DUP "DAHNA 2" Podgorica

Detaljni urbanistički plan "Dahna 2"
NARUČILAC Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice
OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i

projektovanje, ad Podgorica
DETALJNI URBANISTIČKI PLAN "DAHNA 2"
PLAN
Skupština Glavnog grada Podgorice

Odluka o donošenju DUP-a “Dahna 2” u Podgorici
Broj: 02-030/18-700 od 12.09.2018
Obrađivač plana:
Republički zavod za urbanizam I projektovanje ad Podgorica
Izvršni director:
Ana Radulović,dipl.pravnik
Odgovorni planer:
Tamara Vučević,dipl.ing arh.
Predsjednik Skupštine:
Dr.Đorđe Suhih
Podgorica, septembar 2018. godine
1
NASLOV DOKUMENTA: Detaljni urbanistički plan

"Dahna 2" Podgorica
NARUČILAC Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice, doo
OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i projektovanje,

ad Podgorica
(lic.br.01-688/2 od 10.09.2013.god.)
RADNI TIM
Odgovorni planer Tamara Vučević,dipl.ing.arh. lic.br.05-3991/06-3
Urbanizam Tamara Vučević, dipl.ing.arh. lic.br.05-3991/06-3

Vlahović Sanja, spec.arh.
Tuzović Damir, spec.arh.
Saobraćaj Ilinka Petrović, dipl.ing.građ. lic.br.10-1147/1
JovanaVuksanović,dipl.ing.građ.
Marija Ružić, spec. građ.
Hidrotehnička infrastruktura Ivana Bajković, dipl.ing.građ. lic.br1201-937/1
Elektroenergetska Sonja Šišević, dipl.ing.el. lic.br.05-3991/06-4

infrastruktura
Elektronska komunikaciona Željko Maraš, dipl.ing.el. lic.br.01-1605/07

(telekomunikaciona)
infrastruktura
Pejzažna arhitektura Marko Jović, dipl. ing. šum. lic.br.01-160/6
GEO&ARH PROJEKT d.o.o.
Geodezija Damir Juković, geod.teh. lic.br.01-575/5
Podgorica, septembar 2018. godine
IZVRŠNI DIREKTOR
Ana radulović, dipl. pravnik
2
SADRŽAJ
OPŠTI DIO
LICENCE
Odluka o izradi Izmjena i dopuna DUP-a ”Dahna 2”
Programski zadatak
1. UVOD
PRAVNI OSNOV.......................................................................................... 4
PLANSKI OSNOV........................................................................................ 5
OPIS, GRANICA ZAHVATA I POVRŠINA ZAHVATA.................................. 5
2. PRIRODNE KARAKTERISTIKE....................................................... 7
3. IZVOD IZ POSTOJEĆE PLANSKE DOKUMENTACIJE

IZVOD IZ PUP-a OPŠTINE PODGORICA ................................................. 10
4. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA
OCJENA STANJA......................................................................................... 12
TABELARNI PRIKAZ POSTOJEĆEG STANJA.............................................. 14
FOTODOKUMENTACIJA............................................................................... 31
ANALIZA UTICAJA KONTAKTNIH ZONA.................................................... 49
5. PLAN
NAMJENA POVRŠINA................................................................................. 50
SEPARAT SA URBANISTIČKO TEHNIČKIM USLOVIMA................... 52
URBANISTIČKI POKAZATELJI ..................................................................... 66
6. EKONOMSKO DEMOGRAFSKA ANALIZA I

EKONOMSKO TRŽIŠNA PROJEKCIJA ..................................................... 92
7. INFRASTRUKTURA
SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA.................................................. 98
HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA................................................ 105
ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA................................... 112
ELEKTRONSKA KOMUNIKACIONA (TELEKOMUNIKACIONA)
INFRASTRUKTURA.................................................................................... 126
8. PEJZAŽNA ARHITEKTURA............................................................. 132
9. MJERE ZAŠTITE.......................................................................... 155
10. SPROVOĐENJE PLANA I FAZE REALIZACIJE........................ 159
3
1. UVOD
PRAVNI OSNOV
Na osnovu člana 31. Zakona o uređenju prostora i izgradnji objekata, (“Sl.list CG”
51/08, 40/10 i 34/11, 40/11, 35/13 i 39/13) i Programa uređenja prostora Glavnog
grada - Podgorice za 2014. godinu ("Službeni list CG - opštinski propisi", br. 39/13),
Gradonačelnik Glavnog grada Podgorice donio je Odluku o izradi Detaljnog
urbanističkog plana "Dahna 2“ u Podgorici.
Nacrt Detaljnog urbanističkog plana urađen je na osnovu Odluke o izradi,
Programskog zadatka i Ugovora zaključenog između:
 Agencije za izgradnju i razvoj Podgorice i
 Republičkog zavoda za urbanizam i projektovanje, ad Podgorica.
Na Nacrt plana dobijena su sljedeća pozitivna Mišljenja:
 Ministarstvo saobraćaja i pomorstva/ Direkcija za saobraćaj (broj: 03-87/16),

 Ministarstvo odbrane/ Direktorijat za materijalne resurse (broj: 80702-295/17),
 Ministarstvo finansija (broj: 07-507/1),
 Ministarstvo ekonomije (broj: 350-5/2017-4),
 Direktorijat za turistički razvoj i standard (broj: 106-87/14),
 Crnogorski elektroprenosni sistem (broj: 1127),
 Ministarstvo zdravlja (broj: 404-17/2017-5),
 Klinički centar Crne Gore (broj: 03/01-1153/1),
 Dom zdravlja Podgorica (broj: 404-17/2017-4)
 Direktorijat upravljanje otpadom i komunalni razvoj (broj: 110-85/15),
 Ministarstvo kulture/ Uprava za zaštitu kulturnih dobara (broj: 03-11-2017-2),
 Ministarstvo finansija / Uprava za nekretnine (broj: 02-302/1),
 Željeznička infrastruktura Crne Gore (broj: 797)
Nacrt Plana je korigovan u skladu sa sugestijama i primjedbama iz Mišljenja

Ministarstva održivog razvoja i turizma/Direktorijat za planiranje prostora (broj: 104-
87/16) i Crnogorsko elektrodistributivnog sistema (broj: 10-104430).
4
PLANSKI OSNOV
Osnovne smjernice za izradu Plana sadržane su u Prostorno urbanističkom planu

Podgorice („Službeni list CG- opštinski propisi“, broj 06/14), kojim su planirane
namjene ovog prostora „stanovanje male gustine“, „poljoprivredne površine“ i
„mješovitu namjenu“. Planirano je uređenje park šume, korita rijeke Morače,
saniranje neformalne gradnje (stanovanje malih gustina) uz planiranje stanovanja u
poljoprivredi i mješovita namjena.
OPIS, GRANICA I POVRŠINA ZAHVATA
Predmetni prostor se graniči prirodnom granicom (koritom rijeke Morače i

Dajbabskom gorom sa zapadne i istočne strane), kao i sa kontaktnim planovima (sa
južne strane DUP-om „Industrijska zona“, a sa sjeverne strane Izmjenom i dopunom
DUP-a "Dahna“ i DUP-om „Dahna 1“).
Granica zahvata definisana Odlukom o pristupanju izradi DUP-a iznosi cca 192,29
ha i definisana je sledećim koordinatama prelomnih tačaka:
Površina zahvata plana prema Odluci iznosi 192,29 ha. U Nacrtu plana je
"isključena" površina koja predstavlja dio katastarske parcele na kojoj se nalazi
Manastirski kompleks "Dajbabe" u cilju stvaranja mogućnosti da se isti može
realizovati u okviru cjelokupnog vlasništva. Granica plana je korigovana i prema
granicama kontaktnih planova, tako da površina zahvata plana iznosi 178,45 ha i
definisana je sledećim koordinatama prelomnih tačaka:
5
6
2. PRIRODNE KARAKTERISTIKE
PRIRODNE KARAKTERISTIKERIRODNE KARAKTERISTIKE
Topografija prostora
Podgorica se nalazi na sjevernom dijelu Zetske ravnice, u kontaktnoj zoni sa brdsko-
planinskim zaleđem. Njen geografski lokalitet je određen sa 420 26I sjeverne
geografske širine i 190 16I istočne geografske dužine.
Prostor zahvata plana nalazi se na Dajbabskoj gori, na nadmorskoj visini od 41-
158mnm. Dio prostora planiran za izgradnju je na koti cca 40mnm, dakle spada u
ravne terene i kategorije bez ograničenja za urbanizaciju.
Vegetacija
Područje Dajbaba pripada Mediteranskom biogeografskom regionu sa
karakterističnom termofilnom vegetacijom makije i gariga koje su razvijene na
plitkom zemljišnom sloju crvenice terra rosa i krečnjacima gornje-kratecijske starosti.
Od prirodne vegetacije na području brda prisutne su prirodne vrste drveća iz opšte
vegetacije Orno-Quercetum ilicis Br.-Bl., i unutar nje reda Quercetalia ilicis Br.-Bl.,
koji pored karakterističnog duba (hrast crnika) Quercus pubescens, zelenika Philyrea
media, glog Cratoergus monogyna, kunovina Pistacia terebinthus, pucalina Colutea
arborescens, drača Paliurus spina christi, primorska kleka Juniperus axycedrus,
skromutina Clematis flammula, ruzmarin Rosmarius officinalis, pelin Salvia
officinalis, gladiš Stipa pennata, šparožina Asparagus acutifolius, rjeđe bljušt Tamus
communis i tetivka Smilax aspera. Sastojine navedenih vrsta drveća danas su u
najvećem dijelu degradirane čestim požarima i zamijenjene makijom, garigom i
kamenjarom. Na južnoj i istočnoj strani brda dioskora je bila prisutna dobro razvijena
sađena šuma alepskog bora Pinus halepensis i ponegdje čempresa Cupressus
sempervirens. Ta šuma se po svom florističkom sastavu može podrediti asocijaciji
Orno Quercetum ilicis, kao njena subasocijacija tj. Orno Quercetum ilicis subas
pinetosum halepensis. Česti požari su ovu šumu značajno uništili tako da se ona
sub-spontano obnavlja i mjestimično širi (iz šišarki) na požarom degradiranom
terenu. Na većem dijelu gornje zone brda zastupljena je zajednica pelina i gladiša u
karakterističnoj zajednici Stipo Salvietum officinalis H-ić. Od zakonom zaštićenih
biljaka sporadično je prisutna vrsta orhideje mačica (mačkica, gomoljasta perunika)
Hermodactylus tuberosus).
Stepen seizmičkog intenziteta

Sa makroseizmičkog stanovišta Podgorica se nalazi u okviru prostora sa vrlo
izraženom seizmičkom aktivnošću. Prema Seizmološkoj karti gradsko područje je
obuhvaćeno sa 8º MCS skale, kao maksimalnog intenziteta očekivanog zemljotresa
za povratni period od 100 godina, sa vjerovatnoćom pojave 63%.
Seizmički hazard za ovaj prostor odnosi se na dva karakteristična modela terena
konglomeratisane terase, tj. za model C1 gdje je debljina sedimenata površinskog
sloja (do podine) manja od 35 m, i model C2 gdje je ta debljina veća od 35 m.
Dobijeni parametri su sljedeći:

 koeficijent seizmičnosti Ks 0,079 - 0,090
 koeficijent dinamičnosti Kd 1,00 >Kd > 0,47
7
 ubrzanje tla Qmax(q) 0,288 - 0,360

 intenzitet u (MCS) 9o MCS
Klimatske karakteristike
Urbano područje Podgorice karakteriše slabije modifikovan maritimni uticaj
Jadranskog mora. Zime su blage, sa rijetkim pojavama mrazeva, dok su ljeta žarka i
suva.
Izrazito velike mikroklimatske razlike unutar gradskog područja ne mogu se očekivati
obzirom na relativnu topografsku ujednačenost i ne tako velike i guste komplekse
visoke gradnje.
Temperatura vazduha
U Podgorici je registrovana srednja godišnja temperatura od 15,5ºC. Prosječno

najhladniji mjesec je januar sa 5ºC, a najtopliji jul sa 26,7ºC.
Maritimni uticaj ogleda se u toplijoj jeseni od proljeća za 2,1ºC, sa blažim

temperaturnim prelazima zime u ljeto, od ljeta u zimu.
U toku vegetacionog perioda (april - septembar) prosječna temperatura vazduha
iznosi 21,8ºC, dok se srednje dnevne temperature iznad 14ºC, javljaju od aprila do
oktobra.
Srednji vremenski period u kome je potrebno grijanje stambenih i radnih prostorija
proteže se od 10 novembra do 30 marta, u ukupnom trajanju od 142 dana.
Vlažnost vazduha
Prosječna relativna vlažnost vazduha iznosi 65,6%, sa max od 77,2% u novembru i
min od 49,4% u julu. Tokom vegetacionog perioda, prosječna relativna vlažnost
vazduha je 56,7%.
Osunčanje, oblačnost i padavine
Srednja godišnja suma osunčanja iznosi 2.456 časova. Najsunčaniji mjesec je jul sa
344,1, a najkraće osunčanje ima decembar sa 93,0 časova. U vegetacionom periodu
osunčanje traje 1.658 časova.
Godišnji tok oblačnosti ima prosječnu vrijednost od 5,2 desetina pokrivenosti neba.
Najveća oblačnost je u novembru 7,0, a najmanja u avgustu 2,8. Prosječna
vrijednost oblačnosti u vegetacionom periodu je 4,3.
Srednji prosjek padavina iznosi 1.692 mm godišnje, sa maksimumom od 248,4 mm,
u decembru i minimumom od 42,0 mm, u julu. Padavinski režim oslikava
neravnomjernost raspodjele po mjesecima, uz razvijanje ljetnjih lokalnih depresija sa
nepogodama i pljuskovima. Vegetacioni period ima 499,1 mm padavina ili 20,6 % od
srednje godšnje količine.
Period javljanja sniježnih padavina traje od novembra do marta, sa prosječnim
trajanjem od 5,4 dana, a snijeg se rijetko zadržava duže od jednog dana.
8
Pojave magle, grmljavine i grada

Prosječna godišnja učestalost pojave magle iznosi 9 dana, sa ekstremima od 1 do
16 dana. Period javljanja magle traje od oktobra do juna, sa najčešćom pojavom u
decembru i januaru (po 2,6 dana).
Nepogode (grmljavine) javljaju se u toku godine prosječno 53,7 dana, sa
maksimumom od 7,7 dana, u junu i minimumom od 1,9 dana, u januaru.
Pojava grada registruje se u svega 0,9 dana prosječno godišnje, sa zabilježenim
maksimumom od 4 dana.
Vjetrovi
Učestalost vjetrova i tišina izražena je u promilima, pri čemu je ukupan zbir vjetrova
iz svih pravaca i tišina uzet kao 1000 ‰.
Najveću učestalost javljanja ima sjeverni vjetar sa 227 ‰, a najmanju istočni sa 6 ‰.
Sjeverni vjetar se najčešće javlja ljeti, a najrjeđe u proljeće.
Tišine ukupno traju 380 ‰, sa najvećom učestalošću u decembru, a najmanjom u
julu.
Najveću srednju brzinu godišnje ima sjeveroistočni vjetar (6,2 m/sec), koji najveću
vrijednost bilježi tokom zime (prosječno 8,9 m/sec).
Maksimalna brzina vjetra od 34,8 m/sec. (125,3 km/čas i pritisak od 75,7 kg/m²)
zabilježena je kod sjevernog vjetra. Jaki vjetrovi su najčešći u zimskom periodu sa
prosječno 20,8 dana, a najrjeđi ljeti sa 10,8 dana. Tokom vegetacionog perioda jaki
vjetrovi se javljaju prosječno 22,1 dan.
9
3. IZVOD IZ POSTOJEĆE PLANSKE DOKUMENTACIJE
IZVOD IZ PUP-a PODGORICA (do 2025. godine)

Prostorno urbanističkim planom Podgorice za predmetni prostor date su sljedeće
namjene površina:
 Stanovanje male gustine;
 Poljoprivredne površine;
 Površine za mješovitu namjenu;
 Površine specijalne namjene;
 Površine javne namjene.
10
Površine za stanovanje su definisane u četiri kategorije: površine manje, srednje,

veće i velike gustine stanovanja. Manja gustina stanovanja je gustina do 120
stanovnika/ha bruto gustine stanovanja. U površinama za stanovanje mogu se
dozvoliti i prodavnice (do 450m²) i zanatske radnje (do 150m²) koje ni na koji način
ne ometaju osnovnu namjenu i koje služe svakodnevnim potrebama stanovnika
područja, poslovne djelatnosti koje se mogu obavljati u stanovima, kao i ugostiteljski
objekti (do 250m²) i manji objekti za smještaj, objekti za upravu, vjerski objekti,
objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti društvenih djelatnosti koji služe
potrebama stanovnika područja. Na površinama stanovanja manjih gustina u
agrikulturnom pejzažu, pored stambenih, dozvoljeni su i sljedeći objekti: pripadajuće
obradive površine uz stambeni objekat i pomoćni poljoprivredni objekti, prodavnice,
ugostiteljski objekti i zanatske radnje, koji ne predstavljaju smetnju za područje, a
koji služe za opsluživanje područja. Manja preduzeća za obradu i preradu i
prikupljanje poljoprivrednih i šumskih proizvoda, vjerski objekti, objekti za kulturu,
zdravstvo, sport i ostali objekti za društvene djelatnosti, i objekti za smještaj.
Površine mješovite namjene su površine koje su predviđene za stanovanje i za

druge namjene.
Dozvoljeni su: stambeni objekti, prodavnice, ugostiteljski objekti i zanatske radnje,
koje ne ometaju stanovanje, a koje služe za opsluživanje područja, objekti za
upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali objekti za
društvene djelatnosti, poslovni i kancelarijski objekti, objekti za smještaj. Izuzetno se
mogu dozvoliti: ostali privredni objekti, trgovački centri, benzinske pumpe, uz uslov
dobijanja posebnih uslova, u skladu sa zakonom.
U urbanim centrima indeks izgrađenosti je maksimalno 2,5, a indeks zauzetosti
zemljišta maksimalno 0,8. Na drugim lokacijama indeks izgrađenosti je maksimalno
1,6, a indeks zauzetosti zemljišta maksimalno 0,6.
Kao posebna kategorija izdvaja se stanovanje na poljoprivrednim površinama.

Uz ovakav tip stanovanja mogu se organizovati i djelatnosti koje ne ugrožavaju
funkciju stanovanja i životnu sredinu (komunalno-servisni objekti, skladišta,
proizvodno-servisno zanatstvo, privredni objekti, rasadnici, staklene bašte, površine i
objekti za stočarstvo, površine za ribnjake...).
Poljoprivredne površine su površine koje su isključivo namijenjene poljoprivrednoj

proizvodnji.
11
4. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA
OCJENA STANJA
Predmetni prostor je relativno neizgrađen. Zahvat većinom karakteriše pretežno
stambena izgradnja malih gustina na parcelama većih površina. Objekti porodičnog
stanovanja, u okviru ovog zahvata, građeni su većinom u okviru vlasničkih parcela.
Stambeni objekti su većinom pozicionirani bliže saobraćajnoj infrastrukturi, dok
unutrašnji veći dio katastarske parcele biva neizgrađen. U zoni sa namjenom
poljoprivredno zemljište po PUP-u, izgrađeni su objekti individualnog stanovanja na
katastarskim parcelama većih površina.
Unutar naselja takodje postoje velike površine koje nisu izgradjene.
U okviru pripremnih poslova izvršena je analiza građevinskog fonda na predmetnom

prostoru.
Analizom postojećeg stanja, evidentirano je 522 objekata (od kojih je 188 objekata
prepoznato kao pomoćni objekti na parcelama porodičnog stanovanja).
U zoni 1. prepoznato je 122 stambena objekata, 12 poslovnih objekata i jedan

školski objekat sa mjesnom zajednicom. U zoni 2. prepoznato je 125 stambenih
objekata, 10 poslovnih objekata, dok je u zoni 3. prepoznato 56 stambenih objekata i
2 poslovna objekta.
Time, procijenjeno je da na predmetnom području živi oko 970 stanovnika, odnosno

5 st/ha.
Vrijeme izgradnje objekata na ovom prostoru je uglavnom sa kraja 20. vijeka.

Namjena objekata unutar naselja je pretežno stambena i prizemnog su karaktera.
Spratnost objekata se kreće od prizemnih do P+2.
Stepen očuvanosti fonda je relativno homogen, broj ruševina je mali, objekti su,
uglavnom, u dobrom stanju.
U daljem tekstu priložene su tabele sa analitičkim podacima postojećeg stanja.
12
13
TABELARNI PRIKAZ POSTOJEĆEG STANJA

DUP "DAHNA 2"

POSTOJEĆE STANJE, ZONA 1.
POVRŠINA POVRŠINA BG BG
POVRŠINA BG
PRIZEMLJA PRIZEMLJA POVRŠINA POVRŠINA SPRATNOST BR. ETAŽA BR. ETAŽA
BR. PRIZEMLJA POVRŠINA
(m²) (m²) (m²) (m²) GLAVNOG GLAVNOG POMOĆNOG NAMJENA POVRŠINA
OBJEKTA (m²) (m²)
Glavni Pomoćnih glavnog Pomoćnog OBJEKTA OBJEKTA OBJEKTA
ukupno ukupno
objekat objekata objekta objekta
1 92 0 92 92 0 92 P 1 0 stanov.
2 79 24 103 237 24 261 P+2 3 1 stanov.
3 0 21 21 0 21 21 0.00 0 1 pomoćni
4 107 53 160 107 53 160 P 1 1 stanov.
5 184 47 231 368 47 415 P+1 2 1 stanov.
6 0 0 0 0 0 0 P+1 2 1 stanov.
7 168 0 168 336 0 336 P+Pk 2 1 stanov.
8 171 31 202 171 31 202 P 1 1 stanov.
9 141 0 141 285 0 285 P+1 2 0 stanov.
10 292 0 292 504 0 504 P+1 2 0 poslovanje
11 208 0 208 403 0 403 P+1 2 0 stanov.
12 111 0 111 221 0 221 P+1 2 0 stanov.
13 0 0 0 0 0 0 Su+P 2 0 stanov.
14 170 0 170 272 0 272 P+1 2 0 u izgradnji
15 151 19 170 301 19 320 P+1 2 1 stanov.
16 168 0 168 328 0 328 P+1 2 0 stanov.
17 118 0 118 118 0 118 Pv 1 0 poslovanje
18 76 0 76 76 0 76 Pv 1 0 poslovanje
19 175 0 175 175 0 175 P 1 0 stanov.
20 177 0 177 177 0 177 P 1 0 škola
15
20a 102 0 102 102 0 102 P 1 0 pomoćni

21 148 18 166 148 18 166 P 1 1 stanov.
22 119 38 157 226 38 264 P+1 2 1 stanov.
23 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
24 166 0 166 307 0 307 P+1 2 0 stanov.
25 172 23 195 343 23 367 P+1 2 1 stanov.
26 119 46 165 119 46 165 P 1 1 stanov.
27 85 0 85 85 0 85 P 1 0 stanov.
28 128 0 128 239 0 239 P+Pk 2 0 stanov.
29 110 0 110 238 0 238 P+1 2 0 stanov.
30 108 24 132 108 24 132 P 1 1 stanov.
31 140 41 181 140 41 181 P 1 1 stanov.
32 366 0 366 531 0 531 P+1 2 1 stanov.
33 103 16 119 205 16 221 P+1 2 1 stanov.
34 135 0 135 135 0 135 P 1 0 stanov.
35 128 0 128 128 0 128 P 1 0 stanov.
36 52 65 117 97 65 163 P+Pk 2 1 stanov.
37 156 0 156 468 0 468 P+2 3 0 poslovanje
38 81 0 81 162 0 162 P+1 2 0 poslovanje
39 117 0 117 229 0 229 P+1 2 0 stanov.
40 137 0 137 260 0 260 P+1 2 0 stanov.
41 0 0 0 0 0 0 Su+P 2 0 stanov.
42 0 23 23 0 23 23 0.00 0 1 pomoćni
43 0 161 161 0 161 161 0.00 0 1 pomoćni
44 98 26 123 199 26 224 P+1 2 1 stanov.
45 96 15 111 96 15 111 P 1 1 stanov.
46 133 19 153 133 19 153 P 1 1 stanov.
47 133 50 183 133 50 183 P 1 1 stanov.
48 103 0 103 202 0 202 P+Pk 2 0 stanov.
16
49 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
50 118 0 118 229 0 229 P+1 2 0 stanov.
51 72 44 116 72 44 116 P 1 1 stanov.
52 81 0 81 81 0 81 P 1 0 poslovanje
53 193 0 193 323 0 323 P+1 2 0 stanov.
54 43 0 43 43 0 43 P 1 0 pomoćni
55 110 22 132 110 22 132 P 1 1 stanov.
56 0 55 55 0 55 55 0.00 0 1 pomoćni
57 70 33 103 70 33 103 P 1 1 stanov.
58 183 0 183 366 0 366 P+1 2 0 u izgradnji
59 135 46 181 260 46 307 P+1 2 1 stanov.
60 129 55 184 129 55 184 P 1 1 stanov.
61 0 0 0 0 0 0 0.00 0 0 teniski ter.
62 163 0 163 311 0 311 P+1 2 0 stanov.
63 41 0 41 41 0 41 P 1 0 pomoćni
64 126 0 126 243 0 243 P+1 2 0 stanov.
65 0 22 22 0 22 22 P 1 1 stanov.
66 0 0 0 0 0 0 P 1 0 stanov.
67 0 0 0 0 0 0 P+Pk 2 0 stanov.
68 124 0 124 232 0 232 P+1 2 0 stan.-posl.
69 123 150 273 123 150 273 P 1 1 stanov.
70 150 0 150 300 0 300 P+1 2 0 stanov.
71 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
72 96 6 102 96 6 102 P 1 1 stanov.
73 110 0 110 110 0 110 P 1 0 pomoćni
74 80 0 80 151 0 151 P+1 2 0 stanov.
75 42 0 42 42 0 42 P 1 0 poslovanje
76 122 37 159 239 37 275 P+1 2 1 stanov.
77 127 0 127 127 0 127 P 1 0 stanov.
17
78 125 0 125 247 0 247 P+1 2 0 stanov.

79 48 0 48 48 0 48 P 1 0 stanov.
80 96 0 96 0 0 0 0.00 0 0 temelji
81 139 0 139 139 0 139 Pv 1 0 poslovanje
82 142 0 142 269 0 269 P+1 2 0 stanov.
83 156 35 191 156 35 191 P 1 1 stanov.
84 133 26 159 262 26 288 P+1 2 1 stanov.
85 115 25 139 206 25 230 P+1 2 1 stanov.
86 116 0 116 116 0 116 P 1 0 stanov.
86a 72 24 95 72 24 95 P 1 1 stanov.
87 125 44 169 243 44 288 P+1 1 1 stanov.
88 87 41 127 87 41 127 P 1 1 stanov.
89 148 55 203 291 55 346 P+1 2 1 stanov.
90 122 0 122 239 0 239 P+1 2 0 stanov.
91 103 56 159 103 56 159 P 1 1 stanov.
92 174 46 220 174 46 220 P 1 1 stanov.
93 94 0 94 94 0 94 P 1 0 stanov.
94 84 0 84 84 0 84 P 1 0 stanov.
95 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
96 160 0 160 298 0 298 P+1 2 0 stanov.
97 73 0 73 73 0 73 P 1 0 poslovanje
98 249 0 249 249 0 249 P 1 0 stanov.
99 155 39 194 310 39 349 P+1 2 1 stanov.
100 123 97 219 123 97 219 P 1 1 stanov.
101 154 0 154 0 0 0 0.00 0 0 temelji
102 0 0 0 0 0 0 Su+P 2 1 stanov.
103 94 12 106 94 12 106 P 1 1 stanov.
104 129 0 129 129 0 129 P 1 0 stanov.
105 127 0 127 127 0 127 P 1 0 stanov.
18
106 66 0 66 66 0 66 P 1 0 stanov.
107 85 20 104 159 20 178 P+1 2 1 stanov.
108 31 0 31 31 0 31 P 1 0 pomoćni
109 122 0 122 122 0 122 P 1 0 u izgradnji
110 70 0 70 70 0 70 P 1 0 stanov.
111 115 36 151 115 36 151 P 1 1 stanov.
112 198 23 221 387 23 411 P+1 2 1 stanov.
113 141 0 141 141 0 141 P 1 0 stanov.
114 127 0 127 245 0 245 P+1 2 0 stanov.
115 69 0 69 69 0 69 P 1 0 stanov.
116 88 0 88 88 0 88 P 1 0 stanov.
117 104 35 139 104 35 139 P 1 1 stanov.
118 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
119 0 0 0 0 0 0 Pv 1 0 poslovanje
120 107 0 107 198 0 198 P+1 2 0 stanov.
121 53 41 94 104 41 145 Su+P 2 1 stanov.
122 85 0 85 85 0 85 P 1 0 stanov.
123 174 0 174 174 0 174 P 1 0 stanov.
124 101 0 101 101 0 101 P 1 0 stanov.
125 136 24 160 136 24 160 P 1 1 stanov.
126 144 0 144 144 0 144 P 1 0 stanov.
127 146 0 146 290 0 290 P+Pk 2 0 stanov.
128 109 0 109 109 0 109 P 1 0 stanov.
129 144 0 144 195 0 195 Su+P 2 0 stanov.
130 351 0 351 351 0 351 Pv 1 0 poslovanje
131 187 0 187 187 0 187 P 1 0 stanov.
132 130 0 130 130 0 130 P 1 0 stanov.
133 39 0 39 39 0 39 P 1 0 stanov.
134 56 0 56 56 0 56 P 1 0 poslovanje
19
135 71 0 71 140 0 140 P+1 2 0 stanov.

