Management Tools

•แนวคิดการการบริหาร
และจัดการ
•กระบวนการบริหารและจัดการ
•เครือ ํ
 งมือสาหรั บการบริหารและจัดการ

Somjai
TRU:May12,2012 1
 แนวคิดในการบริหารและจ ัดการ :

ความหมายของการบริหาร :
คําว่า “การบริหาร” หรือ “การจัดการ” โดยทัว ไปเป็ นคําทีม
 ี
้
ความหมายเหมือนกันและใชแทนกั นได ้เสมอ

คําภาษาอังกฤษทีม ก ้ ยกในความหมายของการบริหาร มี 2 คํา

ั ใชเรี
คือ Management และ Administration

่
สวนมากคํ ้
าว่า Management มักจะใชในทางธุ รกิจ
่
สวนคํ ้
าว่า Administration มักนิยมใชในทางราชการ

2
 แนวคิดในการบริหารและจ ัดการ :(ต่อ)

ิ
การบริหาร : คือ ศลปะของการทํ ํ จโดยอาศยบุ
างานให ้สาเร็ ั คคลอืน


ในความหมายนีช F ใหีF ้เห็นว่าผู ้บริหารประสบความสาเร็

ํ จ
ในเป้ าหมายของพวกเขา โดยการเตรียมการให ้กับบุคคลอืน  ปฏิบต
ั ิ
งานอะไรก็ได ้ทีม
 ค
ี วามจําเป็ น ผู ้บริหารมิได ้ปฏิบต
ั งิ านดังกล่าว
ด ้วยตัวของพวกเขาเอง

3
 แนวคิดในการบริหารและจ ัดการ :(ต่อ)

การบริหาร : คือ กระบวนการของการวางแผน การจัดองค์การ

ั
การสงการ และการควบคุมกําลัง
ิ
ความพยายามของสมาชกขององค์ ้ พยากรอืน
การ และใชทรั  ๆ
เพือ ํ จในเป้ าหมายขององค์การทีก
 ความสาเร็  ําหนดไว ้

ในความหมายนีช ีF ้เห็นว่า ผู ้บริหารใชทรั

F ให ้ พยากรทังF หมด
ขององค์การซงมี ึ เงินทุน อุปกรณ์ ข่าวสาร และคน
เพือ
 ความสาเร็ํ จในเป้ าหมายขององค์การ

คนเป็นทร ัพยากรทีม
* ค ํ ัญทีส
ี วามสาค * ด
ุ ขององค์การ

4
 แนวคิดในการบริหารและจ ัดการ :(ต่อ)
กิจกรรมทางการบริหาร :
ตามความหมายทีว า่ ผู ้บริหาร คือ ผู ้ทําให ้งานต่างๆ บรรลุผล
ํ จโดยอาศยคนอื
สาเร็ ั น ทําโดยมีระบบทีเ กีย วข ้องกับบริหาร 2 ระบบ
คือระบบคนและระบบงาน ซงโดยทัึ ว ไปแล ้วจะมี 5 หน ้าทีห ลัก ดังนีF
คือ
1. การวางแผน (Planning)
2. การจัดองค์การ (Organizing)
3. การจัดคนเข ้าทํางาน (Staffing)
ั
4. การสงการและการประสานงาน (Directing and
Coordinating)
5. การควบคุม (Controlling)

5
 กระบวนการบริหารและจ ัดการ :

การบริหาร : * วางแผน * จ ัดองค์การ * จ ัดคนเข้าทํางาน

*ั
* สงการและประสานงาน * ควบคุม

ทร ัพยากรต่างๆ :
Vision •คน กระบวนการผลิต ผลิตภ ัณฑ์
•วัสดุ / อุปกรณ์ หรือ
Mission •เงิน กระบวนการ หรือ
•ข่าวสารข ้อมูล บริการ
Goal •ฯลฯ บริการ

6
 ั ศน์ (Vision) : ความหมาย
วิสยทั

“การมองจากปั จจุบนั เกีย ิ จ

 วกับสงที  ะเกิด
ขึน
F ในระยะไกล หรือการมองไปในระยะ
ข ้างหน ้าหรืออนาคตของบุคคล หรือ องค์การ”

ั ศน์: ความสาคั
วิสยทั ํ ญ

๑. เป็ นจุดหมายปลายทางทีท  กุ คนยึดถือ

เพือ ให ้บรรลุผลตามทีอ
 งค์การต ้องการ
ั
๒. เป็ นการประกาศให ้สงคมภายนอกได ้รับรู ้
หรือประเมินสถานะขององค์การ

> …...
……..กึน 7
พันธกิจ (Mission): ความหมาย

ิ อ
“สงที  งค์การมีหน ้าทีต
 ้องดําเนินการให ้บรรลุผล
โดยมีกรอบกํากับทังF ในเชงนิิ ตน ิ ัยและพฤตินัยขององค์กรนัน
F ๆ”

ํ ญ
พันธกิจ: ความสาคั

๑. เป็ นกรอบทีก  ําหนดให ้ทุกคนได ้รับรู ้ เข ้าใจ และปฏิบต

ั ต
ิ ามได ้
๒. เป็ นการกําหนดขอบเขตภาระหน ้าทีอ  งค์การ
เพือ ให ้ตระหนักว่าองค์กรทําอะไร ไม่หลงทิศหลงทาง

