You are on page 1of 70

rif;vl

*E¦0iftdyfruf
pmrlcGifhjyKtrSwf-645/2004(6)
rsufESmzHk;cGifhjyKtrSwf-1109/2004(10)

yHkESdyfjcif;

yxrtBudrf? 2002ckESpf (Nidrf;Nidrf;csrf;csrf; pmtkyfwdkuf)


'kwd,tBudrf? 'DZifbmv? 2004ckESpf (oD&daqG pmtkyfwdkuf)
Ä
tkyfa&
500
Ä
rsufESmzHk;'DZdkif;
om;BuD;armifaZ,s
Ä
pmtkyfcsKyf
pG,fawmf
Ä
twGif;zvif
r[mrD'D,m
Ä
rsufESmzHk;yHkESdyf
OD;wifatmifausmf? pG,fawmfyHkESdyfwkduf?
trSwf-87? 56vrf;wdk? trSwf(1)&yfuGuf?
ykZGefawmifNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
Ä
twGif;yHkESdyf
OD;xGef;vif; (06362)? zdk;0 atmhzfquf?
trSwf-147? 54vrf;? AdkvfwaxmifNrdKUe,f? &efukefNrdKU/
Ä
xkwfa0ol
OD;cifarmifoef; (01454) oef;pmay?
trSwf-63/c?1-vrf;? (11)&yfuGuf? awmifOuúvmyNrdKUe,f?
&efukefNrdKU/

PDF rSwfwrf;
uGefjyLwmpm½dkuf . . . . fridayborn
MMCP PDF Creator Group rS wifqufonf/
yxrtBudrf
pufwifbm? 2009
rif;vl

*E¦0iftdyfruf
pma&;q&mrif;vl\ trSm

þpmtkyfudka&;zdkY pdwful;oaE¨wnfcJhwm vGefcJhaom q,fhajcmufESpf ausmfausmfuyifjzpf\/ rlvu


uAsmtjzpf a&;cJhjcif; jzpfygonf/ uvsmr*¾Zif;udk pwifxkwfa0zdkY pDpOfMuawmh uRefawmfhtudkBuD;
armif0PÖu twdkifyifcHt,f'Dwmtjzpf aqmif½Gufonf/ olu r*¾Zif; trSwfwpftwGuf uAsmwpfyk'f
a&;zdkYuRefawmfhudk wm0efay;onf/
uRefawmfu uAsmwpfyk'f a&;ay;vdkufonf/ xdkuAsmonf [dktcsdefu pHEIef;ESifh MunfhvQif
armf'efqefonf[k qdkedkifonf/ uvsmr*¾Zif;rSm ½dk;½dk;,Of,Ofuav; xGufvmzdkY rlcsxm;onf/ xdkYaMumifh
udk0PÖu....
]]yxrqHk;vrSmawmh odyftqef;xGifvdkY raumif;ao;bl;uG? 'gaMumifh rif;uAsmudk aemufvrS
oHk;awmhr,f}} [kqdkonf/
trSwfwpfrSm uRefawmfhuAsm ygrvm/ trSwfESpfusawmh uAsmazmifudk pmpDNyD;½dkufzdkY tqifoifhjzpfaeaom
tcsdefusrS rEÅav;rS q&mwpfa,muf\uAsmu uyfNyD;a&mufvmonf/ toufa&m? ynma&m?
0gygBuD;onfh q&mjzpfaomaMumifh rDwJhvrSm rjzpfraexnfhay;rS oifhawmfrnf/ 'Dawmh
xnfhzdkYtqifoifhjyifNyD;om; uAsmwpfyk'fudk jzKwfypf&awmhrnf/ udk0PÖonf vl&if;udk
OD;pm;ay;onfhtaeESifh uRefawmhfuAsmudk jzKwfvdkufavawmhonf/ trSwfESpfrSmvnf; uRefawmfhuAsm
rygawmh/
trSwfoHk;usawmhaum/ uHqdk;csifawmh uRefawmfhuAsmonf uvsmr*¾Zif;rSm yg0ifcGifhr&awmhbJ
uRefawmfhvufxJ jyefa&mufvmonf/ 'DMum;xJrSm xdkuAsmudk udk0PÖu q&matmifjynfhudk jycJhonf[k
qdk\/ q&mjynfhu....
]]pdwful;av;aumif;w,fuG? 0w¬KtjzpfeJY jyefa&;ygvm;}} [k tBuHay;onf/
uRefawmfuvnf; xdkpOfu uAsmtaeeJYom pdwfxufoefae&aomaMumifh bmrSrvkyfbJ
odrf;xm;vdkufonf/ aemuf wpfESpf ESpfESpftMum xdkuAsmudk jyefzwfMunfhNyD; q&mjynfhajymovdk
0w¬Ktjzpfa&;vQif aumif;rnf[k ,lqvmrdjyefonf/ odkY&mwGif ra&;jzpfao;/
ESpftenf;i,f Mumaomtcg 0w¬Kwdktjzpfa&;wmxuf r*¾Zif;0w¬K&Snftjzpf a&;vQif ydkNyD;jynfhpHkrnf[k
awG;rdjyefonf/ ESpfrsufESm oHk;rsufESmavmuf a&;NyD;aemuf qufra&;jzpfbJ &yfoGm;jyefonf/

3
xdkYaemufwGif arharhaysmufaysmuf jzpfaevdkufjyefonf/ vHk;0 arhoGm;wmawmhr[kwf/ wpfcgwpfcg
owd&NyD; wpfaeYaeYawmh a&;udk a&;rnf[k aw;xm;jcif;om jzpf\/
ckaemufydkif;rSmawmh uRefawmfonf wjcm;pmawG a&;ae&if;uyif xdk0w¬Kuav;udk rMumcP
owd&aerdonf/ t&if;ESD;qHk; oli,fcsif;wpfa,mufudk arhavsmhxm;rdovdkvnf; cHpm;vm&onf/
xdkYaMumifh 'Dwpfcgawmh NyD;atmifa&;rnf[k qHk;jzwfvdkufonf/ vHk;csif;0w¬K yg;yg;av;tjzpf a&;zdkYvnf;
pdwful;rdonf/
þ0w¬KwGif yg0ifaom Zmwfaumifrsm;rSm tjyifavmurSm wu,f½SdcJhaom? ½SdaeqJjzpfaom
emrnfausmfyk*¾dKvfrsm; jzpfMu\/ 0w¬KxJu tjzpftysufawGu wu,fawmhr[kwf/ uRefawmfhbmom
pdwful;,OfNyD; Zmwfvrf;qifxm;jcif;om jzpf\/aemufwpfcsufuawmh yg0ifaom Zmwfaumifrsm;onf
acwfNydKifrsm; r[kwfMujcif;yif jzpf\/
[dk;ESpfaygif;rsm;pGmu vlawGa&m? ckacwfrSm ½SdaeqJ vlawGudkyg umvwpfckwnf;wGif a&maESmí
Zmwfvrf;xJrSm vIyf&Sm; toHk;awmfcHapjcif; jzpf\/
'DrSm wifjyp&mwpfck&Sd ygonf/ 0w¬KxJrSm yg0ifaom Zmwfaqmifrsm;ESifhywfoufí olwdkYtaMumif;
wD;rdacgufrd ½Sdxm;vQif ydkízwfvdkY aumif;ygvdrfhrnf/ pmzwfrsm;cJholawG twGufawmh jyóem
½SdEdkifrnfrxifyg/ Zmwfvrf;tom;ay; 0w¬KrsdK;udkom zwfcsifolrsm;twGufawmh ]bmawGa&;xm;rSef;vnf;
rodbl;}[k ajymp&m jzpfaumif;jzpfygvdrfhrnf/ zwf&wm tcuftcJ ½SdcJhvQifawmh tEl;tnGwf
awmif;yefygonf/
]'goufouf pwefYxGifwmyg}[k pGyfpGJvQifvnf; ][kwfygw,fcifAsm} [k 0efcH&ygrnf/
pma&;q&mqdkwm wpfcgwpfcg ckvdk pdwful; topftqef;uav;rsdK;udk pmzwfy&dwfowfa½SUarSmuf
prf;oyfwifjyNyD; tppftaq;cHcsifwwfaom ]ÚmOf}uav; ½Sdwwfygonf/
bmyJjzpfjzpf...........
þ0w¬Konf jrefrmpmayavmuwGif wpfcgrS ray:aygufzl;ao;aom pmtkyfjzpfaMumif;udkawmh &J&J0Hh0Hh
tmrcHygonf/ ([kwfw,fav? ckrS yxrtBudrf xkwfa0vdkufwmudk;)/
(,cktcg þpmtkyfudk 'kwd,tBudrf xkwfa0jzpfNyDqdkawmh a½SUrSm 'grsdK;wpftkyf½Sdao;aMumif; 0efcHvdkuf&
ygawmhonf/)

av;pm;cspfcifvsuf
rif;vl

4
rif;vl *E¦0iftdyfruf

awmfpwdGKif;onf tdrfcef;wHcg;udkydwfNyD; aomhcwfvdkufonf/ xHk;pHrdkYvdkYaomhcwf&jcif;jzpfonf/


'Dtwdkif;zGifhxm;cJhvnf; pdwfcs&wmygyJ/ olwdkY&yfuGufuvl&dk;vlaumif;awGcsnf; aeMuaomaMumifhr[kwf/
tdrfxJrSmcdk;p&mypönf; rnfrnf&&r&SdaomaMumifhom jzpf\/
aomhqdkonfrSm cwfzdkYxm;jcif; jzpf\/ aomh0,fxm;NyD;rS rcwfbJxm;vQif bmt"dyÜg,f
&SdawmhrvJ/ aemufwpfcsufuvnf; olcdk;qdkwm rcdk;cif penf;emwwfao;onf/tdrftajctae?
tdrf&SifwdkY\ pD;yGm;a&;tajctaeudk avhvmNyD; NrdK;NrdK;jrufjruf&avmufw,f xifrS 0ifcdk;rSmaygh/
'grSvnf;pGefYpm;&usdK; eyfrSmaygh/
olYtdrfudkawmh b,folcdk;urS tzufvkyfNyD; 0ifcdk;vdrfhrnfrxif/ &Sm;&Sm;yg;yg; pmay0goem&Sif
olcdk;qdkvQifawmh rajymwwf/ olcsrf;omorQu pmtkyfawGcsnf;yJudk;/ olawmfaumif;olcdk; qdkvQifawmh
oem;NyD; ygwmav;awmif xm;oGm;aumif;xm;oGm; avrvm;rod/ odkY&mwGif olcdk;qdkrSawmh puwnf;u
,lzdkYom &nf&G,fNyD; vmcJhwmr[kwfvm;/
tif;ayghav? crsmrsm;rSmvnf; r&SdvdkY cdk;pm;Mu&&Smwmaygh/ &SdrSawmh b,fcdk;awmhrvJ/ 0SufyJ
0SufawmhrSmaygh/ &SdwJh vlawGu olwdkYydkifqdkifwmawGudk vHkNcHKatmif0Sufxm;MuNyD; r&SdwJhvlawGu
'gudk&atmif&Sm,ljcif;udk ]cdk;onf}[k t"dyÜg,fzGifhqdkMuwm ygyJ/
olonf qif;&Jom;rsm;tay: tNrJpmemwwfolyDyD olcdk;awGtwGufawmif az;az;rr
awG;vdkufrdao;onf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 5
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tjyifxGufwJhtcgwdkif; tdrfudkaomhcwfoGm;&wmu tdrfapmifh r&SdaomaMumifh jzpf\/ tdrfudk


apmifha&Smufr,fhvl vHk;0 r&Sdwmawmhr[kwf/ ckavmavmq,f r&Sdjcif;om jzpf\/
tdrfudkaomhcwfxm;cJh&wJh tcgwdkif; &ifxJrSm rcsdvS/ t&ifu omom,m,m pdkpdkjynfjynf
&SdcJhaomtdrfuav;onf ckawmh wdwfqdwfajcmufuyf aeonf/ 'g rdrdrSmom tjypfruif;jcif; jzpfonf[k
tNrJcHpm;ae&onf/
tajctaet& ZeD;ESifh om;orD;rsm;udk olwdkY&GmrSm cPjyefaecdkif;xm;&onf/ cPqdkaomfvnf;
ajcmufvavmufawmifMumcJhNyD/ 'Dwpfrdk;ukef&ifawmh jyefac:Edkifaumif;yg&JY [k wGufqxm;onf/
olwdkYudkjyefrac:EdkifbJ udk,fudk,fwdkifyg &GmrSm oGm;vdkufae&wmrsdK;vnf; jzpfaumif;jzpfEdkifonf
qdkaomtawG;u uyfygvmjyefonf/
olwdkYvrf;u rdk;wGif;bufqdk odyfraumif;vS/ ajrom;vrf;tjzpfom &Sdaeao;ojzifh
AGufaygufcsifonf/ 'DESpfrdk;OD;uvnf; aumif;cJhojzifh wcsdKUae&mawGrSm csdKifhusif;awGjzpfNyD;
a&awGtdkifaewwfonf/ tdkifxJu a&rsm;onf taygpm; aq;qdk;vufzufajcmufESifh azsmfxm;onfh
vufzuf&nfESifh wlaeonf[k pma&;q&myDyD tvuFmESifhawG;rdao;onf/
vrf;xdyfa&mufawmh csufaumhudk0ifac:oGm;zdkY owd&onf/ xdkYaMumifh csufaumhwdkY vrf;bufodkY
csdK;auGU0ifvmcJhonf/ olwdkYvrf;u tjrifhydkif;usojzifh enf;enf;ydkaumif;onf/ a&tdkifcyfao;ao;av;
awGom &Sd\/
csufaumhonf olESifhe*dkuwnf;u cifrifcJhol jzpf\/ NrdKUopfudkajymif;vmMuNyD; wpf&yfuGufxJ
aejzpfMuaomtcg ydkíwGJrdvmonf/ wpfa,muftaMumif; wpfa,mufem;vnfMuojzifh aygif;&oif;&wm
tqifajyonf/ pmaye,fxJrSm ½kef;uefvIyf&Sm;aeMu&aom b0wlrsm; jzpfaomaMumifhvnf; tjyeftvSef
pmemrI&Sd\/
csufaumhu 0w¦Kwdk ta&;aumif;oljzpf\/ ol\ 0w¦Kwdkrsm;udk pmaya0zefa&;q&mrsm;u
csD;usL;Muonf/ csD;usL;&Hkom csD;usL;Edkifonf/ pm;0wfaea&;ajyvnfzdkYawmh olwdkYvnf;rwwfEkdifMu/
xdkYaMumifh 0w¦KwdkrS&onfh pmrlcjzifh rdom;pkb0udkxdef;xm;EdkifzdkY tcuftcJ&Sdonf/
'Dtcsufuyif csufaumh\ tdrfaxmifa&;tqifrajyrI\ taMumif;&if;jzpfav\/
ckyJMunfh/ csufaumh\ tdrfa&SUrSm&yfvdkufpOfrSmyif tdrfxJu csufaumhrdef;r\ toHpmpmudk
Mum;ae&NyD/
]]bmwJh? 0w¦Kwdka&Gacwf a&mufawmhrSmygwJh? [kwfp [m;..[m; &,frsm;awmif &,fvdkufcsifao;?
tJ'DaTGacwfrSm 0w¬Kwdkwpfyk'fudk pmrlcaomif;csDay;rSm rdkYvdkYvm;? odyfpdwful;,OfraeeJY? ck[mu
0w¬Kwdka&Tacwf r[kwfbl;? qefacwf? qefacwf..od&JUvm;}}
csufaumhu wpfpHkwpfck jyefajymonf/ toHwdk;ojzifh bmawGajymrSef;rod&/ olUrdef;r\
toHuom vTrf;xGufvmjyef\/
]]avmavmq,f tdrfrSmqefr&Sdwmu ydkta&;BuD;w,f? 'DaeY r*¾Zif;wdkufu pmrlc&p&m&Sdw,fvdkY
ajymw,fr[kwfvm;? aumif;NyD? naetjyefus&if naps;u qef0if0,fcJh? qefryg&if jyefrvmeJY}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 6
rif;vl *E¦0iftdyfruf

awmfpwdGKif;onf em;pGifhae&if;u NyHK;vdkufrd\/ pma&;q&mZeD;yDyD eabum&efeJY


ajymwwfom;yJ[k awG;rdaomaMumifh jzpf\/ bmwJh/ ]qefryg&if jyefrvmeJY}wJh/ eabxyfawG
oHk;avh&dSaom uAsmq&m &S,fvDudk ajymjy&OD;rnf/ olYtwGuf uAsmwpfyk'f vrf;p &csif&oGm;Edkifonf/
ckvdktcsdef vSrf;ac:vdkufrS csufaumhudk u,fwif&musrnf/ xdkYaMumifh....
]]csufaumha&...a[h csufBuD;}} [kvSrf;atmfvdkuf\/ olucsufaumhudk csufBuD;[k cspfpEdk;ac:avh
&Sd\/
]]awmfawmfvm;? vmNyDa[h? vmNyD}}
csufaumhonf toHjyefay;&if; csufcsif;vdk ajy;xGufvmonf/ tdrfu tjrefvpfxGufcsifaerSef;
odyfodom\/
&SyftusÐudkawmif vufuqGJíxGufvmNyD; tjyifa&mufrS udk,fay:0wfonf/ vrf;avQmuf&if;
Mu,foD;wyfonf/
]]rif;a&mufvmwm bk&m;ocif a&mufvmovdkygyJuGm}}[kajymonf/
awmfpwdGKif;u...
]]rif;u bk&m;ocifudk ,HkvdkYvm;}}
]]r,HkvdkY&rvm;uG? 'Drdef;rudk bk&m;ocifuyJ zefwD;cJhwmyJ[m? wu,fawmh 'D'ku©awG[m
tm'rfaMumifh jzpf&wmuG? olwpfa,mufwnf;ae&wm ysif;vScsnf&JUqdkNyD; yg;pyfaqmhrdvdkY bk&m;ocifu
olYeH&dk;wpfacsmif;udk xkwfNyD; {0udk zefqif;ay;cJh &wm r[kwfvm;}}
awmfpwdGKif;u NyHK;vdkufNyD;...
]]rif; ckvdkajymrS [moav;wpfckudk oGm;owd&w,f?avmuBuD;rSm uHtaumif;qHk;vl[m
tm'rfyJwJh? bmaMumifhvJqdkawmh olYrSm a,mu©r r&SdvdkYwJh}}
]]at;uGm? olYrSmc,fr r&Sdwmawmh uHqdk;wmyJ? tif; wu,fawmh olYudkcsnf; tjypfajymvdkY
r&bl;uG? bk&m;ocif owdvpfoGm;wmvJ ygw,f}}
]]bmudkowdvpfoGm;wmvJuG}}
]]aMomf... {0udkzefqif;&mrSm yg;pyfxnfhay;vdkufwJh udpaö ygh? 'gaMumifhvJ {0tEG,f0ifawG
em;ylem;qmvkyfwmudk ckxd igwdkYa,mufsm;awG cHae&wmaygh}}
]]tr,f {0wdkYtkyfpkawG ylnHylnHvkyfwmvJ tjypfrajymeJYavuGm? igwdkYtm'rfBuD;uvJ cyfuJuJ
r[kwfvm;uG? bk&m;ocifu tcsif;tm'rf? oif\ eH&dk;wpfacsmif;udk xkwf,líoifhtwGuf
rdef;rwpfa,mufudk igzefqif;ay;tHhvdkY ajymwJhtcgrSm tm'rfu.. tdk..tzbk&m;ocif?
eH½dk;wpfacsmif;wnf;awmh rvkyfygeJY? ESpfacsmif;xkwf,lawmfrlygvdkY jyefajymvdkufw,fwJhavuGm}}
csufaumhu &,fonf/
]]at;uGm rif;eJYawGUrSyJ ckvdkayghayghyg;yg; &,fEdkifawmhw,f}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 7
rif;vl *E¦0iftdyfruf

awmfpwdGKif;uvnf; csufaumhaysmfoGm;atmif wrif&,fp&mawG ajymaejcif;jzpf\/


]]'geJY..rif;'DaeY pmrlc&p&m &Sdw,fqdk}} awmfpwdGKif;u ar;onf/
]]raocsmygbl;uGm aqmufjzpfrS uHx½dkufyg}} [k csufaumhu jyefajzonf/
aqmufjzpfrS ausmif;'um qdkaom a&S;pum;yHkudk acwftjrifESifh ajymif;ajymvdkufojzifh awmfpwdGKif;
oabmusNyD; NyHK;vdkufonf/ 'gaMumifhvnf; csufaumh&JY0w¬KawG zwfvdkYaumif;wmyJ [lívnf; awG;rd\/
]]pmrlcr&&ifaum...naeusawmhb,fvdkvkyfrvJ}}
]]rif;tdrfrSm rif;wpfa,mufwnf;&dSwmyJ[m? igvmtdyfr,fqdk&if rif;awmif pum;ajymazmf
&ao;w,f}}
awmfpwdGKif;u oabmwlonfhoabm acgif;qwfvdkufonf/
avQmufvmMu&if; ajreDvrf;qHk;NyD; uwå&mvrf;rBuD;ay: a&mufvmonf/ NrdKUxJbuf
oGm;&rnfh bwfpfum;rSwfwdkifudk vSrf;Munfhawmh um;apmifhaeolawG awmfawmfrsm;aeNyD/
acwfa[mif;yHkpH bwfpfum;tdkBuD;wpfpD;onf yifpifpm;tbdk;BuD;wpfa,mufvdk vIyfvDvIyfvJh
armif;vmae\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 8
rif;vl *E¦0iftdyfruf

ZmwfydkY Zmwf&efawGuawmh rif;om; rif;orD; rvmao;vnf; jyóemr&Sd/ olwdkYtvkyfolwdkY


vkyfaeMuonf/ ZmwfydkY Zmwf&Hqdkawmh ½dkufp&mtcef; rsm;avhr&Sd/ wpfcgwpfav wpfaeYvHk;aerS wpfu'f
ESpfu'favmuf ½dkuf&wmrsdK; &Sdonf/ wpfaeukefxdkifae&NyD; naeapmif;rS toHwdwf o½kyfaqmif&wmav;?
cPwjzKwfavmuf 0ifyg&wmrsdK;awmif&Sdonf/
'DawmholwdkYrSmu tcsdefawGydkaeonf/ wpfae&mrSmpkNyD; ½kyf&Sifavmu? wjcm;avmuawGxJu
BuHKorQ Mum;orQ owif;awG ajymcsifajym? 'grSr[kwf ydkum0dkif;zGJYMu&kH &Sdwmaygh/
½Iwifrefae*smuawmh a,muf,ufcwfaeNyD/ rif;om;rif;orD;awG ra&mufao;ojzifh
[dkzkef;quf 'Dzkef;qufvkyfae\/
½dkufuGif;ay:rSm ½Iwifrefae*smu ta&;BuD;onf/ olpDpOfyHkaumif;rS Zmwfum;½dkuf&wm
tqifajyonf/ olYwm0efawGuvnf; tawmfrsm;om;/ o&kyfaqmifawGcsdef;zdkY? puftzGJYom;awG BudKzdkY?
½dkufuGif;ay:rSm vdktyfaomypönf;awG pHkatmif&zdkY? xrif;[if;udpö? vufzuf&nfudpö pDpOfzdkY?
rif;om;BudKufwwfwm? ri;orD;BudKufwwfwm tvdkufodzdkY? rukefoifhwmrukef&atmif pdpdppfppf
oHk;wwfzdkY ponfjzifh..../
½dkufuGif;ay:rSm tqifrajywm&SdvQif jyóemwpfckck&SdvQif olYacgif;ay:yJ yHkuswwfonf/
olonf ukrÜPDydkif&Sif? 'g½dkufwm? o½kyfaqmifrsm;ESifh puftzGJYom;rsm;Mum;rSm nyfNyD; tNrJAsmrsm;ae&ol
jzpfav\/
'g½dkufwm atmfvDAmpwkef;onf opfyif&dyfatmufrSmxdkif&if; ZmwfnTef;udk jyefzwfaeonf/
ck½dkufrnfhZmwfum;u trfrDvDb&GefwD\ ]&mZ0wftdk;xJrSm armifhudkxm;&pfcJh} qdkaomemrnfausmf0w¬Kudk
tajccHxm;jcif; jzpf\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 9
rif;vl *E¦0iftdyfruf

rif;om; vD,dkem'dk 'Dumy&D,dku 0&rf;ajy;/ rif;orD; udwf0if;pvufu q&m0efrav;jzpf\/


vD,dkem'dk 'Pf&mESifhajy;vmNyD; rif;orD;tdrfa&SUrSm vJusaewmudkawGYrd&mrS Zmwfvrf;aumif;wpfck pwif
jzpfay:vmonf/
rif;orD;rSm q&m0efwpfa,muftaeESifh vlemudkaq;ukzdkYwm0efu wpfzuf? &mZ0wfom;
wpfa,muf jzpfaeaomaMumifh oufqdkif&mudk today; wdkifMum;zdkY 0wå&m;&Sdwmuwpfzuf? 'DMum;xJ
0&rf;ajy;udk oHa,mZOfwG,frdjyefawmh tcufawGYae&onf/ aemufqHk;awmh 0&rf;ajy;u q&m0efrav;udk
iJhNyD; toufpGefYoGm;onfh Zmwfvrf;/
tMumif;t&mu odyfxl;xl;qef;qef; r[kwfaomfvnf; wifjyyHku tvGefaumif;onf/
olwdkYESpfa,muf oHa,mZOf NidoGm;yHkudk wpfqifhcsif; qGJwifoGm;wm t&rf;vSonf/ NyD;awmh
q&m0ef½Iaxmifh? 0&rf;ajy;½Iaxmifh? w&m;Oya'½IaxmifhawGuae tjyeftvSefajymMuonfh
pum;vHk;awGuvnf; xdxdrdrd&SdvSonf/
olonf 0w¬Kudkvnf; tBudrfBudrf zwfNyD;NyD/ ZmwfnTef;udkvnf; aphaphpyfpyf avhvmxm;NyD;NyD/
b,fae&mrSm b,fvdk½dkufr,fqdkwmawmif tuGufcsxm;NyD;NyD/ 'DaeY½dkufrnfhtcef;rsm;udk qef;opfaom
uifr&m½Iaxmifhrsm; oHk;zdkYudkvnf;pdwful;xm; NyD;NyD/
olu ½dkufcsufqef;qef;av;rsm;jzifh wifjywJhae&mrSm emrnfBuD;onf/ 'gaMumifhvnf;
Zmwfum;aMumfjim&mrSm ]atmfvDAmpwkef;&JY ½dkufcsuf}qdkaom pum;vHk;udk tNrJxnfhavh&Sdjcif; jzpf\/
ckcsdefrSm [dkt&ifacwfuvdk ]'g&dkufwm atmfqef0Jvf}? ]o&kyfjy trTef;wif *RefzdkY'f} qdkwmrsdK;
cyf½dk;½dk; pmwef;xdk;wmrsdK; odyfrvkyfMuawmh/ ]z&efppfaumfykdvm\ &ifwGif;jzpf} ]*sdrf;uifr&Gef
cHpm;wifjyonf}? ]*sdK;udktif\ tawG;yHk&dyf}? ]wifrfbmwef yHkazmfonf} ponfjzifh pum;vHk;vSvSav;rsm;
wDxGiftoHk;jyKvmMuonf/
pwkef;onf em&DudkMunfhvdkufonf/ q,fhwpfem&D xdk;NyD/ rif;om; rif;orD;uawmh
a&mufrvmao;/ ½dkufuGif;wm0efcH cyfokwfokwfavQmufvmNyD; a&SUrSm&yfonf/
]]rif;om;eJYawmh tquftoG,f&NyD tmp&d}}
]]bmwJhvJ? bmaMumifh rvmEdkifao;wmwJhvJ}}
]]raeYu ½dkufwJh vdyfacgif;aysmufaq;aMumfjimu wpfuwf ESpfuwf usefaewmav;
jzwfay;ae&vdkYwJh cPae&if xGufvmr,fajymw,f}}
]][? bmqdkifvJuG? olY½dkuf&ufeJY ol½dkufayghuG? um;½dkuf&ufxJuae aMumfjimtwGuf zJhay;vdkY
b,f&rvJ? 'geJY rif;orD;aum}}
]]tquftoG,f r&ao;bl; tmp&d}}
]]olY[Jef;zkef;udk rqufbl;vm;}}
]]qufvdkYr&bl;? zkef;ydwfxm;w,f xifw,f}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 10
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]cufwmyJ? 'DvdkvkyfvdkY&rvm;uG? 'DtcsdefrSpr½dkuf&if b,ftcsdef oGm;½dkufrvJ? awmfMum


