Play and Learn 1 PDF

ითამაშე
და
ისწავლე
1
გამომცემლობა : შპს გამომცემლობა ბალაგერი info@educachess.org
info@balagium.com www.educachess.org
www.balagium.com
გამოცემა : იანვარი, 2014
Dipòsit legal: L - 1102 - 2015
ყდის მაკეტი: პერა ფრადერა ბარსელო

მაკეტი : ჟორდი პრიო ბურგესი
ილუსტრაციები : რამონ მაიალს მარბა
თარგმანი : მანანა ბუჯიაშვილმა
© ჟორდი პრიო ბურგესი

იმა ფარე ვილალტა
რამონ ტორა ბერნატი
შპს გამომცემლობა ბალაგერი
რამონ მაიალს მარბა
ყველა უფლება დაცულია.

ამ გამოცემის არცერთი ნაწილი არანაირი ფორმითა და საშუალებით არ
შეიძლება იქნეს გამოყენებული.
ინდექსი
წარდგენა ........................................................................................5
ჭადრაკი: სპორტი ...........................................................................6
ნაწილი 1. დაფა .............................................................................9

უჯრები......................................................................11
ხაზები .......................................................................13
ფიგურები .................................................................15
ნაწილი 2. პაიკი ..........................................................................21
მოძრაობის წესები ...................................................23
შეუძლებელი სვლები .............................................25
ფიგურის აყვანა ........................................................27
ნაწილი 3. ეტლი .........................................................................33
ფიგურის აყვანა ........................................................39
ნაწილი 4. კუ ...............................................................................45
ფიგურის აყვანა ........................................................51
ნაწილი 5. ლაზიერი ...................................................................57
ფიგურის აყვანა ........................................................63
3
ნაწილი 6. მეფე ............................................................................69
ფიგურის აყვანა ........................................................77
ნაწილი 7. მხედარი ....................................................................83

ფიგურის აყვანა ........................................................89
ნაწილი 8. შამათი .......................................................................95

