‫‪Wikimedia Incubator‬‬

‫ﯾﺎرﮬﻮاں ﺳﯿﭙﺎرہ‪Wb/skr/‬‬
‫ﯾﺎرﮬﻮاں ﺳﯿﭙﺎرہ > ‪< Wb | skrWb > skr‬‬

‫ﺳﻮرۃ اﻟﺘﻮﺑ‬

‫ﮐﺮﯾﺴﻦ ﭴ اں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں‬
‫ِ‬ ‫او ﻟﻮک ُﺗﮩﺎݙے َا ﻮں ﻋُ ﺬر آ‬
‫ُاﻧﮭﺎں دو )ﺟﮩﺎد ﮐﻨُﻮں( َول آﺳﻮ‪ ،‬ﺻﺎف ﺻﺎف آﮐﮫ ݙے‬
‫ﺟﻮ ﺑﮩﺎﻧﮯ ﻧﮧ ﭔ ﺎؤ‪ُ ،‬ﺗﮩﺎݙی ﮐﻮﺋﯽ ﺎﻟﮫ ِﻧﺴﮯ ﻣﻨﯿﻨﺪے ﮐﯿﻮں‬
‫ﺟﻮ َاﺳﺎﮐﻮں ﺗﺎں اﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں ﺳﺎرﯾﺎں ﺧﺒﺮاں ݙے ِݙ ِﺗﻦ‪،‬‬
‫َاﺟﮭﻮ اﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪا رﺳﻮل ُﺗﮩﺎݙے ﻋﻤﻼں ﮐُﻮں ِﭔﯿﺎ ِوی‬
‫ﮭﻨﺴﻦ‪َ ،‬ول ُﺗﺴﺎں ُاوں دو ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ وﯾﺴﻮ ِﺟﮩﮍا‬
‫ݙﯾﮑﮫ ِﮔ ِ‬
‫ﺟﻮ ﻏﯿﺐ دا ِﻋﻠﻢ ﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙﯾﺎں ﻇﺎﮨﺮ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ﭴﺎ ﺪا‬
‫ﮐﮭﮍے َﭔﺲ او ُﺗﮩﺎﮐﻮں ݙﺳﺎ ݙﯾﺴﯽ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮐﯿﺎ ﮐُﺠﮫ‬
 ‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ وے )‪(٩٤‬۔ َﭔﺲ ﭴ اں ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں دو َول‬
‫ﭼﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ِ‬ ‫آﺳﻮ‪ ،‬ﺗﺎں او ُﺗﮩﺎݙے َا ﻮں اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﻗﺴﻤﺎں‬
‫ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں درﮔﺰر ﮐﺮو‪ ،‬ﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫ُاﻧﮭﺎں دے ﺣﺎل ﺗﮯ ﭼﮭﻮڑ ݙﯾﻮو‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ او َاﺻﻠﻮں‬
‫َﭘﻠﯿﺖ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے َرﮨ ِﮐﯿﺘﮯ دوزخ ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺑﺪﻟﮧ ﮨﮯ‬
‫ُاوﻧﺪا ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ ﻋﻤﻞ او ﮐﻤﺎﻧﺪے ِرﯾﮩﻦ )‪(٩٥‬۔ او َﻗﺴﻤﺎں‬
‫ﮐﮭﺎﺳﻦ ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ راﺿﯽ ﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﻮ‪،‬‬
‫ِ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ راﺿﯽ ِوی ِﺗﮭﯽ ﯿﻮﮨﮯ ﺗﺎں ِوی‬
‫اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﺑﯿﺸﮏ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎن ﻗﻮم ﺗﮯ راﺿﯽ ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯿﻨﺪا‬
‫)‪(٩٦‬۔ ﻋﺮب ﺑﺪّ و ﮐﻔﺮ ﺗﮯ ﻣﻨﺎﻓﻘﺖ دے ﻟﺤﺎظ ﻧﺎل َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﺳﺨﺖ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِاﯾﮟ ݙا دے ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ‬
‫)ﺷﺮﯾﻌﺖ ِدﯾﺎں( َﺣﺪّ اں َﺑﻨﯿﺎں ﮐُﻮں ﻧﮧ ﭴﺎݨ ﺳ ِ ﻦ ِﺟﮩﮍﯾﺎں‬
‫اﻟﻠﮧ َاﭘ ﯿﮟ رﺳﻮل ُاﺗﮯ ﻧﺎزل ِﮐﯿﺘﺌﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﺳﺐ ﮐُﺠﮫ‬
‫ﭴﺎ واﻻ ﺗﮯ َوݙی ِﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٩٧‬۔ َاﺗﮯ ﻋﺮب َﺑﺪواں‬
‫ِوﭼﻮں ﮐُﺠﮫ ِاﮨﺠﮯ ِوی ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ )اﻟﻠﮧ ِدی راہ ﺗﮯ(‬
‫ﮐﺮݨ ﮐُﻮں َﭼﭩﯽ َﺳﻤﺠﮭﺪے ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ‬
‫ﮐُﺠﮫ ﺧﺮچ َ‬
‫ﮨﻨﺪن‪ ،‬ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ‬‫زﻣﺎﻧﮯ ِدﯾﺎں ﻣﺼﯿﺒﺘﺎں آ ٘ﻧﻮݨ ِدی ﺗﺎ ٘ﻧﮕﮫ ِوچ َر ِ‬
‫ﺧﻮد ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں ﮔﻨﺪی ﻣﺼﯿﺒﺖ آﺋﯽ ﮨﻮﺋﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫اﻟﻠﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ُﺳ ﺪا ﺗﮯ ﭴﺎ ﺪا ﮐﮭﮍے )‪(٩٨‬۔ َاﺗﮯ ﻋﺮﺑﯽ‬
‫َﺑﺪواں ِوﭼﻮں ِاﮨﭵﮯ ِوی ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے اﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ﺗﮯ ﻗﯿﺎﻣﺖ‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﺧﺮچ‬
‫ِ‬ ‫دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن َر‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ُاوﮐﻮں اﻟﻠﮧ دے ﻗﺮب دا َاﺗﮯ رﺳﻮل ِدﯾﺎں دُ ﻋﺎﺋﯿﮟ‬ ‫ِ‬
‫ﻤﺠﮭﺪن‪ ،‬ﭨﮭﯿﮏ ﮨﮯ ﺟﻮ ِاﯾﮧ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﻗﺮب‬
‫ِ‬ ‫دا َوﺳﯿﻠﮧ َﺳ‬
‫دا ﻣﻮﺟﺐ ِای ﮨﮯ‪َ ،‬ﺑﺲ ِاﺟﮭﻮ اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﭘ ﯿﮟ‬
‫َرﺣﻤﺖ ِوچ ِﮔﮭﻦ ِﮔﮭﻨﺴﮯ‪ ،‬ﺑﮯ ﺷﮏ اﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ َوݙی‬
‫َرﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(٩٩‬۔ َاﺗﮯ ﻣﮩﺎﺟﺮاں ِوﭼﻮں ﺗﮯ َاﻧﺼﺎر‬
‫ِوﭼﻮں ِﺟﻨﮭﺎں ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوݨ ِوچ ﺳﺎرﯾﺎں ُﺗﻮں ﭘﮩﻞ‬
‫ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ َاﺗﮯ او ﻟﻮک ِﺟﻨﮭﺎں ﻧﯿﮏ ﮐﻤﺎں ِوچ ُاﻧﮭﺎں ِدی‬
‫َﭘﯿﺮوی ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‪ ،‬اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں ﺗﮯ ﺧﻮش ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ او اﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ‬
‫راﺿﯽ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِاﮨﺠﮯ ﺑﮩﺸﺘﯽ ﺑﺎغ ﺗﯿﺎر ِﮨﻦ‪،‬‬
‫ِﺟﻨﮭﺎں ﺗﻠﮯ ﻧﮩﺮاں و ﺪﯾﺎں وﮨﻨﺪﯾﺎں ﭘﯿﺌﻦ‪ ،‬او ُاﻧﮭﺎں ِوچ‬
‫ﮨﺴﻦ‪ِ ،‬اﯾﮧ ِﮨﮏ وݙی ﻣﺮاد وﻧﺪی واﻟﯽ ﺎﻟﮫ ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﮨﻤﯿﺸﮧ َر ِ‬
‫)‪(١٠٠‬۔ َاﺗﮯ ﻋﺮﺑﯽ َﺑﺪواں ِوﭼﻮں ِﺟﮩﮍے ﺗﯿ ے ﻧﯿﮍے ﺗﯿﮍے‬
‫ﮨﻨﺪن‪ ،‬ﺑﻌﻀﮯ ﻣﻨﺎﻓﻖ ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮐُﺠﮫ ﻣﺪﯾﻨﮯ واﻟﯿﺎں ِوﭼﻮں‬
‫َر ِ‬
‫ِوی ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ ﻧﻔﺎق ِدی آﺧﺮی َﺣﺪ ﺗﻮڑﯾﮟ ﭘُ ﭵﯿﺌﮯ‬
‫ﮨﻮ ِﺋﻦ‪ُ ،‬ﺗﻮں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﻧﮭﯿﮟ ﭴﺎ ﺪا َاﺳﺎں ﭴﺎ ﺪے َﮨﯿﮟ‪،‬‬
‫َاﺟﮭﻮ َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ݙوڑے ﻋﺬاﺑﺎں ِوچ ﺳﭩﯿﺴﻮں َول‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﮨﮏ َوݙے ﻋﺬاب دو َﮨﮑّﻞ ِݙﺗﺎ وﯾﺴﯽ )‪(١٠١‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﮐُﺠﮫ َﭔﺌﮯ ﻟﻮک ِوی ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں َاﭘ ﯿﺎں ﮔﻨﺎﮨﺎں ﮐُﻮں ﺑﺎﻟﮑﻞ‬
‫َﻣﻦ ِﮔﮭﺪے‪َ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں َرﻻ َﻣﻼ ِݙﺗﮯ َاﭘ ﯿﮟ ﻧﯿﮏ َﻋﻤﻼں ﮐُﻮں‬
‫ݙوﺟﮭﮯ ﮔﻨﺪے ﮐﺮ ُﺗﻮﺗﺎں ﻧﺎل‪َ ،‬اﺟﮭﻮ اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں ِدی ﺗﻮﺑﮧ‬
‫ﻗﺒﻮل ﭼﺎ ﮐﺮﯾﺴﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺑﺨﺸ ﮨﺎر ﺗﮯ ﮨﻤﯿﺸﮧ رﺣﻤﺖ‬
‫ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٠٢‬۔ ُاﻧﮭﺎں دے ﻣﺎل ﻣﺘﺎل ِوﭼﻮں ﺻﺪﻗﮧ‬
‫)زﮐﻮۃ( ِﮔﮭﻦ ِﮔﮭﻦ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﻮں ِاﯾﻨﺪے ذرﯾﻌﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬ ‫ٰ‬
‫ﻇﺎﮨﺮی ﻃﻮر ﺗﮯ ِوی ﺻﺎف ُﺳﺘﮭﺮا ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﻧﮭﺎں‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ َﭼ ٘ﻨ ﺎﺋﯽ ِدی دُ ﻋﺎ ﻣ ٘ﻨﮓ ﭼﮭﻮڑ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ِاﯾﮧ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﺗﺴﻠﯽ دا ﺑﺎﻋﺚ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﺳ واﻻ‬ ‫ِﮐﯿﺘﮯ ّ‬
‫واﻻ ﮨﮯ )‪(١٠٣‬۔ ﮐﯿﺎ او ﻧﮭﯿﮟ ﭴﺎ ﺪے‪ ،‬ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ‬ ‫ﺗﮯ ﭴﺎ‬
‫اﻟﻠﮧ ِای اﭘ ﯿﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں ِدی ﺗﻮﺑﮧ ﻗﺒﻮل ﮐﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺻﺪﻗﮧ‬
‫ﺧﯿﺮات ِﮔﮭﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ِای ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ﮨﻤﯿﺸﮧ َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﻣﮩﺮﺑﺎﻧﯽ ﮐﺮݨ ﺗﮯ آ وﯾﻨﺪے )‪(١٠٤‬۔ )اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے‬
‫)ﭼ ٘ﻨ ﮯ( ﻋﻤﻞ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪َ ،‬اﺟﮭﻮ اﻟﻠﮧ‪ ،‬ﺗﮯ ُاوﻧﺪا‬
‫ﺟﻮ َ‬
‫رﺳﻮل ﺗﮯ ﻣﻮﻣﻦ ﻟﻮک ِوی ُﺗﮩﺎݙے ﻋﻤﻼں ﮐُﻮں ݙﯾﮑﮫ‬
‫ﮭﻨﺴﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﺒﺘﮧ ُﺗﺴﺎں َوﻻﺋﮯ وﯾﺴﻮ‪ُ ،‬اوں دو ِﺟﮩﮍا ﻏﯿﺐ‬
‫ِﮔ ِ‬
‫ﮐُﻮں ِوی ﭴﺎ ﺪے ﺗﮯ ﻇﺎﮨﺮ ﮐُﻮں ِوی‪َ ،‬ﭔﺲ او ُﺗﮩﺎﮐُﻮں ِﭼﺘﺎ‬
‫ݙﯾﺴﯽ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﯿﺌﮯ )‪(١٠٥‬۔ َاﺗﮯ ﭔﮯ‬
‫ﮐﺌﯽ ﺷﺨﺺ ِﮨﻦ ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں اﻟﻠﮧ دے ﺣﮑﻢ آوݨ ﺗﺌﯿﮟ‬
‫ڈﮬﻞ ِݙﺗﯽ ﺌﯽ ﮨﮯ‪ ،‬ﯾﺎ ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﻋﺬاب ݙﯾﺴﮯ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ِ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ِدی ﺗﻮﺑﮧ ﻗﺒﻮل ﮐﺮ ِﮔﮭﻨﺴﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫ﭴﺎ واﻻ ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں داﻧﺎﺋﯽ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٠٦‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں‬
‫ﭽﺎوݨ ِﮐﯿﺘﮯ ﮐُﻔﺮ‬
‫)دﻋﻮت ﺣﻖ ﮐُﻮں( ﻧﻘﺼﺎن ﭘُ َ‬ ‫ِ‬ ‫ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ِاﺧﺘﯿﺎر ﮐﺮݨ ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں ِوچ ِﭘﮭﭧ ﻣﯿﻠﮧ ﮔﮭﺘ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ َﻣﺴﯿﺖ ﺑ ﺎﺋﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﮨﺮ ُاوں ﺷﺨﺺ ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ‬
‫ﺗﺎݙا ﺑ ﺎﺋﮯ ﺟﯿﮟ ﮐﮩﯿﮟ ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ اﻟﻠﮧ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے‬
 ‫رﺳﻮل ﻧﺎل ﻟﮍاﺋﯽ ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﻨﺪے ﺑﺎوﺟﻮد ﻗﺴﻤﺎں‬
‫ﮐﮭﺎﺳﻦ ﺟﻮ َاﺳﺎں ﺗﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﻧﺎل ﺑﮭﻼﺋﯽ دے ِﺳﻮا ِﭔﯿﺎ‬ ‫ِ‬
‫ﮐﻮﺋﯽ ِارادہ ِوی ﻧﮭﯿﮟ ِﮐﯿﺘﺎ‪ ،‬ﭘﺮ اﻟﻠﮧ ﮔﻮاﮨﯽ ݙﯾﻨﺪے ﺟﻮ ِاﯾﮧ‬
‫ﻣﺮﯾﻨﺪن )‪(١٠٧‬۔ ِاﯾﻨﺪے ِوچ )ﻧﻤﺎز ِﮐﯿﺘﮯ(‬
‫ِ‬ ‫ﺻﻠﻮں ﮐُﻮڑ‬‫َا ُ‬
‫ﮐ اﮨﯿﮟ ِوی ﮐﮭﮍا ﻧﮧ ِﺗﮭﯿﻮ ﺎں‪َ ،‬اﻟﺒﺘﮧ ُاوں َﻣﺴﯿﺖ دا‬
