25
Drenaż opaskowy –
poradnik montażu
Drenaż opaskowy (zwany także pierścieniowym) to układ drenów otaczających od-
wadniany obiekt, ograniczający dopływ wody do jego fundamentów. Stanowi zwykle
zamkniętą opaskę, która chroni zarówno powierzchnie pionowe ścian fundamentowych,
jak i poziome płaszczyzny podpiwniczenia i ław fundamentowych. Jest to najczęściej
stosowany system do odwadniania działek budowlanych, zespołów obiektów budow-
lanych, czy pojedynczych budynków.
//Podstawowe elementy
drenażu opaskowego
Rozmieszczenie poszczególnych ele-
mentów drenażu opaskowego Wavin
wykonuje się zgodnie z poniższym
schematem.
Układ taki składa się z:
·· rur drenarskich karbowanych
PVC-u Wavin (bez otuliny albo w
otulinie z włókna syntetycznego lub
kokosowego),
·· tworzywowych studzienek
drenarskich osadnikowych Wavin,
·· kształtek drenarskich.
Do drenowania działek i obiektów prze-
ważnie użyć można rur PVC-u o średnicy
92/80 mm, 100/91 mm lub 126/113 mm.
Pierścień układa się z rur o jednakowej
średnicy, w linii prostej, ze spadkiem wg
projektu, bez uskoków, sfałdowań. Ukła-
dać je należy poniżej strefy przemarzania
(1,10 – 1,20 m).
Należy dążyć, by pierścień drenażu
był jak najprostszy w kształcie
i miał jak najmniejszy obwód.
//Prawidłowy montaż
drenażu opaskowego
Gdy wznosi się nowy budynek, drenaż
układa się w wykopie fundamentowym,
gdy instaluje się go w celu odwodnie-
nia budynków istniejących, odkrywa się
podziemne elementy konstrukcji, umoż-
liwiając ich przesuszenie i wykonanie na
nich izolacji.
Trasy rurociągów drenaży pierścienio-
wych uzależnione są od obrysów chro-
nionych budynków. Należy dążyć do
tego, by trasy rurociągów były możliwie
proste (nawet jeśli obrys chronionego
budynku jest złożony) i krótkie.
Aby prawidłowo zamontować drenaż
opaskowy, należy postępować zgodnie
z instrukcjami montażu producenta oraz
pamiętać, że:
·· rury drenarskie karbowane z PVC-u
można układać na wszystkich
typowych głębokościach dla ław
fundamentowych w odległości 40 –
50 cm od ścian budynku,
·· ich układanie należy rozpocząć
w miejscu najbardziej odległym od
przewidzianego odpływu wody
drenarskiej,
·· należy je układać ze spadkiem min.
0,3% (zwykle wystarcza spadek
rzędu 0,5%),
·· należy zastosować obsypkę
żwirową o maksymalnej średnicy
zastępczej Ø32 mm w warstwie
100 – 150 mm wokół rury.
//Rura drenarska
w otulinie czy bez
otuliny?
Do wykonania drenażu opaskowego
stosuje się także rury w otulinach (fil-
trach), które zabezpieczają przed zaty-
kaniem otworów przez cząstki gruntu.
Materiał otuliny zależy od rodzaju grun-
tu, w którym ma być ułożony drenaż.
Firma Wavin zaleca, w zależności od
rodzaju gruntu, stosowanie rur z PVC-u:
·· z filtrem z włókna syntetycznego
(geowłókniny), gdy istnieje
niebezpieczeństwo zatkania rur przez
drobne ziarna otaczającego gruntu,
·· z filtrem z włókna kokosowego –
w gruntach gliniastych i torfowych,
aby zapobiec zatykaniu rur
i zwiększyć pobór wody.
Oczywiście do wykonania drenażu
opaskowego można też stosować rury
bez otulin – jest to możliwe w miej-
scach, gdzie nie ma ryzyka, że do rury
dostanie się piasek, muł lub ochra lub
tam, gdzie ułożono warstwę filtracyjną
dookoła rury. >
Akademii Tadmar 45
 W przypadku instalacji rur w otulinie
z geowłókniny lub włókna kokosowego
nie ma potrzeby stosowania obsypki
żwirowej (choć jej dodatkowe zastoso-
wanie poprawi szybkość odbioru wody
przez rurę).
Brak zabezpieczenia rur drenarskich
otuliną (filtrem) lub warstwą filtracyjną
może prowadzić do obniżenia wydajno-
ści drenażu lub w najgorszym wypadku
do zatrzymania jego pracy.
