You are on page 1of 32

X

ΤΕΥΧΟΣ ΑΡ. 47 n κωδικός 7109 n ΙΑΝ.ΦΕΒΡ. 2012

ἀφιέρωμα
στόν ὅσιο Γέροντα
᾽Εφραίμ
Κατουνακιώτη j
ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ jΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
4
τ. 47, ΙΑΝ.ΦΕΒΡ. 2012 ΕΠΙΛΟΓΕΣ:
Οἱ τρεῖς ἐπισκέψεις τῆς
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΔΙΜΗΝΙΑΙΟ Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς
ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ στόν Τάφο τοῦ Κυρίου.
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ: ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ
ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ -
ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ ΔΩΡΙΔΟΣ
330 56 ΕΥΠΑΛΙΟ τηλ. 26340 - 44.391
e-mail: agnektar@otenet.gr καί
info@agiosnektarios-monastery.gr
site: www.agiosnektarios-monastery.gr
ΕΚΔΟΤΡΙΑ σύμφωνα μέ τό Νόμο:
ΜΟΝΑΧΗ ΝΙΚΟΔΗΜΗ
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ-ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ:
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
ΕΚΤΥΠΩΣΗ:
Lettra, ΤΖΟΥΒΑΡΑΣ ΒΑΣΙΛΗΣ,
Ἡλιούπολη

8
ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
ΚΩΔΙΚΟΣ: 7109
Στόν ὅσιο Γέροντα
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ παπα-Ἐφραίμ
Κατουνακιώτη.
ΤΡΙΚΟΡΦΟ ΦΩΚΙΔΟΣ

12
330 56 ΕΥΠΑΛΙΟ ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ
τηλ. 26340-44.391 (9-2 πρωΐ & 6-9 ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ:
ἀπόγ.) Ἡ μαθητεία του κοντά
στόν Γέροντα Ἰωσήφ
Τό περιοδικό αὐτό ξεκίνησε τήν πορεία τόν Ἡσυχαστή.
μέ στόχο τήν κατά Θεόν βοήθεια ὅλων μας.
Κρατᾶτε στά χέρια σας τό 47ο τεῦχος.
Θέλουμε ταπεινά νά σᾶς ἐνημερώσουμε ὅτι:

18
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΑΦΙΕΡΩΜΑ:
ΤΗΝ ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΣΤΗΡΙΞΗ ΣΑΣ Τά τέλη τοῦ
ΓΙΑ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΝΑ ΑΠΟΣΤΕΛ- παπα-Ἐφραίμ.
ΛΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ.
Μπορεῖτε νά μᾶς ἀποστέλλετε τήν συμβο-

20
λική βοήθειά σας μέ τήν ταχυπληρωμή πού
ΓΝΩΡΙΣΟΝ ΜΟΙ:
ἐσωκλείουμε ἤ μέ κατάθεση στήν Σωματική ἀσθένεια
Ἐθνική Τράπεζα στόν λογαριασμό καί θεραπεία.
426/440265-04.
(γιά τό ἐξωτερικό στό
No GR 5201104260000042644026504
SWIFT:ETHNGRAA) δίνοντας καί τό
ὄνομά σας.
Κατόπιν ἐνημερῶστε μας τηλεφωνικά γιά
νά λάβετε τήν σχετική ἀπόδειξη.
22 ΜΕ ΛΟΓΙΑ ΑΠΛΑ:
Πειρασμοί καί θλίψεις.

Σᾶς εὐχαριστοῦμε θερμά


Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Ἁγίου Νεκταρίου
24 ΟΥΡΑΝΙΟΙ
ΑΝΘΡΩΠΟΙ:
Οἱ ἅγιοι 5 Νεομάρτυρες
ἐκ Σαμοθράκης.
Πρός αναγνώστεσ επιστολή...
j
Ἀγαπητοί ἐν Χριστῶ ἀδελφοί, ἀναγνῶστες τοῦ περιοδικοῦ μας “Μοναχική Ἔκφραση”

ρατᾶτε στά χέρια σας ἕνα τεῦχος - ἀφιέρωμα σέ


μιά μεγάλη μορφή τοῦ Μοναχισμοῦ, σ᾽ ἕνα ἐκλε-
κτό δοχεῖο τῆς Θείας Χάριτος, σ᾽ ἕναν μεγάλο ἅγιο,
τόν παπα- Ἐφραίμ τόν Κατουνακιώτη. Ἕναν ἁγιορείτη
μοναχό τῶν καιρῶν μας, πού ἄφησε τά πάντα καί μέ τέλεια
ἀποταγή τοῦ κόσμου καί κάθε δικοῦ του θελήματος, ἔφυγε
γιά τό Περιβόλι τῆς Παναγίας μας καί ἀφιερώθηκε καί
ἀφοσιώθηκε, ψυχῆ καί σώματι, στόν Μόνον Ἠγαπημένο
του Ἰησοῦ Χριστό. Οἱ ἅγιοι σάν τόν παπα-Ἐφραίμ, δέν
ἔζησαν ἔτσι ὅπως ἔζησαν ἁπλά γιά νά τούς θαυμάζουμε,
ἀλλά κυρίως γιά νά τούς μιμούμεθα! Ἰδιαίτερα στήν ἐποχή
μας πού λιμοκτονεῖ ἀπό ἁγίες μορφές, ἔχουμε ἀνάγκη νά προβάλλουμε τήν ζωή τους
γιά νά γίνονται φάροι πνευματικοί στό σκοτάδι τῆς ἐποχῆς μας. Κοιτάζουμε γύρω μας,
μέσα μας, σκοτάδι παντοῦ. Διαβάζουμε τήν ζωή τοῦ παπα-Ἐφραίμ (ὅπως καί τῶν
ἄλλων συγχρόνων Γερόντων, τοῦ Γέρ. Ἰωσήφ τοῦ Ἡσυχαστῆ, τοῦ Γέρ. Ἰωσήφ Βα-
τοπαιδινοῦ, τοῦ παπα-Ἐφραίμ τοῦ Φιλοθείτη, τοῦ παπα-Χαράλαμπου, τοῦ Γέροντα
Παϊσίου, τοῦ Γέρ. Πορφυρίου κ.ἄ.) κι ἕνα φῶς ἄσβεστο, λαμπρό φωτίζει μέσα μας καί
γύρω μας. Γονατίζουμε εὐλαβικά μπροστά τους καί μέ τά φτωχά λόγια τῆς προσευχῆς
μας προσπαθοῦμε νά τούς ἑλκύσουμε, νά μᾶς δοῦν, νά μᾶς προσέξουν, νά μᾶς ἀκούσουν,
νά μᾶς ὁδηγήσουν, νά μᾶς λυπηθοῦν στήν ξηρασία μας, στήν ἀνομβρία μας, στήν πεῖνα
καί στήν δίψα μας γιά τόν Χριστό. Πονᾶμε παντοῦ, στήν ψυχή καί στό σῶμα καί ἀκόμα
δέν καταλάβαμε ὅτι οἱ πόνοι μας ὀφείλονται στήν ἔλλειψη τοῦ Θεοῦ, στά πάθη μας, στά
ἀδιέξοδά μας, στήν πνευματική μας ἀνυπαρξία, στήν ἀμετανοησία μας... Εὐχόμεθα
καί ἱκετεύουμε ταυτόχρονα τόν ἅγιο Γέροντα Ἐφραίμ Κατουνακιώτη, πού τόσο ἠγά-
πησε τόν Θεό, πού ὁλόκληρος ἔγινε ἕνα πυρανάλωμα θείου ἔρωτος γιά τόν Χριστό, πού
ἔγινε ὁ ἐκλεκτός τοῦ Θεοῦ, νά μᾶς σηκώσει ἀπό τήν πτώση μας, καί σάν φάρος πνευ-
ματικός νά μᾶς ὁδηγήσει στίς πηγές τῶν ὑδάτων, ὅπου θά γευθοῦμε τόν θεῖο ἔρωτα,
ἐκεῖ πού ἡ καρδιά μας θά ζεῖ τόν Χριστό, θά Τόν γευθεῖ καί δέν θά ξεκολλήσει πλέον
ἀπό τήν ἀσφαλή πατρική Του ἀγκαλιά, τώρα καί στήν αἰωνιότητα.
Ἅγιε Ἐφραίμ, ὁδήγησέ μας μέ τό παράδειγμά σου καί τίς πρεσβεῖες σου, ἀμήν.
Χριστός Ἀνέστη - Ἀληθῶς Ἀνέστη!
Γερόντισσα Μόνικα
καί αἱ σύν ἐμοί ἐν Χριστῶ ἀδελφαί
Επιλογές...
j
Οι τρεῖς ἐπισκέψεις
τῆς Μαρίας τῆς
Μαγδαληνῆς στόν
Τάφο τοῦ Κυρίου.
Ἀντωνίου Χραποβίτσκυ (1863-1936),
Μητροπολίτου Κιέβου
χουμε διαβάσει ποικίλες συζητή-
σεις σχετικά μέ τήν φαινομενική
ἔλλειψη συμφωνίας ἀνάμεσα στίς
Εὐαγγελικές διηγήσεις τῆς Ἀνα-
στάσεως τοῦ Χρι-
στοῦ. Ἔχουν γίνει
πολλές ἀπόπειρες γιά
νά ἀποδειχθεῖ μιά συμφω-
νία ἀνάμεσα στούς Εὐαγ-
γελιστές σέ αὐτό τό θέμα, ἀλλά δέν εἶναι
ὅλες ἀρκετά ἐπιτυχείς. Θά ἤθελα νά προσφέρω μιά προ-
σεκτική ἐξέταση αὐτοῦ τοῦ θέματος καί θά ἀρχίσω ἀνα-
φέροντας τά πιό φανερά σημεῖα πού δείχνουν ἔλλειψη
συμφωνίας.
Στό Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου διαβάζουμε ὅτι
κατά τόν χαιρετισμό ἀπό τόν Ἀναστημένο Κύριο μέ
τήν λέξη <<Χαίρετε» ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί ἡ ἄλλη
Μαρία ἀμέσως «ἐκράτησαν αὐτοῦ τούς πόδας»
(Ματθ. κη, 9). Ὅμως ἀλλοῦ (Ἰω. κ, 11-17) διαβάζουμε
ὅτι ὅταν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή θρηνοῦσε στόν ἄδειο
τάφο καί δέν ἀναγνώρισε τόν Χριστό, ἀλλά νόμισε
ὅτι ἦταν ὁ κηπουρός, δέν τῆς ἐπετράπη νά Τόν
ἀγγίξει. Αὐτές οἱ διηγήσεις δέν φαίνεται νά συμφω-
νοῦν μεταξύ τους καί προσπάθειες ἀπό
ἀναγνῶστες νά τίς συμβιβάσουν, παράγουν βεβια-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

σμένες ἑρμηνεῖες καί μή πειστικές ἐπινοήσεις.


Τά τέσσερα Εὐαγγέλια δέν ἀναφέρουν τήν
ἐμφάνιση τοῦ Κυρίου στίς Μυροφόρες Γυναῖκες μέ

4 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
ἕνα ταυτόσημο τρόπο. Αὐτό πού περισσότερο Στό κατά Ἰωάννην, ἡ Μαρία παρουσιάζεται
μπερδεύει τούς ἑρμηνευτές εἶναι ἡ ἔλλειψη συμ- τόσο ἀνέτοιμη γιά τό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως
φωνίας ἀνάμεσα στίς ἀφηγήσεις πού δίνονται πού δέν μπορεῖ νά τό ἀφομοιώσει καί ἐκλαμβάνει
ἀπό τόν Ματθαῖο καί τόν Ἰωάννη. Εἶναι προφα- τόν Χριστό σάν τόν κηπουρό, στό κατά Μάρ-
νές ὅτι ὁ Κύριος ἐμφανίσθηκε στήν Μαρία τήν κον τά λόγια τοῦ Ἀγγέλου ἔφεραν στίς Μυρο-
Μαγδαληνή δυό φορές: μιά φορά μόνο σέ αὐτήν φόρες τόσο φόβο ὥστε «δέν εἶπαν σέ κανέναν
καί τήν ἄλλη φορά μαζί μέ τήν ἄλλη Μαρία, τίποτα, ἐπειδή ἐφοβοῦντο». Ὁ Λουκᾶς γράφει
ἀλλά ἡ σχέση αὐτῶν τῶν δύο ἐμφανίσεων μπερ- ὅτι «κατελήφθηκαν ἀπό φόβο καί ἔκλιναν τά
δεύει τούς ἑρμηνευτές. πρόσωπα στήν γῆ».
Ἡ ἄποψή μας, μέ τήν ὁποία προτιθέμεθα νά Ἡ ἀφήγηση τοῦ Ματθαίου ἀπό τήν ἄλλη
λύσουμε αὐτή τήν ἀπορία μπορεῖ νά ἐκφραστεῖ πλευρά παρουσιάζει τίς μυροφόρες ἤδη προ-
ὡς ἑξῆς: ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος ἀναφέρει ετοιμασμένες γιά τήν συνάντηση, ἄν καί ὁ ἄγγε-
στήν πορεία πού ἔκαναν οἱ δύο Μαρίες στό λος τίς καθησυχάζει: «Μήν φοβᾶστε ἐσεῖς» καί
τάφο τοῦ Κυρίου, ἐνῶ ἤδη ἤξεραν ὅτι ὁ Χριστός «Ἐλᾶτε νά δεῖτε τόν τόπο ὅπου ἔκειτο ὁ Κύ-
εἶχε ἀναστηθεῖ ἐκ νεκρῶν. Αὐτό πού περιγράφει ριος». Στό κατά Μᾶρκον διαβάζουμε γιά τίς
ὁ Ματθαῖος συνέβη μετά τήν ἐμφάνιση πού πε- ἄλλες μυροφόρες ὅτι «δέν εἶπαν τίποτα σέ κανέ-
ριγράφει ὁ Ἰωάννης ὅταν ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή ναν γιατί ἐφοβοῦντο». Ὁ Ματθαῖος ὅμως διη-
ἐξέλαβε τόν Χριστό σάν κηπουρό. Πληροφόρησε γεῖται γιά τίς δύο Μαρίες ὅτι «ἔτρεξαν μέ φόβο
τούς Ἀποστόλους ὅτι εἶδε τόν Κύριο καί τῆς μί- καί χαρά μεγάλη γιά νά ἀναγγείλουν στούς μα-
λησε, μετά πληροφόρησε τήν ἄλλη Μαρία καί οἱ θητές του» ὅτι εἶχε ἀναστηθεῖ. Καί «ἐνῶ πήγαι-
δύο μαζί πῆγαν στόν τάφο. Αὐτή τή φορά δέν ναν τίς συνάντησε ὁ Ἰησοῦς». Γιά τήν Μαρία τήν
πῆγαν γιά νά ἀλείψουν τό σῶμα, ἐπειδή ἤξεραν Μαγδαληνή αὐτή ἦταν ἡ δεύτερη συνάντηση
ὅτι εἶχε ἀναστηθεῖ, ἀλλά πῆγαν «γιά νά δοῦν καί ἡ ἄλλη Μαρία πού τό ἤξερε ἀπό τήν Μα-
τόν τάφο» ξέροντας ὅτι εἶναι ἄδειος καί ξέροντας γδαληνή τώρα μαθαίνει τά νέα πάλι ἀπό τόν
ἐπίσης ὅτι τά ὀθόνια μέσα στά ὁποῖα εἶχε θαφτεῖ Ἴδιο τόν Κύριο ἐνῶ εἶναι ἤδη προετοιμασμένη
ἦταν ἀκόμα ἐκεῖ. Δέν ἦταν μόνο αὐτές καί οἱ δύο γιά αὐτά. Ἀπό ποῦ εἶναι αὐτό φανερό;
ἀπόστολοι πού βιαστικά πῆγαν στό μνημεῖο Ἡ ἀπάντηση σέ αὐτό εἶναι τέταρτη ἀπό-
γιά νά ἐπαληθεύσουν αὐτό πού ἡ Μαρία ἡ Μα- δειξη ὅτι οἱ δύο γυναῖκες πῆγαν στόν τάφο ἤδη
γδαληνή εἶχε δεῖ, ἀλλά ἀργότερα καί ἄλλες μυ- ξέροντας γιά τήν Ἀνάσταση. Ἡ ἴδια ἀπάντηση
ροφόρες καί ἄλλοι ἐπίσης πῆγαν (Λουκ. κδ, 9- θά μᾶς ἐξηγήσει γιατί ὁ Κύριος δέν ἐπέτρεψε
24). Ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος μᾶς πληροφο- στήν Μαρία τήν Μαγδαληνή νά Τόν ἀγγίξει τήν
ρεῖ ὅτι οἱ δύο Μαρίες ἀξιώθηκαν μιά δεύτερη πρώτη φορά, ἀλλά λίγο μετά ἐπέτρεψε στίς δύο
ἐμφάνιση Ἀγγέλου καί μετά τοῦ ἴδου τοῦ Κυ- Μαρίες νά κρατήσουν τά πόδια Του.
ρίου. Στό Πεντηκοστάριο στήν Κυριακή τῶν Μυ-
Ποιά ἄλλη ἀπόδειξη ἔχουμε ἐκτός ἀπό τά ροφόρων διαβάζουμε στά στιχηρά ὅτι ἡ Μα-
λόγια τοῦ Ματθαίου ὅτι αὐτές πῆγαν «γιά νά γδαληνή «ἐστάλθη χωρίς νά ἀγγίξει τόν Κύριο».
δοῦν τόν τάφο» γιά τό ὅτι τά γεγονότα στό (Ὅπως διηγεῖται καί ὁ Ἰωάννης). Τί σημαίνει
κατά Ματθαῖον ἔγιναν μετά ἀπό αὐτά πού πε- αὐτό; Ἡ Μαρία, ἡ ὁποία νωρίτερα θρηνοῦσε γιά
ριγράφονται στό κατά Ἰωάννην; Ἡ δεύτερη τόν ἀγαπημένο διδάσκαλο ὅταν Τόν εἶδε στόν
ἀπόδειξη εἶναι ὅτι ὁ Ἰωάννης περιγράφει ὅτι τά τάφο, τώρα κατελήφθη ἀπό ὑπερβολική χαρά.
γεγονότα ἔγιναν «ἐνῶ ἦταν ἀκόμη σκοτάδι» ἐνῶ Χωρίς νά κατανοήσει τήν θεότητά Του ἤ νά σκε-
ὁ Ματθαῖος καθαρά μιλάει ὅτι ἔγιναν «τήν αὐγή φθεῖ τό νόημα τῆς μυστηριώδους Ἀναστάσεως,
τῆς πρώτης μέρας τῆς ἑβδομάδας». ξεχνᾶ καί θέλει νά Τόν ἀγκαλιάσει σάν ἕνα ἀγα-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