‫ﺗﻘﻮے ﺗﮯ َرﮐﮭﯽ ﺌﯽ‬ ‫ٰ‬ ‫ﺟﯿﻨﺪی ﺑُﻨﯿﺎد ﭘﮩﻠﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫ﮨﻮوے‪ ،‬زﯾﺎدہ ﺣﻖ ﺑ ﺪے‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﻮں ُاوﻧﺪے ِوچ )ﻧﻤﺎز ِﮐﯿﺘﮯ(‬
‫ﮨﻮﻧﺪن‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے‬
‫ِ‬ ‫َوﯨﭳ ﮐﮭﮍا ِﺗﮭﯿﺎ ﮐﺮ‪ُ ،‬اوﻧﺪے ِوچ ﺗﺎں او ﻟﻮک‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪َ ،‬اﺗﮯ اﻟﻠﮧ ِوی ﻧﯿﮏ ﭘﺎک ﻟﻮﮐﺎں‬
‫ِ‬ ‫ﻧﯿﮏ ﭘﺎک َرﮨ ﭘﺴﻨﺪ‬
‫ﮐُﻮں ﭘﺴﻨﺪ ﮐﺮﯾﻨﺪے )‪(١٠٨‬۔ َﺑﮭﻼ ﺟﺌﯿﮟ ﺷﺨﺺ َاﭘ ﯿﮟ‬
‫َﻣﺴﯿﺖ ِدی ﺑُﻨﯿﺎد اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙرݨ َاﺗﮯ ُاوﻧﺪی َرﺿﺎ ﻣﻨﺪی ﺗﮯ‬
‫َرﮐﮭﯽ ﮨﻮوے‪ ،‬او ُاوں ﮐﻨُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﺎ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﺟﻮ َاﭘ ﯿﮟ‬
‫ﻋﻤﺎرت ِدی ﺑﻨﯿﺎد درﯾﺎ ِدی ﺑُﮭﺮدی َﺑﮭﺮ ﺗﮯ َرﮐﮭﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی‬
‫ﺎوݨ واﻟﮯ ﮐُﻮں دوزخ ِدی َﺑﮭﺎہ ِوچ َﺳﭩﮯ َاﺗﮯ‬‫ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ﺑ َ‬
‫اﻟﻠﮧ َاﭘ ﯿﮟ ُاﺗﮯ ﻇﻠﻢ ﮐﺮݨ واﻟﯽ ﻗﻮم ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﮨﺪاﯾﺖ‬
‫)دﯾﻦ ِدی ﺳﻤﺠﮫ( ﻧﮭﯿﮟ ݙﯾﻨﺪا )‪(١٠٩‬۔ ُاﻧﮭﺎں ِدی ِاﯾﮟ‬
 ‫ﻋﻤﺎرت ﮐُﻮں‪ ،‬ﺟﺌﯿﮟ ُاﻧﮭﺎں دے ِدﻻں ِوچ ﺷﮏ ﮔَﮭﺖ ِݙ ّﺗﻦ‬
‫ِﭔﯿﺎ ﺗﺎں ﮐﻮﺋﯽ زوال ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں‬
‫دے ِدﻻں ﮐُﻮں َا ٘ﻧﺞ َا ٘ﻧﺞ ﮐﺮ ݙﯾﺴﯽ َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫ﭴﺎ واﻻ ﺗﮯ َوݙی ِﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(١١٠‬۔ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺎں ﮐﻨُﻮں ُاﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ﺟﺎﻧﺎں ﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ﻣﺎل ﻣﺘﺎل‬
‫ُﻣﻞ ِﮔﮭﻦ ِﮔﮭﺪن‪ِ ،‬اﯾﻨﺪے ﺑﺪﻟﮯ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﮩﺸﺖ ﺗﯿﺎر ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﻣﺮﯾﻨﺪن‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﺎرے‬
‫ِ‬ ‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪،‬‬
‫ِ‬ ‫او ﻟﻮک اﻟﻠﮧ دے راہ ﺗﮯ ﻟﮍاﺋﯽ‬
‫وﯾﻨﺪن ) ِاﯾﮟ ﺑﮩﺸﺖ دا( ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ّ‬
‫ﺳﭽﺎ وﻋﺪہ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا‬ ‫ِ‬
‫َﺗﻮرﯾﺖ‪َ ،‬اﻧﺠﯿﻞ ﺗﮯ ُﻗﺮآن ِوچ ِوی ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺧﺪا ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ‬
‫ﮭﯿﻮو ُاوں‬
‫وﻋﺪہ ﭘﻮرا ﮐﺮݨ واﻻ ﮐﻮݨ ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ﺧﻮش ِﺗ ُ‬
‫ﺳﻮدے ﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ُﺗﺴﺎں ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ﮐﺮ ِﮔﮭﺪے َاﺗﮯ اے َﭔ ُﮩﻮں‬
‫َوݙی ﻣﺮاد وﻧﺪی ِدی ﺎﻟﮫ ﮨﮯ )‪(١١١‬۔ )اﻟﻠﮧ دو( َول آوݨ‬
‫واﻟﮯ‪ُ ،‬اوﻧﺪی ﻋﺒﺎدت ﮐﺮݨ واﻟﮯ‪ ،‬ﺣﻤﺪ ﭘﮍﮬ واﻟﮯ ُاوﻧﺪی‬
‫راہ ﺗﮯ ِﻧﮑﻞ ﮐﮭﮍݨ واﻟﮯ‪ ،‬رﮐﻮع ﮐﺮݨ واﻟﮯ‪َ ،‬ﺳﺠﺪے ݙﯾﻮݨ‬
‫واﻟﮯ‪َ ،‬ﺑﮭﻼﺋﯽ دا ﺣﮑﻢ ﮐﺮݨ واﻟﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ﺑُﺮاﺋﯽ ﮐﻨُﻮں َﮨﭩﮑ َ‬
‫واﻟﮯ َاﺗﮯ اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں َﺣﺪّ اں َﭔﻨﯿﺎں )ﭘﺎﺑﻨﺪﯾﺎں( ﺗﮯ ﻗﺎﺋﻢ َرﮨ‬
 ‫واﻟﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ِاﮨﺠﯿﺎں ﻣﻮﻣﻨﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ ݙے‬
‫)‪(١١٢‬۔ ﻧﺒﯽ واﺳﻄﮯ َاﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں واﺳﻄﮯ ِﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ‬
‫آﺋﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﭨﮭﯿﮏ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ او ﻣﺸﺮﮐﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﺨﺸﺶ‬
‫ِدی دُ ﻋﺎ ﻣ ٘ﻨﮕﻦ‪ ،‬ﭼﺎﮨﮯ او ُاﻧﮭﺎں دے َﺳﻮڑے َﺳﮑّﮯ ﮐﯿﻮں ﻧﮧ‬
‫ﮨﻮون‪ ،‬ﺧﺎص ﮐﺮ َﭴ اں ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ِاﯾﮧ واﺿﺢ ِﺗﮭﯽ‬ ‫ِ‬
‫ﭼﮑﺌﮯ‪ ،‬ﺟﻮ او دوزخ ِوچ َرﮨ واﻟﮯ ِﮨﻦ )‪(١١٣‬۔ َاﺗﮯ ِاﺑﺮاﮨﯿﻢ‬
‫واﺳﻄﮯ آﭘ ﯿﮟ ِﭘﯿﻮ ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﺨﺸﺶ ﻣﻨﮕ ﺟﺎﺋﺰ ﻧﮧ َﮨﺌﯽ َﭘﺮ‬
‫ﻣﺠﺒﻮری ِاﯾﮧ َﮨﺌﯽ ﺟﻮ ِاﻧﮭﺎں ُاوﻧﺪے ﻧﺎل ِاﯾﻨﺪا وﻋﺪہ ِﮐﯿﺘﺎ‬
‫ﮨﻮﺋﯿﺎ َﮨﺎ َﭔﺲ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ُاوﻧﺪے ﻣﺘﻌﻠﻖ ﭘﺘﮧ ﻟ ﯿﺎ ﺟﻮ او‬
‫اﻟﻠﮧ دا دُ ﺷﻤﻦ ﮨﮯ ﺗﺎں او ُاوں ﮐﻨُﻮں َﭘﺮے ِﺗﮭﯽ ﺌﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬
‫ِاﺑﺮاﮨﯿﻢ وݙا دَ رد َﻣﻨﺪ ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں َﺗﺤﻤﻞ واﻻ َﮨﺎ )‪(١١٤‬۔ َاﻟﻠﮧ‬
‫ﺗﺎں ِاﮨﺠﺎ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ﮐﮩﯿﮟ ﻗﻮم ﮐُﻮں ﮨﺪاﯾﺖ ݙﯾﻮݨ‬
‫دے ﺑﻌﺪ ﮔﻤﺮاہ ﻗﺮار ݙے ݙﯾﻮے‪ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ِاﯾﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ݙﺳﺎ ﻧﮧ ݙﯾﻮے ﺟﻮ ِﮐﮩﮍﯾﺎں َﺷﺌﯿﮟ‬
‫ﮐﻨُﻮں َﺑﭻ ﺗﮯ َرﮨﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫واﻻ ﮨﮯ)‪(١١٥‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ِدی ﺑﺎدﺷﺎﮨﯽ‬ ‫ﭴﺎ‬
 ‫اﻟﻠﮧ ِدی ﮨﮯ ُاوﮨﻮ ِﺟﯿﻮﯾﻨﺪے ﺗﮯ ُاوﮨﻮ ﻣﺮﯾﻨﺪا ِوی ﮨﮯ َاﺗﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا ِﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ ِﻧﮕﮩﺒﺎن ﺗﮯ َﻣﺪدﮔﺎر‬
‫ﮨﮯ ِوی ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮩﯿﮟ )‪(١١٦‬۔ ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﻧﮯ ﻧﺒﯽ دے‪،‬‬
‫ﻣﮩﺎﺟﺮاں دے َاﺗﮯ َاﻧﺼﺎر دے‪ ،‬ﺣﺎل ﺗﮯ ﺗﻮﺟﮧ ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ‬
‫ِﺟﮩﮍے ﺗﻨﮕﯽ ﺗﮯ ﻣﺼﯿﺒﺖ دے وﻗﺖ ِوی )ﻧﺒﯽ( دے ﻧﺎل‬
‫ﺗﮭﺌﮯ رﯾﮩﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ ُاﻧﮭﺎں ِدی ِﺟﮩﮍی ﭨﻮﻟﯽ دے ِدل ِﭘﮭﺮ‬
‫َوﯨﭵ واﻟﮯ َﮨﻦ ُاﻧﮭﺎں دے ﺣﺎل ﺗﮯ ِوی ﺗﻮﺟﮧ ِﮐﯿﺘﯽ‪،‬‬
‫ﺑﯿﺸﮏ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ اﻟﻠﮧ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ وݙے َرﺣﻢ واﻻ‬
‫ﮨﮯ )‪(١١٧‬۔ َاﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﺗﺮﯾﮟ ‪ ٣‬ﺷﺨﺼﺎں ُاﺗﮯ ِوی )ﺗﻮﺟﮧ‬
‫ِﮐﯿﺘﯽ( ِﺟﻨﮭﺎں دا ﻣﻌﺎﻣﻠﮧ ﺧﺎﻟﯽ ﭼﮭﻮڑ ِݙﺗﺎ ﯿﺎ ﮨﺎ‪ِ ،‬اﯾﮧ‬
‫َﭘﮯ ﺌﯽ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ‬ ‫ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں زﻣﯿﻦ ﺗﻨﮓ ﻟ‬
‫او َﭔ ُﮩﻮں ُﻣﻮﮐﻠﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ِدﯾﺎں ﺟﺎﻧﺎں ِوی ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﺑﺎر ﻟ ﺪﯾﺎں ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َﺳﻤﺠﮫ ِﮔﮭﺪوﻧﯿﮟ ﺟﻮ اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫ِﺳﻮا ﮐﮩﯿﮟ َﭔﺌﯽ ﺟﺎء ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﭘﻨﺎہ ﻧﮭﯿﮟ ﻣﻠ ﯿﮟ‪ ،‬اﻟﻠﮧ ِوی‬
‫ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﻣﮩﺮﺑﺎﻧﯽ ِﮐﯿﺘﯽ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ او ﺗﻮﺑﮧ ﺗﺎﺋﺐ ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ‬
‫ُاوﻧﺪو آ َوﯨﭵﻦ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﺗﻮﺑﮧ ﻗﺒﻮل ﮐﺮݨ واﻻ ﺗﮯ َوݙی‬
‫رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(١١٨‬۔ اے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوݨ واﻟﻮ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں‬
‫)ﺳﭽﮯ( ﺑﻨﺪﯾﺎں ﻧﺎل َﺗﮭﺌﮯ َر ُ‬
‫ﮨﻮؤ‬ ‫ّ‬ ‫ﮨﻮو‪َ ،‬اﺗﮯ راﺳﺘﺒﺎز‬
‫ݙردے َر ُ‬
‫)‪(١١٩‬۔ ﻣﺪﯾﻨﮯ دے َرﮨ واﻟﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں دے ِاݙوں‬
‫ُاݙوں َرﮨ واﻟﮯ َﻋﺮب َﺑﺪواں ِﮐﯿﺘﮯ ِوی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﮧ ﮨﺎ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫اﻟﻠﮧ دے رﺳﻮل ﮐﻨُﻮں ِﭘ ُﭽﮭﻮں ﮔﮭﺮ َﭔﮩﮧ َوﯨﭵﻦ َاﺗﮯ ﻧﮧ ِاﯾﮧ‬
‫ﺟﻮ او َاﭘ ﯿﺎں ﺟﺎﻧﺎں ﮐُﻮں ُاوﻧﺪی ﺟﺎن ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ ﭘﯿﺎرا‬
‫َرﮐﮭﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﮧ ِاﯾﮟ واﺳﻄﮯ ﮨﮯ ﺟﻮ ﺟﯿﮑﺮ اﻟﻠﮧ ِدی راہ ﺗﮯ‬
‫ﺮﯾﮧ ﻟَ ﺪی ﮨﮯ َاﺗﮯ ﻣﺤﻨﺖ ﮐﺮ ﯿﮟ َﭘﻮﻧﺪی‬
‫ِﻧﮑﻠﮯ ﮨﻮﺋﯿﺎں ﮐُﻮں َﺗ ْ‬
‫ﮨﮯ َاﺗﮯ ﭔُﮑﮫ َﻣﺮ ﺎں َﭘﻮﻧﺪے ﯾﺎ او ِاﮨﺠﯽ ﺟﺎء دو ِو ِ‬
‫ﯾﻨﺪن‬
‫ﭘﻮﻧﺪن ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﻧﮧ دُ ﺷﻤﻦ ﮐﻨُﻮں ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ِ‬ ‫ِﺟﺘﮭﺎں ﮐﺎﻓﺮ ﮐ َ ِ‬
‫ﻮڑﯾﺞ‬
‫ﮐﮭﺴﯿﻨﺪن ﺗﺎں ِاﮨﺠﯽ ﮨﺮ ﺎﻟﮫ دے ﺑﺪﻟﮯ ُاﻧﮭﺎں دے‬
‫ِ‬ ‫َﺷﺌﮯ‬
‫ﻧﺎں ِﮨﮏ ﻧﯿﮑﯽ دا ﻋﻤﻞ ِﻟﮑﮫ ِݙﺗﺎ وﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ ﻧﯿﮑﯽ‬
‫ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں دا َاﺟﺮ ﺿﺎﺋﻊ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا )‪(١٢٠‬۔ َاﺗﮯ )اﻟﻠﮧ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن َاﺗﮯ )ﺟﮩﺎد‬
‫ِ‬ ‫ِدی راہ ﺗﮯ( ڈﮬﯿﺮ ﯾﺎ ﺗﮭﻮڑا ﺧﺮچ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ( ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ وادی ﻃﮯ ﮐﺮ ﯿﮟ ﭘﻮﻧﺪی ﮨﮯ ﺗﺎں‬
‫ِاﯾﮧ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ِاﻧﮭﺎں دے ﻧﺎں ِﻟﮑﮫ ِݙﺗﺎ وﯾﻨﺪے ﺑﯿﺸﮏ اﻟﻠﮧ‬
 ‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِاﮨﺠﮯ ﻋﻤﻼں دا ﺳﻮﮨ ﺎں ﺑﺪﻟﮧ ݙﯾﺴﮯ ِﺟﮩﮍے‬
‫ﺟﻮ او ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ )‪(١٢١‬۔ َاﺗﮯ ﻧﮧ ﻣﻮﻣﻨﺎں واﺳﻄﮯ ِاﯾﮧ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮨﮯ ﺟﻮ او ﺳﺎرے )ﺟﮩﺎد ِﮐﯿﺘﮯ( ِﻧﮑﻞ آوݨ‪َ ،‬ﺑﮭﻼ‬
‫ُاﻧﮭﺎں دے َوݙے ِﻓﺮﻗﮯ ِوﭼﻮں ﻣﺤﺾ ِﮨﮏ ﭨﻮﻟﯽ ﮐﯿﻮں ﻧﮧ‬
‫ِﻧﮑﻞ آﯾﺎ ﮐﺮے ﺗﺎں ﺟﻮ ﺑﺎﻗﯽ دﯾﻦ )زﻧﺪﮔﯽ دے ﻃﻮر‬
‫ﻃﺮﯾﻘﮯ( ﮐُﻮں ِﺳﮑّﮭ َﺳﻤﺠﮭ ‪َ ،‬اﺗﮯ َﭴ اں او َاﭘ ﯿﺎں‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮﻟﮫ َو ٘ﻧﭵﻦ ﺗﺎں َاﭘ ﯿﮟ ﻗﻮم ﮐُﻮں ﺧﺒﺮدار ِﮐﯿﺘﯽ‬
‫َوﯨﭵﻦ ﺷﺎﯾﺪ او ِاﯾﮟ ﻃﺮح )ﻏﻠﻄﯿﺎں ﮐﻨُﻮں( ﺑﭽﮯ َرﮨﻦ‬
‫)‪(١٢٢‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آوݨ واﻟﻮ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﻧﺎل ﺟﻨﮓ‬
