Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.

0) 1/6

Instrukcja do Laboratorium
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych

Temat: Technika VoIP

Opracował: dr inż. Marcin Głowacki

Wrocław 2017
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.0) 2/6

Cele ćwiczenia:

Analiza i porównanie otrzymanych wyników obserwacji, m.in. zbadanie procedury

negocjacji parametrów sesji z użyciem protokołu SDP (ang. Session Description
Protocol).

Stanowisko laboratoryjne:

Stanowisko pomiarowe składa się z urządzeń techniki VoIP podłączonych do

regeneratora (ang. HUB/Repeatera) użytego jako punktu centralnego w obszarze sieci
lokalnej:
- HUB/Repeater 8 portowy Ethernet,
- komputery PC1 i PC2 z kamerami i oprogramowaniem Softphone (X-Lite) oraz
ClearOne Desktop,
- komputer PC3 w roli monitora z analizatorem protokołów Wireshark,
- punkt dostępowy sieci bezprzewodowej TP-Link 740N,
- telefon IP - Cisco IP Phone SPA941,
- wideotelefon IP – Ditel,
- na stojaku: serwery SIP proxy – dwa rutery Linksys WRT54GL z oprogramowaniem
OpenWRT/Milkfish (Operator 1 i 2)

Należy rozpocząć od rozpoznania procedury kasowania urządzeń do domyślnych

ustawień fabrycznych, a następnie zgodnie z procedurą wyczyścić konfigurację urządzeń SIP.
Stan gotowości urządzeń po zresetowaniu należy zgłosić Prowadzącemu w celu uzyskania
potwierdzenia i zgody na kontynuację ćwiczenia. Procedurę należy również wykonać po
zakończeniu obserwacji przed opuszczeniem sali – wtedy również należy zgłosić ten fakt
Prowadzącemu.
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.0) 3/6

INTERNET
DHCP
Brama:
Operator 1 Operator 2:
10.104.132.62
100-110 200-211
111 222
10.104.132.1 10.104.132.2 Bramka
VoIP
Serwery 10.104.132.100
SIP
Registrar
LAN 111 222
10.104.132.0/26
Telefony
Switch referencyjne

LAN z DHCP

Smartfone

AP
PC1
LAN

Monitor
HUB

PC2 PC3

Softphone Softphone Telefon Wideotelefon IP

IP
Rys.1 Schemat stanowiska laboratoryjnego do obserwacji usług VoIP

Przebieg ćwiczenia:

1. Konfiguracja użytkowników VoIP

Należy podłączyć układ pomiarowy według schematu i ustalić adresy IP urządzeń sieciowych
statyczne oraz pobrane z serwera DHCP – narysuj i uzupełnij tabelkę w protokole

Tabela 1. Lokalizacja i adresy IP urządzeń

Lp. Urządzenie Adres IP Maska Użytkow. SIP
1 Operator 1 – SIP Proxy 100-111, 111
2 Operator 2 – SIP Proxy 200-211,222
3 Bramka VoIP referencyjna 222, 333
4 Komputer PC1 – monitor
5 Komputer PC2 – softphone
6 Komputer PC3 – softphone
7 Telefon VoIP
8 Wideotelefon VoIP
9 Punkt dostępowy WiFi
10 Smartfon
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.0) 4/6

Rejestracja zdarzeń podczas procesu rejestracji urządzeń SIP na serwerach SIP Proxy

Komputer PC3 podłączony jest do HUB/Reeatera i w ten sposób może obserwować

wszystkie zdarzenia w przewodowej sieci LAN. Przed przystąpieniem do konfiguracji
urządzeń rozpocznij rejestrację zdarzeń z użyciem analizatora protokołów Wireshark na
komputerze PC3 – można dodatkowo włączyć filtrowanie ruchu: sip or rtp or icmp.

W trakcie procesu konfiguracji urządzeń VoIP należy śledzić proces rejestracji na serwerze
SIP, w tym proces uwierzytelniania oraz negocjacji parametrów z użyciem protokołu SDP.
Do sprawozdania należy sporządzić wykresy czasowe zdarzeń sieciowych podczas procesu
rejestracji urządzeń VoIP na serwerze SIP Proxy.

