You are on page 1of 96

‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬

‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


‫شیمی آلی‪1‬‬ ‫ﻓ‬
‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫مدرس‪:‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫سمانه آشناگر‬


‫دانشجوی دکترا شیمی‬
‫دانشگاه تربیت مدرس‬

‫‪1‬‬
‫اهداف ارائه درس‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫شیمی آلی ‪ 1‬بعنوان يك درس پايه براي رشته هاي شیمی‪ ،‬زيست شناسی‪ ،‬فیزيك‪ ،‬زمین شناسی و اكثر رشته هاي‬
‫مهندسی در سال اول ارائه می گردد‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫هدف كلی از ارائه اين درس آشنايی با مفاهیم اولیه ساختارها و زنجیرهاي هیدروكربنی می باشد‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬


‫‪2‬‬
‫طبقه بندی هیدروکربن ها‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫هیدروكربن ها‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫آلیفاتیك‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫آروماتیك‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬


‫‪3‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫هیدروكربن ها‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫آلیفاتیك‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫آروماتیك‬

‫آلکان‬ ‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬‫آلکن‬ ‫آلکین‬

‫‪4‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫هیدروكربن ها‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫آلکانها هیدروكربن هايی هستند كه‬ ‫‪‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫پیوند يگانه داشته باشند‪.‬‬
‫آلیفاتیك‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬


‫آلکان‬ ‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪H‬‬
‫‪H‬‬

‫‪C‬‬
‫‪H‬‬

‫‪C‬‬ ‫‪H‬‬

‫‪H‬‬ ‫‪H‬‬
‫‪5‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ساده ترین آلکان ها‬

‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
Methane (CH4) CH4
Ethane

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬


(C2H6) CH3CH3 CnH2n+2

a r s .or g
F ar aD
bp -160°C bp -89°C

6
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

‫ساختار اتان‬ faradars.org/fvch103

C2H6

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


r g
CH3CH3

r aD a r s .o
F a
C—H bond distance = 1.10 A
C—C bond distance = 1.53 A

7
‫اتان‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
H
H

H
C
F
C
arH

H
aD H

 eclipsed conformation 8
Extreme Conformations of Ethane ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫نام صورتبندی های دیگر‬ Wedge-Hatched Sawhorse


Bond Structure Structure

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
‫صورتبندی ساهورس‬
9
‫صورتبندی نیومن‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


H

‫س‬H
H ‫ر‬ ‫د‬ H
H

a r s .or g
F ar aD
10
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


60o
‫ﻓ‬
a r s .or g
H
H

C C
FH
ar a
H
D 60o H
H

C C
H

H H H H

11
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫صورتبندي نپوشیده‬
‫‪12‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫صورتبندي نپوشیده‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬H


‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ H

g
H H

or
H

.
H

a r s
H H

aD
H H

F ar H

Newman
H

Sawhorse

13
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

‫روابط آنتی‬ faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ H H

g
H H

or
H

.
H

r s
180°

a
H H

aD
H H

F ar H H

14
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


Dihydral angle

‫س‬ ‫ر‬ H q = 60° H

g
H H

or
H

.
H

a r s
H H

aD
H H

F ar H H

15
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

HH

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


eclipsed conformation  staggered conformation

H
H
H

q = 0°

a r s .or g q = 60° H H

D
H

r a
H H H

a
H

H
H
H
H

H
F H
H
H

H
H

H
H 16
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
17 20
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .o
3 kcal/mol

r g
F ar aD
0° 60° 120° 180° 240° 300° 360° 18
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


3 kcal/mol

a r s .or g
F ar aD
0° 60° 120° 180° 240° 300° 360° 19
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
Torsional strain: 3.0 kcal/mol faradars.org/fvch103

‫ﻓ‬
1 kcal/mol

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ HH

a r s .or g H H H
H

aD
1 kcal/mol

F ar
1 kcal/mol

20
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

‫پروپان‬ faradars.org/fvch103

(C3H8)