‫ﮐﺮو‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐﺎﻓﺮاں ِوﭼﻮں ُﺗﮩﺎﮐُﻮں َوﻟﮭﯿﭩﯿﺎ ﮨﻮﺋﮯ ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫او ُﺗﮩﺎݙے ِوچ ﻃﺎﻗﺖ ݙﯾﮑﮭﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﭴﺎݨ ِﮔﮭﻨﻮ ﺟﻮ ﺑﮯ ﺷﮏ‬
‫اﻟﻠﮧ ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎراں ﻧﺎل ﮨﮯ )‪(١٢٣‬۔ ﭴ َ اں ﮐ اﮨﯿﮟ ﮐﻮﺋﯽ ُﺳﻮرۃ‬
‫ﺑﮭﯿﭵﯽ وﯾﻨﺪی ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ )ﻣﺬاق دے‬
‫ﭽﮭﺪن ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﻨﺪے ﻧﺎل ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں ﮐﯿﻨﺪا‬‫ِ‬ ‫ﻃﻮر ﺗﮯ( ﭘُ‬
‫ِاﯾﻤﺎن َودھ ﯿﺎ ﮨﮯ‪ ،‬دَ َ‬
‫راﺻﻞ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ِاﯾﻤﺎن ﮔﮭﻦ آ ِﺋﻦ‪،‬‬
‫ُاﻧﮭﺎں دا ِاﯾﻤﺎن ﺿﺮور َودھ ﺌﮯ َاﺗﮯ او ﺧﻮش ِﮨﻦ )‪(١٢٤‬۔‬
‫َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮﮐﺎں دے ِدﻻں ِوچ )ﻣﻨﺎﻓﻘﺖ دا( روڳ ﮨﮯ ﺗﺎں‬
‫ِاﯾﮟ ِاﻧﮭﺎں ِدی َﭘﻠﯿﺘﯽ )ﺷﮏ( ِوچ ِﭔﯿﺎ ِوی َﭘﻠﯿﺘﯽ دا َودﮬﺎرا‬
‫ﮨﻮﺳﻦ )‪(١٢٥‬۔‬‫ﮐﺎﻓﺮ ِ‬
‫ﮐﺎﻓﺮ دے ِ‬ ‫ﮐﺮ ِݙﺗﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﻣﻮﺋﮯ ﺗﺎں ِوی ِ‬
‫ﮐﯿﺎ او ﻧﮭﯿﮟ ݙﯾﮑﮭﺪے ﺟﻮ ﮨﺮ ﺳﺎل ِﮨﮏ واری ﯾﺎ ݙوں واری‬
‫ﻣﺼﯿﺒﺘﺎں ِوچ َﺳﭧ ﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں َازﻣﺎﯾﺎ وﯾﻨﺪے َول ِوی‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‬
‫ِ‬ ‫او ﺗﻮﺑﮧ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ﻧﮧ او ﻧﺼﯿﺤﺖ ﺣﺎﺻﻞ‬
‫)‪(١٢٦‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے وﻗﺖ ﮐﻮﺋﯽ ُﺳﻮرۃ ﻟَﮩﺎﺋﯽ ِوﯾﻨﺪی ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﻣﺮﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺗﮯ‬
‫ِ‬ ‫ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ ِﮨﮏ ﭔﺌﮯ ﮐُﻮں َاﮐﮫ‬
‫ﮨﺪن ﮐﯿﺎ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮐﻮﺋﯽ ݙﯾﮑﮭﺪا ﺗﺎں ﻧﮭﯿﮟ ﮐﮭﮍا‪ ،‬ﺗﮯ او‬‫َا ِ‬
‫وﯾﻨﺪن‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ُاﻧﮭﺎں دے ِدل ﭘﮭﯿﺮ ِݙﺗﻦ‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ‬
‫ِ‬ ‫ِﮐﮭﺴﮏ‬
‫او ِﮨﮏ ِاﮨﺠﯽ ﻗﻮم ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی ﺳﻤﺠﮭ ِدی ﮐﻮﺷﺶ ِای‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪی )‪(١٢٧‬۔ ﺗﺤﻘﯿﻖ ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ُﺗﮩﺎݙے ِوﭼﻮں‬
‫ِاﮨﺠﺎ رﺳﻮل ﺑﮭﯿﭵﺎ ﺌﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎݙی ﮐﮩﯿﮟ ِوی ﺗﮑﻠﯿﻒ‬
‫ﮐﻨُﻮں ُﻣﯩﺠﮭﯿﺞ وﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ او ) ُﺗﮩﺎݙی َﺑﮭﻼﺋﯽ دا( َﭔ ُﮩﻮں‬
‫رﺣﻤﺪل ﺗﮯ‬
‫ِ‬ ‫ﺧﻮاﮨﺶ ﻣﻨﺪ ﮨﮯ‪ ،‬ﻣﻮﻣﻨﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﺗﺎں َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﺧﺎص رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٢٨‬۔ َول ِوی ﺟﯿﮑﺮ او ُﻣ ٘ﻨﮧ ﭘﮭﯿﺮ‬
 ‫َوﯨﭵﻦ ﺗﺎں )اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﻣﯿﮑﻮں ﻣﯿ ا َاﻟﻠﮧ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ ِوی ﻣﻌﺒﻮد ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪے‪،‬‬
‫َﻣﯿﮟ ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﺗﻮﮐّﻞ ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﻮﺋﮯ‪ُ ،‬اوﮨﻮ َوݙی ﻋﻈﻤﺖ واﻟﮯ‬
‫ﻋﺮش دا َر ّب ﮨﮯ )‪(١٢٩‬۔‬

‫ﺳﻮرۃ ﯾﻮﻧﺲ ﻣﮑﯿﮧ‬

‫ﺷﺮوع َاﻟﻠﮧ دے ﻧﺎں ﻧﺎل ِﺟﮩﮍا ﺟﻮ َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ َوݙی‬

‫رﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ‬

‫ا‪ ،‬ل‪ ،‬ر‪ِ ،‬اﯾﮧ ِﮨﮏ َوݙی داﻧﺎﺋﯽ واﻟﯽ ﮐﺘﺎب ِدﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں ِﮨﻦ‬
‫)‪(١‬۔ ﮐﯿﺎ اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮں ِاﯾﮧ ﻋﺠﺐ ﺟﯿﮩﺎ ﻟ ﺌﮯ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں دے ِﮨﮏ ﺑﻨﺪے ﮐﻮﻟﮫ وﺣﯽ ﺑﮭﯿﭵﯽ‬
‫ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﻮں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں )ﻋﺬاب ﮐﻨﻮں( ݙرا‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن‬
‫ِﮔﮭﻦ آوݨ واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ ﺎ‪ ،‬ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﺳﭽﺎ ﺗﮯ ُاﭼﺎ درﺟﮧ ﮨﮯ‪ ،‬ﭘﺮ ﮐﺎﻓﺮ ِ‬
‫آﮨﺪن‬ ‫اﻧﮭﺎں دے َر ّب ﮐﻮﻟﮫ ّ‬
‫ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ﮐُﮭﻼ ُݙﻻ ﺟﺎدوﮔﺮ ﮨﮯ )‪(٢‬۔ دراﺻﻞ ُﺗﮩﺎݙا َر ّب‬
‫ﺗﺎں او ﮨﮯ َﺟﯿﮟ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﮐُﻮں ِﭼﮭﯽ ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں ِوچ‬
‫)ﺗﺨﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ( ﺗﮯ ﺟﻠﻮہ ﮔﺮ‬
‫ِ‬ ‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮ ِﮔﮭﺪا‪َ ،‬ول ﻋﺮش‬
‫ِﺗﮭﯿﺎ‪ ،‬او ﮨﺮ ﮐﻢ ِدی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺪﺑﯿﺮ ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ ،‬ﮐﻮﺋﯽ ِوی‬
‫ﺳﻔﺎرش ﮐﺮݨ واﻻ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ُاوﻧﺪی ِاﺟﺎزت ِﻣﻞ‬ ‫ِ‬ ‫ﮐﮩﯿﮟ ِدی‬
‫وﯨﭵ دے ﺑﻌﺪ )ﮐﺮ ﺳ ﺪے( ِاﯾﮧ ﮨﮯ ُﺗﮩﺎݙا َاﻟﻠﮧ ‪ُ ،‬ﺗﮩﺎݙا ﭘﺎﻟ‬
‫دﮬﺎوݨ واﻻ‪َ ،‬ﭔﺲ ِاﯾﻨﺪی ﻋﺒﺎدت ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪َ ،‬ﺑﮭﻼ ُﺗﺴﺎں‬ ‫َو َ‬
‫ﺳﻤﺠﮭﺪے ُﺳﻮﭼﻨﯿﺪے ﮐﯿﻮں ﻧﮩﻮے )‪(٣‬۔ ُﺗﺴﺎں ﺳﺎرﯾﺎں‬
‫ﺳﭽﺎ ﺗﮯ ﯾﻘﯿﻨﯽ ﮨﮯ ﺑﯿﺸﮏ‬‫ُاوں دو َوﯨﭵ ﯿﮟ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ دا وﻋﺪہ ّ‬
‫او ﭘﮩﻠﯽ واری ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ﮐُﻮں ﭘﯿﺪا ﮐﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬ول ِوی‬
‫ِاﯾﮑﻮں ِﺟﯿﻮا ﮐﮭﮍا ﮐﺮﯾﺴﯽ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں‬
‫ِاﻧﺼﺎﻓﯽ ﻃﻮر ﺗﮯ ﺑﺪﻟﮧ ݙﯾﻮے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آ ِﺋﻦ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ َﭼ ٘ﻨ ﮯ ﻋﻤﻞ ﮐﯿﺘﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﻨﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻔﺮ اﺧﺘﯿﺎر‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﭔﮍﮐﺪا ﮨﻮﯾﺎ ﭘﺎ ﯿﮟ ﭘﯿﻮݨ ِﮐﯿﺘﮯ ﮨﻮﺳﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ دَ رد ﻧﺎک ﻋﺬاب ﮨﻮﺳﮯ‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ او ﮐﻔﺮ ِاﺧﺘﯿﺎر‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﻦ )‪(٤‬۔ او ﺗﺎں ُاوﮨﻮ ﮨﮯ‪ ،‬ﺟﯿﮟ ِﺳﺠﮫ ﮐُﻮں‬
‫روﺷﻦ ﺗﮯ ﭼﻨﺪر ﮐُﻮں ﭼﻤﮑﺪار ﺑ ﺎﺋﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ُاوﻧﺪﯾﺎں ﮔﮭﭩ‬
 ‫َودﮬ واﻟﯿﺎں ﻣﻨﺰﻻں ﻣﻘﺮر ﮐﺮ ِݙﺗﯿﺎں ﮨﯿﻨﺲ‪ ،‬ﺗﺎں ُﺟﻮ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺳﺎﻻں ِدی ﮔﻨﺘﺮی دا َﭘﺘﮧ ﻟ َﺳ ﮯ ﺗﮯ ﺣﺴﺎب‬
‫ﺟﻮڑ ﺳ ﻮ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ِاﯾﮧ ﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ِاﯾﻮﯾﮟ ﭘﯿﺪا ﻧﮭﯿﮟ ِﮐﯿﺘﺎ‪،‬‬
‫ﺑﻠﮑﮧ ﺣﻖ دے ﻃﻮر ﺗﮯ ِﮐﯿﺘﮯ‪ ،‬آﯾﺎﺗﺎں ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح‬
‫واﺿﺢ ﮐﺮ ﺗﮯ ُاوں ﻗﻮم ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﯿﺎن ِﮐﯿﺘﮯ ِﺟﮩﮍی ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮐﻮں ﺳﻤﺠﮭﺪی ﮨﮯ )‪(٥‬۔ ﺑﯿﺸﮏ رات ﺗﮯ ݙﯾ ٘ﻨﮧ دے ِﮨﮏ ِﭔﺌﮯ‬
‫دے َا ﻮں ِﭘﭽﮭﻮں آوݨ ِوچ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َاﻟﻠﮧ َاﺳﻤﺎﻧﺎں‬
‫ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ِوچ ﭘﯿﺪا ِﮐﯿﺘﮯ ُاوﻧﺪے ِوچ ُاوں ﻗﻮم ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ݙردی ﮨﮯ )‪(٦‬۔ ﺑﯿﺸﮏ‬
‫ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک َاﺳﺎݙی ﻣﻼﻗﺎت ِدی ﺗﻮﻗﻊ ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪے او‬
‫دُ ﻧﯿﺎوی ِزﻧﺪﮔﯽ ﺗﮯ راﺿﯽ ِﺗﮭﯽ ﺌﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ِاﯾﻨﺪے ُاﺗﮯ‬
‫ﻣﻄﻤ ِﺌﻦ ِوی ِﮨﻦ‪ ،‬ﺗﮯ ِﺟﮩﮍے َاﺳﺎݙﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﮐﻨُﻮں ِوی ﺑﮯ‬
‫ﭘﺮوا ِﮨﻦ )‪(٧‬۔ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ و ٘ﻧﭳ َرﮨ ِﮐﯿﺘﮯ )دوزخ ِدی( َﺑﮭﺎ‬
‫ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ ِاﯾﮟ واﺳﻄﮯ ﮨﮯ ﺟﻮ او ﮐﻤﺎﻧﺪے ِوی ِاﯾﮩﻮ ﮐُﺠﮫ ِﮨﻦ‬
‫)‪(٨‬۔ ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آ ِﺋﻦ َاﺗﮯ ﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﻦ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں اﻧﮭﺎں دا َر ّب اﻧﮭﺎں دے ِاﯾﻤﺎن‬
 ‫دے َﺳﺒ ّﺒﻮں ِﺳﺪّ ﮬﯽ راہ ﺗﮯ ﭼﻠﯿﺴﯽ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﻧﻌﻤﺘﺎں‬
‫واﻟﯿﺎں ﺑﮩﺸﺘﺎں ِﮨﻦ ﺟﻨﮭﺎں ﺗﻠﮯ ﻧﮩﺮاں َوﮨﻨﺪﯾﺎں و ﺪﯾﺎں‬
‫"اے‬‫ﮨﻮﺳﻦ )‪(٩‬۔ ُاﻧﮭﺎں وچ او ﺳ ﺗﮯ َاﮐﮭﯿﺴﻦ َ‬ ‫َﭘﯿﺎں ِ‬
‫ِ‬
‫َاﺳﺎݙے ﻣﻌﺒﻮد! ُﺗﻮں ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ﮐﻨُﻮں ﭘﺎک ﮨﯿﮟ"‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫ِدی آﭘﺲ ِوچ ِوی دُ ﻋﺎ ﺳﻼم ِوی ِﮨﮏ ِﭔﺌﮯ ِدی ﺳﻼﻣﺘﯽ‬
‫ﮐﮭﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ﺳﺐ‬ ‫ِ‬ ‫واﻟﯽ ﮨﻮﺳﯽ‪ ،‬ﮨﺮ ُﻣﮑﺪی ﺎﻟﮫ ﺗﮯ ِوی َا‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻔﺎں َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﻦ ِﺟﮩﮍا ﺳﺎرے ﺟﮩﺎﻧﺎں دا ﭘﺎﻟ ﮨﺎر ﮨﮯ‬
‫)‪(١٠‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ اﻟﻠﮧ ﻟﻮﮐﺎں ِدی ﺑُﺮاﺋﯽ دے ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ ِوچ ُاﺗﯽ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ﺗﺎں‬
‫ِ‬ ‫ﮩﻮݨ ِوچ ُاﭔﮩﻞ‬ ‫ُا َﭔﮩﻞ ﮐﺮﯾﻨﺪا ِﺟﺘﯽ او َﺑﮭﻼﺋﯽ َﭼ َ‬
‫اﻧﮭﺎں ِدی َاﺟﻞ )ﻣﻘﺮرہ ﻣﻌﯿﺎد( ِوی آ ُﭼﮑﯽ ﮨُﻮﻧﺪی َﭔﺲ‬
‫َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻮں ِﺟﮩﮍے َاﺳﺎݙی )ﻗﯿﺎﻣﺖ واﻟﯽ(‬
‫ﮭﭩﺎ ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ ﺗﺎں‬ ‫ﻣﻼﻗﺎت ِدی ُاﻣﯿﺪ ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪے ِﭘ ّ‬
