‫‪Wikimedia Incubator‬‬

‫ﭔﺎوﯾﮩﻮاں ﺳﯿﭙﺎرہ‪Wb/skr/‬‬
‫ﭔﺎوﯾﮩﻮاں ﺳﯿﭙﺎرہ > ‪< Wb | skrWb > skr‬‬

‫ﺳﻮرۃ اﻻﺣﺰاب ﻣﺪﻧﯿﮧ‬

‫َاﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِو ُﭼﻮں ﺟﮩﮍی ﮐﻮﺋﯽ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے رﺳﻮل ِدی‬

‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار َرﮨﺴﯽ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﯿﮏ َﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﺴﯽ‪ُ ،‬اوﮐﻮں‬
‫ﻋﺰت ﺑﺮﮐﺖ‬ ‫ݙﯾﺴﻮں‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ َاﺳﺎں ّ‬ ‫ݙوڑا َاﭴﺮ ُ‬
‫واﻻ ِرزق ﺗﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﮨﮯ )‪(٣١‬۔ َاے ﻧﺒﯽ ِدﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ‪! ‬‬
‫ُﺗﺴﺎں ِﭔﻨﮭﺎں ذاﻟﯿﮟ ِو ُﭼﻮں ﮐﮩﯿﮟ َواﻧﮕﻮں ِوی ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ِﻧﮭﯿﻮے‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎری اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮݨ َﭼﮩﻨﺪﯾﺎں‬
‫ِﮨﯿﻮے‪ ،‬ﺗﺎں ُﺗﺴﺎں ﮐﮩﯿﮟ ﻏﯿﺮ ﻣﺮد ﻧﺎل ﻧﺰاﮐﺖ ﻧﺎل ﺎﻟﮫ ِوی‬
‫ﻧﮧ ِﮐﯿﺘﯽ ﮐﺮو‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ِﺟﮩﮍے َﺷﺨﺺ دے ِد ّل ِوچ ﮐﻮﺋﯽ‬
 ‫ﭘﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ‬ ‫َوٹ ﮨﮯ ﺗﺎں او ﮐﻮﺋﯽ َﻃﻤﻊ ﻧﮧ َرﮐﮭ ﻟ‬
‫ُاوﻧﺪے ﻧﺎل ﺻﺎف ِﺳﺪّ ﮬﮯ ﻃﺮﯾﻘﮯ ﻧﺎل ﺎﻟﮫ ِﮐﯿﺘﯽ ﮐﺮو‬
‫)‪(٣٢‬۔ َاﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ ﮔﮭﺮاں ِوچ )آرام ﻧﺎل( ﭔﯿﭩﮭﯿﺎں ِرﯾﮩﺎں‬
‫ﮐﺮو َاﺗﮯ ﺟﺎﮨﻠﯿﺖ دے زﻣﺎﻧﮯ واﻟﯽ َﺳﭳ دَ ﮬﭳ ِوی ﻧﮧ‬
‫ِݙﮐﮭﺎﺋﯽ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﻤﺎز ﭘﮍﮬﯽ ِﮐﯿﺘﯽ ﮐﺮو ﺗﮯ ٰ‬
‫زﮐﻮۃ ِݙﺗﯽ‬
‫ﮐﺮو‪ ،‬ﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے رﺳﻮل ِدی ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ِﮐﯿﺘﯽ‬
‫َرﮐّﮭﯽ ﮐﺮو‪َ ،‬اے )ﻧﺒﯽ دے( ﮔﮭﺮ واﻟﯿﻮ! َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں َﭼﮩﻨﺪے‬
‫ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ﺳﺎرا ﮔَﻨﺪ َﻣﻨﺪ َﮨﭩﺎ ِﮔﮭﻨّﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫ﺻﻠﻮں ﭘﺎک ﺻﺎف ﮐﺮ ݙﯾﻮے )‪(٣٣‬۔ َاﺗﮯ ﯾﺎد ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‬ ‫َا ُ‬
‫ِﺟﮩﮍﯾﺎں َاﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں ﺗﮯ ﺣﮑﻤﺖ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ُﺗﮩﺎݙے‬
‫ﺻﻠﻮں ﺑﺎرﯾﮏ‬‫وﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َا ُ‬
‫ِ‬ ‫ﮔﮭﺮاں ِوچ ﭘﮍﮬﯿﺎں‬
‫ﮐﻨُﻮں ﺑﺎرﯾﮏ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭ ّﻨ واﻻ ﺗﮯ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫ﺧﺒﺮ َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٤‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﺮداں ﺗﮯ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎن ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﻮﻣﻦ ﻣﺮداں ﺗﮯ ﻣﻮﻣﻦ ذاﻟﯿﮟ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار َﻣﺮداں ﺗﮯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ َﺳ ّﭽﮯ َﻣﺮداں ﺗﮯ َﺳ ّﭽﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪ ،‬ﺻﺎﺑﺮ َﻣﺮداں ﺗﮯ‬
 ‫ﺻﺎﺑﺮ ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻋﺎﺟﺰی ﮐﺮݨ واﻟﮯ َﻣﺮداں ﺗﮯ‬
‫ﻋﺎﺟﺰی ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺧﯿﺮاﺗﺎں ﮐﺮݨ واﻟﮯ‬
‫َﻣﺮداں ﺗﮯ ﺧﯿﺮاﺗﺎں ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ روزے‬
‫َرﮐﮭ واﻟﮯ َﻣﺮداں ﺗﮯ روزے َرﮐﮭ واﻟﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ َاﭘ ﺎں َﻧﻨﮕﯿﺞ ﮐﭵ واﻟﮯ َﻣﺮداں‪ ،‬ﺗﮯ َاﭘ ﺎں َﻧﻨﮕﯿﺞ ّ‬
‫ﮐﺠ‬
‫واﻟﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں َﭔ ُﮩﻮں ﯾﺎد ﮐﺮݨ واﻟﮯ‬
‫َﻣﺮداں ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﯾﺎد ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ‪ ،‬اﻧﮭﺎں‬
‫ﺳﺎرﯾﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َاﻟﻠﮧ َاﭘ ﯿﮟ ﺑﺨﺸﺶ ﺗﮯ ِﮨﮏ َوݙا َاﺟﺮ ﺗﯿﺎر‬
‫َرﮐﮭﯿﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﮨﮯ )‪(٣٥‬۔ َاﺗﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﻣﻮﻣﻦ َﻣﺮد ﯾﺎ ﻣﻮﻣﻦ ذال‬
‫ﮐُﻮں ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ َﭴ اں َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪا َرﺳﻮل‬
‫ﮐﻮﺋﯽ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮ ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺗﺎں او ُاوں ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ ِوچ َاﭘ ﺎں ِوی‬
‫ﮐﻮﺋﯽ اﺧﺘﯿﺎر َﺳﻤﺠﮭﮯ َاﺗﮯ َﺟﯿﮟ ﮐﮩﯿﮟ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے‬
‫ﺻﻠﻮں ﮔُﻤﺮاہ‬‫رﺳﻮل ِدی ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ِﮐﯿﺘﯽ َﭔﺲ ﺗﺤﻘﯿﻖ او َا ُ‬
‫ِﺗﮭﯽ ﯿﺎ )‪(٣٦‬۔ َاﺗﮯ )ﯾﺎد ﮐﺮ( َﭴ اں َﺗﯿﮟ ُاوں ﺷﺨﺺ ﮐُﻮں‬
‫آﮐﮭﯿﺎ ﮨﺎ‪ ،‬ﺟﯿﮑﻮں َاﻟﻠﮧ ِدی ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺨﺸﯽ ﺌﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﺗﮯ َﺗﯿﮟ‬
‫ِوی ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ اﺣﺴﺎن ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﺎ‪ ،‬ﺟﻮ َاﭘ ﯿﮟ ذال ﮐُﻮں َاﭘ ﯿﮟ‬
 ‫َﮨﺘّ ﮫ ِوچ َرﮐﮭﯽ َرﮐﮫ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙر ! َاﺗﮯ َﺗﯿﮟ ﺧﻮد‬
‫آﭘ ﯿﮟ ِدل ِوچ او ﺎﻟﮫ ُﻟﮑﺎﺋﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﺟﯿﮑﻮں َاﻟﻠﮧ ﻇﺎﮨﺮ ﮐﺮݨ‬
‫واﻻ َﮨﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﻮں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻨُﻮں ݙردا ﮨﺎوﯾﮟ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ َاﻟﻠﮧ دا‬
‫ﭘُ ﻮرا ﭘُ ﻮرا ﺣﻖ ﮨﮯ ﺟﻮ ُﺗﻮں َﭔﺲ ﮨُﻮں ﮐﻨُﻮں ݙرﯾﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫َﭴ اں زﯾﺪ ﮐُﻮں ُاوﻧﺪی ذال ِدی ﺿﺮورت ﻧﮧ َرﮨﺌﯽ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫َاﺳﺎں ُاوں )ذال( ﮐُﻮں ﺗﯿ ے ﻧﺎل َﭘﺮﻧﺎ ِݙﺗﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺎں ِﮐﯿﺘﮯ اﻧﮭﺎں دے ﭘُ ﺘﺮﯾﻠﯿﺎں ِدﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ ﻧﺎل ِﻧﮑﺎح‬
‫ﮐﺮݨ ِوچ ﮐﻮﺋﯽ روک ﭨﻮک ﻧﮧ َرﮨﻮے‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ او َاﭘ ﯿﮟ‬
‫ﮨﻮون َاﻟﻠﮧ دا ُﺣﮑﻢ ﭘُ ﻮرا‬
‫ِ‬ ‫ﮑﯿﺌﮯ‬ ‫ﭼ‬
‫ُ‬ ‫ﮐﺮ‬ ‫ﻮری‬ ‫ﭘُ‬ ‫ﺿﺮورت‬ ‫ﯿﮟ‬ ‫ﭘ‬‫ا‬‫َ‬
‫ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ َرﮨ واﻻ ﮨﻮﻧﺪے )‪(٣٧‬۔ ﻧﺒﯽ ُاﺗﮯ ُاوں ﺎﻟﮫ ِوچ‬
‫ﮐﻮﺋﯽ ﺣﺮج ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﯿﮑﻮں َاﻟﻠﮧ ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ﻣﻘﺮر ﮐﺮ‬
‫ِݙﺗﺎ ﮨﻮوے‪ ،‬اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِوچ ِوی ِﺟﮩﮍے ﭘﮩﻠﮯ ﮔﺰر ُﭼﮑﮯ‬
‫ِﮨﻦ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ِدی ُﺳﻨﺖ ِاﯾﮩﺎ َﮨﺌﯽ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ دا ُﺣﮑﻢ ﺗﺎں ِاﯾﻮﯾﮟ‬
‫ِﺗﮭﯽ ِوی ُﭼﮑﯿﺎ ﮨﻮﻧﺪے )‪(٣٨‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﻟﻮک َاﻟﻠﮧ دے ﺳﻨﯿﮩﮯ‬
‫)ﭘﯿﻐﺎﻣﺎت( ﭨﮭﯿﮏ ﭨﮭﯿﮏ ﭘُ ﭽﺎ ݙﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوں ﮐﻨُﻮں‬
‫ݙردے ِوی َرﮨﻨﺪے ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا اے ﮐﮩﯿﮟ ﮐﻨُﻮں‬
‫ِوچ َاﻟﻠﮧ ﮐﺎﻓﯽ ﮨﮯ‬ ‫ِوی ﻧﮭﯿﮟ ݙردے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺣﺴﺎب ِﮔﮭﻦ ﭴﺎ‬
‫ﻣﺤﻤﺪ ُﺗﮩﺎݙے ﺟﻮاﻧﺎں ِو ُﭼﻮں ِﮨﮏ دَ ا ِوی ِﭘﯿﻮ ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ؐ‬ ‫)‪(٣٩‬۔‬
‫)ﺳﻠﺴﻠﮧ‬
‫ﻧﺒﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ُﻣﮩﺮ ِ‬ ‫ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ َاﻟﻠﮧ دا رﺳﻮل ﮨﮯ ﺗﮯ ّ‬
‫ﺧﺘﻢ ﮐﺮݙﯾﻮݨ واﻻ( ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﮨﺮ ِﮨﮏ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ‬
‫ﻃﺮح ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(٤٠‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ‬
‫آﺋﯿﻮے َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﯾﺎد ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ‪ ،‬ﺗﮯ ﯾﺎد ِوی ڈﮬﯿﺮ ﺳﺎرا‬
‫ﮨﻮوݨ ﮐُﻮں ﺳﻮﯾﺮے‬‫ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ )‪(٤١‬۔ َاﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﭘﺎک َ‬
‫ِوی ﺗﮯ ﺷﺎم ﮐُﻮں ِوی ﺑﯿﺎن ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ )‪(٤٢‬۔ او ﺗﺎں او ﮨﮯ‬
‫ِﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ رﺣﻤﺖ ِﺑﮭﯿﭵﯿﻨﺪا ﮨﮯ َاﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﻓﺮﺷﺘﮯ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﻧﺪﮬﺎرے ِو ُﭼﻮں ﮐﮉھ‬
‫ِ‬ ‫ِوی دُ ﻋﺎ‬
‫ﺗﮯ ﺳﻮﺟﮭﻠﮯ دو ِﮔﮭﻦ آوے‪َ ،‬اﺗﮯ او ﻣﻮﻣﻨﺎں ُاﺗﮯ ﮨﻤﯿﺸﮧ‬
‫رﺣﻤﺖ َوﺳﺎﺋﯽ َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(٤٣‬۔ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ُ‬
‫)اوﻧﺪا‬
‫ﺗﺤﻔﮧ( ﺗﺎں ُاوﻧﺪا َﺳﻼم ﮨﻮﺳﯽ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﺟﻮ او ُاوﮐﻮں‬
‫ﻋﺰﺗﺎں واﻻ َاﺟﺮ ﺗﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ‬
‫ِﻣﻠﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َوݙا ّ‬
‫ﮨﻮﺋﮯ )‪(٤٤‬۔ َاے ﻧﺒﯽ‪ ! ‬ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں ﺗﯿﮑﻮں ﮔﻮاﮨﯽ ݙﯾﻮݨ‬
‫ﺘﺎوݨ واﻻ ﺑ ﺎﺋﮯ‬
‫ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫َ‬ ‫ﺎوݨ واﻻ ﺗﮯ‬
‫واﻻ‪ ،‬ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ َ‬
 ‫)‪(٤٥‬۔ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ دو ُاوﻧﺪے ﺣﮑﻢ ﻧﺎل َﺳ ݨ واﻻ َاﺗﮯ َﭔﻠﺪا‬
‫ﮨﻮﯾﺎ ݙﯾﻮا )ﭔ ﺎﺋﮯ( )‪(٤٦‬۔ َاﺗﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ‬
‫ݙے‪ ،‬ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َاﻟﻠﮧ ِدی ﻃﺮﻓﻮں َﭔ ُﮩﻮں َوݙا‬
‫ﻓﻀﻞ ﮨﮯ )‪(٤٧‬۔ َاﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮاں ﺗﮯ ﻣﻨﺎﻓﻘﺎں دے آﮐﮭﯿﺌﮯ ﻧﮧ‬
‫ﻟ ﯿﮟ َاﺗﮯ ﻧﮧ اﻧﮭﺎں دے ﺗﮑﻠﯿﻒ ݙﯾﻮݨ ﮐُﻮں ݙﯾﮑﮫ َﭔﺲ َاﻟﻠﮧ‬
‫ُاﺗﮯ ﺗﻮﮐّﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮫ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﺎرﺳﺎز دے ﻃﻮر ﺗﮯ َﭔﺲ َاﻟﻠﮧ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﮨﮯ )‪(٤٨‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﯿﻮے‪،‬‬
‫ِ‬
‫ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ُﺗﺴﺎں ﻣﻮﻣﻦ ذاﻟﯿﮟ ﻧﺎل ِﻧﮑﺎح ﭘﮍﮬﻮا ِﮔﮭﻨﺪو‪،‬‬
‫َوت ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﻃﻼق ݙے ݙﯾﻨﺪو‪ ،‬او ِوی ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َﮨﺘّ ﮫ‬
‫)ﭼﻤﺒﮍ َو ٘ﻧﭵ ( ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ‬
‫ﻻوݨ ِ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ِﻋﺪّ ت ﭘُ ﻮری ﮐﺮاؤ‪َ ،‬ﭔﺲ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐُﺠﮫ ݙے ِݙوا َﺑﮭﻞ ﻣﻨﺴﺎﺋﯽ ﻧﺎل ُﭼﮭﭩﯽ ﮐﺮ‬
‫ݙﯾﻮو )‪(٤٩‬۔ ﻧﺒﯽ آ! َاﺳﺎں ﺗﯿ ے ُاﺗﮯ ﺗﯿ ﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ ﺣﻼل‬ ‫ُ‬
‫ﮐﺮ ِݙﺗﯿﺎں ِﮨﻦ ﺑﺸﺮﻃﯿﮑﮧ َﺗﯿﮟ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ُاﻧﮭﺎں دا ﺣﻖ ﻣﮩﺮ‬
‫ݙے ِݙﺗﺎ ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍﯾﺎں ﺗﯿ ے َﺳﭵﮯ َﮨﺘّ ﮫ ِدی ﻣﻠﮑﯿﺖ‬
‫ِوچ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ﺗﯿﮑﻮں َاﻟﻠﮧ ݙﯾﻮا ِﺋﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺗﯿ ے ﭼﺎﭼﮯ ِدﯾﺎں‬
 ‫ﮬﯿﺎں‪ ،‬ﺗﮯ ﺗﯿ ے ﻣﺎﻣﮯ ِدﯾﺎں‬
‫ِدﮬﯿﺎں‪ ،‬ﺗﮯ ﺗﯿ ی ﺑُﻮا ِدﯾﺎں ِد ّ‬
‫ﮬﯿﺎں‪ِ ،‬ﺟﮩﮍﯾﺎں ﺗﯿ ے ﻧﺎل‬‫ﮬﯿﺎں‪ ،‬ﺗﮯ ﺗﯿ ی ﻣﺎﺳﯽ ِدﯾﺎں ِد ّ‬
‫ِد ّ‬
‫ﺌﯿﻦ‪) ،‬ﺳﺎرﯾﺎں ﺣﻼل ِﮨﻦ( َاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﻣﻮﻣﻦ‬ ‫ِﮨﺠﺮت ﮐﺮ ﺗﮯ آ ِ‬
‫ذال آﭘ ﺎں َﺗﻦ )ﺣﻖ ﻣﮩﺮ ﮔﮭﺪے ﺑﻐﯿﺮ( ﻧﺒﯽ ﮐُﻮں ﺑﺨﺶ‬
‫ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ﻧﺒﯽ ِوی ُاوﻧﺪے ﻧﺎل ِﻧﮑﺎح ﮐﺮݨ َﭼﮩﻨﺪے ﺗﺎں‬
‫ِوی ) ِاﺟﺎزت ﮨﮯ( ِاﯾﮧ ﻣﺤﺾ ﺗﯿ ے ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ‪َ ،‬ﭘﺮ َﺳﺐ‬
‫ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻖ َاﺳﺎں ﭴﺎ ﺪے َﮨﯿﮟ‬
‫ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﻣﻘﺮر ﮐﺮ ِݙﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں‬
‫ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ ِوی ﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے َﺳﭵﮯ َﮨﺘّ ﮫ ِدی ﻣﻠﮑﯿﺖ‬
‫واﻟﯿﺎں ﭔﺎﻧﮭﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِوی! ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫َﺗﻨﮕﯽ ﻧﮧ َﭘﺌﯽ ِﺗﮭﯿﻮے‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ ﮨﻤﯿﺸﮧ‬
