Professional Documents
Culture Documents
ปัญญาพล จันทร์ดอน
หลักสู ตรวิทยาศาสตรมหาบัณฑิต
สาขาวิชาการบริ หารงานก่อสร้าง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์
มหาวิทยาลัยศรี ปทุม
บทคัดย่อ
การศึกษานี้เป็ นการศึกษาเกี่ยวกับ หารทดลองนาระบบ BIM มาใช้ในการจัดทาแบบก่อสร้าง
จริ งส่ วนงานระบบอาคาร (M&E As Built Drawings) กรณี ศึกษาโครงการโรงแรมเวฟพัทยา โดยผู้
ศึกษาเลื อก Software ที่เปิ ดให้ดาวน์โหลดมาใช้งานได้ฟรี จึงเลื อก Software ที่ ชื่อว่า Tekla
BIMsight มาใช้ทาการศึกษาทดลอง โดยมีวตั ถุประสงค์ เพื่อนาเทคโนโลยี BIM มาใช้ในการ
จัดทาแบบก่อสร้างจริ ง ส่ วนงานระบบอาคาร เฉพาะงานระบบสุ ขาภิบาลซึ่ งจะทาให้ทราบถึงข้อดี
ข้อเสี ยของการใช้ Tekla BIMsight ในการจัดทาแบบก่อสร้างจริ งซึ่ งพบว่า TeklaBIMsight มีความ
เหมาะสมอยู่ในระดับปานกลางเนื่ องจาก Tekla Structure ซึ งเป็ น Software ที่เป็ นฐานข้อมูลของ
TeklaBIMsight เป็ น Software สาหรับงานโครงสร้างอาคาร โดยเฉพาะโครงสร้างเหล็กเพราะใน
ตัว Software เองมี ขอ้ มูลสาเร็ จรู ปของเหล็กอย่างครบถ้วน ซึ งในส่ วนของระบบสุ ขาภิ บาลตัว
Software ไม่ขอ้ มูลสาเร็ จรู ปรองรับผูใ้ ช้งาน โดยผูใ้ ช้งานต้องสร้างข้อมูลโดยกาหนดค่าต่างๆขึ้นมา
เองในส่ วนงานระบบสุ ข าภิ บ าลท าให้เกิ ดความไม่ ส ะดวกในการใช้ง านในส่ วนนี้ แต่ ข ้อดี คื อ
TeklaBIMsight ใช้งานง่ายไม่สลับซับซ้อน เหมาะกับการ Review เพื่อตรวจสอบส่ วนต่างๆของ
งานสุ ขาภิบาล การแสดงผลของ TeklaBIMsight จะแสดงผลในรู ปแบบ 3 มิติเพื่อประโยชน์ในการ
วัดระยะต่างๆอีกทั้งยังสามารถ Note บันทึกตาแหน่งภาพหรื อจุดต่างๆที่ตอ้ งการใน Models แล้วส่ ง
ข้อมูลที่ Note ไปยังผูร้ ่ วมงานส่ วนอื่นๆที่เกี่ยวข้องได้ ซึ่ งทาเกิดความสะดาวกและเข้าใจได้ง่ายต่อ
ผูใ้ ช้งาน และยังสามารถใช้งานบนแท็บเล็ตภายใต้ Application ที่ชื่อว่า TeklaBIMsight Note ซึ่ ง
จะช่วยเกิดความสะดวก
การศึ กษานี้ ยงั ได้มีการเปรี ยบเที ยบกับ software ในตระกูลของ AutoDesk ที่มีชื่อว่า
Naviswork Freedom ซึ่ งหลักการทางานและวิธีการใช้งานของตัวซอฟต์แวร์ ดงั กล่าวใกล้เคียงกัน
และ เพื่อนาข้อมูลที่ทาการศึกษาไปเป็ นฐานข้อมูลในการบริ หารจัดการอาคารโครงการจริ ง จาก
การศึกษาทดลองพบว่าจากการเปรี ยบเทียบ 4 หัวข้อดังต่อไปนี้ คือ 1. PROJECT VIEWING, 2.
