ZEMİN İYİLEŞTİRMESİ VE GÜÇLENDİRMESİ

Yrd. Doç. Dr.

M. Kubilay KELEŞOĞLU
İstanbul Üniversitesi
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Geoteknik AD
 ZM 14 (2010)
(2012)

ZM 12 (2008)
ZM 10 (2004)
(2000)
ZM 8 (2000)
Kum ve Kireç Katkılı Bentonitin Kompaksiyon ve Kayma Direnci Parametrelerinin İncelenmesi
Fehime AKCANCA, Mustafa AYTEKİN, Mustafa VEKLİ 6 + 2
Dolguda Sıkışma Performansının Kil ve Uçucu Kül Katkısı ile Artırılması
İbrahim ÇOBANOĞLU, Soner HALDENBİLEN, Sefer Beran ÇELİK 5 + 2
Geofiber ile İyileştirilen Yol Dolgusunun Sayısal Analizi
Hamza GÜLLÜ 6 + 3
Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Şahin ZAİMOĞLU, Temel YETİMOĞLU, Yasin ÇALİK, Rahim Kağan AKBULUT 6 + 3
Fiber ile Güçlendirilmiş Kumların Statik Davranışları
Hande GERKUŞ, Mojtaba TORABI, Ayfer ERKEN 7 + 3
Ön Konsolidasyon Yöntemi ile Zemin İyileştirilmesinde Kum Drenler ve Fitil Drenlerin Tablolama Programları Kullanılarak
Projelendirilmesi
Devrim ALKAYA, Burak YEŞİL, Fatih DİKBAŞ 6+ 1
Kum Kolonunun Organik Zeminin Konsolidasyon Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
Fatih ÇELİK, Hanefi ÇANAKÇI, Hamza GÜLLÜ 7 + 2
Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle İncelenmesi
Mehmet BERİLGEN, Şamil ATAMAN, Cem AKGÜNER, Saadet BERİLGEN 9 + 6
Darbeli Kırmataş Kolon (DKK) Yükleme Testi Sonuçlarının Değerlendirilmesi
Ece KURT BAL, Kemal Önder ÇETİN 11 + 3
 100 2.50 2.20 1.70
%20 Bentonit-%80 Kum
90 2.00 1.65

Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )

%30 Bentonit-%70 Kum

Kaym a Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kuru Y oğunluk (Mg/cm3 )

80 %40 Bentonit-%60 Kum 1.80 1.60
Geçen Y üzde (P, %) %50 Bentonit-%50 Kum
2.00
1.60
70 1.55
60 1.40 1.50
1.50 y = 0.6177x + 0.7911
50 1.20 1.45
f R 2 = 0.9938
1.00 1.40
40 1.00 0.80 %20 Bentonit
30 c=0,791 k g/cm 2 1.35
0.60 %20 Bentonit %1 K ireç

…
20 0.50 f= 31,70 o %20 Bentonit N 1=0.5 k g/cm2 1.30
%20 Bentonit %2 K ireç
0.40 %20 Bentonit N 2= 1 k g/cm2
10 1.25 %20 Bentonit %3 K ireç
0.20 %20 Bentonit N 3=2 k g/cm2
0 0.00 1.20
0.00
0 10 20 30 40 50
0.001 0.010 0.100 1.000 10.000 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
Dane Çapı (D, mm) Su Muhtev ası (w, %)
Normal Gerilme (s, k g/cm 2 ) Y atay Kesme Deformasy onu (D l, cm)

Fehime AKCANCA
Kum ve Kireç Dr., Devlet Su İşleri
fehimeakcanca@gmail.com
Katkılı Bentonitin
Mustafa AYTEKİN
Kompaksiyon ve Prof. Dr., University of Bahrain
maytekin1@gmail.com
Kayma Direnci
Mustafa VEKLİ
Parametrelerinin Yrd. Doç Dr., Bozok Üniversitesi
m_vekli@hotmail.com
İncelenmesi
 Kum ve Kireç Katkılı Bentonitin Kompaksiyon ve
Kayma Direnci Parametrelerinin İncelenmesi
F. Akcanca, M. Aytekin ve M. Vekli
Konu  Kum (SP)
 Şilte malzemesi olarak kullanılan
Kil + kum + kireç karışımların
kompaksiyon ve kayma direnci % Bentonit (sodyum montmorillonit)
parametrelerini inceleyen bir %20, %30, %40, %50
WL = % 515, PL = %480
çalışma…

Kireç
%0, %1, %2, %3
(toplam kuru karışım ağırlığının)
Kum ve Kireç Katkılı Bentonitin Kompaksiyon ve
Kayma Direnci Parametrelerinin İncelenmesi
F. Akcanca, M. Aytekin ve M. Vekli

Örneklerin Hazırlanması:
(1) ETÜVDE Bentonit ve Kireç 35±5C
KUM BENTONİT KİREÇ (%) SU
% 20 0, 1, 2, 3,
DESİKATÖRDE
(2) % 30 0, 1, 2, 3,
(24 saat) % BİR MİKTAR
% 40 0, 1, 2, 3,
% 50 0, 1, 2, 3,
STANDART Optimum su muhtevası (wopt) ve
(3)
PROKTOR maksimum kuru yoğunluk (ρkmax) değerleri belirlenmiş

(4) DİREKT KESME wopt değerinde ve standart sıkışma enerjisinde hazırlanan numuneler…
 Direkt Kesme Deneyleri: % KUM + …………
%20 Bentonit + %0 Kireç %20 Bentonit + %1 Kireç
2.50 2.20 2.00 2.00

Kayma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

2.00 1.80
Kesm e Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kay ma Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kesme Gerilm esi (t, kg/cm2 )

1.80 1.60
2.00
1.60 1.50 1.40
1.40 y = 0.4684x + 0.8095
1.50 y = 0.6177x + 0.7911 1.20
1.20 f R2 = 0.9607
f R2 = 0.9938 1.00 1.00
1.00
1.00 c= 0,810 kg/cm 2 0.80
c=79
c=0,791kPa
k g/cm 2
0.80 c=81 kPa
f= 25,10 o 0.60 %20 Bentonit %2 K ireç N 1=0.5 k g/cm2
0.60 0.50
0.50 f=31,7
f= 31,70 o
0.40
%20 Bentonit N 1=0.5 k g/cm2 f=25,1 0.40 %20 Bentonit %2 K ireç N 2=1 k g/cm2
%20 Bentonit N 2= 1 k g/cm2
0.20 %20 Bentonit N 3=2 k g/cm2
0.20 %20 Bentonit %2 K ireç N 3=2 k g/cm2

0.00 0.00 0.00 0.00

0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 1.1
Normal Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y at ay Kesme Def orm asyonu (Dl, cm) Normal Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y at ay Deformasyon (Dl, cm)

%20 Bentonit + %2 Kireç %20 Bentonit + %3 Kireç

2.00 2.00 2.00 1.80
Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kayma Gerilmesi (t, k g/cm2 )

