‫‪Wikimedia Incubator‬‬

‫ݙوﺟﮭﺎ ﺳﯿﭙﺎرہ‪Wb/skr/‬‬
‫ݙوﺟﮭﺎ ﺳﯿﭙﺎرہ > ‪< Wb | skrWb > skr‬‬

‫ﺳﻮرۃ اﻟﺒﻘﺮۃ َﻣ َﺪ ِﻧﯿﮧ‬

‫ﺳﻮرۃ ‪ ‬اﻟﺒﻘﺮۃ َﻣ َﺪ ِﻧﯿﮧ‬

‫ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں اﺣﻤﻖ ﭘُ ﭽﮭﺴﻦ ﺟﻮ ﮐﮩﮍی َﺷﺌﮯ ُاﻧﮭﺎں دے‬

‫ُﻣ ٘ﻨﮧ ﮐُﻮں ِﻗﺒﻠﮯ ﮐﻨُﻮں ِﭘﮭﺮوا ﭼﮭﻮڑے َﺟﯿﮟ دو او ﭘﮩﻠﮯ ُﻣ ٘ﻨﮧ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﻦ‪ ،‬آﮐﮫ ݙﯾﻮ ﺟﻮ ﻣﺸﺮق ﮨﻮوے‪ ،‬ﺑﮭﺎوﯾﮟ ﻣﻐﺮب‬
‫ﺳﺐ ﭘﺎﺳﮯ اﻟﻠﮧ دے ِﮨﻦ ‪ ،‬او ﺟﯿﮑﻮں ﭼﮩﻨﺪے ِﺳﺪّ ﮬﮯ راہ‬
‫ﺗﮯ ﭼﻠﯿﻨﺪے )‪(١٤٢‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮟ ﻃﺮح َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐُﻮں ﺗﮭﺮام‬
‫)اﻋﺘﺪال( واﻟﯽ ُاﻣﺖ ﺑ ﺎﺋﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں )ﻣﺨﺎﻟﻒ(‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ ﮔﻮاہ ﺑ ﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ )ﻣﯿ ا( رﺳﻮل ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﮔﻮاہ‬
‫ﺑ ﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﮩﮍے ِﻗﺒﻠﮯ ﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ﭘﮩﻠﮯ ﻗﺎﺋﻢ ﮨﺎوے َاﺳﺎں ُاوں‬
‫ﮐﻮں ِاﯾﮟ ﺧﺎﻃﺮ ﺑ ﺎﯾﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ َاﺳﺎﮐﻮں ﭘﺘﮧ ﻟ ﮯ ﺟﻮ ِﮐﮩﮍے‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ﺗﮯ ِﮐﮩﮍے آﭘ ﯿﮟ‬ ‫ِ‬ ‫َاﺳﺎݙے رﺳﻮل ِدی ﭘﯿﺮوی‬
‫وﯾﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ‬
‫ِ‬ ‫ِﭘﭽﮭﻠﮯ َﭘﯿﺮﯾﮟ )اﯾﻤﺎن ﮐﻨُﻮں( َﮨﭧ‬
‫)ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ( ِﮨﮏ َوݙا اوﮐﮭﺎ ﻣﻌﺎﻣﻠﮧ ﮨﺎ‪َ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﻧﮧ ﮨﺎ‬
‫ِﺟﻨﮭﺎں ﮐﻮں اﻟﻠﮧ ﮨﺪاﯾﺖ ِݙﺗﯽ ﮨﮯ َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙے اﯾﻤﺎن‬
‫ِﮔﮭﻦ آوݨ ﮐُﻮں ﺿﺎﺋﻊ ﻧﮩﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ ﺗﺎں‬
‫ﺳﺎرﯾﺎں ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ َوݙے َرﺣﻢ واﻻ ﮨﮯ‬
‫)‪(١٤٣‬۔ َ‪ ‬اﺳﺎں ِﺑﺎﻟﮑﻞ ݙﯾﮑﮭﺪے َﭘﮯ َﮨﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﻮں آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ‬
‫َاﺳﻤﺎن دو َول َول ﮐﺮﯾ ٘ﻨﺪا َﭘﯿﮟ‪َ ،‬ﭔﺲ َاﺳﺎں ﺗﯿﮑﻮں ُاوں‬
‫ِﻗﺒﻠﮯ دو ﭘﮭﯿﺮݨ ﻟ ﮯ َﮨﯿﮟ ﺟﯿﻨﺪے ُاﺗﮯ ُﺗﻮں راﺿﯽ ﮨﯿﮟ‪،‬‬
‫َﭔﺲ ُﺗﻮں آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام )ﺧﺎﻧﮧ ﮐﻌﺒﮧ( واﻟﮯ‬
‫ﭘﺎﺳﮯ ﭘﮭﯿﺮ ِﮔﮭﻦ َاﺗﮯ ِﺟﺘﮭﺎں ِﮐﺘﮭﺎﺋﯿﮟ ُﺗﺴﺎں ﮨﻮ ُوو‪َ ،‬ﭔﺲ‬
‫آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ﮨﻮں ﭘﺎﺳﮯ ِﭘﮭﯿﺮ ِﮔﮭﺪا ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﻨﮭﺎں‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں َاﺳﺎں ﮐﺘﺎب ِݙﺗﯽ ﮨﮯ‪ ،‬او ﭴﺎ ِﺪن ﺟﻮ ِاﯾﮧ ُاﻧﮭﺎں‬
‫دے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﺑﺮﺣﻖ ﮨﮯ َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ُاوں ﮐﻨﻮں ﻏﺎﻓﻞ‬
 ‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ اے ﻟﻮک ﮐﺮﯾﻨﺪے َودن )‪(١٤٤‬۔ ‪ ‬‬
‫َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﻮں ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮﻟﮫ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐﻮں ﮐﺘﺎب‬
‫ﮔﮭﻦ َو ٘ﻧﭵﯿﮟ ﺗﺎں‬
‫ِݙﺗﯽ ﺌﯽ ﮨﮯ ﮨﺮ ﻗﺴﻢ ِدﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِوی ِ‬
‫ِوی ِاﯾﮧ ُﺗﮩﺎݙے ِﻗﺒﻠﮯ ِدی ﭘﯿﺮوی ﻧﮧ ﮐﺮﯾﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُﺗﻮں‬
‫ُاﻧﮭﺎں دے ِﻗﺒﻠﮯ ِدی َﭘﯿﺮوی ﮐﺮݨ ﻟ ﯿﮟ‪ِ ،‬ﭔﯿﺎ ِاﯾﮧ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ِوﭼﻮں ﺑﻌﺾ ﺑﻌﻀﯿﺎں دے ِﻗﺒﻠﮯ ِدی ﭘﯿﺮوی ِوی ﻧﮩﯿﮟ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﻮں ُاﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ﺧﻮاﮨﺸﺎں دے‬
‫ﻣﻄﺎﺑﻖ ﭼﻠﯿﻮں‪ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ ﺗﯿﮑﻮں ﻋﻠﻢ ِوی ﺗﮭﯽ ُﭼﮑﮯ ﺗﺎں‬
‫ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﻮں ﻇﺎﻟﻤﺎں ِوﭼﻮں ﮨﻮﺳﯿﮟ )‪(١٤٥‬۔ ‪ِ  ‬ﺟﻨﮩﺎں ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ﮐُﻮں َاﺳﺎں ﮐﺘﺎب ݙے ﭼﮑﯿﺌﮯ ﮨﯿﮟ او ِاﯾﮑﻮں ُﺳ ٘ﻨﭵ ِ‬
‫ﯿﻨﺪن‬
‫ﯿﻨﺪن َاﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﺟﯿﻮﯾﮟ آﭘ ﯿﺎں ﭘُ ﺘﺮاں ﮐُﻮں ُﺳ ٘ﻨﭵ ِ‬
‫ِوﭼﻮں ِﮨﮏ ﭨﻮﻻ ﺣﻘﯽ ﺎﻟﮫ ﮐُﻮں ُﻟﮑﯿﻨﺪے َﭴ اں ﺟﻮ او‬
‫ﭴﺎ ﺪے ِوی ِﮨﻦ )‪(١٤٦‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮧ ﺗﯿ ے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﺣﻘﯽ‬
‫ﻣﺮ ﺣﻖ( ﮨﮯ‪ ،‬ﺗ اﮨُﻮں ُﺗﻮں ﺷﮏ ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ِوﭼﻮں‬ ‫ﺎﻟﮫ َ‬
‫)ا‬
‫ِ‬
‫ﻧﮧ ﺗﮭﯽ )‪(١٤٧‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﮨﺮ ﭨﻮﻟﮯ )ﻓﺮﻗﮯ( ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ِﻗﺒﻠﮧ ﮨﮯ‬
‫ِﺟ ے او ُﻣ ٘ﻨﮧ ﭘﮭﯿﺮ ﮐﮭﮍدے‪ ،‬ﺑﮩﺮ ﺣﺎل ُﺗﺴﺎں ﻧﯿﮏ ﮐﻤﺎں‬
 ‫ِوچ َا ﻮں ِﻧﮑﻠ ِدی ﮐﺮو‪ُ ،‬ﺗﺴﺎں ِﺟﺘﮭﺎں ِﮐﺘﮭﺎﺋﯿﮟ ِوی‬
‫ﮨﻮﺳﻮ‪ ،‬ﺗﺎں اﻟﻠﮧ ُﺗﺴﺎں ﺳﺎرﯾﺎں ﮐُﻮں ﮐﭩﮭﺎ ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﺴﯽ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﮨﺮ ﺷﺌﮯ ُاﺗﮯ ﻗﺪرت َرﮐﮭﯿﻨﺪے )‪(١٤٨‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ‬
‫ُﺗﺴﺎں ِﺟﮩﮍے ﭘﺎﺳﮯ ِوی ِﻧﮑﻠﻮ‪ ،‬آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام‬
‫)ﺧﺎﻧﮧ ﮐﻌﺒﮧ( واﻟﮯ ﭘﺎﺳﮯ ﭘﮭﯿﺮ ِﮔﮭﺪّ ا ﮐﺮو‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ ِاﯾﮧ‬
‫ﻣﺮ ﺣﻖ( ﮨﮯ َاﺗﮯ‬ ‫َ‬
‫ﺗﯿ ے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ِﮨﮏ ﺣﻘﯽ ﺎﻟﮫ )ا ِ‬
‫ُﺗﺴﺎں ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ َودے ﮐﺮﯾﻨﺪو‪ ،‬اﻟﻠﮧ ُاوں ﮐﻨُﻮں ﺑﮯ ﺧﺒﺮ‬
‫ﮨﻮوو‪،‬‬‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(١٤٩‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ِﺟﺘﮭﺎں ِوی َودّ ے ُ‬
‫ﻧﻤﺎز ِﮐﯿﺘﮯ آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام )ﺧﺎﻧﮧ ﮐﻌﺒﮧ( دو ﭘﮭﯿﺮ‬
‫ِﮔﮭﺪا ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ )ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻮ( ُﺗﺴﺎں ِوی ِﺟﺘﮭﺎں ﮐﺘﮭﺎﺋﯿﮟ‬
‫ﮨﻮوو‪ُ ،‬اوں ﭘﺎﺳﮯ ُﻣ ٘ﻨﮧ ﮐﺮ ِﮔﮭﺪا ﮐﺮو‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ‬
‫ُ‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ﮐُﻮﺋﯽ ُﺣ ّﺠﺖ )ﺟﮭﯿﮍے ِدی ﺎﻟﮫ( ﻧﮧ َرﮨﻮے‪،‬‬
‫ِﺳﻮاﺋﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ِﺟﮩﮍے ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں )آﭘ ﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ ِوی(‬
‫ﻇﺎﻟﻢ ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں ﮐَﻨُﻮں ﻧﮧ َݙرو‪َ ،‬اﺗﮯ َﻣﯿﮟ ﮐﻨُﻮں َݙردے‬
‫َرﮨﻮاﺋﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ﻧﻌﻤﺘﺎں ُﻣﮑﺎ ﭼﮭﻮڑاں‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ﮨﺪاﯾﺖ ﭘﺎ ِﮔﮭﻨّﻮ )‪(١٥٠‬۔ ‪  ‬ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ َاﺳﺎں‬
 ‫ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں ِﮨﮏ رﺳﻮل ﺑﮭﯿﺠﮯ ِﺟﮩﮍا‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﺳﺎݙﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں ﭘﮍھ ُﺳ ﯿﻨﺪے )ﮔﻨﺪﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ‬
‫ﮐﻨُﻮں( ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﭘﺎک ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮐﺘﺎب َاﺗﮯ‬
‫داﻧﺎﺋﯽ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ﺳﮑﮭﺎﺋﯽ َرﮐﮭﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِاﯾﮩﻮ‬
‫ِﺟﯿﮩﺎ ِﻋﻠﻢ ﺳﮑﮭﯿﻨﺪے ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﭘﮩﻠﮯ ﻧﮧ ﭴﺎ ﺪے‬
‫ﮨﺎوے )‪(١٥١‬۔ ‪َ  ‬ﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ﻣﯿ ا ِذﮐﺮ ﮐﯿﺘﺎ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﯿﮟ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﯾﺎد َرﮐﮭﯽ َرﮐﮭﺴﺎں‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﯿ ے ُﺷﮑﺮ ﮔﺰار ﺑ ﮯ‬
‫رﮨﺎﺋﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﺎ ﺷﮑﺮی )ﮐُﻔﺮ( ﻧﮧ ﮐﺮاﺋﮯ )‪(١٥٢‬۔ ‪َ  ‬اے ﻟﻮﮐﻮ‪،‬‬
‫ِﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﯿﻮے‪ ،‬ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪﻣﯽ ﺗﮯ ﻧﻤﺎز دے‬
‫ﺣﻮاﻟﮯ ﻧﺎل ِاﻣﺪاد ﺣﺎﺻﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺛﺎﺑﺖ‬
‫ﻗﺪم َرﮨ واﻟﯿﺎں دے َر ّﻟﮯ ﮨﻮﻧﺪے )‪(١٥٣‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے اﻟﻠﮧ‬
‫ِدی راہ ِوچ ﻣﺎرﯾﮯ ﯿﺌﻦ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮں ﻣﻮﺋﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﻧﮧ آﮐﮭﻮ‪،‬‬
‫او ﺗﺎں ِﺟﯿﻨﺪے َودن‪ ،‬ﭘﺮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ دا ﺷﻌﻮر ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ )‪(١٥٤‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎݙی َازﻣﺎﺋﺶ‪ ،‬ﮐُﺠﮫ ﻧﮧ ﮐُﺠﮫ‬
‫ݙر‪ ،‬ﺑُﮭﮏ‪ ،‬ﻣﺎل دے ﮔﮭﺎﭨﮯ‪ ،‬ﺟﺎﻧﺎں دے ﻧﻘﺼﺎن‪ ،‬ﻣﯿﻮﯾﺎں‬
‫دے ﺧﺮاب ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵ ﻧﺎل ﮐﺮﯾﺴﻮں‪ ،‬ﭘﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم َرﮨ‬
 ‫واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ ݙﯾﻮو )‪(١٥٥‬۔ ‪ِ  ‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫َﭴ اں ﮐ اﺋﯿﮟ ﻣﺼﯿﺒﺖ ﺑﮭﻮ ﯿﮟ َﭘﮯ ِوﯾﻨﺪی ﮨﮯ ﺗﺎں َا ِ‬
‫ﮨﺪن ‪،‬‬
‫َاﺳﺎں ﺧﺪا دَ ا ﻣﺎل ِﮨﯿﺴﮯ َاﺗﮯ ُاوں دو َول َو ٘ﻧﭵ واﻟﮯ‬
‫ِﮨﯿﺴﮯ )‪(١٥٦‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮩﮯ ِﮨﻦ ِﺟﻨﮭﺎں ُاﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے َر ّب ِدی‬
‫ﺑﺮﮐﺖ ﺗﮯ رﺣﻤﺖ َرﮨﻨﺪی ﮨﮯ َاﺗﮯ ِاﯾﮩﮯ ﻟﻮک ِای ﮨﺪاﯾﺖ ﭘﺎ‬
‫ِﮔﮭﻨ واﻟﮯ ِﮨﻦ )‪(١٥٧‬۔ ‪  ‬ﺑﯿﺸﮏ ﺻﻔﺎ ﺗﮯ َﻣﺮوہ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ َﭔﺲ ِﺟﮩﮍا ﺷﺨﺺ ﺑﯿﺖ اﻟﻠﮧ دا ﺣﺞ ﯾﺎ ﻋﻤﺮہ‬
‫ﮐﺮے ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔُﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺗﻮڑے او ُاﻧﮭﺎں‬
‫ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ دا ﻃﻮاف ِوی ﮐﺮے َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍا آﭘ ﯿﮟ ﺧﻮﺷﯽ ﻧﺎل‬
‫ﻧﯿﮑﯽ دا ﮐَﻢ ﮐﺮے‪َ ،‬ﭔﺲ اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ُاوﻧﺪی ﻗﺪر ﮐﺮݨ واﻻ ﺗﮯ‬
‫َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٥٨‬۔ ‪  ‬ﺑﮯ ﺷﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک‬
‫ﺳﺎݙﯾﺎں ﺑﮭﯿﭵﯿﺎں ﮨﻮﯾﺎں واﺿﺢ دﻟﯿﻼں ﺗﮯ ﮐُﮭﻠﯿﺎں‬