MODEL VIEWING, 3. MODEL SIMULATION AND ANALYSIS, 4. COORDINATION
พบว่า Tekla BIMsight มีประสิ ทธิ ภาพดี กว่า Naviswork Freedom ใน 3 ข้อแรก และในข้อที่ 4
Naviswork Freedom มีประสิ ทธิ ภาพดีกว่า
จาดการทดลองครั้งนี้สามารถนาไปประยุกต์ใช้ในการการบริ หารจัดการอาคารโครงการ โรง
แรมเวฟพัท ยา ได้ดัง นี้ แบบจาลองข้อมู ล อาคารที่ ส ร้ างขึ้ นมาซึ่ ง อยู่ใ น TeklaBIMsight สามารถ
นาไปเปิ ดใน Tekla Structure ได้ซ่ ึ งข้อดีของ Tekla Structure นั้นสามารถแก้ไขชิ้นงานได้และ
สามารถ Export ไปยังโปรแกรมอื่นได้ ซึ่ งจากการทดลองพบว่าสามารถ Export ไปยัง AutoCAD
3D ได้ซ่ ึง AutoCAD 3D ก็สามารถแก้ไขชิ้นงานได้เหมือนกับ Tekla Structure โดยที่ AutoCAD 3D
ก็สามารถ Export ไฟล์เปิ ดใน Navisworks Freedom ซึ่ งเป็ นซอฟต์แวร์ ที่นามาศึกษาเปรี ยบเทียบกับ
TeklaBIMsight อีกด้วย และจาก Navisworks Freedom ก็สามารถ Export ชิ้นงานย้อนกลับไปยัง
ขั้นตอนก่อนหน้านี้ได้ ซึ่ งทาให้การนาไปใช้งานเกิดความหลากหลายและมีทางเลือกมากขึ้น ซึ่ งการ
เลือกใช้ตอ้ งคานึงถึงความรู้ความเข้าใจของผูใ้ ช้ดว้ ย
ความเป็ นมาและความสาคัญของปัญหา
ในการทางานก่ อสร้ า งนอกจากแบบก่ อสร้ า งจริ งที่ ผูร้ ั บ เหมาใช้เพื่อท าการก่ อสร้ างแล้ว
โดยทัว่ ไปผูร้ ับเหมาต้องจัดทาแบบก่อสร้างจริ ง As built drawing เพราะเมื่อแบบที่มีการแก้ไขแล้ว
ภายหลังสุ ด เป็ นการแก้ไขแบบประเภทแบบ shop drawing หรื อ แบบที่ใช้ก่อสร้างจริ งเนื่องจาก
ขณะทาการผลิต หรื อก่อสร้างตามแบบแล้วประสบกับปั ญหา ความไม่ถูกต้อง ระยะผิดพลาดไป ทา
ตามแบบแล้วมีปัญหากับงานระบบ หรื อโครงสร้างอื่นๆ จึงต้องมีการแก้ไขที่หน้างานเลย และทา
การแก้ไขสิ่ งที่ถูกต้องลงไปในแบบด้วย โดยให้ชื่อแบบที่ไขนี้วา่ As built drawing
Building Information Modeling (BIM) เป็ นแนวคิ ดที่ มีม านานและนิ ย มใช้ก ันอย่า ง
แพร่ หลายในต่างประเทศโดยจะนามาใช้กบั งานจัดซื้ อจัดจ้างประเภท Design-Built เป็ นส่ วนใหญ่
แต่ในประเทศไทยคุน้ เคยกับงานออกแบบ (ทรงพล ยมนาค, 2553, หน้า 19) เทคโนโลยี BIM ก็คือ
การทาโมเดลรู ปแบบสามมิติของอาคารโดยตัวอาคารสามมิ ติจะสมารถทางานสอดคล้องกับระบบ
ต่างๆได้เป็ นอย่างดี อาทิเช่ นงานออกแบบทางด้านวิศวกรรม งานสถาปั ตยกรรม งานระบบต่างๆ
