Kołomycew Anna - Jak Dbac O Wlosy PDF

Wszelkie prawa zastrzeżone.
Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości

lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.
Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie
książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie
praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi

bądź towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań,

by zawarte w tej książce informacje były kompletne i rzetelne.
Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie,
ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych lub autorskich.
Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności
za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.
Redaktor prowadzący: Ewelina Burska

Projekt okładki: Jan Paluch
Materiały graficzne na okładce i wewnątrz książki zostały wykorzystane

za zgodą Shutterstock.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki c,
- GLIWICE
tel. ,
e-mail: sensus@sensus.pl
WWW: http://sensus.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres:
http://sensus.pl/user/opinie/jakdba_ebook
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
ISBN: 978-83-283-0543-4
Copyright © Helion
 Poleć książkę na Facebook.com  Księgarnia internetowa
 Kup w wersji papierowej  Lubię to! » Nasza społeczność
 Oceń książkę
3
SPIS TREŚCI
Wstęp . ............................................................... 9
Kim są włosomaniaczki? . ........................................
O czym jest ta książka? . ..........................................
Rozdział 1. Jakie mam włosy? . ............................... 13

Podział włosów według ich skrętu . ..........................
Włosy proste . .....................................................
Fale . ..................................................................
Loczki . ...............................................................
Sprężynki . .........................................................
Struktura włosów . ...................................................
Włosy cienkie . ...................................................
Włosy grube . .....................................................
Włosy pośrednie . ...............................................
Porowatość włosów . ...............................................
Niska porowatość . .............................................
Wysoka porowatość . ..........................................

Gęstość włosów . .....................................................
Jaka fryzura? . .....................................................
Rozdział 2. Mam problem z włosami . ...................... 33

Wypadanie włosów . ...............................................
Przyczyny zewnętrzne . ......................................

Przyczyny wewnętrzne . ......................................
Od czego w takim razie zacząć walkę
z wypadającymi włosami? . ...............................

Łupież . ......................................................................

Mycie . ..................................................................

Odżywianie . ..........................................................

Przetłuszczanie się włosów . ....................................
Suche szampony . ...............................................
Spis treści
4
Glinki . ...............................................................
Zioła (również te indyjskie) . ..............................

Mydlnica lekarska . .............................................
Kozieradka . .......................................................
Maska z drożdży . ...............................................
Suche włosy . ...........................................................
Mycie . ...............................................................
Odżywianie . .......................................................
Płukanki . ...........................................................
Silikony . .............................................................
Pielęgnacja skóry głowy . ....................................
Zniszczone włosy . ...................................................
Zrezygnuj z tego, co zniszczyło Ci włosy . ...........
Podetnij je . .........................................................
Myj delikatnie . ...................................................
Odżywiaj intensywnie . ........................................
Nakładaj oleje . ...................................................
Nie rezygnuj z silikonów . ..................................
Rozdwajanie się końcówek włosów . ........................
Zabezpieczanie . .................................................
Regularne podcinanie . ........................................
Elektryzowanie się włosów . ....................................
Zadbajmy o nawilżenie . ......................................
Wybierajmy suszarki z jonizacją . ........................
Używajmy szczotek z naturalnych

materiałów i dbajmy o nie . ............................
Sięgajmy po płyn do płukania tkanin . .................

Puszenie się włosów . ...............................................
Mycie . ...............................................................
Odżywianie . .......................................................
Suszenie włosów . ...............................................
Brak objętości włosów . ...........................................
Mycie . ...............................................................
Odżywianie . .......................................................
Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

5
Suszenie . ...........................................................
Stylizacja . ...........................................................
Fryzury . .............................................................
Rozdział 3. Jak dbać o włosy? . ................................ 85

Jak myć włosy? . .....................................................
Jak wygląda prawidłowe mycie włosów? . ...........
Jaki produkt wybrać? . ........................................
Na którą metodę się zdecydować? . ....................
Jak odżywiać włosy? . .............................................
Rodzaje produktów do odżywiania włosów . .......
Różne metody odżywiania włosów . ....................
Co wybrać: produkty drogeryjne
czy profesjonalne? . ........................................
Jak kupować produkty do odżywiania włosów? . .
Jak zabezpieczać włosy? . ........................................
Zabezpieczanie końcówek . ................................
Oleje plus silikony . ...........................................
Odpowiednia fryzura . ........................................
Filtry UV . ...........................................................
Termoochrona . .................................................
Jak pielęgnować skórę głowy? . ................................
Po pierwsze: nie podrażniać . ..............................
Po drugie: masować . ..........................................
Po trzecie: nawilżać . ..........................................

Jak powinien wyglądać nasz tygodniowy
plan pielęgnacji? . ...............................................
Jak często? . .......................................................
Piramida pielęgnacji . ..........................................
Jak czesać i układać włosy? . ....................................
Akcesoria do czesania . ........................................
Jak prawidłowo szczotkować włosy? . .................

Jak suszyć włosy? . .............................................

Jak układać włosy, by ich nie niszczyć? . .............

Spis treści
6
Co zrobić, by zapuścić włosy? . ................................

Wcierki . .............................................................

Oleje . ................................................................

Szampony . .........................................................

Suplementy . .......................................................

Masaż . ...............................................................
Podcinanie . .......................................................
Czego unikać? . .......................................................
Co jeść, by mieć piękne włosy? . ..............................
Białka . ...............................................................
Zdrowe tłuszcze . ...............................................
Węglowodany . ...................................................
Witaminy i minerały . ..........................................
Jak wybrać odpowiedniego fryzjera? . ......................
Po pierwsze: poszukać rekomendacji . .................
Po drugie: przyjrzeć się samemu fryzjerowi . .......
Po trzecie: obejrzeć salon . ..................................
Po czwarte: nauczyć się rozmawiać z fryzjerem . .
Rozdział 4. Czego szukać w kosmetykach

do włosów? . .......................................................... 177
Emolienty . .............................................................
Gdzie ich szukać? . .............................................
Rodzaje emolientów . ..........................................
Proteiny . ................................................................
Gdzie ich szukać? . .............................................
Rodzaje protein w zależności
od wielkości cząsteczek . ................................
Humektanty . ...........................................................
Gdzie ich szukać? . .............................................

Najpopularniejsze humektanty
w kosmetykach do włosów .
Składniki aktywne .
Witaminy .

7
Substancje łagodzące . ........................................
Ekstrakty roślinne . .............................................
Glinki . ...............................................................
Inne . ................................................................
Detergenty . .............................................................
Rodzaje detergentów . ........................................
Rozdział 5. Domowe sposoby na piękne włosy . ......... 205

Płukanki . ...............................................................
Płukanki nawilżające i odżywcze . ......................
Płukanki ziołowe . .............................................
Płukanki zakwaszające . ......................................
Płukanki nadające kolor . ....................................
Mgiełki . ................................................................
Maski . ....................................................................
Wcierki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Peelingi . ................................................................
Inne zabiegi . ...........................................................
Półprodukty kosmetyczne . ......................................
Emolienty . .........................................................
Humektanty . .....................................................
Proteiny . ...........................................................
Substancje aktywne
(w tym witaminy i ekstrakty) i inne . ...............

Dodatek A. Przydatne linki . .................................... 241

Sklepy internetowe z półproduktami
kosmetycznymi . .................................................

Ciekawe blogi, strony internetowe i fora . .................

Podziękowania . ..................................................... 244
&*-*2$5 . . . . . . . . ǻ ǻ ǻ ǻ . ....................................... ǕǗǙ
Spis treści
9
WSTĘP
Był rok , a moje włosy przedstawiały istny obraz nędzy i roz-
paczy. Po dwóch nie do końca udanych trwałych i rozjaśnianiu
z czerni do blondu były w fatalnym stanie — sucha, spuszona
i łamiąca się przy najlżejszym dotyku kupka siana. Jakby tego
było mało, nagle włosy zaczęły mi jeszcze bardzo mocno wypa-
dać. Wtedy powiedziałam sobie „dość” i postanowiłam wziąć
sprawy w swoje ręce.
Na początku szukałam jedynie sposobu, by zahamować
wypadanie, ale gdy udało mi się to zrobić, pomyślałam, że
może choć raz w życiu zawalczę o naprawdę długie włosy, takie,
Wstęp
10
o jakich marzyłam od zawsze. Już jako dziecko nosiłam dosyć
krótkie fryzury, bo wszyscy dookoła twierdzili, że moje włosy
są zbyt rzadkie i cienkie, aby mogły być długie.
Przez kilka miesięcy dosłownie chłonęłam wszystko, co
tylko udało mi się znaleźć na temat włosów i ich pielęgnacji.
Przeszukiwałam książki, ale także polskie i zagraniczne fora
internetowe oraz strony poświęcone tej tematyce. Po pewnym
czasie czytanie i eksperymentowanie na własnych włosach
przestało mi wystarczać i zaczęłam doradzać wszystkim do-
okoła, jak powinni dbać o swoje włosy. Wtedy też zrodził się
pomysł prowadzenia bloga, na którym mogłabym opisywać
wszystkie sprawdzone metody i kosmetyki. W tej chwili mój
blog ma już ponad
lata, prawie wpisów i ok.
milio-
nów wyświetleń. Miesięcznie odwiedza go ponad tysięcy
osób, które chcą zadbać o swoje włosy. Społeczność, która się
wokół niego zgromadziła, żartobliwie nazywana jest przez nas
„włosomaniaczkami”, bo coś z tej manii na punkcie włosów
rzeczywiście dotknęło nas wszystkie.
Kim są włosomaniaczki?
Jeśli myślisz, że całe nasze życie kręci się wokół włosów i spę-
dzamy długie godziny na dbaniu o nie, to zdecydowanie się
mylisz. Włosomaniaczka (choć, jak się okazuje, są wśród nas
nie tylko kobiety) to osoba, która docenia to, jak ważną rolę
w naszym wizerunku odgrywają piękne, zdrowe i zadbane
włosy. Do ich pielęgnacji podchodzi bardzo świadomie — stara
się zrozumieć i zaspokajać ich szczególne potrzeby. Bardzo
ważnym krokiem do tego, by stać się włosomaniaczką, jest na
pewno poznanie swoich włosów. Bez wiedzy o tym, jaka jest ich
struktura, porowatość czy skręt, trudno odpowiednio dobrać
idealną dla siebie pielęgnację.

11
O czym jest ta książka?

Książka, którą trzymasz w ręku, jest efektem pasji, zainte-
resowań i wiedzy, którą zdobyłam przez lata prowadzenia
bloga. Nie znajdziesz tu gotowej recepty, dopasowanej tylko
do Ciebie, ani listy najlepszych produktów, które można kupić
w sklepach, bo w przypadku włosów nie sprawdzają się żadne
uogólnienia. Znajdziesz za to mnóstwo inspiracji i wskazó-
wek, które pomogą Ci się odnaleźć na drodze prowadzącej
do pięknych włosów. Po przeczytaniu książki nie tylko bę-
dziesz wiedzieć, jakie masz włosy, ale także poznasz sposoby
na to, jak najlepiej o nie zadbać i poradzić sobie ze wszystkimi
problemami, które teraz bądź w przyszłości mogą zniweczyć
Twoje marzenia o zdrowych włosach. Dowiesz się, jak ważny
jest odpowiedni dobór kosmetyków, poznasz tajniki czytania
etykiet i odkryjesz sekrety naturalnych sposobów pięlęgnacji —
po prostu zaczniesz świadomie dbać o swoje piękno.
Poradnik składa się w dużej mierze z odpowiednio ułożo-
nych i uzupełnionych najistotniejszych treści, które znalazły
się na moim blogu. Gromadziłam tam przez lata setki suchych
faktów na temat włosów i gruntownie przetestowanych metod
pielęgnacji opartych na kilkuletnim doświadczeniu, zarów-
no moim, jak i tysięcy czytelniczek, z którymi przez ten czas
miałam przyjemność korespondować i którym w tym miejscu
chciałam gorąco podziękować.
Jednocześnie zachęcam Cię, Czytelniku książki, do odwie-
dzenia mojego bloga: www.anwen.pl i odszukania dodatkowych
informacji czy przepisów, których nie udało mi się zmieścić na
kartach tego poradnika.
Niech ta książka będzie dla Ciebie inspiracją, wskazówką
i obudzi w Tobie potrzebę świadomej pielęgnacji włosów. Witaj
w gronie włosomaniaczek!
Anwen
Wstęp
13
Rozdział 1
JAKIE
MAM WŁOSY?
Pielęgnacja włosów dla kogoś słabo obeznanego w temacie
może wydawać się wręcz banalna. Cóż jest bowiem skompli-
kowanego w tym, by iść do sklepu i wybrać sobie szampon czy
odżywkę odpowiednią właśnie dla nas? W końcu na każdej
etykiecie znajdziemy informację o tym, do jakich włosów jest
przeznaczony dany produkt, a nam pozostaje jedynie wybór
tego, którego buteleczka będzie wyglądała najlepiej w naszej
łazience, albo tego, którego zapach będzie nam umilał stoso-
wanie. Niestety, tak właśnie wyglądają kosmetyczne zakupy
statystycznej Polki. Jak się przekonacie, czytając tę książkę,
jest to błąd — i to niemały.
Rozdział 1. Jakie mam włosy?

14
Niewielu z nas zdaje sobie z tego sprawę, ale nasze włosy
są niemal jak odcisk palca — unikalne, inne u każdego. Dobór
odpowiedniej pielęgnacji, czyli takiej, która da nam najlepsze
efekty, jest nie lada wyzwaniem! Zanim więc skierujemy nasze
kroki do drogerii, warto zastanowić się nad tym, jakie tak na-
prawdę są nasze włosy. Dzięki temu będzie nam łatwiej odkryć
ich potrzeby i sprawić, że staną się naszą największą ozdobą.
Łatwiej będzie nam także zdecydować, jakie konkretnie pro-
dukty są nam potrzebne, i z uginających się pod ciężarem
produktów półek wybrać te najlepsze.
Typów włosów jest właściwie tyle, ilu jest ludzi na świecie,
bo choć możemy je mieć podobne, to nigdy nie będą identycz-
ne. Wpływ na ich ostateczny wygląd mają nie tylko geny, ale
również odżywianie, zabiegi, które wykonujemy (farbowanie,
prostowanie, suszenie itp.), pielęgnacja, warunki atmosferycz-
ne (zwłaszcza temperatura i wilgotność powietrza), a nawet
woda, jakiej używamy do mycia. Są jednak pewne właściwo-
ści, dzięki którym możemy włosy opisać i pogrupować. Zna-
jomość tych charakterystycznych dla nas cech, choć rzadko
kiedy wymienianych na etykietach kosmetyków, przyda nam
się w dalszych częściach książki, zachęcam więc wszystkich do
przeprowadzenia szybkiego testu.

15
Podział włosów
według ich skrętu
Poza najbardziej oczywistym, bo widocznym gołym okiem,

podziałem na włosy proste, falowane i kręcone istnieją również
typologie, które o wiele precyzyjniej określają, jakie mamy wło-
sy. Najlepsza i najczęściej wykorzystywana jest ta opracowana
przez Andre Walkera , słynnego amerykańskiego stylistę wło-
sów, który swoją popularność zdobył, czesząc Oprah Winfrey.
Podzielił on włosy na cztery grupy: — proste, — falowane,
— kręcone i
— spiralki (afro), i do każdej z nich przypisał
trzy podgrupy opisane literami a, b i c, określające dokładniej
„siłę” skrętu lub grubość włosa.
WŁOSY PROSTE
Takie włosy, w odróżnieniu od fal czy loków, nigdy nie
kręcą nam się same, a wręcz bardzo trudno nadać im inny
kształt na dłużej. W krótkim czasie pomimo użytych
narzędzi czy specjalnych kosmetyków wracają do swo-
jego wyjściowego stanu. Włosy z numerem a są cienkie
i proste, a przy tym zwykle mocno oklapnięte i bardzo
miękkie. Włosy b są również proste, ale mają przeciętną
Andre Walker opublikował typologię włosów w swojej

książce Andre Talks Hair.

16
grubość, przez co zyskują nieco więcej objętości, a włosy c są
z natury dodatkowo grube i sztywne (to typowe włosy Azjatek).
FALE
Druga grupa, czyli włosy falowane, to najbardziej popularny
typ w naszym kraju. Często mylone z prostymi a niesfornymi
włosami lub tymi nie do końca kręconymi. Ich posiadaczki
zwykle namiętnie je prostują, bo uznają, że mają „krzywe”
włosy z wywijającymi się końcami, które wyglądają niechlujnie.
Takie włosy mam i ja, ale nauczyłam się tak o nie dbać i przede
wszystkim tak je układać, że fale stały się moim atutem. Typ
a to włosy, które w zależności od stylizacji mogą być albo
proste, albo pofalowane. Zwykle są też cienkie i oklapnię-
te. Włosy z numerem b są grubsze, przez co trudniej je
wyprostować, i lubią się puszyć. Ostatnie, c, są jeszcze
grubsze i sztywniejsze, a ich skręt jest drobniejszy, ale wciąż
jak w przypadku wszystkich fal ma kształt litery S.
LOCZKI
Trzecia grupa, czyli włosy kręcone, zamiast litery S tworzą co-
raz to drobniejsze korkociągi. Zaczynając od a, czyli włosów
o luźnym, dużym skręcie, który będzie tym wyraźniejszy, im
dłuższe będą włosy, poprzez b, czyli mniej więcej o średnicy
ok. centymetrów i gęściej upakowanych pierścionkach, aż
do c, czyli drobnych loczków podobnych do tych, które po-
wstałyby po nawinięciu włosów na ołówek. Typy a i b mogą
być zarówno cienkie, jak i grube (chociaż takie występują
rzadziej), a typ c jest najczęściej cienki. Kręcone włosy są też
z reguły bardziej suche i wymagające niż włosy proste i falo-
wane (wynika to z utrudnionego przemieszczania się natural-
nego, wytwarzanego przez skórę łoju). Nie lubią czesania ani
nawet nadmiernego dotykania, bo to powoduje, że bardziej się

17
puszą. Są wrażliwe na zmiany wilgotności i potrzebują
dodatkowej dawki emolientów (przeczytacie o nich
w dalszej części książki). Jeśli są zdrowe, tworzą ładne,
błyszczące, miękkie i elastyczne skręty, jeśli jednak o nie
odpowiednio nie zadbamy, będą tworzyły suchą, sztyw-
ną, spuszoną i matową szopę.
SPRĘŻYNKI
Ostatnia grupa to włosy bardzo mocno kręcone, które
tworzą sprężynki. Są to włosy typowe dla rasy czarnej
i charakteryzują się najdrobniejszym skrętem. Te z numerem
a mają średnicę szydełka i są najmniej suche ze wszystkich

podtypów,
b mają drobniejszy skręt w kształcie litery Z, a
c
są skręcone jeszcze mocniej i wyglądają jak rozczesany typ
b
albo puszysta wełna. Ich pielęgnacja musi być bardzo inten-
sywna i skupiona przede wszystkim na produktach nawilża-
jących i dużej dawce emolientów.
Pewnie zastanawiacie się, do czego może się przydać takie
dokładne określenie skrętu włosów. Czy aż tak szczegółowa
typologia to czasem nie przerost formy nad treścią? Przyznam
szczerze, że do niedawna sama tak myślałam. Okazuje się
jednak, że określenie skrętu jest świetnym sposobem
na znalezienie idealnego dla nas stylizatora, czyli
produktu, którego używamy do układania wło-
sów. Jeden sprawdzi się w przypadku wydoby-
wania naturalnych fal, inny — podkreślania
naszego skrętu, a jeszcze inny — unosze-
nia u nasady cienkich i prostych włosów
o typie a. W tej książce nie znajdziecie
przykładów konkretnych produktów, któ-
re będą dla Was najlepsze, ale za to w tabeli
poniżej możecie sprawdzić, czym sugerować
się przy wyborze takich kosmetyków.

18
Typ Stylizacja
W przypadku takich włosów zwykle najlepiej sprawdzają
się wszystkie produkty nadające włosom objętość. Najlep-
sze będą lekkie pianki lub płyny, które nie obciążą włosów
dodatkowo. Jeśli zależy Ci, by je zakręcić lub ułożyć bardziej
1
skomplikowaną fryzurę, nie obejdziesz się bez dobrego lakieru,
(a, b, c)
czyli takiego, który nie skleja włosów i pozostawia je elastycz-
ne (mój ulubiony lakier znajdziesz na moim blogu). Przed
zakręcaniem dobrze jest też użyć produktu (np. pianki), który
doda włosom tekstury.
W tym przypadku również dobrze sprawdzą się produkty na-
dające włosom objętość. Jeśli chcesz podkreślić ich naturalny
2a skręt, użyj dyfuzora i lekkiej pianki, bo takie włosy bardzo
łatwo obciążyć. Stylizacja na prosto nie wymaga użycia pro-
stownicy — wystarczy suszarka i gruba, okrągła szczotka.
Wciąż, przy odrobinie wysiłku, możesz mieć prawie proste
włosy bez konieczności sięgania po prostownicę. Jeśli chcesz
2b
uzyskać z nich fale, wybierz słabszy żel lub piankę, które pod-
kreślą skręt, a nie obciążą włosów za mocno.
Takie włosy są zwykle bardziej sztywne i suche i łatwo się
puszą. Do stylizacji potrzebują mocniejszego żelu, i to zwykle
w sporej ilości. Nie obawiaj się, że poskleja Ci on włosy — po
2c wyschnięciu taki żel wystarczy z nich odgnieść, by odzyskały
miękkość. Pamiętaj też, by nie czesać ich na sucho, a jedynie
po nałożeniu na nie odżywki (ta zasada dotyczy też wszystkich
typów poniżej).
W przypadku tego typu włosów dobrze sprawdzają się moc-
niejsze żele i lekkie kremy do loków, które poza podkreśleniem
3a skrętu dbają też o ich delikatne nawilżenie. W tej roli całkiem
nieźle sprawdzają się również odżywki bez spłukiwania lub
takie odżywki połączone z żelem do stylizacji.
Loki tego typu potrzebują zwykle jeszcze więcej nawilżenia
niż typ 3a. Do stylizacji wybieraj kremy do loków i nie zapomi-
3b
naj o odżywkach bez spłukiwania, które pomogą Ci zwalczyć
uciążliwe puszenie się włosów.

19
Typ Stylizacja
Tak drobne loczki zwykle nie potrzebują już specjalnych pro-
duktów utrzymujących skręt, za to z racji tego, że są najbar-
dziej suche, wymagają największej dawki nawilżenia. Do ich
stylizacji możesz używać bardzo bogatych kremów, a nawet
3c
olei czy maseł. Nie musisz się obawiać obciążenia ani tego, że
włosy będą tłuste, o ile nie przesadzisz z ilością kosmetyku. Le-
piej też pozostawić je do naturalnego wyschnięcia, niż suszyć
suszarką.
W przypadku takich włosów stylizacja schodzi na dalszy plan,
a najważniejsze staje się bardzo intensywne, głębokie odży-
wianie. Oleje i bogate maski mogą być używane bardzo często.
4
By zintensyfikować ich działanie, warto po zaaplikowaniu ich
(a, b, c)
na włosy nałożyć foliowy czepek i podgrzany ręcznik — wyższa
temperatura sprawi, że preparaty odżywcze zadziałają jeszcze
lepiej.
RYSUNEK 1.1. RODZAJE SKRĘTU WŁOSÓW

20
Struktura włosów
Kolejna cecha, o której chcę napisać, bardzo często mylona jest
z gęstością. W języku potocznym zamiennie mówimy o włosach
grubych i gęstych czy cienkich i rzadkich. Te słowa mają jednak
zupełnie inne znaczenie. Strukturę włosów opisujemy trzema
pojęciami: cienkie, o średniej/przeciętnej grubości i grube.
Wszystkie te określenia dotyczą pojedynczego włosa i opisują
jego fizyczną grubość, której nie jesteśmy niestety w stanie
zmierzyć samodzielnie (potrzebny jest odpowiedni sprzęt).
Mimo wszystko warto się trochę wysilić i spróbować zdiagno-
zować strukturę naszych włosów, bo to ona, a nie opisywany
wcześniej skręt, jest najbardziej przydatna przy doborze od-
powiedniej dla nas pielęgnacji. Od struktury (choć nie tylko)
zależy to, jakich konkretnie substancji musimy dostarczać na-
szym włosom, by wyglądały pięknie. Z trzech podstawowych
grup: emolientów, humektantów i protein (o których napiszę
w dalszej części książki) w odpowiednich dla nas proporcjach
musimy ułożyć naszą własną „włosową dietę”. Jak zatem roz-
poznać, jaką strukturę mają nasze włosy?

21
WŁOSY CIENKIE
W naszym kraju występują zdecydowanie najczęściej. W bada-
niach, które robiłam na blogu w czerwcu roku , aż
%
z ponad ankietowanych uznało, że ma właśnie cienkie
włosy. Są one bardzo miękkie w dotyku i przypominają włosy
małego dziecka. Bardzo trudno je ułożyć, bo żadna fryzura
się na nich długo nie trzyma. Zwykle są mocno przyklapnięte
(o ile nie są kręcone) i „fruwają” wokół twarzy. Jeśli weźmiemy
pojedynczy włos i przejedziemy po nim palcami, będzie ledwo
wyczuwalny, a położony na białej kartce — mało widoczny.
Takie włosy bardzo łatwo zniszczyć — są wyjątkowo wrażliwe
zarówno na wszelkie zabiegi fryzjerskie (prostowanie, roz-
jaśnianie, suszenie gorącym powietrzem itd.), jak i czynniki
mechaniczne (ocieranie się o ubrania czy nocą o poduszkę,
nieodpowiednie rozczesywanie, tarcie ręcznikiem itp.). Łatwiej
też w ich przypadku przesadzić z pielęgnacją i sprawić, że nad-
miernie obciążone będą wyglądały na jeszcze cieńsze. Takie
włosy zwykle bardzo lubią proteiny, zioła (w tym farbowanie
henną) i wszelkie produkty nadające objętość, za to nie lubią
nadmiernej ilości emolientów i substancji nawilżających, które
je dodatkowo obciążają i zmiękczają.
WŁOSY GRUBE
Takie włosy w Polsce występują najrzadziej. We wspomnianych
wcześniej badaniach tylko % ankietowanych uznało, że ma
taką strukturę włosów. Są one w dotyku sztywne niczym dru-
cik czy szczecina i dosyć szorstkie. Wyraźnie dają się wyczuć
pomiędzy palcami i bardzo się odznaczają położone na białej
kartce papieru. Są dużo mocniejsze niż inne, przez co trudniej
Wyniki ankiety:
http://www.anwen.pl///jaki-olej-dla-moich-wosow-wstepne.html.

22
je zniszczyć. Ich wyjątkowa odporność na szkodliwe czynniki
pozwala ich posiadaczkom na większą swobodę w ekspery-
mentowaniu z kolorami (takie włosy łatwo znoszą farbowanie,
a nawet rozjaśnianie, ale potrzebują na to więcej czasu niż wło-
sy cienkie) i fryzurami — niestraszna im wysoka temperatura
lokówki czy prostownicy. Włosy grube bardzo często są też
suche i przez to łamliwe. W pielęgnacji nie znoszą nadmiaru
protein, które sprawiają, że stają się jeszcze bardziej suche, za
to kochają emolienty i nawilżające humektanty. Takie włosy,
podobnie jak i cienkie, również są trudne do ułożenia, ale wy-
nika to z czegoś zupełnie innego. Są mało plastyczne, sztywne,
ciężko nadać im wymarzony kształt, a jeszcze trudniej jest je
dobrze ściąć. Posiadaczki takich włosów mają często bardzo
duży problem ze znalezieniem dobrego fryzjera, zwłaszcza
jeśli decydują się na krótkie fryzury.
WŁOSY POŚREDNIE
Ostatnia grupa, czyli włosy o średniej grubości, to jak łatwo
się domyślić, coś pomiędzy włosami cienkimi a grubymi. Są
drugie pod względem częstości występowania w Polsce — we-
dług przeprowadzonej przeze mnie ankiety takie włosy ma
ok. % kobiet w naszym kraju. Nieco trudniej o nie zadbać,
bo potrzebują równowagi między proteinami, emolientami
i substancjami nawilżającymi, która jest niestety bardzo in-
dywidualna i same musimy odkryć, w jaki sposób dostarczać
włosom wszystkich tych substancji, by osiągnąć najlepszy efekt.
Łatwiej za to jest nam takie włosy ułożyć. Są bardziej podatne
na stylizację niż włosy grube, a fryzury, które z nich ułożymy,
są bardziej trwałe niż w przypadku włosów cienkich.

23
Porowatość
włosów
Przed nami najtrudniejsze zagadnienie, czyli porowatość na-
szych włosów. O ile samo zrozumienie, czym owa porowatość
jest, nie powinno nikomu przysporzyć większych trudności,
o tyle już określenie tego, jakie pod tym względem są nasze
własne włosy, jest niestety dosyć trudne. Znów przydałby się
nam mikroskop, pod którym można by na % określić, w jaki
sposób ułożona jest łuska włosa, bo porowatość to nic innego
jak właśnie rozmieszczenie łusek oraz ich naturalna zdolność
do odchylania się i wracania na swoje miejsce.
RYSUNEK 1.2. POROWATOŚĆ WŁOSÓW

24
NISKA POROWATOŚĆ
Włosy o niskiej porowatości mają ciasno przylegające do kory
włosa łuski, które są ułożone regularnie i które bardzo trudno
poruszyć. Takie włosy są odporne na uszkodzenia, wszelkie
zabiegi fryzjerskie, ale i stylizację. Są to włosy z natury zdrowe,
gładkie i błyszczące (niezależnie od tego, jakich kosmetyków
użyjemy). Nie wymagają one bogatej pielęgnacji, a nawet wręcz
odwrotnie — powinnyśmy ją ograniczać, bo bardzo łatwo ni-
skoporowate włosy obciążyć. Wszelkie substancje odżywcze
zamiast wnikać w głąb włosa, osiadają na nim, tworząc dodat-
kową powłokę i sprawiając, że włosy tracą sprężystość, wital-
ność i swój naturalny blask.
Takie włosy, mimo ich odporności, możemy jednak nieod-
powiednią pielęgnacją i niszczącymi zabiegami zamienić we
włosy o porowatości średniej, a nawet wysokiej. Warto więc
i o nie odpowiednio dbać, mimo że z natury wyglądają bardzo
dobrze.
Włosy niskoporowate lubią oleje o małych cząsteczkach
(np. kokosowy, babassu, palmowy) i inne „małocząsteczko-
we” składniki, bo tylko takie są w stanie wniknąć w głąb wło-
sa, nie nadbudowując się na jego powierzchni. Bardzo dobrze
na takich włosach sprawdzają się też aminokwasy i hydrolizo-
wana keratyna. Pozostałe proteiny mogą niestety powodować
nadmierne obciążenie, a przy zbyt częstym ich stosowaniu ła-
two o przeproteinowanie, o którym jeszcze dokładniej napiszę
w dalszej części książki. W pielęgnacji takich włosów dobrze
sprawdzają się lekkie, oparte na wodzie substancje nawilżające
(jak aloes czy ekstrakty roślinne), dobrze oczyszczające szam-
pony oraz zabiegi głębokiego odżywiania włosów polegające
na nałożeniu maski pod foliowy czepek i ręcznik. Podwyższo-
na temperatura pozwoli unieść oporną łuskę włosa i sprawi,
że składniki produktu będą miały większą szansę zadziałania.

25
WYSOKA POROWATOŚĆ
Włosy o wysokiej porowatości to przeciwieństwo tych opisa-
nych powyżej. Jak już wcześniej wspomniałam, nasze włosy
mogą mieć podwyższoną porowatość na skutek zniszczenia
nieodpowiednimi zabiegami fryzjerskimi, w wyniku niedosta-
tecznej ochrony lub niewłaściwej pielęgnacji, ale mogą też być
wysokoporowate z natury. Tak właśnie często jest w przypadku
włosów kręconych, lecz nie tylko. Włos o wysokiej porowatości
ma nieregularnie rozmieszczoną łuskę, która mocno odstaje
od kory włosa i bardzo łatwo reaguje na zmiany temperatury
czy wilgotności powietrza. Nawet jeśli uda nam się chwilowo
domknąć ją odpowiednim traktowaniem, nie jest to nigdy
efekt trwały. Takie włosy są wyjątkowo wrażliwe i łatwo ule-
gają zniszczeniu. Są też przy tym bardzo podatne zarówno
na stylizację, farbowanie, jak i inne zabiegi fryzjerskie, które
trzeba jednak przeprowadzać bardzo ostrożnie, by włosów
nie zniszczyć (pozbawione ochronnej łuski staną się kruche,
łamliwe i będą się rozdwajać na końcach).
Włosy o wysokiej porowatości, jeśli o nie odpowiednio nie
zadbamy, będą matowe, szorstkie i spuszone. Na szczęście przy
właściwej pielęgnacji jesteśmy w stanie porowatość włosów
nieco obniżyć i sprawić, że będą wyglądały bardzo dobrze.
Włosy wysokoporowate lubią proteiny, które jako podsta-
wowy ich budulec pięknie wypełniają luki w łusce włosa i wy-
gładzają go (więcej na ten temat znajdziecie w rozdziale po-
święconym proteinom). W pielęgnacji bardzo ważne są również
oleje, które także wygładzają włosy; sprawiają, że są bardziej
elastyczne i błyszczące. Do olejowania włosów wysokoporowa-
tych najlepsze będą te oleje, które mają większe cząsteczki: lnia-
ny, ze słodkich migdałów, jojoba, z pestek winogron, awokado
czy sezamu. Unikać należy jedynie ciężkich maseł (np. kaka-
owego, shea) i tych, które są dobre dla włosów o porowatości

26
niskiej. Ważny jest też wybór metody olejowania, ale o tym
również przeczytacie w późniejszych rozdziałach.
Warto pamiętać o tym, że włosy wysokoporowate są bardziej
wrażliwe na detergenty, powinnyśmy więc wybierać delikatne
szampony lub korzystać z metody OMO (informacje o tej
metodzie mycia włosów znajdziecie na stronie .). Nie można
też zapomnieć o intensywnym odżywianiu. Po każdym myciu
należy na włosy nałożyć odżywkę lub maskę i minimum raz
w tygodniu zafundować im tzw. głębokie odżywianie (polega
ono na nałożeniu bogatej maski pod foliowy czepek i ręcznik
na minimum minut). Na koniec każdego mycia warto za-
stosować płukankę, która pomoże nam domknąć rozchyloną
łuskę włosa. Tak działa płukanie zimną wodą i stosowanie za-
kwaszających płukanek (z octem, sokiem z cytryny lub innych
cytrusów czy na bazie herbatki z hibiskusa).
Koloryzacja
Włosy o niskiej porowatości zwykle potrzebują więcej czasu i moc-
niejszego oksydantu, by udało się na nich uzyskać zamierzony efekt.
Farba też łatwiej się z nich wypłukuje, ale tylko w początkowej fazie,
zaraz po zabiegu (ta część, która nie wniknęła we włosy), potem
kolor jest już praktycznie nie do zdarcia (zamknięty szczelnie pod
łuską włosa).

27
Gęstość włosów
Ostatnia cecha włosów to coś, z czego określeniem mamy zwy-
kle niemały problem. Jeśli zapytamy stu przypadkowych kobiet,
jak gęste są ich włosy, to możecie mi wierzyć, że ogromna
większość z nich będzie narzekać, że ma je rzadkie. Oczywi-
ście wiele z nich będzie miało włosy o przeciętnej/średniej
gęstości, ale po latach oglądania wyidealizowanych włosów
w reklamach szamponów czy gwiazd z doczepionymi pasmami
włosów w większości nie potrafimy już tego obiektywnie ocenić.
Sprawa jest jednak bardzo prosta — potrzebujemy jedynie
gumki do włosów, metra krawieckiego i ewentualnie kogoś do
pomocy. Związujemy włosy w ciasny (to bardzo ważne!) kucyk
i mierzymy jego obwód tuż przy głowie. Jeśli wynik, który
otrzymamy, mieści się w przedziale do centymetrów, to mo-
żemy przyjąć, że mamy rzadkie włosy. Te o obwodzie kucyka
od do centymetrów mają średnią gęstość, a posiadaczki
kucyka o obwodzie powyżej centymetrów mogą być dumne
ze swoich gęstych włosów. Oczywiście warto wziąć pod uwagę
również to, jaką strukturę mają nasze włosy. Przedziały opisane
powyżej dotyczą włosów o średniej grubości, ale jeśli Wasze
włosy są cienkie lub grube, należy to uwzględnić.
Pewnie zastanawiacie się, po co nam właściwie znajomość
gęstości naszych włosów. Otóż może być ona przydatna
w dwóch sprawach: po pierwsze — w doborze optymalnej dla

28
nas fryzury, która w dużej mierze zależy właśnie od gęstości
włosów, po drugie — do określenia optymalnej pielęgnacji skal-
pu. Przy włosach rzadkich, zwłaszcza takich, które przerzedziły
nam się wraz z wiekiem, warto zadbać o dodatkowe odżywienie
skóry głowy. O masażach, wcierkach (czyli specjalnych od-
żywkach przeznaczonych właśnie do skalpu) i urządzeniach,
które mogą być przydatne w pielęgnacji, przeczytacie w dalszej
części książki.
JAKA FRYZURA?
Posiadaczki włosów gęstych mają oczywiście największe pole
do popisu, choć w ich przypadku warto pokusić się o włosy
długie (a nawet bardzo długie), które będą wyglądały wręcz
imponująco. Przy krótkich trzeba zadbać o to, by cięcie było
naprawdę perfekcyjne, inaczej łatwo można uzyskać niechcia-
ny efektu „hełmu”. Nie musicie się jednak obawiać, bo dobry
fryzjer na pewno sobie z tym poradzi. Na gęstych włosach
dobrze sprawdzają się również cieniowania, nawet te bardzo
mocne, które nadadzą fryzurze lekkość. Jeśli macie takie włosy,
możecie również przebierać w kolorach, dobierając je jedynie
do swojego typu kolorystycznego, bo zarówno w tych bardzo
ciemnych, jak i w jasnych Wasze włosy będą się prezentować
dobrze. Lepiej jednak zrezygnować z pasemek i wielotonowej
koloryzacji, dodatkowo wizualnie dodającej włosom objętości,
która w Waszym przypadku nie jest już tak pożądana.
Włosy rzadkie, zwłaszcza jeśli dodatkowo są cienkie, zwykle
nie wyglądają dobrze, gdy są bardzo długie. Nie musicie jednak
całkowicie rezygnować z zapuszczania, ale w przypadku tego
typu fryzur warto postawić na fale lub loki i właśnie niejednoli-
ty kolor (pasemka lub modny ostatnio flamboyage), który doda
włosom objętości. Należy unikać odcieni bardzo ciemnych
(zwłaszcza czerni), które w połączeniu z jasną skórą głowy
będą potęgowały efekt rzadkich włosów. Warto też trzymać się

29
podstawowej zasady koloryzacji, czyli tego, że odrost powinien
być zawsze nieco ciemniejszy od włosów na długości. Jeśli
chodzi o cięcia, to w przypadku rzadkich włosów rezygnujemy
z cieniowania i obcinamy je na prosto (dzięki temu włosy będą
sprawiały wrażenie gęstszych), a jeśli są mocno falowane lub
kręcone, to stawiamy na stopniowanie. Takie cięcie ułatwi nam
wydobywanie z włosów skrętu i sprawi, że włosy nie będą nam
się układały w niepożądany kształt trójkąta.
Typ
Po czym je rozpoznać? Co lubią? Czego unikać?
włosów
Nigdy nie skręcają się Preparaty nadające im Wszystkiego, co może je

Proste
same, trudno nadać im objętość. obciążyć.

inny kształt.
Wywijają się na końcach, Suszenie dyfuzorem, Zbyt mocnych

łatwo odkształcają, żyją lekkie pianki lub żele stylizatorów, cięcia na
własnym życiem. podkreślające skręt oraz prosto, prostownicy.
Fale
stylizację na prosto przy

pomocy suszarki i grubej,
okrągłej szczotki.
Skręt
Pozostawione do Nawilżanie, żele i kremy Mocnych szamponów,

wysuszenia bez czesania do loków do stylizacji, częstego dotykania,
Loczki
skręcają się i lubią się naturalne suszenie, czesania na sucho.

puszyć. odżywki bez spłukiwania
i mycie odżywką.
Tworzą cienkie spiralki. Bardzo intensywne Szamponów i produktów

Sprężynki
odżywianie, dużo olei do stylizacji z alkoholem,

i bogatych masek. który może je jeszcze
bardziej wysuszyć.

30
Typ
włosów
Są bardzo miękkie Lekkie odżywki i maski, Nadmiernej pielęgnacji,
i lekkie jak włosy małego proteiny, zioła, farbo- zbyt dużej ilości emolien-
dziecka. wanie henną i produkty tów i humektantów
Cienkie
nadające im objętość. w kosmetykach, niszczą-

cych zabiegów fryzjer-
skich, a także niedelikat-
nego traktowania.
Struktura
Są sztywne niczym dru- Dużą ilość emolien- Nadmiaru protein.

cik lub szczecina (taka tów i humektantów
Grube
jak w szczotkach z dzika) w produktach odżyw-

i trudne do ułożenia. czych, perfekcyjne cięcie,
olejowanie.
Pośrednie
Nie pasuje do nich żaden Równowagę emoliento- Niszczących zabiegów

z opisów powyżej. wo-proteinowo-humek- fryzjerskich.
tantową.
Są z natury zdrowe, gład- Oleje i proteiny o małych Nadmiernej pielęgnacji,

kie i błyszczące. cząsteczkach, minima- gdyż łatwo je obciążyć.
Niska
lizm w pielęgnacji, lekkie

substancje nawilżające,
oczyszczające szampony,
głębokie odżywianie.
Są matowe, szorstkie Proteiny, oleje o więk- Niszczących zabiegów

Porowatość
i często się puszą, wyglą- szych cząsteczkach, fryzjerskich, niedelikat-

Wysoka
dają niezdrowo. bogatą pielęgnację, deli- nego traktowania, ubo-

katne mycie i traktowa- giej pielęgnacji, braku
nie, płukanki domykają- zabezpieczenia.
ce łuskę.
Nie pasuje do nich żaden Odpowiednią, dobraną Wszystkiego tego co po-

Pośrednia
z opisów powyżej. do nich pielęgnację, wyżej, ale w mniejszym

równowagę w doborze stopniu.
produktów.

31
Typ
włosów
Skóra głowy prześwituje Masaże skóry głowy, Ciemnych kolorów, nad-
między włosami, kucyk kuracje wzmacniające miernego cieniowania.
jest cienki (do 5 cm włosy, wcierki, stylizację
Rzadkie
w obwodzie). w fale i loki, niejednolity

kolor, cięcie na prosto
lub warstwowe (w przy-
padku loków i fal).
Gęstość
Kucyk jest gruby (powy- Fryzury długie i bardzo Źle obciętych krótkich
Gęste
żej 10 cm w obwodzie). długie, cieniowanie, fryzur, wielotonowej

jednolite kolory, także te koloryzacji.
bardzo ciemne.
Obwód kucyka mieści Wszelkie długości i fry- Nadmiernego cienio-

Średnie
się w przedziale od 5 do zury. wania, zbyt ciemnych,

10 cm. jednolitych kolorów.

32
Po przeczytaniu tego rozdziału
powinnaś wiedzieć:
. Jaki jest skręt Twoich włosów?

• Proste (mój typ to: ……..)
• Falowane (mój typ to: ……..)
• Kręcone (mój typ to: ………)
. Jaka jest struktura Twoich włosów?
• Mam cienkie włosy
• Mam grube włosy
• Mam włosy pośrednie
. Jaką porowatość mają Twoje włosy?
• Niską
• Wysoką
• Pośrednią

. Jaka jest gęstość Twoich włosów?
• Mam włosy rzadkie
• Mam włosy gęste
• Mam włosy o średniej gęstości

33
Rozdział 2
MAM
PROBLEM
Z WŁOSAMI
Przez lata prowadzenia bloga dostałam tysiące maili od swoich
czytelniczek. Większość dotyczyła różnorodnych problemów
z włosami. Oczywiście o niektórych z nich można by napisać
osobną książkę, ale postaram się omówić je na tyle dokładnie,
by każda z Was była w stanie nie tylko rozpoznać swój prob-
lem z włosami, lecz także znaleźć konkretne jego rozwiązanie.
Rozdział 2. Mam problem z włosami

34
Wypadanie włosów
Zanim przejdziemy do samego problemu wypadania włosów,
jego przyczyn i sposobów radzenia sobie z nim, musimy naj-
pierw odpowiedzieć sobie na pytanie, czy na pewno nas on
dotyczy. Przede wszystkim warto pamiętać, że wypadanie wło-
sów jest procesem naturalnym. Codziennie tracimy ich ok. ,
co jest wynikiem ich starzenia się. Włos żyje na naszej głowie
przeciętnie od do lat, po czym wypada i robi miejsce na-
stępnemu. Taki cykl składa się z trzech etapów: anagenu, czyli
fazy wzrostu, katagenu, czyli fazy przejściowej, i telogenu,
czyli fazy spoczynku. Pierwszy z nich trwa najdłużej, od do
(a nawet ) lat, i dotyczy największej liczby włosów na głowie.
Przy zdrowej skórze w fazie anagenu znajduje się zwykle ok.
– % włosów. Druga faza trwa najkrócej, bo od zaledwie
kilku dni do tygodni, i obejmuje około – % włosów. Pod-
czas tej fazy ukrwienie cebulki słabnie, wzrost i pigmentacja
włosa zostają zahamowane, a opuszka rogowacieje i stopniowo
przesuwa się do góry w stronę naskórka. Wtedy rozpoczyna
się ostatni etap, w którym nasz włos wypada. Może się tak stać
za sprawą masażu, czesania albo samoczynnie. Faza telogenu
trwa od do
miesięcy.
Wiele kobiet, które dotychczas nie zwracały większej uwagi
na swoje włosy, wraz z rozpoczęciem intensywnej pielęgnacji
zaczyna zauważać problem ich wypadania. Bardzo często jest

35
tak, że włosy wciąż wypadają w tej samej ilości, która zwykle
mieści się w normie, tylko wcześniej ich właścicielki tego nie
zauważały. Ma to swoje wytłumaczenie w psychologii i tak
zwanych filtrach. Liczba informacji, która dociera do naszego
mózgu, jest tak duża, że gdyby chcieć je wszystkie przetrawić,
to moglibyśmy od tego zwariować, więc aby takiego efektu
uniknąć, mózg tworzy sobie filtry i wyłapuje tylko te informa-
cje, które są dla niego w danym momencie istotne.
Druga sprawa, która również może być przyczyną naszego
fikcyjnego problemu z wypadaniem włosów, to fakt, że włos,
który wypada, nie musi od razu spaść nam na podłogę. Zwykle
jeszcze przez jakiś czas wisi pomiędzy innymi włosami, dopóki
nie pomożemy mu się z nich wyplątać — dokładnie rozczesując
lub myjąc włosy.
. Jeżeli nie myjemy włosów codziennie, to przy myciu może
nam wypaść więcej włosów niż normalnie — będą to włosy
skumulowane z kilku dni.
. Przy włosach kręconych, których w ogóle nie rozczesujemy
na sucho, podczas mycia może nam wypaść włosów
naraz, a nawet i więcej, jeśli nie myjemy ich codziennie.
. Jeżeli przez cały dzień nosimy upięte włosy, to po ich roz-
puszczeniu i rozczesaniu również może nam wypaść więcej
włosów niż zazwyczaj.
Każda z tych sytuacji jest zupełnie normalna i nie powinna
wzbudzać naszego niepokoju. Dobrym sposobem na upewnie-
nie się, czy wypadanie naszych włosów mieści się w normie, jest
przeliczenie wszystkich włosów, które wypadły nam pomiędzy
jednym a drugim myciem (jeśli nie myjecie włosów codziennie,
to podzielcie tę liczbę przez liczbę dni), wliczając w to oczy-
wiście te, które wypadły podczas jednego z myć. Jeśli liczba ta
nie przekroczy znacznie , to możemy uznać, że nie mamy
problemu z wypadaniem włosów.
Co w takim razie powinno być dla nas sygnałem, że ta
przypadłość jednak nas dotyczy?

36
. Przy prostych włosach na pewno to, że podczas każdego
czesania na szczotce zostaje nam dużo włosów (więcej niż
), nawet jeśli między jednym a drugim rozczesywaniem
minęło mało czasu (np. godzina).
. Jeżeli przy codziennym myciu włosów wypada nam znaczna
ich liczba (np. więcej niż kilkadziesiąt).
. Jeśli zauważymy, że liczba włosów, która wypada nam pod-
czas mycia czy czesania, jest znacznie większa niż zwykle.

. Gdy przy każdym przeczesaniu włosów dłonią zostaje nam
na niej spora liczba włosów (więcej niż ).
. Jeżeli zauważymy, że włosy są wyraźnie przerzedzone.
Oczywiście to wszystko nie jest jednoznaczne i liczby, któ-
re podałam, są przede wszystkim orientacyjne, ale powinny
pomóc podjąć decyzję o ewentualnej kuracji.
Sposobów walki z problemem wypadania włosów jest sporo,
jednak zanim do nich przejdziemy, warto uświadomić sobie,
co tak naprawdę jest jego przyczyną. Bez tego nie jesteśmy
w stanie dobrać produktów czy metod, które mogą nam po-
móc. Musimy wziąć pod uwagę wiele czynników: to, co jemy,
jakich kosmetyków używamy, czy farbujemy włosy, przebyte
choroby, stres, odstawienie tabletek antykoncepcyjnych czy
przyjmowanie nowych leków. Nawet pora roku może mieć
w tym przypadku znaczenie.
Oczywiście nie wszystkie przyczyny jesteśmy w stanie
odkryć samodzielnie. Jeśli wypadanie trwa już dłuższy czas,
a nasze działania nie przynoszą rezultatów, najlepiej wybrać
się do dermatologa. Sprawdzi on dokładnie stan naszej skóry
i ewentualnie zleci odpowiednie badania. Niestety wypadanie
i osłabienie włosów może być jednym z pierwszych objawów
różnych chorób, nie wolno więc tego bagatelizować, ale zawsze
warto najpierw wyeliminować pozostałe możliwe przyczyny,
a jest ich sporo.

