3.

¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ

01. ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
* vÀ£Àß ªÉïɤì PÀªÀZ¢
À AzÀ E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÄÀ PÉÆAqÀÄ zsÀ£À DªÉñÀªÀżÀî CAiÀiÁ£ïUÀ¼ÁUÀĪÀ ºÁUÀÆ ¥ÀævÁå«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqï
UÀ¼£À ÀÄß GAlĪÀiÁqÀĪÀ zsÁvÀÄUÀ½UÉ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

02. C¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?

* vÀ£Àß ªÉïɤì PÀªÀZPÀ ÌÉ E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼£
À ÀÄß ¹éÃPÀj¹ IÄt CªÉñÀªÅÀ ¼Àî CAiÀiÁ£ïUÀ¼ÁUÀĪÀ ºÁUÀÆ D«ÄèÃAiÀÄ CxÀªÁ vÀl¸ÀÜ
DPÉìöÊqïUÀ¼£
À ÀÄß GAlĪÀiÁqÀĪÀ zsÁvÀÄUÀ½UÉ C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

03. ¯ÉÆúÀUÀ¼À ¨sËvÀUÀÄtUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ ±ÀÄzÀÞ ¹ÜwAiÀÄ°è ºÉƼÀ¥ÄÀ ¼Àî ªÉÄïÉäöÊ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
* ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ PÀptªÁVgÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ WÀ£À ¹ÜwAiÀÄ°ègÀÄvÀÛªÉ.
* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ PÀlåvÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£ÀåvÉ UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï£À GvÀÛªÀÄ ªÁºÀPÀU¼ À ÀÄ.
* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ ±Á§Þ£À UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ Cw ºÉaÑ£À PÀÄ¢©AzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀæªÀ£À©AzÀÄUÀ¼£ À ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.

04. ¯ÉÆûÃAiÀÄ PÁAw CxÀªÁ ºÉƼÀ¥ÀÄ (Lustre) JAzÀgÉãÀÄ?

* ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ±ÀÄzÀÞ ¹ÜwAiÀÄ°è ºÉƼÀ¥ÄÀ ¼Àî ªÉÄïÉäöÊAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ. EzÀ£ÀÄß ¯ÉÆûÃAiÀÄ PÁAw CxÀªÁ ºÉƼÀ¥ÄÀ
J£ÀÄßvÉÛêÉ.

05. PÀÄlåvÉ (Malleability) JAzÀgÉãÀÄ?

* ¯ÉÆúÀU¼À À£ÀÄß PÀÄnÖ vɼÀĪÁzÀ ºÁ¼ÉU¼ À À£ÁßV ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ. ¯ÉÆúÀzÀ F UÀÄtªÀ£ÀÄß PÀÄlåvÉ J£ÀÄߪÀgÄÀ .
* a£Àß ªÀÄvÀÄÛ ¨É½î Cw ºÉa£ Ñ À PÀÄlå UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÁVªÉ.

06. vÀ£ÀåvÉ (Ductility) JAzÀgÉãÀÄ?

* vɼÄÀ ªÁzÀ vÀAwUÀ¼À£ÁßV J¼ÉAiÀħºÀÄzÁzÀ ¯ÉÆúÀU¼À À ¸ÁªÀÄxÀåðPÉÌ vÀ£ÀåvÉ J£ÀÄߪÀgÄÀ .
* a£ÀߪÀÅ Cw ºÉaÑ£À vÀ£Àå UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¯ÉÆúÀªÁVzÉ.

07. GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï£À CvÀÄåvÀÛªÀÄ ªÁºÀPÀUÀ½UÉ GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.

* ¨É½î ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄæ

08. ±Á§Þ£À (Sonorous) JAzÀgÉãÀÄ?

* MAzÀÄ UÀnÖAiÀiÁzÀ ªÉÄïÉäöÊUÉ §rzÁUÀ ±À§Þ GAlĪÀiÁqÀĪÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼À UÀÄtªÀ£ÀÄß ±Á§Þ£À J£ÀÄߪÀgÄÀ .

09. C¯ÉÆúÀUÀ¼À ¨sËvÀUÀÄtUÀ¼À£ÀÄß w½¹.

* ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV C¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ºÉƼÀ¥À£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ WÀ£À CxÀªÁ C¤® gÀÆ¥Àz° À ègÀÄvÀÛªÉ
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ PÀÄlåvÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀ£ÀåvÉ UÀÄtªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀÅ¢®è.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV GµÀÚ ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄåvï£À CªÁºÀPÀU¼ À ÁVªÉ.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼À PÀÄ¢©AzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ zÀ檣 À À©AzÀÄ PÀrªÉÄ EgÀÄvÀÛzÉ.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼°À è ±Á§Þ£À UÀÄt PÀAqÀħgÀĪÀÅ¢®è.
10. PÉêÀ® ¨sËvÀUÀÄtUÀ¼£ À ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß «AUÀr¸À¨ÁgÀzÄÀ . KPÉ?
* J¯Áè ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ PÉÆoÀr vÁ¥Àz° À è WÀ£À gÀÆ¥Àz°
À ègÀÄvÀÛªÉ DzÀgÉ ¥ÁzÀg¸
À À zÀæªgÀ ÀÆ¥Àz°
À ègÀÄvÀÛzÉ.
* ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ºÉaÑ£À PÀgÀUÀĪÀ ©AzÀÄ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ DzÀgÉ UÁå°AiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¹Ã¹AiÀÄA PÀrªÉÄ PÀgU À ÀĪÀ ©AzÀÄ ºÉÆA¢zÀÄÝ
F ¯ÉÆúÀU¼ À À£ÀÄß ºÀ¸ÛÀzÀ ªÉÄÃ¯É ElÄÖPÉÆAqÀgÃÉ PÀgÀUÀÄvÀÛªÉ.
* CAiÉÆÃr£ï MAzÀÄ C¯ÉÆúÀªÁzÀgÆ À CzÀÄ ºÉƼÉAiÀÄÄvÀÛzÉ.
* ªÀdæªÅÀ C¯ÉÆúÀªÁzÀgÀÆ «zÀÄåvï ªÁºÀPÀªÁVzÉ.
* PÁëgÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ (°yAiÀÄA, ¸ÉÆÃrAiÀÄA, ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA) vÀÄA¨Á ªÀÄÈzÀĪÁzÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÁVzÀÄÝ ZÁPÀÄ«¤AzÀ
PÀvÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ ºÁUÀÆ EªÀÅ PÀrªÉÄ ¸ÁAzÀævÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ PÀgÀUÄÀ ªÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
F ªÉÄð£À J¯Áè PÁgÀtUÀ½AzÀ PÉêÀ® ¨sËvÀUÀÄtUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¹ ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀU¼ À À£ÀÄß «AUÀr¸À¨ÁgÀzÄÀ .

11. F PɼV
À £À DAiÀiÁ ¨sËvÀ UÀÄtUÀ½UÉ ¸ÀjºÉÆAzÀĪÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹.
(i) EzÀÄ PÉÆoÀrAiÀÄ GµÀÚvÉAiÀÄ°è zÀæªÀ gÀÆ¥ÀzÀ°ègÀÄvÀÛzÉ : ¥ÁzÀgÀ¸À
(ii) EzÀ£ÀÄß ZÁPÀÄ«¤AzÀ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV PÀvÀÛj¸À§ºÀÄzÀÄ : °yAiÀÄA, ¸ÉÆÃrAiÀÄA, ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA
(iii) EzÀÄ GµÀÚzÀ GvÀÛªÀÄ ªÁºÀPÀ : ¨É½î ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄæ
(iv) EzÀÄ GµÀÚzÀ zÀħ𮠪ÁºÀPÀ : ¹Ã¸À ªÀÄvÀÄÛ ¥ÁzÀgÀ¸À

12. ¯ÉÆúÀUÀ¼À gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

* §ºÀÄvÉÃPÀ J¯Áè ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ DQìd£ï eÉÆvÉ ¸ÀAAiÉÆÃUÀ ºÉÆA¢ DAiÀiÁ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅ
¥ÀævÁå«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁVªÉ.
¯ÉÆúÀ + DQìd£ï ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqï

GzÁ : 1) vÁªÀĪ
æ À£ÀÄß UÁ½AiÀÄ°è PÁ¹zÁUÀ DQìd£ï eÉÆvÉ ¸ÉÃj vÁªÀÄz
æ À DPÉìöÊqï DUÀÄvÀÛzÉ. EzÀÄ PÀ¥ÀÄà DPÉìöÊqï.
vÁªÀÄæ + DQìd£ï vÁªÀÄz
æ À (ii) DPÉìöÊqï
Cu + O2 2 CuO

2) C®Äå«Ä¤AiÀÄA UÁ½AiÀÄ°è ªÀwð¹ C®Äå«Ä¤AiÀÄA DPÉìöÊqï GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.

4 Al + 3 O2 2 Al2O3

* ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ ¥ÀævÁå«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁVzÀÝgÀÆ C®Äå«Ä¤AiÀÄA DPÉìöÊqï, ¸ÀvÄÀ «£À DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ D«ÄèÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀævÁå«ÄèÃAiÀÄ UÀÄtUÀ¼g
É ÀqÀ£ÀÆß ºÉÆA¢zÀÄÝ EªÀÅ DªÀÄè ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀÄèUÀ¼g É Àqg
À À eÉÆvÉUÀÆ ªÀwð¹ ®ªÀt ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀ£ÀÄß
GvÀàwÛ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ¼£À ÀÄß G¨sA
À iÀÄzsÀ«Äð DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ.
Al2O3 + 6 HCl 2 AlCl3 + 3 H2O
Al2O3 + 2 NaOH 2 NaAlO2 + H2O
(¸ÉÆÃrAiÀÄA C®Äå«Ä£ÉÃmï)

* ºÉaÑ£À ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÀÄ ¤Ãj£À°è PÀgÀUÄÀ ªÀÅ¢®è DzÀgÉ ¸ÉÆÃrAiÀÄA DPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ ¤Ãj£À°è
PÀgÀV PÁëgÀU¼
À À£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
Na2O (s) + H2O (l) 2 NaOH (aq)
K2O (s) + H2O (l) 2 KOH (aq)

* ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ jÃwAiÀiÁV DQìd£ï eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀÄvÀÛªÉ.

1) ¸ÉÆÃrAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA £ÀAvÀºÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ UÁ½UÉ vÉgÉ¢mÁÖUÀ Që¥ÀæªÁV ªÀwð¹ ¨ÉAQ ºÉÆvÉÆÛPÆ
É ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
2) ¸ÁªÀiÁ£Àå GµÀÚvA
É iÀÄ°è ªÉÄVßöAiÀÄA, C®Äå«Ä¤AiÀÄA, ¸ÀvÀÄ, ¹Ã¸À EvÁå¢ ¯ÉÆúÀU¼
À À ºÉÆgÀ ¥ÀzÀgª
À ÀÅ vɼÀĪÁzÀ DPÉìöÊqï
¥Àzg
À À GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
3) PÁ¹zÁUÀ PÀ©ât GjAiÀÄĪÀÅ¢®è DzÀgÉ PÀ©âtzÀ gÀdUÀ¼À£ÀÄß §£Àðgï eÁé¯ÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É aªÀÄÄQ¹zÁUÀ Që¥ÀæªÁVGjAiÀÄÄvÀÛzÉ.
4) vÁªÀĪ
æ ÀÅ GjAiÀÄĪÀÅ¢®è CzÀgÉ ©¹AiÀiÁzÀ ¯ÉÆúÀzÀ ªÉÄïÉäöÊUÉ PÀ¥àÀ£A
É iÀÄ vÁªÀÄz
æ À DPÉìöÊqï ¥Àzg
À À ¯ÉÃ¥À£ÀUÆ
É ¼ÀÄîvÀÛzÉ.
5) ¨É½î ªÀÄvÀÄÛ a£Àß ºÉaÑ£À GµÀÚvÉAiÀÄ°è DQìd£ï eÉÆvÉ ªÀwð¸ÀĪÀÅ¢®è.

* ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤®ªÀ£ÄÀ ß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÀÄ ¥ÀÄ£ÀB ¤Ãj£À°è PÀgÀV ¯ÉÆúÀzÀ ºÉÊqÁæPÉìöÊqïUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.
¯ÉÆúÀ + ¤ÃgÀÄ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqï + ºÉÊqÉÆæÃd£ï
¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqï + ¤ÃgÀÄ ¯ÉÆúÀzÀ ºÉÊqÁæPÉìöÊqï
GzÁ : 1) ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃrAiÀÄA £ÀAvÀºÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ CvÀåAvÀ gÀ¨sÀ¸ÀªÁV vÀtÃÂÚ j£À eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀÄvÀÛªÉ. F
QæAiÉÄAiÀÄÄ wêÀæ ªÀÄvÀÄÛ Cw §»gÀĵÀÚPÀ QæAiÉÄAiÀiÁVzÀÄÝ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® vÀPëÀt ºÉÆwÛ GjAiÀÄÄvÀÛzÉ.

2 K (s) + 2 H2O (l) 2 KOH (aq) + H2 (g) + GµÀÚ±ÀQÛ

2 Na (s) + 2 H2O (l) 2 NaOH (aq) + H2 (g) + GµÀÚ±ÀQÛ

2) ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ PÁå°ìAiÀÄA ªÀwð¹zÀgÀÆ ¥ÀæwªÀvÀð£ÉAiÀÄ wêÀævÉ PÀrªÉÄ. ©qÀÄUÀqA

É iÀiÁUÀĪÀ GµÀÚªÅÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï
ºÉÆwÛPÆ
É ¼Àî®Ä ¸ÁPÁUÀĪÀÅ¢®è.
Ca (s) + 2 H2O (l) 2 Ca(OH)2 (aq) + H2 (g)

3) ªÉÄVßöAiÀÄA vÀtÂÚÃj£ÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀĪÀÅ¢®è. ©¹ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¹ ªÉÄVßöAiÀÄA ºÉÊqÁæPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ

ºÉÊqÉÆæÃd£ï ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
Mg (s) + 2 H2O (l) Mg(OH)2 (aq) + H2 (g)

4) C®Äå«Ä¤AiÀÄA, PÀ©ât ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀvÄÀ «£ÀAvÀºÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ vÀtÚ£A

É iÀÄ CxÀªÁ ©¹ ¤Ãj£À eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀĪÀÅ¢®è DzÀgÉ
ºÀ¨A
É iÀÄ eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¹ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqï ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

2 Al (s) + 3 H2O (l) Al2O3 (s) + 3 H2 (g)

3 Fe (s) + 4 H2O (l) Fe3O4 (aq) + H2 (g)

5) ¹Ã¸À, vÁªÀÄ,æ ¨É½î ªÀÄvÀÄÛ a£ÀßzÀAvÀºÀ ¯ÉÆúÀU¼

À ÀÄ ¤Ãj£À eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀĪÀÅ¢®è.

* ¯ÉÆúÀU¼
À ÀÄ DªÀÄèUÀ¼À eÉÆvÉ ¥Àw
æ ªÀwð¹ ®ªÀt ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
¯ÉÆúÀ + ¸ÁgÀjPÀÛ DªÀÄè ®ªÀt + ºÉÊqÉÆæÃd£ï

GzÁ : 1) ªÉÄVßöAiÀÄA, C®Äå«Ä¤AiÀÄA, ¸ÀvÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀ©âtªÀÅ ¸ÁgÀjPÀÛ ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï DªÀÄèzÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¹ D
¯ÉÆúÀzÀ PÉÆèÃgÉÊqïUÀ¼ÄÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® GvÀàwÛAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

Mg + 2 HCl MgCl2 + H2
2 Al + 6 HCl 2 AlCl3 + 3 H2
Zn + 2 HCl ZnCl2 + 2 H2
2 Fe + 6 HCl 2 FeCl3 + 3 H2

2) £ÉÊnæPï DªÀÄèªÀÅ ¥À槮 GvÀ̵ÀðPÀ DVgÀĪÀÅzÀjAzÀ ¯ÉÆúÀªÀÅ £ÉÊnæPï DªÀÄèzÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤®
©qÀÄUÀqAÉ iÀiÁUÀĪÀÅ¢®è. §zÀ¯ÁV £ÉÊmÉÆæÃd£ï DPÉìöÊqï DV C¥ÀPµ À ÀðuÉAiÀiÁUÀÄvÀz
Û É. DzÀgÉ ªÉÄVßöAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ
ªÀiÁåAUÀ¤Ã¸ïUÀ¼ÄÀ ¸ÁgÀjPÀÛ £ÉÊnæPï DªÀÄèzÉÆA¢UÉ ªÀwð¹ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.
 * gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢zÀ zsÁvÀÄUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄVAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢zÀ zsÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À
zÁæªÀt CxÀªÁ zÀ櫹zÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ½AzÀ ¸ÁÜ£À¥®
À èlUÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ.
¯ÉÆúÀ A + ¯ÉÆúÀ B AiÀÄ ®ªÀt zÁæªÀt ¯ÉÆúÀ A AiÀÄ ®ªÀt zÁæªÀt + ¯ÉÆúÀ B

13. G¨sÀAiÀÄzsÀ«Äð (Amphoteric) DPÉìöÊqïUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ? GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.

* C®Äå«Ä¤AiÀÄA DPÉìöÊqï, ¸ÀvÄÀ «£À DPÉìöÊqï£ÀAvÀºÀ PÉ®ªÀÅ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ D«ÄèÃAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁå«ÄèÃAiÀÄ UÀÄt
UÀ¼g
É Àq£À ÀÆß ¥Àæz²
À ð¸ÀÄvÀÛªÉ. EAvÀºÀ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ DªÀÄè ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀævÁåªÀÄèUÀ¼g
É Àqg
À À eÉÆvÉUÆ
À ¥ÀæwªÀwð¹ ®ªÀt
ªÀÄvÀÄÛ ¤ÃgÀ£ÀÄß GvÀàwÛ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. EªÀÅUÀ½UÉ G¨sAÀ iÀÄzsÀ«Äð DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

GzÁ : Al2O3 + 6 HCl 2 AlCl3 + 3 H2O

Al2O3 + 2 NaOH 2 NaAlO2 + H2O
(¸ÉÆÃrAiÀÄA C®Äå«Ä£ÉÃmï)

14. ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃrAiÀÄA ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß ¹ÃªÉÄJuÉÚAiÀÄ°è ¸ÀAUÀ滹qÀÄvÁÛgÉ. KPÉ?

* ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¸ÉÆÃrAiÀÄA ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ CvÀåAvÀ QæAiÀiÁ²Ã® zsÁvÀÄUÀ¼ÁVzÀÄÝ EªÀÅUÀ¼£
À ÀÄß UÁ½UÉ vÉgÉ¢mÁÖUÀ Që¥ÀæªÁV
ªÀwð¹ ºÉÆwÛPÆ É ¼ÀÄîvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä ªÀÄvÀÄÛ DPÀ¹äPÀªÁV ¨ÉAQ ºÉÆwÛPÆÉ ¼ÀÄîªÀÅzÀ£ÀÄß vÀ¦à¸®
À Ä
¹ÃªÉÄJuÉÚAiÀÄ°è ¸ÀAUÀ»æ ¹qÀÄvÁÛgÉ.

15. PÁå°ìAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄVßöAiÀÄAUÀ¼ÀÄ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ ªÀwð¸ÀĪÁUÀ ªÉÄÃ¯É vÉî®Ä PÁgÀtªÉãÀÄ?

* PÁå°ìAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄVßöAiÀÄA ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀĪÁUÀ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀĪÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤®ªÀÅ
ªÉÄïÉäöÊUÉ CAnPÉƼÀÄîªÀ PÁgÀt ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ¤Ãj£À ªÉÄÃ¯É vÉîÄvÀÛªÉ.

16. ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ £ÉÊnæPï DªÀÄèzÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀĪÀÅ¢®è. KPÉ?

* £ÉÊnæPï DªÀÄèªÀÅ ¥À§
æ ® GvÀ̵ÀðPÀªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ EzÀÄ GvÀàwÛAiÀiÁzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß GvÀ̶𹠤ÃgÀ£ÀÄß GvÀàwÛ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀévÀB AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÉÆAzÀÄ £ÉÊmÉÆæÃd£ï DPÉìöÊqï (N2O, NO, NO2) DV C¥ÀPµ
À ÀðuÉ ºÉÆAzÀÄvÀÛzÉ.
DzÀÝjAzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® ©qÀÄUÀqÉ DUÀĪÀÅ¢®è.

17. ¸ÁgÀjPÀÛ HCl £ÉÆA¢UÉ ¥ÀæwªÀvÀð£É ªÀiÁqÀ¢gÀĪÀ ¯ÉÆúÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

* vÁªÀÄæ

18) QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ ¸Àgt

À  JAzÀgÉãÀÄ?
* ¯ÉÆúÀU¼ À À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À QæAiÀiÁPÁgÀvÀézÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É E½PÉ PÀæªÄÀ zÀ°è eÉÆÃr¹zÀ ¥ÀnÖAiÀÄ£ÀÄß QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ ¸Àgt
À Â
J£ÀÄߪÀgÄÀ .