รวมถึ งการบริ หารโครงการ (ปวริ ศร์ ศิริพิพฒั กุล , 2555, หน้า 1) BIM มีความสามารถในการ
วิเคราะห์งานออกแบบในด้านต่างๆ เช่นการวิเคราะห์พ้ืนที่ (Area Analysis) การจัดการที่ดินและดิน
ถม (Cut and Fill) การวิเคราะห์ในการประหยัดพลังงาน การตรวจสอบทิศของแสงแดดที่ตกกระทบ
กับอาคาร (Solar and Day Lighting Analysis) การออกแบบการบังแดด (Shading Analysis) การ
วิเคราะห์ดา้ นโครงสร้าง (Structural Analysis) ตลอดจนการวิเคราะห์งานระบบประกอบอาคาร
ต่างๆ ไม่วา่ จะเป็ นระบบปรับอาคาร ระบบไฟฟ้ า และระบบประปา (วิวฒั น์ อุดมปิ ติทรัพย์, 2552,
หน้า 29) BIM ในประเทศไทยยังมีไม่มาก จากการสารวจของกลุ่มตัวอย่าง พบว่าการนาระบบ BIM
มามาใช้ในการจัดทา As-Built Drawing มีความถูกต้องเชื่ อถือได้และลดปั ญหาการเริ่ มต้นทางาน
ใหม่เมื่อเกิดการแก้ไขเปลี่ยนแปลง สามารถเอาข้อมูลมาบริ หารจัดการอาคาร (ธณัชชา สุ ขขี , 2554,
หน้า ง)
วัตถุประสงค์ ของการศึกษา
1. เพื่อนาเทคโนโลยี BIM มาใช้ในการจัดทาแบบก่อสร้างจริ ง ส่ วนงานระบบอาคาร
2. เพื่อนาข้อมูลที่ทาการศึกษาไปเป็ นฐานข้อมูลในการบริ หารจัดการอาคารโครงการจริ ง
3. เพื่อนาผลการศึกษาที่ได้มาเป็ นแนวทางสาหรับองค์กรที่มีความต้องการที่จะนาแบบจาลอง
ข้อมูลอาคารมาประยุกต์ใช้ในอนาคต
ขอบเขตของการศึกษา
1. การศึกษานี้จะทาการจัดทาแบบก่อสร้างจริ งโดยใช้โปรแกรม Tekla BIMsight
2. การศึกษานี้จะเน้นศึกษาเฉพาะงานระบบสุ ขาภิบาลของ โครงการเวฟ พัทยา
รู ปแบบของการศึกษา
การศึกษานี้ จะทาการทดลองนาระบบ BIM มาใช้ในการจัดทา As-Built Drawing ส่ วนงาน
ระบบ เฉพาะงานระบบสุ ขาภิบาลโดยการเลือกซอฟต์แวร์ ที่เหมาะสม มาดาเนิ นการศึกษา สร้าง
แบบจาลองข้อมูลอาคารขึ้นมาใหม่ โดยอาศัยฐานข้อมูลที่ มีอยู่เดิ มจากโครงการที่จะนามาศึ กษา
เพื่อนาผลที่ได้มาวิเคราะห์ขอ้ ดีขอ้ เสี ยในการนาเทคโนโลยี BIM (TeklaBIMsight) มาใช้ในการ
จัดทาแบบ As-Built Drawing และนาข้อมูลที่ได้จากการศึกษาไปเป็ นฐานข้อมูลในการบริ หาร
จัดการอาคารให้กบั เจ้าของโครงการ
ภาพ ไดอะแกรมแสดภาพรวมของวิธีการศึกษา
เครื่องมือการศึกษา
สาหรับใช้ในการศึกษาเปรี ยบเทียบ พิจารณาจากความเหมาะสมและความสะดวกในการนา
software ดังกล่าวมาใช้งาน โดยคานึ งถึงลักษณะคุณสมบัติและรู ปแบบการใช้งานที่เหมือนกันเพื่อ