‫رﺣﻤﺖ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٥٠‬۔ ﺟﯿﮑﻮں ُﺗﻮں َﭼﮩﻨﻮﯾﮟ ُاوﮐﻮں‬
‫آپ ﮐﻨُﻮں َا ٘ﻧﺞ ﮐﺮ ﺗﮯ َرﮐﮫ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﻮں َﭼﮩﻮﯾﮟ آﭘ ﯿﮟ ﻧﺎل‬
‫ﮐﺮ ﺗﮯ َرﮐﮫ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﻮں آپ ﮐﻨُﻮں َﭘﺮے ﮐﺮ ِݙﺗﺎ ﮨﺎوی‪َ ،‬وﻻ‬
‫ِوی آپ دو ﺳ ِﮔﮭﻨﺴﯿﮟ ﺗﺎں ِوی ﺗﯿ ے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔُﻨﺎہ‬
‫ﮐﺎﺋﮯﻧﮭﯿﮟ ِاﯾﮧ ِاﺟﺎزت ِاﯾﮟ ﺎﻟﮭﻮں ﮨﮯ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں‬
 ‫ﮭﺮدﯾﺎں َرﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﻮﻧﺠﮭﯿﺎں ِوی ﻧﮧ ِﺗﮭﯿﻮن َاﺗﮯ‬
‫َاﮐّﮭﯿﮟ َﭨ ِ‬
‫راﺿﯽ رﮨﻦ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ِوی اﻧﮭﺎں ﮐﻮں ݙﯾﻮﯾﮟ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ‬
‫َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﮩﺎݙے ِد ّﻻں ِوچ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫َاﻟﻠﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ واﻻ َﭔ ُﮩﻮں ﺗﺤﻤﻞ واﻻ ﮨﮯ )‪(٥١‬۔ ِاﻧﮭﺎں‬
‫دے ﺑﻌﺪ ﺗﯿ ے ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﻮﺋﯽ ِﭔﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐﺮݨ ﺣﻼل ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ َاﺗﮯ ﻧﮧ ِاﯾﮧ ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺑﺪل ﺗﮯ ِﭔﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐﺮ‬
‫ِﮔﮭﻨّﯿﮟ ﭼﺎﮨﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں اﻧﮭﺎں دا ﺳﻮﮨ ﭗ ِﮐﺘﻨﺎ َﭼ ٘ﻨ ﺎ ﮐﯿﻮں ﻧﮧ‬
‫ﻟَ ﮯ‪َ ،‬اﻟﺒﺘﮧ َاﭘ ﯿﮟ َﺳ ّﭵﮯ َﮨﺘﮫ ِدی ﻣﻠﮑﯿﺖ واﻟﯿﺎں ﭔﺎﻧﮭﯿﺎں‬
‫ِدی ِاﺟﺎزت ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں َﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ﻧﮕﺮاﻧﯽ ِوچ‬
‫َرﮐﮭﯿﺎ ﮨﻮﺋﮯ )‪(٥٢‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﯿﻮے‪،‬‬
‫ﻧﺒﯽ دے ﮔﮭﺮاں ِوچ ِاﯾﻮﯾﮟ ﻧﮧ َوڑ ﺌﮯ ﮐﺮو‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے‬
‫ﮐﮭﺎوݨ ِدی ِاﺟﺎزت ِݙﺗﯽ ﺌﯽ‬
‫َ‬ ‫ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﻧﺪر آ ﺗﮯ ُﻃﻌﺎم‬
‫ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ِاﯾﮧ ﺟﻮ ُاوﻧﺪے اﻧﺘﻈﺎر ِوچ ﭔﯿﭩﮭﮯ ِرﯾﮩﮯ‬
‫ﮐﺮو‪َ ،‬ﭴ اں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺳ ﯾﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ ﺗﺎں ﻟَﻨﮕﮫ ﺌﮯ ﮐﺮو َﭔﺲ‬
‫َﭴ اں ﻃﻌﺎم ﮐﮭﺎ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ ،‬ﺗﺎں ِﮐﮭ ٘ﻨﮉ ﭘُ ٘ﻨﮉ ﺌﮯ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﺎﻟﮭﯿﮟ ِوچ ِوی ﻧﮧ ﻟ ﮯ ﭔﯿﭩﮭﮯ ِرﯾﮩﮯ ﮐﺮو ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﮩﺎݙی ِاﯾﮧ‬
 ‫ﺎﻟﮫ ﻧﺒﯽ ﮐُﻮں ُݙﮐﮫ ݙﯾﻨﺪی ﮨﮯ َﭔﺲ او ُﺗﮩﺎݙا ﻟﺤﺎظ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ َﺳ ّﭽﯽ ﺎﻟﮫ دے آﮐﮭ ِوچ ﻟﺤﺎظ ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪا‪َ ،‬اﺗﮯ َﭴ اں اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺿﺮورت ِدی َﺷﺌﮯ‬
‫ﻣﻨﮕ ِ ﯿﮟ ﮨﻮوے ﺗﺎں َﭘﺮدے دے ﭔﺎﮨﺮوں َﻣﻨﮕﯽ ِﮐﯿﺘﯽ ﮐﺮو‪،‬‬
‫ِاﯾﮧ ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں ِد ّﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ﺗﮯ اﻧﮭﺎں دﯾﺎں ِد ّﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ﻧﯿﮏ‬
‫ﭘﺎک َرﮐﮭ واﻻ ﻃﺮﯾﻘﮧ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ِاﯾﮧ ﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں َاﻟﻠﮧ دے رﺳﻮل ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ُݙﮐﮫ‬
‫ݙﯾﻮو َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ﺑﻌﺪ‬ ‫ُ‬
‫ﮐ ِاﮨﯿﮟ ِوی ُاوﻧﺪﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ ﻧﺎل ِﻧﮑﺎح ﮐﺮ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ‬
‫دے ﻧﺰدﯾﮏ ُﺗﮩﺎݙی ِاﯾﮧ ﺎﻟﮫ َﭔ ُﮩﻮں َوݙی ) َﺑﺪ اﺧﻼﻗﯽ( ﮨﮯ‬
‫)‪(٥٣‬۔ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﮐﮩﯿﮟ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ﻇﺎﮨﺮ ﮐﺮو ﯾﺎ ُاوﮐﻮں‬
‫ُﻟﮑﺎ ﺗﮯ َرﮐ ّﮭﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں َﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(٥٤‬۔ ﮐﻮﺋﯽ َﺣﺮج ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )ﺟﯿﮑﺮ ﭘﺮدہ‬
‫ﮐﺮن( ِاﯾﮧ ذاﻟﯿﮟ آﭘ ﯿﮟ ِﺑﮭﺮاواں ﮐﻨُﻮں‪َ ،‬اﺗﮯ َاﭘ ﯿﮟ‬
‫ﻧﮧ ِ‬
‫ﯿﺠﯿﺎں ﮐﻨُﻮں‪،‬‬
‫ْ‬ ‫ِﺑﮭﺮاواں دے ﭘُ ﺘﺮاں ﮐﻨُﻮں َاﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ﺑﮭ‬
‫َاﭘ ﯿﮟ ﺟﯿﮩﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐﻨُﻮں َاﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ َﺳﭵﮯ َﮨﺘﮫ ِدی‬
 ‫ﻣﻠﮑﯿﺖ واﻟﯿﺎں ﮐﻨُﻮں! ِﭔﯿﺎ ِاﯾﮧ ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِ‬
‫ݙردﯾﺎں ِوی‬
‫رﮨﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ݙﯾﮑﮭ واﻻ ﮨﮯ‬
‫)‪(٥٥‬۔ َاﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﻓﺮﺷﺘﮯ ﻧﺒﯽ ُاﺗﮯ درود‬
‫ﺑﮭﯿﭵﯿﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫آوݨ واﻟﮯ ﻟﻮﮐﻮ! ُﺗﺴﺎں ِوی‬ ‫ِ‬
‫ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ درود ﺑﮭﯿﭵﺎ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوں ﻃﺮح ﺳﻼم ﺑﮭﯿﭵﺎ‬
‫ﮐﺮو ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ ﺑﮭﯿﭵ دا ﺣﻖ ﮨﮯ )‪(٥٦‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﮩﮍے‬
‫ݙﯾﻨﺪن‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں‬
‫ِ‬ ‫ﻟﻮک َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﺗﮯ ُاوﻧﺪے رﺳﻮل ﮐﻮں ُݙﮐﮫ‬
‫ُاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ِدی ﻟﻌﻨﺖ ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮟ دُ ﻧﯿﺎ ﺗﮯ ِوی ﺗﮯ آﺧﺮت ﮐُﻮں ِوی‬
‫َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ذﻟﯿﻞ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑݨ واﻻ ﻋﺬاب ﺗﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ‬
‫ﮨﻮﺋﮯ )‪(٥٧‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﻣﻮﻣﻦ ﺟﻮاﻧﺎں ﺗﮯ ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں‬
‫ﮭﯿﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ِدﯾﺎں ُﺗﮩﻤﺘﺎں ﻻ ﺗﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ‬‫ݙﯾﻨﺪن َاݨ ِﺗ ّ‬
‫ِ‬ ‫ُݙﮐﮫ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻧﮭﺎں ﺑُﮩﺘﺎن ﺗﮯ ﮐُﮭﻠﮯ ُݙﻟﮯ ﮔُﻨﺎہ ِدی ﻨﮉﮬﮍی ِوی‬
‫ﺳﺮ ﺗﮯ ﭼﺎ ِﮔﮭﺪّ ی ﮨﮯ )‪(٥٨‬۔ َاﺗﮯ َاے ﻧﺒﯽ‪ُ ! ‬ﺗﻮں آﭘ ﯿﺎں‬
‫ﮬﯿﺎں ﮐُﻮں‪ ،‬ﺗﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں ِدﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ‬ ‫ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ِد ّ‬
‫ﮐُﻮں آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ او آﭘ ﯿﺎں ﭼﺎدراں ﻧﺎل َﭘﺮدہ ﮐﺮ ِﮔﮭﺪّ ا‬
‫)ﭴ اں ﭔﺎﮨﺮ َو ٘ﻧﭵﻦ(‪ِ ،‬اﯾﮧ ﻣﺤﺾ ِاﯾﮟ ﺎﻟ ُﮭﻮں ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ﮐﺮن َ‬
‫ِ‬
 ‫ﺟﻮ او ُﺳ ٘ﻨﭵﺎݨ ِﮔﮭﺪّ ﯾﺎں َو ٘ﻧﭵﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ُݙﮐﮫ ﻧﮧ ݙﺗﯿﺎں َو ٘ﻧﭵﻦ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ َﭔ ُﮩﻮں ﺑﺨﺸﻦ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙی رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٥٩‬۔‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﻟﻮک ﺗﮯ او ﻟﻮک ِﺟﻨﮭﺎں دے ِد ّﻻں ِوچ َوٹ‬
‫ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﺷﮩﺮ ِوچ ﮔﻨﺪﯾﺎں َاﻓﻮاﮨﯿﮟ ﮐﮭ ٘ﻨﮉﯾﻨﺪے‬
‫ﮨﻨﺪن‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﻧﮧ َﮨﭩﮯ‪ ،‬ﺗﺎں َول َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬ ‫َر ِ‬
‫ݙﯾﺴﻮں‪َ ،‬ول او ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟ ُﮭﻮں َرہ‬
‫اﻧﮭﺎں دے ِﭘﭽﮭﻮں ﻻ ُ‬
‫ِوی ﻧﮧ َﺳ ِﺴﻦ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ﺗﮭﻮڑے ﺟﯿﮩﺎں دے )‪(٦٠‬۔ او‬
‫ﻣﻠﻌُ ﻮن )ﻟﻌﻨﺖ ِدی ِﭘﮭﭩﮑﺎر واﻟﮯ( ِﮨﻦ! ِﺟﺘّ ﮭﺎں ِوی ِﻣﻞ‬
‫َو ٘ﻧﭵﻦ َﭘﮑﮍ ِﮔﮭﺪّ ے َو ٘ﻧﭵﻦ ﺗﮯ ﻗﺘﻞ ﮐﺮ ِݙﺗﮯ َو ٘ﻧﭵﻦ ﺟﯿﻮﯾﮟ‬
‫ﺟﻮ ﺣﻖ ﺑ ﺪے )‪(٦١‬۔ َاﻟﻠﮧ دا دﺳﺘﻮر ِاﯾﮩﻮ رﯾﮩﮯ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِوی ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ ﭘﮩﻠﮯ ﮔﺰر ُﭼﮑ ِﺌﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﻮں ِوی‬
‫َاﻟﻠﮧ دے دﺳﺘﻮر ِوچ ﮐﻮﺋﯽ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ﻧﮧ ݙﯾﮑﮭﺴﯿﮟ )‪(٦٢‬۔‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ‬ ‫ِ‬ ‫ﻟﻮک َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﻗﯿﺎﻣﺖ دے ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ‬
‫ﺑﯿﺸﮏ ِاﯾﻨﺪا ِﻋﻠﻢ َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺗﯿﮑﻮں ﮐﯿﺎ َﭘﺘﮧ ﺟﻮ‬
‫ﺷﺎﯾﺪ ﻗﯿﺎﻣﺖ ﮐﻮﻟﮭﻮں ِای آﺋﯽ ﮐﮭﮍی ﮨﻮوے )‪(٦٣‬۔ ﺑﯿﺸﮏ‬
‫َاﻟﻠﮧ ﮐﺎﻓﺮاں ُاﺗﮯ ﻟﻌﻨﺖ ﺑﮭﯿﭵﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ )دوزخ‬
 ‫ِدی( ﺑﮭﮍﮐﺪی ﮨﻮﺋﯽ ﺑﮭﺎ ﺗﯿﺎر ﮐﺮ َرﮐﮭﯽ ﮨﮯ )‪(٦٤‬۔ ﺟﯿﻨﺪے‬
‫ﮨﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ او اﺗﮭﺎں ﮐﻮﺋﯽ َﺳﻨﮕﺘﯽ ﯾﺎ‬ ‫ِوچ او ﮨﻤﯿﺸﮧ ِﮐﯿﺘﮯ َر ِ‬
‫ﻣﺪدﮔﺎر ِوی ﻧﮧ ﻟَﺒﮫ َﺳ ِﺴﻦ )‪(٦٥‬۔ ُاوں ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُاﻧﮭﺎں دے ُﻣﻨﮧ‬
‫وﯾﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﮐﮭﯿﺴﻦ َاﻟﻠﮧ‬
‫ﺑﮭﺎ ِوچ ﭘُ ّﭩﮭﮯ ِﺳﺪّ ﮬﮯ ِﮐﯿﺘﮯ ِ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪا ﺟﻮ َاﺳﺎں ُاوﻧﺪی ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﻮﻧﺪی ﺗﮯ‬
‫رﺳﻮل ِدی ِوی ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﻮﻧﺪی )‪(٦٦‬۔ َاﺗﮯ‬
‫اﮐﮭﯿﺴﻦ‪َ ،‬اﺳﺎݙے َر ّب آ! ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں آﭘ ﯿﺎں ﺳﺮداراں ﺗﮯ‬ ‫ِ‬
‫َوݙﯾﺮﯾﺎں دا آﮐﮭﯿﺎ َﻣﻨّﯽ َرﮐﮭﺌﮯ َﭔﺲ اﻧﮭﺎں َاﺳﺎﮐﻮں ِﺳﺪّ ﮬﯽ‬
‫َراہ ﮐﻨُﻮں َﮨﭩﺎﺋﯽ َرﮐﮭﯿﺌﮯ )‪(٦٧‬۔ َاﺳﺎݙے َر ّب آ! اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫ݙوڑا ﻋﺬاب ݙے َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ َوݙی ﺳﺨﺖ ﻟﻌﻨﺖ ﺑﮭﯿﭳ‬
‫)‪(٦٨‬۔ َاے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫آوݨ واﻟﮯ ﻟﻮﮐﻮ! ُﺗﺴﺎں اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ﮐُﻮں ُݙﮐﮫ ِݙﺗﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ‬
‫ٰ‬ ‫واﻧﮕﻮں ﻧﮧ َﺑ َو ٘ﻧﭵ ﺎں ِﺟﻨﮭﺎں‬
‫َاﻟﻠﮧ ُاوﮐﻮں )ﮨﺮ ﺗﮩﻤﺖ ﮐﻨُﻮں( ﭘﺎک ﺻﺎف ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‬
‫ِﺟﮩﮍی ﺟﻮ او ﻟﯿﻨﺪے َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ او َاﻟﻠﮧ دے ﻧﺰدﯾﮏ َوݙی‬
‫آوݨ واﻟﻮ! َاﻟﻠﮧ‬
‫ﻋﺰت آﺑﺮو واﻻ ﮨﮯ )‪(٦٩‬۔ َاے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫ّ‬
‫ﮨﻮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﺎﻟﮫ ِﺳﺪّ ﮬﯽ ِﺳﺪّ ﮬﯽ ِﮐﯿﺘﯽ َﭼﺎ ﮐﺮو‬
‫ﮐﻨُﻮں ݙردے َر ُ‬
 ‫)اﻟﻠﮧ( ُﺗﮩﺎݙے ﺳﺎرے ﻋﻤﻞ درﺳﺖ ﮐﺮ ݙﯾﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ‬ ‫)‪(٧٠‬۔ َ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ﮔُﻨﺎہ ﺑﺨﺶ ݙﯾﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َﺟﯿﮟ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے رﺳﻮل‬
‫ِدی ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ِﮐﯿﺘﯽ‪َ ،‬ﭔﺲ ﺗﺤﻘﯿﻖ ُاوں َوݙی ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮ ِﮔﮭﺪّ ی )‪(٧١‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں آﭘ ﯿﮟ اﻣﺎﻧﺖ‬
‫)ﺧﻼﻓﺖ( ﮐُﻮں َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﺗﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭘﮩﺎڑاں دے‬
‫َا ُﻮں رﮐﮭﯿﺎ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ُاوﻧﺪے َ‬
‫ﭼﺎوݨ ﮐﻨُﻮں اﻧﮑﺎر ﮐﺮ ِݙﺗﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫)ذ ّﻣﮯ داری( ﮐﻨُﻮں َݙر ﺌﮯ‪ ،‬ﭘﺮ اﻧﺴﺎن ﻧﮯ ُاوﮐﻮں آﭘ ﯿﮟ‬
‫ِاﯾﮟ ِ‬
‫ِذ ّﻣﮯ ﻻ ِﮔﮭﺪّ ا‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او ﺑﮯ اﻧﺼﺎﻓﺎ ﺗﮯ ﺑﮯ َﺳﻤﺠﮫ ﮨﺎ )‪(٧٢‬۔‬
‫)ﻧﺘﯿﺠﮧ ِاﯾﮧ ﻧﮑﻠﯿﺎ( ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ﻣﻨﺎﻓﻖ ﺟﻮاﻧﺎں ﺗﮯ ﻣﻨﺎﻓﻖ‬
‫ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں‪َ ،‬اﺗﮯ ُﻣﺸﺮک ﺟﻮاﻧﺎں ﺗﮯ ُﻣﺸﺮک ذاﻟﯿﮟ ﮐﻮں‬
‫ﻋﺬاب ݙﯾﻮے َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﻣﻮﻣﻦ ﺟﻮاﻧﺎں ﺗﮯ ﻣﻮﻣﻦ ذاﻟﯿﮟ ُاﺗﮯ‬
‫ﺗﻮﺟﮧ )ﻣﮩﺮﺑﺎﻧﯽ( ﮐﺮے‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙی‬
‫رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٧٣‬۔‬