‫ﮨﺪاﯾﺘﺎں ﮐُﻮں ُﻟﮑﯿ ٘ﻨ ِﺪن‪ِ ،‬اﯾﮟ ﺎﻟﮫ دے ﺑﺎوﺟﻮد ﺟﻮ َاﺳﺎں‬
‫ِاﯾﮟ ﮐﺘﺎب ِوچ ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ او ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮ‬
‫ﭼﮭﻮڑﺋﻦ‪ِ ،‬اﮨﺠﮯ ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ اﻟﻠﮧ دی‪َ ،‬اﺗﮯ ﻟﻌﻨﺖ ﺑﮭﯿﺞ َﺳ‬
‫ِ‬
‫واﻟﯿﺎں ﺳﺎرﯾﺎں ِدی ﻟﻌﻨﺖ ﮨﮯ )‪(١٥٩‬۔ ‪ِ  ‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاﻧﮭﺎں دے‬
‫ﮭﻨﺪن‪،‬‬
‫وﯾﻨﺪن آﭘ ﯿﮟ درﺳﺘﯽ ﮐﺮ ِﮔ ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِﺟﮩﮍے ﺗﻮﺑﮧ ﺗﺎﺋﺐ ِﺗﮭﯽ‬
‫ݙﯾﻨﺪن ‪َ ،‬ﭔﺲ ِاﮨﺠﮯ ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ ﻧﻈﺮ‬
‫ِ‬ ‫َاﺗﮯ َﺳﭻ ﮐُﻮں ﻇﺎﮨﺮ ﮐﺮ‬
‫ﮐﺮم )ﺗﻮﺟﮧ( ﮐﺮﯾﻨﺪاں‪ ،‬ﺗﮯ َﻣﯿﮟ َول َول ﺗﻮﺑﮧ ﻗﺒﻮل ﮐﺮݨ‬
‫واﻻ ﺗﮯ ﻣﮩﺮﺑﺎن ﮨﺎں )‪(١٦٠‬۔ ‪  ‬ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﮐﺎﻓﺮ ِﺗﮭﯽ‬
‫ﺗﮯ ِرﯾﮩﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮ ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ ﻣﻮﺋﮯ‪ِ ،‬اﮨﺠﯿﺎں ُاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ِدی‪،‬‬
‫ُاوﻧﺪے ﻓﺮﺷﺘﯿﺎں ِدی‪ ،‬ﺗﮯ ﺳﺎرﯾﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِدی ﻟﻌﻨﺖ ﮨﮯ‬
‫ﮨﺴﻦ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں دا ﻋﺬاب‬ ‫)‪(١٦١‬۔ ‪  ‬او ِاﯾﮟ ﻟﻌﻨﺖ ِوچ ﮨﻤﯿﺸﮧ َر ِ‬
‫ﻧﮧ ﮔﮭﭩﺎﯾﺎ وﯾﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﻣﮩﻠﺖ ِݙﺗﯽ‬
‫وﯾﺴﯽ )‪(١٦٢‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ )ﻟﻮﮐﻮ! ( ُﺗﮩﺎݙی ﻋﺒﺎدت دے ﻻﺋﻖ‬
‫ﻣﺤﺾ ِﮨﮑّﻮ )ﺣﻘﯿﻘﯽ( ﻣﻌﺒﻮد ﮨﮯ‪ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاوں َوݙے‬
‫ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ َﭔﮩﻮں َرﺣﻢ واﻟﮯ دے ِﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ ﻋﺒﺎدت دے‬
‫ﻻﺋﻖ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(١٦٣‬۔ ‪  ‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ دے‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮݨ ِوچ‪ ،‬رات ݙﯾ ٘ﻨﮧ دے َادﻟ ﺑﺪﻟ ِوچ‪ ،‬ﺳﻤﻨﺪر ِوچ‬
‫ﮭﻠﻦ واﻟﯿﺎں ﭔﯿﮍﯾﺎں ِوچ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﻟﻮک ﻓﺎﺋﺪے‬ ‫ِﭨ ّ‬
‫ﭼﯿﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﭘﺎ ﯿﮟ اﻟﻠﮧ َاﺳﻤﺎن ﮐﻨُﻮں َوﺳﯿ ٘ﻨﺪے‬
‫ِ‬
‫ﺟﯿ ٘ﻨﺪے ﻧﺎل ُﺳﮏ َﺳﮍ َو ٘ﻧﭵ دے ﺑﻌﺪ زﻣﯿﻦ ِوچ ﺳﺎہ َﭘﮯ‬
‫وﯾ ٘ﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ او ٘ﻧﺪے ِوچ ﮨﺮ ﻗﺴﻢ ِدی ﺟﺎﻧﺪار ﻣﺨﻠﻮق ﮐُﻮں‬
‫ِﮐﮭ ٘ﻨﮉا ﺗﮯ َرﮐﮭ ِوچ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮨﻮاﺋﯿﮟ دے ﮔُﮭﻠ ِوچ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫ﺑﺪﻻں ِوچ ِﺟﮩﮍے َاﺳﻤﺎن ﺗﮯ زﻣﯿﻦ دے َادھ ِوچ ُﺣﮑﻢ دے‬
‫)دی ﻗﺪرت(‬ ‫ﭘﺎﺑﻨﺪ ِﭘﮭﺮدے َودن‪ ،‬ﻋﻘﻞ واﻟﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ اﻟﻠﮧ ِ‬
‫ِدﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ‪(١٦٤) ،‬۔ ‪َ  ‬ول ِوی ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ﮐُﺠﮫ او‬
‫ِوی ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے اﻟﻠﮧ ِدے ِﺳﻮا ُاوں َﺳ ٘ﻨ ّﻮﯾﮟ ﮐﺌﯽ )اﻟﻠﮧ( ﺑ ﺎﺋﯽ‬
‫َودن‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ِاﯾﻮﯾﮟ ﻣﺤﺒﺖ ﮐﺮﯾ ٘ﻨ ِﺪن‪ ،‬ﺟﯿﻮﯾﮟ اﻟﻠﮧ‬
‫ﻧﺎل ﮐﺮ ﯿﮟ ﭼﺎﮨﯿﺪی ﮨﮯ‪ ،‬ﭘﺮ اﯾﻤﺎن واﻟﮯ ﻟﻮک اﻟﻠﮧ ﻧﺎل َودھ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن َاﺗﮯ اﻓﺴﻮس ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﻟﻮک ِﺟﮩﮍے‬
‫ِ‬ ‫ﺗﮯ ﻣﺤﺒﺖ‬
‫ﻇﻠﻢ ﮐﺮﯾ ٘ﻨ ِﺪن ِاﯾﮟ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ﭘﮩﻠﮯ َﺳﻤﺠﮫ ِﮔﮭﻨﺪے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی‬
‫ﺟﻮ ﻋﺬاب وﯾﻠﮯ ﺳﺎﻣ ﯿﮟ ﮨﻮﺳﻨﯿﮟ )او ِاﯾﮧ ﮨﮯ( ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ‬
‫ﺳﺎری دی ﺳﺎری ﻗﻮت اﻟﻠﮧ دے َﮨﺘﮫ ِوچ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ‬
‫اﻟﻠﮧ ݙاڈﮬﺎ ﻋﺬاب ݙﯾﻮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٦٥‬۔ ‪َ  ‬ﭴ اں )ﻋﺬاب‬
‫آﺳﯽ( او ﺟﻨﮭﺎں ِدی ﭘﯿﺮوی ِﮐﯿﺘﯽ وﯾﻨﺪی ﮨﮯ آﭘ ﯿﮟ‬
‫َﭘﯿﺮوی ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں )ﺑﻨﺪﯾﺎں( ﮐﻨُﻮں ﻻ ﺗﻌﻠﻖ ِﺗﮭﯽ ﮐﮭﮍﺳﻦ‪،‬‬
‫ﮭﻨﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے آﭘﺲ‬
‫ِاﯾﮧ )ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ( ﻋﺬاب ݙﯾﮑﮫ ِﮔ ِ‬
 ‫دے ﺗﻌﻠﻘﺎت ُﺗﺮٹ ِ‬
‫وﯾﺴﻦ )‪(١٦٦‬۔ ‪ِ )  ‬اﯾﮟ ﻗﺴﻢ ِدی( ﭘﯿﺮوی‬
‫)ارﻣﺎﻧﯽ ﺗﮭﯽ ﺗﮯ( َاﮐﮭﯿﺴﻦ َاﻓﺴﻮس ﺟﻮ‬ ‫ﮐﺮݨ واﻟﮯ َ‬
‫َاﺳﺎﮐﻮں َوﻻ زﻣﯿﻦ ﺗﮯ َو ٘ﻧﭵ ﻧﺼﯿﺐ ﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﮯ َاﺳﺎں ِوی‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐﻨﻮں ِاﯾﮟ ﻃﺮح ﺑﯿﺰار ﺗﮭﯽ وﯾﺴﻮں‪ ،‬ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ‬
‫ِاﯾﮧ َاﺳﺎں ﮐﻨُﻮں َﺗﮭﺌﮯ ﮐﮭﮍن ِاﯾﮟ ﻃﺮح اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫ُاﻧﮭﺎں دے ﻋﻤﻼں ﮐُﻮں ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺣﺴﺮت دا َﺳﺒﺐ ﺑ ﺎ‬
‫ﺗﮯ ِݙﮐﮭﯿﺴﯽ‪َ ،‬وت ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮں دوزخ ِدی َﺑﮭﺎ ﮐﻨُﻮں ِﻧﮑﻠ‬
‫ﻧﺼﯿﺐ ﻧﮧ ِﺗﮭﯽ ﺳ ﺴﯽ )‪(١٦٧‬۔ ‪  ‬اے ﻟﻮﮐﻮ‪  ! ‬زﻣﯿﻦ ِوﭼﻮں‬
‫ﺣﻼل ﺗﮯ ﺻﺎف ﺳﺘﮭﺮﯾﺎں َﺷﺌﯿﮟ ﮐﮭﺎؤ َاﺗﮯ ﺷﯿﻄﺎن دے‬
‫ِﭘﭽﮭﻮں ﻧﮧ ﻟ ﻮ‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ او ُﺗﮩﺎݙا ﮐُﮭﻠﻢ ﮐُﮭﻼ دُ ﺷﻤﻦ ﮨﮯ‬
‫)‪(١٦٨‬۔ ‪  ‬او ُﺗﮩﺎﮐﻮں َﺑﺪی ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ َاﺗﮯ ﺑﮯ ﺣﯿﺎﺋﯽ دے‬
‫ﮐﻢ ﮐﺮݨ دا ﺣﮑﻢ ِݙﺗﯽ َرﮐﮭﺪے‪ ،‬ﺗﮯ ِﺳﮑﮭﯿﻨﺪے ﺟﻮ اﻟﻠﮧ دے‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ِاﮨﺠﯿﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ آﮐﮭﻮ ِﺟﻨﮭﺎں ِدی ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺳﻤﺠﮫ‬
‫ِوی ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(١٦٩‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َﭴ اں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ‬
‫وﯾﻨﺪے ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں اﺣﮑﺎﻣﺎت ِدی ﭘﯿﺮوی ﮐﺮو‪ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐﻮں‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن َﺑﮭﻼ! َ‪ ‬اﺳﺎں ﺗﺎں ُاو ٘ﻧﺪی‬
‫ِ‬ ‫اﻟﻠﮧ ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﮯ‪ ،‬ﺗﺎں َا‬
 ‫ﭘﯿﺮوی ﮐﺮﯾﺴﻮں‪ ،‬ﺟﯿﻨﺪی ﭘﯿﺮوی ِوچ َاﺳﺎں َاﭘ ﯿﺎں ِﭘﯿﺌﻮ‬
‫ݙاݙﯾﺎں ﮐُﻮں ِݙ ّﭨﮭﮯ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں دے ِﭘﯿﻮ ݙاݙے‬
‫َﺳﻤ ٘ﻨﺠﮫ ذری ﻧﮧ َرﮐﮭﯿﻨﺪے َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﮨﺪاﯾﺖ ُاﺗﮯ َﮨﻦ‬
‫ﮐﺎﻓﺮ َﮨﻦ‪ُ ،‬اوں‬
‫)‪(١٧٠‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﻣﺜﺎل ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِدی ِﺟﮩﮍے ِ‬
‫ﺟﮍ ﮐُﻮں َﺳ ﻣﺎرے‬ ‫ﺷﺨﺺ وا ٘ﻧﮕﻮں ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐﮩﯿﮟ ِاﮨﺠﮯ َا ّ‬
‫‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا َﮨﮑﻼں ﺗﮯ ِﭼﯿﮑﺎں دے ﻋﻼوہ ﮐُﺠﮫ ﻧﮧ ُﺳ َﺳ ﮯ‪،‬‬
‫ِاﯾﮧ ﮐﺎﻓﺮ ﺗﺎں ݙورے ِﮨﻦ‪ ،‬ﮔﻮﻧﮕﮯ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﻧﺪﮬﮯ ِﮨﻦ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﮐُﺠﮫ‬
‫ِوی ﻧﮭﯿﮟ َﺳﻤﺠﮫ ﺳ ﺪے )‪(١٧١‬۔ ‪  ‬اے اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوݨ‬
‫‪ ‬ﺟﮩﮍﯾﺎں ﭘﺎک َﺷﺌﯿﮟ َاﺳﺎں ِرزق دے ﻃﻮر ﺗﮯ‬ ‫واﻟﮯ ﻟﻮﮐﻮ‪ِ ! ‬‬
‫)ﭘﯿﻮ ِﺗﮯ َورﺗﻮ( َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ دا‬ ‫ﮐﮭﺎؤ‬ ‫ﭼﻮں‬‫و‬ ‫ﻧﮩﺎں‬ ‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ݙﺗﻦ‪ُ ،‬‬
‫ا‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫ﺷﮑﺮاﻧﮧ َادا ﮐﺮو‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں واﻗﻌﯽ ُاوﻧﺪی ﻋﺒﺎدت‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪو )‪(١٧٢‬۔ ‪  ‬ﺑﮯ ﺷﮏ ُاوں ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﻣﺮدار ﻣﺎس‪ ،‬ﻟﮩﻮ‬
‫ﮩﺎرو ِﺟﯿﻨﺪے ُاﺗﮯ اﻟﻠﮧ‬
‫َاﺗﮯ ﺧﻨﺰﯾﺮ )ﺳﺆر( دا ﮔﻮﺷﺖ‪َ ،‬اﺗﮯ َﭘ ُ‬
‫دے ﻧﺎں ﮐﻨُﻮں ﻋﻼوہ ﮐﮩﯿﮟ َﺑﺌﮯ دا ﻧﺎں ﮨُﻼ ِݙﺗﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ‪،‬‬
‫ﺣﺮام ﻗﺮار ݙے ِݙﺗﮯ‪ ،‬ﭘﺮ ﮐﻮﺋﯽ ݙاڈﮬﺎ ﻻﭼﺎر ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﺗﮯ‬
‫اﻟﻠﮧ ِدی ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ِوی ﻧﮧ ﮐﺮے‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﻨﺎﺳﺐ َﺣﺪ ﮐﻨُﻮں ِوی‬
‫ﻧﮧ َودّ ﮬﮯ َﺗﺎں ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ! ‪ ‬ﺑﮯ ﺷﮏ‬
‫اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﭔﮩﻮں ﺑﺨﺸﺶ واﻻ ﻣﮩﺮﺑﺎن ﮨﮯ )‪(١٧٣‬۔ ‪  ‬ﺑﮯ ﺷﮏ‬
‫او ﻟﻮک ِﭴﮩﮍے ُﻟﮑﯿ ٘ﻨ ِﺪن ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﮐﺘﺎب ِوچ ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﺎ‬
‫ﺌﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﮐﻮں ﺗﮭﻮڑے ِﺟﯿﮩﮯ )دُ ﻧﯿﺎوی( ُﻣﻞ َوﭨﻮں وﯾﭻ‬
‫ݙﯾﻨﺪن ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ او ﻟﻮک ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے آﭘ ﯿﺎں ڈﮬﮉﮬﺎں ِوچ َﺑﮭﺎ‬
‫ِ‬
‫ﻠﯿﻨﺪن‪ ،‬اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ﻗﯿﺎﻣﺖ دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﮐﻮﺋﯽ )ﻣﮩﺮﺑﺎﻧﯽ‬
‫ِ‬ ‫ِﻧ‬
‫ِدی( ﺎﻟﮫ ﻧﮧ ﮐﺮﯾﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں )ﮔﻨﺎﮨﺎں ﮐﻨُﻮں(‬
‫ﭘﺎک ﮐﺮﯾﺴﯽ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َﭔ ُﮩﻮں ُݙﮐﮫ َ‬
‫ݙﯾﻮݨ واﻻ‬
‫ﻋﺬاب ﮨﮯ )‪(١٧٤‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮧ ﺗﺎں او ﻟﻮک ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے ﮨﺪاﯾﺖ دے‬
‫َﺑﺪﻟﮯ ﺿﻼﻟﺖ )ﮔﻤﺮاﮨﯽ( ﺗﮯ ﺑﺨﺸﺶ دے ﺑﺪﻟﮯ ﻋﺬاب ُﻣﻞ‬
‫ﮭﻨﺪن ُ‬
‫)اﻧﮭﺎں دا ﺣﻮﺻﻠﮧ ݙﯾﮑﮭﻮ ﺟﻮ( دوزخ ِدی‬ ‫ِﮔﮭﻦ ِﮔ ِ‬
‫َﺑﮭﺎ َﺳﮩ ﮐُﻮں ﺗﯿﺎر ِﮨﻦ )‪(١٧٥‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮧ ِاﯾﮟ ﺎﻟﮭﻮں ﮨﮯ ﺟﻮ‬
‫اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﮐﺘﺎب ﮐُﻮں ﺑﺮ ﺣﻖ ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﮯ ﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ِاﯾﮟ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ‪ ‬او ﺿﺪ ِوچ آ ﺗﮯ )ﻧﯿﮑﯽ(‬
‫ِ‬ ‫ﮐﺘﺎب ِوچ اﺧﺘﻼف ﭘﯿﺪا‬
‫ﮐﻨُﻮں َﭔ ُﮩﻮں ﭘﺮے ِﺗﮭﯽ ﺌﻦ )‪(١٧٦‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮧ ﺗﺎں ﮐﻮﺋﯽ ﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ ِﺳﺠﮫ ُاﺑﮭﺎر )ﻣﺸﺮق( دو ﮐﺮ‬
