Professional Documents
Culture Documents
ماده -3در هر حوزه دادگاه شهرستان که وزارت دادگستری مقتضی بداند اداره تصفیه برای
رسیدگی به امور ورشکستگی تاسیس مینماید و در این موارد عضو ناظر تعیین نخواهد شد.
ماده -2رئیس و کارمندان اداره تصفیه ممکن است از بین خدمتگزاران قضائی یا اداری یا از غیر خدمتگزاران
دولت انتخاب شود .اداره تصفیه به قدر لزوم کارمند خواهد داشت.
ماده -1موارد رد رئیس و قائم مقام او و محاسبین اداره تصفیه همان است که در رد دادرس
در اصول محاکمات حقوقی ذکر شده است و در صورتی که کارمندی این ایراد را موجه بداند
رئیس ،کارمند دیگری را برای این کار ماموریت میدهد و چنانچه کارمند ایراد را رد کند
قبول یا رد ایراد به نظر رئیس است .در مواردی که کارمند خود را مردود میداند از هر گونه
اقدامی خودداری کرده و مراتب را به رئیس اطالع داده امر او را به موقع اجرا میگذارد .در
صورتی که رئیس مردود شود کارمند مقدم اداره وظایف او را انجام خواهد داد و چنانچه رئیس ایراد رد را نسبت
به خود قبول ننماید تعیین تکلیف با دادگاه است.
ماده -4هر گاه کارکنان اداره تصفیه یا کسانشان تا درجه دوم از طبقه دوم نسبت به دارائی
ورشکسته به نفع خود طرف معامله واقع شوند آن معامله باطل است و متخلف تعقیب انتظامی
خواهد شد.
ماده -5مرجع شکایت از اقدامات اداره تصفیه دادگاهی است که حکم توقف را صادر کرده
است شکایت به هیچ وجه جریان کار را متوقف نمیکند مگر در موارد مهم که عمل مورد
شکایت جبرانناپذیر و ادله شاکی قوی باشد دادگاه میتواند دستور جلوگیری بدهد در این
صورت دادگاه مکلف است معجالً و خارج از نوبت و در جلسه اداری به شکایت رسیدگی کرده
تصمیم خود را اعالم دارد و در سایر موارد دادگاه در صورت موجه تشخیص دادن شکایت
دستور الزم به اداره تصفیه میدهد و به اقتضای مورد ممکن است عمل اداره تصفیه را باطل
نماید.
ماده -6استرداد وجوهی که توسط اداره تصفیه به صندوق دادگستری محل یا صندوق اداره تصفیه تسلیم میشود
به حواله دو نفر از کارکنان اداره تصفیه که مجاز از طرف وزارت دادگستری باشند خواهد بود.
ماده -7کلیه عملیات اداره تصفیه و تقاضاها و اعالماتی که به آن اداره میشود باید در صورت مجلس نوشته
شود.
ماده -1همین که حکم ورشکستگی قابل اجرا شد رونوشت حکم به اداره تصفیه و اداره ثبت
محل فرستاده میشود.
ماده -9در صورتی که اموال تاجر ورشکسته واقع در حوزه دادگاه دیگری باشد اداره میتواند
اقداماتی را که الزم است از اداره تصفیه محل چنانچه در محل موجود باشد وگرنه از دادگاه
آن محل یا مامور دیگری که تعیین میکند بخواهد.
ماده -01اداره تصفیه میتواند از اداره پست و تلگراف و گمرک بخواهد که در مدت تصفیه کلیه برگهای و
بستههائی که به عنوان متوقف فرستاده میشود یا از طرف متوقف ارسال گردیده برای آن اداره بفرستد .متوقف
میتواند در موقع باز کردن برگها و پاکتها و بستهها حضور داشته باشد.
ماده -33اداره تصفیه در صورت لزوم میتواند برای اقدامات تامینیه بدوی به اعتبار دارائی
موجود ورشکسته استقراض نماید.
ماده -02وظایف اداره تصفیه در این قانون و آئیننامههای مربوط به آن که وزارت دادگستری تهیه میکند تعیین
میشود و در موارد سکوت بر طبق قانون تجارت اقدام خواهد شد.