136 0 0 0 0 0 0 P+1 2 0 stanov.
137 102 28 131 102 28 131 P 1 1 stanov.
138 96 0 96 179 0 179 P+1 2 0 stanov.
139 0 0 0 0 0 0 P 1 0 stanov.
140 54 10 64 108 10 118 P+1 2 1 stanov.
141 0 0 0 0 0 0 P 1 1 stanov.
142 0 0 0 0 0 0 P 1 1 stanov.
143 68 32 100 68 32 100 P 1 1 stanov.
144 128 0 128 128 0 128 P 1 0 stanov.
145 0 0 0 0 0 0 P 1 0 stanov.
146 150 0 150 150 0 150 P 1 0 stanov.
147 112 38 151 163 38 201 P+Pk 2 1 stanov.
148 54 0 54 54 0 54 P 1 0 stanov.
149 111 0 111 111 0 111 P 1 0 stanov.
150 116 0 116 116 0 116 P 1 0 stanov.
151 73 0 73 73 0 73 P 1 0 stanov.
152 48 0 48 48 0 48 P 1 0 stanov.
153 84 0 84 84 0 84 P 1 0 stanov.
154 0 0 0 51 0 51 P+Pk 2 1 stanov.
155 0 49 49 0 49 49 0.00 0 1 pomoćni
156 261 49 310 261 49 310 P 1 1 stanov.
UKUPNO 16301 2115 18416 22811 2115 24926
20
DUP "DAHNA 2"

POVRŠINA BG BR.
PRIZEMLJA PRIZEMLJA POVRŠINA POVRŠINA SPRATNOST BR. ETAŽA
BR. PRIZEMLJA POVRŠINA ETAŽA
(m²) (m²) (m²) (m²) GLAVNOG POMOĆNOG NAMJENA POVRŠINA
OBJEKTA (m²) (m²) GLAVNOG
Glavni Pomoćnih Glavnog Pomoćnog OBJEKTA OBJEKTA
Ukupno Ukupno OBJEKTA
1 91 0 91 91 0 91 T 1 0 temelji
2 94 0 94 94 0 94 P 1 0 stanov.
3 163 36 199 163 36 199 P 1 1 stanov.
4 100 0 100 194 0 194 P+1 2 0 stanov.
5 94 0 94 181 0 181 P+1 2 0 stanov.
6 101 0 101 101 0 101 P 1 1 stanov.
7 / 0 / / / / P+1 2 0 stanov.
8 0 26 26 0 26 26 T 0 1 temelji
9 0 7 7 0 7 7 T 0 1 pomoćni
10 135 0 135 135 0 135 P 1 0 stanov.
11 / 0 / / / / P 1 1 stanov.
12 / 0 / / / / T 0 0 u izgradnji
13 / 0 / / / / P+1 2 0 stanov.
14 92 0 92 183 0 180 P+1 2 0 stanov.
15 65 0 65 65 0 65 P 1 1 stanov.
15a 0 49 49 0 49 49 P 0 1 pomoćni
16 265 0 265 530 0 511 P+1 2 0 stanov.
16a 0 32 32 0 32 32 P 0 1 pomoćni
17 88 0 88 176 0 176 P+1 2 0 stanov.
18 0 27 27 0 27 27 P 0 1 pomoćni
21
19 31 0 31 31 0 31 P 1 0 pomoćni
20 17 0 17 17 0 17 P 1 0 pomoćni
21 20 0 20 20 0 20 P 1 0 pomoćni
22 / 0 / / / / P+1 2 0 stanov.
22a / 0 / / / / P 1 0 garaža
23 109 0 109 219 0 219 P+1 2 0 stanov.
24 / 0 / / / / P 1 0 poslovanje
25 59 0 59 118 0 118 P+1 2 0 stanov.
26 / 0 / / / / P 1 0 stanov.
27 91 17 108 91 17 108 P 1 1 stanov.
28 113 0 113 227 0 227 P+Pk 2 0 stanov.
29 124 0 124 124 0 124 P 1 0 stanov.
29a 0 14 14 0 14 14 P 0 1 štala
31 98 0 98 196 0 196 P+Pk 2 0 stanov.
32 88 12 100 88 12 100 P 1 1 stanov.
33 163 0 163 326 0 326 P+1 2 0 stanov.
33a 0 55 55 0 55 55 P 0 1 pomoćni
34 110 36 146 110 36 146 P 1 1 stanov.
35 136 0 136 136 0 136 P 1 0 stanov.
35a 0 23 23 0 23 23 P 0 1 pomoćni
36 111 41 152 111 41 152 P 1 1 stanov.
37 157 0 157 282 0 282 P+1 2 0 stanov.
38 / 0 / / / / P 1 0 stanov.
38a 0 21 21 0 21 21 P 0 1 štala
39 106 0 106 106 0 106 P 1 0 stanov.
40 / 0 / / / / P 1 0 stanov. (ne postoji na geod.)
41 134 0 134 268 0 268 P+Pk 2 0 stanov.
42 / 0 / / / / P+1+Pk 3 0 Stanov.
43 83 0 83 83 0 83 P 1 0 stanov.
22
44 110 28 138 110 28 138 P 1 1 Stanov.

45 88 0 88 88 0 88 P 1 0 stanov.
46 180 0 180 180 0 180 P 1 0 stanov.
46a 0 95 95 0 95 95 P 0 1 pomoćni
46b 0 32 32 0 32 32 P 0 1 pomoćni
47 117 0 117 117 0 117 P 1 0 stanov.
47a 0 93 93 0 93 93 P 0 1 pomoćni
48 131 0 131 131 0 131 P 1 0 ploča
49 140 0 140 279 0 279 P+PK 2 0 stanov.(objekat u izgradnj)
50 164 20 184 492 20 481 P+1+Pk 3 1 Stanov.
51 108 0 108 216 0 216 Su+P 2 0 stanov.
51a 0 33 33 0 33 33 P 1 1 stanov.
52 92 0 92 184 0 184 P+Pk 2 0 stanov.
53 129 12 142 243 12 255 P+1 2 1 stanov.
54 81 0 81 171 0 171 P+Pk 2 0 stanov.
55 67 0 67 123 0 123 P+Pk 2 0 stanov.
55a 0 8 8 0 8 8 P 0 1 pomoćni
56 76 0 76 76 0 76 P 1 0 stanov.
57 106 14 120 106 14 120 P 1 1 stanov.
58 96 0 96 96 0 96 P 1 1 Stanov.
59 108 0 108 217 0 217 P+Pk 2 0 stanov.
59a 0 72 72 0 72 72 P 0 1 pomoćni
59b 0 25 25 0 25 25 P 0 1 pomoćni
60 84 0 84 84 0 84 P 1 0 Stanov.
61 115 0 115 115 0 115 P 1 0 stanov.
62 84 0 84 84 0 84 P 1 0 Stanov.
63 128 0 128 128 0 128 P 1 0 stanov.
64 139 0 139 279 0 279 P+1 2 0 stanov.
23
65 125 0 125 125 0 125 P 1 0 stanov.

66 0 24 24 0 24 24 P 0 1 pomoćni
67 40 0 40 40 0 40 P 1 0 stanov.
68 104 0 104 104 0 104 P 1 0 stanov.
69 49 0 49 49 0 49 P 1 0 stanov.
70 55 0 55 55 0 55 P 1 0 pomoćni
71 128 0 128 256 0 256 P+Pk 2 0 stanov.
72 86 14 100 86 14 100 P 1 0 stanov.
73 / 0 / / / / P+1 2 0 stanov.
74 111 0 111 212 0 212 P+1 2 0 Stanov.
75 303 0 303 606 0 606 P+Pk 2 0 stanov.
76 261 64 325 522 64 509 P+1 2 1 stanov.
77 127 0 127 127 0 127 P 1 0 u izgradnji
78 124 0 124 270 0 270 Su+P+1 3 0 poslovanje
79 142 0 142 142 0 142 P 1 0 stanov.
79a 0 18 18 0 18 18 P 0 1 pomoćni
79b 0 50 50 0 50 50 P 0 1 pomoćni
80 0 23 23 0 23 23 P 0 1 pomoćni
80a 0 25 25 0 25 25 P 0 1 pomoćni
81 / 0 / / / / P+Pk 1 0 stanov.
82 139 0 139 278 0 273 P+1 2 0 stanov.
83 95 10 105 95 10 105 P 1 1 stanov.
84 137 0 137 265 0 265 P+1 2 0 stanov.
84a 0 62 62 0 62 62 P 0 1 stanov.
85 178 0 178 178 0 178 P 1 0 u izgradnji
86 110 0 110 220 0 220 P+1 2 0 stanov.
87 127 0 127 127 0 127 P 1 0 stanov.
87a 0 75 75 0 75 75 P 0 1 pomoćni
24
88 57 0 57 114 0 114 P+Pk 2 0 stanov.

89 63 0 63 126 0 126 P+Pk 2 0 stanov.
90 102 0 102 204 0 204 P+Pk 2 0 stanov.
91 102 0 102 102 0 102 P 1 0 stanov.
92 133 0 133 133 0 133 P 1 0 stanov.
93 92 0 92 120 0 120 Su+P 1 0 stanov.
94 85 0 85 85 0 85 P 1 0 stanov.
95 131 0 131 131 0 131 P 1 0 stanov.
96 139 0 139 139 0 139 P 1 0 stanov.
96a 0 35 35 0 35 35 P 0 1 stanov.
97 105 25 130 265 25 290 P+1 2 1 stanov.
98 114 25 139 228 25 253 P+Pk 2 1 stanov.
99 64 0 64 128 0 128 Su+P 2 0 stanov.
100 95 12 106 190 12 201 P+1 2 1 stanov.
101 30 0 30 30 0 30 P 1 0 stanov.
102 135 0 135 135 0 135 P 1 0 stanov.
103 255 0 255 255 0 255 P 1 0 poslovanje
104 81 0 81 81 0 81 P 1 0 stanov.
105 127 0 127 127 0 127 P 1 0 stanov.
106 150 20 170 150 20 170 P 1 1 poslovanje
107 41 0 41 83 0 83 P+1 2 0 stanov.
107a 0 81 81 0 81 81 P 0 1 pomoćni
108 117 0 117 221 0 221 Su+P+1 3 0 stanov.
109 115 0 115 115 0 115 P 1 0 stanov.
110 95 33 128 190 0 175 Su+P 2 0 stanov.
111 / 0 / / / / P 1 0 ne postoji na geo. podlozi
112 156 0 156 273 0 273 P 1 0 stanov.
113 104 35 139 104 0 0 P 1 0 stanov.
25
113a 0 61 61 0 61 61 P 0 1 garaža
114 106 19 126 212 19 232 P+1 2 1 stanov.
115 87 0 87 87 0 87 P 1 0 stanov.
116 103 0 103 149 0 149 Su+P 2 0 stanov.
116a 0 38 38 0 38 38 P 0 1 pomoćni
116b 0 23 23 0 23 23 P 0 1 pomoćni
117 156 0 156 312 0 307 P+1 2 0 stanov.
117a 0 60 60 0 60 60 P 0 1 pomoćni
117b 0 35 35 0 35 35 P 0 1 pomoćni
117c 0 12 12 0 12 12 P 0 1 garaža
118 247 0 247 247 0 247 P 1 0 stanov.
119 79 81 160 79 81 160 P 1 0 objekat nije fotografisan
120 124 0 124 241 0 241 P+1 2 0 stanov.
120a / 0 / / / / P+1 2 0 ne postoji na geo. podlozi
121 59 0 59 59 0 59 P 1 0 poslovanje
122 68 26 94 68 26 94 P 1 1 stanov.
123 95 23 118 95 23 118 P 1 1 stanov.
124 122 0 122 122 0 122 P 1 0 stanov.
124a 0 20 20 0 0 0 1.00 0 0 pomoćni
125 205 32 237 615 32 615 P+1+Pk 3 1 stanov.
126 100 0 100 100 0 100 P 1 0 stanov.
127 106 0 106 317 0 317 P+1+Pk 3 0 stanov.
128 130 0 130 130 0 130 P 1 0 stanov.
129 122 0 122 244 0 244 P+Pk 2 0 stanov.
130 217 0 217 384 0 384 P+Pk 2 0 stanov.
131 202 0 202 202 0 202 P 1 0 neuseljeno
132 144 0 144 144 0 144 P 1 0 stanov.
133 130 0 130 260 0 260 P+Pk 2 0 stanov.
26
134 115 0 115 115 0 115 P 1 0 stanov.

134a 0 40 40 0 40 40 P 0 1 stanov.
135 31 0 31 31 0 31 P 1 0 poslovanje
136 74 0 74 0 0 0 P 0 0 stanov.
137 207 0 207 413 0 413 P+Pk 2 1 stanov.
138 76 0 76 76 0 76 P 1 0 stanov.
139 155 20 175 155 20 175 P 1 0 stanov.
140 127 0 127 234 0 234 P+Pk 2 0 stanov.
141 70 0 70 70 0 70 P 1 0 stanov.
142 68 0 68 68 0 68 P 1 0 stanov.
143 358 0 358 358 0 358 P 1 0 poslovanje
144 242 0 242 242 0 242 P 1 0 poslovanje
145 143 0 143 285 0 285 P 2 0 poslovanje
146 298 0 298 298 0 298 P 1 0 poslovanje
147 186 0 186 371 0 371 P+1 2 0 stanov.
148 138 0 138 138 0 138 P 1 0 stanov.
149 171 3 174 171 3 174 P 1 1 stanov.
150 38 0 38 38 0 38 P 1 0 objekat nije fotografisan
UKUPNO 15607 1955 17562 22597 144 22741
27
DUP "DAHNA 2"

POVRŠINA BG BR.
PRIZEMLJA PRIZEMLJA POVRŠINA POVRŠINA SPRATNOST BR. ETAŽA
BR. PRIZEMLJA POVRŠINA ETAŽA
(m²) (m²) (m²) (m²) GLAVNOG POMOĆNOG NAMJENA POVRŠINA
OBJEKTA (m²) (m²) GLAVNOG
Glavni Pomoćnih Glavnog Pomoćnog OBJEKTA OBJEKTA
Ukupno Ukupno OBJEKTA
1 144 0 144 433 0 433 P+1+Pk 3 0 stanov.
2 152 0 152 152 0 152 P 1 1 stanov.
3 0 0 0 0 0 0 P+1+Pk 3 1 stanov.
4 0 0 0 0 0 0 P 1 0 poslov.
5 121 0 121 242 0 242 P+1 2 0 stanov.
6 92 0 92 92 0 92 P 1 0 stanov.
7 135 0 135 271 0 271 P+Pk 2 0 stanov.
8 128 60 188 128 60 188 P 1 1 stanov.
9 103 0 103 103 0 103 P+ 1 0 stanov.
10 100 0 100 100 0 100 T 0 0 stanov.
11 78 0 78 156 0 156 P+1 2 0 stanov.
12 167 0 167 167 0 167 P+ 1 0 stanov.
13 130 0 130 130 0 130 P+ 1 0 stanov.
14 128 0 128 128 0 128 P 1 0 stanov.
15 96 0 96 96 0 96 P+ 1 0 stanov.
16 169 0 169 169 0 169 P 1 0 stanov.
17 105 0 105 210 0 210 P+1 2 0 stanov.
18 118 41 158 118 41 158 P 1 1 stanov.
19 48 0 48 95 0 95 P+1 2 0 stanov.
20 110 0 110 110 0 110 P 1 0 stanov.
21 0 28 28 0 28 28 T 0 0 stanov.
28
22 146 0 146 146 0 146 P 1 0 stanov.

23 117 0 117 234 0 234 P+Pk 2 0 stanov.
24 130 0 130 130 0 130 P 1 0 stanov.
25 37 0 37 37 0 37 P 1 0 stanov.
25' 295 0 295 295 0 295 P 1 0 stanov.
26 129 0 129 129 0 129 P 1 0 stanov.
27 226 0 226 451 0 451 P+1 2 0 plastenik
28 108 0 108 108 0 108 P 1 0 poslov.
29 162 0 162 162 0 162 P 1 0 stanov.
30 102 0 102 102 0 102 P 1 0 stanov.
31 144 18 162 144 18 162 P+ 1 1 stanov.
32 0 0 0 0 0 0 P 1 0 stanov.
33 104 0 104 208 0 208 P+1 2 0 stanov.
34 45 8 54 45 8 54 P 1 1 stanov.
35 33 0 33 33 0 33 P (u izgrad.) 1 0 /
36 115 0 115 115 0 115 P 1 0 stanov.
37 198 0 198 198 0 198 P 1 0 stanov.
38 267 57 325 534 57 592 P+Pk 2 1 stanov.
39 142 0 142 142 0 142 P 1 0 stanov.
40 88 0 88 88 0 88 P 1 0 stanov.
41 70 0 70 70 0 70 P 1 0 stanov.
42 86 15 101 86 15 101 P 1 1 stanov.
43 138 0 138 138 0 138 P 1 0 stanov.
44 66 0 66 66 0 66 P 1 0 stanov.
45 121 0 121 121 0 121 P 1 0 stanov.
46 92 0 92 92 0 92 P 1 0 stanov.
47 58 0 58 58 0 58 P 1 0 stanov.
UKUPNO 5438 228 5666 6837 228 7065
29
POKAZATELJI POSTOJEĆEG STANJA
Zbirni pokazatelji postojećeg stanja
 Površina zahvata ......…………………………………................ 178,45 ha

 Ukupna površina prizemlja ……………………….…................ 41 644 m²
 Ukupna bruto-gradjevinska površina ..………….........…........ 54 732 m²
 Ukupna bruto-gradjevinska površina za stanovanje…….........… 52 245 m²
 Ukupna bruto-gradjevinska površina za poslovanje…….........… 2 487 m²
 Indeks zauzetosti za zahvat ............…………………….......... 0.02

 Indeks izgrađenosti za zahvat .............................................. 0.03
 Broj postojećih stanovnika………………………………………...…1 393

 Gustina stanovanja (st/ha) ……………………………………... … 8 st/ha
30
FOTODOKUMENTACIJA (ZONA 1.)
31
33
34
35
36
37
38
39
41
42
43
44
45
46
47
48
ANALIZA UTICAJA KONTAKTNIH ZONA

Na sjevernoj strani zahvata predmetnog Plana nalazi se zona pretežno individualnog
stanovanja u zahvatima Izmjene i dopune DUP-a "Dahna" i DUP-a "Dahna 1". Na
južnoj strani nalazi se zahvat DUP-a "Industrijska zona - KAP". Na zapadnoj strani
nalazi se Dajbabska gora.
Analizom planiranih namjena površina u zoni zahvata predmetnog Plana i postojećih
i planiranih namjena u kontaktnim zonama konstatovano je da je buduća namjena
ovog prostora kompatibilna sa zonama u okruženju.
Ograničenja
 Nema
Prednosti
 Dobra saobraćajna i infrastrukturna povezanost.
49
5. PLAN
OPŠTI I POSEBNI CILJEVI

Cilj izrade ovog sanacionog plana je urbanizacija područja nelegalne gradnje,
infrastrukturno opremanje, definisanje odgovarajućih smjernica za dalji razvoj, kako
bi se zaustavio proces narušavanja kvaliteta prostora. Ovim planom je predviđeno i
uređenje korita rijeke Morače.
Namjena površina
Predlog namjena površina za zahvat koji se obrađuje ovim planskim dokumentom je

sljedeći:
 površine za stanovanje (male gustine),
 površine za mješovitu namjenu,
 poljoprivredne površine,
 površine za pejzažno uređenje - površine za specijalne namjene,
 površinske vode,
 površine saobraćajne infrastrukture i
 površine ostale infrastrukture.
Pretežne namjene površina u zahvatu plana po PUP-u su "površine za stanovanje

male gustine", ”mješovita namjena” i „površine specijalne namjene”.
Prema smjernicama datim Programskom zadatku, predviđeno je da se dio zone

zahvata u okviru namjene „poljoprovredne površine” tretira kao stanovanje u
poljoprivredi. Takođe, ovim Programskom zadatkom istočni dio zone namijenjen je
urbanim baštama. Osnov za definisanje polaznih opredeljenja za izradu Plana,
prema Programskom zadatku, čine opredeljenja data PUP-om za ovaj prostor kojim
je ova zona definisana pretežnom namjenom „stanovanje manjih gustina”.
Urbanistički parametri za novu izgradnju i planiranu dogradnju definisani su

pojedinačno na nivou urbanističkih parcela u odnosu na kategoriju objekata, a u
skladu sa parametrima PUP-a Podgorice.
50
51
SEPARAT SA URBANISTIČKO TEHNIČKIM USLOVIMA
52
URBANISTIČKO-TEHNIČKI USLOVI
U skladu sa Zakonom o planiranju i uređenju prostora, urbanističko-tehnički uslovi su
dati u sklopu plana kroz tekstualni dio i grafičke priloge. U daljem tekstu date su
bliže smjernice za sprovođenje plana.
Kao osnov za izradu Izmjena i dopuna DUP-a poslužila je topografsko katastarska

podloga koja je potpisana i ovjerena od strane nadležnog organa (Uprava za
nekretnine Crne Gore).
Ukupan izgrađeni prostor, zahvaćen ovim planom, je izdijeljen na urbanističke
parcele, kao osnovne urbanističke cjeline. Urbanističke parcele imaju direktan
pristup sa saobraćajnice ili javne površine.
Na grafičkom prilogu "Parcelacija i regulacija" grafički su prikazane granice

urbanističkih parcela i građevinske linije.
Regulacija ukupnog zahvata plana počiva na saobraćajnim rješenjima, koordinatama
i drugim podacima koji omogućavaju tačnost prenošenja na teren.
Uslovi za uređenje prostora

Nivelacija se bazira na postojećoj nivelaciji ulične mreže i terena. Nove
saobraćajnice se povezuju na već nivelaciono definisane.
Regulaciona linija je linija koja dijeli javnu površinu od površina namijenjenih za

druge namjene. Rastojanje između dvije regulacione linije definiše profil saobraćajno
infrastrukturnog koridora.
Građevinska linija definiše granicu iznad i ispod površine zemlje do koje se može
graditi objekat i definisana je grafički i opisno.
Građevinska linija za nove objekte je linija do koje je dozvoljena gradnja i unutar koje
se objekat razvija i oblikuje. Definisana je u odnosu na saobraćajnice i u odnosu na
liniju urbanističke parcele susjeda, što omogućava očitavanje neophodnih elemenata
za prenošenje na teren.
Građevinska linija uz frekventnije saobraćajnice data je na 5m od granice
urbanističke parcele, dok je uz manje frekventne saobraćajnice i kolske pješačke
površine, građevinska linija na 3m od granice urbanističke parcele.
Građevinska linija prikazana na grafičkim prilozima koja prelazi preko postojećih
objekata se odnosi na novu gradnju i dogradnju na urbanističkim parcelama.
Nadgradnja postojećih objekata, koji se ovim planom zadržavaju, a nisu dostigli
dozvoljene parametre, dozvoljena je u gabaritu postojećeg objekta i nad gabaritom
dogradnje definisane zadatim građevinskim linijama.
Građevinska linija podzemne etaže može biti do min. 1,00 m do susjedne parcele.
Građevinska linija dogradnje prema susjednim parcelama je na min. 3,0m ili na
manjem odstojanju uz prethodnu saglasnost susjeda.
Kote koje su date u nivelacionom planu nijesu uslovne. Detaljnim snimanjem terena i
izradom glavnih projekata saobraćajnica moguće su manje korekcije kota iz plana na
53
način da se obezbijedi odvođenje atmosferskih voda sa lokacije principom

samoodvodnjavanja.
Vertikalni gabarit definisan je spratnošću označenom na grafičkom prilogu kao

granična spratnost, do koje se objekat može graditi.
Namjena površina data je u skladu sa “Pravilnikom o bližem sadržaju i formi

planskog dokumenta (kriterijumima namjene površina) elementima urbanističke
regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima”.
Uređenje terena
Obavezna je izrada projekta uređenja terena kojim će se predvidjeti zadržavanje i

unapređivanje arhitekture partera u skladu sa namjenom objekta, čuvanje
postojećeg zelenila i novo ozelenjavanje autohtonim zelenilom.
SMJERNICE ZA IZDAVANJE URBANISTIČKO TEHNIČKIH USLOVA
Urbanistička parcela je osnovni prostorni element Plana na kome se najdetaljnije

sagledavaju mogućnosti, potencijali i ograničenja predmetnog prostora.
Prema urbanističkim parametarima i uslovima iz ovog Plana mogu se izdavati

Urbanističko-tehnički uslovi za svaku urbanističku parcelu.
Urbanistički parametri se računaju u skladu sa Pravilnikom o bližem sadržaju i formi

planskog dokumenta /kriterijumima namjene površina /elementima urbanističke
regulacije i jedinstvenim grafičkim simbolima, Ministarstva uređenja prostora i zaštite
životne sredine (Sl.list CG br.24/10 i 33/14) kao i Pravilnikom o načinu obračuna
površine i zapremine objekata (Sl. list CG br. 47/13) i Crnogorskim standardom
MEST EN 15221-6.
STANOVANJE MALE GUSTINE
OPŠTE SMJERNICE
 Maksimalni indeks zauzetosti je 0.3

 Maksimalni indeks izgrađenosti je 0.9
 Maksimalna BGP objekata za stanovanje je 500 m² sa najviše 4 stambene
jedinice.
 Maksimalna površina prizemlja je 200 m².
 Maksimalna spratnost objekata je P+2.
Na području DUP-a površine za stanovanje su definisane sljedećim urbanističkim

parametrima:
 Za urbanističke parcele površine do 666,66 m² maksimalni indeks zauzetosti je
0.30, dok maksimalni BGP objekta iznosi 500,00 m².
 Za parcele veće od 666,66 m² ovi parametri se ne primjenjuju, već je maksimalna
površina prizemlja objekta 200,00 m², a maksimalna BGP objekta iznosi 500,00
m².
54
Za urbanističke parcele čije prostorne mogućnosti ne dozvoljavaju primjenu

prethodno navedenih pravila, planski parametri su definisani u skladu sa konkretnim
uslovima urbanističke parcele.
U površinama za stanovanje mogu se dozvoliti i prodavnice (do 450m²) i zanatske

radnje (do 150m²) koje ni na koji način ne ometaju osnovnu namjenu i koje služe
svakodnevnim potrebama stanovnika područja, poslovne djelatnosti koje se mogu
obavljati u stanovima, kao i ugostiteljski objekti (do 250m²) i manji objekti za
smještaj, objekti za upravu, vjerski objekti, objekti za kulturu, zdravstvo i sport i ostali
objekti društvenih djelatnosti koji služe potrebama stanovnika područja.
Krovove stambenih objekata raditi kose, dvovodne ili viševodne a daje se mogućnost
projektovanja ravnog krova. Projektovanje mansardnog krova nije dozvoljeno.
Na površinama stanovanja male gustine dozvoljava se i izgradnja pomoćnog

(ekonomskog) objekta uz stambeni objekat, i njegova maksimalna površina od 30 m²
je uključena u ukupne parametre date u tabeli.
Parcele se mogu ograditi zidanom ogradom do visine 1.0m (računajući od kote

trotoara) odnosno transparentnom ili živom ogradom do visine 1.60m sa coklom od
kamena ili betona visine 0.60m. Zidane i druge vrste ograda postavljaju se tako da
ograda, stubovi ograde i kapije budu na parceli koja se ograđuje.
Neophodno je obezbijediti min. 30-40% zelenih površina u okviru parcele.
Urbanističke parcele date u grafičkim prilozima mogu se udruživati ukoliko je to

zahtjev investitora uz poštovanje ukupnih parametara datih u tabeli.
POSTOJEĆI OBJEKTI
Smjernice za urbanističke parcele sa postojećim objektima koji su prekoračili

parametre date ovim Planom
U tabeli su označeni crvenom bojom objekti koji su prekoračili urbanističke

parametre date ovim planom, a prepoznati su na osnovu dostupnih podataka,
geodetske podloge i spratnosti objekta prepoznate na terenu.
Predmetni objekti se zadržavaju u postojećem horizontalnom i vertikalnom gabaritu

sa mogućnošću rekonstrukcije u postojećim gabaritima, adaptacije i tekućeg
održavanja.
 Zadržava se postojeća površina horizontalnog gabarita objekta.
 Zadržava se postojeća BGP objekta.
 Zadržava se postojeća spratnost objekta.
Građevinske linije, date u grafičkom prilogu na urbanističkim parcelama sa

postojećim objektima, aktiviraju se u slučajevima rušenja postojećeg objekta radi
izgradnje novog.
Za urbanističke parcele čije prostorne mogućnosti ne dozvoljavju dogradnju i

nadogradnju slobodnostojećeg tipa individualnog objekta, predviđa se dogradnja i
55
nadgradnja postojećeg objekta u cilju formiranja dvojnog objekta ili objekta u nizu,
što je u grafičkom prilogu Parcelacije i regulacije defisano građevinskim linijama. Za
ove predmetne urbanističke parcele, nije potrebna saglasnost susjeda za izgradnju
predmetnih objekata.
Smjernice za urbanističke parcele sa postojećim objektima koji nisu

prekoračili parametre date ovim Planom
U zoni Izmjena i dopuna DUP-a, po planiranim intervencijama predviđena je

dogradnja i nadgradnja postojećih objekata uz ispunjavanje propisanih uslova.
 Maksimalna površina horizontalnog gabarita i BGP objekta data je u tabeli.
 Građevinske linije date u grafičkom prilogu na parcelama sa postojećim
objektima aktiviraju se u slučajevima dogradnje ili rušenja postojećeg objekta radi
izgradnje novog. Građevinska linija prema susjednoj urbanističkoj parceli
definisana je grafički, i predviđena je na min 3,00m (izuzetno, ovo odstojanje
može biti i manje uz saglasnost susjeda).
 Građevinska linija podzemne etaže koja je u funkciji garažiranja može biti do
1,0m od granice urbanističke parcele.
 Površina podrumske i suterenske etaže ne ulazi u obračun BGP u slučaju kada je
namjena garažiranje, servisni prostori neophodni za funkcionisanje podzemne
garaže i tehnički sistemi objekta.
 Namjena objekta je za stanovanje sa mogućnošću korišćenja prizemlja i suterena
za poslovanje.
 Povećanje vertikalnog gabarita moguće je do spratnosti date u grafičkom dijelu
Plana.
Kada je postojeći indeks zauzetosti veći od Planom zadatog, nije dozvoljena
dogradnja, a dozvoljava se nadgradnja objekta iznad postojećeg gabarita, uz uslov
da se ispoštuju parametri zadati u tabelarnom prikazu.
Dogradnja i nadgradnja moguća je uz prethodnu statičku analizu konstruktivnog

sistema koja će usloviti primjenu konstruktivnog sistema i materijala koji treba da
budu kvalitetni i u skladu sa ambijentom. Svi ovi elementi biće provjereni kroz izradu
odgovarajuće tehničke dokumentacije.
Formiranje otvora na objektu prema susjednim parcelama moguće je pod uslovom

da je udaljenost objekta od granice parcele minimum 2,0 m. Izuzetno je moguće
formiranje otvora na objektu u slučaju manjeg odstojanja od granice parcele uz
prethodnu saglasnost susjeda i u slučajevima kada je granica urbanističke parcele
prema zelenoj površini.
Krovove raditi kose, dvovodne ili viševodne, a daje se mogućnost projektovanja

ravnog krova. Projektovanje mansardnog krova nije dozvoljeno.

