ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Ο Γιώργος Αγγελινάρας (Βαθύ Σάμου, 1934) κατέχει τον πλέον τιμητικό

τίτλο του Δασκάλου είτε ως καθηγητής Μέσης Εκπαίδευσης, είτε ως διευ-
θυντής της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής, ακόμα και ως απλός συζητητής.
Ως καθηγητής εξάντλησε τις βαθμίδες της εκπαιδευτικής του σταδιοδρο-
μίας και ως μουσικολόγος, άριστος γνώστης της βυζαντινής μουσικής, τι-
μήθηκε με το οφίκιο του άρχοντος μαΐστορος της Μεγάλης του Χριστού
Εκκλησίας.
Σπούδασε κλασική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, εργάσθηκε
ως φιλόλογος στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μετεκπαιδεύτηκε στο Διδα-
σκαλείο Μ.Ε. και υπηρέτησε σε πολλές διευθυντικές θέσεις με τελευταία
εκείνη του υποδιευθυντή της Βαρβακείου σχολής στην Αθήνα. Η ιδιότητά
του αυτή του επέτρεψε να μελετήσει σε βάθος, πέρα από τις βασικές του
σπουδές, την αρχαία και νέα ελληνική γλώσσα. Παράλληλα, παρακινού-
μενος από την έμφυτη ευαισθησία και φιλομάθειά του, κατόρθωσε να επε-
κτείνει και να εμπλουτίσει τις γνώσεις του σε ζητήματα τέχνης και
πολιτισμού. Ένα μέρος των δοκιμίων του παρόντος τόμου είναι απόρροια
της ενασχόλησής του με την αρχαία ελληνική και βυζαντινή γλώσσα, τη
λογοτεχνία –ποίηση και πεζογραφία–, τα εικαστικά και την ιστορία.
Η άρτια φιλολογική και εγκυκλοπαιδική του κατάρτιση σε συνδυασμό
με τον ήπιο χαρακτήρα, την ηθική του συγκρότηση και την υιοθέτηση των
πλέον σύγχρονων διδακτικών και παιδαγωγικών μεθόδων, τον ανέδειξαν
σε έναν από τους επιφανέστερους φιλολόγους/δασκάλους της Ελλάδας. Η
σχέση του με τους χιλιάδες μαθητές του, στηριγμένη στην αμοιβαία εκτί-
μηση και τον αλληλοσεβασμό, είναι υποδειγματική και διατηρείται συνεχώς
σε κάθε συναναστροφή του. Συχνά μνημονεύεται παραδειγματικά σε όλα

9
τα μήκη και τα πλάτη του ελληνισμού. Για να αισθητοποιήσει κανείς την
προσωπικότητά του πρέπει να τον φανταστεί στην έδρα διδασκαλίας να
συνδιαλέγεται με τους μαθητές ή μπροστά στο αναλόγιο με τα ιερά βιβλία.
Ο χαρακτήρας του διαμορφώθηκε «από την ώσμωση της Ορθόδοξης Χρι-
στιανοσύνης και τα υπόγεια ρεύματα της αρχαιοελληνικής παράδοσης».
Το συγγραφικό του έργο, τόσο το φιλολογικό όσο και το μουσικολο-
γικό, είναι μεγάλο. Το 1979 σε συνεργασία με τον Γ. Οικονόμου εξέδωσε
το έργο Βιβλιογραφία των εμμέτρων νεοελληνικών μεταφράσεων της Αρ-
χαίας Ελληνικής ποιήσεως, ενώ τα θεωρητικά κείμενά του για την ψαλτική
τέχνη κυκλοφόρησαν το 2009 σε ογκώδη μνημειώδη έκδοση με τίτλο Έκ-
φρασις Ψαλτικής Τέχνης. Τα μουσικά του βιβλία Η Θεία Λειτουργία (2013)
και το Μουσικόν Απάνθισμα (2020) εκφράζουν τη συνέχεια των μεγάλων
μουσικοδιδασκάλων Πέτρου Πελοποννησίου και Θεοδώρου Φωκαέως,
καθώς οι συνθέσεις του ακολουθούν το ύφος της μουσικής παράδοσης του
Οικουμενικού Πατριαρχείου, τη δομή και το νόημα των ύμνων, ώστε το
άκουσμα να προκαλεί τη δέουσα κατάνυξη.
Ικανοποιώντας την επιθυμία πολλών φίλων του ο Γιώργος Κ. Αγγελι-
νάρας συγκέντρωσε στον παρόντα τόμο μερικά από τα κατά καιρούς δη-
μοσιευθέντα σε εφημερίδες και περιοδικά άρθρα και μελετήματά του, τα
οποία αφενός παρουσιάζουν, πέρα από το ειδικό, και γενικότερο ενδιαφέ-
ρον και αφετέρου διαθέτουν αξιοπρόσεχτη διαχρονικότητα. Τα κείμενα,
αν και ταξινομήθηκαν σε έξι επιμέρους ενότητες, στην ουσία αποτελούν
ένα ενιαίο σύνολο αναφορών στην πορεία του ανθρώπου προς την αρετή
και τη γνώση με όχημα τη γλώσσα, την πίστη στην Ορθοδοξία, την αξία
της Παιδείας και της αρχαίας ελληνικής Γραμματείας, τη γνωριμία με τις
μακραίωνες παραδόσεις και τον ελληνικό πολιτισμό.
Η κατάταξη των περιεχομένων του τόμου μέσα στις ενότητες ακολουθεί
άλλοτε ειδολογική και άλλοτε αλφαβητική σειρά (πχ. οι βιβλιοκρισίες). Σε
καμία περίπτωση δεν λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος πρώτης δημοσίευσης.
Μερικοί τίτλοι των δοκιμίων τροποποιήθηκαν ελαφρά χωρίς να γίνουν
άλλες αλλαγές. Συγκεντρωμένα τα μελετήματα του Γιώργου Αγγελινάρα
στον σεμνό τίτλο Φιλολογικά γυμνάσματα με υπότιτλο το καβαφικό «εν
Φαντασία και Λόγω» πιστεύουμε ότι θα δώσουν έγκυρες και σαφείς απα-
ντήσεις σε φιλολογικά και άλλα ζητήματα Παιδείας και θα γίνουν αφορμή
στους νεότερους να αγαπήσουν μεγάλες μορφές της αρχαίας και νέας ελ-
ληνικής λογοτεχνίας καθώς και της ζωγραφικής τέχνης.
Β. Δημητριάδης - Χ. Λάνδρος

10