‫ﺳﻮرۃ َﺳﺒﺎ ﻣﮑﯿﮧ‬

 ‫ﺷﺮوع َاﻟﻠﮧ دے ﻧﺎں ﻧﺎل ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ‬
‫َوݙی رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ‬

‫ﺳﺐ ﺗﻌﺮﯾﻒ َاﻟﻠﮧ ِدی ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﯿﻨﺪے َﮨﺘّ ﮫ ِوچ ﮨﮯ‪ ،‬اﺳﻤﺎﻧﺎں‬
‫دے ِوچ ِدی‪ ،‬ﺗﮯ زﻣﯿﻦ دے َﺗ ّﻠﮯ ُا ّﺗﮯ ِدی ﮨﺮ َﺷﺌﮯ‪َ ! ‬اﺗﮯ‬
‫آﺧﺮت ِوچ ِوی ُاوﻧﺪی ِای ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮨﻮﺳﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ او َوݙی‬
‫ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﺗﮯ ﮨﺮ ﺎﻟﮫ ِدی ﭘُ ﻮری ﺧﺒﺮ َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(١‬۔‬
‫او ﭴﺎ ﺪے ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ زﻣﯿﻦ ِوچ َﭼﻠﯿﺎ وﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ‬
‫ُاوﻧﺪے ِو ُﭼﻮں ِﻧﮑﻞ ﮐﮭﮍدے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ َاﺳﻤﺎن ﮐﻨُﻮں‬
‫َﺗ ّﻠﮯ ﻟَﮩﻨﺪے َاﺗﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﭼﮍھ وﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ او‬
‫ﺗﺎں َوݙی رﺣﻤﺖ واﻻ ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﮨﮯ )‪(٢‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن ﺟﻮ ﻗﯿﺎﻣﺖ دی‬‫ِ‬ ‫ِﺟﻨﮩﺎں ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﮯ او َا‬
‫)اے ﻧﺒﯽ( آﮐﮫ ݙے‪،‬‬ ‫ﺻﻠﻮں ﻧﮧ آﺳﯽ‪َ ،‬‬‫ﮔﮭﮍی َاﺳﺎݙے ُاﺗﮯ َا ُ‬
‫ﺟﻮ ﮐﯿﻮں‪ ،‬ﻧﮧ آﺳﯽ! ﻣﯿﮑﻮں ﻗﺴﻢ ﮨﮯ آﭘ ﯿﮟ َر ّب ِدی! ِﺟﮩﮍا‬
‫ﻏﯿﺐ دے ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ ﺟﻮ او ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﺿﺮور آﺳﯽ‪! ‬‬
‫ُاوں ﮐﻨُﻮں ذری ِﺟﺘّ ﯽ َﺷﺌﮯ ِوی ُﻟﮑّﯽ ﮨﻮﺋﯽ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪،‬‬
 ‫ﭼﺎﮨﮯ او َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ ﭼﺎﮨﮯ زﻣﯿﻦ ِوچ ﮨﮯ‪ ،‬ﭼﺎﮨﮯ او‬
‫ذری ِﺟﺘّ ﯽ ﮐﻨُﻮں ِوی ﭼﮭﻮﭨﯽ ﮨﮯ ﯾﺎ َو ِݙی ﮨﮯ‪َ ،‬ﺳﺐ ﮐُﺠﮫ‬
‫روﺷﻦ ِﮐﺘﺎب ِوچ ِﻟﮑﮭﯿﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﻣﻮﺟﻮد ﮨﮯ )‪(٣‬۔ ِاﯾﮟ واﺳﻄﮯ‬
‫ﮨﮯ ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺟﺰا ِݙﺗﯽ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﺟﻮ‬
‫ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آ ِﺋﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﯿﮏ َﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﯿﻨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ﻟﻮک ﺗﺎں‬
‫ﻋﺰت ِدی روزی ﮨﮯ‬ ‫ِﮨﻦ ِﺟﻨﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﺨﺸﺶ ﮨﮯ ﺗﮯ َوݙی ّ‬
‫)‪(٤‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں َاﺳﺎݙﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں دے ﺑﺎرے ِوچ‬
‫ﮐﻮﺷﺶ ِﮐﯿﺘﯽ ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺑﮯ َو ّس ﮐﺮ ݙﯾﮑﮭﺎ ِﻟﻦ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ‬
‫ﺗﺎں ِﮨﻦ ِﺟﻨﮩﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ دا دَ رد ﻧﺎک ﻋﺬاب ﮨﮯ‬
‫)اے رﺳﻮل( ِﺟﻨﮩﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮں ِﻋﻠﻢ ِݙﺗﺎ ﺌﮯ او‬ ‫)‪(٥‬۔ َاﺗﮯ َ‬
‫ﭴﺎ ِﺪن ﺟﻮ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﺗﯿ ے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں َﺗﯿﮟ دو‬
‫ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﺎ ﺌﮯ‪ ،‬او ﺑﺎﻟﮑﻞ َﺑﺮﺣﻖ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﻏﺎﻟﺐ ﺗﮯ َﺳﺐ‬ ‫ِ‬
‫)اﻟﻠﮧ( دے َرﺳﺘﮯ ﺗﮯ ﻻ ݙﯾﻨﺪے )‪(٦‬۔ َاﺗﮯ ﮐُﻔﺮ‬ ‫ﺗﻌﺮﯾﻔﺎں واﻟﮯ َ‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ِ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮݨ واﻟﮯ ﻟﻮک ِﭔﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ِﮐﮭﻞ ﺗﮯ َا‬
‫َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِاﮨﺠﺎ ﺑﻨﺪہ ݙﺳﺎؤں ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺧﺒﺮ‬
‫ݙﯾﻨﺪے ﺟﻮ َﭴ اں ُﺗﺴﺎں َﻣﺮ ﺑُﮭﺮ ﺗﮯ َا ُ‬
‫ﺻﻠﻮں ِﭼﯿ ﺎں ِﭼﯿ ﺎں‬
 ‫ِﺗﮭﯽ وﯾﺴﻮ‪ ،‬ﺗﺎں َول ُﺗﺴﺎں ﺿﺮور َﻧﻮﯾﮟ ِﺳﺮوں ِﺟﯿﻮا ﺗﮯ‬
‫وﯾﺴﻮ )‪(٧‬۔ َﯾﺎ َﺗﺎں ُاوں ﺑﻨﺪے َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ‬
‫ُاﭨﮭﺎ ﮐﮭﮍے ِﮐﯿﺘﮯ ُ‬
‫ﮐُﻮڑا ﺑُﮩﺘﺎن َﭔﺪھ ِݙﺗﮯ‪َ ،‬ﯾﺎ ُاوﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺟﻨُﻮﻧﯽ ِﺗﮭﯽ ِﺌﯽ‬
‫ﮨﮯ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک آﺧﺮت ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ﻧﮭﯿﮟ ِﮔﮭﻦ آﻧﺪے‬
‫ُاوﮨﮯ ﻋﺬاب ِوچ ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں َوݙی ﮔُﻤﺮاﮨﯽ ِوچ ِﮨﻦ )‪(٨‬۔ ﮐﯿﺎ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ُاوﮐﻮں ﻧﮭﯿﮟ ِݙﭨﮭﺎ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ُاﻧﮭﺎں دے َا ُﻮں ﮨﮯ ﺗﮯ‬
‫ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ُاﻧﮭﺎں دے ِﭘﭽﮭﻮں ﮨﮯ ﭼﺎﮨﮯ َاﺳﻤﺎن واﻟﮯ‬
‫ﭘﺎﺳﻮں ﮨﮯ ﭼﺎﮨﮯ زﻣﯿﻦ واﻟﮯ ﭘﺎﺳﻮں ﺟﯿﮑﺮ َاﺳﺎں ﭼﺎﮨﻮں‬
‫ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ﮐﻮں زﻣﯿﻦ ِوچ ﻟَﮩﺎ ﭼﮭﻮڑوں ﯾﺎ اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ‬
‫َاﺳﻤﺎن دا ﮐﻮﺋﯽ ﭨﻮﭨﺎ َﺳﭧ ݙﯾﻮں‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ِاﯾﻨﺪے وچ َ‬
‫)اﻟﻠﮧ‬ ‫ِ‬
‫دو( رﺟﻮع ﮐﺮݨ واﻟﮯ ﮨﺮ ﺑﻨﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ﻧﺸﺎﻧﯽ ﮨﮯ )‪(٩‬۔‬
‫َاﺗﮯ َاﺳﺎں داؤد ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ ﻃﺮﻓﻮں ﻓﻀﯿﻠﺖ )ﺑﺰرﮔﯽ(‬
‫ﺑﺨﺸﯽ‪ ،‬ﺟﻮ َاے ﭘﮩﺎڑو‪ ،‬ﺗﮯ َﭘﮑّﮭﯿﻮ‪ُ ،‬اوﻧﺪے ﻧﺎل ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ‬
‫)اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں( ﺻﻔﺎﺗﺎں ﺑﯿﺎن ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫َ‬
‫َاﺳﺎں ُﻟﻮﮨﮯ ﮐُﻮں ﮐُﻮﻻ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﺎ)‪(١٠‬۔ ﺗﺎں ﺟﻮ ﭘُ ﻮرﯾﺎں‬
‫ﭘُ ﻮرﯾﺎں زرﮨﯿﮟ ﺑ ﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے ﮐﮍﯾﺎں ﮐُﻮں ِﭨﮭﯿﮏ اﻧﺪاز‬
 ‫دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻮڑ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﯿﮑﯽ دے ﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮫ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫َﻣﯿﮟ ݙﯾﮑﮭﺪا ﮐﮭﮍاں ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﻮں ﮐﺮﯾﻨﺪا َودّ ﯾﮟ )‪(١١‬۔‬
‫َاﺗﮯ َﮨﻮا ﮐُﻮں َاﺳﺎں ﺳﻠﯿﻤﺎن دے ﺗﺎﺑﻊ ﮐﺮ ِݙﺗﺎ‪ُ ،‬اوﻧﺪا ﺳﻮﯾﺮ‬
‫دا َﭼﻠ ِﮨﮏ ﻣﮩﯿﻨﮯ دے َﭘﻨﺪھ دے ﺑﺮاﺑﺮ ﮨﻮﻧﺪا َﮨﺎ‪ ،‬ﺗﮯ ُاوﻧﺪا‬
‫ﺷﺎم دا َﭼﻠ ِﮨﮏ ﻣﮩﯿﻨﮯ دے َﭘﻨﺪھ دے ﺑﺮاﺑﺮ ﮨﻮﻧﺪا َﮨﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ َاﺳﺎں َﭘﮕﮭﺮے ﮨﻮﺋﮯ ﺗﺮاﻣﮯ دا ِﮨﮏ َﭼﺸﻤﮧ َوﮨﺎ‬
‫ِݙﺗﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟ ّﻦ ِوی ﺗﺎﺑﻊ ﮐﺮ ِݙﺗﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے آﭘ ﯿﮟ َر ّب دے ُﺣﮑﻢ‬
‫ﻧﺎل ُاوﻧﺪے َا ﻮں ﮐَﻢ ﮐﺮﯾﻨﺪے َرﮨﻨﺪے َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫ِو ُﭼﻮں ِﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ ِوی َاﺳﺎݙے ُﺣﮑﻢ ﮐﻨُﻮں ِﭘﮭﺮدا َﮨﺎ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ُاوﮐﻮں دوزخ ِدی َﭔﻠﺪی ﺑﮭﺎ دَ ا ﻣﺰہ َﭼﮑﮭﯿﻨﺪے َﮨﺎﺳﮯ )‪(١٢‬۔‬
‫او ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َﭼﮩﻨﺪا َﮨﺎ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﭔ ﺎ ݙﯾﻨﺪے ﮨﻦ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ‬
‫ﻣﺤﺮاﺑﺎں )واﻟﮯ ﻗﻠﻌﮯ( ُﻣﻮرﺗﺎں‪ ،‬ﺣﻮض ﺟﯿﮩﮯ ﻟﻐﻦ‪ِ ،‬ﮨﮑّﯽ‬
‫ﺟﺎء ِﭘﯿﺎں َرﮨ واﻟﯿﺎں دﯾﮕﺎں‪َ ،‬اے دَ اؤد ِدی َاوﻻد! ﻣﯿ ی‬
‫ُﺷﮑﺮ ﮔﺰاری دے ﻃﺮﯾﻘﮯ واﻟﮯ ﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ‪َ ،‬ﭘﺮ ﻣﯿ ے‬
‫َﺑﻨﺪﯾﺎں ِو ُﭼﻮں ُﺷﮑﺮ ﮔﺰار ﺑﻨﺪے ﺗﮭﻮڑے ِﮨﻦ )‪(١٣‬۔ َﭔﺲ‬
‫َﭴ اں َاﺳﺎں ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﻣﻮت دا ُﺣﮑﻢ ﺑﮭﯿﭵﯿﺎ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﮐﮩﯿﮟ ِوی ُاوﻧﺪے َﻣﺮݨ ِدی ﺧﺒﺮ ﻧﮧ ِݙﺗﯽ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ِﮨﮏ‬
‫)ﺳ ّﻮی( دے ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ ُاوﻧﺪی ﺳﻮﭨﯽ‬ ‫ِﻧﮑّﮯ ﺟﯿﮩﮯ ِﮐﯿﮍے ِ‬
‫)ﻋﺼﺎء( ﮐُﻮں ﮐﮭﺎﻧﺪی َرﮨﺌﯽ َﮨﺌﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ َﭴ اں او ڈﮬﮯ ِﭘﯿﺎ‪،‬‬
‫)اﮐﮭﯿﻮﻧﮯ( ﺟﯿﮑﺮ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬ ‫َﺗ اں ِﺟﻨّﺎں ﮐُﻮں َﭘﺘﮧ ﻟ ﯿﺎ‪َ ،‬‬
‫ﻏﯿﺐ دا َﭘﺘﮧ ﮨﻮﻧﺪا‪ ،‬ﺗﺎں او ِذ ّﻟﺖ واﻟﮯ ﻋﺬاب ِوچ ﻧﮧ َرﮨﻨﺪے‬
‫)دی ﻗﻮم( آﭘ ﯿﺎں ﻣﮑﺎﻧﺎں ِوچ ِﮨﮏ‬ ‫)‪(١٤‬۔ ﺗﺤﻘﯿﻖ َﺳﺒﺎ ِ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ُݙوں ﺑﺎغ ِﮨﮏ َﺳ ّﭵﮯ ُ‬
‫ﭘﺎﺳﻮں‪ِ ،‬ﮨﮏ ﮐَﮭ ّﭕﮯ‬
‫ﭘﺎﺳﻮں‪ ! ‬آﭘ ﯿﮟ َر ّب دے ِݙﺗﮯ ِرزق ِو ُﭼﻮں ﮐﮭﺎؤ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﻧﺪا‬
‫ُﺷﮑﺮ َادا ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪ُ ،‬ﺗﮩﺎݙے َرﮨ َﭔﮩ ِﮐﯿﺘﮯ ِاﯾﮧ ﭘﺎک‬
‫ﺻﺎف ﺗﮯ ﺧﻮﺷﺤﺎل ِﻋﻼﻗﮧ )ﺷﮩﺮ( ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َر ّب ِوی َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﮨﮯ )‪(١٥‬۔ ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ﭘﮭﯿﺮ ِﮔﮭﺪّ ا‪ ،‬ﺗﺎں َاﺳﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ُﺗﺮﭨﯿﺌﮯ َﭔﻨﺪھ واﻟﯽ زور ِدی َﭼﮭﻞ ﺑﮭﯿﭳ ِݙﺗﯽ ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے ُݙوں ﺑﺎﻏﺎں ﮐُﻮں ِاﮨﺠﮯ ُݙوں ﺑﺎﻏﺎں ﻧﺎل َﺑﺪل‬
‫ﮑﻤﮯ‬
‫ﮐﮭﺎوݨ ِوچ َﺑﺪ ﻣﺰہ َﮨﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ِﻧ ّ‬
‫َ‬ ‫ِݙﺗﺎ ِﺟﻨﮭﺎں دے ﻣﯿﻮے‬
‫ﮐ ٘ﻨﮉﯾﺎں واﻟﮯ درﺧﺖ ﮨﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ﺗﮭﻮڑﯾﺎں ﺟﯿﮩﺎں ﭔﯿﺮﯾﮟ َﮨﻦ‬
‫)‪(١٦‬۔ ِاﯾﮩﺎ َﺳﺰا َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ِدی ِݙﺗﯽ‪ ،‬ﺟﻮ‬
 ‫او ﺣﻖ ﮐﻨُﻮں ِاﻧﮑﺎر ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﯿﺎ ِاﮨﺠﯽ ﺳﺰا‬
‫ﻧﺎﺷﮑﺮے ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا ﮐﮩﯿﮟ ﭔﺌﮯ ﮐُﻮں ِوی ݙﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ )‪(١٧‬۔‬‫ُ‬
