You are on page 1of 79

TÜRKOLOJÎ BÔLÜMÜ ÇALI$MALARI I

. MUHARREM.ERGtN

Türk Dili ve Edebiyab Dergisi'nin 1948 yilmda ç1kan II. cildinin


3-4. say1smda "îürk dili ve edebiyabm ilgilendiren ne§riyat" ba§hg1
altmda Türkoloji Bolûmündeki çah§malan gozden geçirmi§ ve 1939 'dan
1948 'e kadar on, yll içinde yaymlanmI§ olan eserleri. toplu bir §ekilde
tamtmI§hk. Bu yaz1m1zda .da Tiürkoloji Bôlümü. hocalarmm son on yil-
hk çah§malarma temas edecek, 1948 'den günümüze kàdar geçen zaman.
içinde yaymlanmI§ olan· eserleri tamtniaga çah§acag1z. Bôylece bu ya-
zilarm Türkoloji Bolümündeki çah§malarm birinci safhas1m, yani hoca-
. larm· eserlerini içine alan k1sm1 tamamlanm1§ olacaktir. Bundan sonraki
yaz1da TürkoloH Bôlümündeki çah§malarm ikinci safhasxm te§kil eden
tez çah§malan · üzeri~de dm:acag1z.
Tez çah§malan.Türkoloji BôlÛmündeki ilmî faaliyetin büyük; fakat
sessiz bir cephesini te§kil etmektedir. Her sen_e Türk dilinin ve Türk
edebiyatmm çe§itli ·meselelerini ele alan, çe§itli noktalanm a'ydmlatan
bir çok tezler yap1lmakta, fakat bunlar, yaym alamna ç1kmak imkâmm
bulamad1klan için, ilimde meydana getirdikleri ilerlemelerin -p~_kfark1-
na vanlmamaktadîr. ilim âleminin, Türk dili ve edebiyati ile ugra§an
oldukça geni§ muhitin lây1kiyle istifadesinden uzak birer yazina eser
durumunda olan bu tezlerden ·bazilan ··hakkmda. uzakta bulunan mes-
lekta§lanm1z zaman zaman bizden bir tak1m bilgiler istemektedirler.
Bu ,durumda bu ·tezleri tophl olarak tamtmamn art1k çoktan zarµan1
gelmi§tir. i.~te biz bu yazmm ikinci k1sm1olarak dergimizin gelecek sa-
y1smda bu tez çah§malan üzerinde duracag1z. Bôylece bir yandan Tür-
koloji B.ôlümünqeki faaliyetin büyük bir cephesini te§k:il .eden bu ses~iz
çah§màlan suyun yüzüne ç1karmaga, bir yandan türkoloji ilmine onemli
ilerlemeler getiren bu çah§malan ilim âlemine ve ilgililere duyurinaga,
.bir yandan da mezunlanm1zm bu yolda harcad1klan büyük emekletin
küçük bir mükâfahm ortaya koyinaga çah§acag1z.
, Türk "Dili ve Edebiyah Dergisi'inde 1948 'de ç1kan yaz1m1zda
Türkoloji B5lümü çah§malarma i§aret _ederken 1939 'dan sonra yapllan
120 Mùharrem Ergin

Türk dilî · ve edebiyab üzerindeki "ne§riyatm bariz vasfmm metin sahasma


yônélmek. oldugunu .belirtmi§ ve, bu isabetli gidi§in .onerni üzerinde
· durmu§tuk; Büyük bir memnunlukla ifade edelirn ki, 1948 'den sonraki
çah11malarda buyolda olup, yapilan yaym\ann ha.riz vasfm1 yine metin
sa.hast etrafmda topla:nmà tè§kil etmektedir. B5ylece, dili ve edebiyahyle
bütün . türkolojinin saglam temelleri birer iki§er ortaya ç1kmakta, bu
sahadà terkibî hük~mler, neticeler ve eserler, için her gün biraz daha
fazla haz1r bir zerp.in meydana gelmektedir.
Yine 1948 'deki ilk yaz1da oldugu gib'i bu yaz1da da tamtma çer-
·çevesi içinde. kahnacak,. eserlerin tenkidine giri[1ilril~yecektir.

AR.AT,RE~ÎD RAHMETÎ
türk Îlinl Transkripsigon Kdavuzu, lstànbul 1946.
. .

. 1946 y1hnda basilmu~ olan bu ·küçük kitabm 1948 'deki yaz1m1za


girmesi lâznnd1. Fakat 1946 'da bas1lm1§: olmasma ragmen bu kilavuz
uzu.n·müddet ortaya çikmamu1 ve bizim de ancak ilk tamtma ..yaz1sm-
dan sonra elimize geçlX\Χtir. llmî çah§nialarda ber zaman el altmda
bulunmas1 · 1âzùn gelen bu ·onemli k1lavuzu, ilk yaz1ya girmedigi için,
daha once basdrrii§ olmasma ragmen, '1948 'den sonral<i eserleri içine
. âlan bufaz1m1zm ba§tna ahyor, boy.Ieee onu da Türkoloji Bôlümündeki
çah11malan toplu olarak verm~ge çaluian bu yaz1larm çerçevesi d1§mda
bu:akmam1§·oluyoruz.
. iju k1lavuz Millî Egitim. Bakanhg1 tarafmdan yaymlam1ù§br. Üze-
rinde"lstanbul Üniversitesi Edebiyat fakültesince haz1rlanmI§br II kayd1
olup aynèa Prof. Araf'm ismi yoktur. Fakat umumî olsun diye Fakül-
·teye màtedilen bu kdavuz tamamiyle .ve yalmz Arat. tarafmdan hazir•
. lanml§, tèlif hakk:1 qa Prof. Arat 'a verHini§tir.
: Bu .kilavuzdaki trànskripsiyon alfabesinin esas kartikteri tamamiyle
bugiinkü millî Türkalfabesine• dayanmasldit. Bugünkü umumî. alfabemi-
. zin <i;;e§itlihar-flèrine bir tak1m i§aretler eklenmek suretiyle Türk trans-
. kripsiyon harfleri meydana getirilmi§, umumî alfabede olmayan, yabanc1
hiç :hir harfe ha§ vurulmami§hr. .
· tila;uz küçü.k boyda olup 36 sahife ·tu.tmaktadir. Eserde once
'·'Türk ilmî,tr'anskripsiycm alfabesi" ba§hg1 altmda ( s. 1-3 j transkrip-
siyon .alfabesi ve: çe~itleri hakkmda bilgi verildikten sonra " Metin trans-
Türkoloji Boliimü çah§malar1 121

kripsiyonu alfabesi " (s. 3), "TranskripsiyoI?,. alfabesiriin kullamlmas1 "


( s. 3-6) üzerinde durulmakta, sohra '' Transkripsiyon alfabësjndè harf-
lerin siras1 " bahsine geçilerek transkripsiyon harfleri s1rayla ve toplu
olarak verilmektedir ( s. 6-'-7 ). Sonra harflere konan '' Χaretlerin izah1"
yap1lmakta ( s. 8-'-9 ), arkàsmdan "Trqnskripsiyon alfabesindeki harf-
lerin k1ymetleri belirtilmektedir. ( s. 9-24 ). Sonra '' Alfabe sirasma
girmeyen harf veya Χaretler'' ( aym ve hemze) ve "Harflerle birlikte
kullari1lan harekeler" gosterilrp.ekte ( s. 24-25 ); arkas1nd1.m "Arapça
soz, tabir ve metinlerin transkripsiyonu" üzerinde durulup ( s. 25..:..-26 ).
"Arap harflerfüe ( ünsüzlere) âit kar§ihklar cetveli" verilmektedir.
K1Iavuzun \bundan sonraki sahifeleri yabanc1 kelimelerin transkripsiyonu
.
için ·gerekli usul ve bilgilere· ayrtlmI§hr ( s. 28-:-36 ). . ·
. Bu k1lavuz ile tes bit edilen Türk transkripsiyon alfabesi Türkiyede
bugün umumîle§mΧ olup, bütün türkoloji- tetkiklerinde ve Îslâm An-
siklopedisinde y11Iardan beri tatbik edilmektedir .'

ARAT' RE~ÎD RAHMETÏ

Atebetcï' l-hakayzk, Istanbul 1951.

Eski türkçenin sonlan ile yeni yaz1· dillerihin ba§lang1cm1 1çme


alan .geçi§ devrinin belli ·ba§h eserlerindeii biri olan Atebetü'l-hakay1k,
Kutadgu Bilig 'den sonra kar§1m1za ç1kan ilk onemli dil ve edebiyat
yadigând1r. Prof. Arat 'm dedigi gibi "Türlc dili ye edeniyatmm inki-
§af tarihinde bir merhalèyi aydmlatmas1 bak1mindan, mühim bir yer
tuttugu §Üphesiz'olan" bu eser "türk-islâm muhitinin kültür çerçevesi
içinde, ·fertlerin terbiyesi için_tanzim edilmi§ olan esaslan, oldug1,1gibi,
türkçe ve manzum olarak tekrarlayan bir ahlâk kitab1d1r11.Kutadgu
Bilig gibi "faûlüri f aûlün faûlün faûl " yezninde, a§ag1 y1:1kan.be§ yüz
m1srahk bir manzume olan eserin Tanrmm, Peygamherin, dort sahabenin
medhini ve yaz1h§ sebebini içiné alan giri§ k1sm1 gazel ve kasidë tar-
zmda kafiyelenmi§ beyitlerden ibàret olup, asil konuyu içine .alan k1-
~nmlan birinci, ikinci ve dordüncü m1sralar1· kafiyeli olan dôitlükler
§eklinde devàm etmektedir. Asil' esere sonradan ilâve edilen müellifi
meçhul parça ile Emîr Seyfeddfo 'in yazd1g1 parça da aym ~ekilde birer
dortlükten ibarettir. Bunlardan sonra gelen vè Arslan Hoca Tai-han'a
ait olan on beyitlik son ilâve ise me~nevî tarzmda ·kafiyelènmi§tir. ··
! Atebetü'l-hakay1k 'm ilk ne§ri -1918 ~de, onu aym zàmanda 1906 'da
12.2, _ Muharrein -Ergin

•-Hk,defâ ·tam'tmt§ 9lan Necib ,Âs1m tarnfmdan yapilmi§hr. lki kitai:>


. halinde ç1kan .bull~~rin,bii-inci 'k1smm1 Necib Âs1m metin, tercüme _Ve
i~ahlara ·ay1rm1§,ikinci -·k1smmda eserin bir niishas.mm,. hem uygur hem
· arap ,harfleri ile yaztlmi§ olan nüshasnim faksimHesini vermi§tir. Eseri
ilk defa ortaya koymu§ olan :bu ne§ir bununla zamamnda degerli' bir
vàzife gôrmü§ olmakla b~raber ilmî -ihtiyac1 kar§iiayacàk . yeterli bir
ne§ir,'.olmaktan çok.uzakbr. Bu ne§irden sonra eser üzerinde daha bir
çôk yai1làr ·.yazdmt:fr· deger,li ·ara§hrmalar yapilm1§tlr. Fakat · bütün
bunlara rag:men.Prof. Arat 'm eseri yaymlanmcaya kadar Atebetü'l-ha-kayik
· tam bir: aydmhga ç1kmam1§, ilmî bir ne§re ka:vu§mami§b, Prof. .Arat ·
1951 'de, ç1kan bu· eseri ile türkolojinin ,Atabetü'l-hakay\k meselesini
. nihaî olarak ha~Iètmi§tir. · ·
. Prnf. Arat 'm kesin olarak düzelttigi ilk §ey eserin ad1 olmu§tur.
Ara.t'm. ne§rÎhe kadar esçrin ad1, diger nüshalarda geçen Hîbed-ül-
h~kay1k, Hîbetü'l-hakay1k, Hîbet-ol hakay1k, Gaybetü'l-hakay1k §ek-
lindeki yazili§lan dolay1siyle Hîbetü'l-hakay1k veya Aybetü'l-hakay1k
· §eld~de .bilinir ve kullamhrd1. Halbuki eserin en iyi nüshas1 olan uy-
gur h~rfli · S~merkand riüshasmm ba§mda · iri bir uygur yaz1s1ile aç1kca
· '' -Àtebetü-l-;•hakay1kkitab1" yaz1h oh1p, · son t~rafmda da ,bunun vezin
1

icabi k1sàfülm1§ §ekli olan ve yine aym harfi _ile ba§layan Adbedü'l-
.hakay1k ,ismi vard1r. Buna: gore eserin isminin "hakikatlerin e§igi"
. mânàsma gelen Atebetü'l-hakay1k· §eklinde olmas1 gerekir ki Prof. Arat da.
bunu ;bôylece düzeltmi§tir. _. . .
Prof. Arat 'm e~eri · Türk Oil Kurumu yaymlanndan olup büyük
boyda; 417. sahif e . _tutDJ.aktad1r. Bit ôn sôzden ( s. 1-4) sonra giri§,
metin., tercüme, notlar, indeks ve faksimile bolümlerini içine almaktadir:
Giri§ bolümündè ( s: 2-'39) srrasiyle eseri.n müellifi Edib Ahmed,
esêrin ithaf eâildigi emir olan Muhammeii Dâd lspehsâlâr Beg, Atebe-
tü'l-hakayik, Atebetü'l-hakay1k 'm - hablan ve ba§hklan, Atebetü'l-ha-
kay1k'1n yeniden fanzimi've A.rslan Hoca Tarhan, eserin nüshalar1 üze-
rinde durulmaktad1:r; · ·
.·• __· l\'1e~in°bôlümünde(s. 41-,.81) eserin .mevcutniishalara dayana~ ten-
kitli ne§ri yapdmJ§br. Asil Atebetü'l-hakay1k metni 484 m1sra tutmak-
til,dtr. Onqan 'sonrakL28 m1sra _àsil esere sonradan yapllan ilâvelerden
füar.et olup, Edip · Ahmed ve eseri hakkmda bilgi veren b,u ilâveletin·
ilk dôrtlügü · meçhul birine, ikinci dortlügü Emir Seyfeddin 'e, onqan
sonraki beyitleri de Hoca Arslan Tarhan 'a ait bulunmaktadir. Prof.
i,Gatçok. geni§ bir edisiyon kri~ik _yap:11i§, imlâ hususiyetlerine varm-
Türkolo ji Bolümü çah§malar 1 123

caya kadar bütün nüsha farklarm1 gostermi§tir. Bunu anlamak için


nüsha farklannm metinden daha çok yer Χgal ettigi · edisiyon kritik
sahifelerinin §ekline bakmak kâfidir.- ·
Tercüme bolümünde ( s. 82-101) bütün metnin m1sra m1sra bu-
günkü türkçeye tercümesi · verilmi§, bu çevirmede sade, aç1k, metne
mümkün oldugu kadar bagh bir tercüme yap1lm1§, mânanm iyi anla-
§Ilmàs1 için zaman zaman · d1§andan · eklenen kel'imeler ·parantez içine
ahnm1§tlr.
Notlar bolümü~de ·( s. 102-163) Atebetü'l-hakay1k 'ta geçen bir çok
kelime ve §ekiller üzerinde yapilan aç1klama ve izalilar bulunmaktad1r.
Fakat bu notlar eserin çerçevesini çok a§an bir olçüde kaleme almm1§,
Atebetü'l-hakay1k vesile yapilarak, tarihî ve mukayeseli Türk dil bilgi-
. sinin bir çok mesele.leri geni§ bir §ekilde ele almm1§,,Prof. Arat 'm bu
sahadaki uzun ara§hrmalarmm bir çok neticeleri toplu bir §ekilde ve-
rilmi§tir. 1

indeks bolümünde ( s. !-LXXVI)· as1I metinde ve hütün nüsha ,fark-


larmda geçen kelimelerîn ve ekl.erin geni§ indeksi ya:p1h:n1§hr.Ba§hca
isim ve fiil eklerinin, kokler arasmdaki normal yerlerinden ba§ka bir de
ek .·olarak bütün misalleri ile · indeks s1rasma almmalan · bu en··geni§
h1deksin dikkati çeken bir yonüdür. Ekleri aync~ gosteren bir indeksi,
metin küçük oldug1,1için, burada vermek imkâmm bulmak güç olma-
m1§tlr. Fakat. daha büyük metinlerin indeksinde ~unu yaprrtak, imkân;.
s1z degilse bile, her halde çok güçtür.
Faksimile bolümünde ( LXXVII-LXX)ÇI sahifelerij içine · alan Dü-
zeltmeler 'de~ sonra ve romèn rakamlan ile yine I 'den ha§lamak sure-
tiyle s. I-CLXXIII) Atebetü'l-hakay1k 'm bugünkü bütün nüshalannm
· faksimileleô verilmi§tir. Eserin Hoca Arslan Tarhan tarafmdàn tanzi-
mine dayanan bu nüshalarm üçü tam olup bir.incisiiki. kitas1 arap, ,ge-
risi tamamiyle uygur harfleri ile yazilmI§, 1444 tarihli Semerkand ( Aya-
sofya). nüshas1; ikincisi her m1Sra1 hem uygur hem arap harfleri ile
yazilmt§, 1480 tari.hli ~stanbul ( Ayas~fya) nüshas1; üçüncüsü yalmz
arap harfli olan Topkap1 •Sàrayi nüshas1dir. Bunlarâan ba§ka üç nüsha-.
nm da bazi parçalan kalmI§hr. Bu parçalar Ankara ( Seyid Ali ) nüs-
hasmm arap harfli bir sahifesinden, Ankara ( Maarif Kütüphanesi ) nüs-
hasmm arap ve uygur .harfli be§ sahifesinden; ve nihayet Berlin ( flim-
ler Akademisi) nüshasmm uygur ·harfli bir sahifesinden ibarettir.
124 Muharr~in. J::rgin

ARAT,RË~ÎD RAHMETÎ
. Kutadgu Bilig, ll, Tercüme, Ankara 1959.

Türk dil, edebiyat \re kültürünün XI. as1rda yazilm1§ büyük âbidesi
K4tadgu Bilig 'in, bilindigi gibi, bugün elde üç nüshas1 vardfr. Hepsi
· eserin ba§kalan ta~afmdan ilâve edilen manzum ve mensur mukaddime-
leri .ihtivà. ·ede1! üçüncü te~vinine ait bulunan bu nüshalar 1439 tarihli
, ve uygur harf~i Herat veya Viyana nüshas1 ile tarihleri belli oli.nayan
arap harfli Ferga_na v~ M1s1r nüshalandir. Bu nüshalarm faksimileleri
Türk Oil Kururn,u tarafmdan 1942-1943 'te, Viyana nüshas1 birinci cilt,
Fergana nüshas1 ikinci cilt, M1s1r nüshas1 üçüncü cilt olma:k üzere üç
cilt halinde .bir 'bütün olarak yaymlanmi§br. Sonra 1947 'de yine îiirk
Dil Kurùmu tarafmdan Kutàdgti Bilig 'in metni yàyinlanm1§br. Re§id
·Rahmeti Arat tarafmdan haz1rlanm1~ olan bu tenkitli ne§irle Prof. Arat 'm
tizun · zani an dari beri devam · eden Kutadgu Bilig çah§malarmm ilk eseri
ortàya konmll§tÛr. Prof. Arat 'm otuz ylla yakla§an Kutadgu BHig üze.,
rindeki çali§malan dort. kitâp etrafmda toplanmà.ktad1r. Bunlardan bi-
rincisi metin, ikincisi tercüme, üçünC'üsü indeks, . dordûncüsil notlar ve
· izahlar bolümlerine ayrilmi~hr. ·· Birinci kitap olar~k metin 1947 'de
çik,rri1§b .. ~imdi 12 y1l sonra ikinci kitap olan tercüm·e bolümü de ç1k-
m1§ bulunuyor. Çe.§itli mà.ddî engeller ve yaym güçlükleri dolay1siyle
bu ilk iki cildin ortaya ç1kmas1 bir hayli uiam1.§ ve gecikmi§tir. Bun-
dan sonràki iki cildin yay10 imkâmmn daha kolayhkla bulunmasm1 ve
ararim· fazla açilmamastm temenni etmek lâz1md1r.
Kutadgri Bilig 1in, tercümèsi hususunda dàha once de birtak1m tec-
rübeler yap1lrinl},Radloff eseri~ tamaninil, Vambery, Bonelli ve Malov
büyük küçük bir takîm parçalàr1m tercüme etmî§tir ( bk. Ôn sôz s. \;II).
Fakat sa.glam bir mètne dayanan ve bugünkü ilmî ihtiyaçlan tam ola~
ra~ kàr§Ilayan bir tercümeye ~iddetle ihtiyaç vard1. Bilhassa' çe§itli
· bàk1mlarda.n eserin. muhteva~1 üzeriride duré!-cak olanlara imkân haz1r-
iamak üzere 'bôylebir. tercil:inènin varhgi .geni§ Türk muhiti içiri ayn
bir ônem ta§Iinakta idL Ï.~te Prof. Arat 'm eseri büttiJ bu ihtiyaçlan
k:ar§ilâyaèak bir lerciime ortaya koyinu§, eski Türlc içtimà.î hayatmm
muaham bir hazinesini gozümüziin ônüne sermi~fü. .
Prof. Arat esÎd bir eserin bugünkü dile tercümesi. tecrübesini ilk
olarak Atebetü'l-hakay1k 'ta yapmi§hr. Bu i§in ne kadar güç oldugunu
boyl~. metinlerle ugra§anlar iyi bilirler. Ara.t 'm Atebetü'l-hakay1k 'm ·
Türkoioji Bolümü çah§malar1 125

on sôzünde ·dedigi gibi, "türkçe metinlerin esk.i dilden yeniye v.eya bir
§Ïveden ba§lrn bir §Îveye naklinde, mânâ inceliklerine halel getirmeden,
' soz ve soz §ekillerini.n tam kar§ihklanm bulabilmek için, çevrilecek
dilin Χlenmi§ ve muayyen bir istikrara kavu§IDU§olmas1 §àrttir. Bugün
kendi ben1igini bulmak için ç1rpman yaz1 dilimizde bu esash §artm
bulundugum.{ iddia etmek güçtür. Eski türkçede, mevcµt bir ça}( eklerin
bugünkü yaz1 dillerinde zamanla kaybolmu§ olmas1, bilhassatbirbirine
yakm ifadeler arasmdaki farklann belirtÙrriesine büyük bir engel te§kil
etmektedir ". Bunlan dü§ilnünce Prof. Arat''m bu tercümelerinin ne ka~
dar yorucu oldugu kolayca anla§1hr. Bu Χ ·bilhassa, oldukça basit bir
eser olan Atebetü'l-hakay1k· ile muk.ayese edilemeyecek kada~ kuvvetli
ve san'atkâranè yazllmI§ .bir eser hüviyetiyle. kar§1m1za ç~kan Kutadgu
Bilig 'de çok güç olmu§,· fakat neticede ortaya Çlkan·tercürne Atebetü'l:.
hakay1k tercümesini bir hayli geçmi§, ondan daha ileri bir ad1m olmu§"'.
tur. Bunda ber halde Atebetü'l-hakay1k 'm · ilk tecrübe ·olmasi kadar;
belki ondan daha çok, basit bfr eser olmàsmm rolü vard1r. Arat\n
ikinci çevirmede tercüme tèlmigini daha ileri gotµ.rmü§ bulunmàs1_nor-
mal olmakla beraber, basjt bir eserin. tercümesinin sadè, kuvvetli bir
eserin tercümesinin kuvvetli olmas1 da tabiîdir. · ·
Prof. Arat 'm Kutadgu Bilig tercümesi Türlc Tarih Kurumu yaym-
lanndan olup büyük boyda 505 sahife tutmaktad1r. Eserde dort sahi-
felik .bir on soz. ( s. VII-X) ve tercümenin tàhlilî fihristiriden (s. XJ..,..;...
XXVIII) sonra tercümeye (s. 1-477 )geçJlmektedir. 1-2. sahifede mensur
mukaddimenin, 3-7 .. sahifede manzum mukaddimenin, 8-11 .. sahifede
bablarm fihristinin tercûmeleri vard1r.. 12. sahifede as1l Kutadgu Bilig 'in
tercümesi ba§lamakta ve 467. sahifeye kadar devam · etmektedir; 468...:....
477. sahifelerde Yusuf Has Hâcîb 1 in as1l eserin sonuna kendisi hak-
kmdà yapbg1 ilâveletin tercümesi bulunmaktadir.

CAFEROGLU, AHMET
. '

Anadolu, illèri Agzzlanndan Derlemèler; istanbul 1951.