ง่ายต่อการวิเคราะห์ ในการศึกษาวิจยั ครั้งนี้ ได้เลือกใช้ software ในตระกูลของ AutoDesk ที่มีชื่อ
ว่า Naviswork Freedom เนื่ องจากเป็ นผลิตภัณฑ์ที่ได้รับความนิ ยมแพร่ หลาย โดยเป็ น software ที่
ใช้สาหรับ ทีมงาน ประสานงานของสถาปนิก วิศวกรผูอ้ อกแบบ และผูเ้ กี่ยวข้องกับโครงการ เช่น ผู ้
ควบคุ มงาน เจ้าของโครงการ ที่ตอ้ งการตรวจสอบโครงการด้วยการเข้าไปตรวจงานที่สร้ างด้วย
โปรแกรมตระกูล Autodesk Navisworks ซึ่ งหลักการทางานและวิธีการใช้งานของตัวซอฟต์แวร์
ดังกล่าวใกล้เคียงกับกับ TeklaBIMsight จึงเลือกที่จะนา Autodesk Naviswork Freedom ใช้ใน
การศึกษาเปรี ยบเทียบ
รายละเอียดโครงการที่ศึกษา
- เจ้าของโครงการ บริ ษทั สยามรี สอทโฮเต็ล จากัด
- ที่ต้ งั พัทยา1 อ.เมืองพัทยา จ. ชลบุรี 20150
- รู ปแบบโรงแรม บูติก โฮเต็ล สไตล์คลาสสิ ก
- จานวนห้องพัก 21 ห้อง
- พื้นที่อาคาร 2,476 ตร.ม.
- โครงสร้าง Post Tension
- สิ่ งอานวยความสะดวก คอฟฟี่ ช็อป, บาร์ ริมสระน้ า, ร้านอาหาร,
- สถาปนิก บริ ษทั เบนท์เซเวอริ น แอนด์ แอสโซซิ เอทส์ จากัด
- วิศวกรโครงสร้าง บริ ษทั วิศวกรที่ปรึ กษา 535 จากัด
- วิศวกรงานระบบ บริ ษทั วิศวกรที่ปรึ กษา 535 จากัด
- มัณฑนากร บริ ษทั เบนท์เซเวอริ น แอนด์ แอสโซซิ เอทส์ จากัด
- ผูร้ ับเหมา บริ ษทั พระราม 2 การโยธา จากัด
- ที่ปรึ กษา บริ ษทั โปรเจคแมน จากัด
- ปี ที่สร้างเสร็ จ 2012
- สภาพงานโครงการ งานก่อสร้างโครงการแบ่งออกเป็ น 4 ขั้นตอน
1. งานเตรี ยมงานก่อสร้างและงานเสาเข็ม
2. การก่อสร้างอาคารห้องพักทั้งหมด
3. งานตกแต่งภายใน
4. งาน Landscape
ภาพ แสดงความสัมพันธ์ของซอฟต์แวร์ที่ทาการศึกษาทดลง
จากภาพสามารถอธิ บายได้ ว่ า แบบจ าลองข้ อ มู ล อาคารที่ ส ร้ า งขึ้ นมาซึ่ งอยู่ ใ น
TeklaBIMsight สามารถนาไปเปิ ดใน Tekla Structure ได้ซ่ ึ งข้อดีของ Tekla Structure นั้นสามารถ
แก้ไขชิ้นงานได้และสามารถ Export ไปยังโปรแกรมอื่นได้ ซึ่ งจากการทดลองพบว่าสามารถ Export
ไปยัง AutoCAD 3D ได้ซ่ ึ ง AutoCAD 3D ก็สามารถแก้ไขชิ้นงานได้เหมือนกับ Tekla Structure
โดยที่ AutoCAD 3D ก็สามารถ Export ไฟล์เปิ ดใน Navisworks Freedom ซึ่ งเป็ นซอฟต์แวร์ ที่นามา