56
Napomena: U slučaju kada je postojeći objekat dotrajao, ili kada se Investitor odluči,
objekat se može srušiti po prethodno pribavljenom odobrenju od nadležnog organa i
na parceli sagraditi novi prema opštim smjernicama ovog Plana za izgradnju novih
objekata.
PLANIRANI OBJEKTI
U zoni DUP-a, po planiranim intervencijama predviđena je izgradnja objekata uz

ispunjavanje propisanih uslova.
 Građevinska linija prikazana u grafičkom prilogu, označena sa GL1, takođe
predstavlja i građevinsku liniju GL2. Građevinske linije su date grafički i
definisane su koordinatama karakterističnih tačaka što omogućava očitavanje
neophodnih elemenata za prenošenje na teren. Građevinska linija prema
susjednoj urbanističkoj parceli definisana je grafički, i predviđena je na min 3,00m
(izuzetno, ovo odstojanje može biti i manje uz saglasnost susjeda).
 Namjena objekta je za stanovanje sa mogućnošću korišćenja prizemlja.
 Spratnost objekta data je u grafičkom dijelu i tabelarnom prikazu Plana.
Za urbanističke parcele čije prostorne mogućnosti ne dozvoljavju izgradnju
slobodnostojećeg individualnog objekta, predviđa se izgradnja dvojnog objekta ili
objekta u nizu, što je u grafičkom prilogu Parcelacije i regulacije defisano
građevinskim linijama. Za ove predmetne urbanističke parcele, nije potrebna
saglasnost susjeda za izgradnju predmetnih objekata.

Daje se mogućnost izgradnje garaže ili prizemnog pomoćnog objekta na parceli, uz

uslov da se ispoštuju ukupni planski parametri (odstojanje od susjeda, indeks
zauzetosti i indeks izgrađenosti).
Krovove raditi kose, dvovodne ili viševodne a daje se mogućnost projektovanja
ravnog krova. Projektovanje mansardnog krova nije dozvoljeno.

57
Podrumske i suterenske etaže koje se koriste za garažiranje ne ulaze u obračun

BGP. Obavezno je obezbijediti parkiranje unutar objekta ili na parceli prema
normativima datim u Poglavlju „Saobraćaj“.
MJEŠOVITA NAMJENA
OPŠTE SMJERNICE
U okviru zone sa mješovitom namjenom planirane su urbanističke parcele za

izgradnju objekata koje služe za opsluživanje područja i to:
 stambeni objekti,
 trgovina, objekti za upravu, kulturu, školstvo, zdravstvenu i socijalnu zaštitu,
sport i rekreaciju, vjerski objekti i ostali objekti društvenih djelatnosti koji služe
potrebama stanovnika područja obuhvaćenog planom,
 privredni objekti, skladišta, stovarišta,
 ugostiteljski objekti i objekti za smještaj turista,
 objekti komunalnih servisa.
Prilikom izrade projektne dokumentacije odrediće se precizna namjena objekta u

skladu sa navedenim opštim namjenama.
 Maksimalni indeks zauzetosti iznosi 0,50

 Maksimalni indeks izgrađenosti iznosi 1,50
 Maksimalna spratnost objekta je P+2
Na području DUP-a površine za mješovitu namjenu su definisane sljedećim

urbanističkim parametrima:
 Za urbanističke parcele površine od 2000,00 m² do 4000,00 m², maksimalni
indeks zauzetosti je 0.50, dok maksimalna BGP objekta iznosi 3000,00 m².
 Za parcele veće od 4000,00 m² ovi parametri se ne primjenjuju, već je
maksimalna površina prizemlja objekta 2000,00 m², a maksimalna BGP objekta
iznosi 3000,00 m².
Za urbanističke parcele čije prostorne mogućnosti ne dozvoljavaju primjenu

prethodno navedenih pravila, planski parametri su definisani u skladu sa konkretnim
uslovima urbanističke parcele.
Urbanističke parcele date u grafičkim prilozima mogu se udruživati ukoliko je to

zahtjev investitora uz poštovanje ukupnih parametara datih u tabeli.
Ukoliko se Investitor odluči za faznu realizaciju po konstruktivnim i funkcionalnim

cjelinama-lamelama, obavezna je izrada Idejnog rješenja za objekat u cjelini u kome
će biti jasno naznačene faze realizacije.

58
Podrumske i suterenske etaže koje se koriste za garažiranje ne ulaze u obračun

BGP. Obavezno je obezbijediti parkiranje unutar objekta ili na parceli prema
normativima datim u Poglavlju „Saobraćaj“.
POSTOJEĆI OBJEKTI
Smjernice za urbanističke parcele sa postojećim objektima
U zoni Izmjena i dopuna DUP-a, po planiranim intervencijama predviđena je

dogradnja i nadgradnja postojećih objekata uz ispunjavanje propisanih uslova.
 Građevinske linije date u grafičkom prilogu na parcelama sa postojećim
objektima aktiviraju se u slučajevima dogradnje ili rušenja postojećeg objekta radi
izgradnje novog (izuzetno, odstojanje može biti i manje uz saglasnost susjeda).
 Povećanje vertikalnog gabarita moguće je do spratnosti date u grafičkom dijelu
Plana.
Dogradnja i nadgradnja moguća je uz prethodnu statičku analizu konstruktivnog
sistema koja će usloviti primjenu konstruktivnog sistema i materijala koji treba da
budu kvalitetni i u skladu sa ambijentom. Svi ovi elementi biće provjereni kroz izradu
odgovarajuće tehničke dokumentacije.

Napomena: U slučaju kada je postojeći objekat dotrajao, ili kada se Investitor odluči,
objekat se može srušiti po prethodno pribavljenom odobrenju od nadležnog organa i
na parceli sagraditi novi prema opštim smjernicama ovog Plana za izgradnju novih
objekata.
PLANIRANI OBJEKTI
U zoni DUP-a, po planiranim intervencijama predviđena je izgradnja objekata uz

ispunjavanje propisanih uslova:
 Maksimalna površina horizontalnog gabarita i BGP objekta data je u tabeli,
 Građevinska linija prikazana u grafičkom prilogu, označena sa GL1, takođe
predstavlja i građevinsku liniju GL2. Građevinske linije su date grafički i
definisane su koordinatama karakterističnih prelomnih tačaka što omogućava
očitavanje neophodnih elemenata za prenošenje na teren (izuzetno, odstojanje
može biti i manje uz saglasnost susjeda),
1,0m od granice urbanističke parcele,
59

garaže i tehnički sistemi objekta,
 Namjena objekta je za stanovanje sa mogućnošću korišćenja prizemlja i suterena
za poslovanje,
 Spratnost objekta data je u grafičkom dijelu i tabelarnom prikazu Plana.
Daje se mogućnost izgradnje garaže ili prizemnog pomoćnog objekta na parceli, uz
uslov da se ispoštuju ukupni planski parametri (odstojanje od susjeda, indeks
zauzetosti i indeks izgrađenosti).
POVRŠINE ZA SPORT I REKREACIJU

/ UP72 /
Površine za sport i rekreaciju (UP72) su površine koje su namijenjene prvenstveno

razvoju sadržaja koji se odnose na sport i rekreaciju. Dozvoljeni su objekti otvorenog
ili zatvorenog tipa, kao što su stadioni, sportske dvorane, sportski tereni, bazeni,
akva parkovi dr.
 Maksimalna površina prizemlja objekta za sport i rekreaciju iznosi 400 m²

 Maksimalna BGP objekta za sport i rekreaciju iznosi 400 m²
 Maksimalna spratnost objekta za sport i rekreaciju je P.
Odnos između izgrađenih i neizgrađenih površina iznosi 15% izgrađenih površina i

85% neizgrađenih, od toga najmanje 30% zelenih površina. Otvorena igrališta se
tretiraju kao neizgrađene površine.
Građevinska linija prikazana u grafičkom prilogu, označena sa GL1, takođe

predstavlja i građevinsku liniju GL2. Građevinske linije su date grafički i definisane su
koordinatama karakterističnih tačaka što omogućava očitavanje neophodnih
elemenata za prenošenje na teren.
POVRŠINE ZA ŠKOLSTVO I SOCIJALNU ZAŠTITU

/ UP27 /
Na UP 27 evidentiran je prizemni objekat škole.
Na predmetnoj parceli predviđena je izgradnja novog objekta škole površine zadate

u tabeli:
 Maksimalna površina prizemlja objekta škole iznosi 312 m² + fiskulturna sala

dimenzije 24mx12m
 Maksimalna BGP glavnog objekta škole iznosi 936 m² + fiskulturna sala
dimenzije 24mx12m
 Maksimalna spratnost objekta škole je P+2
U odnosu na veličinu urbanističke parcele planiran je objekat čije površine

namijenjene školstvu su BGP od 936 m², koje mogu da prime 156 učenika, što čini 6
odjeljenja sa po 26 učenika. Površina školskog dijela objekta, kao i slobodna
površina na urbanističkoj parceli, broj učenika po odjeljenju zadovoljavaju zadate
60
parametre iz PUP-a (6 m² zatvorenog prostora po učeniku i 10-15 m² otvorenog

prostora po učeniku, 26 učenika po odjeljenju).
Zemljište ustanove čine: prostor na kome je sagrađen objekat, prostor za

komunikaciju prilazni put, staze, prostor za vozila, prostor namjenjen za kretanje
učenika, školsko dvorište, zemljište za sportske aktivnosti, ekonomsko dvorište
(prostor za dovoz ogrijeva,odvoz smeća, skladišćenje raznog materijala i slično).
Zatvoreni prostor koji je namijenjen za fizičku nastavu mora se obavljati u Sali za

fizičko vaspitanje.
Sala za fizičko vaspitavanje je funkcionalno opremljen prostor koji omogućava

izvođenje nastave fizičkog vaspitanja za najmanje dva različita sadržaja.

predstavlja i građevinsku liniju GL2. Građevinske linije su date grafički i definisane
su koordinatama karakterističnih tačaka što omogućava očitavanje neophodnih
POVRŠINE ZA CENTRALNE DJELATNOSTI

/UP27a /
Na predmetnoj parceli predviđena je izgradnja novog objekta uprave, tj. kancelarije

mjesne zajednice površine zadate u tabeli:
 Maksimalna površina prizemlja objekta mjesne zajednice iznosi 102 m²

 Maksimalna BGP mjesne zajednice iznosi 204 m²
 Maksimalna spratnost mjesne zajednice je P+1

predstavlja i građevinsku liniju GL2. Građevinske linije su date grafički i definisane
su koordinatama karakterističnih tačaka što omogućava očitavanje neophodnih
POLJOPRIVREDNE POVRŠINE
Poljoprivredne površine su površine koje su prvenstveno namijenjene poljoprivrednoj

proizvodnji.
- Minimalna površina parcele 2.500 m2 (stambeno dvorište – maksimalna površina

600 m2)
- Maksimalan stepen iskorišcenosti parcele za građevinske objekte (stanovanje i

ekonomski dio) je 600 m2, a za vece parcele je 10%.
− Maksimalna zauzetost prostora stambenim objektom iznosi 125 m2
− Maksimalna BGP stambenog objekta iznosi 250 m2
− Maksimalna spratnost stambenog objekta P+1
61
− Minimalna udaljenost objekta od susjedne parcele je 5 m
− Kota objekta je maksimalno 100 cm iznad kote konacno uređenog i nivelisanog

terena oko objekta
− Parkiranje i garažiranje se vrši u okviru parcele
- Garaža i ostali pomocni objekti mogu se graditi iskljucivo kao prizemni, stim da se
ne prekoraci maksimalni zadati urbanisticki pokazatelj, i da jenjihova udaljenost od
stambenog objekta 2,5 m, a od susjedne parcele 2,5m
- U okviru ovog tipa stanovanja mogu se organizovati i djelatnosti koje ne ugrožavaju

funkciju stanovanja i životnu sredinu (komunalno-servisni objekti, skladišta,
proizvodno-servisno zanatstvo, privredni objekti, rasadnici, staklene bašte, površine i
objekti za stocarstvo, površine za ribnjake...).
POVRŠINE ZA SPECIJALNE NAMJENE
/UP612, UP613, UP614, UP615, UP616, UP617, UP618 i UP619/
Sanitarno-higijenski pojasevi sprečavaju negativan uticaj buke, aerozagađenja,

dominantnih vjetrova i štite prostor od dalje neformalne gradnje. Postavljaju se oko
industrijskih/proizvodnih kompleksa, saobraćajnica itd. Bitan su element urbanog
zelenila jer pospješuju sanitano-ekološku sliku grada kroz popravljanje mikroklime.
Na UP612, UP613, UP614, UP615, UP616, UP617, UP618 i UP619 PUP-om

Podgorice predviđene su površine za specijalne namjene. Kako se ova površina
nalazi uz obalu rijeke Morače, ovim planom se predviđa uređenje ove površine u
smislu postavljanja pješačkih i biciklističkih staza kao i uređenje zelenih površina.
Na predmetnim urbanističkim parcelama planirano je ozelenjavanje i uređenje na

osnovu smjernica datih u Poglavlju "Pejzažna arhitektura".
POVRŠINE JAVNE NAMJENE
U zoni zahvata plana nalazi se dio planirane park-šume Dajbabska gora. Prostor je
planiran kao zaštićeni botaničko-hortikulturni objekat namijenjen odmoru i rekreaciji.
Prilikom izrade projektne dokumentacije predvidjeti sljedeće sadržaje: kondicione

staze za trčanje, biciklističke staze, naučne i programske staze, staze za jahanje,
ljetnje pozornice, urbani mobilijar, dječja igrališta, sportske terene, sprave za
rekreaciju, vodene površine, manje ugostiteljske objekte tipa - kafe i sl.
Detaljnije smjernice date su u Poglavlju "Pejzažna arhitektura".
62
URBANISTIČKE PARCELE SA OGRANIČENJIMA:
** Preko kojih prolazi dalekovod 110 kv

Postojeći dalekovod 110 kV prelazi preko pojedinih urbanističkih parcela, koje su
znakom ** označene u grafici i tabeli:
UP54, UP290, UP291, UP292, UP293, UP294, UP510, UP513a, UP514, UP515,
UP516, UP517a, UP517b, UP518, UP520, UP521, UP611, UP612, UP613 i UP631.
* Preko kojih prolazi dalekovod 35 kv

znakom * označene u grafici i tabeli:
UP74a, UP75, UP147, UP301a, UP309, UP310, UP312, UP340, UP341, UP342,
UP343, UP344, UP344a, UP344b, UP345 i UP346.
* Preko kojih prolazi dalekovod 10 kv

znakom * označene u grafici i tabeli:
UP179, UP355, UP369, UP370, UP375, UP376, UP377, UP385, UP395, UP413,
UP420, UP423a, UP425a, UP453, UP457, UP477, UP458, UP482, UP490 i UP491.
Stoga treba voditi računa o sljedećem:
 Pri izgradnji objekata pridržavati se propisa o minimalnom rastojanju od vodova

pod naponom svih naponskih nivoa prema važećem Pravilniku o tehničkim
normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova napona od 1kV
do 400kV (»Službeni list SFRJ«, broj 65/88 i »Službeni list SRJ«, broj 18/92), a
koji govori o minimalnoj siguronosnoj horizontalnoj udaljenosti i siguronosnoj
visini objekata od vodova pod naponom.
 Ukoliko se iz nekih opravdanih razloga mora graditi na označenim parcelama u

koridoru DV 110kV i DV35kV,ili u vremenu do ukidanja dijela dalekovoda 10kV,
u koridorima 10kV dalekovoda potrebno je prije početka izgradnje pribaviti
saglasnost od nadležnog javnog preduzeća, na elaborat koji treba da uradi
ovlašćena projektantska organizacija za takve poslove prema važećem Pravilniku
o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova
napona od 1kV do 400kV (»Službeni list SFRJ«, broj 65/88 i »Službeni list SRJ«,
broj 18/92).
*Postojeći objekat koji se nalazi na površini koja je PUP-om planirana za

zelenilo, može se kao takav zadržati u izvedenom horizontalnom i vertikalnom
gabaritu. Za ovaj objekat formirana je UP 594.
63
URBANISTIČKO TEHNIČKI USLOVI ZA NESMETANO KRETANJE LICA SA

POSEBNIM POTREBAMA
Kretanje lica sa posebnim potrebama omogućiti projektovanjem oborenih ivičnjaka

na mjestu pješačkih prelaza, kao i povezivanjem rampom denivelisanih prostora,
obezbjeđenjem dovoljne širine, bezbjednih nagiba i odgovarajućom obradom
površina.
Potrebno je omogućiti pristup lica sa posebnim potrebama u sve objekte koji svojom
funkcijom podrazumjevaju prisustvo građana koji nisu zaposleni u radnim
organizacijama. Kroz objekte u kojima je omogućen rad licima sa posebnim
potrebama neophodno je obezbjediti nesmetano kretanje kolica, pristup u
odgovarajuće dimenzionisane liftove i sanitarne prostorije. Prilikom izrade tehničke
dokumentacije za predmetne objekte, obavezno je implementiranje odredbi iz
Pravilnika o bližim uslovima i načinu prilagođavanja objekata za pristup i kretanje lica
smanjene pokretljivosti i lica sa invaliditetom (Službeni list Crne Gore, br.48/13 i
44/15).
Rampa za savladavanje visinske razlike do 120cm, u unutrašnjem ili spoljašnjem

prostoru može imati dopušteni nagib do 1:20(5%), a izuzetno, za visinsku razliku do
76cm, dopušteni nagib smije biti do 1:12(8,3%).
OBLIKOVANJE PROSTORA I MATERIJALIZACIJA

Rješavanjem zahtjeva korisnika za gradnjom novih ili intervencijama na postojećim
objektima, uz striktnu kontrolu tehničke dokumentacije i realizacije, doprinijeće se
unapređenju arhitektonskih i likovnih vrijednosti samih objekata, a samim tim i
ukupne slike naselja i grada. Arhitektonske volumene objekata potrebno je pažljivo
projektovati sa ciljem dobijanja homogene slike naselja i grada.
Visine objekata su date na grafičkim prilozima kao spratnost objekata uz
pretpostavljen disciplinovan odnos korisnika, naročito kod novoplanirane gradnje,
vodeći računa o susjednim objektima i opštoj slici naselja i grada.
Fasade objekata kao i krovne pokrivače predvidjeti od kvalitetnog i trajnog materijala
i kvalitetno ugraditi. Za sve stambene i poslovne objekte se planiraju krovovi po
izboru projektanta, a u skladu sa postojećom arhitekturom i kulturnim nasljeđem.
Enterijeri poslovnih prostora moraju biti u odgovarajućem odnosu sa objektom u
kome se nalaze. Urbana oprema mora biti projektovana, birana i koordinirana u
okviru pretežne namjene datog prostora.
Ozelenjavanje vršiti autohtonim vrstama u skladu sa preporukama u prilogu
pejzažne arhitekture. Postojeće zelenilo maksimalno sačuvati i oplemeniti.
Rasvjetu prostora kolskih i pješačkih komunikacija treba izvesti pažljivo odabranim
rasvjetnim tijelima, sa dovoljnim osvjetljajem za potrebe normalne funkcije prostora.
Svi priključci telefonske i električne mreže će se raditi podzemno.
Sve priključke raditi prema UTU-ima iz plana i uslovima priključenja dobijenim od
nadležnih Javnih preduzeća.
Svi objekti moraju biti izgrađeni prema važećim propisima za građenje u seizmičkim
područjima.
64
OBJEKTI ELEKTROENERGETSKE INFRASTRUKTURE

/UP633, UP634, UP635, UP636, UP637, UP638/
Na UP633, UP634, UP635, UP636, UP637 i UP638 nalaze se trafostanice. Precizne

smjernice date su u Poglavlju „Elektroenergetska infrastruktura“.
65
URBANISTIČKI POKAZATELJI
66
POSTOJEĆE STANJE PLANIRANO STANJE

Površina Max
Broj Urb.
urb. par. Površina Indeks Indeks površina Indeks Max Indeks Max
Par. prizem. BGP (m²) Spratn. Namjena
(m²) zauz. izgrađ. prizemlj zauz. BGP (m²) izgrađ. sprat.
(m²)
a (m²)
1 382 92 92 P 0,24 0,24 115 0,30 344 0,90 P+2 stanovanje male gustine
1a 506 / / / / / 152 0,30 456 0,90 P+2 stanovanje male gustine
1b 671 / / / / / 200 0,30 500 0,75 P+2 stanovanje male gustine
1c 609 / / / / / 183 0,30 500 0,82 P+2 stanovanje male gustine
2 1.000 / / / / / 200 0,20 500 0,50 P+2 stanovanje male gustine
3 829 231 415 P+1/P 0,28 0,50 231 0,28 500 0,60 P+2 stanovanje male gustine
5 1.154 199 367 P+Pk 0,17 0,32 200 0,17 500 0,43 P+2 stanovanje male gustine
6 1.079 202 202 P 0,19 0,19 202 0,19 500 0,46 P+2 stanovanje male gustine
7 1.308 141 285 P+1 0,11 0,22 200 0,15 500 0,38 P+2 stanovanje male gustine
10a 997 51 51 P 0,05 0,05 200 0,20 500 0,50 P+2 stanovanje male gustine
11 861 / / / / / 200 0,23 500 0,58 P+2 stanovanje male gustine
12a 1.168 / / / / / 200 0,17 500 0,43 P+2 stanovanje male gustine
13 453 131 131 Su+P 0,29 0,29 136 0,30 407 0,90 P+2 stanovanje male gustine
14 226 111 221 P+1 0,49 0,98 111 0,49 221 0,98 P+1 stanovanje male gustine
67

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)

23 708 118 118 Vp 0,17 0,17 200 0,28 500 0,71 P+2 stanovanje male gustine
27 2.662 107 107 P 0,04 0,04 600 0,23 1.224 0,46 P+2 školstvo i socijalna zaštita
27a 509 102 102 P 0,20 0,20 102 0,20 204 0,40 P+1 centralne djelatnosti
35 234 103 202 P+Pk 0,44 0,86 103 0,44 211 0,90 P+2 stanovanje male gustine
68

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
37 1.136 315 426 P+1/P 0,28 0,38 315 0,28 500 0,44 P+2 stanovanje male gustine
54 1.668 / / / / / 476 0,29 1.428 0,86 P+2 mješovita namjena
69

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
72 2.754 / / / / / 400 0,15 400 0,15 P sport i rekreacija
70

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
78a 586 131 263 P+Pk 0,22 0,45 176 0,30 500 0,85 P+2 stanovanje male gustine
71

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
145b 1.134 / / / / / 200 0,18 500 0,44 P+2 stanovanje male gustine
72

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
159 279 67 67 T 0,24 0,24 84 0,30 251 0,90 P+2 stanovanje male gustine
160 328 91 91 T 0,28 0,28 98 0,30 295 0,90 P+2 stanovanje male gustine
161a 346 126 252 P+1 0,36 0,73 126 0,36 312 0,90 P+2 stanovanje male gustine
73

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
246 1.925 154 154 T 0,08 0,08 200 0,10 500 0,26 P+2 stanovanje male gustine
74

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
263a 1.987 280 280 P 0,14 0,14 280 0,14 500 0,25 P+2 stanovanje male gustine
75

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
289 3.893 / / / / / 1.947 0,50 3.000 0,77 P+2 mješovita namjena
290a 1.077 / / / / / 538 0,50 1.615 1,50 P+2 mješovita namjena
292 3.111 310 310 P 0,10 0,10 495 0,16 1.485 0,48 P+2 mješovita namjena
293 4.048 49 49 P 0,01 0,01 1.053 0,26 3.000 0,74 P+2 mješovita namjena
76

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
301a 408 151 201 P+Pk/P 0,37 0,49 65 0,16 195 0,48 P+2 stanovanje male gustine
77

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
321 1.879 351 351 Vp 0,19 0,19 351 0,19 500 0,27 P+2 stanovanje male gustine
326 1.196 169 313 P+Pk/P 0,14 0,26 200 0,17 500 0,42 P+2 stanovanje male gustine
330 907 201 343 P+1/Su+P 0,22 0,38 200 0,22 500 0,55 P+2 stanovanje male gustine
78

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
.
343 1.905 124 270 Su+P+1 0,07 0,14 200 0,10 500 0,26 P+2 stanovanje male gustine
356a 644 21 21 P 0,03 0,03 200 0,31 500 0,78 P+2 stanovanje male gustine
79

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
358a 1.699 108 325 P+1+Pk 0,06 0,19 200 0,12 500 0,29 P+2 stanovanje male gustine
371d 418 / / / / / 125 0,30 376 0,90 P+2 stanovanje male gustine
80

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
378 2.660 141 249 Su+P/P 0,05 0,09 200 0,08 500 0,19 P+2 stanovanje male gustine
385 609 205 314 P+Pk/P 0,34 0,52 183 0,30 500 0,82 P+2 stanovanje male gustine
388 467 75 123 P+Pk/P 0,16 0,26 140 0,30 420 0,90 P+2 stanovanje male gustine
81

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
406 1.042 64 128 Su+P 0,06 0,12 200 0,19 500 0,48 P+2 stanovanje male gustine
82

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
83

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
434 470 106 213 Su+P+Pk 0,23 0,45 141 0,30 423 0,90 P+2 stanovanje male gustine
441 249 106 317 P+1+Pk 0,43 1,27 75 0,30 224 0,90 P+2 stanovanje male gustine
84

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
460 3.715 237 615 P+1+Pk 0,06 0,17 200 0,05 500 0,13 P+2 stanovanje male gustine
467 1.095 217 384 P+PK 0,20 0,35 200 0,18 500 0,46 P+2 stanovanje male gustine
476 933 154 423 P+1+Pk 0,16 0,45 200 0,21 500 0,54 P+2 stanovanje male gustine
85

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
481 1.727 144 433 P+1+Pk 0,08 0,25 200 0,12 500 0,29 P+2 stanovanje male gustine
495 1.211 332 332 P 0,27 0,27 332 0,27 332 0,27 P stanovanje male gustine
506 1.896 96 96 P+ 0,05 0,05 100 0,05 500 0,26 P+2 stanovanje male gustine
507 4.426 / / P / / 200 0,05 500 0,11 P+2 stanovanje male gustine
86

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
508a 854 / / / / / 227 0,27 681 0,80 P+2 mješovita namjena
510 735 103 103 P+ 0,14 0,14 261 0,36 783 1,07 P+2 mješovita namjena
511 701 100 100 T 0,14 0,14 262 0,37 786 1,12 P+2 mješovita namjena
512 1.244 78 156 P+1 0,06 0,13 473 0,38 1.419 1,14 P+2 mješovita namjena
513 1.333 167 167 P+ 0,13 0,13 666 0,50 1.999 1,50 P+2 mješovita namjena
513a 600 / / / / / 251 0,42 754 1,26 P+2 mješovita namjena
517a 1.734 / / / / / 867 0,50 2.600 1,50 P+2 mješovita namjena
517b 2.443 / / / / / 1.222 0,50 3.000 1,23 P+2 mješovita namjena
593 1.485 / / / / / / / / / / pejzažno uređenje
595 43 / / / / / / / / / / pejzažno uređenje
87

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
601 51.628 70 70 P 0,00 0,00 / / / / / pejzažno uređenje

612 19.832 89 89 P 0,00 0,00 / / / / / pov. za spec. namj.
613 51.610 67 67 P 0,00 0,00 / / / / / pov. za spec. namj.
614 2.048 52 52 P 0,03 0,03 / / / / / pov. za spec. namj.
615 6.961 161 161 P 0,02 0,02 / / / / / pov. za spec. namj.
616 743 / / / / / / / / / / pov. za spec. namj.
617 601 / / / / / / / / / / pov. za spec. namj.
618 368 / / / / / / / / / / pov. za spec. namj.
619 680 / / / / / / / / / / pov. za spec. namj.
620 39 / / / / / / / / / / IOE
633 39 / / / / / / / / / / IOE
88

Površina Max
Broj Urb.
(m²)
a (m²)
634 39 / / / / / / / / / / IOE
635 39 / / / / / / / / / / IOE
636 39 / / / / / / / / / / IOE
637 39 / / / / / / / / / / IOE
638 39 / / / / / / / / / / IOE
UKUPNO 848.690 35.381 48.491 109.678 0,13 270.886 0,32
/ 727.613 / / / / / 36.381 0,05 72.761 0,10 P+1 PO
UKUPNO 1.576.303 70.670 96.890 146.059 0,09 343.648 0,22
89
URBANISTIČKI POKAZATELJI PLANIRANOG STANJA
Zahvat plana Površina UP BGP IZ BGP II

prizemlja u UP (index zauzetosti) objekata u UP (index izgrađenosti)
178,45 ha 848 790 m² 109 678 m² 0.13 270 886 m² 0.32
Površina zahvata ………………………………….......................................……............................... 178,45 ha

Površina urbanističkih parcela ........................................................................................................ 848 690 m²
Bruto građevinska površina prizemlja objekata............................................................................... 146 059 m²
Bruto građevinska površina objekata.............................................................................................. 343 648 m²
Bruto građevinska površina objekata (SMG).................................................................................. 210 610 m²
Bruto građevinska površina objekata (MN)..................................................................................... 58 449 m²
Bruto građevinska površina objekata (ŠS)..................................................................................... 1 224 m²
Bruto građevinska površina objekata (CD)..................................................................................... 204 m²
Bruto građevinska površina objekata (SR)..................................................................................... 400 m²
Bruto građevinska površina za poslovanje...................................................................................... 85 247 m²

 15 % BGP u okviru namjene površine za stanovanje (31 591 m²)
 70% BGP u okviru namjene površine za mješovite namjene (40 914 m²)
 bruto građevinska površina (CD) (204 m²)
 15 % BGP u okviru namjene poljoprivredne površine (10 914 m²)
 bruto građevinska površina (ŠS) (1 224 m²)
 bruto građevinska površina (SR) (400 m²)
258 400 m²
Bruto građevinska površina za stanovanje......................................................................................
 85 % BGP u okviru namjene površina za stanovanje (179 018 m²)
 30% BGP u okviru namjene površine za mješovite namjene (17 535 m²)
90
 85% BGP u okviru namjene poljoprivredne površine (61 874 m²)
Broj stambenih jedinica....................................................................................................................