1.80
Kesme Gerilm esi (t, kg/cm2 )

1.60
1.60
1.50 1.50 1.40
1.40
y = 0.5094x + 0.8001 y = 0.4441x + 0.8125 1.20
f 1.20 f
R2 = 0.9604 R2 = 0.952 1.00
1.00 1.00 1.00
c= 0,800 k g/cm 2 0.80 0.80
c=80 kPa
f= 26,99 o 0.60 c=81 kPa 2 0.60
0.50 %20 Bentonit %1 K ireç N 1=0,5 k g/cm2 c= 0,813 kg/cm %20 Bentonit %3 K ireç N 1=0.5 k g/cm2
f=26,9 0.40 0.50 f=23,9 0.40
%20 Bentonit %1 K ireç N 2=1 k g/cm2 f= 23,95o %20 Bentonit %3 K ireç N 2=1 k g/cm2
0.20 %20 Bentonit %1 K ireç N 3=2 k g/cm2 0.20 %20 Bentonit %3 K ireç N 3=2 k g/cm2
0.00 0.00 0.00 0.00
0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Normal Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y atay Kesm e Deformasy onu (Dl, cm) Normal Gerilm e (s, k g/cm 2 ) Y at ay Kesm e Deformasy on (Dl, cm)
 Direkt Kesme Deneyleri : % KUM + …………
%50 Bentonit + % 0 Kireç %50 Bentonit + % 1 Kireç
1.50 1.40 1.50 1.40

Kay ma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kay ma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, kg/cm2 )
1.20 1.20
f y = 0.2033x + 0.8825 1.00 1.00
1.00 1.00 f y = 0.158x + 0.887
R2 = 0.9656 0.80 R2 = 0.9702 0.80

2
0.60 0.60
c=0,883 kg/cm c=c=88
0,887 kg/cm 2
0.50 c=88 kPa 0.40 0.50 kPa
f= 11,49 o %50 Bentonit N 1=0.5 k g/cm2 f= 8,98 o 0.40 %50 Bentonit %2 K ireç N 1=0.5 kg/cm2
f=11,5 %50 Bentonit N 2= 1 k g/cm2 f=8,98 %50 Bentonit %2 K ireç N 2=1 k g/cm2
0.20 %50 Bentonit N 3=2 k g/cm2 0.20 %50 Bentonit %2 K ireç N 3=2 k g/cm2
0.00 0.00 0.00 0.00
0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Norm al Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y at ay Kesm e Deformasy onu (Dl, cm ) Normal Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y atay Deformasy on (Dl, cm)

%50 Bentonit + % 2 Kireç %50 Bentonit + % 3 Kireç

1.50 1.40 1.50 1.40

Kay ma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )
Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )

1.20
Kesm e Gerilmesi (t, kg/cm2 )

1.20

1.00 1.00
1.00 f y = 0.1749x + 0.885 1.00 f y = 0.1369x + 0.888
R2 = 0.9643 0.80 0.80
R2 = 0.9633
0.60 0.60
c= 0,885 kg/cm 2 c= 0,888 kg/cm 2
0.50 c=88 kPa 0.50 c=89 kPa 0.40
f= 9,92 o 0.40 %50 Bentonit %1 K ireç N 1=0,5 k g/cm2 f= 7,80 o %50 Bentonit %3 K ireç N 1=0.5 k g/cm2
f=9,82 %50 Bentonit %1 K ireç N 2=1 k g/cm2 f=7,8 0.20 %50 Bentonit %3 K ireç N 2=1 k g/cm2
0.20 %50 Bentonit %1 K ireç N 3=2 k g/cm2 %50 Bentonit %3 K ireç N 3=2 k g/cm2

0.00 0.00 0.00 0.00

0 0.5 1 1.5 2 2.5 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Normal Gerilme (s, k g/cm 2 ) Y at ay Kesme Deformasyonu (Dl, cm) Normal Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y atay Kesme Def ormasyon (Dl, cm )
Kompaksiyon Parametrelerinin Değişimi: Bentonit ρkmaks wopt
1.70 1.65
1.65 1.60 % 20 1,65 16,1
Kuru Y oğunluk (Mg/cm3 )

Kuru Y oğunluk (Mg/cm3 )

1.60 1.55
1.55 1.50 % 30 1,62 17,0
1.50
1.45
1.45
1.40
1.40 % 40 1,60 18,0
1.35 %20 Bentonit 1.35 %30 Bentonit
%20 Bentonit %1 Kireç
1.30
%20 Bentonit %2 Kireç
1.30
1.25
%30
%30
Bentonit %1 Kireç
Bentonit %2 Kireç
% 50 1,59 19,0
1.25 %20 Bentonit %3 Kireç %30 Bentonit %3 Kireç
1.20 1.20
0 10 20 30 40 50 0 10 20 30 40 50
Su Muht ev ası (w, %) Su Muhtev ası (w, %)
(a) (b)
1.65 1.65
1.60 1.60 % Bentonit  , gkmaks  ve wopt 
Kuru Y oğunluk (Mg/cm3 )
Kuru Y oğunluk (Mg/cm3 )

1.55 1.55
1.50 1.50 c ve f 
1.45 1.45
1.40 1.40
1.35
1.30
%40
%40
Bent onit
Bent onit %1 Kireç
1.35
1.30
%50
%50
Bentonit
Bentonit %1 Kireç
% Kireç  , gkmaks  ve wopt 
1.25
1.20
%40
%40
Bent onit %2 Kireç
Bent onit %3 Kireç
1.25
1.20
%50
%50
Bentonit %2 Kireç
Bentonit %3 Kireç
c  ve f 
1.15 1.15
0 10 20 30 40 50 0 10 20 30 40
Su Muht ev ası (w, %) Su Muht ev ası (w, %)
(c) (d)
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
(1) Kil kaplamalarla ilgili çalışmalarda sıkışma, mukavemet kadar permeabilite
konusunda da gerekli araştırmaların yapılması gerekir.

Katı Atık Kontrolü Yönetmeliği

Düzenli depolama tesisi sınıflarına göre depo tabanının asgari aşağıda belirtilen geçirgenlik ve kalınlık
özelliklerine sahip olması gerekir:
(a) I. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤ 1,0 x 10-9 m/sn; kalınlık ≥ 5 m veya eşdeğeri
(b) II. sınıf düzenli depolama tesisi: K ≤ 1,0 x 10-9 m/sn; kalınlık ≥ 1 m veya eşdeğeri

(2) Hem arazide hem laboratuvarda zor bir malzeme: Sodyum Montmorillonit
(çok yüksek plastisiteli, şişme, süzüntü suyundan etkilenme problemleri, donma-çözülme, işlenebilirlik)

Karışımların kıvam limitleri ile ilgili bilgi verilmesi yararlı olurdu…

Çok yüksek kıvam limitleri arazide kısa ve uzun vadede sorunlara neden olur.
 (1) Bentonit = %50 için KİREÇ ETKİSİZ… DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
KUM + %50 Bentonit + % 0 Kireç KUM + %50 Bentonit + % 3 Kireç
1.50 1.40 1.50 1.40