19. PÀ©ât, ªÉÄVßöAiÀÄA, C®Äå«Ä¤AiÀÄA, ¸ÀvÄÀ . EªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ ¸Àgt

À ÂAiÀÄ°è eÉÆÃr¹.
* ªÉÄVßöAiÀÄA > D®Äå«Ä¤AiÀÄA > ¸ÀvÀÄ > PÀ©ât
Mg > Al > Zn > Fe

20. F PɼÀV£À QæAiÉÄUÀ½UÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸À«ÄÃPÀgÀt §gɬÄj. i) ºÀ¨ÉAiÉÆA¢UÉ PÀ©âtzÀ ¥ÀæwªÀvÀð£É

* 3 Fe (s) + 4 H2O (l) Fe3O4 (s) + 4 H2 (g)

ii) ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ PÁå°ìAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄAUÀ¼À ¥ÀæwªÀvÀð£É

* Ca (s) + 2 H2O (l) Ca(OH)2 (aq) + H2 + GµÀÚ±ÀQÛ

* 2 K + 2 H2O (l) 2 KOH (aq) + H2 + GµÀÚ±ÀQÛ

21. ¯ÉÆúÀUÀ¼À QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ ¸ÀgÀt gÀa¹.
* K - ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA CvÀåAvÀ QæAiÀiÁ²Ã®
Na - ¸ÉÆÃrAiÀÄA
Ca - PÁå°ìAiÀÄA
Mg - ªÉÄVßöAiÀÄA
Al - C®Äå«Ä¤AiÀÄA
Zn - ¸ÀvÄÀ QæAiÀiÁ²Ã®vÉ PÀrªÉÄAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ
Fe - PÀ©ât
Pb - ¹Ã¸À
(H) - (ºÉÊqÉÆæÃd£ï)
Cu - vÁªÀÄæ
Hg - ¥ÁzÀg¸
À À
Ag - ¨É½î
Au - a£Àß CvÀåAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ²Ã®

22. A, B, C ªÀÄvÀÄÛ D JA§ £Á®ÄÌ ¯ÉÆúÀUÀ¼À ZÀÆgÀÄUÀ¼À£ÀÄß vÉUz

É ÀÄPÉÆAqÀÄ F PɼÀV£À zÁæªt
À zÉƼÀUÉ MAzÁzÀ £ÀAvÀgÀ
MAzÀgÀAvÉ ºÁQzÉ. §A¢gÀĪÀ ¥sÀ°vÁA±À F PɼV
À £ÀAwzÉ.
PÀ©âtzÀ (ii) ¸À¯ÉáÃmï vÁªÀÄz
æ À (ii) ¸À¯ÉáÃmï ¸ÀvÄÀ «£À ¸À¯ÉáÃmï ¨É½îAiÀÄ £ÉÊmÉæÃmï
¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ
FeSO4 CuSO4 ZnSO4 AgNO3
A ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¸ÁÜ£À¥®
À èl

B ¸ÁÜ£À¥®
À èl ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è

C ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¸ÁÜ£À¥®

À èl

D ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è

F ªÉÄð£À PÉÆõÀ×PÀªÀ£ÀÄß G¥ÀAiÉÆÃV¹PÉÆAqÀÄ A, B, C ªÀÄvÀÄÛ D ¯ÉÆúÀUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ F PɼÀV£À ¥Àæ±ßÉ UÀ½UÉ GvÀj
Û ¹:
* ¥ÀjºÁgÀ :
A + FeSO4 ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è. CAzÀgÉ A ¯ÉÆúÀªÀÅ Fe VAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ
A + CuSO4 ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁVzÉ. CAzÀgÉ A ¯ÉÆúÀªÀÅ Cu VAvÀ ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
B + FeSO4 ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁVzÉ. CAzÀgÉ B ¯ÉÆúÀªÀÅ Fe VAvÀ ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
B + ZnSO4 ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è. CAzÀgÉ B ¯ÉÆúÀªÀÅ ¸ÀvÀÄ«VAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
C + FeSO4
C + CuSO4 ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è. CAzÀgÉ C ¯ÉÆúÀªÀÅ Fe, Cu, Zn VAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
C + ZnSO4
C + AgNO3 ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁVzÉ. CAzÀgÉ C ¯ÉÆúÀªÀÅ Ag VAvÀ ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
D + FeSO4 / CuSO4 / ZnSO4 / AgNO3 ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è. CAzÀgÉ D ¯ÉÆúÀªÀÅ Fe, Cu, Zn, Ag VAvÀ
PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ.
* ªÉÄð£À QæAiÉÄUÀ½AzÀ w½¢gÀĪÀÅzÀÄ : B > A > C > D

Zn > Fe > Cu > Ag

 i) CvÀåAvÀ QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
* B ¯ÉÆúÀ

ii) MAzÀÄ ªÉÃ¼É ‘B’ AiÀÄ£ÀÄß vÁªÀÄæzÀ (ii) ¸À¯ÉáÃmï zÁæªt

À zÉƼÀUÉ ºÁQzÁUÀ ¤ÃªÀÅ K£À£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¸ÀÄ«j.
* ‘B’ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß vÁªÀÄæzÀ ¸À¯ÉáÃmï zÁæªÀtzÀ°è ºÁQzÁUÀ CzÀÄ zÁæªt
À ¢AzÀ vÁªÀĪ
æ À£ÀÄß ¸ÁÜ£À¥®
À èlUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ. KPÉAzÀgÉ
‘B’ AiÀÄÄ vÁªÀÄQæ ÌAvÀ ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢zÉ.

B + CuSO4 BSO4 + Cu

iii) ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß CªÀÅUÀ¼À QæAiÀiÁ²Ã®vÉAiÀÄ E½PÉ PÀæªÄÀ zÀ°è §gɬÄj.

* B>A>C>D

23. ¸ÁgÀjPÀÛ ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï DªÀÄèªÀ£ÀÄß QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀPÉÌ ¸ÉÃj¹zÁUÀ ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀĪÀ C¤® AiÀiÁªÀÅzÀÄ? PÀ©âtªÀÅ ¸ÁgÀjPÀÛ
H2SO4 eÉÆvÉUÉ ¥ÀæwªÀwð¸ÀĪÀÅzÀgÀ ¸ÀjzÀÆV¹zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸À«ÄÃPÀgÀt §gɬÄj.
* QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀPÉÌ ¸ÁgÀjPÀÛ ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï DªÀÄèªÀ£ÄÀ ß ¸ÉÃj¹zÁUÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.
* PÀ©âtªÀÅ ¸ÁgÀjPÀÛ H2SO4 eÉÆvÉUÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ PÀ©âtzÀ (ii) ¸À¯ÉáÃmï ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C¤® ©qÀÄUÀqA
É iÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

Fe (s) + H2SO4 (aq) FeSO4 (aq) + H2 (g)

24. ¸ÀvÀĪÀ£ÀÄß PÀ©âtzÀ (ii) ¸À¯ÉáÃmï zÁæªÀtPÉÌ ¸ÉÃj¹zÁUÀ ¤ÃªÀÅ K£À£ÀÄß UÀªÄÀ ¤¸ÀÄ«j? C°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
§gɬÄj.
* ¸ÀvÀĪÀÅ PÀ©âtQÌAvÀ QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢zÀÄÝ CzÀÄ PÀ©âtzÀ ¸À¯ÉáÃmï zÁæªÀt¢AzÀ PÀ©âtªÀ£ÀÄß ¸ÁÜ£À¥® À èlUÉƽ¸ÀÄvÀÛzÉ.

Zn (s) + FeSO4 (aq) ZnSO4 (aq) + Fe (s)

25. C¯ÉÆúÀUÀ¼À gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß ¥ÀnÖ ªÀiÁr.

* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ DQìd£ï£ÉÆA¢UÉ ªÀwð¹ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ FDPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ vÀl¸ÀÜ CxÀªÁ D«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁVªÉ.

* C¯ÉÆúÀU¼
À À vÀl¸ÀÜ DPÉìöÊqïUÀ¼A
É zÀgÉ CO2, NO2, H2O ªÀÄvÀÄÛ N2O.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¤Ãj£ÉÆA¢UÉ CxÀªÁ ¸ÁgÀjPÀÛ DªÀÄèUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀwð¹ ºÉÊqÉÆæÃd£ï ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¥ÀgÀ¸àÀgÀ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ ¸ÀºÀªÉïɤìÃAiÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀwð¹zÁUÀ CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ.

¸ÀÆZÀ£É : * MAzÀÄ ¥ÀgÀªiÀ ÁtÄ / zsÁvÀĪÀÅ ±ÉÃæ µÀ× C¤®UÀ¼ÀAvÉ CªÀ½ «£Áå¸À CxÀªÁ CµÀÖPÀ «£Áå¸À ºÉÆA¢zÀÝ°è PÀrªÉÄ
gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ZÀlĪÀnPÉ vÉÆÃgÀÄvÀÛªÉ J£ÀÄßvÉÛêÉ. EªÀÅ gÁ¸ÁAiÀĤPÀªÁV QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVgÀĪÀÅ¢®è.

* MAzÀÄ ¥ÀgÀªiÀ ÁtĪÀÅ vÀ£Àß CvÀåAvÀ ºÉÆgÀ PÀªZÀ ÀzÀ°ègÀĪÀ E¯ÉPÁÖç£ï/UÀ¼£

À ÀÄß ©lÄÖPÆ
É lÖgÉ CxÀªÁ ¹éÃPÁgÀ ªÀiÁrzÀgÉ
ªÀÄvÀÄÛ vÀ£Àß ¸À«ÄÃ¥ÀzÀ ±ÉæõÀ× C¤®zÀ «£Áå¸À ºÉÆA¢zÀgÉ «zÀÄåzÁªÉñÀ UÀ½¹PÉƼÀÄîvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß CAiÀiÁ£ÀÄ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

* ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼À£ÀÄß zÁ£À ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ zsÀ£À DªÉñÀª£

À ÀÄß UÀ½¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EªÀ£ÀÄß zsÀ£À
CAiÀiÁ£ÀÄ (PÁålAiÀiÁ£ÀÄ) J£ÀÄßvÉÛêÉ.

* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼£ À ÀÄß ¹éÃPÁgÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ IÄt DªÉñÀ UÀ½¹PÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EªÀ£ÀÄß IÄt CAiÀiÁ£ÀÄ
(D£ÀAiÀiÁ£ÀÄ) J£ÀÄßvÉÛêÉ.
26. CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ (E¯ÉPÉÆÖçêÉïÉAmï ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ) JAzÀgÉãÀÄ?
* ¯ÉÆúÀU¼À ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ¼À £ÀqÄÀ ªÉ E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼ÀÄ ªÀUÁðªÀuÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ GAmÁUÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ½UÉ
CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ E¯ÉPÉÆÖçêÉïÉAmï ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ J£ÀÄߪÀgÄÀ .
GzÁ : NaCl, MgCl2

27. CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ ºÉÃUÉ GAmÁUÀÄvÀÛªÉ JA§ÄzÀ£ÀÄß GzÁºÀgÀuÉAiÉÆA¢UÉ «ªÀj¹.

* GzÁ : 1) NaCl EzÀÄ CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÁVzÉ.
Na = 11 : 2, 8, 1 Na Na+ + e –
1 E¯ÉPÁÖç£ï zÁ£À ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. 2, 8, 1 2, 8
(¸ÉÆÃrAiÀÄA zs£
À À CAiÀiÁ£ÀÄ)

Cl = 17 : 2, 8, 7 Cl + e – Cl –
1 E¯ÉPÁÖç£ï ¹éÃPÁgÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. 2, 8, 7 2, 8, 8
(PÉÆèÃj£ï IÄt CAiÀiÁ£ÀÄ)
¸ÉÆÃrAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ PÉÆèÃgÉÊqï CAiÀiÁ£ïUÀ¼ÄÀ «gÀÄzÀÞ «zÀÄåzÀA±À ºÉÆA¢zÀÄÝ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ DPÀ¶ð¸ÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¥À槮 ¸ÁܬÄ
«zÀÄåvï DPÀµÀðt §®¢AzÀ ¸ÉÆÃrAiÀÄA PÉÆèÃgÉÊqï DUÀÄvÀÛzÉ.

