สารจากนายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ

ปจจุบนั เทคโนโลยีมผี ลกับการทำงานในวงกวางทุกวงการ งานออกแบบสถาปตยกรรมก็เชนกัน หลายๆ

ทานคงจำกันไดถึงการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญจากการเขียนแบบดวยมือมีไมทีกับเส็ทปรับองศาพรอมกับไมสเกล
มาเปนการเขียนแบบดวยคอมพิวเตอรเมื่อซัก 25 ปได และคอยๆ พัฒนามาเรื่อยๆจนปจจุบันแทบจะไมมีการ
เขียนแบบดวยดินสอหรือปากการ็อตตริงกันแลว โปรแกรมซอฟทแวรและอุปกรณคอมพิวเตอรเปนสิ่งที่เขามา
แทนที่เส็ทสเกลและไมที

จนเมื่อประมาณ 10 กวาปที่ผานมาการทำงานออกแบบและเขียนแบบดวยระบบคอมพิวเตอรก็ได
พัฒนาจาก 2 มิติมาเปน 3 มิติและที่สำคัญคือการผนวกเอาขอมูลเขาไปกับแบบทำใหสามารถแยกแยะไดวาเสน
ตางๆ ที่เขียนอยูบนแบบนั้นมีคุณสมบัติที่ตางกันและเปนองคประกอบของอาคารที่ตางกัน สามารถวัดปริมาณ
ขององคประกอบอาคารแตละประเภทได ซึ่งทำใหสามารถคำนวณราคาไดแมนยำขึ้น อีกทั้งยังสามารถใชแบบ
3 มิตินั้นไปคำนวณคุณสมบัติดานพลังงานหรือคำนวณการรับแรงทางดานโครงสรางรวมทั้งยังสามารถใชการ
ประสานแบบสถาปตย โครงสราง และแนวทอตางๆ ของงานระบบประกอบอาคารเพื่อตรวจสอบหาความ
ขัดแยงของแบบกอนที่จะนำไปสรางจริง นับเปนการพัฒนาแบบกาวกระโดดของเทคโนโลยีการออกแบบและ
การเขียนแบบเพื่อชวยใหสถาปนิกและวิศวกรเขาใจคุณสมบัติของอาคารที่ตนออกแบบไดอยางชัดเจนขึ้น นี่คือ
เทคโนโลยีที่เรียกกันยอๆ วา BIM (Building Information Modeling) นี่คือสิ่งที่จะมาเปลี่ยนวิธีการทำงานใน
วงการสถาปตยกรรมและวิศวกรรมรวมทั้งผูประกอบการธุรกิจกอสรางอยางหลีกเลี่ยงไมพนไมตางจากเมื่อครั้ง
การเปลี่ยนจากการเขียนดวยมือมาเปนการเขียนดวยโปรแกรมคอมพิวเตอร แตที่สำคัญอยางยิ่งก็คือตองไมลืม
วา BIM เปนเพียงเครื่องมืออันหนึ่งที่ชวยในการทำงานของสถาปนิกเปนไปไดอยางแมนยำขึ้น แตประสบการณ
และความคิดสรางสรรคของสถาปนิกตางหากที่จะเปนสิ่งที่จะกำหนดคุณภาพและความสำเร็จในการสรางงาน
สถาปตยกรรม

ผมขอถือโอกาสนี้ขอบคุณทีมคณะทำงานรางคูมือนี้รวมถึงเจาหนาที่และผูใหการสนับสนุนที่ชวยกัน
ทำงานอยางแข็งขันเพือ่ จัดพิมพหนังสือคูม อื แนวทางการใชงานแบบจําลองสารสนเทศอาคารสําหรับประเทศไทย
(Thailand BIM Guideline) ฉบับป พ.ศ. 2558 นี้จนสำเร็จ หวังเปนอยางยิ่งวาเอกสารนี้จะชวยใหเกิดการ
เรียนรูและชวยพัฒนายกระดับมาตรฐานการทำงานสถาปตยกรรมในประเทศไทยเราใหทัดเทียมกับสากลโดย
เฉพาะอยางยิ่งในชวงหัวเลี้ยวหัวตอของการกาวเขาสูประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

นายพิชัย วงศไวศยวรรณ
นายกสมาคมสถาปนิกสยาม ในพระบรมราชูปถัมภ
ป 2557-2559
สารจากผูอำนวยการสถาบันสถาปนิกสยาม

เทคโนโลยีแบบจำลองสารสนเทศอาคาร หรือ BIM (Building Information Modeling) ถือเปนทาง

เลือกหนึ่งที่ผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมและผูที่เกี่ยวของในวงการกอสราง จะไดนำมาชวยในการออกแบบ
สถาปตยกรรม โดยคาดวาในอนาคตอันใกล BIM จะไดรับความสนใจนำมาใชงานมากขึ้น และจะสงผลใหเกิด
การเปลี่ยนแปลงรูปแบบ วิธีการ ในการปฏิบัติวิชาชีพ ทำใหผูที่นำ BIM มาใชงาน ตองมีการปรับตัว ทั้งดาน
องคความรูและพัฒนาทักษะเพื่อใหทำงานไดอยางมีประสิทธิภาพ