 ‫ﮔﮭﺪا َو ٘ﻧﭵﮯ ﯾﺎ ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﻟَﮩﺎ )ﻣﻐﺮب( دو! ‪ ‬ﺑﻠﮑﮧ ﻧﯿﮑﯽ ﺗﺎں ِاﯾﮧ‬
‫ِ‬
‫ﮨﮯ ﺟﻮ ﺑﻨﺪہ اﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ‪ ،‬ﻗﯿﺎﻣﺖ دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُاﺗﮯ‪ ،‬ﻓﺮﺷﺘﯿﺎں ُاﺗﮯ‪،‬‬
‫ﻧﺒﯿﺎں ُاﺗﮯ اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوے‪ ،‬آﭘ ﺎں ﻣﺎل اﻟﻠﮧ‬
‫ﮐﺘﺎب ُاﺗﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ّ‬
‫ِدی ﻣﺤﺒﺖ ِوچ ﻧﯿﮍے دے َﺳﮑﯿﺎں ﮐُﻮں‪ ،‬ﯾﺘﯿﻤﺎں ﮐُﻮں‪،‬‬
‫ﻣﺤﺘﺎﺟﺎں ﮐُﻮں‪ُ ،‬ﻣﺴﺎﻓﺮاں ‪ ‬ﻣﻨﮕ ِﭘﻨ واﻟﯿﺎں ﮐﻮں َاﺗﮯ‬
‫ﮐﮩﯿﮟ ﮐﻮں ﻗﯿﺪ ﮐﻨُﻮں ﭼﮭﻮڑاوݨ ِﮐﯿﺘﮯ ݙﯾﻮے‪ ،‬ﻧﻤﺎز ﻗﺎﺋﻢ‬
‫زﮐﻮۃ ِݙﺗﯽ رﮐﮭﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭴ َ اں ﮐﮩﯿﮟ ﻧﺎل ﻣﻌﺎﮨﺪہ ﮐﺮ‬
‫َرﮐﮭﮯ‪ٰ ،‬‬
‫ﮐﮭﮍے ﺗﺎں اوﮐﻮں ِﻧﺒﮭﺎوے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺳﺨﺘﯽ ‪ ،‬ﺑﺪ ﺣﺎﻟﯽ ﺗﮯ‬
‫ﻟﮍاﺋﯽ )اوﮐﮭﺎﺋﯽ( وﯾﻠﮯ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم رﮨﻮﺋﮯ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ای ﻟﻮک ِﮨﻦ‬
‫ِﺟﮩﮍے )اﯾﻤﺎن ِوچ( َﺳ ّﭽﮯ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮩﮯ ِای اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙرݨ‬
‫واﻟﮯ ِﮨﻦ )‪(١٧٧‬۔ ‪  ‬اے اﯾﻤﺎن واﻟﻮ‪ُ   ! ‬ﺗﮩﺎﮐُﻮں ﻗﺘﻞ وﯾﻠﮯ ﻗﺘﻞ‬
‫دے َﺑﺪﻟﮯ ﺧﻮن )ﻗﺼﺎص( دا ُﺣﮑﻢ ِݙﺗﺎ ﺌﮯ‪ ،‬آزاد دے ﺑﺪﻟﮯ‬
‫آزاد‪ ،‬ﻏﻼم دے ﺑﺪﻟﮯ ُﻏﻼم‪ ،‬ﺗﺮﯾﻤﺖ دے ﺑﺪﻟﮯ ﺗﺮﯾﻤﺖ دا ِای‬
‫ﻗﺼﺎص ﮨﮯ‪ ،‬ﭘﺮ ِﺟﮩﮍے ﻗﺎﺗﻞ ﮐُﻮں ﻣﻘﺘﻮل دا ِﺑﮭﺮا )وارث(‬
‫ﮐُﺠﮫ ﻣﻌﺎف ﮐﺮ ݙﯾﻮے ﺗﺎں ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ُاﺗﮯ ﭼ ٘ﻨ ﮯ ﻃﺮﯾﻘﮯ‬
‫ﻧﺎل ﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﻗﺎﺗﻞ ِاﯾﮑﻮں ﺧﻮش ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ َادا‬
 ‫ﮐﺮے‪ِ ،‬اﯾﮧ ُﺗﮩﺎݙے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں رﻋﺎﺋﺖ ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﮯ رﺣﻤﺖ‬
‫ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ِاﯾﮟ ﻓﯿﺼﻠﮯ دے ﺑﻌﺪ ﮐﻮﺋﯽ زﯾﺎدﺗﯽ ﮐﺮﯾﺴﯽ ﺗﺎں‬
‫ُاو ٘ﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ َوݙے ُݙﮐﮫ واﻻ ﻋﺬاب ﮨﮯ )‪(١٧٨‬۔ ‪  ‬اے ﻋﻘﻞ‬
‫واﻟﮯ ﺑﻨﺪو! ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ﻗﺼﺎص )ﺧﻮن دے ﺑﺪﻟﮯ ﺧﻮن(‬
‫ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں ﺟﺎﻧﺎں دا ﺑﭽﺎ ﮨﮯ ) ِاﯾﮟ ﺣﮑﻢ دی ﺧﻼف ورزی‬
‫ﮐﻨُﻮں( ﺑﭽﺌﮯ رﮨﻮ )‪(١٧٩‬۔ ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﺣﮑﻢ ِﮐﯿﺘﺎ ﺌﮯ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ﭴ اں ِوی ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں ﮐﮩﯿﮟ ﮐﻮں ﻣﻮت ݙﮐﮭﺎﻟﯽ ݙﯾﻮے‪،‬‬
‫او ﺧﯿﺮ ﻧﺎل ﻣﺎل ﻣﺘﺎع ِوی ﭼﮭﻮڑی ‪ ‬وﯾ ٘ﻨﺪا ﮨﻮوے‪ ،‬ﺗﺎں او‬
‫ﺻﯿﺖ‬ ‫آﭘ ﯿﺎں ِﭘﯿﻮ ﻣﺎء ِﮐﯿﺘﮯ َاﺗﮯ ﻧﯿﮍے دے ﺳﮑﯿﺎں ﮐﯿﺘﮯ َو ّ‬
‫ﮐﺮ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﺧﺪا ﮐﻨُﻮں ݙرن واﻟﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِاﯾﮧ ِﮨﮏ ﻻزﻣﯽ َاﻣﺮ‬
‫وﺻﯿﺖ ُﺳ دے ﺑﻌﺪ ُاوﮐﻮں‬ ‫ّ‬ ‫ﮨﮯ )‪(١٨٠‬۔ ‪ِ  ‬ﺟﮩﮍے ﺷﺨﺺ‬
‫ﮭﻨﺴﻦ ﺗﺎں ِاﯾ ٘ﻨﺪا ﮔُﻨﺎہ ُاﻧﮭﺎﺋﯿﮟ ﺷﺨﺼﺎں ُاﺗﮯ ﮨﻮﺳﯽ‬
‫ﺑﺪﻻ ِﮔ ِ‬
‫ِﺟﮩﮍے ِاﯾﮑﻮں ﺑﺪﻟﯿﺴﻦ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ُﺳ ِﮔﮭ ّﻨ‬
‫ﭔﮩﻮں ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٨١‬۔ ‪  ‬ﺟﯿﮑﺮ َو ّ‬
‫ﺻﯿﺖ‬ ‫واﻻ ﺗﮯ ُ‬
‫ﮐﺮݨ واﻟﮯ ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﮐﮩﯿﮟ ﮐُﻮں ﮐﮩﯿﮟ دی ﻃﺮﻓﺪاری ﯾﺎ‬
‫ﺣﻖ ﺗﻠﻔﯽ دا ݙر ﮨﻮوے ﺗﺎں او وارﺛﺎں ِوچ ﺻﻠﺢ ﮐﺮا ݙﯾﻮے‬
 ‫ﺗﺎں ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ݙاڈﮬﺎ‬
‫ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں َرﺣﻢ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٨٢‬۔ ‪  ‬اے اﯾﻤﺎن‬
‫ِﮔﮭﻦ آوݨ واﻟﮯ ﻟﻮﮐﻮ! ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ روزے ﻓﺮض ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﯿﺌﻦ‪ ،‬ﺟﯿﮟ ﻃﺮح ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﻓﺮض ِ‬
‫‪ ‬ﮐﯿﺘﮯ ﺌﮯ َﮨﻦ‬
‫ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ِﺗﮭﯽ ﮔُﺰرے ِﮨﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫ُﺗﺴﺎں ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎر ﺑ َو ٘ﻧﭵﻮ )‪(١٨٣‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮧ روزے ِﮔ ﯿﮯ ُﭼ ﯿﮯ‬
‫ݙﯾ ٘ﻨﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﻦ ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ِاﻧﮭﺎں ݙﯾ ٘ﻨﮭﺎں ﺑﯿﻤﺎر ﮨﻮوے‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﺳﻔﺮ ِوچ ﮨﻮوے ﺗﺎں او ﭔﻨﮭﺎں ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوچ )روزے( ﭘُ ﻮرے‬
‫ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں )روزہ َرﮐﮭ ِوچ( اوﮐﮭﺎﺋﯽ‬
‫ﺗﮭﯿﻨﺪی ﮨﮯ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ِاﯾ ٘ﻨﺪا ِﻓﺪﯾﮧ ﮨﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﻣﺤﺘﺎج‬
‫‪ ‬ﺟﮩﮍا ﺧﯿﺮ ﻧﺎل ِاﯾﮧ ﻧﯿﮑﯽ َودﮬﺎ‬ ‫ﮐُﻮں ﮐﮭﺎ ﺎں ﮐﮭﻮا ݙﯾﻮݨ‪ِ ! ‬‬
‫ﺗﮯ ﭼﺎ ﮐﺮے ﺗﺎں ُاوﻧﺪے ﺣﻖ ِوچ ِاﯾﮧ زﯾﺎدہ ﭼﻨﮕﯽ ﺎﻟﮫ‬
‫ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ روزے ِای َرﮐﮫ ِﮔﮭﻨّﻮ ‪ ،‬ﺗﺎں ِاﯾ ٘ﻨﺪے ِوچ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ﭼ ٘ﻨ ﺎﺋﯽ ﮨﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﺳﻤﺠﮫ رﮐﮭﯿﻨﺪو‬
‫‪ ‬ﺟﯿﻨﺪے ِوچ‬
‫)‪(١٨٤‬۔ ‪  ‬رﻣﻀﺎن دا ﻣﮩﯿﻨﮧ )او ﻣﮩﯿﻨﮧ ﮨﮯ(! ِ‬
‫ﻗﺮآن ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﺎ ﯿﺎ‪ِ ،‬اﯾﮧ )ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ( ﮨﺪاﯾﺖ ﻧﺎﻣﮧ ﮨﮯ‬
 ‫ِاﯾﻨﺪے ِوچ ﮨﺪاﯾﺖ ِدﯾﺎں ﮐُﮭﻠﯿﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ﺳﭻ‬
‫ﮐُﻮڑ ﮐُﻮں ﻧﮑﮭﯿﮍݨ واﻻ ﮨﮯ َﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ِوﭼﻮں ِﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ِاﯾﮟ ﻣﮩﯿﻨﮯ ﮐُﻮں ﭘﺎ ِﮔﮭﻨّﮯ‪ ،‬ﺗﺎں او روزے )ﺿﺮور( رﮐﮭﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﺑﯿﻤﺎر ﮨﻮوے ﯾﺎ ﺳﻔﺮ ِوچ ﮨﻮوے ﺗﺎں او ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﭔﻨﮭﺎں ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوچ ﭘُ ﻮرا ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﮯ‪ ،‬اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫ﺳﻮﮐﮭﺎ رﮐﮭ ﭼﮩﻨﺪے َاﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ُݙﮐﮭﺎ ﮐﺮݨ ﻧﮩﯿﮟ‬
‫ﭼﮩﻨﺪا۔ )اﯾﮧ رﻋﺎﯾﺖ ِاﯾﮟ ﺎﻟﮭﻮں ﮨﮯ ﺟﻮ( ُﺗﺴﺎں روزﯾﺎں‬
‫ِدی ﮔﻨﺘﺮی ﭘُ ﻮری ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ُاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ِدی‬
‫ﮐﺒﺮﯾﺎﺋﯽ )وݙاﺋﯽ( ﺑﯿﺎن ﮐﺮو‪ ،‬ﺟﻮ ُاوں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮨﺪاﯾﺖ‬
‫ﻧﺼﯿﺐ ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﭔﯿﺎ ِاﯾﮧ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاوﻧﺪا ﺷﮑﺮاﻧﮧ َادا ﮐﺮو‬
‫)‪(١٨٥‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﻣﯿ ے ﺑﻨﺪے ﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﻣﯿ ے‬
‫ﭽﮭ ‪ ،‬ﺗﺎں آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َﻣﯿﮟ ﺗﺎں ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ‬ ‫ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ ِ‬
‫ﮨﺎں‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﺳ ﻣﺎرݨ واﻻ ﻣﯿﮑﻮں ﺳ ﻣﺮﯾﻨﺪے ﺗﺎں‬
‫ﻣﯿﮟ ﺟﻮاب ݙﯾﻨﺪاں )دُ ﻋﺎ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺮﯾﻨﺪاں( َﭔﺲ او ِوی‬
‫ﻣﯿ ے اﺣﮑﺎم َﻣﻨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﯿ ے ُاﺗﮯ اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آون‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ﺟﻮ او ﮨﺪاﯾﺖ واﻟﮯ راہ ﺗﮯ آو ٘ﻧﭵﻦ )‪(١٨٦‬۔ ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙے واﺳﻄﮯ‬
 ‫روزﯾﺎں ِدﯾﺎں راﺗﯿﮟ ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ ذاﻟﯿﮟ دو رﺟﻮع ﮐﺮݨ‬
‫ﺟﺎﺋﺰ ﮐﺮ ِݙﺗﺎ ﺌﮯ‪ ،‬او ُﺗﮩﺎݙا ﮐَﭳ ِﮨﻦ َاﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں دا ﮐَﭳ‬
‫ِﮨﻮے‪ ،‬اﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﭘﺘﮧ ﮨﺎ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں آﭘ ﯿﺎں ﻧﻔﺴﺎں‬
‫ﻧﻈﺮ‬
‫ِ‬ ‫ﻧﺎل ُﻟﮏ ُﭼﮭﭗ ﺗﮯ ﮐﺮﯾﻨﺪے ﮨﺎوے‪َ ،‬ﭔﺲ اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙے َاﺗﮯ‬
‫ﮐﺮم ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻣﻌﺎف ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ُﮨ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل َﺳﻤﻮ َﭔﮩﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ او َﺷﺌﮯ ﻣﻨﮕﻮ ِﺟﮩﮍی اﻟﻠﮧ ﻧﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ِﻟﮑﮫ رﮐﮭﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﺗﻮڑﯾﮟ ﮐﮭﺎؤ ِﭘﯿﻮ َﺟﮯ‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ َوݙے وﯾﻠﮯ دے ِﭼﭩﭗ دا ِﻟﯿﮑﺎ رات ِدی‬
‫ﮐﺎﻟﻮݨ دے ِﻟﯿﮑﮯ ﮐﻨُﻮں َاﻧﺞ ِﻧﮑﮭﮍﯾﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﻧﻈﺮ ﻧﮧ آوے‪َ ،‬ول‬
‫ِ‬
‫رات ﺗﮭﯿﻮݨ ﺗﺌﯿﮟ روزے ﮐُﻮں ﭘﻮرا ﮐﺮ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ِ ،‬ﭔﯿﺎ اﯾﮧ ﺟﻮ‬
‫آﭘ ﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ﻧﺎل ﻧﮧ َﺳ ٌﻤﻮ َﭔﮩﻮ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں َﻣﺴﯿﺘﺎں ِوچ‬
‫اﻋﺘﮑﺎف ِﭔﯿﭩﮭﮯ ﮨﻮﺋﮯ ِﮨﯿﻮے‪ِ ،‬اﯾﮧ اﻟﻠﮧ دﯾﺎں ﻣﻘﺮر ِﮐﯿﺘﯿﺎں‬
‫ﮨﻮﺋﯿﺎں ﺣﺪاں ِﮨﻦ اﻧﮭﺎں دے ﻧﯿﮍے ِوی ﻧﮧ ﺑﮭ ٘ﻨﻮاﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮟ‬
‫ﻃﺮح اﻟﻠﮧ آﭘ ﯿﺎں آﯾﺎﺗﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ﺗﺎں ﺟﻮ او ﭘﺮﮨﯿﺰ ﮔﺎر )ﻣﺘﻘﯽ( ﺑ َو ٘ﻧﭵ )‪(١٨٧‬۔ ‪ ‬‬
‫َاﺗﮯ ِﮨﮏ ِﭔﺌﮯ دا ﻣﺎل ﮐُﻮڑ َﺑﮭﺘُ ﻮڑ ﻧﺎل ﻧﮧ ﮐﮭﺎدا ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ‬
 ‫ُاوﮐﻮں ﺣﺎﮐﻤﺎں دے ﮐﻮﻟﮫ ِرﺷﻮت دے ﻃﻮر ﺗﮯ ِاﯾﮟ‬
‫واﺳﻄﮯ ﻧﮧ ﭘُ ﭵﺎﯾﺎ ﮐﺮو‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ﻟﻮﮐﺎں دے ﻣﺎل دا ﮐُﺠﮫ‬
‫ﮐﺎݨ ِﺣ ّﺼﮧ ﻧﺎ ﺟﺎﺋﺰ ﮐﮭﺎ ﺳ ﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ) ِاﻧﮭﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ‬
‫ﮐُﻮں( َﺳﻤﺠﮭﺪے ِﮨﯿﻮے ‪(١٨٨) ‬۔ ‪َ  ‬ﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں َﭼﻨﺪر دے‬
‫ﭽﮭﺪن آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ِاﯾﮧ‬
‫ِ‬ ‫)ودﮬ ﮔﮭﭩﻦ دے( ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ‬
