Tính võng trong safe 12

Trong thiết kế, việc tính toán kiểm tra độ võng sàn trở thành yêu cầu cần thiết để đảm bảo tính kinh tế
đối với các tình huống sau:
- Chiều dài nhịp lớn
- Tải trọng lớn, rất hay gặp đối với các sàn nhà dân dụng (landscape tầng 1, sàn mái đỡ thiết bị cơ điện
nặng…)

Khi tính toán võng cần chú ý:

- Tổ hợp tải trọng theo TTGH thứ 2 (không có hệ số vượt tải)
- Sự xuất hiện của vết nứt trong bêtông khi chịu lực, dẫn tới giảm độ cứng tiết diện và làm tăng độ võng
- Sự làm việc dài hạn của kết cấu BTCT, cần xét tới các yếu tố từ biến và co ngót cũng như tác dụng dài
hạn của các loại tải trọng. Theo TCXDVN 356-2005, độ võng toàn phần f được tính như sau:
f = f1 - f2 + f3
trong đó:
+ f1: độ võng do tác dụng ngắn hạn của toàn bộ tải trọng
+ f2: độ võng do tác dụng ngắn hạn của tải trọng dài hạn
+ f3: độ võng do tác dụng dài hạn của tải trọng dài hạn

Với kết cấu sàn làm việc theo hai phương, việc tính võng chỉ tiện trong thực hành khi dùng phương pháp
PTHH có kể đến các yếu tố trên khi tính biến dạng. Dưới đây tôi xin trình bày cách áp dụng SAFE 8.x và
12.x để tính toán độ võng từ một số kinh nghiệm trong thiết kế công trình.

1. Tải trọng: để tính toán võng thông thường đưa vào các trường hợp tải sau:
- DEAD: chỉ kể đến trọng lượng bản thân (Self Weight Multiplier = 1)
- SDEAD: trọng lượng các lớp hoàn thiện sàn (Superimpose). Trong ví dụ SDEAD=1500kgf/m2
- LIVE: hoạt tải tác dụng lên sàn. Theo TCVN 2737-1995, hoạt tải cũng có thành phần tác dụng dài hạn,
thường chiếm 20%-30% giá trị của hoạt tải toàn phần. Để thuận tiện, các ví dụ dưới đây dùng hệ số
0.3, LIVE=500kgf/m2

2. VD1: SAFE 8.8

- Kể đến tác dụng của vết nứt: dùng Normal and Crac ked Deflections Analysis với cốt thép phân bố,
trong ví dụ là f16a300 hai phương. Lựa chọn Cubic cho Interpolation Options, chương trình sẽ tính lặp 3
lần.
- Kể đến tác dụng dài hạn: dùng hệ số Long Term Deflection Multiplier: lamda≤2, công thức cụ thể lấy
theo ACI 318. Trong ví dụ tạm lấy lamda=2, tuy nhiên trong SAFE vẫn khai báo bằng 1 và nhân hệ số
này ở bên ngoài.
- Các tổ hợp tính võng:
+ f1 = 1*DEAD+1*SDEAD+1*LIVE
+ f2 = 1*DEAD+1*SDEAD+0.3*LIVE
+ f3 = lamda*f2 = 2*f2
- Kết quả, lấy với độ võng max (đơn vị m):
f1 = 0.051
f2 = 0.044
f3 = 2*f2 = 0.088
f = f1-f2+f3 = 0.095

3. VD2: SAFE 12.3.0

- Mô hình sử dụng cùng các đặc trưng hình học, vật liệu và tải trọng
- Kể đến tác dụng của vết nứt: Crac king Analysis Options: Quick Tension Rebar Specification f16a300 2
phương. Phương pháp tính độ cứng sau khi nứt Modulus of Rupture
- Kể đến tác dụng dài hạn: dùng hai đặc trưng là Creep Coefficient (CR) cho từ biến và Shrinkage Strain
(SH) cho co ngót. 
Có thể tính theo nhiều tiêu chuẩn, trong ví dụ tính theo Eurocode 2 với các điều kiện: thời gian dài hạn,
nhiệt độ và độ ẩm môi trường theo điều kiện Việt Nam.
Tính ra: CR=1.7 và SH=0.0003 (nếu có yêu cầu tôi sẽ trình bày cụ thể cách tính theo Eurocode)
- Các tổ hợp tính võng: define trong Load Cases
+ f1, f2 như trên, với Analysis Type là Nonlinear (Crac ked) 
+ f3 như f2, với Analysis Type là Nonlinear (Longterm Crac ked); CR=1.7 và SH=0.0003
- Kết quả, lấy với độ võng max (đơn vị m):
f1 = 0.067
f2 = 0.055
f3 = 0.081
f = f1-f2+f3 = 0.093, khá phù hợp với tính theo SAFE 8

Trình bày đến đây, rất mong được phản hồi và ý kiến đóng góp của mọi người.
Phần tiếp theo sẽ trình bày về cách lấy Load Cases khác trong SAFE 12 để tính võng và cách tính Độ
võng cho phép theo tiêu chuẩn.

4. VD3: Dùng State Analysis trong SAFE 12

SAFE v12 mới bổ sung tính năn phân tích theo State, cụ thể trong phần Define Load cases/ Initial
Conditions/ Continue from State at End of Nonlinear Case. Hiểu nôm na là cho phép phân tích
trường hợp tải hiện tại với các thông số bắt đầu từ một trường hợp khác coi là giai đoạn chịu tải
trước (bạn nào đã dùng Plaxis sẽ quen với kiểu phân tích này). Chức năng này rất thuận tiện và
phù hợp với thực tế làm việc của kết cấu hơn, đặc biệt cho trường hợp tính võng.

Cũng trong file FDB v12 đính kèm, các bạn sẽ thấy có thêm các Load Cases: Sh cho ngắn hạn và
Lt cho dài hạn
+ Sh1: 1*DEAD - Nonlinear (Crac ked) - Zero Initial Condition
+ Sh2: 1*SDEAD - Nonlinear (Crac ked) - Continue from State at End of Nonlinear Case Sh1
+ Sh3-1: 1*LIVE - Nonlinear (Crac ked) - Continue from State at End of Nonlinear Case Sh2
+ Sh3-2: 0.3*LIVE - Nonlinear (Crac ked) - Continue from State at End of Nonlinear Case Sh2
+ Lt1: 1*DEAD - Nonlinear (Longterm Crac ked) - Zero Initial Condition
+ Lt2: 1*SDEAD - Nonlinear (Longterm Crac ked) - Continue from State at End of Nonlinear Case
Lt1
+ Lt3: 0.3*LIVE - Nonlinear (Longterm Crac ked) - Continue from State at End of Nonlinear Case
Lt2

- Như vậy, các tổ hợp theo TCXDVN sẽ là: f1 = Sh3-1, f2 = Sh3-2, f3 = Lt3

- Kết quả, lấy với độ võng max (đơn vị m):

f1 = 0.0317
f2 = 0.0276
f3 = 0.0395
f = f1-f2+f3 = 0.0436, nhỏ hơn nhiều so với hai ví dụ trên

Cá nhân tôi thấy kết quả này phù hợp hơn, vì việc phân tích theo giai đoạn mô phỏng chính xác
hơn sự làm việc thực tế của kết cấu: đảm bảo sự thay đổi độ cứng gây ra bởi vết nứt đã phát triển
ở giai đoạn trước được kể đến khi phần tải trọng phụ thêm tác dụng tại giai đoạn sau.