Na + Cl (Na+) Cl

2) Mg Mg 2+ + 2 e – Cl + e – Cl –
2, 8, 2 2, 8, 7

Cl
Mg + (Mg 2+) Cl
Cl 2

28. CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß w½¹.

* CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ WÀ£À ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼ÁVzÀÄÝ ¸Àé®à ªÀÄnÖUÉ PÀptªÁVgÀÄvÀÛªÉ.
* F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ©zsÀÄgÀªÁVzÀÄÝ MvÀÛqÀª£ À ÀÄß ºÁQzÁUÀ ¥ÀÄrAiÀiÁUÀÄvÀª
Û É.
* CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ ºÉaÑ£À PÀgU À ÀĪÀ ©AzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀÄ¢©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ.
* CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÀÄ ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV ¤Ãj£À°è «°Ã£ÀªÁUÀÄvÀÛªÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁªÀAiÀĪÀ zÁæªÀPÀU¼ À ÁzÀ ¹ÃªÉÄ JuÉÚ, ¥ÉmÉÆæïï
EvÁå¢UÀ¼À°è «°Ã£ÀUÉƼÀÄîªÀÅ¢®è.
* WÀ£À ¹ÜwAiÀÄ°è CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ vÀªÄÀ ä ªÀÄÆ®PÀ «zÀÄåvÀÛ£ÀÄß ºÀjAiÀÄ®Ä ©qÀĪÀÅ¢®è DzÀgÉ d°ÃAiÀÄ zÁæªÀtzÀ°è
CAiÀiÁ£ÀÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ «zÀÄåvÀÛ£ÀÄß ºÀj¸ÀÄvÀÛªÉ.

29. i) ¸ÉÆÃrAiÀÄA, DQìd£ï ªÀÄvÀÄÛ ªÉÄVßöAiÀÄAUÀ¼À E¯ÉPÁÖç£ï ZÀÄPÉÌ «£Áå¸À §gɬÄj.

* ¸ÉÆÃrAiÀÄA : (Na) : 2, 8, 1 = Na

* DQìd£ï : (O) : 2, 6 = O

* ªÉÄVßöAiÀÄA : (Mg) : 2, 8, 2 = Mg
 ii) E¯ÉPÁÖç£ïUÀ¼À ªÀUÁðªÀuɬÄAzÀ Na2O ªÀÄvÀÄÛ MgO UÀ¼À GAmÁUÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß vÉÆÃj¹.
* Na2O : Na
2–
+ O (Na+)2 O
Na

2–
* MgO : Mg + O (Mg2+) O

iii) F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼À°g
è ÀĪÀ CAiÀiÁ£ÀÄUÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀŪÀÅ?
* Na2O £À°ègÀĪÀ CAiÀiÁ£ïUÀ¼ÄÀ Na+ ªÀÄvÀÄÛ O2 –
* MgO £À°ègÀĪÀ CAiÀiÁ£ïUÀ¼ÄÀ Mg2+ ªÀÄvÀÄÛ O2 –

30. CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ Cw ºÉaÑ£À PÀgÀUÄÀ ªÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. KPÉ?

* CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼ÄÀ Cw ºÉaÑ£À PÀgU À ÀĪÀ ©AzÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆA¢ªÉ. KPÉAzÀgÉ CAiÀiÁ¤PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼°
À ègÀĪÀ CAiÀiÁ£ï
UÀ¼ÄÀ ¥À§
æ ® ¸ÁÜ¬Ä «zÀÄåvï DPÀµÀðt §®¢AzÀ §A¢ü¸À®àlÄÖ ¥À槮 CAiÀiÁ¤PÀ §AzsÀ ºÉÆA¢ªÉ ºÁUÀÆ F §AzsÀªÀ£ÀÄß
MqÉAiÀÄ®Ä ºÉZÀÄÑ ±ÀQÛ ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.

: ¯ÉÆúÉÆÃzÀÞgÀt :

31. R¤dUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?

* ¨sÀÆ vÉÆUÀmÉAiÀÄ°è £ÉʸÀVðPÀªÁV zÉÆgÉAiÀÄĪÀ zsÁvÀÄ CxÀªÁ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ¼£
À ÀÄß R¤dUÀ¼ÀÄ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

32. CzÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?

* PÉ®ªÀÅ ¸ÀܼÀU¼
À À°è£À R¤dUÀ¼ÀÄ CvÀåAvÀ ºÉaÑ£À ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¤¢ðµÀÖ ¯ÉÆúÀª£À ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ EªÀÅUÀ½AzÀ ¯ÉÆúÀª£
À ÀÄß
¯Á¨szÀ ÁAiÀÄPÀªÁV ºÉÆgÀ vÉUÉAiÀħºÀÄzÀÄ. EAvÀºÀ R¤dUÀ¼À£ÀÄß CzÀÄgÀÄUÀ¼ÄÀ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

33. ¯ÉÆúÉÆÃzÀÞgÀt JAzÀgÉãÀÄ?

* ¯ÉÆúÀU¼
À À£ÀÄß CªÀÅUÀ¼À CzÀÄj¤AzÀ GzÀÞgÀt ªÀiÁr CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß CUÀvåÀ PÉÌ vÀPÌÀ AvÉ ±ÀÄ¢ÞÃPÀj¸ÀĪÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀPÉÌ
¯ÉÆúÉÆÃzÀÞgÀt J£ÀÄߪÀgÄÀ .

34. CzÀÄj£À ¥ÀĶÖÃPÀgÀt (¸ÁgÀªÀzsÀð£É) JAzÀgÉãÀÄ?

* CzÀÄj£À°ègÀĪÀ C£ÀUv À Àå C±ÀÄzÀÞvÉ (ªÀÄrØ) PÀtUÀ¼£
À ÀÄß ¯ÉÆúÀzÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛUÀ½AzÀ ¨ÉÃ¥Àðr¹ CzÀÄj£À C¥ÉÃQëvÀ WÀlPÀzÀ
±ÉÃPÀqÁ ¥ÀæªiÀ ÁtªÀ£ÀÄß ºÉaѸÀĪÀ QæAiÉÄUÉ CzÀÄj£À ¥ÀĶÖÃPÀgÀt (¸ÁgÀªÀzð sÀ £É) J£ÀÄßvÉÛêÉ.

35. ¯ÉÆúÀzÀ CzÀÄgÀÄUÀ¼ÀÄ ¨sÀÆ vÉÆUÀmÉAiÀÄ°è AiÀiÁªÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛª?É

* Cw PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢gÀĪÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ªÀÄÄPÀÛ gÀÆ¥ÀzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
GzÁ : a£Àß, ¨É½î, ¥Áèn£ÀA, vÁªÀÄæ
(vÁªÀÄæ ªÀÄvÀÄÛ ¨É½î CªÀÅUÀ¼À ¸À¯ÉáöÊqï ªÀÄvÀÄÛ DPÉìöÊqï CzÀÄgÀÄUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ®Æè zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ).

* QæAiÀiÁ²Ã® ¸Àgt À ÂAiÀÄ ªÀÄzsåÀ ¨sÁUÀz°

À ègÀĪÀ ¯ÉÆúÀU¼
À ÀÄ CªÀÅUÀ¼À DPÉìöÊqï, ¸À¯ÉáöÊqï CxÀªÁ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°è
zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛªÉ.
GzÁ : ¸ÀvÀÄ, PÀ©ât, ¹Ã¸À

* QæAiÀiÁ²Ã® ¸Àgt
À ÂAiÀÄ ªÉÄïÁãUÀz°
À ègÀĪÀ (ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ²Ã®) ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ªÀÄÄPÀÛ zsÁvÀÄUÀ¼ÁV zÉÆgÉAiÀÄĪÀÅ¢®è.
36. CzÀÄgÀÄUÀ½AzÀ ±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß GzÀÞj¸À®Ä §¼À¸ÀĪÀ ºÀAvÀUÀ¼À gÉÃSÁ£ÀPÉë §gɬÄj.
CzÀÄgÀÄ

¸ÁgÀªÀzð
sÀ £É

ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ¥ÀlÄ ¯ÉÆúÀU¼

À ÀÄ ªÀÄzsÀåªÀÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ ¯ÉÆúÀU¼
À ÀÄ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄ ¯ÉÆúÀU¼
À ÀÄ

zÀ櫹zÀ CzÀÄj£À «zÀÄå¢é¨Àd

s £É PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï ¸À¯ÉáöÊqï ¸À¯ÉáöÊqï CzÀÄgÀÄ
CzÀÄgÀÄ CzÀÄgÀÄ

±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀ PÁ¸ÀÄ«PÉ ºÀÄjAiÀÄÄ«PÉ ºÀÄjAiÀÄÄ«PÉ

¯ÉÆûÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ ¯ÉÆúÀ

¯ÉÆúÀUÀ¼£
À ÀÄß C¥ÀP¶
À ð¸ÀÄ«PÉ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgt
À

¯ÉÆúÀUÀ¼À ±ÀÄ¢ÞÃPÀgt
À

37. ªÀÄrØ JAzÀgÉãÀÄ?

* ¨sÀƫĬÄAzÀ UÀtÂUÁjPÉ ªÀiÁrzÀ CzÀÄgÀÄUÀ¼ÄÀ ªÀÄtÄÚ, ªÀÄgÀ¼ÀÄ EvÁå¢UÀ½AzÀ PÀ®Ä¶vÀUÉÆArgÀÄvÀÛªÉ. F PÀ®Ä¶vÀ
ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ªÀÄrØ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

38. ºÀÄjAiÀÄÄ«PÉ JAzÀgÉãÀÄ?

* CzÀÄgÀ£ÀÄß vÉgz
É À UÁ½AiÀÄ°è CzÀÄj£À zÀæªÀ£À ©AzÀÄ«VAvÀ ¸Àé®à PÀrªÉÄ vÁ¥ÀzÀ°è PÁ¸ÀÄ«PÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄUÉ ºÀÄjAiÀÄÄ«PÉ
J£ÀÄߪÀgÄÀ .