8
นโยบาย (Policy): ความหมาย

“ข ้อความ หรือ คําพูดทีบ

 ง่ บอกว่าองค์การหรือบุคคล
มีความคิดหรือแนวทางเกีย  วกับเรือ
 งใดเรือ
 งหนึง หรือหลายเรือ
 ง”

ํ ญ
นโยบาย: ความสาคั

ิ ท
๑. เป็ นสงที  ก
ุ คนในองค์การรับรู ้และยึดถือปฏิบต  ให ้บรรลุผลสาํ เร็จ
ั เิ พือ
๒. เป็ นเครือ
 งมือทางการบริหารงานเพือ  ความเป็ นเอกภาพทางความคิด

9
แผน (Planning): ความหมาย

ิ ค
“สงที  ด ิ ค
ิ ไว ้ล่วงหน ้า หรือสงที  าดการณ์ไว ้ล่วงหน ้าเกีย
 วกับ
เรือ
 ง หรือ ประเด็นวิธก ี ารดําเนินงานต่าง ๆ ขององค์การ”

ํ ญ
แผน: ความสาคั

๑. เป็ นเครือ
 งมือในการรับรู ้และปฏิบต
ั ิ
๒. เป็ นเครือ งมือในการกํากับ ติดตามงาน
๓. เป็ นกลไกนํ าไปสูค ่ วามสาเร็
ํ จตามทีอ  งค์การต ้องการ

10
แผนกลยุทธ์ (Strategic Plans): ความหมาย

ิ ค
“สงที  าดคิดไว ้ล่างหน ้าเกีย
 วกับวิธก
ี ารให ้
ํ จในการดําเนินงานอย่างมี
บรรลุผลสาเร็
กุศโลบายทีแ  ยบยล เป็ นแผนพิเศษทีแ  ผน
ธรรมดาไม่สามารถดําเนินการบรรลุผลได ้ดี”

ํ ญ
แผนกลยุทธ์: ความสาคั

๑. เป็ นเครือ
 งมือในการรับรู ้และปฏิบต
ั ิ
๒. เป็ นเครือ งมือในการกํากับ ติดตามงาน
๓. เป็ นกลไกนํ าไปสูค ่ วามสาเร็
ํ จตามทีอ  งค์การต ้องการ

11
 KPIs : Key Performance Indicators

• The key indicators are used to determine just how to

integrate the information into your business plan
• ต ัวชวีI ัดหล ักของผลการดําเนินงาน เป็นเครือ ํ ัญที*
* งมือสาค
บ่งบอกถึงข้อมูลทีแ * สดงสถานะทีเ* ป็นจริงขององค์การใน
ปัจจุบ ัน เพือ * ประโยชน์ในการกําก ับตรวจสอบการ
ดําเนินการตามแผนทีก * า
ํ หนด

12
 Mission
Statement

ระดับของเป้ าหมายและแผนตามลําดับขัน
F การบังคับบัญชา
13
เป้าหมายในแต่ละองค์กร ควรประกอบไปด้วย (Peter Dracker)

1. จุดยืนในตลาด
2. นวัตกรรม
3. ผลผลิต
4. ทรัพยากรทางการเงินและกายภาพ
5. การทํากําไร
6. ผลงานการพัฒนาทางการจัดการ
7. ทัศนคติของพนักงาน
8. ความรับผิดชอบต่อสาธารณชน

14
 แนวทางการกําหนดเป้าหมาย

• การเทียบก ับผลงานปี ทีผ * า ่ นมา

• การเทียบก ับผลงานเฉลีย * ในชวงเวลาที่ ผ
* า
่ นมา
• การพิจารณาจากแนวโน้มทีน * า่ จะเป็นไปในอนาคต
• การเทียบก ับผลงานทีด * ที ส ี* ด ่
ุ ในชวงเวลาที ผ
* า
่ นมา
• การเทียบก ับหน่วยงานอืน * ๆทีม * ล ี ักษณะงานคล้ายคลึงก ัน
(benchmarking)
• การตงเป
ัI ้ าหมายตามนโยบายของผูบ ้ ริหาร
• การตงเปัI ้ าหมายร่วมจากผูป ้ ฏิบ ัติงาน (MBO. :
management by objective)

15
 การตงเป
ัI ้ าหมายการว ัด (Goal Setting)

ล ักษณะของเป้าหมายทีด * ี
– มีความท้าทาย
– สูงกว่ามาตรฐานการทํางานทีเ* คยปฏิบ ัติ
่
– สงเสริ มให้เกิดความพยายาม
– ไม่สง
ู เกินจนไม่สามารถทําได้จริง
– นําไปสูก่ ารพ ัฒนา
– มีระยะเวลากําหนด

16
 มิต ิ ว ัตถุประสงค์ ต ัวชวีI ัด เป้าหมาย แผนงาน
โครงการใหม่

การเงิน เพิม
* ความสมํา
* เสมอ - ผลกําไร 7% XXX
ในรายได้ - ยอดขาย ไม่ตา
ํ* กว่า 2,000 ล้าน XXX