Kay ma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kay ma Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )
1.20 1.20
f y = 0.2033x + 0.8825 1.00 1.00
1.00 1.00
R2 = 0.9656 0.80 f y = 0.1369x + 0.888
0.80
R2 = 0.9633
0.60 0.60
c=0,883 kg/cm 2
0.50 c= 0,888 kg/cm 2
f= 11,49 o 0.40 %50 Bentonit N 1=0.5 k g/cm2 0.50 0.40
f= 7,80 o %50 Bentonit %3 K ireç N 1=0.5 k g/cm2
%50 Bentonit N 2= 1 k g/cm2
0.20 %50 Bentonit %3 K ireç N 2=1 k g/cm2
%50 Bentonit N 3=2 k g/cm2 0.20
0.00
c=88 kPa c=89 kPa %50 Bentonit %3 K ireç N 3=2 k g/cm2
0.00 0.00
0 0.5 1 f=11,5
1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
0.00 f=7,8
0 0.5 1 1.5 2 2.5 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Norm al Gerilme (s, kg/cm 2 ) Y at ay Kesm e Deformasy onu (Dl, cm ) Y at ay Kesme Deformasyon (Dl, cm)
Normal Gerilme (s, kg/cm 2 )

(2) Bentonit = % 20 için KİREÇ  MUKAVEMET  …… KÜR SÜRESİ

KUM + %20 Bentonit + % 0 Kireç KUM + %20 Bentonit + % 3 Kireç
2.50 2.20 2.00 1.80
2.00

Kayma Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kesm e Gerilmesi (t, kg/cm2 )

Kesme Gerilmesi (t, k g/cm2 )

Kaym a Gerilmesi (t, kg/cm2 )

1.60
1.80
2.00 1.40
1.60 1.50
1.40 y = 0.4441x + 0.8125 1.20
1.50 y = 0.6177x + 0.7911 f
1.20 R2 = 0.952 1.00
f R2 = 0.9938 1.00
1.00 0.80
1.00 0.80
c=79 kkPa
c=0,791 g/cm 2
0.60
c=81
c= 0,813 kPa
kg/cm 2
0.60
%20 Bentonit %3 K ireç N 1=0.5 k g/cm2
f= 31,70 o %20 Bentonit N 1=0.5 k g/cm2 0.50 0.40
0.50 f=31,7 0.40 %20 Bentonit N 2= 1 k g/cm2
f=23,9
f= 23,95 o
%20 Bentonit %3 K ireç N 2=1 k g/cm2
0.20 %20 Bentonit N 3=2 k g/cm2 0.20 %20 Bentonit %3 K ireç N 3=2 k g/cm2
0.00 0.00 0.00 0.00
0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0 0.5 1 1.5 2 2.5 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7
Normal Gerilme (s, k g/cm 2 ) Y atay Kesm e Deformasy onu (Dl, cm) Normal Gerilm e (s, k g/cm 2 ) Y atay Kesme Def orm asyon (Dl, cm )
 2.80
120
2,30

Kuru Birim Hacim Ağırlığı (gr/cm3)

2.60
100 2,25

Kuru BirimHacimAğırlığı (gr/cm)

3
2.40

Ağırlıkça Geçen (%)

2,20
80
2.20 2,15
60
2,10
2.00
40 2,05

1.80 2,00

…
20
1.60 1,95

0 1,90
1.40
0.01 0.10 1.00 10.00 100.00
1 2 3 4 5 6 7 8 1,85
Tane Boyu (mm) plentmiks plentmiks + plentmiks + plentmiks +
Su Muhtevası (%) %10 kil %20 kil %30 kil

İbrahim ÇOBANOĞLU
Dolguda Sıkışma Yrd. Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi
Performansının Kil ve icobanoglu@pau.edu.tr

Uçucu Kül Katkısı ile Soner HALDENBİLEN

Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi
Artırılması shaldenbilen@pau.edu.tr

Sefer Beran ÇELİK

Arş.Gör., Pamukkale Üniversitesi
scelik@pau.edu.tr
 Dolguda Sıkışma Performansının
Kil ve Uçucu Kül Katkısı ile Artırılması
İ.Çobanoğlu, S.Haldenbilen ve S.B.Çelik

Konu
Denizli ili üst yapı projesinde alt temel
malzemesi olarak seçilen plentmiks…

Plentmiks malzemesi:
 Sıkıştırabilir niteliği olmayan

 Plastik özellik göstermeyen (NP)

Kil veya uçucu kül ile iyileştirilmesi

 120

Sıkışma Deneyleri 100

Ağırlıkça Geçen (%)

80

 gkmaks ve wopt deneysel olarak 60

belirlenememiştir… 40

20
2.80
0
0.01 0.10 1.00 10.00 100.00
Kuru Birim Hacim Ağırlığı (gr/cm3)

2.60
Tane Boyu (mm)

2.40

2.20

2.00

1.80 Plentmiks
1.60
Standart proktor sıkıştırma enerjisi ile
elde edilen sıkışma eğrileri ve doygunluk
1.40
yüzde değerleri.
1 2 3 4 5 6 7 8
Su Muhtevası (%)
 5,00

2,30
Plentmiks Plentmiks
4,50
%30 kil Plentmiks Plentmiks
2,25
Plentmiks
Kuru BirimHacimAğırlığı (gr/cm)

4,00
3

2,20
Plentmiks %20 kil %10 kil %20 kil
3,50 Plentmiks

Su Muhtevası (%)
2,15
%10 kil 3,00 %30 kil
2,10
2,50
2,05 Plentmiks 2,00
2,00
1,50
1,95
1,00
1,90
0,50
1,85
pl entmi ks pl entmi ks + plentmiks + plentmiks +
0,00
%10kil %20kil %30ki l plentmiks plentmiks + %10kil plentmiks + %20kil plentmiks + %30kil

2,20 Plentmiks Plentmiks

Plentmiks %20 kül 7,00 %30 kül
Kuru Birim Hacim Ağırlığı (gr/cm 3 )

2,15
%10 kül Plentmiks 6,00

2,10 %30 kül Plentmiks

Su Muhtevası (%)
5,00

4,00
Plentmiks
2,05
Plentmiks Plentmiks %20 kül
2,00
3,00
%10 kül
2,00

1,95 1,00

0,00
1,90
Plentmiks P + % 10 kil P + % 20 kil P + % 30 kil
Plentmiks P + %10 uçucu kül P + %20 uçucu kül P + %30 uçucu kül
SONUÇLAR: Her iki malzeme de
Maks. Kuru Artış Optimum Su sıkışma performanslarını
Dolgu Malzemesi
Birim Hac. Ağr. (%) İçeriği (%) arttırmıştır.
Plentmiks --- --- ---
Plentmiks + % 10 Kil 2.099 gr/cm3 4.95 3.270
Öncelikli hedefler:
Plentmiks + % 20 Kil 2.120 gr/cm3 6.00 3.110
 Düşük su içeriği
Plentmiks + % 30 Kil 2.247 gr/cm3 12.35 2.510
Plentmiks + % 10 Kül 2.108 gr/cm3 5.40 2.172  Maksimum kuru birim
Plentmiks + % 20 Kül 2.144 gr/cm3 7.00 2.650
hacim ağırlık
Plentmiks + % 30 Kül 2.068 gr/cm3 3.40 6.260
Dolgunun geçirimliliği
gkmaks ‘a göre ideal karışım ayrıca incelenmemiştir.
 Kil karışımı için: Plentmiks + % 30 kil
 Uçucu kül karışımı için: Plentmiks + % 20 kül
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
gkmaks değerlerindeki artışa göre:
Kil ve uçucu kül malzemelerin her ikisi de
plentmiks malzemenin yapısındaki boşluklarını
doldurmaktadır.