Τό τρίτο σημεῖο πού ἀπαιτεῖ τήν προσοχή πημένο της πού τόν θεωροῦσε νεκρό καί χαμένο,
μας εἶναι ἡ ἀντίδραση τῶν μυροφόρων στά ἀλλά τώρα φανερώνεται ζωντανός. Παραδίδε-
λόγια τοῦ Ἀγγέλου καί τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. ται σέ μιά ἐνθουσιώδη χαρά, χωρίς βαθύτερη κα-

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 5
Επιλογές...
j
τανόηση. Ἐπιπλέον κάτι δέν ἔχει ἀκόμα ἐκπλη- ἀντίθετο συμπέρασμα. Καί οἱ δύο ἄλλοι εὐαγ-
ρωθεῖ, ἐπειδή ὁ Κύριος πρέπει νά «ἀνεβεῖ» στόν γελιστές διαιροῦν τήν διήγηση σέ τρία γεγο-
Πατέρα. Ἀργότερα ὁ Κύριος συμπεριφέρεται νότα:
διαφορετικά στίς δύο Μαρίες. Αὐτή τή φορά οἱ 1. ἀγορά ἀρωμάτων (Μᾶρκος) καί τήν φύ-
δύο γυναῖκες γνωρίζουν καλά ὅτι ὁ Κύριος λαξή τους γιά χρήση ἀργότερα (Λουκᾶς)
ἐμφανίζεται στούς πιστούς σάν ὁ Νικητής τοῦ 2. ἄφιξη στόν τάφο καί συνομιλία μέ τόν
Θανάτου καί τοῦ Ἅδη, σάν κάποιος πού ἀνε- ἄγγελο (Μᾶρκος) ἤ ἀγγέλους (Λουκᾶς)
βαίνει στόν Πατέρα στό αἰώνιο βασίλειο, καί μέ 3. ἀνακοίνωση στούς ἀποστόλους.
κάθε ἐξουσία, στέλνει τούς Ἀποστόλους του νά Ἄς ἀρχίσουμε μέ τό τελευταῖο γεγονός. Δέν
διαδώσουν τό νέο τοῦ νικηφόρου ἀγῶνα στόν εἶναι ἀπαραίτητο νά συμπεράνουμε ἀπό τήν
κόσμο. Τώρα καί οἱ δύο γυναῖκες, ὅταν Τόν συ- ἀφήγηση τοῦ Μάρκου ὅτι οἱ γυναῖκες δέν πλη-
ναντοῦν καί Τόν ἀκοῦν νά τίς ἀπευθύνει τό «χαί- ροφόρησαν ποτέ τούς ἀποστόλους γιά τήν
ρετε», δέν σκέπτονται πιά μέ κοσμικό τρόπο, ἐμφάνιση τοῦ Ἀγγέλου. Ὁ Μᾶρκος μόνο σημει-
ἀλλά Τόν εὐλαβοῦνται σάν τόν ζῶντα Υἱό τοῦ ώνει ὅτι αὐτές δέν τό ἔκαναν ἀμέσως καί ὅτι οἱ
Θεοῦ. Ἔτσι καί Αὐτός δέν ἐμποδίζει τήν εὐλαβῆ Ἀπόστολοι ἔμαθαν τά νέα ἀπό τήν Μαρία τήν
λατρεία τους ὅταν «κράτησαν τά πόδια Του Μαγδαληνή, στήν ὁποία ὁ Κύριος «φανερώθηκε
καί Τόν προσκύνησαν» (Ματθ. κη, 9 ). πρῶτα» (Μάρκ, ις, 9). Βλέπετε ὅτι ὁ Μᾶρκος τήν
Μέχρι τώρα εἴδαμε πολύ καλά τήν συμφω- ξεχωρίζει ἀπό τήν ὁμάδα τῶν ἄλλων μυροφόρων
νία μεταξύ τῶν Εὐαγγελίων τοῦ Ματθαίου καί καί ἀκολούθως ξεχωρίζει τήν πληροφόρηση τῶν
τοῦ Ἰωάννη, ἀλλά πῶς θά ἐναρμονίσουμε καί Ἀποστόλων ἀπό τήν μεταφορά τῶν ἀρωμάτων
τήν ἀφήγηση τῶν ἄλλων δύο Εὐαγγελιστῶν; καί τῶν μύρων. Ὁ Μᾶρκος δέν ἀναφέρει τήν Μα-
Σέ ποιό σημεῖο θά τοποθετήσουμε τήν ἄφιξη τῆς γδαληνή σάν νά συμμετεῖχε στήν μεταφορά τῶν
Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς στόν τάφο στήν ἀρωμάτων στόν τάφο, ἀλλά μόνο γιά τήν συμ-
ὁμάδα τῶν ἄλλων γυναικῶν πού ἀναφέρονται μετοχή της στήν ἀγορά τους (Μάρκ. ις, 1), ἡ
ἀπό τόν Μᾶρκο καί τόν Λουκᾶ; ὁποῖα ἔγινε τό ἑσπέρας τοῦ Σαββάτου, μετά τήν
Τό κύριο σημεῖο τῆς ἀπάντησής μας εἶναι λήξη τῶν ἀπαγορεύσεων τοῦ Σαββάτου, δη-
ὅτι ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή δέν συνόδεψε τίς λαδή μετά τήν ἕκτη ὥρα. Ἡ Μαρία ἡ Μαγδα-
ἄλλες γυναῖκες στόν τάφο τοῦ Κυρίου μετά ληνή πῆγε στόν τάφο «ἐνῶ ἦταν ἀκόμα
ἀρωμάτων, ἀλλά ὅτι οἱ ἄλλες γυναῖκες ἦρθαν σκοτάδι» (Ἰω. κ, 1) καί χωρίς ἀρώματα καί τά
ἀργότερα ἀπό τήν Μαρία τήν Μαγδαληνή καί μύρα. Οἱ ἄλλες γυναῖκες ἦρθαν μέ τά μύρα
ἴσως ἀργότερα καί ἀπό τίς «στήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου»
δύο Μαρίες πού εἶδαν τόν (Μαρκ, ις, 2). Ὁ Κύριος δέν
Κύριο κατά τήν δεύτερη ἐμφά- ἐμφανίσθηκε σέ ὅλες αὐτές
νισή Του, ἀλλά δέν ἤξεραν ἀλλά μόνο στήν Μαρία τήν
ἀκόμα τίποτα γιά τήν ἀνά- Μαγδαληνή, ἡ ὁποία -ἑπομέ-
σταση. Αὐτές οἱ γυναῖκες νως- δέν ἦταν μαζί μέ τίς ἄλλες
ἔφθασαν ἐντελῶς ἀπροετοίμα- (Μαρκ. ις, 9). Ὁ Μᾶρκος κατο-
στες γιά τήν ἀποκάλυψη τοῦ νομάζει αὐτές πού ἀγόρασαν
γεγονότος τῆς ἀναστάσεως τά ἀρώματα καί αὐτές πού
καί δέν ὑπάρχει λόγος νά συμ- παρακολούθησαν τήν ταφή
περάνουμε ὅτι ἡ Μαρία Μα- τοῦ Κυρίου, ἀλλά δέν ἐπανα-
γδαληνή ἦταν μαζί τους, λαμβάνει τά ὀνόματα ὅταν
ΑΝΟΙΞΗ 2012

στήν πραγματικότητα οἱ ἀναφέρεται στήν μεταφορά


εὐαγγελιστές ἀφήνουν ἀνοι- τῶν ἀρωμάτων στόν τάφο. Ὁ
κτή τήν δυνατότητα γιά τό Λουκᾶς δέν κατονομάζει

6 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
αὐτές πού ἑτοίμασαν τά ρώσει ἡ Κυριακή. Ἐκεῖ δέν
ἀρώματα καί τά μύρα, οὔτε βρίσκει τό σῶμα τοῦ Κυρίου
αὐτές πού τά ἔφεραν στόν (Ἰωάννης).
τάφο, ἀλλά ὑποδεικνύει ὅτι 3) Ἡ Μαγδαληνή τρέχει
οἱ δύο ὁμάδες δέν ἦταν ταυ- καί ἀναγγέλει στόν Πέτρο
τόσημες («καί κάποιες ἄλλες καί στόν Ἰωάννη (Λουκᾶς,
μαζί τους» Λουκ. κδ, 1). Προ- Ἰωάννης) καί μετά στέκεται
φανῶς κάποιες ἀπό αὐτές μόνη ἔξω ἀπό τόν τάφο θρη-
εἶχαν προμηθευθεῖ ἀρώματα νώντας, ὅταν ἕνας ἄγγελος
καί μύρα ἤδη ἀπό τήν Παρα- ἐμφανίζεται σέ αὐτήν, καί
σκευή μετά τόν θάνατο τοῦ μετά ὁ Ἰησοῦς, Τόν ὁποῖο δέν
Σωτῆρος, ἀλλά παρέμειναν σέ ἀργία τό Σάβ- ἀναγνωρίζει. Ὅταν Τόν ἀναγνωρίζει ὁρμᾶ πρός
βατο κατά τήν ἐντολή (Λουκ. κγ, 56 ), ἐνῶ ἄλλες Αὐτόν, ἀλλά δέν τῆς ἐπιτρέπει νά Τόν ἀγγίξει.
ἀγόρασαν ἀρώματα μετά τήν καθορισμένη 4) Ὑπακούοντας τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου,
ἀργία τοῦ Σαββάτου (Μάρκ. ις, 1 ). Ὁ Λουκᾶς πηγαίνει καί ἀνακοινώνει τά νέα στούς ἀπο-
δέν κατονομάζει τίς γυναῖκες πού ἔφεραν τά στόλους (Ἰωάννης, Μᾶρκος).
ἀρώματα, ἀλλά λέει ὅτι κάποιες «ἀφοῦ ἐπέ- 5) Χωρίς νά γνωρίζουν τήν ἐπίσκεψη τῆς
στρεψαν ἀπό τό μνημεῖο, ἀπήγγειλαν ὅλα αὐτά Μαγδαληνῆς, ἄλλες ὁμάδες μυροφόρων ἐπισκέ-
στούς ἕντεκα καί σέ ὅλους τούς ἄλλους. Ἦταν πτονται τόν τάφο ἀργότερα καί συναντοῦν
ἡ Μαγδαληνή Μαρία καί Ἰωάννα καί ἡ Μαρία ἡ ἀγγέλους (Μᾶρκος, Λουκᾶς) καί ἐπιστρέφουν
μητέρα τοῦ Ἰακώβου καί οἱ λοιπές μαζί τους, οἱ πολύ φοβισμένες στήν ἀρχή γιά νά τό ἀνακοι-
ὁποῖες ἔλεγαν πρός τούς ἀποστόλους αὐτά». νώσουν (Μᾶρκος), ἀλλά ἀργότερα διαδίδουν τά
(Λουκ. κδ, 9-10). Στήν πραγματικότητα, ὅπως ὁ νέα σέ ὅλους (Λουκᾶς).
Ἰωάννης καί ὁ Μᾶρκος μᾶς θυμίζουν, ἦταν ἡ Μα- 6) Ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί ἡ ἄλλη
γδαληνή Μαρία αὐτή πού ἄρχισε τήν ἐξά- Μαρία, γνωρίζοντας πλέον τό νέο τῆς Ἀναστά-
πλωση τῶν χαρούμενων νέων. Ἐφόσον τά νέα σεως πηγαίνουν γιά νά δοῦν τόν τάφο καί τά
διαδόθηκαν σέ ὅλους τούς μαθητές ἐπιπλέον ὀθόνια, τά ὁποῖα ὁ Πέτρος καί ὁ Ἰωάννης εἶχαν
τῶν ἕντεκα, αὐτό δέν συνέβη σέ μιά στιγμή. Οἱ ἤδη δεῖ (Λουκᾶς, Ἰωάννης), ἀλλά ὄχι ἡ ἴδια ἡ Μα-
γυναῖκες ἔπρεπε νά πᾶνε ἀπό σπίτι σέ σπίτι, γδαληνή. Ἔρχονται στόν τάφο καί εἰσέρχονται
ὄχι μόνο οἱ δυό Μαρίες, ἀλλά καί οἱ λοιπές μυ- ὅπως τίς προτρέπει ὁ ἄγγελος (Ματθαῖος).
ροφόρες ἐπίσης. Ἡ μαρτυρία τῆς Μαγδαληνῆς 7) Ὁ Ἄγγελος παραγγέλει σέ αὐτές νά ἐπι-
σχετίζει τά λόγια τοῦ τρίτου Εὐαγγελίου (κατά βεβαιώσουν τό νέο τῆς Ἀναστάσεως στούς μα-
Λουκᾶν) μέ τό κατά Ἰωάννην ὅτι ὁ Ἰωάννης καί θητές καί νά ἀνακοινώσουν τήν ἐπικείμενη
ὁ Πέτρος ἔτρεξαν στόν τάφο. Ὁ Πέτρος εἰσῆλθε συνάντηση μαζί του στή Γαλιλαία.
στόν τάφο καί εἶδε τά ὀθόνια. 8) Τώρα ἔχοντας καταλάβει πλήρως τά γε-
Ἔτσι τά τέσσερα Εὐαγγέλια εἶναι σέ τέλεια γονότα οἱ δύο Μαρίες σπεύδουν νά ἀναγγεί-
συμφωνία μέ αὐτή τήν ἀκολουθία γεγονότων: λουν στούς μαθητές πάλι, ἀλλά συναντοῦν τόν
1) Μερικές γυναῖκες ἀγόρασαν ἀρώματα Κύριο καί αὐτή τή φορά τίς ἐπιτρέπει νά Τόν
καί μύρα τήν Παρασκευή πρίν τό τέλος τῆς ἀγγίξουν κρατώντας τά πόδια Του (Ματθαῖος).
ἡμέρα, πρίν τήν δύση τοῦ ἡλίου (Λουκᾶς), ἐνῶ 9) Μέχρι τό τέλος τῆς μέρας, ὄχι μόνο ὅλο τό
ἄλλες ὅπως καί ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή ἀγόρα- σύνολο τῶν μαθητῶν, ἀλλά ἀκόμα καί οἱ Φαρι-
σαν στό τέλος τοῦ Σαββάτου μετά τήν ἕκτη σαῖοι καί οἱ Γραμματεῖς ἔχουν ἀκούσει τά νέα. Οἱ
ὥρα (Μᾶρκος). τελευταῖοι προσπαθοῦν νά σκεπάσουν τά γε-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

2) Ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή ἀφήνει τίς λοιπές γονότα.


καί πηγαίνει μόνη στόν τάφο νύκτα πρίν ξημε- vatopaidifriend

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 7
Αφιέρωμα...
j
ἀφιέρωμα
στόν ὅσιο
Γέροντα
παπα-
Ἐφραίμ
Κατουνακιώτη
z
27 Φεβρουαρίου 2012.
Σάν σήμερα, 27 Φεβρουαρίου
τοῦ 1998, κοιμήθηκε ὁ Γέρον-
τας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης

παπα-Ἐφραίμ Κατουνα-
κιώτης γεννήθηκε τό 1912
στό Ἀμπελοχώρι Θηβῶν. Ὁ
πατέρας του ὀνομαζόταν
Ἰωάννης Παπανικήτας καί ἡ μη-
τέρα του Βικτωρία. Ὁ Γέροντας εἶχε
σάν κοσμικός, τό ὄνομα Εὐάγγελος.
Τελείωσε τό Γυμνάσιο, ἀλλά ἡ
Χάρις τοῦ Θεοῦ ἔκλεινε στόν Εὐάγ-
γελο τίς κοσμικές θύρες τῆς ἀποκα-
τάστασης.
Στήν Θήβα, ὅπου εἶχε μετακομί-
σει ἡ οἰκογένειά του, ὁ Εὐαγγέλος
γνώρισε τούς γεροντάδες του, τόν
ΑΝΟΙΞΗ 2012

Ἐφραίμ καί τόν Νικηφόρο.