39. PÁ¸ÀÄ«PÉ JAzÀgÉãÀÄ?

* CzÀÄgÀ£ÀÄß UÁ½AiÀÄ ¸ÀA¥ÀPÀð«®èzÉ CxÀªÁ PÀrªÉÄ UÁ½AiÀÄ°è CzÀÄj£À zÀæªÀ£À ©AzÀÄ«VAvÀ PÀrªÉÄ vÁ¥ÀzÀ°è PÁ¬Ä¸ÀĪÀ
¥ÀæQæAiÉÄUÉ PÁ¸ÀÄ«PÉ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

40. PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß GzÀÞj¸ÀĪÀ PÀæªÀÄUÀ¼£

À ÀÄß w½¹.
* PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀzÀ CzÀÄgÀ£ÀÄß (¯ÉÆúÀzÀ CPÉìöÊqï) UÁ½AiÉÆA¢UÉ PÁ¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ ¯ÉÆúÀU¼
À À£ÀÄß
C¥ÀPÀ¶ð¸À§ºÀÄzÀÄ
GzÁ : 1) ¹£ÀߨÁgï (HgS) ¥ÁzÀg¸ À ÀzÀ CzÀÄgÀÄ. EzÀ£ÀÄß UÁ½AiÀÄ°è PÁ¹zÁUÀ ¥ÁzÀgÀ¸z
À À DPÉìöÊqï GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÛµÀÄÖ PÁ¹zÁUÀ C¥ÀP¶
À ð¸À®àlÄÖ ¥ÁzÀgÀ¸À GAmÁUÀÄvÀÛzÉ.
2 HgS (s) + 3 O2 (g) GµÀÚ HgO (s) + 2 SO2 (g)
2 HgO (s) GµÀÚ 2 Hg (l) + O2 (g)
2) vÁªÀÄz
æ À ¸À¯ÉáöÊqï CzÀÄj¤AzÀ vÁªÀÄæ ¥ÀqA
É iÀÄĪÀÅzÀÆ EzÉà «zsÁ£ÀªÁVzÉ. (ºÀÄjAiÀÄÄ«PÉ)
2 Cu2S (s) + 3 O2 (g) GµÀÚ 2 Cu2O (s) + 2 SO2 (g)
2 Cu2O (s) + Cu2S (s) GµÀÚ 6 Cu (s) + SO2 (g)
41. ªÀÄzsÀåªÀÄ QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄß GzÀÞj¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß w½¹.
* ªÀÄzsåÀ ªÀÄ QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ¤¸ÀUÀðzÀ°è ¸À¯ÉáöÊqï CxÀªÁ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ¼À gÀÆ¥ÀzÀ°èªÉ.
* ¸À¯ÉáöÊqï ªÀÄvÀÄÛ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ½AzÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼£ À ÀÄß GzÀÞj¸ÀĪÀÅzÀQÌAvÀ DPÉìöÊqïUÀ½AzÀ GzÀÞj¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀ.
* DzÀÝjAzÀ ªÉÆzÀ®Ä ¯ÉÆúÀzÀ ¸À¯ÉáöÊqï ªÀÄvÀÄÛ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ¼£ À ÀÄß ¯ÉÆûÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼£
À ÁßV ¥ÀjªÀwð¸À¨ÉÃPÀÄ.
* ¸À¯ÉáöÊqï CzÀÄgÀ£ÀÄß ºÀÄjAiÀÄÄ«PɬÄAzÀ (C¢üPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ UÁ½AiÀÄ°è ºÉaÑ£À GµÀÚvÉAiÀÄ°è PÁ¸ÀĪÀÅzÀÄ) DPÉìöÊqï DV
¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
* PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï CzÀÄgÀ£ÀÄß PÁ¸ÀÄ«PɬÄAzÀ (PÀrªÉÄ UÁ½ CxÀªÁ UÁ½AiÀÄ ¸ÀA¥ÀPÀð«®èzÉ ºÉaÑ£À GµÀÚvÉAiÀÄ°è PÁ¸ÀĪÀÅzÀÄ)
DPÉìöÊqï DV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.

2 ZnS (s) + 3 O2 (g) GµÀÚ 2 ZnO (s) + 2 SO2 (g)

ZnCO3 (s) GµÀÚ ZnO (s) + CO2 (g)

* PÁ§ð£ï£ÀAvÀºÀ C¥ÀPÀµÀðtPÁjAiÀÄ£ÀÄß §¼À¹ ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼À£ÀÄß ¯ÉÆúÀUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.

ZnO (s) + C (s) Zn (s) + CO (g)

* PÉ®ªÉǪÉÄä PÁ§ð£ï¤AzÀ C¥ÀPÀµÀðuÉ ªÀiÁqÀĪÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÁÜ£À¥® À èl QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß §¼À¸ÀĪÀgÀÄ.
GzÁ : ªÀiÁåAUÀ¤Ã¸ï qÉÊ DPÉìöÊqÀ£ÀÄß C®Äå«Ä¤AiÀÄA ¥ÀÄrAiÉÆA¢UÉ PÁ¹zÁUÀ ªÀiÁåAUÀ¤Ã¸ï zÉÆgÉAiÀÄÄvÀÛzÉ. KPÉAzÀgÉ
ªÀiÁåAUÀ¤Ã¸ïVAvÀ C®Äå«Ä¤AiÀÄA QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉZÀÄÑ.

MnO2 (s) + 4 Al (s) 3 Mn (l) + 2 Al2O3 (s) + GµÀÚ

42. xÀªÄÉ Êðmï QæAiÉÄ JAzÀgÉãÀÄ?

* ¸ÁÜ£À¥®À èl QæAiÉÄUÀ¼ÄÀ Cw §»gÀĵÀÚPÀªÁVzÀÄÝ ºÉaÑ£À GµÀÚvÉ ©qÀÄUÀqA
É iÀiÁUÀĪÀÅzÀjAzÀ GvÀàwÛAiÀiÁUÀĪÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ zÀ«
æ ¹zÀ
¹ÜwAiÀÄ°ègÀÄvÀÛªÉ. ªÁ¸ÀÛªÀªÁV C®Äå«Ä¤AiÀÄA £ÉÆA¢V£À PÀ©âtzÀ (iii) DPÉìöÊqï (Fe2O3) £À ¥ÀæwªÀvÀð£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÉʯÉéÃ
ºÀ½UÀ¼ÄÀ CxÀªÁ ªÀÄÄjzÀ AiÀÄAvÀæ ¨sÁUÀU¼
À À eÉÆÃqÀuÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ. F QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß xÀªÉÄÊðmï QæAiÉÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

Fe2O3 (s) + 2 Al (s) 2 Fe (l) + Al2O3 (s) + GµÀÚ

43. ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß GzÀÞj¸ÀĪÀ PÀæªÀĪÀ£ÀÄß w½¹.

* ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀU¼ À À£ÀÄß C¥ÀPµÀ ÀðuɬÄAzÀ ¥ÀqA É iÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå«®è.
* F ¯ÉÆúÀU¼ À À£ÀÄß «zÀÄå¢é¨sÀd£É QæAiÉĬÄAzÀ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀgÄÀ .
GzÁ : ¸ÉÆÃrAiÀÄA, ªÉÄVßöAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ PÁå°ìAiÀÄA C£ÀÄß «zÀÄå¢é¨Àd s £É QæAiÉĬÄAzÀ CªÀÅUÀ¼À zÀ櫹zÀ PÉÆèÃgÉÊqïUÀ½AzÀ
¥ÀqAÉ iÀÄĪÀgÄÀ . ¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ IÄuÁUÀæzÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÀÄÛ PÉÆèÃj£ï zsÀ£ÁUÀæzÀ ªÉÄÃ¯É ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁUÀÄvÀÛzÉ.

À è Na + + e –
IÄuÁUÀæz° Na

zsÀ£ÁUÀæzÀ°è 2 Cl – Cl2 + 2 e –

44. ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß C¥ÀPÀµÀðuÉ «zsÁ£À¢AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀå«®è. KPÉ?

* ¸ÉÆÃrAiÀÄA, ªÉÄVßöAiÀÄA, PÁå°ìAiÀÄA, C®Äå«Ä¤AiÀÄA EvÁå¢ ¯ÉÆúÀU¼
DPÉìöÊqïUÀ¼£À ÀÄß C¥ÀP¶
À ð¸À®Ä PÁ§ð£ï¤AzÀ ¸ÁzsÀå«®è. KPÉAzÀgÉ F ¯ÉÆúÀU¼
DPÀµÀðuÉ («ÄvÀÈvÀé) ºÉÆA¢gÀÄvÀÛªÉ.
À ÀÄ ºÉZÄÀ Ñ QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVzÀÄÝ F ¯ÉÆúÀU¼
À À
À ÀÄ PÁ§ð£ïVAvÀ DQìd£ï PÀqÉUÉ ºÉZÀÄÑ

45. ¯ÉÆúÀUÀ¼À ±ÀÄ¢ÞÃPÀgÀt JAzÀgÉãÀÄ? GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.

* ¯ÉÆúÀU¼ À À GzÀÞgÀuÉAiÀÄ £ÀAvÀgª
À ÀÇ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ PÀ±Àä®UÀ¼£
À ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ CªÀÅUÀ¼£
À ÀÄß vÉUÉzÄÀ ºÁQ ±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß
¥ÀqA
É iÀÄ®Ä C£ÀĸÀj¸ÀĪÀ «zsÁ£ÀUÀ¼£ À ÀÄß ¯ÉÆúÀUÀ¼À ±ÀÄ¢ÞÃPÀgt À J£ÀÄߪÀgÄÀ .
GzÁ : «zÀÄå¢é¨sÀd¤ÃAiÀÄ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgt À
46. ¥ÀæPÀÈwAiÀÄ°è ªÀÄÄPÀÛ gÀÆ¥ÀzÀ°è zÉÆgÉAiÀÄĪÀ JgÀqÀÄ ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹.
* a£Àß, ¨É½î, ¥Áèn£ÀA

47. MAzÀÄ GzÁºÀgÀuÉAiÉÆA¢UÉ «zÀÄå¢é¨sÀd¤ÃAiÀÄ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgÀtªÀ£ÄÀ ß «ªÀj¹.

e– e–

PÁåxÉÆÃqï – + D£ÉÆÃqï

¸ÀAUÁæºPÀ À D«ÄèÃPÀj¹zÀ vÁªÀÄæzÀ ¸À¯ÉáÃmï zÁæªÀt

PÀ±Àä®UÀ¼ÀÄ (zsÀ£ÁUÀæ ªÀÄrØ)

* vÁªÀÄ,æ ¸ÀvÄÀ , vÀªÀgÀ, ¤PÀ̯ï, ¨É½î, a£Àß EvÁå¢ ¯ÉÆúÀU¼

À À£ÀÄß «zÀÄå¢é¨sÀd¤ÃAiÀÄ «zsÁ£À¢AzÀ ±ÀÄ¢ÞÃPÀj¸ÀĪÀgÀÄ.
* F «zsÁ£Àz° À è GzÀÞgÀuɬÄAzÀ zÉÆgÉvÀ C±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß zsÀ£ÁUÀæPÉÌ ªÀÄvÀÄÛ ±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀzÀ vɼÀÄ ¥sÀ®PÀªÀ£ÀÄß IÄuÁUÀæPÉÌ
eÉÆÃr¸ÀĪÀgÀÄ.
* ¯ÉÆûÃAiÀÄ ®ªÀtzÀ zÁæªÀtªÀ£ÄÀ ß «zÀÄå¢é¨Àsd¤ÃAiÀĪÁV §¼À¸ÄÀ ªÀgÀÄ.
* «zÀÄå¢é¨Ás dåzÀ ªÀÄÆ®PÀ «zÀÄåvï C£ÀÄß (DC) ºÁ¬Ä¹zÁUÀ zsÀ£ÁUÀæzÀ C±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀªÅÀ «zÀÄå¢é¨Àd s ¤ÃAiÀÄ zÁæªÀtzÀ°è
PÀgÀUÄÀ ªÀÅzÀÄ. CµÉÖà ¥ÀæªÀiÁtzÀ ±ÀÄzÀÞ ¯ÉÆúÀªÀÅ «zÀÄå¢é¨Àd
s ¤ÃAiÀÄ zÁæªÀt¢AzÀ IÄuÁUÀæzÀ ªÉÄÃ¯É ¸ÀAUÀº æ ÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
* PÀgU
À ÀĪÀ PÀ±Àä®UÀ¼ÀÄ zÁæªÀtPÉÌ ¸ÉÃjPÉÆAqÀgÉ, PÀgÀUÀzÃÉ EgÀĪÀ PÀ±Àä®UÀ¼ÀÄ zsÀ£ÁUÀæzÀ PɼÀ¨sÁUÀzÀ°è ¸ÀAUÀæºÀUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. EzÀ£ÀÄß
zsÀ£ÁUÀæ ªÀÄrØ J£ÀÄߪÀgÄÀ .

48. ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß CzÀgÀ DPÉìöÊqï¤AzÀ ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä §¼À¸ÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ «zsÁ£À AiÀiÁªÀÅzÀÄ?

* ¯ÉÆúÀª£À ÀÄß CzÀgÀ DPÉìöÊqï¤AzÀ ¥ÀqA É iÀÄ®Ä §¼À¸ÀĪÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ «zsÁ£À C¥ÀPÀµÀðt «zsÁ£À.
GzÁ : ¸ÀvÀÄ«£À DPÉìöÊqïC£ÀÄß PÁ¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ PÁ§ð£ï¤AzÀ C¥ÀPÀ¶ð¹ ¸ÀvÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀqA É iÀįÁUÀĪÀÅzÀÄ.
Δ
ZnO (s) + C (s) Zn (s) + CO (g)

49. ¯ÉÆúÀUÀ¼À £À²¸ÀÄ«PÉUÉ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼À£ÄÀ ß w½¹.

* ¨É½îAiÀÄ ¥ÁvÉæUÀ¼£
À ÀÄß UÁ½UÉ vÉgÉ¢mÁÖUÀ UÁ½AiÀÄ°ègÀĪÀ ¸À®ágï eÉÆvÉ ªÀw𹠨ɽîAiÀÄ ¸À¯ÉáöÊqï£À PÀ¥ÄÀ à ¥Àzg
À ÀªÀ£ÀÄß
GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
* vÁªÀĪ
æ ÀÅ UÁ½AiÀÄ°ègÀĪÀ vÉêÀ¥Æ À jvÀ EAUÁ®zÀ qÉÊ DPÉìöÊqï eÉÆvÉ ¥Àw
æ ªÀwð¹ vÁªÀÄz
æ À PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï£À ºÀ¹gÀÄ
¥Àzg
À Àª£À ÀÄß ¥Àqz
É ÀÄPÉƼÀÄîvÀÛzÉ.
* PÀ©âtªÀ£ÀÄß vÉêÀ¥ÀÆjvÀ UÁ½UÉ ¢ÃWÀð PÁ®zÀ ªÀgU
É É vÉgÉ¢mÁÖUÀ CzÀgÀ ªÉÄÃ¯É PÀAzÀÄ §tÚzÀ ZÀPÉÌAiÀÄAvÀºÀ ¥ÀzÀgÀ
GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. EzÀ£ÀÄß vÀÄPÀÄÌ J£ÀÄßvÉÛêÉ.

50. vÀÄPÀÄÌ »rAiÀÄÄ«PÉ JAzÀgÉãÀÄ?

* (ªÉÄð£À GvÀÛgÀzÀ 3£Éà CA±À)

51. £À²¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUÀlÄÖªÀ «zsÁ£ÀUÀ¼À£ÄÀ ß w½¹.

* §tÚ ºÀZÀĪ Ñ ÀÅzÀÄ, JuÉÚ ¸ÀªgÀ ÀĪÀÅzÀÄ, VæÃ¸ï ºÀZÀĪ
Ñ ÀÅzÀÄ, UÁå®é¤ÃPÀgt
À , PÉÆæëÄAiÀÄA ¯ÉÃ¥À£À, D£ÉÆÃrÃPÀgÀt CxÀªÁ «Ä±Àæ
¯ÉÆúÀUÀ¼£ À ÁßV ªÀiÁqÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀ©ât vÀÄPÀÄÌ »rAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß (£À²¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß) vÀqÉUl À Ö§ºÀÄzÀÄ.

52. UÁå®é¤ÃPÀgÀt JAzÀgÉãÀÄ?

* GPÀÄÌ ªÀÄvÀÄÛ PÀ©âtªÀ£ÀÄß vÀÄQ̤AzÀ ¸ÀAgÀQë¸À®Ä ¸ÀvÀÄ«£À vɼÀĪÁzÀ ¯ÉÃ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ UÁå®é¤ÃPÀgÀt J£ÀÄߪÀgÀÄ.
53. «Ä±Àæ¯ÉÆúÀ JAzÀgÉãÀÄ?
* JgÀqÄÀ CxÀªÁ JgÀqÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ CxÀªÁ ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀU¼
À À ¸ÀªÄÀ gÀÆ¥À «Ä±ÀætªÀ£ÀÄß «Ä±Àæ¯ÉÆúÀ
J£ÀÄߪÀgÄÀ .
54. «Ä±Àæ¯ÉÆúÀUÀ¼À UÀÄtUÀ¼À£ÄÀ ß w½¹.
* «Ä±Àæ¯ÉÆúÀ vÀAiÀiÁjPɬÄAzÀ £ÀªÀÄUÉ ¨ÉÃPÁzÀ UÀÄtªÀżÀî ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£
À ÀÄß ¥ÀqA
É iÀħºÀÄzÀÄ.
* PÉ®ªÀÅ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À «Ä±Àt
æ ¢AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ¯ÉÆúÀzÀ UÀÄtUÀ¼£
À ÀÄß §zÀ¯Á¬Ä¸À§ºÀÄzÀÄ.
55. «Ä±Àæ¯ÉÆúÀUÀ½UÉ GzÁºÀgÀuÉ PÉÆr.
* PÀ©âtPÉÌ ¤PÀÌ¯ï ªÀÄvÀÄÛ PÉÆæëÄAiÀÄA ¸ÉÃj¹zÀgÉ PÀ¯É gÀ»vÀ GPÀÌ£ÀÄß ¥ÀqA
É iÀħºÀÄzÀÄ. EzÀÄ UÀnÖAiÀiÁVgÀÄvÀÛzÉ ªÀÄvÀÄÛ vÀÄPÀÄÌ
»rAiÀÄĪÀÅ¢®è.
* «Ä±Àæ¯ÉÆúÀU¼ À À MAzÀÄ WÀlPÀ ¥ÁzÀg¸ À ÀªÁVzÀÝgÉ CzÀ£ÀÄß CªÀiÁ®ÎA J£ÀÄߪÀgÄÀ .
* vÁªÀÄæ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀvÄÀ «£À «Ä±À¯
æ ÉÆúÀ - »vÁÛ¼É
À À «Ä±Àæ¯ÉÆúÀ – PÀAZÀÄ
* vÁªÀÄæ ªÀÄvÀÄÛ vÀªÀgz
* ¹Ã¸À ªÀÄvÀÄÛ vÀªg
À ÀzÀ «Ä±Àæ¯ÉÆúÀ - ¨É¸ÀÄUÉ ¯ÉÆúÀ (Solder). EzÀÄ PÀrªÉÄ PÀgÀUÄÀ ªÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÉ.
56. C®Äå«Ä¤AiÀÄA£À ¥ÀæªÄÀ ÄR «Ä±Àæ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ :
* 1) qÀÄågÁ®Ä«Ä£ï (qÀÄågÁ¯ï) : Al (95%) + Cu (4%) + Mn (0.5%) + Mg (0.5%)
2) ªÀiÁåUÁß°AiÀÄA : Al (95%) + Mg (5%)
57. PÀ©âtzÀ ¥ÀæªÀÄÄR «Ä±Àæ¯Æ
É ÃºÀUÀ¼ÀÄ :
* 1) PÀ¯É gÀ»vÀ GPÀÄÌ : Fe (73-80%) + C (1%) + Cr (18%) + Ni (1%)
2) ªÀiÁåAUÀ¤Ã¸ï GPÀÄÌ : Fe (83-84%) + Mn (15%) + C (1-1.5%)
3) lAUïìl£ï GPÀÄÌ : Fe (79-85%) + W (10-20%) + C (1%)
4) D°ßPÉÆÃ : Fe (60%) + Al (12%) + Ni (20%) + Co (5%)
58. vÁªÀÄæzÀ ¥ÀæªÀÄÄR «Ä±Àæ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ :
* 1) PÀAZÀÄ : Cu (80%) + Zn (10%) + Sn (10%)
2) »vÁÛ¼É : Cu (60-80%) + Zn (20-40%)
3) UÀ£ïªÉÄl¯ï : Cu (88%) + Sn (10%) + Zn (1-2%)
4) dªÀÄð£ï ¹®égï : Cu (30-60%) + Zn (25-35%) + Ni (15-35%)
59. ¯ÉÆúÀUÀ¼ÁzÀ ¸ÀvÀÄ, ªÉÄVßöAiÀÄA ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄæUÀ¼À DPÉìöÊqïUÀ¼À£ÄÀ ß F PɼÀV£À ¯ÉÆúÀUÀ¼ÉÆA¢UÉ PÁ¹.
¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¸ÀvÄÀ ªÉÄVßöAiÀÄA vÁªÀÄæ
¸ÀvÄÀ «£À DPÉìöÊqï
ªÉÄVßöAiÀÄA DPÉìöÊqï
vÁªÀÄz
æ À DPÉìöÊqï

AiÀiÁªÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¸ÁÜ£À¥À®l

è QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃqÀÄ«j.
¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ ¸ÀvÄÀ ªÉÄVßöAiÀÄA vÁªÀÄæ
¸ÀvÄÀ «£À DPÉìöÊqï ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁUÀÄvÀÛzÉ ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è
ªÉÄVßöAiÀÄA DPÉìöÊqï ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è

vÁªÀÄz
æ À DPÉìöÊqï ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁUÀÄvÀÛzÉ ¸ÁÜ£À¥®
À èlªÁUÀÄvÀÛzÉ ¥ÀæwQæAiÉÄ E®è
60. AiÀiÁªÀ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV £À²¸ÀÄ«PÉUÉ M¼ÀUÁUÀĪÀÅ¢®è?
* PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ¥ÀlÄvÀé ºÉÆA¢gÀĪÀ ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ¸ÀÄ®¨sÀªÁV £À²¸ÀÄ«PÉUÉ M¼ÀUÁUÀĪÀÅ¢®è.
GzÁ : a£Àß, ¨É½î, ¥Áèn£ÀA.

61. «Ä±Àæ¯Æ
É ÃºÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÃUÉ vÀAiÀiÁj¸ÀĪÀgÀÄ?
* ªÉÆzÀ®Ä ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÄß PÀgÀV¹ £ÀAvÀgÀ ¤¢ðµÀÖ C£ÀÄ¥ÁvÀz° À è ¨ÉÃgÉ zsÁvÀÄUÀ¼À£ÀÄß «°Ã£ÀUÉƽ¹
«Ä±À¯æ ÉÆúÀUÀ¼£ À ÀÄß vÀAiÀiÁj¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. £ÀAvÀgÀ EzÀ£ÀÄß PÉÆoÀrAiÀÄ GµÀÚvÉUÉ vÀA¥ÀÄ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.