Prof. Caferoglu 1936 y1~mdan.beri Anadolu ag1zlar1 üzerinde çaluj-


maktad1r. Her yil yaz aylarinda Anadolunun 'bir holgesine giderek c/
bolgenin ag1zlarmdan metinler derlemekte ve burilari, · topland1g1 gibi, ·
, bôlge v~ idarl taksimat çerçev~si içinde su·ayia yaymlamélktad1r. Bu
i suretle bugüne kadar Anàd()lu s.athma yayilm1~.olan. çe§itU; ag1zlara
·126 Muharr~m Ergin
' .

ait, büyi,ik)ir ~alzeme y1gm1·t()planmt§ bulunmaktad1r. Bu malzeme,


derginiizfo 1948 tç1.rihH say1smdaki _tat11tmam1zda da belirttigimiz gibi,
bir raridàn dil: tetki~leri, . bir yandan halk 'eqebiyat1, bir yandan da
folklor ara§tirm.àlar1 · için çok zengin ·bir kaynak halinde Türk dil,. ede-
1:)iyaf ve kültürünün ·büyük bir kazanc1 olar~k elimizin altmda top-
lanm1§ bùlunmakt~d1r. Millî ogretimin geli§mesi, teknik v;a$1talardaki
·Herleme, mesafelerin k1salmas1 memleketin bütün bôlgelerini gittikçe .
. daha,·kuyvetli· bii §èkildè · birbirine baglamakta, bir çok ag1zlar her
·gün·daha faiJa pirbirine ~art§makta, · bir çok' ag1zlar. ve ag1z hususi-
yetleri zamanla kaybolmalcta, edebî türkçe, kültür dili süratle bolge
dHJerinin yerini almaktad1r. Bôyle süratli ve sürekli bir degi§!me içinde
b~r çok ag1:i1an kaybolmfidan tesbit etmek -türkolojiye yap1lacak ·en ..
bûyük hizmetlerden biriclir. Χte ·Prof. Caferogh,1 bu büyük hizmf!tÎ ge-
ni§ ôlçüde.,yerine getirmi§, bitme.z tükenmez bir enerji ve sabir ile. her .
y1l _Anadohr yollarma dü§erek. .büyük .emek ve ·yorgunluklar pahasma
· 'büyük bir malzeme yekûnunu bir araya getirmege muvaffak _olmu§tur.
1936 'dan 1951 'e kadar. on be§ y1l içinde toplad1g1 malzemeyi Prof.
Caferoglu 9·cilt içinde. toplanu11ttr. Bunlàr.dan 1948 'e kadar, on iki yil-
hk malzemeyi içine alan 8 cilt ç1km1§ olup bu 8 cildin tamtmas1m der-
. ·ginin- 1948 s~y1smdaki ya1am1zda yapmt§tlk. Bugün üzerinde durdugu,;.
muz 9. kitap 1948, ·1949, 1950 y1llarmda toplanan mfl,lzemeyi·içine alan ..
ve bu derlemelerin sonuncusu olarak çrkan· eserdir. Caferoglu bu .dia-
lektoloji çah§malarma 195_1 'den .beri de devam etmekte olup bu son
. sênelerd~ki çah§malan daha hususî vè belirli dialektoloji .meseleleri
etrafmda toplanmàktad1r. ·
. Bu 9. kitap Van~ Bitlis, Mu§, Karakose, Eski§ehir, Bolu ve Zongul-
dak illeri ag1zlanm içine almaktad1r. Bµnlardan dogu illeri ag1zlan
1948'de, Eski§ehir agz1 1949 'da, Bqlu ve Zonguldak ag1zlar1 1950 'de
derlenmi§tir. . · · ·
· •·ts~~ Edebiyat F&külte~iyaymlarmdàn olup büyük boyda 311 sahife
· tutmakfad1r. V--:-'::X, sal;lifelerdë derlemenin geni.§, bir fihristi, XI-
. XXI~I. .sahifelerde .bu toplamà}ar ve umumiyetle dialektoloji çah§mahm
.üzerinde Profesorün edindigi tecrübelere dayanaràk ,azd1g1 bir ôn soz
yardtr. · Sonra·_
metinler gelmektedir.
:Birinci bôlüm ( s. 1-50 ) Van ili ve yôresi ag1zlarmdan derlenen
omekleri içine almaktad1r. _2'si mensur, gerisi manzum olmak üzëre 37
· parça_.Irietin verilmi§t,r.. ._,
. · ikinci :bolüm (s. 51-70) Bitlis ili. 've · yôresi ag1zlarmdan hemen
hemèn.h:epsi manzum 17 ornegi içine almàkt_adir.
Türkoloji Bolümü çah§malari 127

Ûçüncü bolüm ( s. 71_:_108) Mu§ ili ve yoresi àg1zlarma aynlm1§•


tir. Burada orice Mu§ agzmdan 22 parça manzum metiri verilmi§, sonra
Bulamk kazasmdaki T erekeme agz1 orneklerine geçilmi§tir. T erekeme
agz1 altmdà tôplanari metinler Bulamkh §Ik Namaz 'da.n derlenmi§
§Îirlùdir. Bu bolümün sonuna Karakose agz1 ornegi olarak bir manzum
parça ·alinm1.~tir.
Dorçlüncü bolüm ( s .. 109-154) Eski§ehir ve. yoresi ag1zlan 6rnek-
lerine .·aynliri1§olup manzum ve, mensur 56 parçay1· içine almaktad1r.
Be§inci bolüm ( s. 155-174) Balu ve yfüesi ag1zlarmm niensur
ve manium 17 parça metnine ayrilmi§trr. ·
A,Ibnc1 bolü,m (s. 175-207) 'de Zong1.ddak ve yoresi ag1zlarmdan
derlenmi§ mânzuni ve mensur 38 pàrça metin vard1r. Bu orrieklerin ba-
§mda '' Bol Borek " ad1 ile 9ir Beyrek hikâyesi" bulunmaktadir ki bu-
nunla Prof. Caferoglu Beyrek hikâyesinin Bartin riv'ayetini tesbit' etmi§
olmaktad1r. .
Yedincî Bolüm ( s. 208-288) sôzlük bôlümüdür. Burada once Es-
ki§ehir ve ·Düzce abdallar.11un gizli dillerine ve Alaçam · èlekçilêrinin
diline âit baz1 kelimeler verilmekte, ~onra .( s. 217) kitaptaki illerin
ag1zlannm umumî sôzlügüne geçilmektedir.

ÇAFEROGLU, AHMET

Türk Dili Tarihi, !, Istanbul 1958.

Prof. Caferoglu Fa.kültede okuttugu Türk dili tarihi dèrslerini. ôte.;


den beri dort cilt içinde toplamak tasavvurundad1r. Birinci cilt ba§lan-·
g1çtan IX. asra kadar olan devreyi; ikinci cilt IX-XV ..as1r arasuîdaki Orta
Asya ve K1pçak sahasm1, üçüncü cilt IX..:.-xx.. as1r arasmda türkçenin
bütün sahalardaki kollanm içine alacakhr. Bunlardan ikinci cilt. ile bi-
rinci cildin birinci bolümü iki kitap halinde bundan once yaymlanm1§tl.
Türk Dili T<i.rihiNotlarz adm1_ta§1yari pu iki kitaptan ilk once 1943 'te,.
jkinci cilt olan II numarahs1, sonra 1947 'de, birinéi cildin birinci bo-
lümü olan I numarahs1 ç1krh1§t1.
I numarah kitapta Caferoglu sadece türkçenin men§ei ve kafanhk
devirleri üzerinde durmu§, . birinci cilde ·girecek olan ve Goktürk, Uygtir
dil yadigârlanm ihtiva eden Eski Türkçe devrini vermemi§tL II numa-
rah kitap ise Caferoglu 'nun Orta Türkçê veya · · Mil$terek Orta Asya
128 Muharre~ Ergin

Tür~çesi ~edigi X-XV. as1rlar arasmdaki devreyi içine almakta, Di-


vai;iü lügati'Mürk 'ten sonraki dil yadig:ârlanm incelemekte idi-. Boylece
iki kita~ arasmda . bir aç1khk kalmu;, birinci cildin son bolümlerini.
te§kil ed.ecek olan Orhun· ve Uygur devreleri yazilmami§h .
., ' ' t

Χte bugün üzerind~ durdugumuz Türk Dili Tarihi adh son ve yeni
kitabr ile .Prof. Caferoglu aradaki bo§lugun bir k1smm1 doiêlurmu§;
biri.Qci· cildin bir:inci bolümü olarak ç1km1§ bulunan I numarah kitab1 ·
türkçenin içlerine dogru bii: mikdar daha ilerletmi§tir. Burad.a ilâv:e
edilen, yeniden yazilmi§ olan bolüm Goktijrkçenin tamam1· ile Uygur-
·caya gii:i§ mahiyetinde olan Uygur Hanhgi 'd1r. Boylece arada, bo§luk
olarak yalmz Uygurca bolümü kalmaktad1r. Orta Türkçeye ·aynlan ve·
1943 'te' ç1km1§ bulunan li numarah kitabm bà§ma konmu§ olan '.'·l.Jy-
gurlarm kulland1g1 alfa}?eler '' bahsi de bu yeni kitabm sonuna alm-
llîI§br. Demek ki bu yeni kitap I numarah Türk Dili Tarihi Notlan 'na
Eski Türkçe devresïn:in bir k1smm1, yani Goktürkçeyi ve Uyg:urcanm
giri§ bolümünü ilâve etmek suretiyle meydana gelmi§tir. Bu arada
Türk Dili Tarihi Notla,n 'nda11 a_hhan k1s1mlar da. yeniden gozden geçi-
rilere!{_. ufak tefek degi§iklikler yapilmI§, bibliyografyas1 da takviye
edilmi§tir. ·
Eser. Edebiyat ·Fakültesi yay1nlarmdan olup büyük boy da 192 sahife
tutmàktad1r. Fihrist ve oil sozden sonra giri§ bol~mü ile ba§lamaktad1r.
· Birinci bolüm olan Giri~ 'te ( s. 1-8) Türk dilinin. tarihî durumu,
dilin iç ve di§ tarihi, Türk dili tarihi . ara§brmasmm ba§hca gayesi an-
lablmaktad1r;
lkinci bolümde ( s. 9-44 ) Türk dilinin men§ei mes~lesi üzerinde
durullllél~tél v~ me11§ebak1mmdan türkçenin, .dünya dilleri arasmdaki
yeri, lJra!-Altay <;lilleri,I?u:·~onudaki çe§itli çah§ma, fikir, - go,rܧ ve
naz,1:1jiyel~r:
etrafhcél _gozdèn ge_çirilmektedir. . .
. Üçünciibolüm ( s:. 45_:._46) morfolojik tasnife gore Türk dilinin yer:i
kônusuna aynlmI§hr. .
I)ordüncü bolüII1ci~{s. 47_:56 )Türk diljnin devreleri veMilâUan on-
ceki. d~r.mnu el~ almma{üadm. ·
Be§inci bolüm ( s. 60-61 ) proto türkçe. d~vri diye acllandmhm§
ol,up,bj.u;ada_.
Tii.r~ diljnin lehçe, §ÏVe ve. ag1zlàra aynb§I .meseleled izah
eçlilÏnekteclir. · ·· ·· ·
·. Albnc1 bolüm (s. 62-,-68 ): ilk türkçe devri 'dir:. Burada · Hunlann,
Huµ ..ittihadma, girenTürk. boylélruidan, Sabirlerin ve Avarlarm, Bulgar-
Türkoloji Bolümü çah~malar1 129
Türklerinin dilleri üzèrinde durulrnaktad1r. Bu bôlürnle Türk Dili Tarihi
Notlan 'nm I. kitabm1 te§kil eden .bahisler bitrnektedir: .
Yedinci bôlürn ( s. 69-184) ile kitabm yeni bahisl.eri ba§larnakta-
d1r. Eski Türkçe devri adm1 ta§iyan bu 'bôlümün birinci k1sm1 Gôk-
türkçe 'ye ayrilrni§ · olup bu k1s1rnda Gôktürklerin tarihi, Orhun · âbide-
leri, Gôktürk alfabesi, vokal ve konsonant sistemi, Gôktürkçenin dil
yap1s1 etrafhca incelenmi§, sonuna da Gôktürkçe olarak Kültigin ya-
z1tmdan, Irk Bitig kitabmdan ve Suè1 yaz1tmdan birer parça metin kon-
mu§tur. Bôlürnün ikinci k1sm1 Uygurlara ayrilmi§br. Burada Uygur
Hanhgmm tarihi, Uygurlardaki tercümecilik, Uygur §Îveleri üzerincie
durulmakta ve Uygur Türklerinin kulland*Ian alfabe sistemi incelen-
mektedir. Sonunda da bir hiristiyanhk; bir Mani ve iki parça budist ·
metni ile uygurca ôrnekler verilmi12tir. ,,

ECKMANN,JANOS

Nehcü' l-f eradis, [, Tzpkzbaszm, Ankara 1956.

'XIV. asrm ortalarmda yaz1lm1§ olan Nehcü'l-fârâdis eski ve yeni


yazi dilleri arasmdaki geçi§ devrinin eldeki- bir kaç ~serinden biridir.
Kuzey-dogu Türkçesi diye · adland1rd1g1mrz bu geçi§ devri Eski Türk-
çeyi Kuzey ve Dogu Türkçelerine, yani K1pçakçà. ve ·Çagataycaya
baglayan, Eski Türkçenin Orta Asyada bir devam1 olan ve XIII-)JIV.
as1rlan içine a.lan. yaz1 dili devresidir. Eski. Türkçenin son mahsuileri
olan Kutadgu Bilig ve Atebetü'I-hakay1k 'tan sonra. bu geçi§ devrinin
eserleri s1ralamr. Bunlarm arasmda Nehcü'l-ferâdis tG1,rihbak1mmdan/
1310 'da yazilrn1§ olan Rabguzi 'nin K1sasü'1-:enbiyâ'smdan, 1313 'te ya-
zilm112olan Muinü'l-mürid 'den, 1341 'de yazilmI§ olan ·Kutb 'ün Husrev ü
~irin 'inden ve .1353 'te yazdm1§ olan Muhabbetnâme 'den sonra be12inci
gelmektedir. Yaz1h§ tarihi kesin.olarak belli olmamakla beraber 1358 'den.
ôncedir ve müellifi de 1360 'ta ôlmü§tür. · Muinü'l-mürid yabai1c1 nusur~
lan çok fazla · olan, türkçe bak1mmdan fazla bir §ey vermeyen ,küçük
bir eserdir. Muhabbetnâme'nin eldeki §eklinin dili, fa'rihi ile hiç bir 12e-·
kilde bagda§amayacak kadar yenidir. Bunlan gôz ônünde· bulundurunca ·
geçi§ devrinin dili için Nehcü'l-ferâdis'in ônemi daha iyi anla§1hr.
Gerçekten Rabguzi'nin eseri ile beraber Nehcü'l-ferâdis iki büyük dil
hazinesi olarak .bu devrin ba§ta gelen eserleridir.
Eserin daha ba~ka nüshalar1 da oldugu bilininekle beraber, orta.da
ilim âleminin faydalanacag1 ba§hca nüsha olarak Süleymaniye kütüp-
130 Muharrem Èrgin .

hanesiiidèki Y enicami nüshas1 var.dir. Bu nüshanm istinsah1 1360 y1hnda


müellifin olümünden · dort gün sonra· tamamlanmi§hr.
Nehcii'l-ferâdis' in dili ü.zerinde ilk ciddî çah§ma Ali Fehmi Kara-
manhoglu 'nun yaphg1 denemedir. Türkoloji mezuniyet tezi olan bu de-
nemesiride Karamanhoglu eserin ba§tan 50 · sahifesini i§lemi§; bu elli
sahifenin transkripsiyonunu, gramerini ve indeksini vermi§tir ( bk. Ali
Fehmi Karamanhoglu, Néhcü'l-ferâdis '.n.indil hzzsusigetleri, 1954, Türkiyat
EnstHüsü T. 441.).
Nehcü'l;.ferâdis 'in tamamiiu ortaya koymak ve Χlemek iizere uzun
zam.andan beri eser üzerinde Dr. Eckmann çah§maktadu-. Bu çah§ma-
lann baz1 neticelerini bugüne kadar derslerinde ve çe§itli yaz1larmda,
bu arl:1,daFundamenta 'da _da vermi§tir. Eckmann 'm bu çah§malan üç
ciltte tamamlanacakhr. Birinci cilt faksimileye aynlmI§hr, ikinci cilt
metin, üçûncü cilt mufassal gramer ve indeks olacakhr. Bugiine kadar
esërin fi§lenmesi tamamlanm1§, gramerin tamam1 hazirlanm1§, metin
transkripsiyonunun üçte biri yapilmi§hr.
l§te bugün •üzerinde durdugumuz kitap bu üç ciltlik haz1rhgm ya-
ymlanm1§ olan ve faksimileye aynlm1§ bulunan birinc\ cildidir.
- Eser Türk Dil :I<urumu yaymlarmdan olup büyük boyda 458 sahife
tutmaktad1r. Ba§a konan bh- on soz ve fihristten sonra faksimile veril-
.mektedir. . · · 1

On sahifelik on sozde (s. III--XII) Eckmann eserin nüshalan, eserin


· - mahiyeti ve eser· üzerindeki çah§malar hakkmda etrafh .ve toplu bilgi-
ler vermekte, ·eseri sunmaktadir .
. Sonra faksimilesi yapilan metnin fihristi ( s. XIH-XIV) verilmekte,
mukaddime; bablar ve fas1llar ve hâtimenin faksimiledeki sahife numa-
ralan gosterilmektedir. · ·
· Kitabm bundan sonraki 444 sahifesi §Îmdilik ortadaki tek nüsha
qlan Yenicami nüshasmin faksimilesidir. Faksimile sag ba§tan ba§laya-
. rak 444_.sahifeye kadar gelmektedir ( s. 1-444). Faksimilesi · yapilan ·
bu nüshanm ber· sahifesinde harekeli 17 sahr, vardir. Fakat harekeler
asil metne sonradan konm:wfolup bu hususta dikkatli bulunmak lâ·z1md1r.

ERGÎN, MUHARREM

De.de Korkut Kitabz, I. Giri$·Metin'-Faksimile, Ankara 1958.·

( Bu kitabm tamtmas1 a§ag1da · Mecdut Mansuroglu taràfmdan


yapilacakbr. )_
Türkoloji Bolümü çahljmalan 131

ERGÎN, MUHARREM

Osmanlzca Dersleri, /,. Türk Di! Bilgisi, Istanbul 1958.

( Bu kitabm tamtmas1 a§ag1da Mecdut Mansuroglu tarafmdan yap1-


lacakhr.)

ERGiN, MUHARREM
. ,
Osmanlzca Dersleri, Il, Eski Yazz -Arapça Unsurlar-Farsça
Unsurlar - Arzzz - Metinler, istanbul 1958.

· ( Bu kitabm tamtmas1 a§ag1da Mecdut Mansuroglu tarafmdan ~ap1-


lacakhr.)

ERTAYLAN, ÎSMAÎL HiKMET

Külliggât-i Divân-i Kabulî, Istanbul· 1948.

Prof. ismail Hikmet Ertaylan · istanbulun fethinin be§ yüzüncü yil


donümünü kutlama haz1rhklan yap1hrken bu kutlamaya bir tak1m ilmî
yaymlarla kahlmak üzere çah§malanm bu konu etrafmda toplami§h. ·
Bugün de devam etmekte olan bu çah§malar üç seü üzerinde yapil-:
.maktad1r. Bunlardan biri Fatihin divanma, ikincisi Fatih devri tarihine,
iPçüncüsü Fatih devri eserlerine aynlmi§hr. Birinci seri iki kitab1 içine
alacakhr. Bunlardan biri Fatih divammn eldeki tek nüshasmm lüks bir
bask1 içinde faksimilesi ve transkripsiyonu olacakt1r. Îkincisi Fatih
divanmm bugünün hattatlan, tezhip ve minyatür san'atkârlan tarafm-
dan bir .san'at eseri olarak haz1rlanan fevkalâde nüshas1d1r. Bu nüsha
için Çe§itli .ha~tatlar, tezhipçi ve minya:türcüler çah§tmlmi§, bütün divan,
her sahifesi ayn bir ·yaz1 ile yaz1hp tezhiplenmi§ olarak, kli§eye veri-
lecek orjinal levhalar halinde tamamiyle hazirlanmi§hr. Yakmda bas-
k1si da yap1lacakhr. Prof. Ertaylari'm Fatih çah§malarmm o devir tarihine
· aynlan ikin:ci serisi de Fatih ve fütuhab ile Fatih ve medeniyeti konulanm
içine alan iki kitaba ayrdm1§hr. Bunlardan birincisi ·olan Fatih ve
fütuhah adh ese'rin ·birinci cildi ç1km1§, digerleri henüz basilmanii§hr ~
132' Muharrem Ergin
' . '

Ertaylan '1n ,üçüncüFatih serisiride " Fatihin ya dogrudan dogruya kendi


adma veyahut da zam~m veiirlerinden, âlimlerinden veya bûyüklerin-
den birinin adma yazdmI§ olan yegâne yahut da ender eserlerin faksi- ·
mileleri '' yer âlmaktad1r. .Bu seriden §imdiye kadar üç kita:p ç1k-
m1§br. Χte §Îrndi üzerinde durdugurnuz Kabuli Divam bu üç kitaptan
birincisidir.
Hakkmda fazla bilgi olrnayan, hayatmm bilinen taraflan ancak
kendi eserinden ve arkada§I Hârnidi'nin divanmdan ç1kanlan Kabuli
lstanbula lrandan gelen, iran TÜrklerinden oldugu anla~Ilan bir §airdir.
1437 'de dôgniu§, 1472 'de Îstanbula gelmi§, bir kaç y1l Fatih 'in maiye-
. tinè:le buluriduktan sonra gôzden dü§mܧ ve 1478 'de 41 ya§mda iken
ôlrnü§tÜr. Fatih ;e sundugu divamm otuz dokuz ya§mda iken 1476 'da
toplam1~br. i§te Prof. Ertaylan ?m kitab1 bu divamn faksimilesini ver-
.. inektedir. · · · ··
•.'

Edebiyat Fakültesi yaymlarmqan olan eser büyük boyda 410 sahife


tutniaktad1r. Bir o~sozden ( s. 1- 2) sonra 24 sahifelik bir giri§
(s. 3 ·-"'."28) ile 381 sahifelik faksimileyi içine almaktad1r.
, Kabuli · ve · di.vam ba§hgm1 ta§1yan giri§ bôlürnünde Ertaylan, Ka-
. buli, .Kabuli 'nin dogumu, Kabuli 'nin tahsil .ve terbiyesi, Kabuli'nin .
seyahati ve Îstanbula geli§i. Kabuli 'nin ôlümü, Kabuli 'nin divam üze-
rinde incëlemeler 'yaprnakta, etrafh bilgiler vermektedir. .
' · Bundan sonra gelen faksimile sag ba§tan ba§layarak 378. sahifeye
kadar devam etmektedir. Kabuli divam esas itibariyle fatsçadir. Îçinde
çok àz. say1da türkçe §iir vard1r. Bu bak1mdan Kabuli 'nin divam ar-
kâda§I Hâmidî 'rtin divam ·He beraber €debî bak1mdan degil, daha çok
· tarihi teyit' eden· bir eser olrnas1 baklmmdan ônemlidir. Faksimilesi,
yapilan nüsha ·Fatih adma tertip edilrni§, yazilm1§, tezhiplenrni§ ve. cil't'-
lènrni§ olan tek nüshad1r ve Ayasofya kütüphanesinde bulunrnaktad1r.
lç: kapakta, giri§, kaside, gazel bôlümlerinin ba§mda bulunan dort parça
tezhip faksimilede de renk.li olarak basilrni§tir. Divanm dîbâçesi 1.:......22.
sahifeler àrasmdad1r. Sonra kasideler bôlürnü ( s. 23-208) gelmekte,
bunu hezeJ}er bôlUrnü ( s. 209-228) takip etmektedir. Dôrdüncü bô- '
lürnde gazeller .yer alrnakta ( s. 229-347) , bu bôlümün sonuna rüba-
îler, ·müfredler ve hâtime ilâvé edilmi§ bulunmaktad1r ( s. 347-351 ).
Bundan sonra be§inci bôlüm olarak gazeliyât-i türkî ba§hg1 altmda 11
tiirkçe gâzel gelhiektedir · ( 352_:..355). , Nihayet altmc1 bôlüm ola,rak
. divanm; yazd1§1.. s1rasmda . kalerne almmI§ olan ve Fatihi metheden
kasideler bôlümü gelmèktedir (s; 356-,-378).
Türkoloji Bolümü çah~malart 133

ERTAYLAN, 1SMAiL HiKMET

Külliygât-t Divan-z Mevlânâ Hâmidî, istanbul 1949..