‫ﺟﻮ او َاﭘ ﯿﮟ ﺳﺮﮐﺸﯽ ِوچ ِوﭔﻠﯿﺌﮯ َودّ ے َرﮨﻦ )‪(١١‬۔ َاﺗﮯ‬
‫َﭴ اں اﻧﺴﺎن ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﺗﮑﻠﯿﻒ ﺗﮭﯿﻨﺪی ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﺎں َر ّب‬
‫ﮐﻨُﻮں ﭘﺎﺳﮯ َﺑﮭﺮ ﻟﯿﭩﮯ ﮨﻮﺋﯿﮟ‪ ،‬ﺑﯿﭩﮭﮯ ﮨﻮﺋﯿﮟ ﺗﮯ ﮐﮭﮍے‬
‫ﮨﻮﺋﯿﮟ ِوی دُ ﻋﺎﺋﯿﮟ ﻣ ٘ﻨﮕﺪے‪ ،‬ﭘﺮ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ َاﺳﺎں ُاوں‬
 ‫ﮐﻨُﻮں ُاوﻧﺪا ُݙﮐﮫ َﮨﭩﺎ ِﮔﮭﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪ ،‬ﺗﺎں َول )آﭘ ﯿﮟ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫ﺗﮯ( آ وﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ َاﺳﺎں ﮐﻨُﻮں آﭘ ﯿﮟ ُاﺗﮯ ﺗﮭﺌﯽ‬
‫ﮨﻮﺋﯽ ﺗﮑﻠﯿﻒ ِﮐﯿﺘﮯ ِوی دُ ﻋﺎ ﻧﮧ ﻣﻨﮕﯽ ﮨﻮوے ِاﯾﮟ ﻃﺮح ﺣﺪ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‬
‫ِ‬ ‫ﮐﻨُﻮں ﭨﭗ وﯨﭵ واﻟﯿﺎں ﮐُﻮں‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﮐﺮ ُﺗﻮت او‬
‫َﭼ ٘ﻨ ﮯ ﻟ ِﺪن )‪(١٢‬۔ َاﺗﮯ ﺗﺤﻘﯿﻖ َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ‬
‫ﮐﺌﯽ ﻗﻮﻣﺎں ﺗﺒﺎہ ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑ ِﺋﻦ َﭴ اں ِوی ُاﻧﮭﺎں )ﮐﻔﺮ ﺗﮯ‬
‫ﯿﺘﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ اﻧﮭﺎں‬‫ِﺷﺮک ﺟﯿﮩﮯ( ﻇﻠﻢ اﺧﺘﯿﺎر ِﮐ ِ‬
‫دے رﺳﻮل ﮐُﮭﻠﯿﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ ِﮨﻦ‪ ،‬ﭘﺮ او ِاﮨﺠﮯ ﻧﮧ‬
‫آون ﮨﺎ‪ِ ،‬اﮨﺠﮯ ﮔﻨﮩﮕﺎراں ِدی ﻗﻮم ﮐُﻮں‬
‫َﮨﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫َﺳﺰا ِݙﺗﯽ ِوﯾﻨﺪی ﮨﮯ )‪(١٣‬۔ َول َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں دے ﺑﻌﺪ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ آﭘ ﺎں ﮐﺎر ﻣﺨﺘﺎر )ﺧﻠﯿﻔﮧ( ﭔ ﺎﯾﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫َاﺳﺎں ِوی ݙﯾﮑﮫ ﮔﮭﻨﻮں‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮐﮩﺠﮯ ﮐﻢ ﮐﺮﯾﻨﺪے‬
‫وے )‪(١٤‬۔ َاﺗﮯ ﭴ َ اں َاﺳﺎݙﯾﺎں ﺻﺎف ﺻﺎف آﯾﺎﺗﺎں اﻧﮭﺎں‬
‫وﯾﻨﺪن ﺗﺎں ِﺟﮩﮍے ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں‬
‫ِ‬ ‫ا ﻮں ﭘﮍھ ﺗﮯ ﺳ ﺎﯾﺎں‬
‫َاﺳﺎݙی )ﻗﯿﺎﻣﺖ واﻟﯽ( ﻣﻼﻗﺎت دا ﯾﻘﯿﻦ ﻧﮭﯿﮟ آﻧﺪا‪،‬‬
‫ﮐﮭﯿﻨﺪن ﺟﻮ َ‬
‫)اے رﺳﻮل( ُﺗﻮں ِاﯾﻨﺪی ﺑﺠﺎﺋﮯ ﮐﻮﺋﯽ ِﭔﯿﺎ‬ ‫ِ‬ ‫َا‬
 ‫ﻗﺮآن ِﮔﮭﻦ آ‪ ،‬ﯾﺎ ِاﯾﻨﺪے ِوچ ﮐﻮﺋﯽ ﺗﺒﺪﯾﻠﯽ ﮐﺮ ِݙﮐﮭﺎ‪ُ ،‬ﺗﻮں‬
‫آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ ﻣﯿ ے َوس ِوچ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﻮ َﻣﯿﮟ ِاﯾﮑﻮں‬
‫َاﭘ ﯿﮟ ﻃﺮﻓﻮں َﺑﺪل ݙﯾﻮاں‪ ،‬ﻣﯿﮟ ﺗﺎں َﭔﺲ ُاوں َوﺣﯽ ِدی‬
‫ﭘﯿﺮوی ﮐﺮﯾﻨﺪاں‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے ﺟﻮ َﻣﯿﮟ دو ﺑﮭﯿﭵﯽ وﯾﻨﺪی ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﺟﯿﮑﺮ َﻣﯿﮟ َاﭘ ﯿﮟ َر ّب ِدی ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﮐﺮاں ﺗﺎں ﻣﯿﮑﻮں‬
‫وݙے ﺳﺨﺖ ݙﯾ ٘ﻨﮧ دے ﻋﺬاب ﮐﻨُﻮں ݙر ﻟ ﺪے )‪(١٥‬۔ آﮐﮫ‬
‫ݙے ﺟﯿﮑﺮ َاﻟﻠﮧ ﭼﮩﻨﺪا ﺗﺎں ﻧﮧ ﻣﯿﮟ ِاﯾﮑﻮں ُﺗﮩﺎݙے َا ﻮں‬
‫ﭘﮍﮬﺪا َاﺗﮯ ﻧﮧ او ُﺗﮩﺎﮐُﻮں ِاﯾﻨﺪا ُﺳﺪھ ﭘﺘﮧ ݙﯾﻨﺪا َﻣﯿﮟ ﺗﺎں‬
‫ِاﯾﮟ )ﻗﺮآن( ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ُﺗﮩﺎݙے ِوچ ِﮨﮏ ﻋﻤﺮ ﮔﺰار ُﭼﮑﯿﺎں‪،‬‬
‫ﮐﯿﺎ َول ِوی ُﺗﮩﺎﮐﻮں َﺳﻤﺠﮫ ﻧﮭﯿﮟ آﻧﺪی )‪(١٦‬۔ ُاوں ﺷﺨﺺ‬
‫ﻣﺮﯾﻨﺪن‬
‫ِ‬ ‫ﮐﻨُﻮں زﯾﺎدہ ﻇﺎﻟﻢ ِﮐﮩﮍا ﮨﻮﺳﯽ ِﺟﮩﮍا َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ﮐُﻮڑ‬
‫ﯾﺎ ُاوﻧﺪﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﮐُﻮں ﮐﻮڑا َاﮐﮭﯿﻨﺪے‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ﻣﺠﺮم‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ُﭼﮭﭩﮑﺎرا ﻧﮧ ِﻣﻠﺴﮯ )‪(١٧‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﻟﻮک ﻋﺒﺎدت‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ِﺟﮩﮍﯾﺎں‬
‫ِ‬ ‫ِوی َاﻟﻠﮧ دے ِﺳﻮا ﮐﺌﯽ ِﭔﻨﮭﺎں ﺷﺌﯿﮟ ِدی‬
‫ﺟﻮ اﻧﮭﺎں ﮐﻮں ﻧﮧ ﻧﻘﺼﺎن ﭘُ ﭽﺎ ﺳ ﺪﯾﺎں ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں‬
‫ﮨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ َﺷﺌﯿﮟ ﺗﺎں‬ ‫ﮐﻮں ﻧﻔﻊ ݙے ﺳ ﺪﯾﺎں ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ َا ِ‬
 ‫َﭔﺲ َاﻟﻠﮧ دے َا ﻮں َاﺳﺎݙی ﺳﻔﺎرش ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ﮨﻦ‪َ ،‬‬
‫)اے‬ ‫ِ‬
‫رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں ُاوں َﺷﺌﮯ ِدی ﺎﻟﮫ ﮐﺮﯾﻨﺪو‪،‬‬
‫ﺟﯿﻨﺪا وﺟﻮد ﻧﮧ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ ﺗﮯ ﻧﮧ زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ ﭘﺎﺗﺎ‬
‫)اﻟﻠﮧ( ﺗﺎں ﮨﺮ ﺎﻟﮭﻮں ﭘﺎک ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﮯ اﻧﮭﺎں َﺷﺌﯿﮟ‬ ‫وﯾﻨﺪے‪ ،‬او َ‬
‫ﮐﻨُﻮں ﭘﺮے ﮨﮯ ِﺟﮩﮍﯾﺎں ﮐُﻮں ُاوﻧﺪا ﺷﺮﯾﮏ ﮔ ﻮﯾﻨﺪے وے‬
‫)‪(١٨‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﺳﺎرے ﻟﻮک ﺗﺎں َﭔﺲ ِﮨﮑّﯽ ِﻣﻠﺖ ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭔﺲ‬
‫اﻧﮭﺎں آﭘﺲ ِوچ اﺧﺘﻼف ِﮐﯿﺘﮯ ﭼﺎ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ﻧﮧ ﮨﻮﻧﺪی او‬
‫ﺎﻟﮫ )ﺣﮑﻤﺖ( ِﺟﮩﮍی ﺗﯿ ے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﻃﮯ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪،‬‬
‫ِ‬ ‫ِﺗﮭﯽ ُﭼﮑﯽ ﮨﮯ ﺗﺎں ِﺟﮩﮍی ﺎﻟﮫ ِوچ او ِاﺧﺘﻼف‬
‫ُاﻧﮭﺎں ِوچ ِاﯾﻨﺪا ﻓﯿﺼﻠﮧ ِﺗﮭﯽ ُﭼﮑﯿﺎ ﮨﻮﻧﺪا )‪(١٩‬۔ َاﺗﮯ او‬
‫ﮨﺪن ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮟ دو ِاﯾﻨﺪے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﮐﻮﺋﯽ آﯾﺖ‬ ‫َا ِ‬
‫ﻧﺎزل ﮐﯿﻮں ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯿﻨﺪی ﭘﺌﯽ َﭔﺲ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﻏﯿﺐ دا‬
‫ِﻋﻠﻢ َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﮨﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ُاوﻧﺪی ِاﻧﺘﻈﺎر ﮐﺮو‪َ ،‬ﻣﯿﮟ ِوی‬
‫ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ِاﻧﺘﻈﺎر ﮐﺮݨ واﻟﯿﺎں ِوﭼﻮں ﮨﺎں )‪(٢٠‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﭴ اں َﭼﮑﮭﯿﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪َ ،‬اﺳﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں َاﭘ ﯿﮟ َرﺣﻤﺖ دا‬
‫ﻣﺰہ او ِوی ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﮩﯿﮟ ﻣﺼﯿﺒﺖ دے آوݨ دے ﺑﻌﺪ‪،‬‬
 ‫ﺗﺎں َاﺳﺎݙﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں دے ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ ِوچ ﭼﺎﻟﺒﺎزﯾﺎں ﮐﺮݨ ﻟ‬
‫ﭘﻮﻧﺪن آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﭼﺎل ﭼﻠ ِوچ ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫ِ‬
‫ﺗﯿﺰ ﮨﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﺳﺎݙے ﺑﮭﯿﭵﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﻓﺮﺷﺘﮯ ﻟﮑﮭﺪے‬
‫ﮨﻨﺪن ِﺟﮩﮍﯾﺎں ﭼﺎﻟﺒﺎزﯾﺎں ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے َودﯾﻮے )‪(٢١‬۔ او‬‫َر ِ‬
‫ﺗﺎں ُاوﮨُﻮ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺧﺸﮑﯽ ﺗﮯ ِوی‪ ،‬ﺗﮯ َﺳﻤﻨﺪر ِوچ‬
‫ِوی ُﭨﺮﯾﻨﺪے ِﭘﮭﺮﯾﻨﺪے‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﭔﯿﮍﯾﺎں ِوچ‬
‫ﺳﻮار ﺗﮭﯽ وﯾﻨﺪے وے ﺗﺎں او ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﭼﺎ ﺗﮯ ﻣﻮاﻓﻖ ﮨﻮا‬
‫ﻧﺎل ُﭨﺮ ﭘﻮﻧﺪﯾﺎں ِﮨﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﺴﺎﻓﺮ ُاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﺧﻮش ِﺗ ِ‬
‫ﮭﯿﻨﺪن‬
‫َول اﻧﮭﺎں ﭔﯿﮍﯾﺎں ﮐُﻮں َﭴ اں ﺗﯿﺰ ﺟﮑﮭﮍ آ َوﻟﭩﯿﻨﺪے ﺗﮯ ﮨﺮ‬
‫وﯾﻨﺪن‪ُ ،‬اوں وﯾﻠﮯ‬
‫ِ‬ ‫ﭘﺎﺳﻮں ﺳﯿﮍﮬﺎں )ﻟﮩﺮاں( ُاﭨﮭ َﭘﮯ‬
‫اﻧﮭﺎں ﮐﻮں ﭘﺘﮧ ﻟ ﺪے‪ ،‬ﺟﻮ او ُاﻧﮭﺎں ِوچ َﭘﮭﺲ ﺌﻦ ﺗﺎں‬
‫او آﭘ ﯿﮟ ِدﯾﻦ ﮐُﻮں َاﻟﻠﮧ ِﮐﯿﺘﮯ ﺧﺎﻟﺺ ﮐﺮ ﺗﮯ ُاوں ﮐﻨُﻮں‬
‫ﮕﺪن ﺟﻮ ﺟﯿﮑﺮ َاﺳﺎﮐﻮں ِاﯾﮟ ﻣﺼﯿﺒﺖ ﮐﻨُﻮں‬ ‫دُ ﻋﺎﺋﯿﮟ ﻣ ٘ﻨ ِ‬
‫ﭔﭽﺎ ِﮔﮭﻨﯿﮟ ﺗﺎں َاﺳﺎں ُﺷﮑﺮ ﮐﺮݨ واﻟﮯ ﺑﻨﺪﯾﺎں ﻧﺎل َرل ِﻣﻞ‬
‫ِوﯾﺴﻮں )‪(٢٢‬۔ َﭔﺲ َﭴ اں َاﺳﺎں ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِﻧﺠﺎت ݙے‬
‫ِݙﺗﯽ‪ ،‬ﺗﺎں او زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ ﺣﻖ ﮐﻨُﻮں َﮨﭧ ﺗﮯ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﮐﺮݨ‬
‫َﭘﮯ‪ ،‬ﻟﻮﮐﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ُﺗﮩﺎݙی ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ُﺗﮩﺎݙے آﭘ ﯿﮟ ﺧﻼف‬ ‫ﻟ‬
‫ﭘﻮﻧﺪی ﮨﮯ‪ِ ،‬اﯾﮧ َﭔﺲ دُ ﻧﯿﺎوی زﻧﺪﮔﯽ دے ﻣﺰے ِﮨﻦ‪َ ،‬ول ﺗﺎں‬
‫ُﺗﺴﺎں َاﺳﺎں دو آﺳﻮ‪ُ ،‬‬
‫)اوں وﯾﻠﮯ( َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫َݙﺳﯿﺴﻮں‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﮐﯿﺎ ﮐُﺠﮫ ﮐﺮﯾﻨﺪے ﮨﺎوے )‪(٢٣‬۔‬
‫ﺑﯿﺸﮏ دُ ﻧﯿﺎوی زﻧﺪﮔﯽ ِدی ﻣﺜﺎل ُاوں ﻣﯿ ٘ﻨﮧ وا ٘ﻧﮕُﻮں ﮨﮯ‬
‫ﺟﯿﮑﻮں َاﺳﺎں َاﺳﻤﺎﻧﺎں ُﺗﻮں َوﺳﺎﯾﺎ‪) ،‬ﺟﯿﻨﺪے ﻧﺎل( زﻣﯿﻦ‬
‫ِدی ﭘﯿﺪاوار ﮔﮭﺎﭨﯽ َﭴﻢ ﺗﮯ َودّ ﮬﯽ َﭘﮭﻠﯽ‪ ،‬ﺟﯿﮑﻮں ِاﻧﺴﺎﻧﺎں‬
‫ﺗﮯ ﺣﯿﻮاﻧﺎں ﮐﮭﺎدا‪ِ ،‬اﯾﮧ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ زﻣﯿﻦ َاﭘ ﯿﮟ روﻧﻖ ﺗﮯ‬
‫َﭘﺌﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﯾﻨﺪے ﻣﺎﻟﮑﺎں َﺳﻤﺠﮫ‬ ‫ﻟ‬ ‫آ ﺌﯽ ﺗﮯ ﺳﻮﮨ ﯿﮟ ﻟ‬
‫ِﮔﮭﺪا ﺟﻮ َاﺳﺎں ِاﯾﻨﺪے ُاﺗﮯ ﭘﻮرا ِاﺧﺘﯿﺎر َرﮐﮭﯿﻨﺪے َﮨﯿﮟ‬
‫)اﭼﺎﭼﯿﺖ( َاﺳﺎݙا ُﺣﮑﻢ آﻧﺪے‪ ،‬رات َﮨﺌﯽ ﺑﮭﺎوﯾﮟ ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﮨﺎ‪،‬‬
‫َﭔﺲ َاﺳﺎں ُاوﮐﻮں ﺑﺎﻟﮑﻞ ُﻣﻨﯿﺎ ُﺗﻨﯿﺎ َﭘﺪّ ﮬﺮ ﺑ ﺎ ݙﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ‬
‫ِﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ ﮐﻞ َﺗﺌﯿﮟ ِاﺗﮭﺎں ﮐُﺠﮫ ﮨﺎ ِوی ﻧﮧ! ِاﯾﮟ ﻃﺮح‬
‫َاﺳﺎں آﭘ ِ ﯿﮟ آﯾﺎﺗﺎں ﮐُﻮں َﺳﻤﺠﮭﺎ َﺳﻤﺠﮭﺎ ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے‬
‫َﮨﯿﮟ ُاوں ﻗﻮم ِﮐﯿﺘﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی ﮐُﺠﮫ َﺳﻤﺠﮭﺪی ﺳﻮﭼﯿﻨﺪی‬
‫ﮨﮯ )‪(٢٤‬۔ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َﺳﻼﻣﺘﯽ واﻟﮯ ﮔﮭﺮ دو َﺳ ﯾﻨﺪے‬
‫َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﻮں ﭼﮩﻨﺪے ِﺳﺪّ ﮬﺎ َرﺳﺘﮧ ِوی ݙﯾﮑﮭﺎ ِݙﯾﻨﺪے )‪(٢٥‬۔‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َﭼ ٘ﻨ ﺎﺋﯽ ﮨﮯ‬
‫ِ‬ ‫ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک ﻧﯿﮏ ﻋﻤﻞ‬
