FÁBULAS EN QUECHUA

ANKAMANTAWAN AQTUQMANTA
Huk kutis kasqa huk ankawan atuq, chaysi hunay wataña riqsinakusqaku, hinaspas
llumpa llumpayta kuyanakusqaku, chaysi rimarinakuspanku yacharachinakunku
kuskalla yachanakupa, ama kay kuyanakuyninku tukunampaq chaynallataq ama
wischunakunakupaq, hinaspas wasichakuyta qallaykunku: ankas wasichakurun huk
chachaspa puntanpi, atuqñataqsi chachaspa sikimpi, chaypis ankaqa runtunkunata
chachas puntampi lliw tuqyarachin, atuqñataqsi chachas sikimpi qurakuna ukumpi
wacharuspa wawankunata uywasqa. Chayna allin kusi kusilla yachachkaptinkus huk
punchaw atuqa yarqaruptin wawankunata saqiykuspa mikuy maskaq pasallasqa,
ankañataqsi hinallapi runtunta uqllasqa. Chaysi ankataqa yarqarun llumpayta hinaptinsi
pawaykamuspa lliw atuqchapa wawankunataqa mikukurun. Atuqa kutiykuspansi mana
wawankunata tarispa waqallasqa, tapunkunsi ankata manasá ankaqa rimarimunpaschu.
Atuqa waqaspansi mana ima rurayta atispan ankawanqa chiqninakurunkuña, hinaspas
taytachallataña mañakusqa kay ankapa wawankuna wichiykamunanpaq, chaynalla
paypas mikurunanpaq. Chayna kachkaptinsi ankaqa huk punchaw mikuyman risqa,
hinaspas pantaruspan nina mismita aparusqa chaysi kay nina mismiqa wayra pukuykptin
lliw kay ankapa qistantaqa ruparun, manas ankaqa ima rurayta atisqachu chaysi
wawankunapas manaraq pawaytapas yachasqakuraqchu hinaspas lliw pampaman
wichiykamunku, chaypis atuqa lliw mikurun. Chaypis atuqa kay venganza nisqanta
kutirachikun.
Moraleja nisqan:
Ama riqsinakusqaykitaqa waqachiychu, kay pachapiqa tutapas punchawpas kutichinkis.

ANÉCDOTA NISQAN

Leamos esta anécdota de un profesor

SAKUYPI APASANKAMANTA
(Willakuy)
Huk kuti Pampa markapi yachay wasiman chayraq
chayarquni. Chaypi, waynakunaña, sipaskuñana
yachaqkunaqa kasqaku. Sakuyta hurqukuspa sillaman
warkuykurqani. Chansakuwanankurayku, mana
rikusqallaypi, chay hatun kaq yachaqkuna huk hatun
apasankata sakuypa wullsillunman churarqusqaku.
Chisinyaytaqa ripunallaypaqña sakuywan churarqukuni;
hinaspa, makiyta wulsillunman winaptiy, huk llampu llampu, chiri chiri ruyruta llachpaykuni.
Allinta hapinay kachkaptinña tunpata kuyurin. ¡Ras! Nispa makiyta hurqunipacha. Chaymi
allillamanta purispa apasanka lluqsirqamun. Chayta rikuspaymi ñuqaqa chiriyarqupuniraq.
Sinchitapuni mancharikuni.