Ἡ ζωή τοῦ Εὐάγγελου ἦταν κα-

8 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
λογηρική. Ἀγωνιζόταν πνευματικά μέ τήν
εὐχή τοῦ Ἰησοῦ, τίς μετάνοιες, τήν νηστεία
καί κυρίως τήν ὑπακοή.
Ἡ μητέρα του ἀξιώθηκε, νά λάβει πληρο-
φορία ἀπό τόν Ὅσιο
Ἐφραίμ τόν Σύρο ὅτι
τό θέλημα τοῦ υἱοῦ
της νά γίνει μοναχός
ἦταν καί θέλημα Θεοῦ
καί πώς ὁ Εὐάγγελος
θά τιμήσει τήν μονα-
χική ζωή.
Τήν 14η Σεπτεμ-
βρίου 1933 ὁ Εὐάγγε-
λος ἄφησε τόν κόσμο
ἦλθε στήν ἔρημο τοῦ
Ἁγίου Ὄρους στά
Κατουνάκια, στό ἡσυ-
χαστήριο τοῦ Ὁσίου
Ἐφραίμ τοῦ Σύρου καί
ἔβαλε μετάνοια στήν
Ὡς λαϊκός μέ τό ὄνομα ῾Ὁ Γέροντας Ἐφραίμ μέ τόν κατά σάρκα ἀδελφό του.
Εὐάελος. συνοδεία τῶν Γερον-
τάδων Ἐφραίμ καί Νι-
κηφόρου. Μετά τή ματικά φάρμακα ὁδηγεῖ τά πνευματικά παι-
δοκιμασία του ἐκάρη μικρόσχημος μοναχός μέ διά του στόν Παράδεισο.
τό ὄνομα Λογγίνος. Τό 1935 ἔγινε μεγαλό- Ὁ μακαριστός παπα-Ἐφραίμ διαχώρισε
σχημος μοναχός ἀπό τόν Γέροντά του Νικη- τήν γνήσια ὑπακοή ἀπό τήν ἀρρωστημένη
φόρο καί ἔλαβε τόν ὄνομα Ἐφραίμ. Τόν ὅταν συμβούλευσε κοινοβιάτη μοναχό νά
ἑπόμενο χρόνο χειροτονήθηκε Ἱερέας. κάνει ὑπακοή στόν Γέροντά του, ὄχι σάν ζῶο,
Ὁ παπα - Ἐφραίμ ἀξιώθηκε καί γνώρισε ἀλλά ἀπό ἀγάπη καί ζῆλο Θεοῦ.
τόν πρύτανη τῆς ἡσυχαστικῆς ζωῆς τόν διο- Ὁ ἅγιος Γέροντας Ἰωσήφ ὁ Ἡσυχαστής
ρατικό, προορατικό καί ἅγιο Γέροντα Ἰωσήφ ἔδωσε ἕνα πρόγραμμα ἡσυχαστικῆς ζωῆς
τόν Ἡσυχαστή (1898-1959) καί συνδέθηκε στό παπα-Ἐφραίμ, γιά νά καλλιεργεῖ τήν
πνευματικά μαζί του μέ τήν εὐλογία τοῦ Γέ- εὐχή «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέ-
ροντά του Νικηφόρου. Ὁ Γέροντας Ἰωσήφ μέ ησόν με», νά ἔχει φυλακή τῶν αἰσθήσεων καί
τήν σειρά του εἶχε διδαχθεῖ τήν ἁπλανή πνευ- τόν ὁδήγησε στήν κάθαρση τῆς καρδίας καί
ματική ζωή ἀπό τούς περίφημους ἡσυχαστές τόν θεῖο φωτισμό.
μοναχούς Καλλίνικο καί Ἱερομόναχο Δανιήλ. Ὁ παπα-Ἐφραίμ μέ τήν εὐλογία τοῦ Γέ-
Ἑπομένως ὁ παπα-Ἐφραίμ μᾶς διδάσκει τήν ροντος Ἰωσήφ ἐντρύφησε στήν «Φιλοκαλία
ἐπίμονη ἀναζήτηση γιά τήν πνευματική ζωή τῶν Ἱερῶν Νηπτικῶν» καί ἐλάμβανε τίς συμ-
καί τήν ἀνεύρεση ἀπλανοῦς πνευματικοῦ βουλές τῶν Νηπτικῶν Πατέρων γιά τόν
ὁδηγοῦ ἀκριβής τηρητής τῆς ὀρθοδόξου πί- ἀγῶνα του. Δέν διάβαζε οὔτε βιβλία ψυχια-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

στεως. Ὁ ἀπλανής πνευματικός βλέπει τίς τρικῆς, οὔτε «κουλτουριάρικα» ἀναγνώ-


δαιμονικές πλάνες καί μέ τά κατάλληλα πνευ- σματα διά πνευματικές ἐπιδείξεις στά

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 9
Αφιέρωμα...
j
Χάρη τοῦ Θεοῦ νά μεταβάλλει τά θεῖα δῶρα.
Μάλιστα, μετά τόν καθαγιασμό τῶν τιμίων
δώρων, ἔβλεπε τόν ἴδιο τόν Χριστό μέσα στό
δισκάριο καί ἦταν ἀδύνατο νά συγκρατήσει
τά δάκρυά του, ὅταν ἔφθανε στόν τεμαχισμό
τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ. Ἔβρεχε μέ τά δά-
κρυά του τό ἀντιμήνσιο κατά τή θεία Λει-
τουργία καί ἔβλεπε δεξιά καί ἀριστερά τούς
ἀγγέλους νά συλλειτουργοῦν.
Ὅμως ὁ παπα-Ἐφραίμ δέν ἀναφέρθηκε
ποτέ σέ «λειτουργική ἀναγέννηση» καί μάλι-
στα ζητοῦσε σέ κοινοβιάτες, πού βρίσκονταν
στά ἐξωτερικά διακονήματα νά μήν παραλεί-
πουν τό ψαλτήρι.
Ὁ παπα-Ἐφραίμ ἦταν κοσμημένος μέ τό
διορατικό χάρισμα καί ἔβλεπε τήν πνευμα-
τική κατάσταση κάθε κληρικοῦ ἤ μοναχοῦ
καί ἔδιδε τά κατάλληλα πνευματικά φάρ-
μακα γιά τήν πρόοδο στήν πνευματική ζωή.
Μέ τόν γέροντά του Νικηφόρο (καθήμενος). Ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ εἶχε κοσμήσει τόν
παπα-Ἐφραίμ καί μέ τό προορατικό χάρι-
σμα, γι᾽ αὐτό καί ἔβλεπε καταστάσεις πού
σαλόνια, οὔτε εἶχε τόν φόβο μήπως τόν ἀπο-
ἔρχονταν ( ὅπως ὁ σεισμός τοῦ 1977 στή
καλέσουν οἱ κοσμικοί κύκλοι «φονταμεταλι-
Θεσσαλονίκη ), ἀλλά καί πολλές φορές εἶχε
στή».
Τό 1973 ἐκοιμήθη ὁ Ἱερομόναχος Νικηφό-
ρος, ὁ Γέροντας τοῦ παπα-Ἐφραίμ.

Γέροντας μετά τό 1980 εἶχε συγ-

Ὁ κροτήσει συνοδεία καί τήρησε


τήν ἐντολή τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ
νά ἀποκτήσει συνοδεία μετά τόν θάνατο τοῦ
παπα-Νικηφόρου. Ἑπομένως ὁ παπα-
Ἐφραίμ πρῶτα ἔφθασε στήν κάθαρση καί κα-
τόπιν ἔγινε ὁ ἴδιος Γέροντας. Ὁ
παπα-Ἐφραίμ πολέμησε τόν μεγάλο ἐχθρό
τῆς πνευματικῆς ζωῆς, τήν κενοδοξία. Οἱ θυ- Ἡ συνοδεία τοῦ Γέροντος Ἐφραίμ Κατουνακιώτη.
σίες του γίνονταν γιά τόν Χριστό καί ὄχι γιά
προσδοκώμενο ἔπαινο ἀπό τούς ἀνθρώπους.
προσφωνήσει λαϊκούς ἀκόμα καί μικρά παι-
Ἡ θεία Λειτουργία γιά τόν παπα-Ἐφραίμ
διά μέ τά ὀνόματα πού ἔλαβαν μετά ἀπό χρό-
ἦταν συγκλονιστικό καί βιωματικό γεγονός.
νια στήν μοναχική τους κουρά. Μάλιστα,
Εἶχε ἐκμυστηρευθεῖ σέ Ἱερομόναχο πνευμα-
κάποιος φοιτητής ἔστειλε μία περιληπτική
ΑΝΟΙΞΗ 2012

τικό φίλο του ὅτι ἀπό τήν πρώτη θεία Λει-


καί χωρίς λεπτομέρειες ἐπιστολή στόν μακα-
τουργία πού τέλεσε, ἔβλεπε αἰσθητά τήν
ριστό Γέροντα καί ἔλαβε ἀπάντηση ἀπό τόν

10 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
παπα-Ἐφραίμ, πού τοῦ περιέγραφε μέ λε-
πτομέρειες τήν πνευματική του κατάσταση
ἀκόμα καί καταστάσεις στόν χῶρο πού διέ-
μενε ὁ φοιτητής, χωρίς αὐτός νά τίς ἔχει προ-
αναφέρει.
Κάποτε, ἄγνωστοι μεταξύ τους κληρικοί
συναντήθηκαν στόν δρόμο γιά τά Κατουνά-
κια καί ὅταν ἔφθασαν στόν παπα-Ἐφραίμ, ὁ
μακαριστός ἅγιος Γέροντας ἄρχισε νά ἐπι-
πλήττει ἕναν ἀπό τούς κληρικούς, πώς δέν
εἶναι παπάς ἀλλά μασόνος, πού ἔβαλε ράσο,
γιά νά κατασκοπεύει τό Ἅγιον Ὄρος. Ὁ μα-
σόνος παραδέχθηκε τήν ραδιουργία του. γιά τόν οἰκουμενισμό. Ὁ Γέροντας ἔκανε προ-
Ὁ παπα-Ἐφραίμ ἔζησε ἐμπειρίες, πού σευχή, γιά νά τόν πληροφορήσει ὁ Θεός καί
μόνον οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί μποροῦν νά τότε ξεχύθηκε μία δυσωσμία μέ γεύση ξινή,
ζήσουν, μακριά ἀπό παπικές ἤ προτεσταν- ἁλμυρή καί πικρή, πού τόν γέμισε μέ ἀπο-
τικές πλάνες. τροπιασμό.
Κάποτε ἕνας ἡγούμενος, δύο θεολόγοι καί Ἡ παρακαταθήκη τοῦ μακαριστοῦ
ἕνας φοιτητής ζήτησαν ἀπό τόν παπα- παπα-Ἐφραίμ γιά τήν ἑνότητα τῶν Ὀρθο-
Ἐφραίμ νά τούς ἐξηγήσει τήν εὐωδία τῶν δόξων ἦταν σαφής: «Τό σχίσμα εὔκολα γίνε-
ἁγίων λειψάνων. ται, ἡ ἕνωση εἶναι δύσκολος».
Ὁ Γέροντας ἔσκυψε τό κεφάλι του στό Ἄραγε πόσο ἀπήχηση ἔχουν σήμερα τά
μέρος τῆς καρδιᾶς καί προσευχόταν. Ὁ λόγια ἑνός θεοφόρου συγχρόνου Πατρός;
τόπος γέμισε εὐωδία καί ὁ παπα-Ἐφραίμ Ὁ παπα-Ἐφραίμ ἀναδείχθηκε μέ τή Χάρη
τούς εἶπε πώς ἐπειδή δέν μποροῦσε ὁ ἴδιος νά τοῦ Θεοῦ καί πρακτικός ὁδηγός στήν ποι-
τό ἐξηγήσει παρακάλεσε τόν Θεό νά ἀπαν- μαντική τοῦ γάμου καί τῆς οἰκογενείας,
τήσει στούς συνομιλητές. γιατί βοήθησε πολλούς νέους νά καταλή-
Ὁ παπα-Ἐφραίμ αἰσθανόταν τίς ἁμαρ- ξουν στόν γάμο χωρίς νά τούς πιέσει γι᾽
τίες σάν δυσοσμία. Κάποιος ἐπίσκοπος μέσω αὐτό, ἀλλά καί οἱ ἐπιστολές του, πού σώ-
τρίτου ρώτησε τόν μακαριστό ἅγιο Γέροντα ζονται, ἀποτελοῦν πνευματική παρακατα-
θήκη καί «σχολή γονέων», χωρίς ψυχολογικές
καί φιλοσοφικές θεωρίες γιά τίς ἀγωνιζόμενες
πνευματικά οἰκογένειες.
Τό 1996 ὁ παπα-Ἐφραίμ ἔπαθε ἐγκεφα-
λικό ἐπεισόδιο καί ἔπεσε σέ ἀκινησία. Δέν
γόγγυσε καθόλου, ἀλλά δοξολογοῦσε τόν
Θεό.
Μᾶς ἀφήνει τό ἅγιο παράδειγμά του γιά
τήν ἀντιμετώπιση τῶν ἀσθενειῶν.
Στίς 13/27 (ν.ἡμερ.) Φεβρουαρίου 1998 ὁ
παπα-Ἐφραίμ Κατουνακιώτης τοῦ Ἁγίου
Ὄρους παρέδωσε τήν ἁγιασμένη ψυχή του
ΑΝΟΙΞΗ 2012

στά χέρια τοῦ Δημιουργοῦ του, πού ὑπηρέ-


τησε ἀπό τήν νεότητά του.?
Μέ τόν Γέροντα Αἰμιλιανό Σιμωνοπετρίτη.

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 11
Μοναδικές Εμπειρίες...
j
Ἡ μαθητεία του
στόν Γέροντα Ἰωσήφ
τόν Ἡσυχαστή

Κάνει, παπα-Νικηφόρε, ὁ Ἐφραίμ ὑπακοή;. Ὁ


παπα-Ἐφραίμ μᾶς ἔλεγε γι᾽ αὐτήν τήν ἐρώ-
τηση κατά τήν πρώτη συνάντησή τους.
«Αὐτό μέ συγκλόνισε. Αἰσθάνθηκα ὅτι μέσα
Γέροντας Ἰωσήφ ἔμενε τότε στόν σ᾽ αὐτόν τόν Γέροντα ὑπάρχει ζωή καί Χάρις,
Ἅγιο Βασίλειο, τό ὑψηλότερο ἀσκη- γιατί αὐτή τήν ἐρώτηση ἀπό κανέναν ἄλλον
τικό μέρος πάνω ἀπό τά Κατουνά- δέν τήν εἶχα ἀκούσει. Εὐτυχῶς πού ὁ παπα-
κια, παράλληλο σέ ὑψόμετρο μέ τήν Νικηφόρος δέν μέ ἐμπόδιζε νά ἐπισκέπτομαι
Κερασιά. Κυρίαρχος Μονή τῶν ἀσκη- καί νά διδάσκομαι ἀπό αὐτόν τήν Πατερική
τικῶν αὐτῶν περιοχῶν εἶναι ἡ Μεγίστη παράδοση».
Λαύρα. Σέ αὐτά τά ἐρημικά μέρη ἡσύχαζε ὁ Ὅλα τά ἐρωτήματά του, ἀλλά καί ὅσα ἡ
Γέροντάς μας. Ἐκεῖ τόν γνώρισε ὁ ἀείμνηστος ἀπειρία του προκαλοῦσε, θά εὕρισκαν τώρα
Γέροντας Ἐφραίμ. ἀπαντήσεις καί ἑρμηνεία. Αὐτό πραγματο-
Τόν ἐπισκέφθηκαν μέ τόν Γέροντα Νικη- ποιήθηκε μέ τή γνωριμία καί τόν σύνδεσμό
φόρο, πού εἶχε ἰδιαίτερη εὐλάβεια στόν Γέ- του μέ τόν Γέροντα Ἰωσήφ. Πολύ σύντομα δι-
ροντα Ἰωσήφ. Ὅπως μᾶς ἔλεγε ὁ ἴδιος, τοῦ δάχθηκε τό νόημα τοῦ πνευματικοῦ νόμου καί
προκάλεσε συγκίνηση καί θαυμασμό ἡ ἐρώ- τήν εὐμέθοδο πάλη τοῦ ἀοράτου πολέμου,
τηση τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ πρός τόν Γέροντά πού τοῦ ἔγιναν ἰσόβια καθήκοντα καί ἔπαθλα
του, πού ἔγινε κατά τήν πρώτη συνάντησή τοῦ ζήλου καί τῆς εὐλαβείας του.
τους. Δέν ἀναφερόταν στό ἐργόχειρο ἤ τήν Μᾶς ἔλεγε ὅτι εἶχε λογισμούς νά φύγει
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ἱκανότητα τοῦ ὑποτακτικοῦ στίς διάφορες ἀπό τόν Γέροντά του, γιατί δέν ἔβρισκε τί-
ἐργασίες τῆς καλύβης. Ὁ Γέροντας ρώτησε: ποτε πνευματικό. Ὁ Γέροντας Ἰωσήφ τόν