‫ﺑﻠﮑﮧ ِﺣ ّﺼﮯ ﮐﻨُﻮں ِوی زﯾﺎدہ َاﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں دے ُﻣﻮﻧﮭﺎں‬
‫ﮐﺎﻟﻮݨ ﻟ َﺳ ِﺴﯽ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﮧ ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ﮐﻮﺋﯽ‬ ‫ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ِ‬
‫ِذ ّﻟﺖ ﺗﮯ ﺧﻮاری ﮨﻮﺳﯽ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ﻟﻮک َﺟﻨّﺘﯽ ِﮨﻦ‪ِ ،‬اﯾﮧ ُاوﻧﺪے‬
‫ﮨﺴﻦ )‪(٢٦‬۔ َاﺗﮯ ﺟﻨﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﺑُﺮاﺋﯿﺎں‬ ‫ِوچ ﮨﻤﯿﺸﮧ ِﮐﯿﺘﮯ َر ِ‬
‫ﮐﻤﺎﺋﯿﺎں ِﮨﻦ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ ُاﻧﮭﺎں ِدی ﺑُﺮاﺋﯽ وا ٘ﻧﮕﻮں ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺑﺪﻟﮧ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ِذ ّﻟﺖ ﺗﮯ ﺧﻮاری َوﻟﮭﯿﭧ ِﮔﮭﻨﺴﯽ‪،‬‬
‫ﺑﭽﺎوݨ واﻻ ِوی ﻧﮧ ﮨﻮﺳﯽ‪،‬‬ ‫َ‬ ‫ُاﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ﮐﻮﺋﯽ‬
‫ِاﯾﮟ ﺳﻤﺠﮫ ﺟﻮ اﻧﮭﺎں دے ُﻣﻮﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﺎﻟﯽ َاﻧﺪﮬﺎری‬
‫دوزﺧﯽ ِﮨﻦ‪،‬‬
‫ِ‬ ‫وﯾﺴﻦ‪ِ ،‬اﯾﮩﮯ ﻟﻮک‬‫رات دے َﭘﺮدے َﺳﭧ ِݙﺗﮯ ِ‬
‫ﮨﺴﻦ )‪(٢٧‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮟ ݙﯾ ٘ﻨﮧ‬‫ِاﯾﮧ ُاوﻧﺪے ِوچ ﮨﻤﯿﺸﮧ ِﮐﯿﺘﮯ َر ِ‬
‫ِاﻧﮭﺎں ﺳﺎرﯾﺎں ﮐُﻮں ﮐَﭩﮭﺎ ِﮐﯿﺘﺎ ِوﯾﺴﯽ‪ ،‬ﺗﺎں َول َاﺳﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں َاﮐﮭﯿﺴﻮں ِﺟﻨﮭﺎں ِﺷﺮک ِاﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﺎ ﮨﺎ‪،‬‬
‫ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ﺷﺮﯾﮏ َاﭘ ﯿﮟ َاﭘ ِ ﯿﮟ ﺟﺎء ﺗﮯ ﮐﮭﮍ َرﮨﻮ‪،‬‬
‫آﺳﻮں‪،‬‬‫َﭔﺲ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﻧﮑﮭﯿﮍ ﺗﮯ )آﻣ ﯿﮟ ﺳﺎﻣ ﯿﮟ( ِﮔﮭﻦ ُ‬
 ‫َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں دے ﺷﺮﯾﮏ َاﮐﮭﯿﺴﻦ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ﺗﺎں َاﺳﺎݙی‬
‫ﻋﺒﺎدت ﮐﺮﯾﻨﺪے ِوی ﻧﮧ ﮨﺎوے )‪(٢٨‬۔ َﭔﺲ َاﻟﻠﮧ ِای َاﺳﺎݙے‬
‫ﮐﺎﻓﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺳﺎﮐﻮں‬ ‫ﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے درﻣﯿﺎن ﮔﻮاہ دے ﻃﻮر ﺗﮯ ِ‬
‫ﮩﺎݙی ﻋﺒﺎدت دا ﭘﺘﮧ ِای ﻧﮭﯿﮟ ﻟ ﯿﺎ )‪(٢٩‬۔ ُاﺗﮭﺎں ﮨﺮ‬
‫َﺗﺎں ُﺗ ِ‬
‫ﺷﺨﺺ آﭘ ﯿﮟ ﻋﻤﻼں ﻧﺎل َازﻣﺎﺋﺶ ﮐﺮ ﮔﮭﻨﺴﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے‬
‫ﮐُﺠﮫ ُاوں َا ﻮں ِﮐﯿﺘﮯ ﺑﮭﯿﭵﮯ ِ‬
‫ﮨﻮﺳﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ او َاﻟﻠﮧ دو‬
‫وﯾﺴﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ُاﻧﮭﺎں دا ﺣﻘﯿﻘﯽ ﻣﺎﻟﮏ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﭘﮭﯿﺮے ِ‬
‫اﻧﮭﺎں ﮐﻨﻮں او َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ وﯾﻨﺪا َرﮨﺴﯽ ِﺟﮩﮍا ﺑُﮩﺘﺎن‬
‫)اے رﺳﻮل( ﭘُ ﭽﮫ ﺟﻮ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﺳﻤﺎن‬ ‫ﭔﺪﮬﯿﻨﺪے ﮨﻦ )‪(٣٠‬۔ َ‬
‫ِ‬
‫ﮐﻨُﻮں ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﮐﻨُﻮں ِوی ﮐﻮݨ روزی ݙﯾﻨﺪے ﯾﺎ ﮐﻮݨ ﮨﮯ‬
‫)اﮐّﮭﯿﮟ( ُاﺗﮯ اﺧﺘﯿﺎر‬
‫ِﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎݙے ُﺳ )ﮐﻨّﺎں( ﺗﮯ ݙﯾﮑﮭ َ‬
‫َرﮐﮭﯿﻨﺪے َاﺗﮯ ﻣﻮﺋﯽ ﮨﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ﮐﻨُﻮں ِﺟﯿﻨﺪی َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں‬
‫ﭘﯿﺪا ﮐﺮﯾﻨﺪے َاﺗﮯ ﺟﯿﻨﺪی ﮨﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ﮐﻨُﻮں ﻣﻮﺋﯽ ﮨﻮﺋﯽ‬
‫َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ﭘﯿﺪا ﮐﺮﯾﻨﺪے َاﺗﮯ )ﺟﮩﺎن دُ ﻧﯿﺎ دے( ﮐَﻢ ﮐﺎر‬
‫ﮐُﻮں ﭼﻼﺋﯽ َرﮐﮭﺪے‪َ ،‬ﭔﺲ َاﮐﮭﯿﺴﻦ ﭼﺎ ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ! َﭔﺲ آﮐﮫ‬
‫ݙے ﺟﻮ ول ُﺗﺴﺎں ُﺧﺪا ﮐﻨُﻮں ﮐﯿﻮں ﻧﮭﯿﮟ ݙردے )‪(٣١‬۔‬
 ‫َﭔﺲ ِاﯾﮩﻮ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں ﮨﮯ ُﺗﮩﺎݙا ﺣﻘﯿﻘﯽ َر ّب! َﭔﺲ ﺣﻖ ﮐُﻮں‬
‫ﮭﮍی ﮔُﻤﺮاﮨﯽ!‬
‫ﭼﮭﻮڑݨ ﻧﺎل ُﺗﮩﺎݙا ﺑﺎﻗﯽ ﮐﯿﺎ ِرہ وﯾﻨﺪے‪َ ،‬ﭼ ّ‬
‫َﭔﺲ ُﺗﺴﺎں ﮐﯿ ے َوﻟﯿﮯ وﯾﻨﺪو )‪(٣٢‬۔ ِاﯾﮟ ﻃﺮح ﺗﯿ ے َر ّب‬
‫ِدی ِاﯾﮧ ﺎﻟﮫ ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ُاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ﺟﻮ ﻧﺎﻓﺮﻣﺎن ِﺗﮭﯽ‬
‫ﯿﺌﻦ‪ ،‬ﺳﭻ ﺛﺎﺑﺖ ِﺗﮭﯿﻨﺪی ﮨﮯ ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺗﺎں َا ُ‬
‫ﺻﻠﻮں ِاﯾﻤﺎن ﻧﮧ‬
‫آﺳﻦ )‪(٣٣‬۔ ﭘُ ﭽﮫ ﺟﻮ ﮐﯿﺎ ُﺗﮩﺎݙے ﺑ ﺎﺋﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺷﺮﯾﮑﺎں‬‫ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫ِوﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﭘﮩﻠﯽ واری )ﻣﺨﻠﻮﻗﺎت ﮐُﻮں( َﭘﯿﺪا ﮐﺮ‬
‫َﺳ ﺪے‪ ،‬ﺗﮯ َوﻻ ِوی ُا ِوﯾﮟ ﮐﺮ ِݙﮐﮭﺎﻟﮯ‪ ،‬آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ِای‬
‫ﭘﮩﻠﯽ واری َﭘﯿﺪا ﮐﺮﯾﻨﺪے ﺗﮯ َوﻻ ِوی َﭘﯿﺪا ﮐﺮ َﺳ ﺪے َول‬
‫ُﺗﺴﺎں ﮐ ے ﺣﻖ ﮐﻨﻮں ﭘﮭﯿﺮﯾﮯ وﯾﻨﺪے وے )‪(٣٤‬۔ ﭘُ ﭽﮫ‬
‫ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ﺑ ﺎﺋﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺷﺮﯾﮑﺎں ِوﭼﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا‬
‫ﺣﻖ )ﺣﻘﯿﻘﺖ( واﻟﮯ ﭘﺎﺳﮯ دا َراہ ِݙﯾﮑﮭﺎوے‪ ،‬آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ‬
‫َاﻟﻠﮧ ِای ﺣﻖ واﻟﮯ ﭘﺎﺳﮯ دا َراہ ِݙﯾﮑﮭﯿﻨﺪے‪ ،‬ﮐﯿﺎ ِﺟﮩﮍی‬
‫ﮨﺴﺘﯽ ﺣﻖ واﻟﮯ ﭘﺎﺳﮯ دا َراہ ِݙﯾﮑﮭﯿﻨﺪی ﮨﮯ‪ُ ،‬اوﮨﺎ ﺣﻖ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪی‪ ،‬ﺟﻮ ُاوﻧﺪی َﭘﯿﺮوی ِﮐﯿﺘﯽ َوﯨﭵﮯ ﯾﺎ ُاوﻧﺪی‬
‫ِﺟﮩﮍا ِﺳﺪﮬﺎ َراہ ݙﯾﮑﮭﺎ ِوی ﻧﮭﯿﮟ َﺳ ﯿﺎ‪ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے ﺟﻮ‬
 ‫ﺧﻮد ُاوﮐﻮں ِﺳﺪﮬﮯ راہ ﺗﮯ ﻻﯾﺎ َوﯨﭵﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ﮐﯿﺎ ِﺗﮭﯽ ﺌﮯ‬
‫ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﺟﻮ ِاﮨﺠﮯ )ﭘُ ﭩﮭﮯ( ﻓﯿﺼﻠﮯ ﮐﺮﯾﻨﺪو )‪(٣٥‬۔ َاﺗﮯ‬
‫اﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ڈﮬﯿﺮ آدﻣﯽ ﻣﺤﺾ وﮨﻢ و ﮔﻤﺎن ِﭘﭽﮭﻮں ﻟ‬
‫ﭘﻮﻧﺪن‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ وﮨﻢ و ﮔﻤﺎن ﺳﭻ دے ﻣﻘﺎﺑﻠﮯ ِوچ ذری ِوی‬ ‫ِ‬
‫ﮐﻢ ﻧﮭﯿﮟ آﻧﺪا‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا‬
‫ﮐُﺠﮫ او ﮐﺮﯾﻨﺪے َودن )‪(٣٦‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﻗﺮآن ِاﯾﮩﻮ ﺟﮩﯽ‬
‫َﺷﺌﮯ ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﯿﮑﻮں َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا ِﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ ﺑ ﺎ‬
‫ِﮔﮭﻨﮯ‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ُاوں دی ﺗﺼﺪﯾﻖ ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ‬
‫)اﺣﮑﺎم ِا ٰﻟﮩﯿﮧ( ﮐُﻮں‬
‫ِ‬ ‫ِاﯾﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﻟَﺘّ ﮭﺎ ﮨﺎ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﻟﮑﺘﺎب‬
‫ِوی ﮐﮭﻮل ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ﮐﺮﯾﻨﺪے‪ِ ،‬اﯾﻨﺪے ِوچ ﮐﻮﺋﯽ َﺷﮏ ﮐﺎﺋﮯ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ ﺳﺎرے ﺟﮩﺎﻧﺎں دے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﮨﮯ‬
‫)‪(٣٧‬۔ ﮐﯿﺎ ِاﯾﮧ ِاﯾﮩﻮ ﮐُﺠﮫ ِ‬
‫آﮨﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮑﻮں ﮔﮭﮍ ﮔﮭﺪا ﺌﮯ‬
‫ُﺗﻮں آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﻨﺪے وا ٘ﻧﮕﻮں ِای ﮐﻮﺋﯽ ِﮨﮏ ﺳﻮرت‬
‫)ﻣﺪد ِﮐﯿﺘﮯ( َﺳ ِﮔﮭﻨﻮ َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا‬
‫ﺗﺎں ِﮔﮭﻦ آؤ‪َ ،‬اﺗﮯ َ‬
‫ﺟﯿﮑﻮں ِوی ﺳ َﺳ ﺪو‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ واﻗﻌﯽ ُﺗﺴﺎں َﺳﭻ آﮨﺪے‬
‫وے ﺗﺎں )‪(٣٨‬۔ ﺑﻠﮑﮧ اﻧﮭﺎں ﺗﺎں ُاوں َﺷﺌﮯ ﮐُﻮں ﮐُﻮڑا‬
 ‫آﮐﮭﯿﺌﮯ ﺟﯿﻨﺪا او ﮐﻮﺋﯽ ِﻋﻠﻢ ِوی ﺣﺎﺻﻞ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﺳ ﯿﺌﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ ِاﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ َاﭴ ُاوﻧﺪی َاﺻﻞ ﺣﻘﯿﻘﺖ ِوی ﻧﮭﯿﮟ ﮐُﮭﻠﯽ‪،‬‬
‫ِاﯾﮟ ﻃﺮح اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ دے ﻟﻮک ِوی ﮐُﻮڑا آﮐﮫ ﯿﺌﻦ‪،‬‬
‫َﭔﺲ ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻦ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﻇﺎﻟﻤﺎں ِدی ﻋﺎﻗﺒﺖ ِﮐﯿﻮﯾﮟ ﺧﺮاب‬
‫َﺗﮭﺌﯽ )‪(٣٩‬۔ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ ﺗﺎں ِاﯾﻨﺪے ُاﺗﮯ‬
‫آﺳﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﻌﻀﮯ ِاﯾﻨﺪے ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ ِوی ﻧﮧ‬
‫ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫آﺳﻦ‪َ ،‬اﺗﮯ ﺗﯿ ا َر ّب ﻓﺴﺎدی ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪا‬‫ِ‬
‫آﮐﮭﺪن‪ ،‬ﺗﺎں آﮐﮫ ݙے‬‫ِ‬ ‫ﮐﮭﮍے )‪(٤٠‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ﺗﯿﮑﻮں ﮐُﻮڑا‬
‫ﺟﻮ ﻣﯿ ے ﻋﻤﻼں دا َﻣﯿﮟ ِذ ّﻣﮯ وار ﮨﺎں‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﮩﺎݙے ﻋﻤﻞ‬
‫ُﺗﺴﺎں ﺑﮭﻮ ﻮ! ُﺗﺴﺎں َﺑﺮی ِﮨﯿﻮے ُاوں ﮐﻨُﻮں ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ‬
‫َﻣﯿﮟ َودا ﮐﺮﯾﻨﺪاں َاﺗﮯ َﻣﯿﮟ َﺑﺮی ﮨﺎں ُاوں ﮐﻨُﻮں ِﺟﮩﮍا‬
‫ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے َودّ ے وے )‪(٤١‬۔ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں‬
‫ﻧﻈﺮدن‪ ،‬ﭘﺮ ﮐﯿﺎ ُﺗﻮں‬
‫ِ‬ ‫ﺑﻌﻀﮯ ﺗﯿ ﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ ﮐُﻮں ُﺳ ﺪے‬
‫ِاﻧﮭﺎں ﭔﻮڑﯾﺎں ﮐُﻮں ُﺳ ﺎ ﺳ ﺪﯾﮟ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ او ُﺳ ﺪے‬
‫ﮨﻮون )‪(٤٢‬۔ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﺑﻌﻀﮯ‬
‫َﺳﻤﺠﮭﺪے ِوی ﻧﮧ ِ‬
‫ݙﯾﮑﮭﺪن‪َ ،‬ﭘﺮ ﮐﯿﺎ ُﺗﻮں َاﻧﺪﮬﯿﺎں ﮐُﻮں َراہ ﻻ‬
‫ِ‬ ‫َﺗﺌﯿﮟ دو‬
‫ﮨﻮون‬ ‫َ‬
‫َﺳ ﺪﯾﮟ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ )اﺻﻞ ِوچ( ݙﯾﮑﮫ ِای ﻧﮧ َﺳ ﺪے ِ‬
‫)‪(٤٣‬۔ ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ِاﻧﺴﺎﻧﺎں ُاﺗﮯ ذری ِوی ﺑﮯ ِاﻧﺼﺎﻓﯽ ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‬
‫ِ‬ ‫ﮐﺮﯾﻨﺪا ﺑﻠﮑﮧ اﻧﺴﺎن ﺧﻮد ِای َاﭘ ﯿﮟ آپ ُاﺗﮯ ﻇﻠﻢ‬