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


CH3CH2CH3

a r s .or g
F ar aD
bp -42°C

21
‫پروپان‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

H CH3 

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


eclipsed conformation  staggered conformation CH3

g
H H

H q = 0°

D a r s .or q = 60° H H

r a
H H H

a
H

H
H
H
CH3
H
F H
H
CH3

H
H
H
H 22
Torsional strain: 3.3 kcal/mol ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ﻓ‬
1.3 kcal/mol

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ H CH3

a r s .or
H H
g H
H

aD
1 kcal/mol

F ar
1 kcal/mol

23
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫بوتان‬
CH3CH2CH2CH3

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
bp -0.4°C

24
‫صورتبندی بوتان‬C۱-C2 ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


eclipsed conformation

‫ر‬
  staggered conformation

Et H
‫س‬ Et

g
H H

D a r s .or H H

r a
H

a
H H H H

H
H
Et

H
F H
H
Et

H
H

-CH2CH3 = Et
H H H 25
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

‫ صورتبندی بوتان‬C2-C3 faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


2 3

a r s .or g
H
H
Me
Me

F ar a
H
D H

eclipsed 26
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
D
Me

H
F
H
ar a Me
H

H
gauche
27
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
D
Me

H
H
H

F ar aH
Me

eclipsed
28
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


Me

a r s .or g
H
H

F ar aD
H
H

Me

anti
29
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


eclipsed

a r s .or g
D
gauche eclipsed anti

F ar a
30
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
31
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫آلکان های بدون شاخه‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫هگزان‬

‫‪32‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫ايزومرهاي ساختاري بوتان‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪33‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫بوتان ها‬
n-Butane

‫س‬
CH3CH2CH2CH3 ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ Isobutane
(CH3)3CH

a r s .or g
F ar aD
bp -0.4°C
bp -10.2°C 34
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫آلکان هاي بلندس‬
‫‪g‬‬
‫زنجیر‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪35‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

CH3CH2CH2CH2CH3
n-Pentane

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


.or g
CH3CH2CH2CH2CH2CH3

ar aD a r
n-Hexane
s
F CH3CH2CH2CH2CH2CH2CH3
n-Heptane 36
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

.‫ تعداد كربن است بدست می آيد‬n ‫كه‬2 n-4 +1 ‫تعداد ايزومرها از فرمول‬
‫فرمول‬
CH4
C2H6
‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬
CH4
‫ا‬ ‫ﺮ‬
CH3-CH3
‫ﻓ‬ ‫ايزومر‬

C3H8

r
CH3CH2CH3

a s .or g CH3

ar aD
C4H10 CH3CH2CH2CH3 CH3CHCH3

C5H12 F
CH3CH2CH2CH2CH3
CH3

CH3CHCH2CH3 CH3
CH3

CH3
CH3

40
37
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫تعداد ایزومرها‬

CH4
C2H6
1
1
‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
C3H8 1

a r s .or g
r aD
C4H10 2
C5H12
C6H14
C7H16
3
5
9
F a
38
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫تعداد ایزومرها‬

CH4
C2H6
1
1
‫س‬
C8H18
C9H20
‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ 18
35

.or g
C3H8 1 C10H22 75
C4H10 2 C15H32

ar aD a r s 4,347

F
C5H12 3 C20H42 366,319
C6H14 5 C40H82 62,491,178,805,831
C7H16 9

39
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫نامگذاری ‪ IUPAC‬آلکان ها‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪40‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫الکانها‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫فرمول كلی ‪CnH2n+2‬‬


‫مبناي نامگذاري تعداد كربن زنجیر آنهاست كه به آخر تعداد كربن به يونانی پسوند ان اضافه می شود‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪ 3‬پروپ ‪ 4‬بوت ‪ 5‬پنت‬ ‫‪ 2‬ات‬
‫اعداد يونانی‪:‬‬
‫‪ 1‬مت‬
‫‪ 9‬نون ‪ 10‬دک‬ ‫‪ 6‬هگز ‪ 7‬هپت ‪ 8‬اكت‬

