2.

ZIEMIA WE WSZECHŚWIECIE
Numer
Oczekiwana odpowiedź Punktowanie
zadania
1. np. 2 p. za podanie trzech prawidłowych
• Planety grupy ziemskiej znajdują się bliżej Słońca (do 227,94 różnic,
mln km), a planety olbrzymy – dalej (powyżej 778,34 mln km). 1 p. za podanie dwóch
prawidłowych różnic
• Planety grupy ziemskiej mają zdecydowanie mniejszą masę i
średnicę niż planety olbrzymy.
• Planety olbrzymy mają wiele księżyców (co najmniej
kilkanaście), a planety grupy ziemskiej – maksymalnie 2.
2. np. 1 p. za poprawne sformułowanie
• Im większa odległość planety od Słońca, tym czas jej obiegu dwóch prawidłowości
wokół tej gwiazdy jest dłuższy.
• Najkrótszym okresem obrotu wokół własnej osi odznaczają
się największe planety Układu Słonecznego.
3. 1. P, 2. F, 3. P 1 p. za określenie prawdziwości
wszystkich zdań
4. dwutlenek węgla, Marsa i Ziemi, Merkury 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich wyznaczonych miejsc
5 1. galaktyka eliptyczna, 2. galaktyka spiralna z poprzeczką, 3. 2 p. za prawidłowe
galaktyka nieregularna, 4. galaktyka spiralna przyporządkowanie wszystkich
nazw galaktyk,
1 p. za prawidłowe
przyporządkowanie dwóch
lub trzech nazw galaktyk
6. np. 2 p. za podanie dwóch
Podobieństwa: prawidłowych podobieństw i różnic
• Słońce, Jowisz i Saturn mają zbliżoną procentową zawartość 1 p. za podanie dwóch
prawidłowych podobieństw
wodoru i helu.
lub różnic
• Wymienione ciała niebieskie odznaczają się zbliżoną
gęstością.
Różnice:
• Słońce jest obiektem o bardzo wysokiej temperaturze
(6000 °C), a wartości temperatury Jowisza i Saturna są ujemne.
• Średnica Słońca jest ok. 10 razy większa od średnicy Jowisza i
Saturna.
7. c 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi
8. D, B, A, C 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
schematu
9. A. 50°N, B. 50°S, C. 90°N, D. 90°S, E. 23°26'N, F. 23°26'S, G. 2 p. za prawidłowe
66°34'N, H. 66°34'S, I. 0° przyporządkowanie wszystkich
szerokości geograficznych,
1 p. za prawidłowe
przyporządkowanie pięciu, sześciu,
siedmiu lub ośmiu szerokości
geograficznych
10. 22 grudnia: dzień – ok. 8 godz.; noc – ok. 16 godz. 1 p. za prawidłową odpowiedź
22 czerwca: dzień – ok. 17 godz.; noc – ok. 7 godz.
11. np. 1 p. za podanie prawidłowego
Różnica długości poszczególnych pór roku jest spowodowana wyjaśnienia
różnicą długości drogi Ziemi dookoła Słońca.
12. peryhelium, aphelium, 147 mln km 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich wyznaczonych miejsc
13. a 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi
14. Rysunek pierwszy: 22 czerwca, zwrotniku Raka, północnym, za 2 p. za prawidłowe uzupełnienie
kołem podbiegunowym południowym wszystkich zdań dla trzech
Rysunek drugi: 21 marca i 23 września, równiku, dzień rysunków,
polarny rozpoczyna się na biegunie północnym (21 marca) lub 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich zdań dla dwóch
na biegunie południowym (23 września), noc polarna rysunków
rozpoczyna się na biegunie południowym (21 marca) lub
biegunie północnym (23 września)
Rysunek trzeci: 22 grudnia, zwrotniku Koziorożca,
południowym, za kołem podbiegunowym północnym
15. 1 p. za prawidłowe podpisanie obu
stref