ماده -31همین که حکم ورشکستگی قابل اجرا شد و رونوشت آن به اداره تصفیه رسید اداره
صورتی از اموال ورشکسته برداشته اقدامات الزمه از قبیل مهر و موم برای حفظ آنها به عمل
میآورد.
ماده -34ورشکسته مکلف است اموال و دفاتر خود را به اداره تصفیه معرفی نموده و در تحت
اختیار آن بگذارد وگرنه به مجازات از سه ماه تا شش ماه زندان تادیبی محکوم خواهد شد .اگر
ورشکسته فوت نموده یا فراری باشد ورثه و شرکاء و خدمه و متصدیان امور و کلیه اشخاصی که
به نحوی از انحاء در اموال ورشکسته تصرف و دخالت دارند این تکلیف را خواهند داشت
وگرنه به همین مجازات خواهند رسید .اداره اشخاص نامبرده را از این تکلیف آگاه کرده و
مجازاتی را که برای خودداری آنها معین شده تذکر میدهد.
ماده -35اداره تصفیه اقدام به بستن و مهر و موم نمودن انبارها -مغازهها -کاال -کارخانجات
مینماید مگر اینکه بتواند تحت نظارت خود آنها را اداره نماید .اداره به وسائل مقتضی اقدام
به حفاظت پول نقد -برگهای بهادار -دفاتر تجارتی -دفاتر شخصی و هر چیز قیمتی دیگر
مینماید و سایر اموال را تا وقتی که صورت آنها برداشته نشده مهر و موم نموده و مهر و موم تا
موقعی که اداره آن را الزم بداند باقی خواهد ماند به عالوه اقدام به حفظ اشیائی که در خارج
از محل اقامت ورشکسته است خواهد نمود.
ماده -31مستثنیات دین تحت اختیار ورشکسته گذاشته شده ولی جزء صورت اموال قید خواهد
شد.
ماده -31اشیائی که متعلق به اشخاص ثالث بوده و یا اشخاص ثالث نسبت به آنها اظهار حقی
مینمایند در صورت اموال قید شده مراتب ضمن صورت ذکر خواهد شد.
ماده -31اداره تصفیه مکلف است حقوق اشخاص ثالث را نسبت به اموال غیر منقول ورشکسته
که مستند به اسناد رسمی است معلوم کرده ضمن صورت اموال قید نماید.
ماده -21صورتی که به این ترتیب تنظیم شده به ورشکسته ارائه و از او سئوال میشود که آن را صحیح و کامل
میداند یا خیر .پاسخ ورشکسته در صورت قید شده و به امضای او میرسد.
ماده -13متوقف مکلف است در مدت تصفیه خود را در اختیار اداره بگذارد مگر اینکه صریحاً
از این تکلیف معاف شده باشد -در صورت اقتضاء اداره تصفیه میتواند اقدام به جلب او نماید
و چنانچه توقیف او الزم شود قرار توقیف را از دادگاه میخواهد .رفع توقیف به دستور اداره
تصفیه به عمل میآید .ورشکسته میتواند از دوام توقیف خود در هر ماه یکبار به دادگاه صادر
کننده قرار توقیف شکایت نموده و رفع آن را بخواهد .اداره تصفیه میتواند نفقه عادالنه
ورشکسته و واجب النفقه او را مخصوصاً در موردی که متوقف را تحت اختیار خود قرار میدهد
به او بدهد و نیز تعیین خواهد نمود که تا چه مدت متوقف و خانوادهاش میتوانند در خانهای
که بودهاند سکنی نمایند.
ماده -11هر گاه ورشکسته اموالی جز مستثنیات دین نداشته باشد مراتب آگهی و قید میشود
که اگر بستانکاران بعضاً یا کالً درخواست اجراء اصول ورشکستگی را در ظرف مدت ده روز
ننموده و هزینه آن را نپردازند جریان ورشکستگی خاتمه خواهد پذیرفت.