‫‪44‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫اگر از آلکان يك هیدروژن برداشته شود باقیمانده گروه آلکیل می نامند‪.‬‬

‫‪g‬‬
‫براي نامگذاري گروه آلکیل در انتهاي نام الکان لفظ ايل را جايگزين ان می كنیم‪.‬‬

‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬


‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪ CH3‬متیل‬ ‫‪ CH4‬متان‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪ C2H5‬اتیل‬ ‫‪ C2H6‬اتان‬

‫‪45‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫نام گذاري الکانها‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪ -1‬بزرگترين زنجیر را انتخاب می كنیم بزرگترين زنجیر بیشترين كربن را دارد اگر چند زنجیر با كربن يکسان داشته‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫باشیم بزرگترين زنجیر بیشترين شاخه را دارد‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪ -2‬شماره گذاري از سمتی است كه به شاخه نزديکتر باشد‪.‬‬

‫‪ -3‬نام شاخه ها طبق حروف الفبا بعد نام الکان زنجیر اصلی را می نويسیم‪.‬‬

‫اگر شاخه ها مشابه باشند از پیشوند دي‪ ،‬تري و تترا استفاده می كنیم‪.‬‬

‫‪46‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

•Number of carbons
• 5
Name

‫س‬ ‫ر‬
pentane‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
Structure
CH3(CH2)3CH3
• 6 hexane

a s .or g
CH3(CH2)4CH3

r



7
8
9 F ar aD
heptane
octane
nonane
CH3(CH2)5CH3
CH3(CH2)6CH3
CH3(CH2)7CH3
• 10 decane CH3(CH2)8CH3
44
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

• 11
‫س‬ ‫ر‬
•Number of carbons Name

‫د‬
undecane‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ Structure
CH3(CH2)9CH3
• 12 dodecane

a r s .or g
CH3(CH2)10CH3



13
14
15 F ar aD
tridecane
tetradecane
pentadecane
CH3(CH2)11CH3
CH3(CH2)12CH3
CH3(CH2)7CH3
• 16 hexadecane CH3(CH2)8CH3
45
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

• 17
‫س‬ ‫ر‬
•Number of carbons Name

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


heptadecane
‫ﻓ‬ Structure
CH3(CH2)15CH3
• 18 octadecane

a r s .or g
CH3(CH2)16CH3



19
20
25 F ar aD
nonadecane
icosane
pentacosane
CH3(CH2)17CH3
CH3(CH2)18CH3
CH3(CH2)22CH3
• 30 triacontane CH3(CH2)28CH3
46
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

C6H14 ‫ايزومرهاي‬ faradars.org/fvch103

‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
CH3CH2CH2CH2CH2CH3

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬


(CH3)2CHCH2CH2CH3

a r s .or
(CH3CH2)2CHCH3
g
F ar aD
(CH3)2CHCH(CH3)2

(CH3)3CCH2CH3
47
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬

C6H14 ‫ايزومرهاي‬ faradars.org/fvch103

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


4

‫ر‬
5 3
(CH3)2CHCH2CH2CH3

‫س‬
1 2 2 5
4 3 1

2-Methylpentane
2 4

a r s .or g
D
1 5 (CH3CH2)2CHCH3

r a
3

3-Methylpentane
F a
48
C6H14 ‫ايزومرهاي‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ﻓ‬
1

‫ا‬ ‫ﺮ‬
2

‫د‬
3 4 (CH3)2CHCH(CH3)2

2,3-Dimethylbutane
‫س‬ ‫ر‬
a r s .or g
D
3

a
1

r
2

a
4 (CH3)3CCH2CH3

2,2-Dimethylbutane
F
49
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬

‫خواص فیزيکی‪:‬‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫ﻓ‬
‫• نقطه جوش و ذوب الکانها با افزايش وزن ملکولی آنها به طور منظم افزايش می يابد‪ .‬با افزايش تعداد كربن سطح‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


‫تماس آنها افزايش می يابد در نتیجه جاذبه بین ملکولی افزايش پیدا می كند‪ .‬كه اين باعث افزايش نقطه ذوب‬
‫وجوش می شود‪.‬‬

‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫• اما با شاخه دار شدن ملکول به سمت كروي شدن میل می كند در نتیجه سطح تماس كاهش پیدا می كند كه باعث‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬


‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫كاهش نقطه جوش می شود‪.‬‬

‫‪CH3‬‬

‫‪CH3‬‬
‫‪CH‬‬ ‫‪CH2 CH2 CH3‬‬
‫‪bp 60°C‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪CH3‬‬

‫‪CH3‬‬
‫‪CH‬‬ ‫‪CH‬‬

‫‪bp 58°C‬‬
‫‪CH3‬‬
‫‪CH3‬‬
‫‪CH3 C‬‬
‫‪CH3‬‬

‫‪CH3‬‬
‫‪bp 50°C‬‬
‫‪CH2 CH3‬‬

‫‪mp -154°C‬‬ ‫‪mp -135°C‬‬ ‫‪mp -98°C‬‬


‫‪53‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫نقاط ذوب آلکان ها‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪51‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬

‫واكنش هاي تهیه آلکان ها‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
‫واکنش های کاهشی‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬


‫هیدروژناسیون آلکن ها‬
‫هیدروژناسیون آلکین ها‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫کاهش آلکیل هالید‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬


‫واکنش گرینیارد‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬
‫واکنش های جفت شدن‬
‫واکنش ورتز‬
‫جفت شدن کری‪-‬هاوس‬

‫‪52‬‬
‫تهیه آلکان ها با روش كاهشی‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫هیدروژناسیون كاتالیستی آلکن ها و آلکین ها‬ ‫‪‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪53‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫افزايش سین هیدروژن در حضور كاتالیست‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪54‬‬
‫کاهش آلکیل هالیدها‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫توسط فلزات‬ ‫‪‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪Zn‬‬ ‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬
‫‪Zn+2 + 2e‬‬
‫‪D‬‬
‫‪R-X + e‬‬ ‫‪X- + R.‬‬ ‫‪R..‬‬
‫‪R.. + H+‬‬ ‫‪R-H‬‬ ‫‪55‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
‫کاهش آلکیل هالیدها‬ faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


g
‫نوع‬1, 2

LiAlH4

D a r s .or LiAlH4

r a
‫ نوع‬2, 3

F a
NaBH4

3 ‫نوع‬
Ph3SnH

56
‫واكنشگرهاي گرينیارد‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪60‬‬
‫واكنشگرهاي گرينیارد‬ ‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪61‬‬
‫واكنشگرهاي گرينیارد‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

CH3CH2CH2Cl + Mg
‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬
ether ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
CH3CH2CH2MgCl

CH3CH2CH2MgCl + H2O

a r s .or g
CH3CH2CH3 + Mg(OH)Cl

F ar
CH3CH2CH2MgCl + NH3
a
CH3CH2CH2MgCl + CH3OH
D CH3CH2CH3 + Mg(NH2)Cl

CH3CH2CH3 + Mg(OCH3)Cl

CH3CH2CH2MgCl + D2O CH3CH2CH2D + Mg(OD)Cl


59
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫واکنش های جفت شدن‬

Na ‫س‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫واکنش ورتز‬

‫ر‬
2R C X

a r s .or g
R C C R + 2NaX

Ag, Cu F ar aD a symmetrical
alkane

60
Elias J. Corey
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
aD
Henry Gilman

F ar
64
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫واكنشگر هاي آلی فلزي‬

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫• ارگانو لیتیم‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫• ارگانو کوپرات (گیلمن)‬

‫‪65‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫جفت شدن كري‪-‬هاووس‬

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫• جفت شدن دو آلکیل هالید‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪66‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫مثال‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
67
‫واکنش آلکان ها‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ﻓ‬
‫• هیدروژناسیون‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


a r s .or g
D
‫سوختن‬ 

2 CH3CH2CH2CH3

F ar
+
a 13 O2
heat
8 CO2 + 10 H2O

)‫• کراکینگ (صنعتی‬


catalyst
long-chain alkanes shorter-chain alkanes
65
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫هالوژن دار كردن آلکان ها‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪66‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫واكنش الکان ها‪:‬‬