ลูกค้า สร้างความพึงพอใจแก่ -ด ัชนีว ัดความพึง ระด ับ “ดี” XXX

ลูกค้า พอใจลูกค้า
- จํานวนเรือ* ง < 10 % XXX
ร้องเรียน

กระบวนการ ลดเวลาในการผลิต -ระยะเวลาเฉลีย

* ใน ไม่เกิน 45 นาที/ XXX
การผลิต รายการ

การเรียนรูแ
้ ละ สร้างองค์การแห่งการ - ด ัชนีว ัดความพึง ระด ับ “พอใช”้ XXX
เรียนรู ้ พอใจของพน ักงาน
การพ ัฒนา

17
1. การวางแผน (Planning) :

หมายถึง การกําหนดแผนงาน หรือวิธก ี ารปฏิบต

ั งิ านไว ้เป็ น
การล่วงหน ้าเพือ ํ จตามทีต
 ผลสาเร็  ้องการ
การวางแผนจะมีขน ่ คือ สวนแรก
ั F ตอนแบ่งเป็ น 2 สวน ่ การ
กําหนดเป้ าหมาย และสวนที ่ ส
 องการวางแผนเพือ ํ จ
 ให ้เกิดผลสาเร็
ตามทีเ ป้ าหมายดังกล่าว

18
กระบวนการวางแผน :

1. ขัน
F วางแผน
* หาข ้อมูลข่าวสารมาสนับสนุนทุกๆด ้าน
* กําหนดกิจกรรมต่างๆตามลําดับ รวมทังF กําลังคน
งบประมาณ และการตรวจสอบให ้สอดคล ้องกับ
วัตถุประสงค์และเป้ าหมาย
* ขออนุมต ั แ
ิ ผน

2. ขัน
F ปฏิบต
ั ติ ามแผน...จะเป็ นการติดตามควบคุมดัชนีชวัีF ด
ต่างๆ เพือ ให ้ได ้ผลตามเป้ าหมาย

3. ขัน
F ประเมินผล เป็ นการเปรียบเทียบผลงานกับเป้ าหมาย
มีความสอดคล ้องกันเพียงใด จะได ้หามาตรการปรับปรุง
และแก ้ไขได ้ทันท่วงที
19
2. การจ ัดองค์การ (Organizing) :

คือ การพัฒนาระบบการทํางานเพือ  ให ้งานต่างๆ สามารถ

ดําเนินไปโดยมีการประสานงานกันอย่างดี โดยมีขน ั F ตอนการจัด
2 ขัน
F คือ
1. การจัดกลุม
่ งานทีจ
 ําเป็ นเพือ
 การทํางานตามเป้ าหมาย
2. การมอบหมายอํานาจหน ้าทีท  จ
ี ําเป็ นเพือ
 การปฏิบต ั งิ าน
ต่างๆ

20
กระบวนการจ ัดองค์การ :

1. ออกแบบงาน เพือ  ทีส ร ้างสายงานทีเ หมาะกับธุรกิจองค์กร

2. กําหนดโครงสร ้างองค์การ...ระดับบังคับบัญชาทีเ หมาะสม
ื
การติดต่อสอสารที เ หมาะสม
ั นระหว่างงาน การประสานงานทีม
3. กําหนดความสมพั  ป ิ ภาพ
ี ระสทธิ

21
3. การจ ัดคนเข้าทํางาน (Staffing) :

การจัดทรัพยากรมนุษย์ โดยมีจด ุ มุง่ หมายเพือ

 ให ้องค์การ
ธุรกิจมีกําลังคนทีม
 ป ิ ภาพพร ้อมในการทํางานในทุกตําแหน่ง
ี ระสทธิ
งาน ความสามารถพร ้อม ก็คอ ื การจําต ้องทําการคัดเลือก ปฐมนิเทศ
การอบรม และพัฒนาบุคคล ตลอดจนการประเมินงานและการจัด
ระบบรางวัลตอบแทนต่างๆ ทังF นีเF พือ ให ้เกิดขวัญและกําลังใจในการ
ทํางาน

22
กระบวนการจ ัดคนเข้าทํางาน :

1. กําหนดความต ้องการบุคคล
2. สร ้างใบงานสอดคล ้องกับลักษณะโครงสร ้างงาน
3. สรรหา
4. ปฐมนิเทศ ฝึ กอบรม ทดลองงาน บรรจุงาน
5. ติดตามประเมินผล
6. การพัฒนา ธํารงค์รักษา

23
 *ั
4. การสงการและการประสานงาน
(Directing and Coordinating) :

หมายถึง หน ้าทีก ั
 ารสงการและการประสานงานจะเกี ย
 วข ้องกับ
การชกนํ ั าและชวยเหลื
่ อผู ้ใต ้บังคับบัญชาให ้ทํางานของตนอย่างดี
ั ธก
ทังF นีโF ดยอาศยวิ ี ารเสริมสร ้างความสมพัั นธ์ ระหว่างบุคคลทีด น
ี ันเอง

24
 *ั
กระบวนการสงการ และการประสานงาน :

