SEMINARSKI RAD

Tema: Nova linija gradskog prevoza

NASTAVNI PREDMET : Transport putnika

PREDMETNI NASTAVNIK : Prof. dr Danislav Drašković

ASISTENT : MSc Savan Tanasić

STUDENT : Nikola Dujić 12-15/RDST-S

2017.
SADRŽAJ:

1. UVOD ....................................................................................................................................................... 3

2. UTVRĐIVANJE ELEMENATA LINIJE .............................................. Error! Bookmark not defined.

2.1. Statički elementi linije ..................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.1.1. Terminusi .................................................................................. Error! Bookmark not defined.

2.1.2. Lokacija stajališta...................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.2. Dinamički elementi linije ................................................................. Error! Bookmark not defined.

2.1.1. Vremena vožnji između stajališta ............................................. Error! Bookmark not defined.

2.2.2. Vrijeme obrta ............................................................................ Error! Bookmark not defined.

2.2.3. Broj vozila na radu .................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.2.4. Interval slijeđenja ...................................................................... Error! Bookmark not defined.

2.2.5. Frekvencije ................................................................................ Error! Bookmark not defined.

3. RED VOŽNJE ANALITIČKI ................................................................ Error! Bookmark not defined.

4. RED VOŽNJE GRAFIČKI..................................................................... Error! Bookmark not defined.

2
 1. Uvod

U ovom radu određena je linija gradskog transporta na teritoriji grada Banja Luka. Gradska linija
koja se obavlja redovno, svaki dan od 07:00 do 23:00 časova. Linija se obavlja na relaciji
Rebrovac-Centa-Obilićevo. Vožnja se obavlja u oba smjera po istoj trasi. Prilikom obavljanja
zadatka, utvrdio sam:

- Red vožnje nove autobuske linije;

- Režime saobraćaja na sedmičnom i godišnjem nivou posmatranja;
- Broj dnevnih obrta;
- Vrijeme obrta;
- Broj vozila na radu;

Ovdje je riječ o liniji koja prolazi kroz gusto naseljeno područje grada te povezuje više gradskih
naselja.

3
 2. Utvrđivanje elemenata linije

2.1. Statistički elementi linije

Statistički elementi linije su:

-trasa linije;

-dužina linije;

-raspored i broj stajališta;

-gravitaciona područja linije.

Trasa linije je unaprijed utvrđena putanja koja vozila koriste za kretanje između dva terminusa.
Zbog potrebe stanovnika u ovom našem slučaju isključivo zbog potrebe radnika,
učenika/studenata koji u najvišoj mjeri koriste ovu liniju.

Sl. 1. Linija prevoza

4
Dužina linije od terminusa A do terminusa B iznosi 5300 metara u oba pravca.

Terminus linije je početna odnosno završna tačka kretanja vozila duž linije.

Funkcija terminusa:

- Promjena smjera, zadržavanje i parkiranje jednog ili više vozila,

- Omogućiti putnicima brzu i kvalitetnu uslugu u odnosu na stajalište linije,
- Odmor vozača, zamjenu vozača prilikom smjene, praćenje i korigovanje redova vožnje,
- Zaštita putnika od padavina i bezbjedan ulazak ili izlazak iz vozila

Raspored broja stajališta predstavlja obilježena mjesta na liniji na kojima se vozila za prevoz
putnika zaustavljaju i koja su prilagođena za ulazak i izlazak putnika.

Stajališta mogu biti: stalna i po potrebi.

Stajališta treba da obezbjede:

- Prostor za zaustavljanje vozila nesmetano od drugih tokova saobraćaja, a sa kojim se isto

tako ne ugrožava normalno odvijanje saobraćaja;
- Površinu za udobno i bezbjedno čekanje putnika, ulazak u vozila i izlazak iz vozila;
- Stanične oznake uočljive sa velike daljine, sa osnovnim informacijama o broju, nazivu
trase linije i redu vožnje;
- Nadstrešnicu za zaštitu putnika od atmosferskih padavina.

