BEYKENT 1ST INTERNATIONAL SYMPOSIUM OF DESIGN FOR LIVING WITH WATER 09-10 JULY 2019 ISTANBUL/TURKEY PROCEEDING BOOK Editors Assoc. Prof. Dr. inang Isil YILDIRIM Assist. Prof. Dr. Begtiim BAYRAKTAROGLU ISBN: 978-975-631 9-38-3 Beykent Universitesi Yayinlani, No: 134 2019 ISTANBUL,Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Beykent Ist International Symposium Of Design For Living With Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey This book is subject to copyright. All rights are reserved, whether the whole or part of the material is concerned. Nothing from this publication may be translated, reproduced, stored in a computerized system or published in any form or in any manner, including, but not limited to electronic, mechanical, reprographic or photographie, without prior written permission from the publisher. The individual contributions in this publication and any liabilities arising from them remain the responsibility of the authors. The publisher is not responsible for possible damages, which could be a result of content derived from this publication. August 2019 www.beykent.edu.tr wwwisdlw.orgProceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Beykent Ist International Symposium Of Design For Living With Water 09-10 July 2019 istanbul/Turkey ORGANIZATION COMMITTEE HONORARY PRESIDENT(S) Prof. Dr. A. Murat Ferman, Beykent University Rector Prof. Dr. Seyma Ozkara Aydinoglu, Beykent University GENERAL COORDINATOR Assoc. Prof. Dr. inang Ist! Yildirim, Beykent University MEMBERS OF THE ORGANISATION COMMITTEE Assoc. Prof. Dr. inang Igil Yildirim, Beykent University Assist. Prof. Dr. Begtim Bayraktaroglu, Beykent UniversityProceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey SCIENTIFIC COMMITTEE Prof. Dr. Alpay Er, Ozyegin University, Istanbul / Turkey Prof. Dr. Atdeshir Mahdavi, Vienna Technical University, Vienna / Austria Prof. Dr. Ayse Ugur Tiitengil, Beykent University, Istanbul / Turkey Prof. Dr. Aytekin igman, Sakarya University, Sakarya / Turkey Prof. Dr. B. Burak Kaptan, Anadolu University, Eskigehir / Turkey Prof. Dr. Burgin Cem Arabacioglu, Mimar Sinan Fine Arts Universi stanbul / Turkey Prof. Dr. Claudio Gambardella, Universita degli Studi della Campania Luigi Vanvitelli, Campania / Italy Prof. Dr. Gigdem Polatoglu, Yildiz Technical University, istanbul / Turkey Prof. Dr. Deniz Hasiret, izmir University of Economics, izmir / Turkey Prof. Dr. Ebru Cubukeu, Dokuz Eylil University, tzmir / Turkey Prof. Dr. Fatih A. Rifka, Montana State University, Montana / USA. Prof. Dr. Hilya Turgut, Ozyegin University, istanbul / Turkey Prof. Dr. brahim Numan, Fatih Sultan Mehmet Vakif University, Istanbul / Turkey Prof. Dr. lkay Masat Ozdemir, Karadeniz Technical University, Trabzon / Turkey Prof. Dr. Gokdeniz Neser, Dokuz Eylill University, izmir / Turkey Prof. Dr. Kutsal Gztiitk, Gitne American University, Istanbul / Turkey Prof. Dr. Lerzan Aras, European University of Lefke, Lefke / North Cyprus Prof. Dr. Pelin Yildiz, Hacettepe University, Ankara / Turkey Prof. Dr. Rengin Zengel, Dokuz Eyltl Universi Izmir / Turkey Prof. Dr. Sengiil Gymen Giir, Beykent University, Istanbul / Turkey Prof. Dr. A. Tanju Gilltekin, Rising University of Cyprus, North Cyprus Assoc. Prof. Dr. Alidost Ertugrul, Fatih Sultan Mehmet Vakif University, Istanbul / Turkey Assoc. Prof. Dr. Alexandrina Nenkova, University of Architecture, Civil Eng. and Geodesy, Sofia / Bulgaria Assoc. Prof. Dr. Burkay Pasin, izmir University of Economics, izmir / Turkey Assoc. Prof. Dr. Cemil Atakara, Cyprus International University, Nicosia / North Cyprus Assoc. Prof. Dr. Emine Gérgill, Istanbul Technical University, Istanbul / Turkey Assoc. Prof. Dr. Hikmet Sivri Gékmen, Dokuz Eylil Ui sity, zmir / Turkey Prof. Dr. inang Igil Yildirim, Beykent University, istanbul / Turkey Assoc. Prof, Dr. Osman Demirbas, Izmir University of Economics, Izmir / Turkey Assoc. Prof. Dr. Rabia Kése Dogan, Selguk University, Konya / TurkeyProceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Assoc. Prof. Dr. Tongug Tokol, Marmara University, Istanbul / Turkey Assoc. Prof. Dr. Zeynep Tuna Ultav, Yasar University, Izmir / Turkey Assoc. Prof. Dr. Zihni Turkan, Near East University, Nicosia / North Cyprus Assist. Prof. Dr. Armagan Korkmaz, Michigan State University, Michigan / USA Assist. Prof. Dr. Begiim Bayraktaroglu, Beykent University, Istanbul / Turkey As As Assist. Prof. Dr. Lana Kudumovie, Fatih Sultan Mehmet Vakif University, Istanbul / Turkey ist. Prof. Dr. A. Can Ozcan, {zmir University of Economics, [zmir / Turkey Prof. Dr. Florina Jerliu, University of Prishtina, Prishtina/ Bosnia and Herzegovina Assist. Prof. Dr. Leila Krivosic, International University of Sarajevo, Sarajevo/ Bosnia and Herzegovina Assist. Prof. Dr. Mehmet Aziz Goksel, Maltepe University, Istanbul / Turkey Assist. Prof. Dr. Nasiha Pozder, University of Sarajevo, Sarajevo/ Bosnia and Herzegovina st. Prof. Dr. Pelin Karacar, istanbul Medipol University, istanbul / Turkey do Balbo, IED Istituto