เทคโนโลยีการจัดการขยะชุมชนแบบครบวงจร "เทคโนโลยี

รี
การจัดการขยะท้องถิ่น ด้วยวิธีการแบบเชิงกล-ชีวภาพ และ

นา
การแปรรูปขยะเป็นน้ามัน

สี ุร
ลย
นโ
คโ
ดร. ทิพย์สภุ นิ ทร์ หินซุย

ยั เท ศูนย์ความเป็ นเลิศทางด้านชีวมวล
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี
าล
ยย
าวทิ
มห
ส่วนที่ 1 :

รี
นา
สี ุร
เทคโนโลยีการจัดการขยะชุมชนแบบครบวงจร

ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
มห
าวทิ
ยย
าล
ยั เท
คโ
นโ
สภาพปัญหาปัจจุบัน

ลย
สี ุร
3

นา
รี
 การจัดการขยะมูลฝอยของประเทศไทย 1. ต้นทุนการขนส่งขยะมูลฝอยสูง
(เน้นการจัดการแบบรวมศูนย์) / มลพิษจากการขนส่ง

รี
นา
2. ใช้พืนที่ฝังกลบมาก
เชือเพลิงขยะ (RDF) /ขยะความชืนสูงเป็นข้อจ้ากัด
ขยะรีไซเคิล ขยะอินทรีย์

สี ุร
ของระบบเตาเผา
แก๊สชีวภาพ โรงไฟฟ้าขยะ
หมักแบบไร้อากาศ 3. เกิดขยะตกค้างปริมาณมาก
(ผลิตกระแสไฟฟ้า) (ผลิตกระแสไฟฟ้า)

ลย
ร่อน/คัดแยกขันหลัง
หมักแบบใช้อากาศ ปุ๋ยอินทรีย์ โรงปูนซีเมนต์

นโ
(เชือเพลิงทดแทน)
ระบบฝังกลบ 2 ระบบเตาเผา
น้ากลับไปใช้ประโยชน์ใหม่ 5.28 ล้านตัน/ปี

คโ
คัดแยกขันต้น คัดแยกขันต้น ศูนย์คัดแยกขันต้น

ยั เท สถานีขนถ่าย
ก้าจัด
ก้าจัดถูกวิธี 5.83 ล้านตัน/ปี
าล
1
ก้าจัดไม่ถูกวิธี
ยย

เทกอง
าวทิ

ขยะเกิดขึน ทิงลงถัง เก็บขน

24.73 ล้านตัน/ปี 15.91 ล้านตัน/ปี 11.90 ล้านตัน/ปี
เผากลางแจ้ง
มห

3
บ้านเรือนก้าจัดเอง เก็บรวบรวมไม่หมด ขยะตกค้าง 13.62 ล้านตัน 4
สถานการณ์การจัดการขยะมูลฝอยของประเทศไทย

รี
นา
สี ุร
ประเภทสถานที่ หยุดเดิน ไม่เคยเดิน
เดินระบบ รวม
ก้าจัดมูลฝอย ระบบ ระบบ

ลย
สถานที่ฝังกลบ 100 11 7 118

นโ
ระบบผสมผสาน 14 1 0 15
ระบบเตาเผา 3 0 0 3

คโ
รวม 7 7

ยั เท
สถานการณ์การจัดการขยะของประเทศไทย ปี 2551-2555
าล
ก้าจัดอย่าง ผลิตแก๊สชีวภาพ
ถูกต้อง /ปุ๋ยหมัก 4 ล้าน
ยย
ล้านตัน
(24%)
ตัน (22%)
น้าไปใช้
ขยะตกค้าง ประโยชน์
ล้านตัน ล้านตัน วัสดุรีไซเคิล
าวทิ

(55%) (21%) 4 ล้านตัน ผลิตพลังงานไฟฟ้า

(76%) และเชือเพลิงทดแทน
มห

ล้านตัน (2%)

จากปริมาณมูลฝอยชุมชนที่เกิดขึนทั่วประเทศ 4 7 ล้านตันต่อปี (ข้อมูลปี 2555) สัดส่วนการน้าขยะชุมชนกลับมาใช้ประโยชน์ของประเทศไทย ปี 2555 (กรมควบคุมมลพิษ, 2555)

ปัญหาของการจัดการขยะมูลฝอยของประเทศไทย
(เน้นการจัดการแบบรวมศูนย์)

รี
นา
เทศบาลขนาดเล็ก
เทศบาลขนาดเล็ก เทศบาลขนาดเล็ก

สี ุร
ลย
เทศบาลขนาดเล็ก

นโ
1. ต้นทุนการขนส่งขยะมูลฝอยสูง / มลพิษจากการ

คโ
ระบบฝั งกลบขนาดใหญ่
ขนส่ง
เทศบาลขนาดเล็ก 2. ใช้พืนที่ฝังกลบมาก/ขยะความชืนสูงเป็นข้อจ้ากัด

เทศบาลขนาดเล็ก
ยั เท ขนขยะสดข้ าม
ของระบบเตาเผา / การใช้เป็นเชือเพลิงโรงไฟฟ้า
ขยะ
3. ระบบผลิตแก๊สชีวภาพต้องคัดแยกเฉพาะขยะ
าล
โรงไฟฟ้ าขนาดใหญ่
เทศบาลขนาดเล็ก พืน้ ที่ อินทรีย์ คัดแยกไม่ทัน เกิดขยะตกค้างปริมาณมาก
ยย

ระบบผลิตแกชีวภาพขนาดใหญ่
เทศบาลขนาดเล็ก
าวทิ

ระบบกาจัดขยะรวมศูนย์
มห

ื้ เพลิงแก่โรงไฟฟ้ าในรูปแบบเดิม กับ

รูปแบบการจัดหาเชอ 6
เทศบาลขนาดเล็ก

รี
นา
RDF เทศบาลขนาดเล็ก มีการจ ัดการทร ัพยากร
ธรรมชาติอย่างเหมาะสม
ปุ๋ยอินทรีย์ MBT เทศบาลขนาดเล็ก

