You are on page 1of 18

lr Am°aJ°{ZH$ A°J«mo B§S>ñQ´>rO

eoVH$ar ~§YyZmo,
^maVm‘ܶo XmoZ/VrZ XeH$mnydu
AÞYmݶmMr àM§S> Q>§MmB© hmoVr. ˶mda ‘mV
H$aʶmgmR>r ^maVgaH$maZo EH$ar CËnmXZ
dmT>mdo d Xoe AÞ Ymݶ {Z{‘©Vr‘ܶo ñd¶§nyU©
ìhmdm åhUyZ h[aVH«$m§VrMm pñdH$ma Ho$bm.
‘mJrb H$mhr dfm©‘ܶo h[aVH«$m§VrÀ¶m ZmdmImbr
d ^aKmog CËnmXZ dmT>mdo åhUyZ eoVH$ar
Amnë¶m O‘rZr‘ܶo Ag§Vw{bV à‘mUmV amgm¶{ZH$
IVo d A‘¶m©X nmʶmMm dmna H$aV AmhoV.
˶m‘wio O‘rZr‘ܶo g|{ж nXmWmªMo (øw‘g) à‘mU
H$‘r hmoD$Z jmam§Mo à‘mU dmT>bo Amho.
O‘rZrVrb gwú‘ {OdmUw§Mm ({‘Ì {OdmUw) Zme
hmoD$Z g§nwU© O‘rZM ‘¥V (ZmnrH$) hmoʶmMm
YmoH$m Amho. Aem O‘rZrV ‘wim§Mo H$m¶©
ì¶dpñWV hmoV Zgë¶mZo ghm{OH$M YmoH$m Amho.
Aem O‘rZrV ‘wim§Mo H$m¶© ì¶dpñWV hmoV
Zgë¶mZo ghm{OH$M nm§T>è¶m ‘wim§Mr dmT>
hmoV Zmhr. ˶m‘wio CËnmXZmV ‘moR>çm à‘mUmV
KQ> ¶oVo. VgoM CËnm{XV eoVr ‘mb
(’$io,Ymݶ,^mOrnmbm) {ZH¥$îR> XOm©Mm
Z¡g{J©H$ Md hadbobm V¶ma hmoVmo. Aem ‘mbmbm
ñWm{ZH$ d naXoer ~mOmanoR>oV J«mhH$dJ© {‘iV
Zmhr. amgm¶{ZH$ IVm§Mm A{V d Ag‘Vmob
dmnam‘wio {nH$m§da (’$iPmS>o, ^mOrnmbm) amoJ d
{H$S>tMm ‘moR>çmà‘mUmda CnÐd hmoVmo d
˶m§À¶m ~§Xmo~ñVmgmR>r A˶§V Ohmb ({dfmar)
{H$Q>H$/~waerZmeHo$ dmnamdr bmJVmV. ˶m§Mo
{dfmar A§e AÞ-nmUr ¶mÛmao ‘mZd d Mmè¶m‘wio
nmird àmUr d newnjr ZH$iVnUo godZ H$aV AgVmV.
˶m‘wio ˶m§Zm {Za{Zamù¶m àH$maMo XþY©a
AmOma OS>VmV.
¶m gd© g‘ñ¶mda ‘mV H$aʶmgmR>r
‘mZdmMo, àmʶm§Mo d g¥îQ>rVrb Ag§»¶
OrdO§VyMo Amamo½¶ g§dY©ZmgmR>r O‘rZrbm
g|Ðr¶ IVmMr ’$ma ‘moR>çm à‘mUmV JaO Amho.
åhUwZ ""lr Am°aJ°{ZH$ A°J«mo B§S>ñQ´>rO'' ¶m
H§$nZrZo eoVH$ar ~m§Ydm§gmR>r O‘rZrMr
gw{nH$Vm d CËnmXZj‘Vm {Q>H$dʶmgmR>r {d{dY
àH$maMr O¡{dH$, g|Ðr¶ IVo, eoVr CËnmXZm§Mm
XOm© dmT>{dʶmH$arVm nrH$ g§OrdHo$ VgoMo
gwú‘AÞÐì¶m§Mr H$‘VaVm ^éZ H$mT>ʶmgmR>r
[MboeZda AmYmarV gwú‘ AÞÐì¶o, ~m¶moQ>oH$
~wareZmeHo$ d {H$Q>H$ZmeHo$ ¶m§Mo CËnmXZ
H$éZ {Xbo Amho. ¶mMm dmna H$éZ eoVH$è¶m§Zr
CËnmXZ dmT>r~amo~a {ZgJm©Mo g§dY©Z d Amnbr
O‘rZ {Od§V R>odyZ ñdV:Mm d n¶m©¶mZo
amîQ´>Mm {dH$mg gmYmdm hm H§$nZrMm hoVw
Amho.