ქიში ............................................................................97
ქიში და შამათი ........................................................99
პატი ..........................................................................101
4
წარდგენა
,,ითამაშე და ისწავლე,, განკუთვნილია სკოლებისათვის. ის ხელს უწყობს
მოსწავლეებს მიიღონ სრულყოფილი განათლება დაწყებით კლასებში.
მასალების ნაწილი წარმოდგენილია ამ ექვს წიგნში, რომელიც
ყოველმხრივ ზრდის ბავშვების ინტელექტუალურ შესაძლებლობებს
(აზროვნება, ენა, ანგარიში , შემეცნება, მეხსიერება და სივრცული აღქმა).
გარდა ამისა, ჭადრაკი წარმოადგენს ამ სასწავლო მასალის ინტერესის
მთავარ სფეროს, რადგანაც ის ხელს უწყობს და ეხმარება ადამიანებს
მრავალმხრივ განვითარებაში. პარალელურად, მოსწავლეები ისწავლიან
ჭადრაკის თამაშს, რათა მათ მონაწილეობა მიიღონ სპორტის ამ სახეობის
ტურნირებში რეგულარულად.
ეს მასალები მოსწავლეებს საშუალებას მისცემს გააუმჯობესონ დავალების
შესრულების ხარისხი, ის სპეციალურად განკუთვნილია მათთვის,
ვისაც სწავლაში სირთულეები აქვს. მთავარი მიზანია თავდაპირველად
გავაუმჯობესოთ მათი ყურადღება, კონცენტრაცია, ლოგიკური მსჯელობა
და სიდინჯე, რაც ჩამოუყალიბებს სწორ ჩვევებს, რომელიც ხელს შეუწყობს
სხვადასხვა საგნების შესწავლას.
მეთოდურად, მიმზიდველად და ვიზუალურად სასიამოვნო მასალები
წარმოდგენილია პროგრესული გზით, ხოლო სავარჯიშოები
განლაგებულია თანდათანობითი სირთულის მიხედვით, რაც ზრდის
მოსწავლის კომპეტენტურობას და მოტივაციას.
თითოეული ნაწილის შინაარსი გაერთიანებულია ორ ჯგუფში: ჭადრაკის
ჯგუფი და ინტელექტუალური შესაძლებლობების ჯგუფი. პირველ
ჯგუფში ძირითადად ისწავლება ჭადრაკის ცნებები, ცნებები, რომელიც
შესაძლებელია შეისწავლონ იმ ადამიანებმაც, რომლებსაც არა აქვთ არანაირი
საჭადრაკო განათლება. მეორე ჯგუფში წარმოდგენილია სავარჯიშოები,
რომლებიც დაკავშირებულია ინტელექტუალურ შესაძლებლობებთან.
ეს წიგნები განსაზღვრულია მოსწავლეებისთვის მთელი სასკოლო კურსის
განმავლობაში, კვირაში ერთი ან ორი საათი (სემინარები, კლასგარეშე
აქტივობა, არჩევითი საგანი და ა.შ.)
ეს წიგნი არის პროექტის EDUCACHESS ნაწილი, რომელიც ხელს შეუწყობს
მოსწავლეებში კომპეტენციის, კარგი ჩვევების და ღირებულებების
განვითარებას.
დამატებითი ინფორმაცია შეგიძლიათ იხილოთ www.educachess.org
5
ჭადრაკი: სპორტი
ჭადრაკი არის სპორტული სამაგიდო თამაში აღიარებული საერთაშორისო
ოლიმპიურ კომიტეტის მიერ. მას ყველა ასაკის ადამიანები თამაშობენ:
არა აქვს მნიშვნელობა რა ასაკისაა ესა თუ ის პიროვნება, ქალს შეუძლია
კონკურენცია გაუწიოს მამაკაცს, არ არსებობს რასობრივი განსხვავება,
გარდა ამისა, ის არის ძალიან პოპულარული და უნიკალური თამაში,
რომელშიც ორგანულად არის შერწყმული სპორტის, მეცნიერების და
ხელოვნების ელემენტები.
პროფესიონალი მოჭადრაკეების გარდა, ფსიქოლოგები და პედაგოგებიც
აღნიშნავენ ამ თამაშის, როგორც სპორტის დიდ მნიშვნელობას.
• ზეინტელექტუალური დონე, ეს არის ინსტრუმენტი, რომელიც
ავითარებს ლოგიკურ-მათემატიკური აზროვნებას. გარდა ამისა,
ეს არის ფუნდამენტური გამოსავალი ყოველდღიურ ცხოვრებაში
ნებისმიერი ტიპის კონფლიქტიდან. ამასთან, იზრდება ფსიქიკური
შესაძლებლობები, როგორიცაა ყურადღება და კონცენტრაცია.
მნიშვნელოვანია, რომ ჭადრაკი რეკომენდირებულია ჰიპერაქტიური
მოსწავლეებისთვის.. ბოლოს, ჭადრაკი ავითარებს ფანტაზიას და
შემოქმედები თ აზროვნებას, პოზიციის ანალიზის და შეფასების
უნარს, შეუპოვარ ბრძოლისუნარიანობას, გადაწყვეტილების მიღების
პასუხისმგებლობას, მოწინაარმდეგის სტრატეგიის გარკვევას და
საკუთარი მოქმედებების დაგეგმვას.
• რაც შეეხება პიროვნებას, ჭადრაკი ხელს უწყობს ემოციების კონტროლს,
აზრის სიტყვიერ გამოხატვას, პასუხისმგებლობას გადაწყვეტილების
მიღების პროცესში, და, რაც მთავარია, თავმოყვარეობის განვითარებას.
• სპორტულ დონეზე, როგორც სხვა დისციპლინებში, ჭადრაკში ვარჯიშის
და წვრთნის დახმარებით სწავლობენ თამაშის წესებს და შედეგებს,
რომელიც, ფართო კულტურული თვალსაზრისით, ხელს უწყობს
ტოლერანტული, ღიად მოაზროვნე პირების ჩამოყალიბებას.
• ჯანმრთელობის სფეროში, საჭადრაკო პრაქტიკა გულისხმობს ტვინის
უწყვეტ სტიმულირებას. ეს ფსიქიკური ტანვარჯიში სასარგებლოა
ხანდაზმულ ადამიანებში მეხსიერების გაძლიერებისათვის და ხელს
უწყობს შეფერხების სიმპტომების აღმოჩენას ნეიროდეგენერაციული
დაავადებებისას.
6
ნაწილი 1
დაფა
• უჯრები
• ხაზები
• ფიგურები
9
იფიქრე
დაასრულე დაფის უჯრების გაფერადება.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
დაფა შედგება 32 თეთრი და 32 შავი უჯრისგან.
10
უჯრები
თითოეულ უჯრას აქვს თავისი სახელი,
რომელიც შედგება ლათინური ანბანის ასოსა
და ციფრისგან.
ასოები
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
ციფრები
5 5
4 4
3 d3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
დაფა სწორად დევს, თუ ეს უჯრა თეთრია.
11
მოძებნეთ ქვემოთ მითითებული უჯრები და