Europeo di Design Spa, Torino/ Italy KEYNOTE SPEAKERS Cem MELIKOGLU (Chairman of Tirk Loyd) Prof. Dr. Ardeshit MAHDAVI (TU, Wien) Assist. Prof. Dr. Nasiha POZDER (University of Sarajevo, Bosnia and Herzegovina) Koen OLTHUIS (Waterstudio, Netherlands) Assist, Prof, Dr. Ricardo BALBO (IED, Torino) - IED Academic Dir Assoc. Prof. Dr. Alexandrina NENKOVA (UACEG, Sofia) Dr. Tomas OOMS (KU Leuven, Brussels)Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey GiRIT ADASU'NDA OSMANLI DONEMI SEBILHANELERL ‘Ammar [BRATIMGIL ' " Neemetin Ervakan University, Faculty of Architecture, Konya/Turkey, ibrahimgl ammer@ gmail.com ABSTRACT ‘The island of Crete separating the Aegean Sea from the Mediterranean Sea is one of the largest islands in Greece. The island, ‘which was home to an ancient civilization Minoan, was subjected to Ionian and Dorian invasions and later became dominated by Roman, Byzantine, Umayyad, Abbasid and Venetians. The frst contact of the island of Crete with the Turks inthe 1330 was signed by the commercial agreemens signed with the Duchy of Crete with Menteyeogullan, Such relations with the Ottoman Empire continued y and became a confit with the increasing, Ottoman activi inthe eastern Mediterranean and Africa. During the reign of Sultan Ibrahim, Chania was conquered in 1645, followed by Rethymno and finally in 1669, the fortress of Heraklion was conquered. During the examinations we conducted on the island ‘of Crete within the scope of Sciemfie Research Projects, it was found that many Ottoman monuments Were standing throughout the island. Among these, we deemed it appropriate to consider the sebilhanes considering the symposium. According lo our ‘on-site investigations and resource research, 8 sebithanes were identified in Crete, 6 in Heraklion, | in Chania and | in lerapera ‘Two of them are standing and the others have records. lof the sebidhanes we discussed in out paper have been measured and their drawings have been prepared, their inscriptions have been translated into modern Turkish, and today’s photographs and archival photographs, if any, have been documented. In addition, resources were searched for the buildings and their definitions ‘were supported and archived. Key Words: rete, Iakleo, Chania, learapetra,sebilhane 37Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey iris Cografi olarak Anadolu ile Mora yanmadast arasinda Ege Deniz gineyden bir kusak olarak gevreleyen adada ik yrlesim M6, 30001 yillara dayanmakta ve M.O. 2000" yillada Kral Minos‘un nderliginde Knossos merkezli geld bir deviet kurulmustur. Avrupa ve Mistrarasinda yer alan bu devlet, Misi'n de etkisivle pd bir deniz devleti olarak gelismig ve ‘Avrupa medeniyetinin besigi kabul edlen bayOk bir medeniyetin SnctsO olmustu (TTawes, 1911, s.9). MLO. 1400710 yillada baslayan Dor ve lyon aksnlan bu yksck medeniyeti blak bir felakeUe sonlandirmie (Alexiou, 1991, s. $9). Bu trihen sonra ada stratsik Gnemini Korusa da exki dnt ve Gnemliroltinesahip olamamiste (Tuk, 1996, 8). MO. 69 yalinda Roma tarafindan le ggirlen ada, Roma Imparatoriug'nun ike ayrimasindan sonra Dogu Romani eline kalmistr (Chevrolicr, 2016, s. 61). Akdeniz’in dogusunda Kuruan Islim Deviet,kisasbrede Suriye ve Kuzey Afiikays fethetmis, Anadolu'yy ve Giri de etki alanina ales. Girt Adastna ilk Mas\man akinlar I Muavive (661-680) doneminde basams, gest tarihlerde dan fark yerier ele gesrilmig ve en nihayetadanin‘amamiHalife Me’ mun (813/833) dineminde gergeklesmistr (Bozkur, 2004, s, 103). 961 yulda Bizanshar adadaki 150 yilhk MUsitman idaresine son verp, soBunlugu Misliman olan ada halkint din deBistrmeye veya adaysterk etmeye mecour brakmislardie (Hanyevi, 1864). Bu taten sonra TV. Hagl Sefer ne kadar ‘esi syanlarla Bizans Imparatorlugu'nu mesgul edevek ada, 1204 yilinda Venediklilertarfindan ele geirlmigtr (Miler, 1908, s. 48). Venedililere bagl ada y@netni il ilk ligkiler Aydmogullani ve Menteseofullar: Beyligiarasnda 1337 yindaki bir takim ticariantlagmalar ile kurulmustur (Delilbast, 1983, s, 98), Venedik ile galkantiy doruma ragmen Girt ile olan minasebetler istanbul daki Giri Yanan thcarlarzerinden 17 yzyn ortalarna kadar bu gekilde strstr (Malik, 2009, 5, 86). XVI ytzyldanitbaren Akdeniz’ deki hikimiyetnigdglendmek iteyen Osman, 1522'de Rodos'u, 1S71°de Kirst fethetikten sonra Girt ign haziiklaryapmaya baslamisur (Emecen, 2001, s. 47), Osmanls Devleti en nihayet 1645 yihnda Giritinfth igin Venedik Cumiuriyeti'ne savas agmis ve 24 yi irgok cephede sirecek biyik micadelelerden sonra 1669 silindaadanin ‘amar fthedilmistr (Pu, 2018, s 40) Hanya'nmn 1645 yunda Yusuf Pasa tarafindan fethedilmesinden sonra Deli Huseyin Paya da 1646 yilnds Resmo Kalesi’ni mn iginde farkh yerler fthedilmig ve Kandiye'nin fethedilmesi Sultan Mustafa'nin 7 yasinda padisah olmasi Osmanh Devleti'ni bie takim ig gatismalara strtklemis ve Kandiye'nin fethine ‘eter Gnem verilememistir(Seiton, 1991, s. 275). 