ñàmB©Q>
"" {Z¶m©V hmoUmè¶m dmZmgmR>r
A{VCÎm‘''
ñàmB©Q>Mr H$m¶©àUmbr
""ñàmB©Q>'' ho CÀM V§ÌkmZmZo ~Zdbobo
EH$ A§VaamîQ´>r¶ XOm©Mo CËnmXZ Amho. ho
Z¡g{J©H$ I{ZO Ðì¶ d dZñnVr AH$m©da AmYm[aV
I{ZOo Am°³PrZ pìhQ>°{‘Z d gm¶Q>moH$m¶{ZZ ¶wº$
CËnmXZ Amho. ñàmB©Q>À¶m dmnam‘wio dZñnVr
A§VJ©V O¡d amgm¶{ZH$ {H«$¶m hmoD$Z {nH$mMr
M¶mnM¶ {H«$¶m gwairV hmoVo ˶m‘wio {nH$mMr
amoJà{VH$maH$ eº$s dmTw>Z gܶpñWVrV Agboë¶m
amoJm§Mo ‘imngwZ CÀMmQ>Z H$aVo.

ñàmB©Q dmnaʶmMo ’$m¶Xo


* ""ñàmB©Q>''À¶m {Z¶{‘V dmnam‘wio {nH$m§‘ܶo
ghgm H$gbohr amoJ ¶oV Zmhr. {nHo$ {hadrJma
hmoD$Z H$dH$drV hmoVmV d ’$io bdH$a narn¹$
hmoVmV. VgoM CËnmXZ {XK©H$mi {‘iV ahmVo.
* ""ñàmB©Q>'' Mm dmna Ðmjo, S>mqi~ d gd©
àH$maMm ^mOrnmbm d ’$i~mJm ¶m§À¶mgmR>r
’$im§Mm AmH$ma, a§J, MH$mH$s, eH©$amd¥ÜXr,
’$im§Mo dOZ d XOm© dmT>rgmR>r H$aVmV.
* ""ñàmB©Q>''À¶m dmnamUo Ðmj {nH$m‘ܶo
‘‘r{’$Ho$eZ ({ZH«$mogrg), {n§H$~oar, dm°Q>a~oar
¶m {dH¥$Vr H$‘r hmoVmV. VgoM Ðmj‘Zr
Hw$aHw$arV hmoD$Z XoR> ‘O~wV hmoVmV
narUm‘r ‘mb H$mT>Vodoir Ðmj KS>mVwZ ‘Ur
gwQ>V Zmhr.
* ""ñàmB©Q>''>À¶m dmnamUo ~Xb˶m
hdm‘mUm‘wio AWdm A{VW§S> dmVmdaUm‘wio
hmoUmar ’$i VS>H$Uo H°«$qH$J H$‘r H$aVm ¶oVo.
* ""ñàmB©Q>''À¶m dmnamUo {e‘bm {‘aMr ‘ܶo
’w$bmoam AdñWoV hmoUmar ’w$bHw$O VgoM ’$iJi
H$‘rV H$‘r H$mbmd{YV Wm§~dVm ¶oVo.
* ""ñàmB©Q>''À¶m dmnamUo S>mqi~ {nH$m‘ܶo
’w$bm§À¶m g§IoV bj{U¶ dmT> hmoD$Z ’w$bJi d ’$iJi
H$‘r hmoVo. S>mqi~mMr gmb VS>H$Uo H$‘r H$éZ
Xmʶm§Zm H$S>H$nUm ¶oD$Z JX© a§J àmá
hmoVmo.