Maks. Kuru Artış Optimum Su

Dolgu Malzemesi
Birim Hac. Ağr. (%) İçeriği (%)
Plentmiks gr/cm3
2.00 --- --- ---
Plentmiks + % 10 Kil 2.099 gr/cm3 4.95 3.270
Plentmiks + % 20 Kil 2.120 gr/cm3 6.00 3.110
Plentmiks + % 30 Kil 2.247 gr/cm3 12.35 2.510
Plentmiks + % 10 Kül 2.108 gr/cm3 5.40 2.172
Plentmiks + % 20
2.144 gr/cm3 7.00 2.650
Kül
Plentmiks + % 30 Kül 2.068 gr/cm3 3.40 6.260
 Plentmiks
2,30
%30 kil
2,25 Plentmiks
Kuru BirimHacimAğırlığı (gr/cm)
3

2,20 Plentmiks %20 kil

2,15 %10 kil
2,10 ?
2,05 Plentmiks
2,00

1,95

1,90

1,85
plentmiks plentmiks + pl entmiks + plentmi ks +
%10ki l %20kil %30kil

5,00
Plentmiks
4,50

4,00
Plentmiks Plentmiks (1) Su muhtevaları > % 5 olmalıydı, w (%10-15 aralığı)…
%10 kil %20 kil Plentmiks
(2) Kil miktarı artarken, wopt azalması dikkat çekici…
3,50
Su Muhtevası (%)

3,00 %30 kil

2,50

2,00
(3) %30 killi numune wopt = %2,5 (neredeyse kuru)…
1,50
(4) Kompaksiyon eğrileri çizilebildi mi?
1,00

0,50 (5) Karayolları için kabul edilebilir bir malzeme mi?

0,00
plentmiks plentmiks + %10kil plentmiks + %20kil plentmiks + %30kil
(6) CBR deneyleri var mı? Mukavemet nasıl değişiyor?
 10000
Silt (CBR=21)
Geofiber ile iyileştirilmiş silt (CBR=35)
Penetrasyon Gerilmesi (kPa)
8000

6000

4000

…
2000

0
0 5
Penetrasyon (mm)
10 15

Hamza GÜLLÜ
Geofiber ile İyileştirilen Yrd. Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi
Yol Dolgusunun Sayısal hgullu@gantep.edu.tr

Analizi
 Geofiber ile İyileştirilen
Yol Dolgusunun Sayısal Analizi 10000
H.Güllü Silt (CBR=21)
Geofiber ile iyileştirilmiş silt (CBR=35)

Penetrasyon Gerilmesi (kPa)

Konu 8000

Geofiber katkılı ve katkısız iki yol dolgusu

kesitinin davranışı sonlu elemanlar yöntemi ile 6000
analiz edilmiştir.
4000
 Deneysel bir çalışma ile geofiberli ve
geofibersiz silt zeminin mukavemeti 2000
karşılaştırılmaktadır.
0
Karışım  wopt = %11 ve % 0.2 oranında fiber 0 5 10 15
Penetrasyon (mm)
Deney modifiye proktor kompaksiyon ile suya
doygun olmayan şartlar için uygulanmıştır. Geofiber ile iyileştirilmiş siltin
CBR (unsoaked) performansı
  Sayısal Modelleme

 Parametre
Kaplama Temel Alt Temel Silt
   
Model LE MC MC MC
Drenaj N.Porous D.lı D.lı D.sız
 Eref [Mpa] 27 000 160 125 138
c [kPa] - 4 4 20
f [] - 38 35 30
cu [kPa] - - - 630
E = 6.6*CBR (MPa)
 cu = 30*CBR (kPa)
Kaplama Fiber + Silt
 Parametre
 Silt  
Model LE MC MC
Drenaj N.Porous D.sız D.sız
 Eref [Mpa] 27 000 230 138
c [kPa] - 30 20
f [] - 40 30
cu [kPa] - 1050 630
Düşey Deplasmanlar:

Geofibersiz
Düşey deplasman
=1.37 mm

Geofiberli
Düşey deplasman =
1.14 mm
Plastik Noktalar:
maks = 7,0 kN/m2

Geofibersiz

maks = 4,63 kN/m2

Geofiberli
Güvenlik Seviyesi:

Geofibersiz
(Total increments)
(FS=4.135)

Geofiberli
(Total increments)
(FS=5.55)
 10000

DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA Silt (CBR=21)

Geofiber ile iyileştirilmiş silt (CBR=35)

Penetrasyon Gerilmesi (kPa)

8000

Hajezi ve diğ. (2012 ) Construction and Building Materials

A review of soil reinforcement by using synthetic and natural fibers 6000

• yol altyapısı 4000

• istinat yapıları
• tren dolgularında 2000

• şevlerin iyileştirilmesi Kuru numune

0
• deprem mühendisliği 0 5 10 15
• ve temel mühendisliği uygulamalarında Penetrasyon (mm)

geofiber ile iyileştirme yapılabileceğini

bildirmektedir.

KURU CBR sonuçları +

YAŞ CBR sonuçları
  Kaplama Temel Alt Temel Silt
 Parametre
   
 Model LE MC MC MC
Drenaj N.Porous D.lı D.lı D.sız
Eref [Mpa] 27 000 160 125 138
c [kPa] - 4 4 20
 f []
cu [kPa]
-
-
38
-
35
-
30
630
Geofibersiz silt
Kaplama Fiber + Silt
Parametre
 Silt  
Model LE MC MC
 Drenaj N.Porous D.sız D.sız
Eref [Mpa] 27 000 230 138
Geofiberli silt  c [kPa] - 30 20
f [] - 40 30
Gerilme dağılımı
cu [kPa] - 1050 630

 (1) Silt için elastisite modülü 138 MPa

(2) C-f (kesme kutusu ?) ve Cu
Geofibersiz silt (3) Temel – alt temel yerine geofiberli silt,
gerilme dağılımı !!!
 (1) Oturma değerlerine göre iyileştirmeye gerek
 olmadığı görülmektedir.
30 kPa’lık şerit trafik yükü altında
Geofibersiz dolguda Geofiberli dolguda
1.37 mm 1.14 mm

Dolgu ağırlığı altında oluşan oturmanın daha kritik

olması beklenir.
qtrafik = 30 kPa, qdolgu ≈ 80 kPa

(2) En altta yer alan tabakaya ait bilgi yoktur.

(3) Şev stabilitesi problemi yoktur.

Geofibersiz dolguda Geofiberli dolguda
FS= 4,135 >> 1,50 FS = 5,55 >> 1,50

(4) Sonlu elemanlar ağı: Eleman büyüklükleri !!!

