Professional Documents
Culture Documents
... Mamay!
.......
Mamayqa manan t'ikachu,
... t'ika kaspaqa,
ruphaypichá... ñaqerqonman
Nitaqmi inti k'anchachu,
... inti kaspaqa,
ch'isintachá... ch'usaqyanman,
Mamaypa qhasqonpiqa...
... manan
suni chukchallanchu saman,
... qhasqonmantaqa
sut'i waylluymi... q'aparin,
... ñuñunkunamantataqmi
inti p'unchay... phuturin,
Chhaynan... ñoqaq mamay
mana hayk'aq... sonqoypi tukukuspa,
mana hayk'aq... simiypi q'aymayaspa,
mana hayk'aq... ñawiruruypi tutayaspa
wiñaypaq ... ñoqapi kawasan
“Mamay /Mamá”
Juan Wallparrimachi
Yakumanpis urmaykuni,
yaku, apallawayña nispa.
Yakupis aquykamuwan,
riyrajj, mask’amuyrajj nispa.
Imatataq willasqayki
Sunquy kirisqan llamkani
Tutatapas punchawchaspa.
Kukallaywan quqawchasqa
Kallpayta tukullachkani.
Y uno aprende que realmente puede aguantar, chaynam yacharillanchik suyay atiyta,
que uno realmente es fuerte, sinchi kallpayuq kasqanchikta,
que uno realmente vale, aswan chaniyuq kasqanchikta.
y uno aprende y aprende... chaymi musuqmanta yacharinchik…
Yunka sisi hina tipi wiqaw pasña, Huanta pikanti miski pikanti,
Wiñaytaraq tukuy ñuqawan kanaykipaq. Huamanga pikanti puchqu pikanti.
2) PITAQ, PITAQ?
Ukun qari, hawan warmi?
3) IMATAQ, IMATAQ
Llaqtan llaqtan willapakuq?
4) IMATAQ, IMATAQ?
Chukchantapas mana ñaqchakunchu,
Kiruntapas mana kanikunchu,
Manaña kirun kaptintaq
Manaña pipas munanñachu.
5) PICHÁ, PICHÁ?
Puchkan chaypas mana kururta ruwanchu,
Awan chaypas mana kallwankunaqa kanchu.
6) IMATAQ, IMATAQ?
Riptiyki rin,
Kutumuptiyki kutimun.
7) PITAQ KANI?
Rimaytaqa atinim.
Takiytapas atinim,
Manataqmi tusuytaqa atinichu.
8) IMATAQ, IMATAQ?
Mana munawaspapas muchawankipunim.
9) IMACHÁ, IMACHÁ?
Qaripa uchuylla,
Warmipataq hatun.
Qaripa takay-taka,
Warmipataq warkuy-warku,
Qallariypim yanay-yana,
Yuyayninpitaq yuraq-yuraq.
12 IMATAQ?
Mayqin pawaq uywataq ñuñuyuq?
respuestas.
1) WAYRA
2) TAYTA CURA
3) CARTA
4) CHUQLLU
5) ARAÑA
6) YUPI
7) RADIO
8) VASO
9) CHUKCHA
10) MULA
11) LLANTU
12) MASU
13) INTI
14) PATO
15) HIGOS
16) TUKU
RUNASIMILLAY
Santiago Ramirez Suarez
fuga
kawsachun kawsachun runasiminchik Viva, viva nuestro quechua
intiwan killawan wiña wiñaypaq por siempre con el sol y la luna
kusikuy wawqiy, paniy kusikuy alégrate hermano, hermana alégrate
chaynamá kanqa ñuqanchikrayku así será por nosotros
wiñaypaq……….kawsachun (bis) por siempre …………..viva
Llapan sunquywan runasimi mamallaypaq con todo mi corazón para mi madre Quechua
Qampaqmi wawayki Santiago Ramirez Suarez para ti tu hijo santi
La rosa
una bella flor
es mi corazón.
Delicada,
perfumada
con un bello color.
Me calienta el alma
con un fuego acogedor.
Tú, mamá,
siempre estarás,
y tendrás,
mi corazón.
PARA MI MAMÁ
Le regalo a mi mamá
una sonrisa de plata
que es la que alumbra mi cara
cuando de noche me tapa.
Le regalo a mi mamá
una caperuza roja
por contarme tantas veces
el cuento que se me antoja.
Le regalo a mi mamá
una colonia fresquita
por no soltarme la mano
cuando me duele la tripa.
Le regalo a mi mamá
una armadura amarilla
que la proteja del monstruo
que espanta en mis pesadillas.
Le regalo a mi mamá
el lenguaje de los duendes
por entender lo que digo
cuando nadie más lo entiende.
Le regalo a mi mamá
una chistera de mago
en la que quepan mis besos
envueltos para regalo.
MI MADRE
10 años, Uruguay.
LO BELLO
A mi madre
Bello es lo bello
igual que tú
que tú y la rosa
y el paspartú.
MADRES
para mi mamá
Sin ti yo me muero,
sin ti yo no estoy.
Madre mía
tú eres mi corazón.
A MI MADRE
Me dio la vida,
me dio su amor,
y yo se lo pago
con mi corazón.
CADA DÍA
Para mamá
Cada día mamá
está más linda.
Cada día
la quiero más.
Al otro día
la extraño más.
Es por eso
que cada día
con mamá
vale más.
LA RISA DE MI MADRE
Mamita si en la escuela
te recuerdo a cada rato
es porque eres buena
y yo te quiero tanto.
Me diste la vida
me regalas tu amor.
Como hoy es tu día
te doy mi corazón.
MAMITA QUERIDA
LA VIDA
MADRE DE MI CORAZÓN
Eugenio Pascual
EL CONSEJO MATERNAL
EL DIA DE LA MADRE
A mi mamá
Todas las mañanas
sueño al despertar
que del cielo un ángel
me viene a besar.
Al abrir los ojos
miro donde está
y en el mismo sitio veo a mi mamá.