xrif;pm;csdef a&mufawmhr,f? NyD;awmh naeusawmh {nfhcHyGJoGm;p&m&SdvdkY apmapmjyefcsifao;w,f?
awmuf}}
olu a'gowBuD;a&&GwfNyD; ZmwfnTef;pmtkyfudk pm;yGJykav;ay: 0kef;ceJ aqmifhcsvdkufonf/
½dkufuGif;wm0efcHvnf; cyfukyfukyfav; vSnfhxGufoGm;\/
]][if;..uG,f&mrSmom a[mufvdkuf [def;vdkufeJY? rif;om; rif;orD; a&SSUusawmh
avoHrmrmawmif ajym&Jwmr[kwfbJeJY}} [k wpfudk,fwnf; cyfwdk;wdk; a&&GwfoGm;onf/
olajymwmvnf; txdkuftavsmufawmh rSefonf/ ckcsdefrSm 'g½dkufwmqdkwm
q&mBuD;tvD,mumZefwdkY acwfuvdk ½dkufuGif;&JU bk&ifwpfyg;r[kwfawmh/ ck[mu
rif;om;rif;orD;acwf/ txl;ojzifh rif;om;BuD;pdk;aomacwf/
t&m&m rif;om;tay:rSmrlwnfonf/ aps;uGufudk rif;om;u csKyfudkifxm;onf/
½dkuful;rnfhZmwfvrf;onf rif;om;tBudKuf jzpf&rnf/ rif;om;ESifh tqifajyaom 'g½dkufwmomvQif
tvkyfjzpfonf/
tm;vHk;'Dtwdkif;csnf; jzpfaewmawmh r[kwf/ 'g½dkufwm pwDAif pyD;vfbwfvdk vlrsdK;usawmh
emrnfBuD; o½kyfaqmifawGudk odyftm;rudk;/ Zmwfvrf;aumif;aumif;ESifhol\ twwfynmudkom
t"duxm;NyD; 0ifaiGaumif; atmifjrifaom Zmwfum;rsm; ½dkuful;avh&dSonf/
rif;om; rif;orD;awGuvnf; b,folYrSvlrxifqdkNyD; pdwfxifwdkif;BuJaeolrsm;?
atmufajcvGwfaeolrsm; awmhvnf; r[kwfMu/ olwdkYacwfeJYolwdkY atmifjrifausmfMum;aeolrsm;
xHk;pHtwdkif; enf;enf;awmh tcGifhta&; ydk,lcsif&SmMuayraygh/
wcsdKYu yg;&nfeyf&nfawmh &SdMuonf/ pme,fZif;orm;awGeJY wnfhatmifaygif;onf/
y&dowftay: wav;wpm;qufqHNyD; cspfcifrIudk&atmif BudK;pm;onf/ NyD;awmh.... av;pm;avmufaom
0g&ifh½kyf&Sifynm&SifBuD;rsm;udkawmh ½dk½dkaoao atmufusdKY qufqHwwfonf/ ynmudk&atmif
,lwwfonf/
Oyrm....
'g½dkufwmBuD; wJ&ifhrmvpfvdk yk*¾KdvfrsdK;/ olu oHk;av;ESpfaerS ½kyf&Sifwpfum;avmuf
½dkufavh&dSol/ wpfum;qdk qdkoavmufvnf; taumif;qHk;jzpfatmif½dkufEdkifol/ o½kyfaqmifrsm;
taeESifhvnf; olESifh½dkufcGifh&vQif tu,f'rD rSef;Edkifonf/ xdkYaMumifh oludkifvdkufvQif a&Tjzpfonf[k
ajymprSwf&Sd\/
rmvpfuvnf; rif;om;rif;orD; b,favmufemrnfBuD;BuD; Zmwf½kyfESifh rvdkufvQif
ac:oHk;csifrS oHk;onf/ oloabmusvQif rxifr&Sm; ZmwfydkYZmwf&Hwpfa,mufudk acgif;aqmifwif½dkufcsif
½dkufonf/
wpfcgu ndK§ Urif;orD; emrnfBuD;wpfa,mufu...
]q&m? uRefrudkvnf; wpfum;avmufac:oHk;ygOD;} [k aighovdk &dovdk avoHjzifh ajym&m...
rmvpfu ]ighynmeJY eifeJY wefvdkYvm;}..[k bkajymvTwfonf/
jrefrmhrQm;ewfarmif 11
rif;vl *E¦0iftdyfruf

xdyfwef;tqifh&Sd emrnfausmfrif;om; wpfa,mufu rmvpf½dkufrnfhum;rSm yg0ifcGifh&vQif


o½kyfaqmifaMu;wpfjym;rS r,lyg[k urf;vSrf;cJhbl;onf/ 'g½dkufwm rmvpfuZmwf½kyfESifh rvdkufzufbJ
roHk;Edkif[kqdkNyD; jiif;y,fvdkufonf/
NyD;awmh ½kyfcyfqdk;qdk;jzpfaom a&mfbif0DvsHudk ac:oHk;onf/ xdkZmwfum;twGuf
a&mfbif0DvsHonf acgif;wHk;vnf;wHk;&onf/ rmvpfu rkwfqdwfarG; EIwfcrf;arG;&Snf&Snf wu,fhtppfrS
vdkcsifonfqdkojzifh ajcmufvavmufMumatmif r&dwfbJ apmifhae&onf/ 'DMum;xJrSmvnf; wjcm;
bmZmwfum;rSr½dkufbJ ae&onf/
Zmwfvrf;xJu ZmwfaumifESifhwpfom;xJusatmifqdkNyD; qdkufum;eif;usifhonf/ nbufawGrSm
0g;zwfOD;xkyfBuD;aqmif;í ½kyfzsufNyD; wu,fyif qdkufum;avQufqGJonf/
wpfcguvnf; 'g½dkufwmrmvpfonf *sLvD,ma&mbwfudk reuf&Spfem&D ta&muf
½dkufuGif;udkvmzdkY ac:onf/ rif;orD;uvnf; tcsdeftwdtusa&mufatmif vmonf/ odkY&mwGif rmvpfu
wpfcef;rSr½dkufbJ wpfaeukefypfxm;onf/ rif;orD;uvnf; bmrSrajymbJ xdkifapmifhaeonf/
naeapmif;awmhrS wpfcef;wnf; wpfuwfwnf;½dkufonf/ wpfuwfqdk qdkoavmufyif
aovkatmifBudK;pm;&onf/ xdkwpfuwfwnf;udk ig;rdepfavmufMumatmif qufwdkuf½dkufjcif; jzpf\/
rsm;aomtm;jzifh 'Dvdktcef;rsdK;udk uwftwdkav;awG trsm;BuD;½dkufNyD; jyefqufjywwfonf/ rmvpfuawmh
wpfuwfrS rcGJbJqufwdkuf½dkufonf/
rif;orD;rSm pum;vHk;awGudkvnf; wpfvHk;rSrrSm;atmif ajym&onf/ trlt&mudkvnf;
wpfqifhcsif;wifoGm;&onf/ tawmfcufcJaom o½kyfaqmifrIjzpf\/ 'g½dkufwmuvnf;
Zmwf0ifpum;awGudk wpfvHk;rS tvGJrcH/ pum;rSm;wm? usefwm? trlt&mavsmhoGm;wm ponfjzifh
rBudKufrcsif;½dkufojzifh q,fMudrfavmufjyefvkyf,l&onf/ xdktcef;½dkufNyD;oGm;aomtcg yifyef;vGef;ojzifh
t½kyfBudK;jywf yHkvJusoGm;&Smonf/
bmyJjzpfjzpf yifyef;&usdK;awmh eyfonf/ xdktcef;aMumifhyif *sLvD,ma&mbwf tu,f'rD
&cJhavonf/ xdkYaMumifh rmvpfESifhqdkvQif ½dkufcsifMuonf/ rif;om; rif;orD;awGu olYudk av;vnf;
av;pm;onf/ zdrfhzdrfhwkefatmifvnf; aMuufMuonf/
wpfaeYaeY rmvpfvdk jzpfatmif BudK;pm;&rnf[k atmfvDAmpwkef; awG;aewkef;..... vifuGef;
uGefwDeifw,fum;BuD;wpfpD; ½dkufuGif;wnfxm;&m NcH0if;xJ 0ifvmonf/ ½Iwifrefae*smonf rvdktyfbJ
rif;orD;\ um;aemufrS ajy;vdkufvm\/ rif;orD; udwf0if;pvuf a&mufvmNyD/
rif;orD;onf um;ay:rSqif;NyD; pwkef;qDodkY avQmufvmonf/ tusÐvufjywf
0wfxm;aomaMumifh vufarmif;udkaumif;pGm jrifEdkifonf/ olYudk,fol vufarmif;vSaMumif;
odxm;aomaMumifh vufjywftusÐudk tNrJvdk0wfavh&Sdjcif; jzpf\/ NyD;awmh aygifwHudkwif;ceJ wif;ceJ
aeatmif wpfajzmifhwnf;xm;í avQmufvmaeonf/ pwkef;awmif &ifckefcsifovdk jzpfoGm;\/
]]ydkvD,dk ra&mufao;bl; r[kwfvm;}}... [kar;&if; tem;rSm vm&yfonf/ ydkvD,dk qdkonfrSm
vD,dkem'dkudk emrnfajymifjzifh ac:jcif;jzpf\/ olaemufusonfh tjypfudkzHk;uG,f&ef vD,dkem'dkudk
tumtuG,f,lvdkufjcif;vnf;jzpf\/ pwkef;u acgif;omqwfjyvdkufonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 12
rif;vl *E¦0iftdyfruf

udwf0if;pvufu.. ]]udwfudwfvJ tapmBuD;xJu xGufvmrvdkYygyJ? yGJpm;wpfa,muf


a&mufvmNyD; pdefvufpGyfwpfuGif; vmjyvdkY aps;pum;ajymae&wmeJY tcsdefvifhoGm;wm?0,fawmh
0,fjzpfoGm;ygw,f? 'DrSmav rvSbl;vm;}}....qdkNyD; vufudkpwkef;\ rsufESmem;uyfjyonf/
pdefvufpGyfu cJom;a&mif zsyfzsyfvufaeonf/ pdefvufpGyfxuf udwfudwf ac:
udwf0if;pvuf\ aumhysHaeaom vufacsmif;av;awGu ydkawmifvSao;onf[k xifrd\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 13
rif;vl *E¦0iftdyfruf

aoG;awGu tusÐay:udk awmufceJ awmufceJusaeonf/ aoG;pGef;aomaMumifh


tusÐayusHukefNyD[k ajym&rSmawmh cyfcufcufyJ/ e*dkuwnf;u tusÐay:rSm aq;a&mifrsdK;pHk
pGef;ayESifhNyD;om; &SdaeaomaMumifh jzpfonf/ aoG;pufrsm;aMumifh teDa&mifwpfrsdK; xyfwdk;vmonf[k
ajymvQif ydkoifhawmfrnf xifonf/
tusÐuvnf; ravQmfrzGyfbJ0wfaewm b,favmuf MumNyDvJrod/ npfxyfxyfjzpfNyD;e*dku
bmta&mifqdkwmawmif rodEdkifawmh/ a&vnf;rSefrSefrcsdK;bl; xif&JY/ olYudk,fu csOfpkwfpkwfteHUawG
xGufae\/ rkwfqdwfarT; EIwfcrf;arT;awGuvnf; xlvyspfeJY/
bmyJjzpfjzpf 'Pf&mudk t&ifqHk; aq;aMumoefYpifay;&rnf/ 'Davmuf npfaywJhvl
awmf½Hkwef½HkoefY&Sif;vdkY rjzpfbl;qdkNyD; *Grf;cyfBuD;BuD;,l? t&ufjyef cyf&TJ&TJqGwfNyD;'Pf&mudk
okwfoifvdkufonf/
b,favmufowdaÅ umif;wJhvljzpfjzpf temudk t&ufjyefxdvQif tenf;qHk wGefYceJawmh
jzpfoGm;wwfMuonf/ 'Dyk*d¾Kvfuawmh 'Dvdkr[kwf/ olYudka&arT;qGwfay;aew,frsm;
atmufarhaeovm;rod/ 'gwGifruao;/ t&ufjyefeHYudk&aomtcg vQmudkoyfNyD; wHawG;awmif
rsdKcsvdkufao;onf/
olum; emrnfausmfyef;csDq&mBuD; Aif*dk;yif jzpfav\/
olu t&ufBudKufwwfonf/ rl;vQifvnf; tawmfaoG;qdk;onf/ taomufvGefoGm;vQif
t½l;wpfa,mufvdkjzpfoGm;NyD; vkyfcsif&mvkyfwwfonf[k emrnfxGufonf/
xdkYaMumifh aq;½Hkaq;cef;awGu olUqdkvQifvefYMuonf/ wpfcgubmrSrpm;bJt&ufcsnf;
vSdrfhaomufaeojzifh tpmtdrfxdcdkufNyd; aq;½Hkwuf&onf/ enf;enf;oufomvdkY xEdkif½kH&Sdao;?

jrefrmhrQm;ewfarmif 14
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tvpfcdk;xGufNyD; oGm;oGm;aomufonf/ q&m0efBuD;u &dyfrdojzifh Aif*dk;udk tjyifxGufcGifh vHk;0ray;&ef


aq;½HkapmifhudkrSmxm;onf/
'Dtcgusjyefawmh wpfrsdK;BuHonf/ olUt&if;ESD;qHk;oli,fcsif; a*:*ifu naebuf
xrif;vmydkYovdkvkyf&if; t&uf0,fvmay;onf/ Aif*dk;u 'gudk0Sufxm;NyD; nusrS cdk;aomufonf/
aemufawmh aq;&Hku ay;wJhaq;awGeJYt&ufeJY "mwfrwJhjzpfNyD; owdvpfoGm;ojzifh q&m0efawGrSm
tawmfBudK;pm;NyD;uk&onf/ uHaumif;vdkYraocJhjcif; jzpf\/
ckwpfcgawmh em;&GufrSm 'Pf&m&vmaomaMumifh at-a*sc½dkeif\ aq;cef;udk
a&mufvmjcif;jzpf\/ c½dkeifonf q&m0efvnf;jzpf? pma&;q&mvnf; jzpfojzifh tEkynmorm;awGtay:
em;vnfrI&Sdonf/ Aif*dk;\yef;csDtEkynmudkvnf; txifBuD; av;pm;onf/
c½dkeifcrsm odyfawmhrpm;omvSyg/ pma&;q&m? uAsmq&m? yef;csDq&m? umwGef;q&m?
tawmfrsm;rsm;\ usef;rma&;udpöudkwm0ef,l ulnDaqmif&Gufay;ae&\/ 'DvlawGuvnf; odwJhtwdkif;yJ
cyfrGJrGJawGomrsm;ojzifh aq;ukc&zdkYaeaeomom aq;zdk;awGawmif olu pdkuf&ao;onf/
olY0ifaiGwpf0ufavmufu 'Dp&dwfawGESifhyJ ukef&wwfonf/ naeusvQif csmvf;'pfuif;udk
aq;½HkvdkufydkY&OD;rnf/ 'pfuif;u tonf;enf;enf; a&mifcsifovdkjzpfaeojzifh tmx&maqmif;
½dkufMunfh&rnf/
Aif*dk;\ em;&Gufu 'Pf&mudkaq;aMumNyD; ppfaq;Munfhawmh tzsm;ydkif;pkwfjywfoGm;aMumif;
awGU&\/ 'Pf&mudkcsKyfaepOfrSmawmif Aif*dk;u em;zmacs; uavmfcHovdk rSdef;aewmawGU&onf/
]]rif;awmfawmfcufwmyJuGm? enf;enf;avQmhaomufygvdkU ajymxm;wmvnf; em;raxmifbl;?
rl;&ifvJ aoG;qdk;NyD; &efjzpfcsifao;w,f? [dkwpfcgvJ 'gvD&JY acgif;udk t&ufykvif;eJY½dkufvdkY uGJoGm;wm?
igyJcsKyfay;vdkuf&w,f? uJ.....tckaum b,foleJY bmjzpfvmjyefovJ}} [kc½dkeifu u½kPma'gaom
avoHjzifh ar;vdkuf\/
Aif*dk; em;&GufjywfoGm;onfh udpöESifhywfoufNyD; aumv[mvawG xGufcJhao;onf/ Aif*dk;onf
vrf;xdyf uGrf;,mqdkifu aumifrav;udkBudKufaeonf/ xdkYaMumifh aeYpOfuGrf;,m oGm;0,fpm;onf/
aumifrav;u olYudkrBudKuf/ 0,folrdkU vdkufvdkufavsmavsm qufqHae&jcif;omjzpf\/
Aif*dk;udkemrnfausmf yef;csDq&mtjzpf txifBuD;aomfvnf; ayayawawaewwfjcif;?
rl;vQif&pfwwfjcif;wdkYaMumifh oabmrusjcif; jzpf\/
Aif*dk;uawmh aeYpOf oGm;NrJ oGm;aeonf/ wpf&ufrSmawmh Aif*dk;u cyfaxGaxGESifh.... ]]rif;uom
vufcHr,fqdk&if igh&ifudkcGJ? ESvHk;om;udkxkwf,lNyD; vufaqmifay;vdkufcsifw,f}} [kajymonf/
aumifrav;u &,foGrf;aoG;NyD;..
]]tr,fav;? 'DavmufBuD; rvdkygbl;? em;&Gufuav; wpfzufavmuf&&if awmfygNyD}}
[kaemufvdkufrd\/ xdktcg Aif*dk;u ]wu,fvm;} qdkNyD; olYem;&Gufwpfzufudk jzwfay;vdkufjcif; jzpfowJh/
aemufrluGJ wpfrsdK;uawmh....
Aif*dk;BudKufaeaom aumifrav;rSm uGrf;,mqdkifur[kwf/ 0ufacgif;okyf a&mif;aom
aumifrav;omjzpf\/ Aif*dk;u t&ufeJYjrnf;zdkY 0ufacgif;okyf oGm;oGm;0,f&if; pdwf0ifpm;rdwm/
wpf&ufrSmawmh Aif*dk;a&mufvmNyD;...

jrefrmhrQm;ewfarmif 15
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]0ufacgif;okyfwpfyGJ ygq,fvkyfay;a[h? em;&Gufrsm;rsm; xnfhaemf}} [kajymonf/


aumifrav;u........
]]em;&GufukefaeNyD}}
]][m...0ufacgif;okyfxJrSm em;&Gufu t"duyJ[m? t½dk;Ek av;awGu xkwfxkwf xkwfxkwf eJY
odyfpm;vdkYaumif;wm[? em;&Gufrygawmh tvum;yJaygh}}
]]'Davmufawmif em;&GufBudKuf&ifvJ udk,fhem;&GufyJ udk,fjzwfxnfhvdkufawmh}}
aeYwdkif;vdkvdk vmNyD; vludk pl;pl;&J&JMunfhwwfaomaMumifh aumifrav;u rauseyfwmMumNyD/
xdkYaMumifh cyfaumaumav; ajymvdkufjcif; jzpf\/
Aif*dk;u ]]tif;..aumif;om;yJ}} [k cyfat;at;ajym&if; 0ufacgif;vSD;onfh"m;udk,lNyD;
olYem;&Gufudk jzwfay;vdkufjcif;jzpfonf[k qdk\/
'gawGu aumv[mvawGom jzpf\/
wu,fh tjzpfrSefuawmh....
Aif*dk;onf olYtcspfqHk;oli,fcsif;jzpfaom yef;csDq&m aygvfa*:*ifESifh twlaeonf/
olwdkYESpfa,mufu p½dkufcsif;wlonf/ ,rumBudKufESpfoufyHkcsif;? aomufvHk;BuD;yHkcsif;vJ wlonf/
aomufNyD;vQifvnf; jiif;MucHkMu&if; rMumcP xowfMuavh&Sd\/
txl;ojzifh yef;csDtEkynmtaMumif; jiif;cHkMujcif; jzpf\/ 'Dwpfcgawmh Aef*dk;\wcsdKU
yef;csDum;rsm;rSmoHk;xm;aom ta&miftwGJtpyfrsm;onf umvmoDtdk&DESifh rudkufnD[k a*:*ifu
a0zef&mrS jyóemjzpfMujcif; jzpf\/
]]bm? umvmoDtdk&D [kwfvm;? tJ'DoDtdk&Dudk b,foluxkwfwmvJ? b,folujy|mef;wmvJ?
igjy|mef;wmrSr[kwfwm? olrsm;xkwfwJh oDtdk&Dudk igubmaMumifh vdkufem&rSmvJ? igqGJwJhyef;csDum;[m
ighoDtdk&DyJ}} [k Aef*dk;u cGwdkufonf/
'DvdkeJY jiif;MucHkMu&if; Aef*dk;u vufa0SY,SOfxdk;zdkY pdefac:onf/ a*:*ifuvnf; vufcHNyD;
xdk;owfMuonf/ Aif*dk;u towftykwfvnf;usifvnfojzifh a*:*ifcsnf;yJ cH&onf/ 'Dawmh a*:*ifonf
BuHrdBuH&mvkyfonf/ Aif*dk;udk twif;0ifvHk;NyD; em;&Gufudk udkufjzwfvdkufaomaMumifh Aef*dk;\
em;&Gufxdyfzsm; pkwfjywfoGm;jcif; jzpfav\/
wu,fawmh olwdkYESpfa,mufonf ayayawawaewwfaomfvnf; yef;csDvuf&mawGuawmh
tHhMoavmufatmif ajymifajrmufolrsm;jzpfMu\/ Aif*dk;\ tmvl;pm;olrsm; yef;csDum;qdkvQif
tvGefemrnfBuD;onf/ txl;ojzifh qmavmifrGwfodyfaeaom rsufvHk;rsm;udkqGJxm;wm yDjyifvGef;ojzifh
Munfhrdolwdkif;vufzsm;cg&avonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 16
rif;vl *E¦0iftdyfruf

awmfpwdGKif;;ESifh csufaumhwdkY r*¾Zif;wdkufxJ0ifoGm;csdefwGif wm0efcHt,f'Dwmu w,fvDzkef;


ajymaeonf/ xdkYaMumifh olwdkYvnf; tvdkufodpGmyif tayguf0em;u cHkwef;vsm;rSm
xdkifapmifhaevdkufonf/
w,fvDzkef;vdkif;uyJ raumif;vdkYvm;? e*dkuyif toHus,fus,fajymwwfvdkYvm; rod/
wm0efcHt,f'Dwm zkef;ajymaeoHudkaumif;aumif;Mum;ae&\/
]][kwfuJhq&mr? aMomf...[kwfvm;? [m...bmajymaumif;rvJ q&mr&,f? q&mr&JU0wåK&Snf
'Dvygr,fvdkYvJ aMunmvdkufa&m udk,fpm;vS,fawGu r*¾Zif;apmifa&wdk;NyD;rSmMuvdkY 'Dv ESpfaxmifavmuf
ydk½dkuf&w,fav? aMomf..'gvm;? [J[J q&mrvnf;odom;eJY? wpfvwnf; tjywfxnfhvdkYawmh &wmaygh?
'gayr,fh y&dwfowfawG ydkpdwf0ifpm;atmif aumif;cef;av;rSm jzwfxm;NyD; a&SYvqufzwfyg
vkyfvkduf&wmyg? q&mrtwGufvJ ydkawmifaumif;oGm;ao;w,f? pmrlc ESpfvpm &rSmav}}
wm0efcHt,f'Dwmu zkef;ajymae&if;u awmfpwdGKif;ESifh csufaumhwdkYudkjrifNyD; vufvSrf;jyí
EIwfqufonf/ xdkYaemuf zkef;qufajymonf/ toHawmh enf;enf; wdk;oGm;\/
]]cifAsm? [m.. renf;ygbl; q&mr&,f? b,folYudkrS ray;ao;wJh pmrlcEIef;eJY ay;wmyg?
Asm [kwfuJh [kwfuJh? t,f'DwmcsKyfudk ajymay;yghr,f? tqifajyrSmyg? 'Dvdkvkyfygvm;?
tcef;quf0w¬K&Snfwpfyk'f a&;ay;av? ajcmufvpmavmufaygh? 'gqdk uRefawmfwdkYtwGufvJ
tqifajyw,f? q&mrvJ vHk;csif;0w¬Kwpfyk'f a&;NyD;om;jzpfoGm;wmaygh pmrlcudkvnf;
q&mrajymwJhtwdkif; jzpfatmif pDpOfay;yghr,f? aMomf... 'geJY uRefawmfxnfhay;vdkufwJh 'l;&if;,dk&vm;?
q&mr BudKufwwfw,fqdkvdkY? t,f'DwmcsKyfu befaumuftxd wul;wu vSrf;rSmay;wmav? [kwfuJh..
[dkudpöav;vJ pOf;pm;ay;ygOD;? 'gyJaemf}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 17
rif;vl *E¦0iftdyfruf

wm0efcHt,f'Dwmu zkef;udkcsvdkufonf/ olonf txuft&m&Sdudk ta&;BuD;aomudpö


tpD&ifcHvdkuf&olwpfa,mufvdk arm[dkufoGm;[efwlonf/ ][l;}ceJ oufjyif;rIwfxkwfvdkuf\/
NyD;rS...]]vmav q&mwdkY}} [k vSrf;NyD; zdwfrEÅu jyK\/
csufaumhESifh awmfpwdGKif;wdkYvnf; olYpm;yGJa&SYu ukvm;xdkifawG qGJ,lNyD; xdkifvdkuf\/
cktwdkif;qdkvQif 'Dvxkwfr*¾Zif;xJrSm csufaumh0w¬Krygwm aocsmaeNyD/ apmapmu zkef;jzifh
ajymqdkaeyHkt& aemufvrSmvnf; rm&Daumf&,fvD\ 0w¬K&Snf 'kwd,ydkif;udkom qufxnfhzdkY
pDpOfxm;aMumif; od&NyD/ pmrlc&zdkY arQmfvifhcsufvnf; r&Sdawmh/ odkY&mwGif tusdK;taMumif;
odvdkao;ojzifh.... ]]uRefawmfh0w¬K&Snf tajctae b,fvdkvnf;}} [k csufaumhu ar;onf/
wm0efcHt,f'Dwmu tm;emyg;em;avoHjzifh... ]]uRefawmfuawmh odyfBudKufwmyJ q&m? ckcsdefrSm
b0o½kyfazmf0w¬Kaumif;aumif;u &Sm;aeNyD r[kwfvm;? tJ'g t,f'DwmcsKyfqD wifjyvdkufawmh
q&mh0w¬Ku &SnfvGef;aew,fwJh? wpfvwnf;tjywfxnfhzdkY pmrsufESmtcuftcJ &Sdw,fwJh}}
csufaumhu avSmifovdkvdk jyHK;vdkufonf/ olY0w¬Kusawmh &SnfaevdkYwJh/
rm&Daumf&,fvD&JU0w¬Kudkawmh wpfvwnf; tjywfxnfhvdkY&vsufESifh ESpfvcGJxnfhonf/ olYtNyHK;udk
wm0efcHt,f'Dwmuvnf; &dyfrdonf/ xdkYaMumifh...
]]olYacwfeJY oludk;q&m&JU? bufpfqJvm;qdkawmhvJ OD;pm;ay;&wmaygh? q&modwJhtwdkif;yJ?
ckcsdefrSmu tjyif;pm; tcspf0w¬K? 'grSr[kwf[mo0w¬KrS vlBudKufrsm;wmudk;? q&mhtaeeJY enf;enf;avmuf
onf;cHNyD;apmifhvdkufygq&m&,f? tqifajywJhvrSm uRefawmfwdkY oHk;jzpfatmifoHk;yghr,f?
r*¾Zif;*kPfodu©m&SdzdkYtwGufu q&mwdkY&JU0w¬KawG xnfhoifhw,fqdkwm uRefawmfem;vnfygw,f}}
awmfpwdGKif;onf t,f'Dwmudkawmif jyefoem;rdovdk jzpfoGm;\/ csufaumhuawmh
t,f'Dwmwpfa,muf\ vuf&Sdtaetxm;udk oabmaygufojzifh acgif;udkom qwfjyvdkufonf/
xdkpOfwGif t,f'Dwm\ vufaxmufvli,fu vufqGJtdwfwpfvHk;xJudk uifr&mESifh
toHzrf;puf xnfhNyD; pm;yGJay: vmwifonf/ tjyifoGm;zdkY tcsdefusNyDjzpfaMumif; owday;vdkufjcif;
jzpf\/ csufaumhwdkYudk ,Of,Ofaus;aus; ESifvdkufonfh oabmvnf;jzpf\/
t,f'Dwmu vufywfem&DudkMunfhonf/ csufaumhuvnf; tvdkufodpGmjzifh...
]]tjyifoGm;p&m &Sdw,fxifw,f? uRefawmfwdkYvJ oGm;OD;rS}} ajymNyD;x&yfonf/
t,f'Dwmu...
]][kwfw,f? 'Dnae epfudk;upfrif;&JY arG;aeYyGJ&Sdw,fav? roGm;vdkY rjzpfbl;q&m&JU?
wjcm;r*¾Zif;awGrSm tJ'Dowif;ygvmNyD; uRefawmfwdkYqDrSm ryg&if t,f'DwmcsKyfu uRefawmfhudk
xkvdrfhr,f? 'Dowif;u y&dwfowf onf;ajcBudKuf owif;rsdK;udk;? uRefawmfwdkYrSmvJ r*¾Zif;awG
*sme,fawGursm;awmh 'DvdkyJ tNydKiftqdkif vkyfaeMu&wmyJ}}
r*¾Zif;t,f'DwmcsKyf qdkolrSm pmay0g&ifholwpfa,mufawmh r[kwf/ pmayudkodyfcspfjrwfEdk;aom
tekynmorm;ppfppfvnf; r[kwf/ odkY&mwGif olu 'Dr*¾Zif;twGuf aiGxkwfay;ol ydkif&Sifqdkawmh....
wm0efcH t,f'Ddwmonf vG,ftdwfudk vG,fvdkufonf/ xdkYaemuf avoHaysmhaysmh
cyfwdk;wdk;ajymonf/
jrefrmhrQm;ewfarmif 18
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]uRefawmfwdkY t,f'DwmawGqdkwm tEkynmorm;eJY pD;yGm;a&;orm;Mum;rSm rvl;omrvGefYom