Serwery SIP Proxy - działają na routerach Linksys WRT54GL. Adres IP jest jednocześnie
adresem bramy. Konta SIP zostały skonfigurowane zgodnie z informacją na schemacie.
Wszystkie hasła do kont użytkowników SIP dla Operatora 1 i Operatora 2 to: password.

UWAGA: Studenci nie mają uprawnień do konfiguracji i zarządzania tymi urządzeniami.

Konfiguracja poszczególnych urządzeń

Oprogramowanie Softphone na komputerach PC2 i PC3

1. Uruchom aplikację X-Lite.

2. Na ekranie telefonu wirtualnego - prawy klawisz myszy otwiera menu kontekstowe -
wybierz konfigurację konta SIP. Skonfiguruj konto SIP podając wskazanie na adres IP
serwera SIP Proxy oraz użytkownika: 101 (dla PC2) i 102 (dla PC3) z hasłem:
password
3. Sprawdź status rejestracji na ekranie telefonu wirtualnego.
4. Jeśli status jest Zarejestrowany na obydwu PC, wykonaj próbne połączenie pomiędzy
komputerami. Możliwe, że będzie wymagana konfiguracja urządzeń audio, wybierz
Urządzenie audio USB i korzystaj z dołączonych do PC mikrotelefonów.

Należy sprawdzić status rejestracji, stan oczekiwany to: Registered oraz wykonać
połączenia próbne na telefon referencyjny o numerze 111. Na komputerze PC1 powinny być
widoczne zdarzenia zaobserwowane podczas procesu rejestracji – można przerwać
obserwację i zapisać do pliku o odpowiedniej nazwie, a następnie wznowić obserwację.

Telefon IP – urządzenie posiada interfejs konfiguracyjne jako menu dostępne z przycisków

sterujących oraz wyświetlacza LCD. Po rozpoznaniu adresu IP można skorzystać z
wbudowanego serwera WWW łącząc się z nim z dowolnego PC. Telefon posiada dwie
niezależnie linie do prowadzenia rozmów VoIP oraz wbudowaną funkcjonalność
telekonferencji trójstronnej. Należy przeprowadzić procedurę rejestracji telefonu na serwerze
SIP Proxy Operatora 1 jako użytkownik 105 z hasłem: password dla jednej z linii oraz na
serwerze SIP Proxy Operatora 2 jako użytkownik 205 z hasłem: password dla drugiej linii.

Należy sprawdzić status rejestracji, stan oczekiwany to: Registered oraz wykonać
połączenia próbne na telefon referencyjny o numerze 111 oraz telefon referencyjny o numerze
222. Na komputerze PC3 powinny być widoczne zdarzenia zaobserwowane podczas procesu
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.0) 5/6

rejestracji – można przerwać obserwację i zapisać do pliku o odpowiedniej nazwie, a

następnie wznowić obserwację.

Wideotelefon IP - urządzenie posiada interfejs konfiguracyjne jako menu dostępne z

przycisków sterujących oraz wyświetlacza LCD. Po rozpoznaniu adresu IP można skorzystać
z wbudowanego serwera WWW łącząc się z nim z dowolnego PC. Należy przeprowadzić
procedurę rejestracji telefonu na serwerze SIP Proxy Operatora 1 jako użytkownik 106 z
hasłem: password.
Należy sprawdzić status rejestracji, stan oczekiwany to: Registered oraz wykonać
połączenia próbne na telefon referencyjny o numerze 111. Na komputerze PC3 powinny być
widoczne zdarzenia zaobserwowane podczas procesu rejestracji – można przerwać
obserwację i zapisać do pliku o odpowiedniej nazwie, a następnie wznowić obserwację.

Punkt dostępowy WiFi – jest podłączony portem WAN do HUB-a i umożliwia radiowy
dostęp do sieci dla urządzeń mobilnych, np. smartfon. Interfejs radiowy jest sprzężony
domyślnie z portami LAN wraz z uruchomioną usługą DHCP. Pomiędzy portami LAN i
WAN działa NAT - translacja adresów IP wraz z translacją portów warstwy transportowej.

Punkt dostępowy należy skonfigurować z parametrami: SSID: SIPLAB806

z mechanizmem bezpieczeństwa WPA.
W użyciu są tylko porty przełącznika LAN z wyłączonym mechanizmem DHCP.
W razie konieczności odtworzenia konfiguracji do w/w, np. po zresetowaniu urządzenia
można otworzyć stronę WWW z konfiguracją AP na adresie 192.168.1.1 i zalogować na
konto admin/admin, a następnie postępować zgodnie z instrukcją obsługi urządzenia.