مبحث سوم -دعوت بستانکاران
ماده -11اگر به نظر اداره حاصل فروش اموالی که صورت آنها برداشته شده کافی برای
پرداخت هزینه ورشکستگی نباشد اداره اقدام به تصفیه اختصاری مینماید مگر اینکه یکی از
بستانکاران درخواست کند که کار بر طبق اصول تصفیه عادی جریان پیدا نموده و هزینه آن
را قبالً بدهد .در مورد تصفیه اختصاری اداره آگهی میکند که در ظرف چهل روز هر کس هر
گونه ادعائی دارد بنماید و سپس به هر ترتیب که منافع بستانکاران اقتضاء میکند بدون رعایت
تشریفاتی اقدام به فروش اموال نموده حاصل آن را بین آنان تقسیم و ختم عمل تصفیه را اعالم
میدارد .در سایر موارد به طریق عادی بر طبق مواد زیر اقدام خواهد شد.
ماده -22اداره تصفیه آگهی منتشر نموده و نکات زیر را در آن قید مینماید:
تعیین ورشکسته و محل اقامت او و تاریخ توقف (در صورتی که در حکم دادگاه تعیین شده باشد). -0
اخطار به بستانکاران و کسانی که ادعائی دارند به اینکه ادعای خود را ظرف دو ماه به اداره اعالم نمایند -2
و مدارک خود را (اصل یا رونوشت گواهی شده) به اداره تسلیم دارند .اداره میتواند این مدت را برای کسانی
که در خارجه اقامت دارند تمدید نماید.
اخطار به بدهکاران متوقف که در ظرف مدت نامبرده خود را معرفی کنند ،متخلفین از این اخطار به -3
جریمه نقدی معادل صدی بیست و پنج دین به نفع صندوق (ب) مذکور در ماده ( )42محکوم خواهند شد .دادگاه
میتواند عالوه بر جریمه نقدی به حبس تادیبی از سه تا شش ماه نیز محکوم نماید.
اخطار به کسانی که به هر عنوان اموال ورشکسته در دست آنها است که آن اموال را در ظرف مدت -2
نامبرده در اختیار اداره بگذارند وگرنه هر حقی که نسبت به آن مال دارند از آنها سلب خواهد شد مگر اینکه عذر
موجهی داشته باشند.
دعوت اولین جلسه هیات بستانکاران که منتهی در ظرف 21روز از تاریخ آگهی تشکیل خواهد شد، -4
ضمناً قید شود کسانی که با متوقف مسئولیت تضامنی داشته و یا ضامن او هستند ،میتوانند در جلسه حضور به هم
رسانند.
ماده -15آگهی در مجله رسمی وزارت دادگستری و یکی از روزنامههای کثیراالنتشار دو بار به
فاصله ده روز منتشر خواهد شد .نسخهای از این آگهی برای هر یک از بستانکارانی که شناخته
شده است فرستاده میشود.
ماده -26اولین جلسه بستانکاران تحت ریاست یک نفر از کارمندان اداره تشکیل میشود و اداره گزارشی راجع
به صورت اموال و سایر امور مربوط به متوقف را برای بستانکاران میخواند.
ماده -11بستانکاران میتوانند پیشنهاداتی راجع به ادامه جریان بازرگانی یا حرفه مربوط به
متوقف بنمایند ولی تصمیم با اداره تصفیه است و به طور کلی اداره تصفیه نماینده منافع هیات
بستانکاران میباشد.
ماده -22اداره تصفیه نسبت به اشیائی که مورد مطالبه اشخاص ثالث است تصمیم مقتضی اتخاذ نموده و اگر آنها
را محق بداند مبادرت به تسلیم آن مینماید وگرنه ده روز به ایشان مهلت میدهد که در دادگاه صالحیت دار
اقامه دعوی نمایند کسی که در ظرف ده روز به دادگاه صالحیتدار رجوع ننماید دیگر دعوای او مسموع نخواهد
بود.
ماده -19اداره تصفیه اقدام به وصول مطالبات مینماید و در صورت ضرورت برای وصول آن
اقامه دعوی خواهد کرد .اشیائی که در معرض تنزل قیمت بوده و یا نگاهداری آنها هزینه غیر
متناسبی را ایجاد مینماید بدون تاخیر فروخته خواهد شد .همچنین اقدام به فروش برگهای
بهادار (بورس) و یا اشیائی که در بازار قیمت معینی دارند به عمل خواهد آورد .سایر اموال به
ترتیبی که بعداً ذکر خواهد شد فروخته میشود.