Prosječna stambena jedinica........................................................................................................... 2 067
Broj stanovnika............................................................................................................................... 125 m²
6 615
 Gustina stanovanja........................................................... 37 st/ha

 Indeks zauzetosti u odnosu na zahvat plana................ 0.08
 Indeks izgrađenosti u odnosu na zahvat plana............. 0.19
 Indeks zauzetosti u odnosu na površinu urbanističkih parcela..... 0.13
 Indeks izgrađenosti u odnosu na površinu urbanističkih parcela... 0.32
* Napomena: Crvenom bojom su označeni parametri koji su prekoračeni u odnosu na parametre date ovim planom.
91
EKONOMSKO DEMOGRAFSKA ANALIZA I EKONOMSKO

TRŽIŠNA PROJEKCIJA
92
6. EKONOMSKO DEMOGRAFSKA ANALIZA I EKONOMSKO

TRŽIŠNA PROJEKCIJA
Uvod
Ova analiza ekonomsko-tržišnu procjenu za planski koncept detaljnog urbanističkog

plana (DUP) “Dahna 2”, konkretni ciljevi su sljedeći:
 Procijeniti investiciona ulaganja;
 Procijeniti ekonomski uticaj planiranog koncepta;
 Utvrditi potencijalna ograničenja za predloženu izgradnju, potencijalna osjetljiva
socioekonomska pitanja i prilike koje se ukazuju.
DUP “Dahna 2” se odnosi na prostor 178,45 ha, pa samim tim i ova projekcija se
ograničava na proučavanje datog prostora u okviru grada Podgorice. Pravci
korištenja lokacije i predložena planska rješenja odgovaraju principima i ciljevima
izloženim u Prostornom planu Crne Gore 2020 (PPCG-2020) i PUP-u opštine
Podgorica. Procjena se zasniva na osnovu raspoložive dokumentacije i javno
dostupnih informacija.
Demografsko-ekonomski kontekst
Područje Dehne je važan urbani dio u opštini Podgorica. U Prostornom planu

Pdogorice prepoznat je kao prostor namijenjen, prije svega, za porodično
stanovanje. Na ovom prostoru živi 1.393.stanovnika, odnosno 8 st/ha. Za očekivati je
pozitivan uticaj relaizacije planskog koncepta na povećanje broja stanovnika i
dostizanje broja preko 6 hiljada stanovnika. Rast broja stanovnika i izgradnja novih
planiranih sadržaja stvara potrebu za kvalitetno rješavanje i ulaganje sledeće
infrastrukture:
− saobraćajnu infrastrukturu,
− hidrotehničku infrastrukturu,
− elektroenergetsku infrastrukturu,
− telekomunikacionu infrastrukturu i
− pejzažno uređenje.
Ekonomske implikacije planskog rješenja
U zahvatu predmetnog DUP-a planirano je dominantno objekti za novo stanovanje i

poslovanje bruto građevinske površine 286.092 m2. Planirani broj stanovnika prema
planskom rješenju u zahvatu DUP-a je 6.509.
Održivost planskih rješenja, pored ostalog, zavisiće i od odnosa lokalne samouprave
i postojanja solidnog finansiranja za svu suštinsku infrastrukturu u cilju podrške
izgradnji. Među glavne troškove za infrastrukturu spada povećano
vodosnabdijevanje, odvod otpadnih voda i uklanjanje čvrstog otpada, saobraćaj,
električna energija i telekomunikacije i pejzažno uređenje. Ova infrastruktura će se
morati unaprijediti da bi odgovorila na nove zahtjeve. Uz to, treba razviti sekundarne
usluge i infrastrukturu.
93
Planska rješenja omogućavaju značajne zajedničke koristi zahvaljujući povećanju

funkcionalnosti koje se ostvaruju kroz:
 unapređenje kulturnih i prirodnih vrijednosti prostora i njihovo usklađivanje sa
stvorenim elementima sredine;
 Poboljšanje kvaliteta sredine i opremljenosti u okviru već izgrađenih zona.
 Planskog usmjeravanja unapređenja i razvoja prostora;
 Revitalizaciju tradicionalnih stambenih grupacija;
 Poštovanje tradicionalnog načina izgradnje;
 Prilagođavanje nove izgradnje nasljeđenim principima i modelima;
 Organizovanje saobraćajne mreže koja će obezbjediti funkcionisanje tkiva uz
maksimalnu zaštitu životne sredine a u skladu sa namjenom prostora i
organizacijom funkcija u njemu.
 Brže rješavanje problema nedovoljne infrastrukturne opremljenosti stvaranjem
preduslova za njenu izgradnju (koncentracija stanovanja i ostalih funkcija).
Za tu vrstu korišćenja prostora prilagođena su i tehnička rješenja hidrotehničke

infrastrukture. Implementacija novih tehnika i tehnologija u komunikaciji će doprinijeti
bržem razvoju komercijalnih sadržaja, povećanju broja servisa, njihovoj
dostupnosti, boljoj i većoj informisanosti kao i bržem razvoju privrednih
aktivnosti na ovom prostoru. Obezbijeđeno je maksimalno očuvanje i uklapanje
postojećeg vitalnog i funkcionalnog zelenila u nova urbanistička rješenja,
Investicije
Planski koncept omogućava zahtijeva ulaganje u infrastrukturu i stambenu izgradnju,

i komercijalnie sadržaje i centralnih institucija privrede.
Projektovane investicije u infrastrukturu su 11.215.862 eura, sa ulaganjima u

saobraćajnu, hidrotehničku infrastrukturu, elektrotehniičku i telekomunikacionu
infrastrukturu, kao i u pejzažno uređenje, sa sledećim vrijednostima ulaganja:
R. br. Struktura ulaganja Iznos ulaganja

1 2 3
1 Saobraćajna infrastruktura 5.714.479,00
2 Hidrotehnička infrastruktura 2.585.545,00
3 Elektroenergetska infrastruktura 504.650,00
4 TK infrastruktura 717.943,00
5 Pejzažno uređenje 1.693.245,00
Ukupno 11.215.862,00
94
Ostala ulaganja i stavke u vezi projekata

Realizacija planiranih sadržaja predstavlja investiciju u građevinarstvu, djelatnosti
koja je prepoznata po značajnim efektima na BDP i ekonomiju u cjelini. Može se reći
da je djelatnost građevinarstva atraktivna i u Podgorici sa ekonomskog i društvenog
aspekta. Za očekivati je optimalnu realizaciju planirani sadržaja. I pored određenih
ograničenja, stambena izgradnja u Podgorici ima pozitivne tendencije i za očekivati
je zainteresovanost za gradnju na ovom prostoru.
Procijenjena investiciona vrijednost gradnje pri realizaciji ukupnih sadržaja, prema

planiranom konceptu je (bez vrijednosti zemljišta) 1:
1. Stambena izgradnja 211.355.617 €
2. Infrastruktura 11.215.862 €
3. Ukupno 222.571.478 €
Scenario je urađen pod sljedećim pretpostavkama:

 Vrijednost zemljišta – nije kalkulisana.
 Troškovi projektno-tehničke dokumentacije - 25 €/m²,
 Troškovi revizije – paušalno,
 Troškovi nadzora – 2% od investicione vrijednosti izgradnje,
 Troškovi izgradnje prosječno – 500 €/m².
Imajući prethodno u vidu, tabela investicionih ulaganja u stanovanje dobija sledeći

oblik:
% kolona
3/uk.
R. br. Struktura ulaganja Iznos ulaganja Ulaganja
1 2 3 4
1 Komunalni doprinos 14.524.318,66 6,87
2 Projektno-tehnička dokumentacija 7.152.300,00 3,38
3 Nadzor 3.719.196,00 1,76
4 Izgradnja 185.959.800,00 87,98
UKUPNO 211.355.617,66
Ekonomski efekti planskog koncepta

Procjena efekata je vezana za fazu izgradnje i fazu nakon toga. U fazi izgradnje
očekuju se prihodi od komunalnog doprinosa u iznosu oko 14,5 miliona eura. Pored
prethodnog, direktni efekti se očekuju i na demografiju, zaposlenost i prihode
opštine. Pretpostavka je da će se u izgradnji prvenstveno angažovati firme iz opštine
Ova analiza daje projekcije koja prestavlja referentne početne veličine i koje treba verifikovati i eventualno korigovati
1
kasnije kroz adekvatnu tehničko-tehnološku i drugu dokumentaciju. Ocjenjujemo da su moguća odstupanja +/- 25 %, što je s
obzirom na prirodu studije prihvatljivo. Troškovi investicija su procijenjeni u ovoj fazi na osnovu raspoloživih informacija u
momentu izrade
95
Podgorica, te u tom slučaju izgradnja kompleksa trebala da se indirektno odrazi na

povećanje prihoda po osnovu građevinske djelatnosti. Postoje i drugi indirektni
efekti, kao na promjer povećanje tražnje a potrošnim dobrima i trgovinsku djelatnost
koje će se razvijati na ovom prostoru. Takođe se može očekivati određeni promet
nekretnina. Mogući prihod po ovom osnovu je oko 500 – 600 hiljda eura.
Konceptom se predviđa izgradnja objekata za poslovanje bruto građevinske površine

86 hiljada m2. Izgradnju objekata za poslovne namjene, ugostiteljske objekta i
skladišta stvara osnovu za razvoja uslužnih i komercijalnih djelatnosti. Očekuje se od
realizacije ovih djelatnosti zapošljavanje 1.500 do 2.000 radnika, kao i prihodi od
poreza na dodatu vrijednost koji će imati pozitivan uticaj na javne finansije.
Zaključak
Na osnovu analize i projekcije koja je prethodno izložena može se konstatovati da se
realizacijom planiranog koncepta ostvaruju pozitivni efekti kroz aktiviranje stambene
izgradnje, koja po svojoj prirodi nosi direktne i indirektne efekte. Pokazano je da se
direktni efekti mogu procijeniti na jednokratni prihod od oko 14,5 miliona eura
(zavisno od izgradnje), a i indirektne efekte, koji će se multiplikovati tokom
eksploatacije izgrađenih sadržaja. Stalni prihodi od poreza na nepokretnosti će se
kretati oko 500-600 hiljada eura godišnje. Troškovi infrastrukture su 11 miliona eura.
Ako se uzmu direktni i indirektni efekti (posebno povećanje broja stanovnika i
povećanje potražnje) koji će se ostvariti realizacijom pana, planska rješenja su
opravdana. Posebno treba istaći da će se podići stepen urbanizacije ovoga područja
sa kvalitetima koji podižu životni standard stanovništva, poboljšavaju demografsku
strukturu i omogućavaju niz pogodnosti koje će se ostvariti tokom eksploatacije
izgrađenih stambenih jedinica. Planski koncept obezbeđuje racionalno širenje i
unutrašnji razvoj naselja ovoga područja, uz očuvanje zelenih površina i prostora za
sport i rekreaciju. Treba istaći da se mogu očekivati određeni efekte na poboljšanje
ekonomskih aktivnosti.
96
7. INFRASTRUKTURA
97
SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA
98
SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA
Postojeće stanje
Predmetni prostor se granični prirodnom granicom (koritom rijeke Morače i

južne strane DUP-om „Industrijska zona“, a sa sjeverna zona DUP-om „Izmjene i
dopune Dahna“ i DUP-om „Dahna 1“).
Mreža postojećih saobraćajnica formirana je paralelno sa izgradnjom naselja.

Saobraćajnice su u jako lošem stanju bez ivičnjaka i trotoara i parateće
infrastrukture. Širina kolovoza je promjenljiva. Zastor postojećih saobraćajnica je od
asfalta koji je u veoma lošem stanju. Saobraćaj je mješovit (motorni i pješački), a
ulice se koriste za dvosmjeran saobraćaj. Pojedine interne saobraćajnice nijesu
asfaltirane. Postojeće saobraćajnice zahtjevaju rekonstrukciju svih geometrijskih
elemenata, a potrebno je obezbijediti i adekvatne pristupe svim parcelama.
Planirano stanje
Već formiran odnosno izgrađen sistem saobraćajnica u zoni zahvata i kontaktnim

zonama, te zahtjevi PUP-a u mnogome su predodredili plan saobraćajne
infrastrukture, odnosno većinu njenih elemenata.
Jugozapadnom granicom plana pruža se trasa južne obilaznice. Profil predmetne

saobraćajnice po PUP-u se sastoji od dvije kolovozne trake širine 7m, odvojene
razdjelnim ostrvom širine 4.5m, pješačko-biciklističkom stazom ukupne širine 4.0m,
odvojene od kolovoza zelenim pojasom širine 2.0m. Uvidom u kontaktni plan
Izmjene i dopune DUP-a „Industrijska zona KAP-a“ – koridor južne obilaznice u
Podgorica (usvojen 2016. god), uočeno je da je došlo do izvjesnih odstupanja od
smjernica koje su propisane PUP-om a odnose se na trasu južne obilaznice. Naime,
poprečni profil južne obilaznice je smanjen i sastoji se od dvije kolovozne trake širine
7m, odvojene razdjelnim ostrvom širine 2.0m i trotoara širine 2.0m. Takođe, i
raskrsnica sa kružnim tokom saobraćaja dislocirana je sa lokacije koja je PUP-om
predviđena. Prilikom izrade planskog dokumenta dostavljen nam je Glavni projekat
južne obilaznice uz obrazloženjem zašto je takvo rješenje usvojeno kontaktnim DUP-
om. Tokom izrade Glavnog projekta južne obilaznice od magistralnog puta
Podgorica-Cetinje do magistralnog puta Podgorica-Petrovac, uočen je veliki broj
problema od kojih je naizraženiji konflikt sa postojećim dalekovodom. Urađen je
glavni projekat južne obilaznice koje predstavlja najracionalnije rješenje po pitanju
troškova realizacije i problematike izmještanja dalekovodnih stubova u koridoru
južne obilaznice i isti nam je dostavljen uz Elaborat o izmještanju dalekovodnih
stubova u koridoru obilaznice.
Ovim planskim dokumentom se usvaja saobraćajno rješenje južne obilaznice

određeno Glavnim projektom i implementirano u kontaktni plan Izmjene i dopune
DUP-a „Industrijska zona KAP-a“ – koridor južne obilaznice u Podgorica iz razloga
racionalnosti i bezbjednosti, a postojeća i planirana saobraćajna naseljska mreža je
prilagođena poziciji kružne raskrsnice na južnoj obilaznici.
99
Okosnicu saobraćajne mreže predstavlja sekundarna saobraćajnica Ulica Dahna (

Ulica Dajbabe), koja je planirana sa širinom kolovoza 6,0m i sa obostranim
trotoarom širine od 2.0m. Njena trasa je preuzeta iz PUP-a uz određene korekcije u
cilju prilagođavanja postojećem stanju, planiranim sadržajima i namjeni prostora.
Posredstvom ove saobraćajnice, cjelokupan saobaraćaj iz zone zahvata plana, kao i
iz kontaktnih zona usmjerava se podvožnjakom ispod južne obilaznice ka
kontaktnom planu. Takođe, u zoni zahvata plana planirane je mreža sekundarnih
saobraćajnica sa širinom kolovoza od 6,0m i obostranim trotoarom širine 2,0m koja
cjelokupan saobraćaj iz zone zahvata usmjerava posredstvom raskrsnice sa kružnim
tokom saobraćaja na južnu obilaznicu, a dalje na magistralni put Petrovac -
Podgorica, odnosno Cetinje -Podgorica.
Pristupne saobraćajnice uglavnom su planirane na trasama postojećih ili na

pravcima shodno planiranim namjenama u cilju adekvatnog prikupljanja saobraćajnih
tokova i usmjeravanja na sekundarnu mrežu saobraćajnica. Širina kolovoza ovih
saobraćajnica je 5.5m. Na mjestu gdje se uz ulicu planira izgradnja parkirališta
poprečni profil je moguće proširiti za 5m. Uz saobraćajnice se predviđa trotoar širine
1.6m.
Mreža postojećih internih saobraćajnica, odnosno pristupnih ulica formirana je

stihijski paralelno sa izgradnjom naselja. Planira se njihova kompletna
rekonstrukcija i izgradnja novih pristupnih ulica. Širine kolovoza ovih saobraćajnica je
od 3,0 - 5.0 m. Osnovna funkcija ovih saobraćajnica je da obezbijedi kolski pristup
urbanističkim parcelama, ali je prioritet dat pješačkom saobraćaju. Poprečni profili
ovih saobraćajnice definisani su na grafičkom prilogu.
Da bi se objezbijedio kolski pristup svim urbanističkim parcelama, planirane su

kolsko – pješačke površine. One se takođe koriste za komunalno opsluživanje
urbanističkih parcela. Zastore ovih saobraćajnica treba predvidjeti od materijala
sposobnih da podnesu kolski saobraćaj i opterećenje vatrogasnih i drugih
interventnih vozila. Na mjestu ukrštanja kolsko-pješačkih saobraćajnica sa
saobraćjnom mrežom Plana, predviđa se ugradnja oborenih ivičnjaka.
Prilikom nivelisanja saobraćajnica potrebno je uzeti u obzir specifičnost terena.

Obzirom da se radi o relativno ravnom terenu prilikom projektovanje je potrebno
predvidjeti min. nagibe kako bi se obezbjeditlo efikasno odvodnjavanje. Podužne
nagibe ne treba planirati ispod 0.3%, dok posebnu pažnju treba posvetiti poprečnom
odvođenju voda, odnosno na dužine nultih nagiba pri vitoperenju kolovoza.
Maksimalni podužni nagibi su 10%, za pristupne saobraćajnice i 18%.
Zastori kolskih saobraćajnica su od asfalta, trotoara i samostalnih pješačkih staza od

asfalta, kamena, betona, granita i sl. tj. od elemenata izrađenih od pomenutih
mterijala, a planirana parking mjesta su od raster elemenata beton - trava i behaton
elemenata, ili od asfalta.
Sve saobraćajnice treba da budu opremljene rasvjetom i odgovarajućom

saobraćajnom signalizacijom. Odvodnjavanje je riješeno atmosferskom
kanalizacijom. Za pristupne ulice bez trotoara gdje nije predviđena kišna kanalizacija
oivičenje projektovati u nivou kolovoza ili bez oivičenja, što bi omogućilo
100
odvodnjavanje površinskih voda u okolni teren. Duž ovih saobraćajnica se mogu

predvidjeti zelene ograde (ograda od živice) ili ograde sa odgovajućim otvorima kako
bi površinske vode mogle da se prelivaju u zelene površine.
Na svim pješačkim prelazima sa uzdignutim ivičnjakom, kao i na prilazima objektima

treba predvidjeti prelaze za hendikepirana lica saglasno važećim standardima i
pravilnicima koji regulišu ovu oblast.
Planirane saobraćajnice definisane su koordinatama tjemena i centara raskrsnica, a

u grafičkom prilogu dati su njihovi poprečni presjeci. Obzirom da je geodetska
podloga razmjere R 1:1000, što ne daje mogućnost preciznog određivanja visinskih
kota, ovim planom su orijentaciono definisane kote raskrsnica. Nakon snimanja
geodetske podloge za potrebe izrade glavnih projekata ovih saobraćajnica, biće
precizno definisane visinske kote, zavisno od kota postojećih i planiranih objekata
kao i uklapanja u postojeće stanje.
Mjerodavni minimalni radijusi desnih skretanja, poprečni presjeci sa smjerovima i

određeni detalji prikazani su na grafičkim prilozima.
U grafičkom prilogu dat je predlog mogućih lokacija niša za smještaj kontejnera.

Lokacija sa potrebnim brojem kontejnera za separatno odlaganje otpada kroz Glavni
projekat saobraćajnice će se odrediti na osnovu trenutnih i budućih potreba
stanovnika, mogućnosti prilaza specijalnog vozila za pražnjenje otpada, blizine
objekata i ispunjavanja uslova bezbjednosti saobraćaja, a u saradnji sa nadležnim
organima lokalne uprave Glavnog grada Podgorice. Kontejnerski boksovi
predstavljaju 3 zida zidana betonskom opekom ili od nekog drugog materijala. Zidovi
su povezani tako da imaju oblik ćiriličnog slova "П" širine 1.4m i visine 1.2m i dužine
prilagođene broju kontejnera (za jedan kontejner predviđena je širina 1.6m što znači
da bi dužina za kontejnerski boks sa 5 kontejnera bila 8m). Dimenzije kontejnerskog
boksa su prilagođene dimenzijama kontejnera rađenih u skladu sa standardima.
Prostor oko boksa oplemeniti zelenilom, gdje god je to moguće. Odlaganje otpada je
moguće riješiti i postavljanjem podzemnih kontejnera.
Saobraćaj u mirovanju
U zoni zahvata plana parkiranje, za novoplanirane objekte kao i za objekte koji se

rekonstruišu u smislu povećanja horizontalnih i vertikalnih gabarita, treba rješavati u
okviru sopstvene urbanističke parcele shodno sledećim normativima:
- Stanovanje (na 1000 m2) ………………….. 12 parking mjesta;
- Proizvodnja (na 1000 m2) ………………….. 14 parking mjesta;
- Fakulteti (na 1000 m2) ………………….. 22 parking mjesta;
- Poslovanje (na 1000 m2 BRGP) ………………….. 20 parking mjesta;
- Trgovina (na 1000 m2) ………………….. 40 parking mjesta;
- Hoteli (na 1000 m2) ………………….. 7 parking mjesta;
- Restorani (na 1000 m2) ………………….. 76 parking mjesta;
- Sportske dvorane, stadioni (na 100 posjetilaca) ….. 25 parking mjesta.
101
Normativi su preuzeti iz PUP-a Podgorice i Pravilnika o bližem sadržaju i formi

planskog dokumenta, a saglasno stepenu motorizacije u Podgorici uz sagledavanje
mogućnosti prostora.
Parkiranje može biti rješeno kao površinsko na parceli ili smješteno u podzemnim
etažama ili prizemlju planiranih objekata. Garaže u podzemnim etažama treba
povezati sa pristupnom saobraćajnicom izlazno – ulaznim rampama max nagiba
12% (15%).
Najmanje 5% parking mjesta treba namijeniti licima smanjene pokretljivosti (u skladu

sa važećim Pravilnikom).
Potrebe za parkiranjem kod svih novoplaniranih objekata treba rešavati u okviru

urbanističke parcele, a broj parking mjesta mora da zadovolji potrebe za parkiranjem
korisnika, saglasno navedenim normativima.
Potrebe za parkiranjem postojećih objekata na UP89, UP96, UP97, UP98 i UP99

(Zona E) rješene su na javnim površinskim parkinzima u neposrednoj blizini
urbanističkih parcela. Takođe, parkiranje za planirane objekte na UP126, UP 127 i
UP 130 (Zona B) je rješeno na javnom parkingu u neposrednoj blizini urbanističkih
parcela.
Parkiranje može biti organizovano i u višeetažnim nadzemnim ili podzemnim

garažama.
Podzemne garaže je neophodno organizovati na parceli objekata van javnog

zemljišta. Shodno interesovanju Investitora, moguće je objediniti dvije ili više
podzemnih garaža susjednih urbanističkih parcela u jednu tehničku i funkcionalnu
cjelinu.
Prilikom projektovanja garaža projektant je obavezan da poštuje Pravilnik o

tehničkim zahtjevima za zaštitu garaža za putničke automobile od požara i eksplozija
(„Službeni list CG, br. 9/12“). Visina etaža garaže je od (2.40 - 3.0) m. Dimenzije
parking mjesta su 2.5x5.00m. Uslovi za prikupljanje vode za pranje i čišenje garaže,
tretman i eventualno prepumpavanje prije priključka na vanjsku infrastrukturu dati su
u poglavlju „Hidrotehnička infrastruktura“. Maksimalni podužni nagib ulazno-izlaznih
rampi je ir=12% za otkrivene i 15% za pokrivene. Kontakt rampe sa parkirnom
pločom mora da zadovolji vertikalne uslove prohodnosti mjerodavnog vozila, pa se
zaobljuje kružnim lukom manjim od 20m ili ublažava polunagibom. Usled nedostatka
prostora za organizovanje rampi na parceli, vezu je moguće ostvariti i garažnim
liftom. Garažni lift je teretni lift koji služi za spuštanje automobila zajedno sa
vozačem sa ulaznog nivoa na nivo garaže namjenjen za parkiranje.
Gabarit podzemne garaže može biti veci od gabarita objekta, ukoliko ne postoje
neka druga tehnička ograničenja kojima bi se ugrozila bezbednost susjednih
objekata. Građevinska linija ispod površine zemlje, kada je u pitanju prostor
namijenjen za garažiranje, može biti maksimalno do 1.0 m od granice urbanističke
parcele.
102
Raspored parking mjesta i gabarit podzemne garaže, kao i raspored i broj ulazno-
izlaznih rampi biće konačno definisan kroz izradu Glavnih projekata objekata, što
zavisi od raznih faktora, prije svega od arhitektonskog rješenja objekta,
konstruktivnog sistema garaže, rasporeda vertikalnih komunikacija i sl.
Prije izrade Glavnog projekta konstrukcije podzemne garaže Investitor je obavezan

da izvrši geomehanička i geotehnička ispitivanja terena.
Najmanje 5% od ukupnog broja parking mjesta mora biti namijenjeno licima

smanjene pokretljivosti. Takođe, prilikom projektovanja vertikalnih komunikacija u
garažama mora se voditi računa o potrebama savladavanja većih visinskih razlika
invalidskim kolicima, te za stare, bolesne i osobe sa štapom ili štakama. Ako u garaži
ima više liftova, barem jedan mora ispunjavati zahtjeve za invalidna lica i on mora biti
označen propisanim znakom.
Pješački i biciklistički saobraćaj
Sistem pješačkih komunikacija se sastoji od trotoara uz saobraćajnice i popločanih

površina ispred objekata, kao i uređenih samostalnih pješačkih staza. Zastori
pješačkih komunikacija su od asfalta, kamena, betona, granita i sl. tj. od elemenata
izrađenih od pomenutih materijala.
Glavnim projektom pješačkih komunikacija neophodno je obezbijediti nesmetano

kretanje lica sa smanjenom pokretljivošću, kao i pristup svim parcelama, javnim
objektima i sadržajima. Rampa za potrebe savladavanja visinske razlike do 120 cm,
u unutrašnjem ili spoljašnjem prostoru može imati dopušteni nagib do 1:20 (5%), a
izuzetno, za visinsku razliku do 76cm, dopušteni nagib smije biti do 1:12 (8,3%).
Planom je predviđena samostalna pješačko- bicilklistička staza kroz zelenu površinu

uz rijeku Moraču. Širina staze je 3.5m. Njena trasa je orjentaciono data na grafičkom
prilogu a tačan položaj će se definisati kroz izradu Glavnog projekta uz
sagledavanje postojećeg stanja i konflikata u prostoru.
Napomena: Prilikom izrade glavnih projekata planiranih ulica, parkinga i pješačkih i

biciklističkih staza, može doći do izvesnih korekcija u odnosu na zadate parametre u
planu u cilju uklapanja u postojeće stanje i radi iznalaženja najboljih saobraćajnih
rešenja.
103
PROCJENA TROŠKOVA SAOBRAĆAJNE INFRASTRUKTURE
INTERNE SAOBRAĆAJNICE U ZAHVATU PLANA

GORNJI STROJ
Izrada mehanički stabilizovanog donjeg
nosećeg sloja od šljunkovito-peskovitog
2
materijala iz pozajmišta debljine 0.30 m 84552.68 m x 0.30 m x 12.50 € = 317072.55 €
Izrada gornjeg nosećeg sloja od bitumi-
niziranog drobljenog agregata (BNS22),
2
debljine d=6.0 cm 84552.68 m x 12.00 € = 1014632.16 €
Izrada habajućeg sloja od asfalt betona
2
AB 11 debljine 4 cm 84552.68 m x 9.00 € = 760974.12 €
Izrada trotoara od betona d=12cm

2
na sloju tampona debljine d=15cm 31586.90 m x 12.00 € = 379042.80 €
Nabavka i ugradnja ivičnjaka

ivičnjak 20/24 33782.00 x 17.00 € = 574294.00 €
UKUPNO: 3 046 015.63 €
KOLSKO - PJEŠAČKE POVRŠINE U ZAHVATU PLANA
Izrada mehanički stabilizovanog donjeg

nosećeg sloja od šljunkovito-peskovitog
materijala iz pozajmišta debljine 0.30 m 7382.89 m2 x 0.30 m x 12.50 € = 27 685.84 €
Izrada gornjeg nosećeg sloja od bitumi-

niziranog drobljenog agregata (BNS22),
debljine d=6.0 cm 7382.89 m2 x 12.00 € = 88 594.68 €
Izrada habajućeg sloja od asfalt betona

AB 11 debljine 4 cm 7382.89 m2 x 9.00 € = 66 446.01 €
UKUPNO: 182 726.53 €
PJEŠAČKO - BICIKLISTIČKA STAZA U ZAHVATU PLANA

Izrada pješačko biciklističke staze,
kroz zahvat plana,od betona d=12cm 8340.07 m x 12.00 € = 100 080.84 €
UKUPNO: 100 080.84 €
REKAPITULACIJA SAOBRAĆAJNE INFRASTRUKTURE:
PRIPREMNI RADOVI I DONJI STROJ (40%): 2 219 215.33 €

GORNJI STROJ (60%): 3 328 823.00 €
SAOBRAĆAJNA OPREMA I SIGNALIZACIJA 3% : 166 441.15 €
UKUPNO SAOBRAĆAJNA INFRASTRUKTURA 5 714 479.48 €