მათზე დახატეთ წრე.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
a b c d e f g h a b c d e f g h
c5 h2 b8 g1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
a6 e4 d3 f7
12
ხაზები
დაფაზე უჯრები განლაგებულია სიგანეზე,
სიგრძეზე და დახრილად.
a b c d e f g h
8 ჰორიზონტალი 8
7 7
ვერტიკალი
6 6
5 5
4 4
ი
ლ
3 3
ნა
გო
2 2
ია
დ
1 1
a b c d e f g h
დაფის სიგანეზე განლაგებულ უჯრათა რიგს

ჰორიზონტალი ეწოდება.
დაფის სიგრძეზე განლაგებულ უჯრათა რიგს
ვერტიკალი ეწოდება.
დაფაზე დახრილად განლაგებულ უჯრათა რიგს
დიაგონალი ეწოდება.
13
ქვემოთ ჩაწერეთ დაფაზე მწვანე უჯრებით

მონიშნული ხაზების სახელები.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
ჰორიზონტალი
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
14
ფიგურები
პაიკი ეტლი
მხედარი ლაზიერი
2 2
კუ მეფე
ჭადრაკს თამაშობენ ორი ფერის ფიგურებით:

თეთრებით და შავებით. თითოეულ მოჭადრაკეს
აქვს შესაბამისი ფერის ყველა ფიგურა.
15
ფიგურების საწყისი მდგომარეობა თამაშის

დაწყებისას.
შავი ფიგურები
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
თეთრი ფიგურები
ლაზიერის უჯრა იგივე ფერისაა, რა ფერისაც

არის თვითონ ფიგურა, ხოლო მეფის უჯრა
საწინააღმდეგო ფერისაა.
16
იფიქრე
ქვემოთ უჯრებში ჩაწერე დაფის იმ უჯრების

სახელები, რომლებშიც ჩახატულია მოცემული
ფიგურები.
a b c d e f g h
8
7
6
5
4
3
2
1
b 8
17
იფიქრე
დაფაზე იპოვე შემდეგი სიტყვები. ისინი

მიმალულნი არიან ჰორიზონტალებში,
ვერტიკალებში და დიაგონალებში.
ლაზიერი დაფა
უჯრა მეფე
ასო ეტლი
ციფრი პაიკი
ლ ა ზ ი ე რ ი ზ
ტ ჯ კ უ ჯ რ ა ი
ც ე დ ა ს კ ა მ
ი ფ ც ა რ ე ც ე
ფ ს ე ფ ფ ო ს ფ
რ ა ტ დ ს ა რ ე
ი ე ლ ა კ ფ ი ს
პ ა ი კ ი ც დ კ
18
იფიქრე
გადაშალე მე-16 გვერდზე, დათვალე დაფაზე

ფიგურები და უჯრებში ჩაწერე მათი
რაოდენობა.
19
იფიქრე
აღმოაჩინე თითოეულ დაფაზე შეცდომები,

მონიშნე და ჩაწერე ქვემოთ გრაფებში.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
მეფეები და ლაზიერები
არასწორად არიან
განლაგებული
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
20
პაიკი
• მოძრაობის წესები
• შეუძლებელი
სვლები
• ფიგურის აყვანა
21
იფიქრე
გააფერადე ჭადრაკის ფიგურა.
22
მოძრაობის წესები
პაიკს სვლის გაკეთება შეუძლია მხოლოდ
ვერტიკალურ ხაზზე, ერთი უჯრით წინ.
პაიკს საწყისი პოზიციიდან შეუძლია
გადაადგილება როგორც ერთი, ისე ორი უჯრით.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
მწვანე წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

სადაც პაიკებს შეუძლიათ სვლის
გაკეთება.
პაიკი ერთადერთი ფიგურაა, რომელსაც უკან

გადაადგილება არ შეუძლია.
23
იწავლე
დახატე წრე იმ უჯრებზე, სადაც პაიკებს

შეუძლიათ სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
24
შეუძლებელი სვლები
პაიკს სვლის გაკეთება არ შეუძლია, თუ მის
წინ სხვა ფიგურა დგას. არ აქვს მნიშვნელობა,
პაიკის წინ მდგომი ფიგურა ჩვენია თუ
მოწინააღმდეგის.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
მწვანე წრეებით მონიშნულია უჯრები,