dmnaʶmMr nÕV
· S´>rngmR>r EH$ar 3 Vo 5 {bQ>a · ’$dmaUrgmR>r
dmna H$é Z¶o.

' gmB©Pa 21
"" {Z¶m©V hmoUmè¶m dmZmgmR>r
A{VCÎm‘''
gmB©Pa 21>Mr H$m¶©àUmbr
""gmB©Pa 21'' {nH$m§À¶m CnOV eº$sMm
nwaonwa bm^ CR>{dʶmgmR>r dZñnVr‘ܶo {nH$
d¥ÜXr eº$sÀ¶m dmnamMr à{H«$¶m ¶eñdrnUo KS>dwZ
AmUʶmMo H$m¶© gwairV H$aVo. ˶m‘wio
{nH$m§À¶m Ordamgm¶{ZH$ d aMZm emñÌm‘wio
‘wb^yV dmT>rg H$maUr^yV Agboë¶m VËdm§À¶m
{H«$¶obm MmbZm {‘iyZ {nH$mbm AmVyZM A{YH$
CËnmXZmgmR>r CÎmoOZ {‘iVo VgoM {nH$m§Zm
{Xboë¶m amgm¶{ZH$ IVmVwZ nmofH$Ðì¶o A{YH$
à‘mUmV emofwZ KoʶmV d ˶m§Mo CÎm‘ XO}Xma
CËnmXZmV énm§Va hmoVo.

gmB©Pa 21>Mo ’$m¶Xo


* ""gmB©Pa 21'' dmnam‘wio ’$im§Mr JwUdVm d
AmH$ma EH$ gmaIm hmoVmo VgMo ’$im§Mm a§J d
MH$mH$s dmTw>Z gmR>dZwH$ àV gwYmaVo. ho
’$i~mJm§H$arVm A{VCÀM XOm©Mo narnwU© Ago
g§àoaH$ Amho. Am{U åhUwZM E³gnmoQ>©
³dm{bQ>r CËnmXZH$aVm ""gmB©Pa 21'' Mm {nH$m
‘ܶo h‘Img dmna hmoVmo.
* ""gmB©Pa 21'' dmnam‘wio amono Adf©U H$mimVhr
VJ YéZ amhVmV åhUOo amonmV amoJ à{VH$maH$
e{º$Mr dmT> hmoVo.
* Ðmj{nH$m‘ܶo ""gmB©Pa 21'' Mm ao½¶wba dmna
Ho$ë¶mg Ðmj’w$JdZrgmR>r KoVë¶m OmUmar
(B©.Eg.Eg.) {S>ntJMr g§»¶m H$‘r H$aVm ¶oVo.
* Q>mo‘°Q>mo, ^monim, {e‘bm, dm§Jr, H$mH$S>r,
XmoS>H$m, H$mabo, {JbHo$, ^|S>r, Q>a~wO,
ñQ´>m°~oar ¶m {nH$m§‘ܶo ""gmB©Pa 21''
dmnaë¶mg gXa ’$im§À¶m AmH$mamV bj{U¶ dmT>
hmoVo.

dmnaʶmMr nÕV
· S´>rngmR>r EH$ar 3 Vo 5 {bQ>a · ’$dmaUrgmR>r
dmna H$é Z¶o.