Gravitaciono područje linije predsavalja onaj dio površine grada sa koje stanovnici mogu da
koriste jednu ili više linija i naziva se još uticajna zona linije.

5
2.1.1. Terminusi

Terminusi linije su: Desanke Makismović škola (A) i Obilićevo BLIK (B)

Terminus (A) – Bulevar Desanke Maksimović;

Terminus (B) – Ulica braće Jugovića.

Vrijeme zadržavanja vozila na stajalištima je 1 min i 30 sekundi. Dozvoljena brzina kretanja

vozila na trasi linije je 50 km/h.

Interval slijeđenja vozila na liniji je 15 minuta. U periodu od 07:00 – 18:00, a nakon toga perioda
iznosi 30 minuta do 23:00. Interval slijeđenja vozila na liniji tokom nedelje i praznika je 30 min.

Vrijeme čekanja na povratnu vožnju na terminusima A i B je 10 minuta.

Srednja prostorna brzina je 30 km/h.

Dužina trase linije od terminusa A do terminusa B iznosi 5,3 km.

6
2.1.2. Lokacija stajališta

Stajališta na relaciji: Starčevica – Centar – Obilićevo:

Rebrovac GIK (1), Auto servis (2), Dvorana Borik (3), Zenit (4), Centar (5), Vodovod (6), Ugled
(7), Dom penzionera (8)

LA-1 =0,35 km

L1-2=0,65 km

L2-3=0,80 km

L3-4=0,60 km

L4-5=0,65 km

L5-6=0,65 km

L6-7=0,45 km

L7-8 =0,60 km

L8-B=0,55 km

7
Stajališta na relaciji Obilićevo - Centar – Starčevica:

Dom penzionera (1), Ugled (2), Vodovod (3), Centar (4) , Zenit (5), Dvorana Borik (6), Auto
servis (7) Rebrovac GIK (8).

LB-1=0,70 km

L1-2=0,55 km

L2-3=0,50 km

L3-4=0,50 km

L4-5=0,80 km

L5-6=0,70 km

L6-7=0,50 km

L7-8=0,65 km

L8-A=0.40 km

Motive putovanja u analizi raspodjele putovanja po svrhama, možemo podjeliti u dvije osnovne
grupe:

1. Primarnim motivom putovanja (to su ona koja imaju svakodnevan ustaljen karakter i tu
spadaju putovanja koja su jednim krajem vezana za kuću, a drugim krajem za radno
mjesto).

2. Sekundarnim motivom putovanja ( to su ona koja imaju povremeno neustaljen karakter,

kao što su kupovina, rekreacija i slično).

8
 2.2. Dinamički elementi linije

Utvrđuju se redom vožnje koji se mijenja periodično, u skladu sa promjenom prevozih zahtjeva
na liniji, a istovremeno predstavlja značajne parametre kvaliteta gradskog prevoza.

Osnovni dinamički elementi linije su:

- Broj vozila na liniji u karakterističnom periodu;

- Vrijeme obrta;
- Interval i frekvencija vozila na liniji;
- Prevozna sposobnost linije u karakterističnom periodu;
- Brzina.

Brzina vozila na radu utvrđuje se redom vožnje, na osnovu:

- Mjerodavnih vrijednosti prevoznih zahtjeva u pojedinim karakterističnim periodima

dana;
- Vrijeme obrta u pojedinim karakterističnim periodima vremena;
- Željenog nivoa komfora putnika;
- Optimalnog kapaciteta vozila.

Broj vozila na radu nije fiksna veličina već se mijenja u skladu sa promjenama prevoznih
zahtjeva.

Vrijeme obrta je vrijeme za koje jedno vozilo ode iz tačke A u tačku B i vrati se iz tačke B u
tačku A. Vrijeme obrta se izražava u minutama. Računa se tako što na ukupan razmak između
stanica dodajemo zadržavanje vozila na stajalištu.