ماده -31پس از انقضای موعد مقرر برای ارائه اسناد اداره به مطالبات رسیدگی نموده تصدیق یا رد مینماید و
جلب نظر متوقف را در صورتی که در دسترس او باشد خواهد کرد و اداره مکلف نیست به اظهارات متوقف
ترتیب اثر دهد.
ماده -30اداره برای رسیدگی ،در صورت لزوم میتواند ابراز دفاتر بستانکاران را بخواهد .
ماده -32مطالباتی که به موجب سند رسمی وثیقه ملکی دارند باید منظور شود هر چند از طرف بستانکار اظهار
نشده باشد.
ماده -33پس از انقضای موعد ابراز اسناد منتهی در ظرف 21روز اداره صورتی با در نظر گرفتن طلبهایی که
حق رهن و یا رجحان دارند تهیه خواهد نمود.
ماده -14بستانکارانی که مردود شدهاند با ذکر دلیل در ضمن این صورت قید میشوند.
ماده -15این صورت از طریق آگهی به اطالع بستانکاران خواهد رسید و در اختیار کسانی که
ادعای حقی نسبت به متوقف مینمایند گذاشته میشود.
به بستانکاران مردود و همچنین به بستانکارانی که حق رجحان برای خود قائل بوده و اداره به
ادعای آنها ترتیب اثر نداده است مستقیماً مراتب اعالم خواهد شد.
ماده -11هر کس نسبت به این صورت اعتراض داشته باشد در ظرف 12روز از تاریخ انتشار
آگهی حق دارد در دادگاه صادر کننده حکم توقف اقامه دعوی کند .اگر معترض ادعا کند
که طلب او بی مورد رد شده یا کسر گردیده و یا حق رهن و یا رجحان او منظور نشده دعوی
بر علیه اداره اقامه میشود و اگر طلب یا حق رجحان کسی که قبول شده مورد اعتراض باشد
دعوی بر علیه بستانکار اقامه خواهد شد .در صورتی که دعوی اخیر به نتیجه رسیده و حکم به
رد طلبی صادر شود سهمی که تخصیص به آن داده شده در حدود طلب مدعی و هزینه
دادرسی به او اختصاص پیدا خواهد کرد در مازاد بین سایر بستانکاران تقسیم خواهد شد .در
مورد این ماده دادرسی به طریق اختصاری و فوری به عمل خواهد آمد.
ماده -37اسنادی که در ارائه آنها تاخیر شده در صورتی که عذر موجهی در بین باشد در مورد این ماده تا ختم
ورشکستگی قبول میشود ولی هزینهای که در اثر این تاخیر پیش آمده بر عهده مدعی طلب است .اگر اداره
سندی را که ابراز شده قبول کرد اقدام به تصحیح صورت بستانکاران مینماید و سایر بستانکاران را نیز به وسیله
آگهی مطلع میسازد.
ماده -33اداره گزارش کاملی نسبت به وضعیت دارائی و مطالبات متوقف داده و نظریات متوقف و بستانکاران را
استماع نموده در صورت مجلس ذکر میکند ولی تصمیم با خود اداره است مگر در مورد قرارداد ارفاقی و
صرفنظر کردن از دعاوی مشکوک.
در موارد زیر ممکن است به طریق غیر مزایده اقدام به فروش اموال کرد:
اگر هیاتی از بستانکاران که دارای شرایط مذکور در ماده 412قانون تجارت -3
باشند به این ترتیب رضایت بدهند.
اشیاء مورد وثیقه را نمیتوان به طریق غیر مزایده فروخت مگر اینکه رضایت بستانکارانی که
نسبت به آنها حق وثیقه دارند جلب شود.
ماده -20شرایط فروش الاقل 01روز قبل از مزایده در دفتر اداره در دسترس عموم گذارده خواهد شد و هر کس
میتواند اطالعات الزمه را کسب نماید.
آگهی فروش شامل مکان -روز و ساعت مزایده خواهد بود و در مورد اموال غیر منقوله این آگهی یک ماه قبل
از اقدام به فروش به عمل میآید .برای بستانکارانی که حق وثیقه غیر منقول دارند نسخهای از آگهی فرستاده شده
و ارزیابی که به عمل آمده به آنها اعالم خواهد گردید.