สี ุร
วิสาหกิจชุมชน

ลย
เทศบาลขนาดเล็ก
1-MW

นโ
ขนส่ ง RDF Plasma Gasification power plant
RDF โรงไฟฟ้าขนาดเล็กส้าหรับชุมชน

คโ
ปุ๋ยอินทรีย์ MBT

ตลาดซือขาย RDF
ยั เท
เทศบาลขนาดเล็ก
5000 LPD
าล
RDF โรงแปรรูปน้ามันจากขยะพลาสติก
ปุ๋ยอินทรีย์ MBT
ยย

เทศบาลขนาดเล็ก
าวทิ

20000 LPD
RDF
มห

ปุ๋ยอินทรีย์ MBT ระบบกาจัดขยะแบบแยกศูนย์ เน ้น โรงกลั่นน้ามัน

7
ท ้องถิน
่ บริหารจัดการในพืน
้ ทีต
่ นเอง
 องค์ประกอบของขยะมูลฝอยในประเทศไทย

รี
นา
สี ุร
องค์ประกอบ (ร ้อยละโดยน้ าหนัก)
พืน ้ ที่
(ค่าเฉลีย
่ ของภาค) เศษ

ลย
กระดาษ พลาสติก ยาง/หนัง เศษผ ้า ใบ/กิง่ ไม ้ แก ้ว/หิน โลหะ อืน
่ ๆ
อาหาร
2.2/
ภาคเหนือตอนล่าง/บน 55.88 7.78 13.20 1.49/2.57 3.43 5.46 2.05 4.07 2.00

นโ
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 52.96 10.37 11.09 1.98 2.81 1.62 7.35 2.51 8.82

คโ
2.00/
ภาคกลาง และภาคตะวันออก 50.06 4.06 15.46 2.26/2.47 3.32 8.86 1.88 4.09 2.55
5.67/

ยั เท
ภาคใต ้ 48.78 11.99 14.62 1.67/1.36 1.73 6.56 1.33 3.42 2.94

ขยะ มทส. 1) 49.6 15.9 18.7 0.7 1.1 6.9 3.2/1.2 0.5 6.6
าล
คุณสมบัต ิ / ความหนาแน่น ื้
ความชน ความร ้อนของขยะแห ้ง ปริมาณเถ ้า ปริมาณสารทีเ่ ผาไหม ้ได ้
ยย
พืน
้ ที่ (ค่าเฉลีย
่ ) (kg/m3) (ร ้อยละ) HHV (kJ/kg) (ร ้อยละ) (ร ้อยละ)
ภาคเหนือตอนล่าง/บน 256.25 58.5 18,774.34 27.97 89.79
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ 191.7-204.2 50.5 16,104.55 - 80.83
าวทิ

ภาคกลาง และภาคตะวันออก 260.25 57.83 17,003.19 26.775 89.49

ภาคใต ้ 214.5 53.25 16,895.137 21.61 86.6925
มห

ขยะ มทส. 1) 204 62.7 18,557 23.10 93.9

ทีม
่ า : กระทรวงพลังงาน, 2551, ั
1) วีรชย อาจหาญ และคณะ, 2553 8
 คุณล ักษณะของขยะชุมชน เปรียบเทียบก ับชวี มวลทว่ ั ๆ ไป

รี
นา
สี ุร
ี ทว่ ั ไป
องค์ประกอบของธาตุ ในขยะ / ของเสย
องค์
คุณลปักษณะของขยะชุ
ระกอบแบบประมาณ
มชน

ลย
องค์ประกอบ C H O N S

องค์ประกอบ ค่าควมร้อน (kJ/kg) สารอินทรีย ์

นโ
เศษอาหาร 48.0 6.4 37.6 2.6 0.4
เศษอาหาร 16,747 กระดาษ 43.5 6.0 44.0 0.3 0.2
พลาสติก 60.0 7.2 22.8 - -

คโ
กระดาษ 16,282 สงิ่ ทอ 55.0 6.6 31.2 4.6 0.15
ยาง 78.0 10.0 - 2.0 -
กล่องกระดาษ 17,445
หนัง 60.0 8.0 11.6 10.0 0.4
พลาสติก
สงิ่ ทอ
ยาง
ยั เท 32,564
17,445
17,445
าล
ั สว่ นของธาตุ (ร ้อยละ)
สด
หนัง 16,513 ชนิดชวี มวล
C H N S O
ยย
เศษหญ ้า,ใบไม ้ 18,608
ไม ้กระถินยักษ์ 46.12 7.55 1.13 0.03 54.83
ไม ้ยูคาลิปตัส 46.91 6.50 1.70 0.007 44.88

Proximate Value
าวทิ

ชนิด
องค์
คุณป
ลระกอบแบบประมาณ
ักษณะของชวี มวล
%MC %VM %Ash %FC
มห

ไม ้กระถินยักษ์ 0.63 81.00 1.78 16.59

ไม ้ยูคาลิปตัส 1.14 79.00 2.64 17.22
9
 เทคโนโลยีการน้าขยะมาผลิตเป็นพลังงานและรูปแบบการบริหารจัดการที่เหมาะสมส้าหรับประเทศไทย

รี
เทคโนโลยีการผลิตเชื้อเพลิง RDF - ประสิทธิภาพของระบบ (Efficiency)

นา
เทคโนโลยีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์จากขยะ - ความน่าเชื่อถือของเทคโนโลยี (Reliability)
เทคโนโลยีการแปรรูปเชื้อเพลิงขยะเป็นพลังงาน - ความปลอดภัยของเทคโนโลยี (Safety)

สี ุร
(ไฟฟ้า, ความร้อน, น้้ามัน) - ทักษะด้านเทคนิคของผู้ปฏิบัติการ (Operator Skill Requirement)
เทคโนโลยีการผลิตแก๊สชีวภาพจากขยะ - ความยุ่งยากซับซ้อนในการใช้งานและดูแลรักษา (O&M)