37
PRZYCZYNY ZEWNĘTRZNE
1. SZKODLIWE PRODUKTY
Zaliczamy tu przede wszystkim farby do włosów, zwłaszcza te
w ciemnych kolorach, które zawierają PPD, czyli parafenyleno-
diaminę. Jest to barwnik, który może powodować podrażnienia
i alergie skóry, a w ich następstwie nadmierne wypadanie wło-
sów. Jeśli więc nie chcemy rezygnować z farbowania włosów,
a zauważymy, że po zabiegu zwykle wypada ich nam więcej, to
warto wybierać farby bez PPD lub z niewielką jej ilością. Takie
produkty, przeznaczone dla alergików, znajdziemy w aptekach.
Podrażniać mogą nas również inne produkty, których uży-
wamy. Zarówno szampony, odżywki, jak i wcierki, nawet te
o naturalnym składzie, mogą wywoływać alergiczne reakcje
skóry. Trzeba uważnie obserwować włosy i w razie problemów
odstawić dany produkt.
Czasami zdarza się też tak, że skóra naszej głowy źle znosi
olejowanie. Choć przy tym zabiegu zakłada się wykonywanie
olejem również masażu skóry, to niestety w niektórych przypad-
kach nie jest to możliwe. Zanim jednak z tego zrezygnujemy,
sprawdźmy, czy to na pewno kwestia oleju. Po pierwsze, może
to być wina samego masażu, warto więc spróbować pomaso-
wać skalp bez użycia jakiegokolwiek produktu i zobaczyć, czy
włosy wypadają tak samo mocno. Po drugie, problem może
tkwić w tym, jak długo trzymamy olej na głowie. Wielogo-
dzinne olejowanie, a zwłaszcza zostawianie oleju na całą noc,
może być przyczyną wzmożonego wypadania włosów. Takie
beztlenowe środowisko, które tworzy się na głowie pod tłustą
warstewką oleju, wzmaga też namnażanie się bakterii i grzy-
bów żyjących na naszej skórze, co również może powodować
wypadanie włosów. Optymalny czas trwania takiego zabiegu
to – godziny. Po trzecie przyczyną wypadania włosów po
zastosowaniu oleju może być alergia czy podrażnienie. Wiele
osób jest uczulonych na orzechy i nierafinowane oleje będą im

38
szkodzić. W tym przypadku może się okazać, że nawet olejo-
wanie samych włosów jest niewskazane, bo mimo wszystko
olej będzie miał kontakt ze skórą. Po czwarte zwiększenie się
liczby włosów, która wypadła nam po olejowaniu, może być
też spowodowane naszą nieostrożnością — naolejowane ręce
(zwłaszcza ciężkimi olejami, np. rycynowym) mogą się nieco
bardziej kleić do włosów i po prostu je wyrywać.
2. NIEODPOWIEDNIE FRYZURY
Zbyt ciasne upięcia, czy to kucyki, czy koki, które ciągną naszą
skórę, również mogą się przyczynić do powstania problemów
z wypadaniem włosów. Podobnie działa też zagęszczanie czy
przedłużanie włosów. Zarówno to metodą clip-in, czyli tym-
czasowych przypinek, jak i to wykonywane na stałe osłabia
cebulki włosowe i w dłuższej perspektywie może prowadzić
nawet do łysienia.
3. SKRAJNE TEMPERATURY
I te zbyt wysokie (jak podczas nadmiernego opalania się czy
noszenia nieprzewiewnych nakryć głowy), i te za niskie (prze-
mrożenie skóry głowy zimą, mycie lodowatą wodą) źle wpływa-
ją na skórę głowy i mogą osłabiać cebulki włosowe. Wypadanie
włosów może też powodować radioterapia, czyli naświetlanie,
ale tylko w przypadku, gdy promienie są skierowane bezpo-
średnio na głowę. Po zakończeniu terapii większości pacjentom
włosy odrastają.
4. PORA ROKU
Przyczyną wypadania włosów, choć może się to wydawać mało
prawdopodobne, może być również pora roku. Zarówno wios-
ną, jak i jesienią wiele osób uskarża się na wzmożone wypadanie
włosów. Na szczęście możemy z tym walczyć — dzięki odpo-
wiedniej diecie i stosowaniu kosmetyków wzmacniających włosy
jesteśmy w stanie znacznie ograniczyć wypadanie włosów.

39
PRZYCZYNY WEWNĘTRZNE
1. STRES
To bardzo częsta przyczyna wypadania włosów, w dodatku
zazwyczaj bagatelizowana. Niestety stres powoduje nie tylko
problemy z włosami, ale i wiele innych, poważniejszych scho-
rzeń. Oczywiście nie każda stresująca sytuacja ma na nas tak
negatywny wpływ. Dopiero długotrwały, intensywny stres może
nam poważnie zaszkodzić. Co możemy zrobić w takim przy-
padku? Przede wszystkim spróbować wyeliminować czynnik
stresogenny, choć oczywiście nie zawsze jest to możliwe. Po-
mocne mogą być też dieta bogata w magnez i wszelkie metody
relaksacyjne (np. ruch, zwłaszcza na świeżym powietrzu, czy
odpowiednia muzyka).
2. CHOROBY SKÓRY
Jak łatwo się domyślić, choroby skóry także mogą być jedną
z przyczyn nadmiernego wypadania włosów. Co ciekawe, prob-
lem ten powoduje nawet tak powszechna przypadłość jak łu-
pież, nie powinna więc być bagatelizowana. Najczęściej jednak
z wypadaniem włosów mają do czynienia osoby cierpiące na
łojotokowe zapalenie skóry. Jest to przewlekła i często nawraca-
jąca choroba, która wymaga opieki dermatologa. Kolejną cho-
robą powodującą wypadanie włosów jest zapalenie mieszków
włosowych wywołane przez bakterie. W każdym z tych przypad-
ków i zawsze, gdy wypadaniu towarzyszy świąd, podrażnienie
lub stan zapalny skóry głowy, powinnyśmy niezwłocznie udać
się do lekarza, bo tylko szybko rozpoczęte i prawidłowo pro-
wadzone leczenie pozwala zapobiec utracie włosów, a niestety
w niektórych sytuacjach może być ona nawet trwała.
3. HORMONY
Jednym z najczęstszych problemów związanych z hormona-
mi jest wypadanie włosów występujące u kobiet po porodzie.

40
Powodem są zmiany hormonalne, które przyczyniają się do
zaburzeń w cyklu życia włosów, o którym wspominałam na
początku tego rozdziału. W czasie ciąży, na skutek działania
podwyższonego poziomu estrogenów, włosy praktycznie nie
wypadają, bo hormon ten utrzymuje je przez cały ten okres
w fazie wzrostu. Po porodzie, gdy sytuacja hormonalna wra-
ca do normy, wszystkie te włosy, które normalnie wypadłyby
w trakcie ciążowych miesięcy, przechodzą nagle do fazy kata-
genu i po pewnym czasie wypadają. Takie wypadanie jest zu-
pełnie normalne i powinno ustąpić samo w ciągu kilku miesięcy
po porodzie. Niestety nie jesteśmy w stanie temu zapobiec ani
tego zwalczyć. Warto jednak po ciąży zadbać o skórę głowy,
tak by włosy odrosły jak najszybciej.
Oczywiście nie tylko ciąża ma wpływ na hormony. Częstą
przyczyną problemów z wypadaniem włosów u kobiet jest
również odstawienie tabletek antykoncepcyjnych (rzadziej
zdarza się, że włosy wypadają po rozpoczęciu ich przyjmowa-
nia), a także menopauza.
4. NIEWŁAŚCIWA DIETA
Dobrze zbilansowana dieta to podstawa nie tylko zdrowia,
ale również naszego atrakcyjnego wyglądu, ma więc ona nie-
bagatelny wpływ także na nasze włosy. Nasz organizm nie
traktuje ich w sposób tak priorytetowy, jak byśmy tego chcieli,
i najczęściej wszelkie witaminy, minerały, aminokwasy i inne
dobre składniki trafiają do nich na samym końcu, dopiero
wtedy, gdy cały organizm się nimi nasyci. W związku z tym
wszelkie niedobory w pierwszej kolejności odbijają się właśnie
na kondycji naszych włosów. Pomocne mogą być specjalne
preparaty witaminowe, które znajdziemy w aptekach, ale prze-
de wszystkim powinnyśmy się skupić na tym, by dostarczać
organizmowi wszelkich niezbędnych składników wraz z poży-
wieniem. O tym, co lubią „jeść” nasze włosy, napiszę w dalszej
części tego rozdziału.

41
5. UWARUNKOWANIA GENETYCZNE
Główną przyczyną wypadania włosów u mężczyzn (ale nie
tylko) są geny, a dokładniej zapisana w nich wrażliwość na-
szych mieszków włosowych na DHT, czyli dihydrotestosteron,
aktywną formę testosteronu. Takie łysienie nazywamy andro-
genowym (może ono dotyczyć również kobiet) i jak dotąd nie
jest ono w pełni uleczalne, ale są sposoby, by je zahamować
lub opóźnić.
6. INNE CHOROBY
Zarówno choroby tarczycy, silne zatrucia, wszelkiego rodzaju
infekcje, jak i zwykła gorączka mogą przyczynić się do wzmo-
żonego wypadania włosów. O ile w przypadku większości do-
legliwości sprawa jest prosta i wypadanie ustąpi samo wraz
z nimi, o tyle w przypadku chorób tarczycy może pojawić się
problem. Ich zdiagnozowanie, a potem dobranie odpowiedniej
kuracji jest bardzo trudne, warto więc poszukać naprawdę
dobrego lekarza specjalisty — endokrynologa. Wypadanie
włosów nasilają też anemia i zespół policystycznych jajników,
dlatego nigdy nie należy bagatelizować długotrwałego wypa-
dania włosów, tylko skonsultować to z lekarzem.
7. LEKI
Poza samą chorobą wpływ na wypadanie włosów mają również
leki, które podczas niej przyjmujemy. Szkodliwe dla włosów
mogą być te cytostatyczne i immunosupresyjne, stosowane
obecnie nie tylko przy chorobach nowotworowych. Oczywiście
podobny wpływ na włosy ma chemioterapia, a także narkoza.
Jako szkodliwe dla włosów wymieniane są jeszcze leki przeciw-
zakrzepowe i te podawane przy chorobach tarczycy.

42
OD CZEGO W TAKIM RAZIE ZACZĄĆ WALKĘ
Z WYPADAJĄCYMI WŁOSAMI?
W przypadku włosów najważniejsze jest to, co się dzieje w środ-
ku. W końcu włos, który już nam wyrośnie, jest martwy i nie-
wiele możemy z nim zrobić, a na wypadanie, jak już pisałam
wcześniej, ma wpływ przede wszystkim stan naszego organi-
zmu i skóry głowy. Warto więc zacząć od zadbania o zdrową
i dobrze zbilansowaną dietę. Na początek wystarczy przestrze-
gać kilku najważniejszych zasad:
. Codziennie jedz wartościowe białka, które są źródłem
aminokwasów, a to z nich zbudowane są nasze włosy. Te
niezbędne dla ich zdrowia to: cysteina, metionina, cystyna,
arginina i lizyna. Znajdziesz je w mięsie, rybach, drobiu,
jajkach, produktach mlecznych, nasionach, ziarnach i orze-
chach.
. Włącz do diety zdrowe tłuszcze. Dzięki nim Twoje włosy
będą bardziej sprężyste i błyszczące. Bogate w tłuszcze
są: tłuste morskie ryby, roślinne oleje nierafinowane (np.
oliwa z oliwek, olej z wiesiołka), awokado, a także orzechy
i nasiona.
. Wybieraj dobre węglowodany. Te pochodzące ze słodyczy
czy cukru będą wręcz szkodzić naszym włosom. Jednak
całkowite wyeliminowanie węglowodanów z diety osłabi
włosy i sprawi, że będą rosły wolniej. Ważne jest więc, by
w naszej diecie znalazły się: świeże warzywa i owoce, kasze,
płatki owsiane, brązowy ryż czy pełnoziarniste pieczywo.
. Pamiętaj o witaminach i minerałach. Bez nich nasze włosy
nigdy nie będą zdrowe. Zamiast jednak sięgać po gotowe
preparaty, których skuteczność jest bardzo niska, lepiej
wzbogacić dietę o: magnez, cynk, jod, witaminy z grupy
B, fosfor, witaminę A i E, krzem, żelazo i miedź pocho-
dzące z pożywienia. Znajdziemy je przede wszystkim w:
cebuli, czosnku, szpinaku, pokrzywie i skrzypie, migdałach

43
i orzechach, pestkach (dyni, słonecznika), drożdżach, jaj-
kach, zielonych warzywach, kiełkach, mięsie i nabiale, a tak-
że w wielu innych produktach.
Drugi kierunek, w którym należy podążać, jeśli chcemy
zwalczyć nadmierne wypadanie włosów, to wzmocnienie skó-
ry głowy od zewnątrz. Do wyboru mamy wiele różnego typu
preparatów: szamponów, wcierek, czyli specjalnych odżywek
do skóry głowy, i olejów, a także metod naturalnych.
Szampony przeciw wypadaniu włosów znajdziemy przede
wszystkim w aptekach. Niestety skuteczność tego typu specy-
fików jest niewielka i powinny być one uzupełnieniem naszej
kuracji, a nie jedynym produktem, który stosujemy. Trzeba
pamiętać również o tym, że aby używanie takiego szamponu
przyniosło efekty, musimy go zostawić na głowie przynajmniej
na kilka minut. Dopiero wtedy znajdujące się w nim składniki
mają szansę zadziałać.
Wcierki to najczęściej produkty w formie płynów lub mgie-
łek, które są bogate w ziołowe ekstrakty, witaminy, minerały
i inne substancje hamujące wypadanie włosów i wzmacniające
ich cebulki. Wcierki możemy znaleźć zarówno w aptekach,
jak i drogeriach. Wiele przykładowych produktów tego typu
opisałam na swoim blogu. Przy ich nakładaniu na skórę gło-
wy warto zawsze robić masaż, bo dzięki temu zawarte w nich
składniki aktywne lepiej się wchłoną i skuteczniej zadziałają.
Oleje możemy stosować tylko pod warunkiem, że same
w sobie nie wzmagają u nas wypadania włosów. Bardzo sku-
teczne pod tym względem są olej łopianowy, musztardowy,
z czarnuszki siewnej, a także te zawierające zioła indyjskie
(makę, amlę, bringaraj, brahmi, neem i inne).
Dla osób, które mają więcej czasu i lubią naturalne metody
pielęgnacji, przygotowałam sporo przepisów na kosmetyki,
które możemy zrobić samodzielnie z produktów dostępnych
w sklepach zielarskich, aptekach, specjalnych sklepach inter-
netowych z półproduktami kosmetycznymi, a nawet w kuchni.

44
Wszystkie te przepisy znajdziecie w ostatnim rozdziale książki,
w którym zamieściłam pomysły zarówno na wcierki, płukanki,
maceraty, jak i ziołowe kompresy, jakie mogą pomóc w walce
z wypadaniem włosów.

45
Łupież
Pamiętajmy o tym, że łupież to choroba, a nie wynik zaniedba-
nia czy braku higieny, i dlatego nie wolno go bagatelizować.
Jest to schorzenie przewlekłe i z reguły nawracające, a przy
tym zakaźne. Zazwyczaj występuje ono w okresie dojrzewania
i częściej dotyczy mężczyzn niż kobiet. Jest to bardzo po-
wszechna przypadłość — według danych statystycznych ok.
% osób przynajmniej raz w życiu miało problem z łupieżem.

Główną przyczyną powstawania tej choroby są grzyby Ma-
lassezia globosa. Mikroorganizmy te należą do fizjologicznej
mikroflory bytującej na skórze głowy i same w sobie nie powo-
dują łupieżu. Wywołać go mogą dopiero podrażnienia i łojo-
tok. Czasami przyczynami łupieżu mogą być też niewłaściwa
dieta, uboga w cynk i witaminy z grupy B, oraz zaburzenia
hormonalne. Często łupież nasila się w zimie i zwykle samo-
istnie ustępuje latem.
Wyróżniamy dwie odmiany łupieżu: suchy i tłusty. Pierwszy
z nich to odmiana łagodniejsza, przy której nie występują stany
zapalne. Objawia się on drobnymi, srebrzystobiałymi, suchymi
łuskami, które pod wpływem czesania lub nawet samoistnie
odrywają się od głowy. Często problem ten może dotyczyć
maksymalnie wysuszonej skóry głowy, np. mocno oczyszcza-
jącymi szamponami, farbami czy wcierkami zawierającymi

46
alkohol. Niestety taki łupież nieleczony z czasem może zmienić
się w gorszą, tłustą odmianę.
Jak wygląda tłusty łupież? Są to najczęściej ogniska wi-
docznych, mocno przylegających do skóry żółtawych łusek.
Do tego dochodzi stan zapalny skóry, świąd i łojotok. Jeżeli
mamy do czynienia z taką właśnie odmianą łupieżu, najlepiej
wybrać się do dermatologa, bo zwykły szampon z drogerii
może sobie z nią nie poradzić.
Do leczenia łupieżu wykorzystuje się wiele substancji o dzia-
łaniu bakterio- i grzybobójczym, zarówno tych syntetycznych,
jak i naturalnych:
. Ketokonazol — stosowany w maściach i szamponach, re-
guluje pracę gruczołów łojowych i ułatwia oddzielanie się
łusek od skóry głowy.
. Pirytionian cynku — ma działanie przeciwgrzybiczne i prze-
ciwłupieżowe, dlatego jest popularnym składnikiem szam-
ponów o takim zastosowaniu. Blokuje on transport jonów
przez błonę komórkową mikroorganizmu, co w konsekwen-
cji prowadzi do jego obumierania.
. Piroctone olamine — działa przeciwzapalnie, przeciwłojo-
tokowo i przeciwdrobnoustrojowo. Hamuje rozwój grzyba
Malassezia globosa, odpowiadającego za powstawanie łupieżu.

. Kwas salicylowy — ma działanie przeciwłojotokowe i kera-
tolityczne, czyli pomaga usuwać martwe komórki naskórka.
. Biosiarka — normalizuje pracę gruczołów łojowych, na skó-
rze przekształca się w siarczki, które usuwają zrogowacenie
naskórka, a także działają bakterio- i grzybobójczo.
. Dziegcie — naturalne środki przeciwłupieżowe, które
również pomagają usuwać martwe komórki naskórka. Do-
datkowo działają przeciwświądowo, przeciwłojotokowo
i wysuszająco. W niektórych przypadkach mogą jednak
powodować alergię, a ich największym minusem jest nie-
przyjemny zapach.

47
. Inne naturalne środki: wyciągi z czarnej rzepy, rukwi, pącz-
ków topoli, nasturcji, ekstrakty z kwiatów arniki górskiej,
liści bluszczu, pokrzywy zwyczajnej, brzozy brodawkowatej,
ziela bylicy bożego drzewka, liści i ziela szałwii, jemioły
pospolitej, ziela i kwiatów krwawnika pospolitego, korzenia
łopianu większego, kłącza tataraku zwyczajnego.
. Olejki eteryczne: geraniowy, sandałowy, lawendowy, rozma-
rynowy — polecane przy łupieżu suchym, oraz cytrynowy,
lawendowy, rozmarynowy i z drzewa herbacianego — sto-
sowane przy tłustym. Olejki możemy znaleźć w gotowych
produktach lub samodzielnie wzbogacać nimi szampony
i wcierki, pamiętając o zalecanym stężeniu, nie większym
niż ,%.
Najskuteczniejsze w przypadku leczenia łupieżu są szam-
pony, gdyż to one są najlepszym nośnikiem substancji aktyw-
nych o działaniu przeciwłupieżowym. Niestety nie ma jednego
idealnego produktu, który pomógłby każdemu, a w dodatku
wszystkie takie produkty mają niekorzystny wpływ na nasze
włosy. Dlatego podczas walki z łupieżem nie możemy zapo-
mnieć o odpowiedniej pielęgnacji, która uzupełni kurację.
MYCIE
Najlepiej wybrać dwa szampony: pierwszy, leczniczy, który
będzie walczył z grzybem Malassezia globosa i działał przeciwłu-
pieżowo, oraz drugi, o składzie jak najłagodniejszym dla skóry
głowy i włosów. W przypadku lżejszej formy łupieżu lub gdy
już go przynajmniej częściowo zaleczymy, warto sięgnąć po
łagodny szampon i myć nim głowę na zmianę z szamponem
leczniczym bądź nawet ograniczyć używanie szamponu prze-
ciwłupieżowego do jednego mycia w tygodniu. Takie działanie
pozwoli nam zminimalizować przesuszenie włosów na długoś-
ci, powodowane przez szampony lecznicze. Warto też stosować

48
metodę mycia OMO, która zabezpieczy włosy na długości
przed niekorzystnym działaniem składników przeciwłupie-
żowych. Musicie też pamiętać, by myć włosy bardzo często.
Jest to naprawdę istotne przy tej chorobie skóry, bo to właśnie
łój jest najlepszą pożywką dla grzyba, który powoduje łupież,
a w takich sprzyjających warunkach grzyb będzie się jeszcze
szybciej namnażał. Dobrym pomysłem przy walce z łupieżem
jest też regularny peeling skóry głowy (przepisy znajdziecie
w przedostatnim rozdziale) — warto go robić przynajmniej
raz w tygodniu.
ODŻYWIANIE
Jeśli mamy problem z łupieżem, bardzo ważne jest to, by nie
rezygnować z odżywek czy masek. Szampony lecznicze zwykle
dosyć mocno wysuszają włosy, które potrzebują wówczas więk-
szej uwagi. Pamiętajcie, aby sklepowych produktów nigdy nie
nakładać na skórę głowy. Odżywkę czy maskę należy aplikować
zawsze od ucha w dół. Jeśli jednak czujecie, że Wasza skóra
też potrzebuje nawilżenia, to możecie spróbować nakładać na
nią własnoręcznie przygotowany żel lniany, aloesowy lub inne
wcierki. Jeżeli chodzi o wybór konkretnych masek czy odżywek
do włosów z łupieżem, to tak naprawdę jego występowanie nie
ma tu znaczenia. Produkty do odżywiania zawsze dobieramy
do typu włosów, a nie do skóry głowy.
OLEJE
Wbrew temu, co można by pomyśleć, przy walce z łupieżem
oleje mogą się sprawdzić naprawdę dobrze. Poza tymi specjal-
nie do tego przeznaczonymi (jak olej łopianowy, oleje z ziołami
indyjskimi) możemy użyć też zwykłych olei naturalnych, np.
kokosowego czy rycynowego, i dodatkowo wzbogacić je kilko-
ma kroplami olejków eterycznych. Tak jak wspominałam powy-
żej, najlepsze w walce z łupieżem będą: geraniowy, sandałowy,

49
lawendowy, rozmarynowy, cytrynowy i z drzewa herbacianego.
Oczywiście trzeba pamiętać, by nie trzymać oleju na głowie
zbyt długo. Pół godziny przed myciem w zupełności wystarczy,
żeby wszystkie dobre składniki miały czas zadziałać, a grzyb
Malassezia globosa nie zdążył się namnożyć.
WCIERKI
Przy walce z łupieżem możemy wspomagać się również wcier-
kami. Poza naparem z siemienia lnianego czy żelem aloesowym,
które nawilżą skórę głowy, możemy wypróbować też inne zioła.
Dobrze powinny się sprawdzić zarówno pokrzywa, szałwia,
skrzyp, kłącze tataraku, łopian, kozieradka, lukrecja, jak i ocet
jabłkowy czy napar z liści laurowych. Osobom, które nie są
wrażliwe na zapachy, mogę polecić również biosiarkę. Znaj-
dziemy ją w sklepach z półproduktami i możemy samodzielnie
przygotować z niej wcierkę lub dodawać ją do szamponu. Nie-
stety zapach biosiarki jest bardzo nieprzyjemny i w dodatku
długo utrzymuje się na włosach. Na łupież bardzo dobrze dzia-
ła też wspomniany wcześniej kwas salicylowy, który możemy
znaleźć w gotowej oliwce (do kupienia w aptece) lub z którego
możemy samodzielnie przygotować produkt do nakładania na
skórę głowy (pamiętając o zalecanym stężeniu do %).
INNE
Przy problemie z łupieżem bardzo ważne jest, by nie prze-
grzewać głowy. Zimą należy wybierać czapki z naturalnych
materiałów. Co istotne, czapkę powinno się ściągać zawsze
zaraz po wejściu do ogrzewanego pomieszczenia czy pojazdu.
Nie można też myć włosów zbyt ciepłą wodą ani suszyć ich
gorącym powietrzem.
ODŻYWIANIE OD WEWNĄTRZ
Przy walce z łupieżem bardzo ważna jest nasza dieta. To, co
jemy, ma ogromny wpływ na stan naszych włosów i przede

50
wszystkim skóry głowy. Polecane są produkty bogate w wita-
miny z grupy B, cynk i NNKT, czyli niezbędne nienasycone
kwasy tłuszczowe. Znajdziemy je w rybach, olejach roślinnych
(lnianym, oliwie z oliwek, oleju z pestek dyni itp.), nasionach
słonecznika czy dyni, orzechach, mięsie, jajkach, pełnoziarni-
stym pieczywie oraz w warzywach i owocach.

Przetłuszczanie się 51
włosów
Jest to dosyć powszechny problem, który w zasadzie nie doty-

czy samych włosów, lecz skóry głowy, produkującej zbyt duże
ilości łoju. Często jednak na taką przypadłość narzekają osoby,
którym włosy wcale nie przetłuszczają się nadmiernie. Ważna
jest więc przede wszystkim prawidłowa diagnoza, bo prob-
lem może być poważniejszy i wynikać z zaburzeń hormonal-
nych lub z choroby skóry (np. łojotokowego zapalenia skóry).
Nadmierne przetłuszczanie może być jednak spowodowane
i bardziej błahymi czynnikami, takimi jak: nieprawidłowa pie-
lęgnacja, źle dobrane kosmetyki, niedokładne czy zbyt rzadkie
mycie włosów, a nawet podrażnienia, na które skóra również
reaguje nadprodukcją sebum. Kiedy więc możemy uznać, że
mamy problem z przetłuszczaniem się włosów? Granicą, jaką
możemy przyjąć, jest okres
godzin — jeśli po takim czasie
nasze włosy potrzebują mycia (a w niektórych przypadkach
następuje to nawet szybciej), pora zmienić pielęgnację. Jeżeli
i to nie pomoże, należy wybrać się do dermatologa, żeby wy-
kluczyć choroby skóry.
Aby zminimalizować nadmierne przetłuszczanie się włosów,
zwykle wystarczy zastosować się do kilku prostych zasad:
. Wybierać odpowiednie produkty do mycia włosów — nie-
stety nie ma jednej zasady, która sprawdziłaby się tak samo
dobrze u wszystkich. Jednym pomaga przestawienie się na

52
delikatne szampony (np. dla dzieci), bo nie podrażniają
one skalpu i nie zmuszają go do nadprodukcji sebum. In-
nym znów potrzebny jest środek mocniejszy, który dobrze
oczyści skórę. W obu przypadkach trzeba jednak wybierać
szampony bez silikonów, dużej ilości olei i innych substancji
filmotwórczych, które przyspieszają proces przetłuszczania
się włosów. Należy pamiętać też o tym, by myć włosy tak
często, jak tego potrzebują. Niejednokrotnie powtarzane
stwierdzenie, że im częściej myjemy włosy, tym szybciej się
one przetłuszczają, jest oczywiście nieprawdą, a takie prze-
trzymywanie przetłuszczonych włosów tylko im szkodzi, bo
może powodować choroby skóry (np. łupież) i wypadanie
włosów.
. Nakładać bogate maski i odżywki przed myciem. Kolejny
mit, z którym spotykam się do dzisiaj w mailach od swoich
czytelniczek, dotyczy odżywiania przetłuszczających się
włosów. Wiele osób myśli, że w przypadku takich włosów
nie musimy używać żadnych masek ani odżywek, co jest
oczywiście nieprawdą. Przetłuszczające się włosy, zwłasz-
cza gdy są długie, potrzebują prawie tak samo intensywnej
pielęgnacji jak pozostałe typy. Różnica polega na tym, że
wszelkie odżywcze produkty, które mogłyby nasilić prze-
tłuszczanie się, nakładamy przed myciem włosów. Możemy
to zrobić zarówno na suche, jak i na lekko zwilżone (np.
mgiełką) włosy, a całość dodatkowo przykryć foliowym
czepkiem i ręcznikiem, tak by składniki odżywcze lepiej się
wchłonęły. Taki kompres trzymamy na głowie maksymalnie
pół godziny, a potem normalnie myjemy włosy szamponem.
. Nie obciążać — w niektórych przypadkach włosy, jeśli są
bardziej zniszczone lub wyjątkowo suche na końcach, będą
potrzebowały również nałożenia odżywki po myciu. Powi-
nien to być jednak produkt bardzo lekki, np. z ziołowymi
ekstraktami, bądź w sprayu, który włosów nie obciąży, a je-
dynie pomoże nam je po myciu rozczesać. Należy pamiętać

53
o tym, by aplikować go tylko na włosy na długości (mniej
więcej od ucha w dół), a nie u nasady.
. Unieść włosy u nasady — w przypadku włosów przetłusz-
czających się ważne jest to, jaką fryzurę nosimy. Wszyst-
kie te, w których włosy gładko przylegają do głowy, będą
sprawiały, że włosy przetłuszczą nam się szybciej. To dosyć
oczywiste i wynika z tego, że to skóra nam się przetłuszcza,
a nie włosy. Dobrze sprawdzają się więc fale lub loki, a także
suszenie włosów głową w dół lub, jeśli nie używamy suszar-
ki, upinanie ich w koczek na czubku głowy. Możemy też
zastosować specjalne produkty do stylizacji włosów typu
volume, które nadają włosom większą objętość i unoszą je
u nasady. Nie polecam jedynie tapirowania włosów, które
oczywiście przedłuży ich świeżość, ale przy okazji zbyt czę-
sto stosowane sprawi, że włosy będą łamliwe i zniszczone.
. Nie przegrzewać — to ostatnia i bardzo ważna zasada, któ-
rej powinnyśmy przestrzegać, jeśli nasze włosy się przetłusz-
czają. Musimy uważać na długie, gorące kąpiele czy prysz-
nice, nieprzewiewne nakrycia głowy, mocno ogrzewane
pomieszczenia, noszenie turbanu z ręcznika zbyt długo po
myciu włosów, a także na temperaturę powietrza suszarki.
Oprócz stosowania wymienionych powyżej zasad ogólnej
pielęgnacji włosów nadmiernie się przetłuszczających może-
my też spróbować przedłużyć świeżość włosów po myciu. Są
to metody, które działają raczej jednorazowo i przydają się
przede wszystkim w wyjątkowych sytuacjach, np. w podróży.
Do wyboru mamy wiele takich sposobów, które przez lata
przetestowałam na sobie i czytelniczkach swojego bloga. Naj-
skuteczniejsze z nich opisałam poniżej.
SUCHE SZAMPONY
Suchy szampon to jeden z najlepszych produktów kosme-
tycznych, jakie powstały w ostatnim czasie, idealny dla osób,

54
którym włosy przetłuszczają się naprawdę mocno. Oczywiście,
choć nazwa może być myląca, suche szampony nigdy nie za-
stąpią nam normalnego mycia i powinny być stosowane spo-
radycznie, jedynie w wyjątkowych sytuacjach, bo nakładane
na włosy zbyt często mogą je przesuszyć, a nawet spowodować
łupież czy wypadanie. Nie należy się ich jednak bać, gdyż
odpowiednio używane są najskuteczniejszym sposobem na
przedłużenie świeżości włosów. Jeśli np. jesteśmy poza domem
i wiemy, że następnego dnia nie będziemy mogli ich umyć, to
warto nałożyć suchy szampon na jeszcze świeże włosy, najlepiej
zaraz po ich umyciu i wysuszeniu. Dzięki temu włosy nie tylko
ładnie odbiją nam od nasady i będą wyglądały na gęstsze, ale
też nie będą potrzebowały mycia przez następne dwa, a nawet
trzy dni! Zamiast szamponu możemy użyć również pudru dla
dzieci, mąki ziemniaczanej czy naturalnej glinki — wszystkie
te produkty zadziałają podobnie, są tylko nieco trudniejsze
w aplikacji.
GLINKI
Glinki, popularne w naturalnej pielęgnacji twarzy, znakomicie
sprawdzają się również na włosach, zwłaszcza tych przetłusz-
czających się. Oprócz stosowania ich zamiast suchego szam-
ponu, o czym pisałam powyżej, możemy również dodawać
je do szamponów albo tworzyć z nich płukanki czy świetnie
oczyszczające maseczki, które nie tylko przedłużają świeżość
włosów, ale także są w stanie (oczywiście jednorazowo) zastąpić
nam szampon. Do wyboru mamy wiele rodzajów glinek (białe,
zielone, żółte, czerwone, różowe), ale najlepsza moim zdaniem
jest marokańska glinka ghassoul, która jest najmocniejsza,
najlepiej oczyszcza i przy okazji delikatnie się pieni.

55
ZIOŁA (RÓWNIEŻ TE INDYJSKIE)
Sprawdzają się świetnie nie tylko w gotowych kosmetykach (na-
leży ich szukać w szamponach, odżywkach czy wcierkach), ale
nadają się też idealnie do tworzenia produktów do pielęgnacji
włosów. Skuteczne w walce z przetłuszczającymi się włosami,
występują zarówno w formie wcierek, płukanek, jak i maseczek,
na które przepisy znajdziecie na końcu książki. Do przygoto-
wania tych kosmetyków najlepiej nadają się: pokrzywa, skrzyp,
mięta, szałwia, łopian, tatarak, kora dębu, liście brzozy i wiele,
wiele innych ziół. Miłośnicy bardziej egzotycznych sposobów
mogą sięgać po zioła indyjskie, np. makę, amlę, bringaraj,
brahmi, neem.
MYDLNICA LEKARSKA
Jest to dosyć pospolita i niepozorna roślina, która w Polsce roś-
nie dziko, ale jest też uprawiana; używana od setek lat głównie
ze względu na swoje właściwości myjące. Dzięki zawartości
saponin wywar z korzenia mydlnicy lekarskiej nie tylko całkiem
nieźle się pieni, ale również odtłuszcza. W dzisiejszych czasach
mydlnica jest bardzo chętnie wykorzystywana do produkcji
szamponów i innych kosmetyków myjących, a także leków wy-
krztuśnych. My możemy zastosować ją do pielęgnacji włosów
na kilka różnych sposobów, np. jako płukankę czy domowej
produkcji szampon. Mydlnica w takiej formie sprawi, że włosy
będą dłużej świeże, staną się bardziej puszyste i zyskają na
objętości.
KOZIERADKA
Napar z jej nasion jest nie tylko cudownym, naturalnym sposo-
bem na wypadające włosy, ale też przy okazji zastosowany jako
wcierka przedłuża ich świeżość. Dzieje się tak, bo kozieradka

56
delikatnie usztywnia włosy, przez co unosi je u nasady i dodaje
im objętości. Ma niestety jeden spory minus — charaktery-
styczny i intensywny zapach kojarzący się z rosołem. O tym,
jak przygotować taką wcierkę i co zrobić, by nieco zniwelować
jej zapach, przeczytacie na końcu książki.
MASKA Z DROŻDŻY
Dokładny przepis na tę maskę również znajdziecie w specjal-
nym rozdziale na końcu książki. To jeden ze skuteczniejszych
sposobów walki z przetłuszczającymi się włosami. Maska jest
bardzo łatwa w przygotowaniu, a regularnie stosowana działa
na dłużej niż tylko od mycia do mycia. Efektu możemy się spo-
dziewać już po tygodniu kuracji. Maska dodatkowo świetnie
łagodzi wszelkie podrażnienia skalpu i sprawia, że włosy nieco
szybciej nam rosną.

57
Suche włosy
Suche włosy bardzo często mylone są z tymi zniszczonymi czy

zaniedbanymi i nawet producenci kosmetyków wielokrotnie
wprowadzają na rynek linie produktów do włosów suchych
i zniszczonych, co też myli nas, konsumentów. Musimy więc
sobie zdawać sprawę z tego, że wprawdzie każde włosy znisz-
czone są suche (oczywiście nie mówimy tu o skórze głowy,
która wciąż może się przetłuszczać), ale nie każde włosy suche
są zniszczone. Suche z natury są np. włosy kręcone, które prze-
cież wcale nie muszą być zniszczone. Dzieje się tak dlatego, że
nasza skóra nie wytwarza wystarczającej ilości łoju lub nie jest
on dostatecznie rozprowadzany wzdłuż włosa (tak się dzieje
właśnie w przypadku włosów kręconych).
Suche włosy, pozbawione ochronnej otoczki tłuszczowej,
są bardziej podatne na zniszczenia. Taka niezabezpieczona
łuska włosa ma tendencję do rozchylania się, przez co włos
szybko traci nawilżenie, staje się kruchy, łamliwy i łatwo ulega
rozdwojeniu. Włosy suche trudno się rozczesują, brakuje im
blasku i elastyczności. Bardzo często mają też tendencję do
puszenia się. W odróżnieniu od włosów normalnych czy tych
przetłuszczających się włos suchy najlepiej wygląda zaraz po
umyciu (o ile oczywiście zrobimy to odpowiednio i użyjemy
dobrej odżywki) — z czasem jednak zaczyna tracić nawilżenie
i staje się coraz bardziej suchy. Przy rozchylonych łuskach

58
włosa woda z łatwością z niego ucieka, przez co szybko traci on
elastyczność i blask, nadane mu przez użyte wcześniej odżywki.
Takie włosy są bardzo wymagające w pielęgnacji i potrzebu-
ją wyjątkowej opieki oraz delikatnego traktowania. Nie należy
przesadzać ze stylizacją, najlepiej też całkowicie ograniczyć
wysoką temperaturę — na co dzień zrezygnować z suszarki,
lokówki czy prostownicy — i rozczesywać je bardzo delikatnie.
Nie należy też trzeć ich ręcznikiem po umyciu — gdy są mokre,
są jeszcze bardziej niż zwykle narażone na zniszczenia, nie
można ciągle nosić rozpuszczonych włosów (bez zabezpiecze-
nia silikonami) ani spać z rozpuszczonymi włosami. Wszystko
to uszkadza łuskę włosa i sprawia, że zamiast jedynie suchych,
mamy włosy zniszczone.
MYCIE
Powinno być bardzo delikatne, zarówno jeśli chodzi o dobór
produktów (wybieramy szampony z łagodnymi detergentami,
a przy kręconych włosach możemy spróbować mycia odżywką),
jak i o samo wykonanie zabiegu. Nie należy włosów trzeć, szar-
pać ani zbyt intensywnie masować. Warto spróbować metody
OMO, która zabezpieczy włosy na długości przed niszczącym
działaniem detergentów. W przypadku włosów suchych zwykle
nie ma też potrzeby myć ich zbyt często, zwłaszcza że woda
również je wysusza, o ile oczywiście skóra głowy tego nie wy-
maga. W dni, kiedy ich nie myjemy, o odpowiednie nawilżenie
można zadbać inaczej. Możemy np. użyć mgiełki — drogeryj-
nej lub przygotowanej samodzielnie według jednego z prze-
pisów z książki; dodatkowo na takie zwilżone włosy możemy
nałożyć odrobinę odżywki bez spłukiwania lub kroplę oleju
roztartego wcześniej w dłoniach. Na same końcówki dobrze
jest też zaaplikować serum z silikonami, które dodatkowo
zabezpieczy włosy przed rozdwajaniem się.

59
ODŻYWIANIE
Zarówno włosy suche, jak i te zniszczone lubią intensywną
pielęgnację. Bogate, emolientowe maski, nakładane nawet po
każdym myciu, to coś, co na pewno sprawdzi się w przypadku
takich włosów. Olejowanie — najlepiej na mokro, z odżywką,
w formie serum lub na mgiełkę, a także to po myciu, ale w mini-
malnej ilości — to również sprzymierzeniec w walce z suchymi
włosami (o różnych metodach olejowania przeczytacie w innym
rozdziale). Jeśli chodzi o nawilżenie, to wszelkie humektanty
(aloes, miód, gliceryna, mleczko pszczele itp.) warto doda-
wać do produktów, które z włosów zmywamy, bo w tych bez
spłukiwania będą je niestety dodatkowo puszyć. Przy włosach
suchych nie trzeba się obawiać obciążenia ani nadmiernego
wygładzenia włosów, więc ich pielęgnacja może, a nawet po-
winna być o wiele bogatsza od standardowej.
Tym, na co muszą uważać osoby z suchymi włosami, są
proteiny. O ile przy włosach zniszczonych proteiny sprawdzają
się zwykle całkiem nieźle i takie włosy wręcz ich potrzebują
po to, by mogły się przynajmniej tymczasowo zregenerować,
to włosy suche z natury zwykle za proteinami nie przepadają.
O wiele łatwiej jest takie włosy przeproteinować i sprawić,
że będą jeszcze bardziej suche. W ich przypadku trzeba do
protein podchodzić bardzo ostrożnie i pamiętać o tym, by nie
stosować ich zbyt często, za to zawsze w towarzystwie dużej
ilości emolientów i nawilżaczy.
PŁUKANKI
To bardzo ważny punkt w pielęgnacji suchych włosów. Płu-
kanki pomagają domknąć łuskę włosa, przez co włosy dłużej
zachowują nawilżenie, stają się bardziej błyszczące i gładkie.
Najlepiej sprawdzają się tu tzw. płukanki zakwaszające. Kwaś-
ne pH sprzyja domykaniu łusek i dodatkowo w przypadku

60
włosów farbowanych przedłuża trwałość koloru. Do wykona-
nia płukanek możemy użyć octu, soku z cytryny lub innych
cytrusów albo herbatki z hibiskusa, a dokładne proporcje
znajdziecie w ostatnim rozdziale książki, w podrozdziale do-
tyczącym płukanek. Dobrze sprawdza się też płukanie włosów
zimną wodą. Oczywiście robimy to na samym końcu, już po
nałożeniu na włosy odżywki czy maski, i nigdy nie polewamy
zimną wodą głowy, a jedynie same włosy. Właściciele suchych
włosów powinni za to bardzo uważać na płukanki ziołowe, bo
większość z nich niestety może ich włosy dodatkowo wysuszyć.
Wyjątkami są siemię lniane, lipa, lukrecja i prawoślaz, które
mają działanie nawilżające, więc świetnie sprawdzą się właśnie
przy suchych włosach.
SILIKONY
Włosy z natury suche, w przeciwieństwie do tych zniszczonych,
bardzo często nie tolerują silikonów, zwłaszcza w nadmiarze.
To na takich włosach często świetnie sprawdza się pielęgnacja
„curly girl”, czyli przeznaczona do włosów kręconych, nawet
jeśli z natury takie nie są. Jedyne, czego nie należy ograniczać,
to silikonowe sera do zabezpieczania końcówek. Przy wło-
sach suchych ochrona końcówek jest kluczowa, a same oleje
mogą, ale niestety nie muszą im pod tym względem wystarczyć.
Trzeba też zdawać sobie sprawę z tego, że wiele tego typu
produktów może również włosy suche przesuszać poprzez
zawartość alkoholu (występuje on w niektórych serach) czy
protein (często jest w składzie tak zwanych jedwabi do wło-
sów), warto więc poszukać najlepszego dla siebie i stosować
go jedynie na same końcówki.

61
PIELĘGNACJA SKÓRY GŁOWY
Ostatnia bardzo ważna rzecz w pielęgnacji suchych włosów
to zadbanie o odpowiedni stan skóry głowy. Często jest ona
również bardzo sucha i skłonna do podrażnień, a to w dłuż-
szym czasie poza przesuszeniem włosów może spowodować
ich osłabienie i wzmożone wypadanie. O skalp należy dbać
zarówno od zewnątrz — poprzez ograniczanie tego, co może
go dodatkowo przesuszać (farb i rozjaśniaczy, agresywnych
szamponów, mocno alkoholowych wcierek, ziół, gorącego
powietrza suszarki, mocnego ogrzewania w pomieszczeniach,
w których przebywamy, promieni słonecznych czy suchych
szamponów), stosowanie nawilżających wcierek, płukanek,
maseczek, olei, a nawet kremów, jak i od wewnątrz — poprzez
stosowanie diety bogatej w zdrowe tłuszcze, witaminy i mi-
nerały oraz picie dużych ilości wody mineralnej (minimum
litry dziennie).

62
Zniszczone
włosy
Tak jak pisałam w poprzednim rozdziale, zniszczone włosy
w % procentach przypadków są suche. Bardzo często się
łamią, kruszą i rozdwajają na końcach. Łuska na takich włosach
jest uniesiona (są to włosy o wysokiej porowatości), a często
w wielu miejscach jej wręcz nie ma. Włos pozbawiony ochron-
nej otoczki staje się słaby i bardzo podatny na dalsze znisz-
czenia. Tego typu włosy wyglądają na szorstkie i pozbawione
blasku.
ZREZYGNUJ Z TEGO, CO ZNISZCZYŁO CI WŁOSY

Pielęgnację tego typu włosów powinnyśmy zacząć przede
wszystkim od wyeliminowania czynnika, który nam je znisz-
czył. Bez tego niestety nawet najlepsze kosmetyki i zabiegi nie
będą skuteczne.
ROZJAŚNIANIE
To zdecydowanie najbardziej destrukcyjny zabieg fryzjerski.
Nieumiejętnie wykonany może trwale zniszczyć nam włosy,
które będą się nadawały już tylko do ścięcia. Takie włosy ciągną
się jak guma, gdy są mokre, i łamią się przy każdym czesaniu,
gdy są suche. Jedyne, co w tej sytuacji pozostaje, to obciąć ich
najbardziej zniszczoną część i poczekać, aż odrosną. Dlatego

63
też, jeśli już decydujemy się na rozjaśnianie włosów, lepiej
wybrać się do naprawdę sprawdzonego fryzjera, niż próbować
wykonać ten zabieg samemu czy zdawać się na przypadkową
osobę. Oczywiście sprawa wygląda inaczej, jeżeli chcemy roz-
jaśnić włosy delikatnie (o – tony), a inaczej, gdy planujemy
np. z czerni przejść do blondu.
TRWAŁA
Oczywiście nie każda będzie działała na włosy równie niszczą-
co, a przynajmniej nie na każdy ich typ. Umiejętnie wykonana
i dobrana do naszego rodzaju włosów powinna stworzyć nam
na włosach trwałe i ładne loki czy fale. Niestety w większości
przypadków kończy się tym, że na głowie mamy tzw. miotłę.
Oglądałam już w życiu tak wiele włosów spalonych trwałą,
że kategorycznie odradzam ją każdemu. Na szczęście w dzi-
siejszych czasach jest to zabieg mało popularny, ale trzeba
zdawać sobie sprawę z tego, że w wielu salonach zmieniła się
jedynie nazwa i brzmiący nowocześnie „styling” to nic innego
jak właśnie trwała ondulacja.
CODZIENNE UŻYWANIE PROSTOWNICY LUB LOKÓWKI

Wysoka temperatura jest wyjątkowo destrukcyjna dla naszych
włosów. Oczywiście dla nas, kobiet, zupełnie normalne jest
to, że czasem nasza fryzura jest ważniejsza niż stan włosów,
dlatego przy większych okazjach możemy sobie pozwolić na
stosowanie prostownicy czy lokówki, ale trzeba zdawać sobie
sprawę z tego, że używane na co dzień bardzo niszczą nam
włosy i żaden kosmetyk termoochronny nie jest w stanie za-
bezpieczyć nam włosów całkowicie. Jednorazowe użycie tak
wysokiej temperatury nie zniszczy nam oczywiście od razu
włosów, ale przy codziennym prostowaniu (czy kręceniu) nie
ma możliwości, by nadążyć z niwelowaniem negatywnych skut-
ków tego zabiegu.

