот (1) на овој член го изда-
ва управителот на инфраструктура.
(3) Трошоците за издавање на одобрението од ста-
вот (1) на овој член ги сноси подносителот на барањето
и не треба да бидат повисоки од реално направените
трошоци за издавање на одобрението.
(4) Во населени места од градски карактер може да
се предвидат градби со урбанистички планови, држав-
на урбанистичка планска документација или локална
урбанистичка планска документација чие градење мо-
же да биде на растојание кое не смее да биде помало од
10 метри сметајќи од крајната точка на пружниот појас.
Член 60
(1) Управителот на инфраструктура е должен на ме-
стата на одронување, местата на порои, местата изло-
жени на речна ерозија и местата изложени на завејува-
ње од силни ветрови, на кои може да дојде до попречу-
вање или до загрозување на железничкиот сообраќај,
самостојно или заедно со друго правно лице, навреме
да ги преземе потребните мерки на техничка и физич-
ка заштита на железничките пруги и на објектите на
пругата од елементарни непогоди заради обезбедување
безбедно одвивање на железничкиот сообраќај.
(2) Управителот на инфраструктура во случаите од
ставот (1) на овој член може без одобрение да поставу-
ва и одржува привремени заштитни направи и привре-
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
мено да сместува материјал и други средства во пруж-
ниот и заштитниот појас, ако тоа е потребно заради
преземање мерки за обезбедување на сигурно одвива-
ње на железничкиот сообраќај, односно за воспоставу-
вање на железничкиот сообраќај.
(3) Кога ќе престанат причините од ставот (1) на
овој член, управителот на инфраструктура е должен од
пружниот и заштитниот пружен појас да ги отстрани
привремените заштитни направи, материјалот и други-
те средства што ги оставил при преземањето на мерки-
те за обезбедување сигурен сообраќај, односно да ја
воспостави поранешната состојба за извршување на
железничкиот сообраќај и да плати надоместок за ко-
ристење на земјиштето.
Член 61
(1) На местата каде што железничката пруга поми-
нува низ шуми или покрај шуми, односно земјиште за-
садено со земјоделски култури кои се лесно запаливи,
управителот, односно сопственикот на шумата или
земјиштето е должен да преземе пропишани мерки за
заштита од пожар на железничкиот пружен појас, како
и мерки за заштита од пожар на железничките возила.
(2) Управителот, односно сопственикот на шуми и
земјиште од ставот (1) на овој член, е должен во поја-
сот во ширина од 10 метри во шуми да ги отстранува
сувите дрвја, грмушки и лисја, а на друго земјиште во
појас во ширина од 5 метри навремено да ги отстрану-
ва сувите и запаливи растенија и да презема други мер-
ки за заштита од пожар.
Член 62
При чистење на снег од надвозници над електрифи-
цирани железнички пруги мора да се обезбеди меха-
ничка заштита од обрушување на снегот на контактна-
та мрежа.
Член 63
(1) Управителот на инфраструктура води евиденци-
ја за состојбите на железничките пруги, геометриските
карактеристики на пругата и пружниот појас, земјиш-
ниот катастар, карактеристиките на теренот од интерес
за заштита на пругата, инсталациите во и на трупот на
пругата и пружниот појас, опремата на пругата и пруж-
ниот појас, опремата на пругата со сообраќајната сиг-
нализација, телекомуникациските уреди, контактната
мрежа, заштитните огради, патните премини и други
податоци, како и за промена на овие податоци.
(2) Начинот на водење на евиденција и користењето
на податоците од ставот (1) на овој член, во зависност
од видот на евиденцијата ги пропишува министерот кој
раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
10. Индустриска железница и индустриски колосек
Член 64
(1) Одредбите од овој закон за изградба, рекон-
струкција, ремонт, одржување и заштита на железнич-
ката инфраструктура се однесуваат и за индустриска
железница и индустриски колосек.
(2) Индустриска железница или индустриски коло-
сек може да биде приклучена на железничката инфра-
структура.
(3) Правно или физичко лице може да има инду-
стриски колосек приклучен на железничката инфра-
структура, како и индустриски колосеци, постројки,
уреди и објекти на тие колосеци, железнички возни
средства и други средства изградени по посебни нор-
мативи и стандарди пропишани со овој закон.
Бр. 48 - Стр. 15
(4) Приклучувањето на индустриската железница
од ставот (2) на овој член и индустриските колосеци од
ставот (3) на овој член се уредува со договор меѓу
управителот на инфраструктура и правното или физич-
кото лице чијашто индустриска железница, односно
индустриски колосек се приклучува.
(5) Правно или физичко лице сопственик на инду-
стрискиот колосек е должно да донесе акт за условите
на изградба, реконструкција, ремонт, одржување и за-
штита на индустрискиот колосек, железничките возни
средства и други средства согласно со посебните тех-
нички нормативи и стандарди, како и за организирање
и регулирање на железничкиот сообраќај на индустри-
скиот колосек, по претходно одобрение од органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на железничкиот сообраќај и железничката ин-
фраструктура.
VII. ПРИСТАП ДО ЖЕЛЕЗНИЧКАТА
ИНФРАСТРУКТУРА
Член 65
(1) Превозник кој има дозвола и сертификат за си-
гурност може да врши услуги во јавниот превоз на же-
лезничката инфраструктура под услов да му е обезбе-
ден пристап до неа.
(2) Пристап до железничката инфраструктура на
превозниците кои ги исполнуваат условите пропишани
со овој закон, одобрува управителот на инфраструкту-
ра на транспарентен и недискриминаторски начин.
(3) За пристап на железничката инфраструктура
превозниците склучуваат договор со управителот на
инфраструктура.
(4) Договорот за пристап на железничката инфра-
структура се склучува 60 дена пред почетокот на важе-
ње на новиот возен ред, освен ако има слободни капа-
цитети може и во текот на важечкиот возен ред и мора
да биде недискриминаторски и во согласност со одред-
бите од овој и друг закон.
(5) Со договорот за пристап на железничката ин-
фраструктура од ставот (3) на овој член се уредуваат
меѓусебните права и обврски меѓу превозниците и
управителот на инфраструктура во однос на доделени-
те инфраструктурни капацитети, висината на надоме-
стокот за пристап и користење на железничката инфра-
структура, времето на траењето на договорот и можно-
стите за негово продолжување, како и други прашања
во врска со сигурноста на превозот и заштитата на око-
лината.
(6) Пристапот на превозниците до инфраструктура-
та им се обезбедува со цел да им се овозможи вршење
на превозот од членовите 11 и 14 на овој закон.
(7) Управителот на инфраструктура на барателот
му обезбедува пристап до инфраструктура во други
земји заради вршење на:
- меѓународни услуги за комбиниран превоз на стока,
- меѓународен превоз на стока и
- меѓународен превоз на патници.
(8) На барател за вршење на меѓународен превоз на
патници управителот на инфраструктура му обезбедува
можности за пристап до железничката инфраструктура
со цел за качување и/или симнување на патници на
секоја станица отворена за патнички превоз на терито-
ријата на Република Македонија, како и за транзит.
(9) На барател за вршење на меѓународен комбини-
ран превоз на стока управителот на инфраструктура му
овозможува можности за пристап со цел за користење
на терминали, пристаништа и други објекти поврзани
со железнички активности, како и за транзит.
(10) Пристапот до и давањето на услуги во терми-
налите, пристаништата и други објекти поврзани со
железничките активности кои опслужуваат или можат
да опслужат повеќе од еден краен корисник, на превоз-
Стр. 16 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ниците им се обезбедуваат на недискриминаторски и
транспарентен начин, а барањата на превозниците мо-
же да бидат ограничени само во случај ако постојат
други алтернативни терминали, пристаништа и други
објекти по железница, под пазарни услови.
(11) На превозник може да му се ограничи правото
на пристап до железничката инфраструктура за врше-
ње на превозот од ставот (8) на овој член меѓу местото
на поаѓање и местото каде што завршува меѓународна-
та релација, а кои се опфатени со еден или повеќе дого-
вори за јавни услуги согласно со овој закон. Ограничу-
вањето не се однесува на правото да се качуваат патни-
ци на која било железничка станица по должината на
делницата на меѓународната услуга и да им дозволат да
се симнат на друга станица, вклучувајќи ги и станици-
те на територијата на Република Македонија, освен ко-
га користењето на ова право ја загрозува економската
рамнотежа на договорот за јавна услуга. За загрозено-
ста на економската рамнотежа на договорот за јавна
услуга одлучува Агенцијата врз основа на непристрас-
на економска анализа и утврдени критериуми од Аген-
цијата, на барање на:
- надлежните органи кои го склучиле договорот за
јавна услуга,
- управителот на инфраструктура,
- превозникот што го извршува договорот за јавна
услуга или
- превозникот кој бара пристап за користење на же-
лезничка инфраструктура.
(12) Надлежните органи и превозниците што ги
обезбедуваат јавните услуги до Агенцијата доставуваат
информации што се потребни за донесување на одлука-
та за економската рамнотежа на договорот за јавна ус-
луга склучен согласно со овој закон. Агенцијата ги
разгледува доставените информации и консултирајќи
ги сите релевантни страни ги информира за својата од-
лука во определен временски рок, но не подолго од
еден месец од добивањето на релевантните информа-
ции. Во образложението за донесената одлука го наве-
дува временскиот период и условите под кои надлеж-
ните органи, управителот на инфраструктура, превоз-
никот кој врши превоз со договор за јавна услуга и ба-
рателот кој бара пристап, можат да побараат преиспи-
тување на донесената одлука.
(13) Против одлуката од ставот (12) на овој член
може да се поднесе тужба пред Управниот суд на Ре-
публика Македонија во рок од 30 дена од денот на при-
емот на одлуката.
Објава на мрежа
Член 66
(1) Управителот на инфраструктура, по извршени
консултации со заинтересираните баратели, донесува и
објавува објава на мрежа.
(2) Во објавата на мрежа треба да е даденa инфор-
мација за природата на железничката инфраструктура
коja е достапнa на превозниците и да се дадени инфор-
мации за условите за пристап до релевантната желез-
ничка инфраструктура.
(3) Објавата на мрежа содржи:
1) дел со кој се дава информација за природата на
инфраструктурата која им стои на располагање на пре-
возниците, општите услови за пристап до неа, како и
општите информации за објавата на мрежа;
2) дел кој се однесува на принципите за наплата и
за висината на надоместоците во кои се содржани со-
одветни детали, како и информации за наплатата што
се применуваат за услугите дадени во членот 68 од овој
закон, а кои ги обезбедува управителот на инфрастру-
ктура. Освен овие детали, објавата на мрежа содржи и
9 април 2010
детали за методологијата, правилата и, таму каде што е
можно, соодветно ниво на наплата согласно со члено-
вите 70 ставови (4), (5), (6) и (7), 71 и 72 од овој закон,
како и информации за измена на висината на надоме-
стокот која се применува или се предвидува да се при-
менува и
3) дел што се однесува на принципите и критериу-
мите за доделување на капацитетите. Овој дел ги содр-
жи општите карактеристики на капацитетите на инфра-
струкурата што им се на располагање на превозниците
и сите ограничувања што се однесуваат на нејзината
употреба, вклучувајќи ги и можните барања за доделу-
вање на капацитет за одржување на инфраструктурата,
при што ги одредува процедурите и крајните рокови
што се поврзани со процесот на доделување на капа-
цитетите, а особено:
- процедурата според која барателите можат да ба-
раат капацитет од управителот на инфраструктура,
- барањата што треба да ги поднесат барателите,
- планот и процесот за доделување на капацитети,
- принципите што се однесуваат на процесот на ко-
ординација,
- процедурите што се следат и критериумите што се
користат кога инфраструктурата е заситена,
- детали за ограничувањата за користење на инфра-
структура и
- сите услови што се земаат предвид од претходно-
то користење на капацитетите за утврдување на прио-
ритети при процесот за доделување на капацитети.
(4) Делот од објавата на мрежа од ставот (3) точка 3
на овој член содржи детали за мерките што се презема-
ат за да се обезбеди соодветен третман на сите услуги
и барања што се предмет на ад хок процедурата.
(5) Објавата на мрежата треба редовно да се допол-
нува, а по потреба ако е неопходно може да се менува.
(6) Објавата на мрежа се објавува најдоцна четири
месеци пред крајниот рок за поднесување на барањата
за инфраструктурните капацитети, на веб страницата
на управителот на инфраструктура или во најмалку два
дневни весника.
VIII. НАДОМЕСТОК ЗА КОРИСТЕЊЕ НА
ЖЕЛЕЗНИЧКАТА ИНФРАСТРУКТУРА
1. Подготовка, утврдување и наплата на надоместок
Член 67
(1) За користење на железничката инфраструктура
превозникот плаќа надоместок. Висината на надоме-
стокот ја утврдува управителот на инфраструктурата
кој го наплаќа надоместокот за користење на желез-
ничката инфраструктура.
(2) Средствата од наплатата на надоместокот од
ставот (1) на овој член се приход на управителот на ин-
фраструктура.
(3) Критериумите за одредување на висината на на-
доместокот за користење на железничката инфрастру-
ктура од членот 8 став (2) на овој закон за сите превоз-
ници се еднакви и недискриминаторски.
(4) На превозници кои вршат внатрешен или меѓу-
народен превоз на патници им се наплаќа ист надоме-
сток за користење на железничката инфраструктура.
(5) Управителите на инфраструктура соработуваат
меѓусебно за постигнување ефикасна услуга во сообра-
ќајот на возовите кои поминуваат повеќе од една ин-
фраструктурна мрежа. Тие треба да гарантираат опти-
мална конкурентност на меѓународниот превоз на сто-
ка и да обезбедат ефикасно користење на меѓународна-
та железничка мрежа. За оваа цел, управителите на ин-
фраструктура можат да се здружуваат во заедничка
групација.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) Управителите на инфраструктура треба да обез-
бедат дека надоместокот за користење на железничката
инфраструктура се применува врз основа на исти прин-
ципи за целата мрежа, освен за инвестиционите прое-
кти од членот 71 став (1) на овој закон.
(7) Управителите на инфраструктура се должни да
обезбедат барањата за планот за наплата да се приме-
нува подеднакво и недискриминаторски за различни
превозници што даваат услуги од иста природа на сли-
чен дел од пазарот, а наплатата што се применува тре-
ба да биде во согласност со правилата утврдени во об-
јавата на мрежа.
(8) Управителот на инфраструктура е должен да се
придржува и да ја почитува доверливоста на информа-
ците што му ги доставуваат барателите.
2. Услуги
Член 68
(1) На превозниците за користење на железничката
инфраструктура им се овозможуваат следниве услуги:
1) минимален пакет на услуги кој се состои од:
- обработка на барањата за доделување на инфра-
структурни капацитети,
- правото за користење на доделениот капацитет,
- користење на главни и отправно-приемни колосе-
ци и свртници,
- управување со сообраќајот на возовите, вклучувај-
ќи ја сигнализацијата, регулирањето, планирањето на
сообраќајот, договарања поврзани со сообраќајот на
возовите и овозможување на информации за движење-
то на возовите и
- други информации потребни за примена или кори-
стење на доделениот капацитетот;
2) пристап по пруга до услужни објекти и користе-
ње на услужните објекти кој се состои од користење
на:
- опрема за обезбедување електрична енергија за
влечење, таму каде што ја има,
- објекти за полнење на гориво,
- службени места, нивните згради и објекти во пат-
ничкиот сообраќај ,
- товарни терминали,
- ранжирни станици,
- објекти за формирање на возови,
- споредни колосеци за гарирање на вагони и
- објекти за одржување и други технички објекти;
3) дополнителни услуги кои се состојат од обезбе-
дување на:
- електрична енергија потребна за влечење на возо-
вите,
- претходно греење на возовите за превоз на патни-
ци,
- гориво, маневрирање и други услуги што се обез-
бедуваат со пристап по пруга до услужните објекти и
- услуги кои се однесуваат на контрола на превоз на
опасни материи со железница и помош при сообраќај
на возови со особени пратки врз основа на посебен до-
говор и
4) помошни услуги кои се состојат од:
- пристап до електронската комуникациска мрежа,
- обезбедување дополнителни информации и
- техничка контрола на железнички возила.
(2) Управителот на инфраструктура кој има склуче-
но договор за пристап до железничката инфраструкту-
ра со превозник, задолжително обезбедува користење
на минимален пакет на услуга за пристап до желез-
ничката инфраструктура и пристап по пруга до услуж-
ните објекти на рамноправен и недискриминаторски
начин.
(3) Управителот на инфраструктура овозможува ус-
луги за користење на услужните објекти, дополнителни
и помошни услуги на барање на превозник.
Бр. 48 - Стр. 17
(4) За услугите од ставот (3) на овој член управите-
лот на инфраструктура и превозникот склучуваат посе-
бен договор.
(5) За услугите на користење на услужните објекти,
дополнителни и помошни услуги кои не ги овозможува
управителот на инфраструктура, истиот обезбедува ин-
формации за давателите на тие услуги со објавата на
мрежа.
(6) Користењето на услужните објекти со кои не
располага управителот на инфраструктура, како и до-
полнителни и помошни услуги кои не ги овозможува
управителот на инфраструктура се предмет на посебен
договор меѓу превозникот и давателот на услугата.
(7) Давателот на услуга од ставот (5) на овој член
своите услуги ги овозможува и дава на рамноправен и
недискриминаторски начин.
(8) Обезбедувањето на услугите за користење на
објектите од ставот (1) точка 2 на овој член се дава на
недискриминаториски начин, а барањата на превозни-
ците можат да се одбијат само ако постојат соодветни
алтернативи согласно со постојните пазарни услови.
(9) Превозниците можат да побараат повеќе помош-
ни услуги од услугите од ставот (1) точка 4 на овој
член од управителот на инфраструктура или од друг
давател на услуга. Управителот на инфраструктура не
е должен да ги обезбеди овие услуги.
3. Трошоци од вршење на дејноста на управител на
инфраструктура
Член 69
(1) Сметките на управителот на инфраструктура
траба да се избалансирани и тоа приходот остварен од
наплата на надоместокот за користење на железничка-
та инфрастуктура, остварените приходи од другите
комерцијални дејности кои ги остварува и финанси-
ските средства од Буџетот на Република Македонија
од една страна со трошоците од вршењето на дејноста
од друга страна.
(2) Доколку не е во спротивност со долгорочните
цели на надоместување на инфраструктурните трошо-
ци за сите видови на транспорт, а врз основа на рамно-
правна недискриминаторна конкуренција меѓу различ-
ните видови на транспорт, за да може железничкиот
превоз да биде конкурентен со другите видови на пре-
воз, во рамките на вршењето на наплатата согласно со
членовите 70 и 71 од овој закон, управителот на инфра-
структура треба со сопствени средства да ги покрие
трошоците од вршењето на дејноста.
(3) На управителот на инфраструктура може да му
биде дадена стимулација за намалување на трошоците
за инфраструктурата и нивото на наплатата за пристап,
притоа водејќи сметка за сигурноста, одржувањето и
подобрувањето на квалитетот на инфраструктурната
услуга.
(4) Управителот на инфраструктура, услугите од ста-
вот (3) на овој член ги обезбедува или преку склучување
на договор со надлежните државни институции за пери-
од не подолг од три години кој дава можност за финан-
сирање согласно со средствата обезбедени во годишната
програма од членот 26 став (4) на овој закон или преку
воведување и воспоставување на други мерки.
(5) Ако постојат договори, условите во договорот и
начинот на плаќање што обезбедува финансирање на
управителот на инфраструктура треба да се договорат
однапред за да го опфатат целиот период од догово-
рот.
(6) Методот за распределба на средствата за покри-
вање на трошоците од вршењето на дејноста го предла-
га управителот на инфраструктура на кој согласност
дава Владата на Република Македонија. Методот се
ажурира повремено согласно со најдобрите меѓународ-
ни практики.
Стр. 18 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
4. Принципи за утврдување на надоместок
Член 70
(1) Надоместокот за користење на железничката ин-
фраструктура се плаќа на управителот на инфрастру-
ктурата и се користи за финансирање на неговото рабо-
тење.
(2) Управителот на инфраструктура во објавата на
мрежа ги обезбедува сите потребни информации за на-
доместокот што се однесуваат за правила и принципи
за одредување на надоместокот за користење на желез-
ничката инфраструктура.
(3) Правилата и принципите за одредување на надо-
местокот за користење на железничката инфраструкту-
ра треба да ја оправдаат наплатата за користење на же-
лезничката инфраструктура почитувајќи ја методоло-
гијата прикажана во објавата на мрежа.
(4) Надоместокот за минимален пакет на услуги и
за пристап по пруга до услужни објекти се одредува по
цена која директно е резултат од сообраќајот на возо-
вите.
(5) Надоместок за користење на железничка инфра-
структура се состои од надоместок на минимален пакет
на услуги и пристап по пруга до услужни објекти, како
и други трошоци согласно со ставот (6) од овој член.
(6) Надоместокот за користење на железничката ин-
фраструктура може да вклучи и трошок заради недо-
статокот на капацитети за одредена делница на инфра-
структурата, за време на заситена инфраструктура
и/или трошокот од влијанието врз животната средина
предизвикано од движењето на возот која зависи од го-
лемината на предизвиканиот ефект.
(7) Трошокот од влијаниетот врз животната средина
од ставот (6) на овој член кој придонесува за зголему-
вање на приходот на управителот на инфраструктура,
се наплатува врз основа на споредбени показатели со
други конкурентни видови на превоз.
(8) Во отсуство на споредбени показатели за трошо-
кот од влијанието на животната средина во други кон-
курентни видови на превоз, средствата од наплатениот
трошок не треба да влијаат во промената на приходот
на управителот на инфраструктура. Ако во надоместо-
кот се пресметува и трошокот од влијанието на загаду-
вањето на животната средина во железницата и други-
те конкурентни видови на превоз и ако тоа овозможи
дополнителни приходи, Владата на Република Македо-
нија одлучува како истите треба да се користат соглас-
но со програмата од членот 26 став (4) на овој закон.
(9) Заради избегнување на непожелни отстапувања
при утврдувањето на надоместокот за користење на
железничката инфраструктура кој ги содржи и трошо-
ците од ставот (6) на овој член, надоместокот може да
се одреди преку просечниот опсег и време на користе-
ње на услугите, земајќи ги предвид и реалните трошо-
ци кои произлегуваат од давањето на услугата.
(10) Надоместокот за обезбедување на услугите од
членот 68 став (1) точка 2 на овој закон се наплатува
слободно на пазарот на конкурентна основа.
(11) Во случај кога услугите од членот 68 став (1)
точки 3 и 4 на овој закон ги нуди само еден давател на
услуга, во тој случај надоместокот за таквата услуга се
однесува на трошокот за нејзиното обезбедување, прес-
метан врз основа на реалното ниво на употреба.
5. Исклучоци на принципите за утврдување
на надоместок
Член 71
(1) За одредени инвестициони проекти предвидени
во иднина или инвестициони проекти што се завршени,
управителот на инфраструктура може да утврди или
продолжи да наплаќа повисок надоместок врз основа
на долгорочните трошоци на таквите проекти, ако тие
9 април 2010
ја зголемуваат ефикасноста и/или ефективноста на тро-
шокот, а не постои начин поинаку да се спроведат. Ва-
ков вид на наплата на надоместок може да се примени
преку склучување на соодветни договори со кои се спо-
делува ризикот кој произлегува од новите инвестиции.
(2) Во услови на зголемена продуктивноста кај пре-
возниците и за постигнување целосно покривање на
трошоците на управителот на инфраструктура во текот
на своето работење, управителот на инфраструктура
може да наплатува зголемени надоместоци врз основа
на ефикасни, транспарентни и недискриминаторски
принципи, под услов да не се нарушат пазарните усло-
ви на работење во железничкиот превоз, сè дотогаш до-
дека гарантира оптимална конкурентност и тоа особе-
но во меѓународниот железнички превоз на стока.
(3) Зголемувањето на надоместокот од ставот (2) на
овој член не смее да ја исклучи од користење инфрастру-
ктурата од страна на субјектите на пазарот кои можат да
го платат најмалку трошокот кој е директно создаден од
извршувањето на железничката услуга, зголемен со стап-
ката на враќање согласно со пазарните услови.
(4) За да се спречи дискриминација управителот на
инфраструктура за зголемувања на надоместокот од
ставовите (1) и (2) на овој член применува слични или
исти сегменти на пазарот за слични услуги. Управите-
лот на инфраструктура во објавата на мрежа треба да
наведе дека системот на наплата ги исполнува барања-
та до оној степен без притоа да се откриваат доверливи
деловни информации.
(5) Ако управителот на инфраструктура има наме-
ра да го измени системот за наплата од ставовите (1) и
(2) на овој член е должен овие промени да ги објави
најмалку три месеци однапред.
6. Попусти
Член 72
(1) Управителот на инфраструктура може да одобри
и попуст на надоместок од превозникот за секоја услу-
га согласно со критериумите утврдени во овој член.
(2) Управителот на инфраструктура може да воведе
посебни шеми на попусти на надоместок за сите ко-
рисници на инфраструктурата кои се однесуваат на
конкретни превози, доделување на временски ограни-
чени попусти со цел да се поттикне развојот на нови
железнички услуги или попусти кои го поттикнуваат
користењето на делниците кои се недоволно искори-
стени во превозот.
(3) По исклучок од ставот (2) на овој член, попусти-
те треба да се ограничат на заштедите што може да ги
направи управителот на инфраструктура на сметка на
административните трошоци. Во одредувањето на ви-
сината на попустот, управителот на инфраструктура не
смее да ги земе предвид заштедите на трошоците што
се веќе пресметани во одредување на висината на на-
доместокот.
(4) Попустите од ставот (1) на овој член може да
бидат одобрени само за определена делница од инфра-
структурата.
(5) Управителот на инфраструктура одобрува исти
попусти за ист вид на услуги.
(6) Попустите што ги одобрува управителот на ин-
фраструктура ги објавува во објавата на мрежа.
7. План за компензација за неплатени трошоци од
загадување на животната средина, несреќи и
трошоци за инфраструктурата
Член 73
(1) Владата на Република Македонија може да до-
несе план за компензација за користење на железнич-
ката инфраструктура. Компензацијата се дава на пре-
возник за определен временски период, а се однесува
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
за докажани трошоци настанати од загадување на жи-
вотната средина, несреќи и трошоци за инфраструкту-
рата од конкурентните видови на превоз кои се ненап-
латени. Времетраењето на компензацијата е сè додека
овие трошоци не ги надминат еквивалентните трошоци
за користење на железничката инфраструктура.
(2) Превозник што добил компензација согласно со
ставот (1) на овој член средствата од компензацијата е
должен да ги искористи за намените утврдени во пла-
нот од ставот (1) на овој член.
(3) Методологијата што се користи и пресметките
што се прават при одредување на компензацијата мора
да бидат јавни и да ги прикажуваат конкретните ненап-
латени трошоци од користењето на другите конкурент-
ни сообраќајни инфраструктури.
(4) Планот за компензацијата од ставот (1) на овој
член мора да биде јавен, а компензацијата се доделува
на превозниците под недискриминаторски услови.
8. Систем на показатели за подобрување на квали-
тетот на превозот
Член 74
(1) Преку одредени показатели за подобрување на
квалитетот на превозот, утврдени во системот за напла-
та на надоместокот за користењето на железничката
инфраструктура, треба да ги стимулира превозниците и
управителот на инфраструктура да ги намалат застоите
и да го подобрат квалитетот на превозот.
(2) Системот од ставот (1) на овој член содржи мер-
ки за спечување на одредени нарушувања при управу-
вањето со сообраќајот, компензација за превозници
што трпат загуби заради нарушувањето во управување-
то со сообраќајот и премии што во вид на награда се
доделуваат на оние субјекти кои ги подобриле тие по-
казатели во однос на планираните.
(3) Основните принципи на систем од ставот (1) на
овој член се однесуваат и применуваат за целата мрежа.
9. Резервации
Член 75
(1) Управителите на инфраструктура можат да нап-
лаќаат соодветни резервации за користење на капаци-
тетите што се доделени, но не се користат. Оваа напла-
та треба да обезбеди стимулација за поефикасно кори-
стење на капацитетите.
(2) Управителот на инфраструктура задолжително
ги информира заинтересираните субјекти кои имаат
потреба за користење на инфраструктурни капацитети,
а кои капацитети се веќе доделени на корисници, од-
носно превозници, но не се користат.
IХ. ДОДЕЛУВАЊЕ НА ИНФРАСТРУКТУРНИ
КАПАЦИТЕТИ
1. Права над капацитетите
Член 76
(1) Инфраструктурните капацитети ги доделува
управителот на инфраструктура. Доделувањето на ин-
фраструктурен капацитет се врши по вид на траса за воз.
(2) Барателот доделениот инфраструктурен капаци-
тет не смее да го пренесе на друг превозник или дава-
тел на услуги.
(3) Тргување со инфраструктурните капацитети е
забрането и е основ за исклучување од натамошна рас-
пределба на капацитет.
(4) Користењето на инфраструктурните капацитети
од страна на превозник кој работи во име на барател, а
истиот не е превозник, не се смета дека извршил прене-
сување, односно тргување со инфраструктурни капаци-
тети согласно со ставот (3) на овој член.
Бр. 48 - Стр. 19
(5) Правото на користење на одреден инфрастру-
ктурен капацитет во форма на траса може да се додели
на баратели најмногу во времетраење на еден годишен
возен ред.
(6) Управителот на инфраструктура и барателот мо-
жат да склучат рамковен договор, согласно со членот
80 од овој закон за користење на капацитетите на же-
лезничката инфраструктура за период подолг од перио-
дот од еден годишен возниот ред.
(7) Правата и обврските меѓу управителот на ин-
фраструктура и барателите во однос на доделување на
капацитетите се утврдуваат со овој закон.
(8) Кога барателот има намера да побара инфра-
структурен капацитет за да врши меѓународен превоз
на патници, согласно со членот 65 став (8) од овој за-
кон ги информира управителите на инфраструктурата
и Агенцијата, со цел да се овозможи процена на наме-
ната за вршење на меѓународен превоз на патници, ка-
ко и можното потенцијално економско влијание на по-
стојните договори за јавни услуги. Агенцијата го ин-
формира надлежниот орган кој го склучува договорот
за јавна услуга, сите засегнати страни кои можат да го
ограничат пристапот за извршување на таа услуга, како
и превозникот што го извршува договорот за јавна ус-
луга.
2. Правила и процеси на доделување на инфрастру-
ктурни капацитети
Член 77
(1) Управителот на инфраструктура, како независен
субјект во управувањето со железничката инфрастру-
ктура, спроведува постапка за доделување на инфра-
структурните капацитети согласно со овој закон.
(2) Спроведувањето на постапката за доделување на
инфраструктурните капацитети управителот на инфра-
структура го врши врз основа на утврдени правила.
Управителот на инфраструктура обезбедува дека ин-
фраструктурните капацитети се доделуваат врз рамно-
правна и недискриминаторска основа.
(3) Управителите на инфраструктура се должни да
ја почитуваат деловната доверливост на информациите
што им се дадени.
3. Меѓународна соработка при доделување
на меѓународни инфраструктурни капацитети
Член 78
(1) Управителот на инфраструктура соработува со
управителите на инфраструктура од други земји со цел
да се овозможи ефикасно доделување на меѓународни
инфраструктурни капацитети при што утврдуваат про-
цедури за нивната реализација.
(2) Процедурите од ставот (1) на овој член се утвр-
дуваат за да се изврши координација при доделување
на инфраструктурните капацитети на меѓународно ни-
во и за таа цел се поврзува претставникот на управите-
лот на инфраструктура со другите засегнати управите-
ли на инфраструктура чии одлуки за доделување има-
ат влијание на повеќе од еден управител на инфрастру-
ктура.
(3) Одлуки за доделување на инфраструктурните
капацитети за вршење на меѓународни железнички
превозни услуги донесуваат претставниците на управи-
телите на инфраструктура на заеднички состаноци или
други активности остварени за таа цел.
(4) Во текот на соработката согласно со ставовите
(1) и (2) на овој член претставниците на управителите
на инфраструктура вршат процена за потребата и, до-
колку е неопходно, можат да предложат и организира-
ат меѓународни железнички возни траси, со цел да се
олесни превозот на товарните возови што се предмет
на ад хок барања согласно со членот 86 од овој закон.
Стр. 20 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Меѓународните железнички возни траси што претход-
но се договорени можат да се дадат на располагање на
баратели преку кој било од управителите на инфра-
структура кои учествувале во соработката.
4. Баратели
Член 79
(1) Барања за добивање на инфраструктурни капа-
цитети (во натамошниот текст: барања) можат да под-
несат превозници и нивни меѓународни групации или
други баратели.
(2) Условите за добивање на инфраструктурни ка-
пацитети се соодветни, транспарентни и недискрими-
наторски и се објавуваат како дел од правилата и про-
цесите на доделување на инфраструктурни капацитети
во објавата на мрежа.
(3) Управителот на инфраструктура ги дефинира
условите за доделување на инфраструктурен капацитет
и обезбедува дека очекуваните приходи и користење на
инфраструктурата се сигурни за превозникот.
(4) Условите од ставот (2) на овој член може да со-
држат и финансиска гаранција која не смее да го над-
мине соодветното ниво кое е пропорционално со оче-
куваното ниво на приход остварен од вршењето на
превозот. Управителот на инфраструктура, исто така,
гарантира дека на барателот ќе му ги обезбеди барани-
те капацитети.
(5) Формата и содржината на образецот на барање-
то за добивање на инфраструктурен капацитет го про-
пишува управителот на инфраструктура.
5. Рамковен договор
Член 80
(1) Управителот на инфраструктура со барателот
може да склучи рамковен договор за користење на же-
лезничката инфраструктура. Со рамковниот договор се
одредуваат карактеристиките на инфраструктурните
капацитети што се бараат и му се нудат на барателот за
временски период подолг од еден годишен возен ред.
(2) Рамковниот договор од ставот (1) на овој член не
ја одредува трасата на возот во детали, но треба да ги
предвиди реалните комерцијални потреби на барателот.
(3) Управителот на инфраструктура е должен да по-
бара одобрување на рамковниот договор од ставот (1)
на овој член од Агенцијата.
(4) Рамковниот договор од ставот (1) на овој член
не смее да го исклучи користењето на одредена желез-
ничка инфраструктура или одредени услуги од страна
на други баратели.
(5) Рамковниот договор од ставот (1) на овој член
може да се дополнува или ограничува во поглед на ус-
ловите содржани во него со цел да се овозможи подо-
бро користење на железничката инфраструктура.
(6) Рамковниот договор од ставот (1) на овој член
може да содржи одредби кои се неопходни за измену-
вање или раскинување на договорот.
(7) Рамковниот договор по правило се склучува за
период не подолг од пет години и може да се продолжи
за период за уште пет години. По исклучок управите-
лот на инфраструктура може да прифати пократок или
подолг период од пет години во зависност од специ-
фичните случаи. Договорот може да биде склучен за
период подолг од пет години доколку биде оправдан со
постоење на комерцијални договори, специјални инве-
стиции или ризици.
(8) За услугите кои се вршат на специјализирана
инфраструктура согласно со членот 87 од овој закон,
која инфраструктура бара значителна и долгорочна ин-
вестиција, која барателот во потполност ја прифаќа, то-
гаш рамковниот договор може да биде склучен во вре-
метраење од 15 години.
9 април 2010
(9) По исклучок од ставот (8) на овој член може да
се дозволи склучување на рамковен договор за период
подолг од 15 години само во случаи кога постои голе-
ма, долгорочна инвестиција и кога таквата инвестиција
е покриена со договорни обврски што вклучуваат пове-
ќегодишен план за амортизација.
(10) Согласно со ставот (8) од овој член барателот
може да бара детален опис на карактеристиките на ин-
фраструктурниот капацитет, што подразбира зачесте-
ност, обем и квалитет на трасите што ќе му се обезбе-
дат на барателот за времетраење на рамковниот дого-
вор. Управителот на инфраструктурата може да го на-
мали резервираниот капацитет што во период најмалку
од еден месец бил користен под најниската квота утвр-
дена во членот 90 од овој закон.
(11) Елементите на рамковниот договор кои се од
општа природа треба да бидат достапни за секоја заин-
тересирана страна преку објавата на мрежа.
1. План и рокови за доделување на инфраструкту-
рен капацитет
Член 81
(1) Управителот на инфраструктура доделувањето
на инфраструктурните капацитети го врши врз основа
на планот за доделување на инфраструктурни капаци-
тети, и тоа:
1) почетен датум за примање на барањата од бара-
телите за доделување на инфраструктурни капацитети
кои ќе се вклучат во новиот возен ред е најрано 12 ме-
сеци, односно крајниот рок е осум месеци пред влегу-
вањето во сила на новиот возен ред;
2) најдоцна 11 месеци пред влегувањето во сила на
новиот возен ред, управителот на инфраструктура заед-
но со соседните управители на инфраструктура треба,
преку изготвување на каталог на траси, да утврдат при-
времени меѓународни траси во соработка со другите
релевантни органи согласно со членот 78 од овој закон.
Доколку управителот на инфраструктура од реални
причини не е во можност да утврди привремени траси
во консултации со барателите изготвува нацрт на возен
ред кој претставува основа за барање на инфраструкту-
рен капацитет;
3) по завршување на рокот за предавања на барања-
та за доделување на инфраструктурен капацитет упра-
вителот на инфраструктура ја започнува постапката за
доделување на инфраструктурни капацитети;
4) барањата за инфраструктурен капацитет предаде-
ни по карајниот рок за поднесување не се разгледуваат;
5) најдоцна во рок од четири месеци по крајниот
рок за поднесување на барањата за инфраструктурен
капацитет од страна на барателите, управителот на ин-
фраструктура изработува проект на возен ред. Прое-
ктот на возниот ред ги вклучува сите пристигнати ба-
рања во утврдениот рок од ставот (1) точка 1 на овој
член, вклучувајќи ги сите ограничувања од страна на
управителот на инфраструктура, како и предвидените
инфраструктурни капацитети за одржување на инфра-
структурата и
6) барањата примени по изработката на проектот на
возниот ред не можат да влијаат на негова измена,
освен со претходна согласност на барателот на кој пр-
вобитно му е доделен капацитетот.
(2) Управителот на инфраструктура се договара со
управителите на инфраструктура од други земји кои
меѓународни возни траси треба да се вклучат во возни-
от ред, пред започнување на консултациите за проектот
на возниот ред за што се потребни неопходни прилаго-
дувања.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
7. Барање
Член 82
(1) Барателите поднесуваат барање до управителот
на инфраструктура со цел да склучат договор за при-
стап до железничката инфраструктура.
(2) Барањата што се однесуваат за доделување на
инфраструктурни капацитети треба да бидат во соглас-
ност со роковите од членот 81 став (1) точка 1 на овој
закон.
(3) Барателот кој е договорна страна во рамковниот
договор од членот 80 на овој закон, поднесува барање
во согласност со тој договор.
(4) Барател кој поднесува барање за инфраструктур-
ни капацитети, кои се однесуваат на повеќе од една
мрежа, барањето може да го поднесе само кај еден
управител на инфраструктура. Во тој случај управите-
лот на инфраструктура може во име на барателот да
побара инфраструктурен капацитет кај други управите-
ли на инфраструктура.
(5) Барател кој поднесува барање за инфраструкту-
рен капацитет, кој се однесува за меѓународна траса,
барањето може да го поднесе само кај еден управител
на инфраструктура и во тој случај управителот на ин-
фраструктура може во име на барателот да побара ин-
фраструктурен капацитет кај друг управител на инфра-
структура.
8. Постапка за доделување на инфраструктурен
капацитет
Член 83
(1) Управителот на инфраструктура во постапката за
доделување на инфраструктурен капацитет е должен
што е можно повеќе да ги исполни барањата за доделу-
вање на инфраструктурни капацитети, вклучувајќи ги и
барањата за возни траси што опфаќаат повеќе од една
мрежа, и притоа земајќи ги предвид сите ограничувања
во поглед на можностите на барателите, како и економ-
ските резултати што ги оствариле од нивното работење.
(2) Управителот на инфраструктура може да даде
приоритет на одреден вид услуги при доделувањето и
во процесот на координација, согласно со членовите
85 и 87 на овој закон.
(3) Управителот на инфраструктура врши усогласу-
вање со барателите за проектот на возен ред започну-
вајќи од денот на поднесување на барањата до израбо-
тката на проектот на возниот ред.
(4) Барателите се должни најмногу во рок од еден
месец од добивањето на проектот на возен ред да се
произнесат по него.
(5) Доколку барателите не се изјаснат во рокот
предвиден во ставот (4) на овој член управителот на
инфраструктура го смета за прифатен проектот на воз-
ниот ред, а барателот смета дека му е доделен бараниот
инфраструктурен капацитет.
(6) Управителот на инфраструктура ги презема сите
соодветни мерки со цел да ги разгледа и анализира из-
несените забелешки и предлози дадени од страна на
превозникот во однос на проктот на возниот ред.
9. Процес на координација
Член 84
(1) Во постапката за доделување на инфраструкту-
рен капацитет согласно со членот 83 од овој закон, ко-
га управителот на инфраструктура ќе се соочи со соод-
ветни несогласувања меѓу различните барања од бара-
телите, преку процес на координација на барањата, ќе
обезбеди што е можно најдобро исполнување на сите
барања.
Бр. 48 - Стр. 21
(2) Во процесот на координација, управителот на
инфраструктура има право да предложи инфраструкту-
рен капацитет кој се разликува од оној капацитет за кој
е поднесено барањето.
(3) Управителот на инфраструктура се грижи во
процесот на координација на барањата да ги разреши
сите несогласувања, по пат на консултации со барате-
лите, со цел да се избегнат конфликтите меѓу баратели-
те и управителот на инфраструктура.
(4) Процедурата и постапката што се применува во
процесот на координација се утврдува од управителот
на инфраструктура и се објавуваат во објавата на мрежа.
(5) Со процедурата и постапката од ставот (4) на
овој член се упатува како да се надминат потешкотиите
во врска со договарањето на возните траси, како и на-
чинот како да се надминат последиците од промените
кои може да влијаат кај другите управители на инфра-
структура.
(6) Кога барањата за инфраструктурни капацитети
не можат да се исполнат во процесот на координација,
управителот на инфраструктура донесува решение со
кое го одредува капацитетот и го доставува на барате-
лот.
(7) Барателот кој е незадоволен од решението доне-
сено од страна на управителот на инфраструктура има
право на жалба.
(8) Жалбата од ставот (7) на овој член се поднесува
до Агенцијата.
(9) По жалбата одлучува Агенцијата во рок од десет
работни дена од денот на приемот на жалбата.
10. Заситена инфраструктура
Член 85
(1) Кога процесот на координација за барана траса
и консултациите со барателите не е можно да ги задо-
воли барањата за инфраструктурен капацитет, тогаш
управителот на инфраструктура веднаш го прогласува
тој дел од инфраструктурата како заситен. За заситена
инфраструктура може да се прогласи и дел од инфра-
структура која во блиска иднина ќе има недостиг на ка-
пацитети.
(2) Кога управителот на инфраструктура ќе прогла-
си дека железничката инфраструктура е заситена, тој
ќе спроведе анализа на капацитетите согласно со чле-
нот 88 од овој закон, освен доколку не е веќе спроведен
план за зајакнување на капацитети согласно со членот
89 од овој закон.
(3) Кога за користење на железничката инфрастру-
ктура, согласно со членот 70 став (4) од овој закон, не е
извршена наплата или не е постигнат задоволителен
резултат од наплатата, а инфраструктурата е прогласе-
на за заситена, управителот на инфраструктура може
дополнително да примени приоритетни критериуми за
доделување на инфраструктурните капацитети.
(4) При утврдувањањето на приоритетните крите-
риуми управителот на инфраструктура ја има предвид
важноста на услугата, а особено кога услугата се одне-
сува за меѓународен превоз на стока.
(5) Со цел да се гарантира развој на соодветни пре-
возни услуги, а особено да се исполнат барањата за јав-
на услуга или да се поттикне развојот на железничкиот
превоз на стока, управителот на инфраструктура ги
презема сите потребни мерки, под недискриминатор-
ски услови, да обезбеди ваквите услуги да добијат при-
оритет кога се доделува еден инфраструктурен капаци-
тет.
(6) Заради поттикнување на развојот на железнич-
киот превоз на стока, а во случај на заситена инфра-
структура, Владата на Република Македонија може да
му одобри средства на управителот на инфраструктура,
согласно со средствата обезбедени во годишната про-
грама од членот 26 став (4) на овој закон.
Стр. 22 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(7) Процедурите што се спроведуваат и критериу-
мите што се користат кога инфраструктурата е засите-
на се содржани во објавата на мрежа.
11. Ад хок барања
Член 86
(1) Управителот на инфраструктура одговара на се-
кое ад хок барање за поединечни возни траси колку
што е можно побрзо, а најмногу во рок од пет работни
дена од денот на поднесувањето на барањето. Инфор-
мациите што се даваат за слободните, односно неиско-
ристените капацитети до сите баратели кои имаат на-
мера да ги користат инфраструктурните капацитети
мора да бидат достапни на недискриминаторски начин.
(2) Управителот на инфраструктура, кога е потреб-
но, спроведува процена на потребата да се резервира
капацитет кој ќе биде на располагање согласно со воз-
ниот ред со цел да одговори брзо на евентуалните ад
хок барања за користење на инфраструктурните капа-
цитети, вклучувајќи ги и капацитетите на заситената
инфраструктура.
12. Специјализирана инфраструктура
Член 87
(1) Инфраструктурните капацитети се сметаат дека
се слободни на користење за сите видови на услуги,
доколку ги исполнуваат карактеристиките потребни за
сообраќај на возот по соодветна траса.
(2) По исклучок од ставот (1) на овој член кога има
соодветни алтернативни траси управителот на инфра-
структура може, по усогласувањето со заинтересирани-
те страни, да определи одредена инфраструктура да
биде користена за одредени видови на превоз.
(3) Управителот на инфраструктура при доделува-
њето на инфраструктурните капацитети може да даде
приоритет за случаите од ставот (2) на овој член почи-
тувајќи ги начелата за транспарентност и недискрими-
нација.
(4) Со доделувањето на специјализираната инфра-
структура не треба да се забрани користењето на оваа
инфраструктура за други видови на превоз кога капа-
цитетот е слободен и кога железничките возила ги ис-
полнуваат техничките карактеристики потребни за соо-
браќај на таа делница.
(5) Кога железничката инфраструктура е доделена
согласно со ставовите (2), (3) и (4) од овој член истата
треба да биде опишана во објавата на мрежа.
13. Анализа на капацитети
Член 88
(1) Анализата на капацитети ги определува ограни-
чувањата на инфраструктурата. Анализата треба да ги
идентификува причините за заситеност на инфрастру-
ктурата, како и да предвиди мерки кои треба да се пре-
земат во краток и долг период со цел за заситеноста да
се намали, односно ослободи и да предложи методи
кои ќе овозможат задоволување на дополнителни бара-
ња.
(2) Анализата треба да ги земе предвид инфрастру-
ктурата, оперативното работење, видот на различни ус-
луги и нивното влијание врз инфраструктурните капа-
цитети како целина. Мерките од ставот (1) на овој член
предвидуваат повторно одредување на траси, одреду-
вање на период на извршување на услуги, менување на
максималната брзина на пругата и подобрување на ин-
фраструктурата во целина.
(3) Анализата на капацитетите треба да биде завр-
шена во рок од шест месеци од денот кога е утврдено
дека инфраструктурата е заситена.
9 април 2010
14. План за зајакнување на капацитети
Член 89
(1) Во рок од шест месеци по завршувањето на ана-
лизата на капацитетите, управителот на инфраструкту-
ра треба да подготви план за зајакнување на капаците-
тите, по извршени консултации со корисниците на ре-
левантната заситена инфраструктура.
(2) Планот за зајакнување од ставот (1) на овој
член ги содржи следниве елементи:
- причини за заситеноста,
- прогнозиран развој на сообраќајот,
- ограничувања на развојот на инфраструктурата и
- опции и трошоци за зајакнување на капацитетите,
вклучувајќи ги и можните промени во надоместокот за
пристап.
(3) Во планот за зајакнување од ставот (1) на овој
член, врз основа на анализа на приходите и трошоците
поврзани со можните мерки кои треба да се идентифи-
куваат, се утврдува акциски план на постапување кој
треба да се преземе за да се зајакне инфраструктурниот
капацитет, при што треба да се направи временски рас-
поред за спроведување на овие мерки.
(4) Планот за зајакнување од ставот (1) на овој член
го одобрува органот на управување на управителот на
инфраструктура.
(5) Управителот на инфраструктура треба да пре-
стане да наплатува секаков надоместок кој се наплату-
ва за одредена инфраструктура согласно со членот 70
став (4) од овој закон во случаите кога:
- нема план за зајакнување на капацитетите или
- не напредува акцискиот план што е составен дел
на планот за зајакнување на капацитетите.
(6) По исклучок од ставот (5) на овој член управи-
телот на инфраструктура може да продолжи да врши
наплата на надоместокот од членот 70 став (4) на овој
закон по одобрение на Агенцијата, доколу:
- планот за зајакнување на капацитетите не може да
се реализира поради објективни причини, односно при-
чини што се вон контрола на управителот на инфра-
структура или
- решенијата што се на располагање не се економ-
ски или финансиски одржливи.
15. Користење на возни траси
Член 90
(1) Управителот на инфраструктура ја откажува до-
делената возна траса која во текот на еден месец се ко-
ристела помалку од прагот на квотата утврдена во обја-
вата на мрежа, освен ако тоа било поради неекономски
причини кои се од објективна природа и на кои превоз-
никот не можел да влијае, а особено во случај на заси-
тена инфраструктура.
(2) Управителот на инфраструктура во случај на за-
ситена инфраструктура прагот на квота од ставот (1) на
овој член го одредува земајќи го предвид претходното
ниво на користење на трасата, во одредување на прио-
ритетите во постапката за доделување на инфрастру-
ктурен капацитет.
16. Доделување на инфраструктурен капацитет на-
менет за одржување на железничка инфраструктура
Член 91
(1) Барањето и доделувањето на инфраструктурен
капацитет за реконструкција, ремонт и одржување на
железничката инфраструктура е составен дел од постап-
ката за доделување на инфраструктурни капацитети.
(2) Управителот на инфраструктура ги зема пред-
вид последиците од доделениот инфраструктурен капа-
цитет за реконструкција, ремонт и одржување на ин-
фраструктурата наспроти бараните капацитети на бара-
телите.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
17. Посебни мерки што се преземаат во случај на
нарушување на сообраќајот
Член 92
(1) Во случај на нарушување на железничкиот соо-
браќај предизвикан од технички дефект, сериозна не-
среќа, несреќа или инцидент управителот на инфра-
структура ги презема сите потребни мерки за воспоста-
вување на редовни услови на сообраќај во најкраток
можен рок.
(2) Управителот на инфраструктура изготвува ре-
зервен план во кој се наведуваат сите органи и инсти-
туции што треба да се информираат во случај на сери-
озна несреќа, несреќа или инцидент или сериозни на-
рушувања на сообраќајот на возовите.
(3) Во итни случаи кога железничката инфрастру-
ктура не може да се користи, управителот на инфра-
структура може да откаже траси на возови во времен-
ски период потребен за оспособување на инфрастру-
ктурата без претходно известување на превозникот.
(4) Управителот на инфраструктура ако оцени дека
тоа е потребно може да бара од превозниците да ги ста-
ват на располагање ресурсите што се сметаат за најсо-
одветни со цел за нормализација на условите за сообра-
ќај во што е можно пократок рок.
(5) На барање на Управата превозниците се вклучу-
ваат во спроведување, набљудување и исполнување на
своите сигурносни стандарди и правила.
18. Возен ред
Член 93
(1) Управителот на инфраструктура еднаш годишно
утврдува и донесува возен ред.
(2) Возниот ред се утврдува врз основа на догово-
рот за користење на инфраструктурата склучен меѓу
управителот на инфраструктура и превозниците.
(3) Возниот ред се менува на полноќ во втората са-
бота од месец декември. Кога има промена или прила-
годување по завршување на зимскиот период во пат-
ничкиот сообраќај, промената се случува на полноќ во
втората сабота во месец јуни секоја година, како и меѓу
овие одредени временски периоди кога за тоа има по-
треба.
(4) Управителот на инфраструктура и превозниците
сообраќајот, односно превозот го извршуваат согласно
со утврдениот возен ред.
(5) Возниот ред, измените и дополнувањата на воз-
ниот ред за јавниот превоз на патници се објавуваат на
веб страницата на управителот на инфраструктура, во
најмалку два дневни весника и се истакнува на видни
места во станичните објекти и друг вообичаен начин
најдоцна седум дена пред започнувањето на важноста
на возниот ред.
(6) Постапката, како и техничките нормативи за
изработка на возниот ред ги пропишува министерот кој
раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
X. АГЕНЦИЈА ЗА РЕГУЛИРАЊЕ НА ЖЕЛЕЗНИЧ-
КИОТ СЕКТОР
Член 94
(1) За обезбедување на транспарентно и недискри-
минаторно работење на управителот на инфраструкту-
ра превозниците, телата и институциите поврзани со
работењето на железницата, како и други учесници кои
обезбедуваат железнички услуги во железничкиот ја-
вен превоз се основа Агенција за регулирање на желез-
ничкиот сектор.
(2) Агецијата е независна од надлежните органи од
членот 5 став (3) на овој закон.
Бр. 48 - Стр. 23
Член 95
(1) Агенцијата се основа како самостојно и непро-
фитно правно лице со јавни овластувања утврдени со
овој закон.
(2) Седиштето на Агенцијата е во Скопје.
(3) Работата на Агенцијата е јавна.
(4) Агенцијата стекнува статус на правно лице со
запишување во Централниот регистар на Република
Македонија.
(5) Агенцијата има Статут со кој се уредуваат пра-
шањата значајни за извршување на дејноста и работата
на Агенцијата, материјалните и други права и обврски,
правата и обврските на членовите на Управниот одбор,
како и вработените во Агенцијата.
(6) Статутот е изработен од страна на Управниот
одбор на Агенцијата. На Статутот на Агенцијата сог-
ласност дава Владата на Република Македонија.
Член 96
Агенцијата за својата работа одговара пред Собра-
нието на Република Македонија.
Член 97
(1) Агенцијата е надлежна:
- за контрола над квалитетот на железничките услу-
ги дадени од превозниците и управителите на инфра-
структура,
- да презема мерки потребни да се осигура дека
правата на патниците се почитуваат,
- да обезбеди дека надоместокот за пристап до ин-
фраструктурата утврден од управителот на инфрастру-
ктура е недискриминаторски, согласно со овој закон,
- да презема мерки за спречување на неправично и
дискриминаторско однесување на управителот на ин-
фраструктура и секој превозник или барател за доделу-
вање на инфраструктурен капацитет,
- да презема мерки за спречување на неправично и
дискриминаторско однесување меѓу два или повеќе
превозника при давањето на услуги во железничкиот
превоз,
- да презема мерки за спречување на неправично и
дискриминаторско применување на објавата на мрежа
и рамковните договори,
- за одобрување на наплата на надоместок во случај
на заситена инфраструктура, ако планот за капацитети
не може да се реализира или понудените решенија се
неекономични и финансиски неисплатливи,
- за контрола на пристап и користење на објекти и
стабилни постројки со кои не управува управителот на
инфраструктура, а кои се регулираат со договор меѓу
давател на услуга и еден или повеќе превозници,
- да води регистар за издадени, поништени, повле-
чени дозволи за вршење на јавен железнички превоз
издадени на превозник и дозволи за управување со же-
лезничка инфраструктура издадени на управител на
инфраструктура,
- да го набљудува железничкиот пазар со цел да ја
анализира конкуренцијата меѓу различните видови на
превоз и
- да врши мониторинг на конкуренцијата на паза-
рот на железнички услуги, вклучувајќи го и пазарот за
превоз на стока по железница.
(2) Агенцијата е овластена да побара дополнителни
податоци, информации и друга документација од упра-
вителот на инфраструктура, превозникот или трети за-
интересирани страни кои ñ се потребни за вршење на
работите од нејзина надлежност врз основа на овој за-
кон и други прописи со кои се уредува вршењето на
железничкиот превоз.
(3) Субјектите од ставот (2) на овој член се должни
да одговорат на барањето на Агенцијата и да ñ ги до-
стават бараните податоци, информации и друга доку-
ментација без одлагање.
Стр. 24 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) Доколку се водат преговори меѓу барателите и
управителот на инфраструктура, а се однесуваат на ни-
вото на надоместокот за пристап до инфраструктурата,
треба да се спроведат под надзор на Агенцијата, при
што Агенцијата интервенира само ако преговорите ме-
ѓу барателите и управителот на инфраструктура не се
во согласност со овој закон.
Член 98
Агенцијата разменува информации за својата рабо-
та и за принципите на одлучување и за практиките за-
ради усогласување на принципите за донесување на од-
луки со други странски регулаторни тела.
1. Жалбена постапка
Член 99
(1) Барателот има право на жалба до Агенцијата,
ако смета дека бил неправично третиран, дискримини-
ран или е на некој начин оштетен и не се согласува со
одлуката донесена од управителот на инфраструктура,
а во врска со:
- објавата на мрежа,
- критериумите содржани во објавата на мрежа,
- процесот за доделување на инфраструктурните ка-
пацитети и постигнатите резултати,
- планот за наплата,
- висината или структурата на надоместокот за при-
стап до инфраструктурата кој се плаќа или траба да се
плати и
- договорите за пристап согласно со членот 65 од
овој закон.
(2) Агенцијата во постапката по жалба има овласту-
вање да бара потребни информации од управителорт
на инфраструктура, барателите и од секоја инволвира-
на трета страна вклучени во постапката, кои мора да се
достават без одлагање.
(3) Жалбата од ставот (1) на овој член може да се
поднесе во рок од осум дена од денот на добивањето на
актот на управителот на инфраструктура.
(4) Агенцијата одлучува по жалбата во рок од 15
дена од денот на доставувањето на сите потребни ин-
формации и донесува решение.
(5) Во случај на жалба против одбивањето да се до-
дели инфраструктурен капацитет или против условите
за доделување на инфраструктурен капацитет, Агенци-
јата или потврдува дека нема потреба од менување на
одлуката на управителот на инфраструктура или бара
менување на таа одлука во согласност со насоките
одредени од Агенцијата.
(6) Решението од ставот (4) на овој член е обврзу-
вачко за сите страни.
(7) Против решението од ставот (4) на овој член мо-
же да се поднесе тужба пред Управниот суд на Репуб-
лика Македонија во рок од 30 дена од денот на прие-
мот на решението.
2. Органи на Агенцијата
Член 100
Органи на Агенцијата се Управен одбор и директор
на Агенцијата.
3. Управен одбор на Агенцијата
Член 101
(1) Управниот одбор се состои од три члена од кои
еден е претседател на Управниот одбор.
(2) Со работата на Управниот одбор раководи пре-
тседателот на Управниот одбор.
(3) Претседателот и членовите на Управниот одбор
ги именува Собранието на Република Македонија на
предлог на Комисијата за прашања на изборите и име-
9 април 2010
нувањата на Собранието на Република Македонија со
мандат од четири години, со можност за уште еден
мандат.
(4) За претседател и членови на Управниот одбор
можат да бидат именувани лица кои се државјани на
Република Македонија, со постојано живеалиште во
Република Македонија, имаат завршено високо образо-
вание од областа на техничките, правните и економ-
ските науки, со работно искуство над пет години од об-
ласта на превозот на железничкиот сообраќај и инфра-
структурата и со активно познавање на еден странски
јазик.
(5) Претседателот и членовите на Управниот одбор
се именуваат не подоцна од 60 дена пред истекот на
мандатот.
(6) За времетраењето на мандатот претседателот и
членовите на Управниот одбор не можат да бидат пра-
теници во Собранието на Република Македонија, чле-
нови на Владата на Република Македонија, лица кои
извршуваат должности во органите и телата на поли-
тички партии, членови на управни и надзорни одбори
на јавни претпријатија или членови на друг вид на асо-
цијација на правни и физички лица кои би можеле да
доведат до конфликт на интереси.
(7) Претседателот, членот на Управниот одбор, не-
говиот/нејзиниот брачен другар или невенчан партнер,
како и блиски роднини во прва линија до второ колено,
не можат да имаат удел на акции, директно или инди-
ректно во организацијата што извршува активности
кои директно спаѓаат под надлежност на Агенцијата.
(8) Ако постапката за именување не е завршена
пред истекот на мандатот на претседателот и членови-
те на Управниот одбор чиј мандат е истечен, претседа-
телот и членовите на Управниот одбор ќе продолжат
да ја вршат својата функција, но не подолго од шест
месеци.
(9) Претседателот и членовите на Управниот одбор
имаат право на месечен надоместок и надоместок на
други трошоци утврдени со Статутот на Агенцијата.
(10) Средствата за надоместокот и другите трошоци
на претседателот и членовите на Управниот одбор се
обезбедуваат од средствата на Агенцијата, утврдени со
годишниот финансиски план.
(11) За претседател и член на Управниот одбор мо-
жат да бидат именувани лица вработени во други прав-
ни лица, освен ако тоа не претставува конфликт на ин-
тереси согласно со овој закон.
4. Начин на работа и одлучување на Управниот
одбор
Член 102
(1) Управниот одбор одлучува на седници. Седни-
ците ги свикува претседателот на Управниот одбор.
(2) Седниците на Управниот одбор се јавни. По
исклучок, Управниот одбор може да одлучи дали сед-
ницата или расправата по некоја точка ќе биде затворе-
на за јавноста.
(3) Одлуките на Управниот одбор се донесуваат со
мнозинство гласови од вкупниот број членови на
Управниот одбор.
5. Надлежност на Управниот одбор
Член 103
Управниот одбор ги има следниве надлежности:
- донесува Статут,
- донесува годишна програма за работа и развој на
Агенцијата,
- донесува годишен финансиски план на Агенција-
та,
- одобрува годишен финансиски извештај со заврш-
на сметка на Агенцијата,
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- одобрува извештај за реализација на годишната
програма за работа и развој на Агенцијата,
- ги донесува општите акти за организација и систе-
матизација на работењето на Агенцијата,
- решава по жалби,
- соработува со други државни органи и институ-
ции, органи на единиците на локалната самоуправа,
- доставува извештаи, препораки и предлози до Со-
бранието на Република Македонија и други државни
органи и институции од областа на железничкиот соо-
браќај,
- донесува други акти на Агенцијата и
- врши други работи утврдени со Статут и овој за-
кон.
6. Разрешување на претседателот и членовите на
Управниот одбор
Член 104
(1) Собранието на Република Македонија, по пред-
лог на Комисијата за прашања на изборите и именува-
њата, може да ги разреши претседателот и членовите
на Управниот одбор пред истекот на мандатот за кои се
именувани поради следниве причини:
- на нивно барање,
- во случај на спреченост на вршење на функцијата
поради болест подолго од шест месеци или смрт,
- прифаќање на функција или работа што е неспој-
лива со неговата функција член на Управниот одбор,
- ако е осуден со правосилна судска пресуда за кри-
вично дело со казна затвор во траење над шест месеци
или казна забрана за вршење на професија, дејност или
должност со денот на изрекувањето на казната за време
додека ја врши функцијата,
- повреда на одредбите или прописите донесени врз
основа на овој закон или злоупотреба на функцијата и
- неоправдано отсуство едноподруго на три седни-
ци или пет седници во тековната година.
(2) Недоставувањето на годишна програма за рабо-
та и развој на Агенцијата, како и годишен финансиски
извештај до Собранието на Република Македонија е
основ за колективно разрешување на претседателот и
членовите на Управниот одбор.
(3) Доколку постои причина за разрешување на
член од Управниот одбор на Агенцијата пред истекот
на мандатот за кој е именуван, Управниот одбор на
Агенцијата треба да ја извести Комисијата за прашања
на изборите и именувањата на Собранието на Републи-
ка Македонија во рок од седум дена од денот на дозна-
вањето за причината.
7. Директор на Агенцијата и услови кои треба да ги
исполнува директорот
Член 105
(1) Со работата на Агенцијата раководи директор.
(2) Директорот на Агенцијата го именува Управни-
от обор на Агенцијата по пат на јавен конкурс.
(3) Мандатот на директорот е четири години со
можност за уште еден последователен мандат.
(4) Директорот на Агенцијата траба да биде држав-
јанин на Република Македонија, со постојано живеали-
ште во Република Македонија, да има завршено високо
образование од областа на техничките, правните и еко-
номските науки, да има работно искуство над пет годи-
ни од областа на превозот на железничкиот сообраќај и
инфраструктурата и најмалку три години работно
искуство на раководно место и активно познавање на
еден странски јазик.
(5) Управниот одбор е должен да го именува дире-
кторот не подоцна од 30 дена пред истекот на мандатот
на неговиот претходник.
Бр. 48 - Стр. 25
(6) Директорот на Агенцијата, неговиот/нејзиниот
брачен дугар или невенчан партнер, како и блиски род-
нини во прва линија до второ колено, не може да имаат
удел на акции, директно или индиректно во организа-
цијата што извршува активности кои директно спаѓаат
под надлежност на Агенцијата.
(7) Директорот е професионално ангажиран во
Агенцијата со полно работно време.
8. Надлежност на директорот
Член 106
(1) Директорот раководи со работата на Агенцијата
и е одговорен за законито работење на Агенцијата и ги
има следниве надлежности:
- ја претставува и застапува Агенцијата,
- ја организира работата и раководи со стручните
служби на Агенцијата,
- предлага годишна програма за работа и развој, го-
дишен финансиски план на Агенцијата, изработува фи-
нансиски извештај со завршна сметка и извештај од ре-
ализираната годишна програма за работа и развој на
Агенцијата,
- предлага општи акти за организација и системати-
зација на работењето на Агенцијата,
- предлага акти што ги донесува Управниот одбор,
- ги извршува одлуките донесени од страна на
Управниот одбор,
- дава овластувања во рамките на своите надлежно-
сти,
- донесува решенија по жалбена постапка,
- соработува со други државни органи и институ-
ции, органи на единиците на локалната самоуправа и
со невладини организации и здруженија на граѓани и
- врши други работи утврдени со овој закон и Ста-
тут на Агенцијата.
(2) Директорот на Агенцијата е должен да воспо-
стави внатрешна контрола преку имплементација на
соодветен систем на финансиски менаџмент и контро-
ла и внатрешна ревизија согласно со Законот за јавна
внатрешна финансиска контрола.
(3) Директорот има право да присуствува и учес-
твува на состаноците на Управниот одбор без право на
глас.
(4) Директорот може да поднесе оставка на својата
функција во писмена форма до Управниот одбор.
(5) Ако мандатот на директорот е завршен, а по-
стапката за именување на директор не е завршена, то-
гаш директорот продолжува да ја врши функцијата се
додека не се именува директор, но не подолго од шест
месеци.
9. Разрешување на директор
Член 107
Директорот може да биде разрешен од страна на
Управниот одбор пред истекот на мандатот во следни-
ве случаи:
- на негово барање,
- во случај на спреченост за вршење на функција
поради болест подолго од шест месеци или смрт,
- прифаќање на функција или работа што се неспој-
ливи со неговата функција на директор,
- ако е осуден со правосилна судска пресуда за кри-
вично дело на казна затвор во траење од над шест ме-
сеци или казна забрана за вршење на професија, деј-
ност или должност со денот на изрекување на казната
за време додека ја врши функцијата и
- повреда на одредбите или прописите донесени врз
основа на овој закон или злоупотреба на функцијата.
Стр. 26 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
10. Средства за вршење на дејност на Агенцијата
Член 108
(1) Средствата за работа на Агенцијата се обезбеду-
ваат од:
- годишна такса за регулирање на пазарот на желез-
нички услуги,
- сопствени средства,
- донации и заеми и
- други средства.
(2) Управителите на инфраструктура и превозници-
те како учесници во пазарот на железнички услуги на
Агенцијата и плаќаат годишна такса за регулирање на
пазарот на железнички услуги.
(3) Годишната такса од ставот (2) на овој член прет-
ставува збир од таксата за регулирање на пазарот на
железнички услуги што ја плаќаат сите управители на
инфраструктура и сите превозници.
(4) Основицата за пресметување на годишната та-
кса од ставот (2) на овој член изнесува 1,5% од оства-
рениот годишен надоместок за користење на железнич-
ка инфраструктура што го наплатуваат управителите
на инфраструктура од превозниците и тоа од минимал-
ниот пакет на услуги и пристапот по пруга до услужни-
те објекти.
(5) За годишно остварениот приход од надоместок
за користење на железничка инфраструктура и тоа за
минималниот пакет на услуги и пристапот по пруга до
услужните објекти, управителите на инфраструктура
поднесуваат до Агенцијата извештај, за секој превоз-
ник одделно, најдоцна до 5 март секоја година.
(6) Годишната такса од ставот (2) на овој член што
ја плаќаат управителите на инфраструктура изнесува
30% од износот утврден во ставот (4) на овој член. Се-
кој управител на инфраструктура ќе плаќа такса про-
порционална на нивното учество во вкупно остварени-
от приход од надоместок за користење на железничка
инфраструктура и тоа од минималниот пакет на услуги
и пристапот по пруга до услужните објекти.
(7) Годишната такса од ставот (2) на овој член што
ја плаќаат превозниците изнесува 70% од износот од
ставот (4) на овој член. Секој превозник учесник во па-
зарот на железнички услуги ќе плаќа такса пропорцио-
нално на нивното учество во вкупно направениот тро-
шок на име на надоместок за користење на железничка
инфраструктура на Република Македонија и тоа од ми-
нималниот пакет на услуги и пристапот по пруга до ус-
лужните објекти.
(8) Управителите на инфраструктура и превозници-
те се должни два пати годишно, најдоцна до 31 март и
30 септември секоја година, на сметка на Агенцијата,
да ја платат таксата од ставот (2) на овој член.
(9) Годишната такса од ставот (2) на овој член се
плаќа на сметка на Агенцијата и се користи за вршење
на работите на Агенцијата утврдени со овој закон.
Член 109
(1) Годишната програма за работа и развој на Аген-
цијата и годишниот финансиски план, Управниот од-
бор ги донесува најдоцна до крајот на јануари секоја
година.
(2) Годишниот финансиски извештај со завршна
сметка и извештајот за работата на Агенцијата, Управ-
ниот одбор на Агенцијата ги донесува најдоцна до кра-
јот на март секоја година, а се однесуваат за претход-
ната година.
(3) На годишната програма за работа и развој на
Агенцијата годишниот финансиски план како и годиш-
ниот финансиски извештај и извештајот за реализација
на годишната програма за работа и развој на Агенција-
та согласност дава Собранието на Република Македо-
нија.
9 април 2010
(4) Годишниот финансиски извештај содржи заврш-
на сметка, како и ревизорски и финансиски извештај за
претходната година. Ревизорскиот извешај го врши
надворешен и независен ревизор избран согласно со
Законот за јавните набавки.
(5) На барање на Собранието на Република Македо-
нија Агенцијата е должна да поднесе извештај за рабо-
та и развој на Агенцијата и финансиски извештај за ра-
ботењето на Агенцијата и за период пократок од една
година.
11. Организација и вработување во Агенцијата
Член 110
(1) Стручните работи во Агенцијата ги извршуваат
лица вработени во Агенцијата.
(2) Внатрешната организација и начинот на работа
на стручната служба поблиску се уредува со актот за
организација и систематизација на работите и задачите
на Агенцијата.
(3) Со Статутот на Агенцијата поблиску се утврду-
ва постапката и начинот на внатрешното организирање
и работење на Агенцијата.
(4) Претседателот и членовите на Управниот одбор
на Агенцијата, директорот и вработените во Агенција-
та се должни да ги чуваат како службена тајна сите до-
кументи и информации до кои ќе дојдат при извршува-
њето на својата работа и должност, а чие соопштување
до неовластено лице ќе штети на угледот и интересите
на Агенцијата.
12. Надзор над законитоста на работењето
на Агенцијата
Член 111
(1) Надзор над законитоста на работењето на Аген-
цијата и општите акти врши органот на државната
управа надлежен за работите од областа на железници-
те и железничкиот сообраќај.
(2) Надзорот над финансиското работење на Аген-
цијата го врши надлежниот орган на државната управа,
односно правно лице кое за тоа е јавно овластено.
XI. КОНЦЕСИЈА
Член 112
(1) Концесија може да се даде за:
1) изградба на нова железничка инфраструктура и
2) управување со дел или со целата железничка ин-
фраструктура согласно со овој закон.
(2) Концесијата за управување со дел од железнич-
ка инфраструктура се дава на предлог на министерот
кој раководи со органот на државната управа надлежен
за вршење на работите од областа на железничкиот со-
обраќај и железничката инфраструктура или на пред-
лог на управителот на инфраструктура одобрен од ми-
нистерот кој раководи со органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на желез-
ничкиот сообраќај и железничката инфраструктура ко-
га оваа концесија е економски оправдана.
(3) Концесијата може да се даде на домашно и
странско правно и физичко лице (концесионер), кои
имаат капитал и кои располагаат со кадровски потен-
цијал и опрема за успешно извршување на работите
кои се предмет на концесијата.
(4) За давање на концесијата од ставот (1) точка 2
на овој член подносителот на барањето за концесија
мора да има дозвола за управување со железничката
инфраструктура и одобрение за сигурност.
(5) Постапката за давање на концесијата од ставот (1)
на овој член се спроведува согласно со Законот за кон-
цесии и други видови на јавно приватно партнерство.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) За доделената концесија се плаќа надоместок во
висина и на начин утврден согласно со Законот за кон-
цесии и други видови на јавно приватно партнерство.
Член 113
(1) Концесијата за изградба на нова железничка ин-
фраструктура се дава во рок кој не може да биде по-
долг од 50 години од денот на доделувањето на конце-
сијата.
(2) Концесијата за управување на дел од постојната
инфраструктура се дава во рок кој не може да биде по-
долг од 20 години од денот на доделувањето на конце-
сијата.
Член 114
(1) Меѓусебните права и обврски на Владата на Ре-
публика Македонија и концесионерите се уредуваат со
договор за концесија.
(2) Со договорот од ставот (1) на овој член, покрај
другото се определуваат условите под кои се користи
концесијата, начинот на плаќање и висината на надо-
местокот.
Член 115
Концесионерот е должен железничката пруга или
објект на пругата да ги проектира, изгради и даде во
употреба, односно да ги користи согласно со прописи-
те, нормативите и стандардите за ваков вид објекти во
Република Македонија.
Член 116
Правата и обврските утврдени со овој закон и про-
писите донесени врз основа на овој закон во однос на
одржувањето, заштитата и надзорот на железничката
инфраструктура и спроведувањето на мерките за си-
гурност на железничкиот сообраќај важат и за концеси-
онерот.
Член 117
Концесијата престанува да важи на начин и под ус-
лови предвидени во Законот за концесии и други видо-
ви на јавно приватно партнерство, како и условите
предвидени со договорот за концесија.
XII. ФИНАНСИРАЊЕ НА ЖЕЛЕЗНИЧКА
ИНФРАСТРУКТУРА
Член 118
(1) Финансирањето на железничката инфраструкту-
ра се врши согласно со годишната програма од членот
26 став (4) на овој закон.
(2) Средствата за финансирање на изградба на нова
железничка инфраструктура се обезбедуваат од:
1) средства од Буџетот на Република Македонија за
тековната година;
2) кредити и заеми и
3) други извори.
(3) Средствата за финансирање на постојната же-
лезничка инфраструктура се обезбедуваат од:
1) надоместок за користење на железничка инфра-
структура;
2) средства обезбедени од Буџетот на Република
Македонија во износ од најмалку 0,3% од планираните
даночни приходи во централниот буџет на Република
Македонија за тековната година;
3) буџетите на единиците на локалната самоуправа
за финансирање на услуги од јавен интерес во желез-
ничката инфраструктура;
4) дел од вложување на домашни и странски лица и
5) средства од други извори.
Бр. 48 - Стр. 27
(4) Намената и начинот на користење на буџетските
средства од ставовите (2) и (3) на овој член се утврду-
ваат со годишната програма за финансирање на желез-
ничката инфраструктура од членот 26 став (4) на овој
закон.
XIII. УСЛУГИ ОД ЈАВЕН ИНТЕРЕС ВО ЖЕЛЕЗ-
НИЧКИОТ ПРЕВОЗ НА ПАТНИЦИ
1. Органи надлежни за организирање на услуги од
јавен интерес
Член 119
(1) Со цел да се оствари јавен интерес во железнич-
киот превоз на патници во Република Македонија каде
што приходот остварен од транспортните услуги не
може да ги покрие трошоците, како и за да се зголеми
способноста на превозниците во железничкиот превоз
на патници да бидат конкурентни со другите видови на
превоз, Владата на Република Македонија на предлог
на министерот кој раководи со органот на државната
управа надлежен за вршење на работите од областа на
железничкиот сообраќај и железничката инфраструкту-
ра, ќе ги определи таквите услуги.
(2) За остварување на јавниот интерес од ставот (1)
на овој член на подрачјето на единиците на локалната
самоуправа советите на единиците на локалната самоу-
права можат да ги определат таквите услуги, за што го
известуваат органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
(3) Обезбедување на средствата за намената од ста-
вовите (1) и (2) на овој член се врши од Буџетот на Ре-
публика Македонија и/или буџетите на единиците на
локалната самоуправа според следниве критериуми:
- постоење на јавен интерес,
- достапност на друг вид на сообраќај,
- утврдената политика на цената на билети за пат-
нички железнички превоз и
- вложувања во сигурност на железничкиот сообра-
ќај.
(4) Услугите од јавен интерес во железничкиот пре-
воз на патници не се однесува на услуги кои се вршат
од историски интерес или туристичка вредност.
Член 120
(1) Органот на државната управа надлежен за врше-
ње на работите од железничкиот сообраќај и железнич-
ката инфраструктура го избира превозникот кој ќе ги
извршува услугите од членот 119 на овој закон, соглас-
но со овој и друг закон.
(2) Избраниот превозник склучува договор за пер-
иод од најмалку пет години со Владата на Република
Македонија или градоначалниците на општините, од-
носно градоначалникот на градот Скопје. Договорот ќе
му обезбеди на избраниот превозник компензација на
трошоците врз основа на пресметки утврдени со дого-
ворот.
Член 121
Средствата за надоместување на дел од трошоците
на превозниците од членот 120 на овој закон, се обез-
бедуваат од Буџетот на Република Македонија, однос-
но од буџетот на единиците на локалната самоуправа.
XIV. ДОЛЖНОСТИ НА ШТРАЈКУВАЧКИОТ ОДБОР
И РАБОТНИЦИТЕ ЗА ВРЕМЕ НА ШТРАЈК
Член 122
(1) Правното лице кое врши јавен превоз и правно-
то лице управител на инфраструктура за време на
штрајк, штрајкувачкиот одбор и работниците кои учес-
твуваат во штрајкот се должни да обезбедат неопход-
Стр. 28 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
но ниво на процесот на работа со кое нема да се загро-
зи животот, здравјето, економската и социјалната си-
гурност на граѓаните и неопходното вршење на сто-
панските и други дејности во Република Македонија,
односно за време на штрајк мораат да сообраќаат след-
ниве возови кои:
- превезуваат животни,
- превезуваат свежи производи,
- превезуваат опасни материи и предмети,
- сообраќаат во меѓународниот сообраќај,
- превезуваат суровини, репроматеријали и погон-
ски материјали кои се неопходни за одвивање на сто-
панските и други дејности на земјата и
- превезуваат патници во локалниот патнички соо-
браќај на сите релации и тоа по еден пар возови.
(2) Штрајкувачкиот одбор и раководното лице на
управителот на инфраструктура и на превозникот ги
одредуваат работниците кои ќе ги извршуваат работи-
те од ставот (1) на овој член.
(3) Необезбедувањето на неопходното ниво на про-
цесот на работа, во смисла на овој член, претставува
потешка повреда на работната обврска.
XV. НАДЗОР
1. Надзор над законитоста
Член 123
Надзор над законитоста на спроведувањето на овој
закон и прописите донесени врз основа на овој закон
врши органот на државната управа надлежен за врше-
ње на работите од областа на железничкиот сообраќај и
железничката инфраструктура.
2. Инспекциски надзор
Член 124
(1) Инспекциски надзор над спроведување на
одредбите на овој закон и прописите донесени врз ос-
нова на овој закон врши Управата за сигурност на же-
лезничкиот систем преку инспектори за сигурност на
железничка инфраструктура, сигурност на превоз на
патници и стока во железницата и сигурност на сигнал-
но-сигурносни, комуникациски системи и електротех-
нички постројки (во натамошниот текст: инспектор).
(2) Условите за назначување на испекторите од
ставот (1) на овој член се пропишани со Законот за си-
гурност во железничкиот систем.
Член 125
(1) Превозникот и управителот на инфраструктура
се должни на инспекторите да им овозможат непречено
вршење на инспекцискиот надзор, да им даваат потреб-
ни објаснувања и да им овозможат увид во документа-
цијата потребна за вршење на инспекцискиот надзор.
(2) Правните и физичките лица кои на железничка-
та пруга или во непосредна близина на железничката
пруга изведуваат или вршат работи, се должни на инс-
пекторот да му овозможат вршење на инспекција, да
му дадат потребни објаснувања и да му ја стават на
увид потребната техничка документација.
Член 126
(1) Инспекторите од членот 124 на овој закон, вр-
шат надзор над:
- спроведувањето на одредбите на овој закон и поб-
лиските прописи кои произлегуваат од овој закон,
- организацијата на железничкиот систем,
- превозот во железничкиот сообраќај,
- железничката инфраструктура (изградба, рекон-
струкција, ремонт, одржување и заштита) и
- индустриските железници и индустриските коло-
сеци.
9 април 2010
(2) За прекршоците предвидени со овој закон инс-
пекторите од членот 124 на овој закон поднесуваат ба-
рање против сторителот, за поведување на прекршочна
постапка пред надлежен суд.
Член 127
(1) Инспекторот е овластен:
- да нареди запирање на работите што се изведуваат
на железничка пруга и во заштитниот појас на желез-
ничката пруга, ако се утврди дека постои опасност со
тие работи да се загрози сигурноста на железничкиот
сообраќајот,
- да нареди запирање на работите што се изведуваат
во заштитниот појас на железничката пруга, ако тие се
изведуваат без одобрение за градење,
- да ја прегледа техничката документација во врска
со изградбата, реконструкцијата, ремонтот и одржува-
њето на железничките пруги,
- да ги прегледа работите на изградбата, рекон-
струкцијата, ремонтот, одржувањето и заштитата на
железничките пруги и објектите на пругите,
- да нареди рушење на објект или негов дел што се
гради во заштитниот појас, спротивно на овој закон,
- да ја провери исполнетоста на условите за управу-
вање со железничката инфраструктура и
- да провери дали правилно и редовно се спроведу-
ва утврдениот и објавениот возен ред во железничкиот
сообраќај.
(2) Ако железничката пруга не е во таква состојба
што на неа може да се врши безбеден сообраќај, инспе-
кторот ќе нареди веднаш да се преземат мерки за обез-
бедување на сообраќајот, а по потреба ќе го забрани
привремено и сообраќајот на железничката пруга, од-
носно на загрозената делница од железничката пруга.
Член 128
(1) Инспекторите од членот 124 на овој закон рабо-
тите на инспекцискиот надзор ги вршат самостојно и
донесуваат решение во рамките на овластувањата
определени со овој закон.
(2) Против решението на инспекторите може во рок
од осум дена од денот на приемот на решението да се
поднесе жалба министерот кој раководи со органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на железничкиот сообраќај и железничката ин-
фраструктура.
(3) Жалбата од ставот (2) на овој член не го одлага
извршувањето на решението, ако тоа го бара итноста
на мерките одредени во решението.
XVI. ПРЕКРШОЧНИ ОДРЕДБИ
Член 129
(1) Глоба во износ од 3.000 до 5.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
правно лице, ако:
- врши јавен превоз на патници и стока без дозвола
за вршење на јавен железнички превоз (член 15),
- врши јавен превоз на патници и стока без серти-
фикат за сигурност на јавен железнички превоз (член
19),
- врши превоз за сопствени потреби без сертификат
за сигурност (член 20),
- управува со железничка инфраструктура без доз-
вола за управување со железничка инфраструктура
(член 21),
- управува со железничка инфраструктура без одо-
брение за сигурност (член 22),
- проектира, гради, реконструира, ремонтира и
опремува железничка инфраструктура што не одговара
на потребите на сигурност на сообраќајот и заштитата
на животната средина и природата (член 27 став (3)),
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- приклучи друга железничка пруга на железничка
пруга или на отворена пруга спротивно на членот 37
став (1) од овој закон,
- приклучи железничка пруга на отворена главна
пруга, а одвојната свртница не е изведена со заштитен
колосек или не е обезбедена со сигнали и претсигнали
(член 37 став (2)),
- не обезбеди поседнување на одвојната свртница
од страна на железнички работник (член 37 став (3)),
- на заеднички мост не ја одвои железничката пруга
од јавниот пат со сигурносна ограда (член 38),
- гради пат во пружниот појас (член 39 став (1)),
- не го обезбеди пропишаното растојание меѓу же-
лезничката пруга и патот или ако на патот не постави
сигурносни огради (член 39 ставови (3), (4) и (5)),
- во железничка пруга вгради постројки, уреди и
опрема без да поседува документ за сообразност (член
43 став (2)),
- врши изградба и одржување на системот за врски
спротивно на членот 44 став (1) од овој закон,
- врши електрификација на железничка пруга спро-
тивно на членот 50 ставови (1) и (2) од овој закон,
- не спроведе соодветни заштитни мерки на места
на пругата на кои контактната мрежа е под напон каде
што постои опасност по животот на луѓето (член 51
став (1)),
- на постројките и уредите што се наоѓаат во непо-
средна близина на контактната мрежа не спроведе со-
одветни мерки за заштита од електрични влијанија
(член 51 став (2));
- во пружниот и заштитниот појас врши поставува-
ње на телефонски, телеграфски и други кабловски во-
дови, ниско напонски електрични водови, односно во-
дови за напојување, канализација, водоводи, топлово-
ди, цевководи и други слични уреди без согласност из-
дадена од управителот на инфраструктура (член 57
став (1));
- врши јавен превоз на железничката инфраструкту-
ра без обезбеден пристап до неа (член 65 став (1));
- доделениот инфраструктурен капацитет го прене-
се на друг превозник или давател на услуги (член 76
став (2)),
- врши трговија со инфраструктурни капацитети
(член 76 став (3)),
- сообраќајот, односно превозот го извршуваат
спротивно на утврдениот возен ред (член 93 став (4)) и
- возниот ред и измените на возниот ред не ги обја-
ви на веб страницата на управителот на инфраструкту-
ра, во најмалку два дневни весника и не го истакне на
видни места во станичните објекти во определениот
рок (член 94 став (5)).
(2) Глоба во износ од 1.500 до 2.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече и на одговорното
лице во правното лице за прекршокот од ставот (1) на
овој член.
Член 130
(1) Глоба во износ од 2.000 до 3.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
правно лице, ако:
- не објави биланс на успех и биланс на состојба
(членови 6 ставови (2) и (3) и 9 ставови (3) и (8),
- во утврдениот рок не ги пријави статусните про-
мени, промена на фактите и околностите од значење на
извршување на дејноста (член 17 став (9)),
- предаде во сообраќај железничка пруга и построј-
ка, објект и уред на пругата без одобрение за употреба
(член 32 став (3)),
- изведува работи на ремонт на железничка пруга
без техничка документација и согласност на техничка
документација (член 33 ставови (1) и (2)),
Бр. 48 - Стр. 29
- меѓусебно вкрстување на железнички пруги и вкр-
стување на железничка пруга со друга пруга (инду-
стриска железница, индустриски колосек, трамвајска
пруга и слично), изврши спротивно на членот 34 од
овој закон,
- во пружниот појас поставува цевководи, електрич-
ни и други воздушни водови, подземни кабли и други
слични инсталации без согласност на управителот на
инфраструктура, како и да се вкрстуваат со железничка
пруга или да се изведуваат паралелно со пругата, ако
со нивното поставување и работење се загрозува сигур-
носта и безбедноста при извршување на железничкиот
сообраќај (член 41),
- во вршењето на железничкиот сообраќај примену-
ва сообраќајни железнички сигнали и сигнални ознаки
спротивно на членот 45 од овој закон,
- системот на сигнализација и сигнални ознаки не
одговараат на организацијата и процесот на работата и
не ги исполнува барањата на безбедноста на сообраќа-
јот (член 46 став (1)),
- со сигнали и сигнални ознаки не се означат опас-
ностите од привремен карактер или ако истите не се
отстранат по престанувањето на причините поради кои
биле поставени (член 47),
- железничките пруги не се опремени со пропиша-
ните сигнални знаци и сигнални ознаки согласно со
членот 48 став (1) од овој закон,
- сигналните знаци и сигналните ознаки не одгова-
раат на пропишаните услови (член 48 став (2)),
- железничкиот сообраќај не се извршува во соглас-
ност со пропишаните сигнални занаци и сигнални оз-
наки (член 48 став (4)),
- не ги отстрани и замени оштетените и дотраените
сигнални знаци и сигнални ознаки, а во случај на изме-
нети услови на сообраќај на пругата не ги дополни
(член 48 став (5)),
- не го означи возот согласно со членот 49 од овој
закон,
- не ја одржува железничката инфраструктура во
состојба што обезбедува сигурен сообраќај (член 52
став (1)),
- не врши работи на заштита на железничката пру-
га, објектите, уредите, постројките и опремата и други
работи на заштита (член 56 став (1)) и
- не презема потребни мерки за техничка и физичка
заштита на железничката пруга и на објектите на пру-
гата (член 60 став (1)).
(2) Глоба во износ од 800 до 1.500 евра во денарска
противвредност ќе му се изрече и на одговорното лице
во правното лице за прекршокот од ставот (1) на овој
член.
Член 131
(1) Глоба во износ од 1.000 до 2.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
правно лице, ако:
- не води евиденција и други технички податоци од
значење за сигурноста на железничкиот сообраќај
(член 29 став (4)),
- при изградба или реконструкција на железничката
пруга инвеститорот не ги измести, односно прилагоди
инсталациите кон настанатите промени (член 31 став
(1)),
- не ги извести имателите на инсталации во опре-
делниот рок за започнување на работите (член 31 став
(2)),
- не им овозможи на имателите на инсталации увид
во документацијата потребна за изместување на инта-
лациите (член 31 став (3)),
- во пружниот појас сади дрвја, гради згради и дру-
ги објекти, освен објекти што му служат на управите-
лот на инфраструктура (член 40 став (1)),
Стр. 30 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- одржувањето, односно ремонтот на железничките
пруги се врши на начин кој не овозможува сигурен со-
обраќај (член 42 став (2)),
- по звршувањето на работите не ги отстрани од
пругата и пружниот појас остатоците од материјалот,
средствата за работа, знаците за предупредување и дру-
гите предмети за обезбедување на безбеден сообраќај
(член 42 став (3)),
- при изградба и реконструкција на железнички
пруги, електронската комуникациска мрежа, односно
електронска комуникациска инфраструктура со при-
дружните средства не се изведени согласно со закон
(член 44 став (2)),
- комуникацијата меѓу работниците кои непосредно
го регулираат сообраќајот не се снима (член 44 став
(3)),
- на патен премин не постави заштитни порти и
истите не ги одржува (член 50 ставови (3) и (4)),
- не постави сообраќајни знаци за забрана на соо-
браќајот на патнички возила и истите не ги одржува
(член 50 став (5)),
- при вкрстување на железничка пруга и пат во исто
ниво не ги одржува патните премини (член 53 ставови
(1) и (2)),
- изведува работи или други активности во пруж-
ниот појас и заштитниот појас без согласност (член 57
став (1)),
- во заштитниот појас на железничката пруга гради
згради и објекти или поставува постројки и уреди без
одобрение (член 59 ставови (1) и (2) ),
- управителот на инфраструктура не ги отстрани
привремените заштитни направи, материјалот и други-
те средства и не плати надоместок за користење на зем-
јиште (член 60 став (3)),
- не презема мерки за заштита од пожар на желез-
ничкиот пружен појас, како и мерки за заштита на по-
жар на железничките возила (член 61 ставови (1) и (2)),
- при чистење на снег од надвозници над електри-
фицирани електрични пруги не обезбеди механичка за-
штита од обрушување на снегот од контактната мрежа
согласно со членот 62 од овој закон,
- не води евиденција (член 63 став (1)),
- не донесе акт за условите за градба, реконструк-
ција, одржување и заштита на индустриски колосек,
железнички возни средства, како и акт за организирање
и регулирање на железничкиот сообраќај (член 64 став
(5)) и
- на иснпекторот не му овозможи вршење на инс-
пекција, не му дава потребни објаснувања, и не му
овозможи увид во документацијата потребна за врше-
ње на инспекцискиот надзор (член 125 став (1)).
(2) Глоба во износ од 500 до 1.000 евра во денарска
противвредност ќе му се изрече и на одговорното лице
во правното лице за прекршок од ставот (1) на овој
член.
Член 132
Глоба во износ од 500 до 700 евра во денарска про-
тиввредност ќе му се изрече за прекршок на физичко
лице, ако:
- железничките работници не постапуваат според
сигналните знаци и сигналните ознаки за предупреду-
вање (член 48 став (3)),
- во заштитниот појас на железничката пруга гради
згради и објекти или поставува постројки и уреди без
одобрение (член 59 ставови (1) и (2)) и
- на иснпекторот не му овозможи вршење на инс-
пекција, не му дава потребни објаснувања и не му ја
стави на увид потребната техничка документација
(член 125 став (2)).
9 април 2010
Член 133
(1) За прекршоците од членовите 129, 130, 131 и
132 на овој закон пред поднесување на барање за пове-
дување на прекршочна постапка пред надлежен суд
инспекторите од членот 124 на овој закон ќе спроведат
постапка за порамнување. Доколку сторителот го приз-
нае прекршокот инспекторот на сторителот ќе му изда-
де платен налог заради наплата на глобата предвидена
за прекршокот. Со потписот на платниот налог се сме-
та дека сторителот на прекршокот се согласува да ја
плати предвидената глоба.
(2) Сторителот на прекршоците од ставот (1) на
овој член е должен да ја плати глобата во рок од осум
дена од денот на приемот на платниот налог на сметка
на Буџетот на Република Македонија. Сторителот кој
ќе ја плати глобата во дадениот рок ќе плати само по-
ловина од изречента глоба утврдена во платниот налог.
(3) Ако сторителот на прекршокот од ставот (1) на
овој член не ја плати глобата во рокот определен во
ставот (2) на овој член инспекторот ќе поднесе барање
за поведување на прекршочна постапка пред надлеж-
ниот суд.
(4) Управата за сигурност во железничкиот систем
е должна да води евиденција за покренатите постапки
за порамнување и за нивниот исход.
XVII. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Член 134
Услугите од јавен интерес во железничкиот превоз
на патници продолжува да ги врши МЖ Транспорт АД
- Скопје се до неговата приватизација и/или либерали-
зација на железничкиот превоз на патници во Републи-
ка Македонија.
Член 135
МЖ Транспорт АД - Скопје е должен во рок од ед-
на година од денот на влегувањето во сила на овој за-
кон да го усогласи своето работење согласно со одред-
бите на овој закон.
Член 136
(1) Поблиските прописи утврдени со овој закон ќе
се донесат во рок од шест месеци од денот на влегува-
њето на сила на овој закон.
(2) До денот на влегувањето во сила на прописите
од ставот (1) на овој член ќе се применуваат постојните
прописи.
Член 137
(1) Агенцијата за регулирање на пазарот на желез-
нички услуги продолжува да работи како Агенција за
регулирање на железничкиот сектор.
(2) Агенцијата за регулирање на железничкиот се-
ктор е должна во рок од три месеци од денот на влегу-
вањето во сила на овој закон да го усогласи своето ра-
ботење согласно со одредбите од овој закон.
(3) Членовите на Управниот одбор на Агенцијата за
регулирање на пазарот на железнички услуги продол-
жуваат да ја извршуваат функцијата на членови на
Управниот одбор на Агенцијата за регулирање на же-
лезничкиот сектор до истекот на мандатот за кои биле
именувани пред влегувањето во сила на овој закон.
(4) Директорот на Агенцијата за регулирање на па-
зарот на железнички услуги продолжува да ја извршу-
ва функцијата на директор на Агенцијата за регулира-
ње на железничкиот сектор до истекот на мандатот за
кој бил именува пред влегувањето во сила на овој за-
кон.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 138
(1) Со денот на влегувањето во сила на овој закон
имотот, средствата, обврските и целокупната докумен-
тација на Агенцијата за регулирање на пазарот на же-
лезнички услуги ќе се пренесат на Агенцијата за регу-
лирање на железничкиот сектор.
