Νικολό Μακιαβέλλι

Γεννιέται το 1469 στη Φλωρεντία, γόνος ευγενούς αλλά φτωχής οικογένειας. Το 1498
καταλαμβάνει τη θέση του Γραμματέα του Γραφείου του Συμβουλίου των Δέκα,
αναλαμβάνοντας διπλωματικές αποστολές καθώς και τον σχηματισμό εθνικού στρατού. Το 1512,
με την επιστροφή των Μεδίκων, απαλλάσσεται από τα καθήκοντά του. Λίγο αργότερα
κατηγορείται για συνωμοσία κατά του καρδιναλίου Ιωάννη των Μεδίκων και φυλακίζεται,
βασανίζεται και εξορίζεται. Όταν το 1513 ο καρδινάλιος γίνεται πάπας (Λέων ο Ι’), ο
Μακιαβέλλι επιστρέφει στη Φλωρεντία ως σύμβουλος του καρδιναλίου Ιουλίου των Μεδίκων,
που διοικούσε την πόλη εν ονόματι του Πάπα. Εξορίζεται όμως και πάλι για τον ίδιο λόγο, και
επιστρέφει το 1523, χωρίς όμως να καταλάβει ξανά ανάλογα αξιώματα. Πεθαίνει φτωχός το
1527, αφήνοντας πέντε παιδιά, τα οποία είχε αποκτήσει με τη σύζυγό του Μαριέττα Κορσίνι.
Από τα έργα του αναφέρουμε τις Φλωρεντινές Ιστορίες (που εκπονήθηκε κατά
παραγγελία του Πανεπιστημίου της Φλωρεντίας με ετήσια επιχορήγηση), τον Ηγεμόνα και την
κωμωδία του Μανδραγόρας.

Ο Μανδραγόρας

Περίληψη

Ο άτεκνος Νικίας, αφελής μεσήλικας νομοδιδάσκαλος, ψάχνει θεραπεία για το πρόβλημα

που πιστεύει πως οφείλεται στη νεαρή γυναίκα του Λουκρέτσια. Ο παράσιτος Λιγούριος του
παρουσιάζει το νεαρό Καλλίμαχο, ερωτευμένο με τη Λουκρέτσια, ως γιατρό, κι εκείνος του
προτείνει μια φανταστική θεραπεία που θα φέρει τον ίδιο κοντά στην αγαπημένη του. Η
Λουκρέτσια θα πρέπει να πιει απόσταγμα μανδραγόρα, που όμως θα σκοτώσει τον πρώτο που θα
κοιμηθεί μαζί της, κι έτσι ο Νικίας δέχεται να βρουν κάποιον τυχόντα να κάνει τη δουλειά, που
δεν είναι άλλος από το μεταμφιεσμένο Καλλίμαχο. Το σχέδιο πετυχαίνει, με τη συνεργασία ενός
παραδόπιστου παπά, της μητέρας της Λουκρέτσια και του υπηρέτη του Καλλίμαχου, κι όλοι
μένουν ευχαριστημένοι.

Συμβάσεις

- απεύθυνση στους θεατές από τον συγγραφέα στον πρόλογο

- εξιστόρηση του παρελθόντος από τον κεντρικό ήρωα στην αρχή του έργου

Μοτίβα + τύποι

- στοιχήματα για γυναίκες

- γέρος άντρας και νεαρή γυναίκα (βλ. αρχαία πρότυπα)
- νεαρός ερωτευμένος
- υπηρέτης (έμπιστος)
- παράσιτος
- +παπάς (βλ. μεσαιωνικές φάρσες)
Κωμικά ευρήματα και καταστάσεις

- τα λατινικά του Καλλίμαχου (+επιστήμη)

- τα ούρα της Λουκρέτσια (+ιατρική)
- η προσποιητή κώφωση του Νικία
- μεταμφίεση (+παπάς!)
- +κόκκινη πιπεριά στο στόμα του Νικία

Θέματα-ανατροπές

- γυναίκα που κυβερνά άντρα –και βασίλειο, αν χρειαστεί! (βλ. εποχή)

- αφελής νομοδιδάσκαλος
- παραδόπιστος παπάς
- +διαστρέβλωση του Ευαγγελίου
- +πορνοκαλόγερος
- μητέρα προαγωγός (βλ. αρχαία πρότυπα)
- μεταστροφή της πιστής γυναίκας (η τιμή δημοφιλές θέμα της εποχής)
- αίσιο τέλος;

+Ιστορικά-αυτοβιογραφικά στοιχεία

- στον Πρόλογο: στέρηση εξουσίας και ενασχόληση με τη συγγραφή