nyfaewJh owå0gawGygyJ q&mwdkY&,f}}
csufaumhu ycHk;wGefYjyvdkufonf/ awmfpwdGKif;uawmh *sufvef'ef\ 0w¬KxJrS ]uRefawmfuaum?
bmrsm;aum wwfEdkifygOD;rnfenf;} qdkaom pum;vHk;av;udkom owd&aerdavonf/
r*¾Zif;wdkufxJu xGufvmMuNyD;aemuf csufaumhu.. ]]0rf;omw,fuGm}} [k ½kwfw&uf
ajymvdkufojzifh awmfpwdGKif;aMumifoGm;\/
]]bmvJuG? rif;[mu...r*¾Zif;xJ 0w¬KrygvdkY pmrlcr&wm 0rf;omp&mvm;}}
]]rif;arhoGm;NyDvm;? rdef;ru qefryg&if jyefrvmeJYvdkY rSmvdkufw,fr[kwfvm;? 'Dawmh
tdrfjyefvdkYrjzpfbl;av? rif; tdrfrSmvdkuftdyf&awmhrSm? wpfnwpfav em;at;yg;at; ae&NyDaygh? NyD;awmh
rif;eJYig wpfnvHk; aomuf&if; pum;ajymcGifhvJ&r,fav}}
]]ighrSmvJ ydkufqHodyf&Sdwmr[kwfbl;uG? bDtD;awmif wdkufEdkifr,frxifbl;? csuft&ufeJY
yJBuD;avSmfavmufyJ &r,faemf}}
]]a[haumif&...emrnfudku csufBuD;yguG? csuft&ufruvdkY rufoaemudk qm;cyfwdkufvJ
&w,f}}
olwdkYESpfa,mufNydKifwl&,fvdkufMuonf/ NyD;awmh qufavQmufvmMu\/ xdkpOf aemufbufrS
vSrf;atmfoHMum;&onf/
]]a[h... '*HkawmfpwdGKif;}}
vSnfhMunfhvdkufawmh rdkygqGef;udkawGU&onf/ awmfpwdGKif; NrdKYopfudk ajymif;oGm;NyD;uwnf;u
rdkygqGef;u '*HkawmfpwdGKif;[k aemufajymifí ac:avh&Sd\/
olwdkYu&yfapmifhaeonf/ rdkygqGef;onf t0wftpm;z½dkz&J qHyifpkwfzGm;ESifh jzpf\/
vlutem;ra&mufcif ,rumeHYu t&ifa&mufvmonf/
]]tapmBuD;&Sdao;w,f? NyJaeNyDvm;uG}} [kawmfpwdGKif;u ar;onf/ rdkygqGef;u
]]aeYvnfq,fhESpfem&Dausmf&if naeydkif;xJ 0ifNyDavuGm? 'gapmw,fvdkY b,fajymvdkY&rvJ}}
]]enf;enf;yg;yg;vJ avQmhaomufprf;ygtHk; udkqGef;&m}} [kcsufaumhu 0ifajymonf/ rdkygqGef;u
]]avQmhygw,fuG? ckaemufydkif; a&odyfra&mawmhbl;av? 'gavQmhaomufwJh oabmaygh[}}
rdkygqGef;u 'Dtwdkif;yJ/ tvGef awwwfaywwfonf/ ,rumudkvnf; cHkrifonf/
tcgrsm;pGmwdkYwGif tdrfrjyefawmhbJ vrf;ab;t&ufqdkifcHkay:rSmyif acGacGav;tdyfaewm awGY&wwfonf/
wpfcgwpfav qdkufum;orm;awGESifh wpfnvHk;xdkifNyD; ppfwk&ifxdk;csif xdk;aewwfonf/
wpfcgwpfavusawmhvnf; olYpmzwfy&dwfowfwpfa,mufu 'umcHjyKpkojzifh [dkw,fbm;cef;xJrSm
0DpuDudk tusteaomufaewm jrif&wwfjyefonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 19
rif;vl *E¦0iftdyfruf

olUrdwfaqGtaygif;toif;awGu vlpHkjzpf\/ tvTmtrsdK;rsdK; vlwef;pm;trsdK;rsdK; yg0ifonf/


t&m&SdMuD;awG? olaX;awG? ynmwwf txufwef;vTmawG? aps;onfawG? um;orm;awG?
vufvkyfvufpm;awG? awavMurf;ydk;awG? cg;ydkufEIdufawG ponfjzifh rsm;jym;pHkvifvSonf/
xdkYaMumifhvnf; ol\0w¬KawGxJu Zmwfaumifrsm;rSm p½dkufobm0yDjyifNyD; o&kyfrSefvGef;
vS\/ txufwef;vTmawGESifhaygif;aeaomfvnf; olwdkYtBudKufudk vdkufra&;/ uefYvefYumaemufuG,frS
olwdkY\aumufuspfrIrsm;? azmufjyefrIrsm;udk twGif;ususodaeojzifh 'gawGudk uGufuGufuGif;uGif;
zGifhcsa&;om;onf/
olu pma&;tvGefaumif;onf/ ol\avSmifajymifoa&mfcsufrsm;u xdrdvSonf/ xdkYaMumifh
ta&;cH&olawGudk,fwdkifawmif rzwfyJ raeEdkifatmif pGJvrf;Mu&\/
olYpmtkyfawG a&mif;aumif;onf/ odkY&mwGif oluawmh ajymifajymifa&mifa&mifr&Sd/ &orQ
pmrlcudk oli,fcsif; taygif;toif;awGeJYtwl t&ufaomufypfonf/ aiGaMu;csdKUwJhaom pma&;q&m
uAsmq&mawGudk axmufyHhonf/ wpfcgwavusawmhvnf; olYrdwfaqG axmifusaeaom
vlrdkufwpfa,muf\ rdom;pkudk tdwfxJygorQaiG tukefxkwfay;cJhwm rsdK;vnf;&Sdonf/
]]rif;wdkY b,fuvmwmvJ}} [koluar;onf/
csufaumhu r*¾Zif;wdkufrSm pmrlcav;rsm;&rvm;vdkYoGm;wm 0w¬Krygojzifh r&cJhaMumif;
ajymjyonf/
]]rif;wdkYu avoHaysmhav;awGeJY oGm;wmudk;uG? ighvdkvkyf&w,f? igqdk&if r*¾Zif;wdkufudk
roGm;cif ESpfyufavmuf t&if0ifarmhoGm;w,f? t0wftpm;awGay:rSmvJ teHYav;&atmif
qGwfoGm;vdkufao;w,f? [dka&mufawmh odyfrl;aewJhyHkpHeJY trsdK;rsdK;&pfwmyJ? tJ'D'PfudkrcHEdkifwmeJYbJ
em;at;&ifNyD;a&mqdkNyD; pmrlc xkwfay;vdkufMuwmyJuG [m;...[m;...}}
]]igwdkYu rif;avmufawmh rvkyf&Jbl;uG}} [kawmfpwdGKif;u 0efcHonf/ olu tm;emwwfol
jzpf\/ r*¾Zif;awGbufrSmvJ puúLaps;? zvifaps;? yHkESdyfc? wjcm;p&dwfpuawGu wufvm?
tNydKiftqdkifawGrsm;vdkY a&mif;tm;awGuus? r*¾Zif;qufxGufEdkifzdkYawmif tEdkifEdkifBudK;pm;ae&&Smaom
zkwfvIdufzkwfvIduftajctaeudk em;vnfpmemrdonf/
]]vufzuf&nfwdkufr,fhvl &Sd&ifaumif;r,fuG}}
avxefukef;vufzuf&nfqdkifa&SUa&mufawmh csufaumhu awmifhwonf/
]]wpfa,mufr[kwf wpfa,mufawmh awGUrSmyg}}
awmfpwdGKif;uajymNyD; rdkygqGef;bufvSnfhí ]]rif;aumvdkufxdkifOD;rvm;}} [kwpfqufwnf;
ar;vdkuf\/
rdkygqGef;u ]]&efpum;ajymwmvm;uG? ckrS0rf;ukwfavmufyJ ta&mifwif&ao;wm? a*:uDeJY
ESpfq,fhav;vrf;u qdkifrSm csdef;xm;w,f? uJ...oGm;OD;r,f}} qdkNyD; idkufpdkufidkufpdkuf avQmufxGufoGm;\/
csufaumhu ]]&efvJjzpfraeMueJYOD;aemf}}[k vSrf;atmfajymvdkuf\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 20
rif;vl *E¦0iftdyfruf

a*:uDESifh rdkygqGef;wdkUu tawmfxl;qef;onf/ wpfa,mufESifhwpfa,muf qHkrdvQif


pmaytaMumif; jiif;cHkMu&if; rMumcP &efxjzpfMuonf/ odkY&mwGif rawGYbJvnf; raeEdkifMu/
a*:uDu a'goBuD;wwfonf/ pdwf"mwfa&m t,ltqygjyif;xefonf/ 'gudkodaom
rdkygqGef;u axhvHk;aighvHk;awGESifh a*:uDpdwfqdk;atmif qGay;wwfonf/ xdktcga*:uDu pm;yGJudk
vufoD;ESifhxk? zefcGufawGaygufcGJ? atmfBuD;[pfus,f xvkyfwwfonf/ 'Dvdkjzpfatmifudk rdkygqGef;u
wrifpjcif;jzpf\/ ]]a*:uDa'gojzpfNyD;aygufuGJwm odyfcspfp&maumif;wmyJ}} [k oluqdkao;onf/
avxefukef; vufzuf&nfqdkifxJodkY 0ifoGm;aomtcg twGif;buf pm;yGJwpfvHk;rSm xdkifaeaom
bdkif&Gefu vuf,yfac:onf/ ab;rSm&S,fvD xdkifae\/
]]vmMua[h? vufzuf&nfvm;? aumfzDrpfvm;}} [k bdkif&Gefu ar;onf/
]]rif;wdkufrSmrdkYvdkYvm;}}
]]'um&Sdw,favuGm}} qdkNyD; ab;rSmxdkifaeaom &S,fvDudk vufrESifh nTefjyonf/
]]a[haumif rif;rxkwf&wdkif; apwemawGydkaew,f}}
&S,fvDu bdkif&Gefudk aigufovdkajymvdkufaomfvnf; olUavoHu auseyfaeyHk&onf/
rsufESmuvnf; NyHK;&Tifae\/ csufaumhwdkYbufvSnfhNyD;.....
]]rSmMuavuGm igwdkufrSmyg a[h.....vef'efwpfyGJay;uGm}}[k pm;yGJxdk;av;udk
wpfqufwnf;vSrf;rSmonf/ vef'efpD;u&ufvmcsaom pm;yGJxdk;udk vufbuf&nf
usqdrfhESpfcGufrSmvdkuf\/
]]bmawGtqifajyaevdkYvJuG}} [kawmfpwdGKif;u ar;onf/ &S,fvDrajzcif bdkif&Gefuyif
ajyma&;qdkcGifh&Sdolwpfa,mufvdk 0ifítajzay;onf/
]]'DaeYolYuAsmpmtkyfxGufw,favuGm? pmrlcvJ&vdkY taygif;toif;awGudk jyKpkaewmaygh}}
]]'DvdkrSef;od&if rdkygqGef;udkyg qGJac:cJhw,fuGm? 'grS bDtD;wpfvHk;pmavmuf xyfxGufoGm;rSm}}
]]rylygeJY uAsmpmtkyfxGufw,fowif;Mum;&if tdrftxd vdkufvmNyD; wdkufcdkif;rSmyg}}
csufaumhonf pdwfxJrSmcsDwHkcswHk jzpfae\/ avmavmq,fwGif &S,fvD\vufxJrSm
aiGpaMu;puav; &Sdaeonf/ aiGig;&mavmufacs;&if aumif;rvm;/ 'gqdk qef0,fNyD; tdrfjyefEdkifrnf/
odkY&mwGif olu 'grsdK;udpöawGrSm EIwfaeS;onf/ tm;emwwfonf/ awmfpwdGKif;uvnf;
'DtaMumif;udkyifawG;aeonf/ um,uH&Sifudk,fwdkif yg;pyfr[awmhvnf; cufonf/ ½kwfw&uf
tBuHwpfck&oGm;onf/ csufaumh pmrlcr&cJhaMumif; ajym&if; pum;vrf;aMumif;ay;rnf/ 'gqdkcsufaumhu
vdkufeif;NyD;ajym½HkyJ/ xdkYaMumifh....
]]'DaeYawmh rif;eJYawGYwm csufaumhawmh uHaumif;wmyJ? bmaMumifhvJqdkawmh r*¾Zif;wdkufu}}.....

jrefrmhrQm;ewfarmif 21
rif;vl *E¦0iftdyfruf

olYpum;rqHk;cif *Refuda&mufvmNyD;..... ]]a[haumif &S,fvD rif;axmaew,fqdk? [dkwavmu


vrf;rSmzdeyfjywfoGm;vdkY jyef0,frvdkYqdkNyD; ighqDuaiGoHk;&m acs;xm;wm rSwfrdao;vm;? tck ighrdef;r
aeraumif;bl;uG? naeaq;cef;oGm;jyzdkYaiGr&SdvdkY? tJ'g jyefay;Edkif&ifay;uGm}}
]]at;yg igowd&ygw,f? rif;eJYrqHk&ifawmif eD½l'geJYwqifh ay;cdkif;rvdkYuG}} qdkNyD; &S,fvDu
aiGoHk;&m xkwfay;onf/ awmfpwdGKif;u csufaumhudk vSrf;Munfhonf/ csufaumhu
rajymygeJYawmhuGmqdkaom oabm acgif;udkrodrom cgjyvdkuf\/
]]uAsmpmtkyfvJ vufaqmifay;OD;av}}
]][m..ay;rSmaygh? ay;csifvGef;vdkYudk apmifhaewm? ay;OD;rSm? ay;OD;rSm}}
&S,fvDrSm uAsmpmtkyfxGufoGm;aomaMumifh tawmfaysmfaeyHk&onf/ avoHudku jrL;<u
oGufvufae\/ olu a&SUrSmcsxm;aom <uyf<uyftdyfxJrS uAsmpmtkyfoHk;tkyfudk xkwfonf/ *Refud?
csufaumhESifh awmfpwdGKif;wdkY\ emrnfrsm;udka&;NyD; vufrSwfxdk;onf/ wpfa,mufwpftkyfpDay;onf/
uAsmpmtkyfuav;rSm tawmfav; oyfoyf&yf&yf vSvSyy jyifqifxm;onf/ rsufESmzHk;yef;csDudk
'gvDu a&;qGJay;xm;onf/ 'gvDonf pme,fZif;o½kyfazmfyHkrsm; a&;qGJavhr&Sd/ yef;csDum;udkom txl;jyK
a&;wwfol/ 'DyHkuawmh &S,fvDhudk cifvGef;aomaMumifh a&;qGJay;cJhjcif;jzpf\/
pOfhtdk;av;ay:rSm zm;ysHav;wpfaumif uyfaeyHk/
uAsmpmtkyfemrnfu...]pOfhtdk;av;udk erf;wJhn}/

jrefrmhrQm;ewfarmif 22
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]yGJpm;BuD;rsm; [dkw,f} a&SUrSm&yfxm;aomum;rsm;\ pkpkaygif;wefzdk;udkwGufMunfhvQif


qif;&Jom;&yfuGufwpfckrSm&Sdaom tdrfajcpkpkaygif;wefzdk;xuf tqaygif;rsm;pGm omvdrfhrnf/
wjcm;rMunfheJY/ arG;aeY&Sif epfudk;upfrif;pD;vmaom rmpD'D;tufpft,fvf-500&JY wefzdk;uyJ
tdrftvHk;wpf&mpmavmuf &Sdwmudk;/ 2002 ckESpfxkwf topfpufpuf pydkYrdk',fum;av/ wGrfc½kpfpD;vmwJh
um;uawmh avZl;-430/ olwdkYZeD;armifESH um;wpfpD;pDeJY oD;jcm;pDvmwmudku pdwf0ifpm;p&maumif;aeNyD/
'Dvdkjzpfatmif wrifxGifvdkufwmvJ jzpfEdkifonf/
b&ufypfu bDtrf'AvsL-7pD;&D;/ epfuvyfauhcsfu vifc&lZm? tif*svDem*sdKvDu uuf'Dvuf?
[dkbufrSmawmh rif;om;BuD; uvifhtdpf0k'f&JU ½dk;pf½GdKufum;BuD;u cHhcHhnm;nm; &yfvdkU/
'DaeYnaerSmawmh [dkw,fa&SUu ,mOf&yfem;&efae&monf armfawmf,mOfa&mif;0,fa&;pcef;
tay:cGifESifh wlaeavonf/
[dkw,f\ ajrnDxyf&Sd txl;oD;oefYaqmif&Sd ]yGJuawmfcef;r} rSm arG;aeYyGJusif;yzdkY
jyifqifxm;onf/ tcef;u vlav;&mavmufqefYaomfvnf; vufa&G;pif vlESpf&mudkom
zdwfMum;xm;onf/ cef;rxJrSm rD;qdkif;awG? a&mifajy;awG? rD;ya'omawG? a&GaiGyef;puúLawG? ylazmif;awG?
qif,ifxm;jcif;r&Sd/ 'gawGu½dk;aeNyD/ xdkYaMumifh &Sif;&Sif;vif;vif;yif jyifqifxm;onf/ odkY&mwGif
aoaocsmcsm MunfhvQif xl;jcm;rIudkawGYEdkifonf/
cef;rxJrSm rD;vHk;? rD;acsmif;? qvdkufrD;? ponfwdkYwpfckrSr&SdygbJvsuf tvdktavsmuf
vif;aejcif;yif jzpfonf/ NyD;awmh eH&HrSmokwfxm;aom aq;a&mifrsm;onf q,fhig;rdepfwpfcg
ajymif;oGm;wwfonf/ tjymEk? rD;cdk;Ek? tpdrf;Ek? t0gEk ponfjzifh.....

jrefrmhrQm;ewfarmif 23
rif;vl *E¦0iftdyfruf

ckvdkjzpfatmif txl;okwfaq;wpfrsdK;udk EdkifiHjcm;u wul;wuefY rSm,lNyD; toHk;jyKxm;&jcif;


jzpf\/ 'DyGJtwGufudk wriftcsdefudkuf jyKvkyfcJhjcif;vnf;jzpf\/ ukefusp&dwfudk epfudk;upfrif;u
uscHay;cJhonf/
pifjrifhay:rSmawmh avmavmq,f emrnftausmfMum;qHk;jzpfaeaom ]t,fumvD wD;0dkif;tzGJY} u
{nfhcHazsmfajzaeonf/ pifjrifh\ taemufbuf tay:em;wGif eH&Huyf 'pf*spfw,f rSefjym;BuD;uyfxm;onf/
aemufqHk;ay: t,fvfpD'D wDADBuD;yif jzpf\/ zefjym;qdkaomfvnf; atmf*JepfzdkifbmzefrQifjzifh
&ufvkyfxm;onf/ rvdktyfonfhtcsdefwGif aumfaZmwpfcsyfvdk vdyfNyD; tvG,fwul o,f,lEdkifonf/
t&G,ftpm;u ½kyf&Sifydwfum;eD;yg;avmuf &Sdonf/
wDADBuD;ay:wGif N.K 21 qdkaom pmvHk;onf 'DZdkif;yHkpHrsdK;pHk? ta&mifrsdK;pHk wpfrsdK;NyD;wpfrsdK;
ajymif;aeonf/ epfudk;upfrif; ESpfq,fhwpfESpf qdkaom t"dyÜm,fyifjzpfonf/
wcsdKUuawmh 'Drif;orD; toufESpfq,fhwpfESpfqdkwm rjzpfEdkif? toufudkavsmhajymjcif;
jzpf&rnf[k qdkMuonf/ olESifh i,fi,fu wpfwef;wnf;twlaecJhaom oli,fcsif;wpfa,mufrSm tck
q&m0efuawmf jzpfaeNyD/ 'gudkMunfhjcif;jzifh ESpfq,fhwpfESpfruEdkif[k axmufjyolvnf;&Sdonf/
bmyJjzpfjzpf olu ESpfq,fhwpfESpfygqdkawmhvnf; ESpfq,fhwpfESpfaygh/ olUudkcspfaom
y&dwfowfuawmh q,fh&SpfESpfyg qdkvnf;,HkMurSmyJ jzpf\/ toufudkwGufppfae&atmif
oluabmvHk;uefrSmrS r[kwfbJ/
zdwfMum;xm;aom {nfhonfawG wzGJzGJa&mufvmMuonf/ wpfa,muf0ifvmwdkif;
pme,fZif;orm;awGu "mwfyHkwzswfzswf&dkufMuonf/ NyD;awmh uufquf&Daumf'g
tao;pm;av;awGxdk;NyD; ar;cGef;awGar;Muonf/
&kyf&Sifo&kyfaqmifrsm; (txl;ojzifhrif;orD;rsm;onf tu,f'rDay;yGJ&,f? ckvdkyGJrsdK;&,frSmom
vlpHkatmifwufa&mufMuojzifh wpfa,mufESifh wpfa,muf tvScsif;NydKifzdkY BudK;pm;Muonf/
'&l;b,f&Drdk;onf ewforD;av;wpfyg;vdk 0wfqifvmonf/ tusÐ\ausmbufrSm wpfck
ESifhwpfck ,Sufxm;ovdkjzpfaeaom tawmifyHwpfpHkvdkjzpfatmif csKyfxm;onf/
rufa'gem;onf tpdrf;a&mif0wfpHkay:wGif a&Ta&mify0gudkvTrf;NcHKvmonf/ aoaocsmcsm
Munfhaomtcg a&Ta&mifrQomr[kwf/ a&Ttppfudk eef;qGJNyD; &ufvkyfxm;jcif;jzpfaMumif; awGUMu&onf/
rif;orD;awGtm;vHk;vdkvdkyif vuf0wf&wemawGudk olrsm;xufravsmhatmifqifjref;vmMuonf/
vludk,fuae pdefawG? jrawG? ywÅjrm;awG? eDvmawG oD;yGifhaeovm; xif&onf/
'DMum;xJrSm *sKvD,ma&mbwfu xl;jcm;onf/ olu &wemypönf;wpfckwnf;om
qifjref;vmonf/ wpfckqdkvnf; qdkoavmufygyJ/ rD;jcpfbl; wpf0ufpmavmuf&Sdaom eDvmwHk;BuD;udk
raoG; rjzwfbJ t½dkif;twdkif;azmufNyD; vnfrSmqGJvmcJhjcif;jzpf\/ b,favmufwefzdk;&SdrvJqdkwm
ausmufrsufuRrf;usifolawGawmif vG,fvG,fcefYrSef; EdkifrSmr[kwf/
rif;om;BuD; a&mfbif0DvsHonf aysmfwwf aemufwwfoljzpf\/ rdwfuyfvnf;uRrf;usifonf/
toHwkvnf; vkyfwwfonf/ olu cg;ukef;BuD;wpfa,mufvdkvkyfNyD; 0ifvmonf/ olUudk [dkw,fu

jrefrmhrQm;ewfarmif 24
rif;vl *E¦0iftdyfruf

oefU&Sif;a&;tvkyform;BuD;wpfa,muf[k xifrdMuao;onf/ olonf *sKvD,ma&mbwfem;uyfoGm;NyD;


vnfrSmqGJvmonfh eDvmt½dkif;wHk;BuD;udk udkifMunfhonf/
*sLvD,ma&mbwfrSm ½kwfw&ufrdkU vefUNyD;atmfrd\/ tm;vHk;xdwfxdwfjymjym 0dkif;Munfh
Muonf/ olrsm;awG aMumifMunfhaewkef; wGrfrDvD*sHK;u ajy;vmNyD; olUukyfudk vSrf;qGJvdkufonf/ xdktcg
ukef;aeaomcg;onf ½kwfw&ufqefUxGufoGm;ojzifh wGrfrDvD*sHK; aMumifawmifawmif jzpfoGm;\/
a&mfbif0DvsHu EIwfcrf;arG;twkudk qGJjzKwfNyD; w[m;[m;&,fvdkufawmhrS olUudkrSwfrdoGm;MuNyD;
tm;vHk;yGJusoGm;onf/
pif'Dua&mYzdkY0ifvmonf/ uufOD;xkyfuav;udkaqmif;vm\/ tayguf0rSm&yfNyD;
uufOD;xkyfudk cRwfvdkufonf/ olonf oDv&Sif0wfae&mrS raeYurS vlxGufcJhjcif;jzpf\/ xdkYaMumifh
acgif;wHk;ESifhjzpf\/ OD;jynf;pdrf;pdrf;eJYrS ydkawmifvSaeao;onf/ pme,fZif;orm;awG
olUqD0dkif;tHkoGm;jyefonf/
½dk;½dk;ukyfukyfaewwfaom tu,f'rDESpfqk&Sif wGrf[ifhonf aemufem;u acsmifusaom
pm;yGJwpfvHk;rSmxdkifaeonf/ olUudk,fol yGJMunfhy&dwfowfwpfa,mufvdk oabmxm;NyD; olrsm;awG
aysmfyg;jrL;xl;aewmudk Munfhaeonf/ cPMumawmh &pfcsuf*D,ma&mufvmNyD;
]]b,fvdkvJwGrf? ysif;aeNyDvm;uG}} &pfcsuf*D,mu ar;onf/
wGrf[ifhu...]]at;uGm? igwdkY½kyf&Siform;awG[m tjrJwrf; vlawGtrsm;BuD;eJU ½kwf½kwfoJoJ
aeMu&wmqdkawmh 'grsdK;yGJawGudkNiD;aiGUaeNyDuGm? em;at;yg;at;yJaecsifw,f}}
]]'gaMumifhrif;udkajymwmaygh? rif;eJU igeJU twlwl yÍöif;wufMu&atmifygvdkU}}
tJ'DtcgusawmhvJ plygrif;om;ESpfa,muf wpfNydKifwnf;yÍöif;wufwm owif;xl;yJqdkNyD;
pme,fZif;orm;awGu vdkufvmMuOD;rSmyJ? rif;orD;awGuvJ odrfxGufrSm apmifhavmif;MuOD;r,f?
bkef;BuD;0wfBuD;eJU tifwmAsK; tvkyfcH&&ifvJ 'ku©? rif;om;vkyf&wm vGwfvyfcGifhawGodyfqHk&IH;wmyJ}}
]]'gawmhrwwfEdkifbl;avuGm? ausmfMum;rIudkvdkcsif&if vGwfvyfcGifhudk tqHk;&IH;cH&rSmyJ}}
]]igu xifay:ausmfMum;wmudk vdkcsifwmr[kwfbl;? tEkynm&Sif tjzpfyJ vdkcsifwm}}
&pfcsuf*D,mu oJhoJh&,fvdkufNyD;....
]]rif;ajymyHku t&ufyJaomufcsifwm? rl;csifwm r[kwfbl;qdkwmrsdK; jzpfaeNyD? at;av...
ajymomajym&w,f? igvJwpfcgwpfcgawmh 'Db0udk NiD;aiGUvmw,f? igwdkY rif;om;rif;orD;awG[m
[efaqmifyefaqmiftdkufwifawG vkyf&wmrsm;vdkU wu,fhvufawGU b0rSmawmif tJ'DtusifhawG
ygaeMuovm;rodbl;? wpfcgwpfav wu,fjzpfaewmvm;? o½kyfaqmifaewmvm;qdkwm
udk,fh[mudk,fawmif cGJjcm;r&csifbl;}}
]]a[haumif? epfudk;udk EIwfqufNyD;&if igwdkUESpfa,muf apmapmpD;pD; tomvQdKNyD;jyefvpf
&atmifuGm}}
]]bmvkyfrvdkUvJ}}
]]tif;vsm;uefaygifay:rSm vGwfvGwfvyfvyf oGm;xdkif&if; pum;ajymMu&atmifuGm}}
jrefrmhrQm;ewfarmif 25
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]aumif;om;yJ? tr,f? bmvJ a[haumif? [dka&muf&if tif;vsm;uefBuD;udk ai;MunfhNyD;


yGifhOD;oDcsif; qdkOD;rSmr[kwfvm;}}
]]at;uG? wuúodkvftvGrf;ajyqdkygawmhuGm}}
]]rmvmaqmifu aumifrav;udk rif;ckxdrarhEdkifao;blvm;}}
]]i,fcspfudk;uG}}
]]tEkynmorm;qdk&if b0tmrcHcsuf&SdrSmr[kwfbl;qdkNyD; olurif;udkcgxkwfypfcJhwm? ckrS
aemifw&csif&aerSmyJaemf}}
wGrf[ifhu bmrSrajymbJ jyHK;aeonf/ rsufvHk;awGxJrSmawmh aqG;&dyfoef;ae\/
xdkpOfwGify&dwfowfawG vIyfvIyf&G&GjzpfoGm;aomaMumifh vSrf;MunfhrdMuonf/
rm&,fpx&d 0ifvmjcif;aMumifh jzpf\/ olonf tjzLa&mif0wfpHkudkom ½dk;½dk;av;0wfxm;onf/ rsufESmudk
bmrSjc,foxm;jcif;r&Sd/ vuf0wf&wemvnf; vHk;0 0wfpm;jcif;r&Sd/ em;uyfav;awmifyefrvmcJh/
'gudku xl;jcm;rI/ rm&,fpx&dwpfa,mufvHk;jzpfaerSawmh 'gawGvdkao;vdkYvm; qdkaom
oabm[k qdkaumif;qdkEdkifonf/ [kwfvnf;[kwfonf/
olYrsufESmonf rif;orD;wpfa,muftaeESifhqdkvQif acsmarmvSyonf[krqdkEdkif/
udk,fvHk;udk,faygufuvnf; pGJrufp&mr&Sd/ &Snf&Snfudkif;udkif;/ odkY&mwGif o½kyfaqmif ynmrSmawmh
olrwlatmif xl;cRefonf/ xdyfwef;rif;om;awGawmif oleJYwGJNyD; ½dkuf&wJhtcg tawmfBudK;pm;Mu&onf/
pme,fZif;orm;wpfa,mufu olUudkar;onf/ ]]rif;orD;? bmum;xyf&dkufzdkU tpDtpOf
&Sdao;vJ}}
]]uRefreJU ½dkufzdkU urf;vSrf;xm;wm ig;um;avmuf&Sdw,f? tJ'DxJu wpfum;yJ pdwfwdkif;
usw,f? 'DESpfawmh wpfum;yJ ½dkufjzpfawmhr,f xifw,f}}
]]b,frif;om;eJY wGJ&rSmvJ}}
]]'yfpwifa[mhzfrif;eJUav}}
]]'yfpwifeJY ½dkuf&rSmrdkU 'Dum;udk vufcHvdkufwmvdkYaum qdkEdkifovm;}}
]]odyfaocsmwmaygh? 'yfpwifeJU tvkyfwGJvkyf&wm tqifajyw,f? olu em;vnfrIvnf;
&Sdw,f? wpfa,mufeJUwpfa,muf ravQmhwrf;NydKifNyD; o½kyfaqmif&wm odyfaysmfp&maumif;w,f}}
rm&,fpx&du 'Dtwdkif;yJ/ Zmwfum;awGrsm;rsm; vufcHavhr&Sd/ wpfESpfvHk;rS wpfum;ESpfum;om
½dkufavh&Sdonf/ ½dkufwJhum;wdkif;vnf; tu,f'rDqefumwiftqifh0ifonf/ wu,f&cJhwmawmh
ESpfqk&SdNyD/
ckcsdefrSm pme,fZif;q&mawG pdwft0ifpm;qHk;yk*¾dKvfuawmh wGrfc½kpfyifjzpf\/ olESifh
arG;aeY&Sifepfudk;upfrif;wdkY\ tdrfaxmifa&;rSmtqifrajy/ tufuGJoHawGxGufaeonf[k owif;
ajy;aeonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 26
rif;vl *E¦0iftdyfruf