NAPOMENA:
U procjenu troškova saobraćane infrastrukture nisu ušli troškovi eksproprijacije. Analiza ne obuhvata
troškove izvođenja saobraćajne infrastrukture unutar urbanističkih parcela.
104
HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA
105
HIDROTEHNIČKA INFRASTRUKTURA
Plan za hidrotehničku infrastrukturu DUP- a „Dahna 1“izrađen je na osnovu

• Programskog zadatka;
• urbanističog dijela ovog plana;
• plana višeg reda – PUP Glavnog grada Podgorica do 2025. g.;
• DUP-a za kontaktnu zonu (DUP "Dahna"-izmjene i dopune);
• Uslova za planiranje od JP "Vodovod i kanalizacija" Podgorica, te
Sekretarijata za planiranje i uređenje prostora i zaštitu životne sredine
Glavnog grada Podgorica.
POSTOJEĆE STANJE
Na razmatranom prostoru od hidrotehničke infrastrukture postoji djelimično

izgrađena mreža vodovoda. Radi se o cjevovodu DN200 AC C, koji vodi kroz čitav
prostor zahvata u smjeru sjever-jug. U južnom dijelu se prečnik mijenja u DN160
PEVG. U centralnom dijelu zahvata formiran je jedan prsten manjeg prečnika.
Sistema za odvođenje otpadnih voda na lokaciji nema. Pretpostavljaju se rješenja

za pojedine objekte, najčešće septičke jame.
Odvođenje atmosferskih voda u zoni zahvata takođe nije obezbjeđeno kroz

izgrađene objekte. Vode se slobodno slivaju u propusne površine uz saobraćajnice.
Kompletna zona zahvata generalno ima pad terena prema zapadu i prema jugu.
PLANIRANO STANJE
U zoni zahvata se predviđa stanovanje male gustine, u jugozapadnom dijelu

mješovita namjena, a u istočnom poljoprivreda. Za tu vrstu korišćenja prostora
prilagođena su i tehnička rješenja hidrotehničke infrastrukture.
I VODOVOD
Razvoj vodovodne mreže vodi se potrebom da svaka urbanistička parcela ima

mogućnost priključenja na javni vodovod.
Potrebe za vodom:
Plan predviđa 6509 stanovnika u kompletnoj zoni zahvata. Plan višeg reda ne
definiše normu potrošnje za domaćinstva. Pri usvajanju norme potrošnje vodimo se
priličnoruralnim karakterom stanovanja, te biramo srednju dnevnu potrošnju 250
l/st.dan.
Prema tome, za ukupni predmetni prostor se može računati:

• srednja dnevna potrošnja
Q sr = 7471 x 250/ 1000 = 1867 m3/dan = 21,6 l/s
106
• maksimalna dnevna potrošnja (uvodi se koeficijent 1.4)

Q maxd = Q sr * 1,4 = 21,6 * 1,4 = 30,2 l/s
• maksimalna časovna potrošnja (uvodi se koeficijent 1,6)

Q maxh = Q maxd * 1,6 = 30,2 * 1,6 = 48,3 l/s
Organizacija mreže, prečnici, materijal:
Postojeći cjevovod DN200 AC C je potrebno zamijeniti zbog materijala, te izmjestiti

ispod trotoara saobraćajnice. Da bi se ispoštovala tranzitna funkcija ovog voda, za
snabdijevanje objekata u ulici, kroz koju cjevovod vodi, u projektovanju je potrebno
predvidjete posebne ogranke.
Istočno i zapadno od postojećeg cjevovoda DN200 se predviđa formiranje nekoliko

prstenova DN65. Taj prečnik dozvoljava eventualnu ugradnju protivpožarnih
hidranata u zoni mješovite namjene, a ujedno će obezbjediti uredno
vodosnabdijevanje čitavog prostora zahvata. S obzirom na malu gustinu stanovanja,
za kompletiranje mreže prema svim parcelama dovoljni su cjevovodi manjih prečnika
(minimalni prečnik DN40).
Preuzima se idejno rješenje Južne obilaznice (jugozapadna granica zahvata).
U detaljnijem projektovanju potrebno je dimenzionisati režim pritisaka i prečnike

cjevovoda, koji bi u potpunosti zadovoljili potrebe planiranih objekata za vodom i
ekonomičan hod sistema. Hidrotehnička infrastruktura biće rješavana u sklopu
projektovanja saobraćajnica.
Vodovod vodi ispod trotoara ili pored kolovoza (na drugoj strani uz ivičnjak vodi
atmosferska kanalizacija). (Ovakav raspored je uobičajen. Projektima ulične mreže
može se, uz opravdanje, predložiti drugačiji raspored.)
Za izradu ulične vodovodne mreže predlažu se cijevi od PEVG, klase PE 100, za

radni pritisak do 10 bara, za izradu čvorova liveno gvozdeni fazonski komadi i
armature. Konačan izbor materijala neophodno je konsultovati sa preduzećem
nadležnim za upravljanje vodovodnom mrežom.
Na cjevovodu predvidjeti potrebne sekcione zatvaraĉe,vazdušne ventile i muljne

ispuste u skladu sa tehniĉkim potrebama. Na svim čvorovima predvidjeti šahtove.
Kod ukrštanja sa kanalizacijom, vodovodna mreža treba da vodi iznad fekalne
kanalizacije, odvojena zaštitnim slojem.
Prilikom projektovanja je potrebno pridržavati se pravilnika i uslova javnog

preduzeća zaduženog za održavanje vodovodne mreže (« Vodovod i kanalizacija
« d.o.o. Podgorica)..
107
II KANALIZACIJA ZA OTPADNE VODE
U zoni zahvata predviđa se prikupljanje svih fekalnih voda i njihovo odvođenje

separatnim sistemom kanalizacije.Zbog toga je potrebno za svaki od postojećih ili
planiranih objekata stvoriti uslove za priključivanje na zajedničku mrežu fekalne
kanalizacije, a druga eventualno postojeća rješenja se moraju ukinuti i na
odgovarajući način sanirati.
Procjena količine otpadnih voda:
Prosječna dnevna količina otpadnih voda izvodi se od prosječne dnevne potrebe za

vodom, uz pretpostavku da 80% potrošenih voda dospijeva u javnu kanalizaciju.
Sistem odvođenja i prečišćavanja otpadnih voda šire zone će se od razmatranog

zahvata opteretiti prosječnim oticanjem fekalnih voda u količini 1867 x 0,8
=1494m3/dan.
Maksimalna dnevna produkcija otpadnih voda (koeficijent 1.4):sistem odvođenja i

prečišćavanja otpadnih voda će se u danu najveće produkcije opteretiti oticanjem
fekalnih voda u količini 1494 x 1.4 = 2091 m3/dan.
Maksimalna časovna produkcija otpadnih voda (koeficijent 1,6):maksimalno časovno

oticanje fekalnih voda sa razmatranog zahvata biće 2091 / 86,4 x 1,6 = 38,7 l/s.
Organizacija mreže, prečnici, materijal:
Prema idejnom projektu mreže fekalne kanalizacije Podgorice, kroz zahvat će voditi
kolektor višeg reda Ø1200, južno prema novoj lokaciji PPOV Podgorica.
U isti će se ulivati ulični kolektori iz skoro čitave zone zahvata. Samo nekoliko kratkih
vodova u južnom dijelu zahvata vodi u smjeru južno, prema kolektoru koji se u
navedeni kolektor višeg reda Ø1200 uliva.
Preuzima se idejno rješenje Južne obilaznice (jugozapadna granica zahvata).
Predviđa se minimalni prečnik DN250 (eventualno DN200 u kraćim slijepim ulicama),

ali zbog nepovoljnog pada terena moguće je na nivou projektovanja obrazložiti i veći
prečnik.
Mreža fekalne kanalizacije može da se izvede od PVC cijevi ili drugih cijevi za uličnu
kanalizaciju. (Konačan izbor materijala neophodno je konsultovati sa preduzećem
nadležnim za upravljanje vodovodnom mrežom.)
Cjevovodi vode ispod kolovoza i prate osovine saobraćajnice. (Na detaljnijem nivou
projektovanja može se obrazložiti i drugačiji raspored.) Ukopavaju se ispod terena
minimalno na 0.8 m od gornjeg tjemena cijevi. Na kritičnim mjestima, gdje se ipak ne
može postići potrebna visina zemlje iznad cjevovoda, predlaže se povećanje klase
cijevi ili zaštita betonskom pločom.
108
Između urbanističkih parcela 343, 344, 351, 352, i takođe kod UP 476 i 477a,
neizbježno je polaganje gravitacionog cjevovoda uz granicu parcela (van
saobraćajnice). Dionice su dugačke manje od 50 m, i ima mogućnosti za pristup
interventnih vozila šahtovima.
Pad cijevi potrebno je odrediti prema važećim tehničkim propisima. Na svakom lomu,
kaskadi ili spojnom mjestu, potrebno je izvesti šaht. Reviziona okna su potrebna i na
pravim dionicama na rastojanjima ne većim od 50 m. Ovi objekti trebaju imati
poklopce od livenog gvožđa za odgovarajući intenzitet saobraćaja, i propisne
penjalice.

preduzeća zaduženog za održavanje kanalizacione mreže.
III ATMOSFERSKA KANALIZACIJA
Uličnu mrežu saobraćajnica potrebno je opremiti atmosferskom kanalizacijom na

svim dionicama, gdje će se sa jedne ili obje strane izgraditi trotoar.
Atmosferske vode će se prikupljati sa saobraćajnih površina u ulične slivnike i

odvoditi cjevovodima.
Na zapadnoj strani zahvata moguće je kao recipijent za atmosferske vode iskoristiti

rijeku.
Procjena količina atmosferskih voda
Računski intenzitet padavina polazi od mjerodavne kiše vjerovatnoće 20% sa

trajanjem 15 minuta: 264 l/s.ha, kao što propisuju uslovi za planiranje, dobijeni od
Sekretarijata za planiranje i uređenje prostora i zaštitu životne sredine Glavnog
grada Podgorica.
Pri proračunima su se uzimale u obzir samo asfaltirane saobraćajne površine, jer se

pri predviđenom načinu stanovanja ne očekuju druge vodonepropusne površine na
urbanističkim parcelama.
Koeficijent oticanja se usvaja u vrijednosti 0,65, s obzirom na to da veliki dio

saobraćajnica ima trotoar samo sa jedne strane, a sa druge upijajuću površinu.
Pojedini ulični vodovi su dalje dimenzionisani na osnovu padova i proticaja dobijenih

iz formule za odgovarajuće površine saobraćajnica.
Minimalni prečnik uličnog cjevovoda atmosferske kanalizacije će biti DN315, a veći
prečnici su naznačeni u grafičkom prilogu.
Prije ispusta, koji će voditi u rijeku Moraču,potrebna je ugradnja separatora ulja i

benzina (naznačeno u grafičkom prilogu). Separator je potrebno redovno održavati.
109
Ukupna količina atmosferskih voda, prikupljenih sa predmetnog zahvata i usmjerenih

prema separatoru i ispustu u trenutku računske kiše, biće:
Q = 3,38 x 264 x 0,65 = 580 l/s
U blizini južne granice zahvata PUP predviđa kolektor u smjeru istok-zapad prema
rijeci Morači. U taj cjevovod će se ulivati vode iz kratkih vodova atmosferske
kanalizacije u južnom dijelu zahvata. Vode će dalje oticati kolektorom predviđenim u
južnoj obilaznici (preuzima se idejno rješenje Južne obilaznice). U trenutku računske
kiše će se navedeni sistem od zahvata DUP-a „Dahna 2“ opteretiti sa:
Q = 1,02 x 264 x 0,65 = 175 l/s
Zatvoreni vodovi biće smješteni ispod kolovoza uz sam ivičnjak saobraćajnice. (U

projektovanju detaljnijeg reda moguće je opravdati i drugačiji raspored.)
Na cjevovodima projektovati potrebni broj slivnika s odgovarajućim rešetkama i

šahtove na lomovima, kaskadama i spojnim mjestima, koji će imati LŽ poklopce za
odgovarajuće saobraćajno opterećenje. Ako se u istom rovu polažu i vodovi drugih
instalacija moraju se zadovoljiti minimalna propisana rastojanja zaštite.

preduzeća zaduženog za održavanje mreže atmosferske kanalizacije.
110
PROCJENA TROŠKOVA ZA IZGRADNJU HIDROTEHNIČKE

INFRASTRUKTURE
VODOVOD
1. Izgradnja vodovoda (od materijala PEHD PE100, PN10 ili drugog) sa svim
potrebnim zemljanim, betonskim i instalaterskim radovima
DN 200 m' 1650 x 180,00 = 297 000 €

DN 63 m' 3615 x 63,00 = 227 745 €
DN 40 m' 2800 x 51,00 = 142 800 €
Vodovod ukupno: 667 545 €
FEKALNA KANALIZACIJA
1. Izgradnja uličnih gravitacionih vodova fekalne kanalizacije od materijala PVC ili

PEHD za vanjsku kanalizaciju sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i
instalaterskim radovima
DN 250 m' 2415x 220,00 = 531 300 €
ATMOSFERSKA KANALIZACIJA
1. Izgradnja odvodnog cjevovoda za atmosferske vode od materijala PVC ili

PEHD sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i instalaterskim radovima
DN 800 m' 70 x 315,00 = 22 050 €

DN 600 m' 1345 x 290,00 = 390 050 €
DN 500 m' 970 x 270,00 = 261 900 €
DN 400 m' 920 x 240,00 = 220 800 €
DN 315 m' 2195 x 220,00 = 482 900 €
Ukupno: 1 377 700 €
2. Izgradnja odvodnog kanala dužine 20 m sa ispustom, za odvodjenje
zatmosferske vode prema rijeci, sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i
kom 1 x 7 000,00= 7 000 €

3. Ugradnja separatora ulja i benzina sa svim potrebnim zemljanim, betonskim i
kom 1 x 2.000,00 = 2 000 €
Atmosferska kanalizacija ukupno: 1 386 700 €
UKUPNI TROŠKOVI ZA HIDROTEHNIČKU INFRASTRUKTURU: 2 585 545 €
Napomena: u cijenu izgradnje mreže za odvodjenje otpadnih voda nije uračunata

cijena izgradnje kolektora višeg reda Ø1200 za fekalnu kanalizaciju, koji vodi prema
gradskom PPOV.
111
ELEKTROENERGETSKA INFRASTRUKTURA
112
ELEKTRONERGETSKA INFRASTRUKTURA
POSTOJEĆE STANJE
U zahvatu DUP “Dahna 2” u Podgorici imaju sledeće trafostanice:

• STS 10/0,4 kV “Dahna 2 ”, snage 160 kVA,
• STS 10/0,4 kV “Dajbabe 1 ”, snage 250 kVA
• STS 10/0,4 kV “Dajbabe 2 ”, snage 160 kVA i
• STS 10/0,4 kV “Dajbabe 4 ”, snage 160 kVA..
Kroz zahvat ovog plana prolaze sledeći dalekovodi:
• DV 35kV “Podgorica 1 – Gornja Zeta” i
• DV 10kV “Ljubović-Aluminijski kombinat”
Granicom plana prolaze DV110kV Podgorica 2-KAP I i DV110kV Podgorica 2-KAP II. Na
području plana postoji izgrađena vazdušna NN mreža sa SKS vodovima, kao I spoljnje
osvetljenje postojećih saobraćajnica.
Jednopolna šema postojećeg stanja
PLAN
Ovim planom su određene potrebe kompleksa za električnom energijom u zavisnosti od

strukture i namjene objekata.
113
Vršno opterećenje kompleksa, obuhvaćenog Detaljnim urbanističkim planom " Dahna 2”, se
sastoji od vršnih opterećenja:
• stanova ( domaćinstava )
• tercijalnih djelatnosti
• javnog osvjetljenja.
Vršna opterečenja navedenih kategorija određena su analitičkom metodom i bazirana su na

standardu elektrificiranosti stanova, kao i procentualnom učešću vršnih opterećenja po
kategorijama u ukupnom vršnom opterečenju kompleksa.
Osnovni tip stana je dvosobni i trosobni, koji sadrži: trpezariju i dnevnu sobu, dvije odnosno
tri spavaće sobe, kuhinju, kupatilo, WC, ostavu i komunikacije.
Vršno opterećenje stanova (domaćinstava)
U cilju što realnijeg planiranja, domaćinstva će biti, pri izradi ovog plana, podijeljena, u
zavisnosti od načina grijanja stambenih prostorija na:
• domaćinstva, koja za zagrijavanje prostorija koriste električnu energiju, procijenjene

instalisaneog opterećenja Pi1=32.060W i
• domaćinstva koje za zagrijavanje prostorija koriste čvrsta, tečna ili gasovita goriva (
drvo, ugalj, gas, lož ulje), a njihovo instalisano opterećenje Pi2=23.060W
Pošto se mnoga domaćinstva opredeljuju na alterativne izvore energije za grijanje (drva,

plin) opravdano je uraditi izvjesnu diferencijaciju u ovoj kategorije potrošnje.
Stoga se polazi od pretpostavke da se u 20% domaćinstava koristi el.energija, a u 80 % drugi
energenti za grijanje prostorija.
Prosječna instalisana snaga jednog stana:
Pi= 32.060 × 0,2 + 23.060 × 0,8 = 24.860(W)
Prosječno instalisano opterećenje jednog stana na nivou plana je 24.860(W)
Vršno opterećenje po stanu uz faktor jednovremenosti fp = 0,41 (sa dijagrama izrađenog na

osnovu analize određivanja faktora potražnje u visoko razvijenim zemljama) iznosi :
Pvs1 = fp x P is1 = 0,41 x 24.860= 10.192,60(W).
Vršno opterečenje svih domaćinstava (stanova) računato je na osnovu obrazaca:
Pvs = Pvs1 x n x kn ( W ),
gdje je :
Pvs1 – vršno opterećenje jednog stana,
114
n - broj stanova,
kn - faktor jednovremenosti grupe stanova.
Vršno opterećenje jednog stana dobija se na osnovu instalisanog opterećenja (tabela 1) i

faktora jednovremenosti (dijagram u prilogu), dok se faktor jednovremenosti grupe stanova
odredjuje relacijom:
kn = k1 + ( 1 - k1 ) x n –0,5 ,
gdje je:
k1 - faktor jednovremenosti, zavisan od vrijednosti vršnog opterećenja stana i uzimamo da
je k1 = 0,185
Vršno opterećenje tercijalnih djelatnosti
Na području obuhvaćenim ovim DUP-om definisane su bruto površine tercijalnih djelatnosti.

Proračun je urađen na osnovu tih površina i prosječnog specifičnog vršnog opterećenja. Za
ovo područje je usvojeno specifično vršno opterećenje za poslovanje u stanovanju od
pv1=22,50 W/m², za poslovanje u mješovitoj namjeni pv2=22,50 W/m², pa je na osnovu iste i
površine (S), te faktora jednovremenosti, izračunata vršna snaga:
Pv = pv * S (W).
Vršno opterećenje javnog osvjetljenja
Vršno opterećenje javne rasvjete u ukupnom vršnom opterećenju kompleksa, kreće se po

preporukama do 5% od ukupnog vršnog opterećenja na tom konzumu. Za naš slučaj je
usvojen procenat opterećenja od 1,5%, pa je:
115
Vršna opterećenja po zonama
Vršnu snagu na nivou zona i DUP-a računamo po formuli:

n
Pvr = Ped _ max + ∑ k ji *Ped _ i
1
gdje je:
Pedmax najveća aktivna vršna snaga kategorije potrošača
Pedi aktivna vršna snaga ostalih kategorija potrošača
kji faktor učešća u maksimumu vršne snage
Zona A
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 1 za zonu A.
Tabela 1
Stanovanje broj Pvs1 kW kj k j x Pj

Stanovi 264 10,19260 672,21 1,00 672,21
Tercijalne djelatnosti BGP (m²) kW/m² kW kj k j x Pj
Poslovanje 5.812 0,0225 130,77 0,80 104,61
Ukupno stanovanje i terc. djel. 776,82
Javna rasvjeta
Javna rasvjeta 1,5% Potr. St.+terc.dj. 776,82 0,80 9,32
Suma kj x Pjv (kW) 786,14
Vršna snaga (kVA) 827,52
Pri definisanju instalisanih snaga planiranih trafostanica računalo se sa gubicima od 10%, a

vrijednost rezerve u snazi data je u tabeli 2.
Pošto u ovoj zoni postoji jedna trafostanica STS10/0,4kV “Dahna 2“snage 160kVA to se
ovim planskim dokumentom planira demontaža ove trafostanice I izgradnja trafostanice
NDTS 10/0,4kV,”Dahna 2 nova”,snage 1x1000kVA.
Tabela 2
Vršna Gubici Ukupno Postojeće Planirane Sn Rez. Rez.
snaga 10% trafostanicekoje se trafostanice
zadržavaju
kVA kVA kVA kVA kVA kVA kVA %Sn
827,52 82,75 910,27 0 1000 1000 89,73 8,97
Zona B
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 3 zonu B.
Tabela 3
116

Stanovi 252 10,19260 607,05 1,00 607,05
Centralne djelatnosti 204 0,030 61,20 0,80 48,96
Poslovanje 5.764 0,0225 129,70 0,80 103,76
Škola I socijalne djel. 1.224,00 0,020 24,48 0,80 19,58
Objekti za sport I rekreaciju 400,00 0,020 8,00 0,80 6,40
Javna rasvjeta
Vršna snaga (kVA) 784,87

Pošto u ovoj zoni postoji jedna trafostanica STS10/0,4kV “Dajbabe 4 “snage 160kVA to se
NDTS 10/0,4kV, “Dajbabe 4 nova“, snage 1x1000kVA.
Tabela 4
snaga 10% trafostanicekoje se trafostanic
zadržavaju e
784,87 78,49 863,36 0 1x1000 1.000 136,64 13,66
Zona C
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 5 za zonu C.
Tabela 5
Stanovi 353 10,19260 821,70 1,00 821,70
Poslovanje 7.805 0,0225 175,62 0,80 140,50
Javna rasvjeta
Vršna snaga (kVA) 1.025,00

117
Pošto u ovoj zoni postoji jedna trafostanica STS10/0,4kV “Dajbabe 2“,snage 160kVA to se
NDTS 10/0,4kV, 4kV “Dajbabe 2 nova“, snage 2x630kVA.
Tabela 6
snaga 10% trafostanicekoje se trafostanice
zadržavaju
1.025,00 102,50 1.127,50 0 2x630 1.260 132,5 10,52
Zona D
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 7 za zonu D.
Tabela 7
Stanovi 529 10,19260 1.188,06 1,00 1.188,06
Poslovanje 17.140 0,0225 385,64 0,80 308,51
Ukupno stanovanje i terc. djel. 1.497,07
Javna rasvjeta
Javna rasvjeta 1,5% Potr. St.+terc.dj. 1.497,07 0,80 17,96
Suma kj x Pjv (kW) 1.515,04

Pošto u ovoj zoni ne postoji ni jedna trafostanica 10/0,4kV ovim planskim dokumentom se
planira izgradnja trafostanice NDTS 10/0,4kV, snage 2x1.000kVA, na planu elektroenergetike
označena kao “nova 1”.
Tabela 8
snaga 10% trafostanicekoje trafostanice
se zadržavaju
1.594,77 159,48 1.754,25 0 2x1000 2.000 245,75 12,29
Zona E
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 9 za zonu E.
118
Tabela 9
Stanovi 355 10,19260 825,91 1,00 825,91
Poslovanje 7.786,49 0,0225 175,20 0,80 140,16
Javna rasvjeta

Pošto u ovoj zoni ne postoji ni jedna trafostanica 10/0,4kV ovim planskim dokumentom se
planira izgradnja trafostanice NDTS 10/0,4kV, snage 2x630kVA, na planu elektroenergetike
označena kao “nova 2”.
Tabela 10
se zadržavaju
1.029,12 102,91 1.132,03 0 2x630 1.260 127,97 10,16
Zona F
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 11 za zonu F.
Tabela 11
Stanovi 314 10,19260 739,29 0,80 591,43
Poslovanje 39.289,88 0,0225 884,02 1,00 884,02
Javna rasvjeta

119
Pošto u ovoj zoni postoji jedna trafostanica STS10/0,4kV “Dajbabe 1“,snage 250kVA
10/0,4kV ovim planskim dokumentom se planira njena demontaža I izgradnja trafostanice
NDTS 10/0,4kV, “Dajbabe 1 nova“, snage 2x1.000kVA.
Tabela 12
se zadržavaju
1.571,75 157,17 1.728,92 0 2x1000 2.000 271,08 13,55
Vršna snaga na nivou DUP-a
Vršno opterećenje stanovanja i tercijalnih djelatnosti dato je u tabeli 13 za zahvat plana.
Tabela 13
Stanovi 2.067 10,19260 4.275,27 1,00 4.275,27
Centralne djelatnosti 204 0,030 61,20 0,80 48,96
Poslovanje 83.624 0,0225 1.881,54 0,80 1,505,23
Škola I socijalne djel. 1.224,00 0,020 24,48 0,80 19,58
Objekti za sport I rekreaciju 400,00 0,020 8,00 0,80 6,40
Javna rasvjeta
NAPOMENA:
 Snage planiranih TS10/0,4kV date na osnovu procijnjenih vršnih snaga, a definitivne
snage će se odrediti nakon izrade glavnih projekta.
 Prilikom projektovanja trafostanice voditi računa da se može ukoliko se ukaže

potreba za povećanom potrošnjom i faznom izgradnjom u novim trafostanicama
nova 2 i Dajbabe 2 nova transformator snage 630kVA zamijeniti trasformatorom od
1000kVA, da se u trafostanici Dahna 2 nova i u trafostanici Dajbabe 4 nova može
ugraditi još jedan transformator.
Na osnovu prethodno navedenog se zaključuje da je za napajanje kompleksa sa aspekta

potreba u snazi potrebno izgraditi šest trafostanica i to dvije NDTS 10/0,4kV snage
1x1000kVA („Dahna 2 nova i „Dajbabe 4 nova”), dvije NDTS 10/0,4 kV, 2x630kVA (nova 2 i
”Dajbabe 2 nova”) i dvije NDTS 10/0,4 kV, 2x1000kVA (nova 1 i ”Dajbabe 1 nova”)
120
Izbor lokacija trafostanica
Pri izboru lokacija vodilo se računa da:

 trafostanice budu što bliže težištu opterećenja,
 priključni vodovi visokog i niskog napona budu što kraći, a njihov rasplet što jednostavniji
 da do trafostanica postoji lak prilaz radi montaže građevinskog dijela, energetskih
transformatora i ostale opreme.
Jednopolna šema planiranog stanja
Oprema trafostanice
Novoplanirane TS 10/0,4 kV treba izvoditi prema tehničkoj preporuci TP-1b „Distributivna

transformatorska stanica DTS - EPCG 10/0,4 kV“, donesenim od strane Sektora za
distribuciju - Podgorica „Elektroprivrede Crne Gore”, A.D. – Nikšic. Trafostanica je
montažno-betonska sa srednjenaponskim postrojenjem u SF6 tehnologiji sa stepenom
izolacije 24 kV.U posebnom slucaju trafostanica se može ugraditi i u objekat.
 Trafostanica treba da bude bar jedan put prolazna na strani srednjeg napona.
 Trafostanica ce se izvoditi za snage 630 kVA, 2 x 630 kVA I 2x1.000kVA.
 Primarni namotaj transformatora 10 kV treba da bude prespojiv na napon 20 kV.
 Srednjenaponska oprema STS treba biti sa stepenom izolacije 24 kV.
 Primarni namotaj transformatora 10 kV treba da bude prespojiv na napon 20 kV .
121
Visokonaponska mreža
Koridori DV110kV Podgorica 2-KAP I i DV110kV Podgorica 2-KAP II.prolazi preko sledećih
urbanističkih parcela:
 UP54, UP290, UP291, UP292, UP293, UP294, UP510, UP513a, UP514, UP515, UP516,
UP517a, UP517b, UP518, UP520, UP521, UP611, UP612, UP613 i UP631.
Koridor DV 35kV TS 220/110/35 kV Podgorica 1 – TS 35/10 kV Gornja Zeta prolazi preko

sledećih urbanističkih parcela:
 UP74a, UP75, UP147, UP301a, UP309, UP310, UP312, UP340, UP341, UP342, UP343,
UP344, UP344a, UP344b, UP345 i UP346.
Koridor DV 10kV ”Aluminiski kombinat”-35/10kV ”Ljubović” prolazi preko sledećih

urbanističkih parcela:
 UP179, UP180, UP181, UP355, UP369, UP370, UP375, UP376, UP377, UP385, UP395,
UP413, UP420, UP423a, UP425a, UP453, UP457, UP477, UP458, UP482, UP490,
UP491, UP499 i UP535.
Stoga treba voditi računa o sledećem:
 Pri izgradnji objekata pridržavati se propisa o minimalnom rastojanju od vodova pod

naponom svih naponskih nivoa prema važećem Pravilniku o tehničkim normativima za
izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova napona od 1kV do 400kV (»Službeni list
SFRJ«, broj 65/88 i »Službeni list SRJ«, broj 18/92), a koji govori o minimalnoj
siguronosnoj horizontalnoj udaljenosti i siguronosnoj visini objekata od vodova pod
naponom.
 Ukoliko se iz nekih opravdanih razloga mora graditi na označenim parcelama u koridoru

DV 110kV i DV35kV,ili u vremenu do ukidanja dijela dalekovoda 10kV, u koridorima 10kV
dalekovoda potrebno je prije početka izgradnje pribaviti saglasnost od nadležnog javnog
preduzeća, na elaborat koji treba da uradi ovlašćena projektantska organizacija za takve
poslove prema važećem Pravilniku o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih
elektroenergetskih vodova napona od 1kV do 400kV (»Službeni list SFRJ«, broj 65/88 i
»Službeni list SRJ«, broj 18/92),.
Prema PUP Podgorice planirana se demontaža DV 35 kV TS 220/110/35 kV Podgorica 1 – TS

35/10 kV Gornja Zeta I demontaža TS 35/10kV Gornja Zeta.
Ovim planskim dokumentom predviđa se demontaža DV 10kV ”Aluminiski kombinat”-