12 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
Χριστέ ἐλέησόν με», γιά μία ὥρα. Νά τό πεῖς
ὅμως στόν Γέροντά σου γιά νά μή θεωρηθεῖ
δικό σου θέλημα». Ὁ Γέροντάς του, ἁπλός
ὅπως ἦταν, δέν κατάλαβε τί σημαίνει αὐτό καί
δέν τόν ἐμπόδισε.
Ὅταν ξαναπῆγε γιά Λειτουργία, τόν ρώ-
τησε ὁ Γέροντας Ἰωσήφ, ἄν κράτησε τό πρό-
γραμμα. Αὐτός ἀπάντησε: «Γέροντα, μέ αὐτήν
τήν εὐχή ἀπό τά μάτια μου τρέχουν ποτάμι
τά δάκρυα καί μέσα μου αἰσθάνομαι σάν ἀνα-
βρασμό. Μιά φωτιά καίει στήν καρδιά μου γιά
τόν Χριστό». Ἀπό τότε μέ τή συμπαράσταση
τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ ἄρχισε νά μυεῖται στά
μυστήρια τῆς νηπτικῆς ἐργασίας. Αὐτή ἡ
ἐργασία προκαλεῖ τήν κάθαρση τῆς καρδίας
καί τόν θεῖο φωτισμό. Ἔτσι ἀναδείχθηκε ἀθω-
νικός φωστῆρας γιά παρηγοριά μας στούς τά
«τέλη τῶν αἰώνων καταντήσαντας».
Ὡς ἱερέας, ὁ παπα-Ἐφραίμ, εἶχε τήν δυνα-
τότητα νά ἐπισκέπτεται πιό συχνά τό Γέ-
συμβούλευσε νά μήν φύγει, ἀλλά νά παραμεί- ροντά μας Ἰωσήφ. Τρεῖς ἤ τέσσερις φορές τήν
νει μέ ταπεινό φρόνημα καί θά τόν βοηθοῦσε ἑβδομάδα ἀνέβαινε γιά τήν τέλεση τῆς θείας
αὐτός πνευματικά. «Ἔβλεπε μέσα μου, ὅλο Λειτουργίας. Ἀπό τά Κατουνάκια πρός τόν
τόν ἑαυτό μου. Μέ λεπτομέρεια μοῦ ἑρημήνευε Ἅγιο Βασίλειο ἦταν ἀρκετή ἀνηφόρα. Ἡ νεα-
τό τί θά μοῦ συμβεῖ μέχρι τέλους τῆς ζωῆς μου. νική ἡλικία καί ὁ πνευματικός ζῆλος τοῦ
Τώρα πού τά βλέπω, καταλαβαίνω τί σημαί- παπα-Ἐφραίμ τά ὑπερέβαιναν. Μάλιστα οἱ
νει ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, τί σημαίνει ἅγιος». διηγήσεις τῶν παλαιῶν Πατέρων μας, τόν ἐρέ-
Μιά μέρα μετά τήν Λειτουργία τόν κρά- θιζαν πρός φιλοπονία, τήν περιεκτική ἐνέργεια
τησε κοντά του καί τοῦ εἶπε: «Ξέρω τούς λο- τῆς προκοπῆς.
γισμούς σου καί ὅλη τήν καταστάσή σου. Πολλές φορές ἀπό τό ζῆλο του νά βρεθεῖ
Μήν φοβᾶσαι. Δέν θά σέ ἀφήσω μόνο». Ἄρχισε κοντά στό «δάσκαλό» του, ἔτσι ὀνόμαζε τόν
νά τοῦ ἑρμηνεύει περί πράξεως καί θεωρίας, Γέροντα, πήγαινε νωρίτερα καί καθόταν στό
εἰδικά δέ τούς καρπούς τῆς νηπτικῆς ἐργα- πεζούλι περιμένοντας νά τοῦ ἀνοίξουν. Τό τυ-
σίας, πού προκαλεῖ ἡ ἐσωστρέφεια. πικό τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ ἦταν αὐστηρό καί
«Ἡ θεία Χάρις πού ἤδη ἐνδημεῖ στήν ψυχή ἀπαραβίαστο. Τό τηροῦσαν μέ ἀκρίβεια καί
σου θά αὐξηθεῖ ὅπως Αὐτή γνωρίζει καί θά ἱκανοποιοῦσε τόν νέο ἱερομόναχο ἀθλητή στήν
σοῦ γίνει ῞τά πάντα ἐν πᾶσι῎. Στίς ἀπότομες ἀρχική πορεία τοῦ ζήλου του, ἀφοῦ ἔμαθε τήν
δυσκολίες θά μορφοποιεῖται σέ εἰκόνες καί σημασία τῆς φιλοπονίας, στήν ὁποία ὑπάρχει
σχήματα καί θά σέ βοηθεῖ. Θά σέ εἰρηνοποιεῖ τό πλήρωμα τῆς ἄρσεως τοῦ σταυροῦ.
στίς ταραχές, θά σοῦ ἀνοίγει τό νοῦ νά κατα- Τό πρόγραμμα τοῦ Γέροντος Ἰωσήφ συνο-
λαβαίνεις τά μυστήρια τῆς θείας Προνοίας, πτικά ἦταν τό ἀκόλουθο. Τέλεση Ἑσπερινοῦ
μέ κομποσχοίνι. Ἐπίσημο γεῦμα καί μετά ξε-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

πού θά συναντᾶς».
Τοῦ ὅρισε ἕνα πρόγραμμα ὡς πρώτη ἀρχή. κούραση μέ ὕπνο. Ἔγερση, μικρή περισυλ-
«Θά ἀρχίσεις νά λές τήν εὐχή ῞Κύριε Ἰησοῦ λογή καί ἕνας καφές. Μετά ὁ καθένας

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 13
Μοναδικές Εμπειρίες...
j
ἀφοῦ πάντοτε προσπαθούσαμε στίς ἴδιες
γραμμές καί στόχους, μάλιστα ὅταν οἱ ἀπο-
δείξεις τῶν συνασκητῶν μας ἦταν τόσο βέ-
βαιες καί φανερές;
Χωρίς κόπο πειθαρχοῦσε στίς ὑποδείξεις
τοῦ δασκάλου στήν ζωή τῆς <<πρακτικῆς»,
κατά τούς Πατέρες. Αὐτήν ἀκολουθεῖ ἡ <<θε-
ωρία», τό ὑψηλότερο ἀποτέλεσμα τῆς ἀνθρω-
πίνης προσπαθείας μέ συνεργασία τῆς θείας
Χάριτος, καί στήν ὁποία ὡς βραβεῖο δίδεται
ὁ ἁγιασμός. Ἡ πεμπτουσία τῆς εὐλογημένης
πρακτικῆς, ἀλλά καί τοῦ παραδείγματος τοῦ
Κυρίου μας, εἶναι ἡ μέ ἐπίγνωση ὑποταγή καί
ὑπακοή καί αὐτός ἦταν πλέον ὁ σκοπός
ὅλων τῶν ἐπιδιώξεων τοῦ νέου ἀθλητοῦ.
Μέ κύριο μέσο τήν ὑποταγή καί ὑπακοή
Μέ τόν παραδελφό του Γέροντα Ἰωσήφ Βατοπαιδινό, ἔφθασε μέ τή Χάρη τοῦ Χριστοῦ στόν θρίαμβο
μέ τόν ὁποῖο εἶχε ἰδιαίτερο πνευματικό σύνδεσμο. τοῦ ἁγιασμοῦ. «Ὑπακοή ζωή, παρακοή θά-
νατος», συνεχῶς ἐπαναλάμβανε. (...).
ἀποσυρόταν καί ἄρχιζε τήν ἀγρυπνία μέ κομ- Αὐτό τό μεγάλο μυστήριο, πολύ νωρίς
ποσχοίνι, μέχρι τά μεσάνυκτα. Στή συνέχεια συνέλαβε ὁ νεαρός ἀθλητής, μοναχός καί
ἄρχιζε ἡ θεία Λειτουργία, μέ ἡσυχία καί γα- ἱερέας Ἐφραίμ καί τό ἐφάρμοσε ὡς μόνιμο
λήνη, αὐτήν πού ἀπαιτεῖ ἡ ἐσωστρέφεια. καθῆκον, χωρίς νά παραμελεῖ τά ὑπόλοιπα
Τό βάθος αὐτοῦ τοῦ μυστηρίου, τῆς «ἐν καθήκοντά του πρός τόν Γέροντα Νικηφόρο.
πνεύματι καί ἡσυχία» λατρείας, πού τελει- Ἔχοντας πλήρη γνώση τῶν ἀποτελεσμάτων
οποιοῦσε ἡ θεία Λειτουργία, πάντοτε μέ συγ- τῆς παρακοῆς καί τῆς ἀμελείας τοῦ προ-
κίνηση καί ἔξαρση προσπαθοῦσε νά μᾶς γράμματος, κρατοῦσε τήν ἀκρίβεια τῆς συ-
μεταδώσει, νά μᾶς πληροφορήσει, ἐπειδή πάν- νειδήσεως, πολλές φορές σέ βαθμό
τοτε τό «ἔπασχε» ὁ ὁσιώτατος Γέροντάς μας. αὐτοθυσίας καί μαρτυρικῆς ἀθλήσεως, πού
Ἐπειδή ἡ ζωή στήν περιφέρεια τοῦ Ἁγίου ἦταν χαρακτηριστικό τῆς ζωῆς του. Ἡ πα-
Βασιλείου δέν ἦταν ὑποφερτή, μετακινήθηκαν ρουσία του μόνο προκαλοῦσε στούς προσε-
σέ χαμηλότερα μέρη, στήν Μικρή Ἁγία Ἄννα,
παίρνοντας μαζί τους τά μηδαμινά ὑπάρ- Μέ τόν παραδελφό του
Γέροντα Ἐφραίμ Φιλο-
χοντά τους. (...) Στήν Μικρή Ἁγία Ἄννα πα- θεΐτη.
ρέμεινε σχεδόν δύο μῆνες ὁ παπα-Ἐφραίμ
κοντά στόν Γέροντά του καί μυήθηκε στά μυ-
στικότερα τῆς ἡσυχαστικῆς ζωῆς καί τά μυ-
στήρια τοῦ πνευματικοῦ νόμου. Μᾶς τόνιζε,
ὡς σημαντικό γεγονός στή ζωή του, τήν
πληροφορία καί αἴσθηση τῆς Χάριτος, πού
πῆρε ἀπό τήν εὐλογία τοῦ Γέροντος σέ αὐτό
τό διάστημα πού παρέμεινε κοντά του. Πόσο
ΑΝΟΙΞΗ 2012

μᾶς προκαλοῦσε τήν λαχτάρα καί ἄναβε τόν


πόθο νά ἀξιωθοῦμε καί ἐμεῖς τήν ἴδια εὐλογία,

14 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
κτικούς τήν ἀφύπνιση καί ἐγρήγορση. Στήν
εὐτέλειά μου, ἔδειχνε πάντοτε ἀγάπη καί
αὐτό ἦταν ἀφορμή προσοχῆς καί θάρρους
στίς διάφορες ἀποθαρρύνσεις τῆς νεανικῆς
ἀπειρίας μου. (...)
Ἀφοῦ συνειδητοποίησε, ὁ ὁσιώτατος Γέ-
ροντας, τήν σημασία καί τό νόημα τῆς σαρ-
κώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου καί τήν
λεπτομέρεια, πού οἱ Πατέρες μας ἔζησαν σέ
ὅλη τή ζωή τους, δέν ἔδωσε κατά τό ψαλμικό
λόγιο «ὕπνον τοῖς ὀφθαλμοῖς καί ἀνάπαυσιν
τοῖς κροτάφοις». (Ψαλμ. 131,4) μέχρις ὅτου
καί αὐτός πρακτικά ζήσει τίς θεῖες ἀντιλήψεις
καί δωρεές τῆς Χάριτος, πού διαπιστώναμε
προσωπικά καί ἐμεῖς νά συμβαίνουν στήν ζωή
του. Περισσότερο ὅμως, μᾶς συγκινοῦσε ἡ
αὐστηρότητα τῆς μαρτυρικῆς φιλοπονίας
του. (...)
Τά πρῶτα μαθήματα ἄρχισαν στό ἡσυ-
χαστήριο τοῦ Ἁγίου Βασιλείου ὅταν ἀνέλαβε
τήν ἐφημερία στόν Γέροντα Ἰωσήφ. Ἔγιναν
συστηματικά ἀποδίδοντας πνευματικούς
καρπούς ὅταν μεταφέρθηκε ὁ Γέροντάς μας Οἱ τρεῖς παραδελφοί, Ἐφραίμ Φιλοθεΐτης, Ἐφραίμ Κατουνακιώ-
στήν Μικρή Ἁγία Ἄννα, ὅπου παρέμεινε ἐκεῖ της καί Ἰωσήφ Βατοπαιδινός, μεγάλα πνευματικά ἀναστήματα
πού γαλουχήθηκαν κοντά στόν ἅγιο Ἰωσήφ τόν Ἡσυχαστή.
γιά δύο μῆνες μαζί του ὁ παπα-Ἐφραίμ.
Ὅταν τόν ρωτούσαμε γιά νά γνωρίσουμε τά
στοιχεῖα τῆς πνευματικῆς προκοπῆς, μᾶς νοῦσε ἡ θεία ἐπίσκεψη. Ἀνέβηκα στόν δά-
ἔλεγε: «Δύο μῆνες πού κάθησα στόν γέρο- σκαλο, ἄν καί ἦταν μεσάνυχτα, γιά νά μάθω
Ἰωσήφ ἦταν ἀρκετοί, γιά νά βρῶ τήν χάρη, τήν σημασία τοῦ μυστηρίου, πού γιά πρώτη
ὅπως οἱ Πατέρες μας περιγράφουν. Ἡ προσε- φορά μοῦ συνέβη». Ὅταν μᾶς τό διηγόταν
κτική ζωή εἶναι ἀπαραίτητος ὅρος καί εἰδικά αὐτό ἦταν σάν νά τό ξαναζοῦσε καί μᾶς
ἡ συντριβή τοῦ θελήματος, κυρίως ὅμως ἡ κα- ἔπειθε ἐκ τῶν πραγμάτων ὅτι «πιστός Κύριος
θαρή προσευχή. Ὅπως ἔμαθα ἀπό τόν Γέ- ἐν πᾶσι τοῖς λόγοις Αὐτοῦ» (Ψαλμ. 144, 13).
ροντα νά συγκεντρώνω τόν νοῦ μου, Καί συνέχισε νά ἀφηγεῖται:
προσευχόμουν μόνος στό κελλί μου. Ξαφνικά «Ἄν καί ἀκατάλληλη ἡ ὥρα τῆς ἐπισκέ-
αἰσθάνθηκα σάν νά ἄνοιξε μπροστά μου τό ψεως καί ἀπαιτήσεώς μου, μέ δέχθηκε ὁ Γέ-
ἀπέναντι μέρος καί παρουσιάστηκαν τρεῖς ροντας, μέ ἀγκάλιασε μέ χαρά καί μοῦ εἶπε:
μορφές. Τόση ἀγάπη πλημμύρισε τήν ψυχή Αὐτή, παιδί μου, εἶναι ἡ Χάρις πού σέ δίδα-
μου, πού αὐθόρμητα ἀγκάλιασα τή μεσαία. σκα καί ἤθελα νά γνωρίσεις. Αὐτή εἶναι ἡ
Ἡ αἴσθησή μου μέ ἔπειθε ὅτι ἦταν ὁ Χριστός πρώτη βαθμίδα, τό γνήσιο πρῶτο ξεκίνημα.
μέ δύο ἀγγέλους. Δέν μπορῶ ὅμως νά περι- Ἀπό ἐδῶ θά ἔρθουν τά ὅσα περιγράφαμε καί
γράψω τί συνέβη ἤ τί αἰσθάνθηκα. Ἡ λύση ἐμεῖς καί οἱ Πατέρες μας, πού διάβαζες καί μέ
ΑΝΟΙΞΗ 2012

στήν ἀπορία μου ἀσφαλῶς δινόταν ἀπό τόν ρωτοῦσες. Πόσοι τό ζήτησαν αὐτό μέσα
Γέροντα στόν ὁποῖον πήγαινα μόλις περ- στήν ἱστορία καί τήν ζωή καί τό βρῆκαν

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 15
Μοναδικές Εμπειρίες...
j
ἀργότερα ἤ μετά ἀπό ἔμπονη προσπάθεια καί ἔχεις μόνο καθαρότητα καί εὐθύτητα ψυχῆς.
ἐσύ τό βρῆκες τόσο σύντομα καί τόσο κα- Ἔχεις τήν ἁγνεία, τόν χῶρο καί τήν ἕδρα τῆς
θαρά. Τώρα, ἄλλη αἴσθηση, ἄλλοι κόσμοι καί Χάριτος. Αὐτά ὅλα πού εἶδες καί γεύθηκες
τροφή πνευματική, ἄλλο ἐπίπεδο προσευχῆς, εἶναι πληροφορίες, πού πάντοτε σέ ἀπασχο-
πού εἶναι μᾶλλον ἡ αἴσθηση τῆς ἀγχιστείας λοῦσαν. Τώρα εἶναι ἡ ὥρα τῆς δικῆς μας προ-
«ὅσων ἔλαβον Αὐτόν» καί μέ ἐξουσία μπαίνουν σφορᾶς, γιά νά ἀποκτήσουμε τά θεῖα
στό χῶρο τῆς υἱοθεσίας. χαρίσματα. Τώρα εἶναι ἡ ὥρα τῆς πράξεως,
Στό σημεῖο αὐτό μᾶς προκαλοῦσε, ὥστε πού εἶναι ἡ ἐπίβασις τῆς θεωρίας».
νά εἴμαστε προσεκτικοί καί νά ἐπιμένουμε Ἀπό τότε ὁ νέος ἀθλητής μέ περισσότερο
στήν προσευχή. ζῆλο σήκωνε τόν περιεκτικό σταυρό τῆς φι-
Μετά ἀπό αὐτό τό γεγο- λοπονίας, δίνοντας ἰδιαίτερη βαρύτητα στήν
νός ἔγινε ἀχώριστη ἡ πα- ὑπακοή, τήν πραγματική βάση τῆς προ-
ρουσία του στόν Γέροντα κοπῆς. Τά ἔργα καί οἱ λόγοι τοῦ ὁσιωτάτου
καί συνεχῶς τόν προκα- Γέροντος Ἐφραίμ, ὅλη ἡ ζωή του, ὅλος ὁ στό-
λοῦσε. «Ὄχι μόνος σου Γέ- χος καί σκοπός ἦταν ἡ ὑποταγή καί ὑπακοή.
ροντα νά γεύεσαι τά Μᾶς ἔλεγε κάποτε: «Ἀφοῦ, σχεδόν μέ πε-
κεράσματα». Ὁ μακά- ριέργεια, συνάντησα τόν γερο-Ἰωσήφ καί μοῦ
ριος Γέροντάς μας ἀποκάλυψε ποιός ἤμουν, δέν φανταζόμουν ὅτι
Ἰωσήφ, συνήθιζε νά θά ἑνωθῶ μαζί του, θά συνεχίσω τήν δική του
ἀγκαλιάζει τό κεφάλι παράδοση καί θά γευθῶ αὐτά πού διαβά-
τῶν μαθητῶν του ζουμε στούς Πατέρες. Ὁμολογῶ, ὅτι κανέναν
καί νά προσεύχε- ἄνθρωπο δέν ἀγάπησα τόσο, οὔτε φοβήθηκα,
ται, ὅταν αἰσθανό- ὅσο αὐτόν τόν Γέροντα, πού ἔγινε καί ἔμεινε
ταν τήν ὥρα τῆς τό ἴνδαλμα ὅλης τῆς ζωῆς μου, καί ὅταν
μεταδόσεως κά- ζοῦσε καί ὅταν ἔφυγε. Ἔγινε τό σωσίβιό μου,
ποιας θείας εὐλο- ἡ μνήμη μου καί μόνο μέ ἀνέσυρε ἀπό τά λάθη
γίας. καί μέ προήγαγε σέ ὅλη τήν ζωή μου».
Κάποτε, μᾶς Κάποτε πού ἔκανε κάποιο λάθος καί
ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος, ἄργησε νά πάει στήν Λειτουργία τήν κανο-
ὅταν ἐπισκέφθηκε τόν νική ὥρα, τόν ἐπέπληξε καί τόν ἔδιωξε ἀπό τό
Γέροντά του τόν κελλί του. Τόν κράτησε μακριά του γιά τρεῖς
βρῆκε σέ κατά- ἡμέρες, ὅσο καί ἄν μέ δάκρυα ζητοῦσε συγ-
σταση ἐκστάσεως, χώρηση. Ὅταν τόν δέχθηκε κατάλαβε, ὅτι
σέ ὥρα προσευχῆς. ἦταν μία δοκιμασία πρακτικῆς ἐμπειρίας, γιά
Κρατώντας τό κε- νά τονίσει τήν σημασία τῆς ἀκρίβειας, πού
φάλι του, τό ἀπαιτεῖ ἡ πνευματική πρόοδος, ὥστε νά ὁδη-
ἀκούμπησε στό γηθεῖ ἀπό τήν πράξη στήν θεωρία.
στῆθος του. Προ- Ἡ μόνιμη προσπάθεια καί ἐργασία τοῦ Γέ-
σευχόταν σάν νά ροντος Ἐφραίμ ἦταν, ὅπως διδάχθηκε ἀπό
βρισκόταν σέ θεω- τόν Γέροντά μας Ἰωσήφ, ἡ ἀκριβής τήρηση
ρία. Ὅταν τοῦ προγράμματος. Προσπαθοῦσε νά ἀντι-
συνῆλθε τοῦ εἶπε γράφει τόν Γέροντα Ἰωσήφ στίς ἀγρυπνίες,
ΑΝΟΙΞΗ 2012

