F0077

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat

Ang Pagsulat
Ito ay isang proseso o paraan upang maipahayag ang mga ideya sa kapwa sa
pamamagitan ng paggamit ng isang pangkat ng mga tanda o sagisag na tekstuwal
(alpabeto) upang ilarawan ang wika.
Ang pagsulat ay isa sa apat na makrong kasanayang pangwika. Kasama nito ang pakikinig,
pagsasalita at pagbasa.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Proseso ng Pagsulat
Ang apat na baitang na dibisyon sa kasaysayan ng proseso ng pagsulat ayon kina Grabe
at Kaplan (1996):
 Ekspresib—malayang pagpapahayag gamit ang sariling pamamaraan
 Kognitib—gawaing pag-iisip
 Sosyal na antas—hindi kumikilos ang manunulat nang nag-iisa
 Komunidad ng diskurso—mahalaga ang mambabasa at genre
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Ang hindi linear na kalikasan ng proseso ng pagsulat ayon kina White at Arndt (1991):
 Paglalabas ng ideya o brainstorming
 Pagpo-focus
 Pag-iistruktura
 Paggawa ng burador o draft
 Pagtataya o ebalwasyon
 Muling pagtingin o rebyu
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Ang apat na pangunahing punto sa proseso ng pagsulat:
 Ang karanasan ang humuhubog sa pagsulat
 Hindi sumusunod sa iisang daan
 Ang anumang gawain ay naghahatid ng naiibang hamon
 Nagkakaiba-iba ang paraan ng bawat manunulat

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat * Pag-aari ng STI

Pamigay sa mga Mag-aaral (Student Handouts) Pahina 1 ng 5
 F0077

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Layunin sa Pagsulat
Ang dalawang pangunahing layunin sa pagsulat:
 Ekspresib—maipahayag ang nararamdaman at nasasaloob; kinapapalooban ng sariling
karanasan at palagay
 Transaksyunal—magbigay ng impormasyon, interpretasyon, katwiran o pagsusuri;
gumagamit ng mas pormal at kontroladong pamamaraan
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Di-pormal na Pagsulat
Ang impormal o di-pormal na pagsulat ang ginagawa kung ang layunin ng manunulat ay
simpleng maipahayag ang sariling saloobin sa paraang natural na pagkukuwento—na
maaaring tungkol sa sariling karanasan o sa ibang tao.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Pormal na Pagsulat
Masasabing pormal ang pagsulat kung:
 Pinili ang paksa
 Naaayon sa isang maayos na balangkas
 Nagpapaliwanag at nagbibigay ng dagdag at bagong impormasyon
 Batay sa pananaliksik ang mga impormasyon
 Pili ang mga terminong ginagamit batay sa paksang pinili
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Uri ng Pagsulat
Ang apat na uri ng pagsulat:
 Akademik—pormal ang istruktura at nakabatay sa sinaliksik na kaalaman
 Jornalistik—hango sa mga pahayagan tulad ng balita, editoryal, atbp.
 Reperensiyal—ang pagtatala ng mga sangguniang gagamitin tulad ng bibliyograpiya
 Teknikal—ginagamit bilang panturo o sa pagpapaliwanag sa agham, teknolohiya at
matematika

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat * Pag-aari ng STI

Pamigay sa mga Mag-aaral (Student Handouts) Pahina 2 ng 5
 F0077

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Anyo ng Pagpapahayag
 Paglalarawan—nagbibigay ng katangian gaya ng anyo, hugis, kulay, atbp.
 Pagsasalaysay—pagkukuwento ng isang pangyayari o karanasan
 Paglalahad—pagbibigay ng impormasyon o paliwanag tungkol sa paksa
 Pangangatwiran—panghihikayat upang mabago ang paniniwala ng mambabasa
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Bahagi ng Sulatin
 Ang simula o introduksiyon—ang pinakamukha ng sulatin; dapat nakatatawag pansin sa
sulyap o unang basa pa lamang
 Ang gitna—ang pinakakatawan ng sulatin; kinapapalooban ng pangunahing kaisipan at
mga detalye
 Ang wakas o kongklusyon—ang nagtatapos sa sulatin; napapaloob ang pang
kalahatang pasya tungkol sa paksa
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Mabisang Panimula
Narito ang ilan sa pinakagamiting panimula sa isang sulatin:
 Pasaklaw na pahayag
 Pagbubuod
 Pagtatanong
 Tuwirang sinabi
 Panlahat na pahayag
 Paglalarawan
 Pagkakaligiran
 Pagsusumbi
 Pagsasalungat
 Pagsasalaysay
 Makatawag-pansing pahayag
 Analohiya
 Anekdota
 Pagsasalitaan

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat * Pag-aari ng STI

Pamigay sa mga Mag-aaral (Student Handouts) Pahina 3 ng 5
 F0077

___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Katawan ng Sulatin
Ang mga pangkalahatang pamamaraan sa pagsasaayos ng gitna:
 Pakronolohikal
 Paanggulo
 Paespasyal o paagwat
 Paghahambing
 Palamang o pasahol
 Patiyak o pasaklaw
 Papayak o pasalimuot
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
Mabisang Pangwakas
Tulad ng panimula, ito ang ilan sa pinakagamiting pangwakas sa isang sulatin:
 Tuwirang sinabi
 Panlahat na pahayag
 Pagbubuod
 Pagpapahiwatig ng aksyon
 Mahalagang insidente
 Pagtatanong
 Pagsisipi
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat * Pag-aari ng STI

Pamigay sa mga Mag-aaral (Student Handouts) Pahina 4 ng 5
 F0077

Pagrerebisa ng Sulatin
Ginagawa ang pagrerebisa para maiwasto ang mga inaakalang nagawang mali o di-tiyak
sa sinulat. Sa pag-edit nagdadagdag, nagbabawas o nagpapalit ng mga salita sa
sulatin. Ilang patnubay sa pagrerebisa:
 Pag-aralan ang pamaksang pangungusap.
 Pakiramdaman ang pag-unlad ng mga kaisipan.
 Pansinin ang mga detalye.
 Siyasatin ang pagkakaayos ng mga talata.
 Isa-isahin ang mga terminong ginamit.
 Obserbahan ang daloy ng mga kaisipan.
 Pagsamahin ang dalawa o higit pang maiikling pangungusap.
 Hatiin ang mahahabang pangungusap.
 Gumamit ng mga pangatnig o salitang pantransisyon bilang pang-ugnay.
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________________

Mga Batayang Kaalaman sa Proseso ng Pagsulat * Pag-aari ng STI

Pamigay sa mga Mag-aaral (Student Handouts) Pahina 5 ng 5