΢ΤΝΔΕ΢ΜΟ΢ ΥΙΛΟΛΟΓΩΝ ΝΟΜΟΤ ΦΑΝΙΩΝ

31ος ΔΙΑΓΩΝΙ΢ΜΟ΢ ΢ΣΑ ΑΡΦΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

Φανιά, 6/4/2019

ΘΕΜΑΣΑ Β’ ΛΤΚΕΙΟΤ

Α. ΚΕΙΜΕΝΟ

Ισοκράτους, Περί ειρήνης, 66-69.

[Ο Ισοκράτης στο λόγο του « Περί ειρήνης» τονίζει την πεποίθησή του ότι οι Αθηναίοι θα ευδοκιμήσουν σε όλους
τους τομείς αν πάψουν να επιθυμούν τη θαλάσσια ηγεμονία της πόλης τους .]

Νῦν δ’ οἶμαι πᾶσιν φανερὸν ποιήσειν ὡς οὔτε δικαίας ἀρχῆς ἐπιθυμοῦμεν οὔτε γενέσθαι

δυνατῆς οὔτε συμφερούσης ἡμῖν. Ὅτι μὲν οὖν οὐ δικαίας, παρ’ ὑμῶν μαθὼν ὑμᾶς ἔχω

διδάσκειν. ὅτε γὰρ Λακεδαιμόνιοι ταύτην εἶχον τὴν δύναμιν, ποίους λόγους οὐκ

ἀνηλώσαμεν, κατηγοροῦντες μὲν τῆς ἐκείνων ἀρχῆς, διεξιόντες δ’ ὡς δίκαιόν ἐστιν

αὐτονόμους εἶναι τοὺς Ἕλληνας; τίνας δὲ τῶν πόλεων τῶν ἐλλογίμων οὐ παρεκαλέσαμεν

ἐπὶ τὴν συμμαχίαν τὴν ὑπὲρ τούτων συστᾶσαν; πόσας δὲ πρεσβείας ὡς βασιλέα τὸν μέγαν

ἀπεστείλαμεν, διδαξούσας αὐτὸν ὡς οὔτε δίκαιόν ἐστιν οὔτε συμφέρον μίαν πόλιν κυρίαν

εἶναι τῶν Ἑλλήνων; οὐ πρότερον δ’ ἐπαυσάμεθα πολεμοῦντες καὶ κινδυνεύοντες καὶ κατὰ

γῆν καὶ κατὰ θάλατταν, πρὶν ἠθέλησαν Λακεδαιμόνιοι ποιήσασθαι τὰς συνθήκας τὰς περὶ

τῆς αὐτονομίας. Ὅτι μὲν οὖν οὐ δίκαιόν ἐστιν τοὺς κρείττους τῶν ἡττόνων ἄρχειν, ἐν

ἐκείνοις τε τοῖς χρόνοις τυγχάνομεν ἐγνωκότες, καὶ νῦν ἐπὶ τῆς πολιτείας τῆς παρ’ ἡμῖν

καθεστηκυίας· ὡς δ’ οὐδ’ ἂν δυνηθεῖμεν τὴν ἀρχὴν ταύτην καταστήσασθαι, ταχέως οἶμαι

δηλώσειν.
Λεξιλόγιο: ἀνηλώσαμεν(αναλίσκω/αναλω= ξοδεύω)/ διεξιόντες (διεξέρχομαι = μιλώ αναλυτικά, τονίζω)/ τὴν

συμμαχίαν συστᾶσαν (συνίσταμαι συμμαχίαν= δημιουργώ συμμαχία)/ πολιτείας καθεστηκυίας(πολιτεία

καθίσταται= εδώ, εγκαθιδρύεται ηγεμονία)

Β. ΠΑΡΑΣΗΡΗ΢ΕΙ΢

1. οὐ πρότερον δ’ ἐπαυσάμεθα … ταχέως οἶμαι δηλώσειν.: να αποδώσετε το παραπάνω

απόσπασμα στα νέα ελληνικά Μονάδες 20

2. Με ποιο ιστορικό παράδειγμα υποστηρίζει ο Ισοκράτης ότι η ηγεμονία της Αθήνας δεν

είναι συμφέρουσα για την πόλη; Να το παρουσιάσετε αναλυτικά. Μονάδες 20

3.α. Με ποιες λέξεις του κειμένου συγγενεύουν ετυμολογικά οι παρακάτω λέξεις της νέας

ελληνικής: καταναλωτής, περίσταση, καταστολή, αρχομανία, επιτάχυνση (μον. 5)

3.β. Να συμπληρώσετε τις παρακάτω περιόδους με λέξεις παράγωγες της μετοχής

ἐγνωκότες (γιγνώσκω):

I. Η έλλειψη χρημάτων τον οδήγησε σε <<<<<<<<<και αποφάσισε να δώσει τέλος

στη ζωή του.