64
FARBOWANIE WŁOSÓW
Chociaż producenci zapewniają nas o tym, że dzisiejsze środ-
ki do koloryzacji wręcz dbają o nasze włosy, to prawda wy-
gląda tak, iż nawet najlepsza farba chemiczna nie pozostawi
nam ich bez jakichkolwiek uszkodzeń. Jak już wiecie, farby
mogą powodować wypadanie (za sprawą barwnika — PPD),
ale także łamanie się, przesuszenie czy rozdwajanie włosów.
Dlatego jeśli nie musimy włosów farbować, to najlepiej z tego
po prostu zrezygnować. W pozostałych przypadkach trzeba
wybierać takie farby, które będą nam niszczyć włosy w jak
najmniejszym stopniu (polecam zwłaszcza te apteczne, które
są delikatniejsze od drogeryjnych). Idealne dla włosów byłoby
sięganie jedynie po naturalne preparaty do farbowania, czyli
henny. Jeśli jednak z jakichś powodów musimy używać farb
chemicznych, warto postawić na farbowanie samych odrostów
lub skorzystać z metody farbowania na włosy wcześniej naole-
jowane albo mieszać farbę z odżywką. Dzięki temu możemy
nieco ograniczyć zniszczenia.
SUSZENIE GORĄCYM NAWIEWEM

Suszarka to urządzenie, bez którego w dzisiejszych czasach
nie wyobrażamy już sobie życia. Niektóre włosy bez suszenia
mechanicznego schną bardzo długo i mało kto ma tyle czasu,
by na to czekać. Suszarka wcale jednak nie musi nam niszczyć
włosów. Ważne jest, by nigdy nie używać nawiewu gorącego,
a jedynie ciepłego (takiego, który nie poparzy nam ręki przy-
łożonej do suszarki na kilkanaście sekund) albo chłodnego.
Możemy też wybierać nowoczesne suszarki ze specjalnymi
czujnikami, które zapobiegają przegrzewaniu się włosów.
BARDZO CZĘSTE UŻYWANIE PRODUKTÓW

DO STYLIZACJI Z ALKOHOLEM
Oczywiście są takie okazje, przy których nie obejdziemy się
bez lakieru do włosów czy pianki. I o ile możemy wybrać taką

65
piankę, która nie będzie nam niszczyła włosów, to w przypadku
lakierów trudno jest znaleźć taki, którego skład jest korzyst-
ny dla włosów (nie zawiera alkoholu). Pamiętajmy więc, by
nie używać tych produktów codziennie, a jedynie wtedy, gdy
naprawdę potrzebujemy idealnej fryzury. Alkohol na dłuższą
metę bardzo wysusza włosy i sprawia, że stają się słabe, kruche
i matowe. Pamiętajmy też, aby unikać go w odżywkach bez
spłukiwania (często zawierają go te w sprayu) czy silikonowych
serach do zabezpieczania końcówek.
USZKODZENIA MECHANICZNE
Mogą być spowodowane niedelikatnym rozczesywaniem wło-
sów (zwłaszcza mokrych, które są bardziej wrażliwe), mocnym
tarciem ręcznikiem po umyciu, używaniem gumek z metalowy-
mi elementami, niektórych spinek czy rzepowych wałków, a na-
wet spaniem z rozpuszczonymi włosami czy ciągłym noszeniem
rozpuszczonych włosów. Oczywiście nie ma co przesadzać, bo
nie jesteśmy w stanie ograniczyć absolutnie wszystkich tych
czynników równocześnie, ale często wiele można zdziałać, np.
zmieniając poduszkę na atłasową, szczotkę na taką z włosia
dzika lub jeszcze lepszą — specjalną szczotkę do długich wło-
sów z tendencją do plątania, tangle teezer, a także wybierając
ręcznik z mikrofibry czy gładkie papiloty zamiast wałków.
PODETNIJ JE
Następny krok w pielęgnacji naszych włosów to podcięcie
najbardziej zniszczonej ich części. Tego niestety również nie
da się ominąć. Jeżeli nie podetniemy włosów od razu, to prę-
dzej czy później same zaczną się kruszyć. Na początek po-
starajmy się obciąć maksymalnie tyle, ile jesteśmy w stanie
znieść. Jeżeli włosów nie zapuszczamy i nie zależy nam na
długości, to najlepiej po prostu obciąć całe zniszczone włosy
naraz. Nie można również zapominać o częstym podcinaniu

66
samych końcówek, które w przypadku zniszczonych włosów
uszkadzają się najbardziej. Optymalnie byłoby robić to co
tygodni. Oczywiście okresy te należy dostosować do typu
swoich włosów. Pamiętajmy też, by wybierać się tylko do za-
ufanego fryzjera, czyli takiego, który nie zetnie nam połowy
długości włosów, twierdząc, że było to konieczne, bo były one
mocno zniszczone, albo ewentualnie poprośmy o podcinanie
kogoś z bliskich. W tym drugim przypadku konieczne jest
zaopatrzenie się w bardzo ostre, fryzjerskie nożyczki, gdyż
tylko takie obetną nam włos, zostawiając gładką końcówkę,
zamiast ją miażdżyć, i nie spowodują kolejnego rozdwojenia.
MYJ DELIKATNIE
W przypadku włosów zniszczonych bardzo ważne jest to, czego
używamy do mycia. Najlepiej byłoby wybrać metodę mycia
odżywką, ale niestety nie u każdego się ona sprawdza. Jeśli
więc musimy stosować szampon, to należy dobrać taki, który
będzie łagodny dla włosów (nie może zawierać agresywnych
detergentów). Zwykle dobrze sprawdzają się szampony dla
dzieci albo stosowanie metody OMO. Nigdy nie męczmy też
włosów codziennym myciem, jeśli nam się szybko nie prze-
tłuszczają.
ODŻYWIAJ INTENSYWNIE
Przy zniszczonych włosach bardzo ważne jest stosowanie od-
żywki po każdym myciu. Nawet kilka razy w tygodniu warto
zafundować włosom głębokie odżywianie, czyli nałożyć na
nie maskę na minimum minut i przykryć włosy foliowym
czepkiem i ręcznikiem. Całość możemy dodatkowo podgrzać
suszarką — wyższa temperatura pomaga składnikom odżyw-
czym szybciej wniknąć w głąb włosa. Starajmy się wybierać pro-
dukty o bogatym składzie. W przypadku bardzo zniszczonych

67
włosów nie możemy zapomnieć o proteinach, czyli podstawo-
wym budulcu naszych włosów (wybierajmy koniecznie pro-
teiny hydrolizowane, np. jedwabiu, keratyny, pszenicy, owsa
czy soi, bo tylko takie są w stanie wniknąć we włosy), musimy
przy tym pamiętać o mocnym nawilżaniu włosów. Uwaga —
nadmiar protein, zwłaszcza jeśli równocześnie włosów mocno
nie nawilżamy, może doprowadzić do przesuszenia się włosów,
dlatego też należy je obserwować i w razie gdy zauważymy
zwiększone przesuszenie i łamliwość, odstawić proteiny oraz
dodatkowo nawilżać włosy. Dobrze sprawdza się stosowanie
raz w tygodniu mocno proteinowej maski, a w pozostałe dni
produktów nawilżających pozbawionych tego składnika.
NAKŁADAJ OLEJE
To bardzo ważny punkt pielęgnacji mocno zniszczonych wło-
sów. Warto nakładać oleje tak często, jak to tylko możliwe.
Na początku możemy spróbować aplikować je nawet przed
każdym myciem. Takie zabiegi sprawią, że włosy staną się bar-
dziej elastyczne, lśniące i odporne na uszkodzenia. Będą się też
mniej rozdwajać i kruszyć. Najlepsze dla włosów zniszczonych
będą oleje, które wymieniłam już w rozdziale . (w podrozdzia-
le dotyczącym włosów wysokoporowatych), czyli te, które mają
większe cząsteczki: lniany, ze słodkich migdałów, jojoba, z pe-
stek winogron, awokado czy sezamu. Oleje możemy nakładać
na kilka godzin przed myciem, a także po myciu — dosłownie
kropelkę na same końcówki. Warto wybrać też odpowiednią
do takiego typu włosów metodę olejowania. Dobrze sprawdza
się olejowanie na mokro, z odżywką, w formie serum lub na
mgiełkę. Każdą z tych metod omówiłam dokładnie w przed-
ostatnim rozdziale książki.

68
NIE REZYGNUJ Z SILIKONÓW
W przypadku zniszczonych włosów silikony są naszym sprzy-
mierzeńcem. Nie należy rezygnować z nich całkowicie, ale
jeśli możemy, to postarajmy się je wyeliminować przynajmniej
z szamponów (szampony z silikonami wybierajmy tylko wte-
dy, gdy pomimo nakładania odżywki nie jesteśmy w stanie
rozczesać włosów po zwykłym szamponie). Warto sięgać po
odżywki bez spłukiwania z silikonami, np. takie w formie
mgiełek, i koniecznie po każdym myciu nakładać na końcówki
włosów serum silikonowe. Trzeba jedynie pamiętać, by nie
miały w składzie alkoholu.

69
Rozdwajanie się
końcówek włosów
W poprzednim podrozdziale omówiłam pielęgnację włosów

zniszczonych, a jak wiadomo, takie włosy bardzo często do-
datkowo rozdwajają się na końcach. Poza podanymi przeze
mnie już wcześniej wskazówkami dotyczącymi dbania o ten typ
włosów istnieje też kilka dodatkowych trików, które mogą nam
pomóc uniknąć nieestetycznych pędzelków na końcach włosów.
Z problemem rozdwajania się włosów boryka się bardzo
wiele, nawet tych dbających o włosy kobiet, stąd pewnie taka
popularność wszystkich środków, które w magiczny sposób
mają nam pomóc się z nim uporać. Niestety musimy zdawać
sobie sprawę z tego, że rozdwojonego włosa nie da się już skleić.
I choć w reklamach możemy usłyszeć coś zupełnie innego, jedy-
ną rzeczą, którą tak naprawdę możemy zrobić w takiej sytuacji,
jest po prostu podcięcie włosa i dbanie o to, by w przyszłości
znów nam się nie rozdwoił. W tej części książki chciałabym
omówić najczęstsze przyczyny problemu rozdwajania się wło-
sów, a przede wszystkim skuteczne metody radzenia sobie z nim.
W pierwszej kolejności napiszę o możliwych przyczynach,
bo oczywiście powinnyśmy zacząć od ich wyeliminowania. Mu-
simy sobie jednak zdawać sprawę z tego, że nawet zdrowe, ale
wysokoporowate lub cienkie, a przy tym długie włosy mogą się
rozdwajać bez żadnej konkretnej przyczyny. Łuska włosa, która
chroni go przed zniszczeniem, ulega naturalnemu procesowi

70
zużycia na skutek działania czynników mechanicznych, które
są zupełnie normalne. Szczotkowanie włosów, mycie, wyciera-
nie czy suszenie, nawet jeśli są wykonywane bardzo delikatnie,
a także ocieranie się włosów o ubrania czy poduszkę sprawiają,
że łuska włosa, zwłaszcza na końcach, wyszczerbia się i odchyla.
W pewnym momencie może nawet dojść do całkowitej jej utraty
i wtedy właśnie następuje rozdwojenie się włosa.
Możemy oczywiście na własne życzenie ten proces przyspie-
szyć — po pierwsze, gdy zbyt często sięgamy po urządzenia
oparte na działaniu wysokiej temperatury (prostownice, loków-
ki, suszarki), a po drugie, zabiegami chemicznymi. Rozjaśnia-
nie włosów, trwałe ondulacje, farbowanie, a nawet stosowanie
zbyt mocnych detergentów w szamponach będą działały de-
strukcyjnie na łuskę włosa, a w konsekwencji prowadziły do
jego rozdwojenia się.
ZABEZPIECZANIE
Jak zatem możemy walczyć z rozdwajaniem się włosów? Ide-
alnie sprawdza się tu zasada, że łatwiej zapobiegać, niż leczyć,
bo to drugie w przypadku rozdwajania się włosów jest wręcz
niemożliwe. Nasze włosy potrzebują przede wszystkim odpo-
wiedniego zabezpieczenia. Oprócz produktów specjalnie do
tego przeznaczonych, które znajdziemy w drogeriach, możemy
również użyć niewielkiej ilości naturalnego oleju. Do ochrony
końcówek bardzo dobrze nadają się lekkie oleje wnikające, czy-
li kokosowy, babassu, palmowy, ale także pozostałe: arganowy,
migdałowy, lniany, jojoba, pięknie pachnący śliwkowy czy inne.
Ważne, by nie przesadzić z ilością oleju i dobrze rozetrzeć go
w dłoniach, zanim zaaplikujemy go na włosy.
W niektórych przypadkach, jeśli włosy są bardziej wrażliwe
na uszkodzenia mechaniczne lub są już zniszczone, sam olej
nam nie wystarczy. Wtedy najlepiej dołożyć do niego specjal-
ne silikonowe serum przeznaczone do pielęgnacji końcówek.

71
Kupując to serum, musimy jedynie zwrócić uwagę na to, by nie
zawierało alkoholu, który mógłby wysuszyć włosy i sprawić,
że będą nam się jeszcze bardziej rozdwajały. Zarówno sam olej,
jak i olej z serum najlepiej nakładać na już umyte i wytarte,
ale jeszcze wilgotne włosy. Wtedy poza tym, że produkty te
zabezpieczą nasze włosy, zatrzymają w nich wodę i sprawią,
że będą one lepiej nawilżone na końcach, a przez to bardziej
elastyczne i wizualnie zdrowsze. W ten sposób jest też po
prostu łatwiej rozprowadzić te specyfiki równomiernie, bez
ryzyka, że nadmiernie obciążymy włosy i sprawimy, że będą
tłuste na końcach.
Trzecią metodą zabezpieczania końcówek jest stworzenie
własnego serum na bazie oleju i półproduktów kosmetycznych,
które możemy zakupić w specjalnych sklepach internetowych.
W zależności od tego, co się dobrze sprawdza na naszych wło-
sach, dobierzmy składniki, które będą dla nas optymalne. Mo-
żemy sięgnąć po proteiny (np. jedwab, kolagen, elastynę lub
keratynę), substancje nawilżające (np. ekstrakt z aloesu, mlecz-
ko pszczele, kwas hialuronowy), odżywcze (np. ekstrakty ro-
ślinne, pantenol lub inne witaminy) i ewentualnie dołożyć do
tego kompleks silikonowy (również do kupienia w sklepach
z półproduktami). Na koniec wystarczy dodać ulubiony olejek
eteryczny i kilka kropel konserwantu, by otrzymać wyjątkowy
i idealnie dopasowany do naszych włosów produkt do zabezpie-
czania końcówek. Oczywiście robienie własnych kosmetyków
może się na początku wydawać skomplikowane i czasochłonne,
ale zdecydowanie takie nie jest, a po pewnym czasie, gdy nabie-
rzemy już wprawy, staje się wręcz świetną zabawą.
REGULARNE PODCINANIE
Poza zabezpieczaniem włosów równie ważne, jeśli nie ważniej-
sze, jest szybkie pozbywanie się już rozdwojonych końcówek.
Proces rozdwojenia postępuje bardzo szybko i choć nie widać

72
tego gołym okiem, włos pęka coraz wyżej. Jeśli zaniedbamy
podcinanie, może się okazać, że po jakimś czasie nie wystarczy
nam już podcięcie czy centymetrów włosa, bo rozdwoi nam
się on ponownie od razu po skróceniu. Przy włosach bardzo
zniszczonych i mocno rozdwojonych dobrze jest zacząć od
obcięcia co najmniej kilku, jeśli nie kilkunastu centymetrów.
Wiadomo jednak, że gdy zapuszczamy włosy, każdy centymetr
jest dla nas niezwykle cenny. Co zatem zrobić, żeby włosy
były zdrowe, a przy okazji nie tracić nic z ich długości? Mo-
żemy podcinać je samodzielnie, wycinając pojedynczo każdy
rozdwojony włos. Oczywiście taka metoda jest czasochłonna
i sprawdzi się najlepiej na długich, pocieniowanych, a do tego
nieprostych włosach. Bardzo ważne jest też to, jakich nożyczek
użyjemy. Nie mogą być one przypadkowe, np. takie przezna-
czone do papieru, bo zamiast ciąć włos, będą go miażdżyły,
przyczyniając się do kolejnych rozdwojeń. Najlepsze są bardzo
ostre, profesjonalne nożyczki fryzjerskie, których używamy
jedynie do podcinania włosów — uważajmy przy tym, by nigdy
nie upadły (wtedy również się tępią).
Jeśli nie mamy czasu ani cierpliwości, by korzystać z tej
metody, to pamiętajmy, żeby regularnie odwiedzać dobrego
fryzjera, czyli takiego, który po pierwsze, używa profesjonal-
nych narzędzi, a po drugie, wie, co to znaczy centymetr, i nie
obetnie nam włosów zbyt krótko. Jeśli zapuszczamy włosy, to
optymalnie jest podcinać je co ok. – miesiące. Przy mocno
rozdwajających się włosach należy robić to nawet co miesiąc.

73
Elektryzowanie się
włosów
Ten sezonowy problem dotyczy przeważającej większości osób
z dłuższymi włosami, choć najsilniej odczuwają go właściciele
suchych lub zniszczonych. Zwykle zjawisko elektryzowania
się włosów zaczyna nam dokuczać jesienią, gdy częściej się-
gamy po czapki, szaliki i swetry, a w naszych domach i samo-
chodach króluje już ogrzewanie. Winne jest oczywiście suche
powietrze, łatwiej przewodzące ładunki elektryczne, którymi
naładowane są między innymi nasze włosy. Jak wiadomo z fi-
zyki, ciała o tym samym ładunku odpychają się, a te o różnych
ładunkach — przyciągają. I tak właśnie dzieje się z naszymi
włosami: poszczególne pasma naładowane dodatnio odpychają
się wzajemnie i podążają za naładowaną ujemnie szczotką czy
grzebieniem. Choć problem wydawać się może błahy, to jednak
w codziennym życiu bywa męczący. Na szczęście mamy wiele
sposobów, by sobie z nim poradzić.
ZADBAJMY O NAWILŻENIE
Chodzi o nawilżenie zarówno pomieszczeń, w których przeby-
wamy, jak i samych włosów. Te pierwsze należy często wietrzyć,
a na kaloryferach warto zawiesić specjalne pojemniki z wodą
lub chociażby wilgotne ręczniki. Natomiast jadąc samochodem,
lepiej nie włączać maksymalnego ogrzewania i nawiewu.

74
O odpowiednie nawilżenie włosów zadbamy dobrą pielęg-
nacją. Bogate emolientowe maski, odżywki z antystatykami
i oleje stosowane z umiarem po myciu pomogą nam zminima-
lizować problem elektryzowania się włosów.
W awaryjnych sytuacjach możemy przejechać po elektry-
zujących się włosach dłońmi zwilżonymi zwykłą wodą, spry-
skać włosy mgiełką lub nałożyć na nie niewielką ilość odżywki
bez spłukiwania, oleju czy nawet kremu do rąk. Pomoże to
zneutralizować ładunki elektryczne i na jakiś czas zapomnieć
o problemie.
WYBIERAJMY SUSZARKI Z JONIZACJĄ

Funkcja jonizacji jest obecnie bardzo popularna i dodawana
do większości urządzeń do stylizowania włosów. Generują one
aniony, czyli ładunki ujemne, które osiadają na włosach i za-
pobiegają ich elektryzowaniu się. Jest to rzeczywiście bardzo
skuteczne rozwiązanie, które nie sprawdzi się jednak w przy-
padku bardzo cienkich i rzadkich włosów, gdyż suszarki czy
szczotki z jonizacją wygładzają wówczas fryzurę zbyt mocno
i odbierają jej i tak już niewielką objętość.
Na szczotki z funkcją jonizacji powinny też uważać oso-
by o włosach farbowanych. W ich przypadku szczotka może
zadziałać dokładnie odwrotnie — nasilając jeszcze problem
elektryzowania się włosów, zamiast go likwidować.
UŻYWAJMY SZCZOTEK Z NATURALNYCH

MATERIAŁÓW I DBAJMY O NIE
Jeśli jesteśmy już przy temacie szczotek, to warto wspomnieć,
że te zrobione z naturalnych materiałów: naturalnego włosia,
drewna czy metalu, elektryzują włosy mniej niż plastikowe.
W przypadku szczotek z naturalnego włosia warto jednak pa-
miętać o odpowiedniej ich pielęgnacji. Takiej szczotki nie wy-

75
starczy po prostu oczyścić z włosów i kurzu i umyć szamponem
(pamiętajmy, by robić to przynajmniej raz w tygodniu), ale po
myciu trzeba też na kilka minut nałożyć na nią odżywkę do
włosów zawierającą antystatyk. Dzięki temu szczotka posłuży
nam dłużej i nie będzie elektryzowała włosów.
SIĘGAJMY PO PŁYN DO PŁUKANIA TKANIN

Ostatnią rzeczą, o której warto pamiętać, są płyny do płukania
tkanin. Zawierają one składniki antystatyczne i zapobiegają
elektryzowaniu. Warto płukać w nich przede wszystkim czap-
ki i szaliki, które mają bezpośredni kontakt z włosami, ale
i wszystkie inne ubrania. Przy zakupie czapek również patrz-
my na to, z czego są wykonane. Te syntetyczne będą nie tylko
przegrzewać skórę głowy (co może prowadzić do problemów
z łupieżem, szybszym przetłuszczaniem się i wypadaniem wło-
sów), lecz także wzmagać elektryzowanie się włosów.

76
Puszenie się
włosów
Drugi problem, który również jest związany z wilgotnością
powietrza, ale tym razem w sytuacji odwrotnej, czyli wtedy,
gdy jest ona za duża, będzie dotyczył przede wszystkim osób
z włosami kręconymi lub takimi o wysokiej porowatości. Puch
to nic innego jak pojedyncze odstające włoski, które psują wy-
gląd fryzury i sprawiają, że wygląda ona jak u pudla. Przyczyn
powstawania tego problemu poza wspomnianą już wilgotnoś-
cią jest naprawdę wiele, ale możemy sobie z nim poradzić, sto-
sując się do kilku zasad.
MYCIE
Przy puszących się włosach warto zadbać o to, jak i czym my-
jemy włosy. Dobrze jest spróbować mycia odżywką, a jeśli ono
się u nas nie sprawdzi (tylko nie rezygnujmy od razu po pierw-
szej próbie — włosom trzeba dać czas na przyzwyczajenie się
do braku detergentów, a sobie na nauczenie się tej techniki my-
cia), możemy przestawić się na metodę OMO i mycie odżyw-
ką włosów na długości, a szamponem jedynie skalpu. Ważny
jest również wybór produktu do mycia. Te z mocnymi deter-
gentami będą włosy przesuszały i wzmagały ich puszenie się.

77
ODŻYWIANIE
Humektanty podane w zbyt dużej ilości w produktach nakła-
danych po myciu, zwłaszcza przy nieodpowiedniej pogodzie
(w szczególności trzeba brać pod uwagę punkt rosy, który
dokładniej omówiłam w tabeli), mogą zamiast nawilżać wło-
sy, wzmagać ich puszenie się. Jeśli mamy włosy z tendencją
do puszenia się, to warto wybierać produkty emolientowe
z małą ilością lub wręcz bez humektantów. Musimy uważać
również na proteiny, które w przypadku grubych włosów mogą
powodować ich nadmierną sztywność i właśnie puszenie się.
Proteiny trzeba dawkować ostrożnie i zawsze w połączeniu
z emolientami, które niwelują ich działanie.
Wilgotność
Punkt rosy Jak dbać o włosy?
powietrza
Użyj tak dużo olejów i innych emolientów, ile tylko możesz,

bardzo
poniżej –9°C by nie obciążyć przy tym włosów. Przy takiej pogodzie loki
sucho
będą bardziej luźne i mogą się nieco rozprostowywać.
pomiędzy Odstaw lub ogranicz humektanty. Zastosuj do pielęgnacji

sucho
–9°C a –1°C więcej emolientów.
pomiędzy trochę Niektóre włosy będą dobrze tolerowały humektanty, inne
–1°C a 4°C za sucho nie. Musisz sprawdzić, jak jest u Ciebie.
Najlepsza pogoda. Włosy nie powinny się puszyć. Możesz
pomiędzy stosować zarówno humektanty, jak i emolienty. Spróbuj
optymalnie
4°C a 16°C znaleźć takie proporcje tych dwóch substancji, które najle-
piej sprawdzą się na Twoich włosach.
Włosy nie potrzebują intensywnego nawilżania (mogą się
pomiędzy
wilgotno też bardziej puszyć). Można ograniczyć ilość humektantów,
16°C a 21°C
a nieco zwiększyć ilość emolientów.
bardzo Jest tak wilgotno, że nic nie pomoże na puszenie się włosów
powyżej 21°C
wilgotno ;). Najlepiej je zepnij! Humektanty odstawiamy całkowicie.
Źródło: http://pittsburghcurly.wordpress.com////its-not-the-humidity-its-the-humidity/.

78
ODŻYWKI BEZ SPŁUKIWANIA
Kolejna rzecz, która pomaga nam ujarzmić spuszone włosy, to
właśnie odżywki bez spłukiwania, ale tylko te o odpowiednim
składzie, czyli bez humektantów. Zdecydowanie lepiej spraw-
dzają się te w formie kremów czy balsamów niż w sprayu. Mo-
żemy je nakładać zarówno na mokre włosy po myciu, jak i na
suche w dni, kiedy włosów nie myjemy. Ważna jest oczywiście
ilość, jaką nałożymy, by włosy nie były za bardzo obciążone.
W przypadku włosów mocniej kręconych i suchych możemy
spróbować również zastosować produkty, które teoretycznie
przeznaczone są do spłukiwania, i zostawić je na włosach.
OLEJE
Nie tylko klasyczne olejowanie (czyli to przed myciem), ale
również wtarcie w suche włosy odrobiny oleju pomaga zlikwi-
dować ich puszenie się. Patent na takie olejowanie polega na
tym, by najpierw dobrze rozprowadzić olej cieniutką warstwą
na całych dłoniach, a dopiero potem takimi bardzo delikatnie
natłuszczonymi dłońmi przejechać po włosach.
ŻEL LNIANY
Sprawdzi się nie tylko w przypadku włosów falowanych i krę-
conych. Aby łatwiej go było zaaplikować, można go zmieszać
z wodą i użyć jako płukanki. Przepis na żel lniany znajdziecie
w ostatnim rozdziale.
KREM DO RĄK
Lub każdy inny krem, jaki mamy pod ręką, pomoże nam po-
radzić sobie z puszącymi się włosami w nagłych sytuacjach.
Kremy dzięki swoim zwykle mocno emolientowym składom,
a przy tym formułom mniej obciążającym niż oleje, bardzo
często sprawdzają się najlepiej właśnie w walce z puszeniem
się włosów.

79
SILIKONY
To też emolienty, więc także służą włosom z tendencją do pu-
szenia się. W naszej pielęgnacji możemy postawić na silikono-
we serum, które wetrzemy nie tylko w końcówki, ale również
w całe włosy na długości, albo możemy sięgnąć po silikonowe
odżywki do spłukiwania.
SUSZENIE WŁOSÓW
To właśnie ten etap pielęgnacji, który jeśli jest wykonany nie-
właściwie, staje się najczęstszą przyczyną powstawania na
włosach puchu. Niestety nie ma jednej rady co do tego, jak
postępować z włosami, by w % uniknąć tego problemu. Na
jeden typ włosów suszenie suszarką działa bardzo wygładza-
jąco, domyka ich łuski i sprawia, że włosy są bardziej błysz-
czące, a na innych włosach niestety powoduje właśnie puch.
Kluczem może być jonizacja, chłodny nawiew i stosowanie
jedynie delikatnego strumienia powietrza. Ważne jest też to,
w jaki sposób i czym odsączamy wodę z włosów. Warto zamie-
nić zwykły ręcznik frotté na wykonany z gładkiej mikrofibry
lub bawełny i nie pocierać nim włosów, a jedynie delikatnie
je w niego odciskać.

80
Brak objętości
włosów
Bujne włosy, pełne objętości, których obrazami jesteśmy bom-
bardowani w każdej telewizyjnej reklamie, to marzenie prak-
tycznie każdej kobiety. Na brak objętości narzekają zwykle
osoby, które mają proste, cienkie, a do tego zwykle rzadkie
włosy. I choć jest to problem przede wszystkim związany ze
stylizacją włosów, to odpowiednia pielęgnacja również może
nam bardzo pomóc.
MYCIE
Przy takich włosach bardzo ważne jest to, by używane przez
nas szampony nie zawierały w składzie silikonów, które obcią-
żają włosy, wygładzają je i dodatkowo zmniejszają ich obję-
tość. Taki szampon nie może mieć też zbyt bogatego składu,
bo zarówno oleje, jak i inne substancje tworzące na włosach
film (tak zwane filmformery) będą je obciążały i odbierały im
i tak niewielką objętość. Bardzo dobrze sprawdzają się za to
szampony ziołowe i te silnie oczyszczające, które co prawda
używane zbyt często mogą włosy nadmiernie wysuszyć, ale po-
winno się po nie sięgać przynajmniej raz w tygodniu, by usu-
nąć z włosów wszystkie nadbudowujące się na nich substancje.
Skuteczny jest też peeling skóry głowy, np. taki własnoręcznie

81
przygotowany według jednego z przepisów, które znajdziecie
w ostatnim rozdziale książki. Peeling również nadaje włosom
objętość i odbija je od nasady. Warto go robić przynajmniej
raz w tygodniu.
ODŻYWIANIE
Najlepiej sprawdza się odżywianie przed myciem. Wszystkie
maski i bardziej treściwe odżywki nakładamy na lekko zwilżone
(np. mgiełką) włosy, trzymamy je pod czepkiem i ręcznikiem
ok. pół godziny, a potem normalnie zmywamy szamponem.
W ten sposób włosy zostaną wystarczająco odżywione, a na
pewno nie będą obciążone i przyklapnięte. Po takim myciu
możemy ominąć już nakładanie odżywki, jeśli nasze włosy
są w dobrym stanie, lub użyć możliwie najlżejszej, a najlepiej
takiej, która nie wymaga spłukiwania, a którą w razie potrzeby
jeszcze dodatkowo spłuczemy. Koniecznie nakładajmy ją tylko
na włosy na długości, pomijając te u nasady.
SUSZENIE
Jeżeli mamy problem z oklapniętymi włosami, to raczej nie
możemy sobie pozwolić na ich naturalne suszenie. Jeśli już
koniecznie musimy zrezygnować z suszarki, pamiętajmy, by
wysychające włosy podpiąć do góry spinkami lub zawinąć
w koczek na czubku głowy. Susząc suszarką w odpowiedni
sposób, czyli głową w dół, i wyciągając je na okrągłej szczotce,
zyskujemy dodatkową objętość. Oczywiście musimy pamiętać,
aby przed suszeniem zabezpieczyć końce włosów silikono-
wym serum i nigdy nie używać gorącego powietrza (suszymy
ciepłym, a na koniec utrwalamy fryzurę zimnym nawiewem).

82
STYLIZACJA
Na rynku mamy dostępnych mnóstwo produktów, które nadają
włosom objętość u nasady. Wybierając taki stylizator, nieza-
leżnie od tego, czy będzie to pianka, lakier, specjalny fluid,
czy mgiełka, zawsze zwracajmy uwagę na to, czy w jego skła-
dzie nie ma alkoholu. Bardzo dobrze sprawdzają się też suche
szampony, które nakładamy od razu po umyciu i wysuszeniu
włosów, a nie w momencie, kiedy włosy są już przetłuszczone.
Taki szampon nie tylko przedłuży świeżość włosów, ale dodat-
kowo nada im wymarzoną objętość. Niestety większość tych
produktów ma w składzie alkohol, więc nie nadają się one do
zbyt częstego stosowania. Możemy zamiast nich użyć talku,
pudru dla niemowląt lub glinki itp., jednak te produkty mogą
nie dać takiej objętości jak suche szampony. Z naturalnych
metod najskuteczniejsze są napar z mydlnicy lekarskiej bądź
kozieradki i rozwodniony żel z siemienia lnianego zastosowany
jako płukanka.
FRYZURY
Jeśli naszym włosom brakuje objętości, dobrze jest je pocie-
niować lub postopniować, tak by górna warstwa była nieco
krótsza od reszty włosów, przez co łatwiej nam będzie ją unieść
u nasady. Jednak najprostszym sposobem jest włosy po prostu
zakręcić. Falowane czy kręcone zawsze wyglądają na bujniejsze.
Świetnie sprawdzają się do tego termoloki, bo dzięki grubszym
wałkom zakręconym właśnie na górnej warstwie nasze włosy
zyskają na objętości u nasady, a przy tym wałki te nie zniszczą
włosów tak jak lokówka. Na noc warto upinać włosy na czub-
ku głowy w tak zwany koczek ślimak. Rano włosy będą nie
tylko uniesione u nasady, ale też pofalowane, przez co będą
się wydawały gęstsze.

83
Innym sposobem na zapewnienie nam większej objętości włosów
jest próba ich zagęszczenia. Oczywiście gęstość włosów jest w dużej
mierze zdeterminowana przez nasze geny, więc jeśli całe życie mia-
łyśmy rzadkie włosy, to niestety nie osiągniemy oszałamiających
efektów. Natury po prostu nie da się oszukać, a dodatkowych cebulek
włosowych wyprodukować, ale na pewno możemy tę sytuację nieco
poprawić odpowiednimi działaniami:
1. ZLIKWIDOWAĆ WYPADANIE WŁOSÓW

Często jest tak, że nasze włosy nie są z natury rzadkie, a po prostu
przerzedzone nadmiernym wypadaniem. Naprawdę warto z tym wal-
czyć, chociaż trzeba uzbroić się w cierpliwość, bo efekty nie pojawia-
ją się od razu. Wiele skutecznych metod radzenia sobie z tym prob-
lemem znajdziecie na stronie 42.
2. WZMOCNIĆ OD WEWNĄTRZ
Najważniejsza jest oczywiście zdrowa, dobrze zbilansowana dieta.
Oprócz tego możemy wspomagać włosy specjalnymi kuracjami (ich
opis znajdziecie na stronie 228), które spowodują przyspieszenie
ich porostu.
3. ZADBAĆ O SKÓRĘ GŁOWY

Zdrowa, dobrze nawilżona i odżywiona skóra głowy to podstawa dla
gęstych włosów. Musimy, podobnie jak przy wyborze kremu do twarzy,
znaleźć „swoją” wcierkę, która będzie najodpowiedniejsza dla naszej
skóry. Wybór jest przeogromny. Możemy szukać wśród olei, które dzię-
ki zawartości wielu indyjskich ziół są w stanie pobudzić cebulki włoso-
we do wzrostu. Możemy też sięgnąć po gotowe wcierki, czyli specjalne
odżywki do skóry głowy, które kupimy w drogeriach i aptekach, albo
przygotować je samodzielnie w domu. Jednak niezależnie od tego,
jaką wcierkę wybierzemy, bardzo ważne jest to, by przy nakładaniu
jej na głowę zrobić przy tym delikatny, ale dokładny masaż. Najlepiej,
żeby trwał on co najmniej kilka minut i był wykonywany codziennie,
bo w przeciwnym wypadku możemy się nie doczekać efektów.

85
Rozdział 3
JAK DBAĆ
O WŁOSY?
W poprzednim rozdziale pisałam już sporo o pielęgnacji wło-
sów, ale zawsze w kontekście konkretnego problemu, z którym
się zmagamy. Teraz pora na usystematyzowanie naszej wiedzy
i omówienie podstaw, które choć mogą wydawać się banalne,
są kluczowe w trosce o piękne włosy.
Rozdział 3. Jak dbać o włosy?

86
Jak myć włosy?

Co w tym skomplikowanego? — zapytacie. Przecież mycie
włosów to czynność, którą wykonuje absolutnie każdy z nas;
to podstawa higieny i rzecz tak oczywista jak mycie zębów czy
rąk. Jednak — wbrew pozorom — nawet tu pojawia się wiele
wątpliwości i pytań. Jak często powinnyśmy myć włosy, czym,
w jaki sposób — tego dowiecie się w tym rozdziale.
JAK WYGLĄDA PRAWIDŁOWE MYCIE WŁOSÓW?

Musimy pamiętać o tym, że przed myciem włosy należy przy-
gotować do tego zabiegu, bardzo dokładnie je rozczesując (krę-
conych włosów oczywiście nie rozczesujemy). Następnie wło-
sy moczymy ciepłą wodą — nigdy nie używamy wody zimnej
ani gorącej, bo może ona osłabić cebulki włosów. W zależ-
ności od metody (za chwilę omówię je dokładniej) nakładamy
niewielką ilość odpowiedniego produktu i delikatnie, ale bar-
dzo starannie masujemy skalp opuszkami palców przez mniej
więcej – minuty. Nie drapiemy, nie szarpiemy ani nie pocie-
ramy skalpu włosami (co jest dość częstą praktyką), bo mo-
glibyśmy podrażnić skórę, a także zniszczyć łuskę włosa, któ-
ra poprzez zmoczenie i użycie detergentów została uniesiona
i jest bardzo wrażliwa na mechaniczne uszkodzenia. Włosy na
długości najlepiej umyć jedynie spływającą po nich pianą — to

87
w większości przypadków w zupełności wystarczy, by były
czyste. Potem bardzo dokładnie spłukujemy je również cie-
płą wodą, a jeżeli są wyjątkowo zanieczyszczone (np. po ole-
jowaniu), możemy tę czynność powtórzyć. Dwukrotne mycie
włosów, choć polecane przez producentów szamponów, zwy-
kle nie jest wcale konieczne, a włosom bardzo delikatnym lub
mocno zniszczonym może wręcz szkodzić.
JAKI PRODUKT WYBRAĆ?

To, czego używamy do mycia włosów, jest istotnym czynni-
kiem wpływającym na ich kondycję i wygląd, bo choć sam
szampon cudów na głowie nie zdziała, źle dobrany może wy-
rządzić spore szkody. Często dostaję pytania o to, jak wybrać
odpowiednie produkty pielęgnacyjne. W przypadku szampo-
nu należy pamiętać, by zawsze kierować się tym, jaką mamy
skórę głowy, a nie włosy, bo to do jej umycia go stosujemy. Do
wyboru mamy produkty łagodne, pozbawione drażniących
detergentów, oczyszczające, specjalistyczne (np. przeciwłupie-
żowe) czy nawet myjące odżywki. Oczywiście łatwo się pogu-
bić w gąszczu drogeryjnych półek, zwłaszcza jeśli zagłębimy
się w opisy na opakowaniach, w których producenci mydlą
nam oczy niemożliwymi do spełnienia obietnicami. Prawda
jest natomiast taka, że szampon niewiele może zdziałać, jeśli
chodzi o kondycję naszych włosów; jego podstawowym zada-
niem jest ich umycie. Za oczyszczające działanie szamponu
odpowiadają związki powierzchniowo czynne, które łącząc
się z jednej strony z wodą, a z drugiej ze znajdującymi się na
naszych włosach tłuszczem i zanieczyszczeniami, pozwalają
im się zmieszać, a następnie usunąć przy spłukiwaniu. O po-
szczególnych związkach napiszę jeszcze w następnym rozdzia-
le, poświęconym temu, czego należy szukać w kosmetykach.
Co poza detergentami możemy znaleźć w szamponach? Nie-
stety często jest tam wiele substancji, które niekoniecznie są

88
nam potrzebne, bo często poprzez zbyt krótki kontakt z naszą
skórą lub włosami i tak nie zdążą odpowiednio zadziałać. Przy
wyborze szamponu najważniejsze jest to, by nam nie szkodził,
czyli nie podrażniał skalpu i nie wysuszał nadmiernie włosów.
Czy to jednak wystarczy? Zdecydowanie nie. Postarajmy się
wybrać szampon, który będzie najlepszy właśnie dla nas.
SZAMPONY ŁAGODNE
Szampony zawierające mniej niż zwykle, i to łagodniejszych,
substancji powierzchniowo czynnych to najlepszy wybór dla
osób o wrażliwej skórze głowy, skłonnej do podrażnień. Pro-
dukty te nie powinny zawierać SLS (Sodium Lauryl Sulfate),
SLES (Sodium Laureth Sulfate) ani ich pochodnych. Możemy
ich szukać wśród kosmetyków przeznaczonych dla dzieci lub
tych ekologicznych. Nadają się nawet do codziennego mycia,
bo nie wysuszają nam włosów ani skóry. Niestety nie oczysz-
czają włosów ze wszystkich substancji (np. z niektórych sili-
konów), więc przy ich stosowaniu konieczne jest oczyszczenie
włosów raz na jakiś czas mocniejszym szamponem.
SZAMPONY OCZYSZCZAJĄCE
W porównaniu z łagodnymi szamponami mają więcej substan-
cji odpowiedzialnych za umycie włosów, czyli detergentów.
Będą dobre dla osób z przetłuszczającą się skórą głowy, bo
dokładniej i lepiej oczyszczą ją z zalegającego łoju. Dobrze,
jeśli nie zawierają silikonów, olei ani innych substancji filmo-
twórczych, bo wtedy dodatkowo przedłużą świeżość włosów.
Mogą za to mieć w składzie zioła, które również mają działanie
odświeżające włosy.
SZAMPONY Z SILIKONAMI I INNYMI SUBSTANCJAMI

FILMOTWÓRCZYMI
Są to produkty idealne dla osób z bardzo zniszczonymi wło-
sami, które inne szampony mogłyby za bardzo plątać, a co za

89
tym idzie, wzmagać ich łamanie i rozdwajanie się. Silikony
wygładzają włosy, ułatwiają ich rozczesywanie i sprawiają, że
stają się one bardziej błyszczące. Należy jedynie pamiętać, by
podobnie jak w przypadku łagodnych szamponów co jakiś czas
dokładniej oczyścić włosy mocniejszym szamponem.
SZAMPONY PRZECIWŁUPIEŻOWE
Są to szampony specjalistyczne i najlepiej kupować je w apte-
kach. Mamy wtedy pewność, że w ich składzie poza standardo-
wymi składnikami znajdziemy też te odpowiadające za walkę
z chorobą. O tym, jakie to dokładnie substancje, pisałam już
w poprzednim rozdziale. W przypadku tego typu produktów
ważne jest, by mieć świadomość, że one również lubią przesu-
szać włosy. Korzystając z podobnych specyfików, pamiętajmy
więc, by zabezpieczać włosy na długości odżywką (metoda
OMO, o której za chwilę napiszę).
SZAMPONY PRZECIW WYPADANIU WŁOSÓW

Ich również najlepiej szukać w aptekach, ale przede wszyst-
kim trzeba zdawać sobie sprawę z tego, że sam szampon nie
wystarczy. Owszem, może być uzupełnieniem kuracji, ale na
pewno nie zastąpi nam innych produktów przeznaczonych do
walki z wypadaniem włosów. Jeśli już zdecydujemy się na taki
szampon, warto potrzymać go na skórze głowy trochę dłużej,
tak by zawarte w nim składniki aktywne miały szansę zadziałać.
Czego należy szukać w składzie szamponu przeciw wypadaniu
włosów? Przede wszystkim ziół, które wzmacniają cebulki
włosowe (takich jak skrzyp, łopian, tatarak, brzoza, żeń-szeń
czy zioła indyjskie), a także witamin (PP, B czy biotyny).
SZAMPONY TYPU VOLUME

Są to szampony, które mają za zadanie unieść nasze włosy
u nasady. Na rynku mamy ogromny wybór takich produktów
i niektóre z nich rzeczywiście są skuteczne. Oczywiście nie

90
możemy się spodziewać efektu jak w reklamach (tutaj działa
magia programów graficznych i doczepionych pasm), ale mo-
żemy sprawić, że naszych włosów będzie wizualnie nieco więcej.
Takie szampony sprawdzą się przede wszystkim u osób z cien-
kimi, rzadkimi lub prostymi włosami, a także tymi o niskiej
porowatości. W składzie szamponów typu volume znajdziemy
substancje, które delikatnie usztywniają włosy, takie jak np.
polimery (VP/VA Copolymer), niektóre zioła czy proteiny.
SZAMPONY DOPASOWANE DO KOLORU NASZYCH WŁOSÓW

Mają w swoim składzie barwniki, które pogłębią nasz kolor
włosów lub go ochłodzą (w przypadku blondów). Mogą zawie-
rać składniki naturalne, takie jak henna (do rudych albo brązo-
wych włosów), bądź sztuczne, takie jak fiolety (acid violet
),
błękity (acid blue ) czy srebra. Szampony do włosów blond,
mające za zadanie ochłodzić kolor, często również mocno prze-
suszają włosy, trzeba ich więc używać na zmianę ze zwykłym
szamponem i zawsze w towarzystwie dobrej odżywki.
MYDŁA DO WŁOSÓW
Występują w formie tradycyjnej kostki lub gęstej pasty. Te
pierwsze idealnie sprawdzają się w podróży (zwłaszcza gdy
latamy samolotem jedynie z podręcznym bagażem i chcemy
ograniczyć ilość płynów). Mydła zwykle mocniej niż szampony
oczyszczają włosy i delikatnie je usztywniają, nadając im obję-
tość. Przez to, że są bardziej skoncentrowane, są wydajniejsze
niż tradycyjne szampony. Idealnie sprawdzają się w przypadku
włosów ze skłonnością do przetłuszczania, bo zwykle ograni-
czają produkcję sebum.
ODŻYWKI MYJĄCE
Te produkty są przeznaczone przede wszystkim dla osób
z kręconymi włosami lub z bardzo wrażliwą i suchą skórą
głowy. Oczywiście w sklepie nie ma odżywek, które w opisie

91
lub nazwie miałyby podane, że nadają się również do mycia
włosów, ale możemy je odnaleźć, szukając w ich składzie odpo-
wiednich substancji powierzchniowo czynnych. Są to między
innymi: Behentrimonium Chloride, Benzalkonium Chloride,
Cetrimonium Chloride, Tricetyldimonium Chloride, Quater-
nium- , Quaternium- Bentonite, Quaternium- Hectonite,
Quaternium- czy Methosulfates. Powinny się one znaleźć
w składzie dosyć wysoko (na . –
. miejscu), a poza tym mu-
simy zwrócić uwagę na to, by obok nich nie było silikonów
ani zbyt wielu olei, parafiny czy protein.
SZAMPONY NAWILŻAJĄCE/ODŻYWIAJĄCE/REGENERUJĄCE
Tę grupę zostawiłam na sam koniec, bo choć szampony te
dosyć często występują w drogeriach, to tak jak wspomina-
łam, nie działają na włosy zgodnie z opisem. Do odżywiania,
nawilżania czy regeneracji włosów służą nam odżywki lub
maski, a nie szampony, których zadaniem jest przede wszyst-
kim oczyszczenie skóry głowy i włosów z zanieczyszczeń, łoju
i zalegających substancji odżywczych. Oczywiście nie twierdzę,
że mamy tych szamponów unikać czy nigdy nie używać, ale nie
należy się po nich spodziewać rewelacyjnego działania, przede
wszystkim dlatego, że znajdują się na włosach zbyt krótko, by
móc taki efekt wywołać.
NA KTÓRĄ METODĘ SIĘ ZDECYDOWAĆ?

Do wyboru mamy kilka różnych sposobów mycia włosów. Me-
tody te sprawdzają się różnie w zależności od tego, jaki mamy
typ włosów, powinnyśmy więc poszukać takiej, która sprawdzi
się u nas najlepiej. Oczywiście nie chodzi o to, czy myjemy
włosy na stojąco bezpośrednio pod prysznicem, czy robimy to
głową w dół ;), lecz o to , jakie produkty i w jakiej kolejności
nałożymy na głowę podczas mycia.

92
METODA OMO
Jest to metoda wspominana przeze mnie najczęściej i zdecy-
dowanie najpopularniejsza wśród osób świadomie dbających
o włosy. Jej nazwa to skrót, który oznacza: O — odżywkę,
M — mycie, O — odżywkę, i jak łatwo się domyślić, metoda
ta polega na tym, że przed nałożeniem szamponu nakłada-
my na mokre włosy odżywkę. Dzięki temu chronimy włosy
(zwłaszcza końce) przed wysuszającym działaniem szamponu.
Jako pierwszego „O” możemy użyć właściwie dowolnej odżyw-
ki — warto wybrać te słabsze, z mniejszą ilością odżywczych
składników albo takie, które się u nas nie sprawdziły, a szkoda
nam je wyrzucić. Bardzo dobrze działają też odżywki myjące,
którymi dodatkowo oczyścimy włosy na długości. Również
oleje i maski (zarówno te własnoręcznie przygotowane, np.
z żółtka, nay i rycyny, jak i sklepowe), które nadmiernie
obciążają nam włosy i nie nadają się do nakładania po myciu
mogą nam posłużyć za pierwsze „O”. Drugim „O” powinny
być maski lub odżywki silnie nawilżające i odżywcze. Dobrze
jest, gdy taką maskę (odżywkę) potrzymamy na włosach trochę
dłużej — ok. minut. Sama metoda OMO wygląda tak, że
najpierw nakładamy odżywkę (tylko na włosy) i nie spłukujemy
jej, a szampon aplikujemy jedynie na skalp. Dopiero potem
zmywamy całość i jeszcze raz nakładamy odżywkę bądź ma-
skę. W przypadku włosów przetłuszczających się zamieniamy
kolejność, czyli przed myciem nakładamy bogatsze produkty,
które lepiej odżywiają włosy, ale mogą je obciążać, a po myciu
sięgamy po te lekkie (np. w formie mgiełek lub odżywek bez
spłukiwania) albo rezygnujemy z nich zupełnie, jeśli pozwala
na to kondycja naszych włosów.
METODA MYCIA ODŻYWK Ą

Jest to metoda przeznaczona głównie dla włosów kręconych.
Na pewno nie będzie pasowała każdemu i z pewnością nie od
razu. Klucz do sukcesu tkwi w doborze odpowiedniej odżywki.

93
Następną ważną rzeczą przy takim sposobie mycia jest regular-
ne oczyszczanie włosów, najlepiej szamponem z mocniejszym
detergentem, ze wszystkich substancji, które mogły się nam na
nich nadbudować, a których sama odżywka nie jest w stanie
usunąć. Takie oczyszczanie należy robić mniej więcej raz na
tygodnie. Sama metoda mycia odżywką nie różni się od zwy-
kłego mycia szamponem. Zużyjemy co prawda zdecydowanie
więcej produktu, a mycie zajmie nam więcej czasu, ale nie jest
ono bardziej skomplikowane niż to tradycyjne. Po nałożeniu
odżywki na skalp i włosy oraz wykonaniu bardzo dokładnego,
ale delikatnego masażu najlepiej zostawić wszystko na kilka
minut (w tym czasie możemy np. wziąć prysznic) i dopiero
później bardzo dokładnie spłukać mocnym strumieniem wody.
Dzięki temu delikatne detergenty z odżywki, które działają
wolniej, będą mogły skuteczniej oczyścić włosy. Nie musimy się
też obawiać, że odżywka nie domyje nam włosów, bo pomimo
braku piany lub jedynie niewielkiej jej ilości włosy na pewno
zostaną oczyszczone z kurzu, nadmiaru sebum czy innych
zanieczyszczeń, a naturalna warstwa lipidowa nie zostanie
całkowicie usunięta, jak to się dzieje w przypadku stosowania
szamponów. Po takim myciu włosy są lepiej nawilżone, bardziej
sprężyste i miękkie, a ich skręt podkreślony. Mniej się też puszą
i łatwiej je zdyscyplinować. Dodatkowo skóra głowy nie jest
podrażniona, a dobrze odżywiona i nawilżona.
METODA KUBECZKOWA
Jest to mycie włosów szamponem, który przed użyciem roz-
cieńczamy wodą, hydrolatem, naparem ziołowym lub sokiem
aloesowym w kubeczku bądź w specjalnej butelce tworzącej
pianę. Metoda ta sprawdza się zwłaszcza w przypadku szam-
ponów, które słabo się pienią i plączą włosy. O wiele łatwiej
jest nałożyć taki rozcieńczony szampon na skórę całej głowy,
a poza tym jest on dużo delikatniejszy dla włosów. Jeśli zamiast
wody dołożymy wspomniane wcześniej hydrolaty, napary lub

94
sok, to dodatkowo wzmocnimy nawilżające działanie takiego
szamponu.
METODA TRADYCYJNA
Ostatnia już i właściwie najprostsza metoda to tradycyjne mycie
samym szamponem. Tego sposobu tłumaczyć na pewno niko-
mu nie trzeba. Powtórzę tylko dwie rzeczy, na które musimy
zwrócić uwagę w tym przypadku: po pierwsze, ważny jest do-
bór odpowiedniego dla nas produktu, po drugie, sam zabieg
należy wykonać bardzo delikatnie. Trzeba również pamiętać,
by po takim myciu odpowiednio odżywić włosy. O tym, jak
to zrobić, dowiecie się już za chwilę.