Bu kitap da, Kabuli Divam gibi, Fatih · devri eserlerine aynlan


·µçüncü seride yaymlanan .bir eser olup bu seride ç1kan üç kitaptan
biri ·ve Kabuli 'den sonra serinin ikinci kitab1d1r.
-Hâmidi de Kabuli gibi ·lstanbula Îrandan gelmi§ olan bir §airdir.
lsfahanda dogmu§,. orada büyümü§, orada tahsil ve. terbiye gorerek
yeti11mi§tir. Sonra hayatmm seyahat devri ba§layan §air otuz y1lhk bir
dola11madan sonra olgun çagmda Osmanh ülkesine gelmi§, .yirmi yII
Fatihin meclisinde · bulunduktan soni-a, 1477 yilmda yaphg1 bir çiyHk
yüzünden inaiyetten kovulmu11,'---
arkasmdan Bursaya süriilmܧ, nihayet
uzun omrünü II. Bâyezid zamanmda tamamlam1§hr.
Hâmidi Kabuli 'den çok kuvvetli bir §air olup türkçeye de _ondan
daha çok hâkimdi. Div·anmdan ba§ka Fatih· adma yazIIQJ.1§Cam-i Su-
hang6-y adh farsça bir falnâmesi oldugu gibi manzum küçük bir Te-
varih~i ÂI-i Osman da yazmi§hr. Fakat as1J.onemli eseri tabiî · büyük
divamdir. ϧte Prof. Ertaylan bu büyük divanm faksimilésini verrrii§tir.
Hâmidi divam, isminde de ifade edildigi gibi, gerek içine ald1g1
bolümler bak1m1ndan, gerek hacim bak1mmdan bir külliyathr. Faksi-
mile ettirilen nüsha, aym zamanda hattat olan ve padi§ahm kütüphanesi
için ba§ka eserler de •.istinsah etmi§ bulanan Hâmidi 'nin Fatih ad1na
kendi el yaz1s1 ile tertip ettigi nüshadir. Bu nüsha §imdi Türk. Tarih
Kurumu kütüphanesinde bulunma.ktad1r. Üç renkli mürekkeple yaz1Im1§
olan eserin bu renklerinin altm yald1zlariyle beraber • faksimilede de
aynen verilmesine çah§IlmI§, bu güç bas1m ϧi bas1mevinde _bizim ne-:-
zaretimiz altmda yürütülmü§tÜr. · ·
Bu divan külliyah dort büyük bolüme aynlmaktad1r. Birinci bolüm.
dîbâçedir. Ïkinci bolüm §airin kendi hayat hikâyesini içine alan Hasbi-
hal-nâmedir. Üçüncü bolüm kasaid ve tevârih, dordüncü bôlüm gazeli-
yat ve mukattaat bolümleridir. Ïlk iki bolüm farsçad1r, son iki bolü-
mün ise büyük bir k1sm1 yine farsça olup arada bir çok· da tür~çè
kas ide ve gazel yard1r.
Prof. Ertaylan 'm bu eseri de Edebiyat Fakültesi yaymlarmdan olup ·
büyük boyda 644 sa_hife tutmaktad1r. Fihrist ve on sozden(s. III-VI)
sonra Hâmidi ve eserleri hakkmdaki giri§ bolümü gelmektedir. "
134 Muharrem Ergin

Geni§ bir inceleme olan giri§ bolümünde ( s,. 1 - 91 ) once Hâmi-


di 'nin hayah ele al~nmakta, dogdugu yer, tahsil. ve terbiyesi, seyahat-
leri, Osmanh ülkesine geli§i, burada geçirdigi zaman, gozden dü§Ü§Ü
· ve sürülmesi, ailesi Ne çocuklat1 etrafhca incelenmektedir. Sonra Hâmi-
. · df'nin eserlerine geçilerek edebî eserleri ( divan külliyah) , ilmî eserleri
( Câm-1 Suhangûy. ve Tevarih-i Âl-i Osman), san'at eserleri ( kendi
bath Ue yazd1g1 eserler) anlatilmaktad1r. Bù bèilümün sonunda be§ sa-
hifelik bir §ah1:Sve yer adlan indeksi ile bir sahifelik tashihler vard1r.
Bundan sonra faksimile bolümü gelmektedir.
Faksimile bolümü sag ba§tan ba§lamak· üzere 543 sahife tutmakta-
d1r~ Bu bèilümün ba§mda külliyatm Ertaylan tarafmdan ç1karilm1§ 11
sahifelik geni§. bir fihristi bulunmakta, bundan sonra eserin faksimilesi-
verilmektedir. Dîbâçeden sonra 55. sahifeye kadar devam eden Hasbi-
ha.1-nâme . gelmekte, .ondan sonra kasâid ve tevârih bolümü ( s. 57-346)
bulunmaktad1r i Son bolüm ise yine bir giri§le ba§layan gazeliyat ve
niukattaat bèilümüdür ( s. 347~530). Normal olarak alfabetik s1rayla
tertip-·edilen gazeller bèilümünde baz1 sahife yanlan da kullandm1§hr.

ERTAYLAN, ÎSMAiL HiKMET

Falnâme, Istanbul 1951.

Bu kitap da Prof. Erfaylan 'm üçüncü Fatih serisinden olup, bu se-


riden ç1km1§ olan üç kitaptan biri ve serinin dôrdüncü kitab1dir. · is-
tanbul Ü~iversitesi yaymlanndan olup büyük boyda 150 sahife tut~
maktadir. · · ·
Eser · giri§ ve faksimile olmak üzere iki bèilümden ibarettir.
Küçük bir èirr sèizden sonra ba§layan ve Falnâme ba§hgm1 ta§iyan
giri§ .bolümünde ( s. 1-42) ·Prof. Ertaylan s1rasiyle islâmiyeUe falm
. k1ymeti, faim nevileri, Kur'an fah, falnâmeler · ve nevileri, · . kl':ndisinin
tesbit ettigi falnâmeler üzerinde etrafh bilgiler vermektedir.
Faksimile bèilümünde ( sag ba§tan s. 1-106) Fatih 'in emriyle ha-
zirlanm1§ olan bir falnâme •verihnektedir. Bu türkçe falnâmenin müellifi
kendi. isminden bahsetmemektedir. Metin okunakh ve harekelidir. iki
püyük dairede _k1rm1z1ve siyah olmak üzere iki mü-rekkep kullanilm1§,
faksimilede de bunlar renkli bas1lm1§hr.
Türkoloji Bêilümü ·çah§malan 135

ERTAYLAN, ÏsMiiL HiKMET

Su/tan Cem, istanbul 1951.

Bu eser Prof. Ertaylan 'm, istanbul fethinin ·be§ yüzüncü yil donümü
rnünasebetiyle, yukanda·· ~ordügürnüz üç Fatih serisi d1§mda müstakil
bir · cilt olarak haz1rlad1g1 bir kitaptir. ϧ Bankas1 tarafmdan lüks bir
§ekilde bastmlan eser renkli ve renksiz bir çok resirn ve rn1nyatür ile
de süslenmi§tir. ·
En büyük boyda, resimler d1§mda 506 sahife tutan eser inceleme
ve faksirnile olrnak üzere iki büyük bolüme aynlmaktadù-. Kitabm ka-
pag1, ortasmda Hüseyin Tahirzade tarafmdan yapilrnI§ Cern minyatürü
bulunan ve ·citrafi Rikkat Kunt tarafmdan tezhiplenen renkli bir levha
halindedir. · Bundan s6nra Fatihin Bellini tarafmdan yapilan me§hur
1 tablosunun renkli kopyas1 vardir. Arkasîndan bir ·sahifelik bir on sozle
eser takdirn edilrnekte, on sozü takip eden renkli bir Sultan Cern tab-
iosundan sonra incelerne k1srn1ba§larnaktad1r.
248 sahife tutan incelerne k1srn1 "Sultan Cem islâm diyarmda ",
"Sultan Cern ecnebi diyarmda ", "Cern 'in eserleri " olrnak .üzere ikisi
büyük biri küçük üç bolürne, Profesorün dey.irni ile üç kitaba aynlrnI§tlr.
"Sultan Cern Îslârn diyannda" bôlürnünün (s. 1-133) birinci k1sm1
"Ana vatanda" ba§hgm1 ta§1rnaktad1r. Burada ( s. 1-68) Cernin annesi,
dogµrnu, büyiirnesi, yeti§mesi, Fatihin olürnüne kadar olan hayatI, bu
arada bu devrin tarihî hâdiseleri incelenrnektedir. Bu k1srnm sonunda
Abdülhak Hârnid 'in Hattat Macit tarafmdan yéizilrn1§ olan "Türhe-i.
Fatihi Ziyaret" §iiri çerçevesi renkli olarak süslenrni§ iki sahife ha:linde
yer almaktadir. Bundan sonra birinci- bolürnünün iJ{inci k1srn1 ha§la-
rnaktaçhr.
Bu ikinci k:1s1rnda ( s. 68-108) "Tac ve taht ·sava§lan" ba§hg1
altmda Fatihin olürnünün §arkta ve garpta uyandird1g1 akisler, bunun
dahildeki tesirleri, Cern ile Bayezid arasmda· ha§layan taht rnücadelesi,
bu ~ücadelenin Cernin hezirneti ve M1s1ra ilticasma kadar geçen saf-
halan iricelenrnektedir. ·
· Birinci bolürnünü üçüncü k1srnmda ( S. 109-133) ·" M1s1l'da'' ba§•
hg1 alt~nda Cernin M1s1ra gidi§inden Anadoluya c;lonü~üneve Rodos
§Ôvalyelerine rniiracaatine kadar geçen hayatJ, • bu zarnan zarfmdaki
hadiseler incelenrnektedir. Bundan sonra incelemenin ikinci büyük bô-
lürnüne geçilrnektedir.
' '

Muharrem Ergin

. '' Sultân Cern ecnèbi diya:rmda" adm1 ta§1yan ikinci bôlürnün


( s. 134-239) biririci k1srn1 "Radosta" ba§hg1 a·ltmda.Cerni11Radost<!,ki
'hâyabtu, bu ci~vré~e olan hadisel~ri anlatrnaktadir. ·
.lkinci bolümün "Fransada" ba§hgm1 h1§1yanikinc~ k1srn1( s. 170- ·
2i3), Cernin Fransaya gidi§inçlen Papaya teslirnine .karar vetilmesine
kadàr geçen hayatm1 v'ebu devrede olup bitenleri hikâye etrnekt~dir.
,, '
lkin,ci bfüümün ûçüncü k1sm~ ( s .. 214-232) "Romada" ba§hg1
,altinda Cernin. itàlyaya geçirilrnesinden Fransa kiralmm onu Papadan
is\emesine ka.dar geçen devreyi içine alrnaktadir.
Nihayet ikinci boliirnün dêirdüncü ve son k1srrimda ( s,' 233-239)
CCNap6lideolüinü" ba§hg1. altmda Çernin olürnü, cenazesinin Türkiyeye
getirilrnesi, faciamn sonu, b4 devredeki hadiseler incenrnektedir.
· Bimdan,~o~ra küçük bir ba§hk altmda Cernin ailesi ve çocuklar.1
~zeriI1de du'rulrnakta ( s. _239;__240)ve inceleminin üçüncü bolümü olan
so11bol.urnegeçilmek.tedir; Ayn bir' ha§hk ta§1rnay1ui bu küçük .bolürnde
(s, 240_..:._
241). Cernin el yaz1smdan, irnlâsmdan bahsedilmekte ve eser-
leri üz~rindè dtirulrna:ktad1r. Boylece incelérne k1srn1da burada bit-
mektedir.
Bu .incelern~nin sonunda, s1rayla, bibliyografya ( s. 242-'-245 ), re-
sirnlerin izah1. ( s. 246;__247) ve ·ese:rfo fihristi ( s. 2'48) vardlr·. Bundan ·
s.onra faksimile k1srnma geçilrnektedir. .
FaksirniJe k1srn1sag ba§tan ha§larnak üzere 255 sahife tutrnaktadir.
· ·Bu faksirnilede. farsça divanmm bir k1srn1ile türkçe divamnm tarnam1
verilmi§tir.
Cernin farsça: ve
türkçe divamnm bir çok nüshàlan vardir. Bqnlar
- bâzan ayn. ayn, bazan bir arada bulunmaktad1r. Faksimilesi yapilan
nüsl;i.açok oki.makh, çok · temiz, tezhipli ve san'at degeri ta§iyan bir
.nüsh~d1r. Burs~da Haraçç1oglu Kütüphanesinde olari bu nüsha taraf1-
~1zèlan tesbit edilerek Prof. Ertaylan'a haber verilmi§ (bk. Muharrem
· Èrgin, ,Bursa kïtaplzklarzndaki türkçe ya'zmalarz arasznda, i. Ü. Ed. Fak.
Türk Dili. ve .Edebiyab Dergisi, IV, sa. 1..;_2, istahbul 1950, s. 1i2-
, 123), Profesor d~ faksiµiÜe ·için bu nüshay1 seçmi§tir. Nüsha tezhipli,
}?a§hk ve çe~çeveler alttn yald1zlu:hr. Ïçinde hem farsça, hem. de türkçe
divan.·.vardir. Faksirnileye fan~ça divanm ba§tan 64 sahifesi, türkçe
_divamnise tarn~ml ahffllll§br. Farsçà divanm dort formahk parças1
faksirnile bolürnûnün ba§Irida- l-64. sahifeler arasmdad1r; Sonra 67:c-
1 • 2~4. sahifeler arasindà' türk.çe divan yer almaktad1r. Nüshamn ba§mda
bir ·kapak tezhibi, fa'.rsça ve· tür:kçe djvanlàr1ri ba§mda da birer ba§hk
Türkoloji Bolümü çah§malari 137

tezhibi vard1r. Bu üç tezhip de faksimilede renkli olarak basilmi§hr.


Fakat çerçeve ve ba§liklardaki altm yald1z faksimilede yalmz dort
formahk farsça divan parças1nda verilmi§, bu ϧin güçlügü kar§ismda
türkçe divan k1sm1 tainamiyle siyah basdm1§hr.
Eserin kapaktan itibaren inceleme k1smma serpi§tirilmi§ olan re~
simlerin hepsi parlak J<.âg1da basilm1§ olup bunlarda 10 tanesi renk.li,
16 tanesi renksizdir. ·

ERTAYLAN, ÏSMAiL HiKMET

Ahmed-i Dâ'i, Hayatz ve eserleri, istanbul 1952.

Her · y1l yaz aylarmda hocalar Anadoluda inceleme gezilerine ç1k.-


makta ve ta§ra kütüphanelerinde ara§hrmalàt yapmaktad1rlar. Bu ara§·
hrmalar neUcesinde son zamanlarda Türk dil ve edebiyatmm ônemli
bir çok eserleri tes bit edilmi§, türkoloji sahasmda büyük ,ke§ifler ya-
pilm1§br. Bu ke§iflerin ba§mda Bursada Saded_din Buluç tarafmdan bu-
lunan Behcetü'l-hadâik ile taraf1m1zdan bulunan $erhü'l-menar gelir
(bk. Muharrem Ergin, Bursa kitaplzklanndaki türkçe yazmalar arasznda,
1. Ü. Ed. Fak. Türk Dili ve Edebiyah Dergisi, JV, sa. 1-2, istanbul
1950). Eski Türkçeyi Bah Türkçesine baglayan, Bah Türkçesinin XIII.
as1rdan ônceki durumunu, ba§lang1cm1· içine alan aijag1 yukar1 bir iki
as1rhk çok onemli devre, metinleri ele geçll!edigi için, Türk dilinin
ba§hca karaqhk devresi olarak kalmi§hr. Bu devreninilk metinleri
olarak . e"le geçen bu iki eser Χlendikten sonra bu karanhk devreyi
geni§ olçüde aydmlatacakhr, Onun için bu iki eserin ortaya ç1kmasma
türkolojide son zamanlarm en büyük ke§fi, belki de Divanü Lügâti't-,
türk'te1;1sonraki en ônemli .ke§if olarak bakmak yanh§ olmaz.
f§te Ahmed-i Dâî'nin divamm, Çengnâme'sini ve iki küçük manzum
eserinï" içine alan bir külliyah boyle bir inceleme gezisinde bulunmu§•
tur. Bu· çok onemli külliyah Burdur kütüphadesinde Ahmed Ate§
buh:nu§tÙr (bk. Ahmed Atè§; Burdur-Antalya ve havalisi kütüphanele-
rinde bulunan türkçe, arapça ve farsi;a bazz mühim eserler, 1. Ü. Ed.
Fak. Türk Dili ve EdebiyatI Dergjsi, II, sa. 3-4, lstaµbul 1948). Ôte-
den beri Ahmed-i Dâî bir iki türkçe §Îiri ile, bilhassà me§hur gazeii
ile bilinirdi. Ahmed Ate§'in bu k.e§fi ve buna ilâve olarak daha bir
çok esèrlerini ortaya ç1karan Prof. Ertaylan'm çah§malan Ahmed-i
Dâî'y-i: bugün 17 eseri ile kar§1m1za ç1karm1§ bulunmakfad1r. Bu 17
eserin bir ½1smmm tamamm1, bir k1smmm parçalanm kitabina alm1§
1 138 Mùba~rem Ërgin

briluhan ·Prof. Ertaylan XIV. asnn somi ile XV. asnn ilk yansmm bu
e~ büyük §airini bütün cepheleri ilè ortaya çikarm1§, edebiyahm1zm
kaybolmm1 bulunan bu büyük k1ymetin1, bütüri §airligi, nâsirligi, bil~
gfoligi ile, as1rlarm karanhgmdan s1yfr1p aydmliga: kavu§turmu§tur.
Prof. Ertaylan'_m eseri Edebiyat Fakültèsi yaymlarmdan olup büyük
boyda 638 sahife tutmaktad1r. Kitap inceleme ve faksimile olmak üzere
iki k1sma aynlmi§hr. iki sahifelik fihrist, iki s~hifelik tashih_ler.ve bir
sahifelik ·bir on sozden sonrà ï:iceleme 'k1sm1 ba§1amaktadir.
191 sahife tutan inceleme k1sm1 üç bolüme ayrilmi§tn-. Birinci bo-
lümde Ahmed-i Dâî 'nin, hayatI, ikiùci bôlümde 0smanh edebiyatmdaki
yeri, •üçüncü ,bolümde eserleri inceknmektedir.
/

Ahmed-i Dâî' nin. hayah bolümünde ( s. 1--28) s1rayla dogum yeri, .


.dogum y1h, ad1, babàsmm ve dedesinin ad1, mahlas1, tahsil ve terbiyesi,
seyahatle1i ve 0smanh ülkesine geli§i, temas ettigi tarihî §ahsiyetler ·
Vf:!ya§ad1g1 muhit ve nihayet olümü üzerinde durulmaktad1r.
Ahmed-i Dâî 'nin Osmani1 edébiyatmdaki yeri bolümünde ( s. 29-
64) nâz1mhg:1ve san.'àtkârhg1, iairligi, na~irligi, hattathg1 incelenmekte,
mù_kayeseleri yap1larak o devir §airlerine üstünlügü belirtilmekte, dev-
rfoin en büyük §airi _oldugu_ifade edilmyktedir.
. Ahmed~i Dâî 'nin eserleri boiümünde ( s. 65-191) once mam;um
eserleri ele ahnarak sirasiyle Esrarnâme, Tefsir tercümesinin manzum ·
mukaddimesi, Türkçe divam, Câmâsb_nâme tercümesi, Çengnâme, Ulm-
dü'l~cevâhir, Farsça .divam, Mutâyebat, Mansurnâme, Vasiyet-·i Nû§irvan
tamtilmakta, gozden geçirilmektedir. Sonra mensur eserlerine ·geçilerek
· s1rayla Tefsir. tercümesi, Terceme-i E§k~l-i Nasîr-i Tûsî, Tezkiretü'l-
evliya, Tèressül, Tabir-nâme tercümesi, Cinân-i Cenan, Sirâcü'l-kulûb,
. · T1bb-1 Nebevî tercümesi, Miftâhü'-1-cennet, Vesiletü'l-n1ülûk hakkmda
bilgiler verihnekte, bu eserleri. tamtilmaktadu-.
· Faksiniile k1sm1 kitabm sag bà§mdan ba§lamakta ve 429. sàhifeye
kadar ,devam · etmektedir. "Külliyat-1 Ahmed-i Dâî" ad1 verilen bu
k1s1m bir içindekiler cetvelinden sonra manzum eserlerle ba§lamaktadir.
Ônce Tefsir mlikaddimesi verilmi§tir ( s. 1,.....'.-10
). Sonra Türkçe divam
gelmektedir (s. 11-:-144). Bu divan Burdur külliyatmdaki divandir.
Bunun arkasmdan .Câmâsbnâme 'nin faksimilesi verilmi§tir ( s. 145-154).
Sonra Çengnâme 'ye geçilmektedir · ( s. 155-262 ). Bu degerli mesnevi-
ni~ Burdur külliyatmdaki tamariu verilmi§tir. Burdur külliyatmm yap-
raklan birbirine kan§IDl§, bazilan da dü§mܧtür. Çengnâme·'nin kan§Ik
sahlfeleri,:bas1hrken, konununak1§ma gOre· tarahm1zdan ·s1raya konmu§,
Türkoloji Bolümü .çah§malan 139

boylece faksimiledeki nüsha ortaya ç1km1§br. Eserin daha sonra Vasfi


Mahir Kocatürk tarafmdan Sivasta tam' bir nüshas1 daha · buhinmu§, bu
niishamn fotograf1 da Türkoloji Bôlümüne getirtilerek üzerinde tez yap-
. tmlmi§hr. Faksimilede bu mesneviden sonra s1rayla §U manzum eserler
yer almaktad1r: Ukudü'l-cevâhir ( s. 263-272), Farsça divam ( s. 273-
288), Mutâyebat ( s. 286-296), Vàsiyet-i Nû§irvan ( s. 297-308).
Faksimiledeki mensur eserler de §Ôyle s1ralanm1§br : E§kâl-i Nas·îr-i
Tûsî t~rcümesi ( s. 311-321), Teressül ( s. 3231 328), Ta'birnâme
s:
tercüinesi ( 329-338 ), Tefsir tercümesi ( s. 339..:........348),
Cinân-i cenân
s.
( s. 349-367), Sirâcü'l-kulûb ( 369-383 ), T1bb-i Nebevî tercümesi
( S. 385--402), Miftâhü'l-cennet ( s. · 403--421), Vesîletü'l-mülûk ( S.
423--429).
Türkçe divan ve Çengnâme d1§mda, faksimilede · küçük eserlerin
tamqmI, büyük eserlerin ise birer parças1 verilmi§tir. -

ERT A YLAN, ÎSMAÎL HiKMET

Fatih ve Fütûhatz, I, Bizans ve Karadeniz, istanbul, i953.

_ Bu eser Prof. Ertaylan'm Fatih devri tarihine aynlan ikinci Fatih


serisinin birinci kitabmm birinci cildidir. Birinci cildin ikinci kitab1
Fatihin diger fütuhatma saklanmi§hr. Bu serinin yine iki cilt halinde
tasarlanan ikinci kitab1
. . . 'da o devrin .medeniyet tarihine aynlmi§hr.
.
Prof. Erfaylan'm bu eseri Türkiye ~eker Fakrikalan A. ~- tara-
fmdan J basllmi§ olup· en büyük boyda 360 sahife tutmaktadrr. Lüks
bask1hd1r, Kapagmda Fatihin renkli bir resmi vard1r. Îçine 11 -tane
renkli, 53 tane ren~siz resim yede§tirilmi§tir. iki sahifelik bir .on soz
( s. III-IV) ile takdim edilen eser üç krsma aynlmak;tad1r.
Birinci k1s1m ( s. 3-229) Bizans fütuhatm1 içine almaktadrr.
îkinci kîs1m ( s. 230-304) Karadeniz fütuhatma ayrilmr§br. Bu
k1s1mda sirayla Amasranrn fethi ( s. 230-250), Sinop fethi ( s. 251-257 ),
Trabzon fethi ( s. 258-274.) ve Kmmm ilhak1 ( s. 275:.......304) yer al-
maktadir. ·
-Üçüncü k1s1m ( s. 1--43) Vesikalar bôlümü. olup burada fetih üze-
rine yaz1lm1§ A vrupa kaynaklanndan baz1lannm faksimile yolu ile ye-
rilen parçalan vard1r.
Esçrin sonuna kaynaklar ( s. l--V) ile resimlerin izah1 ( s. VII-VIII)
eklenmi§tir.
.140-. Muharrem Ergin

· ERT.AYLAN, lsMÂiL HiKMET

Âp.il§âhîler, liindistanda Bir Türk - Ïslâm Devleti, Istan-


bul 1953. .

·•.Hindistanda Deken'de 1489'da kurulup 1686-1688y1llarmda Ev:.


·· rengzib tarafmdim ortadan kaldmlan Âdil§âhîler · devletinin kuruc~su
-Yusuf Âdil§âh'm II. Muradm oglu, Fàtihin karde§i oldugu §eklinde bir
tarihî rivayet vard1r. Χte Prof. Ertaylan bu. rivayet dolay1siyle be§ yü-.
.züncü fetih y1l dônümü . yay1nlan arasma Âdil§âhîler tarihini de al-
mI§hr.
'." '
'

-Baz1·tibbî eserlet yaymlamu:? bulunan Dr. Cevdet Aykan tarafmdan


lüks bask1 ile. bastmlan bu kitap en büyük boydâ.. çift sütunlu. 90 sa-
hîfe tutmaktad1r. Kapakta ortada Yusuf Âdil§âh'm Tahirzâde'ye yaph~
nlan renkli bir minyatürü yer alm1§tir; Kitabm içine de renkli, renksiz
· baz1 _resimler ilâve edilmi§tir.
Îki sahifelik bir on sozden ve fihristten sonra ba§layan eserde 83
. sahife içinde Yusuf Âdil§âh'm kim olabilecegi ara§tmlmakta, Âdil§âhî-
lerin siyasî tarihi ve medeniyeti anlablmak.tadll'. ·
/

ERT AYLAN,ÎSMAiLHiKMET

1 Gazi Geray Han, Hayatz ve_Eserleri, istanbul 1958.

55 ytlhk .ômrü XVI. asrm ikinci yans1m doldurmu§ bulunan ( 1553_:


1608.) Kiri.rn Ham' Bora Gazi Geray Han yirmi y1h iki devreli olarak
hanhkla geç~n rhacerah ve mücadeleli hayah arasmdà Türk edebiyah
ta~ihirie degerli eserler bfrakmI§ ·bir §airdir: •Eski edebiyabm1zda kah-
••·ramanhk §ÎirÎ denince akla hemen· onun "yerine " redifli me§hur gazeli
gelir; ~iirleri~de Gazâî mahlasm1 kullanm1§hr. ϧte Prof. Ertaylai:i bu
··§air hanui .hayatm1 ve eserlèrini genΧ vesikalarla ortaya koymu§tur.
Gazi Geray'm divam, Gül ü Bülbül adh bir mesnevisi; Hoca Sàdêddin
Efendiye manzum niektuplan ve mensur: olarak, yarhklan, resmî ve
hususî mektuplan vard1r. Prof. Ertaylan kitabmda ef')erlerinin bir. çok
> orneklerini tc?plam1§ve divanin eldeki nüshasm1 verrili§tir'.
. K1hm Türkleri Yard1mla§mil' Cemiyeti tar11fmdan yaymlanan eser .
.biiyük boyda· 92. sahife tutmaktadir. K. T. Y. Cemiyetinin bfr on sozü
Türkoloji Bolümü çah1Jmalar1 141

ile (' s. 3-4) sunulan kitap inceleme ve divançe olmak üzere iki bolüme
aynlm1§tlr.
inceleme bolümünde ( S. 5-64) Gazi Geray'm ônce hayatI ·cS. 5-
31) anlatilmakta, sonra eserlerine geçilmektedir. Eserleri bahsinde
§iirleri he§e aynlarak lirik §iirleri ( s. 31-:-36 ). hamasî §iirleri (s. 36-
40 ), mizâhî ve hicvî §Îirleri ( s. 40,-46 ), tâlimî §ÎÎrleri ( s. 46-50),
tahkiyevî §iirleri · ( s. 50-57) ba§hklàn alt1nda incelenmekte, sonra
mensur eserleri üzerinde durulmakta ( s. 57-61 ), arkasmdan dili ve
sanati g.ôzden geçirilerek ( 6i-64) inceleme bôlümü tamamlanmaktadir.
Divançe bôlümünde ( 65:_39 ) §Ïirlerinin tamamm1 içine alan divam
ele geçmemi§ bulunan Gazi Geray 'm eldeki tek divançesi faksimile ve
metin halinde vetilmektedir. Çift sahifelerde .faksimile, tek sahifelerde
metin vard1r. Faksimilesi yap1lan bu ,nüsha büyük sahifeleri çift sütun
üzerine dîvânî yaz1 ile yaz1hm§ bir nüsha olup A vùkat Halil Edhem
Arda 'nm hususî kütüphane~indedir.
· Eserin sonunda bir yanh§ - dogru ·cetveli ( s. 90 ), kay)l~klar ( s. 91)
ve fihrist ·( s. 92) vard1r.