‫َ‬
‫ﻟﻮﮐﺎں دے )ﮐﻤﺎں ﮐﺎراں ِدﯾﺎں( ﻣﯿﻌﺎداں )ﺗﮯ ﺗﺎرﯾﺨﺎں(‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ ‪ ،‬ﺗﮯ ﺣﺞ ِﮐﯿﺘﮯ ِوی‪ َ ! ‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی ﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮔﮭﺮاں ِوچ ُاﻧﮭﺎں دے ِﭘﭽﮭﻮاڑﯾﺎں‬
‫ﮐﻨُﻮں اﻧﺪر ﻟﻨﮕﮭﻮ ﺑﻠﮑﮧ ﻧﯿﮑﯽ ﺗﺎں ِاﯾﮧ ﮨﮯ ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫ݙرو‪َ ،‬ﭔﺲ ﮔﮭﺮاں ِوچ ُاﻧﮭﺎں دے دروازﯾﺎں ﮐﻨُﻮں ﻟﻨﮕﮭﯿﺎ‬
‫ِﮐﯿﺘﺎ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردے َرﮨﻮ ﺗﺎں ﺟﻮ ﺳﻮﮐﮭﮯ‬
‫َﺳ َﻮ ّﻟﮯ َرﮨﻮ )‪(١٨٩‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﻟﮍو اﻟﻠﮧ دے راہ ُاﺗﮯ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں‬
‫وﯾﻨﺪن‪ ،‬ﭘﺮ ﺣﺪ ﮐﻨُﻮں ﻧﮧ‬
‫ِ‬ ‫ﻧﺎل ِﺟﮩﮍے ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ﻟﮍݨ َﭘﮯ‬
‫َودﮬ ﺎں ‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ اﻟﻠﮧ زﯾﺎدﺗﯽ ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں ﭘﺴﻨﺪ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا )‪(١٩٠‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ )ﻋﮩﺪ ﺷﮑﻨﯽ ﮐﺮن ﺗﺎں( ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐﻮں ِﺟﺘﮭﺎں ِوی ِﻣﻠﻦ ﻗﺘﻞ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑو‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮں ِوی‬
 ‫ُاﺗﮭﻮں ﮐﮉھ ﭼﮭﻮڑو ِﺟﺘﮭﻮں ُاﻧﮭﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮐﮉھ‬
‫ﭼﮭﻮڑﯾﮯ‪ ،‬ﻓﺘﻨﮧ ﮐﮭﮍا ﮐﺮݨ ﻗﺘﻞ ﮐﺮݨ ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ ﺳﺨﺖ‬
‫ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام )ﺧﺎﻧﮧ ﮐﻌﺒﮧ( دے ﮐﻮﻟﮫ‬
‫ﻧﮧ ﻟﮍاﮨﮯ‪ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ او ﺧﻮد ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ُاوﻧﺪے ِوچ ﻧﮧ آ‬
‫ﻟﮍن‪ ،‬ﺗﺎں ُﺗﺴﺎں ِوی ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬ ‫َ‬
‫ﻟ ِﮍن‪ ،‬ﺟﮯ او ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ِ‬
‫ﻗﺘﻞ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑو‪ ،‬ﮐﺎﻓﺮاں ِدی ﺗﺎں ﮨﮯ ِوی ِاﯾﮩﺎ ﺳﺰا )‪(١٩١‬۔ ‪ ‬‬
‫ﺟﯿﮑﺮ او ﺑﺎز آ َو ٘ﻧﭵ ﺗﺎں اﻟﻠﮧ ﺗﺎں َوݙا ﺑﺨﺸ ﮨﺎر َاﺗﮯ َﭔﮩﻮں‬
‫رﺣﻢ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٩٢‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل او ﺗﻮڑﯾﮟ ﻟﮍدے رﮨﻮ‪،‬‬
‫ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ ِاﮨﺠﮯ ِﻓﺘﻨﮯ ِدی ﺟﮍھ ﻧﮧ ﭘﭩﯿﭳ َو ٘ﻧﭵﮯ ‪َ ،‬اﺗﮯ دﯾﻦ‬
‫ﻣﺤﺾ اﻟﻠﮧ دا ﻧﮧ ﺗﮭﯽ َرﮨﮯ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ او ﺑﺎز آ َو ٘ﻧﭵﻦ ﺗﺎں‬
‫ﻇﺎﻟﻤﺎں دے ِﺳﻮا ﮐﮩﯿﮟ َﭔﺌﮯ ﺗﮯ زﯾﺎدﺗﯽ ﭨﮭﯿﮏ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﻋﺰت واﻟﮯ ﻣﮩﯿﻨﮯ دا ﺑﺪل ﺣﺮﻣﺖ ّ‬
‫ﻋﺰت‬ ‫)‪(١٩٣‬۔ ‪  ‬ﺣﺮﻣﺖ‪ّ ،‬‬
‫واﻻ ﻣﮩﯿﻨﮧ ِای ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺳﺎرﯾﺎں ﺣﺮﻣﺘﺎں ّ‬
‫ﻋﺰﺗﺎں دا ﻟﺤﺎظ‬
‫ﺑﺮاﺑﺮی دے ُاﺻﻮل دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮨﮯ َﭔﺲ ﺟﯿﮑﺮ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ زﯾﺎدﺗﯽ ﮐﺮن‪ ،‬ﺗﺎں ُﺗﺴﺎں ِوی ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ اوﮨﻮ‬
‫ِﺟﺘﯽ زﯾﺎدﺗﯽ ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﻮ ِﺟﺘّ ﯽ ُاﻧﮭﺎں ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ِﮐﯿﺘﯽ‬
 ‫ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردے َرﮨﻮ‪ ،‬ﭘﺘﮧ ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ اﻟﻠﮧ‬
‫ݙرݨ واﻟﯿﺎں دے ﻧﺎل ﮨﮯ )‪(١٩٤‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ )آﭘ ﺎں ﻣﺎل( اﻟﻠﮧ دے‬
‫راہ ﺗﮯ ﺧﺮچ ِﮐﯿﺘﺎ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ ﮨﺘﮭﻮں آﭘ ﯿﮟ آپ ﮐﻮں‬
‫)ﮨﮏ َﭔﺌﮯ ﺗﮯ( اﺣﺴﺎن ﮐﺮو‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ‬‫ﮨﻼﮐﺖ ِوچ ﻧﮧ ﮔَﮭﺘّ ﻮ ِ‬
‫اﺣﺴﺎن ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ﻧﺎل ﭘﯿﺎر ﮐﺮﯾﻨﺪے )‪(١٩٥‬۔ َ‪ ‬اﺗﮯ ﺣﺞ ﺗﮯ‬
‫ﻋﻤﺮہ ِدی ﻧﯿﺖ ﮐﺮو‪ ،‬ﺗﺎں اﻟﻠﮧ ﮐُﻮں راﺿﯽ َرﮐﮭ ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺗﻮڑ ﭼﮍﮬﺎؤ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮔﮭﯿﺮا ﮔﮭﺖ ﺗﮯ‬
‫ﺟﮭﻞ ِݙﺗﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ِﺟﯿﮩﻮ ﺟﮩﯽ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫ِﺗﮭﯽ ﺳ ﮯ‪ ،‬ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑو َاﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ ﺳﺮ او ﺗﻮڑﯾﮟ ﻧﮧ ُﻣ ٘ﻨﻮاﮨﮯ‬
‫ﺟﯿﺘﻮڑﯾﮟ ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ آﭘ ﯿﮟ ﭨﮑﺎ ﯿﮟ ﺗﮯ ﻧﮧ ﭘُ ﭳ َو ٘ﻧﭵﮯ ﺟﯿﮑﺮ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺑﯿﻤﺎر ﮨﮯ ﯾﺎ ُاوﻧﺪے ِﺳﺮ ِوچ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﺗﮑﻠﯿﻒ ﮨﮯ ﺗﺎں ﺳﺮ ُﻣﻨﻮاوݨ دے ِﻓﺪﯾﮧ دے ﻃﻮر ﺗﮯ روزے‬
‫رﮐﮭﮯ‪ ،‬ﺻﺪﻗﮧ ݙﯾﻮے ﯾﺎ ُﻗﺮﺑﺎﻧﯽ ﮐﺮے‪َ ،‬ﭔﺲ ُﺗﮩﺎݙے ِﻟ ٘ﻨ ﻮں‬
‫َاﻣﻦ ِدی ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺎﺋﻢ ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﮯ َﭔﺲ ِﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ ﺣﺞ دے‬
‫وﻗﺖ ﺗﺌﯿﮟ ﻋﻤﺮہ ﮐﻨُﻮں ﻓﺎﺋﺪہ ﭼﺎوݨ ﭼﮩﻨﺪے ﺗﺎں ﻗﺮﺑﺎﻧﯽ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﺟﯿﮩﻮ ﺟﮩﯽ َﺷﺌﮯ َﮨﺘﮫ ﻟ ﺲ ﻗﺮﺑﺎن ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑے‬
 ‫ِﺟﮩﮍے ﺷﺨﺺ ﮐُﻮں ِاﯾﮧ ِوی ﻧﮧ ﻣﻞ ﺳ ﮯ‪ ،‬ﺗﺎں او ﺗﺮاﺋﮯ‬
‫روزے ﺣﺞ دے ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں َرﮐﮭﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺳﺖ روزے ُاوں وﯾﻠﮯ‬
‫رﮐﮭﮯ َﭴ اں )ﮔﮭﺮ( َول آوے‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺳﺎرے َݙاہ روزے ﺗﮭﯽ‬
‫وﯾﺴﻦ ِاﯾﮧ ﺣﮑﻢ ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ ﺟﯿﻨﺪے ﭔﺎل ﭔﭽﮯ‬
‫ﮨﻮون‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ‬
‫ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام )ﻣﮑّﮯ( دے ﻧﯿﮍے ﻧﮧ َرﮨ ٘ﻨﺪے ِ‬
‫ﮐﻨُﻮں ݙردے رﮨﻮ اﺗﮯ ﭘﺘﮧ ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺳﺨﺖ‬
‫ﻋﺬاب ݙﯾﻮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٩٦‬۔ ‪  ‬ﺣﺞ دے ﻣﮩﯿﻨﮯ )ﮨﺮ ﮐﮩﯿﮟ‬
‫ﮐُﻮں( ﻣﻌﻠﻮم ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭔﺲ ِﺟﮩﮍا ﺷﺨﺺ ُاﻧﮩﺎں ﻣﮩﯿﻨﯿﺎں ِوچ‬
‫ﺣﺞ ِدی ﻧﯿﺖ ﮐﺮے ﺗﺎں ﻧﮧ َاﭘ ﯿﮟ ذال ﻧﺎل ﺳﻤﮭﮯ‪ ،‬ﻧﮧ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﺑُﺮا ﮐَﻢ ﮐﺮے‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﮐﮩﯿﮟ ﻧﺎل ﻟﮍے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﻮ ﻧﯿﮑﯽ دا ﮐﻢ‬
‫ﮐﺮﯾﺴﻮ‪ ،‬ﺗﺎں او اﻟﻠﮧ دے ﻋﻠﻢ ِوچ آ وﯾﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ راہ دا‬
‫ﺧﺮﭼﮧ ﻧﺎل ﭼﺎ ُﭨﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﺳﺎرﯾﺎں ﮐﻨُﻮں ﭼ ٘ﻨ ﺎ ﺳﻤﻞ )راہ دا‬
‫ﺗﻘﻮی )ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎری( ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ووﺋﮯ ﻋﻘﻞ واﻟﻮ! َ‬
‫‪ ‬ﻣﯿﮟ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺧﺮﭼﮧ(‬
‫ﮐﻨُﻮں ݙردے َرﮨﻮو )‪(١٩٧‬۔ ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﺣﺞ دے ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوی اﻟﻠﮧ دا ﻓﻀﻞ‬
‫)روزی( ﻮﻟﮭﻮ‪َ ،‬ول َﭴ اں ﻋﺮﻓﺎت ﮐﻨُﻮں َﺗ ّﻠﮯ ﻟَﮧ آؤ ﺗﺎں‬
 ‫)ﻣﺰدَ ﻟﻔﮯ( ِوچ اﻟﻠﮧ دا ذﮐﺮ آ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ُاو ٘ﻧﺪا‬
‫ﻣﺸﻌﺮ اﻟﺤﺮام ُ‬
‫ِاﯾﮟ ﻃﺮح ذﮐﺮ ﮐﺮو‪ ،‬ﺟﯿﻮﯾﮟ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮨﺪاﯾﺖ ِﮐﯿﺘﯽ ﺌﯽ ﮨﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ُﺗﺴﺎں ﮔﻤﺮاﮨﺎں ِوﭼﻮں ﮨﺎوے )‪(١٩٨‬۔ ‪ ‬‬
‫َول َول آؤ ِﺟﺘﮭﻮں ﻟﻮک َول آ ٘ﻧ ِﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ﺑﺨﺸﺶ‬
‫ﻣﻨﮕﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں رﺣﻢ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٩٩‬۔‬
‫‪َ  ‬ﭔﺲ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ُﺗﺴﺎں )ﺣﺞ دے( ﺳﺎرے ارﮐﺎن‬
‫)ﻋﺒﺎدﺗﺎں( ﭘﻮرﯾﺎں ﮐﺮ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ ،‬ﺗﺎں اﻟﻠﮧ دا ذﮐﺮ ُاوں ﻃﺮح‬
‫ﮐﺮو‪َ ،‬ﺟﯿﮟ ﻃﺮح آﭘ ﯿﺎں َوݙﮐﯿﺎں ﮐُﻮں ﯾﺎد ﮐﺮﯾﻨﺪے ﮨﺎوے‪،‬‬
‫)دل ُﺣﺐ ﻧﺎل( َاﺗﮯ ﻟﻮﮐﺎں‬ ‫ﺑﻠﮑﮧ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ِوی زﯾﺎدہ ِ‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎݙے َر ّب‬‫ِ‬ ‫ِوﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ او ِوی ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے َا‬
‫آ ﺳﺎﮐﻮں دُ ﻧﯿﺎ ِوچ ِای َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ݙے ِݙے ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫آﺧﺮت ِوچ ﮐﻮﺋﯽ ِﺣ ّﺼﮧ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(٢٠٠‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن ﺟﻮ َاﺳﺎݙے َرب آ‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫ِوﭼﻮں ِاﮨﺠﮯ ِوی ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍے َا‬
‫َاﺳﺎﮐﻮں دُ ﻧﯿﺎ ِوچ ِوی آﭘ ﯿﺎں ﻧﻌﻤﺘﺎں ݙے ﭼﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ آﺧﺮت‬
‫ِوچ ِوی ݙﯾﻮﯾﮟ َاﺗﮯ دوزخ ِدی ﺑﮭﺎ دے ﻋﺬاب ﮐﻨﻮں ِوی‬
‫ﺑﭽﺎوﯾﮟ )‪(٢٠١‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮩﮯ ِای او ﻟﻮک ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍا‬
 ‫ﮐُﺠﮫ )دُ ﻧﯿﺎ ِوچ( ﮐﻤﺘّ ﮯ ﻧﯿﮟ‪ُ ،‬اوﮨﻮ ﮐُﺠﮫ ِﻣﻠﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ‬
‫)اﻧﮭﺎں دا( ﺟﻠﺪی ِﺣﺴﺎب ُﭼﮑﺎوݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٠٢‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ‬ ‫ُ‬
‫ﻨﯽ( دے ِﮔ ﯿﮯ ُﻣ ٘ﻨﺠﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوچ اﻟﻠﮧ دا ذﮐﺮ ِﮐﯿﺘﺎ ﮐﺮو‪،‬‬
‫)ﻣ ٰ‬
‫ِ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ﮐﻮﺋﯽ ﺟﻠﺪی ِوچ ݙوں ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوچ َو ّﻟ ﭼﮩﻨﺪے ﺗﺎں‬
‫ِوی ُاوں ﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪا ﺗﺎں ِوی ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﺎں‬
‫ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردا ِرﯾﮩﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭘﺘﮧ‬
‫ﮐﭩﮭﮯ ِﮐﯿﺘﮯ وﯾﺴﻮ )‪(٢٠٣‬۔‬ ‫ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاوﻧﺪے ﮐﻮﻟﮫ ّ‬