ΙΙ. Μία εβδομάδα παρασκεύαζαν τα εδέσματα για το τοπικό φεστιβάλ <<<<<<<< στο

οποίο θα παρευρίσκονταν διάσημοι αρχιμάγειρες (chef).

ΙΙΙ. O <<<<<<<<<<. X είναι το ζητούμενο σε κάθε εξίσωση.

IV. Η <<<<<<<<<<.. κινδύνου ωθεί τους νέους σε παράτολμες ενέργειες.

V. Τα <<<<<<<<<< αντικείμενα που διδάσκονται στο σύγχρονο σχολείο διακρίνονται

σε υποχρεωτικά και επιλογής. (μον. 5)

Μονάδες 10

4.α. Να γραφτεί για κάθε μια από τις επόμενες λέξεις ό, τι ζητείται:

πᾶσιν: γενική πληθυντικού στο θηλυκό γένος

φανερὸν: το επίρρημα στο θετικό βαθμό

δυνατῆς: κλητική ενικού συγκριτικού βαθμού στο ίδιο γένος

ἡμῖν: ο ίδιος τύπος στα άλλα δύο πρόσωπα

δικαίας: δοτική πληθυντικού υπερθετικού βαθμού στο αρσενικό γένος

ταύτην: ονομαστική πληθυντικού στο ίδιο γένος

Ἕλληνας: δοτική πληθυντικού

πόλεων: κλητική ενικού

βασιλέα: ίδια πτώση στον άλλο αριθμό

θάλατταν: δοτική ενικού

τίνας: δοτική ενικού στο αρσενικό γένος (2 τύπους)

μέγαν: αιτιατική πληθυντικού στο ουδέτερο γένος

συνθήκας: γενική πληθυντικού

κρείττους: ο ίδιος τύπος στο θετικό βαθμό (μον. 15)

4β. Να γραφτούν οι ζητούμενοι τύποι:

ἐπιθυμοῦμεν: β’ ενικό Προστακτικής στον ίδιο χρόνο και φωνή

γενέσθαι: β΄πληθυντικό Παρατατικού

μαθὼν: α’ ενικό Οριστικής Μέλλοντα/ γ΄ενικό Υποτακτικής Αορίστου β’.

διδάσκειν: απαρέμφατο Αορίστου στην ίδια φωνή / γ’ ενικό Οριστικής Παρακειμένου στην

μέση φωνή
ἀπεστείλαμεν: β’ ενικό Παρατατικού στην ίδια φωνή

τυγχάνομεν: το α’ πληθυντικό πρόσωπο της Ευκτικής Ενεστώτα και Αορίστου β’.

δηλώσειν: ονομαστική ενικού του ουδετέρου της μετοχής Ενεστώτα στην ίδια φωνή( μον. 10)

Μονάδες 25

5.α. Να προσδιορίσετε τη συντακτική θέση των υπογραμμισμένων λέξεων: ἀρχῆς, ὑμᾶς,

αὐτονόμους, τῶν πόλεων, ἐπὶ τὴν συμμαχίαν, διδαξούσας, τοὺς κρείττους, νῦν (μον. 8)

5.β. Να δηλώσετε τη συντακτική θέση των απαρεμφάτων: διδάσκειν, εἶναι ( το α’ του

κειμένου), δηλώσειν ( μον. 6)

5.γ. Να γράψετε τις προτάσεις στις οποίες ανήκουν τα ρήματα:, οὐ παρεκαλέσαμεν,

ἠθέλησαν, οὐ δίκαιόν ἐστιν, και να τις αναγνωρίσετε ( είδος, εισαγωγή, εκφορά,

χρήση).(μον. 11)

Μονάδες 25

ΚΑΛΗ ΣΤΦΗ