რომლებზეც პაიკებს შეუძლიათ სვლის
თუ პაიკი გადაადგილდება ბოლო

ჰორიზონტალზე, მას შეუძლია გადაიქცეს
ნებისმიერ ფიგურად (ლაზიერად, ეტლად, კუდ
ან მხედრად). უფრო ხშირად ირჩევენ ხოლმე
ლაზიერს.
25
იწავლე

შეუძლიათ სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
26
ფიგურის აყვანა
პაიკებს აჰყავთ ფიგურა დიაგონალურად ერთი
უჯრით წინ.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
წრეებით მონიშნულია ის უჯრები,

რომლებსაც პაიკები ემუქრებიან.
თუ აღნიშნულ უჯრებზე სხედან
მოწინაარმდეგის ფიგურები, პაიკებს
შეუძლიათ მათი აყვანა.
ერთი სვლით მოწინაარმდეგის მხოლოდ ერთი

ფიგურის აყვანაა შესაძლებელი.
27
იწავლე

შეუძლიათ ფიგურის აყვანა.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
28
იფიქრე
ისრით უჩვენე რომელი ფიგურა აკლია.
29
იფიქრე
შეადგინე წინადადებები. გამოიყენე ისარი.
პაიკი სვლას 1 1 8 პაიკი.

აკეთებს
პაიკი 2 2 ვერტიკალურად.
არასდროს არ
თითოეულ 3
სვლას აკეთებს
3
მოჭადრაკეს აქვს წინ.
აკეთებს სვლას
პაიკი ყოველთვის 4 4
უკან.
დაფაზე არის 5 5 16 პაიკი.
30
იფიქრე
შემოხაზე პაიკი, რომელიც პირველი მიაღწევს

ხილთან ერთ უჯრაზე გადაადგილებით.
31
იფიქრე
მონიშნე სამ-სამი ერთნაირი ფერის პაიკი.
32
ეტლი
სვლები
33
იფიქრე
დაასრულე ფიგურის ხატვა წყვეტილი ხაზების

მიხედვით და შემდეგ გააფერადე.
34
ეტლს შეუძლია სვლის გაკეთება
ჰორიზონტალური ან ვერტიკალური ხაზის
მთელ სიგრძეზე.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც ეტლს შეუძლია სვლის
ეტლი მოძრაობს ჰორიზონტალურად ან

ვერტიკალურად.
35
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც ეტლს

შეუძლია სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
36
ეტლს არ შეუძლია სვლის გაკეთება, თუ მის
სამოძრაო უჯრაზე სხვა ფიგურა დგას.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
წითელი წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

სადაც ეტლი სვლას ვერ აკეთებს.
ეტლს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

გადაახტეს.
37
დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც ეტლს შეუძლია

სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
38
ეტლს შეუძლია აიყვანოს მოწინააღმდეგის
ფიგურები, თუ ისინი მის სამოძრაო ხაზებზე
დგანან.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
მწვანე წრეებით მონიშნულია

ფიგურები, რომელთა აყვანაც ეტლს
შეუძლია.
ერთ სვლაზე ეტლს შეუძლია აიყვანოს

მოწინააღმდეგის მხოლოდ ერთი ფიგურა.
39
მონიშნეთ წრით ის ფიგურები, რომელთა

აყვანაც ეტლს შეუძლია.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
40
იფიქრე
ჩაწერე ქვემოთ გრაფებში იმ ნივთების სახელები,

რომლებიც ეტლის გარშემო არიან განლაგებული.
დაფა
ბურთი წიგნი
ფანქარი
მარჯვნივ ბურთი
მარცხნივ
ზევით
ქვევით
41
იფიქრე
შეავსე შემდეგი კროსვორდი.
ე პ
დ
მ
ვ ლ
42
იფიქრე
დააწყვილე ბარათები რიცხვების მიხედვით.
43
იფიქრე
მონახე გზა, რათა ეტლმა ლაბირინთის გავლით

მიაღწიოს სასახლეს.
44
კუ
სვლები
45
იფიქრე
დაასრულე ფიგურის ხატვა წყვეტილი ხაზების

მიხედვით და შემდეგ გააფერადე.
46
კუს შეუძლია სვლის გაკეთება დიაგონალური
ხაზის მთელ სიგრძეზე ყველა მიმართულებით.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
მწვანე წრეები გვიჩვენებს