1645°ten sonra iki defa kusatilan Kandiye, en nihayet KGprld Fazil Ahmet aga tarafindan 1669 yalmda teslim almmustr (Anderson, 1982, s. 184) Fetiten sonra kalababk bir askeri grup, aileleriyle birlste sehre yerlestirilmistr.Girit'in idari yapilanmast Kandiye, Hanya, Resmo ve Istye (Stia)sancaklarindan olusan bir eyaletseklinde olmustur(Golsoy, 200, s. 161). 1821 yuinda gikan Yunan Isyam, Giri de etkilemig ve 6zellikle 1896 yilndan itaren uluslararast bir soruna Uondsm ve 1913 Balkan Harbi sonratelimizden gikmastr (Adiyeke, 1994, s. 33) Bu biltide ise kultarimazde en dnemli hayratlarin basinda gelen ve Kaltarimiziin suya ve ikrama verdii degeri psteren adadaki sobilhane yapilan. cle almnmsur, Torkler sehrlerin Kose baslanm gesmelerle donatuge gibi meydanlarm da sebilhanelerle sOslemistir. Gene! olarak bunlarinadina hayrat denmig ve bu yapilar Kullanenlardan tek beklentisi banilerine hayir dua olmustur. Bu anlamda bu hayrat yapslan gehir meydanlannda abiret inane kuvvetlendiren zarif sanat esereri ‘olmustut. Tark mimarisine 6ze0,estetik degerlerin en pzelbigimde nakgedildigi bu yapilar, farkh cofralyelarde gintmtrde de karsumuza gukmaktadi. Bu galismayt yapmamizdaki amag da Girit Adast'nda eondmUzde de kent meydanlanns sdsleyen bu ‘yapilarsbelgelemek ve mimarianaliziei yaparak mimarik ve fark disiplinlerden arastiemacslara kaynak olusturmakt Osman'nn ada bulundugu 268 yldavakflardzeinden schist imaretmiledr. Bu amagla adansn genelindebigok cami han, hamam, medrese, mektep, sebifhane ve geyme sapilar yap, tekkcler aging, Bunlariniginde sempozyum gergevesine de dkkat ederek Girt Adan ndaki 7 Sebilhane inclenmgt. Bunlar, Kandi’ de Valide Tuthan Hatice Suan Scbilhanesi (1672), Numan Pas Seilhanes (1744), Keprila Hafiz el-Hlac Ahmet Pasa Scbilhanes (1768), Yakasi-zide Het Mustafa Aga Scbithanesi (1764), Kalpsiz Ismail Aga Scbihanesi (1794), Sultan Abdilmecid Schithanesi (1887), Hanya" da Haka Cami (Cukur Gesme) Sebithanesi (18. Ozyil ora) ve Yarepeta‘da Ali Makaronake Sebihanesi (1872) geklindedi- Fark zamanlardabtbirinden farkh mimar Gzelliklere ship bu sebilhuancler, Osmanlt mimaisnin zaman inde depigen lap zenginligin gstermektei, Bulgular YYerlesim bagelerinde yapilan hayrat su yapilannn biyak belKimdntn suyy, kaynaklardan su kanallan veya kdnklervastastyla eectrilmistir (Gegen, 1998, s. 10). Osmentt idaresi doneminde de igme suyu ihiiyacim kargtlamak ign suyolarimin bakimina ok Sem vermistir (Angelakis, Mays, Koutsoyiannis, & Mamassis, 2012, s. 165). Bir su yapist olan sebilhanelerde suyun ‘yaninda Gzel ginlerde gerbet gibi igecekler de dagsuldigindan hane seklinde tasarlanmistr. Birkag tiple kargimiza gikan scbihanelerin en yaygin tr mUstakil yap1 trdnde, gokgen plank ve etek denilen mermer algak duvar Qzerinde sutunlar, situnlararasinda bronz. yahut mermer sebekeler, komnsler, ktabeler ve sagaklardan meydana gelmis Gmekleridir (UrfalioBly, 2009, 250), Girt Adas'nda ele alinan gesmeler de Konumnlanma ynnden mistakilsebilbane grubuna girmektedie, 38Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey ‘Valide Hatice Turhan Sultan Sebithanesi (1672), Kandiye Valide Turhan Hatie Sultan, Sultan forahim’in esi ve TV, Mehmed*in annesidir. Kendisi 21 yaginda iken 7 yagnndaki ogtunun padigahigin: goren Tushar Sultan, kayinvalidest KOsem Sultan’m g8gesinde kalmishr. Anteak 161 yilinda Lala Suleyman Paga ile birlkte Ksem Sultan’ 6ldirth (Akyild, 2012, s. 497). 1656 yilnda ise yetkilerini sadrazamliga getirdigi K6prild Mehmed Pasa'ya devrederek zamanim daha gok heyir islerine ayird (Demir & Afyonev, 2015, s. 150), Turhan Sultan 1683, silinda Istanbul’ da vefat etmis ve Yeni Camii yanmndakithrbesine defnedilmistir. Osmanh kaynaklaninda Turhaa Sultan igin dine bags, cSmertigi, hayeseverlgi ve htst olmayit gibi Szellikler ile bahsedilmisti. Vakiflanaracihgt hay igleinin ‘yant sira devletin ihtiyaglan igin Kaleler de yaptirmistr, 1669 yilinda Kandive Kalesi'nin almmasinin ardindan kale ve igerisindeki binalarin tamiri Turhan Sullan adina yapilms, aym zamanda kendine ait su kaynagt bulunan St Salvator Kilises| ‘onun adina eamiye gevrlmistir(Karaca, 2012, s 425). Bu yap1 1973 yilida yikilmstr. Guntmaizde Kornarou Meydantadiyla amimaktadi, ‘Sekil 1. Turhan Sultan Sebithanest meydan g6rdndgd ve 1890"I yillara ait gizimi (Stavriis, 1970) Koni ilgili kaynaklarda bu durum kansik bir hal almustr. Aymtyapt igin fark banilr,tanmmlar ve konumlar tart edilmistr. Gzellkle de bu sebilhane igin kanighklik Melek Ibrahim Pasa, Hct Torahim Aga ve Turhan Sultan isimleri ve hayratlan kangen Evliya Gelebnin caminin yannda diye bahsettgisebilhane, Ayan Mehmet Efendi ve Kethdda fbrahim Pass tarafindan Turhan Sultan adina insa edilmigtir Cravpwins, 1970, s. 120). Busun yannda Kandiye vakiflan iginde VGMA, 988 nolu defterin 122. sahifesinde (H. 1190 / M.1776) ise Kandiye esrafindan Hact Ibrahim Aga bin Phubekir‘n tamir etirdigi sebilhaneden bahsediimektedir. Vakfiyeye gore, Turhan Sultan Camii (St. Salvator Kilisesi) yanmndaéi sebilhanenin ve suyollarinin tamini ile revlilerinin aeretlerni argilayabilmckigin de sehr metkezi ve gevresinde Kendine ait pek gok