‫‪َ  ‬اﺗﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺗﺎں ِاﮨﺠﺎ ِوی ﮨﮯ ِﺟﯿﻨﺪﯾﺎں‬
‫دُ ﻧﯿﺎوی زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ﺗﯿﮑﻮں ﻋﺠﺐ ِﺟﯿﮩﺎں‬
‫ﻟ ﺪﺋﻦ‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ُاوﻧﺪے ِدل ِوچ ﮨﮯ اﻟﻠﮧ ﮐُﻮں‬
‫ُاوﻧﺪا ﮔﻮاہ ﺑ ﯿﻨﺪے ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ او َﭔ ُﮩﻮں ُﺣ ّﺠﺖ ﺑﺎز ﺗﮯ‬
‫ﺟﮭﮕﮍاﻟﻮ ﮨﮯ )‪(٢٠٤‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َﭴ اں ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں َول وﯾﻨﺪے‬
‫)ﯾﺎ ﺣﺎﮐﻢ َﺑ وﯾ ٘ﻨﺪے( ﺗﺎں زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ وݙی َﺑﮭﭳ ُ‬
‫دﮬﺮک‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ِوچ َﻓﺴﺎد ﻣﭽﺎوے‪َ ،‬اﺗﮯ ﻓﺼﻼں‬
‫ﮐُﻮں ﺗﮯ ڈﮬﺎﻧﮉﯾﺎں ﮐﻮں ﺗﺒﺎہ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑے ﭘﺮ اﻟﻠﮧ ﻓﺴﺎد‬
 ‫َﭘﺴﻨﺪ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا )‪(٢٠٥‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َﭴ اں ُاوﮐﻮں آﮐﮭﯿﺎ‬
‫وﯾﻨﺪے ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙر‪ ،‬ﺗﺎں ُاوﮐﻮں ُاوﻧﺪی آﮐﮍ ِﭔﯿﺎ ِوی‬
‫ﮔﻨﺎہ ِوچ َﭘﮭﺴﯿﻨﺪی ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ِاﮨﺠﮯ ﺷﺨﺺ دے ݙا دی‬
‫ﺟﮩﻨﻢ ﺗﯿﺎر ﮨﮯ َاﺗﮯ او َﭔ ُﮩﻮں ﮔﻨﺪا ِﭨﮑﺎ ﺎں ﮨﮯ )‪(٢٠٦‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ او ِوی ﮨﮯ ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا اﻟﻠﮧ ِدی رﺿﺎ‬
‫ِﭘﭽﮭﻮں آﭘ ﯿﮟ ﺟﺎن ݙے ݙﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ) ِاﮨﺠﮯ( ﺑﻨﺪﯾﺎں‬
‫ُاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﮨﮯ )‪(٢٠٧‬۔ ‪َ  ‬اﺋﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوݨ واﻟﻮ!‬
‫‪ِ  ‬اﺳﻼم ِوچ ﭘﻮرے ِدل ﻧﺎل آ َو ٘ﻧﭵﻮ َاﺗﮯ ﺷﯿﻄﺎن دے‬
‫ِﭘﭽﮭﻮں ﻧﮧ ﻟَ ﻮ‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ او ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ َاﺻﻠﻮں دُ ﺷﻤﻦ‬
‫ﮨﮯ )‪(٢٠٨‬۔ ‪  ‬ﺟﯿﮑﺮ اﯾﻨﺪے ﺑﻌﺪ ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ﮐﮭﻠﯿﺎں‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں آ ﺌﯿﻦ‪ُ ،‬ﺗﺴﺎں ِﺗﮭﮍک ﮯ ِﮨﯿﻮے‪ ،‬ﺗﺎں َول ﭘﺘﮧ‬
‫ﮨﻮوے ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ وݙا زﺑﺮدﺳﺖ َوݙی ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ‬
‫)‪(٢٠٩‬۔ ‪  ‬ﮐﯿﺎ ِاﯾﮧ )ﮔﻤﺮاہ( ﻟﻮک ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ِدی اﻧﺘﻈﺎر ِوچ ِﮨﻦ‬
‫ﺟﻮ اﻟﻠﮧ َاﺗﮯ ﻓﺮﺷﺘﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ﮐﻮﻟﮫ َﺑﺪﻻں ِدی ﭼﮭﺎں ِوچ‬
‫آ َو ٘ﻧﭵﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ِاﯾﮟ ﻃﺮح )ﮨﺮ ﮨﺮ ﺎﻟﮫ دا( ﻓﯿﺼﻠﮧ ِای‬
‫ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ ِاﯾﮧ ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ ﻣﺤﺾ اﻟﻠﮧ دے ﮨﺘﮫ ِوچ‬
 ‫ِﮨﻦ )‪(٢١٠‬۔ ‪  ‬اﺳﺮاﺋﯿﻞ ِدی اوﻻد ﮐﻨُﻮں ﭘُ ﭽﮭﻮ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﮐﺘﻨﯿﺎں ﮐُﮭﻠﯿﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﺑﮭﯿﭵﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ‬
‫ﮐﻮﺋﯽ اﻟﻠﮧ ِدی ﮐﮩﯿﮟ ﻧﻌﻤﺖ ﮐُﻮں‪ُ ،‬اوﻧﺪے آ َو ٘ﻧﭵ دے ﺑﻌﺪ‬
‫)ﮐﮩﯿﮟ ﭔﺌﯽ ﻧﺎل( ﺑﺪﻻ ﭼﮭﻮڑے ﺗﺎں َول ﺗﺎں اﻟﻠﮧ َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﺳﺨﺖ ﻋﺬاب ݙﯾﻮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢١١‬۔ ‪ِ  ‬ﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﮐﺎﻓﺮ‬
‫ِﺗﮭﯽ ﯿﺌﻦ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِاﯾﮟ دُ ﻧﯿﺎ ِدی زﻧﺪﮔﺎﻧﯽ ﺳﻮﮨ ﯿﮟ‬
‫ﻟ ِﺪی ﮨﮯ َاﺗﮯ او ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﻦ‬
‫ﻣﺴﺨﺮﯾﺎں ﺗﮯ ﭨﺎﭔﺎں ﮐﺮﯾ ٘ﻨ ِﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍے آدﻣﯽ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫ﮨﻮﺳﻦ‬
‫ݙردن‪ ،‬او ﻗﯿﺎﻣﺖ دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ِاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭼﮍﮬﺘﯽ ﺗﮯ ِ‬
‫ِ‬
‫َول اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﺟﯿﮑﻮں ﭼﮩﻨﺪے ﺑﮯ ﺣﺴﺎﺑﺎ ِرزق ݙﯾﻨﺪے‬
‫)‪(٢١٢‬۔ ‪)  ‬ﭘﮩﻠﮯ ﺗﺎں( ﺳﺎرﯾﺎں ﻟﻮﮐﺎں دا ِﮨﮑﻮ ﻣﺬﮨﺐ‬
‫)ﻃﺮﯾﻘﮧ( ﮨﺎ‪َ ،‬ول اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں دو ﺑﺸﺎرت ݙﯾﻮݨ واﻟﮯ‪ ،‬ﺗﮯ‬
‫ݙراوݨ واﻟﮯ ﻧﺒﯽ ﺑ ﺎ ﺗﮯ ﺑﮭﯿﭵﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﺑﺮﺣﻖ‬
‫ﮐﺘﺎﺑﺎں ِوی ِﺑﮭﯿﭵﯿﺎں‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ﻟﻮﮐﺎں ِوچ ُاوں ﺎﻟﮫ دا‬
‫ﺎوݨ‪ِ ،‬ﺟﯿﻨﺪے ِوچ او ِاﺧﺘﻼف ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪،‬‬ ‫ﻓﯿﺼﻠﮧ ُﺳ ِ‬
‫ﺳﻮاﺋﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ِﺟﻨﮭﺎں دے ﮐﻮﻟﮫ َاﺳﺎݙﯾﺎں ﮐُﮭﻠﯿﺎں‬
‫دَ ﻟﯿﻼں ِوی آ ُﭼﮑﯿﺎں ِﮨﻦ ﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِاﯾﮧ اﺧﺘﻼف ﻣﺤﺾ ﺿﺪ‬
‫ِدی وﺟﮧ ﮐﻨُﻮں ِﮐﯿﺘﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں‬
‫ِﺟﮩﮍے اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی ﺎﻟﮫ ِوچ ِوی او اﺧﺘﻼف‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪ ،‬ﺣﻖ ِدی ﻃﺮف ِدی ِﺳﺪﮬﯽ راہ ݙﮐﮭﺎﺋﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫اﻟﻠﮧ ﺟﯿﮑﻮں َﭼﮩﻨﺪے‪ِ ،‬ﺳﺪﮬﯽ راہ ﺗﮯ ﭼﻠﯿﻨﺪے )‪(٢١٣‬۔ ‪  ‬ﮐﯿﺎ‬
‫ُﺗﺴﺎں ِاﯾﮧ ﺧﯿﺎل ﮐﺮﯾﻨﺪے وے‪ ،‬ﺟﻮ )ﺑﻐﯿﺮ ﮐﮩﯿﮟ َازﻣﺎﺋﺶ‬
‫دے( ِاﯾﻮﯾﮟ ﺑﮩﺸﺖ ِوچ َوڑ وﯾﺴﻮ‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ َاﭴ ُﺗﺴﺎں او‬
‫ﻣﺼﯿﺒﺘﺎں ﻧﮭﯿﮟ ݙﭨﮭﯿﺎں ِﺟﮩﮍﯾﺎں ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ دے‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ آﯾﺎں َﮨﻦ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺗﺎں َوݙﯾﺎں َﺳﺨﺘﯿﺎں ﺗﮯ‬
‫)اﻧﮭﺎں َﺷﺌﯿﮟ( ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫ﺗﮑﻠﯿﻔﺎں ﺑﮭﻮ ﯿﺎں ﭘﯿﺎں َﮨﻦ ُ‬
‫ِ‬
‫ﺟﮭﻨﺠﮭﻮڑﯾﺎ ) َﮨﻼ( ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ رﺳﻮل َاﺗﮯ او‬
‫ﻟﻮک ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ ِﮨﻦ َرل ﺗﮯ آﮐﮭ ﻟ ﯿﮯ‪،‬‬
‫ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ِدی َﻣﺪد ﮐ اں آﺳﯽ‪ُ ،‬ﺳ ِﮔﮭﻨﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ِدی‬
‫ﻣﺪد َﭔ ُﮩﻮں ﻗﺮﯾﺐ ﮨﮯ )‪(٢١٤‬۔ ‪)  ‬اے ﻣﺤﻤﺪﷺ( َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎں )اﻟﻠﮧ ِدی راہ ِوچ( ﮐﯿﺎ ﺧﺮچ ﮐﺮوں‪،‬‬
‫ِ‬ ‫ﭘُ‬
‫آﮐﮫ ݙے ﺧﯿﺮ ﻧﺎل ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ِوی ﺧﺮچ ﮐﺮو‪ِ ،‬ﭘﯿﻮ ﻣﺎ‪ ،‬ﻧﯿﮍے‬
‫دے َﺳﮑﮯ ﺳﺎﮨﻮرﯾﺎں‪ ،‬ﯾﺘﯿﻤﺎں‪ ،‬ﻣﺴﮑﯿﻨﺎں‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﺴﺎﻓﺮاں ُاﺗﮯ‬
‫َﺧﺮچ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﻮ ﺑﮭﻼﺋﯽ )ﻧﯿﮑﯽ( ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے وے‪،‬‬
‫ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ ُاوﮐﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪے )‪(٢١٥‬۔ ‪ ‬‬
‫)ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻮ! ( ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﺟﮩﺎد ﮐﺮݨ ﻓﺮض ﮐﺮ ݙﺗﺎ ﮯ َاﺗﮯ‬
‫ِاﯾﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻧﮭﯿﮟ ﺑﮭﺎﻧﺪا‪ ،‬ﭘﺮ ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻨﻮ ‪ ،‬ﻣﺘﺎں ِﺟﮩﮍی‬
‫َﺷﺌﮯ ﮐﻨُﻮں ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﮩﺖ ﮐﺮﯾﻨﺪو‪ُ ،‬ﺗﮩﺎݙے واﺳﻄﮯ ﺑﮭﻼﺋﯽ‬
‫دا ﺑﺎﻋﺚ ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی ﺗﮭﯽ َﺳ ﺪے‪ ،‬ﺟﻮ ِﺟﮩﮍی َﺷﺌﮯ‬
‫ﮐُﻮں ُﺗﺴﺎں َﭘﺴﻨﺪ ﮐﺮﯾﻨﺪو‪ ،‬او ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ َﺷﺮ دا ﺑﺎﻋﺚ َﺑ‬
‫َو ٘ﻧﭵﮯ َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﭴﺎ ﺪے ‪ ‬ﭘﺮ ُﺗﺴﺎں ِﻧﮩﻮے ﭴﺎ ﺪے )‪(٢١٦‬۔ ‪ ‬‬
‫ﻋﺰت ﺗﮯ ُﺣﺮﻣﺖ واﻟﮯ ﻣﮩﯿﻨﯿﺎں‬ ‫)اے ﻣﺤﻤﺪﷺ( َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ّ‬
‫ﭽﮭﺪن ‪ ،‬آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں‬‫ِ‬ ‫ِوچ ﻟﮍاﺋﯽ ﮐﺮݨ دے ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ‬
‫ﻣﮩﯿﻨﯿﺎں ِوچ ﻟﮍاﺋﯽ ﮐﺮݨ وݙا ﮔﻨﺎہ ﮨﮯ‪ ،‬ﭘﺮ اﻟﻠﮧ دے راہ‬
‫ﮐﻨُﻮں ﮨﭩﮑ ُاوﻧﺪے ﻧﺎل ﮐﻔﺮ ﮐﺮݨ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﺴﺠﺪ اﻟﺤﺮام‬
‫)ﺧﺎﻧﮧ ﮐﻌﺒﮧ( ﮐﻨُﻮں روﮐ ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاوﻧﺪے ِوچ دے ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮں‬
‫ﮐَﮉھ ﭼﮭﻮڑݨ‪ ،‬اﻟﻠﮧ دے ﻧﺰدﯾﮏ ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں َوݙے ﮔﻨﺎہ ِﮨﻦ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِﻓﺘﻨﮧ ﮐﮭﮍا ﮐﺮݨ ﺗﺎں ﻗﺘﻞ ﮐﻨُﻮں ِوی زﯾﺎدہ ﮨﮯ ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ‬
 ‫ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ﻟﮍاﺋﯽ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭ ﮐﻨُﻮں ﻧﮧ َﭨ ِ‬
‫ﻠﺴﻦ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﻮڑﯾﮟ‬
‫ﺟﻮ زور ﻟ ﯿﻮﻧﯿﮟ ﺗﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ُﺗﮩﺎݙے ِدﯾﻦ ﮐﻨُﻮں ِوی ﭘﮭﯿﺮ‬
‫ﮭﻨﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں آﭘ ﯿﮟ ِدﯾﻦ ﮐﻨُﻮں َﮨﭧ ﯿﺎ‬
‫ِﮔ ِ‬
‫ﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮ ﺗﮭﯽ ﺗﮯ ﻣﻮﯾﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں دے اﻋﻤﺎل دُ ﻧﯿﺎ ِوچ ِوی‬
‫ﺗﮯ آﺧﺮت ﮐُﻮں ِوی ﻏﺎرت ِﺗﮭﯽ ِوﯾﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮩﮯ ﻟﻮک‬
‫)دوزخ ِدی( َﺑﮭﺎ ِوچ َرﮨ واﻟﮯ ِﮨﻦ او ِاﯾﻨﺪے ِوچ ﮨﻤﯿﺸﮧ‬
‫ﮨﺴﻦ )‪(٢١٧‬۔ ‪  ‬ﺑﮯ ﺷﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک اﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ‬ ‫َر ِ‬
‫ِﮨﺠﺮت ِﮐﯿﺘﯽ ِﮨﯿﻨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﮩﺎد ِﮐﯿﺘﺎ ِﮨﯿﻨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ﻟﻮک ِای اﻟﻠﮧ‬
‫ِدی رﺣﻤﺖ دے ُاﻣﯿﺪوار ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ݙاڈﮬﺎ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ‬
‫ﭽﮭﺪن‬
‫ِ‬ ‫َﭔ ُﮩﻮں َرﺣﻢ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢١٨‬۔ ‪)  ‬اے ﻣﺤﻤﺪ ﷺ( َاﺗﮯ ﭘُ‬
‫َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﺷﺮاب ﺗﮯ ُﺟﻮﺋﮯ دے ﻣﺘﻌﻠﻖ! ‪ ،‬آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ‬
‫ِاﻧﮭﺎں )ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ( دا َوݙا ﮔﻨﺎہ ﮨﮯ َاﺗﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐُﺠﮫ‬
