05.03.

2020

Ogólne zasady ćwiczeń

czynnych
Ćwiczenia czynne przebiegają w wyniku
dowolnej akcji mięśni bez udziału siły
zewnętrznej. Są wykonywane przez pacjenta
na polecenie i pod kontrolą fizjoterapeuty.
Najczęściej dzieli się je na:
 Czynne właściwe
 Czynne wolne
 Czynne w odciążeniu
 Czynne w odciążeniu z oporem
 Ćwiczenia czynne z oporem

Podstawą takiego podziału jest wielkość

aktualnej siły ćwiczonej grupy mięśni. Z
praktycznego punktu widzenia podział
taki ma swoje uzasadnienie w
podstawowym kryterium dla stosowania
tych ćwiczeń a mianowicie „ mięsień,
grupa mięśni jest zdolna do wyzwolenia
siły potrzebnej do wykonania ruchu oraz
w wielu przypadkach do pokonania
dodatkowego oporu siły zewnętrznej.

1
 05.03.2020

Pozycja wyjściowa
 Jest stałym elementem każdego ćwiczenia. Dobrze
dobrana stwarza optymalne warunki dla
poprawnego wykonania ruchu. Wyodrębnia się:
 Pozycje izolowane – eliminują zbędne ruchy,
zabezpieczają i ustalają odcinki ciała nie biorące
udziału w ruchu. Należą do nich: siady, leżenia w
niektórych przypadkach zwisy i podpory.
 Pozycje chwiejne – płaszczyzna podparcia jest
niewielka, środek ciężkości położony wysoko.
Należą do nich pozycje stojące.

Charakter ruchu
 Jest to nazwa czynności jakiejś części ciała. Określa
charakter wykonania tej czynności.
 Dla kończyn górnych to: wznosy, opusty, przenosy,
wymachy, skurcze, wyrzuty, krążenia.
 Dla kończyn dolnych to: wznosy, opusty, wymachy,
krążenia itp. ale także rozkroki, wykroki, przysiady,
podskoki, skoki, marsze, biegi.
 Dla głowy, szyi, tułowia to: skłony, skręty,
skrętoskłony, krążenia, opady.

2
 05.03.2020

Przebieg ruchu

 Na przebieg ruchu składa się pozycja

wyjściowa, pozycja końcowa i droga
ruchu.

Pozycja końcowa

 Określa czy ruch został wykonany

poprawnie.

3
 05.03.2020

Odpoczynek
 Zależy od stanu pacjenta i może mieć miejsce po
każdym pojedynczym ćwiczeniu, po serii ruchów, po
kilku seriach.
 Może być:
 bierny - stosuje się go po jednej serii lub jednym
ćwiczeniu.
 Czynny – stosuje się tu dodatkowe ćwiczenia takie
jak oddechowe, relaksacyjne.
Uwaga: odpoczynek decyduje o poprawności
wykonania następnego ćwiczenia oraz o właściwie
rozłożonym obciążeniu.

Tempo ćwiczenia

 Decyduje w znacznym stopniu o

obciążeniu. Jednak również ułatwia lub
utrudnia wykonanie ćwiczenia.
 Zależy od złożoności ćwiczenia a także
od stanu pacjenta

4
 05.03.2020

Liczba powtórzeń, czas

trwania ćwiczeń
 Zależą od rodzaju ćwiczeń i stanu
pacjenta.
 Najczęściej stosuje się od kilku do
kilkunastu powtórzeń.

Zadanie fizjoterapeuty

 Powinien objaśnić, pokazać,

poinstruować, zachęcać, korygować,
ubezpieczać.

10

5
 05.03.2020

Zadania pacjenta

 Spełnienie poleceń terapeuty

11