…
A. Şahin ZAİMOĞLU
Ayrık Polimer Liflerle Doç. Dr., Atatürk Üniversitesi
zaimoglu@atauni.edu.tr
Rastgele Donatılı
Temel YETİMOĞLU
İnce Daneli Zeminlerde Prof. Dr., Atatürk Üniversitesi
yetimt@atauni.edu.tr
Donatı Uzunluğunun Yasin ÇALİK
Donma--Çözülme
Donma İnş. Müh., Çevre ve Şehircilik İl Müd.
yasincalik01@hotmail.com
Davranışına Etkisi
Rahim Kağan AKBULUT
Prof. Dr., Atatürk Üniversitesi
rkakbulut@atauni.edu.tr
 Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde
Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Zaimoğlu, T. Yetimoğlu, Y. Çalik ve R.K.Akbulut

Konu
4.5 mm
İnce daneli zemin içerisine rastgele dağıtılmış
farklı boydaki polipropilen lifler
 Kil zemin  Oltu-Erzurum yöresinden
 % 0.15 lif (3 mm – 6 mm – 12 mm)
(zeminin toplam kuru ağırlığının)
 Donma-çözülme deneylerinde 5 ve 10 çevrim
yapılmıştır.
 Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde
Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Zaimoğlu, T. Yetimoğlu, Y. Çalik ve R.K.Akbulut

Deneyler wopt ve gkmaks

(1) Kil hazırlanan numuneler ile
(2) Kil + 3 mm pp donma çözülme deneyleri
(3) Kil + 6 mm pp (110 cm x 55 cm x 55 cm boyutlarında ve
(4) Kil + 12 mm pp sıcaklık aralığı -25oC ila +60oC olan
donma kabininde yürütülmüştür.)
 
her karışım için kompaksiyon deneyi Donatılı ve donatısız kil zemin numuneleri
wopt ve gkmaks serbest basınç
deney aletinde yüklenmiştir…
 Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde
Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Zaimoğlu, T. Yetimoğlu, Y. Çalik ve R.K.Akbulut

Donma-Çözülme : 0 çevrim En büyük pik gerilme

130 kPa (donatısız)
Ldonatı  pik gerilme 
donatısız zemin: 3 mm 6 mm 12 mm
%26  %62  %56 

Lif + kil: davranışı daha düktil.

6 mm ve 12 mm pp lif: Başlangıç teğet modülü 

Gerilme-deformasyon eğrileri (0 çevrim)

 Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde
Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Zaimoğlu, T. Yetimoğlu, Y. Çalik ve R.K.Akbulut

Donma-Çözülme: 5 çevrim

 En büyük pik gerilme 43 kPa (donatısız zemin)

En büyük pik gerilme
 ‘Lif + kil’ davranışı ‘kil’ davranışından daha 43 kPa (donatısız)
düktil.

 Eğrilerin başlangıç teğet modüllerinde önemli

bir değişiklik görülmemiştir.

Gerilme-deformasyon eğrileri (5 çevrim)

Ayrık Polimer Liflerle Rastgele Donatılı İnce Daneli Zeminlerde
Donatı Uzunluğunun Donma-Çözülme Davranışına Etkisi
A. Zaimoğlu, T. Yetimoğlu, Y. Çalik ve R.K.Akbulut

Donma-Çözülme:
10 çevrim
Uzun polipropilen lifler
(6 mm ve 12 mm) kısa En büyük pik gerilme
life göre (3 mm) zemin 44 kPa (3 mm pp)
içerisinde daha uzun
kılcal bir çatlak gibi
davranmaktadır.

Gerilme-deformasyon eğrileri (10 çevrim)

Donma-Çözülme Döngüsü (su  buz): DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
geçirgenlik, su muht, gerilme-deformasyon,
göçme yükü, elastik özellikler, kohezyon ve
içsel sürtünme açısı …

Ghazavi ve Roustaie (2010)

kPa

H = 77 mm olan bir numunenin boyunda Çevre Basıncı & Donma-Çözülme

0,15-0,54 mm’ye varan genişleme Wang ve diğ. (2007)
 (0 çevrim) (10 çevrim) PP miktarı = % 0.15

3 mm boyunda fiber daha Freilich ve diğ. (2010)

iyi sonuç vermiştir.
Farklı numune boyutlarında
ve arazi şartlarında daha
büyük fiberler de etkili
Fiberli Fibersiz
olabilir mi?
Zaimoğlu ve diğ. (2012)
 DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
Ghazavi ve Roustaie (2010)
FİBER MİKTARI DONMA-ÇÖZÜLME
DAVRANIŞI İÇİN ÇOK ÖNEMLİ…

Ghazavi and Roustaie (2010) tarafından

yapılan çalışmaya göre:
% 3’e kadar geofiber (12 mm) katılan
killerin serbest basınç dayanımı hem donma-
çözülme öncesinde hem de sonrasında
artmaktadır.
 DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Özkul ve Baykal
(2007)

Kil Kil+Fiber Kil Kil+Fiber

…
Hande GERKUŞ
Fiber ile Güçlendirilmiş Araş. Gör., İstanbul Teknik Üniversitesi
gerkus@itu.edu.tr
Kumların Statik
Davranışları Mojtaba TORABI
Dokt. Ögrencisi, Boğaziçi Üniversitesi

Ayfer ERKEN
Prof. Dr., İstanbul Teknik Üniversitesi
erken@itu.edu.tr
 Fiber ile Güçlendirilmiş Kumların Statik
Davranışları
H. Gerkuş, M. Torabi ve A. Erken

Konu
"PP Fiber + Kum Karışımlarının" & "Kum" zeminlerin
statik yükler altındaki yük-deformasyon ilişkisi

Deney Kumu
Kumun maksimum boşluk oranı emaks=0.85 , minimum boşluk oranı emin=0.54
DR=%55 (orta sıkı kum)
Fiber
Polipropilenden yapılmıştır ve 19 mm uzunluğunda tek fiber yapısındadır.
 Fiber ile Güçlendirilmiş Kumların Statik
Davranışları
H. Gerkuş, M. Torabi ve A. Erken
Numuneler
Modifiye Proktor  gkmaks = 15.9 kN/m3  wopt = %10.0
Kum + % 0.1 - % 0.5 - %1.0 Fiber + wopt = %10
DR=%55 (5 tabaka + 30 vuruş tabaka)   50mm çapında 100mm boyunda
vakum etkisi altında üç eksenli numune

Üç Eksenli Deney Sistemi

(1) Çevrimsel yük altında maksimum Elastisite Modülü belirlenmiştir.
(2) Doygun (S > %97) ve doygun olmayan (w = %10.0) numunelere drenajlı koşullar
altında statik üç eksenli basınç deneyleri
 Fiber ile Güçlendirilmiş Kumların Statik
Davranışları
H. Gerkuş, M. Torabi ve A. Erken
Maksimum Elastisite Modülü

s3 = 30kPa ve 100kPa
Wfiber = %0.1, %0.5 ve %1.0 Emaks
DR = %55

s3 ‘ün değeri Wfiber ‘den daha etkili

 H. Gerkuş, M. Torabi ve A. Erken

Doygun Olmayan Kumlarda

Doygun Kumlarda
 Fiber ile Güçlendirilmiş Kumların Statik
Davranışları
H. Gerkuş, M. Torabi ve A. Erken
Fiber + Doygun Kumlarda Gerilme-Şekil Değiştirme Davranışı

Kum içine fiber eklemenin boşluk oranı ve hacim değişimine etkisi önemsizdir
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA Geofiber ile iyileştirilen orta sıkı kumlarda:

 Üç eksenli deney aleti ile ölçülebilen en büyük

elastisite modülünün fiber oranındaki artış ile
bir miktar azaldığı

 Aynı çevre basıncında fiber oranındaki artışın

mukavemeti önemli miktarda arttırdığı
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Doygun olmayan numuneler

w = % 10

Doygun numuneler
S > % 97
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA Tang. ve diğ (2010)