35/10kV ”Ljubović” I napajanje planiranih trafostanica sa TS 110/10kV Podgorica 5.
122
Za realizaciju plana razvoja visokonaponske mreže u okviru zone DUP-a potrebno je izvesti
veze prema priloženim planovima elektroenergetike.
Predloženim planom razvoja 10kV mreže planirane TS10/0,4kV su uključene u postojeći

sistem napajanja – koncept otvorenih prstenova uz njihovo kablovsko izvođjenje sa
napajanjem iz glavnog čvorišta TS 110/10kV Podgorica 5.
Obzirom na broj trafostanica i planiranim vezama pogonsko stanje bi pratilo realizaciju
objekata iz plana, tj. prilagođjavalo, u zavisnosti od vršne snage prenosnoj moći
predviđenih kablova.
Na posebnom prilogu urbanističkog plana su takodje prikazane lokacije planiranih

TS10/0,4kV kao i planirane trase 10kV kablovske mreže.
Mreža srednjeg napona 10kV se izvodi podzemnim jednožilnim kablovima XHE 49E,
240mm² sa stepenom izolacije 12/20kV.
Dozvoljena je izmjena ovih kablova uz saglasnost CEDIS– Podgorica.
Svi planirani 10 kV kablovi se polažu u zemlju, najvećim dijelom u zemljanom pojasu kako je
dato na crtežu, a na dubini 1 m. Ispod ulice kablove uvući u betonske kablovice. Međusobno
minimalno rastojanju izmedju kablova treba da bude najmanje 7 cm, zbog povećanja
korekcionog faktora.
NAPOMENA: Ukoliko se ukaže potreba, dozvoljeno je, uz saglasnost nadležne
Elektrodistribucije, poprečno povezati neke od postojećih trafostanica sa susjednih zahvata
sa trafostanicama iz komleksa obrađenog ovim DUP-om.
Niskonaponska mreža
Postojeću niskonaponsku kablovsku mrežu zadržati, a nova rješenja ostvariti sa kablovskim

vodovima koji mogu biti i aluminijski, četvorožlni sa PVC izolacijom i PVC plaštom,
odgovarajućeg presjeka, tipa PP00 ili slično, u skladu sa preporukama ED Podgorica.
Javno osvjetljenje
Glavnu saobraćajnicu osvijetliti sa natrijumovim sijalicama visokog pritiska, na stubovima 10-

12 m. Broj stubova, odnosno snagu izabrati na osnovu fotometrijskog proračuna. Unutrašnje
poprečne ulice, pješačke staze kao i parking prostore osvijetliti takođe sa natrimovim
sijalicama na kandelabrima visine do 4 m. Svaki stub treba opremiti sa priključnim
ormarićem tipa ulaz-izlaz sa odgovarajucim osiguračem za svjetiljku.
1. Napajanje rasvjete riješiti sa ormara javne rasvjete koji se napaja sa NN polja u

trafostanicama, a upravljanje istom sa fotoreleom ili uklopnim satom.
123
2. Polaganje kablova se vrši na 0,45 m od ivičnjaka na dubini od 0,8 m. U isti rov sa kablom
se polaze i traka za uzemljenje stubova.
Javnu rasvjetu u zahvatu plana predvidjeti u skladu sa Preporukama za projektovanje,

izvođenje i održavanje rasvjete na području Glavnog grada, mart 2016.godine.
Zaštitne mjere
Zaštita niskog napona

Mrežu niskog napona treba štititi od struje kratkog spoja sa NN visokonaponskim
osiguračima, ugrađenim u NN polju, pripadajuće TS 10/0,4 kV. U priključnim kablovskim
ormarićima zaštititi ogranke za objekte odgovarajućim osiguračima.
Zaštita TS 10/0,4 kV
U TS 10/0,4 kV za zaštitu transformatora predviđen je Buhole rele. Za zaštitu od kvarova
između 10 kV i 0,4 kV služe primarni prekostrujni releji, kao i niskonaponski prekidači sa
termičkom i prekostrujnom zaštitom.
Zaštita od visokog napona dodira

Kao zaštita od visokog napona dodira, predviđaju se uzemljenja svih objekata
elektroenergetskog kompleksa, tako da se dobije sistem zajedničkog uzemljivača i da se pri
tom postigne jedan od sistema zastite (TN - C-S ili TN - S),, a uz saglasnost nadležne
Elektrodistribucije.
Prilikom izrade uzemljenja voditi računa da napon dodira ni na jednom mjestu ne smije preći
vrijednost 50 V.
Zaštita mreže visokog napona

Pitanje zaštite mreže VN treba riješiti u sklopu čitave mreže 10 kV na području Podgorice, a
posebno u pogledu kapacitivnih struja, zbog velike dužine 10 kV kablovske mreže.
ZAKLJUČAK
U ovom kompleksu, a za njegovo uredno snabdijevanje električnom energijom, potrebno je

uraditi sledeće:
1. Prema računskoj i grafičkoj dokumentaciji demontirati postojeće STS 10/0,4kV i uraditi

šest novih trafostanica: jedne DTS 10/0,4 kV snage 1x630kVA, dvije snage 2x630kVA,
jednu snage 1x1000kVA i dvije snage 2x1000kVA.
2. Izvesti 10 kV mrežu, između svih trafostanica 10/0,4 kV, kako je to dato u dokumentaciji.
3. Uraditi niskonaponsku mrežu i
4. Uraditi kompletnu rasvjetu saobraćajnica.
124
ORJENTACIONI TROŠKOVI ELEKTROENERGETSKE INFRASTRUKTURE
1. Izgradnja novih TS prema planu elektroenergetike tipa DTS 10/0,4kV 2x630kVA sa

opremom prema tehničkoj preporuci TP-1B(EPCG)
kom 2 x 65.000,00 = 130.000,00
2. Izgradnja novih TS prema planu elektroenergetike tipa DTS 10/0,4kV 1x1000kVA
sa opremom prema tehničkoj preporuci TP-1B(EPCG)
kom 2 x 55.000,00 = 110.000,00
3. Izgradnja novih TS prema planu elektroenergetike tipa DTS 10/0,4kV 2x1000kVA sa
opremom prema tehničkoj preporuci TP-1B(EPCG)
kom 2 x 80.000,00 = 160.000,00
4. Demontaža postojećih STS 10/0,4kV
kom 4 x 2.000,00 = 8.000,00
5. Demontaža 10kV vodova
m 1.710 x 15,00 = 25.650,00
6. Izrada novih kablovskih veza 10kV vodova sa uklapanjem i svim potrebnim
povezivanjima.
m 2.150 x 40,00 = 86.000,00
UKUPNO: 519.650,00
125
ELEKTRONSKA KOMUNIKACIONA
(TELEKOMUNIKACIONA) INFRASTRUKTURA
126
ELEKTRONSKA KOMUNIKACIONA (TELEKOMUNIKACIONA)

INFRASTRUKTURA
POSTOJEĆE STANJE
Područje koje obuhvata DUP “Dahna 2” u Podgorici, opskrbljeno je elektronskom

komunikacionom infrastrukturom.
Postojeća elektronska komunikaciona infrastruktura je u vlasništvu Crnogorskog

Telekoma, koji korisnike sa ovog prostora snabdijeva priključcima sa elektronskog
komunikacionog čvora RSS Gornja Gorica 1, koji se nalazi u kontaktnoj zoni.
U ovom elektronskom komunikacionom čvoru RSS Gornja Gorica 1 Crnogorski

Telekom ima instalisane kapacitete za širokopojasni pristup internetu, tako da
korisnicima sa posmatranog područja nudi sve vrste elektronskih komuikacionih
servisa, uključujući i širokopojasne servise – ADSL, IPTV.
Elektronska komunikaciona pristupna mreža na obuhvaćenom području je urađena

dijelom podzemno, većim dijelom kroz kanalizaciju sa 2xPVC cijevi, a manjim
dijelom direktnim polaganjem kabla u zemlju.
Na posmatranom području prisutni su signalom mobilne telefonije i sva tri mobilna

operatera, a područje je pokriveno i TV signalom koji distribuira Telemach
Montenegro.
PLANIRANO RJEŠENJE
Implementacija novih tehnika i tehnologija, liberalizacija tržišta i konkurencija u

sektoru elektronskih komunikacija će doprinijeti bržem razvoju elektronskih
komunikacija, povećanju broja servisa, njihovoj ekonomskoj i geografskoj
dostupnosti, boljoj i većoj informisanosti kao i bržem razvoju privrede i opštine u
cjelini.
Jedan od ciljeva izrade ovog DUP jeste da se želi obezbjediti planiranje i građenje
elektronske komunikacione infrastrukture koja će zadovoljiti zahtijeve više operatora
elektronskih komunikacija, koji će korisnicima sa ovog područja ponuditi kvalitetne
savremene elektronske komunikacione usluge po ekonomski povoljnim uslovima.
Treba voditi računa o slijedećem:
- da se kod gradnje novih infrastrukturnih objekata posebna pažnja obrati

zaštiti postojeće elektronske komunikacione infrastrukture
- da se uvjek obezbijede koridori za elektronske komunikacione kablove duž

svih postojećih i novih saobraćajnica,
- da se gradnja, rekonstrukcija i zamjena elektronskih komunikacionih sistema

mora izvoditi po najvišim tehnološkim, ekonomskim i ekološkim kriterijumima,
127
Akta i propisi koji su donijeti na osnovu Zakona o elektronskim komunikacijama i

kojih se treba pridržavati prilikom izgradnje nove telekomunikacione infrastrukture,
jesu: Pravilnik o tehničkim i drugim uslovima za projektovanje, izgradnju i korišćenje
elektronske komunikacione mreže, elektronske komunikacione infrastrukture i
povezane opreme u objektima („Službeni list Crne Gore" broj 41/15), Pravilnik o
uslovima za planiranje, izgradnju, održavanje i korišćenje elektronskih
komunikacionih mreža, elektronske komunikacione infrastrukture i povezane opreme
(„Službeni list Crne Gore" broj 59/15), Pravilnik o širini zaštitnih zona i vrsti koridora u
kojima nije dopušteno planiranje i gradnja drugih objekata („Službeni list Crne Gore"
broj 33/14), Pravilnik o zajedničkom korišćenju elektronske komunikacione
infrastrukture i povezane opreme („Službeni list Crne Gore" broj 52/14).
Shodno Strategiji razvoja informacionog društva Crne Gore do 2020. godine, u

narednom periodu se prioritet daje razvoju širokopojasnih pristupnih mreža (žičnih i
bežičnih).
U odnosu na moguće planove dominantnog operatera fiksne telefonije, Crnogorskog

Telekoma i ostalih operatera fiksne i mobilne telefonije, predviđeno je da se unutar
posmatrane zone, u skladu sa planiranim građevinskim objektima i predloženim
saobraćajnim rješenjima, izgradi nova kanalizacija za potrebe elektronske
komunikacione infrastrukture, sa 4 PVC cijevi 110mm koja bi se logički nadovezala
na planiranu kanalizaciju u kontaktnim zonama, a takođe se predviđa i izgradnja
novih kablovskih okana unutar posmatrane zone.
Cjelokupna kanalizacija za potrebe elektronske komunikacione infrastrukture,

koristla bi se za provlačenje kablova različitih operatera elektronskih komunikacija
koji pokažu interesovanje za pružanje elektronskih komunikacionih servisa u ovoj
zoni, bilo da se radi o Crnogorskom Telekomu, bilo da se radi o nekom drugom
postojećem elektronskom komunikacionom operateru u Crnoj Gori.
Na taj način, u odnosu na situaciju koja se trenutno dešava na tržištu elektronskih

komunikacija u Crnoj Gori, korisnici iz posmatrane zone bi bili na kvalitetan način
opsluženi različitim vrstama elektronskih komunikacionih servisa (telefonija, prenos
podataka, TV signal i dr.).
Pri planiranju broja PVC cijevi u novoj kanalizaciji, moraju se u obzir uzeti podaci o
planiranim gradjevinskim površinama, površinama namijenjenim stambenim,
poslovnim i uslužnim djelatnostima, broju stanovnika unutar zone, aktuelnim
trendovima u rješavanju pitanja kablovske televizije i dr.
Kanalizacioni kapaciteti omogućavaju dalju modernizaciju elektronskih

komunikacionih mreža bez potrebe za izvođenjem naknadih građevinskih radova,
kojima bi se iznova devastirala postojeća infrastruktura.
Ukupna dužina planirane kanalizacije sa 4 PVC cijevi 110mm iznosi oko 18000
metra, a planirana je i izgradnja 345 novih kablovskih okana.
128
Savremene elektronske komunikacije koje obuhvataju ditribuciju sva tri servisa,

telefonije-fiksne i mobilne, prenos podataka i TV signala, omogućavaju više načina
povezivanja sa elektronskim komunikacionim operaterima.
Imajući u vidu veliki broj različitih objekata i samu lokaciju, kroz kanalizaciju
elektronske komunikacione infrastrukture treba graditi savremene elektronske
komunikacione pristupne optičke mreže u tehnologiji FTTx (Fiber To The Home,
Fiber to The Building,...), sa optičkim vlaknom do svakog objekta, odnosno korisnika.
Ovo rješenje je u skladu sa dugoročnim rješenjima u oblasti elektronskih
komunikacija sa optičkim pristupnim mrežama, a sa čijom implementacijom je
započeo dominantni elektronski komunikacioni operator, Crnogorski Telekom.
Kućnu instalaciju u poslovnim objektima, treba izvoditi u RACK ormarima, u

zasebnim tehničkim prostorijama.
Na isti način izvesti i ormariće za koncentraciju instalacije za potrebe kablovske

distribucije TV signala, sa opremom za pojačavanje TV signala.
Kućnu instalaciju u svim prostorijama realizovati elektronskim komunikacionim

kablovima koji će omogućavati korišćenje naprednijih servisa koji se pružaju ili čije
se pružanje tek planira, FTP kablovima cat 6 i cat 7 i kablovima sa optičkim
vlaknima, ili drugim kablovima sličnih karakteristika i provlačiti kroz PVC cijevi, sa
ugradnjom odgovarajućeg broja kutija, s tim da u svakom poslovnom prostoru treba
predvidjeti minimalno po 4 instalacije.
U slučaju da se trasa kanalizacije za potrebe elektronske komunikacione

infrastrukture poklapa sa trasom vodovodne kanalizacije i trasom elektro instalacija,
treba poštovati propisana rastojanja, a dinamiku izgradnje vremenski uskladiti.
Mobilni operatori u momentu izrade DUP nijesu iskazali potrebu za montiranjem

novih baznih stanica na ovom području, tako da nijesu definisane nove lokacije za
postavljanje stubova za mobilnu telefoniju.
U odnosu na savremene trendove u oblasti mobilne telefonije, projektant naglašava

da ovo ne znači da neki od postojećih ili eventualno novih operatora mobilne
telefonije neće imati potrebu da u nekom momentu postavi novu baznu stanicu na
posmatranom području.
Lokalna uprava bi takvim zahtjevima trebala da izađe u susret, sagledavajući sve

neophodne parametre.
Prilikom određivanja detaljnog položaja bazne stanice mora se voditi računa o

njenom ambijentalnom i pejzažnom uklapanju, i pri tome treba izbjeći njihovo
lociranje na javnim zelenim površinama u središtu naselja, na istaknutim reljefnim
tačkama koje predstavljaju panoramsku i pejzažnu vrijednost, prostorima zaštićenih
djelova prirode.
129
Gdje god visina antenskog stuba, u vizualnom smislu ne predstavlja problem

(mogučnost zaklanjanja i skrivanja), preporučuje se da se koristi jedan antenski stub
za više korisnika.
Postavljanjem antenskih stubova ne treba mijenjati konfiguraciju terena, a potrebno

je zadržati tradicionalan način korišćenja terena.
Za vizuelnu barijeru prostora antenskog stuba, u zavisnosti od njegove lokacije,

koristiti šumsku ili parkovsku vegetaciju.
Trase planirane kanalizacije potrebno je uklopiti u trase trotoara ili zelenih površina,
jer bi se u slučaju da se nova okna rade u trasi saobraćajnice ili parking prostora,
morali ugraditi teški poklopci sa ramom i u skladu sa tim uraditi i ojačanje okana, što
bi bilo neekonomično.
Kanalizaciju koja je planirana u okviru ovog DUP, kao i okna izvoditi u svemu prema
planovima višeg reda, važećim propisima u Crnoj Gori i preporukama bivše ZJ PTT
iz ove oblasti.
Na taj način biće stvoreni optimalni uslovi, kako sa tehničkog, tako i sa ekonomskog
stanovišta, koji podrazumijevaju maksimalno iskorišćavanje planiranih kapaciteta
elektronske komunikacione infrastrukture unutar zone, gdje god se za tim ukaže
potreba.
Obaveza budućih investitora planiranih objekata u zoni ovog DUP jeste da, u skladu
sa Tehničkim uslovima koje izdaje nadležni elektronski komunikacioni operater ili
organ lokalne uprave, od planiranih okana, projektima za pojedine objekte u zoni
obuhvata, definišu način priključenja svakog pojedinačnog objekta.
Priključnu kanalizaciju pojedinačnim projektima treba predvidjeti do samih objekata.
Predmjer i predračun materijala i radova
Ukupna cijena
Br. A/ MATERIJAL Jedinica Količina Jed. cijena E
PVC cijev Ø 110/3,2 mm dužine 6
1. m kom 12.000,00 12,50 150.000,00
2. Gumene brtve za nastavljanje
PVC cijevi Ø 110/3,2 mm kom 12.000,00 0,20 2.400,00
3. PVC uvodnica Ø 110/3,2 mm kom
duž. 0,5m 4.954,00 2,50 12.360,00
4. PVC držač odstojni 110/2 kom 12.000,00 0,80 9.600,00
5. Čep za zatvaranje cijevi Ø
110/3,2 mm kom 1.632,00 1,50 2.448,00
6. PTT traka za upozorenje m 18.000,00 0,10 1.800,00
7. Laki tk poklopac sa ramom
(min. nosivosti 50 kN) kom 34,00 175,00 60.375,00
Ukupno: 238.458,00
130
Jedinična Ukupna cijena

Br B/ KANALIZACIJA Jedinica Količina cijena E
1. Trasiranje - određivanje trase
rova nove kanalizacije i lociranje
novih kablovskih okana prije
iskopa m 18.000,00 1,50 27.000,00
2. Izrada el. kom. kanalizacije od
PVC cijevi sa opisom radova:
-ručni iskop rova sa razupiranjem;
-nasipanje donjeg sloja pijeska
d=10cm,
-polaganje PVC cijevi,
-nasipanje pijeska između cijevi;
-nasipanje zaštitnog sloja pijeska
d=10cm,
-zatrpavanje rova u slojevima sa
nabijanjem,
-postavljanje pozor trake;
-uređenje trase sa utovarom i
odvozom viška materijala:
za 2x2xPVCØ110mm(68x101cm) m 18.000,00 12,00 216.000,00
Ukupno: 243.000,00
Ukupna cijena
Br C/ KABLOVSKA OKNA Jedinica Količina Jed. cijena E
1. Izrada AB okna unutrašnjih
dimenzija 1,60x1,40x1,90m:
ručni iskop rupe za okno,odvoz
šuta na deponiju,izrada
okna(d=15cm(zidova,donje i
gornje ploče)) sa ugradnjom
lakog tk poklopca sa ramom i
podešavajućih konzola prema
prilogu (rad+materijal bez lakog
tk poklopca sa ramom) kom 289,00 680,00 196.520,00
Ukupno: 232.560,00
Sveukupna cijena: 681.903,00
131
PEJZAŽNA ARHITEKTURA
132
8. PEJZAŽNA ARHITEKTURA
POSTOJEĆE STANJE
Područje Podgorice se nalazi u klimatogenom pojasu kserotermnih lišćarsko-

listopadnih hrastovih i grabovih šuma. Primarni tip vegetacije, koji se danas, na
žalost srijeće samo u rijetkim fragmentima, bio je predstavljen šumama
makedonskog hrasta.
Područje opštine Podgorica je stanište termofilne zajednice Rusocarpinetum

orientalis u subasocijaciji sa makedonskim hrastom (Quercetosum macedonica).
Zemljište je eutrično smeđe, plitko do srednje duboko, skeletno, lakog mehaničkog
sastava.
Ekološko proizvodna vrijednost zemljišta je mala zbog male moćnosti i velike

propusnosti.
Na planiranim zelenim površinama potrebno je nasuti odgovarajući sloj plodniog

supstrata što bi uz obilno navodnjavanje poboljšalo produktivnu moć zemljišta.
Područje Dahne pripada Mediteranskom biogeografskom regionu sa

karakterističnom termofilnom vegetacijom makije i gariga koje su razvijene na
plitkom zemljišnom sloju crvenice terra rosa i krečnjacima gornje-kratecijske starosti.
Od prirodne vegetacije na području brda prisutne su prirodne vrste drveća iz opšte

vegetacije Orno-Quercetum ilicis Br.-Bl., i unutar nje reda Quercetalia ilicis Br.-Bl.,
gdje se pored karakterističnog hrasta sladuna (Quercus pubescens) nalaze i
zelenika (Philyrea media), glog (Crataergus monogyna), kunovina (Pistacia
terebinthus), pucalina (Colutea arborescens), drača (Paliurus spina christi),
primorska kleka (Juniperus oxycedrus), skromutina (Clematis flammula), ruzmarin
(Rosmarius officinalis), pelin (Salvia officinalis), gladiš (Stipa pennata), šparožina
(Asparagus acutifolius), rjeđe bljušt (Tamus communi)s i tetivka (Smilax aspera).
Sastojine navedenih vrsta drveća danas su u najvećem dijelu degradirane čestim

požarima i zamijenjene makijom, garigom i kamenjarom. Na južnoj i istočnoj strani
brda doskora je bila prisutna dobro razvijena sađena šuma alepskog bora (Pinus
halepensis) i ponegdje čempresa (Cupressus sempervirens).
Ta šuma se po svom florističkom sastavu može podrediti asocijaciji Orno-Quercetum

ilicis, kao njena subasocijacija tj. Orno-Quercetum ilicis subas. pinetosum
halepensis.
Ova šuma, devastirana čestim požarima, sub-spontano se obnavlja i mjestimično širi

(iz šišarki) na požarom degradiranom terenu. Na većem dijelu gornje zone brda
zastupljena je zajednica pelina i gladiša u karakterističnoj zajednici Stipo-Salvietum
officinalis H-ić.
133
Od zakonom zaštićenih biljaka sporadično je prisutna vrsta orhideje mačica, mačkica

ili gomoljasta perunika (Hermodactylus tuberosus).
Na području plana dominiraju slobodne livadske površine. Sa zapadne strane

zahvata cijelom dužinom protiče rijeka Morača. Obale rijeke su u dosta lošem stanju
sa manjim ostacima prirodne vegetacije uglavnom na mjestima gdje je obala u
velikom padu. Ostali dio riječnog korita je degradiran eksploatacijom šljunka pa je
neophodna rekultivacija ovog dijela obale i prevođenje u novu namjenu. Veliki dio
obale rijeke nije urbanizovan što ostavlja dosta mjesta za parkovske, rekreativne
sadržaje i plaže nakon rješavanja problema otpadnih voda uzvodno od zahvata
Plana.
Predmetni prostor je relativno neizgrađen. Zahvat većinom karakteriše pretežno
stambena izgradnja malih gustina na parcelama većih površina. Objekti porodičnog
stanovanja, u okviru ovog zahvata, građeni su većinom u okviru vlasničkih parcela.
Stambeni objekti su većinom pozicionirani bliže saobraćajnoj infrastrukturi, dok
unutrašnji veći dio katastarske parcele biva neizgrađen.
Uređenih javnih zelenih površina na prostoru zahvata Plana nema. Pejzažno

uređenej ogleda se samo u vidu uređenja okućnica. Veći dio zahvata predstavlja
neuređenu, zapuštenu površinu koja još nije privedena namjeni.
Potencijal ovog prostora predstavlja blizina rijeke Morače sa jedne i Dajbabske gore
sa druge strane. Ograničenje ovog prostora predstavlja blizina industrijske zone
KAP-a.
IZVOD IZ PUP-a PODGORICE
Područje DUP-a „Dahna 2“, prema PUP-u glavnog grada Podgorice do 2025. godine
pripada, tipu predjela 2- Ravničarskom predjelu sa istočnim brdima, području
karaktera predjela 2.4 Urbano jezgro. Najvećim djelom ovaj tip karaktera predjela
prostire se u Podgoričko-skadarskoj kotlini i ujedno pripada, prema PPCG do 2020
god. pejzažnoj jednici Zetsko-Bjelopavlićka ravnica.
Ovaj prostor predstavlja dio gradske matrice naseljskog zelenila i potrebno ga je

urediti, sanirati i uvezati u sistem zelenila.
Operativni cilj:
• stvaranje zelenih prostora (najprije ekološko sanitarnih funkcija), kao
i prostora sa visokodekorativnim zelenilom uz smanjenje
degradacije-sanacija i rekultivacija prostora
134
Izvod iz PUP-a Podgorica- Plan uređenja zelenih površina
Prema programskom zadatku pri planiranju ozelenjavanja prostora treba voditi

računa o korišćenju vrsta koje će odgovarati uslovima koje pruža ovaj prostor i
okruženje. Koncept zelenila treba da doprinese ukupnom ambijentalnom izgledu
prostora.
Koncept ozelenjavanja mora biti usklađen sa planiranim urbanističko arhitektonskim
rješenjima i utvrđenim normativima zelenih površina ( stepen i nivo ozelenjenosti).
Koncepcija ozelenjavanja planskog područja usmjerena je na povećanje kvaliteta
zelenih površina, rekonstrukciju postojećih i povezivanje svih zelenih površina u
sistem, preko linijskog zelenila i na drugi način.
U sklopu oblikovanja ulica predviđa se značajan porast drvoreda. Nužno je da

dogradnju primarnog uličnog sistema prati i uporedo podizanje drvoreda, kao
vizuelna i zaštitna barijera izmedju različitih sadržaja namjene prostora.
Sve postojeće zelene površine zadržavaju se kao sastavni i neodvojivi djelovi

ambijenta.
PLANIRANO STANJE
Ukupna povšina zahvata plana iznosi 178,45 ha.