95
Jak odżywiać
włosy?
Przechodzimy do najważniejszej części książki, czyli odpowie-
dzi na podstawowe pytanie: jak sprawić, by nasze włosy wyglą-
dały pięknie. Najpierw jednak zastanówmy się, co dokładnie
oznacza odżywianie włosów. Włos, jak wiadomo, w chwili gdy
wyrasta ponad skórę naszej głowy, staje się martwy, więc nie
ma możliwości zregenerowania się tak jak inne nasze tkanki.
Wiele z Was może zadawać sobie pytanie, czy jest zatem sens
nakładać te wszystkie produkty, skoro teoretycznie nie jesteśmy
w stanie odbudować raz zniszczonych włosów? Oczywiście,
że tak! Co prawda możemy włożyć między bajki wszystkie
pochodzące z reklam obietnice o rozdwojonych końcówkach,
które w magiczny sposób się sklejają, czy o cofaniu się rocz-
nych zniszczeń włosów w tydzień, ale dzięki dobrze dobranym
produktom odżywczym możemy sprawić, że nasze włosy będą
wyglądały o wiele lepiej. Odpowiednio odżywione włosy stają
się bardziej miękkie, błyszczące, gładkie, elastyczne, sprężyste.
Możemy też za pomocą odpowiednich składników czasowo
wypełnić ubytki w korze włosa i sprawić, że włosy będą wy-
glądały na zdrowsze. Ostatnią funkcją, jaką powinny spełniać
produkty odżywcze, jest ułatwienie rozczesywania włosów
i ich ochrona przed szkodliwymi czynnikami mechanicznymi,
promieniowaniem UV czy wpływem środowiska.

96
RODZAJE PRODUKTÓW
DO ODŻYWIANIA WŁOSÓW
Tak jak w przypadku szamponów, kiedy zajrzymy na typową
drogeryjną półkę, poszukując odpowiedniej odżywki, naszym
oczom ukaże się ogrom produktów, w dodatku bardzo róż-
nych i przeznaczonych do rozmaitych zabiegów. Przy wybo-
rze konkretnego kosmetyku powinnyśmy się kierować przede
wszystkim tym, jakiego typu mamy włosy. Najważniejszy jest
oczywiście skład produktu, ale zanim do niego przejdziemy,
warto wiedzieć, jaki konkretnie specyfik jest nam potrzebny.
Do wyboru mamy ich naprawdę wiele.
ODŻYWKI DO SPŁUKIWANIA
Jak sama nazwa wskazuje, po odpowiednim czasie, określonym
przez producenta na opakowaniu, musimy te odżywki zmyć
wodą. Zazwyczaj nakładamy je po umyciu szamponem na
mokre, ale odciśnięte z wody włosy. Orientacyjny czas aplikacji
to – minut, ale jest sporo produktów, które działają lepiej,
gdy przetrzymamy je na włosach nieco dłużej, nawet do pół
godziny. Możemy też używać takich odżywek przed myciem
włosów, zgodnie z metodą OMO, o której pisałam wcześniej.
Ich podstawowym zadaniem jest ułatwienie rozczesywania
włosów i poprawa ich wyglądu. Nadają się do wszystkich ro-
dzajów włosów.
ODŻYWKI BEZ SPŁUKIWANIA

Od tych omówionych wcześniej różnią się tym, że nie musimy
ich zmywać z włosów. Nakładamy je na mokre włosy po myciu
lub na wilgotne włosy w dni, kiedy ich nie myjemy, a potrzebują
one dodatkowej porcji nawilżenia. Te produkty mają zwykle
lżejszą konsystencję i uboższe składy niż odżywki do spłuki-
wania, chronią nasze włosy przed szkodliwymi czynnikami, mi-
nimalizują puszenie się, wygładzają włosy i pomagają w walce

97
z elektryzowaniem. Najbardziej przydatne są w pielęgnacji
falowanych lub kręconych i suchych włosów.
BALSAMY
Zwykle są to produkty przeznaczone do spłukiwania, ale mają
lżejszą konsystencję niż odżywki. W ich składzie znajdziemy
podobne substancje, ale w mniejszym stężeniu. Nadają się do
włosów cienkich i rzadkich, bo mniej obciążają włosy.
MGIEŁKI
Są to specjalne odżywki bez
spłukiwania o konsystencji
płynu, umieszczone w butel-
kach z atomizerem. W składzie
mają często olejki, silikony lub
inne substancje wygładzające
włosy i ułatwiające ich rozcze-
sywanie. Mgiełki są bardzo
lekkie i odpowiednio używane
nie obciążają włosów, za to sta-
nowią dla nich całkiem niezłą
ochronę. Jednak samodzielnie
stosowane nie są wystarczające i nie zastąpią nam innych pro-
duktów odżywczych. Świetnie sprawdzają się w pielęgnacji
włosów dzieci, bo skutecznie pomagają je rozplątać i bez bólu
rozczesać. Mgiełki możemy stosować zarówno na mokre, jak
i na suche włosy.
MASKI
Produkty te są również przeznaczone do spłukiwania, ale po-
winny różnić się od odżywek konsystencją i składem. Zwykle
są gęstsze i mają więcej składników pielęgnujących włosy. Ich
działanie jest też dłuższe, bo efekty są widoczne przez kilka
myć. Nakładamy je na dłuższy czas niż odżywki — niezależnie

98
od tego, co przeczytamy na opakowaniu, maski warto zostawić
na włosach na ok. – minut, tak by wszystkie składniki
w nich zawarte miały czas zadziałać. Jeśli chodzi o aplika-
cję, w przypadku włosów suchych, grubych czy zniszczonych
stosujemy maski po myciu włosów na mokre, ale odciśnięte
z wody włosy, a w przypadku włosów cienkich, rzadkich czy
przetłuszczających się możemy je nakładać przed myciem
szamponem. Do wyboru mamy maski nawilżające (zawierają
więcej humektantów), wygładzające (ze sporą dawką emolien-
tów) i regenerujące (w ich składzie znajdziemy sporo protein),
więc niezależnie od typu włosów każdy może znaleźć odpo-
wiednią dla siebie.
AMPUŁKI
Teoretycznie to najbardziej skoncentrowane produkty do od-
żywiania włosów. Piszę „teoretycznie”, bo niestety czasem ich
składy wcale nie zachwycają, a cenowo ampułki wychodzą naj-
drożej ze wszystkich produktów do odżywiania. Przeznaczone
są do włosów bardzo zniszczonych, wymagających naprawdę
intensywnej pielęgnacji. Efekt powinien być widoczny już po
jednorazowym zastosowaniu i utrzymywać się przez kilka myć.
PŁUK ANKI
Zarówno te, które kupimy w sklepie, jak i te przygotowane
samodzielnie w domu, nakładamy na włosy na sam koniec ry-
tuału pielęgnacyjnego, czyli już po myciu i spłukaniu z włosów
odżywki czy maski. Zwykle nie wymagają spłukiwania (chyba
że producent na opakowaniu zaznaczy inaczej) i po ich apli-
kacji możemy włosy wysuszyć lub zostawić do naturalnego
wyschnięcia. Zadaniem płukanek jest domknięcie łusek włosa,
wygładzenie go, wzmocnienie, nadanie włosom blasku czy
pogłębienie ich koloru. Dobieramy je do typu naszych włosów,
kierując się tym, z jakich składników są zrobione.

99
OLEJE I KREMY
To również produkty, które możemy zaliczyć do kosmetyków
odżywczych. W sklepach znajdziemy specjalne oleje i kremy
przeznaczone do pielęgnacji włosów, ale równie dobrze może-
my użyć tych do twarzy czy ciała. Bardzo dobrze sprawdzają
się także oleje spożywcze, które kupimy w sklepach ze zdrową
żywnością czy delikatesach. Powinnyśmy je dobierać do poro-
watości naszych włosów, bo to ona decyduje o tym, czy dany
olej się na naszych włosach sprawdzi, czy nie.
RÓŻNE METODY ODŻYWIANIA WŁOSÓW

Podobnie jak przy myciu szamponem, tak i w przypadku odży-
wek istnieje kilka różnych sposobów nakładania ich na włosy.
Każda z tych metod trochę inaczej działa i może się sprawdzać
lepiej lub gorzej w zależności od indywidualnych preferencji
naszych włosów. Najlepiej więc przetestować różne sposoby
i wybrać te najlepsze dla nas.

100
TRADYCYJNE ODŻYWIANIE
Jest to klasyczna metoda stosowana przez większość osób i po-
lecana przez producentów kosmetyków. Polega na nałożeniu
dowolnego produktu odżywczego (maski, odżywki czy balsa-
mu) na już umyte i lekko osuszone
włosy. Czas aplikacji zależy oczy-
Dobra rada wiście od rodzaju użytego kosme-
Po aplikacji warto przeczesać włosy tyku. Warto również pamiętać, by
grzebieniem o szeroko rozstawio- włosy po szamponie, a przed od-
nych zębach lub szczotką, np. tangle żywką czy maską spłukiwać cie-
teezer, tak by dokładnie rozprowa- płą (ale nie gorącą) wodą, dzięki
dzić produkt na wszystkich włosach. czemu łuski pozostaną otwarte,
produkt lepiej wniknie we włosy
i efektywniej zadziała.
ODŻYWIANIE PRZED MYCIEM

To najlepsza metoda do włosów cienkich, rzadkich, przetłusz-
czających się czy z tendencją do nadmiernego obciążania się.
Odwrócenie kolejności, czyli najpierw zastosowanie produktu
odżywczego na długość włosów, a następnie umycie szampo-
nem skóry głowy (bez uprzedniego spłukiwania odżywki czy
maski), pozwala nam uzyskać włosy ładnie odżywione, a przy
tym lekkie i nieobciążone. Aby produkt mógł lepiej zadziałać,
możemy włosy delikatnie zwilżyć przed aplikacją, a następnie
zastosować metodę opisaną poniżej, czyli głębokie odżywianie.
Optymalny czas trzymania takiego produktu przed myciem to
minut (nie krócej niż minut, ale nie dłużej niż godziny).
W tej metodzie możemy stosować wszystkie typy produktów,
przy czym najlepsze są te o bogatych składach (maski i nie-
które odżywki), własnoręcznie przygotowywane mieszanki
(np. z żółtka, miodu czy innych składników) oraz oleje lub
wzbogacane nimi gotowe produkty.

101
GŁĘBOKIE ODŻYWIANIE
Jest to sposób, który pozwala nam maksymalnie wykorzystać
dobroczynne działanie kosmetyków i sprawia, że najwięcej
składników wniknie nam w głąb włosa i odżywi go na długo.
Metoda ta może być stosowana zarówno przed myciem, jak
i po nim. Polega na nałożeniu na włosy foliowego czepka
i przykryciu go dodatkowo ręcznikiem (najlepiej podgrza-
nym, np. w mikrofali, na kaloryferze czy ciepłym powietrzem
suszarki) po aplikacji odżywczego kosmetyku. Podniesienie
temperatury pozwala lepiej i szybciej rozchylić łuski włosa,
dzięki czemu produkt ma większą możliwość wniknięcia do
jego wnętrza. W ten sam sposób możemy wykorzystać podwyż-
szoną temperaturę w saunie (czy łaźni parowej) lub podczas
ciepłej kąpieli/prysznica. Na rynku dostępne są też specjalne
czepki, które podgrzewamy wcześniej w mikrofali, a następnie
nakładamy na włosy pokryte kosmetykiem odżywczym. Jeśli
chodzi o produkty, których możemy użyć przy tej metodzie,
to podobnie jak w przypadku odżywiania przed myciem warto
postawić na kosmetyki o bogatych składach.
TUNINGOWANIE MASEK
Metoda ta dotyczy nie tyle samej aplikacji, co nakładanego na
włosy produktu. Chodzi w niej o to, by wykorzystać kosmetyki,
które nie sprawdziły się na naszych włosach, poprawiając ich
działanie poprzez wzbogacenie ich dodatkowymi składnikami.
Możemy użyć tych dostępnych w naszych kuchniach (jak np.
oleje, żółtko, miód, owoce, zioła itp.) i tych, które kupimy
w specjalnych sklepach z półproduktami kosmetycznymi (np.
ekstrakty, proteiny hydrolizowane, witaminy, hydrolaty, sub-
stancje nawilżające).

102
Co dodać, gdy:
1. Maska jest za lekka — w tym przypadku sprawdzi się olej, najle-
piej taki, który pasuje naszym włosom, ale może być nawet oliwa
z oliwek czy inny olej, który mamy akurat w kuchni. Oczywiście
do jednorazowej porcji nie wlewamy połowy butelki oleju, ale
dosłownie kilka kropel, jeśli planujemy zastosować ją po myciu.
Jeśli damy więcej oleju (na porcję wystarczy ok. 1 łyżeczki), to
wtedy takie maski warto nakładać przed myciem włosów, żeby
uniknąć nadmiernego ich obciążenia.
2. Maska jest za ciężka — wtedy najlepiej dołożyć do niej nawilżaczy.
Z domowych świetnie w tej roli sprawdzą się miód, sok owoco-
wy (np. marchewkowy) lub aloes (w formie soku, żelu czy nawet
zmiksowanej roślinki doniczkowej, pod warunkiem że ma ona co
najmniej 3 lata, bo dopiero wtedy aloes nabiera swoich leczni-
czych właściwości). Jeżeli mamy możliwość użycia półproduktów
kosmetycznych, wybierzmy np. glicerynę, aloes, żel hialuronowy,
mocznik czy NMF. W przypadku substancji nawilżających również
nie przesadzajmy z ilością, gdyż nawet tak łagodny składnik jak
aloes może nam w nadmiarze zaszkodzić. Na porcję maski doda-
jemy zwykle ok. 1 łyżeczki substancji nawilżających (w przypadku
miodu czy soku) i ok. 10 kropel półproduktów (łącznie).
3. Maska nie odżywia, a po jej użyciu nie widzimy właściwie żadne-
go efektu — warto dodać do niej protein (z półproduktów może-
my wybrać keratynę, jedwab, cysteinę, kolagen czy elastynę, ze
składników kuchennych: żółtko, piwo, jogurt lub żelatynę). Trze-
ba jednak uważać, bo z proteinami łatwo przesadzić, a zastosowa-
ne w nadmiernej ilości mocno przesuszają włosy. Na porcję maski
wystarczy dodać np. 1 żółtko albo 3 – 5 kropel protein hydrolizowa-
nych. Dla równowagi zawsze warto wtedy użyć też olei i nawilżaczy.
Możemy także do maski dołożyć witaminy, np. dostępną w aptece
witaminę E lub kupione w sklepie z półproduktami pantenol albo
witaminy All-in-one (na porcję maski dajemy szczyptę proszku lub
3 – 5 kropelek płynu). Jeszcze innym pomysłem jest użycie glinki,
spiruliny bądź sproszkowanych ziół (np. maki czy amli).

103
OLEJOWANIE
Jest to metoda pielęgnacji zapożyczona między innymi od
Hindusek, które słyną z pięknych włosów. Polega na nałożeniu
niewielkiej ilości dowolnego oleju na włosy, a także na skalp
(o ile nie powoduje to u nas wzmożonego wypadania włosów,
o czym musimy się przekonać, testując ten sposób). Olej, w ilo-
ści nieprzekraczającej łyżki stołowej w przypadku włosów
długich, aplikujemy najczęściej przed umyciem włosów i pozo-
stawiamy na – godziny, a następnie zmywamy szamponem.
Włosy po takim zabiegu na pewno nie będą tłuste, a zyskają
blask, gładkość i elastyczność. Regularnie stosowane oleje
mogą pomóc w walce z wypadaniem, siwieniem, rozdwajaniem
się włosów, ich łamliwością, a nawet łupieżem. Cała trudność
polega na znalezieniu najlepszego dla naszych włosów oleju
i najskuteczniej działającej w ich przypadku metody nakłada-
nia. Jeśli chodzi o produkty, możemy stosować zarówno oleje
spożywcze, dostępne np. w sklepach ze zdrową żywnością czy
delikatesach (jak oliwa z oliwek, olej z pestek winogron, olej
kokosowy, oleje orzechowe, ryżowe, lniane, z pestek dyni czy
słonecznika), jak i te specjalnie przeznaczone do pielęgnacji
włosów (ziołowe, indyjskie, ze sklepów z półproduktami). Ole-
je w bardzo niewielkich ilościach ( – krople) możemy również
nakładać na włosy po myciu w celu ich zabezpieczenia przed
urazami mechanicznymi.
Sposoby olejowania włosów

Na sucho
Najbardziej popularna i najprostsza metoda. Olej nakładamy na su-
che, nieumyte wcześniej włosy. Niewielką ilość produktu wylewamy
na dłonie, rozcieramy go, a następnie nakładamy na włosy. Następnie,
po upływie ok. 2 godzin, zmywamy go szamponem.

104
Na mokro
Zanim przystąpimy do nakładania oleju, delikatnie moczymy włosy.
Zwykle po takim olejowaniu włosy są bardziej nawilżone i mięsiste
niż po tym wykonywanym na sucho. W tej metodzie możemy zasto-
sować zwykłą wodę i zaaplikować ją za pomocą spryskiwacza lub
dłoni, zamiast moczyć całe włosy pod prysznicem.
Na mgiełkę
Zamiast wody można też w metodzie na mokro użyć dowolnej mgiełki,
dzięki czemu jeszcze skuteczniej nawilżymy i odżywimy włosy. W tej
roli dobrze sprawdzą się zarówno mgiełki drogeryjne, jak i te samo-
dzielnie przygotowane w domu. Przykładowe przepisy znajdziecie
w ostatnim rozdziale książki.
Na odżywkę
Metoda ta polega na nałożeniu oleju na włosy, na które wcześniej
aplikujemy odżywkę, maskę lub odżywkę bez spłukiwania. Najlepiej
wybrać taką bez silikonów, za to może mieć ona sporą ilość protein
(idealnie uzupełnią działanie olei) i substancji nawilżających. Metoda
może się sprawdzić lepiej od wcześniej wymienionych, ponieważ
w odżywkach mamy też inne dodatkowe składniki, które pomagają
naszym włosom, a które dzięki warstwie oleju położonej na nich lepiej
wnikną w głąb włosa i skuteczniej zadziałają.
Olejowanie w misce
Ta metoda polega na zanurzeniu włosów w misce z wodą, do której
dolewamy uprzednio olej. Ilość użytego oleju jest dowolna, ale moim
zdaniem wystarczy ok. 1 – 2 łyżek na miskę wody. Po dokładnym za-
moczeniu całych włosów odsączamy je i zawijamy w ręcznik. Po
godzinie myjemy włosy szamponem, tak jak w przypadku wszystkich
innych metod. Takie olejowanie jest szczególnie polecane osobom
początkującym, które mają trudności z równym pokryciem całych
włosów olejem.

105
Serum olejowe w sprayu
To moja ulubiona metoda, która sprawdza się zdecydowanie najlepiej.
Włosy po takim olejowaniu są jeszcze lepiej nawilżone i odżywione
niż po sposobie na odżywkę, a dodatkowo aplikacja jest łatwiejsza.
Oprócz tego olej nałożony w taki sposób jest bardzo łatwy do zmycia,
dzięki zawartym w odżywce emulgatorom. Takie serum powstaje ze
zmieszania oleju, wody (zamiast niej można użyć hydrolatu, ziołowe-
go naparu lub soku aloesowego) i dowolnej odżywki/maski. Propor-
cje to mniej więcej 1:1:1, ale możemy je dowolnie modyfikować i np.
jeśli serum wyjdzie nam zbyt gęste, zwiększyć ilość użytej wody. Naj-
lepiej przygotować je w butelce z atomizerem, dzięki czemu łatwiej
zaaplikujemy serum na włosy.
KREMOWANIE
Ta metoda pielęgnacji włosów podobna jest do olejowania.
Zmienia się jedynie produkt, którego używamy. Pewnie nie-
których tym zaskoczę, ale kremy do twarzy, balsamy do ciała
czy kremy do rąk, oczywiście te o odpowiednich składach,
sprawdzają się bardzo dobrze również w pielęgnacji wło-
sów. Podobnie jak oleje, możemy je nakładać zarówno przed
myciem, jak i po myciu włosów (w tym przypadku ważna jest
ilość kremu, z którą łatwo przesadzić), zamiast odżywki bez
spłukiwania lub na same końcówki. Do kremowania włosów
należy wybrać krem o dobrym składzie, czyli z dużą ilością
naturalnych olei, które dobrze działają na nasze włosy, i innych
roślinnych ekstraktów czy substancji aktywnych (np. witamin).
W niektórych przypadkach kremy mają szansę zadziałać nawet
lepiej niż oleje, przede wszystkim dlatego, że ich konsystencja
jest po prostu łatwiejsza w aplikacji. Wiele osób nie radzi so-
bie z nakładaniem olei, ponieważ są one dla nich zbyt płynne,
niektórzy nie lubią też efektu tłustych włosów. Ważną rzeczą
jest również zmywanie: dzięki zawartości emulgatorów i wody
kremy są zwykle o wiele łatwiejsze do usunięcia z włosów niż

106
oleje. Dodatkowo kremy wypadają zazwyczaj o wiele lepiej
niż oleje pod względem ceny i dostępności. I wreszcie kwestia
składów: oleje to tylko oleje, a w kremach mamy często również
inne substancje, które odpowiadają np. za nawilżenie, więc na
niektórych włosach efekty po kremowaniu rzeczywiście mogą
być dużo lepsze niż po olejowaniu.
WIELOETAPOWE ODŻYWIANIE
Metoda polegająca na użyciu kilku różnych produktów od-
żywczych podczas jednego mycia włosów. Kolejność nie jest
oczywiście przypadkowa i ma duże znaczenie, bo efekty zależą
właśnie od niej. W tej metodzie stosujemy zarówno olej, jak
i maskę lub odżywkę. Pierwszy sposób to aplikacja najpierw
oleju na ok. – godziny, a następnie dołożenie maski bądź
odżywki na kolejne – minut. Po takim czasie całość zmy-
wamy wodą i szamponem. Dzięki masce łatwiej nam będzie
spłukać z włosów olej (za sprawą zawartych w niej emulgato-
rów). W drugim sposobie postępujemy odwrotnie, czyli olej
nakładamy na włosy pokryte odżywką albo maską lub zwilżone
mgiełką. Dzięki temu włosy zostaną lepiej nawilżone i wygła-
dzone. Po myciu warto znów nałożyć na włosy odżywkę (tę do
spłukiwania lub bez spłukiwania), żeby ułatwić rozczesanie
włosów i zapewnić im dodatkową ochronę.
PIELĘGNICA
Jedyna metoda wymagająca użycia specjalistycznego sprzętu,
który wyglądem (ale nie działaniem) przypomina prostow-
nicę do włosów. Jest to urządzenie, które zamiast wysokiej
temperatury wytwarza promienie podczerwone i ultradźwięki.
Jedne i drugie mają za zadanie pomóc składnikom odżywczym
z masek, olejów czy innych preparatów, które zastosujemy,
lepiej i głębiej wniknąć do wnętrza włosa i dzięki temu trwale
i skutecznie poprawić jego stan. Według producentów dzięki
używaniu tego urządzenia możemy liczyć na wzrost poziomu

107
absorpcji składników odżywczych o
– %, a efekty takiej
kuracji są widoczne podobno przez ok. miesiące. Jedyny
minus to oczywiście stosunkowo wysoka cena urządzenia, ale
obecnie na taki zabieg możemy się już wybrać do wielu salonów
fryzjerskich w Polsce.
CO WYBRAĆ: PRODUKTY DROGERYJNE

CZY PROFESJONALNE?
Taki dylemat ma praktycznie każda początkująca w pielęgnacji
włosów osoba. Kiedy wychodzimy od dobrego fryzjera, nasze
włosy zwykle wyglądają na zdrowsze i lepiej zadbane. Ale czy
ten efekt to na pewno zasługa użycia specjalnych produktów
przeznaczonych dla profesjonalistów? Zdecydowanie nie i choć
będą nas oni namawiali na zakup tych samych kosmetyków
do stosowania w domu, to nie zawsze warto się na nie skusić.
Niestety bardzo często firmy sprzedają wręcz te same produkty
co drogeryjne, jedynie pod inną marką i w innym opakowaniu,
ale w znacznie wyższych cenach. Poza tym produkty profesjo-
nalne zwykle mają za zadanie zadziałać natychmiast, tak by
efekt wizualny był jak najlepszy, więc naładowane są silikona-
mi i niczym więcej. Trzecia sprawa to również kwestia składu,
który w większości przypadków nie tłumaczy wysokiej ceny.
Choć producenci chwalą się użyciem innowacyjnych składni-
ków, to często okazuje się, że są to te same substancje, które
znajdziemy w zwykłych drogeryjnych kosmetykach, tylko pod
inną nazwą. Ostatnia rzecz to kwestia stylizacji, która o ile jest
wykonana prawidłowo przez profesjonalistę, może poprawić
wygląd włosów bardziej niż niejeden kosmetyk. Odpowied-
nio nakierowany strumień powietrza z suszarki może idealnie
domknąć nam łuski włosa i sprawić, że będzie on bardziej
błyszczący i gładki. W domu może się okazać, że kupione
przez nas kosmetyki nie działają już tak dobrze, bo zabraknie
właśnie odpowiedniej stylizacji. Oczywiście nie można wrzucać

108
wszystkich kosmetyków profesjonalnych do jednego worka,
gdyż i wśród nich mogą się znaleźć perełki warte swojej ceny,
ale zawsze należy sobie zadać pytanie, czy płacimy za skład
i efekt, czy jedynie za markę.
JAK KUPOWAĆ PRODUKTY

DO ODŻYWIANIA WŁOSÓW?
Zanim wybierzemy się do sklepu, warto sobie uświadomić, co
dokładnie chcemy kupić. Kompulsywne zakupy, zwłaszcza
te kosmetyczne, rzadko kiedy kończą się dobrze. Skuszeni
pięknym zapachem, wymyślnym opakowaniem lub cudownie
brzmiącym opisem producenta wracamy zwykle z bublem,
który w żaden sposób nie sprawdza się na naszych włosach.
Jak takich sytuacji uniknąć? Pomoże nam w tym kilka prostych
zasad.
SPRAWDZAMY SKŁAD
O tym, jak czytać składy i czego konkretnie szukać w produk-
tach do włosów, piszę szczegółowo w następnym rozdziale. Za-
stanówmy się teraz tylko, czy rzeczywiście jest to tak niezbędne
i czy wiedza o tym, jaki jest skład INCI danego produktu, daje

109
nam jasną odpowiedź na pytanie, czy na pewno kosmetyk
sprawdzi się na naszych włosach. Niestety sprawa nie jest tak
prosta i sama znajomość składu nie wystarcza, by to stwierdzić.
Wielokrotnie się już przekonałam, że nawet jeśli coś ma dobry
skład, to wcale nie musi dobrze działać, i odwrotnie — jest
mnóstwo niby słabych składowo kosmetyków, które działają
cudownie. Po co więc w takim razie sprawdzać, co zawiera
kosmetyk, który kupujemy? Ano po to, by po pierwsze, określić,
czy wart jest swojej ceny i czy składniki, o których pisze nam na
opakowaniu producent, nie występują w nim jedynie w ślado-
wych ilościach (albo wcale, bo i takie przypadki się zdarzają).
Po drugie, by przekonać się, czy nie ma w nim niczego, czego
nie chcemy, bo np. szkodzi naszym włosom, a po trzecie, gdy
już poznamy trochę swoje włosy, to po to, by sprawdzić, czy
w składzie kosmetyku jest to, co służy akurat im.
SPRAWDZAMY OPINIE
Nawet znając dokładny skład kosmetyku, zawsze warto prze-
czytać w internecie opinie o nim. Starajmy się szukać osób,
których włosy lub problemy z włosami są podobne do naszych.
Oczywiście idealną sytuacją byłoby znalezienie swojej „włoso-
wej siostry”, czyli osoby o dokładnie takim samym typie włosów
jak nasze, ale to nie jest wcale łatwa sprawa.
SPRAWDZAMY PROMOCJE
Zanim zdecydujemy się na zakup, zawsze warto najpierw
sprawdzić, czy nie da się tego samego kosmetyku kupić gdzieś
w niższej cenie. Dobrym sposobem na oszczędzanie na zaku-
pach kosmetycznych są wszelkiego rodzaju promocje, korzy-
stanie z kodów rabatowych albo organizowanie wspólnych
większych zakupów ze znajomymi, by nie płacić za przesył-
kę lub przynajmniej płacić za nią mniej. Przy zakupach sta-
cjonarnych również warto porównać ceny, a nieraz nawet za-
czekać z kupnem danego kosmetyku do czasu, aż pojawi się

110
w promocji. Wiele drogerii (zwłaszcza tych sieciowych) regu-
larnie przecenia produkty do włosów — można je wtedy kupić
taniej nawet o – %.
SZUK AMY „PODOBNYCH”

To chyba najprostszy sposób na udane zakupy. Jeśli już znaj-
dziemy coś, co u nas dobrze działa (może to być konkretny
składnik, jak aloes w moim przypadku, lub cała marka kosme-
tyczna), to przy kolejnych zakupach wybór tego, co się u nas
sprawdzi, będzie zdecydowanie łatwiejszy.

111
Jak zabezpieczać
włosy?
Oprócz tego, że odżywiamy włosy, powinnyśmy pamiętać rów-

nież o tym, by zabezpieczać je przed różnymi niszczącymi je
czynnikami, które mogłyby wszystkie nasze wcześniejsze stara-
nia po prostu zniweczyć. Tych czynników, które w mniejszym
lub większym stopniu wpływają na kondycję włosów, jest bar-
dzo dużo i oczywiście nie jesteśmy w stanie ich wszystkich cał-
kowicie uniknąć ani się przed nimi uchronić, ale odpowiednim
działaniem, zwykle niewymagającym od nas wcale aż tak du-
żego wysiłku, możemy zminimalizować ich negatywne skutki.
ZABEZPIECZANIE KOŃCÓWEK
Zacznijmy od końca włosa, bo to właśnie w tym miejscu jest on
najbardziej wrażliwy na zniszczenia. Po pierwsze, z racji wieku
(włos rośnie od cebulki, więc to właśnie jego końcówka pamięta
wszystkie te zabiegi, które przez lata wykonywałyśmy na wło-
sach), a po drugie, z powodu największego obciążenia urazami
mechanicznymi (powstałymi np. podczas ocierania się włosów
o nasze ubrania). Aby zabezpieczyć końcówki, mamy do wybo-
ru trzy drogi. Możemy użyć naturalnego oleju, silikonowego
serum (zarówno gotowego — z drogerii, jak i przygotowanego
samodzielnie) albo ich obydwu równocześnie. Trzecia metoda
jest zdecydowanie najlepsza, bo działa najpełniej.

112
OLEJE
Wybierajmy przede wszystkim te lekkie, które nie obciążą wło-
sów i nie sprawią, że będą one tłuste i posklejane. Możemy
zastosować np. oleje wnikające, czyli kokosowy, babassu, pal-
mowy, ale także pozostałe: arganowy, migdałowy, lniany, jojo-
ba, pięknie pachnący śliwkowy czy inne. Wybór jest ogromny,
a dużo zależy od tego, jaką ilość oleju zużyjemy, i od naszej
wprawy w nakładaniu go na włosy. Należy zacząć dosłownie
od jednej kropli, którą najpierw trzeba dobrze rozetrzeć w dło-
niach. Dopiero takimi natłuszczonymi rękami aplikujemy olej
na włosy. Jeśli to okaże się dla nas niewystarczające, możemy
dołożyć następną kroplę oleju. Przy włosach suchych czy krę-
conych można pozwolić sobie na użycie nieco większej ilości,
bo i tak zostanie ona wchłonięta przez włosy. Przy pozostałych
typach włosów należy bardziej uważać, by nie przesadzić z iloś-
cią. Oleje zdecydowanie łatwiej aplikować na wilgotne włosy,
już po ostatnim ich płukaniu i odciśnięciu nadmiaru wody
w ręcznik, a nawet lekkim podeschnięciu. Dzięki temu specyfik
bardziej równomiernie rozłoży się na nich i nie spowoduje ich
obciążenia, a dodatkowo, poza tym że je zabezpieczy, zatrzyma
we włosach wodę i sprawi, że będą lepiej nawilżone na koń-
cach, a przez to bardziej elastyczne i wizualnie zdrowsze. Ta
metoda sprawdzi się najlepiej w przypadku włosów kręconych
lub suchych. Na takich włosach olej na pewno nie sprawi, że
będą wyglądały na tłuste, a łatwiej go będzie zmyć delikatnym
szamponem albo nawet odżywką niż silikonowe serum.
SILIKONY
Silikony zawarte w produktach specjalnie przeznaczonych do
pielęgnacji końcówek, czyli wszelkiego rodzaju serach czy tak
zwanych jedwabiach, są idealne do zabezpieczania włosów.
Te oleiste, nietłuste substancje pokrywają włos delikatną po-
włoczką, świetnie chroniąc go przed urazami mechanicznymi
czy temperaturą (zarówno tą za wysoką, jak i za niską). Ich

113
zadaniem nie jest odżywienie włosów, ale poprawa ich wizu-
alnego stanu, czyli wygładzenie i nadanie im blasku. Odpo-
wiednio stosowane nie szkodzą włosom, a wręcz odwrotnie:
dbają o to, by łuski włosa dłużej pozostały na swoim miejscu,
a co za tym idzie, by włos nam się nie rozdwajał. Wybierając
się do sklepu, pamiętajmy, by kupować te produkty, które nie
mają w składzie alkoholu. Kosmetyki z alkoholem zamiast
chronić nam końcówki, mogłyby je tylko dodatkowo prze-
suszać. Serum nakładamy podobnie jak olej — najlepiej na
wilgotne jeszcze włosy, w minimalnej ilości. Ta metoda będzie
najlepsza dla włosów, które łatwo się niszczą i mają tendencję
do rozdwajania się. Sprawdzi się zarówno na tych cienkich
i delikatnych (pod warunkiem że nie przesadzimy z ilością
nakładanego produktu), jak i na grubych i sztywnych.
OLEJE PLUS SILIKONY

Ostatnia metoda przeznaczona jest przede wszystkim dla posia-
daczek włosów zniszczonych, osłabionych i mocno przesuszo-
nych. Polega na nałożeniu po myciu włosów i oleju, i silikonu
na same końcówki. Zaczynamy od aplikacji oleju w naprawdę
minimalnej ilości na wilgotne włosy, a następnie dokładamy
jeszcze jedną, dodatkową warstwę silikonowego serum. Po-
dwójne zabezpieczenie jest skuteczniejsze, a dodatkowo spra-
wia, że nasze włosy są lepiej nawilżone i odżywione.
Przypomnijmy:
Zamiast używać gotowego, drogeryjnego serum, możemy przygoto-
wać własne. Zrobimy je na bazie dowolnego oleju i półproduktów
kosmetycznych, które możemy zakupić w specjalnych sklepach in-
ternetowych. Jeśli już wiemy, co dobrze się sprawdza na naszych wło-
sach, możemy dobrać takie składniki, które będą dla nas optymal-
ne. W przypadku serum możemy zastosować proteiny (np. jedwab,

114
kolagen, elastynę lub keratynę), substancje nawilżające (np. ekstrakt
z aloesu, mleczko pszczele, kwas hialuronowy), odżywcze (np. eks-
trakty roślinne, pantenol bądź inne witaminy) i dołożyć do nich kom-
pleks silikonowy (również do kupienia w sklepach z półproduktami).
Na koniec wystarczy dodać ulubiony olejek eteryczny i kilka kropel
konserwantu, by otrzymać wyjątkowy i idealnie dopasowany do na-
szych włosów produkt do zabezpieczania końcówek.
ODPOWIEDNIA FRYZURA
Skoro mówimy o zabezpieczaniu włosów, nie sposób pominąć
tematu fryzur. Niestety istnieją takie okoliczności, w których
żaden, nawet najlepszy kosmetyk nie sprawdzi się pod wzglę-
dem ochrony w %. Możemy mu jednak pomóc, odpowied-
nio upinając włosy, a co za tym idzie, ograniczając ich kontakt
z niszczącymi czynnikami, takimi jak wiatr, słońce, mróz czy
materiały, o które włosy się ocierają. Oczywiście nie po to za-
puszczamy włosy i o nie dbamy, by cały
czas nosić je związane, ale są pewne sytu-
acje, w których będzie to dla nich zdecy-
dowanie korzystniejsze.
NA WYJŚCIA
Włosy warto upiąć zwłaszcza wtedy, gdy
pogoda jest niezbyt sprzyjająca — wie-
je wiatr, świeci mocne słońce lub panuje
mróz. Moim sposobem na to, by „zjeść
ciastko i mieć ciastko”, jest związanie
włosów tylko na drogę, a po dotarciu do
miejsca docelowego (do pracy, na uczel-
nię czy spotkanie) — ich rozpuszczenie.
Najlepiej sprawdza się tu szybki koczek
na czubku głowy (np. taki niewymagający
użycia gumek ani spinek, którego opis

115
znajdziecie na moim blogu), który sprawi nie tylko to, że włosy
będą ładnie uniesione u nasady i będą miały większą objętość,
ale też to, że jeśli macie włosy podatne na kręcenie, ładnie
pofalują się one na końcach. Takie upinanie włosów polecam
także wtedy, gdy zakładamy szaliki, chusty czy golfy, które
nie tylko mechanicznie uszkadzają łuskę włosa, ale też zwykle
mocno plączą je na karku.
W NOCY
Podczas snu włosy ocierają się o poduszkę i jeśli są bardzo
wrażliwe na zniszczenia (są wysoko porowate lub mają cienką,
delikatną łuskę), może im to naprawdę zaszkodzić. Dlatego
warto upinać je na noc. Do wyboru mamy wszelkiego rodzaju
warkocze, najlepiej luźno splecione, albo koczki. Musimy je-
dynie pamiętać, by nie używać do nich gumek z metalowymi
elementami ani spinek, które przeszkadzałyby nam w spaniu.

116
Inną możliwością jest spanie z włosami przerzuconymi za po-
duszkę (ale to sprawdzi się jedynie u osób, które nie kręcą się
zbyt mocno przez sen) i wymiana poszewki na jedwabną czy
satynową, mającą gładszą strukturę, nieuszkadzającą włosów.
PODCZAS UPRAWIANIA SPORTU

Trudno wybrać jedną, najlepszą fryzurę, która sprawdzi się
podczas uprawiania przez nas sportu. Dużo zależy od tego, jak
intensywny i dynamiczny jest nasz trening. Na ten czas warto
upinać włosy nie tylko ze względu na ich ochronę, ale też dla
naszego komfortu. Podczas biegania i innych energicznych
ćwiczeń dobrze sprawdzają się warkocze i kucyki zabezpie-
czone kilkoma gumkami. Przy bardziej statycznych treningach
możemy włosy upiąć w koczek i zabezpieczyć go wieloma
małymi spinkami. Poza tym świetnie
sprawdzają się opaski (zwłaszcza te
specjalne, które znajdziemy w sklepach
z artykułami sportowymi), bo dodatko-
wo powstrzymują włosy przed spada-
niem nam do oczu i na twarz.
Zupełnie inaczej wygląda ochrona
włosów podczas pływania. Oprócz sto-
sowania czepka, pod który i tak dosta-
je nam się chlorowana woda z basenu,
warto zabezpieczyć włosy, nakładając
na nie olej lub odżywkę. Na tak przy-
gotowane włosy po pierwsze łatwiej bę-
dzie założyć czepek, nie wyrywając ich
przy tym (ale uwaga — jeśli nałożymy
za dużo odżywki, może się on potem
zsuwać), a po drugie chlor będzie je
mniej niszczył. Jeśli decydujemy się na-
łożyć olej, dobrze jest zmoczyć włosy
wodą z kranu, zanim założymy czepek.

117
Dzięki temu włosy wchłoną kranówkę i będą mniej absorbować
chlorowaną wodę z basenu. Włosy pod czepkiem najlepiej
upiąć lub ułożyć na czubku głowy. Nawet jeśli są bardzo długie,
odpowiednio zebrane w płaski kok powinny bez problemu
zmieścić się pod czepkiem.
ZIMĄ
Podstawą jest oczywiście czapka
lub inne nakrycie głowy, pod któ-
rym możemy schować całe włosy,
bowiem zimno negatywnie wpły-
wa i na włosy, i na cebulki. W eks-
tremalnych przypadkach może je
nawet uszkodzić, przez co włosy
zaczną wypadać i będą wolniej
rosły. Przy zakupie czapki war-
to kierować się nie tylko estetyką,
lecz patrzeć również na materiał,
z jakiego jest wykonana. Najlep-
sze są te uszyte z wełny lub de-
likatnych materiałów niesyntetycznych, które pozwolą skó-
rze głowy oddychać i nie doprowadzą do zniszczenia włosów.
Dobrze jest wybierać nieco szersze modele, pod które bez
problemu schowamy całe nasze włosy, nie niszcząc przy tym
doszczętnie fryzury. Warto też po każdym praniu wypłukać
czapkę w płynie do płukania tkanin. Ma on działanie anty-
statyczne, będzie więc zapobiegał elektryzowaniu się włosów.
Czapkę można również spryskać od wewnątrz płynem anty-
statycznym w sprayu.
Zimą warto zwiększyć ilość stosowanych silikonów, gdyż
jest to świetny sposób na ochronę włosów zarówno przed niską
(na zewnątrz), jak i wysoką (w ogrzewanych pomieszczeniach)
temperaturą, a także uszkodzeniami mechanicznymi spowo-
dowanymi ocieraniem się włosów o czapkę, szalik czy kurtkę.

118
NA PLAŻY
Najlepszą ochroną włosów przed słońcem są oczywiście na-
krycia głowy. Powinnyśmy z nich korzystać zwłaszcza wtedy,
gdy planujemy spędzić na słońcu więcej czasu. Pamiętajmy
też, żeby zakładać kapelusz czy chustkę nie tylko wtedy, gdy
jesteśmy na plaży, ale także podczas grillowania czy pracy
w ogrodzie. Jeśli z tych czy innych względów nie chcemy no-
sić niczego na głowie, warto na czas plażowania spiąć włosy.
Im mniejsza powierzchnia narażona jest na szkodliwe czyn-
niki (słońce, wiatr, słoną lub chlorowaną wodę), tym dla nich
lepiej. Poza tym ze związanymi włosami będzie nam o wiele
wygodniej pływać czy opalać się. Latem częściej pozwalajmy
też naszym włosom naturalnie schnąć, spryskując je jedynie
delikatną mgiełką z filtrem UV (zrezygnujmy z wysuszających
lakierów czy pianek), być może okaże się, że mamy włosy falo-
wane, a z takich łatwiej ułożyć frywolną, wakacyjną fryzurkę,
np. wciąż bardzo modne różnego rodzaju warkocze czy luź-
ne upięcia typu messy bun, które nie wymagają ani specjalnych
produktów do stylizacji, ani suszenia czy prostowania włosów.
.p l
a l l
k 4
o o
eb
119
FILTRY UV
O tym, jak ważna jest ochrona skóry przed promieniami sło-
necznymi, wie chyba każdy z nas. Zwykle wybierając się na
plażę, pamiętamy, by zabrać ze sobą specjalny balsam czy
olejek, który uchroni nas przed poparzeniem, a w przyszłości
przed chorobami skóry. A jak to jest z włosami? Czy one też
potrzebują filtrów UV?
Przede wszystkim musimy wziąć pod uwagę to, jak dużo
czasu spędzimy na słońcu i jak silne jest natężenie promieni
słonecznych. Na co dzień raczej nie mamy okazji być mocno
nasłonecznieni — zwykle spędzamy na słońcu maksymalnie
od kilkunastu minut do godziny, więc w takie dni, nawet przy
bardzo słonecznej pogodzie, możemy podarować sobie stoso-
wanie filtrów. Jeśli wiemy, że będziemy przebywać na dworze
nieco dłużej lub gdy słońce nie jest zbyt intensywne, możemy
postawić na lekką mgiełkę z niewielką ilością oleju z pestek
malin (przepis znajduje się na stronie ) bądź na rozpylony
na włosach gotowy produkt drogeryjny, który również zawiera
filtry (warto szukać wśród mgiełek przeznaczonych do włosów
farbowanych). Jednak gdy mamy zamiar spędzić na zewnątrz
dużo więcej czasu lub gdy słońce praży naprawdę mocno i mo-
żemy sobie pozwolić na bardziej „plażową” fryzurę, dobrze jest
najpierw spryskać włosy mgiełką z filtrem, a następnie nałożyć
na nie olej (najlepiej z pestek malin, który ma najwyższy natu-
ralny filtr, albo zwykły olejek do opalania, taki jaki nakładamy
na skórę). Takie naolejowane włosy najlepiej upiąć, wtedy
dodatkowo nie będą nam przeszkadzały, np. przy pływaniu,
i będą wyglądały, jakby były po prostu mokre.
A co z szamponami i odżywkami do spłukiwania przezna-
czonymi specjalnie na lato? To niepotrzebny wydatek, bo za-
warte w nich filtry i tak z włosów zmyjemy. Bardzo przydatne
są za to te produkty, które zawierają silikony, gdyż one także
nieźle chronią przed promieniami UV.

120
TERMOOCHRONA
Nie istnieje produkt, który ochroniłby włosy przed wysoką
temperaturą w stu procentach. Niestety, jedyne, co możemy
zrobić, to troszkę opóźnić zniszczenia, które są nieuchron-
ne przy nieodpowiednim stosowaniu suszarki, prostownicy
czy lokówki. W przypadku suszarki możemy mówić o bez-
piecznej temperaturze, pod warunkiem że nie przekracza ona
– stopni Celsjusza. Powyżej tego poziomu zmienia się
stan skupienia znajdującej się we włosach wody, czyli po prostu
woda zaczyna parować. Para we włosie zaczyna szukać ujścia,
a gdy go nie znajdzie, przerwie łuskę, co zakończy się trwałym
uszkodzeniem włosa. W jaki jednak sposób sprawdzić tempe-
raturę, jaką emituje nasza suszarka, jeśli producent nigdzie
nie podał takiej informacji? Wystarczy przeprowadzić szybki
test: nakierować strumień powietrza na rękę, jeżeli jesteśmy
w stanie wytrzymać tak ok. minuty, to znaczy, że temperatura
najprawdopodobniej nie jest dla włosów za wysoka.
Niezwykle istotną sprawą jest moc suszarki i czas suszenia
włosów. Wiadomo — im krócej będziemy narażali włosy na

121
wysoką temperaturę, tym mniej nam się one zniszczą. Nie naj-
lepszym wyjściem jest jednak ustawienie suszarki na najwyższe
obroty i szybkie uporanie się z suszeniem, bo narażamy je w ten
sposób na uszkodzenia mechaniczne, na które mokre włosy
są wyjątkowo wrażliwe. Co zatem należy zrobić? Najlepiej
znaleźć złoty środek. Jeżeli mamy wystarczająco dużo czasu,
najpierw pozwólmy włosom delikatnie podeschnąć (możemy
ten proces przyspieszyć, używając ręcznika z mikrofibry, która
szybciej wchłania wodę), a potem podsuszmy je letnim stru-
mieniem suszarki ustawionej na środkową prędkość. Najlepiej
nie suszyć włosów do końca, lecz zostawić je bardzo delikatnie
niedosuszone, dzięki temu będą mniej się puszyć. Oczywiście
możemy sobie na to pozwolić jedynie pod warunkiem, że nie
planujemy za chwilę wyjścia na zewnątrz. Jeśli natomiast chce-
my wysuszyć włosy całkowicie, pamiętajmy o domknięciu ich
łusek za pomocą zimnego nawiewu zastosowanego na sam
koniec suszenia.
Jeśli chodzi o prostownice i lokówki, to oczywiście najlep-
szym wyjściem byłoby w ogóle ich nie używać. Wiemy jednak
dobrze, że są takie chwile, gdy chcemy wyglądać po prostu
idealnie i bez tych akcesoriów ani rusz. Jednorazowe uży-
cie prostownicy nie zniszczy nam oczywiście od razu wło-
sów, jednak codzienne rytuały przeprowadzane w wyso-
kiej temperaturze mogą bezpowrotnie zniweczyć nasze
marzenia o pięknych włosach. Co zatem robić? Przede
wszystkim poszukać fryzury, cięcia, które będą nam
pasowały i podkreślały naturalną strukturę naszych
włosów, zamiast z tą strukturą walczyć. A gdy już
nadejdzie ten dzień, kiedy po prostu będzie-
my musiały użyć wysokiej tempera-
tury, postarajmy się, aby była ona
jak najniższa (warto kupować te
urządzenia, przy których możemy
sami ustawić temperaturę). Zawsze

122
przed stylizowaniem włosów za pomocą wysokich temperatur
pamiętajmy, by zabezpieczyć je silikonami. Substancje te w mi-
nimalny sposób są w stanie ochronić włosy przed zniszczeniem.
W sklepach mamy do wyboru specjalne produkty termoochron-
ne w formie serum lub mgiełki, zawierające głównie właśnie
silikony. Przy zakupie należy jedynie sprawdzić, czy w ich
składzie nie ma alkoholu, który zamiast zabezpieczać, będzie
dodatkowo niszczył włosy. Kolejną istotną kwestią jest czas
takiego zabiegu — im krócej będziemy prostować czy kręcić
włosy, tym dla nich lepiej, dlatego też w tym przypadku nie ma
co oszczędzać na sprzęcie. Lepiej zapłacić trochę więcej i kupić
coś, co pozwoli nam szybko uzyskać wymarzoną fryzurę, niż
katować włosy kilkakrotnym przejeżdżaniem prostownicą po
każdym pasemku. Pamiętajmy również, że nigdy nie prostuje-
my włosów, które są wilgotne, bo podobnie jak w przypadku
zbyt wysokiej temperatury suszarki, woda znajdująca się pod
łuską włosa zacznie parować i ją rozerwie.