დიაგონალებს, სადაც კუს შეუძლია
კუ ყოველთვის მოძრაობს ერთი და იგივე

ფერის უჯრებზე.
47
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც კუს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
48
კუს არ შეუძლია სვლის გაკეთება, თუ მის
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც კუ სვლას ვერ აკეთებს.
კუს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

49
დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც კუს შეუძლია

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
50
კუს შეუძლია აიყვანოს მოწინააღმდეგის
ფიგურები, თუ ისინი მის სამოძრაო
დიაგონალებზე დგანან.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

ფიგურები, რომელთა აყვანაც კუს
შეუძლია.
ერთ სვლაზე კუს შეუძლია აიყვანოს

51

აყვანაც კუს შეუძლია.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
52
იფიქრე
გვითხარი, არის თუ არა ფიგურები

სიმეტრიულად გაყოფილი წყვეტილი ხაზით.
1 2
დიახ არა დიახ არა
3 4
5 6
53
იფიქრე
იცი შემდეგი გამოცანის პასუხი?
თეთრი და შავი ტოლ-სწორი

სამოცდაოთხი კვადრატით
საასპარეზო მოედანს
სახელად ჰქვია?...
პასუხი:
54
იფიქრე
შეავსე თეთრი უჯრები შესაბამისი ციფრებით.
10
1 4 7
55
იფიქრე
მონახე 6 განსხვავება ამ ორ ნახატს შორის.
56
ლაზიერი
სვლები
57
იფიქრე
შეაერთე წერტილები თანმიმდევრობით და

დაასრულე ნახატი.
42
44
43 40
46 45 41
38
49 36 35 39
37 34
50 48
61 62
81 83 33
51 60 82 84
57 56 80
59 58 81
52 79
55
54 63 32
53 85
64 31
65 30
87 29
66 77
67 78
28
76 26
19 27 25
68 20 21 24
75 23
22
69 18
1 74
70
71 73 17
72
2 16
15
3
14
4 13
12
5 11
6 8 9 10
7
58
ლაზიერი მოძრაობს ჰორიზონტალური,
ვერტიკალური და დიაგონალური ხაზების
მთელ სიგრძეზე.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც ლაზიერს შეუძლია სვლის
ლაზიერი არის ფიგურა,რომელიც მოძრაობს

სხვა ფიგურებთან შედარებით ყველაზე მეტ
უჯრებზე.
59
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც ლაზიერს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
60
ლაზიერს არ შეუძლია სვლის გაკეთება, თუ მის
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც ლაზიერი სვლას ვერ აკეთებს.
ლაზიერს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

გადაახტეს..
61
დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც ლაზიერს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
62
ლაზიერს შეუძლია აიყვანოს მოწინააღმდეგის
ფიგურები, თუ ისინი მის სამოძრაო
ჰორიზონტალებზე, ვერტიკალებზე და
დიაგონალებზე დგანან.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

ფიგურები, რომელთა აყვანაც
ლაზიერს შეუძლია.
ერთ სვლაზე ლაზიერს შეუძლია აიყვანოს

მოწინაარმდეგის მხოლოდ ერთი ფიგურა.
63

აყვანაც ლაზიერს შეუძლია.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
64
იფიქრე
დაალაგე ლაზიერები ზრდადობის მიხედვით.
3 1
პასუხი:
65
იფიქრე
შეადგინე წინადადება.
მოძრაობს
1 ლაზიერი
მიმართულებით
ყველა
ჩაწერე წინადადება სწორად.
66
იფიქრე
მონიშნე უჯრები ჰორიზონტალურად, ვერტიკალურად
ან დიაგონალურად ისე, რომ ხაზმა გადაკვეთოს
ლაზიერის უჯრა და მონიშნული ციფრების შეკრებით
მიიღოთ ქვემოთ მოცემული რიცხვები.
1 2
5 4 7 5 4 7
3 8 3 8
1 6 2 1 6 2
8 11
3 4
5 4 8 2 6 7
6 7 3 5
3 1 2 1 4 9
7 10
67
იფიქრე
იპოვე თანამიმდევრულად განლაგებული სამ-სამი
ლაზიერი დაფის ჰორიზონტალურ, ვერტიკალურ და
დაიგონალურ ხაზებზე (ლაზიერები შესაძლებელია
იყოს განსხვავებული ფერის).
68
მეფე
სვლები
69
იფიქრე
გააფერადე მეფე მარცხნივ მოცემული ფერების