อยางไรก็ตาม หากแตละบุคคล องคกรหรือหนวยงาน ตางก็มีการปรับตัว จนพื้นฐานของรูปแบบและ

วิธกี ารทำงานมีความแตกตางกัน ก็อาจทำใหการนำ BIM มาใชทำงานรวมกันระหวางบุคคล องคกรหรือหนวยงาน
ไมสามารถประสานกันไดอยางมีประสิทธิภาพ ดังนั้น หากมีขอแนะนำสำหรับเปนแนวทางเบื้องตนใหผู
ประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรมและผูที่เกี่ยวของ ไดนำไปพัฒนารูปแบบและวิธีการทำงานดวย BIM ใหมีพื้นฐาน
การทำงานใกลเคียงกัน มีมาตรฐานเดียวกัน ก็จะทำใหลดปญหา หรือขจัดอุปสรรคตางๆ ในการทำงาน
รวมกันลงไปได

สถาบันสถาปนิกสยาม เล็งเห็นถึงความสำคัญดังกลาว จึงไดจัดทำคูมือ “แนวทางการใชงานแบบ

จำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย (Thailand BIM Guideline)” เพื่อใหสมาชิกสมาคมสถาปนิก
สยาม ในพระบรมราชูปถัมภ และผูที่เกี่ยวของในการประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม ไดมีคูมือสำหรับศึกษาและ
พัฒนาปรับรูปแบบวิธีการทำงาน BIM ที่อยูบนพื้นฐานเดียวกันอยางมีมาตรฐานที่ดี อันจะชวยใหการทำงาน
รวมกันระหวางบุคคล องคกรและหนวยงาน เปนไปอยางมีประสิทธิภาพ และสามารถนำไปประยุกตตอยอด
การใหบริการวิชาชีพดานที่เกี่ยวของ เชน การประมาณราคา การบริหารทรัพยากรกายภาพอาคาร (Facility
Management) หรือ ในดานอื่นๆ ตอไป

ผมขอขอบคุณคณะทำงานที่ไดนำองคความรูของทุกทาน และเสียสละเวลา มารวมกันจัดทำคูมือเลมนี้

จนสำเร็จลุลวงไปได นอกจากนั้นยังไดมีแผนพัฒนาและปรับปรุงคูมือใหสมบูรณยิ่งขึ้น รวมถึงการเพิ่มเติมใหมี
ขอแนะนำที่เกี่ยวของกับวิชาชีพอื่นๆ เชน วิศวกรรม และบริหารทรัพยากรกายภาพอาคาร ฯลฯ และตองขอ
ขอบคุณผูที่ใหการสนับสนุนในการจัดพิมพเผยแพรในครั้งนี้ ผมหวังเปนอยางยิ่งวาคูมือเลมนี้จะเปนประโยชน
ตอสมาชิกสมาคมฯ ผูประกอบวิชาชีพสถาปตยกรรม ตลอดจนผูที่เกี่ยวของ ที่สนใจนำ BIM มาใช จะไดนำไป
ศึกษาและพัฒนาการทำงานไดอยางมีประสิทธิภาพตอไป

นายคมกฤช ชูเกียรติมั่น
ผูอำนวยการสถาบันสถาปนิกสยาม
สารบัญ
1
1
1
2
3
3
5

9
9
11
14
32
36
48
50

53
53

55
55
66
68
69
1 บทนำ
Introduction & Preface

แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 1 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 2 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 3 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 4 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 5 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 6 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 7 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 8 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
2 การวางแผน และเตรียมความพรอม
ในการทำงาน BIM
BIM Professional Practice

แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 9 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 10 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 11 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 12 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 13 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 14 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 15 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 16 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 17 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 18 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 19 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 20 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 21 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 22 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 23 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 24 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 25 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 26 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 27 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 28 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 29 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 30 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 31 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 32 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 33 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 34 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 35 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 36 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 37 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 38 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 39 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 40 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 41 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 42 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 43 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 44 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 45 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 46 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 47 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 48 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 49 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 50 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 51 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 52 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
3 สิ่งที่ควรทราบใน BIM
Integrated BIM

แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 53 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 54 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
4 ภาคผนวก
Appendix

แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 55 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 56 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 57 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 58 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 59 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 60 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 61 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 62 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 63 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 64 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 65 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 66 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 67 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 68 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 69 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 70 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 71 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ
แนวทางการใชงานแบบจำลองสารสนเทศอาคารสำหรับประเทศไทย 72 สมาคมสถาปนิกสยามในพระบรมราชูปถัมภ