Rozdział II

Karta pracy

Władcy średniowiecznej Europy

1. Przyporządkuj do każdego z władców frankijskich
właściwy opis polityki.

A. Chlodwig, B. Pepin Krótki, C. Karol Wielki

1. Dążył do odnowienia Imperium Rzymskiego poprzez zjednoczenie jego dawnych ziem

oraz związki dynastyczne z Bizancjum. Został ukoronowany na cesarza przez papieża.
2. Otrzymał koronę cesarską po zajęciu Rzymu na prośbę papieża. Jego celem było
zjednoczenie chrześcijańskiego świata, w tym papiestwa, pod władzą cesarza.
3. Wprowadził swoje państwo w krąg kultury chrześcijańskiej, a współpracę z hierarchią
kościelną wykorzystał do jego integracji wewnętrznej.
4. Dzięki poparciu papiestwa objął tron w państwie Franków. Przyczynił się do powstania
Państwa Kościelnego.

A – .........3......., B – ........4........, C – ........1........

2. Porównaj wizje uniwersalizmu według Karola Wielkiego, Ottona I i Ottona III.

Wykorzystaj tekst źródłowy ze s. 24 oraz informacje ze s. 25 i 26 podręcznika.

Wizje uniwersalizmu
Karola Wielkiego Ottona I Ottona III

rola cesarza

rola papieża

3. Przedstaw cechy średniowiecznego władcy wynikające z ówczesnych poglądów na temat

pochodzenia władzy monarszej.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
4. Wykonaj polecenia na podstawie tekstów źródłowych.

Tekst A
Podobnie jak Bóg, Stwórca wszechświata, uczynił na firmamencie niebieskim dwa wielkie
światła: światło większe, aby rządziło dniem, i światło mniejsze, aby rządzić nocą, tak dla
umocnienia powszechnego Kościoła [...] ustanowił dwie wielkie godności, większą, aby jako
dniami rządziła duszami, i mniejszą, która by jako nocą rządziła ciałami: to są powaga
papieska i władza królewska. A jak księżyc bierze światło swoje od słońca [...], podobnie
władza królewska od powagi papieskiej bierze blask dostojeństwa.
Źródło: Wiek V–XV w źródłach, oprac. M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard, Warszawa 1997, s. 131.

Tekst B
Gdy moc Boża, od której pochodzi każda władza na niebie i ziemi, nam, pomazańcowi Jego,
powierzyła rządy w królestwie i cesarstwie [...], z największym bólem serca musimy użalić się
[...], że od głowy św. Kościoła [...] zdają się wychodzić przyczyny niesnasek, posiew złego i
jad zarazy. [...] Gdy przez wybór książąt królestwo i cesarstwo od samego Boga jest nam
dane, który przez mękę Chrystusa, Syna Swego, dwom mieczom niezbędnym do rządzenia
świat poddał, i gdy Piotr apostoł tak nas uczył: „Boga się bójcie, a króla czcijcie”, każdy, kto
powie, żeśmy koronę cesarską [...] przyjęli od pana papieża, sprzeciwia się Boskim
postanowieniom i nauce Piotra i winien będzie kłamstwa.
Źródło: A. Paner, J. Iluk, Na tabliczce, papirusie i pergaminie, Koszalin 1997, s. 215–216.

A. Uzupełnij zdanie.

Doktrynę cezaropapizmu zaprezentowano w tekście źródłowym .........B......., a doktrynę

papocezaryzmu – w tekście źródłowym ........A........ .

B. Napisz, do jakiej średniowiecznej koncepcji stosunków między władzą świecką

a duchowną nawiązano w tekście źródłowym B. Wyjaśnij, na czym ona polegała.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................

5. Obejrzyj zdjęcie przedstawiające fragment Drzwi Gnieźnieńskich i podaj nazwę ukazanej

na nim czynności prawnej. Opisz symboliczny sposób, w jaki została ona dokonana.

Scena przedstawia ważną uroczystość z życia

św. Wojciecha. Na tronie siedzi cesarz Otton II.

.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................