H$m°åßboZ +
""H$m°ånboZ +'' {nH$m§À¶m CnOV eº$sMm
nwaonwa bm^ CR>{dʶmgmR>r ˶mV
amoJà{VH$maH$ eº$s d {nH$ d¥ÜXrÀ¶m eº$sÀ¶m
dmnamMr à{H«$¶m ¶eñdrnUo KS>dyZ AmUʶmMo
H$m¶© H$aVo. ˶m‘wio {nH$m§À¶m Ordamgm¶{ZH$
d aMZm emñÌm‘wio ‘wb^yV dmT>rg H$maUr^yV
dmT>rg H$maUr^yV Agboë¶m VËdm§À¶m {H«$¶obm
MmbZm {‘iyZ {nH$mbm AmVyZM A{YH$
CËnmXZmgmR>r CÎmoOZ {‘ioVo. VgoM {nH$m§Zm
{Xboë¶m amgm¶{ZH$ IVmVyZ nmofH$Ðì¶o A[YH$
à‘mUmV emofyZ Koʶmg d ˶m§Mo CÎm‘ XO}Xma
CËnmXZmV énm§Va H$aʶmg ‘XV H$aVo.

H$m°åßboZ+ Mo ’$m¶Xo
* amonm§Mr ’$moQ>mo{gÝWo{gg {H«$¶m gwYmaVo
d ³bmoamo{’$bMm A§e dmT>ʶmg ‘XV hmoVo.
* ’w$bo d ’$io JiʶmMo à‘mU H$s‘ hmoVo, VgoM
’w$bm§À¶m d ’$im§À¶m g§»¶oV dmT> hmoVo.
* ’w$bm§À¶m d ’$im§À¶m dOZmV dmT> hmoD$Z
EHw$U CËnmXZmV dmT> hmoVo d ˶m§Mm
{Q>H$mD$nUm dmT>Vmo.
* amono Adf©U H$mimVhr VJ YéZ amhVmV åhUOoM
amonmV amoJ à{VH$maH$ eº$sMr dmT> hmoVo.
* nmZm§‘ܶo H$~© J«hU j‘Vm dmTy>Z AÞ-[Z{‘©Vr
hmoʶmg ‘XV hmoVo.
* amonm§Mr nmZo JX© {hadr hmoVmV d {nH$m§da
H$mimoIr ¶oVo.
‘mñQ>a ñQ´>moH$
g‘wÐ dZñnVr¶wº$ g§nwU© O¡ddY©H$
‘mñQ>a ñQ´>moH$ ho ñnré{Zbm ¶m
dZñnVrnmgwZ V¶ma Ho$bobo A˶§V CÀM XOm©Mo
g§nwU© O¡ddY©H$ Amho. ‘mñQ>a ñQ´>moH$ ho
g|Ðr¶ NPK d Am°³PrÝg, àmo{Q>Z gm¶Q>moH$m¶ZrZ
d hm‘m}ÝgZr g‘¥Õ Amho.

‘mñQ>a ñQ´>moH$Mo ’$m¶Xo


* ho ÐmjmMr Jmoir KS> gwYmaUogmR>r KS> {Oé
Z¶o åhUwZ d nmZm§Mm AmH$ma dmT>rgmR>r d
H$mimoIr dmT>rgmR>r Cn¶wº$ Amho.
* ho ’w$Q>dm d ^mOrnmbm {nH$m§Mr emIr¶ dmT>
VgoM ’w$bJi d ’$iJi H$‘r H$aUogmR>r Cn¶wº$ Amho.
* ‘mñQ>a ñQ´>moH$À¶m dmnam‘wio ’w$bm§Mm a§J,
¹$m{bQ>r d g§»¶oV bjUr¶ gwYmaUm hmoVo.