¥ÀoÀå¥ÀĸÀÛzÀPÀ C¨sÁå¸À ¥Àæ±ßÉ UÀ¼ÀÄ

01. F PɼÀV£ÀªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ eÉÆÃrAiÀÄÄ ¸ÁÜ£À¥À®l

è QæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß GAlĪÀiÁqÀÄvÀz
Û É?
J) NaCl zÁæªÀt ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄz
æ À ¯ÉÆúÀ ©) MgCl2 zÁæªÀt ªÀÄvÀÄÛ C®Äå«Ä¤AiÀÄA ¯ÉÆúÀ
¹) FeSO4 zÁæªÀt ªÀÄvÀÄÛ ¨É½îAiÀÄ ¯ÉÆúÀ r) AgNO3 zÁæªÀt ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄz
æ À ¯ÉÆúÀ

GvÀg
Û À : ¹) AgNO3 zÁæªÀt ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄæzÀ ¯ÉÆúÀ

02. PÀ©âtzÀ PÁªÀ° vÀÄPÀÄÌ »qÀAiÀÄzÀAvÉ vÀqÉUl

À Ö®Ä F PɼV
À £ÀªÀÅUÀ¼À°è AiÀiÁªÀ «zsÁ£À ¸ÀÆPÀÛªÁVzÉ?
J) VæÃ¸ï ºÀZÀĪ Ñ ÀÅzÀÄ ©) §tÚ ºÀZÀĪ Ñ ÀÅzÀÄ
¹) ¸ÀvÄÀ «£À ¯ÉÃ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ r) ªÉÄð£À J®èªÀÇ
GvÀg
Û À : ¹) ¸ÀvÄÀ «£À ¯ÉÃ¥À£À ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ

03. MAzÀÄ zsÁvÀĪÀÅ DQìd£ï£À eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¹ ºÉaÑ£À PÀgÀUÄÀ ªÀ ©AzÀĪÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀ£ÄÀ ß GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.
F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛªÀÅ ¤Ãj£À°è ¸ÀÄ®¨sÀªÁV PÀgÀUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV D zsÁvÀÄ AiÀiÁªÀÅzÁVgÀ§ºÀÄzÉAzÀgÉ
J) PÁå°ìAiÀÄA ©) PÁ§ð£ï
¹) ¹°PÁ£ï r) PÀ©ât
GvÀg
Û À : J) PÁå°ìAiÀÄA

04. DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À qÀ©âUÀ¼£ À ÀÄß vÀªÀg¢

À AzÀ ¯ÉÃ¥À£À ªÀiÁqÀ¯ÁVgÀÄvÀÛzÉAiÉÄà ºÉÆgÀvÀÄ ¸ÀvÄÀ «¤AzÀ®è. PÁgÀt,
J) ¸ÀvÄÀ vÀªg À ÀQÌAvÀ zÀĨÁj ©) ¸ÀvÄÀ «£À PÀgÀUÄÀ ªÀ ©AzÀÄ vÀªÀgÀQÌAvÀ ºÉZÄÀ Ñ
¹) ¸ÀvÄÀ ªÀÅ vÀªÀgQÀ ÌAvÀ ºÉZÄÀ Ñ QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVzÉ r) ¸ÀvÀĪÀÅ vÀªgÀ ÀQÌAvÀ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVzÉ.
GvÀg
Û À : ¹) ¸ÀvÄÀ ªÀÅ vÀªÀgÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVzÉ.

05. ¤ªÀÄUÉ MAzÀÄ ¸ÀÄwÛUÉ, ¨Áålj, §¯ïâ, vÀAw ªÀÄvÀÄÛ ¹éZïUÀ¼£ À ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
J) EªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß G¥ÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¤ÃqÀ¯ÁVgÀĪÀ ªÀ¸ÀÄÛUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉÃUÉ ¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ¼ÁV «AUÀr¸ÀÄ«j.
* ¤ÃrgÀĪÀ ªÀ¸ÄÀ ÛªÀ£ÀÄß ¸ÀÄwÛUɬÄAzÀ PÀÄnÖzÁUÀ vɼÀĪÁzÀ ºÁ¼ÉUÀ¼ÁzÀgÉ (PÀÄlåvÉ) D ªÀ¸ÀÄÛªÀÅ ¯ÉÆúÀªA É zÀÆ, DUÀ¢zÀÝ°è
C¯ÉÆúÀU¼ À ÉAzÀÆ UÀÄwð¸À§ºÀÄzÀÄ.
* ¨Áålj, §¯ïâ, vÀAw ªÀÄvÀÄÛ ¹éZïUÀ¼À£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ ªÀÄAqÀ® gÀa¹ ¤ÃrzÀ ªÀ¸ÀÄÛ«£À ªÀÄÆ®PÀ «zÀÄåvï ºÀj¹zÁUÀ
«zÀÄåvï ¥Àæ¸ÁgÀªÁzÀgÉ ¯ÉÆúÀªÉAzÀÆ, ¥Àæ¸ÁgÀªÁUÀ¢zÀÝ°è C¯ÉÆúÀªA É zÀÆ UÀÄwð¸À§ºÀÄzÀÄ.

©) F ¥ÀjÃPÉëUÀ¼À G¥ÀAiÀÄÄPÀÛvAÉ iÀÄ£ÀÄß ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ¼À £ÀqÀÄ«£À ªÀåvÁå¸ÀU¼

À À£ÀÄß ¥ÀnÖ ªÀiÁqÀ®Ä §¼À¹.
* ªÉÄð£À JgÀqÆÀ ¥ÀjÃPÉëUÀ½AzÀ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼£ À ÀÄß CªÀÅUÀ¼À ¨sËvÀUÀÄtUÀ¼À DzsÁgÀz°
À è ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀU¼ À ÁV
«AUÀr¸À§ºÀÄzÀÄ.
06. ¸ÁgÀjPÀÛ DªÀÄèUÀ½AzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß ¥À®èlUÉƽ¸ÀĪÀ JgÀqÀÄ ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹. ªÀÄvÀÄÛ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß ¥À®èl
UÉƽ¸ÀzÀ JgÀqÀÄ ¯ÉÆúÀUÀ¼À£ÄÀ ß ºÉ¸j
À ¹.
* ¸ÉÆÃrAiÀÄA, ¥ÉÆmÁ¹AiÀÄA : EªÀÅ ¸ÁgÀjPÀÛ DªÀÄèUÀ½AzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß ¥À®èl UÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ.
* vÁªÀÄ,æ ¨É½î : EªÀÅ ¸ÁgÀjPÀÛ DªÀÄèUÀ½AzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß ¥À®èlUÉƽ¸ÀĪÀÅ¢®è.

07. ‘M’ JA§ ¯ÉÆúÀzÀ «zÀÄå¢é¨sÀd¤ÃAiÀÄ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgÀtzÀ°è ¤ÃªÀÅ Då£ÉÆÃqï, PÁåxÉÆÃqï ºÁUÀÆ «zÀÄå¢é¨sÀd¤ÃAiÀÄ zÁæªt
À ªÁV
AiÀiÁªÀÅzÀ£ÄÀ ß vÉUz
É ÀÄPÉƼÀÄîwÃÛ gÁ?
* ‘M’ JA§ ¯ÉÆúÀzÀ «zÀÄå¢é¨Àd À zÀ°è Då£ÉÆÃqï DV C±ÀÄzÀÞ ‘M’ ¯ÉÆúÀªÀ£ÀÆß, PÁåxÉÆÃqï DV
s ¤ÃAiÀÄ ±ÀÄ¢ÞÃPÀgt
vɼÄÀ ªÁzÀ ±ÀÄzÀÞ ‘M’ ¯ÉÆúÀzÀ ¥sÀ®PÀªÀ£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ «zÀÄå¢é¨Àd
s ¤ÃAiÀÄ zÁæªÀtªÁV ‘M’ ¯ÉÆúÀzÀ ®ªÀtzÀ zÁæªÀtªÀ£ÀÄß
vÉUz
É ÀÄPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.

08. ¥ÀævÀÆåµÀ£ÀÄ ¥ÀæAiÉÆÃUÁ®AiÀÄzÀ°è §¼À¸ÀĪÀ ZÀªÀÄZÉAiÀÄ°è UÀAzsÀPÀzÀ ¥ÀÄrAiÀÄ£ÀÄß vÉUz

É ÀÄPÉÆAqÀÄ PÁ¹zÁÝ£É. avÀz
æ À°è vÉÆÃj¹gÀĪÀAvÉ
¥Àæ£Á¼ÀªÀ£ÀÄß vÀ¯ÉPɼÀUÉ ªÀiÁr ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁzÀ C¤®ªÀ£ÀÄß ¸ÀAUÀ滹zÁÝ£.É
J) ¸ÀAUÀ滹zÀ C¤®zÀ ªÀvÀð£É EªÀÅUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ºÉÃVgÀÄvÀÛz?É
i) ±ÀĵÀÌ °lä¸ï PÁUÀzÀ : AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀvÀð£É EgÀĪÀÅ¢®è.

ii) vÉêÀ«gÀĪÀ °lä¸ï PÁUÀzÀ : ©qÀÄUÀqÉAiÀiÁzÀ C¤®ªÀÅ SO2 DVzÀÄÝ vÉêÁA±ÀzÆ É A¢UÉ ªÀwð¹ ¸À®ÆáöågÀ¸ï DªÀÄèªÁUÀÄvÀÛzÉ.
EzÀÄ ¤Ã° °lä¸ï PÁUÀzª À À£ÀÄß PÉA¥ÀÄ ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ.

©) E°è £ÀqÉAiÀÄĪÀ QæAiÉÄAiÀÄ ¸ÀjzÀÆV¹zÀ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ ¸À«ÄÃPÀgÀt §gɬÄj.

S (s) + O2 (g) SO2 (g) ¸À®ágï qÉÊ CPÉìöÊqï
SO2 (g) + H2O (l) H2SO3 (aq) ¸À®ÆáöågÀ¸ï DªÀÄè

09. C¯ÉÆúÀUÀ¼ÀÄ DQìd£ï eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ GvÀàwAÛ iÀiÁUÀĪÀ DPÉìöÊqïUÀ¼À «zsÀ AiÀiÁªÀÅzÀÄ?
* C¯ÉÆúÀUÀ¼ÄÀ DQìd£ï eÉÆvÉ ¥ÀæwªÀwð¹zÁUÀ D«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁUÀÄvÀÛªÉ.
S (s) + O2 (g) SO2 (g)

10. PÁgÀt PÉÆr :

J) ¥Áèn£ÀA, a£Àß ªÀÄvÀÄÛ ¨É½îAiÀÄ£ÀÄß D¨sÀgÀtUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è §¼À¸ÄÀ ªÀgÀÄ.
* F ¯ÉÆúÀU¼ À ÀÄ ºÉZÀÄÑ ºÉƼÀ¥ÄÀ ¼Àî ¯ÉÆúÀUÀ¼ÁVªÉ ªÀÄvÀÄÛ PÀrªÉÄ QæAiÀiÁ²Ã®ªÁVzÀÄÝ ¸ÀÄ®¨sª
À ÁV £À²¸ÀÄ«PÉUÉ
M¼ÀUÁUÀĪÀÅ¢®è. DzÀÝjAzÀ EªÀ£ÀÄß D¨sÀgt À UÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀĪÀgÀÄ.