ผู ้ใต ้บังคับบัญชา
การใชภาวะผู้ ้นํ า
การมอบอํานาจ
การตัดสนใจ ิ ั
,สงการ
ื
สอสาร
ผู ้บริหาร
ประสานงาน
การจูงใจ
การสร ้างขวัญกําลังใจ
การบริหารความขัดแย ้ง
หน่วยงานต่างๆ

25
5. การควบคุม (Controlling) :

ในการควบคุมในทางการบริหารนัน F วิธก
ี ารจะกระทําโดยการ
ประเมินผลงาน การวิเคราะห์เพือ
 แก ้ไขปั ญหาและการให ้ข ้อแนะนํ า
ปรึกษาต่างๆ นันเอง

26
กระบวนการควบคุม :

ทรัพยากรต่างๆ
•คน
•วัสดุ / อุปกรณ์ กระบวนการผลิต ผลิตภัณฑ์
•เงิน หรือ หรือ
•ข่าวสาร ข ้อมูล กระบวนการบริการ บริการ
•ฯลฯ

Control VS.

-วัตถุประสงค์และเป้ าหมาย • Tools

• Statistic
-มาตรฐาน • IT
-Benchmarking
27
การบริหารเป็นทงศาสตร์
ัI ิ ์ :
และศลป

การบริหาร (ศาสตร์) จะประกอบไปด ้วยกระบวนการ วางแผน

จัดองค์การ อํานวยการ และควบคุม

ิ ) จะเป็ นศลปะการทํ
การบริหาร (ศลป์ ิ ํ จโดยอาศย
างานให ้สาเร็ ั
บุคคลอืน


28
 ผูบ
้ ริหาร

ถาม : ในองค์การทว* ั ๆไป ผูน

้ ําคือใคร ?

ตอบ : ผู ้บริหาร ผู ้จัดการ ประธานกรรมการ ผู ้อํานวยการ

อธิการบดี ผบทบ. ผู ้ว่าฯ นายอําเภอ กํานัน เจ ้าคณะ
จังหวัด เจ ้าอาวาส ปลัดประทรวง คณบดี หัวหน ้าม็อบ
หัวหน ้าวินมอเตอร์ไซด์ แม่บ ้าน? ฯลฯ

แบ่งออกได ้เป็ น 2 ลักษณะ คือ

1. ผู ้นํ าแบบเป็ นทางการ
2. ผู ้นํ าแบบไม่เป็ นทางการ

29
 ผูบ
้ ริหาร

ความแตกต่างระหว่างผูน
้ ําก ับผูจ
้ ัดการ
(Leader V.S. Manager) :

ผูจ้ ัดการ : การทํางานร่วมกับคนอืน ั คคลอืน

 โดยอาศยบุ 
ทีอ
 ยูใ่ นองค์การของตนเพือ
 บรรลุเป้ าหมายขององค์การ

ผูน ้
้ ํา : ใชความพยายามโน ้มน ้าวพฤติกรรมผู ้อืน
 ทํางาน
ํ จ บรรลุเป้ าหมายโดยอาศยความทุ
ให ้สาเร็ ั ม
่ เทพยามยาม
ของผู ้อืน

30
 ิ* เ* กีย
สงที * วข้องทีผ ู ้ ริหารต้องคอยจ ัดการจะมี 3 สงิ* คือ
* บ

1. การจ ัดการเกีย * วก ับด้านความคิด คือ “การวางแผน”

เพือ  ให ้สามารถมีทางเลือกแผนงานทีด  ท ี ส
ี ด
ุ
2. การจ ัดการเกีย * วก ับระบบงาน คือ การจัดระเบียบ
ทรัพยากรต่างๆ เพือ  ให ้สามารถรวมเป็ นกลุม ่ งานทีท  ก
ุ ฝ่ าย
สามารถทํางานร่วมกันได ้อย่างมีประสทธิ ิ ภาพ
3. การจ ัดการเกีย * วก ับคน คือ การจัดคนเข ้าทํางานเพือ 
ให ้ได ้คนดีทม ี ค
ี วามสามารถ และการสงการเพื ั อ ให ้มีการจูงใจแก่
ิ
ผู ้ทํางานโดยศลปะการปกครองบั งคับบัญชาทีด  ี รวมทังF การควบคุม
เพือ  ติดตามดูแล และกํากับการทํางานคนให ้เข ้าสูม ่ าตรฐานทีต งั F ไว ้

31
 ท ักษะของผูบ
้ ริหาร

ผูบ
้ ริหารทีม
* ศ ั
ี กยภาพสู
ง:

1. มีทก
ั ษะด ้านความคิด (Conceptual skill)….สูง>ต ้น
2. มีทกั ษะด ้านเทคนิค (Technical skill)….ต ้น>สูง
3. มีทก ั ษะด ้านคน (Human skill)

32
 ื ้นทาง Internet
สบค

33
 ื ้นทาง Internet
สบค

34
 ื ้นทาง Internet
สบค

35
ในองค์การของท่านมีผน
ู ้ ํา?