‫َاﺗﮯ َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں دے‪ ،‬ﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں َوﺳﺘﯿﺎں دے درﻣﯿﺎن‬
‫ِﺟﻨﮩﺎں ُاﺗﮯ َاﺳﺎں ﺑﺮﮐﺖ َوﺳﺎﺋﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﻣﺸﮩﻮر ﻣﺸﮩﻮر‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ دے َﺳﻔﺮ ِدﯾﺎں‪،‬‬ ‫َ‬
‫َوﺳﺘﯿﺎں َوﺳﺎ ﮐﮭﮍا ِﺋﻦ‪ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِ‬
‫ﺳﺮاﺋﯿﮟ )ﻣﻨﺰﻻں( ﻣﻘﺮر ﮐﺮ ِݙﺗﯿﺎں ِﮨﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ِوچ‬
‫راﺗﯿﮟ ﮐُﻮں ﺗﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ﮐُﻮں وݙے َاﻣﻦ ﻧﺎل ُﭨﺮو ِﭘﮭﺮو )‪(١٨‬۔‬
‫َﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں دُ ﻋﺎ َﻣﻨﮕﯽ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎݙے َر ّب آ! َاﺳﺎݙے َﺳﻔﺮاں‬
‫ِوچ وݙﯾﺎں َوݙﯾﺎں ِو ّﺗﮭﺎں ﮔَﮭﺖ ݙے‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں آﭘ ﯿﮟ آپ‬
‫)دی ﺑﺮﺑﺎدی( ِدﯾﺎں‬ ‫ُاﺗﮯ ﻇﻠﻢ ِﮐﯿﺘﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ِ‬
‫ﮐﮩﺎ ﯿﺎں ﺑ ﺎ ﭼﮭﻮڑﯾﺎں‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺗﯿﻠﯽ ﺗﯿﻠﯽ ﮐﺮ ﺗﮯ‬
‫ِﮐﮭﻨﮉا ﭘُ ﮭﻨﮉا ِݙﺗﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ِاﯾﻨﺪے ِوچ ﮨﺮ ُاوں ﺷﺨﺺ ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍا ﺻﺒﺮ ﮐﺮݨ واﻻ ﺗﮯ ُﺷﮑﺮ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ‬
‫ّ‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ دے آﭘ ﯿﮟ‬ ‫)‪(١٩‬۔ َاﺗﮯ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﯿﻄﺎن ﻧﮯ ُاﻧﮭﺎں دے‬
‫ﮔُﻤﺎن ﮐُﻮں َﺳﭻ ﮐﺮ ݙﯾﮑﮭﺎﯾﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ اﻧﮭﺎں ُاوﻧﺪی َﭘﯿﺮوی ﭼﺎ‬
‫ِﮐﯿﺘﯽ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں دی ِﮨﮏ ﭨﻮﻟﯽ دے )‪(٢٠‬۔ َاﺗﮯ ُاوﻧﺪے‬
‫اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ زور )ﻏﻠﺒﮧ( ِوی ﻧﮧ َﮨﺎ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے ﺟﻮ‬
‫َاﺳﺎں ݙﯾﮑﮭ ﺎں َﭼﮩﻨﺪے ِﮨﯿﺴﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ِﮐﮩﮍا آﺧﺮت ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن‬
‫َرﮐﮭﯿﻨﺪے ﺗﮯ او ﮐﻮݨ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ ِاﯾﻨﺪے ِوچ َﺷﮏ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ﺗﯿ ے َر ّب ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ ِﻧﮕﺎہ ِوچ‬
‫)اے ﻧﺒﯽ( آﮐﮫ ݙے‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َﺳ‬ ‫َرﮐﮭﯿﺎ ﮨﻮﺋﮯ )‪(٢١‬۔ َ‬
‫ِﮔﮭﻦ آؤو ِﺟﻨﮭﺎں ُاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﭼﮭﻮڑ ﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں وݙا زﻋﻢ‬
‫ﮨﮯ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ اﻧﮭﺎں دے اﺧﺘﯿﺎر ِوچ ﮨﺮﻣﻞ دے دا ﯿﮟ ِﺟﺘّ ﯽ‬
‫ِوی ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﻧﮧ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﺗﮯ ﻧﮧ زﻣﯿﻦ‬
‫دے َﺗ ّﻠﮯ ُاﺗﮯ‪ ،‬ﻧﮧ ِاﻧﮭﺎں ݙوں ِوچ اﻧﮭﺎں دا ﮐﻮﺋﯽ ﺳﺎﻧﺠﮫ‬
‫ﮐﮭﺎﺗﮧ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ اﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ِوی َاﻟﻠﮧ دا ﻣﺪدﮔﺎر‬
‫ﮨﮯ )‪(٢٢‬۔ َاﺗﮯ ُاوﻧﺪے َا ﻮں ﮐﮩﯿﮟ ِدی ِوی ِﺳﻔﺎرش ﻧﮧ‬
‫َﭼﻠﺴﯽ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪے ﺟﯿﮑﻮں ُاوں ِاﯾﻨﺪی ِاﺟﺎزت ِݙﺗﯽ‬
‫ﮨﻮﺳﮯ‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ اﻧﮭﺎں دے ِد ّﻻں ﮐﻨُﻮں ﮔﮭﺒﺮاﮨﭧ َﮨﭧ‬
‫ﭽﮭﺴﻦ ﮐﯿﺎ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎݙے َر ّب آﮐﮭﯿﺌﮯ‬
‫ِ‬ ‫وﯾﺴﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ﭘُ‬
‫ﮐﮭﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺣﻖ آﮐﮭﯿﺌﺲ! َاﺗﮯ او َﭔ ُﮩﻮں ُا ّﭼﮯ ﻣﺮﺗﺒﮯ واﻻ ﺗﮯ‬
‫ِ‬ ‫َا‬
‫)اے رﺳﻮل( ﭘُ ﭽﮫ ﺟﻮ‬ ‫َوݙﯾﺎں ﺷﺎﻧﺎں واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٣‬۔ َ‬
 ‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﮐﻨُﻮں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﮐﻨُﻮں روزی ﮐﻮݨ‬
‫ݙﯾﻨﺪے؟ َﭔﺲ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ‪َ ! ‬اﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں ﯾﺎ ُﺗﺴﺎں‬
‫ِو ُﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺗﺎں ِﺳﺪّ ﮬﮯ َراہ ﺗﮯ ﮨﮯ َﯾﺎ َوت ﮐُﮭﻠﯽ ﮔُﻤﺮاﮨﯽ‬
‫ِوچ ﮨﮯ )‪(٢٤‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﻧﮧ ﺗﺎں َاﺳﺎݙے ﮔُﻨﺎﮨﺎں ِدی‬
‫ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘُ ّﭽﮫ ُ ّﭽﮫ ِﺗﮭﯿﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ َا ّﺳﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘُ ّﭽﮫ‬
‫ُ ّﭽﮫ ِﮐﯿﺘﯽ وﯾﺴﮯ ُاوﻧﺪی‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے‬
‫َودّ ے ِﮨﯿﻮے )‪(٢٥‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َاﺳﺎݙا َر ّب َاﺳﺎﮐﻮں ِﮨﮏ ﺟﺎ‬
‫ﮐﭩﮭﺎ ﮐﺮﯾﺴﮯ‪َ ،‬ول َاﺳﺎݙے درﻣﯿﺎن ﺣﻘﯽ ﺣﻘﯽ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮ‬
‫ݙﯾﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ او ِﮨﮑّﻮ ﺧﻮب ﻓﯿﺼﻠﮯ ﮐﺮݨ واﻻ َﭔ ُﮩﻮں َوݙے‬
‫ݙﯾﮑﮭﺎوو‪،‬‬
‫ُ‬ ‫ِﻋﻠﻢ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٦‬۔ آﮐﮫ ﺟﻮ ﻣﯿﮑﻮں او ﻟﻮک ﺗﺎں‬
‫ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ُﺗﺴﺎں ُاوﻧﺪے ﺷﺮﯾﮏ ﺑ ﺎ ﺗﮯ َرﻻﯾﺎ ﮨﻮﺋﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ‬
‫ﺎﻟﮫ ﭨﮭﯿﮏ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺑﻠﮑﮧ ُاوﮨُﻮ َاﻟﻠﮧ َﭔ ُﮩﻮں زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﮯ‬
‫َوݙی ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٧‬۔ َاﺗﮯ َاﺳﺎں ﺗﯿﮑﻮں ﮐﮩﯿﮟ ﭔﺌﮯ ﮐَﻢ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺑﮭﯿﭵﯿﺎ ِﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے ﺟﻮ ُﺗﻮں ﺳﺎرے ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ﺘﺎوݨ واﻻ ﮨﯿﮟ ‪َ ،‬ﭘﺮ‬
‫ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫َ‬ ‫ﺎوݨ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ َﭔﺲ ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ َ‬
‫ڈﮬﯿﺮ ﺳﺎرے ﻟﻮک ﺗﺎں ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ﮐُﻮں ﭴﺎ ﺪے ِوی ﮐﺎﺋﮯ‬
 ‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ﻗﯿﺎﻣﺖ دا َوﻋﺪہ ﮐ اں‬
‫ِ‬ ‫ﻧﮭﯿﮟ )‪(٢٨‬۔ َاﺗﮯ َا‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ ﭘُ ﻮرا ِﺗﮭﯿﺴﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں َﺳﭻ آﮐﮭ واﻟﯿﺎں ِو ُﭼﻮں‬
‫ِ‬
‫ِﮨﯿﻮے )ﺗﺎں َݙﺳﺎؤ ﭼﺎ( )‪(٢٩‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ِﮨﮑّﮯ‬
‫ݙﯾ ٘ﻨﮧ دا َوﻋﺪہ ﮨﮯ ُاوں ﮐﻨُﻮں ِﮨﮏ ﮔَﮭﮍی ﻧﮧ ِﭘﭽﮭﻮں ﮐﺮ‬
‫َﺳ ﺪوں ﺗﮯ ﻧﮧ َا ﻮں ﮐﺮ َﺳ ﺪوں )‪(٣٠‬۔ َاﺗﮯ او ﻟﻮک ِﺟﻨﮩﺎں‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎں ﻧﮧ ﺗﺎں ِاﯾﮟ‬
‫ِ‬ ‫ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﻮﺋﮯ‪َ ،‬ا‬
‫ﻗﺮآن ﮐُﻮں َﻣﻨﯿﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﮐﮩﯿﮟ َﭔﺌﯽ ِﮐﺘﺎب ﮐُﻮں‬
‫ِﺟﮩﮍی ﺟﻮ ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ِوی ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﻮﯾﮟ ﮨﻮوے ﺟﻮ ُﺗﻮں‬
‫اﻧﮭﺎں ﻇﺎﻟﻤﺎں ﮐُﻮں ُاوں وﻗﺖ ݙﯾﮑﮭﯿﮟ‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ او‬
‫وﯾﺴﻦ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے‬
‫آﭘ ﯿﮟ َر ّب دے َا ُﻮں ﮐﮭﮍے ِﮐﯿﺘﮯ ِ‬
‫ﭘﻮﺳﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے‬
‫ِ‬ ‫ﺑﻌﻀﮯ ﺑﻌﻀﯿﺎں ﮐُﻮں ِاﻟﺰام َ‬
‫ﻻوݨ ﻟ‬
‫ﻟﻮک ِﮨﯿ ﯿﮟ ﺳﻤﺠﮭﮯ وﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪ ،‬او اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں‬
‫آﮐﮭﯿﺴﻦ ﺟﻮ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں‬
‫ِ‬ ‫ِﺟﮩﮍے َوݙا ﮔﮭﻤ ٘ﻨﮉ ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪،‬‬
‫ﻧﮧ ﮨﻮﻧﺪے ﺗﺎں َاﺳﺎں ﺿﺮور ﻣﻮﻣﻦ ﮨﻮﻧﺪے )‪(٣١‬۔ ِﺟﻨﮭﺎں‬
‫ﮐﮭﯿﺴﻦ َﺑﮭﻼ ﮐﯿﺎ‬
‫ِ‬ ‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ﮔﮭﻤ ٘ﻨﮉ َﮨﺎ‪ ،‬او ِﮨﯿ ﯿﺎں ﮐُﻮں َا‬
‫َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِﺳﺪّ ﮬﮯ َراہ ﮐﻨُﻮں روﮐﯽ َرﮐﮭﯿﺎ َﮨﺎ‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ‬
 ‫ﮨﺪاﯾﺖ ِوی ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ آﭼﮑﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ ُﺗﺴﺎں ﺗﺎں ﺧﻮد‬
‫ﻗﺼﻮر وار ِﮨﯿﻮے )‪(٣٢‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ِﮨﯿ ﯿﮟ ِ‬
‫ﮨﻮﺳﻦ او‬
‫ﮨﻮﺳﻦ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ﮐﮭﯿﺴﻦ ِﺟﮩﮍے ﺗﮑ ّﺒﺮ ِوچ ِ‬
‫ِ‬ ‫اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں َا‬
‫ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں راﺗﺎں ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِدﯾﺎں ﭼﺎﻻں َاﺳﺎﮐﻮں روﮐﯽ َرﮐﮭﯿﺎ‬
‫َﮨﺎ‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں َاﺳﺎﮐﻮں ُﺣﮑﻢ ݙﯾﻨﺪے ﮨﺎوے ﺟﻮ َاﺳﺎں‬
‫ﻧﺎﺷﮑﺮی ﮐﺮوں‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﻧﺪا ﮐﻮﺋﯽ ﺷﺮﯾﮏ ﭔ ﺎؤں‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫َاﻟﻠﮧ ِدی ُ‬
‫ﮐﺮﯾﺴﻦ ﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﺟﻮ او ﻋﺬاب ﮐُﻮں‬ ‫ِ‬ ‫او َوݙا َارﻣﺎن‬
‫ݙﯾﮑﮭﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ِ ﭽﯿﺎں ِوچ ﻼوﯾﮟ ﮔﮭﺖ‬
‫ِ‬
‫ݙﯾﺴﻮں ِﺟﻨﮭﺎں ﺟﻮ ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﮨﻮﺳﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ‬ ‫ُ‬
‫اﻧﮭﺎں دے ﻋﻤﻼں ِدی َﺟﺰا ِݙﺗﯽ وﯾﺴﯽ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ او‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ )‪(٣٣‬۔ َاﺗﮯ َاﺳﺎں ﮐﮩﯿﮟ َوﺳﺘﯽ )آﺑﺎدی( ِوچ‬
‫ݙراوݨ واﻻ ِاﮨﺠﺎ ﻧﮭﯿﮟ ﺑﮭﯿﭵﺎ ﺟﯿﮑﻮں ِا ّﺗﮭﻮں دے‬
‫َ‬ ‫ﮐﻮﺋﯽ‬