ماده -22اموال منقول پس از سه مرتبه به صدای بلند حراجچی به کسی که حداکثر پیشنهاد را کرده است واگذار
میشود .همین ترتیب نسبت به اموال غیر منقول رعایت میگردد مشروط بر اینکه پیشنهاد به بهای ارزیابی شده
برسد و در صورت نبودن پیشنهاد مکفی فروش متوقف میماند و وقت دیگری برای مزایده معین میشود .در مرتبه
دوم که باید الاقل دو ماه پس از مزایده اول به عمل آید اموال غیر منقول به کسی که باالترین قیمت را پیشنهاد
مینماید واگذار خواهد شد.
ماده -23اشیاء سیم و زر نباید به بهای کمتر از بهای فلزی آنها به فروش برسد.
ماده -22اداره تصفیه مکلف است شرایط فروش را با رعایت عرف و عادت و غبطه بستانکاران ورشکسته تعیین
نماید .اداره میتواند پرداخت بها را نقد یا به موعد قرار بدهد .موعد هیچگاه از سه ماه نباید تجاوز کند .تسلیم در
مورد مال منقول و انتقال قطعی در مورد مال غیر منقول نباید قبل از پرداخت بها صورت بگیرد .در مورد پرداخت
نقدی یک روز مهلت جایز است .اگر پرداخت در موعد مقرر انجام نگیرد مزایده جدید به عمل آمده و در هر
حال پیشنهاد دهنده سابق مسئول کسر قیمت و سایر خسارات وارده خواهد بود.
ماده -24اگر در هیات بستانکاران شرایط مذکور در ماده 221قانون تجارت جمع باشند .میتوانند از دعوائی که
نتیجه آن مشکوک است صرف نظر نماید.
هر بستانکاری میتواند درخواست کند که آن دعوی به او واگذار شود -در این مورد حاصل فروش مالی که از
این راه به دست میآید در حدود طلبی که دارد به درخواست کننده تعلق گرفته و مازاد آن متعلق به سایر
بستانکاران خواهد بود.
ماده -26وقتی که پول حاصله از فروش در دسترس اداره قرار گرفت و صورت بستانکاران قطعی گردیده اداره
صورتی از حاصل دارائی و حساب نهائی آن تنظیم خواهد نمود .هزینه توقف که به موجب آئیننامه تعیین میشود
و هزینه تصفیه قبالً موضوع میشود .صورت تقسیم و حساب نهائی در مدت 01روز در دسترس بستانکاران قرار
گرفته و مراتب به اطالع آنها خواهد رسید به عالوه خالصه از صورت مربوط به سهم هر یک برای آنها فرستاده
خواهد شد.
ماده -27پس از انقضای مدت نامبرده اداره مبادرت به پرداخت سهام هر یک مینماید .بستانکاری که کامالً به
حق خود میرسد باید سند مربوطه را به اداره تسلیم کند .در موردی که قسمتی از طلب پرداخته میشود مراتب
در سند قید میگردد.
در مورد فروش غیر منقول اقداماتی که در دفتر امالک الزم است از طرف اداره به عمل میآید .اگر طلبی معلق
باشد یا به اقساط میبایست تادیه گردد سهمیه مربوط به آن در صندوق دادگستری گذاشته خواهد شد .پس از
پرداخت سهمیه اداره به هر یک از بستانکارانی که حقوق آنها کامالً تادیه نشده است سند عدم کفایت دارائی
میدهد ،بستانکار فقط در مورد امالک ورشکسته میتواند به موجب این سند بقیه طلب خود را ادعا نماید.
ماده -22تقسیم موقت سهام فقط پس از انقضاء مدت مذکور در ماده 36ممکن است به عمل آید .به بستانکارانی
که جزو صورت نیامدهاند سند عدم کفایت دارائی داده خواهد شد.
ماده -49پس از تقسیم اموال خاتمه ورشکستگی اعالم خواهد شد هر گاه پس خاتمه ورشکستگی
اموالی متعلق به متوقف کشف شود اداره آنها را به تصرف خود در آورده و حاصل فروش آن
را بدون هیچ گونه تشریفاتی بین بستانکاران تقسیم میکند .نسبت به سهمیههائی که به مناسبت
مشکوک بودن طلب به ودیعه گذاشته شده و بعداً تصرف در آنها مجاز خواهد شد به همین
ترتیب اقدام میگردد.
