ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΜΕΤΡΗΣΗ ΜΑΖΑΣ-ΟΓΚΟΥ-ΠΥΚΝΟΤΗΤΑΣ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΑ ΟΜΑΔΑΣ
1.
2.
3.
4.

Υπολογισμός πυκνότητας νερού:

1. Μετρήστε τη μάζα ενός άδειου ογκομετρικού κυλίνδρου με τη βοήθεια ενός

ζυγού ή ενός δυναμόμετρου και γράψτε την
ΜΑΖΑ ΑΔΕΙΟΥ ΚΥΛΙΝΔΡΟΥ =………………………………………………………..

2. Βάλτε στον ογκομετρικό κύλινδρο περίπου 10mL νερό και συμπληρώστε στη
στήλη του όγκου στον παρακάτω πίνακα, τον ακριβή όγκο του νερού που προσθέσατε.
Στη συνέχεια, υπολογίστε τη μάζα του νερού που προσθέσατε και συμπληρώστε στη
στήλη της μάζας του πίνακα.

3. Προσθέστε περίπου άλλα 10mL νερού στον κύλινδρο και επαναλάβετε την
ίδια ακριβώς διαδικασία όπως και προηγούμενα, ώστε να συμπληρώσετε την δεύτερη
μέτρηση του πίνακα.

4. Προσθέστε περίπου άλλα 10mL νερού και επαναλάβετε την ίδια ακριβώς
διαδικασία όπως και προηγούμενα, ώστε να συμπληρώσετε την τρίτη μέτρηση του
πίνακα.

5. Επαναλάβατε τη διαδικασία για άλλα 10mL νερού συμπληρώνοντας έτσι τις 4

γραμμές.

6. Υπολογίστε την πυκνότητα του νερού για την κάθε μέτρηση και συμπληρώστε
την τελευταία στήλη του πίνακα

Πυκνότητα= Μάζα/όγκο
Μάζα σε gr Όγκος σε cm3
(gr/cm3)
Α/Α μετρήσεων Χωρίς δεκαδικά Χωρίς δεκαδικά
Με ακρίβεια 1 δεκαδικό
ψηφία ψηφία
ψηφίο
1
2
3
4
Υπολογίστε τη μέση πυκνότητα του νερού.

ΜΕΣΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΝΕΡΟΥ=…………………………………..

Υπολογισμός πυκνότητας πλαστελίνης

2. Ζυγίστε με τη βοήθεια ενός ζυγού ή δυναμόμετρου ένα κομμάτι πλαστελίνης περίπου

60g και γράψτε τη μάζα στην πρώτη μέτρηση του πίνακα, στη στήλη της μάζας.
Με τη βοήθεια νήματος βυθίστε το κομμάτι αυτό σε έναν ογκομετρικό σωλήνα που
έχει νερό κάτω από τη μέση και υπολογίστε τον όγκο που καταλαμβάνει αυτό το
κομμάτι. (πλάστε την πλαστελίνη έτσι ώστε να έχει κυλινδρικό σχήμα και να χωράει
στο δοκιμαστικό σωλήνα). Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα για την πρώτη
μέτρηση, στη στήλη του όγκου.

3. Αφαιρέστε περίπου το ένα τρίτο από την πλαστελίνη και ζυγίστε το κομμάτι που
απέμεινε. Γράψτε τη μάζα στη δεύτερη μέτρηση του πίνακα, στη στήλη της μάζας. Στη
συνέχεια μετρήστε τον όγκο αυτού του κομματιού και συμπληρώστε την αντίστοιχη
στήλη

4. Αφαιρέστε περίπου τη μισή πλαστελίνη και ακολουθήστε την ίδια ακριβώς διαδικασία
ώστε να συμπληρωθεί και η τρίτη μέτρηση του πίνακα.

5. Υπολογίστε την πυκνότητα της πλαστελίνης για την κάθε μέτρηση και συμπληρώστε
την τελευταία στήλη του πίνακα.

Πυκνότητα=Μάζα/όγκο
Μάζα σε gr Όγκος σε cm3
(gr/cm3)
Α/Α μετρήσεων Χωρίς δεκαδικά Χωρίς δεκαδικά
Με ακρίβεια 1 δεκαδικό
ψηφία ψηφία
ψηφίο

1
2
3

1. Βρείτε το μέσο όρο της πυκνότητας της πλαστελίνης.

ΜΕΣΗ ΠΥΚΝΟΤΗΤΑ ΠΛΑΣΤΕΛΙΝΗΣ=…………………………………..

Αν βάλουμε ένα κομμάτι πλαστελίνης χωρίς κοιλότητες, στο νερό αυτή βυθίζεται γιατί
έχει μεγαλύτερη πυκνότητα από το νερό.

ΓΙΑ ΤΟ ΣΠΙΤΙ:
Βάλτε στο νερό διάφορα κομμάτια φρούτων και διαπιστώστε ποια από αυτά έχουν πυκνότητα
μεγαλύτερη και ποια μικρότερη από το νερό. Ανακοινώστε τα αποτελέσματα στην τάξη σας.

Αναφορές από το Internet: http://users.sch.gr/kassetas/zApplePear.htm

Σημειώσεις για τον καθηγητή:
Μαθησιακοί στόχοι της άσκησης είναι να διαπιστώσουν οι μαθητές ότι:
1. Η πυκνότητα είναι μία ιδιότητα της ύλης που χαρακτηρίζει το υλικό ανεξάρτητα της
μάζας του ή του όγκου του
2. Η ιδιότητα της πυκνότητας αναφέρεται σε υγρά σε στερεά ( και σε αέρια)
3. οι μονάδες της πυκνότητας εξαρτώνται από τις μονάδες της μάζας και του όγκου
4. η πυκνότητα του νερού είναι 1g/cm3. ( από κει προέρχεται και η μονάδα του
γραμμαρίου. Με άλλα λόγια επειδή το νερό ήταν το πιο χρήσιμο υγρό, η μονάδα
μήκους επέβαλε τη μονάδα όγκου. Τι το πιο φυσιολογικό να καλέσουμε ως γραμμάριο
τη μάζα ενός κυβικού εκατοστού νερού)
5. η πυκνότητα της πλαστελίνης είναι μεγαλύτερη από αυτή του νερού γι αυτό και ένα
κομμάτι από συμπαγή πλαστελίνη βυθίζεται στο νερό.
6. * η πλαστελίνη μπορεί και να μη βυθιστεί αρκεί να έχει κοιλότητες. Με άλλα λόγια
μπορούμε να φτιάξουμε ένα βαρκάκι από πλαστελίνη και αυτό να επιπλέει. Άρα για
να επιπλέει ένα σώμα με μεγαλύτερη πυκνότητα από το νερό πχ ένα πλοίο, θα πρέπει
να έχει κοιλότητα, ώστε ο μέσος όρος της πυκνότητας του υλικού από το οποίο
αποτελείται και του αέρα της κοιλότητας να είναι μικρότερος από την πυκνότητα του
νερού.

Πρακτικές συμβουλές
1. το σχήμα που θα πρέπει να δώσουμε στην πλαστελίνη θα πρέπει να μην είναι
σφαιρικό γιατί τότε τα κομμάτια της πλαστελίνης που μπορούμε να μετρήσουμε θα
είναι μικρά και το σφάλμα θα βγαίνει πολύ μεγάλο
2. θα πρέπει να αναφέρουμε στους μαθητές με τι ακρίβεια να γράφουν τις μετρήσεις
τους καθώς και το αποτέλεσμα της διαίρεσης, ώστε η πυκνότητα να προκύπτει σχεδόν
σταθερή.