μέ πολλή χαρά. στίς προσευχές, ὅσο ἐπέτρεπε τό τυπικό


«Ἐσύ παιδί μου δέν τους στά Κατουνάκια. Τήν ἀγρυπνία κατά

16 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
τή διάρκεια τῆς νύκτας τήν τηροῦσε μέ ὅση πονο. Ἀπαιτοῦσε πάντοτε μετά τήν Λειτουρ-
δύναμη εἶχε. Κατά τή διάρκεια τοῦ καλοκαι- γία νά ὑπάρχουν κόλλυβα γιά Τρισάγιο.
ριοῦ, μετά τό Ἀπόδειπνο, ἀποσυρόταν σέ μία Τό πῶς θά ψάλλει τά τῆς θείας Λειτουρ-
ἄκρη τῆς καλύβης τους μέ ἕνα μικρό σκαμνάκι γίας διδάχθηκε ἀπό τόν Γέροντα Ἰωσήφ. Χαι-
καί σχεδόν μέχρι τά μεσάνυκτα προσευχόταν. ρόταν τόσο πολύ ὁ μακάριος Γέροντάς μας
Τόν χρόνο τόν μετροῦσε μέ τήν ἀνατολή τῶν ἀπό τίς Λειτουργίες, πού ἔκανε ὁ μακαριστός
ἄστρων μέχρις ὅτου ἔφθαναν σέ ὁρισμένο ἀδελφός μας καί ἔλεγε: «Δέν πιστεύω νά γίνε-
ὕψος. ται στό Ἅγιον Ὄρος καλύτερη θεία Λειτουρ-
Ἐντρυφοῦσε ἐπίσης στά κείμενα τῆς γία».
Ἁγίας Γραφῆς καί τῶν Πατέρων, ἰδιαί- Σέ ὅλη τήν ἱερατική διακονία του
τερα τῶν ἀσκητῶν καί τῆς Φιλοκα- ἔκανε Σαρανταλείτουργα. Εἶχε ὅμως
λίας. Ἀποστήθιζε ὁλόκληρα πολλή ἀκρίβεια στίς ἀμοιβές καί
κείμενα πού ἀναφέρονταν στήν οὐδέποτε δεχόταν χρήματα γι᾽
ἐσωστρέφεια καί τά μυστικά τῆς αὐτά, ἄν δέν ἦταν βέβαιος, ὅτι θά
θείας Χάριτος. τά τελέσει. Δέν δεχόταν ἐπίσης δω-
Ἡ εὐλάβειά του ἐκδηλωνόταν ρεές, ἄν δέν μποροῦσε νά προ-
ἰδιαίτερα στήν θεία Λειτουργία καί σευχηθεῖ γιά τούς δωρητές. Τά
λειτουργοῦσε καθημερινά μέχρι τά περισσότερα δέ χρήματα μοί-
γεράματά του, ὅσο τό ἐπέτρεπαν ραζε στούς φτωχούς πάν-
οἱ δυνάμεις του. Συνεχῶς σκεπτό- τοτε μυστικά.
ταν τήν αὐριανή Λειτουργία καί Ἑπόμενο εἶναι φυσικά
προσευχόταν γιά νά ἔχει σέ ὅσους γεύτηκαν τίς
αἴσθηση Χάριτος. Σέ αὐτήν φα- θεῖες δωρεές νά μήν τούς
νέρωνε ὅλο τόν ἐσωτερικό του συγκινεῖ ἤ ἀπασχολεῖ ὁ
κόσμο, καί ἔπασχε τά θεῖα. μάταιος αὐτός κόσμος.
Ὡς λειτουργός ἦταν με- Στόν Γέροντα, ἦταν φανερή
τάρσιος καί ἐπέμενε στήν ἡ ἀποχή ἀπό τά πράγ-
μνημόνευση ὅσων γνώ- ματα αὐτοῦ τοῦ κόσμου
ριζε καί θυμόταν ὅσων καί ἰδιαίτερα ἀπό τά χρή-
κατά καιρούς τοῦ ζη- ματα. Ἔμαθε ἀπό τόν Γέ-
τοῦσαν πνευματική ροντα Ἰωσήφ τήν δύναμη
βοήθεια. Ἰδιαίτερα ὅμως καί ἐνέργεια τῆς πίστεως,
μεριμνοῦσε γιά τούς κε- αὐτήν πού οἱ Πατέρες ὀνο-
κοιμημένους, γιατί ἔφυ- μάζουν «πίστη τῆς θεω-
γαν καί ἴσως ἦταν ρίας», καί μέ τήν βοήθεια
ξεχασμένοι. Πολλές αὐτῆς ἀμεριμνοῦσε, ἀφοῦ
φορές, ὅπως μᾶς ἔλεγε, ὅλα τά ἀνέθετε στήν θεία Χάρη,
εἶχε πληροφορία γιά πού ἐν αἰσθήσει πάντοτε ἔπα-
τήν κατάσταση σχε.?
αὐτῶν πού μνημόνευε. (Γέροντος Ἰωσήφ Βατοπαιδινοῦ,
«Ὁ χαρισματοῦχος ὑποτακτικός.
Ὅταν κάποτε ξε- Γέροντας Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης»,
χνοῦσε νά μνημονεύσει Ψυχωφελῆ Βατοπαιδινά 12,
ΑΝΟΙΞΗ 2012

μερικούς, αἰσθανόταν σ. 41-57).


πηγή: http//www. pemptousia.gr/
ὅτι τοῦ ἔκαναν παρά-

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 17
Αφιέρωμα...
j
Τά τέλη
τοῦ Γέροντα
Ἐφραίμ
Κατουνακιώτη
† 14 / 27 (ν.ἡμερ.) Φεβρουαρίου 1998
ό Νοέμβριο τοῦ ᾽96 ἕνα ἰσχυρό ἐπει- νά αὐτοσαρκάζεται ἤ νά πειράζει τούς ἄλλους
σόδιο τόν ἔριξε μόνιμα στό κρεββάτι μέ μέ εὐφυΐα καί ἀγαθότητα.
σχεδόν τέλεια ἀκινησία, ἀφωνία, ἀδυναμία Ὅταν κάποιος δέν ἔτρωγε τό φαγητό του
καταπόσεως. Φαινόταν νά μήν ἔχει καμμία ἀπό θεληματάρικη ἄσκηση, διηγεῖτο γιά τό
ἐπαφή μέ τό περιβάλλον. Δέν προσπαθοῦσε γαϊδουράκι τοῦ Χότζα πού δέν τό τάϊσε μιά,
νά πεῖ τίποτε, ἔστω καί μέ χειρονομίες. Οὔτε δέν τό τάϊσε δύο, καί χαιρόταν πού δούλευε
φαινόταν νά ἀκούει ὅ,τι τόν ρωτοῦσαν. χωρίς ἔξοδα. Κάποια στιγμή ὅμως ἡ πόρτα τοῦ
Ἦταν ἕνα μυστήριο. Μόνο ὅταν πονοῦσε στάβλου δέν ἄνοιγε, γιατί τό γαϊδουράκι ψό-
πολύ, βογκοῦσε. Οἱ ἀδελφοί πού τόν ἀγα- φησε καί ἔπεσε κάτω φαρδύ-πλατύ.
ποῦσαν, τοῦ ἔγραφαν: «Καί ὅταν ἡ καθημερι- Ἄλλοτε σχηματίζοντας σάν παιδική τή
νότης μέ παρασύρει πολλές φορές, βλέπω φωνή του προσποιοῦταν τή συνομιλία δύο
νοερῶς ἐντός μου τό δικό σας βλέμμα καί ἰλιγ- μικρῶν παιδιῶν: -Πού εἶναι τά σταφύλια; - Τί
γιῶ ὁ ἄθλιος μπροστά στή δική σας ὑπομονή τά θέλεις; -Νά τά δῶ! γιά νά στηλιτεύσει τήν
καί στίς δικές σας δοκιμασίες»... παιδική πονηριά κάποιου.
Παρ᾽ ὅλες τίς δοκιμασίες
ὅμως ἔβλεπε, ἔστω λίγο, καί
ἄκουγε μιά χαρά. Καί ἡ ἀπό-
δειξη ἦταν ὅτι ἀνταποκρινό-
ταν μέ χαμόγελα ἤ καί γέλια
ἀκόμη, ὅταν τοῦ διηγοῦνταν
τίς ἀγαπημένες του χαριτωμέ-
νες ἱστοριοῦλες πού συνήθιζε
καί ὁ ἴδιος νά χρησιμοποιεῖ πα-
λαιότερα. Ἦταν ὁ μόνος τρό-
πος ἐπικοινωνίας μαζί του
στήν κατάσταση τετραπλη-
γίας πού βρισκόταν. Πάντοτε
εὐχαριστιόταν νά χαριτολογεῖ
λέγοντας διδακτικές ἱστορίες
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ἀπό τήν ἑλληνική μυθολογία ἤ


τήν λαϊκή παράδοση, ἄλλοτε

18 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
Γιά ἄλλον πού δέν ἔλεγε νά μάθει στοιχει-
ώδη τυπικά, θυμόταν τή φλάσκα τοῦ παπά.
Ἦταν ἀγράμματος καί μέτρησε κουκιά μέσα
σέ ἕνα σακκούλι. Τρώγοντας ἕνα κάθε μέρα θά
ἤξερε πότε νά κάνει Πάσχα. Ἡ παπαδιά τό
ἀντιλήφθηκε καί πρόσθετε κουκιά, γιά νά τόν
εὐχαριστήσει. Καί ὁ παπάς ἀπαντοῦσε στούς
παραπονούμενους χωρικούς: «Ὅπως πᾶνε τά
κουκιά καί ὅπως δείχνει ἡ φλάσκα, οὔτε φέτος
ἔχει Λαμπρή οὔτε τοῦ χρόνου Πάσχα». Ἄν κά- ὁποίους πέρασε τήν παροῦσα ζωή. Δι᾽ ἐμέ εἶχε
ποιος ἔκανε ὑπακοή γιά τά μάτια, κουνοῦσε δώσει εὐλογία νά μέ καλέσουν. Τόν εὐχα-
χαμογελώντας τό κεφάλι, καί μέ βαριά προ- ριστῶ. Τή νύκτα τῆς θανῆς του τόν βλέπω
σποιητή φωνή ἔλεγε: «Ἀντώνη, Ἀντώνη...», θυ- στόν ὕπνο μου ντυμένο λευκή ἱερατική στολή,
μίζοντας τήν ἀποδοκιμαστική φράση καί ἀστράπτοντα, χαριέστατον καί λέγοντα:
ἔκφραση ἑνός ἅγιου γέροντος πού ὁ ὑποτα- «Παπαδάκο μου, ὑπάγω νά λειτουργήσω».
κτικός του ἔκανε ὑπακοή, μόνο ὅταν ἦταν πα- Παρευρέθην εἰς τήν κηδεία του. Ἔβλεπα κοι-
ρόντες ἄλλοι. μώμενον ἕναν ὅσιον ἀνήκοντα πλέον εἰς τήν χο-
Αὐτά κάι ἄλλα παρόμοια, μικρότερα ἤ ρεία τῶν Ἁγιορειτῶν Πατέρων καί
ἐκτενέστερα, ἦταν πού τοῦ κρατοῦσαν ηὐχαρίστησα τόν Θεόν καί τόν Γέροντα πού
εὔθυμη συντροφιά τούς δεκατρεῖς μῆνες τῆς μέ ἀγάπησε καί χαρακτήρισε τήν ζωήν μου μέ
συνεχοῦς κατακλίσεώς του στό κρεββάτι τοῦ τήν ἰδικήν του. Τέλος, τό σῶμα του ἐδέχθη ἡ
πόνου. Ὅταν ὁ πυρετός καί ἡ ἀσθένεια δυνά- μητέρα γῆ, ἁγιαζομένη ὑπ᾽ αὐτοῦ, τήν δέ
μωναν, τό χαμόγελο μαραινόταν στά γερον- ἁγίαν του ψυχήν ὑπεδέχθη χαίρουσα ἡ χορεία
τικά χείλη του. πάντων τῶν Ὁσίων τῶν ἐν ἀσκήσει διαλαμ-
Δέν ἀναπαυόταν στήν κατάκλιση. Προτι- ψάντων, τῶν ὁποίων ἡ μνήμη τήν ἡμέρα ἐκείνη
μοῦσε νά κάθεται στό κρεββάτι μέ τά πόδια ἤρχιζε μέ τόν Ἑσπερινό, διά νά ἑορτάσει οὕτω
χαμηλά στό πάτωμα καί τήν πλάτη στηριγ- ὁ Ὅσιος μετά τῶν Ὁσίων.
μένη σέ μαξιλάρια. Ὅπως πάντοτε πολύ σκυ- Εἰς ἡμᾶς ἄφησε μνήμην καί ὑπόδειγμα ἐνα-
φτός. Ἡ ἀγαπημένη του στάση προσευχῆς. ρέτου ἡσυχαστικῆς ζωῆς, ζωῆς Ἁγιορείτου
Σ᾽ αὐτή τήν στάση τόν πῆρε ἥσυχα ὁ Θεός μοναχοῦ καί νοσταλγικήν ἀνάμνησιν τοῦ σε-
στίς 14/27 Φεβρουαρίου 1998. πτοῦ του προσώπου.
Ἐπανειλημμένα εἶχε δώσει ἐντολές νά γίνει Εἱς τά τεσσαρακονθήμερα μνημόσυνα δέν
ἡ κηδεία του στόν στενό κύκλο τῆς γειτονιᾶς. ἠδυνήθην νά παρευρεθῶ, διότι εἴχομεν εἰς τό
Ἀλλά τό μυστικό διέρρευσε καί ἀρκετοί πατέ- κελλίον μας κουράν, καί ἐστενοχωρούμην πού
ρες πρόλαβαν τόν τελευταῖο ἀσπασμό του. δέν ἤμουν καί ἐγώ ἐκεῖ. Εἰς τήν Λειτουργίαν
Ἕνας ἀπό αὐτούς γράφει: μετά τόν καθαγιασμόν, εἰς τήν μνημόνευσιν
«Ὁ Γέροντας, ἄνθρωπος Ὅσιος, μέ ἁγία τῶν κεκοιμημένων, λέγων: «Μνήσθητι, Κύριε,
ζωή, ἔμπλεως τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ μέ πλη- τοῦ πατρός ἡμῶν Ἐφραίμ...» αἰσθάνομαι δύο
ροφορίας δι᾽ ὅσα ὁ ἰδικός του κόσμος χω- χέρια νά μέ ἀγκαλιάζουν στοργικά στούς
ροῦσε, καί ὅμως ζοῦσε μέ τήν αἴσθηση τοῦ ὤμους. Μέ ἔπιασε ρίγος. Σταμάτησα. Γύρισα
ἁμαρτωλοῦ καί παρακαλοῦσε νά εὐχώμεθα δι᾽ πίσω. Δέν βλέπω τίποτε. Τόν ηὐχαρίστησα
αὐτόν. καί συνέχισα τήν Λειτουργίαν. Ἡ ἀγαπῶσα
«Παιδί μου, σέ παρακαλῶ, ὅταν φύγω, νά καρδία του πιστεύω ὅτι μᾶς παρακολουθεῖ.
μοῦ κάνεις ἕνα σαρανταλείτουργο καί πάν- Εὔχεται καί τό αἰσθανόμεθα».?
ΑΝΟΙΞΗ 2012

τοτε νά μέ μνημονεύεις». Εἶχε δώσει ἐντολή στή (Γέροντας Ἐφραίμ Κατουνακιώτης. Ἔκδ. Ἱ. Ἡσυχα-
θανή του νά παρευρεθοῦν οἱ γείτονες, μέ τούς στηρίου «Ἅγιος Ἐφραίμ» Κατουνάκια Ἁγίου Ὄρους ).