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫هالوژناسیون‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬


‫از واكنش الکان با هالوژن الکیل هالید به وجود می آيد‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪70‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103
Br2
CH3CH3 CH3CH2Br
Light, 25oC

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


Br

‫ر‬
Br2

‫س‬
CH3CH2CH3 CH3CH2CH2Br + CH3CHCH3
Light, 25oC
3% 97%

a r s
hn

.or g
Br Br

D
CH3 CH2 CH2 CH3 + B r2 CH2CH C H 2C H 3 + C H 3 CH C H 2C H 3

a
2

F ar
2% 98%

CH3 CH3 CH3


Br2
CH3CHCH3 CH3CHCH2Br + CH3CCH3
Light, 25oC Br
trace
Over 99%
68
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

CH3
CH3CHCH3

‫س‬ ‫ر‬
Cl2

‫د‬ ‫ا‬
Light, 25oC ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ CH3
CH3CHCH2Cl
b.p. 69oC
+
CH3
CH3CCH3

b.p. 51oC Cl

.or g
64% 36%

ar aD a r s
F
CH3 CH3 CH3
Br2
CH3CHCH3 CH3CHCH2Br + CH3CCH3
Light, 25oC Br
trace
Over 99%

69
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
‫مکانیسم واکنش‬ faradars.org/fvch103

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


X2  2X
.
X +
.
R-H  R. + HX
.
‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬
propagation

g
R + X  RX + X
. .
r
2

X + X  X
. .
2

r aD a r s .o
X + R  RX
. .
R + R  R 2
F a termination

70
‫دیاگرام انرژی‬ ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

 Reactants  transition state  intermediate


Intermediate  transition state  product

‫ﻓ‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬


. ars.o r g
RH

F ar aD R

RCl

71
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
‫ واکنش پذیری نسبی‬H = 3o > 2o > 1o > methane faradars.org/fvch103

‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫کلراسیون‬ = 5 : 3.8 : 1
‫ = برماسیون‬1600 : 82 : 1
‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬
a r s .or g
D
‫بوتیل كلرايد‬ No. of 1o H Reactivity of 1o H

a
x

ar
=

F
‫ايزوبوتیل كلرايد‬ No. of 2o H Reactivity of 2o H
6 1
= 4
x 3.8

= 6 28%
=
15.5 72% 72
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫نسبت واکنش پذیری آلکان ها با هالوژنها‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫‪CH3Cl‬‬

‫س‬ ‫ر‬
‫‪CH3‬‬
‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬
‫‪Cl2‬‬
‫‪C2H6‬‬
‫‪C2H5Cl‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1‬‬ ‫‪400‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬


‫‪F‬‬
‫‪= 3o‬واکنش پذیری نسبی‬
‫‪a‬‬ ‫>‬ ‫‪2o > 1o > methane‬‬

‫‪73‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

CH3
H
CH
H
CH2
.
Cl
10

‫س‬
20 ‫ر‬ ‫د‬
CH3

. ‫ا‬ ‫ﺮ‬
H

‫ﻓ‬
CH
.
CH2
H
Cl
CH2
Cl
CH2 CH3
45%

.or g
CH3 CH CH2 55%

s
CH3 CH CH3

F ar aD a r
74
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103
:‫پایداری نسبی رادیکال ها‬
H H H

‫ﻓ‬
R

R C .
R
R C

‫س‬
.
‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬R
R C .
H
H C .
H

a r s .or g3o> 2o > 1o > methyl

F ar aD
75
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

‫ژئومتري راديکال ها‬

‫س‬. ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


H 3C

a r s .or g
F ar
H 3C
aD C

sp
CH
2

hybridized
3

76
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫هایپرکانجوگیشن‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪77‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬

‫هایپرکانجوگیشن‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪78‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫هایپرکانجوگیشن‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪79‬‬
Non- rearrangement of free radicals ۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