'DyGJrSm wGrfc½kpfu arG;aeU&Sif olYZeD;yGJxGufrvmcif {nfhonfawGudk {nfhcHay;aeonf/


olwdkYESpfa,mufrSm rif;om;rif;ord;awGyDyD vla&SUola&SUrSmawmh ydyd&d&d [efaqmifEdkifMuonf/ bmrS
jyóemr&Sdonfh yHkrsdK;/ tdrfrSmqdkvQifawmh pum;awmif [uf[ufyufyuf rajymMuawmh/
wGrfc½kpfuvnf; olYpmzwfcef;xJrSm cGJtdyfaewm ESpfv oHk;vavmuf&SdNyD/ aiGa&;aMu;a&;ESifh ydkifqdkifrIawG
cGJa0zdkU oabmwlnDrIr&ao;vdkUom w&m;0ifrjzpfao;wm? vrf;cGJzdkUuaocsmaeNyD [kqdkonf/
xdkowif;rSm olwdkYtdrfu rmvDudk,fwdkifajymcJhjcif; jzpf\/ 'DvdkudpörsdK;twGuf
py,f&S,fvpfjzpfaom owif;aqmif;yg;&SifwpfOD;u t&ufBudKufwwfaom rmvDudk rl;atmifwdkufNyD;
tpfatmufwdkufNyD; ar;&mrS odcJhjcif;jzpfonf/
xdkUaMumifh 'DaeYtzdkY tqdkygowif;taMumif; &Edkifoavmuf EdIufxkwfzdkU
pdwftm;xufoefaeMuonf/ wGrfc½kpfem;rSm pme,fZif;q&mawG 0dkif;NyD;AsL;Muonf/ tpydkif;wGif
bmum;½dkufaevJ bmnm ar;&dk;ar;pOf ar;&mrS wjznf;jznf; usHK;oGif;zdkY BudK;pm;Mu\/ wpfa,mufu......
]]'geJU rif;om;eJU epfudk;wdkU ZeD;armifESH ESpfa,mufwGJNyD; ½dkufzdkU tpDtpOf&Sdao;vm;?
odyg&ap}}
wGrfc&kpfu.....
]]vifr,m;qdkwm tjyifrSmom wGJcsifwdkif;wGJvdkY&wmAs? &kyf&SifxJrSm
wGJzdkYusawmh xkwfvkyfolawGu vmiSm;rS jzpfwmudk;}} [kvdrfvdrfrmrm a&SmifNyD;ajzonf/
aemufwpfa,mufu wpfqifhwufvmjyefonf/
]]rif;om;u pmzwfawmfawmf0goemygw,faemf}}
]]bmjzpfvdkUvJ}}
]]aMomf... ckwavmtdrfrSmae&if pmzwfcef;xJrSmyJ tcsdefukefw,fvdkU owif;Mum;&vdkUyg}}
]]pmtkyfqdkwm taumif;qHk;rdwfaqGyJvdkU ynm&SdawG ajymMuw,f r[kwfvm;Asm}}
pdwfr&SnfEdkifaom vli,fpme,fZif;orm;wpfOD;u twifh&Jaom ar;cGef;udkar;vdkufonf/
]]rif;om;taeeJU rMumcifrSmvlysdKb0udk wpfausmhjyefoGm;vdrfhr,fvdkU xifaMu;ay;ae
Muwmudk bmrsm;rSwfcsufay;vdkygovJ}}
wGrfc&kpfu &,fvdkufNyD;.....
]]'Dudpöudk uRefawmfudk,fwdkifawmifrodao;yJeJU q&mu BudKodovdkjzpfaeygvm;? {uEÅawmh
q&mu *rÇD&ynmrSm awmfawmfaygufajrmufaeNyD xifw,f? ,Mwmav;bmav; acsvdkU&r,fqdk&ifvnf;
nTefMum;ay;ygOD;cifAsm..[J[J}}
t&dyft>rufavmufawmh yGifhtHxGufvmNyD[k ,lqMuonf/ rif;om;uvnf; aemufovdk
ajymifovdkvkyf&if; 0efcHawmhrvdkvdk jiif;vdkufawmhrvdkvdk a0hvnfvnf a&SmifxGufzdkY BudK;pm;aeonf/
0g&ifhq&mwpfa,mufu ar;cGef;wpfckudk jzwfar;vdkufonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 27
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]'geJU rif;om;u bmtwGuf ,MwmacscsifwmvJ}}


wGrfc½kpf rsufcHk;yifhvdkufonf/ wpfcsufawGa0oGm;NyD; wpfpHkwpfckajymrnftjyK....
]]<ua&mufvmMuwJh tEkynm&Sif rdwfaqGrsm;cifAsm;}}.....
tcrf;tem;rSL;tjzpf aqmif&Gufay;aom &yfqJc½dk;\toH xGufay:vmonf/ y&dwfowf
tm;vHk; pifjrifhqDodkY tm½kHa&mufoGm;Mu\/ wGrfc½kpfvnf; rodromoufjyif;cs\/
]]tcrf;tem;pawmhr,f? cGifhjyKygOD;}}... [kajymNyD; pifjrifhqDodkUavQmufoGm;onf/
]]ckcsdefupNyD; epfudk;upfrif;&JU ESpfq,fhwpfESpfajrmufarG;aeU r*Fvmtcrf;tem; pwifaMumif;
aMunmtyfygw,fcifAsm;}}
vufckyfoHawGxGufay:vmonf/ xdkUaemufrD;a&mifawGrdSefoGm;onf/ tu,f'rDay;yGJ
rSmvdk qvdkufrD;awGu [dk'DavQmufxdk;&if;&SmazGaeonf/ y&dwfowfBuD;onf epfudk;upfrif;
b,fuay:vmrvJ[k pdwf0ifpm;pGm Munfh&IaeMuonf/
qvdkufrD;armif;onf pifjrifhaemufem;&Sd xGufaygufqDodkU xdk;vdkufonf/ tayguf0rSm
vlwpfa,mufay:vmonf/ epfudk;upfrif; r[kwf/ epfudk;\ yHkwlrsufESmzHk;udk pGyfxm;aomol
wpfa,mufom jzpfonf/ xdkolu rsufESmzHk;udk qGJcRwfvdkuf&m [morif;om; *sifuma&; jzpfaeaMumif;
awGU&onf/
y&dwfowfBuD; yGJusoGm;\/ *sifuma&;u ajymifpyfpyfvkyfjyNyD;rStay:udk vufnd§K;xdk;jy\/
qvdkufrD;onf tay:udk zswfceJ a&Guvsm;oGm;onf/
rsufESmusufwpfae&mrS tHzHk;wpfckyGifhvm\/ txJu epfudk;upfrif; xGufay:vmonf/
olonf vufESpfzufudkqefUwef;xm;NyD; iSufwpfaumifvdk avxJrSm a0h0dkuf vSnfhywf
ysH0Jaeonf/ &kyf&SifawGxJrSmvkyfovdk pufoD;BudK;ESifh qGJxm;jcif;r[kwf/ wu,fudk
vGwfvGwfvyfvyf ysH0Jaejcif;jzpf\/ y&dwfowfBuD;rSm &ifoyf½IarmtHhMoai;armaeMu\/
olonf y0g&SnfBuD;udk wvGifhvGifhjzpfatmif ysH0Jjyaevdkufwm ZmrPDiSufwpfaumif
tvm; xif&\/ twefMumatmifysH0JNyD;rS pifjrifhay:odkY jznf;nif;pGm qif;oufvmonf/
y&dwfowfBuD;\ vufckyfMobmoHrSm cef;rwpfckvHk; [def;xGufoGm;onf/
ckvdkavxJrSm ysH0Jedkifatmif yOövuftwwfynmjzifh pDpOfay;cJhaom rsufvSnfh0dZÆm
a';ApfaumfygzD;uawmh arSmif&dyfusaomwpfae&mrS NyHK;NyHK;BuD; apmifhMunfhaeavonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 28
rif;vl *E¦0iftdyfruf

csufaumhonf pma&;q&mrjzpfcifu aq;wuúodkvfausmif;om; jzpf\/ olUrdbawGu


e,fNrdKUwpfNrdKUrSmaeonf/ csrf;csrf;omomxJuawmhr[kwf/ csufaumh\ ausmif;pm;&dwftwGuf
tawmfBudK;pm;axmufyHhae&onf/
csufaumhu vGwfvGwfvyfvyfaecsifaomaMumifh ausmif;utaqmifrSmraebJ tjyifaqmifrSm
iSm;aeonf/ 'DrSmwGifyJ olUb0tcsdK;tauGU pwifay:aygufvm&jcif; jzpfav\/
oliSm;aeaomtaqmifydkif&SiforD; tifemu awmfawmfvSonf/ xdkUaMumifhcsufaumhu
pdwf0ifpm;rdonf/ tifemuvnf;aq;ausmif;om;jzpfaom csufaumhudk txifBuD;onf/ xdkUaMumifh
olwdkUESpfa,mufcspfolrsm; jzpfcJhMuonf/
tifemwdkUtazodoGm;aomtcg oabmrwlbl;[k qdk\/ trSefrSm wu,foabmrwljcif;
awmhr[kwf/ aq;ausmif;om;wpfa,mufudk orufzrf;onf[k txifcH&rSmpdk; aomaMumifh odu©mt&
ajymjcif;omjzpf\/
'gudkcsufaumhwdkUu wpfu,fxifrSwfNyD; cdk;ajy;Muonf/ csufaumhwdkUtazBuD;onf
om;udk q&m0efjzpfapcsifvGef;ojzifh jcpfjcKwfukwfuyfpkaqmif;NyD; p&dwfaxmufyHhcJh&onf/ ckawmh'if;u
rdef;r,l&aumif;vm;[k a'gojzpf&mrS ESvHk;xdcdkufNyD; uG,fvGefcJh&onf/ olUtaruvnf; 'if;aMumifh
jzpf&w,fqdkNyD; tqufjzwfxm;vdkufonf/
tifemwdkUrdbawGuawmh jyefac:NyD; ausmif;qufxm;onf/ orD;q&m0efuawmfjzpfa&;
udkiJhNyD; olwdkUbufuavQmhay;vdkuf&jcif;jzpf\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 29
rif;vl *E¦0iftdyfruf

wpfu,fawmh csufaumhonf pmawmfvdkUom aq;ausmif;wufae&aomfvnf; q&m0eftvkyfudk


0goemygolr[kwf/ pma&;q&mjzpfcsifol/ xdkUaMumifh pmayorm;rsm;&Sd&m r*¾Zif;*sme,fwdkufrsm;ESifh
oHk;q,fhoHk;vrf;wpf0dkufrSm usifvnfusufpm;cJhonf/ 'DrSmwGifyJ pma&;q&maygufpjzpfaom a*:uDESifh
todtuRrf;jzpf&onf/ a*:uD\ tm;ay;ulnDrIjzifh pmaye,fxJ 0ifqHhNyD; pma&;q&m jzpfvm\/
wpfzufrSmvnf; ausmif;ysuf&ufawGrsm;NyD; pmar;yGJwzkwfzkwfusonf/ aemufqHk;
ausmif;xGufvdkuf&onf/ tifemwdkUrdbawGuvnf; 'Davmufawmh oabmxm;rBuD; Edkifawmh/
xdkUaMumifhoD;jcm;tdrfiSm;NyD; udk,fhtm;udk,fudk;Muayawmh[k qdkvmonf/
tifemonf tawmfrausreyfjzpf&onf/ olonfcsufaumhudk txifBuD;NyD; cspfcJhrdjcif;
jzpf\/ wpfaeUwGif csufaumhu q&m0efjzpf? olu q&m0efuawmfjzpfNyD; om,mat;csrf; aomb0jzifh
rawmifhrw raMumifhrMu aeEdkifvdrfhrnf[k pdwful;,OfcJhrd\/
ckawmh q&m0efuawmfrjzpfbJ pma&;q&muawmfjzpfae&NyD/ csufaumhu pma&;q&mqdk
aomfvnf; vHk;csif;0wåKa&;olr[kwf/ xdkUaMumifh pmrlc vHk;ceJ cJceJr&/ olu 0w¬Kwdk a&;olomjzpfonf/
tvGefqHk; r*¾Zif;0w¬K&Snfavmufoma&;jzpfonf/ olU0w¬KawGuvnf; pmaya0zefa&;q&mrsm;ESifh
pmzwfouf&ifholrsm;om BudKufESpfoufaom b0qefonfhpmrsm;jzpfonf/ xdkUaMumifh0ifaiGodyfraumif;/
uav;awGvnf;&Sdvmojzifh csufaumh\ pmrlcrSm pm;0wfaea&;twGuf avmufiatmif
jznfhqnf;ay;Edkifjcif;r&Sdawmh/
xdkUaMumifhtifemonf aps;a&mif;NyD; tdrfpm;&dwf&Sm&avawmhonf/ ol\pdwful;,Oftdrfruf
uav;rSmvnf; aMurGysufpD;cJh&onf/ olarQmfrSef;cJhaom q&m0efuawmfb0ESifh ,ck
vuf&Sdjzpfaeaomb0rSm vHk;0wpfjcm;pD jzpf\/
ckvdkjzpf&wm a*:uDaMumifh[k tifemu ,lqonf/ olUa,musfm;onf a*:uDESifh aygif;rdvdkYom
pmaybuf tm;oefoGm;&jcif;jzpfonf/ a*;uDajr§mufay;vdkUjzpf&wmqdkNyD; tcJrausEdkif/ xdkUaMumifh
a*:uDtdrfudkvmvQif qlaqmifhNyD; &efvkyfwwfonf/ a*:uDuvnf; *½krpdkuf/
]]'DrSm cifAsm;a,musfm; pma&;q&mjzpfwmudk *kPf,lprf;yg/ cifAsm;pOf;pm;Munfh?
&yfuGufwpfckrSm aq;cef;wpfck q&m0efwpfa,mufawmh tenf;qHk;&SdMuwmyJ? 'gayr,fh &yfuGufwpfckrSm
pma&;q&mwpfa,muf&SdzdkUawmh cJ,Of;w,f? uJ... r[kwfbl;vm;? usKyfudkawmif aus;Zl;wifoifhw,f}}
[kqdkwwfonf/
]]aMomf.. [kwfvm; aus;Zl;&SifBuD;&,f? &SifhvdkajymaMu;qdk&if usKyfwdkU&yfuGufrSm
tdrfomwGif;wl;wJhol wpfa,mufrSr&SdvdkU taMumif;ay:vm&if [dkuGif;pyfxd oGm;ac:&w,f?
'gawmifrtm;ao;bl;vkyfaevdkU t&ufwdkufygr,f qdkNyD; yifh&w,f? uJ.. tJ'Dvlu &SifwdkYxufydkNyD;
wefzdk;r&Sdbl;vm; &Sm;yg;owå0gBuD;&JU}}[k tifemu jyefyufwwfonf/
'DtcgrsdK;rSm a*:uDu pdwfrqdk;wJhtjyif tJ'DtdrfomwGif;wl;wJholeJU awGcsifw,fqdkNyD;
csufaumhudk vdkufydkUcdkif;onf/ [dkvlu tvkyfoGm;aew,fqdkawmh r&&atmif vdkuf&Smonf/ NyD;awmh
tdrfomwGif;wl;&mrSm 0ifulvkyfay;onf/ naeusawmh t&ufqdkifac:oGm;NyD; tdrfomwGif;wl;
b0orm;taMumif; ar;jref;avhvmonf/ 'DaemufrSmawmh b0o½kyfaz:0w¬Kaumif; wpfyk'f
a&;jzpfoGm;avonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 30
rif;vl *E¦0iftdyfruf

wpfck&Sdwmu a*:uDonf csufaumhwdkYtdrfvmvnfvQif bDtD;wpfvHk;ESifh tjrnf;rsm;


0,fvmwwfonf/ tifemESifhuav;awGtwGufvnf; acgufqGJaMumfwdkU 0ufacgif;okyfwdkU
0,fvmwwfonf/ awmfpwdGKif;udkyg ac:NyD; oHk;a,mufom; aomufMuonf/ a*:uDrl;vmNyDqdk
]awmom;BuD;}oDcsif;udk toHMoMoBuD;eSifh qdkwwfonf/ xdkUaMumifh a*:uDvmvQif uav;awGu
aysmfMuonf/
]]wJxvufu,feJU... bJMuufoHemcHygvdkU.... BuD;a&mhovm;.... udkif;ckwf&mwGif...
xm0pOf ae0ifaexGuf... tvkt,uf olUxufigvQif.... vkyfief;wGifatmif....}} [k a*:uDu
qGJqGJiifiifqdkvdkufaomtcg awmfpwdGKif;onf &GmudkcPjyefydkUxm;&aom cspfZeD;qdknmESifh om;orD;awGudk
zswfceJ owd& vGrf;qGwfrdwwfavonf/
wpfu,fawmhcsufaumhESifhpmvQif olUtdrfaxmifa&;u ydkítqifajyonf[k qdk&rnf/
olUZeD;uawmol/ i,fi,fwkef;uawmh &GmrSm uGrf;awmifudkifyef;awmifudkifpm&if;0ifaygh/
awmfpwdGKif;u olBuD;om;jzpf\/ olUtazu v,fawG,mawGvnf; tawmftoifhydkifaomaMumifh
acsmifacsmifvnfvnf&Sdonf/awmfpwdGKif;onf NrdKUausmif;rSmvnf; oGm;wufcGifh &cJhonf/
'Dvdkt&nftcsif;awG &Sdolqdkawmh &GmrSmtvSqHk;jzpfaom qdknmESifhom xdkufwefonf[k
tm;vHk;u,lqMuonf/ vlBuD;csif;vnf;oabmwlonf/ vli,fcsif;uvnf; tjyeftvSef
oHa,mZOf&Sdonf/
olwdkUESpfa,muf\vufxyfyGJonf &GmrSmawmh tBuD;tus,fqHk;tjzpf ajymprSwfjyK&onf/
wpf&GmvHk;rD;cdk;wdwfyJ/ auR;wmuvnf; Muufom;[if;? 0ufom;bD;aMumhywfwHk;BuD;
ESyfcsuf? ig;&HUajcmufaxmif;aMumf? o&ufoD;okyf? r,fZvD[if;csdK? ig;ydaMumf/ 'gwGifru NrdKUay:u
wul;wuefU0,f,lcJhaom vdkif;rMuL;azsmf&nfvnf; wdkufao;onf/ tNidrfhawG qdkif;0dkif;awGeJYvnf;
{nfhcHao;onf/
vufzGJUaiGawG ypönf;awGvnf; renf;raem&onf/ v,fydkif&SifawGqdkvQif v,f{uvdkuf
EGm;t&SOf;vdkuf vufzGJUMuonf/
awmfpwdGKif;onf NrdKUausmif;rSmaecJhojzifh tjrifus,fvmonf/ txl;ojzifh olUq&m\
vrf;nTefrIaMumifh pmtkyfawGzwfcGifh&onf/ pmayudk 0goemygvmonf/ rdbvufikwfjzpfaom
v,f,mvkyfief;udk pdwfr0ifpm;/ tazr&SdvQif qufcH&rnfh olBuD;&mxl;udkvnf;rrufarm/
olu pma&;q&momjzpfcsifonf/ xdkUaMumifh rdbawGuG,fvGefoGm;aomtcg &SdorQ
ydkiforQypönf;awG? v,fawG? EGm;awGudk a&mif;wefa&mif;? ay;wefay;? vSLwefvSLNyD; NrdKUay:
wufvmcJhonf/ pmayavmuxJ ajcpHkypf 0ifcJhonf/
ZeD;jzpfol qdknmuvnf; yg&rDjznfhzufyDovSonf/ awmfpwdGKif;\ qE´udk vdkufavsm
jznfhqnf;ay;cJhonf/ pmaye,frSm ½kef;uefvIyf&Sm;&if; &Sdwmav;ukefoGm;awmhvnf; rnnf;rnL
qufvuf&ifqdkifonf/
awmfpwdGKif;&onfh pmrlcESifhravmufri jzpfvmaomtcgrSmvnf; &GmudkjyefNyD; olUtrsdK;awGqDu
qefuav; yJuav;utp ig;ydig;ajcmufuav;tp oGm;qGJvmNyD; pm;0wfaea&;udk BuHzefajz&Sif;cJhonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 31
rif;vl *E¦0iftdyfruf

aemufqHk;b,fvdkrS qufvuf&yfwnfzdkY rvG,fawmhaomtcgusrS uav;awGac:NyD;


&GmrSm cPjyefcdkcJhjcif;jzpfonf/ aqGrsdK;awGuvnf; auif;aumif;rGefrGef apmifha&Smufxm;Muonf/
awmfpwGdKif;udkvnf; tjypfrwifMu/
awmfpwGdKif;u pdwf&if;aumif;oljzpf\/ &GmrSmaecJhwkef;u tay;turf;&ufa&monf/
olNrdKUudkwufcgeD;awmh olwdkUqDrSm tvkyfvkyfaom ol&if;iSm;awGudk v,fwpfuGufqD tydkifay;cJhzl;onf/
xdkUaMumifh awmfpwdGKif;wdkUEGrf;yg;aecsdefrSm wpfvSnfhwpfjyef apmifha&SmufMujcif; jzpf\/
aqGrsdK;om;csif;awGuvnf; awmfpwdGKif; qif;&Jaewmudk txifrao;wJhtjyif olwdkY&Gmu
emrnfBuD; pma&;q&m xGufw,fqdkNyD; *kPfawmif ,laeMuao;onf/
aqGrsdk;awGrSm b,favmufyJaumif;aumif; qdknmwdkY om;trdwpfawGrSm tm;i,fpdwf
0ifrdrSmawmhaocsmonf/ awmpwdGKif;onf tdrfaxmifOD;pD;wpfa,muftaejzifhpm;0wfaea&; ajyvnfatmif
rzefwD;ayEdkifojzifh wm0efrausovdk cHpm;&onf/ olYtay:em;vnfvGef;&Smaom qdknmwdkYom;trdawG
udkvnf; *&kPm oufrd\/
cka&;aeonfh vHk;csif;0w¬Kxkwfa0zdkY tqifajycJhvQifawmh qdknmESifhuav;rsm;udk
jyefac:rnf/ vHk;csif;0w¬Kqdkawmh pmrlc wpfvHk;wpfcJwnf;&Edkifonf/ 'DaiGuav;eJY tdrfqdkifav;
wpfqdkifwnfxm;EdkifvQif txdkuftavQmuf ajyvnfEdkifonf[k pdwful;,Ofaerdonf/
a*:uDuawmh]awmom;BuD;}oDcsif;udk cHpm;rItjynfhygaom toHESifh[JvdkUaumif;wkef;/
]]armifa*:uD ajymMum;r,f? awmom;vJ [kwfEdkifaygif cif&,f? xifwmawG tukefvHk;
rSm;Mur,f? &wemoHk;yg;vJ MunfndKw,f? oHa,mZOfawGacGum0dkif;wJh umr*kPfwdkif;udk tpOfcGmr,f?
jrifwm&,f Mum;wm&,f arT;wm&,f t&om&,f... tawGU[lorQ a&Smifum&Sm;r,f? wpfudk,fwnf;yif
awmxGufoGm;r,f? awmom;BuD;ayghuG,f...}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 32
rif;vl *E¦0iftdyfruf

emrnfausmfyk*¾dKvfwdkUtaMumif;qdkvQif vlawGu tvGefpdwf0ifpm;Muonf/ omrmefrxifr&Sm;


vlwpfa,muf tBuD;tus,f xdcdkuf'Pf&m&wmrsdK;udk oufqdkif&m rdom;pkaqGrsdK;om;csif;uvGJvdkU
b,folrSta&;w,l r&SdvS/ emrnfBuD;yk*¾dKvfwpfa,muf acgif;ayguf oGm;wmavmufusawmh
tBuD;tus,f pdwf0ifpm;Muonf/
aemufqufwGJtjzpf bmaMumifh acgif;ayguf&wmvJ? vifr,m;&efjzpfNyD; aqmfMu ESufMu
vdkYvm;? t&ufrl;NyD;acsmfvJvdkYvm;? remvdkwJhvlwpfa,mufa,mufu ½dkufvdkufwmvm; odcsifMuao;onf/
'gwGifrubJ pdwfxifESifh cefYrSef;ajymMuwmvnf; &Sd\/
'gudk em;pGefem;zsm;Mum;olu wpfu,frSwfoGm;wmrsdK;? 'Dtwdkif;yJjzpfrSmygqdkNyD;
wpfu,fjzpfoa,mif ajymwmrsdK;upNyD; aumv[mvawG jzpfvmwwfonf/ vlawGuvnf;
aumif;wmxuf raumif;wmudk ydkpdwf0ifpm;wwfMuonf/
tqdkawmfaumifav;wpfa,muf oHCmawmfawGudk eHeufwdkif;qGrf;avmif;wwfwJh
udpörsdK;udk ]aMomf...bmoma&;udkif;½Idif;&Smom;yJ} [k omrmefavmufom todtrSwfjyKwwfonf/
wpfu,fvdkYrsm;olu bkef;BuD;ausmif;vmwm abmif;bDwdkeHYeYHav; 0wfvmw,fqdkvQifawmh
[dk;av;wpfaMumf jzpfNyDyJ/
½kyf&Sifrif;orD;av;wpfa,muf olYcifyGef;ESifh cspfcspfcifcif tqifajyaevQif owif;xl;r[kwf/
vifr,m; jyóem wufaeMuNyDqdkvQif owif;xl;jzpf\/ b,fvdkjzpfMuwmvJb,folu
Mum;u0if½IyfvdkUvJ odcsifvmMuNyD/ 'DvdktcgrsdK;rSm rif;orD;ESifhwGJNyD; Zmwfum;t½dkufrsm;wJh rif;om;vnf;
taecuf&NyD/