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 19
Γνώρισόν μοι...
j
Σωματική ἀσθένεια καί θεραπεία
j
ὅταν μᾶς παρηγοροῦσες, ὅτι θά εἶσαι καί θά
μείνεις πάντοτε κηδεμόνας, ἡ τροφός καί για-
τρός μας. Ποῦ θά καταφύγω τώρα ἐγώ ὁ τα-
πεινός, ὅπως εἶμαι γιά νά βρῶ παρηγοριά;».
Ἀμέσως αἰσθάνθηκα στήν ψυχή μου μία
εἰρήνη, μία ἀνακούφιση καί ὅλο μου τό σῶμα
τό αἰσθανόμουν ἐλαφρό καί εὐκίνητο. Ἄρχισα
νά κινοῦμαι καί νά περπατῶ μέ εὐκολία! Αὐτό
ἦταν ὅλο. Ἀπόκτησα τήν ὑγεία καί τήν ὄρεξή
μου νά συνεχίσω τήν διακονία μου στούς Γέ-
ροντές μου».
Πόση δύναμη πέρναμε, ὅταν μᾶς διηγό-
ταν τόσο ζωντανά τήν παρουσία τῆς Χάρι-
«Ἥδιστα οὖν μᾶον καυχήσομαι ἐν ταῖς ἀσθενείαις μου, τος, ἐάν τήν ἐπικαλεσθεῖ κάποιος μέ πίστη! Ὁ
ἵνα ἐπισκηνώση ἐπ᾽ ἐμέ ἡ δύναμις τοῦ Χριστοῦ» Γέροντας Ἐφραίμ εἶχε ὑπερβολική ἀγάπη
Q (Β´ Κορ. 12,9). Q στήν Παναγία. «Τί νά κάνω, ἔλεγε, πολλές
φορές ὅταν λειτουργῶ δέν μπορῶ νά προ-
πό μικρός ὁ Γέροντας ἦταν ἀλλεργι- φέρω τό ὄνομά Της. Ὅταν Τήν ἐπικαλοῦμαι,
κός. Μᾶς ἔδειχνε τό ἕνα πόδι, πού φαι- αἰσθάνομαι μέσα μου μία πυράκτωση τῆς
νόταν πάντοτε ἐρεθισμένο. Ὅταν ἡ καρδίας μου».
κόπωση αὐξανόταν, τότε αὐτό ἐρεθι- «Εἶχε ἔρθει μία φορά στήν καλύβη μας
ζόταν περισσότερο καί μετέδιδε τά ἕνας καλός ψάλτης ἀπό τούς Δανιηλαίους.
συμπτώματα καί στό ὑπόλοιπο σῶμα. Μᾶς πέτυχε στήν Λειτουργία. Ὁρίστε π. Δα-
Ὅταν καί σέ ἐμᾶς συνέβαιναν θλίψεις, εἴτε νιήλ νά ψάλλετε τό «Ἄξιον ἐστί». Καί τό
ἀπό κάποια ἀσθένεια ἤ ἄλλη αἰτία καί προ- ἔψαλλε. Ἐκείνη τήν ὥρα ξέρετε τί εἶπα; Ἐσύ
καλοῦσαν φόβο ἤ ἀποθάρρυνση, μᾶς παρη- π. Δανιήλ ψέλνεις καί ὑμνολογεῖς τόν Θεό, δο-
γοροῦσε μέ ἕνα δικό του περιστατικό πού μᾶς ξάζεις τόν Θεό μέ τήν καλλιφωνία καί τήν
δυνάμωνε τό ἠθικό, ἀλλά μεγάλωνε καί τήν ψαλτική. Ἐγώ δέν ἔχω τίποτε ἄλλο νά προ-
προθυμία μας. σφέρω στόν Θεό παρά τόν πόνο πού αἰσθά-
«Κάποτε, μᾶς ἔλεγε, αὐτή ἡ ἀλλεργική νομαι στό ποδάρι μου. Ἄν θά μέ ἐλεήσει ὁ
ἀσθένειά μου δυνάμωσε ἀπότομα. Ἀπό τούς Θεός, ἐξαιτίας τοῦ πόνου θά μέ ἐλεήσει.
σωματικούς κόπους, γιατί ὑπηρετοῦσα δύο -Γέροντα, τί πειρασμούς περάσατε;
Γέροντες, γέμισε τό σῶμα μου χονδρά σπυριά «Θά σᾶς πῶ τό ἀπόρρητο τῆς ζωῆς μου.
μέ ἐρεθιστική φαγούρα. Τά μάτια μου ἀκόμα Τό ἔκζεμα, αὐτή τήν πληγή πού ἔχω στό
ἐρεθίστηκαν, καί σχεδόν ὅλο μου τό πρόσωπο πόδι, τήν ἔχω ἀπό δεκαπέντε χρονῶν. Δοκί-
παραμορφώθηκε. μασα διάφορα φάρμακα. Τίποτε. Τώρα πού
Πῆγα σιγά-σιγά στό ἐκκλησάκι μας καί πέρασε ἡ ἡλικία ἐπιδεινώθηκε. Καθήμενος στό
μέ παράπονο ἄρχισα νά κλαίω μπροστά στήν κρεββάτι τοῦ πόνου, ἔτσι τό λέω ἐγώ, ἔχω τό
ΑΝΟΙΞΗ 2012

εἰκόνα τῆς Παναγίας μας. «Παναγία μου, Τῆς πόδι ψηλά καί λίγο ἀνακουφίζομαι. Καθήμε-
ἔλεγα, τώρα θά σοῦ θυμίσω τά λόγια Σου, νος ἐδῶ δημιουργήθηκε κύστη κόκκυγος.

20 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
κυκλοφόρησε μέσα μου ὡς μία πληροφορία,
ὅτι ὁ Θεός τήν πολλή Του, τήν ἄμετρη
ἀγάπη, τήν φανέρωσε μέ τό νά μοῦ δώσει τήν
πληγή κάτω στό ποδάρι. Καί δέν χόρταινα
νά δοξάζω, νά ὑμνολογῶ, νά εὐγνωμονῶ τόν
Θεό, πού μοῦ ἔδωσε τήν πληγή.
Γι᾽ αὐτό, καλές εἶναι οἱ θλίψεις, καλά τά
βάσανα, καλές οἱ στενοχώριες. Ξέρει ὁ Θεός,
γιατί τίς δίνει. Περισσότερο πλησιάζομε τόν
Θεό μέ τίς θλίψεις. «Ἐν θλίψει ἐπλάτυνάς με»
Ὅταν τό σκέπτεσαι αὐτό εἶναι τό πλέον φρι- (Ψαλ. 4,2) καί κατά τό πατερικό «ὁ φεύγων
κωδέστερο. Προκαλεῖ πολύ πόνο. Σέ ὅποια πειρασμόν ἐπωφελῆ, φεύγει ζωήν αἰώνιον».
στάση καί ἄν καθήσεις πονᾶς. Σέ πονᾶ ὁ Γι᾽ αὐτό ὁ ἄνθρωπος νά μήν ἀπελπίζεται.
γλουτός. Σέ προειδοποιεῖ ὅτι θά ἀνοίξει Νά μήν ἔρχεται σέ ἀπόγνωση μέ μία ἀποτυ-
πληγή. Ὑπομονή, ὑπομονή. Ἕως ὅτου μία χία. Ἡ ἀποτυχία μετατρέπεται σέ ἐπιτυχία,
φορά δέν ἄντεξα καί ἔπεσα σέ ἀπόγνωση. διότι ἔτσι γνωρίζεις ποιό εἶναι τό θέλημα τοῦ
Μόνο πού νά σκέφτεσαι τήν λέξη ἀπόγνωση Θεοῦ. Τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, δέν εἶναι πάντοτε
εἶναι φρίκη. Εἶναι γεύση κολάσεως, γεύση γε- γλυκό. Εἶναι καί πικρό! «Τό ποτήριον ὅ δέ-
ένης. Κράτησε ἕξι ἕως ἑφτά λεπτά. Μέσα στόν δωκέ μοι ὁ πατήρ, οὐ μή πίω αὐτό;» (Ἰω.
πόνο, μέσα στήν ἀπελπισία πού βρισκόμουν, 18,11). Διαμέσου τοῦ σταυροῦ ἦλθε ἡ ἀνά-
δέν ἔλεγα τίποτε στήν συνοδία μου. Μία σταση. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος
φωνή ἄκουσα ὡς αὔρα λεπτή. «Ἔτσι σέ θέλει ἐπαινεῖ ὁ Ἰώβ, ὄχι γιά τήν προηγούμενη ζωή
ὁ Θεός». Μέ αὐτό πῆρα μία βαθιά ἀναπνοή. του, πού ἦταν ἐλεήμων, οἰκτίρμων, φιλόξενος,
«Ἔ! νἄναι εὐλογημένο, ἀφοῦ ἔτσι μέ θέλει ὁ τῆς προσευχῆς, ἀλλά γιά τήν ὑπομονή, πού
Θεός. Ἀλλά δός μου ὑπομονή, γιατί δέν ἔκανε στήν ἀσθένεια πού τοῦ παραχώρησε ὁ
ἀντέχω». Τί νά κάνω; Νά βγῶ ἔξω νά κάνω Θεός. «Τήν ὑπομονήν Ἰώβ ἠκούσατε». (Ἰακ.
ἐγχείρηση; Ὅλοι σοῦ λένε ἐγχείρηση νά κά- 5,11). Μέ ἀμεριμνία καί μέ ἄνεση, δέν πᾶμε
νεις. Πῶς θά βγῶ ὅμως; στόν οὐρανό. Θά δώσουμε αἷμα γιά νά πά-
Σηκώνομαι ἀπελπισμένος καί πηγαίνω ρουμε πνεῦμα.
στό καντηλάκι τῆς Παναγίας. Καί τό καντη- Θυμᾶμαι ὅταν πῆγα στά Ἱεροσόλυμα μέ
λάκι τῆς Παναγίας, θαυματουργό εἶναι. πλησίασε μία γερόντισσα καί ἤθελε νά μοῦ
Παίρνω λίγο βαμβάκι καί ἀλείφω τό μέρος, πεῖ ἕνα ὅραμα, πού εἶδε. Εἶδα Γέροντα τούς
πού εἶναι ἡ κύστη κόκκυγος, καί δεξιά καί τρεῖς Πατριάρχες, Ἀβραάμ, Ἰσαάκ καί Ἰακώβ
ἀριστερά τούς γλουτούς. Αὐτό τό ἔκανα μέσα στόν παράδεισο. Τούς εἶπα, θέλω νά
τρεῖς ἡμέρες. Τήν τρίτη ἡμέρα ἄφαντος ὁ ἔρθω καί ἐγώ ἐκεῖ. Ἔλα, μοῦ λένε. Ἀπό πού;
πόνος. Θαυματούργησε ἡ Παναγία. Ἐφαρ- Ἀπό τόν δρόμο. Ποιόν δρόμο; Μοῦ ἔδειξαν ἕνα
μόστηκε ἡ συχνή πατερική ρήση, «ὑπομονή μονοπάτι δεκαπέντε πόντους. Μά ἄν ἔρθω
στίς θλίψεις». ἀπό αὐτό θά σχίσω τά ροῦχα μου. Ἄ!, γε-
Ἡ σκέπη τῆς Παναγίας πάντα ὑπάρχει, ρόντισσα, ἀπό αὐτό ἤρθαμε καί ἐμεῖς.
ἀλλά δέν τήν βλέπομε. Τότε τήν βλέπομε, Μέ γλυκίσματα, δέν πᾶμε στόν παρά-
ὅταν πρόκειται νά πέσομε μέσα στό χάος, δεισο. Ἔχει κάτι φαρμάκια! Μέ αὐτά ὅμως κα-
στήν ἄβυσσο. Τότε μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν θαρίζεται ἡ ψυχή».?
ΑΝΟΙΞΗ 2012

καταβόθρα. Καί ὄχι μόνο αὐτό. Τό κυριότερο ( Γέροντος Ἰωσήφ Βατοπαιδινοῦ, «Ὁ χαρισματοῦχος
νά ποῦμε. Ὅταν ἔφυγαν οἱ πόνοι, μία χαρά ὑποτακτικός. Γέροντας Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης», Ψυ-
χωφελῆ Βατοπαιδινά 12, σ. 135-142).

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 21
Μέ λόγια απλά...
j
Πειρασμοί καί
S θλίψεις
Συμβουλές τοῦ ὁσίου Γέροντος
Ἐφραίμ Κατουνακιώτη

χαρά παρηγορεῖ, ἀλλά δέν μᾶς φέρ-


νει κοντά στόν Θεό. Σέ ξεγελᾶ καί
ξεχνᾶς τήν φιλοπονία, τήν ἄρση τοῦ
σταυροῦ. Ἐγώ πολλές φορές βλά-
φτηκα ἀπό τήν πολλή χαρά. Οἱ θλίψεις, οἱ
πειρασμοί, οἱ στενοχώριες σέ καθαρίζουν καί
αἰσθάνεσαι κοντά σου τόν Θεό. Ὁ σταυρός
σέ κάνει ταπεινό καί αὐτός φέρνει τήν ἀνά-
σταση. Δέν βλέπεις τί λέει; «Ἰδού γάρ ἦλθε
διά τοῦ σταυροῦ χαρά ἐν ὅλῳ τῷ κόσμῳ».
Ἡ ζωή μας ἐδῶ εἶναι ἕνα συνεχές μαρτύ-
ριο. «Στενή καί τεθλιμμένη ὀδός», ἡ μόνη πού
ὁδηγεῖ στόν οὐρανό. «Διά πολλῶν θλίψεων
δεῖ ὑμᾶς εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τοῦ
Θεοῦ». (Πραξ. 4,22). Γεύθηκα ἀδελφοί μου, καί
δέν περιαυτολογῶ καί τήν γλυκύτητα τοῦ
παραδείσου, ἀλλά καί τήν πικρία τοῦ ἄδου.
Ἀνέβηκα στά ὕψη τοῦ οὐρανοῦ, ἀλλά κατό-
πιν κατέβηκα καί στά κατώτερα βάραθρα τά θεμέλια τῆς νέας ἀποκαλύψεως, τῆς δημι-
καί τάρταρα τῆς κολάσεως». ουργίας τῆς Ἐκκλησίας. Μετά σήκωσαν οἱ
Ὁ συνειδητός μοναχός θά δοκιμάσει τόν Ἀπόστολοι τόν σταυρό μέ τούς πολλούς
σταυρό καί τήν ἀνάσταση σταδιακά. διωγμούς, τίς ταλαιπωρίες καί τά μαρτύρια
Ἄλλοτε θά προηγοῦνται τά θλιβερά καί θά πού ὑπέστησαν ἀπό τά ἄπιστα ἔθνη καί
ἀκολουθοῦν τά εὐχάριστα καί ἀντίστροφα. πού τά καλοῦσαν στήν εὐσέβεια.
Σέ ὅσους ἡ Χάρις ἀποδέχεται στό στάδιο τῆς Στόν Γέροντά μας Ἰωσήφ προηγήθηκε ἡ
ἀθλήσεώς τους θά συμβαίνουν αὐτά, ἀλλά Χάρις δωρεάν καί μετά ἡ ἄρση τοῦ σταυροῦ,
περισσότερο θά δοκιμάσουν τόν σταυρό. Δί- ἡ περιεκτική φιλοπονία, μέ τήν ὁποία ἔπρεπε
καια μαθαίνομε ὅτι «εἰ συναποθάνομεν ἄρα νά ὁλοκληρωθεῖ ἡ ὁμολογία του ὡς πιστοῦ
καί συζήσωμεν»(Β´Τιμ. 2,11). καί ὄχι μισθωτοῦ.
Ὑπάρχουν καί βαθύτερα νοήματα στίς Αὐτή εἶναι ἡ γενικότερη μορφή τῆς φιλο-
κρίσεις τοῦ Θεοῦ, πού μέ πανσοφία ὁ Δημι- πονίας. Ὑπάρχει καί ἡ μερική, ἡ ὁποία ἀφορᾶ
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ουργός ρυθμίζει τά μυστήρια τῆς προνοίας κάθε ἀγωνιζόμενο πού θέλει νά λάβει μέρος
Του. Στούς Ἀποστόλους βλέπουμε ὅτι δό- στό μυστήριο τῆς πίστεως καί τῶν θείων
θηκε δωρεάν ἡ Χάρις στήν ἀρχή, γιατί ἦταν ἐπαγγελιῶν.

22 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
Ὁ παπα- Ἐφραίμ μέ τά πρῶτα μέλη τῆς νέας Βατοπαιδινῆς Ἀδελφότητας, τά «ἀνήψια» του ὅπως ἀποκαλοῦσε τά πνευ-
ματικά παιδιά τοῦ παραδελφοῦ του Ἰωσήφ Βατοπαιδινοῦ. Στίς φωτογραφίες διακρίνονται ὁ μακαριστός ὅσιος Γέροντας
Ἰωσήφ Βατοπαιδινός καθώς καί ὁ Γέροντας Ἐφραίμ, Καθηγούμενος τῆς Ἱερᾶς Μονῆς Βατοπαιδίου καί ὁ Μητροπολίτης
Λεμεσοῦ Ἀθανάσιος καί ἄοι Βατοπαιδινοί πατέρες.
σεις του δέν εἰσακούστηκε ἀπό
τόν Θεό. Τότε στράφηκε πρός
τόν φύλακα ἄγγελο καί μέ παρά-
πονο τοῦ εἶπε: «Δέν ἀπεστάλης
σύ πρός φυλακή καί βοήθεια μου;
Γιατί δέν μέ βοηθεῖς σέ αὐτή τή
δοκιμασία;». Πράγματι, ἀμέσως
ἔφυγε ὁ πειρασμός καί λειτούρ-
γησε. Τό πνεῦμα τῆς ἀπογνώ-
σεως εἶναι τό πιό σκληρό
μαρτύριο. Εὔχομαι στούς πνευ-
ματικούς αὐτούς ἀθλητές νά μήν
τούς ἐκλείψει ἡ καρτερία καί ἡ
ἐπιμονή. «Μακάριος ἄνθρωπος ὅν
ἄν παιδεύσης Κύριε καί ἐκ τοῦ
Στόν χῶρο τῆς μετανοίας, πού ὁ κάθε πι- νόμου σου διδάξης αὐτόν» (Ψαλ. 93,12).
στός στρατεύεται ἀνάλογα μέ τήν πίστη Συνιστοῦσε πολύ τήν ὑπομονή ὡς ἀπα-
του, τόν ζῆλο του, ἀκόμα καί τόν χαρακτῆρα ραίτητο μέσο σωτηρίας στίς θλίψεις ὁ μακά-
του, θά δοκιμάσει αὐτές τίς ἐναλλαγές τῆς ριος Γέροντας. Μᾶς διηγόταν γιά τήν
θλίψεως καί τῆς παρηγορίας. αὐστηρότητα καί φιλοπονία τοῦ Γέροντός
Αὐτές οἱ μεταβολές βρίσκονται στίς νόμι- μας Ἰωσήφ, πού ἦταν σχεδόν κλεισμένος στόν
μες ἀλλοιώσεις τῆς κατά Θεόν ζωῆς, καί δέν τάφο. Ἀναφερόταν καί σέ κάποιον ἄλλο Γέ-
εἶναι ψυχολογικές ἀστάθειες καί μεταπτώσεις ροντα Γαβριήλ πού εἶχε πόθο νά κοινωνεῖ κάθε
τῆς ἀκατάστατης ζωῆς. Εἶναι δέ ἐπωφελέ- ἡμέρα. Αὐτός ὁ Γέροντας ἔκανε ἄκρα νηστεία
στατες, γιατί δυναμώνουν τό πνευματικό καί αὐτό τοῦ προκαλοῦσε φυσιολογικά δυ-
ἦθος τοῦ ἀγωνιστοῦ καί τόν βεβαιώνουν ὅτι σκολία. Κάποτε τόσος ἦταν ὁ πόνος καί ἡ
βρίσκεται στόν σωστό δρόμο. Τότε λέει μέ ἀγωνία του «ὑπέρ φύσιν» καί κοίταζε ψηλά
θάρρος: «ταῦτα πάντα ἦλθον ἐφ᾽ ἡμᾶς καί στόν οὐρανό. Ξαφνικά κάτι τόν παρηγόρησε
οὐκ ἐπελαθόμεθά σου... ἐλογίσθημεν ὡς πρό- καί ἄρχισε νά φωνάζει: «Λουλούδια, λουλού-
βατα σφαγῆς». (Ψαλμ. 43, 18-23). Κάποτε μᾶς δια, ἀρώματα»καί λέγοντας αὐτά παρέδωσε
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ἀφηγήθηκε, ὅτι ὑπέφερε δύο φορές ἀπό κά- τήν μακαρία ψυχή του στά πραγματικά λου-
ποιο σκληρό πειρασμό, πού τόν ἐμπόδιζε νά λούδια τῆς αἰωνιότητος.?
λειτουργήσει. Παρά τίς ἐπίμονες παρακλή-

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 23
Ουράνιοι άνθρωποι...
j
Οι ἅγιοι 5 Νεομάρτυρες
οἱ ἐκ Σαμοθράκης
Μανουήλ, Θεόδωρος, Γεώργιος, Μιχαήλ καί Γεώργιος
Μαρτύρησαν στή Μάκρη τῆς Θράκης στίς 6 Ἀπριλίου 1835, Δευτέρα τοῦ Θωμᾶ.