Telefon VoIP WiFi (Smartfone)

1. Należy skonfigurować dostęp do sieci bezprzewodowej udostępnianej przez AP oraz
uzyskać adres IP z serwera DHCP.
2. Korzystając z instrukcji obsługi oprogramowania z klawiatury telefonu dostęp do
sieci,.
3. Konto SIP można skonfigurować z klawiatury telefonu lub korzystając z przeglądarki
WWW podłączonej do serwera na adresie IP telefonu.
4. Skonfiguruj dostęp do podając wskazanie na adres IP serwera SIP Proxy Operatora 1
oraz użytkownika: 103 z hasłem: password

Należy sprawdzić status rejestracji, stan oczekiwany to: Registered oraz wykonać
połączenia próbne na telefon referencyjny o numerze 111. Na komputerze PC3 powinny być
widoczne zdarzenia zaobserwowane podczas procesu rejestracji – można przerwać
obserwację i zapisać do pliku o odpowiedniej nazwie, a następnie wznowić obserwację.

Obserwacja realizacji usług VoIP:

1. Rozpocznij nową rejestrację zdarzeń z użyciem analizatora protokołów Wireshark na

komputerze PC3.
2. Wykonaj kilka kombinacji połączeń VoIP pomiędzy różnymi urządzeniami i sprawdź
czy każde z nich może komunikować się z pozostałymi.
Diagnostyka Sieci Teleinformatycznych Technika VoIP (v4.0) 6/6

3. Zarejestruj proces inicjalizacji połączenia z użyciem protokołu SIP – narysuj wykres

czasowy zdarzeń SIP z uwzględnieniem wszystkich podmiotów biorących udział w
komunikacji.
 Zaobserwuj fazę zestawiania połączenia bezpośredniego pomiędzy klientami
usługi – przeanalizuj pola protokołu Session Description Protocol (SDP) - gdzie
występują i jakie informacje niosą.
 Zaobserwuj fazę realizacji usługi - jakiego typu strumienie danych i jak
zaadresowane przesyłane są podczas transferu danych zakodowanego dźwięku.
Narysuj schemat czasowy. Jaka jest relacja pomiędzy abonentami biorącymi udział
w realizacji usługi.
 Zaobserwuj fazę rozłączenia połączenia.
UWAGA: Narysuj schemat czasowy, na którym fazy będą wyraźnie uwidocznione -
rozdzielone granicami wraz z nazwą każdej fazy.
4.
.
5. Wykonaj połączenie telefonii wideo pomiędzy komputerami PC2 i PC3, a także
pomiędzy wideotelefonem i PC. Zarejestruj zdarzenia i porównaj je z analogicznymi
zdarzeniami dla usługi VoIP.
6. Wykonaj połączenie trójstronne korzystając z opcji Conference w kliencie X-Lite
pomiędzy trzema urządzeniami i sprawdź ile strumieni audio (RTP) i pomiędzy
którymi urządzenia są przesyłane. Narysuj schematy czasowe.
a. dla usługi VoIP,
b. dla usługi wideokonferencji.
7. Wykonaj połączenie trójstronne VoIP korzystając z opcji telefonu IP pomiędzy trzema
urządzeniami i sprawdź ile strumieni audio (RTP) i pomiędzy którymi urządzenia są
przesyłane. Narysuj schemat czasowy.
8. Skorzystaj z usług IM/Presence - zmieniaj status / dostępność klienta, przeprowadź
chat. Zarejestruj zdarzenia i porównaj je z analogicznymi zdarzeniami dla usług VoIP.

3. Sprawozdanie

Po wykonaniu ćwiczeń należy opracować wnioski szczegółowe, które komentują

każdy z wykonanych eksperymentów oraz wnioski końcowe, które dokonują porównania
obserwowanych technik oraz syntezy zdobytej wiedzy i doświadczenia. Dokonaj
szczegółowej analizy zdarzeń inicjujących usługi z użyciem SIP i protokołu SDP -
przeanalizuj przesyłane komunikaty i dane, a w tym negocjowane parametry połączeń w
polach SDP, adresy IP, numery portów UDP i użycia kodeków - wszystko to, co jest
niezbędne do realizacji usług VoIP.