• ผู ้นํ า.....เป็ นผู ้นํ าองค์กรเพราะมีคํานํ าหน ้าว่าผู ้จัดการ

อันเนือ  งมาจากตําแหน่ง.....คนตามเพราะตําแหน่ง
ไม่ได ้ศรัทธาอะไรเลย

• ผู ้นํ า....ทีห
 ลายๆคนให ้ความรักความเคารพเป็ นผู ้ใหญ่ ใจดี
ให ้ความคุ ้มครอง ปกป้ องไม่วา่ จะถูกหรือผิด.....ไม่เคยสงสอนั
ลูกน ้องจะสบาย แต่จะตายตอนจบ เมือ  นายเกษี ยณไปแล ้ว
ก็ทงิF ไว ้แต่ลก ู น ้องโง่ๆ หนึง คนเป็ นมรดกให ้องค์กร

• ผู ้นํ า.....ทีห ั ศน์ ฯลฯ อยาก

 ลายๆคนศรัทธาในความคิด วิสยทั
ร่วมทํางานโดยไม่ได ้อะไรตอบแทน

36
 ผูบ
้ ริหาร

ความแตกต่างระหว่างผูน
้ ําก ับผูจ
้ ัดการ
(Leader V.S. Manager) :

ผูจ้ ัดการ : การทํางานร่วมกับคนอืน ั คคลอืน

 โดยอาศยบุ 
ทีอ
 ยูใ่ นองค์การของตนเพือ
 บรรลุเป้ าหมายขององค์การ

ผูน ้
้ ํา : ใชความพยายามโน ้มน ้าวพฤติกรรมผู ้อืน
 ทํางาน
ํ จ บรรลุเป้ าหมายโดยอาศยความทุ
ให ้สาเร็ ั ม
่ เทพยามยาม
ของผู ้อืน

37
เครือ
 งมือ / Management Tools
• Vision & Mission Formulation
• Win-Win negotiation
• Strategic planning
• Balance Scorecard
• KPIs
• Benchmarking
• Decision Making
• Knowledge Mgt.
• Cross Functional
• QFD “Quality Function Deployment”
• Effective Time Management
• Conflict management
• Service Quality
• 7 Management Tools 38
 เครือ
 งมือ / HRM & HRD Tools

• Supervisory Skill • Effective Meeting

• Job Instruction • Brainstorming
• Job Relation • Performance management System
• Job Description • HRIS
• Job Specification • Career Path
• Job Analysis • Performance Appraisal
• Job Evaluation • Organization Redesign
• Team Building • Top Down management
• Leadership Skill • Management by Participant

39
 เครือ
 งมือ / Marketing

• CRM Strategy
• Consumer Product Testing
• Innovation Process
• Psychology in selling & Consumer behavior
• E-Commerce
• Superior Service

40
 เครือ
 งมือ / Information & Software

• ERP “Enterprise Resource Planning”

• Simulation
• Minitab

41
 เครือ
 งมือ / Process Mgt. Tools
(Basic Tools)
• Productivity Concept
• 5S
• Visual Control
• Poka-Yoke
• Waste Awareness
• PDCA
• Why-Why Analysis
• Kaizen Suggestion

42
 เครือ
 งมือ / Process Mgt. Tools
(Quality)
• 7 QC Tools
• Problem Solving
• Basic Stat
• QCC
• SPC
• Measurement System Analysis
• FMEA
• Hypothesis Test
• ANOVA
• Design of Experiment
• TQM
• Theory of Constrain
• Six Sigma in Service Sector
• Six Sigma in Manufacturing 43
 เครือ
 งมือ / Process Mgt. Tools
(Cost)
• Standard Cost
• Cost of Quality
• Activity Base Costing
• Activity Base management

44
 เครือ
 งมือ / Process Mgt. Tools
(Delivery)
• Flow Process Chart
• Process Mapping
• Work & Time Study
• Kanban
• Set-up Time
• Reliability
• Production Planning
• Scheduling
• TPM
• Supply Chain
• Just in Time
• Lean-Manufacturing 45
 เครือ
 งมือ / Standardize Tools
(Quality)
• ISO 9001 : 2000
• ISO 13485
• ISO/TS 16949
• GMP “Good Manufacturing Practice ”
• HACCP “Hazard Analysis Critical Control Points ”

46
 เครือ
 งมือ / Standardize Tools
(Environment & Safety)
• Green Productivity
• SA 8000 “Social Accountability”
• CSR “Corporate Social Responsibility”
• ISO 14001
• มอก. 18001
• OHSAS 18001

47
 Basic Statistical

14 เครือ
* งมือคุณภาพ
(14 Quality Tools)

48
 ้
SPC การนํา Stat มาใชในการควบคุ
มกระบวนการ
QDCSME

MFG Products

ตัวแทนของ
ิ
ตัดสนใจ ข ้อมูล
14 Tools

นับ, วัด

รู ้และเข ้าใจกับ กลวิธท

ี างสถิต ิ Data
ความผันแปรทีเ กิดขึนF

พรรณาข ้อมูล
อนุมานข ้อมูล 49
 เครือ
* งมือคุณภาพ 7 ชนิด

1. แผ่นตรวจสอบ (Check Sheet) 200

180
100

90

160 80

140 70

120 60

100 50

80 40

2. ผ ังพาเรโต (Pareto diagram)