123
Jak pielęgnować
skórę głowy?
Skóra głowy — to tutaj wszystko się zaczyna, bo jak wiemy, włos,
który już nam wyrósł, jest właściwie martwy i niewiele możemy
zrobić, by go naprawić. Zdrowa, dobrze nawilżona i ukrwiona
skóra głowy to nie tylko gwarancja braku problemów z wypa-
daniem włosów i szybkiego porostu, ale też dobrego wyglądu
naszych włosów. Jeśli nauczymy się o nią odpowiednio dbać,
możemy spodziewać się efektów w postaci bujnej, zdrowej,
mocnej i błyszczącej fryzury. Co w takim razie należy robić?
PO PIERWSZE: NIE PODRAŻNIAĆ

Zaczyna się niewinnie, zwykle delikatnie swędzi nas skalp, ale
ten dyskomfort nie wzbudza w nas jeszcze żadnych obaw. Kie-
dy skóra zaczyna swędzieć coraz mocniej, a w niektórych przy-
padkach pojawia się zaczerwienienie, a nawet zmiany skórne,
obwiniamy o to zwykle szampon i nie przejmujemy się konse-
kwencjami. Jest jednak wiele różnych czynników, które mogą
powodować suchość i podrażnienie skóry głowy, najczęściej
są to: zbyt agresywne szampony, farby i rozjaśniacze, mocno
alkoholowe wcierki, zioła (występujące w szamponie, płukan-
ce lub wcierce), gorące powietrze suszarki, mocne ogrzewanie
w pomieszczeniach, w których przebywamy, promienie słonecz-
ne (to właśnie latem dostaję od moich czytelniczek najwięcej

124
maili dotyczących przesuszenia skalpu), suche szampony, die-
ta uboga w kwasy tłuszczowe, uczulenia na różne składniki
kosmetyczne, a także choroby skóry. Oczywiście nie jesteśmy
w stanie wykluczyć wszystkich tych czynników, ale warto przy-
najmniej spróbować je ograniczyć, bo takie podrażnienie, je-
śli trwa zbyt długo, może powodować nadmierne wypadanie
włosów i ich ogólne osłabienie.
PO DRUGIE: MASOWAĆ
Masaż to zdecydowanie najtańszy, najprostszy i najskutecz-
niejszy sposób na zadbanie o skórę głowy i przy okazji przy-
spieszenie porostu naszych włosów. Żeby wykonać masaż, nie
potrzebujemy żadnych specjalnych narzędzi ani preparatów,
wystarczą nam własne dłonie.
JAK POPRAWNIE WYKONAĆ MASAŻ?

Najważniejsza jest systematyczność. Jeśli chcemy doczekać się
jakichkolwiek efektów, musimy masaż wykonywać codziennie,
najlepiej przez – minut. Pamiętajmy, by zawsze robić go
czystymi dłońmi, najlepiej z krótko obciętymi paznokciami.

125
Ważny jest również kierunek, w którym go wykonujemy —
prawidłowo należy masować od czoła do karku, czyli tak jak
ułożone są mięśnie na naszej głowie. Masaż robimy delikatnie
i z wyczuciem, używając jedynie opuszków palców, a nigdy
paznokci, bo bardzo łatwo uszkodzić skórę głowy i wtedy
zamiast poprawić krążenie i stymulować wzrost włosów, mo-
żemy nabawić się podrażnień. Zaczynamy masowanie na linii
włosów na czole. Przykładamy dłonie, delikatnie dociskamy
i masujemy okrężnymi ruchami, stopniowo przesuwając je
w stronę karku. Jeśli nie jesteśmy pewni, że umiemy zrobić to
prawidłowo, warto poszukać w internecie filmików z instruk-
tażem, dzięki którym będziemy mieli pewność, że nasz masaż
będzie skuteczny.
KIEDY NAJLEPIEJ GO WYKONYWAĆ?

Najwygodniej taki masaż wykonywać podczas mycia włosów,
tak jak robią to fryzjerzy. Dzięki temu unikniemy problemu
z nadmiernym przetłuszczeniem włosów po masażu, który — co
warto wiedzieć — przyspiesza produkcję sebum, a dodatkowo
rozprowadza je po włosach. Jest to szczególnie ważne u osób,
których włosy mają tendencję do szybkiego przetłuszczania się.
Możemy również robić masaż przed myciem lub — jeśli mamy
suchą skórę głowy, która potrzebuje dodatkowego nawilżenia
(w tej roli idealnie sprawdza się właśnie nasz naturalny łój) —
zarówno po myciu włosów, jak i w dni, kiedy ich nie myjemy.
PO CO MASOWAĆ?
Masaż pobudza krążenie w naczyniach krwionośnych i do-
tlenia cebulki włosowe, przez co przede wszystkim pomaga
nam w walce z wypadającymi włosami. Poza tym przyspiesza
ich porost, pomaga nam odżywić skórę głowy, a także pozbyć
się z niej martwego naskórka i włosów, które i tak by nam za
chwilę wypadły, a blokują mieszki włosowe przed wzrostem
nowego włosa. Dzięki masażowi możemy również zagęścić

126
nasze włosy, bo zmuszamy do pracy uśpione cebulki. Oprócz
tego masaż skóry głowy działa relaksująco, rozluźnia napięcia,
odpręża i pomaga walczyć ze stresem, a ten, jak wiemy, jest
jedną z głównych przyczyn nadmiernego wypadania włosów.
Oczywiście masaż jest najprzyjemniejszy wtedy, gdy ktoś nam
go wykonuje, ale równie skuteczny jest ten samodzielny.
A MOŻE BY JAKIEŚ NARZĘDZIA?

Najskuteczniejszy i najbardziej bezpieczny jest masaż wyko-
nywany rękami. Używając narzędzi, łatwiej przesadzić z siłą
nacisku i podrażnić skórę głowy, a tego oczywiście nie chcemy.
Jeśli jednak nie potrafimy dobrze wykonać masażu dłońmi,
możemy się wspomóc odpowiednimi narzędziami: szczotką
z włosia dzika, szczotką tangle teezer czy specjalnym masaże-
rem. Wówczas musimy bardziej uważać i zawsze dbać o to, by
przyrządy, które stosujemy, były idealnie czyste.
PO TRZECIE: NAWILŻAĆ
Do pielęgnacji skóry głowy warto stosować specjalne preparaty,
tak zwane wcierki. Podobnie jak przy wyborze kremu do twa-
rzy, musimy znaleźć „swoją” wcierkę, która będzie najbardziej
odpowiednia do naszej skóry. Wybór jest przeogromny. Może-
my szukać wśród olei (dobrze sprawdza się np. ten z awokado,
kiełków pszenicy, arganowy, a nawet oliwa z oliwek), możemy
sięgnąć po gotowe wcierki, czyli specjalne odżywki do skóry
głowy, które kupimy w drogeriach i aptekach, albo przygoto-
wać je samodzielnie w domu (na bazie wywaru z ziół, np. lipy,
siemienia lnianego czy prawoślazu). Dobrze sprawdzają się też
żele łagodzące, takie jak te z aloesem lub pantenolem przezna-
czone do ciała po poparzeniach słonecznych. Poza tym, jeśli
mamy naprawdę mocno przesuszoną lub podrażnioną skórę,
możemy rówież użyć kremu, który stosujemy do nawilżania
twarzy, bo powinien on nam się sprawdzić także na skórze

127
głowy. Jednak niezależnie od tego, jaki produkt wybierzemy,
bardzo ważne jest to, by przy nakładaniu go na głowę zrobić
przy tym delikatny, ale dokładny masaż.
W JAKI SPOSÓB JE STOSOWAĆ?

Przy stosowaniu tego typu produktów, podobnie jak przy
wykonywaniu masaży skóry głowy, niezmiernie ważna jest
systematyczność. Tylko regularna pielęgnacja zapewni nam
satysfakcjonujące efekty. Najlepiej byłoby stosować wcierki
codziennie, jednak są takie specyfiki (przede wszystkim oleje),
które przetłuszczają nam włosy i możemy nakładać je jedynie
przed myciem. Pozostałych produktów należy używać codzien-
nie, nawet w dni, kiedy włosów nie myjemy. Jak długo stosować
dany produkt? Najlepiej przez co najmniej miesiąc, chyba
że na opakowaniu producent wyraźnie zaznacza, że trzeba
zrobić przerwę wcześniej. Dlaczego akurat taki okres? Bo po
miesiącu najłatwiej jest nam ocenić przyrost włosów (wiemy,
że standardowo w tym czasie rosną nam one ok. cm), a także
pojawienie się tzw. baby-hair, czyli nowych włosków. Jeśli na-
szym problemem jest wypadanie, zwykle pierwsze efekty widać
po ok. – tygodniach regularnego stosowania danej kuracji.
Kiedy dokładnie nakładać wcierki? Czy lepiej to robić na
włosy suche, czy na mokre, przed myciem, a może po nim?
Niestety, nie ma na to pytanie jednej prawidłowej odpowie-
dzi. Niektóre produkty lepiej się sprawdzają, gdy są nakłada-
ne przed myciem (jeśli np. przetłuszczają nam włosy), inne
dopiero po myciu (zwłaszcza takie, które unoszą nam włosy
u nasady i przedłużają ich świeżość, np. napar z kozieradki
czy woda brzozowa). Trzeba jedynie pamiętać, by na pielęgna-
cję przeznaczyć odpowiednio dużo czasu, tak by wcierka mo-
gła wchłonąć się w skórę głowy i tam odpowiednio zadziałać.
Optymalnie jest więc nakładać ją co najmniej godzinę przed
myciem. Jeśli chodzi o drugą opcję, czyli stosowanie wcierek
po myciu, to nie ma większego znaczenia, czy zrobimy to na

128
całkiem suche włosy, czy tylko lekko podsuszone. Jedyne, cze-
go należy unikać, to stosowanie wcierki na bardzo mokrych
włosach, a to z bardzo prozaicznego powodu — woda, która
znajduje się na skórze, za bardzo nam taką wcierkę rozrzedzi,
przez co zadziała ona słabiej.
Istnieje wiele rożnych metod nakładania wcierek, ale wszyst-
kie są tak samo skuteczne, więc wybierzmy przede wszystkim
taką, która jest dla nas najłatwiejsza i najwygodniejsza. Mo-
żemy np. wcierkę przelać do butelki z atomizerem lub takiej
z „dzióbkiem”, bo wtedy najłatwiej jest nam dozować płyn
i zapobiegać jego ściekaniu. Jeśli nie mamy odpowiedniej bu-
telki, możemy łatwo zastąpić ją dużą strzykawką bez igły albo
kroplomierzem czy pipetą. We wszystkich tych przypadkach
należy zrobić na włosach przedziałek i zaaplikować na niego
wcierkę, potem zrobić następny ok. – cm dalej i tak po ko-
lei, aż pokryjemy wcierką całą głowę. Na koniec wykonujemy
krótki, delikatny masaż opuszkami palców. Inną metodą, która
sprawdza się bardzo dobrze przy wcieraniu olei, jest przelanie
odpowiedniej porcji produktu na spodek i maczanie w nim
opuszków palców, a następnie wcieranie specyfiku w skórę
głowy. Zamiast palców można użyć też np. wacika lub pędzla,
ale wtedy przynajmniej część produktu nam się zmarnuje, bo
zostanie przez nie wchłonięta.

129
Jak powinien wyglądać nasz

tygodniowy plan pielęgnacji?
Wiemy już, co powinno się znaleźć w naszym kosmetycznym
arsenale przeznaczonym do walki o piękne i zdrowe włosy,
pora więc odpowiedzieć na pytania, jak i kiedy tego wszyst-
kiego używać. Pamiętam, jak kiedyś na blogu, po serii postów
dotyczących całej mojej kolekcji włosowych kosmetyków, zo-
stałam zasypana pytaniami o to, jak ja tego używam i czy na-
kładam to wszystko naraz przy każdym myciu. Oczywiście
gdybym tak robiła, to prędzej obciążyłabym sobie włosy i spra-
wiła, że wyglądałyby okropnie, lub wręcz podrażniłabym sobie
skórę, niż uzyskała zamierzony efekt w postaci zdrowych i za-
dbanych włosów. W pielęgnacji, jak i w życiu, ważny jest plan
i teraz właśnie pokażę Wam, jak go sobie najlepiej stworzyć.
JAK CZĘSTO?
Po pierwsze, warto sobie uświadomić to, jak często powinny-
śmy sięgać po szampon, odżywkę, maskę czy inne kosmetyki.
Ta częstotliwość w dużej mierze zależy od typu naszych włosów
i tego, jakie są ich indywidualne potrzeby, ale też od tego, jaki
tryb życia prowadzimy (np. czy uprawiamy sport). Wspomi-
nałam już o tym na początku tego rozdziału, teraz przypomnę
tylko najważniejsze zasady.

130
SZAMPON
Najprostsza i najbardziej właściwa odpowiedź na pytanie, jak
często stosować szampon, to: tak często, jak potrzebują tego
nasze włosy. W przypadku włosów przetłuszczających się na-
leży robić to codziennie, ponieważ przetrzymywanie skóry po-
krytej zbyt dużą ilością naturalnego sebum jest dla niej bar-
dziej szkodliwe niż działanie większości szamponów i może
być przyczyną nadmiernego wypadania włosów. Jest to zwią-
zane z tym, że mieszki włosowe obklejone łojem nie pracują
tak, jak powinny, i nie dostają odpowiedniej ilości tlenu. Poza
tym w takich warunkach łatwiej o rozwój różnego rodzaju
grzybów czy bakterii, więc możemy nabawić się chorób skóry.
Dawniej dermatolodzy przestrzegali przed zbyt częstym my-
ciem włosów z uwagi na silne działanie detergentów w nich
zawartych (niektórzy robią to nawet teraz), ale w dzisiejszych
czasach, gdy wybór szamponów jest ogromny, możemy śmia-
ło myć włosy codziennie. Należy jedynie pamiętać, by wybrać
taki szampon, który będzie łagodny dla naszej skóry i wło-
sów. Jeśli mamy włosy normalne lub suche (pisząc to, mam
na myśli oczywiście skórę głowy), pamiętajmy, by nie myć
ich niepotrzebnie codziennie, bo taka ingerencja w naturalną
warstwę lipidową będzie je osłabiać. Jeśli mieszkamy w więk-
szych miastach, gdzie zanieczyszczenie powietrza jest duże,
warto to robić co – dni (w pozostałe dni oczyszczamy wło-
sy z pyłu, kurzu czy innych zanieczyszczeń poprzez szczotko-
wanie). Drugim aspektem, który należy wziąć pod uwagę przy
ustalaniu optymalnej częstotliwości mycia włosów, jest pora
roku. Latem czy zimą (słońce, ogrzewanie, czapki), gdy tem-
peratury są bardziej ekstremalne, skóra głowy poci się inten-
sywniej i możemy potrzebować częstszego mycia.
ODŻYWK A
Jednym z głównych zadań odżywek jest odbudowanie ochron-
nej warstwy lipidowej zabezpieczającej włos, która została

131
usunięta szamponem podczas mycia, więc najlepiej jest używać
odżywek przy każdym myciu, zwłaszcza jeśli mamy długie
włosy. Oczywiście bardzo ważne jest to, by dobrać je odpo-
wiednio do naszych włosów, bo niewłaściwy produkt może
nie spełniać swojego zadania, o czym pisałam już wcześniej.
Pamiętajmy, że odżywkę zawsze wybieramy, dostosowując
ją do typu włosów, a nie skóry głowy. W zależności od tego,
jak reagują one na proteiny / humektanty / emolienty / silikony,
wybieramy taką, po której nasze włosy nie będą nadmiernie
obciążone, ale za to łatwo nam się rozczeszą, będą gładsze,
błyszczące, elastyczne itd. Jeśli mamy włosy zniszczone, roz-
jaśniane albo takie, które łatwo ulegają zniszczeniom, należy
wybrać odżywkę z silikonami w składzie, bo dzięki nim łatwiej
rozczeszemy włosy i zabezpieczymy je przed dalszą degradacją
łuski. Musimy jedynie pamiętać, by wybrać produkt, który
poza nimi ma w składzie jeszcze inne wartościowe składniki,
i nie zapominać o regularnym oczyszczaniu włosów. Przy wło-
sach cienkich, czyli takich, które łatwo jest obciążyć, możemy
nakładać odżywkę przed myciem zamiast po nim. Nałożona
na włosy na długości i spłukana dopiero razem z szamponem,
zabezpieczy je przed splątaniem i przesuszeniem, a nie spo-
woduje obciążenia.
MASK A
W przypadku większości masek optymalną częstotliwością ich
stosowania jest jeden raz w tygodniu. Pod warunkiem oczywi-
ście, że nasze włosy są normalne lub jedynie lekko zniszczone.
Przy tych bardzo zniszczonych czy suchych warto stosować
maski nawet przy każdym myciu, zamiast odżywki, która przy
takich włosach może być po prostu zbyt lekka i za słaba. Jeśli
jednak nasze włosy są zdrowe, niskoporowate i do tego łatwo
je obciążyć, możemy ograniczyć stosowanie masek i apliko-
wać je jedynie dwa razy w miesiącu. Wyjątek stanowią maski
z dużą zawartością protein, które stosowane zbyt często mogą

132
doprowadzić do tak zwanego przeproteinowania i sprawić,
że nasze włosy będą zbyt suche i szorstkie. W ich przypadku
należy ograniczyć częstotliwość i dopasować ją do porowatości
i struktury naszych włosów. Więcej na temat protein będzie
można przeczytać w kolejnej części książki.
WCIERK A
Przypomnijmy: większość wcierek dostępnych na rynku powin-
na być używana codziennie, bo tylko wtedy możemy spodzie-
wać się oczekiwanych efektów. Są jednak takie produkty, jak np.
oleje, które nie nadają się do stosowania w dni, kiedy włosów nie
myjemy, i po nie nie powinnyśmy sięgać codziennie. Jeśli zależy
nam na bardzo szybkim osiągnięciu efektów, możemy apliko-
wać wcierki nawet kilka razy dziennie, obserwując przy tym
uważnie skórę głowy, by nie doprowadzić do jej podrażnienia.
OLEJ
Tutaj również sprawdza się zasada, że liczy się przede wszyst-
kim regularność. Najlepszym na to dowodem są wyniki, jakie
osiągnęły moje czytelniczki podczas akcji olejowania. Po mie-
siącu stosowania olei (praktycznie przed każdym myciem) po-
nad tysiąc uczestniczek akcji zaobserwowało wyraźne efekty
w postaci bardziej błyszczących, miękkich i gładkich włosów.
Warto więc, o ile oczywiście nie mamy włosów skłonnych do
obciążania, nakładać oleje przed każdym myciem. Przy wło-
sach suchych czy zniszczonych taka częstotliwość będzie opty-
malna. Przy normalnych lub mniej zniszczonych możemy ogra-
niczyć olejowanie i przeprowadzać je co . – . mycie, ale przy
włosach zdrowych czy niskoporowatych nawet olejowanie raz
na tydzień może się okazać zbyt częste. Próbujcie więc, testuj-
cie — podstawa to dobrze poznać swoje włosy! Pamiętajcie też,
że od częstotliwości ważniejszy może okazać się dobór odpo-
wiedniego do naszych włosów oleju i metoda jego nakładania.

133
SERUM SILIKONOWE
Wszystkie włosy, których długość dochodzi przynajmniej do
ramion, powinnyśmy zabezpieczać na końcach po każdym my-
ciu, stosując serum silikonowe. Jeśli jednak nie myjemy włosów
codziennie, a mają one tendencję do rozdwajania się i łamania,
warto dokładać kolejne warstwy serum również w pozostałe
dni, ponieważ ochronna warstwa silikonów może się wycierać
lub nawet wyparowywać.
PŁUK ANKI
Większość płukanek może, a nawet powinna być stosowana po
każdym myciu. Dzięki nim idealnie dopełnimy naszą pielęg-
nację, domykając łuski włosa, co skutkować będzie pięknymi,
błyszczącymi włosami bez śladu puszenia. Do tak częstego
używania nie nadają się jedynie te płukanki, które mogą wło-
sy nieco przesuszyć, np. zioła (wyjątkiem na pewno jest lipa
czy siemię lniane), płukanki zakwaszające (z octu czy cytry-
ny), a także te, które tonują nam zbyt żółty czy ciepły odcień
włosów (np. płukanka z gencjany czy fioletowe, niebieskie
i srebrne płukanki drogeryjne). Po każdym myciu warto za to
włosy przepłukać zimną (ale nie lodowatą) wodą — pamiętając
oczywiście o tym, że płuczemy nią same włosy na długości,
a nigdy nie polewamy zimną wodą głowy.
PIRAMIDA PIELĘGNACJI
Aby uschematyzować swoją pielęgnację i opracować odpo-
wiedni dla naszych włosów plan, proponuję Wam stworzenie
własnej piramidy pielęgnacji. Podobnie jak w znanej wszystkim
piramidzie żywienia, mamy tu pogrupowane zabiegi (lub pro-
dukty), po które sięgamy z określoną częstotliwością.

134
RYSUNEK 3.1. TAK W YGL ĄDA MOJA WŁOSOWA PIRAMIDA,

SPRÓBUJ STWORZYĆ WŁ ASNĄ
OD CZEGO ZACZĄĆ?
Na początku wypisz sobie wszystkie zabiegi i produkty, które

chcesz stosować, a następnie korzystając z poprzedniego pod-
rozdziału, zastanów się, jak często po każdy z kosmetyków
sięgać, i odpowiednio je pogrupuj.
Piramida ułoży się w zależności od tego, jak często myjemy
włosy. Moja wygląda tak jak na obrazku . i absolutnie nie
powinna być dla Was wzorem, chyba że znalazłby się ktoś, kto
ma dokładnie takie włosy jak ja. Co ciekawe, nawet u mnie
zmienia się ona w zależności od stanu włosów czy pory roku.
W kategorii „codziennie”, oprócz tego, co znalazło się u mnie,
mogą pojawić się jeszcze np. płukanki, upinanie włosów, styli-
zacja czy używanie żelu lnianego. Przy bardziej zniszczonych
włosach możemy częściej korzystać z masek i olejowania — i te

135
zabiegi również możemy wpisać w tej rubryce. Niektóre wcierki
mogą być stosowane jedynie przed myciem, wtedy wrzucimy
je do właściwej grupy w zależności od tego, jak często je wyko-
nujemy. Również masaż skalpu możemy umieścić w kategorii
„codziennie”, bo może on być wykonywany niezależnie od
mycia włosów. Jedynie osoby, których włosy lubią się prze-
tłuszczać, a jak wiemy, masaż niestety przyspiesza ten proces,
powinny wykonywać go wyłącznie przed lub w trakcie mycia
włosów. Dodatkowo w kategorii „codziennie” powinny się
znaleźć wszelkie kuracje wewnętrzne, takie jak: suplementy,
zioła, picie siemienia lnianego, koktajli owocowo-warzywnych,
olei czy drożdży. Przede wszystkim jednak powinnyśmy się
starać, by cała nasza dieta była zdrowa i korzystna dla włosów.
Częstotliwość stosowania protein, czyli wszelkich mocno
proteinowych kuracji, należy dopasować do naszego typu wło-
sów, a dokładniej do ich porowatości i struktury. Pomocna
może być tabela, którą znajdziecie na stronie .
Pod hasłem „detoks” kryje się mocne oczyszczenie wło-
sów szamponem z silnie działającym detergentem (takim jak
np. Sodium Laureth Sulfate), po którym nie nakładam już
żadnej odżywki. Jest to dobry sposób, by „zresetować” naszą
pielęgnację, a dzięki temu zobaczyć, w jakim stanie są obec-
nie nasze włosy, i ocenić, czego mogą aktualnie potrzebować.
Tym samym trudniej je też obciążyć składnikami, które mogą
nadbudowywać się na włosie. Takie dogłębne oczyszczanie
powinno być wykonywane minimum raz w miesiącu.
Pisząc o nietypowych sposobach pielęgnacji włosów, mam
na myśli wszystkie te metody, które pokazuję na swoim blogu.
Mogą to być domowe sposoby, takie jak w ostatnim rozdziale
książki, czyli maseczki lub płukanki tworzone samodzielnie
na bazie ziół, półproduktów czy innych łatwo dostępnych
składników. Niektóre z takich metod, jeśli wyjątkowo dobrze
działają na moje włosy, jak np. laminowanie żelatyną (przepis
znajduje się w ostatnim rozdziale), trafiają do mojego „stałego

136
repertuaru”, a po inne sięgam jedynie wtedy, gdy sobie o nich
przypomnę.
W ostatnich dwóch grupach, i tylko tutaj, powinny się zna-
leźć wszelkie zabiegi, które niszczą włosy. Niestety nawet naj-
lepsza pielęgnacja nic nie zdziała, jeśli nadal będziemy włosy
codziennie prostować czy regularnie niszczyć w jakikolwiek
inny sposób.

137
Jak czesać
i układać włosy?
To, w jaki sposób traktujemy nasze włosy, czyli jak je my-
jemy, suszymy czy czeszemy, ma kluczowe znaczenie w ich
pielęgnacji. Nie wystarczy, że będziemy używać kosmetyków
o najlepszych składach, jeżeli równocześnie będziemy niszczyć
włosy mechanicznie. Z akcesoriami jest podobnie jak z kos-
metykami — każdy typ włosów będzie potrzebował innych,
dopasowanych przede wszystkim do ich skrętu:
. Kręcone włosy — najczęściej w ogóle nie lubią czesania,
zazwyczaj wystarczy im przeczesanie palcami lub ewentu-
alnie grzebieniem z szeroko rozstawionymi zębami. Takich
włosów nigdy nie czeszemy na sucho — to osłabia ich skręt
i sprawia, że wyglądają jak lwia grzywa — lecz jedynie wtedy,
gdy podczas mycia nakładamy na nie odżywkę.
. Falowane włosy — lepiej rozczesać, gdy są już suche, rów-
nież grzebieniem o szeroko rozstawionych zębach.
. Proste włosy — najlepiej rozczesywać, gdy już całkiem wy-
schną. Jeżeli koniecznie musimy rozczesać mokre włosy, to
tylko takim grzebieniem, który opisałam wyżej. Szczotką,
np. z naturalnego włosia, czeszemy wyłącznie proste włosy
po ich wyschnięciu.
Dawniej kobiety wierzyły, że stukrotne przeczesanie włosów
szczotką nada im blask i je wygładzi. Nie polecam takiego
zabiegu, bo może on osłabić i połamać nam włosy. O wiele

138
lepiej działa tu wspominany już wielokrotnie masaż skalpu
opuszkami palców.
Nie możemy również zapominać o bardzo dokładnym roz-
czesaniu włosów przed myciem (kręconych oczywiście nie
czeszemy) — dzięki temu będzie nam łatwiej je umyć, a także
równomiernie nałożyć na nie odżywkę. Również wieczorem,
przed pójściem spać, dobrze jest wyszczotkować włosy, ale
jedynie proste lub lekko falowane. Dzięki temu oczyścimy je
z kurzu i pyłu, który osadził się na nich w ciągu całego dnia.
AKCESORIA DO CZESANIA
Produktów przeznaczonych do czesania włosów jest w skle-
pach tak dużo, że bardzo trudno polecić te najlepsze. Zawsze
jednak warto zwrócić uwagę na to, z jakich materiałów wyko-
nane są szczotki i grzebienie, które kupujemy. Dobrze, gdy są
to materiały naturalne: drewno, kość, muszla, naturalne wło-
sie lub ewentualnie plastik. W zależności od skrętu naszych
włosów możemy używać:
. Grzebienia o szeroko rozstawionych zębach

Jest idealny do rozplątywania włosów po myciu. Warto kupić
drewniany albo wykonany z innego naturalnego materiału,
bo metalowe lub plastikowe posiadają mnóstwo nierówności
i ostrych krawędzi, niewidocznych gołym okiem, które w cza-
sie czesania uszkadzają strukturę włosa i powodują, że staje
się on kruchy i łamliwy. Taki grzebień sprawdzi się najlepiej
w przypadku włosów kręconych czy falowanych, również do
delikatnego ich przeczesania już na sucho.
. Szczotki zakończonej kuleczkami

Trzeba pamiętać, by nie kupować tych ostro zakończonych.
Drewniana jest lepsza niż plastikowa czy metalowa, bo zapobie-
ga elektryzowaniu. Taka szczotka nadaje się przede wszystkim

139
do włosów prostych lub lekko falowanych i niezbyt długich,
które nie sprawiają nam problemu przy rozczesywaniu.
. Szczotki z naturalnego włosia

Przydają się, gdy mamy bardzo mocno skołtunione włosy. Taka
szczotka nie szarpie włosów, a całkiem dobrze je rozczesuje. Po-
lecam ją przede wszystkim do włosów długich i prostych, a tak-
że dla dzieci, bo nie ciągnie włosów tak jak klasyczna szczotka.
Idealnie sprawdza się również do wieczornego oczyszczania
z kurzu i pyłu, bo lepiej niż inne szczotki zbiera z włosów
wszelkie zanieczyszczenia.
. Dużej okrągłej szczotki do modelowania

Najczęściej wykonana jest z metalu, który przy suszeniu do-
datkowo się nagrzewa, co przyspiesza modelowanie. Idealna,
gdy chcemy włosy wygładzić, wyprostować, a nawet podkręcić,
nie niszcząc ich przy tym. Najlepiej sprawdzi się na włosach
krótkich i półdługich, zarówno prostych, jak i falowanych.
. Małej składanej szczotki do torebki

Nie wyobrażam sobie wyjścia z domu
bez szczotki, jeśli planuję mieć roz-
puszczone włosy. Żeby wyglądały one
dobrze, w większości przypadków po-
trzebują przeczesania średnio co – go-
dziny. Po tym czasie zbijają się w nieeste-
tyczne strąki. Do wyboru mamy niewielkie
szczotki plastikowe, najczęściej składane
i dodatkowo wyposażone w lusterko lub spe-
cjalną kompaktową wersję szczotki.
. Tangle teezer
Jest to zdecydowanie mój ulubiony przyrząd do
czesania włosów i nie zamieniłabym go na żaden

140
inny. Ta szczotka, wykonana z plastiku, jest bardzo lekka i ide-
alnie leży w dłoni. Cały sekret jej niesamowitego działania
kryje się w nietypowych ząbkach (flex) — bardzo elastycznych
i miękkich, które prześlizgują się po włosach, nie wyrywając
ich, nawet gdy natrafią na supełek. Przy tym szczotka ta dzia-
ła zdecydowanie lepiej i szybciej niż szczotka z włosia dzika,
która rozczesuje tylko wierzchnią warstwę i trzeba się trochę
namęczyć, żeby rozczesać całe włosy. Po rozczesaniu włosów
szczotką tangle teezer są one dłużej gładkie i mniej się plączą,
a do tego są bardziej błyszczące. Producent obiecuje nam też,
że włosy będą się mniej łamać, rozdwajać i wypadać, co po
kilku latach używania mogę rzeczywiście potwierdzić. Tangle
teezer możemy wykorzystywać też do bardzo przyjemnego ma-
sażu skalpu. Oczywiście delikatnego, bo choć ząbki wyglądają
niepozornie, mogą nas nieźle podrapać. Dużym plusem jak
dla mnie jest też to, że bardzo łatwo jest tę szczotkę wyczyścić.
Sprawdzi się ona również u dzieci, które nie znoszą szarpania
przy czesaniu zwykłą szczotką, u posiadaczek długich włosów
(również tych przedłużonych), a także u dziewczyn, które mają
włosy kręcone. Bardzo dobrze rozczesuje się nią mokre włosy
(np. z nałożoną na nie w czasie mycia odżywką czy maską).
Natomiast dla osób, które nie mają problemów z rozczesywa-
niem włosów, będzie to na pewno zbędny wydatek.
JAK PRAWIDŁOWO SZCZOTKOWAĆ WŁOSY?

Szczotkowanie włosów należy zacząć od ich rozczesania. Aby
zrobić to dokładnie, a przy tym delikatnie, najlepiej podzielić
włosy na partie (cztery lub więcej, w zależności od ich gęsto-
ści) i każdą z nich rozczesać oddzielnie, zaczynając od koń-
cówek i powoli przesuwając się coraz wyżej. Jeżeli natrafimy
na supełek, to nie próbujmy go na siłę rozczesać grzebieniem
czy szczotką, tylko rozdzielmy włosy bardzo delikatnie pal-
cami. Starajmy się je lekko rozciągać na boki i dopiero gdy

141
pozbędziemy się supła, możemy zacząć dalej rozczesywać wło-
sy. Samo szczotkowanie powinno być wykonywane w kierunku
od szyi do czoła, najlepiej z głową pochyloną w dół. W ten
sposób możemy pobudzić krążenie krwi, dotlenić skórę i spra-
wić, że włosy będą szybciej rosły. Szczotkując włosy, nie tylko
pozbywamy się zanieczyszczeń, które się na nich osadzają, ale
także rozprowadzamy po nich produkowane przez gruczoły
łojowe sebum, które stanowi naturalną ochronę przed wiatrem,
słońcem i innymi czynnikami. Nigdy nie szczotkujmy włosów
mokrych, bo takie łatwiej ulegają zniszczeniom, ani kręconych,
którym szczotkowanie nie służy i osłabia skręt. Przy okazji
szczotkowania warto też wykonać szczotką masaż skóry głowy,
który pobudza krążenie krwi i rozgrzewa skórę.
JAK SUSZYĆ WŁOSY?

W zależności od tego, ile mamy
czasu, i od tego, co lepiej spraw-
dza się na naszych włosach, może-
my suszyć je suszarką albo zosta-
wiać po umyciu, by same wyschły.
Ten drugi sposób sprawdza się
w przypadku włosów dłuższych,
które nie wymagają modelowania,
lub kręconych, które często nieod-
powiednio wysuszone bardzo się puszą. W pozostałych przy-
padkach lepiej jednak użyć suszarki. Oczywiście mam na myśli
tylko takie produkty, które posiadają chłodny nawiew, joniza-
cję oraz regulację temperatury i siły nawiewu. Resztę rzeczy
(markę, wielkość czy dodatkowe akcesoria) dobierzemy do na-
szych możliwości i potrzeb.
Umiejętnie użyta suszarka (czyli z ciepłym, a nie gorącym
nawiewem, skierowanym pionowo wzdłuż włosów od nasady
po końce) domyka nam łuski włosa. Sprawia, że są przez to

142
bardziej gładkie, błyszczące, mocniejsze i mniej podatne na
uszkodzenia mechaniczne. Dzięki jonizacji włosy mniej się
elektryzują, a dodatkowo suszarką możemy nadać im obję-
tość, odbić je od nasady i sprawić, że wizualnie będą gęstsze.
W przypadku włosów kręconych suszarka z dyfuzorem jest
w stanie poprawić ich skręt i wydobyć go nawet z pozornie
tylko lekko falowanych włosów. Jeśli zaś myjemy włosy wie-
czorem, wysuszenie ich suszarką będzie je niszczyło mniej niż
spanie z mokrymi włosami. Za pomocą suszarki możemy też
włosy wymodelować, nadać im kształt, a nawet wyprostować
je czy zakręcić przy zastosowaniu okrągłej szczotki, i to bez
konieczności używania o wiele bardziej szkodliwej prostownicy
czy lokówki. Przede wszystkim jednak suszarka oszczędza nam
czas. Dodatkowo możemy nią ogrzać kompres na włosach
(czyli maskę pod folią i ręcznikiem), dzięki czemu substancje
aktywne szybciej i łatwiej wnikną nam we włosy.
O minusach używania suszarki już wspominałam. Poza tym,
że gorący nawiew niszczy włosy, sprawia, że są przesuszone,
rozdwajają się i łamią, u niektórych osób suszarki zwiększają
też puszenie się włosów. W takich przypadkach używanie ich
oczywiście mija się z celem, ale często pomaga wówczas zwi-
nięcie włosów po wysuszeniu w koczek na kilka minut — dzięki
temu stają się gładsze i minimalnie pofalowane na końcach.
Na co zwrócić uwagę przy zakupie suszarki?

1. Moc
Tutaj zasada jest prosta — im większa moc suszarki, tym lepiej, bo
dzięki temu znacznie skracamy czas suszenia włosów. Najlepiej wy-
bierać takie modele, których moc wynosi minimum 1600 W.
2. Regulacja temperatury
To zdecydowanie najważniejsza funkcja. Bardzo ważne jest, by su-
szarka miała przynajmniej dwa stopnie regulacji temperatury — przy

143
czym ten pierwszy powinien być tak chłodny, by nie parzył nam dło-
ni przystawionej do suszarki nawet przez kilkadziesiąt sekund. Wte-
dy możemy mieć pewność, że nasze włosy nie będą niszczone przy
każdym suszeniu. Niektóre urządzenia są wyposażone w specjalne
czujniki, które mierzą temperaturę włosów podczas suszenia i same
zatrzymują nagrzewanie w momencie, gdy włosy są przegrzane. Mo-
żemy też na rynku znaleźć modele wyposażone w funkcję, która usta-
wia optymalną temperaturę suszenia włosów, czyli ok. 55 – 59° C.
3. Chłodny nawiew
Niektóre suszarki wyposażone są w dodatkowy przycisk zimnego
powietrza (tzw. cool shot). Jest to bardzo przydatna funkcja przy
modelowaniu włosów. Zimny nawiew utrwala fryzurę i domyka łuski
włosa, przez co sprawia, że są one bardziej błyszczące.
4. Regulacja siły nadmuchu

Obecnie praktycznie każda suszarka jest wyposażona w przynajmniej
dwustopniową regulację siły nawiewu — to absolutne minimum.
Wolniejszy nawiew jest szczególnie przydatny, jeśli używamy dyfuzo-
ra. Mamy wtedy szansę uzyskać fale/loki, a nie fryzurę à la Król Lew.
Niektóre modele mają dodatkową opcję — turbo, która jest dużym
ułatwieniem, gdy chcemy bardzo szybko wysuszyć włosy.
5. Jonizacja
To bardzo przydatna funkcja suszarek, dzięki której dodatnie ładunki
elektryczne zgromadzone na włosach zostają zneutralizowane, a na-
sze włosy po takim suszeniu są bardziej błyszczące, gładkie i zdecy-
dowanie mniej się puszą. Za sprawą jonizacji możemy również zapo-
mnieć o elektryzowaniu się włosów, które jest dokuczliwe zwłaszcza
zimą.

144
6. Głośność
To również ważny element, który należy wziąć pod uwagę przy za-
kupie suszarki. Niektóre modele bywają tak głośne, że są w stanie
obudzić nie tylko mieszkańców naszego domu, ale i sąsiadów, a że
zwykle sięgamy po ten sprzęt rano lub wieczorem, zdecydowanie
warto wybrać taką suszarkę, która działa jak najciszej.
7. Akcesoria
Obecnie wiele suszarek jest wyposażonych w mnóstwo różnych ak-
cesoriów, które nie zawsze okazują się przydatne. Moim zdaniem
przydatne mogą być w szczególności dwie końcówki, które dopaso-
wujemy do naszego typu włosów. Koncentrator powietrza — idealny
do modelowania prostych lub lekko falowanych włosów, oraz dyfuzor,
którego używamy do suszenia włosów kręconych. Na co należy zwra-
cać uwagę? Przede wszystkim na to, czy łatwo jest te części zamon-
tować (i zdemontować), czy dobrze się trzymają i jak są wykonane.
Dyfuzor nie powinien być zbyt mały, bo wtedy nie zmieścimy do niego
długich włosów, dobrze też, żeby miał tzw. kryzę, czyli kołnierz, który
dodatkowo zapobiega rozwiewaniu się włosów podczas suszenia.
8. Waga i rozmiar suszarki

Jest to szczególnie ważne, jeśli suszenie czy stylizacja włosów zajmu-
je nam więcej niż przysłowiowe 5 minut. Przy włosach falowanych
i kręconych suszenie trwa zwykle o wiele dłużej, waga suszarki ma
więc ogromne znaczenie. Co do rozmiaru, lepiej wybierać te suszarki,
które są dłuższe. Dzięki temu gorące powietrze docierające do wło-
sa nie jest już dla niego tak szkodliwe. Małe, kompaktowe suszarki
sprawdzą się jedynie w podróży, ale na pewno nie na co dzień, bo
mają zazwyczaj mniejszą moc i tylko gorący nawiew.
9. Długość kabla
Ostatnia rzecz, która z pozoru wydaje się mało ważna, ale w praktyce
okazuje się niezwykle istotna. Czasami w łazience mamy tylko jedno
gniazdko, które często jest położone w dosyć dużej odległości od

145
lustra, więc gdyby nie długi kabel, nie mielibyśmy możliwości wymo-
delować dobrze włosów, bo ciężko to zrobić bez patrzenia w lustro.
Oczywiście zbyt długi kabel też może okazać się niefunkcjonalny, gdyż
będzie się nam niepotrzebnie plątał pod nogami, ale zdecydowanie
lepiej mieć zbyt duże niż za małe pole manewru. Bardzo wygodnie
jest również, kiedy kabel obraca się wokół własnej osi, bo dzięki temu
przy suszeniu nie będzie się skręcał i łatwiej będzie nam operować
suszarką.
JAK UKŁADAĆ WŁOSY, BY ICH NIE NISZCZYĆ?

Pomijając fryzury na specjalne okazje, w przypadku których
możemy bardziej zaszaleć, na co dzień powinnyśmy wybierać
takie, które nie wymagają układania w wysokiej temperaturze
oraz dużej liczby produktów do stylizacji (zwłaszcza zawie-
rających alkohol) i nie zajmują nam zbyt wiele czasu. Dobra
fryzura to taka, która nie tylko pasuje do naszego kształtu
twarzy i naszej sylwetki, ale również do typu naszych włosów,
czyli ich skrętu i gęstości. Warto postawić na takie cięcia,
które ułatwią nam układanie włosów na co dzień i będą
podkreślały ich naturalne piękno, zamiast wymagać od
nas prostowania czy modelowania na szczotce. Tak jak
wspominałam w rozdziale dotyczącym typów naszych
włosów, przy wyborze fryzury, a zwłaszcza długości
włosów powinnyśmy się w dużej mierze kierować
ich gęstością.
Przy włosach długich i półdługich możemy po-
stawić na warkocze i upięcia, które nie tylko wciąż
są modne, ale dodatkowo zabezpieczają włosy
przed mechanicznymi uszkodzeniami.
Jeżeli zależy nam na prostych włosach,
najlepiej zamiast po prostownicę sięgnąć
po suszarkę i grubą okrągłą szczotkę.

146
Dodatkowo pożądany efekt możemy spotęgować, stosując
odpowiednie kosmetyki (np. z parafiną czy skrobią ziemnia-
czaną, naę lub płukankę z szałwii).
Jeśli natomiast chcemy mieć włosy falowane czy kręcone,
to zamiast lokówki wybierzmy papiloty (np. piankowe lub
zrobione samodzielnie z chusteczek nawilżanych dla niemow-
ląt), wgniećmy we włosy piankę albo słoną mgiełkę (na którą
przepis pojawi się w ostatnim rozdziale) bądź zakręćmy włosy
na opasce czy za pomocą koczka w kształcie ślimaka. Wszystkie
te metody opisałam dokładnie na swoim blogu i tam odsyłam
każdego, kto się nimi zainteresował.
Unikajmy jedynie zbyt ciasnych upięć, bo są one często
przyczyną nadmiernego wypadania włosów, i gumek z meta-
lowymi elementami, które mogą nam połamać włosy.

147
Co zrobić,
by zapuścić włosy?
Długie włosy, będące niewątpliwie atrybutem kobiecości,
w ostatnim czasie znów stały się wyjątkowo modne. Ich za-
puszczanie to niestety proces, który trwa dość długo, i nie
każda z nas ma cierpliwość, by latami czekać na wymarzoną
fryzurę. Istnieje jednak wiele metod i produktów, które mogą
ten czas skrócić poprzez przyspieszenie porostu włosów. Stan-
dardowo, jak już wspominałam, nasze włosy rosną ok. cm
na miesiąc, ale jeśli się postaramy, możemy tę liczbę podwoić,
a nawet potroić.
Oczywiście każda z metod na przyspieszenie porostu wło-
sów jest mniej lub bardziej skuteczna w zależności od tego, jak
nasza skóra reaguje na dane substancje. Warto jednak poszukać
takiego sposobu, który w naszym przypadku będzie się spraw-
dzał najlepiej, a przede wszystkim nie ograniczać się tylko do
jednej metody, lecz działać równocześnie na kilku polach.
WCIERKI
Ich liczba w drogeriach, aptekach i sklepach internetowych
wciąż rośnie i obecnie naprawdę jest w czym wybierać. Swego
czasu na blogu przeprowadziłam akcję, dzięki której udało
mi się porównać działanie tych najpopularniejszych (tam też
odsyłam wszystkich zainteresowanych po szczegóły).