ลย
- ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม (Environmental Impacts)
- ความพร้อมในการดูดซับเทคโนโลยี

นโ
- ต้นทุนในการผลิตพลังงานไฟฟ้า และการลงทุน Economy Scale
- การยอมรับของประชาชน

คโ
ระบบจัดการขยะแบบรวมศูนย์ (ISWM Centralize) รูปแบบการจัดการขยะแบบกระจายศูนย์ (ISWM Decentralize)

ยั เท
ระบบการรวมศูนย์การจัดการขยะ ระบบการผลิตเชื้อเพลิงขยะแยกศูนย์ในพื้นที่
(เทศบาลขนาดเล็ก, อบต.) , MBT – Compostiing Plant
ระบบการขนถ่าย /ระบบขนย้ายขยะข้ามพื้นที่
าล
ระบบ Logistics เชื้อเพลิงขยะ
ระบบการผลิตเชื้อเพลิงขยะแบบรวมศูนย์
ยย
ระบบการผลิตพลังงานจากเชื้อเพลิงขยะ ระบบการผลิตพลังงานจากเชื้อเพลิงขยะ

โรงไฟฟ้าขนาดใหญ่ โรงไฟฟ้าระดับชุมชน โรงผลิตน้้ามันจากขยะพลาสติก

าวทิ

ตลาดรับซื้อเชื้อเพลิง RDF
มห

จุดตั้งโรงงาน ระบบ Logistics ที่ตั้งโรงงานที่ใช้

รับซื้อเชื้อเพลิง RDF เชื้อเพลิงขยะ เชื้อเพลิง RDF
 เทคโนโลยีการก้าจัดขยะมูลฝอย

รี
นา
เทคโนโลยีการจัดการขยะมูลฝอย

สี ุร
ลย
เทคโนโลยีทางความร้อน เทคโนโลยีทางชีวภาพ
(Thermal Technology) (Biological Technology)

นโ
ขยะที่ย่อย

คโ
สลายได้
เทคโนโลยีเตาเผาขยะมูลฝอย เทคโนโลยีย่อยสลาย
เทคโนโลยีการผลิตเชือเพลิงขยะ พลังงานความร้อน

ยั เท
(Incineration, แบบไม่ใช้ออกซิเจน
(Refuse-derived Fuel : RDF) (ผลิตไฟฟ้า, ผลิตไอน้า)
Combustion) (Anaerobic
Digestion)
าล
เทคโนโลยีไพโรไรซิส น้ามันไบโอพลาสติก
ขยะที่เผาไหม้ได้ (Pyrolysis Oil) (ทดแทนน้ามันเชือเพลิง)
เทคโนโลยีฝังกลบขยะ/
ยย

เทคโนโลยีแก๊สซิฟิเคชั่น แก๊สเชือเพลิง ผลิตแก๊สชีวภาพจากบ่อฝัง

เทคโนโลยีทางกลและชีวภาพ
(Gasification) (ผลิตไฟฟ้า,ผลิตความร้อน) กลบ(Land fill / Land
(Mechanical Biological
fill gas to energy)
าวทิ

Treatment)
เทคโนโลยีพลาสมา พลังงานความร้อน
มห

เทคโนโลยีไอน้าอุณหภูมิสูง - Plasma combustion แก๊สมีเทน

(Autoclaving) - Plasma pyrolysis/gasification แก๊สเชือเพลิง
(ผลิตไฟฟ้า ความร้อน)
 เทคโนโลยีการจ ัดการขยะมูลฝอยในประเทศไทย

รี
นา
สี ุร
เทคโนโลยีเตาเผาขยะมูลฝอย เทคโนโลยีหม ักแบบไร้อากาศ

ลย
นโ
คโ
อ. ศรีราชา จังหวัดชลบุร,ี เทศบาลนคร

ยั เท
300-400 ตัน/วัน จังหวัดระยอง, 60 ตัน/วัน
โรงเผาขยะมูลฝอย เทศบาลนครภูเก็ต, 250 ตัน/วัน
ื้ เพลิงขยะ (RDF)
เทคโนโลยีผลิตเชอ
เทคโนโลยีแก๊สซฟ ิ ิ เคชน ่ั
าล
เทคโนโลยีฝง
ั กลบ ิ
เทคโนโลยีไพโรไรซส เทคโนโลยีพ
เทคโนโลยี ผลาสมาอาร์
ลิตเชอ ื้ เพลิ
ค งขยะ
่ั
ิ ิ เคชน
และเทคโนโลยีแก๊สซฟ
ยย
าวทิ
มห

โรงงานผลิตเชอื้ เพลิงขยะ (RDF) และ

โรงไฟฟ้ าเทคโนโลยีแก๊สซฟ ิ ิ เคชน
ั่ และ
จังหวัดสมุทรปราการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสรุ นารี เทคโนโลยีพลาสมาอาร์ค
เทคโนโลยีย่อยสลายแบบไม่ใช้ออกซิเจน (Anaerobic Digestion)

รี
นา
ก๊าซชีวภาพ คือ ก๊าซที่เกิดจากการหมัก

สี ุร
สารอินทรีย์ต่างๆ ที่ถูกย่อยสลายโดยเชื้อจุลินทรีย์ในสภาพ

ลย
ไม่มีอากาศเป็นก๊าซผสมระหว่างก๊าซชนิดต่างๆได้แก่ มีเทน

นโ
(CH4) ก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) ก๊าซไนโตรเจน (N2)

คโ
และก๊าซไฮโดรเจนซัลไฟด์ (H2S) ส่วนใหญ่แล้วจะ
ประกอบด้วยก๊าซมีเทนเป็นหลักมีคุณสมบัติติดไฟได้
ยั เท
าล
ยย
าวทิ

อ. ศรีราชา จังหวัดชลบุรี, เทศบาลนคร

มห

เทศบาลจังหวัดนครราชสีมา 50 ตัน/วัน 300-400 ตัน/วัน จังหวัดระยอง, 60 ตัน/วัน

เทคโนโลยีฝังกลบขยะ/ ผลิตแก๊สชีวภาพจากบ่อฝังกลบ (Sanitary Landfill)