16. d 1 p. za prawidłowe obliczenie wraz

Obliczenia: z podaniem prawidłowego wyniku
h = 90°– φ + 23°26'
h = 90°– 26°08' + 23°26'
h = 87°18'
17. a 1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
Obliczenia: z podaniem prawidłowego wyniku
h = 90° – φ – 23°26'
h = 90° – 59°33' – 23°26'
h = 7°01'
18. Wierszami od góry: 87°43', 21.03, 22.06, 22.12, 52°08', 31°41' 2 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich wierszy tabeli,
1 p. za prawidłowe uzupełnienie
trzech, czterech lub pięciu wierszy
tabeli
19. Wierszami od góry: 21.03, 46°55', 22.06, 5°21', 22.12, 61°39' 2 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich wierszy tabeli,
1 p. za prawidłowe uzupełnienie
trzech, czterech lub pięciu wierszy
tabeli
20. Murmańsk 1 p. za podkreślenie prawidłowej
Uzasadnienie, np.: Murmańsk jest położony za kołem nazwy miasta oraz podanie
podbiegunowym północnym, gdzie 22 czerwca panuje dzień prawidłowego uzasadnienia
polarny.
21. Maputo 1 p. za podkreślenie prawidłowej
Uzasadnienie, np.: Maputo jest najbardziej oddalone od koła nazwy miasta oraz podanie
podbiegunowego południowego, za którym 22 grudnia panuje prawidłowego uzasadnienia
dzień polarny. Im dana miejscowość znajduje się dalej od
obszaru, na którym panuje dzień polarny, tym krótszy jest tam
dzień.
22. h = 90° – φ – 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
h = 90° – 43° – 23°26' oraz prawidłowe obliczenia wraz
h = 23°34' z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
23. b 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
Obliczenia: oraz prawidłowe obliczenia wraz
h = 90° – φ – 23°26' z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
h = 90° – 34° – 23°26'
h = 32°34'
24. h = 90° – φ 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
h = 90° – 79° oraz prawidłowe obliczenia wraz
h = 11° z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
25. h = 90° – φ + 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° + 23°26' – h oraz prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° + 23°26' – 58°13' z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 55°13'
26. h = 90° – φ 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – h oraz prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – 45°27' = 44°33' z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
27. h = 90° – φ 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – h oraz prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – 23°26' = 66°34' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy równoleżnika,
koło podbiegunowe południowe
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
lub podanie prawidłowej nazwy
równoleżnika
28. h = 90° – φ 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – h oraz prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – 55°04' = 34°56' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
Adelaide
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
29. h = 90° – φ 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – h oraz prawidłowe obliczenie wraz
φ = 90° – 38°36' = 51°24' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
Radom
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
30. h = 90° – φ + 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° + 23°26' – h oraz prawidłowe obliczenie wraz
φ = 90° + 23°26' – 63°22' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
φ = 50°04'
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
Praga lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
31. h = 90° – φ – 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – 23°26' – h oraz prawidłowe obliczenie wraz
φ = 90° – 23°26' – 32°35' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
φ = 33°59'
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
Kapsztad lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
32. h = 90° – φ + 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° + 23°26' – h oraz prawidłowe obliczenie wraz
φ = 90° + 23°26' – 86°24' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
φ = 27°02'
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
Brisbane lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
33. h = 90° – φ – 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
φ = 90° – 23°26' – h oraz prawidłowe obliczenie wraz
φ = 90° – 23°26' – 16°05' z podaniem prawidłowego wyniku
oraz nazwy miasta,
φ = 50°29'
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
Kijów lub podanie prawidłowej nazwy
miasta
34. Kijów, Praga, Kraków 1 p. za prawidłowe podkreślenie
trzech nazw miast
35. Nazwa Data Kąt Szerokość Długość 2 p. za prawidłowe uzupełnienie
miasta padania geograficz geograficz wszystkich wierszy tabeli,
promieni na na 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
słoneczn trzech, czterech lub pięciu wierszy
ych tabeli
Zakopane 22.12 17°34' 49°N 20°E
Ankara 23.09 49°58' 40°02'N 32°54'E
Puebla 21.03 70°55' 19°05'N 98°02'W
Augusta 22.12 22°15' 44°19'N 69°46'W
Sztokholm 22.06 54°03' 59°23'N 18°E
Kapsztad 22.06 32°36' 33°58'S 18°25'E
36. Kraków: 50°04'N, 19°56'E 2 p. za prawidłowe obliczenia
dla wszystkich dni wraz z podaniem
21 III i 23 IX prawidłowych wyników,
1 p. za prawidłowe obliczenia
h = 90° – φ
dla dwóch dni wraz z podaniem
h = 90° – 50°04' prawidłowych wyników
h = 39°56'