ماده -52ورشکستگی باید از تاریخ وصول حکم آن به اداره تصفیه در ظرف 1ماه تصفیه گردد.
هنگام ضرورت رئیس دادگاه استان میتواند این مدت را تمدید نماید.
ماده -40اداره تصفیه دارای دو صندوق است .صندوق (الف) و صندوق (ب)
ماده -42درآمد صندوق (الف) عبارت از وجوهی است که به عنوان هزینه امور ورشکستگی دریافت میشود.
این درآمد به موجب آئیننامه هیات وزیران تعیین خواهد شد.
ماده -43درآمد صندوق (الف) به مصرف سازمان و برداشت هر گونه هزینه که اداره تصفیه برای تصفیه امور
ورشکستگی الزم داشته باشد خواهد رسید.
%24به حقوقی که به موجب قانون ثبت شرکتها مصوب 2خرداد 0301و ماده 00قانون تجارت برای -0
امضاء دفاتر تجاری تعلق میگیرد اضافه شده و این اضافه به صندوق (ب) متعلق است.
از مبلغ موضوع اعتراضنامه که به موجب ماده 233قانون تجارت تنظیم میشود از قرار هر 01ریالی ده -2
دینار گرفته شده که نصف آن جزو درآمد عمومی کشور منظور و نصف دیگر آن متعلق به صندوق (ب) خواهد
بود.
ماده -44هر یک از دو صندوق نامبرده دارای شخصیت حقوقی بوده و صندوق (الف) میتواند از صندوق (ب)
در صورت اقتضا وام بگیرد .وزارت دادگستری نسبت به آن دو نظارت تام خواهد داشت.
ماده -46درآمدهای دو صندوق جزء درآمد بودجه عمومی کشور منظور نخواهد شد .وصول و مصرف آن
مشمول هیچ یک از مقررات مالی اعم از قوانین و غیر آن نخواهد بود.
ماده -47ترتیب وصول درآمد و نظارت هزینه این دو صندوق به موجب آئیننامهای که وزارت دادگستری تعیین
میکند معین خواهد شد.
ماده -51بستانکارانی که دارای وثیقهاند نسبت به حاصل فروش مال مورد وثیقه در برگ تقسیم
حاصل فروش مقدم بر سایر بستانکاران قرار داده میشوند .طلبهائی که دارای وثیقه نیست و
همچنین باقی مانده طلبهائی که دارای وثیقه بوده و تمام آن از فروش وثیقه پرداخت نشده
به ترتیب طبقات زیر بر یکدیگر مقدمند و در تقسیم نامه حاصل فروش اموال متوقف این تقدم
رعایت و قید میشود:
طبقه اول
الف -حقوق خدمه خانه برای مدت سال آخر قبل از توقف.
ب -حقوق خدمتگزاران بنگاه ورشکسته برای مدت 1ماه قبل از توقف.
ج -دستمزد کارگرانی که روزانه یا هفتگی مزد میگیرند برای مدت سه ماه قبل از
توقف.
طبقه دوم
طلب اشخاصی که مال آنها به عنوان والیت یا قیمومیت تحت اداره ورشکسته بوده
نسبت به میزانی که ورشکسته از جهت والیت و یا قیمومیت مدیون شده است .این نوع
طلب در صورتی دارای حق تقدم خواهد بود که توقف در دوره قیمومت یا والیت و
یا در ظرف یک سال از انقضای آن اعالم شده باشد.
طبقه سوم
طلب پزشک و دارو فروش و مطالباتی که به مصرف مداوی مدیون و خانوادهاش در
ظرف سال قبل از توقف رسیده است.
طبقه چهارم
ب -مهریه زن تا میزان 32هزار ریال به شرط آنکه ازدواج اقالً 5سال قبل از توقف
واقع شده باشد و نسبت به مازاد جزء سایر دیون محسوب میشود.
ماده -43رئیس و کارمندان اداره تصفیه (اعم از مامورین زیر پایه یا قراردادی یا دارای پایه) در صورتی که از
مقررات این قانون تخلف کنند مطابق آئیننامههای وزارت دادگستری مورد تعقیب و مجازات انتظامی واقع
خواهند شد.