' ,
ERTAYLAN 'IN DiGER ESERLERi

~iqidi emekliye ayrilm1§ bulunan Prof. Ertaylan Fakültede iken


bunlardan ba§ka a§ag1daki eserlerin yaymlanmas1 i§ini de ele almI§tlr.
Hepsi XV. ve daha ônceki as1rlara ait bulunan bu eserlerin faksimile-
leri bastlrilm1§ ofup mukaddimeleri de bugünlerde. matbaaya verilmek
üzeredir:
1. Behcetü'l-hadâik. Yukar1da da bàhsettigimiz.XIII. as1rdan ônceye
ait çok èinemli eser.
2. Yusuf ü Züleyha. Kmmh Mahmud 'un e~erinin Halil. oglu Ali.
tarafmdan Kmm türkçesinden eski Anadolu türkçesine çevrilmi§ §ekli-
nin tamam bir nüshas1d1r.
/
3. Bahrü' l-hakâik.
4. Tabiatnq,me. · ,,
5.. Kq.rahis~rî '71-inmanzum bir. risalesi.
· 6. ilâhi Divanz. llâhi 'nin Fatih adma yazd1g1 divanm Bursadakî
nüshas1. ·
142 Mnh~rrem Ergin

7 .. Lûtfi Divani. ilk Çagatay §airlerinden Lûtfi 'nin · divanmm Bur-


.sa nüshas1.
8. Maarifnâme. Sinan Pa§a 'nm §Îmdiye kadar bilinmeyen, XV. as1r
türkçésinin · çok mükeinniel bir ornegi olan büyük mensur eseri .
. .· 9. AynfDiv(J.nz.Aynî-i Tirmizî'nin Sultan Cern için yazd1g1 §iirlerle
dolu olan. eseri. Bu eseriri yalmz kli§eleri yaptmlm1§, fakat faksimilesi
· henüz bastmimamI_§br. ·

KAPLAN, MEHMED

Namik Kem~l, Hayati ve Eserleri, Ïstanbul 1948.

··1942 'de doktora tezi olarak haz1rlamin§ bulunan bu kitap · Nam1k


Kemali bütün ceph~leri ile derH toplu bir §ekilde ele alan ilk ilmî ve
objektif bir eserdir. Edebiyat Fakûltesi yaymlarmdan olup büyük boyda
244 sahife tutmaktadir. Dort sahifelik mufassal bir fihrist ve bir sahi-
. felik bir on sozden sonr.a, incelemenin g-ayesini vè plâmm veren bir
mukaddime ile ( s. 3-,-8) ba§layan eserde · 221. sahifeye kadar sekiz ·
bolüm içinde Nam1k Xèmalin hayatI, fikirleri ve eser.Ieri incelenmekte,
· sonra vanlan sonuçlan toplayan netice ( s. 222~230 ), bibliyografya
·. (s ..·231-233) ve ·tezin haz~rlanmasmdan bas1mma kadar geçen zaman-·
da ç1km1§tetkiklere temas eden notlar ( s. 235-237) gelmektedir.

KAPLAN, MEHMED

· $iif Tahlilleri, Âkif Pa~a'dan Namik Kemal'e kadar,


Istanbul 1954, ikinci baslp 1958: ·

Ôn so~de Mehmed Kaplan 'm da dedigi gibi "Türk §iiri ile me§gul
ola)Jlara, metin tahlili hakkmda umumî bir fikir ve baz1 ornekler ver-
mek" gayesi ile yazilan bu kitap "Tanzimat 'tan Cum.huriyet devrine
· kadar Türk. §Ïirinin ba§hca mümessillerinin baz1 tipik eserlerini,
. ~ .
hem
ken di içlerinde, hem de zamamn akuJma gor~ " tahlil "etmektedir. Bu
tahlilde "metni_n · kendi içind~ incelenmesi on plâna" ahnm1§, . gerek-
tikçe '' müellif ve- devri ile olan münasebetlerine" ϧaret edilmi§, met-
nin ruhu ile iishîbu "birbiri ile. münasebetli bir §ekilde" incelenmi§
Türkoloji Bëlürnü çah~rnalar1 143

'.'kompozisyon meselesi üzerinde 1srada" durulmu§tur. Bu eser bu va-


dide ilk ve ·tek kitaphr. 1958 'd,e Ami Kitabevi tarafmdan ikinci bas-
k1s1 yapllm1§'tir. ·
Edebiyat Fakültesi yaymlanndan olan eser büyük boyda 160 .sahife
tutmaktadir. Îçinde, once metin, sonra tahlili verilmek suretiyle, s1rayla
§U 15 §iirin tahlilleri yap1lmaktadir ( s. 1-156 ) : Kaside-i adem - Âkif
Pa§a, Münâcât - $inasi, Hürriyet ·Kasidesi - Nâm1k Kemal, Terci-i
bend- Ziya Pa§a, Ondokuzuncu aszr- Sâdullal;t Pa§a, Külbe.:.i i§[iyak-
Abdülhak Hâmid, Yakaczkta ·ak$amdan sonra bir mezar âlemi -Recâî-
zâde Mahmud Ekrem, Koylü Kzzlar1n $ark.zsz (Ni$anlz Kzz) - Muallim ·
Naci, Elhân-z $itâ - Cenab- $ehabeddin, Sis :__ Tevfik Fikret;. Yollar -
Al~med Hâ§im, · Siileymaniye Kürsüsii 'nden bir parça - Mehmed Âkif,
Halûk. 'un Ameniüsü ~ Tevfik Fikret, Altzn Destan - Ziya Gokalp,
Açzk Deniz - Yahya Kemal. Sonra kitap. bir netice ile- ( s. 157-160)
baglanmaktadir.

KARAHAN, ABDÜLKADÎR
Fuzulî, Muhiti, hayatz ve $ahsiyeti~ istanbul 1949.
1

1944 'te doktora tezi olarak haz1rlanm1§ bulunan bu kitap Fuzuli ' -
nin hàyati üzerinde yaiilin1§ en .geni§. eserdir. · Edebiyat · Fâkültesi · ya~
ymlarmdan olup büyük boyda 345 sahife tutmaktad1r. Baçmda mufas-
sal bir fihristten sonra Prof. Ali Nihad Tarlan 'm \:)ir takdim .yaz1s1
vardir. Bundan sonra müellifin mukaddimesi, faydaland1g1 Fuzuli me-
tinleri, transkripsiyon sistemi ve k1saltmalar ile (s. · I -XVI) esere gi-
rilmektedir. Kaynaklànn tenkidini ve bibliyografik icmali içine alan
Giri§ 'ten ( s.XIX-XXIII) sonra birinci bolümde ( s. 1:-64) XVI. asu-da
Irak ve Bagdad, ikinci bolümde ( s. 67-110) Fuzuli '.nin çahsiyeti ince-
lenmektedir. ~unu n~tice ( s. 213-217) v~ vesikalar k1sm1 ( s. 219-,--
259) takip ediyor. Arkasmdan notlar ve aç1klamalar ( s. 261-'-283 ),
bibliyografya ( s. 287-.294 ), indeks ( s. 295-308), düzeltmeler, Fuz_u-
li 'nin êserlerinden veya ilgili kitaplardan ahnm1§ 10 sahi'felik fotograf-
lar ve bir Irak haritas1 geliyor. ·Es~de aynca renkli.bir Fuzuli minya-
türü ile çe§itli Irak ve Fuzuli resimleri vard1r.

KARAHAN, ABDÜLKADiR
Nabi, istanbul 1953;
· Doç. Karahan 'm bu kitab1 Varhk yaymlarmm Türk klâsikleri seri-
. · 144 Mu9arrem .Ergin

sinden olup .küçük boyda .112 sahife. tutmaktad1i.-. Kitapta.once Nabi '-
nin hayah ve sanah incelenmekte ( s. 3_:_20), sonra eserlerinden altla~
rfnda tercümeleri bulunan seçmeler verilmektedir ( S. 22-110 ).

KARAHAN, ABDÜLKADÏR

Nèf'i, Istanbul 1954.

. Varhk yaymlarmm aym serisiriden olan bu kitap da küçük boyda


128 sahifedir. lnceleme ve metin olarak ikiye ayr1lmaktad1r. lnceleine
bôlümünde ( s. 2~38) Nef'i 'nin ·hayab, eserleri ve san'ah üzerinde du-
rulmu§, metin bôlümünde de ( s. 39-126) eserlerinden sahife altlarmda
tercümeleri olan seçmeler verilmi§tir. .

KARAHAN, ABDÜLKADÏR

Ïslâm-Türk edebiyatznda Kirk Hddis, t~plàma, tercüme ve


ferhleti, Istanbul l954 ..

.:1952'de verilmi§ doçentlik tezi olan bu kitap Edebiyat Fakültesi


yaymlarmdan olup büyük boyda 469 sahife tutt:naktad1r. Fihrist, türk-
çesinden ba§kà fran's1zcas1da olan bir mukaddime ve k1saltmalardan
sonra ( s. V-'-:XXVIII) ba§layan asd eser bir giri§ ve üç bôlüme aynl-
maktad1r. Giri§ bôlümünde ( s. 1-44) k1rk hadis hakkmda bilgiler
.verildikten sonra .birinci bôlüm ( s. 46-87) arap. dilinde k1rk hadis,
ikinci bôlüm · ( s. 89-130 ) Iran dilinde k1rk hadis tercümeleri, üçüncü
bôlüm { s. 131-301) Türk edebiyatmda k1rk hadis tercümeleri konula-
rma ayr1lm1§br. Bundan sonra türkçesi ve frans1zcasi ile 9etice ( s. 303-
307 ), nôtlar ve aç1klamalar (s. 315-'-328 ), bibliyografya ( s. 331-'-350 ),
. in~eks ( s. 351-,-364) ve k1rk hadis fotokopileri ( s. XXIX-LXXIII)
.· bulunmaktad1r. Kitabm sag ba§ma da kitabi.n fihristinin, neticenin ve
hadislerin fi~ristinin arapças1 konmu§tur .

. MANSUROGLU, MECDUT

. Çarhname ( Ahmed Fakih ), Istanbul 1956.

Doç. Mansuroglu
,,
'nun ,y1llardan beri devam eden çali§malan netice-
Türkoloji Bolümü çah§malar1 14~
sinde Eski Anadolu Türkçesinin ilk metinleri birer birer aydmhga ka-
VU§mayoluna girmi§, bu metinlerin her türlü ihtiyac1 kar§Ilayacak olan
ilmî ne§irleri artik arka arkaya 'türkololi sahasmdaki bo~luklan dol-
durmaga ba§lamI§hr. Çe§itli makale · ve bro§ürleri neticesinde bu
sahadaki çah§malan! ile ilim âleminin uzun zamanda11 beri dikkatini
çeken .Mansuroglu, bugün kuvvetli bir ihtisas sahas1 hâline getirmi§
bulundugu· Eski Anadolu Türkçesi üzerindeki ara§brmalarma, bu dev-.
rin ilk metinlerini sozlük Ve aç1klamalan ile birlikte içine alan doktora
tezi ile ba§lam1§, bu metinlerin dil hususiyetleri ile devir türkçesinin
türkçedel~i yerini ara§bran doçentlik tezi ile de pevam etmi§tir. Man-
suroglu bu çah§malarma doçentlik t~zinden ·sonra da fas1la vermemi§,
metinleri teker teker daha fazla · ϧlèyerek ayn ayn inüstakil eserler
halinde ortaya ç1kacak §ekle sokmu§, boylece ·bu çàh§malarm tapi ve
en son neticelerini verecek:' safhaya gelmi§tir. l§te §Îmdi üzerinde dur-
dugumuz kitap bu safhanm ilk eseridir.
XIII. asrm ilk yansmda ya~amI§ bulu_nanAhmed Fakih bu ilk dev-
renin ilk §airi olup Çarhnâme adh 83 beyitlik bir mesnevisi elim.izde
bulunmaktad~r. f§te Mansuroglu bu eseri Χlemi§ ve ilk mükemmel ne§•
rini ortaya koymu§tur. ·
Edebiyat Fakültesi yaymlarmdan olan eser büyük boyda 102 sahife
tutmaktad1r. Ba§mda bir on soz, sonunda bir fihrist ve . düzeltmeler
bulunmakta ve s1rasiyle §U bolümleri içine al~aktadir :
;ïair ve- eseri' ( s. 1-3 ). Burada once §air, sonra eseri hakkmda
bilgi verilmektedir.
Metin (.s. 4-9 ). Burada Çarhnâme 'nin transkripsiyonlu metni ve- .
rilmektedir.
Dil ·husus.îlikleri ( s. 10-68) bolümü eserin mufassal gramerini · içi-
ne almaktad1r. Burada once imlâ husùsiyetleri ( s. 10-32 ), sonra ses
hususiyetleri ( s. 33-50) tes bit edilmekte, arkasmdan soz yap1h§1( s. 40- .
47) ve soz bolümleri ( s. 47-68) bahislerine geçilmektedir. Mansuroglµ ·
eserin tasvirî bir gramerini yapm1§,' eksiksiz olarak bütün §ekilleri
tesbit etmi§, mukayeseli bir ara§brma yapmaga lüzum gormemi§tir.
Grameri takip eden sozlük ( s. 69~-78) bolümünde kelime kokle-
rinin mânâ ve yerlerini gosteren bir lügatçe bulunmaktad1r.
. .

Gramer dizini ( s. 79-92) b'olümü ile inceleme bitmektedir. Bundan .


sonra metnin dort sahife halin de faksimilesi verilmi§tir.
146. ·. ' ·Muh~rrem Ergiii

.,
. lVIANSÙROGi.U,
MECDUT

Sultan Veled 'in Türkçe Manzumeleri, Îstanbul 1959.

· Doç. Mansuroglu 'nun bu kitab1 da Eski Adad~lu Türkçesi üzerin-.


deki uzun çah§malarm ·bir neticesi- 'olarak ortaya ç1km1§bulunmaktad1r.
Boylece müellif bu sahadà.ki çah§malarmm bir bolümüne daha son §ek-
lini vermi~ vè .Çarhnâmè '9en sonra Sultan Veled 'in türkçe ~iirlerini de
ilmî bir ne§ir ve· inceleme ile tam bir aydmhga kavu§turmu§tur. Man- ··
surogh.J: Sultan Veled m:etnini de· y1llarca evvel doktora tezinde tesbit
etl)lϧ·, sonra doçentlik tezinde bunun da üzerine tekrar egilmi§, nihiiyet -
. bu ça]i§malanm ·.daha ileriye. gotürerek ·Sultan Veled 'e de ayn l;>ireser
halin.de ottaya ç1kacak son §eklini vermi§tir. Χte §imdi üzerinde durdu
gumuz kitap bu. es1udir.
Eserlerini umumiyetle f.arsça yazan, fakat arada türkçeye ve rum-
caya. da ba§ vuran Sultan Veled 'in türkçe §iirleri 367 beyit tutmakta
·. olup bunlardani76 beyit lbtidânâme 'de, 162 beyit_ Rebabn~me 'de, géri
k~laiu da divanmda 2_8gazelde bulunmaktad1r. Her eserinin elde bir
çok nüshas1 vard1r. f§te _kitabmda Mansuroglu bu tûrkçe malzemeyi
toplamI§: ve ϧlemi§tir. .
. Eser · Edebiyat Fakültesi y~ymlarmdan olup biiyük boyda 310 sahife
tutma:ktad1r. Îki sahif elik bir on soz ve- k1saltmalardan sonr'a eser Sultan
Veled ve türkçe manzumele_ri üzerindè yàzilm1§ olan bir giri§le ba§la-
maktad1r (s. 1-9 ). Bundan son.ra metin k1sm1 gelmektedir.
Metin k1smmda ·once Ïbtidânâ.me 'nin 76 beyti, arkasmdan Rebabnâ-
me ~nin 162 beyti; sonra da divanm baz1s1 tam baz1s1 parça olan, 28
. gazeli verilmi§tir. l\t!etin tabiî, transkripsiyonlu ve edisiyon kritiktir.
lbtidâriâme inetrii için. 12, Rebabnâme metni için 12, divân metni için
6 nüshf ~a:,§ila~_tmlmi§hr. Bu kar§1la§hrma~a hiç bi: nüsha esas alm- ··
mam1§·, butun nushalardan faydalamlarak b1r esas nusha meydana- ge-
'tirBmi§tir. ·Niisha farklar1 sahife altlanndad1r. Mansuroglu 'ya gore Eski
Anadolu Tiirkçesinde kuvvetli bir ihtimal olarak kapalr e de vardir.
Metriin:tr;mskripsiyonunda bu kapah e de gosterilmi§tir.
Metin bolümünden sonra "Dil hususîlikleri " ba§hg1 altmdà Sultan
Veled 'in gràrriêri · verilmektedir ( s. 43-152 ).:Mansuroglu yeter derecede
. aydinlanmI§ olan türkçede metfo gramerlerinin mukayèseli olmasma ar-
bk liizum kalmad1g1 dü§üncesindèdir. On.un için .burada da. yine tasvirî
. gi'.amer verini§tir.· Fakat bu 'ta:svirî gramèr en geni§ olçüde tutulmu~ ..
~. '

Tiirkoloji Bolümji çah§malari 147,


gramer §ekillerinde me~nin bütün ornekleri toplanmi§hr, Bu inceleme
yine, yazih§ hususiyetleri, ses hususiyetleri, soz yap1h§1, soz bolümleri
bahislerine aynlmaktad1r.
Gramerden sonra sozlük bolümü ( s. 153-177 ), onun arkas1ndaii
da gramer dizini ( s. 179-196) gelmektedir. lnceleme k1sm1. burada
biten eserin gerii§ bir fihrist ve düzeltmeler cetvelinden sonra ( s.197-.
206) faksimile k1sm1 ba§lamaktad1r: "Levhalar" adm1 ta§1yan bu. bo-
lümde lbtidânâme, Rebabnâme ve divan 'm çe§itli kütüpharielerden
alman ilgili sahifelerinin fotograflan verilmi§tir (s. 1-XCIX).

TANPINAR, AHMED ·HAMDi

XIX. Aszr Türk Edebiyâtz Tarihi, !, Istanbul 1956.

Prof. Tanpmar 'm bu büyük eseri Tanzimat edebiyah tarihinin ilk


ciddî ve esash ornegidfr. Aym zamanda san'atkâr olan müellifinin san-
atkârane sezi§, gorܧ ve üslûbu ile kaleme ahnm1§ olan bu kitap bü-
tün .bir omrü içine alan geni§ bir çah§manm mahsulü ·olàrak kar§Iimza
ç1km1§br. Y eni Türk Ededebiyatmm Sèrvetifünun 'a kadar olan· ilk dev~
. resi bu eserle en büyük kitabma kavu§IDU§turdiyebiliriz.
Eserin ilk bask1si 1949 'da yapdmi§hr. Fakat bu bask1 iyi kontrol
ed~lememi§ve tertip bé!,k1mmda:i1 çok hatah ç1km1§,bilhé!,ssa inetinlerde
bir çok tertip yanh§lar1 kalmI§hr. 1956 'da ç1kan ikinci bask1s1 bütün
bu teknik kusurlardan kurtuldugu gibi, yeniden ele ahnmI§ ve genΧ•
letilmi§tir. ·
Eser Edebiyat Fakültesi yaymlarmdan olup büyük boyda 662 sahife
tutmaktad1r. Bir fihrist ve on sozden sonra, Tanzimata kadarki Türk
dil, §iir ve nestinin karakteristik çizgilerini J:>elii:teriGiri§ bolümü ile
( s. XV-XL VIII) asil konuya girilmektedir. Eserde once garphla§ma
hareketine umuO?,î bir bakI§ ( s. 1-:-40 ) ve XIX. yüzy1hn ilk yansmda
Türk edèbiyah ( s.42--:-:96)bahisleri yer almakta, sonra s1ra ile §U bo-
lümler· geh:nektedir : Tanzimat seneleri ( s. 97-128 ); Yeniligin üç büyük
muharriri- [ Ahmet Cevdet Pa§a, Münif Pa§a, Ibrahim ~inasi Efendi ] ·
( s. 127-188 ), Yeni Osmanhlar Cemiyeti ( s. 189-223), N~vilerin ge-
li§mesi ( s. 224-278 ), Ziya Pa§a ( s. 279-321 ), Nam1k Kemal ( s.322-
432), Ahmet Mithat Efendi ( s. 433-466 ), Recâizâde Mahmut .
Ekrem
.
· (s. 467-495), Abdülhak Hâmit (s. 496-595 ), Muallim Naci (s. 596-614).
148 Muharrem Ergin .

T ÀRLAN, ALi NiHAD

,. $iir
. mecmzzalarmdd
J ' • XVI ve XVII.. aszr Divan $iiri,
4 fas1kül,. Istanbul 1948, 1949.

· Prof. T~rlan dordü hususî kijtüphan~sinde, biri Millet Kütüphane-


nesinde. bulunan yazma be§· mecmuadaki XVI.· ve XVII. asir §Ïirlerini
yukanda isminï°kaydettigimiz bir seride 4 fasikül halinde. yaymlam1§br.
Bunu y a par ken Prof. Tari an §iirlerinin ·ba§ma §airlerin hayatm1, sonuna
da fozkirelerden toplanm1§ §Îirlerini eklemi§tir.
Hepsi Edebiyat Fakültesi yaymlarmdan. olan bu serinin 1. fasikülü
1948 'de yaymlanm1§ olup büyük boyda 118 sahife tutmaktad1:r. Rahmî
ve Fevrî '·nin §iirlerini içine alan bu fasikülün ba§mda Tarlan •m· bir
nmkaddimesi, istifade edilen §Îir mecmualarmm tavsifi, kisaltmalar ve
transkripsiyon sistemi vardir ( s. III- VIU).
· 2. fasikül de 1948 'de yaymlanmI§ olup büyük boyda 88 sahife tut-
makta ve Ubeydî, A§kî, ~ein'î, ϧretî 'yi içine almaktad1r.
3; f8i;,ikül de .1948'de ç1km1§br. Büyük boyda 95 sahifedir. UI.vî,
Meâlî, Nihânî, Feyzî ve Kâtibî 'yi içine almaktad1r.
4. fasikül 1949 'dà yàymlanm1§br .. Büyük boyda 110 sahife olup
R~yanî,, Hayretî, Haverî, Ahî, Peyamî ve Sânî 'yi içine almaktad1r.
Bütün bu fasiküllerde §Îirlerin transkrip~iyonlu metni verilmi§, . alt-
larmda da almd1klan yere ϧaret edilmi§tir.

· TA~LAN, ALi. NiHAT

Fu~ulî Divanz/ I, Gaze[, Musammat, Mukatta ve Rabâî


kzsmz, Istanbul 1950.

Prof. Tarlan 'm dort senede, biri basma alti nüshay1 kar§ila§brarak
meydana getirdigi bu eser Fuzulî divanmm yukar1da yaz1h k1S1mlan
içine alan büyük bir bolümünün edisiyon kritigidir. Tarlan; bir iki yerde
bir iki nüshadan daha istifade etmi§, aynca · kitap bas1hrken eline ge-
çen Ali Canip Yontem nüshasnim nüsha farkm1 da esere ilâve etrni§tir.
Transkripsiyonlu metin elde edilirken bir ~üsha esas ahnmam1§, yalmz
bir nüsha §iirlerin s1ras1 için esas tutulmm~tur.
Türkoloji Bolümü çah§malàr1 149

Edebiyat Fa:kültesi yaymlarmdan olan eser büyük boyda 258 sahife


tutm_aktad1r. Ôn soz, transkripsiyon ve kar§Ila§tmlan nüshalarm tavsi-
finden sonra ( s. HI-X) gazellerle divan metni ba§lamakta ve s1rayla
gazeller ( s. 1=177), musammetler ( s. 181-209), mukatta.'lar (s. 213-
226 ), rubâîler ( s. 229-243) verilmektedir. Sonda Ali Canip Yôntem
nüsha~mm farklan ( s. 244-247) ve .yanh§ -dogril cetveli ( s. 248)
vard1r.