jrefrmhrQm;ewfarmif 33
rif;vl *E¦0iftdyfruf

'grsdK;qdkwmuvnf; y&dwfowf onf;acsBudKuf jzpf\/ 'Dawmh 'Dvdkowif;rsdK;udk


OD;pm;ay;az:jywwfonfh wpfcsdKUaompme,fZif;rsm;rS yk*¾dKvfrsm;vnf;tvkyf½Iyf&NyD/ olYxufig owif;xl;
owif;OD;&&ef BudK;pm;Mu&NyD/
um,uH&SifawGuvnf; wwfEdkiforQ vQdKU0Sufxm;Muonf/ vlYobm0uvnf;
vQdKU0Sufav odcsifavudk;/ pme,fZif;orm;qdkwmvnf; cufcufcJcJ vdkuf,l&wJhowif;rsdK;udk
ydkNyD;t&omawGUwwfMuonf/ 'DvdkeJUyJ xdyfwdkufawGUcJhMuwmawGvnf;&Sd\/ aumv[mvawGvnf;
jzpfay:vmwwf\/
rm&DvifrGef½dk;udpöudkyJMunfh/ rGef&dk;onf tatmifjrifqHk;? tausmfMum;qHk;tcsdef? t&G,f
aumif;wkef;tcsdef? vlYb0rSmaevdkY taumif;qHk;tcsdefrSm uG,fvGefcJh&Smonf/
w&m;0ifowif;xkwfjyefcsuft& rGef½dk;onf tqdyfaomufNyD; udk,fhudk,fudk aoaMumif;
BuHcJhjcif;jzpfonf[k qdk\/ vlxkur,HkMu/ 'Davmuf atmifjrifausmfMum;NyD; csrf;om
aeolwpfa,mufu aocsifaew,fqdkwm rjzpfEdkif/ NyD;awmhrGef½dk;onf Murf;ydk;aq;aomufNyD;
aoaMumif;BuHjcif;jzpfonf[k qdkonf/ olYvdk csrf;omaeolwpfa,mufu aps;BuD;aom
tdyfaq;awG0,faomufvdkY&ygvsuf 'DavmufeHapmfNyD; t0ifqdk;onfh Murf;ydk;aq; aomufw,fqdkwm
,kwådr&Sd/
tdrfaxmifa&; tqifrajyvdkUqdkwmuvnf; odyfobm0rusvS/ rGef½dk;taejzifh
om,mcsrf;ajrYaom tdrfaxmifwpfckudk xyfrHxlaxmifzdkY tcGifhta&;awG trsm;BuD; &Sdao;onf/
tcspfppf tcspfrSefudk &SmazGzdkU tcsdefawGtrsm;BuD; &edkifao;onf/ oluomvufcHr,fqdkvQif ESpfESpfumum
cspfcifaygif;oif;r,fholawG trsm;BuD; tqifoifh&dSaeonf/
'DtaMumif;awGudkMunfhvQif olUudk,fol aoaMumif;MuHw,fqdkwm rjzpfEdkif/
wpfa,mufa,mufu vkyfBuHwm jzpf&rnf[k wGufqolawG&Sdonf/
b,foljzpfEdkifrvJ/ ol\ vQrf;vQrf;awmuf atmifjrifausmfMum;rIudk remvdkr&Iqdwfaom
NydKifbufwpfa,mufvnf; jzpfEdkifonf/ xdktcg rGef½dk;ESifh acwfNydKifawGxJu [dkvlvdkvdk 'Dvlvdkvdk
txifcH&avonf/ rGef½dk;ESifh½kyf&Sifwpfum;rSm twlwGJo½kyfaqmif&if; uawmufuqjzpfcJhzl;aom
rif;orD;wpfa,mufqdkvQif tdrfwdkif&ma&muf pmydkUNyD;pGyfpGJwm? Ncdrf;ajcmufwm cH&vdkY
tawmfpdwfxdcdkufcJh&onf/
wpfcsdKUuvnf; rGef½dk;udk t½l;trl;pGJvrf;aeol pdwfa0'em&Sifwpf,muf\ vufcsuf
jzpf&rnf[k qdkonf/ wpfcsdKUuawmh rGef½dk;udktcspfBuD;cspfcJhNyD;rS ydkifqdkifcGifhr&cJhaom
cspfola[mif;wpfa,mufa,muf jzpfEdkifonf[k aumufcsufcsonf/
'DvdkeJU rGef½dk;owif;udk odcsifolawG? trsdK;rsdK;awG;xifolawG rsm;jym;vmcJhonf/ 'gudk
tcGifhaumif;,lNyD; r*¾Zif;wpfapmifu tvGwfpHkaxmufwpfa,mufiSm;NyD; &EdkiforQ
owif;tcsuftvufawG pkaqmif;aponf/ 'DawmhrS ydk½Iyfukefawmhonf/
ol&&Sdvmaom owif;wpfck tqdkt& rGef½dk;rSm trSefwpfu,f raoao;bl; qdkyJ/
rormolwpfa,mufu rsufESmudk tufqpfjzifhyufvdkufaomaMumifh ½kyfysufqif;ysuf jzpfoGm;ojzifh
vljrifrcH0Hhjcif;jzpfonf/ xdkUaMumifh aoNyD[k owif;vTifhvdkufjcif;jzpfonf [kqdk\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 34
rif;vl *E¦0iftdyfruf

aemufowif;wpfckuawmh rGef½dk;onf atmifjrifausmfMum;vGef;aom 'PfudkrcHEdkifawmhbJ


NiD;aiGUvmonf/ ywf0ef;usif&SdvlawGu olUudktrSefwpfu,f cspfcifMujcif;r[kwf ol\tvSty?
ol\udk,fcE¨m? ol\ausmfMum;rI? ol\Opöm"e<u,f0rI wdkYudkom tav;xm;Mujcif;jzpfonf[k
xifjrif,lqvmonf/
xdkUaMumifh avmb? arm[? NydKifqdkifrI? vSnfhpm;rI? twåBuD;rI awGjynfhESufaeaom
½kyf&Sifavmuudka&m? qufEG,fywfoufaeaom ywf0ef;usifudkyg pGefUcGmNyD; Zmwfjr§KyfaezdkU
qHk;jzwfvdkufonf/ xdkUaMumifh rGef&dk;onf ppfudkif;awmif&dk;&Sd vlolta&muftayguf tenf;qHk;
acsmifwpfacsmifrSm oDv&Sifb0jzifh at;csrf;pGm aexdkifvsuf&Sdonf/ taESmifht,Sufuif;uif;
b0emyGm;Edkifatmif aoNyD[k owif;vTifhcJhjcif;jzpfonf[k qdkonf/
xdkowif;udkMum;aomtcg pme,fZif;orm;awGa&m wpfcsdKU y&dwfowfawGyg ppfudkif;awmif½dk;udk
vdkufMuawmhonf/ acsmifwumaphatmif vdkuf&SmMuonf/ jzLjzLi,fi,f oDv&SifrSeforQudk
tvGwfray;bJ pl;pl; pdkufpdkuf Munfh½I tuJcwfMuonf/
wu,fawmh ppfudkif;awmif½dk;qdkonfrSm ½IyfaxG;ayGvDvSaom vlUavmuESifh uif;uif;aeNyD;
w&m;usifhBuHvdkaom olawmfaumif;wdkYcdkrSD;&m tvGefat;csrf;Nidrfoufaom ae&mjzpf\/
ckvdkvlawGtrsm;tjym; ajc½IyfaeMuaomtcg olawmfaumif;rsm;twGuf taeSmifht,Sufjzpfvmonf/
xdkUaMumifhoufqdkif&mu arwåm&yfcH wm;jrpfvm&onf/
*sme,fwpfapmifu oDv&Sifav;wpfyg; awmifay:rSaeí jrpfjyifudk ai;Munfhae[ef
aemufausmbuf cyfapmif;apmif;rS ½dkuful;xm;aomyHkudk az:jyNyD; rGef&dk;udk ta0;rS cdk;½dkufxm;ovdk
xifa,mifxifrSm;jzpfatmif vkyfvdkufao;onf/
odu©m&Sdaom r*¾Zif;BuD;wpfapmifu rGef½dk;uG,fvGefpOf tavmif;udkppfaq;cJh&aom rIcif;
q&m0efudk tifwmAsL;vkyfonf/ q&m0efu rGef½dk;uG,fvGefaMumif; oludk,fwdkif ppfaq;twnfjyKcJhjcif;
jzpfaMumif; ajymjyonf/ 0g&ifh pme,fZif;q&mBuD;wpfa,mufuvnf; cdkifrmwdusrIr&Sdaom
owif;udktajcjyKí udk,fh*sme,f udk,fhr*¾¾Zif; a&mif;aumif;atmif vkyfpm;jcif;rSm pme,fZif;usifh0wfESifh
rnDaMumif; aqmif;yg;wpfapmifa&;onf/
'DawmhrS xdkudpö wpfcef;&yfoGm;cJhjcif;jzpf\/
'dkif,memudpöwGifvnf; aumv[mvu 0ifaESmifhvdkufao;onf/ 'dkif,memonf vlcspf
vlcifaygrsm;oljzpf\/ tvSLtwef;&ufa&monf/ vlrIa&;udpöawGrSm wuf<upGm OD;aqmifwwfonf/
odkU&mwGif 0rf;enf;aMuuGJzG,f Zmwfodrf;ESifhBuHK&&Smonf/
olonf ,mOfwdkufrIaMumifh uG,fvGefcJh&&Smjcif;jzpf\/ wpfcsdKUu xdkudpörSm aoG;&dk;om;&dk;
r[kwf[k qdkcJhMuao;onf/ ol\ udk,fydkifum;ay:wGif wjcm;trsdK;om;wpfa,muf
twl&SdaecJhjcif;onfvnf; ar;cGef;xkwfp&m jzpfvmcJhonf/
odkY&mwGif vlxkuawmh arwåmrysufMu/ ydkNyD;awmhawmif *&kPmoufNyD; 0rf;enf;
aMuuGJMu&onf/ olYtwGuf 0rf;enf;jcif;txdrf;trSwfawG qkawmif;arwåmydkYwmawG vkyfMuonf/
aw;oHoGif;vkyfief;wpfckuawmh ]'dkif,mem tvGrf;ajy} qdkaom pD;&D;wpfacGxkwfzdkU pDpOfonf/
emrnfBuD;oDcsif;a&;q&mrsm;u arwåmjzifh ulnDa&;ay;Muonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 35
rif;vl *E¦0iftdyfruf

xdkoDcsif;pD;&D;udpörSmvnf; uoduatmufjzpfp&mwpfck ay:vmao;onf/ vlawGMum;rSm


aumv[mvowif;jzpfaeyHku....
xdkoDcsif;udk y&dwfowfydkrdkcHpm;Edkifap&eftwGuf 'dkif,mem\ om;tBuD;jzpfol
0DvsHudk,fwdkifoDqdkrnf/ xdktcg om;i,f[,f&Du rauseyf/ olUtarESifhywfoufaom
oDcsif;jzpfaomaMumifh olESifhvnf;qdkifonf? olvnf;qdkcGifh&SdonfqdkNyD; xdkoDcsif;rsm;udkyif olUtoHESifh
pD;&D;wpfacG tNydKifxkwfrnf[k owif; xGufvmonf/
y&dwfowfwcsdKUu 0DvsHudk tm;ay;rnf/ om;BuD;jzpfaomMumifh 'DtcGifhta&;udk
cHpm;xdkufonf[k qdkonf/ 'Dvdkb,f&rvJ? om;ESpfa,muf&Sd&m nDwlnDrQ &ydkifcGifh&Sdwmaygh[k
[,f&Dudk*&kPmoufolawGu qdkonf/ xdkudpötwGuf nDtpfudkESpfa,muf rsufESmcsif;
awmifrqdkifawmhbJ wpfa,mufESifhwpfa,muf rac:Edkif rajymEdkifjzpfaeMuonf[k
twGif;odqdkolawGu ajymaeMuonf/ wu,fhtjzpfrSefuawmh........
0DvsHeSifh[,f&D nDtpfudkESpfa,mufMum;rSm bmjyóemrSr&Sd/ 0DvsHu [,f&Dudk tvGef
n§mwmwwfonf/ [,f&Duvnf; tudkjzpfoludk tvGefwG,fwmonf/ wpfa,mufESifhwpfa,muf
pnf;pnf;vHk;vHk; cspfcspfcifcif &SdMuonf/ oDcsif;pD;&D;acGudpörSmvnf; [,f&Du qdkawmifqdkcsifwmr[kwf/
olu abmvHk;uefzdkUom pdwf0ifpm;oljzpf\/ tarESifhywfoufaom tvGrf;ajy*kPfjyKjcif; jzpfojzifh
trSwfw&tjzpf 0ifqdkay;yg[k 0DvsHu twif;wdkufwGef;aomMumifh ygvm&jcif;jzpf\/ nDtudkESpfa,muf
tacG\ atqdk'f? bDqdk'f wpfjcrf;pDqdkzdkU tpuwnf;u pDpOfxm;NyD; jzpf\/
'gudk vlpdwf0ifpm;NyD; oDcsif;acGa&mif;aumif;atmif pD;yGm;a&;orm;awGu vkyfMuHzefwD;
owif;vTifhcJhjcif;om jzpfav\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 36
rif;vl *E¦0iftdyfruf

yef;csDavmurSm jzpfoGm;wJhudpöuawmh aumv[mvr[kwf/ trSefwu,fjzpf\/


emrnfausmfyef;csDq&m yDumqdkESifh ywfoufonf/
yDumqdkonf xdyfoD;yef;csDq&mBuD; jzpf\/ olonf orm;½dk;us yef;csDyHkpHudk
azmufxGufNyD; udk,fydkif[efjzifh vrf;opfxGifcJhol jzpf\/
olYyef;csDawGu a&;csufawGuqef;opfonf/ wjcm;yef;csDq&mawG wGJpyfroHk;&Jaom
ta&mifrsm;udk tcsdK;nDatmifzefwD;EdkifaomMumifh tcsif;csif;uyif olUudkNzHKMu&onf/
olYyef;csDum;rsm;onf eufeJonf? vQdKU0Sufonf? tod&cufonf/ odkY&mwGif Munfhrdolwdkif;udk
n§dKYiifzrf;pm;edkifonf/
olYynmrmevnf;BuD;onf/ olYvuf&mudkvnf; wefzdk;xm;onf/ olYyef;csDum;awGudk
aps;BuD;BuD;&rSa&mif;onf/ wpfcgu emrnfBuD; pD;yGm;a&;ukrÜPDBuD;wpfck\ OuúXu olY½Hk;cef;rSmcsdwfzdkU
yef;csDum;wpfum; qGJay;&eftvkyftyfonf/ qGJ&rSmu ol\yHkwljzpf\/ yDumqdku yef;csDqGJcudk yHkrSefxuf
ig;qavmufydkawmif;onf/ ukrÜPDolaX;u.......
]]aps;ursm;vScsnfvm;As? cifAsm;yHku tJ'DavmufwefvdkUvm;}} [kar;onf/
]]uRefawmfyHk r[kwfygbl;av? cifAsm;yHkyg? cifAsm;&JUyHk[m b,favmufwefEdkifovJqdkwm
cifAsm;bmom owfrSwfMunfhav}} yDumqdku jyefajymonf/
oaX;vnf; cPawGaeNyD;aemuf acgif;ndwfvdkufNyD; ........
]]tif;....[kwfwmaygh? usKyf&JUyHkwl[mwefzdk;&Sd&rSmaygh}} qdkNyD; yDumqdkawmif;onfhaps;
ay;zdkUoabmwlvdkuf\/ wu,fawmhyDumqdkonf rsm;aomtm;jzifh acwfopfyef;csDawGudkom
jrefrmhrQm;ewfarmif 37
rif;vl *E¦0iftdyfruf

a&;qGJavh&Sdonf/ yHkwlyef;csD a&;avhr&Sd/ 'DolaX;&JU yHkuawmh xl;jcm;aom Oy"d½kyf&Sdojzifh pdwf0ifpm;rd\/


xdkUaMumifh vufcHvdkufjcif; jzpf\/
a&;qGJNyD;oGm;awmhvnf; yHkwlqdkwJhtwdkif; wu,fudkwlygayonf/ b,favmufxdvJqdkawmh
t0wftpm;u ydwfptppfawGudk jzwfNyD;uyfxm;ovm; xif&avmufatmif wlonf/ txl;ojzifhawmh
rsufvHk;rsm;/ b,fudpörqdk jywfjywfom;om; qHk;jzwfvkyfudkifwwfaom pl;pl;&S&S&S tMunfh/
]]wlvdkufwmAsm? uRefawmfeJUNydKifbuf pD;yGm;a&;orm;wpfa,muf ay:vmovm;
atmufarh&w,f}}
olaX;onf olYyHkolMunfhNyD; tHhMooGm;onf/ auseyfNyD; oabmvnf;usoGm;onf/
yDumqdkonf uHaumif;onf[kqdkEdkifonf/ wcsdKUyef;csDq&mrsm;onf ouf&Sdxif&Sm;&SdcsdefrSm
qif;qif;&J&Jiwfiwfjywfjywf aecJhMu&onf/ aoNyD;awmhrSmyif olwdkUyef;csDum;awG
aps;aumif;&vmaomfvnf; cHpm;cGifhr&awmh/ avmavmq,f acwfNydKifyef;csDq&mawG xJrSmvnf;
pm;0wfaea&; tqifrajyMuolawGrsm;onf/
yef;csDq&mqdkwmuvnf; ESpfrsdK;ESpfpm;&Sdonf/ aumfrm&S,fac: pme,fZif;o&kyfazmf
yef;csD'DZdkif;vkyfjcif;? ukefypönf;trSwfwHqdyf? ydkpwm? vufurf;pmapmifrsm;a&;jcif;? qdkif;bkwfa&;jcif;
paom pD;yGm;a&;vkyfief;rsm;eSifh qufET,fa&;qGJjcif;uwpfrsdK;/ zdkif;twf[kac:aom yef;csDum;rsm;
a&;qGJjcif;u wpfrsdK;/
aumfrm&S,form;awGu tvkyftyfolawGqDu tcaMu;aiG,lNyD; a&;qGJay;jcif;jzpf\/
olwdkUtaejzifh tvkyftyfolawG pdwfwdkif;usjzpfatmif a&;qGJay;&onf/ 0ifaiGyHkrSef&Sdonf [kqdkEdkifonf/
zdkif;twform;uawmh udk,fpdwfBudKuf qGJcsifwmudkqGJonf/ NyD;awmhrS jyyGJwifonf/
jyyGJrSma&mif;&vQif aiG&rnf/ ra&mif;&bJvnf; &SdEdkifonf/ udk,fu uif;Awfp? abmif?
aq;? tcsdef? ynmwdkUudk tcsdefMumjrifhpGm BudKwif&if;ESD;xm;&onf/ b,favmufMumrS
tBudK;tjrwfjyef&rvJ rajymEdkif/
yef;csDum;wpfum;udk qJGNyD;rMumcif a&mif;xGufcsifvnf; xGufrnf/ ESpfaygif;rsm;pGm
Mumcsifvnf;Mumrnf/ wpfoufvHk;ra&mif;&bJ uG,fvGefNyD;rS a&mif;csifvnf;a&mif;&rnf/
yef;csDum;wpfum;wnf;ESifh av;ig;ajcmufv pm;avmufatmif &csifvnf;&onf/
vaygif;rsm;pGmMumatmif bm0ifaiGrSr&SdbJ pkwfjywfcsifjywfaewwfonf/
yef;csDum;wpfum;a&;qGJ&mrSmvnf; b,favmufMumr,f rcefUrSef;Edkif/ oHk;av;&ufESifh
NyD;csifvnf; NyD;rnf/ vESifhcsDMumcsifvnf; Mumrnf/ a&;vufpudk pdwfBudKufrawGUojzifh
ESpfaygufatmif Mumcsifvnf; MumoGm;Edkifonf/
wcsdKUyef;csDum;awGudk jyyGJwifaomfvnf; ]a&mif;&efr[kwf} [k pmcsdwfcsif csdwfxm;rnf/
wpfcgwpfav udk,fhbmom BudKufvGef;í jyyGJawmifrwif&ufbJ odrf;xm;wmrsdK;&Sdonf/
yDumqdkrSm zdkif;twform;jzpfonf/ zdkif;twform;trsm;pkrSm vltrsm;BudKufBudKuf
rBudKufBudKuf udk,fqGJcsif&m qGJMuolrsm;jzpf\/ xdkUaMumifh yHkrSef0ifaiGvnf; r&SdbJ pm;0wfaea&;

jrefrmhrQm;ewfarmif 38
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tqifrajywmu rsm;onf/ yDumqdkuawmh xl;jcm;onf/ olUyef;csDawGu aps;aumif;&wwfonf/


xdkUaMumifh olrsm;xufpmvQif acsmifacsmifvnfvnf&Sdonf[k qdkEdkifonf/
olonftouf ajcmufq,fpGef;pGef;&Sdvmonfhwdkif vli,fav;wpfa,mufvdk EkysdKjzwfvwf
qJjzpfonf/ pydkU&Syf? wD&Syf? *sif;abmif;bDwdkU 0wfqifavh&Sd\/ &G,fwlwef;wlvlBuD;awGESifh
raygif;bJ vli,fyef;csDq&mav;awGESifhom tzGJUuswwfonf/
olUvuf&mawGudk pGJvrf;NyD; olUqDrSmyef;csDynm oifcsifolvli,fawGvnf; awmfawmfrsm;rsm;
&Sd\/ odkU&mwGifol\ oifyHkoifenf; pepf\ 'PfudkrcHEdkifojzifh wyfvefoGm;olawGom rsm;onf/
yDumqdku ]yef;csDoif? &GmjyifxGuf}[kqdkNyD; v,fuGif;jyifBuD;xJu wJuav; wpfvHk;rSm wpfa,mufwnf;
oGm;aecdkif;onf/ qef? qD? qm;? ig;yd ig;ajcmuf? MuufoGef? tmvl;? yJ ponfwdkUay;xm;onf/
udk,fhbmomudk,f csufpm;&onf/
bmtoHk;taqmifypönf;rS ,lcGifhr&Sd/ a&'D,dk? uufqufrajymeJY em&Dawmifrxm;&/
vQyfppfrD;vnf; r&Sd/ yef;csDoifw,fqdkonfhwdkif bmrS avhusifha&;qGJcGifh r&Sdao;/ cJwH? pkwfwH? aq;?
puúL ponfwdkY vHk;0aqmifrxm;&/ ,kwfpGtqHk; ajrBuD;ay:rSmawmif wkwfacsmif;ESifh jcpfcGifhr&Sd/
xdkv,fuGif;xJu wJav;xJrSm oHk;vwdwd wpfa,mufwnf;ae&onf/ xdktawmtwGif;rSm
reufaexGufvmwm? naebuf ae0ifoGm;wmudk apmifhMunfh&onf/ usefwJhtcsdefawGrSm
aumif;uifudkMunfh&onf/ wdrfawGudk Munfh&onf/ ab;ywf0ef;usif&Sd t&m0w¬Krsm;udk aphaphpyfpyf
Munfh½IrSwfom;&onf/ xdkodkYMunfh½SKrSwfom;&if;u yef;csDqdkwm bmvJ? bmaMumifh yef;csDqGJcsifwmvJ?
ta&mifawGudk b,fvdkcHpm;rdovJ? yef;csDq&mwpfa,muf&JU pdwfaepdwfxm;[m b,fvdkjzpfoifhovJ
qdkwmawGudk awG;awmBuHqMunfh&onf/ yDumqdku wpfywf wpfcg vmawGUonf/ xdktcg
wynfhjzpfolu rdrd awG;awm qifjcifrdwmawGudk ajymjy&onf/
'Dvdk oHk;vwdwdaeNyD;rS 'kwd, tqifhudk wufcGifh&onf/ xdktqifhrSm wpfvMumonf/
pdwfjzifha&;qGJonfh tqifhjzpf\/ vufawGUrqGJ&ao;/ rsufpdrSdwfxm;NyD; ta&mifawGudk
tm½HkcHpm;&onf/ rdrdavhvmMunfh½Ixm;aom t&m0w¬Krsm;udk pdwful;jzifh a&;qGJMunfh&onf/
ta&mifawGudk pdwfxJrSm wGJpyfMunfh&onf/ xdktqifhudk vGefajrmufNyD;awmhrS vufawGUa&;qGJrIudk
pwifoifMum;&onf/
yDumqdkxHodkU yef;csDynmoif&ef a&muf&SdvmolawGxJu trsm;pkrSm v,fuGif;xJu
wJuav;xJrSm wpfvavmufaeNyD;wmeJY jyefajy;Muawmhonf/ vufawGUa&;qGJ&onfhtqifhxd
qefcgwifusefwmqdkvdkY q,fa,mufrSm wpfa,mufawmif r&Sd/ olUqDrSmwynfhcHcsifolrsm;onf
aemufqHk;wGif....
]yef;csDoifr,fhtpm; a&mSifvifausmif;rSm uGefzl;oGm;oifwmrS oufomvdrfhOD;r,f} [k ajymNyD;
xGufajy;Mu&onf/ yDumqdkuawmh.......
]'gawmif oif½dk;nTrf;wrf;udk trsm;BuD;avQmhxm;wm? igyef;csDoifwkef;uqdk&if
udk,faer,fhwJudk udk,fhbmomaqmufcJh&wm? udk,fhbmom ig;rQm;NyD; pm;cJh&wmuG} [kajymavonf/
xdkuJhodkYaom yDumqdkonf toufajcmufq,fausmfawmhrSyif toufESpfq,fyif
rjynfhwwfao;aom rdef;uav;wpfa,mufudk vufxyf,lvdkufavonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 39
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tEkynmavmuwpfckvHk;tHhMoukefMuonf/ a0zefoHk;oyfcsuftrsdK;rsdK;vnf; xGufay:vmonf/


wcsdKUu yDumqdkudk tm;usMuonf/ aumifrav;u i,fi,facsmacsmav;udk;/ tawmfpGHUwJhyk*d¾KvfyJ[k
csD;usL;Muonf/ olUNydKifbufawGuawmh enf;enf; ajymcsifqdkcsifonf/ wcsdKU Zmwfvrf;av;awmif
qifvdkufao;onf/ olwdkUtajymt&qdkvQifawmh..... aumifrav;rSm i,f&G,fpOf
vlrSef;rodwwfcifuwnf;u rdbawGqHk;oGm;ojzifh tbdk;jzpfol\ apmifha&SmufrIatmufrSm
BuD;jyif;cJh&onf/ olwdkUESpfOD;rSm tbdk;wpfck ajr;wpfckjzpfojzifh wpfOD;tay:wpfck oHa,mZOfu
tvGefBuD;Muonf/ wpfaeUrSmawmh uHMur®mu olwdkUajr;tzdk;udk &uf&ufpufpufcGJcGm ypfvdkufonf/
tbdk;jzpfolonf ESvHk;a&m*gjzifh ½kwfw&uf uG,fvGefoGm;av\/ ajr;rav;rSm cdkudk;&rJhjzpf&onf/
olUtwGuf tbdk;omvQiftaz? tbdk;omvQif tarjzpfaomMumifh ydkcHpm;&onf/ tbdk;udk
vGrf;aompdwfjzifh Akef;Akef;vJrwwf jzpf&onf/ pdwfa0'emonfrav; jzpfvkvktajctae
udka&mufcJh&onf/ ckvdk tbdk;udkwrf;waecsdefrSmyif yDumqdkESifhawGUcJhjcif; jzpf\/ xdktcgaumifrav;rSm
tbdk;tpm;jyef&NyDqdkaom tpGJtvrf;jzifh yDumqdkudk wG,fwmrd&mrS vufxyfjzpfcJhjcif; [kqdkonf/
xdkudpörSm yDumqdkudk remvdkolawGu vkyfBuHzefwD;ajymqdkMujcif;om jzpfonf[k
yDumqdkbufawmfom;awGu jyefvnfacsyonf/ yDumqdkuawmh .....
]]vlawGu toufBuD;wmeJU tdkrif;wmudk rcGJjcm;wwfMuao;bl;As}}[k
cyfat;at;avoHjzifhom wHkYjyefajymqdkav\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 40
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]r*Fvm&,frS.... r@dKif... av;...}}


]]a[h... a[h... a[h... atmifyg... ap...}}
ukrkj'mZmwf&HkBuD;twGif;rSm rmom*a&[rf\ toHu [def;xGufvmonf/ toufckepfq,fem;
uyfaeonfhwdkif olUtoHu]ayguf}aewkef;/ tqGJtiif? tyifht&dIufawG usefaewkef;/ tqdkt[J
atmifaewkef;&Sdao;onf/
]]wpfBudrfi,frS ESpfBudrfav.... oHk;Budrfi,frS OD;wif.. &Gmawmf&Sif.. r,fvQif.... uefawmhyg\
bk&m;.....}}
oufBuD;tEkynm&Sifrsm;\ ya'omuyGJjzpfav\/ *E¦0iftEkynmudk cspfjrwfEdk;aom
vli,fwpfpku tukeftuscHNyD; pDpOfwifqufonf/ olwdkUrSmvnf; pGefUpGefUpm;pm; vkyfcJh&jcif;jzpf\/
acwfy&dowfu tbdk;BuD; tbGm;BuD;awG qdkwm? uwmudk pdwf0ifpm;yghrvm;[k pdk;&drfcJhMu&onf/
wu,fwrf;usawmh y&dwfowfrSm ½Hkjynfhatmifvma&muftm;ay;Muonf/ aiGwm&D
½kyfjrifoHMum;Xmeuvnf; vma&muf½dkuful;NyD; wdkuf½dkufxkwfvTifh ay;cJhonf/
yxrqHk;tpDtpOfu rmom*a&[rf\ wpfcsdefuemrnfausmf tysdKawmftujzpf\/
touft&G,f axmufvmojzifh i,fi,fuavmuf roGufvufawmhaomfvnf; rsufcHk;csDyHk? ar;xdk;yHk?
vufcsdK;yHk? ajcxdk;yHkwdkUrSm &ufyform;? wufuedkorm; vli,fawG ai;,l&avmufatmif
ajymifajrmufvSonf/
]]aomufawmfbl;&,feJU.... tdkruGm... tdkruGm... rif;ausmfpGmrdkY rausmfvm;.. a0;&mu&Sm;}}
jrefrmhrQm;ewfarmif 41
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tu0dZÆmBuD; rmom*a&[rf\ tqdktuudk qdkif;0dkif;BuD;u NrdKifNrdKifqdkifqdkifBuD;


ydkUay;aeonf/ qdkif;tzGJUuvnf; raumif;bJ cHEdkif½dk;vm;/ &Gmpm;BuD; pdefrdk;Zwf? aiGESJausmf
csdKufaumhpuD;ESifh ywfrwD; ½IdyifwdkU vufpGrf;jywD;rIwfazsmfajzMuwmudk;/
olwdkUu oHNydKifvdkufqdk&rnfhae&awGrSm 0ifatmfay;Muao;onf/
]]udkBuD;ausmfa&....}}
]]AsdKU....AsdKU}}
]]armifBuD;ausmf...a&}}
]]Asm...As}}
]]þZrÁLrSm NydKifbuf&Sm;..rdk;usewfom;......}}

'kwd,tpDtpOfuawmh aESmif;acwftqdkawmfBuD;rsm;\ azsmfajzrI jzpf\/


wGrf*sHK;\ ]a,musfm;rSmvnf; tonf;eJUyg}
aumfeDz&efYppf\ ]arhuGufudk&Sm}
tdef*sJbwf\ ]cspftm;i,f&olr,f}
ar&Da[mhuif;\ ]eufjzef odkUr[kwf b,faomtcg}
tif'D0DvsH\ ]rkef;&pfavOD;}

]]&Guf0ga<u aEGOD;... av&l;ayGp... naeqnf;qm......