(2) Со денот на влегувањето во сила на овој закон
вработените во Агенцијата за регулирање на пазарот на
железнички услуги продолжуваат со работа во Агенци-
јата за регулирање на железничкиот сектор.
Член 139
Одредбите од членовите 19 став (15) и 22 став (6)
на овој закон ќе се применуваат од 1 јануари 2012 го-
дина.
Член 140
Со денот на влегувањето во сила на овој закон пре-
станува да важи Законот за железниците („Службен
весник на Република Македонија” број 64/2005 и
24/2007) и Законот за Агенцијата за регулирање на па-
зарот на железничките услуги („Службен весник на Ре-
публика Мaкедонија“ број 7/2008).
Член 141
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во „Службен весник на Република Маке-
донија“.
___________
LIGJ
PËR SISTEMIN HEKURUDHOR
I. DISPOZITA TË PËRGJITHSHME
Neni 1
Me këtë ligj rregullohen zhvillimi i komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore, organizimi i
sistemit hekurudhor, mënyra dhe kushtet për realizimin e
transportit hekurudhor dhe llojet e transportit, udhëheqja,
organizimi, mbrojtja e infrastrukturës hekurudhore dhe
qasja deri te infrastruktura hekurudhore, pagesa për qasje
në shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore, ndarja e
kapaciteteve infrastrukturore, shpallja e rrjetit, themelimi i
trupit rregullues të pavarur dhe të mëvetësishem, ndarja
dhe llojet e koncesionit, financimi i infrastrukturës
hekurudhore dhe shërbimet me interes publik në
transportin hekurudhor të udhëtarëve.
Përkufizime
Neni 2
Shprehjet e veçanta të përdorura në këtë ligj, e kanë
kuptimin si vijojnë:
1. “Kërkues” janë transportuesi hekurudhor dhe/ose
grupacioni ndërkombëtar i transportuesve hekurudhorë, të
cilët posedojnë leje dhe certifikatë për siguri për realizimin
e transportit hekurudhor publik, si dhe subjektet tjera
juridike të cilat kryejnë shërbim publik ose kanë interes
komercial për shfrytëzimin e kapacitetit infrastrukturor dhe
transportuesit, shpediterë dhe operatorët e transportit të
kombinuar për realizimin e shërbimit hekurudhor;
2. “Mjet tërheqës” është mjeti hekurudhor me motor të
vetin (lokomotiva dizel, lokomotiva elektrike, lokomotiva
me avull, makina motorike dhe mjete motorike për
dedikime të veçanta);
3. “Mjet i tërhequr” është mjeti hekurudhor i dedikuar
për transportin e udhëtarëve, bagazhit ose mallit (vagonë
udhëtarësh, vagonë transportues, rimorkio);
4. “Transport i brendshëm publik” është transporti që
realizohet në territorin e Republikës së Maqedonisë;
Бр. 48 - Стр. 31
5. “Treni” është varg i përbërë dhe i lidhur sipas
rregullës, i vagonëve transportues hekurudhorë për
udhëtarë dhe/ose për ngarkim, me një mjet tërheqës ose më
tepër mjete tërheqëse me motor të vetin, vetëm mjeti
tërheqës me motor të vetin dhe vetëm mjete hekurudhore.
6. “Hapësirë ajrore e hekurudhës” është hapësira mbi
brezin hekurudhor në lartësi prej 12 metrash, përkatësisht
14 metrash, gjatë kalimit të largpërçuesit me tension më të
madh se 220 KV, duke llogaritur nga skaji i sipërm i
shinës;
7. “Orar i trenave” është akti i udhëheqësit të
infrastrukturës, me të cilin përcaktohet komunikacioni i
planifikuar i trenave për transport publik të udhëtarëve dhe
mallit, në periudhën kohore të vlefshmërisë së orarit të
trenave.
8. “Vijat kryesore hekurudhore” janë vija hekurudhore
të vendosura në rrjetin hekurudhor ndërkombëtar të
hekurudhave evropiane, ose nëpër të cilat kalojnë më
shumë se 30.000 trena në vit;
9. “Marrëveshje për shërbime publike” janë një ose më
tepër akte obliguese, që e vërtetojnë marrëveshjen
ndërmjet organit kompetent dhe subjektit të cilit i
ngarkohet realizimi i shërbimeve publike për transport
publik të udhëtarëve. Marrëveshja për shërbime publike
mund të lidhet mbi bazën e vendimit të miratuar nga organi
kompetent.
10. “Leje për kryerjen e transportit hekurudhor publik”
është dokumenti publik i lëshuar nga organi kompetent, me
të cilin personit juridik i pranohet statusi i transportuesit
hekurudhor, i cili mund të jetë i kufizuar për sigurimin e
llojeve të veçanta të shërbimeve;
11. “Leje për udhëheqje me infrastrukturën
hekurudhore” është dokumenti publik i lëshuar nga organi
kompetent, me të cilin personit juridik i ngarkohet
udhëheqja e infrastrukturës hekurudhore;
12. “Vija tjera hekurudhore” janë vija hekurudhore që
nuk janë përfshirë në rrjetin e vijave kryesore
hekurudhore;
13. “Transportues hekurudhor” është personi juridik
privat apo publik, vendas apo i huaj, i cili posedon leje dhe
certifikatë të sigurisë, për kryerjen e transportit hekurudhor
publik, ku veprimtari kryesore është dhënia e shërbimeve
transportuese të mallit dhe/ose udhëtarëve nëpër
hekurudhë, me kusht që transportuesi të sigurojë mjet
tërheqës; duke përfshirë edhe transportues që sigurojnë
vetëm mjete tërheqëse.
14. “Sistem hekurudhor” është sistemi i përbërë nga
infrastrukturat hekurudhore që përbëhen prej vijave
hekurudhore, objekteve dhe instalimeve të sistemit
hekurudhor, si dhe mjete hekurudhore nga të gjitha
kategoritë dhe prejardhjet, që lëvizin nëpër atë
infrastrukturë;
15. “Transport hekururudhor” është veprimtaria që e
përfshin transportin e udhëtarëve dhe/ose mallit dhe/ose
tërheqjen e trenave;
16. “Infrastruktura hekurudhore” janë sistemi unik
tekniko-teknologjik i vijave hekurudhore me mekanizëm të
sipërm dhe të poshtëm, binarët, stacionet eë ndarjes,
objektet e të hekurudhës, stacionet hekurudhure, objektet e
mjeteve tërheqëse elektrike të trenave, sistemet siguruese
sinjalizuese, sistemet e komunikimit dhe informimit në
komunikacionin hekurudhor, ndërtesat, magazinat dhe
objektet tjera ndërtimore të stacioneve hekurudhore që janë
në funksion të organizimit, rregullimit të komunikacionit
hekurudhor dhe mirëmbajtjes së infrastrukturës, trualli që
në mënyrë funksionale i takon hekurudhës, vendet zyrtare
dhe objektet;
17. “Vija hekurudhore” është vijë e komunikacionit
tokësor me shina, nëpër të cilën qarkullojnë mjete
hekurudhore;
Стр. 32 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
18. “Stacion hekurudhor” është vendi zyrtar i vijës
hekurudhore prej të cilit mund të rregullohet
komunikacioni i trenave të kundërt dhe të njëpasnjëshëm,
dhe ku bëhet hyrja dhe dalja e udhëtarëve, si dhe ngarkimi
dhe shkarkimi i mallit;
19. “Brezi i vijës hekurudhore” është brez tokësor nga
të dyja anët në dhe nën trupin e hekurudhës, i përcaktuar
me dokumantacion investues teknik dhe të eksproprijimit,
në gjerësi prej së paku 1,0 metër nga të dyja anët, duke
llogaritur nga skaji i poshtëm i trupit tokësor të
hekurudhës;
20. “Rrjet hekurrudhor” është tërë infrastruktura
hekurudhore më të cilën udhëheq udhëheqësi i
infrastrukturës;
21. “Mjet hekurudhor” është mjet i dedikuar për lëvizje
me rrota të veta nëpër shina hekurudhore, me ose pa
tërheqje; Mjeti përbëhet prej një ose më tepër nënsistemesh
strukturore dh funksionale apo pjesëve të nënsistemeve të
këtilla;
22. “Brezi mbrojtës i vijës hekurudhore” është brezi
tokësor nga të dyja anët e vijës hekurudhore, i gjerë nga
200 metra, duke llogaritur nga skajet e brezit hekurudhor;
23. “Infrastrukturë e ngarkuar” është pjesa e
infrastrukturës për të cilën nevoja për kapacitet
infrastrukturor nuk mundet të plotësohet tërësisht, në një
përiudhë të caktuar kohore, madje edhe pas koordinimit me
kërkues të ndryshëm për kapacitet;
24. “Kapaciteti infrastrukturor” është numri i
përgjithshëm i traseve të trenave që e mundëson
udhëheqësi i infrastrukturës hekurudhore, të cilat
shfrytëzohen në bazë të orarit të trenave;
25. “Hekurudha industriale” është hekurudha me të
cilën personi juridik në sferën e komunikacionit, industrisë,
xehetarisë, pylltarisë dhe sfera tjera të ekonomisë,
transporton persona dhe mall për nevojat e veta;
26. “Binarë industrial” janë binarët hekurudhorë që
bashkëngjiten në infrastrukturën hekurudhore dhe
shërbejnë për dorëzimin dhe dërgimin e mallit për
pronarin, përkatësisht bartësin e së drejtës për shfrytëzim të
atyre binarëve;
27. “Transporti publik” është transport udhëtarësh
dhe/ose mallrash i kapshëm për secilin në kushte të njëjta,
që kryhet në bazë të marrëveshjes ndërmjet transportuesit
dhe shfrytëzuesit të shërbimeve;
28. “Transport publik i udhëtarëve” është transporti i
udhëtarëve me interes të përgjithshëm ekonomik, i
kapshëm për publikun në bazë jodiskriminuese dhe
kontraktuese;
29. “Transporti i kombinuar” është transport në të cilin
marrin pjesë dy ose më tepër lloje transporti, me qëllim
për dhënien e shërbimit të plotë transportues (“nga dera në
derë”);
30. “Koordinim” është procesi me të cilin udhëheqësi i
infrastrukturës dhe kërkuesit, tentojnë që t'i zgjidhin
problemet që janë konfliktuoze për ndarjen e kapacitetit
infrastrukturor;
31. “Udhëkryq” është vend komunikacioni i vijës
hekurudhore, prej ku mundet të rregullohet komunikacioni
i trenave të kundërt dhe të njëpasnjëshëm dhe në të cilin
mund të bëhet hyrja dhe dalja e udhëtarëve;
32. “Masa e mjetit për një metër gjatësi” është masa e
mjetit hekurudhore të zbrazët apo të ngarkuar, e ndarë me
gjatësinë e mjetit në metra, e matur prej ballit në ballë të
parashtysësve të pashtrënguar (pajisje parshtysëse),
përkatësisht lidhësve automatik e shprehur në KN për një
metër gjatësi;
33. “Binarët për përdorim” janë pjesë e infrastrukturës
hekurudhore, që shërben për transportin e mallit sipas
nevojës dhe pa orar të përcaktuar trenash;
9 април 2010
34. “Shpallja e rrjetit” është paraqitje e detajuar e
infrastrukturës hekurudhore në disponim, e dedikuar për
kërkuesit që përmban rregulla të përgjithshme, afate,
procedura dhe kritere që kanë të bëjnë me arkëtimin dhe
ndarjen e kapaciteteve infrastrukturore, si dhe informata
tjera për kushtet e qasjes në infrastrukturën hekurudhore;
35. “Leje e sigurisë për udhëheqje me infrastrukturën
hekurudhore” është dokumenti i lëshuar për udhëheqësin e
infrastrukturës nga Drejtoria për Siguri në Sistemin
Hekurudhor, në pajtim me këtë ligj;
36. “Mirëmbajtja e infrastrukturës hekurudhore” është
përmbledhje e të gjitha veprimeve të mirëmbajtjes vijuese
dhe investuese, të infrastrukturës hekurudhore;
37. “Ngarkesë boshtore” është masa e mjetit
hekurudhor të zbrazët apo të ngarkuar, e ndarë me numrin
e boshteve të mjetit të shprehur në KN;
38. “Organ i sigurisë” është Drejtoria për Siguri në
Sistemin Hekurudhor, si organ në përbërje të Ministrisë së
Transportit dhe lidhjeve, të cilit i janë ngarkuar detyrat
lidhur me sigurinë e hekurudhës, në pajtim me ligjin, që të
sigurohet regjim i unifikuar sigurie për infrastrukturat e
specializuara tejkufitare;
39. “Vendkalim” është vendi i kryqëzimit në vijën
hekurudhore me rrugë në nivel të njëjtë;
40. “Vendkalim për këmbësorë” është vend i
kryqëzimit në vijën hekurudhore me vendkalim për
këmbësorë, në nivel të njëjtë;
41. “Plani për përforcimin e kapaciteteve
infrastrukturore” është masë apo seri masash me orar për
lehtësimin kapaciteteve infrastrukturore kufizuese, që
shpien te emërtimi i asaj pjese të infrastrukturës si
infrastrukturë e ngarkuar;
42. “Transporti për nevoja personale” është transport
udhëtarësh dhe/ose malli që transportuesit hekurudhorë dhe
personat tjerë juridikë dhe fizikë, pronarë të mjeteve
hekurudhore, e kryejnë për nevojat e veta;
43. “Marrëveshje kornizë” është marrëveshja e lidhur
në bazë të këtij ligji dhe ligji tjetër, me të cilën rregullohen
të drejtat dhe obligimet e kërkuesit dhe udhëheqësit të
infrastrukturës, lidhur me kapacitetet infrastrukturore që
duhet të ndahen dhe kompensimi për qasje te infrastruktura
hekurudhore, që duhet të paguhet në afatin kohor të
kontraktuar më të gjatë se kohëzgjatja e orarit njëvjetor të
trenave.
44. “Ndarje” është shpërndarja e kapaciteteve
infrastrukturore hekurudhore, nga ana e udhëheqësit të
infrastrukturës;
45. “Rikonstruktimi i vijës hekurudhore, objektit në
hekurudhë, stabilimentit ose pajisjes në hekurudhë” është
rirregullim me të cilin ndryshohen karakteristikat e saja
themelore konstruktive dhe teknike;
46. “Riparim i vijës hekurudhore” është zëvendësim
komplet i mekanizmit të sipërm të hekurudhës (shinave,
veglave të binarëve, pragjeve, binarkthyeseve, rregullimi
dhe mbushja e mbulesës), sanimi i mekanizmit të poshtëm
dhe elementeve të mekanizmit të poshtëm të vijave
ekzistuese hekurudhore;
47. “Vendi zyrtar në hekurudhë” është vend prej ku
mund të rregullohet komunikacioni hekurudhor (stacione
hekurudhore, udhëkryqe, pikat e përcjelljes së
komunikacionit, pikat për ngarkim dhe udhëkryet, dhe
vendndalimet);
48. “Sistem për lidhje” është tërësia e objekteve
telekomunikuese, përkatësisht e mjeteve teknike që janë të
lidhura ndërmjet tyre ashtu që paraqesin tërësi teknologjike
dhe përdoren për bartje, lëshim apo pranim të informatave;
49. “Profil i lirë (gabariti) i vijës hekurudhore” është
hapësira e kufizuar në prerje vertikale normale në mesin e
binarëve; Boshti i profilit të lirë qëndron normalisht në
drejtëzën e cila e prek skajin e sipërm të shinave dhe kalon
nëpër mesin e binarëve, përkatësisht në mesin e distancës
ndërmjet shinave të trenit;
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
50. “Certifikatë për siguri për kryerjen e transportit
hekurudhor publik” është dokumenti publik i lëshuar për
transportues hekurudhor nga Drejtoria për Siguri në
Sistemin Hekurudhor, në pajtim me këtë ligj;
51. “Specifikime teknike për bashkëveprim” janë
specifikat me të cilat përfshihet çdo nënsistem ose pjesë e
nënsistemit, që t'i plotësojë kërkesat themelore dhe të
sigurojë bashkëveprim të sistemit hekurudhor;
52. “Transit” është kalimi nëpër territorin e Republikës
së Maqedonisë, që realizohet pa ngarkim ose shkarkim të
mallit dhe/ose pa hipje apo zbritje të udhëtarëve në
territorin e Republikës së Maqedonisë;
53. “Trase” është pjesa e kapacitetit infrastrukturor, e
nevojshme për qarkullim të trenit ndërmjet dy vendesh në
periudhën e caktuar kohore;
54. “Udhëheqës i infrastrukturës hekurudhore” është
personi juridik publik ose privat, vendas apo i huaj, i cili
është përgjegjës për vendosjen, mirëmbajtjen dhe
udhëheqjen e infrastrukturës hekurudhore, duke e përfshirë
edhe rregullimin e komunikacionit hekurudhor dhe
sistemin e vet të sigurisë; Funksioni udhëhehqësit të
infrastrukturës së një rrjetit, ose pjesës së rrjetit, mund t’u
ndahet udhëheqësve të ndryshëm;
55. “Transporti ndërkombëtar i udhëtarëve” është
shërbim për kryerjen e transportit të udhëtarëve, kur treni
kalon së paku një kufi të vendit, dhe kur qëllimi kryesor i
shërbimit është që të transportohen udhëtarët ndërmjet
stacioneve të vendosura në vende të ndryshme, me ç’rast
treni mund të ngjitet dhe/ose ndahet, ndërsa pjesët e
ndryshme të destinacionit si tërësi mund të kenë
destinacione të ndryshme fillestare dhe përfundimtare, me
kusht që të gjitha mjetet e tërhequra të kalojnë së paku një
kufi dhe
56. “Transporti ndërkombëtar i mallit” është shërbim
për kryerjen e transportit të mallit ku treni kalon së paku
një kufi të vendit, me ç’rast treni mund të ngjitet dhe/ose
ndahet, ndërsa pjesët e ndryshme të destinacionit si tërësi
mundet të kenë destinacione të ndryshme fillestare dhe
përfundimtare, me kusht që të gjitha mjetet e tërhequra të
kalojnë së paku një kufi.
II. KOMUNIKACIONI HEKURUDHOR
Neni 3
(1) Komunikacioni hekurudhor realizohet si
komunikacion hekurudhor i brendshëm dhe ndërkombëtar, në
mënyrë dhe kushte të përcaktuar me këtë ligj dhe ligj tjetër.
(2) Komunikacioni ndërkombëtar hekurudhor,
realizohet në pajtim me marrëveshjet ndërkombëtare që
Republika e Maqedonisë i ka ratifikuar dhe i ka pranuar.
III. ORGANIZIMI DHE NDARJA E SISTEMIT
HEKURUDHOR
1. Pavarësia në udhëheqjen e sistemit hekurudhor
Neni 4
(1) Sistemi hekurudhor në Republikën e Maqedonisë, i
përcaktuar me këtë ligj, bazohet mbi parimin e ndarjes së
transportit hekurudhor nga infrastruktura hekurudhore.
(2) Infrastruktura hekurudhore si e mirë me interes të
përgjithshëm për Republikën, është pronësi e Republikës
së Maqedonisë dhe në të nuk mund të realizohet e drejta e
pronësisë.
(3) Udhëheqjein me ndërtimin, rikonstruktimin,
riparimin, mirëmbajtjen, mbrojtjen e infrastrukturës
hekurudhore, organizimin e komunikacionit hekurudhor,
udhëheqjen me sistemet për rregullim dhe siguri dhe
ndarjen e kapaciteteve infrastrukturore si veprimtari me
interes publik, i realizon Ndërmarrja publike për
infrastrukturë hekurudhore apo personi tjetër juridik në
mënyrë dhe nën kushte të përcaktuara me këtë ligj (në
tekstin e mëtejshëm: udhëheqës i infrastrukturës).
Бр. 48 - Стр. 33
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës hekurudhore duke i
respektuar rregullat në lidhje me kompensimin për
shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore dhe ndarjen e
kapaciteteve infrastrukturore, është përgjegjës për
udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore, administrimin
dhe kontrollin e brendshëm.
(5) Transporti i udhëtarëve dhe/ose mallit në
komunikacionin hekurudhor, e realizon transportuesi
hekurudhor (në tekstin e mëtejshëm: transportuesi) i cili
është i pavarur në punën e vet dhe posedon mjete dhe
pronë personale.
Neni 5
(1) Me qëllim që të sigurohen shërbime hekurudhore
efikase, përkatëse dhe cilësore me çmim konkurues,
transportuesi e përshtat punën e vet më kushtet e tregut, me
çmim më të ulët të mundshëm për shërbimin e dhënë që
është i domosdoshëm.
(2) Transportuesi duhet të punojë në pajtim me
principet për punë tregtare, në pajtim me ligjin.
(3) Transportuesi mund të kryej shërbime me interes
publik në transportin hekurudhor të udhëtarëve, në bazë të
marrëveshjes së lidhur për kryerjen e atyre shërbimeve me
Qeverinë e Republikës së Maqedonisë, ose organin kompetent
të komunave, përkatësisht të qytetit të Shkupit, për dhënien e
shërbimit publik të udhëtmit, në pajtim me këtë ligj.
(4) Transportuesi është i obliguar që çdo vit të përpilojë
dhe miratojë plan biznesi për punë, në të cilin duhet të
përmbahen programet investuese dhe financiare. Plani i
biznesit duhet të përgatitet që të arrihet baraspesha
financiare e transportuesit si dhe qëllime tjëra teknike,
tregtare dhe financiare. Transportuesi është i obliguar që në
planin e biznesit t'i përcaktojë edhe metodat për realizimin
e programeve investuese dhe financiare.
(5) Në bazë të Programit nacional për infrastrukturë
hekurudhore nga neni 26 i këtij ligji dhe marrëveshjet për
kryerjen e shërbimeve me interes publik në transportin
hekurudhor të udhëtarëve, që mund të jenë shumëvjeçare,
si dhe programet investuese dhe financiare të
transportuesit, gjatë përgatitjes të biznes planit,
transportuesi në mënyrë të pavarur:
- e përcakton organizimin e brendshëm,
- kryen kontroll të furnizimit dhe plasmanit të
shërbimeve dhe i përcakton çmimet e tyre në pajtim me
kushtet dhe nevojat e tregut, si dhe obligimet që rrjedhin
nga shërbimet me interes publik në transportin hekurudhor
të udhëtarëve,
- merr vendime për numrin e të punësuarve, për pronën
si dhe për realizimin e furnizimeve personale,
- vendos për pjesëmarrjen e vet në treg, zhvillon
teknologji të reja dhe shërbime të reja dhe përvetëson
teknika inovative të udhëheqjes dhe
- vendos për fillimin e realizimit të veprimtarive dhe
punëve të reja, që janë të lidhura ngushtë me transportin
hekurudhor.
(6) Programet investuese të transportuesit nga paragrafi
(4) i këtij neni, përpilohen për periudhën prej tre vitesh,
ndërsa programet financiare nga paragrafi (4) i këtij neni,
përpilohen për periudhën prej një viti.
(7) Programet nga paragrafi (6) i këtij neni,
transportuesi i përgatit sipas llojit të transportit.
2. Ndarja në udhëheqjen me infrastrukturën
hekurudhore
dhe transportin hekurudhor
Neni 6
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës:
- e organizon dhe rregullon komunikacionin
hekurudhor,
- u siguron qasje dhe shfrytëzim të drejtë dhe
jodiskriminues të infrastrukturës hekurudhore, të gjithë
transportuesve, të cilët i plotësojnë kushtet e përcaktuara
me këtë ligj,
Стр. 34 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- ndan kapacitete infrastrukturore, cakton dhe arkëton
kompensim për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore,
- planifikon ndërtim, rikonstruktim, riparim,
mirëmbajtje dhe mbrojtje të infarstrukturës hekurudhore,
- kryen ndërtim, rikonstruim, riparim, mirëmbajtje dhe
mbrojtje të infrastrukturës hekurudhore,
- ndërmerr masa për mbrojtje nga zhurma dhe
mbrojtjen e mjedisit jetësor,
- përpilon plan biznesi në të cilin janë të përmbajtura
programet investuese dhe financiare,
- përpilon plan për përforcimin e kapaciteteve
infrastrukturore,
- e miraton orarin e trenave me të cilin e përcakton
qarkullimin e planifikuar të trenave,
- e miraton dhe publikon shpalljen e rrjetit dhe
- kryen edhe aktivitete tjera që janë në funksion të
veprimtarisë.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës, gjatë realizimit të
veprimtarisë së udhëheqjes me infrastrukturën hekurudhore,
është i obliguar që bilancin e suksesit, si dhe bilancin e
gjendjes t’i ruajë dhe publikojë në ueb-faqen e vet.
(3) Transportuesi gjatë realizimit të transportit
hekurudhor, është i obliguar që bilancin e suksesit, si dhe
bilancin e gjendjes, t’i ruajë dhe t’i publikojë në ueb-faqen
e vet.
(4) Nëse transportuesit gjatë kryerjes së shërbimeve me
interes publik në transportin hekurudhor të udhëtarëve, që
i paguhen mjetet për realizimin e këtyre shërbimeve, si
dhe udhëheqësit të infrastrukturës, i paguhen mjete për
realizim të veprimtarisë së udhëheqjes dhe mirëmbajtjes së
infrastrukturës hekurudhore nga Buxheti i Republikës së
Maqedonisë, transportuesi dhe udheheqësi i infrastrukturës
duhet t’i rregjistrojnë dhe t’i prezantojnë veç e veç në
llogari të veçantë, dhe nuk guxojnë që t’i shfrytëzojnë për
aktivitete tjera.
Neni 7
(1) Udhëheqësi i nfrastrukturës, në pajtim me
Programin nacional për infrastrukturën hekurudhore, është
i obliguar që çdo vit të miratojë plan biznesi për punë, në të
cilin duhet të jenë përmbajtura programet investuese dhe
financiare. Plani i biznesit duhet të jetë i përpiluar që të
arrihet përdorim dhe zhvillim optimal dhe efikas i
infrastrukturës hekurudhore, me çfarë do të sigurohet
baraspesha financiare e udhëheqësit të infrastrukturës, si
dhe të realizohen qëllimet tjera teknike, financiare dhe
shërbyese. Udhëheqësi i infrastrukturës, është i obliguar që
në planin e biznesit t'i përcaktojë edhe metodat për
realizimin e programeve investuese dhe financiare.
(2) Programet investuese të udhëheqësit të
infrastrukturës nga paragrafi (1) i këtij neni, përpilohen për
përiudhën prej tri vitesh, ndërsa programet financiare
përpilohen për periudhën prej një viti.
(3) Programet nga paragrafi (2) i këtij neni, udhëheqësi
i infrastrukturës i përgatit sipas llojit të nevojës për
ndërtim, rekonstruktim, riparim, mirëmbajtje, mbrojtjen e
infrastrukturës hekurudhore dhe organizimin dhe
rregullimin e komunikacionit hekurudhor.
Neni 8
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës arkëton kompensim
për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore nga
transportuesit, të cilët e shfrytëzojnë atë infrastrukturë.
Udhëheqësi i infrastrukturës përgatit rregulla për caktimin
e lartësisë së kompensimit për shfrytëzimin e
infrastrukturës.
(2) Kompensimin për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, udhëheqësi i infrastrukturës e përcakton në
mënyrë jodiskriminuese për të gjithë transportuesit, duke i
marrë parasysh kilometrat dhe përbërjen e trenit, dhe
faktorët tjerë siç janë shpejtësia, ngarkesa boshtore dhe
shkalla e shfrytëzimit të infrastrukturës ose koha e
shfrytëzimit të së njëjtës.
9 април 2010
3. Përmirësimi i gjendjes financiare të transportuesit
hekurudhor dhe udhëheqësit të infrastrukturës në
pronësi shtetërore
Neni 9
(1) Për përmirësimin e gjendjes financiare,
transportuesit në pronësi shtetërore, themeluesi mundet t'i
përcaktojë mekanizma përkatëse me të cilat do të
zvogëlohet borxhi i transportuesit deri në nivelin që do të
krijojë kushte për punë financiare rentabile dhe përmirësim
të përgjithshëm të gjendjes financiare, me ç’rast
transportuesi në pronësi shtetërore nuk guxon të fitojë
pozitë të monopolit në treg.
(2) Transportuesi nga paragrafi (1) i këtij neni, është i
obliguar që të formojë njësi të veçantë punuese, për
pagimin e borxheve në suaza të sektorit për kontabilitet. Në
bilancin e gjendjes evidentohen borxhet, gjithnjë derisa ato
nuk paguhen, duke i pasur parasysh të gjitha huat që
transportuesi i ka marrë për financimin e investimeve dhe
për mbulimin e tepricës së shpenzimeve operative, që
rrjedhin nga veprimtaria e transportit hekurudhor.
(3) Transportuesi nga paragrafi (1) i këtij neni, bilancin
e suksesit dhe bilancin e gjendjes së punës që ka të bëj me
sigurimin e shërbimeve transportuese hekurudhore me
ngarkesë është i obliguar t’i ruaj dhe t’i publikoj në ueb-
faqen e vet.
(4) Transportuesi gjatë realizimit të shërbimeve me
interes publik në transportin hekurudhor të udhëtarëve,
mjetet që i janë paguar për realizimin e këtyre shërbimeve,
doemos duhet t’i regjistrojë dhe paraqesë ndaras në llogari
të veçantë dhe nuk mund t’i përdorë për aktivitete tjera të
lidhura me tjetër lloj shërbimesh transportuese ose për
tjetër lloj pune.
(5) Për përmirësimin e gjendjes financiare të
udhëheqësit të infrastrukturës, themeluesi mund të
përcaktojë mekanizma përkatës më të cilat do të
zvogëlohet borxhi i udhëheqësit të infrastrukturës deri në
nivelin që do të krijojë kushte për punë financiare rentabile
dhe përmirësimin e përgjithshëm të gjendjes financiare.
(6) Udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguar që të
formojë njësi të veçantë pune për pagimin e borxheve në
kuadër të e sektorit për kontabilitet. Në bilancin e gjendjes
evidentohen borxhet, gjithnjë derisa nuk paguhen, duke i
pasur parasysh të gjitha huat që udhëheqësi i
infrastrukturës i ka marrë për financimin e investimeve dhe
mbulimin e tepricës së harxhimeve operative, që rrjedhin
nga veprimtaria e udhëheqjes me infrastrukturën
hekurudhore.
(7) Udhëheqësi i infrastrukturës gjatë realizimit të
veprimtarisë së udhëheqjes me infrastrukturën, është i
obliguar që mjetet që i janë paguar në bazë të ndërtimit,
rikunstruktimit, riparimit, mirëmbajtjes dhe mbrojtjes së
infrastrukturës hekurudhore, t’i regjistrojë dhe t’i paraqes
ndaras në llogari të veçantë dhe nuk mund t’i përdorë për
aktivitete tjera, përkatësisht të hyrat e realizuara në bazë të
kompensimit për qasje te infrastruktura, gjithashtu i
regjistron dhe i paraqet ndaras në llogari të veçantë.
(8) Udhëheqësi i infrastrukturës, bilancin e suksesit dhe
bilancin e gjendjes, për punën e cila ka të bëjë me
udhëheqjen e infrastrukturës hekurudhore, është i obliguar
t’i ruajë dhe publikojë në ueb-faqen e vet.
IV. TRANSPORTI HEKURUDHOR
Neni 10
Transporti i udhëtarëve dhe/ose mallit në
komunikacionin hekurudhor, mund të realizohet si
transport publik ose transport për nevojat e veta, në kusht
dhe mënyrë të përcaktuara me këtë ligj.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
1. Llojet e transportit
Neni 11
(1) Transporti hekurudhor, mund të organizohet si:
- transporti ndërkombëtar hekurudhor i udhëtarëve
dhe/ose mallit,
- transporti i brendshëm hekurudhor i udhëtareve
dhe/ose mallit,
- transporti i kombinuar ndërkombëtar i mallit dhe
- transporti i brendshëm i kombinuar i mallit.
(2) Transporti nga neni (1) i këtij neni, realizohet sipas
kushteve të tregut dhe në bazë të marrëveshjes për
transport, përveç nëse me këtë ligj dhe ligj tjetër nuk është
përcaktuar ndryshe.
2. Transporti i brendshëm dhe ndërkombëtar i
udhëtarëve dhe mallit
Neni 12
(1) Transporti hekurudhor i brendshëm dhe
ndërkombëtar nga neni 11 i këtij ligji, mund të realizohet si
transport hekurudhor publik i udhëtarëve dhe transport
hekurudhor publik i mallit.
(2) Transporti hekurudhor publik i udhëtarëve mund të
realizohet, si:
- transport urban-për rajonin e qytetit,
- transport periferik – për rajonin më të gjerë të qytetit,
- transport rajonal – për rajone në më tepër komuna dhe
- transport ndërkombëtar – për territor të më tepër
shteteve
(3) Transporti hekurudhor publik i mallit, mund të
realizohet si:
- transport rajonal – për rajon të një apo më tepër
komunave dhe
- transport ndërkombëtar – për territor të më tepër
shteteve.
3. Transport i kombinuar i mallit
Neni 13
(1) Transporti i kombinuar i mallit, realizohet me njësi
ngarkimi edhe atë mjet ngarkimi, rimorkio,
gjysmërimorkio me ose pa mjet tërheqës ose kontejner prej
së paku gjashtë metrash. Në fillim ose në fund të pjesës
hekurudhore, njësia e ngarkesës ngarkohet ose shkarkohet
në terminal ose portin RO-RO, në stacion të përshtatshëm
hekurudhor, ndërsa gjatë kohës së transportit shfrytëzon
rrugë, hekurudhë, rrugë të brendshme lundruese ose detare.
(2) Në rast kur kryhet transporti i kombinuar i mallit me
njësi ngarkimi, në dokumentacionin transportues të
transportuesit, do të përcaktohen edhe stacionet hekurudhore
për ngarkim ose shkarkim, që ka të bëjë me pjesën e vijës
hekurudhore, ose portet për ngarkim dhe shkarkim në rrugën
e brendshme lundruese, ose portet detare për ngarkim dhe
shkarkim që ka të bëjë me pjesën e rrugës detare. Këto të
dhëna shënohen para se të bëhet transporti dhe vërtetohen
me vulë nga drejtoritë hekurudhore ose të porteve në
stacionet kompetente hekurudhore, portet e liqenit ose portet
detare, kur ajo pjesë e udhëtimit është realizuar nëpër rrugë
hekurudhore, të liqenit ose detare.
(3) Të gjithë transportuesit në komunikacionin rrugor të
cilët kryejnë transport të kombinuar të mallit, në pjesët
hekurudhore fillestare dhe/ose përfundimtare nëpër rrugë, e
të cilët paraqesin pjesë përbërëse të rrjetit të kombinuar
transportues, munden por jo domosdo të përfshijnë kalim të
kufirit tokësor.
4. Transporti për nevoja personale
Neni 14
(1)Transporti për nevoja personale realizohet si
transport i udhëtarëve dhe/ose mallit që udhëheqësi i
infrastrukturës, transportuesi dhe personat tjerë juridikë
dhe fizikë pronarë të mjeteve hekurudhore, e realizojnë për
nevojat e veta në komunikacionin hekurudhor.
Бр. 48 - Стр. 35
(2) Transportin për nevoja personale mund ta realizojnë
personat juridikë për transport të sendeve dhe punëtorëve
për nevoja personale në hekurudhat industriale.
V. LEJE DHE CERTIFIKATA TË TRANSPORTUESIT
DHE UDHËHEQËSIT TË INFRASTRUKTURËS
1. Leja për realizimin e transportit hekurudhor publik
Neni 15
(1) Transporti publik i udhëtarëve dhe/ose mallit,
realizohet në bazë të lejes për realizimin e transportit
hekurudhor publik.
(2) Çdo person juridik publik apo privat, i vendit apo i
huaj ka të drejtë që të parashtrojë kërkesë për marrjen e
lejes për kryerjen e transportit publik, nëse është i
regjistruar për atë veprimtari.
(3) Lejen për realizimin e transportit publik hekurudhor
(në tekstin e mëtejshëm: leja) me kërkesë me shkrim të
personit juridik publik apo privat, i vendit apo i huaj, e
lëshon Agjencia për rregullimin e sektorit hekurudhor (në
tekstin e mëtejshëm: Agjencia). Për lejet e lëshuara,
Agjencia mban Regjistër për lejet e lëshuara për realizimin
e transportit hekurudhor publik (në tëkstin e mëtejshëm:
Regjistër për lejet e lëshuara).
(4) Agjencia nuk do të lëshojë leje ose ta vazhdojë
vlefshmërinë e lejes personit juridik nga paragrafi (2) i
këtij neni, nëse nuk i plotëson kushtet e përcaktuara me
këtë ligj.
(5) Personit juridik nga paragrafi (2) i këtij neni, i cili i
plotëson kushtet e këtij ligji, i lëshohet leja.
(6) Personit juridik nga paragrafi (2) i këtij neni, nuk do
t'i lejohet që të kryejë shërbime hekurudhore transportuese,
në pajtim me këtë ligj, nëse nuk i është lëshuar leja për
realizimin e transportit hekurudhor publik.
(7) Krahas lejes nga paragrafi (1) i këtij neni,
transportuesi për ta pasur të drejtën e qasjes në
infrastrukturën hekurudhore, nevojitet që të ketë edhe
certifikatë sigurie për kryerjen e transportit hekurudhor
publik.
Neni 16
(1) Për marrjen e lejes nga neni 15 paragrafi (1) i këtij
ligji, personi juridik patjetër duhet t'i plotësojë kushtet në
vijim:
1) selia e personit juridik të jetë në territorin e
Republikës së Maqedonisë;
2) të jetë i regjistruar për realizimin e veprimtarisë në
transportin hekurudhor (me apo pa mjete tërheqëse të
trenave ose vetëm për mjete tërheqëse të trenave);
3) të mos jetë në procedurë falimentimi;
4) personi përgjegjës ose anëtari i organit për
udhëheqjen e personit juridik, në momentin e marrjes së
lejes nuk është i dënuar në mënyrë të plotfuqishme për
vepër penale në financat publike, qarkullimin pagesor dhe
ekonomi; vepër penale kundër sigurisë së përgjithshme të
njerëzve dhe pronës, vepra penale kundër marrdhënieve të
punës, kundërvajtje serioze në bazë të ligjeve të veçanta që
zbatohen gjatë transportit, shmangien e mbikëqyrjes
doganore dhe mospagimi të doganës dhe detyrimeve tjera,
që paguhen në procedurën doganore në raste kur
transportuesi kërkon leje për transport ndërkombëtar të
mallit që i nënshtrohet procedurës doganore, derisa zgjasin
pasojat nga aktgjykimi ose dënimi përkatësisht sanksioni
për kundërvajtje;
5) financiarisht të jetë i aftë, përkatësisht obligimet e
veta të tashme dhe të ardhshme, në kushte normale të
punës të mundet t’i plotësojë në periudhën prej 12 muajsh.
Aftësia financiare vërtetohet në bazë të llogarive vjetore të
transportuesit, apo në rast kur kërkuesi ka mundësi të
prezantojë llogari vjetore me bashkëngjitje të bilancit të
gjendjes, me ç’rast në mënyrë të obligueshme dorëzohen të
dhëna, për:
Стр. 36 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- kapitalin me të cilin disponon, duke e përfshirë edhe
saldon në banka si dhe dispozitat për tejkalimin e garantuar
dhe huat,
- mjetet dhe aktivat që janë në disponim si garanci,
- kapitalin qarkullues,
- shpenzimet relevante, që i nënkupton shpenzimet që
janë bërë për blerje përkatësisht pagim të llogarive për
furnizim apo qira të mjeteve hekurudhore, truallin,
ndërtesat, instalimet dhe shpenzimet për mirëmbajtjen e
mjeteve hekurudhore dhe
- tatimet e paguara në pajtim me ligjin.
6) të ketë të punësuar punëtorë profesional të cilët
mund të sigurojnë shkallë të lartë të transportit të sigurt,
përkatësisht persona udhëheqës të cilët posedojnë dituri
dhe/ose përvojë të domosdoshme që të kryejnë kontroll
operativ të sigurt dhe përgjegjës dhe mbikëqyrje të
aktiviteteve që parashikohen me lejen dhe
7) të jetë i siguruar në shoqëri sigurimesh dhe të
paraqesë dëshmi me shkrim se është i aftë që ta
kompensoëj dëmin eventual, në pajtim me të drejtën
nacionale dhe ndërkombëtare, të shkaktuar në lidhje me
përgjegjësinë në kryerjen e veprimtarisë, të mund ta
garantojë mbulimin e dëmit në rast të fatkeqësisë lidhur me
udhëtarët, bagazhin, ngarkesat, dërgesat postare, persona të
tretë dhe rrethinën, në pajtim me ligjin dhe rregullat tjera
dhe me marrëveshjet ndërkombëtare që e obligojnë
Republikën e Maqedonisë.
(2) Personi juridik do të konsiderohet se nuk është i
aftë financiarisht, nëse nuk i ka përmbushur obligimet në
bazë tatimi dhe në bazë të kontributeve të të punësuarve në
masë të konsiderueshme, me ç’rast Agjencia veçanërisht
mundet të kërkojë parashtrimin e raporteve revizore dhe
dokumenteve përkatëse nga banka deponent i personit
juridik, raport nga kontabilisti ose revizori i autorizuar, të
cilët do ta përcaktojnë aftësinë financiare faktike të
kërkuesit të lejes.
(3) Formën dhe përmbajtjen e formularit të lejes,
mënyrën e lëshimit të lejes, formën dhe përmbajtjen e
formularit të kërkesës, formën, përmbajtjen dhe mënyrën e
mbajtjes së regjistrit nga neni 15 paragrafi (3) i këtij ligji, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
Vlefshmëria e lejes
Neni 17
(1) Leja është e vlefshme derisa transportuesi i plotëson
kushtet e përcaktuara me nenin 16 paragrafi (1) i këtij ligji.
(2) Agjencia, kryen kontroll të transportuesit vallë i
plotëson kushtet nga neni 16 paragrafi (1) i këtij ligji, dhe
atë së paku në çdo pesë vjet nga dita e lëshimit të lejes.
(3) Me përjashtim nga paragrafi (2) i këtij neni,
Agjencia mundet në çdo kohë, nëse dyshon se transportuesi
nuk i plotëson kushtet nga neni 16 paragrafi (1) i këtij ligji,
të kontrollojë vallë transportuesi i plotëson kushtet për
posedimin e saj.
(4) Nëse Agjencia vërteton se transportuesi nuk i
plotëson kushtet e përcaktuara me nenin 16 paragrafi (1) të
këtij ligji, ia heq lejen , përveç për mosplotësimin e kushtit
nga neni 16 paragrafi (1) pika 5 e këtij ligji.
(5) Në rast të dyshimit se transportuesi i cili ka leje nga
organi kompetent ose trupi i shtetit tjetër, nuk i plotëson
kushtet për kryerjen e veprimtarisë për të cilën ka marrë
lejen, Agjencia menjëherë do ta lajmërojë organin ose
trupin kompetent të shtetit tjetër, i cili e ka lëshuar lejen.
(6) Në rast kur Agjencia do të vërtetojë se nuk është
plotësuar kushti nga neni 16 paragrafi (1) pika 5 nga ky
ligj, mundet transportuesit t’i lejojë që të vazhdojë të
kryejë transport, me kusht që të mos jetë e rrezikuar
siguria, përderisa transportuesi nuk riorganizohet më së
shumti për periudhën prej gjashtë muajsh, nga dita kur
9 април 2010
është vërtetuar se transportuesi nuk e plotëson atë kusht.
Përderisa transportuesi në afat prej gjashtë muajsh nuk e
plotëson këtë kusht, Agjencia ia heq lejen
(7) Nëse transportuesi nuk ka filluar me realizimin e
veprimtarisë në afat prej gjashtë muajsh pas marrjes së
lejes, apo nëse e ka ndërprerë realizimin e veprimtarisë për
periudhën më të gjatë se gjashtë muaj, Agjencia ia heq
lejen.
(8) Me kërkesë me shkrim nga transportuesi, Agjencia
mundet të aprovojë ndërprerjen e realizimit të veprimtarisë
për periudhën jo më të gjatë se gjashtë muaj, nëse kjo është
e domosdoshme për shkak të rrethanave dhe specifikave të
transportit, që e realizon transportuesi.
(9) Në rast të ndryshimeve statusore të transportuesit, i
njëjt në afat prej shtatë ditësh parashtron kërkesë te
Agjencia për lëshimin e lejes së re. (10) Kur transportuesi
ka për qëllim që në mënyrë të konsiderueshme t’i
ndryshojë ose zgjerojë veprimet e tij, parashtron kërkesë te
Agjencia për lëshimin e lejes së re.
(11) Transportuesit për të cilin është ngritur procedurë
falimentuese apo procedurë për likuidim, Agjencia nuk do
t'i lejojë që të realizojë transport në pajtim me lejen e
lëshuar, nëse vërteton se nuk ka mundësi dhe dëshmi reale
për konsolidim financiar në afat të arsyeshëm kohor.
(12) Agjencia merr vendim për kërkesën e parashtruar
për lëshimin e lejes transportuesit, në afat sa më të shkurtër
të mundshëm kohor, por jo më tepër se një muaj pas
dorëzimit të gjitha të dhënave relevante. Vendimi i
dorëzohet transportuesit, e nëse kërkesa refuzohet,
Agjencia i paraqet shkaqet për të njëjtin.
(13) Kundër vendimit të marrë nga Agjencia, mund të
parashtrohet padi te Gjykata Administrative e Republikës
së Maqedonisë, në afat prej 30 ditësh nga dita e pranimit të
vendimit.
Neni 18
(1) Në territorin e Republikës së Maqedonisë, pranohen
lejet e lëshuara për transportues nga organe kompetente të
shteteve tjera, në pajtim me legjislacionin e Unionit
Evropian.
(2) Transportuesit janë të obliguar që t'i respektojnë
marrëveshjet të cilat janë në fuqi në transportin hekurudhor
ndërkombëtar, kur realizojnë transport në vend tjetër , si
dhe t'i respektojnë rregullat përkatëse doganore dhe
tatimore, që janë në fuqi në vendet ku realizojnë transport
hekurudhor.
2. Certifikata e sigurisë për kryerjen e transportit
hekurudhor publik
Neni 19
(1) Transportuesi që të ketë qasje te infrastruktura
hekurudhore, përveç lejes për realizimin e transportit
hekurudhor publik, doemos duhet të ketë certifikatë sigurie
për realizimin e transportit hekurudhor publik (në tekstin e
mëtejshëm: certifikatë sigurie) në pajtim me këtë ligj.
Certifikata për siguri mund të vlejë për tërë rrjetin
hekurudhor të Republikës së Maqedonisë, ose vetëm për
pjesë të caktuar të tij.
(2) Me certifikatën e sigurisë, sigurohet që
transportuesi e ka përcaktuar sistemin e vet për udhëheqje
të sigurisë, dhe se i plotëson kërkesat e përcaktuara në
specifikimet teknike për bashkëveprim dhe në rregullat
nacionale për siguri që t'i kontrollojë rreziqet dhe në
mënyrë të sigurt të punojë në rrjet.
(3) Certifikatën e sigurisë me kërkesë me shkrim nga
transportuesi, të plotësuar në pajtim me udhëzimin për
plotësimin e kërkesës, e lëshon Drejtoria për Siguri në
Sistemin Hekurudhor (në tekstin e mëtejshëm: Drejtoria).
Për certifikatat e lëshuara, Drejtoria mban Regjistër për
certifikata e lëshuara të sigurisë (në tektstin e mëtejshëm:
Regjistër i certifikatave të sigurisë).
(4) Certifikata e sigurisë, përbëhet nga:
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- pjesa A – me të cilën vërtetohet pranimi i sistemit për
udhëheqjen e sigurisë të transportuesit, e përcaktuar në
pajtim me ligj, dhe
- pjesa B - me të cilën vërtetohet pranimi i rregullave
nacionale për plotësimin e kushteve specifike, të nevojshme
për drejtim të sigurt në rrjetin përkatës. Kushtet mundet ta
përfshijnë përdorimin e specifikimeve teknike për
bashkëveprim, rregullave nacionale për siguri, duke i
përfshirë edhe rregullat për funksionim të rrjetit, pranimin e
certifikatave për personelin dhe vërtetimin për lëshim në
përdorim të mjetit hekurudhor që e shfrytëzon transportuesi.
(5) Drejtoria transportuesit do t'i lëshojë certifikatë të
sigurisë për rrjetin e përcaktuar përkatës, pas dorëzimit të
dokumentacionit në vijim për:
- zbatimin e specifikimeve teknike për bashkëveprim
të plotë, ose për një pjesë apo më tepër pjesë për
bashkëveprim dhe ku është relevante, për rregullat
nacionale të sigurisë dhe rregullat tjera që zbatohen në
punë, për personelin, për mjetet hekurudhore dhe se puna
është në pajtim me sistemin për udhëheqje të sigurt,
- kategoritë e ndryshme të personelit që është i
punësuar në kohët të pacaktuar ose në kohë të caktuar
pune, si dhe evidencën e personelit për atë se i njeh kushtet
nga specifikimet teknike për bashkëveprim ose rregullat
nacionale që kanë të bëjnë me sigurinë, e për të cilat
posedojnë certifikata të rregullta dhe
- llojet e ndryshme të mjeteve hekurudhore që i
shfrytëzon në transport, se i plotësojnë kushtet nga
specifikimet teknike për bashkëveprim apo rregullat
nacionale që kanë të bëjnë me sigurinë në komunikacionin
hekurudhor, e për të cilat posedon vërtetime.
(6) Transportuesit i cili i plotëson kushtet nga paragrafi
(5) i këtij neni, Drejtoria i lëshon certifikatë sigurie, në
pajtim me paragrafin (4) nga ky nen.
(7) Në certifikatën për siguri të lëshuar në pajtim me
paragrafin (4) nga ky nen, patjetër duhet të shënohen lloji
dhe vëllimi i realizimit te operacioneve hekurudhore. Pjesa
e certifikatës për siguri e lëshuar në pajtim me paragrafin
(4) alineja 1 e këtij ligji, është për operacione identike
transportuese hekurudhore.
(8) Në territorin e Republikës së Maqedonisë, pranohet
pjesa e certifikatës, e lëshuar transportuesit në pajtim me
paragrafin (4) alineja 1 të këtij neni, nga organi kompetent
i shtetit tjetër në pajtim me legjislacion e Unionit Evropian.
(9) Drejtoria, transportuesit të huaj i cili planifikon që
të kryejë shërbime plotësuese për transport në territorin e
Republikës së Maqedonisë, i lëshon certifikatë për siguri
në pajtim me paragrafin (4) alineja 2 të këtij neni .
(10) Certifikata për siguri, lëshohet për periudhën prej
pesë vitesh, me mundësi për përtëritje me parashtrimin e
kërkesës nga ana e transportuesit në afat prej 30 ditësh para
skadimit të afatit për cilin është lëshuar. Të dhënat në
certifikatën për siguri, duhet në tërësi apo pjesërisht të
azhurnohen, çdoherë kur lloji apo vëllimi i punës janë
ndryshuar në mënyrë të konsiderueshme.
(11) Transportuesi i cili ka certifikatë për siguri,
menjëherë e njofton Drejtorinë për të gjitha ndryshimet e
rëndësishme në kushtet e pjesës përkatëse nga certifikata
për siguri. Transportuesi e njofton Drejtorinë çdoherë kur
shfrytëzohen shërbime të kategorive të reja të personelit,
apo lloje të reja të mjeteve hekurudhore.
(12) Drejtoria mund të kërkojë që të revidohet pjesa
përkatëse e certifikatës për siguri, nëse ndodhin ndryshime
thelbësore në rregullat për siguri në sistemin hekurudhor.
(13) Nëse Drejtoria konstaton se transportuesi i cili ka
certifikatë për siguri, mëtej nuk i plotëson kushtet e
certifikatës për siguri që e ka lëshuar, e heq certifikatën për
siguri pjesa A dhe/ose certifikata për siguri pjesa B, duke i
arsyetuar shkaqet për vendimin e vet. Drejtoria e cila e ka
hequr pjesën B nga certifikata për siguri të lëshuar në
pajtim me paragrafin (9) të këtij neni, menjëherë e
informon për vendimin e vet, organin e sigurisë që e ka
lëshuar certifikatën për siguri.
Бр. 48 - Стр. 37
(14) Drejtoria e heq certifikatën për siguri, nëse është e
qartë se transportuesi i cili ka certifikatë për siguri, nuk e
ka përdorur në pajtim me dedikimin në vitin pas lëshimit.
(15) Drejtoria në afat prej një muaji e njofton
Agjencinë Evropiane për Hekurudhë, për certifikatat e
lëshuara, të përtërira, të ndryshuara apo të hequra për siguri
nga paragrafi (4) alineja 1 të këtij neni, me ç’rast e shënon
emrin dhe adresën e transportuesit, datën e lëshimit,
gjerësinë e punës dhe vlefshmëria e certifikatës për siguri
dhe, në rast të heqjes, i paraqet shkaqet e heqjes.
(16) Formën dhe përmbajtjen e kërkesës dhe udhëzimit
për plotësimin e kërkesës për lëshimin e certifikatës për
siguri, formën dhe përmbajtjen e formularit të certifikatës
për siguri, si dhe formën dhe përmbajtjen e regjistrit nga
paragrafi (3) i këtij neni, i përcakton ministri që udhëheq
me organin e administratës shtetërore, kompetent për
kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor
dhe infrastrukturës hekurudhore.
Neni 20
Personat juridikë që realizojnë transport për nevoja
personale, duhet të kenë certifikatë për siguri të lëshuar në
kushte dhe në mënyrë të përcaktuara në nenin 19 të këtij
ligji.
3. Leja për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore
Neni 21
(1) Për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore,
udhëheqësi i infrastrukturës, patjetër duhet të ketë leje për
udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore dhe pëlqim për
siguri për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore.
(2) Lejen për udhëheqje me infrastrukturën
hekurudhore (në tekstin e mëtejshëm: leja për udhëheqje )
me kërkesë me shkrim nga personi juridik publik apo
privat, vendas apo i huaj, e lëshon Agjencia. Për lejet e
lëshuara për udhëheqje, Agjencia mban Regjistër për lejet e
lëshuara për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore.
(3) Për marrjen e lejes për udhëheqje, udhëheqësi i
infrastrukturës patjetër duhet t'i plotësojë kushtet në vijim:
1) selia e personit juridik patjetër duhet të jetë në
territorin e Republikës së Maqedonisë;
2) të jetë i regjistruar për realizim të veprimtarisë nga
neni 6 paragrafi (1) të këtij ligji;
3) të mos jetë në procedurë falimentuese;
4) personi përgjegjës apo anëtari i organit për
udhëheqje i personit juridik, në momentin e marrjes së
lejes të mos jetë dënuar në mënyrë të plotfuqishme për
vepër penale në financat publike, qarkullimin pagesor dhe
ekonomi; vepër penale kundër sigurisë së përgjithshme të
njerëzve dhe pronës, vepra penale kundër marrëdhënieve të
punës, evitim të mbikëqyrjes doganore dhe mospagimi të
doganës ose të mos i jetë shqiptuar sanksion për
kundërvajtjeje, ndalim për kryerjen e veprimtarisë në
zgjatje prej një apo më tepër vitesh;
5) financiarisht të jetë i aftë, përkatësisht obligimet e
veta të tashme dhe të ardhshme, në kushte normale të
punës, të mund t'i plotësojë në përiudhën prej 12 muajsh
dhe
6) të jetë i siguruar në shoqëri sigurimesh dhe të
paraqesë dëshmi me shkrim të aftësisë për kompensim të
dëmit eventual të krijuar në lidhje me përgjegjësinë në
realizimin e veprimtarisë së vet, në pajtim me ligjin dhe
rregullat tjera, si dhe marrëveshjet ndërkombëtare që e
obligojnë Republikën e Maqedonisë.
(4) Agjencia merr vendim pas kërkesës së parashtruar
të personit juridik nga paragrafi (2) i këtij neni, në afat sa
më të shkurtër të mundshëm, por jo më tepër se një muaj
pas dorëzimit të të gjitha të dhënave relevante. Vendimi i
dorëzohet personit juridik nga paragrafi (2) i këtij neni, e
nëse kërkesa refuzohet, Agjencia i paraqet shkaqet për të
njëjtin.
Стр. 38 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(5) Kundër vendimit të marrë nga Agjencia, mund të
parashtrohet padi deri te Gjykata Administrative e
Republikës së Maqedonisë, në afat prej 30 ditësh nda dita e
pranimit të vendimit.
(6) Formën dhe përmbajtjen e formularit të kërkesës
për marrjen e lejes për udhëheqje , formën dhe përmbajtjen
formularit të lejes për udhëheqje, si dhe formën dhe
përmbajtjen e regjistrit nga paragrafi (2) i këtij neni, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për realizimin e
punëve për nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
4. Leja për siguri për udhëheqje me infrastrukturën
hekurudhore
Neni 22
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës që të mundet të
udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore, krahas lejes
nga neni 21 i këtij ligji, patjetër duhet të ketë edhe leje për
siguri. Leja për siguri, me kërkesë me shkrim të plotësuar
në pajtim me udhëzimin për plotësim të kërkesës, e lëshon
Drejtoria. Drejtoria mban Regjistër për lejiet e lëshuara për
siguri për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore.
(2) Leja nga paragrafi (1) i këtij neni, përbëhet nga:
- pranimi i sistemit për udhëheqje të sigurisë të
udhëheqësit të infrastrukturës në pajtim me ligjin dhe
- pranimi i rregullave të udhëheqësit të infrastrukturës
për plotësimin e kushteve specifike të sigurisë, të
nevojshme për projektimin, mirëmbajtjen dhe punën e
infrastrukturës hekurudhore, duke i përfshirë edhe, aty ku
është adekuate mirëmbajtja dhe rregullimi me sistemin për
kontroll dhe sinjalizim të komunikacionit.
(3) Leja nga paragrafi (1) i këtij neni, lëshohet për
periudhën prej pesë vitesh, me mundësi për përtëritje, me
parashtrimin e kërkesës nga ana e udhëheqësit të
infrastrukturës, në afat prej 30 ditësh para skadimit të afatit
për të cilin është lëshuar. Të dhënat në të njëjtën në tërësi
apo pjesërisht azhurnohen gjatë ndryshimeve thelbësore të
infrastrukturës, sinjalizimit apo ngarkesës energjetike apo
të principeve të punës ose mirëmbajtjes. Udhëheqësi i
infrastrukturës i cili ka leje nga paragrafi (1) i këtij neni,
menjëherë e njofton Drejtorinë për gjithë ndryshimet e
tilla.
(4) Drejtoria patjetër duhet të kërkojë që leja nga
paragrafi (1) i këtij neni, të revidohet nëse janë kryer
ndryshime në rregullat për siguri në sistemin hekurudhor.
(5) Nëse Drejtoria konstaton se udhëheqësi i
infrastrukturës nuk i përmbahet lejes nga paragrafi (1) i
këtij neni, e heq lejen, duke i arsyetuar shkaqet për atë.
(6) Drejtoria në afat prej një muaji e njofton Agjencinë
Evropiane për Hekurudhë, për lejet e sigurisë që janë të
lëshuara, përtëritura, ndryshuara apo hequra, me ç’rast e
shënon emrin dhe adresën e udhëheqësit të infrastrukturës,
datën e lëshimit, gjerësinë e punës dhe vlefshmërinë e lejes
për siguri, e në rast të heqjes i paraqet shkaqet për atë.
(7) Formën dhe përmbajtjen e kërkesës dhe udhëzimin
për plotësimin e kërkesës për lëshimin e lejimit për siguri
për udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore, formën dhe
përmbajtjen e formularit të lejes së sigurisë për udhëheqje
me infrastrukturën hekurudhore, si dhe formën dhe
përmbajtjen e Regjistrit të lejeve për siguri nga paragrafi
(1) i këtij neni, i përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për
realizimin e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor
dhe infrastrukturës hekurudhore.
9 април 2010
5. Kërkesat e nevojshme të lidhura me lëshimin e
certifikatës për siguri për realizimin e transportit
hekurudhor publik dhe lejeve për siguri për
udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore
Neni 23
(1) Pas kërkesave të parashtruara për lëshimin e
certifikatës për siguri apo lejes për siguri, Drejtoria vendos
pa prolongim dhe në afat jo më të gjatë se katër muaj pas
dorëzimit të informatave të nevojshme dhe informatave të
kërkuara plotësuese. Nëse, nga parashtruesi i kërkesës
kërkohet të dorëzohen informata plotësuese, ato informata
është i obliguar që t'i dorëzojë menjëherë.
(2) Që të mundësohet regjistrim i transportuesve të rinj,
si dhe transportuesit nga vendet tjera të parashtrojnë
kërkesa për marrjen e certifikatës për siguri, Drejtoria jep
udhëzime të detajuara për atë sesi të merret certifikata për
siguri, në të cilët janë të shënuara të gjitha kushtet e
nevojshme në pajtim me nenin 19 paragrafi (5) të këtij
ligji, dhe parashtruesit të kërkesës ia jep në disponim
publikisht të gjitha dokumentet relevante, të nevojshme për
lëshimin e certifikatës për siguri.
(3) Udhëzime të veçanta u ndahen transportuesve që
parashtrojnë kërkesë për certifikatë sigurie, për shërbime
në një pjesë të kufizuar nga infrastruktura hekurudhore,
posaçërisht duke i shënuar rregullat që vlejnë për atë pjesë
konkrete.
(4) Udhëzimet për parashtrim të kërkesës në të cilën
janë të përshkruara dhe sqaruara kushtet për lëshimin e
certifikatës për siguri dhe në të cilat janë të shënuara
dokumentet që duhet të dorëzohen, u jepen në disponim pa
pagesë parashtruesve të kërkesës. Transportuesi i huaj,
kërkesën për lëshimin e certifikatës për siguri, përveç në
gjuhën maqedonase e parashtron edhe në gjuhën angleze
në Drejtori.
VI. INFRASTRUKTURA HEKURUDHORE
Neni 24
(1) Infrastruktura hekurudhore i përfshin: vijat
hekurudhore me mekanizëm të sipërm dhe të poshtëm,
stacionet hekurudhore, binarë dhe stacionet e ndara,
objektet, stabilimentet dhe pajisjet e hekurudhës, sisteme
për elektrifikim, sisteme siguruese, sinjalizuese, sistemet
informative dhe të telekomunikacionit në komunikacionin
hekurudhor, ndërtesat, magazinat dhe objektet tjera
ndërtimi në stacionet hekurudhore, që janë në funksion të
organizimit, rregullimit të komunikacionit hekurudhor dhe
mirëmbajtjes së infrastrukturës, truallit që funksionalisht
bën pjesë në hekurudhë dhe nën hekurudhë dhe objektet në
brezin e vijës hekurudhore, si dhe hapësira ajrore mbi
hekurudhë me lartësi prej 12 m, respektivisht 14 m mbi
skajin e sipërm të shinës te largpërçuesit me tension mbi
220 KV.
(2) Pjesët përbërëse të infrastrukturës hekurudhore nga
paragrafi (1) i këtij neni, më detalisht i përcakton ministri i
cili udhëheq me organin e administratës shtetërore,
kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
1. Obligimet dhe të drejtat e udhëheqësit të
infrastrukturës hekurudhore
Neni 25
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguar të
sigurojë qasje të vazhdueshme, të pandërprerë dhe
kualitative te infrastruktura hekurudhore dhe mjetet tjera
për punë në komunikacionin hekurudhor, si dhe
organizimin dhe rregullimin e komunikacionit të sigurt
hekurudhor.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës, gjatë realizimit të
veprimtarisë, është i obliguar që të kujdeset për mbrojtjen e
ambientit jetësor dhe natyrës në pajtim me ligjin.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës ka përgjegjësi për
dëmin e bërë shfrytëzuesve të transportit, transportuesve
hekurudhorë dhe personave tjerë juridikë dhe fizikë, për
mosrealizimin e obligimeve, sipas rregullave për
kompensimin të dëmit.
(4) Për shkak të jorentabilitetit të një pjese nga
infrastruktura hekurudhore, udhëheqësi i infrastrukturës,
mund të propozojë ndërprerje të qasjes te infrastruktura
hekurudhore ose të një pjese nga infrastruktura
hekurudhore, te ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(5) Pajtueshmëri për ndërprerjen e qasjes nga paragrafi
(4) i këtij neni, jep Qeveria e Republikës së Maqedonisë
me propozim të arsyetuar nga ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
(6) Udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguar që t’i
njoftojë transportuesit për ndërprerjen e qasjes nga
paragrafi (4) i këtij neni, më së voni gjashtë muaj para
datës së paraparë për ndërprerje të transportit.
2. Planifikimi, ndërtimi, rekonstruktimi, riparimi,
mirëmbajtja dhe mbrojtja e infrastrukturës
hekurudhore
Neni 26
(1) Ndërtimi, rikonstruktimi, riparimi dhe mirëmbajtja
e infrastrukturës hekurudhore ekzistuese apo të re,
përcaktohen me Programin nacional për infrastrukturë
hekurudhore, e cila miratohet për periudhën prej tre vitesh
(në tekstin e mëtejshëm: pragrami nacional).
(2) Programin nacional nga paragrafi (1) i këtij neni, e
miraton Kuvendi i Republikës së Maqedonisë me propozim
të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë, pas miratimit të
Strategjisë fiskale të Republikës së Maqedonisë.
(3) Me Programin nacional përcaktohen dinamika e
realizimit si dhe lartësia dhe burimet e mjeteve financiare
për ndërtim, rikonstruktim, riparim dhe mirëmbajtje të
infrastrukturës hekurudhore.
(4) Në bazë të programit nacional, udhëheqësi i
infrastrukturës përgatit Program vjetor për financim të
infrastrukturës hekurudhore, që patjetër duhet të jetë në
aspekt kohor i harmonizuar me afatet për përpilimin dhe
miratimin të Buxhetit të Republikës së Maqedonisë. Në
përcaktimin e lartësisë së financimit buxhetor të Programit
vjetor, në mënyrë përkatëse zbatohen rregullat që kanë të
bëjnë me përgatitjen e Buxhetit të Republikës së
Maqedonisë.
(5) Programin vjetor nga paragrafi (4) i këtij neni, me
propozim të udhëheqësit të infrastrukturës, e miraton
Qeveria e Republikës së Maqedonisë.
(6) Për realizimin e programit vjetor nga paragrafi (4) i
këtij neni, udhëheqësi i infrastrukturës, përmes organit të
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore, i dorëzon raport Qeverisë së Republikës së
Maqedonisë në tremujorin e parë të vitit të ardhshëm.
Neni 27
(1) Me ndërtim të infrastrukturës hekurudhore, sipas
këtij ligji, konsiderohet ndërtimi i vijës së re hekurudhore
në trase të re, si dhe ndërtim i stabilimeteve dhe aparateve
elektrokomunikuese, sinjalizuese e siguruese, elektro
tërheqëse, elektroenergjetike dhe stabilimeteve dhe
aparateve tjera, i ndërtesave dhe objekteve në hekurudhë të
re dhe në hekurudhat ekzistuese.
Бр. 48 - Стр. 39
(2) Dispozitat e këtij ligji, me të cilat rregullohet
ndërtimi i infrastrukturës hekurudhore, zbatohen edhe në
rikonstruksionin e infrastrukturës hekurudhore.
(3) Infrastruktura hekurudhore projektohet, ndërtohet,
rekonstruktohet, riparohet, pajiset dhe mirëmbahet, ashtu
që i përgjigjet dedikimit të saj, nevojave të sigurisë së
komunikacionit dhe mbrojtjes së mjedisit jetësor dhe
natyrës, në pajtueshmëri me këtë ligj dhe rregullat tjera si
dhe fuqinë transportuese dhe fuqinë lëshuese të përckatuar
të vijës hekurudhore, shpejtësinë e trenave, ngarkesën
boshtore dhe masa e mjeteve ngarkuese për një metër
largësi.
(4) Vijat hekurudhore që shërbejnë për komunikacion
hekurudhor ndërkombëtar, duhet,patjetër t’i plotësojnë
kushtet e përcaktuara me marrëveshjet ndërkombëtare të
cilat e obligojnë Republikën e Maqedonisë.
Neni 28
(1) Infrastruktura hekurudhore projektohet dhe
ndërtohet në bazë të kushteve të përcaktuara me këtë ligj,
rregullave më të afërta të miratuara në bazë të këtij ligji,
rregullave më të afërta të miratuara në bazë të këtij ligji, si
dhe normativave dhe standardeve që kanë të bëjnë me
infrastrukturën hekurudhore.
(2) Normativat dhe standardet nga paragrafi (1) i këtij
neni, për çdo pjesë përbërëse të infrastrukturës
hekurudhore të përcaktuar në nenin 24 të këtij ligji, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetente për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore
3. Vija hekurudhore
Neni 29
(1) Vijën hekurudhore e përbejnë: mekanizmi i sipërm
dhe e poshtëm i hekurudhës me objektet e hekurudhës (
urat, tunelet, kanalet, muret mbështetëse etj.) pajisja e
hekurudhës, brezi hekurudhor i binarëve dhe hapësira
ajrore mbi hekurudhë.
(2) Vijat hekurudhore, sipas dedikimit dhe madhësisë
së komunikacionit, rëndësisë ekonomike apo rëndësisë që
e kanë për komunikacionin e brendshëm dhe
ndërkombëtar, ndahen në vija kryesore hekurudhore dhe
vija tjera hekurudhore.
(3) Qeveria e Republikës së Maqedonisë me propozim
të ministrit i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore, e përcakton rrjetin e vijave kryesore dhe
vijave tjera hekurudhore, klasifikimin e tyre si dhe shenjat.
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës, transportuesi dhe
personat juridikë që kryejnë transport për nevoja personale,
janë të obliguar që për vijat hekurudhore dhe stabilimentet,
objektet dhe aparatet në hekurudhë, të mbajë evidencë dhe
të dhëna tjera teknike që janë më rëndësi për sigurinë e
komunikacionit hekurudhor.
(5) Mënyrën e mbajtjes së evidencës nga paragrafi (4) i
këtij neni, e përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
Neni 30
(1) Vija hekurudhore projektohet, ndërtohet,
rikonstruktohet, riparohet dhe mirëmbahet, në pajtim më
kërkesat e përgjithshme dhe të veçanta teknike për ndërtim,
rekonstruktim, riparim dhe mirëmbajtje të vijës
hekurudhore.
Стр. 40 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Kërkesat e përgjithshme teknike për zhvillimin e
sigurt të komunikacionit hekurudhor të sigurt, të cilat duhet
t’i plotësojnë vijat hekurudhore, i përcakton ministri i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
(3) Kërkesat e veçanta teknike nga paragrafi (1) i këtij
neni, të cilat duhet t’i plotësojnë hekurudhat, i përcakton
udhëheqësi i infrastrukturës.
Neni 31
(1) Gjatë ndërtimit ose rikonstruktimit të vijës
hekurudhore, investuesi është i obliguar që me shpenzime
të veta t'i zhvendosë instalimet (gyppërçuesit, ujëpërçuesit,
linjat elektrike ajrore telefonike dhe telegrafike, kabllot
nëntokësore dhe instalimet dhe pajisjet tjera të ngjashme.
(2) Investuesi është i obliguar në afat prej 60 ditësh,
para ditës së fillimit të punëve, t’i njoftojë pronarët e
instalimeve.
(3) Investuesi është i obliguar që t'i mundësojë pronarit
të instalimeve kontroll në dokumentacionin e nevojshëm
për zhvendosjen e instalimeve.
Neni 32
(1) Pas ndërtimit të plotë apo të pjesshëm ose
rekonstruktimit të vijave hekurudhore dhe stabilimenteve,
objektet dhe pajisjet e hekurudhës në tërësi dhe në fazën
kur mund të kyçen në komunikacion, kryhet kontroll teknik
me të cilin vërtetohet nëse i plotësojnë kushtet, normativat
teknike dhe kushtet tjera të përcaktuara që doemos duhet t'i
plotësojnë në aspekt të unitetit tekniko-teknologjik në
komunikacionin hekurudhor.
(2) Kontrolli teknik nga paragrafi (1) i këtij neni,
kryhet në mënyrë të përcaktuar me Ligjin për ndërtim.
(3) Vijat hekurudhore dhe stabilimentet, objektet dhe
pajisjet e hekurudhave mund të jepen në përdorim në bazë
të lejes për shfrytëzimin, të lëshuar nga minsitri i cili
udhëheqë organin e administratës shtetërore, kompetent për
kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor
dhe infrastrukturës hekurudhore.
Neni 33
(1) Realizimi i punëve të riparimit të vijës hekurudhore,
kryhet në bazë të dokumentacionit teknik me ç’rast duhet
të sigurohet riparimi i vijës hekurudhore, së paku në nivel
të standardeve dhe normativave me të cilat e njëjta është e
projektuar dhe që nënkupton zëvendësim të plotë të
mekanizmit të sipërm të hekurudhës (shinave, veglave të
binarëve, pragjeve, binarkthyesve, rrgullimin dhe
plotësimin e mbulesës), sanimin e mekanizmit të poshtëm
dhe elementeve të mekanizmit të poshtëm të vijave
hekurudhore ekzistuese, në pajtim me këtë ligj dhe ligj
tjetër.
(2) Pajtueshmëri për dokumentacionin teknik për
realizmin e riparimit të vijës hekurudhore, jep personi
juridik me licencë për revizion të dokumentacionit
projektues, në pajtim me Ligjin për ndërtim.
(3) Mënyrën dhe dinamikën e riparimit të vijës
hekurudhore, i përcakton udhëheqësi i infrastrukturës.
(4) Kontrollin teknik të punëve të realizuara gjatë
riparimit të vijës hekurudhore, e kryen organi i
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(5) Punët e realizuara të riparimit të vijës hekurudhore,
mund të jepen në përdorim, vetëm në bazë të lejes së
lëshuar nga ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjene punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurdhore.
9 април 2010
Neni 34
Kryqëzimi reciprok i vijave hekurudhore dhe
kryqëzimi i vijës hekurudhore me tjetër lloj të hekurudhës
(me binarë të hekurudhës industriale, me binarë industrial,
me hekurudhë tramvaji dhe ngjashëm), sipas rregullit duhet
të jetë në nivele të ndryshme, përveç nëse me ndarjen e
nivelit tregohet si joekonomike dhe nëse me këtë nuk
çrregullohet siguria e komunikacionit hekurudhor.
Neni 35
Nëse te kryqëzimi i vijës hekurudhore dhe rrugës
publike, gjegjësisht rrugës së pakategorizuar vjen për
shkak të ndërtimit të vijës së re hekurudhore, ose me
kërkesë të komunës, gjegjësisht të qytetit të Shkupit ose
personit tjetër juridik, shpenzimet për ndërtim të
mbikalimeve, nënkalimeve, gjegjësisht vendkalimeve,
shpenzimet për vendosjen e pajisjeve dhe veglave dhe
shpenzimet tjera për sigurimin e komunikacionit të sigurt
dhe të papenguar të vendkalim, i bart investituesi i objektit
të ri.
Neni 36
(1) Nëse pjesa e vijës hekurudhore duhet të zhvendoset
për shkak të ndërtimit të objektit tjetër (rrugë publike,
aeroport, hidroakumulim, objekteve enegjetike, xeheroreve
dhe ngjashëm), pjesa e vijës hekurudhore e cila zhvendoset
patjetër duhet të ndërtohet me elemente që i përgjigjen asaj
kategorie të vijës hekurudhore, pa marrë parasysh situatën
reale në të cilën ka qenë në momenin e zhvendosjes.
(2) Shpenzimet për zhvendosjen e pjesës së vijës
hekurudhore nga paragrafi (1) i këtij neni, i bart investuesi
i objektit, për ndërtimin e të cilit kryhet zhvendosja e vijës
hekurudhore.
Neni 37
(1) Vija tjetër hekurudhore i bashkëngjitet vijës
hekurudhore vetëm në stacion, ndërsa me përjashtim edhe
në vijë të hapur hekurudhore, me kusht që të zbatohen
masat e sigurisë së komunikacionit, të përcaktuara me këtë
ligj dhe ligj tjetër.
(2) Nëse vijja hekurudhore bashkëngjitet në vijën
kryesore të hapur, binarkthyesja e ndarjes, patjetër duhet të
jetë ndërtuar me binarë mbrojtës dhe e siguruar me sinjale
dhe parasinjale. Sinjalet patjetër duhet të jenë të varura nga
pozita e binarkthyeses, e cila kontrollohet nga vendi zyrtarë
fqinjë i poseduar i vijës hekurudhore ose nga vendi
qëndrorë për rregullimin e komunikacionit.
(3) Binarkthyesja ndarëse nga paragrafi (2) i këtij neni,
duhet të ketë të ulur punëtor hekurudhor, nëse pozita e saj
nuk kontrollohet nga vendi zyrtar fqinj i vijës hekurudhore
me punëtor të ulur, ose nga vendi qendror për rregullimin e
komunikacionit.
Neni 38
Ura e përbashkët për vijën hekurudhore dhe rrugën
publike mund të ndërtohet në shtyllat e njëjta ose me
konstruksion të përbashkët, me kusht që vija hekurudhore
dhe vija rrugore të jenë të ndara me rrethojë siguruese.
Neni 39
(1) Rruga nuk mund të ndërtohet në brezin e vijës
hekurudhore (në tekstin më tejshëm: brezi i vijës
hekurudhore).
(2) Në brezin e vijës hekurudhore, mund të ndërtohet
vetëm objekte dhe stabilimente hekurudhore.
(3) Largësia ndërmjet vijës hekurudhore dhe rrugës nuk
guxon të jetë më e vogël se tetë metra, nga boshti i
binarëve më të afërt deri te pika më e afërt e mekanizmit të
sipërm të rrugës.
(4) Me përjashtim nga paragrafi (3) i këtij neni, në
terrene kodrinore dhe të vështira, në gryka dhe
konfiguracione tjera të ngjajshme në terren dhe në vendet e
banuara, largësia ndërmjet vijës hekurudhore dhe rrugës e
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
cila nuk ka cilësi të autostradës, mund të jetë më e vogël se
tetë metra, me kusht që të mos preken profilet e lira dhe
ndërmjet tyre të mund të vendosen pajisje sinjalizuese-
siguruese, pajisje elektrokomunikuese, stabilimente stabile
të mjeteve tërheqëse elektrike dhe pajisje tjera të
domosdoshme për zhvillim të sigurt komunikacionit dhe
niveli i vijës hekurudhore të jetë 1 metër mbi nivelin e
rrugës.
(5) Nëse rruga ekzistuese nuk i plotëson kushtet nga
paragrafi (4) të këtij neni, në rrugë duhet patjetër të
vendosen gardhe pë siguri, në pajtim me ligjin.
(6) Rrethojën siguruese nga paragrafi (5) i këtij neni, e
vendos dhe mirëmban person juridik i autorizuar për
mirëmbajtjen dhe mbrojtjen e rrugëve.
Neni 40
(1) Në brezin hekurudhor nuk mundet të mbillen drurë,
të ndërtohen ndërtesa dhe objektet tjera përveç objketeve
që i shërbejnë udhëheqësit të infrastrukturës.
(2) Me përjashtim nga paragrafi (1) i këtij neni, në
pajtim me udhëheqësin e infrastrukturës, mund të
ndërtohen objekte dhe stabilimente të personave tjerë
juridikë, që shërbejnë për ngarkim dhe shkarkim të mallit
për transport në komunikacionin hekurudhor, në mënyrë të
përcaktuar nga udhëheqësi i infrastrukturës.
Neni 41
Në brezin hekurudhor mund të vendosen gypa, vija
elektrike dhe vija tjera përçuese ajrore dhe kabllo
nëntokësore dhe instalime, të tjera të ngjashme, vetëm në
pajtueshmërinë me udhëheqësin e infrastrukturës, si dhe të
kryqëzohen me vijën hekurudhore ose të vendosen
paralelisht me hekurudhën, nëse me vendosjen dhe punën
e tyre nuk rrezikohet siguria gjatë realizimit të
komunikacionit hekurudhor.
Neni 42
(1) Personat juridikë të cilët ndërtojnë ose
rikonstruktojnë vija dhe stabilimente hekurudhore, në
projektet për ndërtim apo rikonstruktim të vijave dhe
stabilimenteve hekurudhore, janë të obliguar që të
parshikojnë zgjidhje për zhvillimin e sigurtë të
komunikacionit hekurudhor.
(2) Personat juridikë të cilët kryejnë mirëmbajtje,
përkatësisht riparim të vijave hekurudhore, janë të obliguar
që atë ta kryejnë në mënyrë që mundëson komunikacion të
sigurt hekurudhor.
(3) Personat juridikë janë të obliguar që pas
përfundimit të punëve nga paragrafët (1) dhe (2) të këtij
neni, t'i mënjanojnë nga hekurudha dhe brezi hekurudhor
mbetjet e materialit, mjetet e punës, shenjat e
paralajmërimit dhe sendet tjera për zhvillimin e
komunikimit hekurudhor të sigurt.
(4) Gjatë mirëmbajtjes dhe rikonstruktimit të vijave
hekurudhore, vëmendje te veçantë doemos duhet t'i
përkushtohet largimit të mangësive të vijës hekurudhore,
për shkak të të cilave në vende të caktuara vjen ose mund
të vijë te fatkeqësia serioze, fatkeqësia ose incidenti.
(5) Menyrën dhe elementet teknike për realizimin e
komunikacionin hekurudhor të sigurt, gjatë rikonstruktimit,
riparimit dhe mirëmbajtes së vijave hekurudhore, i
përcakton udhëheqësi i infrastrukturës.
4. Atestimi i stabilimenteve, aparateve dhe pajisjeve
Neni 43
(1) Stabilimentet, aparatet dhe pajisjet që montohen në
vijat hekurudhore të sapondërtuara apo të rikonstruktuara
dhe që paraqesin pjesë përbërëse të tyre, i nënshtrohen
atestimit të obligueshëm në aspekt të karakteristikave të
përcaktuara, në pajtim me rreguat për atestim të atyre
stabilimenteve, aparateve dhe pajisjeve.
Бр. 48 - Стр. 41
(2) Stabilimentet, aparatet dhe pajisjet që paraqesin
pjesë përbërëse të vijave hekurudhore, mund të instalohen
në vijat hekurudhore dhe të kyçen në komunikacion,
vetëm nëse kanë dokument për përputhshmëri.
5. Sistemet për lidhje
Neni 44
(1) Sistemet për lidhje të infrastrukturës hekurudhore,
doemos duhet të ndërtohen dhe mirëmbahen ashtu që të
paraqesin tërësi unike tekniko-teknologjike në aspekt të
funksionimit dhe përdorimit dhe t’i përmbushin nevojat
për zhvillim të sigurt të komunikacionit hekurudhor.
(2) Gjatë ndërtimit të vijave të reja hekurudhore, ose
gjatë rikonstruktimit të vijat ekzistuese hekurudhore , rrjeti
elektronik komunikues, respektivisht infrastruktura
elektronike komunikuese me mjetet shoqëruese, ndërtohet
në pajtim me ligjin
(3) Komunikimi ndërmjet punëtorëve të cilët
drejtpërdrejt e rregullojnë komunikacionin hekurudhor, që
realizohet nëpërmes rrjetit elektronik të komunikimit,
respektivisht infrastrukturës elektronike të komunikimit me
mjetet shoqëruese, doemos duhet të incizohet.
(4) Kushtet më të afërta për mirëmbajtjen dhe
përdorimin e sistemeve për lidhje, varësisht nga rëndësia
dhe kategoria e vijave hekurudhore i përcakton udhëheqësi
i infrastrukturës.
(5) Mënyrën e përdorimit të lidhjeve
elektrokomunikuese nga paragrafi (2) i këtij ligji, më
afërsisht i përcakton udhëheqësi i infrastrukturës.
6. Sistemi për sinjalizim dhe shenja sinjalizuese
Neni 45
(1) Në realizimin e komunikacionit hekurudhor,
përdoren sinjale të komunikacionit hekurudhor dhe shenja
sinjalizuese, të cilat doemos duhet të jenë të atilla që me
ndihmën e tyre, punëtorët e hekurudhave të munden shpejt
dhe në mënyrë të sigurt ndërmjet veti të njoftohen dhe të
kuptohen për qarkullimin e trenave, gjatë manevrimit, për
leje ose ndalim të qarkullimit nëpër vende të caktuara, për
gjendjen e vijës hekurudhore, për kufizimin e shpejtësisë së
trenave dhe ngjashëm
(2) Me shenja sinjalizuese jepen sinjale të
komunikacionit të vijës hekurudhore.
(3) Me shenja sinjalizuese shënohen vendet e binarëve,
me rëndësi të veçantë për kryerjen e sigurt të
komunikacionit hekurudhor.
Neni 46
(1) Sistemi i sinjalizimit dhe shenjat sinjalizuese
doemos duhet t’i përgjigjen organizmit dhe procesit të
punës në realizimin e komunikacionit hekurudhor, dhe t’i
plotësojnë kërkesat për siguri të komunikacionit.
(2) Rëndësia e shenjave sinjalizuese, doemos duhet të
jetë unike në tërë territorin e Republikës së Maqedonisë.
(3) Shenjat sinjalizuese të vijës hekurudhore dhe trenit,
llojin, rëndësinë, formën, ngjyrën dhe larëgsinë më të vogël
të dukshmërisë së shenjave sinjalizuese, si dhe vendet e
montimit të tyre, respektivisht vendosjes dhe mënyrën e
përdorimit të tyre, i përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
Neni 47
Me shenja sinjalizuese doemos duhet të shënohen edhe
rreziqet me karakter të përkohëshëm, sidomos ato që
paraqiten gjatë dëmtimit të parpritur të infrastrukturës
hekurudhore dhe kufizimeve dhe ndalimeve të
përkohëshme në komunikacionin hekurudhor. Ato sinjale
dhe shenja sinjalizuese të komunikacionit, doemos duhet të
shmangen pasi që të ndërpriten shkaqet për të cilat janë
vendosur.
Стр. 42 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 48
(1) Vijat hekurudhore doemos duhet të pajisen me
shenja dhe shenja sinjalizuese të përcaktuara.
(2) Shenjat dhe shenjat sinjalizuese duhen të jenë të
ndriçuara me burim të vetin të dritës ose të shkëlqejnë me
materie reflektuese që të munden punëtorët e hekurudhës
dhe personat tjerë për të cilët kanë të bëjnë, që t’i vërejnë
me kohë ditën, natën dhe gjatë dukshmërisë së zvogëluar.
(3) Punëtorët e hekurudhave, transportuesi dhe personat
tjerë, me shenjat dhe shenjat sinjalizuese, paralajmërohen
për rrezikun që u kanoset, njoftohen për kufizimin,
ndalimet dhe paralajmërimet të cilave doemos duhet t'u
përmbahen dhe ju ipen njoftime të domosdoshme për
zhvillim të sigurtë të komunikacionit hekurudhor, dhe për
sigurinë e tyre personale.
(4) Komunikacioni hekurudhor doemos duhet të
realizohet në pajtim me shenjat dhe shenjat sinjalizuese të
përcaktuara.
(5) Shenjat dhe shenjat sinjalizuese të dëmtuara dhe të
vjetëruara doemos duhet që menjëherë të largohen dhe të
zëvendësohen, e në rast të kushteve të ndryshuara në
komunikacionin hekurudhor, edhe të plotësohen nga ana e
udhëheqësit të infrastrukturës.
Neni 49
(1) Ana ballore e trenit, natën doemos duhet të
shënohet me sinjale përkatëse, kurse ana e skajshme e
trenit duhet të jetë e shënuar me sinjale përkatëse, ditën dhe
natën. Natën, e në rast të dukshmërisë së zvogëluar edhe
ditën, sinjalet përkatëse të trenit doemos duhen të ndriçojnë
me ngjyrë dhe fuqi adekuate.
(2) Në vijat hekurudhore, mund të qarkullojnë trenat të
pajisur me sinjale të vendosura në fund të trenit, që janë të
ngjyera me materie reflektuese, ashtu që ta reflektojnë
dritën më ngjyrë dhe fuqi përkatëse.
7. Vijat hekurudhore të elektrifikuara
Neni 50
(1) Elektrifikimi i vijave hekurudhore kryhet me
aplikimin e sistemit njëfazor prej 25 KV , 50 Hz.
(2) Përçuesi kontaktues i sistemit njëfazor (25 KV, 50
Hz) në vendkalimin në arë, doemos duhet të jetë i vendosur
në lartësi prej së paku 5,5 metrash duke llogaritur nga skaji
i sipërm i binarit, me atë që nga të dyja anët e vendkalimit
vendosen porta mbrojtëse në distancë prej së paku 8
metrash nga binari më i afërt, e matur në boshtin e rrugës
në lartësi prej 4,5 metrash mbi vijën rrugore.
(3) Në largësinë e përcaktuar prej portave mbrojtëse
nga njëra anë dhe ana tjetër e vendkalimit, doemos duhen
të vendosen shenja adekuate për ndalim të komunikacionit
të automjeteve lartësia e përgjithëshme e të cilave, së
bashku me ngarkesën në to, e tejkalon lartësinë më të
madhe të lejuar të përcaktuar me ligj, me shenjë të lartësisë
në portën mbrojtëse për zhvillimin e sigurt të
komunikacionit rrugor nëpër vendkalim.
(4) Portat mbrojtëse nga paragrafi (2) i këtij neni, i
vendos dhe i mirëmban udhëheqësi i infratrukturës.
(5) Shenjat e komunikacionit për ndalim të
komunikacionit të automjeteve nga paragrafi (3) i këtij
neni, i vendos dhe mirëmban person juridik i autorizuar për
mirëmbajtje dhe mbrojtje të rrugëve.
Neni 51
(1) Në binarët në të cilët rrjeti kontaktues është nën
tension, ku ekziston rreziku për jetën e njerëzve, duhen të
zbatohen masa adekuate mbrojtëse.
(2) Në të gjitha stabilimentet dhe aparaturat që gjenden
në afërsi të drejtpërdrejtë të rrjetit kontaktues, doemos
duhet të zbatohen masa adekuate për mbrojtje nga
influenca elektrike.
9 април 2010
(3) Kriteret më të afërta teknike për zbatimin e masave
adekuate mbrojtëse nga paragrafët (1) dhe (2) të këtij neni,
i përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(4) Masat adekuate mbrojtëse nga paragrafët (1) dhe
(2) të këtij neni, i zbaton udhëheqësi i infrastrukturës.
8. Mirëmbajtja
Neni 52
(1) Infrasktruktura hekurudhore doemos duhet të
mirëmbahet (në mënyrë vijuese dhe investuese)
(2) Punët e mirëmbajtjes nga paragrafi (1) i këtij neni i
kryen uhdëheqësi i infrastrukturës.
(3) Mënyrën e mirëmbajtjes së infrastrukturës
hekurudhore, për çdo pjesë përbërëse të infrastrukturës
hekurudhore, e përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekuruhdore.
Neni 53
(1) Në vendet e kryqëzimit të binarëve hekurudhorë me
rrugë shtetërore, respektivisht komunale, në mirëmbajtjen e
binarëve, stabilimenteve dhe aparateve tjera që i shërbejnë
vijës hekurudhore, vijës rrugore në distancë prej tri metrash
nga boshti i binarëve nga të dyia anët e vendkalimit,
sinjalizimit të komunikacionit të vijës hekurudhore dhe
rrugës, vendosjen dhe mirëmbajten e pajisjes dhe
aparaturës që i shërbejnë rrugës dhe vijës hekurudhore, si
dhe sigurimin e shikueshmërisë së vendkalimit, e kryen
udhëheqësi i infrastrukturës.
(2) Mirëmbajtjen e pjesëve tjera dhe sigurimin e
shikueshmërisë së rrugës në distancë më të madhe se tri
metra nga boshti i binarëve, nga të dyja anët e vendkalimit
dhe sinjalizimin e rrugës, i vendos dhe i mirëmban personi
juridik i cili udhëheq me rrugën në mënyrë e cila
mundëson komunikacion hekurudhor të sigurtë dhe pa
pengesa.
(3) Shpenzimet për mirëmbajtjen e binarëve dhe rrugës,
stabilimentet dhe aparaturat që u shërbejnë binarëve dhe
rrugës, në mënyrë të barabartë i bartin udhëheqësi i
infrastrukturës dhe personi juridik të cilit i është ngarkuar
realizimi i punëve të mirëmbajtjes së rrugëve, kurse për
rrugët dhe rrugicat komunale, komuna respektivisht qyteti i
Shkupit.
Neni 54
(1) Nëse personi juridik shfrytëzon ekskluzivisht apo
kryesisht rrugë të pakategorizuar, shpenzimet për
mirëmbajtjen e vijës rrugore dhe sigurimin e
komunikacionit të sigurt dhe pa pengesa, janë në llogari të
personit juridik.
(2) Nëse binarët industrialë ose hekurudha industriale
kryqëzohet me rrugë në vendbanim,, shpenzimet për
mirëmbajtjen e vijës rrugore dhe sigurimin e
komunikacionit të sigurt dhe pa pengesa, janë në llogari të
pronarit të binarëve industrialë ose hekurudhës industriale.
Neni 55
(1) Nëse vendkalimi zëvendësohet me mbikalim,
respektivisht nënkalim ose hiqet për shkak të riorientimit të
komunikacionit rrugor, shpenzimet për ndryshimin e bërë
në hekurudhë dhe rrugë, nëse janë marrë vesh ndryshe,
janë në llogari të :
- udhëheqësit të infrastrukturës, nëse ai ndryshim është
i kushtëzuar kryesisht për nevojat e komunikacionit
hekurudhor,
- personit juridik që udhëheq me rrugën, nëse ai
ndryshim kryesisht është i kushtëzuar për nevoja të
komunikacionit rrugor dhe
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- personit juridik i cili në mënyrë ekskluzive e
shfrytëzon rrugën.
(2) Në raste të gjitha ndryshimeve tjera, në lidhje me
kryqëzimin, duke e përfshirë edhe adaptimin dhe
përmirësimin e sigurisë, shpenzimet për ndryshimin e
hekurudhës dhe rrugës, janë në llogari të udhëheqësit të
infrastrukturës, respektivisht personit juridik i cili udhëheq
me rrugën në mënyrë të barabartë, me nevojat e
komunikacionit hekurudhor dhe rrugor, të cilat i kanë
kushtëzuar ato ndryshime, nëse nuk është kontraktuar
ndryshe.
9. Mbrojtja e infrastrukturës hekurudhore
Neni 56
(1) Punët e mbrojtjes së hekurudhave, objekteve,
aparateve, stabilimenteve, pajisjes dhe punët tjera për
mbrojtje, i kryen udhëheqësi i infrastrukturës.
(2) Me punë për mbrojtje nga paragrafi (1) i këtij neni,
konsiderohet marrja e masa të nevojshme për parandalimin
e veprimeve të palejuara dhe largimin e pasojave nga
veprimet e palejuara të kryera në vijën hekurudhore, në
trupin e vijës hekurudhor, brezin hekurudhor dhe mbrojtës,
objekte, stabilimente, pajisjen e brezit hekurudhor dhe
mbrojtës, si dhe ngritjen e procedurës për kthimin e tokës
së uzurpuar nga brezi hekurudhor, para gjykatës
kompetente.
(3) Për veprimet e palejueshme që kryhen në trupin e
hekurudhës, brezin hekurudhor dhe mbrojtës, njoftohet
Drejtoria dhe organi i administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e detyrave të punëve të brendëshme
(4) Kryerësi i veprimeve të palejueshme, me urdher të
Drejtorisë është i obliguar që menjëherë t’i largojë pasojat
nga veprimet e kryera të palejueshme. .
(5) Nëse pasojat nga veprimet e palejueshme nuk
largohen nga kryerësi, në llogari të kryerësit do t’i
mënjanojë udhëheqësi i infrastrukturës.
(6) Mënyrën e kryerjes së punëve të mbrojtjes së
infrastrukturës hekurudhore, e përcakton ministri i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetente
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
Neni 57
(1) Përçuesit telefonikë, telegrafikë dhe vijat tjera
kabllovike, vijat elektrike të tensionit të ulët, respektivisht
vijat për furnizim me rrymë, kanalizimi, ujësjellësi, gypat e
ngrohjes, sistemin e gypave dhe instalimet tjera të
ngjashme, mund të vendosen në brezin hekurudhë dhe
mbrojtës, pas kërkesës së parashtruar nga ana e personit
juridik ose fizik dhe vetëm me kushte dhe mënyë të
përcaktuara me pajtimin që e jep udhëheqësi i
infrastrukturës.