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
 เทคโนโลยีcoarseการผลิ
Hand sorting shredder ตเชือเพลิ งขยะplant(Refuse-derived
MBT composting Hand sorting Fuel : RDF)
coarse shredder HandMBT
sortingcom
ecycle Hazardous waste Recycle Hazardous waste

รี
Recycle Hazard

นา
ขยะมูลฝอยทีผ่ ่านกระบวนการจัดการต่าง ๆ เช่น การคัดแยกวัสดุทเ่ี ผาไหม้ไม่ได้ออก

สี ุร
การฉีกหรือตัดขยะมูลฝอยออกเป็ นชิ้นเล็ก ๆ เชื้อเพลิงขยะทีไ่ ด้น้ ีจะมีค่าความร้อนสูง

ลย
กว่า หรือมีคุณสมบัตเิ ป็ นเชื้อเพลิงทีด่ กี ว่าการนาขยะมูลฝอยที่เก็บรวบรวมมาใช้

นโ
Air classifier องค์Pelletizing FineSeparator
MachineTrommel Shredder Magnetic separator
Pelletizing/ Air Fine Shredder TrommelMS
Magnetic separator
โดยตรง เนื่อ/งจากมี ประกอบทั ง้ ทางกายภาพและทางเคมี า่ classifier
ทส่ี มMachine เสมอกว่ า

คโ
ยั เท RDF-3 RDF-4
าล
4 Reject Waste RDF-3 RDF-5 RDF-4
Composted Reject Waste RDF-5
ยย
าวทิ
มห
เทคโนโลยีการผลิตเชือเพลิงขยะ (Refuse-derived Fuel)

รี
นา
สี ุร
กระบวนการ
กระบวนการ ปรับขนาด

ลย
ส่วนหน้า
ทางกล กระบวนการ

นโ
คัดแยก

คโ
กระบวนหมัก
กระบวนการ แบบไร้อากาศ

ยั เท
ส่วนหลัก กระบวนหมัก
ทางชีวภาพ
แบบใช้อากาศ
าล
กระบวนการ
ยย
ปรับขนาด
กระบวนการ กระบวนการ
ส่วนหลัง
ทางกล คัดแยก
าวทิ

กระบวนการ
อัด
มห
 กระบวนการปรับขนาด เทคโนโลยีการผลิต RDF
› Bag Opener

รี
นา
› Primary Shredder
› Fine Shredder

สี ุร
 กระบวนการคัดแยก

ลย
Bag Opener Primary Shredder Fine Shredder
 Visual Separator

นโ
 Hand Sorting, NIRs
 Size Separator

คโ
Hand Sorting NIRs Trommel Star Screen
 Trommel, Star Screen

 ยั เท
Ballistic Separator
Density Separator Magnetic Separator
าล
 Magnetic Separator
 Eddy Current Separator
ยย

 Wet Separator Eddy Current Separator Ballistic Separator Density Separator

 กระบวนการอัด
าวทิ

› Baler
มห

› Briquette
› Pellet Baler Briquette Pellet
เทคนิคการผลิตเชือเพลิงขยะ ระบบทางกลและชีวภาพ

รี
นา
Mechanical Biological Treatment
Technology (MBT- Technology)

สี ุร
ลย
นโ
ระบบทางกล (Mechanical Treatment

คโ
Technology MBT-Composting Pile (9 เดือน)
: MT- Technology เดือน)

ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

ระบบทางกลร่วมกับความร้อน Mechanical Thermal

Treatment Technology : MTT- Technology MBT-Composting Plant (1 เดือน)
 ต้นแบบการจ ัดการขยะชุมชนแบบครบวงจร

รี
นา
: มหาวิทยาล ัยเทคโนโลยีสร
ุ นารี

สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

19
 ที่มาและความส้าคัญ

รี
นา
เพื่อสนับสนุนการ พัฒนาต้นแบบ

สี ุร
ส้านักงานพัฒนาการวิจัยการเกษตร โรงงานผลิตปุ๋ยอินทรีย์และปุ๋ย

ลย
(สวก ) ปี 49 อินทรีย์ชีวภาพเชิงพาณิชย์

นโ
เพื่อสนับสนุนการศึกษาการบริหาร
ส้านักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ

คโ
จัดการขยะเพื่อน้ามาผลิตเป็น
(วช ) ปี พลังงานทดแทนอย่างครบวงจร
ยั เท
ส้านักงานนโยบายและแผนพลังงาน
2 สนับสนุนการศึกษาต้นแบบโรงงาน
าล
ก้าจัดขยะเพื่อน้าไปผลิตเชือเพลิงและปุ๋ย
(สนพ ) ปี - 7 อินทรีย์โดยใช้เทคโนโลยี MBT และการ
ยย

ผลิตพลังงานทดแทนจาก RDF
4 - โครงการศึกษาความเป็นไปได้เชิง - โครงการการศึกษา 7 - การศึกษาต้นแบบการบริหาร
าวทิ

เทคนิคในการผลิตเชือเพลิงขยะ (RDF) ให้ได้ การผลิตพลังงานจากขยะ จัดการเชือเพลิงขยะพลาสติกส้าหรับใช้

มห

มาตรฐานส้าหรับใช้เป็นพลังงานทดแทนใน ชุมชนโดยใช้เทคโนโลยี ในการผลิตน้ามันจากขยะพลาสติก

โรงงานอุตสาหกรรม พลาสมาอาร์ค แบบครบวงจร20
 การจ ัดการขยะมูลฝอยของ มทส. ในอดีต

รี
นา
สี ุร
จัดการ ณ ศูนย์คัด
แยก มทส. .
15% ( 2551)

ลย
1,175 / (100%)
รวมทิง้ บ่อฝั ง
กลบเอกชน
85%

นโ
.
742 / (63.2%) 433.40 / (36.8%)

คโ
1,030 / (84.3 %)

ยั เท
248.4 / (21.11%) 185 / (15.7%)

33.98 /
(2.98 %)
าล
3.63 /
(0.31 %)
ยย

/ /
137 / (11.6%)
าวทิ

0.213 /
(0.018%)
มห

9.57 / (0.82%)

รถขนขยะ 2 คัน (17 เทีย

่ ว/วัน/คัน) ศูนย์คัดแยก มทส.
 ปัญหาการจ ัดการขยะมูลฝอยของ มทส.