gayrimenkullnd,arazisini, bag ve bahgelerini vakfetmislir. Vakfiyesinde Ozelle gu yekilde ifade edilmistr: “Bahsedilen vakaf gelilerinden Sneclili olarak vakif gayrimenkuller ie sebilhane ve suyollarnin tamiri yapilaca, artanindan aylik 110 para sebilhaneye tay in olunan sebileiye aylik 30 pera, suyoleuya Odenecek ve yaz aylarnda gUnick 44 yk kar sain alinarak sebilhanedeikram edilecekt, Ayrica vakif gelilerinden sebileinin ikamet gin mnasip bir verde bir ey satin alinacak ve ikametinetahsis edilecektr” (VGMA, 1190/1776) i ‘Seki 1, Turhan Sultan Sebithanesi meydana bakan On cephesi ve arka cephest (Kaynak: yazar) Buna Kargilik Kandiye Tarih Mazesi’nde Melek fbrahim Pasa adina yapunlan bir hayrat yapisinin kitabesi bulunmaktad Mermerden yapulan ktabe iki satidan olumakta ve kitabenin gn Turkge yazam ga gekildedir: “Sahu '-hayrat/ Melek Abrahim Pasa’ Sene 1095" (M.1683). Nusret Gant'm Yunanistan’ daki Tr Eserleri ve Digital Crete adh djl platformda da bu isim ariikhgn tekrar edilmigtr.Igili kaynakta Melek Ibrahim Pasa Sebilinin L, Kalokairinow Caddesi'nin ucunda 39Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey (URL-L:Digital Crete, 2019), bulundugs ve 1915 yslinda yo! agma glasmalar kapsaminda kamlastisip, yskildgs belt Oysa yikilan Melek Ibrahim Pasa'ningtinimizde mUzede serglenen ktabeye ait gesmedir. Kansikliga konu olan Melek fbrahim Pasa, Giti'teki gorevi 1673 yslinda Kandiye muhatizhg ile olmustur. Bir tre Mora’da g6rev yapbkian sonra Osmanltnin kuzey sinsrlanndaki bolgelerde gGrev yapmms ve birgok savasa kati Viyana Bozgun sonrast 1680'Iiyllarda Gzelikle Tuna boyund dagaimis ve basibozuk orduyla dnemli basanlar elde etmig ve 1684 yslnda Budin'i bay bir 6zver ie savunmustur, Kara lbrahim Pasa'nmn kiskirimalant ile 1685 yilinda idam edilmistie (Gzean, 1998, s. 223). Mezan Béime, Soruca Pasa Camii haziresinde bulunmaktadit. Kandiye MUzesinde bulunan kitabesi de sebilden cok bir gesme kitabesi Gmekierine benzemektedir. Kaynaklarda sikga Melek Ibrahim Pasa ile karitiilansebilhanenin bnisi Hact Ibrahim Aga ise Kandiye'nin zengin esrafindan olup, Girit Adasi'nda birgok ges, sebilhane ve suyollanim tamir ‘ettgini 1776 yilindaki vakfiyesinden ogrenmekteyiz. Sebilhancnin 6 situn 2 satrdan olusan kitabesinin gunumiz Tarkge ‘yazam su ykildedir Hiact Aga kim odur hem-nm Ibrahim Halil / Sa'tedub yap sef ile bina beyt+ seyid / Suki mermere kazdird: bu hayet cemile / Tasindan su gikanb tasiyla ve azimussanda Dil ?atar su ldleden dirayet? esnasinda ?/ Gelsun isun su ve hem kilsin sala sem Cennetia’tida kevser igse de ? deli ?/ Bu zl abide iden teskiine? Mat sebtl Nok her yeni hayrin dh ?faizi?.../ Ya dba selsebil ide ustantz? Gider bi-sebt] ‘Nutkudurtarihtamir shasta kil... stevim miheabst? pak ig... kul sebil Ketebe Mustafa $akrt nin 6n cephesinde bulunan kitabesi (Kayak: yazar) Sek 2. Turban Sultan Sebithanes Bunlarn yeninda kare bir mermer levha Wzerine S sate ve § situndan olusan bir kilabe daha vards. Kare geklindeki kutucuklann iginde farkh basamaklarda sayilar yarlmishr. Bu kitabenin ne ifadeettigi tam olarak anlagilamamigtr. Ayrica Sebilhanenin iris kapst zerindcki kitabenin gtindmiz Tarkge yazum gu seildedir “Ve mine’-mai Kill sey"in hay" / Enbiya Suresi Ayet 30; Ayet meali: "Ve her canliyt sudan var kik" ‘Sekil3. Turhan Sultan Sebilhanesi'nin sayslara yazan kitabesi ve girs kapis Wzerindeki kitabe (Kaynak: yazan)Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Sebilin dort cephesinde su basman seviyesinde mermer malzemeden yapilmis bitkisel barok bezemeli uynabk igerisine birer ‘ade Ile yerlestrlmi olan levhalar bulunur. Bu ldlelerin altnda kare plan blok tastan yapuimsy kUgOk su teknelei buluur. '6z komuisu sebilhane ginimizde belediyeye ait kafe olarak kullamimaktadhr. ‘Sekil 4. Tuchan Sultan Sebilhanesi delay mekleri(Kaynak: yazar) l 1 L 4 | | ‘Sekil 6. Turhan Sultan Sebilhanesi plan gizimi (Kaynak: yazar) aLProceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey ¢ = LEO (etene bo eben we ‘Sekil 7. Turhan Sultan Sebithanesi meydana bakan On cephe gizimt (Kaynak: yazar) Numan Paya Sebilhanesi (1744), Kandiye 17. yoryilda devietin yagadigt bubrankt dinem, 1657 yilmda Koprla Hafiz Mehmed Pasa'nn sadrazambik makamina gelitilmesiyle allatmishr. Boylece Merzifonly Kara Mustafa Pasa'ya kadar strecek olan Osmanlt idaresinde Képealdler ddonemini de baslaimusir (Soreyya, 1996, s. 1264). Oglu Képrilo Fazal Almet Pasa da Kandiye'yi fethederek, K8prillerin Giri ile olan alakalar:baslamusti. Fazal Ahmed Pasa’ nn kgs kardesi Sadrazam Mustafa Pasa'nin yuk ofl Fazal Numan Pasa da Kandiye mubafizi olarak 3 defa adada p6rev yapmustr. GunUmize ulasmayan yapini kitebelerini yayinlayan Orhan F. Koprili'nda aktardigina gore sebilhane, Fazal Numan Paga daha goreve baslamadan 3 yil kadar nce yapildigindan Fazal Ahmed Pasa evkafinn mOtevellisi tarafindan yaptilma ihtimali zerinde durmustur (K@prOld, 1976, s. 488). Orhan Koprity'ntin (1976) makalesinde Mehmed Yunus'‘an (1920) aktanlan kitabesinin ginimdz Tarkge yazimu su skildedir (igi kaynaklarda