Predmetni prostor se granični prirodnom granicom (koritom rijeke Morače i
135
južne strane DUP-om „Industrijska zona - KAP“, a sa sjevera DUP-om „Izmjene i

dopune Dahna“ i DUP-om „Dahna 1“).
Prema programskom zadatku pri pejzažnom uređenju prostora treba voditi računa o
korišćenju vrsta koje će odgovarati uslovima koje pruža ovaj prostor i okruženje.
Koncept zelenila treba da doprinese ukupnom ambijentalnom izgledu prostora.
Smjernice za uređenje zelenih površina
Koncept ozelenjavanja usklađen je sa namjenom lokacije, prostornom organizacijom

sadržaja i sa funkcionalnim zahtjevima okruženja.
Osnovni cilj ozelenjavanja predstavlja:

• zaštita i unapređenje životne sredine,
• rekultivacija devastiranih površina,
• povezivanje sa zelenim masivima kontaktnih zona u jedinstven sistem
zelenila,
• formiranje vodozaštitnih pojaseva,
• Prije izrade projekta, neophodno je izraditi pejzažnu taksaciju u okviru
parcela po metodologiji iz Priručnika o planiranju predjela (MORT, LAMP,
2015 god.). Na ovaj način će se obezbjediti očuvanje kvalitetnih i vrijednih
sadnica i njihovo uključivanje u budući projekat pejzažne arhitekture u onoj
mjeri u kojoj se ne budu narušavali osnovni pravci komunikacije i vizure u
prostoru. Takođe će se dobiti smjernice za uklanjanje manje vrijednog
zelenila, njegovu nadoknadu novim projektnim rješenjem
Koncepcija ozelenjavanja planskog područja usmjerena je na povećanje kvaliteta

sistem, preko linijskog zelenila i na drugi način.
U planskom zahvatu predviđene su sledeće kategorije zelenila:

Površine po
Procenat Zelene
Namjena površina namjenama
2 ozelenjenosti površine(m2)
(m )
I Objekti pejzažne arhitekture javne namjene
Zelenilo uz saobraćajnice ZUS 1 129 100% 1 129
Skver S 1 175 60% 705
Park-šuma PŠ 82 889 80% 66 311
II Objekti pejzažne arhitekture ograničene
namjene
Zelenilo individualnih
ZO 816 896 40% 326 758
stambenih objekata
Zelenilo administrativnih
ZA 509 40% 203
objekata
136
Površine po
Procenat Zelene
Namjena površina namjenama
ozelenjenosti površine(m2)
(m2)
Zelenilo objekata prosvete ZOP 2 662 40% 1 065
Sportsko rekreativne
SR 2 754 40% 1 102
površine
Zelenilo poslovnih
objekata (mjesovita ZPO 81 108 40% 32 443
namjena)
III Objekti pejzažne arhitekture specijalne
namjene
Zaštitni pojasevi ZP 82 842 90% 74 558
Zelenilo infrastrukture ZIK 275 30% 83
IV Ostale površine
Poljoprivreda PO 480 550 75% 360 412
UKUPNO ZELENIH POVRŠINA 864 769 m2
Predhodna tabela daje optimalne površine koje unutar parcela moraju biti
ozelenjene. Obezbijeđen nivo ozelenjenosti na nivou zahvata Plana iznosi 48,46%.
Planirani broj stanovnika iznosi 6509 stanovnika. Planom predviđeni stepen
ozelenjenosti je 132,85 m2 / korisniku.
Za parcele koje su prekoračile parametre ovim planom, u slučaju rušenja objekta i
izgradnje novog, važe procenti ozelenjavanja koji su dati u tabeli.
Kada nije moguće obezbijediti traženi procenat ozelenjenosti na nivou parcele
na samom terenu iste je moguće manji dio nadomjestiti ozelenjavanjem
krovova, sadnjom u zardinjerama ili vertikalnim ozelenjavanjem (pergole-
puzavice na terasama ili fasadama objekata).
OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE JAVNE NAMJENE
Linearno zelenilo (drvoredi) i zelenilo duž saobraćajnica (ZUS)
Ova kategorija zelenila odnosi se na zelenilo u okviru objekata saobraćaja-duž

saobraćajnica,parkinga, pješačkih tokova kao i po obodu urbanističkih parcela.
Ozelenjevanje saobraćajnica, pješačkih staza sprovodi se linearnom sadnjom i utiče
na poboljšanje higijensko-sanitarnih uslova, mikroklimatskih karakteristika i estetskih
vrijednosti. Da nizovi drvoreda ne bi bili monotoni potrebno je planirati promjenu
sadnog materijala, smjenjivanjem sadanica različitih habitusa.
Formiranjem drvoreda postiže se zasjena mjesta duž pravca kretanja.
Ulično zelenilo formira se uz saobraćajnice čiji profile dozvoljavaju linearno formiranje
zelenila, sа primarnim ciljem zaštite od zagađenja, ali i povezivanja zelenila svih
kategorija u jedinstven sistem. Kod primarnih saobraćajnica obavezni su dvostrani
drvoredi, a gdje je to moguće oni bi trebali biti drvoredi sa pratećim zelenilom (travnjaci,
137
nisko rastinje). Sekundarne saobraćajnice gdje postoje za to mogućnosti sadržaće

obostrane drvorede. Pored toga pri izboru vrsta za ulično zelenilo treba voditi računa da
budu prilagođene uslovima rasta u uličnim profilima (otpornost na zbijenost tla, vodni
kapacitet zemljišta, insolaciju).
Veoma je bitno naglasiti da postojeće zelenilo koje je u kategoriji
visokokvalitetnog zelenila treba uklopiti i duž pjesačkih tokova, unutar
popločanih površina, ukoliko ne ometaju normalan prolaz. Da bi se izvršila
valorizacija postojećeg zelenog fonda neophodno je uraditi pejzažnu taksaciju.
Primjer uređenja zelenih pojaseva duž saobraćajnica

Smjernice za formiranje drvoreda
• Sadnice koje se koriste moraju da imaju pravilno formiran habitus. Treba voditi
računa o visini okolnih objekata, kod niskih objekata koristiti vrste sa rijetkom
krunom.
• rastojanje između sadnica u drvoredu je 5-10m
• minimalna visina sadnog materijala kada je u pitanju drveće je 2.5-3m i obim
stabla na visini 1m min. 10-15m.
• Krune susjednih stabala u drvoredima mogu da se dodiruju (što nije baš
najpovoljnije), ali ne smiju da se preklapaju.
• Dovoljno velikim razmakom među stablima obezbjeđuje se, sem dobrih vizuelnih
osobina, i dobro provjetravanje ulice u vertikalnom smislu.
• Najbolji način sadnje drvoreda je u okviru uzanih zelenih pojaseva duž
saobraćajnica koji su širine 1.5m i više.
• U dijelu gdje zeleni pojas nije planiran sadnja se moze obaviti i u rupama duz
trotoara, naravno obratiti pažnju na podzemne instalacije.
• Sadnja linearnog zelenila moguće je predvidjeti i obodom urbanističkih parcela.
• U užim ulicama se formira drvored samo na sunčanoj strani, ili obostrano ali sa
niskim drvorednim sadnicama.
138
• Prilikom formiranja drvoreda na parkinzima trebalo bi osigurati na dva parking

mjesta po jedno drvo a kod podužnog parkiranja na jedno parking mjesto po
jedno drvo, naime, ovo rastojanje zavisi i od vrste drveća, odnosno optimalne
širine krošnje;
• Zbog povoljne orjentacije terena sa južne i jugozapadne strane, a radi što većeg
iskorišćenja prirodnih izvora energije (u ovom slučaju sunčeve) nadkrivanje
parking mjesta moguće je izvesti korištenjem kolektora za prikupljanje sunčeve
energije.
• Ukoliko se drveće sadi u okviru trotoara treba isključiti vrste drveća sa razvijenim
površinskim korijenom, kako bi se izbjeglo deformisanje trotoara. Razvoju
korijena u dubinu doprinosi i redovno okopavanje zemlje oko stabla.
• U zavisnosti od položaja građevinske linije u odnosu na regulacionu birati vrste
drveća koje formiraju veću ili manju širinu krošnje.
• Prilikom projektovanja zelenih površina u okviru kružnih tokova , razdjelnih
ostrva, kao i na krivinama saobraćajnica, voditi računa o preglednosti saobraćaja.
U ovom slučaju koristiti niže vrste drveća, ukrasno žbunje i perene.
• Zbog zbijenosti zemljišta ispod popločanih površina u svijetu je česta praksa
ugradnje potpore ispod ulica i staza okolo stabala kako bi se prečilo sabijanje
zemljišta i omogućio neometano razvijanje korenovog sistema (silva cells itd.)
Pažljivo projektovanje i sadnja zelenila smanjuju buduće troškove, a uvećavaju

ukupnu funkcionalnost. Izbor biljnog materijala treba da bude podređen posebnim
uslovima, zbog čega se prvenstveno biraju autohtone biljke, ali i one otporne na
različite negativne uslove sredine. Ako one predstavljaju i reprezentativne autohtone
primjerke iz okoline, značaj im je veći, jer putnicima ukazuju na dendrološko i
prirodno bogatstvo kraja kroz koji inače često samo projure.
Zelene površine na platoima i skverovima (S)
Skverovi kao najprometnije zelene površine u naseljima daju poseban pečat

urbanom pejzažu grada i imaju poseban značaj u oblikovanju grada. U
hortikulturnom uređenju dominantno je učešće cvjetnica u gustom sklopu, uz
njegovane travnjake kao podlogom.
Neophodno obezbijediti mjesta za kraći odmor uz vodene površine npr. fontane i

druge dekorativne elemente i opremu (žardinjere, klupe, česme, korpe za odpatke)
koji će stvoriti povoljne uslove za odmor i neformalne socijalne kontakte.
139
Primjer uređenja skvera
Za ovu kategoriju zelenila najbitnije je izabrati vrste koje se najbolje odupiru uticajima
gradske sredine. Ove površine mogu pozitivno da utiču na arhitektonsko i estetsko
ujednačavanje prostora. Čitav prostor trga ne treba pokrivati zelenilom, već naprotiv
zbog neometanog prolaska i zadržavanja na trgu potrebno je da postoji mnogo
slobodnog prostora. Ovdje se veoma praktično pokazala sadnja u velikim izdignutim
dekorativnim žardinjerama sa mogućnošću sjedenja na njihovom obodu.
Skver predstavlja najmanju gradsku zelenu površinu, a njegova osnovna funkcija je

uglavnom regulisanje saobraćaja. I u ovom slučaju treba odabrati biljke otporne na
gradske uslove. Pošto se radi o maloj površini uglavnom se koriste razne vrste
žbunja. Isti princip se koristi i prilikom ozelenjavanja ostrva na kružnom toku.
Smjernice za pejzažno uređenje i izdavanje UTU uslova:

− U pejzažnom uređenju dominantno je učešće cvjetnica u gustom sklopu, uz
njegovane travnjake kao podlogom, a mogu se koristiti razne vrste žbunja i
eventualno nižeg drveća u onoj mjeri u kojoj je ne ometaju normalno odvijanje
saobraćaja. Isti princip se koristi i prilikom ozelenjavanja ostrva na kružnom
toku. Treba povesti računa da kompozicija zelenila, ni u jednom momentu, ne
zaklanja vizure na saobraćajnici i ometa vozače u smislu nepreglednosti na
ostale učesnike u saobraćaju.
− Minimalan procenat zelenila na skveru iznosi 60%, dok pod stazama i
platoima podpada 35%, i ostatak od 5% mogu biti objekti Izabarati vrste koje
su otporne na uslove sredine
− Predvidjeti formiranje ograde ka magistrali E-80 zbog bezbjednosti i
umanjenja inteziteta zagađenja i buke,
− Formirati zeleni zid ka površini groblja, čime će stvoriti vizuelna, prostorna i
bučna barijera
− kod kompozicije zasada voditi računa o spratnosti, ritmu i koloritu,
− u kombinaciji sa zelenilom moguće je koristiti i građevinski materijal (kamen,
rizla, drvo, staklo i td.),
− predvidjeti fontane ili skulpture,
140
− sadnice drveća koje se koriste za ozelenjavanje moraju biti min. visine od

3,00-4,00m i obima stabla, na visini od 1m, min. 15-20cm,
− ovu zelenu površinu tretirati kao zelenilo najviše kategorije održavanja i njege
tj. zelenilo sa najvećim stepenom održavanja,
− sačuvati i uklopiti svako zdravo i funkcionalno stablo,
− kao dopuna ozelenjavanja mogu se koristiti žardinjere ili saksije,
− predvidjeti hidrantsku mrežu,
− predvidjeti osvetljenje zelene površine,
− predvidjeti održavanje zelene površine.
Park šume (PŠ)
Park šuma je planirana u zoni B i manjim dijelom u zoni A u zapadnom i

jugozapadnom dijelu DUP-a i predstavlja mali dio planirane park šume Dajbabska
gora. Za obezbjeđenje dostupnosti do dubljih područja park-šume, a takođe u cilju
očuvanja njene vegetacije neophodno je predvidjeti sistem pješačkih i biciklističkih
staza (maršuta); u perifernim djelova park – šume neophodno je stvaranje parkinga.
Mreža staza treba da se trasira vodeći računa o otvaranju živopisnih pejzaža, u
određenoj naizmjeničosti.
Veličina park šume određuje takođe i broj mjesta za odmor sa klupama,

nadstešnicama i strehama za zaštitu od nepogoda. Topografija terena takođe
uslovljava i broj vidikovaca kao najatraktivnijih tačaka park šume. Kompozicijom
vegetacije postiže se stvaranje daljinskih vizura i vizuelnih prodora.
U park šumama su pogodni uslovi za stvaranje kondicionih trasa za trčanje, naučnih

i programskih staza i sl. Ove aktivnosti se mogu dopuniti stazama za bicikliste,
uređenjem ljetnjih pozornica i sl. Optimalna širina staza je 2.5-3m, a minimalna širina
je 1.5m. Ipak nije poželjno planirati minimalnu širinu da bi u slučaju požara ili nekih
drugih hitnih intervencija nesmetano moglo da se dođe do određenog mjesta
interventnim vozilom.
Estetski doživljaj sredine je glavna uloga pješačkih staza u parkovima, rekreacionim i

drugim otvorenim prostorima.
Sagledavanje vizura vodjenjem do vidikovaca upotpunjuje estetski doživljaj

posjetioca. Potrebno je planirati i postavljanje javnih česmi na odmorištima i, ukoliko
je moguće, otvaranje restorana ili manjih barova na vidikovcima.
Za ove površine potrebno je uraditi detaljnu studiju predjela kojom bi se

sagledalo postojeće stanje vegetacije, interesantne vizure, kao i dale smjernice
za dalju razradu i koncept pejzažnog uređenja i izrade glavnog projekta
pejzažne arhitekture.
OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE OGRANIČENE NAMJENE
Zelenilo individualnih stambenih objekata (ZO)
Svojim postojanjem doprinose stvaranju povoljnih mikroklimatskih uslova sredine.

Zelena površina neposredno uz i oko kuća za stanovanje u kompozicionom smislu
141
predstavlja jednu cjelinu. Predviđeni su od zasada voćaka i dekorativnih vrsta što će

kompoziciono proizaći iz arhitekture i želje samih vlasnika. Granica parcela može biti
naglašena živom ogradom ili odgovarajućom ogradom.
Uređenje slobodnih površina oko objekta zavisi od orjentacije kuće i njenog položaja
na parceli. Ako objekat ima prednje i zadnje dvorište, onda prednji dio orjentisan ka
ulici treba da prate elementi popločanja, nadkrivena pergola i cvijetne površine. U
zadnjem dvorištu se mogu formirati voćnaci, povrtnjaci i sl.
U zonama sa kućama za individualno stanovanje, prostor između regulacione i
građevinske linije treba da bude slobodan i ozelenjen. Za ograđivanje se preporučuje
živa ograda, naročito u ulicama koje zbog širine nemaju drvored.
Tamo gdje su objekti postavljeni na regulacionu liniju, na zelenim površinama ispred
objekta, na prostoru prema ulici, mogu se saditi vrste iz kategorije niskog ili
srednjevisokog drveća. Na lokacijama gdje su objekti uglavnom proizvoljno povučeni
od ulične linije, dobro organizovanim zelenim površinama sa živim ogradama,
ulicama se može dati nov, karakterističan izgled. Ulice mogu da bude prepoznatljive i
po određenoj vrsti drveća, šiblja, puzavica ili cvetnica.
Osnovna pravila za uredjenje okucnice:
Pristup do ulaza u kucu je najatraktivniji, pa mu je potrebno posvetiti posebnu
paznju (kolski prilaz, parking i rasvjeta).
Prostor za boravak smjestiti u juzni, jugoistocni ili jugozapadni dio vrta i
neposredno ga povezati sa kuhinjom, kako bi se mogao koristiti kao prostor za
rucavanje.
Prostor za odmor obično se smješta dalje od objekta, tamo gdje se može smjestiti
paviljon, pergola i sl. Ovdje su dobrodošli detalji, kao bazen, fontana, česma i sl.
Koristan vrt (povrtnjak i voćnjak) trebalo bi smjestiti u najudaljeniji dio vrta.
Staze u vrtu su važan elemenat. Oblikom ih treba prilagoditi kompoziciji drveća i
žbunja. One moraju lako voditi u razne djelove vrta. Kod manjih vrtova postaviti ih uz
ivicu parcele, kako bi površina djelovala sto kompaktnije.
• Za objekte koji se nalaze ispod dalekovoda, potrebno je primjeniti sledeću
smjernicu: • Prije početka gradnje na označenim parcelama u koridoru
Dv 110kV, DV35kV i DV10kV,ili u vremenu do ukidanja dijela dalekovoda
10kV, u koridorima dalekovoda potrebno je prije početka izgradnje
pribaviti saglasnost od nadležnog javnog preduzeća, na elaborat koji treba
da uradi ovlašćena projektantska organizacija za takve poslove prema
važećem Pravilniku o tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih
elektroenergetskih vodova napona od 1kV do 400kV (»Službeni list
SFRJ«, broj 65/88 i »Službeni list SRJ«, broj 18/92).
• Prije izrade projekta, neophodno je izraditi pejzažnu taksaciju u okviru
parcela po metodologiji iz Priručnika o planiranju predjela (MORT, LAMP,
2015 god.). Na ovaj način će se obezbjediti očuvanje kvalitetnih i vrijednih
sadnica i njihovo uključivanje u budući projekat pejzažne arhitekture u
onoj mjeri u kojoj se ne budu narušavali osnovni pravci komunikacije i
142
vizure u prostoru. Takođe će se dobiti smjernice za uklanjanje manje

vrijednog zelenila, njegovu nadoknadu novim projektnim rješenjem
• Stepen ozelenjenosti je minimum 40% u okviru ove namjene na nivou
lokacije ili urbanističke parcele.
• Na parcelama sa postojećim objektima koji ne ispunjavaju zahtjeve ovog
plana stepen ozelenjenosti je 30% na nivou urbanističke parcele.
• Osnovna pravila uređenja okućnice su da kuća bude u 1/3 placa, bliže
ulici., samim tim dobijamo predvrt koji ima estetsku ulogu i sadrži kolski
prilaz, parking, rasvjetu i sl.
• U samu kuću sa suprotne strane se predlaže prostor za boravak koji
praktično predstavlja produžetak dnevnog boravka ili kuhinje, kako bi se
mogao koristiti za ručavanje.
• Prostor za odmor se smješta dalje od objekta, tu se može smjestiti
paviljon, pergola i sl., sa detaljima kao što su česma, bazenčić i sl.
• Ekonomski dio vrta (povrtnjak i voćnjak ) trebalo bi smjestiti u najudaljeniji
dio vrta.
• Zbog nemogućnosti planiranja linearne sadnje u okviru trotoara
neophodno je planirati drvored ivicom parcele orijentisane ka
saobraćajnici.
• Staze u vrtu su važan elemenat i one vode u razne djelove vrta. Kod
manjih vrtova postaviti ih uz ivicu parcele, kako bi centralna površina
ostala kompaktna.
• Građevinski materijal koji se koristi u okviru uređenja vrta treba da bude
prirodan: drvo, kamen, lomljeni kamen, šljunak i sl.
• Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim
kompozicionim elementima. Predložene vrste su dekorativne kako zbog
boje i oblika cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje drveća.
Kombinacijom lišćarskih, zimzelenih i četinarskih vrsta drveća dobija se
pozitivan efekat zelenila u svim godišnjim dobima.
• Travnjaci su predviđeni na svim slobodnim površinama, a posebnu pažnju
treba posvetiti odabiru travne smješe, a kasnije njihovom održavanju.
• Ukoliko se u okviru stanovanja planira i poslovanje zelene površine treba
da zadovolje kako funkciju namijenjenu poslovanju tako i stanovnicima
ovih objekata.
• Prilikom projektovanja površina u dijelu gdje se nalazi poslovanje voditi
računa o preglednosti terena iz objekta i predvidjeti sadnju patuljastog
zbunja u kombinaciji sa cvjetnicama..
• Naročito je važan izgled zelene površine oko ulaza u objekat i prilaznih
površina. Na tim površinama predvidjeti visoko dekorativne
reprezentativne vrste. Ozelenjavanje se sprovodi primjenom autohtonih i
odgovarajućih alohtonih vrsta, sa posebnom pažnjom na uređenje prilaza,
isticanje reklamnih i informacionih tabli, uz ostale elemente kao što su
klupe, korpe za otpatke i adekvatno osvetljenje.
143
• Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim

kompozicionim elementima. Predložene vrste moraju biti dekorativne kako
zbog boje i oblika cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje drveća.
Kombinacijom lišćarskih, zimzelenih i četinarskih vrsta drveća dobija se
pozitivan efekat zelenila u svim godišnjim dobima,koristiti visokokvalitetne
trave, jednogodisnje cvijece, perene, dekorativne zbunaste vrste.
• Kod ove kategorije zelenila optimalna visina i obim za projektovanje
sadnog materijala je minimalna visina sadnica 2.5-3 m, a obim stabla na
visini od 1m minimalno 10-15cm.
• tamo gdje nema mjesta za sadnju drveća i žbunja planirati vertikalno i
krovno zelenilo, kao i sadnju u žardinjerama radi povećanja nivoa
ozelenjenosti i što potpunijeg estetskog doživljaja prostora. Vertikalno
ozelenjavanje sprovesti ozelenjavanjem fasada kuća, terasa, potpornih
zidova, u vidu zelenih portala na ulazima u objekat i primjenom pergola.
• Prednost vertikalnog zelenila je u tome što razni oblici i vrste puzavih
biljaka stvaraju razgranatu vegetacionu površinu koja djeluje svojim
mikroklimatskim i sanitarno higijenskim pokazateljima.
• na objektima sa ravnim krovom poželjno je planirati krovno ozelenjavanje
uz neophodnu pripremu izolacione podloge specifične za ovaj vid
ozelenjavanja.
Primjeri uređenja dvorišta individualnih stambenih objekata
Zelenilo poslovnih i administrativnih objekata (ZPO i ZA)

Ova kategorija ima estetsko-dekorativno-higijenski karakter.
Prilikom projektovanja površina na glavnom ulazu voditi računa o preglednosti
terena iz objekta i predvidjeti sadnju patuljastog zbunja u kombinaciji sa
cvjetnicama.
Naročito je važan izgled zelene površine oko ulaza u objekat i prilaznih površina. Na
tim površinama predvidjeti visoko dekorativne reprezentativne vrste sa ciljem da se
istakne važnost samih objekata ispred kojih se nalaze.
Ozelenjavanje se sprovodi primjenom autohtonih i odgovarajućih alohtonih vrsta, sa
posebnom pažnjom na uređenje prilaza kompleksu, isticanje reklamnih i
144
informacionih tabli , uz ostale elemente kao što su klupe, korpe za otpatke i

adekvatno osvetljenje.
• Prije izrade projekta, neophodno je izraditi pejzažnu taksaciju u okviru parcela po
metodologiji iz Priručnika o planiranju predjela (MORT, LAMP, 2015 god.). Na
ovaj način će se obezbjediti očuvanje kvalitetnih i vrijednih sadnica i njihovo
uključivanje u budući projekat pejzažne arhitekture u onoj mjeri u kojoj se ne
budu narušavali osnovni pravci komunikacije i vizure u prostoru. Takođe će se
dobiti smjernice za uklanjanje manje vrijednog zelenila, njegovu nadoknadu
novim projektnim rješenjem
• Za objekte koji se nalaze ispod dalekovoda, potrebno je primjeniti sledeću
smjernicu: • Prije početka gradnje na označenim parcelama u koridoru Dv
110kV, DV35kV i DV10kV,ili u vremenu do ukidanja dijela dalekovoda 10kV, u
koridorima dalekovoda potrebno je prije početka izgradnje pribaviti saglasnost od
nadležnog javnog preduzeća, na elaborat koji treba da uradi ovlašćena
projektantska organizacija za takve poslove prema važećem Pravilniku o
tehničkim normativima za izgradnju nadzemnih elektroenergetskih vodova
napona od 1kV do 400kV (»Službeni list SFRJ«, broj 65/88 i »Službeni list SRJ«,
broj 18/92).
• minimalna površina pod zelenilom 40% u odnosu na urb. parcelu,a ostale
slobodne površine planirati za platoe, staze i saobraćajne manipulativne
površine.
• Koncepcija ozelenjavanja planskog područja usmjerena je na povećanje kvaliteta
sistem, preko linijskog zelenila i na drugi način. Prilikom projektovanja površina
na glavnom ulazu voditi računa o preglednosti terena iz objekta i predvidjeti
sadnju nižeg žbunja u kombinaciji sa perenama.
• Naročito je važan izgled zelene površine oko ulaza u objekat i prilaznih površina.
Na tim površinama predvidjeti visoko dekorativne reprezentativne vrste sa ciljem
da se istakne važnost samih objekata ispred kojih se nalaze.
• Ozelenjavanje se sprovodi primjenom autohtonih i odgovarajućih alohtonih vrsta,
sa posebnom pažnjom na uređenje prilaza kompleksu, isticanje reklamnih i
informacionih tabli, uz ostale elemente kao što su klupe, korpe za otpatke i
adekvatno osvetljenje.
• Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim kompozicionim
elementima. Predložene vrste moraju biti dekorativne kako zbog boje i oblika
cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje drveća. Kombinacijom lišćarskih,
zimzelenih i četinarskih vrsta drveća dobija se pozitivan efekat zelenila u svim
godišnjim dobima, koristiti visokokvalitetne trave, jednogodisnje cvijece, perene,
dekorativne zbunaste vrste.
• Po obodu parcela ka saobracajnicama je obavezna sadnja linearnog
zelenila prema smjernicama iz kategorije Zelenilo uz saobraćajnice, a koje
će imati jaku vizuelnu i sanitarno-higijensku zaštitu novoplaniranih
sadržaja.
• Popločanje u okviru parcela ove namjene je veoma bitno i treba mu posvetiti
posebnu pažnju.
145
• steze i platoi moraju biti od prirodnih materijala,

• sadnju vršiti u manjim grupama (drvenasto-žbunasti zasadi) i u vidu solitera u
kombinaciji sa parternim zasadima,
• kod kompozicije zasada voditi računa o spratnosti, ritmu i koloritu,
• u kombinaciji sa zelenilom moguće je koristiti i građevinski materijal (kamen, rizla,
drvo, staklo i td.),
• predvidjeti fontane ili skulpture,
• sadnice drveća koje se koriste za ozelenjavanje moraju biti min. visine od 3,00-
4,00m i obima stabla, na visini od 1m, min. 15-20cm,
• ovu zelenu površinu tretirati kao zelenilo najviše kategorije održavanja i njege tj.
zelenilo sa najvećim stepenom održavanja,
• sačuvati i uklopiti svako zdravo i funkcionalno stablo,
• kao dopuna ozelenjavanja mogu se koristiti žardinjere ili saksije,
• predvidjeti hidrantsku mrežu,
• predvidjeti osvetljenje zelene površine,
• predvidjeti održavanje zelene površine.
Primjer uređenja poslovnog objekta
Zelenilo objekata prosvjete (ZOP)

Osnovne funkcije zelenila oko škola izražene su potrebom da se učenicima
obezbijedi potreban mir za usvajanje novih znanja, najprije kroz stvaranje uslova za
tiši radni okvir, a zatim kroz poboljšanje mikroklimatskih uslova u školi i njenoj
neposrednoj okolini. Često su ovakve zelene površine, osim predhodno pomenutih
funkcija osmišljene tako da koliko je moguće pomognu usvajanju znanja iz botanike i
srodnih nauka.
Po normativima veličina školskog dvorišta treba da bude 25-35 m2 po učeniku,

uzevši u obzir samo jednu smjenu. U gustom tkivu blokovske izgradnje površina po
učeniku može da bude 10-15 m2 a nikako manje od 4 m2. U tom slučaju se nastava
fizičkog obrazovanja odvija u najbližem sportskom centru.
146
Školsko dvorište je najfrekventniji dio kompleksa. Koristi se pri dolasku u školu, kao i
za vrijeme pauza između časova. Poželjno ga je locirati uz glavni prilaz školi , vodeći
računa o potrebnoj izolaciji od ulice, kao i o mogućnosti direktne veze sa izlazima iz
hola i hodnika.
Obzirom na različit uzrast, pri optimalnim uslovima, poželjno je dvorište podijeliti na

više manjih platoa pomoću raznovrsnih vrtno-arhitektonskih elemenata: niskih zidića
za sjedenje, klupa, stepenica, živih ograda, nadstrešnice, pergole za ljetnje učionice i
sl. Kao dopunu nastavi iz biologije formirati školski vrt.
− Prije izrade projekta, neophodno je izraditi pejzažnu taksaciju u okviru parcela

po metodologiji iz Priručnika o planiranju predjela (MORT, LAMP, 2015 god.).
Na ovaj način će se obezbjediti očuvanje kvalitetnih i vrijednih sadnica i
njihovo uključivanje u budući projekat pejzažne arhitekture u onoj mjeri u kojoj
se ne budu narušavali osnovni pravci komunikacije i vizure u prostoru.
Takođe će se dobiti smjernice za uklanjanje manje vrijednog zelenila, njegovu
nadoknadu novim projektnim rješenjem
− Neophodno je da minimum 40% od ukupne površine kompleksa bude
ozelenjeno na novoprojektovanim školskim dvorištima računajući i sportske
terene.
− Uređenje osnovnih škola treba da bude podređen korisnicima prostora,
odnosno djeci različitih uzrasta. Time je potrebno izbjegavati toksične vrste:
(Evonymus europea, Ligustrum vulgare, Taxus baccata, Sambucus
racemosa, bršljan, hortenzija, hrizantema, đurđevak itd.).
− Po nekim notrmativima predviđa se 4,0 m2 po učeniku sa pogodno odabranim
zastorom. Na pojedinim mjestima poželjno je ukidanje zastora i ostavljanje
prostora za sadnju visokog listopadnog drveća šire krošnje za zasjenu od
sunca i zaštitu od vjetra.
− Otvorene površine za fizičko vaspitanje predstavljaju neophodnu dopunu
fiskulturne sale u toplijim mjesecima. Potrebno ih je izolovati pogodnim
zelenilom od okolnih ulica i školskih prozora.
− Ekonomsko dvorište se obično sastoji od ekonomskog prilaza sa manjim i
većim proširenjem. Ovaj dio treba izolovati od ostalih površina gustom
sadnjom.
− Zelene površine se postavljaju obodno, gdje će imati funkciju izolacije samog
kompleksa od okolnih saobraćajnica i susjeda. Ovaj tampon treba da bude
dovoljno širok i gust, sastavljen od četinarskog i listopadnog drveća i šiblja.
− minimalna visina sadnog materijala kada je u pitanju drveće je 2.5-3m i obim
stabla na visini 1m min. 10-15m.
Sportsko rekreativne površine (SRP)
Na ovim površinama postoje dva terena za tenis. Ostatak prostora je neuređena

slobodna površina u vidu livadske vegetacije sa pojedinačnim zasadima drveća. i Ne
postoje uređene tribine ni prateće prostorije. Skoro 50% površine zauzimaju sporstki
tereni, pri čemu se planiraju prateći sadržaji uz terene. Time je određeno minimum
35% zelenila na površini.
147
Osnovni zadatak je pravilno prožimanje svih sportskih i drugih elemenata zelenilom

koje stvara ugodnu atmosferu i zdravije uslove.

− Prije izrade projekta, neophodno je izraditi pejzažnu taksaciju u okviru parcela
po metodologiji iz Priručnika o planiranju predjela (MORT, LAMP, 2015 god.).
Na ovaj način će se obezbjediti očuvanje kvalitetnih i vrijednih sadnica i
njihovo uključivanje u budući projekat pejzažne arhitekture u onoj mjeri u kojoj
se ne budu narušavali osnovni pravci komunikacije i vizure u prostoru.
Takođe će se dobiti smjernice za uklanjanje manje vrijednog zelenila, njegovu
nadoknadu novim projektnim rješenjem
− Formirati zaštitni pojas oko urbanističke parcele čijim ce se podizanjem
smanjiti aerozagadjenje, buka, prašina i stvoriti dobar mikroklimat.
− Sadni materijal koji se koristi mora biti pažljivo odabran, izbjeći vrste sa
otrovnim plodovjma ili plodovima koji su na drugi nacin štetni ( npr. trnovhe
biljke, biljke čiji je cvijet alergogenog karaktera).
− Minimun 40% parcele treba da bude zelenilo.
− Predvidjeti opremanje prostora tribinama, klupama i svim pratećim
mobilijarom
− Kod ove kategorije zelenila optimalna visina i obim za projektovanje sadnog
materijala je minimalna visina sadnica 2.5-3 m, a obim stabla na visini od 1m
minimalno 10-15cm.
− U pogledu vrtno-arhitektonske obrade prostora forsirati prirodni, pejzažni stil,
umjesto pravilnog – geometrijskog. Sadnja je u sklopovima.
− Za uređivanje slobodnih površina uz objekat koristiti parterne kompozicije sa
visokodekorativnim listopadnim, zimzelenim i četinarskim žbunjem različitog
oblika i visine, uz upotrebu perena i jednogodišnjeg cvijeća različitog kolorita i
doba cvijetanja kao i manje grupe ili pojedinačna stabla niskog zimzelenog i
listopadnog drveća.
− Planira se dovođenje ove površine u stanje potpune funkcionalnosti. S
obzirom na zonu u kojoj se nalazi i stanje zelenog fonda, potrebno je izvršiti
rekonstrukciju unošenjem srednje visokog i visokog dekorativnog listopadnog
i zimzelenog žbunja i manjih grupa zimzelenog i listopadnog drveća
raspoređenih u pejzažnom stilu.
− Uređenje ovog kompleksa kako u smislu ozelenjavanja, tako i u smislu
planiranja ostalih sadržaja (staze, platoi, osvetljenje, mobilijar), uključuje
obaveznost izrade projekta uređenja terena i pejzažne arhitekture
− Kada su u pitanju sportski tereni zbog velike opterećenosti ovih površina,
predlaže se korišćenje travnjaka specijalizovanih za ove namjene, kao i
poseban pristup drenaži terena na kome se formira travnjak.
− Predvidjeti održavanje
− Projektovati sistem zalivanja
− Predvidjeti sistem osvetljenja
OBJEKTI PEJZAŽNE ARHITEKTURE SPECIJALNE NAMJENE
Zaštitni pojasevi (ZP)
Zaštitni pojasevi mogu biti isključivo sanitarno-higijenskog karaktera ili zeleni zaštitni
pojasevi. Sanitarno-higijenski pojasevi sprečavaju negativan uticaj buke,
148
aerozagađenja, dominantnih vjetrova i štite prostor od dalje neformalne gradnje.