(2) Shpenzimet nga paragrafi (1) i këtij neni, janë në
llogari të parashtruesit të kërkesës.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës mund të kërkojë nga
pronari i instalimeve dhe pajisjeve nga paragrafi (1) ti këtij
neni, që t'i rirregullojë ose zhvendosë, kur kjo është e
nevojshme, për rindërtimin ose rekonstruktimin,
remontimin e infrastrukturës hekurudhore ose për zbatimin
e masave për mbrojtjen e infrastrukturës hekurudhore dhe
komunikacionit hekurudhor.
(4) Harxhimet për rirregullim ose zhvendosje të
instalimeve, i bart udhëheqësi i infrastrukturës.
(5) Udhëheqësi i infrastrukturës mund ta refuzojë
kërkesën për dhënie të pëlqimit nga paragrafi (1) i këtij
neni, nëse me vendosjen e tyre do të dëmtohej
infrastruktura hekurdhore ose do cenohej siguria e
komunikacionit hekurudhor, nëse vendosja ndikon
esencialisht në mirëmbajtjen e infrastrukturës hekurudhore
ose do të pamundësohej rekonstruktimi i saj.
Бр. 48 - Стр. 43
Neni 58
Punët e mbrojtjes së vijave hekurudhore dhe objekteve
në to, si dhe për rregullshmërinë dhe sigurinë e
komunikacionit hekurudhor, ose aktiviteteve tjera në vijën
hekurudhore, brezin hekurudhor dhe mbrojtës, mund të
kryhen me pajtim të udhëheqësit të infrastrukturës.
Neni 59
(1) Në brezin mbrojtës të vijës hekurudhore, mund të
ndërtohen ndërtesa dhe objekte tjera, dhe të vendosen
stabilimente dhe aparate në bazë lejes në kushtet si vijojnë:
1) në vendebanime, terrene pyjore dhe moçalike, ose
vende tjera, ku kushtet e terrenit atë e kërkojnë, mund të
lejohet hapja e minierave, gurthyesve, ndërtimi i objekteve
për prodhimin e gëlqerës, tullave, ngritja e ndërtesave
industriale, stabilimenteve dhe objekteve tjera të ngjajshme
në brezin mbrojtës përskaj vijës hekurudhore, nëse toka ku
gjinden këto stabilimente, gjendet në rajonin që organi i
komunës e ka përcaktuar për ndërtimin e objekteve dhe
stabilimenteve, por jo më afër se 50 metra, duke llogaritur
prej boshtit të binarëve të skajshëm;
2) në vendebanime dhe truallin nga pika (1) e këtij
paragrafi, mund të lejohet ndërtimi i ndërtesave për banim,
afarsite, ndihmëse dhe të ngjajshme, hapja e puseve,
rezervuareve, gropave të nevojtores, dhe ngjashëm, ngritja
e largpërçuesve në brezin mbrojtës përskaj vijës
hekurudhore, por jo më afër se 25 metra, duke llogaritur
nga boshti i binarëve të skajshëm dhe
3) në brezin mbrojtës mund të vendosen shkrime dhe
pano reklamuese në largësi prej së paku 7 metrash, duke
llogaritur nga pika e skajshme e brezit hekurudhor.
(2) Lejen nga paragrafi (1) i këtij neni, e jep udhëheqësi
i infrastrukturës.
(3) Shpenzimet për dhënie të lejes nga paragrafi (1) i
këtij neni, i bart parashtruesi i kërkesës, dhe nuk duhet të
jenë më të larta nga shpenzimet reale të bëra për dhënie të
lejes.
(4) Në vendebanime me karakter të qytetit, mund të
parashihen ndërtime me plane urbanistike, dokumentacion
shtetëror të planit urbanistik ose dokumentacion të planit
lokal urbanistike, ndërtimi i të cilave mund të jetë në
largësi e cila nuk guxon të jetë më e vogël se 10 metra,
duke llogaritur nga pika e skajshme e brezit hekurudhor.
Neni 60
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguarqë në
vendet e shembjeve, vendet e rrëkeve, vende të ekspozuara
në erozion lumenjsh dhe në vendet e ekspozuara në erëra të
fuqishme, ku mund të vijë te pengimi ose rrezikimi i
komunikacionit hekurudhor, duhet që në mënyrë të pavarur
ose bashkërisht me ndonjë person tjeter juridik, me kohë t’i
ndërmarrë masat e nevojshme për mbrojtje teknike dhe
fizike të vijave hekurudhore dhe objekteve në vijave
hekurudhore, nga fatkeqësitë elementare për sigurimin e
zhvillimit të sigurt të komunikacionit hekurudhor.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës në rastet nga paragrafi
(1) i këtij neni, mundet që pa leje të vendosë dhe
mirëmbajë pajisje të përkohshme mbrojtëse dhe
përkohësisht të vendosë material dhe mjete tjera në brezin
hekurudhor dhe mbrojtës, nëse kjo është e nevojshme për
shkak marrjen e masave për garantimin e qarkullimit të
sigurt të komunikacionit hekurudhor, respektivisht për
vendosjen e komunikacionit hekurudhor.
(3) Kur të ndërpriten shkaqet nga paragrafi (1) i këtij
neni, udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguar që nga
brezi hekurudhor dhe mbrojtës, t'i largojë pajisjet e
përkohshme mbrojtëse, ,materialin dhe mjetet tjera që i ka
lënë gjatë marrjes së masave për garantim të
komunikacionit të sigurt, respektivisht ta rivendosë
gjendjen e mëparëshme për kryerjen e komunikacionit
hekurudhor dhe të paguajë kompensim për shfrytëzimin e
tokës.
Стр. 44 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 61
(1) Në vendet ku vija hekurudhore kalon nëpër pyje ose
përskaj pyjeve, respektivisht tokës së mbjellur me kultura
bujqësore që digjen lehtë, udhëheqësi, respektivisht pronari
i pyllit ose tokës, është i obliguar që të ndërmarrë masa të
përcaktuara për mbrojtje nga zjarri në brezin e vijës
hekurudhore, si dhe masa për mbrojtje nga zjarri të mjeteve
hekurudhore.
(2) Udhëheqësi, respektivisht pronari i pyllit dhe tokës
nga paragrafi (1) i këtij neni, janë të obliguar që në brezin,
në gjerësi prej dhjetë metrash, në pyje t'i heqin drunjtë e
thatë, kaçubet dhë gjethet, kurse në vend tjetër në brez në
gjerësi prej pesë metrash, me kohë t’i largojnë bimët e
thata dhe ato që digjen lehtë, dhe të marrin masa tjera për
mbrojtje nga zjarri.
Neni 62
Gjatë pastrimit të borës nga mbikalimet mbi
hekurudhat e elektrifikuara, doemos duhet që të sigurohet
mbrojtje mekanike nga shembja e borës në rrjetin
kontaktues.
Neni 63
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës mban evidencë për:
gjendjet e vijave hekurudhore, karakteristikat gjeometrike
të vijës dhe brezit të vijës hekurudhore, kadastrën e tokës,
karakteristikat e terrenit me interes për mbrojtjen e vijës
hekurudhore, instalimet në vijën hekurudhore dhe mbi
trupin e hekurudhës dhe brezin e vijës hekurudhore ,
pajisjen e hekurudhës dhe brezit të vijës hekurudhore,
pajisjen e hekurudhës me sinjalizimin e komunikacionit,
aparatet telekomunikuese, rrjetin kontaktues, rrethojat
mbrojtëse, vendkalimet dhe të dhëna tjera, si dhe për
ndryshimin e këtyre të dhënave.
(2) Mënyrën e udhëheqjes së evidencës dhe
shfrytëzimit të të dhënave nga paragrafi (1) i këtij neni,
varësisht prej llojit të evidencës, i përcakton ministri i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetente
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
10. Hekurudha industriale dhe binarët industrialë
Neni 64
(1) Dispozitat e këtij ligji për ndërtimin,
rikonstruktimin, remontimin, mirëmbajtjen dhe mbrojtje të
infrastrukturës hekurudhore, kanë të bëjnë edhe me
hekurudhën dhe binarët industrialë.
(2) Hekurudha industriale ose binarët industrialë, mund
të bashkëngjiten në infrastrukturën hekurudhore.
(3) Personi juridik ose fizik, mund të ketë binarë
industrial të bashkëngjitur në infrastrukturën hekurudhore,
si dhe binarë industrialë, stabilimente, aparate dhe objekte
të atyre binarëve, mjete transporti hekurudhore dhe mjete
tjera të ndërtuara me normativa dhe standarde të posaçme,
të përcaktuara me këtë ligj.
(4) Bashkëngjitja e hekurudhës industriale nga
paragrafi (2) i këtij neni i binarëve industrialë nga paragrafi
(3) i këtij neni, rrgullohet me marrëveshje ndërmjet
udhëheqësit të infrastrukturës dhe personit fizik ose juridik,
hekurudha industriale e të cilit, respektivisht binarët
industrialë bashkëngjiten.
(5) Personi juridik ose fizik, pronar i bonarëve
industrialë, është i obliguar që të miratojë akt për kushtet e
ndërtimit, rikonstruktimit, riparimit, mirëmbajtjes dhe
mbrojtjes së binarëve hekurudhorë, mjeteve transportuese
hekurudhore dhe mjeteve tjera, në pajtim me standardet e
nevojshme teknike dhe normative, si dhe për organizimin
dhe rregullimin e komunikacionit hekurudhor të binarëve
industrialë, pas lejes paraprake nga organi i administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
9 април 2010
VII. QASJA TE INFRASTRUKTURA HEKURUDHORE
Neni 65
(1) Trasnportues i cili ka leje dhe çertifikatë për siguri,
mund të kryejë shërbime në transportin publik të
infrastrukturës hekurudhore, me kusht që t’i sigurohet
qasje te ajo.
(2) Qasjen te infrastruktura hekurudhore e
transportuesve që i plotësojnë kushtet e përcaktuara me
këtë ligj, e lejon udhëheqësi i infrastrukturës në mënyrë
transparente dhe jodiskriminuese.
(3) Për qasje në infrastrukturën hekurudhore,
transportuesit lidhin marrëveshje me udhëheqësin e
infrastrukturës.
(4) Marrëveshja për qasje në infrastrukturën
hekurudhore, lidhet 60 ditë para fillimit të vlefshmërisë së
orarit të ri të qarkullimit të trenave, përveç nëse ka
kapacitete të lira mundet edhe gjatë orarit ekzistues të
qarkullimit, dhe doemos duhet të jëtë jodiskriminuese dhe
në pajtim me dispozitat e këtij ligji dhe ligji tjetër.
(5) Me marrëveshjen për qasje në infrastrukturën
hekurudhore nga paragrafi (3) i këtij neni, rregullohen të
drejtat dhe obligimet e ndërsjella ndërmjet transportuesve
dhe udhëheqësit e infrastrukturës, lidhur me kapacitetet e
ndara infrastrukturore, lartësinë e kompensimit për qasje
dhe shfrytëzimin e infrastrukturës hekudhudhore,
kohëzgjatjen e marrëveshjes dhe mundesitë për vazhdimin
e saj, si dhe çështje tjera lidhur me sigurinë e trasnportit
dhe mbrojtjen e mjedisit.
(6) Qasja e trasnportuesve te infrastruktura, u sigurohet
me qëllim që t’u mundësohet kryerja e transportit nga neni
11 dhe 14 të këtij ligji.
(7) Udhëheqësi i infrastrukturës, kërkuesit i siguron
qasje te infrastruktura në vende tjera, për:
- kryerjen e shërbimeve ndërkombëtare për trasnport të
kombinuar mallrash,
- kryerjen e transportit ndërkombëtar të mallrave dhe
- kryerjen e transportit ndërkombëtar të udhëtarëve.
(8) Kërkuesit për kryerje të transportit ndërkombëtar të
udhëtarëve, udhëheqësi i infrastrukturës i siguron mundësi
për qasje te infrastruktura hekurudhore, me qëllim të hipjes
dhe/ose zbrizjes së udhëtarëve në çdo stacion të hapur për
transportin e udhëtarëve, në territorin e Republikës së
Maqedonisë si dhe për tranzitim.
(9) Kërkuesit për kryerje të transportit të kombinuar
ndërkomëtar të mallrave, udhëheqësi i infrastrukturës i
mundëson qasje me qëllim të shfrytëzimit të terminaleve,
porteve dhe objekteve tjera, lidhur me aktivitet
hekurudhore, si dhe për tranzitim.
(10) Qasja dhe dhënia e shërbimeve në terminalet,
portet, dhe objektet tjera të lidhura me aktivitetet
hekurudhore të cilat shërbejnë ose mund të shërbejnë më
shumë së një përdorues të fundit, transportuesve u sigurihet
në mënyrë jodiskriminuese dhe transparente, kurse
kërkesat e transportuesve mund të jenë të kufizuara vetëm
në rast se ekzistojnë edhe terminale, porte alternative, dhe
objekte tjera në hekurudhë me kushte të tregut.
(11) Transportuesit mund t’i kufizohet e drejta e qasjes
te infrastruktura hekurudhore për kryerjen e transportit nga
paragrafi (8) i këtij neni, ndërmjet vendit të nisjes dhe
vendit ku përfundon relacioni ndërkombëtar, që janë
përfshirë me një ose më shumë marrëveshje për shërbime
publike, në pajtim me këtë ligj. Kufizimi nuk ka të bëjë me
të drejtën që udhëtarët të hypin në cilindo stacion
hekurudhor përgjatë pjesës së vijës hekurudhore të
shërbimit ndërkombëtar, dhe t’u lejojnë që të zbresin në
stacion tjetër, duke i përfshirë edhe stacionet në territorin e
Republikës së Maqedonisë, përveç kur shfrytëzimi i kësaj
të drejte e rrezikon baraspeshën ekonomike, të
marrëveshjes për shëbrim publik. Për rrezikimin e
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
baraspeshës ekonomike të marrëveshjes për shërbim
publik, vendos Agjencia, në bazë të analizës së paanëshme
ekonomike dhe kritereve të përcaktuara nga Agjencia, me
kërkesë të:
- organeve kompetente, që e kanë lidhur marrëveshjen
për shërbim publik,
- udhëheqësit të infrastrukturës,
- transportit që e realizon marrëveshjen për shërbim
publik ose
- transportuesit i cili kërkon qasje për shfrytëzim të
infrastrukturës hekurudhore.
(12) Organet kompetente dhe transportuesit që i
sigurojnë shërbimet publike, te Agjencia dorëzojnë
informata që janë të nevojëshme për miratimin e vendimit
për baraspeshën ekonomike të marrëveshjes për shërbim
publik, i lidhur në pajtim me këtë ligj. Agjencia i shqyrton
informatat e dorëzuara dhe duke i konsultuar të gjitha palët
relevante, edhe i informon për vendimin e vet në afat të
caktuar kohor, por jo më gjatë se një muaj nga marrja e
informatave relevante. Në arsyetimin për vendimin e
miratuar, i shënon periudhën kohore dhe kushtet me të cilat
organet kompetente, udhëheqësi i infrastrukturës,
transportuesi i cili kryen transport me marrëveshje për
shërbim publik, kërkuesi i cili kërkon qasje, mund të
kërkojnë rishqyrtimin e vendimit të miratuar.
(13) Kundër vendimit nga paragrafi (12) i këtij neni,
mund të ngritet padi para Gjykatës Kushtetuese të
Republikës së Maqedonisë, në afat prej 30 ditësh nga dita e
pranimit të vendimit.
Shpallja e rrjetit
Neni 66
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës, pas konsultimeve të
bëra me kërkuesit e interesuar, miraton dhe publikon
Shpallje të rrjetit.
(2) Në shpalljen e rrjetit, duhet të jepet informata për
natyrën e infrastrukturës hekurudhore, e cila është e
kapshme për transportuesit dhe të jepen informatat për
kushtet e qasjes te infrastruktura relevante hekurudhore.
(3) Shpallja e rrjetit, përmban:
1) pjesë me të cilën jepet informata për natyrën e
infrastrukturës, të cilën e kanë në disponim transportuesit,
kushtet e përgjithshme për qasje te ajo, si dhe informatat e
përgjithshme për shpalljen e rrjetit;
2) pjesa e cila ka të bëjë me principet për arkëtimin dhe
lartësinë e kompensimeve, në të cilën janë të përmbajtura
detaje përkatëse si dhe informata për arkëtimin, që
realizohen për shërbimet e dhëna në nenin 68 nga ky ligj, e
të cilat i siguron udhëheqësi i infrastrukturës. Përveç këtyre
detaleve, Shpallja e rrjetit përmban edhe detale për
metodologjinë, rregullat dhe aty ku është e mundur, nivel
adekuat arkëtimi, në pajtim me nenin 70 paragrafët (4),
(5), (6) dhe (7) dhe nenet 71 dhe 72 nga ky ligj, si dhe
informata për ndryshimin e lartësisë së kompensimit, që
zbatohet ose parashikohet që të zbatohet dhe
3) pjesa që ka të bëjë me principet dhe kriteret për
ndarjen e kapaciteteve. Kjo pjesë i përmban karakteristikat
e përgjithëshme të kapaciteteve të infrastrukturës, që u janë
në disponim transportuesve dhe të gjitha kufizimet që kanë
të bëjnë me shfrytëzimin e saj, duke i përfshirë edhe
kërkesat e mundshme për ndarjen e kapaciteteve për
mirëmbajtje të infrastrukturës, gjatë të cilës i përcakton
procedurat dhe afatet e fundit, të lidhura me procesin e
ndarjes së kapaciteteve, e sidomos :
- procedurën sipas së cilës, kërkuesit mund të kërkojnë
kapacitet nga udhëheqësi i infrastrukturës,
- kërkesat që duhet t’i dorëzojnë kërkuesit,
- planin dhe procesin për ndarjen e kapaciteteve,
- principet që kanë të bëjnë me procesin e koordinimit,
- procedurat që përcillen dhe kriteret që shfrytëzohen
kur infrastruktura është e ngarkuar,
Бр. 48 - Стр. 45
- detalet për kufizimet për shfrytëzimin e
infrastrukturës dhe
- të gjitha kushtet që merren parasysh, nga shfrytëzimi
paraprak i kapaciteteve, për përcaktimin e prioriteteve gjatë
procesit të ndarjes së kapaciteteve.
(4) Pjesa nga shpallja e rrjetit nga paragrafi (3) pika 3
të këtij neni, përmban detale për masat që ndërmerren që të
sigurohet trajtim adekuat i të gjitha shërbimeve dhe
kërkesave që janë lëndë e procedurës aty për aty.
(5) Shpallja e rrjetit, duhet që rregullisht të plotësohet,
dhe sipas nevojës nëse është e domosdoshme mund të
ndryshohet.
(6) Shpallja e rrjetit, shpallet më voni katër muaj para
afatit të fundit për parashtrimin e kërkesave për kapacitetet
e infrastukturës, në ueb faqen e udhëheqësit të
infrastrukturës ose së paku në dy gazeta të ditore.
VIII. KOMPENSIMI PËR SHFRYTËZIMIN E
INFRASTRUKTURËS HEKURUDHORE
1. Përgatitja, përcaktimi dhe arkëtimi i kompensimit
Neni 67
(1) Për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore,
transportuesi paguan kompensim Lartësinë e kompensimit
e përcakton udhëheqësi i infrastrukturës, i cilit e arkëton
kompensimin për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore.
(2) Mjetet nga arkëtimi i kompensimit nga paragrafi (1)
i këtij neni, janë të hyra të udhëheqësit të infrastrukturës.
(3) Kriteret për përcaktimin e lartësisë së kompensimit
për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore nga neni 8
paragrafi (2) i këtij ligji, për të gjithë transportuesit janë të
barabarta dhe jodiskrimunuese.
(4)Transportuesve që kryejnë transport të brendëshëm
ose ndërkombëtar të udhëtarëve, u arkëtohet kompensim i
njëjtë për përdorimin e infrastrukturës hekurudhore.
(5) Udhëheqësit e infrastrukturës bahskëpunojnë
ndërmejt tyre për arritjen e shërbimit efikas në
komunikacionin e trenave, të cilët kalojnë më shumë së një
rrjet infrastrukturor. Ata duhen të garantojnë konkurrencë
optimale në transportin ndërkombëtar të mallrave dhe të
sigurojnë shfrytëzimin efikas të rrjetit ndërkombëtar
hekurudhor. Për këtë qëllim, udhëheqësit e infrastrukturës
mund të bashkohen në një grupacion të përbashkët.
(6) Udhëheqësit e infrastrukturës duhet të sigurojnë se
kompensimi për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, realizohet në bazë të principeve të njëjta për
tërë rrjetin, përveç për projekte investuese nga neni 71
paragrafi (1) i këtij ligji.
(7) Udhëheqësit e infrastrukturës janë të obliguar të
sigurojnë, që kërkesat e planit për arkëtim, të zbatohen në
mënyrë të barabartë dhe jodiskriminuese për transportues
të ndryshëm, që japin shërbime të natyrës së njëjtë në
pjesën e ngjashme të tregut, kurse arkëtimi që realizohet
duhet të jetë në përputhje me rregullat e përckaktuara në
Shpalljen e rrjetit.
(8) Udhëheqësi i infrastrukturës është i obliguar t'i
përmbahet dhe ta respektojë besueshmërinë e informatave
që ia dorëzojnë kërkuesit.
2. Shërbimet
Neni 68
(1) Transportuesve, për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, u mundësohen këto shërbime:
1) pakoja minimale e shërbimeve, që përbëhet nga:
- përpunimi i kërkesave për ndarje të kapaciteteve
infrastrukturore,
- e drejta për shfrytëzimin e kapaciteti të ndarë,
- shfrytëzimi i binarëve dërgues-pranues dhe
binarkthyeseve,
Стр. 46 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- uhdëheqja me komunikacionin e trenave, duke e
përfshirë edhe sinjalizimin, rregullimin, planifikimin e
komunikacionit, marrëveshjet lidhur me komunikacionin e
trenave dhe mundësimi i informatave për qarkullimin e
trenave dhe
- informata tjera të nevojshme për përdorimin ose
shfrytëzimin e kapacitetit të ndarë.
2) qasja nëpër hekurudhë, deri te objektet shërbyese
dhe shfrytëzimi i objekteve shërbyese, që përbëhet nga
shfrytëzimi i:
- pajisjes për sigurimin e energjisë elektrike për
tërheqje, aty ku ka,
- objekteve për mbushje me karburantë,
- vendeve zyrtare, ndërtesave të tyre dhe objekteve në
komunikacionin rrugor,
- terminaleve ngarkuese,
- stacioneve për ndarje,
- objekteve për formimin e trenave,
- binarëve dytësorë për pajisjen e vagonëve dhe
- objekteve për mirëmbajtje dhe objekteve tjera
teknike;
3) shërbime plotësuese, që përbëhen nga sigurimi i:
- energjisë elektrike, të nevojshme për tërheqjen e
trenave,
- ngrohjes paraprake të trenave për transport të
udhëtarëve,
- karburantëve, manevrimit dhe shërbimeve tjera që
sigurohen me qasje nëpër binarë te objektet shërbyese dhe
- shërbimeve që kanë të bëjnë me kontrollin e
transportit të materieve të rrezikshme me tren, dhe ndihmës
gjatë komunikacionit të trenave me dërgesa të veçanta në
bazë të marrëvjeshjes së posaçme.
4) shërbimet ndihmëse që përbëhen nga:
- qasja te rrjeti elektronik i komunikimit,
- sigurimi i informatave plotësuese dhe
- kontrolli teknik i mjeteve hekurudhore.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës që ka lidhur
marrëveshje për qasje në infrastrukturën hekurudhore me
transportuesin, në mënyrë obliguese, e siguron
shfrytëzimin e pakos minimale të shërbimit për qasje te
infrastruktura hekurudhore dhe qasje nëpër binarë te
objektet shërbyese, në mënyrë të barabartë dhe
jodiskriminuese.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës mundëson shërbime
për përdorimin e objekteve shërbyese, shërbimeve
plotësuese dhe ndihmëse, me kërkesë të transportuesit.
(4) Për shërbimet nga paragrafi (3) i këtij neni,
udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi lidhin
marrëveshje të veçantë.
(5) Për shërbimet për përdorimin e objekteve
shërbyese, shërbimeve plotësuese dhe ndihmëse, të cilat
nuk i mundëson udhëheqësi i infrastrukturës, i njëjti
siguron informata për dhënësit e atyre shërbimeve me
Shpalljen e rrjetit.
(6) Shrytëzimi i objekteve shërbyese, me të cilat nuk
disponon udhëheqësi i infrastrukturës , si dhe shërbimet
plotësuese ndihmëse, të cilat nuk i mundëson udhëheqësi i
infrastrukturës, janë lëndë e një marrëveshjeje të veçantë
në mes transportuesit dhe dhënësit të shërbimit.
(7) Dhënësi i shërbimit nga paragrafi (5) i këtij neni,
shërbimet e veta i mundëson dhe i jep në mënyrë të
barabartë dhe jodiskriminuese.
(8) Sigurimi i shërbimeve për shrytëzimin e objekteve
nga paragrafi (1) pika 2 të këtij neni, jepet në mënyrë
jodiskriminuese, kurse kërkesat e transportuesve mund të
refuzohen vetëm nëse ekzistojnë alternativa adekuate, në
pajtim me kushtet ekzistuese të tregut.
(9) Transportuesit mund të kërkojnë më shumë
shërbime ndihmëse, nga shërbimet nga paragrafi (1) pika 4
të këtij neni, prej udhëheqësit të infrastrukturës, ose nga
ndonjë dhënës tjetër i shërbimeve. Udhëheqësi i
infrastrukturës është i obliguar t’i sigurojë këto shërbime.
9 април 2010
3. Shpenzimet nga kryerja e veprimtarisë së
udhëheqësit të infrastrukturës
Neni 69
(1) Llogaritë e udhëheqësit të infrastrukturës duhet të
jenë të balancuara, dhe atë të hyrat e realizuara nga pagesa
e kompensimit për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, të hyrat e realizuara nga veprimtaritë tjera
komerciale të cilat i realizon, dhe mjetet financiare nga
Buxheti i Republikës së Maqedonisë nga njëra anë, dhe
shpenzimet nga kryerja e veprimtarisë nga ana tjetër.
(2) Nëse nuk është në kundërshtim me qëllimet
afatgjate për kompensimin e shërbimeve infrastrukturore
për gjitha të llojet e transportit, e në bazë të konkurrencës
së drejtë dhe jodiskriminuese ndërmjet llojeve të ndryshme
të transportit, që të mundet transporti hekurudhor të jetë
konkurrues me llojet tjera të transportit, në suaza të
kryerjes së arkëtimit, në pajtim me nenet 70 dhe 71 nga ky
ligj, udhëheqësi i infrastrukturës, duhet që me mjete
personale t’i mbulojë shpenzimet nga kryerja e
veprimtarisë.
(3) Udhëheqësit të infrastrukturës mund t'i jepet
stimulim për zvogëlimin e shpenzimeve të infrastrukturës
dhe nivelin e pagesës për qasje, duke pasur kujdes me këtë
rast, për sigurinë, mirëmbajtjen dhe përmirësimin e
kualitetit të shërbimit infrastrukturor.
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës, shërbimet nga
paragrafi (3) i këtij neni, i siguron ose përmes lidhjes së
marrëveshjes me institucionet kompetente shtetërore, për
periudhën jo më të gjatë se tre vite, e cila jep mundësi për
financim, në pajtim me mjetet e siguruara në Programin
vjetor nga neni 26 paragrafi (4) të këtij ligji, ose përmes
zbatimit dhe vendosjes së masave tjera.
(5) Nëse ekzistojnë marrëveshje, kushtet në
marrëveshje dhe mënyra e pagesës, që e siguron financimin
e udhëheqësit të infrastrukturës, duhet të merren vesh
paraprakisht, që ta përfshijnë tërë përiudhën e
marrëveshjes.
(6) Metodën për shpërndarjen e mjeteve për mbulimin
e shpenzimeve nga kryerja e veprimtarisë, e propozon
udhëheqësi i infrastrukturës, për të cilën jep pëlqim
Qeveria e Republikës së Maqedonisë. Metoda azhurnohet
herëpashere, në pajtim me praktikat më të mira
ndërkombëtare.
4. Principet për përcaktimin e kompensimit
Neni 70
(1) Kompensimi për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore i paguhet udhëheqësit të infrastrukturës, dhe
përdoret për financimin e punës së tij.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës në Shpalljen e rrjetit, i
siguron të gjitha informatat e nevojshme për kompensimin,
që kanë të bëjnë me rregullat dhe principet për përcaktimin
e kompensimit për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore.
(3) Rregullat dhe principet për përcaktimin e
kompenismit për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, duhet t’a arsyetojnë pagesën për përdorim të
infrastrukturës hekurudhore, duke e respektuar
metodologjinë e treguar në Shpalljen e rrjetit.
(4) Kompensimi për pakon minimale të shërbimeve dhe
për qasje nëpër hekurudhë te objektet shërbyese,
përcaktohet me çmim që është drejtpërdrejt rezultat i
komunikacionit të trenave.
(5) Kompensimi për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, përbëhet nga kompensimi i pakos minimale
të shërbimeve dhe qasjesi nëpër hekurudhë deri te objektet
shërbyese , si dhe shpenzimet tjera në pajtim me paragrafin
(6) nga ky nen.
(6) Kompensimi për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, mund ta përfshijë edhe shpenzimin për shkak
të mungesës së kapaciteteve të një pjese të caktuar të
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
infrastrukturës, gjatë mbingarikimit të infrastrukturës
dhe/ose shpenzimin nga ndikimi mbi mjedisin jetësor, të
shkaktuar nga qarkullimi i trenit që varet nga madhësia e
efektit të shkaktuar.
(7) Shpenzimi nga ndikimi në ambientin jëtësor, nga
paragrafi (6) i këtij neni, i cili kontribuon për rritjen e të
hyrave të udhëheqësit të infrastrukturës, arkëtohet në bazë
të tregueve krahasues, me llojet tjera të transportit
konkurrues.
(8) Në mungesë të treguesve krahasues për shpenzimin
nga ndikimi në ambinetin jetësor në llojet tjera
konkurruese të transportit, mejtet nga shpenzimet e
arkëtuara nuk duhet të ndikojnë në ndryshimin e të hyrave
të udhëheqësit të infrastrukturës. Nëse në kompensim
llogaritet edhe shpenzimi nga ndikimi i ndotjes së
ambientit jetësor në hekurudhë dhe llojet tjera konkurruese
të transportit dhe nëse kjo mundëson të hyra plotësuese,
Qeveria e Republikës së Maqedonisë vendos sesi të njëjtat
duhet të shfrytëzohen në pajtim me programin nga neni 26
paragrafi (4) të këtij ligji.
(9) Për evitimin e lëshimeve të padëshirueshme gjatë
përcaktimit të kompensimit për shfrytëzimin e
infrastrukturës hekurudhore, që i përmban edhe harxhimet
nga paragrafi (6) i këtij neni, kompensimi mund të
përcaktohet përmes shtrirjes mesatare dhe kohës së
shfrytëzimit të shërbimeve, duke i marrë parasysh edhe
shpenzimet reale që dalin nga dhënia e shërbimit.
(10) Kompensimi për sigurimin e shërbimeve nga neni
68 paragrafi (1) pika 2 të këtij ligji, arkëtohet në mënyrë të
lirë në treg, në bazë konkurruese.
(11) Në rast kur shërbimet nga neni 68 paragrafi (1)
pikat 3 dhe 4 të këtij ligji i ofron vetëm një dhënës të
shërbimeve, në atë rast kompensimi për shërbimin e atillë
ka të bëjë më shpenzimin e sigurimit të tij, të llogaritur në
bazë të nivelit real të përdorimit.
5. Përjashtime të principeve për përcaktimin e
kompensimit
Neni 71
(1) Për projekte të caktuara investuese, të parapara për
të ardhmen ose projekte investuese që janë kryer,
udhëheqësi i infrastrukturës mund të përcaktojë ose të
vazhdojë të arkëtojë kompensim më të lartë, në bazë të
shpenzimeve afatgjate të projekteve të atilla, nëse ato e
rrisin efikasitetin dhe/ose efektivitetin e shpenzimit, e nuk
ekziston mënyrë që të realizohen ndryshe. Lloj i këtillë i
arkëtimit të kompensimit, mund të zbatohet përmes lidhjes
së marrëveshjeve adekuate, me të cilat ndahet rreziku, i cili
rrjedh nga investimet e reja.
(2) Në kushte të produktivitetit të rritur te transportuesit
dhe për arritjen e mbulimit të plotë të shpenzimeve të
udhëheqësit të infrastrukturës gjatë punës së tij, udhëheqësi
i infrastrukturës, mund të arkëtojë kompensime të rritura në
bazë të principeve efikase, transparente, dhe
jodiskriminuese, me kusht që të mos prishen kushtet e
tregut të punës në transporitn hekurudhor, përherë derisa
garanton konkurrencë optimale dhe atë veçanërisht në
transportin ndërkombëtar hekurudhor të mallrave.
(3) Rritja e kompensimit nga paragrafi (2) i këtij neni,
nuk guxon ta përjashtojë infrastrukturën për shfrytëzim nga
ana e subjekteve të tregut, të cilat mund ta paguajnë së
paku shpenzimin që në mënyrë të drejtpërdrejtë është
krijuar nga kryerja e shërbimit hekurudhor, të rritur me
shkallën e kthimit në pajtim me kushtet e tregut.
(4) Që të parandalohet diskrimimi, udhëheqësi i
infrastrukturës për rritjen e kompensimit nga paragrafët (1)
dhe (2) të këtij neni, zbaton segmente të njëjta ose të
ngjashme të tregut për shebime të ngjashme. Udhëheqësi i
infrastrukturës, në Shpalljen e rrjetit duhet të theksojë se
sistemi i arkëtimit i plotëson kërkesat deri në atë shkallë,
pa u zbuluar me këtët rast informata të fshehta zyrtare.
Бр. 48 - Стр. 47
(5) Nëse udhëheqësi i infrastrukturës ka qëllim që ta
ndryshojë sistemin e arkëtimit nga paragrafët (1) dhe (2) të
këtij neni, është i obliguar që këto ndryshime t'i publikojë
së paku tre muaj prej paraprakisht.
6. Lirime
Neni 72
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës mund të lejojë edhe
lirim të kompensimit nga transportuesi për çdo shërbim, në
pajtim me kriteret e përcaktuara në këtë nen.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës mund të vendosë
skema të veçanta të lirimeve të kompensimit për të gjithë
shfrytëzuesit e infrastrukturës, që kanë të bëjnë me
transporte konkrete, dhënie të lirimeve të kufizuara kohore,
me qëllim që të nxitet zhvillimi i shërbimeve të reja
hekurudhore ose lirime të cilat e nxisin shfrytëzimin e
pjesëve të hekurudhës që janë shfrytëzuar në mënyrë të
pamjaftueshme në transport.
(3) Me përjashtim të paragrafit (2) të këtij neni, lirimet
duhet të kufizohen në kursimet që mund t'i bëjë udhëheqësi
i infrastrukturës, në llogari të shpenzimeve administrative.
Në përcaktimin e lartësisë së lirimit, udhëheqësi i
infrastrukturës nuk guxon që t’i marrë parasysh kursimet e
shpenzimeve të cilat tanimë janë të llogaritura në
përcaktimin e lartësisë së kompensimit.
(4) Lirimet nga paragrafi (1) i këtij neni, mund të
lejohen vetëm për një pjesë të caktuar nga infrastruktura.
(5) Udhëheqësi i infrastrukturës, lejon lirime të njëjta
për llojin e njejtë të shërbimeve.
(6) Lirimet që i lejon udhëheqësi i infrastrukturës, i
publikon në Shpalljen e rrjetit.
7. Plani për kompensimin e shpenzimeve të
paarkëtuara nga ndotja e mjedisit jetësor,
fatëkeqësitë dhe shpenzimet për infrastrukturën
Neni 73
(1) Qeveria e Republikës së Maqedonisë, mund të
miratojë plan për kompensim për shfrytëzimin e
infrastrukturës hekurudhore. Kompensimi i jepet
transportuesit për një periudhë të caktuar kohore, e ka të
bëjë me shpenzimet e dëshmuara të shkaktuara nga ndotja
e mjedisit jetësor, fatkeqësitë dhe shpenzimet për
infrastrukturën nga llojet konkurruese të tranosportit që
janë të papaguara. Kohëzgjatja e kompensimit është
gjithnjë derisa këto shpenzime nuk i tejkalojnë shpenzimet
ekuivalente për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore.
(2) Transportuesi që ka marrë kompensim në pajtim me
paragrafin (1) të këtij neni, mjetet nga kompensimi është i
obliguar që t’i shfrytëzojë për dedikimet e përcaktuara në
planin nga paragrafi (1) i këtij neni.
(3) Metodologjitë që shfrytëzimohet për llogaritjet që
bëhen gjatë përcaktimit të kompensimit, doemos duhet të
jenë publike dhe t’i tregojnë shpenzimet konkrete të
papaguara nga shfrytëzimi i infrastrukturave tjera
konkuruese të komunikacionit.
(4) Plani për kompensim nga paragrafi (1) i këtij neni,
doemos duhet të jetë publik, kurse kompensimi u ndahet
transportuesve në kushte jodiskriminuese.
8. Sistemi i treguesve për përmirësimin e kualitetit të
transportit
Neni 74
(1) Përmes treguesve të caktuar për përmirëesimin e
kualitetit të transportit, të përcaktuar në sistemin për
arktimin e kompensimit për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore, duhet t’i stimulojë transportuesit dhe
udhëheqësin e infrastrukturës, që t’i zvogëlojnë ndaljet dhe
ta përmirësojnë kualitetin e transportit.
Стр. 48 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Sistemi nga paragrafi (1) i këtij neni përmban masa
për parandalimin e çrrgeullimeve të caktuara gjatë
udhëheqjes me komunikacionin, kompensimin e
transportuesve që pësojnë për shkak të çrregullimit në
udhëheqjen e komunikacionit, dhe premitë që në formë të
shpërblimit, u ndahen atyre subjekteve që i kanë
përmirësuar ata tregues në raport me të planifikuarit.
(3) Principet themelore të sistemit nga paragrafi (1) i
këtij neni, kanë të bëjnë dhe zbatohen për tërë rrjetin.
9. Rezervimet
Neni 75
(1) Udhëheqësit e infrastrukturës mund të arkëtojnë
rezervime adekuate për shfrytëzimin e kapaciteteve që janë
ndarë, por që nuk shfrytëzimohen. Ky arkëtim duhet të
sigurojë stimulim për shfrytëzim më efikas të kapaciteteve.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës, detyrimisht i informon
subjektet e interesuara, që kanë nevojë për përdorimin e
kapaciteteve të infrastrukturës, kapacitete të cilat tanimë u
janë ndarë shfrytëzuesve, por nuk shfrytëziohen.
IX. NDARJA E KAPACITETEVE
INFRASTRUKTURORE
1. Te drejtat mbi kapacitetet
Neni 76
(1) Kapacitetet e infrastrukturës i ndan udhëheqësi i
infrastrukturës. Ndarja e kapaciteteve të infrastrukturës
bëhet në formë traseje për tren.
(2) Kërkuesi, kapacitetin e ndarë të infrastrukturës, nuk
guxon t’ia bart transportuesit tjetër ose dhënësit tjetër të
shërbimeve.
(3) Tregtimi me kapacitetet e infrastrukturës ndalohet,
dhe është bazë për përjashtim nga ndarja e mëtutjeshme e
kapacitetit.
(4) Shfrytëzimi i kapaciteteve të infrastrukturës nga ana
e transportuesit i cili punon në emër të kërkuesit, e i njejti
nuk është transportues, nuk konsiderohet se ka kryer bartje,
respektivisht tregtim me kapacitetet e infrastrukturës, në
pajtim me paragrafin (3) të këtij neni.
(5) E drejta për shfrytëzimimin e kapacitetit të caktuar
të infrastrukturës në formë traseje, mund t’i ndahet
kërkuesve më së shumti në kohëzgjatje prej në viti të orarit
të trenave.
(6) Udhëheqësi i infrastrukturës dhe kërkuesi mund të
lidhin marrveshje kornizë, në pajtim me nenin 80 të këtij
ligji, për shfrytëzimin e kapaciteteve të infrastrukturës
hekurudhore, për periudhën më të gjatë nga periudha e një
viti të orarit të trenave.
(7) Të dretat dhe obligimet ndërmjet udhëheqësit të
infrastrukturës dhe kërkuesve, lidhur me ndarjen e
kapaciteteve, përcaktohen me këtë ligj.
(8) Kur kërkuesi ka qëllim që të kërkojë kapacitet të
infrastrukturës që të kryejë transport ndërkombëtar të
udhëtarëve, në pajtim me nenin 65 paragrafi (8) i këtij ligji,
i informon udhëheqësit e infrastrukturës dhe Agjencinë, me
qëllim që të mundësohet vlerësimi i dedikimit për kryerje
të transportit ndërkombëtar të udhëtarëve, si dhe ndikimi i
mundshëm potencial ekonomik, të marrëveshjeve
ekzistuese për shërbimet publike. Agjencia i informon
organin kompetent që e lidh marrëveshjen për shërbimin
publik, të gjitha palët e prekura të cilat mund ta kufizojnë
qasjen për kryerjen e atij shërbimi, si dhe transportuesin i
cili e zbaton marrëveshjen për shërbimin publik.
2. Rregullat dhe procedurat për ndarje të kapaciteteve
të infrastrukturës
Neni 77
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës, si subjekt i pavarur në
udhëheqjen me infrastrukturën hekurudhore, zbaton
procedurë për ndarje të kapaciteteve të infrastrukturës, në
pajtim me këtë ligj.
9 април 2010
(2) Zbatimin e procedurës për ndarje të kapaciteteve të
infrastrukturës, udhëheqësi i infrastrukturës e kryen në
bazë të rregullave të përcaktuara. Udhëheqësi i
infrastrukturës siguron, se kapacitetet e infrastrukturës të
ndahen në bazë të drejtë dhe jodiskriminuese.
(3) Udhëheqësit e infrastrukturës janë të obliguar që ta
respektojnë fshehtësinë afariste të informatave që u janë
dhënë.
3. Bashkëpunimi ndërkombëtar gjatë ndarjes së
kapaciteteve ndërkombëtare të infrastrukturës
Neni 78
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës bashkëpunon me
udhëheqësit e infrastrukturave të vendeve tjera, me qëllim
që të mundësojë ndarje efikase të kapaciteteve
ndërkombëtare të infrastrukturës, me ç’rast përcaktojnë
procedura për realizimin e tyre.
(2) Procedurat nga paragrafi (1) i këtij neni,
përcaktohen që të kryeht koordinimi gjatë ndarjes së
kapaciteteve të infrastrukturës në nivel ndërkombëtar, dhe
për atë qëllim lidhet përfaqësuesi i ndërkombëtar të
infrastrukturës me ndërkombëtar tjerë të prekur të
infrastrukturës, vendimet e të cilëve për ndarje kanë ndikim
në më shumë se një udhëheqësi të infrastrukturës.
(3) Vendimet për ndarje të kapaciteteve të
infrastrukturës për kryerje të shërbimeve ndërkombëtare
transportuese hekurudhore, i miratojnë përfaqësuesit e
udhëheqësve të infrastrukturës në mbledhjke të
përbashkëta ose aktivitete tjera të realizuara për atë qëllim.
(4) Gjatë bashkëpunimit në pajtim me paragrafët (1)
dhe (2) të këtij neni, përfaqësuesit e udhëheqësve të
infrastrukturës, bëjnë vlerësim për nevojën dhe nëse është e
domosdoshme, mundet të propozojnë dhe organizojnë trase
ndërkombëtare hekurudhore, me qëllim që të lehtësohet
trasnporti i trenave të ngarkimit, që janë objekt i kërkesave
aty për aty, në pajtim me nenin 86 të këtij ligji. Trasetë
ndërkombëtare hekurudhore që janë kontraktuar
paraprakisht, mund t'u jepen në disponim kërkuesve,
përmes cilitdo nga udhëheqësit e infrastrukturës të cilët
kanë marrë pjesë në bashkëpunimi.
4. Kërkuesit
Neni 79
(1) Kërkesa për marrjen e kapacteteve të infrastrukturës
(në tekstin e mëtutjeshëm: kërkesa) mund të parashtrojnë
transportuesit dhe grupimet e tyre ndërkombëtare ose
kërkuesit tjerë.
(2) Kushtet për marrjen e kapaciteteve të
infrastrukturës janë adekuate, transparente dhe
jodiskriminuese, dhe shpallen si pjesë e rregullave dhe
procedurave për ndarjen e kapaciteteve të infrastrukturës
në Shpalljen e rrjetit.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës i definon kushtet për
ndarje të kapaciteteve të infrastrukturës, dhe siguron se të
hyrat e pritura dhe shfrytëzimi i infrastrukturës, janë të
sigurta për transportuesin.
(4) Kushtet nga paragrafi (2) i këtij nëni, mund të
përmbajnë edhe garanci financiare, e cila nuk guxon t’a
tejkalojë nivelin përkatës, i cili është proporcional me
nivelin e pritur të të hyrave, të realizuara nga transporti i
kryer. Udhëheqësi i infrastrukturës gjithashtu garanton, se
kërkuesit do t’ia sigurojë kapacitetet e kërkuara.
(5) Formën dhe përmbajtjen e formularit të kërkesës
për marrje të kapacitetit të infrastrukturës, e përcakton
udhëheqësi i infrastrukturës.
5. Marrëveshja kornizë
Neni 80
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës, mund të lidhë
marrëveshje kornizë me kërkuesin, për shfrytëzimin e
infrastrukturës hekurudhore. Me marrëveshjen kornizë
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
përcaktohen karakterisitikat e kapaciteteve të
infrastrukturës, që kërkohen dhe i ofrohen kërkuesit për
periudhën kohore më të gjatë se një vit i orarit të trenave.
(2) Marrëveshja kornizë nga paragrafi (1) i këtij neni,
nuk e përcakton trasenë e trenit në detale, por duhet t’i
parashikojë nevojat reale komerciale të kërkuesit.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës, është i obliguar që të
kërkojë miratimin e marrëveshjes kornizë nga paragrafi (1)
i këtij neni, nga Agjencia.
(4) Marrëveshja kornizë nga paragrafi (1) i këtij neni,
nuk guxon ta përjashtojë shfrytëzimin e infrastrukturës së
caktuar hekurudhore, ose shërbimeve të caktuara, nga ana e
kërkuesve të tjerë.
(5) Marrëveshja kornizë nga paragrafi (1) i këtij neni,
mund të plotësohet ose kufizohet në aspekt të kushteve që i
përmban, me qëllim që të mundësohet shfrytëzimi më i
mirë i infrastrukturës hekurudhore.
(6) Marrëveshja kornizë nga paragrafi (1) i këtij neni,
mund të përmbajë dispozita të cilat janë të domosdoshme
për ndryshimin apo prishjen e marrëveshjes.
(7) Marrëveshja kornizë sipas rregullës, lidhet për
përiudhë jo më të gjatë se pesë vite dhe mund të vazhdohet
për periudhën edhe për pesë vite. Me përjashtim,
udhëheqësi i infrastrukturës mund të pranojë periudhë më
të shkurtër ose më të gjatë se pesë vite, varësisht nga rastet
specifike. Marrëveshja mund të lidhet për periudhën më të
gjatë se pesë vite, nëse arsyetohet me ekzistimin e
marrëveshjeve komerciale, investimieve speciale ose
rreziqeve.
(8) Për shërbimet që kryhen në infrastrukturën e
specializuar në pajtim me nenin 87 të këtij ligji, e cila
infrastrukturë kërkon investim të konsiderueshëm dhe
afatgjatë, të cilën kërkuesi plotësisht e pranon, atëherë
marrëveshja kornizë mund të lidhet në afat prej 15 vitesh.
(9) Me përjashtim të paragrafit (8) të këtij neni, mund
të lejohet me lidhja e marrëveshjes kornizë për periudhën
prej 15 vitesh, vetëm në raste kur nuk ekziston investim i
madh, afatgjat dhe kur investimi i atillë mbulohet me
obligime të marrëveshjes që përfshijnë plan shumëvjeçar
amortizimi.
(10) Në pajtim me paragrafin (8) nga ky nen, kërkuesi
mund të kërkojë përshkrim detal të karakteristikave të
kapacitetit të infrastrukturës, që nënkupton shpeshtim,
vëllim dhe kualitet të traseve të cilat do t’i sigurohen
kërkuesit për kohëzgjatjen e marrëveshjes kornizë.
Udhëheqësi i infrastrukturës mund ta zvogëlojë kapacitetin
rezerv që në përiudhën prej së paku një muaji, është
shfrytëzuar me kuotën më të ulët të përcaktuar në nenin 90
të këtij ligji.
(11) Elementet e marrëveshjes kornizë, të cilat janë të
natyrës së përgjithshme, duhet të jenë të kapshme për çdo
palë të interesuar, përmes Shpalljes së rrjetit.
1. Plani dhe afatet për ndarjen e kapacitetit të
infrastrukturës
Neni 81
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës, ndarjen e kapaciteteve
të infrastrukturës e kryen në bazë të planit për ndarje të
kapaciteteve të infrastrukturës, si vijon:
1) data e fillimit për pranimin e kërkesave nga
kërkuesit për ndarje të kapaciteteve të infrastrukturës, që
do të përfshihen në orarin e ri të qarkullimit është më së
herëti 12 muaj, respektivisht afati i fundit është 8 muaj para
hyrjes në fuqi të orarit të ri të qarkullimit;
2) më së voni 11 muaj para hyrjes në fuqi të orarit të ri
të qarkullimit, udhëheqësi i infrastrukturës bashkë me
udhëhqësit fqinj të infrastrukturës, duhet që përmes
përgatitjes se katalogut të traseve, të përcaktojnë trase të
përkohshme ndërkomëbtare në bashkëpunim me organet
tjera relevante, në pajtim me nenin 78 të këtij ligji. Nëse
udhëheqësi i infrastrukturës nga shkaqe reale nuk ka
mundësi që të përcaktjë trase të përkohshme, në konsultim
Бр. 48 - Стр. 49
me kërkuesit përgatit projekt të orarit të qarkullimit, i cili
paraqet bazë për kërkesë të kapacitetit të infrastrukturës;
3) pas përfundimit të afatit për dorëzimin e kërkesave
për ndarje të kapacitetit të infrastrukturës, udhëheqësi i
infrastrukturës e fillon procedurën për ndarje të
kapaciteteve të infrastrukturës;
4) kërkesat për kapacitetin e infrastrukturës, të
dorëzuara pas afatiti të fundit për dorëzim, nuk shqyrtohen;
5) më së voni në afat prej katër muajsh pas afatit të
fundit për parashtirmin e kërkesave për kapacitetin e
infrastrukturës nga ana e kërkuesve, udhëheqësi i
infrastrukturës përgatit proekt të orarit të qarkullimit.
Projekti i orarit të qarkullimit, i përfshin të gjitha kërkesat e
arritura në afatin e përcakuar nga paragrafi (1) pika e këtij
neni, duke i përfshirë të gjithë kufizimet nga ana e
udhëheqësit të infrastrukturës, si dhe kapacitetete e parapara
infrastrukturore për mirëmbajtjen e infrastrukturës dhe
6) kërkesat e pranuara pas përpilimit të projektit të
orarit të trenave, nuk mund të ndikojnë në ndryshimin e tij,
përveç me pajtueshmëri paraprake të kërkuesit të cilit
fillimisht i është ndarë kapaciteti.
(2) Udhëheqësi i infrasrukturës, merret vesh me
udhëheqësit e infrastrukturës nga vendet tjera, se cilat trase
hekurudhore ndërkombëtare duhet të kyçen në orarin e
trenave, para fillimit të konsultimeve për projektin e orarit
të trenave, për çka janë të nevojshme përshtatje te
domosdoshme.
7. Kërkesa
Neni 82
(1) Kërkuesit parashtrojnë kërkesë te udhëheqësi i
infrastrukturës, me qëllim që të lidhin marrëveshje për
qasje te infrastruktura hekurudhore.
(2) Kërkesat që kanë të bëjnë me ndarjen e kapaciteteve
infrastrukturore, duhet të jenë në pajtim me afatet nga neni
81 paragrafi (1) pika 1 të këtij ligji.
(3) Kërkuesi i cili është palë kontraktuese në
marrëveshjen kornizë nga neni 80 i këtij ligji, parashtron
kërkesë në pajtim me atë marrëveshje.
(4) Kërkuesi i cili parashtron kërkesë për kapacitetete
infrastrukturore që kanë të bëjnë me më tepër se një rrjet,
kërkesën mund ta parashtrojë vetëm te një udhëheqës i
infrastrukturës. Në atë rast, udhëheqësi i infrastrukturës
mundet që në emër të kërkuesit të kërkojë kapacitet
infrastrukturor te udhëheqësit tjerë të infrastrukturës.
(5) Kërkuesi i cili parashtron kërkesë për kapacitet
infrastrukturor, i cili ka të bëjë me trasenë ndërkombëtare,
kërkesën mund ta parashtrojë vetëm tek një udhëheqës i
infrastrukturës, dhe në atë rast udhëheeqësi i
infrastrukturës mundet që në emër te kërkuesit të kërkojë
kapacitet infrastrukturor te udhëheqësi tjetër i
infrastrukturës.
8. Procedura për ndarjen e kapacitetit infrastrukturor
Neni 83
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës në procedurën për
ndarjen e kapacitetit infrastrukturor, është i obliguar që sa
më shumë është e mundur, t'i plotësojë kërkesat për
ndarjen e kapaciteteve infrastrukturore, duke i përfshirë
edhe kërkesat për trasetë e trenave që përfshijnë më shumë
se një rrjet, me ç'rast duke i marrë parasysh të gjitha
kufizimet në aspekt të mundësive të kërkuesve, si dhe
rezultatet ekonomike që i kanë realizuar nga puna e tyre.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës mund t'i japë përparësi
një lloji të caktuar të shërbimeve, gjatë ndarjes dhe në
procesin e koordinimit, në pajtim me nenet 85 dhe 87 të
këtij ligji.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës bën harmonizim me
kërkuesit për projektin e orarit të trenave, duke filluar nga
dita e parashtrimit të kërkesave deri te përpunimi i
projektit të orarit të trenave.
Стр. 50 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) Kërkuesit janë të obliguar që më së shumti në afat
prej një muaji nga fitimi i projektit të orarit të trenave, të
prononcohen për atë.
(5) Nëse kërkuesit nuk deklarohen në afatin e paraparë
në paragrafin (4) të këtij neni, udhëheqësi i infrastrukturës
e llogarit si projekt të pranuar orarin e trenave, kurse
kërkuesi konsideron se i është ndarë kapaciteti i kërkuar
infrastrukturor.
(6) Udhëheqësi i infrastrukturës i ndërmerr të gjitha
masat përkatëse, me qëllim që t'i shqyrtojë dhe analizojë
vërejtjet dhe propozimet e paraqitura nga ana
transportuesit, në lidhje me projektin e orarit të trenave.
9. Procesi i koordinimit
Neni 84
(1) Në procedurën për ndarje të kapacitetit
infrastrukturor, në pajtim me nenin 83 nga ky ligj, kur
udhëheqësi i infrastrukturës do të përballet me mospajtime
të caktuara ndërmjet kërkesave të ndryshme nga kërkuesit,
përmes procesit të kooridinimit të kërkesave, do të sigurojë
plotësim sa më të mirë të mundëshëm të të gjitha
kërkesave.
(2) Në procesin e koordinimit, udhëheqësi i
infrastrukturës ka të drejtë që të propozojë kapacitet
infrastrukturor që dallohet nga ai kapacitet për të cilin është
dorëzuar kërkesa.
(3) Udhëheqëi i infrastrukturës kujdeset që në procesin
e koordinimit t'i zgjidh të gjitha mospajtimet, përmes
konsultimeve me kërkuesit, me qëllim që të shamngen
konfliktet mes kërkuesve dhe udhëheqësit të
infrastrukturës.
(4) Procedura dhe veprimi që zbatohet në procesin e
koordinimit, përcaktohet nga udhëheqësi i infrastrukturës
dhe shpallet në Shpalljen e rrjetit.
(5) Me procedurën dhe procesin nga paragrafi (4) i këtij
neni, udhëzohet se si të tejkaolohen vështirësitë në lidhje
me marrëveshjen për trasetë e qarkullimit, si dhe mënyrën
si të tejkalohen pasojat nga ndryshimet të cilat mund të
ndikojnë te udhëheqësit tjerë të infrastrukturës.
(6) Kur kërkesat për kapacitete të infrastrukturës, nuk
mund të plotësohen në procesin e kooridinimit, udhëheqësi
i infrastrukturës miraton aktvendim me të cilin e përcakton
kapacitetin dhe ia dorëzon kërkuesit.
(7) Kërkuesi, që është i pakënaqur me aktvednimin e
miratuar nga ana e udhëheqësit të infrastrukturës, ka të
drejtë ankese.
(8) Ankesa nga paragrafi (7) i këtij neni, parashtrohet
në Agjenci.
(9) Për ankesën vednos Agencia, në afat prej 10 ditësh
pune nga dita e pranimit të ankesës.
10. Infrastruktura e ngarkuar
Neni 85
(1) Kur procesi i koordinimt për trasënë e kërkuar dhe
konsultimet me kërkuesit, nuk mundet t’i plotësojë
kërkesat për kapacitete infrastrukturor, atëherë udhëheqësi
i infrastrukturës menjëherë e shpall atë pjesë të
infrastrukturës si të ngarkuar. Për infrastrukturë të ngarkuar
mund të shpallet edhe pjesë nga infrastruktura, e cila në të
ardhme të afërt do të ketë mungesë të kapaciteteve.
(2) Kur udhëheqësi i infrastrukturës do të shapllë se
infrastruktura hekurudhore është e ngarkuar, ai do të bëjë
analizë të kapaciteteve në pajtim me nenin 88 të këtij, përveç
nëse tanimë nuk është i realizuar plani për përforcim të
kapaciteteve, në pajtim me nenin 89 të këktij ligji.
(3) Kur për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore,
në pajtim me nenin 70 paragrafi (4) nga ky ligj, nuk është
kryer arkëtimi ose nuk është arritur rezultat i kënaqshëm
nga arkëtimi, kurse infrastruktura është shpallur si e
ngarkuar, udhëheqësi i infrastrukturës mundet në mënyrë
plotësuese t’i zbatojë kriteret prioritare për ndarje të
kapaciteteve të infrastrukturës.
9 април 2010
(4) Gjatë përcaktimin të kritereve prioritare, udhëheqësi
i infrastrukturës e ka parasysh rëndësinë e shërbimit, e
sidomos kur shërbimi ka të bëjë me transportin
ndërkomëbtar të mallrave.
(5) Me qëllim që të garantohet zhvillim i shërbimeve
adekuate transportuese, e sidomos të plotësohen kërkesat
për shërbim publik ose të nxitet zhvillimi i transportit
hekurudhor të mallrave, udhëheqësi i infrastrukturës i
ndërrmer të gjitha masat e nevojshme, në kushte
jodiskirminuese, të sigurojë që shërbimet e këtilla të kenë
prioritet, kur ndahet një kapacitet i infrastrukturës.
(6) Për nxitjen e zhvillimi të transportit hekurudhor të
mallrave, e në rast të infrastrukturës së ngarkuar, Qeveria e
Republikës së Maqedonisë, mund t'i lejojë mjete
udhëheqësit të infrastrukturës, në pajtim me mjetet e
siguruara në Programin vjetor nga neni 26 paragrafi (4) të
këtij ligji.
(7) Procedurat që zbatohen dhe kriteret që shfrytëzohen
kur infrastruktura është e ngarkuar, përmbahen në
Shpalljen e rrjetit
11. Kërkesat aty për aty
Neni 86
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës i përgjigjet çdo kërkese
aty për aty, për trase të veçanta të qarkullimit sa më shpejt
që është e mundur, e më së shumti në afat prej pesë ditësh
pune nga dita e parashtrimit të kërkesës. Informatat që
jepen për kapacitetet e lira, respektivisht të pashfrytëzuara
te të gjithë kërkuesit që kanë qëllim t'i shfrutëzojnë
kapacitetet e infrastrukturës, doemos duhet të jenë të
kapshme në mënyrë jodiskriminuese.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës, kur është e
nevojshme, kryen vlerësim të nevojës që të rezervohet
kapaciteti që do të jetë në disponim, në pajtim me orarin e
trenave, me qësllim që t’u përgjigjet shpejt kërkesave
eventuale aty për aty, për shfrytëzim të kapacaiteteve të
infrastrukturës, duke i përfshirë edhe kapacitetet e
infrastrukturës së ngarkuar.
12. Infrastruktura e specializuar
Neni 87
(1) Kapacitetet Infrastrukturore konsiderohen se janë të
lira për shfrytëzimin e të gjitha llojeve të shërbimeve, nëse
i plotësojnë karakteristikat e nevojshme për komunikacion
të trenit për trase përkatëse.
(2) Me përjashtim të paragrafit (1) të këtij neni, kur ka
trase alternative përkatëse, udhëheqës i infrastrukturës
mundet pas harmonizimit me palët e interesuara, të
përcaktojë infrastrukturë të caktuar që të shfrytëzohet për
lloje të caktuara të transportit
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës, gjatë ndarjes së
kapaciteteve infrastrukturore mund të japë prioritet për
rastet nga paragrafi (2) i këtij neni, duke i respektuar
parimet për transparencë dhe jodiskriminim.
(4) Me ndarjen e infrastrukturës së specializuar, nuk
duhet të ndalohet shfrytëzimi i kësaj infrastrukture për lloje
tjera transporti, kur kapaciteti është i lirë dhe kur mjetet
hekurudhore i plotësojnë nevojat karakteristikat teknike të
nevojshme për komunikcion në atë pjesë të hekurudhës.
(5) Kur infrastruktura hekurudhore është ndarë, në
pajtim me paragrafët (2), (3) dhe (4) të këtij neni, e njëjta
duhet të jetë e përshkruar në shpalljen e rrjetit.
13. Analiza e kapaciteteve
Neni 88
(1) Analiza e kapaciteteve i përcakton kufizimet e
infrastrukturës. Analiza duhet t'i identifikojë shkaqet për
ngarkimin e infrastrukturës, si dhe të parashikojë masa të
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
cilat duhet të ndërmerren në periudhë të shkurtë dhe të
gjatë, me qëllim që ngarkimi të zvogëlohet, gjegjësisht të
lirohet dhe të propozojë metoda të cilat do ta mundësojnë
përmbushjen e kërkesave shtesë.
(2) Analiza duhet t'i marrë parasysh infrastrukturën,
punën operative, llojin e shërbimeve të ndryshme dhe
ndikimin e tyre në kapacitetet e infrastrukturës si tërësi.
Masat nga paragrafi (1) i këtij neni, e parashikojnë
përcaktimin e sërishëm të traseve, përcaktimin e periudhës
së kryerjes së shërbimeve, ndërrimin e shpejtësisë
maksimale në hekurudhë dhe përmirësimin e
infrastrukturës në tërësi.
(3) Analiza e kapaciteteve duhet të jetë e përfunduar në
afat prej gjashtë muajsh, prej ditës kur është vërtetuar se
infrastruktura është e ngarkuar.
14. Plani për përforcimin e kapaciteteve
Neni 89
(1) Në afat prej gjashtë muajsh pas përfundimit të
analizës së kapaciteteve, udhëheqësi i infrastrukturës duhet
të përgatisë plan për përforcimin e kapaciteteve, pas
konsultimeve të bëra me shfrytëzuesit e infrastrukturës
relevante të ngarkuar.
(2) Plani për përforcim nga paragrafi (1) i këtij neni, i
përmban elementet në vijim:
- shkaqet e ngarkimit,
- zhvillimin e parashikuar të komunikacionit,
- kufizimet e zhvillimit të infrastrukturës dhe
- opsionet dhe shpenzimet për përforcimin e
kapaciteteve, duke i përfshirë edhe ndryshimet e
mundshme në kompensimin për qasje.
(3) Në planin për përforcimin nga paragrafi (1) i këtij
neni, në bazë të analizës së të hyrave dhe shpenzimeve të
lidhura me masat e mundshme të cilat duhet të
identifikohen, përcaktohet plani aksiional për veprim, i cili
duhet të ndërmerret që të përforcohet kapaciteti i
infrastrukturës, me ç'rast duhet të bëhet orar për zbatimin e
këtyre masave.
(4) Planin për përforcim nga paragrafi (1) i këtij neni, e
miraton organi për udhëheqje i udhëheqësit së
infrastrukturës.
(5) Udhëheqësi i infrastrukturës duhet ta ndërpresë
arkëtimin e çfarëdo lloji kompensimi, i cili arkëtohet për
infrastrukturë të caktuar, në pajtim me nenit 70 paragrafi
(4) të këtij ligji, në rastet kur:
- nuk ka plan për përforcimin e kapaciteteve ose
- nuk përparon plani aksional i cili është pjesë
përbërëse e planit për përforcimin e kapaciteteve.
(6) Me përjashtimit nga paragrafi (5) i këtij neni,
udhëheqësi i infrastrukturës mund ta vazhdojë kryerjen e
arkëtimit të kompensimit nga neni 70 paragrafi (4) të këtij
ligji, me leje të Agjencisë, nëse:
- plani për përforcimin e kapaciteteve nuk mund të
realizohet për shkaqe objektive, gjegjësisht shkaqe që janë
jasht kontrollit të udhëheqësit të infrastrukturës ose
- aktvendimet të cilat janë në disponim, nuk janë
ekonomikisht ose financiarisht të qëndrueshme.
15. Shfrytëzimi i traseve të trenit
Neni 90
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës e anulon dhënien e
trasesë së trenit, e cila gjatë një muaji është shfrytëzuar më
pak nga pragu i kuotës së përcaktuar në shpalljen e rrjetit,
përveç nëse ajo ka qenë për shkaqe joekonomike, të cilat
janë të natyrës objektive dhe në të cilat transportuesi nuk
ka mundur të ndikojë, veçanërisht në raste të
infrastrukturës së ngarkuar.
Бр. 48 - Стр. 51
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës në rast të
infrastrukturës së ngarkuar, pragun e kuotës nga paragrafi
(1) i këtij neni e përcakton, duke e marrë parasysh nivelin
paraprak të shfrytëzimit të trasesë, në përcaktimin e
prioriteteve të procedurës për ndarjen e kapacitetit të
infrastrukturës.
16. Ndarja e kapacitetit të infrastrukturës i dedikuar
për mirëmbajtjen e infrastrukturës hekurudhore
Neni 91
(1) Kërkesa dhe ndarja e kapacitetit të infrastrukturës
për rikonstruktim, riparim dhe mirëmbajtje të
infrastrukturës hekurudhore, është pjesë përbërëse e
procedurës për ndarje të kapaciteteve të infrastrukturës.
(2) Udhëheqësi i infrastrukturës i merr parasysh pasojat
e kapacitetit të ndarë të infrastrukturës për rekonstruktim,
riparim dhe mirëmbajtje të infrastrukturës, përkundër të
kapaciteteve të kërkuara të kërkuesve.
17. Masat e veçanta të cilat ndërmerren në rast të
çrregullimit të komunikacionit
Neni 92
(1) Në rast të çrregullimit të komunikacionit
hekurudhor, të shkaktuar nga defekti teknik, fatkeqësia
serioze, fatkeqësia ose incidenti, udhëheqësi i
infrastrukturës i ndërmerr të gjitha masat e nevojshme, për
vendosjen e kushteve të rregullta për komunikacion, në afat
sa më të shkurtër të mundshëm.
(2) Udhëheqës i infrastrukturës përgatit plan rezerv në
të cilin shënohen të gjitha organet dhe institucionet të cilat
duhet të informohen në rast të fatkeqësisë serioze,
fatkeqësisë ose çrregullimeve serioze të komunikacionit të
trenave.
(3) Në raste urgjente kur infrastruktura hekurudhore
nuk mund të shfrytëzohet, udhëheqësi i infrastrukturës
mund t'i anulojë trasetë e trenave në periudhën kohore të
nevojshme për aftësim të infrastrukturës, pa njoftim
paraprakisht të të transportuesit.
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës nëse vlerëson se është
e nevojshme, mund të kërkojë prej transportuesve që t'i
lëshojnë në disponim resurset të cilat konsiderohen si më të
përshtatshme, me qëllim të normalizimit të kushteve për
komunikacion, në afat sa më të shkurtër të mundshëm.
(5) Me kërkesë të Drejtorisë, transportuesit përfshihen
në zbatimin, mbikëqyrjen dhe plotësimin e standardeve të
tyre të sigurisë dhe rregulla.
18. Orari i trenave
Neni 93
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës, një herë në vit e
përcakton dhe miraton orarin e trenave.
(2) Orari i trenave përcaktohet në bazë të marrëveshjes
për shfrytëzimin e infrastrukturës, të lidhur ndërmjet
udhëheqësit të infrastrukturës dhe transportuesve.
(3) Orari i trenave ndryshohet në mesnatë në të shtunën
e dytë të muajit dhjetor. Kur ka ndryshim ose përshtatje pas
mbarimit të periudhës dimërore në komunikacionin e
udhëtimit, ndryshimi bëhet në mesnatën e së shtunës së
dytë në muajin qershor çdo vit, si edhe ndërmjet këtyre dy
periudhave të caktuara kohore, kur për këtë ka nevojë.
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesit,
komunikacionin gjegjësisht transportin e kryejnë në pajtim
me orarin e përcaktuar të trenave.
(5) Orari i trenave, ndryshimet dhe plotësimet e orarit
të trenave për transport publik të udhëtarëve, shpallen në
ueb faqen e udhëheqësit të infrastrukturës, në së paku dy
gazeta ditore dhe vendoset në vendet e dukshme në
objektet e stacionit dhe mënyrë tjetër të zakonshme, më së
voni shtatë ditë përpara fillimit të vlefshmërisë së orarit të
trenave.
Стр. 52 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) Procedurën si dhe normativat teknike për përpilimin
e orarit të trenave, i përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
X. AGJENCIA PËR RREGULLIMIN E SEKTORIT
HEKURUDHOR
Neni 94
(1) Për sigurimin e punës transparente dhe
jodiskriminuese të udhëheqësit të infrastrukturës,
transportuesve, trupave dhe institucioneve, të lidhura me
punën e hekurudhës si dhe pjesëmarrësve tjerë të cilët
sigurojnë shërbime hekurudhore në transportin publik
hekurudhor, themelohet Agjencia për Rregullimin e
Sektorit Hekurudhor.
(2) Agjencia është e pavarur prej organeve kompetente
nga neni 5 paragrafi (3) të këtij ligji.
Neni 95
(1) Agjencia themelohet si person juridik i pavarur dhe
joprofitimprurës me autorizime publike të përcaktuara me
këtë ligj.
(2) Selia e Agjencisë është në Shkup.
(3) Puna e Agjencisë është publike.
(4) Agjencia e merr tatusin e personit juridik, me
regjistrimin në Regjistrin qendror të Republikës së
Maqedonisë.
(5) Agjencia ka Statut me të cilin rregullohen çështjet e
rëndësishme për kryerjen e veprimtarisë dhe punën e
Agjencisë, të drejtat dhe obligimet materiale dhe të tjera, të
drejtat dhe obligimet e anëtarëve të Bordit Drejtues si dhe
të të punësuarve në Agjenci.
(6) Statuti është përpunuar nga ana e Bordit Drejtues të
Agjencisë. Për Statutin e Agjencisë pajtueshmëri jep
Qeveria e Republikës së Maqedonisë.
Neni 96
Agjencia për punën e vet, përgjigjet para Kuvendit të
Republikës së Maqedonisë.
Neni 97
(1) Agjencia është kompetente:
- për kontroll mbi kualitetin e shërbimeve hekurudhore,
të dhëna nga transportuesit dhe udhëheqësit e
infrastrukturës,
- të ndërmarrë masa të nevojshme për të siguruar se të
drejtat e udhëtarëve respektohen,
- të sigurojë se kompensimi për qasje te infrastruktura, i
përcaktuar nga udhëheqësi i infrastrukturës është jo
diskriminues, na pajtim me këtë ligj,
- të ndërmarrë masa për pengimin e sjelljes së
parregullt dhe diskriminuese të udhëheqësit të
infrastrukturës, dhe çdo transportuesi ose kërkuesi për
ndarjen e kapacitetit të infrastrukturës,
- të ndërmarrë masa për parandalimin e sjelljes së
parregullt dhe diskriminuese ndërmjet dy ose më shumë
transportuesve, gjatë dhënies së shërbimit në transportin
hekurudhorë,
- të ndërmarrë masa për parandalimin e zbatimit të
parregullt dhe diskriminues të Shpalljes së rrjetit dhe
marrëveshjeve kornizë,
- për lejimin e arkëtimit të kompensimit në rast të
infrastrukturës së ngarkuar, nëse plani për kapacitete nuk
mund të realizohet, ose zgjidhjet e ofruara janë
joekonomike dhe financiarisht të pashpagueshme,
- për kontrollin e qasjes dhe shfrytëzimit të objekteve
dhe stabilimenteve të qëndrueshme, me të cilat nuk
udhëheq udhëheqësi i infrastrukturës, e të cilat rregullohen
me marrëveshje ndërmjet dhënësit të shërbimit dhe një ose
më shumë transportuesve,
9 април 2010
- të mbajë regjistër për lejet e dhëna, të anuluara, të
tërhequra për kryerjen e transportit publik hekurudhor, të
dhëna transportuesve dhe lejet për udhëheqjen e
infrastrukturës hekurudhore, të dhëna udhëheqësit të
infrastrukturës,
- ta vëzhgojë tregun hekurudhor, me qëllim që ta
analizojë konkurrencën ndërmjet llojeve të ndryshme të
transportit dhe
- të kryejë monitorim të konkurrencës në tregun e
shërbimeve hekurudhore, duke e përfshirë edhe tregun për
transport të mallit nëpërmjet hekurudhës.
(2) Agjencia është e autorizuar që të kërkojë të dhëna,
informata shtesë dhe dokumentacion tjetër prej udhëheqësit
të infrastrukturës, transportuesi ose palë të treta të
interesuara, të cilat i nevojiten për kryerjen e punëve nga
kompetenca e saj, në bazë të këtij ligji dhe rregullave tjera
me të cilat rregullohet kryerja e transportit hekurudhor.
(3) Subjektet nga paragrafi (2) i këtij neni, janë të
obliguar që t'i përgjigjen kërkesës së Agjencisë dhe t'i
dorëzojnë të dhënat, informatat e kërkuara dhe
dokumentacionin tjetër pa prolongim.
(4) Nëse mbahen negociata ndërmjet kërkuesve dhe
udhëheqësit të infrastrukturës, e kanë të bëjnë me nivelin e
kompensimit për qasje te infrastruktura, duhet të realizohen
nën mbikëqyrje të Agjencisë, me ç'rast Agjencia
intervenon vetëm nëse negociatat ndërmjet kërkuesve dhe
udhëheqësit të infrastrukturës, nuk janë në pajtueshmëri me
këtë ligj.
Neni 98
Agjencia shkëmben informata për punën e saj dhe për
parimet e vendimmarrjes dhe praktikave për harmonizimin
e parimeve për miratimin e vendimeve me trupa tjerë të
huaj rregullatorë.
1. Procedura e ankesës
Neni 99
(1) Kërkuesi ka të drejtën ankese te Agjencia, nëse
konsideron se ka qenë i trajtuar në mënyrë të padrejtë, i
diskriminuar ose në një mënyrë i dëmtuar dhe nuk pajtohet
me vendimin e miratuar nga udhëheqësi i infrastrukturës, e
në lidhje me:
- shpalljen e rrjetit,
- kriteret e përmbajtura në shpalljen e rrjetit,
- procesin për ndarjen e kapaciteteve të infrastrukturës
dhe rezultatet e fituara,
- planin e arkëtimit,
- lartësinë ose strukturën e kompensimit të qasje te
infrastruktura, i cili paguhet ose duhet të paguhet dhe
- marrëveshjet për qasje, në pajtim me nenin 65 të këtij
ligji.
(2) Agjencia në procedurën për ankesë ka autorizim që
të kërkojë informata të nevojshme nga udhëheqësi i
infrastrukturës, kërkuesit dhe nga çdo palë e tretë e
përfshirë në procedurë, të cilat doemos duhet të dorëzohen
pa prolongim.
(3) Ankesa nga paragrafi (1) i këtij neni, mund të
dorëzohet në afat prej tetë ditësh nga dita e marrjes së aktit
të udhëheqësit të infrastrukturës.
(4) Agjencia vendos për ankesën, në afat prej 15 ditësh
prej ditës së dorëzimit të të gjitha informatave të
nevojshme dhe miraton aktvendim.
(5) Në rast të ankesës kundër refuzimit që të ndahet
kapaciteti i infrastrukturës ose kundër kushteve për ndarjen
e kapacitetit të infrastrukturës, Agjencia ose e vërteton se
nuk ka nevojë për ndryshimin e vendimit të udhëheqësit të
infrastrukturës, ose e kërkon ndryshimin e atij vendimi, në
pajtim me orientimet e përcaktuara nga Agjencia.
(6) Aktvendimi nga paragrafi (4) i këtij neni, është
obligues për të gjitha palët.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(7) Kundër aktvendimit nga paragrafi (4) i këtij neni,
mund të ngritet aktpadi në Gjykatën Administrative të
Republikës ë Maqedonisë, në afat prej 30 ditësh nga dita e
pranimit të aktvendimit.
2. Organet e Agjencisë
Neni 100
Organet e Agjencisë janë Bordi Drejtues dhe drejtori i
Agjencisë.
3. Bordi Drejtues i Agjencisë
Neni 101
(1) Bordi Drejtues përbëhet prej tre anëtarësh, prej të
cilëve njëri është kryetar i Bordit Drejtues.
(2) Me punën e Bordit Drejtues, udhëheq kryetari i
Bordit Drejtues.
(3) Kryetari dhe anëtarët e Bordit Drejtues i emëron
Kuvendi i Republikës së Maqedonisë, me propozim të
Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve, i
Kuvendit të Republikës së Maqedonisë, me mandat prej
katër vitesh, me mundësi edhe për një mandat.
(4) Për kryetar dhe anëtarë të Bordit Drejtues, mund të
emërohen personat të cilët janë shtetas të Republikës së
Maqedonisë, me vendbanim të përhershëm në Republikën
e Maqedonisë, që e kanë të kryer arsimin e lartë nga sfera e
shkencave teknike, juridike dhe ekonomike, me përvojë
pune mbi pesë vite, nga sfera e transportit të
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës, dhe me
njohje aktive të një gjuhë të huaj.
(5) Kryetari dhe anëtarët e Bordit Drejtues, emërohen
jo më vonë se 60 ditë përpara përfundimit të mandatit.
(6) Për kohëzgjatjen e mandati, kryetari dhe anëtarët e
Bordit Drejtues nuk mund të jenë: deputetë në Kuvendin e
Republikës së Maqedonisë, anëtarë të Qeverisë së
Republikës së Maqedonisë, persona të cilët kryejnë
obligime në organet dhe trupat e partive politike, anëtarë të
bordeve drejtuese dhe mbikëqyrëse në ndërmarrjet publike,
ose anëtarë të ndonjë lloji tjetër të asociacionit të personave
juridikë dhe fizikë, të cilët do mund të sjellin në konfliktin
e interesave.
(7) Kryetari, anëtarët e Bordit Drejtues, bashkëshort/ja
i/e saj/tij ose partnerë të pakurorëzuar, si dhe familjarë të
afërt në vijë të drejtë deri brezin e dytë, nuk mund të kenë
pjesëmarrje në aksione, drejtpërdrejt ose në mënyrë të
tërthortë, në organizatën që kryen aktivitete të cilat
drejtëpërdrejt janë në kompetencë të Agjencisë.
(8) Nëse procedura për emërim nuk është kryer para
mbarimit të mandatit të kryetarit dhe anëtarëve të Bordit
Drejtues, mandati i të cilëve ka mbaruar, kryetari dhe
anëtarët e Bordit Drejtues do të vazhdojnë ta kryerjnë
funksionin e tyre, por jo më gjatë se gjashtë muaj.
(9) Kryetari dhe anëtarët e Bordit Drejtues kanë të
drejtë kompensimi mujor dhe kompensimi të shpenzimeve
tjera të përcaktuara me Statutin e Agjencisë.
(10) Mjetet për kompensimin dhe shpenzimet tjera të
kryetarit dhe anëtarëve tjerë të Bordit Drejtues, sigurohen
prej mjeteve të Agjencisë, të përcaktuara me planin vjetor
financiar.
(11) Për kryetar dhe anëtar të Bordit Drejtues, mund të
emërohen persona të punësuar te personat tjerë juridikë,
përveç nëse kjo nuk paraqet konflikt të interesave në pajtim
me këtë ligj.
4. Mënyra e punës dhe vendimmarrjes së Bordit
Drejtues
Neni 102
(1) Bordi Drejtues vendos në mbledhje. Mbledhjet i
thirr Kryetari i Bordit Drejtues.
Бр. 48 - Стр. 53
(2) Mbledhjet e Bordit Drejtues janë publike. Me
përjashtim, Bordi Drejtues mund të vendosë nëse mbledhja
ose debati pas për ndonjë pikë do të jetë e mbyllur për
publikun.
(3) Vendimet e Bordit Drejtues merren me shumicën e
votave nga numri i përgjithshëm i anëtarëve të Bordit
Drejtues.
5. Kompetencat e Bordit Drejtues
Neni 103
Bordi Drejtues i ka kompetencat, në vijim:
- miraton Statut,
- miraton program vjetor për punën dhe zhvillimin e
Agjencisë,
- miraton plan vjetor financiar të Agjencisë,
- miraton raport vjetor financiar me llogarinë
përfundimtare të Agjencisë,
- miraton raport për realizimin e programit vjetor për
punën dhe zhvillimin e Agjencisë,
- i miraton aktet e përgjithshme për organizimin dhe
sistematizimin e punës së Agjencisë,
- vendos për ankesat,
- bashkëpunon me organet dhe institucionet tjera
shtetërore, organet e Njësive të vetadministrimit lokal,
- dorëzon raporte, rekomandime dhe propozime te
Kuvendi i Republikës së Maqedonisë dhe organet dhe
institucionet tjera shtetërore nga sfera e komunikacionit
hekurudhor,
- miraton akte tjera të Agjencisë dhe
- kryen punë të tjera të përcaktuara me Statut dhe me
këtë ligji.
6. Shkarkimi i kryetarit dhe anëtarëve të Bordit
Drejtues
Neni 104
(1) Kuvendi i Republikës së Maqedonisë, me propozim
të Komisionit për Çështje të Zgjedhjeve dhe Emërimeve,
mund t'i shkarkojë kryetarin dhe anëtaret e Bordit Drejtues,
para mbarimit të mandatit për të cilin janë emëruar, për
shkaqet në vijim:
- me kërkesë të tyre,
- në rast të pengesës së së funksionit për shkak të
sëmundjes më të gjatë se gjashtë muaj ose vdekjes,
- pranimin e funksionit ose punës e cila është
jokoherente me funksionin e anëtarit të Bordit Drejtues,
- nëse është i dënuar me aktvendim të plotfuqishëm
gjyqësor, për vepër penale me dënim me burg në
kohëzgjatje mbi gjashtë muaj ose dënim për ndalimin e
ushtrimit të profesionit, veprimtari ose detyrës, me ditën e
kumtimit të dënimit gjatë kohë së kryerjes së funksionit,
- cenimit të dispozitave ose rregullave të miratuara në
bazë të këtij ligji, ose keqpërdorimi i funksionit dhe
- mungesës së paarsyeshme të njëpasnjëshme në tri
mbledhje ose pesë mbledhje në vitin rrjedhës.
(2) Mosdorëzimi i programit vjetor për punën dhe
zhvillimin e Agjencisë, si dhe raportit vjetor financiar në
Kuvendin e Republikës së Maqedonisë, është bazë për shkarkim
kolektiv të kryetarit dhe anëtarëve të Bordit Drejtues.
(3) Nëse ekziston shkak për shkarkimin e anëtarit nga
Bordi Drejtues i Agjencisë para mbarimit të mandatit për të
cilën është emëruar, Bordi Drejtues i Agjencisë duhet ta
njoftojë Komisionin për Çështje të Zgjedhjeve dhe
Emërive të Kuvendit të Republikës së Maqedonisë, në afat
prej shtatë ditë nga dita e njohjes së shkakut.
7. Drejtori i Agjencisë dhe kushtet të cilat duhet t'i
plotësojë drejtori
Neni 105
(1) Me punën e Agjencisë udhëheq drejtori.
(2) Drejtorin e Agjencisë e emëron Bordi Drejtues i
Agjencisë me anë të konkursit publik.
Стр. 54 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Mandat i drejtorit është katër vjet, me mundësi edhe
për një mandat vijues.
(4) Drejtori i Agjencisë duhet të jetë shtetas i
Republikës së Maqedonisë, me vendbanim të përhershëm
në Republikën e Maqedonisë, të ketë të mbaruar arsimin e
lartë nga sferat e shkencave teknike, juridike dhe
ekonomike, te ketë përvojë pune mbi pesë vjet nga sfera e
transportit të komunikacionit hekurudhor dhe infrastruktura
dhe së paku tre vjet përvojë pune në vendin udhëheqës dhe
njohje aktive të një gjuhë të huaj.
(5) Bordi Drejtues është i obliguar që ta emërojë
drejtorin jo më vonë se 30 ditë para mbarimit të mandatit të
paraardhësit të tij.
(6) Drejtori i Agjencisë, bashkëshorti/ja i/e saj/tij ose
partnerë të pakurorëzuar, si dhe familjarë në vijë të drejtë
deri te brezi i dytë, nuk mund të kenë pjesë në aksionet,
drejtpërdrejt ose në mënyrë të tërthortë në organizatën që
kryen aktivitete të cilat drejtpërsëdrejti bien nën
kompetencën e Agjencisë.
(7) Drejtori është i angazhuar profesionalisht në
Agjenci me orar të plotë pune.
8. Kompetenca e drejtorit
Neni 106
(1) Drejtori udhëheq me punën e Agjencisë dhe është
përgjegjës për punë ligjore të Agjencisë, dhe i ka
kompetencat në vijim:
- e paraqet dhe përfaqëson Agjencinë,
- e organizon punën dhe udhëheq me shërbimet
profesionale të Agjencisë,
- propozon program vjetorë për punë dhe zhvillim, plan
vjetor financiar të Agjencisë, përpilon raport financiar me
llogari përfundimtare dhe raport nga programit i realizuar
vjetor,për punën dhe zhvillimin e Agjencisë,
- propozon akte të përgjithshme për organizimin dhe
sistematizimin e punës së Agjencisë,
- propozon akte që i miraton Bordi Drejtues,
- i zbaton vendimet e miratuara nga ana e Bordit
Drejtues,
- jep autorizime në suaza të kompetencave të tij,
- miraton aktvendime me procedurë ankimore,
- bashkëpunon me organet dhe institutet tjera
shtetërore, organet e njësive për vetëadministrim lokal dhe
me organizata joqeveritare dhe shoqata të qytetarëve dhe
- kryen punë të tjera të përcaktuara me këtë ligj dhe
Statutin e Agjencisë.
(2) Drejtori i Agjencisë është i detyruar që të vendosë
kontroll të brendshëm nëpërmjet implementimit të sistemit
përkatës të menaxhimit financiar dhe kontroll dhe revizion
të brendshëm, në pajtim me Ligjin për kontroll të
brendshëm publik financiar.
(3) Drejtori ka të drejtë të jetë prezence dhe
pjesëmarrjeje në mbledhjet e Bordit Drejtues, pa të drejtën
e votës.
(4) Drejtori mund të parashtrojë dorëheqje nga
funskioni i tij me shkrim te Bordi Drejtues.
(5) Nëse mandati i drejtorit është mbaruar, kurse
procedura për emërimin e drejtorit nuk ka përfunduar,
atëherë drejtori vazhdon ta kryejë funksionin derisa nuk
emërohet drejtori, por jo më gjatë se gjashtë muaj.
9. Shkarkimi i drejtorit
Neni 107
Drejtori mund të shkarkohet nga ana e Bordit Drejtues
para përfundimit të mandatit, në rastet si vijojnë:
- me kërkesë të tij,
- në rast të pengimit të kryerjes së funksionit, për shkak
të sëmundjes më të gjatë se gjashtë muaj ose vdekjes,
- pranimit të funksionit ose punës që janë jokoherente
me funksionin e tij të drejtorit,
9 април 2010
- nëse është i dënuar me aktvendim plotfuqishëm
gjyqësor, për vepër penale me dënim me burg në
kohëzgjatje mbi gjashtë muaj, ose dënim ndalimi për
ushtrimin e profesionit, veprimtarisë ose detyrës, me ditën
e kumtimit të dënimit në kohën gjatë kryerjes së funksionit
dhe
- cenimit të dispozitave ose rregullave të miratuara në
bazë të këtij ligji ose keqpërdorimit të funksionit.
10. Mjetet për kryerjen e veprimtarisë së Agjencisë
Neni 108
(1) Mjetet për punën e Agjencisë, sigurohen nga:
- taksa vjetore për rregullimin e tregut të shërbimeve
hekurudhore,
- mjetet personale,
- donacionet, huat dhe
- mjete tjera.
(2) Udhëheqësit e infrastrukturës dhe transportuesit, si
pjesëmarrës në tregun e hekurudhave, Agjencisë i paguajnë
taksë vjetore për rregullimin e tregut të shërbimeve
hekurudhore.
(3) Taksa vjetore nga paragrafi (2) i këtij neni, paraqet
shumë nga taksa për rregullimin e tregut të shërbimeve
hekurudhore, të cilën e paguajnë të gjithë udhëheqësit e
infrastrukturës dhe të gjithë transportuesit.
(4) Baza për llogaritjen e taksës vjetore nga paragrafi
(2) i këtij neni është 1,5% nga kompensimi vjetor i
realizuar për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore, të
cilën e arkëtojnë udhëheqësit e infrastrukturës, nga
transportuesit, dhe atë nga pakoja minimale e shërbimeve
dhe qasje nëpër hekurudhë deri në objektet shërbyese.
(5) Për të hyrat vjetore të realizuara nga kompensimi
për shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore, dhe atë për
pakon minimale të shërbimeve dhe qasjen nëpër hekurudhë
deri në objektet shërbyese, udhëheqësit e infrastrukturës
dorëzojnë raport në Agjenci, për çdo transportues në
veçanti, më së voni deri më 5 mars për çdo vit.
(6) Taksa vjetore nga paragrafi (2) i këtij neni, të cilën
e paguajnë udhëheqësit e infrastrukturës është 30% nga
shuma e përcaktuar në paragrafin (4) të këtij neni. Secili
udhëheqës i infrastrukturës do të paguajë taksë
proporcionale me pjesëmarrjen e tyre në realizimin e të
hyrave të përgjithshme, nga kompensimi për shfrytëzimin e
infrastrukturës dhe atë nga pakoja minimale e shërbimeve
dhe qasjen nëpër hekurudhë deri në objektet shërbyese.
(7) Taksa vjetore nga paragrafi (2) i këtij neni, të cilën
e paguajnë transportuesit, është 70% prej shumës nga
paragrafi (4) i këtij neni. Çdo transportues pjesëmarrës në
tregun e shërbimeve hekurudhore, do të paguajë taksë
proporcionale me pjesëmarrjen e tyre në shpenzimin e
përgjithshëm të realizuar, në emër të kompensimit për
shfrytëzimin e infrastrukturës hekurudhore të Republikës
së Maqedonisë, dhe atë nga pakoja minimale e shërbimeve
dhe qasja nëpër hekurudhë deri në objektet shërbyese.
(8) Udhëheqësit i infrastrukturës dhe transportuesit janë
të detyruar që dy herë në vit, më së vonë deri më 31 mars
dhe 30 shtator, çdo vit në llogari të Agjencisë ta paguajnë
taksën nga paragrafi (2) i këtij neni.
(9) Taksa vjetore nga paragrafi (2) i këtij neni, paguhet
në llogarinë e Agjencisë dhe shfrytëzohet për kryerjen e
punëve të Agjencisë të përcaktuara më këtë ligj
Neni 109
(1) Programin vjetorë për punë dhe zhvillim të
Agjencisë dhe planin financiar vjetor, Bordi Drejtues i
miraton më së vonë deri në fund të janarit për çdo vit.
(2) Raportin financiar vjetor me llogarinë
përfundimtare për punën e Agjencisë, Bordi Drejtues të
Agjencisë i miraton më së voni deri në fund të marsit për
çdo vit, kurse kanë të bëjnë për vitin paraprak.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Për programin vjetor për punë dhe zhvillim të
Agjencisë, planin financiar vjetor si dhe raportin financiar
vjetor dhe raportin për realizimin e programit vjetor për
punë dhe zhvillim të Agjencisë, pajtim jep Kuvendi i
Republikës së Maqedonisë.
(4) Raporti financiar vjetor e përmban llogarinë
përfundimtare si dhe raportet e revizorit dhe financiare për
vitin paraprak. Raportin e revizorit e kryen revizori i
jashtëm dhe i pavarur, i zgjedhur në pajtim me Ligjin për
furnizime publike.
(5) Me kërkesë të Kuvendit të Republikës së
Maqedonisë, Agjencia është e detyruar që të dorëzojë
raport për punën dhe zhvillimin e Agjencisë dhe raport
financiar për punën e Agjencisë dhe për periudhën më të
shkurtër se një vit.
11. Organizimi dhe punësimi në Agjenci
Neni 110
(1) Punët profesionale në Agjenci i ushtrojnë personat e
punësuar në Agjenci.
(2) Organizimi i brendshëm dhe mënyra e punës së
shërbimit profesional, më afërsisht rregullohet me aktin për
organizim dhe sistematizim të punëve dhe detyrave të
Agjencisë.
(3) Me Statutin e Agjencisë më afërsisht përcaktohet
veprimi dhe mënyra e organizimit të brendshëm dhe e
punës së Agjencisë.
(4) Kryetari dhe anëtarët e Bordit Drejtues të
Agjencisë, drejtori dhe të punësuarit në Agjenci, janë të
detyruar që t'i ruajnë si fshehtësi zyrtare të gjitha
dokumentet dhe informatat, te cilat do të vijnë gjatë
ushtrimit të punës dhe detyrës së tyre, e kumtimi i të cilave
personit të paautorizuar, do t'i dëmtojë autoritetin dhe
interesat e Agjencisë.
12. Mbikëqyrja e ligjshmërisë së punës së Agjencisë
Neni 111
(1) Mbikëqyrje të ligjshmërisë së punës së Agjencisë
dhe akteve të përgjithshme, ushtron organi i administratës
shtetërore, kompetent për punët nga sfera e hekurudhave
dhe komunikacioni hekurudhor.
(2) Mbikëqyrjen e punës financiare të Agjencisë, e
ushtron organi kompetent ti administratës shtetërore,
gjegjësisht personi juridik i cili është publikisht i autorizuar
për atë.
XI. KONCESIONI
Neni 112
(1) Koncesioni mund të jepet për:
1) ndërtimin e infrastrukturës së re hekurudhore dhe
2) udhëheqje me një pjesë ose tërë infrastrukturën
hekurudhore, në pajtim me këtë ligj.
(2) Koncesion për udhëheqjen me një pjesë të
infrastrukturës hekurudhore, jepet në propozim të ministrit
i cili udhëheq me organin e administratës shtetërore,
kompetent për ushtrimin e punëve nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturën
hekurudhore, ose me propozim udhëheqësit të
infrastrukturës të miratuar nga ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për ushtrimin
e punës nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore, kur ky koncesion është
ekonomikisht i arsyeshëm.
(3) Koncesioni mund t'i jepet personit vendas apo të
huaj juridik dhe fizik (koncesionari), të cilët kanë kapital
dhe të cilët disponojnë me potencial kadrovik dhe pajisje
për ushtrim të suksesshëm të punëve të cilët janë lëndë të
koncesionit.
Бр. 48 - Стр. 55
(4) Për dhënien e koncesionit nga paragrafi (1) pika 2
të këtij neni, parashtruesi i kërkesës për koncesion doemos
duhet të ketë leje për udhëheqje me infrastrukturë
hekurudhore dhe leje për siguri.
(5) Procedura për dhënien e koncesionit nga paragrafi
(1) i këtij neni, realizohet në pajtim me Ligjin për
koncesion dhe llojeve tjera të partneritetit publik privat.
(6) Për koncesionit e ndarë paguhet kompensim në
lartësi dhe në mënyrë të përcaktuar, në pajtim me Ligjin
për koncesion dhe llojeve tjera të partneritetit publik privat.