Ο
λοι οἱ ἅγιοι κατάγονταν ἀπό τή Σα-
μοθράκη ἐκτός ἀπό τόν Μιχαήλ, ὁ
ὁποῖος καταγόταν ἀπό τήν Κύπρο.
Ὅταν ἔγινε ἡ ἐπανάσταση τοῦ 1821
ἐπέδραμαν πολλοί Τοῦρκοι ἀπό τίς
γύρω περιοχές στή Σαμοθράκη καί κατέσφαξαν
τό μεγαλύτερο μέρος τῶν κατοίκων, ἰδιαίτερα
τούς ἄνδρες, τίς δέ γυναῖκες καί τά παιδιά, τούς
πούλησαν σκλάβους σέ διάφορα μέρη ἀπό τήν
πατρίδα τους. Ἀνάμεσα σέ αὐτούς ἦταν καί οἱ
Ἅγιοι μάρτυρες, οἱ ὁποῖοι σκλαβώθηκαν καί μέ
τή βία ἀρνήθηκαν τόν Χριστό καί ἔγιναν μου-
σουλμάνοι. Μάλιστα ὁ Μανουήλ, ὁ ὁποῖος που-
λήθηκε στήν Αἴγυπτο, ἔμαθε καί τήν ἀραβική
γλῶσσα καί ἐπιδόθηκε στή μελέτη τοῦ Κορανίου
καί τῶν ἄλλων βιβλίων τῶν Ἀράβων.
Ὅταν ἡρέμησε ἡ κατάσταση ἀργότερα, πολ-
λοί ἐκπατρισμένοι Ἕλληνες εὕρισκαν τρόπους νά σης ἀπό τόν ἑκάστοτε Τοῦρκο διοικητή, ὅσο καί
ἐπαναπατρισθοῦν. Τό ἴδιο ἔκαναν καί οἱ ἅγιοι γιά νά μήν κινδυνεύει ἡ ζωή τους. Οἱ ἅγιοι ὅμως
μάρτυρες. ᾽Επέστρεψαν στή Σαμοθράκη, στά δέν τό δέχονταν καί παρέμεναν χωρίς νά φο-
κτήματά τους, καί ἐγκαταλείποντας τήν πλάνη, βοῦνται, ἐμπιστευόμενοι τόν ἑαυτό τούς στόν
μέσα ἀπό εἰλικρινή μετάνοια ζοῦσαν πλέον ὡς Θεό.
Χριστιανοί. Πολλές φορές καταγγέλθηκαν στίς Κάποτε ὅμως ἦλθε διοικητής, ὁ ὁποῖος ἦταν
τουρκικές ἀρχές ὡς ἐπανελθόντες στήν χριστια- ζηλωτής τοῦ Ἰσλάμ καί αὐστηρός τηρητής τῶν
νική πίστη ἀπό τό Ἰσλάμ ἀλλά μέ τήν καταβολή νόμων. Ἔτσι διέταξε νά συλληφθοῦν οἱ ἅγιοι καί
χρημάτων ἔμεναν ἀνενόχλητοι. Οἱ Χριστιανοί κά- νά οδηγηθοῦν στή Μάκρη, ὅπου ἦταν ἡ ἕδρα τῆς
τοικοι τοῦ νησιοῦ πολλές φορές τούς συμβού- διοίκησης.
λευσαν νά φύγουν καί νά πάνε νά Ἀρχικά οἱ ἅγιοι κλείστηκαν σέ εἰρκτή, σκο-
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ἐγκατασταθοῦν στά ἐλεύθερα ἑλληνικά ἐδάφη, τεινή καί ἀπομονωμένη φυλακή, μέ τά πόδια
τόσο γιά νά μί γίνονται ἀντικείμενο ἐκμετάλλευ- στήν ποδοκάκη. Ὅταν τούς ὁδήγησαν μπροστά

24 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
στόν διοικητή, ἄρχισε ἐκεῖνος μέ αὐστηρότητα μένει μετέωρο. Οἱ ἅγιοι, ἄν καί ὑπέφεραν, ἐντού-
νά τούς ρωτάει γιά τήν καταγωγή τούς καί τή τοις χαίρονταν καί εὐχαριστοῦσαν τόν Θεό καί
ζωή τους. παρηγοροῦσαν ὁ ἕνας τόν ἄλλο.
Οἱ ἅγιοι μέ ἤρεμο τρόπο τοῦ ἀπάντησαν : -Μή φοβηθοῦμε, ἀδελφοί, τόν πρόσκαιρο θά-
Ἐμεῖς, ἄρχοντα, εἴμαστε Χριστιανοί ἀπό νατο, οὔτε νά δειλιάσουμε ἀπό τά βασανιστή-
Χριστιανούς προγόνους, γεννημένοι καί μεγα- ρια, διότι περνοῦν. Τόν Θεό νά φοβηθούμε πού
λωμένοι στή Σαμοθράκη. Ὅταν ἔγινε ἐκείνη ἡ δίνει τή δύναμη σ’ ὅσους ἐλπίζουν στό όνομά
ἐπιδρομή, οἱ γονεῖς μας μαζί μέ πολλούς ἄλλους Του.
θανατώθηκαν, ἐμεῖς δέ πουληθήκαμε σκλάβοι. Ἐπειδή οἱ ἅγιοι ἤθελαν νά κοινωνήσουν,
Ἐκεῖ μᾶς πίεσαν καί μέ τό καλό καί μέ τήν φρόντισαν οἱ προεστοί τῆς Μάκρης νά κλειστεῖ
ἀπειλή καί δεχθήκαμε τήν πίστη σας. Ὅταν στήν φυλακή κάποιος ἱερέας, μέ τό πρόσχημα
ὅμως μεγαλώσαμε , καταλάβαμε τήν πλάνη καί ὅτι χρωστάει τούς φόρους.
ἐπανήλθαμε στό φῶς τῆς ἀληθινής προγονικῆς ‘Έτσι οἱ ἅγιοι ἐνισχύθηκαν καί μέ τήν πα-
μας πίστης, γιά τήν ὁποία εἴμαστε ἕτοιμοι καί ρουσία του ἱερέα , μέ τούς παρηγορητικούς του
γιά τόν θάνατο ἀκόμα, προκειμένου νά ζήσουμε λόγους, πολύ δέ περισσότερο μέ τήν θεία Κοι-
τήν αἰώνια ζωή. νωνία.
Ὅταν τ’ ἄκουσε αὐτά ὁ καδής, ὀργισμένος Μετά ἀπό τρεῖς ἡμέρες ὁδηγήθηκαν μπρο-
τούς εἶπε : στά στόν καδή οἱ ἅγιοι μάρτυρες ἕνας – ένας.
-Μέ ποιά τόλμη, ἀνόητοι, περιφρονήσατε Πρῶτος ὁδηγήθηκε ὁ Μανουήλ, πού ἤξερε
τήν πίστη τοῦ Μωάμεθ, ἡ ὁποία σᾶς χάρισε καί ἀραβικά καί εἶχε σπουδάσει τό Ἰσλάμ. Ὁ ἅγιος
τή ζωή, ὅταν κινδυνεύατε νά θανατωθεῖτε, ὅπως ὄχι μόνο δεν πείστηκε ἀλλά ἀναίρεσε τά ἐπιχει-
καί οἱ πρόγονοί σας, καί σᾶς ὑπόσχεται καί ρήματα τοῦ καδή καί ὁμολόγησε τόν Χριστό.
μελλοντικές μεγάλες ἀπολαύσεις ; Κατόπιν ὁδηγήθηκε ὁ μεγαλύτερος στήν
Ἐμεῖς, ἀπάντησαν οἱ ἅγιοι, δέν δεχόμαστε μέ ἡλικία Μιχαήλ. Τό ἴδιο καί αὐτός ἔμεινε ἀμετά-
κανένα τρόπο νά ὑποταχθοῦμε πάλι στήν ἀσέ- πειστος καί ὁμολόγησε τόν Χριστό. Τό ίδιο συ-
βεια. Ὁ Χριστός εἶναι ἡ ζωή μας, τόν Ὁποῖο νέβη καί μέ τούς ἄλλους τρεῖς. Κλείστηκαν πάλι
ζοῦμε καί θά ζήσουμε, γιά τόν Ὁποῖο προτι- στήν φυλακή γιά εικοσιτρεῖς ἡμέρες χωρίς
μοῦμε μέ κάθε προθυμία νά πεθάνουμε, παρά τίς τροφή ἐνῶ βασανίζονταν ποικιλοτρόπως.
πρόσκαιρες ἁμαρτωλές ἀπολαύσεις τῶν Τελικά ἐκδόθηκε ἡ θανατική τούς καταδίκη.
ὁποίων τό ἀποτέλεσμα εἶναι ἡ αἰώνια κόλαση. Μέ διαταγή του διοικητή ἔμπηξαν πάνω σε σα-
Κρατῆστε γιά τόν ἑαυτό σας τά ἀγαθά πού νίδες σίδερα γυρισμένα σάν ἀγκίστρια, ὥστε νά
μᾶς προτείνετε, τά ὁποῖα φθείρονται. Ἐμείς εἴμα- τούς ρίξουν ἐπάνω καί νά θανατωθοῦν.
στε Χριστιανοί καί Χριστιανοί θά παραμείνουμε, Πῆραν πρῶτο τόν μεγαλύτερο τόν Μιχαήλ
ἀπατηθήκαμε κάποτε ἐξαιτίας ἀνωριμότητας καί τόν ὁδήγησαν στήν ἀγορά, ὅπου τόν πίε-
καί ἀρνηθήκαμε τόν Χριστό, πού εἶναι ἡ αιώνια ζαν νά ἀλλαξοπιστήσει. Επειδή ὁ μάρτυς δέν
ζωή, τόν Ὁποῖο τώρα ὁμολογούμε καί κηρύτ- ἀρνιόταν τόν Χριστό, τόν κατέκοψαν λεπτά
τουμε μέ θάρρος μπροστά σε ὅλους. Στό Χριστό κομμάτια ἐνῶ ἐκείνος ὁ μακάριος στεκόταν
πιστεύουμε καί Χριστιανοί θά πεθάνουμε. Δέν ὄρθιος καί προσευχόταν. Ἦταν Δευτέρα του
πρόκειται νά κατορθώσεις νά μᾶς ἀπομακρύνεις Θωμά.
ἀπό τήν ἀλήθεια. Κατόπιν ὁδήγησαν τούς ἄλλους τέσσερις
Ἐξαγριωμένος ὁ Τοῦρκος διοικητής διέταξε στήν ἀγορά, ὅπου βλέποντας πεταμένα ἐδῶ κι
νά τούς κλείσουν στήν φυλακή, μέ τά πόδια στό ἐκεῖ τά μέλη τοῦ Μιχαήλ, δόξαζαν τόν Θεό.
ΑΝΟΙΞΗ 2012

τιμωρητικό ξύλο καί τά χέρια καί τό λαιμό δε- Τούς μέν δύο, τόν Γεώργιο καί τόν Θεόδωρο
μένα μέ ἁλυσίδες τεντωμένες, ὥστε τό σῶμα νά τούς ἀπαγχόνισαν.

ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 25
Τόν δέ Μανουήλ, ἐπειδή γνώριζε τήν πίστη καί έπαιρναν μέ κομμάτια ὑφάσματος ἀπό τό
τους καί ἤλεγξε τήν πλάνη, δέν τόν άφησαν νά μαρτυρικό του αἷμα. Πολλοί Χριστιανοί καί
προσευχηθεῖ, τόν ὁδήγησαν στά ἀγκίστρια ἐνῶ Τοῦρκοι θεραπεύτηκαν ἀπό διάφορες ἀσθένειες,
τόν πίεζαν νά ἐξωμόσει. Ὁ ἅγιος τούς ἤλεγξε ιδιαίτερα ἀπό τήν πανώλη πού ὑπῆρχε τότε
γιά τελευταία φορά λέγοντας: Μιαροί, ἐμεῖς πε- στά μέρη ἐκεῖνα.
θαίνουμε γιά τόν Χριστό μέ τή θέλησή μας. Ἐπειδή ἐπρόκειτο νά περάσει κάποιος Μου-
Ἀλλοίμονο σέ σᾶς, ἀσεβεῖς καί ἄνομοι, ὁ Χρι- σταφᾶς, ἀνώτατος ἀξιωματοῦχος , δόθηκε δια-
στός, ὁ ἀληθινός Θεός, θά σᾶς ἀποδώσει τά ἐπί- ταγή νά ἀπομακρύνουν τά λείψανα τῶν ἁγίων.
χειρα τῆς κακίας σας μέ δικαιοσύνη. Τότε τόν Τόν πολύαθλο Γεώργιο, ἐπειδή ζοῦσε ἀκόμη,
ἔσπρωξαν μέ δύναμη καί ἔπεσε μπρούμυτα τόν πυροβόλησαν στό κεφάλι. Ἐπέτρεψαν δέ
πάνω σέ ἐκεῖνα τά ἀγκίστρια, ὅπου βασανιζό- στούς Χριστιανούς νά τά παραλάβουν καί νά
μενος παρέδωσε τό πνεῦμα του. τά ἐνταφιάσουν.
Τόν ἄλλο Γεώργιο, τόν νεώτερο, τόν ἔριξαν Μετά ἀπό λίγες ἡμέρες, ὅπως προείπε ὁ
καί ἐκεῖνο στά φονικά ἄγκιστρα, τά ὁποῖα, ὦ ἅγιος μάρτυς Μανουήλ, ὁ μέν ἕνας αἱμοβόρος
τοῦ θαύματος, λύγισαν σά νά ἦταν ἀπό μο- δήμιος, αὐτός πού ἀπαγόρευσε στό Μανουήλ
λύβι. Τόν σήκωσαν τότε καί ἀφοῦ ἔφεραν σιδερά νά προσευχηθεῖ, πέθανε ἀπό πανώλη, τοῦ δέ
νά τά διορθώσει καί νά τά ἀκονίσει, τόν ἔριξαν ἄλλου στράφηκε τό πρόσωπο πίσω, θέαμα ἐλε-
πάλι ἐπάνω ἐνῶ ὁ δήμιος τόν πατοῦσε γιά νά εινό. Οἱ δέ Τούρκοι ἀξιωματοῦχοι πού ἀποφά-
καρφωθεῖ καλά τό σῶμα του. Ἔμεινε ὁ ἅγιος βα- σισαν καί θανάτωσαν τούς μάρτυρες,
σανιζόμενος ἕνα εἰκοσιτετράωρο. Τή νύχτα πή- περιέπεσαν σέ δυσμένεια, ἐξορίστηκαν καί θα-
γαιναν οἱ Χριστιανοί καί τόν παρηγορούσαν νατώθηκαν.?

Προσευχητάριον Κατανυκτικόν
Ἁγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως
Περιέχει: Πρωϊνή προσευχή, Με- Θεοτοκάριον
σονυκτικό, Ὄρθρο, Ἑνάτη Ὥρα, Ἁγίου Νεκταρίου
Ἑσπερινό, μικρό Ἀπόδειπνο, με-
γάλο Ἀπόδειπνο, Ἀκολουθίες τῆς Ἐπανακυκλοφόρησε σέ
Διακαινισήμου, ἀπο- ἔκδοση ἀπό τήν Ἱερά
λυτίκια ὅλης τῆς Μονή μας τό
Θεοτοκάριον
ἑβδομάδος, τοῦ Ἁγίου Νε-
Κανόνες καί εὐχές κατανυκτι- κταρίου.
κές, τροπάρια ψαλλόμενα εἰς Ὑπέροχοι, θεό-
μνήμας ἁγίων, Παράκληση πνευστοι ὕμνοι
στόν Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦ τοῦ Ἁγίου μας
Χριστό, μικρή Παράκληση Νεκταρίου στήν
ΑΝΟΙΞΗ 2012

στήν Παναγία, Μεγάλη Παρά- Παναγία μας.