kitabedckitahribattan dolay! yer yer okunamadig belts: ‘Gegme-i mri zaman hav7-1 hayal du-gehar (garesiz)/ Lule-i.. gap... kan akst/ Gorke .. tegne- il oldu revan ‘Taki zilal+ nev ... atgin ede ol tegne- dil Ruhina bu gesme-i sin vakf edub old ayn / Her kim igerse bugtin ruhune kilsn dua / Ola ki yarn bula rahmet Hak'ta mekain / Haif gay’ gelub soyleditarihini/ “‘Cegme-t dbs hayar leu zehi [ety revdn' 1S Kandiye vakiflaniginde VGMA, 994, Defer, 36. Sahifede yer alan Hact Huseyin Mektebi’nin belgesinde (H. 1321 /M. 1903) ‘Numan Pasa Mahallesi zikredilmistt, Nikolaos Stavrinidis'inbelirtigine gore ise glntmbzdeki Kallergon Meydan'nda eski Vilayet binasinn sag girs tarafinds bulunan sebilhane, 1915°te yiklmistir EeaupwviBng 1985, s. 240). Kaynaklann tart eth ‘Agios Titos ile eskivilayet binast arasinda park olarak kullanilan alanda gindmizde korama altima alin bir sadirvan ‘yapisinin Numan Pasa Sebilhanest ile ilgili olmast mubtemeldir. Buna gre Agios Titos Klisesi'nin apsis tarafina yer alan bu bolge Numan Pasa Matallesi di. ‘Sokil 8, Agios Titos ile eski vilayetbinastarasindaki parkta Koruma altinaalinmissadirvan yapist (Kaynak: yazar) 42Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Kapri Hafiz eLHac Ahmet Pasa Sebilhanesi (1759), Kandiye Orhan Kprali, 1976 yslnda yayrmladigt makalesinde Kandiye seriyye scilerine dayandirarak Képrillailesinden Ebu'-hayr Hafiz elsHac Ahmed Pasa'nin H. 1157 / M, 1748 ve H. 1170/ M, 1756°da iki defa Kandiye Mubatizigi yaprigini aktarmisar (Koprala, 1976, s, 490), Sebilhane de 1759 yilinda Agios Titos Kilisest ile liman arasinda ginmzdeki 25 Agustos Caddesi ‘wzerinde yaptinimistir (Exaupwvidns, 1985, s. 110). Ancak 1915%te ykilmistr. Orhan Képrild'ntn (1976), Mehmed Yunus" un (1920) makalesine dayanarak sebilhanenin, Ug eepheli ve her cephesinde kitabe oldugu belirimistt. Buna gore kitabenin ilk 6 satis Vezir Caddest'ne bakan cephede, 7-10. salar Liman Kapist Meydan'na bakan cephede ve 1115, sauilarn da gine cephede bulundugu bildirilmistr. Ktabenin gaunt Turkge yazura gu sekildedir (Koprald, 1976, s. 491) 1. Bismillahitramanizrabien 2.*Ve ee’alnd mine's’ KO sein hay” (Kuran, Enbiya Sresi, 30. Ayet) 3. Cenabes Asaf ali negridin {UO hummetd fevka' lide 4, Kopritizide Makbol Salattin bu’ l-Hayrs tkniye hakka sezadir 5. VezieIonu' vezi Ibnu'evezindie “Miselsel mustasi ermaau revadie 6. Keremsi meves bil zu cebbetli Mahalliyleeder sabibuitddie 1 8. Yektn haet Ahmet Pasa zigin ‘Babs ayes ruhnumddir 9. Muyeser oldu Fethi kale- nis (Olup sor-askeri yevmu'l gad 10, Hele sd eyledicedadt Denitmez mi bu hayta hos ceradir 1H, Hsusan rules Numan mit (Ogu yay garabryla sakadir 12, Yakin bildim bu hayrettn huduse Kadimu yemin Sultan Mustafa'dir 15, Lebiben gel yeterhatm-* kelim et Garaz tari bilinmek mintehadie 14, Sebib-i Hazret desturu kerem kem ‘Beyan tari giya nuvadir 15, Agu bir eyleyiikvan dirlr / Safayt can veren atgana mader(sene 1182) /Ketebe el fakir ‘Alimetel-mazharey-suburi Hafiz katbU El-Hae Abmet /El- vezr el - Koprillzde Yakastaide Haci Mustafa Aga Sebilhanesi (1764), Kandiye ‘Nikolas Stavridis’in belirttigine gre 1764 yshnda act Mustafa Aga bin Mehmed Yakast-ride twrafindan 1768 yilinda inga edilen sebilhane 1915 yilindaki yol agma galismalan sirasinda yikilmsr. L. Kalokeirinou Caddesi'nin kuzey tarafinda Eski Hanya Limam dogrultusunda Zekeriya Bey Konapi yakinlarinda bulunmaktaydi Sxaopwins, 1985, s, 109), Sebilhane ie ilgili vakif kayitlarinda Kandiye’nin Aga Mahsllesi Camii abalisinden ve TOccar Yakastz-zade Hact Mustafa Aga Bin Mehmet Aga tarafindan Bey Maballesinde ingaetirldigi belitilmistir. Vakfiyenin 6zeti gu sekildedir (VGMA, 11.1177 /M. 1764): Kandiye'nin Aga Mahallesi Camisi ahalisinden ve Tiecar esnafinda Yakastz-zade Haci Mustafa Aga Bin Mehme! Aga, Kandiye ‘nin Siri Gesme Garsisinda uzunlugu M4, genisligi7 zara olgalerinde bir sebilhane ile yaninda bir eye nga ettrmis id. Vaksf, adi gegen sebilhane ile Kandiye'nin Pezhe Nahiyesine bag Iskupla Kéyinde ingaettirdi ‘aminin masraflarm Kargilamak izere de ajagida yerleri, Gzelikler ve sayilan verilecck olan gayr-s menkullrin vakeetmis ii, Vakfiyedcki sarslara gore vakfodilen gayr-1 menkuilerin yilikgelirlerinden hersene 25 kurugu vakfin :matevelisine, 100 kurusu yaz aylerinda scbilhaneye kar getirme masraflarna, 15 kurugu sebilhane ve gesmein suyol ‘amirne, 6 kurugu suyolculara verileeekti. Ayrica Kandiye’deki Karagtz finnina bitigik vakif ev de sebilhanede g6revli olan sebileininiskdnna mesrutolup her ysl 30 kuru da maas Gdenccekti.” Kalipsizismail Aga Sebithanesi (1792), Kandiye Kandiye’de L. Kalokairinow Caddesi Wzerinde Hanya Liman tarafinda H. 1207 / M. 1792 yslnda Kalipste Ismail Aga bin Ali Aga tarafindan yepunimstr. Vakif mOtki olarak inga edilen gesme 1926 yilnds Yunanistan Ulusal Bankast'na satlmis ve ardindan yok edilmistir. Gonamazde arazisine dakkin yapilmistir xavaxns, 1981, s. 95) Sebilhanenin kitabest gdnambze ulasmasa da Giritt yagamss Celvet tara geyhlerinden Salacioglu Mustafa Celvet?nin divaninda bu sebilfanenin Kitabe