nm°BªQ>a 48
"" bm§~r hmoUmè¶m dmZmgmR>r
A{VCÎm‘'']
ho A{Ve¶ à^mdr dmT> CËàoaH$ g§OrdH$
AgyZ ¶m‘ܶo L-Cystein Derivative, Folic Acid, Auxin
& Vitamin B. à^mdembr KQ>H$ AmhoV. ¶mÀ¶m
dmnam‘wio Ðmj‘ʶm§Mr bm§~r dmTy>Z Ðmj ‘Ur
Q>moH$Xma hmoVmV. a§J, XOm©, Md, gwYméZ,
CËH¥$îQ> d AmH$f©H$ Ðmjo V¶ma hmoVmV.
dmnaʶmMr nÕV
’$dmaUr/{S>qnJ à‘mU (à{V {bQ>a nmʶm‘ܶo)
H$ir {S>n 0.75 {‘.br.
’w$bmoam {S>n 1 {‘.br.
goQ>tJ {S>n ([aìh©g {S>n) 1.5 {‘.br

˶mM ~amo~a ‘ʶmV gmIa CVaë¶mZ§Va


H$mT>Urnwdu 1 {‘.br.Mm
ñào {Xë¶mg ‘Ur M‘H$Xma (bñQ>a¶wº$) hmoVmV. Md
d JmoS>r gwYmaVo.

H$dMHw§$S>b
ho EH$ Z¡g{J©H$ I{ZO ‘wbÐì¶mda AmYmarV
CËnmXZ AgwZ H$dMHw§$S>bMm dmna ’$dmaUr
Ûmao/IVmÛmao qH$dm {R>~H$ qgMZÛmao Ho$ë¶mg
{nH$m§Zm Z¡g{J©H$ ñdénmVrb ’$m°ñ’$ag, nmoQ>°e
d H°$pëe¶‘ ¶m AÞ Ðì¶m§Mr CnbãYVm dmT>Vo.
àH$me g§íbofU {H«$¶oV dmT> hmoD$Z h[aV
Ðì¶mMr {Z{‘©Vr hmoVo d {nH$m§‘ܶo AÞdmT>
{Z‘m©U hmoʶmg ‘XV hmoVo. dZñnVtÀ¶m
nmZmMm {ndiganUm H$‘r hmoD$Z nmZm§Zm
Mm§Jbr H$mimoIr d OmS>ga bd[MH$nUm àmá
hmoVmo.
ag emofUmè¶m {H$S>rnmgwZ g§ajU hmoVo.
H$mngmVrb aº$nUu (bmbnmZo) {Z¶§ÌrV H$aʶmg
‘XV H$aVo. {nH$m§Mr amoJ à{VH$maH$ j‘Vm
dmT>Vo. {nH$m§da ¶oUmè¶m ~waerOݶ d
{dfmUwOݶ amoJm§nmgwZ {nH$m§Mo g§ajU
hmoVo.

dmnaʶmMr nÕV
· {nH$ dmT>rÀ¶m AdñWoà‘mUo 1.5 Vo 2 J«°‘
H$dMHw§$S>b à{V {bQ>a nmʶmVyZ ’$dmamdo.
J«mo ‘°³g
J«mo ‘°³g ho øw‘rH$ A°{gS>, ’w$ëdrH$
A°{gS> d g|Ðr¶ nmoQ>°e ¶m§À¶m {‘ûm«UmVwZ
V¶ma Ho$bobo A{àV‘ CËnmXZ Amho. J«mo ‘°³g ‘Yrb
g‘m{dîQ> Agboë¶m øw‘rH$ A°{gS>‘wio nm§T>è¶m
‘wimMr dmT> Omo‘Xma hmoVo. {nH$m§Zm
Z¡g{J©H$ ñdénmVrb g|Ðr¶ H$~© ^anwa à‘mUmV
{‘iVmo. ’w$ëdrH$ A°{gS> O{‘ZrV CnbãY AgUmè¶m
AÞÐì¶m§Mo [MboeZ H$éZ ˶m§Mr CnbãYVm
dmT>dVo. J«mo ‘°³g AÞÐì¶o d gwú‘ AÞÐì¶o ¶m§Mm
{ZMam d pñWarH$aUm‘wio hmoUmam èhmg H$‘r
H$éZ IVm§À¶m ‘mÌo ‘ܶo ~MV H$aVo. {nH$m§‘ܶo
nmʶmMm VmU ghU H$aʶmMr j‘Vm dmTy>Z
Adf©U H$mimV {nHo$ VJ YéZ amhVmV. g|{ж
nmoQ>°eÀ¶m CnbãYVo ‘wio {nH$m§Mr
amoJà{VH$maeº$s dmT>Vo. J«mo ‘°³g {nH$m§Zm
bmJUmè¶m gd© AÞÐì¶m§Mr CnbãYVm dmT>dVo.