OMoaqG... aEGaw;&SifiSuf... yifudkif;xufrSm....
oHpmpm... aEGBudKaw;udkom... av;wGJUrSefpGm..
aw;zGJUjyef&Sm... tazmfuGJ... wpfudk,fwnf;...
udk,fvnf;rif;... vdkygyJ... udk,fhb0rSm.....
ndK0ga&T... anmif;&Gufavtaemh.... ajyavsmh... a<uaygh....
aEGwpfausmh... a&mufjyefNyDav.... wpfcg...}}

cHpm;csuftjynfhjzifh oDqdkaeaom *E¦0iftqdkawmfBuD; tif'D0DvsH\ oDcsif;oHwGif


y&dwfowfrsm;rdef;arm aeMuonf/ xdkUaemuf *Dwvkvif bDodkAif\ wpfudk,fawmf pE´&m;vufpGrf;jy
wD;uGufrsm;jzifh y&dwfowftm½kHudk csKyfudkifzrf;pm;vdkufjyefonf/
qufvufNyD; plygpwm; tqdkawmf ½kyf&Sifrif;om; tJApf y&ufpavESifh acwfa[mif;
rif;orD;BuD;rsm;jzpfMuaom tufAm*g'em? ar&DypfzdkU? tufpom0DvsH? *sL'D*gvifwdkU
wpfvSnfhpDpHkwGJoDqdkaom oDcsif;rsm;jzifh azsmfajzonf/ *sL'D*gvifESifh wGJíoDqdkaom ]wulul;ul}oDcsif;udk
y&dwfowfawG t&rf;oabmusNyD; yGJawmif;ojzifh ESpfBudrfjyef oDqdk&onf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 42
rif;vl *E¦0iftdyfruf

xdkUaemuf acwfa[mif; tEkynm&SifBuD;rsm;udk *kPfjyKonfhtaejzifh ckwavmtvGefemrnf


BuD;aeaom 0ufpfvdkufzftzGJUu 'dk;ywf0dkif;jzifhazsmfajzonf/ rdkufu,f*sufqifuvnf; OD;a&T½dk;tujzifh
yg0ifulnDcJhao;onf/
aemufqHk;tpDtpOfuawmh oufBuD;tNidrfhcef;jzpf\/ rif;orD;rSm *sLvDtif'½l; jzpf\/
vl&Gifawmfrsm;tjzpf abmh[kyf? *s,f&Dvl;0pfESifh aemfref0pfp'rfwdkUu toHk;awmfcHMuonf/ abmh[kyfu
cGef;axmufwpfyk'f qdkonf/ xdkUaemuf y&dwfowfudk arwåmydkU? EIwfqufpum;ajymNyD;......
]]uJ..oli,fcsif;wdkUa&..tckvkd ½Hkjynfh½HkvQHatmif vma&muftm;ay;MuwJh y&dwfowfBuD;[m
rif;wdkUigwdkUudk Munfh&Hkoufouf r[kwfbl;? rif;orD; *sLvDtif'&l;av;&JU cspfvSpGmaom yD,0gpm
pum;oHav;awG? MunfvifcsdKjrwJh aw;oHav;awG? EGJUaESmif;oGufvufwJh uBudK;u[efav;awGudk
Mum;csif jrifcsif MunfhcsifvdkU vmMuwm r[kwfvm;uGJU}}
]][kwfygh}}
]]'Dawmh rif;orD; ac:MuOD;pdkU&JU}}
xdktcg aemfref0pfp'rfu ZmwfpifaxmifhqDajy;oGm;onf/ *s,f&Dvl;0pfu......
]]a[haumif..b,foGm;rvdkUvJ}}
]]rif;orD;ac:zdkU qdkufum;oGm;iSm;rvdkUav}}
]]'Davmufawmif nHh&ovm;[Jh? rif;orD;ac:wm qdkufum;eJU &yghrvm;? roum
vifc½kqmavmufawmh jzpf&rSmaygh}} abm[kyfu0ifí...
]][m bmawGavQmufajymaewmvJ? rif;orD;ac:ygqdkwmu pmcsdK;av;eJU vSrf;ac:zdkYajymwm}}
]]aMomf...'Dvdkvm;? 'Davmufawmhjzpfygw,fuG.... t[rf;... t[rf;... yk0gESpfptomcsygvdkU }}
]]rif;ac:yHkBuD;u ½dk;aeygNyDuGm}}
]]'gqdkvnf; rif;yJac:vdkufygawmh}}
]]uJac:NyDaemf... cifunmjrif b0ifrSm&TifvdkufygwJh tdk;As bifvm'if....}}
]][m...b,fhES,fh rif;orD;ac:ygqdkwm uJ uJ rif;wdkUac:vdkUawmh rjzpfygbl;? igyJac:yghr,f}}
*s,f&Dvl;0pfu y&dwfowfbufausmay;NyD; usHKUusHKUav;xdkifaeaom rif;orD; *sLvDtif'&l;udk
wpfcsufapmif;iJhMunfhvdkufNyD;rS....
]]xm;cifESr? cg;&iftp? ig;yOöaumif;jcif;? tu,f'rD a&Tpifav;vdk? r,fr'Dvdkjrif&if
ai;&ygwJh? *s,f&D&JU cifcifav; *sLvDa&.....}}
*sLvDtif'½l;onf x&yfvdkufNyD; EGJUaESmif;nifompGm avQmufvmonf/ y&dwfowfudk
vuftkyfav;csDEIwfqufvdkufNyD;rS oDcsif;pqdkonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 43
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]tNidrfhrif;orD;rsm; &nf;pm;xm;wJh vlqdkwmrsdK;aemf oabmenf;enf;BuD;OD;rSaygh


ocif&,f... rD;a&mifatmufudk0if&if vljyufawGeJU aomawmh armifhoabmu rMunfrvif.......}}
wD;vHk;tydk'fwGif tu0ifvmonf/ *sLvDtif'½l;\ u[efrSm wcsdKUrif;orD;awGvdk
ckefayguf vl;vSdrfhaejcif;rsdK;r[kwf/ tvGefnufanmonf/ uBudK;wpfuGufcsif;rSm yef;csDum;wpfcsyfpDvdk
vSy oyf&yfonf/ vufckyfoHawG rpJawmh/
Ä

jrefrmhrQm;ewfarmif 44
rif;vl *E¦0iftdyfruf

aps;wdkU\oabmobm0rSm eHeufapmapmrSm pnfum;wwfonf/ aejrifhvmvQifaps;uGJNyD/


rGef;vGJnaeydkif;wGif wpfBudrfpnfum;onf/ naeapmif;vQif aps;aygifBudK;NyD/ rarSmifcif
aps;ydwfavh&Sdonf/ 'gu NrdKUjyaps;wdkY\ xHk;pHyifjzpf\/
olwdkUbufydkif;rSmusawmh wpfrsdK;/ naeapmif;rS aps;wef;av;u pwifouf0ifvIyf&Sm;vmonf/
aps;onfawGuvnf; xdktcsdefrS qdkifudkpcif;onf/ arSmifvmav pnfum;vmavjzpf\/
olwdkY&yfuGuf&Sdvlrsm;onf eHeuftapmBuD;xNyD; vkyfief;cGif&Sd&modkU oGm;Mu&onf/
wpfaeukef tvkyfvkyfNyD; 0ifaiG&SmMuonf/ naeapmif;tvkyfujyefvmawmhrS ygvmwJh
aiGuav;ESifhcsifhcsdefNyD; aps;0,fMu&onf/ vkyfief;cGif&Sd&mESifh tdrfESifh c&D;uGma0;olrsm;rSm rdk;csKyfrSyif
jyefa&mufwwfonf/ xdkUaMumifh narSmifawmhrS aps;pnfum;jcif; jzpf\/
vufzuf&nfqdkifawGqdkvQifvnf; wpfaeukef ajcmufuyfaeNyD; nusrSvlwzGJzGJ 0ifvmwwf\/
aps;0if0,f? tdrfjyefcsufjyKwfNyD; n &Spfem&DavmufrSm npmpm;Mu&onf/ NyD;awmh
waeukefyifyef;vmorQ ausmqefUNyD;tem;,lolu,l? vufzuf&nfqdkif xGufoluxGuf?
aiGuav;enf;enf;yg;yg;ydkvQif AD'D,dk&HkoGm;/ b0awGu 'Dtwdkif;usifvnfaeonf/
aps;uav;rSm taqmufttHkawG bmawGeJU twnfwusr[kwf/ vrf;\ ab;wzufwcsufrSm
,m,Dcscif;NyD;a&mif;Muaom ysHusaps;uav;om jzpf\/ ysHusaps;jzpfaomaMumifh qdkifae&mawGudk
pepfwus eHygwfwyfxm;jcif;vnf; r&Sd/ odkUwdkifatmif olwdkUenf; olwdkUk[efjzifh
ae&mowfrSwfydkif;jcm;xm;wmawmh &Sd\/ wpfa,mufu Am'Hyifa&SUu[m ighae&m[k owfrSwfxm;vQif
olYab;u b,fol? tJ'D [dkbufu b,fol? rsufESmcsif;qdkifu b,folqdkNyD; qifhuJ qifhuJ
rSwfxm;vdkufawmh NyD;a&maygh/

jrefrmhrQm;ewfarmif 45
rif;vl *E¦0iftdyfruf

wpfcgwavrSmawmh enf;enf;jyóem&Sd\/ xGufaeusqdkifu taMumif;aMumif;aMumifh


tcsdeftawmfMumatmif rxGufjzpfaomtcg wjcm;wpfa,mufu tpm;0ifcsif0ifrnf/ ab;qdkifawGu
olYae&mudkcsJUNyD; ,lcsif,lrnf/ aemiftqifajyvdkU jyefxGufcsifwJhtcgusawmh ae&muaysmufaeNyD/ xdktcg
olUae&mudk jyefawmif;? wpfzufuvnf; eifrSrxGufawmhbJ? NyD;awmh 'Dvdkae&mrsdK;u tydkif,lxm;vdkY
&wmrSr[kwfbJqdkNyD; jiif;MuckefMu? qJMu qdkMuwmrsdK;awmh jzpfwwfonf/
wpfcgwpfavusawmhvnf; qdkifem;eD;csif; roifhrwifhjzpfwmrsdK; BuHK&onf/ xdktcg
atmfBuD;[pfus,f pum;rsm;Mu? aqmfr,f ESufr,fvkyfvdkU ab;u 0dkif;qGJMu&? aemufusawmhvnf;
w[D;[Dw[J[J &,farmMu? olwdkUb0eJU olwdkUawmh [kwfovdkvdkygyJ/
nbufusrS pnfum;aom aps;jzpfojzifh 'DZ,frD;cGufuav;awG xGef;xm;Muonf/
bufx&DrD;acsmif;awGudkvnf; BudKMum;BudKMum; jrif&onf/ ta0;rS vSrf;MunfhvdkufvQif
bk&m;yGJaps;wef;av; wpfckvdk jzpfae\/
rsm;aomtm;jzifhawmh uefpGef;&Guf? csOfaygif&Guf? yJoD;? c&rf;csOfoD;? &Hk;ywDoD;?
i½kwfoD;pdrf;? eHeHyif paom [if;oD;[if;&Gufrsm;? MuufoGef? i&kwfoD;rIefY? eEGif;rIefY? qm;? rqvm paom
rD;zdkacsmifoHk;ypönf;rsm;? tmNyJajcmuf? ig;azmif&dk;ajcmufESifh trnfrod&aom ig;ao; ig;zGJajcmufrsm;?
MuufO? bJO? 0uftlacsmif;? 0ufqDzwf ponfrsm;om&Sdonf/
qDa&mif;olu wpfusyfom;? ESpfusyfom;? ig;usyfom; ponfjzifh
yvwfpwpftdwfuav;rsm;wGif tqifoifh xnfhay;xm;onf/ qefuvnf; wpfvHk; ESpfvHk;rSpí
wpfjynftxd <uyf<uyftdwfrsm;jzifh xnfhxm;onf/ tqifoifh ,loGm;&Hkyifjzpf\/ (plygrm;uwfBuD;awGrSm
bmprmwDqefwdkY? *sufprifqefarT;wdkUudk yufuifvSvSav; xkyfNyD; a&mif;ovdkayghav/)
rkefU[if;cg;qdkif?tokyfqdkif? taMumfqdkifwdkU&JU [dkbufacsmifusus wpfae&mrSmawmh
'Dvdk&yfuGufrsdK;twGuf r&Sdrjzpfaom qdkifuav;wpfqdkifvnf; &Sd\/
t&ufykef;qdkifuav;yifjzpfav\/ bDtD;ESifh awmt&ufwdkY&onf/ awmt&ufqdkaomfvnf;
[dk;awmxJawmifxJrSm csufwmawmh r[kwfyg/ olwdkYNrdKUe,f tpGeftzsm;&Sd acsmifusaom ae&mawGrSm
udk,fwdkifcsufvkyfMujcif;om jzpf\/ 'D*&Duvnf; rSefvSonfr[kwf/ jyif;NyDqdkvQif tufqpfrsdKcs&ovdk
xlyloGm;apNyD; aysmhNyDqdkvQifawmh t&ufxJa&a&mxm; wmvm;? a&xJt&ufa&mxm;wmvm;
rodEdkifatmifygyJ/
aps;uvnf; tvGefoufomonf/ bDtD;aps;\ xuf0ufavmufom&Sd\/ wcsdKUuawmh
xdkt&ufrsm;onf pepfwus csufvkyfxm;wm r[kwfaomMumifh tEå&m,f&Sdonf[k qdkMuonf/
olwdkUtac: ]azmavQm} qdkaoma&m*gjzpf\/ awmt&uf aomufzefrsm;vQif tom;ta& yGpdpdjzpfvmonf/
tonf;udkxdcdkufaomaMumifh azmvmjcif; jzpf\/ rMumcifaoawmhonf/ xdkUaMumifh azmavQm[k
ac:wGifjcif;jzpf\/ odkY&mwGif olwdkUuawmh....
]]razmvJ avQmcsif avQmwmygyJuGm? 'grSraomufvJ a&aomufNyD; rl;zdkYyJ&Sdw,f}}
a&qdkwmawmif a&oefUAl; 0,faomufEdkifwmr[kwf/ a&oefUAl;uvnf; awmt&uf
wpfykvif;xuf aps;ydkBuD;aewmudk;/ olwdkUcrsmrSmu EdkifiHjcm;pHcsdefrDcsufvkyfxm;aom
t&ufaumif;aumif;awGvnf; raomufEdkif? bD,mqdkifvnf; rxdkifEdkifawmh 'Dqdkifuav;awGudk
tm;udk;&awmhwmygyJ/ aiGuav; enf;enf;yg;yg;&TifvmvQif bDtD;ppfppfuav; udkif&wmayghav/
jrefrmhrQm;ewfarmif 46
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tjrnf;awGuawmh 'DvdkqdkifrsdK;&JUxHk;pHtwdkif; yJjcrf;aMumfokyf? vufbufokyf? tmNyJajcmuf?


wnif;oD;jyKwf/ bJOokyfqdkwm taumif;pm;tjrnf;av/
wpfaeukef yifyifyef;yef; tvkyfvkyfcJh&wmqdkawmh 'guav;0ifoGm;rS tudkuftcJ
tanmif;tnmajyNyD; ayghyg;oGm;wwfwmuvm;/ t&ufaomufvQif 'Pfausw,fvdYk aq;ynmu
vufcHovm;? rcHovm;awmh rod/ olwdkUuawmh acG;awmuf&Guf [if;csdKuav;eJUrsm; wGJzufNyD;
arQmcsvdkuf&&if wu,fhvmbfwpfyg;[kyJ xifaeolrsm;jzpf\/
awmfpwdGKif;onf 'Daps;uav;udk pdwf0ifpm;cJhwmMumNyD/ 'Daps;uav;taMumif;
0w¬Kwpfyk'fa&;csifaeonf/ xdkUaMumifh aps;wef;xJ [dk'DavQmuf&if; avhvmonf/
olu 0w¬Ka&;vQif pdwful;ESifha&;avhr&Sd/ taMumif;t&mwpfckudk aphaphpyfpyfavhvmonf/
jzpfEdkifvQif udk,fwdkif0ifa&muf cHpm;Munfhcsifonf/ tenf;qHk; teD;uyfawmh Munfh½I
rSwfom;wwfonf/ xdkUaMumifhvnf; olU0w¬KwdkawGu o½kyfyDjyifjcif; jzpfonf/ xdkUaMumifhvnf;
olU0w¬Kwpfyk'f wpfyk'f xGufvmzdkU tcsdefawGMumjcif; jzpf\/
olu tajccHvlwef;pm;awGtaMumif; a&;wmrsm;onf/ olwdkU bmvkyfaeMuovJ? b,fvdk
0wfpm;qif,ifMuovJ? b,fvdkaexdkifpm;aomufMuovJ tcsuftvuf&Sm&wm odyfrcJ,Of;/
ta&;BuD;wmu olwdkU\p½dkufudkay:atmif a&;EdkifzdkU jzpf\/ olwdkUajymwJh pum;toHk;tEHI;awG?
av,lavodrf;awGutp? trdzrf;EdkifrS 0w¬Ku touf0ifrnf/ 'grSr[kwfvdkUuawmh 0w¬Kqefaom
okwaqmif;yg;vdk jzpfaevdrfhrnf/ 0w¬KqdkvQifawmh bmtaMumif;t&myJa&;a&; &oajrmufzdkU?
tEkynmtm;aumif;zdkUawmh vdktyfonf[k olxif\/
aps;0,folrdef;rwpfa,mufonf ykpGefqdwfonfESifh tacstwif jiif;ckefaeMu\/
jzpfyHkrSm ykpGefqdwfonfu wpfykHig;q,fESifh atmfa&mif;aeonf/ 0,folrdef;ronf yxrwpfacguf
jzwfoGm;pOfu vSrf;MunfhoGm;onf/ aemufwpfacguf jyefavQmuf tvmwGif... ]]vmaemf... vmaemf...
ykpGefqdwfuav;awG? avQmhvdkufNyD? avQmhvdkufNyD? wpfyHkav;q,feJYyJ ,loGm;...}}
ykpGefqdkwm Mum&SnfodkavSmifxm;vdkU &wmr[kwf/ 'DaeU ra&mif;&vQif aemufaeUusawmh
ykyfukefwm/ 'Dawmh jrefjrefa&mif;ukefatmif avQmh&wmav/ wpfyHkig;q,fuae av;q,fudk
avQmhvdkufNyDqdkawmh 0,folrdef;rvnf; pdwf0ifpm;oGm;onf/ xyfqpfvdkY &csifvnf;&Edkifonf qdkNyD;
qdkifa&SUrSm 0ifxdkifvdkufonf/
]]ravQmhawmh bl;vm;}} [kar;onf/
aps;onfu.... ]]avQmhNyD;om;av tpfr&JU? wpfq,fawmif avQmhxm;wm}}
0,foltrsdK;orD;rSm ykpGeftyHkawGudkMunfhNyD; rsufarSmifusHKU oGm;onf/ wpfckck rSm;,Gif;
aeaMumif;&dyfrdvdkufonf/ bmygvdrfh[k pOf;pm;onf/ [kwfNyD/ yxrwpfacguf MunfhoGm;wkef;u
ykpGefqdwftyHku oHk;yHkyJ &Sdonf/ ckMunfhvdkufawmh av;yHkjzpfaeonf/
ol[dkbufavQmufaewkef; tcsdeftwGif;rSm oHk;yHkxJuenf;enf;pDcGJNyD; av;yHkjzpfatmif
yGm;xm;jcif; jzpfrnf/ 'Dvdkqdkawmh e*dku wpfyHkig;q,fESifha&mif;vQif oHk;yHktwGuf wpf&mhig;q,fyJ &rnf/
ckvdkav;yHkcGJNyD;av;q,fESifh a&mif;awmh wpf&mhajcmufq,f&rnf/ aps;avQmhw,fqdkcgrS wpfq,fawmif
ydkjrwfwJhoabm jzpfae\/ ynmom;ygvSaom a&mif;0,fa&; AsL[myJ/

jrefrmhrQm;ewfarmif 47
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]tpfr 'grsdK;awmh vkyfzdkUraumif;bl;? apmapmu uRefrMunfhoGm;wkef;u oHk;yHkyJ &Sdwm}}[k


0,folrdef;ru ajymvdkufonf/
aps;onfu ]]r[kwfygbl;? apmapmuwnf;u av;yHkygyJ}}
]]uRefr aoaocsmcsm jrifwmyg? apmapmuxufpm&if tyHkawGuao;oGm;wmMunfhygvm;}}
0,folu xyfNyD; oufaoxlonf/
]]tr,f? wpfyHkrSm ykpGefqdwf b,fESpfaumif&Sdw,f qdkwmaum a&wGufxm;ao;vm;
rodbl;}} [k aps;onfu jyefaighonf/
0,foluvnf; racvSyg/ ]]tpfr aps;avQmha&mif;wmuvnf; ukrÜPDawGu txl;avQmhaps;
qdkwmygyJvm;}}
acwfrDaom Oyrmjzpfojzifh awmfpwdGKif; em;pGif;&if; NyHK;vdkufrd\/
]]uJ....uJ... oHk;q,fhig;usyfeJUyJ ,loGm;awmh? ykpGefqdwfacgif;awGxJrSm vufiif;uHprf;rJ
ygao;w,f}} [k aps;onfu aemufajymif&if; tavQmhay;vdkufonf/ olwdkU ta&mif;t0,f
wnfhoGm;Mu\/
awmfpwGdKif;onf aps;0,folawGudk tuJcwfMunfhonf/ 0,fol rdef;rtrsm;pkonf
aps;xJa&mufvQif oifhawmf&mqdkif 0ifNyD; wpfcgwnf; wef;0,fwmrsdK; odyfr&Sd/ wpfqdkifNyD;wpfqdkif 0ifNyD;
penf;emNyD;rS 0,fwwfonf/
aps;0,fw,fqdkwm Munfhawmh vG,frvdkvdkeJU tawmf wGuf&csuf& OD;aESmufpm;&onfh
udpö jzpf\/ bmawGaygovJ? bmawG aps;oufomovJ pHkprf;&onf/ &moDtcsdeftcgudkvnf;
em;vnf&onf/ rdk;ukefcgprSm ig;ykpGefaygwwfonf/ aqmif;&moDrSm [if;oD;[if;&Guf vIdifvIdifxGufonf/
qD&Sm;aomtcsdefrSm 0ufom;aps;wufonf/ 'gawGudk od&rnf/
udk,fhrSm&SdwJhaiGeJU tqiftajyqHk;jzpfatmif wdkif;xGmcsifhcsdef 0,fwwf&rnf/
aps;aygwdkif;vnf; 0,fvdkUjzpfwmr[kwf/ Oyrm MuufOawG t0ifrsm;vdkU aps;usaeonf/ odkY&mwGif tdrfrSm
pm;r,fhvlrsm;onf/ udk,fhrSm&SdwJhaiGu tm;vHk;twGuf avmufiatmif r0,fEdkifwmrsdK; &dSonf/ 'Dawmh
udk,fhrSm&SdwJhaiG&,f? pm;r,fh yg;pyfayguf&,f? ukefaps;EIef;&,fudk o[Zmwjzpfatmif csdefudkufwwfzdkU
vdkonf/
'DvdkudpöawGrSm rdef;rawGu tvGefawmfonf/ b,favmufnHhwJhjzpfjzpf 'Dae&mawmh
ocsFmaygarmu©xufydkNyD; wGufcsufwwfonf/ a,musfm;awGu 'DvdkudpörsdK;BuHKvQif bmvkyf&rSef;rod
jzpfwwfonf/
[dkvlwpfa,mufudkyJMunfh/ xdkolrSm toufig;q,f0ef;usif avmuf&Sdrnf/ ydefydefajcmufajcmuf
ndKndKnpfnpf jzpf\/ cg;Mum;rSm <uyf<uyftdwf ta[mif;wpfvHk;udk acgufNyD; xdk;xm;ojzifh
aps;0,fvmrSef; odomonf/ tvkyfutjyef 0if0,fjcif;jzpfrnf/
olonf csDwHkcswHkjzpfae[efjzifh cPawGa0aeonf/ xdkUaemuf qHk;jzwfcsufwpfck csvdkufyHk
&onf/ aps;wef;udk vGefoGm;atmif qufavQmufoGm;NyD;aemuf t&ufqdkifxJ 0ifoGm;avonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 48
rif;vl *E¦0iftdyfruf

'Dvl b,fvdkvlrsdK; jzpfrvJ/ tdrfrSm qmavmifrGwfodyfpGm apmifhpm;aeMuaom rdom;pkudk


rn§mwmbJ wpfudk,faumif;qefwJh vlvm;/ udk,fhrSm 0ifaiGtenf;i,fom&Sdw,f qdkvQifvnf;
rwwfomwJhtqHk; csOfzwfpHkESifh iyd&nf 0,foGm;vQif wpfeyfpmawmh jzpfoGm;EdkifwmyJ r[kwfvm;/
'grSr[kwf tajctaeudk &ifrqdkif&Javmufatmif owådenf;vdkU BuHrdBuH&m xGufayguf
&SmwJhvlrdsK;vm;/
aemufwpfcku rdom;pkr&Sdol vlysdKBuD;vnf; jzpfEdkif\/ olUrSm&SdwJhaiGeJU [if;vsm0,fNyD;
csufpm;wmxufpmvQif awmt&ufwpfydkif;eJU tjrnf; enf;enf;yg;yg; pm;aomuf vdkufwmurS
p&dwfNidrf;NyD; wGufajcudkufao;w,f[k qHk;jzwfvdkufwmvnf; jzpfaumif; jzpfEdkifonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 49
rif;vl *E¦0iftdyfruf

arSmf½Hka[0efonf om,mvSyvGef;onf/ jrifhrm;NyD;tHkUqdkif;aeaom opfyifBuD;rsm;ay:wGif


iSufrsdK;pHkwdkU aysmfyg;NrL;xl;aeMu\/ ae&mwdkif;rSm yef;awGyGifhaeMuonf/ ta&miftaoG;
pHkaom aumfaZmBuD;wpfcsyf cif;xm;ovdkjzpfaeonf/ ausmufurf;yg;,HrS a&wHcGefrsm;
jzmusaeonf/ atmufajcwGifa&tdkifwpfck&SdNyD; prf;acsmif;i,frsm;tjzpf cGJxGuf pD;qif;
aeMu\/
prf;acsmif;ab;&Sd ausmufwHk;ay:wGif ½dkrD,dkESifh *sL;vd,ufwdkU xdkifaeMu\/ &dkrD,dku
iSufuav;awGudk armhMunfhaepOf *sL;vd,ufu prf;acsmif;xJrSm ul;cwfaeaom a&Tig;uav;rsm;udk
Munfhae\/
olwdkUESpfa,muf tjyeftvSef cspfMuyHkrSm b,folrS rDEdkifr,frxif/ wpfa,mufudk wpfa,muf
rsufpdatmufu taysmufrcH qdkwmxufydkonf/ udk,fhcspfoludk olrsm; Munfhwmawmif rcHEdkif/
NrdKUBuD;jyBuD;rSmqdkvQif wpfa,mufr[kwf wpfa,muf Munfhwmawmh cH&rSmyJ/ xdkaMumifh
b,folrSrMunfhEdkifatmif vlolr&Sdonfh awmawmifxJrSm vmaecJhjcif; jzpf\/
wpf&ufrSm ½dkrD,dku [if;pm;t&SmxGufaepOf avjyif;rkefwdkif; usvmonf/ olwdkY\
a*[mjzpfaom ausmuf*l&Sd&modkY rjyefEkdif/ aemufwpfaeY reufusrS rkefwdkif;pJoGm;ojzifh *sL;vd,ufESifh
jyefqHkMuonf/ olwdkUESpfa,mufrSm wpfnwm cGJcGmcJh&wJhtwGuf ckepf&ufwdkifwdkif vGrf;aqG;Mu&avonf/
*sL;vd,ufonf prf;acsmif;av;xJu a&Tig;uav;awGudk vdkufzrf;&if; aqmhupm;
aeonf/ ig;uav;awGu tvGefvsifojzifh zrf;&cufaeonf/ wpfcgwpf&H vufckyfxJa&mufNyD;rS
q,fvdkufvQif avsmueJ vGwfxGufoGm;wwfonf/ 'gudkMunfhNyD; *sL;vd,uf aysmfaeonf/ ol\
&,foHvGifvGifonf prf;acsmif;a&pD;oHESifhtNydKif ausmufeH&Hudk ½dkufcwfae\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 50
rif;vl *E¦0iftdyfruf