‫َر ّﭴﮯ ﮐ َ ّﭵﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِاﯾﮧ ﻧﮧ آﮐﮭﯿﺎ ﮨﻮوے ﺟﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ݙے ﺗﮯ ﺑﮭﯿﭵﯿﺎ ﺌﮯ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺿﺮور ُاوں دا ِاﻧﮑﺎر‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪوں )‪(٣٤‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی آﮐﮭ ﻟ ﮯ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎں َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﺳﺎرا ﻣﺎل ﻣﺘﺎل ﺗﮯ َاوﻻد َرﮐﮭﯿﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﺳﺎﮐﻮں‬
 ‫)اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے‬ ‫ﻋﺬاب وی ﻧﮧ ݙﺗﺎ وﯾﺴﮯ )‪(٣٥‬۔ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺑﯿﺸﮏ ﻣﯿ ا َر ّب ﺟﯿﻨﺪی روزی َﭼﮩﻨﺪے ﮐُﮭﻠﯽ ﮐﺮ ݙﯾﻨﺪے‬
‫َاﺗﮯ َﭼﮩﻨﺪے َﺗﺎں ﺗﻨﮓ ِوی ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪے‪ ،‬ﻟﯿﮑﻦ َاﮐﺜﺮ ﻟﻮک‬
‫ِاﯾﮟ ﺣﻘﯿﻘﺖ ﮐُﻮں ﻧﮭﯿﮟ ﭴﺎ ﺪے )‪(٣٦‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ُﺗﮩﺎݙا ﻣﺎل‬
‫ﻣﺘﺎل ﺗﮯ َاوﻻد ﮐﻮﺋﯽ ِاﮨﺠﯽ َﺷﺌﮯ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ِﺟﮩﮍی ﺟﻮ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں درﺟﺎت دے ﻟﺤﺎظ ﻧﺎل َاﺳﺎݙے ﮐﻮﻟﮭﻮں ﮐﺮ‬
‫ݙﯾﻮے‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاوں ﺷﺨﺺ دے ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ‬
‫آوے ﺗﮯ ﻧﯿﮏ ﻋ ﻞ ﮐﺮے‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ِﮨﻦ ِﺟﻨﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ اﻧﮭﺎں دے‬
‫ﻋﻤﻼں ِدی َوﺟﮧ ﮐﻨُﻮں ݙوڑی َﺟﺰا ِݙﺗﯽ وﯾﺴﮯ َاﺗﮯ او‬
‫ﮨﺴﻦ )‪(٣٧‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے‬‫ُا ّﭼﯿﺎں ﻣﺎڑﯾﺎں ِوچ َاﻣﻦ َﭼﯿﮟ ﻧﺎل َر ِ‬
‫ﻟﻮک َاﺳﺎݙﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں ِوچ ﮔﮍ ﺑﮍ ﮐﺮݨ ِدی ﮐﻮﺷﺶ ِوچ ِﮨﻦ‪،‬‬
‫)اے ﻧﺒﯽ(‬ ‫رﮨﺴﻦ )‪(٣٨‬۔ َ‬
‫ِاﯾﮩﮯ ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے ﻋﺬاب ِوچ ﮔﮭﺘﯿﮯ ِ‬
‫آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﻣﯿ ا َر ّب آﭘ ﯿﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں ِو ُﭼﻮں ﺟﯿﻨﺪی‬
‫روزی َﭼﮩﻨﺪے ﮐُﮭﻠﯽ ﮐﺮ ݙﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ُاوﮐﻮں َﺗﻨﮓ ِوی ﮐﺮ‬
‫ݙﯾﻨﺪے ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ِﺟﺘّ ﯽ وی ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ َ‬
‫)اﻟﻠﮧ دے راہ(‬ ‫ِ‬
‫ﺧﺮچ ﮐﺮﯾﻨﺪو‪َ ،‬ﭔﺲ او ُﺗﮩﺎﮐﻮں ُاوﻧﺪی َﺟﺎء ﺗﮯ َﭔﺌﯽ ݙﯾﻨﺪے‪،‬‬
 ‫َاﺗﮯ او ﺳﺎرﯾﺎں ُﺗﻮں َودھ ِرزق ݙﯾﻮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٩‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ِﺟﮩﮍے ݙﯾ ٘ﻨﮧ او ُاﻧﮭﺎں ﺳﺎرﯾﺎں ﮐُﻮں ﮐﭩﮭﺎ ﮐﺮﯾﺴﮯ َول‬
‫ﻓﺮﺷﺘﯿﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘُ ﭽﮭﺴﮯ ﮐﯿﺎ ِاﯾﮧ ُﺗﺴﺎں ﮨﺎوے ِﺟﻨﮭﺎں ِدی‬
‫ﮐﮭﯿﺴﻦ‪ُ ،‬ﺗﻮں ﺗﺎں ﭘﺎک‬
‫ِ‬ ‫ِاﯾﮧ ﭘُ ﻮﺟﺎ ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﻦ )‪(٤٠‬۔ او َا‬
‫ذات ﮨﯿﮟ ُﺗﻮں ِای َاﺳﺎݙا ﮐﺎرﺳﺎز ﮨﯿﮟ‪ ،‬ﻧﮧ ﮐﮧ ِاﯾﮧ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ‬
‫ِاﯾﮧ ِﺟﻨّﺎں ِدی ﭘُ ﻮﺟﺎ ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں ڈﮬﯿﺮ‬
‫ﻟﻮک اﻧﮭﺎﺋﯿﮟ ﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ ِﮨﻦ )‪(٤١‬۔ َﭔﺲ َاڄ دے‬
‫ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُﺗﮩﺎݙے ﺑﻌﻀﮯ ِوی ﺑﻌﻀﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﻧﻔﻊ ﭘُ َ‬
‫ﭽﺎوݨ‬
‫دا ﮐﻮﺋﯽ اﺧﺘﯿﺎر ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪے ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﻧﻘﺼﺎن ﭘُ َ‬
‫ﭽﺎوݨ‬
‫دا‪َ ،‬اﺗﮯ َاﺳﺎں ِاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍے )آﭘ ﯿﮟ آپ ُاﺗﮯ(‬
‫اﮐﮭﯿﺴﻮں ﺟﻮ دوزخ دا ﻋﺬاب‬
‫ُ‬ ‫ﻇﻠﻢ ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ َﮨﻦ ‪،‬‬
‫َﭼﮑﮭﻮ ﺟﯿﮑﻮں ُﺗﺴﺎں ﮐُﻮڑا َاﮐﮭﯿﻨﺪے َرﮨﻨﺪے ﮨﺎوے )‪(٤٢‬۔‬
‫َاﺗﮯ َﭴ اں َاﺳﺎݙﯾﺎں ﮐُﮭﻠﯿﺎں ُݙﻟﯿﺎں آﯾﺎﺗﺎں َﭘﮍھ ُﺳ ﺎﯾﺎں‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ﮐُﺠﮫ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪َ ،‬ﭔﺲ‬‫ِ‬ ‫وﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺎں َا‬
‫ِ‬
‫ِﮨﮏ َﺑﻨﺪہ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا َﭼﮩﻨﺪے ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐُﻮں ُاﻧﮭﺎں َﺷﺌﯿﮟ ﮐﻨُﻮں‬
‫َﭘﺮے َﮨﭩﺎ ِﮔﮭﻨّﮯ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ِدی ُﺗﮩﺎݙے ِﭘﯿﻮ ݙاݙے ﭘُ ﻮﺟﺎ‬
 ‫ﮨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ‬ ‫ﮐﺮﯾﻨﺪے آ ِﺋﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی َا ِ‬
‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ َﭔﺲ آﭘُ ﻮں ﮔﮭﮍﯾﺎ ﮨﻮﺋﯿﺎ ِﮨﮏ ﮐُﻮڑ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے‬
‫وﯾﻠﮯ ﮐُﻔﺮ ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں دے ﮐﻮﻟﮫ ﺣﻖ آ ﭘﮩﻨﺘﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں‬
‫ّ‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ آﮐﮫ ِݙﺗﺎ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ﺿﺮور ِﮨﮏ ﮐُﮭﻼ ﺟﺎدُ و‬ ‫ُاوﻧﺪے‬
‫ﮨﮯ )‪(٤٣‬۔ ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ َاﺳﺎں ﻧﮧ ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﺘﺎﺑﺎں ِݙﺗﯿﺎں‬
‫َﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ِاﯾﮧ ﭘﮍﮬﺪے ﭘﮍﮬﯿﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ ِ‬
‫ﮨﻮون‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﮧ‬
‫ﺘﺎوݨ واﻻ‬
‫ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫َ‬ ‫َﻣﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ اﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﺑﮭﯿﭵﯿﺎ ﯿﺎ َﮨﺎ )‪(٤٤‬۔ َاﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِوی ِاﯾﮑُﻮں ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ‪،‬‬
‫ﺰرن‪ِ ،‬اﯾﮧ ُاوﻧﺪے ݙﮨﻮﯾﮟ‬ ‫ُ‬
‫ِﺟﮩﮍے اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ِﺗﮭﯽ ﮔ ِ‬
‫ِﺣ ّﺼﮯ ﮐُﻮں ِوی ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮧ ﮐﺮ ﺳ ﺌﮯ َﮨﻦ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُاﻧﮭﺎں‬
‫رﺳﻮﻻں ﮐُﻮں ﮐُﻮڑا‬ ‫ﮐُﻮں ِݙﺗﺎ ﯿﺎ َﮨﺎ‪َ ،‬ول ِوی ِاﻧﮭﺎں ﻣﯿ ے ُ‬
‫آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺗﺎں َﭔﺲ َول ﻣﯿ ا ﻋﺬاب ِوی ﮐﯿﻮﯾﮟ )ﺳﺨﺖ( ﮨﺎ‬
‫)‪(٤٥‬۔ َ‬
‫)اےﻧﺒﯽ( آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َﻣﯿﮟ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِﮨﮑّﺎ ﻧﺼﯿﺤﺖ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪاں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں َاﻟﻠﮧ واﺳﻄﮯ ﮐﻠﮭﮯ ﮐﻠﮭﮯ ﺗﮯ ُݙوں ُݙوں‬
‫ﮐﮭﮍے ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﻮ‪َ ،‬ول ﺳﻮﭼﻮ ﺗﮯ ﻏﻮر ﮐﺮو‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے‬
‫ُ‬
‫اﺻﻠﻮں ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﺎں ُﺗﮩﺎݙے‬ ‫َﺳﻨﮕﺘﯽ ﮐُﻮں ﺟﻨُﻮﯨﯽ‬
 ‫آوݨ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ﺳﺨﺖ ﻗﺴﻢ دے ﻋﺬاب دے َ‬
‫ﺘﺎوݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٤٦‬۔ آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ َﻣﯿﮟ‬
‫ﻣﺤﺾ ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ِﺟﮩﮍی ﮐﻮﺋﯽ ﻣﺰدوری ﻣﻨﮕﯽ ﮨﻮﺋﯽ ﮨﮯ ﺗﺎں او‬
‫ُﺗﮩﺎݙی‪ ! ‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ ﻣﯿ ا َاﺟﺮ ﺗﺎں ﻣﯿ ے َر ّب دے ﮐﻮﻟﮫ ﮨﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ او َﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں آﭘ ﯿﺎں ﻧﻈﺮاں ِوچ َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ‬
‫)‪(٤٧‬۔ آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ ﻣﯿ ا َر ّب ُاﺗﻮں ﺣﻖ ﻟَﮩﯿﻨﺪے‪،‬‬
‫واﻻ ﮨﮯ )‪(٤٨‬۔‬ ‫او ﻏﯿﺐ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ‬
‫آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﺣﻖ آ ﭘُ ﻨّﮯ‪ ،‬ﮐﻮﺋﯽ ﮐُﻮڑا ُ‬
‫)ﺧﺪا( ﻧﮧ ﺗﺎں ﭘﮩﻠﯽ‬
‫واری َﭘﯿﺪا ﮐﺮ َﺳ ﺪے ﺗﮯ ﻧﮧ َوﻻ َﭘﯿﺪا ﮐﺮ َﺳ ﺪے )‪(٤٩‬۔‬
‫آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ ﺟﯿﮑﺮ َﻣﯿﮟ ﮔُﻤﺮاہ ِﺗﮭﯽ ﯿﺎں‪ ،‬ﺗﺎں َول ِاﯾﻨﺪا‬
‫ﮔﮭﺎﭨﺎ ِوی ﻣﯿﮑﻮں ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ َﻣﯿﮟ ﮨﺪاﯾﺖ ُاﺗﮯ َﮨﺎں ﺗﺎں‬
‫َﭔﺲ ِاﯾﮧ ُاوﻧﺪی َوﺟﮧ ﮐﻨُﻮں ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﻣﯿ ا َر ّب َﻣﯿﮟ‬
‫واﻻ َﭔ ُﮩﻮں‬ ‫دو َوﺣﯽ ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ُﺳ‬
‫ﮐﻮﻟﮭﻮں َرﮨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٥٠‬۔ ِاﯾﻮﯾﮟ ﮨﻮﻧﺪا‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﻮں ݙﯾﮑﮭﺪا‪،‬‬
‫ﺟﻮ َﭴ اں ِاﯾﮧ ِوﭔﻞ )ﮔﮭﺒﺮا( وﯾﺴﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ﮐ ِاﮨﯿﮟ ﺑﮭﭳ ِوی‬
‫ﻧﮧ َﺳ ِﺴﻦ )ﺑﮭﭵﯿﺌﮯ ِوی ﺗﺎں( َاﺟ ﮐﻮﻟﮭﻮں ِ‬
‫ﮨﻮﺳﻦ ﺟﻮ‬
 ‫ﮐﮭﯿﺴﻦ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺎں ِاﯾﻨﺪے‬
‫ِ‬ ‫وﯾﺴﻦ )‪(٥١‬۔ َول َا‬
‫ﭘﮑﮍ ِﮔﮭﺪے ِ‬
‫ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ َﮨﯿﮟ‪َ ،‬ﭘﺮ ُﮨ ِا ّﺗﯽ ﭘﺮے ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵ ﻧﺎل‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ( ِﮐﯿﻮﯾﮟ ﭘُ ﭳ َﺳ ﺪے )‪(٥٢‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ِاﻧﮭﺎں دا َﮨﺘّ ﮫ ) ِاﯾﻤﺎن ِ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ِاﯾﮧ ﭘﮩﻠﮯ ﮐﻨُﻮں ِاﻧﮑﺎر ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﻐﯿﺮ‬
‫ِݙﭨﮭﮯ َﭘﺮے ﮐﻨُﻮں ﮔُﻤﺎن )دے ﺗﯿﺮ( ﭼﻠﯿﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ ِﮨﻦ )‪(٥٣‬۔‬
‫ﮩﻨﺪن ُاوﻧﺪے درﻣﯿﺎن ِﮨﮏ‬ ‫ُاﻧﮭﺎں دے‪ ،‬ﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ او َﭼ ِ‬
‫َﭘﺮدہ َﺳﭧ ِݙﺗﺎ ﺌﮯ‪ِ ،‬ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ ﭘﮩﻠﮯ ِاﻧﮭﺎں ﺟﯿﮩﺎں ﻧﺎل‬
‫ِﺗﮭﯽ ُﭼﮑﯿﺎ َﮨﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او ِوی ِﮨﮏ ﻣﻨﺤﻮس َﺷﮏ ِوچ َﭘﮯ ﮯ‬
‫َﮨﻦ )‪(٥٤‬۔‬