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท  ขยะทีค
่ ัดแยกทีศ
่ น
ู ย์ฯ กาจ ัดโดยการเผา
าล
ในเตาเผาขยะ (จานวน 2 เตา)
ยย
 สามารถเผาและกาจ ัดขยะได้ประมาณ
0.5 ต ันต่อว ัน (พลาสติก โฟม และ
กระดาษ ความชน ื้ เฉลีย
่ 17%)

่ ง 118-392 oC
าวทิ

 อุณหภูมก ิ ารเผาอยูใ่ นชว

ทงนี ้ ณ
ั้ อ ุ หภูมเิ ตาเผาด ังกล่าว มีคา่ ตา่ กว่า
ชว่ งอุณหภูมข ิ องการเผาไหม้ทส ี่ มบูรณ์
มห

ขยะมูลฝอยทีต
่ กค้างในศูนย์ค ัดแยกขยะมูลฝอย (680 - 1,110 C) o
การจัดการขยะมูลฝอยโดยระบบทางกลและชีวภาพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

รี
นา
กระบวนการคัดแยก กระบวน กระบวนการหมัก

สี ุร
การรับขยะชุมชน การย่อย

ลย
นโ
คโ
เตาเผา
ขยะอันตราย กระบวนการร่อน
รีไซเคิล
ยั เท
ขยะอันตราย

จ้าหน่าย
าล
เชือเพลิงจากขยะ(RDF)
ยย

ผลิตน้ามัน
วัสดุปรับปรุงดิน/ปุ๋ยอินทรีย์ จ้าหน่าย
ฝังกลบ เศษวัสดุเหลือทิง
าวทิ

“พิสูจน์แล้ว” ว่าสามารถใช้งานได้จริงในการจัดการขยะชุมชน
มห

โดยมีโครงการที่ก่อสร้างแล้วเสร็จและเดินโรงงานอยู่ในปัจจุบันแล้ว 5 แห่ง ได้แก่ ม.สุรนารี(จ.นครราชสีมา),

23
เกาะเสม็ด(จ.ระยอง), โรงปูนซิเมนต์ไทยแก่งคอย(จ.สระบุรี), อ ท่าวังผา (จ น่าน)
 ขยะชุมชน (MSW)
การจัดการขยะมูลฝอยโดยระบบทางกลและชีวภาพ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

รี
นา
สี ุร
ลย
สายพานลาเลียง/ คัดแยก เครื่องจักรสับหยาบ โรงหมักขยะด้วยวิธีทางกลและชีวภาพ

นโ
ขยะรีไซเคิล ขยะอันตราย

คโ
ยั เท
าล
เครื่องอัดแท่ง เครื่องจับก้อน
เครื่องคัดแยกโลหะด้วยแม่เหล็ก / เครื่องคัดแยกโดยลม เครื่องร่อนแบบตะแกรงหมุน /ตะแกรงร่อน
ยย
าวทิ
มห

มูลฝอยเหลือทิ้ง
เชื้อเพลิงขยะอัดแท่ง เชื้อเพลิงขยะแบบม็ด เชื้อเพลิงขยะ (RDF-3) (Reject Waste) วัสดุปรับปรุงดิน
(RDF-5) (RDF-4)
 รี
นา
สี ุร
ชุดสายพานค ัดแยก สายพาน
ลาเลียง ชุดเครือ ั
่ งสบขยะ

ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

25
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

ประกอบไปด ้วย 1) ชุดสายพานคัดแยกและสายพานลาเลียง (Belt Conveyors) สาหรับคัดแยกขยะรี

้
ไซเคิลโดยใชแรงงานคน 2) ชุดเครือ ั ขยะ (Shedder Machine) สาหรับย่อยขยะให ้มีชน
่ งสบ ิ้ เล็กลง 26
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
โรงงานบาบัดขยะทางกลและชวี ภาพ
ยย

โดยอาศั ย ขบวนการทางชีว วิทยาของแบคทีเ รียในการย่อ ย

สลายอินทรียวั ต ถุทม ี่ อ
ี ยู่ใ นขยะมูล ฝอย ด ้วยแอโรบิค แบคทีเ รีย
(Aerobic Bacteria) ภายใต ้สภาวะทีเ่ หมาะสมในด ้านความชืน ้
อุณหภูม ิ ปริมาณออกซิเจน รวมทัง้ สัดส่วนระหว่างคาร์บอนและ
าวทิ

ไนโตรเจน ร่วมกับ การใช ้เทคโนโลยีการกลับกองขยะด ้วยสกรูใน

แนวตัง้ (Vertical Agitators) ซึง่ จะทาให ้กองขยะทีอ ่ ยูท
่ างด ้าน
มห

ล่า งมีโ อกาสสัม ผั ส กับ อากาศได ้มากขึน ้ ท าให ้เกิด กระบวนการ

ย่อยสลายทางชีวภาพได ้ดีขน ึ้ และยังป้ องกันการย่อยสลายแบบ
ไม่ใช ้ออกซิเจนทางด ้านล่างของกองขยะทีก ่ อ
่ ให ้เกิดกลิน ่ เหม็น
27
สามารถลดระยะเวลาในการหมักเหลือเพียง 1 เดือน
กระบวนการหม ักขยะชุมชนแบบ “ไร้กลิน
่ เน่า”

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
ขยะชุมชนหล ังผ่านกระบวนการหม ัก

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย

ลักษณะการยุบกองของขยะหมัก
าวทิ

ล ักษณะของขยะหม ัก MBT ด ้วยระบบ MBT

(ระยะเวลาหม ัก 15 ว ัน) (ระยะเวลาหมัก 15 วัน)
มห
มห
าวทิ
ยย
าล
ยั เท
คโ
นโ
ลย
สี ุร
นา
รี
30
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ

กระบวนการค ัดแยกขนที ั้ ่ 2 ซงึ่ เป็ นชุดเครือ่ งคัดแยก

แบบตะแกรงหมุน (Trommel Separator) เพือ ่ คัดแยก
มห

อินทรียวัตถุขนาดเล็กซงึ่ มีคุณสมบัตเิ ป็ นปุ๋ยอินทรียใ์ ห ้ผ่าน

ตะแกรง อีก ส่ ว นค ้างบนตะแกรง จะเป็ นเช ื้อ เพลิง ขยะ
ประเภท 3 (RDF-3) 31
มห
าวทิ
ยย
าล
ยั เท
คโ
นโ
ลย
สี ุร
นา
รี
32
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
RDF -3 ว ัสดุปร ับปรุงดิน / ปุ๋ยอินทรีย ์

ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

ื้ เพลิงขยะเพือ
เชอ ่ นาไปผลิตพลังงาน (RDF -3)
้ ทิง้ (เผากาจ ัด/ฝังกลบ)
เศษมูลฝอยเหลือ
มห
าวทิ
ยย
าล
ยั เท
คโ
นโ
ลย
สี ุร
นา
รี
34
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
Hammer Mill Machine Pelletizing Process

ยั เท
าล
ยย

RDF 5
าวทิ
มห

RDF 5
 คุณสมบ ัติของปุ๋ยอินทรียท
์ ไี่ ด้

รี
นา
รายการ คุณสมบัต ิ รายการ คุณสมบัต ิ

สี ุร
ขนาดของปุ๋ ย < 12.5 x 12.5 มม. ค่าการนาไฟฟ้ า ิ เี มน/ม.
< 6 เดซซ
ื้

ลย
ปริมาณความชน < 35 % โดย นน. ปริมาณหิน และกรวด
< 5% โดย นน.
ปริมาณอินทรียวัตถุ > 30 % โดย นน. (ขนาด > 5 มม.)

นโ
ไนโตรเจน (%N) > 1.0 % โดย นน. พลาสติก แก ้ว วัสดุม ี ไม่ม ี

คโ
ฟอสฟอรัส (%) > 0.5 % โดย นน. คม และโลหะอืน ่ ๆ
โพแทสเซย ี ม (%) > 0.5 % โดย นน. สารหนู < 50 มก./กก.
อัตราสว่ นคาร์บอน
ต่อไนโตรเจน ยั เท
น ้อยกว่า 20 : 1
แคดเมียม
โครเมียม
<
<
5 มก./กก.
300 มก./กก.
าล
การย่อยสลายที่ ทองแดง < 500 มก./กก.
> 80% โดย นน.
ยย
สมบูรณ์ ตะกัว่ < 500 มก./กก.
ค่าความเป็ นกรด ปรอท < 2 มก./กก.
5.5-8.5
ด่าง(pH)
าวทิ
มห
 คุณสมบัติของเชือเพลิงทดแทนที่ได้

รี
นา
รายการ คุณสมบัติ

สี ุร
ลย
ค่าความร้อนต่้า เมื่อตรวจรับ > 4,500 kcal/kg

นโ
ปริมาณความชื้น < 30% โดย นน.

คโ
ปริมาณคลอไรด์ < 1%โดย นน.
ปริมาณขี้เถ้า ยั เท < 35% โดย นน.
าล
ปริมาณวัตถุที่เผาไหม้ไม่ได้ < 10% โดย นน.
ยย
าวทิ
มห
 การจ ัดการขยะมูลฝอยของ มทส. ในปัจจุบ ัน

รี
นา
สี ุร
1 2 3 ค่าใช้จ่ายใน รายได้ที่เกิดข้นทั้งสิ้น (บาท)
ค่าใช้จ่าย ต้นทุนในการ
ปริมาณขยะทั้งหมด ค่าใช้จ่ายใน การจัดการ ณ จ้าหน่าย
ป หมวดที่ 1 จัดการขยะ จ้าหน่ายปุ๋ย
(ตัน) การฝังกลบ โรงงาน

ลย
(บาทต่อตัน) เชื้อเพลิง
ต้นแบบ มทส. อินทรีย์
RDF-3
MSW HAND SORTING PRE-SHREDING
2550 754.951 1282.05 870 0 2152.05 0 0

นโ
4 5 6
2551 1175.47 1240.05 870 0 2110.05 0 0
2552 1389.66 1637.36 870 0 2507.36 0 0
300kg/m3

คโ
20-30
2553 1) ฝังกลบ = 487.99 1567.5 870 0 2437.50 0 0
35 %wb
COMPOSTING MIXED COMPOST (RDF) SAPARATING 2) จัดการที่โรงงาน
1567.5 0 805 2372.5 86,592.00 883,238.40
ต้นแบบ =649.44

ยั เท
2554 462.415 1556.5 0 805 2361.50 61,655.33 628,884.40
หมายเหตุ : 1) ค่าใช้ จ่ายหมวดที่ 1 : ค่าเก็บรวบรวมขยะภายในมหาวิทยลัย (ค่าจ้างเหมาแรงงาน + ค่าเช่ารถเก็บขนขยะ +ค่าถุงรองรับขยะ
+ ค่าน้้ามัน + ค่าซ่อมบ้ารุงรถขนขยะ) : ค่าใช้จ่ายในหมวดนี้เป็นต้นทุนผันแปรข้นกับสภาวะเศรษ กิจและราคาน้้ามัน
าล
2) ค่าใช้จ่ายในการฝังกลบขยะ: ค่าเช่าหลุมฝังกลบ + ค่าขนย้ายขยะ (300+570 = 870 บาท)
100% 13.30 10.88 3) ค่าใช้จ่ายในการจัดการ ณ โรงงานต้นแบบ มทส. = ค่าใช้จ่าย คัดแยก+ย่อยหยาบ+MBT, ค่าใช่จ่าย loading, shredding, T
30.55
ค่าใช้จ่ายคนงาน (380+245+180 = 805 บาท/ตัน)
ยย
80% 56.71
60% 4) ปริมาณขยะ 150 ตัน/เดือน สามารถเป็นปุ๋ยอินทรีย์ได้ 51 ตัน/เดือน (ราคาจ้าหน่าย 4,000 บาท/ตัน)
89.12 100.00
86.70 และ ผลิตเป็นเชื้อเพลิง RDF-3 ได้ 15 ตัน/เดือน (ราคาจ้าหน่าย 1,000 บาท/ตัน)
40% 69.45
43.29
20%
าวทิ