148
Działanie wcierek opiera się przede wszystkim na składni-
kach aktywnych (często roślinnych ekstraktach), które pobu-
dzają krążenie krwi, odżywiają skórę głowy i stymulują szybszy
wzrost włosów. Oczywiście musimy stosować je bardzo regu-
larnie (najlepiej codziennie), żeby móc zauważyć ich działanie.
Duże znaczenie ma też sam masaż, który powinien być przy
okazji wykonywany. Dzięki niemu składniki preparatu mają
szansę lepiej i szybciej wniknąć w głąb skóry i zadziałać.
Wcierki często są sporządzone na bazie alkoholu i akurat
w ich przypadku jest to jak najbardziej korzystne. Alkohol
w takich produktach działa jako promotor przejścia i sprawia,
że substancje aktywne są w stanie wniknąć w skórę. Oczywiście
w niektórych przypadkach, jeśli np. mamy wyjątkowo wraż-
liwą skórę, takie wcierki mogą powodować podrażnienie czy
przesuszenie skalpu i lepiej z nich zrezygnować, a w zamian
poszukać produktu bez alkoholu.
Wcierki możemy również przygotować samodzielnie
w domu na bazie ziół lub półproduktów. Kilka przepisów
zamieściłam w ostatnim rozdziale książki.
OLEJE
Również wśród olei znajdziemy takie, które przyspieszają po-
rost włosów. Możemy sięgnąć po olej rycynowy czy musztar-
dowy albo wybrać jeden z wielu produktów przeznaczonych
specjalnie do przyspieszania porostu włosów. Najczęściej są to
oleje wzbogacone w wyciągi roślinne, które odżywiają skórę
głowy, wzmacniają włosy, zapobiegają ich wypadaniu i stymu-
lują ich szybszy wzrost.
Oleje nakładamy oczywiście przed myciem włosów na ok.
godziny. Jest to optymalny czas, bo w niektórych przypad-
kach dłuższe przetrzymywanie oleju na głowie sprawia, że
włosy nadmiernie wypadają. Przy aplikacji oleju, podobnie

149
jak i wcierek, wykonujemy niezbyt długi, delikatny masaż.
To dodatkowo pobudza krążenie i wzmacnia działanie oleju.
Oleje możemy również przygotować samodzielnie. Są to
tak zwane maceraty i robi się je naprawdę łatwo. Możemy do
nich wykorzystać wiele różnych ziół (także tych indyjskich)
i innych łatwo dostępnych roślin — chociażby czosnek.
SZAMPONY
Są zdecydowanie mniej skuteczne niż wcierki i oleje, bo zwykle
liczba składników aktywnych odpowiadających za przyspie-
szanie porostu jest w nich mniejsza, a dodatkowo znajdują się
one na naszej głowie dużo krócej. Mimo wszystko szampony są
świetnym uzupełnieniem kuracji i tak powinny być traktowane.
W przypadku szamponów również warto pokusić się o kil-
kuminutowy masaż skóry głowy podczas mycia, bo dzięki temu
wzmocnimy ich działanie. Wybierając je, szukajmy w składzie
ekstraktów ziołowych, które mają za zadanie odżywić skórę
głowy. Raczej nie znajdziemy takich produktów w zwykłych
drogeriach, ale warto ich szukać w aptece bądź w internecie.
SUPLEMENTY
Suplementy to wszystkie sposoby odżywiania naszych wło-
sów od wewnątrz. Oczywiście na pierwszym miejscu zawsze
powinna być zdrowa i dobrze zbilansowana dieta, bo niestety
żaden suplement ani inna metoda nam jej nie zastąpi. O tym,
co jeść, aby móc się cieszyć pięknymi włosami, napisałam
w podrozdziale „Co jeść, by mieć piękne włosy?”. W niektó-
rych przypadkach może się jednak okazać, że sama dieta nie
wystarczy, dlatego warto wspomóc się dodatkowymi kuracjami,
aby uzupełnić wszelkie braki w naszym organizmie. Jak już
wspominałam w rozdziale poświęconym wypadaniu włosów,

150
musimy mieć świadomość tego, że wszelkie minerały i witaminy
trafiają do naszych włosów na samym końcu, kiedy już wszyst-
kie najważniejsze organy się nimi nasycą. Stąd też potrzeba
większej ilości tych związków w naszej diecie, byśmy mogli
zobaczyć efekt w postaci szybszego porostu włosów. Nie jestem
zwolenniczką łykania tabletek, więc zdecydowanie polecam
bardziej naturalne metody, które zwykle działają skuteczniej,
bo witaminy i minerały dostarczone z pożywieniem są lepiej
przyswajalne przez nasz organizm.
SKRZYPOKRZYWA
Skrzypokrzywa to nic innego jak połączenie dwóch ziół: skrzy-
pu i pokrzywy, zaparzonych razem w jednym kubku. Najsku-
teczniejszy jest wywar ugotowany ze skrzypu (łyżkę suszonego
sypkiego zioła gotujemy w szklance wody przez ok. minut
na małym ogniu), w którym zaparzamy łyżkę pokrzywy (pod
przykryciem, przez również ok. minut). Jeśli nie mamy czasu
Jest to nieformalna nazwa wymyślona i od lat stosowana przez wło-

somaniaczki. Skrzypokrzywa nie jest gotową mieszanką dwóch ziół
i w tej postaci nie znajdziemy jej w żadnym sklepie :-)

151
bądź możliwości, aby przygotowywać mieszankę w ten spo-
sób, możemy wybrać zioła w saszetkach i zaparzyć je razem
w kubku (przez ok. minut pod przykryciem). Takie napary
są co prawda mniej intensywne i nieco mniej skuteczne, ale
również działają. Co do samego smaku, na początku nie należy
on do najprzyjemniejszych. Możemy jednak dodać do wywaru
chociażby sok z malin (najlepiej domowy) czy naturalny miód,
wtedy napój robi się naprawdę smaczny.
Kuracja skrzypokrzywą powinna trwać minimum tygo-
dnie, ale nie dłużej niż miesiące. Po tym czasie należy zrobić
co najmniej miesięczną przerwę, by organizm nie przyzwyczaił
się do działania naparu. Dziennie wypijamy lub maksymalnie
kubki. Taka ilość spokojnie wystarczy, by zauważyć efekty,
a zioła w nadmiarze mogą przynieść więcej szkód niż korzyści,
dlatego nie polecam pić większych ilości naparu. Skrzypo-
krzywa działa mocno moczopędnie, przez co wypłukuje nam
z organizmu niektóre witaminy (z grupy B) i minerały (np.
magnez). Dobrze jest więc w trakcie kuracji uzupełniać je
dodatkowo suplementami lub np. pijąc drożdże.
A jak działa skrzypokrzywa? Po pierwsze: przyspiesza po-
rost włosów. Oczywiście efekty mogą być różne w zależności od
tego, czy i jak nasz organizm na nią zareaguje, ale możemy się
spodziewać, że włosy będą nam rosły o ok. cm na miesiąc. Po
drugie: skrzypokrzywa zmniejsza wypadanie włosów — świet-
nie sprawdza się w przypadku sezonowego wypadania wło-
sów (jesienią lub zimą) jako uzupełnienie kuracji. Po trzecie:
sprawia, że rosną nam nowe włosy, czyli tak zwane baby-hair,
a w dłuższej perspektywie cała fryzura staje się gęstsza. Po
czwarte: poprawia cerę. Oczywiście na początku kuracji może-
my spodziewać się wysypu „niespodzianek” na twarzy (dzieje
się tak zawsze przy oczyszczaniu organizmu z toksyn), lecz
gdy ten już minie, nasza cera będzie wyglądała zdecydowa-
nie lepiej. Po piąte: włosy, które urosną nam podczas trwania
kuracji, będą grubsze, mocniejsze i bardziej lśniące (między

152
innymi dzięki zawartej w skrzypie krzemionce). Oczywiście
takiego efektu nie możemy się spodziewać na włosach, które
już nam wyrosły, gdyż nie ma na nie wpływu żadna kuracja
wewnętrzna. Po szóste i ostatnie: skrzypokrzywa wzmacnia
również paznokcie, które dzięki niej stają się mocniejsze, mniej
się łamią i rozdwajają.
DROŻDŻE
Drożdże to rodzaj jednokomórkowych grzybów, które w za-
leżności od gatunku są wykorzystywane zarówno w produkcji
piwa, wina, kefiru, jak i w piekarnictwie.
W celach kosmetycznych mogą być stosowane do użytku
zewnętrznego (jako maseczki na cerę czy włosy), i wewnętrz-
nego (w formie napoju).
Co takiego mają w sobie drożdże, że warto pomęczyć się
z ich mało atrakcyjnym smakiem? Przede wszystkim zawierają
bardzo dużo witamin z grupy B, w tym biotynę, która doskona-
le wpływa na nasze włosy, przywraca im sprężystość, pomaga
hamować ich siwienie i wypadanie. Drożdże są bogate również
w witaminę B (pantenol), która jest niezbędna do prawidłowe-
go wzrostu włosów. Jej niedobór może powodować nadmierne

153
wypadanie włosów. Drożdże są też znakomitym źródłem białka
i mikroelementów: cynku, który wpływa pozytywnie zarówno
na stan skóry, jak i włosów, fosforu, magnezu i żelaza. Oprócz
tego zawierają także sporo chromu, który doskonale reguluje
poziom cukru w organizmie, dzięki czemu ogranicza nam łak-
nienie i przede wszystkim ochotę na słodycze. Oczywiście to
jeszcze nie wszystko — w drożdżach znajdziemy również spore
ilości betaglukanu, który wzmacnia naszą odporność, redukuje
cholesterol, obniża ciśnienie krwi i zapobiega powstawaniu
nowotworów układu pokarmowego.
Na co oprócz włosów zaleca się picie drożdżowego napoju?
Na zajady, trądzik, zaskórniki, łuszczycę, przetłuszczanie się
skóry głowy i ciała, łojotok, stany migrenowe, choroby układu
krążenia, bezsenność, a także na poprawę koncentracji (droż-
dże mogą być więc stosowane np. podczas intensywnej nauki)
i wzmocnienie układu odpornościowego.
A jak przygotować taki drożdżowy napój? Przede wszyst-
kim zawsze zalewamy drożdże wrzątkiem! Na kubek należy
dać ok. ⅓ – ¼ kostki drożdży (takich zwykłych, piekarniczych
lub piwnych) i rozdrobnić je przed zalaniem wodą. Po zalaniu
całości gorącą wodą trzeba płyn dobrze wymieszać i odczekać
z piciem, aż napój wystygnie. Jeśli drożdże zaczną się pienić/
fermentować, nie należy ich pić!
Smak drożdży nie jest niestety najprzyjemniejszy, ale może-
my ułatwić sobie kurację, dokładając do nich różne smakowe
dodatki. Mnie najbardziej odpowiadała wersja miksowana
z bananem i szczyptą cynamonu (wtedy drożdże są prawie
niewyczuwalne). Można też dodać miód, mleko albo kakao —
wszystko oczywiście do już przestudzonych drożdży.
SIEMIĘ LNIANE
Trzecia kuracja, którą chciałam Wam polecić, to picie naparu
z siemienia lnianego. Jeśli chodzi o jego przygotowanie, to
jak zwykle sposobów jest co najmniej kilka. Ja zawsze łyżkę

154
siemienia zalewam szklanką gorą-
cej (ale nie wrzącej) wody — po ok.
minutach można taki napar wypić.
W ten sposób przygotowane siemię
nie tworzy charakterystycznej, żelo-
wej konsystencji, która wiele osób
zniechęca do kuracji. Dodatkowo
dla smaku możemy do takiego na-
poju dodać trochę soku (np. domo-
wego z malin) lub zmiksować całość
z owocami. Siemię pijemy zawsze
rano, na czczo, razem z ziarenkami,
które należy pogryźć, bo są bardzo
wartościowe.
Dzięki zawartości witaminy E oraz
witamin z grupy B, sporej ilości nie-
nasyconych kwasów tłuszczowych,
cynku, lecytyny oraz fitoestrogenów
siemię lniane ma świetny wpływ na
naszą skórę, włosy i paznokcie. Taka
kuracja nie tylko przyspiesza porost
włosów, wzmacnia je i powoduje, że
stają się z czasem nieco gęstsze, ale
także świetnie nawilża nam skórę od
środka, sprawia, iż cera staje się gładsza i bardziej promienna,
a paznokcie mocniejsze i twardsze. Oprócz wpływu na urodę
możemy się też spodziewać korzyści zdrowotnych, bo pite re-
gularnie siemię wzmacnia odporność organizmu, pozytywnie
wpływa na układ trawienny i reguluje pracę hormonów.
WITAMINY I MINERAŁY W TABLETK ACH

Jeśli już sięgamy po tego typu preparaty, to przede wszyst-
kim zawsze starajmy się wybierać te, które zawierają najlepiej
przyswajalne formy witamin i minerałów. Pamiętajmy też, by

155
były one jedynie uzupełnieniem naszej diety, a nie zastępo-
wały nam jedzenie świeżych warzyw i owoców. Jeżeli chodzi
o wybór konkretnego preparatu, wolę te jednoskładnikowe niż
te zawierające całą listę witamin i minerałów, których w więk-
szości mój organizm nie potrzebuje, bo np. dostarczam ich
w wystarczającej ilości w pożywieniu. Staram się przyjmować
tylko te składniki, co do których mam pewność, że brakuje ich
w mojej diecie. Najczęściej są to oleje (np. ten z wiesiołka czy
ogórecznika) w formie kapsułek, cynk, magnez czy witaminy
z grupy B (w szczególności B). Polecam też skonsultowanie
zażywania preparatów ze swoim lekarzem, a nawet zrobienie
odpowiednich badań, które podpowiedzą nam, czy i po jakie
suplementy powinnyśmy sięgać, bo trzeba pamiętać o tym, że
nadmiar niektórych witamin jest bardziej szkodliwy niż ich
niedobór.
MASAŻ
Masaż to jeden z najskuteczniejszych, bezpiecznych i bez-
płatnych sposobów na przyspieszenie porostu włosów. Nawet
jeśli do jego wykonania nie zastosujemy żadnej wcierki ani
olejku, to już sam w sobie pobudzi krążenie krwi, dotleni
cebulki włosowe i dzięki temu będzie stymulował nasze włosy
do szybszego wzrostu.

156
PODCINANIE
Bardzo często sugerujemy się tym, co mówią fryzjerzy: włosy
należy podcinać regularnie co – miesiące. Owszem, w przy-
padku tych zniszczonych tak częste obcinanie ma sens, bo
rozdwojonego włosa, jak już wiemy, nie da się niczym skleić
ani zregenerować i najlepiej właśnie po prostu go obciąć, by
to rozdwojenie nie przesuwało się coraz wyżej.
Jeśli jednak zapuszczamy włosy, a ich końcówki mają się
dobrze (pojedyncze rozdwojone końcówki możemy podcinać
samodzielnie), to nie ma sensu tak często ich obcinać. Spró-
bujmy nie robić tego przez pół roku, a nawet przez rok, o ile
nasza fryzura na to pozwala, i zobaczmy, jak dużo ich wtedy
urośnie. Oczywiście takie działanie ma sens tylko pod jednym
warunkiem, a mianowicie takim, że w tym czasie odpowiednio
zatroszczymy się o nasze końcówki, dzięki czemu mniej się
nam one zniszczą i włosy rzeczywiście będą coraz dłuższe,
a przy tym zadbane.

157
• W przypadku wcierek optymalnie jest robić przerwę co 3 tygodnie.
• Dobrze jest co jakiś czas zmienić stosowany preparat, bo skóra
głowy przyzwyczaja się do jego składników i po pewnym czasie
nie działa on już tak dobrze jak na początku.
• Suplementy przyjmujemy przez maksymalnie 3 miesiące i robimy
minimum miesiąc przerwy.
• Musimy pamiętać, by nie powtarzać składników. Jeśli bierzemy
preparat zawierający skrzyp czy drożdże, to nie przyjmujemy ich
już w innej postaci.
• Uwaga na witaminy — w niektórych przypadkach ich nadmiar
może być bardziej szkodliwy niż niedobór!
• Przy piciu skrzypokrzywy bardzo ważne jest uzupełnianie wita-
min z grupy B i magnezu, bo napar skutecznie je nam wypłukuje
z organizmu.

158
Czego unikać?
W przypadku włosów idealnie sprawdza się powiedzenie, że ła-
twiej zapobiegać, niż leczyć. Oczywiście nie jesteśmy w stanie
wykluczyć absolutnie wszystkich czynników, które mają nega-
tywny wpływ na włosy, ale możemy przynajmniej spróbować
ograniczyć najgorsze z nich. Poniżej znajdziecie subiektywny
ranking akcesoriów i zabiegów, którymi możemy zniszczyć sobie
włosy. Subiektywny, bo po pierwsze, nie istnieje proste narzędzie,
którym dałoby się zmierzyć takie zniszczenia, a po drugie, każde
włosy są inne i to, co dla jednych będzie bardzo szkodliwe, w przy-
padku innych może nie mieć praktycznie żadnego wpływu. Oczy-
wiście nie traktujmy tego zestawienia jak listy rzeczy absolutnie
zakazanych. W wyjątkowych sytuacjach możemy sobie pozwolić
na pewne odstępstwa, bo przecież to włosy są dla nas, a nie my
dla nich, i czasem warto trochę je pomęczyć, by czuć się pięknie.
. Rozjaśnianie włosów
Jest to zdecydowanie najbardziej niszczący zabieg, oczywiście
pod warunkiem, że został nieumiejętnie wykonany. Zwykle
niestety nie jesteśmy już w stanie w żaden sposób odratować tak
zniszczonych włosów, ponieważ ich łuska została trwale uszko-
dzona i najczęściej włos jest jej prawie całkowicie pozbawiony.
Takie włosy, gdy są mokre, ciągną się jak guma — brak im
elastyczności, a suche łamią się przy każdym dotknięciu — są

159
sztywne i szorstkie. Jedyne, co nam wtedy pozostaje, to po-
czekać, aż odrosną. Dlatego też, jeśli już decydujemy się na
rozjaśnianie włosów, zdecydowanie lepiej wybrać się do na-
prawdę sprawdzonego fryzjera, niż wykonywać taki zabieg
samodzielnie w domu. Oczywiście o wiele mniej destrukcyjne
będzie jedynie delikatne rozjaśnienie włosów (o – tony) niż
zmiana np. z czerni na blond, gdyż w tym drugim przypadku
musimy użyć o wiele mocniejszego preparatu, a dodatkowo
przedłużyć czas takiego zabiegu.
. Trwała
Ten zabieg, o ile jest umiejętnie wykonany i dobrany do na-
szego typu włosów, powinien stworzyć nam na głowie trwałe
i ładne loki czy fale. Niestety w wielu przypadkach kończy się
tym, że w lustrze widzimy tzw. miotłę, ponieważ preparat użyty
przez fryzjera był zbyt mocny lub za długo przetrzymany. Jeśli
mamy włosy cienkie i delikatne, najlepiej postawić na delikat-
ną, kwaśną trwałą, która zdecydowanie mniej je zniszczy, lub
całkowicie zrezygnować z takiego zabiegu.
. Codzienne używanie prostownicy/lokówki

Zarówno prostownice, jak i lokówki wykorzystują bardzo wy-
soką temperaturę, zwykle nawet powyżej stopni Celsjusza,
która jest bardzo destrukcyjna dla naszych włosów. Oczywi-
ście dla nas, kobiet, to zupełnie normalne, że czasem nasza
fryzura jest dla nas ważniejsza niż stan włosów, ale musimy
sobie zdawać sprawę z tego, że takie urządzenia używane na
co dzień bardzo niszczą nam włosy i żaden kosmetyk termo-
ochronny nie jest w stanie temu całkowicie zapobiec. Jak już
wspominałam, jednorazowe użycie tak wysokiej temperatury
nie zniszczy nam włosów od razu, ale w przypadku codzien-
nego prostowania (czy kręcenia), nawet przy jednoczesnej
idealnej pielęgnacji włosów, nie nadążymy z niwelowaniem
negatywnych skutków takich zabiegów.

160
. Farbowanie włosów
Chociaż w reklamach farb możemy usłyszeć o ich dobroczyn-
nym wpływie na włosy, np. dzięki olejkom, które producenci
ostatnio chętnie do nich dodają, to niestety nawet najlepsza
farba chemiczna nie pozostawi naszych włosów bez uszkodzeń.
Główną wadą farb jest to, że mogą powodować wypadanie (gdy
zawierają czarny barwnik — PPD), łamanie się, przesuszenie
czy rozdwajanie włosów. Warto więc zrezygnować z farbowania
włosów, o ile nie jest to konieczne, a w pozostałych przypad-
kach wybierać takie farby, które w jak najmniejszym stopniu
będą nam niszczyć włosy. Możemy wybierać wśród farb aptecz-
nych — przeznaczonych dla alergików i kobiet w ciąży — lub
sięgać po te zupełnie naturalne, czyli henny.
. Suszenie gorącym nawiewem

Temat dość dokładnie omówiłam we wcześniejszej części roz-
działu, przypomnę więc tylko: najważniejsze jest to, by nie
używać nawiewu gorącego, a jedynie ciepłego lub chłodnego.
. Bardzo częste używanie stylizatorów z alkoholem

Regularne stosowanie alkoholu bardzo wysusza włosy i sprawia,
że stają się słabe, kruche i matowe. Starajmy się więc wybierać
takie produkty do stylizacji (pianki, żele, kremy czy spraye),
które go nie zawierają. Jedynym tego typu produktem, którego
jak dotąd nie udało mi się znaleźć w opcji bezalkoholowej, są
lakiery do włosów. Zachęcam Was do poszukiwań i zostawia-
nia informacji o ich efektach na moim blogu. Warto pamiętać
o tym, że alkohol może występować również w odżywkach
bez spłukiwania czy silikonowych serach do zabezpieczania
końcówek, i tu również należy go unikać.
. Czesanie mokrych włosów bez odżywki

Mokre włosy są zdecydowanie bardziej podatne na uszkodzenia,
ponieważ ich łuska jest uniesiona, a cały włos rozmiękczony.

161
Należy więc w tym czasie bardzo na nie uważać, a w przypadku
włosów prostych lub tych jedynie lekko falowanych najlepiej
całkowicie zrezygnować z ich czesania i zostawić tę czynność
dopiero na czas, gdy będą już suche. Wystarczy, że dobrze roz-
czeszemy je przed myciem, a po myciu przeczeszemy samymi
palcami (tak, by ładnie się ułożyły). Przy włosach mocno falowa-
nych i kręconych odwrotnie — rezygnujemy z czesania na sucho
(bo to sprawia, że się puszą i tracą kształt), ale zawsze pamiętamy
o nałożeniu odżywki przed rozczesaniem ich na mokro.
. Tarcie mokrych włosów ręcznikiem

Mocne tarcie mokrych włosów ręcznikiem może je trwale
uszkodzić. Dobrze jest wybierać ręczniki, które szybko chłoną
wodę (np. z mikrofibry), bo zamiast nimi pocierać, wystarczy
je nałożyć na włosy na kilka minut i poczekać, aż materiał
odsączy nadmiar wody z czupryny.
. Bardzo ciasne upięcia

Upinanie włosów jest dla nich korzystne, gdyż zapobiega ura-
zom mechanicznym wywołanym poprzez ocieranie się o ubra-
nia czy poduszkę, ale jeśli spinamy je zbyt ciasno, mogą zacząć
nam nadmiernie wypadać. Jeśli więc lubimy nosić upięte włosy,
to poza tym, że zawsze powinnyśmy starać się, by taka fryzura
nie ciągnęła nam włosów, co jakiś czas rozpuśćmy je, by dać
odpocząć cebulkom.
. Gumki z metalowymi elementami

Te najpopularniejsze akcesoria do wiązania włosów, używane
na co dzień, mogą przyczynić się do łamania naszych włosów.
Lepiej wybierać miękkie gumki, bez żadnych metalowych łą-
czeń, lub upinać włosy spinkami typu żabka.
. Używanie mocnych szamponów i rezygnowanie z odżywki

Niewłaściwa pielęgnacja włosów lub całkowity jej brak zwykle

162
nie objawiają się negatywnymi skutkami natychmiast (a być
może, jeśli mamy wyjątkowo odporne, mocne włosy, może-
my ich nie odczuć wcale). Jednak po pewnym czasie włosy,
zwłaszcza jeśli są długie, stają się słabe, matowe i zniszczone,
ponieważ brakuje im ochronnej warstwy emolientów sukce-
sywnie zmywanej przez mocne detergenty.
. Spanie z rozpuszczonymi lub mokrymi włosami

To ostatnia już rzecz, która choć nazywa się dosyć niewinnie,
może być wbrew pozorom przyczyną łamania się i rozdwajania
włosów. Łuska włosa, która przez całą noc ociera się o podusz-
kę (chyba że przylega gładko do włosa — tak jest w przypadku
niskiej porowatości), będzie ulegać stopniowemu zniszczeniu.
Możemy uchronić przed tym włosy, upinając je w luźny koczek,
warkocz lub kucyk. Możemy też spać z włosami przerzucony-
mi do góry za poduszkę (czy za łóżko). Jeśli myjemy włosy
wieczorem, zdecydowanie lepiej je trochę podsuszyć suszarką
(oczywiście chłodnym nawiewem), niż kłaść się spać z mokry-
mi. Warto też wybrać jedwabną bądź satynową poszewkę na
poduszkę, która zmniejsza tarcie i dzięki temu chroni włosy
przed zniszczeniem.

163
Co jeść,
by mieć
piękne
włosy?
Temat diety odpowiedniej dla naszych włosów pojawiał się
już w książce kilka razy, pora omówić go nieco dokładniej.
Chciałabym, by po przeczytaniu tego rozdziału każda z Was
wiedziała, co warto jeść, by cieszyć się pięknymi włosami.
BIAŁKA
Jest to podstawowy budulec naszych włosów — dokładniej
chodzi o aminokwasy, z których zbudowane są białka. Dla
naszych włosów najważniejsze są dwa aminokwasy siarkowe:
cysteina i metionina, przy czym ten drugi należy do grupy
aminokwasów egzogennych, czyli tych, których organizm nie
jest w stanie sam wyprodukować, więc muszą być dostarczane
wraz z pożywieniem. Co ważne, musimy to robić regularnie,
bo organizm ich nie magazynuje. Obydwa te aminokwasy
wchodzą w skład keratyny, czyli białka, z którego zbudowane
są nasze włosy i paznokcie, i tworzą tzw. mostki dwusiarczkowe,
czyli wiązania, które pełnią funkcję wzmocnień oraz nadają
włosom przestrzenną budowę. To właśnie od ich ułożenia za-
leży wygląd naszych włosów i to, czy będą proste czy kręcone,
cienkie czy grube.

164
PO CO JE JEŚĆ?
Jeśli w naszej diecie brakuje białka, włosy stają się słabe, ła-
two ulegają zniszczeniu i często wypadają. Odpowiednia ilość
białka w diecie może przyspieszyć porost włosów, wzmocnić
je i ochronić nas przed przedwczesnym siwieniem.
GDZIE JE ZNALEŹĆ?
Podstawowym źródłem białka jest oczywiście mięso. Najlepiej
wybierać to dobrej jakości, np. wołowinę, drób, owoce morza
czy ryby. Doskonałym źródłem białka są też jajka i przetwory
mleczne, a także produkty pochodzenia roślinnego: otręby
i zarodki pszenne, płatki owsiane, nasiona słonecznika, siemię
lniane czy soja.
ZDROWE TŁUSZCZE
Są to przede wszystkim niezbędne nienasycone kwasy tłusz-
czowe (NNKT) omega- i omega-. Nasz organizm również
nie jest w stanie ich samodzielnie wyprodukować, więc musimy
dostarczać je wraz z pożywieniem. Główną funkcją NNKT jest
budowa błon komórkowych oraz transport lipidów.
PO CO JE JEŚĆ?
Skutki ich niedoboru są zwykle bardzo widoczne. Włosy stają
się kruche, łamliwe i suche, a do tego nadmiernie wypadają.
Nasza skóra, również głowy, jest przesuszona, włosy rosną wol-
niej i są bardziej podatne na uszkodzenia. Odpowiednia ilość
NNKT w diecie sprawi, że włosy będą mocniejsze, bardziej
błyszczące i elastyczne.
GDZIE JE ZNALEŹĆ?
Ich najlepszym źródłem są nierafinowane oleje roślinne (rze-
pakowy, lniany, oliwa z oliwek — bogate w omega-, a także

165
kokosowy, słonecznikowy, z nasion winogron czy z wiesiołka —
bogate w omega-), ryby morskie, awokado, nasiona i orzechy.
WĘGLOWODANY
Jest to podstawowe źródło energii dla naszego organizmu,
które wspiera rozwój poszczególnych tkanek, w tym włosów.
Ważne jest jednak pochodzenie węglowodanów, bo nadmiar
niektórych z nich (tych zawartych w cukrze, słodyczach czy
białej mące) jest dla włosów wręcz szkodliwy.
PO CO JE JEŚĆ?
Brak odpowiedniej ilości węglowodanów, np. przy dietach
niskowęglowodanowych, może powodować nadmierne wy-
padanie włosów.
GDZIE JE ZNALEŹĆ?
Najlepszym źródłem dobrych węglowodanów są owoce i wa-
rzywa (najlepiej świeże), różnego rodzaju kasze (najzdrowsza,
czyli jaglana, albo inne: jęczmienna, gryczana czy kuskus),
pełnoziarniste pieczywo i brązowy ryż.

166
WITAMINY I MINERAŁY
Rola Po co je jeść? Gdzie je znaleźć?
Pełnią niezwykle ważną Niedobór witamin z grupy Doskonałym źródłem tych

funkcję w naszym organi- B prowadzi często do witamin są: drożdże, wą-
zmie, odpowiadają między nadmiernego wypadania troba, żółtka jaj oraz pełno-
innymi za prawidłowy włosów, a nawet łysienia. ziarniste pieczywo i otręby.
jego wzrost. Są w dodatku Może powodować również Znajdziemy je także w owo-
Witaminy z grupy B (w szczególności B5)
egzogenne, czyli muszą być przedwczesne siwienie, cach: bananach, brzoskwi-

dostarczane wraz z poży- a w przypadku niedoboru niach czy winogronach,
wieniem, bo nie jesteśmy biotyny dodatkowo nad- i w warzywach: szpinaku,
w stanie ich sami wyprodu- mierne przetłuszczanie się marchewce, pomidorach
kować. Witamina B5, czyli włosów. Dbanie o odpo- czy burakach.
inaczej kwas pantotenowy, wiednią ilość tych witamin
buduje i wzmacnia łodygę w diecie sprawi, że będą
włosa, ponieważ odgrywa one rosły nam szybciej
kluczową rolę w procesie i będą przy tym mocniejsze
podziału komórek włosa. i zdrowsze.
Nie mniej ważna jest
witamina B7, czyli biotyna,
która odpowiada za ku-
mulację cząsteczek siarki
w macierzy włosa i jego
przyrost.
Odpowiada za cykl od- Jej odpowiednia ilość Najlepszym źródłem wita-

nowy komórek w naszym w naszej diecie zapewnia miny A jest wątróbka, ale
organizmie, a co za tym szybszy wzrost włosów znajdziemy ją też w formie
idzie, również za wzrost na- i ich wzmocnienie. Niedo- beta-karotenu w mar-
szych włosów. Dodatkowo bory, zwłaszcza długo- chewce, dyni, słodkich
Witamina A
zabezpiecza włosy przed trwałe, mogą skutkować ziemniakach oraz w mleku

szkodliwym działaniem zahamowaniem porostu, i maśle. Nie można również
czynników atmosferycz- wzmożonym wypadaniem zapominać o tym, jak
nych i środowiskowych, włosów, a nawet łysieniem niebezpieczne jest jej
w tym dymu z papierosów. plackowatym. przedawkowanie, nie po-
lecam więc samodzielnego
przyjmowania witaminy
A w tabletkach.

167
Nazywana jest witaminą Jej niedobór powoduje Naturalnie witamina E

młodości, ponieważ jest rogowacenie i wczesne w sporych ilościach wystę-
silnym antyoksydantem, starzenie się skóry, co ma puje w olejach roślinnych
czyli zwalcza wolne rodniki. negatywny wpływ również (np. słonecznikowym, rze-
Poza tym dostarcza skład- na nasze włosy. Jeśli nie pakowym czy oliwie z oli-
niki odżywcze do komórek zadbamy o odpowiednią wek). Znajdziemy ją także
Witamina E
i wzmacnia ściany naczyń jej ilość w diecie, włosy w migdałach, orzechach,

krwionośnych. Odpowiada będą rosły wolniej i będą kiełkach pszenicy, jajkach
również za wzrost naszych bardziej matowe oraz i zielonych warzywach.
włosów. kruche. Należy jednak pa-
miętać, że jej nadmiar jest
również szkodliwy, więc
lepiej nie przyjmować jej
na własną rękę.
To również silny antyok- Jej niedobór ogranicza Najlepszym źródłem tej

sydant, odpowiadający wchłanianie żelaza i, co witaminy jest acerola,
za zwalczanie wolnych za tym idzie, spowalnia w której znajduje się ok.
Witamina C
rodników. Dba o jędrność wzrost włosów, a w konse- 1,6 tys. mg na 100 g. Spore
i elastyczność naszej skóry kwencji może prowadzić ilości kwasu askorbino-
i prawidłowy wzrost wło- również do ich nadmierne- wego znajdziemy także
sów. Ułatwia także wchła- go wypadania. w owocach róży, natce pie-
nianie się jonów żelaza. truszki, czarnej porzeczce,
papryce i koperku.
Odpowiada za tzw. oddy- Dieta uboga w żelazo, Produkty bogate w żelazo

chanie komórkowe, czyli za szczególnie w przypadku to przede wszystkim
dostarczanie odpowiedniej kobiet, bardzo szybko czerwone mięso, ryby,
ilości tlenu, tak potrzeb- prowadzi do jego niedobo- jaja i drożdże. Żelazo
Żelazo
nego do prawidłowego rów, a te mogą skutkować znajdziemy też w zbożach,

funkcjonowania komórek. osłabieniem mieszków warzywach zielonych
Odpowiada za prawidłowy włosowych, nadmiernym (np. szpinaku) i strączko-
rozwój włosów i tempo ich wypadaniem włosów, a na- wych — grochu, fasoli, soi
wzrostu. wet łysieniem. czy soczewicy.

168
Jest niezwykle potrzebny Niedobór cynku w naszej Spore ilości cynku zawie-
do prawidłowej syntezy diecie prowadzi do rają: orzechy, migdały czy
białek, w tym również nadmiernego wypadania pestki dyni i słonecznika,
budującej włosy keratyny. włosów. Jest to jeden dlatego warto z nich zrobić
Cynk
Uaktywnia enzymy, które z trudniej przyswajalnych swoją codzienną przekąs-

kontrolują ich metabo- pierwiastków, a dodatko- kę. Dodatkowo znajdziemy
lizm. Wpływa na grubość wo łatwo przez organizm go w ostrygach, jajkach,
włosów, a także ich prawid- wydalany, co dosyć często produktach mlecznych, ba-
łowy wzrost. powoduje jego niedobory. nanach, ziemniakach czy
warzywach strączkowych.
Jest bardzo ważnym pier- Niedobór jodu w organi- Dobrym źródłem tego pier-
wiastkiem, zwłaszcza dla zmie może prowadzić do wiastka są dorsze, a także
osób, które mają problemy problemów z tarczycą, jajka, biały ser i mleko.
z tarczycą. Jod odpowiada a te zawsze objawiają się Zwykle jest go tam jednak
również za wygląd naszych pogorszeniem stanu wło- zbyt mało, by zapewnić
włosów — ich elastyczność sów. Dodatkowo, jeśli nie nam pokrycie dziennego
Jod
i sprężystość. zadbamy, by odpowiednia zapotrzebowania na ten

jego ilość znalazła się w na- pierwiastek. Ponieważ
szej diecie, nasze włosy praktycznie każda sól
będą matowe, łamliwe spożywcza jest wzboga-
i zaczną nam nadmiernie cana w jod, stosunkowo
wypadać. rzadko cierpimy na jego
niedobory.
Odpowiada za prawidłową Musimy dbać o odpowied- Głównym źródłem miedzi

pigmentację i strukturę nią ilość miedzi w diecie, są: mięso, ryby i owoce
włosów. Niedobór miedzi jeśli nie chcemy mieć morze, a także warzywa
skutkuje zbyt małą liczbą problemów z przedwczes- i orzechy.
Miedź
mostków dwusiarczko- nym siwieniem włosów.

wych, czyli bardzo cienkimi Dodatkowo dieta bogata
i słabymi włosami. w ten pierwiastek pozwala
nam się cieszyć grubszymi
i mocniejszymi włosami,
które są bardziej sprężyste.

169
Ten pierwiastek również Niedobór siarki w organi- Duże ilości siarki zawiera-
bierze udział w syntezie zmie objawia się między ją: rzodkiewka, kapusta,
keratyny — głównego innymi nadmiernym kalafior i szpinak.
budulca naszych włosów przetłuszczaniem się
Siarka
i paznokci. Dodatkowo włosów i ich wypadaniem,

reguluje pracę gruczołów a także ich osłabieniem.
łojowych i zapobiega nad- Odpowiednia ilość tego
miernemu wydzielaniu łoju minerału w naszej diecie
przez skórę. zapewnia nam również
szybszy wzrost włosów.
Jest to jeden z podstawo- Dieta bogata w krzem Krzem w dużych ilościach

wych budulców naszej zapobiega nadmierne- znajdziemy we wspo-
skóry i włosów. Utrzymuje mu wypadaniu włosów, minanym już wcześniej
Krzem
również odpowiednią a dodatkowo sprawia, że skrzypie polnym, a także

elastyczność i odporność rosną nam one szybciej i są w rzodkiewce, selerze czy
naskórka oraz wpływa na mocniejsze oraz zdrowsze. kalarepie. Bogata w ten
stan naczyń krwionośnych. składnik jest także papryka,
zielona i czerwona.

170
Jest jednym z ważniejszych Brak odpowiedniej ilości Doskonałe źródła magne-

dla naszego organizmu magnezu w naszej diecie zu to czekolada i kakao.
pierwiastków i, co cieka- może powodować kru- Warto też jeść pomarańcze,
we, najpopularniejszym chość włosów i ich szybsze banany, pełnoziarniste
suplementem kupowanym rozdwajanie się na koń- zboża, szpinak, brokuły
między innymi w Polsce. cach. Warto wspomnieć i suszone owoce.
Ma wpływ nie tylko na nasz również o tym, że dzięki
układ nerwowy, ale bierze magnezowi łatwiej radzimy
także udział w wielu proce- sobie ze stresem, a ten jest
sach biologicznych, w tym przecież jedną z częstych
Magnez
w produkcji białek, np. ke- przyczyn nadmiernie wy-

ratyny, z której zbudowane padających włosów.
są nasze włosy. Jego nie-
dobór może się objawiać
nerwowością, osłabieniem,
drganiem mięśni, rozdraż-
nieniem, a nawet depre-
sją. Dodatkowo możemy
obserwować łamliwość pa-
znokci i właśnie wzmożone
wypadanie włosów.

171
Jak wybrać
odpowiedniego
fryzjera?
Oczywiście możemy spróbować podcinać włosy samodzielnie
lub poprosić o to kogoś ze swojego otoczenia, ale w większo-
ści przypadków nasze fryzury potrzebują odświeżenia przez
profesjonalistę, przynajmniej raz na jakiś czas. Dobry fryzjer
potrafi nadać włosom taki kształt, że ich stylizacja nie zajmuje
nam dużo czasu. Odpowiednia fryzura podkreśli nie tylko
naturalną strukturę i piękno naszych włosów, ale też skoryguje
kształt twarzy i będzie pasowała do naszej sylwetki. Niestety,
znalezienie fryzjera, który to wszystko potrafi, nie jest wcale
takie łatwe. Moje poszukiwania trwały kilka lat, ale w końcu
trafiłam na kogoś, kto rozumie nie tylko mnie, ale również moje
włosy. Co zrobić, by znaleźć „swojego” fryzjera?
PO PIERWSZE: POSZUKAĆ REKOMENDACJI

Przede wszystkim nigdy nie chodźmy do przypadkowego
fryzjera, zwłaszcza pod wpływem impulsu. To praktycznie
zawsze źle się kończy. Gdzie w takim razie szukać polecanych
fryzjerów? Najłatwiej oczywiście wśród naszych znajomych.
Bierzmy pod uwagę jedynie to, jakie konkretnie usługi wyko-
nywali u danego fryzjera, bo może się okazać, że koleżanka,
która była tak zadowolona z polecanej przez siebie fryzjerki,
zmieniała u niej kolor włosów, a my szukamy kogoś, kto je

172
nam odpowiednio obetnie. Trudno znaleźć specjalistę, który
zna się na wszystkim, więc lepiej mieć kilku, ale naprawdę
perfekcyjnych.
Druga sprawa to typ włosów. Kręcone ścina się zupełnie
inaczej niż proste, więc również to musimy wziąć pod uwagę,
jeśli sugerujemy się opiniami innych.
Ostatnia rzecz to nasze oczekiwania. Dla jednych idealny
fryzjer to taki, który nas wysłucha i zrozumie, co chcemy mieć
na głowie, a później wyczaruje dokładnie to, o czym marzymy
(oczywiście w miarę możliwości), a dla innych taki, który sam
zasugeruje nam najlepszą dla nas fryzurę.
PO DRUGIE: PRZYJRZEĆ SIĘ

SAMEMU FRYZJEROWI
Druga rzecz, na którą ja zawsze zwracam uwagę, to fryzura
samego fryzjera. Nigdy nie zaufałabym komuś, kto nie radzi
sobie z własnymi włosami. Co prawda mówi się, że szewc bez
butów chodzi, ale w przypadku fryzjerów ta zasada moim
zdaniem zupełnie nie działa.
Poza wyglądem staram się zawsze wybadać krótką rozmową
osobowość fryzjera. Chcę w ten sposób sprawdzić jego podej-
ście do wykonywanego zawodu i samych włosów. Oczywiście
idealną sytuacją byłoby znaleźć kogoś, kto został fryzjerem
z pasji, a nie z konieczności, a przede wszystkim lubi to, co
robi, bo tacy ludzie zwykle chętniej się szkolą, uczą nowych
technik i cały czas się rozwijają.
PO TRZECIE: OBEJRZEĆ SALON

Oczywiście nie bawię się w Perfekcyjną Panią Domu i nie
biegam po salonach fryzjerskich w białych rękawiczkach, ale
patrzę, na jakich kosmetykach się w danym miejscu pracuje
i z jakich narzędzi się korzysta. Bardzo ważne są oczywiście

173
nożyczki. Dobry fryzjer nigdy na nich nie oszczędza i potrafi
o nie zadbać, odpowiednio je przechowując. Ktoś, kto ma
nawet i kilkanaście par, ale byle jakich nożyczek, zwykle nie
pamięta o ich regularnym ostrzeniu, więc po ścięciu nimi mo-
żemy się spodziewać szybszego rozdwajania się końcówek.
Nie mniej ważne są farby — to, jak są przechowywane i przy-
gotowywane. Nie ufam fryzjerom, którzy przygotowują mie-
szankę na oko, bo tak naprawdę nie ma możliwości precyzyjne-
go odmierzenia składników bez użycia wagi, a od tego zależy
efekt końcowy na naszej głowie.
PO CZWARTE: NAUCZYĆ SIĘ ROZMAWIAĆ

Z FRYZJEREM
Nawet jeśli uda nam się trafić na „idealnego” fryzjera, jeszcze
nie daje nam to gwarancji, że wyjdziemy od niego naprawdę
zadowoleni. Bardzo ważne, jeśli nie najważniejsze, jest to, by
umieć z fryzjerami rozmawiać, by potrafić jasno określić, czego
konkretnie oczekujemy, tak abyśmy na pewno zostały dobrze
zrozumiane.
Najlepiej nigdy nie używać takich ogólnikowych haseł, jak:
„Proszę o podcięcie końcówek” czy „Niech pani zrobi tak, żeby
było ładnie”, bo to zwykle nie kończy się dobrze. Zdecydowanie
lepiej dokładnie określić, o ile centymetrów chcemy włosy skró-
cić, niż zdawać się na decyzję fryzjera. Podobnie powinnyśmy
sprecyzować, jaką linię mają tworzyć włosy: czy mają być ścięte
na prosto, czy może w literę V, czy U. Kolejna sprawa to cienio-
wanie i stopniowanie. Jeśli ich nie chcemy, to już na początku
poinformujmy o tym fryzjera. Jeżeli natomiast nasze włosy le-
piej układają się po takim ścięciu (bo są falowane, kręcone lub
bardzo gęste), to również warto uzgodnić, czy wycieniowane
mają być całe włosy, czy same końcówki, i jak mocno.
Dobrze jest też uświadomić fryzjerowi, co nam się nie po-
doba, jakich fryzur nie lubimy i jakie problemy ze stylizacją

174
sprawiają nam nasze włosy. Niektórzy fryzjerzy pytają również
o nasze zajęcie i o to, co zwykle na co dzień robimy z włosami —
czy nosimy je upięte, czy raczej rozpuszczone.
Czasami ułatwieniem jest przyniesienie zdjęcia fryzury, o ja-
kiej marzymy, ale musimy sobie zdawać sprawę z tego, że może
się okazać, iż nasz typ włosów na takie ścięcie nie pozwoli, bo
są one np. zbyt grube lub zbyt cienkie albo mają skręt, który
przy danej fryzurze nie będzie wyglądał dobrze. Wtedy zde-
cydowanie lepiej się nie upierać, tylko raczej poszukać fryzury,
która będzie dla nas odpowiednia, a przy tym na tyle podobna
stylistycznie do tej wymarzonej, że będziemy w stanie pójść
na taki kompromis.
Cechy idealnego fryzjera

1. Potrafi realnie ocenić, co można zrobić z naszych włosów, i po-
wiedzieć wprost, że czegoś się nie da zrobić, a nie próbuje na siłę
i w razie klęski tuszuje ją lub zwala winę na klienta.
2. Potrafi nas wysłuchać i zrozumieć, co chcemy mieć na głowie.
3. Jest w stanie sam zaproponować nam pewne rozwiązania. Taki
fryzjer to też stylista, który zna się na typach kolorystycznych,
kształtach twarzy i sylwetki, i potrafi do nich dobrać idealną fry-
zurę.
4. Nigdy nie robi nic bez wcześniejszej konsultacji z nami. Ustala
dokładnie, o ile centymetrów i jak zostaną obcięte włosy czy jaki
kolor ostatecznie uzyskamy.
5. Wie, ile to jest 1 centymetr.
6. Potrafi ocenić stan naszych włosów, ich rodzaj, strukturę i dobrać
do tego odpowiednie zabiegi (również pielęgnacyjne) czy cięcie.
7. Nie spieszy się i traktuje nas jak człowieka, a nie jak klienta, na
którym trzeba jedynie zarobić.
8. Nie używa tony lakieru ani prostownicy, po to by fryzura na koniec
jakoś się prezentowała. Dobre cięcie czy koloryzacja powinny

175
obronić się same, bez skomplikowanej stylizacji, tak byśmy po
wyjściu z salonu wiedzieli, czego możemy się spodziewać na na-
stępny dzień, kiedy umyjemy włosy samodzielnie.
9. Bije od niego spokój i pewność siebie. Wiem, że takie odczucia są
bardzo subiektywne, ale dobrze jest, gdy siedząc na fotelu, nie
musimy pilnować każdego cięcia i patrzeć fryzjerowi non stop na
ręce, tylko możemy się po prostu zrelaksować.

177
Rozdział 4
CZEGO
SZUKAĆ
W KOSMETYKACH
DO WŁOSÓW?
Rozdział 4. Czego szukać w kosmetykach do włosów?

178
Wyobraźmy sobie, że stoimy przed ogromną sklepową półką
od góry do dołu wypełnioną kosmetykami do włosów. Więk-
szość z nich zapakowana została w piękne, przyciągające spoj-
rzenie opakowania, a dodatkowo ma wręcz magicznie brzmiące
opisy na etykietach i oszałamiająco pachnie. Jak nie dać się
zwariować i wybrać z tego ogromu taki produkt, który rzeczy-
wiście będzie służył naszym włosom, pisałam już w rozdziale .
Wspomniałam wtedy o czytaniu składów kosmetyków, teraz
nadeszła pora, by to zagadnienie nieco przybliżyć.
Zacznijmy od tego, gdzie w ogóle szukać składów. Na wie-
lu opakowaniach producenci chwalą się użytymi składnika-
mi i osoby mniej zaznajomione z tematem często biorą taki
opis właśnie za skład. To oczywiście błąd, bo należy poszukać
pełnego składu INCI , który powinien być zamieszczony na
etykiecie każdego kosmetyku. Te zapisane zwykle najmniejszą
czcionką informacje, które na pierwszy rzut oka mogą się wy-
dawać czarną magią, kryją najważniejszą wiedzę o produkcie
i wbrew pozorom wcale nie są takie trudne do odszyfrowania.
Wystarczy, że nauczymy się rozpoznawać podstawowe, najczęś-
ciej występujące składniki, a będziemy w stanie samodzielnie
ocenić, czy dany produkt faktycznie sprawdzi się w przypadku
naszych włosów i czy wart jest swojej ceny.
Zanim jednak przejdziemy do szczegółowego omówienia
tego, co możemy znaleźć w produktach przeznaczonych do
pielęgnacji włosów, warto wspomnieć o dwóch zasadach sa-
mego zapisu składów:
. Kolejność składników wymienionych w INCI nie jest przy-
padkowa. Ułożone są one od tych użytych w największych
INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) — mię-

dzynarodowy system, który ma na celu ujednolicenie nazewnictwa
składników kosmetyków. Obowiązuje on we wszystkich krajach
członkowskich Unii Europejskiej; nakłada obowiązek umieszczania na
każdym produkcie kosmetycznym jego składników, zgodnie z obowią-
zującą normą nazewnictwa.

179
ilościach do tych w ilościach najmniejszych. Jest to bardzo
istotna informacja, bo znaczenie mają nie tylko same skład-
niki, ale również ich proporcje i stężenia.
. Wszystko, co występuje po zapachu (Parfum), zostało użyte
w ilościach śladowych, więc nie możemy liczyć na spektaku-
larne działanie takiego składnika w danym produkcie, ale
UWAGA — konserwanty znajdujące się nawet na samym
końcu składu też mogą uczulić!
Liczba składników, jakie możemy znaleźć w poszczególnych
kosmetykach, jest oczywiście tak ogromna, że nie sposób ich
wszystkich omówić. Poza tym zagadnienie analizowania skła-
dów jest tak obszerne, że mogłoby stanowić tematykę oddziel-
nej książki, przedstawiam więc opisy tylko najpopularniejszych
składników, podzielonych na grupy w zależności od tego, jak
działają na nasze włosy.

180
Emolienty
Pierwszą grupę stanowią substancje, które tworzą na włosach

okluzyjną powłokę i zapobiegają uciekaniu z nich wody. Dzię-
ki temu włos utrzymuje odpowiednie nawilżenie i jest miękki.
Warstwa emolientów chroni włosy nie tylko przed utratą wody,
ale również przed czynnikami, które je niszczą — wysoką lub
niską temperaturą, promieniami słonecznymi, urazami mecha-
nicznymi itd. Dodatkowo emolienty wygładzają powierzchnię
włosa i sprawiają, że jest on bardziej elastyczny i błyszczący.
Jeśli w pielęgnacji naszych włosów zabraknie emolientów,
staną się one zbyt lekkie, będą się puszyć i elektryzować. Nie-
stety, zbyt duża ilość emolientów również jest dla naszych
włosów szkodliwa — stają się wtedy nadmiernie obciążone,
zaczynają się zbijać w nieestetyczne strączki i tracą objętość.
Ważne jest więc, by używać ich w ilości odpowiedniej dla na-
szych włosów. W tym przypadku znaczenie ma struktura wło-
sów. Grube włosy zwykle lubią emolienty nawet w dużych
ilościach, przy cienkich trzeba ich używać ostrożnie, w ogra-
niczonym zakresie.
Okluzja (łac. occlusio) — zamknięcie, w przypadku włosów jest to

zjawisko polegające na zatrzymaniu wody we włosie pod warstwą
emolientu.

181
GDZIE ICH SZUKAĆ?
W zależności od struktury naszych włosów i ich porowatości
możemy sięgać po produkty z emolientami w składzie zarówno
te do mycia, jak i do odżywiania. Zazwyczaj na włosach cien-
kich lub o niskiej porowatości lepiej sprawdzają się szampony
z niewielką ilością emolientów (bez silikonów i olei), natomiast
włosy grube lub wysoko porowate lubią produkty do mycia
z większą ilością emolientów. W przypadku odżywek sytua-
cja wygląda podobnie, ale tolerancja emolientów jest większa
i znaczenie ma przede wszystkim częstotliwość stosowania,
a nie ilość substancji w kosmetyku.
RODZAJE EMOLIENTÓW
Poniżej znajdziecie przykłady najpopularniejszych emolientów
wraz z podziałem na grupy.
OLEJE I MASŁA ROŚLINNE

Jest to chyba najbardziej różnorodna i zdecydowanie najlep-
sza grupa emolientów, bo każdy może w niej znaleźć produkt
idealny dla swoich włosów. Emolienty te są ponadto bardzo
wszechstronne — występują w szamponach, maskach, odżyw-
kach czy wcierkach, a dodatkowo możemy stosować je do
włosów jako samodzielne kosmetyki. Wybór oleju sprawia
niestety zwykle niemałe trudności, ponieważ ciężko jedno-
znacznie określić jego działanie ze względu na typ naszych
włosów. Możemy jednak posiłkować się przynależnością oleju
do konkretnej grupy w zależności od wielkości jego cząsteczek
i zdolności wnikania.
Oleje wnikające
Prawdopodobnie najlepiej sprawdzą się przy włosach niskopo-
rowatych, gdyż mają małe cząsteczki, dzięki czemu są w stanie

182
wniknąć w głąb włosa. W niektórych przypadkach (np. przy
wysokiej porowatości) może to powodować nasilenie puszenia
się włosów. Przykładowe oleje z tej grupy to:
• olej kokosowy,
• olej babassu,
• olej palmowy.
Oleje półwnikające
Dobre zarówno do włosów o średniej, jak i wysokiej (choć nie
ekstremalnie) porowatości. Bardzo ładnie zmiękczają i wygła-
dzają włosy. Przykładowe oleje z tej grupy to:
• oliwa z oliwek,
• olej ze słodkich migdałów,
• olej z pestek śliwek,
• olej ryżowy,
• olej sezamowy,
• olej z awokado.
Oleje niewnikające
Najlepiej sprawdzą się w przypadku włosów o wysokiej po-
rowatości, gdyż tworzą na włosach film, który mocno je na-
błyszcza i wygładza, ale też nieco obciąża. Przykładowe oleje
z tej grupy to:
• olej z pestek winogron,
• olej słonecznikowy,
• olej z wiesiołka,
• olej z pestek dyni,
• olej lniany,
a także masła:
• shea,
• kakaowe,
• mango.