©) C®Äå«Ä¤AiÀÄA CvÀåAvÀ ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀªÁVzÀÝgÆ

À EzÀ£ÀÄß CqÀÄUÉ ¥ÁvÉæUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è §¼À¸ÀĪÀgÀÄ.
* C®Äå«Ä¤AiÀÄA ¯ÉÆúÀªÅÀ ºÉaÑ£À QæAiÀiÁ²Ã® ¯ÉÆúÀªÁVzÀÝgÀÆ EzÀÄ £À²¸ÀÄ«PÉUÉ M¼ÀUÁUÀĪÀÅ¢®è. KPÉAzÀgÉ EzÀÄ UÁ½
AiÉÆA¢UÉ ªÀwð¹zÁUÀ ¯ÉÆúÀzÀ ªÉÄïÉäöÊ ªÉÄÃ¯É vɼÀĪÁzÀ C®Äå«Ä¤AiÀÄA DPÉìöÊqï ¥Àzg À À GAmÁUÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀzÀgªÀ ÀÅ
ºÉaÑ£À £À²¸ÀÄ«PÉAiÀÄ£ÀÄß vÀqÉUl
À ÄÖvÀÛzÉ.

¹) ¯ÉÆúÉÆÃzÀÞgÀtzÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï ªÀÄvÀÄÛ ¸À¯ÉáöÊqï C¢gÀÄUÀ¼À£ÀÄß ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV DPÉìöÊqïUÀ¼À£ÁßV

¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀgÀÄ.
* ¸À¯ÉáöÊqï ªÀÄvÀÄÛ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï CzÀÄgÀÄUÀ½VAvÀ D ¯ÉÆúÀUÀ¼À DPÉìöÊqïUÀ¼£ À ÀÄß ¸ÀÄ®¨sÀªÁV C¥ÀPÀµÀðt ªÀiÁr
GzÀÞj¸À§ºÀÄzÀÄ.
11. ºÉƼÀ¥ÀÄ PÀ¼ÉzÄÀ PÉÆAqÀ vÁªÀÄæzÀ ¥ÁvÉæAiÀÄ£ÀÄß °A¨É CxÀªÁ ºÀÄt¸É gÀ¸À¢AzÀ ¸ÀéZÀÒUÆ
É ½¸ÀĪÀgÀÄ. F ¥ÁvÉæUÀ¼À£ÄÀ ß ¸ÀéZÀÒ UÉƽ¸À®Ä
F ºÀĽ ªÀ¸ÄÀ ÛUÀ¼ÄÀ KPÉ ¥ÀjuÁªÀÄPÁjAiÀiÁVªÉ. «ªÀj¹.
* vÁªÀÄz æ À ¥ÁvÉæAiÀÄ vÉêÁA±À ¨sÀjvÀ UÁ½AiÀÄ°ègÀĪÀ CO2 eÉÆvÉ ªÀwð¹ vÁªÀÄz æ À PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï£À vɼÀĪÁzÀ ºÀ¹gÀÄ
¥Àzg À Àª£À ÀÄß GAlÄ ªÀiÁrgÀÄvÀÛzÉ ºÁUÀÆ vÁªÀÄz æ À PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmï ¥ÀævÁåªÀÄèªÁVzÉ. F ¥ÁvÉæAiÀÄ£ÀÄß °A¨É CxÀªÁ ºÀÄt¸É
gÀ¸¢À AzÀ ¸ÀéZÀÒUÉƽ¹zÁUÀ EªÀÅUÀ¼° À ègÀĪÀ DªÀÄè ªÀÄvÀÄÛ vÁªÀÄz
æ À PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ¼ÄÀ vÀl¸ÀܪÁUÀÄvÀÛªÉ ºÁUÀÆ ¥ÁvÉæUÀ¼ÄÀ
¸ÀéZÒÀ ªÁUÀÄvÀÛªÉ.

12. gÁ¸ÁAiÀĤPÀ UÀÄtUÀ¼À DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¯ÉÆúÀ ªÀÄvÀÄÛ C¯ÉÆúÀUÀ½VgÀĪÀ ªÀåvÁå¸À w½¹.
¯ÉÆúÀ C¯ÉÆúÀ

* EªÀÅ E¯ÉPÁÖç£ï zÁ¤UÀ¼ÄÀ . DzÀÝjAzÀ EªÀÅ «zÀÄåvï * EªÀÅ E¯ÉPÁÖç£ï ¹éÃPÁgÀPU

À À¼ÀÄ. DzÀÝjAzÀ EªÀÅ «zÀÄåvï
zsÀ¤ÃAiÀÄ. IÄtÂÃAiÀÄ.
* CAiÀiÁ¤PÀ §AzsÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀªÃÉ ¯É¤ìÃAiÀÄ §AzsÀ
* ¸ÁªÀiÁ£ÀåªÁV CAiÀiÁ¤PÀ §AzsÀ GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ
JgÀqÀ£ÀÆß GAlĪÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

* ¸ÁgÀvÉ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ DªÀÄèUÀ½AzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß * ¸ÁgÀvÉ PÀrªÉÄ EgÀĪÀ DªÀÄèUÀ½AzÀ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß
¸ÁÜ£À¥®À èlUÉƽ¸ÀÄvÀÛªÉ ¸ÁÜ£À¥®À èlUÉƽ¸ÀĪÀÅ¢®è.

* ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ ¥Àv

æ Áå«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqï DVzÀÄÝ * C¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼ÄÀ D«ÄèÃAiÀÄ DPÉìöÊqï DVzÀÄÝ
EªÀÅUÀ¼À d°ÃAiÀÄ zÁæªÀtªÀÅ PÉA¥ÀÄ °lä¸ï C£ÀÄß EªÀÅUÀ¼À d°ÃAiÀÄ zÁæªÀt ¤Ã° °lä¸ï C£ÀÄß PÉA¥ÀÄ
¤Ã° ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ. PÉ®ªÀÅ vÀl¸ÀÜ DPÉìöÊqïUÀ¼ÁVªÉ.

* ¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼À d°ÃAiÀÄ zÁæªÀtªÀÅ * C¯ÉÆúÀzÀ DPÉìöÊqïUÀ¼À d°ÃAiÀÄ zÁæªÀtªÀÅ

¸ÀvÄÀ «£ÉÆA¢UÉ ªÀwð¹ ºÉÊqÉÆæÃd£ï C£ÀÄß ©qÀÄUÀqÉ PÁ¨ÉÆÃð£ÉÃmïUÀ¼Æ É A¢UÉ ªÀwð¹ PÁ§ð£ï qÉÊ
ªÀiÁqÀÄvÀÛzÉ. DPÉìöÊqï C¤®ªÀ£ÄÀ ß ©qÀÄUÀqÉ ªÀiÁqÀÄvÀÛªÉ.

13. M§â ªÀÄ£ÀĵÀå£ÀÄ vÁ£ÀÄ CPÀ̸Á°UÀ£ÉAzÀÄ ºÉýPÉƼÀÄîvÁÛ ªÀģɬÄAzÀ ªÀÄ£ÉUÉ wgÀÄUÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. ºÀ¼AÉ iÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀĸÀÄPÁzÀ §AUÁgÀzÀ
D¨sÀgÀtUÀ¼ÀÄ ªÉÆzÀ°£À ºÁUÉ ºÉƼÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁrPÉÆqÀÄvÉÃÛ £ÉAzÀÄ ¥ÀæªÀiÁt¹ ºÉüÀÄwÛzÀÝ£ÀÄ. ¸ÀA±ÀAiÀÄ«®èzÀ ªÀÄ»¼ÉAiÉƧâ¼ÀÄ
DvÀ¤UÉ vÀ£Àß a£ÀßzÀ §¼ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÆmÁÖUÀ, CªÀ£ÀÄ MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ zÁæªt À zÀ°è CªÀÅUÀ¼À£ÄÀ ß C¢Ýz£ À ÀÄ. §¼ÉUÀ¼ÄÀ ºÉƸÀzÉãÉÆÃ
JA§AvÉ ºÉƼÉzÀªÀÅ. DzÀgÉ UÀt¤ÃAiÀĪÁV vÀ£Àß vÀÆPÀªÀ£ÀÄß PÀ¼ÉzÄÀ PÉÆAqÀªÅÀ . D ºÉAUÀ¸ÀÄ ¨sÀæªÀĤgÀ¸£ À ÀUÉÆAqÀ¼ÀÄ. DzÀgÉ ªÀåxÀð
ªÁUÁézÀzÀ £ÀAvÀgÀ D ªÀÄ£ÀĵÀå£ÀÄ C¥ÁAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀÄ£ÀUAÀ qÀÄ C°èAzÀ NrºÉÆÃzÀ£ÀÄ. CªÀ£ÀÄ §¼À¹zÀ D zÁæªt À zÀ ¸Àé¨sÁªÀªÀ£ÀÄß
¤ÃªÀÅ ¥ÀvÛÉ ªÀiÁqÀ§°ègÁ?
* D ªÀåQÛAiÀÄÄ a£ÀßzÀ D¨sÀgÀtUÀ¼£ À ÀÄß gÁdzÀæªÀ JA§ zÁæªÀtzÀ°è ªÀÄļÀÄV¸ÀÄvÁÛ£É.
* gÁdzÀæªÀªÅÀ 3 : 1 gÀ ¥Àª æ ÀiÁtzÀ ¥À槮 ºÉÊqÉÆæÃPÉÆèÃjPï DªÀÄè (HCl) ªÀÄvÀÄÛ ¥À槮 £ÉÊnæPï DªÀÄèUÀ¼À (HNO3) «Ä±Àt æ .
gÁdzÀ檪À ÀÅ wêÀæ£Á±ÀPÀ UÀÄtªÀżÀî, ºÉÆUÉAiÀiÁqÀĪÀ zÀæªÀ. AiÀiÁªÀ DªÀÄèzÀ°èAiÀÄÆ PÀgÀUÀzÀ a£ÀߪÀ£ÀÄß EzÀÄ PÀgÀV¸ÀÄvÀÛzÉ.
a£Àß ªÀÄvÀÄÛ ¥Áèn£ÀAUÀ¼À£ÀÄß PÀgV
À ¸À§®è PÉ®ªÉà PÉ®ªÀÅ PÁgÀPÀU¼ À À°è EzÀÆ MAzÀÄ.

14. ©¹ ¤Ãj£À ºÀAqÉUÀ¼À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è vÁªÀÄæªÀ£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÁÛgÉAiÉÄà «£ÀB GPÀÌ£Àß®è. (PÀ©âtzÀ «Ä±Àæ¯Æ É ÃºÀ). PÁgÀt PÉÆr.
* vÁªÀĪ
æ ÀÅ vÀtÂÚÃgÀÄ, ©¹ ¤ÃgÀÄ CxÀªÁ ºÀ¨A É iÉÆA¢UÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¥ÀæwªÀvÀð£É GAlÄ ªÀiÁqÀĪÀÅ¢®è DzÀgÉ PÀ©âtªÀÅ
ºÀ¨A
É iÉÆA¢UÉ gÁ¸ÁAiÀĤPÀ QæAiÉÄUÉ M¼À¥q À ÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ ©¹ ¤Ãj£À ºÀAqÉU¼ À À vÀAiÀiÁjPÉAiÀÄ°è vÁªÀĪ
æ À£ÀÄß §¼À¸ÀÄvÁÛgÉ.
3 Fe + 4 H2O Fe3O4 + 4 H2