Rodo Mbendane

Student no:65680170

Nomoro ya moswananoši

Asaenment ya 1

Potšiso 1

1.1 Fonetiki ke puo e e dirago ke go dumiša le go reetsa medumo e e fapanego.

1.2 Ditumanoši ketše ditšwa go ka moya o lokologilego o sa thibelwe ke sepe kaganong.Dipounama di

tšeya maemo ao a fapanego go ya ka tumanosi yeo e tšweletšwago.Di arotšwe ka leleme le maemo
ao a fapanego a lona.

Mohlala: hlala

1.3 Ditumanoši ke medumo e e bopiwago ke moya o tšwelelago bja ntle.Moela wa moya o dirišwago
gegi dumiša ditumanoši go tšwa bja matšhwafong,leleme le serwa se se fetifetolang maemo a
tšona.Uta[u]

Apara[a]

Moloko[o]

Ditumammogo .ke mokgwa wa taolo ya moya o arogana ka diponagalo tša mafoko. Moya o a thibja
go ba wa thibja nakwana ye nngwe mo kgokgokgong.ke ntlha ya bofelo tumišong ya tumammogo e
etšhwanetši go hlagela dinako bja mehuta e farologanyang ponagalo ya ona mo lefokong.Reka-
Nthekela

Rata-Nthata

1.4 E nale mohola go bane e e tša gore o kgone ho tšiba polelelo le popo ya lefoko.

Potšiso 2: Fonolotši

2.1fonolotši ke karolo ye nngwe ya popopolelo yeo mo go yona ho ithutwago ka polelo yee lokolago
ka fao medumo ya polelo e e dirišwago ke lenaneo ho hlama mantšu.

2.2.1 kgalapatšo
2.2.2Tengwafatšo

2.2.3Thinifatšo

2.2.4 Tlogelo

2.3.1 Phetogomodumo yeo e rago ge e hlolego kutu ya leleme ya go kgoma godimo goba go nyaka go
kgoma lelengwana la moseo mohlala: Monyana=Ngwanyana (mo e fetogila go ngw)

2.3.2 kgalapatšo ke bogare bja leleme bja kgomang goba bja nyaka go kgoma magalagapa a ka
godimo,mohlaa swiela=fiela

2.3.3Thinifatso ke yeoe hlolegago ge ntlha ya leleme e kgoma marinini a ka godimo.mohlala

rekela=Nthekela

2.3.4 Poufatšo ge modumo o monngwe o tšelwa magato ke modumo wo mongwe

2.4 Ditumakemo

2.4.2 Ditumagwaša

2.4.3 Ditumatšweledi

Mthepo

Mojapelo Maishiko Doreen

Chokoe,S.J 2000 Linguistics Ambiguity in Northern sotho.Saying the unment.Lengwalo la Bongaka la

go se gatiswe Johannesburg. Rand Afrikaans University