Neni 113
(1) Koncesioni për ndërtim të infrastrukturës së re
hekurudhore, jepet në afat i cili nuk mund të jetë më i gjatë
se 50 vjet nga dita e ndarjes së koncesionit.
(2) Koncesioni për udhëheqjen e një pjese nga
infrastruktura ekzistuese, jepet në afat i cili nuk mund të
jetë më i gjatë se 20 vjet, nga dita e ndarjes së koncesionit.
Neni 114
(1) Të drejtat dhe obligimet e ndërsjella të Qeverisë së
Republikës së Maqedonisë dhe koncesionerëve,
përcaktohen me marrëveshje për koncesion.
(2) Me marrëveshjen nga paragrafi (1) i këtij neni,
krahas tjerash përcaktohen kushtet në të cilat shfrytëzohet
koncesioni, mënyra e pagimit dhe lartësia e kompensimit.
Neni 115
Koncesionari është i obliguar që vijën hekurudhore ose
objektin në hekurudhë, t'i projektojë, ndërtojë dhe lëshojë
në përdorim, gjegjësisht t'i shfrytëzojë në pajtim me
rregullat, normativat dhe standardet për kësisoj objektesh
në Republikën e Maqedonisë.
Neni 116
Të drejtat dhe obligimet e përcaktuara me këtë ligj dhe
rregullat e miratuara në bazë të këtij ligji, në lidhje me
mirëmbajtjen, mbrojtjen dhe mbikëqyrjen e infrastrukturës
hekurudhore dhe zbatimin e masave për siguri të
komunikacionit hekurudhor, vlejnë edhe për koncesionarët.
Neni 117
Koncesioni pushon të vlejë në mënyrë dhe në kushte të
parapara në Ligjin për koncesione dhe llojeve tjera të
partneritetit publik privat, si dhe kushte të parapara me
marrëveshjen për koncesion.
XII. FINANCIMI I INFRASTRUKTURËS
HEKURUDHORE
Neni 118
(1) Financimi i infrastrukturës hekurudhore, kryhet në
pajtim me programin vjetor nga neni 26 paragrafi (4) të
këtij ligji.
(2) Mjetet për financimin e ndërtimit të infrastrukturës
së re hekurudhore, sigurohen nga:
1) mjetet e Buxhetit të Republikës së Maqedonisë, për
vitin vijues;
2) kreditë dhe huat dhe
3) burime tjera.
(3) Mjetet për financimin e infrastrukturës ekzistuese
hekurudhore, sigurohen nga:
1) kompensimi për shfrytëzimin e infrastrukturës
hekurudhore;
2) mjete të siguruara nga Buxheti i Republikës së
Maqedonisë, në shumë prej së paku 0,3% të të hyrave
tatimore të planifikuara në Buxhetin Qendrorë të
Republikës së Maqedonisë
3) buxhetet e njësive të vetëadministrimit lokal, për
financim të shërbimeve me interes publik në
infrastrukturën hekurudhore;
4) pjesë nga investimi i personave vendas dhe të
jashtëm dhe
Стр. 56 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
5) mjete nga burime tjera.
(4) Dedikimi dhe mënyra e shfrytëzimit të mjeteve të
Buxhetit nga paragrafët (2) dhe (3) të këtij neni,
përcaktohen me Programin vjetor për financim të
infrastrukturës hekurudhore, nga neni 26 paragrafi (4) të
këtij ligji.
XIII. SHËRBIMET ME INTERES PUBLIK NË
TRANSPORTIN HEKURUDHOR TË UDHËTARËVE
1. Organet kompetente për organizimin e shërbimeve
me interes publik
Neni 119
(1) Me qëllim që të realizohet interesi publik, në
transportin hekurudhor të udhëtarëve në Republikën e
Maqedonisë, ku të hyrat e realizuara prej shërbimeve
transportuese nuk mund t'i mbulojnë shpenzimet, si dhe të
rritet aftësia e transportuesve në transportin hekurudhorë të
udhëtarëve që të jenë konkurrentë me llojet tjera të
transportit, Qeveria e Republikës së Maqedonisë me
propozim të ministrit i cili udhëheq me organin të
administrimit shtetërore, kompetent për ushtrimin e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore, do t'i përcaktojë shërbimet e tilla.
(2) Për realizimin e interesit publik nga paragrafi (1) i
këtij neni, në rajonin e njësisë së vetadministrimit lokal,
këshillat e njësive të vetadministrimit lokal, mund t'i
përcaktojnë shërbimet e atilla, me ç'rast e njoftojnë organin
e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e
punëve nga sfera të komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
(3) Sigurimi i mjeteve për dedikimin nga paragrafët (1)
dhe (2) të këtij neni, kryhet nga Buxheti i Republikës së
Maqedonisë dhe/ose buxhetet e njësive të vetadministrimit
lokal, sipas kritereve si vijojnë:
- ekzistimi i interesit publik,
- qasja e ndonjë lloji tjetër të komunikacionit,
- politika e përcaktuar e çmimit të biletave për transport
hekurudhor të udhëtarëve dhe
- investim në sigurinë e komunikacionit hekurudhor.
(4) Shërbimet me interesit publik në transportin
hekurudhor të udhëtarëve nuk kanë të bëjnë më shërbimet
që kryhen për interes historik ose vlerë turistike.
Neni 120
(1) Organi i administratës shtetërore, kompetent për
kryerjen e punëve të komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore, e zgjedh transportuesin i cili
do t'i kryejë shërbimet nga neni 119 të këtij ligji, në pajtim
me këtë dhe ligj tjetër.
(2) Transportuesi i zgjedhur lidh marrëveshje për
periudhën prej së paku pesë vitesh me Qeverinë e
Republikës së Maqedonisë, ose kryetarët e komunave
gjegjësisht kryetari i qytetit të Shkupit. Marrëveshja do t'i
sigurojë transportuesit të zgjedhur kompensim të
harxhimeve në bazë të llogaritjeve të përcaktuara me
marrëveshje.
Neni 121
Mjetet për kompensim për një pjesë të harxhimeve të
transportuesve nga neni 120 i këtij ligji, sigurohen nga
Buxheti i Republikës së Maqedonisë, gjegjësisht nga
buxheti i njësive të vetëadministrimit lokal.
XIV. DETYRAT E KËSHILLIT TË GREVISTËVE DHE
PUNËTORËVE GJATË KOHËS SË GREVËS
Neni 122
(1) Personi juridik i cili kryen transport publik dhe
personi juridik udhëheqës i infrastrukturës, gjatë kohës së
grevës, këshilli i grevistëve dhe punëtorët të cilët marrin
pjesë në grevë, janë të obliguar që të sigurojnë nivel të
9 април 2010
domosdoshëm të procesit të punës, me të cilin nuk do të
rrezikohet jeta, shëndeti, siguria ekonomike dhe sociale e
qytetarëve dhe kryerja e domosdoshme të veprimtarive
ekonomike dhe veprimtarive tjera në Republikën e
Maqedonisë, gjegjësisht gjatë kohës së grevës doemos
duhet të qarkullojnë trenat , që:
- transportojnë kafshë,
- transportojnë prodhime të freskëta,
- transportojnë materie dhe lëndë të rrezikshme,
- qarkullojnë në komunikacionin ndërkombëtar,
- transportojnë lëndë të para, repromateriale dhe
materiale motorike të cilat janë të domosdoshme për
zhvillimin e veprimtarive ekonomike dhe veprimtarive
tjera në vend dhe
- transportojnë udhëtarë në komunikacionin lokal të
udhëtarëve në të gjitha relacionet, dhe atë nga një çift
trenash.
(2) Këshilli i grevistëve dhe personi udhëheqës i
udhëheqësit të infrastrukturës dhe i transportuesit, i
përcaktojnë punëtorët të cilët do t'i kryejnë punët nga
paragrafi (1) i këtij neni.
(3) Mossigurimi i nivelit të domosdoshëm të procesit të
punës, sipas këtij neni, paraqet cenim më të rëndë të
obligimit të punës.
XV. MBIKËQYRJA
1. Mbikëqyrja mbi ligjshmërinë
Neni 123
Mbikëqyrje mbi ligjshmërinë e zbatimit të këtij ligji
dhe rregullave të miratuara në bazë të këtij ligji, kryen
organi i administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e
punëve në sferën e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
2. Mbikëqyrja inspektuese
Neni 124
(1) Mbikëqyrje inspektuese mbi zbatimin e dispozitave
të këtij ligji dhe rregullave të miratuara në bazë të këtij
ligji, kryen Drejtoria për Siguri të Sistemit Hekurudhor,
nëpërmjet inspektorëve për siguri të infrastrukturës
hekurudhore, siguri të transportit të udhëtarëve dhe mallit
në hekurudhë dhe siguri të stabilimenteve sinjalizuese-
siguruese, sistemeve komunikuese dhe elektroteknike (në
testin vijues: inspektorët).
(2) Kushtet për caktimin e inspektorëve nga paragrafi
(1) i këtij neni, janë të përcaktuara me Ligjin për siguri në
sistemin hekurudhor.
Neni 125
(1) Transportuesi dhe udhëheqësi i infrastrukturës, janë
të obliguar që inspektorëve t'u mundësojnë kryerje të
papenguar të mbikëqyrjes inspektuese, t'u japin sqarime të
nevojshme dhe t'u mundësojnë shikim në dokumentacionin
e nevojshme, për kryerjen e mbikëqyrjes inspektuese.
(2) Personat juridikë dhe fizikë të cilët në hekurudhë
ose në afërsi të hekurudhës, realizojnë ose kryejnë punë,
janë të obliguar që inspektorit t'i mundësojnë kryerje të
inspeksionit, t'i japin sqarime të nevojshme dhe t'ia
paraqesë për kontroll dokumentacionin e nevojshëm
teknik.
Neni 126
(1) Inspektorët nga neni 124 i këtij ligji, kryejnë
mbikëqyrje mbi:
- zbatimin e dispozitave të këtij ligji dhe rregullave më
të afërta, që dalin nga ky ligj,
- organizimin e sistemit hekurudhor,
- transportin në komunikacionin hekurudhor,
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- infrastrukturën hekurudhore (ndërtimin, rekonstruktimin,
riparimin, mirëmbajtjen dhe mbrojtjen) dhe
- hekurudhat industriale dhe binarë industrialë.
(2) Për kundërvajtjet e parashikuara me këtë ligj,
inspektorët nga neni 124 i këtij ligji, dorëzojnë kërkesë
kundër kryerësit, për ngritje të procedurës kundërvajtëse
para gjykatës kompetente.
Neni 127
(1) Inspektori është i autorizuar, që:
- të urdhërojë ndërprerjen e punëve që kryhen në
hekurudhë dhe në brezin mbrojtës të hekurudhës, nëse
vërtetohet se ekziston rrezik që me ato punë të rrezikohet
siguria e komunikacionit hekurudhor,
- të urdhërojë ndërprerjen e punëve që kryhen në brezin
mbrojtës të hekurudhës, nëse ato kryhen pa leje për
ndërtim,
- ta kontrollojë dokumentacionin teknik në lidhje më
ndërtimin, rekonstruktimin, riparimin dhe mirëmbajtjen e
hekurudhave,
- t'i kontrollojë punët e ndërtimit, rekonstruktimit,
riparimit, mirëmbajtjes dhe mbrojtjes së hekurudhave dhe
objekteve në hekurudha,
- të urdhërojë rrënim të objektit ose një pjese të tij, që
ndërtohet në brezin mbrojtës, në kundërshtim me këtë ligj,l
- ta kontrollojë plotësimin e kushteve për udhëheqje me
infrastrukturën hekurudhore dhe
- të kontrollojë nëse zbatohet në mënyrë të drejtë dhe
rregullisht orari përcaktuar dhe i shpallur i trenave në
komunikacionin hekurudhor.
(2) Nëse hekurudha nuk është në gjendje të atillë që në
të mund të kryhet komunikacion i sigurt, inspektori do të
urdhërojë që menjëherë të ndërmerren masa për sigurimin
e komunikacionit, e sipas nevojës do ta ndalojë
përkohësisht edhe komunikacionin në hekurudhë,
gjegjësisht në pjesën e rrezikuar të hekurudhës.
Neni 128
(1) Inspektorët nga neni 124 i këtij ligji, punët e
mbikëqyrjes inspektuese i kryen në mënyrë të pavarur dhe
miraton aktvendim në suaza të autorizimeve të përcaktuara
me këtë ligj.
(2) Kundër aktvendimit të inspektorëve mundet që në
afat prej tetë ditësh nga dita e pranimit të aktvendimit, të
dorëzohet ankesë te ministri i cili udhëheqë me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
në sferën e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(3) Ankesa nga paragrafi (2) i këtij neni, nuk e shtyn
zbatimin e aktvendimit, nëse atë e kërkon urgjenca e
masave të përcaktuara në aktvendim.
XVI. DISPOZITA PËR KUNDËRVAJTJE
Neni 129
(1) Gjoba në shumë prej 3 000 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
personit juridik, nëse:
- kryen transport publik të udhëtarëve dhe mallit, pa
leje për kryerjen e transportit publik hekurudhor (neni 15),
- kryen transport publik të udhëtareve dhe mallit pa
certifikatë sigurie për transport publik hekurudhor (neni
19),
- kryen transport për nevoja personale pa certifikatë
sigurie (neni 20),
- udhëheq me infrastrukturën hekurudhore, pa leje për
udhëheqje me infrastrukturën hekurudhore (neni 21),
- udhëheq më infrastrukturën hekurudhore, pa leje
sigurie (neni 22),
- e projekton, ndërton, rekonstrukton, riparon dhe pajis
infrastrukturën hekurudhore, që nuk i përgjigjet nevojave
të sigurisë së komunikacionit dhe mbrojtjes së mjedisit
jetësor dhe natyrës (neni 27 paragrafi (3)),
Бр. 48 - Стр. 57
- e bashkëngjit hekurudhën tjetër në hekurudhë ose në
hekurudhë të hapur, në kundërshtim me nenin 37
paragrafin (1) të këtij ligji,
- e bashkëngjit hekurudhën në hekurudhë kryesore të
hapur, kurse binarkthyesja ndarëse nuk është ndërtuar më
binarë mbrojtës ose nuk është e siguruar me sinjale dhe
parasinjale (neni 37 paragrafi (2)),
- nuk siguron ulje në binarkthyesen ndarëse nga ana e
punëtorit hekurudhor (neni 37 paragrafi (3)),
- në urën e përbashkët nuk e ndan hekurudhorën nga
rruga publike me rrethojë siguruese (neni 38),
- ndërton rrugë në brezin mbrojtës (neni 39 paragrafi
(1)),
- nuk e siguron largësinë e përcaktuar ndërmjet
hekurudhorës dhe rrugës, ose nëse në rrugë nuk vendos
rrethoja siguruese (neni 39 paragrafët (3), (4) dhe (5)),
- në hekurudhorë instalon, stabilimente, aparate dhe
pajisje, pa poseduar dokument për pajtueshmëri (neni 43
paragrafi (2)),
- kryen ndërtim dhe mirëmbajtje të sistemit për lidhje,
në kundërshtim me nenin 44 paragrafi (1) të këtij ligji,
- kryen elektrifikim të hekurudhës, në kundërshtim me
nenin 50 paragrafët (1) dhe (2) të këtij ligji,
- nuk zbaton masa mbrojtëse adekuate në vendet e
hekurudhës, ku rrjeti kontaktues është nën tension, ku
ekziston rrezik për jetën e njerëzve (neni 51 paragrafi (1)),
- në stabilimentet dhe aparatet të cilat ndodhen në
afërsi të drejtpërdrejtë të rrjetit kontaktues, nuk zbaton
masa adekuate për mbrojtjen nga ndikimet elektrike ( neni
51 paragrafi (2)),
- në brezin mbrojtës dhe hekurudhor, kryen vendosjen e
vijave telefonike, telegrafike dhe vijave tjera kabllovike,
vija përçuese elektrike me tension të ulët, gjegjësisht vijave
përçuese për furnizim, kanalizimit, ujësjellësit, përçuesve
të nxehtësisë, sisteme gypash dhe instalime tjera të
ngjashme, pa pajtueshmëri të dhënë nga udhëheqësi i
infrastrukturës (neni 57 paragrafi (1)),
- kryen transport publik të infrastrukturës hekurudhore,
pa sigurimin e qasjes te ajo (neni 65 paragrafi (1)),
- kapacitetin e ndarë të infrastrukturës e bart te
transportuesi ose dhënësi tjetër i shërbimeve (neni 76
paragrafi (2)),
- kryen tregti me kapacitete të infrastrukturës (neni 76
paragrafi (3)),
- nëse komunikacionin, gjegjësisht transportin e
kryejnë në kundërshtim me orarin e përcaktuar të trenave
(neni 93 paragrafi (4)) dhe
- nëse orari i trenave, ndryshimet e orarit të trenave nuk
i shpall në ueb faqen e udhëheqësit të infrastrukturës, në së
paku dy gazeta ditore dhe nuk e vendos në vende të
dukshme në objektet e stacionit në afatin e përcaktuar (neni
94 paragrafi (5)).
(2) Për kundërvajtjen nga paragrafi (1) i këtij neni,
gjoba në shumë prej 1 500 deri 2 000 euro në kundërvlerë e
me denarë, do t'i kumtohet edhe personit përgjegjës në
personin juridik.
Neni 130
(1) Gjoba në shumë prej 2 000 deri në 3 000 euro në
kundërvlerë me denarë do t'i kumtohet për kundërvajtje
personit juridik, nëse:
- nuk e shpall bilancin e suksesit, bilancin e gjendjes
(neni 6 paragrafët (2) dhe (3) dhe neni 9 paragrafët (3) dhe
(8),
- në afatin e përcaktuar nuk i lajmëron ndryshimet e
statusit, ndryshimet e fakteve dhe rrethanat, me rëndësi për
kryerjen veprimtarisë (neni 17 paragrafi (9)),
- lëshon në komunikacion, hekurudhë dhe stabiliment,
objekt dhe aparat në hekurudhor, pa lejen për përdorim
(neni 32 paragrafi (3)),
- kryen punë të riparimit të hekurudhës pa
dokumentacion teknik dhe pajtueshmëri të
dokumentacionit teknik (neni 33 paragrafët (1) dhe (2)),
Стр. 58 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- kryqëzim të ndërsjellë të hekurudhave dhe kryqëzim
të hekurudhës me hekurudhën tjetër (hekurudhën
industriale, binarët industrialë, binarë tramvaji e
ngjashëm), e kryen në kundërshtim me nenin 34 të këtij
ligji,
- në brezin hekurudhor vendos sistem gypash, vija
elektrike dhe vija tjera ajrore, kabllo nëntokësore dhe
instalimet tjera të ngjashme, pa pajtimin e udhëheqësit të
infrastrukturës, si dhe të kryqëzohen me hekurudhën ose të
kryhen paralelisht me hekurudhën , nëse me vendosjen dhe
punën e tyre, rrezikohet mbrojtja dhe siguria gjatë kryerjes
së komunikacionit hekurudhor (neni 41),
- në kryerjen e komunikacionit hekurudhor, përdor
sinjale dhe shenja sinjalizuese të komunikacionit
hekurudhor, në kundërshtim me nenin 45 të këtij ligji,
- sistemi për sinjalizim dhe shenjat sinjalizuese, nuk i
përgjigjet organizimit dhe procesit të punës dhe nuk i
plotëson kërkesat e sigurisë së komunikacionit (neni 46
paragrafi (1)),
- me sinjalet dhe shenjat sinjalizuese nuk shënohen
rreziqet me karakter të përkohshëm, ose nëse të njëjtat nuk
largohen pas përfundimit të shkaqeve për të cilat janë
venduosur (neni 47),
- hekurudhat nuk janë të pajisura me sinjale dhe
shenja sinjalizuese, të përcaktuara në pajtim me nenin 48
paragrafi (1) të këtij ligji,
- sinjalet dhe shenjat sinjalizuese nuk u përgjigjen
kushteve të përcaktuara (neni 48 paragrafi (2)),
- komunikacioni hekurudhor, nuk realizohet në pajtim
me sinjalet dhe shenjat sinjalizuese të përcaktuara (neni 48
paragrafi (4)),
- nuk i largon dhe zëvendëson sinjalet dhe shenjat
sinjalizuese të dëmtuara dhe të vjetruara, e në rast të
kushteve të ndryshuara të komunikacionit në hekurudhë,
nuk i plotëson (neni 48 paragrafi (5)),
- nuk e shënon trenin, në pajtim me nenin 49 të këtij
ligji,
- nuk e mirëmban infrastrukturën hekurudhore, në
gjendjen e cila siguron komunikacion të sigurt (neni 52
paragrafi (1)),
- nuk kryen punë të mbrojtjes së hekurudhës,
objekteve, aparateve, stabilimenteve dhe pajisjeve, si dhe
punë tjera për mbrojtje (neni 56 paragrafi (1)) dhe
- nuk ndërmerr masa të nevojshme për mbrojtje teknike
dhe fizike, të hekurudhës dhe objekteve të hekurudhës
(neni 60 paragrafi (1));
(2) Për kundërvajtje nga paragrafi (1) i këtij neni, gjoba
në shumë prej 800 deri në 1 500 uro në kundërvlerë me
denarë, do t'i shqiptohet edhe personit përgjegjës në
personin juridik.
Neni 131
(1) Gjoba në shumë prej 1 000 deri në 2 000 euro në
kundë vlerë me denarë, do t 'i shqiptohet për kundërvajtje
personit juridik, nëse:
- nuk mban evidencë dhe të dhëna tjera teknike, të
rëndësishme për sigurine e komunikacionit hekurudhor
(neni 29 paragrafi (4)),
- gjatë ndërtimit ose rikonstruktimit të hekurudhës,
investuesi nuk i zhvendos gjegjësisht përshtat instalimet
ndaj ndryshimeve të bëra (neni 31 paragrafi (1)),
- nuk i njofton poseduesit e instalimeve në afatin e
caktuar për fillimin e punëve (neni 31 paragrafi (2)),
- nuk u mundëson poseduesve të instalimeve, kontroll
në dokumentacionin e nevojshëm për zhvendosjen e
instalimeve (neni 31 paragrafi (3)),
- në brezin hekurudhor mbjell drurë, ndërton ndërtesa
dhe objekte tjera, përveç objekteve që i shërbejnë
udhëheqësit të infrastrukturës (neni 40 paragrafi (1)),
- mirëmbajtja, gjegjësisht riparimi i hekurudhave,
kryhet në mënyrë që nuk mundëson komunikacion të sigurt
(neni 42 paragrafi (2)),
9 април 2010
- pas përfundimit të punëve, nuk i largon nga
hekurudha dhe brezi hekurudhor, mbeturinat nga materiali,
mjetet për punë, shenjat për paralajmërim dhe sendet tjera
për garantim të komunikacionit të sigurt (neni 42 paragrafi
(3)),
- gjatë ndërtimit dhe rikonstruktimit të hekurudhorave,
rrjetit komunikues elektronik, gjegjësisht infrastruktura
komunikuese elektronike me mjetet përcjellëse, nuk janë të
ndërtuar në pajtim me ligjin (neni 44 paragrafi (2)),
- komunikimi ndërmjet punëtorëve të cilët
drejtpërsëdrejti e rregullojnë komunikacionin, nuk
incizohet (neni 44 paragrafi (3)),
- në vendkalim nuk vendos porta mbrojtëse dhe të
njëjtat nuk i mirëmban (neni 50 paragrafët (3) dhe (4)),
- nuk vendos shenja komunikacioni për ndalimin e
komunikacionit të automjeteve dhe të njëjtat nuk i
mirëmban (neni 50 paragrafi (5)),
- gjatë kryqëzimit të hekurudhës dhe rrugës në të njëjtin
nivel, nuk i mirëmban vendkalimet (neni 53 paragrafët (1)
dhe (2)),
- kryen punë ose aktivitete tjera, në brezin mbrojtës dhe
hekurudhor dhe brezin mbrojtës, pa pajtim (neni 57
paragrafi (1)),
- në brezin mbrojtës të hekurudhës, ndërton ndërtesa
dhe objekte ose vendos stabilimente dhe aparate, pa leje
(neni 59 paragrafët (1) dhe (2)),
- udhëheqësi i infrastrukturës nuk i largon veglat
mbrojtëse të përkohshme, materialin dhe mjetet tjera, dhe
nuk paguan kompensim për shfrytëzimin e truallit (neni 60
paragrafi (3)),
- nuk ndërmerr masa për mbrojtje nga zjarri i brezin
mbrojtës hekurudhor, si dhe masa për mbrojtje nga zjarri i
mjeteve hekurudhore (neni 61 paragrafët (1) dhe (2)),
- gjatë pastrimit të borës nga mbikalimet mbi
hekurudhat elektrike të elektrifikuara, nuk siguron mbrojtje
mekanike nga rënia e borës nga rrjeti kontaktues, në pajtim
me nenin 62 të këtij ligji,
- nuk mban evidencë (neni 63 paragrafi (1)),
- nuk miraton akt për kushtet e ndërtimit,
rikonstruktimit, mirëmbajtjes dhe mbrojtjes së binarëve
industrialë, mjeteve hekurudhore transportuese si dhe akt
për organizimin dhe rregullimin e komunikacionit
hekurudhorë (neni 64 paragraf (5)) dhe
- inspektorit nuk i mundëson kryerjen e inspektimit,
nuk i jep sqarime të nevojshme dhe nuk i mundëson
kontroll në dokumentacionin e nevojshëm për mbikëqyrjen
inspektuese (neni 125 paragrafi (1)).
(2) Për kundërvajtje nga paragrafi (1) i këtij neni, gjoba
në shumë prej 500 deri në 1 000 euro në kundërvlerë me
denarë, do t'i shqiptohet edhe personit përgjegjës në
personin juridik.
Neni 132
Gjoba në shumë prej 500 deri 700 euro në kundërvlerë
me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje personit fizik,
nëse:
- punëtorët hekurudhorë nuk veprojnë sipas sinjaleve
dhe shenjave sinjalizuese për paralajmërim (neni 48
paragrafi (3)),
- në brezin mbrojtës të hekurudhës, ndërton ndërtesa
dhe objekte ose vendos stabilimente dhe aparate pa leje
(neni 59 paragrafët (1) dhe (2)) dhe
- inspektorit nuk i mundëson kryerje të inspeksionit,
nuk i jep sqarime të nevojshme dhe nuk i ja paraqet për
kontroll dokumentacionin teknik të nevojshëm (neni 125
paragrafi (2)).
Neni 133
(1) Për kundërvajtjet nga nenet 129,130, 131 dhe 132 të
këtij ligji, para parashtrimit të kërkesës për ngritjen e
procedurës për kundërvajtje para gjykatës kompetente,
inspektorët nga neni 124 të këtij ligji do të zbatojnë
procedurë për barazim. Nëse sa kryerësi e pranon
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
kundërvajtjen, inspektori kryerësit do t'i lëshojë
urdhërpagesë,për arkëtimin e gjobës së parashikuar për
kundërvajtje. Me nënshkrimin e urdhërpagesës,
konsiderohet se kryerësi i kundërvajtjes, pajtohet që ta
paguajë gjobën e parashikuar.
(2) Kryerësi i kundërvajtjeve nga paragrafi (1) i këtij
neni, është i obliguar që ta paguajë gjobën në afat prej tetë
ditësh, nga dita e pranimit të urdhërpagesës, në llogarinë e
Buxhetit të Republikës së Maqedonisë. Kryerësi i cili do ta
paguajë gjobën në afatin e dhënë, do ta paguajë vetëm
gjysmën e gjobës së shqiptuar, të përcaktuar në
urdhërpagesë.
(3) Nëse kryerësi i kundërvajtjes nga paragrafi (1) i
këtij neni, nuk e paguan gjobën në afatin e përcaktuar në
paragrafin (2) të këtij neni, inspektori do të parashtrojë
kërkesë për ngritjen e procedurës për kundërvajtje para
gjykatës kompetente.
(4) Drejtoria për Sigurim në Sistemin Hekurudhor,
është e obliguar që të mbajë evidencë për procedurat
ngritura për barazim dhe për përfundimin e tyre.
XVII. DISPOZITAT KALIMTARE DHE
PËRFUNDIMTARE
Neni 134
Shërbimet me interes publik në transportin hekurudhor
të udhëtarëve, vazhdon t'i kryejë HM Transporti SHA –
Shkup, deri në privatizmin e saj, dhe/ose liberalizimin e
transportit hekurudhor të udhëtarëve në Republikën e
Maqedonisë.
Neni 135
HM Transporti SHA – Shkup obligohet që në afat prej një
viti, nga dita e hyrjes në fuqi të këtij ligji, ta harmonizojë
punën e vet në pajtim me dispozitat e këtij ligji.
Neni 136
(1) Rregullat më të afërta të përcaktuara me këtë ligj,
do të miratohen në afat prej gjashtë muajsh nga dita e
hyrjes në fuqi të këtij ligji.
(2) Deri në ditën e hyrjes në fuqi të rregullave nga
paragrafi (1) i këtij neni, do të zbatohen rregullat
ekzistuese.
Neni 137
(1) Agjencia për Rregullimin e Tregut të Shërbimeve
Hekurudhore, vazhdon të punojë si Agjenci për
Rregullimin e Sektorit Hekurudhor.
(2) Agjencia për Rregullimin e Sektorit Hekurudhor,
është e obliguar që në afat prej tre muajsh nga dita e hyrjes
në fuqi të këtij ligji, ta harmonizojë punën e saj, në pajtim
me dispozitat e këtij ligji.
(3) Anëtarët e Bordit Drejtues të Agjencisë për
Rregullimin e Tregut të Shërbimeve Hekurudhore,
vazhdojnë ta ushtrojnë funksionin e anëtarëve të Bordit
Drejtues të Agjencisë për Rregullimin e Sektorit
Hekurudhor, deri në kalimin e mandatit për të cilin kanë
qenë të emëruar, para hyrjes në fuqi të këtij ligji.
(4) Drejtori i Agjencisë për Rregullimin e Tregut të
Shërbimeve Hekurudhore, vazhdon ta ushtrojë funksionin e
drejtorit të Agjencisë për Rregullimin e Sektorit
Hekurudhor, deri në mbarimin e mandatit për të cilën ka
qenë i emëruar, para hyrjes në fuqi të këtij ligji.
Neni 138
(1) Me ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji, prona, mjetet,
obligimet dhe tërë dokumentacioni i Agjencisë për
Rregullim e Tregut të Shërbimeve Hekurudhore, do të
barten te Agjencia për Rregullimin e Sektorit Hekurudhor.
(2) Me ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji, punonjësit në
Agjenci për Rregullimin e Tregut të Shërbimeve
Hekurudhore, vazhdojnë me punë në Agjencinë për
Rregullimin e Sektorit Hekurudhor.
Бр. 48 - Стр. 59
Neni 139
Dispozitat nga nenet 19 paragrafi (15) dhe 22 paragrafi
(6) të këtij ligji, do të zbatohen nga 1 janari 2012.
Neni 140
Me ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji, shfuqizohet Ligji
për hekurudhat (“Gazeta zyrtare e Republikës së
Maqedonisë” numër 64/2005 dhe 24/2007) dhe Ligji për
Agjencinë për Rregullimin e Tregut të Shërbimeve
Hekurudhore (“Gazeta zyrtare e Republikës së
Maqedonisë” numër 7/2008).
Neni 141
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
“Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
__________
893.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА
СИГУРНОСТ ВО ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ СИСТЕМ
Се прогласува Законот за сигурност во железнич-
киот систем,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1559/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА СИГУРНОСТ ВО ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ СИСТЕМ
I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Предмет на Законот
Член 1
Со овој закон се уредуваат начинот и условите за
обезбедување сигурност во железничкиот систем кој
ги опфаќа сигурносните барања на системот во целина,
вклучувајќи го и сигурносното управување со инфра-
структурата и сообраќајните операции и соработката
меѓу железнички превозник и управител на инфрастру-
ктура.
Цели на Законот
Член 2
Целите на овој закон се на отворен и недискрими-
наторен начин да се обезбеди развој и подобрување на
сигурноста на железничкиот систем во Република Ма-
кедонија, како и подобрување на пристап до пазарот на
железнички транспортни услуги преку:
- разграничување на одговорноста меѓу учесниците
во железничкиот сообраќај,
- основање на орган за сигурност,
- основање на орган за водење на истрага за сериоз-
ни несреќи, несреќи и инциденти и начин и постапка
на водење на истрагата и
- воспоставување на принципи за управување, регули-
рање и надзор над сигурноста на железничкиот систем.
Стр. 60 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Дефиниции
Член 3
Одделни изрази употребени во овој закон го имаат
следново значење:
1. „Железнички систем” е систем составен од же-
лезнички инфраструктури кои се состојат од железнич-
ки пруги, објекти и инсталации на железничкиот си-
стем, како и железничи возила од сите категории и по-
текло кои се движат по таа инфраструктура;
2. „Железнички превозник” е јавно или приватно,
домашно или странско правно лице кое поседува доз-
вола и сертификат за сигурност за вршење на јавен же-
лезнички превоз, каде што главно занимање е давање
на превозни услуги на стока и/или патници по желез-
ница под услов превозникот да обезбеди влечно вози-
ло, вклучувајќи и превозници кои обезбедуваат само
влеча;
3. „Железничко возило” е возило наменето за дви-
жење на сопствени тркала по железнички шини, со или
без влечење и се состои од еден или повеќе структурни
и функционални потсистеми или делови на вакви по-
тсистеми;
4. „Зеднички сигурносни цели“ е степен на сигур-
ност што мора да се постигне од различни делови на
железничкиот систем и од системот како целина, изра-
зени во критериум на прифатлив ризик;
5. „Заеднички сигурносни методи“ се методи што
треба да се развијат за да се дадат главните карактери-
стики како се оценува степенот на сигурност и по-
стигнатите сигурносни цели и исполнувањето на дру-
гите сигурносни барања;
6. „Инцидент” е секој настан, освен несреќа или се-
риозна несреќа, поврзан со рботењето на возовите, а
влијае на сигурноста на работењето;
7. „Истрага“ е процес што се води со цел да се спре-
чат несреќи и инциденти што вклучува собирање и
анализирање на информации, донесување на заклучо-
ци, како и определување на причините и, кога е соод-
ветно, давање препораки за сигурност;
8. „Имател“ е правно лице кое е сопственик или ко-
рисник на возило и е регистриран во Националниот ре-
гистар за железнички возила;
9. „Машиновозач” е секое лице кое е способно и ов-
ластено да управува на независен, одговорен и сигурен
начин со возови, вклучувајќи ги и локомотивите, мане-
варските локомотиви, работните возови, железнички
возила за одржување или возови за железнички превоз
на патници и стока;
10. „Национални сигурносни правила“ се сите пра-
вила што содржат барања за сигурност на железницата
и кои ги применуваат сите железнички превозници;
11.„Несреќа“ е непосакуван, ненамерен или ненаде-
ен настан или последователни настани кои имаат штет-
ни последици. Несреќите се делат во следниве катего-
рии: судири, лизгање од шини, несреќи на патни пре-
мини, несреќи на лица предизвикани од железничко
возило во движење, пожар и друго;
12. „Одговорен иследник“ е лице одговорно за ор-
ганизирање, водење и за контролирање истрага;
13. „Орган за сигурност“ е Управата за сигурност
во железничкиот систем, како орган во состав на Ми-
нистерството за транспорт и врски на којa и се довере-
ни задачите поврзани со сигурноста на железницата во
согласност со закон за да се обезбеди унифициран си-
гурносен режим за специјализирани прекугранични ин-
фраструктури;
14. „Причини“ се дејства, пропусти, настани или
услови, или нивна комбинација кои довеле до несреќа
или до инцидент;
9 април 2010
15. „Одобрение за сигурност за управување со же-
лезничка инфраструктура” е документ издаден на упра-
вител на инфраструктура од орган за сигурност во сог-
ласност со закон;
16. „Сертификат за сигурност за вршење на јавен
железнички превоз” е јавна исправа издадена на желез-
нички превозник од орган за сигурност во согласност
со закон;
17. „Сериозна несреќа“ е секој судир на возови или
излизгување од шини кое резултира со смрт на најмал-
ку едно лице или тешка телесна повреда на пет или по-
веќе лица или големо оштетување на железнички вози-
ла, железничката инфраструктура или околината и се-
која друга слична несреќа која очигледно влијае врз си-
гурноста на железничкиот систем или управувањето со
сигурноста, вклучувајќи „големи оштетувања“ кои
веднаш можат да бидат оценети од истражното тело, а
кои изнесуваат најмалку 2.000.000 евра во денарска
противвредност;
18. „Сертификат за познавање на железничка пруга
и железничко возило“ е документ во кој се наведува
инфраструктурата по која носителот е овластен да
управува со воз и железничко возило кое носителот
има право да го управува;
19. „Систем за сигурносно управување“ е органи-
зација и подготовка утврдени од управителот на ин-
фраструктурата или од железничкиот превозник за да
се обезбеди сигурносно управување во нивното работе-
ње;
20. „Составни делови за интероперабилност“ е се-
која елементарна компонента, група компоненти, подз-
бир или целосен збир на опрема инкорпорирана или
наменета да биде инкорпорирана во еден потсистем од
кој директно или индиректно зависи меѓусебното
функционирање на железничкиот систем. Концептот
на „составни делови“ ги опфаќа и материјалните и не-
материјалните објекти, како што е софтверот;
21. „Субјект задолжен за одржување“ е субјект за-
должен за одржување на железничко возило кој е реги-
стриран во Националниот регистар за железнички во-
зила;
22. „Технички спецификации за интероперабил-
ност“ се спецификации со кои е опфатен секој потси-
стем или дел од потсистем за да ги исполни основните
барања и да обезбеди интероперабилност на железнич-
киот систем;
23. „Управител на железничка инфраструктура” е
јавно или приватно, домашно или странско правно ли-
це кое е одговорно за поставување и одржување на же-
лезничката инфраструктура, вклучувајќи го и управу-
вањето со инфрастуктура и сигурносниот систем.
Функцијата на управител на инфраструктурата на една
мрежа или на дел од мрежа може да се додели на раз-
лични управители и
24. „Центар за обука“ е субјект овластен или
признат од органот за сигурност за спроведување на
курсеви за обука за машиновозачи.
II. РАЗВОЈ И УПРАВУВАЊЕ СО СИГУРНОСТА НА
ЖЕЛЕЗНИЦИТЕ
1. Развој и подобрување на сигурноста на железни-
ците
Член 4
(1) Сигурноста на железницата се одржува и каде
што е можно континуирано се подобрува, земајки ги
предвид новите техничко-технолошки и научни до-
стигнувања во областа на железницата со цел за спре-
чување на сериозни несреќи.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Со цел да се обезбеди развој на единствениот
Европски железнички транспортен систем, сигурнос-
ните правила се применуваат на отворен и недискри-
минаторски начин.
(3) Мерките за развој и подобрување на сигурноста
на железницата се засноваат на воспоставување на си-
стем.
(4) Управителот на инфраструктурата и железнич-
киот превозник се одговорни за сигурно функционира-
ње на железничкиот систем и контролата на ризиците
обезбедувајќи неопходни мерки за контрола на ризик, а
таму каде што има потреба и преку заедничка сорабо-
тка, ги применуваат националните сигурносни правила
и стандарди и ги утврдуваат системите за сигурносно
управување во согласност со овој закон.
(5) Уравителот на инфраструктура и железничкиот
превозник согласно со овој и друг закон се подеднакво
одговорни за својот дел од системот за сигурносно
управување и своето сигурносно работење, вклучувај-
ќи ги набавките на материјали и договорите за услуги
наспроти корисниците, коминтентите, вклучените ра-
ботници и трети страни.
(6) Железничките возила, инсталации, помошни
уреди, опрема и услуги се во согласност со барања и
дефинираните услови за користење и истите треба да
се применуваат во извршувањето на работите од стра-
на на управителот на железничката инфраструктура
и/или железничкиот превозник, без разлика на одго-
ворноста на нивниот производител, одржувач, имател,
давател на услуги и набавувач.
2. Заеднички сигурносни показатели
Член 5
(1) Со цел да се овозможи процена на постигнување
на заедничките сигурносни цели и да се обезбеди мо-
ниторинг на општиот развој на сигурносноста на же-
лезницата, Управа за сигурност на железничкиот си-
стем (во натмошниот текст: органот за сигурност), со-
бира информации за заеднички сигурносни показатели
преку годишните извештаи на органот за сигурност,
согласно со членот 43 од овој закон.
(2) Заедничките сигурносни покаказатели ги пропи-
шува министерот кој раководи со срганот на државната
управа надлежен за вршење на работите од областа на
железничкиот сообраќај и железничката инфраструкту-
ра.
3. Заеднички сигурносни методи
Член 6
Заедничките сигурносни методи го опишуваат ни-
вото на сигурност и достигнувањата на сигурносните
цели и усогласеноста со другите сигурносни барања,
кои се оценуваат преку разработка и одредување на:
- процена на ризик и методи за процена на ризикот,
- методи за оценување на сообразноста на барањата
пропишани во сертификатот за сигурност на превозни-
кот и одобрение за сигурност на управителот на инфра-
структурата издадени согласно со закон и
- методи на проверка дека структурните потсистеми
на железничкиот систем се одржувани и се во функција
во согласност со релевантните основни барања, докол-
ку не се опфатени со техничките спецификации за ин-
тероперабилност.
4. Заеднички сигурносни цели
Член 7
Заедничките сигурносни цели го определуваат ни-
вото на сигурност што мора да го постигнат различни
делови од железничкиот систем и системот во целина,
изразен во критериум на прифатлив ризик за:
Бр. 48 - Стр. 61
a) поединечни ризици поврзани со патниците, пер-
соналот, вклучувајќи го и персоналот на изведувачите,
корисниците на патните премини и други корисници и
без да е во спротивност со постојните национални и
меѓународни правила за одговорност, поединечен ри-
зик поврзан со неовластени лица кои се наоѓаат во об-
јекти на железницата и
б) општествени ризици.
5. Национални сигурносни правила
Член 8
(1) Националните сигурносни правила се однесува-
ат на:
1) општи технички барања кои треба да се исполнат
при проектирање, градење, реконструкција, ремонт и
одржување на составните делови од железничката ин-
фраструктура со цел да се овозможи одвивање на сигу-
рен железнички сообраќај;
2) начинот и постапката за одржување на железнич-
ки возила, начинот на водење на евиденција за изврше-
ното на одржување на железничките возила, како и ус-
ловите кои треба да ги исполнува субјектот кој врши
одржување на железничите возила;
3) опременост на службените места кај управителот
на инфраструктура;
4) правила за сигурно извршување на железничкиот
сообраќај во врска со железничките возила и железнич-
ките пруги и експлоатација и регулирање на железнич-
киот сообраќај;
5) постапка за добивање на дозвола за регулирање
на железничкиот сообраќај;
6) работно време, траење на смена и одмор меѓу две
последователни смени;
7) вкрстување на пруга со пат од аспект на сигурно
одвивање на железничкиот сообраќај;
8) должност и одговорност на железничкиот персо-
нал кој непосредно учествува во вршењето на желез-
ничкиот сообраќај;
9) внатрешен ред и заштита на железничката ин-
фраструктура и железничките возилата;
10) определување на објектите од посебно значење
за сигурноста на железничкиот сообраќај;
11) услови кои треба да ги исполнуваат железнич-
ките работници;
12) превоз за сопствени потреби и
13) посебни мерки за сигурност.
(2) Националните сигурносни правила од ставот (1)
на овој член ги пропишува министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на железничкиот сообраќај и же-
лезничката инфраструктура.
(3) Националните сигурносни правила од ставот (1)
на овој член се објавуваат во „Службен весник на Ре-
публика Македонија“ и на веб страницата на органот за
сигурност и се достапни за сите управители на инфра-
структура, железнички превозници, баратели за серти-
фикат за сигурност за железничкиот превозник и бара-
тели на одобрување за сигурност за управител на ин-
фраструктура на македонски и англиски јазик, разбир-
лив за сите страни на кои се однесуваат истите.
6. Системи за сигурносно управување
Член 9
(1) Управителот на инфраструктура и превозникот
утврдуваат сопствени системи за сигурносно управува-
ње, со цел да се осигура дека железничкиот систем мо-
же да ги достигне барем заедничките сигурносни цели
во согласност со националните сигурносни правила
Стр. 62 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
согласно со членот 8 од овој закон и со сигурносните
барања утврдени во техничките спецификации за инте-
роперабилност во согласност со закон и дека релевант-
ните делови од заедничките сигурносни методи се имп-
лементирани.
(2) Системот за сигурносно управување од ставот
(1) на овој член, треба да ги исполни барањата и да ги
содржи елементите од членот 10 на овој закон, прила-
годени на карактеристиките, размерот и други услови
согласно со делокругот на работите. Системот за си-
гурносно управување треба да обезбеди контрола на
сите ризици поврзани со активностите на управителот
на инфраструктура или железничкиот превозник вклу-
чувајќи ги одржувањето и набавката на материјали и
користење на изведувачи. Системот за сигурносно
управување ги зема предвид ризиците кои произлегу-
ваат како резултат од активностите од други страни.
(3) Системот за сигурносно управување на управи-
телот на инфраструктура ги зема предвид ефектите од
работењето на други превозници на мрежата, овозмо-
жувајќи им на сите превозници да работат во соглас-
ност со техничките спецификации за интероперабил-
ност согласно со закон и националните сигурносни
правила, како и согласно со условите утврдени во сер-
тификатот за сигурност. Системот за сигурносно упра-
вување треба да се развива со цел за координирање на
итни процедури за управителот на инфраструктурата
со сите превозници кои работат на неговата инфра-
структура.
(4) Секоја година, најдоцна до 30 јуни, сите управи-
тели на инфраструктурата и превозници мора да подне-
сат годишен извештај за сигурност до органот за сигур-
ност, кој се однесува на претходната календарска годи-
на, кој содржи:
a) информации за тоа како се исполнуваат заеднич-
ките сигурносни цели на управителот на инфрастру-
ктура и превозникот и резултати од сигурносните пла-
нови;
б) развојот на националните сигурносни показатели
доколку се релевантни за управителот на инфрастру-
ктура и превозникот при поднесувањето на извешта-
јот;
в) резултатите од внатрешната ревизија за сигур-
ност и
г) дефектите и недостатоците утврдени при желез-
ничките операции и управувањето на инфраструктура
кои можат да бидат релевантни за органот за сигур-
ност.
7. Барања и основни елементи на
системот за сигурносно управување
Член 10
(1) Системот за сигурносно управување мора да би-
де документиран во сите релевантни делови и треба да
ги опише одговорностите во рамките на организацијата
на управителот на инфраструктура или железничкиот
превозник. Системот за сигурносно управување треба
да го покаже начинот на контрола на различни нивоа
на управување од страна на раководството, вклучено-
ста на персоналот и неговите претставници на сите ни-
воа и како се обезбедува континуирано подобрување
на работењето.
(2) Основни елементи на системот за сигурносно
управување се:
a) сигурносна политика одобрена од одговорното
лице на управителот на инфраструктура и превозникот
која е достапна за вработените;
б) квалитативни и квантитативни цели на организа-
цијата за одржување и зголемување на сигурноста и
планови и постапки за постигнување на тие цели;
9 април 2010
в) постапки за исполнување на постојните, новите и
на изменетите технички и оперативни стандарди или
други пропишани услови во: техничките спецификации
за интероперабилност утврдени со закон, национални-
те сигурносни правила од членот 8 на овој закон, одлу-
ките на надлежни органи и со начинот на употреба на
опремата и вршењето на операциите;
г) процедури и методи за изведување на процена на
ризици и спроведување мерки за контрола на ризиците
секогаш кога промената на оперативните услови или
новите материјали претставуваат нови ризици за же-
лезничката инфраструктура или во оперативното рабо-
тење;
д) обезбедување програми за обука на персоналот и
системи за да се осигура дека компетентноста на пер-
соналот е задржана и дека задачите се извршуваат со-
одветно на тоа;
ѓ) обезбедување на доволно информации во самата
организација и, таму каде што е соодветно, меѓу орга-
низациите што работат на истата инфраструктура;
е) процедури и обрасци за тоа како треба да се до-
кументираат сигурносните информации и определува-
ње процедура за контрола на класификација на довер-
ливоста на сигурносни информации;
ж) процедури за да се осигура дека за несреќите,
инцидентите, пропустите и за другите опасни настани
се поднесува извештај дека тие се истражуваат и се
анализираат и дека се преземаат потребните превен-
тивни мерки;
з) изготвување на планови за акција, предупредува-
ње и информирање при итни случаи, врз основа на сора-
ботка со надлежниот органи за управување со кризи и
ѕ) спроведување на периодична внатрешна ревизија
на системот за сигурносно управување.
8. Достапност на обука
Член 11
(1) Превозниците имаат право на достапност на
обука за машиновозачите и придружниот персонал во
возот, на недискриминаторски начин секогаш кога таа
обука е потребна за исполнување на барањата.
(2) Понудените услуги треба да вклучуваат обука за
неопходното познавање на делницата, оперативните
правила и постапки, контролниот и сигналниот коман-
ден систем и на процедурите за итни случаи што се
применуваат на делниците на кои се оперира.
(3) Управителите на инфраструктура и нивниот
персонал за извршување на витални и сигурносни зада-
чи имаат правичен и недискриминаторски пристап до
обуките.
(4) Органот за сигурност треба да обезбеди дека да-
вањето на обука или издавањето на потврда за успеш-
но завршена обука ги исполнуваат сигурносните бара-
ња дадени во техничките спецификации за интеропера-
билност или националните сигурносни правила соглас-
но со членот 8 од овој закон.
(5) Доколку обуката е достапна само преку еден
превозник или преку управител на инфраструктура,
истата треба да им биде достапна и на другите превоз-
ници по разумна и недискриминаторска цена која е во
согласност со реалните трошоци и со можност за ос-
тварување на приход.
(6) Кога се вработуваат нови машиновозачи, при-
дружен персонал во возовите и персонал кој извршува
витални сигурносни задачи, превозниците мора да ги
земат предвид сите обуки, квалификации и искуства
стекнати претходно кај други железнички превозници
и во тој случај на членовите на персоналот да им се
овозможува да добијат копии од сите документи заве-
рени за нивните обуки, квалификации и искуства.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(7) Секој превозник и секој управител на инфра-
структура е одговорен за степенот на обука и квалифи-
кациите на својот персонал кој ја извршува работата
поврзана со сигурноста, согласно со членовите 9 и 10
од овој закон.
9. Пуштање во употреба на железничко возило
Член 12
(1) Железничко возило со изадена потврда за упо-
треба од друга земја, кое не е целосно во согласност со
техничките спецификации за интероперабилност, треба
да му се изададе потврда за употреба во Република Ма-
кедонија во согласност со овој закон.
(2) Превозникот поднесува писмено барање до ор-
ганот за сигурност за добивање на потврда за употреба
на железничкото возило што веќе се користи во друга
земја. Со барањето превозникот треба да достави тех-
ничко досие за железничкото возило или типот на же-
лезничкото возило наведувајќи ја планираната употре-
ба за мрежата.
(3) Техничкото досие за железничкото возило од
ставот (2) на овој член ги содржи следниве податоци:
- доказ дека железничкото возило има потврда за
употреба во друга земја и евиденција што ја покажува
историјата на неговото работење, одржување и, докол-
ку има, и евентуални технички измени направени по
добивање на потврда за употреба во друга земја,
- релевантни технички податоци, програма за одр-
жување и оперативни карактеристики побарани од ор-
ганот за сигурност кои се потребни за дополнување на
потврдата за употреба,
- доказ за техничките и за оперативните карактери-
стики што покажуваат дека железничкото возило е во
сообразност со системот за енергетско напојување,
сигналниот и контролно-командниот систем, ширина
на колосекот и максималното дозволено осно оптова-
рување и други ограничувања на мрежата и
- информации за исклучоците од националните си-
гурносни правила што се потребни за да се издаде по-
тврдата за употреба и доказ кој се заснова на процена
на ризик, покажувајќи дека прифаќањето на железнич-
кото возило нема да предизвика несакани ризици за
мрежата.
(4) Органот за сигурност може да бара да се изврши
пробно возење на железничкото возило по железничка-
та мрежата за да се потврди сообразноста со рестри-
ктивните параметри, односно со доказот од ставот (3)
алинеја 3 на овој член и во тој случај треба да го про-
пише нивниот опсег и содржина.
(5) Органот за сигурност одлучува по поднесеното
барање од ставот (2) на овој член најдоцна во рок од
четири месеци по доставувањето на целосното технич-
ко досие, вклучувајќи ја и документацијата од пробно-
то возење. Потврдата за употреба содржи услови за ко-
ристење на железничкото возило и други ограничува-
ња.
10. Одржување на железнички возила
Член 13
(1) Железничко возило, пред да се стави во употре-
ба или да се користи во железничката мрежа, треба да
се одржува од субјект задолжен за одржување на же-
лезнички возила. Субјектот задолжен за одржување на
возила треба да биде регистриран во Националниот ре-
гистар за железнички возила.
(2) Субјектот задолжен за одржување на железнич-
ките возила од ставот (1) на овој член може да биде
превозник, управител на инфраструктура или имател.
Бр. 48 - Стр. 63
(3) Без разлика на одговорноста на превозниците и
управителите на инфраструктура за извршување на си-
гурносно работење на возовите, субјектот задолежен за
одржување на железнички возила треба да обезбеди де-
ка железничките возила за кои е задолжен за одржува-
ње се во сигурносна состојба за движење со помош на
систем за одржување.
(4) Субјектот задолжен за одржување на железнич-
ките возила, потврдува дека возилата се одржуваат во
согласност со:
- досието за одржување на секое железничко возило и
- прописите за одржување и техничките специфика-
ции за интероперабилност.
(5) Субјектот задолжен за одржување на железнич-
ките возила, одржувањето на возилата може да го врши
сам или да склучи договор со друга работилница за
одржување на возила.
(6) Субјектот задолжен за одржување на железнич-
ките возила, доколку врши одржување на товарни ваго-
ни, треба да е сертифициран од органот за сигурност.
За издаден сертификат се плаќа надоместок.
(7) Кога субјектот задолжен за одржување на товар-
ни вагони е превозник или управител на инфраструкту-
ра, исполнувањето на техничките барања за да ги одр-
жува товарните вагони се проверува од страна на орга-
нот за сигурност, согласно со постапките за издавање
на одобрение за сигурност и сертификат за сигурност
утврдени во закон и истото се евидентира во одобрение
за сигурност и сертификат за сигурност.
(8) За да добие сертификат за одржување на товарни
вагони, субјектот задолжен за одржување треба да има
вработено најмалку пет лица со висока стручна подгото-
вка од кои тројца дипломирани машински инженери,
двајца дипломирани сообраќајни инженери и еден еле-
ктроинженер, со најмалку шест години работно искус-
тво во струката и друг технички персонал, како и да има
соодветен деловен простор, опрема и уреди.
(9) Со сертификатот за одржување на товарни ваго-
ни се потврдува дека субјектот задолжен за одржување
на товарни вагони ги одржува возилата согласно со
ставот (4) на овој член.
(10) Сертификатот за одржување на товарни вагони
престанува да важи доколку субјектот не исполнува
некој од условите пропишани со ставот (8) од овој
член.
(11) Поблиските критериуми во поглед на стручна-
та подготовка на другиот технички персонал, деловни-
от простор, опремата и уредите од ставот (8) на овој
член, ги пропишува министерот кој раководи со орга-
нот на државната управа надлежен за вршење на рабо-
тите од областа на железничкиот сообраќај и желез-
ничката инфраструктура.
(12) Начинот и постапката за одржување на товарни
вагони, формата и содржината на образецот на серти-
фикатот за одржување на товарни вагони, како и фор-
мата и содржината на регистарот на издадени сертифи-
кати ги пропишува министерот кој раководи со органот
на државната управа надлежен за вршење на работите
од областа на железничкиот сообраќај и железничката
инфраструктура.
III. ИСТРАГА ВО СЛУЧАЈ НА НЕСРЕЌА И ИНЦИ-
ДЕНТ
1. Обврска за водење истрага
Член 14
(1) Истрагата за сериозни несреќи на железничкиот
систем ја спроведува Комитет за водење на сериозни
несреќи, несреќи и инциденти на железничкиот систем
(во натамошниот текст: Комитетот) согласно со членот
16 од овој закон. Целта на истрагата е подобрување на
сигурноста на железницата и спречување несреќи.
Стр. 64 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Освен сериозните несреќи од ставот (1) на овој
член, Комитетот од членот 16 на овој закон може да ги
истражува оние несреќи и инциденти што под поина-
кви услови можеле да доведат до сериозни несреќи,
вклучувајќи ги и техничките слабости на структурниот
потсистем или на составните делови за интероперабил-
носта.
(3) Комитетот, според своето дискреционо право,
одлучува дали ќе се спроведе истрага за една несреќа
или инцидент, што се значајни за ситемот во целина.
(4) Комитетот при одлучувањето ја зема предвид
сериозноста на несреќата или инцидентот, дали несре-
ќата или инцидентот претставуваат дел од серија не-
среќи или инциденти што се релевантни за системот во
целина, дали истрагата би влијаела врз сигурноста на
железницата на ниво на држави, како и барањата од
управителите на инфраструктура, превозниците, орга-
нот за сигурност или барањата за учество во истрагата
од други земји.
(5) Обемот на истражните постапки и процедурата
што треба да се следи при водењето такви истраги ги
определува Комитетот, согласно со членовите 15 и 17
од овој закон, како и поуките што треба да се извлечат
од несреќата или од инцидентот, со цел за подобрува-
ње на сигурноста.
(6) Истрагата не се занимава со определување на
вина или одговорност.
2. Начин на водење на истрагата
Член 15
(1) Истрагата се врши согласно со одредбите од
овој закон.
(2) Истрагата ја води одговорен иследник. На одго-
ворниот иследник му се овозможува да ја врши истрага-
та на најефикасен начин и во најкраток временски рок.
(3) Во соработка со органите одговорни за судската
постапка, на иследниците, им се овозможува, што е
можно побрзо:
a) пристап до местото на несреќата или инцидентот,
како и до железничкото возило за кое се работи, ин-
фраструктурата и сообраќајните контролни и сигнални
инсталации;
б) попишување на доказите и контролирано отстра-
нување на остатоците, инфраструктурните инсталации
или компоненти за истражни или аналитички цели;
в) пристап до и користење на содржината од ин-
струментите за регистрирање што се наоѓаат во возот и
опремата за снимање вербални пораки и евидентирање
на работата на сигналниот и на сообраќајниот контро-
лен систем;
г) пристап до резултатите од извршениот преглед
на телата на жртвите;
д) пристап до резултатите од извршениот преглед
(здравствен и стручен) на персоналот кој бил во возот
и на другиот персонал на железницата што е инволви-
ран во несреќата или во инцидентот;
ѓ) можност за испрашување на железничкиот персо-
нал кој бил вклучен и други сведоци и
е) пристап до сите релевантни информации или до-
кументи што ги има управителот на инфраструктурата,
инволвираниот превозникот и органот за сигурност.
(4) Истрагата се спроведува независно од судската
постапка.
3. Комитет за водење на сериозни несреќи, несреќи
и инциденти на железничкиот систем
Член 16
(1) Истрагата на несреќи и инцидент согласно со
членот 14 од овој закон се врши од Комитетот како по-
стојано тело кое е составено од најмалку двајца ислед-
ници, кои се стручни лица од областа на железницата
9 април 2010
именувани од страна на Владата на Република Македо-
нија од кои еден се именува за одговорен иследник.
Комитетот е независен во својата организација и во до-
несување на одлуки е независен од секој управител на
инфраструктура, превозникот, органот за сигурност,
регулаторот на железницата и Министерството за
транспорт и врски.
(2) Средствата за работа на Комитетот се обезбедува-
ат од Буџетот на Република Македонија и истите се на-
менети за непречено извршување на неговите задачи.
(3) Управителот на инфраструктура, превозникот и
во одредени случаи органот за сигурност, се должни
веднаш да достават известување за несреќите и инци-
дентите согласно со членот 14 од овој закон на Коми-
тетот кој треба веднаш, но не подолго од една недела
да реагира на известувањето и да ги направи потребни-
те подготовки за започнување со истрагата.
(4) Доколку е потребно, Комитетот може да побара
помош од истражни тела од други земји со која би се
обезбедила експертиза или би се вршела техничка кон-
трола, анализи или процени.
(5) На Комитетот од ставот (1) на овој член може да
му се доверат и други задачи кои не спаѓаат во оние
што се наведени во членот 14 од овој закон.
(6) Комитетот врши размена на искуства со истраж-
ни тела од други земји со цел за развивање на заеднич-
ки истражни методи, изготвување заеднички принципи
за следење на препораките за сигурност и прилагодува-
ње кон техничкиот и научниот прогрес.
4. Истражна постапка
Член 17
(1) Несреќите или инцидентите во меѓународниот
железнички сообраќај ги истражува истражното тело
во земјата во која се случиле.
(2) Доколку не може да се утврди во која земја не-
среќата или инцидентот се случил или ако се случила
блиску до границата меѓу Република Македонија и со-
седната земја, Комитетот и истражното тело на сосед-
ната земја треба да се согласат која од нив ќе ја спрове-
де истрагата. Во овој случај, на другото истражно тело
му се дозволува да учествува во истрагата и целосно да
ги споделува резултатите од неа или да ја спроведат
истрагата во меѓусебна соработка.
(3) Истражните тела од друга земја се повикуваат
да учествуваат во истрагата секогаш кога во несреќата
или инцидентот е вклучен превозник кој е основан и
поседува дозвола во таа земја.
(4) Комитетот пред да започне со вршењето на
истрагата за случената несреќа или инцидент, има пра-
во да побара да се направи оперативна и техничка екс-
пертиза за водење истрага од странско или домашно
физичко, односно правно лице, во зависност од кара-
ктерот на несреќата или на инцидентот што треба да се
истражи.
(5) Истрагата се води колку што е можно поотворе-
но со цел за сите страни да бидат сослушани и да ги
споделат резултатите. Управителот на инфраструктура
и превозникот, органот за сигурност, жртвите и нивни-
те роднини, сопствениците на оштетениот имот, произ-
водителите, службите за итни случаи што се инволви-
рани и вклучениот персонал и корисниците, редовно се
известуваат за истрагата и за нејзиното напредување и,
доколку тоа може да се примени, им се дава можност
да ги достават нивните мислења и сугестии во врска со
истрагата и им се дава можност да се произнесат во вр-
ска со информациите во нацрт-извештаите.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) Комитетот го завршува истражувањето на ме-
стото на несреќата во што е можно пократок рок за да
му овозможи на управителот на инфраструктура што е
можно побрзо да ја врати во употреба инфраструктура-
та и да ја оспособи за вршење на железничкиот превоз.
5. Извештаи
Член 18
(1) По спроведената истрага за случена несреќа или
инцидент согласно со членот 14 од овој закон, Коми-
тетот изготвува извештај во форма најсоодветна за ви-
дот и сериозноста на несреќата или инцидентот и на
важноста од донесените наоди при постапката. Во из-
вештајот задолжително треба да бидат наведени целите
на постапката и препораките кои се однесуваат на си-
гурноста во извршувањето на железничкиот сообраќај.
(2) Комитетот го објавува конечниот извештај во
најкраток можен рок, но не подоцна од 12 месеци од
датумот на настанот. Извештајот во кој се вклучени и
препораките за сигурност, се доставува до релевантни-
те страни наведени во членот 17 став (5) од овој закон
и до засегнатите тела и страни во другите земји.
(3) Секоја година, најдоцна до 30 септември, Коми-
тетот објавува годишен извештај во кој се наведени
истрагите што се воделе во претходната година, препо-
раките за сигурност што се дадени и дејствијата презе-
мени во согласност со дадените препораки.
(4) Содржината на извештајот од ставот (1) на овој
член ја пропишува министерот кој раководи со органот
на државната управа надлежен за вршење на работите
од областа на железничкиот сообраќај и железничката
инфраструктура.
6. Информирање на Европската агенција за желез-
ница
Член 19
(1) Во рок од една недела по донесувањето одлука
да се отвори истрага, Комитетот доставува информаци-
ја до Европската агенција за железница. Информација-
та ги содржи датумот, времето и местото на настанот,
како и видот и последиците од него во однос на смртни
случаи, повреди и материјална штета.
(2) Комитетот на Европската агенција за железница
и испраќа копија од конечниот извештај од членот 18
став (2) на овој закон и од годишниот извештај од чле-
нот 18 став (3) на овој закон.
7. Препораки за сигурност
Член 20
(1) Препораката за сигурност издадена од Комите-
тот во никој случај не значи претпоставка за можна ви-
на или одговорност за несреќа или за инцидент.
(2) Препораките се упатуваат до органот за сигур-
ност и таму каде што е потребно поради карактерот на
препораката до други тела или органи во други земји.
Органите за сигурност на другите земји ги преземаат
неопходните мерки за да осигураат дека препораките
за сигурност дадени од страна на истражните тела се
уредно земени предвид и таму каде што е соодветно
дека се постапило според нив.
(3) Органот за сигурност, како и другите органи
или тела од други земји до кои биле упатени препора-
ките, најмалку еднаш годишно го известуваат Комите-
тот за мерките што се преземени или планирани како
последица на препораките.
Бр. 48 - Стр. 65
IV. СЕРТИФИЦИРАЊЕ НА МАШИНОВОЗАЧИ
Дел 1
МОДЕЛ НА СЕРТИФИЦИРАЊЕ
1.1. Дозвола и сертификат за управување со желез-
ничко возило
Член 21
(1) Секој машиновозач треба да има способност и
квалификации да управува со железничко возило и да
ги поседува следниве документи:
- дозвола за управување со железничко возило (во
натамошниот текст: дозвола), со која се потврдува де-
ка машиновозачот исполнува минимум услови во пог-
лед на здравствената состојба, образованието и општи-
те професионални способности и
- еден или повеќе сертификати за познавање на же-
лезничката инфраструктура и железничкото возило (во
натамошниот текст: сертификат), во кој се наведуваат
железничката инфраструктура по која носителот е ов-
ластен да управува, како и железничкото возило кое
носителот има право да го управува.
(2) По исклучок од ставот (1) на овој член машино-
возачот не треба да има сертификат за определен дел
од железничката инфраструктура, под услов друг ма-
шиновозач кој има сертификат за соодветната желез-
ничка инфраструктура да го придружува машиновоза-
чот за време на управувањето со железничкото возило
и тоа во следниве случаи:
- кога поради нарушување на железничката услуга е
неопходно отстранување на возови или одржување на
пругата, согласно со известувањето дадено од управи-
телот на инфраструктура,
- при исклучителни еднократни услуги кога се ко-
ристат историски возови,
- при исклучителни еднократни услуги за превоз на
товар, под услов управителот на инфраструктура да е
согласен,
- при испорака или демонстрирање на ново желез-
ничко возило и
- за потреба на обука и спроведување испит за ма-
шиновозач.
(3) Превозникот одлучува за можноста од ставот (2)
на овој член, за што не може да му биде наложено од
управителот на инфраструктура или од органот за си-
гурност.
(4) За случаите од ставот (2) на овој член управите-
лот на инфраструктура однапред се известува.
(5) Сертификатот содржи овластување за управува-
ње во една или повеќе од следниве категории:
- категорија А: маневарски локомотиви, работни во-
зови, железнички превозни средства за одржување и си-
те други локомотиви кога се користат за маневрирање и
- категорија Б: превоз на патници и/или стоки.
(6) Еден сертификат може да содржи овластување
за сите категории и да ги опфаќа сите кодови.
(7) Постапката за издавање на дозволата, формата и
содржината на дозволата на машиновозачот, форма и
содржина на регистарот на дозволи ги пропишува ми-
нистерот кој раководи со органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на желез-
ничкиот сообраќај и железничката инфраструктура.
(8) Формата и содржината на сертификатот за поз-
навање на инфраструктурата и железничкото возило ја
пропишува министерот кој раководи со органот на др-
жавната управа надлежен за вршење на работите од об-
ласта на железничкиот сообраќај и железничката ин-
фраструктура.
Стр. 66 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
1.2. Мерки за борба против измама
Член 22
Органот за сигурност ги презема сите неопходни
мерки за да се избегнат ризиците од фалсификување на
дозволите и сертификатите и преправање на регистар
на дозволи за машиновозачи (во натамошниот текст:
регистар на дозволи) и регистар на сертификати за ма-
шиновозачи (во натамошниот текст: регистар на серти-
фикати) предвидени во членот 45 од овој закон.
1.3. Сопственост, јазик и издаватели на дозволи и
сертификати
Член 23
(1) Дозволата се издава на име на машиновозачот и
ја издава органот за сигурност.
(2) Дозволата се издава на македонски и на англи-
ски јазик.
(3) Сертификат се издава од превозникот или од
управителот на инфраструктура кој го вработува или
го ангажира машиновозачот. Сертификатот е сопстве-
ност на превозникот или на управителот кој го издал
согласно со членот 11 став (6) од овој закон, а машино-
возачите имаат право да добијат заверена копија.
(4) Сертификатот се издава на македонски и на анг-
лиски јазик.
1.4. Територијална важност
Член 24
Сертификатот важи само за онаа железничка ин-
фраструктура и железничко возило за кои истиот е из-
дададен.
1.5. Признавање на дозволи на машиновозачи од
трети земји
Член 25
На територијата на Република Македонија се приз-
наваат дозволи за управување со железничко возило
издадени на машиновозачи од други земји кои работат
исклучително на погранични места од железничкиот
систем, согласно со билатералните договори ратифику-
вани од Република Македонија.
Дел 2
УСЛОВИ ЗА ДОБИВАЊЕ ДОЗВОЛА
И СЕРТИФИКАТ
Член 26
(1) За добивање на дозвола, кандидатите треба да
ги исполнуваат минималните услови согласно со чле-
новите 27 и 28 од овој закон. За добивање сертификат и
да остане сертификатот валиден, кандидатите треба да
поседуваат дозвола и да ги задоволат минималните ус-
лови утврдени во членот 29 од овој закон.
(2) Во Република Македонија се признаваат и доз-
воли издадени од други земји, издадени во согласност
со законодавството на Европската унија.
2.1. Минимални услови за добивање
на дозвола
Член 27
За добивање на дозвола кандидатот треба да има
наполнето 18 години.
9 април 2010
2.2. Основни услови
Член 28
(1) Кандидатите кои поднесуваат барање за добива-
ње на дозвола, освен исполнување на условот од чле-
нот 27 на овој закон, треба да ги исполнат и следниве
услови:
- да имаат завршено образование (најмалку средно
стручно образование со насока машиновозач) и успеш-
но завршена основна обука за машиновозач од една го-
дина,
- потврда за нивната физичка способност преку из-
вршен здравствен преглед од овластена здравствена
установа,
- да покажат професионална психолошка способ-
ност преку извршен преглед од овластена здравствена
установа и
- да покажат општа професионална способност
преку полагање на испит и поседување на уверение за
положен испит.
(2) Формата и содржината на образецот на барање-
то за утврдување на физичката, психолошката способ-
ност и општа професионална способност, начинот на
нивното утврдување и роковите за периодични прегле-
ди на машиновозач ги пропишува министерот кој рако-
води со органот на државната управа надлежен за вр-
шење на работите од областа на здравство во соглас-
ност со министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на железничкиот сообраќај и железничката инфра-
структура.
(3) Начинот и постапката за утврдување на услови-
те кои треба да ги исполнува здравствената установа за
вршење на здравствен преглед на машиновозачи ги
пропишува министерот кој раководи со органот на др-
жавната управа надлежен за вршење на работите од об-
ласта на здравството.
2.3. Сертификат, јазично познавање и стручни ква-
лификации
Член 29
(1) За добивање на сертификат, машиновозачите
треба да ги исполнат следниве услови:
- да го познаваат македонскиот јазик,
- да имаат положено испит дека имаат стручно поз-
навање и компетентност во врска со железничкото во-
зило за кое се бара сертификатот и
- да имаат положено испит дека имаат стручно поз-
навање и компетентност во однос на железничките ин-
фраструктури за кои се бара сертификатот.
(2) Превозниците или управителите на инфрастру-
ктури ги обучуваат кандидатите во согласност со сво-
јот систем за сигурносно управување од членот 9 на
овој закон.
Дел 3
ПОСТАПКА ЗА ДОБИВАЊЕ ДОЗВОЛА И СЕРТИ-
ФИКАТ
3.1. Добивање дозвола
Член 30
(1) Органот за сигурност постапката за добивање на
дозвола ја објавува на својата веб страница.
(2) Барањата за издавање дозвола, за ажурирање на
податоците во издадената дозвола, како и за обновува-
ње или издавање дупликат од дозволата, се доставуваат
до органот за сигурност од страна на кандидатот - ма-
шиновозачот од управителот на инфраструктура или
од превозникот во име на машиновозачот.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Органот за сигурност издава дозвола во најкра-
ток можен рок, но не подоцна од еден месец по подне-
сувањето на сите потребни документи.
(4) Дозволата има важност десет години.
(5) Дозволата се издава во еден оригинален приме-
рок, а дупликат од дозволата се издава на барање на
машиновозач.
3.2. Добивање сертификат
Член 31
(1) Секој превозник и управител на инфраструктура
пропишува свои сопствени постапки за издавање и
ажурирање на сертификати во согласност со овој за-
кон, како дел од својот систем за сигурносно управува-
ње, како и постапки за приговор кои им дозволуваат на
машиновозачите да бараат преиспитување на решение-
то во врска со издавањето, ажурирањето, укинувањето
или повлекувањето на сертификатот.
(2) Против решението од ставот (1) на овој член мо-
же да се поднесе жалба до органот за сигурност во рок
од осум дена од денот на приемот на решението. Орга-
нот за сигурност е должен да одлучи во рок од пет ра-
ботни дена од приемот на поднесената жалба.
(3) Превозникот и управителот на инфраструктура
го ажурираат, без одлагање, сертификатот кога носите-
лот на сертификатот добива дополнителни овластува-
ња во однос на железничкото возило или инфрастру-
ктура.
3.3. Периодични проверки
Член 32
(1) За да остане една дозвола валидна за периодот
за која е издадена, нејзиниот носител врши периодични
проверки и/или тестови согласно со членот 28 од овој
закон.
(2) При обновување на дозволата, органот за сигур-
ност евидентира во регистарот на дозволи од членот 45
став (1) алинеја 1 на овој закон дека машиновозачот ги
исполнил барањата од ставот (1) на овој член.
(3) За да остане сертификатот валиден, нејзиниот
носител подлежи на периодични испити и/или тестови
согласно со условите од членот 29 на овој закон. Дина-
миката на овие испити и/или тестови се одредува од
превозникот или управителот на инфраструктура коj го
вработува или ангажира машиновозачот, во согласност
со неговиот сопствен систем за сигурносно управување
и потребно е да ја почитува минималната динамика на
периодичните проверки за:
- познавање на јазикот на територијата каде што се
врши превозот (само за лица на кои јазикот не им е
мајчин), на секои три години или после секакво отсус-
тво повеќе од една година,
- познавање на железничката инфраструктура
(вклучително познавање на делницата и познавање на
оперативни правила), на секои три години или после
отсуство од соодветната делница повеќе од една годи-
на и
- познавање на железничките возила на секои три
години.
(4) За сите проверки од ставот (3) на овој член дава-
телите на сертификати потврдуваат со изјава кон сер-
тификатот и во регистарот за сертификати од членот
45 став (2) алинеја 2 на овој закон дека машиновозачот
ги исполнува барањата од ставот (3) на овој член.
(5) Кога не е направена периодична проверка или е
добиен негативен резултат се применува постапката
утврдена во членот 34 од овој закон.
Бр. 48 - Стр. 67
3.4. Престанок на вработување
Член 33
(1) Кога машиновозачот престанува да работи кај одре-
ден превозник или управител на инфраструктура, органот
за сигурност се известува по писмен пат без одлагање.
(2) Дозволата останува валидна, под услов машино-
возачот да ги исполнува условите од членот 32 ставови
(1) и (2) на овој закон.
(3) Сертификатот станува неважечки кога носите-
лот го прекинал работниот однос како машиновозач.
На носителот му се издава заверена копија од сертифи-
катот и од сите документи кои ја докажуваат неговата
обука, квалификации, искуство и стручна способност.
При издавање на сертификат на машиновозач, превоз-
никот или управителот на инфраструктура треба ги зе-
ма предвид сите наведени документи.
3.5. Следење на машиновозачите од превозниците и
управителите на инфраструктура
Член 34
(1) Превозниците и управителите на инфраструкту-
ра треба да гарантираат и да проверат дали дозволите и
сертификатите на машиновозачите кои ги вработуваат
или ангажираат, се валидни.
(2) Превозниците и управителите на инфраструкту-
ра воведуваат систем за следење на своите машиново-
зачи. Доколку резултатите на таквото следење ја дове-
дува во прашање компетентноста на машиновозачот за
извршување на работата и продолжувањето на валид-
носта на неговата дозвола или сертификат, превозни-
ците и управителите на инфраструктурата веднаш ги
преземаат неопходните дејствија.
(3) Ако машиновозачот смета дека неговата здрав-
ствена состојба ја доведува во прашање неговата спо-
собност за работа, тој веднаш го известува превозникот
или управителот на инфраструктура.
(4) Доколку превозникот и управителот на инфра-
структура оценат или се информирани од лекар дека
здравствената состојба на машиновозачот се влошила
до тој степен што неговата способност за работа е до-
ведена во прашање, веднаш преземаат мерки, вклучу-
вајќи ги и периодичните проверки и, ако е потребно, го
повлекуваат сертификатот и истото го ажурираат во
регистарот за сертификати на издадени сертификати.
(5) Се забранува машиновозачите за време на рабо-
тењето да се под влијание на алкохол и/или други пси-
хотропни супстанции кои влијаат врз нивната концен-
трација, внимание или однесување.
(6) Управителот на инфраструктура или превозни-
кот го информира органот за сигурност веднаш за сите
случаи на работна неспособност за период подолг од
три месеци на машиновозачите.
(7) Начинот и постапката за утврдување на присутно-
ста на алкохол и/или други психотропни супстанции во
организмот на машиновозачот ги пропишува министерот
кој раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на здравството.
Дел 4
ОБУКА И ИСПИТИ ЗА МАШИНОВОЗАЧИ
4.1. Обука
Член 35
(1) Обуката за општо стручно познавање на маши-
новозачи за добивање на дозвола се врши согласно со
членот 28 став (1) алинеја 4 од овој закон, а обуката за
стручно познавање и компетентност во врска со желез-
ничкото возило и железничката инфраструктура, за до-
бивање на сертификати се врши согласно со членот 29
став (1) алинеи 2 и 3 од овој закон.
Стр. 68 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Методите на обука треба ги задоволуваат след-
ниве критериуми:
- да има добра рамнотежа меѓу теоретската обука
(училница и демонстрации) и практичната обука (пра-
ктично искуство, управување под надзор и управување
без надзор) по шините кои се затворени за целите на
обуката,
- обуката за компјутери која треба да биде прифате-
на за самостојно учење на оперативните правила, сиг-
нализирање во одредени ситуации и друго,
- употреба на симулатори, иако не е задолжителна,
може да се користи за обука во необични работни ус-
лови или за правила кои ретко се применуваат, со ог-
лед дека истите даваат можност преку практични обу-
ки да се добијат знаења за ситуации кои не можат да се
научат во реалниот живот и треба да се користат симу-
латори од најпоследната генерација и
- за стекнување на познавање за трасите, препорач-
лив приод треба да биде оној кога машиновозачот го
придружува друг машиновозач при определен број на
патувања по таа траса како преку ден, така и преку ноќ.
Како еден од можните алтернативни методи за обука
можат да бидат употребени видео записи од трасите од
кабината на машиновозачот.
(3) При вршењето на обуката:
- кандидатите - машиновозачи треба да имаат пра-
веден и недискриминаторски пристап до обуката која е
неопходна за исполнување на условите за добивање
дозвола и сертификат,
- обуката која се однесува на општото стручно поз-
навање согласно со членот 28 став (1) алинеја 4 од овој
закон, јазичното познавање согласно со членот 29 став
(1) алинеја 1 од овој закон, и професионалното позна-
вање на железничкото возило согласно со членот 29
став (1) алинеја 2 од овој закон се извршува од овласте-
ни лица - обучувачи и
- обуката која се однесува на познавањето на желез-
ничката инфраструктура согласно со членот 29 став (1)
алинеја 3 од овој закон, вклучувајќи го и познавањето
на делниците и правилата и постапките за работење се
извршува од овластени лица - обучувачи.
(4) За добивање на овластување за вршење на обука
за познавање на железничката инфраструктура, лицето
треба да има високо образование - градежен, машински
или сообраќаен инженер, работно искуство од најмал-
ку десет години во областа на железничкиот систем,
познавање на најмалку еден странски јазик и познава-
ње на прописите од областа на железницата.
(5) Обуката на персоналот се врши континуирано,
преку програми за обука на персоналот и системи за
обука, со цел да се обезбеди дека компетентноста на
персоналот е задржана и дека задачите се извршуваат
соодветно.
(6) По завршената обука на машиновозачот или ма-
шиновозач - кандидат му се издава потврда.
(7) Начинот и постапката за стекнување на стручно-
то познавање и компетентност во врска со железничко-
то возило и железничката инфраструктура, програмата
за стручното познавање, стручното усовршување, ре-
довното и периодичното проверување на знаењето на
машиновозачите, формата и содржината на образецот
на потврдата за успешно завршена обука ги пропишува
министерот кој раководи со органот на државната
управа надлежен за вршење на работите од областа на
образованието и науката во согласност со министерот
кој раководи со органот на државната управа надлежен
за вршење на работите од областа на железничкиот со-
обраќај и железничката инфраструктура.
9 април 2010
4.2. Трошоци за обука
Член 36
Во случај кога машиновозач доброволно го напу-
шта превозникот или управителот на инфраструктура,
во тој случај трошоците направени од превозникот или
управителот на инфраструктура за обука на машиново-
зач, треба да бидат надоместени од страна на машино-
возачот.
4.3. Испити
Член 37
(1) Органот за сигурност го организира испитот за
добување на дозвола, а превозникот или управителот
на инфраструктура го организира испитот за добивање
на сертификат.
(2) Испитите од ставот (1) на овој член и оценува-
њето на познавањето на железничката инфраструктура,
вклучително и познавање на делницата и оперативните
правила се спроведуваат од овластени лица - испиту-
вачи и се организираат така што да се избегне секаков
конфликт на интереси, без разлика дали испитувачот е
овластен од превозникот или управителот на инфра-
структура кој го издава сертификатот.
(3) Испитувач може да биде лице кое има високо
образование - градежен, машински или сообраќаен ин-
женер, со работно искуство од најмалку десет години
во областа на железничкиот систем, познавање на нај-
малку еден странски јазик и познавање на прописите
од областа на железницата.
(4) Врз основа на извршената обука се спроведува
испит кој се состои од практичен и теоретски дел. Спо-
собноста за управување се оценува за време на тесто-
вите за управување на железничка мрежа. За испитува-
ње на примената на оперативните правила и практично
возење на машиновозачот во особено тешки ситуации
може да се користи симулатор.
(5) На лицето кое го положило испитот му се изда-
ва уверение за положен испит.
(6) Начинот и постапката на спроведување на испи-
тите, програмата за обука, како и формата и содржина-
та на образецот на потврдата за извршената обука и на
уверението за положен испит ги пропишува министе-
рот кој раководи со органот на државната управа над-
лежен за вршење на работите од областа на образова-
нието во соработка со министерот кој раководи со ор-
ганот на државната управа надлежен за вршење на ра-
ботите од областа на железничкиот сообраќај и желез-
ничката инфраструктура.
(7) Начинот и постапката за добивање на овласува-
ње за вршење на обука на лицата - обучувачи и на ли-
цата - испитувачи, формата и содржината од образецот
на овластвувањето, како и формата и содржината на
образецот на регистарот за изадени овластувања ги
пропишува министерот кој раководи со органот на др-
жавната управа надлежен за вршење на работите од об-
ласта на образованието во соработка со министерот кој
раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
Дел 5
ОЦЕНА НА РАБОТАТА
5.1. Стандарди за квалитет
Член 38
(1) Органот за сигурност гарантира дека сите актив-
ности поврзани со обуката за стручно оспособување и
ажурирање на дозволите и сертификатите постојано се
следат според системот за стандарди за квалитетот.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Системот за стандарди за квалитетот од ставот
(1) на овој член не се применува за активности кои се
веќе опфатени со системите за сигурносното управува-
ње воведени од превозниците и управителите на ин-
фраструктури во согласност со овој закон.
5.2. Независно оценување
Член 39
(1) Постапките за стекнување и оценување на
стручно познавање и компетентност, како и на систе-
мот за издавање дозволи и сертификати, се оценуваат
независно во период не подолг од пет години.
(2) Независното оценување од ставот (1) на овој
член не се применува за активности кои се веќе опфа-
тени со системите за сигурносно управување воведени
од превозниците и управителите на инфраструктури во
согласност со овој закон.
(3) Оценувањето се врши од квалификувани стран-
ски физички и правни лица определени од страна на
Европската комисија кои не се вклучени во активно-
стите за обуката за издавање и ажурирање на дозволи и
сертификати.
(4) Резултатите од оценувањето од ставот (3) на
овој член се документираат и се доставуваат на увид на
органот за сигурност, а по потреба се преземаат соод-
ветни мерки за отстранување на какви било пропусти
откриени при оцената на работењето.
V. ОРГАН ЗА СИГУРНОСТ
Член 40
(1) За извршување на работите што се однесуваат
на сигурноста во железницата се формира Управа за
сигурност во железничкиот систем, како орган во со-
став на Министерството за транспорт и врски.
(2) Со Управата за сигурност во железничкиот си-
стем раководи директор кој го именува и разрешува
Владата на Република Македонија, на предлог на ми-
нистерот кој раководи со органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на желез-
ничкиот сообраќај и железничката инфраструктура.
Директорот се именува за период од четири години.
(3) За директор може да биде именувано лице кое
има завршено високо образование од областа на тех-
ничките, правните и економските науки, со работно
искуство над пет години од областа на железничкиот
сообраќај и железничката инфраструктура со активно
познавање на еден странски јазик и познавање на про-
писите од областа на железницата.
(4) Директорот може да биде разрешен пред истеку-
вање на мандатот во следниве случаи:
1) на негово барање;
2) во случај на спреченост за вршење на функција
поради болест подолго од шест месеци или смрт;
3) избор или именување на функција или назначу-
вање на работа што се неспојливи со неговата функција
на директор и
4) повреда на одредбите или прописите донесени врз
основа на овој закон или злоупотреба на функцијата.
1. Надлежност на органот за сигурност од аспект на
вршење на дејноста на превозник и управител на
инфраструктура
Член 41
(1) Органот за сигурност ги има следниве надлеж-
ности:
- издава потврда за пуштање во употреба на стру-
ктурните потсистеми кои го сочинуваат железничкиот
систем во согласност со закон, врши проверка на си-
стемот дека функционира и се одржува во согласност
со релевантните основни барања,
Бр. 48 - Стр. 69
- врши надзор на составните делови на интеропаре-
билност кои се во согласност со основните барања сог-
ласно со закон,
- издава потврда за пуштање во употреба на ново и
значително изменето железничко возило кое сè уште
не е во согласност со техничките спецификации за ин-
тероперабилност,
- издава, обновува, дополнува и повлекува сертифи-
кат за сигурност и одобрение за сигурност, издадени
согласно со закон и проверува дека условите и барања-
та се исполнети,
- предлага измени на прописите од областа за си-
гурноста на железничкиот систем и
- врши надзор над железничките возила дека се ре-
гистрирани во Националниот регистар за железнички
возила и дека информациите за сигурност што ги содр-
жи регистарот се точни и ажурирани.
(2) Должностите од ставот (1) на овој член не мо-
жат да се пренесат на управител на инфраструктура,
превозник или друго правно лице.
1.1. Принципи на донесување акти
Член 42
(1) Органот за сигурност ги извршува своите задачи
на отворен, недискриминаторски и транспарентен на-
чин, им дозволува на сите страни да бидат сослушани и
ги образложува актите кои ги донесува.
(2) Органот за сигурност веднаш реагира на бара-
њата и пријавите, без одлагање ги проследува барањата
за информации и одлучува во рок од 15 дена откако се
доставени сите потребни информации. Тој може во се-
кое време да побара техничка помош од управителите
на инфраструктура и од превозниците или од други
квалификувани тела кога ги извршува задачите наведе-
ни во членот 41 од овој закон.
(3) Во процесот на одлучување, органот за сигур-
ност се консултира со сите инволвирани лица и заинте-
ресирани страни, вклучувајќи ги и управителите на ин-
фраструктурата, превозниците, производителите и
службите за одржување, корисниците и персоналот.
(4) Органот за сигурност ги спроведува сите инс-
пекции и контроли што се потребни за реализирање на
своите задачи при што има пристап до сите релевантни
документи и простории, инсталации и опрема од упра-
вителите на инфраструктура и од превозниците.
(5) Органот за сигурност треба да врши размена на
идеи и искуства во поглед на хармонизација на крите-
риумите за донесување на актите, а особено има за цел
да ја олесни постапката за издавање на сертификати за
сигурност на превозникот на кој му е доделена меѓуна-
родна траса.
(6) Органот за сигурност треба да гарантира воведу-
вање на административна постапка за жалба која му
дозволува на машиновозачот да бара преиспитување на
одлука донесена од превозник или управител на инфра-
структура.
(7) Против одлуката донесена од органот за сигур-
ност може да се поднесе тужба до Управниот суд на
Република Македонија во рок од 30 дена од денот на
приемот на одлуката.
1.2. Годишни извештаи
Член 43
(1) Секоја година органот за сигурност објавува го-
дишен извештај за своите активности од претходната
година и го испраќа на Европската агенција за желез-
ница најдоцна до 30 септември за претходната година.
(2) Извештајот од ставот (1) на овој член содржи
информации за:
Стр. 70 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- развојот на сигурноста на железницата, вклучу-
вајќи ги и заедничките сигурносни показатели соглас-
но со членот 5 од овој закон,
- важните измени во законодавството кои се одне-
суваат на сигурноста на железничкиот систем,
- развојот на издавањето сертификати за сигурност
и овластувањата за сигурност и
- резултатите поврзани со надзорот над управите-
лот на инфраструктурата и превозниците и искуствата
во врска со тоа.
(3) Доколку се откријат нови факти или грешки по
поднесување на извештајот од ставот (1) на овој член,
органот за сигурност измените или дополнувањата ги
внесува во извештајот од тековната година или најдоц-
на во извештајот за наредната година.
2. Надлежност на органот за сигурност од аспект на
вршење на дејноста машиновозачи
Член 44
(1) Органот за сигурност во рамките на своите над-
лежности:
- издава и ажурира дозволи и издава дупликати на
дозволи согласно со членовите 23 и 30 од овој закон,
- обезбедува периодични проверки и/или тестови
согласно со членот 32 ставови (1) и (2) од овој закон,
- привремено одзема и повлекува дозволи и бара од
давателите на сертификати привремено одземање на
истите согласно со членот 48 од овој закон,
- овластува лица за вршење на обуки и испити на
машиновозачи и води регистар на овластени лица -
обучувачи и овластени лица - испитувачи согласно со
членовите 35 и 37 од овој закон,
- објавува листа на здравствени установи за вршење
на здравествени прегледи кои се овластени или призна-
ти согласно со закон на својата веб страница,
- води и ажурира регистар на дозволи согласно со
членот 45 ставови (1) и (2) од овој закон,
- го следи процесот на издавање сертификати на ма-
шиновозачи согласно со членот 38 од овој закон и
- врши инспекциски надзор согласно со членот 48
од овој закон.
(2) Органот за сигурност одговара брзо на барањата
за информација и без одлагање доставува дополнител-
на информација за секое барање за издавање на дозво-
лите.
2.2. Регистри и размена на информации
Член 45
(1) Органот за сигурност е должен:
- да води регистар за издадени, ажурирани, обнове-
ни, изменети, со изминат рок, одземени, повлечени или
пријавени за изгубени, украдени или уништени дозво-
ли за управување со железничко возило кои се издаде-
ни на машиновозачи.
- редовно да го ажурира регистарот на дозволи и
- да доставува информации за состојбата на одреде-
ни дозволи до органите за сигурност на другите земји,
на Европаката агенција за железница или на секој ра-
ботодавач на машиновозачи.
(2) Секој превозник и управител на инфраструктура
е должен:
- да води регистар за издадени, ажурирани, обнове-
ни, изменети, со изминат рок, одземени, повлечени или
пријавени за изгубени, украдени или уништени серти-
фикати за познавање на инфраструктурата и железнич-
кото возило кои се издадени на машиновозачи,
- редовно да го ажурира регистарот за сертификати,
- да соработува со органот за сигурност заради раз-
менување на информации и да обезбеди пристап до ба-
раните податоци и
9 април 2010
- да доставува информација за содржината на изда-
дени сертификати до органите за сигурност од други
земји по нивно барање, кога тоа се бара заради меѓуна-
родни активности.
(3) Машиновозачите имаат пристап до податоците
кои се однесуваат за нив, кои се евидентираат во реги-
стрите на органот за сигурност и на превозниците и по
нивно барање можат да добијат копија од тие подато-
ци.
(4) Органот за сигурност соработува со Европската
агенција за железница во врска со податоците кои се
водат во регистрите од ставовите (1) и (2) на овој член.
3. Надзор
Член 46
(1) Надзор над спроведувањето на овој закон и про-
писите донесени врз основа на овој закон го врши Ми-
нистерството за транспорт и врски.
(2) Инспекциски надзор над одредбите на овој за-
кон и друг закон и подзаконски акти кои произлегуваат
од овие закони врши органот за сигурност.
(3) Инспекцискиот надзор од ставот (1) на овој член
органот за сигурност го врши преку инспектори за:
1) сигурност на железничката инфраструктура;
2) сигурност на влеча на возови и возни средства;
3) сигурност на превоз на патници и стока во желез-
ницата и
4) сигурност на сигнално-сигурносни, комуникаци-
ски системи и електротехнички постројки.
(4) За инспектор за сигурност на железничката ин-
фраструктура може да се назначи лице со висока
стручна подготовка, дипломиран градежен инженер -
сообраќајна насока, со најмалку три години работно
искуство во струката.
(5) За инспектор за сигурност на влеча на возови и
возни средства може да се назначи лице со висока
стручна подготовка дипломиран електротехнички или
машински инженер, со најмалку три години работно
искуство во струката.
(6) За инспектор за сигурност на превоз на патници
и стока во железницата може да се назначи лице со ви-
сока стручна подготовка дипломиран сообраќаен инже-
нер - насока за железнички сообраќај и транспорт, со
најмалку три години работно искуство во струката.
(7) За инспектор за сигурност на сигнално-сигур-
носни, телефонско-телеграфски и електротехнички по-
стројки може да се назначи лице со висока стручна
подготовка дипломиран електротехнички инженер со
најмалку три години работно искуство во струката.
Член 47
(1) Инспектороите од членот 46 на овој закон имаат
службена легитимација.
(2) Службената легитимација на инспекторите од
ставот (1) на овој член ја издава министерот кој рако-
води со органот на државната управа надлежен за вр-
шење на работите од областа на железничкиот сообра-
ќај и железничката инфраструктура и истата му служи
за докажување на неговото службено својство и истата
е должен да ја покаже при вршењето на инспекцискиот
надзор, ако тоа се побара од него.
(3) Формата и содржината на службената легитима-
ција од ставот (1) на овој член и начинот на издавање и
одземање ја пропишува министерот кој раководи со ор-
ганот на државната управа надлежен за вршење на ра-
ботите од областа на железничкиот сообраќај и желез-
ничката инфраструктура.
(4) Службената легитимација на инспекторот ќе му
се одземе кога истиот е разрешен или му престанал ра-
ботниот однос во органот за сигурност.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 48
(1) Во вршењето на инспекцискиот надзор, инспе-
кторот за сигурност на влеча на возови и возни средс-
тва (во натамошниот текст: инспектор) проверува дали
во возот машиновозачот поседува документи издадени
согласно со овој закон.
(2) Покрај проверката од ставот (1) на овој член
инспекторот проверува дали машиновозачот ги испол-
нува условите утврдени во членот 29 став (1) алинеи 2
и 3 од овој закон.