60 30

40 20

20 10

0 0
D B F A C E G

สินค้ าชนิดที 1
ยอดขาย
สินค้ าชนิดที 2
สินค้ าชนิดที 3 อืน ๆ
ไฟฟ้ า

3. กราฟ (Graph) ไตรมาส

เครืองกล
ไฮดรอลิกส์

1 2 3 4

4. ผ ังเหตุและผล (Cause & Effect diagram) ปัญหา, ผล

5. ผ ังการกระจาย (Scatter diagram)

100

6. แผนภูมค
ิ วบคุม (Control Chart) 50

ิ โตแกรม (Histogram)
30

7. ฮส 20

10

0
2.50 2.51 2.52 2.53 2.54 2.55
50
ความถี
 7 เครือ
* งมือการจ ัดการ

1. แผนผ ังกลุม
่ เครือญาติ (Affinity Diagram) หรือแผนผ ังกลุม ื*
่ เชอมโยง หรือ
KJ Diagram

2. ั ันธ์ (Relation Diagram) หรือ “IR Diagram”

แผนผ ังความสมพ

3. ิ
Systematic Diagram หรือ Tree Diagram “แผนผ ังเชงระบบ ” หรือ
“แผนผ ังต้นไม้” หรือ Organization Chart “แผนผ ังองค์กร”

4. แผนผ ังเมทริกซ ์ (Matrix Diagram)

5. แผนผ ังการวิเคราะห์ขอ
้ มูล (Matrix Data Analysis)

6. แผนผ ังขนตอนการต
ัI ิ
ัดสนใจ (Process Decision Program Chart “CDPC”)

7. แผนผ ังลูกศร (Arrow Diagram)

51
 เครืองมือ (Tools) ในการดําเนินกิจกรรมกล่ มุ SGA/QIT
Flow Action Tools
Plan 1. จัดตังกลุ
8 ่ม -
2. ค้ นหาปัญหาและเลื อกหัวข้ อเรือง Check sheet/Graph/Parato/Control Chart
3. สํ ารวจสภาพปัจจุบนั และตังเป้
8 าหมาย Check sheet/Graph/Parato/Control Chart
4. วางแผนการแก้ ไข Gantt Chart
5. วิเคราะห์สาเหตุ และวิธีการแก้ ไข Fish - bone diagram / Why Why
Do 6. ลงมือปฏิบตั ิตามแนวทางทีกําหนดและเก็บข้ อมูล Check sheet / Graph

Check 7. วัดผลทีได้ / ปรับปรุ งแก้ ไข / ยืนยันความมีประสิ ทธิ ผลใน Check sheet/Graph/Parato/Control Chart
ไม่ได้ ผล ได้ ผล มาตรการการแก้ ไข
Action 8. กําหนดเป็ นมาตรฐานในการปฏิบตั ิ และแผนการติดตามผล Control Chart
9. สรุ ปผลการดําเนินงานและวางแผนการทํากิจกรรมอืนต่อไป Check sheet/Graph/Parato/Control Chart
10. นําเสนอผลงาน Powerpoint
52
 Affinity Diagram
KJ Diagram
แผนผังกลุม
่ เครือญาติ หรือ แผนผังกลุม ื
่ เชอมโยง

53
 KJ Diagram คืออะไร

“แผนผ ังกลุม
่ เครือญาติ” หรือ “แผนผ ังกลุม ื*
่ เชอมโยง ”

เป็นเครือ
* งมือ ทีจ
* ะนําปัญหา หรือความคิดทีไ* ม่สามารถ
จ ับประเด็นได้หรืออยูก
่ ระจ ัดกระจายมาเขียนลงบน
กระดาษ แล้วนํามาจ ัดกลุม ัI ื*
่ ของปัญหา และตงชอกลุม่ นน
ัI
ื* ย
ให้เป็นชอที * อมร ับทว* ั ก ัน

54
 KJ / Affinity Diagram

 KJ-Kawakita Jiro นักสังคมศาสตร์ เป็นผูค้ ิด

 เป็นการจัดกลมุ่ ตามความสัมพันธ์แบบธรรมชาติ
 ใช้ความรส้ ู ึกและความคิดสร้างสรรค์มากกว่าเหต ุผล
 ผลคือการจัดระบบ การให้มม ุ มองใหม่
 เหมาะสําหรับปญหาที
ั *ซบั ซ้อน ไม่แน่นอน ไม่เป็นระเบียบ มี
จํานวนมาก หรือต้องการฉีกแนว
ข้อดี
-ไม่มเี รือ
* งของปริมาณทีว* ัดมาเกีย * วข้อง
- ทุกคนมีอส ิ
ิ ระทางความคิด มีสทธิ ี
มีเสยงเท่
าก ัน
- เหมาะสาหร ํ ี
ับคนไม่กล้าออกเสยงแสดงความคิ ดเห็ น
เพราะเป็นการเขียนลงในในกระดาษ