22 VI
h = 90° – φ + 23°26'
h = 90° – 50°04' + 23°26'
h = 63°22'

22 XII
h = 90° – φ – 23°26'
h = 90° – 50°04' – 23°26'
h = 16°30'
37. 21 III i 23 IX 3 p. za prawidłowe obliczenia
h = 90° – φ dla wszystkich dni wraz z podaniem
h = 90° – 66°34' prawidłowych wyników
oraz podanie prawidłowej daty,
h = 23°26'
2 p. za prawidłowe obliczenia
dla dwóch dni wraz z podaniem
22 VI prawidłowych wyników
h = 90° – φ + 23°26' oraz podanie prawidłowej daty,
h = 90° – 66°34' + 23°26' 1 p. za prawidłowe obliczenia
h = 46°52' dla jednego dnia wraz z podaniem
prawidłowego wyniku oraz podanie
22 XII prawidłowej daty
h = 90° – φ – 23°26'
h = 90° – 66°34' – 23°26'
h = 0°

22 grudnia
38. h = 90° – φ + 23°26' 2 p. za prawidłowy dobór wzoru
h = 90° – 48°35' + 23°26' oraz prawidłowe obliczenie wraz
h = 64°51' z podaniem prawidłowego wyniku,
1 p. za prawidłowy dobór wzoru
39. 22 VI 2 p. za prawidłowe obliczenia
h = 90° – φ – 23°26' dla dwóch dni wraz z podaniem
h = 90° – 33°52' – 23°26' prawidłowych wyników,
1 p. za prawidłowe obliczenia
h = 32°42'
dla jednego dnia wraz z podaniem
prawidłowego wyniku
22 XII
h = 90° – φ + 23°26'
h = 90° – 33°52' + 23°26'
h = 79°34'
40. Jastrzębia Góra – 54°50'N 3 p. za prawidłowe określenie
szerokości geograficznej obu
22 VI obiektów oraz obliczenia
dla wszystkich dni w obu obiektach
h = 90° – φ + 23°26'
wraz z podaniem prawidłowych
h = 90° – 54°50' + 23°26' wyników,
h = 58°36' 2 p. za prawidłowe określenie
szerokości geograficznej obu
22 XII obiektów oraz prawidłowe
h = 90° – φ – 23°26' obliczenia dla dwóch dni w jednym
h = 90° – 66°34' – 23°26' obiekcie wraz z podaniem
h = 11°44' prawidłowych wyników,
1 p. za prawidłowe określenie
szerokości geograficznej obu
Opołonek – 49°00'N
obiektów
22 VI
h = 90° – φ + 23°26'
h = 90° – 49°00' + 23°26'
h = 64°26'