(3) Доколку инспекторот утврди дека машиновоза-
чот не ги исполнува условите пропишани со овој за-
кон:
- може да донесе решение со кое ја одземе дозвола-
та на машиновозачот, времено или трајно во зависност
од обемот на причините кои би влијаеле на сигурноста
на железницата. За одземањето на дозволата веднаш го
известува работодавачот, при што во актот за одземање
ја наведува постапката за повторно добивање на дозво-
лата,
- ако станува збор за дозвола издадена од органот за
сигурност во друга земја, органот за сигурност го изве-
стува органот на таа земја и доставува барање за врше-
ње на дополнителна проверка или за одземање на доз-
волата, со наведување на причините за преземените
мерки. Органот за сигурност кој ја издал дозволата го
разгледува барањето во рок од четири недели и го из-
вестува органот за сигурност за својата одлука. Орга-
нот за сигурност може да им забрани на машиновоза-
чите да возат сè до добивање на известување за одлука-
та од органот за сигурност на другата земја и
- ако станува збор за сертификат, органот за сигур-
ност се обраќа до давателите на сертификати и бара
спроведување на дополнителна проверка или одземање
на сертификатот. Давателите на сертификати преземаат
соодветни мерки и го известува органот за сигурност
во рок од четири недели. Органот за сигурност може да
им забрани на машиновозачите да возат сè до добива-
ње на извештај од давателите на сертификати и ги из-
вестува другите органи за сигурност.
(4) Ако инспекторот смета дека одреден машиново-
зач предизвикува сериозна закана за сигурноста на же-
лезниците веднаш презема неопходна активност, како
и барање до управителот на инфраструктура да го за-
пре возот и да му забрани на машиновозачот да вози.
(5) За констатираните неправилности од ставот (4)
на овој член органот за сигурност ги известува и орга-
ните за сигурност на други земји за секоја таква одлу-
ка.
(6) За дејствијата од ставот (3) на овој член органот
за сигурност ги ажурира регистрите од членот 45 на
овој закон.
(7) Против решението од ставот (3) алинеја 1 на
овој член може да се поднесе жалба во рок од 15 дена
од денот на приемот на решението до министерот кој
раководи со органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на железничкиот соо-
браќај и железничката инфраструктура.
Член 49
Правните и физичките лица се должни на инспекто-
рот од членот 48 став (1) на овој член, при вршењето
на надзорот, да му овозможат непречено вршење на
инспекцискиот надзор, како и на барање на инспекто-
рот да му дадат потребни податоци и документација и
да му дадат потребни објаснувања заради вршење на
инспекцискиот надзор.
Бр. 48 - Стр. 71
VI. ПРЕКРШОЧНИ ОДРЕДБИ
Член 50
(1) Глоба во износ од 3.000 до 5.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
правно лице, ако:
- не се придржува на пропишаните национални си-
гурносни правила од членот 8 на овој закон,
- не утврди сопствен систем за сигурносно управу-
вање согласно со сигурносните барања утврдени во
техничките спецификации за интероперабилност (член
9 став (1)),
- не поднесе годишен извештај за сигурноста до ор-
ганот за сигурност за претходната календарска година
(член 9 став (4)) и
- стави во употреба или користи во железничка мре-
жа железничко возило кое не е одржувано од субјект
задолжен за одржување на железнички возила (член 13
став (1)).
(2) Глоба во износ од 1.500 до 2.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече и на одговорното
лице во правното лице за прекршоците од ставот (1) на
овој член.
Член 51
(1) Глоба во износ од 2.000 до 3.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
правно лице, ако:
- одржувањето на железничките возила не го врши
согласно со членот 13 став (4) од овој закон,
- врши одржување на товарни вагони без да поседу-
ва сертификат од органот за сигурност (член 13 став
(6)),
- вработи машиновозач или ако дозволи управува-
ње на железничко возило од лице кое не поседува доз-
вола за управување со железничко возило или не посе-
дува сертификати за познавање на железничка инфра-
структура и железничко возило (член 21 став (1) али-
неи 1 и 2),
- не преземе мерки вклучувајќи ги и периодичните
проверки во случај кога здравствената состојба на ма-
шиновозачот се влошила до тој степен што неговата
способност за работа е доведена во прашање (член 34
став (4)),
- дозволи машиновозач за време на работењето да е
под дејство на алкохол и/или други психотропни суп-
станции кои влијаат на неговата концентрација, внима-
ние и однесување (член 34 став (5)),
- не го информира органот за сигурност веднаш за
сите случаи на работна неспособност на машиновоза-
чите за период подолг од три месеци (член 34 став (6)),
- на кандидатите за машиновозачи не им обезбеди
праведен и не-дискриминациски пристап до објектите
за обука која е неопходна за добивање на дозвола и
сертификат (член 35 став (3) алинеја 1),
- обуката на персоналот не ја врши континуирано
преку програми за обука на персоналот и системи за
обука (член 35 став (5)) и
- не води регистар за сертификати и редовно не го
ажурира (член 45 став (2) алинеи 1 и 2).
(2) Глоба во износ од 500 до 1.000 евра во денарска
противвредност ќе му се изрече и на одговорното лице
во правното лице за прекршоците од ставот (1) на овој
член.
Член 52
Глоба во износ од 500 до 700 евра во денарска про-
тиввредност ќе му се изрече за прекршок физичко ли-
це, ако:
- не поседува дозвола за управување со железничко
возило (член 21 став (1) алинеја 1),
Стр. 72 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- не поседува сертификат за познавање на желез-
ничка инфраструктура и железничко возило (член 21
став (1) алинеја 2),
- за време на работењето е под влијание на алкохол
и/или други психотропни супстанции кои влијаат на
неговата концентрација, внимание и однесување (член
34 став (5)) и
- на иснпекторот не му овозможи вршење на инс-
пекција, не му дава потребни податоци и документаци-
ја (член 49).
Член 53
(1) За прекршоците од членовите 50, 51 и 52 на овој
закон пред поднесување на барање за поведување на
прекршочна постапка пред надлежен суд, инспекторот
од членот 49 став (1) на овој закон ќе спроведе постап-
ка за порамнување. Доколку сторителот го признае
прекршокот, инспекторот на сторителот ќе му издаде
платен налог заради наплата на глобата предвидена за
прекршокот. Со потписот на платниот налог се смета
дека сторителот на прекршокот се согласува да ја пла-
ти предвидената глоба.
(2) Сторителот на прекршоците од ставот (1) на
овој член е должен да ја плати глобата во рок од осум
дена од денот на приемот на платниот налог на сметка
на органот за сигурност означена во платниот налог.
Сторителот кој ќе ја плати глобата во дадениот рок ќе
плати само половина од изречента глоба утврдена во
платниот налог.
(3) Ако сторителот на прекршокот од ставот (1) на
овој член не ја плати глобата во рокот определен во
ставот (2) на овој член инспекторот ќе поднесе барање
за поведување на прекршочна постапка пред надлеж-
ниот суд.
(4) Органот за сигурност е должен да води евиден-
ција за покренатите постапки за порамнување и за нив-
ниот исход.
VII. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Член 54
Во рок од една година од влегувањето во сила на
овој закон управителот на инфраструктурата и превоз-
никот ќе воспостават систем за сигурносно управување
од членовите 9 и 10 на овој закон.
Член 55
(1) Во рок од две години од влегувањето во сила на
овој закон ќе се воведат заедничките сигурносни мето-
ди од члеотн 6 на овој закон.
(2) Во рок од три години од влегувањето во сила на
овој закон ќе се воведат заедничките сигурносни цели
од членот 7 на овој закон.
(3) Националните сигурносни правила од членот 8
на овој закон ќе се усогласат со заедничките сигурнос-
ни методи и заедничките сигурносни цели во рок од
една година од нивното воведување.
Член 56
Одредбите од членовите 19 и 26 на овој закон ќе се
применуваат по пристапувањето на Република Македо-
нија во Европската унија.
Член 57
(1) Поблиските прописи предвидени со овој закон
ќе се донесат во рок од шест месеци од денот на влегу-
вањето во сила на овој закон.
(2) До денот на влегувањето во сила на прописите
од ставот (1) на овој член ќе се применуваат постојните
прописи.
9 април 2010
Член 58
Со денот на влегувањето во сила на овој закон пре-
станува да важи Законот за безбедност во железнички-
от сообраќај (“Службен весник на Република Македо-
нија” број 40/2007).
Член 59
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во “Службен весник на Република Маке-
донија”.
__________
LIGJ
PËR SIGURI NË SISTEMIN HEKURUDHOR
I. DISPOZITA TË PËRGJITHSHME
Lënda e Ligjit
Neni 1
Me këtë ligj rregullohen mënyra dhe kushtet për
garantimin e sigurisë në sistemin hekurudhor, që i përfshin
kërkesat e sigurisë së sistemit në tërësi, duke e përfshirë
edhe menaxhimin e sigurisë me infrastrukturën dhe
operacionet e komunikacionit dhe bashkëpunimin ndërmjet
transportuesit hekurudhor dhe udhëheqësit të
infrastrukturës.
Qëllimet e Ligjit
Neni 2
Qëllimet e këtij ligji janë që në mënyrë transparente
dhe jodiskriminuese të sigurohet zhvillimi dhe përmirësimi
i sigurisë së sistemit hekurudhor në Republikën e
Maqedonisë, si dhe përmirësimi i qasjes në tregun e
shërbimeve transportuese hekurudhore, nëpërmjet:
- kufizimit të përgjegjësisë ndërmjet pjesëmarrësve në
komunikacionin hekurudhor,
- themelimit të organit për siguri,
- themelimit të organit për kryerjen e hetimeve për
fatkeqësi serioze, fatkeqësi dhe incidente dhe mënyrën dhe
procedurën e udhëheqjes së hetimeve dhe
- vendosjes së principeve për udhëheqje, rregullim dhe
mbikëqyrje të sigurisë në sistemit hekurudhor.
Definicione
Neni 3
Shprehje të veçanta të përdorura në këtë ligj, e kanë
kuptimin si vijon:
1. "Sistem hekurudhor” është sistemi i përbërë prej
infrastrukturave hekurudhore, që përbëhen prej binarëve
hekurudhorë, objekteve dhe instalimeve të sistemit
hekurudhor, si dhe mjete transporti hekurudhore nga të
gjitha kategoritë dhe prejardhjet që lëvizin në atë
infrastrukturë;
2. “Transportues hekurudhor” është personi juridik
publik ose privat, vendas ose i huaj, i cili posedon leje dhe
certifikatë të sigurisë për kryerjen e transportit publik
hekurudhor, ku profesioni kryesor është dhënia e
shërbimeve transportuese të mallrave dhe/ose udhëtarëve
nëpër hekurudhë, me kusht që transportuesi të sigurojë
mjet transporti tërheqës, duke i përfshirë edhe
transportuesit të cilët sigurojnë vetëm tërheqje;
3. “Mjet transporti hekurudhor” është mjet transporti i
dedikuar për lëvizje me rrota të veta nëpër binarë
hekurudhorë, me ose pa tërheqje dhe përbëhet prej një ose
më shumë nënsistemeve strukturore dhe funksionale, ose
pjesëve të nënsistemeve të këtilla;
4. “Qëllime të përbashkëta të sigurisë” është shkalla e
sigurisë që patjetër duhet të arrihet nga pjesë të ndryshme
të sistemit hekurudhor dhe nga sistemi si tërësi, të
shprehura në kriter të rrezikut të pranuar;
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
5. “Metoda të përbashkëta të sigurisë” janë metoda që
duhet të zhvillohen që të jepen karakteristikat kryesore, si
vlerësohet shkalla e sigurisë dhe qëllimet e arritura të
sigurisë dhe përmbushja e kërkesave tjera të sigurisë;
6. “Incident” është çdo ngjarje, përveç fatkeqësisë ose
fatkeqësisë serioze e lidhur me punën e trenave, ndërsa
ndikon në sigurinë e punës;
7. “Hetimi” është proces që udhëhiqet me qëllim të
parandalimit të fatkeqësive dhe incidenteve, që e përfshin
grumbullimin dhe analizimin e informatave, miratimin e
konkluzioneve si dhe përcaktimin e shkaqeve dhe kur është
adekuate, dhënien e rekomandimeve për siguri;
8. “Posedues” është personi juridik që është pronar ose
shfrytëzues i mjetit transportues dhe është i regjistruar në
Regjistrin nacional për mjete transportuese hekurudhore;
9. “Makinist” është secili person i cili është i aftë dhe i
autorizuar që të drejtojë me trenat në mënyrë të sigurt, të
pavarur dhe të përgjegjshme duke i përfshirë edhe
lokomotivat, lokomotivat manovruese, trenat e punës,
mjetet hekurudhore për mirëmbajte ose trenat për transport
hekurudhor të udhëtarëve dhe mallrave;
10. “Rregullat nacionale të sigurisë” janë të gjitha
rregullat që përmbajnë kërkesa për siguri të hekurudhës
dhe të cilat i zbatojnë të gjithë transportuesit hekurudhorë;
11. “Fatkeqësi” është ngjarja e padëshiruar, e
paqëllimtë ose e papritur ose ngjarje të njëpasnjëshme që
kanë pasoja të dëmshme. Fatkeqësitë ndahen në kategoritë
si vijojnë: ndeshje, rrëshqitje nga binarët, fatkeqësi në
vendkalime rrugore, fatkeqësi të personave të shkaktuara
nga mjetet hekurudhore në lëvizje, zjarri etj.;
12. “Hetues përgjegjës” është personi përgjegjës për
organizimin, ndjekjen dhe për kontrollimin e hetimit;
13. “Organi i sigurisë” është Drejtoria për Siguri në
Sistemin Hekurudhor, si organ në përbërje të Ministrisë së
Transportit dhe Lidhjeve, të cilit i janë ngarkuar detyrat e
lidhura me sigurinë e hekurudhës në pajtim me ligjin, që të
sigurohet regjim i unifikuar i sigurisë për infrastruktura të
specializuara tejkufitare;
14. “Shkaqet” janë veprime, lëshime, ngjarje ose
kushte, ose kombinim i tyre, që e kanë sjellë fatkeqësinë
ose incidentin;
15. “Leje e sigurisë për udhëheqje me infrastrukturën
hekurudhore” është dokument i lëshuar për udhëheqësin e
infrastrukturës prej organit të sigurisë, në pajtim me ligjin;
16. “Certifikatë e sigurisë për kryerjen e transportit
publik hekurudhor” është dokumenti publik i lëshuar për
transportuesin hekurudhor prej organit të sigurisë, në
pajtim me ligjin;
17. “Fatkeqësi serioze” është çdo ndeshje e trenave ose
rrëshqitje nga binarët, që rezulton me vdekje të më së paku
një personi ose lëndim të rëndë trupor të pesë ose më
shumë personave ose dëmtim të madh të mjeteve
hekurudhore, infrastrukturës hekurudhore ose rrethinës,
dhe secila fatkeqësi tjetër e ngjashme e cila dukshëm
ndikon në sigurinë e sistemit hekurudhor ose menaxhimin
me sigurinë, duke përfshirë “dëmtime të mëdha” të cilat
menjëherë mund të vlerësohen nga trupi hetues, e të cilat
arrijnë së paku 2000 000 euro në kundërvlerë me denarë;
18. “Certifikatë për njohjen e linjës hekurudhore dhe
mjetit hekurudhor” është dokumenti në të cilin theksohet
infrastruktura sipas së cilës bartësi është i autorizuar që të
menaxhojë me trenin dhe mjetin hekurudhor, të cilin
bartësi ka të drejtë që ta menaxhojë;
19. “Sistemi për menaxhim të sigurisë” është
organizatë dhe përgatitje e përcaktuar nga udhëheqësi i
infrastrukturës ose nga transportuesi hekurudhor, që të
garantohet menaxhim i sigurisë në punën e tyre;
20. “Pjesë përbërëse për bashkëveprim” është secili
komponent elementar, grup komponentësh, nëngrup ose
grup i tërë i pajisjes së inkorporuar ose të dedikuar që të
jetë e inkorporuar në një nënsistem, prej të cilit
Бр. 48 - Стр. 73
drejtpërdrejt ose tërthorazi varet funksionimi i ndërsjellë i
sistemit hekurudhor. Koncepti i “pjesëve përbërëse” i
përfshin objektet materiale dhe jomateriale siç është
softueri;
21. “Subjekti i obliguar për mirëmbajtje” është subjekt
i obliguar për mirëmbajtjen e mjetit hekurudhor i cili është
i regjistruar në Regjistrin nacional për mjete hekurudhore;
22. “Specifikime teknike për bashkëveprim” janë
specifikimet me të cilat është përfshirë secili nënsistem ose
pjesë e nënsistemit, që t'i plotësojë kërkesat themelore dhe
të mundësojë bashkëveprim të sistemit hekurudhor;
23. “Udhëheqës i infrastrukturës hekurudhore” është
personi juridik publik ose privat vendas ose i huaj, i cli
është përgjegjës për vendosjen dhe mirëmbajtjen e
infrastrukturës hekurudhore, duke e përfshirë edhe
udhëheqjen e infrastrukturës dhe sistemin e sigurisë.
Funksioni i udhëheqësit të infrastrukturës së një rrjeti ose i
një pjese të rrjetit, mund t'i ndahet udhëheqësve të
ndryshëm dhe
24. “Qendra për trajnim” është subjekt i autorizuar ose
i pranuar nga organi i sigurisë, për realizimin e kurseve për
trajnimin e makinistëve.
II. ZHVILLIMI DHE UDHËHEQJA ME SIGURINË E
HEKURUDHAVE
1. Zhvillimi dhe përmirësimi i sigurisë së hekurudhave
Neni 4
(1) Siguria e hekurudhës mirëmbahet dhe ku është e
mundur në vazhdimësi përmirësohet, duke i marrë
parasysh arritjet e reja tekniko-teknologjike dhe shkencore
në sferën e hekurudhës, me qëllim të pengimit të
fatkeqësive serioze.
(2) Me qëllim që të sigurohet zhvillimi i Sistemit
evropian hekurudhor transportues, rregullat e sigurisë
zbatohen në mënyrë të hapur dhe jodiskriminuese.
(3) Masat e zhvillimit dhe përmirësimit të sigurisë së
hekurudhës, themelohen në vendosjen e sistemit.
(4) Udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi
hekurudhor, janë përgjegjës për funksionim të sigurt të
sistemit hekurudhor dhe kontrollin e rreziqeve, duke
siguruar masa të domosdoshme për kontrollin e rrezikut,
ndërsa atje ku ka nevojë edhe përmes bashkëpunimit të
përbashkët, i zbatojnë rregullat dhe standardet e sigurisë
nacionale dhe i përcaktojnë sistemet për udhëheqje të
sigurt, në pajtim me këtë ligj.
(5) Udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi
hekurudhor, sipas këtij ligji dhe ligji tjetër janë përgjegjës
të barabartë për pjesën e vet nga sistemi për udhëheqje të
sigurt dhe punën e vet të sigurisë, duke i përfshirë
furnizimet e materialeve dhe marrëveshjet për shërbime
kundrejt shfrytëzuesve, komitentëve, punëtorëve të
përfshirë dhe palëve të treta.
(6) Mjetet hekurudhore, instalimet, aparatet ndihmëse,
pajisjet dhe shërbimet, janë në pajtim me kërkesat dhe
kushtet e definuara për shfrytëzim, dhe të njëjtat duhet të
përdoren në kryerjen e punëve nga ana e udhëheqësit të
infrastrukturës hekurudhore dhe/ose transportuesit
hekurudhor, pa marrë parasysh përgjegjësinë e prodhuesit,
mirëmbajtësit, poseduesit, dhënësit të shërbimeve dhe
furnizuesit të tyre.
2. Treguesit e përbashkët të sigurisë
Neni 5
(1) Me qëllim që të mundësohet vlerësimi i arritjes së
qëllimeve të përbashkëta të sigurisë dhe të sigurohet
monitorim i zhvillimit të përgjithshëm të sigurisë së
hekurudhës, Drejtoria për Siguri të Sistemit Hekurudhor
(në tekstin e mëtejmë: organi i sigurisë), grumbullon
Стр. 74 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
informata për tregues të përbashkët të sigurisë, nëpërmjet
raporteve vjetore të organit të sigurisë, në pajtim me nenin
43 të këtij ligji.
(2) Treguesit e përbashkët të sigurisë, i përcakton
ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga sfera
komunikacionit hekurudhor dhe infrastruktura
hekurudhore.
3. Metodat e përbashkëta të sigurisë
Neni 6
Metodat e përbashkëta të sigurisë i përshkruajnë
nivelin e sigurisë dhe arritjet e qëllimeve të sigurisë dhe
harmonizimin me kërkesat tjera të sigurisë, që vlerësohen
nëpërmjet përpunimit dhe përcaktimit të:
- vlerësimit të rrezikut dhe metodave për vlerësim të
rrezikut,
- metodave për vlerësimin e përputhshmërisë së
kërkesave të përcaktuara në certifikatën për siguri të
transportuesit dhe lejen për siguri të udhëheqësit të
infrastrukturës, të lëshuara në pajtim me ligjin dhe
- metodave të kontrollit se nënsistemet strukturore të
sistemit hekurudhor janë të mirëmbajtura dhe janë në
funksion, në pajtim me kërkesat themelore relevante, nëse
nuk janë të përfshira me specifikimet teknike për
bashkëveprim.
4. Qëllimet e përbashkëta të sigurisë
Neni 7
Qëllimet e përbashkëta të sigurisë, e përcaktojnë
nivelin e sigurisë që doemos duhet ta arrijnë pjesët e
ndryshme të sistemit hekurudhor dhe sistemit në tërësi, të
theksuar në kriterin e rrezikut të pranuar për:
(a) rreziqet e veçanta të lidhura me udhëtarët,
personelin, duke i përfshirë edhe personelin e realizuesve,
shfrytëzuesit e vendkalimeve dhe shfrytëzuesit tjerë dhe pa
qenë në kundërshtim me rregullat e ekzistuese nacionale
dhe ndërkombëtare për përgjegjësi, rrezikun e veçantë të
lidhur me personat e paautorizuar të cilët gjenden në
objektet e hekurudhës dhe
(b) rreziqet shoqërore.
5. Rregullat nacionale të sigurisë
Neni 8
(1) Rregullat nacionale të sigurisë, kanë të bëjnë me:
1) kërkesat e përgjithshme teknike që duhet të
përmbushen gjatë projektimit, ndërtimit, rindërtimit,
remontit dhe mirëmbajtjes së pjesëve përbërëse të
infrastrukturës hekurudhore, me qëllim që të mundësohet
zhvillimi i komunikacionit të sigurt hekurudhor;
2) mënyrën dhe procedurën e mirëmbajtjes së mjeteve
hekurudhore, mënyrën e mbajtjes së evidencës për
mirëmbajtjen e kryer të mjeteve hekurudhore, si dhe
kushtet që duhet t'i plotësojë subjekti i cili kryen
mirëmbajtje të mjeteve hekurudhore;
3) pajisjen e vendeve zyrtare te udhëheqësi i
infrastrukturës;
4) rregullat për kryeje të sigurt të komunikacionit
hekurudhor, në lidhje me mjetet hekurudhore dhe binarët
hekurudhorë dhe eksploatimin dhe rregullimin e
komunikacionit hekurudhor;
5) procedurën për marrjen e lejes për rregullimin e
komunikacionit hekurudhor;
6) orarin e punës, kohëzgjatjen e ndërrimit dhe
pushimin ndërmjet dy ndërrimeve të njëpasnjëshme;
7) kryqëzimin e hekurudhës me rrugë nga aspekti i
zhvillimit të sigurt të komunikacionit hekurudhor;
8) obligimin dhe përgjegjësinë e personelit hekurudhor,
i cili drejtpërdrejt merr pjesë në kryerjen e komunikacionit
hekurudhor;
9 април 2010
9) rendin e brendshëm dhe mbrojtjen e infrastrukturës
hekurudhore dhe mjeteve hekurudhore,
10) përcaktimin e objekteve me rëndësi të veçantë për
sigurinë e komunikacionit hekurudhor;
11) kushtet që duhet t'i plotësojnë punëtorët
hekurudhorë;
12) transportin për nevoja personale dhe
13) masat e posaçme të sigurisë.
(2) Rregullat nacionale të sigurisë nga paragrafi (1) i
këtij neni, i përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(3) Rregullat nacionale të sigurisë nga paragrafi (1) i
këtij neni, botohen në “Gazetën zyrtare të Republikës së
Maqedonisë” dhe në ueb faqen e organit të sigurisë dhe
janë të kapshme për të gjithë udhëheqësit e infrastrukturës,
transportuesit hekurudhorë, kërkuesit e certifikatave të
sigurisë për transportuesin hekurudhor dhe kërkuesit e lejes
së sigurisë për udhëheqësin e infrastrukturës në gjuhën
maqedonase dhe angleze, të kuptueshme për të gjitha palët
të cilave i përkasin të njëjtat.
6. Sisteme për udhëheqje të sigurisë
Neni 9
(1) Udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi,
përcaktojnë sisteme personale për udhëheqje të sigurisë,
me qëllim që të sigurohet se sistemi hekurudhor mund t'i
arrijë së paku qëllimet e përbashkëta të sigurisë, në pajtim
me rregullat nacionale të sigurisë sipas nenit 8 të këtij ligji,
dhe me kërkesat e sigurisë të përcaktuara në specifikimet
teknike për bashkëveprim në pajtim me ligjin dhe se pjesët
relevante nga metodat e përbashkëta të sigurisë janë
implementuar.
(2) Sistemi për udhëheqje të sigurisë nga paragrafi (1) i
këtij neni, duhet t'i plotësojë kërkesat dhe t'i përmbajë
elementet nga neni 10 i këtij ligji, të adaptuara në
karakteristikat, përmasën dhe kushtet tjera sipas
fushëveprimit të punëve. Sistemi për udhëheqje të sigurisë,
duhet të sigurojë kontroll të të gjitha rreziqeve të lidhura me
aktivitetet e udhëheqësit të infrastrukturës ose transportuesit
hekurudhor, duke e përfshirë mirëmbajtjen dhe furnizimin e
materialeve dhe shfrytëzimin e realizuesve. Sistemi për
udhëheqje të sigurisë, i merr parasysh rreziqet që dalin si
rezultat i aktiviteteve nga palët tjera.
(3) Sistemi për udhëheqje të sigurisë të udhëheqësit të
infrastrukturës, i merr parasysh efektet nga puna e
transportuesve tjerë të rrjetit, duke u mundësuar të gjithë
transportuesve që të punojnë në pajtim me specifikimet
teknike për bashkëveprim, në pajtim me ligjin dhe rregullat
nacionale të sigurisë si dhe në pajtim me kushtet e
përcaktuara në certifikatën e sigurisë. Sistemi për
udhëheqje të sigurisë, duhet të zhvillohet me qëllim të
koordinimit të procedurave urgjente për udhëheqësin e
infrastrukturës me të gjithë transportuesit të cilët punojnë
në infrastrukturën e tij.
(4) Çdo vit, më së voni deri më 30 qershor, të gjithë
udhëheqësit e infrastrukturës dhe transportuesit doemos
duhet të parashtrojnë raport vjetor të sigurisë te organi i
sigurisë, që i përket vitit paraprak kalendarik, i cili i
përmban:
a) informatat për atë se si përmbushen qëllimet e
përbashkëta të sigurisë të udhëheqësit të infrastrukturës dhe
transportuesit dhe rezultatet nga planet e sigurisë;
b) zhvillimin e treguesve nacionalë të sigurisë, nëse
janë relevantë për udhëheqësin e infrastrukturës dhe
transportuesin, gjatë parashtrimit të raportit;
c) rezultatet nga revizioni i brendshëm për siguri dhe
ç) defektet dhe mangësitë e përcaktuara gjatë
operacioneve hekurudhore dhe udhëheqjes së
infrastrukturës, të cilët mund të jenë relevante për organin
e sigurisë.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
7. Kërkesat dhe elementet themelore të sistemit për
udhëheqje të sigurisë
Neni 10
(1) Sistemi për udhëheqje të sigurisë, doemos duhet të
jetë i dokumentuar në të gjitha pjesët relevante dhe duhet t'i
përshkruajë përgjegjësitë në kuadër të organizimit të
udhëheqësit të infrastrukturës ose transportuesit
hekurudhor. Sistemi për udhëheqje të sigurisë duhet ta
tregojë mënyrën e kontrollit të niveleve të ndryshme të
udhëheqjes nga ana e udhëheqësisë, përfshirjen e personelit
dhe përfaqësuesve të tij në të gjitha nivelet dhe të sigurohet
përmirësimi i vazhdueshëm i punës.
(2) Elementet themelore të sistemit për udhëheqje të
sigurisë, janë:
a) politika e sigurisë e lejuar nga personi përgjegjës i
udhëheqësit të infrastrukturës dhe transportuesi, e cila
është e kapshme për të punësuarit;
b) qëllimet kualitative dhe kuantitative të organizimit të
mirëmbajtjes dhe rritja së sigurisë dhe planet e procedurat
për arritjen e atyre qëllimeve;
c) procedurat për plotësimin e standardeve operative
dhe teknike ekzistuese, të reja dhe të ndryshuara dhe ose
kushte tjera të përcaktuara në: specifikimet teknike për
bashkëveprim të përcaktuara me ligj, rregullat nacionale të
sigurisë nga neni i të këtij ligji, vendimet e organeve
kompetente dhe me mënyrën e përdorimit të pajisjes dhe
kryerjes së operacioneve;
ç) procedurat dhe metodat për realizimin e vlerësimit të
rreziqeve dhe zbatimin e masave për kontroll të rreziqeve,
çdo herë kur ndryshimi i kushteve operative ose materialet
e reja përfaqësojnë rreziqe të reja për infrastrukturën
hekurudhore ose në punën operative;
d) sigurimi i programeve për trajnim të personelit dhe
sistemeve që të sigurohet se kompetenca e personelit, është
mbajtur dhe se detyrat kryhen në pajtim me të;
dh) sigurimi ti informatave të mjaftueshme në vet
organizatën dhe aty ku është adekuate, ndërmjet
organizatave që punojnë në infrastrukturën e njëjtë;
e) procedurat dhe formularët për atë se si duhet të
dokumentohen informatat e sigurisë dhe përcaktimi i
procedurës për kontroll të klasifikimit të fshehtësisë së
informatave të sigurisë;
ë) procedura që të sigurohet se për fatkeqësitë,
incidentet, lëshimet si dhe ngjarjet tjera të rrezikshme
parashtrohet raport, se ato hulumtohen dhe analizohen dhe
se ndërmerren masat e nevojshme preventive;
f) përgatitja e planeve për aksion, paralajmërim dhe
informim gjatë rasteve urgjente, në bazë të bashkëpunimit
me organin kompetent për menaxhim me krizat dhe
g) realizimi i revizionit të brendshëm periodik të
sistemit për menaxhim të sigurisë.
8. Mundësia e trajnimit
Neni 11
(1) Transportuesit kanë të drejtë mundësie në trajnim
për makinistët dhe personelin shoqërues në tren, në mënyrë
jodiskriminuese çdo herë kur ky trajnim është i nevojshëm
për përmbushjen e kërkesave.
(2) Shërbimet e ofruara duhet të përfshijnë trajnim për
njohjen e domosdoshme të pjesës së hekurudhës,
rregullave dhe procedurave operative, sistemit komandues
të kontrollit dhe sinjalizimit si dhe të procedurave për raste
urgjente që zbatohen në pjesët hekurudhore ku operohet.
(3) Udhëheqësit e infrastrukturës dhe personeli i tyre
për kryerjen e detyrave vitale dhe të sigurisë, kanë qasje të
drejtë dhe jodiskriminuese te trajnimet.
(4) Organi i sigurisë duhet të sigurojë se trajnimi ose
lëshimi i vërtetimit për kryerje me sukses të trajnimit, i
plotësojnë kërkesat e sigurisë të dhëna në specifikimet
teknike për bashkëveprimin ose rregullat nacionale të
sigurisë, në pajtim me nenin 8 të këtij ligji.
Бр. 48 - Стр. 75
(5) Nëse trajnimi është i arritshëm vetëm për një
transportues ose për udhëheqësin e infrastrukturës, i njëjti
duhet të jetë i arritshëm edhe për transportuesit tjerë me
çmim të pranueshëm dhe jodiskriminues, që është në
pajtim me shpenzimet reale dhe me mundësinë për
realizimin e të ardhurave.
(6) Kur punësohen makinistë të rinj, personeli
shoqërues në trena dhe personeli i cili kryen detyra vitale të
sigurisë, transportuesit duhet patjetër t'i marrin parasysh të
gjitha trajnimet, kualifikimet dhe përvojat e fituara
paraprakisht te transportuesit tjerë hekurudhorë dhe në atë
rast anëtarëve të personelit u mundësohet që të marrin
kopje nga të gjitha dokumentet të verifikuara për trajnimet,
kualifikimet dhe përvojat e tyre.
(7) Secili transportues dhe secili udhëheqës i
infrastrukturës, është përgjegjës për shkallën e trajnimit
dhe kualifikimet e personelit të vet, i cili e kryen punën e
lidhur me sigurinë, në pajtim me nenin 9 dhe 10 të këtij
ligji.
9. Lëshimi në përdorim i mjetit hekurudhor
Neni 12
(1) Mjetit hekurudhor me vërtetim të lëshuar për
përdorim nga vendi tjetër, që nuk është në pajtim të plotë
me specifikimet teknike për bashkëveprim, duhet t'i
lëshohet vërtetim për përdorim në Republikën e
Maqedonisë, në pajtim me këtë ligj.
(2) Transportuesi parashtron kërkesë me shkrim, te
organi i sigurisë, për marrjen e vërtetimit për përdorim të
mjetit hekurudhor, që tanimë shfrytëzohet në vend tjetër.
Me kërkesë, transportuesi duhet të parashtrojë dosje
teknike për mjetin hekurudhor ose tipin e mjetit
hekurudhor, duke e theksuar përdorimin e planifikuar për
rrjetin.
(3) Dosja teknike për mjetin hekurudhor nga paragrafi
(2) i këtij neni, i përmban të dhënat si vijojnë:
- dëshminë se mjeti hekurudhor ka vërtetim për
përdorim në vend tjetër dhe evidencë që e tregon historinë
e punës së tij, mirëmbajtjes dhe nëse ka edhe ndryshime
eventuale teknike të bëra pas marrjes së vërtetimit për
përdorim në vend tjetër;
- të dhënat teknike relevante, programin për mirëmbajte
dhe karakteristikat operative të kërkuara nga organi i
sigurisë, që janë të nevojshme për plotësimin e vërtetimit
për përdorim;
- dëshminë për karakteristika teknike dhe operative, që
tregojnë se mjeti hekurudhor është në përputhshmëri me
sistemin e furnizimit energjetik, sistemin e sinjalizimit dhe
kontrollor-komandues, gjerësinë e binarëve dhe ngarkesën
maksimale boshtore të lejuar dhe kufizimet e tjera të rrjetit
dhe
- informatat për përjashtimet nga rregullat nacionale të
sigurisë, që janë të nevojshme që të jepet vërtetimi për
përdorim dhe dëshminë që lidhet në vlerësimin e rrezikut,
duke treguar se pranimi i mjetit hekurudhor nuk do të
shkaktojë rreziqe të padëshiruara për rrjetin.
(4) Organi i sigurisë, mund të kërkojë që të kryhet
vozitje provuese e mjetit hekurudhor nëpër rrjetin
hekurudhor, që të vërtetohet përputhshmëria me parametrat
restriktive, përkatësisht me dëshminë nga paragrafi (3)
alineja 3 të këtij neni, dhe në atë rast duhet ta përcaktojë
shtrirjen dhe përmbajtjen e tyre.
(5) Organi i sigurisë, vendos për kërkesën e parashtruar
nga paragrafi (2) i këtij neni, më së voni në afat prej katër
muajsh pas parashtrimit të dosjes së plotë teknike, duke e
përfshirë edhe dokumentacionin e vozitjes provuese.
Vërtetimi për përdorim i përmban kushtet për shfrytëzimin
e mjetit hekurudhor dhe kufizimet tjera.
Стр. 76 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
10. Mirëmbajtja e mjeteve hekurudhore
Neni 13
(1) Mjeti hekurudhor, para se të vihet në përdorim ose
të shfrytëzohet në rrjetin hekurudhor, duhet të mirëmbahet
prej subjektit të obliguar për mirëmbajtje të mjeteve
hekurudhore. Subjekti i obliguar për mirëmbajtje të
mjeteve, duhet të jetë i regjistruar në Regjistrin nacional
për mjete hekurudhore.
(2) Subjekti i obliguar për mirëmbajtje të mjeteve
hekurudhore nga paragrafi (1) i këtij neni, mund të jetë
transportues, udhëheqës i infrastrukturës ose posedues.
(3) Pa dallim të përgjegjësisë së transportuesve dhe
udhëheqësve të infrastrukturës për kryerje të sigurt të
punës së trenave, subjekti i obliguar për mirëmbajtje të
mjeteve hekurudhore, duhet të sigurojë se mjetet
hekurudhore për të cilat është i obliguar për mirëmbajte,
janë në gjendje të sigurt për lëvizje me ndihmën e sistemit
për mirëmbajtje.
(4) Subjekti i obliguar për mirëmbajtje të mjeteve
hekurudhore, vërteton se automjetet mirëmbahen në pajtim me:
- dosjen e mirëmbajtjes të secilit automjet hekurudhor
dhe
- rregullat e mirëmbajtjes dhe specifikimet teknike për
bashkëveprim.
(5) Subjekti i obliguar për mirëmbajtjen e mjeteve
hekurudhore, mirëmbajtjen e mjeteve mund ta kryejë vet
ose të lidhë marrëveshje me punishte tjetër për mirëmbajtje
të mjeteve.
(6) Subjekti i obliguar për mirëmbajtjen e mjeteve
hekurudhore, nëse kryen mirëmbajtje të vagonëve
ngarkues, duhet të certifikohet nga organi i sigurisë. Për
certifikatën e dhënë paguhet kompensim.
(7) Kur subjekti i obliguar për mirëmbajtje të vagonëve
transportues është transportues ose udhëheqës i
infrastrukturës, përmbushja e kërkesave teknike që të
mirëmbajë vagonë transportues, kontrollohet nga ana e
organit të sigurisë, në pajtim me procedurat e dhënies së
lejes së sigurisë dhe certifikatës së sigurisë, të përcaktuara
me ligj dhe i njëjti evidentohet në lejen e sigurisë dhe
certifikatën e sigurisë.
(8) Për të marrë certifikatë për mirëmbajtjen e
vagonëve transportues, subjekti i obliguar për mirëmbajtje
duhet të ketë të punësuar së paku pesë persona me
përgatitje të lartë profesionale, prej të cilëve tre inxhinierë
të diplomuar të makinerisë, dy inxhinierë të diplomuar të
komunikacionit dhe një elektroinxhinier, me së paku
gjashtë vjet përvojë pune në profesion dhe personel tjetër
teknik si dhe të ketë hapësirë afariste, pajisje dhe aparaturë
përkatëse.
(9) Me certifikatën për mirëmbajtjen e vagonëve
transportues, vërtetohet se subjekti i obliguar për
mirëmbajtje të vagonëve transportues i mirëmban mjetet në
pajtim me paragrafin 4 të këtij neni.
(10) Certifikata e mirëmbajtjes së vagonëve
transportues, pushon të vlejë nëse subjekti nuk i përmbush
ndonjë prej kushteve të përcaktuara në paragrafin (8) të
këtij neni.
(11) Kriteret më të përafërta në pikëpamje të përgatitjes
profesionale të personelit tjetër teknik, hapësirës afariste,
pajisjes dhe aparateve nga paragrafi (8) i këtij neni, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(12) Mënyrën dhe procedurën e mirëmbajtjes së
vagonëve transportues, formën dhe përmbajtjen e
formularit të certifikatës për mirëmbajtje të vagonëve
transportues, si dhe formën dhe përmbajtjen e regjistrit të
certifikatave të lëshuara, i përcakton ministri i cili udhëheq
me organin e administratës shtetërore, kompetent për
kryerje të punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor
dhe infrastrukturës hekurudhore.
9 април 2010
III. HETIMI NË RAST FATËKEQËSIE DHE
INCIDENTI
1. Obligimi për udhëheqje të hetimit
Neni 14
(1) Hetimin për fatkeqësi serioze të sistemit
hekurudhor, e realizon Komiteti për udhëheqje të
fatkeqësive serioze, fatkeqësive dhe incidenteve të sistemit
hekurudhor (në tekstin e mëtejmë: Komiteti) në pajtim me
nenin 16 të këtij ligji. Qëllimi i hetimit është përmirësimi i
sigurisë së hekurudhës dhe parandalimi i fatkeqësive.
(2) Përveç fatkeqësive serioze nga paragrafi (1) i këtij
neni, Komiteti nga neni 16 i këtij ligji, mund t'i hulumtojë
ato fatkeqësi dhe incidente që në kushte të tjera kanë
mundur të sjellin fatkeqësi serioze, duke i përfshirë edhe
dobësitë teknike të nënsistemit të strukturës ose të pjesëve
përbërëse për bashkëveprim.
(3) Komiteti, sipas së drejtës së tij diskrete, vendos
nëse do të zbatohet hetim për një fatkeqësi ose incident, që
janë të rëndësishme për sistemin në përgjithësi.
(4) Komiteti gjatë vendosjes i merr parasysh
seriozitetin e fatkeqësisë ose incidentit, nëse fatkeqësia ose
incidenti paraqesin pjesë nga seria e fatkeqësive ose
incidenteve që janë relevante për sistemin në tërësi, nëse
hetimi do të ndikonte mbi sigurinë e hekurudhës në nivel të
shteteve si dhe kërkesat nga udhëheqësit e infrastrukturës,
transportuesit, organi i sigurisë ose kërkesat për
pjesëmarrje në hetim nga vendet tjera.
(5) Vëllimin e procedurave hetuese dhe procedurës që
duhet të ndiqet gjatë udhëheqjes së hetimeve të atilla, i
përcakton Komiteti, në pajtim me nenet 15 dhe 17 të këtij
ligji, si dhe këshillat që duhet të nxirren nga fatkeqësia ose
nga incidenti, me qëllim të përmirësimit të sigurisë.
(6) Hetimi nuk merret me përcaktimin e fajit ose
përgjegjësisë.
2. Mënyra e udhëheqjes së hetimit
Neni 15
(1) Hetimi kryhet në pajtim me dispozitat e këtij ligji.
(2) Hetimin e udhëheq hetuesi përgjegjës. Hetuesit
përgjegjës i mundësohet që të kryejë hetimin, në mënyrën
më efikase dhe në afat kohor sa më të shkurtër.
(3) Në bashkëpunim me organet përgjegjëse për
procedurë gjyqësore, hetuesve u mundësohet, sa më shpejtë
që është mundur:
a) qasja te vendi i fatkeqësisë ose incidentit, si dhe te
mjeti hekurudhor për të cilin bëhet fjalë, infrastruktura dhe
instalimet kontrolluese dhe sinjalizuese të komunikacionit;
b) regjistrimi i dëshmive dhe mënjanimi i kontrolluar i
mbetjeve, instalimeve ose komponentëve infrastrukturorë
për qëllime hetuese ose analitike;
c) qasja dhe shfrytëzimi i përmbajtjes nga instrumentet
për regjistrim, që gjenden në tren dhe pajisjes për incizim
të porosive verbale dhe evidentim të punës së sistemit
kontrollues dhe sinjalizues të komunikacionit;
ç) qasja te rezultatet e kontrollit të kryer të trupave të
viktimave;
d) qasja te rezultatet nga kontrolli i kryer (shëndetësor
dhe profesional) i personelit i cili ka qenë në tren, dhe të
personelit tjetër të hekurudhës që është i përfshirë në
fatkeqësinë ose në incidentin;
dh) Mundësin e marrjes në pyetje të personelit
hekurudhor i cili ka qenë i përfshirë dhe dëshmitar tjerë
dhe
e) qasja te të gjitha informatat ose dokumentet
relevante, që i ka udhëheqësi i infrastrukturës, transportuesi
i përfshirë dhe organi i sigurisë.
(4) Hetimi realizohet i pavarur nga procedura
gjyqësore.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
3. Komiteti për udhëheqje të fatkeqësive serioze,
fatkeqësive dhe incidenteve të sistemit hekurudhor
Neni 16
(1) Hetimi i fatkeqësive dhe incidentit në pajtim me
nenin 14 të këtij ligji, kryhet prej Komitetit si trup i
përhershëm, që është i përbërë prej së paku dy hetuesve, të
cilët janë persona profesionalë nga sfera e hekurudhës, të
emëruar nga ana e Qeverisë së Republikës së Maqedonisë,
prej të cilëve njëri emërohet për hetues përgjegjës.
Komiteti është i pavarur në organizimin e vet dhe në
marrjen e vendimeve është i pavarur nga secili udhëheqës i
infrastrukturës, transportues, organ i sigurisë, rregullues i
hekurudhës dhe Ministria e Transportit dhe Lidhjeve.
(2) Mjetet e punës së Komitetit, sigurohen nga Buxheti
i Republikës së Maqedonisë dhe të njëjtat janë të dedikuara
për kryerje të papenguar të detyrave të tij.
(3) Udhëheqësi i infrastrukturës, transportuesi dhe në
raste të caktuara organi i sigurisë, janë të obliguar që
menjëherë të paraqesin njoftim për fatkeqësitë dhe
incidentet në pajtim me nenin 14 të këtij ligji, te Komiteti,
të cilët duhet që menjëherë, e jo më gjatë se një javë të
reagojë për njoftimin dhe t'i bëjë përgatitjet e nevojshme,
për fillimin e hetimit.
(4) Nëse është e nevojshme, Komiteti mund të kërkojë
ndihmë nga trupat hetuese prej vendeve tjera, me të cilën
do të sigurohej ekspertizë ose do të kryenin kontrolli
teknik, analizat ose vlerësimet.
(5) Komitetit nga paragrafi (1) i këtij neni, munde t'i
ngarkohen edhe detyra tjera, që nuk bëjnë pjesë në ato që
janë të theksuara në nenin 14 të këtij ligji.
(6) Komiteti kryen shkëmbim të përvojave me trupa
hetuese nga vendet tjera, me qëllim të zhvillimi të
metodave të përbashkëta hetuese, përgatitjen e principeve
të përbashkëta për ndjekjen e rekomandimeve për siguri
dhe adaptim përshtatje drejt progresit teknik dhe shkencor.
4. Procedura e hetimit
Neni 17
(1) Fatkeqësitë ose incidentet në komunikacionin
hekurudhor ndërkombëtar, i hulumton trupi hetues në
vendin ku kanë ndodhur.
(2) Nëse nuk mund të përcaktohet në cilin vend kanë
ndodhur fatkeqësia ose incidenti, ose nëse kanë ndodhur
afër kufirit ndërmjet Republikës së Maqedonisë dhe vendit
fqinj, Komiteti dhe trupi hetues i vendit fqinj duhet të
pajtohen se cila prej tyre do ta realizojë hetimin. Në këtë
rast, trupit tjetër hetues i lejohet që të marrë pjesë në hetim
dhe plotësisht t'i ndajë rezultatet nga ajo ose ta realizojnë
hetimin në bashkëpunim të ndërsjellë.
(3) Trupat hetues nga vendi tjetër, thirren që të marrin
pjesë në hetim, çdo herë kur në fatkeqësi ose incident është
përfshirë transportues që është themeluar dhe posedon leje
në atë vend.
(4) Komiteti para se të fillojë me kryerjen e hetimit të
fatkeqësisë ose incidentit të ndodhur, ka të drejtë që të
kërkojë të bëhet ekspertizë operative dhe teknike për
udhëheqjen e hetimit prej personit të huaj ose vendas fizik
përkatësisht juridik, varësisht nga karakteri i fatkeqësisë
ose incidentit që duhet të hetohet.
(5) Hetimi udhëhiqet sa është e mundur më hapur, me
qëllim që të gjitha palët të dëgjohen dhe t'i ndajnë
rezultatet. Udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi,
organi i sigurisë, viktimat dhe familjarët e tyre, pronarët e
pronës së dëmtuar, prodhuesit, shërbimet për raste urgjente
që janë të përfshirë dhe personeli i përfshirë dhe
shfrytëzuesit, rregullisht informohen për hetimin dhe për
përparimin e tij dhe, nëse kjo mund të realizohet, u jepet
Бр. 48 - Стр. 77
mundësi që t'i parashtrojnë mendimet dhe sugjerimet e tyre
në lidhje me hetimin dhe u jepet mundësi që të
prononcohen në lidhje me informatat në projekt-raportet.
(6) Komiteti e mbaron hetimin në vendin e fatkeqësisë,
në afat sa më të shkurtër të mundshëm, që t'ia mundësojë
udhëheqësit të infrastrukturës sa më shpejtë që është e
mundur, ta kthejë në përdorim infrastrukturën dhe ta
aftësojë për kryerjen e transportit hekurudhor.
5. Raportet
Neni 18
(1) Pas hetimit të realizuar për fatkeqësinë ose
incidentin e ndodhur në pajtim me nenin 14 të këtij ligji,
Komiteti përgatit raport, në formë më adekuate për llojin
dhe seriozitetin e fatkeqësisë ose incidentit dhe rëndësinë
nga të dhënat e konstatuara gjatë procedurës. Në raport,
patjetër duhet të jenë theksuar qëllimet e procedurës dhe
rekomandimet që i përkasin sigurisë në realizimin e
komunikacionit hekurudhor.
(2) Komiteti e shpall raportin final në afat sa më të
shkurtër të mundshëm, por jo më vonë se 12 muaj nga data
e ngjarjes. Raporti, në të cilin janë të përfshira edhe
rekomandimet e sigurisë, parashtrohet te palët relevante të
theksuara në nenin 17 paragrafi (5) të këtij ligji dhe te
trupat dhe palët e prekura në vendet tjera.
(3) Çdo vit, më së voni deri më 30 shtator, Komiteti
publikon raport vjetor ku janë të shënuar hetimet që janë
zhvilluar në vitin paraprak, rekomandimet për siguri që
janë dhënë dhe veprimet e ndërmarra në pajtim me
rekomandimet e dhëna.
(4) Përmbajtjen e raportit nga paragrafi (1) i këtij neni,
e përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
6. Informimi i Agjencisë Evropiane për Hekurudhë
Neni 19
(1) Në afat prej një jave pas miratimit të vendimit që të
hapen hetime, Komiteti parashtron informatë në Agjencinë
Evropiane për Hekurudhë. Informata i përmban datën,
kohën dhe vendin e ngjarjes, si dhe llojin dhe pasojat prej
saj, lidhur me rastet e vdekjes, lëndimeve dhe dëmeve
materiale.
(2) Komiteti i dërgon Agjencisë Evropiane për
Hekurudhë, një kopje të raportit final nga neni 18 paragrafi
(2) të këtij ligji dhe të raportit vjetor tnga neni 18 paragrafi
(3) të këtij ligji.
7. Rekomandimet për siguri
Neni 20
(1) Rekomandimi për siguri i lëshuar nga Komiteti, në
asnjë rast nuk do të thotë supozim për faj ose përgjegjësi të
mundshme për fatkeqësinë ose incidentin.
(2) Rekomandimet i drejtohen organit të sigurisë dhe,
atje ku është e nevojshme për shkak të karakterit të
rekomandimit, trupave ose organeve tjera në vendet tjera.
Organet e sigurisë të vendeve tjera i ndërmarrin masat e
domosdoshme që të sigurojnë se rekomandimet e sigurisë
të dhëna nga trupat hetues janë marrë parasysh me rregull,
edhe atje ku është adekuate se është vepruar sipas tyre.
(3) Organi i sigurisë si dhe organet dhe trupat tjera nga
vendet tjera te të cilët janë drejtuar rekomandimet, së paku
një herë në vit e njoftojnë Komitetin për masat që janë
ndërmarrë ose planifikuar si pasojë e rekomandimeve.
Стр. 78 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
IV. CERTIFIKIMI I MAKINISTËVE
Pjesa 1
MODELI I CERTIFIKIMIT
1.1. Leja dhe certifikata për drejtim të mjetit
hekurudhor
Neni 21
(1) Secili makinist duhet të ketë aftësi dhe kualifikime
që të drejtojë me automjetin hekurudhor dhe t'i posedojë
dokumentet si vijojnë:
- leje për drejtim me mjetin hekurudhor (në tekstin e
mëtejmë) leje), me të cilën vërtetohet se makinisti i
plotëson kushtet minimale në pikëpamje të gjendjes
shëndetësore, arsimit dhe aftësive të përgjithshme
profesionale dhe
- një ose më shumë certifikata për njohjen e
infrastrukturës hekurudhore dhe mjetit hekurudhor (në
tekstin e mëtejmë: certifikata), ku theksohen infrastruktura
hekurudhore nëpër të cilën bartësi është i autorizuar që të
drejtojë si edhe mjeti hekurudhor të cilin bartësi ka të
drejtë që ta drejtojë.
(2) Me përjashtim të paragrafit (1) të këtij neni,
makinisti nuk duhet të ketë certifikatë për një pjesë të
caktuar të infrastrukturës hekurudhore, me kusht që
makinisti tjetër i cili ka certifikatë për infrastrukturën
përkatëse hekurudhore, ta shoqërojë makinistin në kohën e
drejtimit me mjetin hekurudhor, dhe atë në rastet si vijojnë:
- kur për shkak të çrregullimit të shërbimeve
hekurudhore është e domosdoshme largimi i trenave ose
mirëmbajtja e hekurudhës, në pajim me njoftimin e dhënë
nga udhëheqësi i infrastrukturës,
- gjatë shërbimeve të jashtëzakonshme, të njëhershme,
kur shfrytëzohen trena historikë,
- gjatë shërbimeve të jashtëzakonshme,të njëhershme
për transport të ngarkesës, me kusht që udhëheqësi i
infrastrukturës të pajtohet,
- gjatë dërgimit ose demonstrimit të mjetit të ri
hekurudhor dhe
- për nevojë të trajnimit dhe realizimit të provimit për
makinist.
(3) Transportuesi vendos për mundësinë nga paragrafi
(2) i këtij neni, për çfarë nuk mund t'i urdhërohet nga
udhëheqësi i infrastrukturës ose organi i sigurisë.
(4) Për rastet e paragrafit (2) të këtij neni, udhëheqësi i
infrastrukturës informohet paraprakisht.
(5) Certifikata përmban autorizim për drejtim në një
ose më shumë, nga kategoritë në vijim:
- kategoria A: lokomotivat manovruese, trenat e punës,
mjetet transportuese hekurudhore për mirëmbajtje dhe të
gjitha lokomotivat tjera kur shfrytëzohen për manovrime
dhe
- kategoria B: transport të udhëtarëve dhe/ose mallrave.
(6) Një certifikatë mund të përmbajë autorizim për të
gjitha kategoritë dhe t'i përfshijë të gjitha kodet.
(7) Procedurën e dhënies së lejes, formën dhe
përmbajtjen e lejes të makinistit, formën dhe përmbajtjen e
regjistrit të lejeve, i përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore.
(8) Formën dhe përmbajtjen e certifikatës për njohjen e
infrastrukturës dhe automjetit hekurudhor, i përcakton
ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për kryerjen e punëve nga sfera
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
9 април 2010
1.2. Masat për luftën kundër mashtrimit
Neni 22
Organi i sigurisë i ndërmerr të gjitha masat e
domosdoshme që të evitohen rreziqet nga falsifikimi i
lejeve dhe certifikatave dhe përmirësimin e regjistrit të
lejeve për makinistë (në tekstin e mëtejmë: regjistri i
lejeve) dhe regjistri të certifikatave për makinistë (në
tekstin e mëtejmë: regjistri i certifikatave) të parapara në
nenin 45 të këtij ligji.
1.3. Pronësia, gjuha dhe dhënësit e lejeve dhe
certifikatave
Neni 23
(1) Leja lëshohet në emër të makinistit dhe e lëshon
organi i sigurisë
(2) Leja lëshohet në gjuhën maqedonase dhe angleze.
(3) Certifikata lëshohet nga transportuesi ose nga
udhëheqësi i infrastrukturës i cili e punëson ose e angazhon
makinistin. Certifikata është pronë e transportuesit ose
udhëheqësit i cili e ka lëshuar në pajtim me nenin 11
paragrafi (6) të këtij ligji, ndërsa makinistë kanë të drejtë
që të marrin kopje të verifikuar.
(4) Certifikata lëshohet ne gjuhen maqedonase dhe
angleze.
1.4. Vlefshmëria territoriale
Neni 24
Certifikata vlen vetëm për atë infrastrukturë
hekurudhore dhe mjetin hekurudhor për të cilët e njëjta
lëshohet.
1.5. Njohja e lejeve të makinistëve nga vendet e treta
Neni 25
Në territorin e Republikës së Maqedonisë, njihen lejet
për drejtim me mjete hekurudhore të lëshuara makinistëve
nga vendet tjera, që punojnë vetëm në vendet kufitare të
sistemit hekurudhor, në pajtim me marrëveshjet bilaterale
të ratifikuara nga Republika e Maqedonisë.
Pjesa 2
KUSHTET PËR MARRJEN E LEJES DHE
CERTIFIKATËS
Neni 26
(1) Për marrje të lejes, kandidatët duhet t'i plotësojnë
kushtet minimale në pajtim me nenet 27 dhe 28 të këtij
ligji. Për marrje të certifikatës dhe që të jetë certifikata e
vlefshme, kandidatët duhet të posedojnë leje dhe t'i
përmbushin kushtet minimale të përcaktuara në nenin 29 të
këtij ligji.
(2) Në Republikën e Maqedonisë njihen edhe lejet e
lëshuara nga vende tjera, të lëshuara në pajtim me
legjislacionin e Unionit Evropian.
2.1. Kushtet minimale për marrjen e lejes
Neni 27
Për marrje të lejes kandidati duhet t'i ketë mbushur 18
vjet.
2.2. Kushtet themelore
Neni 28
(1) Kandidatët të cilët parashtrojnë kërkesë për marrje
të lejes, përveç përmbushjes së kushteve nga neni 27 të
këtij ligji, duhet t'i përmbushin kushtet në vijim:
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- kanë të kryer arsimim (së paku arsim të mesëm
profesional në drejtimin e makinistit) dhe trajnim themelor
prej një viti të kryer me sukses për makinist;
- vërtetim për aftësinë e tyre fizike nëpërmjet kontrollit
të kryer mjekësor nga institucioni i autorizuar shëndetësor;
- të tregojnë aftësi profesionale psikike, nëpërmjet
kontrollit të kryer prej institucionit të autorizuar
shëndetësor dhe
- të tregojnë aftësi të përgjithshme profesionale
nëpërmjet dhënies së provimit dhe posedimin e certifikatës
për provimin e dhënë.
(2) Formën dhe përmbajtjen e formularit të kërkesës
për përcaktimin e aftësisë fizike, psikike dhe aftësisë së
përgjithshme profesionale, mënyrën e përcaktimit të tyre
dhe afatet për kontrollet periodike të makinistëve i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e shëndetësisë, në pajtim me ministrin i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
(3) Mënyrën dhe procedurën për përcaktimin e
kushteve që duhet t'i plotësojë institucioni shëndetësor për
kryerjen e kontrollit shëndetësor të makinistëve, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e shëndetësisë.
2.3. Certifikata, njohja e gjuhës dhe kualifikimet
profesionale
Neni 29
(1) Për marrje të certifikatës, makinistët duhet t'i
plotësojnë kushtet në vijim:
- ta njohin gjuhën maqedonase;
- të kenë të dhënë provim se kanë njohje profesionale
dhe kompetencë, lidhur me mjetin hekurudhor për të cilin
kërkohet certifikata dhe
- të kenë të dhënë provim se kanë njohje profesionale
dhe kompetencë, lidhur me infrastrukturat hekurudhore për
të cilat kërkohet certifikata.
(2) Transportuesit ose udhëheqësit e infrastrukturës, i
trajnojnë kandidatët në pajtim me sistemin e vet për
udhëheqje të sigurisë nga neni 9 i këtij ligji.
Pjesa 3
PROCEDURA PER MARRJEN E LEJES DHE
CERTIFIKATËS
3.1. Marrja e lejes
Neni 30
(1) Organi i sigurisë, procedurën për marrjen e lejes e
shpall në ueb faqen e vet.
(2) Kërkesat për lëshimin e lejes, për azhurnimin e të
dhënave në lejen e lëshuar, si dhe për përtëritje ose lëshim
të dublikatës së lejes, parashtrohen te organi i sigurisë nga
ana e kandidatit – makinistit, nga udhëheqësi i
infrastrukturës ose nga transportuesi në emër të makinistit.
(3) Organi i sigurisë lëshon leje në afat sa më të
shkurtër të mundshëm, por jo më vonë se një muaj pas
parashtrimit të të gjitha dokumenteve.
(4) Leja vlen 10 vjet.
(5) Leja lëshohet në një ekzemplar origjinal, ndërsa
dublikata e lejes lëshohet më kërkesë të drejtuesit
makinistit.
Бр. 48 - Стр. 79
3.2. Marrja e certifikatës
Neni 31
(1) Secili transportues dhe udhëheqës i infrastrukturës,
i përcakton procedurat e veta për lëshim dhe azhurnim të
certifikatave në pajtim me këtë ligj, si pjesë e sistemit të
vet për udhëheqje të sigurisë, si dhe procedurat e
kundërshtimit që u lejojnë makinistëve, të kërkojnë
rishqyrtim të aktvendimit në lidhje me lëshimin,
azhurnimin, ndërprerjen ose heqjen e certifikatës.
(2) Kundër aktvendimit nga paragrafi (1) i këtij neni,
mundet të parashtrohet ankesë i te organi i sigurisë në afat
prej tetë ditësh nga dita e pranimit të aktvendimit. Organi i
sigurisë është i obliguar që të vendosë, në afat prej pesë
ditësh pune nga dita e pranimit të ankesës së parashtruar.
(3) Transportuesi dhe udhëheqësi i infrastrukturës e
azhurnojnë, pa shtyrje, certifikatën, kur bartësi i
certifikatës merr autorizime plotësuese në lidhje me mjetin
ose infrastrukturën hekurudhore.
3.3. Kontrollet periodike
Neni 32
(1) Që të mbetet një leje e vlefshme për periudhën që
është lëshuar, bartësi i saj kryen kontrolle periodike
dhe/ose teste në pajtim me nenin 28 të këtij ligji.
(2) Gjatë përtëritjes së lejes, organi i sigurisë e
evidenton në regjistrin e lejeve nga neni 45 paragrafi (1)
alineja 1 të këtij ligji, makinisti i ka plotësuar kërkesat nga
paragrafi (1) të këtij neni.
(3) Që të mbetet certifikata e vlefshme, bartësi i saj i
nënshtrohet provimeve dhe/ose testeve periodike, në pajtim
me kushtet nga neni 29 i këtij ligji. Dinamika e këtyre
provimeve dhe/ose testeve përcaktohet nga transportuesi
ose udhëheqësi i infrastrukturës, i cili e punëson ose
angazhon makinistin, në pajtim me sistemin e vet për
udhëheqje të sigurisë dhe është e nevojshme që ta
respektojë dinamikën minimale të kontrolleve periodike,
për:
- njohjen e gjuhës në territorin ku kryhet transporti
(vetëm për persona të cilët nuk e kanë gjuhë amtare): në
çdo tre vite ose pas çfarëdo mungese më shumë se një vit;
- njohjen e infrastrukturës hekurudhore (duke e përshirë
njohjen e pjesës hekurudhore dhe njohjen e rregullave
operative): në dço tre vite ose pas mungesës nga pjesa
hekurudhore përkatëse më shumë se një vit dhe
- njohjen e mjeteve hekurudhore në çdo tre vite.
(4) Për të gjitha kontrollet nga paragrafi (3) i këtij neni,
lëshuesit e certifikatave vërtetojnë me deklaratë krahas
certifikatës dhe në regjistrin e certifikatave nga neni 45
paragrafi (2) alineja 2 të këtij ligji, se makinisti i plotëson
kërkesat nga paragrafi (3) i këtij neni.
(5) Kur kontrolli periodik nuk është kryer ose është
marrë rezultat negativ, zbatohet procedura e përcaktuar në
nenin 34 të këtij ligji.
3.4. Ndërprerja e punësimit
Neni 33
(1) Kur makinisti e ndërprenë punën te transportues i
caktuar ose udhëheqësi i infrastrukturës, organi i sigurisë
njoftohet me shkrim pa prolongim.
(2) Leja mbetet e vlefshme, me kusht që makinisti t'i
plotësojë kushtet nga neni 32 paragrafët (1) dhe (2) të këtij
ligji.
(3) Certifikata bëhet e pavlefshme kur bartësi e ka
ndërprerë marrëdhënien e punës si makinist. Bartësit i
lëshohet kopje e verifikuar nga certifikata dhe nga të gjitha
dokumentet që e dëshmojnë trajnimin, kualifikimet,
përvojën dhe aftësinë profesionale të tij. Gjatë lëshimit të
certifikatës së makinistit, transportuesi ose udhëheqësi i
infrastrukturës duhet t'i marrë parasysh të gjitha
dokumentet e theksuara.
Стр. 80 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
3.5. Përcjellja e makinistëve nga transportuesit dhe
udhëheqësit e infrastrukturës
Neni 34
(1) Transportuesit dhe udhëheqësit e infrastrukturës
duhet të garantojnë dhe të kontrollojnë nëse lejet dhe
certifikatat e makinistëve të cilët i punësojnë ose
angazhojnë, janë të vlefshme.
(2) Transportuesit dhe udhëheqësit e infrastrukturës,
vendosin sistem për përcjelljen e makinistëve të tyre. Nëse
rezultatet e përcjelljes së atillë e vë në pikëpyetje
kompetencën e makinistit për kryerjen e punës dhe
vazhdimin e vlefshmërisë së lejes ose certifikatës së tij,
transportuesit dhe udhëheqësit e infrastrukturës menjëherë
i ndërmarrin veprimet e domosdoshme.
(3) Nëse makinisti vlerëson se gjendja e tij
shëndetësore e vë në pikëpyetje aftësinë e tij për punë, ai
menjëherë e njofton transportuesin ose udhëheqësin e
infrastrukturës.
(4) Nëse transportuesi ose udhëheqësi i infrastrukturës
vlerësojnë ose janë të informuar nga mjeku se gjendja
shëndetësore e makinistit është përkeqësuar deri në atë
shkallë që aftësia e tij për punë është vënë në pikëpyetje,
menjëherë ndërmarrin masa, duke i përfshirë edhe
kontrollet periodike, dhe nëse është e nevojshme e heqin
certifikatën dhe të njëjtën e azhurnojnë në regjistrin e
certifikatave për certifikata të lëshuara.
(5) Ndalohet që makinistët gjatë kohës së punës të jenë
nën ndikim të alkoolit dhe/ose substancave tjera
psikotropike që ndikojnë në përqendrimin, vëmendjen ose
sjelljen e tyre.
(6) Udhëheqësi i infrastrukturës ose transportuesi, e
menjëherë informojnë organin e sigurisë për të gjitha rastet
për paaftësi pune në periudhën më të gjatë se tre muaj, të
makinistëve.
(7) Mënyrën dhe procedurën e përcaktimit të pranisë së
alkoolit dhe/ose substancave tjera psikotropike në
organizmin e makinisti, i përcakton ministri i cili udhëheq
me organin e administratës shtetërore, kompetent për
kryerjen e punëve nga sfera e shëndetësisë.
Pjesa 4
TRAJNIMI DHE PROVIMET PËR MAKINISTË
4.1. TRAJNIMI
Neni 35
(1) Trajnimi për njohje të përgjithshme profesionale të
makinistë për marrjen e lejes, kryhet në pajtim me nenin 28
paragrafi (1) alineja 4 të këtij ligji, ndërsa trajnimi për
njohje profesionale dhe kompetencë në lidhje me mjetin
hekurudhor dhe infrastrukturën hekurudhore, për marrjen e
certifikatave, kryhet në pajtim me nenin 29 paragrafi (1)
alinetë 2 dhe 3 të këtij ligji.
(2) Metodat e trajnimit duhet t'i përmbushin kriteret si
vijojnë:
- të ketë baraspeshë të mirë ndërmjet trajnimit teorik
(në klasë dhe demonstrime) dhe trajnimit praktik (përvoja
praktike, drejtim me mbikëqyrje dhe drejtim pa
mbikëqyrje) nëpër binarët që janë të mbyllura për qëllimet
e trajnimit:
- trajnimi për kompjuterë që duhet të jetë e pranueshme
për mësim të pavarur të rregullave operative, sinjalizim në
situata të caktuara etj;
- përdorimin e simuluesve, edhe pse nuk është e
obligueshme, mund të shfrytëzohet për trajnim në kushte të
pazakonta pune ose për rregulla që rrallë zbatohen, duke
marrë parasysh se të njëjtat japin mundësi që përmes
trajnimit praktik të fitohen dituri për situata që nuk mund të
mësohen në jetën reale dhe duhet të shfrytëzohen
simulatorë nga gjenerata më e fundit dhe
9 април 2010
- për marrjen e njohurive për trasetë, qasje e preferuar
duhet të jetë ai kur makinisti e shoqëron makinistin tjetër,
gjatë numrit të caktuar të udhëtimeve nëpër asaj trase, si
gjatë ditës ashtu edhe gjatë natës. Si njëra nga metodat
alternative të mundshme për trajnim, mund të përdoren
video shënime prej traseve, nga kabina e makinistit.
(3) Gjatë kryerjes së trajnimit:
- kandidatët – makinistë duhet të kenë qasje të drejtë
dhe jodiskriminuese, e cila është e domosdoshme për
përmbushjen e kushteve për marrje të lejes dhe certifikatës;
- trajnimi lidhur me njohjen e përgjithshme
profesionale në pajtim me nenin 28 paragrafi (1) alineja 4
të këtij ligji, njohjen e gjuhës në pajtim me nenin 29
paragrafi (1) alineja 1 të këtij ligji, dhe njohjen
profesionale të mjetit hekurudhor në pajtim me nenin 29
paragrafi (1) alineja 2 të këtij ligji, kryhet nga personat e
autorizuar-trajnues dhe
- trajnimi lidhur me njohjen e infrastrukturës
hekurudhore në pajtim me nenin 29 paragrafi (1) alineja 3
të këtij ligji, duke e përfshirë edhe njohjes e pjesëve
hekurudhore dhe rregullave dhe procedurave të punës,
kryhet nga personat e autorizuar- trajnues.
(4) Për marrjen e autorizimit për kryerje të trajnimit për
njohjen e infrastrukturës hekurudhore, personi duhet të
ketë arsimim të lartë – të ndërtimtarisë, makinerisë ose
inxhinier i komunikacionit, përvojë pune më së paku dhjetë
vitesh në sferën e sistemit hekurudhor, njohje të së paku
një gjuhe të huaj dhe njohje të rregullave nga sfera e
hekurudhës.
(5) Trajnimi i personelit kryhet në kontinuitet,
nëpërmjet programit për trajnim të personelit dhe
sistemeve të trajnimit, me qëllim që të sigurohet se
kompetenca e personelit është mbajtur dhe se detyrat
kryhen në mënyrë adekuate.
(6) Pas trajnimit të kryej të makinistit ose kandidatit-
makinist i lëshohet vërtetim.
(7) Mënyrën dhe procedura për marrjen e njohurisë
profesionale dhe kompetencës në lidhje me mjetin
hekurudhor dhe infrastrukturën hekurudhore, programin e
njohjes profesionale, përsosmërinë profesionale, kontrollin e
rregullt dhe periodik të njohurive të makinistëve, formën dhe
përmbajtjen e formularit të vërtetimit për kryerje me sukses
të trajnimit, i përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerje të punëve
nga sfera e arsimit dhe shkencës, në pajtim me ministrin i
cili udhëheq me organin e administratës shtetërore,
kompetent për kryerje të punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
4.2. Shpenzimet e trajnimit
Neni 36
Në rast kur makinisti vullnetarisht e lëshon
transportuesin ose udhëheqësin e infrastrukturës, në atë rast
shpenzimet e bëra nga transportuesi ose udhëheqësi i
infrastrukturës për trajnim të makinistit, duhet të
kompensohen nga ana e makinistit.
4.3. Provimet
Neni 37
(1) Organi i sigurisë e organizon provimin për marrjen
e lejes, ndërsa transportuesi ose udhëheqësi i
infrastrukturës e organizon provimin për marrjen e
certifikatës.
(2) Provimet nga paragrafi (1) i këtij neni dhe vlerësimi
i njohjes së infrastrukturës hekurudhore, duke e përfshirë
edhe njohjen e pjesës hekurudhore dhe rregullave
operative, realizohen nga persona të autorizuar -
testues,dhe organizohen ashtu që të evitohet çfarëdo
konflikti interesash, pa marrë parasysh nëse testuesi është i
autorizuar prej transportuesit ose udhëheqësit të
infrastrukturës, që e lëshon certifikatën.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Testues mund të jetë çdo person i cili ka arsim të
lartë- inxhinier i ndërtimtarisë, makinerisë ose i
komunikacionit, me përvojë pune prej së paku djetë vitesh
në sferën e sistemit hekurudhor, njohjen e së paku një
gjuhe të huaj dhe njohjen e rregullave nga sfera e
hekurudhës.
(4) Në bazë të trajnimit të kryer, realizohet provimi që
përbëhet prej pjesës praktike dhe teorike. Aftësia për
udhëheqje vlerësohet gjatë kohës së testimeve për udhëheqje
të rrjetit hekurudhor. Për ta provuar zbatimin e rregullave
operative dhe vozitjen praktike të makinistit në situata
veçanërisht të rënda mundet të shfrytëzohet simulues.
(5) Personit që e ka dhënë provimin, i lëshohet
certifikatë për provimin e dhënë.
(6) Mënyrën dhe procedurën e zbatimit të provimeve,
programin i trajnimit, si dhe format dhe përmbajtjen e
formularit të vërtetimit për trajnimin e mbaruar dhe të
certifikatës për dhënien e provimit, i përcakton ministri i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e arsimit në bashkëpunim
me ministrin i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
(7) Mënyrën dhe procedurën për marrjen e
autorizimeve për kryerje të trajnimit të personave –
trajnues dhe të personave – testues, formën dhe
përmbajtjen e formularit të autorizimit, si dhe formën dhe
përmbajtjen e formularit të regjistrit për autorizime të
lëshuara, i përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e arsimit në bashkëpunim me ministrin i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore.
Pjesa 5
VLERËSIMI I PUNËS
5.1. Standardet për kualitet
Neni 38
(1) Organi i sigurisë garanton se të gjitha aktivitetet e
lidhura me trajnimin, për aftësim profesional dhe
azhurnimi i lejeve dhe certifikatave, përherë ndiqen sipas
sistemit për standarde të kualitetit.
(2) Sistemi për standarde për kualitet nga paragrafi (1) i
këtij neni, nuk zbatohet për aktivitete që janë tanimë të
përfshira me sistemet e udhëheqjes së sigurisë, të
vendosura prej transportuesve dhe udhëheqësve të
infrastrukturës në pajtim me këtë ligj.
5.2. Vlerësimi i pavarur
Neni 39
(1) Procedurat për marrjen dhe vlerësimin e njohjes
profesionale dhe kompetencës, si dhe të sistemit për
lëshimin e lejeve dhe certifikatave, vlerësohen pavarësisht
në periudhë jo më gjatë se pesë vite.
(2) Vlerësimi i pavarur nga paragrafi (1) i këtij neni,
nuk realizohet për aktivitete që janë tanimë të përfshira me
sistemet e udhëheqjes së sigurisë, të vendosura nga
transportuesit dhe udhëheqësit e infrastrukturës në pajtim
me këtë ligj.
(3) Vlerësimi kryhet prej personave të huaj fizikë dhe
juridikë të kualifikuar, të përcaktuar nga ana e Komisionit
Evropian që nuk janë të përfshirë në aktivitetet e trajnimit
për lëshimin dhe azhurnimin e lejeve dhe certifikatave.
(4) Rezultatet e vlerësimit nga paragrafi (3) të këtij
neni, dokumentohen dhe i parashtrohen për kontroll organit
të sigurisë, ndërsa sipas nevojës ndërmerren masa adekuate
për mënjanimin e çfarëdo mangësish të zbuluara gjatë
vlerësimit të punës.
Бр. 48 - Стр. 81
V. ORGANI I SIGURISË
Neni 40
(1) Për kryerjen e punëve që i përkasin sigurisë së
hekurudhës, formohet Drejtoria e Sigurisë në Sistemin
Hekurudhor, si organ në përbërje të Ministrisë së
Transportit dhe Lidhjeve.
(2) Me Drejtorinë e Sigurisë në Sistemin Hekurudhor,
udhëheq drejtori të cilin e emëron dhe shkarkon Qeveria e
Republikës së Maqedonisë, me propozim të ministrit i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore. Drejtori
emërohet për periudhën prej katër vitesh.
(3) Për drejtor mund të emërohet personi që ka arsim të
lartë nga sfera e shkencave teknike, juridike dhe
ekonomike, me përvojë pune mbi pesë vjet nga sfera e
komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore, me njohje aktive të një gjuhe të huaj dhe
njohje të rregullave nga sfera e hekurudhës.
(4) Drejtori mund të shkarkohet para skadimit të
mandatit, në rastet në vijim:
1) me kërkesë të tij;
2) në rast të pengimit për kryerje të funksionit për
shkak të sëmundjes më gjatë se gjashtë muaj ose vdekjes;
3) zgjedhjes ose emërimit të funksionit ose emërim në
punë që janë të jokonsistente me funksionin e tij të drejtorit
dhe
4) shkeljes së dispozitave ose rregullave të miratuara në
bazë të këtij ligji ose keqpërdorimit të funksionit.
1. Kompetenca e organit të sigurisë nga aspekti i
kryerjes së veprimtarisë së transportuesit dhe
udhëheqësit të infrastrukturës
Neni 41
(1) Organi i sigurisë, ka kompetenca si vijojnë:
- lëshon vërtetime për lëshim në përdorim të
nënsistemeve strukturore që e përbëjnë sistemin
hekurudhor në pajtim me ligjin, kryen kontroll të sistemit
se funksionon dhe mirëmbahet në pajtim me kërkesat
themelore relevante;
- kryen mbikëqyrje të pjesëve përbërëse të
bashkëveprimit, që janë në pajtim me kërkesat themelore
në pajtim me ligjin;
- lëshon vërtetim për lëshim në përdorim të mjetit të ri
hekurudhore dhe mjetit hekurudhore i ndryshuar në mënyrë
të konsiderueshme që ende nuk është në pajtim me
specifikimet teknike për bashkëveprim;
- e lëshon, përtërin, plotëson dhe heq certifikatën e
sigurisë dhe lejen e sigurisë, të lëshuara në pajtim me ligjin
dhe kontrollon nëse kushtet dhe kërkesat janë përmbushur;
- propozon ndryshime të rregullave nga sfera e sigurisë
së sistemit hekurudhor dhe
- kryen mbikëqyrje të mjeteve hekurudhore se janë
regjistruar në Regjistrin nacional të mjeteve hekurudhore
dhe se informatat e sigurisë që i përmban regjistri, janë të
vërteta dhe të azhurnuara.
(2) Obligimet nga paragrafi (1) i këtij neni, nuk mund
t'i barten udhëheqësit të infrastrukturës, transportuesit ose
personit tjetër juridik.
1.1. Principet e miratimit të akteve
Neni 42
(1) Organi i sigurisë i kryen detyrat e veta në mënyrë të
hapur, jodiskriminuese dhe transparente, u lejon të gjitha
palëve që të dëgjohen dhe i arsyeton aktet që i miraton.
(2) Organi i sigurisë menjëherë reagon në kërkesat dhe
fletëparaqitjet, pa shtyrje i ndjek kërkesat për informata
dhe vendos në afat prej 15 ditësh, pasi që janë parashtruar
të gjitha informatat e nevojshme. Ai mundet në çdo kohë të
Стр. 82 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
kërkojë ndihmë teknike nga udhëheqësit e infrastrukturës
dhe nga transportuesit ose nga trupa tjerë të kualifikuar,
kur i kryen detyrat e theksuara në nenin 41 të këtij ligji.
(3) Në procesin e vendosjes, organi i sigurisë
konsultohet me të gjithë personat e përfshirë dhe palët e
interesuara, duke i përfshirë edhe udhëheqësit e
infrastrukturës, transportuesit, prodhuesit dhe shërbimet e
mirëmbajtjes, shfrytëzuesit dhe personelin.
(4) Organi i sigurisë i realizon të gjitha inspektimet dhe
kontrollet që janë të nevojshme për realizimin e detyrave të
veta, me ç'rast ka qasje te të gjitha dokumentet dhe
hapësirat relevante, instalimet dhe pajisjet, nga udhëheqësit
e infrastrukturës dhe nga transportuesit.
(5) Organi i sigurisë duhet të kryejë shkëmbim të ideve
dhe përvojave në pikëpamje të harmonizimit të kritereve
për miratimin e akteve, e veçanërisht ka për qëllim që ta
lehtësojë procedurën e lëshimit të certifikatave të sigurisë,
transportuesit të cilit i është ndarë traseja ndërkombëtare.
(6) Organi i sigurisë duhet të garantojë vendosjen e
procedurës administrative për ankesë, që i lejon makinistit
të kërkojnë rishqyrtim të vendimit të miratuar prej
transportuesit ose udhëheqësit të infrastrukturës.
(7) Kundër vendimit të miratuar prej organit të sigurisë,
mund të parashtrohet padi te Gjykata Administrative e
Republikës së Maqedonisë, në afat prej 30 ditësh nga dita e
pranimit të vendimit.
1.2. Raportet vjetore
Neni 43
(1) Çdo vit organi i sigurisë publikon raport vjetor për
aktivitetet e veta të vitit paraprak dhe e dërgon në
Agjencinë Evropiane për Hekurudhave, më së voni deri më
30 shtator për vitin paraprak.
(2) Raporti nga paragrafi(1) i këtij neni përmban
informata, për:
- zhvillimin e sigurisë së hekurudhës, duke i përfshirë
treguesit e përbashkët të sigurisë, në pajtim me nenin 5 të
këtij ligji,
- ndryshimet e rëndësishme në legjislacion që i
përkasin sigurisë së sistemit hekurudhor,
- zhvillimin e lëshimit të certifikatave të sigurisë dhe
autorizimeve të sigurisë dhe
- rezultatet e lidhura me mbikëqyrjen e udhëheqësit të
infrastrukturës dhe transportuesit dhe përvojave në lidhje
me këtë.
(3) Nëse zbulohen fakte ose gabime të reja, pas
parashtrimit të raportit nga paragrafi (1) i këtij neni, organi
i sigurisë ndryshimet dhe plotësimet i fut në raportin e vitit
rrjedhës ose më së voni në raportin e vitit të ardhshëm.
2. Kompetenca e organit të sigurisë nga aspekti i
kryerjes së veprimtarisë së makinistëve
Neni 44
(1) Organi i sigurisë në kuadër të kompetencave të
veta:
- lëshon dhe azhurnon leje dhe lëshon dublikate të
lejeve, në pajtim me nenet 23 dhe 30 të këtij ligji,
- siguron kontrollime periodike dhe/ose teste, në pajtim
me nenin 32 paragrafi (1) dhe (2) të këtij ligji,
- përkohësisht i heq dhe tërheq lejet dhe kërkon nga
dhënësit e certifikatave, heqjen përkohësisht të të njëjtave,
në pajtim me nenin 48 të këtij ligji,
- i autorizon personat për kryerje të trajnimeve dhe
provimeve të makinistëve, dhe mban regjistër të personave
të autorizuar-trajnues dhe persona të autorizuar – testues,
në pajtim me nenet 35 dhe 37 të këtij ligji,
- publikon lista të institucioneve shëndetësore për
kryerjen e kontrolleve shëndetësore, që janë të autorizuara
ose të pranuara në pajtim me ligjin në ueb faqen e tij,
- mban dhe azhurnon regjistër të lejeve, në pajtim me
nenin 45 paragrafët (1) dhe (2) të këtij ligji;
9 април 2010
- e ndjek procesin e lëshimit të certifikatave të
makinistëve, në pajtim me nenin 38 të këtij ligji dhe
- kryen mbikëqyrje inspektuese, në pajtim me nenin 48
të këtij ligji.
(2) Organi i sigurisë shpejt i përgjigjet kërkesës për
informatë dhe pa prolongim parashtron informatë
plotësuese, për secilën kërkesë për lëshimin e lejeve.
2.2. Regjistrat dhe shkëmbimi i informatave
Neni 45
(1) Organi i sigurisë është i obliguar, që:
- të mbajë regjistër për lejet e lëshuara, të azhurnuara,
të përtërira, të ndryshuara, me afatit të skaduar, të hequra,
të tërhequra ose të paraqitura si të humbura, të vjedhura ose
të shkatërruara për drejtim me mjet hekurudhor, që u janë
lëshuar makinistëve,
- rregullisht ta azhurnojë regjistrin e lejeve dhe
- të parashtrojë informata për gjendjen e lejeve të
caktuara, te organet e sigurisë të vendeve tjera, Agjencia
Evropiane për Hekurudha, ose secilit punëdhënës të
makinistëve.
(2) Secili transportues dhe udhëheqës i infrastrukturës
është i obliguar, që:
- të mbajë regjistër për certifikatat e lëshuara,të
azhurnuara, të përtërira, të ndryshuara, me skadim të afatit,
të hequra, të tërhequra ose të paraqitura si të humbura, të
vjedhura ose të shkatërruara, për njohjen e infrastrukturës
dhe automjetit hekurudhor që u janë lëshuar makinistëve;
- rregullisht ta azhurnojë regjistrin e certifikatave;
- të bashkëpunojnë me organin e sigurisë, për
shkëmbimin e informatave dhe të sigurojë qasje te të
dhënat e kërkuara;
- të parashtrojnë informatë për përmbajtjen e
certifikatave të lëshuara, te organi i sigurisë nga vendet
tjera me kërkesë të tyre, kur kjo kërkohet për shkak të
aktiviteteve ndërkombëtare.
(3) Makinistët kanë qasje te të dhënat që i përkasin
atyre, që evidentohen në regjistrat e organit të sigurisë edhe
transportuesve, dhe me kërkesë të tyre munden të marrin
kopje nga ato të dhëna.
(4) Organi i sigurisë bashkëpunon me Agjencinë
Evropiane për Hekurudha, në lidhje me të dhënat që mbahen
në regjistrat nga paragrafët (1) dhe (2) të këtij neni.
3. Mbikëqyrja
Neni 46
(1) Mbikëqyrjen e zbatimit të këtij ligji dhe rregullave
të miratuara në bazë të këtij ligji, e kryen Ministria e
Transportit dhe Lidhjeve.
(2) Mbikëqyrjen inspektuese të dispozitave të këtij ligji
dhe ligji tjetër dhe akteve nënligjore që dalin nga këto ligje,
e kryen organi i sigurisë.
(3) Mbikëqyrjen inspektuese nga paragrafi (1) ti këtij
neni, organi i sigurisë e kryen nëpërmjet inspektorëve për:
1) sigurinë e infrastrukturës hekurudhore;
2) sigurinë e mjeteve tërheqëse të trenave dhe mjeteve
transportuese;
3) sigurinë e transportit të udhëtarëve dhe mallit në
hekurudhë dhe
4)sigurinë e sisteme sinjalizuese- siguruese,
komunikuese dhe stabilimenteve elektroteknike.
(4) Për inspektor të sigurisë së infrastrukturës
hekurudhore mundet të emërohet personi me përgatitje të
lartë profesionale, inxhinier i diplomuar i ndërtimtarisë -
drejtimi i komunikacionit, me më së paku tre vjet përvojë
pune në profesion.
(5) Për inspektor të sigurisë së mjeteve tërheqëse të
trenit dhe mjeteve transportuese, mund të emërohet personi
me përgatitje të lartë inxhinier i diplomuar i
elektroteknikës ose inxhinier i makinerisë, me më së paku
tre vjet përvojë pune në profesion.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) Për inspektor të sigurisë së transportit të udhëtarëve
dhe mallit në hekurudhë mundet të emërohet personi me
përgatitje të lartë profesionale, inxhinier i diplomuar i
komunikacionit - drejtimi i komunikacionit hekurudhor
dhe transport, me më se paku tre vjet përvojë pune në
profesion.
(7) Për inspektor të sigurisë së stabilimenteve
sinjalizuese-siguruese, telefonike-telegrafike dhe
elektroteknike, mund të emërohet personi me përgatitje të
lartë, inxhinier i diplomuar i elektroteknikës me më së
paku tre vjet përvojë pune në profesion.
Neni 47
(1) Inspektorët nga neni 46 i këtij ligji, kanë
legjitimacion zyrtar.
(2) Legjitimacionin zyrtar i inspektorëve nga paragrafi
(1) i këtij neni, e lëshon ministri i cili udhëheq me organin
e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e
punëve nga sfera e komunikacionit hekurudhor dhe
infrastrukturës hekurudhore, dhe i njëjti i shërben për
dëshmimin e cilësisë së tij zyrtare, dhe të njëjtin është i
obliguar që ta tregojë gjatë kryerjes së mbikëqyrjes
inspektuese, nëse ajo kërkohet prej tij.
(3) Formën dhe përmbajtjen e legjitimacionit zyrtar nga
paragrafi (1) i këtij neni dhe mënyrën e lëshimit dhe
heqjes, i përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera komunikacionit hekurudhor dhe infrastrukturës
hekurudhore.
(4) Legjitimacioni zyrtar inspektorit do t'i hiqet, kur i
njëjti është shkarkuar ose i ka pushuar marrëdhënia e punës
në organin e sigurisë.
Neni 48
(1) Në kryerjen e mbikëqyrjes inspektuese, inspektori i
sigurisë së mjeteve tërheqëse të trenave dhe mjeteve
transportuese (në tekstin e mëtejmë:) inspektori) kontrollon
nëse në tren makinisti posedon dokumente, të lëshuara në
pajtim me ligjin.
(2) Përveç kontrollit nga paragrafi (1) i këtij neni,
inspektori kontrollon nëse makinisti i plotëson kushtet e
përcaktuara në nenin 29 paragrafi (1) alinetë 2 dhe 3 të
këtij ligji.
(3) Nëse inspektori vërteton se makinisti nuk i plotëson
kushtet e përcaktuara me këtë ligj, mundet të:
- miratojë aktvendim me të cilin ia heq lejen makinistit,
përkohësisht ose përgjithmonë, varësisht nga vëllimi i
shkaqeve që do të ndikonin në sigurinë e hekurudhës. Për
heqjen e lejes, menjëherë e lajmëron punëdhënësin, me
ç'rast në aktin për heqje e shënon procedurën për marrje të
sërishme të lejes,
- nëse bëhet fjalë për leje të lëshuar prej organit të
sigurisë në vend tjetër, organi i sigurisë e lajmëron organin
e atij vendi, dhe parashtron kërkesë për kryerje të kontrollit
plotësues ose për heqjen e lejes, me shënimin e shkaqeve
për masat e ndërmarra. Organi i sigurisë që e ka lëshuar
lejen, e shqyrton kërkesën në afat prej katër javësh dhe e
informon organin e sigurisë për vendimin e tij. Organi i
sigurisë mundet t'ua ndalojë makinistëve drejtimin e trenit,
deri në marrjen e njoftimit për vendimin nga organit i
sigurisë i vendit tjetër dhe
- nëse bëhet fjalë për certifikatë, organi i sigurisë i
drejtohet dhënësve të certifikatave dhe kërkon realizimin e
kontrollit plotësues ose heqjen e certifikatës. Dhënësit e
certifikatave ndërmarrin masa adekuate dhe e informojnë
organin e sigurisë, në afat prej katër javësh. Organi i
sigurisë mund t'ua ndalojë makinistëve drejtimin e trenit,
deri në marrjen e raportit nga dhënësit e certifikatave dhe i
informon organet tjera të sigurisë.
Бр. 48 - Стр. 83
(4) Nëse inspektori vlerëson se makinisti i caktuar
shkakton kërcënim serioze për sigurinë e hekurudhave,
menjëherë ndërmerr aktivitete të domosdoshme, si dhe
kërkesë te udhëheqësi i infrastrukturës që ta ndalojë trenin
dhe t'ia ndalojë makinistit drejtimin e trenit.
(5) Për parregullsitë e konstatuara nga paragrafi (4) i
këtij neni, organi i sigurisë i informon edhe organet e
sigurisë të vendeve tjera, për çfarëdo vendimi të atillë.
(6) Për veprimet nga paragrafi (3) i këtij neni, organi i
sigurisë i azhurnon regjistrat nga neni 45 ti këtij ligji.
(7) Kundër aktvendimit nga paragrafi (3) alineja 1 të
këtij neni, mundet të parashtrohet ankesë në afat prej 15
ditësh nga dita e pranimit të aktvendimit, te ministri i cili
udhëheq me organin e administratës shtetërore, kompetent
për kryerjen e punëve nga sfera e komunikacionit
hekurudhor dhe infrastrukturës hekurudhore
Neni 49
Personat fizikë dhe juridikë janë të obliguar që
inspektorit nga neni 48 paragrafi (1) të këtij neni, gjatë
kryerjes së mbikëqyrjes t'i mundësojnë kryerje të
papenguar të mbikëqyrjes inspektuese, si dhe me kërkesë të
inspektorit t'i japin të dhëna dhe dokumentacion të
nevojshëm dhe t'i japin shpjegime të nevojshme për
kryerjen e mbikëqyrjes inspektuese.
VI. DISPOZITAT PËR KUNDËRVAJTJE
Neni 50
(1) Gjoba në shumë prej 3 000 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
personit juridik, nëse:
- nuk u përmbahet rregullave të sigurisë nacionale të
përcaktuara nga neni 8 i këtij ligji,
- nuk përcakton sistem personal për udhëheqje të
sigurisë, në pajtim me kërkesave të sigurisë, të përcaktuara
në specifikimet teknike për bashkëveprim (neni 9,
paragrafi (1)),
- nuk parashtron raport vjetor të sigurisë, te organi i
sigurisë për vitin paraprak kalendarik (neni 9 paragrafi (4))
dhe
- lëshon në përdorim ose shfrytëzon në rrjet
hekurudhor, mjet hekurudhor që nuk është e mirëmbajtur
prej subjektit të obliguar për mirëmbajtje të mjeteve
hekurudhore(neni 13 paragrafi (1)).
(2) Për kundërvajtjet nga paragrafi (1) i këtij neni,
gjoba në vlerë prej 1500 euro deri 2 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet edhe personit
përgjegjës në personin juridik.
Neni 51
(1) Gjoba në shumë prej 2 000 deri 3 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
personit juridik, nëse:
- mirëmbajtjen e mjeteve hekurudhore, nuk e kryen në
pajtim me nenin 13 paragrafi (4) të këtij ligji,
- nëse kryen mirëmbajte të vagonëve ngarkues, pa
poseduar certifikatë prej organit të sigurisë (neni 13
paragrafi (6)),
- punëson makinist ose nëse lejon drejtim të mjetit
hekurudhor nga personi që nuk posedon leje për drejtim të
mjetit hekurudhor, ose nuk posedon certifikata për njohjen
e infrastrukturës hekurudhore dhe mjetit hekurudhor (neni
21 paragrafi (1) alinetë 1 dhe 2),
- nuk ndërmerr masa duke i përfshirë edhe kontrollet
periodike në rast kur gjendja shëndetësore e makinistit
është përkeqësuar deri në atë shkallë, që aftësia e tij për
punë është vënë në pikëpyetje (neni 34 paragrafi (4)),
- lejon që makinisti gjatë kohës së punës, të jetë nën
ndikim të alkoolit dhe/ose substancës tjetër psikotropike,
që ndikojnë në përqendrimin, vëmendjen ose sjelljen e tyre
(neni 34 paragrafi (5)),
Стр. 84 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
- nuk e informon organin e sigurisë menjëherë, për të
gjitha rastet për paaftësi pune të makinist për periudhën më
të gjatë se tre muaj (neni 34 paragrafi (6)),
- kandidatëve për makinistë nuk u mundëson qasje të
drejtë dhe jodiskriminuese te objektet për trajnim, që është
e domosdoshme për marrjen e lejes dhe certifikatës (neni
35 paragrafi (3) alineja 1),
- trajnimin e personelit nuk e kryen në kontinuitet
nëpërmjet programeve për trajnim të personelit dhe
sistemeve për trajnim (neni 35 paragrafi (5)) dhe
- nuk mban regjistër për certifikata dhe nuk e azhurnon
rregullisht (neni 45 paragrafi (2) alinetë 1 dhe 2 ).
(2) Gjoba në shumë prej 500 euro deri 1 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet edhe personit
përgjegjës në personin juridik, për kundërvajtjet nga
paragrafi (1) i këtij neni.