გამოყენებით.
გვირგვინი
სახე და ხელები
შარვალი
ქურთუკი
ღილები
თმა
ჯოხი
70
მეფე სვლას აკეთებს ყველა უჯრაზე თავის
გარშემო.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც მეფეს შეუძლია სვლის
მეფე ყოველთვის გადაადგილდება მხოლოდ

ერთი უჯრით.
71
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც მეფეს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
72
მეფეს არ შეუძლია უჯრაზე გადაადგილება, თუ
ის დაკავებულია მისივე ფერის ფიგურით.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

უჯრები, სადაც მეფეს შეუძლია
მეფეს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

73
დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც მეფეს შეუძლია

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
74
მეფეს არ შეუძლია სვლის გაკეთება იმ უჯრაზე,

რომელიც მოწინააღმდეგის ფიგურის მუქარის
ქვეშაა.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
წითელი წრეები გვიჩვენებს

უჯრებს, სადაც მეფეს არ შეუძლია
სვლის გაკეთება, ხოლო, მწვანე წრე
გვიჩვენებს უჯრას, სადაც მეფეს
მოწინააღმდეგის ფიგურის მიერ მეფის მოკვლა

არ შეიძლება.
75
დახატე მწვანე წრეები უჯრებზე, სადაც მეფეს შეუძლია

სვლის გაკეთება და დახატე წითელი წრეები უჯრებზე,
სადაც მეფეს არ შეუძლია სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
76
მეფეს შეუძლია მოწინააღმდეგის ფიგურის
აყვანა, თუ იგი მეფის სამოძრაო უჯრაზე დგას.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

ფიგურები, რომელთა აყვანაც მეფეს
შეუძლია. ფიგურა შეტევის ქვეშაა,
თუ მოწინააღმდეგის ფიგურები მის
აყვანას იმუქრებიან.
ერთ სვლაზე მეფეს შეუძლია აიყვანოს

77
მონიშნე წრით ფიგურები, რომელთა აყვანაც

მეფეს შეუძლია.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
78
იფიქრე
გვიჩვენე უმოკლესი გზა, რომელიც მეფემ უნდა

გაიაროს, რათა მიაღწიოს მწვანე კვადრატს.
მეფეს არ შეუძლია იმ უჯრებზე გავლა,

რომლებიც შავი ფიგურების მუქარის ქვეშ
არიან.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
79
იფიქრე
გაშიფრე შემდეგი წერილი.
შიფრი
ძ ლ ე ნ დ ი
ა მ ო ს ფ ო
80
იფიქრე
ისრებით უჩვენე გზა, რომელიც მეფემ უნდა

გაიაროს, დათვალე რიცხვები თანმიმდევრობით.
55 54 53 52 51 45 35 34
56 59 60 50 46 36 44 33
57 58 61 47 49 37 43 32
7 6 5 62 48 38 42 31
8 64 63 4 39 40 41 30
9 10 3 18 19 20 21 29
11 2 17 16 23 22 26 28
1 12 13 14 15 24 25 27
81
იფიქრე
დანომრე ამ მოთხრობის სურათები დროთა

თანამიმდევრობის მიხედვით.
82
მხედარი
სვლები
83
იფიქრე
გააფერადე შესაფერისი ფერებით.
7 7 7 7
7 7
7 7
6
6 7
6 6
2
2 6
2
1
6 1
1 6
2
1
6 1
2
6 6
1
1
1
5 1
11 4
4
5 2
4 2 2 3
5
4 3 3
1 2 3 4
5 6 7
84
მხედარი მოძრაობს ორ უჯრაზე
ვერტიკალურად ან ჰორიზონტალურად და
შემდეგ ერთ უჯრაზე მარცხნივ ან მარჯვნივ.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც მხედარს შეუძლია სვლის
მხედარი თეთრი უჯრიდან შავ უჯრაზე

აკეთებს სვლას, შავიდან-თეთრზე.
85
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც მხედარს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
86
მხედარს არ შეუძლია სვლის გაკეთება, თუ
მის სამოძრაო უჯრაზე თავისივე ფერის სხვა
ფიგურა დგას.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

სადაც მხედარს შეუძლია სვლის
მხედარი ერთადერთი ფიგურაა, რომელსაც

შეუძლია გადაახტეს ყველა ფიგურას.
87
დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც მხედარს

1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
88
მხედარს შეუძლია მოწინააღმდეგის ფიგურის
აყვანა, თუ იგი მის სამოძრაო უჯრაზე დგას.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h

