OS TENDEIROS, OS LADRÓNS E O HOME PITA

CARTA SEGUNDA

Aínda que non recibín carta túa, sentín a necesidade de escribirche de novo
porque aconteceu – ou houbo de acontecer – unha cousa que me lembrou os
vellos tempos, cando andabamos ámbolos dous facendo das nosas.

Estaba lendo nunha revista relixiosa que recibe miña avoa – é para alucinar a
gusto – cando sentín a conversa no curral. Nun lugar onde as persoas son máis
escasas cós indultos a ex-drogadictos (por riba aquí a metade dos veciños están
anoxados coa outra metade), as conversas son comida de día de festa, de xeito
que estirei a orella.

Era un tendeiro ambulante que tentaba venderlle unhas sabas ó meu avó.

O vello defendíase con habilidade, dicindo que iso eran cousas de mulleres e que
a súa estaba no campo, a rega-las patacas. E era verdade.

Polas voces diferentes que me chegaban souben que o feirante tiña a axuda
dunha muller. Entre os dous teimaban na idea de facer negocio co vello. Insistían
en canta-las virtudes e o baixo prezo da súa mercadoría sen medo a gastar saliva.

- ¡Veña, avó, cómpreme polo menos un xogo! ¿Pensa que vai poder leva-los cartos
á cova?

Estábame a cansa-la chulería daquel tipo, e houben de saír disparado ó patio

para dicirlle que non era meu irmán e que, pola mesma, meu avó non podía se-lo
seu avó, mais non o fixen. Algo me dicía que estaba ben alí, agachado, ata ver en
que quedaba a cousa. O vello ben sabía face-lo xordo e eu, por outra banda, non
tiña grandes cousas que agadecerlle.

Ó comprobar que dese xeito non ía a ningures, o tendeiro cambiou de estratexia

e preguntoulle ó meu avó se non tería uns guedellos de la para vender. O vello
contoulle que se desfixeran dos rexelos poucos meses antes.

- Os cordeiros estaban a valer agora menos que hai sete anos – engadiu, coma se
fose necesaria unha desculpa.

O tendeiro preguntou se non lle quedaría algunha pel e o meu avó dixo que
tampouco. Interesouse logo por unha ducia de ovos e o avó informou de que as
pitas eran só seis e vellas, polo que a penas puñan apara o gasto da casa.
- O único que poderiamos venderlles son uns botes de mel, aínda que xa son da
colleita de hai dous anos – engadiu logo.

Estiven seguro de que os visitantes andaban a argallar algunha trasnada cando

escoitei as súas mostras de entusiasmo, coma se iso fora precisamente o que
andaban a buscar e ata ese momento non se lles ocorrera preguntar. Que si, que
por suposto, que levarían todo o que puidese venderlles. Que o mel era moi bo
para a saúde e non sei cantas cosas máis.

DON SUBSTANTIVO E OS SEUS LEAIS ATRIBUTOS

Podemos comezar unha descrición destas que teño preparadas para cando me
atopo hiperenxebre, hipermarcado polo infortúnio, hipertenso de amígdalas e cun
ataque de hipo de mil pares de cóndrias filolóxicas. Temos unha farola alumeando
puchas na sonada Rúa do Diccionário; pasan carros de máquina conducidos por
étimos, sintagmas con pais coñecidos (nominais) e sintagmas xurdidos por
xeración de espontáneos (anónimos). Algún que outro paseante zurra-lle aos
morfemas que, en brazos do deus Monemo, mexan líquidos pleremáticos e de
categorema nas múltiples casas con pastas de encadernación ilustradas e ilustres
(a casa de Ramires, a casa do Tío Tom, a casa de Bernarda Alba, a barraca, a
verde… onde viven diferentes familias como a de Pascual Duarte, os Thibault, a
numerosa de San Luís ou a família de fillo único que idolatraba a un neno
emperatriz, encerradas nun inferno de páxinas ameazadas por diminutos insectos
escuros e desexosos de cultura e do caseriomefío).

Como non pretendo que esta miña descrición sexa desas que fan afeizón,
considero chegado o momento de pór os espazos en branco e da-la por conclusa
e, de paso, inauguro (logo de cortar coas tesouras da manicura a inexistente crica
que une os cabelos coa cabeza do relato) a história de Timoti Velaíño.

Timoti Velaíño traballa de verbo na terra da Palabra. Ten un choio de moitas

horas, como todo o mundo que ten traballo, e non coñece o descanso, interval,
intermezzo, pause… pois todo o mundo acode a el para resolver os seus
problemas persoais, impersoais, de concordáncia e aritméticos. Por estas datas
intenta solucionar un pleito que xurdiu entre Don Substantivo, home de posición
privilexiada (no sentido de que o resto dos seres de Palabra teñen que amoldar o
seu xénero aos seus antollos), millonário fonolóxico (herdou os seus fonemas
grácias a un símio moi espabilado que traballou nos bancos dunha terra pragada
de vacas suízas), todo un home de boa (pro)posición, e o r Complementario, fato
de insignificáncias que reivindican o cámbio de orde na oración. Eis o
Complemento Directo, de signo conservador e arbitrário; o Indirecto, algo máis á
esquerda; o Pronome, líder da causa, e os Complementos da Circunstáncia, tamén
chamados Ordenanzas ou Subalternos subordinados.