ศึ กษาเปรี ยบเที ยบกับ TeklaBIMsight อีกด้วย และจาก Navisworks Freedom ก็สามารถ Export
ชิ้นงานย้อนกลับไปยังโปรแกรมก่อนหน้าได้ ตามความสัมพันธ์ที่แสดงในรู ปภาพ
จากผลการวิเคราะห์ในหัวข้อที่มี Function เหมือนกันแต่ใช้งานดีกว่า โดยสามารถอธิ บาย
ได้ดงั ต่อไปนี้
1. whole-team project review >>> Naviswork Freedom ดีกว่าเพราะว่า มีการรวมงาน
ทั้งหมดเพื่อเข้ามาร่ วมกัน review ได้หลากหลาย ซึ่ ง TeklaBIMsight รวมงานฝ่ ายอื่นได้แต่ไม่
หลากหลาย เท่า Naviswork Freedom
2. rendering >>> TeklaBIMsight ดีกว่า เพราะว่า สามารถปรับ render ตามความต้องการ
ได้หลากหลายเพื่อในการ peview Model
3. preview toolkit >>> TeklaBIMsight ดีกว่า เพราะว่า เครื่ องมือที่ใช้ สามารถใช้งานได้
ง่าย และ และมีรูปแบบการตัด Model เพื่อดูในส่ วนที่เราต้องการตัด Section
4. collaboartion toolkit >>> TeklaBIMsight ดีกว่า เพราะว่า ตัวช่วยเหลือเครื่ องมือที่ใช้
สามารให้สายงานอื่นๆ เช่น QC เข้ามา Comment ได้ ซึ่ งจะมีความสัมพันธ์ กับข้อ 6.
5. measurment tools >>> Naviswork Freedom ดีกว่าเพราะว่า มีการวัดค่าได้ละเอียดกว่า
มี Snap ช่วยในการจับ Point จึงมีความแม่นยากว่า
6. photorealistic model simulation >>> TeklaBIMsight ดีกว่า เพราะว่า การถ่ายรู ปเพื่อ
เก็บข้อมูล ในส่ วนที่ตอ้ งการแก้ไขปรับปรุ ง หรื อเพื่อการ Preview for recorde มีการจัดเก็บใน
รู ปแบบของ Note.
สรุ ปผลการศึกษา
จากการทดลองการนา TeklaBIMsight มาใช้ในการจัดทาแบบก่อสร้ างจริ ง (AS-Built
Drawing) ส่ ว นงานระบบอาคารเฉพาะงานระบบสุ ข าภิ บ าลของ โครงการเวฟ พัท ยา พบว่ า
TeklaBIMsight มีความเหมาะสมอยูใ่ นระดับปานกลางเนื่องจาก Tekla Structure ซึ งเป็ น Software
ที่เป็ นฐานข้อมูลของ TeklaBIMsight เป็ น Software สาหรับงานโครงสร้ างอาคาร โดยเฉพาะ
โครงสร้างเหล็กเพราะในตัว Software เองมีขอ้ มูลสาเร็ จรู ปของเหล็กอย่างครบถ้วน ซึ งในส่ วนของ
ระบบสุ ขาภิบาลตัว Software ไม่ขอ้ มูลสาเร็ จรู ปรองรับผูใ้ ช้งาน โดยผูใ้ ช้งานต้องสร้างข้อมูลโดย
กาหนดค่าต่างๆขึ้ นมาเองในส่ วนงานระบบสุ ขาภิบาลทาให้เกิ ดความไม่สะดวกในการใช้งานใน
ส่ วนนี้ แต่ข ้อดี คือ TeklaBIMsight ใช้งานง่ ายไม่ส ลับซับ ซ้อน ฃเหมาะกับการ Review เพื่ อ