κληση, Χαιρετισμούς, Θεία Μετά-
ληψη, Εὐχές τῆς τραπέζης, Μηνολόγιο.
26 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.) l ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
ΒΙΒΛΙΑ πού συνιστοῦμε:
Ἅγιος Ἰωάννης Μαξίμο-
βιτς, Ἐπίσκοπος Σαγγάης
Ἡ βιογραφία ἑνός νεοφανοῦς &
θαυματουργοῦ Ἁγίου πού ἔζησε
στίς ἡμέρες μας καί πού ἡ Ἱερά
Μονή μας μετέφρασε τό βίο
του στά ἑλληνικά. Ὁ Γέροντας
& Πα- Νεκτάριος,
l Ἀκ
ολουθία Κανών Βιογραφία
ός l
ρακλητικ ὅταν ὁ οὐρανός μιλᾶ

ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ
Γέροντος Νεκταρίου
μέ τόν τίτλο:

ΙΗΣΟΥΣ
ΐσιος
ν Πα ´
l Ὁ Γέρων Πα ὁ ΕΡΩΤΑΣ τῆς
έ ρω Τόμος Β´ ΐσιος
Γ ος Α
l Ὁ Τόμ ΚΑΡΔΙΑΣ μου

ΚΟΚΚΙΝΟ ΧΑΛΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟ ΝΕΟ


ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΟ
ΒΙΒΛΙΟ!

ΑΡΧΙΜ. ΔΑΒΙΔ ΤΣΕΛΙΚΑ


ΤΗΣ Ι.Μ.ΑΓ.ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΥ & ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΣΑΡΩΦ
ΤΡΙΚΟΡΦΟΥ

Τ ο βιβλίο αυτό εξετάζει τα σύγχρονα γεγονότα κάτω από το προφητικό Φως


της Αγίας Γραφής, ξετυλίγοντας ολοκάθαρα μπροστά μας το «κόκκινο
χαλί» για την υποδοχή του Αντιχρίστου, με απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα:
? Τι υποκρύπτει και τι προμηνύει ο πολυδιαφημισμένος οραματισμός για έναν
ενιαίο κόσμο που θ’ αντιμετωπίζει τα προβλήματα με Μία Κυβέρνηση, Μία
Οικονομία και Μία Θρησκεία;
? Τι φανερώνουν η γενική άμβλυνση των ηθών, η διαφθορά της φύσης, οι
τρομακτικές νέες δυνάμεις αυτοκαταστροφής, το «αδιέξοδο» της οικονο-
μικής κρίσης, οι φόβοι για νέο παγκόσμιο πόλεμο, οι τεράστιες πλάνες
της «ενημέρωσης», το τερατούργημα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης;
ΑΝΟΙΞΗ 2012

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ – ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ


ΓΙΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ!

✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.) ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 27


Ὑγεία ἀπό τό φαρμακεῖο τοῦ Θεοῦ
 μέ ἐλαιόλαδο καί θεραπευτικά βότανα
γιά τίς
ν ἀρχαιότητα υ
ΒΒΒΒΒμΒΒΒΒΒ ΒΒΒΒπΒΒΒΒΒΒ
ωστ ό ἀπό τή
Το γν τές το
πευτικές ἰδιότη
πολύτιμες θερα
? ? ἤ Ἔλαιον Ὑπερικοῦ ἤ Σπαθόλαδο ή Κοψόλαδο
ΒΑΛΣΑΜΕΛΑΙΟἈναλγητικό, ἀντιφλεγμονῶδες καί
ἐπουλωτικό, εἶναι ἐξαιρετικά ἀποτελεσματικό γιά τήν
ἰσχιαλγία καί τήν ὀσφυαλγία, ὅπως καί γιά κάθε πόνο
ρευματικό, γιά τούς πόνους τῶν ἀρθρώσεων καί τήν
ὑδρωπικία. Γιά κάθε εἴδους πληγές, πρόσφατες ἤ ἀνοι-
χτές, κακώσεις, μώλωπες καί ἐκχυμώσεις, διαστρέμματα,
ἐγκαύματα, φλεγμονές, ἕλκη, οἰδήματα. Μέ μιά ἁπλή
ἐπάλειψη. Ἀνακουφίζει καί θεραπεύει ἄμεσα: πληγές,
ἐγκαύματα, κιρσούς, φλεγμονές,ἐρεθίσματα, κνη-
σμούς, τσιμπήματα ἐντόμων, δερματοπάθειες, σκασί-
ματα σέ πτέρνες καί ἀγκῶνες, ἐξωτερ. αἱμορροΐδες,
ρευματισμούς, ἀρθριτικά. Τρεῖς σταγόνες στό ρό-
φημα θεραπεύει το ἕλκος στομάχου, τήν διάρροια,
ἐσωτερικές φλεγμονές, καοῦρες, ἐσωτερικές αἱμορ-
ροΐδες. Εἶναι τονωτικό γιά τήν ἀποκατάσταση τοῦ
νευρικοῦ συστήματος.

l ΧΑΜΟΜΗΛΕΛΑΙΟ Διευκολύνει τή θεραπεία τῆς σταγόνες στό ρόφημα, κατεβάζει τή χοληστερίνη, τό σάκχαρο, βοη-
ἀκμῆς, καθαρίζει τό δέρμα, θεραπεύει τά σκασμένα χέρια, θάει στό συκώτι καί στήν κατακράτηση ὑγρών.
καταπραϋντικό ἐκζεμάτων μέ κνησμό. l ΔΑΦΝΕΛΑΙΟΤό δαφνέλαιο εἶναι πλούσιο σέ βιταμίνη Ε καί λι-
Γιά Βρέφη: Κρυολόγημα τοῦ στήθους. Μασάζ στή κοιλιά παρά ὀξέα. Τονωτικό τῶν μαλλιῶν, προστατεύει καί ἐνισχύει τή δομή
γιά κολικούς. τῆς τρίχας, τρέφει, δυναμώνει καί δίνει λάμψη στό μαλλιά. Ἰδανικό γιά
Μέ ἐντριβές βοηθᾶ σέ νευραλγίες ἤ ρευματικούς πόνους, τήν ἀντιμετώπιση τῆς ἐποχιακῆς ἤ μόνιμης τριχόπτωσης γιά ἄνδρες
ἀνακουφίζει τά κουρασμένα χέρια καί πόδια. Θά ἠρεμήσει καί γυναῖκες. Χρήση: Μασάζ γιά τό δυνάμωμα τῶν μαλλιῶν. Κάντε
καί τό ἐρεθισμένο δέρμα. Ἀντιφλεγμονικό, ἀντισπασμωδικό, ἀπαλό μασάζ μέ μιά ποσότητα στό τριχωτό τοῦ κεφαλιοῦ γιά 2-3
καταπραϋντικό καί χαλαρωτικό μέ ἀντιαλλεργικές ἰδιότη- λεπτά, ἀφῆστε το νά δράσει γιά μισή ὥρα καί ξεπλύνετε στή συνέχεια.
τες. Χρήσεις: Ἕλκος τοῦ στόματος • Διάρροια • Δυσπεψία l ΡΙΓΑΝΕΛΑΙΟ Κατάλληλο γιά: Μύκητες Νυχιῶν,
καί ξυνίλα • Ἀϋπνία • Σύνδρομο ἐρεθισμοῦ τῶν ἐντέρων Ψωρίαση, Πιτυρίδα, Κασίδα, Ἀρθρίτιδα, Σμηγματόρ-
• Ἕλκος στομάχου. ροια, Λειχῆνες, Ψεῖρες. Ἡ ἰσχυρή ἀντιική καί ἀντιβα-
l ΛΕΒΑΝΤΕΛΑΙΟ Ἀνακουφίζει τά ἠλιακά κτηριδιακές ἰδιότητες βοηθοῦν στίς
ἐγκαύματα. Χρησιμοποιεῖται καί ὡς ἀντιηλιακό. δερματικές λοιμώξεις. Τρεῖς μέ τέσσερις
• Μασάζ γιά: Μῦς πού πονᾶνε, κροτάφους, σταγόνες στό ρόφημα, βελτιώνει καί βοηθᾶ
αὐχένα. Τρεῖς μέ τέσσερις σταγόνες στό ρόφημα, τό ἀναπνευστικό καί σκοτώνει τά μικρόβια.
καταπολεμᾶ πονοκεφάλους, πονόδοντο (μέ Ἀντιπαρασιτικό βοηθᾶ σέ προβλήματα
ἐπάλειψη στό μάγουλο), ἡμικρανίες καί νευ- πέψης. Μπορεῖ νά ἐνισχύσει τό ἀνοσο-
ρασθένειες (κατάθλιψη) • Μέ μασάζ πρίν ποιητικό σύστημα. Εἶναι ἀποτοξινω-
τόν ὕπνο εἶναι ἠρεμιστικό καί χαλαρωτικό. τικό. Τό ριγανέλαιο ἔχει
l ΑΓΡΙΟΡΑΔΙΚΕΛΑΙΟ Μέ ἁπλή ἐπά- ἀντιοξειδωτικές ἰδιότητες γιά τίς ὁποῖες
λειψη σβήνει τίς δύσκολες ρυτίδες, τά καφε- πιστεύεται ὅτι παίζουν καθοριστικό
τιά στίγματα τῆς ἡλικίας, τίς μικρές ἐλιές, ρόλο στήν πρόληψη πολλῶν μορφών
ἐξαφανίζει τίς βλεφαρίτιδες καί τίς «σακού- καρκίνου. Εἶναι μιά καλή πηγή σιδήρου,
λες» κάτω ἀπό τά μάτια. Τρεῖς μέ τέσσερις μαγγανίου καθώς καί ἀσβεστίου.

28 l ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ l ✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.)
θεραπευτικές ἀλοιφές μέ ἁγνό κερί,
ἐλαιόλαδο, & θεραπευτικά βότανα?

l ΚΟΥΡΑΣΜΕΝΑ l ΕΠΟΥΛΩΣΗ l ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ l ΑΝΑΛΓΗΤΙΚΗ


ΠΟΔΙΑ γιά ὀρθο- ΠΛΗΓΩΝ γιά πλη- γιά τή γρίπη καί τό γιά πόνους αὐχένα,
στασία & ἔντονη γές, κατακλίσεις κρυολόγημα & τήν γονάτου, ρευματι-
κούραση μέ παρθένο κλπ. μέ παρθένο ἐλαι- ψύξη μέ παρθένο ἐλαι- σμούς & ἀρθριτικά.
ἐλαιόλαδο, ἁγνό κερί, όλαδο, ἁγνό κερί, σπαθό- όλαδο, ἁγνό κερί, καμ- μέ παρθένο ἐλαιόλαδο,
τσουκνίδα, χαμομήλι, χορτο (βαλσαμέλαιο), φορά, εὐκάλυπτο, ἁγνό κερί, καμφορά, τσου-
κυπαρισσόμηλα βουζιλάντη θυμάρι, δενδρολίβανο κνίδα, θυμάρι πεῦκο

l ΚΗΡΑΛΟΙΦΗ ΜΑΝΟΛΙΑ lΚΗΡΑΛΟΙΦΗ ΚΗΠΟΥΡΟΥ l ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ


ἁπλή κηραλοιφή γιά ὅλα γιά πολύ ταλαιπωρημένα χέρια, ΑΛΟΙΦΗ
μέ παρθένο ἐλαιόλαδο, ἀγκῶνες, φτέρνες, ξηροδερμία γιά δερματικές παθήσεις
μελισσοκέρι, μανόλια μέ σησαμέλαιο, λάδι καρύδας, μέλι, μέ μελισσοκέρι, φυτικά ἔλαια,
τσάϊ καλέντουλας, μελισσοκέρι πρόπολη, βαλσαμέλαιο

l ΚEΡΑΛΟΙΦΗ δερματικῆς χρήσεως


γιά κάθε εἴδους πληγή, ζακχάρου, κατακλίσεις,
δερματικές παθήσεις, μηρμηγκιές, δηλητηριώδη
τσιμπήματα ἐντόμων, σοβαρά ἐγκαύματα κ.ἄ.
μέ ἁγνό κερί, ἑλαιόλαδο, ρετσίνι καί 18 ἀκόμη ΝΕΑ
θεραπευτικά βότανα! ΚΕΡΑΛΟΙΦΗ ΜΕ
Εἶναι πάρα πολύ ἀποτελεσματική. 18 ΒΟΤΑΝΑ!

✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.) l ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ l 29
Διά χειρός και πνεύματος...
j
κεντημένα ΦΥΛΑΧΤΑ ΙΕΡΟΣΟΛΥΜΩΝ
πού περιέχουν πολλές εὐλογίες
Κάθε χειροποίητο φυλαχτό περιέχει
μέσα ὅλες τίς κάτω εὐλογίες:
l Βραχάκι ἀπό τόν Φρικτό Γολγοθᾶ.
l Ἁγιολούλουδο ἀπό τόν
Πανάγιο Τάφο.
l ἁγνό κερί ἀπό τήν σφράγιση
τοῦ Παναγίου Τάφου.
l κορδέλλα ἀπό τήν λιτάνευση
τοῦ ἐπιταφίου τῆς Παναγίας
στή Γεθσθημανῆ.
l Μύρο ἀπό τόν Πανάγιο Τάφο.

l Λαδάκι ἀπό τίς ἱερές κανδῆλες τό φυλαχτό τῶν


πού καῖνε στόν Γολγοθᾶ καί Ἱεροσολύμων
στόν Πανάγιο Τάφο καί σέ μπρελόκ γιά
στά ἄλλα ἱερά Προσκυνήματα. τά κλειδιά σας

καρβουνάκια Ἁγνό Κερί


ἀπό 100 % γνήσιο μελισσοκέρι
σέ συσκευασία τοῦ ἑνός τετάρτου.

σᾶς τά συνιστοῦμε γιατί ἀνάβουν πολύ εὔκολα


καί διαρκοῦν. Συσκ. 5 τεμάχια

ΦΥΤΙΛΑΚΙΑ Δέν καπνίζουν.


ΑΝΟΙΞΗ 2012

ἀπό μελισσοκέρι Συσκευασία μαζί μέ 2 καντηλῆθρες

30 ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ ✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.) l ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
Γνήσιο Θυμίαμα (λιβάνι)

συσκευασία τετάρτου
συσκευασία μισόκιλου
συσκευασία κιλοῦ θυμίαμα μέ πρώτης ποιότητος πρῶτες ὕλες,
στά ἑξῆς ἐπιλεγμένα ἀρώματα:

l Χερουβικό l Γαρδένια l Μύρο l Βηθλεέμ l Ἄξιον Ἐστί l Μύρο Σάρωφ


l Νυχτολούλουδο l Ἀναστάσιμο l Τριαντ/λο μέ κεχριμπάρι l Ἀγγελικό

l Ἄνθος Ἐρήμου l Βυζαντινό l Φούλι l Σύπερ

καί 2 ΝΕΑ ΩΡΑΙΑ ΑΡΩΜΑΤΑ: l Σμύρνα l Ἀμέθυστος


Μύρο μέ ἁγίασμα
Εὐλογία ἀπό τό ἁγίασμα καί εὐωδία ἐκλεπτυσμένων
ἀρωμάτων Νάρδου Ἁγίας Μαρίας Μαγδαληνῆς. Μπο-
ρεῖτε νά βάζετε ἐπάνω σας ἤ νά ραντίζετε τό σπίτι σας μέ
τό ἐκκλησιαστικό ἄρωμα πού φτιάχνουμε στό Μονα-
στήρι μας. Μπορεῖτε ἐπίσης νά τό βάζετε στίς εἰκόνες
πού ἔχουν τζάμι, ἤ νά τό προσφέρετε στήν Ἐκκλησία.

Μύρο μέ λαδάκι
ἀπό 40 ἅγια Εὐχέλαια
πού τελέστηκαν στόν Πανάγιο
Τάφο τοῦ Χριστοῦ μας

Τά 33 κεριά τῶν Ἱεροσολύμων


Συμβολίζουν τά 33 χρόνια τοῦ Χριστοῦ καί εἶναι ἀναμμένα
ΑΝΟΙΞΗ 2012

μέ τό Ἅγιο Φῶς. Εἶναι εὐλογία νά ἀνάβετε κάθε μέρα


ἕνα-ἕνα ἀπό τά 33 κεράκια στό σπίτι σας.
✆ 26340-44391 (9-2 π.μ. & 6-9 μ.μ.) l ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΕΚΦΡΑΣΗ 31
Η ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ ΗΧΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗ
σέ Mp3 στή δημοτική
Χαρτονένιο φακελλάκι πού περιέχει 1 CD-MP3 μέ τήν
ἠχογραφημένη Καινή Διαθήκη στή δημοτική. Ἡ ἀνά-
γνωση συνοδεύεται ἀπό ἐξαιρετική μουσική ἐπένδυση
πού σέβεται ἀπόλυτα τήν ἱερότητα τοῦ κειμένου.

μέ κάθε παραγγελία σας, σᾶς ἀποστέλλουμε


δωρεάν τό cd μέ τήν Καινή Διαθήκη

Ἀγαπητοί μας ἀδελφοί, ὅλοι μας τήν περίοδο πού διανύουμε πάσχουμε
τόσο προσωπικά, ὅσο καί ἐθνικά μέ ὅσα οἱ ἐχθροί τοῦ ἔθνους μας
ὑποβάλλουν στή μαρτυρική μας Ἑλλάδα. Ὑπομονή, ὑπομονή, ὑπομονή...

Μέ τήν ἀποστολή ὁποιασδήποτε ἐνισχύσεως πρός τό Μοναστήρι μας,


πάντοτε ἀνεκτίμητης, ΘΑ ΣΑΣ ΑΠΟΣΤΕΙΛΟΥΜΕ ΩΣ ΠΡΟ-
ΣΦΟΡΑ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗΣ ΕΝΑ DVD μέ τίς αὐτούσιες προ-
φητικές καί ἐπίκαιρες ὁμιλίες τοῦ ὁσίου Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου.
Ἐκ βάθους καρδίας σᾶς εὐχαριστοῦμε.
Ἐσαεί εὐγνώμονες, σᾶς μνημονεύουμε στίς προσευχές μας.
Οἱ Ἅγιοί μας ἄς εἶναι ἄγρυπνοι προστάτες σας.

You might also like