Neni 52
Gjoba në shumë prej 500 deri 700 euro në kundërvlerë
me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje personit fizik,
nëse:
- nuk posedon leje për drejtim të mjetit hekurudhor
(neni 21 paragrafi (1) alineja 1),
- nuk posedon certifikatë për njohjen e infrastrukturës
hekurudhore dhe mjetit hekurudhor dhe (neni 21 paragrafi
(1) alineja 2),
- gjatë kohës së punës është nën ndikim të alkoolit
dhe/ose substancave tjera psikotropike, që ndikojnë në
përqendrimin, vëmendjen ose sjelljen e tyre (neni 34
paragrafi (5)) dhe
- inspektorit nuk i mundëson kryerje të inspektimit, nuk
i jep të dhëna dhe dokumentacion të nevojshëm (neni 49).
Neni 53
(1) Për kundërvajtjet nga neni 50, 51 dhe 52 të këtij
ligji, para parashtrimit të kërkesës për ngritje të procedurës
për kundërvajtje para gjykatës kompetente, inspektori nga
neni 49 paragrafi (1) të këtij ligji, do të zbatojë procedurë
për barazim. Nëse kryerësi e pranon kundërvajtjen,
inspektori kryerësit do t'i lëshojë urdhërpagesë, për
pagesën e gjobës së paraparë për kundërvajtje. me
nënshkrimin e urdhërpagesës, konsiderohet se kryerësi i
kundërvajtjes pajtohet që ta paguajë gjobën e paraparë.
(2) Kryerësit e kundërvajtjeve nga paragrafi (1) i këtij
neni, është i obliguar që të paguajë gjobën në afat prej tetë
ditësh, nga dita e pranimit të urdhërpagesës, në llogari të
organit të sigurisë të shënuar në urdhërpagesë. Kryerësi i
cili do ta paguajë gjobën në afatin e dhënë, do ta paguajë
vetëm gjysmën e gjobës së shqiptuar, e përcaktuar në
urdhërpagesë.
(3) Nëse kryerësi i kundërvajtjes nga paragrafi (1) i
këtij neni, nuk e paguan gjobën në afatin e caktuar në
paragrafin (2) të këtij,neni, inspektori do të parashtrojë
kërkesë për ngritjen e procedurës për kundërvajtje, para
gjykatës kompetente.
(4) Organi i sigurisë është i obliguar që të mbajë
evidencë, për procedurat e ngritura për barazimin dhe
përfundimin e tyre.
VII. DISPOZITAT KALIMTARE DHE
PËRFUNDIMTARE
Neni 54
Në afat prej një viti nga hyrja në fuqi e këtij ligji,
udhëheqësi i infrastrukturës dhe transportuesi do të
vendosin sistem për udhëheqje të sigurisë nga nenet 9 dhe
10 të këtij ligji.
Neni 55
(1) Në afat prej dy vitesh nga hyrja në fuqi e këtij ligji,
do të vendosen metodat e përbashkëta të sigurisë, nga neni
6 i këtij ligji.
9 април 2010
(2) Në afat prej tri vitesh nga hyrja në fuqi e këtij ligji,
do të vendosen qëllimet e përbashkëta të sigurisë, nga neni
7 i këtij ligji.
(3) Rregullat nacionale të sigurisë nga neni 8 i këtij
ligji, do të harmonizohen me metodat e përbashkëta të
sigurisë dhe qëllimet e përbashkëta të sigurisë, në afat prej
një viti nga vendosja e tyre.
Neni 56
Dispozitat nga nenet 19 dhe 26 të këtij ligji, do të
zbatohen pas hyrjes së Republikës së Maqedonisë në
Unionin Evropian.
Neni 57
(1) Rregullat më të afërta të parapara më këtë ligj, do të
miratohen në afat prej gjashtë muajsh nga dita e hyrjes në
fuqi të këtij ligji,
(2) Deri në ditën e hyrjes në fuqi të rregullave nga
paragrafi (1) i këtij neni, do të zbatohen rregullat
ekzistuese.
Neni 58
Me ditën e hyrjes në fuqi të këtij ligji, shfuqizohet Ligji
për siguri në komunikacionin hekurudhor (“Gazeta zyrtare
e Republikës së Maqedonisë” numër 40/2007).
Neni 59
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
“Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
____________
894.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ИЗМЕНУ-
ВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ВР-
ШЕЊЕ НА УСЛУГИ БРЗ ТРАНСФЕР НА ПАРИ
Се прогласува Законот за изменување и дополнува-
ње на Законот за вршење на услуги брз трансфер на па-
ри,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1560/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКО-
НОТ ЗА ВРШЕЊЕ НА УСЛУГИ БРЗ ТРАНСФЕР
НА ПАРИ
Член 1
Во Законот за вршење на услуги брз трансфер на
пари („Службен весник на Република Македонија“ брoj
77/2003 и 54/2007), во членот 2 точка 4 зборовите: „100
земји“ се заменуваат со зборовите: „20 земји од кои
најмалку десет се членки на Организацијата за економ-
ска соработка и развој“.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 48 - Стр. 85

Член 2 Pika 6, ndryshohet si vijon:

Во членот 6 став 1 точка 8 бројот „100.000“ се заме-
нува со бројот „20.000“.
Член 3
Во членот 7 точката 2 се менува и гласи:
„2) акти за начинот на работењето и програма за
спречување на перење на пари и финансирање на теро-
ризам одобрена од Управата за спречување на перење
пари и финансирање на тероризам;“.
Точката 6 се менува и гласи:
„6) за трговските друштва кои работат подолго од
12 месеци, извештај за биланс на состојба и биланс на
успех од Централниот регистар на Република Македо-
нија;“.
Во точката 10 зборовите: „100 земји“ се заменуваат
со зборовите: „20 земји од кои најмалку десет се член-
ки на Организацијата за економска соработка и развој“.
“6) për shoqëri tregtare të cilat punojnë më gjatë se 12
muaj, raport për bilancin e gjendjes dhe bilancin e suksesit
nga Regjistri Qendror i Republikës së Maqedonisë;”.
Në pikën 10 fjalët: “100 vende” zëvendësohen me
fjalët: “20 vende prej të cilave së paku dhjetë janë anëtare
të Organizatës për Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik”.
Neni 4
Në nenin 7-a paragrafi 2 pika 2, fjalët: “100 vende”
zëvendësohen me fjalët: “20 vende prej të cilave së paku
dhjetë janë anëtare të Organizatës për Bashkëpunim dhe
Zhvillim Ekonomik”.
Neni 5
Në nenin 12 pika 2, pas fjalës “parave” shtohen fjalët
“dhe financimin e terrorizmit “.

Член 4
Во членот 7-а став 2 точка 2 зборовите: „100 земји“
се заменуваат со зборовите: „20 земји од кои најмалку
десет се членки на Организацијата за економска сора-
ботка и развој“.
Член 5
Во членот 12 точка 2 по зборот „пари“ се додаваат
зборовите: „и финансирање на тероризам“.
Член 6
Во членот 27 по зборот „пари“ во третиот и петтиот
ред се додаваат зборовите: „и финансирање на терори-
зам“.
Член 7
Во членот 37 став 1 точка 11 по зборот „пари“ во
вториот и четвртиот ред се додаваат зборовите: „и фи-
нансирање на тероризам“.
Член 8
Во членот 38 став 1 точка 4 по зборот „пари“ во
вториот и четвртиот ред се додаваат зборовите: „и фи-
нансирање на тероризам“.
Neni 6
Në nenin 27 pas fjalës “parave” në rreshtin e tretë dhe
të pestë shtohen fjalët: “dhe financimin e terrorizmit”.
Neni 7
Në nenin 37 paragrafi 1 pika 11, pas fjalës “parave” në
rreshtin e dytë dhe të katërt shtohen fjalët: “dhe financimin
e terrorizmit”.
Neni 8
Në nenin 38 paragrafi 1 pika 4 pas fjalës “parave” në
rreshtin e dytë dhe të katërt shtohen fjalët: “dhe financimin
e terrorizmit”.
Neni 9
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
“Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
__________
895.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат

Член 9 УКАЗ
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ИЗМЕНУ-
објавувањето во „Службен весник на Република Маке- ВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЦАРИНСКИОТ
донија“. ЗАКОН
_________
Се прогласува Законот за изменување и дополнува-
LIGJ ње на Царинскиот закон,
PËR NDRYSHIMIN DHE PLOTËSIMIN E LIGJIT што Собранието на Република Македонија го доне-
PËR KRYERJEN E SHËRBIMEVE PËR TRANSFER се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
TË SHPEJTË TË PARAVE
Бр. 07-1561/1 Претседател
Neni 1 7 април 2010 година на Република Македонија,
Në Ligjin për kryerjen e shërbimeve për transfer të Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
shpejtë të parave (“Gazeta zyrtare e Republikës së
Maqedonisë” numër 77/2003 dhe 54/2007), në nenin 2 pika Претседател
4 fjalët: “100 vende” zëvendësohen me fjalët: “20 vende на Собранието на Република
prej të cilave së paku dhjetë janë anëtare të Organizatës për Македонија,
Bashkëpunim dhe Zhvillim Ekonomik”. Трајко Вељаноски, с.р.
Neni 2 ЗАКОН
Në nenin 6 paragrafi 1 pika 8, numri “100 000” ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ
zëvendësohet me numrin “20 000”. НА ЦАРИНСКИОТ ЗАКОН
Neni 3
Në nenin 7 pika 2 ndryshohet si vijon: Член 1
“2) aktet për mënyrën e punës dhe programi për Во Царинскиот закон (“Службен весник на Репуб-
parandalimin e larjes së parave dhe financimin e лика Македонија“ број 39/2005 и 4/2008), во членот 4
terrorizmit, i miratuar nga Drejtoria për Parandalimin e по точката 3 се додаваат пет нови точки 4, 5, 6, 7 и 8,
Larjes së Parave dhe Financimin e Terrorizmit;”. кои гласат:
Стр. 86 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
“4. „Царинскa испостава” е организациона единица
на Царинската управа во која може да се извршуваат
сите или дел од формалностите пропишани со царин-
ските прописи;
5. „Царинска испостава на влез“ е царинска испо-
става определена од страна на царинскиот орган во
согласност со царинските прописи, каде што стоката
внесена во царинското подрачје на Република Македо-
нија треба да биде пренесена без одлагање и во која таа
е предмет на соодветна царинска контрола заснована
на анализа на ризик;
6. „Царинска испостава за увоз“ е царинска испо-
става определена од страна на царинскиот орган во
согласност со царинските прописи каде што се завршу-
ваат формалностите за доделување на друго царинско
дозволено постапување или употреба на стоката внесе-
на во царинското подрачје на Република Македонија
врз основа на соодветна царинска контрола заснована
на анализа на ризик;
7. „Царинска испостава за извоз“ е царинска испо-
става определена од страна на царинскиот орган во
согласност со царинските прописи каде што се завршу-
ваат формалностите за доделување на друго царинско
дозволено постапување или употреба на стоката која
го напушта царинското подрачје на Република Македо-
нија врз основа на соодветна царинска контрола засно-
вана на анализа на ризик;
8. „Царинска испостава на излез“ е царинска испо-
става определена од страна на царинскиот орган во
согласност со царинските прописи, каде што стоката
треба да биде ставена на увид пред да го напушти ца-
ринското подрачје на Република Македонија и која e
предмет на царинска контрола во поглед на завршува-
ње на излезните формалности и соодветна царинска
контрола заснована на анализа на ризик;“.
Точките 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17,
18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 и 29 стануваат
точки 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22,
23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33 и 34.
Точката 30 се брише.
Член 2
Во членот 6-а став (4) алинејата 2 се брише.
Член 3
Во членот 7-б ставот (3) се брише.
Ставот (4) станува став (3).
Член 4
Во членот 13 по ставот (1) се додава нов став (2),
кој гласи:
„(2) Царинскиот орган може да врши контроли во
други земји врз основа на ратификувани меѓународни
договори.“
Ставовите (2) и (3) стануваат ставови (3) и (4).
Член 5
По членот 46 се додаваат три нови члена 46-а, 46-б
и 46-в, кои гласат:
„Член 46-а
(1) Стоката внесена во царинското подрачје на Ре-
публика Македонија, е опфатена со влезна збирна дек-
ларација, со исклучок на стока транспортирана со
средства за транспорт кои само поминуваат преку во-
ден или воздушен пат на царинското подрачје на Ре-
публика Македонија, без да запираат на царинското
подрачје на Република Македонија.
9 април 2010
(2) Влезна збирна декларација се поднесува во ца-
ринската испостава на влез. Царинскиот орган може да
одобри збирната декларација да се поднесе во царинска
испостава различна од царинската испостава на влез,
но притоа да биде обезбедено дека таа царинска испо-
става веднаш ја известува или ги доставува електрон-
ски сите потребни податоци на царинската испостава
на влез.
Наместо влезна збирна декларација, царинскиот ор-
ган може да прифати поднесување на известување со
пристап до податоците од влезната збирна декларација
во комјутерскиот систем на економскиот оператор.
(3) Влезната збирна декларација се поднесува пред
внесување на стоката во царинското подрачје на Репуб-
лика Македонија.
(4) Со прописот од членот 257 на овој закон ќе се
определи:
- роковите потребни за поднесување на влезната
збирна декларација пред стоката да биде внесена во ца-
ринското подрачје на Република Македонија,
- исклучоци и отстапувања за роковите од алинејата
1 на овој став и
- услови според кои може да се одобри изземање од
поднесување или прилагодување на влезната збирна
декларација,
во согласност со специфичните околности и за одреде-
ни видови на транспорт на стока, начин на транспорт и
економски оператори и каде што меѓународните дого-
вори предвидуваат посебни безбедносни одредби.
Член 46-б
(1) Формата и содржината на влезната збирна дек-
ларација се пропишува со прописот од членот 257 на
овој закон.
(2) Влезната збирна декларација се изготвува со по-
мош на техники за електронска обработка на податоци.
Kомерцијални и транспортни информации може да се
користат доколку ги содржат потребните податоци.
(3) Во случај на виша сила, царинскиот орган може
да прифати и влезна збирна декларација во хартиена
форма, притоа обезбедувајќи ги податоците потребни
за управување со ризик еднакви на нивото кое го обез-
бедува влезната збирна декларација изработена со ко-
ристење на техники на електронска обработка на пода-
тоци.
(4) Влезна збирна декларација се поднесува од ли-
цето кое ја внесува стоката или лицето кое ја презело
одговорноста за превезување на стоката во царинското
подрачје на Република Македонија.
(5) Покрај лицето од ставот (4) на овој член, влезна
збирна декларација може да поднесе и:
a) лице во чие име лицето од ставот (4) на овој член
презема дејства или
б) секое лице кое е во состојба да ја стави на увид
стоката за која се однесува влезната збирна деклараци-
ја или кое ја ставило на увид стоката за која се однесу-
ва влезната збирна декларација на царинскиот орган
или
в) застапник на лицето од ставот (4) на овој член
или точката а) или б) нa овој став.
(6) На барање на лицата од ставовите (4) и (5) на
овој член, царинскиот орган, може да одобри измена на
еден или повеќе податоци од влезната збирна деклара-
ција по нејзиното поднесување, освен откако царин-
скиот орган:
a) го информирал лицето кое ја поднело влезната
збирна декларција дека има намера да ја прегледа сто-
ката или
б) утврдил дека одредени податоци се неточни или
в) ја пуштил стоката.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 46-в
(1) Царинската испостава на влез може да не бара
поднесување на влезна збирна декларција. Во таков
случај поднесената царинската декларација мора да ги
содржи најмалку податоците од влезната збирна декла-
рација и сè додека не биде прифатена од страна на ца-
ринскиот орган согласно со членот 73 од овој закон
има статус на збирна декларација. Царинскиот орган
може да дозволи царинската декларација да се поднесе
во царинска испостава различна од царинската испо-
става на влез, притоа обезбедувајќи дека таа царинска
испостава веднаш ја известува или електронски ги до-
ставува сите потребни податоци на царинската испо-
става на влез.
(2) Кога царинската декларација е поднесена во
форма различна од техниката за електронска обработка
на податоци, царинскиот орган применува исто ниво на
управување со ризик како што се применува на збирна
декларација поднесена користејќи техники на еле-
ктронска обработка на податоци.“
Член 6
Во членот 48 ставот (2) се менува и гласи:
"Стоката која е надвор од царинското подрачје на
Република Македонија може да биде предмет на ца-
ринска контрола согласно со важечките прописи и до-
говор склучен меѓу Република Македонија и друга зем-
ја. Во таков случај, стоката надвор од царинското по-
драчје на Република Македонија ќе се третира на една-
ков начин како и стоката внесена во царинското по-
драчје на Република Македонија."
Член 7
Во членот 50 став (1) се додава нова реченица која
гласи: „Лицето кое ја става стоката на увид треба да се
повика на влезната збирна декларација, излезната збир-
на декларација, збирната декларација или царинската
декларација поднесена за таа стока.“
Член 8
Насловот на Главата 3 се менува и гласи: „Истовар
на стока ставена на увид на царински орган“, а члено-
вите 53, 54 и 55 се бришат.
Член 9
Во членот 87 став (1) точката на крајот на првата рече-
ница се заменува со запирка и се додаваат зборовите:
„освен стоката одземена во прекршочна постапка со која
се постапува согласно со закон со кој се регулира управу-
вањето со конфискуван имот, имотна корист и одземени
предмети во кривична и прекршочна постапка.“
Член 10
По членот 192 се додаваат четири нови члена 192-а,
192-б, 192-в и 192-г, кои гласат:
„Член 192-а
(1) Стока која се изнесува од царинското подрачје
на Република Македонија, со исклучок на стоката
транспортирана со средства за транспорт кои само по-
минуваат преку воден или воздушен пат на царинското
подрачје на Република Македонија без да запираат на
царинското подрачје на Република Македонија, е опфа-
тена со царинска декларација или, ако царинска декла-
рација не е потребна, со излезна збирна декларација.
(2) Со прописот од членот 257 на овој закон ќе се
определат условите според кои, во специфични окол-
ности, за одредени видови на транспорт на стока или
начини на транспорт, за одредени економски операто-
ри и каде што меѓународните договори предвидуваат
посебни безбедносни одредби, може да се одобри осло-
бодување од поднесување или прилагодување на излез-
ната збирна декларација.
Бр. 48 - Стр. 87
Член 192-б
(1) Кога за стоката што го напушта царинското по-
драчје на Република Македонија е определено царин-
ски дозволено постапување или употреба, за што сог-
ласно со царинските прописи е потребна царинска дек-
ларација, таа се поднесува во царинската испостава за
извоз пред стоката да се изнесе од царинското подрачје
на Република Македонија.
(2) Кога царинската испостава за извоз се разликува
од царинска испостава на излез, царинската испостава
за извоз веднаш ја известува или ги доставува еле-
ктронски сите потребни податоци на царинската испо-
става на излез.
(3) Царинската декларација треба да ги содржи по-
требните податоци за излезна збирна декларација сог-
ласно со членот 192-г став (1) од овој закон.
(4) Кога царинската декларација е поднесена во
форма различна од техниката за електронска обработка
на податоци, царинскиот орган применува исто ниво на
управување со ризик како што се применува на излезна
збирна декларација поднесена со користење на техники
на електронска обработка на податоци.
Член 192-в
(1) Кога за стоката што го напушта царинското по-
драчје на Република Македонија не е определено ца-
рински дозволено постапување или употреба, за што
согласно со царинските прописи е потребна царинска
декларација, таа се поднесува во царинската испостава
на излез пред стоката да се изнесе од царинското по-
драчје на Република Македонија.
(2) Царинскиот орган може да одобри царинската
декларација да се поднесе во царинска испостава раз-
лична од царинската испостава на излез, притоа обез-
бедувајќи дека таа царинска испостава веднаш ја изве-
стува или електронски ги доставува сите потребни по-
датоци на царинската испостава на излез.
(3) Наместо излезна збирна декларација, царински-
от орган може да прифати поднесување на известување
со пристап до податоците од збирна декларација во
комјутерскиот систем на економскиот оператор.
Член 192-г
(1) Формата и содржината на излезната збирна дек-
ларација се пропишува со прописот од членот 257 на
овој закон.
(2) Излезна збирна декларација се изготвува со ко-
ристење на техники за електронска обработка на подато-
ци. Kомерцијални и транспортни информации може да
се користат доколку ги содржат потребните податоци.
(3) Во случај на виша сила, царинскиот орган може
да прифати излезна збирна декларација во хартиена
форма, притоа обезбедувајќи ги податоците потребни
за управување со ризик еднакви на нивото кое го обез-
бедува излезната збирна декларација изработена со ко-
ристење на техники на електронска обработка на пода-
тоци.
(4) Излезна збирна декларација поднесува:
а) лицето кое ја изнело стоката од царинското по-
драчје на Република Македонија, или кое било лице
кое ја презело одговорноста за превезување на стоката
по нејзиното изнесување или
б) секое лице кое е во состојба да ја стави на увид
стоката за која се однесува излезната збирна декларација
или кое ја ставило на увид стоката за која се однесува
излезната збирна декларација на царински орган или
в) застапник на лицата наведени во точката а) или
б) на овој став.
(5) На барање на лицата од ставот (4) на овој член,
царинскиот орган може да одобри измена на еден или
повеќе податоци од излезната збирна декларација по
нејзино поднесување, освен во случаите кога, царин-
скиот орган:
Стр. 88 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
a) го информирал лицето кое ја поднело излезната
збирна декларција дека има намера да ја прегледа сто-
ката или
б) утврдил дека одредени податоци се неточни или
в) ја пуштил стоката.“
Член 11
Во членот 239 став (1) по алинејата 2 се додава нова
алинеја 3, која гласи:
“- има искуство во царински постапки повеќе од ед-
на година.“
Член 12
По членот 246 се додава нов член 246-а, кој гласи:
„Член 246-а
(1) Царинската управа води сметковдствена евиден-
ција за увозните и извозни давачки и други давачки и
даноци кои ги наплатува.
(2) Министерот за финансии го пропишува начинот
на водење на сметководствена евиденција за наплатата
на даноци и давачки од ставот (1) на овој член.“
Член 13
Во членот 264 став (1) точка 5 зборот „член 53“ се
заменува со зборовите: „член 46-а“.
Член 14
Одредбите на членовите 1 став (1), 5, 7, 8, 10 и 13
од овој закон ќе започнат да се применуваат со влегу-
вањето во сила на прописот од членот 257 на овој за-
кон.
Член 15
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во "Службен весник на Република Маке-
донија".
_________
LIGJ
PËR NDRYSHIMIN DHE PLOTËSIMIN E LIGJIT
PËR DOGANA
Neni 1
Në Ligjin për dogana ("Gazeta Zyrtare e Republikës së
Maqedonisë" numër 39/2005 dhe 4/2008), në nenin 4 pas
pikës 3 shtohen pesë pika të reja 4, 5, 6, 7 dhe 8 si vijojnë:
"4. "Filial doganor" është njësia organizative e
Drejtorisë së Doganave në të cilën mund të kryhen të gjitha
ose pjesë nga formalitetet e përcaktuara me dispozitat
doganore;
5. "Filial doganor në hyrje" është filiali doganor i
përcaktuar nga ana e organit doganor në pajtim me
dispozitat doganore, ku malli i futur në zonën doganore të
Republikës së Maqedonisë, duhet të transportohet pa
prolongim dhe në të cilën ajo është lëndë e kontrollit
përkatës doganor, të bazuar në analizën e rrezikut;
6. "Filial doganor për import" është filiali doganor i
përcaktuar nga ana e organit doganor në pajtim me
dispozitat doganore, ku përfundohen formalitetet për
lëshim në veprim tjetër të lejuar doganor ose përdorim të
mallit të futur në zonën doganore të Republikës së
Maqedonisë, në bazë të kontrollit përkatës doganor të
bazuar në analizën e rrezikut;
7. "Filial doganor për eksport" është filiali doganor i
përcaktuar nga ana e organit doganor në pajtim me
dispozitat doganore, ku përfundohen formalitetet për
lëshim në veprim tjetër të lejuar doganor ose përdorim të
mallit, që e lëshon zonën doganore të Republikës së
Maqedonisë në bazë të kontrollit doganor përkatës të
bazuar në analizën e rrezikut;
9 април 2010
8. "Filial doganor për dalje" është filiali doganor i
përcaktuar nga ana e organit doganor në pajtim me
dispozitat doganore, ku malli duhet të vihet në kontroll
para se ta lëshojë zonën doganore të Republikës së
Maqedonisë dhe që është lëndë e kontrollit doganor në
aspekt të përfundimit të formaliteteve dalëse dhe kontrollit
doganor përkatës të bazuar në analizën e rrezikut.
Pikat 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18,
19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28 dhe 29 bëhen pika 9,
10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25,
26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33 dhe 34.
Pika 30 shlyhet.
Neni 2
Në nenin 6-a paragrafi (4), alineja 2 shlyhet.
Neni 3
Në nenin 7-b, paragrafi (3) shlyhet.
Paragrafi (4) bëhet paragraf (3).
Neni 4
Në nenin 13, pas paragrafit (1) shtohet paragraf i ri (2),
si vijon:
"(2) Organi doganor mund të kryejë kontrolle në vende
tjera, në bazë të marrëveshjeve ndërkombëtare të
ratifikuara."
Paragrafët (2) dhe (3) bëhen paragrafë (3) dhe (4).
Neni 5
Pas nenit 46 shtohen tri nene të reja 46-a, 46-b dhe 46-
v, si vijojnë:
"Neni 46-a
(1) Malli i futur në zonën doganore të Republikës të
Maqedonisë është i përfshirë me deklaratë përmbledhëse të
hyrjes, me përjashtim të mallit të transportuar me mjete për
transport, të cilat vetëm kalojnë nëpërmjet rrugës ujore ose
ajrore të zonës doganore të Republikës së Maqedonisë,
duke mos u ndalur në zonën doganore të Republikës së
Maqedonisë.
(2) Deklarata përmbledhëse e hyrjes parashtrohet në
filialin doganor në hyrje. Organi doganor mundet të lejojë
që deklarata përmbledhëse të parashtrohet në filialin
doganor, që është i ndryshëm nga filiali doganor në hyrje,
në atë rast të sigurohet se filiali doganor menjëherë e
informon ose i dorëzon në mënyrë elektronike, të gjitha të
dhënat e nevojshme të filialit doganor në hyrje.
Në vend të deklaratës përmbledhëse të hyrjes, organi
doganor mund të pranojë parashtrimin e njoftimit me qasje
te të dhënat nga deklarata përmbledhëse e hyrjes në
sistemin kompjuterik të operatorit ekonomik.
(3) Deklarata përmbledhëse e hyrjes parashtrohet para
futjes së mallit në zonën doganore të Republikës së
Maqedonisë.
(4) Me dispozitën nga neni 257 i këtij ligji, do të
përcaktohen:
- afatet e nevojshme për parashtrimin e deklaratës
përmbledhëse të hyrjes, para se malli të futet në zonën
doganore të Republikës së Maqedonisë,
- përjashtimet dhe lëshimet për afatet nga alineja 1 e
këtij paragrafi dhe
- kushtet sipas të cilave mund të lejohet përjashtimi nga
parashtrimi ose adaptimi i deklaratës përmbledhëse të
hyrjes, në pajtim me rrethanat specifike edhe për lloje të
caktuara të transportit të mallrave, mënyra e transportit dhe
operatorët ekonomikë, dhe ku marrëveshjet ndërkombëtare
parashikojnë dispozita të veçanta sigurie.
Neni 46-b
(1) Forma dhe përmbajtja e deklaratës përmbledhëse të
hyrjes, përcaktohen me dispozitën nga nenit 257 i këtij
ligji.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Deklarata përmbledhëse e hyrjes, përgatitet me
ndihmën e teknikave për përpunim elektronik të të
dhënave. Informatat komerciale dhe të transportit mundet
të shfrytëzohen nëse i përmbajnë të dhënat e nevojshme.
(3) Në raste të fuqisë madhore, organi doganor mund ta
pranojë edhe deklaratën përmbledhëse të hyrjes në formë
letre, në atë rast duke i siguruar të dhënat e nevojshme për
menaxhim me rrezikun të barabartë me nivelin të cilin e
siguron deklarata përmbledhëse e hyrjes, e përpunuar me
shfrytëzimin e teknikave për përpunimin elektronik të të
dhënave.
(4) Deklarata përmbledhëse e hyrjes parashtrohet nga
personi i cili e fut mallin, ose personi që e ka marrë
përgjegjësinë për transportin e mallit në zonën doganore të
Republikës së Maqedonisë.
(5) Përveç personit nga paragrafi (4) të këtij neni,
deklaratë përmbledhëse të hyrjes mundet të parashtrojë
edhe:
a) personi në emër të të cilit personi nga paragrafi (4) i
këtij neni ndërmerr veprime ose
b) çdo person i cili është në gjendje që ta paraqesë për
kontroll mallin, për të cilin ka të bëj deklarata
përmbledhëse e hyrjes, ose i cili e ka paraqitur për kontroll
mallin për të cilin ka të bëjë deklarata përmbledhëse e
hyrjes e organit doganor ose
v) përfaqësuesi i personit nga paragrafi (4) i këtij neni
ose pikave a) ose (b) të këtij paragrafi.
(6) Në kërkesë të personave nga paragrafët (4) dhe (5)
të këtij neni, organi doganor mund ta lejojë ndryshimin e
një ose më shumë të dhënave nga deklarata përmbledhëse e
hyrjes pas parashtrimit të saj, përveç nëse organi doganor:
a) e ka informuar personin i cili e ka parashtruar
deklaratën përmbledhëse të hyrjes se ka për qëllim që ta
kontrollojë mallin ose
b) ka vërtetuar se të dhëna të caktuara janë të pasakta ose
v) e ka lëshuar mallin.
Neni 46-v
(1) Filiali doganor në hyrje mund të mos kërkojë
parashtrimin e deklaratës përmbledhëse të hyrjes. Në rast të
atillë deklarata e parashtruar doganore doemos duhet t'i
përmbajë së paku të dhënat nga deklarata përmbledhëse e
hyrjes dhe derisa nuk do të pranohet nga ana e organit
doganor në pajtim me nenin 73 nga ky ligj, ka status të
deklaratës përmbledhëse. Organi doganor mund të lejojë që
deklarata doganore të parashtrohet në filialin doganor të
ndryshëm nga filiali doganor në hyrje, me ç'rast duke
siguruar se ai filial doganor menjëherë e njofton ose në
mënyrë elektronike i dorëzon të gjitha të dhënat e
nevojshme në filialin doganor të hyrjes.
(2) Kur deklarata doganore është parashtruar në formë
të ndryshme nga teknika për përpunim elektronik të të
dhënave, organi doganor zbaton nivel të njëjtë të
menaxhimit me rrezikun siç zbatohet për deklaratën
përmbledhëse, të parashtruar duke shfrytëzuar teknika të
përpunimit elektronik të të dhënave."
Neni 6
Në nenin 48 paragrafi (2) ndryshohet si vijon:
"Malli i cili është jashtë zonës doganore të Republikës
së Maqedonisë, mund të jetë lëndë e kontrollit doganor në
pajtim me rregullat në fuqi dhe marrëveshjen e lidhur
ndërmjet Republikës së Maqedonisë dhe vendit tjetër. Në
atë rast, malli jashtë zonës doganore të Republikës së
Maqedonisë do të trajtohet në mënyrë të njëjtë si dhe malli
i futur në zonën doganore të Republikës së Maqedonisë."
Neni 7
Në nenin 50 paragrafi (1), shtohet fjali e re si vijon:
"Personi i cili e paraqet mallin për kontroll duhet të thirret
në deklaratën përmbledhëse të hyrjes, deklaratën
përmbledhëse të daljes, deklaratën përmbledhëse ose
deklaratën doganore të parashtruar për atë mall."
Бр. 48 - Стр. 89
Neni 8
Titulli i Kapitullit 3 ndryshohet si vijon: "Shkarkim i
mallit i paraqitur për kontroll të organit doganor", ndërsa
nenet 53, 54 dhe 55 shlyhen.
Neni 9
Në nenin 87 paragrafi (1), pika në fund të fjalisë së
parë zëvendësohet me presje dhe shtohen fjalët: "përveç
mallit të konfiskuar në procedurë për kundërvajtje me të
cilën procedohet në pajtim me ligjin, me të cilin rregullohet
menaxhimi me pronën e konfiskuar, dobinë nga prona dhe
lëndët e konfiskuara në procedurë për kundërvajtje dhe
penale."
Neni 10
Pas nenit 192 shtohen katër nene të reja 192-a, 192-b,
192-v dhe 192-g, si vijojnë:
"Neni 192-a
(1) Malli i cili nxirret nga zona doganore e Republikës
së Maqedonisë, me përjashtim të mallit të transportuar me
mjete për transport, të cilët vetëm kalojnë nëpërmjet rrugës
ujore ose ajrore të zonës doganore të Republikës së
Maqedonisë, duke mos u ndalur në zonën doganore të
Republikës së Maqedonisë, është i përfshirë me deklaratë
doganore ose nëse deklarata doganore nuk është e
nevojshme, me deklaratë përmbledhëse të daljes.
(2) Me dispozitën nga neni 257 i këtij ligji, do të
përcaktohen kushtet sipas të cilave në rrethana specifike,
për lloje të caktuara të transportit të mallit ose mënyrave të
transportit, për operatorë të caktuar ekonomikë dhe ku
marrëveshjet ndërkombëtare parashohin dispozita të
veçanta sigurie, mund të lejohet lirimi nga parashtrimi ose
përshtatja e deklaratës përmbledhëse të daljes.
Neni 192-b
(1) Kur për mallin i cili e lëshon zonën doganore të
Republikës së Maqedonisë është përcaktuar veprimi ose
përdorim i lejuar doganor, për çfarë në pajtim me
dispozitat doganore nevojitet deklarata doganore, ajo
parashtrohet në filialin doganor për eksport para se malli të
nxirret nga zona doganore e Republikës së Maqedonisë.
(2) Kur filiali doganor për eksport dallohet nga filiali
doganor i daljes, filiali doganor për eksport menjëherë e
njofton, ose në mënyrë elektronike ia dorëzon të gjitha të
dhënat e nevojshme filialit doganor të daljes.
(3) Deklarata doganore duhet t'i përmbajë të dhënat e
nevojshme për deklaratën përmbledhëse të daljes, në
pajtim me nenin 192-g paragrafi (1) i këtij ligji.
(4) Kur deklarata doganore është e parashtruar në formë e
cila është e ndryshme nga teknika për përpunim elektronik të
të dhënave, organi doganor zbaton nivel të njëjtë të
menaxhimit me rrezikun, siç zbatohet në deklaratën
përmbledhëse të daljes e parashtruar me shfrytëzimin e
teknikave të përpunimit elektronik të të dhënave.
Neni 192-v
(1) Kur për mallin i cili e lëshon zonën doganore të
Republikës së Maqedonisë nuk është përcaktuar veprimi
ose përdorimi i lejuar doganor, për çfarë në pajtim me
rregullat doganore nevojitet deklarata doganore, ajo
parashtrohet në filialin doganor të daljes, para se malli të
nxirret nga zona doganore e Republikës së Maqedonisë.
(2) Organi doganor mund të lejojë që deklarata
doganore të parashtrohet në filialin doganor të ndryshëm
nga filiali doganor i daljes, me ç'rast duke siguruar se ai
filial doganor menjëherë e njofton ose në mënyrë
elektronike i dorëzon të gjitha të dhënat e nevojshme në
filialin doganor të daljes.
Стр. 90 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 9 април 2010

(3) Në vend të deklaratës përmbledhëse të daljes, 896.

organi doganor mund ta pranojë parashtrimin e njoftimit Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
me qasje te të dhënat nga deklarata përmbledhëse në Република Македонија, претседателот на Република
sistemin kompjuterik të operatorit ekonomik. Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
Neni 192-g
(1) Forma dhe përmbajtja e deklaratës përmbledhëse e УКАЗ
daljes, përcaktohen me dispozitën e nenit 257 nga ky ligj. ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ИЗМЕНУ-
(2) Deklarata përmbledhëse e daljes përgatitet me ВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА
përdorimin e teknikave për përpunimin elektronik të të ЦАРИНСКАTA УПРАВА
dhënave. Informatat komerciale dhe të transportit mund të
shfrytëzohen nëse i përmbajnë të dhënat e nevojshme. Се прогласува Законот за изменување и дополнува-
(3) Në rast të fuqisë madhore, organi doganor mund të ње на Законот за царинскатa управа,
pranojë deklaratë përmbledhëse të daljes në formë letre, me што Собранието на Република Македонија го доне-
ç'rast duke i siguruar të dhënat e nevojshme për menaxhim се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
me rrezikun të barabarta me nivelin që e siguron deklarata
përmbledhëse e përpiluar me shfrytëzimin e teknikave të Бр. 07-1562/1 Претседател
përpunimit elektronik të të dhënave. 7 април 2010 година на Република Македонија,
(4) Deklaratë përmbledhëse të hyrjes, parashtron: Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
a) personi i cili e ka nxjerrë mallin nga zona doganore e Претседател
Republikës së Maqedonisë, ose cilido person i cili e ka на Собранието на Република
marrë përgjegjësinë për transportin e mallit pas nxjerrjes të Македонија,
tij ose Трајко Вељаноски, с.р.
b) cilido person i cili është në gjendje që ta paraqesë
për kontroll mallin, për të cilin ka të bëjë deklarata
përmbledhëse e daljes ose i cili ia ka paraqitur për kontroll ЗАКОН
mallin, për të cilin ka të bëjë deklarata përmbledhëse e ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА
daljes, organit doganor ose ЗАКОНОТ ЗА ЦАРИНСКАTA УПРАВА
v) përfaqësuesi i personave të shënuar në pikën a) ose
b) të këtij paragrafi. Член 1
(5) Me kërkesë të personave nga paragrafi (4) i këtij Во Законот за Царинската управа („Службен весник
neni, organi doganor mund të lejojë ndryshimin e një ose на Република Македонија" бр. 46/2004, 81/2005,
më shumë të dhënave nga deklarata përmbledhëse e daljes 107/2007, 103/2008, 64/2009 и 105/2009), во членот 6
pas parashtrimit të saj, përveç në rastet kur organi doganor: ставот (4) се менува и гласи:
a) e ka informuar personin i cili e ka parashtruar “Директорот и заменик-директорот се именуваат за
deklaratën përmbledhës të daljes, se ka për qëllim që ta период од четири години.“
По ставот (4) се додаваат два нови става (5) и (6),
kontrollojë mallin ose кои гласат:
b) ka vërtetuar se të dhëna të caktuara janë të pasakta “(5) За директор и заменик-директор, може да биде
ose именувано лице кое ги исполнува следниве услови:
v) e ka lëshuar mallin." - да е државјанин на Република Македонија,
- да има стекнати 240 кредити според Европскиот
Neni 11 кредит трансфер систем или завршено високо образо-
Në nenin 239 paragrafi (1) pas alinesë 2, shtohet alineja вание и
e re 3, si vijon: - најмалку пет години работно искуство.
"- ka përvojë në procedura doganore më shumë se një (6) На директорот и заменик-директорот мандатот
vit." им престанува:
- со истек на мандатот,
Neni 12 - по негово барање,
Pas nenit 246 shtohet neni i ri 246-a, si vijon: - со разрешување од Владата на Република Македо-
нија,
"Neni 246-a - не е во можност да ја извршува функцијата поради
(1) Drejtoria e Doganave mban evidencë të телесна или ментална неспособност која трае подолго
kontabilitetit për detyrimet importuese dhe eksportuese dhe од три месеци,
- со исполнување на условите за пензија и
detyrimet dhe tatimet tjera të cilat i arkëton. - во случај на смрт.“
(2) Ministri i Financave e përcakton mënyrën e
mbajtjes së evidencës së kontabilitetit, për arkëtimin e Член 2
tatimeve dhe detyrimeve nga paragrafi (1) i këtij neni." Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во "Службен весник на Република Маке-
Neni 13 донија".
Në nenin 264 paragrafi (1) pika 5, fjalët "neni 53" ___________
zëvendësohen me fjalët "neni 46-a".
LIGJ
Neni 14 PËR NDRYSHIMIN DHE PLOTËSIMIN E LIGJIT
Dispozitat e neneve 1 paragrafi (1), 5, 7, 8, 10 dhe 13 të PËR DREJTORINË DOGANORE
këtij ligji, do të fillojnë të zbatohen me hyrjen në fuqi të
dispozitës nga neni 257 i këtij ligji. Neni 1
Në Ligjin për Drejtorinë Doganore (“Gazeta zyrtare e
Neni 15 Republikës së Maqedonisë" numër 46/2004, 81/2005,
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në 107/2007, 103/2008, 64/2009 dhe 105/2009), në nenin 6
"Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë". paragrafi (4) ndryshohet si vijon:
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
"Drejtori dhe zëvendësdrejtori emërohen për periudhën
prej katër vitesh."
Pas paragrafit (4) shtohen dy paragrafë të rinj (5) dhe
(6), si vijojnë:
"(5) Për drejtor dhe zëvendësdrejtor, mund të emërohet
personi i cili i plotëson kushtet në vijim:
- të jetë shtetas i Republikës së Maqedonisë,
- të ketë të fituara 240 kredi sipas Sistemit Evropian për
Transferin e Kredive ose të ketë të kryer arsimin e lartë dhe
- së paku pesë vite përvojë pune.
(6) Drejtorit dhe zëvendësdrejtorit mandati i ndërpritet:
- pas kalimit të mandatit,
- me kërkesë të tij,
- me shkarkim nga Qeveria e Republikës së
Maqedonisë,
- nuk është në gjendje që ta kryejë funksionin për shkak
të paaftësisë trupore ose mentale, e cila zgjat më shumë
se tre muaj,
- me plotësimin e kushteve për pension dhe
- në rast të vdekjes."
Neni 2
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
“Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
__________
897.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА НАДЗОР
НА ПАЗАРОТ
Се прогласува Законот за надзор на пазарот,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1563/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА НАДЗОР НА ПАЗАРОТ
I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Предмет на уредување
Член 1
Со овој закон се уредуваат координацијата на над-
зорот на пазарот за производите кои се пуштаат на па-
зарот, контролата на производите кои се внесуваат на
пазарот, како и примената и општите принципи на СЕ
означувањето.
Цел
Член 2
Целта на овој закон е обезбедување координација
на надзорот на пазарот на производите за да се осигура
дека производите ги исполнуваат барањата за висок
степен на заштита на јавните интереси како здравјето и
безбедноста воопшто, здравјето и безбедноста на ра-
ботното место, заштитата на потрошувачите, заштитата
на животната средина и безбедноста.
Бр. 48 - Стр. 91
Примена
Член 3
(1) Одредбите на овој закон се применуваат во слу-
чај кога во други закони и во прописите донесени врз
основа на тие закони не постојат посебни одредби кои
имаат иста цел, се од иста природа или имаат ист
ефект.
(2) Одредбите на овој закон се применуваат за про-
изводите опфатени со Законот за безбедност на произ-
води и прописите донесени врз основа на тој закон,
прекурсорите, медицинските помагала, медицинските
производи за употреба кај луѓе, рекреативните плови-
ла, радио и телекомуникациската опрема и други про-
изводи за кои постојат суштествени барања во врска со
аспектите, односно видовите на опасности утврдени со
прописите кои се однесуваат на барањата за тие произ-
води.
(3) Одредбите на овој закон се применуваат за кон-
трола на производи од други земји.
Значење на употребените изрази
Член 4
Одделни изрази употребени во овој закон го имаат
следново значење:
а) “достапност на пазарот” е секое набавување на
производ за дистрибуција, потрошувачка или за упо-
треба на пазарот на Република Македонија преку тр-
говска активност со или без плаќање на надоместок;
б) „пуштање на пазар“ е активност со која произво-
дот за прв пат станува достапен на пазарот во Репуб-
лика Македонија;
в) “производител” е секое правно или физичко лице
кое произведува производи или обезбедува дизајн и
производство на производот и истиот го пушта на паза-
рот под свое име или трговска марка;
г) “овластен застапник” е секое правно или физичко
лице основано во Република Македонија кое добило
писмено овластување од производителот да дејствува
во негово име и за негова сметка за посебни активно-
сти од кои произлегуваат обврските за застапништво
утврдени во овластувањето согласно со закон;
д) “увозник” е секое правно или физичко лице ос-
новано во Република Македонија кое на пазарот во Ре-
публика Македонија пушта производ од друга земја;
ѓ) “дистрибутер” е секое правно или физичко лице
во синџирот на набавки кое не е производител ниту
увозник, а пушта производ на пазарот;
е) “надзор на пазарот“ се активности и мерки кои се
преземаат во координација на органите за надзор на па-
зарот со цел да се обезбеди дека производите одгова-
раат на барањата утврдени со законите и со прописите
донесени врз основа на тие закони и кои не ги загрозу-
ваат здравјето, безбедноста или други аспекти за за-
штита на јавниот интерес;
ж) “органи за надзор на пазарот“ се Државниот па-
зарен инспекторат, Државниот санитарен и здравствен
инспекторат, Државниот трудов инспекторат, Држав-
ниот инспекторат за техничка инспекција, Државниот
инспекторат за животна средина и други органи на др-
жавната управа или инспектори кои вршат надзор на
пазарот во согласност со закон, како и други органи и
организации и независни регулаторни тела што вршат
надзор на пазарот;
з) “економски оператори“ се производителот, овла-
стениот застапник, увозникот и дистрибутерот;
ѕ) "пуштање во слободен промет" е постапка во сог-
ласност со одредбите на Царинскиот закон;
и) “враќање” е секоја мерка која има за цел да по-
стигне враќање на производот кој е на располагање на
крајниот корисник;
Стр. 92 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ј) “повлекување” е секоја мерка која има за цел
спречување на определен производ кој се наоѓа во
синџирот на набавки да биде достапен на пазарот и
к) "царински орган" е орган утврден со Царинскиот
закон и Законот за Царинската управа.
Општи барања за надзор на пазарот
Член 5
(1) Со надзор на пазарот се обезбедува производи-
те во зависност од нивната намена или под условите
кои се исполнети за нивно пуштање на пазарот и кога
се соодветно инсталирани и одржувани, а кои може да
влијаат на здравјето или безбедноста на корисниците
или во кој било друг случај не се во сообразност со
применливите барања утврдени со законите и со про-
писите донесени врз основа на тие закони, да се повле-
чат или да се забрани или ограничи нивното пуштање
на пазарот, за што јавноста и надлежните државни ор-
гани во Република Македонија и земјите членки на
Европската унија соодветно се информираат.
(2) Органите за надзор на пазарот, во рамки на сво-
ите годишни програми за надзор на пазарот и Нацио-
налната програма за координација и преземање на ефе-
ктивни мерки за надзор на пазарот, се должни да презе-
мат мерки за која било категорија на производ во сог-
ласност со закон.
(3) Надзорот на пазарот се однесува и за производи
кои се изработени или произведени за сопствени по-
треби на производителот согласно со закон.
II. КООРДИНАЦИЈА НА НАДЗОР НА ПАЗАРОТ
Обврски за информирање
Член 6
Министерството за економија ја известува Европ-
ската комисија за органите за надзор на пазарот и за
нивните надлежности.
Координативно тело за надзор на пазарот
Член 7
(1) За постигнување на ефикасна координација на
надзорот на пазарот и олеснување на размената на по-
датоци и информации, се формира Координативно тело
за надзор на пазарот (во натамошниот текст: Координа-
тивното тело).
(2) Координативното тело е составено од координа-
тор, заменик координатор, секретар и претставници од
органите за надзор на пазарот.
(3) Координативното тело го сочинуваат 12 члена
од органите за надзор на пазарот.
(4) Координаторот, заменикот координатор, секре-
тарот и претставниците од ставот (2) на овој член, на
предлог на министерот за економија ги именува и раз-
решува Владата на Република Македонија за време од
четири години.
(5) Административно-техничките работи на Коор-
динативното тело ги врши Државниот пазарен инспе-
кторат.
Работи кои ги врши Координативното тело
Член 8
(1) Координативното тело ги врши следниве рабо-
ти:
1) воспоставува соодветни механизми за комуника-
ција и координација меѓу органите за надзор на паза-
рот;
2) воспоставува соодветни процедури за:
- следење на барањата или извештаите кои се одне-
суваат на ризикот за производите согласно со закон,
9 април 2010
- следење на несреќните случаи и опасностите по
здравјето за кои постои сомневање дека се предизвика-
ни од производите,
- да потврди дека корективни дејствија се преземе-
ни и навремено се известени органите за надзор на па-
зарот и
- следење на научното и техничкото достигнување
за прашања поврзани со безбедност на производите;
3) врши активности во насока на олеснување на
размената на податоци и информации меѓу органите за
надзор на пазарот;
4) остварува координација во спроведувањето на
заедничките планови и постапки за постапување во ит-
ни случаи и
5) изработува и предлага национална програма за
координација и преземање на ефективни мерки за над-
зор на пазарот.
(2) Координативното тело за својата работа донесу-
ва деловник.
(3) Координативното тело доставува до Владата на
Република Македонија извештај за својата работа за
претходната календарска година најдоцна до крајот на
февруари во тековната година, за информирање.
(4) Извештајот од ставот (3) на овој член се објаву-
ва на веб страницата на Министерството за економија.
Национална програма за координација и преземање
на ефективни мерки за надзор на пазарот
Член 9
(1) Националната програма за координација и пре-
земање на ефективни мерки за надзор на пазарот ја до-
несува Владата на Република Македонија за период од
две години.
(2) Националната програма за координација и пре-
земање на ефективни мерки за надзор на пазарот се об-
јавува на веб страницата на Министерството за еконо-
мија .
(3) Министерството за економија ја известува
Европската комисија за донесената национална про-
грама за координација и преземање на ефективни мер-
ки за надзор на пазарот, како и за реализација на актив-
ностите утврдени во програмата.
Обврски на органите за надзор на пазарот
Член 10
(1) Органите за надзор на пазарот, нивните надлеж-
ности ги спроведуваат согласно со начелото на про-
порционалност.
(2) Органите за надзор на пазарот изработуваат и
донесуваат свои годишни програми за надзор на паза-
рот согласно со насоките утврдени за специфичните се-
ктори за надзор на пазарот во националната програма
за координација и преземање на ефективни мерки за
надзор на пазарот, како и да ги спроведат активностите
од тие програми во текот на годината.
(3) Органите за надзор на пазарот вршат периодич-
ни оценувања и ажурирања на своите годишни програ-
ми за надзор на пазарот во случај на донесување на но-
ви закони и прописи донесени врз основа на тие закони
кои се однесуваат на нивните надлежности за надзор
на пазарот и ги објавуваат на нивните веб страници.
Мерки за вршење на надзор на пазарот
Член 11
(1) Органите за надзор на пазарот вршат соодветни
проверки на карактеристиките на производите преку
проверка на документи и каде што ќе има потреба, пре-
ку физички и лабораториски проверки на репрезента-
тивни примероци.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Во случаите од ставот (1) на овој член органите
за надзор на пазарот водат сметка за принципите за
оцена на ризик, барањата и други информации.
(3) Органите за надзор на пазарот можат да побара-
ат од економските оператори да им ја стават на распо-
лагање целата документација и сите информации кои
сметаат дека се неопходни за спроведување на нивни-
те активности и, каде што тоа ќе се покаже како по-
требно и оправдано, да побараат да влезат во простори-
ите на економските оператори и да земат потребни
примероци од производите. Кога ќе сметаат за потреб-
но органите за надзор на пазарот можат да ги уништат
или на друг начин да ги направат неупотребливи про-
изводите кои претставуваат сериозен ризик за здравје-
то и безбедноста, согласно со закон.
(4) Во случај кога економските оператори ќе презен-
тираат извештаи од тестирање или сертификати за оцена
на сообразност издадени од акредитирано тело за оцена
на сообразноста, органите за надзор на пазарот ќе ги зе-
мат предвид овие извештаи или сертификати.
(5) Органите за надзор на пазарот преземаат соод-
ветни мерки за предупредување на корисниците во раз-
умен временски рок согласно со закон, за ризиците кои
се утврдени кај кој било производ со цел да се намали
ризикот од повреда или друга штета.
(6) Органите за надзор на пазарот соработуваат со
економските оператори во однос на активностите кои
би можеле да ги спречат или намалат ризиците предиз-
викани од производите кои се пуштени на пазарот од
тие економски оператори.
(7) Во случај кога органите за надзор на пазарот ќе
одлучат да се повлече производ произведен во земја
членка на Европската унија, за тоа ќе го известат еко-
номскиот оператор на земјата членка на адресата наве-
дена на производот или на документацијата што го
придружува производот.
(8) Органите за надзор на пазарот своите надлеж-
ности ги вршат независно и непристрасно, согласно со
закон.
(9) Органите за надзор на пазарот водат сметка за
доверливоста на податоците со цел да се заштитат тр-
говските тајни или личните податоци согласно со про-
писите за заштита на личните податоци и прописите за
безбедност на класифицирани информации.
(10) Физичките и лабораториските проверки на ре-
презентативни примероци од ставот (1) на овој член се
вршат согласно со динамиката утврдена во национал-
ната програма за координација и преземање на ефе-
ктивни мерки за надзор на пазарот, а средствата за нив-
но вршење се обезбедуваат во рамките на средствата на
буџетите и финансиските планови на органите за над-
зор на пазарот.
Производи кои претставуваат сериозен ризик
Член 12
(1) Органите за надзор на пазарот обезбедуваат вра-
ќање, повлекување или спречување на производите кои
се пуштаат на пазарот, а кои претставуваат сериозен
ризик за кои е потребна брза интервенција, вклучувај-
ќи го и сериозниот ризик чии последици не настанува-
ат веднаш.
(2) За случаите од ставот (1) на овој член Мини-
стерството за економија е должно веднаш да ја извести
Европската комисија преку системот за брзо информи-
рање за производите кои претставуваат сериозна опас-
ност (RAPEX).
Бр. 48 - Стр. 93
(3) Одлуката за тоа дали производот претставува
сериозен ризик или не, ќе се заснова на соодветна про-
цена на ризикот, за што предвид се зема природата на
ризикот и веројатноста од негово настанување. Можно-
ста за постигнување на повисоко ниво на безбедност на
производот или постоењето на производи кои носат
пониско ниво на ризик нема да се сметаат за оцена на
производ кој носи сериозен ризик.
Мерки за ограничување
Член 13
(1) Органите за надзор на пазарот ќе обезбедат дека
секоја мерка што ја преземаат е согласно со законите и
прописите донесени врз основа на тие закони, за забра-
на или ограничување на производот достапен на паза-
рот, да се повлече од пазарот или да се врати, е про-
порционална и го содржи правниот основ врз која е
донесена.
(2) За мерките од ставот (1) на овој член веднаш се
известува економскиот оператор кој истовремено ќе
биде известен и за расположливите правни лекови и за
роковите за нивно поднесување, согласно со закон.
(3) Пред преземање на мерката од ставот (1) на овој
член економскиот оператор може да ги достави своите
забелешки во рок не подолг од десет дена од денот ко-
га го примил записникот за извршениот надзор.
(4) По исклучок од ставот (3) на овој член економ-
скиот оператор нема да може да ги даде своите забеле-
шки поради итноста на мерката која се донесува за за-
штита на јавниот интерес, за заштита на здравјето или
безбедноста или друг основ кој се однесува на јавниот
интерес согласно со закон.
(5) Во случаите од ставот (4) на овој член економ-
скиот оператор може да ги даде своите забелешки во
најкус можен рок по преземеното дејствие на органите
за надзор на пазарот, при што преземеното дејствие
може веднаш да биде преиспитано.
(6) Ако економскиот оператор докаже дека презел
ефективни дејствија, мерките од ставот (1) на овој
член веднаш ќе се повлечат или изменат.
Размена на информации преку системот за брзо ин-
формирање за производите кои претставуваат сери-
озна опасност (RAPEX)
Член 14
(1) Ако органите за надзор на пазарот преземат или
имаат намера да преземат мерка согласно со членот 12
на овој закон и сметаат дека причините за преземање
на мерката или ефектите на мерката ја надминуваат те-
риторијата на Република Македонија, Министерството
за економија за тоа веднаш ја известува Европската ко-
мисија преку системот за брзо информирање за произ-
водите кои претставуваат сериозна опасност (RAPEX)
согласно со Законот за безбедност на производите и
прописите донесени врз основа на тој закон.
(2) Ако производот претставува сериозен ризик при
пуштањето на пазарот, Министерството за економија
веднаш ја известува Европската комисија за секоја до-
броволна мерка преземена од економскиот оператор за
којашто известил.
(3) Информациите кои се доставени согласно со
ставовите (1) и (2) на овој член задолжително ги содр-
жат сите релевантни податоци, особено податоците кои
се потребни за идентификација на производот, потек-
лото на производот и синџирот на набавки, ризикот кој
го носи, природата и времетраењето на донесената
мерка, како и за сите мерки кои економскиот оператор
доброволно ги презел.
Стр. 94 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Принципи на соработка меѓу Република Македони-
ја, земјите членки на Европската унија и Европ-
ската комисија
Член 15
(1) Органите за надзор на пазарот обезбедуваат
ефикасна соработка и размена на информации со соод-
ветните органи за надзор на пазарот од земјите членки
на Европската унија, како и со Европската комисија и
соодветните органи и тела на Европската унија во од-
нос на нивните програми за надзор на пазарот и сите
прашања кои се однесуваат на производите кои носат
ризик.
(2) За целите од ставот (1) на овој член органите за
надзор на пазарот даваат помош на другите органи за
надзор на пазарот од земјите членки на Европската
унија преку доставување на информации или докумен-
ти, преку вршење на определени истраги или други
мерки и со учество во истраги покренати во друга земја
членка.
(3) Секоја информација со забелешките која е до-
ставена од економскиот оператор согласно со членот
13 став (3) на овој закон или на друг начин ќе биде
вклучена во известувањата што ги доставуваат органи-
те за надзор на пазарот до другите земји членки и
Европската комисија за своите наоди и преземени дејс-
твија. Секоја дополнителна информација од страна на
органите за надзор на пазарот јасно се назначува дека
се однесува на информациите кои се претходно доста-
вени.
III. КОНТРОЛА НА ПРОИЗВОДИТЕ КОИ
СЕ ВНЕСУВААТ НА ПАЗАРОТ
Општи барања за контрола на производите кои се
внесуваат на пазарот
Член 16
(1) Контролата на производите кои се внесуваат на
пазарот во Република Македонија ја спроведува ца-
ринскиот орган во соработка со органите за надзор на
пазарот во рамките на надлежностите утврдени со за-
кон.
(2) Органите од ставот (1) на овој член се должни
да вршат соодветни проверки на карактеристиките на
производите согласно со принципите утврдени во чле-
нот 11 ставови (1), (2), (3) и (4) од овој закон, пред тие
да се пуштат во слободен промет.
(3) Царинскиот орган и органите за надзор на паза-
рот се должни меѓусебно да соработуваат разменувај-
ќи информации кои се однесуваат на нивните надлеж-
ности.
(4) Царинскиот орган е должен да го спречи пушта-
њето во слободен промет на производот кога еден од
следниве наоди е констатиран при проверките од ста-
вот (1) на овој член:
а) производот е со карактеристики кои предизвику-
ваат причина да се верува дека производот, кога соод-
ветно ќе се инсталира, одржува и користи, претставува
сериозен ризик за здравјето, безбедноста, животната
средина или на кој било друг јавен интерес;
б) производот не го придружува писмена или еле-
ктронска документација која е задолжителна согласно
со закон или не е означен согласно со тие закони и про-
писи и
в) производот е означен со погрешна или лажна
"CE" ознака.
(5) Во случаите од ставот (4) на овој член царински-
от орган веднаш ги известува органите за надзор на па-
зарот за секое спречување за пуштање во слободен
промет на производот.
9 април 2010
(6) За поефикасно остварување на целите од овој
член, царинскиот орган и органите за надзор на пазарот
склучуваат меморандуми за соработка.
Пуштање на производите во слободен промет
Член 17
(1) Производот чиешто пуштање во слободен про-
мет било спречено од царинскиот орган согласно со
членот 16 од овој закон може да се пушти во слободен
промет, доколку во рок од три работни дена од денот
на неговото спречување, царинскиот орган не добие из-
вестување за какви било дејствија преземени од орга-
ните за надзор на пазарот и под услов да се исполнети
сите други барања и формалности за негово пуштање
во слободен промет.
(2) Кога органите за надзор на пазарот ќе утврдат
дека производот не претставува сериозен ризик за
здравјето и безбедноста или кога не е во спротивност
со барањата утврдени со закон, тој производ ќе биде
пуштен ако ги исполнува сите други барања и формал-
ности за негово пуштање во слободен промет.
Национални мерки
Член 18
(1) Кога органите за надзор на пазарот ќе утврдат
дека производот претставува сериозен ризик, тие се
должни да ги преземат сите мерки за забрана на пушта-
ње на производот на пазарот и ќе побараат од царин-
скиот орган на фактурата која го придружува произво-
дот и на кој било друг придружен документ или во еле-
ктронскиот систем за обработка на податоците да ја на-
веде следнава забелешка:
„Опасен производ - не е дозволено пуштање во сло-
боден промет” и се наведуваат одредби од соодветниот
закон.
(2) Кога органите за надзор на пазарот ќе утврдат
дека производот не е во согласност со барањата утвр-
дени со закон, преземаат соодветни мерки со кои може,
доколку е неопходно, да се забрани тој производ да се
пушти на пазарот.
(3) Кога пуштањето на пазар е забрането согласно
со ставот (2) на овој член, органите за надзор на паза-
рот се должни да побараат од царинскиот орган да не
го пушти производот во слободен промет и на факту-
рите кој го придружуваат производот и на кој било
друг придружен документ или во електронскиот си-
стем за обработка на податоците да ја наведе следнава
забелешка:
„Несообразен производ - не е дозволено пуштање
во слободен промет” и се наведуваат одредби од соод-
ветниот закон.
(4) Кога тој производот повторно бил пријавен во
царинска постапка, која е различна од пуштање во сло-
боден промет и органите за надзор на пазарот немаат
забелешки, забелешките од ставовите (1) и (3) на овој
член ќе се наведат во документите кои се користени во
таа постапка.
(5) Органите за надзор на пазарот во соработка со
царинскиот орган може да ги уништат или на друг на-
чин да ги направат неупотребливи производите кои
претставуваат сериозен ризик, согласно со закон.
(6) Органите за надзор на пазарот се должни да го
информираат царинскиот орган за категориите на про-
изводи кои претставуваат сериозен ризик или за кои
било идентификувано дека не се во согласност со ста-
вовите (1), (2) и (3) на овој член.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
IV. СЕ ОЗНАЧУВАЊЕ
Примена на СЕ означувањето
Член 19
СЕ ознаката претставува единствена ознака со која
се потврдува сообразноста на производот со примен-
ливите барања утврдени во законите и прописите доне-
сени врз основа на тие закони со кои се уредува по-
стапката за нејзино ставање.
Општи принципи за примена на СЕ ознаката
Член 20
(1) СЕ ознаката се става само од производителот
или неговиот овластен застапник.
(2) СЕ ознаката се става само на производи за кои е
утврдено нејзино ставање во законите и прописите до-
несени врз основа на тие закони и не се става на ниту
еден друг производ.
(3) Со ставање или со прикачување на СЕ ознаката,
производителот наведува дека презема одговорност за
сообразноста на производот со сите применливи бара-
ња утврдени во законите и прописите донесени врз ос-
нова на тие закони со кои се уредува постапката за неј-
зино ставање.
(4) Не е дозволено ставањето на други ознаки на
производот за кои постои веројатност дека трети лица
би можеле да бидат доведени во заблуда во однос на
значењето на СЕ ознаката.
V. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
Усогласување на постојните програми за работа
Член 21
Органите за надзор на пазарот се должни да ги
усогласат своите годишни програми за работа со
одредбите на овој закон во рок од шест месеци од де-
нот на влегувањето во сила на овој закон.
Прописи
Член 22
(1) Координаторот, заменикот координаторот, се-
кретарот и претставниците на Координативното тело
ќе бидат именувани од Владата на Република Македо-
нија во рок од 60 дена од денот на влегувањето во сила
на овој закон.
(2) Националната програма за координација и пре-
земање на ефективни мерки за надзор на пазарот ќе се
донесе во рок од шест месеци од денот на влегувањето
во сила на овој закон.
(3) Меморандумите за соработка од членот 16 став
(6) на овој закон ќе се склучат во рок од шест месеци
од денот на влегувањето во сила на овој закон.
Одложена примена
Член 23
Одредбите на членовите 11 став (7), 14 став (1) и 15
од овој закон ќе се применуваат со влегувањето во сила
на соодветен договор за оцена на сообразност со
Европската унија .
Престанување на важење
Член 24
Овој закон престанува да важи со денот на пристапу-
вањето на Република Македонија во Европската унија.
Бр. 48 - Стр. 95
Влегување во сила
Член 25
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во „Службен весник на Република Маке-
донија”.
__________
LIGJ
PËR MBIKËQYRJEN E TREGUT
I. DISPOZITA TË PËRGJITHSHME
Lënda e rregullimit
Neni 1
Me këtë ligj rregullohet koordinimi i mbikëqyrjes të
tregut për prodhimet të cilat lëshohen në treg, kontrollimi i
prodhimeve të cilët lëshohen në treg, si dhe zbatimi i
parimeve të përgjithshme të shenjës CE.
Qëllimi
Neni 2
Qëllimi i këtij ligji është sigurimi i koordinimit të
mbikëqyrjes së tregut të prodhimeve, që të sigurohet se
prodhimet i plotësojnë kërkesat për shkallë të lartë të
mbrojtjes së interesave publike si shëndeti dhe siguria në
përgjithësi, shëndeti dhe siguria në vendin e punës,
mbrojtja e konsumatorëve, mbrojtja e mjedisit jetësor dhe
siguria.
Zbatimi
Neni 3
(1) Dispozitat e këtij ligji zbatohen në rast kur në ligjet
tjera dhe në rregullat e miratuara në bazë të atyre ligjeve,
nuk ekzistojnë dispozita të veçanta të cilat kanë qëllim të
njëjtë, janë të natyrës së njëjtë ose kanë efekt të njëjtë.
(2) Dispozitat e këtij ligji zbatohen për prodhimet e
përfshira me Ligjin për mbrojtjen e prodhimeve dhe
rregullat e miratuara në bazë të këtij ligji, prekurzorët,
veglat ndihmëse mjekësore, prodhimet mjekësore për
përdorim te njerëzit, mjetet lundruese rekreative, pajisjet e
radios dhe telekomunikimit dhe prodhimet tjera për të cilat
ekzistojnë kërkesa thelbësore në lidhje me aspektet
gjegjësisht llojet e rreziqeve të përcaktuara me rregullat të
cilat kanë të bëjnë me kërkesat për ato prodhime.
(3) Dispozitat e këtij ligji, zbatohen për kontrollimin e
prodhimeve nga shtetet tjera.
Kuptimi i shprehjeve të përdorura
Neni 4
Shprehje të veçanta të përdorura në këtë ligj, e kanë
kuptimin si vijon:
a) “qasje në treg” është çdo furnizim i prodhimit për
distribuim, konsumim ose për përdorim në tregun e
Republikës së Maqedonisë, nëpërmjet aktivitetit tregtar me
ose pa pagesë të kompensimit;
b) “lëshim në treg” është aktiviteti me të cilin prodhimi
për herë të parë, bëhet i arritshëm për tregun në Republikën
e Maqedonisë;
c) “prodhues” është çdo person juridik ose fizik i cili
prodhon prodhime ose e siguron dizajnin dhe prodhimin e
produktit dhe të njëjtin e lëshon në treg me emrin ose
markën e vet tregtare;
Стр. 96 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ç) “përfaqësues i autorizuar” është çdo person juridik
ose fizik i themeluar në Republikën e Maqedonisë, i cili ka
marrë autorizim me shkrim prej prodhuesit që të veprojë në
emër të tij dhe për llogarinë e tij, për aktivitete të veçanta
prej të cilave dalin obligimet për përfaqësim, të përcaktuara
në autorizim në pajtim me ligjin;
d) “importues” është çdo person juridik ose fizik i
themeluar në Republikën e Maqedonisë, i cili në tregun e
Republikës së Maqedonisë lëshon prodhim prej shtetit
tjetër;
dh) “distributor” është çdo person juridik ose fizik në
zinxhirin e furnizimeve, i cili nuk është prodhues e as
importues, por lëshon prodhim në treg;
e) “mbikëqyrje e tregut” janë aktivitetet dhe masat të
cilat ndërmerren në koordinim me organet për mbikëqyrje
të tregut, me qëllim që të sigurohet se prodhimet u
përgjigjen kërkesave të përcaktuara me ligjet dhe rregullat
e miratuara në bazë të atyre ligjeve dhe të cilat nuk i
rrezikojnë shëndetin, sigurinë dhe aspektet tjera për
mbrojtjen e interesit publik;
ë) “organet për mbikëqyrje të tregut” janë: Inspektorati
Shtetëror i Tregut, Inspektorati Shtetëror Sanitar dhe
Shëndetësor, Inspektorati Shtetëror i Punës, Inspektorati
Shtetëror për Inspektim Teknik, Inspektorati Shtetëror për
Mjedisin Jetësor dhe organe tjera të administratës
shtetërore ose inspektorët të cilët kryejnë mbikëqyrjen e
tregut në pajtim me ligjin, si dhe organet dhe organizatat
tjera dhe trupat e pavarur rregullues të cilët e kryejnë
mbikëqyrjen e tregut;
f) “operatorë ekonomik” janë prodhuesi, përfaqësuesi i
autorizuar, importuesi dhe distributori;
g) “lëshim në qarkullim të lirë” është procedura në
pajtim me dispozitat e Ligjit për dogana;
gj) “kthim” është secila masë e cila ka për qëllim që ta
realizojë kthimin e prodhimit i cili është në disponim të
konsumatorit të fundit;
h) “tërheqje” është secila masë e cila ka për qëllim
pengimin e prodhimit të caktuar i cili gjendet në zinxhirin e
furnizimeve, që të jetë i arritshëm në treg dhe
i) “organ doganor” është organi i miratuar me Ligjin
për dogana dhe Ligjin për drejtorinë doganore.
Kërkesat e përgjithshme për mbikëqyrjen
e tregut
Neni 5
(1) Me mbikëqyrjen e tregut sigurohet që prodhimet
varësisht nga dedikimi i tyre ose nën kushtet të cilat
plotësohen për lëshimin e tyre në treg dhe kur janë të
instaluara dhe të mirëmbajtura në mënyrë përkatëse, e të
cilat mund të ndikojnë në shëndetin ose sigurinë e
konsumatorëve ose në çdo rast tjetër nuk janë në përputhje
me kërkesat e zbatueshme të përcaktuara me ligjet dhe
rregullat e miratuara në bazë të atyre ligjeve, të tërhiqen
ose të ndalohet ose të kufizohet lëshimi i tyre në treg, për
çfarë publiku dhe organet kompetente shtetërore në
Republikën e Maqedonisë dhe vendet anëtare të Bashkimit
Evropian, informohen në mënyrë përkatëse.
(2) Organet për mbikëqyrjen e tregut, në kuadër të
programeve të veta vjetore për mbikëqyrje të tregut dhe
Programit nacional për koordinim dhe ndërmarrje të
masave efektive për mbikëqyrje të tregut, obligohen që të
ndërmarrin masa për cilëndo kategori të prodhimit, në
pajtim me ligjin.
(3) Mbikëqyrja e tregut ka të bëje edhe me prodhimet
të cilat përpunohen ose prodhohen për nevojat personale të
prodhuesit, në pajtim me ligjin.
9 април 2010
II. KOORDINIMI I MBIKËQYRJES SË TREGUT
Obligimet për informim
Neni 6
Ministria e Ekonomisë e njofton Komisionin Evropian,
për organet e mbikëqyrjes së tregut dhe për kompetencat e
tyre.
Trupi koordinues për mbikëqyrjen e tregut
Neni 7
(1) Për arritjen e koordinimit efikas të mbikëqyrjes së
tregut dhe lehtësimin e shkëmbimit të të dhënave dhe
informatave, formohet Trup koordinues për mbikëqyrjen e
tregut (në tekstin e mëtutjeshëm: Trupi Koordinues).
(2) Trupi Koordinues përbëhet nga koordinatori,
zëvendëskoordinatori, sekretari dhe përfaqësuesit e
organeve për mbikëqyrje të tregut.
(3) Trupin Koordinues e përbëjnë 12 anëtarë nga
organet për mbikëqyrje të tregut.
(4) Koordinatorin, zëvendëskoordinatorin, sekretarin
dhe përfaqësuesit nga paragrafi (2) i këtij neni, me
propozim të ministrit të Ekonomisë i emëron dhe shkarkon
Qeveria e Republikës së Maqedonisë, për kohë prej 4
vitesh.
(5) Punët administrative teknike të Trupit Koordinues, i
kryen Inspektorati Shtetëror i Tregut.
Punët të cilat i kryen Trupi Koordinues
Neni 8
(1) Trupi Koordinues i kryen punët, në vijim:
1) vendos mekanizma përkatës për komunikim dhe
koordinim ndërmjet organeve për mbikëqyrje të tregut;
2) vendos procedura përkatëse, për:
- përcjelljen e kërkesave ose raporteve të cilat kanë të
bëjnë me rrezikun për prodhimet, në pajtim me ligjin,
- përcjelljen e fatkeqësive dhe rreziqeve për shëndetin,
për të cilat ekziston dyshimi së janë shkaktuar nga
prodhimet,
- të vërtetuar se veprime korrigjuese janë ndërmarrë
dhe janë njoftuar në kohë organet për mbikëqyrjen e tregut
dhe
- përcjelljen e arritjes shkencore dhe teknike për
çështjet në lidhje me sigurinë e prodhimeve;
3) kryen aktivitete në drejtim të lehtësimit të
shkëmbimit të të dhënave dhe informatave ndërmjet
organeve për mbikëqyrje të tregut;
4) realizon koordinim në zbatimin e planeve dhe
procedurave të përbashkëta për veprim në raste urgjente
dhe
5) përpunon dhe propozon Program nacional për
koordinim dhe ndërmarrje të masave efektive për
mbikëqyrjen e tregut.
(2) Trupi Koordinues për punën e tij miraton rregullore.
(3) Trupi Koordinues i dorëzon Qeverisë së Republikës
së Maqedonisë raport për punën e vet për vitin paraprak
kalendarik, më së voni deri në fund shkurtit të vitit
rrjedhës, për informim.
(4) Raporti nga paragrafi (3) i këtij neni, shpallet në
ueb faqen e Ministrisë së Ekonomisë.
Programi nacional për koordinimin dhe ndërmarrjen e
masave efektive për mbikëqyrjen e tregut
Neni 9
(1) Programin nacional për koordinim dhe ndërmarrje
të masave efektive për mbikëqyrjen e tregut, e miraton
Qeveria e Republikës së Maqedonisë në periudhë prej dy
vjetësh.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(2) Programi nacional për koordinim dhe ndërmarrje të
masave efektive për mbikëqyrjen e tregut, shpallet në ueb
faqen e Ministrisë së Ekonomisë.
(3) Ministria e Ekonomisë e njofton Komisionin
Evropian, për miratimin e Programit nacional dhe
ndërmarrjen e masave efektive për mbikëqyrjen e tregut, si
dhe për realizimin e aktiviteteve të përcaktuara në program.
Obligimet e organeve për mbikëqyrjen e tregut
Neni 10
(1) Organet për mbikëqyrjen e tregut, kompetencat e
tyre i zbatojnë në pajtim me parimin e proporcionalitetit.
(2) Organet për mbikëqyrjen e tregut i përpilojnë dhe
miratojnë programet e tyre vjetore për mbikëqyrjen e
tregut, në përputhje me drejtimet e përcaktuara për sektorët
specifikë për mbikëqyrjen e tregut në Programin nacional
për koordinim dhe ndërmarrje të masave efektive për
mbikëqyrjen e tregut, si dhe t'i zbatojnë aktivitetet e këtyre
programeve gjatë vitit.
(3) Organet për mbikëqyrjen e tregut, bëjnë vlerësime
periodike dhe azhurnim të programeve të veta vjetore për
mbikëqyrje të tregut, në rast të miratimit të ligjeve dhe
rregullave te reja të miratuara në bazë të atyre ligjeve, të
cilat kanë të bëjnë me kompetencat e tyre për mbikëqyrjen
e tregut dhe i shpallin në ueb faqet e tyre.
Masat për mbikëqyrjen e tregut
Neni 11
(1) Organet për mbikëqyrjen e tregut e kryejnë
kontrollin përkatës të karakteristikave të prodhimeve
nëpërmjet kontrollimit të dokumentit dhe ku do të ketë
nevojë, nëpërmjet kontrollimeve fizike dhe laboratorike të
ekzemplarëve reprezentativë.
(2) Në rastet nga paragrafi (1) i këtij neni, organet për
mbikëqyrjen e tregut mbajnë llogari për parimet e
vlerësimeve të rrezikut, kërkesat dhe informata të tjera.
(3) Organet për mbikëqyrjen e tregut, mund të kërkojnë
prej operatorëve ekonomikë që t'ua lënë në dispozicion tërë
dokumentacionin dhe të gjitha informatat për të cilat
mendojnë se janë të domosdoshme për kryerjen e
aktiviteteve të tyre dhe ku ajo do të tregohet si e nevojshme
dhe e arsyeshme, të kërkojnë të hyjnë në hapësirat e
operatorëve ekonomikë dhe të marrin ekzemplarëve të
nevojshëm të prodhimeve. Kur do ta konsiderojnë të
nevojshme, organet për mbikëqyrjen e tregut mund t'i
shkatërrojnë ose në mënyrë tjetër t'i bëjnë të papërdorshme
prodhimet të cilat paraqesin rrezik serioz për shëndetin dhe
sigurinë, në pajtim me ligjin.
(4) Në rast kur operatorët ekonomikë prezantojnë
raporte nga testimi ose certifikata për vlerësimin e
përputhshmërisë të lëshuara nga trupi akreditues për
vlerësim të përputhshmërisë, organet për mbikëqyrjen e
tregut do t'i marrin parasysh këto raporte ose certifikata.
(5) Organet për mbikëqyrjen e tregut ndërmarrin masa
përkatëse për paralajmërimin e shfrytëzuesve në afat të
arsyeshëm kohor në pajtim me ligjin, për rreziqet të cilët
janë përcaktuar te cilido prodhim, me qëllim që të
zvogëlohet rreziku nga lëndimi ose ndonjë dëm tjetër.
(6) Organet për mbikëqyrje të tregut bashkëpunojnë
me operatorët ekonomikë, në lidhje me aktivitetet të cilat
do të mund t'i ndalojnë ose zvogëlojnë rreziqet e
shkaktuara nga prodhimet të cilat janë lëshuar në treg nga
ata operatorë ekonomikë.
(7) Në rast kur organet për mbikëqyrjen e tregut do të
vendosin që të tërhiqet prodhimi i prodhuar në vendin
anëtar të Bashkimit Evropian, për këtë do ta njoftojnë
operatorin ekonomik të vendit anëtar në adresën e theksuar
në prodhim ose në dokumentacionin që e përcjell
prodhimin.
Бр. 48 - Стр. 97
(8) Organet për mbikëqyrjen e tregut, kompetencat e
veta i kryejnë në mënyrë të pavarur dhe të paanshme në
pajtim me ligjin.
(9) Organet për mbikëqyrjen e tregut mbajnë llogari për
fshehtësinë e të dhënave, me qëllim që të mbrohen
fshehtësitë tregtare ose të dhënat personale, në pajtim me
rregullat për mbrojtjen e të dhënave personale dhe rregullat
për sigurinë e informatave të klasifikuara.
(10) Kontrollimet fizike dhe laboratorike të
ekzemplarëve reprezentativë nga paragrafi (1) i këtij neni,
kryhen në pajtim me dinamikën e përcaktuar në Programin
nacional për koordinimin dhe ndërmarrje të masave
efektive për mbikëqyrjen e tregut, ndërsa mjetet për
kryerjen e tyre sigurohen në kuadër të mjeteve nga
buxhetet dhe planet financiare të organeve për mbikëqyrjen
e tregut.
Prodhimet të cilat paraqesin rrezik serioz
Neni 12
(1) Organet për mbikëqyrjen e tregut e sigurojnë
kthimin, tërheqjen ose parandalimin e prodhimeve të cilat
lëshohen në treg, e të cilat paraqesin rrezik serioz për të
cilin nevojitet intervenim i shpejtë, duke e përfshirë edhe
rrezikun serioz pasojat e të cilit nuk ndodhin menjëherë.
(2) Për rastet nga paragrafi (1) i këtij neni, Ministria e
Ekonomisë obligohet që menjëherë ta informojë
Komisionin Evropian, nëpërmjet sistemit për informim të
shpejtë për prodhimet të cilat paraqesin rrezik serioz
(RAPEX).
(3) Vendimi për atë nëse prodhimi paraqet rrezik serioz
ose jo, do të bazohet në vlerësimin përkatës të rrezikut, me
ç'rast merret parasysh natyra e rrezikut dhe mundësia e
krijimit të tij. Mundësia për arritjen e nivelit më të lartë të
sigurisë së prodhimit ose ekzistimit të prodhimeve të cilat
bartin nivel më të ulët të rrezikut, nuk do të konsiderohen
si vlerësim i prodhimit i cili bart rrezik serioz.
Masa e kufizimit
Neni 13
(1) Organet për mbikëqyrjen e tregut do të sigurojnë se
çdo masë që e ndërmarrin, është në pajtim me ligjet dhe
rregullat e miratuara në bazë të këtyre ligjeve, për
parandalimin ose kufizimin e prodhimit të arritshëm në
treg, që të largohet nga tregu ose të kthehet, është
proporcionale dhe e përmban bazën ligjore mbi të cilën
është miratuar.
(2) Për masat nga paragrafi (1) i këtij neni, menjëherë
informohet operatori ekonomik, i cili në të njëjtën kohë do
të jetë i informuar edhe për mjetet juridike në dispozicion
dhe për afatet e parashtrimit të tyre në pajtim me ligjin.
(3) Para ndërmarrjes së masës nga paragrafi (1) i këtij
neni, operatori ekonomik mund t'i dorëzojë vërejtjet e tij në
afat jo më të gjatë se dhjetë ditë, nga dita kur e ka pranuar
procesverbalin për mbikëqyrjen e kryer.
(4) Me përjashtim nga paragrafi (3) i këtij neni,
operatori ekonomik nuk do të mund t'i japë vërejtjet e tij
për shkak të urgjencës së masës, e cila miratohet për
mbrojtjen e interesit publik, për mbrojtjen e shëndetit ose
sigurisë ose bazës tjetër që ka të bëje me interesin publik
në pajtim me ligjin.
(5) Në rastet nga paragrafi (4) i këtij neni, operatori
ekonomik mund t'i japë vërejtjet e tij në afat sa më të
shkurtë të mundshëm, pas ndërmarrjes së veprimeve të
organeve për mbikëqyrje të tregut, me ç'rast ndërmarrja e
veprimit mund të rishqyrtohet menjëherë.
(6) Nëse operatori ekonomik dëshmon se ka ndërmarrë
veprime efektive, masat nga paragrafi (1) i këtij neni
menjëherë do të tërhiqen ose ndryshohen.
Стр. 98 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Shkëmbimi i informatave nëpërmjet sistemit për
informim të shpejtë për prodhimet të cilat paraqesin
rrezik serioz (RAPEX)
Neni 14
(1) Nëse organet për mbikëqyrjen e tregut ndërmarrin
ose kanë për qëllim ndërmarrjen e masave në pajtim me
nenin 12 të këtij ligji dhe konsiderojnë se shkaqet për
ndërmarrjen e masave, ose efektet e masave e tejkalojnë
territorin e Republikës së Maqedonisë, Ministria e
Ekonomisë për këtë menjëherë e informon Komisionin
Evropian nëpërmjet sistemit për informim të shpejtë për
prodhimet të cilët paraqesin rrezik serioz (RAPEX), në
pajtim me Ligjin për sigurinë e prodhimeve dhe rregullat e
miratuara në bazë të këtij ligji.
(2) Nëse prodhimi paraqet rrezik serioz gjatë lëshimit
në treg, Ministria e Ekonomisë menjëherë e informon
Komisionin Evropian, për çdo masë vullnetare të
ndërmarrë nga operatori ekonomik për të cilën ka njoftuar.
(3) Informatat të cilat janë dorëzuar në pajtim me
paragrafët (1) dhe (2) të këtij neni, detyrimisht i përmbajnë
të gjitha të dhënat relevante, veçanërisht të dhënat të cilat
janë të nevojshme për identifikimin e prodhimit,
prejardhjen e prodhimit dhe zinxhirin e furnizimit, rrezikun
që e bart, natyrën dhe kohëzgjatjen e masës së ndërmarrë,
si dhe për të gjitha masat të cilat operatori ekonomik
vullnetarisht i ka ndërmarrë.
Parimet për bashkëpunim ndërmjet Republikës së
Maqedonisë, vendeve anëtare të Unionit Evropian dhe
Komisionit Evropian
Neni 15
(1) Organet për mbikëqyrjen e tregut sigurojnë
bashkëpunim efikas dhe shkëmbim të informatave me
organet përkatëse për mbikëqyrjen e tregut prej vendeve
anëtare të Bashkimit Evropian, si dhe me Komisionin
Evropian dhe organet dhe trupat përkatëse të Bashkimit
Evropian, në lidhje me programet e tyre për mbikëqyrjen e
tregut dhe të gjitha çështjet të cilat kanë të bëjnë me
prodhimet që bartin rrezik.
(2) Për qëllimet nga paragrafi (1) i këtij neni, organet
për mbikëqyrje të tregut u japin ndihmë organeve tjera për
mbikëqyrjen e tregut nga vendet anëtare të Bashkimit
Evropian, nëpërmjet dorëzimit të informatave ose
dokumenteve, nëpërmjet kryerjes së hetimeve të caktuara
ose masave tjera dhe me pjesëmarrje në hetime të ngritura
në vendin tjetër anëtar.
(3) Çdo informatë me vërejtjet e cila është dorëzuar
prej operatorit ekonomik në pajtim me nenin 13 paragrafi
(3) i këtij ligji, ose në një mënyrë tjetër do të përfshihet në
njoftimet që ua dorëzojnë organet për mbikëqyrjen e tregut
vendeve tjera anëtare dhe Komisionit Evropian për
konstatimet dhe veprimet e ndërmarra të tij. Çdo informatë
plotësuese nga ana e organeve për mbikëqyrje të tregut
shënohet qartë, se ka të bëje me informatat të cilat janë
dorëzuar paraprakisht.
III. KONTROLLIMI I PRODHIMEVE TË CILAT
FUTEN NË TREG
Kërkesa të përgjithshme për kontrollimin e
prodhimeve të cilat futen në treg
Neni 16
(1) Kontrollimin e prodhimeve të cilat futen në treg në
Republikën e Maqedonisë, e realizon organi doganor në
bashkëpunim me organet për mbikëqyrjen e tregut në suaza
të kompetencave të miratuara me ligj.
9 април 2010
(2) Organet nga paragrafi (1) i këtij neni, obligohen që
të kryejnë kontroll adekuat të karakteristikave të
prodhimeve, në pajtim me parimet e miratuara në nenin 11
paragrafët (1), (2), (3) dhe (4) të këtij ligji, përpara se ato të
lëshohen në qarkullim të lirë.
(3) Organi doganor dhe organet për mbikëqyrjen e
tregut, obligohen që të bashkëpunojnë ndërmjet veti duke
shkëmbyer informata të cilat kanë të bëjnë me kompetencat
e tyre.
(4) Organi doganor obligohet që ta parandalojë
lëshimin e prodhimit në qarkullim të lirë, kur njëra nga të
dhënat vijuese është konstatuar gjatë kontrollit nga
paragrafi (1) i këtij neni:
a) prodhimi është me karakteristika që e nxisin shkakun
e besimit se prodhimi kur në mënyrë adekuate do të futet,
mirëmbahet dhe përdoret, paraqet rrezik serioz për
shëndetin, sigurinë, mjedisin jetësor ose për çdo interes
tjetër publik;
b) prodhimin nuk e shoqëron dokumentacioni me
shkrim ose elektronik, i cili është i obligueshëm në pajtim
me ligjin ose nuk është i shënuar në pajtim me ato ligje
dhe rregulla dhe
c) prodhimi është i shënuar me shenjë “CE” të gabuar
ose të rrejshme.
(5) Në rastet nga paragrafi (4) i këtij neni, organi
doganor menjëherë i njofton organet për mbikëqyrje të
tregut për çdo pengesë për lëshimin në qarkullim të lirë të
prodhimit.
(6) Për realizim më efikas të qëllimeve nga ky nen,
organi doganor dhe organet për mbikëqyrjen e tregut,
lidhin memorandume për bashkëpunim.
Lëshimi i prodhimeve në qarkullim të lirë
Neni 17
(1) Prodhimi lëshimi në qarkullim të lirë i të cilit është
penguar nga organi doganor në pajtim me nenin 16 të këtij
ligji, mund të lëshohet në qarkullim të lirë, nëse në afat prej
tri ditësh pune nga dita e pengimit të tij, organi doganor
nuk merr njoftim për çfarëdo lloj veprimesh të ndërmarra
nga organet për mbikëqyrje të tregut dhe me kusht që të
plotësohen të gjitha kërkesat dhe formalitetet tjera për
lëshimin e tij në qarkullim të lirë.
(2) Kur organet për mbikëqyrje të tregut do të
përcaktojnë se prodhimi nuk paraqet ndonjë rrezik serioz
për shëndetin dhe sigurinë, ose kur nuk është në
kundërshtim me kërkesat e miratuara me ligj, ai prodhim
do të lëshohet nëse i plotëson të gjitha kërkesat dhe
formalitetet tjera për lëshimin e tij në qarkullim të lirë.
Masat nacionale
Neni 18
(1) Kur organet për mbikëqyrjen e tregut do të
përcaktojnë se prodhimi paraqet rrezik serioz, ato
obligohen që t'i ndërmarrin të gjitha masat për ndalimin e
lëshimit të prodhimit në treg dhe do të kërkojnë nga organi
doganor, që në faturën e cila e shoqëron prodhimin dhe në
çdo dokument tjetër shoqërues ose në sistemin elektronik
për përpunimin e të dhënave, ta shënojë vërejtjen si vijon:
“Prodhim i rrezikshëm – nuk lejohet lëshimi në
qarkullim të lirë” dhe shënohen dispozitat nga ligji
përkatës.
(2) Kur organet për mbikëqyrjen e tregut do të
përcaktojnë se prodhimi nuk përputhet me kërkesat e
miratuara me ligj, ndërmarrin masa adekuate me të cilat
nëse është e domosdoshme, mund të ndalohet që ai
prodhim të lëshohet në treg.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Kur lëshimi në treg ndalohet në pajtim me
paragrafin (2) të këtij neni, organet për mbikëqyrjen e
tregut obligohen që të kërkojnë nga organi doganor të mos
e lëshojë prodhimin në qarkullim të lirë dhe në faturat që e
shoqërojnë prodhimin dhe në çdo dokument tjetër
shoqërues, ose në sistemin elektronik për përpunimin e të
dhënave ta shënojë vërejtjen si vijon:
“Prodhim i papërshtatshëm – nuk lejohet lëshimi në
qarkullim të lirë” dhe shënohen dispozitat nga ligji
përkatës.
(4) Kur ai prodhim përsëri është paraqitur në procedurë
doganore, e cila është e ndryshme nga lëshimi në
qarkullimin të lirë dhe organet për mbikëqyrje të tregut nuk
kanë vërejtje, vërejtjet nga paragrafët (1) dhe (3) të këtij
neni, do të shënohen në dokumentet të cilat janë përdorur
në këtë procedurë.
(5) Organet për mbikëqyrje të tregut në bashkëpunim
me organin doganor mund t'i asgjësojnë ose në një mënyrë
tjetër t'i bëjnë të papërdorshme, prodhimet të cilat
paraqesin rrezik serioz në pajtim me ligjin.
(6) Organet për mbikëqyrje të tregut, obligohen që ta
informojnë organin doganor për kategoritë e prodhimeve të
cilat paraqesin rrezik serioz ose për të cilat është
identifikuar se nuk janë në pajtim me paragrafët (1), (2)
dhe (3) të këtij neni.
IV. SHENJA CE
Zbatimi i shenjës CE
Neni 19
Shenja CE paraqet shënim unik me të cilin vërtetohet
përputhshmëria e prodhimit me kërkesat e zbatueshme, të
përcaktuara në ligjet dhe dispozitat e miratuara në bazë të
atyre ligjeve, me të cilat rregullohet procedura e vënies së saj.
Parimet e përgjithshme për zbatimin e shenjës CE
Neni 20
(1) Shenja CE vihet vetëm nga prodhuesi ose
përfaqësuesi i tij i autorizuar.
(2) Shenja CE vihet vetëm në prodhimet për të cilat
është përcaktuar vënia e saj në ligjet dhe dispozitat e
miratuara në bazë të atyre ligjeve dhe nuk vihet në asnjë
prodhim tjetër.
(3) Me vënien ose me ngjitjen e shenjës CE, prodhuesi
thekson se ndërmerr përgjegjësi për përshtatshmërinë e
prodhimit me të gjitha kërkesat e zbatueshme të miratuara
në ligjet dhe dispozitat e miratuara në bazë të atyre ligjeve,
më të cilat rregullohet procedura për vënien e saj.
(4) Nuk lejohet vënia e shenjave tjera në prodhim, për
të cilat ekziston mundësia që persona të tretë do të mund të
vihen në huti, lidhur me kuptimin e shenjës CE.
V. DISPOZITA KALIMTARE DHE PËRFUNDIMTARE
Harmonizimi i programeve ekzistuese të punës
Neni 21
Organet për mbikëqyrjen e tregut obligohen që t'i
harmonizojnë programet e veta vjetore të punës me
dispozitat e këtij ligji, në afat prej gjashtë muajsh nga dita e
hyrjes në fuqi të këtij ligji.
Dispozitat
Neni 22
(1) Koordinatori, zëvendëskoordinatori, sekretari dhe
përfaqësuesit e Trupit Koordinues, do të emërohen nga
Qeveria e Republikës së Maqedonisë në afat prej 60 ditësh
nga dita e hyrjes në fuqi të këtij ligji.
Бр. 48 - Стр. 99
(2) Programi nacional për koordinim dhe marrje të
masave efektive për mbikëqyrjen e tregut, do të miratohet
në afat prej gjashtë muajsh nga dita e hyrjes në fuqi të këtij
ligji.
(3) Memorandumet për bashkëpunim nga neni 16
paragrafi (6) i këtij ligji, do të lidhen në afat prej gjashtë
muajsh nga dita e hyrjes në fuqi të këtij ligji.
Zbatimi i prolonguar
Neni 23
Dispozitat nga nenet 11 paragrafi (7), 14 paragrafi (1)
dhe 15 të këtij ligji, do të zbatohen me hyrjen ne fuqi të
marrëveshjes përkatëse për vlerësimin e përputhshmërisë
me Unionin Evropian.
Pushimi i vlefshmërisë
Neni 24
Ky ligj pushon të vlejë me ditën e aderimit të
Republikës së Maqedonisë në Unionin Evropian.
Hyrja në fuqi
Neni 25
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
"Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë".
__________
898.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ИЗМЕНУ-
ВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА
ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА
Се прогласува Законот за изменување и дополнува-
ње на Законот за трговските друштва,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1564/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКО-
НОТ ЗА ТРГОВСКИТЕ ДРУШТВА
Член 1
Во Законот за трговските друштва ("Службен вес-
ник на Република Македонија" броj 28/2004, 84/2005,
25/2007 и 87/2008), во членот 29 ставот (2) се менува и
гласи:
„Трговско друштво не можат да основаат:
1) трговски друштва чија сметка отворена кај кој
било носител на платниот промет е блокирана и лицата
кои се членови на органот на управување, органот на
надзор, односно се управители на тие друштва, сè до-
дека трае блокадата на сметката на друштвото или до-
дека над истото не се отвори постапка на ликвидација
или стечај;
Стр. 100 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
2) друштва над кои е отворена стечајна постапка,
додека трае постапката;
3) лица кои се членови на органот на управување,
органот на надзор, односно се управители на трговски
друштва на кои во постапка пропишана со закон им е
изречена забрана за вршење професија, дејност или
должност, сè додека трае забраната;
4) лице кое е содружник во друштво со ограничена
одговорност (ДОО) или во друштво со ограничена од-
говорност основано од едно лице (ДООЕЛ) чија сметка
е блокирана додека трае блокадата на сметката на
друштвото или додека над друштвото не се отвори по-
стапка за ликвидација или стечај и
5) лица за кои со правосилна одлука на судот е
утврдено дека сториле кривично дело лажен стечај,
предизвикување стечај со несовесно работење, злоупо-
треба на постапката стечај, оштетување или повласту-
вање на доверители.“
Ставот (6) се менува и гласи:
„Кон пријавата за упис на основање на друштво во
трговскиот регистар, основачите поднесуваат лична из-
јава во писмена форма или во електронска форма преку
едношалтерскиот систем дека не постои некое од огра-
ничувањата од овој член или друго ограничување про-
пишано со овој или друг закон, за да основаат друш-
тво.“
Член 2
По членот 29 се додаваат два нови наслови и два
нови члена 29-а и 29-б, кои гласат:
„Лица кои не можат да управуваат и лица кои се
спречени или престанале да ги вршат своите функции
во органот на управување во трговски друштва
Член 29-а
(1) Лицата од членот 29 став (2) точки 1, 3 и 5 на
овој закон не можат да бидат управители, членови на
орган на управување и орган на надзор на трговско
друштво се додека кај нив постојат овие ограничувања.