เมือ
* ไรทีจ* ะใชแผนผ้ ังเครือญาติหรือแผนผ ังกลุม ื*
่ เชอมโยง
- เมือ * ต้องการแนวความคิดใหม่จากผูร้ ว ่ มกลุม ่
- เมือ * ต้องการให้ทก ุ คนได้ร ับทราบปัญหาทงหมดเพราะมี
ัI การ
จําแนกออกมาอย่างชดเจน ั
- เมือ* ต้องการให้ทก ุ คนในกลุม ่ รูส ึ า ตนเองเป็นสวนหนึ
้ กว่ ่ ง* ของ
ปัญหานนๆ ัI

56
 The Affinity Diagram Method

Step 1

เลือกประเด็นปัญหา

ตัวอย่าง :
มีสาเหตุใดบ ้างทีท ิ TRU ติด I
 ําให ้ นิสต

57
 The Affinity Diagram Method

Step 2
เขียนประโยคหรือถ ้อยคําลงในกระดาษ (1 ประโยค/แผ่น)
58
 The Affinity Diagram Method

Step 3
จัดกลุม
่ กระดาษทีม
 ค
ี วามหมายใกล ้เคียงกันมาอยูร่ วมกัน 59
 The Affinity Diagram Method

ไม่เข ้าพวก

Step 4
ื วข ้อประเด็นปั ญหาในแต่ละกลุ
ตังF ชอหั 60ม่
 ต ัวอย่าง
KJ /Affinity DIAGRAM
 อัตราการลาออกของพนักงานสูง

่ ่ ิ
ไมสงเสรม
ิ อนน้ อย
เงนเดื มีแตปั่ ญหารายวัน การเรียน

ไมมี่ โบนัส
่ ิ
ชวยกจการบ้ าน
สายอาชีพ ิ ่ ว
อยากทําธุรกจสวนตั
ไมชั่ ดเจน
ไมมี่ ค่า
ขาดคนดูแลลูก
รักษาพยาบาล
่
มีปัญหากับเพื$อนรวมงาน ิ น
่ เกียรตกั
ไมให้
่
งานไมตรงกั
บที$เรียนมา
ไมมี่ บา้ นพักตาก
อากาศ
่ ิ
เรียนตอปรญญาโท
มีปัญหากับเจ้านาย
62
 อัตราการลาออกของพนักงานสูง

ิ อน & สวัสดการ
เงนเดื ิ ประกอบธุรกจิ
ิ อนน้ อย
เงนเดื ไมมี่ บา้ นพักตาก ่ ิ
ชวยกจการบ้ าน
อากาศ ิ ่ ว
อยากทําธุรกจสวนตั
ไมมี่ โบนัส ไมมี่ ค่า
รักษาพยาบาล
ขาดคนดูแลลูก

การเรียนรู้ บุคคล

่ ่ ิ
ไมสงเสรม ่
งานไมตรงกั
บที$เรียนมา ่
มีปัญหากับเพื$อนรวมงาน
การเรียน
่ ิ
เรียนตอปรญญาโท มีปัญหากับเจ้านาย
สายอาชีพ
ไมชั่ ดเจน มีแตปั่ ญหารายวัน ิ น
่ เกียรตกั
ไมให้

63
 Matrix Data Analysis คืออะไร

้
การวิเคราะห์ข ้อมูลโดยใชตารางแบบเมทริ กซ ์ ใชในการ
้
วิเคราะห์เพือ
 จัดลําดับทางเลือกตามเกณฑ์ทก
ี ําหนดไว ้
ํ ญของแต่ละเกณฑ์
แบบมีการถ่วงนํF าหนั กกความสาคั

64
 ํ งสนใจหรื อต้องการไว้ในแกนแนวตั" ง
1. สร้างตารางและเขียนสิ งทีกาลั
2. เขียนหัวข้อการพิจารณาหรื อเกณฑ์การประเมินไว้ในแกนแนวนอน
2
เกณฑ์ หัวข้ อ ประเมิน(B)
ทางเลือ ก B1 B2 B3 B…
A1
สิ งทีสนใจ(A)

1 A2
A3
A…
65
3. ํ
กาหนดระดั ่ วข้อประเมิน
บความสําคัญของแตละหั

3 นํา3 หนักเกณฑ์ คะแนน คะแนน คะแนน คะแนน

เกณฑ์ หัวข้ อ ประเมิน(B)
ทางเลือ ก B1 B2 B3 B…
A1
สิ งทีสนใจ(A)

A2
A3
A…

66
 ํ
การกาหนดระดั ่
บคะแนนลงในชองของนํ
" าหนักเกณฑ์

เป็ นการให้ความสําคัญของหัวข้อทีนาํ มาใช้ประเมิน

ไมมี่ การเฉพาะเจาะจงวาจะต้
่ องใช้คะแนนเทาใดถึ
่ งเทาใด
่

ํ
อาจกาหนดคะแนนตั" งแต่ 1-3,1-5 หรื อ 1-9 กได้
็
่
แล้วแตตกลงหรื อเหมาะสม

67
 ่ ิ 40000 บาท
ตัวอย่ าง การพิจารณาเลือกซื" อ Notebook ทีราคาไมเกน

COMPAQ Presario V2618TN IBM R60(A23)