½dkrD,dkonf ol\av;udk BudK;topfvJwyfaeonf/ 'Dav;BuD;onf ol\ vufpGJawmf


jzpfovdk olESifh *sL;vd,ufwdkY\ atmifoG,fawmfBuD;vnf; jzpf\/ 'Dav;BuD;tpGrf;aMumifhyif
jr§m;ypfNydKifyGJwGif t"du NydKifbufjzpfaom eD½dk;bk&ifudk tEdkif,lcJhEdkifjcif; jzpf\/
xdkpOfu &dkrD,dkrSm zdwfpmrygojzifhNydKifyGJ0ifcGifhr&Sd[k eD½dk;bk&ifu uefYuGufcJhao;onf/
zdwfpm vdk rvdk[k jiif;MucHkMu&ao;onf/ aemufqHk; 'dkiftzGJu ½dkrD,dkudk 0ifcGifhjyKcJhonf/ NydKifyGJwGif
½dkrD,dktEdkif&aomtcg eD½dk;bk&ifu vHk;0rauseyf/
]]'DrSm? ½dkrD,dk rSwfxm;vdkufprf;yg? eD½dk;qdkwJhaumif[m olvdkcsifwmudk&zdkU b,fawmhrS
vG,fvG,feJU vufavQmhwwfwJhvlrsdK;r[kwfbl;uG}} [k BuHK;0g;oGm;ao;onf/
½dkrD,dkonf av;BudK;wyfNyD;oGm;onf/ BudK;tavQmhtwif;udk prf;onf/ BudK;udk vufESifh
cwfMunfh&m axmifceJ jrnfoGm;onf/ olauseyfoGm;\/ usnfawmufxJu jrm;wH wpfacsmif;udk,lonf/
av;ay:wifNyD; cyfvSrf;vSrf;&Sd uRef;yifBuD;qD prf;oyf ypfcwfvdkuf\/ jrm;wHonf
tvif;a&mifwef;wpfckvdk 0if;ceJ vufceJ ajy;xGufoGm;onf/
½kwfw&ufMunfhvQif ypfrSwfudk vGJacsmfoGm;onf[k xif&\/ trSefrSm jrm;wHonf vHk;ywf
vufwpfzufpmrQ&Sdaom uRef;yifBuD;udk xkwfcsif;cwf azmufxGufoGm;jcif;omjzpf\/ jrefvGef;
jyif;xefvGef;vdkY rjrifvdkuf&jcif;ygyJ/
xdkpOfrSmyif *sL;vd,uf\ ta&;wBuD;ac:oHudk Mum;ojzifh vSnfhMunfhonf/
]]armifawmf...[dkrSm MunfhygOD;? a&Torifav; vSvdkufwm? *sL;*sL; vdkcsifw,f..}}
orifav;wpfaumifonf awmpyfwpfae&mrS olwdkU&Sd&modkY rsufvHkav; uv,fuv,fvkyf&if;
Munfhaeonf/ &dkrD,dku av;ESifhjrm;udk toifhjyifNyD; csdef&G,fvdkuf\/ *sL;vd,ufu tvefYwMum;
wm;jrpfonf/
]]rypfygeJU armifawmf? t&Sifzrf;ay;yg}}
½dkrD,dk wpfcsuf awGa0oGm;onf/ olonf av;twwfrSm wpfzufurf;cwf wwfolomjzpf\/
jrm;ypfNydKifyGJrSmwkef;u a&mfbif[kwdkU? av;onfawmfBuD; 0DvsHwJwdkYudk tEdkif,lcJhol jzpf\/ 'DvdkvlrsdK;u
orifudk t&Sif vdkufzrf;ay;&r,fqdkawmh....
]]bmvJ? zrf;ray;Edkifbl;aygh...[kwfvm;? odygw,f..odygw,f? tckawmh tcspfawG avsmhukefNyD
r[kwfvm;? [dkt&if r&cifwkef;u armifawmf qdkcJhwJhoDcsif;udk rrSwfrdawmh bl;ayghav}}
½dkrD,dkonf *sL;vd,ufudk cspfa&;qdkcJhpOfu &Jwdkufa&SUrSm oGm;qdkcJhonfh oDcsif;udk
owd&vdkufonf/
]]bmvdkcsifvJ cspfwJhola&...... udk,fhudkajym? tyfupNyD; yef;&xm;BuD;txd... udk,fzefqif;...
r&bl;qdkwm r&Sdap&bl;... ajymomcsvdkuf ajymomcsvdkuf... tdk}}
rdef;rwpfa,muf\ oHk;vufravmufom &SnfaomvQmonf ajcmufayjrifhaom
a,musfm;BuD;wpfa,mufudk vdk&mapcdkif;Edkifonfqdkaom pum;onf tvGefrSef\/ ½dkrD,dkonf
ajcaqmifhNyD;ylqmaeaom *sL;vd,ufudk wpfcsufMunfhNyD;... ]]&..&rSmaygh}} [k ajymvdkuf&avonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 51
rif;vl *E¦0iftdyfruf

½dkrD,dkonf *sL;vd,ufudk *lxJrSm0ifaezdkU b,folvmvm bmoHMum;Mum; xGufrvmzdkU


txyfxyf rSmNyD; orifaemufudk vdkufoGm;onf/
orifuav;onf ½dkrD,dkvdkufvmwm jrifaomtcgawmtkyftwGif;odkY vSpfceJ0ifajy;onf/
rsufajcjywfavmufatmif rajy;/ vSrf;jrifom&Hkae&mavmufuae &yfMunfhaejyefonf/
½dkrD,dkvdkufvmNyDqdkrS qufajy;jyefonf/ 'DvdkeJU rQm;ac:oGm;&m awmeufoxuf eufvmonf/
c&D;tawmfa0;a0;udk a&mufvmonf/
xdktcsdefwGif *sL;vd,ufonf ausmuf*lxJrSm apmifharQmfae\/ orifuav;wpfaumif
vdkufzrf;wm 'Davmufawmif Mum&ovm;/ jyefvm&ifawmh pdwfaumufypfvdkufOD;r,f[k awG;aeonf/
xkdpOfrSmyif tjyifbufu ]aemif..aemif} qdkaom armif;wD;oHMum;&\/ tomacsmif;Munfhvdkufawmh
qD;oD;? a&SmufoD;0dkif;? a*G;oD;wdkYudk wGef;vSnf;uav;jzifh vdkufa&mif;aom ]aemifaemifonf}
udkawGUvdkuf&\/
*sL;vd,uf oGm;&nf,dkvmonf/ 'DawmxJudka&mufvmNyD;rS ckvdk csOfcsOfiefiefpyfpyf
t&omrsdK; rpm;&wmMumNyD/
trSefawmh olem;vnfzdkUaumif;onf/ 'DvdkawmxJawmifxJrSm b,fu aemifaemifonf &SdrvJ/
awmf½Hk qifjcif pOf;pm;wwfol qdkvQifyif rouFmp&maumif;rSef; awG;odEdkif\/ odkY&mwGif rdef;rwdkY\
pdwfu wpfrsdK;yJ/ oHk;vufravmuf&Snfaom olwdkU\vQmonf a,musfm;BuD;wpfa,mufudk
csKyfudkifEdkifaomfvnf; vufwpfqkyfpmavmuf&Sdonfh a*G;oD;pdrf;pdrf;uav;\ jzm;a,mif;rIudk
rwGef;vSefEdkif/
]aemif...aemif...aemif}
armif;oHu xyfrH zdwfac:jyefonf/ olonf bmudkrS rpOf;pm;awmhbJ *ltjyifudk
xGufvdkufonf/ aemifaemifonf &Sd&modkY avQmufoGm;onf/ aemifaemifonfrSm olYudk NyHK;MunfhNyD;
BudKqdkae\/ 'Dtonf jrifbl;ovdkvdk &Sdygw,f? t&ifuolaexdkifcJh&m &Jwdkufa&SUudk vmwwfwJh
tonfrsm;vm;/
wGef;vSnf;em;a&mufawmh...
]]a*G;csdKoD;wpfvHk; b,favmufvJ}} [kar;vdkufpOfwGif .....
]][m;...[m;..[m;....}}
aemifaemifonfu w[m;[m; &,fvdkufonf/ xdkpOfrSmyif 0kef;ceJ rD;cdk;vHk;MuD; ay:vmNyD;
wGef;vSnf;ae&mwGif jrif;&xm;wpfpif;jzpfoGm;onf/ aemifaemifonfvnf; apmapmuvdk ydefydefao;ao;
r[kwfawmhbJ tvGefxGm;usdKif;aom vlBuD;wpfa,mufjzpfoGm;\/ *sL;vd,ufonfvefYoGm;NyD;
vlxGm;BuD;udk Munfhvdkufonf/
]][if..eD½dk;bk&if}}[k a&&Gwf&if; arharsmoGm;\/ eD&dk;bk&ifonf *sL;vd,ufudk ayGUNyD;
jrif;&xm;ay:wifvdkufonf/ xdkYaemuf t&Sdefjyif;pGm armif;xGufoGm;onf/ ol\ us,favmifaom
aMumufrufzG,f &,foHrsm;om yJhwifxyfí usefcJhavonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 52
rif;vl *E¦0iftdyfruf

½dkrD,dkonf awmxJodkY tawmfBuD;uRH0ifNyD;cgrSyif rdrd vSnfhpm;cH&NyDjzpfaMumif; odvdkuf&onf/


csufcsif; aemufaMumif;jyef vSnfhonf/ odkY&mwGif awmu eufvGef;ojzifh rsufpdvnfvrf;rSm;aeNyD;
&uftenf;i,fMumrSyif ausmuf*l&Sd&modkU jyefa&mufonf/
*sL;vd,ufum; r&Sdawmh/ jrif;&xm;bD;&mrsm;udkjrifawmh 'g eD½dk;bk&ifvufcsufyJ qdkwm
cefYrSef;rdonf/ xdkUaMumifh eD½dk;\ NrdKUawmfodkU vdkufavonf/ vrf;rSm olYrdwfaqGrsm;udk awGU&onf/
ol&Jaumif;rsm;jzpfMuaom "m;wnH? aygodk;? tmodk;? [mMuLvD? tmcsdvd? a';Apf\ avmufvTJwyfzGJUwdkU
jzpfMu\/
olwdkUtm;vHk;u ½dkrD,dkbufu 0ifa&mufulnDzdkU uwdjyKMuonf/ tm;vHk; toD;oD;
wm0efcGJNyD; eD½dk;\ a&mrNrdKUawmfudk 0ifa&mufwdkufcdkufMuonf/ olwdkY\ wdkufcdkufrIaMumifh a&mrNrdKUBuD;
rD;[kef;[kef; awmufavmufaeonf/ eD&dk;bk&ifuawmh xdwfvefYwkefvIyfjcif; vHk;0 rjzpfonfhtjyif ]ig\
bkef;uHaMumifh a&mrNrdKUawmfBuD;onf ntcsdefrSmyif aerGef;wnfhcsdefuJhodkU xdefxdefvif;ayonf}
[kt"dyÜg,f&aom oDcsif;wpfyk'fudk oDqdk&if; Asyfapmif;udk wD;aevdkufao;onf/
olUpdwfxJwGif ½dkrD,dkvdk tcspf½l;uav;wpfa,mufu olUudk,SOfEdkifvdrfhrnf[k rxif/
ol\ cdkifcHh xlxJaom &JwdkufBuD;udk azmufxGif;NyD; ol\ NrdKUapmifhwyfrSL; *dkvdkuf,ufudk
ausmfjzwfvmEdkifvdrfhrnf[k r,HkMunf/
odkU&mwGif [mMuLvDu cHwyfNrdKU½dk;udk NzdKzsufypfvdkufonf/ *dkvdk,ufonfvnf; a';Apf\
avmufvTJxdrSefNyD; usqHk;oGm;&\/ ½dkrD,dk ypfvTwfvdkufaom jrm;wpfpif;onfvnf; eD½dk;bk&if\
vuf0Jbuf&iftHkudk azmufxGif;0if&mufNyD; ESvHk;om;udkxkwfcsif;cwf xdrSefoGm;\/
½dkrD,dkonf *sL;vd,ufudk csKyfaESmifxm;&mtaqmifodkU tvsiftjrefajy;0ifoGm;onf/
odkU&mwGif aemufusavNyD/ *sL;vd,ufonf eD½dk;bk&ifvufwGif; oufqif;&wmxufpmvQif ao&wmurS
aumif;ao;onf[kqdkNyD; tqdyfaomufí rdrdudk,frdrd tqHk;pD&if oGm;cJhavNyD/ ½dkrD,dkrSm ajzrqnfEdkifatmif
,lusHK;r& jzpf&\/
]]armifawmfhtay: wif&SdaewJh tcspfa<u;awGudk aemufb0usrS ay;qyfyg&apawmh}} [k
jrnfwrf;&if; olU&if0udk "m;ESifh xdk;pdkufcsvdkufavonf/
tvufZef;'g;'l;rm;\ aemufqHk;xkwfa0aom 0w¬Kpmtkyf\ Zmwfvrf;jzpf\/
xdkpmtkyfxGufvmNyD;aemuf pmaye,fxJrSm vIyfvIyfcwfcwf jzpfoGm;\/ wcsdKUu
tawG;qef;opfyHkudk oabmusMuonf/ ta&;&Jonf? vrf;opfwDxGifrIwpfckjzpfonf[k csD;usL;Muonf/
wcsdKUuawmh *EÅ0ifudk zsufqD;zdkU BuHpnfjcif;jzpfonf[k pGyfpGJNyD;a0zef uefUuGufMuao;onf/
'l;rm;uawmh b,folawG bmajymajym wGefUqkwfoGm;jcif; r&SdbJ olU[eftwdkif; qufa&;onf/
rMumcifrSmyif &mZ0ifaemufcH0w¬Kwpftkyf qufxGufvmonf/ pmtkyftrnfuawmh ]vifuGef;rif;om;BuD;}
[lí jzpfav\/
Ä

jrefrmhrQm;ewfarmif 53
rif;vl *E¦0iftdyfruf

ckwavm pmaye,fxJrSm ajymp&mav;awG jzpfjzpfae\/


pmay a0zefa&;wGif udk,foef&m? udk,fESpfouf&m pHEIef;udkrlwnf tajccHNyD;a&;avh&SdMuonf/
wcsdKUu taMumif;t&mydkif;udk OD;pm;ay;a0zefonf/ pmtkyfyg taMumif;t&m? 0w¬K\ OD;wnfcsufwdkUonf
pmzwfoludk tusdK;jzpfxGef;apjcif; &Sdr&Sd? Zmwfaumif\ p&dkufonf o½kyfrSefjcif; &Sdr&Sd qef;ppfMuonf/
wcsdKUuawmh 0w¬Kudk wifjyyHk &oajrmufrI &Sdr&Sd? ZmwfaumifwdkU\ p&dkufobm0rsm;udk
azmfjyyHk yDjyifrI&Sdr&Sd? t&;tom; nufanmajyjypfrI &Sdr&Sd? Zmwfvrf;\ &nf&G,fcsufudk xda&mufatmif
ydkUaqmifEdkifjcif;&Sdr&Sd qdkaom tEkynm? twwfynmESifhqdkifonfh tydkif;udk OD;pm;ay;a0zefMuonf/
wcsdKUuawmh taMumif;t&mydkif;a&m? yHkoP²meftydkif;a&m NcHKiHkí qef;ppfwwfMuonf/
a0zefa&;q&mawGxJrSm trsm;pku t&Sdtwdkif; trSeftwdkif;oHk;oyfMuonf/ aumif;vQif
aumif;ovdk? nHhvQif nhHovdk axmufjywwfonf/ rQwaom a0zefa&;pHudk udkifpGJusifhoHk;Muonf/
wcsdKUuawmh olUvlqdkwpfrsdK;? udk,fhvlqdkwpfrsdK; bufvdkufrIav;awG &Sdonf/ a0zef&mrSmvnf;
tqdk;jrif½Iaxmifhuaeí wrif tjypf&SmcsifwmrsdK;? omrmef cRwf,Gif;csufuav;utp r&ru &SmxkwfNyD;
yHkBuD;csJUcsifwmrsdK;? pmudkomru yk*¾dKvfa&; wdkufcdkufrIawGyg ygvmwwfonf/ 'DvdkudpörsdK;awGaMumifh
pmaya0zefa&;tay: pmzwfy&dwfowfu av;pm;rIr&dSawmhyJ t&dktaowefvmrSmudk ormorwf
*dkPf;om;awGu pdk;&drfaeMuonf/
pmaya0zefa&;rSm acwftqufquf OD;wnf&m taMumif;t&mtrsdK;rsdK; ay:cJhonf/
pmayrSm yHkoP²mefu t"duvm;? taMumif;t&mu t"duvm;? pmayonf b,folYtwGufvJ?
b0o½kyfazmfpmayqdkwdkif; o½kyfrSefjzpf&JUvm;? o½kyfrSefw,fqdkwmuaum bmvJ? Zmwfaumifp½dkuf

jrefrmhrQm;ewfarmif 54
rif;vl *E¦0iftdyfruf

yDjyifw,fqdkwmudk qdkvdkwmvm;? &nf&G,fcsufrSefuefwmudk ajymwmvm;ponfjzifh jiif;MucHkMuonf/


wcsdKUuvnf; yGJrqlqlatmif wriftp&Sm qGJxkwfNyD; wdkufyGJac:wmrsdK; &Sdonf/
ckaemufqHk;jzpfay:aeaom pmaywdkufyGJuawmh *E¦0ifESifh armf'ef jzpfonf/ tpydkif;wkef;uawmh
wdkUueef; qdwfueef;avmufygyJ/ aemufawmh pdwfrxdef;edkifawmhbJ ]*E¦0ifudk jywdkufxJydkU&r,f}?
]armf'efudk rsdK;jyKwfatmif okwfoifypf&r,f} qdkwmrsdK;txd yGJMurf;vm\/ Mum;xJu
zsefajzay;csifoluvnf; txifrSm;cH&NyD; Mum;nyfrSm pdk;aomMumifh vufa&SmifaeMu&onf/
armf'eftay:BudwfNyD; *½kPmoufaeol vlBuD;wcsdKU&Sdonf/ odkY&mwGif olwdkUyga&mNyD;
o½kyfysufpm&if; oGif;cH&rSmpdk;ojzifh tomNidrfae&wmrsdK;vnf;&Sdonf/ wu,fawmh
armf'eform;trsm;pkrSm vli,frsm;jzpf\/ olwdkUonf pmaye,frSm t&Sdeft0gvnf; r&Sdao;? MoZmvnf;
ranmif;ao;/ xdkYaMumifh armf'eform;wdkYrSm tajymtqdkcH? ta0zefcHb0jzifh vSdrfhydefYae&\/
'DvdktcsdefrSmyif *sdrf;*RdKufpf\ pmtkyfwpftkyfxGufvmonf/ pmtkyfemrnfu ]qdkufum;wdkU\
cGmoH}/
pmtkyfxJrSm armf'efESifh ydkpfharmf'ef oabmw&m;awG a&;xm;onf/ txl;ojzifh armf'efpmay\
ta&;ygaom vu©Pm&yfjzpfonfh 'DuGefpx&yf&Sif;taMumif; &Sif;jyxm;onf/
xdkpmtkyfonfvnf; pmaye,frSm *,uf½dkufcJhjyefonf/ armf'ef qefYusifa&;orm;awGu
jyif;jyif;xefxef a0zefMuonf/ armf'eform;awGxJrSmvnf; xdkpmtkyfyg tcsuftvufrsm;ESifh ywfoufí
oabmwlolawG&Sdovdk t,ltq uGJjym;olawGvnf; &Sdaejyefonf/ *sdrf;*RdKufpfuawmh
oabmxm;uGJvGJjcif;onfyifvQif armf'ef0daoo wpfckjzpfonf[k qdkav\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 55
rif;vl *E¦0iftdyfruf

,rum0dkif;onf wjznf;jznf; t&Sdefwufaeonf/ 'guvnf; ,rum&JU xHk;pHygyJ/


t&ufwdkYrnfonf wpfcGufaomufvdkuf½HkeJU *dwfqHk;a&mufwm r[kwf/ yxr wpfcGufrSm &Sdef;ceJ
zdef;ceJjzpfNyD; aoG;ylvmrnf/ 'kwd, wpfcGufrSm em;xifqDu ]'dwf'dwf}qdk tcsufay;NyD;aemuf
&DwDwDjzpfvmrnf/ wwd,wpfcGufusawmh EIwfoGufvQmoGuf jzpfvmrnf/ pwkw¬cGufqdkvQif t&Sdef&NyD/
armfawmfum;pxGufcgprSm *D,mcsdef;onfh oabmESifh wlonf/ armfawmfum;uvdktyfvQif
*D,mBuD;ajymif;NyD; t&SdefavQmhvdkU &onf/ b&dwfzrf;NyD;&yfvdkU &onf/ ,rumuawmh
t&SdefESifhvdrfhaeNyDqdkvQif avQmhcsifwdkif; avQmhvdkUr&/
wpfckawmh&Sd\/ ,rumonf tcsdeftwefMumaomtcg tvdktavsmuf enf;enf;jyefus
oGm;wwfonf/ xdktcsdefrSm &yfzdkU oifhawmfNyD/ 'DvdkrS r[kwfbJ avsmhoGm;wmudk jyefwifOD;rSyJ qdkNyD;
xyfxyfaomufvQif *dwfqHk;½Hkru &Gma&mufoGm;vdrhfrnf/
olwdkU0dkif;rSm pwkw¬*D,mcsdef;cgp tqifha&mufaeNyD/ enf;enf;vnf; rSefpjyKaejyD/
tpydkif;rSmawmh wpfa,muftajctae wpfa,muf ar;Mujref;Muonf/ xdkrSwqifhpmay tEkynme,fxJu
owif;awGtaMumif; zvS,fMuonf/
]]csufaumh bmvdkUvdkufrvmvJ}} [k *Refpwdef;bufu ar;onf/
awmfpwdGKif;u...]]'DaumifvdkufcsifwmrS wpfydkif;aoaewmyJ? 'gayr,fholu ajccsKyfrdaew,fuG}}
]]olYrdef;ru ygrpfray;vdkU r[kwfvm;}} [k taMumif;odjzpfaom *sufvef'efu 0ifajymonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 56
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]'DvdkajymvJ &wmyJ? tck olYrdef;ru rkefY[if;cg;qdkifxGufaew,fav? 'gaMumifh csufBuD;vJ


MuufoGefETm? i&kwfoD;axmif;? iSufaysmtlvSD;eJU 0ifulae&wmayghuG}}
]]csufaumhrdef;ru awmfom;yJuG? taygufqdk;ayr,fh wpfzufwpfvrf;uawmh tdrfaxmifh
wm0efudk 0ifxrf;&Smom;yJ}}
]]'geJU awmfawmf.. rif;qdknmeJU uav;awGudk &Gmuae b,fawmh jyefac:rSmvJ}}
*sufvef'efu ar;onf/
awmfpwdGKif;u ]]igvJjyefac:csifvSNyD? aiGa&; aMu;a&;u tqifrajyao;vdkY}}
]]rif;a&;aewJh vHk;csif;0w¬Ktajctaeuaum}}
]]pmtkyfua&;NyD;aeNyD? xkwfay;r,fh ol&SmrawGUao;vdkY? xkwfa0ol ESpfa,muf oHk;a,mufawmh
jyMunfhNyD;NyD? olwdkYu 0w¬Ku enf;enf;av;w,fqdkNyD; tifwifwif vkyfaeMuw,f}}
]]0w¬Ku bmjzpfvdkUav;wmvJuG? ausmufoifykef;ay:rSm a&;xm;vdkYvm;? ayghcsif&if
bm;jympuúLeJU a&;ayghuG}} [k rdkygqGef;u 0ifaemufonf/
awmfpwdGKif;u...]]igvJ 'Dpmtkyfav;xkwfzdkY tqifajyrS aiGav;bmav;&rSm? 'DawmhrS
qdknmwdkYom;trdudk jyefac:EdkifrSm}}
]]rif;tjzpfuvnf; rvG,fygvm;? 'gayr,fh 'l;rm;avmufawmh rqdk;ao;ygbl;}}
]]'l;rm;u bmjzpfvdkYvJ}}
]]bmjzpf&rvJuG? t&ufraomufawmhbl; jywfygNyDqdkNyD; uwdawGtxyfxyfay;NyD;rS
cdk;aomufwmrdoGm;vdkY olYrdef;ru ykvif;eJUaqmfvdkufwm xdyfuGJoGm;w,fav? NyD;awmh
tdrfay:uygESifcsvdkY tck c½dkeifqDa&mufaew,f? aq;vJuk? auR;vJauR;ae&wmaygh}}
]]'l;rm;u rdef;rudkawmfawmf aMumuf&wmyJ}}
]]aMumuf&Hkrubl;? rdef;rudkcspfvdkufwmvJ onf;onf;vIyfyJ? nnqdk olYrdef;rudk
owd&vdkYqdkNyD; idkvm;idk&JU? oli,fcsif; pma&;q&mawGqD zkef;qufNyD; olYrdef;rpdwfajyatmif ajymay;ygvdkY
awmif;yefvm;awmif;yef&JU}}
]]'Davmuftjzpfonf;&atmif olYrdef;ru b,favmufvSaevdkYvJuG? "mwfwdkifudk
xbDywfxm;wJh yHkrsdK;BuD;yg}}
]]'DvdkrajymeJYavuGm? "mwfwdkifrSmvJ... tJ.. "mwfwdkifrSmvJ tonf;eJYyguG}}
rdkygqGef;u w[m;[m; &,fonf/ olYtoHus,fBuD;aMumifh ab;u0dkif;awGawmif
vefYNyD; 0dkif;MunfhMuonf/ ]]iqGef; rif;toHNyJBuD;eJYuGm}} [k *sufvef'efu [efYvdkuf\/
wu,fawmh 'DaeY ,rum0dkif;u 'umcHolrSm rdkygqGef; jzpf\/ olu vlwef;pm;
aygif;pHkESifhaygif;aeol jzpf\/ xdkYaMumifh olYudkav;pm;aom oabFmom;wpf,mufu 0DpuDwpfvHk;

jrefrmhrQm;ewfarmif 57
rif;vl *E¦0iftdyfruf

vufaqmifay;cJhonf/ rdkygqGef; cspfp&maumif;wmu ckvdktcGifhta&; &onfhtcg oli,fcsif;awGudk