(2) Лица кои се спречени или престанале да ги вр-
шат своите функции во органот на управување во тр-
говски друштва се лицата кои, од која било причина, се
спречени или престанале да ги извршуваат своите
функции во текот на мандатот во органот на управува-
ње, непрекинато во рок подолг од 30 дена.
(3) Лицата од ставот (2) на овој член се должни вед-
наш од настанување на причината за престанок или
спреченост да именуваат полномошник согласно со
членот 66 став (2) од овој закон или да го известат ор-
ганот што го врши нивниот избор заради назначување
привремен вршител на функциите од ставот (2) на овој
член. Одлуката за назначување привремен вршител на
функциите се доставува за упис во трговскиот реги-
стар.
(4) Во случај кога во друштвото не е назначен при-
времен вршител на функциите од ставот (2) на овој
член, на начин определен во ставот (3) од овој член или
на начин определен за некоја од посебните форми тр-
говски друштва согласно со одредбите на овој закон,
секое лице кое има правен интерес може, со предлог,
да побара судот да назначи друго физичко лице кое ќе
биде привремен вршител на функциите од ставот (2) на
овој член, по претходна согласност на лицето кое треба
да се назначи. Судот, по службена должност, правосил-
ната одлука за назначување на овие лица веднаш ја до-
ставува до Централниот регистар заради упис во тргов-
скиот регистар.
(5) При уписот во трговскиот регистар од ставовите
(3) и (4) на овој член, Централниот регистар става забе-
лешка дека функциите на лицата од ставот (2) на овој
член им мируваат.
9 април 2010
(6) Лицата кои се назначени за привремени вршите-
ли на функциите од ставовите (3) и (4) на овој член ги
вршат само неодложните работи на друштвото до пре-
станувањето на причините за престанок или спрече-
ност, односно до избор на нов член на органот на упра-
вување на друштвото, но не подолго од шест месеци.
Регистар на лица кои не можат да основаат и да
управуваат со трговски друштва и на лица кои се спре-
чени или престанале да ги вршат своите функции во
органот на управување во трговските друштва во Ре-
публика Македонија
Член 29-б
(1) Централниот регистар на Република Македонија
води електронски регистар на лица кои не можат да ос-
новаат и да управуваат и лица кои се спречени или пре-
станале да ги вршат своите функции во органот на
управување во трговски друштва во Република Маке-
донија.
(2) Носителот на платниот промет преку единстве-
ниот регистар на трансакциски сметки (ЕРТС) го изве-
стува Централниот регистар за секоја настаната блока-
да на трансакциска сметка на учесник во платниот про-
мет во реално време, како и за деблокада на истата.
Централниот регистар веднаш по добивањето на ин-
формацијата од ЕРТС врши упис или брише упис на
лице од регистарот од ставот (1) на овој член согласно
со податоците со кои располага за лицата во трговски-
от регистар.
(3) Надлежните органи кои изрекуваат забрани од
членот 29 став (2) точка 3 на овој закон го известуваат
Централниот регистар за изречените забрани без одла-
гање.
(4) За лицата од членовите 29 став (2) и 29-а ставо-
ви (1) и (2) на овој закон, во регистарот од ставот (1) на
овој член, Централниот регистар без одлагање ги запи-
шува името и презимето и ЕМБГ на физичките лица,
односно фирмата, седиштето и ЕМБС на правните лица
и нивното регистрирано седиште.
(5) По престанувањето на ограничувањата, односно
на причините за престанок или спреченост кај лицата
определени во членовите 29 став (2) и 29-а ставови (1)
и (2) на овој закон, Централниот регистар без одлага-
ње ги брише од регистарот од ставот (1) на овој член
сите податоци запишани за нив.
(6) Податоците запишани во регистарот од ставот
(1) на овој член се јавни и секое лице може да побара
информација за истите од Централниот регистар.
(7) Министерот за економија поблиску ќе ги пропи-
ше начинот на водење, формата и содржината на реги-
старот на лица кои не можат да основаат и да управу-
ваат и лица кои се спречени или престанале да ги вр-
шат своите функции во органот на управување во тр-
говски друштва во Република Македонија.“
Член 3
Во членот 229 по ставот (5) се додава нов став (6),
кој гласи:
„(6) Ако со ревизијата не се потврди дека годишна-
та сметка ја прикажува објективно состојбата и успеш-
носта на друштвото, трошоците паѓаат на товар на
друштвото.“
Член 4
Во членот 259 став (2) точката 2 се менува и гласи:
„2) усвоената годишна сметка врз основа на која е
донесена одлуката за зголемување на основната глав-
нина, за која ревизорот изразил ревизорско мислење
без резерва или мислење со резерва која не ја доведува
во прашање објективноста на годишната сметка;“.
Во точката 3 зборовите: „ или билансот на состојба-
та“ се бришат.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 5
Во членот 284 пред став (1) се додава нов став (1),
кој гласи:
„(1) Друштвото во согласност со закон и со стату-
тот може до износот на основната главнина да издава
обврзници кои не се конвертибилни обврзници, обврз-
ници кои на доверителите им даваат право да ги заме-
нат за акции во одреден период на определена опција
или во кое било време за време на траењето на обврз-
ницата и обврзници кои не обезбедуваат право на пр-
венствено купување акции коишто друштвото ги изда-
ва. Обврзниците можат да се издадат во износ поголем
од основната главнина само ако издавањето на обврз-
ниците е целосно обезбедено со залог на имотот на
друштвото или на друг начин.“
Ставот (1) кој станува став (2) се менува и гласи:
„(2) Друштвото, во согласност со закон и со стату-
тот, може до износот на половина од основната главни-
на да издава конвертибилни обврзници кои на довери-
телите им даваат право да ги заменат за акции во одре-
ден период на определена опција или во кое било вре-
ме додека трае обврзницата и да издава обврзници кои
обезбедуваат право на првенство на купување акции
кои друштвото ги издава.“
Во ставот (2) кој станува став (3) бројот „(1)“ се за-
менува со бројот „(2)“.
Ставовите (3), (4), (5) и (6) стануваат ставови (4),
(5), (6) и (7).
Член 6
Во членот 296 став (2) втората реченица се менува
и гласи: „Органот на управување на друштвото е дол-
жен да му ги даде на ревизорот сите објаснувања и до-
кументи кои се потребни за да се изврши ревизија.“
Член 7
Во членот 333 по ставот (2) се додава нов став (3),
кој гласи:
„(3) Доколку членовите на одборот на директори,
односно членовите на управниот одбор и на надзорни-
от одбор, со одлуката за стекнување на сопствени ак-
ции од ставот (2) на овој член му причиниле штета на
друштвото или на акционерите, тие имаат обврска ште-
тата да ја надоместат како солидарни должници од си-
от свој имот.“
Ставот (3) станува став (4).
Член 8
Во членот 335 став (3) првата реченица се менува и
гласи: „Ако акциите кои се стекнати според ставот (1)
од овој член не се отуѓат и истите претходно се пону-
дени за продажба во рокот од ставот (2) на овој член,
но продажбата не била успешна, односно никој не се
јавил да ги купи, тогаш акциите кои се стекнати според
ставот (1) од овој член без одлагање треба да бидат по-
ништени.“
Член 9
Во членот 384 став (7) и членот 504 став (3) зборо-
вите: "меѓународните сметководствени стандарди и" се
бришат.
Член 10
По членот 415 се додава нов оддел „ОДДЕЛ 6-а
Служба за внатрешна ревизија“ и четири нови члена
415-а, 415-б, 415-в и 415-г, кои гласат:
„Член 415-а
(1) Органот на надзор на акционерското друштво
кое е голем трговец согласно со одредбите на овој за-
кон, како и на друштво чии акции котираат на берза,
односно друштво кое согласно со Законот за хартии од
Бр. 48 - Стр. 101
вредност е со посебни обврски за известување, е дол-
жен да организира служба за внатрешна ревизија, како
независна организациска единица во друштвото.
(2) Организациската поставеност, правата, одговор-
ностите и односите со другите организациски единици
на друштвото, како и одговорноста и условите за наз-
начување на раководителот на службата за внатрешна
ревизија ги уредува органот на надзор.
(3) Службата за внатрешна ревизија врши постојана
и целосна ревизија на законитоста, правилноста и
ажурноста на работењето на друштвото преку:
1) оцена на адекватноста и ефикасноста на системи-
те за внатрешна контрола;
2) оцена на спроведувањето на политиките за упра-
вување со ризиците;
3) оцена на поставеноста на информатичкиот си-
стем;
4) оцена на точноста и веродостојноста на тргов-
ските книги и финансиските извештаи;
5) проверка на точноста, веродостојноста и навре-
меноста во известувањето согласно со прописите и
6) следење на почитувањето на прописите, полити-
ките и процедурите на друштвото.
(4) Службата за внатрешна ревизија ги спроведува
своите активности во согласност со принципите и стан-
дардите за внатрешна ревизија и политиката и проце-
дурите за работење на службата.
(5) Лицата вработени во службата за внатрешна ре-
визија извршуваат работи само на службата.
(6) Вработените во друштвото се должни на лицата
кои се вработени во службата за внатрешна ревизија да
им овозможат увид во документацијата со која распо-
лагаат и да им ги дадат сите потребни информации.
Член 415-б
(1) Службата за внатрешна ревизија изготвува годи-
шен план за работа што го одобрува органот на надзор.
(2) Во планот од ставот (1) на овој член задолжи-
телно се наведува предметот на ревизија со опис на со-
држината на планираната ревизија во одделни области
и распоред на контролите во текот на годината со пла-
нирано времетраење за спроведување на контролите.
Член 415-в
(1) Службата за внатрешна ревизија е должна за
своето работење да изработи полугодишен и годишен
извештај и да ги достави до органот на надзор и до ор-
ганот на управување.
(2) Полугодишниот и годишниот извештај од ста-
вот (1) на овој член содржат:
1) опис на извршените ревизии на работењето на
друштвото;
2) оцена на адекватноста и ефикасноста на системи-
те за внатрешна контрола;
3) наоди и предложени мерки на службата за вна-
трешна ревизија и
4) оцена на спроведувањето на мерките предложени
од страна на службата за внатрешна ревизија.
(3) Годишниот извештај од ставот (1) на овој член
содржи и:
1) оцена на реализацијата на поставените цели со
годишниот план за работа;
2) оцена за планираното време за контрола и евен-
туалното отстапување и
3) информации за извршени други активности.
(4) Органот на надзор е должен да го достави го-
дишниот извештај на службата за внатрешна ревизија
до собранието на друштвото.
Член 415-г
Службата за внатрешна ревизија е должна веднаш
да ги извести органот на надзор и органот на управува-
ње доколку во текот на контролата утврди:
Стр. 102 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
1) непочитување на стандардите за управување со
ризиците поради што постои можност за нарушување
на ликвидноста или солвентноста на друштвото и
2) дека органот на управување не ги почитува про-
писите и општите акти и интерните процедури на
друштвото."
Член 11
Во членот 421 по ставот (5) се додава нов став (6),
кој гласи:
„(6) Нова одлука за зголемување на основната глав-
нина може да биде донесена само ако претходното зго-
лемување на основната главнина е извршено и запиша-
но во трговскиот регистар и кај депозитарот на хартии
од вредност.“
Член 12
Во членот 423 ставовите (3), (4) и (5) се бришат.
Член 13
Во членот 427 ставот (2) се брише.
Член 14
Во членот 439 ставот (2) се менува и гласи:
„Одлуката за зголемување на основната главнина
со средствата на друштвото мора да е заснована на пос-
ледната годишна сметка ревидирана од овластен реви-
зор за која ревизорот изразил мислење без резерва или
мислење со резерва кое не ја доведува во прашање об-
јективноста на годишната сметка, како и на годишниот
извештај за работата на друштвото во претходната де-
ловна година, одобрени од собранието.“
Член 15
Во членот 440 по ставот (3) се додава нов став (4),
кој гласи:
„(4) Добивката може да биде претворена во основна
главнина само откако друштвото ќе издвои задолжи-
телна општа резерва согласно со членот 485 од овој за-
кон.“
Член 16
Во членот 441 став (2) точката 1 се менува и гласи:
„1) годишната сметка ревидирана од страна на ов-
ластен ревизор за кој ревизорот изразил мислење без
резерва или мислење со резерва кое не ја доведува во
прашање објективноста на годишната сметка;“.
Точката 4) се менува и гласи:
„4) изјава потпишана од претседателот на одборот
на директори, односно од претседателот на управниот
одбор со која гарантира дека според годишната сметка
или финансискиот извештај што е земен како основа за
зголемување на основната главнина за која овластени-
от ревизор изразил мислење без резерва или мислење
со резерва кое не ја доведува во прашање објективно-
ста на годишната сметка, до денот на поднесувањето
на пријавата за упис во трговскиот регистар на зголе-
мувањето на основната главнина, не дошло до намалу-
вање на имотот на друштвото, кое би било пречка за
зголемување на основната главнина со средства од
друштвото, ако за зголемувањето би се одлучувало на
денот на поднесувањето на пријавата.“
Член 17
Членот 469 се менува и гласи:
“(1) Секој трговец има обврска да води сметководс-
тво на начинот определен со овој закон и со прописите
за сметководство и:
1) секој голем и среден трговец, трговците опреде-
лени со закон, како и трговците кои вршат банкарски
дејности, дејности на осигурување, трговците кои ко-
9 април 2010
тираат на берза, како и трговците чии финансиски из-
вештаи влегуваат во консолидирани финансиски изве-
штаи на претходно наведените трговци имаат обврска
да водат сметководство во согласност со усвоените
меѓународните стандарди за финансиско известување
објавени во “Службен весник на Република Македони-
ја” и
2) другите трговци имаат обврска да водат сметко-
водство во согласност со меѓународните стандарди за
финансиско известување за мали и средни субјекти.
(2) Меѓународните стандарди за финансиско изве-
стување и меѓународните стандарди за финансиско из-
вестување за мали и средни субјекти се ажурираат на
годишна основа за да бидат усогласени со тековните
стандарди, така како што се дополнети, изменети или
усвоени од страна на Одборот за меѓународни сметко-
водствени стандарди.
(3) Одредбите на овој закон во однос на водењето
на сметководството, класифицирањето на трговците,
трговските книги, годишните сметки и финансиските
извештаи соодветно се применуваат и на правните ли-
ца со седиште во Република Македонија што вршат
дејност одредена со Националната класификација на
дејностите, кои не се сметаат за трговци во согласност
со овој закон и со други прописи, ако со друг закон по-
инаку не е определено.
(4) Одредбите од овој закон со кои е уредено воде-
њето сметководство, трговски книги и годишни сметки
се применуваат и на трговецот поединец и на другите
физички лица кои вршат дејност, ако со друг закон по-
инаку не е определено.
(5) Министерот за финансии ќе го пропише начинот
на водењето сметководството од ставот (1) на овој член
со посебни прописи.
(6) Министерот за финансии поблиску ги пропишу-
ва начинот и условите за поднесување на годишна сме-
тка во електронска форма."
Член 18
Во членот 470 став (5) точката 2 се менува и гласи:
„2) годишниот приход да е помал од 2.000.000 евра
во денарска противвредност, или“.
Член 19
Во членот 476 став (2) зборовите: "ставови (2) и
(3)" се заменуваат со зборовите: "став (1) точкa 1".
Ставот (4) се менува и гласи:
„Годишната сметка вклучува биланс на состојба и
биланс на успех и објаснувачки белешки. Финансиски-
те извештаи вклучуваат биланс на состојба и биланс на
успех, извештај за промените во главнината, извештај
за паричните текови, применетите сметководствени по-
литики и други објаснувачки белешки подготвени во
согласност со Меѓународните стандарди за финансиско
известување од членот 469 став (1) точка 1 на овој за-
кон.“
По ставот (5) се додава нов став (6), кој гласи:
"(6) Годишната сметка и финансискиот извештај
кои се однесуваат за иста деловна година и кои се под-
готвени согласно со одредбите на овој закон и со про-
писите за сметководство треба да содржат идентични
податоци за состојбата на средствата, обврските, при-
ходите, расходите, главнината и остварената добивка
односно загуба на друштвото за деловната година.“
Ставовите (6) и (7) стануваат ставови (7) и (8).
Член 20
Во членот 477 став (6) зборовите: „ставови (2) и
(3)" се заменуваат со зборовите: " став (1) точка 1".
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 21
Во членот 478 ставот (2) се брише.
Ставот (3) кој станува став (2) се менува и гласи:
"(2) Друштвото е должно да има ревизорско мисле-
ње на финансиските извештаи најдоцна еден месец
пред одржувањето на собирот на содружниците, однос-
но собранието.“
Член 22
Во членот 479 став (5) зборот „може“ се заменува
со зборовите: „е должен“.
Член 23
Членот 481 се менува и гласи:
“За целите на распоредување на добивката, тргов-
ците кои го водат сметководството според членот 469
став (1) од овој закон, го утврдуваат својот финансиски
резултат во согласност со меѓународните стандарди за
финансиско известување, меѓународните стандарди за
финансиско известување за мали и средни субјекти и
во согласност со овој закон.“
Член 24
Во членот 489 став (1) зборовите: „потврдени од
овластен ревизор на друштвото“ се заменуваат со збо-
ровите: „ревидирани од страна на овластен ревизор“.
Член 25
По членот 537 се додава нова глава Десетта-а глава
- Прекугранично спојување со друштва од Европската
унија и 14 нови члена 537-а, 537-б, 537-в, 537-г, 537-
д, 537-ѓ, 537-е, 537-ж, 537-з, 537-ѕ, 537-и, 537-ј, 537-к и
537-л, кои гласат:
„Член 537-а
Делокруг на примена
Одредбите на оваа глава се применуваат кога се вр-
ши прекугранично спојување на акционерски друштва
или на друштва со ограничена одговорност основани
во согласност со одредбите од овој закон и запишани
во трговскиот регистар (македонски друштва) со друш-
тва во кои одговорноста на содружниците е ограниче-
на, на кои се применува право на друга држава членка
на Европската унија и имаат регистрирано седиште,
централна управа или главно место на вршење на нив-
ната дејност во држава членка на Европската унија
(друштва од Европската унија).
Член 537-б
Поим
(1) Освен ако со овој закон поинаку не е определе-
но, прекугранично спојување е постапка во која:
1) едно или повеќе друштва се присоединуваат
(друштво/а што се присоединува/ат) кон друго друш-
тво (друштво што презема) со пренос на целокупниот
имот и на обврските на друштвото кое се присоединува
без да се спроведе негова ликвидација во замена за из-
давање на удели, акции и други хартии од вредност од
основната главнина, на друштвото што презема на со-
дружниците на друштвото што се присоединува и ако е
можно разлика во пари што не надминува 10% од но-
миналната вредност, или во недостаток на номинална
вредност, 10% од сметководствената вредност на при-
мените удели, акции или други хартии од вредност;
2) две или повеќе друштва се спојуваат без да се
спроведе ликвидација, со основање на едно ново друш-
тво - корисник на кое преминува целокупниот имот и
обврските на друштвата што се спојуваат, во замена за
уделите, акциите, односно други хартии од вредност во
Бр. 48 - Стр. 103
основната главнина на новото друштво - корисник и
ако е можно разлика во пари којашто не надминува
10% од номиналната вредност, или во недостаток на
номинална вредност, 10% од сметководствената вред-
ност на примените удели, акции или други хартии од
вредност или
3) се врши универзален пренос на имотот и на обвр-
ските на едно друштво без да се спроведе негова ли-
квидација, на друштво коешто ги има сите или најмал-
ку 90% од сите негови удели, акции, односно хартии од
вредност.
(2) Во постапката на прекугранично спојување од
ставот (2) на овој член мора да учествуваат најмалку
едно македонско друштво и едно друштво од Европ-
ската унија.
Член 537-в
Дополнителни одредби што се однесуваат на делокру-
гот на примена на одредбите за прекугранично спојува-
ње на друштва
(1) Одредбите од членот 537-б став (1) од овој за-
кон се применуваат и во случај кога законот на држава-
та членка кој се применува на друштвото од Европска-
та унија кое прекугранично се спојува со македонско
друштво овозможува исплатата во готово од членот
537-б став (1) точки 1 и 2 на овој закон да биде поголе-
ма од 10% од номиналната вредност на уделите, акции-
те или хартиите од вредност што го претставуваат ка-
питалот на друштвото кое произлегува од прекугра-
ничното спојување, или ако немаат номинална вред-
ност, тогаш поголема од 10% од нивната сметководс-
твена вредност.
(2) Одредбите за прекугранично спојување на овој
закон не се применуваат на задруги.
(3) Одредбите на овој закон не се применуваат на
прекуграничните спојувања на друштва за управување
со инвестициски фондови, односно друштва кои вршат
здружување на парични средства наменети за инвести-
рање прибрани од домашни или странски физички или
правни лица преку јавен повик или приватна понуда,
односно кои работат врз основа на распределба на ри-
зик и располагаат со удели кои, на барање на иматели-
те, повторно се откупуваат или се исплаќаат, директно
или индиректно, од активата на тоа друштво.
Член 537-г
Други услови за прекугранични спојувања
(1) Прекугранично спојување со друштво кое при-
паѓа на држава која е членка на Европската унија е
можно само ако со законот на државата членка на
Европската унија кој важи за тоа друштво се дозволува
прекугранично спојување спрема формата на друштва-
та кои се спојуваат.
(2) Надлежен орган може да се спротивстави на се-
кое прекугранично спојување доколку е тоа во спро-
тивност со законите и другите прописи за заштита на
конкуренцијата и јавниот интерес определен со закон.
(3) Доколку со закон и друг пропис за определена
статусна измена се бара претходно мислење или одо-
брение од надлежен орган истото е услов за да се спро-
веде и постапката на прекугранично спојување соглас-
но со одредбите на овој закон.
Член 537-д
Заеднички предлог со услови за прекугранично споју-
вање
(1) Органот на управување на македонското друш-
тво што учествува во прекуграничното спојување, исто
како и органите на управување на останатите друштва
Стр. 104 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
кои учествуваат во прекуграничното спојување, доне-
сува заеднички предлог со услови за прекугранично
спојување (во натамошниот текст: предлог со услови).
(2) Предлогот со услови од ставот (1) на овој член
ги содржи следниве податоци:
1) формата, фирмата и регистрираното седиште на
друштвата што учествуваат во спојувањето и на друш-
твото што настанува со прекугранично спојување;
2) соодносот според кој ќе се врши размена на уде-
лите, акциите, односно хартиите од вредност во друш-
твото кое произлегува од спојувањето и износот кој ќе
се исплати во готовина, ако тоа е случај;
3) начинот на распределба на уделите, акциите, од-
носно хартиите од вредност кои ја претставуваат ос-
новната главнина на друштвото кое произлегува од
прекуграничното спојување;
4) последиците од прекуграничното спојување по
вработените;
5) датумот од кога имателите на удели, хартии од
вредност или акции што ја сочинуваат основната глав-
нина на друштвото кое произлегува од прекугранично-
то спојување ќе можат да остварат право на учество во
добивката вклучувајќи ги и сите посебни околности
кои се од значење за остварување на тоа право;
6) датумот од кога трансакциите на друштвата што
учествуваат во спојувањето се сметаат од сметководс-
твени причини, како трансакции на друштвото кое про-
излегува од прекуграничното спојување;
7) права или ограничувања кои произлегуваат од
акциите или други хартии од вредност во друштвото
кое произлегува од прекуграничното спојување кои
треба да се распределат на имателите на акции или
други хартии од вредност во друштвото кое се присое-
динува, односно се спојува, а кои даваат посебни пра-
ва, наметнуваат ограничувања или предвидуваат други
мерки кои ги засегаат истите;
8) секоја посебна поволност која им се дава на реви-
зорите кои го разгледуваат предлогот со условите за
прекуграничното спојување, на член на органот на упра-
вување или на органот на надзор, односно на контроло-
рот на друштвата што учествуваат во спојувањето;
9) статутот, односно договорот за друштвото кое
произлегува од прекуграничното спојување;
10) информација за постапките согласно со кои вра-
ботените ќе учествуваат во управување со друштвото;
11) информација за процената на имотот и на обвр-
ските што се пренесуваат на друштвото кое произлегу-
ва од прекуграничното спојување и
12) датумите на сметките што се искористени за
подготовка на предлогот со услови за прекугранично
спојување кај секое од друштвата кои се спојуваат.
(3) Предлогот со условите покрај податоците од
ставот (1) на овој член може да содржи и некои од по-
датоците пропишани со членот 520 став (2) од овој за-
кон.
(4) Во случај на прекугранично спојување со друш-
тво во кое сите акции ги има друштвото што презема,
предлогот со условите не мора да ги содржи податоци-
те од ставот (2) точки 2, 3 и 5 на овој член.
Член 537-ѓ
Објавување на предлогот со условите за прекугранич-
но спојување
(1) Предлогот со условите на македонското друш-
тво се објавуваат на официјалната интернет страница
на Централниот регистар во „Службен весник на Ре-
публика Македонија“ и на интернет страницата на
друштвото ако има таква, најдоцна еден месец пред де-
нот на состанокот на собирот на содружниците, однос-
но на седница на собранието на друштвото на кои ќе се
одлучи дали ќе се прифати или ќе се отфрли предлогот
со условите.
9 април 2010
(2) Покрај предлогот со условите, друштвото од
ставот (1) на овој член е должно да ги објави и следни-
ве податоци:
1) формата, називот и регистрираното седиште на
секое друштво што учествува во спојувањето;
2) регистарот во кој е запишано секое од друштвата
што се спојуваат и нивниот регистарски број на упис и
3) за секое друштво што учествува во спојувањето
се објавуваат условите под кои малцинските содружни-
ци ги остваруваат своите права, намирувањето на обвр-
ските спрема доверителите и адресата каде што може
да се добие целосна и бесплатна информација за исто-
то.
(3) Централниот регистар му издава потврда на
друштвото дека е извршено објавување на неговата ин-
тернет страница согласно со ставот (1) на овој член.
Трошоците за објавувањето ги сноси друштвото и тие
не можат да бидат повисоки од административните
трошоци на Централниот регистар за објава на истите.
Член 537-е
Извештај за прекугранично спојување на органот на
управување
(1) Органот на управување на македонското друш-
тво кое прекугранично се спојува, покрај предлогот со
условите составува и извештај за прекугранично споју-
вање во кој се образложуваат и оправдуваат правните и
економските аспекти на прекуграничното спојување и
се објаснуваат последиците и влијанието на тоа споју-
вање врз содружниците, доверителите и вработените.
(2) Извештајот од ставот (1) на овој член се става на
увид на содружниците и на вработените лично или на
нивните претставници ако ги има и се објавува на ин-
тернет страницата на друштвото ако има таква, во рок
кој не може да биде пократок од еден месец пред дату-
мот на одржување на состанок на собирот на содруж-
ниците, односно одржување на седница на собранието
на друштвото на која ќе се одлучува за прифаќање или
отфрлање на предлогот со условите.
(3) Доколку друштвото од ставот (1) на овој член,
за време додека тече рокот од ставот (2) од овој член,
добие мислење од претставниците на своите вработени
или кога нема такви, мислење од некој вработен, кон
извештајот ќе ги приложи и тие мислења.
Член 537-ж
Извештај на овластен ревизор за предлог со условите
(1) Предлогот со условите задолжително се прегле-
дува од еден или повеќе овластени ревизори кој/и за
тоа подготвува/ат извештај. Овластените ревизори се
назначуваат од органот на надзор на македонското
друштво кое учествува во прекуграничното спојување.
(2) По исклучок од ставот (1) на овој член на пред-
лог или врз основа на заедничка одлука од органите на
управување на сите друштва кои учествуваат во споју-
вањето, судот може да назначи заеднички ревизор/и
кои ќе изврши/ат ревизија на предлогот со условите кај
сите друштва кои се спојуваат прекугранично. Органи-
те на управување кај секое од друштвата кои учеству-
ваат во прекуграничното спојување можат да назначат
еден или повеќе заеднички ревизори или други неза-
висни стручни лица согласно со законите на некоја од
земјите членки на Европската унија на која припаѓа не-
кое од друштвата, кои ќе ги прегледаат предлозите со
условите на секое од друштвата и ќе подготват еден
збирен извештај за сите друштва.
(3) Испитувањето на предлогот со условите не мора
да го прегледа/ат ревизор/и ако така одлучат сите со-
дружници, односно акционери во секое од друштвата
што учествуваат во прекуграничното спојување.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) Извештајот за извршената ревизија на предлогот
со условите мора да го содржи мислењето на ревизори-
те за тоа дали соодносот на размената на акциите, од-
носно на уделите е правичен и разумен. Во изјавата,
ревизорите мораат да наведат:
1) кој метод, односно кои методи биле употребени
за да се процени предложениот сооднос на размена на
акциите, односно на уделите;
2) дали користениот метод, односно методи се со-
одветни за размената и каков сооднос на размена би
настанал со употреба на различни методи и која е рела-
тивната важност на секој од методите што се користе-
ни при утврдувањето на соодносот на размена и
3) кои отежнителни околности, ако ги имало, се ја-
виле при процената и при вршењето на ревизијата.
(5) Секој од овластените ревизори има право од ор-
ганите на управување да бара да му се достават инфор-
мации и документи потребни за ревизија на предлогот
со условите.
(6) Извештајот од ставот (4) на овој член ревизорот
го доставува до друштвото кое го става на увид на со-
дружниците и на вработените лично или на нивните
претставници ако ги има во рок кој не може да биде
пократок од еден месец пред датумот на одржување на
состанок на собирот на содружниците, односно одржу-
вање на седница на собранието на друштвото на која ќе
се одлучува за прифаќање или отфрлање на предлогот
со условите.
Член 537-з
Донесување одлука за одобрување на предлогот со ус-
ловите
(1) На седницата на собранието на друштвото, од-
носно на состанокот на собирот на содружниците сви-
кани на начин како што е пропишано со овој закон,
откако ќе го разгледаат извештајот од членот 537-е и
извештајот од членот 537-ж на овој закон, акционери-
те, односно содружниците донесуваат одлука за усвоју-
вање или за отфрлање на предлогот со условите за пре-
кугранично спојување.
(2) Предлогот со условите стануваат полноважни
откако собирот на содружниците, односно собранието
на сите друштва што учествуваат во прекуграничното
спојување ќе донесе одлука за нивно усвојување.
(3) Одлуката од ставот (2) на овој член за усвојува-
ње на предлогот со условите се донесува со мнозинс-
тво кое е потребно за донесување на одлука за измена
на договорот за друштвото, односно на статутот на
друштвото во согласност со овој закон, со договорот,
односно статутот на друштвото.
(4) Одлуката од ставот (2) на овој член се смета за
одлука за прекугранично спојување.
(5) Содружниците, односно акционерите заедно со
одлуката за прекугранично спојување од ставот (2) на
овој член истовремено донесуваат и одлука за измена
на договорот за друштвото, односно за измена на ста-
тутот, односно одлука за усвојување на договорот, од-
носно статутот за друштвото кое произлегува од преку-
граничното спојување.
(6) На состанокот на собирот на содружниците, од-
носно на седницата на собранието на која е донесена
одлуката од ставот (2) на овој член се води записник од
страна на нотар кој по завршувањето на состанокот,
односно седницата го заверува записникот и одлуката
од ставот (2) на овој член.
(7) Одобрување на прекуграничното спојување на
состанок на собир на содружници, односно на седница
на собранието не е потребна кај друштвото кое презема
во прекуграничното спојување доколку се исполнети
следниве услови:
Бр. 48 - Стр. 105
1) друштвото кое презема го извршило објавување-
то во согласност со членот 537-д на овој закон најмал-
ку еден месец пред датумот на кој требало да се одржи
состанокот на собирот на содружници, односно седни-
ца на собранието на друштвото кое се присоединува и
кое треба да одлучи за прифаќање на предлогот со ус-
ловите за прекугранично спојување и
2) најмалку еден месец пред датумот од точката 1
на овој став на сите содружници во друштвата кои се
присоединуваат им било овозможено да ги прегледаат
следниве документи:
- предлогот со условите на прекуграничното споју-
вање,
- годишните сметки и годишните финансиски изве-
штаи на друштвата кои се спојуваат прекугранично за
последните три години,
- годишна сметка на друштвото заклучно со рок кој
е утврден во предлогот со условите, а кој не може да
биде пократок од три месеци од денот на донесувањето
на предлогот со условите во случај кога годишната
сметка за последната деловна година не е постара од
шест месеци и
- извештајот од членот 537-е и извештајот од чле-
нот 537-ж на овој закон.
(8) По донесувањето на одлука за одобрување на
предлогот со условите за прекугранично спојување, тр-
говското друштво кое се спојува до Централниот реги-
стар поднесува барање за издавање потврда за претспо-
јување на трговското друштво и со барањето ќе ги при-
ложи сите акти и документи со информација за презе-
мени дејствија кои претходат на спојувањето.
(9) Централниот регистар ја издава потврдата од
ставот (8) на овој член во рок од три дена од денот кога
е примена комплетната документација заедно со бара-
њето.
(10) Во случај кога законот на држава членка на
Европската унија кој се применува на друштво кое пре-
кугранично се спојува со македонско друштво нема
пропишано постапка за надзор и измена на соодносот
за размена на акциите, уделите или други хартии од
вредност, или нема пропишано постапка за надоместок
на малцинските акционери, односно содружници, кои
се изјасниле дека не сакаат за нивните акции или удели
во друштвата што се спојуваат прекугранично да пре-
земат акции, удели и други хартии од вредност во
друштвото што презема, односно новото друштво ко-
рисник, одредбите од членот 531 или 535 на овој закон
ќе се применуваат на македонското друштво кое презе-
ма, односно кое станува ново друштво корисник со
прекуграничното спојување, само ако другите друштва
што се спојуваат со него при донесувањето на одлуката
за прекугранично спојување од ставот (2) на овој член
недвосмислено се согласиле со можноста акционерите,
односно содружниците во македонското друштво да
поведат постапка пред суд согласно со одредбите од
членот 531 или 535 на овој закон.
(11) Во случај кога е поднесен предлог до судот
согласно со членот 531 или 535 од овој закон, Централ-
ниот регистар може да ја издаде потврдата за претспо-
јување со забелешка дека постапката за остварување на
правата од членот 531 или 535 на овој закон е во тек.
Одлуката која ќе се донесе во постапката на примена
на членот 531 или 535 од овој закон е обврзувачка за
друштвото што ќе произлезе од прекуграничното спо-
јување, како и за сите негови содружници.
(12) На правата на содружниците, односно акционе-
рите и на соодносот за размена на удели, акции или
други хартии од вредност се применуваат одредбите од
членот 531 или 535 на овој закон.
Стр. 106 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 537-ѕ
Судско утврдување на законитоста на прекугранично
спојување
(1) Судот ја утврдува законитоста на прекугранич-
ното спојување на друштва согласно со одредбите на
овој закон во итна постапка.
(2) Органот на управување на македонското друш-
тво поднесува барање за законитоста на прекугранич-
ното спојување до судот надлежен според местото на
неговото регистрирано седиште во рок од шест месеци
од денот кога е донесена потврдата од членот 537-з
став (9) на овој закон.
(3) Покрај барањето и потврдата од ставот (2) на
овој член, органот на управување на македонското
друштво до судот го доставува и предлогот со услови-
те, извештајот од членот 537-е, извештајот од членот
537-ж, освен кога таков согласно со членот 537-ж став
(3) од овој закон не е подготвен, потврдата од членот
537-ѓ став (3), записникот од членот 537-з став (6), по-
тврдата за претспојување од членот 537-ѕ став (9) на
овој закон, како и други документи од значење за пре-
куграничното спојување кои на барање на судот треба
да му се достават од друштвото.
(4) Судот по разгледувањето на преземените дејс-
тва и документите од ставот (3) на овој член, донесува
решение со кое утврдува дека дејствијата за прекугра-
нично спојување на друштвото од ставот (1) на овој
член се законито спроведени и дека предлогот со усло-
вите се усвоени под исти услови во сите друштва.
Член 537-и
Упис во трговскиот регистар на друштвото од изврше-
ното прекугранично спојување
(1) Органот на управување кај друштвото кое по из-
вршеното прекугранично спојување ќе има седиште во
Република Македонија поднесува пријава за упис во
трговскиот регистар до Централниот регистар согласно
со одредбите на овој закон, Законот за едношалтерски
систем и за водење на трговскиот регистар и региста-
рот на други правни лица и прописите за едношалтер-
ски систем.
(2) Централниот регистар издава решение за упис
врз основа на поднесената пријава од ставот (1) на овој
член, откако решението на судот од членот 537-ѕ став
(4) на овој закон станало правосилно.
(3) Заедно со пријавата, органот на управување ги
приложува и следниве документи:
1) препис од предлогот со услови од членот 537-д
на овој закон;
2) извештајот од членот 537-е став (1) на овој закон;
3) извештајот од членот 537-ж став (1) на овој за-
кон, освен кога таков не се бара согласно со членот
537-ж став (3) од овој закон;
4) записникот од членот 537-з став (6) на овој за-
кон;
5) решението на судот од членот 537-ѕ став (4) на
овој закон;
6) договорот за друштвото, односно статутот и каде
што тоа е случај и препис од измена на договор за
друштвото, односно измена на статутот и од одлуката
за нивно усвојување согласно со членот 537-з став (5)
од овој закон, со пречистен текст од договорот, однос-
но статутот на друштвото;
7) список на вработените кои преминуваат во друш-
твото што презема или во новото друштво - корисник;
8) одобрение од државен, односно од друг надле-
жен орган ако е тоа пропишано со закон согласно со
членот 537-г став (3) од овој закон;
9) изјава на управителот, односно на членовите на
органите на управување на друштвото според членот
32 став (3) од овој закон и
9 април 2010
10) одлука за избор на управител, членови на орган
на управување и членови на органот на надзор кога не
се назначени во статутот, односно во договорот за
друштвото.
(4) Сите правни последици од прекуграничното
спојување настануваат од моментот кога Централниот
регистар ќе го издаде решението за упис од ставот (2)
на овој член.
(5) Централниот регистар при издавањето на реше-
нието за упис од ставот (2) на овој член го брише од
трговскиот регистар македонското друштво кое преста-
нува да постои поради негово присоединување, однос-
но спојување со друштвото кое произлегува од преку-
граничното спојување.
(6) Друштвото кое произлегло од прекуграничното
спојување и е запишано во трговскиот регистар соглас-
но со одредбите на овој член, не може да се прогласи за
ништовно. По уписот во трговскиот регистар, недоста-
тоците во постапката на прекуграничното спојување не
влијаат на полноважноста на тоа спојување, а истите
можат да се пријават до надлежните органи согласно
со одредбите од членовите 529, 530, 531 и 535 на овој
закон.
Член 537-ј
Упис во регистарот
Централниот регистар веднаш го известува региста-
рот на државата членка на Европската унија каде што
се запишани друштвата кои се спојуваат за секој упис
на друштво што настанува со прекуграничното споју-
вање заради спроведување на бришењето на стариот
упис во тие регистри.
Член 537-к
Последици од прекуграничното спојување
(1) Прекуграничното спојување од членот 537-б
став (1) точки 1 и 3 на овој закон ги има следниве прав-
ни последици по правниот субјективитет на друштвата
кои учествувале во тоа спојување од моментот кога
Централниот регистар ќе го издаде решението за упи-
сот од членот 537-и став (2) на овој закон:
1) целиот имот, права и обврски на присоединетото
друштво се пренесува на друштвото кое презема;
2) содружниците, односно акционерите на присое-
динетото друштво стануваат акционери, односно со-
дружници во друштвото што презема и
3) присоединетото друштво престанува да постои.
(2) Прекуграничното спојување од членот 537-б
став (1) точка 2 на овој закон ги има следниве правни
последици по правниот субјективитет на друштвата
кои учествувале во тоа спојување од моментот кога
Централниот регистар ќе го издаде решението за упи-
сот од членот 537-и став (2) на овој закон:
1) имотот, правата и обврските на друштвата што се
спојуваат се пренесува на новото друштво корисник;
2) содружниците, односно акционерите на друштва-
та кои се спојуваат стануваат акционери, односно со-
дружници во новото друштво корисник и
3) друштвата што се спојуваат престануваат да по-
стојат.
(3) Правата и обврските кои ги имаат друштвата
кои учествуваат во прекугранични спојувања и кои се
настанати врз основа на постоечки договори за работа
или работни односи кои се засновани и постојат до мо-
ментот на издавање на решението за уписот од членот
537-и став (2) на овој закон се пренесуваат на друштво-
то кое произлегло од прекуграничното спојување.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(4) Акциите на друштвото што презема не можат да
се разменуваат со акциите на друштвото кое се присое-
динува, кога нив ги поседува друштвото што презема
или кое било друго лице кое настапува во свое име, но
за сметка на друштвото кое презема.
Член 537-л
Посебни услови кај прекуграничното спојување
(1) При прекугранично спојување кога друштвото
кое презема истовремено ги поседува сите акции и дру-
ги хартии од вредност кои даваат право на глас на со-
бранието во друштвото кое се присоединува кон него,
одредбите од членовите 537-д став (2) точки 2, 3 и 6,
537-ж и 537-к став (1) точка 2 на овој закон не се при-
менуваат.
(2) Одредбите од членот 537-з став (1) на овој закон
нема да се применуваат спрема друштвото/ата кое/кои
се присоединува/ат, ако друштвото кое ги презема
истовремено ги поседува сите акции и други хартии од
вредност кои даваат право на глас во собранието на
тоа/тие друштво/а.“
Член 26
По членот 605 се додаваат нов член 605-а, кој гласи:
„Член 605-а
(1) Глоба во износ од 2.500 до 5.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок на
друштво, ако акциите стекнати согласно со членот 335
став (1) од овој закон претходно не биле понудени за
продажба во рокот од членот 335 став (2) од овој закон.
(2) Глоба во износ од 2.500 до 5.000 евра во денар-
ска противвредност ќе му се изрече за прекршок и на
одговорното лице во друштвото од ставот (1) на овој
член.
Член 27
Глоба во износ од 2.500 до 5.000 евра во денарска
противвредност ќе му се изрече за прекршок на друш-
твото кое нема да организира служба за внатрешна реви-
зија како независна организациска единица во друштво-
то согласно со членот 10 од овој закон со кој се додава
нов оддел „ОДДЕЛ 6-а Служба за внатрешна ревизија“
и четири нови члена 415-а, 415-б, 415-в и 415-г.
Глоба во износ од 2.500 до 5.000 евра во денарска
противвредност ќе му се изрече за прекршок и на секој
член на органот на надзор на друштвото, ако не донел
одлука со која е организирана служба за внатрешна ре-
визија како независна организациска единица во друш-
твото согласно со членот 10 од овој закон со кој се до-
дава нов оддел „ОДДЕЛ 6-а Служба за внатрешна ре-
визија“ и четири нови члена 415-а, 415-б, 415-в и 415-
г.
Член 28
Подзаконските прописи предвидени со овој закон
ќе се донесат во рок од 90 дена од денот на влегување-
то во сила на овој закон.
Член 29
Одредбите од членот 1 став (2) на овој закон со кој
се менува членот 29 став (6), за поднесување на изјава
во електронска форма преку едношалтерскиот систем
ќе се применуваат од денот кога Централниот регистар
на Република Македонија ќе започне да го применува
електронскиот потпис преку едношалтерскиот систем
согласно со Законот за податоците во електронски об-
лик и електронски потпис и прописите за едношалтер-
ски систем.
Бр. 48 - Стр. 107
Одредбите од членот 2 на овој закон со кој се дода-
ваат два нови члена 29-а и 29-б, ќе се применуваат од
денот кога Централниот регистар ќе го пушти во функ-
ција електронскиот систем за водење на регистарот на
лица кои не можат да основаат и да управуваат со тр-
говски друштва во Република Македонија.
Член 30
Одредбите од членот 17 на овој закон со кој менува
членот 469, кои се однесуваат на примена на меѓуна-
родните стандарди за финансиско известување за мали
и средни субјекти, ќе се применуваат по објавувањето
на меѓународните стандарди за финансиско известува-
ње за мали и средни субјекти во “Службен весник на
Република Македонија“.
До објавувањето на меѓународните стандарди за
финансиско известување за мали и средни субјекти тр-
говците од членот 469 став (1) точка 2 на овој закон
имаат обврска да водат сметководство во согласност со
овој закон и со прописите за сметководство донесени
врз основа на овој закон.
Член 31
Одредбите од членот 10 на овој закон со кој се додава
нов оддел „ОДДЕЛ 6-а Служба за внатрешна ревизија“ и
четири нови члена 415-а, 415-б, 415-в и 415-г ќе започнат
да се применуваат од 1 јануари 2011 година.
Член 32
Одредбите од членот 5 на овој закон со кој се мену-
ва членот 284 став (1) за издавање обврзници кои обез-
бедуваат право на првенство на купување акции што
друштвото ги издава ќе започнат да се применуваат од
денот кога Република Македонија ќе стекне статус на
полноправен член во Европската унија.
Член 33
Одредбите од членот 434 на овој закон за оствару-
вање на правото на првенство од страна на акционери-
те при условно зголемување на основната главнина ќе
започнат да се применуваат од денот кога Република
Македонија ќе стекне статус на полноправен член во
Европската унија.
Член 34
Одредбите од членот 25 на овој закон со кои се
уредува прекуграничното спојување со друштва од
Европската унија ќе започнат да се применуваат од де-
нот кога Република Македонија ќе стекне статус на
полноправен член во Европската унија.
Член 35
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во „Службен весник на Република Маке-
донија".
___________
LIGJ
PËR NDRYSHIMIN DHE PLOTËSIMIN E LIGJIT
PËR SHOQËRI TREGTARE
Neni 1
Në Ligjin për shoqëri tregtare (“Gazeta zyrtare e
Republikës së Maqedonisë” numër 28/2004, 84/2005,
25/2007 dhe 87/2008), në nenin 29 paragrafi (2)
ndryshohet si vijon:
" Shoqëri tregtare nuk mund të themelojnë:
1) shoqëritë tregtare llogaria hapur e të cilave te cilido
bartës i qarkullimit pagesor është e bllokuar dhe personat e
organit udhëheqës, organit të mbikëqyrjes, përkatësisht
janë drejtues të atyre shoqërive, derisa zgjat bllokimi i
llogarisë së shoqërisë ose derisa për të cilën nuk hapet
procedurë për likuidim ose falimentim;
Стр. 108 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
2) shoqëritë për të cilat është hapur procedurë
falimentimi, derisa zgjat procedura;
3) personat të cilët janë anëtarë të organit udhëheqës,
organit të mbikëqyrjes, përkatësisht janë drejtues të
shoqërive tregtare të cilave në procedurë të përcaktuar me
ligj u është shqiptuar ndalimi për ushtrim të profesionit,
veprimtarisë ose detyrës, derisa zgjatë ndalimi;
4) personi i cili është bashkëpronar në shoqëri me
përgjegjësi të kufizuar (SHPK) osë në shoqëri me
përgjegjësi të kufizuar e themeluar nga një person
(SHPKNJP) llogaria e së cilës është e bllokuar derisa zgjat
bllokimi i llogarisë së shoqërisë ose derisa për shoqërinë
nuk hapet procedurë për likuidim ose falimentim dhe
5) personat për të cilët me vendim të plotfuqishëm të
gjykatës është përcaktuar se kanë kryer vepër penale
falimentim të rrejshëm, shkaktim të falimentimit me punë
të papërgjegjshme, keqpërdorim të procedurës së
falimentimit, dëmtim ose privelegj të kreditorëve.
Paragrafi (6) ndryshohet si vijon:
"Me fletëparaqitjen për regjistrim të themelimit të
shoqërisë në regjistrin tregtar, themeluesit deponojnë
deklaratë personale me shkrim ose në formë elektronike,
nëpërmjet sistemit njësportel se nuk ekziston ndonjë nga
kufizimet e këtij neni ose kufizim tjetër i përcaktuar me
këtë ose me ligj tjetër, për të themeluar shoqëri."
Neni 2
Pas nenit 29 shtohen dy tituj të rinj dhe dy nene të reja
29-a dhe 29-b, si vijojnë:
“Personat të cilët nuk mund të udhëheqin dhe personat që
janë të penguar ose kanë pushuar që t'i kryejnë funksionet e
tyre në organin e udhëheqjes në shoqëritë tregtare
Neni 29-a
(1) Personat nga neni 29 paragrafi (2) pikat 1, 3, dhe 5
të këtij ligji, nuk mund të jenë udhëheqës, anëtarë të
organit udhëheqës dhe organit për mbikëqyrje të shoqërisë
tregtare, derisa te ata ekzistojnë këto kufizime.
(2) Personat që janë të penguar ose kanë pushuar që t'i
kryejnë funksionet e tyre në organet e udhëheqjes në
shoqëritë tregtare, janë personat të cilët, për çfarëdo
shkaku, janë të penguar ose kanë pushuar që t'i kryejnë
funksionet e tyre gjatë mandatit në organet e udhëheqjes,
pandërprerë në afat më të gjatë se 30 ditë.
(3) Personat nga paragrafi (2) i këtij neni, janë të
detyruar që menjëherë nga ndodhja e shkakut për shuarje
apo pengesë, të emërojnë të autorizuar në pajtim me nenin
66 paragrafi (2) të këtij ligji, ose ta njoftojnë organin që e
kryen zgjedhjen e tyre, për caktimin e ushtruesit të
përkohshëm të funksioneve nga paragrafi (2) i këtij neni.
Vendimi për caktimin e ushtruesit të përkohshëm të
funksioneve, dërgohet për regjistrim në regjistrin tregtar.
(4) Në rastin kur në shoqëri nuk është caktuar ushtruesi
i përkohshëm i funksioneve nga paragrafi (2) i këtij neni,
në mënyrën e përcaktuar në paragrafin (3) të këtij neni, ose
në mënyrën e përcaktuar për ndonjërën nga format e
veçanta, shoqëritë tregtare në pajtim më dispozitat e këtij
ligji, secili person që ka interes juridik mundet me
propozim të kërkojë që gjykata të caktojë person tjetër
fizik, i cili do të jetë ushtrues i përkohshëm i funksioneve
nga paragrafi (2) i këtij neni, me pajtim paraprak të
personit që duhet të caktohet. Gjykata me detyrë zyrtare,
vendimin e plotfuqishëm për caktimin e këtyre personave,
menjëherë e dorëzon te Regjistri qendror, për regjistrim në
regjistrin tregtar.
(5) Gjatë regjistrimit në regjistrin tregtar nga paragrafët
(3) dhe (4) të këtij neni, Regjistri qendror e shënon
vërejtjen se funksionet personave nga paragrafi (2) i këtij
neni u pezullohen.
9 април 2010
(6) Personat që janë caktuar si ushtrues të përkohshëm
të funksioneve nga paragrafët (3) dhe (4) të këtij neni, i
kryejnë vetëm punët e paprolongueshme të shoqërisë deri
në pushimin e shkaqeve për shuarjen ose pengimin,
përkatësisht deri në zgjedhjen e anëtarit të ri të organit të
administrimit të shoqërisë, por jo më gjatë se gjashtë muaj.
Regjistri i personave të cilët nuk mund të themelojnë dhe
të udhëheqin me shoqëri tregtare dhe i personave që janë të
penguar ose kanë pushuar që t'i kryejnë funksionet e tyre
në organin e udhëheqjes në shoqëritë tregtare në
Republikën e Maqedonisë
Neni 29-b
(1) Regjistri Qendror i Republikës së Maqedonisë,
mban regjistër elektronik të personave të cilët nuk mund të
themelojnë dhe të udhëheqin dhe personave që janë të
penguar ose kanë pushuar që t'i kryejnë funksionet e tyre
në organet e udhëheqjes në shoqëritë tregtare në
Republikën e Maqedonisë.
(2) Bartësi i qarkullimit pagesor nëpërmjet regjistrit
unik të llogarive të transaksionit (RULLT) e njofton
Regjistrin Qendror për çdo bllokim të krijuar në llogarinë e
transaksionit të pjesëmarrësit në qarkullimin pagesor në
kohë reale, si dhe për zhbllokim të së njëjtës. Regjistri
Qendror menjëherë pas marrjes të informacionit nga
RULLT-i bën regjistrimin ose e shlyen regjistrimin e
personit nga regjistri i paragrafit (1) të këtij neni, në pajtim
me të dhënat të cilat i posedon për personat në regjistrin
tregtar.
(3) Organet kompetente të cilat shqiptojnë ndalime nga
neni 29, paragrafi (2), pika 3 të këtij ligji e njoftojnë
Regjistrin Qendror për shqiptimin e ndalimeve pa
prolongim.
(4) Për personat nga neni 29, paragrafi (2) dhe neni 29-
a paragrafët (1) dhe (2) të këtij ligji, në regjistrin nga
paragrafi (1) i këtij neni, Regjistri Qendror pa prolongim e
regjistron emrin, mbiemrin dhe NUAQ të personave fizikë,
përkatësisht firmës, selinë dhe NUAP të personave juridikë
dhe selinë e tyre të regjistruar.
(5) Pas pushimit të kufizimeve, përkatësisht shkaqeve
për shuarje ose pengesë te personat e përcaktuar në nenin
29, paragrafi (2) dhe neni 29-a paragrafët (1) dhe (2) të
këtij ligji, Regjistri Qendror pa prolongim i shlyen nga
regjistri i paragrafit (1) të këtij neni të gjitha të dhënat e
regjistruara për ta.
(6) Të dhënat e regjistruara në regjistrin nga paragrafi
(1) i këtij neni janë publike dhe çdo person mund të
kërkojë informacion për të njëjtat nga Regjistri Qendror.
(7) Ministri i Ekonomisë më afërsisht do t'i përcaktojë
mënyrën e udhëheqjes, formën dhe përmbajtjen e Regjistrit
të personave të cilët nuk mund të themelojnë dhe të
udhëheqin dhe personave që janë të penguar ose kanë
pushuar që t'i kryejnë funksionet e tyre, në organin e
udhëheqjes në shoqëritë tregtare në Republikën e
Maqedonisë."
Neni 3
Në nenin 229 pas paragrafit (5) shtohet paragraf i ri (6),
si vijon:
“(6) Nëse me revizionin nuk vërtetohet se llogaria
vjetore e tregon në mënyrë objektive gjendjen dhe suksesin
e shoqërisë, harxhimet bien në llogari të shoqërisë."
Neni 4
Në nenin 259 paragrafin (2) pika 2 ndryshohet, si vijon:
“2) llogaria e miratuar vjetore në bazë të së cilës është
miratuar vendimi për rritjen e kryegjësë themelore, për të
cilën revizori ka shprehur mendim revizori pa rezerva ose
mendim me rezerva i cili nuk e vë në pyetje objektivitetin e
llogarisë vjetore;”
Në pikën 3 fjalët: "ose bilanci i gjendjes” shlyhen.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 5
Në nenin 284 para paragrafit (1) shtohet paragraf i ri
(1), si vijon:
“(1) Shoqëria në pajtim me ligjin dhe statutin mundet
në shumën e kryegjësë themelore, të emetojë obligacione të
cilat nuk janë obligacione konvertibile, obligacione të cilat
kreditorëve u japin të drejtë që t'i zëvendësojnë me aksione
në periudhë të caktuar në opsion të caktuar ose në çdo
kohë derisa zgjat obligacioni dhe obligacionet të cilat nuk
sigurojnë të drejtë të përparësisë për blerje të aksioneve të
cilat shoqëria i emeton. Obligacionet mund të emetohen në
shumë më të madhe se kryegjëja themelore vetëm nëse
emetimi i obligacioneve është tërësisht i siguruar me
pengun e pronës së shoqërisë ose në mënyrë tjetër.“
Paragrafi (1) i cili bëhet paragraf (2), ndryshohet si
vijon:
“(2) Shoqëria, në pajtim me ligjin dhe me statutin,
mundet në gjysmën e shumës së kryegjësë themelore të
lëshojë obligacione konvertibile, të cilat kreditorëve u
japin të drejtë që t'i zëvendësojnë me aksione në periudhë
të caktuar në opsion të caktuar ose në çdo kohë derisa zgjat
obligacioni dhe të lëshojë obligacione të cilat nuk sigurojnë
të drejtë të përparësisë për blerje të aksioneve të cilat
shoqëria i lëshon."
Në paragrafin (2) i cili bëhet paragrafi (3), numri “(1)”
zëvendësohet me numrin “(2)”.
Paragrafët (3), (4), (5), dhe (6) bëhen paragrafë (4), (5),
(6), dhe (7).
Neni 6
Në nenin 296 paragrafi (2), fjalia e dytë ndryshohet si
vijon: “Organi i udhëheqjes së shoqërisë obligohet që t’ia
japë revizorit të gjitha sqarimet dhe dokumentet të cilat
janë të nevojshme për realizimin e revizionit."
Neni 7
Në nenin 333 pas paragrafit (2) shtohet paragraf i ri (3),
si vijon:
“(3) Nëse anëtarët e Këshillit të Drejtorëve,
përkatësisht anëtarët e Këshillit Udhëheqës dhe të Këshillit
Mbikëqyrës, me vendim për fitimin e aksioneve personale
nga paragrafi (2) i këtij neni, i kanë shkaktuar dëm
shoqërisë ose aksionarëve, ata kanë obligim që ta
kompensojnë dëmin si debitorë solidarë nga
Paragrafi (3) bëhet paragraf (4).
Neni 8
Në nenin 335 paragrafi (3), fjalia e parë ndryshohet si
vijon: “Nëse aksionet të cilat janë fituar sipas paragrafit (1)
të këtij neni nuk tjetërsohen dhe të njëjtat paraprakisht janë
ofruar për shitje në afatin nga paragrafi (2) i këtij neni, por
shitja nuk ka qenë e suksesshme, përkatësisht askush nuk
është paraqitur për t'i blerë, atëherë aksionet të cilat janë
fituar sipas paragrafit (1) të këtij neni, pa prolongim duhet
të zhvleftësohen.“
Neni 9
Në nenin 384, paragrafi (7) dhe nenin 504, paragrafi (3)
fjalët: “standardet ndërkombëtare të kontabilitetit dhe”,
shlyhen.
Neni 10
Pas nenit 415 shtohet seksion i ri “SEKSIONI 6-a
Shërbimi i revizionit të brendshëm” dhe katër nene të reja
415-a, 415-b, 415-v dhe 415-g si vijojnë:
"Neni 415-a
(1) Organi mbikëqyrës i shoqërisë aksionare që është
tregtar i madh në pajtim me dispozitat e këtij ligji, si dhe i
shoqërisë, aksionet e së cilës kuotojnë në bursë përkatësisht
shoqërisë e cila në pajtim me Ligjin për letra me vlerë
është me obligime të posaçme për njoftim, obligohet që të
organizojë shërbim për revizion të brendshëm, si njësi e
pavarur organizative në shoqëri.
Бр. 48 - Стр. 109
(2) Vendosjen organizative, të drejtat, përgjegjësitë dhe
marrëdhëniet me njësitë e tjera organizative të shoqërisë, si
dhe përgjegjësitë dhe kushtet për emërimin e udhëheqësit
të shërbimit për revizion të brendshëm, i rregullon organi
mbikëqyrës.
(3) Shërbimi për revizion të brendshëm bën revizion të
vazhdueshëm dhe të plotë të ligjshmërisë, rregullshmërisë
dhe azhurnitetit të punës së shoqërisë përmes:
1) vlerësimit të përputhshmërisë dhe efikasitetit të
sistemeve për kontroll të brendshëm;
2) vlerësimit të zbatimit të politikave për menaxhim me
rreziqet;
3) vlerësimit të strukturës të sistemit informativ;
4) vlerësimit të saktësisë dhe besueshmërisë së librave
tregtarë dhe raporteve financiare;
5) kontrollit të saktësisë, besueshmërisë dhe informimit
me kohë në pajtim me rregullat dhe
6) ndjekjes së respektimit të rregullave, politikave dhe
procedurave të shoqërisë.
(4) Shërbimi për revizion të brendshëm i zbaton
aktivitetet e veta, në pajtim me parimet dhe standardet për
revizion të brendshëm dhe politikën dhe procedurat për
punën e shërbimit.
(5) Personat e punësuar në shërbimin për revizion të
brendshëm i kryejnë vetëm punët e shërbimit.
(6) Të punësuarit në shoqëri obligohen që personave të
cilët janë të punësuar në shërbimin për revizion të
brendshëm, t'u mundësojnë kontroll mbi dokumentacionin
me të cilin disponojnë dhe t'ua japin të gjitha informatat e
nevojshme.
Neni 415-b
(1) Shërbimi për revizion të brendshëm përgatit planin
vjetor të punës, të cilin e miraton organi mbikëqyrës.
(2) Në planin nga paragrafi (1) i këtij neni, detyrimisht
shënohet lënda e revizionit me përshkrim të përmbajtjes së
revizionit të planifikuar në sfera të veçanta dhe orari i
kontrolleve gjatë vitit, me kohëzgjatje të planifikuar për
realizimin e kontrolleve.
Neni 415-v
(1) Shërbimi për revizion të brendshëm obligohet që
për punën e vet të hartojë raport gjashtëmujor dhe vjetor
dhe t'ia dorëzojë organit mbikëqyrës dhe organit
udhëheqës.
(2) Raporti gjashtëmujor dhe vjetor nga paragrafi (1) i
këtij neni, përmbajnë:
1) përshkrim të revizioneve të kryera për punën e
shoqërisë;
2) vlerësim përputhshmërie dhe efikasiteti të sistemeve
për kontroll të brendshëm;
3) konstatime dhe masa të propozuara të shërbimit për
revizion të brendshëm dhe
4) vlerësim për zbatimin e masave të propozuara nga
ana e shërbimit për revizion të brendshëm.
(3) Raporti vjetor nga paragrafi (1) i këtij neni, i
përmban edhe:
1) vlerësimin e realizimit të qëllimeve të parashtruara
me planin vjetor të punës;
2) vlerësimin e kohës së planifikuar për kontroll dhe
devijimi eventual dhe
3) informacionet për aktivitetet e tjera të realizuara.
(4) Organi mbikëqyrës obligohet që t'ia dorëzojë
raportin vjetor të shërbimit për revizion të brendshëm,
kuvendit të shoqërisë.
Neni 415-g
Shërbimi për revizion të brendshëm obligohet që
menjëherë t'i informojë organin mbikëqyrës dhe organin
udhëheqës nëse gjatë kontrollit konstaton:
1) mosrespektim të standardeve për menaxhim me
rreziqet pasi që ekziston mundësia për çrregullimin e
likuiditetit ose solvencionit të shoqërisë dhe
Стр. 110 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
2) se organi mbikëqyrës nuk i respekton rregullat dhe
aktet e përgjithshme dhe procedurat e brendshme të
shoqërisë.”
Neni 11
Në nenin 421 pas paragrafit (5) shtohet paragraf i ri (6),
si vijon:
“(6) Vendim i ri për rritjen e kryegjësë themelore mund
të miratohet vetëm nëse rritja paraprake e kryegjësë
themelore është bërë dhe është regjistruar në regjistrin
tregtar dhe te depozitari i letrave me vlerë.”
Neni 12
Në nenin 423 paragrafët (3), (4) dhe (5) shlyhen.
Neni 13
Në nenin 427 paragrafi (2) shlyhet.
Neni 14
Në nenin 439 paragrafi (2) ndryshohet, si vijon:
“Vendimi për rritjen e kryegjësë themelore me mjete të
shoqërisë, doemos duhet të bazohet në llogarinë e fundit
vjetore të reviduar nga revizor i autorizuar për të cilën
revizioni ka shprehur mendim pa rezervë ose mendim me
rezervë i cili nuk e vë në pikëpyetje objektivitetin e
llogarisë vjetore si dhe të raportit vjetor për punën e
shoqërisë në vitin afarist paraprak, të miratuara nga
kuvendi.”
Neni 15
Në nenin 440 pas paragrafit (3) shtohet paragraf i ri (4),
si vijon:
“(4) Përfitimi mund të shndërrohet në kryegjë
themelore vetëm pasi që shoqëria të ndajë rezervë të
përgjithshme të detyrueshme, në pajtim me nenin 485 të
këtij neni.”
Neni 16
Në nenin 441 paragrafi (2) pika 1) ndryshohet, si vijon:
“1) llogari vjetore, e reviduar nga ana e revizorit të
autorizuar për të cilën reviziori ka shprehur mendim pa
rezervë ose mendim me rezervë i cili nuk e vë në pyetje
objektivitetin e llogarisë vjetore;”.
Pika 4) ndryshohet si vijon:
“4) deklaratë të nënshkruar nga kryetari i Këshillit të
Drejtorëve, përkatësisht nga kryetari i Këshillit Udhëheqës
me të cilën garanton se sipas llogarisë vjetore ose raportit
financiar që është marrë si bazë për rritjen e kryegjësë
themelore, për të cilën revizori i autorizuar ka shprehur
mendim pa rezervë ose mendim me rezervë i cili nuk e vë
në pikëpyetje objektivitetin e llogarisë vjetore, deri në ditën
e dorëzimit të fletëparaqitjes për regjistrim në regjistrin
tregtar të rritjes së kryegjësë themelore, nuk ka arrdhur deri
të zvogëlimi i pronës së shoqërisë, e cila do të ishte
pengesë për rritjen e kryegjësë themelore me mjetet e
shoqërisë, nëse për rritjen do të vendosej në ditën e
dorëzimit të fletëparaqitjes."
Neni 17
Paragrafi 469 ndryshohet, si vijon:
(1) Secili tregtar obligohet që të mbajë kontabilitet, në
mënyrë të përcaktuar me këtë ligj dhe me rregullat për
kontabilitet dhe :
1) çdo tregtar i madh dhe i mesëm, tregtarët e
përcaktuar me ligj si dhe tregtarët të cilët kryejnë
veprimtari bankare, veprimtari të sigurimit, tregtarët të cilët
kuotojnë në bursë si dhe tregtarët raportet financiare të të
cilëve hyjnë në raportet e konsoliduara financiare të
tregtarëve të përmendur paraprakisht, obligohen që të
mbajnë kontabilitet në pajtim me standardet e miratuara
ndërkombëtare për njoftim financiar, të botuara në
"Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë" dhe
9 април 2010
2) tregtarët tjerë obligohen që të mbajnë kontabilitet në
pajtim me standardet ndërkombëtare për njoftim financiar,
të subjekteve të vogla dhe të mesme.
(2) Standardet ndërkombëtare për njoftim financiar dhe
standardet ndërkombëtare për njoftim financiar të
subjekteve të vogla dhe të mesme, azhurnohen në bazë
vjetore që të harmonizohen me standardet rrjedhëse, ashtu
që plotësohen, ndryshohen ose miratohen nga ana e
Këshillit për Standarde Ndërkombëtare të Kontabilitetit.
(3) Dispozitat e këtij ligji në lidhje me udhëheqjen e
kontabilitetit, klasifikimit të tregtarëve, librave tregtarë,
llogaritë vjetore dhe raportet financiare në mënyrë
adekuate zbatohen edhe për personat juridikë me seli në
Republikën e Maqedonisë, që kryejnë veprimtari të
përcaktuar me Klasifikimin Nacional të Veprimtarisë, të
cilët nuk llogariten si tregtarë në pajtim me këtë ligj dhe
me rregulla të tjera, nëse me ligj tjetër nuk është përcaktuar
ndryshe.
(4) Dispozitat e këtij ligji me të cilat është rregulluar
udhëheqja e kontabilitetit, librave tregtarë dhe llogarive
vjetor, zbatohen edhe për tregtarin individ dhe për personat
tjerë fizikë të cilët kryejnë veprimtari, nëse me ligj tjetër
nuk është përcaktuar ndryshe.
(5) Ministri i Financave do ta përcaktojë mënyrën e
udhëheqjes të kontabilitetit nga paragrafi (1) i këtij neni,
me rregulla të veçanta.
(6) Ministri i financave më për së afërmi i përcakton
mënyrën dhe kushtet e dorëzimit të llogarisë vjetore në
formë elektronike.”
Neni 18
Në nenin 470 paragrafi (5) pika 2 ndryshohet si vijon:
“2) të hyrat vjetore të jenë më të ulta se 2 000 000 euro
në kundërvlerë me denarë, ose”.
Neni 19
Në nenin 476 paragrafi (2) fjalët: “paragrafët (2) dhe
(3)”, zëvendësohen me fjalët: “paragrafi (1) pika 1”.
Paragrafi (4) ndryshohet si vijon:
“Llogaria vjetore përfshin bilanc të gjendjes dhe bilanc
të suksesit dhe shënime sqaruese. Raportet financiare e
përfshijnë bilancin e gjendjes dhe bilancin e suksesit,
raportin për ndryshimet në kryegjë, raportin për qarkullim
parash, politikat e zbatuara të kontabilitetit dhe shënime të
tjera sqaruese të përgatitura në pajtim me Standardet
ndërkombëtare për njoftim financiar nga neni 469,
paragrafi (1), pika 1 të këtij ligji.“
Pas paragrafit (5) shtohet paragraf i ri (6), si vijon:
"(6) Llogaria vjetore dhe raporti financiar të cilat kanë
të bëjnë me vitin e njëjtë afarist dhe të cilat janë përgatitur
në pajtim me dispozitat e këtij ligji dhe me rregullat e
kontabilitetit, duhet të përmbajnë të dhëna identike për
gjendjen e mjeteve, obligimeve, të ardhurave,
shpenzimeve, kryegjësë dhe fitimit të realizuar përkatësisht
humbjes së shoqërisë për vitin afarist.”
Paragrafët (6) dhe (7) bëhen paragrafë (7) dhe (8).
Neni 20
Në nenin 477 paragrafi (6) fjalët: “paragrafët (2) dhe
(3)”, zëvendësohen me fjalët: “paragrafi (1), pika 1”.
Neni 21
Në nenin 478 paragrafi (2) shlyhet.
Paragrafi (3) i cili bëhet paragraf (2), ndryshohet si
vijon:
"(2) Shoqëria obligohet që të ketë mendim revizori të
raporteve financiare, më së voni një muaj para mbajtjes së
tubimit të bashkëpronarëve, përkatësisht kuvendit."
Neni 22
Në nenin 479 paragrafi (5) fjala “mund” zëvendësohet
me fjalët “obligohet”.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 23
Paragrafi 481 ndryshohet si vijon:
"Për qëllimet e shpërndarjes të fitimit, tregtarët të cilët
e udhëheqin kontabilitetin sipas nenit 469, paragrafi (1) i
këtij ligji, e përcaktojnë rezultatin e tyre financiar në pajtim
me standardet ndërkombëtare për njoftim financiar,
standardet ndërkombëtare për njoftim financiar të
subjekteve të vogla dhe të mesme, dhe në pajtim me këtë
ligj."
Neni 24
Në nenin 489 paragrafn (1) fjalët: “të përcaktuara nga
revizori i autorizuar i shoqërisë” zëvendësohen me fjalët:
“të reviduara nga ana e revizorit të autorizuar”.
Neni 25
Pas nenit 537 shtohet kreu i ri Kreu i dhjetë - a -
Bashkimi tejkufitar me shoqëri nga Bashkimi Evropian dhe
14 nene të reja 537-a, 537-b, 537-v, 537-g, 537-d, 537-gj,
537-e, 537-zh, 537-z, 537-x, 537-i, 537-j, 537-k dhe 537-
ll, si vijojnë:
Neni 537-a
Fushëveprimi i zbatimit
Dispozitat e këtij kreu zbatohen kur bëhet bashkim
tejkufitar i shoqërive aksionare ose i shoqërive me
përgjegjësi të kufizuar, të themeluara në pajtim me
dispozitat e këtij ligji dhe të regjistruara në regjistrin tregtar
(shoqëri maqedonase) me shoqëri në të cilat përgjegjësia e
bashkëpronareve është e kufizuar, për të cilat zbatohet e
drejta e shtetit tjetër anëtar të Bashkimit Evropian dhe kanë
regjistruar seli, drejtori qëndrore ose vend kryesor për
ushtrimin e veprimtarisë së tyre në vendin anëtar të
Bashkimit Evropian (shoqëri të Bashkimit Evropian).
Neni 537-b
Nocioni
(1) Përveç nëse me këtë ligj nuk është përcaktuar
ndryshe, bashkimi tejklufitar është procedua në të cilën:
1) një ose më shumë shoqëri bashkohen (shoqëri/të e/të
cila/t bashkohet/en) me shoqëri tjetër (shoqëria e cila
ndërmerr) me transfer të tërë pronës dhe të obligimeve të
shoqërisë e cila bashkëngjitet, pa u realizuar likuidimi i saj
në shkëmbim me emetimin e pjesëmarrjeve, aksioneve dhe
letrave të tjera me vlerë nga kryegjëja themelore e
shoqërisë që ndërmerr, te bashkëpronarët e shoqërisë që
bashkëngjitet dhe nëse është i mundshëm dallimi në para i
cili nuk tejkalon 10% nga vlera nominale, ose në mungesë
të vlerës nominale 10% nga vlera e kontabilitetit të
pjesëmarrjeve, aksione ose letra të tjera me vlerë të
pranuara;
2) dy ose më shumë shoqëri bashkohen pa u realizuar
likuidimi, me themelimin e një shoqërie të re-konsumator
në të cilën kalon prona në tërësi dhe obligimet e shoqërive
të cilat bashkohen, në shkëmbim me pjesëmarrjet, aksionet,
përkatësisht letrat tjera me vlerë në kryegjënë themelore të
shoqërisësë re-konsumator dhe nëse është e mundur dallimi
në para i cili nuk tejkalon 10% nga vlera nominale, ose në
mungesë të vlerës nominale 10% nga vlerat e kontabilitetit
të pjesëmarrjeve të zbatuara, aksioneve ose letrave të tjera
me vlerë të pranuara dhe
3) bëhet bartje universale e pronës dhe obligimeve të
një shoqërie pa u realizuar likuidimi i saj, në shoqëri e cila
i ka të gjitha ose më së paku 90% nga të gjitha
pjesëmarrjet, aksionet, përkatësisht letrat e saja me vlerë.
(2) Në procedurën për bashkim tejkufitar nga paragrafi
(2) i këtij neni, doemos duhet të marrin pjesë së paku një
shoqëri maqedonase dhe një shoqëri nga Bashkimi
Evropian.
Бр. 48 - Стр. 111
Neni 537-v
Dispozitat plotësuese që kanë të bëjnë me fushëveprimin e
zbatimit të dispozitave për bashkim tejkufitar të shoqërive
(1) Dispozitat nga neni 537-b, paragrafi (1) i këtij ligji,
zbatohen edhe në rast kur ligji i shtetit anëtar i cili zbatohet
në shoqërinë e Bashkimit Evropian e cila në mënyrë
tejkufitare bashkohet me shoqërinë maqedonase, mundëson
që pagesa me para në dorë nga neni 537-b, paragrafi (1),
pikat 1) dhe 2) të këtij ligji, të jetë më e madhe se 10% nga
vlera nominale e pjesëmarrjeve, aksioneve, ose letrave me
vlerë nga vlera që e përfaqësjonë kapitalin e shoqërisë e
cila rezulton nga bashkimi tejkufitar, ose nëse nuk kanë
vlerë nominale atëherë më e madhe se 10% nga vlera e tyre
e kontabilitetit.
(2) Dispozitat për bashkim tejkufitar të këtij ligji nuk
zbatohen për kooperativa.
(3) Dispozitat e këtij ligji nuk zbatohen për bashkimet
tejlufitare të shoqërive për udhëheqje me fonde investuese,
përkatësisht shoqërive të cilat bëjnë bashkim të mjeteve
monetare të dedikuara për investime të grumbulluara nga
persona juridikë ose fizikë të vendit ose të huaj përmes
thirrjes publike ose ofertës private, përkatësisht të cilët
punojnë në bazë të shpërndarjes së rrezikut dhe posedojnë
pjesëmarrje të cilat me kërkesë të poseduesve përsëri
blehen ose paguhen, në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të
tërthortë nga aktiva i asaj shoqërie.
Neni 537-g
Kushtet tjera për bashkim tejkufitar
(1) Bashkimi tejkufitar me shoqëri e cila i përket shtetit
i cili është anëtar i Bashkimit Evropian, është i mundshëm
vetëm nëse me ligjin e shtetit anëtar të Bashkimit Evropian
i cili vlen për atë shoqëri, lejohet bashkim tejkufitar sipas
formave të shoqërive të cilat bashkohen.
(2) Organi kompetent mund ta kundërshtojë çdo
bashkim tejkufitare, nëse ai është në kundërshtim me ligjet
dhe rregullat tjera për mbrojtje të konkurrencës dhe
interesit publik të përcaktuar me ligj.
(3) Nëse me ligj dhe me rregull tjetër për ndryshim të
caktuar statutor kërkohet mendim paraprak ose leje nga
organi kompetent, e njëjta është kusht për t'u zbatuar edhe
procedura e bashkimit tejkufitar në pajtim me dispozitat e
këtij ligji.
Neni 537-d
Propozimi i përbashkët me kushtet për bashkim tejkufitar
(1) Organi udhëheqës i shoqërisë maqedonase që merr
pjesë në bashkimin tejkufitar, gjithashtu edhe organet
udheheqëse të shoqërive të tjera të cilat marrin pjesë në
bashkimin tejkufitar, miraton propozim të përbashkët me
kushte për bashkim tejkufitar (në tekstin e mëtutjeshëm:
Propozim me kushte).
(2) Propozimi me kushte nga paragrafi (1) i këtij neni,
i përfshin të dhënat në vijim:
1) formën, firmën dhe selinë e regjistruar të shoqërive
të cilat marrin pjesë në bashkim dhe të shoqërisë e cila
krijohet me bashkimin tejkufitare;
2) raportin sipas të cilit bëhet shkëmbimi i
pjesëmarrjeve, aksioneve përkatësisht letrave me vlerë në
shoqërinë e cila rezulton nga bashkimi dhe shuma e cila do
të paguhet me para në dorë, nëse ky është rast;
3) mënyrën e shpërndarjes së pjesëmarrjeve, aksioneve
përkatësisht letrave me vlerë të cilat e përfaqësojnë
kryegjënë themeloret të shoqërisë e cila rezulton nga
bashkimi tejkufitar;
4) pasojat nga bashkimi tejkufitar për të punësuarit;
Стр. 112 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
5) datën prej kur poseduesit e pjesëmarrjeve, letrave me
vlerë ose aksioneve të cilat e përbëjnë kryegjënë themelore
të shoqërisë e cila rezulton nga bashkimi tejkufitare, do të
mund të realizojnë të drejtën e pjesëmarrjes në fitim duke i
përfshirë edhe të gjitha rrethanat e posaçme të cilat janë me
rëndësi për realizimin e kësaj të drejte;
6) datën prej kur transaksionet e shoqërive të cilat
marrin pjesë në bashkim llogariten për qëllime të
kontabilitetit, si transaksione të shoqërisë e cila rezulton
nga bashkimi tejkufitar;
7) të drejtat ose kufizimet të cilat rezultojnë nga
aksionet ose letrat tjera me vlerë në shoqërinë e cila
rezulton nga bashkimi tejkufitar të cilat duhet t'u
shpërndahen poseduesve të aksioneve ose të letrave tjera
me vlerë në shoqërinë e cila bashkëngjitet, përkatësisht
bashkohet, ndërsa të cilat japin të drejta të veçanta,
imponojnë kufizime ose parashohin masa të tjera të cilat i
prekin të njëjtit;
8) çdo përshtatshmëri të veçantë e cila u jepet
revizorëve të cilët e shqyrtojnë propozimin me kushtet për
bashkim tejkufitar, anëtarit të organit udhëheqës ose
organit të mbikëqyrjes, përkatësisht kontrollorit të
shoqërive të cilat marrin pjesë në bashkim;
9) statutin përkatësisht marrëveshjen e shoqërisë e cila
rezulton nga bashkimi tejkufitare;
10) informatën për procedurat në pajtim me të cilat të
punësuarit do të marrin pjesë në udhëheqjen e shoqërisë;
11) informatën për vlerësimin e pronës dhe obligimeve
të cilat transferohen në shoqërinë e cila rezulton nga
bashkimi tejkufitare dhe
12) datat e llogarive të cilat janë shfrytëzuar për
përgatitjen e propozimit me kushte për bashkim tejkufitar
në secilën nga shoqëritë të cilat bashkohen.
(3) Propozimi me kushtet krahas të dhënave nga paragrafi
(1) i këtij neni, mund të përmbajë edhe disa nga të dhënat e
përcaktuara me nenin 520, paragrafi (2) i këtij ligji.
(4) Në rast të bashkimit tejkufitar me shoqëri në të
cilën të gjitha aksionet i ka shoqëria e cila ndërmerr,
propozimi me kushtet është e domosdoshme që t'i
përmbajë të dhënat nga paragrafi (2), pikat 2, 3 dhe 5 të
këtij neni.
Neni 537-gj
Publikimi i propozimit me kushtet për bashkim tejkufitar
(1) Propozimi me kushtet e shoqërisë maqedonase,
publikohen në internet faqen zyrtare të Regjistrit Qendror,
në “Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë” dhe në
ueb faqen e shoqërisë nëse ka të atillë, më së voni një muaj
para ditës së mbledhjes të këshillit të bashkëpronarëve,
përkatësisht të seancës së kuvendit të shoqërisë në të cilat
do të vendoset nëse do të pranohet ose refuzohet propozimi
me kushtet.
(2) Krahas propozimit me kushte, shoqëria nga
paragrafi (1) i këtij neni, obligohet që t'i publikojë edhe të
dhënat në vijim:
1) formën, emrin dhe selinë e regjistruar të çdo
shoqërie e cila merr pjesë në bashkim;
2) regjistrin në të cilin është regjistruar secila nga
shoqëritë të cilat bashkohen dhe numri i regjistrimit të
regjistrit tyre dhe
3) për çdo shoqëri e cila merr pjesë në bashkim
publikohen kushtet sipas të cilave bashkëpronarët pakicë i
realizojnë të drejtat e veta, plotësimi i obligimeve ndaj
kreditorëve dhe adresa ku mund të merret informatë e plotë
dhe falas për të njëjtën.
(3) Regjistri Qendror i lëshon vërtetim shoqërisë se
është bërë publikimi në ueb faqen e tij në pajtim me
paragrafin (1) të këtij neni. Harxhimet për publikim i bart
shoqëria dhe ato nuk mund të jenë më të larta se harxhimet
administrative të Regjistrit Qendror për publikimin e të
njëjtave.
9 април 2010
Neni 537-e
Raporti për bashkim tejkufitar i organit udhëheqës
(1) Organi udhëheqës i shoqërisë maqedonase e cila
bashkohet tejkufirit, krahas propozimit me kushtet përpilon
edhe raport për bashkim tejkufitar në të cilin sqarohen dhe
arsyetohen aspektet juridike dhe ekonomike të bashkimit
tejkufitar dhe sqarohen pasojat dhe ndikimi i atij bashkimi
ndaj bashkëpronarëve, kreditorëve dhe të punësuarve.
(2) Raporti nga paragrafi (1) i këtij neni vihet në
shqyrtim të bashkëpronarëve dhe të punësuarve
personalisht ose të përfaqësuesve të tyre nëse i ka, dhe
publikohet në internet faqen e shoqërisë nëse ka të atillë, në
afat i cili nuk mund të jetë më i shkurtër se një muaj para
datës së mbajtjes së mbledhjes së këshillit të
bashkëpronarëve përkatësisht mbajtjes së seancës së
kuvendit të shoqërisë, në të cilën do të vendoset për
pranimin ose refuzimin e propozimit me kushtet.
(3) Nëse shoqëria nga paragrafi (1) i këtij neni, gjatë
kohës derisa zgjat afati nga paragrafi (2) i këtij neni merr
mendim nga përfaqësuesit e të punësuarve të vet ose kur
nuk ka të atillë mendim nga ndonjë i punësuar, me raportit
do t'i parashtrojë edhe ato mendime.
Neni 537-zh
Raport i revizorit të autorizuar për propozim me kushtet
(1) Propozimi me kushtet detyrimisht kontrollohet nga
një ose më shumë revizorë të autorizuar i/të cili/ët për atë
përgatit/in raport. Revizorët e autorizuar emërohen nga
organi i mbikëqyrjes i shoqërisë maqedonase e cila merr
pjesë në bashkimin tejkufitar.
(2) Me përjashtim të paragrafit (1) të këtij neni, me
propozim ose në bazë të vendimit të përbashkët nga
organet drejtuese të të gjitha shoqërive të cilat marrin pjesë
në bashkim, gjykata mund të emërojë revizor/ë i/të cili/ët
do t'i bëj/në revizion propozimit me kushtet te të gjitha
shoqëritë të cilat bashkohen në mënyrë tejkufitare.
Organet e udhëheqjes të secilët nga shoqëritë që marrin
pjesë në bashkimin tejkufitar mund të emërojnë një ose më
shumë revizorë të përbashkët ose persona të tjerë
profesional në pajtim me ligjet e ndonjërit prej vendeve
anëtare të Bashkimit Evropian në të cilin bën pjesë
ndonjëra nga shoqëritë, të cilat do t'i shqyrtojnë propozimet
me kushte të secilës nga shoqëritë dhe do të përgatisin një
raport përmbledhës për të gjitha shoqëritë.
(3) Analizën e propozimit me kushtet nuk është e
domosdoshme ta kontrolloj/në revizori/ë nëse ashtu
vendosin të gjithë bashkëpronarët, përkatësisht aksionarët
në secilën nga shoqëritë që marrin pjesë në bashkimin
tejkufitar.
(4) Raporti për revizionin e kryer të propozimit me
kushtet, doemos duhet ta përmbajë mendimin e revizorëve
për atë se a është e drejtë dhe e arsyeshme raporti i
aksioneve përkatësisht pjesëmarrjeve. Në deklaratë
revizorët doemos duhet të theksojnë:
1) çfarë metode, përkatësisht metoda janë përdorur për
ta vlerësuar raportin e propozuar në shkëmbimin e
aksioneve, përkatësisht pjesëmarrjeve;
2) nëse metoda e shfrytëzuar, përkatësisht metodat janë
adekuate për shkëmbim dhe çfarë raporti i shkëmbimit do
të ishte krijuar me përdorimin e metodave të ndryshme dhe
cila është vlefshmëria relative e secilës nga metodat të cilat
janë shfrytëzuar gjatë përcaktimit të raportit të shkëmbimit
dhe
3) cilat rrethana vështirësuese, nëse ka pasur, janë
paraqitur gjatë vlerësimit dhe gjatë realizimit të revizionit.
(5) Secili nga revizorët e autorizuar ka të drejtë që të
kërkojë nga organet udhëheqëse, që t'i dorëzojnë informata
dhe dokumente të nevojshme për revizionin e propozimit
me kushtet.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(6) Raportin nga paragrafi (4) i këtij neni, revizori ia
dorëzon shoqërisë e cila e vë në shqyrtim të bashkëpronarëve
dhe të punësuarve personalisht, ose të përfaqësuesve të tyre
nëse ka, në afat i cili nuk mund të jetë më i shkurtër se një
muaj para datës së mbajtjes së mbledhjes së Këshillit të
Bashkëpronarëve përkatësisht mbajtjes së seancës së Kuvendit
të Shoqërisë në të cilën do të vendoset për pranimin ose
refuzimin e propozimit me kushtet.
Neni 537-z
Marrja e vendimit për lejim të propozimit me kushtet
(1) Në seancën e Kuvendit të Shoqërisë, përkatësisht të
mbledhjes së tubimit të bashkëpronarëve të thirrur në
mënyrë siç është e përcaktuar me këtë ligj, pasi që do ta
shqyrtojnë raportin nga neni 537-e dhe raportin nga neni
537-zh të këtij ligji, aksionarët, përkatësisht
bashkëpronarët marrin vendim për miratim ose refuzim të
propozimit me kushtet për bashkim tejkufitar.
(2) Propozimi me kushtet bëhen të plotfuqishme pasi
që tubimi i bashkëpronarëve, përkatësisht kuvendi i të
gjithë shoqërive që marrin pjesë në bashkimin tejkufitar do
të marrë vendim për bashkimin e tyre.
(3) Vendimi nga paragrafi (2) i këtij neni për miratim të
propozimit me kushtet merret me shumicën e cila është e
nevojshme për vendim të ndryshimit të marrëveshjes për
shoqërinë, përkatësisht statutin e shoqërisë në pajtim me
këtë ligj, me marrëveshjen përkatësisht statutin e shoqërisë.
(4) Vendimi nga paragrafi (2) i këtij neni, konsiderohet
si vendim për bashkim tejkufitar.
(5) Bashkëpronarët, përkatësisht aksionarët bashkë me
vendimin për bashkim tejkufitar nga paragrafi (2) i këtij
neni, njëkohësisht marrin edhe vendim për ndryshim të
marrëveshjes për shoqërinë, përkatësisht për ndryshimin e
statutit, përkatësisht vendim për miratimin e marrëveshjes
përkatësisht statutit për shoqërinë e cila rezulton nga
bashkimi tejkufitar.
(6) Në mbledhjen e tubimit të bashkëpronarëve,
përkatësisht në seancën e kuvendit në të cilën është marrë
vendimi nga paragrafi (2) i këtij neni, mbahet procesverbal
nga ana e noterit i cili pas mbarimit të mbledhjes
përkatësisht seancës e vërteton procesverbalin dhe
vendimin nga paragrafi (2) i këtij neni.
(7) Lejimi i bashkimit tejkufitar në mbledhjen e tubimit
të bashkëpronarëve, përkatësisht në seancën e kuvendit nuk
është i nevojshëm në shoqërinë e cila ndërmerr në
bashkimin tejkufitar nëse janë plotësuar kushtet në vijim:
1) shoqëria e cila ndërmerr e ka kryer publikimin në
pajtim me nenin 537-d të këtij ligji së paku një muaj para
datës në të cilën është dashur të mbahet mbledhja e
Këshillit të Bashkëpronarëve, përkatësisht seanca e
Kuvendit të Shoqërisë e cila bashkohet dhe e cila duhet të
vendosë për pranimin e propozimit me kushtet për bashkim
tejkufitar dhe
2) së paku një muaj para datës nga pika 1 e këtij paragrafi,
të gjithë bashkëpronarëve në shoqëritë të cilat bashkohen u
është mundësuar t'i shqyrtojnë dokumentet në vijim:
- propozimin me kushtet e bashkimit tejkufitare,
- llogaritë vjetore dhe raportet financiare vjetore të
shoqërive, të cilat bëjnë bashkim tejkufitar për tre vitet e
fundit,
- llogarinë vjetore të shoqërisë duke e përfshirë afatin
i cili është përcaktuar në propozimin me kushtet, por i cili
nuk mund të jetë më i shkurtër se tre muaj nga dita e
miratimit të propozimit me kushtet në rast kur llogaria
vjetore për vitin e fundit afarist nuk është më e vjetër se
gjashtë muaj dhe
- raportin nga neni 537-e dhe raportin nga neni 537-zh
të këtij ligji.
(8) Pas marrjes së vendimit për lejim të propozimit me
kushte për bashkim tejkufitar, shoqëria tregtare e cila
bashkohet, Regjistrit Qendror i parashtron kërkesë për
Бр. 48 - Стр. 113
lëshim të vërtetimit për parabashkim të shoqërisë tregtare
dhe me kërkesë do t'i paraqesë të gjitha aktet dhe
dokumentet me informatën për veprimet e ndërmarra të
cilat i paraprijnë bashkimit.
(9) Regjistri Qendror e lëshon vërtetimin nga paragrafi
(8) i këtij neni, në afat prej tre ditësh nga dita kur është
pranuar dokumentacioni i kompletuar së bashku me
kërkesën.
(10) Në rast kur ligji i vendit anëtar të Bashkimit
Evropian, i cili zbatohet në shoqërinë e cila bën bashkim
tejkufitar me shoqëri maqedonase nuk ka të përcaktuar
procedurë për mbikëqyrje dhe ndryshim të raportit për
shkëmbim të aksioneve, pjesëmarrjeve ose letrave të tjera
me vlerë, ose nuk ka përcaktuar procedurë për kompensim
të aksionarëve pakicë përkatësisht bashkëpronarëve, të cilët
janë deklaruar se nuk dëshirojnë që për aksionet ose
pjesëmarrjet e tyre në shoqëritë të cilat bashkohen tejkufirit
të ndërmarin aksione, pjesëmarrje dhe letra të tjera me
vlerë në shoqërinë e cila ndërmerr, përkatësisht në
shoqërinë e re -shfrytëzues, dispozitat e nenit 531 ose të
nenit 535 të këtij ligji, do të zbatohen në shoqërinë
maqedonase e cila ndërmerr, përkatësisht e cila bëhet
shoqëri e re shfrytëzuese me bashkim tejkufitar, vetëm
nëse shoqëritë tjera të cilat bashkohen me të, gjatë marrjes
së vendimit për bashkim tejkufitar nga paragrafi (2) i këtij
neni, pa hamendje janë pajtuar me mundësinë që
aksionarët, përkatësisht bashkëpronarët në shoqërinë
maqedonase të ngrejnë procedurë para gjykatës, në pajtim
me dispozitat e nenit 531 ose nenit 535 të këtij ligji.
(11) Në rast kur i është parashtruar propozim gjykatës
në pajtim me nenin 531 ose nenin 535 të këtij ligji,
Regjistri Qendror mund ta lëshojë vërtetimin për
parabashkim me vërejtje se procedura për realizimin e të
drejtave nga neni 531 ose neni 535 të këtij ligji, është në
vijim. Vendimi i cili do të merret në procedurë për zbatim
të nenit 531 ose nenit 535 të këtij ligji, është i obligueshëm
për shoqërinë e cila do të rezultojë nga bashkimi tejkufitar,
si dhe për të gjithë bashkëpronarët e saj.
(12) Për të drejtat e bashkëpronarëve, përkatësisht
aksionarëve dhe të raportit për shkëmbim të pjesëmarrjeve,
aksioneve ose letrave të tjera me vlerë, zbatohen dispozitat
e nenit 531 ose të nenit 535 të këtij ligji.
Neni 537-x
Përcaktimi gjyqësor i ligjshmërisë së bashkimit tejkufitar
(1) Gjykata e përcakton ligjshmërinë e bashkimit
tejkufitar të shoqërive, në pajtim me dispozitat e këtij ligji
në procedurë urgjente.
(2) Organi udhëheqës i shoqërisë maqedonase i
parashtron kërkesë për ligjshmërinë e bashkimit tejkufitare,
gjykatës kompetente sipas vendit të regjistrimit të selisë së
saj në afat prej gjashtë muajsh nga dita e lëshimit të
vërtetimit nga neni 537-z paragrafi (9) i këtij ligji.
(3) Krahas kërkesës dhe vërtetimit nga paragrafi (2) i
këtij neni, organi udhëheqës i shoqërisë maqedonase,
gjykatës ia dorëzon edhe propozimin me kushtet, raportin
nga neni 537-e, raportin nga neni 537-zh përveç kur i atillë,
në pajtim me nenin 537-zh paragrafi (3) i këtij ligji, nuk
është përgatitur, vërtetimi nga neni 537-gj paragrafi (3),
procesverbali nga neni 537-z paragrafi (6), vërtetimi për
parabashkim nga neni 537-x paragrafi (9) i këtij ligji, si
dhe dokumente tjera me rëndësi për bashkimin tejkufitare,
të cilat me kërkesë të gjykatës duhet t'i dorëzohen nga
shoqëria.
(4) Gjykata pas shqyrtimit të veprimeve dhe
dokumenteve të ndërmarra nga paragrafi (3) i këtij neni,
merr vendim me të cilin përcakton se veprimet për bashkim
tejkufitar të shoqërisë nga paragrafi (1) i këtij neni, janë
zbatuar në mënyrë ligjore dhe se propozimi me kushtet
janë miratuar nën kushte të njëjta në të gjitha shoqëritë.