Çekme deneyi yapılmış bir geofiberin SEM fotoğrafı İdealleştirme

Tang ve diğ. zemin daneleri ve geofiber arasındaki mekanik etkileşimi incelemişler ve fiber
ile zemin daneleri arasındaki kayma direnci …
 Zemin danelerinin deformasyonla birlikte yeniden yapılanmasına
 Etkin olan ara yüzey temas alanı
 Fiber yüzeyinin pürüzlülüğü
 Zemin yapısına
…
Devrim ALKAYA
Ön Konsolidasyon Yrd. Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi
Yöntemi ile Zemin devrimalkaya@hotmail.com

İyileştirilmesinde Kum Burak YEŞİL

Öğretim Görevlisi, Düzce Üniversitesi
Drenler ve Fitil Drenlerin burakyesil06@hotmail.com
Tablolama Programları
Fatih DİKBAŞ
Kullanılarak Yrd. Doç. Dr., Pamukkale Üniversitesi
fdikbas@hotmail.com
Projelendirilmesi
 Ön Konsolidasyon Yöntemi ile Zemin İyileştirilmesinde Kum
Drenler ve Fitil Drenlerin Tablolama Programları Kullanılarak
Projelendirilmesi
D. Alkaya, B. Yeşil ve F. Dikbaş

Konu Radyal Drenaj ve Kum Drenler

Kum drenler ve fitil drenler
ön konsolidasyon ile iyileştirme
 Kapsamlı literatür taraması
 (güçlü ve zayıf yönleri)
 MS Excel ile
 konsolidasyon süresi
H > 6.00 m ve Cv < 0.001 cm2/s
konsolidasyon uzun sürmektedir
Tipik uygulama
drenaj yolunu kısaltarak
konsolidasyonun gerçekleşmesi için
gereken süreyi aşağıya çekmek
 Ön Konsolidasyon Yöntemi ile Zemin İyileştirilmesinde Kum
Drenler ve Fitil Drenlerin Tablolama Programları Kullanılarak
Projelendirilmesi
D. Alkaya, B. Yeşil ve F. Dikbaş
Kum Dren: Yapım Teknikleri
Çizelge 1. Düşey Kum Drenlerin Kullanımı
……
Amaç
Kum Dren: Problemler
Stabiliteyi Oturmaları
…… Uygulama alanları
yükseltmek düşürtmek
Yollar X X
Fitil Drenler: Avantajlar Karayolları
 Yerleştirilirken yumuşak zeminin gerilme
Dolgular X X
dayanımında artış olur. Havaalanları X X
 Akıma karşı koyma durumu oluşmaz. Kum Temeller X X
Toprak setler
drenlerde akımı engelleyici bir tepki oluşur. Setler X X
 Fitil dren ekipmanı küçük boyuttadır ve hafiftir.
Depo zeminleri X X
 Fitil dreni yerleştirme işlemi basit, doğrusal,
Binalar X X
hızlı ve temizdir.
(1) Karesel Formda Oluşturulan Kum Dren Hesabı:
% 90 oturma miktarında
5 m kil tabakası kalınlığı
20 cm kum dren yarı çapı
3.5 m kum dren aralığı

Kare kum dren uygulamadan

önce 654 gün de
gerçekleşecek oturma,

Kare kum dren uygulandıktan

sonra yaklaşık 150 günde
gerçekleşeceği görülmektedir.
(2) Eşkenar Üçgen Formunda Oluşturulan Kum Dren Hesabı:
% 90 oturma miktarında
5 m kil tabakası kalınlığı
20 cm kum dren yarı çapı
3.5 m kum dren aralığı

Üçgen kum dren

uygulamadan önce 654 gün
de gerçekleşecek oturma,

Üçgen kum dren

uygulandıktan sonra yaklaşık
140 günde gerçekleşeceği
görülmektedir.
(3) Fitil Dren Hesabı:
Üçgen ve kare fitil dren
uygulaması olarak iki tipte de
hesap yapılabilmektedir.

Konsolidasyon süresi girilerek

etkilenen zemin silindir çapı
hesaplanır.

Bantların üçgen ve kare

yerleştirilmesine göre oturma
miktarı hesaplanabilmektedir.

Bant dairenin genişliği 10 cm,

oturma süresi 150 gün girilerek
hesaplar yapılıp sonuçlar
sunulmuştur.
Bu çalışmada kum dren ile şerit drenlerin: DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
(1) Kullanım alanları …
(2) Avantaj ve dezavantajları …
(3) Yapım teknikleri …
hakkında bilgi verilmektedir.

Tipik bir örnek üzerinde yapılan hesaba göre: 5 m kil tabakası kalınlığı, % 90 konsolidasyon

İyileştirme yapılmazsa oturma süresi : 654 gün

Kare karelaj ile kum dren yapılırsa oturma süresi: 150 gün (D = 40 cm, s = 3.5 m)
Üçgen karelaj ile kum dren yapılırsa oturma süresi: 140 gün (D = 40 cm, s = 3.5 m)
olarak hesaplanmıştır.

Hesaplarda kullanılan hiçbir bağıntı bildiride verilmemiştir.

Kanaatimce, fitil drenlerle ilgili yapılan çalışma da yeterince açıklanmamıştır.
…
Fatih ÇELİK
Kum Kolonun Organik Araş. Gör., Gaziantep Üniversitesi
fcelik@gantep.edu.tr
Zemininin
Hanifi ÇANAKÇI
Konsolidasyon Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi
Parametreleriyle İlişkisi canakci@gantep.edu.tr

Hamza GÜLLÜ
Üzerine Bir İnceleme Yrd. Doç. Dr., Gaziantep Üniversitesi
hgullu@gantep.edu.tr
 Kum Kolonun Organik Zemininin Konsolidasyon
Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
F. Çelik, H. Çanakçı ve H. Güllü

Konu
Organik zemin içerisine yerleştirilmiş
farklı çaplara sahip kum kolonların,
organik zeminin konsolidasyon
parametreleri üzerine etkisi
incelenmiştir.
Yöntem
Tüm numuneler için su muhtevası %
75’tir.
Kolunu oluşturan kum 5 No’lu ve 40
No’lu elek arasında kalan
malzemeden alınmıştır.
Konsolidasyon deneyleri 25 kPa, 50
kPa, 120 kPa, 240 kPa ve 480 kPa
gerilmeler 24 saat’lik aralıklarla
uygulanmıştır.
Yöntem
Kum kolon numuneleri numune aparatının tam ortasına yerleştirilmiştir.
Kum kolonlar istenen çapta ve yükseklikte hazırlanmış silindirik tüplerin içerisine
gevşek bir şekilde doldurularak hazırlanmıştır. Kum taneleri tüp içerisine
doldurulduktan sonra etrafına belirlenmiş sabit yoğunlukta ve sabit su
muhtevasında organik zemin doldurulmuştur.

