ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ

Ποια είναι η χαρακτηριστική διαφορά

μεταξύ ζωικών και φυτικών
οργανισμών;

Έχει σχέση με την κίνηση

Η κίνηση δεν είναι εύκολο να

παρατηρηθεί στα φυτά, είναι
όμως χαρακτηριστική
ιδιότητα των ζώων, τα οποία
μπορούν να κινούνται και να
μετακινούνται

Για ποιο λόγο όμως μετακινούνται

τα ζώα;

Διευκολύνει τις προσπάθειες

τους για αναπαραγωγή ,
εξασφάλιση τροφής ή
αποφυγή των εχθρών
ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ
Υπάρχουν ζωικοί οργανισμοί που
δεν μετακινούνται;

Π.χ. η ύδρα που ζει

προσκολλημένη στο βυθό

Η οποία μπορεί να κινηθεί

αλλά είναι ανίκανη να
μετακινηθεί

Π.χ. το σκουλίκι σωλήνας που

ζει και αυτό προσκολλημένο
στο βυθό
ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ
ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΥΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
Τα βακτήρια και οι μύκητες διαθέτουν
κυτταρικό τοίχωμα

Χρησιμεύει στη στήριξη τους

Διαφέρει στη χημική του
σύσταση από εκείνου των
φυτικών κυττάρων αλλά
εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό
Μύκητας του ψωμιού

Η μετακίνηση τους γίνεται με τη

βοήθεια διάφορων μηχανισμών
Η αμοιβάδα με ψευδοπόδια
(προσωρινές προεκβολές)
Το πρωτόζωο παραμήκιο με
βλεφαρίδες
Το πρωτόζωο ευγλήνη με
μαστίγιο
ΣΤΗΡΙΞΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΜΟΝΟΚΥΤΤΑΡΟΥΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΑ ΦΥΤΑ
Τα φύλλα πρέπει να είναι εκτεθειμένα
στο φως του ηλίου ώστε να γίνεται η
φωτοσύνθεση

Τα φύλλα τα στηρίζουν οι
βλαστοί

Ολόκληρο το φυτό
συγκρατείται στο έδαφος
από τη ρίζα

Το νερό με τις ουσίες που

περιέχει απορροφάται από τις
ρίζες
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΑ ΦΥΤΑ
Το νερό με τις ουσίες που περιέχει
απορροφάται από τις ρίζες

Το νερό με τις ουσίες

μεταφέρονται στα φύλλα με
ένα σύνολο αγγείων που
ονομάζεται ξύλωμα

Τα τοιχώματα των αγωγών

του ξυλώματος είναι
φτιαγμένα από μια ουσία
σκληρή και αδιάβροχη

Αυτοί οι αγωγοί
εξυπηρετούν την στήριξη
του δέντρου και
αποτελούν το κύριο
συστατικό του ξύλου
ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΤΑ ΦΥΤΑ
ΣΤΗΡΙΞΗ & ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΖΩΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
Για την πραγματοποίηση των
κινήσεων τα ζώα, διαθέτουν
σκελετό & μυς

Ο σκελετός που διαθέτουν τα

ζώα μπορεί να χαρακτηριστεί:

Ενδοσκελετός αν βρίσκεται
στο εσωτερικό του
οργανισμού

Εξωσκελετός αν καλύπτει
εξωτερικά τον οργανισμό
ΣΤΗΡΙΞΗ & ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΖΩΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
Ρόλος του σκελετού

Εκτός ότι βοηθά στην

πραγματοποίηση των κινήσεων:
Προστατεύει, υποστηρίζει
και διατηρεί το σχήμα του
σώματος των ζώων

Στα ΑΣΠΟΝΔΥΛΑ ο
εξωσκελετός βοηθά στην
διατήρηση της υγρασίας
του σώματος τους
Σε μια κατηγορία
ασπονδύλων, τα
ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ, ο
σκελετός είναι
αρθρωτός, έτσι ώστε
να επιτρέπονται οι
κινήσεις
ΣΤΗΡΙΞΗ & ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΖΩΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
Σπονδυλωτά

Διαθέτουν σπονδυλική στήλη, η

οποία είναι μέρος του
ενδοσκελετού τους

Διαφοροποιήσεις του σκελετού των

σπονδυλωτών ανάλογα με το
περιβάλλον στο οποίο ζουν και
μετακινούνται:

Στον αέρα
Τα μπροστινά άκρα είναι
διαμορφωμένα σε πτέρυγες

Τα φτερά είναι ελαφριά

Το σχήμα του σώματος τους

είναι αεροδυναμικό
ΣΤΗΡΙΞΗ & ΚΙΝΗΣΗ ΣΤΟΥΣ ΖΩΙΚΟΥΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥΣ
Διαφοροποιήσεις του σκελετού των
σπονδυλωτών ανάλογα με το περιβάλλον
στο οποίο ζουν και μετακινούνται:

Στο νερό η κολύμβηση διευκολύνεται

από:
Υδροδυναμικό σχήμα του
σώματος

Τα πτερύγια και τα λέπια

Στην ξηρά η βάδιση γίνεται με τη

βοήθεια:
Των άκρων που είναι κάθετα
προς το έδαφος

Έτσι τα σπονδυλωτά της

ξηράς βαδίζουν εύκολα και
μπορούν να τρέχουν
γρήγορα

Τα ερπετά όμως
μετακινούνται έρποντας
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Οι Μυς
Έχουν την ικανότητα να
συστέλλονται και να χαλαρώνουν

Η ικανότητα τους αυτή βοηθά στις

κινήσεις

Σκελετικοί μυς
Λειτουργούν με τη θέληση
μας

Διαθέτουν τένοντες με τους

οποίους προσφύονται στα
οστά

Συνήθως λειτουργούν ανά

ζεύγη

Ανάλογα με την κίνηση τους ο

14 ένας συστέλλεται και ο άλλος
χαλαρώνει με αποτέλεσμα να
κινούν τα οστά
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Οι Μυς

Λείοι μυς
Λειτουργούν ανεξάρτητα από
τη θέληση μας

Εξυπηρετούν κινήσεις όπως

π.χ. κινήσεις των τοιχωμάτων
του στομάχου και του
εντέρου

Καρδιακός μυς
Συναντάται μόνο στην
καρδιά

Λειτουργούν ανεξάρτητα από

τη θέληση μας

Έχει διαφορετική δομή από

αυτή των λείων μυών
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Μυοσκελετικό σύστημα και υγεία
Για την εξασφάλιση της υγείας του σκελετού
και των μυών μας σημαντικό ρόλο παίζει η
ισορροπημένη διατροφή και η φυσική
άσκηση

Η διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει ασβέστιο

και βιταμίνη D
Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D είναι το
γάλα, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα
αυγά

Βιταμίνη D μπορεί να συνθέσει ο

οργανισμός μας με τη βοήθεια της ηλιακής
ακτινοβολίας

Όταν ασκούμαστε τακτικά, οι μυς

αποκτούν μεγαλύτερη αντοχή και
λειτουργούν καλύτερα διαφορετικά
ατροφούν και οι αρθρώσεις γίνονται
δύσκαμπτες
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Μυοσκελετικό σύστημα και υγεία

Μερικές φορές ο σκελετός

μπορεί να υποστεί βλάβη

Κάταγμα
Είναι σπάσιμο των
οστών
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Μυοσκελετικό σύστημα και υγεία

Μερικές φορές ο σκελετός

μπορεί να υποστεί βλάβη

Διάστρεμμα ή
στραμπούληγμα

Είναι η κάκωση των

ιστών μιας
άρθρωσης
(συνδέσμου ή
αρθρικού θύλακα)
χωρίς την
απομάκρυνση των
αστών από την
άρθρωση
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Μυοσκελετικό σύστημα και υγεία

Μερικές φορές ο σκελετός

μπορεί να υποστεί βλάβη

Εξάρθρωση
Είναι η απομάκρυνση
των οστών από την
άρθρωση
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Η δομή των οστών

Τα οστά είναι συμπαγείς και

σκληρές δομές που
αποτελούνται από:

Τα κύτταρα που
ονομάζονται
οστεοκύτταρα

Άλατα φωσφόρου και

ασβεστίου που τα
κάνουν σκληρά

Άλλες ουσίες που τα

κάνουν ελαστικά
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Η δομή των οστών

Κάθε οστό καλύπτεται εξωτερικά

από μια μεμβράνη που
ονομάζεται περιόστεο

Τα κύτταρα του περιόστεου

το βοηθούν την ανάπτυξη
των οστών και την
επούλωση τους αν σπάσουν

Στο εσωτερικό των οστών

υπάρχουν κοιλότητες

Κάποιες από αυτές

περιέχον τον ερυθρό
μυελό των οστών ο
οποίος παράγει
κύτταρα του αίματος
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

Διάκριση των οστών

ανάλογα τη μορφή τους

Μακρά

Βραχέα

Πλατιά
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Οι αρθρώσεις

Τα οστά συνδέονται μεταξύ

τους με τις αρθρώσεις

ΔΙΑΘΡΩΣΗ
Επιτρέπει την
κίνηση μεταξύ των
οστών που
συμμετέχουν σε
αυτήν π.χ. ώμος

ΣΥΝΑΘΡΩΣΗ
ΔΕΝ επιτρέπει
καμία κίνηση ή
επιτρέπει πολύ
περιορισμένες
κινήσεις π.χ.
σπονδυλική στήλη
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ
Δομή της διάρθρωσης

Στη διάθρωση τα οστά

συγκρατούνται με τη βοήθεια των
συνδέσμων

Οι επιφάνειες των οστών που

έρχονται σε επαφή
καλύπτονται από τον αρθρικό
χόνδρο

Τα οστά της διάρθρωσης

περιβάλλονται από ένα σάκο
τον αρθρικό θύλακα
Ο αρθρικός θύλακας
εκκρίνει αρθρικό υγρό
στην αρθρική κοιλότητα
που δρα σαν λιπαντικό
ώστε να μην τρίβονται τα
οστά μεταξύ τους
ΜΥΟΣΚΕΛΕΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