‫ﺳﻮرۃ ﻓﺎﻃﺮ ﻣﮑﯿﮧ‬

‫ﺷﺮوع ﮨﮯ َاﻟﻠﮧ دے ﻧﺎں ﻧﺎل ِﺟﮩﮍا َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ َوݙی‬

‫رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ‬

‫ﺳﺎری ﺗﻌﺮﯾﻒ َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ دے‬

‫َﭘﯿﺪا ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﮨﺠﮯ ﻓﺮﺷﺘﯿﺎں ﮐُﻮں آﭘ ﺎں ِ‬
‫ﻗﺎﺻﺪ‬
 ‫ﻣﻘﺮر ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ ِﺟﻨﮭﺎں دے ݙوں ݙوں‪ ،‬ﺗﺮاﺋﮯ ﺗﺮاﺋﮯ‪،‬‬
‫ﭼﺎر ﭼﺎر ﮐَﮭ ٘ﻨﺐ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﭘ ِ ﯿﮟ ﻣﺨﻠﻮق ِوچ ﺟﯿﮟ ﻃﺮح دا‬
‫َودﮬﺎرا َﭼﮩﻨﺪے ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َﮨﺮ َﺷﺌﮯ ُاﺗﮯ‬
‫ﭘُ ﻮری ُﻗﺪرت َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(١‬۔ ﺟﯿﮑﺮ َاﻟﻠﮧ َاﭘ ﯿﮟ رﺣﻤﺖ‬
‫)دے دروازے( اﻧﺴﺎﻧﺎں ُاﺗﮯ ﮐﮭﻮل ݙﯾﻮے ﺗﺎں ُاوﮐﻮں‬
‫ﮐﻮﺋﯽ روک ﻧﮭﯿﮟ َﺳ ﺪا‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ َﺑﻨﺪ ﮐﺮ ݙﯾﻮے ﺗﺎں‬
‫ُاوﻧﺪے ﺑﻌﺪ ﮐﻮﺋﯽ ِﭔﯿﺎ ُاوﻧﺪے ﺑﮭﯿﭵ واﻻ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬او‬
‫َﭔ ُﮩﻮں زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﮯ َوݙی ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ! ﯾﺎد‬
‫ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐّﮭﻮ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ِدی ﻧﻌﻤﺖ ِﺟﮩﮍی ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ِﮐﯿﺘﯽ ﺌﯽ‬
‫ﮨﮯ‪ ،‬ﮐﯿﺎ َاﻟﻠﮧ دے ِﺳﻮا ِﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ َﭘﯿﺪا ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ؟ ِﺟﮩﮍا‬
‫اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َاﺳﻤﺎن ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﮐﻨُﻮں ِرزق ݙﯾﻮے‪ ،‬ﮐﻮﺋﯽ ِوی‬
‫ﭔﯿﺎ ﻋﺒﺎدت دے ﻻﺋﻖ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ِﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪے‪َ ،‬ﭔﺲ ُﺗﺴﺎں‬
‫ِﮐﺘﮭﻮں ُﺗﮭﮍﮐﯿﮯ وﯾﻨﺪے وے )‪(٣‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ اے ﺗﯿﮑﻮں‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن ﺗﺎں ﺗﺤﻘﯿﻖ َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ واﻟﮯ ُ‬
‫رﺳﻮﻻں‬ ‫ِ‬ ‫ﮐُﻮڑا َا‬
‫ﮐُﻮں ِوی ﺗﺎں ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ ﺌﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺳﺎرے ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ )ﻓﯿﺼﻠﮯ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ( َاﻟﻠﮧ دو َول َو ٘ﻧﭵ ﻦ )‪(٤‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ! ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ دا‬
 ‫َوﻋﺪہ َﺳ ّﭽﺎ ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ُﺗﮩﺎﮐﻮں دُ ﻧﯿﺎوی ِزﻧﺪﮔﯽ دﮬﻮﮐﮯ ِوچ‬
‫ّ‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﮐﻮﺋﯽ دﮬﻮﮐﮯ‬ ‫ﻧﮧ َرﮐﮭﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﻟﻠﮧ دے‬
‫واﻻ ﮐﮩﯿﮟ دﮬﻮﮐﮯ ِوچ َﺳﭩﮯ )‪(٥‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ﺷﯿﻄﺎن ُﺗﮩﺎݙا‬
‫دُ ﺷﻤﻦ ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ِوی ُاوں ﮐُﻮں دُ ﺷﻤﻦ َﺳﻤﺠﮭﻮ‪،‬‬
‫دراﺻﻞ او َاﭘ ِ ﯿﮟ ﭨﻮﻟﯽ ﮐﻮ َﺳ ﯾﻨﺪے ﺗﺎں ﺟﻮ او دوزخ ِوچ‬
‫َرﮨ واﻟﮯ ِﺗﮭﯽ َوﯨﭵﻦ )‪(٦‬۔ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﮐُﻔﺮ ِاﺧﺘﯿﺎر‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪ ،‬اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َﺳﺨﺖ ﻋﺬاب ﻣﻘﺮر ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے‬
‫ِ‬
‫ﻟﻮک ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ ِوی ِﮐﯿﺘُ ﻮﻧﮯ ﺗﺎں اﻧﮭﺎں‬
‫واﺳﻄﮯ ﺑﺨﺸﺶ ﮨﮯ َﭔ ُﮩﻮں َوݙا َاﺟﺮ ﮨﮯ )‪(٧‬۔ َﺑﮭﻼ )او ِوی‬
‫ﮐﻮﺋﯽ َﺑﻨﺪہ ﮨﮯ( ﺟﯿﮑﻮں ﮔَﻨﺪے ﮐَﻢ ﺳﻮﮨ ﯿﮟ ﮐﺮ ﺗﮯ‬
‫ݙﯾﮑﮭﺎﺋﮯ و ٘ﻧﭵﻦ ﺗﮯ او ُاوﮐﻮں ﺳﻮﮨ ﯿﮟ ِوی ﻟ ِﺌﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫َاﻟﻠﮧ ﺟﯿﮑﻮں َﭼﮩﻨﺪے ﮔُﻤﺮاہ ﮐﺮ ݙﯾﻨﺪے ﺗﮯ ﺟﯿﮑﻮں‬
‫َﭼﮩﻨﺪے ﮨﺪاﯾﺖ ݙے ݙﯾﻨﺪے َ‬
‫)اے ﻧﺒﯽ! ( ﺗﯿ ا َﺳﺎہ ﻧﮧ ِﭘﯿﺎ‬
‫ﮔ ُﮭﻮﭨﯿﺠﮯ اﻧﮭﺎں دے ارﻣﺎن ِوچ! ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ‬
‫ﭴﺎ ﺪا ﮐﮭﮍے ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ِاﯾﮧ ﮐﺮﯾﻨﺪے ﮔﮭﮍﯾﻨﺪے َودّ ے ِﮨﻦ‬
‫)‪(٨‬۔ ِاﯾﮧ َاﻟﻠﮧ ِای ﺗﺎں ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا َﮨﻮاﺋﯿﮟ ﮔُﮭﻮﻟﯿﻨﺪے او َﺑﺪّ ﻻں‬
 ‫ﮐُﻮں ُا ّﭼﺎ ِﭼ ِ‬
‫ﯿﻨﺪن‪َ ،‬ول َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﮨﮏ ﺳﮑﺌﮯ ﺳﮍﯾﮯ‬
‫ﺷﮩﺮ )ﻋﻼﻗﮯ( دو َﮨﮑّﻞ ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪َ ،‬ﭔﺲ ُاوﻧﺪے ﻧﺎل‬
‫زﻣﯿﻦ ِوچ ُﺳﮑ َﺳﮍݨ دے ﺑﻌﺪ َﺳﺎہ ﮔَﮭﺖ ݙﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪،‬‬
‫ﮭﯿﺴﻦ )‪(٩‬۔ ِﺟﮩﮍا ﺷﺨﺺ‬
‫ِاﯾﻮﯾﮟ ِای ﺑﻨﺪے ﺟﯽ ﮐﮭﮍے ِﺗ ِ‬
‫ﻋﺰت‬ ‫ﻋﺰت َﭼﮩﻨﺪے )ﺗﺎں َﺳﻤﺠﮫ ِﮔﮭﻨّﮯ ﺟﻮ( َﭔﺲ ﺳﺎری ّ‬ ‫ّ‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ ﭼﮍھ وﯾﻨﺪے‪،‬‬ ‫ُ‬ ‫َ‬ ‫َ‬
‫اﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ‪ ،‬اﻟﺒﺘﮧ ﮨﺮ ﭘﺎک ﮐﻠﻤﮧ اوں ِ‬
‫َاﺗﮯ ﮨﺮ ﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ آﭘ ﯿﮟ ﮐﺮݨ واﻟﮯ ﮐُﻮں ُا ّﭼﺎ َﻣﺮﺗﺒﮧ ݙﯾﻮا‬
‫ݙﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﮔﻨﺪے ﮔﻨﺪے ﻣﮑﺮ ﮐﺮﯾﻨﺪے َودّ ن‬
‫اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َﺳﺨﺖ ﻋﺬاب ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں دا ﺳﺎرا َﻣﮑﺮ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺨﻮد ﺧﺘﻢ ِﺗﮭﯽ وﯾﺴﮯ )‪(١٠‬۔ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ِای ﮨﮯ ﺟﯿﮟ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِﻣ ّﭩﯽ ِو ُﭼﻮں َﭘﯿﺪا ِﮐﯿﺘﮯ َول ﺗﺮﯾﮍے ) ُﻧﻄﻔﮯ(‬
‫ﺌﯿﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ‬ ‫ِو ُﭼﻮں ﭴﻤﺎﺋﮯ ‪َ ،‬ول ُﺗﮩﺎݙے ُﺟﭧ ُ‬
‫)ﺟﻮڑ( ﭔ ﺎ ِݙﺗﮯ ِ‬
‫ُاوﻧﺪے ِﻋﻠﻢ ﮐﻨُﻮں ﺑﻐﯿﺮ ﻧﮧ ﮐﮩﯿﮟ ذال ﮐُﻮں ﭘﯿﭧ ِﺗﮭﯿﻨﺪے‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ﻧﮧ ﮐﻮﺋﯽ ﭔﺎل ﭴ ﯿﻨﺪی ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﮐﮩﯿﮟ ﻋﻤﺮ واﻟﮯ ِدی‬
‫ﻋﻤﺮ َودﮬﺎﺋﯽ وﯾﻨﺪی ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُاوﻧﺪی ﻋُ ﻤﺮ ﺗﮭﻮڑی ِﮐﯿﺘﯽ‬
‫وﯾﻨﺪی ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ﮐﺘﺎب ِوچ ِﻟﮑﮭﯿﺎ ﮨﻮﺋﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫ِاﯾﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ َﭔ ُﮩﻮں َاﺳﺎن ﮐَﻢ ﮨﮯ )‪(١١‬۔ َاﺗﮯ ݙوں‬
‫درﯾﺎ ﮐ ِاﮨﯿﮟ ِﮨﮑّﻮ ﺟﯿﮩﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﮨﻮﻧﺪے‪ِ ،‬ﮨﮏ ِﻣﭩﮭﺎ ﮨﮯ‪ْ ،‬‬
‫ﺗﺮﯾﮩﮧ‬
‫ﻟَ َ‬
‫ﮩﺎوݨ واﻻ ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﯿﻨﺪا ﭘﺎ ِ ﯿﮟ ﭘﯿﻮݨ وﯾﻠﮯ ݙاڈﮬﺎ ﺑﮭﺎ ٘ﻧﺪے‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِﭔﯿﺎ ﮐﮭﺎرا ﮨﮯ ﺗﮯ ﮐﻮڑا ﮨﮯ‪َ ،‬ﭘﺮ ﮨﺮ ِﮨﮏ درﯾﺎ ﮐﻨُﻮں ﺗﺎزہ‬
‫ﮔﻮﺷﺖ ﮐﮭﺎﻧﺪے وے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں ﮩ ﮯ ﺟﯿﮩﺎں‬
‫َﺷﺌﯿﮟ ﮐﮉﮬﯿﻨﺪے وے‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ُﺗﺴﺎں َﭘﯿﻨﺪے وے‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﭔﯿﮍﯾﺎں ﮐُﻮں ݙﯾﮑﮭﺪے وے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍﯾﺎں ﭘﺎ ِ ﯿﮟ ﮐُﻮں ِﭼﯿﺮی‬
‫وﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ﻓﻀﻞ ِو ُﭼﻮں )روزی( ﻮﻟ ُﮭﻮ‪ ،‬ﺗﮯ‬ ‫ِ‬
‫ﮨﻮو )‪(١٢‬۔ او رات ﮐُﻮں ݙﯾ ٘ﻨﮧ ِوچ‬ ‫ُﺗﺴﺎں ُﺷﮑﺮ َادا ﮐﺮﯾﻨﺪے َر ُ‬
‫داﺧﻞ َﭼﺎ ﮐﺮﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﮐُﻮں رات ِوچ ُﻟﮑﺎ ِﮔﮭﻨﺪے‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِﺳﺠﮫ ﺗﮯ َﭼﻨﺪر ﮐُﻮں ﮐَﻢ ِوچ ُﺟﺘﯿﺎ ﮨﻮﺋﮯ‪ ،‬ﮨﺮ ِﮨﮏ آﭘ ﯿﮟ‬
‫ﻣﻘﺮرہ وﻗﺖ ُاﺗﮯ ﭼﮍﮬﺪا ﻟَﮩﻨﺪا َرﮨﺴﮯ‪ِ ،‬اﯾﮩﻮ َاﻟﻠﮧ ِای ﺗﺎں ﮨﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎݙا ﭘﺎﻟ واﻻ ﺑﺎدﺷﺎﮨﯽ ِوی ِﮨﯿﻨﺪی ﮨﮯ َاﺗﮯ ُاوں ﮐُﻮں‬
‫ﭼﮭﻮڑ ﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ُﺗﺴﺎں ﺳ ﯾﻨﺪے وے‪ ،‬او ﺗﺎں ﭘ ٘ﻨﮉ‬
‫ﭼﮭﻞ ِﺟﺘّ ﯽ ِوی اﺧﺘﯿﺎر ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪے‬ ‫ِدی ﭩﮏ دی ِ‬
‫)‪(١٣‬۔ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں دے َا ُﻮں دُ ﻋﺎﺋﯿﮟ ﻣﻨﮕﻮ او ﺗﺎں‬
 ‫ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں دُ ﻋﺎﺋﯿﮟ ﮐُﻮں ِوی ﻧﮭﯿﮟ ُﺳ َﺳ ﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ‬
‫ُﺳ ِوی ِﮔﮭﻨّﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ِوی اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ُﺗﮩﺎݙی ﺧﺎﻃﺮ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮ ﺳ ﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﻗﯿﺎﻣﺖ واﻟﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮧ او ُﺗﮩﺎݙے اﻧﮭﺎں‬
‫وﯾﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں )ﺣﻖ‬‫ﻧﺎل ِﺷﺮک ﮐﺮݨ ﮐﻨُﻮں ِوی ُﻣﮑﺮ ِ‬
‫ِدی( ﺧﺒﺮ ﮐﻮﺋﯽ ﻧﮭﯿﮟ ݙے ﺳ ﺪا ‪ُ ،‬اوں ﺑﺎ ﺧﺒﺮ َ‬
‫)اﻟﻠﮧ(‬
‫واﻧﮕﻮں )‪(١٤‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ! ُﺗﺴﺎں ﺳﺎرے َاﻟﻠﮧ دے ﻣﺤﺘﺎج‬
‫ِﮨﯿﻮے‪َ ،‬اے َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں َﭔ ُﮩﻮں ﺑﮯ ﻧﯿﺎز ﺗﮯ ﺳﺎرﯾﺎں ﺗﻌﺮﯾﻔﺎں دے‬
‫َݙا دَ ا ﮨﮯ )‪(١٥‬۔ ﺟﯿﮑﺮ او ﭼﺎﮨﮯ ﺗﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِﻣﭩﺎ ﭼﮭﻮڑے ﺗﮯ‬
‫ﻧﻮﯾﮟ ﺧﻠﻘﺖ ﮐُﻮں آﺑﺎد ﮐﺮ ݙﯾﻮے )‪(١٦‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ّ‬
‫ﺎوݨ‬ ‫ﮐﻮﺋﯽ َاوﮐﮭﺎ ﮐَﻢ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(١٧‬۔ َاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﺑﺎر َﭼ َ‬
‫واﻻ ﮐﮩﯿﮟ ﭔﺌﮯ دا ﺑﺎر ﻧﮧ َﭼﯿﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ ﮐﻮﺋﯽ ﺑﺎر ﻧﺎل‬
‫ﻟ ﯾﺎ ﮨﻮﯾﺎ آﭘ ﺎں ﺑﺎر ﭼﻮاوݨ ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﮐُﻮں ﺳ ﯾﺴﮯ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫او ُاوﻧﺪے ِو ُﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ِوی ﻧﮧ َﭼﻮا ِﮔﮭﻨﺴﮯ‪ ،‬ﭼﺎﮨﮯ‬
‫او ُاوﻧﺪا ﮔﮭﺎﭨﮯ ﺳﻨﮓ واﻻ وی ﮐﯿﻮں ﻧﮧ ﮨﻮﺳﮯ َ‬
‫)اے‬ ‫ِ‬
‫رﺳﻮل( ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﻮں اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﺮ ﺳ ﺪﯾﮟ‬
‫ݙردن‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﻤﺎز‬
‫ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ َاݨ ِݙﭨﮭﯿﮟ آﭘ ﯿﮟ َر ّب ﮐﻨُﻮں ِ‬
‫ﮐﮭﺪن َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﻮﺋﯽ ﭘﺎک ﺻﺎف َرﮨﻨﺪے ﺗﺎں‬‫ﻗﺎ ِﺋﻢ ِﮐﯿﺘﯽ َر ِ‬
‫او آﭘ ﯿﮟ آپ ِﮐﯿﺘﮯ ِای َﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎری اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫)ﺳﺎرﯾﺎں ﮐُﻮں( َاﻟﻠﮧ دو َول َو ٘ﻧﭵ ﯿﮟ )‪(١٨‬۔ َاﺗﮯ ِﮨﮏ َاﻧﺪﮬﺎ‬
‫ﺗﮯ ِﮨﮏ ُﺳﭵﺎﮐﺎ ِﮨﮑّﻮ ﺟﯿﮩﮯ ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯽ ﺳ ﺪے )‪(١٩‬۔ َاﺗﮯ ﻧﮧ‬
‫اﻧﺪﮬﺎرا ﺗﮯ ﺳﻮﺟﮭﻼ )‪(٢٠‬۔ َاﺗﮯ ﻧﮧ َﭼﮭﺎں ﺗﮯ ﻧﮧ دُ ﮬﭗ )‪(٢١‬۔‬
‫َاﺗﮯ ﻧﮧ ﺟﯿﻨﺪے ﻟﻮک‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﮧ ﻣﻮﺋﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺑﺮاﺑﺮ ِﺗﮭﯽ ﺳ ِﺪن؟‬
‫ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﺟﯿﮑﻮں َﭼﮩﻨﺪے ُﺳ ﺎ ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪے‪َ ،‬ﭘﺮ ُﺗﻮں‬
‫ﮐُﺠﮫ ﻧﮭﯿﮟ ُﺳ ﺎ ﺳ ﺪا ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍے ﻗﺒﺮاں ِوچ ِﮨﻦ‬
‫ﺘﺎوݨ واﻻ ِﮨﯿﮟ )‪(٢٣‬۔‬
‫ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫َ‬ ‫)‪(٢٢‬۔ ُﺗﻮں ﺗﺎں ﻣﺤﺾ‬
‫ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں ﺗﯿﮑﻮں ﺣﻖ دے ﻧﺎل ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ َ‬
‫ﺎوݨ واﻻ‬
‫ݙراوݨ واﻻ ﺑ ﺎ ﺗﮯ ﺑﮭﯿﭵﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ِوی ُا ّﻣﺖ‬
‫َ‬ ‫ﺗﮯ ﻧﺎل ﻧﺎل‬
‫ݙراوݨ واﻻ ﻧﮧ ﮔُﺬرﯾﺎ ﮨﻮوے‬
‫َ‬ ‫ِاﮨﺠﯽ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﯿﻨﺪے ِوچ‬
‫آﮐﮭﺪن ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫ِ‬ ‫)‪(٢٤‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ِاﯾﮧ ﺗﯿﮑﻮں ﮐُﻮڑا‬
‫ﭘﮩﻠﮯ واﻟﯿﺎں ِوی )ﺣﻖ ﮐُﻮں( ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ َﮨﺎ ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ اﻧﮭﺎں‬
‫دے رﺳﻮل اﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ ﮐُﮭﻠﯿﺎں ِﻧﺸﺎﻧﯿﺎں‪ ،‬ﭼﮭﻮﭨﯿﺎں‬