melni yer almakladit, 1750 ile 1850 yillan arasinda yasamiy Salacioglu Mustafa Celvet'nin kabri Giri edit. Kitabenin zuntimitz Torkge yazunm gu sekildedir (Kurmaz, Tate, & Aydemir, 2000, s. 43) ‘Rahmet olsun ruhuna kim etd bu hayra kay /Selsebilinden na'imin cm reyyiin ola tim ‘$ohretiel-Hae Ismail Kalipsz-zidedir / Eylemigdi sa’yini takvdya cit subh u gam wvffkinakilds ans mazhar Huda / Akudip edu sehdya oldu makbuls en ‘Bu mahalede tegnegdna yog idi madan eser/ Eyledi thy ahalisinin sulands his wim Nab lek devriyle gikdum eylediea tarhini/ Al Husey"in ‘agkina nds eyle anu ey omar Sene 1207" (M. 1792) 43Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Seki 9, 1900"erde Katpsz Ismail Aga Sebithanes (@-Enavaxng, 1981, bURL2: Metallinos) Sultan Abdalmecid Sebithanesi (1847), Kandiye Kandive sehrinin suyollari esash tamiri Venedik déneminde 1625 yilnda Youktas dagmn suyunu getiren Morosin sukemerlert ile baslamugtr. Sehrin iginde Jesus Kapisi'ndan giren dogu sarmcin dolduraa bu suyolu Morosini Cegmesine kadar ‘wanmaktadir. Ayrcasaray, gars ve katedrale de ulasacak yekilde yapilmigtr. Aneak Kandiye kugatilp, Morosini suyolu tarp ‘ediline, sehrn su ihtiyaci sshrin bau tarafinda olan Bethlehem Burcu sarnicindan liman tarafindaki Priuli Gesmesi'ne vapilan suyolu ile saglanmstr (Angelakis, Mays, Koutsoyiannis, & Mamassis, 2012, s. 480). Kandiye’nin fethiyle Morosini (eyes bulundugu alan Evliya Gelebi'nin tarifiyle Mavuz Meydany’na d6nbstirulmOstir En ahayet 1850 yulinda Sultan Abdalmecid’in Kandiye'yi ziyareti Sncesi Girit Muhafiza Mustafa Nail Pasa, Morosini Cesmesi‘nin havur kenar kaidesi Izerinde mermer_sutunlar ekleyerek yapiyt, Sultan Abdilmecid adina sebilhaneye dénustirmastir (Angelakis, Mays, Koutsoyiannis, & Mamassi, 2012, s, 482), Sebifhancnin formu gesme duvari esas alnarak yapilmisti, Sebithanenin dz gas) vardi. Aynica tm cepheletde dotanan kitabesi mermer Wzerine alin yaldvzludr. Bu sebithane 1898 yilinda adadan Tark askerinin gekilmesi sonrast dagialmisur (Angelakis, Mays, Koutsoyiannis, & Mamassis, 2012, s. 484). Adana suyollarin, inceleyen Gerola (1905) ve adadaki su yapilarmn: arayaran Stavriniis‘in (1969) galismalart adadaki sebilhane ve gesmelerle ilgili yapuima en 6zg0n galismatardir (Getola, 1905). $ekil 10, Morosini Gegmesinin (1625) Sln Abdalmecid Sebilhanesi'ne (1847) dendstirdlmesi ve gegmenin ‘gondendzdcki durumu (a-URL3: K.Kuslar, bURLA: Tripadvisor) 18, yizyl), Hanya Hanya’ nin 1645tefethinin hemen ardindan St Nikola Katedrali, padigahin adiyla camiye gevrilmisti. Sebilhane de bu caminin avlusunda gdntmdzdeki ismiyle 1821 Meydanr'nds bulunan Cukur Cesme’nin GstOne yapilmisur. Argiv fotograflan incelendiginde sekizgen plan sebilhane, Uggen allikh, sit ve derelerden krlan dilimli Kon seklind bie gat ie GrtalmOstdr Bu Gst dr Gzelig ile pntmtze ulagm tek 6mektir. Sagaga bulunmayan sebilhanenin pencere aikly stinde genis aralkh iki sia sikme yapilmsti, Sebilhanenin yanim daire kemerl peneere bosluklan, ince sttunlarlaikiye bolunmdstir. Sivri kemerli bu pencerelerinaliliklannda daire veya clips formunda levhalar ile her ylzeyinde kitabesi olmasi, sobilhanenin énemli bit kkisiye at oldugunu géstermektedir. Ancak Hanya ile ilgili incelenen 1783 taribli ve 988 nolu defter, 44. sahifede yer alan Sultan Ibrahim'in vakfivesinde sebilhaneye depinilmese de Cukur Gesme’ den bahsedilmigti (VGMA, H.1167/M.1753) R. 1299 /H. 1893 yilinda adada Mosldmantara ait vakilar ve bunlara baBl kbyler ve diger glilern cetveli lan editmistir. Bu cetvelde Sultan Tbrahim Vakfinm Hanya, Resmo ve Kendiye'de inga ettirdigi hayir Kurumlarina bagisladigs gelitlerden bahsedilmisti(Adiyeke, 1994, s. 45) Sultan Ibrahim ‘in vefaunndan 30 yl sonra fethedilen Kandiye'de de vakfina ait hayratlarin ‘olmasi, vakvfin biydigind ve yatirmmlanin sirdardGgind géstermektedir. Hanya'da Sultan Ibrahim (Heinkar) Camit'nin 44Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey kargisinda ingaedilensebilin de bu vakf tarafindan yapildit yaklasimim: giglendirmektedi, Buna gore sebilhane, 18. ybzyiln sonlarina dogra, Sultan Ibrabirs'in vakfindan yapslmistr. Fal gevrimig ve merdivenlerle inilen Gukur Cegme'nin girisinde yer alan sebihane, 1920"I yillarda ykilmistt, Giindmtizde meydanda sadece Gukur Gesme'yi gevreleyen situnlar ve demi korkuluklar bulunmaktadu. Sekil 1, Hanya, Hunks Camii Sebilhanesi, 1905 (Hanya Arkeoloji Mizesi) Ali Makaronake Sebilhanesi (1872), Yerapetra Yerapeira (lerapetra), adanin dogusunda adanin bogumlandipt bilgenin gineyinde yer alan bie yerlesimdir. Osmank'nin fethiyle kale ve diger savunma yapilanmn yapiimasiyla geligmistr. 