//Połączenia na zatrzask –
jak to działa?
W systemach Wavin do wykonywania
połączeń można wykorzystać bardzo
dogodnie skonstruowane kształtki,
które umożliwiają proste wykonanie
połączenia mechanicznego na za-
trzask. Godne uwagi są także kształtki
uniwersalne, które pozwalają łączyć
rury o tych samych i różnych śred-
nicach.
//Czy do zmiany kierunku
rurociągów drenarskich
konieczne jest
stosowanie kolan?
Rury drenarskie karbowane z PVC-u Wa-
vin cechuje wysoka elastyczność, dlate-
go na załamaniach budynku swobodnie
możemy je wyginać. Nie ma więc ko-
nieczności stosowania kolan.
//Materiał podsypki
Wykop przed ułożeniem rury drenar-
skiej należy odpowiednio przygotować,
wypełniając jego dno warstwą min. 150
mm grubego żwiru o średnicy zastęp-
czej Ø32 mm. Należy unikać materiału
o ostrych krawędziach, który mógłby
uszkodzić samą rurę lub filtr.
46 Akademii Tadmar
//Obsypka filtracyjna
Rurociągi drenarskie zabezpiecza się
przed zamuleniem odpowiednią obsyp-
ką filtracyjną. Rodzaj obsypki decyduje
o skuteczności i trwałości odwodnienia.
Dobrze wykonana obsypka zatrzymuje
drobne cząstki gruntu niesione przez
wodę. Dzięki temu zapewnia drożność
drenażu przez bardzo długi czas. Zaleca
się, aby obsypkę wykonać również ze
żwiru płukanego o średnicy zastępczej
Ø32 mm w warstwie min. 100 – 150 mm
wokół rury.
//Warstwa filtracyjna
wokół rury drenarskiej?
Aby drenaż był skuteczny, należy
wzdłuż zaizolowanych ścian funda-
mentów lub piwnic ułożyć warstwę
filtracyjną. Odprowadzi ona wodę do-
pływającą w kierunku ściany do obsypki
filtracyjnej i rur drenarskich. Warstwa
filtracyjna może być ułożona ze żwi-
ru – wówczas wykonuje się ją razem
z obsypką filtracyjną.
Innym rozwiązaniem jest zastosowa-
nie specjalnych mat (płyt) drenujących
– układa się je wzdłuż ścian funda-
mentów zanim wykona się obsypkę
filtracyjną.
//Czy konieczne
jest dodatkowe
zabezpieczenie wykopu
geowłókniną?
Zastosowanie geowłókniny jest uza-
sadnione jako dodatkowe zabezpie-
czenie przed zamuleniem, wówczas
gdy zamulenie geowłókniny jest mniej
prawdopodobne lub będzie trwać dłu-
żej niż zamulenie samych elementów
drenażowych.
//Rola studzienek
w drenażu opaskowym
Prawidłowo wykonany układ drenarski
powinien być wyposażony w studzienki,
które umożliwiają okresową kontrolę
i czyszczenie. Służą też do bezpieczne-
go łączenia rur na załamaniach. W prak-
tyce oznacza to umieszczenie ich przy
narożnikach budynku. W drenażu opa-
skowym konieczne jest zastosowanie
2 typów studzienek:
·· studzienki drenarskiej rewizyjnej
(kontrolnej) – umieszcza się ją
w najwyższym punkcie ułożenia
rury drenarskiej. Służy ona do
odpowietrzenia układu oraz
zapewnia kontrolę i okresowe
czyszczenie układu drenarskiego.
Większa liczba studzienek
rewizyjnych (np. w każdym
narożniku budynku) wpływa na
sprawniejsze funkcjonowanie
całego systemu drenarskiego,
·· studzienki drenarskiej zbiorczej –
zlokalizowana jest w najniższym
punkcie układu drenarskiego. Służy
ona zebraniu wód drenażowych
i następnie ich grawitacyjnym
odprowadzeniu do odbiornika. Rura
odprowadzająca wody drenażowe
jest pełną rurą kanalizacyjną
z PVC-u (rura gładkościenna bez
perforacji).
Studzienki drenarskie są studzien-
kami osadnikowymi. W osadnikach
osadza się piasek przepływający ra-
zem z wodą. Podłączenia do rur trzo-
nowych wykonuje się na budowie
w bardzo prosty i dogodny sposób
za pomocą wkładek „in situ” i dołącz-
ników drenarskich. Podłączenie rury
drenarskiej do studzienki odbywa się
na zasadzie połączeń mechanicznych
na tzw. zatrzask.