dmnaʶmMr nÕV
500 J°«‘ à{V EH$a S´>rn ‘YwZ
{Q>n : J«mo ‘°³g ho nmʶm‘ܶo A{VObX {daKiVo
VgoM Vimbm
gmH$m gmRy>Z ahmV Zmhr.
J«mo ‘°³g qR>~H$ {gM§Z (S´>rnÛmao)
XoʶmgmR>r A˶§V Cn¶wº$ CËnmXZ Amho.

J«rZ ‘°{OH$ ßbg


ho Z¡g{J©H$ g|Ðr¶ IV AgwZ ¶m‘ܶo ‘eé‘
no§S>, Zr‘ no§S>, H$a§O no§S>, e|JXmUm no§S>,
Ea§S> no§S>, hmS>m§Mm Mwam, Z¡g{J©H$ am°H$
’$m°ñ’o$Q>, ‘m¶go{b¶‘, hiX nwS>, V§~mIw Yg, d
BÎma Z¡g{J©H$ I{ZOo ¶m§Mo g‘Vmob {‘ûm«U Amho.
gmo~V O{‘ZrVrb ~waer à{V~§YH$ åhUyZ,
Q´>m¶H$moS>‘m© ìhrarS>o, hdoVbr ZÌ pñWa
H$aUmao (A°PmoQ>mo~°³Q>a, A°Pmoñnm¶[ab‘),
ñ’w$aX {daKidUmao d g|Ðr¶ nXmWm©Mo {dKQ>Z
H$aUmao A°ñna{Obg ñnogrbm‘mBg ho Ag§»¶ {OdmUy
AmhoV. ¶m IVm§‘YwZ O{‘Zrbm ZÌ, ñ’w$aX, nmbme d
BÎma gwú‘ AÞÐì¶o CXm. qPH$, ’o$ag, ‘°¾o{e¶‘,
‘±JZrO, H$m°na, H°$pëe¶‘, ‘mo{bãS>oZ‘, ~moam°Z ¶m
AÞ Ðì¶m§Mm ¶mo½¶ à‘mUmV d Z¡g{J©H$ ñdénmV
gVV nwadR>m hmoV ahmVmo.
J«rZ ‘°{OH$ ßbg>Mo ’$m¶Xo
* J«rZ ‘°{OH$ ßbg ‘Yrb O¡drH$ d Z¡g{J©H$ g|Ðr¶
KQH$m‘wio {nH$m§Zm ZÌ,ñ’w$aX, nmbme d BVa
gwú‘ AÞ-Ðì¶o, Am°J}{ZH$ H$m~©Z Z¡g{J©H$
ñdénmV d {dnyb à‘mUmV CnbãY hmoVmo. ¶m
IVm‘ܶo AgUmè¶m doJdoJù¶m {OdmUw§Mo H$m¶©
Mmbw hmodZw g|{ж nXmWmªMo {dKQ>Z hmodwZ
O‘rZ gOrd ~ZVo. O‘rZrV øw‘gMo à‘mU dmTy>Z
O‘rZrMm àV d nmoV gwYmaVmo.
* O‘rZrMr ObYmaUm eº$s dmT>Vo. O‘rZ ^wg^wgrV
hmodZw hdm IoiVr amhVo. ‘wim§Mr AÞ J«hUmMr
{H«$¶m dmTw>Z {nHo$ {ZamoJr, gVoO d Omo‘Xma
¶oVmV.
* J«rZ ‘°{OH$ ‘ܶo AgUmè¶m {Za{Zamù¶m n|S>r
V§~mIwYg d hiXnwS> ¶m§À¶m {H$Q>H$ZmeH$ d
O§VwZmeH$ JwUY‘m©‘wio O‘rZrVrb CnÐdr {H$S>r,
dmidr, hþ‘Ur ¶m§Mm ~§Xmo~ñV hmoVmo n[aUm‘r ¶m
CnÐdr {H$S>rnmgwZ hmoUmao ZwH$gmZ (amon‘a,
‘wiHw$O,amon H$mob‘S>Uo) AmQ>mo³¶mV ¶oVo.
* {nH$m§Mr {H$S> d amoJà{VH$maH$ eº$s dmT>Vo.
{‘Ì {H$S>tMr dmT> hmoVo. ˶m‘wio {ZgJ©MH«$
Mmbw hmodZw {H$Q>H$ ZmeH$m§Mm d
~waerZmeH$m§Mm dmna H$‘r à‘mUmV hmoVmo.
n¶m©¶mZo ‘hmJS>çm
{H$Q>H$ZmeHo$/~waerZmeH$mdarb IM© H$‘r
hmoVmo.
* O‘rZrMr àV d nmoV gwYmaVmo Aem g‘¥Õ d gOrd
O‘rZr‘ܶo {‘iUmao CËnÞ (’$io,
^mOrnmbm,H$S>Ymݶo) XO}Xma, Z¡g{J©H$, Md,
a§J AmH$ma {Q>H$mD$j‘ d Amamo½¶dY©H$
Agë¶mZo ¶m ‘mbmbm ñWm{ZH$~mOmanoR> d
naXoer ‘moR>çm à‘mUmda ‘mJUr hmodwZ EHw$U
CËnmXZmV 30 Vo 40% dmT> hmoVo. VgoM
amgm¶{ZH$ IVo, ~waerZmeHo$/ {H$Q>H$ZmeHo$
¶m§Mm dmna H$‘r Pmë¶mZo {nH$ IMm©V ‘moR>çm
à‘mUmV ~MV hmoVo.