Kum kolonsuz 3 cm çapında kum kolonla 5 cm çapında kum kolonla

hazırlanmış numune. hazırlanmış numune. hazırlanmış numune.
 Kum Kolonun Organik Zemininin Konsolidasyon
Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
F. Çelik, H. Çanakçı ve H. Güllü

Test Sonuçları
Normal gerilme artışına
paralel olarak kum kolon çapı
artıkça deformasyonda
azalma görülmektedir.
 25 kPa gerilme altında % 86
 480 kPa gerilme altında % 53
 Kum Kolonun Organik Zemininin Konsolidasyon
Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
F. Çelik, H. Çanakçı ve H. Güllü

Test Sonuçları Organik Zemin - Kolonsuz

 Kum Kolonun Organik Zemininin Konsolidasyon
Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
F. Çelik, H. Çanakçı ve H. Güllü

Test Sonuçları 3 cm çaplı kum kolonu

 Kum Kolonun Organik Zemininin Konsolidasyon
Parametreleriyle İlişkisi Üzerine Bir İnceleme
F. Çelik, H. Çanakçı ve H. Güllü

Test Sonuçları 5 cm çaplı kum kolonu

DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

D = 30 mm, S = 75 mm, Alan Oranı = AR = % 16

75 mm
D = 50 mm, S = 75 mm, Alan Oranı = AR = % 44
Tipik uygulama değerleri AR % 5 - %25 arasındadır.
Wood ve diğ. (2000)’e göre arazide AR > %25
olmalıdır.
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
Taş-kum kolonlarda gözlenen göbeklenme deformasyon davranışı konsolidasyon
hücresi içinde yeterince oluşabilir mi?

Konsolidasyon Hücresi  Bir boyutlu drenaj Özellikle 5 cm çaplı kolon örneğinde…

Arazide taş-kum kolon  Üç boyutlu drenaj

Organik kilin deplasmanlar üzerindeki etkisi daha detaylı

incelenebilir…
Daha büyük model deneylerin kullanılması araziyi temsil edebilir…
…
Mehmet BERİLGEN
Darbeli Kırmataş Doç. Dr. , Yıldız Teknik Üniversitesi
berilgen@yildiz.edu.tr
Kazıkların Model
Şamil ATAMAN
Deneylerle İncelenmesi İnş. Yük. Müh., Yıldız Teknik Üniversitesi
samilataman@gmail.com

Cem AKGÜNER
Öğr. Gör. Dr., Yıldız Teknik Üniversitesi
akguner@yildiz.edu.tr

Saadet BERİLGEN
Yrd. Doç. Dr., Yıldız Teknik Üniversitesi
koc@yildiz.edu.tr
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen

Konu
Darbeli kırmataş kolonların eksenel yük
altında davranışı deneysel olarak incelenmiştir.

 Taş Kazık Makinesi

 Deney Tankı
 Zemin ve Kırmataş Özellikleri
 Sonuçlar
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
Taş Kazık Makinesi
 1400 x 1400 x 2000 mm profillerden oluşan bir
çerçeve
 Konik bir hazne
 100 mm çapında ve 1000 mm boyunda çelik kılıf
 Kılıfı zemine iten ve darbe uygulayabilen motorlar
 Elektronik kumanda panelinden
 İtme, kılıfı yukarı çekme miktarları
 Tokmaklama enerjisi
 Kazık yükleme testinde uygulanacak kademeli
yükleme
Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
Deney Tankları 1100 mm
 Zemini konsolide etmek için bir hava yastığı
 Bir üst kapak ve montaj çubukları

Konsolidasyon: 1350 mm
 Zemin üzerine yerleştirilen hava yastığının
tankın ağzı kapatılarak mesnetlenmesi ile
gerçekleştirilmektedir.
 Tankın altında, üstünde ve çevresinde su çıkışı
için vanalar bulunmaktadır.
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
Kırmataş Özellikleri: Zemin Özellikleri:
Taş kazıkların üretiminde kullanılan % 40 kaolin WL = % 27
çakılın dane çapı dağılımı (GW) SC
% 60 kum (SP) WP = % 16

Rowe Hücresi Numuneleri

Serbest basınç
Üç eksenli UU ve CU deneyleri
c c' f f' E
Deney
kPa  kPa
SerBas 13 - - - 600
UU 14 - - - 700
CU 0 0 26 36 13300
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
Tanklarda Deneylerin Yapılışı:
Likit limit kıvamında hazırlanan "kaolin + kum" karışımı 130 cm yüksekliğindeki deney
tanklarında 100 kPa konsolide edilmiştir.
Üç ayı aşkın bir sürede gerçekleşen konsolidasyon sonunda zemin kalınlığı 90 cm’dir.
cU (cep penetrometresi) = 18 kPa
cU (cep veyni) = 12 kPa

Tank merkezinde 70 cm derinlikte bir darbeli taş kazık

üretilmiştir. Eksenel yük tank merkezine yerleştirilen 350 mm
çapında ve 20 mm kalınlıktaki bir levha ile uygulanmıştır.
 Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. Akgüner ve S. Berilgen
Tanklarda Deneylerin Yapılışı:
DH taş kazıksız > DH taş kazıklı

Taş kazıksız zemin taşıma gücü 102 kPa

Taş kazıklı taşıma gücü 415 kPa

Taş kazığın başlangıç elastisite modülü 28 Mpa’dır.

E0(taş kazık) / EU(deneyler ortalaması) = 43
Darbeli taş kazık ile çevre zeminin rijitliklerinin oranının
20-50 değerleri arasındadır ( Fox ve Lien, 2001).
Darbeli Kırmataş Kazıkların Model Deneylerle
İncelenmesi L = 80 cm taş kazık
M. Berilgen, Ş. Ataman, C. AkgünerDve
taş S. = 19 cm
Berilgen
kazık

taş kazığın taşıma gücü

eksenel yüklü bir kazık gibi
çevre ve uç taşıma gücü toplamı
(1) KONSOLİDASYON DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Berilgen ve diğ. (2012) Weber (2007),

Weber ve diğ. (2010)
(2) KOLON BOĞUM SIKLIĞI DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Kolon Yapım Sürecinin Kil ve

Kolon Üzerindeki Etkileri

Weber (2007),
Weber ve diğ. (2010)
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Weber (2007),
Weber ve diğ. (2010)
50 g  60 cm
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Birim hacim ağırlığı (g/cm3)

Porozite (%)

Kolondan uzaklık (mm) Kolondan uzaklık (mm)

Weber (2007),
Weber ve diğ. (2010)
 DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
(1)

Weber (2007)
Weber ve diğ. (2010)

(2) (3)
 Grup Etkisi
McKelvey ve diğ. (2004)

taş kazığın taşıma gücü

eksenel yüklü bir kazık gibi
çevre ve uç taşıma gücü
toplamı…
 150

125

100

Rijitlik (MN/m3)
75

50

…
25

0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Ntem. (darbe/30cm)

Qcell - Geopier Foun. Co. 1/4 '' 1/2 '' 1 '' 2 ''

Ece KURT BAL

Darbeli Kırmataş Kolon İnş. Yük. & Jeof. Müh., Sentez İnşaat
ekurt@sentezinsaat.com.tr
(DKK) Yükleme Testi
Kemal Önder ÇETİN
Sonuçlarının Prof. Dr., ODTÜ
ocetin@metu.edu.tr
Değerlendirilmesi
 Darbeli Kırmataş Kolon (DKK) Yükleme Testi
Sonuçlarının Değerlendirilmesi
E. K. Bal ve K. Ö. Çetin

Konu
Impact yöntemi ile üretilen darbeli kırmataş kolon elemanları üzerinde
uygulanan tam ölçekli yükleme testlerinin sonuçları tartışılmıştır.