183
WOSKI
Te emolienty są cięższe niż oleje
i mają bardziej zbitą konsystencję.
Możemy znaleźć woski zarówno po-
chodzenia roślinnego, jak i zwierzę-
cego. Najpopularniejszy w kosmety-
kach do włosów jest wosk pszczeli,
czyli Cera Alba — wosk biały (oczysz-
czony) i Cera Flava — wosk żółty.
Obydwa mają takie same właściwo-
ści kosmetyczne, a różnią się jedynie
kolorem i zapachem (ten pierwszy
jest go pozbawiony). Poza działaniem typowym dla emolien-
tów woski pszczele świetnie nabłyszczają włosy.
Drugim popularnym składnikiem w tej grupie jest lanolina
(Lanolin), czyli wosk chroniący wełnę owiec przed zamocze-
niem. Ze względu na duże podobieństwo składu lanoliny do
składu ludzkiej warstwy lipidowej składnik ten ma świetne
właściwości pielęgnacyjne. Doskonale sprawdza się w przy-
padku produktów przeznaczonych do włosów suchych i wy-
sokoporowatych.
Oprócz tego możemy znaleźć również woski pochodzenia
roślinnego: jojoba (Jojoba Wax) — zwyczajowo nazywany ole-
jem, o składzie bardzo zbliżonym do składu naszego sebum,
dzięki czemu idealnie sprawdza się w pielęgnacji suchych wło-
sów, carnauba (Cera Carnauba) czy candelilla (Euphorbia Cerifa
[Candelilla] Wax).
ALKOHOLE TŁUSZCZOWE
Występują praktycznie we wszystkich produktach odżywczych
do włosów: balsamach, odżywkach czy maskach. Często my-
lone są z alkoholami, które wysuszają włosy, czyli Alcohol De-
nat. czy Isopropyl Alcohol, a to zupełnie inne substancje. Ich
głównym zadaniem jest poprawa konsystencji kosmetyku,

184
stworzenie stabilnej emulsji, ale także pokrycie włosów deli-
katnym filmem, który uchroni je przed uciekaniem z nich wody,
zmiękczy i wygładzi. Najpopularniejsze alkohole tłuszczowe
w kosmetykach do włosów to:
• Cetyl Alcohol,
• Cetearyl Alcohol,
• Stearyl Alcohol,
• Lanolin Alcohol.
ESTRY I KWASY TŁUSZCZOWE

Te związki również stanowią grupę emolientów i działają na
nasze włosy podobnie jak one. Najpopularniejsze estry i kwasy
tłuszczowe to:
• Isopropyl Palmitate,
• Isopropyl Myristate,
• Caprylic/Capric Triglyceride,
• Palmitic Acid,
• Oleic Acid,
• Stearic Acid,
• Capric Acid.
SILIKONY
Od pewnego czasu substancje te cieszą się niestety bardzo
złą sławą. Wielu producentów chwali się, że ich produkty nie
zawierają silikonów, a w internecie można znaleźć nawet infor-
macje o szkodliwości tych substancji. Prawda jednak wygląda
trochę inaczej. Silikony, oczywiście odpowiednio stosowane,
są nie tylko nieszkodliwe, ale wręcz bardzo przydatne w pie-
lęgnacji, zwłaszcza długich włosów.
Co znaczy odpowiednie stosowanie? Przede wszystkim to,
by nie dać się omamić i nie ograniczać naszej pielęgnacji wy-
łącznie do silikonowych produktów, które owszem, wizualnie
zwykle dają efekt natychmiastowej poprawy wyglądu włosów,
ale tak naprawdę nie odżywiają ich ani nie naprawiają. Silikony

185
powinny być uzupełnieniem naszej włosowej diety, a nie jej
podstawą.
Przez wiele lat polecałam na blogu rezygnację z używania
zawierających silikony szamponów czy odżywek i stosowanie
jedynie silikonowego serum na końcówki, ale teraz już zupeł-
nie inaczej na to patrzę. Są włosy, które będą potrzebowały
silikonów nie tylko w odżywce, lecz także w szamponie, bo
inaczej ich po prostu nie rozczeszemy. Tak jest w przypadku
włosów zniszczonych i włosów o bardzo wysokiej porowato-
ści, których łuski mocno odstają i łatwo ulegają zniszczeniu.
Warto wówczas postawić na produkty z silikonami, ale na
pewno takie, które poza nimi mają w składzie również inne
wartościowe substancje.
A jak rozpoznać silikony w składzie kosmetyków do wło-
sów? Ich nazwy kończą się najczęściej na -cone lub -siloxane.
Warto sobie również zdawać sprawę z tego, że silikony różnią
się od siebie między innymi tym, jakim detergentem trzeba je
zmywać. Część z nich usuniemy samą wodą, do innych wy-
starczy łagodny detergent, a jeszcze inne trzeba zmyć czymś
mocniejszym. Są też takie, które same wyparowują z naszych
włosów. Niektóre z opisanych silikonów znajdziecie w tabeli
poniżej.
Dimethicone Copolyol
Silikony rozpusz- Lauryl Methicone Copolyol

czalne w wodzie Hydrolyzed Wheat Protein Hydroxypropyl Polysiloxane
silikony z PEG na początku nazwy
Amodimethicone
Dimethicone
Silikony zmy-
walne łagodnym Dimethiconol
detergentem
Beheonoxy Dimethicone
Phenyl Trimethicone

186
Simethicone
Silikony wyma-
gające użycia Trimethicone
mocnego deter- Trimethylsilylamodimethic One
gentu
Trimethylsiloxysilicates
Cyclometicone
Cyclopentasiloxane
Silikony, które
odparowują Cyclotetrasiloxane
z włosów
Cyclohexasiloxane
Octamethyl Cyclotetrasiloxane
Źródło: forum.wizaż.pl; autorki: inkussia i Eloe77
FILMOTWÓRCZE POLIMERY
Są to substancje podobne do silikonów, które tak jak i one dzia-
łają na włosy kondycjonująco, ułatwiają ich rozczesywanie, wy-
gładzają łuskę i sprawiają, że włosy nabierają blasku. Niestety
nie mamy szczegółowych informacji na temat rozpuszczalności
polimerów w wodzie, tego, jakiego detergentu potrzebujemy
do ich zmycia, ani tego, jakie są ich tendencje do nadbudowy-
wania się na włosach, przy ich stosowaniu konieczne jest więc
regularne oczyszczanie włosów szamponem z mocniejszym
detergentem. W składzie kosmetyków polimery znajdziemy
pod hasłem Polyquternium-X (gdzie X oznacza odpowiednią
liczbę, np. , , ,
itd.), VP/VA Copolymer (często występuje

w stylizatorach, bo świetnie utrwala fryzurę) czy Guma Guar
(i jej pochodne).
PARAFINA I INNE POCHODNE ROPY NAFTOWEJ

Jest to produkt pochodzenia naturalnego, otrzymywany w wy-
niku destylacji ropy naowej. Stanowi mieszaninę długołańcu-
chowych, nasyconych węglowodorów i ma postać bezbarwnej
oraz bezwonnej oleistej cieczy (olej parafinowy).

187
Parafina jest obojętna chemicznie i nie wywołuje podraż-
nień ani alergii. Nie ma żadnych właściwości odżywczych, ale
za to działa ochronnie i świetnie natłuszcza. W kosmetyce
jest używana bardzo często ze względu na swoje właściwości
okluzyjne. Tworzy nieprzepuszczalną barierę ochronną, za-
pobiega wyparowywaniu wody ze skóry i włosów. W słynnych
zabiegach parafinowych na skórę wykorzystuje się zdolność
parafiny do utrzymywania ciepła, dzięki czemu składniki od-
żywcze kremu (nakładanego pod parafinę) mogą skuteczniej
wniknąć w głąb skóry.
W kosmetyce parafina występuje pod różnymi nazwami:
Mineral Oil, Paraffin Oil, Paraffinum Liquidum, White Oil.
Znaleźć ją można w wielu olejach (zarówno tych dla dzieci,
jak i indyjskich, przeznaczonych do włosów) i innych produk-
tach do pielęgnacji włosów. Nasze włosy są po niej niesamo-
wicie gładkie i błyszczące, i to już po jednym użyciu zawie-
rającego ją kosmetyku, a nie dopiero przy jego regularnym
stosowaniu, jak to jest w przypadku olei naturalnych. Oczywi-
ście nie na wszystkich włosach efekt będzie taki sam, dlatego
najlepiej sprawdzić działanie parafiny na sobie.
Parafiny, podobnie jak silikonów, możemy używać rów-
nież do zabezpieczania końców włosów przed uszkodzeniami
oraz niekorzystnym wpływem środowiska (np. zimą świetnie
ochroni nam włosy przed mrozem). Nie musimy się jej bać
także w odżywkach i maskach — poza obciążeniem włosów
(oczywiście nie u wszystkich) nie grozi nam nic złego. Należy
jedynie pamiętać, że parafinę tak jak niektóre silikony trzeba
zmywać silniejszymi detergentami, a niezmywana może się
nadbudować na włosach.

188
Nafta kosmetyczna
Jest emolientem, który wzbudza dosyć kontrowersyjne reakcje, po-
nieważ wytwarza się ją z ropy naftowej. Moim zdaniem warto przy-
najmniej raz wypróbować ją na sobie. Nafty używały przecież z po-
wodzeniem nasze babcie czy mamy. Zanim jednak ją zastosujemy,
warto zapoznać się z kilkoma faktami na jej temat i podstawowymi
zasadami użytkowania:
• Nigdy nie nakładamy nafty na dłużej niż 20 minut przed myciem
włosów, bo może je nam przesuszyć lub podrażnić skórę głowy.
• Nafta pobudza cebulki i przyspiesza porost włosów.
• Bardzo dobrze sprawdza się w mieszankach z żółtkiem i olejkiem
(np. rycynowym) — wtedy możemy ją zostawić na włosach na
dłuższy czas.
• Nie używamy nafty zbyt często, gdyż może wtedy przesuszyć włosy.
Optymalna częstotliwość to raz w tygodniu.
• Działanie nafty można porównać do działania silikonów — włosy
po jej użyciu są bardzo błyszczące, miękkie i sypkie.
• Nafta jest dosyć trudna do zmycia. Trzeba to zrobić naprawdę
bardzo dokładnie, inaczej włosy będą po myciu tłuste.
• Możemy ją kupić w każdej aptece. Koszt to ok. 5 zł za buteleczkę,
która wystarczy nam na bardzo długo.
• Nafta jest bardzo wydajna. Nie trzeba nakładać jej zbyt wiele — na
całe włosy (nawet długie) wystarczy nam 1 łyżka stołowa.
• Możemy znaleźć wiele rodzajów nafty, wzbogaconej o dodatkowe
składniki, takie jakie witaminy, oleje czy roślinne ekstarkty. Ja nie
zauważyłam między nimi żadnej różnicy, ale warto wypróbować.
• Nafta wzmacnia włosy, sprawia, że są bardziej elastyczne, mniej się
łamią i elektryzują, a jej działanie upiększające jest widoczne natych-
miast, ale efekt niestety utrzymuje się tylko do następnego mycia.
• Ma niezbyt przyjemny zapach, który na szczęście znika po umyciu
włosów.
• Nafta nie wnika w głąb włosa, tylko zatrzymuje się na jego po-
wierzchni, tworząc powłokę, która utrzymuje nawilżenie.

189
Proteiny
Druga podstawowa grupa składników, które są niezbędne
dla naszych włosów, to oczywiście proteiny, czyli podstawo-
wy budulec włosa. W zależności od wielkości proteiny mogą
tymczasowo uzupełniać ubytki w strukturze naszych włosów
(te o małych cząsteczkach) lub je wygładzać, tworząc na ich
powierzchni film (te o dużych cząsteczkach).
Oczywiście podobnie jak w przypadku emolientów, ważne
jest nie tylko to, jakich konkretnie protein użyjemy, ale również
to, jak często będziemy nakładać je na włosy. Jeśli naszym wło-
som ich brakuje, to stają się przyklapnięte, tracą swoją objętość
i smętnie zwisają, tworząc nieestetyczne strączki, jeżeli jednak
przesadzimy z ilością protein we włosowej diecie, to zaobserwu-
jemy ich przesuszenie, zwiększoną łamliwość, spuszenie i duże
problemy z rozczesywaniem. Nie ma niestety jednej zasady,
która sprawdzałaby się w przypadku wszystkich typów włosów.
U jednych optymalne jest stosowanie proteinowych produktów
raz w tygodniu, u innych raz w miesiącu, są też osoby, których
włosy wcale nie tolerują protein. Jedynym sposobem na to, by
się przekonać, jaka częstotliwość stosowania będzie najlepsza
dla naszych włosów, jest oczywiście eksperymentowanie i do-
chodzenie do tej wiedzy metodą prób i błędów.
Podobnie jest w przypadku doboru najlepszych dla na-
szych włosów protein — możemy się oczywiście sugerować

190
porowatością włosów, ale nawet jej określenie nie zawsze daje
nam stuprocentowo pewną odpowiedź, których konkretnie
protein powinnyśmy szukać w kosmetykach.
GDZIE ICH SZUKAĆ?

Aby proteiny mogły zadziałać, wymagają zwykle dłuższego
czasu aplikacji, dlatego zdecydowanie lepiej postawić na
proteinowe produkty do odżywiania (maski czy odżywki),
które trzymamy na włosach dłużej, niż na proteiny zawarte
w szamponach. Dobrze sprawdzają się również proteinowe
mgiełki, które nakładamy na włosy przed olejowaniem, bo
wtedy zmniejsza się ryzyko przeproteinowania włosów. W nie-
których przypadkach niezłe efekty na naszych włosach dają
także proteinowe płukanki (np. płukanka z L-cysteiny, którą
opisywałam na blogu).
RODZAJE PROTEIN W ZALEŻNOŚCI

OD WIELKOŚCI CZĄSTECZEK
Poza podziałem protein ze względu na ich pochodzenie (roślin-
ne, zwierzęce i odzwierzęce) istnieje też podział w zależności
od wielkości ich cząsteczek, a co za tym idzie, ich specyficznego
działania na nasze włosy. Wyróżniamy tu trzy grupy protein.
Proteiny wielkocząsteczkowe
Zwykle lepiej sprawdzają się w przypadku włosów o wysokiej
porowatości, gdyż te o niskiej zbyt mocno obciążają i łatwo
się na nich nadbudowują. Proteiny wielkocząsteczkowe, jak
sama nazwa wskazuje, mają zbyt duże cząsteczki, by móc wnik-
nąć w głąb włosa. Zamiast tego tworzą na jego powierzchni
ochronny film (podobny do tego tworzonego przez silikony
i inne emolienty), który wygładza, nabłyszcza i nawilża włosy

191
poprzez wiązanie wody i zahamowanie jej odparowywania.
Wśród takich protein znajdziemy:
• Milk Protein — proteiny mleczne,
• Whey Protein — proteiny serwatkowe,
• Silk Protein — proteiny jedwabiu,
• Wheat Protein — proteiny pszeniczne,
• Oats Protein — proteiny owsiane,
• Casein — kazeina,
• Elastin — elastyna,
• Collagen — kolagen.
Proteiny hydrolizowane
W wyniku reakcji zwanej hydrolizą duże proteiny rozbijane są
na mniejsze cząsteczki, które są w stanie wniknąć w głąb wło-
sów i poprawić ich strukturę poprzez uzupełnienie ubytków
w łusce. Dzięki temu nasze włosy stają się bardziej elastycz-
ne, mocniejsze, nabierają blasku i wigoru, zyskują objętość,
a falowane i kręcone mają lepszy skręt. Co ważniejsze, efekt
ten nie znika przy następnym myciu, ale jest widoczny do
czasu, aż proteiny wypłuczą się z naszych włosów. Proteiny
hydrolizowane sprawdzają się w przypadku włosów niskopo-
rowatych lepiej niż wielkocząsteczkowe, ale nawet niektóre
z tych hydrolizowanych mogą się okazać zbyt duże dla tego
typu włosów. Proteiny hydrolizowane działają dobrze także
na włosach o średniej i wysokiej porowatości. W składzie
kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji włosów występują
najczęściej:
• Hydrolyzed Keratin — hydrolizowana keratyna,
• Hydrolyzed Silk — jedwab hydrolizowany,
• Hydrolyzed Elastin — hydrolizowana elastyna,
• Hydrolyzed Milk Protein — hydrolizowane proteiny mleczne,
• Hydrolyzed Wheat Protein — hydrolizowane proteiny psze-
niczne.

192
Aminokwasy
Są jeszcze mniejsze od protein, bo aminokwasy to związki
chemiczne, które budują białka. Dobrze sprawdzają się w pie-
lęgnacji włosów niskoporowatych lub tych o średniej poro-
watości, natomiast włosy o wysokiej porowatości łatwiej nimi
przeproteinować. Aminokwasy potrafią wniknąć w strukturę
włosa głębiej niż proteiny hydrolizowane i poprawiają ją na
dłuższy czas, ale przede wszystkim działają na włosy nawilża-
jąco. W kosmetykach możemy znaleźć:
• Arginine (L-arginine),
• L-cysteine,
• Wheat Amino Acids,
• Silk Amino Acids,
• Keratin Amino Acids.
Przeproteinowanie — jak sobie z nim poradzić?

Przeproteinowanie to, jak łatwo się domyślić, efekt nałożenia zbyt
dużej ilości protein na niedostatecznie nawilżone i odżywione włosy.
Jest to skutek niezachowania równowagi pomiędzy emolientami,
humektantami a proteinami właśnie. Te ostatnie mają specyficzną
właściwość pochłaniania wody, jaka znajduje się w ich otoczeniu,
więc jeśli jej zabraknie, proteiny wyciągną ją z naszych włosów, a te
staną się sztywne, suche, szorstkie, napuszone, mało elastyczne,
wręcz łamliwe, przypominające siano. Najczęściej taki efekt widoczny
jest po laminowaniu, płukance z l-cysteiny lub po innej mocno pro-
teinowej kuracji. Pocieszające jest to, że w większości przypadków
możemy bez trudu i w niedługim czasie doprowadzić włosy do stanu
sprzed przeproteinowania.
Jak to zrobić?
1. Zaczynamy od oczyszczenia włosów mocniejszym detergentem
(SLS lub SLES). Proteiny, podobnie jak silikony czy oleje, mogą się
nam na włosach nadbudować, musimy więc zacząć od pozbycia

193
się ich. Pamiętajmy też, by sprawdzić, czy protein nie ma przy-
padkiem w używanym przez nas szamponie.
2. Następnie włączamy do pielęgnacji oleje. Olejowanie wykonuje-
my przed myciem, często i intensywnie. Wybieramy oleje niewni-
kające, czyli np. oliwę z oliwek, olej z pestek winogron, arganowy,
lniany itp. (omijamy rycynę, kokos, shea czy inne masła). Jeśli na-
sze włosy nie lubią tradycyjnego olejowania, to wymieszajmy olej
pół na pół z maską/odżywką i nałóżmy to na włosy przed myciem.
3. Pamiętamy również o nawilżaniu po myciu. Koniecznie wybierzmy
produkt bez protein! Bardzo dobrze sprawdza się żel z siemienia
lnianego — możemy dołożyć go do maski (a nawet zastosować
zamiast maski) lub rozcieńczyć z wodą i użyć jako płukanki. Mo-
żemy sięgnąć również po miód, aloes, mleczko pszczele czy kwas
hialuronowy i dodać je do za mało nawilżającej maski.
4. Na osuszone (ale wilgotne) włosy możemy nałożyć jeszcze kroplę
oleju i silikonowe serum. One też pomogą nam w ujarzmieniu
przeproteinowanych włosów.
Po kilku takich myciach stan włosów powinien się poprawić. Może się
zdarzyć też tak, że przez nadmiar protein mocno ucierpią końcówki
włosów, wtedy należy je oczywiście natychmiast podciąć.

194
Humektanty
To nic innego jak substancje odpowiadające za nawilżenie
naszych włosów. Przyczyniają się do tego ich zdolności do wią-
zania wody i absorbowania jej z otoczenia. Same humektanty
to niestety za mało, by długotrwale nawilżyć włosy — musimy
wspomóc je emolientami lub wielkocząsteczkowymi protei-
nami, które zbudują na włosach powłokę niepozwalającą na
odparowanie z nich wody.
Jeśli w pielęgnacji zabraknie humektantów, nasze włosy
staną się suche, szorstkie i matowe. Po dłuższym czasie będą
też kruche i łamliwe. Jednak jeżeli przesadzimy z ilością hu-
mektantów, zaobserwujemy, że włosy ciągną się jak guma, tracą
objętość, są bez życia i zbijają się w nieestetyczne strączki.
Ważna jest więc po raz kolejny równowaga i stosowanie hu-
mektantów w ilości odpowiedniej dla naszych włosów.
Dodatkowy problem z tymi substancjami polega na tym, że
ogromny wpływ na ich działanie na nasze włosy ma pogoda,
a dokładniej wilgotność powietrza i punkt rosy (zobacz tabelę
na stronie ). Przy większej wilgotności humektanty będą
pobierać wodę z otoczenia w zbyt dużej ilości, co spowoduje
nadmierne puszenie się naszych włosów. Jeśli natomiast powie-
trze jest suche, humektanty zaczną oddawać zgromadzoną we
włosach wodę, co spowoduje przesuszenie włosów. Dzieje się
tak, ponieważ na nasze włosy działają prawa termodynamiki,

195
a podstawową jej zasadą jest równowaga, do której dążą dwa
obszary różniące się między sobą stężeniem danej substancji,
w tym przypadku wody. Reakcja ta jest szczególnie widoczna
na włosach wysoko porowatych (często kręconych), bo z racji
rozchylonych łusek włosa dyfuzja zachodzi swobodniej. Czą-
steczki wody, które uciekają z włosa lub są przez niego absor-
bowane, dodatkowo rozchylają łuskę, co powoduje właśnie
zwiększone puszenie się włosów. Rozwiązaniem tego proble-
mu może być stosowanie humektantów w produktach, które
z włosów zmywamy, i dodatkowe zabezpieczenie ich później
emolientami, a w ekstremalnych przypadkach (gdy punkt rosy
jest wyższy niż stopni lub niższy niż , stopnia Celsjusza)
całkowite odstawienie produktów z dużą ilością humektantów.
GDZIE ICH SZUKAĆ?

Substancje odpowiadające za nawilżenie włosów występują
praktycznie we wszystkich możliwych produktach. Dobrze
sprawdzają się zawierające humektanty szampony, maski, od-
żywki i wcierki. Jedyny typ produktów, w których humektanty
mogą nam bardziej zaszkodzić, niż pomóc, to kosmetyki, któ-
rych z włosów nie spłukujemy, czyli np. mgiełki czy różnego
rodzaju stylizatory. Tak jak wspomniałam już wcześniej, przy
nieodpowiedniej pogodzie będą one wzmagały puszenie się
włosów.
NAJPOPULARNIEJSZE HUMEKTANTY
W KOSMETYKACH DO WŁOSÓW
• Aloe Barbadensis Extract, Aloe Barbadensis Leaf Juice itp. —
aloes,
• Glycerin — gliceryna,
• Urea — mocznik,
• Hyaluronic Acid — kwas hialuronowy,

196
• Honey, Mel — miód,
• Propylene Glycol — glikol propylenowy,
• Sodium Lactate — sól sodowa kwasu mlekowego,
• sorbitol,
• Fructose, Glucose — cukry.

197
Składniki aktywne
Do tej kategorii zaliczamy substancje czynne, które działają na
nasze włosy odżywczo lub wzmacniająco. Producenci prześci-
gają się w odkrywaniu coraz to nowych składników, którymi
mogliby się pochwalić na etykietach swoich kosmetyków, trud-
no byłoby więc opisać je wszystkie. Poniżej omówiłam jedynie
najpopularniejsze z nich.
WITAMINY
Są to związki chemiczne niezbędne do prawidłowego funkcjo-
nowania naszego organizmu, w tym również włosów.
Ascorbic Acid — witamina C, jeden z najlepszych naturalnych
przeciwutleniaczy, uczestniczy w syntezie kolagenu i elasty-
ny, działa przeciwbakteryjnie i zmniejsza przetłuszczanie się
włosów.
Tocopherol — witamina E, jest naturalnym konserwantem,
dlatego możemy ją spotkać w bardzo wielu kosmetykach (rów-
nież w olejach); doskonale odżywia włosy, a także nadaje im
elastyczność i blask.
Niacinamide — witamina B, ma korzystne działanie na mi-
krokrążenie skórne, a zatem przyspiesza porost włosów i ha-
muje ich wypadanie, a oprócz tego zmniejsza produkcję łoju
i zwalcza łupież.

198
SUBSTANCJE ŁAGODZĄCE
Allantoin — alantoina, ma działanie regenerujące i łagodzące:

zmniejsza zaczerwienia, pieczenie czy swędzenie skóry spo-
wodowane podrażnieniem, oprócz tego nawilża, wygładza
i zmiękcza skórę oraz włosy.
Panthenol — prowitamina B, łatwo wnika w głąb skóry
i włosów, dlatego jest dla nich niezwykle korzystna, nadaje im
blask, wygładza je, odżywia i wzmacnia, na skórę zaś działa
łagodząco i przyspiesza jej regenerację.
EKSTRAKTY ROŚLINNE
Jednym z najlepszych źródeł substancji czynnych są rośliny,
które wykazują duże powinowactwo ze związkami wystę-
pującymi w naszych włosach czy skórze i analogiczną
lub zbliżoną jak one budowę chemiczną. Olbrzymia róż-
norodność i wszechstronne właściwości tych ekstraktów
sprawiają, że producenci kosmetyków bardzo chętnie po nie
sięgają. W produktach przeznaczonych do pielęgnacji włosów
często możemy znaleźć:
• Chamomilla Recutita Extract — ekstrakt z rumianku, łago-
dzi podrażnienia, działa dezynfekująco, delikatnie rozjaśnia
włosy.
• Salvia Officinalis Extract — wyciąg z szałwii, ma właściwo-
ści ściągające, przeciwzapalne i bakteriostatyczne, na włosach
działa przeciwłupieżowo, delikatnie je przyciemnia, a do tego
hamuje ich wypadanie i nadmierne przetłuszczanie się.
• Calendula Officinalis Extract — ekstrakt z nagietka lekar-
skiego, nawilża i przyspiesza regenerację naskórka, oprócz tego
ma działanie przeciwzapalne i przeciwgrzybiczne, w dużym
stężeniu nadaje włosom lekko rudawy odcień.
• Equisetum Arvense Extract — ekstrakt ze skrzypu pol-
nego, bogaty w krzem, potas, wapń i saponiny, wzmacnia

199
włosy, poprawia krążenie, dzięki czemu przyspiesza ich wzrost
i zapobiega wypadaniu.
• Radix Bardanae Extract — ekstrakt z korzenia łopianu,
ma działanie ściągające i dezynfekujące, na włosach działa
przeciwłupieżowo, hamuje ich wypadanie i nadmierne prze-
tłuszczanie się.
• Saponaria Officinalis Extract — wyciąg z mydlnicy lekar-
skiej, zawiera saponiny, które są naturalnym, łagodnym deter-
gentem. Wykorzystywany głównie do produkcji szamponów,
hamuje nadmierne przetłuszczanie się włosów.
• Urtica Dioica Extract — ekstrakt z pokrzywy, wzmacnia
włosy i nadaje im połysk, działa również przeciwłupieżowo,
zapobiega przetłuszczaniu się włosów i hamuje ich wypadanie.
• Acorus Calamus Extract — wyciąg z tataraku, nadaje włosom
puszystość i połysk, wzmacnia je, a także leczy łupież i łojotok.
• Rosmarinus Officinalis Extract — ekstrakt z rozmarynu,
pobudza wzrost włosów, zapobiega powstawaniu łupieżu
i zmniejsza produkcję sebum.
• Betula Alba Extract — ekstrakt z brzozy (najczęściej z liści
lub z kory), ma działanie odkażające, hamuje pracę gruczołów
łojowych i działa przeciwłupieżowo, wcierany w skórę głowy
przyspiesza porost włosów i zapobiega ich wypadaniu.
• Laminaria Digitata Extract — wyciąg z alg, ma działanie
nawilżające, stosowany w produktach do włosów wygładza
i zmiękcza włosy.
• Panax Ginseng Root Extract — ekstrakt z korzenia żeń-
-szenia, wzmacnia włosy, stymuluje mieszki włosowe i poprawia
krążenie, przez co przyspiesza porost włosów.
• Emblica Officinalis Fruit Extract — wyciąg z amli (agre-
stu indyjskiego), wzmacnia cebulki włosów, zapobiega ich
wypadaniu i przyspiesza ich porost, działa przeciwzapalnie
i przeciwłupieżowo.
• Eclipta Alba — jedno z najważniejszych ziół indyjskich
przeznaczonych do pielęgnacji włosów. Jego inna, indyjska

200
nazwa, bhringraj, oznacza „władcę włosów”. Eclipta zapobiega
wypadaniu i stymuluje wzrost włosów, łagodzi stany zapalne
skóry, walczy z łupieżem i hamuje siwienie, a nawet lekko
przyciemnia włosy.
• Henna (Lawsonia Inermis) Extract — nie tylko barwi włosy,
ale również je pielęgnuje, a stosowana regularnie wygładza je
i pogrubia.
• Yeast Extract — ekstrakt z drożdży, działa nawilżająco,
zmiękczająco i wygładzająco, dzięki właściwościom bakterio-
statycznym zmniejsza przetłuszczanie się włosów, a dodatkowo
zapobiega ich elektryzowaniu się.
GLINKI
Glinki, bogate w sole mineralne i posiadające właściwości
oczyszczające, odtłuszczające i przeciwzapalne, znalazły za-
stosowanie w produktach przeznaczonych do włosów nad-
miernie się przetłuszczających. W składach kosmetyków
najczęściej możemy znaleźć:
• Kaolin — glinkę białą,
• Moroccan Lava Clay — marokańską glinkę ghassoul,
• Illite (Green Clay) — glinkę zieloną.
INNE
• Sulfur — siarka, ma działanie bakteriobójcze i grzybobój-
cze, reguluje pracę gruczołów łojowych i walczy z łupieżem,
wykorzystywana często w produktach do włosów przetłusz-
czających się.
• Caffeine — kofeina, pobudza mikrokrążenie skórne, dla-
tego z powodzeniem wykorzystywana jest w produktach prze-
znaczonych do włosów z problemem nadmiernego wypadania,
a nawet w przypadku męskiego łysienia; stymuluje również
szybszy wzrost włosów.

201
Detergenty
Detergenty, zawarte głównie w szamponach i innych kosme-
tykach przeznaczonych do mycia, odpowiadają za oczysz-
czanie włosów i skóry. Substancje te, nazywane również po-
wierzchniowo czynnymi (lub surfaktantami), ze względu na
swoją charakterystyczną budowę są w stanie obniżyć napięcie
powierzchniowe i umożliwić usunięcie z powierzchni włosa
brudu, kurzu, łoju czy innych zanieczyszczeń, które się na
niej nagromadziły.
Cząsteczki detergentów składają się z dwóch wagoników:
głowy (części polarnej), która jest hydrofilowa i łączy się z wodą,
oraz ogona (niepolarnego łańcucha), który jest hydrofobowy
i łączy się z brudem. Rozpuszczone w odpowiednim stężeniu
w wodzie detergenty mają dzięki temu zdolność odrywania
cząsteczek brudu od skóry czy włosów i otaczania ich, a także
tworzenia emulsji, która jest spłukiwana wraz z wodą.
RODZAJE DETERGENTÓW
W kosmetykach (nie tylko do włosów) możemy znaleźć różne
rodzaje substancji powierzchniowo czynnych, które działają
na nasze włosy w odmienny sposób. Detergenty dzielimy na
cztery grupy:

202
SURFAKTANTY ANIONOWE
(grupa hydrofilowa ma charakter jonu ujemnego)
Działają najsilniej, dlatego w niektórych przypadkach mogą
powodować podrażnienia skóry głowy objawiające się swę-
dzeniem czy pieczeniem. Są to tak zwane mocne detergenty,
które nieodpowiednio zastosowane mogą dodatkowo działać
na włosy wysuszająco. Najlepiej sprawdzają się w szamponach
mocno oczyszczających, których używamy sporadycznie w celu
pozbycia się z włosów wszystkich substancji, które mogły się
na nich nadbudować. Przykładowe detergenty z tej grupy to:
• Sodium Lauryl Sulfate (SLS),
• Sodium Laureth Sulfate (SLES) — nieco łagodniejsza for-
ma SLS,
• Sodium Coco Sulfate (SCS),
• Ammonium Lauryl Sulfate (ALS),
• Ammonium Laureth Sulfate (ALES),
• Sodium Cocoyl Sarcosinate,
• Sodium Myreth Sulfate,
• TEA-dodecylbenzenesulfonate,
• Ethyl PEG- Cocamine Sulfate,
• Dioctyl Sodium Sulfosuccinate,
• Alkylbenzene Sulfonates,
• Sodium Lauryl Sulfoacetate.
SURFAKTANTY K ATIONOWE
(grupa hydrofilowa ma charakter jonu dodatniego)
Często niezaliczane do kategorii detergentów, mają głównie
działanie antystatyczne i kondycjonujące (dlatego znajdziemy
je również w odżywkach do włosów), ale także lekko myjące. Są
najłagodniejsze ze wszystkich typów surfaktantów, ale oczysz-
czają włosy najsłabiej. Najlepiej sprawdzą się w przypadku
włosów suchych, zniszczonych lub kręconych. To ich musimy
szukać w składzie, jeśli chcemy korzystać z metody mycia
odżywką (patrz rozdział ., punkt „Metoda mycia odżywką”).

203
Przykładowe substancje z tej grupy to:
• Behentrimonium Chloride,
• Benzalkonium Chloride,
• Cetrimonium Chloride,
• Tricetyldimonium Chloride,
• Quaternium-,
• Quaternium- Bentonite,
• Quaternium- Hectonite,
• Quaternium-,
• Behentrimonium Methosulfate.
SURFAKTANTY NIEJONOWE
(grupa hydrofilowa nie ma ładunku)
Zdecydowanie łagodniejsze od detergentów anionowych,
a przy tym oczyszczające skuteczniej niż te kationowe. Nie
podrażniają, są dobrze tolerowane przez skórę i śluzówkę, a do
tego w pełni biodegradowalne, stąd ich popularność w kosme-
tykach ekologicznych. Przykładowe detergenty z tej grupy to:
• Coco Glucoside,
• Decyl Glucoside,
• Lauryl Glucoside,
• Laureth- (Lauryl Ether ),
• Laureth-,
• Laureth-,
• PEG- Sorbitan Laurate.
SURFAKTANTY AMFOTERYCZNE
(ich ładunek jest zależny od pH roztworu)
Ostatnia już grupa detergentów dobrze oczyszczających i nie-
co łagodniejszych od detergentów anionowych, które wciąż
niestety mogą podrażniać co wrażliwsze osoby. Surfaktanty
amfoteryczne często stosowane są w kosmetykach w celu złago-
dzenia działania silnych detergentów. Przykładowe detergenty
z tej grupy to:

204
• Cocamidopropyl Betaine,
• Coco Betaine,
• Cocoamphoacetate,
• Cocoamphodipropionate,
• Disodium Bocoamphodiacetate,
• Disodium Bocoamphodipropionate,
• Lauroamphoacetate,
• Sodium Cocoyl Isethionate.
Po przeczytaniu tego rozdziału powinnyście bez problemu

rozszyfrować etykietę i poznać skład ulubionego szamponu
lub odżywki. Zatem do dzieła!

205
Rozdział 5
DOMOWE
SPOSOBY NA
PIĘKNE WŁOSY
Wiemy już, jaki mamy typ włosów, jak mamy o nie dbać, jak
radzić sobie z różnymi dotyczącymi włosów problemami i ja-
kich kosmetyków używać, wydawałoby się zatem, że nic więcej
nam do szczęścia nie potrzeba. Na deser jednak zostawiłam
dla Was to, co moim zdaniem jest najlepsze. W tym rozdziale
postaram się pokazać, że pielęgnacja włosów może być dla nas
również świetną zabawą, jeśli oczywiście lubimy własnoręcznie
przygotowywać kosmetyki.
Rozdział 5. Domowe sposoby na piękne włosy

206
Nasze mamy czy babcie, które nie miały dostępu do tylu
produktów przeznaczonych do pielęgnacji włosów co my, ra-
dziły sobie domowymi sposobami. Sięgały po zioła, jajka czy
inne składniki, które można znaleźć w ogrodzie lub kuchni, i to
z nich tworzyły mikstury sprawiające, że ich włosy były lśniące
i zdrowe. Wiele z takich przepisów zachowało się do dzisiaj,
a ja bardzo chciałabym Was przekonać do sięgania po domowe
sposoby pielęgnacji, które są często o wiele skuteczniejsze niż
gotowe kosmetyki drogeryjne.

207
Płukanki
Ta zapomniana obecnie metoda pielęgnacji włosów była bar-
dzo chętnie stosowana przez nasze mamy i babcie. Dziś często
słyszę, że płukanki są zbyt czasochłonne lub pracochłonne,
dlatego wiele osób, nawet tych świadomie dbających o włosy,
z nich rezygnuje. Jednak płukanki to świetny sposób na dopeł-
nienie pielęgnacji włosów, wygładzenie ich, walkę z puchem
czy zbyt szybko wypłukującym się kolorem, a przygotowanie
niektórych z nich trwa tylko chwilę, więc naprawdę zachęcam
do ich wypróbowania.
Zasady stosowania płukanek

1. Do wykonania płukanek (jeśli przepis nie mówi inaczej) stosuje-
my zawsze przegotowaną lub demineralizowaną wodę. Twarda
woda sprawia, że włosy są bardziej szorstkie, sztywne i gorzej
się układają. Po płukance (choćby i z samej miękkiej wody) będą
bardziej lśniące, gładkie i miękkie w dotyku.
2. Płukanki powinny być chłodne (lub nawet zimne, jeśli nie pole-
wamy nimi skóry głowy). Dzięki temu łuski włosów zostaną lepiej
domknięte, a nasze włosy staną się bardziej błyszczące.
3. Najlepiej przygotowywać je na bieżąco bądź przechowywać je
maksymalnie do 3 dni w lodówce.

208
4. Nie musimy moczyć włosów w płukance godzinami — wystarczy
je dobrze namoczyć w naczyniu, w którym przygotowałyśmy płu-
kankę, a następnie polać nią obficie głowę.
5. Płukanki stosujemy zawsze po umyciu włosów, już po ostatnim
płukaniu. Nie trzeba ich dodatkowo z włosów zmywać, zostawia-
my je do wyschnięcia.
PŁUKANKI NAWILŻAJĄCE I ODŻYWCZE

Stosujemy je jako ostatni element pielęgnacji, ale nie jedyny.
W przypadku włosów zdrowych lub nadmiernie przetłuszcza-
jącej się skóry głowy można spróbować stosować płukanki
po myciu włosów metodą OM (po umyciu włosów nie nakła-
damy już żadnej odżywki). W przypadku włosów bardziej
zniszczonych czy suchych sama płukanka może okazać się
niewystarczająca.
PŁUK ANK A ALOESOWA
Składniki:
szklanka soku aloesowego
– szklanki wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
Sok aloesowy możemy kupić w aptekach i sklepach ze zdro-

wą żywnością. Ważne, by wybrać ten bez miąższu i środków
słodzących, najlepiej taki, który zawiera jak najwięcej aloesu
i jak najmniej innych składników. W przypadku włosów su-
chych i zniszczonych lepiej dodać więcej wody ( szklanki),
przy pozostałych typach włosów możemy stosować proporcje
: . Po takiej płukance włosy są bardziej błyszczące, mniej się
puszą i oczywiście są lepiej nawilżone.

209
PŁUK ANK A LNIANA
Składniki:
łyżka siemienia lnianego (niezmielonego)
szklanka wody
Ziarna siemienia zalewamy zimną wodą i gotujemy ok. minut

na wolnym ogniu, co jakiś czas mieszając. Po ugotowaniu od
razu przecedzamy, bo po ostygnięciu wywar mocno zgęstnieje.
Następnie rozcieńczamy go zimną wodą (proporcje „na oko”,
chodzi o to, by woda była trochę gęstsza niż normalnie) i całość
stosujemy do ostatniego płukania włosów. Są one po takiej
płukance bardzo błyszczące, wygładzone, zdyscyplinowane
i się nie puszą. W przypadku falowanych i kręconych włosów
skręt będzie wyraźniejszy i włosy będą bardziej podatne na
stylizację.
PŁUK ANK A PIWNA
Składniki:
½ litra wygazowanego piwa
Przed użyciem piwo zostawiamy otwarte na kilka godzin, a naj-

lepiej na całą noc, lub podgrzewamy przez kilka minut
w garnku. Najlepiej do takiej płukanki użyć piwa
dobrej jakości (polecam te z małych, regionalnych
browarów). Zawarte w nim spore ilości witamin
z grupy B, a także proteiny odżywią i wzmocnią
włosy. Po takiej płukance włosy będą miały rów-
nież większą objętość i staną się bardziej błyszczą-
ce. Przy włosach suchych lub zniszczonych piwo
można dodatkowo rozcieńczyć wodą w stosunku
: . Jak zawsze w przypadku protein taką płu-
kankę warto stosować po użyciu emolientowej
maski albo oleju, żeby uniknąć przeproteino-
wania (patrz strona ).

210
PŁUK ANK A MIODOWA
Składniki:
łyżki naturalnego miodu
szklanki wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
Miód dokładnie rozpuszczamy w chłodnej wodzie i stosujemy

jako płukankę. Włosy są po niej pięknie nawilżone, bardziej
błyszczące i miękkie. Płukanka używana regularnie może je
delikatnie rozjaśnić i nadać im cieplejszy odcień.
PŁUK ANK A KOKOSOWA
Składniki:
¼ szklanki mleka kokosowego
¾ szklanki wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
Mleko kokosowe mieszamy z zimną wodą i używamy takiej

mieszanki do ostatniego płukania włosów. Płukanka sprawia,
że włosy pięknie się błyszczą, są troszkę usztywnione i od-
powiednio dociążone. Sprawdzi się ona przede wszystkim
w przypadku włosów cienkich i pozbawionych objętości.

211
PŁUK ANK A Z LIPY
Składniki:
łyżki suszonych kwiatów lipy
szklanki wody
Lipę zalewamy gorącą wodą i odstawiamy pod przykryciem do

momentu, aż ostygnie. Następnie napar przecedzamy i stosuje-
my do ostatniego płukania włosów. Zawarty w takiej płukance
śluz ma działanie nawilżające i łagodzące. Włosy po takiej
płukance stają się miękkie, elastyczne i bardziej błyszczące.
Uważać muszą jedynie jasne blondynki, gdyż lipa może na-
dawać włosom delikatnie cieplejszy odcień.
PŁUK ANK A Z LUKRECJI
Składniki:
łyżki korzenia lukrecji
szklanki wody
Lukrecję zalewamy zimną wodą i gotujemy ok. minut na

wolnym ogniu. Po wystygnięciu przecedzamy i gotowy na-
par stosujemy jako wcierkę, płukankę lub tonik. Ten ostatni
jest polecany szczególnie przy cerze trądzikowej (przyspiesza
gojenie się skóry i rozjaśnia ją). Po użyciu płukanki włosy są
świetnie nawilżone, bardziej błyszczące, puszyste, ładnie od-
bite u nasady i wizualnie jest ich więcej. Dodatkowo lukrecja
hamuje wypadanie włosów oraz spowalnia ich przetłuszczanie
się. Płukanka będzie też idealna na lato, ponieważ lukrecja
pochłania promieniowanie UV.
PŁUKANKI ZIOŁOWE
Sprawdzą się dobrze w przypadku włosów zdrowych lub
przetłuszczających się, bo mogą minimalnie przesuszyć wło-
sy. Płukanki te należy stosować ostrożnie — najlepiej wykonać

212
wcześniej próbę uczuleniową, ponieważ zioła mogą nieźle
podrażnić skórę. Liczba ziół, które możemy wykorzystać do
płukania włosów, jest oczywiście bardzo duża, ja wybrałam
tylko trzy przepisy na płukanki, które sprawdziły się u mnie
najlepiej.
PŁUK ANK A SZAŁWIOWA — DELIK ATNIE

PROSTUJĄCA WŁOSY
Składniki:
łyżki suszonej szałwii
szklanki wody
Zioła zalewamy gorącą wodą i zaparzamy pod przykryciem

przez – minut. Następnie odcedzamy i czekamy, aż napar
całkowicie wystygnie. Tak przygotowana płukanka delikatnie
prostuje włosy — oczywiście nie tak jak prostownica, ale efekt
jest widoczny. Włosy są też gładsze i bardziej błyszczące. Do-
datkowo szałwia wzmacnia włosy, lecz uwaga — może je też
delikatnie przyciemniać!
PŁUK ANK A Z MYDLNICY LEK ARSKIEJ —

DO WŁOSÓW PRZETŁUSZCZAJĄCYCH SIĘ
Składniki:
łyżki korzenia mydlnicy lekarskiej
szklanki wody
Gotujemy wywar przez ok. – minut, przecedzamy, stu-

dzimy i płuczemy nim dokładnie skórę głowy i (lub) włosy.
Po takiej płukance skóra głowy przede wszystkim wolniej się
przetłuszcza. Włosy są lekko sztywne, ładnie odbite od nasady
i bardzo puszyste, ale nie spuszone! Dzięki temu jest ich wi-
zualnie więcej. Nie polecam stosować tej płukanki po każdym
myciu (chyba że na samą skórę głowy), bo na dłuższą metę
może włosy nieco przesuszyć.

213
PŁUK ANK A MIĘTOWA — ODŚWIEŻAJĄCA, IDEALNA NA LATO
Składniki:
łyżki suszonych liści mięty pieprzowej
szklanki wody
łyżeczki octu
Miętę zalać gorącą wodą. Odczekać, aż napar trochę przestyg-

nie, następnie odcedzić i dolać ocet. Po takiej płukance włosy są
bardziej błyszczące, dłużej świeże i pięknie pachną miętą. Nie
polecam stosować tej płukanki w przypadku jasnych włosów!
PŁUKANKI ZAKWASZAJĄCE
Tego typu płukanki mają za zadanie domknięcie łusek włosów
odchylonych podczas mycia. Dodatkowo skutecznie oczysz-
czają włosy z resztek szamponu i sprawiają, że włosy stają się
bardziej błyszczące i gładkie. Polecane są szczególnie do wło-
sów farbowanych (dobrze jest użyć ich od razu po zabiegu),
bo przedłużają trwałość koloryzacji.
PŁUK ANKI OCTOWE
Składniki:
łyżki octu (najlepiej winnego lub jabłkowego)
Zamiast zwykłego octu możemy użyć ziołowego, który bez

trudu zrobimy sami w domu. Wystarczy zalać octem ¼ szklan-
ki suszonych ziół i zostawić na ok. tygodnie w zakręconym
słoiku w ciepłym i jasnym miejscu (codziennie potrząsamy
słoikiem i sprawdzamy, czy wszystkie zioła są przykryte oc-
tem). Po tym czasie ocet przecedzamy i możemy stosować do
płukanek. Należy przechowywać go w szczelnie zamkniętym
pojemniku przez maksymalnie miesiące.

214
PŁUK ANKI CYTRUSOWE I OWOCOWE
Składniki:
¼ szklanki soku z cytryny, pomarańczy, grejpfruta, truskawek, kiwi,
wiśni (albo innych kwaśnych owoców)
Stosowanie płukanek owocowych jest bardzo przyjemne ze

względu na ich piękny zapach. Możemy do nich użyć prak-
tycznie wszystkich kwaśnych owoców. Ważne, by sok dobrze
przecedzić przed zmieszaniem z wodą.
PŁUK ANK A Z HIBISKUSA
Składniki:
torebki herbaty z hibiskusa
szklanki wody
Hibiskusa zalać gorącą wodą i odstawić pod przykryciem na

ok. – minut. Po tym czasie torebki z herbatą wyjąć, a płyn
wystudzić. Nie stosować przy bardzo jasnych włosach.