dmnaʶmMr nÕV
nrHo$
Ðmjo,ñQ´>m°~oar
S>mqi~,g§Ìm
‘mog§~r,qb~w
Q>m‘°Q>mo,dm§Jr,{‘aMr
Jdma,^|S>r,T>~w {‘aMr

dmnaʶmMm H$mbmdYr
E{àb N>mQ>Ur doir
Am°³Q>mo~a N>mQ>Ur doir
‘Ur ‘D$ nS>VmZm
bmJdS>rdoi (Am°JñQ>-gßQ>|~a)
{S>g|~a ‘ܶo
~hma Yaʶmnwdu
~hma Yaë¶mZ§Va 1 ‘{hݶm§Zr
bmJdS>rdoir
bmJdS>r Z§Va 1 ‘{hݶm§Zr

à{V EH$ar
500 Vo 800 {H$.J°«
500 {H$.J°«
500 {H$.J°«
250 Vo 300 {H$.J°«
200 {H$.J°«
500 {H$.J°«
400 {H$.J°«
300 Vo 400 {H$.J°«
300 Vo 400 {H$.J°«

nrHo$
XmoS>H$m, H$mabo,
nS>di, H$qbJS>
(dobdJu¶)
H$m§Xm, bgwZ
~Q>mQ>o, aVmir
Ambo, hiX

dmnaʶmMm H$mbmdYr
bmJdS> H$aVmZm
bmJdS> H$aVmZm
bmdS>rZ§Va 1 ‘{hݶm§Zr
bmJdS>r doir
^aUr doir

à{V EH$ar
250 Vo 300 {H$.J«°
250 Vo 300 {H$.J°«
200 {H$.J°«
500 Vo 700 {H$.J«°
250 Vo 300 {H$.J«°

Shree-dev7-0734

You might also like