0%
2550 2551 2552 2553 2554
2554-2557
มห

ร้อยละที่ส่งไปก้าจัดภายนอก (ฝังกลบ) ร้อยละที่จัดการ ณ โรงงานต้นแบบ ของ มทส.

โครงการปุ๋ยอินทรียเ์ ชงิ พาณิชย์ มทส.

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
 ่ เสริมนา ปุ๋ยอินทรีย ์ มทส. ไปใชเ้ พือ
การสง ่ การเกษตรแบบยง่ ั ยืน

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
ตัวอย่างการขับเคลื่อนและการขยายผล

คโ
เทคโนโลยี MBT และระบบการจัดการขยะชุมชน
ยั เท
แบบครบวงจร ไปสู่หน่วยงานต่างๆ
าล
ยย
าวทิ
มห
 สรุปการขยายผล เทคโนโลยี MBT

รี
และระบบการจัดการขยะชุมชนแบบครบวงจร

นา
1) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี รองรับขยะมูลฝอยปริมาณ 10 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์และRDF

สี ุร
2) บริษัท ปตท จ้ากัด (มหาชน) ที่ตั้ง อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า – หมู่เกาะเสม็ด รองรับขยะอินทรีย์ ปริมาณ 5 ตัน/วัน ผลิต

ลย
ปุ๋ยอินทรีย์
3) บริษัทปูนซิเมนต์ไทย แก่งคอย จ้ากัด ที่ตั้ง ต.บ้านป่า อ.แก่งคอย จ.สระบุรี รองรับขยะชุมชนปริมาณ 5 ตัน/วัน ผลิต RDF ไป

นโ
ทดแทนเชื้อเพลิงถ่านหินในโรงงานปูนซีเมนต์
4) เทศบาลต้าบลท่าวังผา อ้าเภอท่าวังผา จังหวัดน่าน รองรับขยะชุมชนปริมาณ 5 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ และ RDF

คโ
) อบต เกาะยาวน้อย อ้าเภอเกาะยาว จังหวัดพังงา รองรับขยะชุมชนปริมาณ 5 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์ และ RDF

ยั เท
6) เทศบาลปทุมธานี รองรับขยะชุมชนปริมาณ 20 ตัน/วัน ศูนย์การเรียนรู้การจัดการขยะและการผลิตเชื้อเพลิงขยะ (RDF)
และ ปุ๋ย อินทรีย์
7) อบต ทุ่งสมอ อ้าเภอเขาค้อ จังหวัดเพชรบูรณ์ รองรับขยะชุมชนปริมาณ 10 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์และRDF
าล
(อยู่ในขั้นตอนขออนุมัติโครงการ)
ยย
8) อบต ทุ่งควายกิน อ้าเภอแกลง จังหวัดจันทบุรี รองรับขยะชุมชนปริมาณ 10 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์และRDF
(อยู่ในขั้นตอนขออนุมัติโครงการ)
9) เทศบาลสทิงพระ อ.สทิงพระ จ. สงขลารองรับขยะชุมชนปริมาณ 20 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์และRDF
าวทิ

(อยู่ในขั้นตอนขออนุมัติโครงการ)
10) เทศบาลต้าบลปริก อ.สะเดา จ.สงขลา รองรับขยะชุมชนปริมาณ 20 ตัน/วัน ผลิตปุ๋ยอินทรีย์และRDF
มห

(อยู่ในขั้นตอนขออนุมัติโครงการ)
42
มห
าวทิ
ยย
าล
ยั เท
คโ
นโ
ลย
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี

สี ุร
นา
รี
43
 อุทยานแห่งชาติเขาแหลมหญ้า – หมู่เกาะเสม็ด

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

44
 บริษัทปูนซิเมนต์ไทย แก่งคอย จ้ากัด จ สระบุรี

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

45
 ณ ส้านักงานเทศบาลต้าบลท่าวังผา จังหวัดน่าน

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

46
 อบต เกาะยาวน้อย อ เกาะยาว จ พังงา”

รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
คโ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห

47
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
งบประมาณสว ่ น

คโ
เครือ
่ งจ ักรและอุปกรณ์
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
 รี
นา
5 TPD 10 TPD
Item
Specification Price Specification Price

สี ุร
อาคารและสิง่ ปลูกสร้าง (Building &
1 Total Area 1,426 sq.m. Area 2,183 sq.m.
Surrounding) 5,000,000 10,000,000
- ระบบจัดการขยะส่วนหน้า (Front-End) Area 72 sq.m. Area 320 sq.m.

