ფეოქრომოციტომა

მედიცინის IV კურსი
ჯგუფი 18
ანი გოგოჭური
ანი პატაშური
 თირკმელზედა
ჯირკვალი

 თირკმლის ზედა პოლუსებზე

განლაგებული წყვილი
ორგანოა.

 შედგება ორი შრისგან:

ტვინოვანი და ქერქოვანი.

 ტვინოვანი შრის
ჰორმონებია:
1 . ადრენალინი
2 . ნორადრენალინი
ფეოქრომოციტომ
ა
ნეიროენდოკრინული სიმსივნეა,
რომელიც უხშირესად
თირკმელზედა ჯირკვლის
ტვინოვან შრეში წარმოიქმნება.

მიმდინარეობს ქრომაფინული უჯრედების შეშუპებით

ნორადრენალინი, ადრენალინი, დოფამინი

 ეტიოლოგია
 სპორადული
 მემკვიდრეობითი

მაღალი პროცენტულობით თანხვედრაშია შემდეგ

დაავადებებთან:
 MEN2 - მრავლობითი ენდოკრინული
ნეოპლაზიების სინდრომი
 VHL - ფონ ჰიპერ-ლინდაუს დაავადება
 NF1 - ნეიროფიბრომატოზი ტიპი 1
 სტურგე-ვებერის სინდრომი
 ტუბეროზული სკლეროზი
ეპიდემიოლოგია

 2- 4 / 10 000
 მამაკაცებშიც და
ქალებშიც თანაბარია

 ასაკი 30-60წ
 პათოგენეზი
ადრენალინის და ნორადრენალინის
მოქმედების ეფექტი:
 სისხლის წნევის გაზრდა
 გულისცემის აჩქარება
 სისტემათა ენერგიით მომარაგება

90% წარმოიქმნება თირკმელზედა

ჯირკვლიდან, 10% კი ამ ორგანოს გარეთ
მდებარე სხვა ქრომაფინული უჯრედებიდან:
 აორტის შიდა ნაწილი
 გულმკერდის ნაწილი
 მუცლის ღრუს პარაგანგლიომები
 შარდის ბუშტის
 სხვა
ფეოქრომოციტომების 5% ხასიათდება ავთვისებიანობით,
მაგრამ ეს ციფრი იმატებს მაშინ, როცა იგი თირკმელზედა
ჯირკვლის გარეთ არსებული ქრომაფინული უჯრედებიდან
წარმოიქმნება
 კლინიკა
 თავის ტკივილი, გამოწვეული
არტერიული ჰიპერტენზიით
 ტაქიკარდია
 ჭარბი ოფლიანობა
 მოუსვენრობის შეგრძნება
 გახშირებული გულისცემა
 კუნთების სპაზმი
 წნევის ვარდნა ვერტიკალურ
პოზიციაში ყოფნისას

 წონაში სწრაფი
კლება
 კანის
სიფერმკრთალე
ეპიზოდურობა
 ყაბზობა
 ეპიზოდური გამოვლინების მიზეზები:
 ფიზიკური დატვირთვა
 სტრესი
 სხეულის პოზიციის მკვეთრი ცვლილებები
 დეფეკაცია
 მშობიარობა
თირამინით მდიდარი საკვები:
 ზოგიერთი ყველი
 ლუდი, ღვინო
 შებოლილი საკვები
 ჩირი

ზოგიერთი მედიკამენტი:
 ცხვირის გამწმენდი საშუალებები
 ნარდილი, პარნატი, მარპლანი
 სტიმულანტები - ამფეტამინი, კოკაინი
 დიაგნოსტიკა
მაღალ სპეციფიური ტესტებია:
• პლაზმაში თავისუფალი
მეტანეფრინების განსაზღვრა
• შარდში ფრაქციონირებული
მეტანეფრინების და კატექოლამინების
განსაზღვრა
რადიოლოგიური კვლევები
თირკმელზედა ჯირკვალზე
დიაგნოზის დასმაში გვეხმარება:
 ულტრასონოგრაფია
1. სტიმულაციის ტესტი გლუკაგონით.
 CT
(ალფა-ადრენობლოკატორებთან
 MRI
ერთად ვატარებთ)
 სცინტიგრაფია -
2. სუპრესიის ტესტი კლონიდინით.
მეტაიოდბენზოილ გუანიდინით

ნებისმიერ ლაბორატორიულ კვლევამდე პაციენტმა უნდა შეწყვიტოს მედიკამენტების

მიღება, იყოს უზმოდ და მინიმუმ 12 საათი არ მოიხმაროს ალკოჰოლი/ნარკოტიკი .
სასურველი თუ იქნება ახალი გაღვიძებული და არააქტიური .
 დაავადების შესაძლო გართულებები:
• მიოკარდიუმის ინფარქტი • თირკმლის სისხლძარღვთა
• გულის უკმარისობა ათეროსკლეროზი
• ინსულტი • ფილტვების შეშუპება
• თავის ტვინის სისხლმომარაგების • შაქრიანი დიაბეტი
მოშლა
 მკურნალობა

საუკეთესო მეთოდია  ალფა-ადრენო ბლოკატორი, მაგ:

მომზადება ფენოქსიბენზამინი, პრაზოზინი,
ქირურგიული ოპერაცია.
ზოქსაზოზიმი. მათი ადექვატური
ეფექტის შემდეგ + ბეტა-ადრენო
ბლოკატორი (პროპანოლოლი)
უკუნაჩვენებია  მეთიროზინი - კატექოლამინის
სინთეზის ინჰიბიტორი
 ნიკარდიპინი - კალციუმის არხის
ბლოკერი
რადიაციული თერაპია.  ანტიჰიპერტენზიული საშუალებები
იოდ131  გულის უკმარისობის
საწინააღმდეგო პრეპარატი
 ვაზოდილატატორი
 პროგნოზი
 მკურნალობის შემთხვევაში -
კეთილსაიმედო
 მკურნალობის გარეშე -
არაკეთილსაიმედო.
სიკვდილი დგება
გართულებების გამო 3-4
წელში საშუალოდ.
 ლიტერატურა:
• https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/adrenal-gland-cancer/
phaeochromocytoma/about
• https://www.cancer.gov/pediatric-adult-rare-tumor/rare-tumors/
rare-endocrine-tumor/pheochromocytoma
• https://www.mayoclinic.org
/diseases-conditions/pheochromocytoma/diagnosis-treatment/drc-20355372
• https://lesterthompsonmd.com/pdf/Pathol
%20Case%20Rev-2005-09_Pheochromocytoma.pdf
 მადლობა
ყურადღებისთვის!