1868'deki idari bolunmeye gore Yarepetra, Lasid Sancagina bagh 16 kéyden olusen bir merkezdit. Sehrin einamizdeki buyuklugd ve Osman esererinin yapilig tarlert incelendiginde Yerapetra, Yuran isyantanyla baslayan sOrecin sonunda huzuru bozulan adada MaslOmantarin toplands bir shir olarak karsimza gukmakiads. Sehirdeki2 cami, buy bir 1 okul, 1 sebilhane ve 2 gegme Osmanls dineminden ginumOze Ulajan baslica eserlerdi Bunlardan biti de Ali Makaronake tarafindan H. 1289 M. 1872 yilnda yapilansebilhanedi. Osmanlikaynaklanda Prepeta ala da gegen kasabada VGMA, 989. deter, 99. sahifeve gre 1891 yada Cevat Pasa, Mahmud Celaledin Pas, jandarma efi ve ada haan himmet ile Sulan Tl. Abdathamid Han adiha Hamidiye Cami olarak isa edilmigtir(VGMA, 1309/1891), Matmud Celaleddin Pas, ik olarak 1878 ylinda Osmenkk Deve nin kab ti Halepa Sézlesmesi ve andindan gikarlan “Girit Nevahi Nizamnarnesi™ ile halkin dogradan yonetime katilmasim saglayan karamamelerinuygulanmasinyeinde tespit etmek amaesyla Babs li tarfindan Giri’ eonderimisi(Adiyeke, 1994, 5.28) Bu dinemde Girit toplumuaun Segitlenmesi, Mosliman ve Hristivan gekigmesinin yan sre her toplulugun Kendi fkalan ‘ard. Buna ragmen cinayeller ve haskinlar Gnlenemeyince I889°da adaya baytk bir asker sevkiyat gergeklestiimiy ve olaylaryatstrimgte. Bu donemde Girt vali olarak rev yapan Sait Paya, Cevad Papa ve MahmuiCelalledin Pasrnin basa siyasi yonetimleryle adada Osmenl otoitesinitekrarsalanmistir Adlyeke, 1994, 35) Seilhane de bu caminin sol tarafinda buluamaktads Scbilhanenin drs duvarlan oval bie yekilde oyularak yanm daire formunds nigler olusturulmus, igride ise sckizgen plan 120em lik diy kenar uzunluguna sabi sebilhane dzptn kesme tastan yapilmusar. Cephesinde disatagan dim stunlarmn ‘werinde bitki motile olan sttun baslilan vardir. Genig ve disa wzanan bir silme Gzerinde kubbesi bulunmaktadur. Farklt tarclarin birlikie kullanldigt sebithanenin, pencereleri oryantalist dslupla yapilmig iki kademeli olup, sivei kemerle sonlandinimsstr, Sebilhane 1950'Iyillarda amir edilmigtir xauprvidns, 1970). Dare formunda mermerden yapilmiskitabesi schilhanenin ghey tarafindadr. Kitabenin her iki yaninda silmelerden gikan ejderha basi motif ile sislenmistir, Seblhanenin kitabesinin gdnumuz Turkge yazum gu sekildedir: “Sahibu'-hayrat ve talibu'Hhasenat/ Makaronaki Ali En’amellahu / Bi-tutfehu'l-Celt/Sene 1289" 4sProceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey ‘Sekil 12. Yarepeira, Ali Makaronake Sebilhanesi genel gordnis0 ve kitabesi (Kaynak: yazar) sonuc Makalemizde Girt Adast'ndaki 6's1 Kandiye’de 1°i Hanya’ da ve 1"i de Yarepetra'da olmak tzere 7 sebilhane incelenmistr. ‘Adadaki bu 8 scblhaneden sadece Kandiye’deki Valide Hatice Turhan Sultan ve Yarepeira'da Ali Makaronake scbihaneleri ‘elindmize ulasabilmistr. Diger sebilhancler 1915 ynlnda gesiti babanclerle yikilmislr. Sebilhanelerinin gogunun Kandiye’ de ‘olmasi, Minos uygariginin bu bélgede insaettigi suyollarmin devamh tamir edilmesi ve bakumunm yant sira 18. Yazyildan itibaren artan Muslonan nbfusun ctkisini g6stermektedir Kandiye’de gtindmtze ulagmayan Numan Pasa Seblhanes nin (1744) ktabesi O. Képrlatarafindan 1976 ysinda yaysnlaneny ayricavakrf kayitlannda Numan Pasa Mahalles? nden bahsedilmis, buna p6re gdnimlzdeki Agh, Titos Kilisesi'nin ptney taraft isaretedilmisti, Kapruld Hafiz el-Hac Ahmed Pasa Sebilnanesi (1759), Agios Titos Kilises ie liman arasinda bir bolgede ‘ehndmazdeki 25 Agustos Caddesi Wzerinde bir yerde oldugu belirtlmistir. O. KoprUld’nn kitabesi yamnda cephe yonlerini fade makalesine ge ise Venedik doneminden Kalma Megaro Liopiakiyapisinn yakinlatigareteiligtc. Yakasizzade Fact “Mustafa Aga Sebilhanesi (1764) vaksf kayitlannda Bey Mahallesi ve ‘egme Carsistiginde diye tanifedilmigt. Bu bole ‘pundmuzde L. Kalokerinou Caddesi'nin kuzey bélgesi Zekeriya Bey Konagt ile Priuli Ceymesi arasinda bir yere denk ‘gelmektedit. Girit’cki Celvet tarikat eyhlerinden Kalipsi Ismail Aga Sebilhanesi (1792) ise eonlmdzdeki L. Kalokerinow Caddesi'nin ucunda Morosini Gegmesi yakinlaninda bir yerde bulunuyordu. Son olarak Sultan Abdalimecit Sebilhanes! ise 1625 ‘linda Morosini tarafindan yapilan suyolunun ucundaki gesmesi dzerine yapumisu ‘Seki 13, Kandiye'nin suyollan ve su yapilan arasindaki dagalim ‘Adanim diger Gnemli bir Mdsliman nifusu banindiran Hanya'da ise Hnkir Cami kartsinda su kaynagina yapilan Cukur Gesme‘nin dsitndeki sebithane dst Oidst ag:sindan esine az rastlanian cipte gok Karmal: koni seklindedir. Yarepatrs’daki sebithane ise 1821 Yunan Isyant ie bilikte Girit Adasi'nvn isyana katlmast ve yaganan bubranlardan dolay) 19, ydzyilin foralarindan iibaren adadaki Masloman nifusun daba biyOk yerlesimlere dogru ig g8p hareketinin yasanmasina neden 46Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water 09-10 July 2019 Istanbul/Turkey ‘olmustur. 1704 ysindan 1868 yshina kadar 19 jld 16 KOyden olugan Varepetra kazasinin bu tribten sonra 4 nahiye ve 16 kOy seklinde bir idari yapnlanmast vardir. 1872 ysla tarihlenen sebilhanenin son dinemde goslerle artan Maslman nffusun st itniyacr igin yapilmisur. Farkl: mimari tarzan birlikte kullanldig sebihanenin dikket geken bir ézelligi de kapisinn ‘olmamasidir. Bu durumun 1950°l yillarda gegirdigi tamiratsonrast olustubu dusindlmektedir. Sebilhanenin Kitabesinin yer aldigr davar boldminde silmelerin kitabenin sapinda ve solunda yslanbast olarak sonlanmast, bu duvara ay zamanda git kapist oldugunu g8stermekteir. KAYNAKLAR ‘Adiyeke, A. N. (1994). Osmants Imparatorlugu ve Girt Bunalim, amir; Dokuz Eyl Universtesi Atatrk Lik. ve Ink. Tar Enst Doktora Tezi ‘Adiyeke, A.N. (1994). Osman Imparatorlgu ve Girit Bunalume (1896-1908). lami: Dokuz Eylal Oniversitesi Atattek like, ve lnk. Ta. Ens Akyild, A. 2012) Valide Sultan. skim Anslikopedish C. 42,5. 