‫ﭼﮭﻮﭨﯿﺎں ﮐﺘﺎﺑﺎں ﺗﮯ روﺷﻦ ِﮐﺘﺎب ِوی ِﮔﮭﻦ ﺗﮯ آﻧﺪے ِرﯾﮩﮯ‬
 ‫ﮨﻦ )‪(٢٥‬۔ َول َﻣﯿﮟ ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں آﭘ ِ ﯿﮟ َﭘﮑﮍ ِوچ ِﮔﮭﻦ‬
‫آﯾُ ﻢ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﺎ‪ ،‬ﭔﺲ )ݙﯾﮑﮫ( ﻣﯿ ا ﻋﺬاب‬
‫ﮐﮩﺠﺎ )ﺳﺨﺖ( َﮨﺎ )‪(٢٦‬۔ ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں ﻧﮭﯿﮟ ݙﭨﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ‬
‫َاﻟﻠﮧ َاﺳﻤﺎن ﮐﻨُﻮں ﭘﺎ ِ ﯿﮟ ِﺑﮭﯿﭵﯿﻨﺪے ﺗﺎں َاﺳﺎں ُاوﻧﺪے ﻧﺎل‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻒ َرﻧﮕﺎں واﻟﮯ ﻣﯿﻮے َﭘﯿﺪا ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ َاﺗﮯ ﭘﮩﺎڑاں‬
‫دے ِﺣ ّﺼﮯ ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﭼﭩﮯ ﺗﮯ َر ّﺗﮯ ﮨﻠﮑﮯ ﺗﮯ ِﺗﮑّﮭﮯ َرﻧﮕﺎں واﻟﮯ‪ ،‬ﺗﮯ‬
‫ﮐﺎﻟﮯ دُ ﮬﻮں ِوی )‪(٢٧‬۔ اﻧﺴﺎﻧﺎں دے‪ ،‬ڈﮬﺎ ٘ﻧﮉے ڈﮬﻮراں ﺗﮯ‬
‫ِﭔﻨﮭﺎں ﺟﺎﻧﻮراں دے ِوی‪ِ ،‬اﯾﮟ ﻃﺮح دے ﮐﺌﯽ َرﻧﮓ ِﮨﻦ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺸﮏ ُاوﻧﺪے ﺑﻨﺪﯾﺎں ِو ُﭼﻮں ﺗﺎں َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ﻣﺤﺾ ُاوﮨﮯ‬
‫ݙردن‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ِﻋﻠﻢ واﻟﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َﭔ ُﮩﻮں زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﮯ‬
‫ِ‬
‫َوݙا ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﮨﮯ )‪(٢٨‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک َاﻟﻠﮧ ِدی ﮐﺘﺎب‬
‫ﮨﻨﺪن َاﺗﮯ ﻧﻤﺎز ِوی ﻗﺎ ِﺋﻢ ِﮐﯿﺘﯽ ِر ِ‬
‫ﮐﮭﺪن ﺗﮯ ِﺟﮩﮍا‬ ‫ﭘﮍﮬﺪے َر ِ‬
‫ﮐُﺠﮫ ِرزق َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ﮐﻮں ِݙﺗﺎ ﮨﮯ ُﻟﮑﺎ ﺗﮯ ِوی‪ ،‬ﺗﮯ ݙﯾﮑﮭﺎ‬
‫ﮐﮭﺪن‪ِ ،‬اﯾﮧ ُاوں‬
‫ﺗﮯ ِوی ُاوﻧﺪے ِو ُﭼﻮں ﺧﺮچ ِﮐﯿﺘﯽ َر ِ‬
‫رﮐﮭﯿﻨﺪن ِﺟﮩﮍی ﮐ اﺋﯿﮟ ِوی‬
‫ِ‬ ‫ﺳﻮداﮔﺮی ِدی ُاﻣﯿﺪ )ﺗﻮﻗﻊ(‬
‫)اﻟﻠﮧ( ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐﻮﺋﯽ ﮔﮭﺎﭨﺎ ﻧﮭﯿﮟ ݙﯾﻨﺪی)‪(٢٩‬۔ ﮐﯿﻮں ﺟﻮ َ‬
‫ﮐُﻮں ُاﻧﮭﺎں دا ﭘُ ﻮرا ﭘُ ﻮرا ﺑﺪﻟﮧ ݙﯾﺴﮯ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ آﭘ ﯿﮟ ﻓﻀﻞ ﻧﺎل‬
‫َودﮬﺎ ﺗﮯ ِوی ݙﯾﺴﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ ﻗﺪر ﮐﺮݨ‬
‫)اے رﺳﻮل( َاﺳﺎں َﺗﯿﮟ دو ِﺟﮩﮍی ﮐﺘﺎب‬ ‫واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٠‬۔ َاﺗﮯ َ‬
‫ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ او ﺑﺎﻟﮑﻞ ﺣﻖ ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ ُاوﻧﺪی ِوی ﺗﺼﺪﯾﻖ‬ ‫ِ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪی ﮨﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ آﺋﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ‬
‫آﭘ ﯿﮟ ﺑﻨﺪﯾﺎں ِدی ﺧﺒﺮ َرﮐﮭ واﻻ ﺗﮯ ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﺗﮯ ﻧﻈﺮ‬
‫َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣١‬۔ َول َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ﮐﺘﺎب دا‬
‫وارث ﺑ ﺎﺋﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں َاﺳﺎں آﭘ ﯿﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں ِو ُﭼﻮں ُﭼ‬
‫ِﮔﮭﺪّ ے‪ ،‬ﭘﺮ اﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں آﭘ ﯿﮟ آپ ُاﺗﮯ ﻇﻠﻢ ﮐﺮݨ واﻟﮯ ِوی‬
‫ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں درﻣﯿﺎﻧﮯ َرﺳﺘﮯ ﺗﮯ َﭼﻠ واﻟﮯ ِوی‬
‫ﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں ﮐُﺠﮫ َاﻟﻠﮧ دے ُﺣﮑﻢ ﻧﺎل ﻧﯿﮑﯿﺎں‬
‫ﯾﮩﻮ ﮨﮯ َﺳﺐ‬‫ا‬‫ِ‬ ‫ﻦ‪،‬‬ ‫ﮨ‬ ‫ی‬ ‫و‬ ‫واﻟﮯ‬ ‫ﭵ‬ ‫٘‬
‫ﻧ‬ ‫و‬
‫َ‬ ‫ﮑﻞ‬ ‫ﻧ‬
‫ِ‬ ‫ﻮں‬ ‫ﮐﺮݨ وچ َ‬
‫ا‬
‫ُ‬ ‫ِ ِ‬ ‫ِ‬
‫ﮐﻨُﻮں وݙا ﻓﻀﻞ )‪(٣٢‬۔ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺳﺪا ﺑﮩﺎر ﺑﮩﺸﺖ ﮨﻦ‬
‫ﮨﺴﻦ‪ ،‬اﻧﮭﺎں ِوچ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺳﻮﻧﮯ‬‫ِﺟﻨﮭﺎں ِوچ ِاﯾﮧ َو ٘ﻧﭳ َر ِ‬
‫وﯾﺴﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ﻣﻮﺗﯿﺎں دے ﮨﺎر ِوی‪َ ! ‬اﺗﮯ‬
‫دے ﮐﻨﮕ َﭘﻮاﺋﮯ ِ‬
‫ُاﺗﮭﺎں ُاﻧﮭﺎں ِدی ﭘﻮﺷﺎک ِوی رﯾﺸﻤﯽ ﮨﻮﺳﯽ )‪(٣٣‬۔ َاﺗﮯ‬
 ‫ﮐﮭﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﺳﺎرﯾﺎں ﺗﻌﺮﯾﻔﺎں َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺟﯿﮟ َاﺳﺎں‬ ‫ِ‬ ‫َا‬
‫ﮐﻨُﻮں ُݙﮐﮫ درد َﭘﺮے َﮨﭩﺎ ِﮔﮭﺪن ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎݙا َر ّب َﭔ ُﮩﻮں‬
‫َﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙی َﻗﺪر ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٤‬۔ ﺟﯿﮟ َاﺳﺎﮐﻮں‬
‫آﭘ ﯿﮟ ﻓﻀﻞ ﻧﺎل ﮨﻤﯿﺸﮧ ِﮐﯿﺘﮯ َرﮨ واﻟﮯ ﮔﮭﺮاں ِوچ آ‬
‫ّ‬
‫ﻣﺸﻘﺖ ﮐﺮ ِ ﯿﮟ‬ ‫َﭔﮩﻼﺋﮯ‪ ،‬اﻧﮭﺎں ِوچ َاﺳﺎﮐﻮں ﻧﮧ ﻣﺤﻨﺖ‬
‫ﭘﻮﻧﺪی ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں ِوچ َاﺳﺎﮐﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺗﮭﮑﯿﮍا‬
‫ِﺗﮭﯿﻨﺪے )‪(٣٥‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﮯ ُاﻧﮭﺎں‬
‫واﺳﻄﮯ دوزخ ِدی ﺑﮭﺎ ﮨﮯ‪ ،‬ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﻗﻀﺎ آﺳﮯ‪ ،‬ﺟﻮ َﻣﺮ‬
‫َو ٘ﻧﭵﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ اﻧﮭﺎں دے ﻋﺬاب ِوچ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﮐَﻤﯽ ِﮐﯿﺘﯽ وﯾﺴﮯ‪ِ ،‬اﯾﮟ ﻃﺮح ِوی َاﺳﺎں ﮨﺮ ﮐُﻔﺮ ﮐﺮݨ واﻟﮯ‬
‫ﮐُﻮں َﺟﺰا ݙﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ )‪(٣٦‬۔ َاﺗﮯ او ُاوﻧﺪے ِوچ دﮬﺎڑ ِﭘﭧ‬
‫ﮔﮭﺘﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎݙے َر ّب آ! َاﺳﺎﮐﻮں ﮐﮉھ ِﮔﮭﻦ ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫ِ‬
‫َاﺳﺎں ﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﻮں‪ ،‬اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﻣﺨﺘﻠﻒ ِﺟﮩﮍے‬
‫)اﻟﻠﮧ اﮐﮭﯿﺴﮯ( ﮐﯿﺎ َاﺳﺎں‬
‫ﺟﻮ َاﺳﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے رﯾﮩﮯ ﮨﯿﺴﮯ‪َ ! ‬‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِا ّﺗﯽ ﻋُ ﻤﺮ ﻧﮧ ِݙﺗﯽ َﮨﺌﯽ‪ ،‬ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ِوچ ﮐﻮﺋﯽ ِوی‬
‫ﻧﺼﯿﺤﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮݨ َﭼﮩﻨﺪا‪ ،‬ﺗﺎں ﮐﺮ ِﮔﮭﻨّﮯ َﮨﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے‬
 ‫ﺘﺎوݨ واﻻ ِوی آﯾﺎ َﮨﺎ ‪َ ،‬ﭔﺲ َﻣﺰے َﭼﮑﮭﻮ!‬
‫ݙراوݨ ِﭼ َ‬
‫َ‬ ‫ﮐﻮﻟﮫ‬
‫ﻇﺎﻟﻤﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺗﺎں ﻣﺪد ﮐﺮݨ واﻻ ِوی ﮐﻮﺋﯽ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‬
‫)‪(٣٧‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِدﯾﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ِدﯾﺎں‪ ،‬ﻏﯿﺐ‬
‫ِدﯾﺎں َﺳﺐ َﺷﺌﯿﮟ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او ِد ّﻻں دے َاﻧﺪر‬
‫دے ﺑﮭﯿﺪ ِوی ُﺧﻮب ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٨‬۔ ُاوﮨُﻮ ﮨﮯ ﺟﯿﮟ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐُﻮں زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ آﭘ ﺎں ﺧﻠﯿﻔﮧ ﺑ ﺎﺋﮯ ﭔﺲ ﺟﯿﮟ ﮐُﻔﺮ ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﺗﺎں ُاوﻧﺪے ﮐُﻔﺮ دا َوﺑﺎل ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮاں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ُاﻧﮭﺎں دا ﮐُﻔﺮ اﻧﮭﺎں دے ﺧﻼف َاﻟﻠﮧ ِدی ﻧﺎراﺿﮕﯽ ﮐُﻮں‬
‫َودﮬﯿﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮاں دا ﮐُﻔﺮ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ َودﮬﺎ َﺳ ﺪا َﭔﺲ ﭼﮭﮍا اﻧﮭﺎں دے ﮔﮭﺎﭨﮯ ِوچ ودﮬﺎرا‬
‫ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٣٩‬۔ آﮐﮫ‪ ،‬ﺟﻮ َﺑﮭﻼ ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں آﭘ ﯿﮟ ﺑ ﺎﺋﮯ‬
‫ﮨﻮﺋﮯ َ‬
‫)اﻟﻠﮧ دے( ﺷﺮﯾﮑﺎں ﮐُﻮں ِݙﭨﮭﮯ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ُﺗﺴﺎں‬
‫َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﭼﮭﻮڑ ﺗﮯ ﺳ ﯾﻨﺪے وے‪ ،‬ﻣﯿﮑﻮں ݙﯾﮑﮭﺎؤ ﺗﺎں‬
‫َﺳﮩﯽ ﺟﻮ اﻧﮭﺎں زﻣﯿﻦ ِو ُﭼﻮں ﮐﯿﺎ َﺷﺌﮯ َﭘﯿﺪا ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ اﻧﮭﺎں دا ِﮐﮩﮍا ﺳﺎﻧﺠﮫ ﮐﮭﺎﺗﮧ ﮨﮯ‪ ،‬ﯾﺎ َاﺳﺎں‬
‫اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ِاﮨﺠﯽ ﮐﺘﺎب ِݙﺗﯽ ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﻮ او ُاوﻧﺪے‬
 ‫ﮨﻮون! ﺑﻠﮑﮧ‬
‫)ﺳﻨﺪ( َرﮐﮭﯿﻨﺪے ِ‬
‫ِو ُﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ روﺷﻦ دﻟﯿﻞ َ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ﺗﺎں او‬
‫ِ‬ ‫ﻇﺎﻟﻤﺎں ِو ُﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ ﺑﻌﻀﯿﺎں ﻧﺎل وﻋﺪے‬
‫ِوی ﺳﻮاﺋﮯ دﮬﻮﮐﮯ ﻓﺮﯾﺐ دے ﮐُﺠﮫ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(٤٠‬۔‬
‫ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﮐُﻮں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﮐُﻮں َﺟﮭﻞ َرﮐﮭﯿﮯ ﺗﺎں‬
‫ﺟﻮ ِاݙے ُاݙے ﮨﻞ ﻧﮧ َو ٘ﻧﭵﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ِاݙے ُاݙے َﮨﻞ ِوی‬
‫ﮯ ﺗﺎں َوت ُاوﻧﺪے ﺑﻌﺪ ﮐﻮﺋﯽ ﭔﯿﺎ ِاﮨﺠﺎ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا‬
‫اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َﺟﮭﻞ ِﮔﮭﻨّﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او َوݙا ﺗﺤﻤﻞ واﻻ ﺗﮯ‬
‫ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﮨﮯ )‪(٤١‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ َاﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں َوݙﯾﺎں َوݙﯾﺎں‬
‫َﻗﺴﻤﺎں ﭼﯿﻨﺪے ِﮨﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﺟﯿﮑﺮ ﮐﻮﺋﯽ اﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ ﮨﺪاﯾﺖ‬
‫ﮐﺮݨ واﻻ آوے ﮨﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ِاﯾﮧ ﺑﺎﻗﯽ ُاﻣﺘّ ﺎں ِو ُﭼﻮں ﮨﺮ ﮐﮩﯿﮟ‬
‫ﮐﻨُﻮں َودّ ھ ﺗﮯ ﮨﺪاﯾﺖ ُاﺗﮯ ﮨﻮﻧﺪے َﭘﺮ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﮨﺪاﯾﺖ ﮐﺮݨ واﻻ آﺋﮯ ‪ ،‬ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ِدی ﻧﻔﺮت )ﮐﺮﯾﮩﺖ( ﭔﺌﯽ‬
‫ِوی َودّ ھ ﺌﯽ )‪(٤٢‬۔ ُاﻧﮭﺎں زﻣﯿﻦ ﺗﮯ ﻓﺨﺮ َوݙاﺋﯽ ِﮐﯿﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺗﮯ ﮔﻨﺪﯾﺎں ﭼﺎﻻں ﭼﻠ َﭘﮯ ﺌﮯ ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ ﮔﻨﺪی ﭼﺎل ِدی‬
‫ﺷﺎﻣﺖ ﭼﺎل ﭼﻠ واﻟﮯ ُاﺗﮯ ﮨﻮﻧﺪی ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ﮐﯿﺎ ِاﯾﮧ ِوی‬
‫ﮐﻠﯽ ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵ ِدی اﻧﺘﻈﺎر ِوچ ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭔﺲ‬‫َا ﻠﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِدی ّ‬
 ‫ُﺗﻮں َاﻟﻠﮧ دے دﺳﺘﻮر ِوچ ﮐﻮﺋﯽ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ﻧﮧ َﭘﯿﺴﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ‬
‫َاﻟﻠﮧ دے دﺳﺘﻮر ِوچ ﮐﻮﺋﯽ َول ﭘﮭﯿﺮ ݙﯾﮑﮭﺴﯿﮟ )‪(٤٣‬۔ ﮐﯿﺎ‬
‫او زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ ُﭨﺮﯾﮯ ِﭘﮭﺮﯾﮯ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺗﺎں ﺟﻮ ﺧﻮد ݙﯾﮑﮫ‬
‫ِﮔﮭﻨﺪے‪ ،‬ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِدی ﻋﺎﻗﺒﺖ ﮐﮩﺠﯽ ﺗﮭﺌﯽ‪،‬‬
‫ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﮔﺰرے ِﮨﻦ‪ ،‬او ﺗﺎں ﻃﺎﻗﺖ‬
‫ِوچ ِوی زﯾﺎدہ ﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ِاﮨﺠﺎ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ُاوﮐﻮں‬
‫َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ِدی ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ِوچ ِدی ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ﺑﮯ َو ّس ﮐﺮ‬
‫ݙﯾﮑﮭﺎﻟﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ او َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ واﻻ ﺗﮯ ﭘُ ﻮری ُﻗﺪرت‬
‫)اﻧﮭﺎں دے‬‫َرﮐﮭ واﻻ ﮨﮯ )‪(٤٤‬۔ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ﺟﯿﮑﺮ ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ُ‬
‫ﻋﻤﻼں ُاﺗﮯ( ِﺟﮩﮍے او ﮐﺮﯾﻨﺪے َودّ ے ﮨﻦ‪ ،‬ﭘﮑﮍ ِوچ ِﮔﮭﻦ‬
‫ﮭﺮݨ واﻟﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﮐُﻮں ِوی ﻧﮧ‬‫آﻧﺪا‪ ،‬ﺗﺎں زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ َﭼ ّﻠ ِﭘ ّ‬
‫ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪا‪َ ،‬ﭘﺮ او ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﮨﮏ ﻣﻘﺮر وﻗﺖ َﺗﺌﯿﮟ‬
‫ﻣﮩﻠﺖ ِݙﺗﯽ آﻧﺪے‪َ ،‬ﭔﺲ َﭴ اں اﻧﮭﺎں دا وﻗﺖ آوﯾﺴﮯ ﺗﺎں‬
‫ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ آﭘ ﯿﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں ﮐُﻮں آپ ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻨﺴﮯ )‪(٤٥‬۔‬