ACER Aspire 5512WLMi HP Pavilion dv5227TU 68

 ่
1.พิจารณาสิ งทีมีผลตอการตั
ดสิ นใจเบื" องต้น
COMPAQ IBM ACER HP
Notebook
Presario V2618TN R60(A23) Aspire 5512WLMi PAVILION dv5227TU
CPU Intel Core Duo 1.66GHz Intel Core Duo 1.66GHz Pentium M 1.73GHz Intel Core Duo 1.66GHz
RAM DDR2 256 DDR 512 DDR2 512 DDR2 512
HDD 60 GB 60 GB 80 GB 100 GB
MONITOR 14.1" WXGA 14.1" XGA 15.4" TFT WXGA 15.4" WXGA
VRAM Intel GMA 950up to 224 MB Intel 128 Ati X700 128 MB Geforce 7400 256MB
DRIVE Combo drive Combo drive DVD Dual DVD Dual
WEIGHT 2.44 Kg. 2.7 Kg. 2.38 Kg. 2.99 Kg.
WARRANTY 1 year 3 year 1 year 1 year
PRICE 34900 Baht 34900 Baht 39900 Baht 39900 Baht

69
 2.แยกแยะข้อมูลทีได้ลงตารางเพือทําการวิเคราะห์

นํา3 หนักเกณฑ์
เกณฑ์
CPU RAM Monitor HDD WEIGHT Warranty Price
ทางเลือ ก
Presario V2618TN
R60(A23)
ASPIRE 5512WLMi
PAVILION dv5227TU

70
 ํ
3.กาหนดระดั ่
บคะแนนของแตละเกณฑ์
่
และในชองความสั มพันธ์
ในทีน" ีเลือกจะให้ระดับคะแนนตั" งแต่ 0-9

นํา3 หนักเกณฑ์ 9 8 7 5 7 8 6
เกณฑ์
CPU RAM Monitor HDD WEIGHT Warranty Price
ทางเลือ ก
Presario V2618TN 8 6 7 6 7 5 7
R60(A23) 8 6 6 6 6 8 7
ASPIRE 5512WLMi 6 8 8 7 8 5 6
PAVILION dv5227TU 8 8 8 9 5 5 6

71
 ่
4.คิดคํานวณผลคะแนนและหาผลรวมของแตละทางเลื อก

นํา3 หนักเกณฑ์ 9 8 7 5 7 8 6
เกณฑ์ รวม
CPU RAM Monitor HDD WEIGHT Warranty Price
ทางเลือ ก
Presario V2618TN 8 72 6 48 7 49 6 30 7 49 5 40 7 42 330
R60(A23) 8 72 6 48 6 42 6 30 6 42 8 64 7 42 340
ASPIRE 5512WLMi 6 54 8 64 8 56 7 35 8 56 5 40 6 36 341
PAVILION dv5227TU 8 72 8 64 8 56 9 45 5 35 5 40 6 36 348

72
 ็ ปได้วา่
จากผลรวมคะแนนทีได้กจะสรุ
ทางเลือกในการตัดสิ นใจเลือกซื" อ Notebook
กคื็ อ HP PAVILION dv5227TU

73
 ท่านจะเลือกใครเป็นคูช ี ต และแต่งงานด้วย
่ วิ

1.นายต ้น จบมอธนฯ สูง160 ซม. ผิวขาว บางๆ หนัก 48 กก.

ลูกชายคนเดียวบ ้านอยู่ อ.ลีF อายุ40ปี มีทด
ี น
ิ 15ไร่ หล่อประมาณเทพโพธิง‹ าม

2.นายตัม F กําลังเรียนสาขาคอมฯมอธนฯ สูง150 ซม. หุน ่ บางๆ หนัก 41 กก.

เป็ นลูกชายคนเล็กบ ้านมอบมรดกให ้ทีด
 น
ิ 10ไร่อายุ22ปี หล่อประมาณมําจ๊กม๊ก

3.นายอ๊อป จบปวช เทคโนบ ้านครู สูง145 ซม. ผิวขาว อวบๆ หนัก 90 กก.
อยูต
่ วั คนเดียวไม่มญ
ี าติบ ้านอยูก
่ ลางสวนลําใยป่ าซาง อายุ60ปี หล่อประมาณดร.เสรี

4. ี
นายนเดช กําลังจะจบบัญชมอธนฯ อายุ24ปี สูง175 ซม. หนัก 48 กก. ผิวขาวหุน่ ดี
น่าตาคล ้ายนเดช เป็ นลูกชายคนเดียว ทางบ ้านกําลังประสบปั ญหาถูกฟ้ องล ้มละลาย
ิ กแบงค์ยด
ทรัพย์สนถู ึ หมด

74
 สรป
ุุ
สรป

• Matrix Data Analysisใช้ขอ้ มูลตัวเลข ในการการวิเคราะห์

่
• มีตารางการเปรี ยบเทียบให้เห็นชัดเจน ชวยในการตั
ดสิ นใจ
• สามารถประยุกต์ใช้ได้ในหลายสาขา เชน่ การเลือกซื" อผลิตภัณฑ์
การสํารวจตลาด การวิเคราะห์หรื อการตัดสิ นใจอืนๆ

75
76