ตรวจสอบส่ วนต่างๆของงานสุ ขาภิบาล การแสดงผลของ TeklaBIMsight จะแสดงผลในรู ปแบบ 3
มิติเพื่อประโยชน์ในการวัดระยะต่างๆอีกทั้งยังสามารถ Note บันทึกตาแหน่งภาพหรื อจุดต่างๆที่
ต้องการใน Models แล้วส่ งข้อมูลที่ Note ไปยังผูร้ ่ วมงานส่ วนอื่นๆที่เกี่ยวข้องได้ ซึ่ งทาเกิดความสะ
ดาวกและเข้าใจได้ง่ายต่อผูใ้ ช้งาน และยังสามารถใช้งานบนแท็บเล็ตภายใต้ Application ที่ชื่อว่า
TeklaBIMsight Note ซึ่ งจะช่ วยเกิ ดความสะดวก และเหมาะกับการนาไปเป็ นฐานข้อมูลบริ หาร
อาคารต่อไปได้อย่างมีประสิ ทธิ ภาพ
ผลการเปรี ยบเทียบข้อดีขอ้ เสี ย ของ TeklaBIMsight กับ Naviswork Freedom โดยใช้
เกณฑ์การ Review เพื่อตรวจสอบส่ วนต่างๆของงานสุ ขาภิบาล ของแบบก่อสร้างจริ ง (AS-Built
Drawing) โครงการเวฟ พัทยา พบว่า TeklaBIMsight มีความเหมาสมกว่า Naviswork Freedom
บรรณานุกรม
ปวริ ศร์ ศิริพิพฒั กุล และ พฤฒิธรรม แก้ววิชยั . (2555). คู่มือการใช้ โประแกรมเทคกล้ าสตรัคเจอร์
อย่างละเอียดเบือ้ งต้ น. เข้าถึงได้จาก: http://www.tumcivil.com/ FLB-Tekla_v1/
Mobile/index.html.
ธณัชชา สุ ขขี. (2554). การศึกษาการเลือกใช้ แบบจาลองข้ อมูลอาคาร สาหรับอุตสาหกรรม
ก่อสร้ างในประเทศไทย. การค้นคว้าอิสระวิทยาศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาการ
จัดการโครงการก่อสร้าง, บัณฑิตวิทยาลัยมหาวิทยาลัยศิลปากร.
ทรงพล ยมนาค. (2553). “Building Information Modeling สาหรับงานออกแบบ ก่อสร้าง ”.
บทความวิช าการในโครงการประชุ ม วิ ช าการระดั บ บั ณ ฑิ ต ศึ ก ษาคณะสถาปั ต ยกรรม-
ศาสตร์ , (,มีนาคม): 14-26
ประภาส ตั้งอดุลย์รัตร์ . (2552). “ BIM เติมเต็มดีไซน์สามมิติเพื่อทุกการออกแบบที่เหนือกว่า”
Construction and Property, 18 (พฤศจิกายน-ธันวาคม): 22-25
วิวฒั น์ อุดมปิ ติทรัพย์. (2552). “ การประยุกต์ใช้ BIM ในการออกแบบอย่างมีประโยชน์สูงสุ ด ”
Construction and Property, 18 (พฤศจิกายน-ธันวาคม) : 27-30
ประวัติความเป็ นมาของการเขียนแบบ. (2555). เข้าถึงได้จาก : http://www.suraphin.ac.th/
webpage%20a3/47%20chanchai.pdf
ประเวศ มณี กุล. (2541). ความรู ้เบื้องต้นการเขียนแบบ. เข้าถึงได้จาก :http//www.bspwit.ac.th/
LINK%20PAGE/Art%Group/Drawing%20Tech/D-TECH%2020UNIT-01.php