22 XII
h = 90° – φ – 23°26'
h = 90° – 49°00' – 23°26'
h = 17°34'
41. np. 1 p. za podanie prawidłowego
Północna Polska znajduje się bliżej strefy okołobiegunowej wyjaśnienia
północnej, w której latem panuje dzień polarny.
Im miejscowość leży bliżej obszaru, na którym panuje dzień
polarny, tym dzień jest dłuższy.
42. 1. F, 2. P, 3. F 1 p. za określenie prawdziwości
wszystkich zdań
43. obrotowym, prawo, lewo, równiku 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
wszystkich wyznaczonych miejsc
44. c 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi
45. np. 1 p. za podanie dwóch
• Odchylenie kierunków wiatrów: na półkuli północnej w prawidłowych przykładów
prawo, a na południowej – w lewo.
• Nierównomierne podcinanie brzegów rzek: na półkuli
północnej mocniej podcinane są brzegi prawe, a na półkuli
południowej – lewe.
46. Astronomiczne pory roku. 1 p. za zaznaczenie czterech
Zmiana kąta padania promieni słonecznych. prawidłowych konsekwencji
Zmiana długości dnia i nocy.
Zmiana miejsca wschodu i zachodu Słońca.
47. 21 marca lub 23 września 1 p. za podanie prawidłowej daty
48. Od lewej: 0°, 90°N, 23°26'N, 66°34'S 2 p. za prawidłowe podpisanie
wszystkich rysunków,
1 p. za prawidłowe podpisanie
dwóch lub trzech rysunków
49. Kolejno od lewej: 22 VI, 21 XII, 21 III lub 23 IX 2 p. za prawidłowe podpisanie
wszystkich rysunków,
1 p. za prawidłowe podpisanie
dwóch rysunków
50. Pełnia: A 1 p. za podanie prawidłowych liter
Nów: C
51. c 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
odpowiedzi
52. np. 1 p. za podanie prawidłowego
Do zaćmienia częściowego dochodzi wtedy, gdy przesłonięta wyjaśnienia
jest tylko część tarczy słonecznej i gdy Ziemia znajduje się
w półcieniu Księżyca zasłaniającego Słońce.
53. 1700 – przestępny; 1800 – przestępny, zwykły; 1900 – 1 p. za prawidłowe uzupełnienie
przestępny, zwykły; 2000 – przestępny, przestępny; 2100 – tabeli
przestępny, zwykły; 2200 – przestępny, zwykły; 2300 –
przestępny, zwykły; 2400 – przestępny, przestępny
54. 1256, 1400, 1512, 1600, 1924 2 p. za prawidłowe podkreślenie
Uzasadnienie, np.: Wszystkie podkreślone lata są podzielne bez pięciu lat oraz podanie
reszty przez 4, więc były przestępne. prawidłowego uzasadnienia,
1 p. za prawidłowe podkreślenie
pięciu lat
55. 23°53' – 14°12' = 9°41' 1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
1° długości geogr. – 4 minuty 1' długości geogr. – 4 z podaniem prawidłowych wyników
sekundy
9° · 4 min = 36 min
41' · 4 s = 164 s = 2 min 44 s
36 min + 2 min 44 s = 38 min 44 s
56. 21°00' – 2°21' = 18°39' 2 p. za prawidłowe zastosowanie
18° · 4 min = 72 min długości geograficznej
39' · 4 s = 156 s = 2 min 36 s oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
72 min + 2 min 36 s = 74 min 36 s = 1 godz. 14 min 36 s ≈ 1
1 p. za prawidłowe zastosowanie
godz. 15 min długości geograficznej
16.16 – 1 godz. 15 min = 15.01 oraz obliczenie różnicy

57. 36°37' + 157°49' = 194°26' 2 p. za prawidłowe zastosowanie

194° · 4 min = 776 min długości geograficznej
26' · 4 s = 104 s = 1 min 44 s oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
776 min + 1 min 44 s = 777 min 44 s = 12 godz. 57 min 44 s ≈
1 p. za prawidłowe zastosowanie
12 godz. 58 min długości geograficznej
23.59 + 12 godz. 58 min = 12.57 następnego dnia oraz obliczenie sumy

