Θέματα Διακριτών Μαθηματικών Άννα Κορφιάτη

Εύρεση ακολουθίας από γεννήτρια - Επίλυση αναδρομικής σχέσης

Θέμα – ΠΑΠΕΙ Διακριτά Ιούνης 2017

Α) Να προσδιορίσετε την ακολουθία με γεννήτρια συνάρτηση

𝑥
𝛣(𝑥) = 1 + 2𝑥 −
9𝑥 − 1 − 20𝑥 2

B) Να επιλύσετε την αναδρομική σχέση με την μέθοδο των γεννητριών συναρτήσεων

𝑛+3
𝛼𝑛 = 18 ⋅ 𝑎𝑛−1 − 81 ⋅ 𝑎𝑛−2 + 9𝑛 ( ),𝑛 ≥ 2
𝑛

Με αρχικές συνθήκες 𝛼0 = 1 και 𝛼1 = 54

Απάντηση Α

𝑥
Κάνουμε ανάλυση σε απλά κλάσματα του
9𝑥−1−20𝑥 2

Αρχικά παραγοντοποιούμε το τριώνυμο 9𝑥 − 1 − 20𝑥 2 = −(1 − 5 𝑥)(1 − 4𝑥)

𝑥 𝑥 −𝑥 𝛢 𝐵
2
= = = +
9𝑥 − 1 − 20𝑥 −(1 − 5 𝑥)(1 − 4𝑥) (1 − 5 𝑥)(1 − 4𝑥) 1 − 5𝑥 1 − 4𝑥

Έχουμε

−𝑥 = 𝐴(1 − 4𝑥) + 𝐵(1 − 5𝑥) ⇔ 𝐴 − 4𝐴𝑥 + 𝐵 − 5𝐵𝑥 + 𝑥 = 0 ⇔

𝑥(1 − 4𝐴 − 5𝐵) + 𝐴 + 𝐵 = 0
1 − 4𝐴 − 5𝐵 = 0 1 − 4𝐴 + 5𝐴 = 0 𝐴 = −1
Άρα { ⇔{ ⇔{
𝐴+𝐵 =0 𝐵 = −𝐴 𝐵=1

Τελικά έχουμε

𝑥 1 1
2
= −
9𝑥 − 1 − 20𝑥 1 − 4𝑥 1 − 5𝑥

Γνωρίζουμε ότι:

∞ ∞ ∞
𝑥 1 1
2
= − = ∑ 4𝑘 𝑥 𝑘 − ∑ 5𝑘 𝑥 𝑘 = ∑(4𝑘 − 5𝑘 )𝑥 𝑘
9𝑥 − 1 − 20𝑥 1 − 4𝑥 1 − 5𝑥
𝑘=0 𝑘=0 𝑘=0

https://www.facebook.com/math.tutor.ak korfiati.an@gmail.com 6974 12 9730

 Θέματα Διακριτών Μαθηματικών Άννα Κορφιάτη

Άρα
∞

𝛣(𝑥) = 1 + 2𝑥 − ∑(4𝑘 − 5𝑘 )𝑥 𝑘 ⇔
𝑘=0

𝐵(𝑥) = 1 + 2𝑥 + ∑(5𝑘 − 4𝑘 )𝑥 𝑘
𝑘=0

Οι όροι 1 και 2x επηρεάζουν τους 𝛼0 και 𝛼1 . Οι υπόλοιποι όροι προκύπτουν από το άθροισμα.

Η ακολουθία είναι η εξής:

𝛼0 = 1 + 50 − 40 = 1 + 0 = 1
𝛼1 = 2 + 51 − 41 = 2 + 1 + 3
𝛼𝑛 = 5𝑛 − 4𝑛 για 𝑛 ≥ 2

https://www.facebook.com/math.tutor.ak korfiati.an@gmail.com 6974 12 9730

 Θέματα Διακριτών Μαθηματικών Άννα Κορφιάτη

Απάντηση B

B) Να επιλύσετε την αναδρομική σχέση με την μέθοδο των γεννητριών συναρτήσεων

𝑛+3
𝛼𝑛 = 18 ⋅ 𝑎𝑛−1 − 81 ⋅ 𝑎𝑛−2 + 9𝑛 ( ),𝑛 ≥ 2
𝑛

Με αρχικές συνθήκες 𝛼0 = 1 και 𝛼1 = 54

2+3
𝒙𝟐 ⋅ 𝛼2 = 𝒙𝟐 ⋅ 18 ⋅ 𝑎1 − 𝒙𝟐 ⋅ 81 ⋅ 𝑎0 + 𝒙𝟐 ⋅ 92 ( )
2
3+3
𝒙𝟑 ⋅ 𝛼3 = 𝒙𝟑 ⋅ 18 ⋅ 𝑎2 − 𝒙𝟑 ⋅ 81 ⋅ 𝑎1 + 𝒙𝟑 ⋅ 93 ( )
3
...
𝑘+3
𝒙𝒌 𝛼𝑘 = 𝒙𝒌 ⋅ 18 ⋅ 𝑎𝑘−1 − 𝒙𝒌 ⋅ 81 ⋅ 𝑎𝑘−2 + 𝒙𝒌 ⋅ 9𝑘 ⋅ ( )
𝑘
…
∞ ∞ ∞ ∞
𝑘+3 𝑘
∑ 𝑎𝑘 ⋅ 𝑥 = 𝑥 ⋅ 18 ∑ 𝑎𝑘 ⋅ 𝑥 − 81 ⋅ 𝑥 ∑ 𝑎𝑘 ⋅ 𝑥 + ∑ 9𝑘 (
𝑘 𝑘 2 𝑘
)𝑥
𝑘
𝑘=2 𝑘=1 𝑘=0 𝒌=𝟐

∞
𝑘+3 𝑘
𝐴(𝑥) − 𝑎1 𝑥 − 𝑎0 = 18𝑥(𝐴(𝑥) − 𝑎0 ) − 81𝑥 𝐴(𝑥) + ∑ 9𝑘 (
2
)𝑥
𝑘
𝒌=𝟐

∞ ∞
𝑘+3 𝑘
𝑘 4+𝑘−1 𝑘 1
∑9 ( ) 𝑥 = ∑ 9𝑘 ( )𝑥 =
𝑘 𝑘 (1 − 9𝑥)4
𝒌=𝟎 𝒌=𝟎

∞ ∞
𝑘+3 𝑘
𝑘 𝑘+3 𝑘 1+3 0+3 0
∑9 ( ) 𝑥 = ∑ 9𝑘 ( ) 𝑥 − 91 ( ) 𝑥 − 90 ( )9
𝑘 𝑘 1 0
𝒌=𝟐 𝒌=𝟎

Άρα
∞
𝑘+3 𝑘 1
∑ 9𝑘 ( )𝑥 = − 36𝑥 − 1
𝑘 (1 − 9𝑥)4
𝒌=𝟐

https://www.facebook.com/math.tutor.ak korfiati.an@gmail.com 6974 12 9730

 Θέματα Διακριτών Μαθηματικών Άννα Κορφιάτη

𝑘 𝑘+3
Αντικαθιστώντας τις αρχικές συνθήκες καθώς και το άθροισμα ∑∞
𝒌=𝟐 9 ( ) 𝑥 𝑘 προκύπτει
𝑘

1
𝐴(𝑥) − 54𝑥 − 1 = 18𝑥(𝐴(𝑥) − 1) − 81𝑥 2 𝐴(𝑥) + − 36𝑥 − 1 ⇔
(1 − 9𝑥)4

1
𝛢(𝑥) − 54𝑥 − 1 = 18𝑥𝐴(𝑥) − 18𝑥 − 81𝑥 2 𝐴(𝑥) + − 36𝑥 − 1 ⇔
(1 − 9𝑥)4

1
𝐴(𝑥)[1 − 18𝑥 + 81𝑥 2 ] = − 36𝑥 − 1 + 54x + 1 − 18𝑥 ⇔
(1 − 9𝑥)4

1
𝐴(𝑥)[1 − 9𝑥]2 = ⇔
(1 − 9𝑥)4

1
𝐴(𝑥) =
(1 − 9𝑥)6

Άρα
∞ ∞
6+𝑘−1 𝑘
𝑘 5+𝑘 𝑘
𝛢(𝑥) = ∑ 9 ( ) 𝑥 = ∑ 9𝑘 ( )𝑥
𝑘 𝑘
𝑘=0 𝑘=0

5+𝑛
Δηλαδή η ακολουθία είναι η 𝑎𝑛 = 9𝑛 ( )
𝑛

https://www.facebook.com/math.tutor.ak korfiati.an@gmail.com 6974 12 9730