‫)‪(٤٤‬۔ َاﺗﮯ ِﺟﮩﮍے ݙﯾ ٘ﻨﮧ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﭩﮭﺎ ِﮐﯿﺘﺎ وﯾﺴﯽ‬
‫) ِاﯾﻮﯾﮟ ﻟ ﺴﯽ( ﺟﯿﻮﯾﮟ ﺟﻮ او ﺳﺎرے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ِوﭼﻮں ِﮨﮏ‬
‫ﮔﮭﮍی ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ ﭔﺌﮯ ﮐُﻮں ُﺳﯩﭵﺎ واﺳﻄﮯ ِرﯾﮩﮯ ِ‬
‫ﮨﻮون‪،‬‬
‫ﮨﺴﻦ ِﺟﻨﮭﺎں َاﻟﻠﮧ دے ﮐﻮﻟﮫ‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ او ﻟﻮک ﮔﮭﺎﭨﮯ ِوچ َر ِ‬
‫َوﯨﭵ ﮐُﻮں ِوی ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ َﮨﺎ ﺗﮯ او ِﺳﺪّ ﮬﮯ راہ ﭼﻠ واﻟﮯ‬
‫ﻧﮧ ﺑ ﯿﺌﮯ )‪(٤٥‬۔ َاﺗﮯ ﺑﮭﺎوﯾﮟ َاﺳﺎں ﺗﯿﮑﻮں )زﻧﺪﮔﯽ ِوچ(‬
‫ݙﯾﻮوں‪ِ ،‬ﺟﮩﮍی َﺷﺌﮯ دا َاﺳﺎں‬
‫ﺗﮭﻮڑی ﺟﮩﯽ ِوی ݙﯾﮑﮭﺎ ُ‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل َوﻋﺪہ ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪ ،‬ﯾﺎ ﺗﯿﮑﻮں ﻓﻮت ﮐﺮ‬
‫ﭼﮭﻮڑوں ﺑﮩﺮ ﺣﺎل ُاﻧﮭﺎں اﺳﺎں دو ِای َول آو ﯿﮟ‪ِ ،‬ﭔﯿﺎ ِاﯾﮧ‬
‫ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﮔﻮاہ ﮨﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ﮐﺮﯾﻨﺪے َودن‬
‫)‪(٤٦‬۔ َاﺗﮯ ﮨﺮ ُاﻣﺖ ِﮐﯿﺘﮯ ِﮨﮏ َر ُﺳﻮل ﮨﮯ‪َ ،‬ﭴ اں ِوی اﻧﮭﺎں‬
‫دا َر ُﺳﻮل آ ٘ﻧﺪے ﺗﺎں اﻧﮭﺎں ِوچ اﻧﺼﺎﻓﯽ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮ ِݙﺗﺎ‬
‫وﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ زﯾﺎدﺗﯽ ﻧﮭﯿﮟ ِﮐﯿﺘﯽ وﯾﻨﺪی‬
‫ﭽﮭﺪن ﺟﻮ ِاﯾﮧ )ﻗﯿﺎﻣﺖ واﻻ( وﻋﺪہ ﮐ اں ﭘُ ﻮرا‬‫ِ‬ ‫)‪(٤٧‬۔ َاﺗﮯ ﭘُ‬
‫)اے‬ ‫ِﺗﮭﯿﺴﯽ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎݙی ِاﯾﮧ ﺎﻟﮫ َﺳﭽﯽ ﮨﮯ ﺗﺎں )‪(٤٨‬۔ َ‬
‫رﺳﻮل( ُﺗﻮں آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َﻣﯿﮟ ﺗﺎں َاﭘ ﯿﮟ ِﮐﯿﺘﮯ ِوی ﮐﻮﺋﯽ‬
‫اﺧﺘﯿﺎر ﻧﮭﯿﮟ َرﮐﮭﯿﻨﺪا‪ ،‬ﻧﮧ ﻧﻘﺼﺎن دا ﺗﮯ ﻧﮧ ﻧﻔﻊ دا! ِﺳﻮاﺋﮯ‬
‫ُاوﻧﺪے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َاﻟﻠﮧ َﭼﮩﻨﺪے‪ ،‬ﮨﺮ ُا ّﻣﺖ ِ‬
‫)ﮐﯿﺘﮯ ُﻣﮩﻠﺖ دا(‬
‫)اﺟﻞ( ﮨﮯ‪َ ،‬ﭴ اں ِوی َاﺟﻞ آ وﯾﻨﺪے ﺗﺎں َول ﻧﮧ‬ ‫ﮨﮏ وﻗﺖ َ‬
‫ِ‬
‫ِﮨﮏ َﭘﻞ ِوی دﯾﺮ ِﮐﯿﺘﯽ َوﯨﭳ َﺳ ﺪی ﮨﮯ ‪ ،‬ﺗﮯ ﻧﮧ ُاﭔﮩﻞ ِﮐﯿﺘﯽ‬
‫َوﯨﭳ َﺳ ِﺪی ﮨﮯ )‪(٤٩‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں ﺳﻮﭼﮯ ﺟﻮ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ُاوﻧﺪا ﻋﺬاب رات ﮐُﻮں ﯾﺎ ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﮐُﻮں آ ِای‬
‫َوﯨﭵﮯ )ﺗﺎں ﮐﯿﺎ ﮐﺮ َﺳ ﺴﻮ( َﺑﮭﻼ ِاﯾﮧ ﮔُﻨﮩﮕﺎر ﮐﯿﻮں ِاﺗﯽ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن )‪(٥٠‬۔ ﮐﯿﺎ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ او ﻋﺬاب آ‬
‫ِ‬ ‫ﺟﻠﺪی َﭘﮯ‬
‫وﯾﺴﯽ‪ ،‬ﮨُﻮں وﯾﻠﮯ ُاوﮐﻮں َﻣﻨﯿﺴﻮ؟ ُ‬
‫)اوں وﯾﻠﮯ ﮐﯿﺎ ﮐﺮ‬
‫ﺳ ﺴﻮ؟( ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ ُﺗﺴﺎں ِاﯾﻨﺪے ِﮐﯿﺘﮯ َﭔ ُﮩﻮں َﺟﻠﺪی‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ﮨﺎوے )‪(٥١‬۔ َول ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍے ﻇﻠﻢ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‪ ،‬آﮐﮭﯿﺎ وﯾﺴﮯ ﺟﻮ ﮨﻤﯿﺶ دے ﻋﺬاب دا َﻣﺰہ‬
‫ﮨﻮو! ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﮐﮩﯿﮟ َﭔﺌﯽ َﺷﺌﮯ ِدی َﺳﺰا ﻧﮧ ِݙﺗﯽ‬
‫َﭼﮑﮭﺪے َر ُ‬
 ‫ِوﯾﺴﯽ ﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں ِﮐﯿﺘﺎ ﮐَﻤﺘّ ﺎ ﮨﻮﺳﮯ‬
‫ﭽﮭﺪن‪ ،‬ﺟﻮ ﮐﯿﺎ واﻗﻌﯽ ِاﯾﮧ َﺳﭻ ﮨﮯ‬ ‫ِ‬ ‫)‪(٥٢‬۔ َاﺗﮯ َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘُ‬
‫آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ " ﮨﺎ " َاﺗﮯ ﻣﯿﮑﻮں َر ّب ِدی ﻗﺴﻢ ﮨﮯ ﺟﻮ ِاﯾﮧ‬
‫َاﺻﻠﻮں َﺳ ّﭻ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ُاوﮐﻮں ﺑﮯ َوﺳﺎ )ﻋﺎﺟﺰ( ﻧﮭﯿﮟ‬
‫ﮐﺮ َﺳ ﺪے )‪(٥٣‬۔ ﺑﻠﮑﮧ ﮨﺮ ِﮨﮏ ِﺟﯽ واﺳﻄﮯ َﺟﺌﯿﮟ ﻇﻠﻢ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َزﻣﯿﻦ ﺗﮯ ﮨﮯ ُاوﻧﺪا ﺑﺪﻟﮧ ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯽ‬
‫ݙﯾﮑﮭﺴﻦ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ِ‬ ‫َﺳ ﺪا‪َ ،‬اﺗﮯ َﭴ اں او ﻋﺬاب ﺳﺎﻣ ﯿﮟ‬
‫ﮨﺴﻦ‪ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں‬ ‫)ﻣﺘﮭﺎ( ُﻟﮑﺎﺋﯽ َر ِ‬
‫ﺷﺮﻣﺴﺎری ﮐﻨُﻮں آﭘ ﺎں ُﻣ ٘ﻨﮧ َ‬
‫ِوچ ِاﻧﺼﺎﻓﯽ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮ ِݙﺗﺎ وﯾﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ‬
‫زﯾﺎدﺗﯽ ﻧﮧ ِﮐﯿﺘﯽ وﯾﺴﯽ )‪(٥٤‬۔ ُﺳ ِﮔﮭﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ِای‬
‫َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﺗﮯ ﮨﮯ ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ دا ﮨﮯ‪ِ ) ،‬اﯾﮧ‬
‫ِوی( ُﺳ ِﮔﮭﻦ ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ دا )ﻗﯿﺎﻣﺖ واﻻ( وﻋﺪہ ﺑﺎﻟﮑﻞ َﺳ ّﭽﺎ‬
‫ﮨﮯ‪ ،‬ﭘﺮ اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں اﮐﺜﺮ ِاﺗﯽ ِوی ﻧﮭﯿﮟ ﭴﺎ ﺪے‬
‫)‪(٥٥‬۔ ُاوﮨﻮ ﺟﯿﻮﯾﻨﺪے‪ ،‬ﺗﮯ ُاوﮨﻮ ﻣﺮﯾﻨﺪے‪َ ،‬اﺗﮯ ﮨُﻮں دو َول‬
‫َوﯨﭵ ﯿﮟ )‪(٥٦‬۔ َاے ﻟﻮﮐﻮ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻖ ُﺗﮩﺎݙے َر ّب ﮐﻨُﻮں ُﺗﮩﺎݙے‬
‫ﮐﻮﻟﮫ ﻧﺼﯿﺤﺖ آ ﺌﯽ ﮨﮯ ) ِاﯾﮧ ﻗﺮآن( ُﺗﮩﺎݙے ِدﻻں دے‬
‫روڳ دا ِﻋﻼج ﮨﮯ َاﺗﮯ ِاﯾﮑﻮں ﻗﺒﻮل ﮐﺮ ِﮔﮭﻨ واﻟﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫)اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے‬ ‫ﮨﺪاﯾﺖ وی ﮨﮯ ﺗﮯ رﺣﻤﺖ وی )‪(٥٧‬۔ َ‬
‫ِ‬ ‫ِ‬
‫‪ ،‬ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ دے ﻓﻀﻞ ﺗﮯ ُاوﻧﺪی َرﺣﻤﺖ ﻧﺎل ِاﯾﮧ َﺷﺌﮯ‬
‫)ﻟَﺘّ ﮭﯽ( ﮨﮯ َﭔﺲ ِاﯾﻨﺪے ُاﺗﮯ ﺧﻮش ِﺗﮭﯿﻮ ﺎں ﭼﺎﮨﯿﺪا اے‬
‫ِاﯾﮧ اﻧﮭﺎں ﺳﺎرﯾﺎں َﺷﺌﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﺑﮩﺘﺮ ﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍﯾﺎں ﮐﭩﮭﯿﺎں‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے َودّ و )‪(٥٨‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ݙﯾﮑﮭﻮ ﺗﺎں َﺳﮩﯽ‬
‫َاﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ ِرزق دے ﻃﻮر ﺗﮯ ﮐﯿﺎ ﮐُﺠﮫ ﻟَﮩﺎﺋﮯ َﭘﺮ‬
‫)ﺷﺌﯿﮟ( ِوﭼﻮں ﺣﻼل ﺗﮯ ﺣﺮام ﺑ ﺎ‬‫ُﺗﺴﺎں ﺗﺎں ِاﻧﮭﺎں َ‬
‫ِﮔﮭﺪﯾﺎں ِﮨﻦ‪ ،‬ﭘُ ﭽﮭﻮ‪ ،‬ﺟﻮ ﮐﯿﺎ َاﻟﻠﮧ ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِاﯾﮟ ﺎﻟﮫ ِدی‬
‫ِاﺟﺎزت ِݙﺗﯽ ﮨﮯ؟ ﯾﺎ ِاﯾﻮﯾﮟ َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ﺑُﮩﺘﺎن ﭔﺪﮬﯿﻨﺪے وے‬
‫ﺪﮬﯿﻨﺪن‪،‬‬
‫ِ‬ ‫)‪(٥٩‬۔ َاﺗﮯ او ﻟﻮک ِﺟﮩﮍے َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ﮐُﻮڑا ﺑُﮩﺘﺎن َﭔ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں‬‫ِ‬ ‫ﻗﯿﺎﻣﺖ دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ ُاﺗﮯ ﮐﯿﺎ ﮔُﻤﺎن‬
‫ِاﻧﺴﺎﻧﺎں ُاﺗﮯ ﻓﻀﻞ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ َﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ڈﮬﯿﺮ‬
‫)اے رﺳﻮل(‬ ‫ﺳﺎرے ُ‬
‫)اوﻧﺪا( ُﺷﮑﺮ َادا ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪے )‪(٦٠‬۔ َ‬
‫ُﺗﻮں ِﺟﮩﮍے ِوی ﺣﺎل ِوچ ﮨﻮﻧﺪﯾﮟ‪ ،‬ﯾﺎ ﻗﺮآن ِوﭼﻮں ﮐُﺠﮫ‬
‫ﭘﮍھ ُﺳ ﯿﯩﺪﯾﮟ‪ ! ‬ﯾﺎ َ‬
‫)اے ﻟﻮﮐﻮ( ُﺗﺴﺎں ِﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ َﻋﻤﻞ‬
 ‫ﮐﺮﯾﻨﺪے وے‪ ،‬ﺗﺎں َاﺳﺎں ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ )ﭼﺸﻢ دﯾﺪ( ﮔﻮاہ‬
‫ﮨﻮﻧﺪے َﮨﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں ُاوﻧﺪے ِوچ ݙاڈﮬﮯ‬
‫ُردﮬﯿﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﮨﻮﻧﺪے وے‪َ ! ‬اﺗﮯ ﺗﯿ ے َر ّب ﮐﻨُﻮں ذری ِﺟﺘّ ﯽ‬
‫ِوی ﮐﻮﺋﯽ َﺷﺌﮯ ﻧﮭﯿﮟ ُﻟﮏ َﺳ ﺪی‪ ،‬ﭼﺎﮨﮯ او زﻣﯿﻦ ِوچ ﮨﮯ‪،‬‬
‫ﭼﺎﮨﮯ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ِاﻧﮭﺎں ِوﭼﻮں ﭼﺎﮨﮯ َﭔ ُﮩﻮں‬
‫ﭼﮭﻮﭨﯽ ﮨﮯ ﭼﺎﮨﮯ َﭔ ُﮩﻮں َوݙی‪ ،‬او َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ ِاﯾﮟ روﺷﻦ‬
‫)واﺿﺢ( ﮐﺘﺎب ِوچ ﻟﮑﮭﯿﺎ ﮨﻮﯾﺎ ﮨﮯ )‪(٦١‬۔ ُﺳ ِﮔﮭﻨّﻮ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ دے ﯾﺎراں ُاﺗﮯ ﮐﻮﺋﯽ ﺧﻮف ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺗﮯ ﻧﮧ‬
‫ﮭﯿﺴﻦ )‪(٦٢‬۔ ) ِاﯾﮩﮯ ﻟﻮک( ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آ ِﺋﻦ‪،‬‬
‫او ُﻣﻮﻧﺠﮭﮯ ِﺗ ِ‬
‫َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﭘﺮﮨﯿﺰﮔﺎری اﺧﺘﯿﺎر ِﮐﯿﺘﯽ ﮨﮯ )‪(٦٣‬۔ اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ِاﯾﮟ دُ ﻧﯿﺎ ِوچ ِوی‪َ ،‬اﺗﮯ َا ﻠﮯ ﺟﮩﺎن ِوی ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی‬
‫)ﺑﺸﺎرت( ﮨﮯ‪َ ،‬اﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ )ﮐ اﮬﯿﮟ( ﻧﮭﯿﮟ َﺑ ِ‬
‫ﺪﻟﺪﯾﺎں‪،‬‬
‫ِاﯾﮩﺎ ِﮨﮏ َوݙی ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ ﮨﮯ )‪(٦٤‬۔ اﻧﮭﺎں ِدی ﺎﻟﮫ ﺎﻟﮫ ﺗﮯ‬
‫ﻋﺰﺗﺎں )ﻃﺎﻗﺘﺎں( َاﻟﻠﮧ‬
‫ُﻣﻮﻧﺠﮭﺎ ِوی ﻧﮧ ِﺗﮭﯽ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ﺳﺎرﯾﺎں ّ‬
‫ﮐﻮﻟﮫ ِﮨﻦ‪ ،‬او ِﭨﮭﯿﮏ ِﭨﮭﯿﮏ ُﺳ ﺗﮯ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(٦٥‬۔‬
‫ُﺳ ِﮔﮭﻨﻮ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ ﺗﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ‬
 ‫زﻣﯿﻦ ِوچ ﮨﮯ َﺳﺐ ﮐُﺠﮫ َاﻟﻠﮧ دا ﮨﮯ او ﻟﻮک ِﺟﮩﮍے َاﻟﻠﮧ‬
‫ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا ﺑ ﺎﺋﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺷﺮﯾﮑﺎں ﮐُﻮں )ﻣﺪد ِﮐﯿﺘﮯ(‬
‫ﯾﻨﺪن‪ ،‬ﮐﮩﯿﮟ َﺷﺌﮯ ِدی ﭘﯿﺮوی ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪے او ﺗﺎں‬‫ﺳ ِ‬
‫ﻣﺤﺾ ﮔُﻤﺎن ِﭘ ُﭽﮭﻮں ﻟ ﯿﺌﮯ ﮨﻮ ِﺋﻦ‪ ،‬ﻣﺤﺾ اﭨﮑﻼں ﮐﺮﯾﻨﺪے‬
‫َودّ ے ِﮨﻦ )‪(٦٦‬۔ ) ُﺗﮩﺎݙا َر ّب( ُاوﮨﻮ ﺗﺎں ﮨﮯ ﺟﺌﯿﮟ ُﺗﮩﺎݙے‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ رات ﺑ ﺎﺋﯽ ﮨﮯ ﺗﺎں ﺟﻮ ُاوﻧﺪے ِوچ آرام ﮐﺮو‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ݙﯾ ٘ﻨﮧ ﭔ ﺎﺋﮯ ﺗﺎں ﺟﻮ ݙﯾﮑﮫ َﺑﮭﺎل َﺳ ﻮ ﺑﯿﺸﮏ ِاﯾﻨﺪے ِوچ‬
‫)دﻋﻮت ﺣﻖ( ُﺳ ﺪی‬
‫ِ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِﮨﻦ ُاوں ﻗﻮم ِﮐﯿﺘﮯ ِﺟﮩﮍی‬
‫آﮨﺪن ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ﮐﮩﯿﮟ ﮐُﻮں ﭘُ ﺘﺮ ﺑ ﺎ ِﮔﮭﺪے‪،‬‬
‫ﮨﮯ )‪(٦٧‬۔ ﻟﻮک ِ‬
‫َاﻟﻠﮧ ﺗﺎں ) ِاﮨﺠﯽ َﺷﺌﮯ ﮐﻨُﻮں( ﭘﺎک ﮨﮯ او ﺗﺎں ﮐﮩﯿﮟ دا‬
‫ﻣﺤﺘﺎج ِوی ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ‪ ،‬ﮨُﻮﻧﺪا ِای ﮨﮯ ﺟﻮ ﮐُﺠﮫ َاﺳﻤﺎﻧﺎں‬