DiGER ÇALI~MALAR

Yukanya ald1g1m1zbu eserlerden ba§ka son on y1l içinde Fakül-


temiz Türkoloji Bolümü hocalarmm belli ba§h olarak Türk Dili ve Ede-
biyab Dergisi, Türkiyat Mecmuas1, Türk: Dili Ara§.brmalan Yilhg1, 1
Türk Tarih Kttrumu Belleteni gibi yerli, Oriens,1 Orbis, Orientalische ·
Literaforzeitung. Ural-Altaische Jahrbücher gibi yabanc1 ilim dergile-
rinde; Türkiyede yaymlanan ÎslâmAnsi~lopedisi ile· Avrupada ikinci
defa yàymlanmaga ba§layan islâmAnsiklopedisi (EI) 'nde; Fuad Kop-
rü_lü,Zeki Velidi, Poppe ve Jean Deny Armaganlarmda; Fundamenta 'da".:
büyük küçük bir çok maddeleri, makaleleri, etüdleri yaymlanm1§hr. Bu
y_az1laryukar1dà ad1 geçenlerle diger Türkoloji hocalan Faruk Timurta§,
Ômer'Faruk Akün, Fahir iz, Sadeddin Buluç 'un Türk dil, edebiyat ·ve
kültürü · ile ilgfü çe§itli ara§tlrma ve incelemelerini içine almaktad1r.
Bu çah§,malar d1§mda Türkoloji Bolümü hocalarmdan Ord. Prof.
Rahmeti Arat 'm kuruldugu günden beri lslâm Ansiklopedisinin yaz1.heye-
tinde hulundi.l.gunu ve Doç. Mansurnglu ile Dr; Eckmann 'm Agâh Siri-1
Levend ile birlikte Jèan Deny Armagamm ç1kard1gm1da .unutmamak
lâz1md1r.
TÜRKOLO JÎ BÔLÜMÜ ÇALI~MALARl II

Tez çah§malan

MUHARREM ERGÎN

Dergimizin geçen say1smdà Türkoloji Bolümü.ndeki çah§malan ele


alm1§, bu çah§malan hocalarm çah§malan ve tez çah§malan diye ikiye
ay1rm1§, once hocalarm çah§malanm gôzden geçirerek bu çah§malar
neticesinde ortaya konan eserleri tamtmi§bk. Bu Sé!y1da ise Tür~oloji
Bolümü çah§malarmm ikinci ve çok büyük bir safhasm1 te§kil eden tez
çah§malanm ele alacag1z.
Edebiyat Fakültesinin diger bôlümlerinde oldugu gibi Türkoloji
Bolümünde 'de dort se:rtifika vardir. Talebe bu dort sertifikay1 yaparak
ôgrenimini tamamlar. Bu dort sertifikanm biri ve sonuncusu tezli serti-
fikadir. Tezli sertifikamn devam müddeti 8 somestir, yani 4 senedir.
Talebe s1rayla diger üç sertifikay1 verdikten sonra tezli sertifika olarak
ay1rd1g1 sertifika sahasmdan bir tez ahr. Bir yandan o son sertifikaya
hazll"lamrken bir yandan da tezini yapar. Tezi tamamlamnca sertifika-
sm1 ve tezini vefir ve mezun o)ur.
Tez tezli sertifika sah~s1 içindeii 'bir 'kôJu"üzerinde ha.z1rlanan bir
eserdir. Tez konüsumi ya talebî'! seçer ve Hgili hocaya teklif eder
veya konu hoca ile tez isteyen talebe arasmda hbcanm teklifi ile ka-
rarla§tinhr. Konu tesbit edildikten sonra .talebe o hocanm nezaretinde
eserini haz1rlamaga ·-ba§lar.. Tezin haz:i-r,lanmas1or,tal.ama olarak t~lebe-
nin bir y1hm ahr. Tez bittikten sonra daktilo ile üç nüsha olarak yaz1-
hr. Tezi yürüten hoca üç nüshanm da üzerine "kabul ediimi§tir" diye
yazarak imza atar. Bu suretle tez imtihana sevke haz1r duruma gelir. Tezi
yürütenin imzas1 kâfi olmakla beraber, Türkoloji 'de iki hocaya daha
imzalatarak tezi üç imza iie idareye teslim etmek teamül halindedir.
Tezin idareye tesliminden sonra tez müdafaasi imtihanmda talebe tezini
müdafaa eder. Müdafaa ba§anh geçerse tez kesin olarak kabul edilmi1?
134 Muimrrem Ergin

olur. Tez yonetmelik gereiince tek imzah olarak sevkedilmi§se diger


iki imza- da bu imtihanda atihr. Boylece her i§i bihni§ olan tez imti-
. han evrak1 ile birlikte idareye iade . ve teslim edilir. Îdare Türkoloji
tezinin üç nüshasmdan birini ar§ivinde ahkor, birini Türkiyat Enstitii-
sü 'ne, b~rini de Üniversi~~- Kütüphanesi 'ne verir.
' ~ 1 .. · .: ,1 • .,; '. • • • ' ' '· ' .

' Türkoloji Bolümünde Tütk Dili; Yeni Türk Edebiyat1, Eski Türk
Edebiyah olmak üzere üç tez-sahas1 v~rd1r. Bundan onceki yonetme-
likte bu üç saha üç ·Türkoloji sertifikas1 halinde idi. Dordüncû sertifika
Alman, Ïngiliz, Frans1z Filolojilerinden ahmrd1. ~imdiki yonetmelikte ise
Türkoloji Bôlümünde Türlc Di-li._ve,_ Tûrk Edebiyat1 olmak üzere iki
sertifika vard1r. Türk Edebiyatm1 tezli sertifika olarak seçen talebe
tezini ya eski edebiyat veya yeni edebiyat sahasmdan ahr. Yani Tür-
kolojI '_de dil, eski edebiyàt, yehi edebiyat olmak üzere daima üç tez
sahas1 vardir. ·
Türkoloji tezleri u~urùiy~tle iÙnid~ çok
ciddî ilerlemeler sayilabile-
cek _bir seviyededir. Bu tezlerln ·tiirkoloji ilmini ula§tlrd1g1 sessiz ve
a§ag1 yukan meçhul seviy~ bugünl<ü ortalamà türkoloji ilim seviyesinin
çok üstündedir. Ne§Îr imkânlanna kavu§mad1klan için bu tezlerin ay-
.dmlattig1 noktalar ilim àièmine" pek. aksetmemekte, aradaki aç1khk de-
vam edip gitmektedfr. Türk · dil ve edebiyahmn eski, yeni bir çok
metinleri transkripsiyonlu ve êdisiyon kritikli olarak bugün bu tezler
sayesinde elimizin altmdadu!;'' Çe§itli · as1rlara ait bir çok eserlerin gra-
ri::terleri, bir çok edebî éseriri âerfoligihe çe§itli tahlilleri, dil ve edebiyat
ta.rihinin bir çok meselëlerfrân ç9zümleri, bir çok derleme ve toplama-
lar, hülâsa bir çok dil ve. edebiya:t ara§tirma vè incelemeleri yine ayni
§ekilde bu tezler sayesinde elimizin al'hndad1r .. Türk dilinin, Eski Türk
edebiyatmm; bilhassa.dàha.mahdut-pir saha .olan Yeni Türk edebiyatI-
nm bir çok mesele ve - eserleri bu tezlerde adeta didik didik edilmi§tir.
Türkoloji hocalannm tez ..tutumu · umµmiyetle ag1rd1r: Talebe tez çah§-
inalannda umumiyetle bir ·mezuniyet tez~nin hudutlanm a§acak §ekilde
zorlanmakta ve çah§hnlmaktadir. Fakat bu -tutum büyük neticeler ver-
mektè ve bir çok tezlér rnüh.irri.eserler olarak ortaya ç1kmaktad1r. Ôyle
ki Türkoloji Bolümünde ba§ka yerde rahat rahat doktora ve doçentlik
tezî olabilecek bir çok mezuniyet tezi varçhr.
· Χte biz bu yaz1m1zla ·bu tezleri famttnaga. ba§hyor~z. Ônce tezle-
i"in yazar ve eser adlar1na g-ote listesini verecek, sonra her tezi ayn
<;1.yntamtacag1z. Boyleêë· bu yazilar· bittigi zaman, bugün 500 'ü geçmi§
olan Türkoloji tezleri için lüztiml·û.ve faydah büyükçe bir bibliyografya
kita.b1 ortaya ç1km1§ olacaktir. Mezuniyet tezierinden ba§ka doktora
Türkoloji Bôlümii çah~malai-1'H 135.

ilezlerini ve küçük birer tez mahiyetinde olup kütüphaneye intikal .etmi§


·bulunan sômestir travaylanm da ver:ecegiz. Tez isimlerinin üzerindeki
'T 18, T 126 gibi harf ve numaralar tezlerin Türkiyat Enstitüsü 'ndeki
:numaraland1r.

Yazàr isimlerine gore mezuniyet tezleri

. A. NEJDET T 63
Tanzimattan sonra Türk edebiyatmda kozmopolitlik cereyan-
lan, 1934-35, 49 s .
. A. R.ECEP T 65.
Türk edebiyatmda evliya menkibeleri, 1934-35, n+xm s.
. ACAR, GÜNSELÎ T 40?3
Întibah romam ve tesiri, 1953, 53 s.
.ACUNER, VÎLDAN T 358
Ahmed Midhat Efendi 'nin Letâif~i rivâyât'1, 1950-51, 69+III S.
.ADNAN CAHÎT T 55
Türkiyede kullamlan ata sôzleri, 1933-'-34, 123 s. ·
.AHMED RASÎM T 18·
Lâmii, 1928, 129 s .
. AHMED ZÎYA T 30
Yusuf ve Züleyha, 1930, v+205 _s.
.AHTER AU . _ T 28
Gelibolulu Mehmed Âli, 1340, 177 s.
. ,AKAL!N, MEHMET T 509
~eyhi divam, 1957, VI+175 s .
. AKARCA, HALÎT T 384
Niyazi~i l\!hsrî, hayah, divamnm tahlili ve tenkidli ne§ri, 1952,
XH+298 S •
..AKAT, SEVÎM T 405
Ahmedi'de tasavvuf uiudeleri, 1953; 62 s .
..AKAY, A. NÎHAT T 212
Ha 9met, hayab ve eserleri, 1947, 60 s .
•A.KAY,. SADÎYE T 237
$eyhülislâm Yahya di vanm~aki güzellik inazmunlan, - 1946-
47, 71 s.
136 .Muh11,rremErgin

ÀKBÎLEK, .FAHRÎ T .368


XVI. as1r Seybanî hükümd~rlarmdan §air Ubeydullah Han vè:
divanmm edisiyon kritigi, 1951-52, XIV+t46+t6+167 s.
AKÇAY, KEMALETTÎN T 351.
Celâl Sahir, hayab ve eserleri, 1950-51, 50 S.

AKINLI, HÂMlT T 241.


Karacaoglam. 'da hisler, sevgili ve tabiat, 1947, 98 s.
ÂKÎF T_19 ,
Recâizade Mahmud Ekrem, 1928, 59 s.
AKKAN, ENÎSE T 233:
Nedim 'e clair tetkikler, 1946-,47, 39 s.
AKKAN, SUZAN T 139 .
XVII. as1r §airlerinden Ne§âti, hayab, eserleri, divanmm ten-
kidli ne§ri, 1942-43, 30 s; (metin k1sm1 eksik)
AKKAY, MUSALÎHA T 335
Divànu lûgat~iMürk 'teki Türk halk edebiyah ornek leri, trans-,-
lit~rasyon, tercüme, edebî tasnif, 1948--::-49,vn+114+v1 S •.

AKKAYA, MERAL . T 518


D~nΧmendnàme 'nin . dil hususiyetleri üzerinde bir çah§ma,.
1957-58, 61+249 s.
AKKOYUNLU,MAHÎGÜL T 464
Tâcîzade Cafer Çelebi' nin divamnm edisiyon kritigi, 1954
. 55, 314 s. .
AKSOY, CEMÎL T 256
Edebiyahm1zda garbe;·do.gru-,:hareket ve üstad Ekrem'.in rolii,.
1945-46, 46 S. .

. AKSU, TÜRKÀN T 120


Tezkiretü'l·evliya ( tercümesi) üzerinde lisanî bir ara§brma, ..
. 1940-:--41,67 S.
AK~iN, HALiDE T 251
Sâbir, hayab, edebî §ahsiyeti ve. Hophopnâme' deki aile telâk--
kisi, 1946-47, 46 s. .
. AKTÜZEL, SEVIM T 313
Izmir vi-lâyeti· toponimi denemesi, 1949-50, 76 s.
AKÜN, ()MER FARUK . T 240
Dede Korkut hikâyelerinde kompozisyon ve tasvir, 1947, 74 s-
Türkoloji Bêilümü çah§malan II 13T

AKVERDÎ, HATÏCE T 89
A§lk edebiyatI, 1937-38, 15+187 s,
ALANGU, T AHÎR T 152
Masai ara§hrmalan sahasma toplu bir bak1§ ·ve Türk halk
masallannm · iç yap1s1 ile kahramanlan üzerinde bir deneme,.
1942-43, 258 S.
ALEMDAR, EMEL T 357
Ahmediyye mesnevisinin edebî tahlili ve kar§1la§l!rmah met--
nin transkripsiyonu, 1951, LXVm+108 S.
ALÏ GÜNDÜZ · T 91
Gül§ennâme - Mant1kuttayr kar§rla§tirmas1, 1937-38, 31 s.
· ALÏ SEDAD T 6
Lamartin, hayah ve eserl~ri, 1339, 95. s.
ALKI$, NECMiYE T 427 '
Tercüme-i Pendnâme-i Feridüddin Atlar, (edisiyon kritik ve
tahlili), 1952-53, XXV+86 s.
ALP AS LAN, ALi T 242
Nanzum lugatler ve Tuhfe-i Vehbi'nin alfabetik tertibi, 1946
-47, xvu+52 s.
ALPAY, NECDET T 410
Nedim'in ya§ad1g1 devir ve divan §Îirine getirdigi yenilikler,
1953, V1+113 S.
ALPBEK, MUAZZEZ T 345
Yakup Kadri'de_ içtimâî me~el~ler, ,1949"'.50,n+110 s.
ALPTEKÏN, ALi T 156
Celâli (Ebubekir Celâleddin), 1943-44, XLIII+184 s.
ALPTEKÏN, ALÎ T 155
Nef'i, 1943~44, xxx11+120 S.

ALPTEKÏN, TURAN T 519


Ahmet Ha§im'in §Îirlerinde isimlerin tasnifi, 1958, 144 s.
AL$IRAN, MAHMURE . T 167
· · izzet Ali Pa§a hakk1nda küçük bir çah§ma, 1939, 57 s.
Aù-TAN, B. T 105
Evliya menkibeleri, 1939, 27 s.
'1.38. Muharrem Ergin ·

AL TINEL, M. SABRÎ T 319


Me§rutiyet (1908) devrinde dil hareketleri ve yeni lisan cere-
yam, 1948-'-49, VI+95 s.
AL TINT OP, SUZAN T 444
Sami Pa§aZade Sezai'nin makale, mektup ve hatiralan, 1954,
IX+147 s .
.AL TIOK, VÈDÏÀ · T 225
Anadolu halk edebiyatmda destanlar, 1945-46, 159 s.
.ALTUNBAY, R. T 119
Lâmii'nin Vam1k u Azra'smm tedkiki, 1939, 42 s .
. ALTUNKA.;i, KEîvIAL.ABBAS T 318
Ahmedi, gazellerindeki a§k ve tabiat unsurlan bak1mmdan
tedkiki; 1948-59, 16+XXXVI s.
'.AMASYALI, GÜNER Î 407
Zarifi'nin Mihr ü Mâh mesnevisi, 1952-53, 46+s1+ss S•

.ANADOL, MÜFÎDE Î 429


Aka Gündüz'ün romanlannda ele ald1g1 içtimaî meseleler,
1954, 164 S.
ANIL, T. . T 124
Divan Edebiyatmda Bosna ve Hersekli §airlyr, 1941, 72 s.
.ARAL, SABAHAT T 434
izzet Molla ve Gül§en-i A§k, transkripsiyonu ve edebî tahlili,
1953-54, 29+44+15+ S.

.ARIK, BAHAEDDÏN T 339


Be§Îr Fuad, 1949-50, 126 s;
.ARIKAN, FATMA T 175
Dervi§ Mehmed Ali Ceylânî'nin Leyla ve Mecnun mesnevisi,
1944-45, xxxu+142 s .
.ARIKAN, ULVÎYE Î 239
Hayali Bey divanmda insan güzeBigi, 1946-47, 69 s .
.ARIKAN, ZÎY A T 173
XVIII. as1r §airlerinden Faz1l-1 Ender_t1nî, 1945, 35 s .
•ARÎF NÎHAD ΰ'16
Tevfik Fikret, 1928, 148_ s.
Türkoloji Bolümü çah~malan U 139

ARMAGAN, NiHAL T ·412


Fuzuli: divam, gazel, musammat, mukaU~ ve rubai k1srnmm
lugati, 1953, 193 s.
ARNAS, V. T 100
Mesnevi tercümeleri, 1939, 97 s.
ARSLANER, MUALLA T 348
Nev'i'nin kaside-lerinin tedkiki, 1949-50, 89+14 s.
ASLANER, FETHf T 488
5inasi'nin §Ïir _lugati, 1955-56, vu+213 S.

ATAERGÏN, ·1\YHAN T 391


_Abdfühak Hamid, Belde ve Sahra, 1952-53, n+25+2s+31 s.
ATASOY, ~EFÏKA T 414
Fuzuli divam, gazél, musammat, mukatta ve rubai k1smmm
lugati, 1953, 209 s.
ATATANIR, MUSTAFA T 381
. Cumhuriyet devrinde Tfü-k hikâyeciligi, 1951, VI+141 s.
ATE~, MUSTAFA T 378
Ahmedi'nin Mevlid'i -bir k1smmm karç1la§tii·mah metni- ve Sü-
leyman Çelebi'nin eseri ile k1sa bir mukayese, 1951; XX+42 s.
ATILGAN, YUSUF Î 154
Tokath Kâni, san'ah, çahsiyet ve psikolojisi, 1943-44, 51 s.
ATSIZ, NÏHAL T 82
Divan-1 TürkH Basit, gramer vé luga:ti, 1930, 111 s.
ATT AR, MEHMED T 132.
Halit Ziya Uçakhgil'in romanlannda yerli · unsudar, · 1941,
84 s.
A YBARS,, NEVlN T. -311
Divanü Lugat-it-Türk'teki ata sôzleri ve ôgütler, transliterasyon,
tercüme, mevzulanpa gore tasnif, 1948-49, XI+143+XI s.
AYCAN, ENVER T 162
Ferhad ve !;iirin, J 943-44, 41 s.
AYDIN, MEHMET T 274
XVII. asu- çairlerinden Vecdi ( Abdülbaki) ve divamnm edisiyon
kritigi, 1948, 118 s. -
A YMAKOGLU, TÜRKf.N T 289
Mecmua tedkiki, 1947-48, 111 s.
140 Muharrem Ergin

AYMUTLU, AHMED T 253


Süleyman Çelebi'nin hayah ve eserinin edisiyon kritigi, 1945-
46, 176 s.
AYSU, MÜNÏR T 450
Çelebizâde As1m, hayatI, edebî §ahsiyeti ve divamnm transkrip-
siyonu; 1954, 230 s. ·
A YSUN, SABÏHA ',";1
T 136
· ;,inasi, hayatI, eserleri, 1940-41, 46 s.
BAGCI, RÜKNE_TTÎN T 465
Halid Ziya'nin roman ve hikâyelerinde Bèyoglµ, 1953, 52 S •.
BAKIRCIOGLU, SAMAHAT T 325
Bestel<âr Hafiz Post'un güfteleri, 1949-50, 76 s.
BAKÎYE SALIH T 53·
\. XVI. asn-da yaztlan manzum tarihler 1933-34, 114 s.
BALCI, MUZAFFER T 436
F. Celâleddjn'in hikâyelerinin tedkiki, 1954, III+119 s.
BALKI~, FÎKRET 1
T 521
Ahined Midhat Efendi'nin dile ve edebiyata clair makaleleri,.
1957-58, 269 s.
BALKIR, ÎHSAN YAi?AR T 246
· Seyhülislâm Mehmet Bahayi ve divam, 1946, 131 s. ·
BANARLI, NfHAD SAMi , T 34·
Ahmedi ve lskendetnâme'si 1930, 42+48 s.
BANGÙOGLU, T AHSÎN . T 29
Türk §Uara tezkireleri, 1930, 210 s.
BARLAS, NESRÎN , T 497
Bahkesir agzmda fonetik ve morfolojik hususiyetler, 1957,,
m+_128 s.
BA~BA YRAKTAR, NECM1YE T 438
· Eylûl tomanmda ihsaslàrm tedkiki, 1954,- 44 s.
BA$0L, CAHÎDE . T 109
Fecr-i Âti edebiyah, 1939-40, 92 s.
BATURALP, MUSTAFA T 334.
Ahi divamnm edisiyon kritigi, 1948-49, 83 S.
Türkoloji Bôlümü çali§malart li 141

.BAYBARS, SUDÏ T 320


Hüseyin Rahmi Gürpmar'm yarattig1 tipler, 1948, 148 S.
.BAYDAR, MUSTAFA T 159
· Sultan Cern, hayah ve edebî §ahsiyeti, 1943-44, 61 s.
BAYKARA, RUSUHi T 116
XVIII. as1r §airlerinden Mehmed Esrar Dede, hayatl, tasavvu-
fu, edebî §ahsiyeti ve eserleri, 1939-40, 52 s.
RAYKENT, SALÎHA T 230
Surnâme-i Seyyid Vehbi, §ah1slar, hediyeler, kiyafet ve kuma§•
lar, 1946-47, 33 s. '
BAYOGLU,. MUAMMER T 264
Belig divanmda sevgiliye ait mazmunlar, 1946-47, 45 S.

EAYSAL,JALE T 285
Ahmedi divanmm bir k1s1m kasidelérinde din, ahlâk, hayat
felsefesi, tabiat terni, 1947-48, 123 s.
EEDÎA AZÏZ T 10
Herat Mektebi tezkireleri, 1340, 238 s.
BEHlCE T 21
Ta§hcah Yahya, 1928, 108 s.
BEKLERÏM,EMEL T 476
Èmin Mehmed Yeni§ehirli divam; edisiyon kritik ve transkrip-
siyon, 1955-56, 34+56+ 19 s.
BELKIS NEDÎM T 67
Dani§mendnâme, 1934-35, 93 s.
IRERÏN TAHSÏN T 46
Nef'i, 1933, 48+7+44 s.
BEYZADOGLU, YUSUF ZÎYA T 398
Divrigi agzmm fonetik ve morfolojik tedkiki, 1952-53, XII+
144 s.
BEZCÏ, FERDANE T 383
Çagatay edebiyab, XV. asir, Hüseyin Baykara divam, 1950-
51, 94+31 s .
.BEZÎRCÏOGLU, ASIM. T 307
Abdülhak Hamid'in Tank yahut Endülüs Fethi piyesi, 1949-50,
287 S. .
142 Ilfoharrem Ergin

cBiLGE, ÜLKER T 290·


• Mecniua tedkiki, 1947-48, 307 s.
BÎLGEGÎL, M. KAYA T 217
Saz §ÎÎrinin kadrolan, 1945-,-46, 180 s .
. BÎLGÎÇ, MELÏKE T 395
· ' Me§rutiyet devri §airlerinde §iir telâkkisi, 1952-53, 77 S •.

BiLMEN, SIDKI T 168


Fatih, edebî §ahsiyeti ve §Îirleri, 1945, 91 s.
BÎNER, NEVÎN T 343
Ebûzziya Tevrik, hayah ve eserleri, 1949-50, 103 s.
BÎNGÔL, JALE T 456
Selânikli Fazh Necib'in hayab, romanlan ve mektuplan, 1954
~55, 169 s.
BÏNKAYA, CAVÎDE T 158
Ruhi-i Bagdadî, hayati, edebî §ahsiyeti ve dfvam üzerinde
tasavvufî bakimdan bir çah§ma, 1943-44, 65 s.
BOHÇA, ~EVKET T 182
. Nam1k Kemal 'de tiyatro, 1944-45, 145 s.
BORATAV, PE~TEV NAÏLi ·T 36
Kôroglu destam, 1931, 349 s.
BOZKURT, GANÎ T 376
, Tanzimattan 1908'e .kadar gazeteciJik dili üzerfade bir çah§-
ma, 1950-51, V+199S.
JBOZOKLU, TEVHÎDE T 213.
Enderunlu Vâs1f ve eserinde kadm, 194.6-47, 64 s.
BULUÇ, ABDÜLNAIM T 150
Azmizade Haleti, hayah ve divanmm tenkidli nüshas1, 1942-43
xxvm+20s+197s.
BÜKE, R. T 95
istanbul kütüphanelerindeki türkçe hikâye kitaplannm telhis
ve tavsifi, 1937-38, 63 s.
BÜLBÜL, SALÏHA Î 375
Bayburtlu Zihni'nin hayatr ve gazellerindeki ba§hca lirik un-
surlar, 1948-49, 65 s.
CAFEROGLU, SUZAN T 128
XVII. as1r §airlèrinden Mustafa· Fehim-i Kadim divammn ten-
Türkoloji Bolümü 9.ah§mal_ai::1Il 143

kidli ,ne~r.i,.1941, 15-t-'13t-183 s.