9
Pored osnovnih elemenata, navešćemo tri izvedena elementa linije:

1. Brzina
2. Interval
3. Frekvencija vozila

Brzina izražava se u km/h, a navešćemo nekoliko vrsta brzina :

- maksimalna brzina ( Vn ),
- dozvoljena brzina ( Vd ),
- saobraćajna brzina ( Vs ),
- prevozna brzina ( Vp ),
- brzina obrta ( Vo ),
- eksplataciona brzina ( Ve ).

Interval je vremenski razmak između dva uzastopna vozila sa terminusa, dobija se kao odnos
vremena obrta ( To ) i broja vozila na radu linije ( Nr ).

Frekvencija vozila predstavlja broj vozila, koji u jedinici vremena prođu kroz jednu tačku linije
u jednom smjeru. Izračunava se odnosom između broja vozila ( N ) i vremena u kome se ovaj
broj vozila posmatra.

2.2.1. Vrijeme vožnje između stajališta

Vrijeme vožnje između stajališta je zaokruženo slobodnom procjenom, radi uslova odvijanja
saobraćaja, kao što su:

- Karakteristike puta;
- Opšti ambijentni uslovi;
- Gustina.

10
Relacija: Relacija:

Rebrovac – Centar – Obilićevo Obilićevo – Centar –Rebrovac

𝐿𝐴−1 ∙60 0.35∙60 𝐿𝐵−7∙60 0.70∙60
tA-1= = = 1 min tB-8= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿𝐴−1 ∙60 0.65∙60 𝐿6−7∙60 0.55∙60

t1-2 = = = 1 min t8-7= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿1−2 ∙60 0.80∙60 𝐿5−6 ∙60 0.50∙60

t2-3 = = = 2 min t7-6= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿2−3 ∙60 0.60∙60 𝐿4−5 ∙60 0.50∙60

t3-4= = = 1 min t6-5= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿3−4 ∙60 0.65∙60 𝐿3−4 ∙60 0.80∙60

t4-5= = = 1 min t5-4= = = 2 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿4−5 ∙60 0.65∙60 𝐿2−3 ∙60 0.70∙60

t5-6= = = 1 min t4-3= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿5−6 ∙60 0.45∙60 𝐿1−2 ∙60 0.50∙60

t6-7= = = 1 min t3-2= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿6−7∙60 0.60∙60 𝐿𝐴−1 ∙60 0.65∗60

t7-8 = = = 1 min t2-1= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

𝐿7−𝐵 ∙60 0.55∙60 𝐿𝐴−1 ∙60 0.40∙60

t8-B= = = 1 min t1-A= = = 1 min
𝑉𝑠 30 𝑉𝑠 30

11
 2.2.2. Vrijeme obrta

To = (tA-1 +ts+ t1-2 + ts+ t2-3 + ts+t3-4 +ts+ t4-5 +ts+ t5-6 +ts+ t6-7 +ts+ t7-8 +ts+ t8-B + tt )*2

To = (1+1.5+1+1.5+2+1.5+1+1.5+1+1.5+1+1.5+1+1.5+1+1.5+1+10)*2
To= 64 min

2.2.3. Broj vozila na radu

Broj vozila na radu nije isti radnim danima i subotom kao i nedeljom i tokom praznika. I njega
ćemo izračunati tako što podjelimo vrijeme obrta sa intervalom sljeđenja.

