Wnioski dot. ćw.

3
Sterowanie bezpośrednie polega na bezpośrednim kierowaniu strumienia powietrza do
komory siłownika przez przesterowanie odpowiedniego zaworu.

W sterowaniu pośrednim dołożony jest kolejny stopień sterowania (np. zawór sterowany
obustronnie ciśnieniem), a wspomniany strumień powietrza służy do zmiany stanu zaworu
pośredniczącego. On z kolei kieruje powietrze z linii zasilającej do jednej z komór siłownika,
odpowietrzając drugą (jeśli mówimy o siłowniku dwustronnego działania). Im krótsze
przewody, tym oczywiście mniejsze straty. Sterowanie pośrednie stosujemy dla siłowników o
średnicy tłoka równej 40 mm wzwyż. Stosując ten sposób, uzyskujemy większe prędkości;
należy wziąć też pod uwagę, że zawory te umożliwiają osiągnięcie wyższego natężenia
przepływu.

Dławienie na wlocie – powietrze wpływające do komór jest dławione, a wypływające

przemieszcza się swobodnie przez otwarte zawory zwrotne. Nie jest to zalecane rozwiązanie –
możliwy jest nierównomierny ruch siłownika (wystąpienie drgań); element wykonawczy jest
również podatny na zmiany obciążenia.

Dławienie na wylocie – powietrze wypływające z komór jest dławione; dopływ odbywa się
bez zakłóceń przez otwarte zawory zwrotne. Jest to zalecany i najczęściej stosowany sposób
nastawiania prędkości siłownika.

Użycie zaworu szybkiego spustu „skraca drogę” wypływającego powietrza, przez co

opróżnianie komory zachodzi znacznie szybciej.

Wnioski dot. ćw. 4

Cyklogram pracy ilustruje zmiany stanu logicznego (sekwencję działania) poszczególnych
elementów układu w czasie. Oś czasu jest wyskalowana w taktach.

Łącznik drogowy (krańcowy) – zawór przesterowywany przez zmianę położenia dźwigni

przez odpowiednio ukształtowaną końcówkę tłoczyska. Umieszczany w skrajnych
położeniach elementu wykonawczego.

Porównanie układów z rys. 4a i 8:

W układzie nr 8 jednoczesne naciśnięcie przycisków oznacza jednakowe ciśnienie sterujące

na obu wejściach sterujących zaworu, przez co tłok nie zmienia swojej pozycji. W układzie 4a
podobny zabieg pociąga za sobą powolny ruch siłownika w prawo.

Zachowanie układów 10 i 12:

W układzie 10 korzystamy z właściwości zaworu sterowanego ciśnieniem – dopóki sygnał

sterujący 1 nie zaniknie i nie zostanie zastąpiony przez sygnał sterujący 2, to zawór pozostaje
stanie nadanym przez sygnał 1. Dlatego wystarcza jedynie nacisnąć przycisk, a siłownik sam
wykona cykl roboczy (wysuw - wsuw) – powrót wymusi krańcówka S1. Jeśli przycisk
zostanie przytrzymany, będzie to równoznaczne z nieusunięciem sygnału sterującego, więc
dopóki go nie puścimy, siłownik pozostanie wysunięty.

Układ 12, będący modyfikacją ukł. 10, wprowadza dodatkowy łącznik drogowy, który
„odcina” przycisk po powrocie wymuszonym sprężyną łącznika S1 – a więc tuż po
rozpoczęciu cyklu roboczego.