‫ﻧﻔﻌﮯ ِوی ِﮨﻦ ‪ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں دا ﮔﻨﺎہ ُاﻧﮭﺎں دے ﻧﻔﻌﯿﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ِدی راہ ِوچ‬
‫ِ‬ ‫َﭔ ُﮩﻮں َوݙا ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘُ‬
‫ﮐﯿﺎ ﺧﺮچ ﮐﺮوں‪ ،‬آﮐﮫ ݙے! ‪َ ) ‬ﭔﺲ ُاوﮨﻮ ﮐُﺠﮫ( ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ‬
‫ﺿﺮورت ﮐﻨُﻮں َواﻓﺮ ﮨﻮوﯾﮩﮯ‪ِ ،‬اﯾﮟ ﻃﺮح اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ‬
 ‫آﭘ ﯿﺎں آﯾﺎﺗﺎں ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں‬
‫ﮐُﺠﮫ ﺳﻮﭼﻮ َﺳﻤﺠﮭﻮ )‪(٢١٩‬۔ ‪  ‬دُ ﻧﯿﺎ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ دے َاﺗﮯ‬
‫آﺧﺮت ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ دے ﻣﺘﻌﻠﻖ! َ‪ ‬اﺗﮯ َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﯾﺘﯿﻤﺎں‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬آﮐﮫ ݙے‪  ! ‬ﺟﻮ ِاﻧﮭﺎں دا ُﺳﺪﮬﺎرݨ‬ ‫ِ‬ ‫دے ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ‬
‫ﻧﯿﮑﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ِاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ ﻧﺎل َرﻻ ِﮔﮭﻨﻮ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫)دﯾﻨﯽ( ِﺑﮭﺮا ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ُﺧﻮب ﭴﺎ ﺪے ﺟﻮ‬
‫او ُﺗﮩﺎݙے ِ‬
‫ِو ﺎڑݨ واﻻ ﮐﻮن ﮨﮯ ﺗﮯ ﭨﮭﮩﺎوݨ واﻻ ﮐﻮݨ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ‬
‫اﻟﻠﮧ ﭼﮩﻨﺪا ﺗﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں ُاوﮐﮭﺎﺋﯿﺎں ِوچ َﺳﭧ ݙﯾﻨﺪا‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫اﻟﻠﮧ وݙی ﻃﺎﻗﺖ واﻻ ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٢٠‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ‬
‫آون‪،‬‬
‫ﻣﺸﺮک ﺗﺮﯾﻤﺘﯿﮟ ﻧﺎل ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ او اﯾﻤﺎن ﻧﮧ ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫ﻧﮑﺎح ﻧﮧ ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ِﮨﮏ ﻣﻮﻣﻦ ﭔﺎﻧﮭﯽ ِﮨﮏ ﻣﺸﺮک ﺗﺮﯾﻤﺖ‬
‫ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﮨﮯ ﺑﮭﺎوﯾﮟ ﺟﻮ )ﻣﺸﺮک ﺗﺮﯾﻤﺖ(‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺑﮭﺎﻧﺪی ِوی ﮨﻮوے‪ِ ،‬اﯾﻮﯾﮟ ﻣﺸﺮک ﺟﻮاﻧﺎں ﻧﺎل ِوی‬
‫آون‪،‬‬
‫ﻣﻮﻣﻦ ﺗﺮﯾﻤﺖ ﻧﮧ َﭘﺮﻧﺎؤ‪ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ او اﯾﻤﺎن ﻧﮧ ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫َاﺗﮯ ِﮨﮏ ِ‬
‫ﻣﻮﻣﻦ ﺑﺎﻧﮭﺎں زﯾﺎدہ َﭼ ٘ﻨ ﺎ ﮨﮯ ِﮨﮏ ﻣﺸﺮک ﭔﺎﻧﮭﮯ‬
‫ﮐﻨُﻮں‪ ،‬ﺑﮭﺎوﯾﮟ او ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺑﮭﺎﻧﺪا ِوی ﮨﻮوے‪ ،‬اﯾﮧ ﺗﮩﺎﮐﻮں‬
 ‫ﯾﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ آﭘ ﯿﮟ َرﺣﻤﺖ ﻧﺎل‬
‫)دوزخ دی( َﺑﮭﺎ دو ﺳ ِ‬
‫ﺑﮩﺸﺖ ﺗﮯ ﺑﺨﺸﺶ واﻟﮯ ﭘﺎﺳﮯ ﺳ ﯾﻨﺪے َاﺗﮯ او آﭘ ﯿﺎں‬
‫آﯾﺎﺗﺎں ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ او ﻧﺼﯿﺤﺖ‬
‫ﭘﮑﮍن )‪(٢٢١‬۔ ‪)  ‬اے ﻣﺤﻤﺪ ﷺ( ‪َ  ‬ﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﻣﺎﮨﻮاری‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ او ﺗﮑﻠﯿﻒ‬ ‫ِ‬ ‫)ﺣﯿﺾ( دے ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘُ‬
‫ݙﯾﻮݨ واﻟﯽ ِﮨﮏ َﭘﻠﯿﺖ َﺷﺌﮯ ﮨﮯ‪ ،‬ذاﻟﯿﮟ َر ّﻟﮯ ُاﻧﮭﺎں دے‬
‫ﺣﯿﺾ )ﻣﺎﮨﻮاری( دے ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ﻧﮧ ُﺳﺘﮯ ﮐﺮو َاﺗﮯ ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ‬
‫او ﭘﺎک ﺻﺎف ﻧﮧ ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧ ِﭵﻦ ُاﻧﮭﺎں دے ﮐﻮﻟﮭﻮں ﻧﮧ‬
‫َو ٘ﻧﭵﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ َﺟ اں ﭘﺎک ﺻﺎف ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﻦ‪ ،‬ﺗﺎں َول ﺟﯿﻮﯾﮟ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐُﻮں اﻟﻠﮧ ِاﺟﺎزت ِݙﺗﯽ ﮨﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ َو ٘ﻧﭵﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫اﻟﻠﮧ ﺗﻮﺑﮧ ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں َﭘﺴﻨﺪ ﮐﺮﯾﻨﺪے ﺗﮯ ﭘﺎک ﺻﺎف‬
‫َرﮨ واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں َﭘﺴﻨﺪ ﮐﺮﯾﻨﺪے )‪(٢٢٢‬۔ ‪ُ  ‬ﺗﮩﺎݙﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ‬
‫ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں رڑﮬﯿﮟ )ﮐﮭﯿﺘﯿﺎں( ِﮨﻦ‪ ،‬آﭘ ﯿﺎں رڑﮬﯿﮟ ِوچ ﺟﯿﻮﯾﮟ‬
‫ِدل ﮐﺮﯾﮩﮯ َوڑ ﺳ ﺪو‪َ ،‬اﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ َ‬
‫)ا ﻮں ِﮐﯿﺘﮯ ﻧﯿﮏ‬
‫ﻋﻤﻞ( ِﺑﮭﯿﭵﯽ َرﮐﮭﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردے رﮨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﭘﺘﮧ ﮨﻮوے ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں آﺧﺮ ُاوﮐﻮں ُﻣ ٘ﻨﮧ ݙﯾﮑﮭﺎﻟ ﯿﮟ!‬
 ‫َ‪ ‬اﺗﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ ݙے )‪(٢٢٣‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ‬
‫دے ﻧﺎں ﮐُﻮں ِﺣﯿﻠﮧ ﻧﮧ ﺑ ﺎؤ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﻧﯿﮑﯽ ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎری‪،‬‬
‫ﺗﮯ ﻟﻮﮐﺎں ِوچ ُﺻﻠﺢ ﮐﺮاوݨ ﮐﻨُﻮں ُاوﻧﺪﯾﺎں ﻗﺴﻤﺎں ﭼﺎﺋﯽ‬
‫ﮐﮭﮍے وے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ُﺳ واﻻ ﺗﮯ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ‬
‫ﺎوݨ ُاﺗﮯ‬‫)‪(٢٢٤‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺑﯿﮩﻮدہ ﻗﺴﻤﺎں َﭼ َ‬
‫َاﺻﻠﻮں ﻧﮧ ﭘﮑﮍﯾﺴﯽ‪ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﺿﺮور ﭘﮑﮍﯾﺴﯽ‬
‫ِﺟﮩﮍﯾﺎں ُﺗﮩﺎݙے ِدﻟﻮں ِﻧﮑﻠﯿﺌﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙے‬
‫ﺗﺤﻤﻞ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٢٥‬۔ ‪ُ  ‬اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِﺟﮩﮍے آﭘ ﯿﺎں‬
‫ذاﻟﯿﮟ دے ﮐﻮل ﻧﮧ َو ٘ﻧﭵ ِدی ﻗﺴﻢ ﭼﺎ ِﮔ ِ‬
‫ﮭﻨﺪن‪ ،‬ﭼﺎر‬
‫ﻣﮩﯿﻨﯿﺎں ِدی ﻣﮩﻠﺖ ﮨﮯ ﺗﺎں ﺟﻮ ) ِاﯾﮟ ﻋﺮﺻﮯ ِوچ ﻗﺴﻢ‬
‫ﺗﺮوڑ ﺗﮯ( ُاﻧﮭﺎں دو رﺟﻮع ﮐﺮ ﮔﮭﻨّﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ‬
‫ﮨﺎر ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں رﺣﻢ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٢٦‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ﻃﻼق‬
‫ݙﯾﻮݨ دا َﭘﮑّﺎ ِارادہ ﮐﺮ ِﮔﮭﺪا ﮨﻮوے ﺗﺎں ِوی اﻟﻠﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ‬
‫واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٢٧‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﻣﻄﻠﻘﮧ‬ ‫واﻻ ﺗﮯ )ﮨﺮ َﺷﺌﮯ( ﭴﺎ‬ ‫ُﺳ‬
‫ذاﻟﯿﮟ ﺗﺮاﺋﮯ ﻣﺎﮨﻮارﯾﺎں َﺗﺌﯿﮟ آﭘ ﯿﮟ آپ ﮐﻮں َﭘﺮﻧﯿﭵ ﮐﻨُﻮں‬
‫روﮐﯽ َرﮐﮭﻦ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺟﮯ او اﻟﻠﮧ َاﺗﮯ آﺧﺮت دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ‬
 ‫ُاﺗﮯ اﯾﻤﺎن َرﮐﮭﯿﻨﺪﺋﻦ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺟﺎﺋﺰ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ ُاوں َﺷﺌﮯ‬
‫ﮐُﻮں ُﻟﮑﺎﺋﯽ َر ِﮐ ّﮭﻦ ﺟﯿﮑﻮں اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ﭘﯿﭧ ِوچ‬
‫َﭘﯿﺪا ﮐﺮ ِݙﺗﺎ ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے َﭘﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ) ِاﯾﮟ‬
‫ﻋﺮﺻﮯ ِوچ( َوﻟﺪا َوﻻ ِﮔﮭﻨ دے ﺣﻘﺪار ِﮨﻦ‪ ،‬او ِوی َﭴ اں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ﺻﻠﺢ ﺻﻔﺎﺋﯽ ﮐﺮݨ دا ِارادہ َ‬
‫ﮨﻮوﻧﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ذاﻟﯿﮟ‬
‫دا ﺣﻖ آﭘ ﯿﺎں َﭘﯿﺎں ُاﺗﮯ ِوی ُاووﯾﮟ ﮨﮯ ِﺟﯿﻮﯾﮟ ﻋﺎم دﺳﺘﻮر‬
‫دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ُاﻧﮭﺎں دے َﭘﯿﺌﺎں دا ﺣﻖ ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮨﮯ ‪َ ،‬اﻟﺒﺘﮧ‬
‫ﻣﺮداں ﮐُﻮں ُاﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐﻨُﻮں َودھ درﺟﮧ ﻣﻠﯿﺎ‬
‫ﮨﻮﺋﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ وݙی ﻃﺎﻗﺖ واﻻ )ﺗﮯ ( َﭔ ُﮩﻮں ‪ ‬داﻧﺎﺋﯽ واﻻ‬
‫ﮨﮯ )‪(٢٢٨‬۔ ‪  ‬ﻃﻼق ُݙوں واری ﮨﻮﻧﺪی ﮨﮯ‪َ ،‬ول ﯾﺎ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﻋﺎم دﺳﺘﻮر دے ﻣﻄﺎﺑﻖ آﭘ ﯿﮟ ﮐﻮﻟﮫ َﺟﮭﻞ ﮔﮭﻨﻦ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﭼ ٘ﻨ ﯽ رﯾﺖ ﭼﮭﻮڑ ݙﯾﻮن‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ِاﯾﮧ ﺟﺎﺋﺰ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ُاوﻧﺪے‬
‫ِوﭼﻮں ِوی ﮐُﺠﮫ ِﮔﮭﻦ ِﮔﮭﻨﻮ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِݙﺗﺎ‬
‫ﮨﺎ‪ ،‬او ِوی ُاوں وﯾﻠﮯ ﭴ اں ﺟﻮ ݙر ﮨﻮوﻧﮯ ﺟﻮ او ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ‬
‫اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﺣﺪاں ﮐﻮں ﻗﺎﺋﻢ ﻧﮧ َرﮐﮫ َﺳ ِﺴﻦ‪) ،‬اﻧﮭﺎں ﺣﺎﻻت‬
 ‫ِوچ( ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ݙر ﮨﻮوے ﺟﻮ ِاﯾﮧ ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں‬
‫ﺣﺪاں ﻗﺎﺋﻢ ﻧﮧ َرﮐﮫ َﺳ ِﺴﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ذال َﭘﮯ ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ‬
‫ﭼﮭﻮڑ ݙﯾﻮݨ دے ﺑﺪﻟﮯ ِوچ ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ݙے ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ ﮐُﻮں ﮔﻨﺎہ ﻧﮧ ِﺗﮭﯿﺴﯽ‪ِ ،‬اﯾﮧ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﻣﻘﺮر‬
‫ﮐﯿﺘﯿﺎں ﮨﻮﺋﯿﺎں ﺣﺪاں ِﮨﻦ ِاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭔﺎﮨﺮ ﻧﮧ َﭨﭗ َو ٘ﻧﭵﻮ‪،‬‬
‫وﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ِ‬ ‫ِﺟﮩﮍے اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ِاﻧﮭﺎں ﺣﺪاں ﮐﻨُﻮں ﭘﺎر َﭨﭗ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن)‪(٢٢٩‬۔ ‪ ‬‬
‫ِ‬ ‫َﭔﺲ او )آﭘ ﯿﮟ ُاﺗﮯ ﺗﮯ ِﭔﻨﮭﺎں ُاﺗﮯ( ﻇﻠﻢ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ﮐﻮﺋﯽ )ݙوں ﻃﻼﻗﺎں دے ﺑﻌﺪ( َوﻻ ِوی ﻃﻼق ݙے‬
‫ݙﯾﻮے ﺗﺎں َول او ذال ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ﺣﺮام ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﯿﺘﻮڑﯾﮟ‬
‫ﺟﻮ او ﮐﻮﺋﯽ ِﭔﯿﺎ َﭘﮯ ﻧﮧ ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﮯ‪َ ،‬ول ﺟﯿﮑﺮ او ِوی ﻃﻼق‬
‫ݙے ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺗﺎں َول ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ) ِﻧﮑﺎح ﮐﺮ ِﮔﮭﻨ ( ِوچ‬
‫ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ‪ ‬ﺟﯿﮑﺮ َﭘﮩﻼ َﭘﮯ ﺗﮯ ذال ِﮨﮏ َﭔﺌﮯ ﻧﺎل‬
‫ﭨﮭﮩﮧ ِوی َو ٘ﻧﭵﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ﺷﺮط ِاﯾﮧ ﮨﮯ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﯾﻘﯿﻦ‬
‫ﮨﻮوے ﺟﻮ او اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﺣﺪاں دے ﭘﺎﺑﻨﺪ رﮨﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ‬
‫ِ‬
‫اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﺣﺪاں ِﮨﻦ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐﻮں او ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ ﻋﻘﻞ َﺳﻤﺠﮫ‬
 ‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪(٢٣٠) ،‬۔ َ‪ ‬اﺗﮯ ﭴ اں ُﺗﺴﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ݙوں‬
‫ِ‬ ‫َر‬
‫ﻃﻼﻗﺎں ݙے ِﮔﮭﻨﻮ ﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِدی ﻋﺪت ﭘﻮری ﺗﮭﯿﻮݨ ﻟ ﮯ‪،‬‬
‫ﺗﺎں ﯾﺎ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮں َوݙی َال َﺑﮭﻞ ﻧﺎل آﭘ ﯿﮟ ﮐﻮﻟﮫ‬
‫َﺟﮭﻞ ِﮔﮭﻨﻮ‪ ،‬ﯾﺎ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺳﻮﮨ ﯿﮟ ﻃﺮﯾﻘﮯ ﻧﺎل ﭼﮭﻮڑ‬
‫ﮐﺴﺘﺎوݨ دی ﺧﺎﻃﺮ ﻧﮧ َﺟ ّ‬
‫ﮭﻠﯽ‬ ‫َ‬ ‫ݙﯾﻮو‪َ ،‬ﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫َرﮐﮭﻮ‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ ِاﯾﮧ زﯾﺎدﺗﯽ ﮨﻮﺳﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ ِاﯾﮧ‬
‫َروﯾّ ﮧ رﮐﮭﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺗﺎں َﭔﺲ او آﭘ ﯿﮟ ﻧﺎل ﻇﻠﻢ ﮐﺮﯾﺴﯽ‪ِ ،‬اﯾﮟ‬
‫ﻃﺮح اﻟﻠﮧ دے اﺣﮑﺎﻣﺎت ﮐُﻮں ﻣﺨﻮل ِوی ﻧﮧ َﺳﻤﺠﮭﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﯾﺎد ﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ُ‪ ‬اﻧﮭﺎں ﻧﻌﻤﺘﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍﯾﺎں‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﺑﮭﯿﭵﯿﺎں ﯿﺌﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﮐﺘﺎب ِوﭼﻮں‬
‫ﺎﻟﮭﯿﮟ ِوﭼﻮں ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ُﺗﮩﺎݙی‬ ‫ِ‬ ‫ﺗﮯ داﻧﺎﺋﯽ ِدﯾﺎں‬
‫ﻧﺼﯿﺤﺖ ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﮭﯿﭵﺎ ِ ﺌﮯ )اوﮐﻮں ِوی( َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫ݙردے َرﮨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭘﺘﮧ ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں‬
‫ﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪے )‪(٢٣١‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َﭴ اں ُﺗﺴﺎں ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں‬
‫ﻃﻼق ِݙﯾﻮ ﺗﮯ او آﭘ ﯿﮟ ﻋﺪت ِوی ﭘُ ﻮری ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﻦ ﺗﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﮩﯿﮟ ِﭔﮯ ﺟﻮڑ )ﯾﺎ ﭘﮩﻠﮯ َﭘﮯ( ﻧﺎل ِﻧﮑﺎح ﮐﺮݨ‬
 ‫ﮐﻨُﻮں ﻧﮧ روﮐﻮ َﭴ اں ﺟﻮ او )ݙوﮨﯿﮟ( ﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح آﭘﺲ‬
‫ﮨﻮون‪ِ ،‬اﯾﮟ ﻃﺮح ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﯿﺘﯽ وﯾﻨﺪی َﭘﺌﯽ‬ ‫ِوچ راﺿﯽ ِ‬
‫ﮨﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں اﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن‪ِ ) ،‬اﯾﮧ ﺎﻟﮫ( ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫ِ‬ ‫آﺧﺮت دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُاﺗﮯ اﯾﻤﺎن َر‬
‫ﻧﯿﮏ ﺗﮯ ﭘﺎک ﺻﺎف )ﺑ ﺎوݨ( ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﮯ‪ ،‬اﻟﻠﮧ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ‬
‫ﭴﺎ ﺪے ُﺗﺴﺎں ِﻧﮩﻮے ﭴﺎ ﺪے )‪(٢٣٢‬۔ َ‪ ‬اﺗﮯ ﻣﺎواں آﭘ ﯿﮟ‬
‫اوﻻد ﮐُﻮں ﭘﻮرے ݙوں ﺳﺎل آﭘ ﯿﮟ ﺗﮭ ٘ﻨﭳ ِﭘ ِ‬
‫ﻼوݨ ‪ِ ،‬اﯾﮧ ِوی‬
‫)ﭘﯿﻮ( ِاﯾﮟ ُﻣﺪت ﮐُﻮں ﭘُ ﻮرا ﮐﺮاوݨ‬ ‫ﺟﻮ‬ ‫اں‬ ‫ﭴ‬
‫َ‬ ‫وﯾﻠﮯ‬ ‫وں‬‫ا‬‫ُ‬
‫ِ‬
‫ﭼﮩﻮے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﻨﺪا ﭔﺎل ﮨﮯ ُاوﮨﻮ دﺳﺘﻮر دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ِاﻧﮭﺎں‬
‫ﮨﻨﮉاوݨ دا ذﻣﮯ دار‬
‫َ‬ ‫ﻮاوݨ‬
‫ﮐﮭﻮاوݨ ِﭘﻼوݨ ﺗﮯ َﭘ َ‬ ‫َ‬ ‫ﭔﺎﻻں دے‬
‫ﮨﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﮐُﻮں ِوی ُاوﻧﺪی َوﺳﮑﺖ ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ ﺗﮑﻠﯿﻒ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ِݙﺗﯽ َو ٘ﻧﭳ ﺳ ِﺪی‪ ،‬ﮐﮩﯿﮟ َﻣﺎء ﮐُﻮں ُاوﻧﺪے ﭔﺎل ِدی‬
‫َوﺟﮧ ﮐﻨُﻮں ُݙﮐﮫ ﻧﮧ ِݙﺗﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ َاﺗﮯ ﻧﮧ ِای ِﭘﯿﻮ ﮐُﻮں ُاوﻧﺪے‬
‫ﭔﺎل دے َﺳ َﻮﺑﻮں ﺗﻨﮓ ِﮐﯿﺘﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َوﻟﯽ وارث ُاﺗﮯ ِوی‬
‫ِاﯾﮩﺎ ذﻣﮧ واری ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ ﻣﺎء ِﭘﯿﻮ آﭘ ﯿﮟ َرﺿﺎ‬
‫ﻣﻨﺪی ﺗﮯ ﺻﻼح ﻣﺸﻮرے ﻧﺎل ﭼﮩﻦ ﺗﺎں ِﮐﮭﯿﺮ ُﭼﮭﮍا ِݙﺗﺎ‬
 ‫َو ٘ﻧﭵﮯ‪ِ ،‬اﯾﮟ ﺎﻟﮭﻮں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﮔﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪،‬‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎݙا ِاﯾﮧ ِارادہ ﮨﮯ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں آﭘ ﯿﮟ اوﻻد ﮐُﻮں ﮐﮩﯿﮟ‬
‫ﭔﺌﯽ ذال ِدی ﺗﮭ ٘ﻨﭳ ِﭘﻼؤ‪ ،‬ﺗﺎں ِوی ﮐﻮﺋﯽ ﺣﺮج ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪،‬‬
‫َﭘﺮ دﺳﺘﻮر دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں ُاوں ذال ﮐُﻮں‬
‫ݙﯾﻮ ﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ݙے ݙﯾﻮو‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردے َرﮨﻮ‪ ،‬ﺗﮯ ﭘﺘﮧ‬
‫ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ او َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ݙﯾﮑﮭﺪا ﮐﮭﮍے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ‬
‫ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے ودُ و )‪(٢٣٣‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎݙے ِوﭼﻮں‬
‫ﮨﻮون‪ ،‬ﺗﺎں او‬ ‫ﺌﮯ‬ ‫ﭼﮭﻮڑ‬ ‫ذاﻟﯿﮟ‬ ‫ﺗﮯ‬‫ا‬‫ﮐﻮﺋﯽ َﻣﺮ َو ٘ﻧﭵﻦ‪َ ،‬‬
‫ِ‬
‫ذاﻟﯿﮟ آﭘ ﯿﮟ آپ ﮐُﻮں ﭼﺎر ﻣﮩﯿﻨﮯ ݙاہ ݙﯾ ٘ﻨﮧ َ‬
‫)وﻻ َﭘﺮﻧﯿﺠ‬
‫ﮭﻠﯽ َرﮐﮭﻦ‪َ ،‬ﭔﺲ ﭴ اں آﭘ ﯿﮟ ِاﯾﮧ ِﻋﺪت ﭘُ ﻮری ﮐﺮ‬ ‫ﮐﻨﻮں( َﺟ ّ‬
‫ِﮔﮭﻨّﻦ‪ ،‬ﺗﺎں َول ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ذﻣﮧ داری ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪،‬‬
‫ﭼﺎﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ او دﺳﺘﻮر )ﺷﺮع( دے ﻣﻄﺎﺑﻖ آﭘ ﯿﮟ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﺮن‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﭘﺘﮧ َرﮨﻨﺪے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪو )‪(٢٣٤‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ دا ِوی ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ﮔُﻨﺎہ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ِ‬
‫)ﻋﺪّ ت ِوچ ِوی( ِاﮨﺠﯿﺎں‬
‫ُﭼﮭﭩﻞ ذاﻟﯿﮟ ﻧﺎل ﻧﮑﺎح ﮐﺮ ﮔَﮭ ّﻨ ِﮐﯿﺘﮯ ِاﺷﺎرے ﮐﻨﺎﺋﮯ ِوچ‬
 ‫آﮐﮭﻮ‪ ،‬ﯾﺎ َوت ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ ِدل ِوچ ُﻟﮑﺎﺋﯽ رﮐﮭﻮ‬
‫اﻟﻠﮧ ﭴﺎ ﺪے ﺟﻮ ُﮨ ُﺗﺴﺎں ِاﮨﺠﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِدی ﺎﻟﮫ ُﻣﮩﺎڑ‬
‫ﮐﺮﯾﺴﻮ‪ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ُﻟﮏ ﺗﮯ ﻗﻮل ﻗﺮار ﻧﮧ ﮐﺮو‪َ ،‬ﭔﺲ‬
‫ُﻣﻨﺎﺳﺐ ﻃﺮﯾﻘﮯ ﻧﺎل ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﭔُﻠﻮاؤ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﺗﻮڑﯾﮟ ِﻧﮑﺎح‬
‫ﭘﮍﮬﻮاوݨ دا َﭘﮑّﺎ ِارادہ ﻧﮧ ﮐﺮو‪َ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ ﻣﻘﺮر ِﮐﯿﺘﯽ‬
‫)ﻋﺪّ ت( ُﻣﮏ ﻧﮧ َو ٘ﻧﭵﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭘﺘﮧ ﮨﻮوﯾﮩﮯ ‪ ‬ﺟﻮ‬
‫ﮨﻮﺋﯽ ُﻣﺪّ ت ِ‬
‫اﻟﻠﮧ ﭴﺎ ﺪا ﮐﮭﮍے ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ ُﺗﮩﺎݙے ِدﻻں ِوچ ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ُاوں‬
‫ﮐﻨُﻮں ݙردے َرﮨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی ﭘﺘﮧ ﮨﻮوﯾﮩﮯ ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ‬
‫ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙے ﺣﻮﺻﻠﮯ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٣٥‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﻨﺪے ِوچ‬
‫ِوی ﮐﻮﺋﯽ ﻣﻀﺎﺋﻘﮧ )ﻗﺼﻮر( ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں آﭘ ﯿﮟ‬
‫ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ) ِاﯾﮟ ﺣﺎﻟﺖ ِوچ( ﻃﻼق ݙے ݙﯾﻮ َﭴ اں ﺟﻮ‬
‫ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮨﺘﮫ ِوی ﻧﮧ ﻻﯾﺎ ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں‬
‫دا ﺣﻖ َﻣﮩﺮ ِوی ﻧﮧ َﭔﺪھ ݙﺗﺎ ﮨﻮوے‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐُﺠﮫ‬
‫ﺧﺮچ ﺧﯿﺎل ﺿﺮور ݙﯾﻮو‪َ ،‬ﭘﺮ )ﻣﻘﺪراں واﻻ( آدﻣﯽ اﭘ ﯿﮟ‬
‫ﺣﯿﺜﯿﺖ دے ﻣﻄﺎﺑﻖ َاﺗﮯ ﻏﺮﯾﺐ آﭘ ﯿﮟ ﺣﯿﺜﯿﺖ دے ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ِاﯾﮧ اﻣﺪاد ﻋﺎم دﺳﺘﻮر )ﺷﺮع( دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮨﻮوے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی‬
 ‫ﺟﻮ ﻧﯿﮏ ﮐَﻢ ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ُاﺗﮯ ِﮨﮏ ﻓﺮض ﺑ ﺪی ﮨﮯ )‪(٢٣٦‬۔ ‪ ‬‬
‫ﻻوݨ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﻃﻼق‬‫َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َﮨﺘﮫ َ‬
‫ݙے ݙﯾﻮو‪ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺣﻖ َﻣﮩﺮ ِوی َﭔﺪھ ﭼﮑﯿﮯ ﮨﯿﻮے‪،‬‬
‫ﺗﺎں آﮐﮭﺌﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺣﻖ ﻣﮩﺮ دا َادﮬﺎ ِﺣﺼﮧ ُاﻧﮭﺎں دا )ﺣﻖ(‬
‫ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ َﭔﺌﯽ ﺎﻟﮫ ﮨﮯ ﺟﻮ ِاﯾﮧ ذاﻟﯿﮟ آﭘ ﺎں ﺣﻖ ﻣﮩﺮ ﺑﺨﺶ‬
‫ݙﯾﻮن‪ ،‬ﯾﺎ او ﺷﺨﺺ ِﺟﯿﻨﺪے َﮨﺘﮫ ِوچ ﮐﮩﯿﮟ ذال دے ﻧﮑﺎح‬
‫ِدی َﻨﮉھ ﮨﮯ‪ ،‬ﻧﺮم ِدﻟﯽ دا ِاﻇﮩﺎر ﮐﺮے َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں‬
‫ﻧﺮم ِدﻟﯽ ﮐﻨُﻮں ﮐَﻢ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ ،‬ﺗﺎں ِاﯾﮧ ِﮨﮏ ﻗﺴﻢ ِدی ﻧﯿﮑﯽ ﮨﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ آﭘﺲ ِوچ ﻓﻀﻞ ﺗﮯ اﺣﺴﺎن ﮐﺮݨ ﮐُﻮں ﻧﮧ ﺑُﮭﻼﮨﮯ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ݙﯾﮑﮭﺪا ﮐﮭﮍے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے َودو )‪(٢٣٧‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ﻧﻤﺎزاں ِدی ﭘﺎﺑﻨﺪی ﮐﺮو‪،‬‬
‫ﺧﺎص ﮐﺮ درﻣﯿﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎز )ﻋﺼﺮ( ِدی‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ دے ﺳﺎﻣ ﯿﮟ‬
‫ﻋﺎﺟﺰی ﺗﮯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداری ﻧﺎل ﮐﮭﮍے ﺗﮭﯿﺌﮯ ﮐﺮو )‪(٢٣٨‬۔ ‪ ‬‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮐﻮﺋﯽ ݙر ُݙﮐّﻞ ﮨﻮوے‪ ،‬ﺗﺎں ﭘﯿﺪل ﯾﺎ ﺳﻮاری‬
‫دی ﺣﺎﻟﺖ ِوچ )ﻧﻤﺎز ﭘﮍھ ِﮔﮭﺪّ ی ﮐﺮو( َول ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ‬
‫ﮨﻮوو‪ ،‬ﺗﺎں اﻟﻠﮧ دا ذﮐﺮ ُاوں‬
‫َاﻣﻦ ﺗﮯ اﻃﻤﯿﻨﺎن ِدی ﺣﺎﻟﺖ ِوچ ُ‬