Postavljaju se oko industrijskih/proizvodnih kompleksa, saobraćajnica, vodoizvorišta,
pored vodotoka, ispod dalekovoda itd. Poboljšavaju sanitarno-ekološku sliku grada
kroz spečavanje erozije i popravljanje mikroklime.
Ovi pojasevi se formiraju kao višefunkcionalni sanitarni, rekreativni i dekorativni

pojasevi u granicama građevinskih zona, i služe dodatno kao sredstvo za
ograničavanje nelegalne gradnje i prekomjerno širenje naselja u
horizontalnom smislu. Ovoj kategoriji pripadaju zone prirodnog i poluprirodnog
predjela i predstavljaju značajan pejzažni i ekološki elemenat koji se ne bi smio
uništavati. Ove površine imaju važnu ulogu za zaštitu zemljišta od erozije,
stabilizaciju slabih zemljišta, kao i za održanje mikroklimatskih uslova.
Kao mjera zaštite postojeće vegetacije i obnavljanja degradiranih površina predlažu

se rekultivacija i regeneracija i podizanje novih zaštitnih pojaseva.
Rekultivacija postojećih i proširenje ovih površina smatra se veoma značajnim. Pri

ovome treba imati u vidu ciljeve prostornog i pejzažnog uređenja. Gotovo je pravilo
da na jednoj istoj zelenoj površini treba da se ispuni više funkcija (npr. zaštita od
erozije,vjetra, pejzažni aspekt I sl.).
Smjernice za uređene zaštitnih pojaseva:

 Izradi projekta uređenja ovih zaštitnih šuma mora da predhodi izrada studije
bioekološke osnove.
 U već postojećim pojasevima preporučuje se sprovođenje sanitarno-
higijenskih uzgojnih mjera (sanitarna sječa, proreda, orezivanje,
podkresivanje, krčenje i td),
 Dopuna zelenog fonda autohtonom florom i introdukcija drugih flornih
elemenata
 Koristiti standardne sadnice sa busenom, rasadnički dobro odnjegovane i
viske vitalnosti, minimalana starost sadnog materijala 5 godina.
 voditi računa o protivpožarnoj zaštiti (osiguranje protivpožarnih – vatrogasnih
puteva sa omogućavanjem pristupa u sva područja, formiranje šumskih
prosjeka-protivpožarnih pruga upravno na pravac duvanja dominantnih
vjetrova)
 Koristiti prvenstveno autohtone vrste drveća i žbunja i to vrste koje su
edifikatori potencijalne prirodne vegetacije.
 Koristiti standardne sadnice sa busenom, rasadnički dobro odnjegovane i
viske vitalnosti.
 rekultivaciju devastiranih površina vršiti primjenom tehničkih, agrotehničkih i
bioloških mjera.
 izbjegavati nastajanje monokultura
 preventivne mjere - uklanjanje suvih stabala i raznovrsnih drvenih otpadaka.
 izgradnja hidrantske protivpožarne mreže
149
Zaštitni pojasevi uz riječne tokove
Sadnja po obalama rijeka formira se radi umanjenja isparavanja vode, zaštite

vodotoka od zagađenja, učvršćivanja obala, padina i dr. Među mnogim faktorima koji
utiču na protok poseban značaj ima vodozaštitna vegetacija. Ona utiče na to da
zemljište intezivnije upija padavine, da sporije otiče do vodotoka, čime se otklanjaju
jake poplave, a stvaraju vodotoci bogati vodom. Odsustvo vodozaštitnih pojaseva
kod malih rijeka vodi ka tome da nivo vode u toku ljeta jako opada.
Budućim razvojem prostora omogućiti izlazak na rijeku kroz zaštitni pojas. Koristiti
prirodne materijale i biljnom sadnjom uvezati zemljište, čime bi se spriječila erozija
rječnog vodotoka. Koristiti biljni materijal koji dobro vezuje zemljište i koji raste na
vlažnim staništima sa izraženom dekorativnom funkcijom.
Zaštitni pojasevi uz rječne tokove
Kako zelene površine duž obale vodotoka predviđaju mjesta za rekreaciju građana:
uređena šetališta povezana sa vodom rijeka - kejevi, biciklističke staze, u zahvatu
DUP-pored saobraćajnice planirana je biciklistička traka i pješačka staza odvojena
od kolovoza zelenom tampon trakom sa drvoredom. Biciklističke trake su dio
protočnog kolovoza na saobraćajnicama višeg reda, kao poseban dio kolovoznih
traka, koji je posebno označen i namjenjen isključivo za bicikliste. Parkirališta za
bicikle pozicionirati na mjestima predviđenim za odmor i rekreaciju građana na obali
rijeke.
150
Primjeri uređenja šetnih i biciklističkih staza sa zaštitnim zelenilom
Primjeri uređenja zelene trake između saobraćajnice i biciklističke ili šetne staze
Zelenilo infrastrukture (ZIK)
Predvidjeno je oko trafostanica, hidrotehničkih objekata i ostalih komunalnih objekata

u zahvatu plana.
Ova površina i njeno pejzažno uredjenje ima veliki značaj za ukupan izgled prostora.
Ukoliko oko budućih objekata ne postoje veće površine pogodne za ozelenjavanje,
akcenat treba staviti na ozelenjavanje u žardinjerama. Predvidjeti pored zaštitne i
estetsko dekorativnu funkciju, a na malim povšinama na kojima je moguća sadnja
(bez podzemnog nivoa) velikih soliternih stabala lišćara i četinara, ukrasno grmlje,
perene i travnjaci sa sezonskim cvijećem. Predvidjeti i vertikalno ozelenjavanje na
mjestima gdje je to moguće.
Osnovni uslov je da zelenilo svojim korenovim sistemom ili krošnjom ne ometa

normalno funkcionisanje navedenih infrastrukturnih objekata. Zelenilo oko navedenih
objekata ima i ulogu da „kamuflira“ infrastrukturne ,komunalne i servisno skladišne
objekte. Osnovna ograničenja za objekte navedenih namjena su u funkciji zašti te
životne sredine i kompatabilnosti sa susjednim djelatnostima.
151
Zelenilo u estetskom smislu artikuliše , naglašava značaj objekta ali i ublažava

negatine elemente izgrađenih objekata i njihovih namjena . Prilikom projektovanja
izbjegavati šarenilo vrsta i oblika, bez pretrpavanja površina.
Poljoprivreda
Postojeće stanje ukazuje na specifično uređenje okućnica jer se radi o

poljoprivrednim gazdinstvima i ruralnom predjelu.
Pejzažno uređenje ove kategorije porazumjeva uređenje slobodnih površina oko

objekta u zavisnosti od orjentacije kuće i njenog položaja na parceli. Ako objekat
ima prednje i zadnje dvorište, onda prednji dio orjentisan ka ulici treba da prate
elementi popločanja, nadkrivena pergola i cvijetne površine. U zadnjem dvorištu se
mogu formirati voćnaci, povrtnjaci i sl.
Svojim postojanjem doprinose stvaranju povoljnih mikroklimatskih uslova sredine.

Zeleni zasadi predviđeni su od voćaka i dekorativnih vrsta što zavisi od želje samih
vlasnika. Granica parcela može biti naglašena živom ogradom ili odgovarajućom
ogradom. Ova vrsta zelenih površina, koja se nalazi neposredno uz i oko kuća za
stanovanje u kompozicionom smislu predstavlja jednu cjelinu. Svojim postojanjem
doprinose u prvom redu stvaranju povoljnijih mikroklimatskih uslova sredine. Granica
parcela može se naglasiti živom ogradom Pittosporum tobira, Photinia farserii,
Laurus nobilis, Prunus laurocerasus, Lavandula sp., ili odgovarajućom ogradom.
Smjernice za projektovanje pejzažne arhitekture i izdavanje UTU uslova:
• Sačuvati tradicionalan način poljoprivrede u vidu formiranja terasa sa

suvomeđama
• Za objekte u funkciji poljoprivrede korisititi sledeće smjernice uređenja koje
se primjenjuju za okućnice:
− Prostor za odmor se smješta dalje od objekta, tu se može smjestiti
paviljon, pergola i sl., sa detaljima kao što su česma, bazen i sl.
− Staze u vrtu su važan elemenat i one vode u razne djelove vrta. Kod
manjih vrtova postaviti ih uz ivicu parcele, kako bi centralna površina
ostala kompaktna.
− Građevinski materijal koji se koristi u okviru uređenja vrta potrebno
je da bude prirodan: drvo, kamen, lomljeni kamen, šljunak i sl.
− Travnjaci su predviđeni na svim slobodnim površinama, a posebnu
pažnju treba posvetiti odabiru travne smješe, a kasnije njihovom
održavanju.
− Potrebno je napraviti adekvatan izbor vrsta i voditi računa o svim
kompozicionim elementima. Predložene vrste moraju biti dekorativne
kako zbog boje i oblika cvjetova i plodova tako i zbog oblika krošnje
drveća. Kombinacijom lišćarskih i četinarskih vrsta drveća dobija se
pozitivan efekat zelenila u svim godišnjim dobima, koristiti
visokokvalitetne trave, jednogodisnje cvijece, perene, dekorativne
zbunaste vrste.
152
− Kod ove kategorije zelenila optimalna visina i obim za projektovanje

sadnog materijala je minimalna visina sadnica 2.5-3 m, a obim
stabla na visini od 1m minimalno 10-15cm.
− tamo gdje nema mjesta za sadnju drveća i žbunja planirati
vertikalno, kao i sadnju u žardinjerama radi povećanja nivoa
ozelenjenosti i što potpunijeg estetskog doživljaja prostora.
Vertikalno ozelenjavanje sprovesti ozelenjavanjem fasada kuća,
terasa, potpornih zidova, u vidu zelenih portala na ulazima u objekat
i primjenom pergola.
− Prednost vertikalnog zelenila je u tome što razni oblici i vrste puzavih
biljaka stvaraju razgranatu vegetacionu površinu koja djeluje svojim
mikroklimatskim i sanitarno higijenskim pokazateljima.
Urbani mobiijar
Urbani mobilijar predstavlja važan element pejzažnog oblikovanja i da bi ovaj dio
Podgorice dobio elemente urbanog, preporuka je da on bude savremenog dizajna u
kombinaciji materijala metal-drvo.
Predlog dizajna urbanog mobilijara i ograde
APROKSIMATIVNA VRIJEDNOST UREĐENJA ZELENIH POVRŠINA

Jed.cijena Ukupna
R.br. Opis Jed.mjere Površina
(€) cijena
I Površine javne namjene-PUJ
Zelenilo uz
1. m2 1 129 15 16 935
saobraćajnice
2. Skver m2 1 175 15 17 625
2
3. Park šuma m 82 889 10 828 890
III Površine specijalne namjene -PUS
Zelenilo objekata
1. m2 275 5 1 375
infrastrukture
2. Zaštitni pojas m2 82 842 10 828 420
UKUPNO: 1 693 245
153
OPŠTI PREDLOG SADNOG MATERIJALA
Listopadno drveće
Celtis australis, Cercis siliquastrum, Quercus cerris, Quercus farnetto, Tilia sp., Acer
pseudoplatanus, Morus alba f. pendula, Brusonetia papirifera, Prunus cerasifera,
Fraxinus sp., Catalpa bignonioides, Platanus orientalis, Magnolia sp., Eleagnus
angustifolia, Siringa vulgaris, Lagerstroemia indica
Zimzeleno drveće
Quercus ilex, Ligustrum japonica, Laurus nobilis, Cinammomum camphora, Nerium

oleander,
Četinarsko drvece
Cedrus sp., Pinus nigra, Pinus pinea, Pinus halepensis, Cupresus sp., Thuja
orientalis, Picea pungens, Abies concolor
Listopadno žbunje
Spirea vanhouteii, Chanomeles japonica, Berberis thunbergii, Philadelphus

coronaria, Jasminum nudiflorum, Hibiskus syriacus, Forsythia sp.
Zimzeleno žbunje
Prunus laurocerasus, Pittosporum tobira, Nerium oleander, Arbutus unedo, Myrtus

comunis, Piracantha coccinea, Arbutus unedo
Četinarsko žbunje
Juniperus chinensis ' Pfitzeriana Glauca', Juniperus chinensis 'Pfitzeriana Aurea',

Thuja sp.
Perene
Lavandula officinalis, Rosmarinus officinalis, Santolina viridis, Cineraria maritima i dr.
U okviru pejzažnih rješenja vrta neizostavne su različite sezonske i perenske vrste

cvijeća koje u kombinaciji sa kvalitetnim i njegovanim travnjakom upotpunjavaju
kompletnu sliku uređenih zelenih površina.
154
9. MJERE ZAŠTITE
Mjere zaštite životne sredine

Prilikom odabira prostornog modela plana poštovan je princip maksimalnog očuvanja
životne sredine. U tom smislu, dati planski kapaciteti istovremeno predstavljaju i akt
očuvanja prirodne sredine.
Smjernice za preduzimanje mjera zaštite
 zaštititi vodu, zemljište i vazduh svakog zagađenja uvođenjem adekvatne

infrastrukture;
 isključiti sve aktivnosti koje mogu ugroziti životnu sredinu;
 za sve objekte u zahvatu planskog dokumenta obavezna je izrada Procjene
uticaja na životnu sredinu, shodno odredbama Zakona uticaja na životnu sredinu.
Mjere zaštite kulturne baštine
Na prostoru Plana nema zakonom zaštićenih kulturnih dobara.
 Utvrditi precizne mjere zaštite;

 Ukoliko se prilikom izvođenja radova naiđe na arheološke ostatke, sve radove
treba obustaviti i o tome obavijestiti Upravu- za zaštitu spomenika kulture kako bi
se preduzele mjere za njihovu zaštitu u skladu sa članom 87 i članom 88 Zakona
o zaštiti kulturnih dobara ("Sl. list Crne Gore", br. 49/10 od 13.08.2010).
Član 87
(1) Ako se prilikom izvođenja građevinskih, poljoprivrednih ili bilo kojih drugih radova
i aktivnosti na kopnu ili u vodi naiđe na nalaze od arheološkog značaja, izvođač
radova (u daljem tekstu: slučajni pronalazač) dužan je da:
1) prekine radove i da obezbijedi nalazište, odnosno nalaze od eventualnog
oštećenja, uništenja i od neovlašćenog pristupa drugih lica;
2) odmah prijavi nalazište, odnosno nalaz Upravi, najbližoj javnoj ustanovi za zaštitu
kulturnih dobara, organu uprave nadležnom za poslove policije ili organu uprave
nadležnom za poslove sigurnosti na moru;
3) sačuva otkrivene predmete na mjestu nalaženja u stanju u kojem su nađeni do
dolaska ovlašćenih lica subjekata iz tačke 2 ovog stava;
4) saopšti sve relevantne podatke u vezi sa mjestom i položajem nalaza u vrijeme
otkrivanja i o okolnostima pod kojim su otkriveni.
(2) Izuzetno od stava 1 tačka 3 ovog člana, pronalazač može nalaze, radi njihove
zaštite, odmah predati nekom od subjekata iz stava 1 tačka 2 ovog člana.
155
Obaveze Uprave i investitora
Član 88
(1) Uprava je dužna da, najkasnije narednog dana od dana obavještenja iz člana 87
stav 1 tačka 2 ovog zakona:
1) komisijski utvrdi da li se radi o arheološkim nalazima;
2) preduzme brigu o čuvanju nalazišta i nalaza;
3) preda nalaze na privremeno čuvanje javnoj muzejskoj ustanovi u opštini na čijoj
su teritoriji pronađeni ili matičnoj muzejskoj ustanovi;
4) o izvršenom uviđaju i preduzetim mjerama sačini detaljan zapisnik;
5) nakon izvršenog uviđaja, zavisno od vrste i prirode otkrivenog nalazišta i radova
koji se izvode, donese rješenje kojim će odrediti da se izvođenje radova nastavi uz
nadzor arheologa sa istraživačkom licencom ili da se radovi privremeno obustave i
sprovede odgovarajuće arheološko istraživanje.
(2) Privremena obustava radova, u smislu stava 1 tačka 5 ovog člana, može trajati
najduže 30 dana.
(3) U roku iz stava 2 ovog člana Uprava može donijeti rješenje o uspostavljanju
prethodne zaštite nalazišta.
(4) Ako Uprava ne uspostavi prethodnu zaštitu u skladu sa stavom 3 ovog člana,
nalazište se smatra slobodnim prostorom.
(5) Žalba na rješenje iz stava 1 tačka 5 ovog člana ne odlaže izvršenje rješenja.
(6) U slučaju iz stava 1 tačka 5 ovog člana troškove arheoloških istraživanja i
arheološkog nadzora snosi država ukoliko sa investitorom građevinskih radova nije
drukčije ugovoreno.
Mjere zaštite od elementarnih i drugih nepogoda
Mjere zaštite od elementarnih nepogoda podrazumijevaju preventivne mjere kojima

se sprečava ili ublažava dejstvo elementarnih nepogoda:
 Prirodne nepogode (zemljotres, požari, klizanje tla, vjetrovi);

 Nepogode izazvane djelovanjem čovjeka (havarije industrijskih postrojenja,
požari velikih razmjera, eksplozije i dr.);
 drugi oblik opšte opasnosti (tehničko-tehnološke i medicinske katastrofe,
kontaminacija, pucanje brana i dr.).
Štete izazvane elementarnim nepogodama u Crnoj Gori su velike. Naročito su

izražene štete od zemljotresa, požara, poplava, klizišta i jakih vjetrova. Pošto su
156
štete od elementarnih nepogoda po karakteru slične ratnim katastrofama, ciljevi i

mjere zaštite su djelimično identične. Za prostor zahvata ovog planskog dokumenta
najveću opasnost predstavljaju tehničko tehnološke katastrofe i kontaminacija.
U cilju zaštite od elementarnih nepogoda postupiti u skladu sa Zakonom o zaštiti i
spašavanju (Sl. list CG broj 13/2007) i Pravilnikom o mjerama zaštite od
elementarnih nepogoda (Sl. list RCG broj 8/1993).
Uslovi i mjere zaštite od zemljotresa
U cilju zaštite od zemljotresa, postupiti u skladu sa odredbama Pravilnika o tehničkim

normativima za izgradnju objekata u seizmičkim područjima (Službeni list SFRJ
br.52/90).
Sve proračune seizmičke stabilnosti zasnivati na posebno izrađenim podacima

mikroseizmičke reonizacije, a objekte od zajedničkog značaja računati za 1 stepen
više od seizmičkog kompleksa.
Objekte koji ne spadaju u visokogradnju realizovati u skladu sa Pravilnikom o

tehničkim propisima za građenje u seizmičkim područjima (Sl.list SFRJ br.39/64).
Zaštita od požara
Preventivna mjera zaštite od požara je postavljanje objekata na što većem mogućem

međusobnom rastojanju kako bi se spriječilo prenošenje požara. Takođe, obavezno
je planirati i obezbijediti prilaz vatrogasnih vozila svakom objektu.
Svi objekti moraju biti pokriveni spoljnom hidrantskom mrežom regulisanom na nivou
kompleksa u skladu sa Pravilnikom o tehničkim normativima za hidrantsku mrežu i
gašenje požara (Sl.list SFRJ broj 30/91).
Na nivou ovog plana riješenjem saobraćajnica ostvarena je dostupnost do svih

mjesta moguće intervencije vatrogasaca u skladu sa Pravilnikom o tehničkim
normativima za pristupne puteve, okretnice i uredjene platoe za vatrogasna vozila u
blizini objekata povećanog rizika od požara (Sl.list SFRJ ,br.8/95). Takođe,
saobraćajnice su i protivpožarne barijere za prenošenje požara.
Realizacija Plana tj.izrada projektne dokumentacije ,mora biti u skladu sa Zakonom

o zaštiti i spašavanju (Sl.list Crne Gore br.13/07, 05/08, 86/09 i 32/11), smjernice
Nacionalne strategije za vanredne situacije i nacionalni i opštinski planovi zaštite i
spašavanja, Pravilnikom o tehničkim normativima za zaštitu skladišta od požara i
eksplozija (Sl.list SFRJ ,br.24/87), Pravilnikom o izgradnji postrojenja za zapaljive
tečnosti i o uskladištenju i pretakanju zapaljivih tečnosti (Sl.list SFRJ, br.20/71 i
23/71), Pravilnikom o izgradnji stanica za snabdijevanje gorivom motornih vozila i o
uskladištenju i pretakanju goriva (Sl.list SFRJ ,br.27/71), Pravilnik o izgradnji
postrojenja za tečni gas i o uskladištenju i pretakanju tečnog naftnog gasa (Sl.list
SFRJ,br.27/71 i 26/71) i druge.
157
Prilikom izrade projektne dokumentacije obavezno izraditi Projekat ili Elaborat zaštite
od požara (i eksplozija ako se radi o objektima u kojima se definišu zone opasnosti
od požara i eksplozija) i planovi zaštite i spašavanja prema izraženoj procjeni
ugroženosti za svaki hazard posebno, te na navedeno pribaviti saglasnosti i
mišljenja u skladu sa Zakonom.
Mjere zaštite korišćenjem alternativnih izvora energije
U cilju racionalizacije potrošnje energije i sve izraženijih zahtjeva za zaštitom

čovjekove okoline predlažu se dvije osnovne mjere: štednja i korišćenje alternativnih
izvora energije. Osnovna mjera štednje je poboljšanje toplotne izolacije prostorija,
koja ne dozvoljava pregrevanje dok u zimskom zadržava toplotu. Osim odgovarajuće
termoizolacije potrebno je voditi računa o adekvatnoj veličini otvora vodeći računa o
mikroklimatskim uslovima ovog podneblja.
Energetske potrebe u ovom području mogu se podmiriti iz nekonvencijalnih

primarnih izvora, kao što su energija vode i energija direktnog sunčevog zračenja.
Treba težiti da se primjenjuju one energetske transformacije gdje nema izgaranja ni
proizvodnje ugljendioksida.
Prilikom izrade projektne dokumentacije primijeniti Zakon o zaštiti i spašavanju

(Sl. list CG br. 13/07, smjernice Nacionalne strategije za vanredne situacije i
nacionalni i opštinski planovi zaštite i spašavanja. Prilikom izrade projektne
dokumentacije obavezno izraditi Projekat ili Elaborat zaštite od požara (i
eksplozija ako se radi o objektima u kojima se definišu zone opasnosti od
požara i eksplozija) i planovi zaštite i spašavanja prema izraženoj procjeni
ugroženosti za svaki hazard posebno, te na navedeno pribaviti saglasnosti i
mišljenja u skladu sa Zakonom.
158
10. SPROVOĐENJE PLANA I FAZE REALIZACIJE
Do privođenja planskoj namjeni ovaj prostor treba čuvati od dalje devastacije što
znači da do tada nije dozvoljena bilo kakva gradnja.
Sprovođenje plana
Nakon usvajanja plana, svi subjekti - fizička i pravna lica, organizacije i udruženja,
koja učestvuju u sprovođenju plana, odnosno realizaciji izgradnje objekata na
području u zahvatu plana, u skladu sa odredbama Zakona o uređenju prostora i
izgradnji objekata, dužni su poštovati planska rješenja utvrđena usvojenim
Urbanističkim projektom.
Faze realizacije
Planom se ne predviđaju veliki, globalni radovi i striktna etapnost realizacije, ali kao
važan preduslov za realizaciju planskih rješenja datih ovim planskim dokumentom je
izgradnja planirane saobraćajne i tehničke infrastrukture. Preporuka je da se
realizacija istih, kao I faza, ukoliko je to moguće, realizuje jedinstveno za čitav
prostor zahvata.
Smatra se da je, kad su u pitanju individualni objekti, pitanje faznosti suvišno, jer se
radi o pojedinačnim investitorima koji na postojećoj ili nešto izmijenjenoj parcelaciji
mogu, saglasno uslovima i u zavisnosti od mogućnosti, da se ponašaju po pravilima
ovoga Plana. Rekonstrukcije, dogradnje i proširenja sadržaja postojećih objekata
takođe su stvar uglavnom individualnih mogućnosti.
159

DUP &quot;DAHNA 2&quot; Podgorica

Uploaded by

Document Information

Original Description:

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

DUP &quot;DAHNA 2&quot; Podgorica

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Detaljni urbanistički plan "Dahna 2"

NARUČILAC Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice

OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i

DETALJNI URBANISTIČKI PLAN "DAHNA 2"

Skupština Glavnog grada Podgorice

Podgorica, septembar 2018. godine

NASLOV DOKUMENTA: Detaljni urbanistički plan

NARUČILAC Agencija za izgradnju i razvoj Podgorice, doo

OBRAĐIVAČ Republički zavod za urbanizam i projektovanje,

Odgovorni planer Tamara Vučević,dipl.ing.arh. lic.br.05-3991/06-3

Urbanizam Tamara Vučević, dipl.ing.arh. lic.br.05-3991/06-3

Hidrotehnička infrastruktura Ivana Bajković, dipl.ing.građ. lic.br1201-937/1

Elektroenergetska Sonja Šišević, dipl.ing.el. lic.br.05-3991/06-4

Elektronska komunikaciona Željko Maraš, dipl.ing.el. lic.br.01-1605/07

GEO&ARH PROJEKT d.o.o.

Geodezija Damir Juković, geod.teh. lic.br.01-575/5

Podgorica, septembar 2018. godine

Ana radulović, dipl. pravnik

3. IZVOD IZ POSTOJEĆE PLANSKE DOKUMENTACIJE

6. EKONOMSKO DEMOGRAFSKA ANALIZA I

8. PEJZAŽNA ARHITEKTURA............................................................. 132

9. MJERE ZAŠTITE.......................................................................... 155

10. SPROVOĐENJE PLANA I FAZE REALIZACIJE........................ 159

 Ministarstvo saobraćaja i pomorstva/ Direkcija za saobraćaj (broj: 03-87/16),

Nacrt Plana je korigovan u skladu sa sugestijama i primjedbama iz Mišljenja

Osnovne smjernice za izradu Plana sadržane su u Prostorno urbanističkom planu

OPIS, GRANICA I POVRŠINA ZAHVATA

Predmetni prostor se graniči prirodnom granicom (koritom rijeke Morače i

PRIRODNE KARAKTERISTIKERIRODNE KARAKTERISTIKE

Stepen seizmičkog intenziteta

Dobijeni parametri su sljedeći:

 ubrzanje tla Qmax(q) 0,288 - 0,360

U Podgorici je registrovana srednja godišnja temperatura od 15,5ºC. Prosječno

Maritimni uticaj ogleda se u toplijoj jeseni od proljeća za 2,1ºC, sa blažim

Pojave magle, grmljavine i grada

3. IZVOD IZ POSTOJEĆE PLANSKE DOKUMENTACIJE

IZVOD IZ PUP-a PODGORICA (do 2025. godine)

Površine za stanovanje su definisane u četiri kategorije: površine manje, srednje,

Površine mješovite namjene su površine koje su predviđene za stanovanje i za

Kao posebna kategorija izdvaja se stanovanje na poljoprivrednim površinama.

Poljoprivredne površine su površine koje su isključivo namijenjene poljoprivrednoj

4. ANALIZA POSTOJEĆEG STANJA

Unutar naselja takodje postoje velike površine koje nisu izgradjene.

U okviru pripremnih poslova izvršena je analiza građevinskog fonda na predmetnom

U zoni 1. prepoznato je 122 stambena objekata, 12 poslovnih objekata i jedan

Time, procijenjeno je da na predmetnom području živi oko 970 stanovnika, odnosno

Vrijeme izgradnje objekata na ovom prostoru je uglavnom sa kraja 20. vijeka.

U daljem tekstu priložene su tabele sa analitičkim podacima postojećeg stanja.

TABELARNI PRIKAZ POSTOJEĆEG STANJA

DUP "DAHNA 2"

20a 102 0 102 102 0 102 P 1 0 pomoćni

78 125 0 125 247 0 247 P+1 2 0 stanov.

135 71 0 71 140 0 140 P+1 2 0 stanov.

DUP "DAHNA 2"

44 110 28 138 110 28 138 P 1 1 Stanov.

65 125 0 125 125 0 125 P 1 0 stanov.

88 57 0 57 114 0 114 P+Pk 2 0 stanov.

134 115 0 115 115 0 115 P 1 0 stanov.

DUP "DAHNA 2"

22 146 0 146 146 0 146 P 1 0 stanov.

POKAZATELJI POSTOJEĆEG STANJA

Zbirni pokazatelji postojećeg stanja

 Površina zahvata ......…………………………………................ 178,45 ha

DUP "DAHNA 2" Podgorica

DUP "DAHNA 2" Podgorica