ფიგურები, რომელთა აყვანაც
მხედარს შეუძლია.
ერთ სვლაზე მხედარს შეუძლია აიყვანოს

მოწინააღმდეგის მხოლოდ ერთი ფიგურია.
89

აყვანაც მხედარს შეუძლია.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
90
იფიქრე
დაალაგე დომინო თანმიმდევრულად.
რიგი 1
2
5
1
4
3 6
რიგი 2
2
5
1
4
3 6
91
იფიქრე
შეადგინე წინადადება ცხრილში მოცემული

სიტყვებით მხედრის სვლის დახმარებით.
b8 დგანან და თეთრი
g1 მხედრები კი g8-ზე
შავების და უჯრებზე b1
წინადადება ჩაწერე აქ.
92
იფიქრე
დათვალე ფიგურები და ჩაწერე კვადრატებში

მათი რაოდენობა.
= = =
= = =
93
იფიქრე
დააკვირდი ფიგურებს და აღნიშნე, რომელი

სახის ხაზებით არის ისინი მოხაზული.
სწორი ხაზი
სწორი და მრუდე
ხაზი
მრუდე ხაზი
94
შამათი
• ქიში
• შამათი
• პატი
95
იფიქრე
დახატე ლათინური ასოები კვადრატების

გაფერადებით.
T L
N Z
96
ქიში
მეფეს ქიში აქვს, თუ მოწინააღმდეგის
რომელიმე ფიგურა ემუქრება მას.
ფიგურა ემუქრება მეტოქის ფიგურას, თუ პირველი ფიგურა
იპყრობს მეორე ფიგურის სამოძრაო უჯრას.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
მეფეს, რომელიც მუქარის ქვეშაა,

შეუძლია გადაადგილდეს იმ უჯრაზე,
რომელიც არ არის მუქარის ქვეშ.
(უჯრები მონიშნულია მწვანე წრეებით).
მეფე არასდროს არ ემუქრება მოწინააღმდეგის

მეფეს. მას არ შეუძლია სვლა გააკეთოს იმ
უჯრაზე, რომელიც მეტოქის ფიგურის მუქარის
ქვეშაა.
97
შემოხაზე ფიგურა, რომელიც ემუქრება მეფეს.

დახატე მწვანე წრეები უჯრებზე, რომელზეც
მეფეს შეუძლია სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
98
შამათი
პოზიციას, სადაც მეფეს არ შეუძლია
მუქარისგან თავის დაღწევა, შამათი ეწოდება.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
წითელი წრეები გვიჩვენებს

უჯრებს, სადაც მეფეს არ შეუძლია
გადაადგილება სხვა ფიგურის
მუქარის გამო.
მოთამაშე, რომელიც აშამათებს

მოწინააღმდეგის მეფეს, იგებს თამაშს.
99
შამათია? შემოხაზე სწორი პასუხი. თუ შამათი

არ არის, მაშინ ჩახატე წრეები იმ უჯრებში,
რომლებზეც მეფეს შეუძლია სვლის გაკეთება.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
100
პატი
პატი არის პოზიცია, სადაც მეფეს ქიში არა აქვს
გამოცხადებული და ისე, როგორც მას, სხვა
ფიგურასაც სვლის გაკეთება არ შეუძლია.
a b c d e f g h
8 8
7 7
6 6
5 5
4 4
3 3
2 2
1 1
a b c d e f g h
წითელი წრეებით მონიშნულია

უჯრები, სადაც მეფეს არ შეუძლია
სვლის გაკეთება იმიტომ, რომ ისინი
მუქარის ქვეშ არიან.
პატი - ფრეს, ყაიმს ნიშნავს.
101
არის პატი? შემოხაზე სწორი პასუხი. თუ პატი

არ არის, უჯრაზე სადაც მეფეს შეუძლია სვლის
გაკეთება, დახატე წრე.
1 a b c d e f g h
2 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
3 a b c d e f g h
4 a b c d e f g h
8 8 8 8
7 7 7 7
6 6 6 6
5 5 5 5
4 4 4 4
3 3 3 3
2 2 2 2
1 1 1 1
102
იფიქრე
წაიკითხე ინსტრუქცია და გააფერადე.
1. პატარა კუ არის წითელი.