Стр. 114 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 537-i
Regjistrimi në regjistrin tregtar të shoqërisë nga bashkimi
tejkufitar i realizuar
(1) Organi udhëheqës në shoqërinë e cila pas realizimit
të bashkimit tejkufitar do të ketë seli në Republikën e
Maqedonisë, i parashtron fletëparaqitje për regjistrim në
regjistrin tregtar Regjistrit Qendror në pajtim me dispozitat
e këtij ligji, Ligjit për sistem njësportel dhe për udhëheqjen
e regjistrit tregtar dhe regjistrit të personave të tjerë
juridikë dhe rregullat për sistem njësportel.
(2) Regjistri Qendror lëshon aktvendim për regjistrim
në bazë të fletëparaqitjes së dorëzuar nga paragrafi (1) i
këtij neni, pasi që vendimi i gjykatës nga neni 537-x
paragrafi (4) i këtij ligji, është bërë i plotfuqishëm.
(3) Së bashku me fletëparaqitjen, organi udhëheqës i
deponon edhe dokumentet në vijim:
1) kopjen e propozimit me kushte nga neni 537-d të
këtij ligji;
2) raportin nga neni 537-e paragrafi (1) i këtij ligji;
3) raportin nga neni 537-zh, paragrafi (1) i këtij ligji
përveç kur i atillë nuk kërkohet në pajtim me nenin 537-zh,
paragrafi (3);
4) proçesverbalin nga neni 537-z, paragrafi (6) i këtij
ligji;
5) aktvendimin e gjykatës nga neni 537-x paragrafi (4)
i këtij ligji;
6) marrëveshjen për shoqërinë, përkatësisht statutin dhe
ku ky është rast dhe kopje nga ndryshimi i marrëveshjes
për shoqërinë, përkatësisht ndryshimi i statutit dhe nga
vendimi për miratimin e tyre në pajtim me 537-z, paragrafi
(5) i këtij ligji, me tekst të pastruar të marrëveshjes,
përkatësisht statutit të shoqërisë;
7) listën e të punësuarve të cilët kalojnë në shoqërinë
që ndërmerr ose në shoqërinë e re-shfrytëzuese;
8) lejen nga organi shtetëror, përkatësisht nga organi
tjetër kompetent nëse kjo është përcaktuar me ligj në
pajtim me nenin 537-g paragrafi (3) i këtij ligji;
9) deklaratën e udhëheqësit, përkatësisht anëtarëve të
organeve udhëheqëse të shoqërisë sipas nenit 32, paragrafi
(3) i këtij ligji dhe
10) vendimin për zgjedhje të udhëheqësit, anëtarëve të
organit udhëheqës dhe anëtarëve të organit mbikëqyrës
kur nuk janë të emëruar me statutin, përkatësisht
marrëveshjen për shoqërinë.
(4) Të gjitha pasojat juridike nga bashkimi tejkufitare,
krijohen nga momenti kur Regjistri Qendror do ta lëshojë
aktvendimin për regjistrim nga paragrafi (2) i këtij neni.
(5) Regjistri Qendror gjatë lëshimit të aktvendimit për
regjistrim nga paragrafi (2) i këtij neni, e shlyn nga
regjistri shoqërinë maqedonase e cila do të pushojë të
ekzistojë për shkak të bashkëngjitjes së saj, përkatësisht
bashkimit me shoqërinë e cila rezulton nga bashkimi
tejkufitar.
(6) Shoqëria e cila ka rezultuar nga bashkimi tejkufitar
dhe është regjistruar në regjistrin tregtar në pajtim me
dispozitat e këtij neni, nuk mund të shpallet e pavlefshme.
Pas regjistrimit në regjistrin tregtar, mangësitël në
procedurën e bashkimit tejkufitar nuk ndikojnë në
plotfuqimshmërinë e atij bashkimi, ndërsa të njëjtat mund
t'i paraqiten organeve kompetente, në pajtim me dispozitat
nga nenet 529, 530, 531 dhe 535 të këtij ligji.
Neni 537-j
Regjistrimi në regjistër
Regjistri Qendror menjëherë e informon regjistrin e
vendit anëtar të Bashkimit Evropian ku janë të regjistruara
shoqëritë të cilat bashkohen, për çdo regjistrim të shoqërisë
e cila rezulton me bashkimin tejkufitar, për shkak të
zbatimit të shlyrjes të regjistrimit të vjetër në ato regjistra
9 април 2010
Neni 537-k
Pasojat nga bashkimi tejkufitar
(1) Bashkimi tejkufitar nga neni 537-b, paragrafi (1),
pikat 1 dhe 3 të këtij ligji, i ka pasojat juridike në vijim, pas
subjektivitetit juridik të shoqërive të cilat kanë marrë pjesë
në atë bashkim nga momenti kur Regjistri Qendror do ta
lëshojë aktvendimin për regjistrim nga neni 537-i,
paragrafi (2) i këtij ligji:
1) tërë prona, të drejtat dhe obligimet e shoqërisë së
bashkuar transferohen në shoqërinë e cila ndërmerr;
2) bashkpronarët, përkatësisht aksionarët e shoqërisë e
cila bashkohet bëhen aksionarë, përkatësisht
bashkëpronarë në shoqërinë e cila ndërmerr dhe
3) shoqëria e bashkuar pushon të ekzistojë.
(2) Bashkimi tejkufitar nga neni 537-b, paragrafi (1),
pika 2 e këtij ligji, i ka pasojat juridike në vijim pas
subjektivitetit juridik të shoqërive të cilat kanë marrë pjesë
në atë bashkim, nga momenti kur Regjistri Qendror do ta
lëshojë aktvendimin për regjistrim nga neni 537-i,
paragrafi (2) i këtij ligji:
1) prona, të drejtat dhe obligimet e shoqërive të cilat
bashkohen i transferohen shoqërisë së re - shfrytëzues;
2) bashkpronarët, përkatësisht aksionarët e shoqërive të
cilat bashkangjiten bëhen aksionarë, përkatësisht
bashkëpronarë në shoqërinë e re-shfrytëzues dhe
3) shoqëritë të cilat bashkohen pushojnë të ekzistojnë.
(3) Të drejtat dhe obligimet të cilat i kanë shoqëritë të
cilat marrin pjesë në bashkime tejkufitare dhe të cilat janë
krijuar në bazë të marrëveshjeve ekzistuese për punë, ose
marrëdhënieve të punës të cilat janë themeluar dhe
ekzistojnë deri në momentin e lëshimit të aktvendimit për
regjistrim nga neni 537-i paragrafi (2) i këtij ligji,
transferohen në shoqërine e cila ka rezultuar nga bashkimi
tejkufitar.
(4) Aksionet e shoqërisë e cila ndërmerr nuk mund të
shkëmbehen me aksionet e shoqërisë e cila bashkangjitet,
kur ato i posedon shoqëria e cila ndërmerr ose cilido
person tjetër i cili paraqitet në emër të vet, por në llogari të
shoqërisë e cila ndërmerr.
Neni 537-ll
Kushtet e veçanta te bashkimi tejkufitar
(1) Gjatë bashkimit tejkufitar kur shoqëria e cila
ndërmerr njëkohësisht i posedon të gjitha aksionet dhe
letrat e tjera me vlerë, të cilat i japin të drejtë vote në
kuvendin e shoqërisë e cila i bashkëngjitet asaj, dispozitat
nga nenet 537-d, paragrafi (2), pikat 2, 3 dhe 6, 537-zh dhe
537-k, paragrafi (1), pika 2 të këtij ligji, nuk zbatohen.
(2) Dispozitat nga neni 537-z, paragrafi (1) i këtij ligji,
nuk do të zbatohet për shoqërinë/të e/të cila/t
bashkëngjitet/en nëse shoqëria e cila ndërmerr njëkohësisht
i posedon të gjitha aksionet dhe letrat e tjera me vlerë, të
cilat japin të drejtë vote në kuvendin e asaj/atyre
shoqërie/ve."
Neni 26
Pas nenit 605 shtohet neni i ri 605-a, si vijon:
Neni 605-a
(1) Gjobë në shumë prej 2 500 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë do t'i shqiptohet për kundërvajtje
shoqërisë, nëse aksionet e fituara në pajtim me nenin 335
paragrafi (1) i këtij ligji, paraprakisht nuk kanë qenë të
ofruara për shitje në afatin nga neni 335 paragrafi (2) të
këtij ligji.
(2) Gjobë në shumë prej 2 500 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
edhe personit përgjegjës në shoqërinë nga paragrafi (1) i
këtij neni.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 27
Gjobë në shumë prej 2 500 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
shoqërisë e cila nuk do të organizojë shërbim për revizion
të brenshëm si njësi e pavarur organizative në shoqëri, në
pajtim me nenin 10 të këtij ligji me të cilin shtohet seksion
i ri “SEKSIONI 6-a Shërbimi për Revizion të Brendshëm”
dhe katër nene të reja 415-a, 415-b, 415-v dhe 415-g.
Gjobë në shumë prej 2 500 deri 5 000 euro në
kundërvlerë me denarë, do t'i shqiptohet për kundërvajtje
edhe çdo anëtari të organit mbikëqyrës të shoqërisë, nëse
nuk ka marrë vendim me të cilin është organizuar shërbimi
i brenshëm organizativ për revizion të brendshëm si njësi e
pavarur organizative në shoqëri, në pajtim me nenin 10 të
këtij ligji me të cilin shtohet seksion i ri “SEKSIONI 6-a
Shërbimi për Revizion të Brendshëm ” dhe katër nene të
reja 415-a, 415-b, 415-v dhe 415-g.
Neni 28
Rregullat nënligjore të parapara me këtë ligj do të
miratohen në afat prej 90 ditësh nga dita e hyrjes në fuqi të
këtij ligji.
Neni 29
Dispozitat nga neni 1 paragrafi (2) i këtij ligji, me të
cilin ndryshohet neni 29 paragrafi (6), për parashtrim të
deklaratës në formë elektronike nëpërmjet sistemit
njësportel do të zbatohen nga dita kur Regjistri Qendror i
Republikës së Maqedonisë do të fillojë ta zbatojë
nënshkrimin elektronik nëpërmjet sistemit njësportel në
pajtim me Ligjin për të dhëna në formë elektronike dhe
nënshkrim elektronik dhe rregullat për sistemin njesportel.
Dispozitat e nenit 2 të këtij ligji me të cilin shtohen dy
nene të reja 29-a dhe 29-b, do të zbatohen nga dita kur
Regjistri Qendror do ta lëshojë në funksion sistemin
elektronik për udhëheqjen e regjistrit të personave të cilët
nuk mund të themelojnë dhe të udhëheqin me shoqëri
tregtare në Republikën e Maqedonisë.
Neni 30
Dispozitat nga neni 17 të këtij ligji me të cilat
ndryshohet neni 469, të cilat kanë të bëjnë me zbatimin e
standardeve ndërkombëtare për njoftim financiar të
subjekteve të vogla dhe të mesme do të zbatohen pas
publikimit të standardeve ndërkombëtare për njoftim
financiar të subjekteve të vogla dhe të mëdha në “Gazetën
Zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
Deri në publikimin e standardeve për njoftim financiar
të subjekteve të vogla dhe të mesme, tregtarët nga neni 469
paragrafi (1) pika 2 të këtij ligji, obligohen që të mbajnë
kontabilitet në pajtim me këtë ligj dhe me parimet për
kontabilitet të miratuara në bazë të këtij ligji.”
Neni 31
Dispozitat e nenit 10 të këtij ligji me të cilin shtohet
seksion i ri “SEKSIONI 6-a Shërbimi për Revizion të
Brendshëm” dhe katër nene të reja 415-a, 415-b, 415-v dhe
415-g, do të fillojnë të zbatohen nga 1 janari 2011.
Neni 32
Dispozitat e nenit 5 të këtij ligji me të cilin ndryshohet
neni 284, paragrafi (1) për lëshimin e obligacioneve të cilat
sigurojnë të drejtë për përparësi të blerjes së aksioneve të
cilat shoqëria i emeton, do të fillojnë të zbatohen nga dita
kur Republika e Maqedonisë do të fitojë status të anëtarit
fuqiplotë në Bashkimin Evropian.
Neni 33
Dispozitat e nenit 434 të këtij ligji për realizimin e të
drejtës së përparësisë nga ana e aksionarëve gjatë rritjes me
kusht të kryegjësë themelore, do të fillojnë të zbatohen nga
dita kur Republika e Maqedonisë do të fitojë status të
anëtarit fuqiplotë në Bashkimin Evropian.
Бр. 48 - Стр. 115
Neni 34
Dispozitat e nenit 25 të këtij ligji me të cilat rregullohet
bashkimi tejkufitar me shoqëri nga Bashkimi Evropian, do
të fillojnë të zbatohen nga dita kur Republika e
Maqedonisë do të fitojë status të anëtarit fuqiplotë në
Bashkimin Evropian.
Neni 35
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në
“Gazetën Zyrtare të Republikës së Maqedonisë”.
_________
899.
Врз основа на членот 75 ставови 1 и 2 од Уставот на
Република Македонија, претседателот на Република
Македонија и претседателот на Собранието на Репуб-
лика Македонија издаваат
УКАЗ
ЗА ПРОГЛАСУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА ИЗМЕНУ-
ВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ЗАКОНОТ ЗА
ЖИВОТНАТА СРЕДИНА
Се прогласува Законот за изменување и дополнува-
ње на Законот за животната средина,
што Собранието на Република Македонија го доне-
се на седницата одржана на 7 април 2010 година.
Бр. 07-1565/1 Претседател
7 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје Ѓорге Иванов, с.р.
Претседател
на Собранието на Република
Македонија,
Трајко Вељаноски, с.р.
ЗАКОН
ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА
ЗАКОНОТ ЗА ЖИВОТНАТА СРЕДИНА
Член 1
Во Законот за животната средина („Службен весник
на Република Македонија“ број 53/2005, 81/2005,
24/2007, 159/2008 и 83/2009), во членот 5 став (1) точка
4 зборовите: „Регистарот на загадувачки материи и
супстанции и нивните карактеристики“ се заменуваат
со зборовите: „Регистарот за испуштање и пренесување
на загадувачи“.
Во точката 9 зборот „Информативен” се заменува
со зборовите: „Национален информативен”.
Точката 10 се менува и гласи:
„10. Регистарот за испуштање и пренесување на за-
гадувачи е збир на податоци за изворот, видот, количи-
ната, начинот и местото на испуштање, пренесување и
одлагање на загадувачките материи и супстанции и от-
падот во медиумите на животната средина;”.
По точката 10 се додаваат две нови точки 10-а и 10-
б, кои гласат:
„10-а. “Национална листа на показатели“ е приказ
на показатели за состојбата со животната средина со
кои се пропишува временската динамика на собирање
на податоците, форматот, изворот и начинот на проток
и размена на податоците;
10-б. “Информации од областа на животната среди-
на“ е секаков тип на информации во пишана, визуел-
на, електронска или друг вид на материјална форма
согласно со членот 51 од овој закон;“.
По точката 34 се додаваат две нови точки 34-а и
34-б, кои гласат:
Стр. 116 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
„34-а. “Оцена на животната средина” е збир на ак-
ции преку кои: се подготвува извештајот за животната
средина, се спроведуваат консултации, се зема предвид
извештајот за животната средина и резултатите од кон-
султациите при донесувањето на одлуки и се обезбеду-
ва достапност на информациите во согласност со
одредбите од Главата X - Оцена на влијанието на опре-
делени стратегии, планови и програми врз животната
средина од овој закон;
34-б. “Извештај за животната средина” е дел од до-
кументацијата на планскиот документ кој содржи ин-
формации од членот 67 став (2) на овој закон;“.
Член 2
Во членот 23 ставот (3) се менува и гласи:
„За домашни и/или увезени технологии, техноло-
шки линии, производи, полупроизводи и/или суровини
во Република Македонија, увозникот и/или корисни-
кот, до органот на државната управа надлежен за рабо-
тите од областа на животната средина, приложува до-
кумент издаден од овластен орган на земјата - произво-
дител и на земјата - извозник, со кој се докажува дека
домашната и/или увезената технологија, технолошка
линија, производи, полупроизводи и/или суровини ги
исполнуваат пропишаните норми за заштита на живот-
ната средина на државата од која потекнуваат и дека
истите не се забранети во земјата - производител и во
земјата - извозник.“
Член 3
Во членот 24 став (2) по зборот „елаборатот” во
вториот ред се додаваат зборовите: „во рок од пет дена
од денот на приемот”.
Во ставот (7) по зборот „елаборатот“ се додаваат
зборовите: „или не го одобрува елаборатот“.
По ставот (10) се додаваат шест нови става (11),
(12), (13), (14), (15) и (16), кои гласат:
“(11) Надлежниот орган за одобрување на елабора-
тот од ставот (7) на овој член е должен да донесе реше-
ние со кое го одобрува елаборатот или не го одобрува
елаборатот, во рок од 15 дена од денот на приемот на
елаборатот од ставот (2) на овој член;
(12) Доколку надлежниот орган за одобрување на
елаборатот утврди дека елаборатот не ги содржи бара-
њата од ставот (3) на овој член, ќе побара правното или
физичкото лице да го дополни елаборатот во рок од 15
дена;
(13) Надлежниот орган за одобрување на елабора-
тот доколку во рокот утврден во ставот (11) од овој
член од комплетирањето на елаборатот не донесе ре-
шение со кое го одобрува елаборатот или решение со
кое не го одобрува елаборатот, подносителот на елабо-
ратот има право во рок од три дена од истекот на тој
рок да поднесе барање до министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на животната средина, односно до
градоначалникот на општината, општините во градот
Скопје и на градот Скопје за донесување на решение со
кое ќе се констатира дека настапиле законските услови
за примена на членот 129-а од Законот за општата
управна постапка, поради што ќе се смета дека подне-
сокот за одобрување на елаборатот е одобрен;
(14) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на животната средина, односно до градоначалникот
на општината, на општините во градот Скопје и на гра-
дот Скопје е должен да донесе решение најдоцна во
рок од пет дена од приемот на барањето од ставот (13)
на овој член, откако ќе утврди дека:
- елаборатот не содржи формални недостатоци и ги
содржи сите потребни податоци,
- доставени се сите прилози,
9 април 2010
- поминал рокот во кој требало да се донесе реше-
ние за одобрување на елаборатот од ставот (11) на овој
член и
- барањето од ставот (13) на овој член е навремено;
(15) Доколку министерот кој раководи со органот
на државната управа надлежен за вршење на работите
од областа на животната средина, односно градоначал-
никот на општината, на општините во градот Скопје и
на градот Скопје не донесе решение согласно со ставот
(14) од овој член, подносителот има право да поведе
управен спор пред надлежен суд и
(16) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на животната средина ја пропишува формата и со-
држината на образецот на барањето од ставот (13) на
овој член.”
Член 4
Во насловот на членот 33 на крајот од реченицата
се додаваат зборовите: „на животната средина“.
Ставот (1) се менува и гласи:
„Со цел да се врши мониторинг на медиумите и об-
ластите на животната средина, на територијата на Ре-
публика Македонија се воспоставува државна мрежа за
мониторинг на животната средина, којашто се состои
од државните мрежи за мониторинг на одделни медиу-
ми и области на животната средина (во натамошниот
текст: државни мрежи за мониторинг), која ја формира
Владата на Република Македонија на предлог на мини-
стерот кој раководи со органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на живот-
ната средина, во согласност со министерот кој раково-
ди со органот на државната управа надлежен за работи-
те од областа на здравството и министерот кој раково-
ди со органот на државната управа надлежен за работи-
те од областа на земјоделството.“
Во ставот (2) зборовите: „од државната мрежа“ се
заменуваат со зборовите: „до државната мрежа“.
Член 5
Во членот 36 став (1) по зборовите: „кои имаат из-
вор на емисија” се додаваат зборовите: “и технолошки-
те процеси”.
Во ставот (5) алинеја 1 по зборот „емисиите“ се ста-
ва запирка и се додаваат зборовите: “ технолошките
процеси”.
Во алинејата 4 по зборовите: „тековниот месец“ се
додаваат зборовите: „и/или согласно со роковите утвр-
дени во интегрираните еколошки дозволи или дозволи
за усогласување со оперативен план“.
Член 6
Насловот на Главата VI и на членот 40 се менува и
гласи: „Национален информативен систем за животна
средина“ .
Во членот 40 став (1) по зборот „воспоставува” се
додаваат зборовите: „развива, води и координира На-
ционален“.
Ставот (3) се менува и гласи:
„Информативниот систем се воспоставува, развива,
води и се координира, на начин што обезбедува база на
релевантни податоци - сеопфатни, точни и јавно до-
стапни податоци и информации за состојбата, квалите-
тот и трендовите на сите медиуми и области на живот-
ната средина, како и предвидувања со употреба на тех-
никите за моделирање заради интегрално управување
со заштита на животната средина и/или со поединечни-
те медиуми или области на животната средина, како и
за следење на имплементацијата на документите за
одржлив развој и заштита на животната средина.”
Во ставот (4) точката на крајот од реченицата се
брише и се додаваат зборовите: „и Националната листа
на показатели”.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Ставот (5) се менува и гласи:
„Формата, содржината, начинот на водење и одржу-
вање на Националниот информативен систем за живот-
на средина, формата и содржината на обрасците и ро-
ковите за доставување на податоците и информациите
за состојбата со животната средина од ставот (4) на
овој член до органот на државната управа надлежен за
работите од областа на животната средина, начинот на
управување со тие податоци и нивното публикување ги
пропишува Владата на Република Македонија на пред-
лог на министерот кој раководи со органот на државна-
та управа надлежен за работите од областа на животна-
та средина.“
Член 7
Во членот 40-а став (1) зборот „националната“ се
земенува со зборот „државната“.
По ставот (4) се додава нов став (5), кој гласи:
„(5) Правните и физичките лица од членот 36 на
овој закон, како и правните и физичките лица кои вр-
шат мониторинг на животната средина се должни на
органот на државната управа надлежен за работите од
областа на животната средина да му обезбедат непре-
чен пристап и користење на податоците потребни за
Националниот информативен систем за животна среди-
на, без надоместок.”
Член 8
Насловот на членот 41 се менува и гласи: „Регистар
за испуштање и пренесување на загадувачи„.
Ставот (1) се менува и гласи:
„Органот на државната управа надлежен за работи-
те од областа на животната средина воспоставува и
одржува Регистар за испуштање и пренесување на зага-
дувачи (во натамошниот текст: Регистар на загадува-
чи), којшто е составен дел на Катастарот за животна
средина.“
Во ставот (3) зборовите: „Регистар на загадувачки
материи и супстанции и на нивните карактеристики“ се
заменуваат со зборовите: „Регистар на загадувачи“.
Во ставот (4) зборот „Регистарот“ се заменува со
зборовите: „Регистарот на загадувачи“.
Член 9
Во членот 42 став (1) по зборовите: „Катастерот на
заштитени подрачја“ се става запирка и се додаваат
зборовите: „Регистарот на загадувачи”.
Во ставот (3) зборот „водењето” се заменува со
зборовите: „востановување и водење”.
Во ставот (5) зборот „месечно” се заменува со збо-
ровите: „во секое тримесечје”.
Член 10
Во целиот текст на членот 43 зборот „Регистарот“
се заменува со зборовите: „Регистарот на загадувачи“.
Член 11
Членот 45 се менува и гласи:
„(1) Органот на државната управа надлежен за ра-
ботите од областа на животната средина секоја година
изготвува годишен извештај за квалитет на животната
средина во Република Македонија.
(2) Органот на државната управа надлежен за рабо-
тите од областа на животната средина во соработка со
другите органи, организации и институции кои поседу-
ваат податоци од областа на животната средина, секоја
втора година изготвува индикаторски извештај за жи-
вотната средина (во натамошниот текст: индикаторски-
от извештај), а на секои четири години изготвува изве-
штај за состојбата со животната средина во Република
Македонија (во натамошниот текст: извештајот). Изве-
штајот и индикаторскиот извештај се достапни на јав-
носта во согласност со одредбите од Главата VIII на
овој закон.
Бр. 48 - Стр. 117
(3) Извештајот и Индикаторскиот извештај од ста-
вот (2) на овој член ги усвојува Владата на Република
Македонија на предлог на министерот кој раководи со
органот на државната управа надлежен за работите од
областа на животната средина. Владата на Република
Македонија извештајот го поднесува до Собранието на
Република Македонија заради информирање.
(4) Формата, содржината, целите, начинот на изра-
ботка и видот и изворите на податоци кои се користат
за изработка на извештајот, како и начинот на оценува-
њето на извештајот ги пропишува министерот кој рако-
води со органот на државната управа надлежен за рабо-
тите од областа на животната средина.
(5) Општините, општините во градот Скопје и гра-
дот Скопје можат да изготват извештај за состојбата на
животната средина на нивното подрачје. Извештајот е
достапен на јавноста во согланост со одредбите од Гла-
вата VIII на овој закон.
(6) Градоначалникот на општината, на општините
во градот Скопје и на градот Скопје го доставува изве-
штајот од ставот (5) на овој член, до органот на држав-
ната управа надлежен за работите од областа на живот-
ната средина, за одобрување.
(7) Органот на државната управа надлежен за врше-
ње на работите од областа на животната средина е над-
лежен за публикување и дистрибуција на извештајот од
ставот (2) на овој член.
(8) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на животната средина за изработка на извештајот
од ставот (2) на овој член, формира координативно те-
ло составено од претставници на органи, организации
и институции кои поседуваат податоци од областа на
животната средина.
(9) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на животната средина на предлог на координатив-
ното тело, формира работни групи за изработка на де-
лови од извештајот од ставот (2) на овој член.
(10) Координативното тело изготвува проектни за-
дачи за секоја работна група од ставот (9) на овој член,
по кои ќе се изготвуваат соодветните делови од изве-
штајот од ставот (2) на овој член.
(11) Средствата за изготвување и публикување на
извештајот од ставот (2) на овој член се обезбедуваат
од Буџетот на Република Македонија и други извори
на средства утврдени со закон.“
Член 12
Во членот 46 по ставот (1) се додаваат два нови ста-
ва (2) и (3), кои гласат:
„(2) Органот на државната управа надлежен за ра-
ботите од областа на животната средина е одговорно
тело на државно ниво за известување и координација
на известувањето поврзани со состојбата со животната
средина, кон меѓународните организации.
(3) Органот на државната управа надлежен за рабо-
тите од областа на животната средина соработува со
Европската агенција за животна средина и известува во
согласност со барањата на Европската информациска и
набљудувачка мрежа (ЕИОНЕТ), како и со барањата на
заедничкиот европски информативен систем за живот-
на средина (СЕИС).“
Член 13
Во членот 69 ставот (5) се менува и гласи:
“Учеството на јавноста и објавувањето на информа-
циите се врши согласно со прописот од членот 61 став
(8) на овој закон.”
Стр. 118 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 14
Членот 78 се менува и гласи:
„(1) Владата на Република Македонија, во посебни
случаи на предлог на органот на државната управа над-
лежен за вршење на работите од областа на животната
средина, може да одлучи, испитувајќи случај по случај
да не се врши оцена на влијанието врз животната сре-
дина, во целост или делумно за проектите, во случај на:
- воена или вонредна состојба,
- за потребите на одбраната на Република Македо-
нија, доколку се утврди дека спроведувањето на по-
стапката за оцена на влијанието врз животната средина
има негативен ефект врз одбраната или
- потреба од итно спречување на настаните кои не
можеле да се предвидат, а кои можат сериозно да вли-
јаат врз здравјето, безбедноста, имотот на луѓето или
врз животната средина.
(2) За проектите од ставот (1) алинеја 2 на овој
член, Владата на Република Македонија на предлог на
органот на државната управа надлежен за вршење на
работите од областа на животната средина донесува
одлука да не се врши оцена на влијанието врз животна-
та средина и истата се објавува на веб страницата на
Владата на Република Македонија и на веб страницата
на органот на државната управа надлежен за вршење
на работите од областа на животната средина и органот
на државната управа надлежен за вршење на работите
од областа на одбраната. Одлуката се објавува најмал-
ку во еден дневен весник достапен на целата територи-
ја на Република Македонија.
(3) Покрај одлуката од ставот (2) на овој член на
веб страниците од ставот (2) на овој член се објавуваат
и информации за:
- влијанието на проектот врз животната средина,
- создавање на отпадот и отпадните води (вид и ко-
личина, присуство на опасни и штетни материи и суп-
станции и слично),
- влијанието на проектот врз биодиверзитетот,
- користење на природните богатства,
- меѓусебното влијание на елементите од алинеите
1, 2, 3 и 4 на овој став и
- адреса каде што можат да се доставуваат забеле-
шки, мислења и предлози.
(4) Заради обезбедување на доволно време за ин-
формирање на јавноста, информациите од ставот (3) на
овој член се достапни на веб страниците најмалку 30
дена.
(5) Во рок од 15 дена од денот на истекот на рокот
од ставот (4) на овој член, органот на државната управа
надлежен за вршење на работите од областа на одбра-
ната е должен сите добиени забелешки, мислења и
предлози, со поединечен или збирен одговор на истите
да ги достави до органот на државната управа надле-
жен за вршење на работите од областа на животната
средина.
(6) Врз основа на добиените податоци од ставот (5)
на овој член органот на државната управа надлежен за
вршење на работите од областа на животната средина
донесува решение со кое се дава согласност или се од-
бива барањето за спроведување на проектот согласно
со членот 87 од овој закон.
(7) Решението од ставот (6) на овој член се објавува
согласно со членот 90 став (5) од овој закон.“
Член 15
Во членот 107 ставот (11) се менува и гласи:
„Министерот кој раководи со органот на државната
управа надлежен за работите од областа на животната
средина ги пропишува супстанциите за кои задолжи-
телно се пропишуваат гранични вредности на емисија
во А-интегрираната еколошка дозвола согласно со ста-
вот (5) на овој член.“
9 април 2010
Член 16
Во членот 121 ставот (2) се менува и гласи:
„Владата на Република Македонија ја пропишува
висината на надоместокот кој треба да го плаќаат опе-
раторите од ставот (1) на овој член на предлог на орга-
нот на државната управа надлежен за работите од обла-
ста на животната средина.”
Член 17
По членот 146 се додава нов член 146-а, кој гласи:
„Член 146 - а
Меѓуресорска соработка
(1) Со цел да се обезбеди меѓуресорска соработка за
следење на активностите за спречување и контрола на
хавариите со присуство на опасни супстанции, Владата
на Република Македонија на предлог на министерот
кој раководи со органот на државната управа надлежен
за работите од областа на животната средина формира
меѓуресорско тело за спречување и контрола на хава-
рии со присуство на опасни супстанции.
(2) Меѓуресорското тело за спречување и контрола
на хаварии со присуство на опасни супстанции се со-
стои од 11 члена, и тоа по еден член од: органот на др-
жавната управа надлежен за работите од областа на
животната средина, органот на државната управа над-
лежен за работите од областа на управување со кризи
(Центар за управување со кризи), органот на државната
управа надлежен за работите од областа на заштита и
спасување ( Дирекција за заштита и спасување), орга-
нот на државната управа надлежен за работите од обла-
ста на транспортот и врските, органот на државната
управа надлежен за работите од областа на здравство-
то, органот на државната управа надлежен за работите
од областа на внатрешни работи, органот на државната
управа надлежен за работите од областа на одбраната,
органот на државната управа надлежен за работите од
областа на трудот, органот на државната управа надле-
жен за работите од областа на земјоделството, шумарс-
твото и водостопанството, државниот инспекторат за
техничка инспекција и Заедницата на единиците на ло-
калната самоуправа.
(3) Стручно-административните и техничките рабо-
ти за меѓуресорското тело ги врши органот надлежен
за вршење на стручни работи од областа на животната
средина од членот 160 на овој закон.“
Член 18
Во членот 148 по ставот (5) се додава нов став (6),
кој гласи:
„(6) Содржината на извештајот за мерките на без-
бедност ја пропишува министерот кој раководи со ор-
ганот на државната управа надлежен за работите од об-
ласта на животната средина.”
Член 19
Во членот 150 по ставот (3) се додава нов став (4),
кој гласи:
„(4) Содржината на информациите од ставот (1) на
овој член, како и за начинот на постапување на лицата
на кои би влијаела хаваријата предизвикана од систе-
мот, ја пропишува министерот кој раководи со органот
на државната управа надлежен за работите од областа
на животната средина.”
Член 20
Во членот 179 став (2) по алинејата 3 се додава но-
ва алинеја 4, која гласи:
„- по 250 ден за kW ладилен капацитет за уред за
климатизација”.
Во ставот (4) алинеја 5 зборовите: „6,00 ден/кг” се
заменуваат со зборовите: „62,00 ден/кг”.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 21
Членот 180 се менува и гласи:
„(1) Висината на надоместокот што се плаќа за до-
машни правни и физички лица што ја загадуваат жи-
вотната средина со користење на моторни возила, за
период од една година изнесува, и тоа за:
1) мотоцикли, трицикли и четирицикли:
- до 50 cm3 надоместок од 20,00 денари,
- од 50 cm3 - 100 cm3надоместок од 30,00 денари,
- од 100 cm3 - 175 cm3 надоместок од 40,00 денари,
- од 175 cm3 - 250 cm3 надоместок од 50,00 денари,
- од 250 cm3 - 500 cm3 надоместок од 80,00 денари,
- од 500 cm3 - 750 cm3 надоместок од 120,00 денари и
- над 750 cm3 надоместок од 170,00 денари;
2) патнички моторни возила, и тоа:
- до 22 kW надоместок до 70,00 денари,
- од 22 kW - 33 kW надоместок од 90,00 денари,
- од 33 kW - 44 kW надоместок од 100,00 денари,
- од 44 kW - 55 kW надоместок од 110,00 денари,
- од 55 kW - 66 kW надоместок од 130.00 денари,
- од 66 kW - 84 kW надоместок од 150,00 денари,
- од 84 kW - 100 kW надоместок од 170,00 денари и
- од 100 kW - 150 kW надоместок од 210,00 денари;
3) товарни моторни возила:
- носивост до ½ t надоместок од 130,00 денари,
- носивост до 1 t надоместок од 140,00 денари,
- носивост до 2 t надоместок од 230,00 денари,
- носивост до 3 t надоместок од 250,00 денари,
- носивост од 3-5 t надоместок од 280,00 денари,
- носивост од 5-7 t надоместок од 330,00 денари,
- носивост од 7-10 t надоместок од 500,00 денари,
- носивост од 10-15 t надоместок од 590,00 денари и
- носивост над 15 t надоместок од 710,00 денари;
4) тегначи надоместок од 710,00 денари;
5) автобуси наменети за:
- меѓуградски сообраќај и автобуси на туристички
агенции, надоместок од 550,00 денари и
- градски и приградски сообраќај и јавен превоз на
патници, надоместок од 380,00 денари;
6) трактори, надоместок од 200,00 денари;
7) специјални возила надоместок од 200,00 денари и
8) комбинирани возила надоместокот изнесува сог-
ласно со надоместокот пресметан според носивоста на
моторното возило од точката 3 на овој став.
(2) Висината на надоместокот што се плаќа за до-
машни правни и физички лица што ја загадуваат жи-
вотната средина со користење на пловни објекти при
регистрација на пловни објекти за период од една годи-
на изнесува 3 % од основното осигурување.
(3) Обврзникот за плаќање на надоместокот од ста-
вовите (1) и (2) на овој член е домашно правно или фи-
зичко лице на чие име е регистрирано моторното вози-
ло или пловниот објект.
(4) Од плаќање на надоместокот од ставовите (1) и
(2) на овој член е ослободено домашното правно или
физичко лице на чие име е рeгистрирано моторното во-
зило или пловниот објект, доколку моторното возило
или пловниот објект работи на хибриден или електри-
чен погон (еколошки возила или пловни објекти) .
(5) Надоместокот од ставовите (1) и (2) на овој член
за домашно правно или физичко лице се наплатува при
регистрација на моторни возила, а го пресметува и нап-
латува овластеното правно лице за вршење на технич-
ки преглед во постапката на регистрација на возилото
или пловниот објект, односно при продолжување на
важноста на регистрацијата и го уплатува еднаш месеч-
но на соодветната уплатна сметка во рамките на тре-
зорската сметка .
(6) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за вршење на работите од обла-
ста на животната средина склучува посебен договори
со правното лице од ставот (5) на овој член заради
обезбедување наплата на надоместокот.“
Бр. 48 - Стр. 119
Член 22
Во членот 194 став (4) по зборовите: „хемиски супстан-
ции“ се става запирка и се додаваат зборовите: „отпадни
материјали наменети за преработка и рециклирање“.
По ставот (5) се додава нов став (6), кој гласи:
„(6) Државниот инспекторат за животна средина вр-
ши надзор врз работата на овластените инспектори за
животна средина во примената на прописите за живот-
ната средина при вршењето на инспекцискиот надзор.“
Член 23
Во членот 198 став (1) точка 14 по зборот „емисија“
се додаваат зборовите: „и технолошкиот процес“.
Во точката 47 сврзникот „и“ се заменува со точка и
запирка.
Во точката 48 точката на крајот од реченицата се
заменува со сврзникот „и“ и се додава нова точка 49,
која гласи:
„49) привремено да одземе опрема, производи, уре-
ди и апарати кои претставуваат извори на загадување
или деградација на животната средина, или не ги ис-
полнуваат пропишаните услови и стандарди за заштита
на животната средина, сè до отстранување на недоста-
тоците, односно до донесувањето на правосилна одлу-
ка на надлежниот суд или прекршочниот орган.“
Член 24
Во членот 200 по ставот (6) се додава нов став (7),
кој гласи:
“(7) Ако при вршењето на инспекцискиот надзор,
државниот инспектор утврди дека рокот утврден со ре-
шението од ставот (1) на овој член очигледно не е до-
волен правните и физичките лица да преземат мерки со
кои ќе се придржуваат кон законите и другите пропи-
си, техничките прописи, стандарди и други општи
акти, државниот инспектор може да определи дополни-
телен рок кој е поголем за најмногу уште 120 дена од
рокот определен во ставот (1) на овој член.“
Ставовите (7), (8) и (9) стануваат ставови (8), (9) и
(10).
По ставот (10) кој станува став (11) се додаваат два
нови става (12) и (13), кои гласат:
„(12) За одземените предмети од ставот (1) точка 8
на овој член инспекторот за животна средина издава
потврда за привремено одземање на предметите.
(13) Одземањето на предметите и постапувањето со
истите се врши согласно со Законот за управување со
конфискуван имот, имотна корист и одземени предме-
ти во кривична и прекршочна постапкa.“
Член 25
Во членот 203 по ставот (5) се додава нов став (6),
кој гласи:
“(6) Ако при вршењето на инспекцискиот надзор,
овластениотт инспектор утврди дека рокот утврден со
решението од ставот (1) на овој член очигледно не е
доволен за правните и физичките лица да преземат
мерки со кои ќе се придржуваат кон законите и другите
прописи, техничките прописи, стандарди и други оп-
шти акти, државниот инспектор може да определи до-
полнителен рок кој е поголем за најмногу уште 90 дена
од рокот определен во ставот (1) на овој член.“
Ставовите (6), (7) и (8) стануваат ставови (7), (8) и
(9).
По ставот (9) кој станува став (10) се додаваат два
нови става (11) и (12), кои гласат:
„(11) За одземените предмети од ставот (1) точка 5
на овој член инспекторот за животна средина издава
потврда за привремено одземање на предметите.
(12) Одземањето на предметите и постапувањето со
истите се врши во согласност со Законот за управување
со конфискуван имот, имотна корист и одземени пред-
мети во кривична и прекршочна постапкa.“
Стр. 120 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 26
Во членот 209 по ставот (5) се додаваат два нови
става (6) и (7), кои гласат:
„(6) Во вршењето на работата од своја надлежност
државните инспектори и овластените инспектори сора-
ботуваат меѓу себе.
(7) Овластените инспектори се должни на барање
на Државниот инспекторат за животна средина да му
ги достават сите податоци и документи поврзани со вр-
шењето на инспекцискиот надзор.“
Член 27
Во членот 211 став (1) по точката 38 се додава нова
точка 39, која гласи:
„39) оценува дали општината, градот Скопје и оп-
штините во градот Скопје ги спроведуваат одредбите
од членот 24 на овој закон.“
Член 28
Во членот 212-в став (1) по зборот „212-ѓ„ се дода-
ваат зборовите: „и 212-е“.
Ставот (5) се менува и гласи:
„Министерот кој раководи со органот на државната
управа надлежен за работите од областа на животната
средина го утврдува видот на општокорисната работа,
начинот на избор на примателите, начинот на нејзино-
то доделување, извршување и контрола. Висината на
средствата наменети за општокорисна работа не може
да биде повисока од висината на пропишаната глоба за
прекршокот.“
Член 29
Во членот 212-г бројот „212-е“ се заменува со бро-
јот „212-ж“.
Член 30
Во членот 212-е став (6) точка 11 сврзникот „и“ на
крајот од реченицата се заменува со точка и запирка.
Во точката 12 точката на крајот од реченицата се
заменува со сврзникот „и“ и по истата се додава нова
точка 13, која гласи:
„13) издаде потврда или извештај за извршена оп-
штокорисна работа без истата да биде извршена од
страна на лицето упатено на извршување општокорис-
на работа.“
Член 31
Насловот на членот 212-д и членот 212-д се менува
и гласи:
„Општокорисна работа
(1) Како приматели на општокорисна работа во со-
ласност со членот 212-в став (4) од овој закон можат да
бидат определени државни органи, органи на единици-
те на локалната самоуправа, невладини организации,
јавни претпријатија, јавна установа (здравствени и со-
цијални установи) и други хуманитарни организации
со кои органот на државната управа надлежен за врше-
ње на работите од областа на животната средина има
склучено договор за примање на општокорисна работа.
(2) Изборот на приматели на општокорисна работа
за невладини организации, јавни претпријатија, јавна
установа (здравствени и социјални установи) и други
хуманитарни организации се врши по пат на јавен кон-
курс, кој го распишува и води органот на државната
управа надлежен за вршење на работите од областа на
животната средина.
(3) Субјектите од ставот (2) на овој член избрани
како приматели на општокорисна работа склучуваат
договор за примање на општокорисна работа со орга-
нот на државната управа надлежен за вршење на рабо-
тите од областа на животната средина, за време од две
години со право на повторен избор.
9 април 2010
(4) Доделувањето на опшокорисната работа држав-
ните и овластените инспектори ја вршат согласно со
начелото на блискост според седиштето на субјектот
најблиску до местото каде што е сторен прекршокот,
односно местото на живеење на сторителот на прекр-
шокот и начелото на еднаквост меѓу примателите на
општокорисната работа.
(5) Министерството за животна средина и простор-
но планирање води евиденција на склучени договори
за примање на општокорисна работа.
(6) Глобата изречена со одлука од Прекршочната
комисија или утврдена во спогодбата донесена од Ко-
мисијата за посредување може да се замени со општо-
корисна работа.
(7) Замената на глобата со општокорисна работа се
врши со решението на Прекршочната комисија со кое
се одлучува за прекршокот врз основа на барање на
сторителот.
(8) Општокорисната работа може да се состои во:
- вршење или сторување на општокорисна работа
како реална работа и
- доделување на средства за вршење на општоко-
рисна работа.
(9) Кога општокорисната работа се спроведува пре-
ку реална работа, глобата за прекршокот определена во
постапките за порамнување и посредување нејзиното
чинење се засметува од 10 до 20 евра за 3 часа реална
работа согласно со тежината на реалната работа. Извр-
шувањето на реалната работа не може да биде опреде-
лено повеќе од 90 дена за период од 270 дена.
(10) Министерот кој раководи со органот на држав-
ната управа надлежен за работите од областа на живот-
ната средина го утврдува видот на општокорисната ра-
бота, нејзиното чинење, начинот на нејзиното доделу-
вање, извршување и контрола, како и го пропишува на-
чинот на објавување и спроведување на јавниот кон-
курс од ставот (2) на овој член и поблиските услови
што треба да ги исполнуваат правните лица од ставот
(2) на овој член.
(11) Формата и содржината на образецот со кој се
потврдува дека е реализирана општокорисната работа
ги пропишува министерот кој раководи со органот на
државната управа надлежен за вршење на работите од
областа на животната средина.
(12) Спроведувањето на реалната работа се врши во
согласност со прописите за работни односи во поглед
на времетраењето на работниот ден и заштитата при
работа.“
Член 32
Примена на одредбите на овој закон
Одребите од членот 21 на овој закон ќе започнат да
се применуваат од 1 април 2010 година, а одредбите од
членот 20 на овој закон ќе започнат да се применуваат
од 1 јануари 2011 година.
Член 33
Се овластува Законодавно-правната комисија на
Собранието на Република Македонија да утврди пре-
чистен текст на Законот за животната средина.
Член 34
Влегување во сила
Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на
објавувањето во „Службен весник на Република Маке-
донија“.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
LIGJ
PËR NDRYSHIMIN DHE PLOTËSIMIN E LIGJIT
PËR MJEDISIN JETËSOR
Neni 1
Në Ligjin për mjedisin jetësor (“Gazeta zyrtare e
Republikës së Maqedonisë” numër 53/2005, 81/2005,
24/2007, 159/2008 dhe 83/2009), në nenin 5 paragrafi (1)
pika 4 fjalët: ”Regjistrin e materieve dhe substancave
ndotëse dhe karakteristikave të tyre” zëvendësohen me
fjalët: ”Regjistrin për lëshimin dhe bartjen e ndotësve”.
Në pikën 9 fjala ”Informativ” zëvendësohet me fjalët:
”Informativ ndërkombëtar”.
Pika 10 ndryshohet si vijon:
“10. Regjistri për lëshimin dhe bartjen e ndotësve,
është përmbledhje e të dhënave për burimin, llojin, sasinë,
mënyrën dhe vendin e lëshimit, bartjen dhe zhvendosjen e
materieve ndotëse dhe substancave dhe mbeturinave në
mediumet e mjedisit jetësor;”.
Pas pikës 10 shtohen dy pika të reja, 10-a dhe 10-b, si
vijojnë:
“10-a. "Lista ndërkombëtare e treguesve" është
paraqitje e treguesve për gjendjen e mjedisit jetësor me të
cilën përshkruhet dinamika kohore e mbledhjes së të
dhënave, përmasat, burimi dhe mënyra e rrjedhjes dhe
shkëmbimit të të dhënave;
10-b. "Informata nga sfera e mjedisit jetësor" janë secili
tip i informatave në formë të shkruar, vizuale, elektronike
ose lloj tjetër të formës materiale, në pajtim me nenin 51 të
këtij ligji;”.
Pas pikës 34 shtohen dy pika të reja 34-a dhe 34-b, si
vijojnë:
“34-a. "Vlerësimi i mjedisit jetësor” është përmbledhje
e aksioneve nëpërmjet të cilave: përgatitet raporti për
mjedisin jetësor, zbatohen konsultime, merret parasysh
raporti për mjedisin jetësor dhe rezultatet nga konsultimet
gjatë miratimit të vendimeve dhe sigurohet arritshmëria e
informatave, në pajtim me dispozitat nga kapitulli X –
Vlerësim i ndikimit të strategjive, planeve dhe programeve
të përcaktuara mbi mjedisin jetësor, të këtij ligji;
34-b. “Raporti për mjedisin jetësor” është pjesë e
dokumentacionit të dokumentit të planit, i cili përmban
informata nga neni 67 paragrafi 2 të këtij ligji;”.
Neni 2
Në nenin 23 paragrafi (3) ndryshohet, si vijon:
“Për teknologji vendore dhe/ose të importuara, linja
teknologjike, prodhime, gjusmëprodhime dhe/ose lëndë të
para në Republikën e Maqedonisë, importuesi dhe/ose
shfrytëzuesi, organit të administratës shtetërore kompetent
për punët nga sfera e mjedisit jetësor, i dorëzon dokument
të lëshuar nga organi zyrtar i vendit - prodhues dhe i vendit
- eksportues, me të cilin vërtetohet se teknologjia vendore
dhe/ose importuese, linja teknologjike, prodhimet,
gjusmëprodhimet dhe/ose lëndët e para i plotësojnë normat
e përcaktuara për mbrojtjen e mjedisit jetësor, të shtetit nga
i cili rrjedhin dhe se të njëjtat nuk janë të ndaluara në
vendin – prodhues dhe në vendin – eksportues.”
Neni 3
Në nenin 24 paragrafi (2) pas fjalës “elaborati” në
rreshtin e dytë shtohen fjalët: ”në afat prej pesë ditësh nga
dita e pranimit”.
Në paragrafin (7) pas fjalës “elaborati” shtohen fjalët:
“ose nuk e miraton elaboratin”.
Pas paragrafit (10) shtohen gjashtë paragrafë të rinj
(11), (12), (13), (14), (15) dhe (16) si vijojnë:
“(11) Organi kompetent për miratimin e elaboratit nga
paragrafi (7) të këtij neni, është i obliguar që të miratojë
aktvendim me të cilin e miraton elaboratin ose nuk e
miraton elaboratin, në afat prej 15 ditësh nga dita e
pranimit të elaboratit nga paragrafi (2) i këtij neni;
Бр. 48 - Стр. 121
(12) Nëse organi kompetent për miratimin e elaboratit
konstaton se elaborati nuk i përmban kërkesat nga
paragrafi (3) i këtij neni, do të kërkojë që personi juridik
ose fizik ta plotësojë elaboratin në afat prej 15 ditësh;
(13) Organi kompetent për miratimin e elaboratit, nëse
në afatin e përcaktuar në paragrafin (11) të këtij neni nga
kompletimi i elaboratit, nuk miraton aktvendim me të cilin
e pranon elaboratin ose aktvendim me të cilin nuk e pranon
elaboratin, propozuesi i elaboratit ka të drejtë që në afat
prej tri ditësh nga skadimi i atij afati, të parashtrojë kërkesë
te ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i
mjedisit jetësor, gjegjësisht te kryetari i komunës,
komunave në qytetin e Shkupit dhe i qytetit të Shkupit, për
miratimin e aktvendimit me të cilin do të konstatohet se
janë arritur kushtet ligjore për zbatimin e nenit 129-a nga
Ligji për procedurë të përgjithshme administrative, me
çfarë do të konsiderohet se parashtresa për miratimin e
elaboratit është miratuar”;
(14) Ministri i cili udhëheq me organet e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i
mjedisit jetësor gjegjësisht kryetari i komunës, i komunave
në qytetin e Shkupit dhe i qytetit të Shkupit, është i
obliguar që të miratojë aktvendim, më së voni në afat prej
pesë ditësh nga pranimi i kërkesës nga paragrafi (13) i këtij
neni, pasi që të konstatojë se:
- elaborati nuk përmban mungesa formale dhe i
përmban të gjitha të dhënat e nevojshme,
- janë dorëzuar të gjitha shtojcat,
- ka kaluar afati në të cilin duhet të miratohet
aktvendimi për miratimin e elaboratit nga paragrafi 11 i
këtij neni dhe
- kërkesa nga paragrafi (13) i këtij neni është në kohën
e duhur.
(15) Nëse ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e mjedisit jetësor, gjegjësisht kryetari i komunës,
i komunave në qytetin e Shkupit dhe i qytetit të Shkupit,
nuk miraton aktvendim në pajtim me paragrafin (14) të
këtij neni, parashtruesi ka të drejtë që të ngritë kontest
administrativ para gjykatës kompetente dhe
(16) Ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve në sferën e
mjedisit jetësor, e përcakton formën dhe përmbajtjen e
formularit të kërkesës nga paragrafi (13) i këtij neni.”
Neni 4
Në titullin e nenit 33, në fund të fjalisë shtohen fjalët
:”të mjedisit jetësor”.
Paragrafi (1) ndryshohet, si vijon:
“Me qëllim që të bëhet mbikëqyrje e mediumeve dhe
zonave të mjedisit jetësor, në territorin e Republikës së
Maqedonisë vendoset rrjeti shtetëror për mbikëqyrje të
ambientit jetësor, i cili përbëhet nga rrjetet shtetërore për
mbikëqyrje të mediumeve dhe zonave të veçanta të
mjedisit jetësor (në tekstin e mëtutjeshëm: rrjetet shtetërorë
për mbikëqyrje), të cilin e formon Qeveria e Republikës së
Maqedonisë me propozim të ministrit i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e mjedisit jetësor, në pajtim me
ministrin i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për punët nga lëmi i shëndetësisë dhe
ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për punët nga sfera e bujqësisë.”
Në paragrafin (2) fjalët: “nga rrjeti shtetëror”
zëvendësohen me fjalët: “deri te rrjeti shtetëror”.
Neni 5
Në nenin 36 paragrafi (1) pas fjalëve: “të cilët kanë
burim të emisionit” shtohen fjalët: “edhe proceset
teknologjike”.
Në paragrafin (5 alineja 1, pas fjalës “emisionet” vihet
presje dhe shtohen fjalët: “proceset teknologjike”.
Стр. 122 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Në alinenë 4, pas fjalëve: “muajit rrjedhës” shtohen
fjalët: “dhe/ose në pajtim me afatet e përcaktuara në lejet e
integruara ekologjike ose lejet për harmonizim me planin
operativ”.
Neni 6
Titulli i Kreut VI dhe i nenit 40 ndryshohet si vijon:
“Sistemi nacional informativ për mjedisin jetësor”.
Në nenin 40 paragrafi (1) pas fjalës “vendos” shtohen
fjalët: “zhvillon, udhëheq dhe koordinon Nacional”.
Paragrafi (3) ndryshohet, si vijon:
“Sistemi informativ vendoset, zhvillohet, udhëhiqet dhe
koordinohet, në mënyrë që siguron baza të të dhënave
relevante – gjithëpërfshirëse, të sakta dhe të dhëna e
informata publike që janë të arritshme për gjendjen,
kualitetin dhe trendët e të gjitha mediumeve dhe sferave të
mjedisit jetësor si dhe parashikimet, me përdorimin e
teknikave për modelim për udhëheqjen integrale me
mbrojtjen e mjedisit jetësor dhe/ose me mediumet e
veçanta ose sferat e mjedisit jetësor, si dhe për ndjekjen e
zbatimit të dokumenteve për zhvillim dhe mbrojtje të
qëndrueshme të mjedisit jetësor.”
Në paragrafin (4), pika në fundin e fjalës shlyhet dhe
shtohen fjalët: “dhe lista nacionale e treguesve”.
Paragrafi (5) ndryshohet si vijon:
“Formën, përmbajtjen, mënyrën e udhëheqjes dhe
mirëmbajtjes së Sistemit informativ nacional për mjedisin
jetësor, formën dhe përmbajtjen e formularëve dhe afatet
për dorëzimin e të dhënave dhe informatave për gjendjen
me mjedisin jetësor nga paragrafi (4) i këtij neni te organi i
administratës shtetërore kompetent për punët nga lëmi i
mjedisit jetësor, mënyrën e udhëheqjes me ato të dhëna dhe
shpalljes së tyre, i përcakton Qeveria e Republikës së
Maqedonisë me propozimin e ministrit i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për punët
nga sfera e mjedisit jetësor.”
Neni 7
Në nenin 40-a paragrafi (1) fjala “nacionale”
zëvendësohet me fjalën “shtetërore”.
Pas paragrafit (4) shtohet paragraf i ri (5), si vijon:
“(5) Personat juridikë dhe fizikë nga neni 36 i këtij
ligji, si dhe personat juridikë dhe fizikë të cilët bëjnë
mbikëqyrje të mjedisit jetësor, janë të obliguar që organit
të administratës shtetërore, kompetent për punët nga sfera e
mjedisit jetësor t’i sigurojnë qasje të papenguar dhe
shfrytëzim të të dhënave të nevojshme për Sistemin
informativ nacional për mjedisin jetësor, pa kompensim.”
Neni 8
Titulli i nenit 41, ndryshohet si vijon:
“Regjistri për lëshimin dhe bartjen e ndotësve”.
Paragrafi (1) ndryshohet si vijon:
“Organi i administratës shtetërore kompetent për punët
nga lëmi i mjedisit jetësor, vendos dhe mban Regjistër për
lëshimin dhe bartjen e ndotësve (në tekstin e mëtejshëm:
Regjistri i ndotësve), i cili është pjesë përbërëse e
Kadastrës për mjedis jetësor.”
Në paragrafin (3) fjalët:”Regjistri i materieve dhe
substancave ndotëse dhe i karakteristikave të tyre",
zëvendësohen me fjalët:”Regjistri i ndotësve”.
Në paragrafin (4) fjala ”Regjistri” zëvendësohet me
fjalët: ”Regjistri i ndotësve”.
Neni 9
Në nenin 42 paragrafi (1) pas fjalëve: ”Kadastra e
zonave të mbrojtura" vihet presje dhe shtohen fjalët:
“Regjistri i ndotësve”.
Në paragrafin (3) fjala “udhëheqja” zëvendësohet me
fjalët: “vendosja dhe udhëheqja”.
Në paragrafin (5) fjala “mujore” zëvendësohet me
fjalët: “në çdo tremujorë”.
9 април 2010
Neni 10
Në tërë tekstin e nenit 43, fjala “Regjistri”
zëvendësohet me fjalët: “Regjistri i ndotësve”.
Neni 11
Neni 45 ndryshohet si vijon:
“(1) Organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga sfera e mjedisit jetësor, çdo vit përgatit Raport
vjetor për kualitetin e mjedisit jetësor në Republikën e
Maqedonisë.
(2) Organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga sfera e mjedisit jetësor, në bashkëpunim me
organet, organizatat dhe institucionet tjera të cilat
posedojnë të dhëna nga sfera e mjedisit jetësor, çdo të
dytin vit përgatit Raport indikator për mjedisin jetësor (në
tekstin e mëtejshëm: Raporti indikator), kurse në çdo katër
vite përgatit raport për gjendjen me mjedisin jetësor në
Republikën e Maqedonisë (në tekstin e mëtejshëm:
raporti). Raporti dhe raporti indikator janë të arritshëm për
publikun, në pajtim me dispozitat e kreut VIII të këtij ligji.
(3) Raportin dhe raportin indikator nga paragrafi (2) i
këtij neni, i miraton Qeveria e Republikës së Maqedonisë
me propozimin e ministrit i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore kompetent për punët nga sfera e
midisit jetësor. Qeveria e Republikës së Maqedonisë,
raportin e parashtron te Kuvendi i Republikës së
Maqedonisë për informim.
(4) Formën, përmbajtjen, qëllimet, mënyrën e hartimit dhe
llojet dhe burimet e të dhënave të cilat shfrytëzohen për
hartimin e raportit, si dhe mënyrën e vlerësimit të raportit, i
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për punët nga sfera e mjedisit jetësor.
(5) Komunat, komunat e qytetit të Shkupit dhe qyteti i
Shkupit, mund të përgatisin raport për gjendjen e mjedisit
jetësor në rajonin e tyre. Raporti është i arritshëm për
publikun në pajtim me dispozitat nga kreu VIII i këtij ligji.
(6) Kryetari i komunës, i komunave në qytetin e Shkupit
dhe i Qytetit të Shkupit, e dorëzon raportin nga paragrafi (5) i
këtij neni, te organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga lëmi i mjedisit jetësor, për miratim.
(7) Organi i administratës shtetërore kompetent për
kryerjen e punëve nga lëmi i mjedisit jetësor, është
kompetent për shpalljen dhe distribuimin e raportit nga
paragrafi (2) i këtij neni.
(8) Ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
mjedisit jetësor, për hartimin e raportit nga paragrafi (2) i
këtij neni, formon trup koordinues i përbërë nga
përfaqësues të organeve, të organizatave dhe të
institucioneve te cilat posedojnë të dhëna nga lëmi i
mjedisit jetësor.
(9) Ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i
mjedisit jetësor, me propozim të trupit koordinues, formon
grupe të punës për përgatitjen e pjesëve të raportit nga
paragrafi (2) i këtij neni.
(10) Trupi koordinues përgatit detyra projektuese për
secilin grup të punës nga paragrafi (9) i këtij neni, sipas të
cilave do të përgatiten pjesët përkatëse të raportit nga
paragrafi (2) i këtij neni.
(11) Mjetet për përgatitjen dhe publikimin e raportit
nga paragrafi (2) i këtij neni, sigurohen nga Buxheti i
Republikës së Maqedonisë dhe burime tjera të mjeteve të
miratuara me ligj.”
Neni 12
Në nenin 46 pas paragrafit (1) shtohen dy paragrafë të
rinj (2) dhe (3), si vijojnë:
“(2) Organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga lëmi i mjedisit jetësor është trup përgjegjës në
nivel shtetëror, për njoftim dhe koordinim të njoftimit
lidhur me gjendjen e mjedisit jetësor, për organizatat
ndërkombëtare.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(3) Organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga sfera e mjedisit jetësor, bashkëpunon me
Agjencinë Evropiane për Mjedisin Jetësor dhe informon në
pajtim me kërkesat e Rrjetit informativ dhe mbikëqyrës
evropian (EIONET) si edhe me kërkesat e Sistemit të
përbashkët informativ evropian për mjedis jetësorë
(SEIS).”
Neni 13
Në nenin 69 paragrafi (5), ndryshohet si vijon:
“Pjesëmarrja e publikut dhe shpallja e informatave,
bëhet në pajtim me dispozitën e nenit 61, paragrafi (8) të
këtij ligji.”
Neni 14
Neni 78 ndryshohet, si vijon:
“(1) Qeveria e Republikës së Maqedonisë, në raste të
veçanta me propozim të organit të administratës shtetërore
kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i mjedisit
jetësor, mund të vendosë, duke hulumtuar për secilin rast,
që të mos kryhet vlerësimi i ndikimit ndaj mjedisit jetësor,
përgjithësisht ose pjesërisht, për projektet, në raste:
- lufte ose gjendje të jashtëzakonshme,
- për nevojat e mbrojtjes së Republikës së Maqedonisë,
nëse vërtetohet se zbatimi i procedurës për vlerësimin e
ndikimit ndaj mjedisit jetësor, ka efekt negativ për
mbrojtjen ose
- nevoje për parandalimin urgjent të ngjarjeve të cilat
nuk kanë mundur të parashikohen, e të cilat mund të
ndikojnë seriozisht ndaj shëndetit, sigurimit, pronës së
njerëzve ose ndaj mjedisit jetësor.
(2) Për projektet nga paragrafi (1) alineja 2 të këtij
neni, Qeveria e Republikës së Maqedonisë me propozimin
e organit të administratës shtetërore kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e mjedisit jetësor, miraton vendim që të
mos kryhet vlerësimi i ndikimit ndaj mjedisit jetësor dhe i
njëjti shpallet në ueb faqen e Qeverisë së Republikës së
Maqedonisë dhe në ueb faqen e organit të administratës
shtetërore, kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
mjedisit jetësor dhe organin e administratës shtetërore
kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i mbrojtjes.
Vendimi shpallet së paku në një gazetë ditore e pranishme
në tërë territorin e Republikës së Maqedonisë.
(3) Krahas vendimit nga paragrafi (2) i këtij neni, në ueb
faqet e paragrafit (2) të këtij neni shpallen informatat për:
- ndikimin e projektit ndaj mjedisit jetësor,
- krijimin e mbeturinave dhe ujërave të zeza (lloji dhe
sasia, prania e materieve dhe substancave të rrezikshme
dhe të dëmshme dhe ngjashëm),
- ndikimin e projektit ndaj biodiversitetit,
- shfrytëzimin e pasurive natyrore,
- ndikimin e ndërsjellë të elementeve nga alinetë 1, 2, 3
dhe 4 të këtij paragrafi dhe
- adresën ku mund të dorëzohen vërejtje, mendime dhe
propozime.
(4) Për sigurimin e kohës së mjaftueshme për
informimin e publikut, informatat nga paragrafi (3) i këtij
neni, janë të kapshme në ueb faqet së paku 30 ditë.
(5) Në afat prej 15 ditësh nga dita e kalimit të afatit
nga paragrafi (4) i këtij neni, organi i administratës
shtetërore kompetent për kryerjen e punëve nga sfera e
mbrojtjes, është i detyruar që të gjitha vërejtjet , mendimet
dhe propozimet e marra, me përgjigje të veçantë ose
përmbledhëse të të njëjtave, t’i dorëzojë te organi i
administratës shtetërore kompetent për kryerjen e punëve
nga sfera e mjedisit jetësor.
(6) Në bazë të të dhënave të marra nga paragrafi (5) i
këtij neni, organi i administratës shtetërore kompetent për
kryerjen e punëve nga sfera e mjedisit jetësor, merr
aktvendim me të cilin pranohet ose refuzohet kërkesa për
realizimin e projektit në pajtim me nenin 87 të këtij ligji.
(7) Aktvendimi nga paragrafi (6) i këtij neni, shpallet
në pajtim me nenin 90 paragrafi (5) të këtij ligji.”
Бр. 48 - Стр. 123
Neni 15
Në nenin 107 paragrafi (11) ndryshohet, si vijon:
“Ministri i cili udhëheq me organet e administratës
shtetërore kompetent për punët nga lëmi i mjedisit jetësor, i
përcakton substancat për të cilat detyrimisht përcaktohen
vlerat kufizuese të emisionit në lejen A të integruar
ekologjike, në pajtim me paragrafin (5) të këtij neni.”
Neni 16
Në nenin 121 paragrafi (2) ndryshohet, si vijon:
“Qeveria e Republikës së Maqedonisë e përcakton
lartësinë e kompensimit që duhet ta paguajnë operatorët
nga paragrafi (1) i këtij neni, me propozim të organit të
administratës shtetërore kompetent për punët nga lëmi i
mjedisit jetësor.”
Neni 17
Pas nenit 146 shtohet nen i ri 146 –a, si vijon:
"Neni 146 –a
Bashkëpunimi ndërmjet resorëve
(1) Me qëllim që të sigurohet bashkëpunimi nëpërmjet
resorëve për ndjekjen e aktiviteteve për parandalimin dhe
kontrollin e avarive me praninë e substancave të
rrezikshme, Qeveria e Republikës së Maqedonisë me
propozim të ministrit i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore kompetent për punët nga sfera e
mjedisit jetësor, formon trup ndërmjet resorëve për
parandalimin dhe kontrollin e avarive me praninë e
substancave të rrezikshme.
(2) Trupi ndërmjet resorëve për parandalimin dhe
kontrollin e avarive me prani të substancave të rrezikshme,
përbëhet prej njëmbëdhjetë anëtarëve, dhe atë nga një
anëtar nga: organi i administratës shtetërore kompetent për
punët nga lëmi i mjedisit jetësor, organi i administratës
shtetërore kompetent për punët nga lëmi i menaxhimit me
kriza (Qendra për Menaxhim me Kriza), organi i
administratës shtetërore kompetent për punët nga sfera për
mbrojtje dhe shpëtim (Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim),
organi i administratës shtetërore kompetent për punët nga
sfera e transportit dhe lidhjeve, organi i administratës
shtetërore kompetent për punët nga sfera e shëndetësisë,
organi i administratës shtetërore kompetent për punët nga
sfera e punëve të brendshme, organi i administratës
shtetërore kompetent për punët nga sfera e mbrojtjes,
organi i administratës shtetërore kompetent për punët nga
sfera e punës, organi i administratës shtetërore kompetent
për punët nga sfera e bujqësisë, pylltarisë dhe ekonomisë
së ujërave, Inspektorati Shtetëror për Inspektim teknik dhe
Bashkësia e Njësive të Vetadministrimit Lokal.
(3) Punët profesionale–teknike dhe administrative për
trupin ndërmjet resorëve, i kryen organi kompetent për
kryerjen e punëve profesionale nga sfera e mjedisit jetësor
nga neni 160 i këtij ligji.”
Neni 18
Në nenin 148 pas paragrafit (5) shtohet paragraf i ri (6),
si vijon:
“(6) Përmbajtjen e raportit për masat e sigurisë, e
përcakton ministri i cili udhëheq me organin e
administratës shtetërore, kompetent për punët nga sfera e
mjedisit jetësor.”
Neni 19
Në nenin 150 pas paragrafit (3) shtohet paragraf i ri (4),
si vijon:
“(4) Përmbajtjen e informatave nga paragrafi (1) i këtij
neni, si dhe për mënyrën e veprimit të personave te të cilët
do të ndikonte avaria e shkaktuar nga sistemi, i përcakton
ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore, kompetent për punët nga sfera e mjedisit
jetësor.”
Стр. 124 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 20
Në nenin 179 paragrafi (2) pas alinesë 3, shtohet alineja
e re 4, si vijon:
“- nga 250 denarë për kW kapacitet freskimi për aparat
klimatizimi”.
Në paragrafin (4) alineja 5 fjalët: ”6,00 den/kg”
zëvendësohen me fjalët: ”62,00 den/kg”.
Neni 21
Neni 180 ndryshon, si vijon:
“(1) Lartësia e kompensimit që paguhet për personat
fizikë dhe juridikë të vendit, që e ndotin mjedisin jetësor
me shfrytëzimin e automjeteve, për periudhën prej një viti,
është për:
1) motoçikleta, triçikleta dhe katërçikleta:
- deri në 50 cm³ kompensim prej 20,00 denarësh,
- nga 50 cm³ – 100 cm³ kompensim prej 30,00
denarësh,
- nga 100 cm³ – 175 cm³ kompensim prej 40,00
denarësh,
- nga 175 cm³ – 250 cm³ kompensim prej 50,00
denarësh,
- nga 250 cm³ – 500 cm³ kompensim prej 80,00
denarësh,
- nga 500 cm³ – 750 cm³ kompensim prej 120,00
denarësh dhe
- mbi 750 cm³ kompensim prej 170, 00 denarësh;
2) automjete udhëtimi, si vijon:
- deri në 22 kW kompensim deri në 70,00 denarë,
- nga 22 kW – 33 kW kompensim prej 90,00 denarësh,
- nga 33 kW – 44 kW kompensim prej 100,00
denarësh,
- nga 44 kW – 55 kW kompensim prej 110,00
denarësh,
- nga 55 kW – 66 kW kompensim prej 130,00
denarësh,
- nga 66 kW – 84 kW kompensim prej 150,00
denarësh,
- nga 84 kW – 100 kW kompensim prej 170,00
denarësh dhe
- nga 100 kW – 150 kW kompensim prej 210,00
denarësh;
3) automjete ngarkimi
- fuqi bartëse deri në ½ t kompensim prej 130,00
denarësh,
- fuqi bartëse deri në 1 t kompensim prej 140,00
denarësh,
- fuqi bartëse deri në 2 t kompensim prej 230,00
denarësh,
- fuqi bartëse deri në 3 t kompensim prej 250,00
denarësh,
- fuqi bartëse prej 3-5 t kompensim prej 280,00
denarësh,
- fuqi bartëse prej 5-7 t kompensim prej 330,00
denarësh,
- fuqi bartëse prej 7-10 t kompensim prej 500,00
denarësh,
- fuqi bartëse prej 10-15 t kompensim prej 590,00
denarësh dhe
- fuqi bartëse mbi 15 t kompensim prej 710,00
denarësh;
4) mjete tërheqëse kompensim prej 710,00 denarësh;
5) autobusë të dedikuar për:
- komunikacion ndërurban dhe autobusët e agjencive
turistike, kompensim prej 550,00 denarësh dhe
- komunikacion urban dhe periferik dhe transport
publik të udhëtarëve, kompensim prej 380,00 denarësh;
6) traktorë, kompensim prej 200,00 denarësh;
7) automjete speciale kompensim prej 200,00 denarësh
dhe
8) automjete të kombinuara, kompensimi është në
pajtim kompensimin e llogaritur sipas fuqisë bartëse të
automjeteve nga pika 3 e këtij paragrafi.
9 април 2010
(2) Lartësia e kompensimit që paguhet për persona
fizikë dhe juridikë të vendit, që e ndotin mjedisin jetësor
me shfrytëzimin e objekteve lundruese, gjatë regjistrimit të
objekteve lundruese, për periudhën prej një viti është 3%
prej sigurimit themelor.
(3) Obliguesi për pagesë të kompensimit nga paragrafët
(1) dhe (2) të këtij neni, është person fizik ose juridik i
vendit, në emër të të cilit është regjistruar automjeti ose
objekti lundrues.
(4) Prej pagesës së kompensimit nga paragrafët (1) dhe
(2) të këtij neni, lirohet personi fizik ose juridik i vendit, në
emër të të cilit është i regjistruar automjeti ose objekti
lundrues, nëse automjeti ose objekti lundrues punon me
motor elektrik ose hibrid (automjete ekologjike ose objekte
lundruese).
(5) Kompensimi nga paragrafët (1) dhe (2) të këtij neni
për personin fizik ose juridik të vendit, paguhet gjatë
regjistrimit të automjeteve, ndërsa e llogarit dhe e paguan
personi i autorizuar juridik për kryerjen e kontrollit teknik
në procedurën e regjistrimit të automjetit ose objektit
lundruese, përkatësisht gjatë vazhdimit të vlefshmërisë së
regjistrimit dhe e paguan një herë në muaj në llogarinë
përkatëse në kuadër të llogarisë së arkës.
(6) Ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për kryerjen e punëve nga lëmi i
mjedisit jetësor, lidh marrëveshje të veçantë me personin
juridik nga paragrafi (5) ti këtij neni, për sigurimin e
pagesës së kompensimit.
Neni 22
Në nenin 194 paragrafi (4) pas fjalëve: “substanca
kimike” vihet presje dhe shtohen fjalët: “materiale ndotëse
të dedikuara për përpunim dhe riciklim”.
Pas paragrafit (5) shtohet paragraf i ri (6), si vijon:
“(6) Inspektorati Shtetëror për Mjedisin Jetësor, kryen
mbikëqyrje ndaj punës së inspektorëve të autorizuar për
mjedis jetësor, në zbatimin e rregullave për mjedisin
jetësor gjatë kryerjes së mbikëqyrjes inspektuese.”
Neni 23
Në nenin 198 paragrafi (1) pika 14 pas fjalës “emision”
shtohen fjalët: “dhe procesi teknologjik”.
Në pikën 47 lidhëza “dhe” zëvendësohet me pikëpresje.
Në pikën 48 pika në fund të fjalisë zëvendësohet me
lidhëzën “dhe” dhe shtohet pika e re 49, si vijon:
“49) Përkohësisht të konfiskojë pajisje, prodhime,
stabilimente dhe aparate që paraqesin burime të ndotjes ose
degradimit të mjedisit jetësor, ose nuk i plotësojnë kushtet
dhe standardet e përcaktuara për mbrojtjen e mjedisit
jetësor, deri në mënjanimin e mangësive, përkatësisht deri
në miratimin e vendimit të plotfuqishëm të gjykatës
kompetente ose organit të kundërvajtjes.”
Neni 24
Në nenin 200 pas paragrafit (6) shtohet paragrafi i ri
(7), si vijon:
“(7) Nëse gjatë kryerjes së mbikëqyrjes inspektuese,
inspektori shtetëror vërteton se afati i përcaktuar me
aktvendimin nga paragrafi (1) i këtij neni, duket se nuk
është i mjaftueshëm që personat fizikë dhe juridikë të
ndërmarrin masa me të cilat do t'u përmbahen ligjeve dhe
rregullave tjera, rregullave teknike, standardeve dhe akteve
tjera të përgjithshme, inspektori shtetëror mund të
përcaktojë afat plotësues cili është më i gjatë për më së
shumti edhe 120 ditë, nga afati i përcaktuar në paragrafin
(1) të këtij neni.”
Paragrafët (7), (8) dhe (9) bëhen paragrafë (8), (9) dhe
(10).
Pas paragrafit (10) i cili bëhet paragraf (11), shtohen dy
paragrafë të rinj (12) dhe (13), si vijojnë:
“(12) Për mjetet e konfiskuara nga paragrafi (1) pika 8
e këtij neni, inspektori për mjedis jetësor lëshon vërtetim
për konfiskimin e përkohshëm të mjeteve.
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
(13) Konfiskimi i mjeteve dhe veprimi me të njëjtat,
kryhet në pajtueshmëri me Ligjin për menaxhim me pronën
e konfiskuar, dobinë pronësore dhe sendet e konfiskuara në
procedurë penale dhe kundërvajtëse.”
Neni 25
Në nenin 203 pas paragrafit (5) shtohet paragrafi i ri
(6), si vijon:
“(6) Nëse gjatë kryerjes së mbikëqyrjes inspektuese,
inspektori i autorizuar vërteton se afati i përcaktuar me
vendimin nga paragrafit (1) i këtij neni, shihet se nuk është
i mjaftueshëm për personat fizikë dhe juridikë që të
ndërmarrin masa me të cilat do t'u përmbahen ligjeve dhe
rregullave tjera, rregullave teknike, standardeve dhe akteve
tjera të përgjithshme, inspektori shtetëror mundet të
përcaktoje afat plotësues i cili është më i gjatë më së
shumti edhe për 90 ditë nga afati i përcaktuar në paragrafin
(1) të këtij nen.”
Paragrafët (6),(7) dhe (8) bëhen paragrafë (7), (8) dhe (9).
Pas paragrafit (9) i cili bëhet paragraf (10), shtohen dy
paragrafë të rinj (11) dhe (12), si vijojnë:
“(11) Për mjetet e konfiskuara nga paragrafi (1) pika 5
të këtij neni, inspektori për mjedis jetësor, jep vërtetim për
konfiskimin e përkohshëm të sendeve.
(12) Konfiskimi i sendeve dhe veprimi me të njëjtat,
bëhet në pajtueshmëri me Ligjin për menaxhim me pronën
e konfiskuar, dobinë pronësore dhe sendet e konfiskuara në
procedurë penale dhe kundërvajtëse.”
Neni 26
Në nenin 209 pas paragrafit (5) shtohen dy paragrafë të
rinj (6) dhe (7), si vijojnë:
“(6) Në kryerjen e punës nga kompetenca e vet
inspektorët shtetërorë dhe inspektorët e autorizuar,
bashkëpunojnë ndërmjet veti.
(7) Inspektorët e autorizuar janë të obliguar që me
kërkesë të Inspektoratit Shtetërorë për Mjedis Jetësor t’ia
dorëzojnë të gjitha të dhënat dhe dokumentet në lidhje me
kryerjen e mbikëqyrjes inspektuese."
Neni 27
Në nenin 211 paragrafi (1) pas pikës 38 shtohet pikë e
re 39, si vijon;
“39) vlerëson nëse komuna, qyteti i Shkupit dhe
komunat në qytetin e Shkupit, i zbatojnë dispozitat nga
neni 24 i këtij ligji.”
Neni 28
Në nenin 212 – v paragrafi (1), pas fjalës “212-gj”
shtohen fjalët: “dhe 212-e”.
Paragrafi (5), ndryshohet si vijon:
“Ministri që udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për punët nga lëmi i mjedisit jetësor,
e përcakton llojin e punës me interes të përgjithshëm,
mënyrën e zgjedhjes së pranuesve, mënyrën e ndarjes,
kryerjes dhe kontrollit të saj. Lartësia e mjeteve të parapara
për punën me interes të përgjithshëm, nuk mund të jetë më
e lartë se lartësia e gjobës së përcaktuar për kundërvajtje.”
Neni 29
Në nenin 212-g numri ”212-e” zëvendësohen me
numrin ”212-zh”.
Neni 30
Në nenin 212-e paragrafi (6) pika 11, lidhëza “dhe” në
fundin e fjalës zëvendësohet me pikëpresje.
Në pikën 12 pika në fund të fjalisë zëvendësohet me
lidhëzën “dhe” dhe pas së njëjtës shtohet pika e re 13, si
vijon:
“13) Lëshon vërtetim apo raport për kryerjen e punës
me interes të përgjithshëm pa u kryer e njëjta, nga ana e
personit të dërguar për kryerjen e punës me interes të
përgjithshëm.”
Бр. 48 - Стр. 125
Neni 31
Titulli i nenit 212 – d dhe neni 212 – d, ndryshohen si
vijojnë:
"Puna me interes të përgjithshëm
(1) Si pranues të punës me interes të përgjithshëm në
pajtim me nenin 212-v paragrafi (4) të këtij ligji, mund të
caktohen organet shtetërorë, organet e njësive të
vetadministrimit lokal, organizatat joqeveritare,
ndërmarrjet publike, institucioni publik (institucione
sociale dhe shëndetësore) dhe organizatat tjera humanitare,
me të cilat organi i administratës shtetërore kompetent për
kryerjen e punëve nga lëmi i mjedisit jetësor, kanë lidhur
marrëveshje për pranimin e punës me interes të
përgjithshëm.
(2) Zgjedhja e pranuesve të punës me interes të
përgjithshëm, për organizatat joqeveritare, ndërmarrjet
publike, institucionin publik (institucionet sociale dhe
shëndetësore) dhe organizatat tjera humanitare, kryhet me
anë të konkursit publik, të cilin e shpall dhe e udhëheq
organi i administratës shtetërore, kompetent për kryerjen e
punëve nga lëmi i mjedisit jetësor.
(3) Subjektet nga paragrafi (2) ti këtij neni të zgjedhur
si pranues të punës me interes të përgjithshëm, lidhin
kontratë për pranimin e punës me interes të përgjithshëm,
me organin e administratës shtetërore kompetent për
kryerjen e punëve nga sfera e mjedisit jetësor, në kohë prej
tri vitesh me të drejtë të rizgjedhjes.
(4) Ndarjen e punës me interes të përgjithshëm,
inspektorët e autorizuar shtetërorë e kryejnë në pajtim me
parimin e afërsisë sipas selisë së subjektit më afër vendit
ku është kryer kundërvajtja përkatësisht vendbanimi i
kryerësit të kundërvajtjes dhe parimit të barazisë ndërmjet
pranuesve të punës me interes të përgjithshëm.
(5) Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit
Hapësinor, mban evidencë për marrëveshjet e lidhura për
pranimin e punës me interes të përgjithshëm.
(6) Gjoba e shqiptuar me vendim të Komisionit
Kundërvajtës ose e përcaktuar në Marrëveshjen e miratuar
nga Komisioni për Ndërmjetësim, mund të zëvendësohet
me punë me interes të përgjithshëm.
(7) Zëvendësimi i gjobës me punë me interes të
përgjithshëm, kryhet me vendimin e Komisionit
Kundërvajtës, me të cilin vendoset për kundërvajtjen në
bazë të kërkesës së kryerësit.
(8) Puna me interes të përgjithshëm, mund të përbëhet
nga:
- kryerja ose bërja e punës me interes të përgjithshëm,
si punë reale dhe
- ndarja e mjeteve për kryerjen e punës me interes të
përgjithshëm.
(9) Kur puna me interes të përgjithshëm realizohet
përmes punës reale, gjoba për kundërvajtje e përcaktuar në
procedurat për barazim dhe ndërmjetësim, vlera e saj
llogaritet nga 10 euro deri në 20 euro për 3 orë punë reale,
sipas peshës së punës reale. Kryerja e punës reale nuk
mund të përcaktohet më tepër se 90 ditë për periudhën prej
270 ditësh.
(10) Ministri i cili udhëheq me organin e administratës
shtetërore kompetent për punët nga sfera e mjedisit jetësor,
e përcakton llojin e punës me interes të përgjithshëm,
vlerën e saj, mënyrën e ndarjes së saj, kryerjen dhe
kontrollin, si dhe e përcakton mënyrën e shpalljes dhe
zbatimit të konkursit publik nga paragrafi (2) i këtij neni
dhe kushtet më të afërta që duhet t'i plotësojnë personat
juridikë nga paragrafi (2) i këtij neni.
(11) Formën dhe përmbajtjen e formularit me të cilin
vërtetohet se është realizuar puna me interes të
përgjithshëm, i përcakton ministri i cili udhëheq me
organin e administratës shtetërore, kompetent për kryerjen
e punëve nga sfera e mjedisit jetësor.
Стр. 126 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 9 април 2010

(12) Kryerja e punës reale, bëhet në pajtim me III

dispozitat për marrëdhënie pune, në aspekt të kohëzgjatjes Овој указ влегува во сила со денот на објавувањето
së ditës së punës dhe mbrojtjes gjatë punës.” во „Службен весник на Република Македонија“.
Neni 32 Указ број 47 Претседател
Zbatimi i dispozitave të këtij ligji 8 април 2010 година на Република Македонија,
Скопје д-р Ѓорге Иванов, с.р.
Dispozitat nga neni 21 i këtij ligji, do të fillojnë të __________
zbatohen nga 1 prilli 2010, ndërsa dispozitat nga neni 20 i 902.
këtij ligji do të fillojnë të zbatohen nga 1 janari 2011. Врз основа на член 84, алинеја втора од Уставот на
Република Македонија („Службен весник на Република
Neni 33 Македонија“ бр. 52/91), донесувам
Autorizohet Komisioni Juridiko-ligjvënës i Kuvendit të
Republikës së Maqedonisë, që të përcaktojë tekst të УКАЗ
spastruar të Ligjit për mjedisin jetësor. ЗА ПОСТАВУВАЊЕ НА ВОНРЕДЕН И ОПОЛНОМОШ-
ТЕН АМБАСАДОР НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Neni 34 ВО ШРИ ЛАНКА
Hyrja në fuqi
I
Ky ligj hyn në fuqi në ditën e tetë nga dita e botimit në Г-дин Петар Јовановски, се поставува на должноста
“Gazetën zyrtare të Republikës së Maqedonisë”. вонреден и ополномоштен амбасадор на Република
___________ Македонија во Шри Ланка, со седиште во Њу Делхи.
ПРЕТСЕДАТЕЛ НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА II
900. Министерот за надворешни работи ќе го изврши
Врз основа на член 84, алинеја втора од Уставот на овој указ.
Република Македонија („Службен весник на Република
Македонија“ бр. 52/91), донесувам III
Овој указ влегува во сила со денот на објавувањето
УКАЗ во „Службен весник на Република Македонија“.
ЗА ОТПОВИКУВАЊЕ ОД ДОЛЖНОСТА ВОНРЕ-
ДЕН И ОПОЛНОМОШТЕН АМБАСАДОР НА РЕ- Указ број 48 Претседател
ПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА ВО РЕПУБЛИКА 8 април 2010 година на Република Македонија,
БЕЛОРУСИЈА Скопје д-р Ѓорге Иванов, с.р.
__________
I
Г-дин Димитар Димитров, се отповикува од долж- ВЛАДА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
носта вонреден и ополномоштен амбасадор на Репуб- 903.
лика Македонија во Република Белорусија, со седиште Врз основа на член 54 став 2 и 54-а од Законот за
во Москва.
користење и располагање со стварите на државните ор-
II гани („Службен весник на Република Македонија"
Министерот за надворешни работи ќе го изврши бр.8/05 и 150/07), Владата на Република Македонија,
овој указ. на седницата одржана на 9. 03. 2010 година, донесе

III ОДЛУКА
Овој указ влегува во сила со денот на објавувањето ЗА ПРЕСТАНОК И ЗА ДАВАЊЕ НА ТРАЈНО КО-
во „Службен весник на Република Македонија“. РИСТЕЊЕ НА ДВИЖНИ СТВАРИ НА ДРЖАВНИТЕ
СРЕДНИ УЧИЛИШТА
Указ број 46 Претседател
8 април 2010 година на Република Македонија, Член 1
Скопје д-р Ѓорге Иванов, с.р. Со оваа одлука на досегашниот корисник Мини-
__________ стерството за информатичко општество му престанува
901. користењето на движни ствари, и тоа:
Врз основа на член 84, алинеја втора од Уставот на
Република Македонија („Службен весник на Република
Македонија“ бр. 52/91), донесувам
УКАЗ
ЗА ПОСТАВУВАЊЕ НА ВОНРЕДЕН И ОПОЛНОМОШ-
ТЕН АМБАСАДОР НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
ВО РЕПУБЛИКА БЕЛОРУСИЈА
I
Г-дин Илија Исајловски, се поставува на должноста
вонреден и ополномоштен амбасадор на Република
Македонија во Република Белорусија, со седиште во
Москва.
Член 2
II Движните ствари од член 1 од оваа одлука се даваат
Министерот за надворешни работи ќе го изврши на трајно користење без надомест на државните средни
овој указ. училишта, и тоа:
9 април 2010 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА
Член 3
Министерот за информатичко општество склучува
договор со директорите на државните средни учили-
шта од член 2 од оваа одлука со кој се уредуваат права-
та и обврските за движните ствари од член 1 од оваа
одлука, кои се даваат на трајно користење.
Член 4
Оваа одлука влегува во сила наредниот ден од де-
нот на објавувањето во „Службен весник на Република
Македонија".
Бр.51-1301/1 Заменик на претседателот
9 март 2010 година на Владата на Република
Скопје Македонија,
м-р Владимир Пешевски, с.р.
__________
МИНИСТЕРСТВО ЗА ВНАТРЕШНИ РАБОТИ
904.
Врз основа на член 48 став 1 алинеја 1 од Законот
за возила („Службен весник на Република Македонија“
бр. 140/08),министерот за внатрешни работи донесe
ПРАВИЛНИК
ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ И ДОПОЛНУВАЊЕ НА ПРА-
ВИЛНИКОТ ЗА ЗАДОЛЖИТЕЛНАТА ОПРЕМА НА
ВОЗИЛОТО, ВЕЛОСИПЕДОТ И ЗАПРЕЖНОТО
ВОЗИЛО ЗА БЕЗБЕДНО УЧЕСТВО ВО СООБРАЌА-
ЈОТ НА ПАТИШТАТА, КАКО И НА ТРАКТОРИ ЗА
БЕЗБЕДНО ИЗВРШУВАЊЕ НА ЗЕМЈОДЕЛСКИ,
ОДНОСНО ШУМСКИ РАБОТИ
Член 1
Во Правилникот за задолжителната опрема на вози-
лото, велосипедот и запрежното возило за безбедно
учество во сообраќајот на патиштата, како и на тракто-
ри за безбедно извршување на земјоделски, односно
шумски работи („Службен весник на Република Маке-
донија“ бр. 31/10), во член 4 во ставот 1 зборовите:
„Патнички моторни возила, комбинирани“ се замену-
ваат со зборот „Комбинирани“.
Во ставот 2 зборовите: „Патнички моторни возила
и комбинирани“ се заменуваат со зборот „Комбинира-
ни“.
По ставот 5 се додава нов став 6 кој гласи:
„6. Патнички моторни возила може да имаат про-
тивпожарен апарат за гасење на пожар“.
Бр. 48 - Стр. 127
Член 2
Во член 9 во ставот 1 зборот „треба“ се заменува со
зборот „може“.
Член 3
Овој правилник влегува во сила наредниот ден од
денот на објавувањето во „Службен весник на Репуб-
лика Македонија“.
Бр. 14.1-19562/1 Министер
6 април 2010 година за внатрешни работи,
Скопје м-р Гордана Јанкулоска, с.р.
__________
МИНИСТЕРСТВО ЗА НАДВОРЕШНИ РАБОТИ
905.
ОБЈАВА
Заедничката конвенција за сигурност при управува-
ње со искористено нуклеарно гориво и сигурност при
управување со радиоактивен отпад, усвоена во Виена
на 5 септември 1997 година, ратификувана со Законот
за ратификација на Заедничката конвенција за сигур-
ност при управување со искористено нуклеарно гориво
и сигурност при управување со радиоактивен отпад
(„Службен весник на РМ“ бр. 113/2009), влегува во
сила на 31 март 2010 година.
3 март 2010 година Министер за надворешни работи,
Скопје м-р Антонио Милошоски, с.р.
__________
МИНИСТЕРСТВО ЗА ЖИВОТНА СРЕДИНА И
ПРОСТОРНО ПЛАНИРАЊЕ
906.
Врз основа на член 31 став (3) од Законот за упра-
вување со пакување и отпад од пакување („Службен
весник на Република Македонија“ бр. 161/09), мини-
стерот за животна средина и просторно планирање, до-
несе
ПРАВИЛНИК
ЗА УСЛОВИТЕ ЗА ПАКУВАЊА СО ДОЛГ ЖИВО-
ТЕН ВЕК И ВИДОВИТЕ НА ПАКУВАЊА КОИ СЛУ-
ЖАТ КАКО ПОКАЗАТЕЛИ ДЕКА ПАКУВАЊЕТО Е
СО ДОЛГ ЖИВОТЕН ВЕК
Член 1
Со овој правилник се пропишуваат условите за па-
кувања со долг животен век и видовите на пакувања
кои служат како показатели дека пакувањето е со долг
животен век.
Член 2
Условите според кои одредени предмети кои при
нива манипулација не може да се оштететат и да ја
променат употребната вредност заради што се произ-
ведени може да се смета за пакување со долг животен
век се:
- да е докажано дека служи како производ за трај-
на употреба;
Стр. 128 - Бр. 48 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 9 април 2010

- просечниот век на употребата да е најмалку пет
години и
- вообичаено да се отфрла заедно со стоката која е
во пакувањето, кога завршува нејзината употреба.
Член 3
Видовите на пакувања кои можат да служат како
показатели дека пакувањето е со долг животен век се
следните предмети:
- кутии(куфери) за прибор за јадење;
- кутивчиња за ЦД;
- кутии за фотоапарати;
- кожни футроли;
- кутивчиња за музички касети;
- кутии за сообраќајни триаголници;
- опаковки за грамафонски плочи;
- кутии за накит;
- садови за снежни ланци;
- картони за игри, кутии за прва помош;
- кутии за видео касети;
- тутурки за географски карти и други видови на
карти и
- кутии за алати(сандачиња за алат).
Член 4
Овој правилник влегува во сила осмиот ден од де-
нот на објавувањето во “Службен весник на Република
Македонија “.
2. Ова решение влегува во сила со денот на донесу-
вањето и истото ќе се објави во „Службен весник на
Република Македонија“.
Бр. УП1 08-49 Комисија за хартии од вредност
8 март 2010 година Претседател,
Скопје Марина Наќева-Кавракова, с.р.
___________
АГЕНЦИЈА ЗА КАТАСТАР НА НЕДВИЖНОСТИ
908.
Врз основа на член 161 од Законот за катастар на
недвижности („Службен весник на Република Македо-
нија“ бр.40/2008), Управниот одбор на Агенцијата за
катастар на недвижности донесе
ПРАВИЛНИК
ЗА ИЗМЕНУВАЊЕ НА ПРАВИЛНИКОТ ЗА ВО-
СТАНОВУВАЊЕ НА КАТАСТАРОТ НА
НЕДВИЖНОСТИТЕ
Член 1
Во Правилникот за востановување на катастарот на
недвижностите („Службен весник на Република Маке-
донија“ бр.118/08, 43/08 и 119/09), членот 34 се менува
и гласи:

Бр. 07-3615 Министер за животна средина „Член 34

29 март 2010 година и просторно планирање,
Скопје д-р Неџати Јакупи, с.р.
__________
КОМИСИЈА ЗА ХАРТИИ ОД ВРЕДНОСТ
907.
Комисијата за хартии од вредност врз основа на
член 23 алинеја 4 и алинеја 6 и член 149 став 1 и 2 од
Законот за инвестициски фондови („Службен весник
на Република Македонија“ бр. 12/2009), на седницата
одржана на ден 5.03.2010 година, донесе
РЕШЕНИЕ
1. Трајно се одзема дозволата за работа на Друш-
твото за управување со фондови Мој Фонд АД Скопје
дадена со решение на Комисијата за хартии од вред-
ност број 07-60/9 од 3.03.2008 година, поради непоста-
пување по решение број 08-1509/6 од 26.08.2009 годи-
на на Комисијата за хартии од вредност за отстранува-
ње на неправилностите кои се констатирани при редов-
ната контрола и поради неусогласување на работењето
на друштвото со одредбите од Законот за инвестици-
ски фондови („Службен весник на РМ“ бр. 12/2009).
(1) Податоците по однос на зградите, посебните де-
лови од зградите и другите објекти кои се наоѓаат во
катастарските општини за кои е извршена конверзија
согласно член 32 на овој правилник, се запишуваат во
одржување на катастарот на недвижностите по пријава
на странка кон која се прилага правен основ за запишу-
вање, геодетски елаборат и доказ за платен надоместок.
(2) По исклучок од став (1) на овој член, за ката-
старските општини за кои податоците за зградите, по-
себните делови од зградите и другите објекти се при-
брани по службена должност во постапката на допол-
нителен премер, кон пријавата за запишување не се
прилага геодетски елаборат".
Член 2
Овој правилник влегува во сила осмиот ден од де-
нот на објавувањето во „Службен весник на Република
Македонија“.
Бр. 01-5169/1 Претседател
31 март 2010 година на Управен одбор,
Скопје Димитар Димовски, с.р.

Издавач: ЈП СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА, ц.о.-Скопје

бул. "Партизански одреди" бр. 29. Поштенски фах 51.
Директор и одговорен уредник - Тони Трајанов.
Телефон: +389-2-5512400.
Телефакс: +389-2-5512401.
Претплатата за 2010 година изнесува 9.200,00 денари.
„Службен весник на Република Македонија“ излегува по потреба.
Рок за рекламации 15 дена.
www.slvesnik.com.mk Жиро-сметка: 300000000188798.
contact@slvesnik.com.mk Депонент на Комерцијална банка, АД - Скопје.
Печат: ГРАФИЧКИ ЦЕНТАР ДООЕЛ, Скопје.