‫ِوچ ﮨﮯ ﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ زﻣﯿﻦ ِوچ ﮨﮯ‪ُ ،‬ﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ) ُﺗﮩﺎݙے‬
‫ﮐُﻮڑ دا( ِﮐﮩﮍا َﭘﮑّﺎ ﺛﺒﻮت ﮨﮯ ﮐﯿﺎ ُﺗﺴﺎں َاﻟﻠﮧ دے ﻣﺘﻌﻠﻖ او‬
‫ﮐُﺠﮫ ﻧﮭﯿﮟ َﭘﮯ َاﮐﮭﯿﻨﺪے ِﺟﯿﻨﺪا ُﺗﮩﺎﮐﻮں َﭘﺘﮧ ِوی ﮐﺎﺋﮯ‬
‫)اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ ِﺟﮩﮍے ﻟﻮک‬ ‫ﻧﮭﯿﮟ )‪(٦٨‬۔ َ‬
‫ﺪﮬﯿﻨﺪن ُاﻧﮭﺎں ﻧﺎل ﮐﻮﺋﯽ َﺑﮭﻼﺋﯽ‬
‫ِ‬ ‫َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ﮐُﻮڑے ﺑُﮩﺘﺎن َﭔ‬
 ‫ﻧﮧ ِﺗﮭﯿﺴﮯ )‪(٦٩‬۔ ُ‬
‫)اﻧﮭﺎں ِﮐﯿﺘﮯ( دُ ﻧﯿﺎ ِوچ ﮐُﺠﮫ ﻣﺰے ﺗﺎں‬
‫ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭘﺮ َول ِوی ُاﻧﮭﺎں َاﺳﺎں دو آو ﯿﮟ‪َ ،‬ول ِاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫َﭔ ُﮩﻮں َﺳﺨﺖ ﻋﺬاب دا ﻣﺰہ َﭼﮑﮭﯿﺴﻮں‪ ،‬ﮐﯿﻮں ﺟﻮ او‬
‫َ‬
‫)‪(٧٠‬۔اﺗﮯ ِاﻧﮩﺎں ﮐُﻮں‬ ‫)دﯾﻦ ﺣﻖ( ﮐﻨُﻮں ِاﻧﮑﺎر ﮐﺮﯾﻨﺪے ِﮨﻦ‬
‫ِ‬
‫ُﻧﻮح دا ﺣﺎل ُﺳ ﺎ‪ ،‬ﭴ اں ﺟﻮ ُاوں آﭘ ِ ﯿﮟ ﻗﻮم ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ‬
‫ﯾﻦ ﺣﻖ‬ ‫)د‬
‫ِ‬ ‫ﺗﮭﺎں‬‫ا‬‫ِ‬ ‫ا‬ ‫ﻣﯿ‬ ‫ﺟﯿﮑﺮ‬ ‫ﻗﻮم‪! ‬‬ ‫ی‬ ‫ﻣﯿ‬ ‫ے‬ ‫َﮨﺎ‪ ،‬ﺟﻮ َ‬
‫ا‬
‫ِ‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ( ﮐﮭﮍا ِﺗﮭﯿﻮݨ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں ﻧﺎل ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫ﻧﺼﯿﺤﺖ ﮐﺮݨ ِﻧﮭﯿﮟ َﺑﮭﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺗﺎں َﻣﯿﮟ َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ﺗﻮﮐّﻞ ِﮐﯿﺘﮯ‪،‬‬
‫ُﺗﺴﺎں َاﭘ ِ ﯿﮟ ﻣﻌﺎﻣﻠﮯ ِوچ آﭘ ِ ﯿﮟ َﭔ ﮯ ﮨﻮﺋﮯ ﺷﺮﯾﮑﺎں َﺳﻤﯿﺖ‬
‫آو ٘ﻧﭵﻮ‪َ ،‬ول ُﺗﮩﺎݙے ِاﯾﮟ ﮐَﻢ ِوچ ُﺗﮩﺎݙے ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫ِﮨﮑّﯽ ﺎﻟﮫ ﺗﮯ َ‬
‫َﺷﮏ ِدی ﮐﻮﺋﯽ ﮔُﻨﺠﺎﺋﺶ ﻧﮧ َرﮨﮯ‪ ،‬ﺗﺎں َول )ﻣﯿ ے ﺧﻼف(‬
‫ﮐُﺠﮫ ﮐﺮ ِݙﯾﮑﮭﺎؤو َاﺗﮯ ﻣﯿﮑﻮں ُﻣﮭﻠﺖ ِوی ﻧﮧ ݙﯾﻮو )‪(٧١‬۔‬
‫) ِاﯾﻨﺪے ﺑﺎوﺟﻮد( ُﺗﺴﺎں ِﭘﮭﺮ ﯿﻮے‪َ ،‬ﻣﯿﮟ ﺗﺎں ُﺗﺴﺎں ﮐﻨُﻮں‬
‫آﭘ ﺎں َاﺟﺮ ِﻧﮭﯿﮟ ﻣ ٘ﻨﮕﯿﺎ‪ ،‬ﻣﯿ ا َاﺟﺮ ﺗﺎں ﻣﺤﺾ َاﻟﻠﮧ دے‬
‫ِذﻣﮯ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﯿﮑﻮں ﺗﺎں ُﺣﮑﻢ ݙﺗﺎ ﺌﮯ‪ ،‬ﺟﻮ َﻣﯿﮟ‬
‫ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداراں )ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎں( ِوﭼﻮں دا َﺑ ﺗﮯ َرﮨﻮاں )‪(٧٢‬۔‬
 ‫َول اﻧﮭﺎں )ﻧﻮح ﮐُﻮں( ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ َاﺳﺎں ُاوﮐﻮں ﺗﮯ‬
‫ِﺟﮩﮍے ُاوﻧﺪے ﻧﺎل ِﭔﯿﮍی ِوچ َﮨﻦ )ﻃﻮﻓﺎن ﮐﻨُﻮں( ﺑﭽﺎ‬
‫ﻣﺨﺘﺎر ﮐﺎر )ﺧﻠﯿﻔﮧ( ﭔ ﺎ‬
‫ِ‬ ‫ِﮔﮭﺪا‪َ ،‬اﺗﮯ َاﺳﺎں اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﭘ ﺎں‬
‫ِݙﺗﺎ ‪َ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ﻏﺮق ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‪ ،‬ﺟﻨﮭﺎں‬
‫آﺳﺎݙﯾﺎں ِﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﮐُﻮں ﮐُﻮڑا آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻦ‪،‬‬
‫ِﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں ݙﺳﺎﯾﺎ ݙراﯾﺎ ِوی ﯿﺎ َﮨﺎ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ِدی ﻋﺎﻗﺒﺖ‬
‫ِﮐﮩﺠﯽ ﺧﺮاب َﺗﮭﺌﯽ ﮨﮯ )‪(٧٣‬۔ َول َاﺳﺎں ُاوﻧﺪے ﺑﻌﺪ ِوی‬
‫اﻧﮭﺎں دی ﻗﻮم دو َرﺳﻮل ﺑﮭﯿﭵﯿﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ او‬
‫واﺿﺢ ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ِوی ِﮔﮭﻦ آﻧﺪے ِﮨﻦ‪َ ،‬ﭘﺮ او ِاﮨﺠﮯ ﻧﮧ ِﮨﻦ‪،‬‬
‫ﺟﻮ ِاﯾﮧ ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﻧﺪے‪ ،‬ﺟﯿﮑﻮں ُاﻧﮭﺎں ِاﯾﮟ‬
‫ﮐﻨﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﮐُﻮڑا آﮐﮫ ِݙﺗﺎ ﮨﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ َاﺳﺎں َﺣﺪ ﮐﻨُﻮں ﭔﺎﮨﺮ ِﻧﮑﻞ‬
‫)ﭨﮭﭙﮧ( َﻻ ݙﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ‬‫َو ٘ﻧﭵ واﻟﯿﺎں دے ِدﻻں ﺗﮯ ُﻣﮩﺮ َ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ﮐُﻮں ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ِﺑﮭﺮا‬
‫ٰ‬ ‫ﺑﻌﺪ‬ ‫دے‬ ‫ﻧﮭﺎں‬‫ا‬‫)‪(٧٤‬۔ َول ُ‬
‫ﮐُﻮں َاﺳﺎں ﻓﺮﻋﻮن ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﺳﺮداراں دو َاﭘ ﯿﺎں‬
‫ِﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ݙے ﺗﮯ ﺑﮭﯿﭵﯿﺎ‪َ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں َوݙپ )ﺗﮑﺒﺮ( ﭼﺎ ِﮐﯿﺘﺎ‬
‫ﺌﮯ )‪(٧٥‬۔ َﭔﺲ َﭴ اں ُاﻧﮭﺎں‬ ‫ﺗﮯ او ُﻣﺠﺮﻣﺎں ِدی ﻗﻮم َﭔ‬
 ‫ﮐﻮﻟﮫ َاﺳﺎݙی ﻃﺮﻓﻮں ﺣﻖ آ ﯿﺎ‪ ،‬ﺗﺎں آﮐﮭﯿﻮﻧﮯ‪ ،‬ﺟﻮ ِاﯾﮧ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ٰ‬ ‫ﺗﺎں ﺑﺎﻟﮑﻞ ﮐُﮭﻼ ُݙﻻ ﺟﺎدو ﮨﮯ )‪(٧٦‬۔‬
‫ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﺣﻖ ُﺗﮩﺎݙے َا ﻮں آ ﺌﮯ ُﺗﺴﺎں ﮐَﯿﺎ َﭘﮯ‬
‫آﮐﮭﯿﻨﺪے وے‪َ ،‬ﺑﮭﻼ ِاﯾﮧ ﮐﻮﺋﯽ ﺟﺎدو ﮨﮯ ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ‬
‫ﺟﺎدوﮔﺮاں ﮐُﻮں ﺗﺎں ﮐ اﮨﯿﮟ ﮐﺎﻣﯿﺎﺑﯽ )ﻓﻼح ( ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯿﻨﺪی )‪(٧٧‬۔ اﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﮐﯿﺎ ُﺗﻮں َاﺳﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ‬
‫ِاﯾﮟ واﺳﻄﮯ آﺋﯿﮟ‪ ،‬ﺟﻮ َاﺳﺎﮐﻮں ُﺗﻮں ُاوں راہ ﮐﻨُﻮں ﭘﮭﯿﺮ‬
‫ِﮔﮭﻨﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﯿﻨﺪے ُاﺗﮯ َاﺳﺎں آﭘ ِ ﯿﺎں ِﭘﯿﺆ ݙاݙﯾﺎں ﮐُﻮں ِݙﮨﺪے‬
‫آﺋﮯ َﮨﯿﮟ‪ُ ) ،‬ﺗﻮں ﺗﺎں( َﭼﮩﻨﺪﯾﮟ ﺟﻮ ِاﯾﮟ زﻣﯿﻦ ﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ݙوں‬
‫ِﺑﮭﺮاواں ِدی ﭘُ ﮭﻮت َﺑ َو ٘ﻧﭵﮯ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺎں ﻧﮭﯿﮟ ﺑ ﺪے‬
‫آوݨ واﻟﮯ )‪(٧٨‬۔ َاﺗﮯ ﻓﺮﻋﻮن آﮐﮭﯿﺎ‪،‬‬‫ﺗﯿ ے ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫ِﮔﮭﻦ آؤ ﻣﯿ ے َا ﻮں ﮨﺮ َﻣﻨّﯿﮯ ﻣﻨﺎﺋﮯ ﺗﮯ ﺳﯿﺎ ﯿﮟ ﺟﺎدوﮔﺮ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ‬
‫ٰ‬ ‫ﮐُﻮں )‪(٧٩‬۔ َﭔﺲ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ ﺟﺎدوﮔﺮ آ ﺌﮯ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬ﺳﭧ ݙﯾﺆو ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں َﺳﭩ‬
‫ﭼﮩﻨﺪے وے )‪(٨٠‬۔ َﭔﺲ ِﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ اﻧﮭﺎں َ‬
‫)اﭘ ﯿﮟ َر ّﺳﮯ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ آﮐﮭﯿﺎ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ ُﺗﺴﺎں‬
‫ٰ‬ ‫ﺳﻮﭨﮯ( َﺳﭧ ﮔَﮭﺘﮯ‪ ،‬ﺗﺎں‬
‫ِﮔﮭﻦ آﺋﯿﻮے َﭔﺲ ِاﯾﮩﻮ ﺟﺎدو ﮨﮯ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ِاﯾﮑﻮ ُﮨ ﯿﮟ ُاݙا‬
‫ﭘُ ا ﺗﮯ َرﮐﮫ ݙﯾﺴﯽ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ َاﻟﻠﮧ ﻓﺴﺎدی ﻟﻮﮐﺎں دے ﻋﻤﻞ‬
‫ﮐُﻮں ﮐﺎﻣﯿﺎب ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا )‪(٨١‬۔ َاﻟﻠﮧ ﺣﻖ ﮐُﻮں اﭘ ِ ﯿﮟ‬
‫ﮐﻠﻤﺎت دے ذرﯾﻌﮯ ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮ ݙﯾﮑﮭﯿﺴﮯ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ ﻣﺠﺮم‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ُاﺗﮯ‬
‫ٰ‬ ‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ِاﯾﮧ َﭼ ٘ﻨ ﺎ ﻧﮭﯿﮟ ﻟ ﺪا )‪(٨٢‬۔ َﭘﺮ او‬
‫ِاﯾﻤﺎن ﻧﮧ ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ‪ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪی ﻗﻮم ِوﭼﻮں دے ﺗﮭﻮڑے‬
‫ﺟﯿﮩﮯ ِﻧﯿﻨﮕﺮ ُﭼﮭﻮﮨﺮاں دے! ُاوﮨﮯ ِوی ﻓﺮﻋﻮن ﺗﮯ آﭘ ﯿﺎں‬
‫ﺳﺮداراں ﮐﻨُﻮں ݙردﯾﮟ ݙردﯾﮟ! ﺗﺎں ﺟﻮ ُاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ﮐﮩﯿﮟ‬
‫ﻣﺼﯿﺒﺖ ِوچ ﻧﮧ ﭘﺎ ݙﯾﻮن‪َ ،‬اﺗﮯ ﺑﮯ ﺷﮏ او َﺣﺪّ وں َﭨﭗ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اے ﻣﯿ ی ﻗﻮم‬
‫ٰ‬ ‫ﺗﮯ‬ ‫َو ٘ﻧﭵ واﻻ َﮨﺎ )‪(٨٣‬۔ َ‬
‫ا‬
‫ُﺗﺴﺎں َاﻟﻠﮧ ُاﺗﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ وے‪ ،‬ﺗﺎں ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ ﺗﻮﮐّﻞ‬
‫ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪ ،‬ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮدار )ﻣﺴﻤﺎن( َﺑ ﮯ‬
‫وے ﺗﺎں )‪(٨٤‬۔ َﭔﺲ ُاﻧﮭﺎں آﮐﮭﯿﺎ‪َ ،‬اﺳﺎں ﺗﺎں َاﻟﻠﮧ ﺗﮯ ﺗﻮﮐّﻞ‬
‫ﮐﺮ ِﮔﮭﺪے َاﺳﺎݙے َر ّب آ! َاﺳﺎﮐﻮں ﻇﺎﻟﻤﺎں ِدی ﻗﻮم ِدی‬
‫ﮐﮩﯿﮟ ﻣﺼﯿﺒﺖ ِوچ ﻧﮧ ﭘﺎوﯾﮟ )‪(٨٥‬۔ َاﺗﮯ َاﺳﺎﮐﻮں َاﭘ ﯿﮟ‬
‫رﺣﻤﺖ ﻧﺎل ﮐﺎﻓﺮاں ِدی ﻗﻮم ﮐﻨُﻮں ُﭼﮭﮍا ِﮔﮭﻦ )‪(٨٦‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﻣﻮﺳﯽ ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ِﺑﮭﺮا دو َوﺣﯽ ﺑﮭﯿﭵﯽ‪ ،‬ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں‬ ‫ٰ‬ ‫َاﺳﺎں‬
‫ݙوﮨﯿﮟ َاﭘ ِ ﯿﮟ ﻗﻮم ِﮐﯿﺘﮯ ﻣﺼﺮ دے ﻣﻠﮏ ِوچ َﺟﺎء ِﭨﮑﺎ ﯿﮟ‬
‫َﺑ ﺎ ِﮔﮭﻨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ َاﭘ ﯿﺎں ﮔﮭﺮاں ﮐُﻮ ِﻗﺒﻠﮧ َﺳﻤﺠﮫ ِﮔﮭﻨﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﻧﻤﺎز ﻗﺎﺋﻢ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻣﻮﻣﻦ ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی‬
‫ﻣﻮﺳﯽ آﮐﮭﯿﺎ ﻣﯿ ے َر ّب آ ﺑﯿﺸﮏ‬‫ٰ‬ ‫ُﺳ ﺎ ݙﯾﻮو )‪(٨٧‬۔ َاﺗﮯ‬
‫َﺗﯿﮟ ﻓﺮﻋﻮن ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﺳﺮداراں ﮐُﻮں ِاﯾﮟ دُ ﻧﯿﺎوی زﻧﺪﮔﯽ‬
‫ِوچ َوݙی دَ ﮬﭳ وڄ ِݙﺗﯽ ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﮯ ﻣﺎل ﻣﺘﺎل ِݙﺗﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫ﮐﺮن‪َ ،‬اﺳﺎݙے‬ ‫ِ‬ ‫ﻤﺮاہ‬ ‫ُ‬ ‫ﮔ‬ ‫ُﻮں‬
‫ﻨ‬ ‫ﮐ‬ ‫راہ‬ ‫ے‬ ‫ﺗﯿ‬ ‫ﯾﮧ‬‫ا‬‫ِ‬ ‫آ!‬ ‫ب‬
‫ّ‬ ‫ر‬
‫َ‬ ‫ﺳﺎݙے‬ ‫َ‬
‫ا‬
‫َرب آ‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں دے ﻣﺎل ﻣﺘﺎل ﮐُﻮں ﺑﺮﺑﺎد ﮐﺮ ﭼﮭﻮڑ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫اﻧﮭﺎں دے ِدﻻں ﮐُﻮں َﭔ ُﮩﻮں َﺳﺨﺖ ﮐﺮ ِݙﺗﮯ ِاﯾﮧ ﺗﺎں ِاﯾﻤﺎن‬
‫آﺳﻦ‪ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ دردﻧﺎک ﻋﺬاب ﮐُﻮں ﻧﮧ‬ ‫ِوی ﻧﮧ ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫ﮭﻨﺴﻦ )‪(٨٨‬۔ َاﻟﻠﮧ آﮐﮭﯿﺎ‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻖ ﻣﯿﮟ ُﺗﺴﺎں‬
‫ݙﯾﮑﮫ ِﮔ ِ‬
‫ݙوﮨﺎﺋﯿﮟ ِدی دُ ﻋﺎ ﮐُﻮں ﻗﺒﻮل ﮐﺮ ِﮔﮭﺪے‪ُ ،‬ﮨ َﭘﮑّﮯ ِﺗﮭﯽ َرﮨﻮ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ِدی َﭘﯿﺮوی ﻧﮧ ﮐﺮاﮨﮯ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ﮐُﻮں‬