2. მხედარი არის ყვითელი.
3. ორი ერთნაირი ფიგურა არის ლურჯი.
4. ლაზიერი იგივე ფერისაა, რა ფერისაც მხედარია.
5. არის მწვანე ფიგურაც.
103
იფიქრე
მარცვლების დალაგებით შეადგინეთ სურათების

სახელები.
კი ლა
ლი
ლი ზი
ი ეტ ლი
ტა
ჰო ე
ეტ
ზონ
პა რი
რი
104
იფიქრე
გააფერადე უჯრები მოცემული ინსტრუქციის

მიხედვით.
17 18 3 6 5
4 6 4 6 4
6 5 6 3 18
18
17
105
იფიქრე
იპოვე სამი იდენტური ფიგურა.
1 2 3
4 5 6
7 8 9
10 11 12
პასუხი:
106

Play and Learn 1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Play and Learn 1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ითამაშე

გამოცემა : იანვარი, 2014

Dipòsit legal: L - 1102 - 2015

ყდის მაკეტი: პერა ფრადერა ბარსელო

თარგმანი : მანანა ბუჯიაშვილმა

© ჟორდი პრიო ბურგესი

ყველა უფლება დაცულია.

ნაწილი 1. დაფა .............................................................................9

ნაწილი 7. მხედარი ....................................................................83

ნაწილი 8. შამათი .......................................................................95

დაასრულე დაფის უჯრების გაფერადება.

დაფა შედგება 32 თეთრი და 32 შავი უჯრისგან.

დაფა სწორად დევს, თუ ეს უჯრა თეთრია.

მოძებნეთ ქვემოთ მითითებული უჯრები და

დაფის სიგანეზე განლაგებულ უჯრათა რიგს

ქვემოთ ჩაწერეთ დაფაზე მწვანე უჯრებით

ჭადრაკს თამაშობენ ორი ფერის ფიგურებით:

ფიგურების საწყისი მდგომარეობა თამაშის

ლაზიერის უჯრა იგივე ფერისაა, რა ფერისაც

ქვემოთ უჯრებში ჩაწერე დაფის იმ უჯრების

დაფაზე იპოვე შემდეგი სიტყვები. ისინი

გადაშალე მე-16 გვერდზე, დათვალე დაფაზე

აღმოაჩინე თითოეულ დაფაზე შეცდომები,

გააფერადე ჭადრაკის ფიგურა.

მწვანე წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

პაიკი ერთადერთი ფიგურაა, რომელსაც უკან

დახატე წრე იმ უჯრებზე, სადაც პაიკებს

მწვანე წრეებით მონიშნულია უჯრები,

თუ პაიკი გადაადგილდება ბოლო

დახატე წრე იმ უჯრებზე, სადაც პაიკებს

წრეებით მონიშნულია ის უჯრები,

ერთი სვლით მოწინაარმდეგის მხოლოდ ერთი

დახატე წრე იმ უჯრებზე, სადაც პაიკებს

ისრით უჩვენე რომელი ფიგურა აკლია.

შეადგინე წინადადებები. გამოიყენე ისარი.

პაიკი სვლას 1 1 8 პაიკი.

დაფაზე არის 5 5 16 პაიკი.

შემოხაზე პაიკი, რომელიც პირველი მიაღწევს

მონიშნე სამ-სამი ერთნაირი ფერის პაიკი.

დაასრულე ფიგურის ხატვა წყვეტილი ხაზების

მწვანე წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

ეტლი მოძრაობს ჰორიზონტალურად ან

დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც ეტლს

წითელი წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

ეტლს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც ეტლს შეუძლია

მწვანე წრეებით მონიშნულია

ერთ სვლაზე ეტლს შეუძლია აიყვანოს

მონიშნეთ წრით ის ფიგურები, რომელთა

ჩაწერე ქვემოთ გრაფებში იმ ნივთების სახელები,

შეავსე შემდეგი კროსვორდი.

დააწყვილე ბარათები რიცხვების მიხედვით.

მონახე გზა, რათა ეტლმა ლაბირინთის გავლით

დაასრულე ფიგურის ხატვა წყვეტილი ხაზების

მწვანე წრეები გვიჩვენებს

კუ ყოველთვის მოძრაობს ერთი და იგივე

დახატე წრეები იმ უჯრებზე, სადაც კუს

წითელი წრეები გვიჩვენებს უჯრებს,

კუს არ შეუძლია სხვა ფიგურას ზემოდან

დახატე წრეები უჯრებზე, სადაც კუს შეუძლია

მწვანე წრეებით მონიშნულია

ერთ სვლაზე კუს შეუძლია აიყვანოს

მონიშნეთ წრით ის ფიგურები, რომელთა