58. 25°40' + 2°10' = 27°50' 2 p. za prawidłowe zastosowanie

27° · 4 min = 108 min długości geograficznej
50' · 4 s = 200 s = 3 min 20 s oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
108 min + 3 min 20 s = 111 min 20 s = 1 godz. 51 min 20 s ≈ 1
1 p. za prawidłowe zastosowanie
godz. 51 min długości geograficznej
00.59 – 1 godz. 51 min = 23.08 poprzedniego dnia oraz obliczenie sumy
59. 172°25' + 11°00' = 183°25' 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
183° · 4 min = 732 min z podaniem prawidłowych wyników
25' · 4 s = 100 s = 1 min 40 s oraz podanie dwóch prawidłowych
nazw,
732 min + 1 min 40 s. = 733 min 40 s = 12 godz. 13 min 40 s
 1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
Najdalej na wschód wysunięty punkt Ameryki Północnej: z podaniem prawidłowych wyników
Przylądek Północno-Wschodni lub podanie dwóch prawidłowych
nazw
Najdalej na zachód wysunięty punkt Ameryki Północnej:
Przylądek Wrangell
60. 51°23' + 17°33' = 68°56' 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
68° · 4 min = 272 min z podaniem prawidłowych wyników
56' · 4 s = 224 s = 3 min 44 s oraz podanie dwóch prawidłowych
nazw,
272 min + 3 min 44 s = 275 min 44 s = 4 godz. 35 min 44 s
1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
Najdalej na wschód wysunięty punkt Afryki: przylądek Hafun lub podanie dwóch prawidłowych
Najdalej na zachód wysunięty punkt Afryki: przylądek Almadi nazw
61. 23°53' – 19° = 4°53' 2 p. za prawidłowe zastosowanie
4° · 4 min = 16 min długości geograficznej
53' · 4 s = 212 s = 3 min 32 s oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
16 min + 3 min 32 s = 19 min 32 s ≈ 20 min
1 p. za prawidłowe zastosowanie
07.33 – 20 min = 07.13 długości geograficznej
oraz obliczenie różnicy
62. 23°53' – 19° = 4°53' 1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
4° · 4 min = 16 min z podaniem prawidłowych wyników
53' · 4 s = 212 s = 3 min 32 s
16 min + 3 min 32 s = 19 min 32 s
63. b 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
Obliczenia: odpowiedzi
9°05' + 106°53' = 115°58'
115° · 4 min = 460 min
58' · 4 s = 232 s = 3 min 52 s
460 min + 3 min 52 s = 463 min 52 s = 7 godz. 43 min52 s
64. c 1 p. za zaznaczenie prawidłowej
Obliczenia: odpowiedzi
115°49' – 28°11' = 87°38'
87° · 4 min = 348 min
38' · 4 s = 152 s = 2 min 32 s
348 min + 2 min 32 s = 350 min 32 s = 5 godz. 50 min 32 s
65. 8 godz. 22 min i 8 s = 502 min 8 s 1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
502 min 8 s : 4 = 125,5°2' = 125°32' z podaniem prawidłowych wyników
66. Różnica długości geograficznej między Halifaxem a 3 p. za prawidłowe zastosowanie
Władywostokiem: długości geograficznej
63°37' + 131°53' = 195°30' oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
Różnica czasu między Halifaxem a Władywostokiem:
2 p. za prawidłowe zastosowanie
(195° · 4 min) + (30' · 4 s) = 780 min + 120 s = 780 min + 2 min długości geograficznej, obliczenie
= 782 min = 13 godz. 2 min różnicy czasu oraz godziny
Godzina we Władywostoku w momencie startu samolotu: w momencie startu samolotu,
09.15 + 13 godz. 2 min = 22.17 1 p. za prawidłowe zastosowanie
Godzina we Władywostoku w momencie lądowania samolotu: długości geograficznej
22.17 + 13 godz. = 11.17 następnego dnia, czyli 22 grudnia oraz obliczenie sumy
67. Różnica długości geograficznej między Magadanem a 3 p. za prawidłowe zastosowanie
Minneapolis: długości geograficznej
151° + 93°15' = 244°15' oraz obliczenia wraz z podaniem
prawidłowych wyników,
Różnica czasu między Magadanem a Minneapolis:
2 p. za prawidłowe zastosowanie
(244° · 4 min) + (15' · 4 s) = 976 min + 60 s = 976 min + 1 min długości geograficznej, obliczenie
= 977 min = 16 godz. 17 min różnicy czasu oraz godziny
Godzina w Minneapolis w momencie startu samolotu: w momencie startu samolotu,
17.30 – 16 godz. 17 min = 01.13
 Godzina w Minneapolis w momencie lądowania samolotu: 1 p. za prawidłowe zastosowanie
01.13 + 14 godz. = 15.13 tego samego dnia, czyli 25 maja długości geograficznej
oraz obliczenie sumy
68. h = 90° – φ – 23°26' 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – 23°26' – h z podaniem dwóch prawidłowych
φ = 90° – 23°26' – 16°56' współrzędnych geograficznych,
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
φ = 49°38'
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
4 godz. 34 min i 56 s = 274 min 56 s
274 min 56 s : 4 = 68,5°14' = 68°44'

Odpowiedź: 49°38'N, 68°44'W

69. h = 90° – φ – 23°26' 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – 23°26' – h z podaniem dwóch prawidłowych
φ = 90° – 23°26' – 28°13' współrzędnych geograficznych,
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
φ = 38°21'
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
8 godz. 16 min = 496 min
496 min : 4 = 124°