‫)ﺣﻘﯿﻘﺖ دا( ﮐﻮﺋﯽ َﭘﺘﮧ ِوی ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ )‪(٨٩‬۔ َاﺗﮯ َاﺳﺎں‬
‫ِاﺳﺮاﺋﯿﻞ ِدی اوﻻد ﮐُﻮں َﺳﻤﻨﺪر دے ﭘﺎر َﭨﭙﺎ ﭼﮭﻮڑﯾﺎ‪َ ،‬ﭔﺲ‬
 ‫ﻓﺮﻋﻮن ﺗﮯ ُاوﻧﺪے ﻟﺸﮑﺮاں‪ ،‬ﻇﻠﻢ ﺗﮯ زﯾﺎدﺗﯽ ِدی ﺧﺎﻃﺮ‬
‫ﮭﯿﻮݨ ﻟ ﯿﺎ‪،‬‬
‫اﻧﮭﺎں دا ﭘﯿﭽﮭﺎ ِﮐﯿﺘﺎ ِاﯾﮧ ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﻮ او ﻏﺮق ِﺗ َ‬
‫آﮐﮭﯿﺲ ﺟﻮ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﯾﺎں‪ ،‬ﺟﻮ ﺑﯿﺸﮏ ُاوں ﮐﻨُﻮں‬
‫ُ‬ ‫ﺗﺎں‬
‫ِﺳﻮا ِﭔﯿﺎ ﮐﻮﺋﯽ ﻣﻌﺒﻮد ﮐﺎﺋﮯ ﻧﮭﯿﮟ ﺟﯿﻨﺪے ُاﺗﮯ ِاﺳﺮاﺋﯿﻞ ِدی‬
‫اوﻻد ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﯽ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ َﻣﯿﮟ ِوی ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎں‬
‫)ﻓﺮﻣﺎﻧﺒﺮداراں( ِوﭼﻮں ِﺗﮭﯽ ﯿﺎں )‪(٩٠‬۔ ُﮨ ﮨُﻮش آﺋﯽ!‬
‫ﺣﺎﻻﻧﮑﮧ ﭘﮩﻠﮯ ﺗﺎں ُﺗﻮں ﻧﺎﻓﺮﻣﺎﻧﯽ ﮐﺮ ُﭼﮑﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻓﺴﺎدی‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ِﺗﮭﯽ ﯿﺎ ﮨﺎوﯾﮟ )‪(٩١‬۔ َﭔﺲ َاڄ ﺗﯿ ے َﺑﺪن‬
‫ﮐُﻮں ِای َﺑﭽﺎ ِﮔﮭﻨﺪے َﮨﯿﮟ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ ُﺗﻮں آﭘ ﯿﮟ ِﭘﭽ ُﮭﻮں‬
‫آوݨ واﻟﯿﺎں ِﮐﯿﺘﮯ )ﻋﺒﺮت ِدی( ﻧﺸﺎﻧﯽ ﺑ ﯿﺎ َرﮨﻮﯾﮟ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ‬ ‫َ‬
‫ڈﮬﯿﺮ ﺳﺎرے ﻟﻮک َاﺳﺎݙﯾﺎں ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﮐﻨُﻮں ﺑﮯ ﭘﺮوا ِﮨﻦ‬
‫)‪(٩٢‬۔ َاﺗﮯ ﺗﺤﻘﯿﻖ َاﺳﺎں ِاﺳﺮاﺋﯿﻞ ِدی اوﻻد ﮐُﻮں َﭔ ُﮩﻮں‬
‫َﭼ ٘ﻨ ﮯ ﺟﺎء ﭨﮑﺎ ﯿﮟ ِݙﺗﮯ َاﺗﮯ ﭘﺎک ﺻﺎف ﭼﯿﺰاں ِوﭼﻮں ِرزق‬
‫ِݙﺗﺎ‪َ ،‬ﭘﺮ ُاﻧﮭﺎں ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﯽ‪ ،‬ﺗﻮڑے ﺟﻮ اﻧﮭﺎں‬
‫ﮐُﻮں ﻋﻠﻢ ِوی ِﺗﮭﯽ ﯿﺎ َﮨﺎ‪ ،‬ﺑﯿﺸﮏ ﺗﯿ ا َر ّب ﻗﯿﺎﻣﺖ دے‬
‫ݙﯾ ٘ﻨﮧ اﻧﮭﺎں ﺎﻟﮭﯿﮟ دا ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮ ݙﯾﺴﯽ‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں ِوچ او‬
 ‫ِاﺧﺘﻼف ﮐﺮﯾﻨﺪے ِرﯾﮩﮯ ِﮨﻦ )‪(٩٣‬۔ َﭔﺲ ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﻮں ُاوﻧﺪے‬
‫َ‬
‫ﻣﺘﻌﻠﻖ َﺷﮏ ِوچ ِﮨﯿﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ اﺳﺎں َﺗﯿﮟ دو ِ‬
‫ﻧﺎزل‬
‫ِﮐﯿﺘﮯ‪ ،‬ﺗﺎں ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘُ ﭽﮫ ِﮔﮭﻦ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے َ‬
‫)اﻟﻠﮧ‬
‫ِدی( ﮐﺘﺎب ﮐُﻮں َﺗﯿﮟ ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ دے ﭘﮍﮬﺪے ِ‬
‫آﻧﺪن‪،‬‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﯿ ے ﮐﻮﻟﮫ ﺗﯿ ے َر ّب ِدی ﻃﺮﻓﻮں ﺣﻖ آ ﺌﮯ َﭔﺲ‬
‫واﻟﯿﺎں ِوﭼﻮں ﻧﮧ ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭳ )‪(٩٤‬۔ َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫َﺷﮏ ﮐﺮݨ ْ‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ِوی ﻧﮧ ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵ ﺎں ِﺟﮩﮍے َاﻟﻠﮧ ِدﯾﺎں‬
‫آﮨﺪن‪ ،‬ﻧﮧ ﺗﺎں ُﺗﻮں وی ﻧﻘﺼﺎن َ‬
‫ﭼﺎوݨ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﮐُﻮں ﮐُﻮڑا ِ‬
‫ِ‬
‫واﻟﯿﺎں ِوﭼﻮں ِﺗﮭﯽ وﯾﺴﯿﮟ )‪(٩٥‬۔ ﺑﯿﺸﮏ او ﻟﻮک ِﺟﻨﮭﺎں‬
‫ُاﺗﮯ ﺗﯿ ے َر ّب دا ﻗﻮل ِﭨﮭﯿﮏ َﭔﮩﻨﺪے‪َ ،‬اﺻﻠﻮں ِاﯾﻤﺎن ﻧﮧ‬
‫آﺳﻦ )‪(٩٦‬۔ َﺑﮭﺎوﯾﮟ ُاﻧﮭﺎں ﮐﻮﻟﮫ ﮐﻮﺋﯽ ِﻧﺸﺎﻧﯽ ِوی‬
‫ِﮔﮭﻦ ِ‬
‫ﮐﯿﻮں ﻧﮧ آ َو ٘ﻧﭵﮯ‪ ،‬ﺟﮯ ﺗﻮڑﯾﮟ او درد ﻧﺎک ﻋﺬاب آ ٘ﻧﺪا ﻧﮧ‬
‫ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻨّﻦ )‪(٩٧‬۔ َﺑﮭﻼ ﮐﯿﻮں ﻧﮧ ﮐﻮﺋﯽ ِاﮨﺠﯽ َوﺳﺘﯽ‬
‫ﺟﯿﮟ ِاﯾﻤﺎن آﻧﺪا ﮨﻮوے ﭘﺮ ُاوﻧﺪے ِاﯾﻤﺎن ُاوﮐﻮں ﻧﻔﻊ‬
‫َﺗﮭﺌﯽ ٔ‬
‫ﻧﮧ ﭘُ ﭽﺎﯾﺎ ﮨﻮوے‪ِ ،‬ﺳﻮاﺋﮯ ﯾﻮﻧﺲ ِدی ﻗﻮم دے! ﭴ اں ﺟﻮ‬
‫او ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ ﺗﺎں َاﺳﺎں ِاﯾﮟ دُ ﻧﯿﺎوی زﻧﺪﮔﯽ ِوچ‬
 ‫ُاﻧﮭﺎں دے ُاﺗﻮں رﺳﻮاﺋﯽ ِ‬
‫)ذ ّﻟﺖ( دے ﻋﺬاب ﮐُﻮں َﮨﭩﺎ‬
‫َ‬ ‫َ‬
‫ِﮔﮭﺪا‪ ،‬اﺗﮯ اﻧﮭﺎں ﮐُﻮں اﺳﺎں ﮐُﺠﮫ ﻣﺪت َﺗﺌﯿﮟ دُ ِ‬
‫ﻧﯿﺎوی‬
‫َﺷﺌﯿﮟ ﻧﺎل َرﭴﺎﺋﯽ َرﮐﮭﯿﺎ )‪(٩٨‬۔ َاﺗﮯ ﺟﯿﮑﺮ ﺗﯿ ا َر ّب َﭼﮩﻨﺪا‬
‫ﺗﺎں زﻣﯿﻦ ُاﺗﮯ دے ﺳﺎرے ﻟﻮک ﮐَﭩﮭﮯ ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﺋﮯ‬
‫ﮨﻮﻧﺪے‪ ،‬ﮐﯿﺎ ُﺗﻮں ﻟﻮﮐﺎں ﺗﮯ َﺳﺨﺘﯽ ﮐﺮݨ َﭼﮩﻨﺪﯾﮟ‪ ،‬ﺗﺎں ﺟﻮ‬
‫ِاﯾﮧ ِاﯾﻤﺎن واﻟﮯ َﺑ َو ٘ﻧﭵ )‪(٩٩‬۔ َاﺗﮯ ﮐﮩﯿﮟ ِوی ﺟﯽ ِﮐﯿﺘﮯ‬
‫آوݨ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﮭﯿﮟ ِﺗﮭﯽ َﺳ ﺪا ِﺳﻮاﺋﮯ ِاﯾﻨﺪے‬ ‫ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫ﺟﻮ َاﻟﻠﮧ ُاوﻧﺪے ِﮐﯿﺘﮯ ُﺣﮑﻢ ﭼﺎ ﮐﺮے‪َ ،‬اﺗﮯ ُاﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں ﺗﮯ‬
‫)ﮔُﻤﺮاﮨﯽ ِدی( ﮔﻨﺪﮔﯽ ﭼﮭﻨﮉک ﭼﮭﻮڑﯾﻨﺪے ِﺟﮩﮍے ﻋﻘﻞ‬
‫ﮐﻨُﻮں ﮐَﻢ ِﻧﮭﯿﮟ ِﮔﮭﻨﺪے )‪(١٠٠‬۔ َ‬
‫)اے رﺳﻮل( آﮐﮫ ݙے‪ ،‬ﺟﻮ‬
‫ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ َاﺳﻤﺎﻧﺎں ِوچ ﮨﮯ‪ ،‬ﺗﮯ زﻣﯿﻦ ﺗﮯ ﮨﮯ‪ُ ،‬اوﮐﻮں ﻏﻮر‬
‫ﻧﺎل ݙﯾﮑﮭﻮ ﺗﺎں َﺳﮩﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ ِﺟﮩﮍی ﻗﻮم ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ َ‬
‫آوݨ‬
‫ﻧﮭﯿﮟ َﭼﮩﻨﺪی‪ ،‬اﻧﮭﺎں ُاﺗﮯ ﻧﺸﺎﻧﯿﺎں ﯾﺎ ݙراوے‪ ،‬دﮬﻤﮑﺎوے‬
‫ﮐﻮﺋﯽ َاﺛﺮ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪے )‪(١٠١‬۔ ﮐﯿﺎ ِاﯾﮧ ِاﻧﺘﻈﺎر َﭘﮯ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن‪ُ ،‬اﻧﮭﺎں ﻟﻮﮐﺎں دے ﺑُﺮے ݙﯾ ٘ﻨﮩﺎں وا ٘ﻧﮕﻮں دے ݙﯾ ٘ﻨﮧ‬
‫ِ‬
‫ݙﯾﮑﮭ دا‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے اﻧﮭﺎں ﮐﻨُﻮں ﭘﮩﻠﮯ ﮔُﺰر ِﺌﻦ‪ ،‬آﮐﮫ ݙے‬
 ‫ﻓﯿﺼﻠﮯ دا ِاﻧﺘﻈﺎر ﮐﺮو‪َ ،‬ﻣﯿﮟ ِوی ُﺗﮩﺎݙے ﻧﺎل ِاﻧﺘﻈﺎر‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪاں )‪(١٠٢‬۔ َول َاﺳﺎں آﭘ ﯿﺎں رﺳﻮﻻں ﮐُﻮں َاﺗﮯ اﻧﮭﺎں‬
‫ﻟﻮﮐﺎں ﮐُﻮں ِﺟﮩﮍے ِاﯾﻤﺎن ِﮔﮭﻦ آﻧﺪے ِرﯾﮩﻦ ﭔﭽﺎ ِﮔﮭﻨﺪے‬
‫ِرﯾﮩﮯ َﮨﯿﮟ َاﺳﺎݙا ِاﯾﮩﻮ ﻃﺮﯾﻘﮧ ﮨﮯ‪َ ،‬اﺳﺎݙے ُاﺗﮯ ﻣﻮﻣﻨﺎں ﮐُﻮں‬
‫ذﻣﮧ داری ﮨﮯ )‪(١٠٣‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َاے ﻟﻮﮐﻮ!‬
‫َﺑﭽﺎ ِﮔﮭﻨ ِدی ّ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ُﺗﺴﺎں ﻣﯿ ے ِدﯾﻦ ِوچ َﺷﮏ ﮐﺮﯾﻨﺪو‪ ،‬ﺗﺎں )ﭴﺎݨ‬
‫ِﮔﮭﻨﻮ( ﺟﻮ َﻣﯿﮟ ُاﻧﮭﺎں ِدی ﺑﻨﺪﮔﯽ ﻧﮭﯿﮟ ﮐﺮﯾﻨﺪا‪ِ ،‬ﺟﻨﮭﺎں‬
‫ِدی َاﻟﻠﮧ ﮐُﻮں ﭼﮭﻮڑ ﺗﮯ ُﺗﺴﺎں ﮐﺮﯾﻨﺪے وے‪ ،‬ﺑﻠﮑﮧ َﻣﯿﮟ ﺗﺎں‬
‫َﭔﺲ ُاوں َاﻟﻠﮧ ِدی ﻋﺒﺎدت ﮐﺮﯾﻨﺪاں ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ُﺗﮩﺎﮐﻮں ﻓﻮت‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪا َرﮨﻨﺪے‪ ،‬ﻣﯿﮑﻮں ﺗﺎں ِاﯾﮩﻮ ُﺣﮑﻢ ِݙﺗﺎ ﺌﮯ‪ ،‬ﺟﻮ َﻣﯿﮟ‬
‫ﻣﻮﻣﻨﺎں ِوچ ﺷﺎﻣﻞ ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ رﮨﺎں )‪(١٠٤‬۔ َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﺟﻮ‬
‫)ﺳﺎرﯾﺎں ﻃﺮﯾﻘﯿﺎں ﮐﻨُﻮں( ِﮨﮏ ﭘﺎﺳﮯ ِﺗﮭﯽ ﺗﮯ ِاﯾﮟ‬
‫)ﺧﺎﻟﺺ( دﯾﻦ ﺗﮯ ﻗﺎﺋﻢ رﮨﯿﮟ‪ ،‬ﺗﮯ ﻣﺸﺮک ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ﻧﮧ‬
‫ِﺗﮭﯽ َو ٘ﻧﭵﯿﮟ )‪(١٠٥‬۔ َاﺗﮯ َاﻟﻠﮧ دے ِﺳﻮا ﮐﮩﯿﮟ َﭔﮯ ﮐُﻮں ﻧﮧ‬
‫َﺳ ﯾﮟ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﺟﻮ ﺗﯿﮑﻮں ﻧﮧ ﻧﻔﻊ ݙے ﺳ ﮯ‪َ ،‬اﺗﮯ ﻧﮧ ﺗﯿﮑﻮں‬
‫ﻧﻘﺼﺎن ﭘُ ﭽﺎ َﺳ ﮯ‪َ ،‬ﭔﺲ ﺟﯿﮑﺮ َﺗﯿﮟ ِاﯾﻮﯾﮟ ِﮐﯿﺘﺎ‪ ،‬ﺗﺎں ُاوں‬
‫وﯾﻠﮯ ُﺗﻮں ِوی ﻇﺎﻟﻢ ﻟﻮﮐﺎں ِوﭼﻮں ِﺗﮭﯽ وﯾﺴﯿﮟ )‪(١٠٦‬۔ َاﺗﮯ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ َاﻟﻠﮧ ﺗﯿﮑﻮں ﮐﮩﯿﮟ ﻣﺼﯿﺒﺖ ِوچ َﺳ ّﭩﮯ ﺗﺎں َول ُاوﮐﻮں‬
‫ِﺳﻮاﺋﮯ ُاوﻧﺪے ﮐﻮﺋﯽ َﭘﺮے ﮐﺮݨ واﻻ ﮐﻮﺋﯽ ﻧﮭﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ او ﺗﯿ ے ﻧﺎل َﺑﮭﻼﺋﯽ دا ِارادہ ﮐﺮے ﺗﺎں ُاوﻧﺪے‬
‫ﻓﻀﻞ ﮐُﻮں ﮐﻮﺋﯽ ﻧﮭﯿﮟ روک َﺳ ﺪا‪ ،‬او آﭘ ﯿﺎں ﺑﻨﺪﯾﺎں‬
‫ِوﭼﻮں ﺟﯿﮑﻮں ﭼﺎﮨﮯ ُاوﮐﻮں َﭔﭽﺎ ِﮔﮭﻨﺪے او ﺑﺨﺸ ﮨﺎر‬
‫ﺗﮯ َﭔ ُﮩﻮں َرﺣﻤﺖ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٠٧‬۔ آﮐﮫ ݙے ﺟﻮ َاے ﻟﻮﮐﻮ‪،‬‬
‫ﺗﺤﻘﯿﻖ ُﺗﮩﺎݙے ﮐﻮﻟﮫ ُﺗﮩﺎݙے َر ّب ﮐﻨُﻮں ﺣﻖ آ ﺌﮯ َﭔﺲ‬
‫ﯿﺎ ﺗﺎں ُاوں آﭘ ﯿﮟ آپ ِﮐﯿﺘﮯ ﻓﺎﺋﺪہ‬ ‫ِﺟﮩﮍا ِﺳﺪّ ﮬﮯ َراہ ﻟ‬
‫ﭼﺎﺗﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا ﮐﻮﺋﯽ ﮔُﻤﺮاہ َﺗﮭﺌﮯ‪ ،‬ﺗﺎں او آﭘ ﯿﮟ آپ ِﮐﯿﺘﮯ‪،‬‬
‫َاﺗﮯ َﻣﯿﮟ ُﺗﮩﺎݙا ِذﻣﮯ دار ﻧﮭﯿﮟ ﻣﻘﺮر ِﮐﯿﺘﺎ ﯿﺎ )‪(١٠٨‬۔ َ‬
‫)اے‬
‫رﺳﻮل( َﭘﯿﺮوی ُاوں ﺎﻟﮫ ِدی ﮐﺮ ِﺟﮩﮍی َﺗﯿﮟ دو وﺣﯽ‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪے َﮨﯿﮟ ﺻﺒﺮ ﻧﺎل ُاوﻧﺪے ُاﺗﮯ َﭴﻤﯿﺎ َرہ‪ ،‬او ﺗﻮڑﯾﮟ ﺟﮯ‬
‫ﺗﻮڑﯾﮟ َاﻟﻠﮧ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﻧﮧ ﮐﺮ ݙﯾﻮے َاﺗﮯ ُاوﮨﻮ ﺳﺎرﯾﺎں ُﺗﻮں‬
‫َﭼ ٘ﻨ ﺎ ﻓﯿﺼﻠﮧ ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﮯ )‪(١٠٩‬۔‬
 ‫ﺳﻮرۃ ُﮨﻮد ﻣﮑﯿﮧ‬

‫ﺷﺮوع ﮐﺮﯾﻨﺪاں ﻧﺎل ﻧﺎں َاﻟﻠﮧ دے ِﺟﮩﮍا َﭔ ُﮩﻮں ﻣﮩﺮﺑﺎن ﺗﮯ‬

‫َوݙے َرﺣﻢ واﻻ ﮨﮯ‬

‫َاﻟﻒ‪ ،‬ﻻم‪ ،‬رآ‪ِ ،‬اﯾﮧ ِﮨﮏ ِاﮨﺠﯽ ﮐﺘﺎب ﮨﮯ ﺟﯿﻨﺪﯾﺎں آﯾﺎﺗﺎں‬

‫َﭘﮑﯿﺎں ﺑُﻨﯿﺎداں واﻟﯿﺎں ِﮨﻦ‪َ ،‬ول ِاﻧﮭﺎں ﮐُﻮں ُاوﻧﺪی ﻃﺮﻓﻮں‬
‫ﮐﮭﻮل ﺗﮯ ﺑﯿﺎن ِﮐﯿﺘﺎ ﺌﮯ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍا َو ِݙی ﺣﮑﻤﺖ واﻻ ﺗﮯ َﺳﺐ‬
‫ﮐُﺠﮫ ﭴﺎ واﻻ ﮨﮯ )‪(١‬۔ َﭔﺲ َاے ﻟﻮﮐﻮ! َاﻟﻠﮧ ﮐﻨُﻮں ِﺳﻮا‬
‫ﮐﮩﯿﮟ َﭔﮯ ِدی ﻋﺒﺎدت ﻧﮧ ﮐﺮو‪َ ،‬ﻣﯿﮟ ُاوﻧﺪی ﻃﺮﻓﻮں ُﺗﮩﺎﮐﻮں‬
‫ﺎوݨ واﻻ َﮨﺎں )‪(٢‬۔‬‫ﺧﺒﺮدار ﮐﺮݨ واﻻ ﮨﺎں ﺗﮯ ﺧﻮﺷﺨﺒﺮی ُﺳ َ‬
‫َاﺗﮯ ِاﯾﮧ ﺟﻮ ُﺗﺴﺎں آﭘ ﯿﮟ َر ّب ﮐﻨُﻮں ﺑﺨﺸﺶ ﻣ ٘ﻨﮕﻮ‪َ ،‬ول ُاوں‬
‫دو ﭘُ ﻮرا َرﺟﻮع ِﮐﯿﺘﯽ َرﮐﮭﻮ‪ ،‬او ُﺗﮩﺎﮐﻮں ِﮨﮏ ﺧﺎص ﻣﺪّ ت‬
‫َﺗﺌﯿﮟ َﭼ ٘ﻨ ﮯ ﻣﺎل ﻣﺘﺎل ﻧﺎل َرﭴﺎﺋﯽ َرﮐﮭﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ زﯾﺎدہ‬
‫َﭼ ٘ﻨ ﮯ ﻋﻤﻞ ﮐﺮݨ واﻟﮯ ُاﺗﮯ آﭘ ﺎں وݙا ﻓﻀﻞ ﮐﺮﯾﺴﯽ‪َ ،‬اﺗﮯ‬
‫ﺟﯿﮑﺮ ِﭘﮭﺮ وﯾﺴﻮ ﺗﺎں َﻣﯿﮟ ݙرداں ﺟﻮ ُﺗﮩﺎݙے ُاﺗﮯ ِﮨﮏ‬
 ‫َوݙے ݙﯾ ٘ﻨﮧ دا ﻋﺬاب ﻧﮧ آ َو ٘ﻧﭵﮯ )‪(٣‬۔ ُﺗﮩﺎﮐﻮں َاﻟﻠﮧ دو َول‬
‫َو ٘ﻧﭵ ﯿﮟ‪َ ،‬اﺗﮯ او ﮨﺮ َﺷﺌﮯ ُاﺗﮯ ﭘُ ﻮری ﻗﺪرت َرﮐﮭﯿﻨﺪے )‪(٤‬۔‬
‫ﻟﮭﭩﯿﻨﺪن‬
‫ِ‬ ‫ݙﯾﮑﮫ ِﮔﮭﻨﻮ‪ِ ،‬اﯾﮧ ﻟﻮک آﭘ ﯿﺎں ِﺳﯿﻨﯿﺎں ُاﺗﮯ ﮐﭙﮍے َو‬
‫ﺗﺎں ﺟﻮ ُاوں ﮐﻨُﻮں ُﻟﮏ َو ٘ﻧﭵﻦ‪َ ،‬ﭘﺮ ُﺳ ِﮔﮭﻨﻮ‪ِ ،‬ﺟﮩﮍے وﯾﻠﮯ‬
‫او آﭘ ﯿﮟ آپ ﮐُﻮں ﮐﭙﮍﯾﺎں ِوچ َوﻟﮭﯿﭧ ِﮔ ِ‬
‫ﮭﻨﺪن‪ ،‬ﺗﺎں ِوی او‬
‫ﭴﺎݨ ِﮔﮭﻨﺪے ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ او ُﻟ ِ‬
‫ﮑﯿﻨﺪن‪ ،‬ﺗﮯ ِﺟﮩﮍا ﮐُﺠﮫ او‬
‫ﮐﺮﯾﻨﺪن ﺑﯿﺸﮏ او ُاﻧﮭﺎں دے ِدﻻں دے‬
‫ِ‬ ‫ﻇﺎﮨﺮی ﻃﻮر ﺗﮯ‬
‫َاﻧﺪر دے ﺑﮭﯿﺪاں ﮐُﻮں َﭼ ٘ﻨ ﯽ ﻃﺮح ﭴﺎ ﺪا ﮐﮭﮍے )‪(٥‬۔‬

‫‪Retrieved from‬‬
‫?‪"https://incubator.wikimedia.org/w/index.php‬‬
‫"‪&oldid=4226951‬ﯾﺎرﮬﻮاں_ﺳﯿﭙﺎرہ‪title=Wb/skr/‬‬

‫‪Last edited 2 years ago by Sraiki‬‬