494-499, ‘Alexiou, S.(1991). Minas Ugarlu (E.. Tulunay, Gey.) Istanbul: Atkeotoj ve Sanat Yaysnlan “Anerson, R.C. (1982). Naval wars inthe Levant, 1559-1853. Princeton: Prineton University Press “Angelakis, A, Mays, L, Koutsoyiannis, D., & Mamasss, N. (2012), Evolution of Water Supply Through The Millenia, London: IWA Publishing Bozkur, N. (2008). Me'mun (Half). ldo Anslikopedis(s, 101-104). inde Istanbul: TDV. Chevrolier, F. 2016), From Cyrene to Gortys. Notes on the relationship between Crete and Cyrenaica under Roman domination (Ist eentury BC—Ath century AD). JE, Kouremenos iginde, Raman Crete: New Perspective (s. 49-92). Oxford: Oxbow Books. Delilbap, M. (1983). Ortaga@'da Tork Hoktimdarlan Tarafindan Bs Belleten, XLVI8S), 95-103 Demis, U., & Afvoneu, E, (2015). Turhan Sultan Istanbul: Yeditepe Yayinevi Emecen, F, 2001), Kibrs't lk Osman Idari Yapilanmas A. Ahmetbeyogla, & E, Afyoneu (D0) iginde, Dinden Bugine Kibris Meseles Istanbul: TATAY, Gero, G, (1905). Momumenti Veneti di Creia. Venice: G. Gerola. Gilsoy, E, (2008). Girt Fethi ve OsmankIdaresinin Kurulmasi (1645-1670). Istanbul: TATAN. Manyevi, 1K. (1864). Girid Tarihi. Istanbul Hawes, C,H, (1911), Crete The Forerunes of Greece. London: Harper & Brothers Karaca, F. (2012). Turhan Sultan, dsm Anslkopedish, C41, , 423-425, Kepral, 0. F. (1976). Kandive'de Koprildlere Ait Kitabele. Ord. Prof Ismail Hath Usuncargit'va Armaan (s. 487-494). iginde Ankara: TTK. Kumaz, C, Tats, M, a Aydemir, ¥. 2000). Girt Salactoglu Mustafa Celvett Divan. Ankara: Akgaf. Malik, BE, (2009), From Venice to Byzantium and Back: Relations between Venetians and Greeks, 1200-1600, Connecticut: Wesleyan University Miller, W. (1908). The Latins tn the Levant. New York: E.P. Dutton and Company ngs, . (1984). Fak Maessesesinde Su ve Onemi. Ankara: Vakiflar Genel Madi Grean, A. (1998), Melek Ibrahim Pasa. Guiney-Dogu Avrupa Arastirmalar: Dergisi(S.12~ Prof. Dr, Cengiz Othonk Hata Sayist, 221-235, Porfviou, Hl. (2004). The Cartography of Crewe in the Fist Half of the 17th Century: a Collective Work of Generation of Engineers. institte for Neokellenic Research Tetradia Ergasas, 25(26), 65-92. Paul, A. (2018). Anonim Bir Osmanis Kaynagina Gore Girtin Fethi. Ankara: Gece Kitaphis Setion, KM. (1991). Venice, Austria, and Turks in the Seventeenth Century. Philedelphis: The American Philosphieal Society Sureyy2y M. (1996), Sici-i Osmant (S, A, Kayraman, & N. Akbayar, Da) Ankara: Tarin Va Takin, C (1945). Osmankt Imparatorlugu’nds Gict Isyanlan: 1821 Yilina Kadar Git, Belleten, 934), 163-206. ‘Tukin, C. (1996) Girt, Islam Ansikopedisi (s. 88-93). iginde Istanbul: TDY. Urfahogla, N. (2009). Sehil, Is Anslikopedis, C36, 5. 249-251, VGMA. (1190/1776, 1 10 Muharrem 1190 / M. 1 Mart 1776). Hac Ibrahim Age bin Ebubckir Vakfiyesi. Defer No: 988; Sahife No: 122-123: Sira No: 44, Istanbul VGMA. (1309/1891, 1.12 Rebitlevvel 1309 /M. 16 Ekim 1891), Prepetra Kasabast Hamidiye Cami Vakfiyesi. Defier No: 989, Sahife No: 99-100; Sira No. Istanbul GMA. (1. 1177/M, 1764, H, 5 ZL KADE 1177 'm, 6 mAYIS 1764), Hae: Mustafa Aga Scbilhanesi, Defer No: 538; Sahife ‘No: 198; Sira No: 170. stanbl VGMA. (H.1161/M.1753, H. 15 Safer 1167 /M. 12 Aralk 1753). Sultan Ibrahim Vakfiyesi Defter No: 988: Sahife Nat ‘Sira No:21 Istanbul Exavanxns (1981). H wdpcven tov Hoawieio, 828-1939. Hpaxiaw: Tego Emchnpro-Tanua AvaroR. Zravpwians, N. (1970). Axoypagtxoi sivaxzs ons Kpiiens, Kone Xpoviad, C. 22, 19-132, Eravpivions, N. (1985). Meregpdeeierovpuixtiv wropiney enppdgor agopdveay eis my wropiay me Kons Upixier: Bixekaia Amomnc BxSitoBix7 Hpaxnstov. URL- 1: Digital Crete, (2019, 6 02). Digital Crete web sites: hupigitalrete ims forth grtourkology_monuments_display php?-14id=198 adresinden ald. Exsim tri: 287.2019, URL-2; Metallinos, T, (ih yok). Theodoros Metallinos; E43.480s Tpuynais MEPOS Bo: hups:hwww facebook comitheodoros.metallinosimedia_set?set~a 58662494135483544ype Erisim tabi: 287.2019, Mla Ahidnamelerte Verten Imtiyaztara Genel Bir Bakty. adresinden ald 47Proceeding Book Beykent Ist International Symposium of Design for Living with Water URL: URL+: (09-10 July 2019 Istanbul/Turkey Kanatstz Kuslar (lar yok). Kanatstz Kuslar: hips piterestcom/pinv’288371 18238 1206027/visual- search’?x~13&y~I l€ew=4294eh-346 adresinden alind. Erigim tarihi: 287.2019, Trip Advisor (tarih yok). Trip Advisor, Avrupa, Yunanistan, Girt, Heraklion Prefecture, Heraklion, Heraklion Gezilecek Yerler, Morosini Fountain (Lion's Fountain) Resimler |ups:/www.tripadvisor.com.r/LocationPhotoDirecink-g189417-4669297-i198687190- Morosini_Fountain_Lion_s_Fountain-Heraklion_Cret,html aderesinden and, Eriim tari: 28,7,2019. 48