Odpowiedź: 38°21’S, 124°E

70. h = 90° – φ + 23°26' 3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° + 23°26' – h z podaniem dwóch prawidłowych
φ = 90° + 23°26' – 65°32' współrzędnych geograficznych
oraz podanie prawidłowej nazwy
φ = 47°24'
stolicy,
2 p. za prawidłowe obliczenie wraz
36 min 52 s : 4 = 9°13' z podaniem jednej prawidłowej
116°23' – 9°13' = 107°10' współrzędnej geograficznej
oraz podanie prawidłowej nazwy
47°24'N, 107°10'E – Ułan Bator stolicy,
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
71. h = 90° – φ 3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° – h z podaniem dwóch prawidłowych
φ = 90° – 26°55' współrzędnych geograficznych
φ = 63°05' oraz podanie prawidłowej nazwy
szczytu,
5 godz. 8 min = 308 min 2 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
308 min : 4 = 77°
współrzędnej geograficznej
74° + 77° = 151° oraz podanie prawidłowej nazwy
szczytu,
63°05'N, 151°W – McKinley 1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
72. h = 90° – φ + 23°26' 3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
φ = 90° + 23°26' – h z podaniem dwóch prawidłowych
φ = 90° + 23°26' – 57°23' współrzędnych geograficznych
oraz podanie prawidłowej nazwy
φ = 56°03'
szczytu,
2 p. za prawidłowe obliczenie wraz
8 godz. 12 min 4 s = 492 min 4 s z podaniem jednej prawidłowej
492 min 4 s : 4 = 123°01' współrzędnej geograficznej
37°37' + 123°01' = 160°38' oraz podanie prawidłowej nazwy
szczytu,
56°03'N, 160°38'E – Kluczewska Sopka

73. h = 90° – φ + 23°26'
φ = 90° + 23°26' – h
φ = 90° + 23°26' – 87°29'
φ = 25°57'
7 godz. 4 min 4 s = 424 min 4 s
424 min 4 s : 4 = 106°01'
138°36' – 106°01' = 32°35'
25°57'S, 32°35'E – Maputo
74. h = 90° – φ – 23°26'
φ = 90° – 23°26'– h
φ = 90° – 23°26' – 32°31'
φ = 34°03'
48 min 4 s : 4 = 12° 01'
70°04' – 12°01' = 58°03'
34°03'S, 58°03'W – Buenos Aires
75. CZAS SŁONECZNY:
21°05' – 14°12' = 6°53'
6° · 4 min = 24 min
53' · 4 s = 221 s = 3 min 41 s
24 min + 3 min 41 s = 27 min 41 s ≈ 28 min
12.00 – 27 min = 11.13
CZAS STREFOWY:
Cedynia:
14°12' – 7°30' = 6°42' ≈ 7° 21°05' – 7°30' = 13°35' ≈ 14°
7° : 15 ≈ 0,47
UTC + 1 h
1h–1h=0h
ten sam czas = 12.00
CZAS URZĘDOWY:
ten sam czas = 12.00
76. CZAS SŁONECZNY:
23°15' – 21°05' = 2°10'
2° · 4 min = 8 min
10' · 4 s = 40 s
8 min + 40 s ≈ 9 min
12.00 + 9 min = 12.09
CZAS STREFOWY:
Zamość:
23°15' – 7°30' = 15°45' ≈ 16°
16° : 15 ≈ 1,07
UTC + 2 h
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem dwóch prawidłowych
współrzędnych geograficznych
oraz podanie prawidłowej nazwy
stolicy,
2 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
oraz podanie prawidłowej nazwy
stolicy,
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem dwóch prawidłowych
współrzędnych geograficznych
oraz podanie prawidłowej nazwy
stolicy,
2 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
oraz podanie prawidłowej nazwy
stolicy,
1 p. za prawidłowe obliczenie wraz
z podaniem jednej prawidłowej
współrzędnej geograficznej
3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla wszystkich rodzajów czasu,
2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla dwóch rodzajów czasu,
1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla jednego z rodzajów czasu
Warszawa:
14° : 15 ≈ 0,93
UTC +1 h
3 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla wszystkich rodzajów czasu,
2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla dwóch rodzajów czasu,
1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników
dla jednego z rodzajów czasu
Warszawa:
21°05' – 7°30' = 13°35' ≈ 14°
14° : 15 ≈ 0,93
UTC +1 h
 2h–1h=1h
12.00 + 1 h = 13.00