CH3 CH3 CH3


. .
Cl
.
‫ﻓ‬
CH3CCH3 CH3CCH2 CH3CCH3

‫س‬. ‫ر‬ ‫د‬H


‫ا‬
1o ‫ﺮ‬ 3o

r g
CH3 CH3

r aD a r
CH3CDCH2
s .o + H-Cl CH3CDCH2Cl
CH3

CH3CCH3 Cl
.
F a CH3
CH3
D
. + D-Cl
CH3CClCH3
CH3CCH3 80
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬

‫سیکلو الکان‪:‬‬ ‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫تركیباتی كه اتمهاي كربن به شکل حلقه بهم اتصال دارند‪.‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬


‫‪cyclopropane‬‬
‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫براي نامگذاري به اول نام الکان كربن حلقه‬
‫‪cyclobutane‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫كلمه سیکلو بکار می رود‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬


‫‪cyclopentane‬‬

‫‪cyclohexane‬‬

‫‪84‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫اگر استخالف داشته باشد شماره استخالف ها (مانند الکان ها) بعد نام‬
‫استخالف آورده می شود‪.‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪1,1,2-trimethylcyclobutane‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬


‫)‪NOT (1,2,2‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬


‫‪ethylcyclopentane‬‬
‫‪85‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫اگر تعداد كربن استخالف از تعداد كربن حلقه بیشتر باشد حلقه به عنوان استخالف در نظر گرفته‬

‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫می شود‪.‬‬

‫س‬ ‫ر‬
‫‪4‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪1‬‬
‫‪5‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪3‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪but‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪o‬‬
‫‪2‬‬

‫‪4-cyclobutyloctane‬‬

‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪butylcyclopentane‬‬ ‫‪1-cyclopentylhexane‬‬

‫‪86‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو پروپان‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪87‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫كانفورمر سیکلو پروپان‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪88‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو بوتان‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪89‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو پنتان‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪90‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو هگزان‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬ ‫• اگر مسطح باشد زاويه ‪ 120‬درجه دارد‪.‬‬

‫• به دو فرم صندلی و قايق وجود دارد‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬ ‫• فرم صندلی زاويه ‪ 109.5‬درجه دارد‪.‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬ ‫• فرم قايق ناپايدار است‪.‬‬

‫‪91‬‬
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

:‫فرم صندلی‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
92
۱ ‫آموزش شیمی آلی‬
faradars.org/fvch103

:‫فرم قايق‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


a r s .or g
F ar aD
93
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫موقعیت محوري و استوايی‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪95‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو هگزان تك استخالفی‪:‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪96‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫برهمکنش ‪1‬و ‪ 3‬كه در محوري بیشتر است‪.‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪97‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫سیکلو هگزان دو استخالفی كه در موقعیت استوايی پايدار تر است‪.‬‬

‫س‬ ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪98‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫ايزومر سیس و ترانس‪:‬‬

‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫• روي كربن ‪1‬و‪ 2‬اگر يك استخالف محوري و بعدي استوائی باشد سیس است‪.‬‬

‫س‬
‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬
‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫‪CH3‬‬

‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪CH3‬‬


‫‪One axial, one equatorial‬‬

‫‪99‬‬
‫آموزش شیمی آلی ‪۱‬‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

‫این اسالید ها بر مبنای نکات مطرح شده در فرادرس‬

‫س‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ﺮ‬ ‫ﻓ‬


‫«آموزش شیمی آلی ‪» ۱‬‬

‫ر‬ ‫تهیه شده است‪.‬‬

‫‪a‬‬ ‫‪r‬‬ ‫‪s‬‬ ‫‪.‬‬‫‪o‬‬‫‪r‬‬ ‫‪g‬‬


‫‪F‬‬ ‫‪a‬‬‫‪r‬‬ ‫‪a‬‬‫‪D‬‬
‫برای کسب اطالعات بیشتر در مورد این آموزش به لینک زیر مراجعه نمایید‬
‫‪faradars.org/fvch103‬‬

You might also like