CAN, KAYA T 382
Abdülhak Hamid üzerinde edebiyat cografyast bak1mmdan.
bir ara~trrma, 1951•52, 96 s.
CAN, MESERRET T 198
Fuzuli 'nin Sâkinâme tercümesi, 1944-45, 17 s.
CANATAY, $ÜKRAN · T 94
XV. ve XVI. as1r kronikleri, 1937-38, 23t-66 s.
CANDA$, SUPHÎYE T 137
Tà~hcah Yahya Bey ve $âh u Geda mesnevisinin dort nüsha·.
üzerine tenkidli r,e§ri, 1941; 25-t--175 s.
CEBECi, ASUMAN T 282·
XVII, XVlII, XIX. asra ait mecmua-i ef ar, · istinsah ve trans-
kripsiyonu, 1947-48, 108 s.
CEBEC!OGLU, AYTEN T 516
Makber'in sistematik lugati, 1958, 440 s.
CiNER, NEVÎN . T 460
Halid Ziya'mn A§k-1 Memnû romamnda e§ya mdhumu, 1954--
55, 66 s.
CO$KUN, FERÎHA T 291
Tezkire-i Sehi'nin tedkiki, 1947-48, 116 s·.
CUYLAN, MEZÎYET T 354
Sünbülzâde Vehbi ve kasidelerinin tedkiki, 1949-50, 48 s.
ÇAGLAR, SERHAD T 223
Nedim ve $eyh Galib divamndaki farsça §ÏÎrlerin tei:cümesi, ..
1946, 47 S.
. ÇAKAN, EMEL T 389
Hikâyat-1 Bahti, 1951-52, 41t-65 s.
ÇAKIL, PERÏHAN T 286
Karacaoglanda sosyal. hayat, din ve dünya gôrܧÜ, ü~lup1 .
1947-48, 111 s.
ÇAVU$0GLU, ZEKÎ T 44
XVI. asir tarihçilerinden bir kaç sima, 1932, 35 s.
ÇELÎKBA$, NECMÏYE T 131
XVI. asir mevlevi ~airlerinden Yusuf Sineçâk'in hayati, eser--
. :144 Muharrem Ergin

leri, edebî §ahsiyeti, Cevri tarafmdan nazmen §erh ·olunan


C~zire-i.Mesnevi'sinin edisiyon kritigi, 1940-41, 23+178 s.
ÇETlN, M. NiHAD . T 281
(Anadolu sahasmda yazllan} Îlk dôrt §Uara tezkiresinin terki-
bi üzerine bir çah§ma, 1947-48, XXI+181 S.
'ÇINAR, RÛKZAN T 228
XVIII. as1rda §air hattatlar, 1945-46, 40 s.
ÇÎNSAR, NEBAHAT T 207.
$eref Hamm, hayah ve eserleri, 1945-46, 48 s.
ÇOBANLI, NECLÂ Î 353
. XV. yüzyll §airlerinden Hamidi ve kabuli'nin türkçe ~iirleri,
1949-50, 94 s.
DADA~, SIR.RI NUMAN T 35
Kôroglu, Erzurum rivayeti, 1931, 348 s.
DAi, ADÎL T 359
Münif Pa~;a {hayati ve eserleri), 1951, 87 s.
DALOKA Y, CAH1DE T 189
Saz §airl~rinin a§k §ÎÎrleri, 1944-45, 76 s.
DAMACI, ÎLHAN T 487
Hayriye-i Nabi, 195~-56, 96 s.
DAMGACI,M1HR0NNiSA .T 355
Refik Hafü'te hiciv ve mizah, 1950-51, 84 s •
. DARCAN, SABAHAT T 399
Halid Ziya ܧakhgil'in hikâyeleri, 1952-53; m+122 s.
DEFNE, ZEKÎ ÔMER T 142
Dede Korkut hikàyeleri üzerinde edebî san'atlar bak1mmdan
bir ara§brma, 1942, 83 s.
DELîGÔNÜL, MEHMET T 297
Divan edebiyatmda §arkt ve Nedim, 1947-48, 58 s.
DEMÏRKAN, ABDÛLKADÏR T 123
Ahmet Vefik Pa§a, 1940-41, 67 s.
DEM1RKIZDIRAN, SABAHAT T 453
Mehmet Rauf'un romanlannda kadm tipleri, 1954, 90 S.

DEMÎROGLU, MUKADDES T 176


Nef'i 'nin kasideleri, 1945, 79 s.
Tiil-koloji Bolümü çali:jmalan H 145

'.DEMÏRSU, PERÎHAN T 284


Mecmua tedkiki, 1947-48, 109 s .
.DEMiRTA~, FARUK T 227
X,VII. asir §airlerinden uüfti ve Te§rifatü'§-§Uera's1, 1945-:-46,
91 S.
.DENKALP, SULHÏYE T 255
Erzurumlu Emrah ve basma. divam, 1945-46, 73 s .
.DERÏNGÔR, RUHNEVAZ T 475.
Îsmail Hakki Bursavî, hayatI ve türkçe eserleri, 1954-55,
4+59 S.
DÎLMAÇ, ÏFFET T 164
N~dim, hayatI, §ahsiyeti, eseri, gazel ve §arkilanndàki maz-
. munlar, 1944-45~ 72 s.
DÏNAR, SÜHEYLÂ T 341
Zarir 'in Yusuf ve Zeliha 'smm gramer hususiyetleri, 1949-50,
125+so s.
DÎRÎÔZ, MESERREf T 216
Adni ( Mahmud Pa§a-y1 Veli ), hayati ve edebî §ahsiyeti,
1945-46, 49+ 19 S.
DÎRÏÔZ, HAYDAR ALI T 254
Karamanh Nizami, hayab ve edebî §ahsiyeti, 1945-46, 44+15 s.
DOGAN, AYHAN T 411
Cumhuriyet devrinde Türk §iiri, 1953, !ff-+-139 s.
DOGRAMACI, BAHA T 184
Niyazi-i M1srî, hayatl, tarikatI, kerametleri, halifeleri, türbe-
darlan, tarikat silsilesi, edebî §ahsiyeti, esefleri ve bestelen-
mi§ ilâhiléri, 1944-45, 56 s.
DOGRUER, HlKMEf T 204
Keçecizade Îzzet Molla 'mn eserlerine nazaran zamamm telâkki
edi§i, 1945-46, 66 s .
.DOGU, NURAN T 288
Mecrnua tedkiki, 1947-48, 75 s.
DOLU, HALÏDE T 260
Anadolu metinleri XIV. as1r, Dasitan-i Varaka ve Gül§ah,
1945-46; 175 S.
146 Muharrern Ergin

DURAN, SUZAN T 369


Türkçede cihet ve mekân gôsteren ek ve sozler, 1951-52, 159 s ..
DURJJL, MEHMET T 148
Seyid Mehmed ,Serif Sabri Çelebi divarn, 1942-43, V+179 s ...
DUYAR, ERDAL T 327
Üç Gazavat-1 Hazret-i Ali . hikâyesinin gramer husu~iyetler·
ile mevzu ve motifleri bakimmdan tedkiki, 1949-50, XVII+:
XL+170 s.
EDGÜER, NERtMAN T 247
Rumeli halk türküleri, 1945--46, 117. s.
EGE, MUZAFFER T 97 ·
,GüJ§ehri 'njn Attar 'dan nazmen · çevirdigi Mantikuttayr'm üç: .
. üç, niisha üzerine yapilmi§ te~kitli tab'1, 1938-.-39, 316 s.

EKREM AKÏF T 52
Osmanh tarihinde ;,ehnameciler, 1934, 109 s.
EKR"E:M RÈ~iD T .38
Servetifiinun Edebiyati, 1931, 90 s.
ELÇÎN, ~ÜKRÜ MURAT T 102
Kerem ile Ash hikâyeleri, 1938-39, 72 s,
EM.!L, BÏROL T 524
..
Servetifünuncular ve Dekadanhk meseiesi, 1958-59, 550 s-
EM!N ABiD T 5
Azeri edebiyat1 tarihi, 1919, 433 s.
EMÉR, SELMA T 201
XVIII. asir §airlerinden Süleyman Nahidi, hayatl ve gazelleri,..
_1942, 135 S.
EMRE, BERAT NÏHAL T 468
Halid Ziyéj-'nm A§k-1 Memnu romàmmn tahlili, 1954-55·, 87 s ..
ERASLAN, KEMAL 494 Î
M. b. Abdullah el~K1saî 'nin Kitab Büdvü'd-dünya ve K1sa-
sü'l-enbiya tercümesinin ilk 160 sahifesindeki imlâ ve dil hu-
susiyetleri, 1956, XXIV+2o4+247 s.
ERDEM, LEMAN . _ T 403
Ahmed Midhat, Recâizade Ekrem, Hüseyin Rahmi 'nin roman- -
larmda züppê ve iofta tipleri, 1953, 141 s. ·
Türkoloji Boliimü çah~malan H 147
ERDEN, SEVÎM T. 439
Ahmed Ha§im 'in edebiyata dtair yazilan, 1954, 249 s.
ERDEVECÎ, HALÏL T 236
Divan §ÎÎrÏ üzerinde bir deneme, 194-6-47, 33 s.
ERENCAN, CAHÎT T 117
Hamdullah Hamdli., 1939-40, 54 s.
·1
ERENDOR; ESAT NERMÎ . T 310
Ziya Pa§a 'mn Zafernâme ve ~erhi 'nin trnnskripsiyonlu metni,
tahlili, aç1klamallair ve, i[]ldleksi, :ll:948-49, 217 s.
lERER, RAZAN T' 250
Ahmed III, §ii.rlerj ve edebî §ahsiyeti, 1945-46, 45 s. ve bir
defter eski ha~·Jlerle .meti.i!li
...
ERGiN, MUHARREM T 211
Melihi, 1946-47, 37 s.
ERGUN, ALÂEDDÎN T 472
Ahmed Ha~im 'ill1l§iilr lûgati, 1954-55, 253 s.
. ~RGUN, FAZÎLET , T 352
XVII. asir Osmar.ah §aÎri Malfllhkî, 1950, 49 S.

ERGUN, PERÏHAN T 473


Namik Kemal 'in Cezmi romamndaki benzetme unsurlan,
1954-55, 105 S.
ERGUN, SADEDDÏN NÜZHET T80
~eyh Galib, 1935-36, 49 s.··
ERGÜVEN, ABDULLAH RIZA T 426
H~lim Giray Sufürn1vie divamnm tenJ1kitli tab';, 1951-52, 87 s.
ERÎK, NAZÎK T 129
Anadolu ag1zlàrn, ], bparta, 1940-41, 3~9 s.
ER!~EN, NETÏCE T 419
Gül~en-i Niyaz mes111evisi111i11
edisiyon kritik ve transkripsiyonu
ve Kara Çelebizadle Abd:iilâziz-;Efondi, 1953, 40+125+129 s.
ERÏ~EN, SATI T 459
Hüseyin• Rahmi 'die a~k, 1954-55, 68 s.
ERSiN, NECLÂ T 371
Ne§atî ve gazeHerinin tedild!çi, .divamnm tenkitli tab'1, 1951-
52, 76+ 74+66+84 s.
148 Muharrem Ergfo.

ER~EN, AFÏFE BERÏN, T 174


Evliya Çelebi 'de Istanbul 'un içtimaî hayatma bir bak1§,
1944-45, JV+s2 s. · ·
ERTEM, CUDÎ T 275
R1za Tevfik ve §iirleri; 1948, 94 s.
ERTÜRK, HALÏL T 171
Cevri divanmm edisiyon ·kritigi, 1945, X+193 s ..
ERUYGUR, NECDET T 394
~inasi' ve Tasvir~i efkâr gazetesj, 1953, 125 s.
E.SER, HALÛK Î 485
· Cumhuriyet devri ·. hilèâjelerinde muhtelif zümre, meslek ve
s1mflara mensup insânlarm : 'davram§ tarzlan, 1953, V +90 s.
ESKÜ?:MÏRLÏLER, BERÎN T 492
Halid Ziya 'mn :romanlarmda merhamet tipi, 1955-56, 3+54 s.
EZER, KADRÏYE T 363
Ahmed-i Dâi'nin Türkçe divanmm tedkiki ve metnin trans-
kripsiyonu, 1950-51, 136 .s.
FAKÎHE T 58
Bursa kütüphanelerindeld yazma tarihler, 1Y33-34, 133 s.
FEHAMET, HÜSNÜ T 26
Ziya Gôkalp, 1928,.,91 s.
FERMAN, BELMA Î 356
Mihrî Hamm, hayatI ve divanmm edisiyon kritigi, 1951, 147 s.
F!RAT HlKMET T 503
Servetifünun §iirinde sone, 1957, VI.I+412 s.
F!KRET, BAHADDÎN T 99
Dede Korkut 'un grameri üzerine ara§hrmalar, 1939, 3+39 .s.
GEÇGÎL, MELAHAT T 279
Divan edebiyatl ( Mecmua tedkiki ), 1947-48, 117 s.
GENG, NEV!N
1
T 323
, Divan-1 Ahmedi üzerinde bir .tedkik, Is:v:e k kafiyeli gazeller
üzerinde, 1949-50,. 66 s.
GEN.t,'.;,,LÜTFiYE T 234
Nedim 'de tabiat unsurlan, 1947, 62· s.
GERÇEK, SUNA . T 437
Ahmed Midhat efendi ve Avrupa 1 19,?4, 141 s.
Türkoloji B'olümü .çah§malan. Il 149

GÔFER, HAYDAR Î 178


Sururi, hayah, edebî karakteri, tarihçiligi ve hicvi, 1945, 106 s.
GÔKBARLAS, HATÎCE. Î 169
Nabi diva9mda içtimaî ve · mahall( hayatl gosteren parçalar
ile darb1mesel mahiyetindeki veciz sôzler, 1945, 80 s.
GÔKBENDER, NEZÎHE Î 404
Ahmed Midhat Efendi 'nin romanlarmda kadm tipleri, 1953,
123 S.
GÔKBERK, EMEL Î 506
Halid Ziya U§akhgil 'in Mâi ve Siyah ~omamnda renkler,
1957, 46' s.
GÔKSU, SEVÏNÇ Î 470
Ziya Pa§a 'nm Harâbat mukaddimesi ve tedkiki, 1954-55,
98+51+10 s.
GÔKTÜRK, MÜIŒRREM T 265
XVIII. asir §airlerinden Kâmi, gazeHerindeki mazmunlar, 1946-
47, 58 S.

GÔKYAY, ORHAN !?AÎK T 33


Arap edebiyatmda zenc1 §&irler ve Suhaim divam, 1930,
21+s5 !'J.
GÔNÜL, BEHÇET T 112
,$akay1k~i Numaniye, 1939-40, 58 S.

GÔYSAL, NEViN T 415


Fuzuli divam; gaze}, musammat, mukatta ve rubai k1smmm
lugati, 1953, 139 s.
GÔZLEB,, YÜKSEL ,. T 508
Abdülhak Hamid 'in E§ber piyesinde benzetme unsurlan,
1957, 55 S.
GÔZMEN, RÎFAT T 151
Hatayi, ecdad1, §iiri, divam, 19~2-:--43, 43+41 s,
GÔZÜBÜYÜK, FAÎK T 392
A§tk Çelebi ve tezkfresi, 1952, IV+66 s.
GÜL, M. ALÏ T 304
Nabizâde Ahmed Nâz1m, hayati ve eserleri, 1948+49, 122 s.
GÜLEY, O. FERDA T 361
Necati Bey, hayah, .edebî ~ahs,iyeti, dil, nesil, orf adet ba-
150 Mu~an-e!D Ergi11

k1mlarmdan divam, 1950-51, 147 s.


GÜL TEKÏN, SEVIN T 501
Abdülhak Hamid 'in Finten. piyesind.e tabiat unsurlan üzerinde ..
bir ara11brma, 1957, 56 s.
GÜMRÜKÇÜOGLU, NERÎMAN T 328
RÙ§eni 'nin Miskinlik kitab1, 1948-49, XIV+95 s.
GÜNEY, MAHÎR T 500
Seyrani 'nin §Ïirlerinde tabiat ve e§ya, 1957, 49 s.
GÜNGÔR, LÜTFÏ T 122
Süleyman Nazif, 1941, 6i s.
GÜNGÔR, NECATI .T 262
Gevheri, 1946-47, 54 s.
GÜNTÜRKÜN, NAZAN T 5.17
Halide Edip 'in roman ve hikâyelerinde güzel san'atlar,
1958, 54 S.
GÜNܧEN, MELEK Î 249
Sohbetü'l-ekbar 'daki dinî felsefe ve ahlâkî esaslàr, 1945-46,
38 s. ve 3 defter eski harflerle metin.
GÜRKAN, SABÏHA T 349
Lamiî Çelebi 'nin Absal ve Salaman mesnevisi ile
Molla Ca-
. mi 'nin Absal ve Salaman mesnevisinin kar~1la§tmlmas1, 1950-
51, 45+209 S.
GÜRMAN, BEDÏA T 235
§Ik Ômer, 1947, .47 s.
GÜRSES, MUSTAFA . T 98
Hüseyin Rahmi, 1939, 54 s.
GÜRSES, MUZAFFER Î 191
Divan edebiyatliun· baz1··•mèselelër.i· ve Lamii Çelebi, hayah,
eseri, san'at ve §ahsiyeti,. Vam1k u Azra, Veys ü Ramin mes-
nevilerinin tc1hlil ve té~kidi~. 1944--45, 110 s.
GÜRSOY, HÏKMET Î 499
Riyazi Mehmed ve Riyaz-u§-~uara, 1955-56, 49 s.
,GÜRTUNCA, HÜSEYlN T 160
Dukakinzâde Ahmed divanmm mukayeseli ne~ri, 1943-44,
vm+164 s.
Tiirkoloji Boliimii çah~malan II 151

GÜRTUNCA, NERÎMAN T 448


Hüseyin Rahmi Gürpmar 'm küçük hikâyeleri, 1954-55, 97 s.
·GÜVEMLÎ, . ZAHIR S. · T 77
Haday1k-el-hakay1k fi tekmilet-ei-:;iakay1k, yazma ve basma
mukayesesi, 1935-36, XXVII+44 s.
.HADÎYE MEHf.4ED T 13
Tatar edebiyah tarihi, 1927, 332 s.
.HALiD TURHAN T 15
Battalgazi, 1928, 61 s.
HAMDÎ GÎ~AY T 11 .
Altm Ordu devletinin tarihçesi ve bu devletin ülkesi olan
Kmm, 1926, 202 s.
-HAS-ER, MELÎN T 523
Tanzimat devrinde lâtin ve grek antikitesi He ilgili ne§riyat,
1958-59, 338 S.
HASHALICI, SABÎT T 388
Ahmed I ( Bahti ), hayah, divanmm transkripsiyonu ve tedkiki,
1951-52, LVII+73 S.
HATiCE T 41
Süleyman Çelebi ve Mevlîd 'i, 1932, 62 s. ·
HA YYAMPUR T 126
.K1yafetnâmeler, 1941, 46 s'.
r( HAYYAMPUR) TABANZADE; ABDÜRRESUL T 209
Türk ve Iran edel:!iy~tla,rn1da -Yus~f ve Züleyha mesnevisi,
xxv1+1ss s.
HEDÎYE T 39
Türk edebiyatmda hikâye, 1931, 124 s.
:HO,;iGôR; HALÎDE T 187
Halk edebiyatuida kahramanhk türküleri, 1944-45, 107 s.
:HiKMET T 81
. ~ark ~debiyatmda Behram-1 Gur menkibeleri, 1935-36, 164 s.
iILGAZ, F. FEVZÎ . T. 309
Keçecizade Îzzet Molla 'nm Mihnetke~an isimli eseri · üzerinde
bir tedkik, 1948-49, XU+120 s.
152 Muharrem Ergin

ILGAZ, FATMA T 482


Muallim Naci 'nin §Îirleri üzerinde ara§tlrmalar ve metinler,,
1955-56, 431 S.
ILTER, REZAN T 386
Behi~tî ve Leyli vü Mecnun 'u, 1951-52, 309+115 s.
iMRE, ALTAN T 522
Necip As1m, makaleleri, eserleri,_J,958-59, 56+17 s.
1

ÏNAL, SELMA SELÏM T 226


Ondokuzuncu asra merisup · divan §airlerinde nükteli ve zarif
sozler, 1945-46, 66 s.
ÎPEKTEN, HALÔK T 433
Karamanh Nizamî, hayab, edebî §ahsiyeti ve divanmm edisi~-
siyon kritigi, 1953-54, 265 s.
ÏZ, FAHÏR T 106
Miraçnâme, 1938, 52 s.
KABAKLI, AHMET T 292
Abdülhal<;; Hamid 'in tiyatrolan, 1947-'-48, 162 s.
KAM, 'RU~EN FERÎT T 66
Nazim ve hayat!, 1934-35, 53 s.
KANSU, AHTER T 266
Baki 'nin gazellerinde insan güzelligine ait mܧebbehünbihler,,
1946-47, 104 s.
KAPLAN, BEHÎCE T 161
Ali Suavi, 1943-44, 69 s.
KAPT AN, RÜÇHAN T 515
Hevesnâme, 1959, 368 s.
KAPT A!'JOGLU, LEMAN T 221
Anadolu lâdinî edebiyatmda musiki, 1945,,-46, 80 s.
KARABATUR, NURAN, T 502
Re§at Nmi Güntekîn 'in romanlarmdaki kahramanlarla içtimat
muhitleri arasmdaki münasebetler, 1957, 152 s.
KARABE Y, ÔZGEN T 370
Ahmed Midhat Efendi 'nin piyesleri, 1951_;__52,81 s.
KARACA, MEHMET T 422:
Âkif Pa~a ve Tabs1ra, 1950, 167 s.
Türkoloji Bolümü çali§malan Il 153

KARACA, MELEK T 504


Liberte üzerinde bir ara§brma, l 957, 48 s.
KARACA, RECAÎ T 186
Hayriye ile Lûtfiye arasmda bir mukayese, 1944-45, 86 s.
KARACABEY, SEMiHA T 324
Dadaloglu, XIX. as1r Çukurova ~az ~airi, 1949, 127 s.
KARAÇAK, ZAFER T 157
Süleyman Çelebi, 1943-44, 41 s.
KARAGÔL, NÏMET T 330
Abdülhak Hàmid 'in hatirii.ti, 1949-50, XXVIII+271 s.
KARAHAN, ABDÜLKADÎR T 96
Anadolu Türk edebiyatmda Maktel-i Hüseyn •Ier, 1938-'-:39,..
4+5o s.
KARAKÜÇÜK, NURÎ T 301
$air Osmanh padiçaq.lan, 1947---'-48,68 s.
KARAMANLIOÔLU, ALÎ FEHMl T 441
Nehcü'l-feradis 'in dil hususiyetleri üzerinde bir çah§ma,.
1953-54, 1so+ 159 s.
KATÎME T 27
Divanlar katalogu, 1928, -125 s.
KA YGULU, REMZÎ T 365
Divan-1 Kelim, 1951, 159+ 136 s .
KAYAKIRAN, SEVÎM T 373
1860-1917. y1llan · , arasmda Türk ,romamnda · dü~mi.i;;.kadm
tipleri, 1952, 113 s.
KAYI, HÏLÂL T 143
Naili-i Kadim divanmm edisiyon kritigi, 1941--42, XX!V+234s ...
KAZAK, BERNA T 447
"Ômri.im", Ali Kemal 'in hatirâtr, 1954, XV+197 s.
KEMAHLI, KEMAL T 253
Halk §Ïirinde Iirizm, 1946-47, 44 s.
KENAN ( AKYÜZ )
1
T 47
Ïslâmî edebiyatta Îskendernâme mesnevisi, Firdevsi, Nizami, ..
Ahmedi, 1934, 182 s.
154 Muharrem Ergin

KERESTECÎ, EMÎNE T 206


~eyhülisiâm Yahya 'da gazeR; 1945-46, 115 s.
KETEN, RACÎ T 141
Divan-1 Hayàli, 1942-43, IV+102 s.
KIZILTA~, NURTEN T 420
Hâmid 'in küçük §iirleri, 1953, 321 s.
KÏPER, ZÎYA KADIR T 118
Tevfik Fikret, hayah ve eserleri, 1939-40, 60 s.
KÏ~ÎOGLU, SELÂHADDÏN T 385
Askeri divanmm tenkitli ne§ri, 1951, XV+304 s.
KOCAENGÏN, GÜLÇÏN T 440
' Zarir ve Yusuf ile Zeliha mesnevisi, 1954, 159 s.
KOCAGOZ-, S.AMÏM . T 138
Tanzimatta dil hareketleri, 1942, V +.82 s.
KONRAPA, ADÎLE Î 244
Adile Sultan ve §ahsiyeti, 1946-47, 49+167 s.
KORKUT, HUR!YE . T 232
Halk edebiyatmda ag1Uar, 1946-47, f130 s.
KÔKSAL, AYDIN T 417
Hüseyin Rahmi 'nin II. Me§rutiyete kadar yazm19 oldugu ro-
manlarm kronolojik ted:jki, 1953, 153 s.
KÔKSEL, ZUHAL T 457
M (emduh) ~ (evket) E (sendal) 'm hikâyeleri, 1954-55, 91 s.
KÔLAN, FERUZE T 507
Figani, hayah ve §iir1eri, 1957, 57 s.
KÔSEOGLU, REHA T 245
Egin türküleri, 1947, 43 s.
KUDAYAL, BEDRÜNNÏSA T 121
· Nam1k Kemal, Ekrem, Hàmid, 1940 -41, 112+3 s .
.KUMAN, AYSEL T 231
Türk edebiyahnda rubai, 1946-47, v1+222 s.
KURALAY, EMEL T 421
Yeni Osmanhlar, muharriri Ebüzziya; 1953, x1+250 s .
.KURDOGLU, NEZHAN T 466
Ahmet Rasim 'in eserlerinde tiyatro ve matbuat hayati,
Tiirkoloji Biiliimü çah§malan U 155
1954, 116 S.