CZAS URZĘDOWY:
ten sam czas = 12:00
77. Kair: 1 p. za prawidłowe obliczenia wraz
31°17'E – 7°30'E = 23°47' ≈ 24° z podaniem prawidłowych wyników
24° : 15 = 1,6
UTC + 2 h

Toronto:
79°22'W – 7°30'W = 71°52' ≈ 72°
72° : 15 = 4,8
UTC – 5 h

2 h – (–5 h) = 7 h
78. Czas strefowy w Polsce to UTC + 1 h. 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników,
Toronto: 1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
strefowego dla obu miejscowości
79°23'W – 7°30'W = 71°53' ≈ 72°
oraz różnicy czasu strefowego
72° : 15 = 4,8 między tymi miejscowościami
UTC – 5 h

1 h – (–5 h) = 6 h
16.00 + 6 h = 22.00
79. Urzędowy czas zimowy w Polsce to UTC + 1 h. 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz z
podaniem prawidłowych wyników,
Los Angeles: 1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
urzędowego i strefowego dla obu
118°22'W – 7°30'W = 110°52' ≈ 111°
miejscowości oraz różnicy czasu
111° : 15 = 7,4 strefowego między tymi
UTC – 8 h miejscowościami

1 h – (–8 h) = 9 h
18.00 + 9 h = 03.00 następnego dnia, czyli 27.02.2012 r.
80. Czas letni w Polsce to UTC + 2 h. 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników,
Czas strefowy Moskwy: 1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
strefowego dla obu miejscowości
37°37'W – 7°30'W = 30°07'
oraz różnicy czasu strefowego
30°07' : 15 ≈ 2,17 między tymi miejscowościami
UTC + 3 h

3h–2h=1h
17.00 + 1 h = 18.00
81. Czas letni w Polsce to UTC + 2 h.
Czas strefowy Barcelony to UTC + 1 h.
Różnica czasu: 2 h – 1 h = 1 h
Godzina czasu strefowego w Barcelonie w momencie startu
samolotu: 12.30 – 1 h = 11.30
Godzina czasu strefowego w Barcelonie w momencie
lądowania samolotu: 11.30 + 1,5 h = 12.30
82. Urzędowy czas zimowy w Polsce to UTC + 1 h
Czas strefowy Pekinu:
116°23'E – 7°30'E = 108°53' ≈ 109°
109° : 15 ≈ 7,27
2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników,
1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
strefowego dla obu miejscowości
oraz różnicy czasu strefowego
między tymi miejscowościami
2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
z podaniem prawidłowych wyników,
1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
urzędowego i strefowego dla obu
 UTC + 8 h miejscowości oraz różnicy czasu
Różnica czasu: 8 h – 1 h = 7 h strefowego między tymi
miejscowościami
Godzina czasu urzędowego w Warszawie w momencie startu
samolotu: 09.00 – 7 h = 02.00
Godzina czasu urzędowego w Warszawie w momencie
lądowania samolotu: 02.00 + 11,5 h = 13.30
83. Czas letni w Polsce to UTC + 2 h. 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
Czas strefowy Nowego Jorku: z podaniem prawidłowych wyników,
74°W – 7°30'W = 66°30' 1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
strefowego dla obu miejscowości
66°30' : 15 ≈ 4,43
oraz różnicy czasu strefowego
UTC – 5 h między tymi miejscowościami
Różnica czasu: 2h – (–5h) = 7 h

Godzina czasu strefowego w Nowym Jorku w momencie startu

samolotu: 09.15 – 7 h = 02.15
Godzina czasu strefowego w Nowym Jorku w momencie
lądowania samolotu: 02.15 + 8 h= 10.15
84. Czas strefowy Moskwy: 2 p. za prawidłowe obliczenia wraz
37°37'W – 7°30'W = 30°07' z podaniem prawidłowych wyników,
30°07' : 15 ≈ 2,17 1 p. za prawidłowe obliczenia czasu
strefowego Moskwy
UTC + 3 h

Środkowy południk tej strefy to 45°.

45° – 37°37' = 7°23'
7° · 4 min = 28 min
23' · 4 s = 92 s = 1 min 32 s
28 min + 1 min 32 s = 29 min 32 s ≈ 30 min

12.00 – 30 min = 11.30