215
PŁUKANKI NADAJĄCE KOLOR
Płukanki to również świetny sposób na nadanie włosom wyma-
rzonego odcienia. Są one delikatniejsze niż farby, ale i efekt po
nich jest o wiele subtelniejszy. Zwykle po jednym użyciu jest
właściwie niezauważalny, więc takie płukanki musimy robić
bardzo regularnie.
PŁUK ANK A Z GENCJANY — NADAJĄCA CHŁODNY ODCIEŃ
Składniki:
kilka kropli -procentowego roztworu fioletu gencjany
Gencjanę bez trudu kupimy praktycznie w każdej aptece i za-

płacimy za nią niewiele. Liczba użytych kropli zależy od wyj-
ściowego koloru naszych włosów. Przy tych bardzo jasnych
warto zacząć od dodania dosłownie kropli i sprawdzenia efek-
tu. Jeśli nie będzie zadowalający, możemy stopniowo zwiększać
ilość użytej gencjany. Przy włosach bardzo ciemnych należy
dodać ok. – kropli. Uwaga: płukanka barwi wszystko doo-
koła — ręce, ręcznik, wannę (prysznic) itd. — więc trzeba być
ostrożnym.
PŁUK ANK A K AWOWA — PRZYCIEMNIAJĄCA
Składniki:
łyżki mielonej kawy
szklanki wody
Kawę zalewamy gorącą wodą i czekamy, aż się zaparzy. Przed

użyciem dokładnie odcedzamy fusy. Efekt przyciemnienia jest
bardzo delikatny, ale włosy po takiej płukance dodatkowo
nabierają blasku i stają się sypkie. Poza tym kofeina zawarta
w kawie stymuluje mieszki włosowe do wzrostu, więc warto
przy płukaniu uwzględnić też skórę głowy.

216
PŁUK ANK A RUMIANKOWA — ROZJAŚNIAJĄCA
Składniki:
łyżki suszonego rumianku
szklanki wody
łyżka soku z cytryny
Rumianek wystarczy zaparzyć pod przykryciem przez ok.

– minut. Po tym czasie napar odcedzamy i czekamy, aż
wystygnie. Stosujemy po myciu włosów do ostatniego płuka-
nia (dla wzmocnienia efektu można włosy suszyć na słońcu).
Efekt rozjaśnienia jest delikatny i widoczny dopiero po kilku
użyciach płukanki.
PŁUK ANK A Z KORZENIA RZEWIENIA (RABARBARU) —

ROZJAŚNIAJĄCA
Składniki:
łyżki suszonego korzenia rzewienia
szklanki wody
łyżka soku z cytryny

217
Korzeń rzewienia należy gotować przez ok. – minut na
wolnym ogniu. Następnie odcedzić i zostawić do ostygnięcia.
Przed użyciem dodać do niego sok z cytryny. Płukanka roz-
jaśnia włosy bardzo delikatnie i efekt jest widoczny dopiero
po kilku (a nawet kilkunastu) jej użyciach. Należy ją stosować
regularnie.
PŁUK ANK A Z ŁUPIN ORZECHA WŁOSKIEGO —

PRZYCIEMNIAJĄCA
Składniki:
zielone łupiny orzecha włoskiego
woda
Rozdrobnione łupiny należy gotować przez godziny na wol-

nym ogniu. Tak powstały wywar (po przecedzeniu) używamy
do ostatniego płukania włosów po myciu. Płukanka ma deli-
katne właściwości przyciemniające (stopień przyciemnienia
zależy od ilości użytych łupin i mocy wywaru). Niestety przy
dłuższym stosowaniu może lekko wysuszać włosy.
PŁUK ANK A Z ŁUPIN CEBULI — NADAJĄCA RUDAWY ODCIEŃ
Składniki:
łupiny cebuli
woda
Łupiny cebuli musimy gotować, aż woda uzyska

intensywną barwę — następnie wystudzonym
i odcedzonym płynem płuczemy włosy. Płu-
kanka barwi nie tylko włosy, ale i wszystko
wokół, więc trzeba uważać, by nie poplamić
nią ręcznika, skóry, paznokci czy ubrań.

218
Mgiełki
Mgiełki do włosów to chyba najprostszy kosmetyk, który może-
my przygotować sami w domu. Nie potrzebujemy specjalistycz-
nego sprzętu ani szczególnych umiejętności. Wystarczy kilka
podstawowych produktów, butelka z atomizerem, odrobina
wolnego czasu, chęci i pomysł.
Możliwości przy tworzeniu mgiełek są tak naprawdę nie-
ograniczone (chyba że naszym własnym budżetem), bo mo-
żemy do nich użyć mnóstwa różnych półproduktów. Jedynie
od nas zależy, co i jak ze sobą połączymy. Ja właściwie za
każdym razem tworzę nową, nieco inną mieszankę. W książce
postanowiłam jednak pokazać tylko kilka przepisów, które
po pierwsze, najlepiej się u mnie sprawdzają, a po drugie, wy-
różniają się specyficznym działaniem. Każdy z nich możecie
modyfikować i urozmaicać w zależności od tego, co najlepiej
działa w przypadku Waszych włosów.
MGIEŁK A WYGŁADZAJĄCO-NAWILŻAJĄCA
Składniki:
łyżeczka siemienia lnianego
ml wody
łyżeczki dowolnej odżywki do włosów
kropli ulubionego olejku eterycznego

219
Zaczynamy od przygotowania wywaru z siemienia lnianego.
Gotujemy siemię z wodą przez ok. – minut na wolnym
ogniu, a następnie od razu przecedzamy. Po wystudzeniu prze-
lewamy do butelki, dolewamy odżywkę oraz olejek i całość
dokładnie mieszamy. Jeśli wywar wyjdzie nam za gęsty, mo-
żemy najpierw zmieszać go z wodą — konsystencja powinna
być tylko trochę gęstsza od samej wody.
Zamiast siemienia możemy w tym przepisie wykorzystać
lipę, prawoślaz, lukrecję albo sok aloesowy (wtedy nie musi-
my nic gotować). Jeżeli chodzi o odżywki, panuje tu zupełna
dowolność, np. mogą mieć w składzie silikony, ale nie muszą.
Co do olejku: możemy postawić albo na jego zapach i wybrać
taki, jaki się nam najbardziej podoba, albo na jego korzystne
działanie na włosy (oczywiście pod warunkiem, że mgiełkę
będziemy stosować również na skórę głowy) i wtedy wybrać
jeden z olejków wymienionych na stronie .
Taka mgiełka jest wystarczająco lekka, by nie obciążać
nam włosów, a przy tym świetnie nawilża i wygładza włosy.
Możemy ją stosować zarówno po myciu, na mokre lub suche
włosy (oczywiście bez spłukiwania), jak i pomiędzy myciami,
przed rozczesywaniem, przed olejowaniem czy na noc przed
zawinięciem włosów w koczek. Włosy po tej mgiełce nie tylko
staną się gładsze, bardziej błyszczące i milsze w dotyku, ale też
będą pięknie i długo pachniały! To naprawdę świetne domowe
perfumy do włosów.
MGIEŁK A Z SOLĄ MORSK Ą

Składniki:
łyżeczka soli morskiej
szklanka miękkiej wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
kropli olejku eterycznego
Wszystkie składniki mieszamy w butelce z atomizerem i sto-

sujemy po myciu na wilgotne lub suche włosy. Przepis na tę

220
mgiełkę powstał na bazie gotowego kosmetyku z wyższej półki,
który możemy kupić w sklepach. Zadaniem tej mgiełki jest
stworzenie na naszych włosach „plażowych” fal, takich, jakie
powstają latem po kąpieli w morzu i suszeniu włosów na słoń-
cu. Efekt jest delikatny i bardzo naturalny. Włosy dodatkowo
nabierają objętości i pięknie pachną olejkiem. Możemy wybrać
np. olejek lawendowy (zawarty w oryginalnym produkcie) lub
każdy inny zapach, który lubimy. Takiej mgiełki lepiej jednak
nie stosować zbyt często, bo sól morska może przesuszyć nam
włosy. Ewentualnie możemy przepis wzbogacić o żel aloesowy
albo odrobinę oleju czy odżywki, które ochronią włosy przed
nadmiernym przesuszeniem.
MGIEŁK A Z NATURALNYM FILTREM UV NA LATO
Składniki:
ml oleju z pestek malin
ml miękkiej wody (przegotowanej lub demineralizowanej)
łyżeczka dowolnej odżywki do włosów
Olej z pestek malin ma najlepszy naturalny filtr przeciwsło-

neczny, którego wskaźnik waha się, według różnych źródeł,
w przedziale od do SPF. Oczywiście nie sposób byłoby
używać samego oleju na co dzień (chociaż na plaży na pewno
zda egzamin), warto więc przygotować sobie na lato zawierają-
cą go mgiełkę. Dzięki temu możemy być pewni, że nasze włosy
po wakacjach wciąż będą miały piękny, żywy kolor i nie będą
przesuszone. Dla miłośników włosów „muśniętych słońcem”
mam zupełnie inny przepis, który przyspieszy proces takiego
naturalnego rozjaśniania.
Jeśli chodzi o przygotowanie omawianej mgiełki, to wystar-
czy wszystkie składniki wlać do butelki z atomizerem i dobrze
wstrząsnąć przed każdym użyciem. Mgiełkę stosujemy za każ-
dym razem, gdy planujemy spędzić więcej czasu na słońcu.

221
MGIEŁK A DELIK ATNIE ROZJAŚNIAJĄCA
Składniki:
łyżka korzenia rzewienia
łyżka suszonego rumianku
szklanka wody
sok z cytryny
łyżeczka miodu
łyżka dowolnego oleju
łyżeczka cynamonu
Korzeń rzewienia mieszamy z wodą i gotujemy na wolnym

ogniu przez ok. minut. Następnie do wywaru dodajemy
rumianek i całość zaparzamy przez kolejne minut. Prze-
cedzamy, dodajemy miód, cynamon i olej, a po wystudzeniu
jeszcze sok z cytryny. Niewielką ilość powstałej mieszanki
przelewamy do butelki z atomizerem, a resztę możemy np.
zamrozić w małych porcjach, bo trwałość takiej mgiełki bez
konserwantów wynosi kilka dni. Jeśli mamy włosy wyjątkowo
suche i delikatne, możemy dołożyć też do mgiełki niewielką
ilość dowolnej odżywki — dzięki niej włosy będą lepiej na-
wilżone. Przed użyciem płyn wstrząsamy i spryskujemy nim
włosy przed wyjściem na słońce. Mgiełka najlepiej sprawdzi
się na plaży, gdzie możemy aplikować ją kilkakrotnie. Poza
efektem rozjaśnienia (który oczywiście nie pojawi się od razu,
ale dopiero przy regularnym stosowaniu mgiełki) uzyskamy
ładne „plażowe” fale.
HERBACIANA MGIEŁK A DO WŁOSÓW I TWARZY
Składniki:
ml zaparzonej i wystudzonej zielonej lub białej herbaty
kapsułka lecytyny
ml oleju arganowego lub innego oleju

222
Wszystkie składniki wlewamy do butelki z atomizerem i wstrzą-
samy energicznie. Lecytyna, którą kupimy w każdej aptece,
jest bardzo dobrym emulgatorem, który pomoże się połączyć
olejowi z wodą. Taka mgiełka świetnie się sprawdza do odświe-
żania cery w ciągu dnia (szczególnie przyjemne jest to latem),
nawilżania włosów pomiędzy myciami, do nakładania pod olej
czy do reanimacji loków.
Do tworzenia własnych mgiełek świetnie nadają się również półpro-

dukty kosmetyczne, które możemy kupić w specjalnych sklepach
internetowych (listę takich sklepów znajdziesz na końcu książki).
Wybór półproduktów jest tak ogromny, że z pewnością każdy jest
w stanie przygotować idealną dla siebie mgiełkę, która bez problemu
zastąpi wszystkie sklepowe odżywki w sprayu. O tym, które konkret-
nie półprodukty są najlepsze do tworzenia własnych kosmetyków do
włosów, napisałam na końcu tego rozdziału.

223
Maski
Tak jak każda kucharka ma swój ulubiony przepis na ciasto
drożdżowe, tak każda osoba, która lubi domowe sposoby
pielęgnacji włosów, ma ulubiony przepis na maskę. Czasem
wystarczy odrobinę zmienić proporcje lub jeden ze składni-
ków, by odkryć idealną dla siebie mieszankę. Gdybym chciała
opisać wszystkie domowe maski, które do tej pory przetesto-
wałam na własnych włosach, to wyszłaby mi księga podobna
do Jak gotować Marii Disslowej, dlatego w tym podrozdziale
ograniczyłam się jedynie do sześciu ulubionych przepisów,
które można dowolnie modyfikować. Zachęcam wszystkich
do takiego eksperymentowania, bo to nie tylko świetna zaba-
wa, ale także tani sposób na stworzenie dla siebie idealnego
kosmetyku przy użyciu tych produktów, które sprawdziły się
na naszych włosach.
ODŻYWCZA MASK A Z ŻÓŁTK A JAJA
Składniki:
żółtko
łyżeczka miodu (naturalnego)
½ łyżeczki oliwy z oliwek
½ łyżeczki skrobi ziemniaczanej
łyżeczki dowolnej maski lub odżywki

224
½ łyżeczki olejku rycynowego
kilka kropli soku z cytryny
kilka kropli nay
kapsułki wit. E
Wszystko razem mieszamy i nakładamy na włosy na ok.

minut. Całość przykrywamy foliowym czepkiem i grubym,
podgrzanym (np. na kaloryferze lub w mikrofali) ręcznikiem.
Po upływie wskazanego czasu maskę spłukujemy i myjemy
włosy szamponem. Dodatkowo warto na nie nałożyć na chwilkę
nawilżającą odżywkę, by uniknąć kłopotów z rozczesaniem
i zapobiec przeproteinowaniu włosów. Po takiej masce nasze
włosy są wygładzone, błyszczące i sypkie, można wręcz powie-
dzieć, że wyglądają jak z reklamy szamponu. Oczywiście maska
z żółtka nie nadaje się do stosowania na co dzień — najlepiej
sięgać po nią nie częściej niż raz na tygodnie.
MASECZK A DROŻDŻOWA DO WŁOSÓW

PRZETŁUSZCZAJĄCYCH SIĘ
Składniki:
¼ kostki drożdży piekarskich
¼ szklanki gorącej wody
łyżki maski do włosów
Drożdże zalewamy wrzątkiem i dokładnie mieszamy. Po wy-

stygnięciu dodajemy do nich maskę do włosów — najlepiej bez
silikonów czy innych składników, które mogłyby nadmiernie
obciążyć włosy — i całość nakładamy na skórę głowy oraz,
ewentualnie, włosy. Przykrywamy foliowym czepkiem i zosta-
wiamy na ok. minut. Następnie spłukujemy wodą i myjemy
włosy szamponem. W razie potrzeby możemy dodatkowo na-
łożyć na włosy odżywkę. Taka maska, stosowana regularnie,
reguluje pracę gruczołów łojowych, przez co zmniejsza prze-
tłuszczanie się włosów. Dodatkowo po jej użyciu włosy stają

225
się miękkie, bardziej błyszczące i ładnie uniesione u nasady.
Systematycznie nakładane na skórę drożdże wzmacniają rów-
nież włosy i sprawiają, że rosną one szybciej.
WYGŁADZAJĄCA MASK A Z MĄK Ą ZIEMNIACZANĄ
Składniki:
łyżka mąki ziemniaczanej
łyżki dowolnej maski
Dowolną maskę do włosów mieszamy z mąką ziemniaczaną

tak, by nie było grudek, i nakładamy na umyte i osuszone
ręcznikiem włosy. Zostawiamy na ok. minut pod foliowym
czepkiem i ręcznikiem, a następnie bardzo dokładnie spłukuje-
my wodą. Taka maska bardzo mocno wygładza włosy i sprawia,
że są one prostsze, bardziej sypkie i się nie puszą. Dodatkowo
maska ułatwia ich modelowanie i nadaje im blask. Co cieka-
we, skrobię ziemniaczaną możemy znaleźć w wielu gotowych
kosmetykach do włosów, również tych z wysokiej półki, stąd
też pomysł na taką maskę.
NAWILŻAJĄCA MASK A Z PŁATKÓW OWSIANYCH
Składniki:
⅓ szklanki płatków owsianych
⅓ szklanki ciepłej wody
łyżka miodu
łyżka dowolnej odżywki
łyżeczka oleju
Całość należy zmiksować na gładką masę. Jeśli jednak obawia-

my się problemów z wypłukaniem płatków z włosów, możemy
zalać je gorącą wodą, a kiedy już zmiękną, odcisnąć z nich płyn
i tylko jego użyć do zrobienia maski. Maseczkę nakładamy
na suche włosy na minut, całość przykrywamy foliowym
czepkiem i ręcznikiem. Po upływie wskazanego czasu maskę

226
spłukujemy, a włosy myjemy szamponem. Po wysuszeniu nasze
włosy będą bardzo miękkie, mocno nawilżone, niesamowicie
gładkie, mięsiste i odpowiednio dociążone.
KOMPRES Z SIEMIENIA LNIANEGO
Składniki:
łyżka siemienia lnianego (niezmielonego)
szklanka wody
łyżka miodu
Ziarna siemienia zalewamy zimną wodą i gotujemy ok. minut

na wolnym ogniu, co jakiś czas mieszając. Po ugotowaniu od
razu przecedzamy, bo po ostygnięciu wywar mocno zgęstnie-
je. Do jeszcze ciepłego żelu lnianego dodajemy miód i całość
nakładamy na wcześniej umyte i lekko osuszone włosy oraz na
skórę głowy. Po minutach trzymania maski pod czepkiem
foliowym i ręcznikiem (dla wzmocnienia efektu) spłukujemy ją
dokładnie wodą. Włosy po takim zabiegu są mocno nawilżone,
gładkie i zdyscyplinowane.
ZIOŁOWA MASK A PRZYSPIESZAJĄCA POROST

I HAMUJĄCA WYPADANIE WŁOSÓW
Składniki:
łyżki drobno zmielonych, suszonych ziół
gorąca woda
łyżki dowolnej maski do włosów
Wybrane zioła (możemy je ze sobą dowolnie mieszać — ja

swoją mieszankę przygotowuję zwykle z: liści brzozy, kłącza
tataraku, korzenia łopianu, skrzypu, pokrzywy, lawendy, sie-
mienia lnianego, czarnuszki i kozieradki) należy bardzo do-
kładnie zmielić na proszek. Im będzie on drobniejszy, tym
łatwiej będzie nam taką maskę zaaplikować na włosy. Następ-
nie zioła zalewamy gorącą wodą — w takiej ilości, by płyn

227
miał konsystencję bardzo gęstej śmietany — i zostawiamy na
minut pod przykryciem. Po tym czasie mieszankę łączymy
z maską i nakładamy na suche włosy u nasady, starając się do-
trzeć przede wszystkim do skóry głowy. Na włosy na długości
warto wcześniej nałożyć olej, tak by uniknąć ich przesuszenia
za sprawą ziół. Po upływie ok. minut maskę spłukujemy,
a włosy myjemy szamponem i nakładamy na nie odżywkę.
Przy regularnym stosowaniu maski możemy się spodziewać
ograniczenia wypadania włosów, wzmocnienia i zagęszczenia
ich, a także przyspieszenia porostu. Poza tym po użyciu tej
maski włosy są ładnie odbite od nasady i sprawiają wrażenie
gęstszych. Są też błyszczące i sypkie, a ich kolor może być
minimalnie ciemniejszy i chłodniejszy, dlatego też nie polecam
takiej ziołowej maski blondynkom (włosy mogą się stać nawet
zielonkawe). Przed użyciem maski należy koniecznie zrobić
próbę uczuleniową, gdyż taka dawka ziół może podrażnić,
nawet jeśli nie jesteśmy uczulone na żadne z nich.

228
Wcierki
To inaczej odżywki do skóry głowy, które w nią wcieramy, gdy
chcemy pobudzić włosy do wzrostu, zahamować ich wypada-
nie czy wyhodować tak zwane baby-hair, czyli zagęścić włosy.
O tym, jak należy stosować wcierki, pisałam już szczegółowo
w rozdziale . Do ich przygotowania będziemy potrzebować
przede wszystkim ziół, które mają działanie wzmacniające wło-
sy i pobudzające krążenie, a także substancji, w której możemy
te zioła rozprowadzić. Do wyboru mamy oleje lub alkohol,
w zależności od tego, jaka jest skóra naszej głowy. Alkohol nie
sprawdzi się u osób o przesuszonej lub bardzo wrażliwej skórze,
natomiast na oleje muszą uważać osoby, u których wcieranie
ich w skalp nasila wypadanie włosów.
OLEJ ŁOPIANOWY I INNE MACERATY
Składniki:
łyżki korzenia łopianu
szklanka oleju
– ml witaminy E
Wszystkie maceraty możemy przygotowywać zarówno z suszo-

nych, jak i świeżych ziół (w tym drugim przypadku trzeba ich
użyć ok. szklanki), jednak łatwiejsze do zrobienia są te z ziół
suszonych i ja takich właśnie zawsze używam. Ich dodatkową

229
zaletą jest to, że możemy z nich robić maceraty przez cały
rok. Jeśli chodzi o samo przygotowywanie maceratów, są dwie
szkoły. Latem możemy zalać zioła olejem i wystawić je na
tygodnie na działanie promieni słonecznych. W pozostałe
miesiące zalewamy zioła gorącym olejem i również odstawiamy
na tygodnie. Maceraty zawsze przygotowujemy w szklanych,
szczelnie zamykanych słoikach. Ważne jest też to, by przez
te tygodnie codziennie potrząsać słoikiem i sprawdzać, czy
wszystkie zioła znajdują się pod powierzchnią oleju. Po upły-
wie wskazanego czasu olej dokładnie przecedzamy, dodajemy
witaminę E i przelewamy całość do szczelnego pojemnika. Tak
przygotowany macerat możemy przechowywać nawet przez
miesięcy w ciemnym i suchym miejscu.
Oprócz korzenia łopianu, który zapobiega wypadaniu
włosów i ma działanie wzmacniające, możemy wykorzystać:
pokrzywę, skrzyp, brzozę, korę dębu, szałwię, tatarak, łopian,
zioła indyjskie, a także wiele innych. Jeśli chodzi o oleje bazo-
we, z których przygotowujemy maceraty, to najlepsze są olej
ze słodkich migdałów i olej słonecznikowy lub oliwa z oliwek,
ale możemy też użyć innych olei, które mamy w domu — nawet
zwykłego oleju rzepakowego.
ZIOŁOWE NA SPIRYTUSIE
Składniki:
łyżki suszonych ziół
szklanka czystego spirytusu
Podobnie jak maceraty takie wcierki możemy przygotować

z bardzo wielu różnych ziół i tylko od nas zależy, po które
z nich sięgniemy. Nie musimy się też ograniczać do rośli-
ny — do naszej wcierki możemy wybrać nawet i
różne zioła.
Wcierki przygotowuje się bardzo podobnie jak maceraty. Zioła
należy wsypać do szczelnie zamykanego, szklanego słoika,
zalać je spirytusem i odstawić na tygodnie w ciemne i suche

230
miejsce. W tym przypadku również trzeba codziennie potrzą-
sać słoikiem, a po upływie wyznaczonego czasu płyn należy
przecedzić i przelać do szczelnego pojemnika. Zamiast spi-
rytusu możemy użyć łatwo dostępnej wody brzozowej o jak
najprostszym składzie.
TONIK Z CZARNEJ RZEPY
Składniki:
mała, świeża czarna rzepa
Rzepę ścieramy na tarce o drobnych oczkach, a następnie odci-

skamy sok przez gazę. Możemy też użyć do tego sokowirówki.
Uzyskany sok, który możemy przechowywać maksymalnie
przez dni w lodówce, wcieramy w skórę głowy i pozostawia-
my na minimum minut. Po tym czasie należy umyć włosy
tak jak zwykle. Taka wcierka jest bardzo intensywna i może
się nie sprawdzić u osób o bardzo wrażliwej skórze głowy,
bo po nałożeniu wcierki skóra dosyć mocno piecze.
Regularne stosowanie specyfiku wzmacnia włosy,
hamuje ich wypadanie i sprawia, że szybciej rosną.
Wcierka jest bardzo skuteczna, a efekty są zwykle
szybko widoczne, ale niestety ze względu na zapach
i przygotowanie jest dość uciążliwa. Mimo wszystko
naprawdę warto ją wypróbować.
WCIERK A Z NASION KOZIERADKI
Składniki:
łyżeczka nasion kozieradki (mielone)
½ szklanki wrzącej wody
kilka kropli olejku eterycznego
Nasiona kozieradki zalewamy wrzątkiem, mieszamy i zosta-

wiamy pod przykryciem aż do ostygnięcia. Następnie płyn
mieszamy i dokładnie przecedzamy. Taki napar ma intensywnie

231
żółty kolor, więc muszą na niego uważać jasne blondynki, i bar-
dzo mocny zapach podobny do zapachu rosołu. Można go
minimalnie zniwelować poprzez dodanie kilku kropli olej-
ku eterycznego, ale wciąż będzie on na włosach wyczuwalny,
dlatego wcierkę lepiej stosować przed myciem włosów. Nale-
ży ją wetrzeć w skórę, wykonując przy tym delikatny masaż,
i pozostawić na minimum minut. Regularnie stosowana
kozieradka hamuje wypadanie włosów i przyspiesza ich po-
rost, a dodatkowo zmniejsza ich przetłuszczanie się i łagodzi
podrażnienia skóry głowy. Wcierkę możemy przechowywać
do dni w lodówce.
OLEJOWE WCIERKI Z OLEJKÓW ETERYCZNYCH

Składniki:
ml olejku eterycznego
ml oleju bazowego
– krople witaminy E
Wszystkie składniki mieszamy ze sobą, a następnie stosujemy

taki wzbogacony olej podobnie jak maceraty, czyli wcieramy go
w skórę głowy na – minut przed myciem. Do przygoto-
wania takich wcierek możemy użyć dowolnego oleju bazowego,
np. jednego z tych polecanych przy maceratach, i bardzo wielu
różnych olejków. Najczęściej stosowane są: rozmarynowy, la-
wendowy, szałwiowy, tymiankowy,
z drzewa herbacianego, cytrynowy,
geraniowy, pomarańczowy czy ba-
zyliowy. Wszystkie one stymulują
mieszki włosowe do wzrostu, do-
tleniają skórę głowy i poprawiają
jej ukrwienie, a także pomagają
nam zwalczyć łupież oraz nadmier-
ne wypadanie włosów.

232
Peelingi
O zaletach peelingu skóry twarzy czy całego ciała zostało na-
pisane już chyba wszystko, ale peelingowanie skóry na głowie
jest wciąż niedocenianym i mało znanym zabiegiem. Salony
fryzjerskie i gabinety trychologów, w których taki zabieg mo-
glibyśmy wykonać, pobierają za niego zupełnie nieadekwatną
do kosztu użytych składników opłatę, zwłaszcza że taki peeling
bez problemu możemy zrobić samodzielnie.
PEELING CUKROWY
Składniki:
łyżki cukru (może być również brązowy)
łyżki dowolnego szamponu
Należy wymieszać ze sobą składniki, a następnie dokładnie,

ale bardzo delikatnie wymasować skórę głowy. Niestety nie
tak łatwo jest dotrzeć z peelingiem do skóry, zwłaszcza przy
długich włosach, ale przy odrobinie cierpliwości i wprawy
każdemu się to uda. Potem wystarczy wszystko dokładnie
wypłukać (nie trzeba już drugi raz myć włosów). Oczywiście
po umyciu nakładamy na włosy odżywkę lub maskę, tak jak
po normalnym szamponie.
Peeling przede wszystkim bardzo dokładnie oczyści
nam skórę głowy z obumarłego naskórka, wyreguluje pracę

233
gruczołów łojowych, a także może pomóc pozbyć się łupieżu.
Poprawia również krążenie, przez co może stymulować wzrost
włosów lub zapobiegać ich wypadaniu. Oczywiście taki pee-
ling trzeba wykonywać regularnie (raz na – tygodnie) i nie
spodziewać się rezultatów po pierwszym zabiegu. Za to od
razu zauważymy wyjątkowe odświeżenie i bardzo dużo piany.
Dodatkową zaletą cukru jest to, że jest humektantem, więc
świetnie nawilża nam skórę głowy i włosy.
PEELING SOLNY
Składniki:
łyżki soli morskiej
łyżki szamponu
Wykonanie i stosowanie jest identyczne jak przy peelingu cu-

krowym. Sól sprawdzi się lepiej w przypadku przetłuszczającej
się skóry głowy lub łupieżu, bo dokładniej oczyszcza i tonizuje,
a dodatkowo działa przeciwzapalnie i odkażająco. Muszą na
nią jednak uważać osoby o wrażliwych skalpach, gdyż może
powodować podrażnienia.
PEELING K AWOWY
Składniki:
łyżki mielonej kawy (mogą być fusy)
łyżki szamponu
Przygotowanie i stosowanie jest

identyczne jak w przypadku pozo-
stałych peelingów. Kawa jest jed-
nak polecana przede wszystkim
osobom o ciemniejszych włosach,
bo jasne może minimalnie przy-
ciemnić. Nie musimy się obawiać
problemów z wypłukaniem kawy

234
z włosów, bo nawet jeśli coś na nich zostanie po myciu, to
bez trudu pozbędziemy się tego podczas czesania suchych
włosów (jedynie w przypadku kręconych włosów może to być
utrudnione). Taki peeling poza zaletami, o których już pisałam,
ma działanie stymulujące wzrost włosów za sprawą zawartej
w kawie kofeiny.
Co zamiast szamponu?
Oczywiście cukier, sól czy kawę możemy wymieszać z czymś łagod-
niejszym dla skóry. Sprawdzi się tu zarówno odżywka, najlepiej taka,
która nadaje się do mycia włosów, jak i nabiał. Możemy użyć mleka,
jogurtu czy śmietany lub, w wersji wegańskiej, mleka albo śmietanki
kokosowej. Przy tej wersji konieczne jest jednak dodatkowe umycie
włosów szamponem. W przypadku delikatnej skóry głowy bardzo
dobrze zadziała żel aloesowy lub lniany. W ostateczności możemy
użyć nawet samej wody bądź ziołowego naparu. W moim przypadku
najlepiej sprawdza się wariant z szamponem, więc to z niego przede
wszystkim korzystam.
Jak możemy ulepszyć peeling?

Oczywiście już sama podstawowa wersja jest skuteczna i przynosi
pozytywne efekty na skórze głowy, ale możemy też peeling nieco
„stuningować”. Pierwsza rzecz, która dobrze się tu sprawdzi, to glinka.
Dosypana do peelingu będzie dodatkowo regulowała pracę gruczo-
łów łojowych i pozwoli nam jeszcze dokładniej oczyścić i odkazić
skórę. Do wyboru mamy kilka rodzajów glinek (białą, żółtą, zieloną,
różową czy czerwoną), najlepszą dla siebie dobieramy w zależności
od tego, jaki mamy typ skóry.
Inną możliwością ulepszenia peelingu jest dodanie do niego mio-
du, który działa nawilżająco. Podobny efekt przyniesie użycie aloeso-
wego żelu albo własnoręcznie przez nas ugotowanego żelu lnianego.

235
Ciekawym pomysłem jest też zastosowanie olejków eterycznych.
Poza olejkiem o naszym ulubionym zapachu możemy wybrać taki,
który będzie miał także dobry wpływ na naszą skórę głowy.
Jeśli nasza skóra dobrze reaguje na zioła, możemy je również
wykorzystać, zwłaszcza te indyjskie. Zarówno maka, jak i inne sprosz-
kowane mieszanki tego typu (np. shikakai, brahmi czy neem) świetnie
się sprawdzą jako dodatek do peelingu. Wówczas lepiej zrezygnować
z szamponu i po zrobieniu masażu zostawić taką mieszankę na skórze
na kilkanaście minut.
Bardzo dobrze zadziała w peelingu również spirulina, a przy bar-
dzo suchej skórze głowy odrobina oleju. Oczywiście trzeba przy tym
bardzo uważać, by po ich użyciu włosy nie stały się tłuste.

236
Inne zabiegi
LAMINOWANIE ŻELATYNĄ
Składniki:
łyżka żelatyny
¼ szklanki gorącej wody
łyżka dowolnej maski lub odżywki
Żelatynę należy rozpuścić w wodzie i gdy lekko przestygnie

(nie można dopuścić do tego, by stężała, a jeśli tak się stanie,
wystarczy podgrzać ją ponownie w kąpieli wodnej), dodać
do niej maskę lub odżywkę — najlepiej taką z dużą ilością
emolientów w składzie — dzięki czemu ograniczymy prawdo-
podobieństwo przeproteinowania włosów. Ewentualnie mo-
żemy dodać do mieszanki kilka kropli dowolnego oleju. Taką
maskę aplikujemy na umyte szamponem i osuszone ręcznikiem
włosy na minimum
minut, a na nią zakładamy czepek folio-
wy i ręcznik (lub podgrzewamy włosy suszarką). Po upływie
określonego czasu bardzo dokładnie spłukujemy włosy wodą
i suszymy.
Taki mocno proteinowy zabieg świetnie wygładza włosy
(uzupełniając ubytki w ich łusce), sprawia, że są one bardzo
błyszczące, sypkie, w dotyku miękkie niczym jedwab i wi-
zualnie zdrowsze. Efekt utrzymuje się nawet do tygodni,
w zależności od tego, jakie mamy włosy i jak często je myjemy.

237
DOMOWY SUCHY SZAMPON
Składniki:
½ szklanki płatków owsianych
łyżki mąki ziemniaczanej
Płatki należy bardzo dokładnie zmiksować na drobny pro-

szek i połączyć z mąką. Powstałą mieszankę przechowujemy
w szczelnym pojemniku w suchym i chłodnym miejscu. Taki
szampon aplikujemy na skórę głowy i włosy u nasady dopiero
wtedy, gdy włosy są idealnie suche, najlepiej dłonią lub du-
żym pędzlem, a po kilku minutach proszek wyczesujemy. Po
zabiegu włosy mniej się przetłuszczają, są ładnie odbite od
nasady i pełne objętości. Szampon możemy również stosować
awaryjnie, gdy włosy są już lekko nieświeże, a my nie mamy
możliwości ich umyć — dzięki niemu włosy będą wyglądały
na czyste przez kilka następnych godzin.

238
Półprodukty
kosmetyczne
Oprócz wszystkich ciekawych składników, które możemy zna-
leźć w naszych kuchniach czy aptekach, do wzbogacania miks-
tur pielęgnacyjnych nadają się również tak zwane półprodukty
kosmetyczne. Niestety nie kupimy ich w drogeriach ani w żad-
nych sklepach stacjonarnych, ale bez problemu zamówimy je
przez internet. Większość z nich kosztuje naprawdę niewiele
i w dodatku jest bardzo wydajna, warto się więc pokusić o kup-
no przynajmniej kilku podstawowych półproduktów.
Oferty sklepów są bardzo bogate i zwłaszcza za pierwszym
razem trudno jest się na coś zdecydować, dlatego też posta-
nowiłam przedstawić Wam podstawową listę półproduktów
najlepszych do włosów.
EMOLIENTY
Oleje roślinne — w sklepach z półproduktami możemy je zamó-
wić w niewielkich ilościach, np. ml, i moim zdaniem właśnie
od takich warto zacząć. Nie spotka nas przynajmniej przykra
niespodzianka, jeśli jakiś olej w przypadku naszych włosów
się nie sprawdzi.

239
HUMEKTANTY
Ekstrakt z aloesu — mój absolutny hit, bez którego nie potrafię
się obyć! Polecam go bardzo, bo jest naprawdę wszechstron-
ny — można go dodać do szamponu, odżywki, maski, mgiełki
czy płukanki, czyli właściwie do każdego kosmetyku, pod
warunkiem że nie jesteśmy na aloes uczuleni!
Kwas hialuronowy — mój drugi ulubiony nawilżacz. Pole-
cam zwłaszcza osobom, które chcą zadbać nie tylko o włosy,
ale również o swoją cerę. Można z niego zrobić przyjemną
„włosowo-twarzową” mgiełkę, serum, dodać go do maski czy
odżywki lub nakładać z olejem na twarz bądź końcówki wło-
sów. Do wyboru mamy kwas w proszku albo w postaci żelu,
czyli od razu wymieszany z wodą. Polecam przede wszystkim
tę drugą wersję, bo jest o wiele łatwiejsza w użyciu.
PROTEINY
Keratyna — najlepsza włosowa proteina, w dodatku tania, więc
niewiele stracimy, jeśli się okaże, że nasze włosy za nią nie
przepadają. Jej cząsteczki są tak małe, że są w stanie wniknąć
w głąb włosa i naprawdę go wzmocnić.
Kolagen z elastyną — produkt dla osób, które chcą się poba-
wić w tworzenie mikstur zarówno do włosów, jak i do twarzy.
U mnie genialnie sprawdza się na twarzy (wyrównuje drobne
zmarszczki) i równie dobrze na włosach. Jest wielkocząstecz-
kowy, więc nie wnika do wnętrza włosa czy skóry, a jedynie
tworzy na nich film, który nawilża i wygładza.
L-cysteina — to nie tyle proteina, ile aminokwas, z które-
go jest ona zbudowana. Potrafi głęboko wniknąć w strukturę
włosów, wzmocnić je, wygładzić i na dłuższy czas poprawić
ich stan. Ma niestety charakterystyczny, bardzo nieprzyjemny
zapach.

240
SUBSTANCJE AKTYWNE
(W TYM WITAMINY I EKSTRAKTY) I INNE
Panthenol — moja ulubiona włosowa witamina. Używam jej
właściwie od początku mojej przygody z półproduktami
i bardzo ją lubię. Wyraźnie wzmacnia włosy i jest uniwersal-
na — możemy dolewać ją właściwie do każdego kosmetyku
do włosów.
Witamina B — świetna, jeżeli mamy zamiar zrobić wcierkę:
wzmacnia włosy i pobudza do wzrostu, ogranicza ich wypa-
danie.
Liposomy (np. ekstrakt wzmacniający włosy) — możemy je
dodawać nie tylko do wcierek, ale też do mgiełek, płukanek,
szamponów czy masek.
Konserwant (np. FEOG) — jeżeli planujemy robić np. mgieł-
ki, to bardzo się przyda, bo bez niego wszystko, co wymiesza-
my, musimy zużyć od razu (w przypadku przechowywania
w lodówce niektóre mikstury mogą nam służyć maksymalnie
przez tygodnie, a te z proteinami nawet krócej). Po doda-
niu konserwantu czas przydatności wydłuża nam się do kilku
miesięcy, a nawet lat!
Pojemniki, miarki itp. — na pewno warto zaopatrzyć się przez
internet w papierki lakmusowe, bo są trudno dostępne w skle-
pach stacjonarnych. Przydadzą się też łyżeczki miarowe — dzię-
ki nim nie stracimy czasu na zastanawianie się, jakiej pojemno-
ści jest nasza łyżeczka do herbaty. Do mgiełek warto również
kupić butelki z atomizerem, gdyż w sklepach z półprodukta-
mi są one bardzo tanie.

241
Dodatek A
PRZYDATNE
LINKI
Dodatek A. Przydatne linki

242
Sklepy internetowe
z półproduktami
kosmetycznymi
. Zrób Sobie Krem — http://www.zrobsobiekrem.pl/
. Mazidła — http://mazidla.com/
. Biochemia Urody — http://www.biochemiaurody.com/
. Eco Spa — http://ecospa.pl/
. Naturalis — http://naturaliskosmetyki.pl/
. Naturalne Piękno — http://www.naturalne-piekno.pl/
. e-naturalne — http://www.e-naturalne.pl/
. Zdrowe Kosmetyki — http://www.zdrowekosmetyki.com/
. Zielony Klub — http://zielonyklub.pl/
. Beautyever — http://www.beautyever.pl/
Ciekawe blogi,
strony internetowe i fora
. Blog Czarownicującej (http://www.wiedzmabloguje.com/)
— miejsce idealne dla osób z problematyczną, wrażliwą skórą
głowy — autorka bloga pisze o kosmetykach i sposobach pie-
lęgnacji dla osób z takim problemem, ale nie tylko. Ma zacięcie
naukowe i potrafi w niezwykle prosty sposób wytłumaczyć
pojęcia trudne do zrozumienia dla laika.
. Blog Kascysko (http://kascysko.blogspot.com/) — autorka,
magister chemii, doktorantka i kosmetyczka, walczy z mitami
na temat pielęgnacji (nie tylko włosów) i naukowo, ale przy-
stępnie opowiada o tajnikach kosmetologii.

243
. Blog Łojotokowa Głowa (http://lojotokowaglowa.blogspot.
com/) — blog poświęcony w dużej mierze walce z ŁZS (łojo-
tokowym zapaleniem skóry), z którym zmaga się autorka.
. Forum Wizażu, dział dla Zakręconych (http://wizaz.pl/
forum/forumdisplay.php?f=) — miejsce dla osób z kręcony-
mi włosami, w którym można znaleźć dosłownie wszystko na
temat ich pielęgnacji.
. Forum włosomaniaczek (http://forum.anwen.pl/) — za-
łożone przeze mnie forum dla włosomaniaczek, na którym
można uzyskać porady, poczytać opinie o różnych produktach
i dowiedzieć się wszystkiego na temat różnorodnych, również
tych nietypowych metod pielęgnacji włosów.
. Forum miłośników długich włosów (http://www.longhair-
community.com/) — największe, anglojęzyczne forum poświę-
cone tej tematyce.
. Encyklopedia składników kosmetycznych (http://www.
kosmopedia.org/encyklopedia/) — czyli opis ponad składni-
ków, które najczęściej można spotkać w kosmetykach. Bardzo
przydatna strona przy analizowaniu składów kosmetyków.
. Badanie włosów pod mikroskopem (http://zrodlaurody.
pl/laboratoryjne-badanie-wlosa.html) — tutaj możemy zamówić
sobie badanie włosów. Dzięki niemu dowiemy się, jaką nasze
włosy mają grubość i porowatość, a także jaki jest stan łuski
i końcówek włosów.
Dodatek A. Przydatne linki

244
Podziękowania
Na sam koniec chciałabym z całego serca podziękować kilku
osobom. Przede wszystkim Paulinie Kruszec, bo bez niej ta
książka wcale by nie powstała. Emilii Ostapińskiej, mojej sio-
strze, za inspirację i wiele cennych uwag, które pomogły mi
w kryzysowych chwilach. Kasi Bożęckiej za bardzo pomocne
rady dotyczące tego, co koniecznie powinno się znaleźć w mojej
książce. Mojemu kochanemu mężowi za wsparcie i za to, że tak
dzielnie znosił mój brak uwagi w czasie, gdy pisałam. Marcie
Mardyle za możliwość konsultacji, wiarę w moje możliwości
i wszystkie wydawnicze porady. Wreszcie szczególne podzię-
kowania kieruję do moich czytelników, którzy przez tyle lat
motywowali mnie do pisania, dzięki czemu mogłam spełnić
swoje największe dziecięce marzenie o napisaniu książki.

245
Podziękowania
246
Skorowidz
A G
alkohol, ,
, , ,
, , , glinka,
,
, ,
, , grzebień,
tłuszczowy, ,
aloes,
, , , H
aminokwasy,
,
, , henna, , , ,
,
egzogenne, hormony,
humektant, , , , , , ,
B
,
balsam, hydrolat, ,
C I
cebulka,
INCI,
ciąża,

czesanie, K
keratyna hydrolizowana,
D
detergent, L
DHT,
lakier do włosów,
dieta,
,
,
,
, ,
, , lanolina,

dihydrotestosteron, Patrz: DHT Ł
drożdże, , łojotokowe zapalenie skóry, Patrz:
dyfuzor, , ŁZS
łupież,
, , ,
E łuska, , , , , ,
elektryzowanie się, , łysienie androgenowe,

emolient, , , , , , , , ŁZS,
, , , ,
, ,
estrogen,
M
masaż, ,
,
F maska, ,
, ,
, , , ,
farba do włosów, ,
, , , ,
farbowanie, , ,
, , tuningowanie,
filmformer, , , , z drożdży,
flamboyage, masło, ,
fryzjer, ,
mgiełka, ,
fryzura, , , ,
, , , mycie, , ,
, , , , ,
, ,
metoda kubeczkowa,

247
OMO, ,
, , , , , proteina, , , , , , ,
, , , , , , , ,
mydło do włosów,
hydrolizowana, , , ,
N
naa kosmetyczna, nadmiar,
, , ,
wielkocząsteczkowa,
O przedłużanie,
odżywianie, , , , przetłuszczanie się, , , ,
głębokie,
kremowanie,
olejowanie, ,
R
przed myciem, rozjaśnianie, , , ,
tradycyjne,
odżywka, , , , , , , S
, ,
, sebum, ,
bez spłukiwania, , , , serum,
, , ,
, , , olejowe,
myjąca, , z silikonami, , , , ,
olej, , , ,
,
,
, , , , ,
, , , , , , , , siemię lniane, ,
, , ,
silikon, , , , , ,
małocząsteczkowy,
, ,
, Patrz też: serum
niewnikający, z silikonami, szampon
półwnikający, z silikonami
średniocząsteczkowy,
, , siwienie, ,
, skalp, Patrz: skóra głowy
wnikający, skóra głowy, ,
choroby,
P masaż, Patrz: masaż
papiloty,
nawilżanie, ,
parafina, peeling,
pasemka, pielęgnacja,
peeling,
, , SLES, ,
pianka, , , SLS,
pielęgnica, Sodium Laureth Sulfate, Patrz:
płukanie, , SLES
płukanka, , ,
,
, , , Sodium Lauryl Sulfate, Patrz:
, , SLS
koloryzująca, styling, Patrz: trwała ondulacja
zakwaszająca, , substancja
polimery, , filmotwórcza, Patrz:
prostownica, , , , , filmformer
grzybobójcza,
,
Skorowidz
248
substancja elektryzujące się, Patrz:
łagodząca, elektryzowanie się
nawilżająca, ,
falowane, , , , ,
powierzchniowo czynna, , farbowane, ,
gęstość, , ,
przeciwzapalna,
grube,
suszarka, , ,
,
grubość, , ,
z jonizacją,
kręcone, , , , , ,
szampon, , , , ,
objętość, , ,
dopasowany do koloru odżywianie, Patrz: odżywianie
włosów, pielęgnacja, , ,
,
,
łagodny,
,
oczyszczający, porowatość, , , , ,
przeciw wypadaniu włosów, ,
proste, , , , ,
przeciwłupieżowy, puszące się, , , ,
suchy,
, rozdwajające się, ,
volume, spiralki, , ,
z silikonami, , suche, ,
szczotka, , szczotkowanie, Patrz:
szczotkowanie, szczotkowanie
typ,
,
T zabezpieczanie,
tekstura, , zniszczone, , ,
termoloki, wosk,
testosteron,
wypadanie,
,
, , ,
trwała ondulacja, , ,
Z
W zagęszczanie, ,
wcierka, , ,
,
, , , , zioła, , ,
,
, , , ,
, ,
, , , , ,
witamina,
,
, , , , , ekstrakt,
,
, , , ,
indyjskie,
,
, ,
włosy
afro, Patrz: spiralki Ż
cienkie, żel, ,

cykl życia lniany, , ,
anagen,
żelatyna,
katagen,
,

telogen,

Kołomycew Anna - Jak Dbac O Wlosy PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kołomycew Anna - Jak Dbac O Wlosy PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wszelkie prawa zastrzeżone.

Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości

Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami ﬁrmowymi

Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań,

Redaktor prowadzący: Ewelina Burska

Materiały graﬁczne na okładce i wewnątrz książki zostały wykorzystane

 Poleć książkę na Facebook.com  Księgarnia internetowa

 Kup w wersji papierowej  Lubię to! » Nasza społeczność

Rozdział 1. Jakie mam włosy? . ............................... 13

Wysoka porowatość . .......................................... 

Rozdział 2. Mam problem z włosami . ...................... 33

Przyczyny zewnętrzne . ...................................... 

Zioła (również te indyjskie) . .............................. 

Używajmy szczotek z naturalnych

Sięgajmy po płyn do płukania tkanin . ................. 

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Rozdział 3. Jak dbać o włosy? . ................................ 85

Po trzecie: nawilżać . .......................................... 

Rozdział 4. Czego szukać w kosmetykach

Gdzie ich szukać? . ............................................. 

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Rozdział 5. Domowe sposoby na piękne włosy . ......... 205

Dodatek A. Przydatne linki . .................................... 241

Podziękowania . ..................................................... 244

&*-*2$5 . . . . . . . . ǻ ǻ ǻ ǻ . ....................................... ǕǗǙ

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

O czym jest ta książka?

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Poza najbardziej oczywistym, bo widocznym gołym okiem,

Andre Walker opublikował typologię włosów w swojej

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

a mają średnicę szydełka i są najmniej suche ze wszystkich

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

RYSUNEK 1.1. RODZAJE SKRĘTU WŁOSÓW

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

RYSUNEK 1.2. POROWATOŚĆ WŁOSÓW

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

Jak dbać o włosy. Poradnik dla początkującej włosomaniaczki

Nigdy nie skręcają się Preparaty nadające im Wszystkiego, co może je

same, trudno nadać im objętość. obciążyć.

Wywijają się na końcach, Suszenie dyfuzorem, Zbyt mocnych

stylizację na prosto przy

Pozostawione do Nawilżanie, żele i kremy Mocnych szamponów,

skręcają się i lubią się naturalne suszenie, czesania na sucho.

Tworzą cienkie spiralki. Bardzo intensywne Szamponów i produktów

odżywianie, dużo olei do stylizacji z alkoholem,

Rozdział 1. Jakie mam włosy?

nadające im objętość. w kosmetykach, niszczą-

Są sztywne niczym dru- Dużą ilość emolien- Nadmiaru protein.

jak w szczotkach z dzika) w produktach odżyw-

Nie pasuje do nich żaden Równowagę emoliento- Niszczących zabiegów

Są z natury zdrowe, gład- Oleje i proteiny o małych Nadmiernej pielęgnacji,

lizm w pielęgnacji, lekkie

Wysoka porowatość . ..........................................

Przyczyny zewnętrzne . ......................................

Zioła (również te indyjskie) . ..............................

Sięgajmy po płyn do płukania tkanin . .................

Po trzecie: nawilżać . ..........................................

Gdzie ich szukać? . .............................................

&-2$5 . . . . . . . . ǻ ǻ ǻ ǻ . ....................................... ǕǗǙ