KURGAN, NEVHlZ T 218


Ha§met ve Surnâmesinin içtimaî bak1mdan tedkiki, 1946-47, 40 s.
KURTER, EMEL T 462
K1sasü'l-enbiya 'nm dil hususiyetleri üzerinde bir çah~ma,
1954-55, vn+133+151
KURUL, KÂMÏL T 331
Ômer Seyfeddin ve hikâyeciligi, 1949-50, 185+Iv S.

J(UTLU, ,5EMSEDDÏN T 125


Türk edebiyatmda Hilye '1er, 1940-41, 68 s.
KÜÇÜMEN, ZÎHN! . T 332
· Cumhuriyet devri Türk tiyatrosu, 1948-,--49,m+155 s.
KÜNTÜR, AZÎZE T 196
Nabi ve Surnâmesi 'nin edebî ve içtimaî bakimdan tedkiki,
1944-45, 60 S •
.LÂMÏA, ~ÜKRÜ T 60
Kelile ve Dinrne, 1933-34, 120+466 s.
LEZGÎ, NEZAHAT T 257
Be§ikta~ Cemiyet-i ilmiyesi, 1945-46, 31 s.
LEZKÎ, MÎSBAH . .T 113
Halide Edib, 1939-40, 90 s ..
M. ÎZZET T 76
~ehrengizler . .1935-36, 72 s.
MAHÎR T 87
Adanah Hayret, 1937, 52 s.
MAKBULE T 31
Türk edebiyabnda kadin ~airler, 1930, 92 s.
MALKOÇ, NERÏMAN T 489
Âkif 'in Safahat' mda bina ve e§ya ·unsuru, 1955-56, n+79 S.
MEBRURE RAHMl T 68
Dede Korkut ve Manas 'ta baz1 benzeyi§ler, 1934-35, 27 s.
MEBRURE RAHMÎ T 69
Uygur diiinde sâmiteler sistemi, 1934-35, 29 s.
156 Muharrem Ergin

MECDUî SAÎT ( MANSUROGLU) T71


. Tarih~i Re~idi, 1934-35, 310 s.
MECDUT SAÎT ( MANSUROGLU ) T 70
Uygurcada fül sigalan, 1934-35, 49 s.
MEHMED KADR1 T8
Balzac, Emile Faguet 'nin XIX. As1r eserinden tercüme, 1340, 40 s~
MELÂHAT T 73
istanbul kütüphaneleri yazma lugatleri, 1931-32, 270 s.
MELîHA RAM!Z T 62
XVI!. as1r tarihçileri, 1934-,-35, 73 s.
MEL!TOPULOS, PAVLAK! V. T 32
Yunanhlar Türk idaresi altmda ve muhtelif müelliflere gore
o · makalenin tercümesi, 1930, 71 s.
MEMÎK, NÎHAT T 424
Abdülhak Hâmid 'in ~iirlerinde ku1land1g1 vezinler üzerinde
bir ara~tirma, 1953, n+
108 s.
MEMÎ~OGLU, FERÏDE T 435
Halid Ziya 'mn roman ve hikâyelerinde çocuk ve i;ocukluk
devresi, 1953, rv+57 S.
MERÎÇ, RIFKI MELÛL T 79
. Hurufîlik, 1935-36, 65 s.
ME.RÎÇ, TÜRKÂN T 486
Îznikli Bakayi 'nin Gül ü Bülbül mesnevisinin transkrîpsiyonu
ve kisaca tedkiki, 1954, 154 s.
MERZÉFONLUOGLU, MÜIŒRREM ·Î 362
Naili-i Kadim, gazellerinin tedkiki, transkripsiyonu, 1950-51,
62+131+xrx s.
MÎSKÎOGLU, AHMET '. T 445
Ana temleriyle Sait Faik, 1954, 104 s.
MÎSKÎOGLU, BERCÏS T 372
Adni divam, 1951, 131 s.
MUSTAFA NÎHAD T3
Yusuf Nabi, 1939, 75 s.
MUTLU, YEKTA . Î 272
Ferhengnâme-i Sadi tercümesinin gramer hususiyetleri, 1947-
Türkoloji Bêilümü çah§malan 11 157

48, 216+109 S.

MUTLUA Y, RAUF T 214


Halk §iiri ve yaçama §evki, 1946-47, 84 s.
MUVAFFAK HÜSNÜ T 24
Selim-i Sâlisten bugüne kadar temâ§â, 1928, 180 s.
MÜFTÏGÏL, FlTNAT .î 183
Elaz1g halk türküleri, 1944-45, 133 s.
MÜFTÜOGLU, ÏFFET T .193
Leylâ Hamm, hayah, eseri, edebî §ah8iyeti, 1944-45, 66 s.
MÜNÏFE SENAÏ T 40
Esat Efendi Kütüphanesinde bulunan XVIII. asir tarihçileri,
1932, 56 S.
p MÜREN, NURAN T 418
Hàlide Edib 'in romanlarmda kadm tipleri, 1953, IV+162 s.
· NEGÜS, MUTEMER T 261
Fehim-i Kadim, hayab, eseri, gazellerindeki insan g-üzelligine
ait mü§ebbehünbihler, 1946-47, 84 s.
NERMiN T 84
Kavâidü'l-mecâlis, 1937, 55+46 s.
NESRÏN T 110
Mesihi, hayati, 1939-40, 30+205 s.
NEVVAR AHMET T 104
Fuzuli 'nin hesri, 1939, 78 s.
NEVV ARE SITKI T 59
Nehcü'l-ferâdis, L tedkik, II. metin, 96+299 s.
NEZAHAT T 42
XVIII. asir müverrihleri, Raçid, As1m, Subhi, Ïzzet, 1932, 59 s.
' NEZÎHE T 56
Koca Rag1b Pa§a, 1933-34, 126 s.
NÎHAT FlKRÎ T 25
Vak'a-i Hayriye 'den Kanuri-1 esasî 'nin ilânma kadar geçen
zamanda yap1lan islâhat, Malî, iktisadî, içtimaî vaziyet. Maa-
rif, matbuat, ilim, edebiyat, genç Türkiye Cumhuriyeti, Ziya
Paça, 1928, 55.
158 Muharrem Ergin

Nî~L!, rARUK T 177


Keçecizade Ïzzet Molla, hayati, eserleri, §ahsiyeti, §Ôhreti,.
1944-45, 103 S.
NÏYAZI TEVFÏK T 43
XV. as1r tarihçileri ve eserleri, 1932, 101 s.
NUîKÎ, HAMÎDE T 243
Fuzuli'de kadm; l947, 64 s.
OG~N, NEViN . T 425
Hüseyin Cahit Yalçm 'm roman ve hikâyeleri,' 1953, 135 s.
OGUZKAN, ALÏ FERHAN T 149 '
Y akup Kadri Karnosmanoglu, hayatI ve eseri, 1943, XV+ 109 s ►
OKAN, SABAHAT .T 364
Tezkire sahibi Â~1k Çelebi 'nin hayab ve divammn transkrip-
siyonu, 1950-51, 132 s.
OKAY, ORHAN T 455
Abdülhak Hâmid 'in esederinde rnuhayyilenin tezahür §ekilleri
1954-55, v+111 s.
OKTÜRK, ~ERÏF T 197
istanbul kütüphanelerinde bulunan Osmanh §uera tezkireleri,,
1944-45, 203 s.
OKUR, MÜNEVVER . T 316.
Bursah Ahmed Pa§a 'nm kasidelerinde Îran mitoloji kahraman-
lan, k1ssalar, devrinin ôrf ve adetleri, kronoloji, 1948-49, 156 s.
OKURER, CAHÏT T 107
Sinan Pa§a, hayatl, eserleri, nesir ve üslûbü, 1938, 39 s.
OLCA Y, BÜLENT T 326
XVIII. asu- §airlerinden Seyyid Hüseyin Vehbi Efendi, 1950, 49 s.
OLGUN, iBRAHÏM T 192
Seyyid Nesim.i, hayati ve §ahsiyeti, 1944-45, 44 s.
ONAN, NECMEDDÎN HALÏL T7
Nam1k Kemal, 1340, 102 s.
ONAT, AYTEN Î 471
. Yakup Kadri 'nin Nur Baba romanmda e§yamefhumu, 1954-
:n+x
55, s.
Türkoloji Bôlümü çali!?malan lI 159·

ORHAN 'T 23
Sinan Pa§a, 1928, 67 s.
ORHON, AYSEL T 505
Uzunkoprü agz1 üzerinde bir di! a.ra~hrmas1, 1958, XHH-159 s.
ORT AÇ, ~ÜKRAN T 430
Ahmed Midhat Efendi 'nin romanlarmda ve Letâif-i rivâyat
serisi hikâyelerinde Beyoglu, 1954,. V +sos.
OSKA Y, SEMIRE T 276
Hrî ve besteledigi §Îirler,_ 1947-48, 91 s.
OYMAN, YURDAGÜL~ . T 520
Münyetü'l-guzât üzerinde bir dil tedkiki, 1959, 218 s.
· OZAN, SABAHA TTÎN T 205
Hamdullah Hamdi ve Tal?hcah Yahya'nm Yusuf ve Züleyha(--
lanmn · tedkiki, 1945, 52 s. •

' 1
ôKSÜZCü, ÏZGEN T 330
Hürriyet gazetesinin tedkiki, 1951,. m+146 s.
ÔKTEM, MAHMUT T 461
Seyyid Mustafa Sami Efendi, hayah ve eserHeri, 1954+55,.
xvm+s6 s.
ÔLMEZ, TOMRÎS T 111
San Abdullah Efendi, hayah ve eserleri, 1939-40, 44 S.
ÔLMEZOGLU, ÂLÎ T 101
Ahmed Cevdet Pa§a, 1939, 119 s.
ôNAL, SANÎYE T 390
Bayezid-i Veli divanmm edisiyon kritik ve tedkiki, 1951,.
v+9s+114 s.

. ÔNCÜL, ÂKÎF T 496


1300/1882-1310/1892 y1Han arnsmda çikm]§ olan dergHer-·
de ~iir faaliyeti, 1956, 244 s.
ÔNDER., AHMET T 208
Vahid Mahdumi, hayat1, edebî §ahsiyeti, ~iill"leri,1946, XLI+
210 S.
ÔNER, MEHMET T 224
Halk edebiyatmda tabiat, 1945-46; 49. s.
·.150 Muharrem Ergin

ONER, MELiKE T 195


Fitnat Hamm, hayatl ve edebî fJahsiyeti, 1944-45, 55 s.
1
ONER, MUALLA T 394
Saffet Nezihi, hayati ve eserleri, 1953, 139 s.
OZARALLI, Îl~SAN T 299
Sabit 'te mahallîlik, 1947-48, 85 s.
ÔZBEK, SÜHEYLÂ T 416
Fuzuli divan.1, gazel, musammat, mukatta ve :rübai k1smmm
lugati, 1953, 181 s.
OZBEK, MUAZZEZ T 267
Ne 9ati divanmda sevgiliye ait olan mazmunlar, 1946-47, 57 s.
OZBEK, PERÏHAN T 493
Celâleddin Harzem 9ah 'ta ?enzetme unsurlan, 1955-56, 4+82 s,
.OZCENGtZ,SUZAN T 469
Ali Kemal 'in edebî eserlerinin: tahlili, 1954-55, s.
OZÇELiK, LÂMJA T 248
Türk destanlanna toplu bir balG§, 1945-46, 91 s.
ÔZDARENDELÏ, NECMETTlN T 514
K1sasü'l-enbiya 'mn la-50b. varaklan üzerinde metio ve dil
çah§mas1, 1957-58, 270 s.
6ZDEM1R, ALÎ RE~AT T 190
Sadràz_am Râmi Mehmed Pa§a, 1944-45, 46 .s.
ùZER, ORHAN T 452
Yakup Kadri 'nin romanlarmda devider ve nesiller,, 1954, 71 s.
ÜZGÜREL, MESUDE T 454
Ziya Pa 9a 'mn makaleleri, 1954, 289 s.
ôZî$1, ôZCAN T 342
Kendi içinde Yahya Kemal Beyath, 1949, VH+72 s.
0ZKAN,
1 BEDRÎYE T 185
Halk edebiyatmda içtimaî · ~iirler, 1944-45, 93 s.
Ô1ZKUL,MELAHAT
1
T 296
Fitnat Hamm, hayab, ~ahsiyeti, eseri ve gazel ve ~arkilarm-
daki mazmunlar, 1947, VHI+4ü s.

( Arkasl gelecek sagzda )


TÜRKOLOJÎ BÔLÜMÜ ÇALI,SMALARI II

T ez çah§malan

MUHARREM ERGÏN

-'-- },{. ciltien devam

-OZKUL, SAiME T 258


Anadolu metinleri, XIV. as1r, K1sàsü'l-enbiya (Yusuf kissas1),
1945-46, 158 S.
ÔZKUL, SIDIKA T ·259
Anadolu metinleri XIV. asir, Mustafa Zarir, Sire el-nebi,
1945-46, 162 s.
·.ÔZKUT, NEVÏN T 238
Hayali Bey divanmda geçen k1ssalar, mucizeler, efsanele1ïmΧ
§ahsiyetler ve tarihî simalar, 1946-47, 55 s.
ÔZKUT, SÜLÜN T 308
Fazh'nm Gül ü Bülbül rnesnevisinin edisiyon kritik ve tedkiki,
1948-49, 201 s.
·ÔZLER, ,?ÜKRAN T 511
Tanzimattan 2. me§rutiyete kadar basilm1§ seyahatnameler,
1957, 122 S.
•ÔZSEVER, NURSELÏ T 293 ·
Mecmua tedkiki, 1948, 115 s.
·ÔZTÜRK, NECA TÎ T 366
,Sahabeddin Süleyman, hayati ve eserleri, 1950-51, II+56 s.·
,ôZTÜRK, .SERDAR T 510
Yahya Kemal'in §Îirlerinde ses ve musiki, 1957, 282 s.
110 Muharrem Ergin

OZTÜRKMEN, Ô~ER T 491


Hüsn ü A§k'ta ate§ unsuru, 1955-56, n+77 s.
ÔZYÜREKTEN, DÜRDANE T 179
Fuzuli'nin fikirleri, 1944-45, 27 s.
PEKOLCAY, NECLÂ Î 306
Anadolu Türkçesiyle Tezkiretü'l-evliya tercümesinin gramer
hususiyetleri, 1945-46, 74 s.
PERÏHAN T 91
Hur§idnâme, 1937~38, 22 s.
PINAR, DAVUD T 88
Bursah. Ahmed Pa§a divam, 1937-38, 378 s.
PÏRA YE NUREDDÏN T 78
Dede Korkut'taki kelimeler, 1935-36, II+53 s.
PÎ~KiN, NÎMET T 295
Leylâ Hamm, hayatI, §ahsiyeti, eseri, gazellerindeki mazmun-
lar, 1947, 47 s.
RAÏFE HAKKI T 12
Folklorun mahiyeti, 1927, 121 s.
REFiK FÏKRET T 17
Halid Ziya, 1928, 69 s.
SADIKÎ, ZÉKiYE T 294
Saib-i Tebrizî'nin Türkçe gazelleri, 1947-48, 40 s.
SAGLAM, MACÏDE T 268
Sabit divanmda insan güzelligine ait mazmunlar, 1946-47,
s.
SAGLAM, YUSUF Î 270
$eyhülislâm Arif Hikmet Bey'in arapça divam tercümesi,
1947, 148 s.
SAGNAK, GÔZDE Î 512
Ziya Gokalp'm hars, lisan, edebiyat ve güzel san'atlar an-
layI§I, 1957, 76 s.
SAMANCIOGLU, MELÎHA T 283
Nev'i diva.111,1947-48, 164 s.
Türkoloji Bêilümü çah§malan 111
SARAK, ZEKÎYE T 303
Safayî ve Sâlim tezkireleri üzerinde ara§hrma, 1948-49,
86 S.
SARIOGLANOGLU, NAFÏZE T 432
Fevrî divanmm tenkidli ne§ri, I, dinî §Îirler ve kasideler,
1953-54, 268 S.
SA YIM, SEMiHA T 127
XVIII. asir §airlerinden Mirzazade Ahmed Neyli, divam, eser-
leri ve san'ah üzerinde küçük bir tedkik, 1940-41, 29+
151+40 s. .
SELÏM REFiK T 51
Azerbaycan ve Anadolu halk hikâyelerinin tahlili; 1934, 120 s.
· SELMAN; ÜMRAN T 481
Makber üzerinde bir ara§tirma, 1955-56, 63 s.
SEMAHAT ~EVKi
Abdülhak Harnid, 1928, 88 s.
SEMÎHA T 64
Surnameler, 1934-35, IV+75 s.
SEPETÇiOGLU, MUAZZAM T 477
Halid Ziya'nm r.omanlarmda ses ve musiki, 1955-56, 86 s.
SEPETÇÏOGLU, MUSTAFA NECATÎ T 498
Sait Faik'in hikâyelerinde su unsuru, 1957, II+83 s.
SERTOGLU, BE~ÏRE . T 140
Nev'i Yahya Efendi; hayah, edebî §ahsiyeti ve divamnm
istinsah1, XVI+ 127 s.
SERTOGLU, MÏTHAT T 133
T1flî divam, istinsah ve edisiyon kritik, 194:1, 196 s.
SEVÏNÇ, AHMET T 280
XV ve XVIIl. as1rlara ait bir §iir mecmuasmm istinsah1 ve
tedkiki, 1947-48, 110 s.
SEYFEDDÏN T 14
Ïngiliz edebiyat tarihi, 1928, 153 s.
SEYHUN, ZUHAL T 409
Refik Halid'in hikâyelerinin tedkiki, 1953, 62 s.
112 Muharrem Ergin

SIDIKA T 61
Edebî Türk tiyatrosu, 1934, 54 s·.
.SIRRI NUMAN T 35
Kôroglu, Erzurum rivayeti, 1931, 348 s.
SONAT, MELAHAT T 75
Ahmed Rasim, 1934-35, 177 s.
.SÜREYYA GlY AS T 57
Mecmuatü'n-nezâirde divam olmayan i;;airler, 1933-34, 336 s.
SÜSLÜOGLU, NERlMAN T 298
XIX. asir ~airlerinden A~1k Dertli, 1946-47, 36 s.
,,<;;AHÎNBA,?KAN,TÜRKAN T 302
Karacaoglan, mat bu ve gayri mat bu i;;iirleri, 1948-49, 106 s ..
$P.HiNGiRA Y, PERÏZAD T 130
Eski Türk dili âbideleri-. üzerinde bir gr amer denemesi, 84 s.
,?AHÎNLER, MAHMEDET T 321
Kanuni Sultan Süleymana yaz1la11kasideler, 1949, 105 s.
,,?ANDA, ALTINGÜL T 350
Servetifünun romanlarmda tenkid, 1951, 81 s.
,?AYLAN, MESERRET T 74
Türk edebiyatmda münazara, 1934-35, 116 s.
,,?AZÏYE BERÎN T 50
Halk edebiyati numuneleri, Manas Destam (Radloff'tan ter-
cüme), 1934, 410 s.
,5EMSEDDÎN SÜHEYL T 48
Nev'izâde Atai, 1934, 270 s.
SENER, SEMRA T 458
Mehmet Cemal'in hayatI ve romanlan, 1954-55, 100 s.
$ENTÜRK, GÜZÎN T 200
Bayezid II (Adlî)'nin siyasî hayati, edebî ~ahsiyeti, divanmm
transkripsiyonu, 1944-45, XVI+65 s.
$ERÎF HULUSi T 93
Süheyl v.e Nevbahar, 1936-37, 26-j-54 s.
Türkoloji Bolümü çah§malan II 113

~ÜKRÜ AHMET T 49
Bizde Türkçülük cereyam, 1934, 165 s.
~ÜKRÜ ÎBRAHiM T 72
iran ve Türk edebiyatmda Hüsrev ü $irin ve Ferhad ü $irin,
1931-32, 50+4+29 S. .

T AKU, MUAZZEZ T 90
Künhü'l-ahbar'daki âlim ve ·§airler, 1937-38, 21+506+69 s.
TALEBHANBEYLÎ, SÜREYYA T 20
Karabag ve istanbul §ivelerinin savtiyat cihetinden mukaye-
sesi, 1928, 78 s.
TAMTÜRK, NEJAT T 317
Yeni§ehirli Avni'de tasavvuf ve vahdet-i vücud, 1947-48,
36 s:
T ANAKOL, TÜRKÂN 479 Î
Halid Ziya ܧakhgil'in Mai ve Siyah roma1:unda dort unsur,
1955-56, 63 S. ,
TAN PINAR, AHMED HAMD1 f' 4
Hüsrev ve ;,irin, 1339, 94 s.
TAN SEL, FEVZÎYE ABDULLAH Î 54
Gazel tarzmda benzeti§ler, 1934, 149 s.
TAN SEL, KALBÎYE T 103
Necati divam, 1929, 9+511 s.
T ANVERDÎ, NURCAN T 413
Fuzulî divam, gazel, mukatta, musammat ve rubai k1smmm
lugati, 1953, 199 s.
T ANYELÎ, HALÎD T 229
Divan §iirinde destanî iran kahramanlan, 1947, 64 s.
TA~KIN, HÎCRÎYE Î 165
Halvetilik edebiyatl musikisi ve musiki§inaslar, 1943-44,
53 s.
TEKÎN, TALAT T 367
XIII. as1r §airlerinden ;,eyyad Hamza'nm Dastân-1 Yusuf
mesnevisi üzerinde dil tedkikleri, 1950-51, XI-+383 s.
114 Muharrem Ergin

TELCÏ, SEVÏM T 340


Sami Pa§azâde ~ezai, hayatl ve eserleri, 1949-50, 97 s.
TEMÎZER, MUAMMER Î315
Ibrahim Azeri Çelebi, hayah ve Nak§•I HayaI mesnevisi,
edisiyon kritik ve tedkiki, 1948-49, 247 s .
.•TEREM, NÜKHET T 396
Simke§zâde !?eyh Feyzi Hasan Efendinin Gamze vü Dil mes-
nevisi, tedkik ve transkripsiyonu, 1953, 69-j-78-j-102 s.
TEZEREN, ZÎVER Î 114
Hüdayi, hayatr ve eserleri, 1939-40, 95 s.
TÏMUR, SAADET T 271
Sami divanmda mazmunlar, 1947, 48 s.
TOKT AN, MAHÎR Î 490
•.Nam1k Kemal'in §iirlerinde ate§ ve I§Ikh unsurlar, 1955-56,
..xv+331 s.
.TOLGA, PERÎHAN T 442
Cumhuriyet devrine kadar yaz1lan Türk romanlarmdaki kôy-
lü tipleri ve kôy meseleleri, 1954-55, 143+5 s.
TOLUN, ÎHSAN T 300
Vecihi Çelebi divam, 1948-49, 194 s.
TOSUN, NAZIM T 443
Nam1k Kemal'in eserlerinde su unsuru, 1954, 50 s.
TUGCU, RESTE T 344
Çenknâme'nfü transkripsiyonu ve ebedî tahlili, 1949-50,
50+128 s.
TUGLUK, ADVÎYE T 146
XVII. as1r Sakiname'leri, 1941-42, 53 s.
TULGAN, YUNUS T 83
Nasihatü's-selâtin, 1937, 387 s.
TUNA, OSMAN 'NEDÏM T 322
· Orhun yazitlarmm fonolojisi ve imlâ kaideleri, 1948-49,
X-j-449 S.
·ruNA~AR, AYSEL T 374
Servetifünun Edebiyatmda hikâye, 1950.-1951, 119 s.
Türkoloji Bôlümü çah§malar1 Il 115

TUNÇ, MELAHAT T 360


Genap 5ahabeddin'in edebiyat hakkmdaki gorü§leri, 1950-51,
98 s.
TUNGA, NEZAHAT J'
314
Riyazü'I-Cinan mesnevisinin edisiyon kritik ve transkripsi-
yonu, Bursah Mustafa Cinani Efendi, 1949-50, XIX+214 s.
TURAK, MÜCEVHER T 219
Yunus Emre, 1946-47, 37 ,s.
TURAN, CAHÏDE T 277
Ahmedi'nin {A) ve (B) kasidelerinde tasavvufî umdeler, 1947-
48, 69 s.
TÜFEKÇÎOGLU, :;;üKRAN T 203
Küçük Çelebizade As1m Efendi'nin hayab, §ahs iyeti, eserleri
hakkmda bir tedkik, 1945-46, · 78 s.
TÜRKMEN, SEZA T 377
Gaddar bir politikac1, fakat zarif bir edip ve millî kültüre
hizmet eden bir devlet adamt, Mehmed Said Halet Efendi,
hayab ve eserleri, 1950-51, 60 s. ' 1

' '
TÜRKU:;;, GÔNÜL T 273
Risa:Ietü'n-nushiyye, gramer hüsusiyetleri, 1947-48, 27+240 s.
TÜRSAN, BERÎN T 347
5ehzâde Korkut ve divammn tedkiki, 1951, 97+21 s.
TÜZMEN, LAMÎA T 147
Hayalî ve tabiat tasvirleri, 1943, 23 s.
TÜZÜN, BURHANEDDÎN T 333
Azmizâde Haleti Efendi ve Rubaiyab, 1948-49, 142 s.
TÜZÜN, NEZAHAT T 222
Ahmed Fasih divam, 1943-44, 146 s.
. TÜZÜN, NEZAHAT T 163
Nedim'in kasidelerinde efsanevî kahramanlar ve maham ha-
yat, 1943-44, 52 S.
UÇAR, ~ÜKRAN T 170
Mevlevilik üzerine küçük bir çah§ma, 1945, 100 s.
116 Muhar"rem Ergin

UÇUK, SEMÏHA T 478


Re§at Nuri'nin romanlarmda kadm tipleri, 1955-56, II+172s.
UGUR, HÏDA YET T 423
Jon Türklerin ç1kard1g1 gazeteler, 1953, 88 s ..
ULÇUGÜR, ÎSMAÎL T 220
Fakirî ve Risale-i ta'rifât'1 1947, 77 s.
ULUÇA Y, GÜZÎDE T 92
Çagatayca eserler, 1937-38, 183+20 s.
URAL, $. ORHAN T 215
Halk §iirinde olüm terni, 1946-47, 92 s.
URAS, SEVÏNÇ T 463
K1sasü'l-ehbiyanm dil hususiyetleri üzerinde bir çah§ma,
1954-55, 130+113+145 S.
UYGUN, RASiME T 199, 336
Türk kavimleri üzerinde çah§malar, 1944-45, 117 s., 1950,
48 S.
UYSAL, SERMET T 406
Hâmid'in piyeslerinde Schakespeare tesiri, 1953, 84 s.
UZCAN, NiMET Î 269
Kâtibî, 1946-47, 35 S.