ลย
- ระบบบาบัดทางกลและชีวภาพ (MBT
Area 144 sq.m. Area 320 sq.m.
System)

นโ
- ระบบผลิตเชื้อเพลิงขยะและปุ๋ย (RDF
Area 144 sq.m. Area 320 sq.m.
Production Unit)

คโ
- ลานคสล.รอบอาคาร (Surrounding) Area 1,066 sq.m. Area 1,223 sq.m.
Agitator Unit + Moving Crane Agitator Unit + Moving Crane (PLC

ยั เท
2 ระบบบาบัดทางกลและชีวภาพ (MBT System)
(PLC Control) 2,500,000 Control) 4,000,000
3 ระบบจัดการขยะส่วนหน้า (Front-End)
2,000,000 4,500,000
าล
L3000 x W3000 w/ motor gear L3000 x W5000 w/ motor gear feeder
- ฮอปเปอร์รบั ขยะ (Hopper Feeder)
feeder 0.75 kW 350,000 2.25 kW 550,000
ยย
L6000 x W800 w/ motor gear 1.5
- สายพานคัดแยก (Hand Sorting Belt) L9000 x W800 w/ motor gear 2.25 kW
kW 400,000 850,000
L6000 x W600 w/ motor gear 1.5
- สายพานส่ง Take-off Belt L6000 x W800 w/ motor gear 2.25 kW
าวทิ

kW 350,000 800,000
Hammer Mill Set, capacity 1 Hammer Mill Set, capacity 3 ton/hr
- เครื่องย่อยขยะขัน้ ต้น (Pre-Shredder)
มห

ton/hr Motor 22 kW 600,000 Motor 40 kW 1,200,000

L4500 x W600 w/ motor gear 1.5 Drag Chain L4500 x W600 w/ motor
- สายพานส่ง Shooting Belt
kW 300,000 gear 3 kW 1,100,000
 รี
นา
สี ุร
5 TPD 10 TPD
Item

ลย
Specification Price Specification Price
4 ระบบผลิตเชื้อเพลิงขยะและปุ๋ ย RDF-Unit

นโ
3,000,000 6,500,000
- ฮอปเปอร์และสายพานส่ง (Hopper & Take- L3000 x W3000 w/ Take-off Belt L3000 x W3000 w/ Take-off Belt (Drag

คโ
off Belt) 1.5 kW 500,000 chain) 3 kW 1,500,000
L6000 x W900 with high torque L6000 x W1500 with high torque driver
- เครื่องคัดแยกแบบตะแกรงหมุน (Trommel)

ยั เท
driver w/ Screen 1,200,000 w/ Screen 2,200,000
Hammer Mill Set, capacity 1 Hammer Mill Set, capacity 3 ton/hr
- เครื่องย่อยพลาสติก (Shredder)
ton/hr Motor 22 kW 600,000 Motor 40 kW 1,200,000
L6000 x W600 w/ motor gear 1.5
าล
- สายพานส่ง (RDF Belt) L6000 x W800 w/ motor gear 2.25 kW
kW 350,000 800,000
L6000 x W600 w/ motor gear 1.5
ยย
- สายพานส่ง (Fertilizer Belt) L6000 x W800 w/ motor gear 2.25 kW
kW 350,000 800,000
Total
12,500,000 25,000,000
าวทิ
มห
 รี
นา
สี ุร
ลย
นโ
การประเมินต้นทุน-ผลตอบแทน

คโ
ของโครงการ
ยั เท
าล
ยย
าวทิ
มห
การลงทุนและผลตอบแทนจากโครงการที่ มทส.

รี
นา
รายการ หน่วย โครงการที่ มทส.

สี ุร
ปริมาณขยะ ตันต่อวัน 5

ลย
ปริมาณRDF ตันต่อวัน 1
ปริมาณปุ๋ ยอินทรีย ์ ตันต่อวัน 2

นโ
ปริมาณไฟฟ้ า MW/day -
งบลงทุน ล ้านบาท 7.5

คโ
รายได ้ ล ้านบาทต่อปี 2.8
รายจ่าย
กาไรขัน ยั เท
้ ต ้น
ล ้านบาทต่อปี
ล ้านบาทต่อปี
1.2
1.6
าล
อัตราคืนทุน ปี 5.5
*หมายเหตุ :
ยย

1) การคิดผลตอบแทนดังกล่าวยังไม่รวมรายได ้จากค่าจัดการขยะซงึ่ แตกต่างกัน

ไปตามความพร ้อมของแต่ละท ้องถิน ่
2) ราคาขายเชอ ื้ เพลิงจากขยะ(RDF) คุณภาพดี ปั จจุบันอยูท
่ ี่ 1,500 บาทต่อตัน
าวทิ

หน ้าโรงงานปูนซเิ มนต์
3) ราคาขายปุ๋ ยอินทรียต ์ ามราคาตลาดประมาณ 4 – 6 บาทต่อกิโลกรัม
มห

4) ราคาขายไฟฟ้ าจากการหมักแก๊สชวี ภาพ อยูท่ ี่ 5 บาทต่อหน่วย (ค่าไฟฐาน +

adder)
ผลวิเคราะห์ทางการเงินโครงการ ก ับปริมาณขยะต่างๆ

รี
ขนาดโครงการ ต ัน/ว ัน 5 10 50 100

นา
งบลงทุนรวม ล ้านบาท 12.5 25 125 200
ล้านบาท/

สี ุร
รายได้รวมของโครงการ 1.784 3.568 17.839 35.679
ปี
ผลได ้จากค่าจัดการขยะ

ลย
ล ้านบาท/ปี 0.465 0.931 4.654 9.308
(เฉลีย
่ 300 บาท/ตัน)

นโ
รายได ้จากวัสดุรไี ซเคิล
ล ้านบาท/ปี 0.621 1.241 6.205 12.410
(เฉลีย
่ 4,000 บาท/ตัน)

คโ
รายได ้จากวัสดุปรับปรุง
ดิน ล ้านบาท/ปี 0.543 1.086 5.429 10.859

ยั เท
(เฉลีย
่ 1,000 บาท/ตัน)
รายได ้จากเชอื้ เพลิงขยะ
ล ้านบาท/ปี 0.155 0.310 1.551 3.103
(เฉลีย่ 500 บาท/ตัน)
าล
ล้านบาท/
้ า
ต้นทุนค่าใชจ ่ ยโรงงาน -1.474 -2.947 -11.634 -10.859
ปี
ยย

ผลตอบแทนสว ่ น
เทศบาล
ผลกาไรเบือ
้ งต ้น ล ้านบาท/ปี 0.310 0.621 6.205 24.820
าวทิ

ระยะคืนทุน ปี 5.5 6.5 8.1 8.1

IRR % 10% 10% 10% 10%
มห

EBITDA/Investment % 12% 12% 12% 12%