‫ﺳﻮرۃ ٰﯾ ٓﺲ ﻣﮑﯿﮧ‬
‫ﺷﺮوع ﮨﮯ َاﻟﻠﮧ دے ﻧﺎں ﻧﺎل ِﺟﮩﮍا َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ َوݙی‬
‫رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ‬

‫ﯾٰ ٓﺲ )‪(١‬۔ ﻗﺴﻢ ﮨﮯ ﻗﺮآن ِدی ِﺟﮩﮍا ﺣﮑﻤﺖ ﻧﺎل ﺑﮭﺮﯾﺎ ﮨﻮﺋﮯ‬
‫رﺳﻮﻻں‬‫)اے رﺳﻮل( ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﻮں ﺑﮭﯿﭵﮯ ﮨﻮﺋﮯ ُ‬ ‫)‪(٢‬۔ َ‬
‫ِو ُﭼﻮں ﮨﯿﮟ )‪(٣‬۔ ِﺳﺪّ ﮬﮯ َراہ ﺗﮯ ﮨﯿﮟ )‪(٤‬۔ ِاﯾﮟ )ﻗﺮآن( ﮐُﻮں‬
‫ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫َﭔ ُﮩﻮں زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﮯ ﮨﻤﯿﺸﮧ رﺣﻤﺖ ﮐﺮݨ واﻟﮯ ِ‬
‫)‪(٥‬۔ ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﻮں ِاﮨﺠﯽ ﻗﻮم ﮐُﻮں ݙراوﯾﮟ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں دے‬
‫ِﭘﯿﻮ ݙاݙﯾﺎں ﮐُﻮں ﻧﮭﯿﮟ ݙراﯾﺎ ِﭼﺘﺎﯾﺎ ﯿﺎ‪ِ ،‬اﯾﮟ ﺎﻟﮭﻮں او‬
‫ﻏﻔﻠﺖ ِوچ ِﮨﻦ )‪(٦‬۔ ﺗﺤﻘﯿﻖ اﻧﮭﺎں ِو ُﭼﻮں اﮐﺜﺮ دے ُاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ‬
‫دا ﻗﻮل ﺛﺎﺑﺖ ِﺗﮭﯽ ُﭼﮑﯿﺌﮯ َﭔﺲ او ِاﯾﻤﺎن ﻧﮭﯿﮟ ِﮔﮭﻦ آﻧﺪے‬
‫)‪(٧‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ِ ّﭽﯿﺎں ِوچ ﻼوﯾﮟ )ﻃﻮق(‬
‫ﮭﺴﮯ ﮨﻮﺋﮯ ِﮨﻦ‪ِ ،‬اﯾﮟ‬ ‫ﺗﻮڑﯾﮟ َﭘ ّ‬ ‫ﮐﮭﺎݙی‬ ‫او‬ ‫ﺗﮯ‬‫ا‬‫ﮔﮭﺖ ݙﺗﮯ ﮨﻦ‪َ ،‬‬
‫ِ‬ ‫ِ ِ‬
‫ﻃﺮح ِاﻧﮭﺎں دے ِﺳﺮ ِوی ُا ّﭼﮯ ﮐ َ ّﺴﮯ ﮨﻮﺋﮯ ِﮨﻦ )‪(٨‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﻨﺪﮬﯽ ِاﻧﮭﺎں دے َا ﻮں ُاﺳﺎر ﭼﮭﻮڑی ﺗﮯ ِﮨﮏ‬ ‫َاﺳﺎں ِﮨﮏ ﮐ َ ِ‬
‫ﮐَﻨﺪﮬﯽ ِاﻧﮭﺎں دے ِﭘﭽﮭﻮں ِوی‪َ ،‬ﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐَﭳ‬
‫ﭼﮭﻮڑﯾﮯ‪ ،‬او ﺗﺎں ݙﯾﮑﮫ ِوی ﻧﮭﯿﮟ َﺳ ﺪے )‪(٩‬۔ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﺮاﺑﺮ ﮨﮯ ﭼﺎﮨﮯ‪ُ ،‬ﺗﻮں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﺮﯾﮟ ﯾﺎ‬
‫آﺳﻦ )‪(١٠‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﻮں‬ ‫ﻧﮧ ﮐﺮﯾﮟ‪ ،‬او َا ُ‬
‫ﺻﻠﻮں ِاﯾﻤﺎن ﻧﮧ ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫ﻣﺤﺾ ُاوﮐُﻮں ݙرا َﺳ ﺪﯾﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﺟﻮ ﺗﯿ ی ﻧﺼﯿﺤﺖ ُاﺗﮯ‬
‫َﭼﻠﺪے َاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن َر ّب ﮐﻨُﻮں ﺑﻐﯿﺮ ِݙﭨﮭﯿﮟ َݙردے‪،‬‬
‫َﭔﺲ ُاوﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ ݙے ﺑﺨﺸﺶ ِدی‪ ،‬ﺗﮯ َوݙی‬
‫)اﺟﺮ( ِدی )‪(١١‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎں ﻣﻮﺋﯿﺎں‬ ‫ِﻋ ّﺰت واﻟﮯ ﺛﻮاب َ‬
‫ݙﯾﻮݨ واﻟﮯ َﮨﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﻟﮑﮫ ِﮔﮭﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ﮐُﻮں ِﺟﯿﻮا َ‬
‫ﮐُﺠﮫ او َا ُﻮں ِﮐﯿﺘﮯ ِﺑﮭﯿﭵﯿﻨﺪے ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ‬
‫وﯾﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ َاﺳﺎں ﮨﺮ‬
‫ِ‬ ‫ِﭘﭽﮭﻮں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں دے ﻃﻮر ﭼﮭﻮڑ‬
‫)اے‬‫َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں روﺷﻦ ِﮐﺘﺎب وچ ِﻟﮑﮫ َرﮐﮭﯿﺎ ﮨﮯ )‪(١٢‬۔ َاﺗﮯ َ‬
‫ِ‬
‫رﺳﻮل( ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ُاوں َوﺳﺘﯽ واﻟﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِدی ﻣﺜﺎل ِوی‬
‫ُﺳ ﺎ‪َ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ َاﺳﺎݙے رﺳﻮل آﺋﮯ َﮨﻦ )‪(١٣‬۔‬
‫)ﯾﻌﻨﯽ( َﭴ َ اں َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ ُݙوں رﺳﻮل ﺑﮭﯿﭵﮯ‪،‬‬
‫ݙوﮨﺎﮨﯿﮟ ﮐُﻮں ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺮﯾﺠﮭﮯ ﮐُﻮں‬
‫ِ‬ ‫َﭔﺲ اﻧﮭﺎں‬
‫ِوی ﺑﮭﯿﭳ ﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِدی َﻣﺪد ِﮐﯿﺘﯽ اﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎں‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ )رﺳﻮل ﺑ ﺎ ﺗﮯ( ﺑﮭﯿﭵﮯ ﺌﮯ َﮨﯿﮟ )‪(١٤‬۔ ﻟﻮﮐﺎں‬
‫آﮐﮭﯿﺎ‪ُ ،‬ﺗﺴﺎں ِﮨﯿﻮے ﮐﯿﺎ؟ َﭔﺲ َاﺳﺎں ﺟﯿﮩﮯ َﺑﺸﺮ ﺗﺎں ِﮨﯿﻮے‪،‬‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫اﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ﺗﺎں ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ِوی ِ‬
‫ﻧﺎزل ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﺻﻠﻮں ﮐُﻮڑ ﻣﺮﯾﻨﺪے وے )‪(١٥‬۔ اﻧﮭﺎں‬ ‫ِﮐﯿﺘﯽ‪ُ ،‬ﺗﺴﺎں ﺗﺎں َا ُ‬
‫آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اﺳﺎݙا َر ّب ﭴﺎ ﺪا ﮐﮭﮍے ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ‬
‫ِای ﺑﮭﯿﭵﮯ ﺌﮯ َﮨﯿﮟ )‪(١٦‬۔ َاﺗﮯ َاﺳﺎݙے ِذ ّﻣﮯ ﺗﺎں َﭔﺲ ﺻﺎف‬
‫ﺻﺎف ﭘُ ﭽﺎ ݙﯾﻮݨ ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ او آﮐﮭ َﭼﮩﻨﺪے )‪(١٧‬۔‬
‫ﻟﻮﮐﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻣﻨﺤﻮس َﺳﻤﺠﮭﺪے َﮨﯿﮟ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﺑﺎز ﻧﮧ آﺋﮯ‪ ،‬ﺗﺎں َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں َﭘﺘﮭﺮ ﻣﺎر ﻣﺎر‬
‫ﮔﮭﺘﯿﺴﻮں َاﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﺳﺎݙی ﻃﺮﻓﻮں ِﮨﮏ ُݙﮐﮫ‬‫ُ‬ ‫ﺗﮯ ﻣﺎر‬
‫ݙﯾﻮݨ واﻻ ﻋﺬاب ِوی آ ِﭼﻤﺒﮍﺳﮯ)‪(١٨‬۔ اﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ُﺗﮩﺎݙی ﻧﺤﻮﺳﺖ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻧﺼﯿﺐ َرﮨﮯ ) ِاﯾﮑﻮں ِوی ﻧﺤﻮﺳﺖ‬
‫َﺳﻤﺠﮭﺪے وے( ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻧﺼﯿﺤﺖ ِﮐﯿﺘﯽ ﺌﯽ ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﮧ ُﺗﺴﺎں ﺗﺎں َا ُ‬
‫ﺻﻠﻮں ﺣﺪ ﮐﻨُﻮں َﭨﭗ َو ٘ﻧﭵ واﻟﯽ ﻗﻮم‬
‫ﭘﺎﺳﻮں ِﮨﮏ آدﻣﯽ‬ ‫ﮨﯿﻮے )‪(١٩‬۔ َاﺗﮯ ﺷﮩﺮ دے َا ُ‬
‫ﺻﻠﻮں ﭘﺮﻟﮯ ُ‬ ‫ِ‬
‫آﮐﮭﯿﺲ‪ ،‬ﺟﻮ َاے ﻣﯿ ی ﻗﻮم! ُﺗﺴﺎں‬
‫ُ‬ ‫َﺑﮭﭵﺪا ﮨﻮﯾﺎ آﯾﺎ‪ ،‬ﺗﮯ‬
 ‫(۔ ِاﮨﺠﯿﺎں‬٢٠) ‫اﻧﮭﺎں رﺳﻮﻻں ِدی َﭘﯿﺮوی اﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮ ِﮔﮭﻨّﻮ‬
‫ﻌﺎوﺿﮧ( ِوی‬ ُ ‫ِدی َﭘﯿﺮوی! ِﺟﮩﮍے ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ﮐﻮﺋﯽ َاﺟﺮ‬
َ ‫)ﻣ‬
‫ َاﺗﮯ ﺧﻮد ﮨﺪاﯾﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﮐﺮ ُﭼﮑﮯ ﮨﻮ ِﺋﻦ‬،‫ﻧﮭﯿﮟ َﻣﻨﮕﺪے‬
‫(۔‬٢١)

Retrieved from
"https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?
title=Wb/skr/‫&ﭔﺎوﯾﮩﻮاں_ﺳﯿﭙﺎرہ‬oldid=4243517"

Last edited 2 years ago by Sraiki

Content is available under CC BY-SA 3.0 unless

otherwise noted.