UZLANÇ, SAMAHAT T 115


Gül§'ehrî'nin Mant1ku't-tayr'1 (Gül§ennâme) üzerinde dil ara§-
brmalan, 1939-40, 40 s.
ÜLGEN, HAMDUNE . T 431
Selânikli Esad'm hayat1, edebî §ahsiyeti ve divamnm tedkik
ve transkripsiyonu, 1953;__54, 28+138 s.
ÜLKER, SABAHAT T 210
Onsekizinci asirda Ahmed-i Sâlis dev_rinde bestekâr §airleri-
miz ve §ark1, 1947, XXI+38 s.
ÜNAL, PERlHAN T 480
Âli divam, transkripsiyon ve edisiyon kritik, 1955-56,357 _s.
Türkoloji Bolümü çah§malari II 117

ÜNSAL, REFiKA T 428


Osman Cemal Kayg1h, hayatI ve eserleri, 1954, 196+ V s.
YABIR, SEVÎM T 397
Mesihî'nin hayatI ve divanmm edisiyon kritigi, 1952-53,
37+308+ 143 s.
YALÇIN, MEHMET ALÎ T 467
Cenab ~ahabeddin'in edebiyata clair makaleleri, 1953-54,:516 .s.
YALÇIN, ~EFÎK T 449
Sevdâyî, hayah, edebî §ahsiyeti ve divanmm transkripsiyonu,
1953-54, 111 s.
YA~AROGLU, MEHMET .f,.BD~LMEÇIT T 134
Nev'izâde Atayi, Nüfthan mesnevisinin istinsah, izah ve tah-
lili, 1950--Al, 46+264 S.
YATMAN, MUSTAFA T 181
Osmanzâde Tâib, hayah ve ebedî §ahsiyeti, eserleri, 1944-45,
116 s.
Y A VUZ, GÜLHAN T 484
Sivas agzmm fonetik ve morfolojik tetkiki, 1954-55, XVI+
148 S.
YA VUZER, NERÎMAN T 287
Ïbrahim Hakk1'mn Marifetname'deki tasavvuf anlay1§1, 1947-
48, 20 S.
YAZICI, TAHSÎN T 194
Ibrahim Gül§enî ve tarikah, 1944-45.
YAZICIOGLU, HA YRÜNNÎSA T 85
Maazoglu Hasan'm Cenadil Kal'as1 manzumesinin imlâ, fone-
tik, gramer ve mukayeseli tedkiki, 1937, 86 s.
YENTÜR, FERÎHA T. 379
Tanzimat edebiyatmda içtimaî fikirler, 1950-51, 110 s.
YE~iN, ZERRÎN T 312
Firkatname, 1948-49, 122 s.
YILGÜR, HA YRÏYE T 387
Tevfik Fikret'in nesirleri ve nesirleri içinde edebî §ahsiyeti,
, 1951-52, LXII+298 s.
118 Muharrem ·Ergin

. T 446
· YILMAZ, RAMÏZ
Recaizâde Ekrem ve tabiat,. 1954, x+154 S. ..
YOGU~TÇUOGLU, FERÎHAN T 329
Nam1k Kemal'in edebî tenkidleri, 1948-49, · 373 s.
YOLDA~, M. GÜNDÜZ T 145
XV. ve XVI. as1r Türlc divan edebiyatmda mersiye, 1941-42,
75 S.
YURTMAN,. ÏSMET T 144
Muallim Naci, 1941,42, 1v+144 S.

YÜCE, MUAZZEZ T 474


Halid Ziya U§§akizade'nin makaleleri, 1954-55, 287 s.
YÜCEL T, MÏHRÏNUR T 202
Bursah §air Lâmiî Çelebi'nin hayah, 1945-46, 37 s.
YÜKSEL, ORHAN T 278.
Divan edebiyabndan modern edebiyata geçi§, 1.946-47, 161 s.
YÜKSEL, SEDÏT T 180 1

En.derunlu Vas1f,. hayat1, eseri ve edebî §ahsiyeti, 1944-45,


67 s.
YÜRÜKOGLU, FÏKRET T 188
Edib Harabi, hayah ve eserler.i, 1944-45, XXXIV+35 s.
YÜZAK, GÔK~iN T 451 ·
Hüseyin Rahmi'nin II. mei;irutiyetten Cumhuriyet devrine
kadar yazm1i;ioldugu romanlarmm kronolojik olarak tedkiki,
1954, 99+III S.
YÜZBA~IOGLU, MUAMMER
. I .
T 495
Ahmet Hikmet Müftüoglu'nun makaleleri, 1956, 306 s.
ZEKÂÏ T 9
Horasan ve Maveraünnehr'e ait tablolar, 1340, 55 s.
ZORLATAREVSKY, LEO T 37
Îgor ordusu hakkmdà kaside, 1931, 34 s.
Türkoloji Bolümü çah§malan II 119

Doktora Tezleri

AKI, NiY AZi T 483


Yakup Kadd Karaosmanoglu, 1955-56,. VI+214 s.
AKÜN, ôMER FARUK T 400
Anadolu halk. §Ïirinde tabiat motifleri, 1953, XVl+432, 350 s.
CAFER SÜLEYMAN T 2
Ïslâm edebiyatmda Leylâ ve Mecnun mesnevisi, 1922, 162 s.
DEMÏRT A~, F ARUK T 338
5eyhî ve Hüsi:ev ü 5irin'i, 1949, 2 c., xv+1s2; 516 S.

DOLU, HALÎDE T 402


Yusuf hikâyesi, 1953, 1. c., XVIH+313 s., 2. c. 52 tablo
ERGÎN, MUHARREM T 401
Dede Korkut, 1953, .79+456 s.
KAPLAN, MEHMEf T 153
Nam1k Kemal, 1942, 252 s.
KARAHAN, ABDÜLKADiR . T 166
Fuzuli, hayati ve çahsiyeti, 1943-44, xxvm+203+31 S.

KARAMANLIOGLU, AIJ FEHMi T 513


K1pçak Türkçesî üzerinde bir gramer denemesi, _1959, 20s+
10 S.

KUFRALI, KASIM 337 Î


Nak§ibendiligin kurulu§u ve yay1h§1, 1949, IV ;j--200 s. ·
MANSUROGLU, MECDUT T 172
Anadolu metinleri; XIII. as1r, .1945, 220 s.
PEKOLCA Y, NECLA T 346
Türkçe Mevlid metinleri, 1950, m+442+121+v s.
REFÎOGLU, SELÎM REFÏK T 305
Fuzulî, 1945, 315 s.
· TARLAN, ALÎ NlHAT T 1
Ïslâm edebiyatmda_ Leylâ vè Mecnun mesnevisi, .1922', 162 s.
120 Mriharrem Ergin

Travaylar

AKKAN, SUZAN Tr 76
Kitab al-idrâk li lisan al-atrâk bahislerinin tanzirrii, 1940-41,.
III+70 S.
AKSU, TÜRKÂN Tr 8 (2)
El Kavaninü'l-külliye · li Zabti'l-lugati'Hürkiye üzerinde ses,.
imlâ, ses degi§imi ve fiil §ekilleri bak1mmdan ara§hrma,.
1937, '36 S.
AKVERDÏ, HATÏCE Tr 5. ·
XVI. as1r §airlerinden Hayâlî, 1935-36, 11-·s.
ALANGU, T AHÎR Tr 74
~ecere-i terakime, 1941, 229 s.
AL TUNBA Y, RÜ$TÜ Tr 16
Lamii ve Vam1k u Azra's1, 1937, 51 s.
ANIL, TALAT Tr 58
Fuzulî, hayatI ve edebî §ahsiyeti, 1937-38, 26 s.
ARNAS, VEDÎA Tr 2_,
Topkap1 Saray1 hazine kütüphanesindeki Hünername, 1938,.
28 S.

ÀTAKAN, MUZAFFER Tr 39
Naima tarihi, 1938-39, 15 s.
ATE$, AHMED Tr 31
Selimnâmeler, 1937-38, 25 s.
1
ATTAR; MEHMED Tr 55
XV. asir nesir numuneleri, 1939-40, 31 s.
AYSUN, SABÏHA .Tr 35
Figani'nin hayatI ve divanmm istinsah1, 1938-39, 39 s.
BA$OL, CAHÎDE Tr 36
Mehmed Rauf, hayati ve eserleri! 1938-39, 48 s.
BA YKARA, RUSUHÏ Tr 42
XVI. asir §airleririden ishak Çelebi, hayah ve· eserleri, 1938.
-39, 29 S.
· Türkoloji Béilümü çah§malan II 121

..miiKE, RÎF AT Tr 13
Evliya Çelebi Seyahatnamesirideki §airler hakkmda malûmat,.
1936-37, 46 s.
CAFEROGLU, SUZAN Tr 64
XIX. as1r Azeri §airlerinden Sadi Karabagî, hayat1 ve eseri,.
1940, 24 s.
CAHiD ARiF Tr 20
· .Halide Edib, 1936, 50 s.
CANATAY, $ÜKRAN Tr 12
Silahdar ve Mucib tezkireleri tavsifi, 1936-37, 22+11 s.
CANDA$, SUPHÎYE Tr 59
Yahya Bey ve ~ah u Geda mesnevisi, 1939-40, 25 S.

ÇELÎKBA$, NECMÎYE Tr 53
XVI. asir mesnevicilerinden Kara Fazh, hayab, eserleri ve
Gül ü Bülbül mesnevisi, 1939-40, 38. S.
DAVUT, ZEKi Tr 21
Bursa vefeyatlan, 1937, 43 s .
. DEFNE, ZEKi ÔMÈR Tr 27
istanbul kütüphanèlerindeki mÜn§eat mècmualan, 1937-38,.
35 S.
DEMiRKAN, ABDÜLKADiR Tr 67
Tanzimatta gazetecilik, 1940-41, 1~+31 s.
DÎLMAÇ, ÎFFET Tr 69
Bilge Kagan kitabesinin okunu§ tarz1, 1940-41, 46 s.
DURUL, MEHMET Tr 68
Divan edebiyati §ark1Ian, 1940-41, 22+VIII s.
EGE, MUZAFFER Tr 24
Topkap1 hazine kütüphanesi Türkçe yazma mecmualar ka-
talogu, 1937-38, 50 s.
ELÇÏN, $ÜKRÜ MURAT Tr 29
Topkap1 müzesi hazine kütüphanesindeki Türkçe divanlar
katalogu, 1937-38, 39 s.
EMÎR, SELMA Tr 62
Mahmud Pa§a, hayati ve divam, 1940, 28+37 S.
122 Muharrem Ergiu

ERENCAN, CAHIT Tr 44
Îstanbul kûtüphanelerinde mevcut sefaretnâmelerin tavsifi
1938-39, 39 s.
ERÎK, NAZÎK Tr 52•
Anadolu ag1zlan, Îsparta, 1940, XVI+63 s.
GÔNÜL, BEHÇET Tr 43
Yaz1c1 Selahaddin ve ogullan, hayatlan ve eserleri, 1938-39,
52 S.
GÜNDÜZ, ALÎ Tr 9
Beyanî ve Arif Hikmet tezkireleri, 1937, 18+11 s.
GÜNEY, MEHM~T
Niyazi-i M1srî, hayatl ve eserleri, 1937-38, 24 s.
GÜNGÔR; LÛTFl Tr 61
ismail Safa, 1940, 44 s.
GÜNTEKiN, EMÎRE. Tr 49
Ahdi-i Bagdadî tezkiresinin tavsifi ve mukayeseli cetveli,
20+410 s.
GÜRSES, MUSTAFA Tr 18
§ik Pa§a, 1936-37, 30 s. ·
. 'HASIRCIOGLU, BE~ÏRE Ti:_18
Kmmh Rahmi'nin Îstanbul kütüphanelerindè m:evcut divanla-.
rmm tedkik ve tavsifi ve en mükeminel nüshanm istinsah1,
1938-39, X+202 S.
HAYRÜNNÎSA Tr 45
XL as1rdan XIX. asra kadar Türk dili için yaz1lan .eserler,
1937, 18 S.
HA YYAMPUR Tr 63
Nizamî ve ~eyhî Hüsrev ü ~irin'lerini mukayese, · 1939-40,
33 S.
ÎZ, FAHÎR Tr 11
Uygurca Kur'an tercümesi; 1936-37, 47 s.
KALATAY, Y. Tr 33
Çagatay edebiyah bibliyografyas1 için malzemeler, 1937-'-38,
20 S.
\
Türkoloji Bêilümü çah§inalan Il 123

KAPLAN, MEHMET Tr 30
E§refoglu Rum:î, 193t-38, 22 s.
KARAHAN, ABDÜLKADÏR . Tr 28
Türkçe Maktel-i Hüseyn'ler ve Hadikatü's-süeda, 1937-38,
17 S.
KAYI, HÎLÂL Tr 66
Tanzimat nesrine umumî bir bakI§, ~inasi, Ziya Pa§a, Nam1k
.Kemal, Abdülhak Hâmid, Recaizade M. Ekrem, 1940-41,
44 S.
KETEN, RACi Tr 45
.
Kmm ham yarhklan üzerinde ara§tmnalar, 1938-39, 10 s .
KÏPER, ZiYA KADÎR Tr 40
Bahkesirli Zati'nin hayah ve Îstanbul kütüphanelerindeki eser-
lerinin tavsifi, 1938-39, 29_-s. ··
KOCAGÔZ, SAMÎM Îr 60
Tanzimat ve hikâye, 1939-40, 54 s.
KUDAYAL, BEDRÜNNÎSA R. Tr 50
Mehmed Âkif, hayah ve eserleri, 1938-3~, 29 s.
KUTLU, ~EMSEDDÏN Tr 57
XVI. asir nesir numuneleri, 1939~40, 79 s.
KUTLUK, ÎBRAHÎM Tr 26
Süleymannâmeler, 1937-38, 15 s.
MELÂHAT Tr 22
Tanzimata kadar Osmanh Kanunnâmeleri, 1938, 38 s.
MELÂHAT Tr 4
Y abanc1 alfabelerle yazilrnI§ Türkçe eserlerle bunlardan biri-
nin lisanî izah tecrübesi, 1936-37, 71 s.
MOYUNCUR, BEHÎCE ·Tr 70
- Karacaoglan, 1940-41, 82 s.
MOYUNCUR, BEHÎCE Tr 71
Nüzhetü'Hnecâlis'ten 200 rubai, 1940-41; 49 s.
NESRÏN Tr 41
Risâle-i tarifat'm edisiyon kritigi, 1938-,39, 89 s ..
124 Muharrem Ergin

' NEVVAR AHMET Tr 14


Mecâlisü'n-nefâis, iki nüshasinm kar§1la§tmlmas1 ve Türk
· §airlerine ait k1s1mlarm istinsah1, 1936-37, 50 s.
OGUZKAN, ALi FERHAN Tr 75
. Orhun kitabelerinin okunu§ §ekli, 1940-41, 51 s.
ÔLMEZOGLU, ÂLÏ Tr 10
Muhabbetname, 1936-37, 8.
ÔZYURT, FlKRET BAHADDÏN Tr 51
Topkap1 saraymda Bagdat kô§kündeki kütüphanede bulunan
Türkçe yazma eserlerin katalogu, 1937-38, 62+XVI s.
PERÏHAN Tr 8
Tarih~i Feth-i inebahti ve Muton, Safayî'nin tavsifi ve fihristi,
1936-37, 5 S.
SA YIM, SEMiHA Tr 56
XVI. as1r Türk edebiyati naz1m numuneleri, 1939-40, 180 s.
SERTOGLU, MÏTHAT Tr 47
Hersek müslüman:Ianmn Türk edebiyati tarihindeki mevkii,
1938-39, 19 S.
SUNAR, ALTAN Tr 19
Ahmed Ha§im, 1936-37, 29 s.
~AHLNGÏRA Y, PERiZAD Tr 54
Orhunun grameri, 1939-40, 32 S.

TAKU, MUAZZEZ Tr 17
Selçukname tedkik.i, 1936-37, 34 s.
TANS EL, KALBÏYE Tr 23
Güvahî, 1938, 24 s.
TANSUK, MÎTHAT CEMÎL Tr '7
t1 XVI. asir divan ,ilairlerind~n Nev'i,. hayah, §ahsiyeti, eserleri,
1838-39, 15 S.
TEZEREN, ZÎVER Tr 37
Hüdarnin hayatt, 1938-,-39, 16 s.
TOMRÏS Tr_,_:48,
Saltuknâme, 1938-39, VI+454 s.
Türkoloji Bolümü. çah~malan II 125

TUGLUK, ADVÎYE Tr 73
Fuzuli'nin gazellerindeki insan güzel!igine ait mazmunlar, 1941,
43 S.
TULGAN, YUNUS Tr 2
XVIII. as1r lugatleri, 1936, 104 s.
ULUÇA Y, GÜZÎDE Tr 15
Charles Rieu'nün British Muzeum'da bulunan Türkçe , yazma
nüshalar katalogundaki Türkî ve ~ark lehçesine ait eserlerin
tercümesi ve baz1 ilâveler, 1936-37, 81 s.
ÜRAN, ;iAÎK Tr 1
XVI. asir klâsik Türk edebiyati §airlerinden Baki'nin kaside
ve gazelleri ile Ubeydî ve Emrî'nin kaside ve gazelleri ara-
smda vezin ve kafiye benzerligi, 1936, 32 · s.
UZLANÇ, SAMAHAT Tr 38
Üniversite k~tüphanelerinde buhman tarihî Türkçe yazma
eserlerdf'n bir k1smmm katalogu, 1938-39, 47 s.
Y AL TI, NERMÎN Tr 3
Ahmed Midhà.t Efendi, dil sadeligi hakkmdaki fikirleri,
1936, 17 S.
YA;iAROGLU, MACÎT Tr 34
Türkçe Kur'an ve hadis tercümelerinin bibliyografyas1, 1939,
67 S.
YOLDA;i, MUSTAFA GÜNDÜZ Tr 72
XVII. as1rda tarih beyitleri, 1939-40, m+36 s.
YURTMAN, ÎSMET Tr 65
ismeti divanmm edisiyon kritigi ve §airin hayati, 1939---40,
55 s.

Son Tezler

Bu yazmm haz1rlanmasmdan sonra verilen, bôylece alfabe siras1 .


di§mda kalan son tezleri de buraya ahyoruz. Bunlan numara s1rasiyle
kaydediyoruz. 1961 Haziran ve Ekim dôneminde verilmi§ olan en son-
daki on üç tez ise henüz Türkiyat Enstitüsüne întikal etmemi§tir. Onun
126 Muharrem Ergin

için bunlann numaralan ve sahif e sayilan yoktur. Bunlarm da isimlerini


kaydederek bugüne kadar yap1lm1§olan. bütün tezlerin listesini tamam-
lam1§.olduk.
,, ÇOPUR, YILDIZ T 525
Dativ, lokativ ve ablativ eklerinin fonksiyonu, 1960, 177 s.
GÛLEÇ, SEYÎT T 526
Nabi divanmda hiciv ve mizah, 1949-50, 92 s.
GÛVEN, GÜLER T 527
Servet-i Fünun §iirinde deniz terni, 1959, 232 s.
ZEREN, SUNA T 528
Bahrü'l-hüda, dil hususiyetleri hakkmda bir çah§ma, 1959-60, 184 s.
BÜRÜNGÜZ, AYSEL T. 529
Ahmed-i Dâî'nin türkçe divam, 1959-60, 3+26+ 138+6 s.
.ERGENÇ,. ZUHAL T.530
Abdülhak Hamid'in tiyatrolarmda menti kadm tipleri, 1960, 99 s.
DEMiRBAG, ~ERMÎN · T 531
. Türkiye Türkçesinde geni§ zamanm fonksiyonlan, . 1959-60, 99 s.
CANPOLAT, MUSTAFA T 532
Behcètü'l-hadâik fi mev'izeti'l-halâik incelemesi, 1959-60, IV+115s.
ôZULU, YUNUS [EMRE T 533
Sultan Cem'i~ türkçe divam üzerinde tedkikler, 1959-60, 38 s.
EKE, GÜNSEL T 534
Burdur koylerinde dügünler ve temsilî oyunlar, 1959-60, 121 s.
FEDAÎ, AHMED HARÎD T 535
Türkçede TamJay1c1lar, 1960, 115 s.
ÇO~KUN,ERDOGAN T 536
Mehmed Rauf'un romanlarmda ses ve musiki, 1956-57, 49 S.

À YDIN, MEHMET AL! T 537


Servet-i Fünun devrinde vezin, 1959-60, 174 s.
i~LER, MUZAFFER T 538
Usuli divamnm transkripsiyon ve edisiyon kritigi, 1960, 199 s.
ALPAY, GÔNÜL T 539
Leylâ ve Mecnun, Hamdullah Hamdi, 1960, 416 s.
Tiirkoloji Bolümü çah§malar1 127

A YGEN, GÜNSELÏ T 540


Sami Pa§azade Sezai'nin Sergüze§t'inde tasvir, 1959-60, 165 s.
AKIN, HÎKMET T 541
Giresun Agz1 üzerinde bir dil ara§hrmas1,. 1959-60, 138. s. •
ALT A Y, HASAN §'.EFÎK T 542,
Çagatayca Zàfernâme (256b-281b) üze:rine bir gramer ara§hrmas1,
196Q, 107 s.
· SERÎM, HÎLMÎ · T 543
Cenab $ahabeddin'in §ÎÎ.rleri, 1958-59, 284 s.
ORAN, ~ERMÏN T 544
Servetifünun §iirinde sonbahar terni, 1961, 191 s.
GÜRLER, NEBAHAT T 545
Trabzon agz1 iizerine bir dil ara§brmasi, 1960-61, 112 s.
BATUR, GÜLNiHAL , T 546
Hayalî" de fikrî ve içtimaî unsurlar, 1960, 47 s.
ÇELEBÎOGLU, ÂMiL': T 547
Fuzulî ve cevherler, 1960, 107 s.
BENDERLÎ, GÜNE~ T 548
A§1k Edebiyatrnda màzmunlar ve ϧleni§leri, 1960-61, 198 s.
ÔZMEN, MURAT , T 549
Vi§ne-zâde Ïzzeti, hayah, eserleri ve edebî §ahsiyeti, 1960-61, 73 s.
ALPAY, GÜNAY T 550
Zati, ,Sem' ü Pervâne, 1960, 421 s.
GÔNÜL, ZÎYA HUR§ÎT T 551
Hayali Bey divammn gazeliyat kismmda insan güzelligi, 1960, 60s.
1

ALTUNAY, A YSEL T 552


Ki tab-i fî ilmi'n-Nu§§ab, dil ara§hrmalan, 1960-61, 127 s.
KANDEMIR, YILDfZ . T 553
Fal kitab1, dil hususiyetleri üzerinde bi r çah§ma, 1960-61, 116 s.
1

ÇÎRÎK, BÎRGÜL ,
Kitabü fi'l f1kh bi'I-lisani't-Türkî iizerinde bir dil tedkiki, 1961
GÜNEY HAKKI
Mehmed Akif'le deyimler, 1961.
128 Muharrem Ergin .

MADEN, AYLA
Yeni Osmanhlar, 1961.
ILICA, ÎNCÎSER
Gül!îen-i1 U§§ak (Hümâ ve Hümâyun), 1961.
KORA Y, GÜLSEN
Süleyman Nazif'in §iirleri, 1961.
,ço;,KUNER, SEDAT EROL
Mehmed Akif'te batihla~ma, 1961.
KUTMAN, MERAL
Halit Ziya'mn hikâye ve romanlannda avrupaî unsurlar, 1961.
OYGUR, GÜNER
· Halit Ziya'mn romanlanndaki kadm tipleri, 1961.
DERY A, HA YRÎYE .
Hâbnâme-i Veysi, 1961.
A VUNDUK, ERHAN
.
Fuzuli'de dinî fikir. ve dinî mazmunlar, 1961.
YAZICI, NEVÎN
Hüseyin Rahmi'de argo, l'.961.
ONAT, GÜLER
ibrahim Hanif, 1961.
-ÔZBAYRAM, SEVIN
Hur~idnâme'nin dili, 1961.

You might also like