6 farklı bölgede imal edilen

50 cm çaplı üzerinde yükleme testleri …
19 adet darbeli kırmataş kolon
 Zemin profili …
• 15m derinliklere kadar normal
c: 0.25 kg/cm
konsolide
f : 10
g: 1.8 g/cm • düşük-yüksek plastisiteli CL-CH
• yumuşak–orta katı kıvamlı birim
• yer yer siltli kil – killi silt yapısında
BURSA c: 0.40 kg/cm

Test Sahası f: 10
g: 1.8 g/cm
Altında ise …
• orta sıkı – sıkı çakıllı, killi, siltli kum /
sağlam grovak
• çok katı – sert kil birimler

2.0m

c: 0.20 kg/cm
f: 8
g: 1.8 g/cm
GAZİANTEP
Test Sahası
 200
Darbeli
Modulus Kırmataş
Yükleme Testi Kolon (DKK) Yükleme Testi 175

ASTMSonuçlarının
D-1143 standardı De ğerlendirilmesi
150
kazıkların basınç 125
Servis yükü

Yükk (%)
altındaki
E. K. davranışlarını ölçen test prosedürü
Bal ve K. Ö. Çetin 100
75
 0.6 cm (1/4 inches)
Modulus Yükleme Testi 50
 1.27 cm (1/2 inches) 25

 2.54 cm (1 inch) 0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16
 5.0 cm (2 inches) Yükleme No
 Darbeli Kırmataş Kolon (DKK) Yükleme Testi
Sonuçlarının Değerlendirilmesi
E. K. Bal ve K. Ö. Çetin

Çalışma DKK Boyu Ntem.

No Ntem. Nort.
Sahası (m) fs (zemin yüzeyi)  mobilizasyon
1 Afyon 6 5 16 Yüzeye yakın SPT N değerlerinin ağırlık
8 Yozgat 11 10 10 faktörü 1,0’dan başlayarak, kolon alt
9 Istanbul 12 12 10 kotunda 0 olacak şekilde doğrusal
10 Yozgat 13 14 9 azaltılmıştır.
13 Sivas 9 23 10
15 Gaziantep 17 18 7.5 Nort.
19 Bursa 3 2 16.5 Basit ortalama ile elde edilen değerler
 Mobilize Olan Kapasite 600

500

600
400

Q IMPACT (kN)
500
300

400
Q IMPACT (kN)

200
300
100
200
0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
100
SPT Ntem. (darbe/30cm)

0 Qcell - Geopier Foun. Co. 1/4 '' 1/2 '' 1 '' 2 ''
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Nort. (darbe/30cm)

Qcell - Geopier Foun. Co. 1/4 '' 1/2 '' 1 '' 2 ''

QIMPACT – DKK Üzerindeki Yük – SPT Nort. QIMPACT – DKK Üzerindeki Yük – SPT Ntem.
Geopier teknik tasarım kılavuzunda
Farklı izin(Fox
verilebilir
and Cowell,
oturma
1998)
değerleri
önerilen
için
değerler karşılaştırma
amacıyla, kalın çizgifarklı
ile gösterilmiştir.
kolon kapasite değerlerinin kullanılması gerekir.
Mobilize Olan Kapasite
80 80

70 70
Q IMPACT / DKK Boyu (kN/m)

Q IMPACT / DKK Boyu (kN/m)

60 60

50 50

40 40 Normalize  LKolon
30 30 1/2 '' oturma (Fox and Cowell, 1998)
20 1/4 '' oturma 20 uyumlu
10 10

0 0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Ntem. (darbe/30cm) SPT Ntem. (darbe/30cm) Impact DKK
80 80
elemanları, uygulana
70 70
n yüke uç direncinin
Q IMPACT / DKK Boyu (kN/m)
Q IMPACT / DKK Boyu (kN/m)

60 60

50 2 '' oturma
aksine yüzey
50

40 1 '' oturma 40
sürtünmesi /
30 30 adezyon ile karşı
20 20 gelmektedir.
10 10

0 0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Ntem. (darbe/30cm) SPT Ntem. (darbe/30cm)
Mobilize Olan Rijitlik
150 150

125 125

100 100
Rijitlik (MN/m3)

Rijitlik (MN/m3)
75 75

50 50

25 25

0 0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Nort. (darbe/30cm) SPT Ntem. (darbe/30cm)

Qcell - Geopier Foun. Co. 1/4 '' 1/2 '' 1 '' 2 '' Qcell - Geopier Foun. Co. 1/4 '' 1/2 '' 1 '' 2 ''

Rijitlik – SPT Nort. Rijitlik – SPT Ntem.

0.6 cm ile 5.0 cm mertebelerindeki oturma değerleri için

mobilize olan rijitlik 30 ile 100 MN/m3 arasında değişmektedir.
 Mobilize Olan Rijitlik
2100 1800
 Kolonun elastisite
1800 1500
1/4 '' oturma modülü artan
1500
1200 oturma değerleri
E (MPa)

E (MPa)
1200
900 1/2 '' oturma için azalmaktadır.
900
600
600

300
 Kolonun elastisite
300
modülünün
0 0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 üzerinde çalışılan
SPT Ntem. (darbe/30cm) SPT Ntem. (darbe/30cm) çeşitli SPT N
1800 1800
değerleri için
1500 1500 hassas olmadığı da
1200 1200 görülmüştür.
E (MPa)

E (MPa)

900 900
1 '' oturma 2 '' oturma
600 600

300 300

0 0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20
SPT Ntem. (darbe/30cm) SPT Ntem. (darbe/30cm)
DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA

Makalede önerilen oranları ve aralıkları verelim…

Makaleden alıntıları koyalım

Makalelerden de birkaç slayt koyalım

göbeklenme DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
(bulging)
tipi yenilme inflection
stress (kPa)

uç (tip
deflection) inflection
yenilmesi stress (kPa)

Uygulanan gerilme ile ölçülen

deplasmanın oranı kolon rijitliği olarak
tanımlanmaktadır. F/L3.
 DEĞERLENDİRME & TARTIŞMA
Wissmann, White & Lawton (2007)

Kısa kolon davranışı, L=2 m

Uç yenilmesi
Kolon başı Telltale

Uzun kolon davranışı, L = 4 m

Göbeklenme tipi yenilme

Kolon başı Telltale

TARTIŞMA
(1) ASTM >> TS !
(2) Katkı maddesi ile yapılan iyileştirmelerde permeabilite ikinci planda.
Ölçüm zorlukları var ama …
(3) Geofiber bildirilerinde, uluslararası literatürdeki çalışma yoğunluğuna paralel bir artış
olduğu görülüyor…
 Ülkemizde kimyasal stabilizasyonun yeri nedir? Uygulamalara ve şartnamelere
yansıması hangi boyuttadır?
 Geofiber ile iyileştirmenin yeri zaman içinde ne olabilir?

(4) Darbeli Kırmataş Kolonlar vs. Vibroflot (taş kolon vb. )

Performans, uygulanabillik, ekonomi…