Radni dani i subota Nedjelja i praznici

𝑇𝑜 64 𝑇𝑜 64
Nr = = =4.26 = 4 vozila Nr = = = 2.13 = 2 𝑣𝑜𝑧𝑖𝑙𝑎
𝑖 15 𝑖 30

Radnim danima poslije 18:00

𝑇𝑜 64
Nr = = = 2.13 = 2 𝑣𝑜𝑧𝑖𝑙𝑎
𝑖 30

Na ovoj liniji radnim danima i subotom do 18:00h su nam potrebna 4 vozila, a nedeljom,
praznicima i radnim danima poslje 18:00h su nam potrebna 2 vozila

12
 2.2.4. Interva sljeđenja

Radnim danima i subotom Nedjeljom i praznicima

𝑇𝑜 64 𝑇𝑜 64
Ir = = = 16 𝑚𝑖𝑛𝑢𝑡𝑎 Ir = 𝑁𝑟 = = 32 𝑚𝑖𝑛𝑢𝑡𝑎
𝑁𝑟 4 2

2.2.5.Frekvencija

Radnima danima i subotom Nedjeljom i praznicima

60 60 voz 60 60 voz
f= = = 3,75 = 4 f = = = 1,87 = 2
ir 16 h ir 32 h

3. Red vožnje analitički

1 2 3 4 5 km TERMINUS/ km 6 7 8 9 10
Stajališta
7:00 7:15 7:30 7:45 8:00 0 Desanke 5,30 7:57:00 8:12:00 8:27:00 8:42:00 8:54:00
Maksimović
škola
7:02:30 7:17:30 7:32:30 7:47:30 8:02:30 0,50 Rebrovac 4.90 7:54:30 8:09:30 8:24:30 8:39:30 8:51:30
GIK
7:05:00 7:20:00 7:35:00 7:50:00 8:05:00 1,05 Auto servis 4,25 7:52:00 8:07:00 8:22:00 8:37:00 8:49:00

7:08:30 7:23:30 7:38:30 7:53:30 8:08:30 1,85 Dvorana 3,75 7:49:30 8:04:30 8:19:30 8:34:30 8:46:30
Borik
7:11:00 7:26:00 7:41:00 7:56:00 8:11:00 1,45 Zenit 3,05 7:47:00 8:02:00 8:17:00 8:32:00 8:44:00

7:12:30 7:28:30 7:43:30 7:58:30 8:13:30 3,1 Centar 2,25 7:42:30 7:58:30 8:13:30 8:28:30 8:41:30

7:15:00 7:31:00 7:46:00 8:01:00 8:14:00 3,75 Vodovod 1,75 7:40:00 7:56:00 8:11:00 8:26:00 8:39:00

7:17:30 7:33:30 7:48:30 8:03:30 8:16:30 4,2 Ugled 1.25 7:37:30 7:53:30 8:08:30 8:23:30 8:36:30
7:20:00 7:36:00 7:51:00 8:06:00 8:19:00 4,8 Dom 0,70 7:35:00 7:51:00 8:06:00 8:21:00 8:34:00
penzionera
7:22:30 7:38:30 7:53:30 8:08:30 8:21:30 5,35 Obilićevo 0 7:32:30 7:48:30 8:03:30 8:18:30 8:31:30
BLIK
13
Nedjeljom i praznicima

1 3 km TERMINUS/Stajališta km 6 8

7:00 7:30:00 0 Desanke Maksimović škola 5,3 7:46:00 8:17:00

7:02:30 7:32:30 0,50 Rebrovac GIK 4.90 7:43:30 8:14:30

7:05:00 7:35:00 1,05 Auto servis 4,25 7:41:00 8:12:00
7:08:30 7:38:30 1,85 Dvorana Borik 3,75 7:38:30 8:09:30
7:11:00 7:41:00 1,45 Zenit 3,05 7:36:00 8:07:00
7:12:30 7:43:30 3,1 Centar 2,25 7:32:30 8:03:30
7:15:00 7:46:00 3,75 Vodovod 1,75 7:30:00 8:01:00
7:17:30 7:48:30 4,2 Ugled 1,25 7:27:30 7:58:30
7:20:00 7;51:00 4,8 Dom penzionera 0,70 7:25:00 7:56:00
7:22:30 7:53:30 5,35 Obilićevo BLIK 0 7:22:30 7:53:30

14