 ‫ﻃﺮح ِﮐﯿﺘﺎ ﮐﺮو َﺟﺌﯿﮟ ﻃﺮح ُﺗﮩﺎﮐُﻮں ﺳﮑﮭﺎﯾﺎ ﺌﮯ ‪ ،‬ﭘﺮ‬
‫ﺟﯿﮑﻮں ُﺗﺴﺎں )ﭘﮩﻠﮯ( ﻧﮧ ﭴﺎ ﺪے ﮨﺎوے ‪(٢٣٩) ‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ او‬
‫ﻟﻮک ِﺟﮩﮍے ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں َﻣﺮ َو ٘ﻧﭵ ﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ‬
‫ِﭘﭽﮭﻮں ﭼﮭﻮڑ َو ٘ﻧﭵﻦ‪ ،‬آﭘ ﯿﺎں ذاﻟﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ ﺳﺎل ﮐﮭﻦ دا‬
‫ﺧﺮچ ﺧﯿﺎل ݙﯾﻮݨ ﺗﮯ ﮔﮭﺮوں ﻧﮧ ﮐ ّ ﮬ ِدی وﺻﯿﺖ ﮐﺮ‬
‫َو ٘ﻧﭵ ‪ ،‬ﭘﺮ ُاووﯾﮟ او ﮔﮭﺮوں ﭼﻠﯿﺎں َو ٘ﻧﭵﻦ ‪ ،‬ﺗﮯ آﭘ ﯿﮟ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ﻋﺎم دﺳﺘﻮر )ﺷﺮع( دے ﻣﻄﺎﺑﻖ ﮐﻮﺋﯽ ﭼ ٘ﻨ ﺎ ﮐَﻢ ﮐﺮ‬
‫ِﮔﮭﻨّﻦ ‪ ‬ﺗﺎں ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ذﻣﮧ داری ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬اﻟﻠﮧ‬
‫َﭔ ُﮩﻮں زﺑﺮدﺳﺖ ﺗﮯ َوݙی داﻧﺎﺋﯽ واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٤٠‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ‬
‫)ﭼﮭﭩﻞ( ذاﻟﯿﮟ ﮐُﻮں ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻃﻮر ﺗﮯ ﺧﺮچ ﺧﯿﺎل‬ ‫ﻣﻄﻠﻘﮧ ُ‬
‫ݙﯾﻮ ﺎں ﭼﺎﮨﯿﺪا ﮨﮯ‪ ،‬ﻣﺘﻘﯽ ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ ِاﯾﮧ ِوی ِﮨﮏ ﺣﻖ‬
‫)ﻓﺮض( ﺑ ﺪے )‪(٢٤١‬۔ ‪ِ  ‬اﯾﮟ ﻃﺮح اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ آﭘ ﯿﮟ‬
‫َاﺣﮑﺎﻣﺎت ﮐﮭﻮل ﭘﺎڑ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں‬
‫َﺳﻤﺠﮭ واﻟﮯ ﺑ ﻮ )‪(٢٤٢‬۔ ‪  ‬ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮں‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ݙﭨﮭﺎ ِﺟﮩﮍے ﻣﺤﺾ ﻣﻮت دے ݙر ﮐﻨُﻮں آﭘ ﯿﺎں‬
‫ﮔﮭﺮاں ِوﭼﻮں ِﻧﮑﻞ ﺌﮯ َﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ او َﮨﻦ ِوی ﮨﺰاراں ِدی‬
‫ﺗﻌﺪاد ِوچ‪َ   ! ‬ﭔﺲ اﻟﻠﮧ ُاﻧﮩﺎں ِﮐﯿﺘﮯ آﮐﮭﯿﺎ! ‪ ‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﻣﺮ ِای‬
‫‪ ‬ول ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﺟﯿﻮا ِوی ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ‬ ‫َو ٘ﻧﭵﻮ‪َ ! ‬‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﻓﻀﻞ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ ﭘﺮ ڈﮬﯿﺮ ﺳﺎرے ﻟﻮک‬
‫ُاوﻧﺪے ﻧﺎ ُﺷﮑﺮے ِﮨﻦ )‪(٢٤٣‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں اﻟﻠﮧ ِدی راہ ِوچ‬
‫ﺟﮩﺎد )ﺟﻨﮓ( ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ ﭴﺎݨ ِﮔﮭﻨﻮ‪ ،‬ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ﮨﺮ ﺎﻟﮫ دے‬
‫واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٤٤‬۔ ‪  ‬ﮨﮯ ﮐﻮﺋﯽ‬ ‫ُﺳ واﻻ ﺗﮯ ڈﮬﯿﺮ ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ‬
‫ِاﮨﺠﯿﺎ ﺷﺨﺺ ِﺟﮩﮍا اﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺳﻮﮨ ﺎں ﻗﺮﺿﮧ‬
‫ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ او ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ُاوﮐﻮں ﮐﺌﯽ واری َودﮬﺎ‬
‫ﭼﮍﮬﺎ ﭼﮭﻮڑے َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ِای روزی ﮐُﻮں َﭔﺪھ ِﮔﮭﻨﺪے‪ ،‬ﺗﮯ‬
‫ﮐﮭﻮل ݙﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ﮨُﻮں دو َوﻻﺋﮯ وﯾﺴﻮ )‪(٢٤٥‬۔ ‪ ‬‬
‫ﻣﻮﺳﯽ دے ﺑﻌﺪ دے ﺑﻨﯽ ِاﺳﺮاﺋﯿﻞ دے وݙﯾﺮﯾﺎں‬‫ٰ‬ ‫ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں‬
‫دا ﺣﺎل ﻧﮭﯿﮟ ِݙﭨﮭﺎ‪َ ،‬ﭴ اں ُاﻧﮭﺎں آﭘ ﯿﮟ ﻧﺒﯽ ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں َاﺳﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ﺑﺎدﺷﺎہ ﺑ ﺎؤ ﭼﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫َاﺳﺎں اﻟﻠﮧ ِدی راہ ِوچ ﺟﻨﮓ )ﺟﮩﺎد( ﮐﺮ ﺳ ُﻮں‪ ،‬ﻧﺒﯽ ﻧﮯ‬
‫آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﮐﺘﮭﺎﺋﯿﮟ ِاﯾﮟ ﺗﺎں ﻧﮧ ﺗﮭﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ﺟﮩﺎد‬
‫ﻓﺮض ﮐﺮ ݙﺗﺎ َو ٘ﻧﭵﮯ ﭘﺮ ُﺗﺴﺎں ﺟﻨﮓ ِای ﻧﮧ ﮐﺮو‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں‬
 ‫آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺎں ِاﯾﮩﻮ ﺟﯿﮩﮯ ﮐﺎﺋﮯ ِﻧﺴﮯ‪ ،‬ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ِدی راہ‬
‫ِوچ ﺟﻨﮓ ﻧﮧ ﮐﺮوں‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ َاﺳﺎں ﺗﺎں آﭘ ﯿﺎں ﮔﮭﺮاں‬
‫ِوﭼﻮں ﮐﮉھ ِݙﺗﮯ ﯿﺴﮯ‪ ،‬ﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں ﭔﺎﻻں ﭔﭽﯿﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫ﻧﮑﮭﯿﮍ ِݙﺗﮯ ٔﯿﺴﮯ‪َ ،‬ول َاﺳﺎں َﭴ اں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ِﺟﮩﺎد ﻻزم‬
‫ﮐﺮ ِݙﺗﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ﮐَﻨﮉ َوﻻ ﺌﮯ‪ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﺗﮭﻮڑے‬
‫ﺟﯿﮩﮯ ﺑﻨﺪﯾﺎں دے‪ َ ! ‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﻇﺎﻟﻤﺎں ﮐُﻮں ﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫ﭴﺎ ﺪے )‪(٢٤٦‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے ﻧﺒﯽ ﻧﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻮ ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ﻃﺎﻟﻮت ﮐُﻮں ﺑﺎدﺷﺎہ ﺑ ﺎ‬
‫ِݙﺗﮯ ُ‪ ‬اﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪ِ ،‬اﯾﮧ َاﺳﺎݙے ُاﺗﮯ ﺣﮑﻮﻣﺖ ِﮐﯿﻮﯾﮟ َﭴﻤﺎ‬
‫ﺳ ﺪے‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ َاﺳﺎں ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﺑﺎدﺷﺎﮨﯽ ﮐﺮݨ دے‬
‫زﯾﺎدہ ﺣﻘﺪار َﮨﯿﮟ َاﺗﮯ ِاﯾﮑﻮں ﺗﺎں ﻣﺎل ﻣﺘﺎع ِوی واﻓﺮ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ِݙﺗﺎ ﯿﺎ‪ ،‬ﻧﺒﯽ آﮐﮭﯿﺎ ِاﯾﮧ ﯾﻘﯿﻨﯽ ﺎﻟﮫ ﮨﮯ ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ﻧﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ﻣﻘﺎﺑﻠﮯ ِوچ ِاﯾﮑﻮں ُﭼ ِﮔﮭﺪّ ے‪َ ،‬اﺗﮯ اﯾﮑﻮں ﻋﻠﻢ ﺗﮯ‬
‫ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ ﻃﺎﻗﺖ ِوی واﻓﺮ ِݙﺗﯽ ِﮨﺲ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﺟﯿﮑﻮں‬
‫ﭼﮩﻨﺪے‪ ،‬آﭘ ﺎں ﻣﻠﮏ ݙے ݙﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ َوݙی ﻓﺮاﺧﯽ‬
‫واﻻ ﮨﮯ )‪(٢٤٧‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َوت ُاﻧﮭﺎں‬ ‫واﻻ َاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ‬
 ‫دے ﻧﺒﯽ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﻨﺪی ﺑﺎدﺷﺎﮨﯽ ِدی‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯽ ِﺑﻼ ﺷﮏ ِاﯾﮧ ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ِﮨﮏ ِاﮨﺠﯽ‬
‫ﺻﻨﺪوق َول آﺳﯽ‪ ،‬ﺟﯿﻨﺪے ِوچ ُﺗﮩﺎݙے َر ّب ﮐﻨُﻮں آرام ﺗﮯ‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن ﮨﻮﺳﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﺑﭽﯿﺎں ﮨﻮﺋﯿﺎں ﺷﺌﯿﮟ ِوی ِ‬
‫ﮨﻮﺳﻦ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ﺗﮯ ﮨﺎرون ِدی آل اوﻻد ﭼﮭﻮڑ ﺌﯽ َﮨﺌﯽ‪،‬‬‫ٰ‬ ‫ِﺟﮩﮍﯾﺎں‬
‫آﺳﻦ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں َﻣﻨ واﻟﮯ ِﮨﯿﻮے‬ ‫ِاﯾﮑﻮں ﻓﺮﺷﺘﮯ ﭼﺎ ﮔﮭﻦ ِ‬
‫ﺗﺎں ﺑﮯ ﺷﮏ ِاﯾﻨﺪے ِوچ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ِﻧﺸﺎﻧﯽ ﮨﻮﺳﯽ‬
‫)‪(٢٤٨‬۔ ‪َ  ‬ﭔﺲ ﻃﺎﻟﻮت آﭘ ﯿﮟ ﻟﺸﮑﺮ ِﮔﮭﻦ ﺗﮯ رواﻧﮧ ِﺗﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫آﮐﮭﯿﺲ ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ ِﮨﮏ درﯾﺎ ِوﭼﻮں ُﺗﮩﺎݙی َازﻣﺎﺋﺶ‬
‫ُ‬
‫ﮐﺮﯾﺴﯽ‪َ ،‬ﭔﺲ ِﺟﮩﮍا ُاوﻧﺪے ِوﭼﻮں ) َرڄ ﺗﮯ( ﭘﺎ ﯿﮟ ِﭘﯿﺴﯽ‪،‬‬
‫او ﻣﯿ ا ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﺌﯿﮟ ُاوﮐُﻮں ﻧﮧ ﭼﮑﮭﯿﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ او‬
‫ﻣﯿ ا ﮨﮯ‪ ،‬اﻟﺒﺘﮧ َ‬
‫)اﺗﮯ اﺟﺎزت ﮨﮯ( ﺟﻮ او آﭘ ﯿﮟ َﮨﺘﮭﺎں ﻧﺎل‬
‫ِﮨﮏ ﭔُﮏ َﺑﮭﺮ ﺗﮯ ِﭘﯽ ﺳ ﺪے ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ‪ ‬ﺗﮭﻮڑے‬
‫ﺟﯿﮩﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں ِدی ﻋﻼوہ ﺑﺎﻗﯽ ﺳﺎرﯾﺎں ) َرڄ ﺗﮯ( ﭘﺎ ﯽ ِﭘﯽ‬
‫ِﮔﮭﺪا‪َ ،‬ﭔﺲ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ او ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﻧﺎل دے اﯾﻤﺎن واﻟﮯ‬
‫ﻟﻮک‪ ،‬درﯾﺎ ﭨﭗ آﺋﮯ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اڄ ﺗﺎں َاﺳﺎں ﺟﺎﻟﻮت‬
‫ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﻟﺸﮑﺮاں ﻧﺎل ﻟﮍݨ ِدی ﻃﺎﻗﺖ ِﻧﺴﮯ رﮐﮭﯿﻨﺪے‪ ،‬ﭘﺮ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﻧﮯ ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ َﺳﻤﺠﮭﺪے َﮨﻦ‪ ،‬ﺟﻮ او ِﮨﮏ‬
‫وﯾﺴﻦ‪ ،‬آﮐﮭﯿﺎ ﺟﻮ ﮐﺌﯽ واری ﺗﻮڑے‬‫ݙﯾ ٘ﻨﮧ اﻟﻠﮧ دے ﺳﺎﻣ ﯿﮟ ِ‬
‫ﺟﻮ ﮐﻮﺋﯽ ﭼﮭﻮﭨﯽ ﭨﻮﻟﯽ ﮐﯿﻮں ﻧﮧ َﮨﺌﯽ اﻟﻠﮧ دے ﺣﮑﻢ ﻧﺎل‬
‫َوݙﯾﺎں ﻟﺸﮑﺮاں ُاﺗﮯ ﻏﺎﻟﺐ آﺋﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﺛﺎﺑﺖ ﻗﺪم َرﮨ‬
‫واﻟﯿﺎں ﻧﺎل ﮨﻮﻧﺪے )‪(٢٤٩‬۔ ‪َ  ‬اﺗﮯ َﭴ اں ِاﯾﮧ ﻟﻮک ﺟﺎﻟﻮت ﺗﮯ‬
‫ُاوﻧﺪے ﻟﺸﮑﺮاں دے ﻣﻘﺎﺑﻠﮯ ﺗﮯ آ ﺌﮯ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں دُ ﻋﺎ َﻣﻨﮕﯽ‬
‫ﺟﻮ َاﺳﺎݙے َر ّب آ ﺳﺎݙی ﺛﺎﺑﺖ ‪ ‬ﻗﺪﻣﯽ ِوچ ﺑﺮﮐﺖ َﭘﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫)ﻟﮍاﺋﯽ ِوچ( َاﺳﺎݙے ﻗﺪم ﭴﻤﺎﺋﯽ رﮐﮭﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐﺎﻓﺮاں ِدی‬
‫ِاﯾﮟ ﻗﻮم دے ﺧﻼف ﺳﺎݙی ﻣﺪد ‪ ‬ﮐﺮ )‪(٢٥٠‬۔ ‪َ  ‬ﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں اﻟﻠﮧ دے ﺣﮑﻢ ﻧﺎل ﺷﮑﺴﺖ ݙے ِݙﺗﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ داؤد ﻧﮯ‬
‫ﺟﺎﻟﻮت ﮐﻮں ﻗﺘﻞ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‪ ،‬ﺗﺎں اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ُاوﮐﻮں‬
‫ﺑﺎدﺷﺎﮨﯽ ﺗﮯ َوݙی ﻋﻘﻠﻤﻨﺪی ِݙﺗﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ داؤد ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍا‬
‫ﮐُﺠﮫ او ﭼﮩﻨﺪا ﮨﺎ ِﺳﮑﮭﺎ ِݙﺗﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ اﻟﻠﮧ ﺑﻌﺾ ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﺑﻌﻀﯿﺎں ﻟﻮﮐﺎں دے ذرﯾﻌﮯ ﻧﮧ ﮨﭩﯿﻨﺪا رﮨﻨﺪا‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫زﻣﯿﻦ ﺗﮯ ﻓﺴﺎد ِای ﻓﺴﺎد ﮨﻮﻧﺪا‪ ،‬اﻟﻠﮧ ﺳﺎرﯾﺎں ﺟﮩﺎﻧﺎں ُاﺗﮯ‬
 ‫ ِاﯾﮧ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں‬  ‫(۔‬٢٥١) ‫ﻓﻀﻞ ﺗﮯ ﮐﺮم ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ‬
‫ َاﺗﮯ‬، ‫ِﮨﻦ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﺗﯿ ے ُاﺗﮯ ﺣﻘﯽ ﻃﻮر ﺗﮯ ﭘﮍھ ُﺳ ﺎﺋﮯ‬
  ‫(۔‬٢٥٢) ‫)اے ﻣﺤﻤﺪ ﷺ( ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﻮں ﻧﺒﯿﺎں ِوﭼﻮں ﮨﯿﮟ‬

Retrieved from
"https://incubator.wikimedia.org/w/index.php?
title=Wb/skr/‫&ݙوﺟﮭﺎ_ﺳﯿﭙﺎرہ‬oldid=4224695"

Last edited 2 years ago by Sraiki

Content is available under CC BY-SA 3.0 unless

otherwise noted.