owd&wwfjcif;yif jzpf\/
odkY&mwGif jyóemwpfck&Sdonf/ olu aomufvHk;BuD;onfhtjyif oli,fcsif;awGudkyg
wdkuf&rSmqdkawmh wpfvHk;eJU vHkavmufrSmr[kwf/ 0DpuDwpfykvif;ukefNyD;vQif aemufxyf
0DpuD xyfr0,fEdkif/ bDtD;yJ qufudkif&rnf/ 0DpuDeJYbDtD; wGJ&wmuawmh odyf[efrus/
xdkYaMumifh 0DpuDykvif;udk pwdk;qdkif wpfqdkifrSm jyefa&mif;vdkufonf/ &wJhaiGu oli,fcsif;awGudk bDtD;
t0wdkuf½Hkomru olYtwGuf oHk;zdkY pGJzdkYawmif ydkvmEdkifao;onf/
pma&;q&mwdkY\ t&uf0dkif;onf pD;yGm;a&;orm;awG vkyfief;&SifawG&JU t&uf0dkif;ESifh rwl/
pD;yGm;a&;orm;awGu tvkyfoabmygonf/ 'umcHoludk wjcm;vlawGu OD;pm;ay;&onf/ olYudk
qefYusifwmrsdK; rvkyfMu/
pma&;q&m0dkif;rSmu 'Dvdkr[kwf/ t&ufwdkufwJhvl&,fvdkY tavQmhay;qufqHwmrsdK; r&Sd/
pdwfrxifvQif xqJcsif qJrnf/ pmayt,ltqeJY ywfoufNyD; usefwJhvlawGu 'umcHoludk
jyif;jyif;xefxef 0dkif;a0zefcsif a0zefrnf/ 'DtwGuf tajymcH&olu ]igwdkufwJh t&ufvJaomufao;?
ighudkvJ 0dkif;ESdyfuGyfMuao;}[k oabmrxm;/
olwdkY\ pum;0dkif;onf 'kwd,ajrmuf bDtD;ykvif;ESifh twl t&Sdefwufvmonf/ olwdkY
av;a,mufpvHk;rSm b0o½kyfazmfpmaya&;olawGcsnf; jzpf\/ usefwJhvlawGu ½dk;½dk;wnfwnf
a&;Muolrsm; jzpfNyD; rdkygqGef;uawmh taxhuav;awG? taighuav;awGESifh &Tifaeatmif
a&;wwfoljzpf\/ tjyifrSmvnf; oluoa&mfawmfawmf ajymwm 0goemvdk jzpfae\/
'DaeYrSmawmh *Refpwdef;bwfESifh *sufvef'efwdkYu pum;0dkif;udk OD;aqmifaeonf/
pwdef;bwfu... ]]b0o&kyfazmfa&;w,fqdkwJhae&mrSm vlawGbmvkyfaeMuovJqdkwm a&;jy½HkeJY
rNyD;ao;bl;uG? olwdkYpdwfxJrSm bmawG&SdaeovJqdkwm azmfxkwfwifjyEdkifrS yDjyifwmuG}}
*Refpwdef;bwfonf tajccHvlwef;pm;wdkYtaMumif;a&;&mrSm twGif;pdwfcHpm;rIawGudkyg
o½kyfay:atmif a&;Edkifol jzpf\/ olu b0awGudk t&if;twdkif; azmfjyonf/ pma&;q&mtaejzifh
0w¬KxJ0ifNyD; pGufzufjcif;? vrf;nTefjcif;awG jyKvkyfavh r&Sd/ pmzwfy&dwfowfu BudKufESpfoufovdk
cHpm;vdrfhrnf[k vrf;zGifhay;xm;onf/ 'gudk *sufvef'efu oabmrwl/
]]'DavmufeJY wm0efausNyDvkdY rajymEdkifbl;? tajccHvlwef;pm;awG &ifqdkifBuHKawGUae&wJh
vlrIjyóemawGudk ajz&Sif;ay;Edkifr,fh enf;vrf;udkyg nTefjyay;Edkif&r,f? 'grSr[kwf&ifawmh
ar;cGef;awGcsnf;yJ&SdNyD; tajzr&Sdovdk jzpfaevdrfhr,f}}[k *sufvef'efua0zefonf/
pwdef;bwfu ]]vlYb0qdkwm odyÜHynmvdk wduswm r[kwfbl;uG/ ar;cGef;wpfcktwGuf
tajzawGu trsm;BuD; jzpfEdkifw,f? pmzwfy&dwfowfrSmvnf; olwdkYudk,fydkif tawG;tjrifawG &SdEdkifwmyJ?
wpfcgwavusawmh ar;cGef;xJrSmyJ tajzuygNyD;om; jzpfEdkifwmyJ}}
]]aumif;w,fuGm? awmfawmfaumif;w,f}} [k rdkygqGef;u a&&Gwfvdkufonf/
]]bmaumif;wmvJ a[haumif}} pwdef;bwfu ar;awmh... ]]a[m'D wnif;oD;jyKwfavuGm?
ap;aewmyJ? qdrfhqdrfhav;eJU csdKwmuG}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 58
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]raemufeJYuGm? 'DrSm pum;aumif;ajymaewmuG}} [k *sufvef'efuaigufonf/


rdkygqGef;u toHNyJBuD;ESifh w[m;[m; &,fjyefonf/ cGufxJu vufuseft&ufudk armhonf/
xdkYaemuf...]]vlYb0qdkwm ar;cGef;awGudk qufwdkuf ajzae&wmyJuG? wpfcgwavusawmhvnf;
xl;xl;qef;qef;awG jzpfcsif jzpfwmyJ? tajzyJ&SdNyD; ar;cGef;usawmh&Smr&wJh ykpämrsdK; BuHK&if BuHK&wwfw,f}}
rdkygqGef;u 'DvdkyJ/ t&Tef;tjyufawG avQmufajymae&if;u av;eufaom pum;vHk;awG
xGufxGufvmwwfonf/ *sufvef'efonf cPawGaeNyD;rS rdkygqGef;ycHk;udk ykwfvdkufNyD;
]]'Dvdkusjyefawmhvnf; iqGef;u awmfoGm;jyefa&m}}[k csD;usL;vdkufonf/
]]rif;oli,fcsif;yJuG? 'Davmufawmh &SdrSmaygh}} rdkygqGef;u pyfNzJNzJvkyf&if; jyefajymonf/
*Refpwdef;bwfu...]]uJ.. 'gqdvJ iqGef;udk *kPfjyKwJhtaeeJU wpfcGufpDaomuf&atmif}} [kajymNyD;
zefcGufawGxJ t&ufiSJYay;onf/ xdkYaemuf zefcGufcsif; wdkuf? csD;,m;pfvkyfNyD; armhcsvdkufMu\/
olwdkYonf oabmxm;csif;rwdkufqdkifwJhtcg tacstwifjiif;cHkMuonfhwdkif wpfa,muf\
pmayt,ltqudk wpfa,mufu av;pm;rIawmh &SdMu\/ wpfa,mufudkwpf,muf cspfMu
cifMuwmuvnf; nDtpfudk&if;xufawmif ydkcsifao;onf/ xdktcsufrSm olwdkYpma&;q&mrsm;\
cspfp&maumif;aom p&dkufwpfckjzpf\/
awmfpwdGKif;onf e*dkuyif pum;enf;oljzpfaomMumifh 'DaeY0dkif;rSmvnf; pum;odyfrajym/
pdwfxJuawmh olYoli,fcsif;rsm;\ pmayt,ltqrsm;onf udk,fh½IaxmifhESifhudk,f rSefMuonfcsnf;
jzpfonf[k awG;aerdav\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 59
rif;vl *E¦0iftdyfruf

tEkynmavmuwpfckvHk; pdwf0ifpm;Muaom yGJjzpf\/ tEkynmESifh oufqdkifaom


tcrf;tem;rsm;wGif tpnfum;qHk;yGJvnf; jzpf\/ ½kyf&Sifxl;cRef tu,f'rDqkay;yGJBuD;yif jzpfavonf/
'DESpf Zmwfum;txGufrsm;onf/ o&kyfaqmifawGuvnf; tpGrf;ukef BudK;pm;cJhMuojzifh tNydKiftqdkifawG
jzpfaeonf/ xdkUaMumifh 'DESpf tu,f'rD b,folawG&rvJqdkwm cefYrSef;& tawmfcufaeonf/
'ghaMumifhvnf; 'DESpfyGJudk vlawGydkpdwf0ifpm;Mujcif; jzpf\/
qkay;yGJusif;yrnfh cef;rBuD;xJrSm {nfhy&dwfowfawG jynfhaeonf/ cgwdkif;ESpfxuf
vlydkrsm;onf[k qdk&rnf/ cef;rt0if0wGif pme,fZif;orm;awG apmifhqdkif;aeMuonf/ emrnfBuD;
rif;om;rif;orD;a&mufvmwdkif; "mwfyHkawG wzswfzswf&dkufMuonf/ ar;cGef;awG 0dkif;tHkar;Muonf/
ar;cGef;awGuawmh [dkt&if ESpfawGu twdkif;ygyJ/
]]'DESpf b,folawG &r,f xifovJ[if}}
]]tck 0wfvmwm tu,f'rD 0wfpHkvm;}}
]]'DaeY ydkvSaew,fxifw,f? pifay:wuf&rSmrdkU txl;jyifqifvmwmvm;}}
]]&ifckefp&mav;awG &Sdr,fxifw,faemf}}
rif;om;rif;orD;awGuvnf; xHk;pHtwdkif;...
]]uRefawmfu olrsm;awGtwGuf vufckyfwD;ay;zdkY vmwmyg}}

jrefrmhrQm;ewfarmif 60
rif;vl *E¦0iftdyfruf

]]'D0wfpHkvm;? bmoabmrS r[kwfygbl;? wpfESpfrS wpfcgusif;ywJhyGJrdkY oyfoyf&yf&yf


uav;jzpfatmif 0wfvmwmyg}}
]]BudK;awmh BudK;pm;xm;wmyJav? &wm r&wmuawmh uHw&m;aygh? b,folyJ&& 0rf;omrSmyg}}
]]olrsm;awGuawmh ajymaeMuwmyJav? udk,fhudk,fudkawmh odyfrxifxm;ygbl;}}
]]aMunmawmhrSyJ wdwdusus od&rSmyJ? arQmfvifhrxm;wmuawmh taumif;qHk;jzpfr,fxifw,f}}
bmyJajymajym &Edkifajc&SdolawG tm;vHk;uawmh udk,fharQmfvifhcsufuav;eJYudk,f
&ifckefaeMuwmygyJ/
'DESpftzdkY vlpdwft0ifpm;qHk;uawmh rif;orD;qkyif jzpf\/ qefcgwiftjzpf
wpfay;cHae&olawGuawmh rufa'gem;ESifh &S,f&GefpwHk; wdkYjzpfMu\/
olwdkYESpfa,mufudk t&ifu nIdUrif;orD;rsm;tjzpfom owfrSwfcJhMuonf/ olwdkYrSm rsufESmESifh
udk,fvHk;tvSudk tom;ay;aom Zmwfum;rsm;udkom ½dkufcJhMu&onf/ yDjyifaomZmwfaumifp½dkufudk
o&kyfazmf&aom Zmwfvrf;rsdK; ½dkufcGifhrBuHK/ 'DESpfusrSom tEkynmpGrf; jycGifh&cJhMujcif; jzpf\/
tcGifhta&;&cdkuf tpGrf;ukefBudK;pm;cJhMuojzifh ESpfa,mufvHk; tu,f'rDqefcgwif pm&if;0ifcJhMujcif;
jzpf\/
tcrf;tem;odkY wufa&mufvmaom rif;orD;wdkY\ 0wfpm;qif,ifyHkudk Munfhí
tu,f'rDcsdefxm;jcif; &Sdr&Sd cefYrSef;Edkifonf/
yxrtcsufuawmh oZifyef;awG a0aeatmifyefvmjcif;jzpf\/ xdkudpörSm b,fol pxGifrSef;
rod&aomfvnf; rif;orD;wdkif;vdkvdk vdkufemusifhoHk;Muwm awGU&onf/ 'kwd,tcsufu t0wftpm;udk
oyfoyf&yf&yf vHkvHkNcHKNcHK 0wfvmwwfjcif;yif jzpf\/ wu,fvdkYrsm; pifay:wuf&r,fqdkvQif
£a`E´&&jzpfzdkU vdkw,fr[kwfvm;/
wwd,tcsufuawmh t0wftpm;ta&mifyif jzpf\/ rsm;aomtm;jzifh tu,f'rDcsdefolwdkYonf
teuf? tndK? teD paom ta&mif&ifh&ifhrsm;0wfavhr&Sd/ odyfEkvGef;aomta&mifrsm;vnf; 0wfavhr&Sd/
tjzLqGwfqGwf odkYr[kwf ta&mifvGifvGifuav;rsm;jzpfaom Munfjyma&mif? t0ga&mifwdkYudk
0wfavh&Sdonf/ txl;ojzifh tu,f'rDa&mif[kqdkEdkifaom a&T0ga&mifudk 0wfMuwmrsm;onf/
'DaeYvnf; rufa'gem;onf a&T0ga&mif0wfpHkudk 0wfNyD; oZifyef;awG a0aeatmifyefvmonf/
cgwdkif;wkef;u t0wftpm; qef;qef;jym;jym;awG 0wfavh&Sdaom rufa'gem;udk ½dk;½dk;,Of,Ofuav;
0wfvmwmjrif&awmh ydkvdkYawmif vSaeao;w,f xif&\/
&S,f&GefpwHk;uawmhwpfrsdK;?/ oZifyef;udk acgif;rSmyefrvmbJ &ifbwfrSm xdk;vmonf/
0wfpHkuvnf; eHYoma&mifjzpf\/ wu,fvdkY tu,f'rDr&cJhvQif rsufESmtyl oufomatmifvm;awmhrod/
½kyf&SifavmuwGif pGefYOD;wDxGifol &Sm;yg;aeonf/ y&dwfowfBudKufwwfonfhZmwfum;rsdK;
0ifaiGaumif;wwfonfh Zwfum;rsdK;udkom azmfjrLvmwpfckvdk &dkufaeMuonf/
NyD;cJhaom ESpfrsm;wkef;u tcspf? [mo ESifh odyÜHaemufcH v§sdKU0Sufonf;zdk Zmwfvrf;rsm;
acwfpm;onf/ tm;vHk;u 'grsdK;awGcsnf; 0dkif;tHk½dkufaeMuwm Mumawmh y&dwfowfu

jrefrmhrQm;ewfarmif 61
rif;vl *E¦0iftdyfruf

NiD;aiGUcsifvmonf/ xdkpOfrSmyif Zmwfum;wpfum;u xdk;azmufxGufvmonf/ AvBuD; tmEdk;yg0ifaom


]yef;yJarmifwifhw,f} Zmwfum;yif jzpf\/
acwfvGefum;awG Munfh&wm ½dk;tDaeaom y&dwfowfESifh [yfrdoGm;onf/ xdkZmwfum;onf
tvGefatmifjrifNyD; q,fESpftwGif; 0ifaiGtrsm;qHk; pHcsdefwifoGm;\/ wpfa,mufa,mufu
wpfckckprf;oyfvdkufvdkY atmifjrifoGm;vQif vdkufvkyfwwfMuaom ½kyf&Sifavmuom;wdkY\ xHk;pHtwdkif;
tvm;wl Zmwfum;awG½dkufzdkY pdkif;jyif;Muawmhonf/
ukrÜPDwpfcku Aswf0dAswåudk &dkufzdkY pDpOfonf/ pawmfvHk;ESifh rJvf*pfbifqifwdkYudk iSm;onf/
rtdkZmae&mrSmawmh &S,f&G,fpwHk;jzpf\/ '&mrmbuf EG,fNyD;½dkufrnf[k qdk\/
wjcm;ukrÜPDwpfckuvnf; tm;usrcHbJ a&TzsOf;nDaemifudk ½dkufrnf[k aMunmonf/
ckefysHausmfvTm; pGefYpm;cef;rsm;udk tom;ay;rnf/ a&TzsOf;nDaemiftjzpf Aef'drf;ESifh pwDAifaq;*Jvf?
ra&GOtjzpf rufa'gem;wdkY yg0ifrnf/
xdkZmwfum;rsm;wGif yDjyifatmifo&kyfaqmifEdkifaomaMumifh &S,f&GefpwHk;ESifh rufa'gem;wdkY
tu,f'rDwpfay; cH&jcif; jzpf\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 62
rif;vl *E¦0iftdyfruf

qk&olrsm;udk aMunmonf/ 'g&dkufwmqkudk wJ&ifhrmvpfu &&Sdonf/ trsdK;om;ZmwfydkY


qkudk a&SmifuGefe&D? trsdK;orD; ZwfydkYqkudk rif;orD;BuD; *seDzm*sHK;u &&SdoGm;Muonf/
xHk;pHtwdkif;qdkvQif trsdK;om;Zmwfaqmif (rif;om; qkudk aemufqHk;rSaMunmavh&Sd\/
'Dwpfcgawmh rif;orD;qkudk vlawGydkpdwf0ifpm;aeMuaomaMumifh yGJt&Sdefudk xdef;onfhtaejzifh
rif;om;qkudk t&ifaMunmonf/)
tmEdk; &&SdoGm;avonf/ olonf tuf&SifZmwfMurf;awGcsnf; &dkufcJh&ojzifh tu,f'rDESifh
tvSrf;a0;aecJh&NyD; 'DESpfrS&vdkufojzifh olYudkcspfaom y&dwfowfrsm; 0rf;omtm;& jzpfMu&onf/
]]tckqufvufNyD; trsdK;orD;Zmwfaqmif rif;orD;qkudk aMunmyghr,f}}
qkaMunmay;rnfh uufoDbdwf pifjrifhay:wufvmonf/ y&dwfowfBuD;rSm vHk;0wdwfqdwf
NidrfoufoGm;\/ um,uH&SifawGuawmh b,fvdkaervJ rod/ pme,fZif;q&mrsm;?
½kyfjrifoHMum;q&mrsm;rSm &S,f&G,fpwHk;ESifh rufa'gem; b,folYqDajy;&rvJ apmifhpm;aeMupOf
uufoDbdwfu pm&Gufudk azmufvdkufonf/ pm&Gufuav;udk xkwf,lNyD; Munfhonf/
csufcsif;raMunmao;bJ y&dwfowfbuf wpfcsufa0hMunfhvdkufNyD;rS...
]]taumif;qHk;... trsdK;orD;.. Zmwfaqmif rif;orD;qkudk... &&Sdoluawmh... [lyD*dk;vfbwf...
jzpfygw,f&Sif...}}
rxifrSwfaom aMunmcsufjzpfaomaMumifh tm;vHk;rSifouf rdukefMuonf/ cPrQ
wdwfqdwfaeNyD;rS a0gueJ vufckyfoHawG qlnHoGm;onf/ [lyD*dk;vfbwfrSm b,fvdkrS
jrefrmhrQm;ewfarmif 63
rif;vl *E¦0iftdyfruf

arQmfvifhrxm;aomaMumifh ½kwfw&uf Muufao aooGm;onf/ olYudk,fol r,Hkedkifovdk ai;aMumifae\/


NyD;rS rsufESmudk vuf0g;ESifhtkyfNyD; w½Iyf½Iyf idkavawmhonf/
[lyD*dk;vfbwfrSm ½kyfuvnf;rvS? tom;uvnf;rnf;rnf;? udk,fvHk;udk,faygufuvnf;
ykyk00/ olonf [dkt&ifu ZmwfydkYZmwf&H tjzpfom o&kyfaqmifcJh&Nyd; tckZmwfum;usrS
olESifhvdkufzufaom Zmwf½kyfjzpfojzifh t"duZmwfaqmiftjzpf yg0ifcGifh&cJhjcif;jzpf\/ [lyD*dk;vfbwf
qk&cJhaomZmwfum;\trnfrSm ]r,fuk0Pf} jzpfav\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 64
rif;vl *E¦0iftdyfruf

awmfpwGdKif;onf xrif;yGJudk ai;Munfhaeonf/ xrif;yGJqdkaomfvnf; zG,fzG,f&m&m jyifqif


xm;jcif;r[kwf/ xrif;wpfyef;uefESifh wdkY[l;okyf wpfyGJomjzpf\/ wpfa,mufwnf;qdkawmh ckvdkyJ
jzpfovdkpm;ae&onf/
xrif;pm;wJhtcgwdkif; ZeD;jzpfoludk owd&rd\/ qdknmom &SdvQif ckvdkjzpfrSm r[kwf/
qdknmu tdrfaxmifxdef;odrf;rIudk tvGefEdkifeif;onf/ [if;csufvnf; aumif;onf/
om;BuD;ig;BuD; rygonfhwdkif pm;vdkYaumif;atmif zG,fzG,f&m&m pDpOfwwfonf/
yJoD;oeyfokyf? bl;oD;[if;cg;? ig;yd&nf wdkYp&mavmufESifh xrif;Nrdefatmif BuHaqmifEdkifonf/
txl;ojzifh ig;yd&nfusdK jzpf\/ &Gmu&aom oHk;OD;pyf ig;yd&nfxJrSm i½kwfoD;pdrf; rD;uifESifh
MuufoGefjzLudk xnfhaxmif;xm;wm? yJwDcsOf? rkefvmcsOfwdkYeJY wGJzufpm;vdkuf&&if xrif;oHk;yef;uefavmuf
tomav; avQmceJ 0ifoGm;Edkifonf/
pOf;pm;½HkeJYawmif oGm;&nf,dkvm\/ ckavmavmq,frSmawmh wdkY[l;okyfeJYyJ ajcmufuyfuyf
pm;vdkuf&onf/ xrif;pm;NyD;awmh yvufukvm;xdkifrSm xdkif&if; aq;ayghvdyf wpfvdyf rD;n§dzGm½Idufonf/
csufaumhvm&if aumif;r,f[k awG;rd\/ NyD;rS csufaumhvmEdkifrSm r[kwfaMumif; owd&onf/
csufaumhonf olYtdrfuav;udk jyifaeonf/ tdrfjyif&avmufatmifvnf; tajctaeu aumif;oGm;onf/
Zmwfvrf;aumif;aumif;udk tqifhjrifhjrifh ½dkuful;vdkaom vli,f ½kyf½Sifxkwfvkyfolwpfa,mufu
csufaumh\ 0w¬Kwpfyk'fudk 0,fvdkufaomMumifhjzpfonf/ OmPfylaZmfcudk xdkufxdkufwefwef ay;onfhtjyif
pwif ½dkuful;jcif;tcrf;tem;udk zdwfMum;NyD; oGm;a&;jyefa&;twGuf um;yg pDpOfay;cJhonf/
[dka&mufawmhvnf; emrnfausmf xdyfwef; rif;om; rif;orD;awGutp csufaumhudk
wav;wpm; qufqHcJhMuonf/ 'gudk rsufjrif'd|jzpfaom olYrdef;r tifemrSm tawmfauseyfoGm;onf/
pma&;q&muawmfjzpf&wmudk *kPf,l wwfvmonf/
jrefrmhrQm;ewfarmif 65
rif;vl *E¦0iftdyfruf

t&ifu olYa,mufsm;udk pma&;q&mvkyfzdkY ajr§mufay;cJhvdkYqdkNyD; tdrfudkawmif tvmrcH cJhaom


a*:uDudk ckawmh ]udkBuD; a*:uD} vdkYawmif ajymif;ac:aeNyD/ csufaumh\ tdrfrSma*:uDtwGuf wHcg;r½Sd
"m;r½Sd pm;tdrfaomuftdrf jzpfaeNyD/ olwdkYoHk;a,muf ,rum0dkif;zGJUvQifyif csufaumhrdef;ru tjrnf;awG
vkyfay;wJh tajctae a&mufaeNyD/
oli,fcsif; csufaumhwpfa,muf ckvdktqifajyaewJhtwGuf awmfpwdGKif; 0rf;omygonf/
xdkYtwl tm;vnf;usrdonf/ olYrSmawmh ckcsdefxd cspfZeD; qdknmESifh uav;awGudk ½Gmuae
jyefrac:Edkifao;/ 'DtwGufawmh 0rf;enf;rd\/
xdkpOfrSmyif tdra½SUodkY im;wpfpD; xdk;qdkufvmonf/ um;ay:rS vltcsdKU qif;vmonf/
olwdkYvufxJrSm toHzrf;puf uifr&m ponfwdkYudk udkifxm;Muonf/ tdrfay:a&mufawmh awmfpwdGKif;udk
wav;wpm; EIwfqufMuonf/ awmfpwdGKif;onf aMumifwufwuf jzpfaeNyD;rS... ]]bmudpörsm; ½SdvdkYygvJ}}
[kar;vdkufonf/
acgif;aqmif jzpf[efwlolu ]]'Dvdkyg q&ma&;cJhwJh rD;cGufaps;ESifh tjcm;0w¬Kwdkrsm; qdkwJh
pmtkyfudk pmayqkay;zdkY a½G;cs,fvdkufwJh taMumif;udk vmNyD; today; wifjywmyg cifAsm}}
xdkYaemuf twlygvmaom owif;pmq&mrsm;u tifwmAsL;vkyfonf/ "mwfyHkawG ½dkufonf/
½kyfjrifoHMum; Xmeu AD'D,dk rSwfwrf;wifonf/ awmfpwdGKif;rSm ½kwfw&ufqdkawmh tHhMo0rf;omNyD; &ifawG
wvSyfvSyf ckwfae\/ owif;tzGJU jyefxGufoGm; NyD;NyD;csif;rSmyif qvGef;um;wpfpD;
tdrfa½SUvm&yfjyefonf/ um;ay:rS vlwpfa,muf okwfoD;okwfjym qif;vmonf/ awmfpwdGKif;
aemufqHk;a&;cJhonfh 0w¬Kpmtkyfudk Zmwfvrf;oGufrI r½Sdbl;qdkNyD; jiif;y,fcJhonfh xkwfa0ol jzpf\/
olonf tdrfay:a&muf NyD;NyD;csif;rSmyif w&pyfajymavawmhonf/
]]q&m aemufqHk;a&;xm;wJhpmtkyf b,folYrS ray;&ao;bl; r[kwfvm;? tJ'g uRefawmfxkwfzdkY
qHk;jzwfvdkufNyD q&m? qk&wJh 0w¬Kwdkaygif;csKyfudkvnf; uRefawmfyJ 'kwd,tBudrf jyefxkwfyg&ap?
[dk'if;..NyD;awmh q&maemufxyfa&;r,fh pmtkyfawGtwGufvJ pmcsKyf csKyfcsifygw,f? tJ'g
tckavmavmq,f p&efaiGvJ ay;cJhyghr,f q&m}}
ydkufqHtdwfxJu aiGpuúLtkyfvdkufawG xkwfNyD; pm;yGJ0dkif;av;ay: wifay;onf/
awmfpwGdKif;onf xdkol bmawG qufajymaerSef; rMum;awmh/ olYem;xJrSm oabFmOMooHrsm;udkom
Mum;a,mifaerd\/

jrefrmhrQm;ewfarmif 66
rif;vl *E¦0iftdyfruf

qdknmonf acsmif;urf;ezl; ukef;jrifhuav;ay;rSm &yf&if; avSqdyfqD ai;Munfhaeonf/


olwdkY½GmodkY vmrnfqdkvQif oabFmpD;vm&rnf/ oabFmqdyfuwqifh acsmif;½dk;av;twdkif;
avSESifhvm&rnf/ 'DavSqdyfrSm qif;&rnf/ olonf 'Dae&mav;rSm naewdkif;vdkvdk vm&yfaerdwm
wpfywfavmuf ½SdoGm;NyD/ bmaMumifh&,frSef;rod? ck&ufydkif;twGif;rSm olYcspfvifawmfpwdGKif;udk
txl;owd&aerd\/
tajctae taMumif;aMumif;aMumifh Zmwd½GmrSm jyefcdkae&wm tawmfMumNyD/ tpuawmh
ESpfvoHk;vavmufom ae&rnf[kxifcJhonf/ awmfpwdGKif; pma&;wJhtvkyfu tqifajyvQif tdrfjyefNyD;
rdom;pk odkufodkuf0ef;0ef; aecGifh&rnf[k arQmfvifhcJhonf/ odkY&mwGif ESpfv oHk;vrSonf av;ig;ajcmufv?
xdkrS ESpfaygufatmif MumcJhNyD/
'DMum;xJ awmfpwdGKif;onf ½Gmudk ESpfacgufavmufom vmEdkifonf/ c&D;p&dwfu
roufomvSojzifh cPcP rvmEdkif/ 'DvdkeJYyJ tcsdefawG MumcJhonf/
olwdkY½Gmonf oabFmqdyfESifh odyfreD;vSonfhwdkif nae oabFmqdkufcsdefrSmawmh
OMoqGJoHoJhoJhudk Mum;&wwfonf/ xdktoHudkMum;&wdkif; awmfpwdGKif;udk owd&NrJ/
ck&ufydkif;rSmawmh xl;qef;aom cHpm;rIwpfrsdK; jzpfvm\/ oabFmOMooH Mum;wJh tcgwdkif;
awmfpwdGKif; ygvmvdrfhrnf[k pdwfxJrSm pGJvrf;rdaejcif; jzpf\/ jzpfEdkifzdkY cJ,Of;aMumif;udkvnf; odygonf/
odkY&mwGif naeapmif;vQif avSqdyfodkY roGm;yJ raeEdkif/
avSuav;wpfpif;onf acsmif;auGUrS ay:vmonf/ oabFmqdyfrS ½GmodkYvmaom c&D;onfrsm;udk
wifaqmifavSmfcwfvmjcif; jzpf\/ avSay:wGif vl av;ig;a,muf ygvmonf/ avSuav;onf wtdtd
vmaeNyD; avSqdyfrSm uyfonf/

jrefrmhrQm;ewfarmif 67
rif;vl *E¦0iftdyfruf

avSay:rS vlawGxJwGif a½SUqHk;rS vlonf tvsifpvdk ½Sdae[ef wlonf/ avSrNidrfcifrSmyif


OD;ydkif;rSaeí urf;ay:ckefqif;vdkufonf/ xdkYaemuf oJjzLjzLvrf;uav;twdkif; cyfoGufoGuf
avQmufvmonf/
xdkolonfvnf; t&ifaeYawGwkef;uvdk awmfpwdGKif;rsm;vm;[k xifrSwfrSm;cH&ol wpfa,mufom
jzpfvdrfhrnf[k qdknmawG;aerdonf/ odkY&mwGif 'Dvlwpfa,mufuawmh awmfpwdGKif;eJY awmfawmfudk
wlwmyJ/ MunfhygOD;? [efyefu tp/ vrf;avQmufyHku tp? vufvTJyHkutp? NyD;awmh...
xdkolonf wpfcsufarmhMunfhonf/ qdknmudk jrifaomtcg tHhMoovdk jzpfoGm;\/ NyD;awmh
vufudk tm;yg;w& ajr§mufNyD; a0SY,rf;jyonf/ olYrsufESmu NyHK;½Tif0if;y ae\/
tvdk...awmfpwdGKif; tppfygvm;/ qdknm&JUcspfvif armifBuD;awmfpwdGKif; &,fygvm;/
qdknmonf &ifawG w'dwf'dwf ckefvm\/ ajcvSrf;BuJBuD;ESifh avQmufvmaeaom
awmfpwdGKif;udk ai;Munfhaerdonf/ olYarmifBuD;onf a½Gtdk;udk xrf;vmjcif;awmh r[kwf/
odkY&mwGif armifBuD;udk,fwdkifuyif olYtwGufawmha½Ttdk;BuD; jzpfonf[k xifrdav\/

rif;vl
(14-11-2001)

jrefrmhrQm;ewfarmif 68
rif;vl

*E¦0iftdyfruf

You might also like